Ešebnovarestar o Del stvorinďa o ňebos the e phuv. Pre phuv na sas ňič a na dičholas ňisar avri. O kaľipen zaučharelas e hlbina a o Duchos le Devleskro pes vznašinelas upral o paňa. O Del phenďa: „Mi el o švetlos!“ A sas o švetlos. O Del dikhľa, hoj o švetlos hino lačho, a odďelinďa o švetlos le kaľipnastar. O Del diňa le švetloske nav „džives“ a le kaľipnaske diňa nav „rat“. Sas rat a sas tosara, ešebno džives. O Del phenďa: „Mi el pre obloha e klenba, savi rozďelinela o paňa upral the telal.“ Avke o Del kerďa e obloha a odďelinďa o paňa telal e klenba le paňendar upral e klenba. A sas avke. Ola klenbake diňa o Del nav „ňebos“. Sas rat a sas tosara, dujto džives. O Del phenďa: „Mi skiden pes upre o paňa, so hine tel o ňebos, pre jekh than a mi sikavel pes e šuki phuv.“ A sas avke. O Del diňa ola šuka phuvake nav „phuv“ a ole paňenge, so pes skidle pre jekh than, diňa nav „moros“. A o Del dikhľa, hoj oda hin mištes. Akor o Del phenďa: „Mi barol pre phuv savore rastlini: o rastlini, so anena o semena, the o ovocna stromi, so anena sako peskro uľipen.“ A sas avke. Pre phuv barile avri o rastlini, so anenas o semena, the ovocna stromi, so chudle te anel peskro uľipen. A o Del dikhľa, hoj oda hin mištes. Sas rat a sas tosara, trito džives. O Del phenďa: „Mi en o švetla pro ňebos, hoj te odďelinen o džives la račatar, hoj te sikaven pro časi, kana ela o inepi, o dživesa the o berša. Mi en sar o švetla pro ňebos, hoj te švicinen pre phuv.“ A sas avke. O Del kerďa duj bare švetla: O kham, hoj te vladňinel upral o džives, a o čhon, hoj te vladňinel upral e rat. Kerďa the o čercheňa. O Del len thoďa pro ňebos, hoj te švicinen pre phuv a te vladňinen upral o džives the upral e rat a te odďelinen o švetlos le kaľipnastar. A o Del dikhľa, hoj oda hin mištes. Sas rat a sas tosara, štarto džives. O Del phenďa: „Mi pherdžaren pes o paňa le džide tvorenca a mi ľecinen o čirikle upral e phuv pal calo ňebos.“ Avke o Del stvorinďa savore bare moroskre džviren the savore tvoren, so dživen andro moros, a stvorinďa the savore čiriklen. A o Del dikhľa, hoj oda hin mištes. O Del len požehňinďa a phenďa: „Aven plodna a rozmnožinen tumen a pherdžaren o paňa andro moros. The o čirikle pes mi rozmnožinen pre phuv!“ Sas rat a sas tosara, pandžto džives. O Del phenďa: „Mi pherarel pes e phuv savore džide tvorenca: le dobitkoha, le džvirenca, so pes cirden pal e phuv, the savore dzive džvirenca.“ A sas avke. O Del stvorinďa savore džide tvoren: le dobitkos, le bakren, olen, so pes cirden pal e phuv, the savore dzive džviren. A o Del dikhľa, hoj oda hin mištes. Paľis o Del phenďa: „Aven keras manušes pre amaro obrazis the pre amari podoba, hoj te vladňinen upral o moroskre ribi, upral o ňeboskre čirikle the upral savore džviri, so pes cirden pal e phuv.“ Avke o Del stvorinďa manušes pre peskro obrazis, pro obrazis le Devleskro les stvorinďa. Stvorinďa len sar muršes the džuvľa. O Del len požehňinďa a phenďa lenge: „Aven plodna a rozmnožinen tumen, pherdžaren e phuv a zalen tumenge la! Vladňinen upral o moroskre ribi, upral o ňeboskre čirikle the upral savore dziva džviri.“ Paľis o Del phenďa: „Dav tumenge savore rastlini pre caľi phuv, andre save hin o semena, the savore stromi, pre save barol ovocje, andre save hin o semena; oda ela tumenge pro chaben. A savore džvirenge pre phuv, savore čiriklenge pro ňebos, the savore tvorenge, so pes cirden pal e phuv, andre kaste hin o dichos le dživipnaskro, dav savore zelena rastlini pro chaben.“ A sas avke. O Del dikhľa savoro, so kerďa, a sas oda igen mištes. Sas rat a sas tosara, šovto džives. Avke sas dokerdo o ňebos, e phuv the savoro, so andre lende hin. Pro eftato džives dokerďa o Del peskri buči, so kerelas, a pro eftato džives peske odpočovinďa savore peskre bučendar. O Del požehňinďa o eftato džives a kerďa lestar sveto, bo andre oda džives peske odpočovinďa savore bučendar, so kerďa. Kavke sas stvorimen o ňebos the e phuv. Sar o RAJ o Del stvorinďa o ňebos the e phuv, mek na sas pre phuv ňisavi rastlina a na barolas ňič, bo o RAJ, o Del, mek na diňa brišind pre phuv, a na sas ode aňi manuš, savo kerďahas buči pre maľa, ale andral e phuv avelas upre o teluno paňi a cinďarelas caľi phuv. Akor o RAJ, o Del, kerďa le manušes le prachostar pal e phuv a phurdľa leske andro nakh o dichos le dživipnaskro a o manuš chudňa te dživel. O RAJ, o Del, sadzinďa e zahrada andro Eden pro vichodos a thoďa andre le manušes, saves kerďa. A o RAJ, o Del, diňa te barol andral e phuv všelijaka stromi, so sas šukar pro jakha a igen lačhe te chal. Maškar e zahrada diňa te barol avri o stromos le dživipnaskro a the o stromos le prindžaripnaskro, savo del te džanel, so hin lačho a so nalačho. Andral o Eden avelas avri o paňi, hoj te cinďarel e zahrada, a odarik pes oda paňi rozďelinelas pro štar hlavna paňa. O ešebno paňi pes vičinelas Pišon a džalas pašal caľi phuv Chavila, kaj hin o somnakaj. O somnakaj ola phuvakro sas igen žužo. Sas ode o voňava veci the o vzacna bara. O dujto paňi pes vičinelas Gichon a džalas pašal caľi phuv Kuš. O trito paňi pes vičinelas Tigris a džalas vichodňe le forostar Ašur. O štarto paňi pes vičinelas Eufrat. O RAJ, o Del, iľa le manušes a thoďa les andre zahrada Eden, hoj ode te kerel buči a te stražinel la. A o RAJ, o Del, prikazinďa le manušeske: „Šaj chas pal savore stromi, so hine andre zahrada, ale našťi chas ole prindžaripnaskre stromostar, savo del te džanel, so hin lačho a so nalačho, bo andre oda džives, sar lestar chaha, čačes mereha.“ Paľis o RAJ, o Del, phenďa: „Nane mištes te dživel le manušeske korkoreske. Kerava leske pomoca, savi leske ela rovnocenno.“ O RAJ o Del kerďa la phuvatar savore maľakre džviren the savore ňeboskre čiriklen. Paľis len anďa paš o manuš, hoj te dikhel, save len dela nava. A ajso nav savo o manuš diňa dojekhe džide džviroske, ajso nav les sas. O manuš diňa o nava savore džvirenge the savore čiriklenge, ale na arakhľa ňisavi pomoca, savi leske uľahas rovnocenno. Avke o RAJ, o Del, mukľa zoralo soviben pro Adam, a sar zasuča, iľa avri jekh leskre pašvarendar a oda than zakerďa andre le maseha. A o RAJ, o Del, kerďa džuvľa ole pašvarestar, so iľa le Adamostar, a anďa la paš o Adam. Akor o Adam phenďa: „Kada imar hin akana o kokalos mire kokalendar a o ťelos mire ťelostar! Avľa avri le romestar, a vašoda pes vičinela romňi.“ Vašoda omukela o rom peskra da the peskre dades a ela jekhetane la romňaha a on duj džene ena jekh ťelos. O Adam the leskri romňi sas lange a na ladžanas pes. O sap sas nekprefikaneder savore dzive džvirendar, saven stvorinďa o RAJ, o Del. O sap phenďa la džuvľake: „Čačes tumenge o Del zakazinďa te chal pal savore stromi andre zahrada?“ E džuvľi leske odphenďa: „Pal o stromi andre zahrada, šaj chas, ale pal oda stromos, so hin maškar e zahrada, phenďa o Del: ‚Ma chan lestar, aňi tumen lestar ma chuden, hoj te na meren.‘ “ O sap odphenďa la džuvľake: „Na, oda nane čačo, tumen na merena. Se o Del džanel, hoj oda džives, sar lestar chana, pes tumenge phundravena o jakha a avena ajse sar o Del; džanena, so hin lačho a so nalačho.“ Sar dikhľa e džuvľi, savo šukar hin oda stromos a savo lačho ovocje pre leste hin, zakamelas pes lake lestar te chal, hoj te dochudel o goďaveripen. Avke iľa oda ovocje a chudňa te chal. Paľis diňa the peskre romes, savo sas paš late, a chaľa the ov. Sar chale, phundrade pes sodujenge o jakha a sprindžarde, hoj hine lange. Akor ile o prajti pal o figovňikos a zagarude pes lenca. Paľis, sar šunde, hoj pes o RAJ, o Del, prechadzinelas pal e zahrada ke račate, garude pes o manuš the leskri romňi le RAJESKE, le Devleske, maškar o stromi andre zahrada. Ale o RAJ, o Del, vičinďa pro Adam a phučľa lestar: „Kaj sal?“ „Šunďom tut, sar phires pal e zahrada, a daravas man, bo som lango, vašoda man garuďom,“ odphenďa. A o Del lestar phučľa: „Ko tuke phenďa, hoj sal lango? Na chaľal tu pal oda stromos, pal savo tuke phenďom, hoj te na chas?“ O Adam leske odphenďa: „Odi romňi, sava mange tu diňal, man diňa pal oda stromos a me chaľom.“ Avke o RAJ, o Del, phenďa la džuvľake: „Soske oda kerďal?“ „O sap man pre oda cirdňa a me chaľom,“ odphenďa leske. Avke o RAJ, o Del, phenďa le sapeske: „Vašoda, hoj kada kerďal: Aveha prekošlo tu korkoro savore dobitkostar the savore dzive džvirendar. Calo tiro dživipen tut cirdeha pal o per a chaha o prachos la phuvakro. A kerava o ňeprijaťeľstvo maškar tu the maškar e džuvľi, maškar tiro potomkos the maškar lakro potomkos. Ov tuke rozmarela o šero a tu leske dukhaveha e peta.“ A la džuvľake phenďa: „Sar ačheha khabňi, ela tut igen bare dukha a andro dukha ločhoha le čhavoren. Igen tuke džala pal tiro rom, ale ov upral tu vladňinela.“ A le Adamoske phenďa: „Vašoda, hoj šunďal tira romňa a chaľal pal o stromos, pal savo tuke phenďom, hoj te na chas: Prekošľi ela e phuv angle tu; pre oda, hoj latar te chas, mušineha tut but te trapinel calo tiro dživipen. O koľaka the o kraki tuke barona andral e phuv a chaha oda, so tuke barola pre maľa. Phares kereha buči a spocisaľoha, te kameha te chal, medik na džaha pale andre phuv, bo la phuvatar salas kerdo a andre phuv pale džaha.“ O Adam diňa peskra romňake nav Eva, bo oj sas daj savore manušenge. O RAJ, o Del, kerďa le Adamoske the la Evake cipune gada a urďa len. Paľis o RAJ, o Del, phenďa: „Dikh, o manuš akana ačhiľa sar jekh amendar, bo imar džanel, so hin lačho a so nalačho. Te na lel mek akana the o ovocje pal o stromos le dživipnaskro, a te na les chal a dživela pro furt.“ Avke o RAJ, o Del, les čhiďa avri andral e zahrada Eden, hoj te kerel buči pre odi phuv, savatar sas kerdo. Paloda, sar tradňa avri le manušes andral o Eden, ačhaďa pre vichodno sera le rajoskri le cheruben the e jagaľi šabľa, savi phirelas upre tele, hoj te stražinen o drom ko stromos le dživipnaskro. O Adam prindžarďa peskra romňa la Eva a oj ačhiľa khabňi. Uľiľa lake muršoro, saveske diňa nav Kain, bo phenďa: „Chudňom muršes le RAJESTAR.“ Paľis lake uľiľa dujto muršoro, saveske diňa nav Abel. O Abel sas pasťjeris le bakrorengro, ale o Kain kerelas buči pre maľa. Pal varesavo časos anďa o Kain obeta le RAJESKE olestar, so leske bariľa pre maľa. A the o Abel anďa e obeta. Obetinďa oda ešebno le stadostar a anďa o žiros sar obeta le RAJESKE. A o Abel the leskri obeta sas le RAJESKE pre dzeka, ale o Kain the leskri obeta leske na sas pre dzeka. Akor o Kain igen choľisaľiľa a o muj leske ačhiľa chmuravo. O RAJ phenďa le Kainoske: „Soske sal ajso choľamen? Soske hino tiro muj chmuravo? Či tut na prilava, te kereha oda, so hin lačho? Ale te na kereha oda, so hin lačho, akor o binos tut užarel paš o vudar. Kamel te vladňinel upral tu, ale tu vladňin upral leste!“ Avke o Kain phenďa peskre phraleske le Abeloske: „Av džas avri pre maľa!“ Sar imar ode sas, chučiľa o Kain pro Abel a murdarďa les. Paľis o RAJ phučľa le Kainostar: „Kaj hino tiro phral o Abel?“ „Me na džanav. So me som mire phraleskro stražcas?“ odphenďa o Kain. Pale lestar o RAJ phučľa: „Oda so kerďal? O rat tire phraleskro ke ma vičinel andral e phuv! Akana aveha prekošlo a avričhido andral e phuv, savi phundraďa peskro muj, hoj te pijel o rat tire phraleskro andral tire vasta. Kajte kereha phares buči pre maľa, na barola tuke ňič. Phireha upre tele pal e phuv a ňikhaj na arakheha o smirom.“ O Kain phenďa le RAJESKE: „Miro trestos hino bareder, sar birinav te zľidžal. Tu man akana trades avri andral e phuv a mušinava man te garuvel anglal tiro muj; avava tulakos a bludzinava pal e phuv, a te man vareko arakhela, murdarela man.“ Ale o RAJ leske odphenďa: „Na, oda pes tuke na ačhela, bo oleske, ko murdarďahas le Kain, visarava pale eftavar.“ Akor o RAJ thoďa pro Kain znakos, hoj les te na murdarel ňiko, ko les arakhela. Avke o Kain geľa het pašal o RAJ a bešelas andre phuv Nod, pro vichodos le Edenostar. O Kain prindžarďa peskra romňa, savi ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro, savo pes vičinelas Henoch. O Kain ačhaďa foros a diňa leske nav pal peskro čhavo Henoch. O Henoch sas dad le Iradoske, o Irad sas dad le Mechujaeloske, o Mechujael sas dad le Metušaeloske a o Metušael sas dad le Lamechoske. O Lamech peske iľa duje romňijen. Jekhake sas Ada a dujtonake sas Cila. La Adake uľiľa o Jabal. Ov sas o dad olenge, save dživen andro stani a ľikeren gurumňen the bakren. Leskro phral pes vičinelas Jubal: Ov ačhiľa o dad savorenge, save bašaven pro harfi the pro pišťaľki. La Cilake uľiľa o Tubal-Kain. Ov sas kovačis a kerelas o sersami le brondzostar the le trastestar. Le Tubal-Kainoskri pheň pes vičinelas Naama. O Lamech phenďa peskre romňijenge: „Ado the Cilo, šunen man! Murdarďom jekhe muršes, savo man dukhaďa; terne muršes, savo man demaďa. Te vaš o dživipen le Kainoskro pes lela pale efta dživipena, ta akor vaš o Lamech pes lela pale eftavardeš the efta (77) dživipena.“ O Adam pale prindžarďa peskra romňa. Uľiľa lake muršoro a diňa leske nav Šet, bo phenďa: „O RAJ, o Del, man diňa avre čhavores vaš o Abel, saves murdarďa o Kain.“ The le Šetoske uľila muršoro a diňa leske nav Enoš. Andre oda časos o manuša chudle te lašarel le RAJES. Kada hin le Adamoskro rodokmeňos. Sar o Del stvorinďa le manušen, kerďa len pre peskri podoba. Sar muršes the džuvľa len stvorinďa, požehňinďa len a diňa lenge nav „o manuša“. Sar le Adamoske sas šel the tranda (130) berš, uľiľa leske čhavoro, savo sas ajso sar ov a marelas pre leste, a diňa leske nav Šet. O Adam dživelas mek ochto šel (800) berš paloda, sar leske uľiľa o Šet, a sas les mek aver muršora the čhajora. O Adam dživelas eňa šel the tranda (930) berš a paľis muľa. Sar le Šetoske sas šel the pandž (105) berš, uľiľa leske o Enoš. O Šet dživelas mek ochto šel the efta (807) berš paloda, sar leske uľiľa o Enoš, a sas les muršora the čhajora. Le Šetoske sas eňa šel the dešuduj (912) berš, sar muľa. Sar le Enošiske sas eňavardeš (90) berš, uľiľa leske o Kenan. O Enoš dživelas mek ochto šel the dešupandž (815) berš paloda, sar leske uľiľa o Kenan, a sas les muršora the čhajora. Le Enošiske sas eňa šel the pandž (905) berš, sar muľa. Sar le Kenanoske sas eftavardeš (70) berš, uľiľa leske o Mahalalel. O Kenan dživelas mek ochto šel the saranda (840) berš paloda, sar leske uľiľa o Mahalalel, a sas les muršora the čhajora. Le Kenanoske sas eňa šel the deš (910) berš, sar muľa. Sar le Mahalaleloske sas šovardeš the pandž (65) berš, uľiľa leske o Jared. O Mahalalel dživelas mek ochto šel the tranda (830) berš paloda, sar leske uľiľa o Jared, a sas les muršora the čhajora. Le Mahalaleloske sas ochto šel the eňavardeš the pandž (895) berš, sar muľa. Sar le Jaredoske sas šel the šovardeš the duj (162) berš, uľiľa leske o Enoch. O Jared dživelas mek ochto šel (800) berš paloda, sar leske uľiľa o Enoch, a sas les muršora the čhajora. Le Jaredoske sas eňa šel the šovardeš the duj (962) berš, sar muľa. Sar le Enochoske sas šovardeš the pandž (65) berš, uľiľa leske o Matuzalem. Paloda sar leske uľiľa o Matuzalem, o Enoch phirelas le Devleha trin šel (300) berš a sas les mek aver muršora the čhajora. O Enoch dživelas trin šel the šovardeš the pandž (365) berš a calo peskro dživipen phirelas le Devleha a jekhvareste našľiľa, bo o Del les iľa. Sar sas le Matuzalemoske šel the ochtovardeš the efta (187) berš, uľiľa leske o Lamech. O Matuzalem dživelas mek efta šel the ochtovardeš the duj (782) berš paloda, sar leske uľiľa o Lamech, a sas les muršora the čhajora. Le Matuzalemoske sas eňa šel the šovardeš the eňa (969) berš, sar muľa. Sar sas le Lamechoske šel the ochtovardeš the duj (182) berš, uľiľa leske muršoro. O Lamech phenďa: „Leskro nav ela Noach, bo ov amen poťešinela andre amari phari buči, so keras amare vastenca pre kadi phuv, savi o RAJ prekošľa.“ O Lamech dživelas mek pandž šel the eňavardeš the pandž (595) berš paloda, sar leske uľiľa o Noach, a sas les muršora the čhajora. Le Lamechoske sas efta šel the eftavardeš the efta (777) berš, sar muľa. Sar sas le Noachoske pandž šel (500) berš, uľile leske trin čhave: o Šem, o Cham the o Jafet. Sar pes o manuša pre phuv rozmnožinenas a uľonas lenge čhaja, o nalačhe aňjela dikhle, hoj le manušengre čhaja hine igen šukar. Lenas peske lendar avri romňijen, saven ča kamenas. O RAJ phenďa: „Miro Duchos pes furt na trapinela le manušeha, bo hino ča ťelos, a leskro dživipen ľikerela ča šel the biš (120) berš.“ Andre ola dživesa a the paloda, sar pašľonas ola nalačhe aňjela le manušengre čhajenca, uľonas lenge čhave, saven vičinenas Nefilimi. Oda sas ola zorale murša, ola slavna murša, so dživenas varekana. O RAJ dikhľa, hoj o nalačhipen le manušengro pre phuv hino igen baro a hoj savoro, so gondoľinel o manuš andre peskro jilo, hin furt ča nalačho. Vašoda o RAJ igen bajinelas, hoj kerďa le manušes, a andre leskro jilo sas bari dukh. Avke o RAJ phenďa: „Odstraňinava pal e phuv le manušen, saven stvorinďom, a the savore džviren, savore čiriklen a mek the olen, so pes cirden pal e phuv, bo bajinav, hoj len stvorinďom.“ Ale o Noach arakhľa e milosť andro jakha le RAJESKRE. Kada hin pal o Noach: O Noach sas spravodľivo manuš, savo dživelas žužo dživipen maškar o manuša andre leskro časos, a phirelas le Devleha. Uľile leske trin čhave: o Šem, o Cham the o Jafet. Ale o manuša pre phuv sas anglo jakha le Devleskre igen musarde le binoha a všadzik sas ča o maribena. O Del dikhľa, hoj e phuv hiňi musarďi le binostar, bo savore manuša pre phuv dživenas igen binošno dživipen. Avke o Del phenďa le Noachoske: „Rozhodňinďom man, hoj zňičinava savoro, so dživel, bo e phuv hiňi pherďi lengre maribenenca. He, zňičinava the le manušen the e phuv.“ „Ačhav tuke o korabos le goferoskre kaštestar. Ker andre ohradzimen thana a makh les andral the avral la smolaha. Kavke les ačhaveha: Ela džinďardo šel the tranda the trin (133) metri, buchlo bišuduj (22) metri a učo dešutrin (13) metri. Ačhaveha o pados a tel calo pados muk avri otkerdo than saranda the štar (44) centimetri. Pal e sera le koraboske thoveha o vudar. Kereha les le poschodenca, so ena telal, maškaral the upral. Me anava baro paňi pre phuv, hoj te zňičinav savoro, andre kaste hin o dichos le dživipnaskro – savoro, so hin tel o ňebos, the savoro, so hin pre phuv. Ale tuha kerava e zmluva a andro korabos džaha tu, tiri romňi the tire čhave le romňijenca. Savore džide džvirendar leha tuha po duj, samcos the samica, hoj te ačhen te dživel. Džana tuha andro korabos jekh para savore čiriklendar, savore džvirendar the savorendar, so pes cirden pal e phuv, hoj te ačhen te dživel. Skide tuke upre savoro chaben, so pes del te chal, a odthov oda prekal tu the prekal lende.“ A o Noach kerďa savoro avke, sar leske oda o Del prikazinďa. O RAJ phenďa le Noachoske: „Dža caľa tira famelijaha andro korabos, bo dikhľom, hoj ča tu jekh sal spravodľivo angle ma maškar savore manuša, so akana dživen. Le tuha po efta pari savore žuže džvirendar, ale le nažuže džvirendar le ča po jekh para. Le tuha the po efta pari savore čiriklendar, samcos the samica, hoj pes te doľikerel lengro potomstvos pre caľi phuv. Mek efta dživesa a bičhavava pre phuv baro brišind, so ľikerela saranda (40) dživesa the saranda rača, a zňičinava pre phuv savoro džido, so stvorinďom.“ O Noach kerďa savoro avke, sar leske o RAJ prikazinďa. Le Noachoske sas šov šel (600) berš, sar avľa e potopa pre phuv. A geľa andro korabos peskra romňaha, peskre čhavenca the lengre romňijenca, hoj te denašen la potopatar. Pal o efta dživesa avle o paňa la potopakre pre phuv. Ačhiľa pes pro dešueftato (17.) džives andro dujto čhon, sar sas le Noachoske šov šel (600) berš, hoj savore paňa telal e phuv demade avri a phundrade pes o ňeboskre oblaki. Avke chudňa te del o brišind pre phuv a delas saranda (40) dživesa the saranda rača. A mek andre oda džives gele andro korabos o Noach la romňaha the leskre čhave o Šem, o Cham the o Jafet peskre romňijenca. Gele lenca andre the savore dziva džviri, savore maľakre džviri, ola, so pes cirden pal e phuv, a mek the savore čirikle. Le Noachoha gele andro korabos po duj savore džvirendar, andre kaste sas o dichos le dživipnaskro. Gele andre o samcos the e samica savorestar, so dživel, avke sar leske prikazinďa o Del. A paľis pal lende o RAJ phandľa andre o vudar. Sar o paňi la potopakro avelas pre phuv saranda (40) dživesa, akor o paňi hazdľa o korabos upre la phuvatar. O paňi igen barolas a učharelas andre savoro, so sas pre phuv, a o korabos plavinelas upral o paňi. O paňi avke zorales barolas pre phuv, hoj zaučharďa andre savore nekbareder verchi tel o ňebos. O paňi mek bariľa a sas efta metri upral o nekbareder verchi. Avke muľa avri savoro džido, so pes čhalavelas pre phuv: dojekh džviros, dojekh čiriklo the dojekh manuš. Savoro pre šuki phuv, andre soste sas o dichos le dživipnaskro, muľa avri. Avke o Del iľa o dživipen savorenge, so dživenas pre phuv: le manušenge, le džvirenge, le čiriklenge the olenge, so pes cirden pal e phuv. Ačhiľa ča o Noach the ola, ko sas leha andro korabos. O paňi pre phuv ľikerelas šel the penda (150) dživesa. O Del peske leperďa pro Noach the pre savore dziva džviri the dobitkos, so leha sas andro korabos. O Del bičhaďa pre phuv e balvaj a o paňi pre phuv chudňa te džal tele. O ňeboskre oblaki the o paňi telal e phuv pes phandle andre a preačhiľa te del o brišind andral o ňebos. O paňi džalas tele šel the penda (150) dživesa a andro eftato čhon pro dešueftato (17.) džives zaačhiľa o korabos pro verchos Ararat. O paňi džalas tele a sikade pes o špici le verchengre pro ešebno džives andro dešto čhon. Sar pregeľa saranda (40) dživesa, o Noach phundraďa pro korabos e upruňi oblaka, so kerďa, a mukľa avri le krkavcos, ale ov odľecinelas a priľecinelas, medik o paňi pre phuv na šučiľa avri. Paľis mukľa avri the la holubica, hoj te džanel, či o paňi pal e phuv imar geľa tele. Ale e holubica na arakhľa pre phuv ňisavo than, kaj peske thoďahas o pindro pro odpočinkos, bo o paňi sas mek pal caľi phuv, vašoda avľa pale ke leste andro korabos. Avke o Noach nacirdňa peskro vast ke holubica a iľa la andro korabos. Užarďa mek efta džives a mukľa la holubica pale avri. Sar zaračiľa, avľa e holubica ke leste pale a andro zobakos anelas švižo olivakri prajta. Avke sprindžarďa o Noach, hoj o paňi pal e phuv imar geľa tele. Užarďa mek aver efta dživesa a mukľa avri la holubica, ale imar ke leste na avľa pale. Sar sas le Noachoske šov šel the jekh (601) berš, pro ešebno džives andro ešebno čhon o paňi pre phuv šučiľa avri. Akor o Noach otkerďa e chev pro pados a dikhľa, hoj e phuv imar šučiľa avri. Andro dujto čhon pro bišueftato (27.) džives šučiľa e phuv calkom avri. Avke o Del phenďa le Noachoske: „Av avri andral o korabos tira romňaha, tire čhavenca the tire borijenca. An avri savore džviren the olen, so pes cirden pal e phuv, le čiriklen, so hine tuha, hoj pes te zdžan a te uľon lendar buter pre phuv.“ Avke o Noach avľa avri andral o korabos la romňaha, le čhavenca the le borijenca. Savore džviri, savore čirikle the savore, so pes cirden pal e phuv, avle avri andral o korabos – jekh druhos pal aver. Paľis o Noach ačhaďa le RAJESKE oltaris a iľa savore žuže džvirendar the savore žuže čiriklendar a anďa len sar labarďi obeta pro oltaris. E voňa la obetakri sas le RAJESKE pre dzeka a phenďa peske: „Imar šoha na prekošava e phuv vaš oda, so o manuša kerena. Kajte džanav, hoj le manušengro jilo imar čhavorestar džal pal o nalačho. Imar šoha na murdarava avri savoro, so dživel, avke sar oda akana kerďom. Medik ľikerela e phuv, na preačhela o časos te sadzinel aňi o časos te skidel upre, o šil aňi o tačipen, o ňilaj aňi o jevend, o džives aňi e rat.“ Akor o RAJ požehňinďa le Noach the leskre čhaven a phenďa: „Aven plodna, rozmnožinen tumen a pherdžaren caľi phuv! Darana pes tumendar savore džviri, savore čirikle, savoro, so pes cirdel pal e phuv, the savoro, so hin andro moros. Kada savoro dav tumenge tel tumari zor. Angloda tumenge diňom te chal o zelena rastlini. Akana tumenge dav te chal the savoro, so pes čhalavel a hin džido. Ale o mas, andre savo hin o rat, našťi chan, bo andro rat hin o dživipen. Marava dojekhe džviros, savo murdarela le manušes. Marava the ole manušes, savo murdarela avre manušes. Oda, ko murdarela le manušes, ela murdardo avre manušestar, bo o Del les kerďa pre peskro obrazis. Ale tumen aven plodna a rozmnožinen tumen, pherdžaren caľi phuv a rozmnožinen tumen pre late!“ O Del mek phenďa le Noachoske the leskre čhavenge: „Phandav zmluva tumenca the tumare čhavenca. Phandav la the savore dzive džvirenca, the le maľakre džvirenca, the le ňeboskre čiriklenca, so hine tumenca, the savorenca, so avle avri andral o korabos. Kada hin miri zmluva, so tumenca phandav: Imar šoha na domukava e potopa, hoj te murdarel avri savoro, so dživel pre phuv; imar šoha e potopa na zňičinela caľi phuv.“ O Del phenďa: „Kada hin o znameňje ola zmluvakro, so phandav tumenca the savorenca, so dživen, the tumare čhavengre čhavenca pro furt: Miri duha thoďom pro chmari sar o znameňje, hoj maškar mande the maškar e phuv hin e zmluva. Furt sar bičhavava o chmari upral e phuv a pro ňebos maškar o chmari pes sikavela e duha, leperava mange pre miri zmluva, so phandľom tumenca the savore džvirenca. Šoha imar na zňičinava la potopaha savoro, so dživel pre phuv. Sar pes sikavela pro ňebos e duha, dikhava pre late a leperava mange pre miri zmluva, so hin maškar mande the maškar savoro, so dživel pre phuv.“ Avke o Del phenďa le Noachoske: „Kada hin oda znameňje, hoj maškar mande the maškar savoro, so dživel pre phuv, phandľom e zmluva.“ Le Noachoskre čhave, save avle avri andral o korabos, sas o Šem, o Cham the o Jafet. (O Cham sas le Kanaanoskro dad.) Kala trin sas le Noachoskre čhave a lendar uľile savore manuša, save pes rozgele pal caľi phuv. O Noach chudňa te kerel buči pre maľa a sadzinďa avri e viňica. Sar jekhvar piľa mol a mačiľa, geľa peske te pašľol lango andre peskro stanos. Sar o Cham, o dad le Kanaanoskro, dikhľa peskre dades langes, geľa oda te phenel avri peskre duje phralenge. Avke o Šem the o Jafet ile o plašťos a thode peske les pro vali, džanas ke leste le dumeha a zagarude les andre. Visarde peske o muja, hoj te na dikhen le dades langes. Sar pes o Noach prekerďa la moľatar a dodžanľa pes pal oda, so leske kerďa o nekterneder čhavo, phenďa: „Av prekošlo, Kanaan! Aveha tire phralenge o nekcikneder otrokos le otrokendar!“ A mek phenďa: „Mi el barardo o RAJ, o Del le Šemoskro! Mi el o Kanaan le Šemoskro otrokos! Mi del o Del buter phuv le Jafet; mi bešel andro stani le Šemoskre; o Kanaan leske mi el otrokos!“ O Noach dživelas pal e potopa mek trin šel the penda (350) berš. Le Noachoske sas eňa šel the penda (950) berš, sar muľa. Kala hine o rodokmeňi le Noachoskre čhavengre: le Šemoskre, le Chamoskre the le Jafetoskre. Pal e potopa lenge uľile čhave. O čhave le Jafetoskre sas o Gomer, o Magog, o Madaj, o Javan, o Tubal, o Mešech the o Tiras. O čhave le Gomeroskre sas o Aškenaz, o Rifat the o Togarmah. O čhave le Javanoskre sas o Elišah, o Taršiš, o Kitana the o Dodana. Kala manuša dživenas paš o brehos le moroskro the pro ostrovi andre peskre phuva a sas rozďelimen pal peskre kmeňi the narodi a dojekhes sas peskri čhib. O čhave le Chamoskre sas o Kuš, o Micrajim, o Put the o Kanaan. O čhave le Kušoskre sas o Sebas, o Chavilah, o Sabtas, o Raemah the o Sabtechas. Le Raemoskre čhave sas o Šeba the o Dedan. Le Kušoske uľiľa čhavo o Nimrod, savestar ačhiľa zoralo maribnaskro murš pre phuv. Ov sas anglo Del zoralo lovcos, vašoda pes vakerelas: „Mi kerel tutar o RAJ ajso baro lovcos sar o Nimrod!“ Ešebna fori leskre kraľišagostar sas o Babilon, o Erech, o Akad the o Kalne andre phuv Šinar. Odarik geľa andre phuv Ašur a ode ačhaďa o foros Ninive, o Rechobot-Ir the o Kelach. Avke ačhaďa the o Resen maškar o foros Ninive the o baro foros Kelach. O Micrajim sas dad le Ludenge, le Anamenge, le Lehabenge, le Naftuchenge, le Patrusenge the le Kasluchenge, savendar hine o Filišťinci the o Kaftora. O ešebno čhavo le Kanaanoskro sas o Sidon a paľis o Chet. O Kanaan sas o dad le Jebusejenge, le Amorejčanenge, le Girgašejenge, le Chivijenge, le Arkijenge, le Sinejenge, le Arvadejenge, le Cemarejenge the le Chamatajenge. Paľis pes rozďelinde o kanaaňika kmeňi. E kanaaňiko phuv chudelas le Sidonostar ko Gerar dži ke Gaza, ke Sodoma, ke Gomora, ke Adma the ko Cebojim, dži ke Laša. Kala hine le Chamoskre čhave pal peskre kmeňi, čhiba, phuva the narodi. O Šem sas o phureder phral le Jafetoskro. The le Šemoske uľile čhave a ov sas dad le Eberiskre kmeňenge. O čhave le Šemoskre sas o Elam, o Ašur, o Arpachšad, o Lud the o Aram. Le Aramoskre čhave sas o Uc, o Chul, o Geter the o Maš. Le Arpachšadoske uľiľa o Šelach a le Šelachoske uľiľa o Eber. Le Eberiske uľile duj čhave: Jekheske diňa nav Paleg, bo sar ov dživelas, o manuša pre phuv pes rozďelinde, a leskre phraleske diňa nav Joktan. Le Joktanoske uľile o Almodad, o Šelef, o Chacarmavet, o Jerach o Hadoram, o Uzal, o Diklah, o Obal, o Abimael, o Šebah, o Ofir, o Chavilah the o Jobab. Kala savore hine le Joktanoskre čhave. Lengre thana, kaj bešenas, chudenas la Mešatar dži ko Sefar paš e verchengri phuv pro vichodos. Kala hine le Šemoskre čhave pal peskre kmeňi, čhiba the narodi, save bešenas andre peskre phuva. Kala hine o rodokmeňi le Noachoskre čhavengre pal peskre kmeňi the narodi. Pal e potopa pes kale dženendar rozširinde savore narodi pal caľi phuv. Akor savore manuša pre calo svetos vakerenas jekha čhibaha the jekhe lavenca. Sar pes mukle o manuša te džal pro vichodos, arakhle e rovina andre phuv Šinar a ačhile ode te bešel. Phende peske: „Aven, keras peske valki a labaras len avri. O valki použinenas sar bar a e smola sar malta.“ Paľis phende: „Aven, ačhavas peske foros the veža, savi peskre špicoha dochudela dži andro ňebos. A oleha peske keraha baro nav a na avaha rozčhide pal caľi phuv.“ Avke o RAJ avľa tele, hoj te dikhel o foros the e veža, so ačhavenas o manuša, a phenďa: „Hine jekh narodos a savoredžene vakeren jekha čhibaha. Kada hin oda, so mek ča chudle te kerel; akana len imar ňiko na zaačhavela te kerel savoro, so lenge ča avela pre goďi. Aven džas tele a mišinas lenge o čhiba, hoj jekh avres te na achaľol.“ Avke len o RAJ odarik roztradňa pal caľi phuv a preačhile te ačhavel o foros. Vašoda chudňa oda foros nav Babel, bo ode o RAJ mišinďa savore manušenge o čhiba. Odarik len roztradňa pal caľi phuv. Kada hin o rodokmeňos le Šemoskro: Pro dujto berš pal e potopa, sar sas le Šemoske šel (100) berš, uľiľa leske o Arpachšad. Sar o Arpachšad uľiľa, o Šem dživelas mek pandž šel (500) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Arpachšadoske sas tranda the pandž (35) berš, sar leske uľiľa o Šelach. Paloda o Arpachšad dživelas mek štar šel the trin (403) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Šelachoske sas tranda (30) berš, sar leske uľiľa o Eber. Paľis o Šelach dživelas mek štar šel the trin (403) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Eberiske sas tranda the štar (34) berš, sar leske uľiľa o Paleg. Paloda o Eber mek dživelas štar šel the tranda (430) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Palegoske sas tranda (30) berš, sar leske uľiľa o Reu. Paloda o Paleg mek dživelas duj šel the eňa (209) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Reusiske sas tranda the duj (32) berš, sar leske uľiľa o Serug. Paloda o Reu dživelas mek duj šel the efta (207) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Serugoske sas tranda (30) berš, sar leske uľiľa o Nachor. Paloda o Serug dživelas mek duj šel (200) berš a uľile leske muršora the čhajora. Le Nachoriske sas bišueňa (29) berš, sar leske uľiľa o Terach. Paloda o Nachor dživelas mek šel the dešueňa (119) berš a uľile leske muršora the čhajora. Sar le Terachoske imar sas eftavardeš (70) berš, uľiľa leske o Abram, o Nachor the o Haran. Kada hin o rodokmeňos le Terachoskro: Le Terachoske uľiľa o Abram, o Nachor the o Haran. Le Haranoske uľiľa o Lot. O Haran muľa sigeder sar leskro dad o Terach andre odi phuv, kaj uľiľa, andre chaldejiko foros Ur. O Abram the o Nachor peske ile romňijen. Le Abramoskri romňi sas e Saraj a le Nachoriskri romňi sas e Milka. E Milka the e Jiska sas o čhaja le Haranoskre. E Saraj sas ňeplodno, na sas la čhave. O Terach iľa peskre čhas le Abram, le Haranoskre čhas le Lot the peskra bora la Saraj, savi sas le Abramoskri romňi, a iľa len avri andral o chaldejiko foros Ur, hoj te džan te bešel andro Kanaan. Avle andro Charan a ode ačhile te bešel. Le Terachoske sas duj šel the pandž (205) berš, sar muľa andro Charan. O RAJ phenďa le Abramoske: „Dža avri andral tiri phuv the andral tire dadeskro kher the andral tiri famelija a dža andre odi phuv, savi tuke sikavava. Kerava tutar igen baro narodos a požehňinava tut! Kerava tiro nav baro a tu aveha avre manušenge pro požehnaňje. Požehňinava olen, ko tuke žehňinen, a prekošava olen, ko tut košen. Prekal tute ena požehňimen savore manuša pre phuv.“ O Abram kerďa avke, sar leske o RAJ phenďa. The o Lot geľa leha. Le Abramoske sas eftavardeš the pandž (75) berš, sar geľa avri andral e phuv Charan. Avke o Abram iľa peskra romňa la Saraj, le phraleskre čhas le Lot, savoro barvaľipen the le služobňiken, saven peske skidňa upre andro Charan, a džanas andre phuv Kanaan. Sar avle andro Kanaan, o Abram pregeľa prekal odi phuv dži ko sveto than andro Šichem, paš o Morehoskro baro stromos. Andre oda časos bešenas andre odi phuv o Kanaančana. Le Abramoske pes sikaďa o RAJ a phenďa leske: „Kadi phuv dava tire čhavenge.“ Avke o Abram ačhaďa oltaris ode, kaj pes leske o RAJ sikaďa. Odarik džalas ko verchos pro vichodos le Betelostar a ode peske rozthoďa o stanos. Odarik leske sas o Betel pro zapados a o foros Aj pro vichodos. Ode ačhaďa le RAJESKE oltaris a lašarelas le RAJESKRO nav. Paľis o Abram džalas dureder le dromeha andre pušťa Negev. Sar andre odi phuv avľa e bokh, o Abram geľa tele andro Egipt, hoj ode sikra te bešel, bo e bokh sas igen bari. Sar imar sas pašes paš o Egipt, phenďa peskra romňake la Sarajake: „Me džanav, hoj sal igen šukar džuvľi. Sar tut dikhena o Egipťana, phenena peske: ‚Kadi hiňi leskri romňi.‘ Man murdarena a tut mukena te dživel. Ale tu lenge phen, hoj sal miri pheň, a vaš tute man mukena te dživel a ela mange mištes.“ Sar o Abram the e Saraj avle andro Egipt, o Egipťana dikhle, savi hiňi šukar. Dikhle la the le faraonoskre uradňika a lašarenas la anglo faraonos. Avke la ľigende andre leskro palacis. O faraonos sas lačho ko Abram vaš e Saraj, a vašoda les diňa bakre, gurumňa, somara, ťavi, sluhi the služki. Ale o RAJ marelas le faraonos the leskro kher phare nasvaľibenenca vaš le Abramoskri romňi Saraj. Avke peske vičinďa o faraonos le Abram a phenďa leske: „So mange kerďal? Soske mange na phenďal, hoj hiňi tiri romňi? Soske phenďal, hoj tuke hiňi pheň? Vašoda mange la iľom romňake! Kade hiňi tiri romňi, le tuke la! Dža het!“ Paľis o faraonos prikazinďa peskre muršenge pal o Abram a on les bičhade het leskra romňaha the savoreha, so les sas. Avke o Abram geľa avri andral o Egipt peskra romňaha the savoreha, so les sas, a geľa andre pušťa Negev. The o Lot geľa leha. O Abram sas igen barvalo, sas les but gurumňa the bakre, rup the somnakaj. Paľis o Abram džalas dureder le dromeha la pušťatar Negev. Phirelas than thanestar, medik na doavľa paš o Betel, paš oda than, kaj angloda sas leskro stanos, maškar o Betel the Aj, ode, kaj ešebnovar ačhaďa o oltaris. Ode lašarelas le RAJESKRO nav. The le Lot, savo džalas le Abramoha, sas bakre, gurumňa the stani. Vašoda odi phuv na birinelas te ľikerel sodujdženen a našťi ačhile paš peste jekhetane, bo sas len igen but džviri a na sas prekal lende dos chaben. A avľa o vesekedišagos maškar o pasťjera le Abramoskre the Lotoskre. Akor bešenas andre odi phuv o Kanaančana the o Perizeja. Vašoda phenďa o Abram le Lotoske: „Nane mištes, hoj pes amen abo amare pasťjera te vesekedinas maškar peste. Se sam famelija! Či nane anglal tu caľi phuv? Vašoda tut mangav, rozdžas pes jekh avrestar! Te tu džaha pre baľogňi sera, me džava pre čači sera; te tuke kideha avri e čači sera, me džava pre baľogňi sera.“ O Lot pes rozdikhľa a dikhľa, hoj pre caľi phuv le Jordanostar dži ko Coar hin pherdo paňi sar andre zahrada le RAJESKRI abo sar andro Egipt. Oda sas mek angloda, sar o RAJ zňičinďa e Sodoma the e Gomora. Vašoda peske o Lot iľa avri caľi phuv paš o Jordan a geľa pro vichodos. Kavke pes rozgele jekh avrestar. O Abram bešelas andre phuv Kanaan a o Lot pes ľikerelas maškar o fori ola phuvakre a preľidžalas peskre stani dži paš e Sodoma. O manuša andral e Sodoma sas igen nalačhe a anglo RAJ kerenas bare bini. Sar imar geľa o Lot het le Abramostar, o RAJ phenďa le Abramoske: „Rozdikh tut odarik, kaj sal! Dikh pro severos, pro juhos, pro vichodos the pro zapados. Caľi phuv, so dikhes, dava tuke the tire potomstvoske pro furt. Dava tut ajci but potomstvos sar o prachos la phuvakro. Te vareko šaj zgenela o prachos la phuvakro, zgenela the tiro potomstvos. Akana dža a predikh tuke caľi phuv, bo tuke la dav!“ Avke o Abram iľa peskre stani a geľa te bešel andro foros Hebron pašes paš o Mamroskre bare stromi a ode ačhaďa oltaris le RAJESKE. Andre oda časos o štar kraľa – o šinariko kraľis Amrafel, o elasariko kraľis Arjoch, o elamiko kraľis Kedorlaomer the o gojimiko kraľis Tidal – gele pro mariben pro pandž kraľa: pro kraľis Beras andral e Sodoma, pro Biršah andral e Gomora, pro Šinab andral e Adma, pro Šemeber andral o Cebojim the pro kraľis andral e Bela, so hin o foros Coar. Kala pandž kraľa pes zgele peskre armadenca jekhetane andre dolina Sidim, kaj hin akana o Londo moros. Dešuduj (12) berš sas o kraľis Kedorlaomer upral lende, ale andro dešutrito (13.) berš pes vzburinde. Andro dešuštarto (14.) berš geľa o Kedorlaomer the o kraľa, save sas leha, a domarde le Refajen andro foros Aštarot-Karnajim, the le Zuzimčanen andro Ham the le Emimčanen andro Šave-Kirjatajim. Domarde the le Choričanen paš o seirika brehi a tradle len dži ko El-Paran paš e pušťa. Paľis pes visarde a doavle ko En-Mišpat – oda hin ko Kadeš – a zviťazinde upral caľi phuv le Amalekengri the upral o Amorejčana, save dživenas andro Chacecon-Tamar. Akor avle o kraľa andral e Sodoma, andral e Gomora, andral e Adma, andral o Cebojim the andral e Bela – so hin o Coar – a zgele pes jekhetane pro mariben andre dolina Sidim. Zgele pes pro mariben pro elamiko kraľis Kedorlaomer, pro gojimiko kraľis Tidal, pro šinariko kraľis Amrafel the pro elasariko kraľis Arjoch – pandž kraľa džanas pro štar. Andre odi dolina Sidim sas pherdo bare cheva la smolaha. Sar denašenas o kraľis la Sodomakro the o kraľis la Gomorakro, pele andre ola cheva a the varesave džene lendar, ale okla džene denašle pro brehi. A ola štar kraľa, save zviťazinde, ile savoro barvaľipen la Sodomakro the la Gomorakro a mek the savoro lengro chaben a džanas het. Ile the le Abramoskre phraleskre čhas le Lot the leskro barvaľipen, bo bešelas andre Sodoma. Jekh olendar, savo denašľa, avľa oda te phenel le Hebrejiske le Abramoske, savo bešelas paš o bare stromi le Mamroskre. O Mamre sas Amorejcos a sas phral le Eškoliske the le Aneriske. Kalen sas zmluva le Abramoha, hoj te chuden jekhetane paš peste. Sar o Abram šunďa, hoj leskre phraleskre čhas odľigende peha, akor vičinďa peskre trin šel the dešuochto (318) muršen, save uľile andre leskro kher a save sas avrisikade pro mariben, a džalas pal lende dži ko Dan. Rači rozačhaďa pre lende peskre muršen a zviťazinďa upral lende. Denašelas pal lende dži ke Choba, so hin pro severos le forostar Damašek. Akor o Abram anďa pale savoro barvaľipen a the peskre phraleskre čhas, le Lot, leskre barvaľipnaha, le džuvľen the okle manušen. Sar avelas pale o Abram, paloda, sar zviťazinďa upral o kraľis Kedorlaomer the upral okla kraľa, so sas leha, avľa ke leste o sodomiko kraľis andre dolina Šave – oda hin le Kraľiskri dolina. Akor leske o Melchisedek o kraľis le Salemoskro anďa maro the mol. Ov sas rašaj le Nekbareder Devleskro a požehňinďa le Abram. Phenďa: „Av požehňimen le Nekbaredere Devlestar, Olestar, ko kerďa o ňebos the e phuv. Mi el barardo o Nekbareder Del, savo tuke diňa te zviťazinel upral tire ňeprijaťeľa.“ Akor o Abram diňa le Melchisedekoske e ďesjatka savorestar. O sodomiko kraľis phenďa le Abramoske: „Muk tuke savoro, so iľal, ale de mange pale mire manušen!“ Ale o Abram leske odphenďa: „Lav bari vera angle miro RAJ, anglo Nekbareder Del, savo kerďa o ňebos the e phuv, hoj na lava mek aňi thav aňi sirimocis pal e sandalka a ňič olestar, so hin tiro, hoj te na phenes: ‚Me som jekh olendar, ko barvaľarďa le Abram.‘ Na mukav mange ňič olestar, ča oda, so imar chale mire manuša. Ale ola, ko avle manca – o Aner, o Eškol the o Mamre – peske mi len peskro kotor.“ Pal oda savoro, so pes ačhiľa, sas le Abram viďeňje a šunelas, sar leske o RAJ phenel: „Ma dara tut, Abram, me som tiro šťitos, tiri bari odmena.“ Ale o Abram phenďa: „Ó, Nekbareder RAJEJA, so man kames te del? Se čhave man nane a o ďeďičis mire khereskro ela o Eliezer andral o Damašek.“ O Abram mek phenďa: „Na diňal man ňisave čhave a o sluhas andral miro kher ela miro ďeďičis.“ Ale o RAJ leske phenďa: „Ov na ela tiro ďeďičis, ale o čhavo, savo avela tutar.“ Iľa les avri a phenďa leske: „Dikh pro ňebos a zgen o čercheňa, te len šaj zgenes. Ajci but ena tire potomki.“ O Abram pačanďiľa le RAJESKE a o RAJ leske oda rachinelas sar spravodľišagos. Paľis leske o RAJ phenďa: „Me som o RAJ, savo tut iľom avri andral o chaldejiko foros Ur, hoj tuke te dav kadi phuv, hoj tuke la te zales.“ Ov phenďa: „Ó, Nekbareder RAJEJA, pal soste prindžarava, hoj ela miri?“ O RAJ leske phenďa: „An mange trineberšengra gurumňora, trineberšengra koza, trineberšengre bakres, jekha hrdlička the jekhe cikne holubos.“ Sar o Abram oda savoro anďa, rozčhinďa le džviren pro jepaš a o jepašune kotora thoďa jekh paš aver, ale le čiriklen na rozčhinďa. Akor o dziva čirikle ľecinenas tele pro mule džviri, ale o Abram len tradelas het. Sar zageľa o kham, o Abram zorales zasuča a avľa pre leste e strašno dar le bare kaľipnaha. O RAJ phenďa le Abramoske: „Mušines čačes te džanel, hoj tire potomki bešena sar cudzinci andre phuv, so nane lengri. Ode lendar kerena otroka a štar šel (400) berš len trapinena. Ale me marava ole narodos, saveske on služinena sar otroka, a avena odarik avri bare barvaľipnaha. Ale tu džaha andro smirom paš tire dada a parunena tut andro šukar berša. Andro štarto pokoleňje avena tire potomki pale kade, bo mek na avľa oda časos, hoj te marav le Amorejčanen vaš lengre bini.“ Sar zageľa o kham a avľa baro kaľipen, sikaďa pes baro thuv sar andral e bov the e jagaľi fakľa, savi predžalas maškar ola rozčhinde kotora le džvirengre. Andre oda džives phandľa o RAJ e zmluva le Abramoha a phenďa leske: „Tire čhavenge dava kadi phuv le paňestar Egipt dži paš o baro paňi Eufrat, the o phuva, kaj bešen o Keniti, o Kenizeja, o Kadmonci, o Chetitana, o Perizeja the o Refaja, o Amorejčana, o Kanaančana, o Girgašeja the o Jebuseja.“ E Saraj našťi delas čhaven peskre romes le Abram, ale sas la služka Egipťanka, savi pes vičinelas Hagar. Avke phenďa e Saraj le Abramoske: „Dikh, o RAJ na domukľa, hoj man te el čhave. Dža, pašľuv mira služkaha. Či man na ela latar čhavoro?“ A o Abram priiľa o lava la Sarajakre. Avke leskri romňi e Saraj iľa peskra služka, la Egipťanka Hagar, a diňa la peskre romeske le Abramoske. Oda pes ačhiľa, sar o Abram imar bešelas andro Kanaan deš berš. O Abram pašľiľa la Hagaraha a oj ačhiľa khabňi. Sar sprindžarďa, hoj hiňi khabňi, chudňa te dikhel tele peskra raňa. E Saraj phenďa le Abramoske: „Angle tute me akana cerpinav. Me tuke diňom mira služka, hoj laha te pašľos, ale sar sprindžarďa, hoj hiňi khabňi, chudňa man te dikhel tele. O RAJ mi rozsudzinel maškar mande the maškar tute.“ Avke o Abram phenďa la Sarajake: „Dikh, tiri služka hiňi andre tire vasta. Ker laha, so ča kames!“ Sar chudňa laha e Saraj te kerel igen namištes, akor e Hagar latar denašľa het. Sar la o aňjelos le RAJESKRO arakhľa pre pušťa paš e chaňig paš o drom ko Šur, phenďa lake: „Hagar, služko la Sarajakri, khatar aves a kaj džas?“ Oj odphenďa: „Denašav het mira raňatar la Sarajatar.“ O aňjelos le RAJESKRO lake phenďa: „Visar tut pale ke tiri raňi a podde tut lake!“ Paľis lake mek phenďa: „Rozmnožinava tiro potomstvos avke, hoj pes našťi zgenela. Dikh, ačhiľal khabňi a uľola tuke čhavoro. Deha leske nav Izmael, bo o RAJ šunďa tiro pharipnaskro roviben. Tiro čhavo ela sar dzivo somaris; džala pre savorende a savore džana pre leste; ela ňeprijaťeľis savore peskre phralenge.“ E Hagar diňa nav le RAJESKE, savo ke late prevakerďa, El-Roi, bo phenďa: „Me dikhľom Oles, ko pre ma dikhel.“ Vašoda pes odi chaňig vičinel Beer-Lachaj-Roi. Kadi chaňig hiňi maškar o fori Kadeš the Bered. Avke la Hagarake the le Abramoske uľiľa čhavoro a o Abram leske diňa nav Izmael. Le Abramoske sas ochtovardeš the šov (86) berš, sar leske uľiľa o Izmael. Sar sas le Abramoske eňavardeš the eňa (99) berš, sikaďa pes leske o RAJ a phenďa leske: „Me som o Nekzoraleder Del, šun man a dživ angle ma žužo dživipen! Phandava e zmluva maškar mande the maškar tute a igen tut rozmnožinava.“ Akor o Abram peľa le mujeha dži pre phuv a o RAJ leske phenďa: „Kada hin miri zmluva tuha: Ačheha dad igen but narodenge. Imar tut na vičineha Abram, ale tiro nav ela Abraham, bo me tut kerďom dadeske prekal o but narodi. Igen tut rozmnožinava, tutar avena o narodi a the o kraľa. Tut, tire čhaven the savore lengre potomken dav kada lav sar zmluva, so ačhel pro furt: Avava tiro Del the Del savore tire potomkenge. Tuke the tire čhavenge dava kadi phuv, andre savi sal akana sar cudzincos. Caľi phuv Kanaan lenge dava, hoj te el lengri pro furt, a me avava lengro Del.“ O Del paľis phenďa le Abrahamoske: „Ča doľiker miri zmluva tu, tire čhave the le čhavengre čhave the savore tire potomki. Kada hin miri zmluva tuha the tire čhavenca, so avena pal tute, savi mušinena te doľikerel: Dojekh tumaro murš ela obrezimen. Dena tumenge te obrezinel e angluňi cipa le muršeskre kotorestar a oda sikavela pre zmluva maškar mande the maškar tumende. Kale dživesestar ela dojekh muršoro, savo uľola, pro ochtoto džives obrezimen. Keren oda, či uľola andre tiri famelija vaj ela cindo avre manušendar sar otrokos a na ela tire čhavendar. Mušinel te el obrezimen dojekh le čhavorendar andral tiri famelija the oda, savo ela cindo vaš o love. Kada znakos pre tumaro ťelos sikavela, hoj miri zmluva tumenca hiňi pro furt. Dojekh murš, savo na ela obrezimen pro ťelos, mi el avričhido peskre manušendar, bo na doľikerďa miri zmluva.“ Akor o Del phenďa le Abrahamoske: „Tira romňa, la Saraj, imar na vičineha Saraj, bo lakro nav ela Sara. Me la požehňinava a dava tut latar čhas. Požehňinava la a ačhela latar daj le narodengri. Latar avena avri the o kraľa le narodengre.“ O Abraham banďiľa le mujeha dži pre phuv, asanďiľa andre peste a phenďa: „Šaj le muršeske, saveske hin šel (100) berš, uľol čhavoro? A la Sarake, savake hin eňavardeš (90) berš, šaj uľol mek čhavoro?“ O Abraham phenďa le Devleske: „Našťi avel kada požehnaňje pro Izmael?“ O Del leske pale phenďa: „Na! Tiri romňi e Sara tut dela čhavores a deha leske nav Izak. Leha the leskre čhavengre čhavenca phandava e zmluva, so ela pro furt. Me tut šunďom, sar tut mangehas vaš o Izmael. Požehňinava les igen but čhavenca. Ela dad dešuduje (12) rajenge a kerava lestar baro narodos. Ale me phandava e zmluva tire čhaha le Izakoha, savo uľola la Sarake andre kajso časos pre aver berš.“ Sar o Del preačhiľa te vakerel le Abrahamoha, geľa pašal leste het. Mek oda džives o Abraham iľa peskre čhas le Izmael the savore muršen, save uľile andre leskro kher, the mek savoren, saven peske cinďa vaš o love, a obrezinďa lenge e angluňi cipa le kotorestar avke, sar leske phenďa o Del. Le Abrahamoske sas eňavardeš the eňa (99) berš, sar sas obrezimen, a le Izmaeloske sas dešutrin (13) berš. Andre oda džives, sar sas o Abraham the o Izmael obrezimen, sas lenca obrezimen the savore leskre murša, so uľile andre leskro kher, the ola, ko sas cinde avre manušendar sar otroka. O RAJ pes jekhvar sikaďa le Abrahamoske paš le Mamroskre bare stromi andro nekbareder tačipen dživese. O Abraham bešelas paš o vudar le stanoskro. Sar pes obdikhľa, nadur lestar ačhenas trin murša. Soča len dikhľa, denašelas sigo ke lende pašal peskro stanos, banďiľa anglal lende dži pre phuv a phenďa: „Rajeja, te arakhľom milosť andre tire jakha, ma obdža tire služobňikos. Dava te anel sikra paňi, thovena (omorena) tumenge o pindre a odpočovinena tumenge paš kada stromos. Anava varesavo chaben, zoraľarena tumen a paľis šaj džana dureder. Se avľan ke tumaro služobňikos.“ On odphende: „Mištes, ker avke, sar phenes.“ O Abraham siďarelas andro stanos ke Sara a phenďa: „Sigo dža, le jekh gonoro ole nekfeder arestar a pek mare.“ Paľis o Abraham denašľa ko stados a iľa avri terňa thuľa gurumňora. Diňa le sluhaske a ov la siďarelas te pripravinel. Paľis anďa šutlo thud, gulo thud the la gurumňora, sava imar pripravinďa a thoďa oda anglal lende. Sar on chanas, o Abraham ačhelas paš lende tel o stromos. Phučle lestar: „Kaj hiňi tiri romňi e Sara?“ „Andro stanos,“ odphenďa. Jekh lendar, o RAJ, phenďa: „Pal o berš, andre kajso časos, avava pale ke tu a tira romňa la Sara ela muršoro.“ E Sara oda savoro šunelas paš o vudar le stanoskro. O Abraham the e Sara sas phure, sas lenge but berš a e Sara sas andre ola berša, sar le džuvľen imar našťi el čhave. Vašoda e Sara asanďiľa andre peste a gondoľinďa peske: „Akana, sar som imar phuri, man ela vareso mire romeha? Se the miro raj hino imar phuro!“ O RAJ phenďa le Abrahamoske: „Soske e Sara asal a phenel peske: ‚Či čačes mange akana šaj uľol čhavoro, sar imar som phuri?‘ Či hin vareso ajso, so o RAJ našťi kerel? Pal o berš, andre kajso časos, avava pale ke tu a la Sara ela muršoro.“ Ale e Sara daratar klaminelas a phenďa: „Me na asavas.“ „He, asahas,“ phenďa lake o RAJ. O murša odarik paľis gele het a džanas ke Sodoma. O Abraham len odľigenďa. O RAJ phenďa: „Šaj garuvav anglo Abraham oda, so kamav te kerel? Le Abrahamostar ela čačes baro a zoralo narodos a andre leste ena požehňimen savore narodi pre phuv. Bo mange les kidňom avri, hoj te phenel peskre čhavenge a savore peskre potomkenge, hoj pes te ľikeren pal miro drom a te keren oda, so hin čačo a spravno. Te oda kerena, kerava le Abrahamoske savoro avke, sar leske oda phenďom.“ O RAJ phenďa: „Oda, so šunďom pre Sodoma the Gomora, hin imar igen but a lengro binos hino igen džungalo. Džav tele a dikhava, či čačes keren abo na keren oda, so šunďom pal lende. Kamav oda te džanel.“ Ola duj murša odarik odgele a gele andre Sodoma, ale o Abraham mek furt ačhelas anglo RAJ. O Abraham avľa pašeder a phučľa: „Čačes kames te murdarel avri le čačipnaskres jekhetane le binošne manušeha? Te uľahas andro foros penda (50) čačipnaskre manuša, murdareha len a na odmukeha ole foroske vaš ola penda (50) čačipnaskre manuša, save hine ode? Vareso ajso kames te kerel? Le binošnes kames te murdarel le čačipnaskre manušeha? Či hino o čačipnaskro manuš ajso sar o binošno? Mi el oda dur tutar! Či o sudcas caľa phuvakro na kerela oda, so hin čačipnaskro?“ O RAJ leske phenďa: „Te arakhava andro foros Sodoma penda (50) čačipnaskre manušen, angle lende odmukava cale foroske.“ O Abraham odphenďa: „Domukľom mange te vakerel mire Rajeha, kajte džanav, hoj som ča prachos the popolos. So te ode ena o pandž čačipnaskre manuša frimeder sar penda? Murdareha avri calo foros, te arakheha ča saranda the pandž (45) manušen?“ O RAJ odphenďa: „Na murdarava len avri, te ode arakhava saranda the pandž.“ Ale o Abraham vakerelas mek dureder a phučľa: „So te ode ena ča saranda (40) džene?“ Odphenďa leske: „Na kerava oda angle ola saranda džene.“ O Abraham phenďa: „Ma ruš pre ma, Rajeja, hoj mange pale domukav tutar te phučel. So te ode ena ča tranda (30) džene?“ Odphenďa leske: „Te ode arakhava tranda dženen, na murdarava avri oda foros.“ O Abraham leske pale phenďa: „Imar te mange domukľom tuha te vakerel, Rajeja miro. So te ode ena ča biš (20) džene?“ Odphenďa: „Angle ola biš džene oda foros na zňičinava.“ „Rajeja, mangav tut,“ phenďa o Abraham, „ma av pre ma choľamen, hoj mek jekhvar tutar phučav! So te ode ena ča deš?“ Odphenďa: „Angle ola deš džene oda foros na zňičinava.“ Sar o RAJ preačhiľa te vakerel le Abrahamoha, geľa het a o Abraham geľa pale khere. Sar ke račate avenas duj aňjela andre Sodoma, o Lot bešelas andre brana le foroskri. Soča len zadikhľa, ušťiľa, geľa paš lende a banďiľa le mujeha dži pre phuv. Phenďa lenge: „Mangav tumen, rajale mire, aven andro kher tumare služobňikoskro. Ode peske šaj thovena (omorena) o pindre a presovena. Tosara šaj džana tumare dromeha.“ „Na!“ odphende leske, „amen presovaha avri maškar o foros.“ Ale ov pes lenge ajci mangelas, hoj gele ke leste. Sar gele andre leskro kher, kerďa lenge hoscina, diňa te pekel mare bi o kvasos a chanas. Angloda, sar peske gele te pašľol, avle savore murša andral e Sodoma, o terne the o phure, a obkľučinde oda kher. Vičinenas pro Lot a phučenas lestar: „Kaj hine ola murša, save avle kadi rat ke tu? De amenge len, hoj lenca te pašľuvas.“ Akor o Lot geľa avri paš lende, ale o vudar pal peste phandľa andre. A phenďa lenge: „Mangav tumen, phralale mire, ma keren kajsi džungaľi veca! Dikhen, hin man duj čhaja, saven mek na sas ňič le muršenca. Anava tumenge len avri a keren tumenge lenca, so ča kamena. Ale kale muršenge ma keren ňič, bo on hine mire hosci, save avle andre miro kher!“ Ale on les na šunde a phende: „Dža adarik het!“ A dureder vičinenas: „Tu korkoro kade avľal sar cudzincos a kames amen te sudzinel? Akana mek goreder dopereha sar on!“ A džanas igen zoraha pro Lot a kamenas te rozmarel o vudar. Androda ola duj murša peskre vastenca cirdle le Lot andro kher a phandle andre o vudar. Avke korarde olen, ko sas avri, le ternen the le phuren, hoj našťi arakhenas o vudar. Paľis ola duj murša phende le Lotoske: „Mek hin tut kade vareko? Džamutre, čhave, čhaja abo mek vareko aver andre kada foros? Ľidža len adarik het. Zňičinaha kada foros, bo e žaloba pre leste hiňi igen bari anglo RAJ. O RAJ amen bičhaďa, hoj les te zňičinas.“ Avke o Lot geľa avri a phenďa le muršenge, save peske kamenas te lel leskre čhajen romňijenge: „Ušťen, aven avri andral kada foros, bo o RAJ les kamel te zňičinel!“ Ale on peske gondoľinenas, hoj kerel pheras. Sar vidňisaľolas, o aňjela ispidenas pro Lot a phende: „Sigo ušťi! Le tira romňa the tire duje čhajen, save hine tuha kade, hoj te na meres, sar o RAJ zňičinela kada foros.“ Ale sar o Lot mek gondoľinelas či te džal, chudle les ola duj murša vastestar the leskra romňa a the soduje leskre čhajen, bo o RAJ na kamelas, hoj on te meren. Ľigende les avri andral o foros a ode les mukle. Sar len ľigenenas avri, jekh lendar phenďa: „Denaš, hoj te na meren! Ma obdikh tut palal a ma zaačhav tut ňikhaj andre dolina. Denaš pro verchi, hoj te na meres!“ O Lot lenge phenďa: „Na, Rajeja, mangav tut! Tiro sluhas chudňa tiri pačiv a tiro baro lačhipen mange presikaďal oleha, hoj mange zachraňinďal o dživipen. Ale me na birinava te denašel pro verchi! Zachudela man kada baro nalačhipen a merava. Dikh, kade nadur hin gav, kaj šaj denašav. Hino cikno, ale domuk mange ode te denašel, hoj man te zachraňinav.“ Ov leske phenďa: „Mištes, the andre kada tuke kerava pal e dzeka a na zňičinava oda gav, vaš savo tut privakeres. Siďar tut ode te garuvel, bo našťi kerav ňič, medik ode na dodžaha.“ Vašoda pes oda foros vičinel Coar. Sar o Lot dogeľa andro Coar, o kham avelas avri upral odi phuv. O RAJ bičhaďa pre Sodoma the Gomora andral o ňebos sira la jagaha, so perelas sar brišind. Zňičinďa ola fori, calo oda than, savore manušen ode the savoro, so upre barolas. Le Lotoskri romňi pes obdikhľa palal a čerinďa pes pro londo slupos. O Abraham ušťiľa sig tosara upre a geľa pre oda than, kaj angle oda ačhelas anglo RAJ. Dikhľa tele pre Sodoma the Gomora, pre caľi odi dolina a dikhľa, hoj odarik avel baro thuv sar andral o bov. A sar o Del zňičinelas o fori pre oda than, kaj bešelas o Lot, leperďa peske pro Abraham a mukľa le Lot te denašel odarik avri. O Lot daralas te ačhel andro foros Coar, avke iľa peskre duje čhajen a geľa lenca te bešel pro brehos andre jaskiňa. Akor leskri phureder čhaj phenďa la ternederake: „Amaro dad hino imar phuro a na ačhiľa pre kadi phuv ňisavo murš, kas peske iľamas romeste a uľahas amen čhave avke, sar pes oda kerel pal calo svetos. Av mačaras le dades la moľaha a pašľuvas leha, hoj amen lestar te el čhave.“ Odi rat dine te pijel le dades mol. Paľis geľa ke leste e phureder a pašľiľa leha. Ale ov aňi na džanelas, kana peske pašľiľa a kana odgeľa het. Pre aver džives e phureder phenďa la ternederake: „Dikh, me imar pašľiľom le dadeha idž. Av das les the kadi rat te pijel mol a pašľuveha leha tu akana, hoj te el amen lestar čhave.“ Avke dine te pijel odi rat peskre dades mol, pašľila peske paš leste e terneder čhaj a suča leha. Ale ov aňi akana na džanelas, kana paš leste geľa a kana odgeľa het. Avke soduj pheňa ačhile khabne peskre dadestar le Lotostar. La phurederake uľiľa muršoro, saveske diňa nav Moab. Ov hino o dad le adadživeseskre Moabčanenge. The la ternederake uľiľa muršoro a diňa leske o nav Ben-Ami. Ov hino o dad le adadživeseskre Amončanenge. Odarik o Abraham džalas andre pušťa Negev. Zaačhaďa pes maškar o Kadeš the Šur a varesavo časos ačhiľa andro Gerar. Ode o Abraham phenelas pre Sara: „Oj hiňi miri pheň.“ Akor o gerariko kraľis o Abimelech bičhaďa pal e Sara a iľa peske la. Ale sar o Abimelech rači sovelas, avľa ke leste o Del andro suno a phenďa leske: „Tu čačes mereha, bo iľal tuke ajsa romňa, sava hin rom.“ No le Abimelech mek laha na sas ňič a phenďa: „Rajeja, či murdareha the o čačipnaskro narodos? Či mange ov korkoro na phenďa: ‚Oj hiňi miri pheň?‘ Se the oj mange phenďa: ‚Ov hino miro phral.‘ Me na džanavas ňisostar, mire vasta hine žuže.“ O Del leske phenďa andro suno: „Me olestar džanav, hoj tu na kamľal ňič nalačho te kerel, a vašoda tuke na domukľom, hoj tut latar te chudes a te keres binos anglal ma. De pale la romňa lakre romeske, bo ov hino prorokos. Ov pes vaš tu privakerela, hoj te džives. Sar la na deha pale, phenav tuke, čačes mereha savore tire manušenca.“ O Abimelech sig tosara ušťiľa a vičinďa savore peskre uradňiken. Sar lenge vakerelas savoro, so pes ačhiľa, igen predaranďile. O Abimelech vičinďa le Abraham a phenďa leske: „S'oda tu amenge kerďal? So tut kerďom ajso nalačho, hoj anďal pre mande the pre miro kraľišagos kajso baro binos? Kerďal mange vareso, so na kampľa te kerel!“ O Abimelech mek phučľa le Abrahamostar: „Soske tuke avľa pre goďi kada te kerel?“ O Abraham odphenďa: „Phenďom mange: ‚Pre kada than pes čačes na daran le Devlestar a murdarena man vaš miri romňi.‘ Ale oj mange hiňi čačes pheň, bo hiňi mire dadeskri čhaj, ale nane mira dakri, a iľom mange la romňake. Sar man o Del bičhaďa avri andral o kher le dadeskro andre aver phuv, me lake akor phenďom: ‚Te man kames, akor phen všadzik, kaj džaha, hoj som tiro phral.‘ “ Paľis iľa o Abimelech peskre bakrendar, gurumňendar, otrokendar the le služkendar a diňa len le Abrahamoske. Diňa leske pale the leskra romňa la Sara. O Abimelech leske phenďa: „Dikh, miri phuv hiňi anglal tu, beš tuke, kaj ča kames.“ A la Sarake phenďa: „Tire phrales diňom ezeros (1 000) rupune, hoj te džanen savore, hoj na kerďal ňič nalačho.“ Avke pes o Abraham mangelas ko Del a o Del sasťarďa le Abimelech, leskra romňa the le služken, hoj len te šaj pale avel čhave. Bo angle Sara, le Abrahamoskri romňi, o RAJ zaphandľa andro kher le Abimelechoskro dojekha džuvľakro dživipen, hoj te na ačhel khabňi. O RAJ sas ke Sara lačhejileskro a doľikerďa peskro lav, so la diňa. E Sara ačhiľa khabňi a diňa le Abraham čhavores andre leskro phuripen andre oda časos, pal savo leske o Del phenďa. O Abraham diňa peskre čhaske, savo les sas la Saraha, nav Izak a pro ochtoto džives o Abraham obrezinďa peskre čhas le Izak avke, sar leske phenďa o Del. Le Abrahamoske sas šel (100) berš, sar leske uľiľa o Izak. Akor e Sara phenďa: „O Del kerďa, hoj te asav, a sako, ko pal oda šunela, asala.“ A mek phenďa: „Ko phenďahas le Abrahamoske, hoj e Sara mek dela te pijel andral o koľin le čhaven? A the avke les diňom čhavores andre leskro phuripen.“ Andre oda džives, sar o čhavoro bariľa avri avke, hoj na mušinelas imar e daj les te del te pijel, o Abraham kerďa bari hoscina. Sar e Sara dikhľa, hoj o čhavoro, savo uľiľa le Abrahamoske la Hagaratar, savi sas Egipťanka, asalas lakre čhavorestar, phenďa le Abrahamoske: „Trade avri ola služka the lakre čhas, bo o čhavoro kala služkakro našťi chudel ňič ole barvaľipnastar, so hin mire čhaskro le Izakoskro.“ Le Abraham kada igen zadukhanďiľa andro jilo, bo o Izmael sas leskro čhavo. O Del phenďa le Abrahamoske: „Ma trapin tut vaš o čhavoro a aňi vaš e služka. Šun la Sara andre savoreste, so tuke phenďa, bo le Izakostar tuke avena ola čhave, pal save tuke phenďom. The la služkakre čhastar kerava baro narodos, bo the ov hino tiro čhavo.“ Sig tosara o Abraham iľa o chaben the o cipuno gonoro le paňeha a diňa oda la Hagarake. Thoďa lake oda pro dumo a bičhaďa la het le čhavoreha. Oj odgeľa a bludzinelas pal e pušťa Beer-Šeba. Sar imar lake dogeľa o paňi andral o cipuno gonoro, thoďa le čhas tel jekh krakos. A geľa pašal leste het, hoj peske te bešel lestar vaj šel (100) metri dureder, bo phenďa peske: „Našťi dikhav pre oda, sar mange merel o čhavoro.“ Sar ode bešelas, chudňa zorales te rovel. Ale o Del šunďa le čhavoreskro roviben a le Devleskro aňjelos vičinďa andral o ňebos pre Hagar a phenďa lake: „So tute, Hagar? Ma dara tut, bo o Del šunďa tire čhas, sar rovel ode, kaj hino. Ušťi, le le čhavores a ľiker les zorales andro vasta, bo kerava lestar baro narodos.“ Androda o Del lake phundraďa o jakha a oj dikhľa e chaňig. Avke geľa te pherdžarel o cipuno gonoro le paňeha a diňa te pijel peskre čhas. O Del sas le čhavoreha. Sar bariľa avri, dživelas pre pušťa a sas lestar lukostrelcos. Sar dživelas pre pušťa Paran, iľa leske e daj romňa andral o Egipt. Andre oda časos o Abimelech the o veľiťeľis Pichol, savo ľidžalas leskre slugaďen, phende le Abrahamoske: „O Del hino tuha andre savoreste, so keres. Vašoda le kade vera pro Del, hoj na thoveha avri manca aňi ole dženeha, ko avela pal ma, aňi mire potomkenca. A sar me man pačivalones ľikerďom ke tu, avke the tu pes ľikereha ke mande andre phuv, kaj sal cudzincos.“ Avke o Abraham phenďa: „Lav vera.“ Paľis o Abraham phenďa le Abimelechoske: „Tire sluhi peske zaile jekh miri chaňig.“ „Na džanav, ko oda kerďa,“ odphenďa leske o Abimelech. „Se aňi tu mange pal oda na phenďal a mekča adadžives pal oda šunďom.“ Akor o Abraham iľa le bakren the le gurumňen, diňa len le Abimelechoske a sodujdžene phandle peha e zmluva. Paľis o Abraham iľa efta bakren peskre stadostar. O Abimelech lestar phučľa: „So kames te sikavel ole efta bakrenca, saven thoďal pre sera?“ O Abraham odphenďa: „Le tuke mandar kale efta bakren sar sveďectvos, hoj me kopaľinďom avri e chaňig.“ A vašoda pes oda than vičinel Beer-Šeba, bo sodujdžene ode ile vera. Paľis, sar peha phandle e zmluva andre Beer-Šeba, o Abimelech the leskro veľiťeľis o Pichol gele pale andre filišťiňiko phuv. O Abraham sadzinďa andre Beer-Šeba stromos tamariška a lašarelas ode le RAJES, le Večne Devles. O Abraham but dživelas andre filišťiňiko phuv. Pal varesavo časos o Del skušinelas le Abraham a phenďa leske: „Abraham!“ „Kade som,“ odphenďa. „Le tire jekhore čhas le Izak, saves igen kames, a dža andre phuv Morija,“ phenďa leske o Del. „Ode les obetin sar labarďi obeta pro verchos, pal savo tuke phenava.“ O Abraham sig tosara thoďa o sedlos pro somaris a iľa peha duje sluhen the peskre čhas le Izak. Sar čhingerďa o kašta pro šťipki pre labarďi obeta, mukľa pes te džal pre oda than, savo leske phenďa o Del. Pro trito džives o Abraham dural dikhľa oda than. Phenďa peskre sluhenge: „Ačhen kade le somariha. Me džava ode le čhavoreha, lašaraha le Devles a avaha pale ke tumende.“ O Abraham iľa o kašta pre labarďi obeta a thoďa len pre peskro čhavo pro Izak a ov ľidžalas e jag the e čhuri. Sar avke džanas on duj džene jekhetane, o Izak phenďa peskre dadeske le Abrahamoske: „Dado!“ „So kames, čhavo miro?“ odphenďa o Abraham. O Izak lestar phučľa: „Dikh, e jag the o kašta hine kade, ale kaj hin o bakroro pre labarďi obeta?“ O Abraham leske phenďa: „Čhavo miro, o Del peske arakhela bakrores pre labarďi obeta.“ Avke džanas sodujdžene dureder. Sar imar avle pre oda than, pal savo leske o Del phenďa, o Abraham ačhaďa oltaris a rakinďa upre o kašta. Paľis phandľa peskre čhas le Izak a thoďa les pro oltaris, pro kašta. Paľis o Abraham nacirdňa o vast a iľa e čhuri, hoj te murdarel le čhas. Akor andral o ňebos pre leste vičinďa o aňjelos le RAJESKRO: „Abraham, Abraham!“ „Kade som,“ odphenďa o Abraham. O aňjelos leske phenďa: „Zaačh! Ma thov pre leste o vast! Ma ker leske ňič! Akana džanav, hoj tut daras le Devlestar, bo mange na sajinďal te del aňi tire jekhore čhas.“ Sar o Abraham pes obdikhľa, dikhľa andro kraki bakres zachudles le rohenca. O Abraham geľa, iľa le bakres a obetinďa les vaš peskro čhavo sar labarďi obeta. O Abraham ole thaneske diňa nav „O RAJ pes starinela.“ Avke dži akana pes vakerel: „Pro verchos le RAJESKRO ela postarimen.“ Le RAJESKRO aňjelos pale vičinďa andral o ňebos pro Abraham a phenďa: „Vašoda, hoj oda kerďal a na sajinďal mange tire jekhore čhas, lav vera korkoro pre mande, phenel o RAJ, čačes tut požehňinava a rozmnožinava tiro potomstvos sar o čercheňa pro ňebos the sar e poši pro moroskro brehos; on zviťazinena upral peskre ňeprijaťeľa a prekal tiro čhavo ena požehňimen savore narodi pre phuv, bo šunďal miro lav.“ Paľis o Abraham geľa pale ke peskre sluhi a savore jekhetane gele andre Beer-Šeba, kaj ov bešelas. Pal varesavo časos le Abrahamoske phende, hoj e Milka, le Nachoriskri romňi, imar hiňi daj. Uľile lake ochto čhave: O ešebno sas o Uc, leskro phral o Buz the o Kemuel, savo sas dad le Aramoske, paľis o Kesed, o Chazo, o Pildaš, o Jidlaf the o Betuel. O Betuel sas dad la Rebekake. Kale ochto čhaven anďa pro svetos e Milka le Abrahamoskre phraleske, le Nachoriske. Sas les the romňi-služobňička e Reuma. Lake uľiľa o Tebach, o Gacham, o Tachaš the o Maachah. E Sara dživelas šel the bišuefta (127) berš. Muľa andre Kirjat-Arba, so hin o foros Hebron andro Kanaan. O Abraham avľa andre bari žaľa te rovel pal late. Paľis geľa het pašal peskri muľi romňi a phenďa le Chetitanenge: „Me som maškar tumende ča cudzincos, savo avľom kade te bešel. Mangav tumen, den man prekal e famelija hroboskro than, kaj šaj parunava mira romňa.“ O Chetitana phende le Abrahamoske: „Šun amen, rajeja. Tu sal prekal amende sar le Devleskro princos! Parun tira romňa la Sara andre nekfeder amaro hrobos. Ňiko amendar tuke na braňinela la te parunel andre amaro hroboskro than.“ Avke o Abraham ušťiľa upre a banďiľa anglo manuša andral odi phuv, anglo Chetitana, a phenďa: „Te tumen domuken, hoj mira romňa te parunav kade, ta akor šunen man avri a privakeren pes vaš ma ko Efron, savo hino le Cochariskro čhavo. Mi bikenel mange anglal tumende prekal famelijakro hrobos e jaskiňa Machpela, so hiňi pro agor leskra maľatar, vaš ajci rup, keci mola.“ O Efron akor bešelas maškar o Chetitana a ov phenďa le Abrahamoske anglal savore Chetitana, save avle paš e foroskri brana: „Na avke, rajeja miro! Šun man! Dav tuke e maľa the e jaskiňa, savi hiňi andre late. Dav tuke la anglal mire manuša. Parun ode tira romňa.“ O Abraham pale banďiľa anglo Chetitana a phenďa le Efronoske anglal lende: „Šun man ešeb avri. Vaš e maľa tuke počinava ajci rup, keci mol. Le mandar oda, hoj te šaj ode parunav mira romňa.“ O Efron odphenďa le Abrahamoske: „Šun tu man, rajeja miro! E phuv mol štar šel (400) rupune. So hin oda prekal amende? Ča dža, parun tuke tira romňa.“ O Abraham priiľa oda, so phenďa o Efron, a počinďa leske štar šel rupune. Thoďa o rup pre vaha anglo Chetitana, avke sar o manuša furt maškar peste bikenenas. Diňa ajci, keci angle lende phenďa, hoj dela. Avke o Abraham cinďa le Efronoskri maľa andre Machpela paš o Mamre. Cinďa e maľa le stromenca the e jaskiňa andre late. O Abraham preiľa odi phuv anglo Chetitana, save pes zgele paš e brana le foroskri. Paľis o Abraham parunďa peskra romňa la Sara andre jaskiňa pre maľa Machpela paš o Hebron, paš o Mamre andre phuv Kanaan. Avke cinďa o Abraham le Chetitanendar e maľa la jaskiňaha, hoj les te el o than, kaj te parunel la famelija. O Abraham sas imar phuro, sas leske igen but berš a o RAJ les andre savoreste požehňinelas. O Abraham phenďa peskre nekphuredere sluhaske, saveske diňa te ľidžal calo peskro barvaľipen: „Thov tiro vast pre mire čanga! Le vera andro nav le RAJESKRO, savo hino Del pro ňebos the pre phuv, hoj na leha mire čhaske romňa le čhajendar andral o kmeňos Kanaan, maškar save bešav. Ale džaha andre miri phuv ke miri famelija a odarik leha romňa mire čhaske le Izakoske.“ O sluhas lestar phučľa: „A te odi džuvľi na kamela te avel manca andre kadi phuv? Akor mušinava te ľidžal tire čhas andre odi phuv, khatar tu avľal avri?“ „Na! Ma ľidža mire čhas ode!“ phenďa leske o Abraham, „o RAJ, o Del le ňeboskro, man iľa avri andral o kher mire dadeskro, mira phuvatar, kaj uľiľom, a diňa man vera: ‚Kadi phuv dava tire potomkenge.‘ Ov bičhavela anglal tu peskre aňjelos, hoj odarik tu te les avri romňa mire čhaske. Te odi džuvľi tuha na kamela te avel, kala veraha imar na aveha phandlo, ča mire čhas ode pale ma ľidža!“ Akor o sluhas thoďa o vast pro čanga peskre rajeske le Abrahamoske a iľa leske vera. Avke o sluhas iľa andral peskre rajeskro stados deše ťaven a iľa mek but lačhe dari peskre rajestar a geľa het. Avke geľa andro Aram-Naharajim andro foros le Nachoriskro. A mukľa le ťaven te pašľol anglo foros paš e chaňig. Oda sas ke račate, andre ajso časos, kana o džuvľa peske furt džanas te cirdel paňi. O sluhas phenďa: „Ó, RAJEJA, o Del mire rajeskro, le Abrahamoskro! De, hoj adadžives te doperel savoro mištes, a presikav o lačhipen mire rajeske, le Abrahamoske. Dikh, me ačhav kade paš e chaňig a o čhaja le foroskre aven peske te cirdel o paňi. Te phenava jekhake lendar: ‚De man te pijel andral o džbanos paňi,‘ a oj odphenela: ‚Le a pi! Me dava the tire ťaven te pijel,‘ ta mi el oj odi, sava kidňal avri tire služobňikoske le Izakoske. Pal oda džanava, hoj presikaďal o lačhejileskeriben mire rajeske.“ Mek aňi oda na dophenďa a imar avelas e Rebeka le džbanoha pro phiko. Oj sas e čhaj le Betueliskri, savo sas čhavo le Nachoriskro the la Milkakro, a o Nachor sas le Abrahamoskro phral. E Rebeka sas igen šukar, pačivaľi čhaj, sava mek na sas ňič le muršeha. Geľa tele paš o paňi te pherdžarel peske o džbanos. Sar pes odarik visarelas pale, o sluhas denašelas ke late a phenďa: „De man te pijel sikra paňi andral tiro džbanos!“ Oj phenďa: „Pi, rajeja miro!“ A sig iľa tele o džbanos pre peskro vast a diňa les te pijel. Sar les imar diňa te pijel, phenďa: „Dava the tire ťaven ajci paňi, keci pijena.“ Avke geľa sigo te čhivel avri o paňi andral o džbanos andro žľabos a denašelas pale ke chaňig te cirdel paňi, hoj te pijen savore leskre ťavi. Ov pre late cichones dikhelas, hoj te rozprindžarel, či o RAJ diňa leskre dromeske e bach, abo na. Sar o ťavi imar pile, o sluhas iľa avri igen vzacna veci: E vzacno somnakuňi angrusi lake thoďa andro nakh a pre lakre vasta thoďa duj bare somnakune naramki. Phučľa latar: „Phen mange, kaskri sal tu čhaj? Hin varesavo than andre tire dadeskro kher, kaj ačhiľamas te presovel?“ Odphenďa leske: „Som e čhaj le Betueliskri, so hino čhavo le Nachoriskro the la Milkakro.“ Mek phenďa: „Hin amen but phusa the chaben a the than pro soviben.“ O murš banďiľa tele dži pre phuv anglo RAJ a phenďa: „Mi el lašardo o RAJ, o Del mire rajeskro le Abrahamoskro, savo doľikerel o lav a na preačhiľa te presikavel peskro lačhejileskeriben mire rajeske. O RAJ man anďa andro kher ke famelija mire rajeskri.“ Paľis odi čhaj denašľa andro kher peskra dakro a rozvakerďa savorenge savoro, so pes ačhiľa. La Rebeka sas phral o Laban. Ov denašelas ko murš paš e chaňig, bo dikhľa e angrusi andro nakh the o lancici pro vasta peskra pheňake a šunďa la te vakerel, so lake o murš phenďa. Avľa ko murš, savo mek ačhelas paš o ťavi paš e chaňig, a phenďa: „Soske ačhes avri, tu, savo sal požehňimen le RAJESTAR? Av manca! Me imar pripravinďom o than prekal tu the prekal o ťavi.“ Avke o murš geľa andro kher a o Laban iľa tele pal o ťavi savore veci, so sas pre lende a diňa len phusa the chaben. A le sluhas the leskre muršen diňa paňi te thovel (te morel) o pindre. Ale sar anglal leste thoďa o chaben, phenďa: „Me na chava, medik na phenava, soske avľom.“ O Laban phenďa: „Vaker!“ Avke chudňa te vakerel: „Me som le Abrahamoskro sluhas. O RAJ igen bares požehňinďa mire rajes, vašoda hino barvalo. Diňa les bakre the gurumňa, rup the somnakaj, sluhen the služken, ťaven the somaren. Sar sas miri rajeskri romňi e Sara imar phuri, uľiľa lake muršoro a miro raj leske diňa savoro, so les hin. Miro raj man phandľa kala veraha: ‚Na leha mire čhaske romňa le čhajendar andral kadi phuv Kanaan. Ale dža andro kher mire dadeskro a an prekal miro čhavo romňa andral miri famelija.‘ Paľis phučľom mire rajestar: ‚So te odi džuvľi na kamela te avel manca?‘ Phenďa mange: ‚O RAJ, anglal kaste dživav pačivalones, bičhavela peskre aňjelos tuha, hoj tiro drom te el bachtalo a te anes mire čhaske romňa andral miri dadeskri famelija. Kada hin ča jekh drom, prekal savo šaj aves premuklo mira veratar a oda avke: Sar džaha ke miri famelija a te on tuke la na dena.‘ Sar avľom adadžives paš e chaňig, phenďom: ‚Ó, RAJEJA, o Del mire rajeskro le Abrahamoskro, mangav tut, de man bach andre oda, so džav te kerel! Dikh, som paš e chaňig. Sar avela e čhaj te cirdel o paňi, phenava lake: „De man te pijel sikra paňi andral o džbanos,“ a te oj phenela: „Le, pi! Me dava the tire ťaven te pijel,“ mi el oj odi romňi, sava peske o RAJ kidňa avri prekal miro rajeskro čhavo.‘ Mek aňi oda na dophenďom a imar avelas e Rebeka le džbanoha pro phiko ke chaňig. Sar peske cirdňa o paňi, phenďom lake: ‚Mangav tut, de man te pijel paňi!‘ Oj sigo iľa tele o džbanos pal o phiko a phenďa: ‚Le, pi! Dava the tire ťaven te pijel!‘ Paľis latar phučľom: ‚Kaskri sal tu čhaj?‘ Oj odphenďa: ‚Miro dad hin o Betuel, o čhavo le Nachoriskro the la Milkakro.‘ Paľis lake prithoďom andro nakh e angrusi the pro vasta o naramki. Banďiľom pro khoča anglo RAJ a lašaravas le RAJES, savo hin o Del mire rajeskro le Abrahamoskro, bo ľidžalas man pal o lačho drom ke famelija mire rajeskri, hoj te anav lengra čha prekal leskro čhavo. Akana phenen, či kamen mire rajeske te presikavel o jileskeriben the e pačiv. Te na, ta phenen mange a visarava man pale.“ O Laban the o Betuel odphende: „Te hin kada le RAJESTAR, so amen šaj phenas? Dikh, kade hiňi e Rebeka. Le la a dža! Mi lel peske tire rajeskre čhas romeske, avke sar oda phenďa o RAJ.“ Sar oda šunďa o sluhas le Abrahamoskro, banďiľa anglo RAJ dži pre phuv. Paľis iľa avri rupune a somnakune šperki the gada a diňa len la Rebekake. Diňa tiš o vzacna dari lakre phrales the lakra da. Paľis o sluhas le muršenca, save sas leha, chanas the pijenas a ačhile ode te presovel. Sar tosara ušťile, o sluhas phenďa: „Muken man, mi džav pale ke miro raj.“ Ale la Rebekakro phral the e daj leske phende: „Mi ačhel e Rebeka mek amenca ajse deš dživesa a paľis šaj džal.“ O sluhas lenge odphenďa: „Ma zľikeren man, te imar o RAJ požehňinďa miro drom. Muken man, mi džav pale ke miro raj.“ On leske odphende: „Vičinas la a šunaha, so oj phenela.“ Vičinde la Rebeka a phučle latar: „Kames akana te džal het kale muršeha?“ „He, džava,“ odphenďa. Akor mukle te džal peskra pheňa la Rebeka the la služka, savi la bararelas avri, the le Abrahamoskre sluhas peskre muršenca. Požehňinde la Rebeka a phende lake: „Pheňe amari, av daj le čhavenge ezera-ezerenge a tire potomki mi prelen o fori peskre ňeprijaťeľenge!“ E Rebeka the o služki pes pripravinde a bešle pro ťavi, hoj te džan ole muršeha. Avke o sluhas iľa la Rebeka a geľa het. O Izak avelas pale khatar e chaňig Beer-Lachaj-Roi a bešelas pre pušťa Negev. Ke račate, sar pes o Izak geľa te predžal pre maľa, obdikhľa pes a dikhľa, sar aven o ťavi. The e Rebeka dikhľa le Izak. Geľa tele pal e ťava a phučľa le sluhastar: „Ko hin oda murš, savo predžal prekal e maľa a savo avel ke amende?“ O sluhas odphenďa: „Oda hin miro raj.“ Akor oj iľa o khosno a garuďa o muj. Paľis o sluhas chudňa le Izakoske te vakerel pal savoro, so kerďa. Avke o Izak ľigenďa la Rebeka andro stanos la Sarakro, peskra dakro, a iľa peske la romňake. O Izak kamelas la Rebeka a arakhľa andre late o smirom pal o meriben peskra dakro. O Abraham peske iľa dujtona romňa, savi pes vičinelas Ketura. Oj les diňa čhaven le Zimran, le Jokšan, le Medan, le Midijan, le Jišbak the le Šuach. Le Jokšan sas duj čhave, o Šebah the o Dedan. Le Dedaniskre čhave sas o Ašurim, o Letušim the o Leumim. Le Midijanoskre čhave sas o Efah, o Efer, o Chanoch, o Abidas the o Eldaah. Savore kala sas la Keturakre čhave. O Abraham diňa savoro peskro barvaľipen le Izakoske. Ale le čhavenge, save les sas le romňenca-služobňičkenca, diňa dari, a mek sar dživelas, bičhaďa len het peskre čhastar le Izakostar andre phuv pro vichodos. Leskre čhave o Izak the o Izmael les parunde pašes paš o Mamre andre jaskiňa Machpela pre maľa le Efronoskri. O Efron sas o čhavo le Chetitoskro le Cochariskro. Odi maľa cinďa o Abraham le Chetitanendar a ode sas parundo o Abraham paš peskri romňi Sara. Pal o meriben le Abrahamoskro o Del požehňinďa leskre čhas le Izak. O Izak bešelas paš e chaňig Beer-Lachaj-Roi. Kada hin o rodokmeňos le Izmaeloskro le Abrahamoskre čhaskro. O Izmael sas čhavo le Abrahamoskro la Hagaratar, savi sas la Sarakri služka andral o Egipt. Kala hine o nava le Izmaeloskre čhavengre pal o nava the kmeňi: Le Izmaeloskro ešebno čhavo sas o Nebajot, paľis o Kedar, o Adbeel, o Mibsam o Mišma, o Dumah, o Masa o Chadad, o Tema, o Jetur, o Nafiš the o Kedemah. Kala hine le Izmaeloskre čhave. On sas upral o dešuduj (12) kmeňi a pal lende dine o nava le gavenge the thanenge, kaj bešenas. Le Izmaeloske sas šel the tranda the efta (137) berš, sar muľa a geľa paš peskre phure dada, save mule. Leskre čhavengre čhave bešenas le Chavilostar dži ko Šur, pašes paš o Egipt, sar pes džal ke Asirija. Bešenas avri savore peskre phralendar pro vichodos. Kada hin o rodokmeňos le Abrahamoskre čhaskro le Izakoskro: Le Abrahamoske uľiľa o Izak. Sar sas le Izakoske saranda (40) berš, iľa peske la Rebeka romňake. E Rebeka sas e čhaj le Aramejčanoskri le Betueliskri andral e phuv Paddan-Aram a sas pheň le Labanoske, savo sas Aramejčanos. O Izak mangelas le RAJES vaš peskri romňi, bo našťi la sas čhave. A o RAJ šunďa avri a leskri romňi e Rebeka ačhiľa khabňi. Sar o čhave andro per jekh avres ispidenas, phenďa: „Oda, so hin kada?“ Vašoda pes geľa te phučel le RAJESTAR. O RAJ lake phenďa: „Andre tute hin duj narodi, ale kala duj narodi pes rozdžana. Jekh lendar ela zoraleder sar oda dujto a o terneder ela upral o phureder.“ Sar avľa pre late o časos, uľile lake duj čhave. O ešebno, savo uľiľa, sas lole balengro a calo zabarardo sar kožuchos, avke dine leske nav Ezav. Paľis, sar uľolas leskro phral, chudelas le Ezavoskri peta, vašoda leske dine nav Jakob. Le Izakoske sas šovardeš (60) berš, sar uľile. O muršora barile avri a o Ezav sas baro lovcos, savo rado džalas avri pre maľa, ale o Jakob sas cicho murš, savo radeder ačhelas khere. O Izak kamelas radeder le Ezav, bo rado chalas o mas le dzive džvirengro pal leskro lovos, ale e Rebeka kamelas buter le Jakob. Jekh džives, sar o Jakob tavelas chaben, o Ezav avľa ke leste bokhalo pal e maľa a phenďa le Jakoboske: „Som bokhalo dži pro meriben! De man ole lole chabenestar!“ Kavke chudňa o Ezav aver nav: Edom. O Jakob phenďa: „Ale ešeb mange biken peskro pravos, so tut hin sar ešebne čhas!“ „Mištes!“ odphenďa o Ezav. „Se the avke maj merava! Pre soste mange hin kada pravos?“ O Jakob leske phenďa: „Le akana angle ma vera.“ Avke o Ezav iľa pre peste vera a bikenďa peskro pravos, so les sas sar ešebne čhas. O Jakob paľis diňa le Ezav maro the tadži šošovica. Ov chaľa a piľa. Paľis ušťiľa a geľa het. Kavke o Ezav na ľikerelas vaš ňisoske peskro pravos, so les sas sar ešebne čhas. Andre odi phuv avľa bokh, ale na ajsi, savi sas andro časos le Abrahamoskro. O Izak geľa te bešel andre phuv Gerar ko filišťiňiko kraľis Abimelech. O RAJ pes leske sikaďa a phenďa: „Ma dža andro Egipt. Ačh andre odi phuv, pal savi tuke phenava. Beš ode sar cudzincos a me avava tuha a požehňinava tut. Tuke the tire čhavengre čhavenge dava savore kala phuva. Kavke doľikerava e vera, savi diňom tire dades le Abraham: ‚Rozmnožinava tire potomken sar ňeboskre čercheňa a dava lenge savore kala phuva. Prekal tire čhave ena savore narodi pre phuv požehňimen.‘ Bo o Abraham man šunelas a doľikerelas savore mire prikazaňja the zakoni, mire prikazi the lava.“ Avke o Izak ačhiľa te dživel andro foros Gerar. Sar o murša odarik phučenas pal leskri romňi, phenďa: „Oj hiňi miri pheň.“ Ov daralas te phenel, hoj leske hiňi romňi, bo peske gondoľinelas: „Kala murša adarik man šaj murdaren, bo e Rebeka hiňi igen šukar.“ Sar imar ode dživelas buter časos, jekhvar o filišťiňiko kraľis o Abimelech dikhľa avri prekal e oblaka, sar pes chudenas o Izak la Rebekaha. Avke peske o Abimelech vičinďa le Izak a phenďa leske: „Oj hiňi tiri romňi! Soske mange phenďal, hoj hiňi tiri pheň?“ O Izak odphenďa: „Phenďom oda vašoda, hoj man vaš lake te na murdaren.“ „S'oda amenge kerďal?“ phenďa o Abimelech. „Na kampľa but, hoj varesavo murš te pašľol tira romňaha a anďalas amen andro baro binos!“ Avke o Abimelech phenďa savore manušenge: „Ko kerela vareso kale muršeske abo leskra romňake, ela murdardo!“ O Izak chudňa andre odi phuv te sadzinel a kidňa upre šelvar buter uľipen sar oda, so sadzinďa, bo o RAJ les požehňinďa. Leskro barvaľipen furt buter barolas a ačhiľa lestar igen barvalo murš. Sas les but stadi bakre the gurumňa the igen but sluhi. Vašoda les o Filišťinci našťi avri ačhenas. Avke o Filišťinci začhide la pošaha savore chaňiga, so kopaľinde avri o sluhi, sar mek dživelas le Izakoskro dad o Abraham. Akor o Abimelech phenďa le Izakoske: „Dža amendar het, bo sal zoraleder sar amen!“ Avke o Izak odarik geľa het andre Gerariko dolina, ode pes rozthoďa a ačhiľa ode te bešel. O Izak pale kopaľinďa avri o chaňiga peskre dadeskre, so o Filišťinci začhide pal oda, sar muľa o Abraham, a diňa lenge pale ola nava, so lenge diňa leskro dad. Sar le Izakoskre sluhi kopaľinenas andre gerariko phuv, arakhle chaňig le lačhe paňeha. Ale o gerarika pasťjera pes vesekedinenas le Izakoskre pasťjerenca a vakerenas: „Oda hin amaro paňi!“ Vašoda pes odi chaňig vičinel Esek, bo pes lenca vesekedinenas. Avke kopaľinde avri dujto chaňig, ale the vaš odi pes vesekedinenas, vašoda lake dine nav Sitna. Sar o Izak odarik geľa het, kopaľinďa aver chaňig, vaš savi pes imar na vesekedinenas, a diňa lake nav Rechobot. Phenďa: „Akana amen o RAJ diňa baro than, andre savo šaj baruvas.“ A odarik o Izak geľa te bešel andre Beer-Šeba. Ode pes leske rači sikaďa o RAJ a phenďa: „Me som o Del tire dadeskro le Abrahamoskro. Ma dara tut, bo me som tuha! Požehňinava tut a dava tut but potomki angle miro služobňikos Abraham.“ O Izak ode ačhaďa oltaris a lašarelas le RAJES. Paľis peske rozthoďa o stanos a leskre sluhi ode kopaľinde avri aver chaňig. O Abimelech avľa andral o Gerar peskre goďavere muršeha le Achuzatoha the le Picholoha, savo sas o veľiťeľis le slugaďengro, hoj te dikhen le Izak. Akor lenge o Izak phenďa: „Soske avľan ke ma, te man našťi avri ačhenas a tradňan man tumendar het?“ Odphende leske: „Amen dikhas, hoj o RAJ hino čačes tuha, a vašoda peske phenďam, hoj amenge kampel te phandel zmluva la veraha, maškar amende the maškar tu, hoj amen na kereha ňič nalačho, avke sar aňi amen tut na kerďam ňič nalačho. Se presikavahas tuke ča o lačho a bičhaďam tut het andro smirom. A akana dičhol, hoj sal požehňimen le RAJESTAR.“ Paľis lenge o Izak kerďa hoscina a on chale the pile. Tosara ušťile a phandle maškar peste e zmluva. Avke len o Izak mukľa, hoj te džan andro smirom. Mek oda džives avle le Izakoskre sluhi a phende leske pal e chaňig, so kopaľinde avri: „Arakhľam paňi!“ O Izak diňa ole paňeske nav Šibea. Vašoda pes dži akana vičinel oda foros Beer-Šeba. Sar sas le Ezavoske saranda (40) berš, iľa peske romňijenge duje Chetitanken, la Judita, le Beerihoskra čha, the la Basemata, le Elonoskra čha. Kala duj romňija le Ezavoskre kerenas ča o pharipen le Izakoske the la Rebekake. Sar o Izak phuriľa a imar na birinelas te dikhel pro jakha, vičinďa ke peste peskre phuredere čhas le Ezav a phenďa: „Čhavo miro!“ „Kade som,“ odphenďa leske. O Izak leske phenďa: „Dikh, me som imar phuro a na džanav, kana šaj merav. Le tuke tire veci pro lovos, o tulcos le lukoha a dža pre maľa te chudel mange varesave dzive džviros. Olestar mange ker te chal. Se džanes, so rado chav. An mange oda, hoj te chav, a požehňinava tut angloda, sar merava.“ Ale e Rebeka šunelas, sar o Izak vakerelas peskre čhaha le Ezavoha. Soča o Ezav odgeľa pre maľa, hoj vareso te chudel a te anel, phenďa e Rebeka le Jakoboske: „Šunďom sar tiro dad phenďa tire phraleske le Ezavoske: ‚Dža mange te chudel varesave dzive džviros a pripravin mange olestar lačho chaben. Sar dochava, požehňinava tut anglo RAJ mek angloda, sar merava.‘ Vašoda čhavo miro, šun man andre savoreste, so tuke phenava! Dža ko stados a an mange odarik duje šukare kozicen. Tire dadeske kerava lendar lačho chaben, so rado chal. Paľis oda ľidžaha le dadeske, hoj te chal a te požehňinel tut angloda, sar merela.“ Ale o Jakob phenďa peskra dake la Rebekake: „Miro phral o Ezav hino zabarardo, ale me na som. So te o dad pes mandar kamela te chudel? Paľis peske pal ma gondoľinela, hoj leha kamav te thovel avri. Kaleha pre ma anava o prekošiben a na o požehnaňje.“ Ale e daj leske odphenďa: „Čhavo miro, oda prekošiben mi perel pre ma! Ča šun man, dža a an mange len.“ Avke ov geľa, anďa len peskra dake a oj kerďa o lačho chaben, so rado chalas leskro dad. Paľis e Rebeka iľa o gada le phuredere čhaskre le Ezavoskre, ola nekfeder, so sas khere ke late, a urďa len le ternedere čhaske le Jakoboske. Le cipenca pal o kozici leske učharďa o vasta the e meň. Avke thoďa peskre čhaske le Jakoboske andro vasta oda lačho chaben the oda maro, so pekľa. Sar geľa ko dad, phenďa: „Dado miro!“ Ov odphenďa: „Kade som. Savo mire čhavendar sal tu?“ O Jakob phenďa peskre dadeske: „Me som o Ezav, tiro ešebno čhavo. Kerďom avke, sar mange phenďal. Mangav tut, ušťi upre, beš a cha olestar, so tuke chudňom. Avke šaj man požehňines.“ Ale o Izak phučľa le čhastar: „Sar avke sig vareso arakhľal, čhavo miro?“ Ov odphenďa: „O RAJ, tiro Del, mange diňa, hoj te arakhav.“ O Izak phenďa le Jakoboske: „Av pašeder, čhavo miro, hoj man tutar te chudav. Sal tu čačes miro čhavo o Ezav, abo na?“ O Jakob geľa pašeder paš peskro dad paš o Izak, savo pes lestar chudňa a phenďa: „O hangos hin le Jakoboskro, ale o vasta hine le Ezavoskre.“ Na sprindžarďa les, bo leskre vasta sas zabararde sar o vasta leskre phraleskre le Ezavoskre. O Izak les požehňinďa a phučľa lestar: „Sal tu čačes miro čhavo o Ezav?“ „Som,“ ov odphenďa. Avke leske o Izak phenďa: „Čhavo miro, pode mange olestar, so chudňal, hoj te chav, a paľis tut požehňinava.“ Diňa leske o chaben a chalas. Anďa leske the mol a piľa. O dad, o Izak leske paľis phenďa: „Av kade paš ma, čhavo miro, čumide man!“ Ov geľa a čumidľa les. Sar šunďa e voňa leskre gadendar, požehňinďa les a phenďa: „Dikh, e voňa mire čhaskri hiňi sar e voňa la maľakri, savi požehňinďa o RAJ. Mi del tut o Del la ňeboskra rosatar the la phuvakre barvaľipnastar the pherdo zrnos the mol! Mi služinen tuke o narodi a mi banďon anglal tu o kmeňi! Vladňin upral tire phrala a mi banďon anglal tu o čhave tira dakre! Mi el prekošlo oda, ko tut prekošela, a mi el požehňimen oda, ko tut žehňinela!“ Soča o Izak požehňinďa le Jakob a ov odgeľa peskre dadestar, avelas pal o lovos leskro phral o Ezav. Ov tiš pripravinďa chaben, so rado chalas leskro dad, anďa leske a phenďa: „Dado miro, ušťi a cha olestar, so tuke chudňom, avke man šaj požehňines.“ Leskro dad o Izak lestar phučľa: „Ko sal?“ Ov odphenďa: „Me som tiro ešebno čhavo o Ezav.“ O Izak igen predaranďiľa a phučľa: „Akor ko sas oda, ko mange anďa o chaben ole džvirostar, so chudňa? Chaľom oda imar sigeder, sar tu avľal. Požehňinďom les a ela požehňimen pro furt.“ Sar šunďa kada o Ezav, chudňa zorales te viskinel a rovibnaha le dades mangelas: „Dado miro, požehňin the man!“ Ale o Izak phenďa: „Tiro phral manca thoďa avri a čorďa tuke o požehnaňje.“ O Ezav odphenďa: „Se na chudňa ča avke kada nav Jakob. Imar dujtovar manca thoďa avri. Angloda mange iľa o pravos le ešebne čhaskro a akana mange čorďa the o požehnaňje.“ A mek phučľa: „Prekal ma tut nane imar ňisavo požehnaňje?“ O Izak leske phenďa: „Dikh, čhavo miro, me les ačhaďom rajeske upral tu a kerďom savore leskre phralendar leskre sluhen. Diňom les zrnos the mol. Prekal tu imar našťi ňič kerav, čhavo miro!“ O Ezav phenďa le dadeske: „Dado, hin tut ča jekh požehnaňje? Joj, dado, mangav tut, požehňin the man!“ A chudňa igen te rovel. Leskro dad o Izak leske odphenďa: „Dživeha dur la plodna phuvatar the le ňeboskre brišindestar, so perel pre phuv. Dživeha olestar, so murdareha la šabľaha, a aveha sluhas tire phraleske. Ale sar tut leske ačhaveha, čhiveha tele leskro jarmos pal tiri meň.“ Akor o Ezav našťi avri ačhelas le Jakob vaš o požehnaňje, so les diňa o dad. O Ezav peske phenďa: „Sar merela miro dad, akor murdarava mire phrales le Jakob.“ Sar pes e Rebeka došunďa, so phenďa o Ezav, diňa peske te vičinel le čhas le Jakob a phenďa leske: „Tiro phral tut kamel te murdarel. Akana, čhavo miro, šun man! Denaš ke miro phral ko Laban andro Charan. Ačh ke leste, medik na preačhela e choľi tire phraleskri. Sar e choľi tire phraleskri preačhela a ov bisterela pre oda, so leske kerďal, bičhavava vaš tu, hoj te aves odarik pale khere. Soske tumen te našavav sodujen andre jekh džives?“ E Rebeka paľis phenďa le Izakoske: „Džungľiľa mange o dživipen maškar o Chetitanki. Te peske the o Jakob lela romňa le Chetitankendar andral kadi phuv, elas mange feder te merel!“ O Izak peske vičinďa le Jakob a požehňinda les. Prikazinďa leske: „Ma le tuke romňa andral o Kanaan. Dža andre phuv Paddan-Aram, andro kher ko Betuel, ke tira dakro dad. Ode tuke le avri romňa le Labanoskre čhajendar, la dakre phralestar. O Nekzoraleder Del tut mi požehňinel. Mi del tut but čhaven a tire čhavendar mi en but narodi. Mi del le Abrahamoskro požehnaňje tuke the tire čhavengre čhavenge, hoj e phuv, kaj sal cudzincos a so diňa o Del le Abrahamoske, te el tiri.“ Paľis o Izak bičhaďa le Jakob, hoj te džal andre phuv Paddan-Aram. Avke džalas ko Laban, ko čhavo le Betueliskro, savo sas Aramejčanos. Ov sas phral la Rebekakro, savi sas e daj le Jakoboskri the le Ezavoskri. O Ezav dikhľa, sar o Izak le Jakob požehňinďa a bičhaďa andro Paddan-Aram, hoj odarik peske te lel romňa. Ov šunďa, hoj o Izak leske akor, sar les požehňinďa, prikazinďa: „Ma le tuke romňa andral o Kanaan,“ a dikhľa, hoj o Jakob šunďa le dades the la da a geľa andro Paddan-Aram. Sar o Ezav avľa pre oda, hoj leskre dadeske le Izakoske nane pre dzeka o Kanaančanki, geľa ko Izmael a iľa peske mek avra romňa la Machalata. Oj sas e čhaj le Abrahamoskre čhaskri le Izmaeloskri a e pheň le Nebajotoskri. O Jakob odgeľa andral e Beer-Šeba a geľa andro Charan. Dogeľa pre varesavo than, kaj presuča, bo o kham imar zageľa andre. Iľa jekh le barendar, thoďa peske les tel o šero a pašľiľa peske pre oda than. Andro suno dikhľa drabina, savi džalas la phuvatar dži andro ňebos, a le Devleskre aňjela pal late phirenas upre tele. Upral late ačhelas o RAJ a phenďa: „Me som o RAJ, o Del tire dadeskro le Abrahamoskro the o Del le Izakoskro. Kadi phuv, pre savi pašľos, dava tuke the tire potomkenge. Tire potomki ena ajci sar o prachos pre phuv a tu rozbaroha pro zapados, pro vichodos, pro severos the pro juhos. Andre tu the andre tire potomki ena požehňimen savore narodi pre phuv. Me som tuha a chraňinava tut všadzik, kaj ča džaha, a anava tut pale andre kadi phuv. Na omukava tut, medik na kerava oda avke, sar tuke diňom lav, hoj kerava.“ Sar pes o Jakob prekerďa andral o soviben, phenďa: „Čačes hino o RAJ pre kada than, ale me olestar na džanavas!“ Daralas pes a phenďa: „Savi bari dar avel kale thanestar! Nane oda ňič aver sar o kher le Devleskro. Kada hin e ňeboskri brana.“ O Jakob sig tosara ušťiľa, iľa oda bar, so leste sas tel o šero, ačhaďa les sar sveto slupos a čhorďa avri upral pre oda bar o olejos. Ole thaneske diňa nav Betel. Angloda pes oda than vičinelas Luz. Akor o Jakob iľa vera le RAJESKE: „Te aveha manca, Devla, a te man chraňineha pro drom, pre savo man mukava, te man deha maro the gada, a te avava bachtales pale andro kher mire dadeskro, akor RAJEJA, aveha čačes miro Del. Kada bar, savo ačhaďom sar sveto slupos, ela le Devleskro kher a savorestar, so man deha, tut dava e ďesjatka.“ Paľis o Jakob džalas dureder le dromeha a avľa andre phuv pro vichodos. Jekhvareste dikhľa pre maľa chaňig, paš savi pašľonas trin bakrengre stadi, bo andral late denas te pijel le bakren. O bar pre chaňig sas igen baro. Sar tradle ode savore stadi, ile tele o bar pal e chaňig a dine te pijel le bakren. Paľis o bar thode pale pre chaňig. O Jakob ke lende prevakerďa: „Khatar san phralale?“ „Amen sam andral e phuv Charan,“ odphende. „Prindžaren le Nachoriskre čhas le Laban?“ phučľa lendar o Jakob. „Prindžaras les,“ odphende leske. Paľis lendar phučľa: „Sar dživel?“ Odphende: „Mištes. Dikh, leskri čhaj e Rachel akana avel le bakrenca.“ O Jakob phenďa: „E rat mek hiňi dur a mek nane časos te skidel upre le bakren. Den te pijel le bakren a džan len te pašinel.“ „Našťi,“ odphende leske, „medik pes kade na skidena upre savore stadi. Paľis laha tele o bar pal e chaňig a daha te pijel le bakren.“ Sar mek lenca vakerelas, avľa e Rachel le dadeskre bakrenca, bo oj pašinelas le bakren. Sar o Jakob dikhľa la Rachel le Labanoskre bakrenca, geľa te lel o bar tele pal e chaňig a diňa te pijel peskre bačiskre bakren. Paľis o Jakob čumidľa la Rachel a chudňa zorales te rovel. O Jakob phenďa la Rachelake: „Me som tiri famelija. Miri daj e Rebeka hiňi pheň tire dadeskri.“ Avke oj oda denašľa te phenel peskre dadeske. Sar o Laban šunďa, hoj avľa o Jakob, o čhavo leskra pheňakro, denašelas ke leste, hoj pes leha te arakhel. Obchudňa les, čumidľa les a iľa les andre peskro kher. Sar o Jakob leske vakerďa avri savoro, so pes ačhiľa, o Laban leske phenďa: „Tu sal čačes mire ratestar the mire ťelostar.“ Avke o Jakob ačhiľa ke leste calo čhon. Paľis o Laban phenďa le Jakoboske: „Na kamav, hoj te keres prekal ma hijaba buči, ča vašoda, hoj sal mange famelija. Phen mange, sar kames, hoj tuke te počinav?“ Le Laban sas duj čhaja. E phureder pes vičinelas Leja a e terneder Rachel. La Leja sas šukar jakha, ale la Rachel sas šukar postava a sas igen šukar. Le Jakoboske sas e Rachel buter pre dzeka, vašoda phenďa le Labanoske: „Vaš tiri terneder čhaj kerava prekal tu efta berš buči.“ O Laban odphenďa: „Mištes ela feder, te la dava tuke sar avre muršeske; ačh ade ke ma!“ Avke o Jakob kerelas buči vaš e Rachel efta berš, ale leske oda dičholas sar ča vajkeci dživesa, bo igen la kamelas. Paľis o Jakob phenďa le Labanoske: „De mange mira romňa, imar avľa o časos, hoj laha te ačhav te dživel.“ Avke o Laban vičinďa savore manušen odarik a kerďa hoscina. Ale rači iľa peskra avra čha la Leja, anďa la ko Jakob a ov laha pašľiľa. O Laban diňa la Lejake peskra služka la Zilpa. Sar tosara o Jakob dikhľa, hoj oda sas e Leja, phenďa le Labanoske: „So manca kerďal? Či na keravas prekal tu buči vaš e Rachel? Soske manca thoďal avri?“ O Laban phenďa: „Andre amari phuv nane avke, hoj e terneder čhaj džal sigeder romeste sar e phureder. Užar, medik na predžala kada bijaveskro kurko la Lejaha. Avke tuke šaj les the la Rachel, te vaš late kereha buči prekal ma mek aver efta berš.“ O Jakob kerďa avke a užarďa, medik na pregeľa o bijaveskro kurko. Paľis leske o Laban diňa peskra čha la Rachel romňake. O Laban diňa la Rachelake peskra služka la Bilha. Avke o Jakob pašľiľa the la Rachelaha. Kamelas la buter sar la Leja a kerelas prekal o Laban mek aver efta berš. Sar o RAJ dikhľa, hoj o Jakob na kamelas la Leja, phundraďa andre late o dživipen, ale la Rachel našťi uľa čhave. E Leja ačhiľa khabňi, uľiľa lake čhavoro a diňa leske nav Ruben, bo oj phenďa: „O RAJ dikhľa pre miro pharipen. Akana man imar miro rom kamela.“ Pale ačhiľa khabňi, a sar lake uľiľa čhavoro, phenďa: „O RAJ šunďa, hoj o rom man na kamel, vašoda mange diňa the kale čhavores.“ A diňa leske nav Šimeon. Ačhiľa pale khabňi, uľiľa lake aver čhavoro a phenďa: „Akana imar miro rom pes ľikerela paš mande, bo diňom les trine čhaven.“ Vašoda leske diňa nav Levi. Paľis pale ačhiľa khabňi, uľiľa lake čhavoro a phenďa: „Akana imar lašarava le RAJES.“ A diňa leske nav Juda. Paľis la preačhiľa te el čhave. Sar e Rachel dikhľa, hoj la našťi aven čhave, chudňa te žjarlinel pre peskri pheň a phenďa le Jakoboske: „De man čhave! Bo sar na, ta merava!“ O Jakob sas pre Rachel choľamen a phenďa: „Či me som o Del, savo ľikerel tiro dživipen, hoj te na ačhes khabňi?“ Oj odphenďa: „Kade hiňi miri služka e Bilha, dža ke late a mi uľol mange prekal late čhave. Avke the man ena čhave.“ Avke diňa leske peskra služka la Bilha romňake a o Jakob geľa ke late. E Bilha ačhiľa khabňi a diňa le Jakob čhavores. Akor e Rachel phenďa: „O Del rozsudzinďa vaš ma a diňa man čačipen, šunďa miro hangos a diňa man čhas.“ Vašoda leske diňa nav Dan. La Rachelakri služka e Bilha ačhiľa pale khabňi a le Jakob diňa dujtone čhavores. Akor e Rachel phenďa: „Maravas man zoraha mira pheňaha a zviťazinďom upral late.“ Vašoda leske diňa nav Naftali. Sar e Leja sprindžarďa, hoj la imar našťi aven čhave, diňa le Jakoboske peskra služka la Zilpa romňake. The e Zilpa diňa le Jakob čhavores. Akor e Leja phenďa: „Savi bach man hin!“ Vašoda leske diňa nav Gad. Paľis e Zilpa diňa le Jakob dujtone čhavores. E Leja androda phenďa: „Savi požehňimen som! Akana man o džuvľa vičinena požehňimen!“ Vašoda leske diňa nav Ašer. Jekhvar, sar pes skidelas upre e pšeňica, o Ruben džalas pre maľa. Arakhľa ode mandragoroskre rastlini a anďa len peskra dake la Lejake. E Rachel phenďa la Lejake: „De man ole mandragorendar, so tuke anďa tiro čhavo.“ Oj lake odphenďa: „Nane tuke dos, hoj mange iľal mire romes? Kames te lel mek the o mandragori mire čhastar?“ E Rachel lake phenďa: „Akor mi pašľol tuha kadi rat o Jakob vaš o mandragori, so anďa tiro čhavo.“ Sar pes o Jakob ke račate visarelas khere pal e maľa, e Leja geľa angle leste a phenďa: „Av ke mande, bo me vaš tu počinďom kadi rat mire čhaskre mandragorenca.“ Avke pašľolas odi rat laha. O Del šunďa avri la Leja. Oj ačhiľa khabňi a diňa le Jakob pandžtone muršores. Akor e Leja phenďa: „O Del man požehňinďa vaš oda, hoj diňom mire romeske mira služka.“ Avke leske diňa nav Jisachar. E Leja pale ačhiľa khabňi a diňa le Jakob šovtone čhavores. Akor e Leja phenďa: „O Del man diňa vzacno daros. Akana man miro rom imar dela pačiv. Diňom les šove muršoren.“ Vašoda leske diňa nav Zebulun. Paľis lake uľiľa čhajori a diňa lake nav Dina. Akor peske o Del leperďa pre Rachel, šunďa la avri a phundraďa andre late o dživipen. Ačhiľa khabňi a uľiľa lake čhavoro. Paľis phenďa: „O Del mandar iľa e ladž.“ Diňa leske nav Jozef a phenďa: „Te mange o RAJ pridiňahas mek dujtone čhavores!“ Sar la Rachelake uľiľa o Jozef, phenďa o Jakob le Labanoske: „Muk man, kamav te džal pale khere andre miri phuv. De mange mire romňijen the mire čhaven, vaš save tuke keravas buči, hoj imar te džav het. Se tu korkoro džanes, keci buči keravas prekal tu.“ Ale o Laban leske phenďa: „Av ke ma lačhejileskro, mangav tut, ma dža mek ňikhaj! Mire devlora mange sikade, sar man o RAJ prekal tu požehňinel. Phen mange, savo počiňiben kames.“ O Jakob leske phenďa: „Se tu džanes mištes, so keravas prekal tu a sar sas mištes tire stadenge, kanastar somas paš lende. Angloda, sar avľom, sas tut frima a akana tut hin igen but. O RAJ tut požehňinelas všadzik, kaj me džavas. Me mušinav imar te dikhel the pre miri famelija.“ O Laban lestar phučľa: „Sar kames, hoj tuke te počinav?“ „Ňič man ma de,“ odphenďa o Jakob. „Ale te kereha kadi jekh veca prekal mande, ta dureder tuke pašinava tire bakren. Adadžives man predžava maškar savore tire stadi. Domuk mange, hoj te odlav lendar savoren, pre save hin fleki the bodki. Savore kale bakre the kozi, pre save hin fleki the bodki, ena miro počiňiben. Pal kada džaneha, či som čačipnaskro, abo na: Sar aveha te dikhel pre miro počiňiben a dikheha, hoj maškar o stadi hin kozi, pre save nane fleki abo bodki, abo bakrore, save nane kale, akor šaj phenes, hoj len čorďom tutar.“ „Mištes,“ phenďa o Laban. „Mi el avke, sar phenes.“ Oda džives o Laban odďelinďa le capen the le kozen, pre save sas fleki the bodki, the savoren, pre save sas vareso parno. Odďelinďa the savore kale bakren a diňa len peskre čhavenge andro vasta, hoj te džan le Jakobostar het pre ajci drom, keci šaj te predžal tel o trin džives. O Jakob ode ačhiľa te pašinel leskre aver stadi. Avke peske o Jakob skidňa zelena konara le topoľistar, le mandľovňikostar the le plataňostar. Cirdňa pal lende tele e cipa, hoj te ačhel pre lende parne pasiki. A kala konara thoďa andro žľabi, hoj o stadi len te dikhen, sar džana te pijel. Bo ode pes parinenas. A ačhelas pes oda, hoj sar pes o bakre the o kozi parinenas angle ola konara, uľonas lenge bakrore, pre save sas pasiki, fleki the bodki. O Jakob odďelinďa ole bakroren le Labanoskre stadostar. Sar o bakre pes parinenas, ačhavelas len avke, hoj te dikhen pre le Labanoskre kale bakre the pre ola, pre save sas fleki, hoj lenge te uľon flekimen the bodkimen bakrore. Avke peske kerďa bareder stados a odďelinďa len le Labanoskre stadostar. Sar pes o zoraleder bakre parinenas, o Jakob thovelas o konara andro žľabos, hoj pes anglal lende te parinen. Ale sar sas o bakre slaba, na thovelas o konara anglal lende. Aleha o Laban chudňa le slabe bakren a o Jakob le zoralen. Avke o Jakob ačhiľa igen barvalo. Sas les but bakre, kozi, služki the sluhi, ťavi the somara. O Jakob šunďa, sar o čhave le Labanoskre peske vakerenas: „O Jakob iľa savoro, so sas amare dadeskro. Savoro peskro barvaľipen dochudňa amare dadestar.“ A o Jakob dikhľa, hoj o Laban imar na sas ke leste ajso lačho, sar sas. Akor o RAJ phenďa le Jakoboske: „Dža pale ke tiri famelija andre phuv tire dadengri. Me avava tuha.“ Sar o Jakob pašinelas o stados pre maľa, diňa peske te vičinel la Rachel the la Leja a phenďa lenge: „Tumaro dad imar nane ke ma ajso lačho, sar sas, ale o Del mire dadeskro sas manca. Se korkore džanen, sar caľa mira zoraha keravas buči prekal tumaro dad. Ale ov manca thoďa avri! Dešvar mange čerinďa o počiňiben, ale o Del na domukľa, hoj mange vareso nalačho te kerel. Sar tumaro dad phenďa: ‚O flekimen ena tiro počiňiben,‘ avke savore bakrenge uľonas flekimen bakrore. A sar phenďa: ‚O pasikimen ela tiro počiňiben,‘ avke le bakrenge uľonas pasikimen bakrore. A kavke o Del iľa o stados tumare dadestar a diňa les mange. Sar avľa o časos le stadoskro te parinel pes, sas man suno a dikhľom, hoj o samci, save chučenas pro samici, sas flekimen, pasikimen the bodkimen. O aňjelos le Devleskro ke ma andro suno prevakerďa: ‚Jakob!‘ Me leske odphenďom: ‚Kade som!‘ O aňjelos phenďa: ‚Dikh, hoj savore samci, save pes parinen le samicenca, hine pasikimen, flekimen the bodkimen. Ačhiľa pes oda, bo dikhľom savoro, so tuha kerďa o Laban. Me som o Del, savo pes tuke sikaďa paš o Betel, kaj makhľal le olejoha o baruno slupos a kaj man diňal vera. Akana dža avri andral kadi phuv pale andre tiri phuv, kaj uľiľal.‘ “ E Rachel the e Leja phende le Jakoboske: „Amen džanas, hoj imar nane ňič, so šaj chudas le dadeskre ďeďictvostar. Kerďa amenca avke, sar te aňi leskre na uľamas! Se bikenďa amen a rozkerďa savore love, so sas vaš amenge počimen! Savoro barvaľipen, so o Del iľa amare dadestar, hin amaro the amare čhavengro. Vašoda ker savoro avke, sar tuke phenďa o Del!“ Akor o Jakob ušťiľa, thoďa te bešel pro ťavi peskre čhaven the le romňen a iľa peha savore peskre stadi the savoro barvaľipen, so peske dochudňa andro Paddan-Aram, hoj te džal ke peskro dad ko Izak andre phuv Kanaan. Sar o Laban džalas te strihinel le bakren, e Rachel čorďa peskre dadeske le kherutne devloren. O Jakob thoďa avri le Aramejčanoha le Labanoha, bo leske aňi na phenďa, hoj džal lestar het. Avke o Jakob iľa peha savoro, so sas leskro, a denašľa het. Paloda, sar pregeľa o paňi Eufrat, džalas ko brehi andro Gilead. Pal o trin dživesa phende avri le Labanoske, hoj o Jakob denašľa het. Avke iľa peha peskre muršen a džalas pal leste efta džives, medik les na dochudňa dži paš o brehi andro Gilead. Ale rači avľa o Del andro suno ko Laban a phenďa leske: „De tuke pozoris, hoj le Jakoboske te na phenes aňi lačho aňi nalačho!“ O Laban dochudňa le Jakob akor, sar rozthovelas o stanos. Avke the o Laban rozthoďa o stani peskre muršenca pro brehi andro Gilead. O Laban phenďa le Jakoboske: „So kerďal? Thoďal manca avri! Mire čhajen čorďal sar varesave zajatcen andral o mariben! Soske mandar počoral denašľal a thoďal manca avri? Šaj tut ľigenďom avri radišagoha the le giľavipnaha, le bubnenca the le citarenca. Na domukľal mange aňi, hoj te čumidav mire čhajen the lengre čhaven. Ľikerďal tut sar nagoďaver manuš! Hin man zor te kerel tumenge namištes, ale o Del tumare dadeskro mange idž phenďa: ‚De tuke pozoris, hoj le Jakoboske te na phenes aňi lačho aňi nalačho!‘ Te imar avke kamehas te džal pale ke tiro dad, soske mange čorďal mire kherutne devloren?“ O Jakob le Labanoske odphenďa: „Bo daravas man a gondoľinďom mange, hoj mange leha tire čhajen la zoraha. Ale ke kaste arakheha tire devloren, oda mi merel! Angle amare phrala predikh savoro, so man hin, a le tuke pale oda, so hin tiro.“ O Jakob na džanelas olestar, hoj len čorďa e Rachel. O Laban geľa andro stanos le Jakoboskro, paľis andro stanos la Lejakro a the andro stanos le soduje služkengro, ale ňič na arakhľa. Sar avľa avri andral o stanos la Lejakro, geľa andro stanos la Rachelakro. Ale oj garuďa le kherutne devloren andro sedlos la ťavakro a bešľa peske pre oda. O Laban predikhľa calo stanos, ale na arakhľa ňič. E Rachel phenďa le dadeske: „Ma av choľamen pre ma, rajeja miro, ale našťi anglal tu uščav, bo hin man ola dživesa, so aven pre dojekh džuvľi.“ O Laban rodelas, ale le devloren na arakhľa. Akor o Jakob choľisaľiľa a phenďa le Labanoske: „So tut kerďom ajso nalačho? Soha tut dukhaďom, hoj pre mande avke džas? Te chudňal imar te prerodel mire veci, arakhľal vareso, so hin tiro? Thov oda kade anglal mire the tire phrala a on mi phenen, kaskro hin o čačipen! Keravas prekal tu biš (20) berš buči. Šoha tire bakrendar the kozendar na uľonas mule. Me šoha na chavas tire bakrendar andral o stados, a sar len murdarelas o dzivo džviros, me korkoro oda lavas pre mande. Te merelas vareso rači abo dživese, furt oda mandar mangehas pale. O kham man labarelas prekal o džives a prekal e rat fadžinavas – na sas man aňi soviben. Kavke keravas prekal tu biš (20) berš buči. Dešuštar (14) berš vaš soduj čhaja a šov berš vaš o stadi, ale dešvar mange čerinehas miro počiňiben. Te na uľahas manca o Del mire dadengro, o Del le Abrahamoskro, saves o Izak lašarelas, akor čačes tu man na diňalas ňič. Ale o Del dikhľa miro pharipen, sar phares keravas prekal tu buči, a vašoda tut o Del rači pokarhinďa.“ O Laban leske odphenďa: „Kala čhaja hine mire čhaja, kala čhave hine mire čhave a kada stados hino miro stados. Savoro, so kade dikhes, hin miro. Ale adadžives našťi kerav ňič, hoj te ačhen paš ma mire čhaja peskre čhavenca. Vašoda av, phandaha maškar peste e zmluva a o Del ela švedkos maškar amende.“ Akor o Jakob iľa o bar a ačhaďa les sar slupos. Peskre phralenge phenďa: „Anen o bara!“ Skidle o bara a thode len pre kopa. Paľis chanas paš e kopa. Avke o Laban ole thaneske diňa nav Jegar-Sahaduta a o Jakob les diňa nav Gal-Ed. O Laban phenďa le Jakoboske: „Kadi kopa bara ela adadžives sar švedkos maškar amende“, vašoda pes vičinel Gal-Ed. Vičinel pes the Micpa, bo o Jakob phenďa: „O RAJ mi stražinel the man the tut, sar pestar avaha dur a na avaha jekhetane.“ O Laban leske mek phenďa: „Te tut namištes ľikerďalas ke mire čhaja, abo tuke iľalas mek aver romňijen, kajte na džanľomas pal oda, ma bister, o Del hino švedkos maškar amende!“ O Laban leske mek phenďa: „Dikh, kade hin e baruňi kopa a kade hin o baruno slupos, so ačhaďom maškar amende. Kadi kopa the kada slupos hine sar švedki. Me na predžava kadi baruňi kopa a tu našťi predžaha kada slupos, hoj te džas pre peste nalačhe gondoľišagoha. O Del le Abrahamoskro the o Del le Nachoriskro, o Del amare dadengro, mi el amaro sudcas!“ O Jakob avke diňa vera pro Del, saves o Izak lašarelas. Paľis o Jakob anďa e obeta pro verchos a vičinďa peskre phralen, hoj lenca te chal. Chanas o chaben a ačhile ode te sovel. O Laban sig tosara ušťiľa, čumidľa peskre čhajen the lengre čhaven, požehňinďa len a visarďa pes pale khere. Sar džalas o Jakob dureder peskre dromeha, pre savo pes mukľa, arakhle pes leha le Devleskre aňjela. Soča len dikhľa, phenďa: „Kada hin le Devleskro taboris.“ Ole thaneske diňa nav Machanajim. O Jakob bičhaďa anglal peste peskre muršen ke peskro phral ko Ezav, andre seiriko phuv Edom. Phenďa lenge: „Kavke phenena mire rajeske le Ezavoske: ‚Kada tuke del te džanel tiro sluhas o Jakob: Dži akana dživavas ko Laban. Hin man mire gurumňa, somara, bakrore, sluhi the služki. Bičhavav ke tu mire muršen pačabnaha, hoj aveha ke ma jileskro.‘ “ Sar avenas pale o murša, save sas bičhade, phende le Jakoboske: „Dogeľam ke tiro phral ko Ezav. Ov imar avel ke tu štar šel (400) muršenca.“ Androda avľa pro Jakob bari dar the pharipen a rozďelinďa peskre manušen, bakren, gurumňen the ťaven pro duj tabora. Phenďa peske: „Te avela o Ezav ke jekh taboris a domarela les, dujto taboris ačhela a šaj denašel het.“ Paľis pes o Jakob mangelas ko Del: „Devla mire phure dadeskro le Abrahamoskro a mire dadeskro le Izakoskro, šun man! Ó, RAJEJA, tu mange phenďal, hoj te džav pale andre miri phuv the ke miri famelija, a diňal man lav, hoj man deha andre savoreste bach. Na som ajso lačho, hoj mange te presikaves o jileskeriben a te keres oda, so tutar mangav me, tiro služobňikos. Sas man ča e paca sar kadarik pregeľom prekal o Jordan a akana man hin duj tabora. Mangav tut, le man avri andral o vasta le Ezavoskre, bo darav, hoj avela a murdarela man the le romňijen le čhavenca. Bo tu man diňal lav, hoj man deha bach a but čhaven sar moroskri poši, so pes na del te zgenel.“ Odi rat ode o Jakob ačhiľa te sovel. Paľis odďelinďa le stadostar o dari prekal o Ezav, prekal peskro phral: Iľa duj šel (200) kozen, biš (20) capen, biš (20) baranen the duj šel (200) bakren, tranda (30) ťaven peskre terne ťavenca, saranda (40) gurumňen, deš biken, biš (20) somaricen the deš somaren. O stadi, so rozďelinďa, diňa peskre sluhenge a phenďa: „Džan anglal a o stadi mi en jekh avrestar dureder.“ Le ešebnoneske phenďa: „Te tut zdžaha mire phraleha le Ezavoha a phučela tutar: ‚Kaskro sal a kaj džas a kaskro hin kada stados, so trades angle tu?‘ Pheneha: ‚Kada hin daros tire služobňikostar le Jakobostar, so bičhavel peskre rajeske le Ezavoske. A ov avel pal amende.‘ “ Phenďa the le dujtoneske, le tritoneske the savorenge, ko džanas pal o stadi, hoj kada te phenen le Ezavoske, sar pes leha zdžana: „The korkoro tiro služobňikos o Jakob avel pal amende.“ Bo o Jakob peske phenďa: „Dava le Ezav daros, savo bičhavav anglal ma, hoj pre ma imar te na rušel, a paľis man leske sikavava. Talam man prilela kamibnaha.“ O dari sas bičhade anglal leste, ale ov ačhiľa prekal e rat andro taboris. O Jakob mek odi rat ušťiľa, iľa peha peskre duje romňijen, soduje služken the peskre dešujekh (11) čhaven a pregeľa prekal o paňi Jabok. Ešeb bičhaďa len prekal o paňi a paľis savoro, so les sas. Sar ačhiľa korkoro, avľa ke leste varesavo murš a marelas pes leha, medik na vidňisaľolas. Sar dikhľa, hoj les na domarela, demaďa les andro klubos a o klubos leske chučiľa avri. O murš phenďa: „Muk man, bo imar avel avri o kham.“ O Jakob phenďa: „Na mukava tut, medik man na požehňineha.“ O murš phučľa: „Sar tut vičines?“ „Jakob,“ odphenďa. „Imar tut na vičineha Jakob, ale Izrael,“ phenďa o murš, „bo marehas tut le Devleha the le manušenca a zviťazinďal upral lende.“ O Jakob lestar paľis phučľa: „Mangav tut, phen mange tiro nav.“ Ale ov odphenďa: „Soske kames te džanel miro nav?“ A požehňinďa le Jakob. O Jakob phenďa: „Dikhľom le Devles muj-mujeha a ačhiľom te dživel.“ Avke diňa ole thaneske nav Peniel. Sar o Jakob džalas pal oda than Penuel het, o kham imar avelas avri a ov phirelas banges, bo leskro klubos sas dukhado. Vašoda dži akana o Izraeliti na chan o šľachi pal o klubos, bo e šľacha pro klubos le Jakoboskro sas dukhaďi. Sar o Jakob dikhľa, hoj avel o Ezav le štar šel (400) muršenca, rozďelinďa le čhaven maškar e Leja, Rachel the duj služki. Ešeb ačhaďa le duje služken lengre čhavenca, pro dujto than la Leja lakre čhavenca a paľis la Rachel le Jozefoha. Avke o Jakob geľa anglal lende a eftavar banďolas dži pre phuv, medik pes na dochudňa ko phral. Ale o Ezav denašľa takoj ko phral, obchudňa les a čumidľa. A sodujdžene chudle te rovel. Sar pes o Ezav rozdikhľa, dikhľa romňijen le čhavenca a phenďa: „Ko hine kala, so hine paš tu?“ O Jakob odphenďa: „Oda hine mire čhave, savenca o Del požehňinďa tire služobňikoske.“ Avke avle o služki le čhavenca a banďile anglal leste. Geľa ke leste e Leja le čhavenca a the on banďile anglal leste. Pal savorende geľa ke leste the e Rachel le čhaha le Jozefoha a banďile anglal leste. O Ezav phučľa: „So mange kames te sikavel kale savore stadenca, saven bičhaďal?“ O Jakob odphenďa: „Diňom tuke len sar daros, hoj prekal lende tuke te avav pre dzeka, rajeja miro.“ Ale ov phenďa: „Man hin but, phrala miro, ča muk tuke oda, so hin tiro.“ „Na!“ phenďa o Jakob. „Te arakhľom milosť andre tire jakha, le kada daros mandar. Priiľal man ajse bare lačhipnaha, hoj sar dikhav pre tiro muj, dičhol mange avri sar le Devleskro muj! Mangav tut, le mandar kada daros. Se o Del man andre savoreste požehňinďa a hin man savorestar but.“ Sar les o Jakob but prevakerelas, iľa lestar oda daros. O Ezav phenďa: „Mukas pes le dromeha sodujdžene a džas jekhetane.“ O Jakob odphenďa: „Miro raj džanel, hoj man hin cikne čhave a mušinav man te starinel the pal o bakre the gurumňa, so den te pijel peskre ciknen. Te pre lende siďarava ča jekh džives, merena mange savore stadi. Mi džal miro raj anglal peskro služobňikos. Me džava polokes pal tute, ale avke sig, sar pes dela le stadenca the le čhavenca, medik na dodžava ke tu andro Seir, rajeja miro.“ Paľis o Ezav phenďa: „Mangav tut, domuk, hoj bajča varesave džene mire manušendar te džan tuha.“ „Na kampel,“ odphenďa o Jakob. „Ča jekh kamav, hoj te arakhav milosť andre tire jakha, rajeja miro.“ Mek oda džives o Ezav odgeľa pale andro Seir. Ale o Jakob džalas andro Sukot, kaj peske ačhaďa kher a prekal peskre stadi kerďa streškici. Vašoda pes oda foros vičinel Sukot. Sar o Jakob avľa avri andral o Paddan-Aram, dogeľa mištes andro foros Šichem andre phuv Kanaan a bešelas paš o foros. Le Chamoroskre čhavendar o Jakob cinďa kotor maľa vaš o šel (100) rupune. (O Chamor sas dad le Šichemoskro.) Ode o Jakob rozthoďa peskre stani. Ačhaďa ode oltaris a diňa leske nav El-Elohe Izrael. Jekhvar e Dina, le Jakoboskri čhaj, savi leske uľiľa la Lejatar, džalas pes te sprindžarel le džuvľenca, save ode bešenas. Sar la dikhľa o Šichem, iľa la našilu, pašľila laha a iľa latar e pačiv. Leskro dad o Chamor sas Chivijcos a sas rašaj andre odi phuv. Akor pes o Šichem igen zakamľa andre le Jakoboskri čhaj Dina a kamelas te dochudel lakro jilo. O Šichem phenďa peskre dadeske le Chamoroske: „Le mange kala džuvľa romňake!“ O Jakob pes došunďa, hoj o Šichem iľa leskra čha la Dina a našilu laha pašľiľa. Ale na vakerelas pal oda, medik leskre čhave na avle pale pal e maľa le stadostar. No o Chamor, o dad le Šichemoskro, geľa avri ko Jakob, hoj leha te vakerel. Sar o čhave le Jakoboskre avenas pal e maľa a došunde pes, so pes ačhiľa, igen len ada zadukhanďiľa a igen choľisaľile. Se o Šichem kerďa baro džungipen le Izraeloske, bo našilu pašľiľa lengra pheňaha. Kerďa oda, so na sas domuklo. Ale o Chamor lenge phenďa: „Miro čhavo o Šichem pes igen zakamľa andre tumari čhaj. Den leske la romňake. Sthovas amare fameliji. Tumen amenge dena tumare čhajen a tumen lena peske amare čhajen. Bešen amenca a e phuv ela prekal tumende phundraďi. Dživen tumenge slobodnones a ačhen kade te bešel.“ Paľis o Šichem phenďa lakre dadeske the lakre phralenge: „Te arakhav e milosť andre tumare jakha! Dava tumen savoro, so kamena. Phenen, save dari kamen vaš e čhaj a keci kampel te počinel. Dava tumen ajci, keci kamena. Ča den mange la romňake!“ Vašoda, hoj o Šichem lengra pheňaha la Dinaha našilu pašľiľa, kamle lenca le Jakoboskre čhave te thovel avri a odphende le Šichemoske the leskre dadeske le Chamoroske: „Ada našťi keras, hoj peskra pheňa te das le muršeske, savo nane obrezimen, bo uľahas oda prekal amende ladž. Ale ča avke pes šaj dovakeras, te pes dojekh murš tumendar dela te obrezinel, avke sar sam amen obrezimen. Paľis tumenge daha amare čhajen a amen peske laha tumare čhajen. Avke dživaha jekhetane sar jekh narodos, ale te amen na šunena a na dena pes te obrezinel, la čha peske laha a džaha het.“ Ada sas le Chamoroske the leskre čhaske le Šichemoske pre dzeka. O terno, savo sas andro jakha peskra famelijake igen baro, na užarďa a sigo geľa oda te kerel, bo le Jakoboskra čha igen kamelas. Avke o Chamor the leskro čhavo gele ke brana peskre foroskri a vakerenas ko murša, so ode bešenas: „Kala murša kamen amenca te dživel čačes andro smirom. Mi ačhen akor te bešel andre kadi phuv a mi phiren, kaj ča kamen, bo o than hino dos baro the prekal lende. Amen peske laha lengre čhajen romňijenge a peskre čhajen daha lenge. Ale kala murša ča akor ačhena amenca te dživel sar jekh narodos, te pes dojekh amaro murš dela te obrezinel, avke sar hine on obrezimen. A paš oda: Či na ena amare lengre stadi, barvaľipen the savore džviri? No ča priačhas lenge pre oda a bešena amenca!“ Savore murša, so sas paš odi brana le foroskri, šunde le Chamor the leskre čhas le Šichem a dine pes te obrezinel. Pal o trito džives, sar len sas o dukha, o Šimeon the o Levi, o duj čhave le Jakoboskre, la Dinakre phrala, ile o šabľi, počoral gele andro foros a murdarde avri savore muršen. Le šabľenca murdarde the le Chamor the leskre čhas le Šichem. Paľis ile la Dina andral o kher le Šichemoskro a gele het. Le Jakoboskre čhave avle pale ke ola mule a vaš e ladž peskra pheňakri skidle savoro andral o foros. Ile le bakren, le gurumňen, le somaren a savoro, so sas ode the pre maľa. Odľigende savoro lengro barvaľipen the le romňen le čhavenca a skidle savoro, so len sas andro khera. Paľis o Jakob phenďa le Šimeonoske the le Leviske: „Tumen man aleha anďan andre bibach, bo akana man o Kanaančana the o Perizeja andre kadi phuv našťi avri ačhena. Hin man ča frima manuša. Te pes sthovena jekhetane pre mande, zviťazinena upral ma a zňičinena man the olen, ko hine manca.“ Ale on odphende: „Či šaj leske domukľam, hoj te kerel amara pheňaha sar lubňaha?“ O Del phenďa le Jakoboske: „Visar tut pale andro Betel a ačh ode te bešel. Ačhav o oltaris le Devleske, savo pes tuke sikaďa, sar denašehas tire phralestar le Ezavostar.“ Akor o Jakob phenďa leskra famelijake the savorenge, ko sas leha: „Čhiven het savore avre devlen, so hine tumende, žužaren tumen a preuren tumen. Aven džas andro Betel. Ode ačhavava o oltaris le Devleske, savo man šunďa avri oda džives, sar somas andro pharipen, a ľidžalas man pal o drom.“ Avke leske dine savore avre devlen, so lende sas, a the o kružki, so lende sas figimen andro kana. O Jakob oda garuďa andre phuv tel o dubos paš o foros Šichem. Sar džanas avri andral oda foros, avľa pre ola manuša ole forendar ajsi bari dar le Devlestar, hoj na kerde ňič le Jakoboskra famelijake. O Jakob avľa savore peskre manušenca andro Luz, so adadžives hin o Betel andre phuv Kanaan. Ode ačhaďa oltaris a diňa ole thaneske nav El-Betel, bo ode pes leske o Del sikaďa, sar denašelas peskre phralestar. Andre oda časos muľa e Debora, la Rebekakri služka, savi la bararďa avri. Parunde la tel o dubos teleder le Betelostar. Ole duboske diňa nav „o Rovibnaskro Dubos“. Kana o Jakob pes visarelas andral o Paddan-Aram, sikaďa pes leske pale o Del a požehňinďa les. Phenďa leske: „Tiro nav hin Jakob, ale akanastar tut vičineha Izrael.“ Avke leske o Del diňa nav Izrael. O Del leske mek phenďa: „Me som o Nekzoraleder Del. Av plodno a rozmnožin tut! Tutar avena but narodi a aveha dad le kraľenge. E phuv, so diňom le Abrahamoske the le Izakoske, dav tuke a the tire čhavengre čhavenge.“ Avke lestar o Del paľis odgeľa pal oda than, kaj leha vakerelas. Ode, kaj leha o Del vakerelas, ačhaďa o Jakob baruno slupos a čhiďa pre leste avri e mol the o olejos, so le Devleske anďa sar obeta. Ole thaneske, kaj leha o Del vakerelas, diňa o Jakob nav Betel. Andral o Betel paľis džanas dureder, a sar sas imar pašes paš e phuv Efrata, chudňa e Rachel te ločhol a ločholas igen phares. Androda lake phenďa e džuvľi, savi lake pomožinelas paš o ločhuviben: „Ma dara tut Rachel, ela tut pale muršoro.“ Ale sar oj merelas a sas imar pašes paš o meriben, diňa peskre čhaske nav Ben-Oni, ale o Jakob leske diňa nav Benjamin. Avke e Rachel muľa a parunde la le dromeha andre Efrata, so hin adadžives o Betlehem. Upral lakro hrobos ačhaďa o Jakob bar a dži adadžives ačhel kada bar sar o leperiben prekal e Rachel. O Izrael paľis odarik odgeľa a rozthoďa o stanos pal e veža Migdal-Eder. Sar imar bešelas andre kadi phuv, o Ruben pašľiľa la Bilhaha, savi sas romňi-služobňička leskre dadeskri, a o Izrael pes pal oda došunďa. Le Jakob sas dešuduj (12) čhave. La Lejakre čhave sas o Ruben, ešebno čhavo le Jakoboskro, paľis o Šimeon, o Levi, o Juda, o Jisachar the o Zebulun. La Rachelakre čhave sas o Jozef the o Benjamin. La Rachelakra služka la Bilha sas čhave o Dan the o Naftali. La Lejakra služka la Zilpa sas čhave o Gad the o Ašer. Kala sas o čhave le Jakoboskre, save leske uľile andro Paddan-Aram. Paľis o Jakob avľa ke peskro dad Izak andro Mamre andro Kirjat-Arba, so hin adadžives o Hebron, kaj bešenas o Abraham the o Izak. O Izak dživelas šel the ochtovardeš (180) berš. Muľa andre šukar lačhe phuripnaskre berša a geľa paš peskre phure dada, save mule. Leskre čhave o Ezav the o Jakob les parunde. Kala hine o čhave le Ezavoskre, saves sas the aver nav Edom. O Ezav peske iľa romňen, save sas Kanaančanki: la Ada, la čha le Elonoskra le Chetitoskra, the la Oholibama, la Anakra čha, savake sas papus o Chivijcos o Cibeon. Iľa peske the le Izmaeloskra čha la Basemat, savi sas le Nebajotoske pheň. La Adake uľila o Elifaz a la Basematake o Reuel. La Oholibamake uľila o Jeuš, o Jalam the o Korach. Kala hine le Ezavoskre čhave, save leske uľile andre phuv Kanaan. Paľis iľa o Ezav peskre romňen the čhaven, savore manušen, save sas leskre, the savore stadi, mek aver dobitkos the savoro barvaľipen, so les sas andre phuv Kanaan, a geľa het peskre phralestar le Jakobostar andre phuv Seir. Odgeľa vašoda, bo ov the o Jakob sas igen barvale a našťi imar bešenas jekhetane. Bo pre odi phuv, andre savi bešenas, sas imar frima chaben prekal lengre stadi. O Ezav, savo pes vičinelas the Edom, ačhiľa te bešel pre brehengri phuv Seir. O Ezav sas papus le Edomčanenge pre seiriko phuv a kala hine leskre čhave. Lengre nava sas o Elifaz, o čhavo la Ezavoskra romňakro la Adakro, the o Reuel, o čhavo la Ezavoskra romňakro la Basematakro. Le Elifazoskre čhave sas o Teman, o Omar, o Cefo, o Gatam the o Kenaz. Le Elifaz sas the romňi-služobňička e Timna, savake uľila o Amalek. E Ada sas lenge baba. Le Reueloskre čhave sas o Nachat, o Zerach, o Šamah the o Mizah. E Basemat sas lenge baba. O Jeuš, o Jalam the o Korach sas čhave la Oholibamakre, savi sas čhaj le Anaskri, savo sas čhavo le Cibeonoskro. Kala kmeňi avle le Ezavostar the leskre ešebne čhastar le Elifazostar: o Teman, o Omar, o Cefo, o Kenaz, o Korach, o Gatam the o Amalek. Kala savore hine la Adakre čhaskre čhave. Kala kmeňi avle le Reuelostar, le Ezavoskre čhastar: o Nachat, o Zerach, o Šamah the o Mizah. Kala savore hine la Basematakre potomki. Kala Ezavoskre kmeňi avle la Oholibamatar, la Anakra čhatar: o Jeuš, o Jalam the o Korach. Kala kmeňi avle le Ezavostar – le Edomostar. O Seir sas andral o Choričanengro kmeňos, so dživelas andre odi phuv mek sigeder, sar avľa o Ezav. Andral o Seir avle o kmeňi o Lotan, o Šobal, o Cibeon, o Anah, o Dišon, o Ecer the o Dišan. Kala hine o Choričanengre kmeňi le Seirostar andral e phuv Edom. Le Lotanoskre čhave sas o Chori the o Hemam a leskri pheň sas e Timna. Le Šobaloskre čhave sas o Alvan, o Manachat, o Ebal, o Šefo the o Onam. Le Cibeonoskre čhave sas o Ajah the o Anah. O Anah sas oda, savo arakhľa pre pušťa o prameňa le tate paňeha, sar pašinelas le dadeskre somaren. Le Anoskre čhave sas o Dišon the e Oholibama. Le Dišonoskre čhave sas o Chemdan, o Ešban, o Jitran the o Keran. Le Eceroskre čhave sas o Bilhan, o Zaavan the o Jaakan. Le Dišanoskre čhave sas o Uc the o Aran. Kala hine o kraľa, save sas andro Edom mek sigeder, sar sas le Izraeliten kraľis: Andro Edom kraľinelas o Belas, savo sas o čhavo le Beoriskro. Leskro foros sas e Dinhaba. Sar muľa o Belas, kraľinelas o Jobab, le Zerachoskro čhavo andral e Bocra. Sar muľa o Jobab, kraľinelas o Chušam andral e phuv Teman. Sar muľa o Chušam, kraľinelas le Bedadoskro čhavo o Hadad, savo zviťazinďa upral o Midijana pre moabiko phuv. Leskro foros sas Avit. Sar muľa o Hadad, kraľinelas o Samlah andral e Masreka. Sar muľa o Samlah, kraľinelas o Šaul andral o Rechobot paš o Baro paňi. Sar muľa o Šaul, kraľinelas le Achboriskro čhavo o Baal-Chanan. Sar muľa o Baal-Chanan, kraľinelas o Hadar. Leskro foros pes vičinelas Pau a leskri romňi sas e Mehetabel, e čhaj la Matredakri, e čhaj la Me-Zahabakri. Kala kmeňi sas le Ezavostar: o Timnas, o Alvah, o Jetet, o Oholibamah, o Elah, o Pinon, o Kenaz, o Teman, o Mibcar, o Magdiel the o Iram. Kala nava chudle pal peskre ešebna dada. Dojekh lendar bešelas pre aver than andre phuv Edom. Kala savore Edomčana sas le Ezavostar. O Jakob geľa te dživel andro Kanaan, kaj dživelas leskro dad sar cudzincos. Kada hin pal e famelija le Jakoboskri. Sar sas le Jozefoske dešuefta (17) berš, pašinelas le bakren peskre phralenca. Bešelas peskre dadeskre čhavenca, save sas la Bilhatar the la Zilpatar. O Jozef anelas pal peskre phrala o nalačhe hiri peskre dadeske. O Izrael kamelas buter le Jozef sar okle čhaven, bo uľiľa leske, sar sas imar phuro. O Jakob leske diňa te sivel igen šukar farebno plašťos. Sar dikhle leskre phrala, hoj lengro dad le Jozef kamelas buter sar len, našťi les avri ačhenas, a vašoda leha imar aňi šukares na vakerenas. Jekhvar džalas o Jozef suno. Sar phenďa avri o suno peskre phralenge, sas mek buter choľamen pre leste, bo kavke lenge phenďa: „Šunen, phralale, pal soste džavas suno! Samas pre maľa a phandahas o snopi la pšeňicakre. Miro snopos pes hazdňa a ačhelas upre. Tumare snopi ačhenas pašal miro snopos a banďonas anglal leste.“ Pre kada leske o phrala phende: „So kames upral amende te kraľinel abo te vladňinel?“ Vaš leskre sune the lava les o phrala mek goreder našťi avri ačhenas. Le Jozef sas mek the aver suno a phenďa les le phralenge: „Sas man mek aver suno! Banďolas angle ma o kham, o čhonoro the o dešujekh (11) čercheňa.“ Kada phenďa le dadeske the le phralenge. Ale o dad leske phenďa: „Savo suno tut sas? Pal soste oda hin? Či avava me, tiri daj the tire phrala a banďuvaha angle tu dži pre phuv?“ Vašoda pre leste leskre phrala žjarlinenas, ale o dad gondoľinelas furt pal oda suno. Jekhvar, sar o phrala gele te pašinel le dadeskre bakren andro Šichem, o Izrael phenďa le Jozefoske: „Tire phrala pašinen paš o Šichem. Av, bičhavav tut pal lende.“ Ov odphenďa: „Kade som.“ O Izrael leske phenďa: „Dža, dikh, sar hin le phralenge the le stadenge. Paľis av a phen mange oda.“ Paľis les bičhaďa andral e dolina Hebron. Avke o Jozef avľa andro Šichem, kaj les arakhľa varesavo murš, sar phirelas upre tele pal e maľa, bo na džanelas, kaj te džal, a phučľa lestar: „So rodes?“ „Rodav mire phralen,“ odphenďa o Jozef. „Phen mange, kaj pašinen peskre stadi?“ Oda murš leske phenďa: „Gele adarik het. Me len šunďom, sar vakerenas, hoj džana andro Dotan.“ O Jozef paľis geľa pal peskre phrala a arakhľa len andro Dotan. Sar les dikhle dural, mek sigeder, sar paš lende doavľa, phende peske, hoj les murdarena. Vakerenas maškar peste: „Dikhen, avel o raj le sunengro! Aven džas! Murdaras les! Paľis les čhivaha andre chaňig a phenaha, hoj les chaľa o dzivo džviros. Avke dikhaha, so ela leskre sunenca!“ Sar oda šunďa o Ruben, kamelas les te cirdel avri andral lengre vasta, vašoda phenďa: „Na murdaras les! Ma čhoren avri o rat! Čhiven les andre kadi chaňig, so hiňi pre pušťa. Ma thoven pre leste o vasta!“ Bo ov les kamľa te zachraňinel lendar a te anel les pale ko dad. Sar o Jozef avľa ko phrala, čhide pal leste tele oda šukar farebno plašťos, so sas pre leste, a paľis les čhide andre chaňig. Andre chaňig na sas paňi. Akor, sar bešenas paš o chaben, dikhle te avel le Izmaeliten le ťavenca andral o Gilead. O ťavi anenas pre peste e voňavo riciňa, o balzamos the e mirha, so ľidžanas andro Egipt. O Juda phenďa peskre phralenge: „So amen ela olestar, te le phrales murdaraha a garuvaha andre oda, hoj les murdarďam? Džas, bikenas les le Izmaelitenge, ale na thovas pre leste o vasta. Se hino amaro phral, amare ratestar.“ O phrala les šunde. Sar odarik predžanas o midijaňika kupci, o phrala ile avri le Jozef andral e chaňig a bikende les vaš o biš (20) rupune le Izmaelitenge, save les ľigende andro Egipt. Sar o Ruben avľa pale paš e chaňig a dikhľa, hoj o Jozef ode nane, čhingerďa pre peste o plašťos. Avľa pale paš o phrala a phenďa: „O muršoro ode nane! So kerava?“ Avke ile le Jozefoskre gada, murdarde le capos a močinde o gada andro rat. Oda šukar plašťos ile, ľigende le dadeske a phende: „Kada arakhľam. Dikh, či kada plašťos hin tire čhaskro, abo na.“ Sar o Jakob sprindžarďa oda plašťos, phenďa: „Kada plašťos hino čačes mire čhaskro! Chaľa les varesavo dzivo džviros! Čačes le Jozef rozčhingerďa!“ O Jakob pre peste čhingerďa o plašťos, urďa pre peste o gada le gonestar a but dživesa sas andre žaľa pal o Jozef. Savore leskre čhave the čhaja les avle te poťešinel, ale ov oda na kamelas a phenďa: „Andre žaľa pal miro čhavo džava tele andro than le mulengro.“ A o Midijana bikende le Jozef andro Egipt le Putifariske, le faraonoskre uradňikoske, savo sas o veľiťeľis le stražňikenge. Andre oda časos o Juda geľa het peskre phralendar a ačhiľa ke jekh manuš, savo pes vičinelas Chirah a sas andral o foros Adulam. Sas ode jekh Kanaančanos o Šuas. Sar o Juda dikhľa le Šuasoskra čha, iľa peske la romňake a pašľiľa laha. Oj ačhiľa khabňi a uľiľa lake čhavoro. O Juda leske diňa nav Er. Pale ačhiľa khabňi a uľiľa lake aver čhavoro. Diňa leske nav Onan. Mek jekhvar lake uľiľa čhavoro a diňa leske nav Šelah. Sas oda andro Kezib, sar ov uľiľa. O Juda iľa avri prekal peskro ešebno čhavo romňa, savi pes vičinelas Tamar. Ale le Judaskro ešebno čhavo o Er sas nalačho anglo jakha le RAJESKRE, vašoda leske o RAJ iľa o dživipen. Avke phenďa o Juda le Onanoske: „Sar šogoris mušines tuke te lel tira šogorkiňa romňake. Zdža tut laha a an prekal late le phraleske čhaven.“ O Onan džanelas, hoj o čhave na ena leskre, vašoda, sar pes le phraleskra romňaha zdžalas, ov na dokerelas oda, hoj le phrales te el čhave. Le RAJESKE ada na sas pre dzeka, avke the leske iľa o dživipen. Avke phenďa o Juda peskra borake la Tamarake: „Dživ andro kher tire dadeskro sar vdova, medik na dobarola avri miro čhavo o Šelah.“ Bo na kamľa, hoj te merel avke sar leskre phrala. Avke e Tamar geľa het a dživelas andro kher peskre dadeskro. Pal o buter časos muľa e romňi le Judaskri, e čhaj le Šuasoskri. Sar pregeľa e žaľa le Judaske, geľa le prijaťeľiha le Chiroha andre Timna, kaj strihinenas leskre bakren. Avke phende la Tamarake: „Tiro sastro džal akana andre Timna te strihinel peskre bakren.“ E Tamar džanelas, hoj o nekterneder čhavo o Šelah imar bariľa avri, ale o Juda les lake na diňa. Vašoda čhiďa tele pal peste o vdovika gada, iľa peske o khosno, garuďa peske o muj a bešľa peske paš e brana andro foros Enajim. O Enajim sas pašes pro drom andre Timna. Sar la o Juda dikhľa, gondoľinďa peske, hoj hiňi lubňi, bo o muj late sas zagarudo. Geľa paš late pro drom a phenďa: „Šun man, domuk mange, hoj tuha te pašľuvav.“ Ov na džanelas, hoj oda hiňi leskri bori. Oj lestar phučľa: „So man deha vaš oda?“ Ov odphenďa: „Bičhavava tuke terňa kozica andral o stados.“ Avke oj leske phenďa: „De man vareso aver vaš oda, medik la na bičhaveha.“ „So tut šaj dav akana?“ phučľa latar o Juda. Oj odphenďa: „Tiri pečať la špargaha the e paca, so hin tute andro vast.“ Avke lake oda diňa, pašľiľa laha a oj ačhiľa lestar khabňi. Oj paľis ušťiľa a geľa het. Čhiďa tele o khosno a urďa peske pale o vdovika gada. Paľis o Juda bičhaďa la terňa kozica peskre prijaťeľiha le Chiroha, hoj te lel latar pale oda, so lake diňa, ale na arakhľa la. Dophučelas pes le manušendar, save bešenas ode: „Kaj hiňi odi lubňi, so bešelas paš o drom paš o Enajim?“ Odphende leske: „Kade na sas ňisavi lubňi.“ Avke avľa pale ko Juda a phenďa leske: „Na arakhľom la. The o manuša andral oda foros vakerenas, hoj ňisavi lubňi ode na sas.“ O Juda phenďa: „Mi mukel peske oda, so la diňom. Ča te na avas pro asaben. Se me lake la kozica bičhaďom tuha, ale tu la na arakhľal.“ Sar pregeľa trin čhon phende le Judaske: „Tiri bori e Tamar kerďa lubipen a avke ačhiľa khabňi.“ O Juda phenďa: „Anen la avri a labaren la!“ Sar la anenas, diňa te phenel peskre sastreske: „Ačhiľom khabňi ole muršestar, kaskre hine kala veci. Dikh mištes, kaskri hiňi kadi pečať la špargaha the kadi paca.“ Sar oda dikhľa o Juda, phenďa: „Oj hiňi spravodľiveder sar me, bo na diňom la mire čhaske le Šeloske.“ Paloda laha o Juda imar buter na pašľolas. Sar imar lake avľa o časos te ločhol, sikaďa pes, hoj andre late hin duj čhave. Sar lake uľonas o čhave, jekh le čhavorendar thoďa avri o vast. Odi romňi, savi lake pomožinelas le ločhol, phandľa ľoľi šparga le čhavoreske pro vast a phenďa: „Kada avľa ešebno avri.“ Ale o čhavoro cirdňa andre pale o vast a leskro phral avľa ešebno avri. Oj phučľa: „Sar tut ispidňal ešebno avri?“ Vašoda leske diňa nav Perec. Paľis avľa avri the leskro phral, saveste sas e ľoľi šparga pro vast. Leske dine nav Zerach. Sar ľigende le Jozef andro Egipt, o Egipťanos o Putifar les cinďa le Izmaelitendar. Ov sas uradňikos le faraonoskro, o veľiťeľis le palaciskre stražňikengro. Ale o RAJ sas le Jozefoha, a vašoda savoro, so kerelas, avelas leske avri. Dživelas andro kher ke peskro egiptsko raj. Leskro raj dikhľa, hoj o RAJ hino leha a hoj les andre dojekh buči požehňinel. O Jozef arakhľa milosť andre leskre jakha a ačhiľa leskro sluhas. O Putifar les ačhaďa upral savoreste andre peskro kher a diňa leske andro vasta savoro, so sas leskro. Akorestar, sar les o Egipťanos ačhaďa upral peskro kher, o RAJ požehňinelas leskro kher a savoro, so les sas. Le RAJESKRO požehnaňje sas upral savoreste, so les sas andro kher the pre maľa. Avke savoro, so les sas, diňa le Jozefoske andro vasta. O Putifar pes imar pal ňisoste na starinelas, ča pal o chaben, so chalas. O Jozef mištes dičholas avri a sas igen šukar. Pal varesavo časos le rajeskri romňi chudňa te dikhel pal o Jozef a phenďa leske: „Pašľuv tuke manca!“ Ale ov oda na kamelas te kerel a phenďa peskre rajeskra romňake: „Dikh, miro raj pes na mušinel te starinel pal ňisoste andro kher, bo me som kade a ačhaďa man upral savoreste, so hin leskro. Andre kada kher nane ňiko mandar bareder. Nane ňič, so mange na diňa andro vasta, ča tut na, bo sal leskri romňi. Sar šaj kerav kajso baro džungipen a kajso binos anglo Del?“ A kajte džives so džives cirdelas le Jozef pre oda, hoj laha te pašľol, ov la na šunďa. Sar andre jekh džives geľa o Jozef te kerel peskri buči andro kher, ňiko le služobňikendar na sas khere. E romňi le Putifariskri les chudňa le plašťostar a phenďa: „Av, pašľuv manca!“ Ale ov denašľa avri a mukľa lake o plašťos andro vast. Sar oj dikhľa, hoj lake mukľa o plašťos andro vast a denašľa avri, vičinďa peskre služobňiken a phenďa lenge: „Dikhen, ande amenge kale Hebrejis, hoj amen te anel andre ladž! Kamľa manca te pašľol, ale me chudňom te kerel vika! Sar šunďa, hoj kerav vika, mukľa paš ma peskro plašťos a denašľa avri.“ Oj mukľa o plašťos paš peste, medik na avľa o raj khere. A the leske oda phenďa: „O hebrejiko sluhas, saves anďal ke amende, man kamľa te anel andre ladž! Sar keravas vika, mukľa peskro plašťos paš ma a denašľa avri.“ Sar o raj le Jozefoskro šunďa o lava peskra romňakre: „Kada mange čačes kamľa te kerel tiro otrokos,“ igen pre leste choľisaľiľa. Avke les diňa te chudel a thoďa les andre bertena maškar o bertenoša le kraľiskre. Ale sar sas o Jozef andre bertena, o RAJ sas leha. Sas ke leste jileskro a diňa, hoj te el le stražňikoske upral e bertena pre dzeka. Avke o stražňikos ačhaďa le Jozef upral savore bertenoša the upral savoreste, so pes ode kerelas. Oda stražňikos na dodikhelas pre ňisoste, so leske diňa te kerel, bo o RAJ sas le Jozefoha a delas, hoj leske te avel avri savoro, so kerelas. Pal varesavo časos o sluhas, savo čhivkerelas e mol le faraonoske, the leskro pekaris, choľarde varesoha peskre rajes, le egiptske kraľis. O faraonos igen choľisaľiľa pre kala duj uradňika, pro hlavno sluhas the pro hlavno pekaris. Diňa len te phandel andro kher le stražňikengre veľiťeľiskro, andre bertena, kaj sas phandlo the o Jozef. Ačhile andre bertena pro buter časos a o veľiťeľis le stražňikengro diňa le Jozefoske, hoj te kerel pašal lende. Andre jekh rat o sluhas the o pekaris džanas sune. Sodujdženenge sikavenas o sune, so len sas, vareso aver. Sar ke lende tosara avľa o Jozef, dikhľa pre lende, hoj len hin varesavo pharipen. Phučľa lendar: „Soske san adadžives ajse smutna?“ Odphende leske: „Sas amen sune, ale ňiko amenge na džanel te phenel, pre soste sikaven.“ O Jozef lenge phenďa: „Či na del o Del te džanel, pre soste sikaven o sune? Phenen mange len.“ Avke o sluhas, savo čhivkerelas e mol, phenďa avri le Jozefoske o suno: „Andro suno dikhľom anglal mande viňičis, pre savo sas trin konarica. Sar avenas avri o prajti, takoj avenas avri the o kvitki a leskro hroznos dobariľa. Andro vast ľikeravas le faraonoskri kuči. O hroznos, savo odčhinďom, pučinavas andre le faraonoskri kuči a podiňom leske e kuči andro vast.“ O Jozef leske odphenďa: „Kada suno sikavel pre kada: Trin konarica hin trin dživesa. Pal o trin dživesa tut o faraonos pale hazdela upre a dela tuke pale tiro than. A pale podavkereha e kuči andro vast le faraonoske avke sar angloda, sar salas leskro sluhas. Sar pes tuke kada ačhela, mangav tut, leper tuke pre ma a presikav mange o lačhipen. Privaker tut vaš ma ko faraonos, hoj man te lel avri andral kadi bertena. Se man ile našilu andral e phuv le Hebrejengri, ale aňi kade na kerďom ňič ajso, vaš soske mušinďomas te bešel andre bertena.“ Sar dikhľa o hlavno pekaris, hoj o Jozef mištes prethoďa o suno, phenďa leske: „The man sas suno. Pro šero man sas trin košara mare. Andro upruno košaris sas maro the bokeľa prekal o Faraonos a o čirikle chanas andral o košaris, so sas pre miro šero.“ O Jozef leske odphenďa: „Kada suno sikavel pre kada: Trin košara hin trin dživesa. Pal o trin dživesa tuke dela o Faraonos te odčhinel o šero a figinela tut pro stromos a o čirikle chana tiro ťelos.“ Pal o trin dživesa kerďa o Faraonos pre peskre berša hoscina prekal savore peskre uradňika a diňa te anel anglal lende le hlavne sluhas, savo leske čhivkerelas e mol, the le hlavne pekaris. Le sluhaske diňa pale leskro than, hoj leske te podavkerel e kuči andro vast, ale le pekaris diňa te figinel, avke sar lenge oda phenďa o Jozef. No oda hlavno sluhas peske pro Jozef na leperďa. Bisterďa pre leste. Pal o duj berš sas the le Faraonos suno: Ačhelas paš o paňi Nil a dikhľa, sar avenas avri andral o paňi efta šukar the thule gurumňa a chudle te chal e čar paš o paňi. Pal lende avle efta aver džungale the šuke gurumňa, so ačhenas paš ola ešebna gurumňa pro brehos. Paľis ola džungale the šuke gurumňa chale ole efta šukare the thule gurumňen. Androda pes o Faraonos prekerďa andral o soviben. Paľis pale zasuča a džalas dujto suno: Pre jekh stonka barile avri efta klasi, so sas šukar the pherde. Pal lende barile aver efta klasi, ale kala sas avrišučarde the zlabarde la vichodoskra balvajatar. Ola avrišučarde klasi chale upre ole efta pherde klasen. Akor pes o Faraonos prekerďa andral o soviben. Sas oda ča suno. Tosara na sas le Faraonos smirom vaš o sune. Vašoda diňa peske te vičinel savore egiptske vrašcen the le goďavere muršen a phenďa lenge avri peskre sune. No na sas ňiko, ko leske šaj phenďahas, pre soste o sune sikaven. Paľis o hlavno sluhas, savo čhivkerelas e mol, phenďa le faraonoske: „Adadžives mange avľa pre goďi, hoj kerďom namištes. Sar salas pre ma the pro hlavno pekaris choľamen, diňal amen te phandel andre bertena, andro kher le veľiťeľiskro, savo sas upral o stražňika. Andre jekh rat džahas sodujdžene suno a dojekh suno sikavelas aver. Sas amenca ode jekh terno Hebrejis, o sluhas ole veľiťeľiskro. Phenďam leske avri o sune a ov amenge phenďa, so dojekh suno sikavel. Avke sar amenge phenďa, pes the ačhiľa. Me man dochudňom pale pre miro than, ale oda dujto sas figimen.“ Avke peske o faraonos diňa te vičinel le Jozef, saves takoj ande andral e bertena. O Jozef pes hoľinďa, urďa aver gada a avľa anglo faraonos. O faraonos phenďa le Jozefoske: „Džavas suno a ňiko mange na džanel te phenel, pre soste sikavel. Šunďom pal tu, hoj džanes te phenel, pal soste hine o sune.“ „Na me,“ odphenďa o Jozef le faraonoske, „ale o Del tuke odphenela, hoj tuke te el mištes.“ Avke o faraonos phenďa avri le Jozefoske o suno: „Džavas suno, hoj somas paš o paňi Nil. Jekhvareste avle avri andral o paňi efta šukar the thule gurumňa, so chudle te chal e čar paš o paňi. Pal lende avle the aver efta džungale the šuke gurumňa. Kajse džungale gurumňen mek na dikhľom ňikhaj andro Egipt. Ola džungale the šuke gurumňa chale ole efta šukare the thule gurumňen. Sar len chale, na dičholas pre lende, hoj vareso chale, bo mek furt dičhonas avke džungales sar angloda. Akor man prekerďom andral o soviben. Paľis andro suno dikhľom, sar pre jekh stonka barile avri efta pherde the šukar klasi. Pal lende barile avri efta šuke the sane klasi, so sas labarde la vichodoskra balvajatar. Ola šuke klasi chale ole efta šukare klasen. Kada paľis phenďom mire vrašcenge, ale ňiko mange na džanelas te phenel, pre soste sikaven.“ O Jozef phenďa le faraonoske: „Soduj sune le faraonoskre sikaven pre oda jekh. Kaleha tuke o Del sikaďa, so kamel te kerel. O efta šukar gurumňa hin efta berš. O efta šukar klasi hin tiš efta berš. Oda hin jekh suno. O efta šuke the džungale gurumňa, so pal lende avle avri, hin tiš efta berš, avke sar the ola efta šuke klasi, so sas zlabarde la vichodoskra balvajatar. Oda sikavel, hoj ela efta berš bokh. Avke ela, sar oda phenďom le faraonoske. O Del sikaďa, so kamel te kerel. Avel efta berš, andre save ela savorestar pherdo andre calo Egipt. Pal lende avela efta berš bokh a calo Egipt bisterela pre ola lačhe berša, sar len sas savorestar pherdo. E bokh zňičinela caľi phuv. Pre ola berša, kana len sas savorestar pherdo, pes aňi na leperela angle odi bari bokh, so avela. Oda, hoj o faraonos džalas oda suno duvar, sikavel pre oda, hoj o Del pes pal oda imar rozhodňinďa a kerela oda sig. Akana, Faraonona, rode goďavere muršes, savo džanela so te kerel, a ačhav les upral caľi phuv Egipt. Mi ačhavel o Faraonos upral kadi phuv uradňiken, save lena jekh peťina savore uľipnastar andre kala efta berša, sar ela savorestar pherdo. Andre kala lačhe berša, so aven, mi skiden savoro chaben a mi odthoven o zrnos andro fori le faraonoskre a mi den pozoris pre oda. Kala chabena ena odthode prekal ola efta berš, andre save ela e bokh andro Egipt, hoj o manuša te na meren bokhatar.“ Kada lav sas le faraonoske the savore leskre služobňikenge pre dzeka. Akor o faraonos phenďa peskre služobňikenge: „Arakhela pes ajso manuš, andre savo hin o duchos le Devleskro?“ Paľis o Faraonos phenďa le Jozefoske: „Te tuke diňa o Del kada savoro te džanel, nane ňiko ajso goďaver, sar sal tu, savo džanel, so kampel te kerel. Tu aveha spravcas upral miro palacis a savore mire manuša mušinena te šunel savoro, so pheneha. Ča me, o kraľis, avava bareder sar tu.“ O Faraonos mek phenďa: „Dikh, ačhavav tut spravcaske upral calo Egipt.“ Paľis o Faraonos iľa tele e kraľiko angrusi pal o vast a thoďa la le Jozefoske pro vast. Urďa pre leste o gada le jemne ľanostar a thoďa leske pre meň somnakuno lancos. Diňa les te ľidžal andro dujto kraľiko verdan a vičinenas anglal leste: „Peren pro khoča!“ Avke sas ačhado upral calo Egipt. Paľis phenďa o Faraonos le Jozefoske: „Me som o Faraonos, ale bijal tiro lav ňiko andre calo Egipt našťi ňič kerel – našťi čhalavel aňi le vasteha, aňi le pindreha.“ O Faraonos čerinďa le Jozefoske o nav pro Cafenat-Paneach a diňa leske la Asenata romňake, savi sas e čhaj le Poti-Feraskri, savo sas rašaj andro foros Heliopolis. Avke o Jozef sas ačhado upral calo Egipt. Le Jozefoske sas tranda (30) berš, sar chudňa te kerel prekal o Faraonos, egiptsko kraľis. O Jozef paľis odgeľa le Faraonostar a prephirďa calo Egipt. Ola efta berša delas e phuv but uľipen. Ola efta berša o Jozef skidelas savoro chaben, so sas andro Egipt a odthovelas oda andro fori. Andre dojekh foros odthovelas o chaben ole maľendar, so sas ode. O Jozef skidňa ajci pherdo zrnos sar moroskri poši. Sas olestar ajci but, hoj oda preačhile imar te rachinel, bo pes oda aňi na delas. Sar mek na sas e bokh, le Jozefoske uľile duj muršora, save les diňa e Asenata, e čhaj le rašaskri le Poti-Feraskri. O Jozef diňa le ešebne čhaske nav Menaše, bo phenďa: „O Del mange diňa te bisterel pre savore mire pharipena the pre caľi miri dadeskri famelija.“ Le dujtoneske diňa nav Efrajim, bo phenďa: „O Del diňa, hoj mange te uľon čhave andre phuv, andre savi man sas o pharipen.“ Paľis preačhile ola efta berša, andre save sas andro Egipt savorestar pherdo, a avľa efta berš bokh, avke sar oda phenďa o Jozef. E bokh avľa andre savore phuva, ale andre calo Egipt sas dos chaben. Sar imar the o Egipťana bokhaľonas a o manuša vičinenas ko Faraonos vaš o chaben, phenďa lenge o Faraonos: „Džan ko Jozef a keren oda, so tumenge phenela!“ Sar imar sas e bokh pal caľi phuv, o Jozef phundraďa savore skladi a bikenelas le Egipťanenge o zrnos, bo andro Egipt sas igen bari bokh. Savore manuša pal caľi phuv džanas andro Egipt ko Jozef te cinel o zrnos, bo sas igen bari bokh pre caľi phuv. Sar pes o Jakob došunďa, hoj andro Egipt hin o zrnos, phenďa peskre čhavenge: „Soske ča bešen a dikhen jekh pre aver? Šunďom, hoj andro Egipt bikenen o zrnos. Džan ode a cinen amenge, hoj te predživas a te na meras.“ Avke ola deš phrala le Jozefoskre gele te cinel o zrnos andro Egipt. Ale o Jakob na bičhaďa le Jozefoskre phrales le Benjamin leskre phralenca, bo phenďa peske: „Šaj pes leske vareso ačhel.“ Avke gele le Izraeloskre čhave olenca, save džanas andro Egipt te cinel o zrnos, bo the andro Kanaan sas bokh. O Jozef sas spravcas upral o Egipt a ov bikenelas o zrnos savore manušenge pal caľi phuv. Sar avle ke leste leskre phrala, banďile anglal leste dži pre phuv. Sar o Jozef dikhľa peskre phralen, prindžarďa len, ale na diňa lenge oda te džanel a vakerelas lenca zorales sar cudze manušenca. Phučľa lendar: „Khatar avľan?“ On odphende: „Avľam andral e phuv Kanaan, hoj te cinas chaben.“ O Jozef sprindžarďa peskre phralen, ale on les na sprindžarde. Akor peske o Jozef leperďa pre ola sune, save les sas pal lende varekana. Phenďa lenge: „Tumen san špijona! Avľan te rodel o thana, so pes den lokes te zalel.“ Phende leske: „Na, rajeja amaro! Amen, tire sluhi, peske avľam ča cinel chaben. Savore sam čhave jekhe dadestar a sam pačivale manuša. Tire služobňika nane špijona!“ Ale ov lenge pale phenďa: „Na! Tumen avľan kade te rodel thana, so pes den lokes te zalel.“ On odphende: „Tire služobňika samas dešuduj (12). Sam phrala, čhave jekhe dadestar andral o Kanaan. O nekterneder hino akana paš o dad a jekh phral imar na dživel.“ Ale o Jozef lenge ada pale phenďa: „Hin oda avke, sar phenďom: San špijona! A kavke tumen skušinava avri: Avke sar dživel o Faraonos, na džana adarik het, medik na anena tumare nekternedere phrales! Bičhaven jekhes tumendar, hoj les te anel. A okla džene tumendar ačhena ade andre bertena. Akor pes dikhela, či vakeren čačipen, abo na. Avke sar dživel o Faraonos: San špijona!“ Paľis len thoďa pro trin džives andre bertena. Pro trito džives lenge o Jozef phenďa: „Me man darav le Devlestar. Te kamen te ačhel džide, keren oda, so phenav. Te vakeren o čačipen, mušinel jekh tumendar te ačhel andre bertena a tumen savore džan khere a ľigenen o zrnos peskre bokhale famelijenge. Ale tumare nekternedere phrales mange mušinen te anel! Kaleha presikavena, hoj vakeren o čačipen, a na merena.“ On pre oda priačhile. A vakerenas maškar peste: „Čačes kerďam namištes amare phraleske. Dikhľam les, andre savo pharipen hino, a sar pre amende zorales vičinelas, hoj leske te pomožinas, amen les na šunahas, a vašoda pre amende avľa kadi bari bida.“ O Ruben lenge phenďa: „Na phenďom tumenge, hoj te na keren ňič ole čhaske? No tumen man na šunďan. Akana počinaha vaš leskro dživipen.“ Ale on na džanenas, hoj o Jozef lenge achaľol, bo vakerelas lenca prekal o manuš, savo lenge prethovelas andre lengri čhib. O Jozef pes lendar visarďa a chudňa te rovel. Paľis avľa ke lende pale a vakerelas lenca. Avke lendar iľa avri le Šimeon a diňa les te phandel anglal lengre jakha. Paľis o Jozef prikazinďa le sluhenge, hoj te pherdžaren savore lengre gone le zrnoha a te thoven lenge pale o rupune love andre dojekh gono a te den len chaben pro drom. Avke the kerde. O phrala peske thode o zrnos pro somara a gele het. Sar zaačhile te presovel pre jekh than, jekh lendar phundraďa o gono, hoj te del te chal le somaris, a dikhľa andre o love. Vičinďa pro phrala: „Diňa mange pale o love! Kade hine andro gono!“ Akor lenge avľa bari dar andro jile, chudle te izdral a vakerenas maškar peste: „S'oda amenge o Del kerďa?“ Sar doavle ke peskro dad ko Jakob andro Kanaan, phende leske savoro, so pes lenge ačhiľa: „Oda murš, o raj andral odi phuv, amenca igen namištes vakerelas, avke sar te uľamas špijona. Ale amen leske phenďam: ‚Amen sam pačivale manuša, na sam ňisave špijona. Samas dešuduj phrala, čhave jekhe dadestar. Jekh amendar imar nane a oda nekterneder hino akana amare dadeha andro Kanaan.‘ Avke amenge o raj andral odi phuv phenďa: ‚Pal ada džanava, hoj vakeren čačipen, te jekhe tumare phrales mukena ade. Len tumenge o zrnos prekal tumari famelija a šaj džan! Sar mange anena tumare nekternedere phrales, pal ada prindžarava, hoj na san špijona, ale hoj vakeren o čačipen. Paľis tumenge pale premukava tumare phrales a pal kadi phuv šaj phirena, kaj kamena.‘ “ Paľis, sar čhivenas avri o zrnos andral o gone, savore ode arakhle peskre gonore le rupenca. Sar dikhle jekhetane le dadeha o love, predaranďile. Akor lenge o dad o Jakob phenďa: „Tumen kamen, hoj te našavav savore mire čhaven? O Jozef imar nane, aňi o Šimeon! A akana mange kamen te lel the le Benjamin? Me som oda, ko cerpinav vaš oda savoro!“ Avke o Ruben phenďa le dadeske: „Šaj murdares mire duje čhaven, te tuke na anava le Benjamin pale. Ma dara tut, ča de les mange andro vasta a me tuke les anava pale.“ Ale o Jakob phenďa: „Me na mukav mire čhas ode te džal tumenca! Leskro phral o Jozef hino imar mulo a ov ačhiľa korkoro. Som imar phuro a te pes leske vareso ačhiľahas pro drom, pre savo geľanas, ta andre bari žaľa muľomas.“ Andre phuv Kanaan sas e bokh furt goreder. Sar imar dochale savoro zrnos, so ande andral o Egipt, phenďa o Jakob peskre čhavenge: „Džan pale a cinen amenge mek sikra chaben!“ O Juda odphenďa: „Oda murš amenge zorales phenďa: ‚Te na ela tumenca tumaro phral, ta na dikhena miro muj.‘ Te tu domukeha, hoj te avel amenca ode amaro phral, džaha a cinaha tuke chaben. Ale te les na mukeha, amen bijal leste ode na džaha. Bo o spravcas upral o Egipt amenge zorales phenďa, hoj te na ela amenca amaro phral, na dikhaha leskro muj.“ Akor o Izrael phenďa: „Soske mange kerďan mek buter pharipen? Soske phenďan avri ole muršeske, hoj tumen hin mek jekh phral?“ On odphende: „Bo ov amendar buterval phučelas, či mek dživel amaro dad a či amen hin phral. Odphenďam leske ča pre oda, so amendar phučelas. Sar šaj džanľam, hoj amenge phenela: ‚Anen, mange tumare phrales!‘?“ Paľis o Juda phenďa peskre dadeske le Izraeloske: „Muk tire čhas le Benjamin, mi avel manca pro drom! Avke predživaha a na meraha aňi amen, aňi tu a aňi amare čhave. Me les lav pre mande: Mire vastendar peske les šaj manges. Te les na anava tuke pale džides, avava anglal tu vinnovato calo miro dživipen. Te pes na zľikerďamas kade ajci but, imar dujtovar uľamas andro Egipt the pale.“ O dad o Izrael lenge phenďa: „Te o Benjamin mušinel te džal tumenca, akor len ola nekfeder veci andral amari phuv a ľidžan ole rajeske upral o Egipt sar daros: Sikra balzamos the medos, e voňavo živica the mirha, o pendecha the mandle. Len tumenca duvar ajci love, bo mušinen te del pale savore love, so arakhľan andro gone. Šaj el, hoj vareko kerďa chiba. Len tumenca the le phrales a džan imar pale ke oda manuš. O Nekzoraleder Del mi presikavel tumenge o jileskeriben, hoj oda manuš te premukel le Benjamin the ole avre phrales. Te mušinav te našavel mire čhaven, mi ačhel pes.“ Avke o phrala ile peha o dari a duvar ajci rupune love the le Benjamin. Gele andro Egipt a ačhenas anglo Jozef. Sar o Jozef dikhľa paš lende le Benjamin, phenďa le sluhaske, savo sas upral leskro kher: „Le kale muršen andre miro kher. Murdar varesave džviros andral o stados a pripravin o chaben, bo chana manca o dilos.“ Oda sluhas kerďa avke, sar leske o Jozef phenďa, a iľa len andre leskro kher. Ale ola murša predaranďile, sar len ile andro kher le Jozefoskro, a phende peske: „Ile amen kade andre vaš ola love, so amenge thode pale andre amare gone. Akana amen chudena a marena! Lena amenge le somaren a kerena amendar peskre otroken!“ Sar avle ko vudar paš le Jozefoskro kher, phende leskre sluhaske: „Mangas tut, rajeja, amen imar jekhvar kade samas te cinel chaben. Sar avľam pro than, kaj ačhiľam te presovel, phundraďam o gone a dojekh amendar arakhľam peskre love – ajci, keci počinďam. Akana tumenge anas ola love pale. A anďam peha mek the buter love, hoj peske te cinas pale chaben. Čačes na džanas, ko amenge thoďa ola love andro gone.“ „Aven andro smirom,“ phenďa lenge o sluhas. „Ma daran ňisostar! Tumaro Del, o Del tumare dadeskro, tumenge ola love thoďa andro gone. Se me tumaro počiňiben imar chudňom.“ Paľis ke lende anďa le Šimeon. Paľis o sluhas anďa ole muršen andro kher le Jozefoskro a diňa len paňi, hoj peske te thoven (omoren) o pindre. Diňa te chal the lengre somaren. Medik avľa o Jozef, pripravinde prekal leste o dari, bo sas lenge phendo, hoj chana ode o dilos. Sar o Jozef avľa andro kher, dine leske o dari a banďile anglal leste dži pre phuv. Ov lendar phučelas, hoj sar lenge hin, a phenďa: „Mištes hin tumare phure dadeske, pal savo mange vakerenas? Mek dživel?“ On odphende: „Tire sluhaske, amare dadeske, hin mištes, mek dživel.“ Paľis pele pro khoča a banďonas anglal leste. Sar dikhľa peskre phrales le Benjamin, le čhas peskra dakro, phučľa: „Oda ov hino tumaro nekterneder phral, pal savo mange vakerenas?“ Paľis phenďa: „Mi el o Del jileskro ke tute, čhavo miro!“ Androda o Jozef sig geľa pašal lende het, bo avľa leske pharo, sar dikhľa peskre phrales. Geľa andre aver kher a ode chudňa te rovel. Paľis thoďa o muj a avľa avri. Zľikerďa pes a phenďa: „Anen o chaben!“ A podine o chaben le Jozefoske pre leskro skamind a leskre phralenge pre aver. O Egipťana bešenas avrether, bo našťi chanas jekhetane le Hebrejenca. O phrala bešenas anglal o Jozef pal peskre berša, le nekphurederestar dži ko nekterneder. Dojekh lendar pes čudaľinelas, hoj bešen sako pal peskre berša. Paľis len pal peskro skamind diňa chaben. Ale le Benjamin diňa pandžvar buter sar avre phralen. Pijenas a radisaľonas jekhetane leha. O Jozef paľis phenďa le sluhaske upral leskro kher: „Pherar le muršenge o gone le chabeneha, keci ča birinena te ľidžal, a dojekheske thov pale leskre love upral andro gone. Ole nekternedereske thov andro gono miri rupuňi kuči the leskre love, savenca počinďa vaš o zrnos.“ O sluhas kerďa avke, sar leske phenďa o Jozef. Tosara, sar vidňisaľolas, premukle le phralen lengre somarenca. Sar džanas avri andral o foros a na sas mek dur, phenďa o Jozef le sluhaske: „Dža sigo pal ola murša. Te len dochudeha, phen lenge: ‚Soske vaš o lačhipen visarďan pale o nalačhipen? Soske čorďan e rupuňi kuči, andral savi pijel a savaha vražinel miro raj? Aleha kerďan igen namištes!‘ “ Sar len dochudňa, phenďa lenge ola lava. On leske odphende: „Soske ada phenes, rajeja miro? Kajso vareso amen šoha na kerďamas! Dikh, o love, so arakhľam upral andro gone, anďam pale andral o Kanaan. Sar šaj amen čorďamas o rup vaj o somnakaj andral o kher tire rajeskro? Te pes oda arakhela ke varesavo tiro služobňikos, mi merel a amen savore avaha tuke otroka, rajeja miro.“ O sluhas phenďa: „Mištes, mi el avke, sar phenďan. Oda, ko iľa e rupuňi kuči, ela miro otrokos a tumen avena premukle.“ Avke savore sigo thode peskre gone tele pre phuv a phundrade len. Paľis o sluhas chudňa te rodel le phurederestar dži ko nekterneder. E kuči pes arakhľa andro gono le Benjaminoskro. Androda pre peste savoredžene čhingerde peskre plašťi. Thode o veci pro somaris a visarde pes pale andro foros. Avke o Juda dogeľa peskre phralenca andro kher le Jozefoskro a pele anglal leste pre phuv, bo ov sas mek ode. O Jozef lenge phenďa: „S'oda kerďan? Tumen na džanenas, hoj kajso manuš sar me džanel te vražinel?“ O Juda phenďa: „So tuke šaj phenas pre ada, rajeja miro? So te keras, hoj amenge te odmukes? O Del oda domukľa pre peskre služobňika vaš o binos, so kerďam. Akana, rajeja miro, sam tire otroka, amen the oda, kaske arakhle e kuči.“ Ale ov lenge odphenďa: „Na! Me kajso vareso na kerava! Mange ela otrokos ča oda, kaske arakhle e kuči. Tumen savore šaj džan andro smirom ke peskro dad.“ Paľis o Juda geľa anglo Jozef a phenďa: „Mangav tut, rajeja miro, domuk tire sluhaske, hoj te phenel vareso peskre rajeske. Ma av choľamen pre peskro sluhas, se tu sal sar o Faraonos! Tu pes akor, rajeja amaro, phučehas tire sluhendar: ‚Hin mek tumen dad abo phral?‘ Amen tuke, rajeja, phenďam: ‚Hin amen mek phuro dad the terno phral, savo leske uľiľa pro phuripen. Leskro phral imar hino mulo a ov ačhiľa jekhoro čhavo peskra datar. Amaro dad les igen kamel.‘ Paľis tu phenďal peskre sluhenge: ‚Anen mange les, hoj les te dikhav peskre jakhenca!‘ Akor, rajeja, phenďam tuke: ‚Oda čhavo našťi omukel le dades, bo te les omukľahas, o dad muľahas.‘ Ale tu phenďal tire sluhenge: ‚Te tumenca na avela tumaro nekterneder phral, ma sikaven pes mange pro jakha!‘ Sar paľis avľam ke tiro sluhas, ke amaro dad, rozvakerďam leske savoro, so phenďal tu, rajeja. Amaro dad phenďa: ‚Džan pale a cinen sikra chaben.‘ Amen leske odphenďam: ‚Našťi džas, te amenca na avela the amaro nekterneder phral. Bijal leste pes našťi sikavas ole manušeske pro jakha.‘ Pre ada amenge phenďa tiro sluhas, amaro dad: ‚Tumen mištes džanen, hoj miri romňi man diňa ča duje čhaven. Jekh lendar man imar omukľa a me mange phenďom, hoj les mušinďa te rozchal o dzivo džviros. Akorestar les na dikhľom.‘ O dad mek phenďa: ‚Te lena mandar the kales a pro drom pes leske vareso ačhela, thovena man pro phuripen andro hrobos.‘ Akana, rajeja miro, sar me šaj džava pale ke tiro sluhas ke miro dad, te o čhavo, saves cale peskre dživipnaha kamel, na uľahas amenca? Te pes dodžanela, hoj o čhavo nane amenca, merela. Tire sluhi oleha anena tire sluhas, amare dades, pro phuripen andro hrobos. Me, tiro sluhas, iľom ole čhas le dadestar pre peste. Phenďom le dadeske, hoj te les na anava leske pale, avava vinnovato anglal leste calo miro dživipen. Akana domuk mange, hoj me te ačhav tire otrokoske vaš kada čhavo, rajeja miro, a ov mi džal het peskre phralenca. Sar šaj avľomas pale ke miro dad, te o čhavo na uľahas manca? Birinďomas te dikhel pre žaľa, savi avľahas pre miro dad?“ O Jozef pes imar našťi zľikerďa. Vičinďa pre savorende, save ačhenas pašal leste: „Savore džan het!“ Avke ňiko ode na sas, sar o Jozef pes diňa te sprindžarel peskre phralenge. Paľis zorales zarunďa. Šunde oda o Egipťana the calo palacis le faraonoskro. Avke phenďa peskre phralenge: „Me som o Jozef! Dživel mek miro dad?“ Ale len oda avke zaiľa, hoj na džanenas te phenel aňi jekh lav peskre phraleske. O Jozef lenge phenďa: „Aven pašeder ke ma!“ Sar avle ke leste, phenďa: „Me som o Jozef, tumaro phral, saves bikenďan andro Egipt. Akana tumenge imar te na el pharo a te na dukhal tumen ada, hoj man kade bikenďan. O Del man bičhaďa kade angle tumende, hoj te zachraňinav tumare dživipena. Hin oda imar duj berš, so hin e bokh pre phuv. Ela mek pandž berš, so pes na kerela buči pre maľa aňi pes na skidela upre. O Del man bičhaďa anglal tumende andre kadi phuv, hoj tumen the tumare čhave te aven zachraňimen prekal kadi bari zachrana. Tumen man kade na bičhaďan, ale o Del. Ov man ačhaďa sar nekbaredere faraonoskre uradňikos sar ešebne rajes upral calo leskro kher the upral calo Egipt. Sigo džan pale ke miro dad a phenen leske, hoj me phenav: ‚O Del ačhaďa man, le Jozef, rajeske upral calo Egipt. Av ke ma so neksigeder! Bešeha pašes paš ma andre phuv Gošen savoreha, so tut hin: tire čhavenca the le čhavengre čhavenca, tire bakrorenca, kozenca the gurumňenca. Ode tumen me dava o chaben. Bo mek pandž berš ľikerela e bokh a na kamav, hoj vareko olendar, save hine tuha, te bokhaľon – aňi tu aňi tiri famelija.‘ “ O Jozef mek phenďa: „Tumen the tumaro phral o Benjamin šaj dikhen, hoj som oda me, o Jozef, savo tumenca vakerel. Phenen le dadeske, savi bari zor man hin ade andro Egipt, the pal savoreste, so dikhľan. Paľis siďaren a anen les ade.“ Avke pes o Jozef the o Benjamin obchudle a sodujdžene chudle te rovel. Rovibnaha čumidľa savore peskre phralen. Paľis leskre phrala leha chudle te vakerel. Sar avľa o hiros andro kher le faraonoskro, hoj avle le Jozefoskre phrala, sas oda pre dzeka le faraonoske the leskre sluhenge. O faraonos phenďa le Jozefoske: „Phen tire phralenge, mi thoven peskre veci pre peskre somara a mi džan andro Kanaan. Mi len le dades the peskre fameliji a mi aven ke mande. Dava len oda nekfeder than, so hin andro Egipt, the le nekfedere chabenestar kala phuvatar. Prikazin lenge: ‚Keren kada: Len tumenge o verdana andral o Egipt prekal tumare čhave the romňija a anen tumenca pale the le dades. Te na bajinen pal ňisoste, so omukena, bo chudena oda nekfeder, so del o Egipt.‘ “ O čhave le Izraeloskre oda the kerde. O Jozef len diňa verdana the chaben pro drom, avke sar leske phenďa o Faraonos. Savoren lendar diňa neve gada, ale le Benjamin diňa trin šel (300) rup the mek pandž neve gada. Peskre dadeske bičhaďa deše somaren, pre save sas thode ola nekfeder dari andral o Egipt, the deše oslicen, pre save sas thodo o zrnos, o mare the o chaben pro drom. Paľis le phralen premukľa. Sar džanas het phenďa lenge: „Ča pes ma vesekedinen le dromeha!“ Avke gele het andral o Egipt andro Kanaan ko dad ko Jakob. Phende leske: „O Jozef mek dživel! Ov vladňinel upral calo Egipt!“ Ale sar ada šunďa o dad, ačhiľa sar bar a našťi lenge dopačalas. Ale sar leske phende savoro, so lenge phenďa o Jozef, a sar o Jakob dikhľa o verdana, so bičhaďa o Jozef, hoj les te anen andro Egipt, o Jakob avľa pale ke peste. Phenďa: „Akana tumenge imar pačav! Miro čhavo o Jozef čačes dživel! Džav, hoj les te dikhav sigeder, sar merava.“ O Izrael iľa peha savoro, so les sas, a džalas andro Egipt. Sar dogeľa andre Beer-Šeba, anďa ode obeti le Devleske, saves lašarelas leskro dad o Izak. O Del prevakerďa ko Izrael rači andro viďeňje: „Jakob! Jakob!“ „Kade som!“ ov odphenďa. Phenďa leske: „Me som o Del, o Del tire dadeskro. Ma dara tut te džal andro Egipt, bo ode tutar kerava igen baro narodos. A me tuha džava andro Egipt a anava tut odarik pale. O Jozef ela paš tu, sar mereha.“ Avke o Jakob odgeľa andral e Beer-Šeba. Le Izraeloskre čhave thode le dades le Jakob, le čhaven the le romňijen andro verdana, save bičhaďa o Faraonos. Avke o Jakob the caľi leskri famelija avle andro Egipt a ile peha o stadi the o barvaľipen, so peske skidle andro Kanaan. Andro Egipt anďa caľa peskra famelija, peskre čhaven the čhajen lengre čhavenca. Kala hine o nava le Izraeloskre čhavengre, save avle andro Egipt – oda hin o Jakob the leskre čhave: Leskro ešebno čhavo sas o Ruben. Le Rubenoskre čhave sas o Chanoch, o Palu, o Checron the o Karmi. Le Šimeonoskre čhave sas o Jemuel, o Jamin, o Ohad, o Jachin, o Cochar the o Šaul, savo sas čhavo la Kanaančankatar. Le Leviskre čhave sas o Geršon, o Kohat the o Merari. Le Judaskre čhave sas o Er, o Onan, o Šelah, o Perec the o Zerach. Ale o Er the o Onan mule andro Kanaan. Le Perec sas čhave o Checron the o Chamul. Le Jisacharoskre čhave sas o Tolas, o Puvah, o Job the o Šimron. Le Zebulunoskre čhave sas o Sered, o Elon the o Jachleel. Kala sas la Lejakre the le Jakoboskre čhave, save lenge uľile andro Paddan-Aram. Ode lenge uľiľa the e čhaj e Dina. Savore leskre čhave the čhaja la Lejaha sas tranda the trin (33). Le Gadoskre čhave sas o Cifjon, o Chagi, o Šuni, o Ecbon, o Eri, o Arodi the o Areli. Le Ašeroskre čhave sas o Jimnah, o Jišvah, o Jišvi the o Berijah a lengri pheň sas e Serach. Le Berijah sas čhave o Cheber the o Malkiel. Kala sas o dešušov (16) čhave le Jakoboskre, save les sas la Zilpaha. Oj sas e služka, sava diňa o Laban peskra čhake la Lejake. Le Jakoboskra romňake la Rachelake uľile o Jozef the o Benjamin. Le Jozefoske uľile andro Egipt o Menaše the o Efrajim la Asenataha, savi sas e čhaj le Poti-Feraskri, savo sas rašaj andro Heliopolis. Le Benjaminoskre čhave sas o Belas, o Becher, o Ašbel, o Geras, o Naaman, o Echi, o Roš, o Mupim, o Chupim the o Ard. Kala sas la Rachelakre dešuštar (14) čhave, save la sas le Jakoboha. Le Danoskro čhavo sas o Chušim. Le Naftaliskre čhave sas o Jachceel, o Guni, o Jecer the o Šilem. Kala sas le Jakoboskre efta čhave, save les sas la Bilhaha. Oj sas e služka, sava diňa o Laban peskra čhake la Rachelake. Le Jakoboskre čhave peskre čhavenca, save gele leha andro Egipt, sas šovardeš the šov (66), te na genas le Jakoboskre čhavengre borijen. Te zgenaha the le Jozefoskre duje čhaven, save leske uľile andro Egipt, avle ode le Jakoboskra famelijaha jekhetane eftavardeš (70) džene. O Jakob bičhaďa peskre čhas le Juda anglal te phenel le Jozefoske, hoj pes te arakhel lenca andro Gošen. Avke avle andre phuv Gošen. O Jozef diňa te pripravinel peskro verdan a geľa anglal andro Gošen, hoj pes te arakhel peskre dadeha le Izraeloha. Sar avľa paš leste, obchudňa les a chudňa te rovel. O Izrael phenďa le Jozefoske: „Akana imar šaj merav, bo tut dikhľom a džanav, hoj džives.“ Paľis o Jozef phenďa peskre phralenge the savorenge, so sas leha: „Mušinav te džal te phenel le Faraonoske, hoj avle ke ma mire phrala the caľi famelija mire dadeskri andral o Kanaan. Phenava leske, hoj san pasťjera, save ľikeren le bakren, a hoj avľan savore tumare stadenca the barvaľipnaha. Te tumen o Faraonos vičinela a phučela tumendar, savi buči keren, phenen leske: ‚Tire sluhi hine pasťjera le stadengre calo amaro dživipen avke sar amare phure dada.‘ Ada phenena vašoda, hoj tumenge te domukel te ačhel andre phuv Gošen, bo le Egipťanenge o pasťjera džungľon.“ O Jozef odgeľa a phenďa le faraonoske: „Miro dad the mire phrala avle andral o Kanaan peskre stadenca, dobitkoha the savore barvaľipnaha. Akana hine andre phuv Gošen.“ Paľis iľa avri peskre phralendar pandže dženen a anďa len anglo faraonos. O faraonos phučľa leskre phralendar: „Savi buči keren?“ „Amen sam pasťjera, save pašinen le staden avke sar the amare dada,“ odphende leske. „Amen avľam te bešel andre kadi phuv, bo andro Kanaan avľa igen bari bokh a prekal o stadi ode nane chaben. Domuk tire sluhenge, hoj te bešen andre phuv Gošen.“ O faraonos phenďa le Jozefoske: „Tiro dad the tire phrala avle ke tute a caľi phuv andro Egipt hiňi anglal tu. Thov tire dades the tire phralen te bešel andro nekfeder than la phuvakro, andro Gošen. Te hin maškar lende goďaver murša, ačhav len upral mire stadi.“ O Jozef anďa peskre dades le Jakob a sikaďa les le faraonoske. A o Jakob požehňinďa le faraonos. O faraonos phučľa le Jakobostar: „Keci tuke berš?“ O Jakob odphenďa le faraonoske: „Miro dživipnaskro drom ľikerel šel the tranda (130) berš. O dživipena mire dadengre ľikerenas buter a na sas ajse phare sar miro.“ Paľis o Jakob požehňinďa le faraonos a geľa lestar het. O Jozef thoďa te bešel peskre dades the le phralen andro Egipt a diňa len phuva the maľi andro nekfeder than andre phuv Raamses, avke sar oda phenďa o Faraonos. Avke o Jozef diňa chaben le dades, le phralen the caľa famelija le dadeskra pal oda, keci len sas čhave. Na sas maro pre caľi phuv, bo e bokh sas igen bari. O manuša andro Egipt the andro Kanaan igen bokhaľonas. O Jozef vaš o zrnos, so bikenďa, skidňa upre savoro rup, so sas andro Egipt the andro Kanaan, a ľigenďa oda andro palacis le faraonoskro. Sar imar na sas love andro Egipt the andro Kanaan, savore Egipťana avenas ko Jozef a mangenas: „De amen maro! Soske te meras anglal tire jakha ča vašoda, hoj amen imar nane love?“ „Te tumen nane love, anen tumare stadi a me tumen vaš oda dava chaben,“ phenďa lenge o Jozef. Avke anenas ko Jozef peskre stadi a ov len delas maro vaš o graja, bakre, gurumňa the somara. Andre oda berš lendar o Jozef cinďa savore stadi vaš o chaben. Avke pregeľa jekh berš. Pre aver berš avle pale a phende: „Na garuvaha anglal tu, rajeja amaro, hoj o love amenge dogele a the amare stadi hine imar tire. Nane amen imar, so tut te del, ča amare ťela the amare maľi. Soske te meras anglal tire jakha a te zamukas peskre maľi? Cin tuke amen the amare maľi vaš o maro a avaha otroka le Faraonoske. Ča de amen zrnos, hoj te predživas a te na meras a te na ačhen ča avke o maľi.“ Kavke cinďa o Jozef savore egiptska maľi prekal o Faraonos. Savore Egipťana bikenenas peskre maľi, bo avľa pre lende mek goreder bokh. Kavke o Faraonos dochudňa savore maľi andre egiptsko phuv. Kaleha o Jozef kerďa le manušendar otroken pal caľi phuv. Ča le rašajengre phuva na odcinelas, bo o Faraonos len delas love pro chaben a sas len dos, hoj te predživen. Vašoda peskre phuva na bikenenas. O Jozef phenďa le manušenge: „Adadžives tumen the tumare phuva cinďom prekal o Faraonos. Len tumenge kada zrnos a sadzinen len pro maľi. Jekh peťina le uľipnastar mušinena te del le Faraonoske a okla štar peťini ačhena tumenge, hoj te el tumen so te sadzinel pro maľi a te el tumare famelijen the le čhaven, sostar te dživel.“ On odphende: „Tu amenge zachraňinďal o dživipen. Te arakhľam milosť andre tire jakha, rajeja amaro, ker amendar otroken le Faraonoske!“ O Jozef akor diňa avri zakonos pal e egiptsko phuv, so pes doľikerel dži adadžives, hoj jekh peťina le uľipnastar hiňi le faraonoskri. Ča o phuva le rašajengre na sas leskre. Avke o Izraeliti ačhile te bešel andro Egipt andre phuv Gošen. Barvaľonas a sas len igen but čhave. O Jakob dživelas andro Egipt mek dešuefta (17) berš a sas leske imar šel the saranda the efta (147) berš. Sar sas o Izrael anglo meriben, vičinďa peskre čhas le Jozef a phenďa leske: „Te arakhľom milosť andre tire jakha, thov tiro vast pre mire čanga a de man lav, hoj mange presikaveha kada jileskeriben the pačivaľiben. Ma parun man andro Egipt. Sar merava avke sar mire phure dada, ľidža man andral o Egipt a parun man ode, kaj sas parunde the on.“ O Jozef odphenďa: „Kerava avke, sar phenes.“ „Le vera, hoj oda kereha!“ phenďa leske o Jakob. Sar les diňa vera, o Izrael banďiľa tele pro hadžos a lašarelas le Devles. Pal varesavo časos phende le Jozefoske: „Tiro dad hino nasvalo.“ Avke o Jozef iľa peha peskre duje čhaven le Menaše the le Efrajim a gele les te dikhel. Sar le Jakoboske phende: „Avel ke tu tiro čhavo o Jozef,“ o Izrael chudňa zor a bešľa peske pro hadžos. O Jakob phenďa le Jozefoske: „O Nekzoraleder Del pes mange sikaďa andro Luz andre phuv Kanaan a požehňinďa man. Phenďa mange: ‚Dava tut pherdo čhave. Tutar avena but narodi. Kadi phuv dava tire potomkenge, hoj te el lengri pro furt.‘ “ O Jakob mek phenďa: „Tire duj čhave, save tuke uľile andro Egipt mek sigeder, sar ke tu kade avľom, ena akanastar mire. O Efrajim the o Menaše ena mire sar o Ruben the o Šimeon. O čhave, save avena pal lende, ena tire. Mire phuva pal ma prelena ča prekal o Efrajim the Menaše, ena zgende jekhetane lenca. Kerav oda prekal e Rachel, bo sar džavas andral o Paddan andro Kanaan, muľa mange pro drom. Parunďom la ode paš o drom, nadur la Efratatar.“ E Efrata hin adadžives Betlehem. Sar dikhľa o Izrael le Jozefoskre čhaven, phučľa: „Ko hine kala?“ „Oda hine mire čhave, saven mange kade diňa o Del,“ odphenďa o Jozef peskre dadeske. Avke o dad phenďa: „An len ke mande, hoj len te požehňinav!“ O Izrael sas imar phuro a imar na dikhelas igen mištes. Sar len o Jozef anďa ke leste, o Jakob len čumidľa a obchudňa. Paľis o Izrael phenďa le Jozefoske: „Šoha na phenďomas, hoj tut mek pale dikhava. Ale o Del mange diňa, na ča tut te dikhav, ale the tire čhaven.“ O Jozef iľa peskre čhaven tele pal o pindre le Jakoboskre a banďiľa le mujeha dži pre phuv. Paľis o Jozef iľa sodujen ko Jakob; le čače vasteha ačhaďa le Efrajim pal e baľogňi sera le Izraeloskri a le baľogne vasteha iľa le Menaše a ačhaďa les pal e čači sera. Ale o Izrael prethoďa peskre vasta a thoďa peskro čačo vast pro Efrajimoskro šero, kajte sas terneder. O baľogno vast thoďa pro šero le Menašeskro, savo sas ešebno čhavo. Paľis požehňinďa le Jozef a phenďa: „Mi požehňinel kale čhaven o Del, angle savo phirenas mire dada o Abraham the o Izak, o Del, savo man ľidžalas le terňipnastar dži adadžives sar pasťjeris! Mi požehňinel len o aňjelos, savo man cirdňa avri andral dojekh nalačhipen! Mi leperel pes prekal kala čhave miro nav the o nava mire dadengre, le Abrahamoskro the le Izakoskro! Mi rozmnožinen pes pal caľi phuv.“ Sar o Jozef dikhľa, hoj o dad thoďa o čačo vast pro šero le Efrajimoske, na sas leske oda pre dzeka. Avke chudňa le dadeskro vast a kamľa les te prethovel pro šero le Menašeskro. O Jozef phenďa le dadeske: „Na avke, dado miro! Se kada hin ešebno. Leske thov tiro čačo vast pro šero.“ Ale o dad leske phenďa: „Džanav, čhavo miro, džanav! The lestar ela narodos a the ov rozbarola. Ale leskro terneder phral, o Efrajim, ela bareder sar ov, leskre čhavendar ena but narodi.“ Avke len požehňinďa oda džives a phenďa: „Sar o Izraeliti žehňinena varekas, leperena tumare nava a phenena kada: ‚Mi kerel tuke o Del avke sar le Efrajimoske the le Menašeske.‘ “ Kaleha thoďa o Jakob le Efrajim anglo Menaše. Paľis o Izrael phenďa le Jozefoske: „Dikh, me merava, ale o Del ela tumenca a anela tumen pale andro Kanaan, andre phuv tumare phure dadengri. Ale tut dav jekh kotor la phuvatar buter sar tire phralen. Dav tuke e lačhi phuv Šichem, so dochudňom le Amorejčanendar mira šabľaha the lukoha.“ O Jakob vičinďa savore peskre čhaven a phenďa lenge: „Aven savore ke mande a phenava tumenge, so tumen užarel andro dživesa, so avena! Zdžan tumen jekhetane, savore čhave le Jakoboskre. Šunen tumare dades le Izrael! Ruben, tu sal miro ešebno, e zor mire terňipnaskri, nekrajikaneder the nekzoraleder mire čhavendar! Sal sar o paňi, so pes na del te zaačhavel, imar na aveha ešebno, bo pašľiľal mira romňaha. Aleha kerďal džungipen, sar tuke pašľiľal andre miro hadžos. Šimeon the Levi, tumen san phrala, tumare šabľi hin o meribnaskre zbraňe. Miri duša te na džal maškar tumende, na kamav tumenca ňič jekhetane, bo andre choľi murdarďan le muršen a andre tumaro kiňešagos kerďan le bikendar kaľiki. Mi el prekošľi tumari choľi, bo sas igen bari, the tumaro rušiben, bo sas igen dzivo. Tumare čhave na dživena jekhetane peha andre phuv le Izraeloskri, ena rozčhide maškar o kmeňi le Jakoboskre. Juda, tut tire phrala lašarena. Chudeha tire ňeprijaťeľen tel e meň, o čhave tire dadeskre anglal tu banďona. Sal sar ľevos, savo peske chudňa o chaben a džal pale pre peskro than te pašľol. Ko pes na daral les te uštavel? Tu, Juda, ľikereha o kraľiskro žezlos, tire čhave kraľinena pro furt. O narodi tuke anena o dari a šunena tut. Peskre terne somaris phandeha paš o viňičis, peskre somaricis ko viňično stromos, andre mol peske žužareha o plašťos, andro hroznoskro rat peskre gada. Tire jakha ena kaleder sar e mol, tire danda parneder sar o thud. Tu, Zebulun, bešeha pašes paš o moros, ode, kaj zaačhaven o loďi. Tiri phuv ela dži ko Sidon. Jisachar, tu sal sar o zoralo somaris, so pašľol maškar peskre košara. Sar dikhľal, hoj o than, kaj pašľos, hino lačho a hoj e phuv hiňi šukar, banďarďal o dumo a ľidžahas o košara a mušinehas te kerel phares buči sar otrokos. Tu, Dan, pes zaačhaveha vaš o pravos peskre narodoske sar jekh le Izraeloskre kmeňendar. Aveha sar o sap paš o drom, sar jedovato sap pre sera le dromestar. Dandereha le grajeske andro pindro a o manuš perela tele pal leste palal. Ó, RAJEJA miro, užarav pre tiri zachrana! Pre tu, Gadona, chučena o živaňa, ale tu pes visareha a džaha pre lende palunestar. Tiri phuv, Ašer, ela barvaľi andro chaben, chaha latar ajse chabena sar o kraľis. Tu, Naftali, sal sar avrimuklo jeleňis, saveske uľon šukar terne jeleňa. Jozef, tu sal sar o plodno konaris, o plodno konaris paš o paňi; tire prajti prebararen o muros. La choľaha pre tu džanas, o lukostrelci pre tute ľivinenas, ale tiro lukos ela furt nacirdlo a tire vasta ena furt zorale, bo hin tuha o Nekzoraleder Del, savo hin o Pasťjeris, e Skala le Izraeloskri. Mi pomožinel tuke o Del tire dadeskro! Mi požehňinel tut o Nekzoraleder Del le brišindeha andral o ňebos the le paňeha andral e phuv – a mi del tut but stadi the čhaven! O požehnaňja tire dadeskre hine bareder sar o požehnaňja le čirlatune verchengre the sar o barvaľipen le phure brehengre! Mi perel oda savoro pro šero le Jozefoskro, pro čekat oleske, savo hino o princos maškar peskre phrala! Tu, Benjamin, sal sar dzivo vlkos. Tosara chas o chaben, so tuke chudňal, rači rozdes olestar, so ačhiľa.“ Savore kala hine o dešuduj (12) Izraeloskre kmeňi a kada lenge phenďa o dad o Jakob, sar len požehňinelas. Dojekhes lendar požehňinelas avke, sar peske oda zaslužinďa. Paľis o Jakob lenge phenďa: „Sar merava a džava paš mire manuša, save imar mule, parunen man paš mire dada andre jaskiňa, so hiňi pre maľa le Efronoskri Chetitoskri, andre jaskiňa Machpela paš o Mamre andro Kanaan. O Abraham la cinďa le Chetitostar le Efronostar, hoj les te el than pro hrobos. Ode parunde le Abraham leskra romňaha la Saraha the le Izak leskra romňaha la Rebekaha. Ode parunďom the la Leja. Odi maľa la jaskiňaha sas cinďi le Chetitanendar.“ Sar imar o Jakob dovakerďa peskre čhavenca, hazdňa peske o pindre pro hadžos. Muľa a geľa paš peskre manuša. Akor o Jozef obchudňa le dades, čumidelas les a rovelas upral leste. Paľis o Jozef phenďa peskre sluhenge, le doktorenge, hoj le dades te zabalzaminen. O doktora le Izrael balzaminenas saranda (40) dživesa, bo ajci kampelas oda te kerel. O Egipťana rovenas upral leste eftavardeš (70) dživesa. Sar imar pregele o rovibnaskre dživesa, o Jozef prevakerďa ko dvorana le faraonoskre: „Te arakhľom milosť andre tumare jakha, akor tumen mangav, privakeren pes vaš ma ko faraonos. Miro dad man phandľa kala veraha: ‚Dikh, me merav, parun man andro hrobos, so mange kerďom andro Kanaan.‘ Domuk mange, hoj ode te džav te parunel mire dades. Paľis avava pale.“ O faraonos phenďa: „Ča dža a parun tuke le dades, avke sar les diňal vera.“ O Jozef akor geľa te parunel le dades. Džanas leha savore uradňika le faraonoskre, o nekbareder raja andro palacis the o anglune manuša andral o Egipt. Gele leha the caľi leskri famelija, o phrala the savoredžene andral leskre dadeskro kher. Andre phuv Gošen mukle ča peskre cikne čhaven, le bakren, le kozen the le gurumňen. Džanas lenca the o manuša pro verdana the pro graja. Sas leha igen but manuša. Sar doavle andro Goren-Atad, so hin pal o Jordan, zorales rovenas bara vikaha. O Jozef vartinelas efta džives pal peskro dad. Sar o Kanaančana dikhle andro Goren-Atad o baro vartišagos, phenenas: „Le Egipťanen hin bari žaľa.“ Vašoda pes oda than pal o Jordan vičinel Abel-Micrajim. O čhave paľis kerde avke, sar lenge phenďa o dad o Jakob. Ľigende les andro Kanaan a parunde les andre jaskiňa, so sas pre maľa Machpela paš o Mamre, so cinďa o Abraham le Chetitostar le Efronostar, hoj les te el than pro hrobos. Paloda, sar o Jozef parunďa le dades, geľa pale andro Egipt, le phralenca the savorenca, save leha ode avle. Sar le Jozefoskre phrala dikhle, hoj lenge muľa o dad, phende: „So te akana o Jozef džala pre amende? So te kamela amenge te visarel pale savoro oda nalačho, so leske kerďam?“ Avke dine te phenel le Jozefoske: „Sigeder, sar o dad muľa, amenge phenďa, hoj tuke te phenas: ‚Odmuk tire phralenge oda nalačhipen, so tuke kerde, sar pre tu džanas.‘ Avke akana tut mangas, odmuk amenge, so tuke kerďam, bo the amen služinas tire dadeskre Devleske.“ O Jozef chudňa te rovel, sar šunďa ola lava. Paľis leskre phrala avle ke leste, banďonas anglal leste a phende: „Kade sam anglal tute sar tire otroka!“ Ale o Jozef lenge phenďa: „Ma daran tumen! Či me som o Del, hoj tumen te sudzinav? Kamenas mange te kerel nalačho, ale o Del ada visarďa pro lačho, hoj te zachraňinel but manušen, avke sar oda kerel the adadžives. Akana tumen imar ma daran! Me dava the tumen the tumare čhaven savoro, so kampela.“ Ola lava pes dotkňinde lengre jilendar a imar pes na daranas. O Jozef bešelas andro Egipt le dadeskra famelijaha a dživelas šel the deš (110) berš. Dikhľa le Efrajimoskre čhaven the lengre čhaven. Dikhľa the le čhaven le Machiroskren, savo sas o čhavo le Menašeskro, a priiľa len sar peskren. Paľis o Jozef phenďa le phralenge: „Me merav, ale o Del ela tumenca a ľidžala tumen avri andral kadi phuv andre odi phuv, pal savi diňa lav le Abraham, le Izak the le Jakob.“ O Jozef mek le Izraeloskre čhaven phandľa la veraha: „O Del tumen čačes ľidžala avri andral kadi phuv. Paľis lena adarik het mire kokala!“ O Jozef muľa, sar leske sas šel the deš (110) berš. Zabalzaminde les a thode les andro mochto andro Egipt. Kala hine o nava le Izraeloskre čhavengre, save avle le Jakoboha andro Egipt, sako avľa peskra famelijaha: o Ruben, o Šimeon, o Levi, o Juda, o Jisachar, o Zebulun, o Benjamin, o Dan, o Naftali, o Gad the o Ašer. Savore potomki le Jakoboskre sas eftavardeš (70). O Jozef sas imar andro Egipt. Paľis muľa o Jozef the leskre phrala a the calo oda pokoleňje, ale le Izraeliten sas but čhave, a sas furt buter the zoraleder, avke hoj caľi phuv sas pherdžarďi lenca. Andro Egipt paľis ačhiľa nevo kraľis, savo na džanelas ňič pal o Jozef. Ov phenďa peskre manušenge: „Dikhen, o Izraeliti hine buter the zoraleder sar amen. Aven gondoľinas so lenca te kerel, hoj pes te na rozmnožinen meksa buter. Bo te uľahas mariben, on šaj predžan pre le ňeprijaťeľiskri sera, hoj pes amenca te maren, a denašlehas het andral amari phuv.“ Vašoda upral o Izraeliti ačhade dozorcen, hoj len te trapinen phare bučenca sar otroken. On ačhavenas prekal o Faraonos o fori Pitom the Raamses, kaj sas leskre skladi. So buter len o Egipťana trapinenas, buter o Izraeliti baronas, sas len buter čhave a zalenas buter lengri phuv. Vašoda o Egipťana lendar igen daranas a trapinenas len igen phara bučaha. O dživipen lenge kerenas igen pharo, bo ispidenas len te kerel phari buči le cehlenca čikatar, mušinenas te kerel e buči pre maľa a kerenas lenca igen namištes. Paľis o egiptsko kraľis phenďa le hebrejike džuvľenge, la Šifrake the la Puake, save pomožinenas le džuvľenge te ločhol: „Sar pomožinena le hebrejike džuvľenge te ločhol, dikhen, či oda hin muršoro, abo čhajori. Le muršoren murdarena, ale le čhajoren mukena te dživel.“ Ale ola džuvľa pes daranas le Devlestar a na kerenas avke, sar lenge phenďa. Avke len o Faraonos diňa te vičinel ke peste a phenďa lenge: „Soske muken te dživel le muršoren?“ O džuvľa leske odphende: „O hebrejika džuvľa nane ajse sar o egiptska. On hine zoraleder a lengre čhave aven pro svetos sigeder, sar ke lende dodžas.“ O Del sas jileskro ke ola džuvľa, save pomožinenas le džuvľenge te ločhol, vašoda o Izraeliti dureder baronas a sas buter a buter. A vaš oda, hoj ola džuvľa daranas le Devlestar, o Del diňa, hoj the len te avel peskre čhave. Paľis o Faraonos prikazinďa savore peskre manušenge: „Len dojekhe hebrejike muršores, savo uľol, a čhiven les andro paňi Nil, ale le čhajoren muken te dživel!“ Andre oda časos varesavo murš andral o kmeňos Levi, peske iľa romňa andral peskro kmeňos. Odi džuvľi ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro. Sar oj dikhľa, hoj hino šukar, garuvelas les trin čhon. Ale sar les buter našťi garuvelas, iľa o trsťinakro košaris, makhľa les avri la smolaha, hoj te na džal andre o paňi. Thoďa le muršores andre a paľis thoďa o košaris andre trsťina paš o paňi Nil. Leskri pheň ačhelas dureder, hoj te dikhel, so pes leha ačhela. Ipen akor le Faraonoskri čhaj ode avľa te lanďol a lakre služki peske phirenas pašal o brehos. Sar oj dikhľa o košaris, bičhaďa jekha peskra služka, hoj les te anel. Sar otkerďa o košaris, dikhľa ode le muršores, savo rovelas. Sas lake pharo vaš leske a phenďa: „Kada muršoro hino le hebrejike čhavendar.“ Akor le čhavoreskri pheň phučľa le Faraonoskra čhatar: „Kames, hoj te džav a te anav varesava hebrejika džuvľa, savi dela te pijel le čhavores o koľin vaš tu?“ „He, dža!“ odphenďa lake le faraonoskri čhaj. Avke oj geľa a vičinďa le čhavoreskra da. Sar avľa, le Faraonoskri čhaj lake phenďa: „Le kale čhavores a de les te pijel, me tuke vaš oda počinava.“ Oj les iľa a delas les te pijel. Sar o čhavoro sas bareder, anďa les ke čhaj le Faraonoskri. Oj peske les iľa čhaske a diňa leske nav Mojžiš, bo phenďa peske: „Iľom les avri andral o paňi.“ Sar o Mojžiš imar bariľa avri, geľa andre jekh džives paš peskre nipi, a dikhelas len, sar keren phares buči. Androda dikhľa, sar o Egipťanos marel jekhe muršes andral leskro narodos. O Mojžiš pes rozdikhľa pašal peste, či les vareko na dikhel a sar na dikhľa ňikas, murdarďa le Egipťanos a začhiďa les la pošaha. Pre aver džives o Mojžiš pale geľa paš lende a dikhľa, sar pes duj Hebreja maren maškar peste, a phučľa olestar, savo kerelas namištes: „Soske mares tire phrales?“ Oda murš leske odphenďa: „Ko tut ačhaďa upral amende vodcaske the sudcaske? So, kames the man te murdarel, avke sar murdarďal kole Egipťanos?“ Akor o Mojžiš igen predaranďiľa a phenďa peske: „Imar džanen paloda, so kerďom.“ Sar pes pal oda o Faraonos došunďa, kamľa te del le Mojžiš te murdarel. Ale o Mojžiš denašľa a ačhiľa te bešel andre phuv le Midijanengri. Ode jekhvar bešelas paš e chaňig. Le Jetro, le rašas andro Midijan, sas efta čhaja. On avle paš e chaňig te cirdel o paňi andro žľabi prekal le dadeskro stados. Androda avle ode o pasťjera a tradle len avri odarik. Ale o Mojžiš ušťiľa, pomožinďa lenge a diňa lengre stados te pijel paňi. Sar avle le Jetroskre čhaja pale khere, phučľa lendar: „Soske adadžives avľan avke sig?“ On leske odphende: „Varesavo Egipťanos amen zachraňinďa le pasťjerendar a the cirdňa o paňi prekal amende the prekal o stados.“ „Kaj hino?“ phučľa lendar. „Soske les ode mukľan? Vičinen les, mi avel te chal!“ Avke o Mojžiš priačhiľa pre oda, hoj ačhela ko Jetro. Ov leske diňa romňake peskra čha la Cipora. Paľis lake uľiľa muršoro, a o Mojžiš phenďa: „Dava leske nav Geršom, bo som cudzincos andre kadi phuv.“ Pal o but berša o egiptsko kraľis muľa, ale o Izraeliti dureder cerpinenas andro otroctvos a vičinenas: „Mangas tut, pomožin amenge, Devla.“ Lengro mangipen geľa dži paš o Del. O Del šunďa lengro roviben a leperďa peske pre zmluva, so phandľa le Abrahamoha, Izakoha the le Jakoboha, bo dikhelas, so pes kerel le Izraelitenca a sas leske vaš lenge pharo. No o Mojžiš pašinelas o stados ke peskro sastro Jetro, savo sas rašaj andro Midijan. Jekh džives, sar ľidžalas le bakren pal e pušťa, dogeľa lenca dži paš o Choreb, paš o verchos le Devleskro. Ode pes leske sikaďa andre jag andro krakos le RAJESKRO aňjelos. O Mojžiš dikhľa, hoj o krakos labol, ale na zlabol. A phenďa peske: „Oda hin vareso čudno! Džav te dikhel pre oda krakos, soske na zlabol.“ Sar o RAJ dikhľa, hoj o Mojžiš džal te dikhel pre oda, prevakerďa ke leste andral o krakos: „Mojžiš, Mojžiš!“ Ov odphenďa: „Kade som.“ O Del phenďa: „Ma av pašeder! Čhiv tele o sandalki pal o pindre, bo e phuv, pre savi ačhes, hiňi sveto. Me som o Del tire dadengro, o Del le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Jakoboskro.“ Akor peske o Mojžiš garuďa o muj, bo daralas te dikhel pro Del. O RAJ leske phenďa: „Mištes dikhľom o trapišagos mire manušengro andro Egipt. Šunďom len, sar vičinen, hoj lenge te pomožinav, bo o dozorci len trapinen sar otroken a džanav pal lengre dukha. Vašoda me avľom tele, hoj len te zachraňinav andral o vasta le Egipťanengre. Avľom len te lel avri andral odi phuv a te ľidžal len andre odi phuv, so hiňi igen bari the lačhi, a kaj čuľal o thud the o medos – e phuv, kaj bešen o Kanaančana, o Chetitana, o Amorejčana, o Perizeja, o Chivija the o Jebuseja. O roviben le Izraelitengro doavľa dži paš ma a dikhľom lengro trapišagos, sar lenca o Egipťana namištes keren. Akana dža, bičhavav tut ko Faraonos, hoj te les mire manušen, le Izraeliten, avri andral o Egipt.“ Ale o Mojžiš le Devleske odphenďa: „Ko som me, hoj te džav ko Faraonos a te lav avri le Izraeliten andral o Egipt?“ O Del leske phenďa: „Me avava tuha. Kada tuke ela pro znameňje, hoj tut me bičhaďom: Sar leha avri le manušen andral o Egipt, tumen man lašarena pre kada verchos.“ Ale o Mojžiš leske phenďa: „Te džava paš o Izraeliti, phenava lenge: ‚O Del tumare dadengro man bičhaďa ke tumende,‘ a phučena mandar: ‚Sar pes vičinel?‘ So lenge odphenava?“ O Del le Mojžišoske odphenďa: „ME SOM, KO ME SOM. Phen le Izraelitenge, hoj oda, ko pes vičinel ME SOM, man bičhaďa ke tumende.“ A mek o Del phenďa le Mojžišoske: „Le Izraelitenge phen kada: ‚O RAJ man bičhaďa man ke tumende, o Del tumare dadengro – o Del le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Jakoboskro. Kada hin miro nav pro furt, savo tumenge leperena a saveha man vičinena pokoleňje pro pokoleňje.‘ Dža, zvičin le izraelike vodcen a phen lenge: ‚Sikaďa pes mange o RAJ, o Del tumare dadengro – o Del le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Jakoboskro.‘ Ov mange phenďa: ‚Me dikhavas mištes pre savoreste, so tumenca keren andro Egipt, vašoda diňom lav, hoj tumen lava avri andral o pharipen andral o Egipt a ľidžava andre phuv le Kanaančanengri, le Chetitanengri, le Amorejčanengri, le Perizejengri, le Chivijengri the le Jebusejengri, andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos.‘ On tut šunena a džaha le izraelike vodcenca ko egiptsko kraľis a phenena leske: ‚Arakhľa pes amenca o RAJ, o Del le Hebrejengro. Domuk amenge akana te džal trin dživeseskro drom pre pušťa, hoj ode te obetinas le RAJESKE, amare Devleske.‘ Ale me džanav, hoj o egiptsko kraľis tumenge na domukela te džal het, ča akor, te pre leste ispidava mire zorale vasteha. Vašoda sikavava pro Egipt miri zor a marava les le všelijake zazrakenca, save maškar lende kerava. A paľis tumen premukela. Kerava avke, hoj o Egipťana tumen dena pačiv, a na džana odarik het čuče vastenca. Dojekh izraeliko džuvľi džala ko egiptska susedki abo ke ola, ko bešen lenca andro kher, a mangela lendar varesave somnakune the rupune veci a the o šukar gada, so urena pre tumare čhajora the muršora.“ Avke tumenca lena o barvaľipen andral o Egipt. O Mojžiš odphenďa le RAJESKE: „So te mange na pačana a na šunena man, a phenena: ‚O RAJ pes tuke na sikaďa‘?“ Avke o RAJ le Mojžišostar phučľa: „So tut hin andro vast?“ Odphenďa: „Paca.“ Paľis leske o RAJ phenďa: „Čhiv la pre phuv!“ Sar o Mojžiš čhiďa e paca pre phuv, čerinďa pes pro sap a o Mojžiš chudňa lestar te denašel. Avke leske o RAJ phenďa: „Nacirde o vast a chude les le chvostostar!“ O Mojžiš nacirdňa o vast, chudňa les a andro vast pes leske čerinďa pale pre paca. Paľis o RAJ phenďa: „Ker kada, hoj o Izraeliti tuke te pačan, hoj pes tuke sikaďa o Del lengre dadengro – o Del le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Jakoboskro.“ Paľis leske o RAJ phenďa: „Thov o vast tel o plašťos!“ Ov thoďa, a sar les iľa avri, leskro vast sas malomocno, parno sar jiv. A o RAJ leske phenďa: „Thov o vast pale tel o plašťos!“ Ov thoďa, a sar les iľa avri, sas pale sasto, avke sar calo leskro ťelos. A mek o RAJ phenďa: „Te tut na šunena a na pačana pro ešebno znameňje, pačana pro dujto. Ale te na pačana aňi kale duje znameňjenge a na šunena tut, akor le sikra paňi andral o Nil a čhiv les avri pre šuki phuv. Oda paňi pes čerinela pro rat.“ Akor o Mojžiš phenďa: „Na, RAJEJA, ma bičhav man. Me na džanav igen mištes te vakerel. Na vakeravas šoha mištes angloda, aňi akana, sar vakeres tire služobňikoha, bo polokes vakerav a koktinav.“ O RAJ leske odphenďa: „Ko kerel le manušestar ňemo abo kašuko? Ko kerel, hoj o manuš te dikhel abo te avel koro? Či oda na som me, o RAJ? Akana dža, me tuke pomožinava andro vakeriben a phenava tuke, so te vakeres.“ Ale o Mojžiš leske pale phenďa: „Mangav tut, RAJEJA, bičhav varekas avres.“ Akor o RAJ pre leste choľisaľiľa a phenďa: „A so o Aron, tiro phral, o Levitas? Džanav, hoj ov džanel mištes te vakerel; se ov imar avel, hoj pes tuha te arakhel, a igen radisaľola, sar tut dikhela. Vakereha leha a pheneha leske so te vakerel. Me tumenge sodujdženenge pomožinava andro vakeriben a sikavava tumenge, so te keren. Ov ela tiro muj, a vakerela vaš tuke ko manuša. Tu leske aveha sar Del a pheneha leske so te vakerel. Le andro vast kadi paca, bo laha kereha o znameňja.“ Akor o Mojžiš geľa pale ke peskro sastro ko Jetro a phenďa leske: „Mangav tut, muk man te džal pale ke mire manuša andro Egipt, hoj te dikhav, či mek dživen.“ O Jetro leske odphenďa: „Dža andro smirom!“ O RAJ mek andro Midijan phenďa le Mojžišoske: „Dža pale andro Egipt, bo imar mule savore, save tut kamle te murdarel.“ O Mojžiš iľa peskra romňa the le čhaven, thoďa len pro somaris a džalas lenca pale andro Egipt. Iľa peha andro vast e paca, so leske o Del phenďa. O RAJ mek le Mojžišoske phenďa: „Sar džaha pale andro Egipt a sar aveha anglo Faraonos, de pozoris pre oda, hoj te keres savore kala zazraki, pre save tut diňom zor. Me kerava, hoj leskro jilo te zoraľol sar bar avke, hoj na premukela mire manušen.“ Paľis le Faraonoske pheneha: „Kada phenel o RAJ: ‚O Izrael hino miro ešebno čhavo, a phenďom tuke, hoj te premukes mire čhas, hoj man te lašarel. Ale tu les na kamľal te premukel, vašoda murdarava tire ešebne čhas.‘ “ Jekhvar pro drom andro Egipt, sar rači zaačhile te presovel, o RAJ pes arakhľa le Mojžišoha a kamľa leske te lel o dživipen. Akor e Cipora iľa e baruňi čhuri a odčhinďa peskre čhaske e cipa le garude muršeskre kotorestar. Paľis pes ola cipaha chudňa le Mojžišoskre čangendar a phenďa: „Tu sal miro rom le rateskro!“ Avke les o RAJ mukľa te dživel. Vašoda pes paš e obriezka phenelas: „O rom le rateskro.“ O RAJ phenďa le Aronoske: „Dža pre pušťa, hoj tut te arakhes le Mojžišoha.“ O Aron geľa a arakhľa pes leha paš o verchos le Devleskro a čumidľa les. Paľis o Mojžiš phenďa le Aronoske savore lava le RAJESKRE, savenca les bičhaďa, the pal savore znameňja, save leske o RAJ prikazinďa te kerel. Avke o Mojžiš the o Aron gele andro Egipt a zvičinde savore izraelike vodcen. O Aron lenge phenďa savoro, so o RAJ phenďa le Mojžišoske. A o Mojžiš anglo jakha le manušengre kerelas o znameňja. Sar oda o manuša dikhle, pačanďile. A sar šunde, hoj o RAJ avľa ke lende, a hoj dikhľa lengro pharipen, pele pro khoča a chudle les te lašarel. Paľis o Mojžiš the o Aron gele anglo Faraonos a phende: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraelitengro: ‚Premuk mire manušen, hoj pre pušťa te oslavinen o inepos pre miri pačiv!‘ “ O Faraonos odphenďa: „Ko hin o RAJ, hoj les te šunav a te premukav le Izraeliten? Me le RAJES na prindžarav a le Izraeliten na premukava.“ On leske phende: „Arakhľa pes amenca o Del le Hebrejengro. Domuk amenge te džal trine dživesengro drom pre pušťa, hoj ode te obetinas le RAJESKE, amare Devleske. Bo te oda na keraha, marela amen le meribnaskre nasvaľibnaha abo la šabľaha.“ Ale o Faraonos lenge phenďa: „Mojžišona the Aronona, soske odlen le manušen pašal lengri buči? Džan pale te kerel tumari buči! Dikh, andre kadi phuv hin but tumare manuša a tumen kamen, hoj te preačhen te kerel e buči?“ Oda džives o Faraonos diňa prikazis le dozorcenge upral o otroka the le Izraelitengre muršenge, save dodikhenas pre buči: „Imar na dena sar angloda le manušen o phusa, hoj te keren o cehli čikatar. Mi kiden peske korkore o phusa. Ale ispiden pre lende, hoj te keren ajci cehli, sar kerenas dži akana. Ňič frimeder! Hine leňiva, vašoda man avke mangen, hoj len te mukav te džal, hoj te obetinen peskre Devleske. Ole muršen kampel te del phareder buči, hoj te keren a te na el len časos te šunel ola klamišagi.“ Avke o egiptska the o izraelika dozorci, phende le Izraelitenge: „O Faraonos phenďa, hoj na dela tumen buter o phusa. Džan a roden tumenge o phusa, kaj ča kamen, ale mušinen te kerel ajci cehli, keci the angloda.“ Avke o manuša gele te rodel o phusa pal calo Egipt. O dozorci pre lende ispidenas a phenenas: „Keren sako džives ajci sar angloda, sar tumen denas o phusa.“ Le Faraonoskre dozorci chudle te marel le izraelike dozorcen, save sas ačhade te dodikhel pre buči, a phenenas lenge: „Soske na kerďan aňi idž aňi adadžives ajci cehli sar angloda?“ Paľis gele o izraelika dozorci ko Faraonos a igen les mangenas: „Soske amenca kada keres, rajeja amaro? O phusa amenge na doden, ale prikazinen amenge: ‚Keren o cehli!‘ A akana amen mek the maren, ale oda hin tire manušengri vina.“ O Faraonos phenďa: „San leňiva a na kamen te kerel buči, vašoda phenen: ‚Muk amen, hoj te džas te obetinel le RAJESKE.‘ Džan a keren buči! O phusa tumenge na dodena, ale mušinen te kerel ajci cehli sar angloda.“ O Izraeloskre dozorci dikhle, hoj lenca nane mištes, sar lenge phenďa: „Mušinen te kerel ajci cehli sar angloda.“ Sar džanas avri pašal o Faraonos, zgele pes le Mojžišoha the le Aronoha, save pre lende užarenas. Ola murša lenge phende: „O RAJ mi dikhel pre oda, so kerďan, a mi marel tumen vaš oda, bo akana amen džungľarďan anglo Faraonos the angle leskre služobňika. Kada, so kerďan, hin avke, sar te lenge diňanas andro vast e šabľa, hoj amen te murdaren.“ Akor pes o Mojžiš visarďa ko RAJ a mangelas les: „RAJEJA, soske domukľal kajci nalačhipen pre tire nipi? Soske man kade bičhaďal? Akorestar, sar geľom anglo Faraonos, hoj leha te vakerav andre tiro nav, kerel lenca mek goreder a tu ňič na keres, hoj len te zachraňines.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Akana dikheha, so kerava le Faraonoske. Me pre leste ispidava, hoj te premukel mire manušen a avke zorales ispidava, hoj tradela len avri.“ O Del prevakerďa ko Mojžiš a phenďa: „Me som o RAJ. Sikaďom man le Abrahamoske, le Izakoske the le Jakoboske sar Nekzoraleder Del, ale miro nav o RAJ lenge na diňom te sprindžarel. Phandľom lenca e zmluva, hoj lenge dava o Kanaan, e phuv, kaj angloda bešenas sar cudzinci. A the šunďom, sar o Izraeliti rovenas pharipnastar, bo o Egipťana lendar kerde otroka, a leperďom mange pre miri zmluva. Vašoda phen le Izraelitenge: ‚Me som o RAJ a lava tumen avri andral o zaphandľipen le Egipťanengro a zachraňinava tumen andral o otroctvos. Cinava tumen avri, bo marava len bare ranenca, mire zorale vasteha. Prilava tumen sar mire manušen a avava tumaro Del. Sprindžarena, hoj me som o RAJ, tumaro Del. Me tumen ľidžava avri andral o zaphandľipen le Egipťanendar. Anava tumen andre odi phuv, pal savi la veraha phenďom, hoj dava le Abrahamoske, le Izakoske the le Jakoboske. Dava la tumenge a ela tumari. Me som o RAJ.‘ “ Avke o Mojžiš geľa oda te phenel le Izraelitenge, ale on les na šunenas, bo sas znechuťimen la phara bučatar a na birinenas. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža anglo Faraonos, anglo egiptsko kraľis, a phen leske, hoj te premukel le Izraeliten andral peskri phuv!“ Ale o Mojžiš leske odphenďa: „Te man na šunen o Izraeliti, sar man šaj šunel o Faraonos? A mek ke oda na džanav mištes te vakerel.“ O RAJ prevakerďa ko Mojžiš the ko Aron pal o Izraeliti the pal o Faraonos, pal o egiptsko kraľis, a prikazinďa lenge, hoj te ľidžan le Izraeliten avri andral o Egipt. Kala hine o vodci le famelijengre: Le Izraeloskre ešebne čhas Ruben sas štar čhave: o Chanoch, o Palu, o Checron the o Karmi. On sas le Rubenoskre fajti. Le Šimeon sas čhave o Jemuel, o Jamin, o Ohad, o Jachin, o Cochar the o čhavo la Kanaančankakro o Šaul. Kala sas le Šimeonoskre fajti. Kala hine le Leviskre čhave pal lengro rodokmeňos: O Geršon, o Kohat the o Merari. O Levi dživelas 137 berša. Le Geršon sas čhave o Libni the o Šimej. Lendar sas but potomki. Le Kohat sas čhave o Amram, o Jishar, o Chebron the o Uziel. O Kohat dživelas 133 berš. Le Merari sas čhave o Machli the o Muši. Kala savore hine le Leviskre fajti pal lengro rodokmeňos. O Amram peske iľa romňa peskra nena la Jochebed a laha les sas o Aron the o Mojžiš. O Amram dživelas 137 berš. Le Jishar sas čhave o Korach, o Nefeg the o Zichri. Le Uziel sas čhave o Mišael, o Elcafan the o Sitri. O Aron peske iľa romňa la Elišeba, savi sas čhaj le Aminadaboskri a pheň le Nachšonoske. Le Aron sas laha o Nadab, o Abihu, o Eleazar the o Itamar. Le Korach sas trin čhave: o Asir, o Elkanah the o Abiasaf. Kala sas le Korachoskre fajti. O Eleazar, le Aronoskro čhavo, peske iľa romňa jekha le Putieloskre čhajendar, a laha les sas o Pinchas. Kala savore hine o fajtengre vodci andral o kmeňos Levi. O Mojžiš the o Aron sas ola, kaske o RAJ phenďa: „Ľidžan avri andral o Egipt le Izraeliten dojekhes pal peskro kmeňos.“ On sas ola, ko vakerenas le Faraonoha, le egiptske kraľiha, hoj te premukel le Izraeliten andral o Egipt. Akor, sar o RAJ prevakerďa ko Mojžiš andro Egipt, o RAJ leske phenďa: „Me som o RAJ. Phen le Faraonoske savoro, so tuke phenava.“ Ale o Mojžiš leske odphenďa: „Me na džanav mištes te vakerel. Sar man šaj šunel avri o Faraonos?“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dikh, ačhaďom tut sar Devles, hoj te vakeres le Faraonoske a tiro phral o Aron ela sar tiro prorokos. Tu leske pheneha savoro, so tuke prikazinava a tiro phral o Aron vakerela le Faraonoha, hoj le Izraeliten te premukel andral peskri phuv. Ale me zoraľarava o jilo le Faraonoskro a andro Egipt kerava igen but mire znameňja the zazraki. O Faraonos tumen na šunela, vašoda sikavava pro Egipt miri zor. Avke les marava le bare ranenca a le Izraeliten lava avri andral o Egipt pal peskre kmeňi. Sar nacirdava miro vast pro Egipt a lava odarik avri le Izraeliten, akor o Egipťana sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ Avke o Mojžiš the o Aron kerde savoro avke, sar lenge prikazinďa o RAJ. Le Mojžišoske sas ochtovardeš (80) berš a le Aronoske ochtovardeš the trin (83) berš, sar vakerenas le Faraonoha. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Sar o Faraonos tumenge phenela, hoj te keren varesavo zazrakos, phen le Aronoske: ‚Le e paca a čhiv la pre phuv anglo Faraonos a čerinela pes pro sap.‘ “ Avke o Mojžiš the o Aron gele anglo Faraonos a kerde avke, sar lenge prikazinďa o RAJ. O Aron čhiďa e paca anglo Faraonos the angle leskre uradňika a e paca pes čerinďa pro sap. Akor o Faraonos vičinďa ke peste peskre goďavere muršen the le čaroďejňiken a on tiš kerde odi veca peskre čarenca. Dojekh lendar čhiďa peskri paca pre phuv a čerinde pes pro sapa, ale le Aronoskri paca chaľa lengre paci. Ale le Faraonoskro jilo zoraľiľa sar bar a na šunďa len, avke sar phenďa o RAJ. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le Faraonoskro jilo hino zoralo sar bar a na kamel te premukel le manušen. Tajsa tosara dža ko Faraonos, sar džala tele paš o paňi Nil. Le tuha e paca, so pes čerinďa pro sap, a ode les užar paš o brehos. Pheneha leske: ‚O RAJ, o Del le Hebrejengro, man bičhaďa ke tute, hoj tuke te phenav: „Premuk mire manušen, hoj man te lašaren pre pušťa.“ Ale tu les dži akana na šunďal. Vašoda o RAJ tuke phenel: „Pal ada džaneha, hoj me som o RAJ.“ Dikh, akana la pacaha, so hiňi mande andro vast, demavava pal o Nil a o paňi pes čerinela pro rat. O ribi, save hine andro paňi murdaľona a o Nil khandisaľola avke, hoj o Egipťana našťi pijena le paňestar.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske, hoj te nacirdel o vast upral o paňa, upral o kanali the upral o nadrži andre calo Egipt a dojekh paňi pes ode čerinela pro rat. O rat ela všadzik pal calo Egipt, mek až andro kaštune the barune nadobi.“ O Mojžiš le Aronoha kerde savoro avke, sar lenge o RAJ prikazinďa. O Aron hazdňa e paca, savi leste sas andro vast, a anglo Faraonos the leskre uradňika demaďa pal o Nil a savoro paňi andre pes čerinďa pro rat. O ribi andro Nil murdaľile a o paňi chudňa te khandel avke, hoj o manuša andro Egipt našťi pile o paňi. Avke sas o rat pal calo Egipt. Ale o egiptska čaroďejňika oda tiš kerde peskre čarenca a le Faraonoskro jilo sas sar bar a na šunďa le Mojžiš the le Aron, avke sar phenďa o RAJ. O Faraonos pes visarďa a geľa andre peskro palacis. Aňi kalestar peske na kerďa ňič. Savore Egipťana kopaľinenas o chaňiga pašal o Nil, hoj len te el paňi te pijel, bo andral o Nil našťi pijenas. Efta džives pregeľa paloda, sar o RAJ čerinďa o paňi andro Nil pro rat. A paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža ko Faraonos a phen leske so phenel o RAJ: ‚Premuk mire manušen, hoj man te lašaren. Ale te len na kameha te premukel, bičhavava všadzik pre caľi tiri phuv le žaben. Andro paňi Nil ela pherdo žabi a avena odarik avri a džana andre tiro palacis, andre tiri spalňa, andre tiro hadžos, andro khera tire uradňikengre the tire manušengre, andre tire bova a the andre tire čare, kaj ušanes o chumer pro maro. O žabi chučkerena pre tu, pre tire manuša the pre tire uradňika.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske, hoj te nacirdel o vast la pacaha upral o paňa, upral o kanali the upral o nadrži a avke an le žaben pro Egipt.“ Avke o Aron nacirdňa o vast upral o paňa andro Egipt, o žabi avle avri a zaučharde calo Egipt. Ale avke kerde the o čaroďejňika peskre čarenca a ande le žaben pro Egipt. O Faraonos diňa te vičinel le Mojžiš the le Aron a phenďa lenge: „Modľinen tumen ko RAJ, hoj te lel mandar the mire manušendar le žaben a me premukava tumare manušen, hoj te obetinen le RAJESKE.“ O Mojžiš phenďa le Faraonoske: „Tu tuke kide avri, kana man te modľinav vaš tu, vaš tire služobňika the manuša, hoj o RAJ te odlel tutar the tire kherestar le žaben a te aven ča andro Nil.“ „Tajsa,“ phenďa o Faraonos. Akor o Mojžiš phenďa: „Mi ačhel pes avke, sar phenďal, hoj te džanes, hoj ňiko nane ajso sar o RAJ, amaro Del. O žabi oddžana tutar, tire kherendar, tire uradňikendar the manušendar. Ačhena ča andro Nil.“ Avke o Mojžiš the o Aron odgele pašal o Faraonos. Paľis o Mojžiš igen mangelas le RAJES, hoj le Faraonostar te odlel le žaben, saven pre leste bičhaďa. O RAJ kerďa avke, sar les mangelas o Mojžiš. A o žabi andro khera, pro dvori the pro maľi murdaľile. O Egipťana len skidle upre a thode pro bare kopi a o khandipen lendar sas pal calo Egipt. Sar o Faraonos dikhľa, hoj o žabi murdaľile, zoraľarďa peskro jilo sar bar a na šunďa len, avke sar phenďa o RAJ. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske, hoj te nacirdel e paca a te demel laha pal o prachos pre phuv, a o prachos pes čerinela pro komara pal calo Egipt.“ On oda kerde. O Aron nacirdňa o vast la pacaha a demaďa pre phuv pal o prachos. Oda prachos andre calo Egipt pes čerinďa pro komara, a gele pro manuša the pro dobitkos. The o čaroďejňika kamle te prianel le komaren, ale našťi oda kerde. A o komara trapinenas dureder le manušen the le dobitkos. Akor o čaroďejňika phende le Faraonoske: „Kada kerďa o Del!“ Ale le Faraonoskro jilo zoraľiľa sar bar a na šunďa len, avke sar oda phenďa o RAJ. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Sar o Faraonos džala sig tosara paš o paňi, dža anglal leste a phen leske: ‚Kada phenel o RAJ: Premuk mire manušen, hoj man te lašaren! Bo te na premukeha mire manušen, bičhavava pre tute, pre tire uradňika, pre tire manuša the pre tire khera le muchen. Andro khera le Egipťanengre ena pherdo muchi; mek až e phuv ela zaučharďi le muchenca. Ča andre phuv Gošen, kaj bešen mire manuša, na bičhavava le muchen, hoj te džanes, hoj me, o RAJ, som andre kadi phuv. Kerava rozďjel maškar mire manuša the maškar tire manuša. A kada znameňje pes sikavela tajsa.‘ “ O RAJ ada the kerďa. Andre le Faraonoskro palacis the andre leskre uradňikengre khera, avle pherdo muchi, sar e kaľi chmara a zňičinde e phuv andro calo Egipt. Akor o Faraonos vičinďa le Mojžiš the le Aron a phenďa lenge: „Džan a obetinen tumare Devleske andre kadi phuv.“ O Mojžiš leske phenďa: „Ada na ela mištes kade te kerel, te obetinas le RAJESKE, amare Devleske, oda, so prekal o Egipťana hin džungipen. Bo te angle lende obetinaha oda, so lenge hin džungalo, či amen na murdarena vaš oda le barenca? Mušinas te džal trin dživeseskro drom pre pušťa a ode te obetinel le RAJESKE amare Devleske, avke sar amenge prikazinel.“ O Faraonos phenďa: „Mukava tumen, hoj te obetinen le RAJESKE, tumare Devleske, pre pušťa, ale ča ma džan igen dur. Mangen tumen the vaš mande.“ O Mojžiš odphenďa: „Sar pašal tu džava het, modľinava man vaš tuke ko RAJ, a tajsa oddžana o muchi tutar, tire uradňikendar the tire manušendar. Ale ča pale te na thoves amenca avri, hoj na premukeha le manušen te džal te obetinel le RAJESKE.“ Paľis o Mojžiš odgeľa le Faraonostar a mangelas le RAJES. O RAJ kerďa avke sar mangelas o Mojžiš. O muchi odgele le Faraonostar, leskre uradňikendar the leskre manušendar, a na ačhiľa ode aňi jekh mucha. Ale the akana o jilo le Faraonoskro zoraľiľa sar bar a na premukľa le manušen. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža pale ko Faraonos a phen leske, hoj kada phenel o RAJ, o Del le Hebrejengro: ‚Premuk mire manušen, hoj mange te služinen. Ale te len na premukeha a zľikereha len, potrestinava tut avke, hoj bičhavava baro nasvaľiben pre savoro tiro dobitkos – pro graja, somara, ťavi, gurumňa, bakre the pro kozi. A kerava rozďjel maškar o dobitkos le Izraeloskro the maškar o dobitkos le Egiptoskro avke, hoj le Izraelitenge na merela aňi jekh džviros. Me, o RAJ, oda kerava tajsa.‘ “ Avke o RAJ oda pre aver džives the kerďa. Savoro dobitkos le Egipťanengro murdaľiľa, ale le Izraelitengro na. O Faraonos pes dophučľa, či le Izraelitengre dobitkostar ňič na murdaľiľa, a čačes sas avke. Ale the avke le Faraonoskro jilo sas zoralo a na premukľa le Izraeliten. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Len le vastenca o prachos andral o bov a o Mojžiš mi čhivel oda andro luftos anglo Faraonos. A pal calo Egipt e balvaj rozphurdela o prachos a olestar pes čhivela avri pro manuša the pro dobitkos o hňisava vredi.“ Avke ile o prachos andral o bov, gele anglo Faraonos a o Mojžiš rozčhiďa oda andro luftos. A pro manuša the pro dobitkos avle avri o hňisava vredi. O čaroďejňika le Egipťanengre našťi gele anglo Mojžiš, bo o vredi sas pre lende the pre savore Egipťana. Ale o RAJ avke kerďa, hoj le Faraonoskro jilo zoraľiľa sar bar, a vašoda len na šunďa, avke sar phenďa o RAJ prekal o Mojžiš. O RAJ prevakerďa ko Mojžiš: „Sig tosara dža anglo Faraonos a phen leske, hoj kavke phenel o RAJ, o Del le Hebrejengro: ‚Premuk mire manušen, hoj mange te služinen, bo akana bičhavav pre tu, pre tire uradňika the pre tire manuša savore rani, hoj te sprindžares, hoj pre caľi phuv nane ajso sar me. Imar akor tut šaj khosľom tele pale phuv, sar hazdňom miro vast a maravas tut the tire manušen le meribnaskre nasvaľibnaha. Ale mukľom tut te dživel ča vaš oda, hoj pre tute te sikavav miri zor a hoj pal miro nav pes te vakerel pal caľi phuv. No tu tut mek furt hazdes upre a na kames te premukel mire manušen. Vašoda tajsa kajso časos bičhavava pre phuv ajso baro brišind le krupenca, savo mek na sas andro Egipt, kanastar hino dži adadžives. Akana sig de te garuvel tire stadi the savoro, so tut hin pre maľa, bo sar chudela te del oda brišind, merena savore manuša the stadi, so ena avri.‘ “ Akor varesave le Faraonoskre uradňika, save daranďile le RAJESKRE lavendar, ľigende peskre otroken andro kher a le staden andro maštalňi. Aver džene, save ola lava na priile, mukle peskre otroken the staden pre maľa. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Hazde upre o vast ko ňebos, hoj pre calo Egipt te del baro brišind le krupenca: pro manuša, pro dobitkos the pre savore rastlini andre odi phuv.“ Sar o Mojžiš hazdňa peskri paca ko ňebos, o RAJ kerďa, hoj te herminel, te del o brišind le krupenca a te maren o bleski pre phuv. Avke o RAJ kerďa andro Egipt, hoj delas baro brišind le krupenca a marenas o bleski. Kada mek na sas andro Egipt, kanastar ačhiľa narodoske. Oda brišind le krupenca delas pre savoreste, so sas pre maľa andro Egipt, či pro manuša vaj pro dobitkos, a zňičinďa savore rastlini the phagerďa o stromi pre maľa. Ča andre phuv Gošen kaj bešenas o Izraeliti na delas oda baro brišind. Paľis peske o Faraonos diňa te vičinel le Mojžiš the le Aron a phenďa lenge: „Akana kerďom binos. O RAJ hino čačipnaskro a man the mire manušen nane čačipen. Mangen le RAJES, bo imar amen hin dos le Devleskre perumendar the krupendar. Premukava tumen, na mušinen kade te ačhel.“ O Mojžiš leske odphenďa: „So ča džava avri andral o foros, hazdava mire vasta ko RAJ a mangava les. O perumi the o brišind le krupenca preačhela, hoj te prindžares, hoj e phuv hiňi le RAJESKRI. Ale me džanav, hoj tu the tire uradňika tumen the avke mek na darana le RAJESTAR, le Devlestar.“ O ľanos the o jačmeňis sas zňičimen, bo imar akor sas o jačmeňis andro klasi a pro ľanos sas o kvitki. Ale ňisavi pšeňica na sas zňičimen, bo barol nasigeder. Paľis o Mojžiš odgeľa le Faraonostar avri andral o foros a hazdňa o vasta ko RAJ. O perumi preačhile a o brišind le krupenca imar na delas buter pre phuv. Sar o Faraonos dikhľa, hoj o brišind le krupenca the o perumi preačhile, kerelas dureder o bini. Leskro jilo the leskre uradňikengre jile ačhile barune. Le Faraonoskro jilo ačhiľa mek furt zoralo a na premukľa le Izraeliten, avke sar oda o RAJ anglal phenďa prekal o Mojžiš. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža ko Faraonos. Me zoraľarďom o jilo le Faraonoske a the leskre uradňikenge, hoj maškar lende te kerav kala znameňja, a hoj te vakeres tire čhavenge the vnukenge pal oda, so kerďom andro Egipt, hoj tumen te džanen, hoj me som o RAJ.“ Avke o Mojžiš the o Aron gele ko Faraonos a phende leske: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraelitengro: ‚Mek keci tuke ľikerela, hoj tut angle ma te pokorines? Premuk mire manušen, hoj man te džan te lašarel!‘ Te na premukeha mire manušen, mek tajsa anava pre tiri phuv le kobilken. Ena ajci but, hoj zaučharena caľi phuv a na dičhola la. Chana savoro, so tumenge ačhiľa paloda, sar delas o brišind le krupenca, a pal e maľa obchana savore stromi. Pherarena tiro palacis, o khera tire uradňikengre the savore khera andro Egipt. Ajso vareso mek na dikhle tire dada, aňi o phure dada akorestar, sar avle andre kadi phuv dži adadžives.“ Paľis o Mojžiš odgeľa le Faraonostar. Le Faraonoskre uradňika phende: „Dži kana mek amenge kada murš kerela pharipen? Premuk ole manušen, hoj te lašaren le RAJES, peskre Devles. Tu na dikhes pre oda, hoj o Egipt ela zňičimen?“ Paľis le Mojžiš the le Aron ande pale anglo Faraonos a ov lenge phenďa: „Džan a lašaren le RAJES, tumare Devles! Ale oda ko tumenca kamel te džal?“ O Mojžiš odphenďa: „Amen džaha savore, či terne abo phure, laha peha amare čhaven, amare čhajen, le bakren the o dobitkos, bo kamas te džal te oslavinel o inepos pre le RAJESKRI pačiv.“ O Faraonos lenge odphenďa: „Lav vera pro RAJ, hoj tumen na mukava te džal het tumare čhavenca. Bo tumen gondoľinen te kerel vareso nalačho. Avke na! Šaj džan ča tumen o murša te lašarel le RAJES, avke sar oda kamenas.“ A tradle len avri pašal o Faraonos. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Nacirde o vast pro Egipt, hoj te aven andre odi phuv o kobilki a te chan tele savore rastlini, so ačhile pal o brišind le krupenca.“ Avke o Mojžiš hazdňa peskri paca upral o Egipt a o RAJ bičhaďa andre odi phuv e balvaj le vichodostar. E balvaj phurdelas calo džives the calo rat a tosara ode anďa le kobilken. O kobilki avle pre calo Egipt a bešle peske všadzik andre odi phuv. Sas ajci but, sar šoha angloda na sas a aňi paloda na ela. Caľi phuv andro Egipt sas ole kobilkendar kaľi. Chale savoro, so ačhiľa pal o brišind le krupenca, savoro pal o stromi the pal o maľi. Ňič zeleno na ačhiľa andro Egipt, aňi pro stromi, aňi pro maľi. Avke o Faraonos sig vičinďa le Mojžiš the le Aron a phenďa: „Kerďom binos anglo RAJ, angle tumaro Del the angle tumende. Mangav tut odmuk mange mek jekhvar a modľin tut ko RAJ ke tiro Del, hoj mandar te odlel kadi meribnaskri rana.“ Avke o Mojžiš odgeľa lestar a mangelas le RAJES, a o RAJ visarďa e balvaj, hoj te phurdel zorales le zapadostar. Odi balvaj odľigenďa savore kobilken andro Lolo moros. Avke andre calo Egipt na ačhiľa aňi jekh kobilka. Ale o RAJ zoraľarďa o jilo le Faraonoske, a vašoda na premukľa le Izraeliten. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Hazde tiro vast ko ňebos a pro Egipt avela ajso kaľipen, hoj pes dela te chudel.“ Akor o Mojžiš hazdňa o vast ko ňebos a andre calo Egipt sas trin džives baro kaľipen, avke hoj o Egipťana jekh avres na dikhenas. A ňiko na odgeľa trin džives pal oda than, kaj sas. Ale ode, kaj bešenas o Izraeliti, sas o švetlos. Akor o Faraonos vičinďa ke peste le Mojžiš a phenďa: „Džan, služinen le RAJESKE a the tumare čhave šaj džan tumenca! Muken kade ča o stadi the o dobitkos.“ O Mojžiš leske odphenďa: „Akor amen mušines tu te del oda, so amenge kampela pro obeti the pro labarde obeti, hoj te anas le RAJESKE, amare Devleske. Na, amen las peha the amaro dobitkos. Na ačhela kade ňisavo džviros, bo lendar peske kidaha avri oda, so kampela pre služba le RAJESKE, amare Devleske. Amen mek na džanas, so kampel pre obeta le RAJESKE, medik ode na dodžaha.“ Ale o RAJ zoraľarďa o jilo le Faraonoske, a vašoda len na kamľa te premukel. A o Faraonos phenďa le Mojžišoske: „Dža mandar het a ma opovažin tut mange pale te sikavel pro jakha, bo oda džives, sar tut dikhava, mereha!“ „Mi ačhel pes avke, sar phenďal,“ odphenďa leske o Mojžiš. „Imar man šoha na dikheha!“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Mek jekh rana mukava pro Faraonos the pro Egipt. Paľis tumen premukela a na ča premukela, ale tradela avri savoren. Phen le manušenge, hoj dojekh murš the dojekh džuvľi peske te mangen peskre susedendar rupune the somnakune veci.“ O RAJ kerďa, hoj o Izraeliti te arakhen milosť andro jakha le manušengre andro Egipt. Le Mojžiš denas andro Egipt bari pačiv the o uradňika le Faraonoskre the o manuša. Paľis o Mojžiš phenďa le Faraonoske: „Kada phenel o RAJ: ‚Pal jepaš rat, predžava prekal o Egipt. A merela dojekh čhavoro andro Egipt, savo ešebno uľiľa. Oda le Faraonoskre čhastar, savo majinel te bešel pro tronos, dži ko čhavo la otrokiňakro, savi erňinel e pšeňica, a the savoro ešebno le dobitkostar. Pal calo Egipt šunďola baro roviben, savo mek na sas aňi imar na ela. A pre ňisavo Izraelitas mek aňi o rikono na bašola, aňi pre lengre džviri.‘ Paľis sprindžarena, hoj me o RAJ kerav rozďjel maškar o Egipt the maškar o Izrael.“ Paloda leske o Mojžiš phenďa: „Avena ke ma savore tire uradňika, banďona angle ma a mangena man: ‚Dža het savore tire manušenca, save pal tu džan.‘ A me akor džava het.“ Avke o Mojžiš odgeľa pašal o Faraonos igen choľamen. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „O Faraonos tumen na šunela. Vašoda pes andro Egipt ačhena mek but mire zazraki.“ O Mojžiš the o Aron kerde savore ola zazraki anglo Faraonos, ale o RAJ le Faraonoske zoraľarďa o jilo, a vašoda le Izraeliten andral peskri phuv na premukľa. Andro Egipt o RAJ le Mojžišoske the le Aronoske phenďa: „Kada čhon prekal tumende ela ešebno le čhonendar a ela ešebno čhon andro berš. A den te džanel savore manušenge andral o Izrael: Andro dešto džives andre kada čhon dojekh murš mušinel te kidel avri jekhe bakrores: jekhes vaš dojekh kher. Te varesavi famelija hiňi cikňi a na dochaľahas ole bakrores, mi chan jekhetane le nekpašeder susedaha jekhe bakrores: pal oda, keci hine džene a ko keci chal. O džviros mušinel te el beršeskro samcos bi e chiba, šaj les kiden avri le bakrendar abo le kozendar. Pal oda bakroro pes mušinena te starinel dži andro dešuštarto (14.) džives andre oda čhon, paľis savore Izraeliti ke račate murdarena ole bakroren. O manuša mušinen te makhel leskre rateha e zarubňa pal o seri the upral o vudar andre oda kher, kaj chana le bakrores. Odi rat o mas pekena pre jag a chana les le mareha bi o kvasos the le kirke bilinenca. Našťi chan oda mas jalo aňi tado, ale ča peko pre jag – le šereha, le pindrenca the le vnutornosťenca. A dži tosara lestar ma muken ňič, ale te ačhela vareso, mušinen oda te zlabarel pre jag. Kavke les chana: Avena urde a phandena pašal tumende o sirimos, pro pindre tumende ela o sandali a andro vasta e palica. Chana les sig, bo oda hin e Patraďi pre pačiv le RAJESKE. Odi rat predžava prekal o Egipt a murdarava ode savore ešebnen a oda le manušendar dži o dobitkos. A anava o sudos pre savore devla andro Egipt. Me som o RAJ. O rat, so ela pro zarubňi, sikavela, save hin tumare khera. Sar marava le Egipt, obdžava tumen le meribnaskra ranaha, bo dikhava o rat. Kada džives tumenge leperena. Leperena tumenge les sar inepos pre pačiv le RAJESKE. Oslavinena les pokoleňje pro pokoleňje sar večno prikazis.“ O RAJ phenďa: „Efta dživesa chana o mare bi o kvasos. Pro ešebno džives mušinen andral tumare khera te čhivel het savoro kvasos. A te vareko andre kala efta dživesa chala vareso le kvasoha, akor oda dženo ela tradlo het mire manušendar. Ešebno džives the eftato džives, tumen zdžana, hoj man te lašaren. A ňisavi buči našťi keren andre kala dživesa, ale ča šaj pripravinen o chaben. Doľikeren kada inepos le Marengro bi o Kvasos, bo andre oda džives iľom avri tumare kmeňi andral o Egipt. Pro furt mušinen oda džives te oslavinel sar prikazis, pokoleňje pro pokoleňje. O mare bi o kvasos chudena te chal rači dešuštarto (14.) džives andro ešebno čhon dži rači andro bišujekhto (21.) džives oda čhon. Efta džives tumen našťi avel andre tumaro kher ňisavo kvasos. Sako, ko chala vareso le kvasostar, ela avritradlo le narodostar, či hino Izraelitas abo cudzincos. Na chana ňič, andre soste hin o kvasos. Všadzik, kaj bešena, chana ča o mare bi o kvasos.“ O Mojžiš vičinďa savore izraelike vodcen a phenďa lenge: „Džan a kiden tumenge avri bakrores andral o stados prekal tumare fameliji a murdaren les sar Patraďakre bakrores. Paľis len konaricis le izopostar, močinen les andro rat, so hin andro čaroro, a makhen leha o zarubňi upral the pal soduj seri pre tumaro kher. A dži tosara ňiko tumendar te na avel avri andral o kher. Sar o RAJ predžala prekal o Egipt, hoj ode te murdarel le Egipťanen, dikhela o rat pro zarubňi upral the pal soduj seri a na domukela le meribnaskre aňjeloske, hoj te džal andre tumare khera te murdarel. Tumen the tumare čhave mušinen te doľikerel kada prikazis pro furt. Sar avena andre phuv, pal savi o RAJ tumen diňa vera, hoj dela la tumenge, doľikeren kada inepos pro furt. A te tumendar jekhvar phučena tumare čhave: ‚Soske oslavinas kada inepos?‘ phenena lenge: ‚Kadi Patraďakri obeta keras pre pačiv le RAJESKE, bo ov obgeľa o khera le Izraelitengre andro Egipt, sar murdarďa le Egipťanen a amare khera zachraňinďa.‘ “ Akor o Izraeliti pele pro khoča anglo RAJ a lašarenas les. Paľis gele a kerde avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske the le Aronoske. Sar sas pal jepaš rat, o RAJ murdarďa savore ešebne čhaven andro Egipt, a oda le Faraonoskre čhastar, savo majinďa te bešel pre leskro tronos, dži ko ešebno čhavo oleskro, ko sas phandlo andre bertena, a the savoro ešebno le dobitkostar. Odi rat o Faraonos, leskre uradňika the savore Egipťana ušťiľe, bo sas baro roviben pal calo Egipt. Na sas kher, andre savo na sas murdardo ešebno čhavoro. O Faraonos mek odi rat vičinďa le Mojžiš the le Aron a phenďa lenge: „Ušťen! Džan het mire manušendar, tumen the o Izraeliti! Džan a lašaren le RAJES, avke sar kamenas! Len tumenge tumare stadi the dobitkos, avke sar mangenas a džan! A mangen o požehnaňje the prekal mande!“ The o Egipťana igen mangenas le Izraeliten, hoj sig te džan het andral lengri phuv, bo phenenas: „Te ačhena kade, savore meraha.“ Avke o Izraeliti peske ile le čarenca o chumer bi o kvasos, thode andro zajdi a ľigenenas pre peskre phike. O Izraeliti kerde avke, sar lenge phenďa o Mojžiš, a mangenas peske le Egipťanendar rupune the somnakune veci the gada. O RAJ kerďa avke, hoj o Egipťana te presikaven pačiv le Izraelitenge a te den lenge savoro, so lendar mangenas. Kavke on ile het o barvaľipen le Egipťanendar. Paľis o Izraeliti pes mukle andral o Raamses a gele andro Sukot. Sas vaj 600 000 murša, bi o džuvľa the bi o čhave. A džanas lenca but aver manuša, but stadi the dobitkos. Ole chumerestar, so ile andral o Egipt, pekle o mare bi o kvasos, bo on len odarik sig tradle avri a na sas len časos te pripravinel o chumer aňi o chaben pro drom. O Izraeliti bešenas andro Egipt štar šel the tranda (430) berš. Le RAJESKRE manuša avle avri andral o Egipt ipen pro posledno džives ole 430 beršenge. Oda sas e rat, kana o RAJ caľi rat stražinelas le Izraeliten, hoj len te ľidžal avri andral o Egipt. Vašoda odi rat ela le RAJESKRI pro furt a o Izraeliti ena upre andre odi rat a stražinena sako berš, pokoleňje pro pokoleňje. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Kada tumenge prikazinav pal e Patraďi: Ňisavo cudzincos kale Patraďakre chabenestar našťi chal. Olestar šaj chal dojekh otrokos, savo sas cindo vaš o love, te ela obrezimen. Aňi ňisavo cudzincos olestar našťi chal, aňi oda, ko kerel buči prekal tumende. Mušinen calo chaben te chal andre tumare khera. Našťi lestar ňič ľidžan avri a aňi jekh kokalos na phagena. Kavke savore Izraeliti mušinen te oslavinel kada inepos. Te vareko, ko nane Izraelitas, kamela te oslavinel e Patraďi jekhetane tumenca, mušinel dojekh murš andral leskro kher pes te del te obrezinel. Paľis šaj oslavinel e Patraďi, avke sar the o Izraelitas. Ale ňisavo dženo, ko na ela obrezimen, našťi lestar chal. Kada zakonos mušinena te doľikerel o Izraeliti the o cudzinci, save bešena maškar tumende.“ Savore Izraeliti kerde avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske the le Aronoske. Andre oda džives o RAJ iľa avri andral o Egipt savore izraelika kmeňi. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Pošvecin mange dojekhe ešebne muršes, savo uľola le Izraelitengre džuvľenge. Bo dojekh ešebno hin miro a oda le manušendar the le dobitkostar.“ O Mojžiš phenďa le manušenge: „Leperen tumenge pre kada džives, andre savo avľan avri andral o Egipt, kaj sanas otroka. Bo o RAJ tumen odarik iľa avri peskre zorale vasteha. Vašoda našťi chan ňič, andre soste hin o kvasos. Tumen adadžives adarik džan avri andro ešebno čhon Abib. Sar tumen o RAJ ľidžala andre phuv le Kanaančanengri, le Chetitanengri, le Amorejčanengri, le Chivijengri the le Jebusejengri, so tumare dadenge la veraha phenďa, hoj la dela tumenge – e phuv, kaj čuľal o thud the o medos – akor sako berš andre oda čhon oslavinena kada inepos. Efta dživesa chana o mare bi o kvasos a pro posledno džives oslavinena o inepos pre le RAJESKRI pačiv. O mare bi o kvasos chana efta džives. A ňič, andre soste hin o kvasos, pes našťi arakhel maškar tumende, aňi andre caľi tumari phuv. Andre oda džives tumare čhavenge phenena avke: ‚Me kerav ada vaš oda, so o RAJ kerďa prekal ma, sar avľom avri andral o Egipt.‘ Kada inepos ela pre tumende sar varesavo znakos, so hin priphandlo pro vast the pro čekat. Oda tumenge leperela, hoj furt te vakeren a te sikľon o zakonos le RAJESKRO, bo ov tumen iľa avri andral o Egipt peskre zorale vasteha. Oslavinen kada inepos sako berš andre ajso džives. O RAJ tumen anela andre le Kanaančanengri phuv, avke sar la veraha phenďa, hoj la dela tumenge the tumare dadenge. Sar tumenge la dela, tumen dena prekal o RAJ dojekhe ešebne muršes, savo uľola la džuvľake the le dobitkoske, bo oda hin le RAJESKRO. Dojekhe somaris, so uľol ešebno šaj cinen avri avke, hoj dena vaš leste bakrores. A te ada na kerena, phagena leske e meň. Dojekhe ešebne muršores tumare čhavendar mušinen te cinel avri. Te tumendar varekana phučena tumare čhave: ‚Oda so kada hin?‘ Odphenena lenge: ‚O RAJ amen iľa avri andral o Egipt peskre zorale vasteha, andral odi phuv, kaj samas otroka. Sar o Faraonos sas zoralejileskro a na kamelas amen te premukel, o RAJ murdarďa savoro muršikano ešebno andro Egipt, oda le manušendar the le dobitkostar. Vašoda akana obetinas le RAJESKE savore ešebne samcen le dobitkostar, ale peskre ešebne čhaven cinas avri.‘ Kada tumenge ela pro leperiben, sar o znakos pro vast the pro čekat, hoj o RAJ amen iľa avri andral o Egipt peskre zorale vasteha.“ Sar o Faraonos premukľa le Izraeliten, o Del len na ľidžalas le dromeha prekal le Filišťincengri phuv, kajte sas charneder. Bo o Del peske phenďa: „Te pes mire manuša mušinena te marel andro mariben, šaj čerinena peskro gondoľišagos a šaj pes visarena pale andro Egipt.“ Vašoda len o Del ľidžalas pal e pušťa paš o Lolo moros. O Izraeliti džanas avri andral o Egipt avke sar slugaďa pripravimen andro mariben. O Mojžiš iľa peha the le Jozefoskre kokala. Bo o Jozef phandľa la veraha le Izraeliten: „Sar tumen o Del zachraňinela, mušinen tumenca te lel adarik mire kokala.“ Sar odgele andral o Sukot, kerde peske taboris andro Etam pro agor la pušťake. O RAJ džalas angle lende dživese andro chmarakro slupos, hoj lenge te sikavel o drom, a rači andro jagalo slupos, hoj lenge te švicinel. Avke on šaj džanas the dživese the rači. O chmarakro slupos dživese na odgeľa anglal o manuša, aňi rači o jagalo slupos. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge, hoj pes te visaren pale a te keren peske taboris anglo Pi-Hachirot maškar o Migdol the moros. Ode tumenge keren taboris anglo Baal-Cefon paš o moros. O Faraonos peske gondoľinela pal o Izraeliti, hoj na džanen, kaj džan, a hoj andre pušťa našľona. Me zoraľarava le Faraonoske o jilo a ov lela peskri armada a džala pal tumende. Pro Faraonos the pre leskre savore slugaďa man oslavinava a o Egipťana sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ A o Izraeliti oda avke kerde. Sar o Faraonos šunďa, hoj o Izraeliti imar gele het, ov the leskre uradňika čerinde peskro gondoľišagos a phende peske: „So amen kerďam, hoj mukľam le Izraeliten te džal het? Našaďam peskre otroken!“ Avke o Faraonos diňa te pripravinel peskro maribnaskro verdan a iľa peha peskra armada: Šov šel (600) avrikidle maribnaskre verdana the savore verdana andral o Egipt. Pre dojekh verdan sas trin slugaďa. O RAJ zoraľarďa o jilo le Faraonoske a džalas pal o Izraeliti. On odarik džanas avri sar viťaza le hazdle vasteha. O Egipťana džanas pal o Izraeliti la armadaha, pro graja, le maribnaskre verdanenca the savore slugaďenca, a dochudle len, sar taborinenas paš o moros paš o Pi-Hachirot anglo Baal-Cefon. Sar o Faraonos sas pašeder paš lende, o Izraeliti dikhle, hoj avel pal lende e egiptsko armada. Igen daranďile a vičinenas pro RAJ, hoj lenge te pomožinel. A phende le Mojžišoske: „Či sas frima hrobi andro Egipt? Anďal amen kade, hoj te meras pre pušťa! So amenge kerďal? Soske amen iľal avri andral o Egipt? Se na phenahas tuke mek andro Egipt: ‚De amen smirom. Amen služinaha le Egipťanenge‘? Se sas feder te služinel le Egipťanenge, sar te merel pre pušťa.“ O Mojžiš lenge odphenďa: „Ma daran tumen! Aven zorale a dikhena, hoj adadžives tumen o RAJ zachraňinela. Le Egipťanen, saven adadžives dikhen, imar šoha na dikhena. O RAJ pes marela vaš tumenge a tumen avena čhit.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Soske vičines ke ma, hoj tuke te pomožinav? Phen le Izraelitenge, hoj te džan anglal! Tu hazde tiri paca, nacirde o vast pro moros a rozďelinela pes, hoj o Izraeliti te predžan prekal leste pal e šuki phuv. Ale me zoraľarava o jile le Egipťanenge. Džana pal tumende a me man akor oslavinava pro Faraonos, pre leskri armada the pro maribnaskre verdana, pre leskre murša the graja. Avke o Egipťana sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar zňičinava caľa leskra armada.“ Akor le Devleskro aňjelos, savo džalas anglo Izraeliti, pes hazdňa a ačhaďa pes pal lende a the o chmarakro slupos, so sas angle lende, pes hazdňa a ačhaďa pes pal lende a sas maškar o Egipťana the Izraeliti. Odi chmara kerďa oda, hoj caľi rat sas le Egipťanen o kaľipen a le Izraeliten o švetlos. Avke pes caľi rat našťi približinde jekh paš aver. O Mojžiš hazdňa o vast upral o moros a o RAJ diňa te phurdel pro moros zoraľi balvaj pal o vichodos a čerinďa o moros pre šuki phuv. Rozphurdľa o paňi pro duj seri a o paňi ačhelas sar muros pal e čači the baľogňi sera. Avke o Izraeliti džanas maškaral pal e šuki phuv. O Egipťana džanas pal lende andro moros: savore le Faraonoskre murša pro graja the maribnaskre verdana. Ale sar vidňisaľolas, o RAJ dikhľa andral o jagalo the chmarakro slupos pro taboris le Egipťanengro a kerďa maškar lende baro zmetkos. Pre lengre verdana kerďa, hoj o kereki phares te bondžaľon, a vašoda on šaj džanas ča lokes. O Egipťana vakerenas: „Denašas le Izraelitendar, bo o RAJ pes vaš lende marel.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Nacirde o vast upral o moros, hoj o paňa pes pale te visaren pro Egipťana, pre lengre murša the pro verdana.“ Avke o Mojžiš nacirdňa o vast upral o moros a pro tosara pes o paňi pale visarďa pre peskro than. O Egipťana denašenas, ale o RAJ len začhorďa le bare paňeha maškar o moros. O paňi pes visarďa pale a zaučharďa la armada, le muršen pro graja the o verdana, save džanas pal o Izraeliti. Ňiko lendar na ačhiľa džido. Ale o Izraeliti pregele maškaral pal e šuki phuv, sar o paňi ačhelas andro moros sar muros pal e čači the baľogňi sera. Oda džives o RAJ zachraňinďa le Izraeliten andral le Egipťanengre vasta. O Izraeliti dikhle le Egipťanen, hoj hine mule pro moroskro brehos. Sar dikhle le RAJESKRI zor, so sikaďa pro Egipťana, akor pes daranas le RAJESTAR. Pačanďile leske the leskre služobňikoske, le Mojžišoske. Akor o Mojžiš the o Izraeliti giľade kadi giľi le RAJESKE: „Giľavava le RAJESKE, bo igen pes oslavinďa; čhiďa le muršes leskre grajeha andro moros. Miri zor the miri giľi hin o RAJ, bo ov man zachraňinďa. Ov hino miro Del, lašarav les; o Del mire dadeskro, kamav les te bararel. O RAJ hino zoralo andro mariben; leskro nav hin RAJ. Ov le Faraonoskre maribnaskre verdana the le slugaďen čhiďa andro moros; leskre nekfeder veľiťeľa mule andro Lolo moros. O baro paňi len učharďa andre; pele dži tele andro moros sar bar. Tiro čačo vast, ó, RAJEJA, hino la bara zoraha slavno; tiro čačo vast, ó, RAJEJA, zňičinela le ňeprijaťeľis. Tu tira slavaha čhives tele olen, ko pre tute džan. Bičhaves pre lende tiri choľi, so len zlabarel sar phus. Tu phurdehas pro moros a o paňi ačhelas sar hradza; ačhelas sar muros, sar te fadžinďahas e hlbina le moroskri. O ňeprijaťeľis phenďa: ‚Denašav pal lende a chudava len. Rozďelinava lengro barvaľipen a lava mange, so kamava. Cirdava avri e šabľa a zňičinava len.‘ Tu pre lende phurdľal a začhiďa len o moros. Tašľile sar olovos andro bare paňa. Ko maškar o devla hino ajso sar tu, RAJEJA? Ko hino ajso slavno the sveto? Ko šaj kerel ajse zazraki the znameňja sar tu? Tu pre lende nacirdňal tiro vast a chaľa len e phuv. Tire verne kamibnaha ľidžahas kada narodos, savo tuke cinďal avri. Tira zoraha len ľidžahas andre tiri sveto phuv. O narodi oda šunde a daranas; o Filišťinci izdranas andre bari dar. Akor o vodci andro Edom predaranďile, e dar zaiľa le vodcen andral o Moab; o Kanaančana daratar našade peskri zor. Avľa pre lende igen bari dar; sar dikhle tiri zor, ačhile čhit sar bar, medik na pregele o moros tire manuša, ó, RAJEJA, tire manuša, saven cinďal avri. Tu len doaneha a thoveha te bešel pre tiro verchos; ode, RAJEJA, kaj tuke pripravinďal o than te bešel; o Svetostankos, ó, Adonaj, so zathoďal tire vastenca. O RAJ kraľinel večňe a pro furt.“ Sar le Faraonoskre graja, o maribnaskre verdana the o murša pro graja gele andro moros, o RAJ len začhiďa le paňeha, ale o Izraeliti pregele maškar o moros pal e šuki phuv. E prorokiňa Mirijam, le Aronoskri pheň, iľa andro vast e čerkutka a pal late džanas savore džuvľija. Bašavenas pro čerkutki the khelenas. E Mirijam chudňa te giľavel: „Giľaven le RAJESKE, bo igen pes oslavinďa! Le grajes the le jazdcos čhiďa andro moros.“ Paľis o Mojžiš le Izraelitenca odgele pašal o Lolo moros a doavle pre pušťa Šur. Trin džives phirenas pal e pušťa, ale na arakhle ode paňi. Doavle pre oda than, so pes vičinel Mara, ale o paňi odarik našťi pile, bo sas kirko. Vašoda oda than vičinenas Mara. Avke o manuša reptinenas pro Mojžiš: „So pijaha?“ Akor o Mojžiš igen mangelas le RAJES a ov leske sikaďa o kašt. Sar les o Mojžiš čhiďa andro paňi, oda paňi ačhiľa lačho a delas pes te pijel. Ode lenge o RAJ diňa o zakoni the o prikazaňja a skušinelas len. A phenďa: „Me som o RAJ tiro Del, te man šunena a kerena oda, so hin angle mire jakha lačho, a te doľikerena mire zakoni the prikazaňja, na domukava pre tumende ňisavo nasvaľiben, sar domukľom pro Egipťana, bo me, o RAJ, som oda, ko tut sasťarel.“ Paľis o Izraeliti avle andro Elim, kaj sas dešuduj (12) prameňa the eftavardeš (70) palmi. Ode paš o paňi peske kerde taboris. Savore Izraeliti odgele andral o Elim a dešupandžto (15.) džives andro dujto čhon pal oda, sar gele avri andral o Egipt, doavle pre pušťa Sin, so hiňi maškar o Elim the Sinaj. Ode savore Izraeliti reptinenas pro Mojžiš the pro Aron. Phenenas: „Voľinďam te merel le RAJESKRE vastestar andro Egipt! Ode bešahas paš o pira, čaľuvahas le masestar a chahas o maro, keci kamahas. Ale tumen amen iľan avri pre pušťa, hoj kade savore te meras bokhatar.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Me tumenge bičhavava o maro, so perela andral o ňebos, a o manuša džana avri a kidena peske ajci, keci lenge kampela pre sako džives. Aleha len skušinava, či pes ľikerena pal miro zakonos, abo na. A pro šovto džives peske kidena a pripravinena duvar ajci sar okla dživesa.“ Avke o Mojžiš the o Aron phende savore Izraelitenge: „Rači sprindžarena, hoj oda sas o RAJ, ko tumen iľa avri andral o Egipt, a tosara dikhena le RAJESKRI slava, bo šunďa sar pre leste reptinen. Ko sam amen, hoj pre amende avke reptinen?“ A mek o Mojžiš phenďa: „Pal oda sprindžarena, hoj oda sas o RAJ, sar tumen dela rači te chal o mas a tosara o maro, hoj te čaľon, kajte šunďa keci pre leste reptinen. Ko sam amen? Tumen na pre amende reptinen, ale pro RAJ.“ Paľis o Mojžiš phenďa le Aronoske: „Phen savore Izraelitenge, hoj te aven anglo RAJ, bo šunďa tumaro reptišagos.“ Sar o Aron oda phenďa savore Izraelitenge, dikhle pre pušťa a akor pes sikaďa andre chmara le RAJESKRI slava. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Šunďom, sar pre ma o Izraeliti reptinenas. Phen lenge, hoj ke račate chana o mas a tosara čaľona le marestar. Avke džanena, hoj me som o RAJ, tumaro Del.“ A ke račate avľa andro izraeliko taboris but prepelici a tosara sas rosa všadzik pašal o taboris. Sar e rosa rozgeľa, pre pušťa dičholas vareso cikno sar te sanore vločkici. Sar oda o Izraeliti dikhle, jekh avrestar phučenas: „Oda so hin?“ Bo na džanenas, so oda hin. O Mojžiš lenge odphenďa: „Kada hin o maro, so tumen del o RAJ sar chaben. Kada hin, so o RAJ prikazinďa: ‚Dojekh peske mi kidel ajci, keci leske kampela te chal. Dojekh peske mi kidel, keci hine džene andro stanos, jekh omeris pre jekh dženo.‘ “ Avke o Izraeliti oda the kerde. Varesave kidenas buter, aver frimeder. Paľis oda merinenas le omeriha. Oleske, ko kidňa but, na ačhiľa a oleske, ko kidňa frima, na chibaľinelas. Sako kidelas ajci, keci leske kampelas. Paľis lenge o Mojžiš phenďa: „Ňiko tumendar peske olestar te na odthovel pre tosaraste.“ Ale varesave džene le Mojžiš na šunde a mukle peske the pre aver džives. Avke pes kerďa andre manna o kirme a chudňa te khandel. Akor o Mojžiš pre lende choľisaľiľa. Avke o manuša sako tosara kidenas ajci, keci lenge kampelas. Sar imar labarelas o kham, rozdžalas oda. Šovto džives kidenas duvar ajci, duj omeri prekal jekh dženo. Akor avenas savore vodci a phenenas oda le Mojžišoske. Ov lenge odphenelas: „Kada phenel o RAJ: ‚Tajsa hin o sveto džives o šabat le RAJESKRO. Vašoda, so kampel te pekel, peken, so te tavel, taven, a so olestar ačhela, odthoven pre tosaraste.‘ “ Avke peske o manuša odthovenas pre tosaraste, sar lenge prikazinďa o Mojžiš, a na khandisaľiľa lenge, aňi pes andre na kerde o kirme. Paľis lenge o Mojžiš phenďa: „Chan oda adadžives, bo kada džives, o šabat, hino sveto le RAJESKRO. Adadžives na arakhena ňič pre phuv. Šov džives e manna kidena, ale eftato džives hin o šabat, akor ňič na arakhena pre phuv.“ Ale varesave manuša the pro šabat džanas avri te kidel e manna, ale ňič na arakhenas. Akor o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dži kana man o manuša na šunena a na doľikerena mire prikazaňja the zakoni? Ma bisteren, hoj me, o RAJ, tumenge diňom o šabat. Vašoda pro šovto džives tumen dava dos chaben, hoj tumenge te ľikerel pro duj dživesa. Pro eftato džives sako tumendar mi ačhel pre peskro than; ňiko tumendar te na džal avri.“ Avke peske o manuša pro eftato džives odpočovinde la bučatar. Ole chabeneske o Izraeliti dine nav manna. Sas parno sar o korijandroskro semjačkos a chuťinelas sar e medoskri bokeľi. O Mojžiš phenďa: „Kada hin, so o RAJ prikazinďa: ‚Odthoven jekh omeris manna, hoj pes te doľikerel prekal aver pokoleňje, hoj te dikhen o maro, savo tumen davas te chal pre pušťa akor, sar tumen iľom avri andral o Egipt.‘ “ Paľis o Mojžiš phenďa le Aronoske: „Le o džbanos a thov andre jekh omeris manna a thov oda anglo RAJ, hoj pes te doľikerel prekal tumare potomki.“ O Aron oda thoďa angle archa la zmluvakri, hoj pes te doľikerel, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Avke o Izraeliti chanas e manna saranda (40) berš, medik na dogele andre phuv, kaj imar dživenas aver manuša. Chanas e manna, medik na doavle pre hraňica andre phuv Kanaan. (O omeris hin jekh ďesaťina la efatar.) Odarik savore Izraeliti pes mukle la pušťatar Sin, avke sar lenge prikazinďa o RAJ a džanas than thanestar. Paľis peske kerde taboris andro Refidim, ale ode len na sas paňi te pijel. Akor pes o manuša chudle te vesekedinel le Mojžišoha a phende leske: „De amen paňi! Sam smedna.“ O Mojžiš lenge phenďa: „Soske tumen manca vesekedinen? Soske pokušinen le RAJES?“ Ale o manuša sas igen smedna a reptinenas pro Mojžiš: „Soske amen iľal avri andral o Egipt? Vašoda, hoj amen, amare čhave the o dobitkos te meras le smedostar?“ O Mojžiš igen phučelas le RAJESTAR: „So te kerel kale manušenca? Se murdarena man le barenca!“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža anglo manuša a le tuha varesave izraelike vodcen. Le e paca andro vast, savaha demaďal pal o paňi Nil, a dža! Ode ačhava angle tu pre skala, pro verchos Choreb. Sar demeha pal e skala, avela andral avri o paňi, hoj o manuša te pijen.“ Avke o Mojžiš kada kerďa anglo izraelika vodci. Ole thaneske diňa nav Massa the Meriba, bo o Izraeliti pes ode vesekedinenas a pokušinenas le RAJES, sar phenenas: „Hin maškar amende o RAJ abo na?“ Paľis avle o Amaleka a gele pro mariben pro Izraeliti paš o Refidim. O Mojžiš prikazinďa le Jozuaske: „Kide avri muršen a dža pro mariben pro Amaleka. Me tajsa džava pro verchos a ačhava ode le Devleskra pacaha andro vast.“ O Jozua kerďa, avke sar leske prikazinďa o Mojžiš a marelas pes le Amalekenca. O Mojžiš, o Aron the o Hur, gele upre pro verchos. Medik sas le Mojžišoskre vasta hazdle upre, zviťazinenas o Izraeliti, ale sar zmukelas tele o vasta, zviťazinenas o Amaleka. Sar o Mojžiš imar na birinelas te ľikerel upre o vasta, ande leske bar, hoj peske upre te bešel. O Aron the o Hur leske podhazdenas upre o vasta, jekh pal jekh sera a dujto pal aver sera. Avke sas leskre vasta hazdle upre calo džives, medik na zageľa o kham. Vašoda o Jozua zviťazinďa upral o Amaleka la šabľaha. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Zapisin kada mariben andro zvitkos pro leperiben a phen le Jozuaske, hoj khosava avri o leperiben pal o Amaleka pal kadi phuv.“ O Mojžiš ode ačhaďa oltaris a diňa leske nav: O RAJ hino miri zastava. A phenďa: „Vašoda hoj hazdle peskro vast pre le RAJESKRO tronos, o RAJ pes le Amalekenca marela pokoleňje pro pokoleňje.“ O Jetro sas rašaj andro Midijan a sastro le Mojžišoske. Ov pes došunďa, so kerďa o Del prekal o Mojžiš the prekal o Izraeliti, the sar len iľa avri andral o Egipt. Avke anďa peha le Mojžišoskra romňa la Cipora, sava o Mojžiš bičhaďa pale khere, the soduje čhaven. O nav jekheske sas Geršom, bo o Mojžiš phenďa: „Som cudzincos andre cudzo phuv.“ Le dujtoneske diňa nav Eliezer, bo phenďa: „O Del mire dadeskro mange pomožinďa a zachraňinďa man le Faraonostar, hoj man na murdarďa.“ Akor o Jetro avľa ko Mojžiš le duje čhavenca the leskra romňaha pre pušťa, kaj taborinelas paš o verchos le Devleskro. A diňa te phenel le Mojžišoske: „Me, o Jetro tiro sastro, avav ke tu tira romňaha the lakre duje čhavenca.“ Akor o Mojžiš geľa angle lende, banďiľa tele angle peskro sastro a čumidľa les. A sodujdžene jekh avres pozdravinenas andro smirom a gele andro stanos. Paľis o Mojžiš leske chudňa savoro te vakerel, so o RAJ kerďa le Faraonoske the le manušenge andro Egipt vaš o Izraeliti, the pal o pharipena, so len sas pro drom a sar len o RAJ iľa avri. Sar o Jetro šunďa pal savoro lačhipen, so o RAJ kerďa prekal o Izrael, a sar len cirdňa avri andral o vasta le Egipťanendar, igen radisaľiľa olestar a phenďa: „Mi el barardo o RAJ, savo tumen zachraňinďa andral o Egipt, andral o vasta le Faraonoskre the Egipťanengre. Akana džanav, hoj o RAJ hino bareder, sar savore aver devla, bo ov oda kerďa, sar pes hazdenas upral tumende.“ Paľis o Jetro anďa le Devleske e labarďi obeta a the mek aver obeti. O Aron the savore izraelika vodci avle, hoj te chan o chaben le Mojžišoskre sastreha anglo Del. Pre aver džives peske o Mojžiš bešľa, hoj te rozsudzinel maškar o manuša. O manuša ačhenas anglo Mojžiš tosarastar dži rači. Sar o Jetro dikhľa savoro, so o Mojžiš kerel prekal o manuša, phenďa: „Soske kada keres prekal o manuša? Soske bešes korkoro kade sar sudcas a savore manuša ačhen pašal tute tosarastar dži rači?“ O Mojžiš leske odphenďa: „Mušinav ada te kerel, bo o manuša aven ke mande te rodel le Devleskri voľa. Te len hin maškar peste vesekedišagos, aven ke mande, a rozsudzinav maškar lende, kaskro hin čačipen, a dav lenge te džanel le Devleskre zakoni the prikazaňja.“ O Jetro leske phenďa: „Na keres mištes! Igen tut trapines avri a the le manušen, so hine tuha. Tu na birineha te kerel kadi phari buči, našťi oda keres korkoro. Šun miri rada a o Del ela tuha. Tu mušines te ačhel anglo Del vaš o manuša a te anel angle leste lengre veci. Tu len sikaveha te doľikerel o zakoni the o prikazaňja a pheneha lenge sar te dživel a so te kerel. Kide tuke avri savore manušendar ajse muršen, save hine goďaver the pačivale, save pes daran le Devlestar a na dena pes te prepočinel. Ačhav len vodcenge upral o manuša; ačhav vodcen upral o ezeros, šel, penda the deš. On mi rozsudzinen furt o lokeder veci maškar o manuša a o phareder veci mi anen ke tute. Aleha tuke pomožinena a ela tuke lokeder. Te kada kereha, a o Del tuke kada prikazinel, akor oda birineha te ľikerel avri a savore kala manuša peske džana pale khere andro smirom.“ Sar o Mojžiš šunďa avri peskre sastres, kerďa savoro avke, sar leske phenďa. Avke peske o Mojžiš andral calo Izrael kidňa avri muršen, save sas goďaver a ačhaďa len vodcenge upral o manuša; vodcenge upral o ezeros, šel, penda the deš. A on rozsudzinenas maškar o manuša furt, sar kampelas. O phare veci anenas ko Mojžiš a o lokeder veci rosudzinenas korkore. Paľis pes o Mojžiš rozlučinďa peskre sastreha a o Jetro geľa pale andre peskri phuv. Ešebno džives andro trito čhon paloda, sar o Izraeliti odgele andral o Egipt, doavle pre pušťa Sinaj. Odgele andral o Refidim, avle pre pušťa Sinaj a kerde peske anglo verchos taboris. O Mojžiš geľa upre pro verchos ko Del. A o RAJ ke leste prevakerďa pal oda verchos: „Kada phen Jakoboskre potomkenge, le Izraeloskre manušenge: ‚Tumen korkore dikhľan, so kerďom le Egipťanenge a sar tumen hordinavas pro orloskre kridli a anďom tumen ke mande. Te man šunena a doľikerena miri zmluva, tumen avena maškar savore narodi mire vzacna manuša. Caľi phuv hiňi miri, ale tumen avena mire avrikidle manuša, o kraľišagos le rašajengro a o sveto narodos.‘ Kada pheneha le Izraelitenge.“ Paľis o Mojžiš geľa, vičinďa ke peste le manušengre vodcen a phenďa lenge savoro, so leske prikazinďa o RAJ. Avke savore manuša jekhetane odphende: „Doľikeraha savoro, so phenďa o RAJ,“ a o Mojžiš oda geľa te phenel le RAJESKE. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Me avava paš tu andre kaľi chmara, hoj o manuša te šunen, sar tuha vakerava, hoj tuke furt te pačan.“ Sar o Mojžiš phenďa le RAJESKE le manušengre lava, o RAJ leske odphenďa: „Dža ko manuša, pošvecin len adadžives the tajsa a mi rajbinen peske o gada. Mi pripravinen pes pro trito džives, bo oda džives Me avava tele angle lengre jakha pro verchos Sinaj. Ker pašal o verchos e hraňica, dži kaj šaj aven o manuša, a phen lenge: ‚Den tumenge pozoris pre oda, hoj te na džan pro verchos a aňi tumen te na chuden leskra hraňicatar. Bo sako, ko pes chudela le verchostar, čačes merela. Mušinela te el murdardo le barenca abo ľivimen le šipoha a ňisavo vast pes lestar našťi chudela. Či oda ela manuš vaj džviros, mušinela te merel! Ale sar šunďola te trubinel but pro rohos, šaj džan pro verchos.‘ “ Paľis o Mojžiš avľa tele pal o verchos ko manuša, pošvecinďa len a on peske rajbinde o gada. A mek lenge phenďa: „Pro trito džives aven pripravimen! Ma pašľuven tumare romňijenca.“ Pro trito džives sig tosara pro verchos chudňa te herminel a te marel o bleski. E kaľi chmara les zaučharďa andre a šunďolas odarik igen zoralo hangos la trubakro a savore manuša andro taboris izdranas daratar. O Mojžiš ľidžalas le manušen andral o taboris, hoj pes te zdžan le Devleha, a on ačhile tele anglo verchos. Calo verchos Sinaj sas andro thuv, bo o RAJ avľa pre leste tele andre jag. O thuv andral leste džalas sar te andral o bov, a calo verchos igen izdralas. O hangos la trubakro sas zoraleder a zoraleder. Akor o Mojžiš vakerelas le Devleha a ov leske odphenelas le zorale hangoha, so šunďolas sar hermišagos. O RAJ avľa tele pro verchos Sinaj, pre leskro špicos, paľis vičinďa ke peste le Mojžiš a o Mojžiš geľa upre. O RAJ leske phenďa: „Dža tele a phen le manušenge, hoj ňiko te na predžal e hraňica, hoj man te avel te dikhel, bo but džene lendar mušindehas te merel. The o rašaja, save avena ke ma, mušinen pes ešeb te pošvecinel, hoj len te na zňičinav.“ O Mojžiš odphenďa le RAJESKE: „O manuša našťi aven upre pro verchos Sinaj, bo tu korkoro prikazinďal, hoj pašal leste te kerav hraňica, dži kaj šaj aven o manuša, a hoj les te odďelinav sar sveto!“ O RAJ leske odphenďa: „Akana dža tele a an tuha upre pale le Aron. Ale o rašaja the o manuša te na predžan e hraňica, hoj pes te dochuden upre, bo len zňičinava.“ Avke o Mojžiš geľa tele a phenďa oda le manušenge. O Del vakerelas savore kala lava: „Me som o RAJ, tiro Del, savo tut iľa avri andral o Egipt, andral o otroctvos. Na ela tut aver devla, ča jekh me! Na kereha tuke ňisavi modla aňi podoba olestar, so hin upre pro ňebos, tele pre phuv abo andro paňi telal! Na banďoha anglal lende aňi len na lašareha, bo me som o RAJ, tiro Del, o žjarlivo Del, savo vaš o bini le dadengre marel le čhaven dži andro trito the štarto pokoleňje ole dženengre, save man našťi avri ačhen. Ale o verno kamiben presikavav ezera pokoleňjenge, save man kamen a doľikeren mire prikazaňja. Na pheneha andral o muj ča avke o nav le RAJESKRO, tire Devleskro, bo o RAJ marela sakones, ko lela o nav le Devleskro zbitočňe andro muj! Leper tuke pro šabat, hoj les te pošvecines! Šov dživesa kereha savori tiri buči, ale eftato džives hin o šabat prekal o RAJ, prekal tiro Del. Na kereha ňisavi buči aňi tu aňi tire čhave aňi tire čhaja aňi tire sluhi aňi tiro dobitkos aňi o cudzincos, savo dživel maškar tumende. Se o RAJ kerďa tel o šov džives o ňebos the e phuv, o moros a savoro, so hin andre, a pro eftato džives peske odpočovinďa. Vašoda o RAJ požehňinďa o šabat a pošvecinďa les. De pačiv tira da the tire dades, hoj but te džives andre odi phuv, so tuke dela o RAJ, tiro Del! Na murdareha! Na kereha lubipen! Na čoreha! Na svedčineha klamišagoha pre aver manuš! Tire jakha te na žadinen ňič, so hin avreskro; te na žadinen aňi leskro kher aňi leskra romňa aňi leskre sluhen aňi leskra gurumňa aňi leskre somaris aňi ňič aver, so patrinel avreske!“ Sar o manuša šunde o hromi the o zoralo hangos la trubakro a dikhle o bleski the o thuv andral o verchos, igen izdranas daratar a ačhenas dural. Akor phende le Mojžišoske: „Tu amenca vaker a amen šunaha. Te na vakerel amenca o Del, hoj te na meras.“ O Mojžiš lenge odphenďa: „Ma daran tumen, se o Del tumen avľa te skušinel, hoj lestar te daran a imar te na keren o bini.“ Avke o manuša ačhenas dur a ča o Mojžiš džalas paš e kaľi chmara, andre savi sas o Del. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kada phen le Izraelitenge: ‚Dikhľan, hoj tumenca vakeravas andral o ňebos. Ma keren tumenge ňisave avre devlen paš mande: aňi rupune aňi somnakune. Kereha mange la čikatar oltaris a obetineha upre o labarde the smiromoskre obeti, tire bakren the dobitkos. Kereha oda všadzik, kaj tuke phenava, hoj man te lašares, a me avava a požehňinava tut. Te mange ačhaveha oltaris le barendar, ma priker len. Bo te ola bara prikereha tire sersamoha, imar na ena sveta. Paš miro oltaris na džaha upre le garadičenca, hoj tuke te na dičhol tel o gada.‘ “ O RAJ mek diňa kala zakoni peskre manušenge: Te cineha le hebrejike otrokos, služinela tuke šov berš, ale pro eftato berš les premukeha a na mangeha vaš leske ňisave love. Te ke tu avľa korkoro, džala tutar het korkoro, a te avľa ke tu la romňaha, džala het the laha. Ale te leskro raj les diňa romňa a laha les sas muršora the čhajora, akor odi džuvľi the o čhave ačhena ole rajeske a o murš džala odarik het korkoro. Ale te oda otrokos phenela, hoj na kamel odarik te džal het, bo kamel peskre rajes, peskra romňa the peskre čhaven, akor les leskro raj mušinel te anel pro than, kaj lašaren le Devles, a ode leske pro vudar abo pre zarubňa la suvaha mi premarel o kan. Avke ela leskro otrokos imar calo peskro dživipen. Te vareko bikenela peskra čha sar otrokiňa, na džala het avke sar o muršikane otroka. Te le rajeske, savo peske la cinďa, na ela pre dzeka, mi domukel lake te cinel pes avri. Ale našťi la bikenel le cudzincenge, bo prephagľahas oda lav, so la diňa. Te la lela peskre čhaske, mušinel pašal late te kerel sar pašal peskri čhaj. Te peske oda murš lela avra romňa, našťi del la ešebnona frimeder pravos pro chaben, pro gada aňi pro manželsko dživipen sar la dujtona. Te oda murš kala trin veci na doľikerela, odi džuvľi šaj lestar džal het a na mušinel leske te počinel ňisave love. Te vareko demela varekas avke, hoj merela, mušinel tiš te merel. Te pes oda ačhiľa, kajte ov na kamľa les te murdarel, ale o Del oda domukľa, sikavava tuke than, kaj oda manuš šaj denašel. Ale te vareko chal choľi pre varesavo manuš a murdarel les, mušinel te merel, a kajte denašľa paš o oltaris, odle les odarik a mušinel the avke te merel. Dojekh dženo, ko demela peskre dades abo peskra da, mušinel te merel. Oda, ko čorela varekas a paľis les bikenela, abo ole manušes arakhena ke leste, mušinel te merel. Dojekh, ko košela peskre dades vaj peskra da, mušinel te merel. Te pes o murša maškar peste vesekedinena a jekh demela avres le bareha abo le vasteha avke, hoj na merela, no ačhela te pašľol pro hadžos, ale paľis ušťela pal o hadžos a šaj phirela avral la pacaha, oda dženo, ko leske oda kerďa, na ela vinnovato. Ale mušinel leske te prepočinel vaš o časos, so našťi kerel buči, the vaš oda, so leske kampela, hoj te sasťol avri. Oda dženo, ko demela peskre otrokos abo peskra otrokiňa la pacaha avke, hoj leske takoj merela tel o vasta, mušinel te el potrestimen. Ale te oda otrokos dživela jekh abo duj džives, leskro raj na ela potrestimen, bo sas leskro otrokos. Te pes o murša maškar peste marena a demena varesava khabňa džuvľa a oj našavela peskre čhavores, ale oj korkori oda predživela, oda dženo mušinel te počinel oda, so lestar mangela lakro rom – ajci, keci domukena o sudci. Ale te odi džuvľi merela, o trestos ela o dživipen vaš o dživipen, e jakh vaš e jakh, o dand vaš o dand, o vast vaš o vast, o pindro vaš o pindro, o labarďipen vaš o labarďipen, e rana vaš e rana a e dukh vaš e dukh. Te vareko demela peskre otrokos abo otrokiňa pal e jakh avke, hoj les korarela, mušinel les vaš e jakh te premukel. A te peskre otrokoske abo otrokiňake demela avri o dand, mušinel len vaš o dand te premukel. Te varekas o bikos murdarela le rohenca, mušinel te el murdardo le barenca a leskro mas pes našťi chal, ale oda dženo, kaskro sas o bikos, na ela vinnovato. Ale te oda bikos angloda džalas pro manuša a o nipi dovakerenas le chulajiske, a ov les na phandľa andre ohrada, a o bikos murdarela muršes vaj džuvľa, mušinel te el murdardo le barenca a the o chulaj mušinel te merel. Ale oda dženo šaj cinel avri peskro dživipen avke, hoj počinela ajci, keci pes lestar mangela. Te o bikos murdarela varesave čhas abo čha, mušinela pes tiš te kerel pal kada zakonos. Te o bikos murdarela otrokos abo otrokiňa, mušinel te počinel ole dženeske, kaskro sas o otrokos, tranda (30) rupune a le bikos mušinen te murdarel le barenca. Te vareko otkerela abo kopaľinela avri chaňig a na učharela la andre a perela andre o bikos abo o somaris, oda dženo, kaskri hiňi e chaňig, mušinel te počinel rupune ole dženeske, kaskro sas o džviros, a oda murdalo džviros ačhela leske. Te varesavo bikos murdarela aver dženeskre bikos, le džide bikos bikenena a o love the le murdale bikos maškar peste rozďelinena. Ale te pes džanelas, hoj oda bikos angloda avke kerelas a leskro chulaj pre leste na delas pozoris, mušinel vaše te počinel – o bikos vaš o bikos – a o murdalo bikos ačhela leske. Te vareko čorela le bikos abo bakrores a murdarela vaj bikenela les, mušinela te del pale vaš jekh bikos pandž biki a vaš jekh bakroro te del pale štar bakrore. Te ole dženes prichudena, sar čorel, a zraňinena avke, hoj merela, oda dženo na ela vinnovato vaš leskro meriben, ale te pes kada ačhela sar imar vidňisaľola, ela vaš oda vinnovato. Oda, ko čorďa, mušinel vaš oda te počinel. Te les na ela sar te počinel, mušinela te el bikemen vaš ajci love, keci monas o čorde veci. Te pes ke leste arakhela o čordo džviros, či bikos, somaris vaj bakro, mušinela vaše te visarel pale duvar ajci. Te vareko pašinela peskre dobitki a mukela len te džal te chal avri e cudzo maľa abo e viňica, akor oda dženo mušinela te visarel pale peskre nekfeder uľipnastar pal e maľa the viňica. Te vareko labarela peskri maľa a odi jag predžala prekal o kraki a chudela te labol avreskri maľa, a zlabola leske o zrnos či pro kopi vaj pre maľa, oda dženo, ko kerďa odi jag, mušinela te visarel pale vaš savoro, so zlabiľa. Te vareko dela aver dženeske te garuvel o rup abo aver veci a te vareko aver leske andral o kher len čorela, a te chudena ole dženes, savo čorelas ola veci, mušinela leske te visarel pale duvar ajci. Ale te les na prichudena, ela privičimen oda dženo, kaske sas dine ola veci, anglo Del a mušinela te phenel čačipen, hoj ov na iľa aver dženeskre veci. Te hin varesavo vesekedišagos pal o barvaľipen, či džal pal o bikos, somaris, bakro, gada, abo vareso aver, pal soste sodujdžene phenena: „Oda hin miro,“ akor sodujdžene mi džan anglo Del. Oda dženo, pre kaste sikavela o Del, hoj hino vinnovato, mušinela te del aver dženeske duvar ajci. Te vareko dela avre manušeske te stražinel le somaris, le bikos, le bakres, abo avre džviros, a te oda džviros murdaľola, abo ela zraňimen, abo les čorena, a na ela švedkos, oda manuš mušinel te lel vera anglo Del, hoj le džviros na čorďa. Akor oda, kaskro sas o džviros, mušinel oda te prilel a oka manuš leske na mušinela te del pale. Ale te leske čačes čorďa, mušinela leske vaš oda te visarel pale. Te les čačes o dzivo džviros rozčhingerďa, ov len mušinel te sikavel ole dženeske, kaskre sas, hoj leske te pačal. Akor na mušinela leske te visarel pale. Te vareko peske lela kečeň le džviros avre manušestar a o džviros ela zraňimen abo murdaľola a leskro chulaj na ela paš oda, mušinela leske te počinel ajci, keci molas. Ale te pes oda ačhela akor, sar o chulaj ela paš oda, na mušinela vaš oda te počinel. Te o džviros sas dino kečeň vaš o love, na mušinela buter te počinel le chulajiske. Te varesavo murš pašľola la pačivaľa čhaha, savi mek na sas mangaďi, mušinela la te lel romňake, a te počinel lakre dadeske vaš late. Ale te la ňisar na kamela lakro dad leske te del romňake, oda murš the avke počinela ajci, keci pes počinel vaš e pačivaľi čhaj. La čaroďejňička na mukeha te dživel. Te vareko pašľola le džviroha, mušinel te merel. Te vareko obetinela avre devlenge a na ča le RAJESKE, mušinel te merel. Pro cudzincos na džaha zorales aňi na trapinena les, bo the tumen sanas cudzinci andro Egipt. La vdova aňi le široten ma trapinen, ale te oda kereha, me čačes šunava avri lengro roviben, te on vičinena pre ma. Akor miri choľi labola pre tumende a murdarava tumen la šabľaha, hoj tumare romňa ačhena vdovi a tumare čhave ena široti. Te deha kečeň varekas čores mire manušendar maškar tumende, ma ľiker tut ke leste sar užerňikos: Ma le lestar buter, ale ča ajci, keci les diňal kečeň. A te leha varekastar o plašťos sar e zaloha, de leske les pale, medik na zadžala o kham. Se les nane ňič aver, ča oda jekh plašťos, saveha pes učharel. Sar šaj džal te sovel? Te ov vičinela ke mande, šunava les avri, bo som lačhejileskro. Ma vaker namištes pro Del a ma koš tire vodcas. De mange o dari tire zrnostar, moľatar the olivove olejostar. De mange tire ešebne čhas. De mange tire ešebne bikos the bakres. Efta džives ela paš peskri daj a pro ochtoto džives mange les deha. Aven mire sveta manuša. Ma chan mas olestar, so o dziva džviri rozčhingerde pre maľa, ale čhiven les le rikonenge. Ma rozľidža nalačho hiros. Na pomožineha le manušeske, savo hino vinnovato, oleha, hoj svedčineha falošňe. Ma ľiker tut paš aver džene, kajte hine but, hoj te keres o nalačho. Sar svedčines pro sudos, ma previsar prekal lende o čačipen, aňi ma zaačh tut vaš ňikaske pro sudos vaš oda, hoj hino čoro manuš. Te arakheha tire ňeprijaťeľiskre bikos abo somaris, mušines leske len te anel pale. A te dikheha, hoj o somaris tire ňeprijaťeľiskro perel tel o veci, save ľidžal, ma visar tut lestar, ale pomožin leske les te hazdel upre. Ma previsar o čačipen le čore manušeskro vaš leskri veca pro sudos. Mi el tutar dur o falošna lava. Ma murdar oles, ko nane vinnovato a hino čačipnaskro, bo odsudzinava oles, ko oda kerela. Ma de tut te prepočinel, bo oda korarel the olen, kas hin phundrade o jakha, a previsarel o lava le čačipnaskre manušengre. Ma trapinen le cudzincos. Džanen mištes, sar pes šunel oda cudzincos, bo korkore sanas cudzinci andro Egipt. Šov berš sadzineha pre tiri maľa a skideha pal late savoro uľipen, ale andro eftato berš pre maľa na kereha ňič. Mi chan pal late tire čore manuša a mi chan o maľakre džviri oda, so ačhela pal lende. Avke ker la viňicaha the le olivove stromenca. Šov džives ker tiri buči, ale pro eftato džives ma ker ňisavi buči, hoj tuke te odpočovines tu, tiro bikos the somaris, o čhavo tira služkakro the o cudzincos. Keren savoro, so tumenge prikazinďom! O nava avre devlengre ma leperen a aňi len te na šunďol andral tumaro muj! Trival andro berš oslavineha o inepi pre miri pačiv. Doľikereha o inepos le Marengro bi o Kvasos andro časos, so sas dino, andro čhon Abib, bo andre oda čhon avľal avri andral o Egipt. Efta dživesa chaha ola mare, avke sar tuke prikazinďom. Našťi man aves te lašarel bijal e obeta. Paľis oslavineha o inepos la Žatvakro, sar chudeha te skidel o ešebno uľipen tira bučatar, so sadzinďal pre maľa. A jesone, akor sar skideha upre dujtovar o uľipen, oslavineha o inepos la Žatvakro. Sako berš, andre kala inepi, mušinen savore tumare murša te avel anglo Adonaj, tumaro RAJ, hoj man te lašaren. Ma av te obetinel mange rateskri obeta jekhetane le mareha, andre savo hin o kvasos. O žiros le ineposkra obetatar na mukeha dži tosara. Sako berš aneha andro Chramos le RAJESKRO, tire Devleskro, o nekfeder veci tire ešebne uľipnastar. La terňa kozica ma tav andre lakra dakro thud. Bičhavav angle tu le aňjelos, hoj tut te chraňinel pro drom, a te anel tut pre oda than, savo tuke pripravinďom. Ale den pozoris a šunen mištes, so tumenge phenela. Ma vzburinen tumen pre leste, bo na odmukela tumenge, se bičhaďom les andre miro nav. Ale te les šunena a kerena savoro, so tumenge phenela, akor me man marava savore tumare ňeprijaťeľenca a ačhavava man pre ola, ko pes ačhaven pre tumende. Se miro aňjelos džala angle tumende a ľidžala tumen andre phuv le Amorejčanengri, le Chetitanengri, le Perizejengri, le Kanaančanengri, le Chivijengri the le Jebusejengri, saven zňičinava. Ma banďuven angle lengre devla a aňi ma služinen lenge. Ma keren avke sar on! Ale mušinen te zňičinel ole modlen a te phagerel lengre sveta slupi. Te služinena ča le RAJESKE, tumare Devleske, me tumenge požehňinava o chaben the o paňi a o nasvaľiben tumendar odlava. Akor andre tumari phuv aňi jekh džuvľi, savi ela khabňi, na našavela peskre čhavores a ňisavi džuvľi na ela bi o čhave. A dava tumenge but te dživel. Me kerava, hoj tumare ňeprijaťeľa tumendar darana a ela maškar lende zmetkos, sar tumen lenca marena. Kerava, hoj pes tumendar visarena a denašena het. Bičhavava pre lende le sršňen, hoj te traden avri le Chivijen, Kanaančanen the le Chetitanen. Na tradava len avri tumendar tel jekh berš; te oda kerďomas, e phuv uľahas sar e pušťa a o dzivo džviros ode uľahas but pre tumende. Ale tradava len avri po sikra tumendar dži akor, medik tumen na rozmnožinena, hoj tumenge te zalen odi phuv. Tumari phuv ela le Lole morostar dži paš o moros, kaj bešen o Filišťinci a la pušťatar dži paš o paňi Eufrat, bo me dav andre tumare vasta ole manušen, save ode bešen, hoj len te traden avri. Ma phanden e zmluva lenca, aňi lengre devlenca. Ma domuken ole manušen te bešel andre tumari phuv, bo te oda kerena, on tumen scirdena, hoj te keren binos angle ma. Te služinena lengre devlenge, zachudela tumen oda andre pasca. Paľis o RAJ le Mojžišoske phenďa: „Aven ke ma upre pro verchos tu, o Aron, o Nadab, o Abihu the o eftavardeš (70) izraelika vodci a dural tumen mange klaňinena a lašarena man. Ča tu korkoro ke ma aveha pašeder a ňiko aver. O manuša te na aven upre pro verchos.“ O Mojžiš avľa ko manuša a vakerelas lenge savore lava the zakoni le RAJESKRE. Savore manuša odphende jekhe hangoha: „Keraha savoro, so phenďa o RAJ.“ Akor o Mojžiš pisinďa savore lava, so o RAJ vakerelas. Sig tosara ušťiľa a paš o verchos ačhaďa oltaris the dešuduj (12) sveta slupi prekal o dešuduj izraelika kmeňi. Paľis bičhaďa terne Izraeliten, hoj le RAJESKE te anen o labarde obeti a te murdaren terne biken pre smiromoskri obeta. Avke o Mojžiš iľa jepaš ole ratestar a čhiďa andro čare, a aver jepašeha pokropinďa o oltaris. Paľis iľa o zvitkos le Devleskre zakonenca a zoraha genelas anglo manuša. On phende: „Šunaha the keraha savoro, so o RAJ phenďa.“ Akor o Mojžiš iľa o rat andral o čare, pokropinďa le manušen a phenďa: „Kada hin o rat la zmluvakro, savi o RAJ phandľa tumenca, savi hiňi zathoďi pre savore kala prikazaňja.“ Paľis gele pro verchos o Mojžiš, o Aron, o Nadab, o Abihu the o eftavardeš (70) izraelika vodci a dikhle le Izraeloskre Devles. Tel leskre pindre sas sar te zafiriskri dlažba, belavo sar žužo ňebos. O RAJ na hazdňa pro izraelika vodci o vast, kajte les dikhle. Paľis chanas the pijenas. Avke o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Av ke ma pro verchos a ačh ode. Dava tuke o zakonos the o prikazaňja, so pisinďom pro barune tabli, hoj te sikľon.“ Avke o Mojžiš the leskro služobňikos o Jozua ušťile a o Mojžiš geľa pre le Devleskro verchos. A le vodcenge phenďa: „Ačhen kade, medik na avaha pale. Ela tumenca o Aron the o Hur a te ela tumen vareso, džan pal lende.“ Sar o Mojžiš geľa upre pro verchos, e chmara zaučharďa o verchos. Le RAJESKRI slava avľa tele pro verchos Sinaj a šov džives les zaučharelas la chmaraha a pro eftato džives o RAJ zvičinďa pro Mojžiš andral e chmara. Le Izraelitenge dičholas e slava le RAJESKRI sar e jag, so labolas pro špicos le verchoskro. O Mojžiš geľa andre chmara, sar geľa upre pro verchos, a sas ode saranda (40) dživesa the saranda rača. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge, hoj prekal ma te kiden avri o dari. Prilen oda dojekhestar, ko man kamel te del korkoro pestar. Kajse dari prilen: Somnakaj, rup, brondzos, fijalovo, ľoľi the purpurovo vlna, sane pochtana, kozakri srsť, baranoskri cipa farbimen pro loles, tuleňiskri cipa, akacijoskre kašta, olejos prekal o lampi, koreňje prekal o olejos te pomazinel the pro voňavo kaďidlos, onixoskre the aver vzacna bara pro efodos the pro naprsňikos. A mi keren mange o Svetostankos, hoj te dživav maškar tumende. O Svetostankos the savore veci andre kerena pal oda planos, so tuke sikavava.“ „Le akacijoskre kaštestar keren e archa 110 centimetri džinďarďi, 66 centimetri buchľi the 66 centimetri uči. Obthov la andral the avral le žuže somnakaha a pašal late ker somnakuno pasos. Kereha prekal late the štar somnakune kružki, so zachudeha pre lakre pindre: duj pre jekh sera a duj pre aver sera. Paľis kereha o dručki le akacijoskre kaštestar a obcirdeha len le somnakaha. O dručki zaispideha andro kružki pal soduj seri, hoj pes te del te hordinel. O dručki ačhena andre ola kružki, našťi len te lel avri. Andre archa thoveha o duj barune tabli le prikazaňjenca, save tuke dava. O kritos, saveha pes učharela e archa, kereha le žuže somnakastar 110 centimetri džinďardo the 66 centimetri buchlo. Le žuže somnakastar kereha duje cheruben pro soduj agora pro kritos la archake. Jekh cherubos kereha pre jekh agor a dujto pre aver, a kereha len jekhetane la archakre kritoha. Ole cherubenge ena rozcirdle o kridli upre a zaučharena lenca e archa. Ena visarde le mujeha ke peste a dikhena pro kritos. Le kritoha učhareha e archa a thoveha andre o barune tabli, save tuke dava. Ode, upral o kritos maškar o duj cherubi, so hine upral e archa la zmluvakri, man tuha arakhava a dava tuke savore mire prikazaňja prekal o Izraeliti.“ „Kereha o skamind le akacijoskre kaštestar 88 centimetri džinďardo, 44 centimetri buchlo the 66 centimetri učo. Obthoveha les le žuže somnakaha a pašal leste kereha somnakuno pasos a pašal o skamind kereha ľišta buchľi sar e burňik a pre late o somnakuno pasos. Pre late kereha štar somnakune kružki, save prithoveha pro rohi paš leskre štar pindre. Pašes paš e ľišta ena o kružki, andre save pes thovena o dručki, hoj pes te del te hordinel o skamind. O dručki kereha le akacijoskre kaštestar a obcirdeha len le somnakaha. A mek kereha le žuže somnakastar o taňira, o kuča, o čarore the o džbani pre moľakri obeta. Thoveha o sveto maro furt angle mande pre oda skamind.“ „Kereha somnakuno svietňikos le žuže somnakastar. Calo svietňikos pes mi kerel jekhe kotorestar: o maškaruno kotor, o podstavcos, o rameni the o kvitki le pučikenca. Pro svietňikos ker šov rameni. O rameni avena avri le maškarune kotorestar, trin pal jekh sera a trin pal aver sera. Pro ešebno ramenos ela kerde trin kvitki le pučikenca le mandlendar; pro dujto ramenos tiš ela kerde trin kvitki le pučikenca le mandlendar. Kavke ela kerdo pre savore šov rameni, so aven avri le maškarune kotorestar. Pro maškaruno kotor ela kerde štar kučora, so dičhon sar kvitki le pučikenca le mandlendar. Jekh pučikos ela tel o ešebna duj rameni maškaral, kaj pes zachudel o rameni, a avke ela the tel e dujto para the trito para. O svietňikos le ramenca the le kvitkenca mušinel te el kerdo jekhe kotorestar le žuže somnakastar. Pro svietňikos ker efta lampi. O lampi thoveha avke, hoj te švicinen anglo svietňikos. Ker paš leste the o kliešťi prekal o svietňikoskre knoti the o cikne lopatki le žuže somnakastar. O svietňikos the savoro, so kampel paš leste, ker tranda the pandž (35) kilendar le žuže somnakastar. De pozoris pre oda, hoj pes savoro te kerel pal oda planos, so tuke sikaďom pro verchos.“ „O Svetostankos kereha le deše lepedendar, so ena kerde le sane pochtanendar la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar, pre save o majstros šukares sivela le cheruben. Dojekh lepeda ela dešuduj (12) metri džinďarďi a duj metri buchľi. Avke ena kerde savore lepedi. Pandž lepedi ena zaside jekhetane a aver pandž tiš. Avke lendar ena duj bare lepedi. Pro agor jekha bara lepedake prisiveha fijalova kružki. Kada kereha the pre jekh agor pre dujto bari lepeda. Siveha penda (50) kružki pro agor jekha lepedake the pro agor dujta lepedake avke, hoj o kružki te aven jekh angle aver. Ker penda somnakune čati, savenca sphandeha o bare lepedi avke, hoj o Svetostankos ela jekh. O Svetostankos upral zaučhareha la lepedaha, so ela kerďi la kozakra srsťatar. Kajse lepedi kereha dešujekh (11) a dojekh ela dešutrin (13) metri džinďarďi a duj (2) metri buchľi. Paľis ole lepedendar zasiveha pandž jekhetane a aver šov tiš zasiveha jekhetane, avke lendar ena duj bare lepedi. Sar zaučhareha o Stanos, šovto lepeda anglo Stanos prethoveha pro jepaš. Siveha penda (50) kružki pro agor jekha bara lepedake, a aver penda siveha pro agor dujta bara lepedake. Ker penda brondzune čati; o čati thov andro kružki a lenca prichudeha paš peste o lepedi. Oda, so ačhela buter la dujta bara lepedatar, mi el figimen pre paluňi sera le Svetostankoskri. E Stanoskri lepeda ela 55 centimetri buchleder sar o Stanos a ačhela te figinel pal soduj seri a avke zaučharela calo Svetostankos. Ker aver duj lepedi, hoj pes lenca o Stanos te učharel andre. Ešebno kereha le baranoskra cipatar, so ela farbimen pro loles, a upral late ela e lepeda le tuleňiskra cipatar.“ „Kereha o rami le akacijoskre kaštestar prekal o Svetostankos. Dojekh ramos ela 4 metri džinďardo a 66 centimetri buchlo. Kereha duj jednaka kaštune rameni, so hine zachudle jekhetane le maškarune kaštorenca. Pre savore rami ena kala rameni. Ker biš (20) rami prekal e južno sera. Prekal ola biš rami ker saranda (40) rupune podstavci – duj tel dojekh ramos prekal leskre duj pindre. The prekal e severno sera ker biš rami the saranda rupune podstavci – duj tel dojekh ramos. Kereha šov rami prekal e paluňi sera pro zapados a paš oda kereha mek duj rami pro rohi pre paluňi sera. Mušinen te el prephandle andre peste le kružkenca telunestar dži upre. Kavke len kereha a thoveha pro soduj rohi. Savore rami pre paluňi sera ena ochto a ena thode pro dešušov (16) rupune podstavci – duj tel dojekh ramos. Le akacijoskre kaštestar kereha o druki prekal o Svetostankos: pandž pre severno sera, pandž pre južno sera a pandž pre zapadno paluňi sera. Maškaruno drukos predžala prekal o maškar le ramenge a oda jekhe Svetostankoskre agorestar dži ke aver. O rami obcirdeha le somnakaha a kereha upre somnakune kružki, andre save pes thovena o druki, so ena tiš obcirdle le somnakaha. O Svetostankos kereha pal oda planos, so tuke sikaďom pro verchos.“ „Kereha the o pochtan la fijalova the ľoľa the purpurova vlnatar, pre save o majstros šukares sivela le cheruben. Figineha les pro štar somnakune slupi le akacijoskre kaštestar. The o hački upre ela somnakune. O slupi ačhena pro štar rupune podstavci a o pochtan figin pro hački, hoj te odďelinel o Sveto than le Neksveteder thanestar a pal leste thoveha e archa la zmluvakri le duje barune tablenca. Andro Neksveteder than zaučhareha e archa lakre kritoha. Anglo Neksveteder than thoveha o skamind pre severno sera a o svietňikos pre južno sera. Anglo than, sar pes džala andro Stanos, kereha o pochtan la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar a upre siveha šukar veci. Hoj te figines oda pochtan, kereha pandž slupi le akacijoskre kaštestar a obcirdeha len le somnakaha a kereha upre the o hački le somnakastar. Kereha prekal o slupi pandž podstavci le brondzostar.“ „Paľis kereha le akacijoskre kaštestar oltaris. Mušinel te el kerdo andre kocka 220 centimetri džinďardo the 220 centimetri buchlo a 130 centimetri učo. Upral pal leskre štar agora kereha po jekh rohos, ajse sar hin le biken. Kala rohi the o oltaris ela kerdo jekhe kotorestar a obthoven calo oltaris le brondzoha. Ker the bare čare pro prachos, lopati, cikne čare, vidli the cikne lopatki pro angara. Savoro sersamos ker le brondzostar. Kereha brondzuňi rošta a pre lakre rohi prithoven štar brondzune kružki. E rošta thoveha andral tel e obruba maškar o oltaris. Prekal o oltaris ker o dručki le akacijoskre kaštestar a obcirde len le brondzoha. O dručki pes zaispidela andro kružki, so ena pal soduj seri pro oltaris, hoj pes te prehordinel. Ker les le deskendar sar phundraďi truhla, avke sar tuke sikaďom pro verchos.“ „Ker e dvora pašal o Svetostankos. Pre južno dvorakri sera ker o lepedi le sane pochtanestar; jekh sera mi el džinďarďi saranda the štar (44) metri le biš (20) slupenca pro biš brondzune podstavci. O hački the o maškarune tički ko slupi mi en le rupestar. Avke the pre severno sera ena biš slupi pro biš brondzune podstavci. O hački the o tički ko slupi mi en le rupestar. Pre zapadno dvorakri sera ena o lepedi bišuduj (22) metri džinďarde a deš slupi pro deš podstavci. E angluňi dvora pro vichodos ela tiš bišuduj metri buchľi. E lepeda pro vudar ela buchľi eňa metri a ela kerďi le sane pochtanestar, savo ela šukares avrisido la belava, fijalova the ľoľa vlnaha, a ela figimen pro štar slupi a pro štar podstavci. Savore slupi pašal e dvora mušinen te el zaphandle ke peste le rupune tičkenca. Lengre hački mušinen te el le rupestar a o podstavci le brondzostar. E dvora mi el 44 metri džinďarďi, 22 metri buchľi the 220 centimetri uči. Ola lepedi ena kerde le sane pochtanestar a o podstavci le brondzostar. Savoro aver sersamos pre služba andro Svetostankos the o koľiki prekal o Svetostankos the prekal e dvora, ena le brondzostar.“ „Prikazin le Izraelitenge, hoj tuke te anen o nekfeder olivovo olejos pro svietňikos, hoj furt te labol o švetlos. O Aron the leskre čhave mušinen te del pozoris, hoj odi lampa furt te labol andro Svetostankos anglo pochtan, so hino angle archa. Ode anglo RAJ mušinel te el labardo o svietňikos calo rat dži tosara. Kada prikazis mušinen te doľikerel o Izraeliti the lengre potomki pro furt.“ „Prikazin, hoj le Izraelitendar te aven angle ma tiro phral o Aron the leskre čhave o Nadab, Abihu, Eleazar the o Itamar, bo kamav, hoj mange te služinen sar rašaja. Le Aronoske kereha pošvecimen ruchos, hoj te el urdo andro šukariben the andre pačiv. Vičin savore krajčiren, saven diňom goďaveripen a phen lenge, hoj te siven le Aronoske rašajiko ruchos, hoj mange te služinel sar rašaj. Mi siven ajse ruchi: o naprsňikos, o efodos, o ruchos, o parno džinďardo gad, o turbanos the o sirimos. Kala gada kerena le Aronoske the leskre čhavenge, hoj mange te služinen sar rašaja. Savoro ela kerdo la belava, fijalova the ľoľa vlnatar, le somnakune thavestar the le sane pochtanestar.“ „O efodos mi siven la belava, fijalova the ľoľa vlnatar, le somnakune thavestar the le sane pochtanestar. Kerela pes upre duj kotora, so pes zachudena pro vali a spojinena pes le efodoskre uprune kotorenca. O sirimos, saveha pes phandela o efodos pašal o per, mušinel te el sido la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar, le somnakune thavestar the le sane pochtanestar. Leha duj onixoskre bara a randeha upre o nava le Jakoboskre čhavengre: šov nava pre jekh bar a aver šov nava pro dujto bar šoroha, avke sar uľile. Kereha oda sar o majstros, savo randel avri o pečaťidlos pro bara. Avke randeha avri pro soduj bara o nava le Jakoboskre čhavengre a paľis len thoveha andro somnakune ramici. Paľis prichudeha pro efodos pre oda than, so pes thovel pro vali o bara, so leperena le Izraeloskre čhaven. O Aron len hordinela pro soduj vali anglo RAJ, hoj len te leperel. Kereha mek duj somnakune ramici the duj lancici le žuže somnakastar. Kereha len sar prephandle špargi a prichudeha len pro ramici.“ „Kereha o naprsňikos, prekal savo pes rodela avri le Devleskri voľa – kereha les avke sar majstros. Kereha les la belava, fijalova the ľoľa vlnatar, le somnakune thavestar the le sane pochtanestar. Ela prethodo duvar andre kocka, džinďardo the buchlo 22 centimetri. Thoveha pre leste andro štar šori kala vzacna bara: andro ešebno šoros o rubinos, o topasos the o smaragdos; andro dujto o malachitos, o zafiris the o diamantos; andro trito o opalos, o achatos the o ametistos; andro štarto o chrizolitos, o onixos the o jaspisos. Thov len andro somnakune ramici. Pre ola dešuduj (12) bara ena avrirandle o nava le Jakoboskre dešuduje čhavengre. Pre dojekh bar mušinel te el avrirandlo jekh kmeňoskro nav avke, sar pes kerel o pečaťidlos. Pro naprsňikos kereha lancici le žuže somnakastar prephandle sar špargi. Mek kereha duj somnakune kružki a prisiveha len pre leskre duj uprune rohi a soduj somnakune špargi prichudeha ke ola kružki. Pro vali prichudeha o somnakune špargi pro somnakune ramici a avke len prichudeha anglunestar pro efodos. Ker duj somnakune kružki a prichude len andral pro soduj telune rohi le naprsňikoskre paš o efodos. Ker mek duj somnakune kružki a prichude len pro anglune agora le efodoskre ode, kaj hino zasido o efodos upral o sirimos. O kružki pro naprsňikos prichude ko efodoskre kružki la belava špargaha avke, hoj te el upreder le sirimostar a te na pes o naprsňikos čhalavel. Sar o Aron džala andro Sveto than, urela pre peste kada naprsňikos, pre savo ena avrirandle o nava le Jakoboskre čhavengre. Akor mange me, o RAJ, furt leperava pre mire manuša. Andro naprsňikos thovena o sveta losi Urim the Tumim, hoj te el le Aronoske paš o jilo, sar avela anglo RAJ andro Neksveteder than. Avke o Aron furt hordinela o naprsňikos, hoj pes te dodžanel miri voľa prekal o Izraeliti.“ „Paš o efodos ker plašťos a mi el calo la fijalova vlnatar. Pro plašťos ela maškaral avrimuklo than pro šero, so ela sido zorale thaveha, hoj pes te na rozparinel. Pre teluno agor siveha granatoskre phaba la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar a maškar lende cikne somnakune zvončeki. Avke pes čerinena o phaba le zvončekenca pašal teluno agor le plašťoskro. O Aron les urela, sar kerela e rašajiko služba. Sar avela anglo RAJ pro Sveto than, abo sar džala avri, šunďola lengro hangos pro znameňje, hoj te na merel.“ „Le žuže somnakastar ker somnakuňi čelenka a rande andre o lava, avke sar pes kerel o pečaťidlos: ‚Sveto le RAJESKE.‘ Prichudeha la la belava špargaha pre angluňi sera pro turbanos. E čelenka, so ela le Aronoste pro šero, sikavela, hoj ov lel pre peste e vina vaš o obeti, so namištes obetinena o Izraeliti. Avke me, o RAJ, prilava le Izraelitengre obeti. Siv leske parno džinďardo gad the turbanos le loke pochtanestar a ker the farebno sirimos.“ „Siv le rašajenge parne džinďarde gada, o čapki the o sirimi, hoj le Aronoskre čhave te aven urde andro šukariben the andre pačiv. Uri andre kala gada le Aron the leskre čhaven. Pomazin len, pošvecin len a ačhav len sar rašajen, hoj mange te služinen. Siv lenge o telune gada, hoj len te učharen le perestar dži ko čanga, hoj te na dičhol lengro langipen. O Aron the leskre čhave hordinena o parne džinďarde gada, sar džana andro Svetostankos abo sar džana paš o oltaris the andro Sveto than, hoj te na keren binos a te na meren.“ Kada ela prikazis prekal o Aron the prekal leskre potomki pro furt. „Sar pomazinena rašajenge le Aron the leskre čhaven, hoj mange te služinen, leha sastes terne bikos the duje bakren bi e chiba. Le nekfeder arestar kereha vajkeci mare bi o kvasos le olivove olejoha the vajkeci bi o olejos; ker the sane marikľa, so makheha le olejoha. Ola mare thoveha andro košaris a an len angle mande, sar obetineha le bikos the duje bakren. Paľis an le Aron the leskre čhaven anglo vudar le Svetostankoskro a obžužar len le paňeha. Uri pro Aron o parno džinďardo gad the o plašťos a upral uri o efodos the o naprsňikos. Paľis phand pašal leste o efodoskro sirimos. Pro šero leske thov o turbanos a upral prichude e sveto somnakuňi čelenka. Paľis le o olejos, čhor leske les pro šero a pomazin les. An the leskre čhaven a uri lenge o parne džinďarde gada. Paľis phand o sirimos pašal o Aron the pašal leskre čhave a pro šero lenge thov o čapki. Lengro rašajipen ačhela pro furt. Aleha pošvecineha le Aron the leskre čhaven andre služba. An terne bikos anglo Svetostankos a o Aron the leskre čhave mi thoven o vasta pre leskro šero. Murdareha les anglo RAJ paš o vudar, sar pes džal andro Svetostankos. Ole bikostar le sikra rat a makh le angušteha o rohi pro oltaris. Čhiv avri o rat, so ačhela, telal paš o oltaris. Paľis le savoro žiros, so učharel leskre andrune kotora, o nekfeder kotor la pečinkatar the soduj ľadvini lengre žiroha, a kada savoro labar pro oltaris. O mas, e cipa the o goja labar avri le taboristar. Kadi hiňi e obeta vaš o binos. Paľis le jekhe bakres a o Aron the leskre čhave mi thoven pre leskro šero o vasta. Murdar les a pokropin le rateha o seri pro oltaris. Le bakres rozčhinger pro kotora, žužar andro paňi leskre andrune kotora the o pindre a thov oda paš ola aver kotora the paš o šero. Akor cale bakres labar pro oltaris. Oda hin e labarďi obeta prekal o RAJ, e lačhi voňa, e obeta kerďi la jagaha prekal o RAJ. Paľis leha le dujte bakres a o Aron the leskre čhave mi thoven peskre vasta pre leskro šero. Murdar les, le sikra rat a makh leha telal le Aronoskro čačo kan. Avke ker the leskre čhavenge. Makh lenge the o angušt pre čačo vast the pro pindro. Okle rateha pokropin o oltaris dookola. Paľis le oda rat, so hino pro oltaris, the o olejos a pokropin le Aron the leskre čhaven the lengre ruchi. Kavke ela o Aron pošvecimen peskre ruchenca a the leskre čhave peskre ruchenca. Avke le o žiros le bakrestar, o žirošno chvostos, o žiros so zaučharel leskre andrune kotora, o nekfeder kotor la pečinkatar, soduj ľadvini le žiroha the e čači čang. Kada ela o bakroro pro posveťeňje. Paľis andral o košaris le marenca bi o kvasos, so hino thodo anglo RAJ, le maro bi o olejos, the maro le olejoha the sane marikľa. De oda maro le Aronoske the leskre čhavenge andro vasta. On oda mi hazden upre, hoj te sikaven, hoj oda hin pošvecimen prekal o RAJ. Paľis le lendar oda daros a labar pro oltaris la labarďa obetaha sar voňavo obeta le RAJESKE. Kadi ela obeta kerďi la jagaha prekal o RAJ. Paľis hazde upre o bakreskro koľin, so sas obetimen pre le Aronoskro posveťeňje, hoj te sikaves, hoj oda mas hino pošvecimen prekal o RAJ. Kada kotor ela dino tuke. O koľin, so hino hazdlo upre, the e čang, so hiňi diňi pre obeta, pošvecin. Ola kotora le bakrestar ena pošvecimen prekal o Aron the prekal leskre čhave. Oda hino miro prikazis: O koľin the e čang furt ela o kotor le Aronoske the leskre čhavenge, sar mire izraelika manuša anena o smiromoskre obeti. Oda hino daros le manušendar mange, le RAJESKE. Le Aronoskre rucha mi prelen leskre čhave pal leste, hoj andre lende te aven pomazimen the pošvecimen andre rašajiko služba. Oda čhavo, savo pal leste prelela e rašajiko služba a avela andro Svetostankos te služinel andro Sveto than, mušinela efta dživesa oda ruchos pre peste te urel. Paľis le ole bakres pro posveťeňje andre rašajiko služba a tav leskro mas pro sveto than. Oda mas the o mare andral o košaris chana o Aron the leskre čhave anglo vudar le Svetostankoskro. On mi chan oda, so sas obetimen vaš lengro odmukľiben, sar sas pošvecimen the ačhade andre rašajiko služba. Ňiko aver našťi chal ole chabenastar, ča o rašaja, bo hino sveto. A te ole masestar abo le marestar ačhela dži tosara, labar oda pre jag. Našťi pes oda chal, bo hino sveto. Le Aronoha the leskre čhavenca ker savoro avke, sar tuke prikazinďom. Efta dživesa pes pošvecinena o rašaja. Sako džives, o manuša mušinen te anel terne bikos sar obeta vaš o binos pro zmjereňje. O oltaris obžužareha avke, hoj upre aneha e obeta vaš o binos a pomazineha les, hoj te el sveto. Efta dživesa obžužareha o oltaris, hoj les te pošvecines. Avke ela o oltaris neksveteder. Savoro, so pes lestar chudela, ela sveto. Sako džives obetineha pro oltaris duje jekheberšeskre bakroren: jekhes tosara a dujtones rači. Paš o ešebno bakro prithov kilos nekfeder aro, zmišimen ľitra olivove olejoha a rozčhiv ľitra mol sar moľakri obeta. Dujte bakrores obetineha rači – avke sar the e tosaraskri obeta – la moľaha the le areha mišimen le olejoha, so ela šukar voňa: e obeta kerďi la jagaha prekal o RAJ. Kadi labarďi obeta anena sako džives paš o vudar le Svetostankoskro anglo RAJ. Kerena oda pokoleňje pro pokoleňje. Ode man zdžava mire manušenca a ode tuha vakerava. Ode man arakhava le Izraelitenca a oda than ela sveto mira slavatar. Pošvecinava o Svetostankos the o oltaris, a pošvecinava le Aron the leskre čhaven, hoj mange te služinen sar rašaja. Me bešava maškar o Izraeliti a avava lengro Del. A sprindžarena, hoj me som o RAJ lengro Del, savo len iľom avri andral o Egipt, hoj te bešav maškar lende. Me som o RAJ, lengro Del. Paľis kerena oltaris le akacijoskre kaštestar prekal e kaďidloskri obeta. Mušinel te el kerdo andre kocka, 45 centimetri džinďardo the buchlo, a učo 90 centimetri. Ela les pro štar agora po jekh rohos, ajse sar hin le biken, so ena jekhe kotorestar le oltariha. Calo oltaris obthov le žuže somnakaha a pašal leste ker somnakuno pasos. Pal soduj seri prichude o somnakune kružki tel o pasos avke, hoj prekal o kružki te predžan o dručki, hoj pes te del te hordinel. O dručki ker le akacijoskre kaštestar a obcirdeha len le somnakaha. O oltaris thov angle lepeda, so hiňi angle archa la zmluvakri. Ode man tuha arakhava. Sako tosara, sar o Aron džala te pripravinel o lampi, labarela pre leste o voňavo kaďidlos. O Aron les labarela pale the ke račate, sar džala te labarel e jag andro lampi. Kadi voňavo obeta anena furt anglo RAJ pal savore tumare pokoleňja. Na obetinena upre aver kaďidlos, aňi ňisavi labarďi abo chabeneskri obeta, a aňi na čhoreha avri e moľakri obeta pre leste. Jekhvar andro berš o Aron obžužarela o oltaris avke, hoj pokropinela o štar rohi le džviroskre rateha, so sas obetimen vaš o bini pro zmjereňje. Kada kerela sako berš, pal savore tumare pokoleňja. Kada oltaris ela neksveteder prekal o RAJ.“ Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Sar zgeneha savore Izraeliten, hoj te džanes, keci hine, akor dojekh manuš pes mušinel te cinel avri anglo RAJ, hoj te na en marde le Devlestar, sar len zgeneha. Dojekh, ko ela zgendo, mušinel te del jepaš šeklos sar obeta, so hiňi hazdľi upre prekal o RAJ. O love kampel te važinel pal oda, sar pes važinel andro Svetostankos. O murša, kaske hin biš (20) berš a buter, ena zgende, a mušinen te del le RAJESKE kadi obeta. O barvalo manuš na počinela buter, aňi o čoro frimeder, sar anena odi obeta prekal o RAJ. Kala love kide avri le Izraelitendar a de pre služba andro Svetostankos. Me mange pre lende leperava, sar anena e obeta, so anel o zmjereňje le RAJEHA.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ker o baro brondzuno umivadlos, so ačhela pro brondzuno podstavcos. Thov les maškar o Svetostankos the oltaris a čhiv andre paňi. O Aron the leskre čhave ode thovena o vasta the o pindre. Sar džana andro Svetostankos, mušinen pes te thovel le paňeha, hoj te na meren. Avke kerena, the sar džana paš o oltaris te kerel e služba, hoj te keren e labarďi obeta prekal o RAJ. Mušinen peske te thovel o vasta the o pindre, hoj te na meren. Kada ela prekal o Aron the prekal leskre potomki prikazis pro furt, pokoleňje pro pokoleňje.“ O RAJ mek phenďa le Mojžišoske: „Le nekfeder voňavo koreňje, le šov kili saňi mirha, trin kili voňavo škorica, trin kili voňavo trsťina the šov kili kasija – savoro važin avke, sar pes važinel andro Svetostankos. Zmišin oda le štar ľitri olivove olejoha a avke kereha sveto olejos pro pomazaňje – oda ela zmišimen voňavo parfumos, avke sar kerel o olejkaris. Oda ela sveto olejos pro pomazaňje. Pomazineha leha o Svetostankos the e archa la zmluvakri, o skamind leskre sersamoha, o svietňikos leskre sersamoha, o kaďidloskro oltaris, o oltaris pro labarde obeti leskre sersamoha, the e nadoba lakre podstavcoha. Pošvecineha len a ena sveta. Savoro, so pes lendar chudela, ela sveto. Paľis le Aron the leskre čhaven pomazineha a pošvecineha, hoj mange te služinen sar rašaja. Le Izraelitenge vaker: ‚Kada olejos ela pro sveto pomazaňje prekal miri služba pro furt. Našťi les čhoren avri pre chocsavo dženo a ole koreňjendar na kerena ňisavo aver olejos. Hino sveto a ačhela furt prekal tumende sveto. Te vareko kerela ole koreňjendar ajso olejos, abo pomazinďahas leha varekas, ko nane rašaj, oda manuš ela avritradlo mire manušendar.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le ole voňave koreňjendar jednakones ajci živica, onixos, galbanos the žužo kaďidlos. Olestar ker voňavo kaďidlos, ajso sar kerel o olejkaris a zmišin le loneha, hoj te el žužo the sveto. Oda koreňje pučineha pro churdo praškos a sikra olestar thov angle archa andro Svetostankos, kaj man tuha arakhava. Oda ela tumenge neksveteder. O kaďidlos, so kavke pripravineha ole koreňjendar, našťi pripravines prekal tute, bo oda ela sveto prekal o RAJ. Te vareko peske kerďahas ajso kaďidlos, sar voňa prekal peste, ela avritradlo mire manušendar.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dikh, andral o kmeňos Juda kidňom mange avri le Becaleel, saveske hino dad o Uri a papus o Chur. Pherarďom les mire Duchoha a diňom les prindžaripen, achaľuvipen the goďaveripen pre dojekh buči, hoj te gondoľinel avri o plani sar te kerel o veci le somnakastar, le rupestar the le brondzostar a hoj te prikerel o vzacna bara a te zathovel len andro somnakaj the rup, te čhingerel avri o kašta a te kerel dojekh majstroskri buči. Paš leste diňom le Oholiab, le Achisamachoskre čhas andral o kmeňos Dan. A savore majstren diňom e goďi, hoj te keren savoro avke, sar tuke prikazinďom: o Svetostankos, e archa la zmluvakri, lakro kritos, the o aver veci le Svetostankoskre, o skamind leskre sersamoha, o svietňikos le žuže somnakastar leskre sersamoha, o kaďidloskro oltaris, o oltaris pro labarde obeti leskre sersamoha, o baro brondzuno umivadlos le podstavcoha, o sane ruchi pre le rašajengri služba prekal o Aron the leskre čhave, o olejos pro pomazaňje the o voňavo kaďidlos prekal o Sveto than. Savoro mi keren avke, sar tuke prikazinďom.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske, hoj te phenel le Izraelitenge: „Doľikeren o šabat, bo oda hin sar znameňje maškar mande the tumende pro furt, hoj te džanen, hoj me, o RAJ, tumen pošvecinav. Doľikeren o šabat, bo hino sveto! Ko les na pošvecinela, mušinel te merel a dojekh, ko andre oda džives kerela buči, mi el avritradlo peskre manušendar. Šov džives hin pre oda, hoj te keren buči, ale eftato hin le RAJESKRO sveto džives, hoj te odpočovinen. Dojekh, ko andre oda džives kerela buči, mušinel te merel! O Izraeliti andre dojekh pokoleňje mi doľikeren o šabat sar zmluva pro furt. Kada ela pro znameňje maškar mande the mire manuša pro furt, bo o RAJ tel o šov dživesa kerďa o ňebos the e phuv, ale eftato džives preačhiľa te kerel a odpočovinelas.“ Sar o RAJ dovakerďa le Mojžišoha pro verchos Sinaj, diňa leske o tabli le Sveďectvoskre – o duj barune tabli, pre save o Del pisinďa o prikazaňja peskre angušteha. Sar o nipi dikhle, hoj o Mojžiš hino but časos pro verchos a na avel tele, avle ko Aron a phende leske: „Av, ker amenge devlen, save džana angle amende. Bo na džanas, so pes ačhiľa le Mojžišoha, ole muršeha, savo amen iľa avri andral o Egipt.“ O Aron lenge odphenďa: „Len tele tumare romňijendar, čhavendar the čhajendar o somnakune čeňa pal o kana a anen mange.“ Avke dojekh manuš iľa andral o kana o somnakune čeňa a ande le Aronoske. Ov lendar oda iľa, roztaďa a čhorďa avri somnakuňa gurumňora. O manuša phende: „Ó, Izrael, kada hino tiro del, savo tut iľa avri andral o Egipt!“ Sar oda o Aron dikhľa, ačhaďa angle somnakuňi gurumňi oltaris a phenďa: „Tajsa ela inepos pre pačiv le RAJESKE!“ Pre aver džives sig tosara ušťile a ande o labarde the o smiromoskre obeti. O manuša peske bešle, hoj te chan a te pijen; paľis ušťile a khelenas džungales the bi e ladž jekh avreha. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Sigo dža pale tele! Bo tire manuša, saven iľal avri andral o Egipt, kerde baro nalačhipen angle ma. Igen sig odgele pal o drom, savo lenge sikaďom. Kerde peske modla gurumňora! Banďon angle late, anen lake obeti a vičinen: ‚Ó, Izrael, kada hin tumaro del, savo tumen iľa avri andral o Egipt!‘ “ O RAJ mek phenďa le Mojžišoske: „Dikhľom, hoj kala manuša hine igen zacata a na kamen te šunel. Akana man muk, hoj te čhivav pre lende avri miri choľi a te zňičinav len. Paľis tutar kerava baro narodos!“ Ale o Mojžiš mangelas le RAJES, peskre Devles, a phenďa: „RAJEJA, soske sal ajso choľamen pre tire manuša, saven iľal avri andral o Egipt tira bara zoraha the bare vasteha? Te ada kereha, paľis o Egipťana vakerena, hoj len ča iľal avri, hoj len te murdares pro verchi a te khoses tele pal e phuv. Mangav tut, ma av choľamen pre tire manuša. Čerin tiro gondoľišagos a ma de pre lende e pohroma. Leper tuke pre tire služobňika pro Abraham, pro Izak the pro Jakob, saven diňal lav a iľal vera: ‚Rozmnožinava tumaro potomstvos avke sar le čercheňen pro ňebos a caľi kadi phuv, pal savi tumenge phenavas, dava tumare čhavenge sar lengro večno ďeďictvos.‘ “ Avke o RAJ pes rozgondoľinďa a na mukľa pre lende e pohroma avke, sar kamelas. O Mojžiš geľa tele pal o verchos a andro vasta ľidžalas duj barune tabli, pre save sas pisimen o prikazaňja pal jekh sera the pal aver. O Del korkoro kerďa o tabli a randľa avri pre lende o prikazaňja peskre vasteha. Sar o Jozua šunďa le manušengri bari vika, phenďa le Mojžišoske: „Andro taboris hin e maribnaskri vika.“ O Mojžiš odphenďa: „Oda nane e vika olengri, ko zviťazinde, aňi e vika olengri, ko prehrajinde; me šunav o giľavipen.“ Sar o Mojžiš avľa pašeder paš o taboris a dikhľa la somnakuňa gurumňora the le manušen sar khelen, choľisaľiľa, čhiďa le tablenca andre phuv a phagerďa len paš o verchos. Paľis iľa la gurumňora, sava peske kerde, zlabarďa la andre jag a rozmarďa pro prachos. Paľis oda prachos čhiďa andro paňi a diňa te pijel le Izraelitenge. O Mojžiš phenďa le Aronoske: „So tut kerde kala manuša, hoj len ľigenďal andre kajso baro binos?“ „Ma cha choľi, raja miro!“ odphenďa o Aron. „Se tu prindžares kale manušen, hoj sig džan andro nalačhipen. On mange phende: ‚Ker amenge devles, savo džala angle amende. Se na džanas, so pes ačhiľa le Mojžišoha, le muršeha, savo amen iľa avri andral o Egipt.‘ Me lenge odphenďom: ‚Kas hin somnakaj, mi lel tele pal peste a mi anel mange. Sar ande, me les roztaďom andre jag a avľa avri olestar kadi gurumňori.‘ “ O Mojžiš dikhľa, hoj o Aron domukľa le manušenge te kerel, so on kamenas a kerenas, hoj lengre ňeprijaťeľa lendar te asan. Avke pes o Mojžiš ačhaďa andre brana le taboriskri a zvičinďa: „Sako, ko hino pre le Devleskri sera, aven ke ma!“ A savore Leviti gele a ačhade pes pašal leste. Ov lenge phenďa: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Sako pašal peste mi phandel e šabľa. Predžan prekal o taboris jekha branatar dži ke aver a Sako mi murdarel peskre phrales, prijaťeľis the susedas.‘ “ O Leviti avke kerde, sar lenge prikazinďa o Mojžiš a oda džives mule vaj 3 000 murša. Paľis o Mojžiš phenďa: „Adadžives tumen pošvecinďan andre služba le RAJESKRI, bo dojekh murdarďa peskre čhas the phrales. Vašoda o RAJ adadžives tumen požehninďa.“ Pre aver džives o Mojžiš phenďa le manušenge: „Kerďan baro binos anglo RAJ, ale akana džav pale pro verchos te mangel le RAJES, hoj tumenge te odmukel o binos.“ Avke o Mojžiš geľa pale ko RAJ a phenďa leske: „Ó, Devla, kala manuša kerde baro binos, bo kerde peske somnakune devles. Ale akana, mangav tut, odmuk lenge o binos. A te na, akor man mažin avri andral tiro zvitkos, so pisinďal.“ Ale o RAJ leske phenďa: „Andral miro zvitkos mažinava avri oles, ko kerel binos angle ma. Tu akana dža a ľidža le manušen pre oda than, pal savo tuke phenďom. Miro aňjelos džala angle tu. Ale avela oda časos, sar len marava vaš lengre bini.“ Avke o RAJ mukľa pro manuša o nasvaľiben, bo ispidle pro Aron, hoj lenge te kerel somnakuňa gurumňora. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža het pal kada than le manušenca, saven iľal avri andral o Egipt, a dža andre odi phuv, pal savi la veraha phenďom, hoj dava le Abrahamoske, le Izakoske the le Jakoboske, akor sar phenďom: ‚Dava la tire potomkenge.‘ Bičhavava angle tu le aňjelos a tradava odarik le Kanaančanen, le Amorejčanen, le Chetitanen, le Perizejen, le Chivijen the le Jebusejen. Aveha andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos. Ale me na džava tumenca, bo san zacata a na kamen te šunel. Te tumenca geľomas, šaj tumen zňičinďomas le dromeha.“ Vašoda pre peste o Izraeliti akorestar, sar gele het pašal o verchos Choreb, imar na thovenas ňisavo šukariben. O Mojžiš iľa o stanos a ačhaďa les dureder le taboristar. Diňa leske nav „o Stanos, kaj hin e pritomnosť le RAJESKRI“. Te vareko rodelas le RAJES, džalas avri andral o taboris andre oda stanos. A sar o Mojžiš džalas andre oda stanos, savore manuša ušťenas. Sako ačhelas anglo vchodos paš peskro stanos a dikhelas pro Mojžiš, medik na džalas andro stanos. Soča o Mojžiš džalas andro stanos, o chmarakro slupos avelas tele, zaačhelas paš o vchodos andro stanos a o RAJ vakerelas le Mojžišoha. Sar o manuša dikhenas, hoj o chmarakro slupos hino paš o vchodos andro stanos, banďonas dži pre phuv, sako anglo peskro stanos. O RAJ vakerelas le Mojžišoha, muj-mujeha, avke sar vareko vakerel le prijaťeľiha. Paľis džalas pale andro taboris. Ale leskro terno sluhas o Jozua, le Nunoskro čhavo, ačhelas andro stanos. O Mojžiš phenďa le RAJESKE: „Tu mange phenďal: ‚Ľidža kale manušen,‘ ale na phenďal mange, kas manca bičhaveha. Phenďal mange: ‚Prindžarav tut mištes a arakhľal milosť andre mire jakha.‘ Te arakhľom milosť andre tire jakha, ta de mange te džanel tire droma, hoj tut buter te prindžarav a te arakhav furt milosť andre tire jakha. Leper tuke, hoj kala nipi hine tire manuša.“ O RAJ phenďa: „Me korkoro džava tumenca a dava tut odpočinkos.“ O Mojžiš leske odphenďa: „Te tu na aveha amenca, akor amen aňi ma bičhav het pal kada than. Bo sar šaj sprindžarav, hoj me the kala manuša arakhľam milosť andre tire jakha, te na pal oda, hoj aveha amenca? Aleha, hoj sal amenca, me the tire manuša avaha aver savore narodendar pre phuv.“ Avke o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Me kerava the oda, so mandar mangehas, vašoda bo arakhľal milosť andre mire jakha a prindžarav tut pal o nav.“ Ale o Mojžiš odphenďa: „Sikav mange tiri slava.“ O RAJ leske odphenďa: „Sikavava tuke savoro miro lačhipen a phenava angle tu miro nav, o RAJ. Sikavava miro jileskeriben, kaske kamav, a presikavava miro lačhejileskeriben, kaske kamav. Našťi dikhes miro muj, bo ňiko, ko man dikhela, našťi ačhel te dživel.“ Paľis leske o RAJ phenďa: „Kade hin than paš mande, kaj šaj ačhes pre skala. Sar odarik predžava mira slavaha, thovava tut ode, kaj hin chev andre skala, a sar odarik predžava, zagaruvava tut mira burňikaha. A sar odlava e burňik, dikheha ča miro dumo, ale miro muj ňiko našťi dikhel.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ker duj barune tabli, ajse sar ešebnovar. Me pre lende pisinava pale ola lava, so sas pre ešebna tabli, so len phagľal. Av pripravimen! Tosara aveha upre pro verchos Sinaj a ode dži upre pro verchos tut manca arakheha. Ňiko tuha te na džal aňi pes te na sikavel pre oda calo verchos. Aňi o bakre aňi o dobitkos pes anglo verchos našťi pašinen.“ Paľis o Mojžiš kerďa duj barune tabli, ajse sar sas ešebnovar. Sig tosara ušťiľa, andro vasta iľa soduj tabli a geľa pro verchos Sinaj, avke sar leske prikazinďa o RAJ. O RAJ avľa tele andre chmara, ačhiľa paš o Mojžiš pro verchos a phenďa peskro sveto nav – o RAJ. O RAJ predžalas anglal o Mojžiš a phenelas: „Me som o RAJ, o RAJ o Del! Me som lačhejileskro, kamibnaskro, kovlejileskro, igen milosťivo a verno. Me presikavav e milosť le ezerenge a odmukav o nalačhipena, o vzburi the o bini, no the avke potrestinav dojekh binos: Vaš le dadengre bini marav lengre čhaven dži andro trito the štarto pokoleňje.“ Akor o Mojžiš sig banďiľa dži pre phuv a lašarelas le RAJES. Vakerelas: „RAJEJA, te arakhľom pačiv andre tire jakha, mangav tut, av amenca! Kala manuša hine zacata a na šunen, ale odmuk amenge amare bini the nalačhipena a prile amen sar tire manušen.“ O RAJ leske odphenďa: „Akana phandava tumenca zmluva. Angle tire manuša kerava bare veci, so mek šoha na dikhle aver narodi pal caľi phuv. Savore manuša dikhena save bare veci me, o RAJ, šaj kerav, bo kerava prekal tu vareso igen baro. Te doľikereha kala zakoni, so tuke dav adadžives, tradava angle tu le Amorejčanen, le Kanaančanen, le Chetitanen, le Perizejen, le Chivijen the le Jebusejen. De pozoris pre oda, hoj te na phandes zmluva ole narodenca andre phuv, kaj džaha, hoj te na ačhen prekal tu sar pasca. Vašoda čhiveha tele lengre oltara, phagereha lengre sveta slupi the čhineha avri o slupi la Ašerakre. Ma lašar ňisave avre devles, bo me o RAJ som žjarlivo Del, savo na zľidžava, hoj lašarena avre devles. Aňi na phandeha zmluva ole manušenca andre odi phuv, bo te on lašarena peskre devlen a obetinena lenge, vičinena ke odi obeta the tut, a šaj tut scirden, hoj te chas olestar. Paľis tire čhave peske ilehas romňijen ole narodendar, save len scirdlehas pal peste a na ulehas mange buter verna, bo lašardehas lengre devlen. Ma ker tuke devlen le trastestar a ma lašar len. Doľiker o inepos le Marengro bi o Kvasos. Avke sar tuke prikazinďom, cha efta dživesa ola mare andro čhon Abib, bo andre oda čhon avľal avri andral o Egipt. Dojekh ešebno muršoro the samcos, savo uľola tumare stadostar the dobitkostar, hino miro. Ešebne somaris cineha avri avke, hoj deha bakrores. Te les na cineha avri, phageha leske e meň. Dojekhe tire ešebne muršores mušines te cinel avri. Ňiko pes te na sikavel angle ma bi o daros. Šov dživesa kereha buči, ale eftato džives tuke odpočovineha la bučatar – the akor sar orineha a sar kideha e žatva. Doľiker o inepos le Kurkengro a pro agor le beršeske oslavineha o inepos la Žatvakro, sar skideha upre pal e maľa o uľipen peskra bučatar. Savore tumare murša trival andro berš mušinen te avel angle ma, anglo Nekbareder RAJ, o Del le Izraeloskro, hoj man te lašaren. Me tradava avri anglal tu le naroden a kerava, hoj tut ela bareder phuv, vašoda ňiko imar na kamela tiri phuv, sar trival andro berš aveha upre te lašarel le RAJES, tire Devles. Ma obetin mange rateskri obeta jekhetane le mareha, andre savo hin o kvasos. Ňič le Patraďakre obetatar na mukeha dži tosara. Savore nekfeder veci tire ešebne uľipnastar aneha andro Chramos le RAJESKRO, tire Devleskro. La terňa kozica ma tav andre lakra dakro thud.“ Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Pisin tuke kala lava, bo pal kala lava phandľom e zmluva tuha the le Izraelitenca.“ O Mojžiš sas ode le RAJEHA saranda (40) dživesa the saranda rača, so na chaľa maro aňi na piľa paňi. Pro barune tabli pisinďa la zmluvakre lava – o Deš prikazaňja. Sar o Mojžiš džalas tele pal o verchos Sinaj, sas leste andro vasta o duj barune tabli. Pal oda, sar vakerelas le RAJEHA, leskro muj švicinelas, ale ov oda na džanelas. Sar o Aron a savore Izraeliti dikhle, hoj le Mojžišoskro muj švicinel, daranas te džal paš leste. Ale sar o Mojžiš len vičinďa, avle ke leste o Aron the savore vodci le manušengre. Sar lenca vakerelas, gele paš leste the okla aver Izraeliti a o Mojžiš lenge diňa savore prikazaňja, so leske o RAJ prikazinďa pro verchos Sinaj. Sar o Mojžiš preačhiľa te vakerel, thoďa peske o khosno pro muj. Kecivar o Mojžiš džalas anglo RAJ, hoj leha te vakerel, lelas pal o muj o khosno a sar džalas odarik avri, pale les thovelas. Paľis phenelas le Izraelitenge savoro, so leske sas prikazimen. Sar on dikhle pro Mojžišoskro muj, hoj leske e cipa pro muj švicinel, thoďa o Mojžiš pro muj o khosno, medik na geľa pale te vakerel le RAJEHA. Akor o Mojžiš vičinďa savore Izraeliten a phenďa lenge: „O RAJ prikazinďa, hoj te doľikeren kada: Šov dživesa kerena tumari buči, ale eftato džives – o šabat – ela tumen sveto džives le odpočinkoskro, so hino oddino le RAJESKE. Dojekh, ko oda džives kerela varesavi buči, mušinel te merel. Pro šabat andre ňisavo kher ma podlabaren aňi e jag.“ O Mojžiš lenge mek phenďa: „O RAJ prikazinďa the kada: Sako, kas hin ochotno jilo, šaj anel vareso kale vecendar pre obeta le RAJESKE: somnakaj, rup, brondzos, fijalovo, ľoľi the purpurovo vlna, sane pochtana, kozakri srsť, baranoskri cipa farbimen pro loles, tuleňiskri cipa, akacijoskre kašta, olejos prekal o lampi, koreňje pro olejos te pomazinel the pro voňavo kaďidlos, onixoskre the aver vzacna bara pro efodos the pro naprsňikos. Dojekh tumendar, ko džanel kala veci te kerel, mi avel a mi kerel savoro, so o RAJ prikazinďa: O Svetostankos, leskre lepedi, o čati, o rami, o tički, o slupi, o podstavci, e archa la zmluvakri, lakre dručki the kritos, o andruno pochtan, o skamind leskre sersamoha the dručkenca the o sveta mare, o svietňikos, so del o švetlos andro Stanos, peskre sersamoha, o lampi the lengre oleji, o kaďidloskro oltaris leskre dručkenca, o olejos pro pomazaňje, o voňavo kaďidlos, e lepeda paš o vudar le Svetostankoskro, o oltaris pro labarde obeti leskra brondzuňa roštaha, dručkenca the savore sersamoha, o baro brondzuno umivadlos le podstavcoha, o lepedi la dvorakre le slupenca the le podstavcenca; e lepeda prekal e dvorakri brana, o koľiki prekal o Svetostankos the dvora, the lengre lani; o side ruchi prekal e služba andro Sveto than a the o pošvecimen ruchi prekal o rašaj Aron the leskre čhave andre rašajiko služba.“ Paľis savore manuša odgele le Mojžišostar. A dojekh, ko jilestar kada kamľa te kerel, anelas obetno daros le RAJESKE pro Svetostankos the savoro, so kampelas pre služba andre the pro rašajengre ruchi. Avenas ode o murša the o džuvľa a denas jilestar o naramki, kružki, angrusa, lancici the aver somnakune veci. Dojekh, ko kamelas te obetinel le RAJESKE somnakaj, anenas les. Dojekh, kas sas, anelas e fijalovo, ľoľi the purpurovo vlna, sane pochtana, kozakri srsť, baranoskri cipa farbimen pro loles the tuleňiskri cipa. Ko kamelas te anel rup abo brondzos, anelas oda sar obeta le RAJESKE. Dojekh, kas sas akacijoskre kašta a delas pes lenca te kerel, anelas len. The savore džuvľa, save džanenas te kerel le ľanostar, anenas e fijalovo, ľoľi the purpurovo vlna, the sano pochtan. A o džuvľa, save džanenas te kerel o gada la kozakra srsťatar balendar, jilestar oda kerenas. O vodci anenas onixoskre bara the aver vzacna bara pro efodos the prekal o naprsňikos, olejos prekal o lampi, the o koreňje pro voňavo kaďidlos the pro olejos pro pomazaňje. Savore Izraeliti ko kamenas, či murš vaj džuvľi, anenas le jilestar o daros le RAJESKE, hoj pes te kerel savoro, so o RAJ lenge prikazinďa prekal o Mojžiš. Paľis o Mojžiš phenďa le Izraelitenge: „Dikh, andral o kmeňos Juda kidňom mange avri le Becaleel, saveske sas dad o Uri a papus o Chur. O Del les pherdžarďa peskra zoraha a diňa les prindžaripen, achaľuvipen the goďaveripen pre dojekh buči, hoj te kerel šukar neve veci le somnakastar, le rupestar the le brondzostar; hoj te prikerel o vzacna bara a te zathovel len andro somnakaj the rup; a hoj te čhingerel avri o kašta a te kerel dojekh majstroskri buči. O Del diňa goďi les the le Oholiab, le Achisamachoskre čhas andral o kmeňos Dan, hoj te sikaven avren te kerel e buči. Pherarďa len la goďaha, hoj te keren dojekh buči le trasteha the le ľanoha, a hoj te siven la fijalova, ľoľa the purpurova vlnaha the le sane pochtaneha. Džanenas te kerel the e buči pro strojos, pre savo pes kerel o pochtana. On džanen te kerel savori buči the o plani.“ „O Becaleel, Oholiab the savore murša, saven o RAJ diňa goďi the achaľuvipen, hoj te džanen te kerel o veci pre služba andro Sveto than, mi keren savoro avke, sar lenge prikazinďa o RAJ.“ Paľis o Mojžiš vičinďa le Becaleel, Oholiab the kale muršen, saven o RAJ diňa goďi a save kamenas te kerel odi buči. On le Mojžišostar preile savore dari, so o Izraeliti anenas, hoj te keren o Sveto than. Ale o Izraeliti mek furt anenas o dari sako tosara buter. Avke savore majstri, save kerenas paš o Sveto than, preačhile te kerel e buči, avenas jekh pal aver pal o Mojžiš a phenenas leske: „O manuša anen buter dari, sar kampel pre kadi buči, so o RAJ prikazinďa te kerel.“ Akor o Mojžiš prikazinďa, hoj te phenen andro taboris: „Imar ňiko te na anel o dari prekal o Sveto than, aňi murš aňi džuvľi.“ Avke o manuša preačhile te anel o dari, bo oda, so ande, sas buter, sar kampelas pre caľi buči. Savore murša, save džanenas te kerel e buči pro Svetostankos, les kerde le deše lepedendar. Ola lepedi sas side la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar a sas upre side o cherubi. Dojekh lepeda sas dešuduj (12) metri džinďarďi the duj (2) metri buchľi. Avke sas kerde savore lepedi. Pandž lepedi zaside jekhetane paš peste a avke kerde the avre pandženca. Avke lendar sas duj bare lepedi. Pro agor le pandžte pochtaneskro kerde kružki la fijalova vlnatar. Kada kerde the pre oka agor pre dujto bari lepeda. Kerde penda (50) kružki pre dojekh agor la lepedakro a aver penda pre aver lepeda avke, hoj o kružki sas oproťi peske. Kerde the penda somnakune čati, savenca prichudle o lepedi avke, hoj sthode ola duj Stanoskre kotora andre jekh. O Svetostankos upral zaučharde la lepedaha, so sas kerďi la kozakra srsťatar. Kajse lepedi kerde dešujekh (11). Dojekh lepeda sas dešutrin (13) metri džinďarďi a duj (2) metri buchľi. Pandž lepedi zaside jekhetane a the aver šov zaside jekhetane, avke sas lendar duj bare lepedi. Penda (50) kružki kerde pro agor la posledna lepedakro, so sas zaside le pandže lepedendar, a aver penda kerde pre aver lepeda, so sas zaside le šove lepedendar. Kerde the penda brondzune čati, hoj te spojinen o Stanos andre calo kotor. Paľis kerde aver duj lepedi: jekh la baranoskra cipatar sfarbimen pro loles a aver le tuleňiskra cipatar. Prekal o Svetostankos kerde the o rami le akacijoskre kaštestar. Dojekh ramos sas štar (4) metri džinďardo a šovardeš the šov (66) centimetri buchlo. Kerde duj jednaka kaštune rameni, so sas zachudle jekhetane le maškarune kaštorenca. Pre savore rami sas kala rameni. Kerde biš (20) rami a thode len pre južno sera. Prekal ola rami kerde saranda (40) rupune podstavci. Duj tel sako ramos prekal leskre duj pindre. Prekal e severno sera kerde tiš biš rami the saranda (40) rupune podstavci – duj tel sako ramos. Prekal e paluňi sera pro zapados kerde šov rami a duj rami, so pes thode andro soduj rohi pre paluňi sera. Soduj rami sas spojimen andre peste le kružkenca telunestar dži upre. Kavke kerde le ramenca pro soduj rohi. Pre paluňi sera sas ochto rami a sas thode pro dešušov (16) rupune podstavci – duj tel dojekh ramos. Le akacijoskre kaštestar kerde o druki prekal o Svetostankos: pandž prekal o rami pre severno sera, pandž pre južno sera a pandž pre zapadno paluňi sera. Maškaruno drukos kerde avke, hoj predžalas prekal o maškar le ramenge a oda jekhe Svetostankoskre agorestar dži ke aver. Le somnakaha obcirdle o rami a kerenas upre somnakune kružki, andre save thovenas o druki, so sas tiš obcirdle le somnakaha. Mek kerde the o pochtan la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar the le sane side pochtanestar a o majstros siďa avri cheruben pro pochtan. Kerde štar slupi le akacijoskre kaštestar a obcirdle len le somnakaha. O hački upre sas tiš somnakune. Roztaďa prekal lende štar rupune podstavci. Prekal o vudar le Stanoskro, kerde farebno lepeda la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar the le sane side pochtanestar, a paše pandž slupi le hačkenca. Lengre uprune kriti the o maškarune dručki sas le somnakastar a o pandž rupune podstavci le brondzostar. O Becaleel kerďa e archa la zmluvakri le akacijoskre kaštestar, 110 centimetri džinďarďi a 66 centimetri buchľi the uči. Andral the avral la obthoďa le žuže somnakaha a pašal late kerďa somnakuno pasos. Kerďa prekal late the štar somnakune kružki pre lakre pindre: duj pre jekh sera a aver pre aver sera. Paľis kerďa o dručki le akacijoskre kaštestar a obcirdňa len le somnakaha. Ola dručki zaispidľa andro kružki pal soduj seri, hoj pes te del te hordinel. Upruno kritos, soha pes učharelas e archa, kerďa le žuže somnakastar a sas 110 centimetri džinďardo the 66 centimetri buchlo. Kerďa the duje cheruben le žuže somnakastar a thoďa len pro soduj agora pro kritos la archakro. Jekhe cherubos thoďa pre jekh agor a avres pre aver agora a kerďa len jekhetane le uprune archakre kritoha. Le cheruben sas rozcirdle o kridli upre avke, hoj zaučharenas lenca e archa. Le mujenca sas visarde ke peste a dikhenas pro kritos. O skamind kerďa le akacijoskre kaštestar a sas 88 centimetri džinďardo, 44 centimetri buchlo the 66 centimetri učo. Obcirdňa les le žuže somnakaha a pašal leste kerďa somnakuno pasos, pašal leste mek kerďa ľišta buchľi sar e burňik a pre late somnakuno pasos. Pre oda pasos kerďa štar somnakune kružki, save prichudňa len pro agora paš leskre štar pindre. Pašes paš e ľišta sas o kružki, andre save thovenas o dručki, hoj pes te del te hordinel o skamind. Ola dručki kerďa le akacijoskre kaštestar a obcirdňa len le somnakaha. A mek kerďa le žuže somnakastar veci pro skamind: o taňira, o kuča, o čarore the o džbani pre moľakri obeta. Kerďa somnakuno svietňikos le žuže somnakastar. Calo svietňikos sas kerdo jekhe kotorestar: o maškaruno kotor, o podstavcos, o rameni the o kvitki le pučikenca. Pro svietňikos kerďa šov rameni. O rameni avenas avri le maškarune kotorestar, trin pal jekh sera a trin pal aver sera. Pro ešebno ramenos sas kerde trin kvitki le pučikenca le mandlendar; the pro dujto ramenos sas kerde trin kvitki le pučikenca le mandlendar. Kavke sas kerdo pre savore šov rameni, so avenas avri le maškarune kotorestar. Pro maškaruno kotor sas kerde štar kalichi, so dičhonas sar kvitki le pučikenca le mandlendar. Jekh kvitka sas tel o ešebna duj rameni, kaj avenas avri le maškarune kotorestar, dujto kvitka sas tel o dujta rameni a trito kvitka tel o trita rameni. O svietňikos le ramenca, le kvitkenca the le pučikenca sas avrikerdo jekhe kotorestar le žuže somnakastar. Pro svietňikos kerďa efta lampi a paš leste o kliešťi prekal o svietňikoskre knoti the o cikne lopatki le žuže somnakastar. O svietňikos the savoro, so kampel paš leste, kerďa tranda the pandž (35) kilendar le žuže somnakastar. Le akacijoskre kaštestar kerďa kaďidloskro oltaris le štare rohenca, so sas jekhe kotorestar le oltariha. Sas kerdo andre kocka, 45 centimetri džinďardo, 45 centimetri buchlo a 90 centimetri učo. Obcirdňa o oltaris le somnakaha, the leskre seri the o rohi a pašal leste kerďa somnakuno pasos. Prichudňa upre duj somnakune kružki tel o pasos pal soduj seri. Avke, hoj prekal ola kružki te predžan o dručki, hoj les te hordinen than thanestar. O dručki kerďa le akacijoskre kaštestar a obcirdňa len le somnakaha. Paľis kerďa o sveto olejos pro pomazaňje the o žužo voňavo kaďidlos le voňave koreňjendar, avke sar kerel o olejkaris o parfumos. Paľis le akacijoskre kaštestar kerďa oltaris pro labarde obeti. Sas kerdo andre kocka 220 centimetri džinďardo the buchlo a sas 130 centimetri učo. Upral pre leskre rohi kerďa aver štar rohi, ajse sar hin le biken. O rohi the o oltaris sas jekhe kotorestar a sas obthodo le brondzoha. Kerďa the savoro sersamos paš o oltaris le brondzostar: o bare čare prekal o prachos, o lopati, o cikne čare, o vidli the o cikne lopatki pro angara. Kerďa brondzuňi rošta a thoďa la andral tel e obruba maškar o oltaris. Pašal lakre rohi kerďa štar brondzune kružki, hoj o dručki pes te del te thovel andre. O dručki kerďa le akacijoskre kaštestar a obcirdňa len le brondzoha. O dručki zaispidľa andro kružki pal soduj seri le oltariskre, hoj pes te prehordinel. Kerďa o oltaris le deskendar sar phundraďi truhla. Iľa o gendali le džuvľendar, save služinenas paš o vudar andro Svetostankos, a lengre brondzostar kerďa e bari nadoba le podstavcenca. Kerďa e dvora pašal o Svetostankos. Pre južno dvorakri sera kerďa lepedi le sane pochtanestar; jekh sera sas džinďarďi saranda the štar (44) metri le biš (20) slupenca pro biš brondzune podstavci. O hački the o maškarune tički ko slupi sas rupune. Avke the pre severno sera sas biš slupi pro biš brondzune podstavci. O hački the o maškarune tički ko slupi sas rupune. Pre zapadno dvorakri sera sas o lepedi bišuduj (22) metri džinďarde the deš slupi pro deš podstavci. O hački the o maškarune tički ko slupi sas rupune. E angluňi dvora pro vichodos sas tiš bišuduj metri buchľi. Pre jekh sera paš o vudar sas o lepedi 660 centimetri džinďarde a sas pro trin slupi a pro trin podstavci. Avke the pre aver sera paš o vudar sas o lepedi 660 centimetri džinďarde, a sas pro trin slupi pro trin podstavci. Savore lepedi pašal e dvora sas kerde le sane pochtanestar. O podstavci tel o slupi sas brondzune a o hački, uprune kriti the o tički ko slupi sas rupune. Savore avrune the andrune slupi sas spojimen le rupune tičkenca. E lepeda pro vudar sas kerďi le sane side pochtanestar la belava, fijalova the ľoľa vlnatar. Sas džinďarďi eňa metri a uči duj metri, ajse sar o lepedi pre dvora. E lepeda sas thoďi pro štar brondzune slupi, so sas pro štar brondzune podstavci. O hački, o uprune kriti the o maškarune dručki sas obthode le rupoha. Savore koľiki, so sas zamarde andre phuv pašal o Svetostankos the pašal e dvora, sas le brondzostar. Kade hin pisimen o zoznamos le materjaloskro, savo kampelas pro Svetostankos, savo o Mojžiš prikazinďa te kerel le Levitenge, saven ľidžalas o Itamar, o čhavo le rašaskro le Aronoskro. O Becaleel, saveske sas dad o Uri a papus o Chur andral o kmeňos Juda, kerďa savoro, so o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Sas leha o Oholiab, le Achisamachoskro čhavo andral o kmeňos Dan. Ov sas majstros andre peskri buči a džanelas šukares te sivel avri o sane pochtana la fijalova, ľoľa the purpurova vlnaha. Savoro somnakaj, so sas dino le RAJESKE prekal o Svetostankos, sas 1 tona pal oda, sar pes važinel andro Svetostankos. Sar sas zgende o manuša, oda rup, so dine, sas 3,43 toni pal oda, sar pes važinel andro Svetostankos. Dojekh, ko sas zgendo, počinelas jekh minca: jepaš šeklos. Sas zgende 603 550 murša, kaske sas buter sar biš (20) berš. Le 3,4 toni rupoha kerde o šel (100) podstavci prekal o Sveto than the prekal o pochtan. Jekh podstavcos važinelas 34 kili. Okle 30 kilendar o Becaleel kerďa o hački, o kriti the o maškarune tički prekal o slupi. O brondzos, so ande le RAJESKE, sas 2,425 toni. Lestar kerďa o podstavci prekal o Svetostankoskro vudar, o oltaris, e rošta the o sersamos prekal o oltaris, o podstavci prekal o slupi pašal e dvora the paš e brana, the savore koľiki. La fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar kerde o ruchi pre rašajiko služba andro Sveto than; kerde the pošvecimen ruchi prekal o Aron, avke sar prikazinďa o RAJ le Mojžišoske. O efodos kerde le somnakastar, la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar the le sane pochtanestar. Le somnakastar kerde sane bľachi a strihinde len pro sanore thavora, hoj lenca te prephanden o fijalova, lole the purpurova vlni the o sano pochtan. Kerde upre duj kotora, so pes zachudenas pro vali a spojinenas pes le efodoskre uprune kotorenca. O sido sirimos le efodoskro, sas tiš kerdo le somnakastar, la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar the le sane pochtanestar, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis prikerde o bara le onixostar, thode andro somnakune obrubi a randle avri pro bara o nava le Jakoboskre čhavengre, avke sar pes kerel o pečaťidlos. Paľis len prichudle pro efodos sar pametna bara pro dešuduj kmeňi le Izraeloskre, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Avke sar o efodos kerde the o naprsňikos la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar the le sane pochtanestar. Sas kocka a sas prethodo pro duvar, bišuduj (22) centimetri džinďardo the buchlo. Andre štar šori sas kala vzacna bara: andro ešebno šoros o rubinos, o topasos the o smaragdos; andro dujto o malachitos, o zafiris the o diamantos; andro trito o opalos, o achatos the o ametistos; a andro štarto o chrizolitos, o onixos the o jaspisos. Kala bara sas thode andro somnakune ramici. Pre ola dešuduj (12) vzacna bara sas o nava le Jakoboskre dešuduje čhavengre. Pre dojekh bar sas avrirandlo jekh kmeňoskro nav avke, sar pes kerel o pečaťidlos. Pro naprsňikos sas kerde lancici le žuže somnakastar prephandle sar špargi. On kerde the duj somnakune kocki a duj somnakune kružki. Soduj kružki priside pro uprune rohi le naprsňikoskre. O somnakune špargi prichudenas ke ola kružki pro agor le naprsňikoskro a pro vali prichudenas o špargi pro somnakune ramici a avke len prichudenas anglunestar pro efodos. Kerde duj somnakune kružki a priside len andral ko soduj telune rohi le efodoskre. Mek kerde the duj somnakune kružki a prichudle len telunestar pro anglune agora le efodoske, kaj hino zasido upral o sirimos. O kružki pro naprsňikos prichudle ko efodoskre kružki la belava špargaha avke, hoj te el upreder le sirimostar a te na pes o naprsňikos čhalavel. Kerde savoro avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O plašťos, so pes urelas tel o efodos, kerde calo la fijalova vlnatar. Pro plašťos sas maškaral avrimuklo than pro šero. Oda than sas obsido le zorale thaveha, hoj pes te na rozparinel. Pro teluno agor le plašťoskre side o granatoskre phaba la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar the le sane pochtanestar. Le žuže somnakastar kerde cikne zvončeki a prichudle len maškar o phaba pašal calo teluno agor le plašťoskro. Avke pes stredinenas o phaba le zvončekenca pašal o teluno agor le plašťoskro, andre savo pes kerelas e služba, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Prekal o Aron the prekal leskre čhave side o parne džinďarde gada le loke pochtanestar, o turbanos, o čapki the o telune gada le ľanostar. Sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske, kerde the o šukar farebno sirimos le sane pochtanestar, la fijalova, ľoľa the purpurova vlnatar. Le žuže somnakastar kerde somnakuňi čelenka a randle andre o lava, avke sar pes kerel o pečaťidlos: „Sveto le RAJESKE“. Pre late prichudle e belavo šparga, hoj pes te del te priphandel pro turbanos, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Avke sas dokerďi savori buči pro Svetostankos. O Izraeliti kerde savoro avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Le Mojžišoske ande o Svetostankos: o Stanos a savoro, so paš oda kampelas: o čati, o rami, o hački, o maškarune dručki, o slupi the o podstavci, e lepeda kerďi le lole sfarbimen baranoskre cipendar, e lepeda le tuleňiskre cipendar the e andruňi lepeda, e archa la zmluvakri the lakro kritos the o dručki, o skamind leskre sersamoha the o sveta mare, o svietňikos le žuže somnakastar leskre lampenca the sersamoha, the o olejos, o somnakuno oltaris, o olejos pro pomazaňje, o voňavo kaďidlos, e lepeda prekal o vudar le Stanoskro, o brondzuno oltaris pro labarde obeti leskra brondzuňa roštaha, dručkenca the sersamoha, o baro brondzuno umivadlos le podstavcoha, o lepedi prekal e dvora, o slupi lengre podstavcenca, o lepedi prekal e dvorakri brana, o koľiki the o lani prekal e dvora the prekal o Stanos a savore sersami prekal e služba andro Svetostankos, sane side ruchi prekal e služba andro Sveto than a the o pošvecimen ruchi prekal o rašaj Aron the prekal leskre čhave andre rašajiko služba. O Izraeliti dokerde savori buči ča avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O Mojžiš predikhelas e buči a dikhľa, hoj kerde savoro avke, sar o RAJ prikazinďa. Paľis len požehňinďa. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ešebno džives andro ešebno čhon ačhav o Svetostankos, o Stanos, kaj tumen zdžana le RAJEHA. Ode thov e archa la zmluvakri a figin angle late o pochtan. An andre the o skamind a thov upre o sersamos, so paš oda kampel. Avke an the o svietňikos a upre thov o lampi. O somnakuno kaďidloskro oltaris thov anglo pochtan angle archa a the paš o vudar anglo Svetostankos figin o pochtan. O oltaris pro labarde obeti thov anglo vudar le Svetostankoskro. Maškar o Stanos the oltaris thov o baro brondzuno umivadlos a čhiv andre o paňi. Pašal o Stanos ker e dvora a figin e lepeda paš o vchodos. Paľis le olejos pro pomazaňje, pomazin o Svetostankos savoreha, so hin andre, a ela sveto. Pomazin the o oltaris pro labarde obeti savore leskre sersamenca. Pošvecin les a ela neksveteder. Pomazin the e nadoba le podstavcoha a pošvecin la. Paľis an le Aron the leskre čhaven anglo vudar le Stanoskro a thov (omor) len le paňeha. Uri le Aron andro pošvecimen ruchos, pomazin les a avke les pošvecin, hoj mange te služinel sar rašaj. An the leskre čhaven a uri pre lende o parne džinďarde gada. Pomazin len avke, sar pomazinďal le Aron, hoj the on mange te služinen sar rašaja. Ada pomazaňje kerela rašajen lendar the lengre potomkendar pro furt.“ Paľis o Mojžiš kerďa savoro avke, sar leske prikazinďa o RAJ. O Svetostankos ačhade ešebno džives andro ešebno čhon andro dujto berš paloda, sar omukle o Egipt. Sar o Mojžiš ačhaďa o Svetostankos, thoďa o podstavci, upral lende rakinďa o rami, zaispidľa o dručki a o slupi rozthoďa andro šoros. O Svetostankos zaučharďa le side lepedenca a thoďa upre e lepeda, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis iľa o barune tabli le deše prikazaňjenca a thoďa andre archa, zaispidľa pašal o seri o dručki a zaučharďa la le kritoha. Avke ľigenďa e archa andro Svetostankos a figinďa o andruno pochtan, hoj te na dičhol e archa, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O skamind thoďa anglo pochtan pre severno sera andro Stanos a thoďa pre leste o sveta mare anglo RAJ, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O somnakuno svietňikos thoďa andro Stanos anglo skamind pre južno sera le Stanoskri. Pre leste thoďa o lampi anglo RAJ, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O somnakuno kaďidloskro oltaris thoďa andro Stanos anglo pochtan a labarďa upre o voňavo kaďidlos, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis figinďa lepeda paš o vudar andro Svetostankos. O oltaris pro labarde obeti thoďa anglo Stanos. Pre leste obetinelas o labarde the o chabeneskre obeti, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Maškar o Stanos the oltaris thoďa o baro brondzuno umivadlos a čhiďa andre paňi. O Mojžiš, o Aron the leskre čhave peske andre oda paňi thovenas (omorenas) o vasta the o pindre. Sar džanas andro Stanos abo paš o oltaris, thovenas pes avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Pašal o Stanos the oltaris kerďa dvora a figinďa e lepeda paš e dvorakri brana. Avke o Mojžiš dokerďa savori buči. Akor e chmara zaučharďa o Svetostankos a le RAJESKRI slava pherdžarďa o Stanos. Vašoda o Mojžiš našťi geľa andro Svetostankos, bo e chmara sas upral leste a le RAJESKRI slava pherdžarďa o Stanos. Kana e chmara odarik pes hazdelas, savore Izraeliti pes furt mukenas pro drom. Ale te e chmara pes na hazdelas, na mukenas pes pro drom. Dživese le RAJESKRI chmara sas upral o Svetostankos a rači sas andre chmara jag, vašoda les dikhenas savore Izraeliti pal calo časos, sar phirenas than thanestar pal e pušťa. O RAJ prevakerďa ko Mojžiš andral o Svetostankos: „Prevaker ko Izraeliti a phen lenge: ‚Te vareko tumendar kamel te anel o daros pre obeta le RAJESKE, mi anel e obeta le gurumňendar, le bakrendar abo le kozendar. Te vareko kamela te obetinel e labarďi obeta le gurumňendar, mi anel le bikos bi e chiba. Anela les paš o vudar paš o Svetostankos, hoj te arakhel milosť andro jakha le RAJESKRE. Thovela o vast pro šero le džviroske, savo ela obetimen sar e labarďi obeta, a odi obeta ela priiľi sar o počiňiben vaš leskro binos. Paľis anglo RAJ murdarela le bikos a o rašaja, le Aronoskre čhave, anena o rat a pokropinena leha o seri pro oltaris, savo hino paš o vudar paš o Svetostankos. Paľis cirdela tele e cipa pal e labarďi obeta a čhingerela e obeta pro kotora. O čhave le Aronoskre thovena o kašta pro oltaris a kerena jag. Paloda thovena pro kašta, so labon pro oltaris, o čhingerde kotora le džvirostar, o šero the o žiros. O pindre the o kotora andral leste ena žužarde andro paňi a o rašaj savoro labarela pro oltaris sar e labarďi obeta; e jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Te vareko kamela te obetinel e labarďi obeta le stadostar, le bakrendar abo le kozendar, mi anel le samcos bi e chiba. Murdarela les pre severno sera le oltariskri anglo RAJ a o rašaja, le Aronoskre čhave, leskre rateha pokropinena o seri pro oltaris. E obeta ela čhingerďi pro kotora a o rašaj len thovela jekhetane le šereha the le žiroha pro kašta, so labon pro oltaris. O pindre the o kotora andral leste ena žužarde andro paňi a o rašaj savoro labarela pro oltaris sar e labarďi obeta. Oda ela e jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Te vareko kamela te obetinel le RAJESKE e labarďi obeta le čiriklendar, mi anel pre obeta la holubica abo la hrdlička. O rašaj la anela paš o oltaris, le vastenca odcirdela o šero a labarela pro oltaris. Lakro rat mukela te čuľal avri pre sera le oltariske. Lela avri lakri džombra savoreha, so hin andre, a čhivela pre vichodno sera le oltariskri, kaj pes čhivel avri o prachos pal o oltaris. O rašaj la paloda nacirdela le kridlendar, hoj te phundrol, ale na rozcirdela la calkom; paľis la labarela pro kašta, so labon pro oltaris. Oda ela e labarďi obeta; e jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE.‘ “ „ ‚Te vareko kamela te obetinel le RAJESKE e chabeneskri obeta sar daros, mi anel nekfeder aro, pre savo čhorela o olejos a čhivela upre o kaďidlos. Anela oda ko rašaja, ko čhave le Aronoskre. O rašaj lela jekh burňik nekfeder aro le olejoha the savoro kaďidlos a labarela oda pro leperiben pro oltaris sar e jagaľi obeta, so voňinel šukares le RAJESKE. Oda, so ačhela le chabeneskra obetatar, ela prekal o Aron the prekal leskre čhave. Oda hin igen sveto kotor olestar, so sas obetimen le RAJESKE sar e jagaľi obeta. Te kames te anel sar daros e chabeneskri obeta olestar, so sas peko andro bov, ela oda le nekfeder arestar: o mare bi o kvasos mišimen le olivove olejoha abo o marikľa makhle le olejoha. Te ela tiro daros e chabeneskri obeta olestar, so sas peko pre tepša, ela oda le nekfeder arestar mišimen le olejoha bi o kvasos. Phagereha oda pro kotorora a čhiveha upre o olejos. Kada hin e chabeneskri obeta. Te tiri chabeneskri obeta ela marikľi peki pre panvica, mi el pripravimen le nekfeder arestar the le olejostar. Kavke pripravimen chabeneskri obeta aneha le RAJESKE; deha la le rašaske, hoj la te anel pro oltaris. O rašaj odlela sikra la chabeneskra obetatar pro leperiben a labarela oda pro oltaris sar e jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Oda, so ačhela la chabeneskra obetatar, ela prekal o Aron the prekal leskre čhave. Oda hin igen sveto kotor olestar, so sas obetimen le RAJESKE sar e jagaľi obeta. Ňisavi chabeneskri obeta, so anena le RAJESKE, našťi el le kvasostar, bo našťi obetinen ňisavo kvasos aňi medos le RAJESKE sar e jagaľi obeta. Šaj len anen le RAJESKE sar daros le ešebne uľipnastar, ale našťi len te obetinel pro oltaris sar obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Pre dojekh chabeneskri obeta čhiv lon. Na obetineha la bi o lon, savo sikavel pre zmluva maškar tu the maškar o Del. Pre dojekh tiri obeta čhiveha o lon! Te kames te anel e chabeneskri obeta le RAJESKE le ešebne uľipnastar, aneha o ešebno zrnos rozdrvimen a pražimen pre jag. Pre obeta čhiveha o olejos the o kaďidlos. Kada hin e chabeneskri obeta. O rašaj labarela pro leperiben sikra rozdrvimen zrnos, olejos the savoro kaďidlos sar e jagaľi obeta le RAJESKE.‘ “ „ ‚Te vareko kamel te anel o daros le RAJESKE pre smiromoskri obeta le gurumňendar, mi anel le bikos abo la gurumňa, pre save nane chiba. Thovela o vast pro šero le džviroske, saves anďa te obetinel, a murdarela les paš o vudar paš o Svetostankos. O rašaja, o čhave le Aronoskre, pokropinena leskre rateha o seri pro oltaris. Le smiromoskra obetatar anela le RAJESKE sar jagaľi obeta o žiros andral o per, savoro žiros, so hin pro andrune kotora, soduj ľadvini le žiroha, so hin pre lende, the o lalokos la pečinkakro, so lela avri jekhetane le ľadvinenca. O čhave le Aronoskre kada savoro labarena pro oltaris la labarďa obetaha, so imar labol pro kašta. Kada hin e jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Te vareko kamel te anel le RAJESKE sar e smiromoskri obeta le stadostar, mi obetinel le samcos abo la samica bi e chiba. Te anela te obetinel le bakrores, anela les anglo RAJ, thovela o vast pro šero ole džviroske a murdarela les anglo Svetostankos. O čhave le Aronoskre pokropinena leskre rateha o seri pro oltaris. Le smiromoskra obetatar anela le RAJESKE sar jagaľi obeta o žiros, calo žirošno chvostos, so odčhinela dži paš o paluno kokalos, the savoro žiros, so hin pro andrune kotora the pašal lende, soduj ľadvini le žiroha, so hin pre lende, the o lalokos la pečinkakro, so lela avri jekhetane le ľadvinenca. O rašaj kada savoro labarela pro oltaris. Kada hin o chaben pre jagaľi obeta le RAJESKE. Te kamela te obetinel koza, anela la anglo RAJ. Thovela o vast pre lakro šero a murdarela la anglo Svetostankos. O čhave le Aronoskre pokropinena lakre rateha o seri pro oltaris. Paľis olestar anela o daros pre jagaľi obeta: o žiros, so hin pro andrune kotora le džviroskre the pašal lende, soduj ľadvini le žiroha, so hin pre lende, the o lalokos la pečinkakro, so lela avri jekhetane le ľadvinenca. O rašaj oda labarela pro oltaris. Kada hin o chaben pre jagaľi obeta, so šukares voňinel. Savoro žiros hin le RAJESKRO. Kada prikazis hin pro furt prekal savore tumare pokoleňja všadzik, kaj bešena: Našťi chan ňisavo žiros aňi rat.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge, so mušinena te kerel, sar vareko kerela binos, savo na gondoľinelas te kerel, a kerela oda, so zakazinel varesavo prikazis le RAJESKRO.“ „ ‚Te o nekbareder rašaj kerela binos, saveha anela e vina pro manuša, ta mušinela te anel le RAJESKE pre obeta le terne bikos bi e chiba vaš peskri vina. Anela le bikos paš o vudar paš o Svetostankos, thovela o vast pro šero le bikoske a murdarela les anglo RAJ. Paľis o nekbareder rašaj lela sikra le bikoskre ratestar a anela andro Svetostankos. O rašaj močinela peskro angušt andro rat a eftavar anglo RAJ pokropinela o than anglo pochtan, so hin anglo Neksveteder than. O rašaj makhela le rateha o rohi le oltariskre, pre savo pes labarel o voňavo kaďidlos, anglo RAJ andro Svetostankos. Oka rat, so ačhela le bikostar, čhivela avri telal paš o oltaris, kaj pes labarel o labarde obeti, savo hino paš o vudar paš o Svetostankos. Paľis ole bikostar, so hin obetimen vaš o binos, lela avri savoro žiros: o žiros, so hin pro andrune kotora the pašal lende, soduj ľadvini le žiroha, so hin pre lende, the o lalokos la pečinkakro, so lela avri jekhetane le ľadvinenca – avke sar pes lel avri o žiros le bikostar pre smiromoskri obeta. O rašaj oda labarela pro oltaris, kaj pes labarel o labarde obeti. No e cipa pal o bikos, savoro leskro mas le šereha, le pindrenca, le andrune kotorenca the le gojenca – savoro, so ačhela le bikostar – ľidžala avri pal o taboris pro obžužardo than, kaj pes čhivel avri o žirošno prachos pal o oltaris, a labarela les pre jag pro kašta. Mušinel pes te labarel pre oda than.‘ “ „ ‚Te savore Izraeliti kerena varesavo nalačhipen, so na gondoľinenas te kerel, a na doľikerena jekh le RAJESKRE prikazaňjendar, kajte pal oda na džanenas, hin len vina. Sar o manuša avena pre oda, hoj kerde binos, anena jekhe terne bikos anglo Svetostankos sar obeta vaš o binos. O vodci le manušengre thovena o vasta pro šero le bikoske anglo RAJ a paľis ela oda bikos murdardo anglo RAJ. Paľis o nekbareder rašaj anela sikra le bikoskre ratestar andro Svetostankos, močinela andre peskro angušt a anglo RAJ eftavar pokropinela o than anglo pochtan. Makhela sikra le rateha the o rohi le kaďidloskre oltariskre, savo hino anglo RAJ andro Svetostankos. Oka rat, so ačhela le bikostar, čhivela avri telal paš o oltaris, kaj pes labarel o labarde obeti, savo hino paš o vudar paš o Svetostankos. Pal o bikos čhinela tele savoro žiros a labarela oda pro oltaris. Kale bikoha kerela avke, sar kerďa ole bikoha pre obeta vaš o binos. Kavke kerela o rašaj e obeta, savaha pes počinela vaš ole manušengro binos, a ela lenge odmuklo. Paľis lela avri pal o taboris oda, so ačhela le bikostar, a labarela les avke, sar labarďa okle bikos. Kada hin e obeta vaš o binos le manušengro.‘ “ „ ‚Te o vodcas kerela binos, so na gondoľinelas te kerel, a na doľikerela varesavo prikazaňje le RAJESKRO, peskre Devleskro, hin les vina. Sar pes dodžanela pal peskro binos, anela jekhe capos bi e chiba pre obeta. Paľis thovela peskro vast pro šero le caposke a murdarela les ode, kaj pes murdarel o labarde obeti anglo RAJ. Kada hin e obeta vaš o binos. O rašaj lela la obetatar sikra rat pro angušt a makhela o rohi le oltariskre, pre savo pes labarel o labarde obeti. Oka rat čhivela avri telal paš o oltaris. Savoro žiros labarela pro oltaris avke sar o žiros pal e smiromoskri obeta. Kavke kerela o rašaj e obeta pro zmjereňje vaš o binos ole vodcaskro a ela leske odmuklo.‘ “ „ ‚Te vareko le manušendar kerela binos, so na gondoľinelas te kerel, a na doľikerela jekh le RAJESKRE prikazaňjendar, hin les vina. Sar pes dodžanela pal peskro binos, anela jekha koza bi e chiba pre obeta vaš o binos, so kerďa. Paľis thovela peskro vast pro šero la kozake a murdarela la sar obeta vaš o binos pro than, kaj pes murdarel o labarde obeti. O rašaj lela pro angušt sikra rat la obetatar a makhela o rohi le oltariskre, pre savo pes labarel o labarde obeti. Oka rat čhivela avri telal paš o oltaris. Paľis pal e koza čhinela tele savoro žiros avke sar o žiros pal e smiromoskri obeta a o rašaj oda labarela pro oltaris sar obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Kavke kerela o rašaj e obeta pro zmjereňje vaš o binos ole manušeskro a ela leske odmuklo. Te kamela te anel pre obeta vaš o binos le bakrorendar, anela jekha samica bi e chiba. Thovela o vast pre lakro šero a murdarela la sar obeta vaš o binos pro than, kaj pes murdarel o labarde obeti. O rašaj lela pro angušt sikra rat la obetatar vaš o binos a makhela o rohi le oltariskre, pre savo pes labarel o labarde obeti. Oka rat čhivela avri telal paš o oltaris. Paľis čhinela avri savoro lakro žiros avke, sar pes oda kerel le bakrane žiroha paš e smiromoskri obeta, a labarela oda pro oltaris sar e jagaľi obeta le RAJESKE. Kavke kerela o rašaj vaš o binos ole manušeskro e obeta pro zmjereňje vaš leskro binos a ela leske odmuklo.‘ “ „ ‚Te vareko kerela binos oleha, hoj pro sudos tel e prisaha na svedčinel, kajte sas paš varesoste abo džanel vareso, ale na phenel avri, ela pre leste vaš oda e vina. Abo te pes vareko chudela varesostar, so hin nažužo, či le murdale dzive džvirostar, abo le murdale džvirostar, so pes ľikerel khere, abo le murdale plazostar, kajte olestar na džanelas, the avke ačhela nažužo a hin les vina. Abo te pes chudela le manušeskre nažužipnastar – savorestar, so lestar šaj kerel nažužo – kajte olestar na džanelas, ale paľis pes pal oda dodžanela, hin les vina. Abo te vareko lela vera nagoďaha, hoj kerela vareso lačho abo nalačho, pre savoreste, soha pes o manuš phandela andre la veraha, kajte na džanelas, hoj pes oda na kerel, ale paľis pes pal oda dodžanela, hin les vina. Te pes vareko dodžanela, hoj les hin vina andre varesoste kale vecendar, mušinel te phenel avri peskro binos. Mi anel le RAJESKE e obeta vaš o binos, so kerďa, la samica le stadostar – či le bakrorendar abo le kozendar. Kavke o rašaj la obetaha počinela vaš ole manušeskro binos. Te oda, ko kerďa binos, hino čoro a našťi anel la samica le stadostar, mi anel le RAJESKE duje hrdličken abo duje holuben – jekh le čiriklendar ela pre obeta vaš o binos a dujto pre labarďi obeta. Anela len ko rašaj, savo obetinela ešeb e obeta vaš o binos; le vastenca leske phagela andre e meň, ale o šero leske na lela tele. Paľis lela sikra rat la obetatar vaš o binos a pokropinela e sera le oltariskri; oka rat mukela te čuľal avri telal paš o oltaris. Kada hin e obeta vaš o binos. Dujtone čirikles obetinela sar labarďi obeta, avke sar sas prikazimen. Kavke o rašaj la obetaha počinela vaš ole manušeskro binos a ela leske odmuklo. Ale te oda manuš hino ajso čoro, hoj našťi anel aňi duje hrdličken abo duje holuben, ta mi anel jekh kilos nekfeder aro pre obeta vaš peskro binos. Na čhivela upre olejos aňi na pridela o kaďidlos, bo oda hin e obeta vaš o binos. Anela oda ko rašaj, savo olestar lela jekh burňik pro leperiben a labarela oda pro oltaris sar e jagaľi obeta le RAJESKE. Kada hin e obeta vaš o binos. Kavke o rašaj la obetaha počinela vaš oda manuš, so kerďa binos andre varesoste kale vecendar, a ela leske odmuklo. Oda, so la obetatar ačhela, ela prekal o rašaj avke sar paš e chabeneskri obeta.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Te vareko ela ňeverno le RAJESKE oleha, hoj kerela binos, savo na gondoľinelas, oleha, hoj na anela le RAJESKE ola dari, save leske kampľa te anel, mi anel vaš peskri vina le RAJESKE peskre stadostar le bakrores bi e chiba, vaš odi cena, so sas diňi avri vaš e vina. Kada hin e obeta vaš e vina. Mušinela te del le rašaske e nahrada, paš savi mek dothovela biš (20) percent, vaš o dari, save leske kampľa te anel le RAJESKE, ale na anďa. Kavke o rašaj ole obetakre bakroreha počinela vaš ole manušeskro binos a ela leske odmuklo. Te vareko kerela binos, hoj kerela vareso, so zakazinel varesavo prikazaňje le RAJESKRO, kajte olestar na džanela, hin les vina a ľidžala vaš oda o trestos. Mi anel le rašaske andral peskro stados jekhe bakrores bi e chiba vaš odi cena, so sas diňi avri vaš e vina. Kavke o rašaj la obetaha počinela vaš oda manuš, savo kerďa binos, ale na gondoľinelas oda te kerel, a ela leske odmuklo. Kada hin e obeta vaš e vina; bo sas les vina anglo RAJ.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Te vareko ela ňeverno le RAJESKE oleha, hoj kerela jekh kale vecendar: Te na dela pale avreske oda, so leske diňa te garuvel vaj pes pal oda te starinel, abo te leske vareso čorela, vaj thovela leha avri, abo te arakhela vareso našado a klaminela a lela vera, hoj oda na arakhľa, kerel binos. Te oda kerďa a hin les vina, mi del pale oda, so čorďa vaj peske iľa zoraha, abo oda, so leske dine te garuvel, vaj oda, so vareko našaďa a ov arakhľa, abo oda, pre soste iľa falošňe vera. Mi del savoro pale oleske, kaskro oda hin, a paš oda mek mi dothovel biš (20) percent andre oda džives, sar anela e obeta vaš peskri vina. Vaš peskri vina mi anel le rašaske prekal o RAJ jekhe bakrores bi e chiba andral o stados vaš odi cena, savi sas diňi avri pre obeta vaš e vina. Kavke o rašaj la obetaha počinela vaš oda manuš a ela leske odmuklo savoro, so kerďa, the leskri vina.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Prikazin le Aronoske the leskre čhavenge: ‚Kada hin o zakonos pal e labarďi obeta: E labarďi obeta ela caľi rat dži tosara pre jag pro oltaris a e jag pro oltaris mušinel furt te labol. Paľis o rašaj pre peste urela o ruchos the o telune gada side le ľanostar a skidela upre o prachos pal e labarďi obeta, savo ačhiľa pro oltaris pal e jag, a thovela les pre sera paš o oltaris. Paľis čhivela pal peste tele o ruchos a urela aver. Avke ľidžala o prachos avri pal o taboris pro obžužardo than. E jag pro oltaris mušinel furt te labol, našťi murdaľol andre. Sako tosara o rašaj dothovela o kašta pro oltaris, thovela upre e labarďi obeta a labarela o žiros pal e smiromoskri obeta. E jag mušinel furt te labol pro oltaris, našťi murdaľol andre.‘ “ „ ‚Kada hin o zakonos pal e chabeneskri obeta. O čhave le Aronoskre la anena anglo RAJ anglo oltaris. O rašaj lela andral e chabeneskri obeta jekh burňik nekfeder aro le olejoha the savoro kaďidlos, savo hino pre chabeneskri obeta, a labarela oda pro oltaris. Kada ela e obeta pro leperiben, savi šukares voňinel le RAJESKE. Oda, so ačhela la chabeneskra obetatar, chana o Aron the leskre čhave. Chana oda bi o kvasos pro sveto than, pre dvora andro Svetostankos. Našťi pes oda pekel le kvasoha. Kada hin, so lenge me o RAJ diňom mire chabeneskre obetendar. Oda maro hin igen sveto avke sar e obeta vaš o binos the sar e obeta vaš e vina. Šaj olestar chal dojekh murš le Aronoskre potomkendar. Kada prikazis pal o chabeneskre obeti le RAJESKRE hino prekal tire čhave pro furt. Te pes vareko aver chudela ola chabeneskra obetatar, ela mardo le Devlestar.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kada hin o daros, so anena o Aron the leskre čhave le RAJESKE andre oda džives, sar ena pomazimen: jekh kilos nekfeder aro avke, sar pes furt anel paš e chabeneskri obeta, jepaš tosara a jepaš rači. O nekfeder aro ela premišimen le olejoha a peko pre tepša. Odi chabeneskri obeta anena rozphagerďi pro kotorora. Kadi obeta šukares voňinela le RAJESKE. Pripravinela la o čhavo le Aronoskro, savo ela pomazimen pal leste nekbareder rašaske. Kada kotor hin le RAJESKRO pro furt a mušinel pes calkom te zlabarel. Dojekh chabeneskri obeta le rašastar mušinel te zlabol caľi; našťi latar ňič te chal.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske the leskre čhavenge: ‚Kada hin o zakonos pal e obeta vaš o binos. O džviros pes murdarela anglo RAJ pre oda than, kaj pes murdarel o labarde obeti. Kadi obeta hiňi igen sveto. Šaj latar chal ča o rašaj, savo anel e obeta vaš o binos. Chala la pro sveto than, pre dvora andro Svetostankos. Te pes vareko aver chudela ole obetakre masestar, ela mardo le Devlestar. Te vareso la obetakre ratestar čuľala pro ruchos, mušinel pes te rajbinel pro sveto than. Te pes o mas tavela andre čikakri piri, musaj la te phagerel. Te pes tavela andre brondzuňi piri, žužarela pes la avri a chelavela andro paňi. Kala obetatar šaj chal dojekh murš le rašajendar; hiňi igen sveto. Ale našťi pes chal odi obeta vaš o binos, savakro rat pes ľidžal andro Svetostankos andro Neksveteder than, bo ola obetaha pes počinel vaš o bini cale narodoskre; odi obeta mušinel te zlabol caľi.‘ “ „ ‚Kada hin o zakonos pal e obeta vaš e vina, savi hiňi igen sveto: E obeta vaš e vina pes murdarela pre oda than, kaj pes murdarel o labarde obeti. La obetakre rateha pes pokropinela o seri pro oltaris. Obetinela pes savoro žiros la obetatar: o žirošno chvostos, o žiros, so hin pro andrune kotora the pašal lende, soduj ľadvini le žiroha, so hin pre lende, the o lalokos la pečinkakro, so lela avri jekhetane le ľadvinenca. O rašaj oda labarela pro oltaris sar e jagaľi obeta le RAJESKE. Kada hin e obeta vaš e vina. Kala obetatar šaj chal dojekh murš le rašajendar. Chana la pro sveto than; hiňi igen sveto. Oda jekh zakonos hin prekal e obeta vaš o binos the prekal e obeta vaš e vina: E obeta ela ole rašaskri, savo la obetinďa. O rašaj, savo obetinel e labarďi obeta vaš aver dženo, peske šaj mukel e cipa pal o obetimen džviros. The dojekh chabeneskri obeta, so sas peki andro bov, the savoro, so sas pripravimen pre tepša abo pre panvica, ela le rašaskri, savo la obetinďa. Ale dojekh aver chabeneskri obeta, či ela mišimen le olejoha vaj na, chudena jednakones savore čhave le Aronoskre.‘ “ „ ‚Kada hin o zakonos pal e smiromoskri obeta, savi pes obetinel le RAJESKE. Te la vareko obetinel sar e paľikeribnaskri obeta, mi anel paše o mare bi o kvasos mišimen le olejoha, o marikľa makhle le olejoha the o mare le nekfeder arestar mištes premišimen le olejoha. Paš peskri smiromoskri obeta pro paľikeriben anela te obetinel the o maro le kvasoha. Savore marendar, so anela, dela jekh kotor sar daros prekal o RAJ. Ela oda prekal o rašaj, savo kropinel o oltaris le rateha pal e smiromoskri obeta. O mas pal e smiromoskri obeta pes mušinel te chal andre oda džives, sar hino obetimen. Našťi lestar ačhel ňič dži tosara. Te vareko anela te obetinel o daros, so del korkoro pestar abo vašoda, hoj diňa lav, pes chala andre oda džives, sar hino obetimen. No oda, so ačhela, pes šaj chal pre aver džives. Ale o mas, so ačhela la obetatar dži pro trito džives, pes mušinel te labarel. Te pes o mas kala smiromoskra obetatar chala the pro trito džives, o manuš, ko la anďa, na ela priilo; e obeta pes leske na rachinela, bo hiňi nažuži. Oles, ko latar chala, ela vina. Našťi pes chal aňi oda mas, savo pes chudňa varesostar, so hin nažužo, mušinel pes te zlabarel. Ale oka mas šaj chal sako, ko hino žužo. Ale te vareko, ko hin nažužo, chaľahas le masestar pal le RAJESKRI smiromoskri obeta, ela tradlo het pašal peskre manuša. Te pes vareko chudňahas varesostar, so hin nažužo – či le manušeskre nažužipnastar vaj varesave nažuže džvirendar – a chaľahas le masestar pal le RAJESKRI smiromoskri obeta, ela tradlo het pašal peskre manuša.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Ma chan ňisavo guruvano, bakrano aňi kozakro žiros. O žiros le džvirostar, saves arakhle mules abo rozčhingerdes avre dzive džvirostar, pes šaj chasňarel pre aver veci, ale našťi pes chal. Sako, ko chaľahas o žiros le džvirostar, savo hino obetimen sar e jagaľi obeta le RAJESKE, ela tradlo het pašal peskre manuša. Pre ňisavo than, kaj bešena, ma chan ňisavo rat le čiriklendar aňi le džvirendar. Sako, ko chaľahas o rat, ela tradlo het pašal peskre manuša.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Sako, ko anela e smiromoskri obeta le RAJESKE, anela le RAJESKE o daros andral e smiromoskri obeta. Peskre vastenca anela le RAJESKE e jagaľi obeta: o žiros jekhetane le hrudňikoha, so hazdela anglo RAJ, hoj te sikavel, hoj oda hin daros prekal leste. O rašaj labarela o žiros pro oltaris, ale o hrudňikos ela prekal o Aron the prekal leskre čhave. E čači čang pal e smiromoskri obeta pes dela le rašaske sar daros. Ela prekal oda čhavo le Aronoskro, savo anel o rat the o žiros pal e smiromoskri obeta. Andral o smiromoskre obeti, so anen o Izraeliti, iľom o hrudňikos, so hin e hazdľi obeta, the e čang, so pes anela, a diňom oda le rašaske le Aronoske the leskre čhavenge. Kada ela lengro kotor pro furt le Izraelitendar.‘ “ Le jagale obetendar obetimen le RAJESKE hin kada kotor prekal o Aron the leskre čhave. Diňa lenge oda ole dživesestar, kanastar len ačhaďa sar rašajen andre služba le RAJESKE. Andre oda džives, sar sas pomazimen, prikazinďa o RAJ le Izraelitenge, hoj lenge oda te den sar lengro kotor. Kada prikazaňje hin pro furt prekal savore pokoleňja, so avena. Kada hin o zakonos pal e labarďi obeta, pal e chabeneskri obeta, pal e obeta vaš o binos, pal e obeta vaš e vina, pal e smiromoskri obeta the pal e obeta, sar hino o rašaj pomazimen andre služba. Kada zakonos o RAJ prikazinďa le Mojžišoske pro verchos Sinaj pre pušťa andre oda džives, sar le Izraelitenge prikazinďa, hoj te anen peskre dari le RAJESKE. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le le Aron, leskre čhaven, lengre gada, o olejos pro pomazaňje, le bikos pre obeta vaš o binos, duje bakren the jekh košaris mare bi o kvasos. Paľis zvičin savore manušen paš o Svetostankoskro vudar.“ O Mojžiš kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ. Savore manuša pes zgele paš o Svetostankoskro vudar. Akor lenge o Mojžiš phenďa: „Kada amenge o RAJ prikazinďa te kerel.“ Avke o Mojžiš vičinďa le Aron the leskre čhaven anglal a obžužarďa len le paňeha. Paľis leske diňa o parno džinďardo gad, phandľa les le farebne sirimoha, urďa leske o ruchos, diňa leske o efodos, phandľa les le efodoskre sirimoha a zakerďa pašal leste. Urďa pre leste o naprsňikos a thoďa andre o losi Urim the Tumim. Pro šero leske thoďa o turbanos a anglunestar upre zathoďa e somnakuňi ozdoba, e čelenka, savi sikavelas, hoj ov hino pošvecimen le Devleske, avke sar oda o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis o Mojžiš iľa o olejos pro pomazaňje a pomazinďa o Stanos the savoro, so andre hin, a avke len pošvecinďa. Eftavar pokropinďa a pomazinďa o oltaris the savore grati, o baro brondzuno umivadlos le podstavcoha, hoj len te pošvecinel. A ole olejostar pro pomazaňje čhiďa avri pro šero le Aronoske, hoj les te pošvecinel. Paľis o Mojžiš vičinďa le Aronoskre čhaven, a urďa lenge o ruchi, phandľa pašal lende o sirimi a thoďa lenge o čapki pro šere avke, sar oda o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis diňa te anel le bikos pre obeta vaš o binos a o Aron peskre čhavenca thode o vasta pro šero le bikoske. O Mojžiš murdarďa le bikos, iľa o rat a le angušteha makhľa sikra pre savore agora le oltariskre a avke les obžužarďa. O rat, so ačhiľa, čhiďa telal paš o oltaris. Kavke les pošvecinďa, hoj pes te šaj upre obetinel vaš o binos. O Mojžiš iľa savoro žiros pal o andrune kotora, o lalokos la pečinkakro, soduj ľadvini lengre žiroha a labarďa oda pro oltaris. Ale le bikos, leskri cipa, o mas the o goja labarďa avri pal o taboris, avke sar prikazinďa o RAJ le Mojžišoske. Paľis phenďa, hoj te anen le bakres pre labarďi obeta. O Aron the leskre čhave thode o vasta pro šero le bakreske a o Mojžiš les murdarďa a pokropinďa le rateha o seri pro oltaris. Avke čhingerďa le bakres pro kotora a labarďa leskro šero, o kotora the o žiros. O andrune kotora the o pindre o Mojžiš žužarďa andro paňi a labarďa. Labarďa cale bakres pro oltaris. Kada sas e labarďi obeta, so šukares voňinel, e jagaľi obeta le RAJESKE, avke sar prikazinďa o RAJ le Mojžišoske. Avke anďa le dujte bakres, savo pes obetinela pre oda, hoj pes te pošvecinel le rašajen andre služba, a o Aron the leskre čhave thode o vasta pro šero le bakreske. O Mojžiš les murdarďa a iľa leskre ratestar a sikra makhľa le Aronoske telal o čačo kan, o baro angušt pro čačo vast the o baro angušt pro čačo pindro. Paľis phenďa o Mojžiš, hoj te aven le Aronoskre čhave, a le rateha lenge makhľa telal o čačo kan, o baro angušt pro čačo vast the o baro angušt pro čačo pindro. Le rateha pokropinďa the o seri pro oltaris. Avke iľa o žiros, o žirošno chvostos the savoro žiros pal o andrune kotora, o lalokos la pečinkakro, soduj ľadvini lengre žiroha the e čači čang. Andral o košaris le marenca bi o kvasos, so sas thodo anglo RAJ, iľa o maro bi o olejos, o maro le olejoha the o marikľa a thoďa oda pro žiros the pre čači čang. Kada savoro diňa andro vasta le Aronoske the leskre čhavenge. On oda hazdle upre, hoj te sikaven, hoj oda hin o daros prekal o RAJ. Paľis o Mojžiš lendar iľa oda daros a labarďa pro oltaris la labarďa obetaha sar voňavo obeta le RAJESKE. Kadi jagaľi obeta pes obetinďa pre oda, hoj pes te pošvecinel le rašajen andre služba. Avke o Mojžiš iľa le bakreskro hrudňikos, hazdľa oda, hoj te sikavel, hoj oda mas hino daros prekal o RAJ. Kada bakrano kotor ola obetatar sas prekal o Mojžiš, avke sar oda prikazinďa o RAJ. O Mojžiš iľa le olejostar pro pomazaňje the le ratestar, so ačhiľa pro oltaris, a pokropinďa le Aron, leskro ruchos a the leskre čhaven lengre ruchenca. Avke pošvecinďa le Aron the leskre rucha a the leskre čhaven lengre ruchenca. Avke phenďa o Mojžiš le Aronoske the leskre čhavenge: „Taven o mas paš o vudar le stanoskro a chan les ode le mareha pro posveťeňje le rašajengro, so hin andro košaris, sar oda prikazinďom: ‚Mi chal oda o Aron the leskre čhave.‘ No oda, so ačhela le masestar the le marestar, pes mušinel te zlabarel. Efta džives na džana het pašal o vudar le Svetostankoskro, medik na predžana o dživesa pre tumaro posveťeňje. Tumaro posveťeňje ľikerela efta dživesa. O RAJ prikazinďa, hoj oda, so pes adadžives kerďa, pes te kerel, hoj pes tumenge te odmukel o bini. Ačhen paš o vudar le Svetostankoskro efta džives, prekal o džives the prekal e rat, a doľikeren kada prikazis le RAJESKRO, hoj te na meren; bo kada mange prikazinďa o RAJ.“ Avke o Aron the leskre čhave kerde savoro, so lenge prikazinďa o RAJ prekal o Mojžiš. Pro ochtoto džives vičinďa o Mojžiš le Aron, leskre čhaven the le phurederen andral o Izrael. Le Aronoske phenďa: „Le jekhe terne bikos pre obeta vaš o binos the jekhe bakres pre labarďi obeta, sodujen bi e chiba, a an len te obetinel anglo RAJ. Le Izraelitenge phen: ‚Len jekhe capos pre obeta vaš o binos a pre labarďi obeta la gurumňora the le bakrores, sodujen jekhe beršeskren a bi e chiba. Len pre smiromoskri obeta bikos the bakres, hoj oda te obetinen anglo RAJ, a the e chabeneskri obeta mišimen le olejoha, bo adadžives pes tumenge sikavela o RAJ.‘ “ Avke ande paš o vudar le Svetostankoskro savoro, so o Mojžiš prikazinďa, a zgele pes ode savore manuša a ačhenas anglo RAJ. O Mojžiš phenďa: „Keren ada, so tumenge prikazinďa o RAJ, hoj pes tumenge te sikavel le RAJESKRI slava.“ Paľis o Mojžiš phenďa le Aronoske: „Dža paš o oltaris, obetin tiri obeta vaš o binos the tiri labarďi obeta, hoj pes te odmukel tire the le manušengre bini. Obetin the o daros le manušengro, hoj pes te odmukel lengre bini, avke sar oda prikazinďa o RAJ.“ Avke o Aron geľa paš o oltaris a murdarďa le terne bikos sar e obeta vaš peskro binos. O čhave le Aronoskre leske ande o rat. Ov peske andre močinďa o angušt a sikra makhľa o agora pro oltaris, paľis čhiďa avri o rat telal paš o oltaris. O žiros, o ľadvini, the o lalokos la pečinkakro la obetatar vaš o binos labarďa pro oltaris, avke sar oda le Mojžišoske prikazinďa o RAJ. O mas the e cipa labarďa avri pal o taboris. Paľis murdarďa le bakres pre labarďi obeta. O čhave le Aronoskre leske podine o rat a ov pokropinďa o seri pro oltaris. E labarďi obeta the le šereha leske podenas po jekh kotor a ov oda zlabarďa pro oltaris. O andrune kotora the o pindre žužarďa andro paňi a labarďa len la labarďa obetaha pro oltaris. Paľis diňa te anel the le manušengro daros pre obeta. Iľa le capos pre obeta vaš o bini le manušengre, murdarďa les a obetinďa avke sar the oki obeta vaš o binos. Anďa the la gurumňora the le bakrores pre labarďi obeta a obetinďa la avke, sar sas prikazimen. Diňa te anel the e chabeneskri obeta, iľa andral jekh burňik a labarďa oda pro oltaris jekhetane la tosarutňa labarďa obetaha. Paľis murdarďa le bikos the le bakres pre smiromoskri obeta vaš o manuša. O čhave le Aronoskre leske podine o rat a ov leha pokropinďa o seri pro oltaris. O žiros le bikostar the le bakrestar – o žirošno chvostos, o ľadvini le žiroha the o lalokos la pečinkakro – kala žirošna kotora thode pro hrudňikos le džviroske a labarde len pro oltaris. O hrudňikos le džviroskro the leskri čači čang hazdelas o Aron upre, hoj te sikavel, hoj oda hin daros prekal o RAJ, avke sar prikazinďa o Mojžiš. Avke o Aron hazdňa peskre vasta upral o manuša a požehňinďa len. A avľa tele pal oda than, kaj obetinďa e obeta vaš o binos, e labarďi obeta the e smiromoskri obeta. O Mojžiš the o Aron gele andro Svetostankos, a sar avle avri, požehňinde le manušen. Akor pes savore manušenge sikaďa le RAJESKRI slava. A jekhvareste avľa e jag le RAJESTAR a zlabarďa pro oltaris e labarďi obeta the o žiros. Savore manuša oda dikhle, vičinde radišagostar a pele le mujenca pre phuv. Le Aronoskre čhave o Nadab the o Abihu ile peskre lopatki pro kaďidlos, ile andre e jag, thode upre o kaďidlos a obetinde le RAJESKE cudzo jag, savi lenge na prikazinďa. A jekhvareste avľa e jag le RAJESTAR, zlabarďa len a on mule anglo RAJ. O Mojžiš phenďa le Aronoske: „Kada hin oda, so phenďa o RAJ: ‚Pre ola, ko ke ma avena, sikavava, hoj som sveto; angle savore manuša avava oslavimen.‘ “ Ale o Aron sas čhit. Paľis vičinďa o Mojžiš le Mišael the le Elcafan, le Uzieloskre čhaven, savo sas bačis le Aronoske, a phenďa lenge: „Aven kade a ľidžan tumare phralen andral o Svetostankos avri pal o taboris!“ Avle a ľigende len urdonen avri pal o taboris avke, sar prikazinďa o Mojžiš. Paľis o Mojžiš phenďa le Aronoske the leskre čhavenge le Eleazaroske the le Itamaroske: „Ma rozburinen tumenge o bala pro šere aňi ma čhingeren pre tumende o gada, hoj te na meren a te na choľisaľol o RAJ pre savoredženende. Ale tumare phrala the calo kher le Izraeloskro šaj roven vaš odi jag, so avľa le RAJESTAR. No tumen našťi džan het pašal o vudar andro Svetostankos, hoj te na meren, bo pre tumende hin le RAJESKRO olejos pro pomazaňje.“ On kerde avke, sar phenďa o Mojžiš. O RAJ phenďa le Aronoske: „Sar džana andro Svetostankos, tu aňi tire čhave našťi pijen mol aňi ňisavo aver pijiben, hoj te na meren. Kada hin o prikazis, savo mušinen te doľikerel tumen the savore tumare potomki pro furt. Bo mušinen te kerel rozďjel maškar oda, so hin sveto a so nane, maškar o žužo the nažužo, a te sikavel le Izraeliten savore prikazi, save tumenge prekal o Mojžiš prikazinďa o RAJ.“ Avke o Mojžiš phenďa le Aronoske, le Eleazaroske the le Itamaroske, leskre čhavenge, so ačhile te dživel: „Len e chabeneskri obeta, so ačhiľa pal o jagale obeti le RAJESKRE, peken latar o maro bi o kvasos a chan les paš o oltaris, bo hino igen sveto. Chan les pro sveto than, bo oda hin tiro the tire čhavengro kotor le RAJESKRE jagale obetendar, bo avke mange sas prikazimen. Tu, tire čhave the tire čhaja chana pro žužo than o hrudňikos la hazdľa obetatar the e čang, so sas anďi sar daros. Tu the tire čhave oda chudňan le Izraelitendar sar o kotor la smiromoskra obetatar. E čang, so sas anďi sar daros, the o koľin la hazdľa obetatar anena jekhetane le žiroha, so hino dino pro jagale obeti, hoj pes oda te hazdel upre anglo RAJ sar e hazdľi obeta. Kada ela tiro the tire čhavengro kotor pro furt, avke sar prikazinďa o RAJ.“ Paľis o Mojžiš rodelas le capos, savo sas pre obeta vaš o binos, a dikhľa, hoj hino zlabardo. Akor choľisaľiľa pro Eleazar the pro Itamar, pro čhave le Aronoskre, save ačhile te dživel, a phenďa: „Soske na chaľan e obeta vaš o binos pro sveto than? Bo hiňi igen sveto a o RAJ la tumenge diňa, hoj te len tele e vina pal savore manuša a hoj te počinen vaš lengre bini anglo RAJ. Vašoda, hoj leskro rat na sas ľigendo andro Svetostankos, kampľa tumenge te chal odi obeta pro sveto than, avke sar tumenge prikazinďom.“ Ale o Aron phenďa le Mojžišoske: „On adadžives ande anglo RAJ peskri obeta vaš o binos the peskri labarďi obeta, ale mange pes ačhiľa odi strašno veca! Te me adadžives chaľomas la obetatar vaš o binos, či oda uľahas mištes anglo jakha le RAJESKRE?“ Sar oda šunďa o Mojžiš, diňa les čačo. Paľis phenďa o RAJ le Mojžišoske the le Aronoske: „Phenen le Izraelitenge: ‚Savore džvirendar, so hin pre phuv, šaj chan savoren, so prežuvinen a kas hin o kopita, so hine rozčhinde pro duj. Hin varesave džviri, saven našťi chan, bo hin len ča rozďelimen kopita, abo ča prežuvinen. Kala džviri tumenge ena nažuže: E ťava, savi prežuvinel, ale nane la rozďelimen kopita; o damanos, savo prežuvinel, ale nane les rozďelimen kopita; o zajacos, savo tiš prežuvinel, ale nane les rozďelimen kopita; the o balo, saves hin o kopita rozďelimen, ale na prežuvinel. Lengro mas našťi chan a lengre zdochlinendar tumen ma chuden, bo ena tumenge nažuže!‘ “ „ ‚Savorestar, so dživel andro paňi, andro moros the andro jarki, šaj chan savoren, kas hin the plutvi the šupini. Ale tumenge ela džungalo chocsavo džviros, so dživel a čhalavel pes tel o paňi – andro mori the andro jarki – kas nane plutvi abo šupini. Ela tumenge oda džungipen. Lengre masestar ma chan a mi džungľon tumenge lengre zdochlini. Avke savoro, so hin andro paňi a nane les šupini abo plutvi, ela tumenge džungipen.‘ “ „ ‚Savoro štarepindrengro hmizos le kridlenca tumenge ela džungalo. Šaj lendar chan ča olen, saven hin pindre te chučkerel pal e phuv. Šaj chan všelijaka kobilki, maľakre grajora, maľakre kobilki the čarakre kobilki. Savoro aver štarepindrengro hmizos le kridlenca tumenge ela džungalo.‘ “ „ ‚Hin varesave nažuže džviri, savengre zdochlinendar te tumen chudena, ačhena nažuže dži rači. Te vareko preľigenela lengre zdochlini, mušinel peske te rajbinel o gada a ela nažužo dži rači. Dojekh džviros, saveskre kopita nane rozďelimen abo savo na prežuvinel, ela tumenge nažužo. Sako, ko pes chudela lengre zdochlinendar, ela nažužo. The savore štarepindrengre džviri, saven hin labi, ena tumenge nažuže. Sako, ko pes chudela lengre zdochlinendar, ela nažužo dži rači. Te vareko preľigenela lengre zdochlini, mušinel peske te rajbinel o gada a ela nažužo dži rači. Kala džviri hine tumenge nažuže.‘ “ „ ‚Le cikne džvirendar, so phiren pal e phuv, tumenge ena nažuže kala: o patkaňis, o mišos, o všelijaka bare jašťerici, o varanos, o mlokos, e salamandra, o krokodilos the o chameleonos. Kala tumenge hine nažuže le cikne džvirendar. Sako, ko pes chudela lendar, abo lengre zdochlinendar, ela nažužo dži rači. Te jekh kale džvirendar muľahas a peľahas pre varesoste, oda vecos ela nažužo, či oda ela kaštuno vecos, uraviben, cipa, gono, abo varesavo aver bučakro nastrojis. Kampel oda te thovel andro paňi a ela nažužo dži rači, ale paľis ela žužo. Te vareso olestar peľahas andre nadoba čikatar, savoro, so andre hin, ačhela melalo a e nadoba kampel te phagerel. Te andral kajsi nadoba pes dochudňahas o paňi pre varesavo chaben, so šaj chan, oda chaben ačhela melalo. The savoro, so pes pijel andral kajsi nadoba, ela nažužo. Savoro, pre soste peľahas vareso ole zdochlinendar, ela tumenge nažužo; o bov abo e piri pro taviben kampel te phagerel, bo hine nažuže; ena tumenge nažuže. O prameňis le paňeskro the e chaňig ena žuže, ale oda, ko pes chudela le zdochlinendar andral lengro paňi, ela nažužo. Te vareso ole zdochlinendar peľahas pro semena, so pes sadzinen, ola semena ačhena žuže. Ale te pes pro semena čhiďahas paňi a peľahas upre vareso le zdochlinendar, ela tumenge nažužo. No te muľahas varesavo džviros, saves šaj chan, oda, ko pes chudela leskra zdochlinatar, ela nažužo dži rači. Oda, ko ole mule džvirostar vareso chala, peske mušinel te rajbinel o veci a ela nažužo dži rači. The oda, ko hazdňahas kajse mule džviros, peske mušinel te rajbinel o veci a ela nažužo dži rači. Savoro, so pes cirdel pal e phuv, hino džungalo, našťi oda te chal. Našťi chan ňič olestar, so pes cirdel pal o per, abo, so phirel pro štar, abo, so les hin buter pindre. Ňič olestar, so pes cirdel pal e phuv, našťi chan, hin oda džungipen. Ma meľaren tumen andre ňisoha, so pes cirdel pal e phuv. Ma meľaren tumen lenca, hoj te na ačhen nažuže, bo me som o RAJ, tumaro Del! Pošvecinen tumen a aven sveta, bo me som sveto! Ma meľaren tumen ňisoha, so pes cirdel pal e phuv, bo me som o RAJ, savo tumen iľa avri andral o Egipt, hoj te avav tumaro Del. Vašoda aven sveta, bo me som sveto! Kada hin zakonos pal o džviri, pal o čirikle the pal savoro džido, so pes čhalavel andro paňi, a so pes cirdel pal e phuv, hoj te keren rozďjel maškar o žužo the nažužo, maškar o džviri, save šaj te chal a save našťi te chal.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Te e džuvľi ela khabňi a ločhola muršores, ela nažuži efta džives, avke sar sako čhon hiňi nažuži andre peskre dživesa. Pro ochtoto džives kampel te čhinel le muršoreske e cipa leskre muršikane kotorestar. E daj paľis mek ačhela khere tranda the trin džives, hoj pes te obžužarel le ratestar, so latar džal. Na chudela pes ňisostar, so hin sveto, a na džala andre dvora andro Svetostankos, medik lake na predžana o dživesa, so la hin pro obžužaripen. Te ločhola čhajora, ela nažuži duj kurke avke sar andre lakre dživesa. Ačhela khere mek šovardeš the šov džives, hoj pes te obžužarel le ratestar, so latar džal. Sar lake predžana ola dživesa, so pes obžužarelas pal e čhajori abo pal o muršoro, anela le rašaske paš o vudar le Svetostankoskro jekheberšeskre bakrores pre labarďi obeta the holubica abo hrdlička pre obeta vaš o binos. O rašaj oda anela sar obeta anglo RAJ a oleha la obžužarela anglo Del. Avke ela obžužarďi le ratestar, so latar džalas. Kada zakonos hin pal e džuvľi, so ločhol, sar lake uľol muršoro abo čhajori. Ale te la nane pre oda, hoj te obetinel bakrores, akor mi lel duje hrdličken abo duje holuben, jekhes pre labarďi obeta a jekhes pre obeta vaš o binos. O rašaj anela e obeta a oleha la obžužarela anglo Del a ela žuži.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Te varekaske šuvľola upre e cipa abo avela avri varesavo baro prišťos abo parno flekos, savestar pes šaj kerela o nasvaľiben pre cipa, akor les mi anen ko Aron ko rašaj abo ke jekh leskre čhavendar, le rašajendar. O rašaj obdikhela odi šuvľi cipa. Te o balora pre cipa parňona avri a oda šuvľipen džala dži tel e cipa, akor oda hin o nasvaľiben pre cipa. Sar oda o rašaj dikhela, mušinela pre oda manuš te phenel, hoj hino nažužo. Ale te les ela ča parno flekos pre cipa a na dičhol, hoj džal dži tel e cipa, a o balora pre cipa na parňona avri, akor o rašaj le nasvales lela avri pašal o manuša pro efta dživesa. Sar les o rašaj pro eftato džives obdikhela a dodžanela pes, hoj odi šuvľi cipa ačhel furt avke, sar sas, a hoj na džal dureder, akor o rašaj lela le nasvales pale avri pašal o manuša pro efta dživesa. Pro eftato džives les o rašaj pale obdikhela a sar pes dodžanela, hoj oda nasvalo than šučiľa avri a pre cipa imar na bariľa, akor o rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino žužo. Hin oda ča prišťos. Rajbinela peske o gada a ela žužo. Ale te paloda, sar pes sikaďa le rašaske a sas leske phendo, hoj hino žužo, o prišťos pre cipa leske pale barola, pale pes mušinela te sikavel le rašaske. O rašaj les obdikhela, a te o prišťos pre cipa bariľa, o rašaj pre leste phenela, hoj hino nažužo. Hin oda o nasvaľiben pre cipa. Te pes pre varekaste čhivela avri o nasvaľiben pre cipa, kampel les te anel ko rašaj. O rašaj oda obdikhela, a te ela pre cipa parno phum a o balora pre cipa parňona avri, a te pre late ela e rana otkerďi, akor imar oda hin o nasvaľiben pre cipa, so ačhel furt. O rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino nažužo. Na lela les avri pašal o manuša pro efta džives, bo imar hino nažužo. Te o nasvaľiben pre cipa bariľa avke, hoj imar hino pal caľi cipa, le pindrendar dži o šero, všadzik, kaj ča o rašaj dikhľahas, akor les o rašaj pale predikhela. Te o nasvaľiben imar hino pal calo ťelos, akor phenela pro nasvalo, hoj hino žužo. Parňiľa avri calo. Hino žužo. Ale te ole manušes ela otkerde rani, phenela pre leste, hoj hino nažužo. Te o rašaj dikhela, hoj leske dičhol o mas andral o rani, phenela pre leste, hoj hino nažužo. Ola otkerde rani hine nažuže, hin oda o nasvaľiben pre cipa. Te leske o otkerde rani šučona avri a o nasvale thana parňona avri, avela ko rašaj, savo les predikhela. Te o nasvale thana parňona avri, o rašaj pre oda nasvalo manuš phenela, hoj hino žužo; hino žužo. Te varekas sas pre cipa vredos, savo sasťiľa avri, a pre oda than, kaj sas o vredos, avela avri o parno phum abo o flekos lolo parneha, akor pes mušinel te džal te sikavel le rašaske. O rašaj oda obdikhela, a te dikhela, hoj oda than pre cipa džal dži tel e cipa a o balora pre cipa parňile avri, o rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino nažužo. Hin oda o nasvaľiben pre cipa, savo pes kerďa le vredostar. Ale te o rašaj dikhela, hoj nane ode ňisave parne balora a oda than pre cipa na džal dži tel e cipa a šučiľa avri, akor les o rašaj lela avri pašal o manuša pro efta dživesa. A te o flekos pre cipa barola, o rašaj pre leste phenela, hoj hino nažužo. Hin oda o nasvaľiben pre cipa. No te o flekos ačhel furt jekh a na barol, akor oda hin ča jazva pal o vredos. O rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino žužo. Te hin varekas labarďi cipa a te oda than ela lolo parneha abo parno, akor les o rašaj obdikhela. Te dikhela, hoj o balora pre oda than parňile avri a džal oda dži tel e cipa, hin oda o nasvaľiben, so pes kerďa la labarďa cipatar. O rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino nažužo, hin les nasvaľiben pre cipa. Te o rašaj dikhela, hoj o balora pro flekos na parňile avri a oda than na džal dži tel e cipa a šučiľa avri, akor les lela avri pašal o manuša pro efta dživesa. Pro eftato džives les o rašaj obdikhela. Te o flekos pre cipa barola, phenela pre leste, hoj hino nažužo; hin oda o nasvaľiben pre cipa. Te o flekos ačhel furt jekh a pre cipa na barol a šučiľa avri, hin oda ča labarďi cipa. O rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino žužo. Hin oda ča jazva pal e labarďi cipa. Te pes le muršeske abo la džuvľake čhivela avri vareso andro šero abo andre brada, akor o rašaj obdikhela oda nasvaľiben. Te oda than džala dži tel e cipa a o bala pre odi cipa šargona a saňona, akor o rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino nažužo. Hin oda phukňa, o nasvaľiben pro šero the pre brada. Sar o rašaj obdikhela o phukňa a dikhela, hoj oda na džal dži tel e cipa a nane upre kalore balora, akor lela avri pašal o manuša oles, kas hin phukňa, pro efta džives. Pro eftato džives o rašaj obdikhela oda nasvalo than. Te dikhela, hoj o phukňa na baron a nane upre šargore balora a oda than na džal dži tel e cipa, akor pes oda nasvalo manuš hoľinela, no oda than peske na hoľinela. A o rašaj lela ole manušes avri pašal o manuša pro efta džives. Pro eftato džives o rašaj obdikhela o phukňa. Te dikhela, hoj na baron a na džan dži tel e cipa, phenela pre oda manuš, hoj hino žužo. Rajbinela peske o gada a ela žužo. Te o phukňa pre cipa barona pal oda, sar sas phendo pre leste, hoj hino žužo, o rašaj les pale obdikhela. Te o phukňa pre cipa barile, o rašaj imar na rodela, či o balora šargile; oda nasvalo hino nažužo. Ale te dikhela, hoj o phukňa ačhen furt jekh a barile upre kale bala, akor o phukňa sasťile avri. Hino žužo a o rašaj pre oda manuš phenela, hoj hino žužo. Te le muršeske abo la džuvľake avena avri pre cipa parne fleki, o rašaj len obdikhela. Te pre cipa hin fleki, so nane igen parne, hin oda ča prišťos, so pes kerďa pre cipa. Oda manuš hino žužo. Te varekaske pele avri o bala pro šero a ov ačhiľa langešereskro, hino žužo. Te leske o bala anglunestar peren avri a hin les plešinka, hino žužo. Ale te pro lango šero abo pro čekat avela avri o flekos, lolo parneha, akor oda hin o nasvaľiben pre cipa, so leske barol pro šero abo pro čekat. O rašaj les obdikhela a te pre leskro lango šero abo čekat ela šuvľipen, lolo parneha, so dičhol avri sar nasvaľiben pre cipa, oda manuš hino nasvalo. Hino nažužo a o rašaj pre leste phenela, hoj hino nažužo vaš oda nasvaľiben, so pes leske čhiďa avri pro šero. Sako, kas hin kajso nasvaľiben, urela pre peste o čhingerde gada, na uchanela peske o bala pro šero, o vušta the e brada peske zaučharela andre a vičinela: ‚Nažužo, som nažužo!‘ Calo časos, medik hino nasvalo, ela nažužo. Mušinel te bešel avrether avri le taboristar.“ „Te pes kerela e plešňa pro gada la vlnatar abo le ľanostar, pro side abo pro prephandle gada la vlnatar abo le ľanostar, vaj pre varesavi cipa abo cipuňi veca, te hino zeleno abo lolo oda than pro gada, pre cipa, pro sido vaj pro prephandlo pochtan abo pre varesavi cipuňi veca, hin oda e nažuži plešňa. Kampel oda te sikavel le rašaske. O rašaj obdikhela odi veca a dela la te garuvel pro efta džives. Pro eftato džives oda than pale obdikhela. Te e plešňa bariľa pro gada, pro sido vaj pro prephandlo pochtan, pre cipa, abo pre varesavi cipuňi veca, hin oda e nažuži plešňa. Hin oda nažužo. O rašaj mušinel te labarel ola veci, pre save pes kerďa e plešňa. Hin oda e nažuži plešňa. Kampel oda te labarel. Ale te o rašaj dikhela, hoj oda plešňakro than pro gada, pro sido vaj pro prephandlo pochtan abo pre varesavi cipuňi veca na barol, prikazinela te rajbinel oda, pre soste sas e plešňa, a dela oda pale te garuvel pro efta džives. Sar imar ela o pochtan, pre savo sas oda plešňakro than, rajbimen avri, akor oda o rašaj obdikhela. Te dikhela, hoj oda than pes na čerinďa, kajte na bariľa, the avke hino nažužo. Kampel oda te labarel, či odi plešňa hiňi andral abo avral. Ale te o rašaj dikhela, hoj oda than parňiľa avri pal oda, sar sas rajbimen, the avke les mušinel te čhinel avri le gadendar, la cipatar abo le pochtanestar, so sas sido vaj prephandlo. Te pes pale sikavela a barola oda plešňakro than pro gada, pro sido vaj pro prephandlo pochtan abo pre varesavi cipuňi veca, mušinel pes te labarel. O veci, pal save našľola odi plešňa pal oda, sar sas rajbimen, pes mušinen te rajbinel mek jekhvar a paľis ena žuže.“ Kada hin o zakonos pal e plešňa pro gada la vlnatar vaj le ľanostar, abo pro sido vaj pro prephandlo pochtan, abo pre varesavi cipuňi veca, hoj pes te phenel, či oda hin žužo abo nažužo. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kada hin o zakonos pal o manuš, saves hin o nasvaľiben pre cipa, andre oda džives, kana pes obžužarela, sar les anena ko rašaj: O rašaj avela andral o taboris avri a obdikhela les. Te dikhela, hoj o nasvaľiben ole manušeske sasťiľa avri, prikazinela, hoj te anen pre leskro obžužaripen duje džide žuže čiriklen, o cedroskro kaštoro, o purpurovo thav the o izopos. Akor o rašaj prikazinela, hoj te murdarel jekh le čiriklendar upral e čikakri piri, andre savi hin o švižo paňi. Paľis lela le džide čirikles, o cedroskro kaštoro, o purpurovo thav the o izopos a kada savoro močinela andro rat le čirikleskro, so sas murdardo upral o švižo paňi. O rašaj eftavar pokropinela ole manušes, savo pes obžužarel andral o nasvaľiben. Paľis pre leste phenela, hoj hino žužo. Le džide čirikles mukela te ľecinel pre maľa. Akor oda, ko pes obžužarel, peske rajbinela o gada, hoľinela peske calo ťelos, lanďola andro paňi a paľis ela žužo. Paľis šaj avel andro taboris, ale ačhela avri a na džala andre peskro stanos efta dživesa. Pro eftato džives peske hoľinela o šero, e brada, o bervi the calo ťelos; rajbinela peske o gada, lanďola andro paňi a ela žužo. Pro ochtoto džives lela duje bakroren bi e chiba, jekha beršeskra ovečka bi e chiba a trin kili nekfeder aro mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta a trin deci olejos. O rašaj savore kale vecenca ole manušes, savo pes obžužarel, ačhavela anglo RAJ paš o vudar andro Svetostankos. Paľis o rašaj lela jekhe bakrores a anela les pre obeta vaš e vina, pridela paše trin deci olejos a hazdela oda upre anglo RAJ sar e hazdľi obeta. Le bakrores murdarela pro sveto than, ode, kaj pes murdarel e obeta vaš o binos the e labarďi obeta. Bo e obeta vaš e vina, avke sar the e obeta vaš o binos, hiňi prekal o rašaj a hiňi igen sveto. O rašaj lela sikra le ratestar andral e obeta vaš e vina a makhela le manušeske, savo pes obžužarel, telal o čačo kan, o baro angušt pro čačo vast the o baro angušt pro čačo pindro. Paľis lela o rašaj ole olejostar a čhivela peske pre burňik pro baľogno vast. Andre oda olejos močinela o angušt le čače vasteskro a eftavar leha pokropinela anglo RAJ. Ole olejoha, so leske ačhiľa pre burňik, o rašaj makhela ole manušeske, savo pes obžužarel, telal o čačo kan, o angušt pro čačo vast the o angušt pro čačo pindro. Makhela oda pre ola thana, kaj imar hin o rat pal e obeta vaš e vina. Oka olejos, so leske ačhiľa, makhela tele pal e burňik pro šero ole manušeske, savo pes obžužarel. Kavke les o rašaj obžužarela anglo RAJ. Akor o rašaj anela e obeta vaš o binos, savaha počinela vaš oda manuš, savo pes obžužarel andral peskro nažužipen. Paľis murdarela le džviros pre labarďi obeta a anela la jekhetane la chabeneskra obetaha pro oltaris. Kavke ola obetaha počinela vaš o binos ole manušeskro a ela žužo.“ „Te oda manuš hino čoro a nane les ajci te anel, akor mi anel ča jekhe bakrores pre hazdľi obeta vaš e vina, hoj vaš peske te počinel. Paš oda mi anel the jekh kilos nekfeder aro mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta the trin deci olejos. Mi anel mek duje hrdličken abo duje holuben pal oda, pre soste les hin. Jekh ela pre obeta vaš o binos a dujto pre labarďi obeta. Pro ochtoto džives oda anela vaš peskro obžužaripen le rašaske paš o vudar andro Svetostankos anglo RAJ. O rašaj lela le bakrores pre obeta vaš o binos the trin deci olejos a hazdela oda upre anglo RAJ sar e hazdľi obeta. Avke murdarela le bakrores pre obeta vaš e vina, paľis lela sikra leskre ratestar a makhela le manušeske, savo pes obžužarel, o čačo kan, o baro angušt pro čačo vast the o baro angušt pro čačo pindro. O rašaj peske čhivela ole olejostar pre burňik pro baľogno vast a le angušteha pro čačo vast pokropinela anglo RAJ eftavar le olejoha, so les hin pre baľogňi burňik. Paľis o rašaj makhela ole olejostar pal e burňik ole manušeske o čačo kan, o baro angušt pro čačo vast the o baro angušt pro čačo pindro. Makhela oda pre ola thana, kaj imar hin o rat pal e obeta vaš e vina. Oka olejos, so leske ačhiľa, makhela tele pal e burňik pro šero ole manušeske. Kavke les obžužarela anglo RAJ. Paľis obetinela duje hrdličken abo duje holuben, pal oda, pre soste les hin. Jekh le čiriklendar ela pre obeta vaš o binos a dujto pre labarďi obeta jekhetane la chabeneskra obetaha. Kavke o rašaj ola obetaha počinela vaš o bini ole manušeskre, savo pes obžužarel.“ Kada hin o zakonos prekal oda, kas hin o nasvaľiben pre cipa a nane les pre oda, hoj te anel savoro, so kampel pre leskro obžužaripen. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Sar džana andre phuv Kanaan, savi tumenge dav andro vasta, a te andre tumari phuv andre varesavo kher domukava, hoj pes te kerel e nažuži plešňa, akor mi džal oda manuš, kas oda hin andro kher, te phenel le rašaske: ‚Dičhol pes, hoj pes mange kerel andro kher e plešňa.‘ Sigeder, sar avela o rašaj te dikhel pre plešňa, prikazinela, hoj te pratinen savore veci avri andral o kher, hoj pes ňič, so hin andro kher, te na meľarel andre. Paľis o rašaj avela te obdikhel o kher. Te obdikhela e plešňa a ela pro fali zelena abo lole fleki a dičhola, hoj džal dži andro muros, akor o rašaj avela avri andral o kher a dela les te phandel andre pro efta dživesa. Sar o rašaj pro eftato džives avela pale a dikhela, hoj e plešňa pro muri andro kher bariľa buter, akor prikazinela, hoj te len avri o bara la plešňaha andral o muri a te čhiven len pro nažužo than avri andral o foros. A dela te randel tele e malta andral o kher pal savore fali a čhivena la pro nažužo than avri andral o foros. Paľis lena aver bara a thovena len pre oda than, kaj sas okla bara. Avke lena nevi malta a vakinena laha o fali andro kher. No te pes e plešňa pale sikavela andro kher pal oda, sar sas o bara ile avri, e malta randľi tele a vakimen nevi malta, akor o rašaj pale avela te obdikhel o kher. Te e plešňa pale bariľa, akor oda hin e nažuži plešňa andro kher; hino nažužo. Oda kher kampel calo te čhivel tele a o bara, o kašta the savori vakuvka andral o kher pes ľidžala pro nažužo than avri andral o foros. Te vareko geľahas andre ajso kher akor, sar hino phandlo, ela nažužo dži rači. Te vareko andre ajso kher sučahas abo chaľahas, mušinel peske te rajbinel o gada. Ale te o rašaj džala andre a dikhela, hoj e plešňa andro kher na bariľa pal oda, sar pale vakinde o fali, akor phenela pre oda kher, hoj hino žužo, bo sasťiľa avri andral e nažuži plešňa. Pre oda, hoj te obžužarel oda kher, lela duje čiriklen, o cedroskro kaštoro, o purpurovo thav the o izopos. Jekhe čirikles murdarela upral e nadoba čikatar, andre savi hin o švižo paňi. Paľis lela o cedroskro kaštoro, o izopos, o purpurovo thav the okle džide čirikles, močinela oda savoro andro rat ole murdarde čirikleskro the andro švižo paňi a o kher eftavar pokropinela. Avke o rašaj obžužarela oda kher ole rateha, le paňeha, le čirikleha, le cedroskre kaštoreha the le purpurove thaveha. Le džide čirikles mukela avri andral o foros pre maľa. Kavke o rašaj obžužarela oda kher a ela žužo.“ Kada hin o zakonos pal savore nasvaľibena pre cipa, pal e nažuži plešňa pro gada abo pro kher, pal o šuvľipen, pal o prišťi the pal o fleki, hoj te sikľon, kana hin vareso žužo abo nažužo. Kada hin o zakonos pal o nasvaľiben pre cipa the pal e nažuži plešňa. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Phenen kada le Izraelitenge: ‚Te varesave muršestar geľahas o vitok andral o ťelos, oda vitok hino nažužo. Či lestar oda čuľal abo leske zaačhel andro ťelos, hino olestar nažužo. Kavke leskro vitok meľarel andre kada: Dojekh hadžos, pre savo pašľiľahas, ela nažužo a dojekh veca, pre savi bešľahas, ela nažuži. Sako, ko pes chudela leskre hadžostar, peske mušinela te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi; ela nažužo dži rači. Sako, ko peske bešela pre oda than, kaj bešelas oda manuš, kastar džal o vitok, mušinela peske te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi; ela nažužo dži rači. Sako, ko pes chudela ole manušestar, kastar džal o vitok, mušinela peske te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi; ela nažužo dži rači. Te oda, kastar džal o vitok, čhungarďahas pre varekaste, ko hino žužo, oda manuš peske mušinela te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi; ela nažužo dži rači. Dojekh sedlos, pre savo bešelas oda manuš, kastar džal o vitok, ela nažužo. Sako, ko pes chudela varesave vecendar, so sas tel oda manuš, kastar džal o vitok, ela nažužo dži rači. Oda, ko kidela upre ola veci, peske mušinela te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi; ela nažužo dži rači. Sako, ko pes chudela ole manušestar, kastar džal o vitok, bi oda, hoj peske žužarďahas o vasta andro paňi, peske mušinela te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi; ela nažužo dži rači. E nadoba čikatar, savatar pes chudňa oda, kastar džal o vitok, kampel te phagerel a savore kaštune nastroji te žužarel andro paňi. Sar oda manuš, savestar džal o vitok, sasťola avri, rachinela efta dživesa akorestar, kanastar sasťiľa. Paľis peske rajbinela o gada, lanďola andro švižo paňi a ela žužo. Pro ochtoto džives lela duje hrdličken abo duje holuben, avela anglo RAJ paš o vudar andro Svetostankos a dela len le rašaske. O rašaj anela jekh pre obeta vaš o binos a dujto pre labarďi obeta. Kavke o rašaj anglo RAJ obžužarela ole manušes, savestar džalas o vitok. Te varesave muršeske geľahas avri o semenos, ta mušinel te lanďol calo andro paňi a dži rači ela nažužo. Savore gada abo veci cipatar, pre save o semenos čuľiľahas, kampel te rajbinel andro paňi a ena nažuže dži rači. Te varesavo murš pašľolas peskra romňaha a geľa lestar avri o semenos, mušinen sodujdžene te lanďol andro paňi a ena nažuže dži rači.‘ “ „ ‚Sar la džuvľa hin peskre dživesa, hiňi nažuži efta dživesa. Sako, ko pes latar chudela, ela nažužo dži rači. Savoro, pre soste pašľola akor, sar pre late hin, ela nažužo a savoro, pre soste bešela, ela nažužo. Sako, ko pes chudela lakre hadžostar, peske rajbinela o gada, lanďola andro paňi a ela nažužo dži rači. Sako, ko pes chudela varesostar, pre soste oj bešelas, peske rajbinela o gada, lanďola andro paňi a ela nažužo dži rači. Či oda ela hadžos abo vareso aver, pre soste bešelas, te pes olestar vareko chudela, ela nažužo dži rači. Te o murš laha pašľiľahas akor, sar pre late hin, džala pre leste lakro nažužipen a ela nažužo efta dživesa. Dojekh hadžos, pre savo ov pašľola, ela nažužo. Te la džuvľatar džal o vitok aver dživesa sar oda, so pre late hin sako čhon, abo te latar džal o vitok pal oda, sar pregele lakre dživesa; ela nažuži avke sar paš peskro čhoneskro nažužipen, medik latar džal o vitok. Dojekh hadžos, pre savo peske oj akor pašľola, ela nažužo avke sar oda hadžos, pre savo pašľol, sar la hin lakre dživesa. Dojekh veca, pre savi bešela, ela nažuži avke sar andre ola dživesa, sar pre late hin. Sako, ko pes chudela ole vecendar, ela nažužo. Mušinela peske te rajbinel o gada, te lanďol andro paňi a ela nažužo dži rači. Sar imar pre džuvľi na ela, rachinela efta dživesa a paľis ela žuži. Pro ochtoto džives lela duje hrdličken abo duje holuben a anela len le rašaske paš o vudar andro Svetostankos. O rašaj anela jekhes pre obeta vaš o binos a dujtones pre labarďi obeta. Kaleha o rašaj počinela anglo RAJ vaš lake, bo angle peskro vitok sas nažuži. Kavke mušinen te ľikerel le Izraeliten odďelimen olestar, so lendar kerel nažuže, hoj te na meren andre peskro nažužipen vaš oda, hoj meľardehas andre miro Svetostankos, savo hino maškar lende.‘ “ Kada zakonos hin prekal oda, kastar čuľal o vitok: Prekal oda kaske džal avri o semenos, savo les meľarel; prekal e džuvľi, sava hin peskre dživesa; prekal o murš vaj džuvľi, kastar čuľal o vitok; a the prekal oda, ko pašľol la džuvľaha andre lakre nažuže dživesa. O RAJ vakerďa le Mojžišoha pal o meriben le duje Aronoskre čhavengro, save avle anglo RAJ la cudza jagaha a mule. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen tire phraleske le Aronoske, hoj te na avel ča kana kamel andro Neksveteder than pal o pochtan anglo kritos, so hin pre archa la zmluvakri, hoj te na merel, bo me man sikavava upral oda kritos andre chmara. O Aron šaj avel andro Neksveteder than kavke: Anela le terne bikos pre obeta vaš o binos the le bakres pre labarďi obeta. Urela pre peste o pošvecimen ruchos the o telune gada le ľanostar. Phandela pašal peste o ľanovo sirimos a pro šero thovela o turbanos. Kala gada hine pošvecimen, vašoda lanďola andro paňi angloda, sar len pre peste urela. Lela le Izraelitendar duje capen pre obeta vaš o binos a jekhe bakres pre labarďi obeta. O Aron obetinela le bikos sar e obeta pro zmjereňje vaš peskro binos the vaš o bini peskra famelijakre. Paľis lela soduje capen a ačhavela len anglo RAJ paš o vudar andro Svetostankos. O Aron čhivela o losi vaš soduj capi – jekh losos prekal o RAJ a dujto prekal o Azazel. O Aron anela le capos, pre savo perela le RAJESKRO losos, a obetinela les sar e obeta vaš o binos. Ale ole capos, pre savo perela le Azazeloskro losos, anela te sikavel džidones anglo RAJ, hoj pre leste te kerel o obrados pro zmjereňje a te bičhavel les het pre pušťa le Azazeloske. O Aron anela le bikos sar obeta vaš peskro binos, hoj te kerel e obeta pro zmjereňje vaš peste the vaš peskri famelija. Le bikos murdarela sar obeta vaš peskro binos, paľis lela andre kaďidloskri lopatka pherdo angara, so labon pro oltaris, the duj pherde burňika le voňave kaďidloha a anela oda andre pal o pochtan andro Neksveteder than. Thovela o kaďidlos pre jag anglo RAJ a o thuv le kaďidlostar zagaruvela o kritos, so hin pre archa la zmluvakri, hoj te na merel. Paľis lela le angušteha sikra le bikoskre ratestar a pokropinela o kritos anglal pre vichodno sera a le angušteha eftavar pokropinela the o than anglo kritos le rateha. Paloda džala te murdarel le capos pre obeta vaš le manušengro binos a o rat ľidžala andre pal o pochtan. Le caposkre rateha kerela tiš avke, sar kerďa le bikoskre rateha – pokropinela le rateha o kritos the o than anglo kritos. Kavke obžužarela o Neksveteder than le Izraelitengre nažužipnastar a kerela o obrados pro zmjereňje vaš le manušengre bini the nalačhipena. Kavke oda kerela le Svetostankoha, so hino andre lengro taboris pašal lengre nažužipena. Sar o Aron džala andro Neksveteder than te kerel oda obrados pro zmjereňje, ňiko našťi avel andro Svetostankos, medik na avela avri a na dokerela oda obrados pro zmjereňje vaš peste, vaš peskri famelija the vaš savore Izraeliti. Paľis džala paš o oltaris, so hin anglo RAJ, a kerela upre o obrados pro zmjereňje. Lela sikra le bikoskre ratestar the sikra le caposkre ratestar a makhela savore rohi le oltariskre. Le angušteha les eftavar pokropinela le rateha. Kavke les obžužarela le Izraelitengre nažužipnastar a pošvecinela les. Sar dokerela e služba, savaha obžužarela o Neksveteder than, o Svetostankos the o oltaris, anela le džide capos prekal o Azazel. O Aron thovela soduj vasta pre le caposkro šero, viznavinela upral leste savore bini le Izraelitengre, savore lengre nalačhipena the savore lengre vini. Avke thovela savoro pre le caposkro šero a dela les ole muršeske, so hino pre oda avrikidlo, hoj les te ľidžal het pre pušťa. Oda murš mukela le capos pre pušťa a o capos pre peste lela savore lengre bini pre ajso than, kaj nane ňič. Paľis o Aron džala andro Svetostankos, čhivela pal peste tele o ľanova gada, so pre peste urďa paš o vudar andro Neksveteder than a mukela len ode. Lanďola pro sveto than andro paňi a urela pre peste peskre gada. Paľis avela avri a obetinela e labarďi obeta vaš peske the e labarďi obeta vaš o manuša. Avke kerela o obrados pro zmjereňje vaš peskre bini the vaš o bini le manušengre. O žiros pal e obeta vaš o binos labarela pro oltaris. Oda murš, savo ľigenďa le capos pre pušťa ko Azazel, peske mušinel te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi a paľis šaj avel andro taboris. O bikos pre obeta vaš o binos the o capos pre obeta vaš o binos, savengro rat pes anďa andro Neksveteder than pre obeta pro zmjereňje, pes mušinen te ľidžal avri andral o taboris. Lengri cipa, o mas the o goja ena labarde. Oda murš, so len labarela, peske mušinela te rajbinel o gada a te lanďol andro paňi. Paľis šaj avel andro taboris. Kada hin o zakonos prekal tumende pro furt: Pro dešto džives andro eftato čhon tumen poscinena a pokorinena a na kerena ňisavi buči – aňi o Izraeliti aňi o cudzinci, so bešen tumenca – bo andre oda džives pes vaš tumenge kerela o obrados pro zmjereňje, hoj te aven obžužarde savore tumare binendar. Avke avena žuže anglo RAJ. Oda hin o šabatoskro odpočinkos prekal tumende. Poscinena tumen a pokorinena. Kada zakonos hino pro furt. O obrados pro zmjereňje kerela o nekbareder rašaj, savo sas pomazimen the ačhado andre rašajiko služba pal peskro dad. Urela pre peste o pošvecimen ľanovo ruchos a kerela o obrados pro zmjereňje vaš o Neksveteder than, vaš o Svetostankos, vaš o oltaris, vaš o rašaja the vaš savore manuša. Kada zakonos ela prekal tumende pro furt: Jekhvar beršeste pes vaš o Izraeliti kerela o obrados pro zmjereňje, hoj lenge te aven odmukle savore bini.“ Savoro sas kerdo avke, sar oda o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Vaker ko Aron, ke leskre čhave the ke savore Izraeliti a phen lenge: ‚Kada prikazinďa o RAJ: Te varesavo Izraelitas murdarela pre obeta le bikos, le bakrores vaj la koza andro taboris abo avri pal o taboris a na anela ole džviros paš o vudar andro Stanos sar daros pre obeta le RAJESKE, ela pre leste e vina vaš oda avričhordo rat a mušinel te el tradlo het le Devleskre manušendar. Kada hin vašoda, hoj o Izraeliti te anen le RAJESKE ola obeti, save obetinen pro maľi. Akanastar len mušinen te anel le rašaske paš o vudar andro Svetostankos, hoj len te obetinen le RAJESKE sar e smiromoskri obeta. O rašaj pokropinela le rateha le RAJESKRO oltaris paš o vudar andro Svetostankos, a labarela o žiros sar e obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Avke imar ma obetinen o obeti le caposkre modlenge, savenca kerenas duchovno lubipen. Kada zakonos hino prekal tumende the prekal savore tumare pokoleňja pro furt.‘ A phen lenge mek: ‚Te varesavo Izraelitas abo cudzincos, so bešel tumenca, obetinela e labarďi obeta abo aver obeta a na anela la paš o vudar andro Svetostankos, hoj la ode te obetinel le RAJESKE, ajse dženes pes mušinel te tradel het le Devleskre manušendar.‘ “ „ ‚Te varesavo Izraelitas abo cudzincos, so bešel tumenca, chala o rat, me lestar visarava miro muj. Sakones, ko chaľahas o rat, tradava avri mire manušendar. Se andro rat hin o dživipen le ťeloskro. Me tumenge diňom o rat, hoj leha te keren pro oltaris o obrados pro zmjereňje vaš tumaro dživipen. Le rateha, andre savo hin o dživipen, pes dochudel o zmjereňje. Vašoda phenďom le Izraelitenge: „Ňiko tumendar našťi chal o rat, aňi o cudzincos, so bešel tumenca, našťi les chal.“ Te varesavo Izraelitas abo cudzincos, so bešel tumenca, chudela džviros abo čirikles, saves pes šaj chal, mušinela lestar te mukel avri o rat a te učharel oda andre la phuvaha. Se andro rat hin o dživipen dojekhe ťeloskro. Vašoda phenďom le Izraelitenge: „Našťi chan ňisavo rat, bo andre leste hin o dživipen dojekhe ťeloskro. Sako, ko chaľahas o rat, ela tradlo het.“ Sako, či o Izraelitas abo o cudzincos, ko chaľahas ajse džviros, so murdaľiľa, abo ajses, so sas rozchalo avre džvirostar, peske mušinel te rajbinel o gada, te lanďol andro paňi a ela nažužo dži rači. Paľis ela žužo. Te peske na rajbinela o gada a na lanďola andro paňi, hin les vina a ľidžala vaš oda o trestos.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Vaker ko Izraeliti a phen lenge: ‚Me som o RAJ, tumaro Del. Tumen našťi keren oda, so pes kerel andro Egipt, kaj bešenas; aňi našťi keren oda, so pes kerel andro Kanaan, kaj tumen ľidžav. Ma dživen avke sar on. Tumen pes ľikeren pal mire zakoni a keren oda, so me tumenge prikazinav. Me som o RAJ, tumaro Del. Doľikeren mire prikazi the zakoni. Bo oda manuš, ko len doľikerela, dživela lendar. Me som o RAJ. Ňisavo murš našťi džal paš e džuvľi andral peskri famelija, hoj laha te pašľol. Me som o RAJ. Ma ker ladž tire dadeske oleha, hoj pašľoha tira daha. Hiňi tiri daj; našťi laha pašľos. Ma ker ladž tire dadeske oleha, hoj pašľoha leskra avra romňaha, bo oleha kerďalas ladž tire dadeske. Ma pašľuv tira pheňaha, či hiňi tire dadeskri čhaj abo tira dakri čhaj, či imar uľiľa andre tiro kher abo avrether, našťi laha pašľos. Ma pašľuv le čhaskra abo la čhakra čhaha, bo oleha kereha ladž tuke korkoreske. Ma pašľuv le dadeskra avra romňakra čhaha, bo hiňi tire dadeskri čhaj a hiňi tiri pheň. Ma pašľuv le dadeskra pheňaha; oj hiňi tire dadeskri famelija. Ma pašľuv tira dakra pheňaha, bo oj hiňi tira dakri famelija. Ma ker ladž le dadeskre phraleske oleha, hoj pašľoha leskra romňaha; oj hiňi tiri nena. Ma pašľuv tira boraha. Oj hiňi tire čhaskri romňi; našťi laha pašľos. Ma pašľuv le phraleskra romňaha, bo oleha kerďalas ladž tire phraleske. Ma pašľuv la džuvľaha a paľis the lakra čhaha abo lakra vnučkaha pal la čhakri aňi pal le čhaskri sera. On hine lakri famelija. Kada uľahas igen nalačhi veca. Ma le tuke tira romňakra pheňa sar avra romňa, hoj laha te pašľos, medik tiri romňi dživel. Ma dža paš e romňi, hoj laha te pašľos akor, sar la hin peskre čhoneskre dživesa. Ma pašľuv avre dženeskra romňaha, bo oleha tut meľarďalas andre. Ňikaske tire čhavendar ma domuk te obetinel le Molochoske; ma meľar andre o nav tire Devleskro. Me som o RAJ. Ma pašľuv le muršeha, avke sar pes pašľol la džuvľaha. Oda hin baro džungipen. Ma pašľuv ňisave džviroha, bo oleha tut meľarďalas andre. Aňi e džuvľi te na avel paš o džviros, hoj leha te pašľol. Oda hin igen previsarďi veca. Ňisave kale vecenca tumen ma meľaren andre! Bo kale savoreha pes meľarenas o narodi, saven tradav avri anglal tumende. Kavke pes meľarďa andre e phuv, ale me la marďom vaš lakre bini a e phuv čhiďa avri le manušen, so ode bešenas. Ale tumen doľikeren mire prikazi the zakoni a ma keren ňič kale džungipnastar, aňi o Izraelitas aňi o cudzincos, savo dživel maškar tumende. Bo savore kala džungipena kerenas o manuša andral kadi phuv, so kade dživenas angle tumende, avke sas e phuv meľarďi andre. Te la meľarena andre, the tumen čhivela avri e phuv, avke sar čhiďa avri le naroden, so kade dživenas angle tumende. Sako, ko kerďahas ča jekh kale džungipnastar, ela tradlo het le Devleskre manušendar. Doľikeren mire prikazi a ma keren ňič ole džungale vecendar, save kerenas ola narodi angle tumende. Ma meľaren tumen andre ole vecenca. Me som o RAJ tumaro Del.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Prevaker ke savore Izraeliti a phen lenge: ‚Aven sveta, bo me, o RAJ, tumaro Del, som sveto. Sako mi del pačiv peskra da the dades. Doľikeren mire šabatoskre dživesa. Me som o RAJ, tumaro Del. Ma visaren tumen ko modli; ma keren tumenge le trastune devloren. Me som o RAJ, tumaro Del. Sar obetinena le RAJESKE e smiromoskri obeta, anen la avke, hoj te arakhen milosť andre leskre jakha. La obetakro mas pes mušinel te chal andre oda džives, sar pes obetinel, abo pre dujto džives. So ačhela dži o trito džives, pes mušinel te labarel. Te vareko oda chala pro trito džives, ela oda nažužo a na ela priilo. Ela vina oles, ko oda chala, bo meľarďa andre oda, so hin sveto le RAJESKE. Ela tradlo het le Devleskre manušendar. Sar skideha upre o uľipen pal tiri phuv, ma skide les dži pal o agora la maľakre aňi ma skide oda, so tumenge pele pre phuv. Ma visar tut dujtovar andre tiri viňica, hoj te skides upre o hroznos, aňi ma skide oda, so peľa pre phuv. Muk oda le čoreske the le cudzincoske. Me som o RAJ, tumaro Del. Ma čoren! Ma klaminen! Ma thoven avri jekh avreha! Ma le falošňe vera pre miro nav, hoj te na meľares andre o nav tire Devleskro. Me som o RAJ. Ma trapin avre dženes aňi les ma občorar. Počin oles, kas iľal andre buči, a ma zľiker paš tute leskre love dži tosara. Ma koš le kašukes, aňi ma thov ňič pro drom tel o pindre le koreske, ale dara tut tire Devlestar. Me som o RAJ. Ma previsar o čačipen pro sudos. Ma zaačh tut vaš ňikaske pro sudos vaš oda, hoj hino čoro abo barvalo, ale sudzin čačipnaha aver dženes. Ma rozľidža o pľetki maškar tire manuša. Te džal varekaske pal o dživipen, ma užar a dža te svedčinel. Me som o RAJ. Te tut hin vareso pre aver dženo, ma garuv e ňenavisť andre tiro jilo, ale dovaker leske, hoj te na ľidžas vaš leske o binos. Ma de pale aňi ma ľiker choľi pre ňikaste andral tumare manuša, ale kam avres avke sar tut korkores. Me som o RAJ. Doľikeren mire zakoni. Ma domuk, hoj pes te križinen duj druhi džviri. Ma sadzin pre tiri maľa duj druhi semena. Ma uri pre tute o gada, so hine side duje druhendar pochtanendar. Te vareko pašľola la otrokiňaha, savi hiňi mangaďi avre muršeske, no na sas avricinďi abo premukľi pre sloboda, sodujdžene ena potrestimen. Ale na ena murdarde, bo oj na sas slobodno. Vaš peskri vina oda murš anela le RAJESKE bakres pre obeta vaš e vina paš o vudar andro Svetostankos. Paľis o rašaj le bakreha pre obeta vaš e vina anglo RAJ počinela vaš o binos, so kerďa. A o binos pes leske odmukela. Sar avena andre phuv Kanaan a sadzinena všelijaka ovocna stromi, našťi lendar takoj chan. Lengro ovocje tumenge ela zakazimen, našťi len chan trin berš. Pro štarto berš ela savoro lengro ovocje sveto, anena len sar e paľikeribnaskri obeta le RAJESKE. Pro pandžto berš šaj chan lengro ovocje. Te kada kerena, barola tumenge buter uľipen. Me som o RAJ, tumaro Del. Ma chan ňisavo mas le rateha. Ma vražinen aňi ma čarinen. Ma strihinen tumenge o bala pro šero pal o seri aňi ma hoľinen o agora tumare bradengre. Ma čhingeren tumen pro ťelos, sar roven vaš o mulo manuš, aňi ma tetinen tumenge pro ťelos o znaki. Me som o RAJ. Ma meľar tira čha oleha, hoj latar kereha lubňi. Te oda kereha, o manuša chudena te kerel o lubipen a e phuv pes pherdžarela le džungipnaha. Doľikeren mire šabatoskre dživesa a mi el tumen pačiv angle miro Svetostankos. Me som o RAJ. Ma džan te phučel le vražňikendar aňi olendar, ko privičinen avri le mulen, hoj tumen lenca te na meľaren andre. Me som o RAJ, tumaro Del. Den pačiv olen, kaske hin buter berša. Ušťen upre anglo manuša, saven hin šiva bala, a daran tumen tumare Devlestar. Me som o RAJ. Te bešela cudzo manuš andre tumari phuv, ma trapinen les. Oda cudzo manuš, so bešel tumenca, ela sar jekh tumendar. Kamen les avke sar pes, bo the tumen sanas o cudzinci andro Egipt. Me som o RAJ, tumaro Del. Ma thoven ňikaha avri aňi ma klaminen, sar merinen e mira abo sar važinen pre vaha. Sar važinen, mi el tumen pačivaľi vaha, pačivaľi mira the čače nadobi, savenca merinena e mol vaj e pšeňica. Me som o RAJ, tumaro Del, savo tumen iľa avri andral o Egipt. Doľikeren savore mire zakoni the prikazi a dživen pal lende. Me som o RAJ.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Te vareko le Izraelitendar abo le cudzincendar, save bešen andro Izrael, dela peskre čhavendar la modlake Moloch, mušinel te merel. Savore manuša odarik les murdarena le barenca. Me korkoro džava pre leste a tradava les avri leskre manušendar, bo diňa le Molochoske peskre čhavendar a oleha meľarďa miro Svetostankos a kerďa ladž mire svete naveske. Te o manuša andral leskri phuv peske na kerdehas ňič olestar, hoj oda manuš diňa peskre čhavendar le Molochoske, a te les na murdardehas, akor me korkoro džava pre leste the pre leskri famelija a tradava les avri le manušendar jekhetane olenca, ko nane verna a lašaren le Moloch avke sar ov.‘ “ „ ‚Te vareko kerela o duchovno lubipen oleha, hoj džala te phučel le vražňikendar abo olendar, ko privičinen avri le mulen, pre ajso manuš džava a tradava les avri leskre manušendar.‘ “ „ ‚Pošvecinen tumen a aven sveta, bo me som o RAJ, tumaro Del. Doľikeren o prikazi a dživen pal lende. Me som o RAJ, ko tumendar kerel sveta manuša. Sako, ko košel peskre dades abo peskra da, mušinel te merel. Vaš oda, hoj košľa peskre dades abo peskra da, ov hino vinnovato vaš peskro meriben. Te vareko kerela lubipen la džuvľaha, so hiňi veraduňi avre Izraelitaha, mušinen te merel the o lubaris the e lubňi. Te vareko pašľola le dadeskra romňaha, oleha kerela ladž peskre dadeske. Sodujdžene mušinen te merel; on hine vinnovata vaš peskro meriben. Te vareko pašľola peskra boraha, sodujdžene mušinen te merel. Kerde o džungipen. On hine vinnovata vaš peskro meriben. Te vareko pašľola le muršeha, avke sar pes pašľol la džuvľaha, sodujdžene mušinen te merel, bo kerde o džungipen. On hine vinnovata vaš peskro meriben. Te peske vareko lela romňake varesava da jekhetane la čhaha, oda hin baro džungipen. Akor mi labaren the les the soduje džuvľen, hoj kada baro džungipen te na ačhel maškar tumende. Te varesavo murš pašľola le džviroha, mušinel te merel a le džviros kampel te murdarel. Te varesavi džuvľi avela paš o džviros a pašľola leha avke sar le muršeha, murdareha the la džuvľa the le džviros. Mušinen te merel. On hine vinnovata vaš peskro meriben. Te peske vareko lela romňake peskra pheňa, či pal le dadeskri sera abo pal la dakri sera, a pašľona jekh avreha, hin oda o džungipen. Sodujdžene ena tradle het peskre manušendar avke, hoj oda sako dikhela. Kerďa ladž peskra pheňake a ľidžala vaš oda e vina. Te vareko pašľola la džuvľaha akor, sar la hin lakre dživesa, ta odučharela oda than, khatar lake džal o rat, a the oj oda odučharela. Sodujdžene ena tradle het peskre manušendar. Na pašľoha le dadeskra abo la dakra pheňaha, bo lake kerďalas ladž. Sodujdžene san vinnovata. Te vareko pašľola peskra nenaha, kerela ladž peskre bačiske. Sodujdžene ena vinnovata vaš peskro binos a merena bi o čhave. Te peske lela vareko le phraleskra romňa, hin oda o džungipen, bo kerela ladž peskre phraleske. Ačhena bi o čhave. Doľikeren savore mire prikazaňja the savore mire zakoni. Dživen pal lende, hoj tumen te na čhivel avri odi phuv, andre savi tumen ľidžav, hoj ode te bešen. Ma keren o zviki ole narodengre, saven tradav het angle tumende. On mange džungľile, bo kada savoro kerenas. Ale tumenge phenďom: „Lena tumenge lengri phuv a me tumenge la dava sar ďeďictvos – e phuv, andre savi čuľal o thud the o medos.“ Me som o RAJ, tumaro Del, savo tumen odďelinďom kale narodendar. Vašoda džanen, savo rozďjel hin maškar o žužo the nažužo džviros a maškar o žužo the nažužo čiriklo, a keren pal oda. Ma meľaren tumen andre ole džviroha, ole čirikleha aňi oleha, so pes cirdel pal e phuv – olenca, saven odďelinďom, hoj te aven tumenge nažuže. Avena mange sveta, bo me, o RAJ, som sveto a me tumen odďelinďom le narodendar, hoj te aven mire. Te vareko tumendar, či murš abo džuvľi, vražinela abo privičinela avri le mulen, mušinel te merel. Murdaren len le barenca. On hine vinnovata vaš peskro meriben.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le rašajenge, le Aronoskre čhavenge, kada: ‚Ma meľaren tumen andre oleha, hoj avľanas pašes ko mulo manuš tumare manušendar. Ča te merela vareko le rašaskra famelijatar, či e daj, o dad, o čhavo, e čhaj abo o phral, o rašaj šaj avel pašes. Šaj avel pašes the paš e pheň, savi hiňi slobodno, na geľa romeste a mek dživel paš leste; the laha pes šaj meľarel. O rašaj te na meľarel pes andre aňi akor, te merel vareko, ko leske ačhiľa famelija pal o bijav; te na džal pašes paš o mulo, bo avke ačhela nažužo. O rašaj te na strihinel peske o bala, te na hoľinel e brada aňi te na čhingerel pes pro ťelos, hoj te sikavel e žaľa. O rašaja mušinen te ačhel sveta peskre Devleske a našťi meľaren andre leskro nav. Anen le RAJESKE o jagale obeti, o chaben peskre Devleskro, vašoda mušinen te ačhel sveta. Ma len tumenge romňake la džuvľa, so hiňi meľarďi le lubipnaha, aňi la džuvľa, sava mukľa lakro rom, bo tumen, o rašaja, san sveta tumare Devleske. A tumen, manušale, len le rašajen sar svetonen, bo on anen o chabeneskre obeti tumare Devleskre. Vašoda ena tumenge sveta, bo me, o RAJ, som sveto – me, savo tumen pošvecinav. Te pes le rašaskri čhaj meľarela andre le lubipnaha, kerela ladž peskre dadeske; mušinen la te labarel andre jag.‘ “ „ ‚O nekbareder rašaj hin oda maškar peskre phrala, saveske sas pro šero avričhido olejos pro pomazaňje a saveske sas dino te urel pre peste rašajika gada, vašoda našťi peske mukel o bala pro šero rozburimen a našťi pre peste čhingerel o gada. Našťi avel pre oda than, kaj hin o mulo manuš, hoj pes te meľarel. Aňi te oda ela leskro dad abo leskri daj, našťi džal avri andral o Svetostankos peskre Devleskro, hoj les te na meľarel andre, bo sas le olejoha pro pomazaňje oddino le Devleske. Me som o RAJ. Mušinel peske te lel romňake pačivaľa čha. Našťi peske lel romňake vdova abo džuvľa, sava mukľa o rom, abo džuvľa, so sas meľarďi le lubipnaha. Mušinel peske te lel romňake pačivaľa čha peskre manušendar, hoj te na meľarel andre o potomstvos maškar peskre manuša. Me som o RAJ, savo lestar kerel sveto.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske: ‚Te varekas tire potomkendar uľahas varesavi ťelesno chiba, oda dženo našťi anel o chaben peskre Devleskro. Bo ňiko, kas hin varesavi ťelesno chiba, našťi kerel kadi služba: Ňiko, ko hino koro abo bango; ňiko, kaste hin vareso o muj abo kas hin jekh vast abo jekh pindro bareder; ňiko, kaste hin phago o vast abo phago o pindro; ňiko, ko hino pukľato abo na dobariľa avri; abo kas hin vareso pre jakh; abo kas hin nasvaľiben pre cipa; aňi ňiko, kaske hino muršikano udos poškodzimen. Ňiko le rašaskre Aronoskre čhavendar, saves hin varesavi ťelesno chiba, našťi anel pro oltaris e obeta le RAJESKE. Hin les chiba, vašoda našťi anel o chaben peskre Devleskro. No šaj chal o neksveteder chaben the o sveto chaben peskre Devleskro. Ale našťi džal andro Svetostankos paš o pochtan aňi paš o oltaris, bo hin les e ťelesno chiba. Našťi meľarel miro Svetostankos, bo me som o RAJ, savo lendar kerel sveta.‘ “ Avke oda o Mojžiš phenďa le Aronoske, leskre čhavenge the savore Izraelitenge. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske the leskre čhavenge, hoj te keren pačivales le svete darenca, save o Izraeliti odďelinde prekal mande, a te na keren ladž mire svete naveske. Me som o RAJ. Phen lenge: ‚Prekal savore pokoleňja, so avena, te vareko tumare potomkendar geľahas paš ola sveta veci, save o Izraeliti odďelinde prekal o RAJ, a uľahas nažužo, kajso manuš pes mušinel te tradel het pašal miro muj. Me som o RAJ. Te varekas andral o potomstvos le Aronoskro uľahas o nasvaľiben pre cipa abo lestar geľahas o vitok, našťi chal le svete obetendar, medik pes na obžužarela. Ela nažužo the akor, te pes chudňahas varesave vecendar, save sas meľarde andre le mule manušestar, abo te lestar geľahas avri o semenos. Meľarďahas pes andre the akor, te pes chudňahas varesave džvirostar, so pes cirdel pal e phuv, abo varekastar, kastar pes šaj meľarďahas andre varesave nažužipnaha. Oda rašaj, ko pes chudňahas varesostar kajsestar, ela dži rači nažužo a ča te pes calo lanďarela andro paňi, šaj chal le svete obetendar. Sar zadžala o kham, ela žužo a paľis šaj chala le svete obetendar, bo oda hin leskro chaben. Našťi chal le džviros, savo murdaľiľa abo sas čhingerdo avre džvirostar; oleha pes meľarďahas andre. Me som o RAJ. Savore rašaja mi doľikeren miro prikazis, hoj pre peste te na anen varesavo binos a te na meren vašoda, hoj na kerenas pal oda. Me som o RAJ, savo lendar kerel sveta. Oda manuš, savo nane rašaj, našťi chal le svete obetendar; našťi lendar chal aňi oda, ko avľa te presovel ko rašaj, aňi oda, kas iľa o rašaj andre buči. Ale te o rašaj varekas cinela otrokoske, oda manuš šaj olestar chal. Leskre chabenestar šaj chan savore, ko uľile andre leskro kher. Te le rašaskri čhaj geľa romeste vaš o murš, savo nane rašaj, našťi chal le svete obetendar. Ale te le rašaskri čhaj ačhela vdova abo te la mukela o rom a na ela la čhave, a avela pale te bešel andro kher peskre dadeskro, avke sar bešelas, sar sas terňi, šaj chal le dadeskre chabenestar. Ale ňiko cudzo našťi leskre chabenestar chal. Te vareko chaľahas le svete obetendar, ale na džanelas olestar, dela pale le rašaske ola obetakre dari a paš oda mek dothovela biš (20) percent. O rašaja našťi domuken, hoj vareko te meľarel o sveta obeti, save o Izraeliti anen le RAJESKE, bo te oda kerdehas, andehas e vina pre ola, ko chalehas le svete obetendar. Me som o RAJ, savo len pošvecinel.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske, leskre čhavenge the savore Izraelitenge kada: ‚Te vareko tumendar – či oda ela o Izraelitas abo o cudzincos, savo bešel andro Izrael – anela peskri obeta sar e labarďi obeta le RAJESKE, či oda ela o daros, pal savo diňa lav, abo o daros, so del korkoro pestar, mušinel te anel le samcos bi e chiba le dobitkostar vaj le bakrendar abo le kozendar, hoj o RAJ oda te prilel. Ma obetinen ňisave džviros, saves hin varesavi chiba, bo oleha na arakhena milosť andre jakha le RAJESKRE. Te vareko anel e smiromoskri obeta le dobitkostar abo le bakrendar le RAJESKE, hoj te doľikerel peskro lav, savo diňa, abo te odi obeta del korkoro pestar, o džviros mušinel te el bi e chiba, hoj o RAJ les te prilel. Le RAJESKE našťi anen ňisave džviros, so hino koro, bango, geralo, phage labenca, chrastenca abo hňisave phumenca. Kajse džviros na anena pro oltaris le RAJESKE pre jagaľi obeta. Pre obeta, so o manuš del korkoro pestar, šaj anen le bikos abo le bakres, saves hin jekh pindro cikneder abo bareder. Ale pre odi obeta, so diňan lav le RAJES, našťi, bo kajso džviros o RAJ na prilela. Ma obetinen le RAJESKE ňisave džviros, saves hin odčhimen, pripučimen, prečhimen abo prikikidlo semeňikos. Kada našťi keren andre tumari phuv. Ma prilen le cudzincostar ňisave kajse džviros, hoj les te obetinen sar o chaben tumare Devleskro. Le džviros hin chiba a na ela le RAJESKE pre dzeka.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Te varekaske uľola gurumňori, bakroro abo cikňi kozica, mi ačhel efta džives paš peskri daj a paloda pes šaj prilel oda džvirocis pre jagaľi obeta le RAJESKE. Ma murdaren andre oda jekh džives la gurumňa abo la ovečka lakre ciknoreha. Te anena le RAJESKE e paľikeribnaskri obeta, anen la avke, hoj o RAJ tumen te prilel. Mušinen la te chal andre oda džives, sar sas obetimen. Ma muken latar ňič dži tosara. Me som o RAJ. Doľikeren mire prikazi a dživen pal lende. Me som o RAJ. Ma keren ladž mire svete naveske, hoj te avav lašardo sar sveto maškar o Izraeliti. Me som o RAJ, savo tumendar kerel sveta. Iľom tumen avri andral o Egipt, hoj te avav tumaro Del. Me som o RAJ.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Kala hine o inepi le RAJESKRE, pre save vičinena le manušen a zdžana tumen jekhetane, hoj man te lašaren. Kala hine mire inepi.‘ “ „ ‚Šov dživesa pes kerela buči, ale pro eftato džives ela o šabat, oda džives ela pro odpočinkos a zdžana tumen, hoj te lašaren le RAJES. Na kerena ňisavi buči, oda hin o šabat le RAJESKRO všadzik, kaj bešena.‘ “ „ ‚Kala hin le RAJESKRE inepi, kana jekhetane lašarena le RAJES. Ľikerena len andre ola dživesa, so hine pre oda dine: Andro ešebno čhon pro dešuštarto (14.) džives, sar zadžala o kham, chudela le RAJESKRI Patraďi. Pro dešupandžto (15.) džives andre oda čhon hin le RAJESKRO inepos le Marengro bi o Kvasos a efta dživesa chana o mare bi o kvasos. Andre ešebno džives na kerena ňisavi buči a zdžana tumen jekhetane, hoj man te lašaren. Efta džives anena le RAJESKE e jagaľi obeta. Pro eftato džives na kerena ňisavi buči a pale tumen zdžana jekhetane, hoj te lašaren le RAJES.‘ “ O RAJ pale prevakerďa ko Mojžiš: „Phen le Izraelitenge: ‚Sar avena andre odi phuv, savi tumenge dav, a skidena lakro uľipen upre, anen o ešebno snopos tumare uľipnastar le rašaske. Ov hazdela upre oda snopos anglo RAJ, hoj pes oda te prilel vaš tumenge. Pre aver džives pal o šabat o rašaj oda hazdela upre. Andre oda džives, sar anena o snopos, le RAJESKE anen the jekheberšeskre bakrores bi e chiba pre labarďi obeta. Paš oda anena the e chabeneskri obeta: duj kili aro mišimen le olejoha pre obeta, so šukares voňinel le RAJESKE; paš oda mek ľitra mol pre moľakri obeta. Dži akor, medik na anena le RAJESKE odi obeta, na chana o maro, o peko zrnos aňi o švižo zrnos. Kada zakonos hin pro furt prekal savore tumare pokoleňja všadzik, kaj bešena.‘ “ „ ‚Rachinen avri efta cala kurke ole dživesestar pal o šabat, sar anďan o snopos pre hazdľi obeta. Mušinen te rachinel penda dživesa – dži o ešebno džives pal ola efta kurke – a akor anena le RAJESKE e nevi chabeneskri obeta. Dojekh famelija anela kheral duj mare pre hazdľi obeta. Pekena duj mare andral o duj kili aro le kvasoha a anena oda le RAJESKE pre hazdľi obeta tumare ešebne uľipnastar. Jekhetane ole marenca anena the efta jekheberšeskre bakroren bi e chiba, jekhe bikos the duje bakren pre labarďi obeta le RAJESKE. Anena len la chabeneskra obetaha the la moľakra obetaha pre jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Anena the jekhe capos pre obeta vaš o binos the duje jekheberšeskre bakroren pre smiromoskri obeta. O rašaj ole duje bakroren le mareha andral o ešebno uľipen hazdela upre anglo RAJ pre hazdľi obeta. Kala obeti hine sveta le RAJESKE a patrinen le rašaske. Andre oda džives tumen zdžana, hoj te lašaren le RAJES. Na kerena ňisavi buči. Kada zakonos hin pro furt prekal savore tumare pokoleňja všadzik, kaj bešena. Sar skidena upre o uľipen andre tumari phuv, ma skiden pal tumare maľi savoro dži pal o agora aňi oda, so tumenge peľa pre phuv. Muken oda le čorenge the le cudzincenge. Me som o RAJ, tumaro Del.‘ “ O RAJ prevakerďa ko Mojžiš: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Andro eftato čhon pro ešebno džives tumen ela o šabatoskro odpočinkos; zdžana tumen jekhetane, hoj te lašaren le RAJES, a trubinena pro trubi. Ma keren ňisavi buči, ale anen le RAJESKE e jagaľi obeta.‘ “ O RAJ prevakerďa ko Mojžiš: „Andre oda eftato čhon pro dešto džives ela o Džives pro zmjereňje. Zdžan tumen jekhetane te lašarel le RAJES. Poscinen a pokorinen tumen a anen le RAJESKE e jagaľi obeta. Andre kada džives ma keren ňisavi buči, bo oda hin o Džives pro zmjereňje, kana pes kerel o zmjereňje vaš tumenge anglo RAJ, tumaro Del. Sako, ko pes na poscinďahas andre kada džives, ela tradlo het peskre manušendar. Zňičinava mire manušendar sakones, ko kerďahas andre kada džives varesavi buči. Ma keren ňisavi buči. Kada zakonos hin pro furt prekal savore tumare pokoleňja všadzik, kaj bešena. Ela oda prekal tumende o šabatoskro odpočinkos a poscinena tumen. Račatar pro eňato džives andre oda eftato čhon dži rači pro dešto džives doľikeren tumaro šabat.“ O RAJ prevakerďa ko Mojžiš: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Andre oda eftato čhon pro dešupandžto džives chudel o inepos le Stankengro prekal o RAJ, savo ľikerela efta dživesa. Pro ešebno džives na kerena ňisavi buči a zdžana tumen, hoj te lašaren le RAJES. Efta dživesa anena le RAJESKE e jagaľi obeta. Pro ochtoto džives tumen pale zdžana jekhetane, hoj te lašaren le RAJES, a anena e jagaľi obeta le RAJESKE. Oda hin o inepos, kana tumen zdžana te lašarel le RAJES a na kerena ňisavi buči. Kala hine le RAJESKRE inepi, pre save vičinena le manušen jekhetane, hoj te lašaren le RAJES. Anena le RAJESKE e labarďi obeta, e chabeneskri obeta, e smiromoskri obeta the e moľakri obeta pal oda, savi obeta kampel te anel pre oda ineposkro džives. Kala obeti anena le RAJESKE mek paš ola obeti, so pes imar kerel prekal o RAJ: o obeti pro šabatoskre dživesa, o obeti, save pes anel vaš oda, hoj pes del lav, the o obeti, save den korkore pestar. Pro dešupandžto (15.) džives andro eftato čhon, paloda, sar skidňan upre o uľipen, oslavinena le RAJESKRO inepos efta dživesa. Pro ešebno the pro ochtoto džives ela o šabatoskro odpočinkos. Andro ešebno džives lena o ovocje pal o nekfeder stromi, o palmova konara, o konara pal o prajtengre stromi the o konara pal o paňengre virbi a efta džives radisaľona anglo RAJ, tumaro Del. Oslavinen kada inepos efta džives andro berš. Kada zakonos hin pro furt prekal savore tumare pokoleňja. Oslavinen les andro eftato čhon. Efta dživesa dživen avri tel o streškici. Savore Izraeliti dživena tel o streškici, hoj savore tumare pokoleňja te džanen, hoj diňom le Izraelitenge te dživel tel o streškici, sar len iľom avri andral o Egipt. Me som o RAJ, tumaro Del.‘ “ Kavke o Mojžiš vakerelas le Izraelitenge pal o inepi, so diňa o RAJ. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Prikazin le Izraelitenge, hoj tuke te anen o žužo olivovo olejos, hoj o švetlos furt te labol andro svietňikos. O Aron pes starinela pal oda, hoj o švetlos te labol račatar dži tosara anglo RAJ andro Svetostankos anglo pochtan, pal savo hin e archa la zmluvakri. Kada prikazis mušinen te doľikerel tumare pokoleňja pro furt. O Aron furt dela varekaske pes te starinel pal o lampi pro žužo somnakuno svietňikos anglo RAJ.“ „Le o nekfeder aro a pek olestar dešuduj mare, jekh maro duje kilendar. Thov len anglo RAJ pro žužo somnakuno skamind a sthov len andro duj šori, šov mare andre jekh šoros. Paš dojekh šoros thov o žužo kaďidlos, savo pes labarela vaš o mare sar jagaľi obeta le RAJESKE. Kala mare ena furt thode anglo RAJ pre dojekh šabat. Kada pes kerela vaš o Izraeliti sar večno zmluva. O mare ena prekal o Aron the prekal leskre čhave. Chana len pro sveto than, bo oda hin igen sveto kotor le RAJESKRE jagale obetendar prekal o rašaja. Kada hin prekal lende pro furt.“ Jekhvar geľa maškar o Izraeliti jekh murš, saves sas daj Izraeličanka a dad Egipťanos, a vesekedinďa pes avre Izraelitaha andro taboris. E daj ole muršeskri pes vičinelas Šelomit a sas le Dibriskri čhaj andral o kmeňos Dan. Oda murš namištes vakerelas pro Del a košelas. Avke les ande ko Mojžiš. Phandle les andre, medik lenge o RAJ na phenela so leha te kerel. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ľidža oles, ko košelas le Devles, avri andral o taboris. Ode leske savore, ko les šunde te košel, thovena o vasta pro šero a savore manuša les murdarena le barenca. Phen le Izraelitenge: ‚Sako, ko košľahas le Devles, ľidžala vaš peskro binos o trestos. Sako, ko namištes vakerďahas pre le RAJESKRO nav, mušinel te merel. Či ela cudzincos abo Izraelitas, savore manuša les murdarena le barenca, te namištes vakerela pre le RAJESKRO nav. Sako, ko murdarela manušes, ela murdardo. Sako, ko murdarela varekaske le džviros, mušinela leske te del pale avre džviros; o dživipen vaš o dživipen. Oleske, ko dukhavela varekas, ela kerdo avke, sar kerďa ov: o phago kokalos vaš o phago kokalos, e jakh vaš e jakh, o dand vaš o dand. Savi dukh kerďa avreske, ajsi dukh ela kerďi the leske. Oda, ko murdarela varekaske le džviros, mušinela leske te del pale vaš oda džviros, ale oda, ko murdarela manušes, ela murdardo. Jekh zakonos ela prekal o cudzincos the prekal o Izraelitas. Me som o RAJ, tumaro Del.‘ “ Sar kada o Mojžiš phenďa le Izraelitenge, ľigende avri andral o taboris oles, ko košelas, a murdarde les le barenca. O Izraeliti kerde avke, sar oda o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O RAJ prevakerďa ko Mojžiš pro verchos Sinaj: „Phen le Izraelitenge: ‚Sar avena andre phuv, savi tumenge dav, odpočovinela peske e phuv a ľikerela o šabat prekal o RAJ sako eftato berš. Šov berš sadzineha pre tiri maľa, šov berš strihineha tiri viňica a skideha lengro uľipen. Ale pro eftato berš peske e phuv mušinel te odpočovinel, ela la o šabatoskro odpočinkos – o šabat prekal o RAJ. Ma sadzin pre tiri maľa aňi ma strihin tiri viňica. Ma skide oda, so bariľa korkoro pestar, ma skide o hroznos pal tiri viňica. Oda berš peske e phuv odpočovinela. Savoro, so pre phuv barola andre oda berš, šaj chaha tu, tiro sluhas, tiri služka, tiro robotňikos the cudzincos, savo bešel ke tute. The tiro dobitkos the o džviri, so hine andre tiri phuv, šaj chana savorestar, so upre barola.‘ “ „ ‚Rachin avri efta šabatoskre berša – eftavar po efta – oda hin saranda the eňa (49) berša. Paľis pes trubinela zorales pro bakrano rohos pro dešto džives andro eftato čhon, andro Džives pro zmjereňje. Trubinela pes pal caľi phuv. Avke pošvecinena o pendato berš a dena te džanel savore manušenge andre tumari phuv, hoj hin e sloboda. Oda ela o Radišagoskro Berš prekal tumende, kana sako chudela pale peskro majetkos a sako, ko sas bikendo sar otrokos, ela premuklo a džala pale paš peskri famelija. O pendato berš ela prekal tumende o Radišagoskro Berš. Ma sadzinen aňi ma skiden oda, so bariľa korkoro pestar, aňi ma skiden o hroznos, savo bariľa, kajte e viňica na sas strihimen. O Radišagoskro Berš ela prekal tumende sveto. Chana ča oda, so barola pre maľa korkoro pestar.‘ “ „ ‚Andre kada Radišagoskro Berš sako chudela pale peskro majetkos. Vašoda te bikeneha tumare manušenge varesavi phuv abo te la lendar cineha, ker oda mištes. Te cineha tumare manušestar e maľa, počineha leske pal oda, keci berša pregele pal o Radišagoskro Berš. Ov tuke bikenela pal oda, keci berša tuke ačhel te skidel upre o uľipen dži o Radišagoskro Berš. Te ačhela buter berša, mangela pes buter vaš e maľa; te ačhel frimeder berša, mangela pes frimeder. Bo pes bikenel pal oda, keci berša pes skidela upre o uľipen. Ma thoven avri jekh avreha. Daran tumen le Devlestar, bo me som o RAJ, tumaro Del. Doľikeren mire prikazaňja, šunen mire zakoni a dživen pal lende, hoj te bešen andro smirom andre tumari phuv. E phuv tumenge anela peskro uľipen, chana čales a bešena ode andro smirom. Tumen šaj phučen: „So chaha pro eftato berš, te na sadzinaha aňi na skidaha upre o uľipen?“ Pro šovto berš tumen požehňinava avke, hoj tumenge barola dos uľipen pro trin berš. Sar sadzinena pro ochtoto berš, chana le phurane uľipnastar, medik na dobarola o uľipen pro eňato berš.‘ “ „ ‚E phuv pes našťi bikenel pro furt, bo hiňi miri. Tumen san ke ma ča sar o cudzinci the sar ola, ko kade ča bešen. Andre caľi tumari phuv mušinen te kerel avke, hoj pes e phuv, so sas bikenďi, te del te odcinel pale. Te vareko le Izraelitendar ačhela čoro a mušinela te bikenel peskri phuv, akor mušinel te avel leskri nekpašeder famelija a te cinel la pale. Te ole manušes na ela ňiko, ko šaj odi maľa cinďahas avri, a paľis oda manuš barvaľola a ela les pre oda, hoj la te cinel pale, rachinela avri o berša, kanastar e maľa bikenďa a počinela oleske, kaske la bikenďa pal oda, keci berša ačhen dži o Radišagoskro Berš. Kavke dochudela pale peskri maľa. Ale te les na ela pre oda, hoj la te cinel pale, akor odi maľa, so bikenďa, ačhela oleske, ko la cinďa, dži o Radišagoskro Berš. Andro Radišagoskro Berš pes odi maľa dela pale ole manušeske, ko la bikenďa, a kavke dochudela pale peskri maľa.‘ “ „ ‚Te vareko bikenela peskro kher andro foros ohradzimen le murenca, ela les berš pre oda, hoj les te cinel pale akorestar, kanastar les bikenďa. Jekh calo berš les šaj cinel pale. Ale te les na cinela pale tel jekh berš, oda kher andre oda foros ačhela oleske, ko les cinďa, the leskre potomkenge pro furt. Oda, ko les cinďa, na mušinela te del pale oda kher aňi pro Radišagoskro Berš. Ale o khera andro gava, save nane ohradzimen le murenca, pes rachinena avke sar o maľi. Oda, ko bikenďa o kher, šaj les cinela pale, abo šaj užarel pro Radišagoskro Berš, kana les chudela pale. No andro fori le Levitengre peske o Leviti furt šaj cinen pale peskre khera. Te vareko le Levitendar peske na cinela pale oda kher andre peskro foros, ta chudela les pale pro Radišagoskro Berš, bo o khera andro fori le Levitengre hine lengro ďeďictvos maškar o Izraeliti. Ale o maľi pašal lengre fori pes našťi bikenen, bo hine lengro ďeďictvos pro furt.‘ “ „ ‚Te vareko le Izraelitendar ačhela čoro a na ela les pro chaben, ta pomožinen leske avke, sar oda kerďanas olenge, ko avle te bešel andre tumari phuv, sar cudzinci, hoj te dživen maškar tumende. Ma len lestar ňisavo interesis, ale daran tumen le Devlestar a domuken leske te dživel paš tumende. Ma den les kečeň love interesiha; ma den les chaben avke, hoj upre vareso te zaroden. Me som o RAJ, tumaro Del, savo tumen iľa avri andral o Egipt, hoj tumenge te dav o Kanaan a te avav tumaro Del.‘ “ „ ‚Te vareko le Izraelitendar ačhela čoro a bikenela pes tuke otrokoske, ma de leske te kerel le otrokoskri buči. Ľiker les avke sar oles, kas iľal andre buči, abo sar oles, ko avľa te bešel andre tiri phuv. Mi kerel prekal tu buči dži o Radišagoskro Berš. Paľis tutar džala het the le čhavenca a avela pale ke peskri famelija, paš o majetkos peskre dadengro. Vašoda, hoj o Izraeliti hine mire služobňika, saven iľom avri andral o Egipt, našťi len te bikenel sar otroken. Ma av pre lende nalačho the zoralo, ale dara tut tire Devlestar. Ole narodendar, so hine pašal tumende, šaj tumenge cinen otrokos abo otrokiňa. Šaj cinen otrokenge the le čhaven le cudzincendar, save dživen maškar tumende. Kajse čhave, so uľile andre tumari phuv, šaj tumenge patrinen. Šaj len muken tumare čhavenge sar ďeďictvos, šaj ačhen tumare otrokenge pro furt. Ale ma aven zorale pre tumare phrala, pro Izraeliti. Te o cudzincos, savo avľa paš tute te bešel, barvaľola a tiro phral le Izraelitendar ačhela čoro a bikenela pes le cudzincoske, abo varesave čhaske andral leskri famelija, the avke pes šaj cinel avri, kajte pes bikenďa. Šaj les cinel avri vareko andral leskri famelija: či o bačis abo le bačiskro čhavo, vaj vareko aver leskra famelijatar. Abo te paľis les pre oda ela, šaj pes cinela avri korkoro. Paľis le kupcoha rachinela avri o berša, kanastar pes leske bikenďa, dži o Radišagoskro Berš. Vaš peskro premukľiben počinela ajci, keci pes počinďahas le robotňikoske vaš ajci berša. Te mek ela but berša dži o Radišagoskro Berš, počinela buter vaš peskro premukľiben; te ela frimeder, počinela vaš peskro premukľiben frimeder pal oda, keci berša ačhen dži o Radišagoskro Berš. O cudzincos pes ke leste mušinel te ľikerel sar ko robotňikos, savo sas ilo andre buči berš pre beršeste. Mušines te dodikhel, hoj pes leha te na kerel zorales. Ale te na ela kavke avricindo, ela premuklo peskre čhavenca pro Radišagoskro Berš, bo o Izraeliti hine mire služobňika. Hine mire sluhi, saven iľom avri andral o Egipt. Me som o RAJ, tumaro Del.‘ “ „ ‚Ma keren tumenge le devloren aňi ma ačhaven o avrirezimen modli aňi sochi aňi o barune slupi andre tumari phuv, hoj angle lende te banďon. Bo me som o RAJ, tumaro Del. Doľikeren mire šabatoskre dživesa a mi el tumen pačiv angle miro Svetostankos. Me som o RAJ.‘ “ „ ‚Te dživena pal mire zakoni a doľikerena mire prikazaňja, akor tumenge bičhavava o brišind andro spravno časos, e phuv dela peskro uľipen a o stromi peskro ovocje. Barola tumenge ajci zrnos, hoj les skidena upre mek akor, sar pes skidel upre o hroznos, a o hrozni skidena upre mek akor, sar pes sadzinel. Ela tumen pherdo chaben, chana tumenge a dživena bi e dar andre tumari phuv. Dava o smirom andre phuv, a sar sovena, ňiko tumen na daravela avri. Tradava het le dzive džviren andral e phuv a imar šoha na ela o mariben andre tumari phuv. Džana pre tumare ňeprijaťeľa a on merena tumara šabľatar. Tumare pandž džene denašena pal o šel (100) a tumare šel džene denašena pal o deš ezera (10 000). Avke tumare ňeprijaťeľa ena murdarde tumara šabľaha. Visarava man ke tumende, dava tumen but čhave, kerava tumendar igen but a doľikerava tumenca miri zmluva. Barola tumenge ajci uľipen, hoj lestar chana calo berš a mek les mušinena te pratinel avri, hoj te keren than prekal o nevo. Kerava mange maškar tumende miro kher a na džungľona mange. Phirava maškar tumende; me avava tumaro Del a tumen avena mire manuša. Me som o RAJ, tumaro Del, savo tumen iľom avri andral o Egipt, hoj te na aven imar lengre otroka. Phagerďom tumenge o pharo jarmos, hoj tumen te rovňinen avri a te hazden o šero upre.‘ “ „ ‚Ale te man na šunena a na doľikerena mire prikazaňja, te na kamena te dživel pal mire zakoni, te tumenge džungľona mire prikazi, te na kerena pal savore mire prikazaňja a avke na doľikerena miri zmluva, akor tumenge kerava kada: Mukava pre tumende e bari dar, o džungale nasvaľibena the o horučki, so demen andro jakha a slabisaren o ťelos. Sadzinena tumaro zrnos, ale pre ňisoste, bo chana les tumare ňeprijaťeľa. Džava pre tumende a tumare ňeprijaťeľa tumen zňičinena; vladňinena tumenge ola, ko tumen našťi avri ačhen; denašena, kajte pre tumende ňiko na džala. Te man aňi akor na šunena, marava tumen vaš tumare bini eftavar buter. Prephagava tumaro zacato baripen a na dava tumen o brišind: O ňebos ela sar trast a tumari phuv zoraľi sar brondzos. Tumari buči ela pre ňisoste, bo andre tumari phuv na barola o uľipen a o stromi na anena peskro ovocje. Te mek furt tumen mange ačhavena a na kamena man te šunel, dothovava pre tumende eftavar buter pharipen vaš tumare bini. Bičhavava pre tumende le dzive džviren, save tumenge murdarena le čhaven, zňičinena tumaro dobitkos a mukena tumendar ajci frima, hoj tumare droma ačhena omukle. No te na sikľona aňi pal kala veci a mek furt tumen mange ačhavena, akor man the me ačhavava tumenge a marava tumen vaš tumare bini eftavar buter. Bičhavava pre tumende e šabľa, savi pes pomsťinela vaš oda, hoj na doľikerďan e zmluva. Sar tumen džana te garuvel andre tumare fori, mukava pre tumende o meribnaskro nasvaľiben a dava tumen andro vasta le ňeprijaťeľenge. Sar tumenge zňičinava o skladi le chabeneskre, akor deš džuvľija pekena andre jekh bov o maro a rozďelinena tumenge les pre vaha; chana les, ale na čaľona lestar. Te man aňi akor na šunena a mek furt tumen mange ačhavena, akor man the me pre tumende ačhavava mira choľaha a marava tumen vaš tumare bini eftavar buter. Bokhatar chana tumare čhaven the tumare čhajen. Zňičinava tumare uče thana pro lašariben; phagerava tumare kaďidloskre oltara a tumare mule ťela čhivava pre tumare nadžide modli a tumen mange džungľona. Tumare fori rozburinava a zňičinava tumare sveta thana; e voňa tumare obetendar na prilava. Me avke zňičinava e phuv, hoj predarana mek the o ňeprijaťeľa, save la zalena. Roztradava tumen maškar o narodi a lava avri e šabľa, hoj pal tumende te džav. Tumari phuv ačhela omukľi a tumare fori ačhena rozburimen. Avke tumari phuv peske odpočovinela pal calo časos, so ela omukľi, medik tumen avena andre phuv tumare ňeprijaťeľengri, a ela la peskre šabatoskre berša. Calo časos, so ela omukľi, peske e phuv odpočovinela, bo našťi odpočovinelas pro šabatoskre berša, sar andre bešenas. Olenge, ko tumendar ačhena te dživel andre phuv le ňeprijaťeľengri, anava e dar andro jile. Mekča šunena, hoj e balvajori phurdel pre prajta, imar denašena. Denašena, sar te denašľanas andral o mariben, a perena, kajte pre tumende ňiko na džala. Perena jekh pre aver, sar te denašľanas andral o mariben, kajte pre tumende ňiko na džala; na ela tumen zor te obačhel angle tumare ňeprijaťeľa. Merena maškar o aver narodi; e phuv le ňeprijaťeľengri tumen chala tele. Ola, ko tumendar ačhena te dživel, merena andre phuv peskre ňeprijaťeľengri vaš peskro nalačhipen a kirňona vaš o nalačhipen peskre dadengro.‘ “ „ ‚Ale šaj pes ačhel, hoj tumare čhave viznavinena peskri vina a the e vina peskre dadengri, save sas mange napačivale a pes ačhavenas pre mande, a vašoda man the me ačhaďom pre lende a anďom len andre phuv le ňeprijaťeľengri. Akor, te pes lengre naobrezimen jile pokorinena, a sar imar ľigenena o trestos vaš peskro binos, leperava mange pre miri zmluva le Jakoboha, pre miri zmluva le Izakoha the pre miri zmluva le Abrahamoha; leperava mange pre odi phuv. E phuv ela omukľi le manušendar, hoj peske te odpočovinel vaš ola šabatoskre berša, so la na sas. Ela zamukľi, medik o manuša na počinena vaš peskro binos, bo na kamenas te dživel pal mire prikazi a džungľile lenge mire zakoni. Ale aňi akor, sar ena andre phuv le ňeprijaťeľengri, len na odčhivava a na džungľona mange avke, hoj len calkom te zňičinav a te prephagav lenca miri zmluva. Me som o RAJ, lengro Del. Vaš lenge mange leperava pre zmluva lengre dadenca, saven iľom avri andral o Egipt anglo jakha savore narodengre, hoj te avav lengro Del. Me som o RAJ.‘ “ Kala prikazi, zakoni the prikazaňja diňa o RAJ maškar peste the maškar o Izraeliti prekal o Mojžiš pro verchos Sinaj. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Te vareko iľahas vera, hoj oddela varekas te služinel ča le RAJESKE, oda oddino manuš šaj el oslobodzimen andral e vera avke, hoj pes vaš leske počinela kajci love: Vaš o murš, biše beršendar dži šovardeš berš, pes počinela penda rupune šekli – ajse, save hin andro Svetostankos – a vaš e džuvľi pes počinela tranda rupune šekli. Vaš o murš, pandže beršendar dži biš berš, pes počinela biš šekli a vaš e džuvľi deš. Vaš o muršoro, jekhe čhonestar dži pandž berš, pes počinela pandž šekli a vaš e čhajori trin. Vaš o murš, saveske hin šovardeš berš a buter, pes počinela dešupandž šekli a vaš e džuvľi deš. Te oda, ko lel vera, uľahas igen čoro a našťi ajci počinďahas, akor ačhaveha anglo rašaj oles, ko sas oddino le RAJESKE. A o rašaj phenela, keci kampel vaš leste te počinel pal oda, pre soste hin oles, ko iľa vera. Te vareko iľahas vera, hoj oddela le RAJESKE varesave džviros sar daros, akor oda džviros dino le RAJESKE ačhela sveto. Našťi les te čerinel aňi našťi te del le nalačhe džviros vaš o lačho abo le lačhe džviros vaš o nalačho. Ale te the avke ela čerimen jekh džviros vaš aver, soduj džviri ena sveta prekal o RAJ. Te oda ela varesavo nažužo džviros, so pes na anel le RAJESKE pre obeta, akor pes mi ačhavel ole džviros anglo rašaj. O rašaj phenela, keci hin leskri cena pal oda, savo oda džviros hino, či hino lačho abo na. Ajsi cena, savi o rašaj phenela, ajsi ela. A te les oda manuš kamela te cinel avri, dothovela paš odi cena biš percent. Te vareko oddela le RAJESKE peskro kher sar sveto daros, o rašaj phenela, keci hin leskri cena pal oda, savo oda kher hino, či hino lačho abo na. Ajsi cena, savi o rašaj phenela, ajsi ela. A te oda manuš, savo oddiňa peskro kher le RAJESKE, les kamela te cinel avri, dothovela paš odi cena biš percent a ela pale leskro. Te vareko oddela le RAJESKE vareso peskra maľatar, savi hiňi andral leskro ďeďictvos, lakri cena pes rachinela pal oda, keci pre late kampel semena te sadzinel: deš šekli pes rachinela vaš o biš kili jačmeňis. Te peskri maľa le RAJESKE oddela andro Radišagoskro berš, rachinela pes caľi cena. Te peskri maľa oddela imar pal o Radišagoskro berš, o rašaj leske rachinela e cena pal o berša, so ačhen dži o aver Radišagoskro berš, a odrachinela pes la caľa cenatar. A te oda manuš kamela te cinel avri peskri ďeďično maľa, so diňa le RAJESKE, akor dothovela paš lakri cena mek biš percent a ela pale leskri. No te e maľa na cinela pale avri a bikenela la avre manušeske, akor la imar šoha našťi cinela pale. Pro Radišagoskro berš ačhela odi maľa sveto le RAJESKE; ela oddiňi imar pro furt. Ačhela le rašajenge sar lengro majetkos. Te vareko oddela le RAJESKE e maľa, savi varekastar cinďa, savi na chudňa peskra famelijatar sar ďeďictvos, akor o rašaj rachinela e cena vaš e maľa dži o Radišagoskro berš a mek oda džives počinela oda manuš le RAJESKE odi cena sar o sveto daros. Andro Radišagoskro berš pes e maľa dela pale oleske, kastar sas cinďi a kaske patrinel sar ďeďictvos. Dojekh cena pes rachinela avri pal ola šekli, save hin andro Svetostankos. Ale ňiko te na oddel le RAJESKE le džviros, savo uľol ešebno, bo oda the avke patrinel le RAJESKE sar ešebno; či bikos abo bakro, hin oda le RAJESKRO. Te oda džviros ela nažužo, akor les šaj cinela avri pal oda, savi ela leskri cena, a dothovela paše mek biš percent. Te les na cinela avri, bikenela pes pal oda, savi ela leskri cena. Ale ňič olestar, so les hin a oddiňa imar pro furt le RAJESKE – či oda hin manuš, džviros vaj ďeďično maľa – našťi pes bikenel aňi cinel avri. Savoro, so hin oddino imar pro furt, hin igen sveto le RAJESKE. Ňisavo manuš, savo hin oddino imar pro furt, pes našťi cinel avri; mušinel te merel. O ďesjatki savorestar pal e maľa – o zrnos pal e maľa the o ovocje pal o stromi – patrinen le RAJESKE. Hine sveta le RAJESKE. Te vareko kamel te cinel avri vareso peskre ďesjatkendar, dothovela paše biš percent. Savore ďesjatki le dobitkostar the le bakrendar – dojekh dešto džviros, savo predžal prekal e paca le pasťjeriskri – ela sveto le RAJESKE. Na dikhela pes pre oda, či hin oda džviros lačho abo na, aňi pes našťi čerinel vaš aver. Ale te pes the avke čerinďahas, soduj džviri ena sveta a našťi len te cinel avri.‘ “ Kala hin o prikazaňja, save diňa o RAJ le Mojžišoske pro verchos Sinaj prekal o Izraeliti. Ešebno džives andro dujto čhon andro dujto berš pal oda, sar o Izraeliti avle avri andral o Egipt pre pušťa Sinaj, o RAJ prevakerďa ko Mojžiš andro Svetostankos a phenďa leske: „Tu the o Aron zgenen savore Izraeliten pal lengre fajti the fameliji avke, hoj te el pisimen andre o nav dojekhe muršeskro andral o Izrael, kaske hin biš (20) berš the buteder a savo šaj džal andro mariben. A thovena len andro maribnaskre čati. Andral dojekh kmeňos tumenge mi pomožinel jekh famelijakro vodcas. Kala hine o nava ole muršengre, so tumenge pomožinena: Andral le Rubenoskro kmeňos o Elicur, le Šedeuroskro čhavo; andral le Šimeonoskro o Šelumiel, le Curišadajoskro čhavo; andral le Judaskro o Nachšon, le Aminadaboskro čhavo; andral le Jisacharoskro o Netaneel, le Cuaroskro čhavo; andral le Zebulunoskro o Eliab, le Chelonoskro čhavo; le Jozefoskre čhavendar: andral le Efrajimoskro kmeňos o Elišamas, le Amichudoskro čhavo, andral le Menašeskro o Gamaliel, le Pedacuroskro čhavo; andral le Benjaminoskro o Abidan, le Gideoniskro čhavo; andral le Danoskro o Achiezer, le Amišadajoskro čhavo; andral le Ašeroskro o Pagiel, le Ochranoskro čhavo; andral le Gadoskro o Eljasaf, le Deueloskro čhavo; andral le Naftaliskro o Achiras, le Enanoskro čhavo.“ Kala savore sas avrikidle sar vodci upral peskre kmeňi. Kala dešuduj (12) murša pomožinenas le Mojžišoske the le Aronoske a ešebno džives andro dujto čhon zvičinde jekhetane savore manušen. Paľis pisinde andre lengre nava pal lengre fajti the fameliji. Savore muršen, savenge sas biš (20) berš a buteder, rachinenas a pisinenas andre, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. On len pisinde andre pre pušťa Sinaj. Savore murša, savenge sas biš berš a buteder, save šaj gele andro mariben, sas pisimen andre pal lengre kmeňi the fameliji. Ešebno sas pisimen andre le Rubenoskro kmeňos, bo ov sas le Jakoboskro nekphureder čhavo. Kajci murša sas pisimen andre: Andral o kmeňos le Rubenoskro: 46 500 Kalen zgende o Mojžiš the o Aron jekhetane le dešuduje vodcenca, dojekhes pal peskro kmeňos. Zgende savore Izraeliten pal lengre kmeňi, kaske sas biš berš the buter a save šaj gele andro mariben. Savore jekhetane sas 603 550 murša. Ale o murša andral o kmeňos Levi na sas lenca pisimen andre. Bo o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Sar pisineha le Izraeliten andre, ma rachin paš lende o kmeňos Levi. Ale ačhav len andre oda, hoj pes te starinen pal o Svetostankos the pal leskro sersamos. Hordinena les savoreha, so andre hin; starinena pes pal leste a rozthovena peske o taboris pašal o Stanos. Sar o Svetostankos prehordinena dureder, on les mušinena te rozkidel, a sar taborinena avrether, mušinena les te ačhavel pale. Aver džene našťi džan paš o Svetostankos, bo oda dženo mušinďahas te merel. Okla Izraeliti bešena andre peskre stani, dojekh kmeňos andre peskro taboris a paš peskri zastava. Ale o Leviti peske ačhavena o stani pašal o Svetostankos, hoj te na avel miri choľi pro Izraeliti. O Leviti stražinena o Svetostankos.“ O Izraeliti kerde savoro avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „O Izraeliti taborinena sako paš peskri zastava a paš peskra fajtakro znakos. Taborinena dureder le Svetostankostar pal savore seri. Pre vichodno sera le Svetostankostar o kmeňos Juda the o fajti, so lenca phirenas, taborinena paš peskri zastava. O Nachšon, le Aminadaboskro čhavo, ela vodcas andro kmeňos Juda. Paš leste ena 74 600 murša, save šaj džan andro mariben. Paš lende taborinela le Jisacharoskro kmeňos a leskro vodcas ela o Netaneel, le Cuaroskro čhavo. Paš leste ena 54 400 murša. O vodcas andre Zebulunoskro kmeňos ela o Eliab, le Chelonoskro čhavo. Paš leste ena 57 400 murša. Savore murša andral o taboris Juda, save šaj džan andro mariben, hine 186 400. On džana ešebna pro drom. Pre južno sera le Svetostankostar o kmeňos Ruben the o fameliji, so lenca phirenas, taborinena paš peskri zastava. O Elicur, le Šedeuroskro čhavo, ela vodcas andro kmeňos Ruben. Paš leste ena 46 500 murša. Paš lende taborinela le Šimeonoskro kmeňos. Lengro vodcas ela o Šelumiel, le Curišadajoskro čhavo. Paš leste ena 59 300 murša. Paš lende ela o kmeňos Gad. Lengro vodcas ela o Eljasaf, le Reueloskro čhavo. Paš leste ena 46 650 murša. Savore murša andral o taboris Ruben, save šaj džan andro mariben, hin 151 450 murša. On džana dujte pro drom. Pal o ešebno the dujto taboris džalas o taboris Levi le Svetostankoha a pal lende džanas okla duj tabora. Avke sar ačhavena o stani andro taboris, avke the džana, dojekh pre peskro than a pal peskri zastava. Pre zapadno sera le Svetostankostar o kmeňos Efrajim the o fajti, so lenca phirenas, taborinena paš peskri zastava. O Elišamas, le Amichudoskro čhavo, ela vodcas andro kmeňos Efrajim. Paš leste ena 40 500 murša. Paš leste taborinela o kmeňos Menaše. Lengro vodcas ela o Gamaliel, le Pedacuroskro čhavo. Paš leste ena 32 200 murša. Paš lende ela o kmeňos Benjamin. Lengro vodcas ela o Abidan, le Gideoniskro čhavo. Paš leste ena 35 400 murša. Savore murša andral o taboris Efrajim, save šaj džan andro mariben, hin 108 100 murša. On džana trite pro drom. Pre severno sera le Svetostankostar o kmeňos Dan the o fajti, so lenca phirenas, taborinena paš peskri zastava. O Achiezer, le Amišadajoskro čhavo, ela vodcas andro kmeňos Dan. Paš leste ena 62 700 murša. Paš leste taborinela o kmeňos Ašer. Lengro vodcas ela o Pagiel, le Ochranoskro čhavo. Paš leste ena 41 500 murša. Paš lende taborinela o kmeňos Naftali. Lengro vodcas ela o Achiras, le Enanoskro čhavo. Paš leste ena 53 400 murša. Savore murša andral o taboris Dan, save šaj džan andro mariben, hin 157 600 murša. On džana posledna pro drom pal peskre zastavi.“ Kala hine o Izraeliti zgende pal peskre fameliji. Savore murša andro tabora pal peskre čati hine jekhetane 603 550 murša. Ale o kmeňos Levi na sas pisimen andre okle kmeňenca, avke sar o RAJ phenďa le Mojžišoske. O Izraeliti kerde savoro avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Kavke ačhavenas o stani paš peskre zastavi a avke džanas pro drom pal peskre kmeňi the fameliji. Kada hin o rodokmeňos le Aronoskro the le Mojžišoskro andro časos, sar o RAJ prevakerďa ko Mojžiš pro verchos Sinaj. Kala hine le Aronoskre čhave: Ešebno o Nadab, paľis o Abihu, o Eleazar the o Itamar. On sas ačhade a pomazimen andre rašajiko služba. O Nadab the o Abihu mule anglo RAJ, sar obetinde le RAJESKE la jagaha, so na sas sveto. Len na sas čhave, a vašoda kerenas e rašajiko služba o Eleazar the o Itamar, medik dživelas lengro dad o Aron. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „An calo kmeňos Levi anglo rašaj Aron, hoj leske te pomožinen andre služba. On kerena savore službi vaš leske the vaš savore Izraeliti anglo Svetostankos. Starinena pes pal savoro, so hin andro Svetostankos, a kerena savoro, so kampel andre služba vaš o Izraeliti. O kmeňos Levi deha le Aronoske the leskre čhavenge, hoj lenge te pomožinen; on ena odďelimen prekal lende savore Izraelitendar. Ačhaveha le Aron the leskre čhaven andre rašajiko služba. Te oda kamela te kerel vareko aver, ela murdardo.“ O RAJ mek phenďa le Mojžišoske: „Me mange le Leviten kidňom avri le Izraelitendar. Iľom mange len vaš savore ešebna čhave, save uľon le dajenge. O Leviti hine mire. Mire hine savore ešebna čhave. Sar andro Egipt murdarďom savoro, so ešebno uľiľa, odďelinďom mange savoro ešebno andral o Izrael le manušendar the le dobitkostar. Hine mire, me som o RAJ.“ Pre pušťa Sinaj o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kamav, hoj te zgenes savore Leviten pal lengre fameliji the fajti. Zgen dojekhe muršes, ko hino phureder sar jekh čhon.“ A o Mojžiš len zgenďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ. Le Levi sas trin čhave: o Geršon, o Kohat the o Merari. Le Geršonoskre čhave sas o Libni the o Šimej a lengre fajti pes vičinenas pal lende. Le Kohatoskre čhave sas o Amram, o Jishar, o Chebron the o Uziel a lengre fajti pes vičinenas pal lende. Le Merariskre čhave sas o Machli the o Muši a lengre fajti pes vičinenas pal lende. Kala sas o Leviskre fajti peskre famelijenca. Andre le Geršonoskri fajta sas le Libniskri the le Šimejoskri famelija. Zgende savore muršen phureder sar jekh čhon a sas 7 500. Le Geršonoskre fajti peske mušinenas te rozthovel o taboris pre zapadno sera le Svetostankostar. Lengro vodcas sas o Eljasaf, le Laeloskro čhavo. On pes starinenas pal o Svetostankos, pal o stanoskre prikrivki, pal o vudareskro pochtan, pal o avrune dvorakre pochtana, so sas pašal o Svetostankos the oltaris, pal o stanoskre lani the pal savoro, so sas pašal oda. Andre Kohatoskri fajta sas le Amramoskri, le Jisharoskri, le Chebronoskri the le Uzieloskri famelija. Zgende savore muršen phureder sar jekh čhon a sas 8 600. Le Kohatoskri fajta pes starinenas pal o veci andro Svetostankos. Le Kohatoskre fajti peske mušinenas te rozthovel o taboris pre južno sera le Svetostankostar. Lengro vodcas sas o Elicafan, le Uzieloskro čhavo. On pes starinenas pal e archa la zmluvakri, pal o skamind, svietňikos, oltara, pal o sersamos pre služba andro Sveto than the pal o pochtan anglo Neksveteder than. O Eleazar, o čhavo le rašaskro le Aronoskro, sas nekbareder vodcas le Levitenge. Ov dodikhelas pre ola džene, save pes starinenas pal o Svetostankos. Andre le Merariskri fajta sas le Machliskri the le Mušiskri famelija. Zgende savore muršen phureder sar jekh čhon a sas 6 200. Lengro vodcas sas o Curiel, le Abichajiloskro čhavo. On peske mušinenas te rozthovel o taboris pre severno sera le Svetostankostar. Starinenas pes pal o stanoskre veci: pal o rami, dručki, slupi, podstavci the pal savore veci, so hin paš o Svetostankos. Mek pes starinenas pal o dvorakre slupi, slupengre podstavci, koľiki the pal o lani, so hin pre dvora. Pre vichodno sera le Svetostankostar taborinena o Mojžiš, o Aron the leskre čhave. On pes starinena pal o Svetostankos vaš o Izraeliti. Te vareko aver kamľahas te kerel odi služba, mušinela te merel. O Mojžiš le Aronoha zgende savore Leviten pal lengre fajti avke, sar lenge prikazinďa o RAJ. Zgende dojekhe muršes, ko sas phureder sar jekh čhon, a sas lendar 22 000. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Zgen savore Izraelitengre muršen, save uľile ešebna a hine phureder sar jekh čhon a pisin len andre. Le Leviten mange de vaš savore ešebna muršora le Izraeloskre. Me som o RAJ! De mange the lengro dobitkos vaš dojekh ešebno le dobitkostar le Izraelostar.“ Avke o Mojžiš zgenďa savore ešebne muršen, save uľile le Izraelitenge, sar leske prikazinďa o RAJ. Savore ešebna murša phureder sar jekh čhon, save sas pisimen andre, sas 22 273. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Vaš savore ešebna muršora le Izraeloskre de mange le Leviten a vaš lengro ešebno dobitkos de mange le Levitengro dobitkos. O Leviti hine mire. Me som o RAJ! O ešebna Izraeliti hine 273 buter sar o Leviti. Kampel len te cinel avri, vašoda lendar kide avri po pandž rupune love vaš jekh dženo, avke sar važinenas andro Svetostankos. Ola rupune love deha le Aronoske the leskre čhavenge.“ Avke o Mojžiš iľa vaš ola 273 murša, save sas buter sar o Leviti, o love, hoj len te cinel avri. Kidňa avri 1 365 rupune love, avke sar važinenas andro Svetostankos. Paľis o Mojžiš oda diňa le Aronoske the leskre čhavenge, avke sar prikazinďa o RAJ. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Zgen le muršen andral le Kohatoskri fajta the famelija andral o kmeňos Levi. Pisin andre savore muršen tranda (30) beršendar dži penda (50), save šaj keren e služba paš o Svetostankos. Lengri služba ela, hoj pes te starinen pal o sveta veci andro Svetostankos. Sar ela o časos te sthovel o taboris, o Aron the leskre čhave avena andro Svetostankos, lena tele o andruno pochtan a zaučharena leha e archa la zmluvakri. Paľis upre thovena e lepeda le tuleňiskra cipatar a upral e fijalovo lepeda a ispidena andre o dručki. Pro skamind prekal o sveta mare thovena e fijalovo deka a upre thovena o taňira, o kuča, o čarore pre obeta a o džbani pre moľakri obeta. O maro ela furt pro skamind. Pre oda thovena e ľoľi deka, učharena les andre le tuleňiskre cipenca a ispidena andre o dručki. Paľis lena e fijalovo lepeda a učharena andre o svietňikos, o lampi, o kliešťi, o cikne lopatki the savore nadobi pro olejos. Pačarena les savore sersamoha andre lepeda le tuleňiskra cipatar a thovena pro dručki. Pro somnakuno oltaris thovena e fijalovo lepeda a učharena les andre lepeda le tuleňiskra cipatar a ispidena andre o dručki. Paľis lena savoro sersamos, soha pes služinel andro Svetostankos, thovena les pre fijalovo deka, učharena andre le tuleňiskra lepedaha a thovena pro dručki. Paloda žužarena o oltaris le žirošne prachostar a čhivena upre e fijalovo deka. Pre oda thovena savoro sersamos, saveha pes služinel paš o oltaris: o lopatki pre jag, o vidli, o lopati the o čarore. Učharena savoro andre lepeda le tuleňiskra cipatar a ispidena andre o dručki. Sar o Aron the leskre čhave savoro učharena andre a sar kampela o taboris te prethovel avrether, avela le Kohatoskri fajta, hoj oda te ľidžal, ale našťi pes chuden le svete vecendar, hoj te na meren. Kada kerena on paš o Svetostankos, sar pes prethovela o taboris. O rašaj Eleazar, le Aronoskro čhavo, pes starinela pal o olejos, pal o voňavo kaďidlos, pal e chabeneskri obeta the pal o olejos pro pomazaňje. Dodikhela pre calo Svetostankos the pre savoreste, so andre hin: pro sveta veci the pro sersamos.“ O RAJ mek phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: hoj aňi pro sikra te na dikhen andro Svetostankos pro sveta veci, hoj te na meren.“ Dureder o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Zgen le muršen andral le Geršonoskri fajta the famelija andral o kmeňos Levi. Pisin andre savore muršen tranda beršendar dži penda, save šaj keren e služba paš o Svetostankos. Kadi ela e služba le Geršonoskra fajtakri: On hordinena o stanoskre lepedi, o Stanos, e lepeda le tuleňiskra cipatar, savaha pes učharelas andre, le Stanoskre vudareskri lepeda, e vudareskri lepeda andre dvora, e lepeda prekal e dvora the pašal o Stanos the oltaris, o lani the savoro sersamos pre oda. Sthovena savoro a hordinena peha. O Mojžiš the o Aron dodikhena pre oda, hoj o Geršoniti te hordinen a te keren savoro, so lenge prikazinena. Kadi hiňi lengri služba paš o Svetostankos. Ľidžala len o Itamar, o čhavo le rašaskro le Aronoskro. Zgen the le muršen andral e Merariskre fajti the fameliji andral o kmeňos Levi. Pisin andre savore muršen tranda beršendar dži penda, save šaj keren e služba paš o Svetostankos. Kada savoro hordinena a pal kada pes starinena: Pal o stanoskre rami, dručki, slupi the podstavci, pal o dvorakre podstavci, slupi, koľiki the lani a pal o sersamos, soha pes rozthovela o Stanos the e dvora. Phen sakoneske, so mušinela te hordinel. Kadi hiňi le Meraritengri služba paš o Svetostankos. Ľidžala len o Itamar, o čhavo le rašaskro le Aronoskro.“ Avke sar o RAJ prikazinďa, o Mojžiš, o Aron the o vodci zgende le muršen andral le Kohatoskre fameliji the fajti tranda beršendar dži penda, save mušinenas te služinel a te kerel e buči paš o Svetostankos. Zgende len a sas 2 750 murša, save mušinenas te služinel paš o Svetostankos. O Mojžiš the o Aron len zgende, avke sar lenge o RAJ prikazinďa. Sar zgende le muršen andral le Geršonoskri fajta the famelija tranda beršendar dži penda, save mušinenas te služinel paš o Svetostankos, sas 2 630 džene, save mušinenas te služinel paš o Svetostankos. O Mojžiš the o Aron len zgende, avke sar lenge o RAJ prikazinďa. Sar zgende le muršen andral le Merariskri famelija the fajta tranda beršendar dži penda, save mušinenas te služinel paš o Svetostankos, sas 3 200 džene, save mušinenas te služinel paš o Svetostankos. O Mojžiš the o Aron len zgende, avke sar lenge o RAJ prikazinďa. Sar o Mojžiš, o Aron the o vodci zgende savore muršen andral o kmeňos Levi pal lengre fajti the fameliji tranda beršendar dži penda, save mušinenas te služinel a te kerel e buči paš o Svetostankos, sas 8 580 džene. Avke sar o RAJ prikazinďa, avke o Mojžiš rozďelinďa dojekhe muršeske e služba paš o Svetostankos the o veci, save kampľa te hordinel. Avke sas zgende, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Prikazin le Izraelitenge, hoj te traden avri andral o taboris savoren, save hine malomocna, abo nasvale avke, hoj čuľal lendar vareso, the olen, save pes meľarde oleha, hoj pes chudle le mulestar. Traden len avri andral o taboris, či muršes vaj džuvľa, hoj te na meľaren o taboris, kaj me bešav maškar mire manuša.“ O Izraeliti kada kerde a tradle len avri andral o taboris, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O RAJ pale phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Te varesavo murš vaj džuvľi hin napačivalo le Rajeske oleha, hoj kerel vareso nalačho varekaske, oda manuš hino vinnovato. Mušinel peskro binos te pridžanel a te počinel pale vaš oda oleske, kaske kerďa nalačhipen, a mek te dothovel paš oda biš (20) percent. Ale te merela oda manuš, kaske kampel te počinel pale, a nane les famelija, akor oda dženo, ko kerďa o nalačhipen, mušinel oda te del le RAJESKE prekal o rašaj. A mek paš oda mušinel pro zmjereňje le Devleha te del le bakres le rašaske pre obeta vaš o binos. Savore obeti the sveta dari, so anena o Izraeliti, ačhena le rašaske. O sveta dari, so anena o manuša le RAJESKE, ačhena ole rašaske, savo oda lendar prilel.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kada phen le Izraelitenge: ‚Te varesave muršeske uľahas e romňi napačivaľi a geľahas lestar te pašľol varekaha avreha, meľarďa pes andre, the te lakro murš pal oda na džanľahas a oj pre peste na phenďahas avri, the te na uľahas pre late o švedkos a na uľahas paš oda arakhľi. Te paľis lakro murš chudela te žjarlinel pre peskri romňi, savi pes meľarďa andre, abo te pes oj na meľarďa a o rom chudela te žjarlinel, ov la mušinel te lel ko rašaj a vaš lake anela kilos nekfeder aro sar daros pre obeta. Pre kadi obeta našťi čhivel avri ňisavo olejos aňi našťi pridel kaďidlos, bo oda hin e obeta vaš e žjarlivosť – e obeta, so sikavel, či hiňi vinnovato abo na. O rašaj la džuvľa lela a ačhavela la anglo oltaris anglo RAJ. Paľis o rašaj pherdžarela o čikakro čaro le svete paňeha, lela sikra prachos pal e phuv andro Svetostankos, a čhivela les andre oda paňi. Avke o rašaj ačhavela ola džuvľa anglo RAJ, rozmukela lake o bala a dela lake andro vasta e obeta, so sikavel, či hiňi vinnovato abo na. O rašaj ľikerela andro vasta o kirko paňi, so anel o prekošiben, a phenela lake: „Te salas pačivaľi tire romeske a na pašľilal ňikaha avreha, kanastar džives le romeha, kada paňi tut na kerela ňič. Ale te na salas leske pačivaľi, te pašľiľal avre muršeha a te tut aleha meľarďal andre, Avke o rašaj pisinela kala prekošibena pro zvitkos a thovela (morela) le kirke paňeha o pismena tele. Paľis oda kirko paňi, so anel o prekošiben, dela te pijel ola džuvľake, hoj te predžal prekal late, a te hiňi vinnovato, ela la bare dukha. Avke o rašaj lela andral lakre vasta e obeta vaš e žjarlivosť, hazdela la upre anglo RAJ a anela la paš o oltaris. Avke ola obetatar lela sikra andre burňik sar e leperibnaskri obeta, labarela oda pro oltaris a paľis lake dela te pijel oda paňi. Te sas napačivaľi peskre romeske a aleha pes meľarďa, oda prekošibnaskro paňi kerela, hoj la ela bare dukha, o per lake šuvľola, andral sučola avri a imar našťi ela khabňi. Kajsi džuvľi ela prekošľi maškar peskre manuša. Ale te sas pačivaľi le romeske a hiňi žuži, na ela late ňič a dureder lake uľona o čhave. Kada hino zakonos pal e žjarlivosť: Te e džuvľi, savi dživel romeha, ela leske napačivaľi a kerela lubipen, abo te varesavo murš gondoľinela, hoj leskri romňi hiňi napačivaľi, mi anel la anglo RAJ a o rašaj laha mi kerel pal kada zakonos. Te e džuvľi oda kerďa, ela potrestimen, ale o murš, savo la anďa ko rašaj, ela bi e vina.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen kada le Izraelitenge: ‚Te varesavo murš abo džuvľi del lav le RAJES, hoj pes oddela le RAJESKE sar Nazarejcos, našťi pijel mol, aňi aver zoralo pijiben, aňi moľakro šut, aňi e šťava le hroznostar a našťi chal o hroznos, či hino šučardo abo švižo. Calo časos, sar ela Nazarejcos, našťi chal ňič olestar, so hin le viňičostar – aňi o zrnka aňi o cipi pal o hroznos. Medik hino tel e nazarejsko vera, našťi peske strihinel la britvaha o bala pal o šero, ale mušinel len te mukel te barol. Mušinel te ačhel sveto, medik na predžala o dživesa, andre save pes oddel le RAJESKE. Calo časos, medik hino Nazarejcos, našťi pes chudel le mule ťelostar. Našťi pes oleha meľarel, aňi akor, sar leske merela o dad, e daj, o phral vaj o pheňa, bo leskre bala sikaven, hoj hino sveto le Devleske. Pal calo časos, so hino tel e nazarejsko vera, ela sveto le RAJESKE. Ale te vareko paš leste jekhvareste merela, aleha pes meľarela leskre bala. Mušinela te užarel efta džives a paľis peske mušinel te hoľinel o šero, a avke ela žužo. Pro ochtoto džives anela duj hrdlički abo duj cikne holubi le rašaske paš o vudar andro Svetostankos. O rašaj anela ole čiriklendar jekhes sar obeta vaš o binos a dujtones sar labarďi obeta, hoj leske te el odmuklo, hoj pes meľarďa le mule ťelostar. Andre oda džives pale pošvecinela o šero. Mušinela pes pale te oddel le RAJESKE sar Nazarejcos pro calo časos, bo o časos angloda pes leske imar na rachinela, bo na doľikerďa e nazarejsko vera. Paš oda anela jekheberšeskre bakres sar obeta vaš o binos. Kada hin o zakonos pal o Nazarejcos: Oda džives, sar leske predžala o časos, so sas tel e nazarejsko vera, avela paš o vudar andro Svetostankos. Sar daros le RAJESKE anela jekhe saste jekheberšeskre bakrores sar labarďi obeta, beršeskra ovečka sar obeta vaš o binos a saste baranos sar smiromoskri obeta. Anela andro košaris o mare bi o kvasos, o mare le nekfeder arestar mišimen le olivove olejoha the o šuke mare makhle le olejoha a ke oda e chabeneskri the e moľakri obeta. O rašaj ole dari anela anglo RAJ a kerela e obeta vaš o binos the e labarďi obeta. Le bakres obetinela le RAJESKE sar smiromoskri obeta jekhetane le marenca bi o kvasos a anela e chabeneskri the moľakri obeta. Paľis paš o vudar andro Svetostankos peske o Nazarejcos strihinela o bala. Avke lela o bala, so sas pošvecimen le RAJESKE, a čhivela len andre jag tel e smiromoskri obeta. Sar peske strihinďa o bala, so sikavenas, hoj hino Nazarejcos, lela o rašaj e tadži bakraňi angluňi čang, o mare bi o kvasos the o sucharis andral o košaris a dela leske andro vasta. O rašaj oda hazdela upre anglo RAJ sar hazdľi obeta; o mare the o sucharis le hazdle koľineha the la čangaha hine o sveta dari prekal o rašaj. Paloda šaj o Nazarejcos pijel mol. Kala hine o zakoni prekal o Nazarejci. Ale te o Nazarejcos del lav, hoj dela buter sar kada, so kampel pal o zakonos, mušinel oda te doľikerel ipen avke, sar diňa lav.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske the leskre čhavenge: ‚Kale lavenca žehňinena le Izraelitenge: Mi požehňinel tut o RAJ, mi chraňinel tut! Mi švicinel pre tu leskro muj a mi avel ke tu lačhejileskro! Mi visarel o RAJ pre tu peskro muj a mi del tut o smirom!‘ Kavke žehňinena le Izraelitenge andre miro nav a me len požehňinava.“ Oda džives, sar o Mojžiš dokerďa o Svetostankos, pomazinďa les le olejoha a pošvecinďa les savore sersamoha, le oltariha the leskre vecenca. Paľis o izraelika vodci ande o dari; on sas o famelijengre vodci upral o kmeňi, savenge sas dino, hoj te zgenen le manušen. On ande anglo Svetostankos anglo RAJ šov zaučharde verdana the dešuduje (12) volen – duj vodci dine po jekh verdan a dojekh vodcas anďa jekh volos. O RAJ phenďa le Mojžišoske kada: „Prile oda lendar. Oda ela pre služba andro Svetostankos. De oda le Levitenge, dojekheske pre leskri služba.“ Akor o Mojžiš priiľa lendar o verdana le guruvenca a diňa le Levitenge. Duj verdana the štar guruven diňa le Geršonitenge pre lengri služba. Štar verdana the ochto guruven diňa le Meraritenge pre lengri služba. O Itamar, o čhavo le rašaskro le Aronoskro, dodikhelas pre lengri buči. Le Kohaten na dine olestar ňič, bo on pes starinenas pal o sveta veci, save kampelas te hordinel pro phike. The andre oda džives, sar sas o oltaris pošvecimen the pomazimen, o vodci ande o dari a thode len anglo oltaris. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Sako džives jekh vodcas mi anel peskro daros, hoj te pošvecinel o oltaris.“ Ešebno džives anďa peskro daros o Nachšon, le Aminadaboskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Juda. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada sas obetno daros le Nachšonoskro, saveske sas dad o Aminadab. Dujto džives anďa peskro daros o Netaneel, le Cuaroskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Jisachar. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada sas obetno daros le Netaneeloskro, saveske sas dad o Cuar. Trito džives anďa peskro daros o Eliab, le Chelonoskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Zebulun. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada sas obetno daros le Eliaboskro, saveske sas dad o Chelon. Štarto džives anďa peskro daros o Elicur, le Šedeuroskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Ruben. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Elicuroskro, saveske sas dad o Šedeur. Pandžto džives anďa peskro daros o Šelumiel, le Curišadajoskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Šimeon. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Šelumieloskro, saveske sas dad o Curišadaj. Šovto džives anďa peskro daros o Eljasaf, le Deueloskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Gad. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Eljasafoskro, saveske sas dad o Deuel. Eftato džives anďa peskro daros o Elišamas, le Amichudoskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Efrajim. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Elišamoskro, saveske sas dad o Amichud. Ochtoto džives anďa peskro daros o Gamaliel, le Pedacuroskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Menaše. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Gamalieloskro, saveske sas dad o Pedacur. Eňato džives anďa peskro daros o Abidan, le Gideoniskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Benjamin. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Abidanoskro, saveske sas dad o Gideonis. Dešto džives anďa peskro daros o Achiezer, le Amišadajoskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Dan. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos, the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Achiezeroskro, saveske sas dad o Amišadaj. Dešujekhto (11.) džives anďa peskro daros o Pagiel, le Ochranoskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Ašer. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Pagieloskro, saveske sas dad o Ochran. Dešudujto (12.) džives anďa peskro daros o Achiras, le Enanoskro čhavo, o vodcas andral o kmeňos Naftali. Leskro daros sas: Jekh rupuno čaro, so važinelas 1,5 kilos; jekh rupuno čaroro, andral savo pes kropinel o rat a so važinelas 800 grami, avke sar pes važinel andro Svetostankos, soduj čarore sas pherdžarde nekfeder areha mišimen le olejoha pre chabeneskri obeta; jekh cikňi somnakuňi lopatka, so važinelas 110 grami, pherďi le kaďidloha; jekh terno bikos, jekh baranos, jekh jekheberšeskro bakro pre labarďi obeta; jekh capos pre obeta vaš o binos; the pre smiromoskri obeta duj guruva, pandž barani, pandž capi the pandž jekheberšeskre bakrore. Kada daros sas le Achiroskro, saveske sas dad o Enan. Kala dari ande o vodci andral o Izrael, sar sas o oltaris pošvecimen the pomazimen: Dešuduj rupune čare, dešuduj rupune čarore, andral save pes kropinel o rat, the dešuduj cikne somnakune lopatki. Jekh rupuno čaro važinelas 1,5 kilos a jekh rupuno čaroro važinelas 800 grami. Savore kale rupune nadobi važinenas jekhetane 27,6 kili, avke sar pes važinel andro Svetostankos. O dešuduj cikne somnakune lopatki sas pherde le kaďidloha. Dojekh lopatka važinelas 110 grami, avke sar važinenas andro Svetostankos. Savore somnakune lopatki važinenas jekhetane 1,32 kilos. Savore džviri pre labarďi obeta sas dešuduj terne biki, dešuduj barani, dešuduj jekheberšeskre bakrore jekhetane lengra chabeneskra obetaha a sas dešuduj capi pre obeta vaš o binos. Savore džviri pre smiromoskri obeta sas bišuštar (24) terne biki, šovardeš (60) barani, šovardeš capi the šovardeš jekheberšeskre bakrore. Kala sas o obetna dari te pošvecinel o oltaris pal oda, sar sas pomazimen le olejoha. Kecivar džalas o Mojžiš andro Svetostankos, hoj te vakerel le RAJEHA, šunelas leskro hangos, so šunďolas maškar o duj cherubi, save sas pro kritos la Zmluvakra archakro. Kavke vakerelas o Mojžiš le RAJEHA. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Aronoske, hoj te dodikhel pre oda, sar thovela o efta lampi pro svietňikos, hoj te švicinen anglo svietňikos.“ O Aron avke the kerďa a ačhaďa o lampi avke, hoj te švicinen anglo svietňikos, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O svietňikos sas calo somnakuno telunestar dži paš o kvitki. O Mojžiš les diňa te kerel ipen avke, sar leske sikaďa o RAJ. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Odďelin le Leviten le Izraelitendar a obžužar len. Kavke len obžužareha: Pokropineha len le paňeha pro obžužaripen, la britvaha peske mi hoľinen calo ťelos, mi rajbinen o gada. Avke pes mi obžužaren. Paľis mi len terne bikos the chabeneskri obeta le nekfeder areha, so ela mišimen le olejoha. A dujte terne bikos le pre obeta vaš lengre bini. Paľis an le Leviten anglo Svetostankos, kaj pes manca zdžan, a zvičin savore Izraeliten. A sar len aneha angle ma, o Izraeliti pre lende mi thoven o vasta. Paľis o Aron mi anel le Leviten anglo RAJ sar e hazdľi obeta le Izraelitendar, hoj mange te služinen. Avke o Leviti mi thoven o vasta pro šere le bikenge. Jekhe bikos obetin sar obeta vaš o bini a dujtes sar labarďi obeta le RAJESKE, hoj te obžužares le Leviten le binendar. Paloda le Leviten ačhav anglo Aron the angle leskre čhave a pošvecin len le RAJESKE sar e hazdľi obeta. Odďelin len le Izraelitendar. O Leviti ena mire. Ešeb len obžužar a de sar hazdľi obeta, paľis šaj keren e služba paš o Svetostankos. On hine dine ča prekal ma, me mange len iľom vaš savore ešebna murša le Izraelitendar. Miro hino savoro ešebno, so uľiľa le Izraelitenge, či manuš abo džviros. Pošvecinďom len mange andre oda džives, sar murdarďom savoro ešebno andro Egipt. Vašoda mange iľom le Leviten vaš savore ešebna čhave maškar o Izraeliti. Le Leviten dav sar daros le Aronoske the leskre čhavenge, hoj te služinen paš o Svetostankos a te keren o obeti vaš o binos le Izraelitengro, hoj te na en marde le meribnaskre nasvaľibnaha, te avena paš o Svetostankos.“ Avke o Mojžiš, o Aron the savore Izraeliti pošvecinde le Leviten avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O Leviti pes obžužarde le binendar, rajbinde peske o gada a o Aron len diňa le RAJESKE sar hazdľi obeta. Paľis o Aron vaš lenge anďa le RAJESKE obeta, hoj te aven žuže le binendar. Avke o Leviti gele te kerel e služba paš o Svetostankos a dodikhenas pre lende o Aron the leskre čhave. Kerde lenca avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. O RAJ mek phenďa le Mojžišoske: „Kada hin o zakonos prekal o Leviti: Dojekh le bišupandž (25) beršendar upreder mušinel te služinel paš o Svetostankos, ale sar leske ela penda (50) berš, mukela e služba a imar na služinela. Šaj pomožinel avre Levitenge paš o Svetostankos te kerel lengri služba, ale korkoro imar na služinela. Kavke rozďelineha e služba le Levitenge.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske pre pušťa Sinaj andro ešebno čhon andro dujto berš, paloda, sar o Izraeliti gele avri andral o Egipt: „O Izraeliti mi oslavinen e Patraďi andro časos, so diňom pre oda. Oslavinen la dešuštarto (14.) džives andre oda čhon rači, sar zadžal o kham, pal savore zakoni a prikazaňja.“ Avke o Mojžiš phenďa le Izraelitenge, hoj te oslavinen e Patraďi. On pre pušťa Sinaj dešuštarto džives andro ešebno čhon rači chudle te oslavinel e Patraďi. Kerde savoro avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Ale sas ode varesave murša, save pes meľarde, bo pes chudle le mule manušendar, a našťi oslavinenas e Patraďi. Vašoda oda džives avle ko Mojžiš the ko Aron a phende lenge: „Meľarďam pes bo chudňam pes le mulendar, ale soske akana našťi oslavinas e Patraďi a našťi anas o obetno daros le RAJESKE jekhetane le avre Izraelitenca?“ O Mojžiš lenge odphenďa: „Užaren kade, me džav andro Svetostankos te phučel le RAJESTAR, so ov phenela.“ O RAJ leske odphenďa: „Phen le Izraelitenge: ‚Te pes vareko tumendar abo tumare potomkendar meľarena oleha, hoj pes chudena le mule manušestar, abo ena dur pro drom, the avke mi oslavinen e Patraďi pre pačiv le RAJESKE. Oslavinena la andro dujto čhon rači pro dešuštarto (14.) džives. Le bakrores chana le marenca bi o kvasos the le kirke bilinenca. Ňič olestar ma muken dži tosara a ma phagen leske aňi jekh kokalos. Doľikeren savore kala prikazaňja, sar oslavinena e Patraďi. Ale te vareko hino žužo a nane dur pro drom, no the avke na oslavinel e Patraďi, ela avritradlo mire manušendar, bo na anďa o daros le RAJESKE andro časos, sar sas phendo. Kajso manuš ela potrestimen vaš peskro binos. O cudzincos, savo dživel maškar tumende, šaj oslavinel e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, ale mušinel la te oslavinel pal o zakoni the prikazaňja, so sas avridine pal e Patraďi. Kala jednaka zakoni the prikazaňja hin prekal o Izraeliti the prekal o cudzinci.‘ “ Andre oda džives, sar sas o Svetostankos ačhado, zaučharďa les e chmara a račatar dži tosara švicinelas sar jag upral o Svetostankos. Sas oda furt avke: E chmara sas upral o Svetostankos dživese a rači švicinelas sar jag. Akor, sar pes e chmara upral o Svetostankos hazdelas upre, o Izraeliti pes mukenas pro drom a pale rozthovenas o taboris ode, kaj e chmara zaačhelas. Sar o RAJ prikazinelas, o Izraeliti pes mukenas pro drom, a kaj phenelas, hoj te zaačhen, ode taborinenas a ačhenas ode, medik e chmara sas upral o Svetostankos. Te e chmara ačhelas buter časos upral o Svetostankos, o Izraeliti šunenas le RAJESKRO prikazaňje a na mukenas pes pro drom. Varekana sas e chmara upral o Svetostankos ča vajkeci dživesa. Sar o RAJ prikazinelas, o Izraeliti pes mukenas pro drom, a kaj phenelas, hoj te zaačhen, ačhenas a rozthovenas ode o taboris. A varekana e chmara upral sas ča račatar dži tosara, a te tosara pes hazdelas upre, mukenas pes pro drom. Či oda sas dživese abo rači, te e chmara pes hazdelas upre, mukenas pes pro drom. Te e chmara ačhelas upral o Svetostankos duj džives abo čhon, vaj buter časos, o Izraeliti ačhenas ode andro taboris, medik e chmara sas upral o Svetostankos. Ale sar pes hazdelas upre, mukenas pes pro drom. Sar o RAJ prikazinelas, o Izraeliti pes mukenas pro drom, a kaj phenelas, hoj te zaačhen, ačhenas a rozthovenas ode o taboris. Kerenas pal le RAJESKRE prikazaňja, so lenge phenelas prekal o Mojžiš. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ker tuke duj rupune trubi. Zvičin lenca le Izraeliten jekhetane a de lenge lenca te džanel, hoj te sthoven o tabora a te pripravinen pes pro drom. Sar trubinena pro soduj trubi, savore Izraeliti pes mušinen te zdžal paš o vudar anglo Svetostankos. Te trubinena ča pre jekh, mušinen pes te zdžal ke tu ča o vodci le Izraeloskre fajtengre. Sar šunďola o zoralo hangos la trubakro, o kmeňi, save taborinenas pro vichodno sera, pes mukena pro drom. Sar trubinena zorales dujtovar, mukena pes o kmeňi, save taborinenas pre južno sera. Avke zorales pes trubinela, sar pes mukena pro drom, ale te kameha, hoj pes te zdžan savoredžene, mi trubinen avres. Pro trubi trubinena le Aronoskre čhave, o rašaja. Kada tumenge ela zakonos pro furt pre savore pokoleňja. Sar imar avena andre peskri phuv, a te džana andro mariben le ňeprijaťeľiha, savo pre tumende ispidela, zatrubinen pre kala trubi. Akor me, o RAJ, mange pre tumende leperava, pomožinava tumenge a zachraňinava tumen le ňeprijaťeľendar. Andre ola dživesa, sar oslavinena – ešebno džives le Neve čhoneskro the tumare aver inepi – trubinena pro trubi paš o labarde the smiromoskre obeti. Akor mange leperava pre tumende. Me som o RAJ, tumaro Del.“ Dujto berš andro dujto čhon pro bišto (20.) džives pes hazdľa e chmara upral o Svetostankos. Akor o Izraeliti odgele pal e pušťa Sinaj. Džanas dureder le dromeha a vajkecivar zaačhile, medik e chmara na ačhiľa pre pušťa Paran. Oda sas ešebnovar, sar pes mukle pro drom pal le RAJESKRO prikazis, so lenge diňa prekal o Mojžiš. O partiji andral o taboris le Judaskre kmeňostar džanas ešebna pal peskri zastava. Lengro vodcas sas o Nachšon, le Aminadaboskro čhavo. Le Jisacharoskre kmeňoske sas vodcas o Netaneel, le Cuaroskro čhavo, a le Zebulunoskre kmeňoske sas vodcas o Eliab, le Chelonoskro čhavo. Sar rozkidenas o Svetostankos, akor pes mukenas pro drom o Geršoniti the o Merariti, save hordinenas o Svetostankos. Paľis džanas o partiji andral o taboris le Rubenoskre kmeňostar pal peskri zastava. Lengro vodcas sas o Elicur, le Šedeuroskro čhavo; le Šimeonoskre kmeňoske sas vodcas o Šelumiel, le Curišadajoskro čhavo a le Gadoskre kmeňoske sas vodcas o Eljasaf, le Deueloskro čhavo. Pal lende džanas o Kohatiti, save hordinenas o sveta veci andral o Svetostankos. A medik okla manuša avle, o Kohatiti o Stanos le RAJESKRO rozthode. Paľis džanas o partiji andral o taboris le Efrajimoskre kmeňostar pal peskri zastava. Lengro vodcas sas o Elišamas, le Amichudoskro čhavo; le Menašeskre kmeňoske sas vodcas o Gamaliel, le Pedacuroskro čhavo, a le Benjaminoskre kmeňoske sas vodcas o Abidan, le Gideoniskro čhavo. Paloda džanas o partiji andral o taboris le Danoskre kmeňostar pal peskri zastava. Lengro vodcas sas o Achiezer, le Amišadajoskro čhavo; le Ašeroskre kmeňoske sas vodcas o Pagiel, le Ochranoskro čhavo, a le Naftaliskre kmeňoske sas vodcas o Achiras, le Enanoskro čhavo. Furt sar pes mukenas pro drom, džanas o Izraeliti ajse šoroha pal peskre partiji. Paľis o Mojžiš phenďa peskre šogoriske le Chobaboske, saveske sas dad o Reuel andral o Midijan: „Džas andre phuv, pal savi o RAJ phenďa: ‚Dava la tumenge.‘ Av amenca a presikavaha tuke o jileskeriben. Se o RAJ diňa le Izraeliten lav pal o lačhe veci.“ Ale ov leske odphenďa: „Na džav. Me kamav te džal andre miri phuv ke mire manuša.“ „Mangav tut, ma omuk amen,“ phenďa o Mojžiš. „Se tu džanes, kaj pre pušťa peske šaj keras o tabora. Tu amenge sikaveha o drom. Te aveha amenca, paľis pes tuha rozďelinaha savore lačhe vecenca, so amen dela o RAJ.“ Avke pes le verchostar Sinaj mukle pro trine dživeseskro drom a trin džives džalas angle lende the e archa le RAJESKRA zmluvakri, hoj lenge te arakhel than pro odpočinkos. Akorestar, sar pes mukle pro drom andral o taboris, le RAJESKRI chmara sas calo džives upral lende. Sar pes kamenas te mukel pro drom la archaha, o Mojžiš phenelas: „Av, RAJEJA! Mi rozdžan pes ola, ko pre tu džan; mi denašen angle tu ola, ko tut našťi avri ačhen.“ Sar e archa zaačhelas pro odpočinkos, o Mojžiš phenelas: „Av pale, RAJEJA, ke tire ezera ezerengre Izraeliti.“ O manuša anglo RAJ chudle te reptinel vaš peskro pharipen. O RAJ ada šunďa a choľisaľiľa avke, hoj labarďa la jagaha o avrune agora le taboriskre. Akor o manuša chudle te vičinel pro Mojžiš, hoj lenge te pomožinel. Sar pes o Mojžiš modľinďa ko RAJ, e jag preačhiľa te labol. Vašoda dine ole thaneske nav Tabera, bo le RAJESKRI jag labolas maškar lende. Varesave bitanga manuša, save sas le Izraelitenca, kamenas igen te chal mas. A the o Izraeliti chudle pale te vičinel rovibnaha: „Te amen uľahas varesavo mas! Leperas peske, sar chahas andro Egipt o ribi, o ogurki, e diňanka, o poros, e purum the o cesnakos. Se imar savoro šučiľam avri. Ňič na dikhas, ča kadi manna!“ E manna dičholas sar slabo šargo korijandroskro semjačkos. O manuša džanas a kidenas la, erňinenas la andro mľinkocis abo rozmarenas la andro čaro pro aro. Tavenas la andre piri a pekenas latar o marikľa, so chuťinenas sar o maro peko le olivove olejoha. Sar rači perelas e rosa pro taboris, akor perelas the e manna. O Mojžiš šunďa, hoj o manuša roven, dojekh famelija paš peskro stanoskro vudar. O RAJ igen choľisaľiľa pro Izraeliti a aňi le Mojžišoske oda na sas pre dzeka. A phenďa le RAJESKE: „Soske avke keres tire služobňikoha? So kerďom, hoj mange kada zaslužinďom? Soske mange diňal pre meň savore kale manušen? So me som lengro dad a on mire čhave, hoj mange vakeres, hoj len te ľidžav pro vasta sar e džuvľi, savi del te pijel le cikne čhavores, a hoj len te anav andre phuv, pal savi diňal veraha lav lengre daden? Khatar lava kajci mas kale savore manušenge? Roven a mangen mandar: ‚De amen mas! Kamas te chal!‘ Kadi buči hiňi phari prekal ma. Sar šaj man korkoro starinav pal kala manuša? Te kames manca kavke te kerel, feder mange ela, te man murdareha, hoj te na dikhav pre miro trapišagos – te arakhľom milosť andre tire jakha.“ Akor o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Zvičin eftavardeš (70) vodcen le Izraelitendar, pal save džanes, hoj hine le manušengre vodci. An len ko Svetostankos a mi ačhen ode tuha. Avava tele a vakerava tuha. Lava le Duchostar, so hino pre tute, a dava pre lende. On ľidžana le manušengro pharipen jekhetane tuha. Imar na ľidžaha oda pharipen korkoro. Le Izraelitenge pheneha: ‚Pošvecinen tumen pro tajsa. Chana mas, bo rovibnaha vičinenas ko RAJ: „Te amen uľahas varesavo mas! Sar amenge sas mištes andro Egipt!“ Akana o RAJ tumen dela mas a čačes les chana. Na chana les ča jekh džives abo duj dživesa, aňi pandž dživesa vaj deš dživesa, aňi biš (20) dživesa, ale chana les calo čhon, medik tumenge na avela avri prekal o nakh a medik tumenge na džungľola. Vašoda, bo odčhiďan pašal peste le RAJES, savo hino maškar tumende, bo rovibnaha pre leste vičinenas: „Soske avľam avri andral o Egipt?“ ‘ “ O Mojžiš pre oda phenďa: „Kade manca hin 600 000 murša a tu phenes: ‚Dava len mas a on les chana calo čhon!‘ Kajte murdaraha savore amare bakren the dobitkos, abo kajte chudaha savore moroskre riben, the avke na ela oda prekal lende dos.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „So, miro vast hino cikno? Akana dikheha, či pes ačhela avke, sar phenďom, abo na.“ O Mojžiš avľa ko manuša a phenďa lenge le RAJESKRE lava. Zvičinďa eftavardeš dženen lengre vodcendar a rozačhaďa len pašal o Svetostankos. Akor o RAJ avľa andre chmara a prevakerďa ko Mojžiš. Iľa le Duchostar, so sas pro Mojžiš, a diňa le eftavardeš vodcenge. Sar avľa pre lende oda Duchos, prorokinenas – no ča akor, paľis imar na prorokinenas. Ale duj murša ačhile andro taboris, o Eldad the o Medad. The pre lende avľa o Duchos, bo sas rachimen maškar lende. On na gele paš o Svetostankos, a vašoda prorokinenas andro taboris. Varesavo terno murš denašľa ko Mojžiš a phenďa leske: „O Eldad the o Medad prorokinen andro taboris.“ Akor o Jozua, le Nunoskro čhavo, savo čhavorestar služinelas le Mojžišoske, pes diňa anglal: „Mojžiš, rajeja miro, zaačhav len!“ Ale o Mojžiš leske odphenďa: „Tu daras pal ma? Kamľomas, hoj o RAJ te del peskro Duchos savore peskre manušen, hoj te aven proroka!“ Paľis o Mojžiš geľa pale andro taboris le vodcenca andral o Izrael. O RAJ bičhaďa zoraľi balvaj, so le morostar anelas le prepelicen, medik na sas všadzik andro izraeliko taboris. Sas ajci but, hoj sas pašal o taboris pal dojekh sera pro but kilometri a sas la phuvatar nacalo metros. O manuša len kidenas calo džives, caľi rat a mek the aver calo džives. Ňiko na kidňa frimeder sar deš bare košara. Rozthode len a šučarde pašal calo taboris. Mek o mas sas lende maškar o danda a mek les aňi na rozžuvinde a imar o RAJ choľisaľiľa a mukľa pre lende igen baro nasvaľiben. Vašoda dine ole thaneske nav Kibrot-Hataava, bo ode parunde le manušen, save igen žadinenas te chal aver chaben. Andral e Kibrot-Hataava odgele o manuša andro Chacerot a ode ačhile. E Mirijam le Aronoha reptinenas pro Mojžiš, bo iľa peske romňa Kušijka. Phende: „O RAJ vakerel ča prekal o Mojžiš? Či na vakerel the prekal amende?“ A o RAJ šunďa, so phende. No o Mojžiš sas igen pokorno murš, nekpokorneder savore manušendar, save dživenas pre phuv. O RAJ takoj pre oda phenďa le Mojžišoske, le Aronoske the la Mirijamake: „Tumen trin džene, aven ko Svetostankos!“ Avke on trin džene gele. O RAJ avľa tele andro chmarakro slupos, zaačhiľa paš o Svetostankoskro vudar a vičinďa le Aron the la Mirijam. Sar sodujdžene gele pašeder, phenďa lenge: „Šunen mire lava: Te hin maškar tumende prorokos, me o RAJ man leske dav te sprindžarel andro viďeňje a vakerav leha andro suno. Mire služobňikoha le Mojžišoha avke nane. Ov hino vodcas upral savore mire manuša Izraeliti. Leha vakerav muj-mujeha, phundradones a na garudones, ov šaj dikhel the le RAJESKRI podoba. Sar oda, hoj tumen na daran kavke te vakerel pre miro služobňikos Mojžiš?“ O RAJ pre lende choľisaľiľa a geľa lendar het. Sar o chmarakro slupos le Svetostankostar geľa het, e Mirijam ačhiľa malomocno, parňi sar jiv. O Aron pes visarďa ke Mirijam a dikhľa, hoj hiňi malomocno. Ov phenďa le Mojžišoske: „Rajeja miro, mangav tut, ma potrestin amen vaš o binos, savo kerďam bi e goďi. Te na el e Mirijam sar čhavoro, savo uľol mulo a saveskro jepaš ťelos imar rozperel andro per la dakro.“ Avke o Mojžiš chudňa te vičinel pro RAJ: „Devla, mangav tut, sasťar la!“ O RAJ odphenďa le Mojžišoske: „Te lake lakro dad čhungarďahas pro muj, či na ladžanďiľahas pes efta dživesa? Mi el avritradľi andral o taboris pro efta dživesa a paľis šaj avel pale andro taboris.“ Avke sas e Mirijam efta dživesa avri andral o taboris. O Izraeliti pes na mukle pre aver drom, medik e Mirijam na avľa pale andro taboris. Paloda pes o Izraeliti mukle pro drom andral o Chacerot a kerde peske taboris pre pušťa Paran. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kide avri jekhe vodcas andral dojekh kmeňos a bičhav len te predikhel e phuv Kanaan, so dav tumenge.“ O Mojžiš kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ, a bičhaďa pal e pušťa Paran dešuduje (12) vodcen andral o Izrael. Sas oda kala džene: Andral o kmeňos Ruben o Šamua, le Zachuroskro čhavo; andral o kmeňos Šimeon o Šafat, le Chorioskro čhavo; andral o kmeňos Juda o Kaleb, le Jefunoskro čhavo; andral o kmeňos Jisachar o Jigal, le Jozefoskro čhavo; andral o kmeňos Efrajim o Hošeah, le Nunoskro čhavo; andral o kmeňos Benjamin o Palti, le Rafuoskro čhavo; andral o kmeňos Zebulun o Gadiel, le Sodioskro čhavo; andral o kmeňos Jozef (so hin o kmeňos Menaše) o Gadi, le Susioskro čhavo; andral o kmeňos Dan o Amiel, le Gemaliskro čhavo; andral o kmeňos Ašer o Setur, le Michaeloskro čhavo; andral o kmeňos Naftali o Nachbi, le Vofsiskro čhavo; the andral o kmeňos Gad o Geuel, le Machioskro čhavo. Kala hine o nava le muršengre, saven o Mojžiš bičhaďa te predikhel e phuv. O Mojžiš diňa le Hošeoske, saveske sas dad o Nun, nav Jozua. Sar len o Mojžiš bičhavelas te predikhel e phuv Kanaan, phenďa: „Kadarik džan prekal e pušťa Negev andre brehengri phuv. Dodžanen tumen, savi hiňi e phuv a save manuša andre bešen. Či hine zorale vaj slabe? Hine but vaj frima? Hiňi odi phuv lačhi vaj na? Hin lengre fori phundrade, abo hin pašal o muri? Či anen o maľi uľipen? Hin ode stromi, abo na? Keren savoro pre oda, hoj te anen varesavo ovocje andral odi phuv.“ Sas oda andro časos, sar pes ešebnovar andro berš obkidel o hroznos. Avke on gele a predikhle e phuv la pušťatar Sin dži ko foros Rechob, paš o verchengro drom Chamat. Avle andro Negev, odarik gele andro foros Hebron, kaj bešenas le Anakoskre potomki: o Achiman, Šešaj the o Talmaj. (O Hebron sas ačhado efta berš sigeder sar o foros Coan andro Egipt.) Sar doavle andre dolina Eškol, ode odčhinde jekh strapcos hroznos, so sas ajso pharo, hoj les mušinenas te anel duj džene pro drukos. Ande the vajkeci granatoskre phaba the figi. Oda than pes vičinelas dolina Eškol pal o strapcos le hroznostar, so ode o Izraeliti odčhinde. Saranda (40) dživesa predikhenas odi phuv a paľis avle pale. Avle ko Mojžiš, Aron the Izraeliti andro Kadeš pre pušťa Paran. Phende lenge, so ode dikhle, a sikade o ovocje, so odarik ande. Phende le Mojžišoske: „Predikhľam e phuv a dodžanľam pes, hoj hiňi lačhi a čačes ode čuľal o thud the o medos. Kada ovocje hin odarik. Ale o manuša ode hine zorale, o fori hin bare a pašal lende zorale muri. Dikhľam ode the le Anakoskre potomken. O Amaleka bešen pre južno sera; o Chetitana, Jebuseja the Amorejčana bešen pre brehengri phuv a o Kanaančana bešen paš o moros the pašal o paňi Jordan.“ Ale o Kaleb kamelas, hoj te preačhen te vakerel ola manuša, save reptinenas pro Mojžiš, a phenďa: „Aven džas pre lende a zalas odi phuv! Amen len domaraha!“ Ale okla džene, save sas leha te predikhel e phuv, phenenas: „Našťi pes lenca džas te marel, bo hine zoraleder sar amen.“ On kavke maškar o Izraeliti ľidžanas o nalačho hiros pal odi phuv. Phenenas: „Odi phuv, so predikhľam, chal le manušen, save andre bešen. Savore manuša, saven ode dikhľam, hine igen bare. Dikhľam ode the obren a maškar lende the le Anakoskre potomken. Amen pes šunahas maškar lende ciknore sar o maľakre grajora a avke the lenge amen dičhuvahas avri.“ Caľi rat o Izraeliti rovenas a viskinenas. Savore manuša reptinenas pro Mojžiš the pro Aron: „Uľahas amenge feder, te muľamas andro Egipt abo kade pre pušťa. Soske amen o RAJ ľidžal andre kodi phuv? Hoj te meras la šabľaha andro mariben? Hoj te zalen amare romňijen the čhavoren? Na uľahas amenge feder te džal pale andro Egipt?“ Jekh avreske phenenas: „Kidas peske avri vodcas a džas pale andro Egipt!“ Sar oda o Mojžiš the o Aron šunde, pele le mujeha dži pre phuv angle savore Izraeliti. O Jozua, le Nunoskro čhavo, the o Kaleb, le Jefunoskro čhavo, save sas olendar, ko predikhle e phuv, pre peste čhingerde o ruchi a phende savore Izraelitenge: „E phuv, so samas te predikhel, hiňi igen lačhi. Te arakhaha milosť andro jakha le RAJESKRE, doanela amen andre odi phuv, kaj čuľal o thud the o medos, a dela amenge la. Ča tumen ma vzburinen pro RAJ! Ma daran tumen le manušendar, so ode bešen, bo lokes len domaraha. O RAJ hin amenca! Lengre devla len na chraňinen. Vašoda ma daran tumen lendar!“ Ale savore Izraeliti viskinenas, hoj len te murdaren le barenca. Androda pes savore Izraelitenge sikaďa le RAJESKRI slava paš o Svetostankos. O RAJ prevakerďa ko Mojžiš: „Dži kana man kala manuša tele dikhena? Dži kana mange na pačana, se maškar lende kerďom bare znameňja? Bičhavava pre lende o meribnaskro nasvaľiben a zňičinava len, ale tutar kerava bareder the zoraleder narodos, sar hine on.“ Ale o Mojžiš odphenďa: „Dodžanena pes pal oda o Egipťana! Lendar iľal avri kale manušen tira zoraha a on oda dena te džanel le manušenge, save bešen andre odi phuv. On imar šunde, hoj tu, RAJEJA, sal maškar kala manuša a hoj lenge diňal te dikhel tut le jakhenca. Šunde, hoj tiri chmara ačhel upral kala manuša, hoj dživese džas angle lende andre chmara a rači andro jagalo slupos. Te akana zňičineha savore tire manušen, o narodi, save šunde o hiros pal tu, phenena: ‚O RAJ našťi doanďa peskre manušen andre odi phuv, pal savi len diňa la veraha lav, vašoda len murdarďa pre pušťa.‘ Akana, RAJEJA, mangav tut, sikav amenge tiri zor a ker, sar phenďal: ‚Me, o RAJ, na choľisaľuvav sigo, presikavav o verno kamiben a odmukav o binos the e vzbura. Ale ňikas na mukav bi o trestos; vaš le dadengre bini marav le čhaven dži andro trito the štarto pokoleňje.‘ Mangav tut, odmuk kale manušenge prekal tiro baro verno kamiben, avke sar lenge odmukehas akorestar, sar avle avri andral o Egipt, dži akana.“ O RAJ leske odphenďa: „Odmukav lenge, avke sar mangehas. No avke sar dživav a sar miri slava pherdžarel caľi phuv, aňi jekh kale manušendar na džala andre odi phuv. Bo dikhle miri slava the o zazraki, so keravas andro Egipt the pre pušťa, a the avke man dešvar pokušinenas a na šunenas. Vašoda ňiko lendar na džala andre odi phuv, pal savi phenďom, hoj la dava lengre dadenge. Na dikhela la ňiko, ko man tele dikhľa. Ale mire služobňikos le Kaleb ľidžava andre phuv, andre savi imar sas. Bo sas andre leste aver duchos a džalas pal mande cale jileha. A leskro potomstvos chudela e phuv sar ďeďictvos. Tajsa tumen visaren a džan prekal e pušťa ko Lolo moros, bo andre dolina bešen o Amaleka the o Kanaančana.“ Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Dži kana cerpinava kale nalačhe manušen, save pre ma furt reptinen? Dos šunďom le Izraelitengro reptišagos pre ma. Phen lenge: ‚Avke sar dživav, phenel o RAJ, kerav tumenca avke, sar tumen šunďom te vakerel. Pre kadi pušťa ačhena mule ťela savoredženengre, kaske sas akor, sar sas pisimen andre, biš (20) berš the buter – savore tumendar, save pre ma reptinenas. Ňiko lendar na džala andre phuv, pal savi diňom la veraha lav, hoj andre bešena. Džana andre ča o Kaleb, le Jefunoskro čhavo, the o Jozua, le Nunoskro čhavo. No tumare čhaven, pal save phenenas, hoj ena zaile, me ode ľidžava a on sprindžarena odi phuv, so na kamľan te prilel. Ale tumare mule ťela ačhena pre kadi pušťa. Tumare čhave ena saranda (40) berš pasťjera pre kadi pušťa. On cerpinena vaš oda, hoj mange na pačanas, medik na merela posledno dženo tumendar pre pušťa. Avke sar saranda dživesa predikhenas e phuv – jekh berš pes rachinela vaš jekh džives – saranda berš cerpinena vaš peskro nalačhipen, hoj te sprindžaren, so oda hin, te me džav pre tumende. Me, o RAJ, oda phenďom a avke kerava savore kale nalačhe manušenca, save pes vzburinde pre mande. Pre kadi pušťa merena.‘ “ O murša, saven o Mojžiš bičhaďa te predikhel e phuv, save avle pale a vakerenas o načačipen pal e phuv a oleha kerde upre le Izraeliten, hoj te reptinen pro RAJ, jekhvareste mule pro nasvaľiben anglo RAJ. Olendar, ko sas te predikhel e phuv, ča o Jozua the o Kaleb ačhile te dživel. Sar o Mojžiš phenďa kala lava le Izraelitenge, ačhile igen smutna. Sig tosara ušťile, gele pro verchos a phende: „Čačo, kerďam binos. Aven džas andre phuv, pal savi o RAJ diňa lav!“ Ale o Mojžiš lenge phenďa: „Soske na šunen le RAJES? Tumaro planos tumenge na avela avri. Ma džan, bo o RAJ nane tumenca a tumare ňeprijaťeľa tumen thovena tele. Sar tumen marena le Amalekenca the le Kanaančanenca, murdarena tumen la šabľaha. Visarďan tumen het le RAJESTAR, vašoda na ela tumenca!“ No on the avke gele pre brehengri phuv, ale aňi e archa le RAJESKRA zmluvakri, aňi o Mojžiš na omukle o taboris. Avke o Amaleka the o Kanaančana, save bešenas pre brehengri phuv, gele pre lende, marde len a roztradle dži paš o foros Chorma. O Raj prevakerďa ko Mojžiš: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Sar avena andre phuv, so tumenge dav a andre savi bešena, anena le dobitkostar abo le bakrendar le RAJESKE o obeti. Anena e jagaľi obeta, e labarďi obeta, e obeta pro inepi, e obeta, sar den lav le Devleske, the e obeta, so dena korkore pestar sar daros. Kala savore obeti voňinen šukares le RAJESKE. Sar kerena kala obeti, avke oda, ko anela peskri obeta le RAJESKE, pridela paš dojekh džviros e chabeneskri obeta – kilos aro mišimen le ľitra olivove olejoha. Ke dojekh bakroro, so dena sar e labarďi obeta abo aver obeta, pridena ľitra mol, so čhivena avri pro oltaris. Paš dojekh bakro, so obetinena, pridena duj kili aro mišimen 1,5 ľitraha olivove olejoha sar chabeneskri obeta. Priden the 1,5 ľitra mol, so čhivena avri pro oltaris. Oda voňinela šukares le RAJESKE. Sar pripravinena le RAJESKE terne bikos pre labarďi obeta abo pre smiromoskri obeta abo pre obeta, sar den lav le Devleske, pridena paše sar e chabeneskri obeta trin kili aro mišimen duje ľitrenca olejoha. Anena the duj ľitri mol, so čhivena avri pro oltaris. Oda voňinela šukares le RAJESKE. Kavke kerena paš dojekh bikos, bakro, baranos the koza. Keren avke paš dojekh džviros, saves anena pre obeta. Kavke mušinela te kerel dojekh Izraelitas, sar anela e obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Te maškar tumende ena varesave cudzinci, abo o cudzinci, save dživen maškar tumende but berš, a the on kamena te anel e obeta, so šukares voňinel le RAJESKE, mi keren avke sar the tumen. Kala zakoni ela prekal tumende the prekal o cudzinci, save bešen maškar tumende. O RAJ tumen lel jednakones. Kada zakonos doľikerena na veki tumen the tumare potomki. Kala zakoni the pravidla ena prekal tumende the prekal o cudzincos, savo bešel maškar tumende.‘ “ O RAJ prevakerďa ko Mojžiš: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Sar avena andre phuv, andre savi tumen ľidžav, a sar chana o chaben andral odi phuv, odthoven olestar vareso sar daros le RAJESKE. Sako berš kerena e bokeľi le ešebne arestar andral o humnos a anen oda sar o sveto daros le RAJESKE. Avke tu the tire potomki mušinena furt te anel maro peko le ešebne arestar, sar kidena upre e pšeňica. Te kamľan te doľikerel, ale the avke na doľikerďan o zakoni, so o RAJ diňa le Mojžišoske – savore le Devleskre prikazaňjendar, so sas dine ole dživesestar, kanastar o Del chudňa te del o zakoni tumen the savore tumare potomken pro furt – a o Izraeliti kerde o binos avke, hoj na kamle, a na džanenas olestar, akor savore mušinen te anel terne bikos pre labarďi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Obetinen the e chabeneskri the e moľakri obeta, avke sar hin pisimen andro zakonos, a paš oda mek jekhe capos pre obeta vaš o binos. Te o rašaj anela kala obeti vaš savore Izraeliti, ela lenge odmuklo o binos, bo oda na kamle te kerel, a vaš peskro nalačhipen ande le RAJESKE e labarďi obeta the e obeta vaš o binos. Odmukela pes savore Izraelitenge the le cudzincenge, save bešen paš lende, bo savore manuša oda kerde, kajte na kamle. Ale te ča jekh dženo kerela o binos, so na kamľa, mušinel te anel pre obeta vaš o binos jekheberšeskra koza. O rašaj obetinela la koza pro oltaris, hoj te obžužarel le manušes le binostar, so na kamľa te kerel, a paľis ole dženeske ela odmuklo. Ajso zakonos mušinel te doľikerel o Izraelitas the o cudzincos, savo bešel paš tumende, sar kerela o binos, so na kamľa. Te vareko kerela binos, so kamľa te kerel, či oda ela Izraelitas abo cudzincos, ruhinel pes pro RAJ. Ajse dženes kampel te tradel avri peskre manušendar, bo na ačhelas le RAJESKRE lavestar a na doľikerďa leskro prikazaňje. Kajse manušes mušinen te tradel avri. Leskri vina ačhela pre leste.‘ “ Sar sas o Izraeliti pre pušťa, prichudle varesave muršes, savo pro šabat kidelas o kašta. Ola džene, save les prichudle paš oda, sar kidel o kašta, ande les ko Mojžiš the ko Aron the angle savore Izraeliti. Dine les te stražinel, bo na džanenas, so leha te kerel. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Oda murš mušinel te merel. Savore manuša andre leste čhivkerena le barenca avri andral o taboris.“ Avke les o manuša ľigende avri andral o taboris, chudle andre leste te čhivkerel le barenca a muľa avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge: ‚Siven pre tumare ruchi pro agora o špargici a upral lende thoven o belava šňurici. O špargici tumenge ena pre kada: Kecivar pre lende dikhena, leperena tumenge savore le RAJESKRE zakoni, na visarena pes mandar a na džana pal tumare jileskre the jakhengre žadosci. Avke peske leperena a doľikerena savore mire prikazaňje a avena sveta angle mande, angle tumaro Del.‘ Me som o RAJ, tumaro Del, savo tumen ľigenďa avri andral o Egipt. Me som o RAJ, tumaro Del.“ O Korach, o čhavo le Jisharoskro andral o kmeňos Levi, pes vzburinďa pro Mojžiš. Ke leste pes pridine trin džene andral o kmeňos Ruben: o Datan the o Abiram, le Eliaboskre čhave, the o On, le Paletoskro čhavo. On pes vzburinde pro Mojžiš a lenca 250 Izraeliti, save sas o anglune vodci le manušengre. Gele anglo Mojžiš the anglo Aron a phende lenge: „Zageľan imar igen dur! Se savore amare manuša hine sveta a the amenca hino o RAJ. Soske tumen hazden upral o manuša le RAJESKRE?“ Sar ada šunďa o Mojžiš, peľa le mujeha pre phuv. Paľis phenďa le Korachoske the leskra partijake: „Tosara tumenge o RAJ phenela, ko hin leskro, ko hino sveto a ko šaj ke leste avel pašes. Kas peske kidela avri, oda šaj ke leste džal pašes. Tu, Korach, the tiri partija keren kada: Len tumenge o lopatki pro kaďidlos, thoven andre o jagale angara the o kaďidlos a tajsa oda anen anglo RAJ. Kas peske o RAJ kidela avri, oda ela sveto. Levitale, tumen zageľan imar igen dur!“ A le Korachoske o Mojžiš mek phenďa: „Šunen, Levitale! Hin tumenge frima, hoj o Del le Izraeloskro tumen odďelinďa le manušendar a vičinďa ke peste, hoj te služinen andre le RAJESKRO Svetostankos a te ačhen anglo manuša, hoj lenge te služinen? Se domukľa tuke the savore avre Levitenge, hoj te aven pašeder ke leste, ale tumen akana kamen te prelel the e rašajiko služba? Aleha sikaďal tu the caľi tiri partija, hoj pes vzburinďan pro RAJ. Ko hin o Aron, hoj reptinen pre leste?“ Akor o Mojžiš diňa te vičinel le Datan the le Abiram, le Eliaboskre čhaven. Ale on odphende: „Na džas! Hin ada frima, hoj amen iľal avri andral e phuv, kaj čuľal o thud the o medos, hoj te meras pre kadi pušťa? So, mek kames te ačhel upral amende sar raj? Se na anďal amen andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos, a aňi amenge na diňal andro ďeďictvos o maľi the o viňici. Kames amenca te thovel avri? Na! Na džas!“ Akor o Mojžiš igen choľisaľiľa a phenďa le RAJESKE: „Ma prile lendar o obeti. Aňi jekhe somaris lendar na iľom. Ňikaske ňič nalačho na kerďom!“ Paľis o Mojžiš phenďa le Korachoske: „Tu tira partijaha the o Aron mušinen te avel tajsa andre le RAJESKRO Svetostankos. Dojekh tumendar mi lel peskri kaďidloskri lopatka, mi thovel andre o kaďidlos a mi anel anglo RAJ. Savore kaďidli ena jekhetane 250. The tu le Aronoha lena peskre kaďidloskre lopatki.“ Avke pre aver džives peske sako iľa peskri kaďidloskri lopatka, thoďa andre o jagale angara a thoďa upre o kaďidlos. Paľis pes savore ačhade paš o vudar ko Svetostankos jekhetane le Mojžišoha the le Aronoha. O Korach zvičinďa caľa peskra partija pro Mojžiš the Aron a gele paš o vudar ko Svetostankos. Androda pes sikaďa le RAJESKRI slava savore manušenge. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Džan pre sera kale manušendar, hoj len takoj te zňičinav!“ Akor sodujdžene pele le mujeha pre phuv a vičinenas: „Ó, Devla! Tu sal o Del, savo des o dživipnaskro dichos dojekhe manušes! Vaš jekh manuš, savo kerďa binos, kames te el choľamen pre savore manuša?“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le manušenge, hoj te džan pre sera le Korachoskre, le Datanoskre the le Abiramoskre stanendar!“ Avke o Mojžiš geľa ko Datan the Abiram a o Izraeloskre vodci džanas pal leste. Le manušenge phenďa: „Džan pre sera kale bijedevleskre muršengre stanendar! Ma chuden tumen ňisostar, so hin lengro, hoj te na meren angle savore lengre bini.“ Avke o Izraeliti odgele pašal o Korachoskre, Datanoskre the le Abiramoskre stani. Paľis o Datan the o Abiram gele avri andral peskre stani a ačhenas paš o vudar peskre romňijenca the peskre čhavenca. O Mojžiš phenďa: „Ňič na kerav mira voľatar; savore kale skutki man bičhaďa te kerel o RAJ. Prindžarena oda pal kada: Te kala manuša merena avke, sar merel dojekh manuš, abo te pes lenge ačhela oda, so pes šaj ačhel avre manušenge, akor man o RAJ na bičhaďa. Ale te o RAJ kerela vareso ajso, so mek pes šoha na ačhiľa angloda, hoj e phuv phundravela peskro muj a chala len savoreha, so len hin, a te perena tele andro than le mulengro džide, akor prindžarena, hoj kala murša dikhle tele le RAJES.“ Soča o Mojžiš kada dophenďa, phundraďa pes e phuv tel o Datan the Abiram a otkerďa peskro muj a nakhaďa len savoreha, so len sas, jekhetane ole manušenca, save pes vzburinde le Korachoha. Džide pele tele andro than le mulengro savoreha, so len sas. E phuv pes upral lende zaphandľa, on našľile a imar na sas maškar o manuša. Sar savore Izraeliti, save sas pašal lende, šunde lengri vika, denašenas a phenenas: „Denašas, hoj the amen e phuv te na nakhavel!“ Akor le RAJESTAR avľa jag a zlabarďa ole 250 muršen, save ande o kaďidlos. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Eleazaroske, le Aronoskre čhaske, hoj te lel o kaďidloskre lopatki ole muršendar, save sas zlabarde. O prachos lendar mi rozčhivel avrether, bo o lopatki hine sveta. Mi len o lopatki ole manušengre, save počinde peskre dživipnaha vaš o binos, a mi rovňinen avri o bľachi ole lopatkengre. Paľis ole bľachenca mi obthoven o oltaris. Ande o lopatki anglo RAJ, vašoda hine sveta. Kada ela le Izraelitenge o znameňje, hoj te na bisteren.“ Avke o rašaj Eleazar iľa o brondzune lopatki, save ande ola džene, save zlabile, a marďa lendar avri bľachi, hoj te obthovel lenca o oltaris. Kada ela le Izraelitenge pro leperiben, hoj ňiko, ko nane le Aronoskre potomkendar, našťi džal ko oltaris te labarel o kaďidlos anglo RAJ, hoj pes leske te na ačhel avke, sar le Korachoske the leskre manušenge. Savoro kerďa avke, sar leske phenďa o RAJ prekal o Mojžiš. Pre aver džives reptinenas savore Izraeliti pro Mojžiš the pro Aron: „Tumen murdarďan le RAJESKRE manušen.“ Sar o manuša džanas pro Mojžiš the pro Aron a visarde pes ko Svetostankos le RAJESKRO, jekhvareste o Svetostankos zaučharďa e chmara a sikaďa pes le RAJESKRI slava. Akor o Mojžiš the o Aron avle anglo Svetostankos. Ode o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Džan het kale manušendar! Takoj len zňičinav.“ Akor sodujdžene pele le mujeha pre phuv. O Mojžiš phenďa le Aronoske: „Le e kaďidloskri lopatka, thov andre o jagale angara pal o oltaris a thov upre o kaďidlos. Denaš sigo ko manuša a obetin oda le RAJESKE, hoj lenge te aven odmukle o bini. Bo o RAJ igen choľisaľiľa pre lende a imar avel e pohroma.“ Avke o Aron iľa e kaďidloskri lopatka, sar leske phenďa o Mojžiš, a denašelas maškar o manuša, ale e pohroma ode imar sas. Labarďa o kaďidlos, hoj le manušenge te aven odmukle o bini a ačhaďa pes maškar o mule the džide manuša a e pohroma preačhiľa. Andre odi pohroma mule 14 700 manuša bijal ola 250 džene, save mule paš e vzbura le Korachoskri. Sar e pohroma preačhiľa o Aron geľa pale ko Mojžiš paš o vudar andro Svetostankos. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge, hoj tuke te den o dešuduj (12) paci, po jekh sakone kmeňoskre vodcastar. Pisin dojekheskro vodcaskro nav pre leskri paca. Le Aronoskro nav pisin pre paca andral o kmeňos Levi, bo ela jekh paca prekal dojekh kmeňoskro vodcas. Paľis len thov andro Svetostankos angle archa la zmluvakri, kaj man tumenca zdžav. E paca le muršeskri, saves mange kidava avri, pučinela avri. Avke me zaačhavava o reptišagos le Izraelitengro, save pre tumende furt reptinen.“ Avke o Mojžiš oda phenďa le Izraelitenge a lengre vodci leske dine jekhetane dešuduj paci, jekh paca andral dojekh kmeňos, a le Aronoskri paca sas maškar lengre. Paľis o Mojžiš iľa o paci a thoďa andro Svetostankos anglo RAJ. Sar o Mojžiš geľa pre aver džives andro Svetostankos, dikhľa, hoj le Aronoskri paca, so sas thoďi vaš o kmeňos Levi, pučinďa avri. Pučinďa avri, rozkvitňisaľiľa a anďa o mandle. Avke o Mojžiš ľigenďa odarik o paci ke savore Izraeliti. Dikhle oda a dojekh vodcas iľa pale peskri paca. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le Aronoskri paca ľidža pale angle archa la zmluvakri, hoj pes te zaľikerel sar znameňje angle ola džene, save pes vzburinen. Aleha zaačhaveha lengro reptišagos pre ma a on na merena.“ O Mojžiš kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ. Ale o Izraeliti phende le Mojžišoske: „Vigos amenge! Meras! Savore meraha! Dojekh, ko džal pašes paš le RAJESKRO Svetostankos, merela. So, mušinas savore te merel?“ O RAJ phenďa le Aronoske: „Te pes vareso ačhela andro Svetostankos, tu, tire čhave the o Leviti ľidžana e vina vaš oda, ale te pes vareso ačhela paš e rašajiko služba, ela oda ča pre tu the pre tire čhave. An peha tira famelija andral o kmeňos Levi, hoj pes te priden ke tu a te pomožinen tuke, medik tu the tire čhave služinena anglo Svetostankos. On avena paš tute andre savori služba paš o Svetostankos. Ale našťi aven paš o sveta veci, so hin andro Svetostankos, aňi paš o oltaris, hoj te na meren on, aňi tumen. Pridena pes ke tu a starinena pes pal savori buči, so hin paš o Svetostankos. Ale ňiko aver našťi kerel tumenca e služba. A tumen kerena e služba paš o Sveto than the paš o oltaris, hoj te na avel pale pro Izraeliti miri choľi. Me mange kidňom avri le Izraelitendar le Leviten, tumare phralen, sar daros prekal tumende. On hine oddine mange, hoj te keren e služba paš o Svetostankos. Ale tu tire čhavenca služinena sar rašaja andre savoreste: paš o oltaris the andro Neksveteder than. Ode mušinen te kerel tumari služba. E rašajiko služba tumenge dav sar daros. Te ode avela vareko aver, mušinel te merel.“ Paľis o RAJ phenďa le Aronoske: „Ačhavav tut upral mire sveta dari. Savore sveta dari, so mange o Izraeliti anen, dav pro furt tuke the tire čhavenge sar tumaro kotor. Le neksveteder darendar – le chabeneskra obetatar, la obetatar vaš o binos the la obetatar vaš e vina – o kotor, so pes na zlabarela pro oltaris, ela tumaro. Savore neksveteder dari, so mange anena, ena tire the tire čhavengre. Mušines len te chal pro sveto than; šaj chan oda ča o murša. Mi el tuke oda sveto! Savore sveta dari, so den o Izraeliti a so o rašaja hazden upre anglo RAJ, dava tuke, tire čhavenge the čhajenge pro furt. Olestar šaj chal sako, ko hino žužo andre tiri famelija. Dav tuke the o kotor le ešebne uľipnastar, so mange dena o Izraeliti sako berš: savoro nekfeder le olejostar, moľatar the le zrnostar. Tire ena ešebna ovocje savorestar andral lengri phuv, so anena mange. Dojekh, ko hino žužo andre tiri famelija, šaj chal olestar. Ela tiro savoro, so hin andro Izrael pošvecimen le RAJESKE. Dojekh muršoro abo džviros, so uľol ešebno, so anen angle ma o Izraeliti, ela tiro. Vašoda mušines te cinel avri dojekhe muršores the dojekhe džviros le nažuže dobitkostar, so uľol ešebno. Sar le čhavoreske ela jekh čhon, mušinel te el avricindo vaš o pandž rupune love, avke sar pes važinel andro Svetostankos. Ale ma cin avri le ešebne džviros le dobitkostar, le bakrendar the le kozendar, oda hin sveto. Lengre rateha pokropin o oltaris a o žiros labar sar jagaľi obeta, so šukares voňinel mange. O mas le džvirendar ela tiro avke sar the o pašvaro the e čači čang la hazdľa obetatar. Dav tuke, tire čhavenge the čhajenge pro furt savore sveta dari, so o Izraeliti anena mange. Kada hin zmluva, so pes na del te prephagel a hiňi pro furt maškar mande the tute the maškar tire potomki.“ Mek o RAJ phenďa le Aronoske: „Na chudeha ňisavi phuv sar ďeďictvos andro Izrael. Me som tiro ďeďictvos the tiro kotor maškar o Izraeliti. Le Levitenge dav andro ďeďictvos savore ďesjatki le Izraelitengre vaš lengri služba, so keren andro Svetostankos. Akanastar o Izraeliti te na aven ko Svetostankos, bo aleha kerena binos a mušinena te merel. E služba paš o Svetostankos kerena ča o Leviti a on ľidžana e vina, te kerena varesavo nalačhipen. Kada hin pro furt o prikazis pal o Leviti the lengre potomki. Len na ela ňisavi phuv sar ďeďictvos andro Izrael. Bo dav lenge sar ďeďictvos o ďesjatki le Izraelitendar, so anena mange sar sveta dari. Vašoda lenge phenďom, hoj maškar o Izraeliti len na ela ňisavi phuv sar ďeďictvos.“ O RAJ mek phenďa le Mojžišoske: „Phen le Levitenge kada: ‚Sar le Izraelitendar prilena o ďesjatki, so tumenge dav sar ďeďictvos, the tumen mange dena olestar o ďesjatki sar daros. Kala tumare ďesjatki pes tumenge rachinela, sar te diňanas o zrnos andral o humnos a e šťava andral o lisos. Avke savore ďesjatkendar, so prilena le Izraelitendar, the tumen anena mange o ďesjatki. Kala ďesjatki mušinen te del le rašaske Aronoske. Le darendar, so tumenge dena, mušinen te kidel avri oda nekfeder prekal ma sar o sveta dari.‘ Mek phen le Levitenge: ‚Sar olestar dena o nekfeder kotor, rachinela pes tumenge, sar te oda uľahas o uľipen andral tumaro humnos the e šťava andral tumaro lisos. Šaj chan oda la famelijaha, kaj kamen, bo oda hin tumaro počiňiben vaš tumari služba paš o Svetostankos. Te anena mange o nekfeder kotor, na meľarena tumen le binoha aňi na meľarena o sveta dari le Izraelitengre a na merena.‘ “ Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Kada hin o zakonos, so prikazinďa o RAJ: Phen le Izraelitenge, hoj tuke te anen ľoľa gurumňa, savi hiňi bijal e chiba a sava mek šoha na sas pre meň o jarmos. Paľis ola gurumňa dena le rašaske Eleazaroske, ľigenela pes la avri pal o taboris a angle leste la murdarena. Paľis o Eleazar peske močinela o angušt andre lakro rat a kropinela eftavar visardo ko Svetostankos. La gurumňa paľis angle leste zlabarena. Zlabarena lakri cipa, o mas, o rat the savoro andral lakro per. Paľis lela o cedroskro kašt, o izopos the e ľoľi vlna a čhivela oda pre gurumňi, sar labol. O rašaj šaj džal andro taboris ča akor, sar peske rajbinela o gada a calo pes thovela (omorela). No the avke dži rači ela nažužo. The oda dženo, ko la gurumňa zlabarďa, peske mušinel te rajbinel o gada a te thovel pes andro paňi, ale the avke dži rači ela nažužo. Paľis varesavo murš, so hino žužo, skidela o prachos la gurumňakro, so zlabiľa pre jag, a thovela les pal o taboris pro žužo than. Ode ela odthodo prekal o Izraeliti, hoj lestar te keren o paňi pro obžužaripen, bo e gurumňi hiňi obeta vaš o binos. The oda, ko skidňa o prachos, mušinel peske te rajbinel o gada a calo pes te thovel andro paňi, ale dži rači ela nažužo. Kada ela zakonos pro furt prekal o Izraeliti the cudzinci, save dživen maškar tumende. Ko pes chudela le mule manušestar, ela nažužo efta dživesa. Oda dženo pes mušinel ole paňeha te obžužarel le binostar pro trito the eftato džives a paľis ela žužo. Ale te pes pro trito the eftato džives na obžužarela, na ela žužo. Sako, ko pes chudňahas le mule manušestar a na obžužarďahas pes le binostar, meľarela o Svetostankos le RAJESKRO. Ela avritradlo le Izraelitendar, bo na sas pokropimen le paňeha pro obžužaripen. Ela nažužo a o nažužipen ačhela pre leste. Kada hin o zakonos, te vareko merela andre varesavo stanos: Dojekh dženo, ko hino andro stanos a ko džala andre, ela nažužo efta dživesa. The dojekh nadoba andro stanos, so na sas zaučharďi, ela nažuži. Te pes vareko pre maľa chudela le manušestar, so sas murdardo la šabľaha, vaj varekastar, ko muľa varesar avres, abo te pes chudela le mule manušeskre kokalendar, vaj le hrobostar, ela efta dživesa nažužo. Prekal oda nažužo dženo lena andre nadoba sikra le prachostar la zlabarďa gurumňatar, so hino pro obžužaripen le binostar, a čhivena upre o švižo paňi. Paľis vareko, ko hino žužo, lela o izopos, močinela les andre oda paňi a pokropinela o stanos, savore nadobi the savore manušen, save sas ode, sar muľa. Mušinel te pokropinel the dojekhes, ko pes chudňa varekastar, ko sas murdardo la šabľaha, vaj varekastar, ko muľa varesar avres, abo pes chudňa le hrobostar abo le muleskre kokalendar. Pro trito the eftato džives oda žužo dženo pokropinela le nažuže dženes a pro eftato džives les obžužarela le binostar. Paľis peske oda dženo rajbinela o gada, thovela pes andro paňi a rači imar ela žužo. Te pes vareko meľarela, ale pes na obžužarela, mi el avritradlo le Izraelitendar, bo meľarďa le RAJESKRO Svetostankos. Ela nažužo, bo na sas pokropimen le paňeha pro obžužaripen. Kada ela zakonos pro furt. The oda, ko kropinela ole paňeha, rajbinela peske o gada, bo ko pes chudela ole paňestar pro obžužaripen, ela nažužo dži rači. Savoro, sostar pes chudela o nažužo dženo, ela nažužo. Te pes lestar chudela aver dženo, ela the ov nažužo dži rači.“ Ešebno čhon avle savore Izraeliti pre pušťa Sin a kerde peske taboris andro Kadeš. E Mirijam ode muľa a sas parunďi. Le manušen ode na sas paňi te pijel, vašoda pes zgele pro Mojžiš the pro Aron. Chudle pes te vesekedinel le Mojžišoha a dovakerenas leske: „Feder uľahas, te muľamas the amen avke, sar mule amare phrala anglo RAJ. Soske iľan le RAJESKRE manušen pre kadi pušťa? Mušinas jekhetane le dobitkoha te merel? Soske amen iľan avri andral o Egipt a anďan pre kada than? Kade pes na del te sadzinel aňi o zrnos aňi o figi aňi e viňica aňi o granatoskre phaba! Mek aňi paňi kade nane te pijel!“ O Mojžiš the o Aron gele het le manušendar paš o vudar andro Svetostankos a banďile le mujenca dži tele. Ode pes lenge sikaďa e slava le RAJESKRI. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le e paca a tire phraleha le Aronoha zvičin savore manušen. Prevakeren ke skala angle lende a avela andral late avri o paňi. Avke lenge aneha avri paňi andral e skala, hoj te pijen o manuša the o dobitkos.“ O Mojžiš iľa e paca, so sas andro Svetostankos, avke sar leske prikazinďa o RAJ. Akor o Mojžiš le Aronoha zvičinde le manušen angle skala a phende lenge: „Šunen, tumen vzburencale! Mušinas tumen te del andral kadi skala paňi?“ O Mojžiš hazdňa e paca andro vast a duvar demaďa pre skala. Avľa avri andral late igen but paňi a savore manuša the dobitkos pile olestar. O RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „Vašoda, hoj na pačanďiľan andre miri zor a na diňan man pačiv angle savore Izraeliti, tumen na doľidžana le Izraeliten andre phuv, so lenge dav.“ Kada pes ačhiľa paš o paňi Meriba, kaj o Izraeliti reptinenas pro RAJ a kaj lenge sikaďa, hoj hino sveto. O Mojžiš bičhaďa andral o Kadeš le poslen ko edomiko kraľis. Phende leske: „Kada tuke phenel tiro phral o Izrael: Tumen džanen pal savore pharipena, so pes amenge ačhile. Amare dada gele andro Egipt a bešenas ode but berša. O Egipťana amen the amare daden igen trapinenas, vašoda amen vičinahas ko RAJ, hoj amenge te pomožinel. Šunďa avri amaro roviben a bičhaďa amenge aňjelos, savo amen iľa avri andral o Egipt. Akana sam paš o Kadeš, so hin o foros pre hraňica paš tiri phuv. Mangas tut, domuk amenge te predžal prekal tiri phuv. Na džaha pre tumare maľi aňi pro viňici a na pijaha o paňi andral tumare chaňiga. Džaha le kraľiskre dromeha a na visaraha pes ole dromestar aňi pre jekh sera, aňi pre aver, medik na predžaha tiri phuv.“ Ale o edomiko kraľis odphenďa: „Našťi predžas prekal miri phuv! Te predžaha, džava pre tu pro mariben.“ O Izraeliti leske odphende: „Ačhaha pre amaro drom a te amen abo amaro dobitkos pijaha tire paňestar, počinaha tuke vaš oda. Na kamas ňič aver, ča te predžal prekal tiri phuv.“ Ale o edomiko kraľis pale odphenďa: „Našťi predžas!“ Paľis geľa pro Izraeliti pro mariben bara armadaha. Sar o edomiko kraľis na domukľa le Izraelitenge, hoj te predžan prekal leskri phuv, mukle pes avre dromeha. O izraeliko narodos odgeľa andral o Kadeš a avle ko verchos Hor. Pre oda verchos paš e hraňica Edom, o RAJ phenďa le Mojžišoske the le Aronoske: „O Aron kade merela; na džala andre odi phuv, so diňom le Izraelitenge, bo sodujdžene tumen vzburinďan pre mande paš o paňi Meriba. Akana ľidža le Aron the leskre čhas Eleazar pro verchos Hor. Ode čhiv tele pal o Aron o ruchos a uri les pre leskro čhavo Eleazar, bo ode o Aron merela.“ O Mojžiš kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ a džanas upre pro verchos Hor angle savore Izraeliti. Akor iľa o Mojžiš pal o Aron o ruchos a urďa les pre leskro čhavo Eleazar. Ode, pro agor le verchoske Hor, o Aron muľa. Paľis o Mojžiš the o Eleazar avenas tele pal o verchos. Sar pes o izraeliko narodos došunďa, hoj o Aron muľa, chudle savore pal leste te rovel a rovenas tranda (30) dživesa. Sar pes o kanaaňiko kraľis andral o Arad, savo bešelas andro Negev, došunďa, hoj o Izraeliti aven le dromeha andro Atarim, geľa anglal lende, marelas pes lenca a varesaven the zaiľa. Akor o Izraeliti dine lav le RAJES: „Te amenge deha andro vasta kale nipen, paľis calkom zňičinaha lengre fori.“ O RAJ len šunďa a diňa lenge andro vasta le Kanaančanen. Avke o Izraeliti calkom zňičinde len the lengre fori a dine ole thaneske nav Chorma. Le verchostar Hor džanas le dromeha ko Lolo moros pro juhos, hoj te obdžan e phuv le Edomčanengri. Ale o manuša pal o drom našade e trpezľivosť a reptinenas pro Del the pro Mojžiš: „Soske amen iľan avri andral o Egipt? Hoj te meras pre pušťa? Se nane kade aňi maro, aňi paňi! A imar amenge nane mištes kale džungale chabenestar!“ Akor o RAJ bičhaďa pro manuša jedovate sapen. On len danderenas a but le Izraelitendar mule. O manuša avenas ko Mojžiš a phenenas leske: „Kerďam binos, sar reptinahas pro RAJ the pre tu. Mang tut vaš amenge ko RAJ, hoj amendar te odlel kale sapen!“ Avke pes o Mojžiš chudňa te mangel vaš o manuša. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ker brondzune sapes a prichude les upre pro kaštuno drukos. Te vareko le manušendar, ko sas danderdo le sapendar, dikhela pre leste, ačhela te dživel.“ Avke o Mojžiš kerďa brondzune sapes a prichudňa les upre pro drukos. Te oda, ko sas danderdo le sapendar, dikhelas pre oda sap, ačhelas te dživel. O Izraeliti džanas dureder a kerde peske taboris andro Obot. Paľis odgele andral o Obot a kerde peske taboris paš o Ije-Abarim pre pušťa, so hiňi pro vichodos le Moabostar. Odarik odgele a kerde peske taboris andre dolina Zered. Paľis džanas dureder a kerde peske taboris pro severos le paňestar Arnon pre pušťa, so hin pre hraňica le Amorejčanenca. O Arnon hin e hraňica maškar o Moabčana the o Amorejčana. Vašoda pes andre le RAJESKRE Maribnaskre zvitki pisinel: „O Vaheb pre phuv Sufa, o dolini paš o Arnon, o dolinakro brehos, so ľidžal ko gavoro Ar a oprinel pes paš e hraňica le Moaboha.“ Odarik džanas paš e chaňig Beer, kaj o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Zvičin jekhetane le manušen a me len dava paňi.“ Akor o Izraeliti giľavenas kadi giľi: „Tu chaňigije, de paňi! Giľaven pal late giľi, pal e chaňig, so kopaľinde avri o vodci! Kopaľinde la avri o kraľa le žezloha the peskre pacenca.“ Pal e pušťa gele andre Matana. Andral e Matana gele andro Nahaliel, andral o Nahaliel andro Bamot. Andral o Bamot gele andre moabiko dolina, paš o verchos Pisga, khatar dičhol e pušťa Ješimon. Paľis o Izraeliti bičhade muršen ko amorejiko kraľis Sichon, hoj leske te phenen: „Domuk amenge te predžal prekal tiri phuv. Na džaha pre tire maľi, aňi andro viňici, aňi na pijaha o paňi andral tire chaňiga. Džaha le kraľiskre dromeha, medik na predžaha tiri phuv.“ Ale o Sichon na domukľa le Izraelitenge te predžal prekal leskri phuv, ale zvičinďa peskra armada a geľa pre lende pro mariben. Doavľa paš o foros Jahac a marelas pes lenca. Ale o Izraeliti gele pre lende le šabľenca a zaile lengri phuv le paňestar Arnon dži paš o paňi Jabok, ale ča dži paš o Amončana, bo on zorales stražinenas peskri hraňica. Avke o Izraeliti zaile savore ola fori a bešenas andre savore Amorejčanengre fori, andro Chešbon the gavora. Andro Chešbon bešelas o amorejiko kraľis Sichon. Ov pes angloda marelas le moabike kraľiha a zaiľa caľi leskri phuv dži paš o paňi Arnon. Vašoda o basňika phenen: „Aven andro Chešbon! Mi el ačhado zorales o foros le Sichonoskro. Leskri armada geľa odarik avri sar e jag; čhiďa tele o Ar andro Moab a zlabarďa o brehi pašal o Arnon. Vigos tuke, Moab! Tumen, so bararen le Kemoš, san zňičimen. Tire čhave denašen het a tire čhaja hine zaile, o Sichon le Amorejčanengro kraľis len zaiľa. Ale amen len zňičinďam le Chešbonostar dži paš o Dibon. Murďarďam len avri dži paš o Nofach; savoro zňičinďam dži paš e Medeba.“ Sar imar o Izraeliti bešenas andre phuv le Amorejčanengri, o Mojžiš bičhaďa le muršen, hoj te predikhen o foros Jazer. Paľis o Izraeliti zaile leskre gava a tradle avri odarik le Amorejčanen, save ode bešenas. On odarik pes visarde a džanas upre le dromeha ko Bašan. Ale o kraľis Og caľa peskra armadaha geľa pro Izraeliti pro mariben paš o Edrej. Ale o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Ma dara tut lestar, bo dav tuke andro vasta les, leskre manušen the leskri phuv. Ker leha avke, sar kerďal le amorejike kraľiha, le Sichonoha, savo kraľinelas andro Chešbon.“ Avke o Izraeliti murdarde le Og, leskre čhaven the caľa armada. Ňiko pes na zachraňinďa. Paľis zaile leskri phuv. O Izraeliti džanas dureder a kerde peske taboris pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho. Sar o Balak, le Ciporoskro čhavo, dikhľa, so o Izraeliti kerde le Amorejčanenca, ov the savore leskre manuša pes lendar daranas, bo sas igen but. O Moabčana phende le midijaňike vodcenge: „Kala Izraeliti akana zňičinena savoro pašal amende avke sar o bikos e čar pre maľa.“ Andre oda časos sas o moabiko kraľis o Balak, le Ciporoskro čhavo. Ov bičhaďa le muršen ko Balaam, ke le Beoriskro čhavo, andro Petor paš o paňi Eufrat, khatar sas the o Balak. Diňa leske te džanel: „Andral o Egipt avle avri o manuša, zaučharde e phuv a bešen nadur pašal miri phuv. Vašoda av a prekoš len, bo on hine zoraleder sar me. Šaj el, hoj len paľis domarava a tradava len avri andral miri phuv. Džanav, hoj oda, kas požehňineha, ela požehňimen, a kas prekošeha, ela prekošlo.“ Avke o moabika the midijaňika vodci pes mukle pro drom a ile peha o love vaš o prekošiben. Sar doavle ko Balaam, phende leske, so kamel o Balak. Ov lenge phenďa: „Adadžives presoven kade a tajsa tumenge odphenava, so mange phenela o RAJ.“ Avke o moabika vodci ačhile ko Balaam. O Del avľa rači ko Balaam a phučľa lestar: „Ko hin kala murša andre tiro kher?“ O Balaam odphenďa: „O moabiko kraľis Balak bičhaďa ke ma kale muršen, hoj mange te phenen: ‚Andral o Egipt avle avri o manuša a zaučharde miri phuv. Akana av, prekoš len! Talam len domarava a tradava len het.‘ “ Ale o Del phenďa le Balaamoske: „Ma dža lenca a ma prekoš kale manušen, bo hine požehňimen.“ Sar tosara o Balaam ušťiľa, phenďa ole vodcenge: „Džan korkore pale andre peskri phuv, bo mange o RAJ na domukľa te džal tumenca.“ Avke o moabika vodci avle pale ko Balak a phende leske: „O Balaam na kamel te avel amenca.“ O Balak pale bičhaďa buter vodcen, so sas bareder sar ešebnovar. On avle ko Balaam a phende: „Kada phenel o Balak: ‚Mangav tut, ma zľiker tut, ale av ke ma! Počinava tuke igen mištes a kerava savoro, so mange pheneha. Av a prekoš kale manušen!‘ “ Ale o Balaam odphenďa le Balakoskre sluhenge: „Te man o Balak diňahas ajci rup vaj somnakaj, keci ča rešľiľahas andre leskro palacis, the avke našťi ňič kerav, aňi baro aňi cikno. Mušinav te šunel le RAJES, mire Devles, andre savoreste! Ačhen kade prekal e rat, hoj man te dodžanav, so mange mek o RAJ phenela.“ Rači o Del avľa ko Balaam a phenďa leske: „Te tut kala murša avle te vičinel, ušťi a dža lenca. Ale ker ča oda, so tuke phenava.“ Avke o Balaam tosara ušťiľa, pripravinďa le somaris a geľa ole moabike vodcenca. Ale vašoda, hoj o Balaam geľa lenca, o Del pre leste sas igen choľamen a le RAJESKRO aňjelos pes leske ačhaďa andro drom, hoj les te na mukel dureder te džal. O Balaam džalas le somariha a džanas leha the duj sluhi. Sar o somaris dikhľa le RAJESKRE aňjelos te ačhel pro drom la šabľaha andro vast, geľa pal o drom tele pre maľa. Ale o Balaam le somaris marelas, hoj te avel pale pro drom. Le RAJESKRO aňjelos ačhelas pro chodňikos maškar o viňici, kaj sas o muros pal jekh sera the pal aver. Sar o somaris pale dikhľa le aňjelos, geľa dži paš o muros a le Balaamoske prikikidňa o pindro. Vašoda o Balaam pale marďa le somaris. Paľis le RAJESKRO aňjelos pale geľa angle lende a zaačhiľa pro uzko than, hoj pes te na del te predžal aňi pal jekh sera. Sar o somaris dikhľa le aňjelos, pašľiľa tele. O Balaam igen choľisaľiľa a chudňa te marel le somaris la pacaha. Androda o RAJ phundraďa le somariske o muj a o somaris prevakerďa ko Balaam: „So tut kerďom, hoj man imar tritovar mares?“ O Balaam leske odphenďa: „Kerďal mandar dilines! Te uľahas paš mande e šabľa, takoj tut murdarďomas!“ O somaris leske odphenďa: „Či na som me tiro somaris, pre savo furt phires, mek dži akana? Kerďom tuke varekana kada?“ „Na,“ odphenďa leske. Akor o RAJ phundraďa le Balaamoske o jakha a dikhľa le RAJESKRE aňjelos te ačhel pro drom la šabľaha andro vast a o Balaam angle leste banďiľa le mujeha dži pre phuv. Le RAJESKRO aňjelos leske phenďa: „Soske trival marďal tire somaris? Me avľom vašoda, hoj tut te zaačhavav pre kada drom, bo džas andro nalačhipen. Ale o somaris man dikhľa a trival pes mandar visarďa. Te pes mandar na visarďahas, murdarďomas tut a les mukľomas te dživel.“ O Balaam odphenďa le aňjeloske: „Kerďom binos, bo na džanavas, hoj pes mange ačhavehas andro drom. No, te na kames, hoj te džav dureder, visarava man pale.“ Ale o aňjelos leske odphenďa: „Dža kale muršenca, ale vakereha ča oda, so tuke phenava.“ Avke o Balaam geľa le Balakoskre vodcenca. Sar o Balak šunďa, hoj o Balaam avel, geľa angle leste andro moabiko foros Ar, paš o paňi Arnon, pre hraňica le Moaboskri. O Balak vakerelas le Balaamoske: „Soske na avľal takoj, sar pal tu bičhaďom ešebnovar? Či tuke na počinďomas?“ „Dikh, akana avľom ke tu,“ odphenďa o Balaam. „Našťi phenav oda, so kamav. Me ča šaj phenav oda, so mange dela andro muj o Del.“ Paľis o Balaam džalas le Balakoha a doavle andro foros Kirjat-Chucot. Ode o Balak obetinďa gurumňen the bakren a olestar bičhaďa le Balaamoske the leskre sluhenge. Tosara o Balak iľa peha le Balaam upre pro Bamot-Baal. Odarik dičholas dži pro koňec le Izraeloskre taboriskro. O Balaam phenďa le Balakoske: „Ačhav mange kade efta oltara a pripravin mange efta terne biken the efta bakren.“ O Balak kerďa avke, sar kamelas o Balaam. Paľis o Balak the o Balaam obetinenas jekh bikos the bakres pre dojekh oltaris. Akor o Balaam phenďa le Balakoske: „Ačh paš tiri labarďi obeta a me džava het. Šaj el, hoj pes manca o RAJ arakhela a oda, so mange sikavela, phenava tuke.“ Paľis o Balaam odarik geľa upre pro brehos. O Del pes arakhľa le Balaamoha a o Balaam phenďa: „Pripravinďom efta oltara a pre dojekh lendar obetinďom bikos the bakres.“ Paľis o RAJ diňa le Balaamoske o lava andro muj a phenďa: „Dža pale ko Balak kale lavenca.“ Sar ke leste avľa o Balaam, ov ačhelas paš peskri labarďi obeta jekhetane savore moabike vodcenca. Akor o Balaam prorokinďa: „Andral o Aram man anďa o Balak, le verchendar pal o vichodos o moabiko kraľis: ‚Av a prekoš le Jakob, av a odsudzin le Izraeliten!‘ Sar šaj prekošav oles, kas o Del na prekošel? Sar šaj odsudzinav olen, kas o RAJ na odsudzinel? Pal o uče skali dikhav les, pal o brehi pre leste dikhav. Dikhav le manušen, save dživen odďelimen, on pes na rachinen maškar aver narodi. Le Jakoboskre potomki hine ajci but sar e poši – o Izrael pes na del te zgenel. Te muľomas avke, sar meren o čačipnaskre! Te dopeľomas avke sar on!“ Paloda o Balak phenďa le Balaamoske: „So mange kerďal? Anďom tut, hoj mire ňeprijaťeľen te prekošes, a tu lenge ča žehňines!“ Ov leske odphenďa: „Či našťi vakerav oda, so mange phenel o RAJ?“ O Balak leske phenďa: „Av manca pre aver than, khatar dičhola o agor le Izraeloskre taboriskro. Kadarik dikhes ča vajkeci lendar, na savoren. Odarik mange len prekošeha.“ Akor les odarik odľigenďa pro than Cofim pro verchos Pisga. Ode pale ačhaďa efta oltara a pre dojekh obetinelas bikos the bakres. O Balaam phenďa le Balakoske: „Ačh kade paš tiri labarďi obeta a me džava, hoj man te arakhav le RAJEHA.“ O RAJ leske diňa o lava andro muj a phenďa: „Dža pale ko Balak kale lavenca.“ Sar o Balaam džalas ko Balak, arakhľa les te ačhel paš peskri labarďi obeta jekhetane le moabike vodcenca. O Balak lestar phučľa: „So vakerelas o RAJ?“ Akor o Balaam phenďa: „Ušťi, Balak, a šun! De tuke pozoris, čhavo le Ciporoskro. O Del nane manuš, hoj te klaminel. Ov nane čhavo le manušeskro, hoj te čerinel peskre lava. Či na kerel oda, so phenel? Či del lav a na doľikerel? Sas mange prikazimen, hoj te žehňinav. Ov požehňinďa a me oda našťi čerinav! Na dičhol andro Jakob ňisavo trapišagos, aňi na dikhav o pharipen andro Izrael. O RAJ, leskro Del, hino leha. Ov vičinel radišagoha peskre kraľiske. O Del les iľa avri andral o Egipt; marel pes vaš leste zorales sar dzivo bikos. Nane pro Jakob prekošiben, ňisavo vražišagos pro Izrael. Akana pes phenel le Jakoboske the le Izraeloske: ‚Dikh, so o Del kerďa!‘ Kada narodos ušťel upre sar o zoralo ľevos! Na pašľola peske, medik na chala oda, so chudela, medik na pijela o rat olendar, saven murdarďa.“ Pre oda o Balak phenďa le Balaamoske: „Te les našťi prekošes, ta akor les ma žehňin!“ O Balaam odphenďa le Balakoske: „Na phenďom tuke, hoj mušinav te kerel savoro, so mange phenel o RAJ?“ Paľis o Balak le Balaamoske phenďa: „Av, lav tut pre aver than. Ko džanel, či les odarik o Del na kamela te prekošel.“ Avke o Balak ľigenďa le Balaam pro verchos Peor, khatar dičhol pre pušťa. Paľis o Balaam phenďa le Balakoske: „Ačhav kade efta oltara a pripravin mange efta biken the efta bakren.“ O Balak kerďa avke, sar kamelas o Balaam a pre dojekh oltaris obetinelas jekhe bikos the jekhe bakres. O Balaam dikhľa, hoj o RAJ kamel te žehňinel le Izraeloske, a vašoda imar na kamľa te vražinel, avke sar oda kerďa duvar angloda, ale visarďa pes le mujeha ke pušťa. Sar dikhľa le Izraeliten andro taboris rozačhaden pal peskre kmeňi, avľa pre leste le Devleskro duchos a phenďa kada proroctvos: „O proroctvos le Balaamoskro, le čhaskro le Beoriskro: Kada phenel oda, kaskre jakha hine phundrade; o proroctvos oleskro, ko šunel le Devleskre lava. Banďiľom anglal leste a dikhľom o viďeňje le Nekzoraleder Devlestar. Save šukar hine tire stani, ó Jakob, save lačhe hine o thana, kaj bešes, ó Izrael. Hine sar o palmi andro dolini, sar o zahradi paš o paňa, sar o aloe, so sadzinďa o RAJ, sar o cedri paš o paňa. O paňa čuľana avri andral tire vedri, pre oda, so sadzines, ela pherdo paňi. Tire kraľis ela bareder pačiv sar le Agag a tiro kraľišagos ela baro. O Del, savo tut iľa avri andral o Egipt, marel pes vaš tuke zorales sar o bikos. Tu zňičineha peskre ňeprijaťeľen, phagereha lengre kokala a ľivineha len le šipenca. O Izrael odpočovinel sar o ľevos; sar sovel, ňiko les na uštavela. Oda, ko žehňinela kale narodoske, ela požehňimen! Ko les prekošela, ela prekošlo!“ Sar šunďa kala lava o Balak, choľisaľiľa pro Balaam a demaďa pes choľatar andro vast. Paľis phenďa le Balaamoske: „Vičinďom tut te prekošel mire ňeprijaťeľen a tu len imar trival žehňines! Dža adarik het! Phenďom, hoj tut mištes počinava, ale tiro RAJ oda na domukľa.“ O Balaam leske odphenďa: „Se na phenďom tire muršenge, saven ke ma bičhaďal: ‚Kajte man o Balak diňahas ajci rup vaj somnakaj, keci ča rešľiľahas andre leskro palacis, mušinav te šunel le RAJESKRO lav, korkoro pestar našťi ňič kerav! Ča oda, so phenela o RAJ, vakerava.‘ Akana džav pale ke mire manuša. Ale av a phenava tuke, so o Izraeliti kerena tire manušenca andre ola dživesa, so avena.“ Paľis o Balaam phenďa: „O proroctvos le Balaamoskro, le čhaskro le Beoriskro: Kada phenel oda, kaskre jakha hine phundrade, o proroctvos oleskro, ko šunel le Devleskre lava a prilel o prindžaripen le Nekbareder Devlestar. Banďiľom anglal leste a dikhľom o viďeňje le Nekzoraleder Devlestar. Oda, so dikhav andro viďeňje, mek pes na ačhiľa. Jekh džives o kraľis andral o Jakob pes sikavela sar e čercheň, ušťela upre o žezlos andral o Izrael. Ov zňičinela le moabike vodcen a domarela savore Šetoskre potomken. Ov domarela o Edom, o Seir ela lengro barvaľipen a o Izrael barola a zoraľola. Andral o Jakob avela o kraľis a zňičinela olen, ko ačhile andro foros.“ Sar o Balaam andro viďeňje dikhľa le Amaleken, phenďa kala lava: „O Amalek sas o nekzoraleder narodos, ale ela zňičimen pro furt.“ Sar dikhľa le Keniten, phenďa kala lava: „O than, kaj dživen, hino zoralo, ačhaďan tumenge o hňizdos pre skala. No the avke, Kenitale, avena zňičimen, sar tumen o Ašur zalela a odľidžala.“ O Balaam pale phenďa: „Ko ačhela te dživel, sar kada o Del kerela? O loďi avena pašal o Kitimoskre brehi; on zalena o Ašur the o Eber, ale the on ena zňičimen.“ Paľis o Balaam ušťiľa a visarďa pes pale khere. The o Balak geľa peskre dromeha. Sar imar o Izraeliti bešenas andro Šitim, varesave murša kerenas lubipen le moabike džuvľenca. On vičinenas le Izraeliten pre peskre obetne hoscini, savenca denas pačiv peskre devlen. O Izraeliti chanas ole chabenestar a lašarenas lengre devlen the le devles Baal-Peor. Vašoda o RAJ igen choľisaľiľa pro Izraeliti. Avke o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le kale manušengre vodcen, angle ma len murdar a thov len te ačhel pro kham, hoj miri choľi te oddžal le Izraelostar.“ Avke o Mojžiš prikazinďa le izraelike sudcenge: „Sako tumendar mi murdarel dojekhe muršes andral peskro kmeňos, savo lašarelas le Baal-Peor.“ Ipen akor, sar paš o vudar le Svetostankoskro rovenas savore Izraeliti the o Mojžiš, avľa varesavo Izraelitas la midijaňika džuvľaha andre peskro stanos angle lengre jakha. Sar oda dikhľa o Pinchas, le Eleazaroskro čhavo, saveske sas papus o Aron, ušťiľa lendar a iľa andro vast e kopija. Geľa andro stanos ole Izraelitaskro, savo anďa ola džuvľa, a sodujen jekhetane predemaďa la kopijaha, sar pašľonas. Avke sas zaačhado o nasvaľiben maškar o Izraeliti. Ola, ko mule pre kada nasvaľiben, sas 24 000 manuša. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Vašoda, so kerďa o Pinchas, me imar na som buter choľamen pro Izraeliti. Ov na kamelas, hoj o manuša te lašaren avre devles, ča man, a vašoda len na zňičinďom andre miri choľi. Phen le Pinchasoske, hoj leha phandava smiromoskri zmluva, so ľikerela pro furt. Ov the leskre potomki ena pro furt andre rašajiko služba, bo igen labolas pal o Del a oleha, so kerďa, obžužarďa le Izraeliten, hoj lenge te odmukav.“ O Izraelitas, saves murdarďa jekhetane la midijaňika džuvľaha, sas o Zimri, le Saluoskro čhavo, savo sas fajtakro vodcas andro kmeňos Šimeon. E džuvľi, savi sas murdarďi, sas e Kozbi. Oj sas čhaj le Curoskri, savo sas vodcas andre jekh midijaňiko fajta. Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Džan pro Midijana a murdaren len, vaš oda nalačhipen, so tumenge kerde, sar tumen scirdle pro binos, hoj te lašaren le Baal-Peor a the vaš e Kozbi, savi sas murdarďi akor, sar avľa o nasvaľiben paš o Peor.“ No, paloda pes ačhiľa kada: Paloda o RAJ phenďa le Mojžišoske the le rašaske le Eleazaroske, saveske sas dad o Aron: „Zgen savore izraelike muršen pal lengre fajti. Pisin andre savoren phurederen sar biš (20) berš, save pes džanen te marel.“ Avke pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho o Mojžiš the o Eleazar phende le izraelike vodcenge: „Zgenen savore izraelike muršen phurederen sar biš berš, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske.“ Kala hine ola Izraeliti, save avle avri andral o Egipt: Le Rubenoskre, savo sas ešebno čhavo le Izraeloskro, sas kala potomki: le Chanochostar, e famelija le Chanochoskri; le Paluostar, e famelija le Paluoskri; le Checronostar, e famelija le Checronoskri; le Karmistar, e famelija le Karmiskri. Savore zgende murša andral le Rubenoskro kmeňos sas 43 730. Le Paluoskro čhavo sas o Eliab a le Eliaboskre čhave sas o Nemuel, o Datan the o Abiram. Kada Datan the kada Abiram sas ola vodci, so pes le Korachoskra partijaha vzburinde pro Mojžiš the pro Aron a pes ačhade pro RAJ. Akor e phuv phundraďa peskro muj a nakhaďa len jekhetane le Korachoskre muršenca, sar e jag zlabarďa 250 muršen. Ada pes lenge ačhiľa, hoj te daran the okla džene a te na keren avke sar on. Ale le Korachoskre čhave na mule. O potomki le Šimeonoskre pal peskre fajti sas kala: le Nemuelostar, e famelija le Nemueloskri; le Jaminostar, e famelija le Jaminoskri; le Jachinostar, e famelija le Jachinoskri; le Zerachostar, e famelija le Zerachoskri; le Šaulostar, e famelija le Šauloskri. Savore zgende murša andral le Šimeonoskro kmeňos sas 22 200. O potomki le Gadoskre pal peskre fajti sas kala: le Cefonostar, e famelija le Cefonoskri; le Chagistar, e famelija le Chagiskri; le Šunistar, e famelija le Šuniskri; le Oznistar, e famelija le Ozniskri; le Eristar, e famelija le Eriskri; le Arodistar, e famelija le Arodiskri; le Arelistar, e famelija le Areliskri. Savore zgende murša andral le Gadoskro kmeňos sas 40 500. Le Juda sas čhave o Er the o Onan, save mule andro Kanaan. O potomki le Judaskre pal peskre fajti sas kala: le Šelostar, e famelija le Šeloskri; le Perecostar, e famelija le Perecoskri; le Zerachostar, e famelija le Zerachoskri. O potomki le Perecoskre sas: le Checronostar, e famelija le Checronoskri; le Chamulostar, e famelija le Chamuloskri. Savore zgende murša andral le Judaskro kmeňos sas 76 500. O potomki le Jisacharoskre pal peskre fajti sas kala: le Tolastar, e famelija le Tolaskri; le Puvahostar, e famelija le Puvahoskri; le Jašubostar, e famelija le Jašuboskri; le Šimronostar, e famelija le Šimronoskri. Savore zgende murša andral le Jisacharoskro kmeňos sas 64 300. O potomki le Zebulunoskre pal peskre fajti sas kala: le Seredostar, e famelija le Seredoskri; le Elonostar, e famelija le Elonoskri; le Jachleelostar, e famelija le Jachleeloskri. Savore zgende murša andral le Zebulunoskro kmeňos sas 60 500. O čhave le Jozefoskre pal peskre fajti: o Menaše the o Efrajim. O potomki le Menašeskre sas kala: le Machirostar, e famelija le Machiroskri. O Machir sas dad le Gileadoske; le Gileadostar, e famelija le Gileadoskri. Kala sas o potomki le Gileadoskre: le Jezerostar, e famelija le Jezeroskri; le Chelekostar, e famelija le Chelekoskri; le Asrielostar, e famelija le Asrieloskri; le Šechemostar, e famelija le Šechemoskri; le Šemidastar, e famelija le Šemidaskri; le Cheferostar, e famelija le Cheferoskri. Le Celofchad, saveske sas dad o Chefer, na sas murša, ča čhaja. Lengre nava sas: Machla, Noa, Chogla, Milka the Tirca. Savore zgende murša andral le Menašeskro kmeňos sas 52 700. Kala sas o potomki le Efrajimoskre pal peskre fajti: le Šutelachostar, e famelija Šutelachoskri; le Becherostar, e famelija le Becheroskri; le Tachanostar, e famelija le Tachanoskri. Kala sas o potomki le Šutelachoskre: le Eranostar, e famelija le Eranoskri. Savore zgende murša andral le Efrajimoskro kmeňos sas 32 500. Kala hine o potomki le Jozefoskre pal peskre fajti. O potomki le Benjaminoskre pal peskre fajti sas kala: le Belastar, e famelija le Belaskri; le Ašbelostar, e famelija le Ašbeloskri; le Achiramostar, e famelija le Achiramoskri; le Šefufamostar, e famelija le Šefufamoskri; le Chufamostar, e famelija le Chufamoskri. O potomki le Belaskre sas: le Ardostar, e famelija le Ardoskri; le Naamanostar, e famelija le Naamanoskri. Savore zgende murša andral le Benjaminoskro kmeňos sas 45 600. O potomki le Danoskre pal peskre fajti sas kala: le Šuchamostar, e famelija le Šuchamoskri. Kala sas o fajti le Danoskre. Savore zgende murša andral le Šuchamoskri famelija sas 64 000. O potomki le Ašeroskre pal peskre fajti sas kala: le Jimnostar, e famelija le Jimnoskri; le Jišvistar, e famelija le Jišviskri; le Berijostar, e famelija le Berijoskri. Le Berijoskre potomki sas: le Cheberistar, e famelija le Cheberiskri; le Malkielostar, e famelija le Malkieloskri. Le Ašeroskri čhaj pes vičinelas Serach. Savore zgende murša andral le Ašeroskro kmeňos sas 53 400. O potomki le Naftaliskre pal peskre fajti sas kala: le Jachceelostar, e famelija le Jachceeloskri; le Gunistar, e famelija le Guniskri; le Jecerostar, e famelija le Jeceroskri; le Šilemostar, e famelija le Šilemoskri. Savore zgende murša andral le Naftaliskro kmeňos sas 45 400. Savore murša andral o Izrael, save sas zgende, sas 601 730. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Mi rozďelinel pes e phuv Kanaan andro ďeďictvos le kmeňenge pal oda, keci hine džene. Le bareder kmeňoske deha andro ďeďictvos bareder kotor a le ciknedere kmeňoske cikneder kotor; dojekh mi chudel pal oda, keci sas zrachimen. E phuv pes rozďelinela le losoha a pal o kmeňi la chudena. Le losoha pes rozďelinela andro ďeďictvos maškar o bareder the cikneder kmeňi.“ Kala sas le Leviskre potomki pal peskre fajti: le Geršonostar, e famelija le Geršonoskri; le Kohatostar, e famelija le Kohatoskri; le Meraristar, e famelija le Merariskri. The kala sas le Leviskre fajti: le Libniskri, le Chebronoskri, le Machliskri, le Mušiskri, le Korachoskri. O Kohat sas le Amramoskro dad. Le Amramoskri romňi pes vičinelas Jochebed, le Leviskri čhaj. Oj leske uľiľa andro Egipt. Le Amram laha sas o Aron, o Mojžiš the e Mirijam. Le Aron sas štar čhave: o Nadab, o Abihu, o Eleazar the o Itamar. Ale o Nadab the o Abihu mule, sar ande e cudzo jag anglo RAJ. Andro kmeňos Levi sas 23 000 murša the čhavore phureder sar jekh čhon. On na sas rachimen maškar o Izraeliti, bo na chudle ňisavi phuv sar ďeďictvos. Kala hine ola džene, saven o Mojžiš the o Eleazar zgende, sar taborinenas pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho. Maškar lende na sas ňisavo dženo olendar, saven zgenďa o Mojžiš the o rašaj Aron ešebnovar pre pušťa Sinaj. Bo o RAJ pal lende phenďa: „On merena pre pušťa.“ Lendar ačhiľa te dživel ča o Kaleb, le Jefunoskro čhavo, the o Jozua, le Nunoskro čhavo. Akor e Machla, e Noa, e Chogla, e Milka the e Tirca, o čhaja le Celofchadoskre, saveske sas dad o Chefer, leskro sas o Gilead, leskro o Machir, leskro o Menaše a leskro o Jozef, avle anglo Mojžiš, anglo rašaj Eleazar, anglo vodci the angle savore manuša paš o vudar andre le RAJESKRO Svetostankos a phende: „Amaro dad muľa pre pušťa a na sas les murša. Na sas maškar le Korachoskre manuša, save pes vzburinde pro RAJ, ale muľa ča vaš peskro binos. Mušinel te našľol le dadeskro nav andral leskro kmeňos ča vašoda, bo les na sas murša? De amen phuv maškar amare dadeskre phrala.“ Avke o Mojžiš phučľa le RAJESTAR, so te kerel. A o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Oda, so mangen le Celofchadoskre čhaja, hin lačho. Mušines lenge te del o ďeďictvos maškar lengre dadeskre phrala. Lengre dadeskri phuv ela lengri. Le Izraelitenge phen: ‚Te vareko merela a na ela les čhave, leskri phuv chudela leskri čhaj. No te les na ela čhaj, leskri phuv chudena leskre phrala. Te les nane aňi phrala, e phuv chudena leskre dadeskre phrala. Te leskre dades na ela phrala, e phuv chudela leskri nekpašeder famelija. Oda ela zakonos prekal o Izraeliti, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dža pro verchos maškar o verchi Abarim a dikh pre odi phuv, so diňom le Izraelitenge. Sar la dikheha, paľis mereha, avke sar tiro phral o Aron. Bo akor, sar savore Izraeliti reptinenas pre ma paš o paňi Meriba, pre pušťa Sin paš o foros Kadeš, tumen man na diňan pačiv sar Svetes angle savore Izraeliti.“ Akor o Mojžiš phenďa le RAJESKE: „RAJEJA Devla, tu des o dživipen savoreske, so hin stvorimen. Mangav tut, ačhav muršes upral kala manuša, hoj len te ľidžal andro mariben, hoj tiro narodos te na ačhel sar o bakrore bi o pasťjeris.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le tuha le Nunoskre čhas le Jozua. Ov hino murš, saves hin o Duchos, a thov pre leste o vast. Ačhav les anglo rašaj Eleazar the angle savore manuša a phen lenge, hoj ov ela vodcas pal tute. De les varesavi zor tira autoritatar, hoj les te šunen savore Izraeliti. Ov pes ačhavela anglo rašaj Eleazar, savo pes dophučela vaš leste pre le Devleskri voľa – prekal o losi Urim the Tumim. Kavke o Eleazar phenela le Jozuaske the le manušenge, kana te džal andro mariben a kana te avel pale.“ O Mojžiš kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ. Iľa le Jozua, ačhaďa les anglo rašaj Eleazar the angle savore Izraeliti, thoďa pre leste o vasta a ačhaďa les sar vodcas, avke sar o RAJ prikazinďa prekal o Mojžiš. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Prikazin le Izraelitenge kada: ‚Dodikhen pre oda, hoj pro časos, so diňom, mange te anen o chabeneskre obeti, so mange šukares voňinen.‘ Phen lenge: ‚Kadi hin e jagaľi obeta, so mange anena sako džives: duj jekheberšeskre bakroren bi e chiba sar labarďi obeta. Jekhe bakrores obetinena tosara a dujtones rači. Paše anena e chabeneskri obeta: jekh kilos nekfeder aro mišimen le ľitra olivove olejoha. Oda hin e sakodživeseskri labarďi obeta, so sas ešebnovar diňi pro verchos Sinaj sar jagaľi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Paš dojekh bakroro pes pridela sar moľakri obeta jekh ľitra mol, savi le RAJESKE čhiv avri pro oltaris. Ke račate obetineha dujte bakrores sar jagaľi obeta avke sar tosara jekhetane la moľakra obetaha. Oda hin e chabeneskri obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Pro šabat pre chabeneskri obeta anena duje jekheberšeskre bakroren bi e chiba jekhetane la moľakra obetaha a duj kili nekfeder aro mišimen le olivove olejoha. Kadi labarďi obeta anena dojekh šabat paš ola labarde the paš ola moľakre obeti, so anena sako džives. Sako čhon pro ešebno džives anena sar e labarďi obeta le RAJESKE duj terne biken, jekhe bakres the efta jekheberšeskre bakroren, savoren bi e chiba. Paš dojekh bikos priden sar chabeneskri obeta o nekfeder aro mišimen le olivove olejoha: paš dojekh bikos pridena trin kili nekfeder aro, paš dojekh bakro duj kili nekfeder aro the paš dojekh bakroro jekh kilos nekfeder aro. Kala labarde the chabeneskre obeti šukares voňinena le RAJESKE. Paš oda pridena e moľakri obeta: duj ľitri mol pre dojekh bikos, ľitra the jepaš pro bakro the jekh ľitra pre dojekh bakroro. Kadi labarďi obeta pes obetinela ešebno džives andro čhon pal calo berš. Paš ola labarde the moľakre obeti, so anena sako džives, obetinena the jekhe capos sar obeta vaš o binos. Dešuštarto (14.) džives andre ešebno čhon hiňi e Patraďi pre pačiv le RAJESKE. Pro dešupandžto (15.) džives chudela o inepos a efta dživesa pes chala o mare bi o kvasos. Ešebno džives pro inepos tumen zdžana, hoj te lašaren le RAJES a na kerena ňisavi buči. Pre labarďi obeta anena le RAJESKE e chabeneskri obeta: duj terne biken, jekhe bakres the efta jekheberšeskre bakroren a savore džviri mi en bi e chiba. Sar chabeneskri obeta anena nekfeder aro mišimen le olivove olejoha; trin kili pre dojekh bikos, duj kili pro bakro the kilos aro pre dojekh bakroro. Anen the jekhe capos sar obeta vaš tumare bini. Kadi obeta anena paš e tosaraskri labarďi obeta, savi pes imar kerel sako džives. Avke obetinena savore efta dživesa le RAJESKE e chabeneskri obeta, so šukares voňinel le RAJESKE. Kadi obeta anena paš e tosaraskri labarďi obeta, savi pes imar kerel sako džives. Zdžana tumen pro eftato džives, hoj te lašaren le RAJES. Na kerena ňisavi buči. Ešebno džives pro inepos le Kurkengro, sar anena le RAJESKE e chabeneskri obeta le ešebne uľipnastar, zdžana tumen, hoj te lašaren le RAJES a na kerena ňisavi buči. Anena pre labarďi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE, duj terne biken, jekhe bakres the efta jekheberšeskre bakroren. Sar chabeneskri obeta anena nekfeder aro mišimen le olivove olejoha: trin kili pre dojekh bikos, duj kili pro bakro the kilos pre dojekh bakroro. Anen the jekhe capos pre obeta vaš tumare bini. Kada anen paš o labarde, paš o chabeneskre the paš o moľakre obeti, save pes imar keren sako džives. Savore džviri pro obeti mi en bi e chiba.‘ “ Ešebno džives andro eftato čhon na kerena ňisavi buči, ale savore pes zdžana oda džives te lašarel le Devles. Oda džives trubinena pro trubi. Sar labarďi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE, anen jekhe bikos, jekhe bakres the efta jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Sar chabeneskri obeta anen nekfeder aro mišimen le olivove olejoha: trin kili aro pro bikos, duj kili pro bakro the kilos pre dojekh le efta bakrorendar. Anena the jekhe capos pre obeta vaš tumare bini. Avke len obetinena jekhetane la čhoneskra labarďa the chabeneskra obetaha, a jekhetane le labarde the moľakre obetenca, so pes keren sako džives, avke sar hin dino. Kala obeti šukares voňinena le RAJESKE. Zdžana tumen the dešto džives andre kada eftato čhon, hoj te lašaren le RAJES. Oda džives tumen poscinena a pokorinena. Na kerena ňisavi buči. Sar labarďi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE, anena jekhe bikos, jekhe bakres the efta jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Sar chabeneskri obeta obetinen nekfeder aro mišimen le olivove olejoha: trin kili aro pro bikos, duj kili pro bakro the kilos pre dojekh bakroro. Anena the jekhe capos pre obeta vaš o binos paš e koza, so pes obetinel pro smirom. Kerena oda jekhetane le labarde, le chabeneskre the le moľakre obetenca, so pes keren sako džives. Zdžana tumen the dešupandžto (15.) džives andro eftato čhon, hoj te lašaren le RAJES. Na kerena ňisavi buči, ale efta dživesa oslavinena o inepos le Stankengro pre pačiv le RAJESKE. Pre ešebno džives anena sar e labarďi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE, dešutrin (13) terne biken, duje bakren the dešuštar (14) jekheberšeskre bakroren, savoren bi e chiba. Sar chabeneskri obeta anena nekfeder aro mišimen le olivove olejoha: trin kili aro pre dojekh bikos, duj kili pre dojekh bakro the kilos pre dojekh bakroro. Anena the jekhe capos pre obeta vaš tumare bini. Kerena oda jekhetane le labarde, le chabeneskre the le moľakre obetenca, so pes keren sako džives. Pro dujto džives anena dešuduj (12) terne biken, duj bakren the dešuštar (14) jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Pro trito džives anena dešujekh (11) terne biken, duj bakren the dešuštar (14) jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Pro štarto džives anena deš terne biken, duj bakren the dešuštar jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Pro pandžto džives anena eňa terne biken, duj bakren the dešuštar jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Pro šovto džives anena ochto terne biken, duj bakren the dešuštar jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Pro eftato džives anena efta terne biken, duj bakren the dešuštar jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Pro ochtoto džives tumen pale zdžana, hoj te lašaren le RAJES. Oda džives na kerena ňisavi buči. Sar labarďi obeta, so šukares voňinel le RAJESKE, anen jekhe bikos, jekhe bakres the efta jekheberšeskre bakroren bi e chiba. Kala labarde, chabeneskre, moľakre the smiromoskre obeti mušinen te anel le RAJESKE pro inepi sako berš. Paš ola obeti anena the ola, pal save diňan lav a the ola, so anena korkore pestar. O Mojžiš phenďa le Izraelitenge savoro, avke sar leske prikazinďa o RAJ. A phenďa le kmeňoskre vodcenge: „Kada prikazinďa o RAJ: Te o murš dela lav le RAJES abo lela vera, hoj pes zľikerela varesostar, mi doľikerel oda lav a mi kerel avke, sar phenďa. Te e terňi džuvľi, savi mek dživel andro kher ke peskro dad, dela lav le RAJES, hoj kerela vareso, abo lela vera, hoj pes zľikerela varesostar, a te lakro dad šunela lakro lav the vera, no ňič pre oda na phenela, akor savore lakre lava the vera, so diňa, pes mušinela te doľikerel. Ale te lakro dad lake andre oda braňinela andre oda džives, sar pes dodžanela pal lakri vera the lava, so diňa, na mušinela oda te doľikerel. O RAJ lake odmukela, bo lakro dad pre oda na priačhiľa. Te angloda, sar džala romeste, diňa lava abo iľa vera pre peste, a paľis geľa romeste, a te lakro rom andre oda džives, sar pes pal oda dodžanela, pre oda ňič na phenela, mušinel pes lakre lava the vera te doľikerel. Ale te lakro rom pre oda na priačhela andre oda džives, sar pes pal oda dodžanela, na mušinela te doľikerel e vera aňi o lava, so diňa. O RAJ lake odmukela. Te e vdova abo e džuvľi, sava mukľa o rom, dela lav abo lela pre peste vera, mušinela pes oda te doľikerel. Te e veraduňi džuvľi diňa lav abo iľa vera, a te lakro rom pal oda šunela a ňič pre oda na phenela a ňisar la andre oda na zaačhavela, savore lava, so diňa the e vera, so iľa, mušinela te doľikerel. Ale te lakro rom pre oda na priačhela andre oda džives, sar oda šunela, paľis ola lava, so diňa, abo e vera, so iľa, na mušinela te doľikerel. Lakro rom oda zaačhaďa a o RAJ lake odmukela. Lakre romes hin posledno lav pal savore lakre lava the veri, so diňa le RAJES. Ale te lakro rom lake dži andre aver džives ňič na phenela, savore lakre lava the e vera, so diňa, pes mušinela te doľikerel, bo oda džives, sar ada šunďa, sas čhit. A te paľis oda kamľahas te čerinel, ela oda pre leste, te e romňi peskro lav na doľikerela.“ Kala hine o prikazaňja, so diňa o RAJ le Mojžišoske pal o murš the pal leskri romňi, pal o dad the pal leskri čhaj andre leskro kher. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Mar le Midijanen vaš oda, so kerde le Izraelitenge. A paľis mereha.“ Akor o Mojžiš phenďa le manušenge: „Pripravinen pes pro mariben le Midijanenca a potrestinen len vaš oda, so kerde le RAJESKE. Andral dojekh izraeliko kmeňos bičhaven andro mariben 1 000 muršen.“ Avke kidle avri 1 000 muršen andral dojekh kmeňos. Savore murša sas 12 000. O Mojžiš len bičhaďa andro mariben jekhetane le rašaha le Pinchasoha, saveske sas dad o Eleazar. O Pinchas pes starinelas pal o sveta veci the pal o maribnaskre trubi. Mukle pes andro mariben pro Midijana, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske, a murdarde savore muršen. Maškar o murdarde sas the o pandž midijaňika kraľa: o Evi, o Rekem, o Cur, o Chur the o Reba. Murdarde the le Balaam, le Beoriskre čhas. Paľis o Izraeliti zaile a odľigende le midijaňike džuvľen le čhavenca, savoro lengro dobitkos, o stadi the lengro barvaľipen. Labarde savore fori, andre save bešenas, the lengre stani. Zaile a odľigende savoro, so pes delas te odľidžal le manušendar the le dobitkostar. Ande len anglo Mojžiš, rašaj Eleazar the anglo Izraeliti andro taboris, so sas pro moabika rovini paš o Jordan pre aver sera le Jerichostar. O Mojžiš, o Eleazar the savore izraelika vodci gele pes lenca te zdžal avri pal o taboris. O Mojžiš choľisaľiľa pro veľiťeľa upral o ezeros the upral o šel, save pes visarenas le maribnastar. Phenďa lenge: „Soske mukľan te dživel savore džuvľen? Leperen tumenge pre oda, hoj o džuvľa gele pal o Balaam. On scirdle le Izraeliten, hoj te aven napačivale le RAJESKE oleha, so pes ačhiľa paš o Peor. Vašoda avľa pro manuša le RAJESKRE e bibach. Akana murdaren dojekhe muršores the dojekha džuvľa, savi pašľiľa le muršeha. Ale le čhajen, save mek na pašľile le muršeha, muken prekal peste. Savore tumendar, ko murdarďa varekas abo pes chudňa le mule ťelostar, ačhena efta dživesa avri pal o taboris. Pro trito the pro eftato džives obžužarena tumen the ole džuvľen, saven zaiľan. Obžužaren savore gada, dojekh cipuňi veca, dojekh kaštuno sersamos the savoro, so hin la kozakra srsťatar.“ O rašaj Eleazar phenďa le muršenge, save pes visarde le maribnastar: „Kada hin o prikazis andro zakonos, so o RAJ diňa le Mojžišoske: O somnakaj, o rup, o brondzos, o cinos vaj o olovos, oda savoro, so na labiľa, pes mušinel te obžužarel andre jag the le žužipnaskre paňeha. A savore aver veci kampel te obžužarel le žužipnaskre paňeha. Pro eftato džives peske rajbinena o gada a avena žuže. Ča akor šaj aven pale andro taboris.“ Paľis o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Tu, o rašaj Eleazar, the o izraelika vodci zgenen savoro, so zaiľan – le manušen the o dobitkos. Rozďelin oda pro duj: jepaš de le muršenge, save sas andro mariben, a aver jepaš okle manušenge. Paľis kide avri olestar, so chudle o slugaďa, o daňe le RAJESKE: po jekhes le pandž šel (500) manušendar, po jekhes le pandž šel bikendar, po jekhes le pandž šel somarendar the po jekhes le pandž šel bakrendar. Le oda avri ole kotorestar, so hino lengro, a de le rašaske Eleazaroske sar le RAJESKRO kotor. Le kotorestar, so sas zailo a dino le okle Izraelitenge, le po jekhes le penda (50) manušendar, po jekhes le penda bikendar, po jekhes le penda somarendar the po jekhes le penda bakrendar. Deha oda le Levitenge, save pes starinen pal o Svetostankos le RAJESKRO.“ A o Mojžiš the o Eleazar kerde savoro avke, sar prikazinďa o RAJ. Savoro, so zaile o slugaďa, sas 675 000 bakre, 72 000 dobitkos, 61 000 somara a 32 000 pačivale čhaja. O slugaďa chudle 337 500 bakre a lendar dine sar daň le RAJESKE 675 bakre. Chudle 36 000 gurumňa a olestar e daň prekal o RAJ sas 72 gurumňa. Chudle 30 500 somara a olestar e daň prekal o RAJ sas 61 somara. Chudle 16 000 manušen, save sas zaile, a lendar dine le RAJESKE 32 dženen. O Mojžiš oda diňa le Eleazaroske pre hazdľi obeta le RAJESKE, avke sar prikazinďa o RAJ. Oka dujto kotor, so o Mojžiš odďelinďa olestar, so chudle o slugaďa, a dine okle Izraelitenge, sas 337 500 bakre, 36 000 gurumňa, 30 500 somara, the 16 000 manuša, saven zaile. Ole kotorestar, so sas le Izraelitengro, o Mojžiš iľa dojekhe pendatone manušes the dobitkos a diňa le Levitenge, save pes starinenas pal le RAJESKRO Svetostankos, avke sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Paľis avle anglo Mojžiš savore armadakre veľiťeľa a phende leske: „Tire služobňika zgende le muršen, saven ľidžahas. Aňi jekh lendar na chibaľinel. Avke amen anas o somnakune veci – o naramki, o čati, o angrusa, o čeňa the o lancici – le RAJESKE sar obeta, hoj te el odmukle amare bini.“ O Mojžiš the o Eleazar iľa lendar o somnakaj the savore somnakune veci. Savoro somnakaj, so dine o armadakre veľiťeľa le RAJESKE sar hazdľi obeta, sas vaj 190 kili. O slugaďa peske mukle oda, so zaile. O Mojžiš the o Eleazar preile o somnakaj le armadakre veľiťeľendar a ľigende andre le RAJESKRO Svetostankos, hoj peske o RAJ te leperel pro Izraeliti. Le kmeňen Ruben the Gad sas igen but dobitkos. Sar dikhle, savi lačhi maľa sas andro Jazer the Gilead prekal o dobitkos, avle ko Mojžiš, ko rašaj Eleazar the ko izraelika vodci a phende: Mangas tut, te arakhľam milosť andre tire jakha, de amenge kadi phuv, hoj te el amari, a ma preľidža amen prekal o Jordan.“ O Mojžiš lenge phenďa: „Tumare phrala mušinen te džal andro mariben a tumen kamen te ačhel kade? Soske keren tele e dzeka le Izraelitenge, hoj te na džan andre phuv, savi lenge diňa o RAJ? Kavke kerenas the tumare dada, sar len bičhaďom andral e Kadeš-Barnea, hoj te predikhen e phuv. On avle dži andre dolina Eškol, predikhle odi phuv, ale paľis le Izraelitenge kerde avke tele e dzeka, hoj na kamle te džal andre odi phuv, savi lenge diňa o RAJ. Andre oda džives o RAJ pre lende choľisaľiľa a diňa vera: ‚O murša, kaske sas biš (20) berš the buter, sar avle avri andral o Egipt, na džana andre phuv, pal savi diňom la veraha lav le Abrahamoske, le Izakoske, the le Jakoboske, bo pes mange na oddine cale jileha. Ča o Kenizitas o Kaleb, le Jefunoskro čhavo, the o Jozua, le Nunoskro čhavo, pes mange oddine cale jileha.‘ Akor o RAJ pro Izraeliti igen choľisaľiľa a mukľa len te phirel pal e pušťa saranda (40) berš dži akor, medik na muľa avri oda pokoleňje, so kerenas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. Akana tumen keren avke sar tumare dada! Tumen, o Ruben the o Gad, san binošno pokoleňje, savo mek buter choľarel le RAJES pro Izrael! Te tumen pes le RAJESTAR visarena a na džana pal leste, mukela le manušen mek buter pre pušťa a tumen avena vinnovata vaš oda, hoj savore okla manuša ena zňičimen.“ Ale on phende le Mojžišoske: „Ešeb amenge domuken te ačhavel ohradi prekal amare stadi the fori prekal amare fameliji. Amare fameliji ačhena andre kala ohradzimen fori a dživena bi e dar andre kadi phuv a amen pes pripravinaha amare phralenca le Izraelitenca te džal andro mariben, medik na zalaha e phuv, savi ela lengri. Na avaha pale khere, medik savore Izraeliti na chudena peskri phuv sar ďeďictvos. Na ela amen phuv maškar lende pre aver sera pal o paňi Jordan, bo chudňam amari phuv kade pro vichodos le Jordanostar.“ O Mojžiš lenge phenďa: „Te čačes doľikerena oda, so phenen, akor pes pripravinen te džal andro mariben vaš o RAJ. Paľis savore murša predžana prekal o Jordan anglo RAJ a marena tumen le ňeprijaťeľenca dži akor, medik len o RAJ na tradela avri angle leste. A sar o RAJ zalela odi phuv, akor tumen šaj visaren pale a avena anglo RAJ the anglo Izrael bi e vina. Avke ela kadi phuv tumaro ďeďictvos anglo RAJ. Ale te na doľikerena tumaro lav, phenav tumenge, hoj aleha kerena binos anglo RAJ. Akor šaj džanen, hoj avena marde vaš tumare bini. Avke šaj ačhaven peske o fori prekal tumare čhave the ohradi prekal tumare stadi, ale doľikeren the oda lav, so diňan.“ Akor o murša andral o kmeňi Gad the Ruben phende le Mojžišoske: „Amen sam tire služobňika a keraha oda, so amenge prikazinďal. Amare čhave, o romňa, o stadi the savore džviri ačhena andro fori andro Gilead. Ale savore tire služobňika predžana prekal o Jordan pripravimen pro mariben anglo RAJ, avke sar phenďal.“ Avke o Mojžiš prikazinďa le rašaske Eleazaroske, le Jozuaske the le Izraeloskre kmeňengre vodcenge: „Te o murša andral o Gad the Ruben predžana o Jordan pripravimen pro mariben anglo RAJ, a te tumenge pomožinena te zalel odi phuv, dena lenge e Gileadoskri phuv sar lengro ďeďictvos. Ale te na predžana tumenca prekal o Jordan a na džana tumenca andro mariben, akor mušinena te chudel peskri phuv maškar tumende andro Kanaan.“ O murša andral o Gad the Ruben phende: „Keraha avke, sar o RAJ prikazinďa peskre služobňikenge. Predžaha o Jordan andre phuv Kanaan pripravimen pro mariben. Ale e phuv, savi chudaha sar ďeďictvos, ela kade pro vichodos le Jordanostar.“ Avke o Mojžiš diňa le kmeňenge Gad the Ruben the le jepaš kmeňoske Menaše e phuv le Sichonoskri, savo sas kraľis upral o Amorejčana, the e phuv le kraľiskri Ogoskri andral o Bašan. Diňa lenge caľi odi phuv a paš oda o fori the o phuva pašal lende. Paľis o kmeňos Gad pale ačhaďa o fori Dibon, Atarot, Aroer, Atarot-Šofan, Jazer, Jogbeha, Bet-Nimra the o Bet-Haran. Ačhaďa kala ohradzimen fori the ohradi prekal o bakre. O kmeňos Ruben pale ačhaďa o fori Chešbon, Elale the Kirjatajim. Kale trin forenge, so pale ačhade – o Nebo, o Baal-Meon the e Sibma – dine aver nava. O potomki le Machiroskre, savo sas čhavo le Menašeskro, gele pro mariben andre phuv Gilead. Zaiľa la a tradľa avri odarik le Amorejčanen, save ode bešenas. Avke o Mojžiš diňa e phuv Gilead le Machiroskre potomkenge a on ode ačhile te bešel. O Jair andral o kmeňos Menaše geľa pro mariben, zaiľa varesave gava andro Gilead a diňa lenge nav: Gava le Jairoskre. The o Nobach geľa pro mariben a zaiľa o foros Kenat le gavenca. Le foroske Kenat diňa nav pal peste Nobach. Kala sas o thana, kaj o Izraeliti peske kerenas tabora, akor sar o Mojžiš the o Aron len ľidžanas pal lengre kmeňi andral o Egipt. O RAJ prikazinďa le Mojžišoske, hoj te zapisinel o thana, kaj pes ačhavelas o taboris. Kada sas lengro drom: O Izraeliti omukle o Egipt dešupandžto (15.) džives andro ešebno čhon, jekh džives pal e Patraďi. On džanas avri bi e dar andral o foros Raamses angle savore Egipťana, save parunenas peskre ešebne muršoren, saven o RAJ murdarďa. Aleha o RAJ sikaďa, hoj ov hino zoraleder sar lengre devla. O Izraeliti gele het andral o Raamses a kerde peske taboris paš o Sukot. Andral o Sukot gele het a kerde peske taboris paš o Etam, so hino pro agor pre pušťa. Andral o Etam pes visarde pale ko Pi-Hachirot, pro vichodos le Baal-Cefonostar, a ode peske kerde taboris anglo Migdol. Le Pi-Hachirotostar pes mukle dureder a prekal o Lolo moros pregele pre pušťa. Trin džives džanas pal e pušťa Etam a kerde peske taboris paš e Mara. La Maratar odgele paš o Elim, kaj sas o dešuduj (12) prameňa the eftavardeš (70) palmi a kerde peske ode taboris. Le Elimostar džanas dureder a kerde peske taboris paš o Lolo moros. Le Lole morostar odgele a kerde peske taboris pre pušťa Sin. Sar odgele pal e pušťa Sin, kerde peske taboris paš e Dofka. Andral e Dofka džanas dureder a kerde peske taboris paš o Aluš. Andral o Aluš odgele a kerde peske taboris paš o Refidim. Ode na sas paňi prekal o manuša. Andral o Refidim džanas dureder a kerde peske taboris pre pušťa Sinaj. Paľis odgele la pušťatar Sinaj a kerde peske taboris paš e Kibrot-Hataava. Andral e Kibrot-Hataava džanas dureder a kerde peske taboris paš o Chacerot. Andral o Chacerot džanas dureder a kerde peske taboris paš e Ritma. Andral e Ritma džanas dureder a kerde peske taboris paš o Rimon-Perec. Andral o Rimon-Perec odgele a kerde peske taboris paš e Libna. Andral e Libna odgele a kerde peske taboris paš e Risa. Andral e Risa džanas dureder a kerde peske taboris paš e Kehelata. Andral e Kehelata odgele a kerde peske taboris paš o verchos Šefer. Andral o verchos Šefer odgele a kerde peske taboris paš o Charad. Andral o Charad džanas dureder a kerde peske taboris paš o Makhelot. Andral o Makhelot odgele a kerde peske taboris paš o Tachat. Andral o Tachat odgele a kerde peske taboris paš o Terach. Andral o Terach džanas dureder a kerde peske taboris paš e Mitka. Andral e Mitka odgele a kerde peske taboris paš e Chašmona. Andral e Chašmona odgele a kerde peske taboris paš o Moserot. Andral o Moserot odgele a kerde peske taboris paš o Bene-Jaakan. Andral o Bene-Jaakan džanas dureder a kerde peske taboris paš o Chor-Hagidgad. Andral o Chor-Hagidgad odgele a kerde peske taboris paš e Jotbata. Andral e Jotbata odgele a kerde peske taboris paš e Abrona. Andral e Abrona gele dureder a kerde peske taboris paš o Ecjon-Geber. Andral o Ecjon-Geber odgele a kerde peske taboris paš o Kadeš pre pušťa Sin. Andral o Kadeš džanas dureder a kerde peske taboris paš o verchos Hor paš e hraňica Edom. O Aron geľa pro verchos Hor, avke sar leske o RAJ prikazinďa, a ode muľa andro ešebno džives andro pandžto čhon, saranda (40) berš paloda, sar o Izraeliti avle avri andral o Egipt. Le Aronoske sas šel the bišutrin (123) berš, sar muľa pro verchos Hor. (Akor pes došunďa o kraľis andral o Arad, savo sas Kanaančanos a savo bešelas andro Negev andro Kanaan, hoj aven o Izraeliti.) Le verchostar Hor džanas dureder a kerde peske taboris paš e Calmona. Andral e Calmona odgele a kerde peske taboris paš o Punon. Andral o Punon odgele a kerde peske taboris paš o Obot. Andral o Obot odgele a kerde peske taboris paš o Ije-Abarim pre moabiko phuv. Andral o Ije-Abarim džanas dureder a kerde peske taboris paš o Dibon-Gad. Andral o Dibon-Gad odgele a kerde peske taboris paš o Almon-Diblatajim. Andral o Almon-Diblatajim odgele a kerde peske taboris paš o verchi Abarim anglo verchos Nebo. Sar odgele le verchendar Abarim, kerde peske taboris pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho. Lengro taboris sas pro moabika rovini paš o Jordan le Bet-Ješimotostar dži ko Abel-Šitim. Ode pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho phenďa o RAJ le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Sar predžana prekal o Jordan andro Kanaan, mušinen te tradel avri savore manušen andral odi phuv. Zňičinen savore lengre barune, kaštune the trastune modlen a the savore thana, kaj lašaren peskre devlen. Zalen odi phuv a bešen ode. Diňom la tumenge, hoj te el tumari. Rozďelinen odi phuv sar ďeďictvos maškar tumare kmeňi the maškar tumare fameliji le losoha. La bareder famelijake dena bareder phuv a la cikneder famelijake dena cikneder phuv sar ďeďictvos. Pre kaste savi phuv avela avri le losoha, odi ela leskri. Ale te na tradena avri le manušen andral odi phuv, ola, kas ode mukena, ena tumenge sar o trňi andro jakha the o koľaka andro dume a trapinena tumen andre odi phuv, kaj bešena. Paľis oda, so kamľom te kerel lenge, kerava tumenge.‘ “ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Le Izraelitenge prikazin kada: ‚Sar avena andro Kanaan, andre phuv, so chudena sar ďeďictvos, ena ode kala hraňici: Pro juhos chudena kotor la pušťatar Sin paš e hraňica le Edomoskri. Pre vichodno sera chudela e hraňica paš o južno agor le Londe moroskro a džala dureder pro juhos le verchengre dromestar Akrabim, odarik ko Sin a odarik pro juhos le Kadeš-Barneatar, paľis ko Chacar-Adar a dži ko Acmon. Le Acmonostar pes visarela ko paňi Egipt a odarik džala dži paš o Stredozemno moros. Tumari zapadno hraňica ela o brehos le Stredozemne moroskro. Tumari severno hraňica džala le Stredozemne morostar dži ko verchos Hor a odarik dureder dži ko Lebo-Chamat a the ko Cedad, paľis prekal o Zifron dži ko Chacar-Enan. Oda ela tumari severno hraňica. Tumari vichodno hraňica džala le severostar tele andral o Chacar-Enan ko Šefam, odarik džala tele ke Ribla a pro vichodos le Ajinostar dži paš o verchi pro vichodos paš o Galilejsko moros, paľis tele pašal o Jordan dži paš o Londo moros. Oda ela calo hraňica pašal tumari phuv.‘ “ Paloda o Mojžiš diňa le Izraelitenge kada prikazis: „Prekal o losos tumenge rozďelinen sar ďeďictvos kadi phuv, so o RAJ prikazinďa te del le eňa the jepaš kmeňenge. Bo o kmeňi Ruben the Gad the o jepaš kmeňos Menaše imar peskri phuv chudle pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Kala džene tumenge rozďelinena e phuv: O rašaj Eleazar the o Jozua, le Nunoskro čhavo. Andral dojekh kmeňos kide avri po jekh vodcas, hoj lenge te pomožinen te rozďelinel e phuv.“ Kala manuša sas: andral o kmeňos Juda o Kaleb, le Jefunoskro čhavo; andral kmeňos Šimeon o Šemuel, le Amichudoskro čhavo; andral o kmeňos Benjamin o Elidad, le Kislonoskro čhavo; andral o kmeňos Dan o Buki, le Jogliskro čhavo; andral o kmeňos Menaše o Chaniel, le Efodoskro čhavo; andral o kmeňos Efrajim o Kemuel, le Šiftanoskro čhavo; andral o kmeňos Zebulun o Elicafan, le Parnachoskro čhavo, andral o kmeňos Jisachar o Paltiel, le Azanoskro čhavo; andral o kmeňos Ašer o Achihud, le Šelomiskro čhavo; andral o kmeňos Naftali o Pedahel, le Amichudoskro čhavo. Kala hine o murša, savenge o RAJ prikazinďa, hoj te rozďelinen le Izraelitenge e phuv Kanaan sar ďeďictvos. Sar sas o Izraeliti pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho, o RAJ phenďa le Mojžišoske: „Prikazin le Izraelitenge, hoj le Levitenge te den andre peskre phuva o fori, kaj te bešen, the o maľi pašal lende. Andro fori bešena a o maľi ena prekal lengre gurumňa, stadi the aver dobitkos. O maľi pašal o fori, so dena le Levitenge, ena džinďarde 450 metri le foroskre murendar. Kala ena o maľi prekal lengro dobitkos. O maľi le foroskre murendar merinen avri 900 metri pro vichodos, juhos, zapados the severos. Le Levitenge dena šov fori, andre save pes šaj džala te garuvel oda, ko varekas murdarďa, ale na kamľa. A paš oda len dena the aver saranda the duj (42) fori. Savore fori the o maľi pašal lende, so dena le Leviten, ena saranda the ochto (48). Dojekh izraeliko kmeňos dela prekal o Leviti o fori peskra phuvatar pal oda, keci les hin phuva. Le prekal o Leviti buter fori le kmeňostar, saves hin bareder phuv, a le frimeder fori le kmeňostar, saves hin frimeder phuv.“ O RAJ mek phenďa le Mojžišoske: „Phen le Izraelitenge kada: ‚Sar predžana prekal o Jordan andro Kanaan, kiden avri o fori, andre save pes o manuš šaj garuvel, te varekas murdarel, ale na kamľa. Ola fori ena pro garuďipen oleske, ko murdarďa, hoj e famelija le muleskri les te na murdarel sigeder, sar uľahas avrišundo anglo sudos. Ela tumen šov fori pro garuďipen. Kiden peske avri trin fori pro vichodos le Jordanostar the trin fori andro Kanaan. Kala šov fori ena pro garuďipen na ča prekal o Izraeliti, ale the prekal o cudzinci the ola, ko hine avre narodendar a bešen maškar tumende. Ode pes šaj garuvel oda, ko varekas murdarel, ale na kamľa. E nekpašeder famelija le muleskri šaj murdarel le vrahos, sar les arakhela. Te vareko nalačhe gondoľišagoha varekas murdarela avke, hoj les ispidela abo čhivela andre leste vareso, abo les demela le vasteha avke, hoj merela, oda dženo hino vrahos a mušinel te merel. E nekpašeder famelija le muleskri šaj les murdarel, te les arakhela. Ale šaj pes ačhel, hoj vareko na gondoľinen pro nalačho a ispidel varekas abo čhivel andre leste vareso, abo mukel tele o bar, so les šaj murdarel, bo na dikhľa les, a oda dženo merela, ale ov na sas leha ňeprijaťeľis aňi leske na gondoľinelas te kerel ňič nalačho, akor o Izraeliti rozsudzinena pal kala zakoni maškar oda, ko murdarďa, the maškar e nekpašeder famelija ole murdarde manušeskri. O Izraeliti oles, ko murdarďa, lena avri la famelijakre vastendar a ľidžana les pale andro foros, kaj pes angloda garuďa. Ode mušinel te ačhel, medik na merela o nekbareder rašaj, savo sas pomazimen le svete olejoha. No te oda dženo, ko murdarďa, džala avri andral o foros andre savo denašľa, a te les jekh andral e famelija le muleskri arakhela avri ole forostar a murdarela les, na ela vinnovato sar vrahos. Vašoda oda dženo, ko murdarďa, mušinel te ačhel andro foros pro garuďipen, medik na merela o nekbareder rašaj. Ča akor šaj pale džal andre peskro gav. Kada ela zakonos prekal savore tumare pokoleňja všadzik, kaj bešena. Oles, ko murdarďa, pes šaj murdarel ča akor, te ela pre oda duj švedki, abo buter. Te svedčinela ča jekh švedkos, na ela oda dos, hoj te el odsudzimen pro meriben. O vrahos, savo hino vinnovato, mušinel te el murdardo, našťi pes cinel avri le lovenca. Te oda dženo, ko denašľa andro foros pro garuďipen, kamel te džal het pale te bešel andre peskri phuv, našťi pes cinel avri le lovenca, hoj te džal khere sigeder, sar merel o nekbareder rašaj. Ma meľaren e phuv andre savi bešen, bo o rat le murdarde manušeskro meľarel e phuv. Odi phuv pes obžužarela, ča te ela avričhordo o rat le vrahoskro, ko ešeb čhorďa avri o rat. Ma meľaren le rateha e phuv, andre savi bešen a andre savi bešav the me, bo me, o RAJ, bešav maškar tumende.‘ “ Akor o vodci andral e famelija le Gileadoskri, savo sas čhavo le Machiroskro, čhavo le Menašeskro andral le Jozefoskro kmeňos, gele ko Mojžiš the ke aver anglune fajtakre vodci. Phende leske: „Rajeja, o RAJ tuke prikazinďa, hoj le losoha te rozďelines le Izraelitenge e phuv sar ďeďictvos. O RAJ tuke prikazinďa, hoj e phuv amare phraleskri le Celofchadoskri te des leskre čhajenge. No te amen džaha romeste andre aver kmeňos, amaro ďeďictvos ela dino ole kmeňoske. Avke našavaha o kotor la phuvatar, so sas amenge diňi. Sar avela o Radišagoskro Berš, so hin sako pendato (50.) berš, prekal o Izraeliti, lengro phuvakro kotor ela dino lengre neve kmeňoske. A avke amaro kmeňos našavela odi phuv pro furt.“ Avke o Mojžiš phenďa le Izraelitenge kada prikazis le RAJESTAR: „Le muršen andral le Menašeskro kmeňos hin čačipen. Pal o čhaja le Celofchadoskre o RAJ prikazinďa kada: ‚Te džana romeste, oda dženo mušinel te el andral lengre dadeskro kmeňos. E ďeďično phuv le Izraelitengri našťi predžal andral jekh kmeňos andre aver, ale savore Izraeliti mušinen te ľikerel peskre dadeskri ďeďično phuv. Vašoda dojekh čhaj, savi chudela e ďeďično phuv andre varesavo izraeliko kmeňos, mušinel te džal romeste andre peskre dadeskro kmeňos, hoj savore Izraeliti te chuden o ďeďictvos pal peskre dada. Avke na džala o ďeďictvos andral jekh kmeňos andre aver, ale savore izraelika kmeňi ľikerena peskri phuv.‘ “ Le Celofchadoskre čhaja kerde avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. E Machla, e Tirca, e Chogla, e Milka the e Noa gele romeste pal peskre strična phrala pal le dadeskri sera. Ačhile romňija le muršenge andral o kmeňos Menaše, savo sas čhavo le Jozefoskro, a lengri ďeďično phuv ačhiľa lengra dadeskra fajtake. Kala prikazi the zakoni diňa o RAJ le Izraelitenge prekal o Mojžiš pro moabika rovini pro vichodos le Jordanostar anglo Jericho. Kala hine o lava, so phenďa o Mojžiš savore Izraelitenge pro vichodos le Jordanostar pre pušťa, andre Araba pre aver sera paš o Suf, maškar o fori Paran the Tofel pal jekh sera a maškar o fori Laban, Chacerot the Di-Zahab pre aver sera. O drom le Chorebostar dži paš e Kadeš-Barnea, so džal prekal o brehi le Seiroskre andre phuv Edom, ľikerel dešujekh (11) džives. Pro ešebno džives andro dešujekhto (11.) čhon saranda (40.) berš paloda, sar avle avri andral o Egipt, phenďa o Mojžiš le Izraelitenge savoro, so leske prikazinďa o RAJ lenge te phenel. Sas oda paloda, sar o RAJ zviťazinďa upral o amorejiko kraľis Sichon, savo bešelas andro Chešbon, a sar zviťazinďa andro Edrej upral o bašaňiko kraľis Og, savo bešelas andro Aštarot. Andro Moab, pal o Jordan, chudňa o Mojžiš te vakerel kada zakonos: „O RAJ, amaro Del, amenge pro Choreb phenďa: ‚Imar but bešen paš kada verchos. Muken tumen pro drom a džan pro brehi le Amorejčanengre the andre savore fori andre dolina Araba – pro verchi the pre Šefela; the andro Negev the paš o moroskro brehos a džan andro Kanaan the andro Libanon dži paš o baro paňi Eufrat. Dikhen, dav tumenge kadi phuv. Džan andre a zalen la! Oda hin odi phuv, pal savi o RAJ diňa lav la veraha, hoj la dela tumare dadenge, le Abrahamoske, le Izakoske, le Jakoboske a the lengre potomkenge.‘ “ O Mojžiš phenďa le manušenge: „Andre oda časos, sar mek samas paš o verchos Sinaj, tumenge phenďom: ‚Na birinav man korkoro pal tumende te starinel. O RAJ, tumaro Del, tumendar kerďa ajci but, hoj adadžives san imar ajci sar o čercheňa pro ňebos. Mi del o RAJ, o Del tumare dadengro, hoj te aven ezerval buter, sar san akana, a mi požehňinel tumen avke, sar tumen diňa lav. Ale sar šaj me birinav te zľidžal tumare pharipena a sar šaj rozsudzinav savoro korkoro? Kiden tumenge avri andral dojekh kmeňos ajsen, so achaľon, hine goďaver a skušimen, a ačhavava len vodcenge upral tumende.‘ Akor mange phenďan: ‚Oda, so phenes, hin mištes.‘ Avke tumen ke ma anďan ole skušimen the goďavere muršen a me len ačhaďom vodcenge upral o ezeros, upral o šel, upral o penda the upral o deš murša. Ačhaďom the le kmeňengre vodcen. Akor prikazinďom tumare sudcenge: ‚Šunen avri tumare phralen a sudzinen len čačipnaha, kajte pes vareko sudzinela peskre phraleha abo le cudzincoha, savo dživel maškar tumende. Pro sudos ma ľikeren sudos paš ňikaste buter, ale šunen avri sakones jednakones, či oda ela cikno abo baro manuš. Ňikastar tumen ma daran, bo o sudos hin le Devleskro! Te na džanena te rozsudzinel korkore, aven oleha ke ma a me oda rozsudzinava.‘ Akor tumenge phenďom savoro, so kampel te kerel.“ „Paľis pes mukľam te džal dureder le verchostar Choreb a phirahas pal odi bari the strašno pušťa, sava dikhľan pro drom, sar džahas ko Amorejika brehi, avke sar amenge oda prikazinďa o RAJ, amaro Del, a dogeľam dži paš e Kadeš-Barnea. Ode tumenge phenďom: ‚Doavľan ko Amorejika brehi, save amenge del o RAJ, amaro Del. Dikhen, o RAJ, tumaro Del, tumenge diňa kadi phuv, so hiňi anglal tumende. Džan, zalen la, avke sar tumenge prikazinďa o RAJ, o Del tumare dadengro! Ma daran a ma izdran!‘ Akor tumen savore avľan ke ma kaleha: ‚Bičhavas anglal muršen, save džana te predikhel e phuv, hoj amenge te phenen, save dromeha kampel te džal a andre save fori džaha te bešel.‘ Oda, so kamľan, mange sas pre dzeka, vašoda maškar tumende kidňom avri dešuduje (12) muršen, po jekhes andral dojekh kmeňos. On pes mukle te predikhel odi phuv, gele upre pro brehi a doavle dži andre dolina Eškol a predikhle la. Paľis amenge ola murša ande ovocje, so odarik ile, a phende amenge: ‚Odi phuv, so amenge del o RAJ, amaro Del, hiňi lačhi.‘ “ „Ale vzburinďan tumen a na geľan odi phuv te zalel, sar tumenge prikazinďa o RAJ, tumaro Del. Reptinenas andre tumare stani a vakerenas: ‚O RAJ amen iľa avri andral o Egipt ča vašoda, hoj amen te del le Amorejčanenge andro vasta a te murdarel amen. Kaj oda amen džas? Daras pes, bo amare phrala amenge kerde tele e dzeka, sar phende: „O manuša ode hine zoraleder the učeder amendar a lengre fori hine zorale the ohradzimen dži o ňebos. Dikhľam ode the le obren, le Anakoskre potomken.“ ‘ Akor tumenge phenďom: ‚Ma daran lendar a ma izdran! O RAJ, tumaro Del, savo džal angle tumende, pes marela vaš tumenge, avke sar oda furt kerelas andro Egipt angle tumare jakha a the pre pušťa. Ode dikhľan, hoj o RAJ, tumaro Del, tumen ľidžalas avke sar o dad peskre čhas, pal calo drom, medik na avľan pre kada than.‘ No the avke na pačanas le RAJESKE, tumare Devleske, savo angle tumende džalas rači sar o jagalo slupos a dživese sar e chmara, hoj prekal tumare tabora te arakhel thana a hoj tumenge te sikavel o drom, pal savo te džal. Sar o RAJ šunďa, so tumen vakerenas, choľisaľiľa a la veraha diňa lav: ‚Andral kada nalačho pokoleňje ňiko na džala andre kadi lačhi phuv, pal savi la veraha diňom lav, hoj la dava tumare dadenge. Ča o Kaleb, o čhavo le Jefunoskro, džala andre. Ov mange sas cale jileha verno. Leske the leskre potomkenge dava kadi phuv, savi sas te predikhel.‘ Vaš tumenge o RAJ choľisaľiľa the pre ma a phenďa: ‚Na džaha andre aňi tu. Džala andre o Jozua, o čhavo le Nunoskro, tiro služobňikos. Zoraľar les, bo ov ľidžala le Izraeliten, hoj te zalen odi phuv, hoj te el lengri.‘ Paľis o RAJ phenďa amenge savorenge: ‚Andre odi phuv džana tumare cikne čhavore, pal save phenenas, hoj ena zaile – tumare čhavore, save mek adadžives na džanen, so hin lačho a so na. Lenge la dava a on la zalena. Ale tumen pes visaren a džan pale pre pušťa le dromeha ko Lolo moros.‘ Tumen mange odphenďan: ‚Kerďam binos anglo RAJ. Džas a maras pes avke, sar amenge prikazinďa o RAJ, amaro Del.‘ Paľis pes sako tumendar pripravinďa pro mariben a gondoľinďa peske, hoj ela lokes te džal pro brehengre phuva. Ale o RAJ mange phenďa: ‚Phen lenge, hoj pes te na džan te marel, bo me na avava lenca a lengre ňeprijaťeľa upral lende zviťazinena.‘ Me tumenge oda phenďom, no tumen the avke na šunďan. Vzburinďan tumen le RAJESKRE prikaziske a geľan tumare baripnaha pro brehengre phuva. Paľis džanas pre tumende o Amorejčana, save bešenas pre ola thana. Denašenas pal tumende sar o včeli a roztradle tumen le Seirostar dži paš e Chorma. Sar avľan pale, rovenas anglo RAJ. Ov tumen na šunďa avri a na diňa pes ke tumende anglal. Vašoda mušinďan te ačhel andro Kadeš ajci but časos, keci ode dživenas.“ „Paľis pes visarďam a geľam pre pušťa le dromeha ko Lolo moros, avke sar mange phenďa o RAJ. But časos phirahas pašal o Seirika brehi. Akor mange o RAJ phenďa: ‚Imar dos phirenas pašal kala brehi, akana džan pro severos. Le manušenge de kada prikazis: „Džan prekal e phuv Seir, so hiňi tumare phraleskri le Ezavoskri the leskre potomkengri. On tumendar darana, ale den tumenge pozoris, hoj tumen te na chuden lenca te marel, bo lengra phuvatar tumenge na dava aňi sikrica. O Seirika brehi diňom le Ezavoske the leskre potomkenge. Lendar cinena o chaben the o paňi, hoj tumen te el so te chal a so te pijel. Se o RAJ, tumaro Del, tumen požehňinelas andre savoreste, so kerenas. Ov pes pal tumende starinelas, sar phirenas pal kadi bari pušťa. O RAJ, tumaro Del, hino tumenca imar saranda (40) berš a ňič tumenge na chibaľinelas.“ ‘ Pregeľam pašal amare phrala, pašal o potomki le Ezavoskre, save bešen andro Seir. Džahas pal o drom Araba, so chudel pro juhos paš o Elat the paš o Ecjon-Geber, a paľis pes visarďam pre pušťakro drom, so džal andro Moab. Akor mange o RAJ phenďa: ‚Ma dža pro Moabčana a ma muk tut lenca andro mariben, bo lengra phuvatar tumenge na dava ňič. O foros Ar diňom lenge, le Lotoskre potomkenge.‘ (Angloda ode bešenas o baro narodos o Emimčana – o manuša, so sas igen uče, ajse uče sar o Anaka. Le Emimčanen the le Anaken o narodi džanen avke sar le Refajen, ale o Moabčana len vičinen Emimčana. Angloda the o Choričana bešenas andro Seir, ale o potomki le Ezavoskre len odarik tradle het, murdarde len avri a ačhile te bešel pre lengre thana, avke sar oda kerde o Izraeliti andre phuv, so lenge diňa o RAJ.) O RAJ amenge mek phenďa: ‚Akana ušťen a predžan prekal e dolina Zered.‘ Avke la pregeľam. Tranda the ochto (38) berš amenge ľikerďa o drom andral e Kadeš-Barnea dži akor, sar pregeľam e dolina Zered. Akor imar mule avri savore maribnaskre murša andral oda calo pokoleňje avke, sar lenge iľa vera o RAJ. O vast le RAJESKRO džalas pre lende, medik savoredžene na mule avri. Sar le manušendar mule avri savore maribnaskre murša, o RAJ mange phenďa: ‚Adadžives predžaha prekal e moabiko phuv paš o foros Ar. Sar aveha pašes paš e phuv le Amončanengri, ma dža pre lende a ma muk tut lenca andro mariben, bo lengra phuvatar tut na dava ňič. Odi phuv diňom lenge, le Lotoskre potomkenge.‘ (Kadi phuv o manuša lenas sar le Refajengri, bo on ode angloda bešenas. O Amončana len vičinenas Zamzumčana. On sas baro narodos – manuša, so sas igen uče, ajse uče sar o Anaka – ale o RAJ len zňičinďa, hoj o Amončana odi phuv te zalen a te bešen ode. O RAJ avke kerďa the le Edomitenge, le Ezavoskre potomkenge, save bešen andro Seir. O Raj zňičinďa le Choričanen, hoj o Edomiti te zalen odi phuv, a avke ode bešen dži adadžives. Le Avičanen, save bešenas andro gava dži paš e Gaza, murdarde avri o Kaftorčana, save avle pal o ostrovos Kaftor, a chudle te bešel andre lengri phuv.)“ „Sar imar predžahas prekal e phuv Moab, o RAJ amenge phenďa: ‚Akana ušťen, džan a predžan e dolina Arnon! Diňom tumenge andro vasta le amorejike kraľis Sichon andral o foros Chešbon the leskri phuv. Chuden te zalel leskri phuv a džan pre leste! Kale dživesestar kerava, hoj savore narodi tel o ňebos tumendar te daran a sako tumendar te izdral daratar, sar pal tumende šunela.‘ Akor bičhaďom le muršen pal e pušťa Kedemot ko chešboňiko kraľis Sichon kale lavenca: ‚Domuk amenge te predžal prekal tiri phuv. Džaha ča pal o drom a na džaha pal oda drom tele, aňi pre jekh sera aňi pre aver. O chaben, so chaha, the o paňi, so pijaha, tumendar cinaha vaš o love. Ča amen muk te predžal, avke sar amenge prekal peskre phuva domukle te predžal o potomki le Ezavoskre andral o Seir, the o Moabčana andral o Ar, medik na predžaha o Jordan andre phuv, so amenge dela o RAJ, amaro Del.‘ Ale o chešboňiko kraľis Sichon amenge na kamľa te domukel te predžal prekal peskri phuv. Bo o RAJ, amaro Del, leske zoraľarďa o jilo, hoj tumenge les te del andro vasta, avke sar oda hin the adadžives. O RAJ mange phenďa: ‚Dikh, chudňom tuke te del andro vasta le Sichon the leskri phuv. Dža a chude la te zalel.‘ Akor o Sichon savore peskre muršenca avľa pre amende pro mariben paš o Jahac. O RAJ, amaro Del, les diňa amenge andro vasta a amen murdarďam les, leskre čhaven the savore leskre muršen. Akor zaiľam a zňičinďam savore leskre fori. Murdarďam savore muršen, romňijen the čhaven. Ňiko amenge našťi denašľa. Andral ola fori, so zaiľam, peske mukľam ča o dobitkos the o vzacna veci. O RAJ, amaro Del, amenge pomožinďa te zalel savore fori le Aroerostar, so hino paš e dolina Arnon, dži paš o Gilead. Ňisavo foros prekal amende na sas dos zoralo. Ale na geľam paš e amoňiko phuv, aňi paš o brehos paš o paňi Jabok, aňi paš o fori pro brehi abo avrether, kaj amenge o RAJ zakazinďa te džal.“ „Paľis pes odarik visarďam a džahas le dromeha ko Bašan pro severos, kaj kraľinelas o Og. Ov caľa peskra armadaha avelas pre amende pro mariben paš o foros Edrej. Ale o RAJ mange phenďa: ‚Ma dara tut lestar, bo me tuke diňom andro vasta les, caľi leskri armada the leskri phuv. Ker leha avke, sar kerďal le amorejike kraľiha, le Sichonoha, andral o Chešbon.‘ O RAJ, amaro Del, amenge diňa andro vasta le kraľis Og the caľa leskra armada. Murdarďam len a ňiko amenge našťi denašľa. Akor zaiľam savore leskre šovardeš (60) fori the caľi phuv Argob, kaj kraľinelas o bašaňiko kraľis Og. Na sas foros, savo na zaiľamas. Savore ole ohradzimen foren sas uče muri, brani the zavori, ale sas the but ajse fori, kaj na sas muri the brani. Zňičinďam savore fori a murdarďam savore muršen, džuvľen the čhavoren, avke sar kerďam andro fori le Sichonoskre, le chešboňike kraľiskre. Andral ola fori peske zaiľam savoro dobitkos the o vzacna veci. Avke andre oda časos iľam e phuv la dolinatar Arnon dži paš o verchos Chermon le duje Amorejčanengre kraľenge, save bešenas vichodňe le Jordanostar. (O Sidončana vičinen o verchos Chermon Sirjon a o Amorejčana Senir.) Zaiľam caľi phuv le Ogoskri: o fori pre rovina, calo Gilead the calo Bašan dži paš o fori Salcha the Edrej pro vichodos. (O kraľis Og sas posledno le Refajendar. Leskro mochto hino thodo andro amoňiko foros Raba. Hino kerdo le barestar, štar metri džinďardo the duj metri buchlo.)“ „Sar zaiľam kadi phuv, diňom le kmeňoske Ruben the Gad e phuv pro severos le Aroerostar, so hiňi paš e dolina Arnon, a jepaš le brehengra phuvatar le Gileadostar peskre forenca. Le jepaš kmeňoske Menaše diňom o jepaš kotor le Gileadostar, the calo Bašan, so hin o kraľišagos le Ogoskro. Oda hin caľi phuv Argob. Calo Bašan angloda vičinenas e phuv le Refajengri. O Jair andral o kmeňos Menaše zaiľa caľi phuv Argob dži paš e gešuriko the e maachaťiko phuv andro Bašan a diňa lenge nav pal peste – Chavot-Jair. Avke oda hin dži adadžives. Le Machiroske diňom o Gilead. Le kmeňenge Ruben the Gad diňom kotor le Gileadostar dži paš e dolina Arnon. O maškar la dolinakro sas e južno hraňica lengra phuvakri a e severno hraňica sas o paňi Jabok, so hin e hraňica le Amončanenca. E zapadno hraňica kale trine kmeňengre sas o Jordan andre dolina Araba, le Kineretostar dži paš o Londo moros tel o verchos Pisga pro vichodos. Paľis lenge prikazinďom: ‚O RAJ, tumaro Del, tumenge diňa kadi phuv, hoj la te zalen. Savore murša, save šaj džan andro mariben, mi predžan prekal o Jordan vizbrojimen angle peskre Izraeloskre phrala. Ča tumare romňija, tumare čhave the tumaro dobitkos – džanav, hoj tumen hin but dobitkos – šaj ačhen andre tumare fori, so tumen diňom. Pomožinen tumare phralenge, medik lenge o RAJ na dela te dživel andro smirom avke sar tumenge, medik na zalena e phuv, so lenge del o RAJ pro zapados le Jordanostar. Sar la zalena, šaj tumen pale visaren andre phuv, savi tumenge diňom.‘ Le Jozuaske prikazinďom: ‚Pre tire jakha dikhľal, so kerďa o RAJ, tumaro Del, kale duje kraľenge. Avke kerela o RAJ savore kraľišagenca, khatar tu predžaha. Ma daran tumen lendar, bo o RAJ, tumaro Del, pes korkoro marela vaš tumende.‘ Andre oda časos igen man modľinavas: ‚Ó, Adonaj, RAJEJA, tu chudňal te sikavel tire služobňikoske, savo sal baro the zoralo. Či hin mek varekhaj pro ňebos vaj pre phuv ajso del, savo kerďahas ajse bare the zorale skutki sar tu? Mangav tut, muk man te predžal te dikhel odi lačhi phuv, so hiňi pal o paňi Jordan, odi šukar brehengri phuv the o Libanon.‘ Ale o RAJ pre ma vaš tumende choľisaľiľa a na šunďa man avri. Phenďa mange: ‚Imar dos! Ma vaker mange buter pal oda. Dža upre pro verchos Pisga a rozdikh tut mištes pro severos, pro juhos, pro vichodos the pro zapados. Dikheha oda tire jakhenca, ale o Jordan na predžaha. Phen le Jozuaske, so te kerel, povzbudzin les a de les zor. Ov anglal kala manuša predžala o Jordan a andro ďeďictvos lenge rozďelinela odi phuv, so tu dikheha.‘ Paloda ačhiľam andre dolina paš o foros Bet-Peor.“ „Akana, Izraelona, šun o prikazi the o zakoni, so tumen sikavav te doľikerel, hoj te dživen a te džan te zalel e phuv, so tumen del o RAJ, o Del tumare dadengro. Ma dothoven ňič ke oda, so tumenge prikazinav, aňi ma odlen, ale doľikerena o prikazi le RAJESKRE, tumare Devleskre, so angle tumende thovav. Pre tumare jakha dikhľan, so o RAJ kerďa paš o verchos Peor, sar murdarďa dojekhes, ko lašarelas la modla Baal-Peor. Ale tumen, ko sanas pačivale le RAJESKE, adadžives mek dživen. Dikhen, sikavavas tumen o prikazi the o zakoni avke, sar mange prikazinďa o RAJ, miro Del, hoj len tumen te doľikeren the andre odi phuv, so džan te zalel. Mištes len doľikeren, bo oda avre narodenge sikavela tumaro goďaveripen the achaľuvipen. Bo sar on šunena pal savore prikazi the zakoni, phenena: ‚Kada baro narodos hino čačes igen goďaver.‘ Hin varekhaj ajso baro narodos, kaske lengre devla ulehas avke pašes, sar amenge hin o RAJ, amaro Del, kana ča ke leste vičinas? Hin varesave bare narodos ajse spravodľiva prikazi the predpisi, sar hin andre kada calo zakonos, so tumenge adadžives me dav? Dodikhen mištes pre oda, hoj te na bisteren, so pre peskre jakha dikhľan, a hoj oda te na našľol andral tumare jile, medik dživena. Sikaven pal oda tumare čhaven the le čhavengre čhaven. Leperen tumenge pro džives, sar ačhenas paš o verchos Choreb anglo RAJ, angle tumaro Del, sar mange phenďa: ‚An jekhetane savore mire manušen, hoj te šunen mire lava a te sikľon man te del pačiv pal calo lengro dživipen a te sikaven the lengre čhaven oda te kerel.‘ Sar akor geľan a ačhenas anglo verchos, so sas zaučhardo la bara kaľa chmaraha a e jag labolas dži o ňebos, o RAJ tumenca vakerelas andral e jag. Šunďan les te vakerel, ale na dikhľan les; šunďolas ča leskro hangos. Akor tumenge phenďa peskri zmluva, so prikazinďa, hoj la te doľikeren: o Deš prikazaňja, so pisinďa pro duj barune tabli. Akor mange o RAJ prikazinďa, hoj tumen te sikavav o prikazaňja the o zakoni, hoj len te doľikeren andre phuv, savi džan te zalel. Oda džives, sar o RAJ vakerelas tumenca andral e jag pro verchos Choreb, na dikhľan ňisavi podoba, vašoda dikhen pre oda, hoj te na keren binos: Ma keren ňisavi modlengri podoba, aňi podoba le muršeskri, aňi la džuvľakri, aňi podoba ňisave džviroskri, so hin pre phuv, aňi podoba le čiriklengri, so ľecinen pro ňebos, aňi podoba le džvirendar, so pes cirden pal e phuv, aňi podoba le ňisave ribengri, so hin andro paňi. A sar dikhena upre pro ňebos a dikhena o kham, o čhonoro the o čercheňa – savoro, so hin andro ňebos – ma den tumen te scirdel, hoj tumen lenge te klaňinen a te lašaren len. Se o RAJ, tumaro Del, len diňa savore narodenge tel calo ňebos. Ale tumen o RAJ zachraňinďa andral o Egipt, andral o jagalo bov. Iľa tumen avri, hoj te aven leskre manuša, avke sar oda hin the adadžives. Vaš tumenge pre ma o RAJ choľisaľiľa a iľa vera, hoj na predžava o Jordan a na džava andre odi lačhi phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, andro ďeďictvos. Me merava andre kadi phuv. Na predžava o Jordan, ale tumen predžana a zalena odi lačhi phuv. Dikhen mištes pre oda, hoj te na bisteren pre zmluva le RAJESKRI, tumare Devleskri, savi tumenca phandľa. Ma keren ňisavi podoba la modlakri, bo o RAJ, tumaro Del, oda tumenge zakazinďa. Se o RAJ, tumaro Del, hino sar e jag, so zlabarel savoro, hino žjarlivo Del. Sar avena imar but časos andre odi phuv a ela tumen čhave the vnuki, ma keren binos oleha, hoj tumenge kerena modla varesava podobaha. Bo oda ela nalačho andro jakha le RAJESKRE a oleha les choľarena. Vičinav adadžives sar švedkos o ňebos the e phuv pre tumende, hoj sig našľona pal e phuv, te man na šunena. Na dživena igen but andre phuv pal o Jordan, savi džan te zalel. Avena calkom zňičimen. O RAJ tumen roztradela maškar o narodi a avena ča frima maškar o narodi, maškar save tumen o RAJ ľidžala. Ode služinena le kaštune the barune devlenge, saven kerďa o manuš peskre vastenca a save na šunen, na dikhen, na chan aňi na voňinen. Ode rodena le RAJES, tumare Devles, a te les rodena cale tumare jileha the tumara dušaha, arakhena les. Sar avena andro baro pharipen a kada savoro pes tumenge ačhela, akor andro posledna dživesa avena pale ko RAJ, ke tumaro Del, a šunena les. O RAJ, tumaro Del, hino lačhejileskro Del; na omukela tumen aňi tumen na zňičinela, na bisterela pre zmluva, so phandľa la veraha tumare dadenca. Dophučen tumen pal ola čirlatune dživesa, so sas čirla angle tumende, kanastar o Del stvorinďa le manušes pre phuv; dophučen tumen pal jekh agor le ňeboskro dži pre aver, či pes vareso kajso baro varekana ačhiľa? Abo či pal kajso vareso vareko šunďa? Šunďa varesavo narodos le Devles te vakerel andral e jag, avke sar šunďan tumen, a paľis ačhiľa te dživel? Či iľa avri varesavo del peskre manušen andral aver narodos le skuškenca, le znameňjenca, le zazrakenca, le maribnaha, le skutkenca the la bara zoraha, avke sar oda kerďa angle tumare jakha o RAJ, tumaro Del, andro Egipt? Tumen oda dikhľan, hoj te prindžaren, hoj o RAJ hino Del a aver del nane, ča ov. Ov tumenge domukľa te šunel peskro hangos andral o ňebos, hoj tumen te sikavel. Pre phuv tumenge sikaďa e jag a andral e jag šunďan leskre lava. Ča vašoda, hoj kamelas tumare daden, peske kidňa avri the lengre potomken. Ov džalas tumenca a peskra bara zoraha tumen iľa avri andral o Egipt, hoj angle tumende te tradel avri le naroden, so tumendar hine bareder the zoraleder. Anďa tumen andre lengri phuv a diňa la tumenge andro ďeďictvos, avke sar oda hin adadžives. Leperen tumenge adadžives a šoha ma bisteren, hoj o RAJ hino Del pro ňebos the pre phuv. Aver del nane. Doľikeren leskre prikazaňja the zakoni, so tumenge adadžives dav, hoj tumenge the tumare potomkenge savoro te avel avri a hoj but te dživen andre phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del.“ Akor o Mojžiš diňa trin fori pal o Jordan pro vichodos, hoj ode šaj denašel sako, ko varekas murdarďa, te oda na kamľa te kerel a na sas leskro ňeprijaťeľis. Te denašľahas ode, ačhiľahas te dživel. Prekal o kmeňos Ruben ela o foros Becer pre pušťa pre uči phuv, prekal o kmeňos Gad o Ramot andro Gilead a prekal o kmeňos Menaše o Golan andro Bašan. Kada sas o zakonos, so o Mojžiš diňa le Izraelitenge. Kala hine o sveďectva, prikazaňja the zakoni, so o Mojžiš diňa le Izraelitenge, sar gele avri andral o Egipt a sas pal o Jordan andre dolina paš o Bet-Peor, andre phuv, kaj sas o amorejiko kraľis Sichon, savo kraľinelas andro Chešbon. O Mojžiš the o Izraeliti zviťazinde upral leste, sar avle avri le Egiptostar. Zaile leskri phuv the e phuv le kraľiskri Ogoskri andral o Bašan – e phuv le duje amorejike kraľengri pro vichodos le Jordanostar. Lengre phuva sas le Aroerostar, so hino paš e dolina Arnon, dži paš o verchos Sirjon (oda hin o Chermon) a caľi dolina Araba pro vichodos pal o Jordan dži paš o Londo moros tel o verchos Pisga. O Mojžiš zvičinďa savore Izraeliten a phenďa: „Šun, Izraelona, o prikazaňja the o zakoni, save adadžives tumenge savorenge phenav. Sikľon len a mištes len doľikeren! O RAJ, amaro Del, phandľa amenca pro verchos Choreb e zmluva. Kadi zmluva na phandľa o RAJ amare dadenca, ale amenca savorenca, ko sam adadžives kade. O RAJ tumenca vakerelas pro verchos muj-mujeha andral e jag. Me akor ačhavas maškar o RAJ the maškar tumende, hoj tumenge te phenav leskro lav, bo tumen daranas la jagatar a na geľan upre pro verchos. O RAJ phenďa: ‚Me som o RAJ, tiro Del, savo tut iľa avri andral o Egipt, andral o otroctvos. Na ela tut aver devla, ča jekh me! Na kereha tuke ňisavi modla aňi podoba olestar, so hin upre pro ňebos, tele pre phuv abo andro paňi telal! Na banďoha anglal lende aňi len na lašareha, bo me som o RAJ, tiro Del! Som o Del, o žjarlivo Del, savo vaš o bini le dadengre marel le čhaven dži andro trito the štarto pokoleňje ole dženengre, save man našťi avri ačhen. Ale o verno kamiben presikavav ezera pokoleňjenge, save man kamen a doľikeren mire prikazaňja. Na pheneha andral o muj ča avke o nav le RAJESKRO, tire Devleskro, bo o RAJ marela sakones, ko lela o nav le Devleskro zbitočňe andro muj! Doľiker o šabat, hoj les te pošvecines, sar tuke prikazinďa o RAJ, tiro Del! Šov dživesa kereha savori tiri buči, ale eftato džives hin o šabat prekal o RAJ, prekal tiro Del. Na kereha ňisavi buči aňi tu aňi tire čhave aňi tire čhaja aňi tire sluhi aňi tiro dobitkos aňi o cudzincos, savo dživel maškar tumende. Tire sluhi peske mušinen te odpočovinel avke sar tu. Ma bister, hoj salas otrokos andro Egipt a hoj o RAJ, tiro Del, tut odarik iľa avri peskre zorale vasteha. Vašoda tuke o RAJ, tiro Del, prikazinďa oda džives te doľikerel. De pačiv tira da the tire dades, hoj but te džives andre odi phuv, so tuke dela o RAJ, tiro Del! Na murdareha! Na kereha lubipen! Na čoreha! Na svedčineha klamišagoha pre aver manuš! Tire jakha te na žadinen ňič, so hin avreskro, te na žadinen aňi leskra romňa aňi leskro kher aňi leskri maľa aňi leskre sluhen aňi leskra gurumňa aňi leskre somaris aňi ňič aver, so patrinel avreske!‘ Kala lava phenďa o RAJ zorale hangoha savoredženenge pro verchos andral e jag, andral e kaľi chmara a ňič paše na dothoďa. Pisinďa len pro duj barune tabli a diňa len mange. Sar o verchos labolas la jagaha a tumen andral o kaľipen šunďan o hangos, avle ke ma savore tumare fajtakre vodci the phuredera. Phenďan: ‚O RAJ, amaro Del, amenge sikaďa peskri slava the zor a amen šunďam leskro hangos, so avelas avri andral e jag. Adadžives dikhľam, hoj o manuš šaj dživel, kajte leha vakerďa o Del. Soske amen akana te meras? Se adi bari jag amen chala. A te dureder šunaha o hangos le RAJESKRO, amare Devleskro, meraha. Šunďa vareko aver o hangos le džide Devleskro andral e jag avke sar amen a ačhiľa te dživel? Vašoda dža pašeder, Mojžiš, a šun savoro, so vakerela o RAJ, amaro Del. Paľis amenge pheneha savoro, so tuke o RAJ, amaro Del, phenela, a amen oda šunaha a keraha.‘ O RAJ šunďa tumare lava a phenďa mange: ‚Šunďom o lava kale manušengre, sar tuha vakerenas. Savoro phende mištes. Ko lenge oda thoďa pro jilo? Te len uľahas furt ajso jilo, hoj mandar te daran a te doľikeren savore mire prikazaňja the zakoni calo dživipen, hoj lenge the lengre čhavenge furt te avel savoro avri. Akana dža a phen lenge, hoj te džan andre peskre stani. Ale tu ačh kade paš mande a me tuke phenava savore prikazaňja the zakoni. Sikav le manušen, hoj len te doľikeren andre phuv, so lenge dav, hoj te el lengri.‘ Izraelitale, den tumenge pozoris pre oda, hoj te doľikeren savoro, so tumenge prikazinďa o RAJ, tumaro Del. Ma visaren tumen lestar aňi pre jekh sera aňi pre aver. Doľikeren savoro, so tumenge o RAJ, tumaro Del, phenďa, hoj tumenge te avel savoro avri a hoj but berš te dživen andre phuv, savi zalena.“ „O RAJ, tumaro Del, mange prikazinďa, hoj tumen te sikavav kala prikazaňja the zakoni, hoj len te doľikeren andre odi phuv, savi džan te zalel pal o Jordan. Te kamen but te dživel andre odi phuv, tumen, tumare čhave the tumare vnuki mušinen calo dživipen te del pačiv le RAJES a te doľikerel leskre prikazaňja the zakoni. Akor šun, Izraelona, a ker savoro pre oda, hoj len te doľikeres. Paľis tuke avela savoro avri andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos, a ačhela tutar baro narodos, sar tut diňa lav o RAJ, o Del tumare dadengro. Šun, Izraelona! O RAJ hin amaro Del, o RAJ hino jekh. Kameha le Rajes, tire Devles, andral calo tiro jilo, andral caľi tiri duša the andral caľi tiri zor. Kala lava, so tuke adadžives dav, ľikereha andre tiro jilo a sikaveha len tire čhaven; vakereha pal lende, sar bešeha andre tiro kher, sar džaha pro drom, sar džaha te pašľol the sar ušťeha. Priphand tuke len pro vast sar znameňje a pro čekat sar leperiben. Pisin len pro zarubňi tire khereskre the pre tire brani. Sar tut o RAJ, tiro Del, ľidžala andre phuv, pal savi la veraha diňa lav tire dadenge – le Abrahamoske, le Izakoske the le Jakoboske –, hoj tuke dela kadi phuv le lačhe the bare forenca, save tu na ačhaďal; o khera pherdžarde savore lačhipenenca, save andre na thoďal; o chaňiga, save na kopaľinďal avri; o viňici the o olivova sadi, save na sadzinďal. Sar olestar chaha a čaľoha, dikh mištes pre oda, hoj te na bisteres pro RAJ, savo tut iľa avri andral o Egipt, andral o otroctvos. Dara tut le RAJESTAR, tire Devlestar, leske služin a le vera ča andre leskro nav. Ma lašar avre devlen, le devlen andral aver narodi, save hine pašal tu. Bo o RAJ, tiro Del, savo hino maškar tumende, hino žjarlivo Del, a te kada kereha, choľisaľola a khosela tut tele pal e phuv. Ma pokušinen le RAJES, tumare Devles, avke sar oda kerďan andre Massa! Dikhen mištes pre oda, hoj te doľikeren o prikazaňja the o zakoni, so tumenge diňa o RAJ, tumaro Del. Ker oda, so hin lačho the čačo anglo RAJ, hoj tuke te avel savoro avri, sar džaha te zalel odi lačhi phuv, pal savi o RAJ diňa lav la veraha tumare daden, a hoj te trades avri tumare ňeprijaťeľen, avke sar o RAJ phenďa. Te varekana tutar phučela tiro čhavo: ‚Soske tumenge o RAJ, amaro Del, diňa te doľikerel ola prikazaňja the zakoni?‘ phen leske: ‚Samas otroka le Faraonoskre andro Egipt, ale o RAJ amen odarik ľigenďa avri peskre zorale vasteha. O RAJ angle amare jakha kerďa bare the strašna znameňja the zazraki pre calo Egipt, pro Faraonos the pre calo leskro kher. Iľa amen odarik avri, hoj amen te anel a te del amenge e phuv, pal savi diňa lav la veraha. O RAJ, amaro Del, amenge prikazinďa, hoj te doľikeras savore zakoni a te das les pačiv, hoj amenge te el furt mištes a hoj amen te ľikerel paš o dživipen avke sar adadžives. Te doľikeraha kala savore zakoni anglo RAJ, amaro Del, avke sar amenge prikazinďa, ela oda amaro spravodľišagos.‘ “ „Sar tut o RAJ anela andre phuv, so džas te zalel, a tradela avri anglal tute but naroden: le Amorejčanen, le Chetitanen, le Girgašejen, le Chivijen, le Perizejen, le Kanaančanen the le Jebusejen, efta naroden tutar bareder the zoraleder, a sar tuke len o RAJ dela andro vasta a domareha len, mušines te murdarel savore manušen. Ma ker lenca ňisavi zmluva a ma presikav lenge o jileskeriben. Ma av lenca veraduno, ma len lengre čhaven tire čhajenge abo lengre čhajen tire čhavenge. Bo te oda kereha, ta odcirdena tire čhaven le RAJESTAR, hoj te lašaren avre devlen. A o RAJ pre tumende igen choľisaľiľahas a sig tumen zničinďahas. Vašoda lenge keren kada: Lengre oltara čhiven tele, lengre sveta bara phageren, o kaštune slupi la Ašerakre čhinen tele a lengre avričhinde modli zlabaren. Se tumen san sveta manuša le RAJESKRE, tumare Devleskre. O RAJ peske tumen kidňa avri, hoj te aven leskre vzacna manuša maškar savore narodi pre phuv. O RAJ peske tumen na zakamľa a na kidňa avri vašoda, hoj sanas buter sar aver narodi, se sanas nekcikneder maškar o narodi pre phuv. O RAJ tumen iľa avri a cinďa avri peskre zorale vasteha andral o otroctvos, andral o vast le Faraonoskro, le egiptske kraľiskro, vašoda, bo tumen o RAJ kamelas a doľikerďa o lav, so la veraha diňa tumare daden. Vašoda džan, hoj ča o RAJ, tiro Del hino Del, verno Del, savo doľikerel peskri zmluva the peskro kamiben dži o ezeros pokoleňja olenge, ko les kamen a doľikeren leskre prikazaňja. Oles, ko les našťi avri ačhel, potrestinel a zňičinel. O RAJ na ela jileskro ke oda dženo, ko les našťi avri ačhel, ale takoj les vaš oda potrestinela. Vašoda doľiker o prikazaňja the o zakoni, so tuke adadžives dav.“ „Te šunena, doľikerena a dživena pal kala zakoni, o RAJ, tumaro Del, tumenca doľikerela e zmluva a presikavela tumenge o verno kamiben, avke sar la veraha diňa lav tumare daden. Kamela tumen, žehňinela tumenge a rozmnožinela tumen. Požehňinela tumen avke, hoj tumen ela but čhave, but uľipen pre maľa, zrnos, mol, olivovo olejos, but dobitkos the bakre andre odi phuv, pal savi la veraha diňa lav, hoj la dela tumare dadenge. Avena požehňimen buter sar aver narodi. Na ela maškar tumende ajso murš aňi džuvľi, saven našťi avel čhave, aňi ajso dobitkos, saveske našťi uľon cikne. O RAJ tumen chraňinela savore nasvaľibenendar a na domukela pre tumende ňisavo nasvaľiben ole džungale nasvaľibenendar, so dikhľan andro Egipt, ale domukela len pre sakoneste, ko tumen našťi avri ačhen. Zňičinen dojekhe narodos, saves o RAJ dela andre tumare vasta. Ma presikaven lenge ňisavo jileskeriben aňi ma lašaren lengre devlen, bo oda uľahas prekal tumende pasca! Ma gondoľinen tumenge: ‚Sar šaj tradas avri kale naroden? Se hine zoraleder amendar!‘ Ma daran lendar! Leperen tumenge pre oda, so kerďa o RAJ, tumaro Del, le Faraonoske the cale Egiptoske. Tumen korkore dikhľan, sar o RAJ peskre zorale vasteha kerďa ola bare zazraki the znameňja, savenca tumen o RAJ, tumaro Del, ľigenďa avri andral o Egipt. O RAJ kerela avke the le narodenca, savendar akana daran. A o RAJ pre lende bičhavela the le sršňen, medik na merena avri ola, ko ačhile a garude pes tumenge. Vašoda tumen lendar ma daran, bo tumenca hino o RAJ, tumaro Del. Ov hino baro a lestar pes kampel te daral. O RAJ, tumaro Del, anglal tumende tradela avri ole naroden jekh pal aver. Našťi len zňičinena savoren jekhvareste, hoj pes te na rozmnožinen pre tute o dziva džviri. O Raj tumenge dela tumare ňeprijaťeľen a kerela maškar lende baro zmetkos, medik na ena zňičimen. Dela tumenge andro vasta lengre kraľen, murdarena len a khosena lengre nava tele pal e phuv. Ňiko tumen na zaačhavela; zňičinena savoren. Lengre kaštune devloren zlabaren andre jag. Ma kamen lengro rup aňi somnakaj, so hin pre lende. Ma len tumenge ola veci, hoj tumen te na zachuden andre pasca, bo ola veci džungľon le RAJESKE, tumare Devleske. Ma len tumenge ola veci andro khera, hoj te na peren andro prekošiben avke sar the on. Igen tumenge mi džungľon, bo hine prekošle.“ „Doľikeren pačivalones dojekh prikazis, so tumenge adadžives phenav, hoj te dživen, hoj tumen te avel but čhave a te džan te zalel e phuv, pal savi diňa lav la veraha o RAJ tumare daden. Leper tuke, Izraelona, pre savore droma, sar tut o RAJ, tiro Del, ľidžalas saranda (40) berš pal e pušťa, hoj tut te pokorinel a te skušinel, hoj te sprindžarel, so tut hin andro jilo, či doľikereha leskre prikazaňja, abo na. Pokorinelas tut a domukelas, hoj te bokhaľos, ale paľis tut čaľarelas la mannaha, savi na prindžarehas aňi tu aňi tire dada. Aleha tut o RAJ sikavelas, hoj o manuš na dživel ča le marestar, ale dojekhe lavestar, so avel avri andral o muj le RAJESKRO. Tel kala saranda berš tuke o gada na čhingerisaľile a aňi o pindre na šuvľile. Le tuke andro jilo, hoj tut o RAJ, tiro Del, bararel avri avke, sar o dad bararel avri peskre čhas. Doľiker o prikazi le RAJESKRE, tire Devleskre; phir pal leskre droma a dara lestar! Se o RAJ, tiro Del, tut ľidžal andre lačhi phuv, kaj hin but paňa, chaňiga the prameňa, so aven avri andral o dolini the andral o verchi; andre phuv, kaj hin e pšeňica, o jačmeňis, o viňici, o figovňika, o granatoskre phaba, o olivovo olejos the o medos; andre phuv, kaj hin furt maro a ňič tuke na chibaľinela; kaj andro bara hin o trast a o verchi hine pherde le meďoha. Sar chaha a čaľoha, paľiker le RAJESKE, tire Devleske, vaš odi lačhi phuv, so tut diňa.“ „Den tumenge pozoris, hoj te na bisteren pro RAJ, pre tumaro Del, hoj te doľikeren leskre prikazi the o zakoni, so tumenge adadžives dav. Sar imar čaľona a ačhavena tumenge o šukar khera, andre save bešena; sar tumen ela but dobitkos the bakre, rup the somnakaj, a sar pes tumenge rozmnožinela savoro, so tumen hin, akor ma ačhen barikane andro jile a ma bisteren pro RAJ, pre tumaro Del, savo tumen iľa avri andral o Egipt, andral o otroctvos. Ov tumen ľidžalas pal e bari the strašno pušťa, kaj hine o jedovata sapa the o škorpijona, the pal o šuko than bi o paňi a diňa tumen o paňi andral e zoraľi skala. Pre pušťa tumen čaľarelas la mannaha, savi na prindžarenas tumare dada. Ov tumen pokorinelas a skušinelas, hoj tumenge paľis te presikavel o lačhipen. Vašoda tumenge šoha ma gondoľinen: ‚Kada barvaľipen dochudňam peskre vastenca the peskra zoraha.‘ Leperen tumenge pro RAJ, pre tumaro Del, bo ov tumen del zor te dochudel o barvaľipen, hoj te doľikerel e zmluva, so la veraha phandľa tumare dadenca, avke sar oda hin the adadžives. Ale te bisterena pro RAJ, pre tumaro Del, a visaľona ke aver devla, lašarena len a služinena lenge – adadžives tumenge phenav, hoj čačes merena. Avke sar o narodi, saven tumaro Del murdarela angle tumende, avke the tumen merena, bo na šunenas o hangos le RAJESKRO, tumare Devleskro.“ „Šun, Izraelona, adadžives predžaha prekal o Jordan, hoj te zňičines le naroden, so hine tutar bareder the zoraleder, a te zales lengre fori, so hine zorale the ohradzimen dži o ňebos. O manuša, le Anakoskre potomki, hine zorale the bare! Džanes pal lende a šunďal, so pes pal lende vakerel: ‚Ko pes šaj ačhavel le Anakenge?‘ Vašoda dikheha, hoj o RAJ, tiro Del, džala anglal tute sar e jag, so zlabarel savoro. Ov len zňičinela a pokorinela anglal tute; sar pre lende džaha, tradeha len avri a sig len zňičineha, avke sar tuke phenďa o RAJ. Sar len o RAJ, tiro Del, anglal tute tradela avri, paľis tuke ma gondoľin: ‚O RAJ man anďa te zalel kadi phuv, bo som čačipnaskro.‘ Bo o RAJ len anglal tute tradela avri vašoda, bo on hine binošna the nalačhe. Oda nane vaš tiro spravodľišagos aňi vaš oda, hoj keres mištes, ale vaš lengro nalačhipen tuke o RAJ del lengri phuv, bo kamel te doľikerel o lav, so la veraha diňa tire dadenge, le Abrahamoske, le Izakoske the le Jakoboske. Akor džan, hoj na vaš tiro spravodľišagos tuke o RAJ del kadi lačhi phuv, hoj la te zales. Se tu sal zoralejileskro narodos, so na kamel te šunel.“ „Leperen tumenge a šoha ma bisteren, sar pre pušťa choľarenas le RAJES, tire Devles. Vzburinenas tumen pro RAJ akorestar, sar avľan avri andral o Egipt, dži akor, medik na doavľan pre kada than. Choľarďan le RAJES pro verchos Choreb – avke choľisaľiľa, hoj tumen kamľa te murdarel avri. Sar geľom pro verchos, hoj te prelav o barune tabli la zmluvakre, so o RAJ tumenca phandľa, ačhiľom pro verchos saranda (40) dživesa the saranda rača. O maro na chavas a o paňi na pijavas. O RAJ mange diňa duj barune tabli, pre save sas le Devleskre angušteha pisimen savore lava, so tumenge o RAJ phenďa pro verchos andral e jag andre oda džives, sar tumen zgeľan. Pal o saranda dživesa the saranda rača mange o RAJ diňa duj barune tabli, o tabli la zmluvakre. O RAJ mange phenďa: ‚Ušťi, sig dža tele, bo tire manuša, saven anďal avri andral o Egipt, keren namištes. Igen sig pes visarde le dromestar, so lenge prikazinďom; kerde peske e modla.‘ A o RAJ mange mek phenďa: ‚Dikhav, hoj kala manuša hine čačes zoralejileskre a na kamen te šunel. Muk man, hoj len te zňičinav a te khosav lengro nav pal e phuv. Ale tutar kerava narodos zoraleder the bareder lendar.‘ Avke man visarďom a džavas tele pal o verchos, medik o verchos labolas la jagaha. Andro vasta mande sas o duj barune tabli la zmluvakre. A sar dikhavas, dikhľom, hoj kerďan binos anglal o RAJ, anglal tumaro Del. Kerďan tumenge la somnakuňa modla, la gurumňora. Sig tumen visarďan le dromestar, so tumenge prikazinďa o RAJ, tumaro Del. Avke čhiďom soduj tabli andral mire vasta pre phuv a anglal tumende len phagerďom. Paľis anglo RAJ peľom pre phuv avke sar angloda a saranda dživesa the saranda rača na chavas maro a na pijavas paňi vaš savore tumare bini, so kerďan, sar kerenas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka a choľarďan les. Daravas man le RAJESKRA bara choľatar, bo choľisaľiľa avke, hoj tumen kamľa te murdarel avri. No o RAJ man šunďa pale avri. O RAJ sas igen choľamen the pro Aron a kamľa les te murdarel, vašoda man mangavas the vaš leste. Iľom ola binošna somnakuňa gurumňora, so kerďan, a zlabarďom la andre jag. Paľis la phagerďom pro kotora a rozpučinďom la, medik latar na ačhiľa ča prachos. Paľis oda prachos čhiďom andro paňi, so avel tele le verchostar. Le RAJES choľarďan the andre Tabera, andre Massa the andre Kibrot-Hataava. Sar tumen o RAJ bičhaďa andral e Kadeš-Barnea, phenďa: ‚Džan a len tumenge odi phuv, so tumenge dav.‘ Ale vzburinďan tumen pro prikazis le RAJESKRO, tumare Devleskro; na pačanas leske aňi les na šunenas. Kanastar tumen prindžarďom, furt tumen vzburinenas pro RAJ. Me pašľuvas le mujeha pre phuv anglo RAJ saranda dživesa the rača, bo phenďa, hoj tumen zňičinela. Ko RAJ man mangavas kavke: ‚Ó, Nekbareder RAJEJA, ma zňičin tiro ďeďictvos, tire manušen, saven cinďal avri tira bara zoraha a iľal avri andral o Egipt tire zorale vasteha. Leper tuke pre tire služobňika: pro Abraham, pro Izak the pro Jakob, a ma dikh pre lengre bini, pre lengro nalačhipen the pre lengre zorale jile, hoj o Egipťana te na phenen: „O RAJ len iľa, hoj len te murdarel pre pušťa, bo len našťi avri ačhelas a našťi len doanďa andre odi phuv, pal savi len diňa lav.“ Se on hine tiro ďeďictvos, tire manuša, saven iľal avri andral o Egipt tire vasteha the tira bara zoraha.‘ “ „Akor mange o RAJ phenďa: ‚Rande tuke avri le barestar duj barune tabli, ajse, sar sas angloda, a av ke ma upre pro verchos. Ker the kaštuňi archa. Me upre pisinava ola lava, so sas pro ešebna tabli, save phagerďal. Paľis len thoveha andre archa.‘ Avke le akacijoskre kaštestar kerďom e archa a okresinďom duj barune tabli, ajse, sar sas angloda, a geľom upre pro verchos le tablenca andro vasta. O RAJ upre pisinďa o lava, so sas pro ešebna tabli, o Deš prikazaňja, so tumenge diňa pro verchos, sar tumenca vakerelas andral e jag andre oda džives, sar tumen zgeľan, a paľis len mange diňa. Avke avľom tele pal o verchos a thoďom o tabli andre archa, so kerďom. Akorestar hine ode, sar mange prikazinďa o RAJ.“ (Paloda o Izraeliti odgele le chaňigendar Bene-Jaakan andre Mosera. Ode muľa o Aron a parunde les. E rašajiko služba preiľa leskro čhavo o Eleazar. Odarik džanas andre Gudgoda a odarik andre Jotbata, andre phuv, kaj sas but prameňa the paňa. Akor peske o RAJ kidňa avri o kmeňos Levi, hoj te hordinel e archa le RAJESKRA zmluvakri, te služinel leske a te žehňinel andre leskro nav, avke sar oda hin dži adadžives. Vašoda o kmeňos Levi na chudňa ňisavi ďeďično phuv avke sar okla kmeňi. Korkoro o RAJ hino leskro ďeďictvos, avke sar leske phenďa o RAJ, tiro Del.) „Me ačhiľom upre pro verchos saranda (40) dživesa the saranda rača avke sar the angloda. A o RAJ man the akana šunďa avri, bo imar tumen na kamľa te murdarel avri. Phenďa mange: ‚Ušťi a ľidža le manušen pre lengro drom, hoj te zalen odi phuv, pal savi phenďom la veraha, hoj la dava tumare dadenge.‘ Izraelona, so tutar akana kamel o RAJ, tiro Del? Ča ada, hoj te daras le RAJESTAR, te phires pal savore leskre droma, te kames les, te služines leske cale jileha the dušaha a te doľikeres leskre zakoni the prikazaňja, so tuke adadžives dav, hoj mištes te džives. Le RAJESKRO, tire Devleskro, hin o ňebos the o nekučeder ňebos, e phuv the savoro, so upre hin. Ale le RAJESKRO kamiben ke tire dada sas ajso zoralo, hoj peske maškar savore aver narodi kidňa avri lengre potomken, tumen, avke sar oda hin adadžives. Vašoda akanastar obrezinen tumare jile a preačhen te avel zoralejileskre. Se o RAJ, tumaro Del, hino RAJ pre rajende the Del pre devlende. Hino baro, zoralo the užasno, na chudel paš ňikaste buter a na del pes te prepočinel. Zaačhel vaš e širota the vaš e vdova, kamel le cudzincos a del les maro the gada. Vašoda kamen the le cudzincen, bo the tumen sanas cudzinci andro Egipt. Daran tumen le RAJESTAR, tumare Devlestar, leske služinen, ľikeren tumen lestar a len vera ča andre leskro nav. Lašaren les, bo ov hino tumaro Del a pre tumare jakha dikhľan ola bare the užasna zazraki, so prekal tumende kerďa. Sar tumare dada gele andro Egipt, sas eftavardeš (70) džene, ale akana tumendar o RAJ, tumaro Del, kerďa ajci but sar o čercheňa pro ňebos.“ „Kamena le RAJES, tumare Devles, a calo dživipen doľikerena leskre zakoni, prikazaňja the sikavibena. Ma bisteren adadžives, hoj tumare čhave na dikhle a na predžiďile oda, sar tumen o RAJ, tumaro Del, bararelas avri. Dikhľan le RAJESKRI slava, leskri zor the leskro zoralo vast, the leskre znameňja the leskre skutki, so kerďa le Faraonoske, le egiptske kraľiske the caľa leskra phuvake. Tumen dikhľan, sar o RAJ zňičinďa la egiptska armada lakre grajenca the verdanenca, sar la začhiďa le paňeha andro Lolo moros, sar pal tumende denašenas, a sar la o RAJ zňičinďa, avke sar oda hin dži adadžives. Tumen džanen, so prekal tumende kerďa o RAJ pre pušťa angloda, sar avľan kade. Dikhľan the oda, so kerďa le Datanoha the le Abiramoha, le Eliaboskre čhavenca, sar e phuv phundraďa o muj a chaľa len lengre famelijenca, stanenca the savorenca, save pes lenca vzburinde. Tumen korkore dikhľan pre tumare jakha savore bare skutki, save kerelas o RAJ. Doľikeren dojekh prikazis, so tumenge adadžives dav, hoj te aven zorale te predžal o Jordan, a te zalen e phuv, andre savi džan, a hoj te dživen but andre odi phuv, pal savi o RAJ diňa lav, hoj la dela tumare dadenge the lengre potomkenge – odi phuv, kaj čuľal o thud the o medos. Odi phuv, so džan te zalel, nane sar o Egipt, andral savo avľan avri. Ode sadzinenas o semena a kerenas phari buči, hoj te dochuden o paňi pro maľi. Ale andre kadi phuv, so džan te zalel, hine brehi the dolini. Pijel o paňi le ňeboskre brišindeskro. O RAJ, tumaro Del, pes pal late starinel a leskre jakha pre late dikhen calo berš. Te čačes šunena mire prikazi, so tumenge adadžives dav, hoj te kamen le RAJES, tumare Devles, a te služinen leske cale jileha the dušaha, dava pre phuv o brišind jesone the jarone, andre lačho časos, hoj tumen te avel o zrnos, e mol the o olejos. Dava the e čar pro maľi prekal tumaro dobitkos a tumen chana a čaľona. Den tumenge pozoris, hoj pes tumare jile te na den te odcirdel, hoj te na oddžan te služinel avre devlenge a te lašarel len. Te pes oda ačhiľahas, o RAJ pre tumende igen choľisaľiľahas. Phandľahas andre o ňebos, hoj te na del o brišind a e phuv te na anel o uľipen a hoj tumen sig te meren avri andre odi lačhi phuv, so tumenge del o RAJ. Ľikeren kala lava andre tumare jile the tumare goďa; priphanden len tumenge pro vasta the pro čekat sar leperiben. Sikaven pal oda tumare čhaven a vakeren lenge, či bešena andro kher abo džana pro drom, či pašľona pro hadžos abo ušťena. Pisinen len pro zarubňi tumare kherengre the pre tumare brani, hoj tumen the tumare potomki te dživen but andre odi phuv, pal savi o RAJ diňa lav la veraha, hoj la dela tumare dadenge. Dživena ode ajci but, medik ča o ňebos ela upral e phuv. Te doľikerena savore kala prikazaňja the zakoni, so tumenge dav, te kamena le RAJES, tumare Devles, a kerena savoro pal leskri voľa a ľikerena tumen lestar, paľis o RAJ anglal tumende tradela avri savore kala narodi a zalena o phuva, so hine le narodengre, so hine bareder the zoraleder tumendar. Dojekh than, pre savo uštarela tumaro pindro, ela tumaro. Tumari phuv ela la pušťatar pro juhos dži paš o Libanon pro severos, le bare paňestar Eufrat pro vichodos dži paš o Stredozemno moros pro zapados. Ňiko anglal tumende na obačhela. O RAJ, tumaro Del, kerela, hoj pes tumendar te daran o manuša pal caľi phuv, kaj džana, avke sar tumenge phenďa. Adadžives anglal tumende thovav o požehnaňje abo o prekošiben: Te doľikerena o prikazaňja le RAJESKRE, tumare Devleskre, so tumenge adadžives dav, avena požehňimen. Ale te o prikazaňja le RAJESKRE, tumare Devleskre, na doľikerena a visarena tumen le dromestar, so tumenge prikazinďom, a chudena te lašarel avre devlen, saven na prindžaren, avena prekošle. Sar tumen o RAJ, tumaro Del, ľidžala andre odi phuv, so džan te zalel, tumen vakerena o požehnaňje pal o verchos Gerizim a o prekošiben pal o verchos Ebal. Avke sar džanen, kala duj verchi hine zapadňe le Jordanostar, paš le Morehoskre bare stromi, pre phuv le Kanaančanengri, so dživen andre dolina Araba paš o foros Gilgal. Akana predžan o Jordan, hoj te džan a te zalen odi phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del. Sar la zalena a bešena andre, mištes dodikhen pre oda, hoj te doľikeren savore prikazaňja the zakoni, so tumenge adadžives dav.“ „Kala zakoni the prikazaňja mušinen te doľikerel a te kerel, medik dživena andre odi phuv, so tumenge del o RAJ, o Del tumare dadengro. Calkom zňičinen savore thana pro verchi, pro brehi the tel dojekh zeleno stromos, kaj lašarenas peskre devlen ola narodi, saven tumenge zalena. Lengre oltara čhiven tele, lengre sveta slupi phageren, la Ašerakre kaštune slupi labaren a le devloren čhinen tele, hoj len imar šoha pre ola thana te na lašaren. Ale tumen ma lašaren avke le RAJES, tumare Devles, sar on lašaren peskre devlen! Bo o RAJ, tumaro Del, peske savore tumare kmeňengre thanendar kidela avri ča jekh than, kaj o manuša avena, hoj te lašaren leskro Nav. Ode leske anena o labarde obeti the o aver obeti, o ďesjatki, o dari, so anen korkore pestar abo pal save diňan lav le RAJES, a the le ešebnen le dobitkostar the le bakrendar. Ode anglo RAJ, tumaro Del, chana tumare famelijenca a radisaľona savorestar, so tumare vastenca kerďan, bo o RAJ, tumaro Del, tumen andre oda požehňinďa. Ma keren avke, sar amen keras adadžives. Dži akana sako kerelas avke, sar peske gonďoľinelas, hoj oda hin lačho. Bo mek na san andre odi phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, kaj dživena andro smirom. Ale predžana o paňi Jordan a bešena andre odi phuv, savi tumenge del o RAJ, tumaro Del, hoj te avel tumari. Ov tumen chraňinela savore tumare ňeprijaťeľendar, hoj te dživen andro smirom. O RAJ peske kidela avri jekh than, kaj ela lašardo. Ode leske mušinen te anel savoro, so tumenge prikazinav: o labarde obeti the aver obeti, o ďesjatki, o dari the savoro nekfeder, pal soste diňan lav, hoj dena le RAJESKE. Radisaľon anglo RAJ, tumaro Del, tumare čhavenca, tumare čhajenca, tumare sluhenca the tumare služkenca the le Levitenca, save bešen andre tumare fori, saven nane jekhetane tumenca o ďeďično kotor andre phuv. Ma obetinen o labarde obeti ode, kaj ča tumen kamena. Obetinen len ča pre oda jekh than, savo peske o RAJ kidela avri andre jekh tumaro kmeňos, a ode keren savoro, so tumenge prikazinav. A kana ča kamena, šaj murdarena tumare džviren andre tumare fori a šaj chana ajci mas, keci tumenge požehňinela o RAJ. Savore tumendar šaj olestar chan, o nažužo the o žužo manuš, avke sar te chaľanas jeleňis abo antilopa. Ča lengro rat ma chan; čhoren les avri pre phuv sar paňi. Andre tumare fori našťi chan e ďesaťina tumare zrnostar, muštostar, olejostar, aňi ešebne tumare dobitkostar abo tumare bakrendar, aňi ňisavo daros, so den lav korkore tumendar abo pal savo diňan lav le RAJES, aňi ňisave avre obetendar. Tumen, tumare čhavore, tumare sluhi, tumare služki the o Leviti, save dživen andre tire fori, šaj chan kala obeti ča anglo RAJ, tumaro Del, pre oda than pro lašariben, so peske kidňa avri o RAJ, tumaro Del. Ode radisaľona anglo RAJ, tumaro Del, savorestar, so tumare vastenca kerďan. Den tumenge pozoris pre oda, hoj te na bisteren pro Leviti, medik bešena andre kadi phuv. Sar o RAJ, tumaro Del, tumen dela bareder phuv, avke sar tumen diňa lav, a phenena tumenge: ‚Kamas te chal mas,‘ ta šaj chan mas ajci, keci kamena. Te ela tumendar dur oda than pro lašariben, so peske kidela avri o RAJ, tumaro Del, šaj murdaren a chan ode, kaj bešen, ajci keci kamen; šaj chan andral o dobitkos the andral o bakre, so tumenge diňa o RAJ – avke sar tumenge phenďom. Šaj olestar chan o nažuže the o žuže manuša, avke sar te chaľanas jeleňis the antilopa. Ale šoha ma chan lengro rat, bo o rat hin o dživipen. Vašoda ma chan o mas le dživipnaha. Ma chan o rat, ale čhoren les avri pre phuv sar paňi. Ma chan les, hoj tumenge the tumare čhavenge te avel andro dživipen savoro avri, bo kerena oda, so hin lačho anglo jakha le RAJESKRE. Ale o sveta dari the o dari, pal save diňan lav le RAJES, lena a ľidžana pre oda than, so peske kidela avri o RAJ. O labarde obeti, o mas the o rat anena pro oltaris le RAJESKRO. O rat le obetendar čhoren avri pro oltaris, ale o mas šaj chan. Doľikeren a šunen savore kala lava, so tumenge prikazinav. Te kerena oda, so hin lačho the pre dzeka le RAJESKE, tumare Devleske, ela tumenge the tumare čhavenge furt mištes andro dživipen.“ „Sar anglal tumende o RAJ, tumaro Del, zňičinela savore naroden, saven džan te zalel, akor tumen zabešena andre lengri phuv. Sar ena anglal tumende zňičimen, mištes tumenge den pozoris, hoj tumen te na zachuden andre pasca, sar hine zachudle on. Ma phučen pal lengre devla a ma phenen: ‚Sar kala narodi lašarenas peskre devlen? Aven keras avke the amen!‘ Ma lašaren le RAJES, tumare Devles, avke sar on peskre devlen, bo on keren všelijaka džungale veci, so o RAJ našťi avri ačhel. Se mek the peskre čhaven the čhajen obetinen andre jag.“ „Keren savoro, so tumenge prikazinďom. Ma priden ke oda ňič aňi olestar ňič ma odlen. Te maškar tumende ela prorokos abo vareko, ko džal o sune a džanel len te phenel avri, a ov tumenge sikavela znameňje abo kerela zazrakos, a te oda znameňje abo zazrakos, pal savo phenďa, pes ačhiľahas, a te oda prorokos tumenge phenďahas: ‚Džas pal aver devla, saven na prindžaras, a služinas lenge,‘ ma šunen les. Bo oda o RAJ, tumaro Del, tumen skušinel, hoj te džanel, či kamen le RAJES, tumare Devles, cale jileha the caľa dušaha. Phiren pal o RAJ, tumaro Del, a daran lestar. Doľikeren leskre prikazi, šunen leskro hangos a ľikeren tumen lestar! Oda prorokos abo oda, ko džal o sune, mušinel te merel, bo tumen kamľa te marel upre pro RAJ, pre tumaro Del, savo tumen iľa avri andral o Egipt a cinďa avri andral o otroctvos. Kamľa tumen te scirdel tele pal o drom, pal savo tumenge o RAJ, tumaro Del, phenďa te džal. Kavke pes tumendar odlela o nalačhipen.“ „Te tut tiro phral, tiro čhavo, tiri čhaj, tiri romňi abo tiro nekfeder prijaťeľis kamela te scirdel, hoj te lašares avre devlen, a phenela, hoj te džas te lašarel avre devlen (saven tumen aňi tumare dada na prindžarenas, le narodengre devlen, save bešen pre phuv pašal tumende jekhe agorestar dži ke aver agor), ma domuk leske aňi les ma šun. Ma presikav leske ňisavo jileskeriben, aňi te na avel tuke vaš leske pharo a ma garuv les andre. Mušines les te murdarel! Av ešebno, ko lela o bar a čhivela les andre leste. Paľis savore manuša mi len o bara a mi čhiven andre leste. Murdarena les le barenca, bo tut kamľa te odcirdel le RAJESTAR, tire Devlestar, savo tut iľa avri andral o Egipt, andral o otroctvos. Sar pes pal oda dodžanena savore Izraeliti, darana pes a ňiko imar na kamela te kerel ajso nalačhipen.“ „Te tumen došunena pal varesavo foros ole forendar, kaj tumenge o RAJ, tumaro Del, diňa te bešel, hoj varesave nalačhe manuša maškar tumende vakeren a kamen le manušen andre tumaro foros te scirdel le lavenca: ‚Aven džas te lašarel avre devlen,‘ (le devlen, saven na prindžaren). Te oda šunena, mištes tumen dophučen a roden avri, či oda hin o čačipen. A te pes sikaďahas, hoj hin o čačipen, hoj ola manuša maškar tumende kerde oda džungipen, mušinen la šabľaha te murdarel sakones andre oda foros; mušinen oda foros calkom te zňičinel – le manušen the le dobitkos. Paľis savore lengre veci anen pro foroskro pľacos a zlabaren oda foros the savoro, so hin andre, avke sar labarďi obeta le RAJESKE, tumare Devleske. Oda foros mušinel te ačhel pro furt zburaňiskos a ňiko les našťi pale ačhavel. Ňisave veci, so sas dine le Devleske, hoj te aven zňičimen, te na lel ňiko aňi andro vast, hoj te preačhel e choľi le RAJESKRI a hoj tumenge te presikavel o jileskeriben the o lačhipen. Bo tumendar kerela baro narodos avke, sar diňa lav la veraha tumare daden, te šunena o hangos le RAJESKRO, tumare Devleskro, a te doľikerena savore leskre prikazi, so tumenge adadžives dav, a te kerena oda, so hin lačho anglo RAJ, angle tumaro Del.“ „Tumen san čhave le RAJESKRE, tumare Devleskre. Sar ľikeren o smutkos pal o manuš, savo muľa, ma čhingeren tumen aňi tumen ma hoľinen upral o čekat, avke sar keren aver manuša, bo tumen san sveta manuša le RAJESKRE, tumare Devleskre. Ov tumen peske kidňa avri savore avre narodendar pre phuv, hoj te aven leskre manuša.“ „Ma chan ňič, so hin nažužo le Devleske. Kala hine o džviri, saven šaj chan: la gurumňa, le bakres, la koza, le jeleňis, la gazela, la sarna, le kozorožcos, la antilopa, le dzive bakres the la dziva koza. Šaj chan savore džviren, save prežuvinen e čar a saven hin o kopita rozďelimen pro duj. Ale našťi chan la ťava, le zajacos the le damanos. Kala džviri prežuvinen e čar, ale nane len kopita rozďelimen pro duj, vašoda hine nažuže. Aňi bales našťi chan, bo kajte les hin o kopita rozďelimen pro duj, ale na prežuvinel e čar, hino tumenge nažužo. Našťi chan leskro mas aňi tumen našťi chuden le murdale balestar. Savore džide džvirendar, so dživen andro paňi, šaj chan ola, saven hin plutvi the šupini. Ale našťi chan ola, saven nane šupini the plutvi. Hine tumenge nažuže. Šaj chan savore žuže čiriklen. Savoro hmizos, so ľecinel, hino tumenge nažužo; našťi les chan. Savore žuže čiriklen šaj chan. Ma chan ňisavi zdochľina. Šaj la den le cudzincoske, savo dživel maškar tumende; ov la šaj chal abo šaj bikenel avre cudzincoske. Ale tumen san sveto narodos le RAJESKE, tumare Devleske. Na tavena la terňa kozica andre lakra dakro thud.“ „Sako berš thov pre sera e ďesaťina le uľipnastar, so tuke barola pro maľi. Pre oda than, so peske kidňa avri o RAJ, tiro Del, chaha anglal leste e ďesaťina tire zrnostar, tira neva moľatar, tire olivove olejostar the le ešebnes tire dobitkostar the tire bakrendar, hoj te sikľos te daral le RAJESTAR pro furt. Te oda than, kaj hino lašardo o nav le RAJESKRO, hino tumendar dur, hoj ode te ľidžas e ďesaťina olestar, so tuke požehňinďa o RAJ, paľis ker kada: Biken oda vaš o love. Paľis le ola love a ľidža pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, tumaro Del. Ode tuke vaš ola love cin savoro, so kames: o dobitkos, o bakre, e mol, o aver pijiben the savoro, so ča kames. Paľis ode cha anglal o RAJ, tiro Del, a radisaľuv tira famelijaha. Ma zamuk a ma bister pro Levitas, savo bešel andre tiro foros, bo nane les ďeďično kotor andre phuv. Pro koňec dojekhe trite beršeske ľidža a thov caľi ďesaťina ole beršeskre uľipnastar andre tire fori. Avke šaj aven ode o Leviti, saven nane o kotor la phuvatar aňi ďeďictvos, abo o cudzinci, o široti abo o vdovi, save bešen andre tire fori. Mi chan čales olestar, hoj tut te požehňinel o RAJ, tiro Del, andre dojekh buči, so kereha tire vastenca.“ „Pro koňec dojekhe eftate beršeske hin o časos, kana musaj te odmukel savorenge, so ile kečeň. Kavke oda kampel te kerel: Sako, ko diňa kečeň avre Izraelitas, odmukela leske oda, so leske kamelas. Našťi mangel pale o love, bo o RAJ korkoro diňa avri, hoj pes te odmukel oda, so pes diňa kečeň. Le cudzincostar šaj les pale oda, so les diňal kečeň, ale tire phraleske oda odmuk. Na ela maškar tumende čoro manuš, bo andre odi phuv, so tuke sar ďeďictvos del o RAJ, tiro Del, hoj la te zalen, tut igen požehňinela, te mištes šuneha le RAJES, tire Devles, a te doľikereha savore prikazaňja, so tuke adadžives dav. Bo o RAJ, tiro Del, tut požehňinela, avke sar diňa lav, a tu deha kečeň but naroden, ale ňiko tumendar na lela kečeň avre narodendar. Tumen vladňinena upral aver narodi, ale on upral tumende na vladňinena. Te varesavo Izraelitas ela čoro andre varesavo foros andre odi phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, ma phand angle leste tiro jilo aňi tiro vast, ale pomožin leske. Ale av ke leste ščiro, phundrav tiro vast a de les kečeň oda, so leske kampel. Ale de tuke pozoris pre oda, hoj tut te na el andro jilo kajso nalačho gondoľišagos, hoj tuke pheneha: ‚Pašes hin o eftato berš, o berš, so pes savoro odmukel,‘ hoj te na phandes andre tiro jilo avke, hoj les na deha ňič. Bo akor ov vičinďahas ko RAJ a uľahas pre tute binos. De les ščirones, a te na avel tuke pharo andro jilo vaš oda, hoj les vareso des, bo o RAJ, tiro Del, tut požehňinela andre savoreste, so kereha tire vastenca. O čore manuša ena furt maškar tumende, vašoda tuke prikazinav: ‚Andre tumari phuv de ščirones le čore manušes the oles, kas nane.‘ “ „Te vareko le Izraelitendar pes tuke bikenela sar otrokos, či murš abo džuvľi, služinela tuke šov berš, ale pro eftato berš les mušineha te premukel. Sar les premukeha, ma muk les te džal het avke, hoj les na deha ňič. De les ščirones olestar, soha tut požehňinďa o RAJ, tiro Del: tire stadostar, tire zrnostar the tira moľatar. Ma bister pre oda, hoj salas otrokos andro Egipt a hoj tut o RAJ, tiro Del, cinďa avri. Vašoda tuke adadžives oda prikazinav. Ale te o otrokos phenela: ‚Na kamav adarik te džal het,‘ bo pes zakamľa andre tu the andre tiri famelija a hin leske mištes paš tu, akor les mušines te anel paš o vudar a ode leske pre zarubňa premar o kan la suvaha. Avke ela calo leskro dživipen tiro otrokos. Kavke ker the la otrokiňaha. Te na el tuke pharo te premukel le otrokos, bo oda, hoj tuke šov berš služinelas, sas prekal tu igen mištes a molas tut duvar frimeder, sar te iľalas pre buči robotňikos. Ker oda a o RAJ, tiro Del, tut požehňinela andre savoreste, so kereha.“ „Dojekhe ešebne samcos, so uľola le dobitkostar abo le bakrendar, mušines te del le RAJESKE, tire Devleske. Ňisave ešebne bikoha na kereha buči a ňisave ešebne bakres na strihineha. Sako berš len chaha tira famelijaha anglal o RAJ, anglal tumaro Del, pre oda than, so peske korkoro kidela avri. Ale te oda ešebno džviros ela varesar chibno: Te ela koro, bango, abo te leste ela vareso aver, našťi les obetines le RAJESKE, tire Devleske. Chana les andre tumare khera. O nažuže the o žuže manuša, sar pes chal e gazela abo o jeleňis. Ale našťi chas o rat ole džviroskro; čhoreha les avri pre phuv sar o paňi.“ „Andro čhon Abib ma bister te oslavinel e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, tire Devleske. Bo andre oda čhon tumen o RAJ, tumaro Del, prekal e rat iľa avri andral o Egipt. E Patraďakri obeta tire stadostar abo tire dobitkostar an le RAJESKE, tire Devleske, pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, hoj les ode te lašaren. Ma cha ola obetaha maro le kvasoha. Efta džives chaha mare bi o kvasos, o maro le trapišagoskro, bo andre dar denašehas avri andral o Egipt, hoj tuke te leperes calo tiro dživipen pre oda džives, sar avľal avri andral o Egipt. Efta džives te na el ňikas tumendar andre tumari phuv kvasos. Ma muk dži tosara ňič ole masestar, so ela obetimen rači pro ešebno džives. E Patraďakri obeta našťi anes andre ňisavo aver foros, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, ale ča pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, tumaro Del, hoj les ode te lašaren. E Patraďakri obeta aneha rači, sar zaperel o kham, andre oda časos, sar avenas avri andral o Egipt. Odi obeta pek a o mas cha pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, tumaro Del, hoj les ode te lašaren. Tosara aveha pale andre tiro stanos. Šov džives chaha o mare bi o kvasos a eftato džives tumen savore zdžana pre pačiv le RAJESKE, tumare Devleske, hoj les te lašaren. Oda džives ma keren ňisavi buči.“ „Rachin efta kurke le časostar, sar chudeha te košinel le kosakoha e pšeňica. Paľis oslavineha o inepos le Kurkengro pre pačiv le RAJESKE, tire Devleske, a olestar, soha tut požehňinela o RAJ, tiro Del, jilestar aneha o daros pal oda, keci tuke o RAJ požehňinďa. Radisaľuv anglo RAJ, angle tiro Del, pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, hoj les ode te lašaren. Radisaľuv tu, tire čhave the tire čhaja, tire sluhi the tire služki, o Leviti, save bešen andre tiro foros, the o cudzinci, o široti the o vdovi, save hine paš tute. Ma bister pre oda, hoj salas otrokos andro Egipt, vašoda mištes doľiker kala zakoni a dživ pal lende.“ „Sar skideha o uľipen le zrnostar the le hroznostar, paľis oslavin o inepos le Stankengro efta džives. Radisaľuv pre odi oslava tu, tire čhave the tire čhaja, tire sluhi the tire služki, o Leviti the o cudzinci, o široti the o vdovi, save bešen paš tute. Efta džives oslavin kada inepos pre pačiv le RAJESKE, tire Devleske, pre oda than, so peske kidela avri o RAJ. Igen radisaľuv, bo o RAJ tut požehňinela, ela tut baro uľipen a avela tuke avri savoro, so kereha. Trival andro berš pes dojekh murš mušinel te sikavel anglo RAJ, angle leskro Del, pre oda than, so peske kidela avri o Del: pro inepos le Marengro bi o Kvasos, pro inepos le Kurkengro the pro inepos le Stankengro. A ňiko našťi avel anglo RAJ prazdne vastenca. Sako tumendar mi obetinel ajci, keci leske o RAJ, leskro Del, požehňinďa.“ „Andre savore fori, so o RAJ, tumaro Del, del tumare kmeňenge, tumenge ačhaven sudcen the uradňiken. Ola murša mušinena te sudzinel le manušen čačipnaha. Ma previsar o čačipen pro sudos. Ma dikh pro manuš, ale sudzin pal oda, so ko kerel. Ma de tut te prepočinel le manušeske, bo oda korarel o jakha le goďaverengre a previsarel o lava le čačipnaskre manušengre. Ker savoro, hoj te rodes o spravodľišagos a ča o spravodľišagos, hoj te džives a te zales e phuv, so tuke del o RAJ, tiro Del.“ „Sar ačhavena oltaris le RAJESKE, tumare Devleske, našťi paše thoven o kaštuno slupos la Ašerakro. Ma ačhaven aňi ňisavo baruno slupos, bo o RAJ, tumaro Del, oda našťi avri ačhel.“ „Ma obetin le RAJESKE, tumare Devleske, bikos abo bakres, saven hin varesavi chiba, bo kada o RAJ, tiro Del našťi avri ačhel. Šaj pes ačhel, hoj andre varesavo foros, so tumenge diňa o RAJ, tumaro Del, pes arakhela murš abo džuvľi, save anglo RAJ, angle tumaro Del, kerena varesavo nalačhipen a aleha na doľikerena leskri zmluva, visarena pes le RAJESTAR a služinena avre devlenge abo le khameske, le čhonoreske, abo le čercheňenge, kajte lenge oda zakazinďom. Sar pal oda šuneha abo te tuke vareko pal oda phenela, dodžan tut, či oda hin čačipen, hoj ajso džungipen vareko kerďa andro Izrael. Te oda ela čačes avke, oles, ko kada nalačhipen kerďa, či oda ela murš abo džuvľi, le avri andral o brani le foroskre a murdar ole manušes le barenca. Te pre leste svedčinena duj abo trin švedki, mušinel te el murdardo. Te ela ča jekh švedkos, našťi les murdares. Ola švedki mi čhiven o bara andre leste ešebna a paľis okla manuša. Kavke tumendar odleha o nalačhipen.“ „Te ela vareso igen pharo prekal tumende te rozsudzinel: o murdaripen, o vesekedišagi, abo te vareko zraňinela avre dženes – varesavo dokeriben andre tumaro foros – akor oleha dža pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, tumaro Del. Ode dža ko levitska rašaja the ko sudcas, savo hin andre oda časos pro urados, a phuč lendar, sar oda kampel te sudzinel, a on tuke phenena, so te kerel. Paľis ker savoro a ľiker tut pal oda, so tuke phenena a sikavena pre oda than, so peske kidela avri o RAJ. Doľiker lengre lava, ker savoro avke, sar rozsudzinena, a ma visar tut olestar. Ale te vareko na kamela oda te doľikerel a na šunela le rašas, abo le sudcas, savo ode služinel le RAJESKE, tire Devleske, ajso manuš mi merel. Kavke odleha o nalačhipen le Izraelostar. Mi šunen pal oda savore manuša, hoj pes te daran a te na keren imar ajso nalačhipen.“ „Sar džana andre phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, zalena la, bešena ode a akor phenena: ‚Ačhavas peske kraľis avke, sar oda keren aver narodi pašal amende.‘ Dodikhen pre oda, hoj te ačhaven oles, kas peske kidela avri o RAJ, tumaro Del. Mušinel oda te el vareko tumendar. Našťi oda el cudzincos, savo nane tumaro phral. O kraľis peske našťi skidel but grajen a našťi bičhavel le manušen pale andro Egipt, hoj odarik peske te anel buter grajen. Bo o RAJ tumenge phenďa: ‚Šoha tumen ole dromeha ma visaren pale!‘ Našťi peske skidel but romňijen, bo aleha pes visarela le RAJESTAR; aňi peske našťi skidel but rup abo somnakaj. Sar ačhela kraľiske, mušinel peske te prepisinel o zakonos andral o zvitkos, pre savo dodikhen o levitska rašaja. Mi el oda zvitkos le zakonoskro paš leste, hoj peske andral te genel, medik dživela, a hoj te sikľol te daral le RAJESTAR, peskre Devlestar, a te doľikerel savore lava the prikazi ole zakonoskre. Te kada kerela, na gondoľinela pal peste, hoj hino feder sar savore manuša andral o Izrael, a na visarela pes le zakonostar aňi pre jekh sera aňi pre aver. Avke the ov the leskre potomki kraľinena andro Izrael pro furt.“ „Le levitske rašajen, oda hin calo kmeňos Levi, na ela andro Izrael ňisavo kotor aňi ďeďictvos. Dživena le RAJESKRE jagale obetendar, bo ada hin lengro ďeďictvos. Na ela len ďeďictvos avke sar avre kmeňen. Lengro ďeďictvos ela korkoro o RAJ, avke sar lenge phenďa. Kecivar o manuša obetinena bikos abo bakres, le rašajen hin pravos le obetendar te chudel kada: e angluňi čang, e sanka the e džombra. Dena lenge o ešebno tumare zrnostar, tumare muštostar, tumare olejostar the tumara bakraňa vlnatar. Bo o RAJ, tumaro Del, peske len the lengre čhaven kidňa avri savore kmeňendar, hoj furt te keren e služba andro nav le RAJESKRO. Te peske o Levitas, savo bešel andre varesavo izraeliko foros, zalela andro jilo te džal pre oda than, so peske kidela avri o RAJ, šaj kerel e služba andro nav le RAJESKRO, peskre Devleskro, avke sar the okla Leviti, save ode služinen. Chudela ajci chaben sar the okla rašaja, kajte šaj chudel the o love peskra famelijakre ďeďictvostar.“ „Sar avena andre phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, ma keren oda džungipen, savo keren o narodi, save ode bešen. Te na el maškar tumende ňiko, ko obetinďahas peskre čhas abo peskra čha sar jagaľi obeta. Ma muken le manušen, hoj te vešťinen, te vražinen, te čarinen, abo te phenen avri o znameňja. Ma muken, hoj te pokeren le manušen, aňi hoj te vičinen avri le duchen aňi hoj te vakeren le mulenca. Bo o RAJ našťi avri ačhel sakones, ko kala veci kerel. O RAJ, tumaro Del, ipen vaš kala veci le naroden angle tumende tradela het. Aven žuže anglal o RAJ, anglal tumaro Del.“ „O narodi, savengre phuva zalena, šunen le čaroďejňiken the le vrašcen. Ale tumenge oda o RAJ na domukel te kerel. O RAJ, tumaro Del, tumenge bičhavela ajse prorokos tumare phralendar, le Izraelitendar, sar som me. Les šunen. Ela oda avke, sar kamenas le RAJESTAR, tumare Devlestar, andre oda džives, sar tumen zgele paš o verchos Choreb a sar phenďan: ‚Imar te na šunas o hangos le RAJESKRO, amare Devleskro, aňi te na dikhas odi bari jag, hoj te na meras.‘ Akor mange o RAJ phenďa: ‚Mištes phende. Uštavava lenge prorokos lengre manušendar, ajses sar tu. Thovava mire lava andre leskro muj, hoj le manušenge te phenel savoro, so leske prikazinav. Te vareko na šunela mire lava, so vakerela oda prorokos andre miro nav, marava les. Ale oda prorokos, savo andre miro nav vakerela, so leske na prikazinďom, abo oda prorokos, savo vakerela andro nav avre devlengro, mušinela te merel.‘ Šaj tumenge phenen: ‚Sar prindžaraha, save lava nane le RAJESKRE?‘ Prindžarena oda avke: Te o prorokos vakerela andro nav le RAJESKRO a na ačhela pes avke, sar phenďa, paľis ola lava na sas le RAJESKRE. Oda prorokos vakerelas korkoro pestar, vašoda lestar ma daran.“ „Sar o RAJ, tumaro Del, zňičinela le naroden andral odi phuv, so tumenge del, a sar la zalena a bešena imar andre lengre fori the khera, kiden tumenge avri trin fori, so hine maškaral andre odi phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del. Dodžanen tumen, sar dur hine o droma ke ola fori, a pal oda rozďelin e phuv pro trin kotora, hoj andre dojekh te el foros. Te vareko murdarela varekas, šaj denašela andre jekh kale forendar, hoj pes ode te garuvel. Kavke oda ela oleha, ko varekas murdarela: Sar ode denašela, šaj ačhel te dživel, te pes leske ačhiľa, hoj murdarďa avre dženes, ale na kamľa a ov na sas leskro ňeprijaťeľis. Šaj pes ačhel, hoj vareko džala avre dženeha andro veš te čhingerel o kašta. Le tovereha pes nacirdela, hoj te čhinel tele o stromos, ale jekhvareste chučela o tover tele pal o poriskos a demela avre dženes avke, hoj merela, ajso dženo mi denašel andre jekh ole forendar, hoj pes ode te garuvel. No te o foros ela dur, e nekpašeder famelija ole mule dženeskri andre choľi šaj džal pal leste, dochudela les pro drom a murdarela les. Se oda dženo peske na zaslužinďa te merel, bo angloda sas le murdarde dženeha lačho a na sas pre leste choľamen. Vašoda tumenge prikazinav: ‚Kiden tumenge avri trin fori!‘ Sar o RAJ, tumaro Del, rozbararela tumari phuv avke, sar diňa lav la veraha tumare daden, a dela tumenge caľi phuv, pal savi phenďa, hoj lenge dela, bo mištes doľikeres savore kala prikazi, so tumenge adadžives dav: te kamel le RAJES, tumare Devles, a te phirel pal leskre droma pal savore dživesa. Akor ke ola trin fori priden mek aver trin fori. Keren oda vašoda, hoj pes te na čhorel avri o rat oleskro, ko nane vrahos, andre tumari phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, andro ďeďictvos, hoj te na aves vaše mardo tu. Šaj pes ačhel, hoj vareko našťi avri ačhelas avre dženes, geľahas pre leste a demaďahas les avke, hoj muľahas, a oda dženo denašľahas andre jekh kale forendar. Akor o vodci le foroskre mi bičhaven pal leste andre oda foros, mi len les odarik avri a mi den les te murdarel oleske, ko sas nekpašeder famelija ole murdarde dženeske. Ma presikaven leske ňisavo jileskeriben. Kavke obžužarena le Izrael la vinatar vaš o murdaripen, hoj tumenge te dživen mištes. Ma zalen e phuv ňisave susedaskri avke, hoj prethovena dureder e hraňica, so tumare phure dada imar čirla chudle andro ďeďictvos, sar o RAJ, tumaro Del lenge la diňa.“ „Jekh švedkos nane dos pre oda, hoj te usvedčinel varekas varesave binostar. Kampel duje abo trine švedken, hoj te el o manuš odsudzimen. Te kamela vareko te svedčinel falošňe pre varekaste, hoj les te obviňinel varesave nalačhipnastar, akor ola duj džene, kas hin maškar peste sporos, mušinen te avel anglo RAJ, anglo rašaja the anglo sudci, save akor ena andre služba. A o sudci mušinena mištes te rodel avri, či oda hin čačipen. Te oda manuš falošňe vakerelas pre aver dženo, akor leske keren oda, so ov kamľa te kerel okle manušeske. Kavke tumendar odlena o nalačhipen. Paľis pes pal ada savore došunena, darana pes a imar na domukena, hoj maškar tumende pale te avel ajso nalačhipen. Ma presikaven leske ňisavo jileskeriben. O dživipen vaš o dživipen, e jakh vaš e jakh, o dand vaš o dand, o vast vaš o vast, o pindro vaš o pindro.“ „Sar džana pro mariben pre tumare ňeprijaťeľa a dikhena, hoj len hin buter graja the verdana a hine buter sar tumen, ma daran tumen, bo tumenca hino o RAJ, tumaro Del, savo tumen iľa avri andral o Egipt. Angloda, sar džana andro mariben, o rašaj džala anglo manuša a prevakerela kavke: ‚Šun, Izrael! Adadžives džana andro mariben pre tumare ňeprijaťeľa. Aven zorale, ma izdran a ma daran tumen lendar! Se o RAJ, tumaro Del, džal tumenca, ov pes tumare ňeprijaťeľenca marela vaš tumende, hoj tumen te zviťazinen.‘ Paľis prevakerena ko manuša o vodci le kmeňengre: ‚Hin kade ajso dženo, savo peske ačhaďa kher a mek les na pošvecinďa le Devleske? Mi džal khere a mi kerel oda, hoj te na merel andre kada mariben a hoj te na kerel oda aver dženo vaš leste, a te na dživel andre leskro kher. Hin kade ajso dženo, savo sadzinďa viňica a mek na kidňa o uľipen? Mi džal pale khere, hoj te na merel andre kada mariben a hoj olestar te na radisaľol aver dženo. Hin kade ajso dženo, ko hino mangado varesava džuvľaha, ale mek peske la na iľa romňake? Mi džal pale khere, hoj te na merel andre kada mariben a te na lel peske la aver dženo.‘ O vodci le kmeňengre mek mi phučen le manušendar: ‚Hin kade ajso dženo, ko izdral a daral pes? Mi džal pale khere, hoj te na anel maškar aver slugaďa dar.‘ Sar dovakerena o vodci le kmeňengre, akor mušinena te ačhavel le veľiťeľen upral o manuša. Sar avena paš varesavo foros pro mariben, ešeb phučen le manušendar, či pes na kamen te poddel korkore. Te priačhena pre oda a phundravena tumenge o brani le foroskre, akor tumenge savore manuša odarik služinena sar otroka. Ale te pre oda na priačhena a mukena pes tumenca andro mariben, akor tumen rozthoven pašal oda foros a džan pre lende. A te tumenge len o RAJ, tumaro Del, dela andro vasta, murdaren savore muršen la šabľaha. Len tumenge le džuvľen, le čhavoren, le dobitkos the savoro, so ode ela. Keren tumenge chasna savorestar, so sas tumare ňeprijaťeľengro. O RAJ tumenge oda del. Kavke kerena savore forenca, so hine tumendar dur, a nane le narodendar pašal tumende. Ma muken ňič te dživel andro fori ole narodengre, so tumenge andro ďeďictvos del o RAJ, tumaro Del. Zňičinen a murdaren avri le Chetitanen, le Amorejčanen, le Kanaančanen, le Perizejen, le Chivijen the le Jebusejen, avke sar tumenge prikazinďa o RAJ, tumaro Del, hoj on tumen te na sikaven te kerel savore nalačhe veci, so keren prekal peskre devla, a kavke kerďanas binos anglo RAJ, angle tumaro Del. Sar avena rozthode pašal varesavo foros but časos, hoj les te zalen, ma čhinen tele o stromi le tovereha. Se paľis pal lende chana o ovocje, vašoda len ma čhinen tele. O stromos nane manuš, hoj pre leste te džas. Šaj čhinen tele ča o stromi, so džanen, hoj na anen ovocje, hoj te ačhaven oda, so tumenge kampel, hoj te zalen o foros.“ „Te pes pre phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, arakhela murdardo manuš a na džanela pes, ko les murdarďa, akor džana o vodci the o sudci andral o fori, so hine pašal, a merinena, sar dur hin leskro ťelos ole forendar. Sar pes dodžanena, savo foros hino nekpašeder, lena o vodci ole foroskre gurumňa, savi mek na kerďa ňisavi buči, ľidžana la paš o jarkos, so furt čuľal, andre dolina, kaj mek šoha na sas orimen e phuv, a ode lake phagena e meň. Paľis ode avena o levitska rašaja, bo len peske kidňa avri o RAJ, tumaro Del, hoj leske te služinen, hoj te požehňinen andro nav le RAJESKRO a te rozsudzinen dojekh vesekedišagos abo oda, te vareko avre dženes dukhavela. Paľis savore vodci ole foroskre, so hino nekpašeder ke oda murdardo dženo, thovena (omorena) o vasta le paňeha upral e gurumňi, savake phagle e meň paš o paňi. A phenena: ‚Amen na murdarďam kale manušes a na dikhľam, ko kada kerďa. Ó, RAJEJA, odmuk tire izraelike manušenge, saven cinďal avri. Ma domuk, hoj te čhoren avri o rat le manušeskro, so ňič na kerďa.‘ Avke len na ela binos vaš oda manuš. Te kerena oda, so o RAJ prikazinel, na avena vinnovata vaš oda murdaripen.“ „Sar džaha andro mariben pro ňeprijaťeľa, o RAJ, tumaro Del, tumen dela o viťazstvo a tu tuke zaleha le zajatcen. Te dikheha maškar lende džuvľa, savi hiňi igen šukar a kameha la, šaj la tuke les romňake. An tuke la khere. Oj peske mi hoľinel o šero, mi strihinel o naja, mi čhivel tele o gada, andre save sas zaiľi, a mi dživel andre tiro kher. Mi rovel pal peskro dad the pal peskri daj calo čhon a paľis la šaj les romňake. Oj ela tiri romňi a tu aveha lakro rom. Ale te tuke paľis džungľola, premuk la a oj ela slobodno te džal, kaj kamel. Dživehas laha, vašoda laha našťi keres sar otrokiňaha, hoj la bikeneha.“ „Te varesave muršes hin duj romňija; jekha kamel, ale dujtona na; a te lenge uľona muršora, ale o ešebno muršoro ela olatar, sava na kamel, paľis andre oda džives, sar rozďelinela o ďeďictvos maškar o čhave, našťi del o pravos, so hin le ešebne čhaskro, ole čhaske, savo les sas olatar, sava kamel. Mušinel te del pravos sar ešebnes ole čhas, savo les sas olatar, sava na kamel, a dela les duvar ajci savorestar, so les hin, bo ov hino ešebno, ko sikavel pre zor le dadeskri. O pravos le ešebne čhaskro hin leskro.“ „Te hin varekas zacato čhavo, so pes na poddel a na šunel peskre dades the peskra da, kajte leske dovakeren, leskro dad the e daj les mi len a mi ľidžan paš e brana ko vodci le foroskre. Mi phenen lenge: ‚Kada amaro čhavo hino zacato, na poddel pes a na kamel amen te šunel; a mek paš oda but chal a pijel.‘ Paľis savore murša ole foroskre les mi murdaren le barenca. Kavke tumendar odlena o nalačhipen. Mi šunel oda calo Izrael a mi daral pes.“ „Te vareko kerďahas ajsi veca, vaš soske peske zaslužinďahas te merel, a figinďahas pes pro kašt, na mukena leskro ťelos ode te figinel prekal e rat. Mušinen les te parunel mek oda džives, bo ko hino figimen pro kašt, hino prekošlo le Devlestar. Ma meľaren e phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, andro ďeďictvos.“ „Te dikheha gurumňora abo bakrores, hoj našľiľa avre dženeske, ma predža pašal lende, sar te len na dikhľalas, ale an len leske pale. Ale te oda dženo bešela tutar dur a tu na džaneha, kaskro oda džviros hin, an les ke tute khere a mi ačhel ode, medik les oda dženo na rodela. Paľis les deha leske pale. Kavke ker the le somariha, le gadenca the savore vecenca, so našaďa aver dženo, te oda arakhľal. Ma visar tut lestar het, ale pomožin leske. Te dikheha pro drom, hoj avre dženeskro somaris abo bikos peľa, ma visar tut lestar, ale pomožin leske les te hazdel upre. E džuvľi te na urel pre peste o muršikane gada a o murša te na uren o džuvľikane gada. Bo o Del našťi avri ačhel oles, ko kada kerel. Te geľalas le dromeha a jekhvareste dikhľalas pro stromos abo pre phuv le čiriklengro hňizdos a andre le cikne čiriklen abo o jandrore, a lengri daj bešľahas pre ola jandrore abo pro čiriklore, ma le la da le čiriklorenca. Le čirikloren peske šaj les, ale lengra da muk, hoj tuke te džal mištes a but te džives. Sar tuke ačhaveha nevo kher, ker tuke pašal e strecha zabradli, hoj te na avel pre tu e vina vaš o rat, te vareko perela tele pal e strecha a murdarela pes. Ma sadzin andre tiri viňica aver semena. Te kada kereha, mušineha te del le RAJESKE savoro uľipen la viňicakro the savoro, so sadzinďal. Ma orin e maľa avke, hoj pal o pluhos jekhetane phandeha le guruves the le somaris. Ma uri pre tute o gada, so hine kerde jekhetane la vlnatar the le ľanostar. Pre tiro plašťos telal prisiv špargici pašal o štar agora.“ „Te o murš peske lela romňa, pašľola laha a paloda leske džungľola, te paľis chudela pal late te vakerel falošňe a nalačho hiros pal late ľidžala a phenela: ‚Sar la iľom romňake a kamľom laha te pašľol, avľom pre oda, hoj na sas pačivaľi,‘ akor o dad the e daj ola džuvľakre lena e lepeda, pre savi o terne sovenas odi rat, a anena e lepeda a sikavena le vodcenge andro brani le foroskre, hoj te dikhen, hoj sas pačivaľi čhaj. Akor lakro dad phenela le vodcenge: ‚Diňom mira čha romňake kale muršeske, ale oj leske džungľiľa. Falošňe pre late vakerel a phenel, hoj na sas pačivaľi, sar la iľa romňake. Ale kada sikavel, hoj miri čhaj sas pačivaľi.‘ Avke rozkerena e lepeda anglo vodci le foroskre. Paľis mušinena o vodci andral oda foros te lel ole muršes a te marel les. A mek paš oda mušinela te počinel šel rupune love lakre dadeske vaš oda, hoj la pačivaľa džuvľa andral o Izrael kerďa napačivaľake. Odi džuvľi ela dureder leskri romňi a šoha la našťi premukel. Ale te uľahas čačipen, so oda murš pal late vakerelas, a la na uľahas, soha pes te presikavel, hoj sas pačivaľi, akor la o vodci lena paš lakre dadeskro vudar a o murša ole foroskre la murdarena le barenca, bo andro Izrael kerďa baro nalačhipen oleha, hoj andre le dadeskro kher kerďa lubipen. Kavke odleha tumendar o nalačhipen.“ „Te prichudlehas le muršes paš oda, sar pašľol la džuvľaha, sava hin rom, akor mi merel o murš the e džuvľi. Avke khoseha avri o nalačhipen andral o Izrael. Te e pačivaľi džuvľi uľahas mangaďi imar varesave muršeha a te aver murš andro foros laha pašľiľahas, akor anen sodujdženen paš e brana le foroskri a murdaren len le barenca: la džuvľa vašoda, bo na vičinelas, hoj lake te pomožinen, kajte sas andro foros, a le muršes vašoda, bo pašľiľa avre dženeskra mangaďa džuvľaha. Kavke odleha tumendar o nalačhipen. Ale te arakhľahas o murš mangaďa džuvľa pre maľa, chudňahas la a našilu pašľiľahas laha, akor ča oda murš mušinel te merel. La džuvľa ma ker ňič. Oj na kerďa ňisavo binos, vaš soste mušinďahas te merel. Oda hin avke, sar te vareko varekas murdarďahas: O murdardo manuš vaš oda našťi. Aňi odi džuvľi vaš oda našťi, bo arakhľa la pre maľa, a kajte oj viskinelas, na sas ode ňiko, ko lake pomožinďahas. Te varesavo murš arakhľahas la džuvľa, savi mek hiňi pačivaľi a nane mangaďi, a te la chudňahas, pašľiľahas laha a prichudlehas len paš oda, o murš, savo laha pašľiľa, dela penda (50) rupune love lakre dades a oj ačhela leskri romňi, bo laha našilu pašľiľa. Šoha la našťi omukel.“ „Ňiko peske našťi lel romňake le dadeskra romňa, bo oleha kerďahas ladž peskre dadeske.“ „Ňisavo murš, savo hino kastrimen avri avke, hoj leskro muršiben hin rozpučimen abo odčhimen, našťi avel pro zhromažďeňje maškar o manuša le RAJESKRE. Ňiko, ko uľiľa sar kopirdanos, aňi leskre potomki dži andro dešto pokoleňje našťi aven pro zhromažďeňje maškar o manuša le RAJESKRE. O Amončana the o Moabčana aňi lengre potomki dži andro dešto pokoleňje našťi aven pro zhromažďeňje maškar o manuša le RAJESKRE, bo na avle paš tumende le mareha the le paňeha pro drom, sar avľan avri andral o Egipt, a vičinde pre tumende le Balaam, le Beoriskre čhas, andral o Petor andro Aram-Naharajim, hoj tumen te prekošel. Ale o RAJ, tumaro Del, na kamľa te šunel avri le Balaam, ale visarďa oda prekošiben pro požehnaňje, bo o RAJ, tumaro Del, tumen kamel. Medik dživena, šoha ma keren ňič prekal lengro smirom aňi prekal oda, hoj lenge te džal mištes. Ma dikhen tele le Edomčanen, bo hine tumari famelija, aňi le Egipťanen, bo bešenas andre lengri phuv sar cudzinci. O čhave andral lengro trito pokoleňje šaj aven pro zhromažďeňje maškar o manuša le RAJESKRE.“ „Te san andro taboris akor, sar hin o mariben, chraňinen tumen savorestar, so hino nažužo. Te ela maškar tumende murš, savo pes meľarela peskre semenostar, sar sovela, mušinel te džal avri andral o taboris pre calo džives. Angloda, sar zaračola, thovela (omorela) pes le paňeha a paľis, sar zadžala o kham, šaj avel pale andro taboris. Avri le taboristar ela than, kaj džana pro budaris. Mi el tumen lopatki paš o sersami, a medik džana pro budaris, kerena chev a paľis oda začhivena. O RAJ, tumaro Del, hino maškar tumende andro taboris, hoj tumen te chraňinel a te del tumenge le ňeprijaťeľen andro vasta. O taboris mušinel te el sveto, hoj o RAJ te na dikhel maškar tumende oda, so hin pre ladž, a te na visaľol tumendar.“ „Te denašela otrokos peskre rajestar ke tute, ma bičhav les pale leskre rajeske. Mi bešel maškar tumende andre varesavo tumaro foros, pre oda than, so peske kidela avri; ma trapin les! Ňisavi izraeliko džuvľa aňi ňisavo izraeliko murš pes našťi ačhel chramoskri lubňi abo chramoskro lubaris. Andro Chramos le RAJESKRO, tire Devleskro, ma an sar daros o počiňiben le lubariskro abo la lubňakro, bo o RAJ, tiro Del, ajsen našťi avri ačhel. Te des kečeň le Izraelitas love abo chaben abo vareso aver, ma le lestar interesis. Ale te des kečeň le cudzincos, šaj lestar les interesis, ale le Izraelitastar ma le, hoj tut o RAJ, tiro Del, te požehňinel andre savoreste, so kereha andre phuv, savi džas te zalel. Te des lav le RAJES, tire Devles, ma prethov oda te kerel, bo ov čačes tutar užarela, hoj te keres oda, so phenďal. Te na doľikereha oda lav, ela tut binos anglo RAJ, tiro Del. Te na deha lav le RAJES, na ela tut binos, ale savoro, so phenela tiro muj la veraha le RAJESKE, tire Devleske, mušineha te doľikerel, bo diňal les lav korkoro pestar. Te džaha andre viňica avre dženeskri, šaj chas ode ajci hroznos, keci kames, ale našťi tuke les o hroznos andro košaris. Te džaha prekal e maľa avre dženeskri, kaj barol e pšeňica, šaj tuke kides o klasi le vasteha, ale našťi len čhingeres le kosakoha.“ „Te peske o murš lela romňa a paľis leske džungľola, bo pre late arakhela vareso nalačho, mi pisinel lake rozvodno ľil, mi del les lake a mi bičhavel la het andral o kher. Sar lestar oddžala, šaj peske la lel aver murš. Ale te pes ačhela, hoj džungľola the dujtone romeske a ov lake pisinela o rozvodno ľil, dela les lake a bičhavela la het andral o kher, abo te pes ačhela, hoj lakro dujto rom merela, lakro ešebno rom peske la našťi lel pale romňake, bo hiňi meľarďi andre. Oda uľahas džungipen anglo RAJ. Ma an o binos pre phuv, so tuke del o RAJ, tiro Del, andro ďeďictvos.“ „O murš, savo peske mekča iľa romňa, našťi džal andro mariben a našťi les ispiden aňi andre aver služba. Ačhela khere berš, hoj te kerel radišagos peskra romňake. Te varekas des kečeň, ma le lestar andre zaloha o mlinoskro bar, bo olestar dživel leskri caľi famelija. Te pes avľahas pre oda, hoj vareko zaiľa avre Izraelitas, kerelas leha sar otrokoha a bikenďa les, akor oda, ko les zaiľa, mi merel. Kavke odleha tumendar o nalačhipen. Le rašajenge phenďom, so te keren, te varekas ela malomocenstvo. Keren savoro avke, sar tumenge o levitska rašaja prikazinena. Leperen tumenge pre oda, so o Del kerďa la Mirijamake, sar avenas avri andral o Egipt. Sar deha kečeň avre dženes, ma dža andre leskro kher te lel e zaloha. Užar avri a oda dženo, kas diňal kečeň, mi anel avri e zaloha. Te hino oda dženo čoro, na mukeha tuke prekal e rat oda, so tut diňa sar zaloha. Sar zadžala o kham, de leske pale o plašťos, hoj les te el, soha pes te učharel. Ov tuke paľikerela a kavke aveha čačipnaskro anglo RAJ, tiro Del. Ma trapin le čore the le slabe robotňikos, avke hoj leske zaačhaveha o počiňiben, či hino Izraelitas abo cudzincos, savo bešel andre tumare fori. O počiňiben leske de mek andre oda džives angloda, sar zaperela o kham, bo hino čoro a dživel olestar, so zarodel. Te oda na kereha, vičinela ko RAJ angle tu a ela tut binos. O dada našťi aven murdarde vaš o binos lengre čhavengro aňi o čhave vaš o binos lengre dadengro. Sako merela vaš peskro binos. Pro sudos ma previsar o pravos le cudzincoskro aňi la širotakro a la vdovatar ma le o gada andre zaloha. Leper tuke, hoj salas otrokos andro Egipt a hoj tut odarik cinďa avri o RAJ, tiro Del. Vašoda tuke prikazinav, hoj ada te doľikeres. Sar skideha upre o uľipen pal tiri maľa a bistereha ode snopos, ma visar tut pale. Mi ačhel le cudzincoske, la širotake abo la vdovake, hoj tut te požehňinel o RAJ, tiro Del, andre savoreste, so kereha. Sar obkideha o olivi pal o stromi, ma dža dujtovar te dokidel, so upre ačhiľa, ale muk oda le cudzincenge, le širotenge the le vdovenge. Sar obkideha o hroznos pal tiri viňica, ma dža dujtovar te dokidel upre, ale oda, so ačhela, muk oda le cudzincenge, le širotenge the le vdovenge. Leper tuke, hoj salas otrokos andro Egipt. Vašoda tuke prikazinav, hoj ada te doľikeres.“ „Te pes duj murša maškar peste vesekedinena a džana oleha pro sudos, hoj len o sudci te rozsudzinen, le čačipnaskres kampel te ospravedlňinel a le vinnovates te odsudzinel. Te peske o vinnovato zaslužinel te el mardo le bičoha abo la pacaha, o sudcas les thovela te pašľol pre phuv a angle leste les marena ajci rani, keci peske zaslužinel. Našťi chudel buter sar saranda (40) rani. Bo te les marďalas buter sar saranda rani, kerďalas leske ladž anglo aver Izraeliti. Na phandeha o piskos la gurumňake, savi kerel buči, hoj te na chal.“ „Te duj phrala bešena jekhetane a jekh lendar merela bi o čhavo, leskri romňi našťi džal romeste andre aver famelija. Lakro šogoris peske la mušinela te lel a lengro ešebno čhavo pes rachinela sar čhavo ole phraleskro, savo muľa. Ov ľidžala leskro nav, hoj pre leste te na bisteren andro Izrael. Ale te peske la lakro šogoris na kamela te lel romňake, oj mušinela te džal paš e brana le foroskri a te phenel ode le vodcenge: ‚Mire romeskro phral man na kamel romňake, hoj te doľikerel o nav le phraleskro andro Izrael. Na kamel mange te kerel oda, so mušinel sar šogoris.‘ Akor les o vodci le foroskre privičinena, hoj leha te vakeren. Te pale phenela, hoj la na kamel te lel romňake, e šogorkiňa avela paš leste, anglo jakha le vodcengre leske čhivela tele jekh sandalka pal o pindro, čhungarela leske andro muj a phenela: ‚Avke pes mi ačhel ole muršeske, savo na kamel te del potomkos peskre phrales.‘ Leskra famelija sako džanela andro Izrael sar ‚e famelija oleskri, kaske sas čhiďi tele e sandalka‘.“ „Te pes maškar peste marena duj murša a e romňi jekhe muršeskri kamela te pomožinel peskre muršeske, ale chudela avre muršes maškar o čanga, takoj lake odčhin o vast. Ma av ke late jileskro! Te na avel tut dvojita vahi, phareder the lokeder, a ma klamin ňikas oleha, hoj tut ela andro kher dvojito mira, bareder the cikneder. Te važineha a merineha o veci pačivales, o RAJ, tiro Del, tut dela bareder dživipen pre kadi phuv, so tuke del. O RAJ, tiro Del, našťi avri ačhel ňikas, ko važinel napačivalones. Leperen tumenge, so tumenca kerde o Amaleka pal o drom, sar avenas avri andral o Egipt. Sar sanas slaba a strapimen, avle pre tumende palunestar a murdarde savoren, so na birinenas; on pes na daranas le Devlestar. Sar tumen o RAJ, tumaro Del, dela o smirom tumare ňeprijaťeľendar andre phuv, savi tumenge del o RAJ andro ďeďictvos, hoj la te zalen, khosena avri o leperiben pro Amaleka tel o ňebos. Ma bisteren pre oda!“ „Sar aveha andre phuv, savi tuke del o RAJ, tiro Del, andro ďeďictvos, a sar la zaleha a zabešeha tut andre late, leha o ešebno uľipen savorestar, so barola andre phuv, so tuke del o RAJ. Thoveha oda andro košaris a aneha pre oda than, savo peske kidela avri o RAJ, hoj les ode te lašaren. Džaha pal o rašaj, savo ode akor služinela, a pheneha leske: ‚Adadžives phenav avri anglo RAJ, angle miro Del, hoj avľom andre phuv, savi la veraha diňa lav amare daden, hoj la amenge dela.‘ Paľis o rašaj lela o košaris andral tire vasta a thovela les anglo oltaris le RAJESKRO, tire Devleskro. Paľis pheneha anglo RAJ: ‚Miro dad sas Aramejčanos, savo phirelas than thanestar a geľa andro Egipt frima manušenca. Ode dživelas sar cudzincos a pal o but berša lestar ačhiľa baro the zoralo narodos. Ale o Egipťana amenca namištes kerenas, trapinenas amen a ispidenas amen andre buči sar otroken. Akor amen vičinahas ko RAJ, ko Del amare dadengro. Ov amen šunďa avri a dikhľa amaro pharipen, amaro trapišagos the amari dukh. Avke amen o RAJ odarik iľa avri la bara zoraha the le nacirdle vasteha, le bare strašne znameňjenca the le zazrakenca. Anďa amen pre kada than a diňa amenge kadi phuv – e phuv, kaj čuľal o thud the o medos. Vašoda akana anďom o ešebno uľipen la phuvakro, so man diňal, RAJEJA.‘ Paľis thov o košaris anglo RAJ, angle tiro Del, a banďuv anglo RAJ. Radisaľuv tu the caľi tiri famelija savore lačhipnastar, so tut diňa o RAJ, tiro Del. Radisaľuv jekhetane le Levitenca the le cudzincenca, save bešen maškar tumende. Sako berš deha e ďesaťina savorestar, so tuke bariľa pre maľa, le RAJESKE, ale sako trito berš deha e ďesaťina savorestar le Levitenge, le cudzincenge, le širotenge the le vdovenge, hoj te chan a te čaľon andre tire fori. Paľis pheneha anglo RAJ, angle tiro Del: ‚Anďom avri andral miro kher oda odďelimen chaben a diňom le Levitenge, le cudzincenge, le širotenge the le vdovenge, avke sar mange prikazinďal. Doľikerďom savoro, so prikazinďal a pre ňisoste na bisterďom. Na chaľom olestar, sar somas andro smutkos, aňi na iľom ňič olestar avri andral miro kher, sar somas nažužo, a na diňom oda sar obeta le mulenge. Šunďom tut, RAJEJA, a kerďom savoro avke, sar prikazinďal pal e ďesaťina. Mangav tut, dikh tele andral o ňebos andral tiro sveto than a požehňin tire manušen, le Izrael, the e phuv, kaj čuľal o thud the o medos, odi phuv, so amen diňal, avke sar la veraha diňal lav amare daden.‘ “ „Adadžives tuke, Izraelona, o RAJ, tiro Del, prikazinel te doľikerel kala zakoni the prikazaňja. Doľiker len a ker len cale tire jileha the caľa tira dušaha. Adadžives phenďal, hoj o RAJ ela tiro Del a hoj phireha pal leskre droma, hoj doľikereha leskre zakoni the prikazaňja a hoj les šuneha. A the o RAJ adadžives phenďa, hoj tumen avena leskre manuša, avke sar angloda diňa lav. Avke tuke prikazinel, hoj te doľikeres savore leskre prikazaňja. O RAJ tutar kerela bareder upral savore narodi, so stvorinďa. Chudeha e pačiv, e slava the o baro nav a aveha o sveto narodos le RAJESKE, tire Devleske, avke sar phenďa.“ O Mojžiš le izraelike vodcenca prikazinďa le manušenge: „Doľikeren dojekh prikazis, so tumenge adadžives dav. Andre oda džives, sar predžana o paňi Jordan andre phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, ačhaven tumenge bare bara a makhen len le vapnoha. Pisinen pre lende savore lava kale zakonoskre, sar predžana prekal o Jordan andre phuv, so tumenge del o RAJ, tumaro Del, andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos, avke sar tumen diňa lav o RAJ, o Del tumare dadengro. Sar predžana prekal o Jordan, ačhaven ola bara pro verchos Ebal, avke sar adadžives tumenge prikazinav, a makhen len le vapnoha. Ode le RAJESKE, tumare Devleske, ačhaven oltaris le barendar, save na sas prikerde le trastune sersamoha. Ole barendar ačhaven oltaris le RAJESKE, tumare Devleske, a anen leske upre o labarde obeti. Obetinen mek the e smiromoskri obeta, hoj ode te chan a te radisaľon anglo RAJ, tumaro Del. Pro bara pisinen šukares a mištes savore lava le zakonoskre.“ Paľis o Mojžiš the o levitska rašaja phende savore Izraelitenge: „Čhit a šun, Izraelona! Adadžives ačhiľan o manuša le RAJESKRE, tumare Devleskre. Vašoda šunen o hangos le RAJESKRO, tumare Devleskro a doľikeren leskre prikazaňja the o lava, so adadžives tumenge dav.“ Mek oda džives o Mojžiš prikazinďa le manušenge: „Sar predžana o Jordan, akor pes mi ačhaven pro verchos Gerizim o izraelika kmeňi o Šimeon, o Levi, o Juda, o Jisachar, o Jozef the o Benjamin pro požehnaňje. A o kmeňi o Ruben, o Gad, o Ašer, o Zebulun, o Dan the o Naftali mi ačhen pro verchos Ebal pro prekošiben.“ „O Leviti mi phenen zorale hangoha savore izraelike muršenge: ‚Prekošlo hino oda, ko peske kerela varesavi modla le kaštestar, le barestar abo le trastestar a počoral la lašarela; bo le RAJESKE oda džungľol.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko tele dikhel peskre dades the peskra da.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko peske zalela e phuv avre dženeskri avke, hoj prethovela dureder peskri hraňica.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko le kore manušes ľidžala pal o nalačho drom.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko previsarela o pravos le cudzincengro, le širotengro the le vdovengro.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko pašľola le dadeskra romňaha, bo oleha kerel ladž peskre dadeske.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko pašľola le džvirenca.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko pašľola peskra pheňaha abo peskra ňevlastna pheňaha.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko pašľola peskra sasaha.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko počoral murdarela avre dženes.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko vaš o love murdarela le ňevinne manušes.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ ‚Prekošlo hino oda, ko na doľikerela o lava kale zakonoskre a na dživela pal lende.‘ A savore manuša mi phenen: ‚Amen!‘ “ „Izraelona, te čačes šuneha le RAJES, tire Devles, te doľikereha leskre prikazaňja, so tuke adadžives dav, a te dživeha pal lende, ov tut hazdela upral savore narodi pre phuv. Te šuneha o lava le RAJESKRE, tire Devleskre, avena pre tute savore kala požehnaňja a ačhena pre tute: Požehňimen aveha andro foros a požehňimen aveha pre maľa. Požehňimen ena o čhave, so tutar uľona, požehňimen ela o uľipen tira phuvatar, o gurumňora tire dobitkostar the o bakrore tire stadostar. Požehňimen ela o zrnos andre tiro košaris a o chumer pre tiri tabla. Požehňimen aveha, sar džaha andre, a požehňimen aveha, sar džaha avri. O RAJ zňičinela tumare ňeprijaťeľen, sar pre tumende avena. Jekhe dromeha pre tumende avena, ale efta dromenca anglal tumende rozdenašena. O RAJ prikazinela, hoj te aven požehňimen tumare chabeneskre skladi the savoro, sostar pes chudena tumare vasta. Požehňinela tumen andre phuv, so tumen del. Te doľikereha o prikazaňja le RAJESKRE, tire Devleskre, a te phireha pal leskre droma, kerela tutar peskro sveto narodos, avke sar la veraha diňa lav. Paľis savore narodi pre phuv dikhena, hoj tu sal vičimen pal o nav le RAJESKRO, a darana pes tutar. O RAJ tumen dela but lačhipen – požehňimen ena o čhave, so tumenge uľona, o uľipen tumara phuvatar the o gurumňora tumare dobitkostar andre odi phuv, so phenďa la veraha tumare dadenge. Otkerela tumenge peskre ňeboskre skladi, hoj te bičhavel o brišind, kana kampel, a požehňinela savore tumare buča. Tu deha kečeň avre naroden, ale tu na mušineha te lel kečeň ňikastar. O RAJ tutar kerela šero a na chvostos, aveha furt upre a šoha na aveha tele, te čačes šuneha savore prikazaňja le RAJESKRE, tire Devleskre, so tuke adadžives dav, a dživeha pal lende. Ma visar tut aňi pre jekh sera aňi pre aver ole lavendar, so tuke adadžives prikazinav, hoj te na džas pal aver devla a te na služines lenge.“ „Ale te na šuneha le RAJES, tire Devles, te na doľikereha leskre prikazaňja, so tuke adadžives dav, a na dživeha pal lende, avena pre tute savore kala prekošibena: Prekošlo aveha andro foros a prekošlo aveha pre maľa. Prekošlo ela o zrnos andre tiro košaris a o chumer pre tiri tabla. Prekošle ena o čhave, so tuke uľona, prekošlo ela o uľipen tira phuvatar, o gurumňora tire dobitkostar the o bakrore tire stadostar. Prekošlo aveha, sar džaha andre, a prekošlo aveha, sar džaha avri. O RAJ pre tumende bičhavela o prekošiben, e dar the e bibach andre savoreste, so kerena a sostar pes chudena tumare vasta, dži akor, medik tumen na khosela tele pal e phuv a medik tumen na zňičinela vaš tumare nalačhe skutki, bo les omukľan. O RAJ pre tumende domukela o meribnaskro nasvaľiben, medik na merena avri andre odi phuv, so džan te zalel. O RAJ tumen marela le nasvaľibenenca, hoj šuvľona a ela tumen bare horučki; mukela pre tumende baro tačipen the šukiben; dela pľešňa pro uľipen, hoj les te zňičinel. Kada pes tumenge ačhela, medik na merena avri. Andral o ňebos na dela ňisavo brišind a tumari phuv ela ajsi zoraľi sar trast. O RAJ na dela pre phuv brišind, ale poši the prachos, so pre tumende andral o ňebos avela dži akor, medik na avena zňičimen. O RAJ domukela, hoj upral tumende te zviťazinen tumare ňeprijaťeľa. Jekhe dromeha avena pre lende, ale efta dromenca anglal lende rozdenašena. Sar dikhena aver narodi pre phuv, so pes tumenca ačhiľa, igen pes darana. Tumare mule ťeli chana o ňeboskre čirikle the o džviri la phuvakre a ňiko len pašal na tradela avri. O RAJ pre tumende bičhavela o vredi, ajse sar andro Egipt. Ela tumen ger pal cala tumare ťeli a chandžola tumen, ale na sasťona olestar avri. O RAJ kerela, hoj te na aven paš e goďi; kerela, hoj te aven kore the diline. Dživese hmatinena avke sar o kore manuša andro kaľipen, so našťi arakhen o drom. Na džala tumenge avri mištes ňič, so kerena; aver tumen furt trapinena a občorarena tumen; ňiko tumenge na pomožinela. Aveha mangado la džuvľaha, ale aver dženo pašľola laha; ačhaveha o kher, ale na bešeha andre; sadzineha e viňica, ale na chaha latar o uľipen. Angle tire jakha tuke murdarena la gurumňa, ale o mas latar na chaha; angle tire jakha tuke čorena le somaris, ale na dena tuke les pale. O ňeprijaťeľa tuke čorena o stados, ale na ela ňiko, ko tuke pomožinďahas. Dikheha pre oda, sar aver narodos lel tire čhaven the čhajen otrokenge. Užareha pre lende sako džives, ale ňič oleha našťi kereha. O manuša, saven na prindžarehas, chana o uľipen tira bučakro a tut na ela ňič, ča igen baro pharipen calo dživipen. Ačheha dilino olestar, so dikheha pašal tute. O RAJ tut marela le vredenca pro khoča the pro pindre, le petendar dži o šero, ale našťi olestar sasťoha avri. O RAJ ľidžala tut the tumare kraľis andre cudzo phuv, kaj angloda na dživenas tumen aňi tumare phure dada. Ode služinena le kaštune the barune devlenge. O manuša andre ola phuva, kaj tumen tradela avri o RAJ, predarana olestar, so pes tumenge ačhiľa; avena lenge pre vistraha a on tumendar asana. Sadzineha but semenos pre maľa, ale frima uľipen skideha, bo oda chana o maľakre grajora. Sadzineha o viňici a starinena tut pal lende, ale e mol lendar na pijeha aňi na skideha upre o hroznos, bo e viňica chana o kirme. O olivova stromi barola všadzik pre phuv, ale lengre olejoha tut na pomazineha, bo o olivi sig perena tele. Ela tut čhave the čhaja, ale našavena len, bo ena zaile. Pre savore tumare stromi the pro maľi ena o maľakre grajora. O cudzincos, savo bešel maškar tute, ela furt barvaleder the zoraleder, ale tu aveha čoreder a našaveha e zor. Ov tut dela kečeň, ale tu les na. Ov ela o šero a tu aveha o chvostos. Avena pre tumende savore kala prekošibena a ena tumenca, medik tumen na zňičinela, bo na šunďan le RAJES, tumare Devles, a na doľikerďan o zakoni the prikazaňja, so tumenge diňa. Ena pre tumende the pre tumare potomki pro furt sar znameňje the vistraha. Vašoda, hoj na služinenas cale jileha the radišagoha le RAJESKE, tumare Devleske, sar tumen sas savoro, služinena bokhale the smedna tumare ňeprijaťeľenge, saven pre tumende bičhavela o RAJ. Avena čore a na ela tumen, so te urel. O RAJ kerela, hoj te cerpinen tel e phari buči, medik tumen na zňičinela. O RAJ pre tumende anela le narodos pal o agor la phuvakro; sar orlos priľecinela oda narodos a na achaľuveha leskri čhib. Oda narodos ela bijileskro a na sajinela aňi le phure manušen aňi le cikne čhavoren. Chala tumaro dobitkos the tumaro uľipen, medik tumen na zňičinela. Na mukela tumenge aňi zrnos, aňi mol, aňi olejos, aňi gurumňen, aňi bakren, medik na merena bokhatar. Džala pre dojekh foros andre tumari phuv, so tumenge diňa o RAJ, tumaro Del. Rozačhavela pes pašal savore fori, medik lenge na perena tele o bare the zorale muri, pre save tumen mukenas. Sar tumare ňeprijaťeľa ena rozačhade pašal tumare fori, tumen avena ajse bokhale, hoj chana oda so tumendar uľila – o mas tumare čhavengro the tumare čhajengro, saven tumenge diňa o RAJ, tumaro Del. Mek the odi nekcitľiveder the nekkiňešneder džuvľi maškar tumende, so sas ajsi citľivo the kiňešno, hoj aňi o pindro na mušinelas te thovel pre phuv, ela ajsi skupo ke peskro rom, saves kamel, ko čhavo, abo ke čhaj, hoj chala počoral peskre čhavores, savo lake mekča uľola, a the e poscilka – a na dela len ňič olestar te chal. Bo na ela ňič aver te chal andre oda pharipen, sar tumen o ňeprijaťeľis phandela andre, akor sar pes rozthovela pašal tumare fori. Te na doľikerena a na dživena pal kala lava, so hine pisimen andre kada zvitkos, a te na darana kale slavne the užasne navestar, le RAJESKRE, tumare Devleskre, navestar, o RAJ pre tumende the pre tumare potomki domukela bare rani, bare pohromi, so ľikerena but, the meribnaskre nasvaľibena, so pes na dena te sasťarel avri. Anela pre tumende pale o nasvaľibena, so predžiďiľan andro Egipt a ačhena pre tumende furt. O RAJ pre tumende bičhavela všelijaka nasvaľibena the pohromi, pal save pes aňi na pisinel andre kada zvitkos le zakonoskro, medik tumen na zňičinela. Ačhena igen frima, kajte sanas ajci sar o čercheňa pro ňebos, bo na šunenas le RAJES, tumare Devles. Avke sar radisaľolas o RAJ, sar tumenge kerelas o lačhipen a rozmnožinelas tumen, avke akana radisaľola, sar tumen zňičinela a murdarela avri. Avena avricirdle andral e phuv, so džan te zalel. Akor tumen o RAJ roztradela maškar savore narodi pre phuv, jekhe agorestar dži pre aver. Ode služinena le kaštune the le barune devlenge, saven na prindžarenas tumen aňi tumare dada. Ale aňi maškar ola narodi tumen na ela smirom, aňi tumare pindre peske na arakhena than te odpočovinel. O RAJ tumen dela o pharipen andro jilo, o strapimen jakha the e duša bi e naďej. Tumaro dživipen figinela ča pro bal; rat-džives dživena andre bari dar, hoj našavena o dživipen. Vaš odi dar andre tumare jile the vaš oda, so dikhena pro jakha, tosara phenena: ‚Te imar uľahas rat!‘ a rači phenena: ‚Te imar uľahas tosara!‘ O RAJ tumen bičhavela pale andro Egipt pro loďi, kajte phenďom, hoj imar ode na džana. Ode tumen korkore bikenena tumare ňeprijaťeľenge sar o otroka, ale ňiko tumen na cinela.“ Kala hine o lava la zmluvakre, so o RAJ prikazinďa le Mojžišoske, hoj te phandel le Izraelitenca andro Moab, mek paš odi zmluva, so lenca phandľa pro verchos Choreb. O Mojžiš zvičinďa savore Izraeliten a phenďa: „Tumen pre tumare jakha dikhľan savoro, so kerďa o RAJ, tumaro Del, andro Egipt le Faraonoske, savore Egipťanenge the caľa lengra phuvake. Dikhľan ola bare rani, ola zazraki the ola phare skuški, so kerďa o RAJ andro Egipt. Ale dži adadžives tumen o RAJ na diňa jilo, so achaľol, aňi jakha, so dikhen, aňi kana, so šunen. Sar tumen ľidžavas saranda (40) berš pal e pušťa, na čhingerisaľile pre tumende o gada aňi o sandalki pre tumare pindre. Na chanas maro a na pijenas mol aňi aver pijiben, ale o RAJ tumen delas o chaben, hoj te prindžaren, hoj ov hino RAJ, tumaro Del. Sar avľam pre kada than, mukľa pes pre amende pro mariben o chešboňiko kraľis Sichon the o bašaňiko kraľis Og, ale amen upral lende zviťazinďam. Zaiľam lengri phuv a diňam la andro ďeďictvos le kmeňoske Ruben, le kmeňoske Gad the le jepaš kmeňoske Menaše. Doľikeren o lava kala zmluvakre a dživen pal oda, hoj tumenge te avel avri savoro, so kerena. Tumen savoredžene ačhen adadžives anglo RAJ, angle tumaro Del: tumare vodci the o uradňika, savore murša le Izraeloskre, tumare čhave, tumare romňija a the o cudzinci, save bešen maškar tumende, save tumenge čhingeren o kašta a hordinen o paňi. Tumen kade akana ačhen vašoda, hoj le RAJEHA, tumare Devleha, te aven andre zmluva, so adadžives tumenca phandel la veraha. O RAJ tumen pale ačhavela sar peskre manušen a ov ela tumaro Del, sar diňa lav a iľa vera tumare dadenge: le Abrahamoske, le Izakoske the le Jakoboske. Ale kadi zmluva na phandel la veraha ča tumenca, so adadžives ačhen anglo RAJ, angle amaro Del, ale the olenca, ko kade adadžives amenca nane. Tumen džanen, sar bešahas andro Egipt a sar predžahas o phuva avre narodengre. Dikhľan ode lengre džungale veci the lengre kaštune, barune, somnakune the rupune modlen. Dodikhen pre oda, hoj maškar tumende te na el ňisavo murš aňi džuvľi aňi famelija aňi kmeňos, so pes visarel le RAJESTAR, tumare Devlestar, avke, hoj džal te služinel le devlenge andral ola narodi. Te na el maškar tumende ajso koreňis, so anel o jedos the o kirkiben. Šaj pes ačhel, hoj vareko šunela kala lava pal o prekošiben, ale phenela peske: ‚Ňič pes mange na ačhela. Dživava avke, sar kamav. Se jednakones doperela o švižo the o šuko stromos.‘ Ajse muršeske o RAJ na kamela te odmukel, bo leskri choľi pre leste igen labola. O RAJ pre leste domukela savoro prekošiben, so hin pisimen andre kada zvitkos, a khosela tele leskro nav pal e phuv. O RAJ les kidela avri savore izraelike kmeňendar pre leskri skaza pal ola prekošibena la zmluvakre, so hine pisimen andro zvitkos kale zakonoskro. Tumare potomki, save avena pal tumende, the o cudzinci, save avena dural andral aver phuv, dikhena kala pohromi the nasvaľibena, save o RAJ bičhaďa pre tumari phuv. Caľi phuv ela zlabarďi la siraha a zaučharďi le loneha. Na sadzinela pes ode ňič, na uľola ode ňič aňi ode na barola čar. Tumari phuv ela sar o fori Sodoma the Gomora, Adma the Cebojim, save o RAJ zňičinďa andre peskri bari choľi. Akor savore narodi phučena: ‚Soske oda kerďa o RAJ kala phuvake? Soske kadi bari choľi?‘ Aver odphenena: ‚Vašoda, bo na doľikerde e zmluva le RAJESKRI, le Devleskri lengre dadengri – e zmluva, so lenca phandľa akor, sar len iľa avri andral o Egipt. Visarde pes het le RAJESTAR a gele te služinel a te banďol avre devlenge, saven na prindžarenas a saven lenge zakazinďa te lašarel. Vašoda o RAJ choľisaľiľa pre kadi phuv a domukľa pre late savore prekošibena, so hine pisimen andre kada zvitkos. O RAJ igen choľisaľiľa a andre peskri bari choľi len cirdňa avri andral lengri phuv a tradľa len avri andre aver phuv, kaj hine dži adadžives.‘ O garude veci hine le RAJESKRE, amare Devleskre, ale o zjavimen veci hine amare the amare čhavengre pro furt, hoj te doľikeras savore lava kale zakonoskre.“ „Sar pre tumende avena savore kala požehnaňja the prekošibena, pal save tumenge phenďom, a te tumenge len lena andro jilo, sar dživena maškar o narodi, kaj tumen tradela avri o RAJ, tumaro Del, a te tumen the tumare potomki avena pale ko RAJ, ke tumaro Del, a te cale jileha the caľa dušaha doľikerena leskre prikazi, so adadžives tumenge dav, akor o RAJ, tumaro Del, anela pale tumare zaile manušen a ela ke tumende jileskro. Skidela tumen upre andral savore narodi, kaj tumen tradľa avri. Kajte uľanas avritradle dži pre aver agor la phuvake, o RAJ, tumaro Del, tumen odarik skidela upre a anela pale. Anela tumen andre odi phuv, so zaile tumare dada. Tumen la zalena a ov tumenge presikavela o lačhipen a kerela tumendar buter, sar sas tumare dada. O RAJ, tumaro Del, obrezinela tumare jile the o jile tumare potomkengre, hoj les te kamen cale jileha the caľa dušaha a avke te dživen. Akor o RAJ domukela ola prekošibena pre tumare ňeprijaťeľa, save tumen našťi avri ačhen a džan pre tumende. Paľis tumen pale šunena le RAJES a doľikerena savore leskre prikazaňja, so tumenge adadžives dav. O RAJ, tumaro Del, igen požehňinela savoro, so kerena tumare vastenca. Požehňimen ena o čhave, so tumenge uľona, požehňimen ela o uľipen tumara phuvakro, o gurumňora tumare dobitkostar the o bakrore tumare stadostar. Le RAJES tumendar ela pale o radišagos a kerela, hoj tumenge te avel savoro avri, avke sar les sas radišagos tumare dadendar, te les šunena a te doľikerena leskre prikazaňja the o lava, so hin pisimen andre kada zvitkos le zakonoskro, a te tumen visarena ko RAJ, tumaro Del, cale jileha the caľa dušaha.“ „Kada prikazis, so tumenge adadžives dav, nane phares te achaľol aňi te šunel. Nane dži andro ňebos, hoj te phučen: ‚Ko džala upre andro ňebos te anel les tele a te phenel amenge, hoj les te doľikeras?‘ Nane aňi dži pre oki sera le moroskri, hoj te phučen: ‚Ko predžala o moros, hoj les te anel a te phenel amenge, hoj les te doľikeras?‘ Se oda lav hino igen pašes, hino andre tumare muja the andre tumare jile, hoj les te doľikeren. Šunen! Adadžives tumenge šaj kiden avri, so kamen: o dživipen abo o meriben; o lačhipen abo o nalačhipen. Te doľikerena o prikazaňja le RAJESKRE, tumare Devleskre, so tumenge adadžives dav, te les kamena a te šunena a doľikerena savore leskre zakoni, akor dživena a ačhela tumendar baro narodos. A o RAJ, tumaro Del, tumen požehňinela andre phuv, savi džan te zalel. Ale te tumen andro jile visarena a te na šunena, te tumen dena varekaske te odcirdel, te lašarena avre devlen a te lenge služinena, akor tumenge adadžives phenav, hoj avena zňičimen. Na dživena but andre odi phuv, savi džan te zalel, sar predžana prekal o Jordan. Adadžives mange vičinav o ňebos the e phuv sar švedken, hoj tumenge diňom te kidel peske avri, so kamen: o dživipen abo o meriben; o požehnaňje abo o prekošiben. Vašoda tumenge kiden avri o dživipen, hoj tumen the tumare potomki te dživen. Kamen le RAJES, tumare Devles, šunen leskro hangos a ľikeren tumen lestar, bo o RAJ hino tumaro dživipen a dela tumen but berša andre phuv, pal savi diňa lav la veraha tumare daden le Abraham, le Izak the le Jakob.“ Paľis o Mojžiš geľa a phenďa kala lava savore Izraelitenge. Phenďa lenge: „Adadžives mange hin šel the biš (120) berš. Imar našťi avav tumaro vodcas a o RAJ mange phenďa, hoj na predžava prekal o Jordan. O RAJ, tumaro Del, džala anglal tumende. Zňičinela kale naroden angle tumende a tumen zalena lengri phuv. O Jozua predžala prekal o Jordan anglal tumende, avke sar phenďa o RAJ. O RAJ lenca kerela avke, sar kerďa le amorejike kraľenca le Sichonoha the le Ogoha, saven zňičinďa lengre phuvenca. Dela tumenge upral lende te zviťazinel a tumen lenca mušinen te kerel pal oda prikazis, so tumen diňom. Aven zorale, ma daran tumen lendar a ma izdran, bo o RAJ, tumaro Del, korkoro džal tumenca. Na omukela tumen a na džala tumendar het.“ O Mojžiš vičinďa le Jozuas a anglal savore Izraeliti leske phenďa: „Av zoralo a ma dara tut, bo tu ľidžaha kale manušen andre phuv, pal savi o RAJ diňa lav la veraha lengre phure daden. Tu lenge la deha andro ďeďictvos. O RAJ korkoro džala anglal tu a ela tuha. Na omukela tut a na džala tutar het. Ma dara tut aňi ma izdra.“ Avke o Mojžiš pisinďa kada zakonos le Devleskro a diňa les le levitske rašajenge, save ľidžanas e archa le RAJESKRA zmluvakri, the savore izraelike vodcenge. O Mojžiš lenge prikazinďa: „Pregenen kada zakonos sako eftato berš, pro koňec ole beršeskro, sar ela o inepos le Stankengro, andre oda berš, so hin dino pre oda, hoj pes te odmukel o kečeňiben. Pregenena les, hoj les te šunen savore manuša andral o Izrael, sar pes avena te sikavel anglo RAJ, angle peskro Del, pre oda than, so peske kidela avri. Zvičinen savore manušen – le muršen, le romňijen, le čhaven the le cudzincen, save bešen andre tumare fori –, hoj te šunen a te sikľon te del pačiv le RAJES, tumare Devles, a hoj te doľikeren pačivalones leskre prikazaňja the zakoni. The lengre čhave, save oda zakonos na prindžarenas, mi šunen a mi sikľon te del pačiv le RAJES, tumare Devles, medik dživena andre phuv, so zalena, sar predžana prekal o Jordan.“ O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Dikh, imar avel tiro časos te džal het pal kadi phuv. Vičin le Jozuas a aven andro Svetostankos, hoj les te ačhavav vodcaske.“ Avke o Mojžiš the o Jozua gele andro Svetostankos. A ode pes lenge sikaďa o RAJ andre chmarakro slupos, so ačhelas paš o vudar le Svetostankoskro. O RAJ phenďa le Mojžišoske: „Tu mereha a džaha paš tire phure dada, ale kala manuša na ena pačivale a na doľikerena e zmluva, so lenca phandľom. Visarena pes mandar a lašarena le devlen andral odi phuv, kaj džan. Andre oda džives pre lende choľisaľuvava, omukava len a garuvava angle lende miro muj. Ena zňičimen, bo pre lende avena but pohromi the pharipena. Paľis peske phenena: ‚Kala pohromi pre amende avle, bo maškar amende nane amaro Del.‘ Andre oda džives lenge garuvava miro muj vaš oda savoro nalačhipen, so kerde, sar chudle te lašarel avre devlen. Akana tumenge pisinen andre kadi giľi. Sikav la le Izraeliten te giľavel a thov la andre lengre muja, hoj mange te avel kadi giľi sar sveďectvos pre lende. Ľidžava len andre odi phuv, kaj čuľal o thud the o medos, pal savi la veraha diňom lav lengre daden. Ode chana, a sar imar čaľona a thuľona, visarena pes mandar het a lašarena avre devlen; odčhivena man a prephagena miri zmluva. Sar avena pro Izraeliti savore kala pohromi the pharipena, kadi giľi ela sar švedkos pre lende, bo na našľola andral o muja lengre potomkengre. Džanav, so gondoľinen a so kamen adadžives te kerel, mek angloda, sar len ľidžava andre odi phuv, pal savi len diňom lav la veraha.“ Mek andre oda džives pisinďa o Mojžiš kadi giľi a sikaďa la te giľavel le Izraeliten. O RAJ prikazinďa le Jozuaske, le Nunoskre čhaske: „Av zoralo a ma dara tut ňisostar, bo le Izraeliten aneha andre phuv, pal savi len diňom lav, a me avava tuha!“ Sar o Mojžiš pisinďa savore lava kale zakonoskre andro zvitkos, prikazinďa le Levitenge, save ľidžan e archa le RAJESKRA zmluvakri: „Len kada zvitkos le zakonoskro a thoven les paš e archa le RAJESKRA, tumare Devleskra, zmluvakri, hoj ode te el sar švedkos pre tumende. Bo džanav mištes, hoj tumen na kamen te šunel a vzburinen tumen. Te tumen imar akana vzburinen le RAJESKE, sar mek dživav a som maškar tumende; so ela akor, sar merava! Anen angle mande savore kmeňengre vodcen the tumare spravcen. Kamav angle lende te vakerel kala lava, hoj pre lende sar švedken te vičinav o ňebos the e phuv. Bo džanav, hoj tumen pal miro meriben kerena o nalačhe veci a džana le dromestar, pal savo tumenge prikazinďom te džal. A pal varesavo časos pre tumende avela e pohroma, bo kerena oda, so hin nalačho andro jakha le RAJESKRE, a avke les choľarena.“ A o Mojžiš savore lava kala giľakre phenďa savore Izraelitenge. „Šun, ňebona, so vakerava; šun, phuvije, o lava andral miro muj. Mi perel miro sikaviben sar o brišind, miro vakeriben mi čuľal sar e rosa, sar o cicho brišind pre nevi čar, sar o kapki pro terne rastlini. Me vakerav pal o nav le RAJESKRO; bararen amare Devles! Ov hino e Skala, leskri buči hiňi dokonalo. Savore leskre droma hine čače. O Del hino pačivalo, na kerel ňič namištes, hino čačipnaskro the lačho. Ale leskre čhave nane verna, visarde pes lestar, o pokoleňje binošno the previsardo. Kada den pale le RAJESKE, manušale diline the nagoďaver? Nane ov tumaro Dad, tumaro Stvoriťeľis, savo tumendar kerďa zoralo narodos? Leperen tumenge pre ola čirlatune dživesa, gondoľinen pre ola berša, so sas varekana. Phučen tumare dadendar a on tumenge phenena, phučen tumare phurendar a on tumenge dena te džanel, kana o Nekbareder RAJ rozďelinelas le narodenge e phuv andro ďeďictvos a diňa savore manušen than, kaj te bešen, pal oda, keci hin manuša. Ale le Jakoboskre potomken peske kidňa avri sar peskre manušen. Arakhľa len pre omukľi phuv, pre pušťa, kaj nane ňič. Starinelas pes pal lende, chraňinelas len sar e zreňica andre peskri jakh. Sar o orlos chraňinel peskro hňizdos a sikavel peskre ciknen te ľecinel, a sar rozcirdel o kridli, hoj len te zachudel pro dumo, hoj te na peren, avke the o RAJ korkoro ľidžalas peskre manušen, na pomožinďa leske ňisavo aver del. Anďa len pre brehengri phuv, delas len te chal oda, so barol pre maľa, o medos andral o skali, the olejos andral o olivova stromi, so baronas pre baruňi phuv. Lengre gurumňa the kozi denas but thud; sas len nekfeder bakre the kozi, gurumňa andral o Bašan; chanas o nekfeder zrnos a pijenas e mol le hroznoskri. O Ješurun barvaľiľa, ale ačhiľa zoralejileskro, thuľiľa a čaľarďa pes avri. Omukľa le Devles, peskre Stvoriťeľis, tele dikhľa e Skala, peskre zorale Spasiťeľis. Le avre devlenca kerenas, hoj te žjarlinel; peskre nalačhipnaha les choľarenas. Na obetinenas le Devleske, ale le demonenge – le devlenge, saven angloda na prindžarenas, le neve devlenge, savendar lengre dada na daranas. Bisterde pre peskri Skala, savi len anďa pro svetos; omukle peskre Devles, savo len diňa o dživipen. Sar oda o RAJ dikhľa, choľisaľiľa a odčhiďa pestar peskre čhaven the čhajen. Phenďa: ‚Imar lenge na pomožinava; dikhava, so pes lenca ačhela, bo hine o previsardo pokoleňje, o čhave, save nane verna. Peskre modlenca man choľarde, provokinenas man peskre devlenca, so na mon ňič, vašoda the me len choľarava avre narodoha, provokinava len le manušenca, so na mon ňič. Miri choľi rozlabola sar jag a džala tele dži pro than le mulengro; chala e phuv the lakro uľipen, zlabarela the o zakladi le verchengre. Mukava pre lende e pohroma pal e pohroma a ľivinava pre lende savore mire šipi. Merena bokhatar a murdaľona la horučkatar the le meribnaskre nasvaľibnastar. Mukava pre lende le dzive džviren the le jedovate sapen, so len danderena. Avri lenge e šabľa lela le čhaven; andro khera len ela bari dar; o terne murša the o terne džuvľa merena, aňi o cikne čhavore aňi o phure na predživena. Phenďom, hoj len rozčhivava a ňiko peske pre lende na leperela, ale daravas man olestar, so phendehas tire ňeprijaťeľa: „Oda amen zviťazinďam upral o Izrael, o RAJ oda na kerďa.“ ‘ O Izrael hino narodos bi e goďi, nane les ňisavo goďaveripen. Te uľahas goďaver, achaľiľahas a sprindžarďahas, kaj džal lengro drom. Sar šaj džal jekh ňeprijaťelsko slugaďis pro ezeros le Izraeloskre? Abo sar šaj zatraden duj džene lendar amare deš ezeren? Ča te len omukľahas lengri Skala a o RAJ len diňahas andre lengre vasta. Lengri skala hiňi slabo, nane sar amari Skala, the o ňeprijaťeľa oda šaj dikhen. Lengre ňeprijaťeľa hine sar e Sodoma the sar e Gomora, sar e viňica, so anel o kirko the jedovato hroznos. Lengri mol hiňi jedos le sapestar. O RAJ na bisterela, so o ňeprijaťeľa kerde; ov užarel pre peskro časos, hoj len te marel. Miri pomsta the miro trestos pes sikavela; poddžala lenge o pindro. Lengro džives la pohromakro hino pašes; sig pre lende avel oda, so kamel te avel. O RAJ zachraňinela peskre manušen, peskre služobňikenge presikavela o jileskeriben, sar dikhela, hoj na birinen, a na ačhiľa ňiko, aňi otrokos aňi slobodno. Phenela: ‚Kaj hine lengre devla? Kaj hiňi e skala, pre savi pes mukenas? Kaj hine o devla, so chanas le obetengro žiros a pijenas o moľakre obeti? Akana mi aven a mi pomožinen tumenge, mi en tumaro šťitos! Dikhen akana, hoj ča me korkoro som Del a aver nane. Me dav o dživipen the o meriben, me dukhavav the sasťarav. Ňiko našťi lel ňikas avri andral mire vasta. Avke sar me som o džido Del, hazdav ko ňebos miro vast a lav vera: Ostrarava miri bľišťaco šabľa a sudzinava laha; pomsťinava man mire ňeprijaťeľenge a potrestinava olen, ko man našťi avri ačhen. Mire šipi mačona le ratestar, ole dženengre ratestar, ko sas murdarde the zaile; miri šabľa chala o mas a odčhinela o šere lengre vodcenge.‘ Tumen narodale, radisaľon leskre manušenca, se o RAJ pomsťinela o rat peskre služobňikengro, počinela pale le ňeprijaťeľenge a peskri phuv the manušen obžužarela le binostar.“ Paľis o Mojžiš le Jozuaha, le Nunoskre čhaha, avľa anglo manuša a phenďa lenge o lava kala giľakre. Sar o Mojžiš dovakerďa savore kala lava le Izraelitenge, phenďa: „Len tumenge andro jilo savore kala lava, savenca tumenge adadžives dovakerav, a prikazinen len tumare čhavenge, hoj len te doľikeren a te dživen pal lende. Kala lava nane ča ajse chocsave lava – hine tumaro dživipen! Te len šunena, dživena but andre odi phuv, so džan te zalel, sar predžana prekal o paňi Jordan.“ Mek andre oda džives phenďa o RAJ le Mojžišoske: „Dža andro verchi Abarim a dža upre pro verchos Nebo andre phuv Moab, khatar dičhol o Jericho, a dikh e phuv Kanaan, so dav le Izraelitenge, hoj te el lengri. Pre oda verchos mereha a džaha paš tire phure dada, avke sar muľa tiro phral o Aron pro verchos Hor a geľa paš peskre phure dada, bo mange na sanas pačivale anglal o Izraeliti paš o paňi Meriba paš o Kadeš pre pušťa Sin. Vašoda, hoj man na diňan pačiv anglal o Izraeliti sar Svetes, na džaha andre odi phuv, so dav le Izraeliten, ale dikheha la ča dural.“ Kada hin o požehnaňje, saveha o Mojžiš, le Devleskro murš, požehňinďa le Izraeliten anglal peskro meriben: „O RAJ avľa pal o verchos Sinaj, zažjarinďa lenge andral o Seir, švicinďa le verchostar Paran. Avľa peskre svete ezera ezerenca a pal leskri čači sera labolas e jag. O RAJ kamel peskre manušen a savore sveta hine andre leskre vasta. Banďon tele angle leskre pindre a prilen leskre lava. O Mojžiš amenge diňa o zakonos, o ďeďictvos prekal o zhromažďeňje le Jakoboskro. O RAJ ačhiľa kraľiske upral o Ješurun, sar pes zgele leskre vodci the o kmeňi.“ Pal o kmeňos Ruben o Mojžiš phenďa: „Mi dživel o Ruben, te na merel avri, ale mi aven leskre manuša frima.“ Pal o kmeňos Juda phenďa: „RAJEJA! Šun avri o mangipen le Judaskro, an les pale paš okla kmeňi. Zoraľar les andro mariben, RAJEJA, pomožin leske leskre ňeprijaťeľenca!“ Pal o kmeňos Levi phenďa: „RAJEJA, sikav tiri voľa prekal o losi Urim the Tumim tire pačivale služobňikoske; tu les skušinehas paš e Massa a kerehas tut leha paš o paňi Meriba. Sikaďa tuke bareder pačiv sar peskre dadeske the peskra dake, bareder pačiv sar peskre phralenge abo peskre čhavenge. Šunelas tire prikazi, doľikerelas tiri zmluva. Tire manušen sikavela, hoj te doľikeren tiro zakonos; pre tiro oltaris anela o obeti. RAJEJA, de les zor a mi avel tuke pre dzeka leskri buči! Zňičin leskre ňeprijaťeľen, hoj imar pale te na ušťen!“ Pal o kmeňos Benjamin phenďa: „Kada hin o kmeňos, saves o RAJ kamel a chraňinel; stražinel les calo džives, bešel maškar leskre brehi.“ Pal o kmeňos Jozef phenďa: „Mi požehňinel o RAJ leskri phuv la rosaha andral o ňebos upral the le paňeha andral e phuv telal, le nekfeder uľipnaha le khamestar, le barvale plodenca čhon pre čhoneste; mi el lengre phurikane verchi zaučharde le neklačheder ovocenca. Mi pherdžarel pes leskri phuv savoreha, so hin lačho; mi el požehňimen le lačhipnaha le RAJESTAR, savo vakerďa andral o jagalo krakos. Mi bešel kada požehnaňje pro šero le Jozefoskro, pro vodcas maškar peskre phrala. O Jozef andre peskro šukariben hino ajso sar o ešebno bikos, hin les rohi sar le dzive bivolos. Ola rohi hine o ezera manuša andro Menaše a o deš ezera andro Efrajim; lenca predžubinela le naroden a ispidela len dži pro agor la phuvakro.“ Pal o kmeňos Zebulun phenďa: „Radisaľuv, Zebulunona, pre tire droma; radisaľuv, Jisacharona, andre tire stani! Le manušen zvičinena pro verchos, ode anena o čačipnaskre obeti. O barvaľipen len ela andral o moros a o pokladi kidena avri telal e poši.“ Pal o kmeňos Gad phenďa: „Mi el lašardo o RAJ, savo kerďa bareder leskri phuv. O Gad užarel sar o ľevos, hoj te odčhinel o vast abo o šero. Ile peske nekfeder than la phuvatar; chudle o kotor le vodcengro. Doľikerenas o prikazi the o zakoni le RAJESKRE, sar sas zgele o vodci le Izraeloskre.“ Pal o kmeňos Dan phenďa: „O Dan hino sar o terno ľevos, savo chučel andral o Bašan.“ Pal o kmeňos Naftali phenďa: „O Naftali pes čaľarel le RAJESKRE lačhipnaha, le RAJESKRO požehnaňje hino barvales pre leste. Ov zalel e phuv pro juhos le morostar.“ Pal o kmeňos Ašer phenďa: „Mi el požehňimen o Ašer buter okle kmeňendar, mi el les nekbuter pačiv le phralendar! Mi el les ajci olivovo olejos, hoj peske andre šaj močinel o pindre! Leskre fori mi en chraňimen le trastune branenca; mi dživel furt andro smirom.“ „Nane ňiko ajso sar o Del le Ješurunoskro: Pal o ňebos siďarel, hoj tuke te pomožinel, pro chmari pes ľidžal andre peskri slava. O Del, so dživel pro furt, hin tiro than pro garuďipen a ľikerel tut pre peskre večna vasta. Tradela tutar tire ňeprijaťeľen a phenela tuke, hoj len te zňičines. Le Jakoboskre potomki dživen andro smirom andre phuv, kaj hin pherdo zrnos the mol, kaj e rosa andral o ňebos zaučharel e phuv. Bachtalo sal, Izraelona! Ko hin ajso, sar sal tu – o narodos zachraňimen le RAJESTAR? Ov hino tiro šťitos, so tut chraňinela; tiri slavno šabľa, so tuke dela te zviťazinel. Tire ňeprijaťeľa pes angle tute pokorinena, ale tu lenge uštareha pre meň.“ Paľis o Mojžiš džalas andral e moabiko rovina upre pro verchos Nebo, dži pro verchos Pisga, khatar dičhol o Jericho. Odarik leske o RAJ sikaďa caľi phuv le Gileadostar dži o Dan, caľi phuv le Naftaliskri, e phuv le Efrajimoskri, e phuv le Menašeskri the caľi phuv le Judaskri dži paš o Stredozemno moros, e pušťa Negev, the e dolina le Coarostar dži paš o Jericho, le palmengro foros. O RAJ leske phenďa: „Kadi phuv hiňi odi, pal savi diňom lav la veraha le Abraham, le Izak the le Jakob, hoj la dava lengre potomkenge. Domukľom tuke, hoj la te dikhes, ale na džaha andre.“ Paľis ode andro Moab o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, muľa, avke sar phenďa o RAJ. Sas parundo andre dolina paš o foros Bet-Peor andro Moab. Ale dži adadžives ňiko na džanel, kaj hino leskro hrobos. Le Mojžišoske sas 120 berš, sar muľa. Leskri zor les na omukľa a o jakha leske na slabisaľile. O Izraeliti pal o Mojžiš pre moabiko rovina rovenas tranda (30) džives, medik na pregeľa o roviben the o smutkos pal leste. O Jozua, o čhavo le Nunoskro, sas igen goďaver, bo o Mojžiš pre leste thoďa o vasta. O Izraeliti les šunenas a kerenas avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Akorestar imar na sas andro Izrael ajso prorokos sar o Mojžiš, saveha o RAJ vakerďahas muj-mujeha. Ňiko aver na kerďa ajse zazraki the znameňja, save kerďa andro Egipt ov, sar les o RAJ bičhaďa ko Faraonos, ke leskre služobňika the ke savore manuša. Ňisavo prorokos na kerďa kajse bare the strašna zazraki, save kerďa o Mojžiš anglo jakha cale Izraeloskre. Pal o meriben le Mojžišoskro, le RAJESKRE služobňikoskro, prevakerďa o RAJ ko Jozua, ko čhavo le Nunoskro, savo sas služobňikos le Mojžišoskro: „Miro služobňikos o Mojžiš muľa. Vašoda akana, ušťi tu a predža prekal o Jordan, tu the savore kala manuša, andre odi phuv, savi dav le Izraelitenge. Diňom tumenge dojekh than, pre savo uštarela tumaro pindro, avke sar oda phenďom le Mojžišoske. Caľi phuv le Chetitanengri la južna pušťatar dži ko verchi Libanon the le bare paňestar, so hino o Eufrat, dži ko Stredozemno moros pro zapados ela tumari phuv. Ňiko anglal tu na obačhela, medik dživeha. Avava tuha, avke sar the le Mojžišoha. Na mukava tut aňi tut na omukava. Av zoralo a ma dara tut ňisostar! Tu ľidžaha kale manušen, hoj te zalen peske andro ďeďictvos kadi phuv, pal savi diňom lav a iľom vera, hoj la dava tumare phure dadenge. Ča av zoralo a ma dara tut ňisostar! Ľiker tut pal o zakonos, so tuke diňa miro služobňikos o Mojžiš. Ma visar tut lestar aňi pre čači aňi pre baľogňi sera, hoj tuke te avel avri savoro, so kereha. Ma preačh te genel kada zvitkos le zakonoskro pre tumare zhromažďeňja! Gondoľin pal leste rat-džives, hoj te doľikeres savoro, so hin andre pisimen, bo ča akor tuke savoro avela avri a savoro kereha goďaha. Či tuke na phenďom, hoj te aves zoralo the odvažno? Ma dara a ma podde tut! Bo o RAJ, tiro Del, ela tuha všadzik, kaj ča džaha.“ Avke o Jozua phenďa le vodcenge upral o manuša: „Predžan prekal o taboris a phenen le manušenge: ‚Pripravinen tumenge o chabena, bo trine dživesenca predžana prekal o Jordan andre odi phuv, hoj tumenge la te zalen. Bo odi phuv tumenge del o RAJ, tumaro Del, hoj te el tumari.‘ “ O Jozua phenďa le kmeňenge Ruben the Gad a the le jepaš kmeňoske Menaše: „Ma bisteren pre oda, so tumenge prikazinďa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO: ‚O RAJ tumaro Del, tumen dela smirom oleha, hoj tumenge dela kadi phuv pro vichodos le Jordanostar.‘ Tumare romňija, tumare čhavore the savore stadi ačhena kade andre phuv, so tumenge diňa o Mojžiš pro vichodos le Jordanostar. Ale savore tumare zorale murša, save hine pripravimen pro mariben, predžana prekal o Jordan anglal savore okla kmeňi a pomožinena lenge, medik na zalena e phuv, so lenge dela o RAJ, o Del, a medik the len na anela andro smirom. Paľis šaj džana pale andre tumari phuv pro vichodos le Jordanostar, so tumenge diňa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO; ela tumari.“ On phende le Jozuaske: „Keraha savoro, so amenge prikazinďal, a džaha všadzik ode, kaj amen bičhaveha. Avke, sar šunahas le Mojžiš, šunaha the tut! Ča mi el tuha o Raj, tiro Del, avke sar sas le Mojžišoha. Sako, ko na šunela oda, so tu prikazines – kajte so leske phenďalas – a na kamela oda te kerel, merela. Ča av zoralo a ma dara tut ňisostar!“ O Jozua, o čhavo le Nunoskro, bičhaďa počoral andral o Šitim duje špijonen andro Jericho a phenďa lenge: „Džan a obdikhen e phuv the o Jericho.“ Avke odgele a gele andro kher ke Rachab, savi sas lubňi, a ačhile ode. Le kraľiske andro Jericho phende: „De tuke pozoris, bo rači ade avle o Izraeliti, hoj te predikhen e phuv.“ Akor diňa o kraľis te phenel la Rachabake: „An avri ole muršen, save avle ke tute a hine ke tu andro kher! Bo on avle te predikhel caľi phuv!“ Ale e Rachab ole duje muršen garuďa. Phenďa: „He, avle ke ma varesave murša, ale me na džanavas, khatar hine. Sar zaračolas a e foroskri brana pes phandelas andre, gele het. Na džanav, kaj gele. Siďaren pal lende, mek len šaj dochuden.“ No oj len iľa pro pados a ode len garuďa tel o ľanos, so sas ode rozthodo. Avke le kraľiskre murša džanas pal lende le dromeha dži paš oda than, khatar pes predžal prekal o Jordan. Sar gele avri, takoj pal lende phandle andre o brani. Sigeder, sar o špijona džanas te sovel, geľa pal lende e Rachab pro pados a phenďa: „Me džanav, hoj o RAJ tumenge diňa kadi phuv. Savoredžene kade tumendar predaranďiľam a našaďam e odvaha. Šunďam, sar o RAJ anglal tumende šučarďa avri o Lolo moros, sar džanas avri andral o Egipt. Šunďam the oda, so kerďan le duje amorejike kraľenge pro vichodos le Jordanostar, le Sichonoske the le Ogoske, hoj len murdarďan savoreha, so len sas. Sar oda šunďam, predaranďiľam tumendar a našaďam e odvaha, bo o RAJ, tumaro Del, hino Del upre pro ňebos the tele pre phuv. Akana len vera anglo RAJ, hoj avke, sar me tumenge presikaďom o jileskeriben, presikavena the tumen mira famelijake a dena man znameňje, hoj mire dades la daha, le phralen, le pheňen the lengre famelijen mukena te dživel a hoj amen zachraňinena le meribnastar!“ O murša lake phende: „Das tut lav: Amare dživipena vaš tumare dživipena! Te na phenena ňikaske, soske kade avľam, doľikeraha oda lav a presikavaha tumenge o jileskeriben, sar amenge o RAJ dela kadi phuv.“ Paľis len mukľa avri prekal oblaka le lanoha, bo lakro kher sas ačhado jekhetane le foroskre muroha. Phenďa lenge: „Džan pro brehi, hoj tumen le kraľiskre murša te na arakhen. Garuven tumen ode trin džives, medik pes ola murša na visarena pale. Paľis džan tumare dromeha.“ O špijona lake phende: „Doľikeraha e vera, so tut diňam, hoj mukaha tira famelija te dživel, ča te kerena kada: Sar avaha andre kadi phuv, mušines te phandel ľoľi šparga pre oblaka, prekal savi amen mukľal, a mušines kade te lel le dades, la da, le phralen the caľa famelija. Te vareko lendar omukela o kher a ela murdardo, ela korkoro vaš oda vinnovato a amen alestar avaha žuže, ale te vareko andro kher ela mardo, amen oda laha pre peste. A te varekaske pheneha avri, hoj soske kade avľam, akor odi vera amen imar na phandela.“ Oj odphenďa: „Mi ačhel pes avke, sar phenďan.“ Akor len premukľa a on gele het. Paľis phandľa pre oblaka ľoľi šparga. O špijona gele paš o brehi a ačhile ode trin džives, medik le kraľiskre murša pes na visarde pale. Ola murša len rodenas všadzik, no na arakhle len. Paľis kala duj špijona gele tele pal o brehi, pregele prekal o Jordan ko Jozua a phende leske avri savoro, so pes lenge ačhiľa. A phende leske: „O RAJ čačes diňa kadi caľi phuv andre amare vasta. Savore manuša amendar predaranďile a našade e odvaha.“ O Jozua sig tosara ušťiľa a geľa savore Izraelitenca andral o Šitim paš o Jordan. Sigeder, sar pregele o paňi, ode presute. Pal o trin džives o vodci pregele prekal o taboris a phende le manušenge: „Soča dikhena le rašajen, le Leviten, hoj ľidžana e archa la zmluvakri, so hin le RAJESKRI, tumare Devleskri, džan pal lende, hoj te džanen, save dromeha kampel te džal, bo mek šoha angle oda na geľan ole dromeha. Ale ma džan dži pašes paš e archa, aven latar dureder, vaj jekh kilometros!“ Paľis o Jozua phenďa le manušenge: „Pošvecinen tumen, bo tajsa o RAJ kerela maškar tumende bare zazraki.“ O Jozua phenďa le rašajenge: „Hazden e archa la zmluvakri a džan laha anglo manuša.“ Avke hazdle e archa a džanas anglal lende. O RAJ phenďa le Jozuaske: „Adadživesestar tut chudava te hazdel upre anglal savore Izraeliti, hoj te dikhen, hoj som tuha, avke sar somas the le Mojžišoha. Phen le rašajenge, save ľidžan e archa la zmluvakri: ‚Sar doavena pro agor le Jordanoskro, džan te ačhel andro paňi.‘ “ Paľis o Jozua phenďa le Izraelitenge: „Aven a šunen o lava le RAJESKRE, tumare Devleskre. Pal ada prindžarena, hoj hino maškar tumende o džido Del, savo čačes tradela anglal tumende le Kanaančanen, le Chetitanen, le Chivijen, le Perizejen, le Girgašejen, le Amorejčanen the le Jebusejen. Dikhen, o rašaja predžan anglal tumende prekal o Jordan le RAJESKRA zmluvakra archaha, savo hino Del caľa phuvakro. Akana tumenge kiden avri dešuduje (12) muršen, andral dojekh izraeliko kmeňos po jekhes. Soča o rašaja thovena peskre pindre andro Jordan le RAJESKRA zmluvakra archaha, oda paňi zaačhela a o paňi, so avel upral, ačhela sar muros pre jekh than.“ O manuša pes mukle te džal het peskre taboristar, hoj te predžan o Jordan a o rašaja ľidžanas e archa la zmluvakri angle lende. O paňi andro Jordan sas ajso baro, hoj prečhorelas o brehi, bo sas časos, sar pes skidel upre o uľipen. Ale sar o rašaja, save ľidžanas e archa zmluvakri, doavle paš o paňi a sar thode peskre pindre pro agor andro Jordan, o paňi zaačhiľa. O paňi, so avelas upral, ačhiľa sar muros pre jekh than igen dur lendar, paš o gavoro Adam, so hino paš o Caretan. O paňi imar na džalas tele andro moros Araba, so hin o Londo moros, a o manuša predžanas prekal o Jordan pašes paš o Jericho. O rašaja, save ľidžanas e archa le RAJESKRA zmluvakri, ačhenas le pindrenca pre šuki phuv maškar o Jordan, medik savore manuša na pregele. Avke savore Izraeliti pregele prekal e šuki phuv. Sar savore manuša pregele prekal o Jordan, o RAJ phenďa le Jozuaske: „Kiden tumenge avri dešuduje (12) muršen, andral dojekh kmeňos po jekhes. Phen lenge, hoj peske te len dešuduj bara odarik, kaj ačhenas o rašaja le pindrenca maškar o Jordan. Preľidžan len a thoven len tele pre oda than, kaj presovena adi rat.“ Akor o Jozua ke peste vičinďa ole dešuduje muršen le Izraelitendar, saven ačhaďa andral dojekh kmeňos po jekhes, a phenďa lenge: „Džan angle archa le RAJESKRI, tumare Devleskri, dži maškaral andro Jordan. Sako tumendar mi lel jekh bar pro valos vaš dojekh izraeliko kmeňos. Kala bara tumenge ena pro leperiben. Te tumendar jekhvar tumare čhave phučena, so hin prekal tumende kala bara, odphenen lenge, hoj sar preľidžanas e archa le RAJESKRA zmluvakri prekal o Jordan, o paňi angle late zaačhiľa. O Izraeliti peske leperena pro furt kale barenca, hoj o paňi andro Jordan sas zaačhado.“ O Izraeliti kerde avke, sar lenge o Jozua phenďa: gele dži maškaral andro Jordan a ile odarik dešuduj bara, jekh bar vaš dojekh izraeliko kmeňos, avke sar phenďa o RAJ le Jozuaske. Ola bara ande andro taboris a ode len thode tele. O Jozua diňa te ačhavel dešuduj aver bara maškar o Jordan pre oda than, kaj ačhenas le pindrenca o rašaja, save ľidžanas e archa la zmluvakri. O bara hine ode dži adadžives. O rašaja la archaha ačhenas maškar o Jordan, medik na sas dokerdo savoro, so o RAJ phenďa prekal o Jozua le manušenge. Kada prikazis imar sigeder phenďa o Mojžiš le Jozuaske. O manuša siďarenas te predžal pre aver sera. Sar pregele savore, pregele the o rašaja le RAJESKRA archaha a gele anglo manuša. O kmeňi Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše sas pripravimen pro mariben a pregele anglo Izrael, avke sar lenge oda phenďa o Mojžiš. Ajse 40 000 murša pripravimen pro mariben, džanas anglo RAJ pro maľi paš o Jericho. Oda džives o RAJ hazdňa upre le Jozuas anglal calo Izrael. Pal calo leskro dživipen leske presikavenas ajsi bari pačiv sar the le Mojžišoske. Paľis o RAJ phenďa le Jozuaske: „Phen le rašajenge, save ľidžan e archa la zmluvakri, hoj te aven avri andral o paňi Jordan.“ Akor o Jozua phenďa le rašajenge: „Aven avri andral o Jordan!“ Sar o rašaja, save ľidžanas e archa, avle avri andral o Jordan a uštarde le pindrenca pre šuki phuv, o paňi avľa pale pre peskro than. Sas pale ajso baro, hoj prečhorelas o brehi. Pro dešto džives andro ešebno čhon pregele o manuša o Jordan a kerde peske taboris paš o Gilgal vichodňe le Jerichostar. Ode o Jozua ačhaďa ola dešuduj bara, so ile andral o Jordan. A phenďa le Izraelitenge: „Te tumendar jekhvar tumare čhave phučena, so hin prekal tumende kala bara, odphenen lenge, hoj kadarik pregeľa o Izrael prekal o Jordan pal e šuki phuv. Bo o RAJ, tumaro Del, anglal tumende šučarďa avri o Jordan, medik na pregeľan, avke sar o RAJ tumaro Del kerďa le Lole moroha, so anglal amende šučarďa avri, medik na pregeľam. Oda kerďa vašoda, hoj te džanen savore manuša pal caľi phuv, savi bari hiňi le RAJESKRI zor, a hoj lestar te daran pro furt.“ Sar šunde savore amorejika kraľa, save bešenas pro zapados pal o Jordan, the savore kanaaňika kraľa, save bešenas paš o moros, hoj o RAJ šučarďa avri o paňa le Jordanoskre, hoj o Izraeliti te predžan, predaranďile lendar a našade e odvaha. Akor phenďa o RAJ le Jozuaske: „Ker tuke barune čhura a pale obrezin le Izraeliten.“ Avke o Jozua kerďa barune čhura a obrezinďa le Izraeliten paš o brehos Aralot. Obrezinďa len vašoda, bo savore maribnaskre murša, save avle avri andral o Egipt, mule avri pre pušťa pal o drom andral o Egipt. Savore murša, save avle avri, sas obrezimen, ale ole muršendar, save uľile pal o drom pre pušťa, mek na sas ňiko obrezimen. Bo o Izraeliti phirenas pal e pušťa saranda (40) berš, medik na mule savore maribnaskre murša, save avle avri andral o Egipt, bo na šunenas le RAJES. O RAJ lenge andre vera phenďa, hoj na dikhena e phuv, andre savi čuľal o thud the o medos, pal savi diňa lav lengre phure daden, hoj lenge la dela. O RAJ diňa, hoj lengre čhave te baron avri pre lengro than, a o Jozua ole čhaven obrezinďa, bo na sas obrezimen le dromeha. Sar imar sas savore murša obrezimen, ačhile andro taboris, medik na sasťile avri. Paľis o RAJ phenďa le Jozuaske: „Adadžives pal tumende iľom tele e ladž le Egiptoskri.“ Vašoda pes dži adadžives kada than vičinel Gilgal. Sar o Izraeliti taborinenas paš o Gilgal pro maľi paš o Jericho, oslavinenas e Patraďi rači pro dešuštarto (14.) džives andre oda čhon. Pre aver džives pal e Patraďi imar chanas le uľipnastar andral o Kanaan: o mare bi o kvasos the o peko zrnos. E manna preačhiľa andre oda džives, sar chale le uľipnastar andral odi phuv. Le Izraeliten imar na sas manna, ale andre oda berš chanas le uľipnastar andral o Kanaan. Sar sas o Jozua pašes paš o Jericho, jekhvareste dikhľa anglal peste te ačhel muršes la šabľaha andro vast. O Jozua geľa paš leste a phučľa: „Sal jekh amendar, abo sal amaro ňeprijaťeľis?“ „Na,“ ov odphenďa. „Me som o nekbareder veľiťeľis le RAJESKRA armadakro a akana avľom.“ Akor o Jozua banďiľa le mujeha dži pre phuv a phenďa: „So kames te phenel tire služobňikoske, rajeja miro?“ O veľiťeľis le RAJESKRA armadakro leske phenďa: „Čhiv tele o sandalki, bo o than, pre savo ačhes, hino sveto.“ Avke o Jozua oda kerďa. Akor o manuša andral o Jericho phandle anglo Izraeliti o foroskre brani. Ňiko na džalas avri aňi andre. O RAJ phenďa le Jozuaske: „Dikh, diňom tuke andro vasta o Jericho the leskre kraľis le slugaďenca. Obdža o foros dookola savore tire slugaďenca sako džives jekhvar a ker avke šov džives. O efta rašaja mi ľidžan angle archa o efta trubi le bakrane rohendar. Pro eftato džives obdžan o foros eftavar a o rašaja furt mi trubinen. Sar šunena, hoj zaľikeren jekhvar o hangos andral o trubi, akor savore manuša zorales mi viskinen. Akor perena o foroskre muri a o manuša džana rovnones andro foros.“ Avke o Jozua, le Nunoskro čhavo, vičinďa le rašajen a phenďa: „Hazden e archa la zmluvakri a efta rašaja le efta trubenca mi džan angle archa le RAJESKRI.“ Le manušenge phenďa: „Džan! Obdžan calo foros a o slugaďa pripravimen pro mariben mi džan angle RAJESKRI archa.“ Ale o Jozua phenďa le manušenge: „Ma viskinen, ma vakeren zorales a ma phenen aňi jekh lav dži andre oda džives, medik tumenge na phenava, hoj te viskinen. Paľis viskinen!“ Avke prikazinďa, hoj le RAJESKRA archaha te obdžan o foros. Sar les obgele jekhvar, avle andro taboris a ode ačhile te presovel. Sig tosara o Jozua ušťiľa a o rašaja hazdle le RAJESKRI archa. O efta rašaja ľidžanas efta trubi angle RAJESKRI archa a le dromeha furt trubinenas. O slugaďa džanas anglal the pal e RAJESKRI archa. Kavke the pro dujto džives obgele o foros jekhvar a paľis pes visarde andro taboris. Avke oda kerenas šov dživesa. Pro eftato džives, sar vidňisaľolas, ušťile a obgele o foros avke sar angloda. Ale andre oda džives les obgele eftavar. Sar les imar obgele eftavar, o rašaja chudle te trubinel a o Jozua phenďa le manušenge: „Viskinen, bo o RAJ tumenge diňa kada foros! O foros the savoro, so hin andre, hin dino le RAJESKE sar obeta, hoj te el zňičimen. Ča e lubňi e Rachab the savore, ko hine laha andro kher, ačhena te dživel, bo garuďa amare špijonen, saven bičhaďam. Chraňinen tumen, hoj te na len ňič olestar, so mušinel te el zňičimen, bo oda hin dino ča prekal o RAJ. Te lena vareso, o izraeliko taboris mušinela te el zňičimen a perela andre bibach. Savoro rup, somnakaj, o veci le brondzostar the le trastestar hine dine ča prekal o RAJ. Thovena oda andre le RAJESKRI pokladňica.“ O rašaja trubinenas. Soča o manuša šunde o trubi, chudle te viskinel bara vikaha a o foroskre muri pele. Avke o manuša džanas rovnones upre andre oda foros a kavke les zaile. Oddine calo foros le RAJESKE aleha, hoj le šabľenca murdarde dojekhes andro foros: le muršen, le džuvľen, le phuren, le ternen, le gurumňen, le bakren the le somaren. O Jozua phenďa le duje muršenge, save predikhle e phuv: „Džan andro kher ke lubňi Rachab a len la avri odarik savorenca, save hine ode, avke sar lake la veraha diňan lav.“ Avke o špijona gele a ile avri la Rachab, lakre dades la daha, le phralen the savoren, save sas laha. Thode caľa lakra famelija te dživel avri paš o izraeliko taboris. Labarde avri o foros savoreha, so ode sas. Ča o rup, o somnakaj the o veci le brondzostar the le trastestar thode andre le RAJESKRI pokladňica. O Jozua mukľa te dživel la lubňa Rachab, lakra famelija the savoro, so la sas. Bo garuďa le špijonen, saven o Jozua bičhaďa te predikhel o Jericho. On dživen maškar o Izraeliti dži adadžives. Andre oda časos o Jozua phandľa le manušen kala veraha: „Prekošlo mi el anglo RAJ oda, ko chudela pale te ačhavel kada foros Jericho! O zaklados thovela vaš o dživipen peskre ešebne čhaskro a o brani ačhavela vaš o dživipen peskre nekternedere čhaskro.“ O RAJ sas le Jozuaha a o hiros pal leste pes rozľigenďa pal caľi phuv. Le Izraelitenge sas phendo, hoj savoro andro Jericho sas oddino le RAJESKE sar obeta, hoj te el zňičimen. Ale o Izraeliti na doľikerde oda, bo jekh murš, o Achan, peske iľa vareso olestar, a vašoda sas o RAJ igen choľamen pro Izraeliti. O Achan sas o čhavo le Karmioskro, savo sas o čhavo le Zabdiskro a ov sas o čhavo le Zerachoskro andral o kmeňos Juda. Paľis o Jozua bičhaďa muršen andral o Jericho andro foros Aj, so hino paš o Bet-Aven pro vichodos le Betelostar. Phenďa lenge: „Džan te predikhel odi phuv.“ Avke o murša gele te predikhel o foros Aj. Sar avle pale ko Jozua, phende leske: „Na mušinen ode te džal savore murša, ela dos, te džana ča vaj duj ezera (2 000) abo trin ezera (3 000) a on domarena o Aj. Soske te trapinel savore muršen, te ode nane ajci manuša?“ Avke gele ajse trin ezera (3 000) Izraeliti pro mariben, ale on denašle ole muršendar andral o Aj. O murša andral o Aj pal lende denašenas la foroskra branatar tele le brehoha dži ko thana, kaj phagerenas o bara. Le dromeha murdarde lendar vaj tranda the šov (36) muršen. Avke o Izraeliti predaranďile a našade e odvaha. Akor o Jozua andre žaľa pre peste čhingerďa o plašťos a banďiľa le mujeha dži pre phuv angle archa le RAJESKRI. Ode pašľolas jekhetane le izraelike vodcenca, medik na zaračiľa, a čhivkerenas peske o prachos pro šero. O Jozua phenďa: „Ó, Nekbareder RAJEJA, soske preľigenďal kale narodos prekal o Jordan? Ča vašoda, hoj amen te des andro vasta le Amorejčanenge, hoj amen te murdaren? Feder uľahas amenge te ačhiľamas pal o Jordan! Mangav tut, RAJEJA, so šaj phenav pre ada akana, te o Izraeliti denašle peskre ňeprijaťeľendar? Sar pes oda došunena o Kanaančana the okla manuša, so kade bešen, avena pre amende pal dojekh sera a murdarena amen avri. Akana, so kereha, hoj te na džal pal tu o nalačho hiros?“ Ale o RAJ phenďa le Jozuaske: „Ušťi! Soske pašľos pre phuv le mujeha? O Izraeliti kerde binos anglal ma a na doľikerde miri zmluva, savi lenge prikazinďom, hoj te doľikeren! Čorde varesave veci, so sas oddine prekal ma, a garude len maškar peskre veci. Vašoda o Izraeliti našťi obačhen anglal peskre ňeprijaťeľa a mušinen te denašel lendar, bo ačhiľa lendar oda, so mušinel te el zňičimen. Imar tumenca na avava, te oda na zňičinena. Dža, phen le manušenge, hoj pes te pošvecinen pre tajsaskro džives. Phen lenge, hoj o RAJ, o Del le Izraeloskro, phenel kada: ‚Izraelona, iľal le vecendar, so majinde te el zňičimen! Na obačheha anglal tire ňeprijaťeľa, medik tumendar na odčhivena oda, so majinďa te el zňičimen. Vašoda tajsa tosara anglal ma avena jekh kmeňos pal aver. Oda kmeňos, so o RAJ avri kidela, avela anglal ma jekh fajta pal aver. Ola fajta, so o RAJ avri kidela, avela anglal ma jekh famelija pal aver a ola famelija, so o RAJ avri kidela, avela anglal ma jekh murš pal aver. Oda manuš, pre kaste pes sikavela, hoj leste hin oda, so majinďa te el zňičimen, ela labardo savoreha, so les hin. Bo na doľikerďa le RAJESKRI zmluva a kerďa le Izraeloske bari ladž.‘ “ Sig tosara o Jozua ušťiľa a phenďa le Izraelitenge, hoj te aven jekh kmeňos pal aver, a o losos sikaďa pro kmeňos Juda. Paľis phenďa le kmeňoske Juda, hoj te aven avri, a o losos sikaďa pre fajta le Zerachoskri. Avke phenďa, hoj te aven o murša andral e fajta le Zerachoskri, a o losos sikaďa pro Zabdi. Sar phenďa, hoj te aven o murša andral leskri famelija, o losos sikaďa pro Achan. Ov sas le Karmioskro čhavo, leskro dad o Zabdi a leskro dad o Zerach andral o kmeňos Juda. O Jozua phenďa le Achanoske: „Čhavo miro, phen mange avri o čačipen anglo RAJ, anglo Del le Izraeloskro, a pridžan tut, so kerďal. Ma garuv ňič anglal ma!“ O Achan odphenďa: „Čačipen hin, kerďom binos anglo RAJ, anglo Del le Izraeloskro, a kada hin oda, so kerďom: Dikhľom maškar o veci andro Jericho šukar šinariko plašťos, ajse duj kili rup, the jekh somnakuňi cehla phari vaj jepaš kilos. Avke len igen kamavas, hoj mange len iľom. Garuďom len andre miro stanos tel e phuv a o rup hino dži telal.“ Paľis o Jozua bičhaďa varesave muršen, hoj te siďaren andro stanos. Čačes ola veci sas garude andre leskro stanos tel e phuv a o rup sas dži telal. Avke oda ile andral o stanos, ande le Jozuaske the le Izraelitenge a thode oda anglo RAJ. Androda o Jozua a savore Izraeliti chudle le Achan, le Zerachoskre čhas, the o rup, o plašťos, e somnakuňi cehla the leskre čhaven, čhajen, gurumňen, somaren, bakren, leskro stanos the savoro, so les sas, a ľigende len andre dolina Achor. O Jozua phenďa: „Soske amen anďal andre kada pharipen? Akana o RAJ tut anela andro pharipen!“ Avke savore Izraeliti čhivkerenas andre lende le barenca, medik na mule, a paľis len labarde savore vecenca. Thode upral lende bari kopa bara, so hin ode dži adadžives. Avke preačhiľa le RAJESKRI bari choľi. Vašoda pes odi dolina furt vičinel Achor. Avke o RAJ phenďa le Jozuaske: „Ma dara tut aňi ma izdra! Le tuha savore slugaďen a dža andro foros Aj. Dikh, dav tuke andro vasta le kraľis andral o Aj, leskre manušen, leskro foros the leskri phuv. Ker le Ajoha the leskre kraľiha avke, sar kerďal le Jerichoha the leskre kraľiha, ale akana tumenge šaj len lengre vzacna veci the o stadi. Pripravin varesave muršen, hoj te džan pro foros palunestar.“ Avke o Jozua džalas savore peskre slugaďenca te zalel o foros Aj. Kidňa peske avri 30 000 zorale slugaďen a bičhaďa len het rači kale prikaziha: „Džan, garuven tumen pal o foros, ale ma aven igen dur lestar. Aven savore pripravimen! Ale me the savore murša, so hine manca, džaha pašes paš o foros, a sar avena pre amende, denašaha lendar avke sar ešebnovar. On avena avri pal amende, bo peske gondoľinena, hoj amen lendar denašas avke sar ešebnovar. Kavke len dochudaha avri le forostar. A tumen akor džan palunestar pro foros a zalen les. O RAJ, tumaro Del, tumenge les dela andro vasta. Sar zalena o foros, podlabaren les pal le RAJESKRO lav. Kada tumenge prikazinav.“ Kavke len o Jozua bičhaďa a garuvenas pes pro zapados le Ajostar, maškar o Betel the Aj. O Jozua odi rat ačhiľa te presovel maškar o manuša. O Jozua sig tosara ušťiľa, skidňa upre le slugaďen a džalas le vodcenca anglal lende andro foros Aj. Savore slugaďa, so sas leha, džanas dži paš o foros, medik paš leste na doavle. Kerde peske taboris pro severos lestar avke, hoj maškar lende the maškar o foros Aj sas dolina. Ale mek angloda iľa vaj pandž ezera (5 000) muršen a phenďa lenge, hoj pes te garuven pro zapados le forostar maškar o Aj the maškar o Betel. Avke ačhade buteder muršen andro taboris pro severos le forostar a varesave muršen garude pro zapados. Odi rat o Jozua geľa tele andre dolina. Sar len dikhľa o kraľis andral o Aj, siďarelas sig tosara savore peskre muršenca avri andral o foros, hoj pes te maren le Izraelitenca pre oda than, khatar pes džal ke Jordaňiko dolina. Ale ov na džanelas, hoj pre leste hine pripravimen aver garude murša pal o foros. O Jozua the calo Izrael kerenas pestar, hoj prehrajinde a denašenas lendar pre pušťa. O murša andral o Aj vičinde savoren, save ačhile andro foros, hoj te džan the on pal lende. Denašenas pal o Jozua a avke len dochudle avri andral o foros. Savore manuša andral o Aj the andral o Betel džanas pal o Izraeliti a o foros mukle phundrado. O RAJ phenďa le Jozuaske: „Hazde pro foros Aj e kopija, so tute hiňi andro vast, bo andre tire vasta les dava.“ O Jozua hazdňa peskri kopija pro foros. Sar hazdňa o vast, o murša, so sas garude, ušťile a denašle andro foros. Zaile les a takoj les podlabarde. Sar pes o murša andral o Aj visarde palal, dikhle, hoj o thuv džal andral o foros upre andro ňebos. Na sas len imar ňikhaj kaj te denašel, bo o Izraeliti, so denašenas pre pušťa, pes visarde pale pre lende. Bo sar o Jozua the calo Izrael dikhle, hoj lengre murša zaile o foros a hoj odarik džal o thuv, visarde pes a chudle te marel le muršen andral o Aj. A the ola Izraeliti, so zaile o Aj, avle avri andral o foros pre lende a kavke pes dochudle o murša andral o Aj maškar o Izraeliti. Marenas len pal o duj seri avke, hoj lendar na ačhiľa ňiko, ko denašľahas abo pes zachraňinďahas. Ale le kraľis andral o Aj chudle džidones a ande les ko Jozua. O Izraeliti murdarde savore manušen andral o foros Aj, pal save denašenas pre maľa te pre pušťa. A sar imar sas sako lendar murdardo la šabľaha, akor pes savore Izraeliti visarde pale andro foros Aj a murdarde savoren, ko ode sas. Oda džives murdarde 12 000 muršen the džuvľen – savoren, ko dživenas andro Aj. Le Jozuaste sas o vast la kopijaha nacirdlo, medik savoren andral o foros Aj na murdarde avri. O Izraeliti peske ile ča o vzacna veci the o stadi andral o foros, avke sar le Jozuaske phenďa o RAJ. Avke o Jozua labarďa o Aj a kerďa lestar zburaňiskos pro furt dži adadžives. Le kraľis andral oda foros Aj diňa te figinel a mukľa les ode pro stromos, medik o kham na zapeľa. Ke račate o Jozua phenďa le muršenge, hoj te len leskro mulo ťelos tele pal o stromos. Paľis les čhide paš e brana le foroskri a thode upral leste bari kopa bara, so hin ode dži adadžives. Akor o Jozua ačhaďa le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske, oltaris pro verchos Ebal. Oda oltaris sas le barendar, so na sas prikerde, savendar pes o trast na chudňa, avke sar phenďa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO. Ov oda pisinďa le Izraelitenge andro zvitkos le zakonoskro. Obetinde ode le RAJESKE labarde the smiromoskre obeti. Ode angle savore Izraeliti pisinďa pre ola bara o zakonos, so diňa o Mojžiš. Calo Izrael, leskre vodci, uradňika the sudci ačhenas pal soduj seri pašal e archa anglo rašaja, save sas Leviti a ľidžanas le RAJESKRA zmluvakri archa. Ačhenas ode the o cudzinci, save maškar lende bešenas. Jepaš le manušendar ačhenas anglo verchos Gerizim a jepaš anglo verchos Ebal, sar angloda phenďa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, hoj te keren, sar požehňinena le Izraeliten. Paľis pregenďa savore lava le zakonoskre, o požehnaňje the o prekošiben, avke sar hin pisimen andro zvitkos le zakonoskro. O Jozua pregenďa dojekh lav, so o Mojžiš prikazinďa, angle savore Izraeliti, anglo džuvľa, anglo čhavore the anglo cudzinci, so džanas lenca. Sar pes oda došunde savore kraľa, save bešenas pro zapados le Jordanostar pro verchengre the brehengre phuva a teleder paš o Stredozemno moros dži ko verchi Libanon – o Chetitana, o Amorejčana, o Kanaančana, o Perizeja, o Chivija the o Jebuseja – zgele pes jekhetane pro mariben pro Jozua the pro Izraeliti. Ale sar o manuša andral o Gibeon šunde, so kerďa o Jozua andro Jericho the andro Aj, phende peske, hoj leha thovena avri. Varesave murša thode pro somara purane gone le chabeneha a ile cipune gone pre mol, so sas purane, čhingerde the zaside. Urde peske purane zaside sandalki the purane gada a ile peha the šuko trušaco maro. Kavke džanas ko Jozua andro taboris paš o Gilgal te phenel le Izraelitenge the leske: „Avľam andral e phuv, so hiňi dur adarik. Phanden amenca e zmluva.“ O Izraeliti phende le Gibeončanenge: „A so te bešen kade pašes paš amende? Sar tumenca šaj phandas e zmluva?“ „Sam tire služobňika,“ odphende le Jozuaske. O Jozua lendar phučľa: „Ko san a khatar san?“ Odphende leske: „Amen avľam andral e phuv, so hiňi igen dur, bo šunďam pal o RAJ, tumaro Del. Šunďam pal savoreste, so kerďa andro Egipt a mek the pal oda, so kerďa ole duje amorejike kraľenge pal o Jordan: le chešboňike kraľiske le Sichonoske the le bašaňike kraľiske le Ogoske, savo bešelas andro foros Aštarot. Vašoda amenge amare vodci the savore manuša andral amari phuv phende: ‚Len tumenge chaben pro drom, džan arakhen tumen lenca a phenen lenge: „Amen sam tumare služobňika, phanden amenca akana zmluva.“ ‘ Kada hin amaro maro, so peske iľam kheral mek tato, sar avľam ke tumende. A akana dikhen! Šučiľa avri a ačhiľa trušaco. Kala hine amare cipune gone pre mol. Sar peske len pherdžarďam, sas neve. Dikhen, akana hine čhingerde. Amare gada the o sandalki hine zňičimen le bare dromestar.“ O izraelika murša ile lengre chabenestar, ale le RAJESTAR pes pal ada na phučle. O Jozua lenca phandľa e zmluva andro smirom a dovakerďa pes, hoj len mukela te dživel. O vodci le Izraeloskre pre oda priačhile la veraha. Ale pal o trin džives, sar peha phandle e zmluva, došunde pes, hoj ola manuša bešen pašes paš lende. Avke pes o Izraeliti mukle te džal pro drom a pro trito džives doavle andre lengre fori: O Gibeon, e Kefira, o Beerot the o Kirjat-Jearim. Ale o Izraeliti len na murdarde, bo o vodci ile vera pro RAJ, pro Del le Izraeloskro. Savore Izraeliti namištes vakerenas pro vodci, ale on odphende: „Iľam vera pro RAJ, pro Del le Izraeloskro. Vašoda akana našťi lenca ňič keras. Mušinas len te mukel te dživel, hoj amen o Del te na marel vaš e vera, savi len diňam.“ Paľis lenge mek phende: „Mukas len te dživel! Mi ačhen lendar ola, ko čhingeren o kašta, the ola, ko hordinen savorenge o paňi.“ Kavke o vodci doľikerde o lav, so dine le Gibeončanen. Paľis o Jozua len vičinďa a phenďa lenge: „Soske amenca thoďan avri? Phenďan amenge, hoj san igen dural, ale bešen pašes paš amende! Vašoda san akana prekošle a ačhena otroka pro furt! Čhingerena o kašta a hordinena o paňa prekal o kher mire Devleskro!“ On phende le Jozuaske: „Tire služobňika pes igen daranas pal o dživipen. Phende amenge, hoj o RAJ, tiro Del, phenďa peskre služobňikoske le Mojžišoske, hoj tumenge te del caľi phuv a te murdarel savore manušen odarik anglal tumende. Vašoda avke kerďam. Akana sam andre tire vasta. Ker amenca oda, so gondoľines, hoj hino lačho the čačipnaskro.“ Ov kerďa lenca oda, hoj len iľa avri andral o vasta le Izraelitengre a na murdarde len. A oda džives lendar o Jozua kerďa peskre sluhen, save mušinenas te čhingerel o kašta a te hordinel o paňi prekal savore Izraeliti the prekal le RAJESKRO oltaris pre oda than, so peske kidela avri o RAJ. A kada hin oda, so keren dži adadžives. O Jeruzalemsko kraľis Adoni-Cedek igen predaranďila, sar šunďa, hoj o Jozua zaiľa o foros Aj a zňičinďa les the leskre kraľis avke, sar kerďa the le Jerichoha the leskre kraľiha, a sar šunďa the oda, hoj o manuša andral o Gibeon pes dovakerde, hoj ačhena andro smirom le Izraelitenca a hoj bešen maškar lende. Ov the leskre manuša pes daranas, bo o Gibeon sas baro foros sar jekh le kraľengre forendar. O Gibeon sas bareder sar o foros Aj a savore murša odarik pes džanenas te marel. Vašoda o kraľis Adoni-Cedek vičinďa le kraľen andral aver fori: le Hoham andral o Hebron, le Piream andral o Jarmut, le Jafijah andral o Lachiš the le Debir andral o Eglon. Mangelas len: „Aven ke mande a pomožinen mange te domarel o foros Gibeon, bo pes dovakerde, hoj ačhena andro smirom le Jozuaha the le Izraelitenca.“ Avke pes zgele ola pandž amorejika kraľa andral o Jeruzalem, Hebron, Jarmut, Lachiš the Eglon. Avle savore peskre slugaďenca paš o Gibeon a ode pes rozthode a gele pro mariben pre leste. Avke o Gibeončana dine te džanel le Jozuaske andro taboris paš o Gilgal: „Ma omuk tire služobňiken! Sigo av ke amende! Pomožin amenge a zachraňin amen, bo savore amorejika kraľa, save bešen pre le verchengri phuv, pes pre amende kiden pro mariben.“ O Jozua geľa andral o Gilgal savore slugaďenca the zorale muršenca pro mariben. O RAJ phenďa le Jozuaske: „Ma dara tut lendar, bo diňom tuke len andro vasta. Ňiko lendar anglal tute na obačhela.“ O Jozua džalas caľi rat andral o Gilgal a avľa pre lende akor, sar na užarenas. O RAJ kerďa, hoj o Amorejčana la daratar ačhile sar bi e goďi anglo Izraeliti. Paš o Gibeon o Izraeliti igen but dženen murdarde a denašenas pal lende le dromeha upre pro Bet-Choron a murdarenas len dži paš e Azeka the Makeda. Sar denašenas le Izraelitendar tele pal o brehos le dromeha andral o Bet-Choron, o RAJ diňa, hoj pre lende andral o ňebos te perel bare ľegošna krupi sar bara dži paš e Azeka avke, hoj ola, ko mule le ľegošne krupendar, sas buter sar ola, kas murdarde o Izraeliti le šabľenca. Oda džives, sar o RAJ diňa le Izraelitenge te zviťazinel upral o Amorejčana, o Jozua pes modľinďa ko RAJ a anglal calo Izrael phenďa: „Khameja, zaačhav tut upral o Gibeon a tu, čhonoreja, upral e dolina Ajalon!“ Avke o kham the o čhonoro zaačhile, medik o manuša na zviťazinde upral peskre ňeprijaťeľa. Oda hin pisimen andro zvitkos le Jašariskro. O kham zaačhiľa maškar o ňebos a calo džives na zageľa. Ajso džives na sas aňi angloda aňi paloda, hoj o RAJ kavke te šunel avri le manušes. O RAJ pes čačes marelas vaš o Izrael. Paľis o Jozua geľa pale andro taboris Gilgal a calo Izrael leha. Ola pandž kraľa denašle a garude pes andre jaskiňa paš e Makeda. Avke le Jozuaske avle te phenel: „Arakhle pes ola pandž kraľa. Garuven pes andre jaskiňa paš e Makeda.“ O Jozua phenďa: „Začhiven e chev andre jaskiňa bare barenca a ačhaven paš late le muršen, hoj te stražinen. Ale tumen ma zaačhen. Džan pre tumare ňeprijaťeľa palunestar a ma domuken lenge te džal pale andre peskre fori, bo o RAJ tumaro Del, tumenge len diňa andro vasta.“ O Jozua the o Izraeliti preačhile o mariben peskre ňeprijaťeľenca a murdarde maj savoredženen avri. Ale varesave predžiďile, denašle a dochudle pes andre peskre ohradzimen fori. Savore manuša le Jozuaskre doavle pale mištes andro taboris ko Jozua paš e Makeda. Ňiko peske imar na opovažinďa te phenel aňi lav pro Izraeliti. Avke o Jozua phenďa: „Phundraven e chev andre jaskiňa a anen ke mande ole pandže kraľen.“ Kerde oda a ande ke leste andral e jaskiňa ole kraľen andral o Jeruzalem, Hebron, Jarmut, Lachiš the Eglon. Sar ole kraľen ande ke leste, o Jozua vičinďa savore Izraeliten a le veľiťeľenge, save avle leha, phenďa: „Aven a uštaren le pindrenca pro meňa kale kraľenge!“ On avle a uštarde lenge pro meňa. Paľis lenge o Jozua phenďa: „Ma daran tumen aňi ma izdran! Aven zorale a odvažna, bo kada kerela o RAJ savore tumare ňeprijaťeľenca, pre save džana pro mariben.“ Paľis o Jozua len diňa te murdarel a te figinel pro pandž stromi. Ode sas figimen, medik na zaračiľa. Sar zaračolas, diňa len o Jozua te lel tele a te čhivel andre jaskiňa, andre savi pes imar angloda garuvenas. Paľis zakerde e chev andre jaskiňa le bare barenca, so hine ode dži adadžives. O Jozua mek oda džives zaiľa o foros Makeda a le manušen odarik murdarďa la šabľaha. Ňikas na mukľa te dživel. Le kraľiha andral e Makeda kerďa avke, sar angloda le kraľiha andral o Jericho. Paľis o Jozua savore Izraelitenca geľa andral e Makeda andro foros Libna a mukľa pes pre leste pro mariben. The kada foros le kraľiha diňa o RAJ le Izraelitenge andro vasta. Marenas len le šabľenca a murdarde savore manušen odarik – ňikaske na dine te predživel. Lengre kraľiha kerďa avke sar le kraľiha andral e Jericho. Paľis o Jozua pregeľa cale Izraeloha andral e Libna andro foros Lachiš. Ode pes rozthode a gele pro mariben pro manuša andral oda foros. O RAJ diňa o foros Lachiš le Izraelitenge a pro dujto džives les zaile. Murdarde savoren le šabľenca, avke sar oda kerde andre Libna. Akor o kraľis Horam avľa pro mariben andral o foros Gezer te pomožinel le kraľiske andro Lachiš, ale o Jozua zviťazinďa upral leste the upral leskre manuša avke, hoj ňiko lendar na predžiďiľa. Paľis o Jozua pregeľa andral o Lachiš savore Izraelitenca andro foros Eglon a ode pes rozthode a gele pre leste pro mariben. Mek oda džives les zaiľa. Murdarde le šabľenca savoren, save sas andro foros, avke sar oda kerde le foroha Lachiš. Paľis o Jozua savore Izraelitenca gele andral o Eglon ko foros Hebron pro mariben. Zaile les a murdarde savoren le kraľiha a mek the savoren andro gava, so sas pašal oda foros. Na mukle ňikas te dživel. Avke sar oda kerde andro Eglon, ola gava zňičinde a na mukle ňikas te dživel. Paľis pes o Jozua visarďa le Izraelitenca ko foros Debir pro mariben. Zaile les the leskre kraľenca a mek savoren andro pašutne gava a murdarde len. Na mukle ňikas te dživel. Avke sar kerde le forenca Hebron the Libna a lengre kraľenca, kerde the le foroha Debir a leskre kraľiha. Kavke o Jozua zviťazinďa upral savore kraľa andre caľi phuv: pre le verchengri phuv the andre e pušťa pro juhos, pre le brehengri phuv the pre vichodno sera le verchengri – na mukľa ňikas te dživel. Murdarďa savoren, avke sar phenďa o RAJ, o Del le Izraeloskro. O Jozua len murdarďa le forostar Kadeš-Barnea dži ke Gaza a caľi phuv Gošen dži ko Gibeon. Savore kraľen lengre phuvenca zaiľa jekhvareste, bo o RAJ, o Del le Izraeloskro, pes marelas vaš o Izrael. Paľis pes o Jozua savore Izraelitenca visarďa andro taboris Gilgal. Sar pes oda došunďa o kraľis Jabin andral o Chacor, diňa te vičinel le kraľis Jobab andral o Madon, le kraľen andral o Šimron the andral o Achšaf, the le kraľen, save bešenas pro severna verchi a teleder andre dolina Jordan pro juhos le Galilejske morostar the pre le brehengri phuv Šefela a the pašal o Dor pro zapados. Diňa te vičinel the le Kanaančanen pal o zapados the pal o vichodos, le Amorejčanen, le Chetitanen, le Perizejen, le Jebusejen pal le verchengri phuv the le Chivijen tel o verchos Chermon andre phuv Micpa. O kraľa avle savore peskre armadenca – ajci slugaďa sar e poši paš o brehos le moroskro. A sas len igen but graja the verdana pro mariben. Kala savore kraľa pes sthode jekhetane a kerde peske taboris paš o paňa Merom, hoj te džan pro mariben pro Izrael. Akor o RAJ phenďa le Jozuaske: „Ma dara tut lendar, bo tajsa ipen andre kada časos merena. Me len dava andro vasta le Izraelitengre. Lengre grajenge podčhin o pindre a o verdana zlabar.“ O Jozua peskre slugaďenca siďarelas pre lende pro mariben ko paňa paš o Merom. O RAJ len diňa le Izraelitenge andro vasta, zviťazinde upral lende a džanas pal lende dži ko baro foros Sidon pro severos the ko Misrefot-Majim a pro vichodos dži ke dolina Micpa. Domarde len a na mukle ňikas te dživel. O Jozua kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ, le grajenge podčhinďa o pindre a o verdana zlabarďa. Akor o Jozua avľa pale, zaiľa o foros Chacor a le kraľis odarik murdarďa. (O kraľis andral o Chacor kraľinelas upral savore kraľišagi, so sas andre odi phuv.) Dojekhes odarik murdarde, na mukle ňikas te dživel a o foros zlabarde. Savore fori kale kraľengre o Jozua zaiľa a lengre kraľen phandľa a murdarďa la šabľaha. Calkom len zňičinďa, avke sar leske prikazinďa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO. O Izraeliti na zlabarde o fori, so sas ačhade pro kopi, o Jozua zlabarďa ča o Chacor. O Izraeliti peske lenas savoro, so arakhle andre ola fori, a lenas peske the savore stadi. Ale le manušen odarik murdarenas la šabľaha, medik na sas lendar murdardo dojekh, ko dichinel. Avke sar o RAJ prikazinďa peskre služobňikoske, le Mojžišoske, avke o Mojžiš prikazinďa le Jozuaske a o Jozua oda kerďa. Na mukľa avri ňič olestar, so le Mojžišoske prikazinďa o RAJ. Kavke o Jozua zaiľa caľi kadi phuv: o verchengre phuva the o brehengre phuva pro severos the pro juhos, caľi pušťa pro juhos, caľi phuv Gošen the e dolina paš o Jordan: oda le verchostar Chalak upre ko verchos Seir pro juhos dži paš o Baal-Gad, so hin andre dolina Libanon tel o verchos Chermon pro severos. Savore kraľen odarik chudňa a diňa te murdarel. O mariben kale savore kraľenca ľikerelas le Jozuaske igen but. Ňisave fori pes na dovakerde le Izraelitenca andro smirom, ča o Chivija andral o Gibeon. Savore fori o Izraeliti zaile maribnaha. Bo o RAJ kerďa, hoj ola manuša te ačhen zoralejileskre, hoj pes te maren le Izraelitenca, hoj te aven savore zňičimen a murdarde bijal o jileskeriben, avke sar le Mojžišoske prikazinďa o RAJ. Akor avľa o Jozua a murdarďa le Anaken pre le brehengre phuva: andral o Hebron, andral o Debir, andral o Anab the andral o judska the izraelika brehi. Zňičinďa len the savore lengre fori. Ňiko le Anakendar na ačhiľa andre izraeliko phuv. Ačhile ča andro fori Gaza, Gat the Ašdod. O Jozua zaiľa odi caľi phuv avke, sar le Mojžišoske prikazinďa o RAJ. O Jozua diňa kadi phuv le Izraelitenge sar ďeďictvos, dojekhe kmeňoske diňa leskro kotor. Avke le manušen andre odi phuv sas smirom le maribnastar. O Izraeliti zviťazinde upral o duj kraľa pro vichodos le Jordanostar a zaile lengre phuva. Ola phuva chudenas le juhostar le paňestar Arnon upre pre vichodno sera le Jordanoskri dži ko verchos Chermon. Jekh lendar sas o amorejiko kraľis o Sichon, savo bešelas andro foros Chešbon. Leskri phuv sas le forostar Aroer pro brehos le paňestar Arnon – maškaral ola dolinatar – dži ko paňi Jabok pro severos, kaj chudelas imar e phuv le Amončanengri, oda hin jepaš phuv Gilead. Leskri phuv sas le Galilejske morostar paš o Jordan dži ko Bet-Ješimot paš o verchos Pisga, so hin pro vichodos le Londe morostar. O dujto kraľis sas o Og andral o Bašan, savo ačhiľa posledno savore Refajendar a bešelas andro fori Aštarot the Edrej. Leskri phuv sas le brehendar paš o Chermon dži ke Salcha – caľi phuv Bašan dži ke hraňica le Gešurčanenca the le Maachaťanenca. Kraľinelas upral e jepaš phuv Gilead dži ke phuv le kraľiskri le Sichonoskri, savo sas andral o foros Chešbon. Upral kala duj kraľa zviťazinďa le Izraelitenca o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO. O Mojžiš diňa lengre phuva sar ďeďictvos le kmeňenge Ruben the Gad the le jepaš kmeňoske Menaše. O Jozua the o Izraeliti zviťazinde upral o kraľa pre zapadno sera le Jordanoskri le Baal-Gadostar pro severos, so hin andre dolina Libanon, dži pro juhos ko verchos Chalak, so džal upre ko Seir. O Jozua diňa kala phuva le izraelike kmeňenge pro furt savoreha, so upre sas: o verchi, e brehengri phuv Šefela, e Jordaňiko dolina, o brehi the e pušťa Negev pro juhos. Pre kala thana bešenas o Chetitana, o Amorejčana, o Kanaančana, o Perizeja, o Chivija the o Jebuseja. O Izraeliti zviťazinde upral o kraľa andre kala fori: o Jericho, o Aj, so hin paš o Betel, o Jeruzalem, o Hebron, o Jarmut, o Lachiš, o Eglon, o Gezer, o Debir, o Geder, e Chorma, o Arad, e Libna, o Adulam, e Makeda, o Betel, o Tapuach, o Chefer, o Afek, o Šaron, o Madon, o Chacor, o Šimron-Meron, o Achšaf, o Taanach, o Megido, o Kedeš, o Jokneam andro Karmel, Dor paš o brehos le moroskro, o Gojim andre Galileja the e Tirca. Jekhetane oda sas tranda the jekh (31) kraľa. Sar imar sas o Jozua igen phuro, o RAJ leske phenďa: „Tu sal imar phuro a hin tuke imar but berš, ale ačhile ode but phuva, so o Izraeliti mek na zaile. Ačhile mek o phuva le Filišťincengre the le Gešurčanengre. O phuva, pal save phenen, hoj hine le Kanaančanengre, le paňestar Šichor, so džal pro vichodos le Egiptostar, dži pro severos paš o Ekron. Ode bešen pandž filišťiňika kraľa andral e Gaza, andral o Ašdod, andral o Aškalon, andral o Gat the andral o Ekron. Ačhiľa mek e phuv le Avičanengri pro juhos, e phuv le Kanaančanengri the e phuv Meara, so hiňi le Sidončanengri, dži ko Afek, so hiňi e phuv le Amorejčanengri. Ačhiľa the e phuv le Gebalčanengri the calo Libanon pro vichodos le Baal-Gadostar paš o verchos Chermon dži prekal le verchengro drom Lebo-Chamat. Me anglal o Izraeliti tradava avri savore Sidončanen, so bešen maškar o verchi Libanon dži ko Misrefot-Majim. Tu akana le losoha rozďelin le Izraelitenge o phuva avke, sar tuke phenďom. Rozďelin kadi phuv le eňa kmeňenge the le jepaš kmeňoske Menaše, hoj te avel lengri.“ O kmeňos Ruben the Gad a jepaš kmeňos Menaše chudle o ďeďictvos, savo lenge diňa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, pro vichodos pal o Jordan. Lengri phuv chudelas le forostar Aroer pro brehos paš e dolina Arnon dureder ko foros, so hino maškar odi dolina, the ko rovno than le Dibonostar dži ko foros Medeba. On chudle savore fori le amorejike kraľiskre le Sichonoskre, savo kraľinelas andro Chešbon, dži ke phuv le Amončanengri. Chudle mek o Gilead, e phuv le Gešurčanengri the le Maachaťanengri, savore verchi paš o Chermon the caľi phuv Bašan dži ke Salcha. E phuv Bašan sas angloda le kraľiskri le Ogoskri, savo bešelas andro Aštarot the andro Edrej. Ov ačhiľa posledno savore Refajendar, upral save o Mojžiš zviťazinďa a saven tradňa avri. Ale o Izraeliti na tradle avri le Gešurčanen the le Maachaťanen, vašoda dži adadžives bešen maškar lende. O Mojžiš na diňa ňisavi phuv le kmeňos Levi sar ďeďictvos, bo o RAJ o Del le Izraeloskro lenge phenďa: „Na chudena o phuva, ale ča o obeti, so ena labarde pre miro oltaris.“ Kada hin e phuv, so o Mojžiš diňa le kmeňoske Ruben pal leskre fameliji: Pro juhos lengri phuv chudelas le forostar Aroer, so hino pro brehos paš e dolina Arnon – lengre sas the o foros maškar e dolina the e phuv dži ke Medeba, o foros Chešbon the savore leskre fori, so hine pre odi phuv: o Dibon, o Bamot-Baal, o Bet-Baal-Meon, e Jahca, o Kedemot, o Mefaat, o Kirjatajim, e Sibma the o Ceret-Šachar pro brehos andre dolina, o Bet-Peor tel o verchos Pisga the o Bet-Ješimot. Chudle mek savore fori pre odi phuv the calo kraľišagos le amorejike kraľiskro le Sichonoskro, savo kraľinelas andro Chešbon. O Mojžiš zviťazinďa upral leste the upral o midijaňika vodci, save sas o Evi, o Rekem, o Cur, o Chur the o Reba: Kala savore sas o vodci le kraľiskre le Sichonoskre. O Izraeliti murdarde the le vrašcos le Balaam, le Beoriskre čhas. Pro zapados e phuv le Rubenčanengri chudelas le brehostar Jordan. Kala fori the kala gava chudle o fameliji le Rubenčanengre sar ďeďictvos. O Mojžiš diňa the ďeďictvos dojekha famelija andral o Gadoskro kmeňos. Sas lenge dino o foros Jazer, savore fori andro Gilead the jepaš phuv le Amončanengri dži ko Aroer, so hino pašes paš e Raba, le Chešbonostar ko Ramat-Micpa the Betonim; le forostar Machanajim dži ko than Lo-Debar. Tele andre dolina Jordan chudle o fori Bet-Haram, Bet-Nimra, Sukot the Cafon a the oda, so ačhiľa la phuvatar le Sichonoskra, savo sas kraľis le Chešbonoskro, the e vichodno sera le Jordanoskri dži paš o Galilejsko moros. Kala fori the gava chudle o fameliji andral o kmeňos Gad sar ďeďictvos. O Mojžiš diňa le famelijen andral o jepaš kmeňos Menaše kala phuva sar ďeďictvos: Le forostar Machanajim pro severos, caľi phuv Bašan – o kraľišagos le kraľiskro Ogoskro. Andro Bašan sas šovardeš (60) gava, so zaiľa o Jair. O čhave le Machiroskre, savo sas o čhavo le Menašeskro, chudle jepaš phuv Gilead, o fori Aštarot the Edrej, kaj bešelas o kraľis Og. Kala phuva rozďelinďa o Mojžiš andre moabiko phuv pal o Jordan, pro vichodos le Jerichostar. Le kmeňos Levi o Mojžiš na diňa ňisavo ďeďictvos, bo o RAJ, o Del le Izraeloskro, hino lengro ďeďictvos, avke sar len diňa lav. Kala hine o phuva, so o Izraeliti chudle andro Kanaan, avke sar lenge dine andro ďeďictvos o rašaj Eleazar the o Jozua, o čhavo le Nunoskro, a the o vodci le Izraeloskre kmeňengre. O ďeďictvos chudle prekal o losos o eňa the jepaš kmeňi, avke sar oda prikazinďa o RAJ prekal o Mojžiš. O Mojžiš imar diňa duj the jepaš kmeňenge o ďeďictvos pal o Jordan, ale le Leviten na diňa ňič. Le Jozefoskre čhavendar sas duj kmeňi: o Menaše the o Efrajim. Le Leviten na diňa andre odi phuv ňisavo ďeďictvos. Chudle ča fori kaj te bešel a the maľi prekal o dobitkos the prekal o stadi. O Izraeliti peske rozďelinde e phuv avke, sar o RAJ prikazinďa le Mojžišoske. Sar sas o Izraeliti mek andro Gilgal, avle ko Jozua o manuša andral o kmeňos Juda. O Kaleb, o čhavo le Jefunoskro andral e keniziko famelija, leske phenďa: „Tu džanes mištes, so pal ma the pal tu phenďa o RAJ le Devleskre manušeske le Mojžišoske andre Kadeš-Barnea. Sas mange saranda (40) berš, sar man o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, bičhaďa andral e Kadeš-Barnea, hoj te predikhav e phuv. Me leske phenďom o čačipen pal oda, so dikhľom. Mire phrala, so manca džanas, darade avri le manušen. Ale me man ľikeravas le RAJESTAR, mire Devlestar. Mek oda džives o Mojžiš iľa vera: ‚E phuv, pal savi phirehas, ela tiro the tire čhavengro ďeďictvos pro furt, bo tut ľikerehas le RAJESTAR, mire Devlestar, cale jileha.‘ Akana, šun! O RAJ man dži akana ľikerelas paš o dživipen, avke sar phenďa. Pregeľa imar saranda the pandž (45) berš akorestar, sar oda o RAJ phenďa le Mojžišoske. Oda sas akor, sar mek o Izraeliti phirenas pal e pušťa, a akana mange imar hin ochtovardeš the pandž (85) berš. Mek the adadžives som ajso zoralo, sar somas akor, sar man bičhaďa o Mojžiš. Ajsi zor, savi man sas akor, te džal andro mariben, ajsi man hin the adadžives. Vašoda mange de akana kala brehi, pal save andre oda džives vakerelas o Mojžiš. Bo tu korkoro akor šunďal, hoj ode hine o Anaka the o bare ohradzimen fori. Ale o RAJ mange pomožinela a tradava len avri, avke sar oda phenďa o RAJ.“ Avke o Jozua požehňinďa le Kaleb, le Jefunoskre čhas, a diňa leske o foros Hebron sar leskro ďeďictvos. O Kaleb chudňa o Hebron sar ďeďictvos, bo pes furt ľikerelas le RAJESTAR, le Izraeloskre Devlestar. Angloda pes o Hebron vičinelas Kirjat-Arba, bo o Arba sas nekbareder manuš maškar o Anaka. Paľis sas andre odi phuv smirom le maribnastar. O fameliji andral o kmeňos Juda chudle prekal o losos odi phuv, so džal dži paš e phuv Edom, dži paš e pušťa Sin pro juhos. Pro juhos odi phuv chudel paš o brehos le Londe morostar, paš o moroskro agor, so hin dži tele pro juhos, džal pro juhos prekal le verchengro drom Akrabim andre pušťa Sin a odarik džal pro juhos la Kadeš-Barneatar. Paľis chudel pašal o Checron upre ko Adar, kaj visaľol ke Karka, odarik dureder ko Acmon a džal dži paš o paňi Egipt a ole paňestar dži paš o moros. E vichodno hraňica la phuvakri le kmeňoskri Juda hin o Londo moros; džal dži ode, kaj o Jordan čuľal andre leste. Ode chudel e severno hraňica a džal dži upre paš e Bet-Chogla a predžal khatar o severos la Bet-Arabatar upre ke skala le Bohanoskri, le Rubenoskre čhaskri. Paľis leskri phuv chudel upre la dolinatar Achor ko Debir a odarik pes visarel pro severos ko Gilgal, so hino pre severno sera ola dolinatar paš o drom Adumim, odarik džal dureder ko paňa En-Šemeš the ko En-Rogel. Paľis leskri phuv džal dureder upre andre dolina Ben-Hinom pro juhos le Jebusejengre forostar – oda hin Jeruzalem. Dureder džal dži upre ko verchos pro zapados le forostar the pro severos la Refajengra dolinatar. Paľis leskri phuv chudel le verchostar tele ko than, khatar chudel te džal o paňi Neftoach, dureder ko fori pašes paš o verchos Efron, paľis tele ke Baala – oda hin o Kirjat-Jearim. La Baalatar paľis pes visarel pro zapados ko verchos Seir a predžal pro severos le verchostar Jearim – oda hin Kesalon – a lestar tele ko Bet-Šemeš dži ke Timna. Paľis chudel pro severos le verchostar Ekron, visarel pes ko Šikron, džal dureder ko verchos Baala, paľis ko Jabneel a dži paš o moros. E zapadno hraňica la phuvakri, so chudňa o kmeňos Juda, hin o Stredozemno moros. Kala hine o hraňici prekal o kmeňos Juda pal leskre fameliji. O Jozua diňa le Kaleb, le Jefunoskre čhas, kotor le Judaskre phuvendar, avke sar leske oda phenďa o RAJ. Diňa leske o foros Kirjat-Arba, oda hin o Hebron. Oda foros sas le Arbasoskro, savo sas dad le Anakoskro. O Kaleb odarik čhiďa avri le Anakoskre trine čhaven: le Šešaj, le Achiman the le Talmaj. Odarik džanas pro mariben ko foros Debir, so pes angloda vičinelas Kirjat-Sefer. Akor o Kaleb phenďa: „Oleske, ko zviťazinela upral o foros Kirjat-Sefer a zalela les, dava mira čha la Achsa romňake.“ O Otňiel, o čhavo le Kenazoskro, savo sas phral le Kaleboske, zaiľa odi phuv a avke chudňa la Achsa romňake. Sar peske la iľa romňake, o Otňiel la kerďa upre, hoj peskre dadestar te mangel maľa. Sar geľa tele pal o somaris, o Kaleb latar phučľa: „So kames?“ Oj odphenďa: „Požehňin man le daroha. Te mange imar diňal e pušťa Negev, de mange the o paňa.“ Avke o Kaleb lake diňa o uprune the o telune prameňa. Kada hin o ďeďictvos le Judaskre kmeňoskro pal lengre fameliji. Kala sas o fori le kmeňoskre Juda pro juhos dži paš e hraňica le Edomoskri: o Kabceel, o Eder, o Jagur, e Kina, e Dimona, e Adada, o Kedeš, o Chacor, o Jitnan, o Zif, o Telem, o Bealot, e Chacor-Chadata, o Kerijot-Checron, oda hin Chacor, o Amam, e Šema, e Molada, e Chacar-Gada, o Chešmon, o Bet-Palet, o Chacar-Šual, e Beer-Šeba, e Bizjotja, e Baala, o Ijim, o Ecem, o Eltolad, o Kesil, e Chorma, o Ciklag, e Madmana, e Sansana, o Lebaot, o Šilchim, o Ajin-Rimon: jekhetane bišueňa (29) fori the lengre gavenca. Pre brehengri phuv Šefela oda sas kala fori: o Eštaol, e Cora, e Ašna, o Zanoach, o En-Ganim, o Tapuach, o Enam, o Jarmut, o Adulam, o Socho, e Azeka, o Šaarajim, o Aditajim, e Gedera the o Gederotajim: dešuštar (14) fori the lengre gavenca. Lengre fori sas the o Cenan, e Chadaša, o Migdal-Gad, o Dilan, e Micpa, o Jokteel, o Lachiš, o Bockat, o Eglon, o Kabon, o Lachmas, o Kitliš, o Gederot, o Bet-Dagon, e Naama the e Makeda; dešušov (16) fori the lengre gavenca. Lengre fori sas the e Libna, o Eter, o Ašan, o Jiftach, e Ašna, o Necib, e Keila, o Achzib the e Mareša; eňa fori lengre gavenca. Sas lengro the o foros Ekron le cikne forenca the le gavenca; a le Ekronostar dži ko moros savore fori paš o foros Ašdod lengre gavenca. O Ašdod the Gaza leskre cikne forenca the gavenca a odarik savoro dži ko paňi Egipt the ko brehos le Stredozemne moroskro. Chudle mek o fori pro brehi: o Šamir, o Jatir, o Socho, e Dana, e Kirjat-Sana, oda hin Debir, o Anab, o Eštemo, o Anim, o Gošen, o Cholon the o Gilo: dešujekh (11) fori the lengre gavenca. O Arab, e Duma, o Ešan, o Janum, o Bet-Tapuach, e Afeka, e Chumta, e Kirjat-Arba (oda hin o Hebron) the o Cior: eňa fori the lengre gavenca. O Maon, o Karmel, o Zif, e Juta, o Jezreel, o Jokdeam, o Zanoach, o Kajin, e Gibea the e Timna: deš fori the lengre gavenca. O Chalchul, o Bet-Cur, o Gedor, o Maarat, o Bet-Anot the o Eltekon: šov fori the lengre gavenca. O Kirjat-Baal, oda hin Kirjat-Jearim, the e Raba: duj fori the lengre gavenca. Pre pušťa chudle e Bet-Araba, o Midin, e Sechacha, o Nibšan, o Londo foros the o En-Gedi: šov fori the lengre gavenca. Ale o manuša le Judaskre našťi čhivenas avri le Jebusejen andral o Jeruzalem, avke ačhile dži adadžives te bešel paš lende. E phuv, so sas diňi prekal o losos le Jozefoskre čhavenge, chudel le Jordanostar paš o Jericho pro vichodos le Jerichoskre paňendar a e hraňica džal dži pre pušťa a upre ko brehi le Beteloskre, paľis dureder ko Luz, odarik ko Atarot – ke phuv le Arkijengri – dureder pro zapados ke phuv le Jafletengri dži ke phuv ko Teluno Bet-Choron, dži ko Gezer, a končinel dži paš o moros. Kala phuva chudle sar ďeďictvos o čhave le Jozefoskre, o Menaše the o Efrajim. Le kmeňoske Efrajim sas dine pal leskre fameliji kala phuva: Ola phuva chuden le Atarot-Adarostar dži ko Upruno Bet-Choron a dureder e hraňica džal ko moros, pro severos le Michmetatostar, paľis pro vichodos andro Taanat-Šilo a pašal leste pro vichodos predžal ko Janoach. Khatar o Janoach džal tele andro Atarat the ke Naara a predžal pašes paš o Jericho dži ko Jordan. Le forostar Tapuach džal e hraňica pro zapados paš o paňi Kana a končinel paš o moros. Kada ďeďictvos chudle o fameliji andral o kmeňos Efrajim. The varesave fori le gavenca andral le Menašengre phuva sas dine le kmeňoske Efrajim. Ale o Efrajimčana na tradle avri le Kanaančanen, save bešenas andro foros Gezer. Avke ačhile maškar lende dži adadžives, ale mušinenas prekal lende te kerel buči sar otroka. O dujto jepaš kmeňos Menaše chudňa pro zapados le Jordanostar prekal o losos o ďeďictvos, bo ov sas le Jozefoskro ešebno čhavo. Le Menašeskro ešebno čhavo o Machir, savo sas zoralo andro mariben, chudňa o phuva Gilead the Bašan. O Machir sas dad le Gileadoskro. The aver fameliji andral o kmeňos Menaše chudle prekal o losos o phuva sar ďeďictvos: e famelija le Abiezeriskri, le Chelekoskri, le Asrieloskri, le Šechemoskri, le Cheferoskri the le Šemidasoskri. On sas o čhave le Menašeskre, savo sas čhavo le Jozefoskro. Ale le Celofchad na sas čhave, ča čhaja: e Machla, e Noa, e Chogla, e Milka the e Tirca. O Celofchad sas o čhavo le Cheferoskro, o Chefer sas le Gileadoskro, o Gilead sas le Machiroskro a o Machir sas le Menašeskro. Avle ko rašaj Eleazar, ko Jozua, savo sas le Nunoskro čhavo, the ko vodci a phende: „O RAJ phenďa le Mojžišoske, hoj the amen te del o ďeďictvos maškar amare phrala.“ Avke o Jozua diňa the len o ďeďictvos maškar lengre dadeskre phrala, avke sar phenďa o RAJ. Kavke chudňa o Menaše o phuva Gilead the Bašan pal o Jordan the mek aver deš phuva, bo le Menašeskre čhaja chudle o ďeďictvos maškar leskre čhave. E phuv Gilead ačhiľa okle manušenge andral o kmeňos Menaše. O phuva le Menašengre chudenas la phuvatar Ašer ko Michmetat, so hin pro vichodos le Šichemostar, a e hraňica džalas dureder pro juhos ko En-Tapuach. E phuv pašal o Tapuach ačhiľa le Menašenge, ale o foros Tapuach sas le Efrajimčanengro. E hraňica džalas dureder tele ko paňi Kana. O fori pro juhos ole paňestar maškar o Menašeskre fori hine le Efrajimoskre. Leskri hraňica džalas dureder pre severno sera ole paňestar dži ko Stredozemno moros. Pro juhos le paňestar Kana e phuv sas le Efrajimoskri a pro severos le Menašeskri. Leskri hraňica pro zapados sas o Stredozemno moros. Pro severozapados leskra phuvatar sas o Ašer a pro severovichodos sas o Jisachar. Andro phuva le Jisacharoskre the le Ašeroskre o Menaše chudňa o fori Bet-Šean, Jibleam, Dor, En-Dor, Taanach the Megido lengre gavenca. Oda foros Dor sas paš o brehos le moroskro. O kmeňos Menaše našťi zaiľa kala fori a avke o Kanaančana ode bešenas dureder. Sar o Izraeliti zoraľile, ispidenas pro Kanaančana, hoj prekal lende te keren buči, ale našťi len tradle avri. Andre jekh džives le Jozefoskre čhave – o kmeňi Menaše the Efrajim – phende le Jozuaske: „Soske amen diňal sar ďeďictvos ča ajci sikra phuva? Se amen sam baro narodos, bo o RAJ amen dži akana požehňinelas.“ O Jozua lenge odphenďa: „Te san ajci but a o brehi andro Efrajim tumenge hine frima, džan andre phuv ko Perizeja the ko Refaja a ode čhingeren avri o veš, hoj tumen te el phuv.“ O čhave le Jozefoskre phende: „O brehi amenge hine frima, ale savore Kanaančanen, save bešen andre dolina, hin trastune verdana. Ola trastune verdana hin olen, save bešen andro Bet-Šean paš leskre gava, the olen, save bešen andre dolina Jezreel.“ O Jozua phenďa le Efrajimoskre the le Menašeskre kmeňenge: „San baro narodos, saves hin bari zor. Na ela tut ča jekh kotor la phuvatar, ale the o brehi ena tire. Te ode hin veš, čhinger les avri a ela tiro dži pre leskro agor, bo tradeha avri le Kanaančanen, kajte len hin trastune verdana a hine zorale.“ Sar savore Izraeliti zaile e phuv, zgele pes jekhetane andro foros Šilo a ačhade ode o Svetostankos. Maškar o Izraeliti ačhile mek efta kmeňi, savenge mek na sas dino o ďeďictvos. Avke o Jozua phenďa le Izraelitenge: „Dži kana kamen te užarel, hoj tumenge te zalen e phuv, so tumenge diňa o RAJ, o Del tumare dadengro? Kiden tumenge avri trine muršen dojekhe kmeňostar. Me len bičhavava, hoj te predžan e phuv a te zapisinen andre o phuva prekal dojekh kmeňos. Paľis mi aven ke ma. Mi rozďelinen odi phuv pro efta kotora. O kmeňos Juda ačhela ode, kaj hino pro juhos, a o kmeňi le Jozefoskre pro severos. Zapisinen andre o efta kotora ola phuvakre a anen oda ke mande. Me tumenge čhivava o losos anglo RAJ, amaro Del. O Leviti na chudena kotor ola phuvatar maškar tumende, bo lengro ďeďictvos hin oda, hoj hine le RAJESKRE rašaja. O Gad, o Ruben the o jepaš kmeňos le Menašeskro chudle pro vichodos pal o Jordan o ďeďictvos, so lenge diňa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO.“ Ola murša pes mukle pro drom. O Jozua lenge phenďa: „Džan, predžan e phuv a zapisinen andre o thana pre odi phuv, paľis aven pale ke ma. Kade andro Šilo tumenge čhivava o losos anglo RAJ.“ O murša odgele a pregele e phuv. Rozďelinde la pro efta kotora a zapisinde ola phuva the le forenca. Paľis avle ko Jozua andro taboris paš o Šilo. O Jozua lenge čhiďa o losos andro Šilo anglo RAJ a rozďelinďa ode e phuv le Izraelitenge pal lengre kmeňi. O ešebno losos peľa pro kmeňos Benjamin pal lengre fameliji. Lengre phuva hine maškar o kmeňi le Judaskre the le Jozefoskre. Pre leskri severno sera e hraňica chudel paš o Jordan a odarik džal upre ko brehos pro severos le Jerichostar a predžal prekal o verchi dži ke pušťa paš o Bet-Aven pro zapados. Odarik lengri hraňica džal dureder ko Luz, oda hin o Betel. Džal pro brehos pro juhos khatar o Luz tele andro Atarot-Adar a ko verchos pro juhos le Telune Bet-Choronostar. Pre zapadno sera ole verchostar, so hino paš o Bet-Choron, e hraňica pes visarel pro juhos a džal dži paš o Kirjat-Baal – oda hin le Judaskro foros Kirjat-Jearim. Kada hin e zapadno sera lengra phuvakri. Lengri južno hraňica chudel pro zapados paš o Kirjat-Jearim a džal dži paš o paňa Neftoach. E hraňica odarik džal dži paš o verchos, so hino angle dolina Ben-Hinom a pro severos la Refajengra dolinake, a džal tele prekal e dolina Hinom, pro juhos le Jebusejengre verchostar dži tele ko En-Rogel. Paľis pes visarel pro severos ko En-Šemeš. Odarik džal ko Gelilot paš o brehos Adumim a džal tele ke skala le Bohanoskri, savo sas o čhavo le Rubenoskro. Paľis predžal pro severos khatar o brehos Bet-Araba tele ke Jordaňiko dolina a dureder džal pro severos ko verchos Bet-Chogla dži ke severno sera le Londe moroskri, kaj o Jordan džal andro moros. Oda hin e južno hraňica. O Jordan hin lengri vichodno hraňica. Kada sas o ďeďictvos le Benjaminoskre famelijengro. Kala hine lengre fori pal lengre fameliji: o Jericho, e Bet-Chogla, o Emek-Kecic, e Bet-Araba, o Cemarajim, o Betel, o Avim, e Para, e Ofra, o Kefar-Amoni, o Ofni the e Geba; dešuduj (12) fori the lengre gavenca. O Gibeon, e Rama, o Beerot, e Micpa, e Kefira, e Moca, o Rekem, o Jirpeel, e Tarala, e Cela, o Helef, o Jebus, oda hin o Jeruzalem, e Gibea the o Kirjat-Jearim; dešuštar (14) fori the lengre gavenca. Kada sas o ďeďictvos le Benjaminoskre famelijengro. O dujto losos peľa pro kmeňos le Šimeonoskro pal leskre fameliji. Lengro ďeďictvos sas maškar o phuva le Judaskre. Chudle kala fori: E Beer-Šeba, e Šeba, e Molada, o Chacar-Šual, e Bala, o Ecem, o Eltolad, o Betul, e Chorma, o Ciklag, o Bet-Markabot, e Chacar-Susa, o Bet-Lebaot the o Šaruchen: dešutrin (13) fori the lengre gavenca. Chudle the kala fori: o Ajin, o Rimon, o Eter the o Ašan: štar fori the lengre gavenca. Lengre hine the savore gava, so hine pašal ola fori dži ko Baalat-Beer the Rama-Negev. Kada hin o ďeďictvos le Šimeonoskre kmeňoskro pal leskre fameliji. Le Šimeonoskri phuv sas maškar e Judaskri. O ďeďictvos le Judaskro sas igen baro, vašoda chudle the on maškar lende o ďeďictvos. O trito losos peľa pro kmeňos Zebulun pal leskre fameliji: Lengri phuv sas dži ko Sarid. E hraňica la phuvakri džal pro zapados ke Marala dži pre sera le Dabešetostar the ko paňi, so hino pro vichodos le Jokneamostar. Le Saridostar džal pro vichodos dži ke phuv paš o foros Kislot-Tabor a odarik ko Daberat the ke Jafia. Odarik džal dureder pro vichodos andro Gat-Chefer, andro Et-Kacin the andro Rimon a visarel pes andre Nea. Pro severos pes visarel ko Chanaton a džal dži ke dolina Jiftach-El. Lengre hine the o fori o Katat, o Nahalal, o Šimron, e Jidala the o Betlehem; dešuduj (12) fori the lengre gavenca. Kala fori lengre gavenca hine o ďeďictvos le Zebulunoskre kmeňoskro pal leskre fameliji. O štarto losos peľa pro kmeňos Jisachar pal leskre fameliji. Lengre phuva sas: o Jezreel, o Kesulot, o Šunem, o Chafarajim, o Šijon, o Anacharat, o Rabit, o Kišjon, o Ebec, o Remet, o En-Ganim, e En-Chada the o Bet-Pacec. Lengri phuv džal dži pre sera le forendar Tabor, Šachacajim the Bet-Šemeš dži paš o Jordan. Oda hin dešušov (16) fori the lengre gavenca. Kala fori lengre gavenca hine o ďeďictvos le Jisacharoskre kmeňoskro pal leskre fameliji. Pandžto losos peľa pro kmeňos Ašer. Andre lengre phuva sas o fori: o Chelkat, o Chali, o Beten, o Achšaf, o Alamelech, o Amad the o Mišal. Pro zapados lengri hraňica džal dži pre sera le forendar Karmel the Šichor-Libnat. Odarik pes e hraňica visarel pro vichodos andro Bet-Dagon dži pre sera la phuvatar Zebulun a paš e dolina Jiftach-El, paľis pro severos ko Bet-Emek the ko Neiel a odarik džal dureder ko Kabul; džal ko Ebron, ko Rechob, ko Chamon the ke Kana dži ko Baro Sidon; paľis e hraňica pes visarel ke Rama dži ko ohradzimen foros Tir, odarik pes visarel ke Chosa a džal dži ko moros. Lengre hin the o fori o Machalab, o Achzib, e Uma, o Afek the o Rechob: bišuduj (22) fori lengre gavenca. Kala fori lengre gavenca hine o ďeďictvos le Ašeroskre kmeňoskro pal leskre fameliji. O šovto losos peľa pro kmeňos Naftali pal leskre fameliji. Lengri phuv chudel le Chelefostar, le dubostar paš o Caananim, džal prekal o Adami-Nekeb the o Jabneel ko Lakum dži paš o paňi Jordan. Odarik visaľol ko Aznot-Tabor pro zapados the ko Chukok. Pro juhos pes chudelas la phuvatar Zebulun, pro zapados la phuvatar Ašer a pro vichodos le Jordanostar. Lengre ohradzimen fori hin o Cidim, o Cer, o Chamat, o Rakat, o Kineret, e Adama, e Rama, o Chacor, o Kedeš, o Edrej, o En-Chacor, o Jiron, o Migdal-El, o Chorem, o Bet-Anat the o Bet-Šemeš: dešueňa (19) fori lengre gavenca. Kala fori lengre gavenca hine o ďeďictvos le Naftaliskre kmeňoskro pal leskre fameliji. O eftato losos peľa pro kmeňos Dan pal leskre fameliji. Lengre phuva sas: e Cora, o Eštaol, o Ir-Šemeš, o Šaalabin, o Ajalon, e Jitla, o Elon, e Timna, o Ekron, o Elteke, o Gibeton, o Baalat, o Jehud, o Bene-Berak, o Gat-Rimon, o Me-Jarkon, o Rakon the e phuv paš e Joppa. Le manušenge andral o kmeňos Dan sas o phuva frima, a vašoda gele pro mariben pro foros Lešem, zaile les a le manušen odarik murdarde. Ačhile ode te bešel a ole foroske Lešem dine o nav Dan pal peskro dad. Kala fori le gavenca hine o ďeďictvos le Danoskre kmeňoskro pal leskre fameliji. Sar o Izraeliti preačhile te rozďelinel o phuva sar ďeďictvos, dine the le Jozuaske, le Nunoskre čhaske, o ďeďictvos maškar peskre phuva. Avke sar lenge o RAJ prikazinďa, dine le Jozuaske o foros Timnat-Serach pro brehi andre phuv Efrajim, so peske mangelas. Pale oda foros ačhaďa a ačhiľa ode te bešel. Kala hine o phuva, so o rašaj Eleazar, o Jozua the o vodci dine prekal o losos le Izraeloskre kmeňenge. Čhide o losi andro foros Šilo anglo RAJ paš o vchodos andro Svetostankos. A kavke dokončinde te rozďelinel e phuv. Andre jekh džives phenďa o RAJ le Jozuaske: „Phen le Izraelitenge, hoj peske te kiden avri o fori pro garuďipen. Bo sar o Mojžiš mek dživelas, me leske phenďom, hoj o manuš, savo murdarďahas varekas, ale na kamľa oda te kerel, šaj pes denašel andre ola fori te garuvel angle odi famelija, savi leske kamľahas oda pale te visarel. Te vareko denašela andre jekh kale forendar, mi ačhel paš e brana le foroskri a le vodcenge anglal savorende mi phenel, so pes ačhiľa. Akor les lena andre peskro foros a dena les than, kaj šaj bešel. Te pal leste geľahas oda manuš, savo pes leske kamľahas te pomsťinel, na dena les leske andro vasta, bo ov na kamľa te murdarel ole manušes sar peskre ňeprijaťeľis. Mi ačhel oda manuš andre oda foros, medik na ela avrišundo pro sudos anglo manuša a medik na merela o baro rašaj, savo ela andre oda časos. Paľis šaj džal pale andre peskro foros, andral savo denašľa.“ O Izraeliti kidle avri pro zapados le Jordanostar kala fori pro garuďipen: o Kedeš andre Galileja pro brehi le Naftaliskre, o Šichem pro brehi le Efrajimoskre the e Kirjat-Arba – oda hin Hebron – pro brehi le Judaskre. Pal o Jordan pro vichodos le Jerichostar kidle avri o Becer pre pušťa, pre phuv le Rubenčanengri, o Ramot andro Gilead andre phuv le Gadčanengri the o Golan andre phuv Bašan, so hin le Menašeskre kmeňoskri. Kala fori kidle avri prekal savore Izraeliti the prekal o cudzinci, so pes ľikerenas maškar lende. Ode šaj denašela sako, ko murdarela varekas, kas na kamľa te murdarel, hoj les te na murdarel e famelija, savi pes leske kamel te pomsťinel le meribnaha, medik na ela avrišundo pro sudos anglo manuša. Akor avle o vodci andral o kmeňos Levi ko rašaj Eleazar, ko Jozua, ko čhavo le Nunoskro, the ko izraelika vodci andro foros Šilo, so hino andro Kanaan, a phende lenge: „O RAJ phenďa prekal o Mojžiš, hoj amen te den fori, kaj bešaha, the maľi prekal amare stadi.“ Avke o Izraeliti dine le Leviten peskre ďeďictvostar o fori le maľenca, avke sar lenge oda prikazinďa o RAJ. Ešeb čhide o losi prekal e fajta le Kohatoskri. Prekal o losos o Leviti, o čhave le rašaskre le Aronoskre, chudle dešutrin (13) fori le kmeňendar Juda, Šimeon the Benjamin. Okla manuša andral e fajta le Kohatoskri chudle prekal o losos deš fori le kmeňendar Efrajim, Dan the le jepaš kmeňostar Menaše. E fajta le Geršonoskri prekal o losos chudňa dešutrin fori le kmeňendar Jisachar, Ašer, Naftali the le jepaš kmeňostar Menaše andre phuv Bašan. E fajta le Merariskri chudňa pal peskre fameliji prekal o losos dešuduj (12) fori le kmeňendar Ruben, Gad the Zebulun. Kavke o Izraeliti dine prekal o losos le Levitenge kala fori le maľenca, avke sar lenge oda prikazinďa o RAJ prekal o Mojžiš. O kmeňi Juda the Šimeon dine kala fori pal lengre nava le Aronoskre čhavenge andral e fajta le Kohatoskri, save sas Leviti. Bo ešeb čhide o losi prekal lende. Dine lenge o foros Kirjat-Arba leskre maľenca. Oda hin o Hebron pro brehi le Judaskre, so sas angloda o foros le Arbasoskro, le Anakoskre dadeskro. Ale o maľi kale foroskre the leskre gavenca dine sar ďeďictvos le Kaleboske, le Jefunoskre čhaske. Le rašaskra Aronoskra famelijake dine kala fori le maľenca pro garuďipen prekal o vrahi: o Hebron, e Libna, o Jatir, e Eštemoa, o Cholon, o Debir, o Ajin, e Juta the o Bet-Šemeš: eňa fori kale duje kmeňendar. Le Benjaminčanengre phuvendar lenge dine kala fori le maľenca: o Gibeon, e Geba, o Anatot the o Almon: štar fori. Savore fori le maľenca, so sas dine le Aronoskra famelijake, sas dešutrin. Okla Leviti andral e fajta le Kohatoskri chudle prekal o losos o fori le kmeňostar Efrajim. Pro brehi le Efrajimoskre len dine o foros Šichem le maľenca – so sas o foros pro garuďipen prekal o vrahi – the o Gezer, o Kibcajim the o Bet-Choron: štar fori le maľenca. Le kmeňostar Dan len dine štar fori le maľenca: o Elteke, o Gibeton, o Ajalon the o Gat-Rimon. Andral e phuv le jepaš kmeňoskri Menaše len dine duj fori le maľenca: o Taanach the o Jibleam. Avke kala fameliji andral e fajta le Kohatoskri chudle deš fori le maľenca. Le Geršonoskra fajtake andral o kmeňos Levi dine: andral o jepaš kmeňos Menaše duj fori le maľenca: o Golan andro Bašan the e Beeštera le maľenca. O Golan sas o foros pro garuďipen prekal o vrahi. Andral o kmeňos Jisachar len dine štar fori le maľenca: o Kišjon, o Daberat, o Jarmut the o En-Ganim. Andral o kmeňos Ašer len dine štar fori le maľenca: o Mišal, o Abdon, o Chelkat the o Rechob. Andral o kmeňos Naftali len dine trin fori le maľenca: o Kedeš andre Galileja – so sas foros pro garuďipen prekal o vrahi – the o Chamot-Dor the o Kartan. Kala savore fori le maľenca, so chudňa e fajta le Geršonoskri, sas dešutrin. O Leviti andral e fajta le Merariskri chudle: le kmeňostar Zebulun štar fori le maľenca: o Jokneam, e Karta, e Dimna the o Nahalal. Andral o phuva le Rubenčanengre len dine štar fori le maľenca: o Becer, e Jahca, o Kedemot the o Mefaat. Savore fori, so chudňa e fajta le Merariskri, sas dešuduj. O RAJ diňa le Izraelitenge caľi phuv, pal savi diňa lav la veraha lengre daden. Zaile la a gele ode te bešel. O RAJ len diňa smirom andre dojekh phuv, avke sar diňa vera lengre daden, a ňiko lengre ňeprijaťeľendar anglal lende na obačhiľa. O RAJ lenge delas furt te zviťazinel upral lengre ňeprijaťeľa. O RAJ doľikerďa savore lava, so diňa le Izraeliten. Avke sar lenge phenďa, avke pes the savoro ačhiľa. Akor peske o Jozua diňa te vičinel o kmeňi Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše. Phenďa lenge: „Doľikerďan savoro, so tumenge phenďa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, a šunďan man andre savoreste, so tumenge phenďom. Na omukľan tumare phralen imar calo ada časos. Dži andre kada džives pačivalones doľikerďan o prikazaňja le RAJESKRE, tumare Devleskre. Ale akana imar diňa o RAJ, tumaro Del, tumare phralen smirom, avke sar len diňa lav. Akana džan pale ke tumare stani, andre tumari phuv, so tumenge diňa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, pal o Jordan. Den tumenge pozoris pre oda, hoj te doľikeren o prikazaňje the o zakonos, so tumenge diňa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO, hoj te kamen le RAJES, tumare Devles, te phiren pal leskro drom, te doľikeren leskre prikazaňje a te služinen leske cale jileha the caľa dušaha.“ Paľis len o Jozua požehňinďa a mukľa len te džal andre peskre stani. Le jepaš kmeňoske Menaše diňa o Mojžiš o phuva andro Bašan a le avre jepaš kmeňoske diňa o Jozua o phuva lengre phralenca pro zapados le Jordanostar. O Jozua požehňinďa the len, a sar len mukľa te džal andre peskre stani, phenďa lenge: „Džan pale andre tumare stani le bare barvaľipnaha, but stadenca the rupoha, somnakaha, brondzoha, trasteha the but gadenca. Rozďelinen tumenge peskre phralenca oda, so iľan le ňeprijaťeľendar.“ O kmeňi Ruben, Gad the o jepaš kmeňos Menaše odgele le Izraelitendar andral o foros Šilo andro Kanaan a gele pale andre peskri phuv Gilead, andre savi ačhile te bešel, avke sar prikazinďa o RAJ prekal o Mojžiš. Sar avle andro Gelilot paš o Jordan mek andro Kanaan, o kmeňi Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše ode ačhade baro oltaris. O Izraeliti pes došunde, hoj o kmeňi Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše ačhade oltaris pre hraňica le Kanaanoskri paš o Gelilot, paš o Jordan, pre sera le Izraeloskri. Vašoda pes savore andral o Izrael zgele andro foros Šilo, hoj pre lende te džan pro mariben. O Izraeliti bičhade le Pinchas, le Eleazaroskre čhas, savo sas rašaj, ko kmeňi Ruben, Gad the ko jepaš kmeňos Menaše andro Gilead. Bičhade leha le deše vodcen, po jekhes andral dojekh kmeňos. Dojekh sas o vodcas jekha famelijake andral o Izrael. Sar on avle ko kmeňos Ruben, Gad the ko jepaš kmeňos Menaše andro Gilead, phende lenge: „Kada phenen savore manuša le RAJESKRE: ‚Soske tumen avke napačivalones ľikerďan anglo Del le Izraeloskro? Soske tumen adadžives visarďan het le RAJESTAR? Ačhaďan tumenge o oltaris a kaleha tumen vzburinďan le RAJESKE! Či na sas imar dos oda binos, so kerďam paš o Peor? Dži adadžives pes lestar na obžužarďam a prekal kada binos avľa o meribnaskro nasvaľiben pro manuša le RAJESKRE! Kamen tumen adadžives te visarel het le RAJESTAR? Te pes tumen adadžives ačhavena le RAJESKE, akor ov tajsa ela choľamen pre savore manuša andral o Izrael. Te hiňi tumari phuv meľarďi, predžan andre phuv le RAJESKRI, kaj ačhel o stanos le RAJESKRO, a ačhen te bešel maškar amende. Ča ma vzburinen tumen le RAJESKE aňi amenge oleha, hoj tumenge ačhaven mek aver oltaris sar oda oltaris, savo hino le RAJESKRO, amare Devleskro. O Achan, o čhavo le Zerachoskro, pes ľikerďa napačivalones, sar peske iľa oda, so sas tel o prekošiben, a vašoda avľa le RAJESKRI choľi pre calo Izrael! Vaš oda binos na muľa ča ov korkoro!‘ “ O kmeňi Ruben, Gad the o jepaš kmeňos Menaše odphende le izraelike vodcenge: „O zoralo Del, o Del o RAJ! O zoralo Del, o Del o RAJ oda džanel a mi džanel the o Izrael: Te pes akana kaleha ačhavas le RAJESKE abo pes ľikeras napačivalones, mek adadžives amen tumen šaj murdaren! Te peske ačhaďamas oltaris, hoj pes te visaras le RAJESTAR a te obetinas pre leste e labarďi obeta, e chabeneskri abo e smiromoskri obeta, mi marel amen o RAJ. Ale amen les ačhaďam, bo darahas, hoj tumare čhave phendehas amare čhavenge: ‚So tumen hin le RAJEHA, le Izraeloskre Devleha? Se o RAJ diňa maškar amende the maškar tumende, Rubenona the Gadona, o paňi Jordan sar hraňica. Nane tumen ňič le RAJEHA!‘ Kaleha tumare čhave kerdehas, hoj amare čhave pes preačhilehas te daral le RAJESTAR. Vašoda amen peske phenďam: ‚Ačhavas peske oltaris, ale na pre labarďi obeta abo prekal aver obeta, ale hoj te sikavel maškar tumende the amende a the maškar amare čhave, hoj kamas te lašarel le RAJES angle leskro stanos peskre labarde, chabeneskre the smiromoskre obetenca.‘ Avke tumare čhave na phenena amare čhavenge: ‚Tumen na chal ňič le RAJEHA!‘ Bo phenďam peske, te tumare čhave kavke phendehas amenge abo amare čhavenge, odphenaha lenge: ‚Dikhen, amare dada ačhade oltaris ajso sar le RAJESKRO! Nane pro labarde obeti, aňi pro chabeneskre obeti, aňi pro smiromoskre obeti, ale hino sar švedkos maškar amende the tumende. Mi el amendar ada dur, hoj pes le RAJESTAR te visaras het a te vzburinas pes leske, te peske ačhaďamas mek aver oltaris sar oda, savo hino le RAJESKRO. Na ačhavaha aver oltaris pro labarde, pro chabeneskre the pro smiromoskre obeti.‘ “ Sar šunďa o rašaj Pinchas the o vodci andral o Izrael, so phende o kmeňi Ruben, Gad the o Menaše, sas lenge oda igen pre dzeka. O rašaj Pinchas, o čhavo le Eleazaroskro, lenge phenďa: „Adadžives prindžarďam, hoj o RAJ hino paš amende, bo tumen pes na ľikerďan napačivalones anglo RAJ. Akana zachraňinďan le Izraeliten le RAJESKRA choľatar.“ Avke pes o rašaj o Pinchas the o vodci visarde pale le kmeňendar Ruben the Gad andral e phuv Gilead, gele andro Kanaan ko Izraeliti a phende lenge savoro, so pes ačhiľa. Le Izraelitenge sas oda pre dzeka a lašarenas le Devles. Imar na vakerenas pal oda, hoj pre lende džana pro mariben a zňičinena e phuv, andre savi bešenas o kmeňi Ruben the Gad. O kmeňi Ruben the Gad phende: „Kale oltariske das nav Ed, bo hino sar švedkos maškar amende, hoj o RAJ hino Del.“ O RAJ diňa le Izraeliten smirom savore lengre ňeprijaťeľendar, save sas pašal lende. Akorestar pregeľa imar but časos a o Jozua sas imar igen phuro. Andre jekh džives vičinďa savore Izraeliten, vodcen, sudcen the uradňiken a phenďa lenge: „Me som imar igen phuro. Tumen dikhľan savoro, so kerďa prekal tumende o RAJ, tumaro Del, kale narodenge, hoj ov korkoro pes marelas vaš tumenge. Dikhen, tumare kmeňenge diňom prekal o losos sar ďeďictvos o phuva le narodengre, save mek kade ačhile, the o phuva savore narodengre, upral save zviťazinďom le Jordanostar dži ko Stredozemno moros pro zapados. O RAJ, tumaro Del, len korkoro tradela avri anglal tumende. Tradela len avri a tumen zalena lengri phuv, avke sar tumen diňa lav o RAJ, tumaro Del. Ľikeren a keren čačes savoro, so hin pisimen andro zvitkos le Mojžišoskre zakonoskro. Ma visaren tumen lestar aňi pre čači sera aňi pre baľogňi. Te na chal tumen ňič le narodenca, save mek ačhile maškar tumende. Aňi ma leperen pre lengre devlengre nava, ma thoven vera pre lende, ma služinen lenge aňi anglal lende ma banďon. Ale ľikeren tumen le RAJESTAR, tumare Devlestar, sar oda kerenas dži adadžives, bo o RAJ tradňa anglal tumende le bare the zorale naroden a ňiko lendar dži adadžives na obačhiľa. O RAJ, tumaro Del, tumen diňa lav, hoj pes korkoro vaš tumenge marela, vašoda jekh tumendar zviťazinela upral o ezeros (1 000) murša. Den tumenge pozoris pre oda, hoj te kamen ča le RAJES, tumare Devles. Ale te tumen lestar visarena pale a te tumen ľikerena ole narodenca, save mek ačhile paš tumende, a te tumenge lendar lena romen vaj romňijen, akor džanen, hoj o RAJ, tumaro Del, imar kala narodi na tradela tumendar het, ale ena tumenge sar pasca, sar zagaruďi jama, sar bičos pro dumo the sar trňi andro jakha, medik na merena avri andral kadi lačhi phuv, so tumenge diňa o RAJ, tumaro Del. Me imar maj merav – džav het pal kadi phuv. Gondoľinen cale tumare jileha the dušaha pal oda, hoj aňi jekh le lavendar, so tumenge diňa o RAJ, tumaro Del, na našľiľa. Savoro pes ačhiľa. Avke sar o RAJ doľikerďa dojekh lačho lav, so tumen diňa, avke pre tumende domukela the savoro nalačho, so phenďa, medik na merena avri andral kadi lačhi phuv, so tumenge diňa. Sar na kerena pal e zmluva, so tumenge o RAJ, tumaro Del, diňa, hoj la te doľikeren, a džana te služinel avre devlenge a banďona anglal lende, akor ela le RAJESKRI choľi upral tumende bari a sig merena avri andral kadi lačhi phuv, so tumenge diňa.“ O Jozua vičinďa savore kmeňen andral o Izrael. Vičinďa lengre vodcen, sudcen the le uradňiken andro Šichem. Sar ačhenas anglo RAJ, o Jozua phenďa savore manušenge: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Tumare dada, the o Terach, o dad le Abrahamoskro the le Nachoriskro, varekana bešenas pal o baro paňi Eufrat a služinenas avre devlenge. Ale me iľom tumare dades le Abraham avri andral e phuv pal o Eufrat a preľigenďom les prekal caľi phuv Kanaan. Diňom les čhas le Izak a prekal leste les diňom pherdo čhaven. Le Izakoske diňom le Jakob the le Ezav. Le Ezavoske diňom sar o ďeďictvos e brehengri phuv Seir, ale o Jakob geľa peskre čhavenca te bešel tele andro Egipt. Paľis bičhaďom le Mojžiš the le Aron a maravas le Egipt bare dukhenca. Avke tumen odarik ľigenďom avri. Sar tumare daden iľom avri andral o Egipt, avle ko moros, ale o Egipťana le verdanenca the le grajenca džanas pal lende pro mariben dži ko Lolo moros. Sar ke ma vičinenas, hoj lenge te pomožinav, bičhaďom maškar tumende the maškar o Egipťana e kaľi chmara. Paľis phundraďom o moros a tumen pregeľan, ale sar o Egipťana džanas pal tumende, diňom, hoj len o moros te zaučharel. Tumen korkore dikhľan, so lenge kerďom. Paľis but berša dživenas pre pušťa. Anďom tumen andre phuv le Amorejčanengri pal o Jordan. Sar pes tumenca marenas, murdarďom len anglal tumende a diňom, hoj tumen upral lende te zviťazinen a te zalen lengri phuv. Paľis o moabiko kraľis o Balak, o čhavo le Ciporoskro, avľa pre tumende pro mariben. Diňa peske te vičinel le Beoriskre čhas le Balaam, hoj tumen te prekošel. Me na kamľom te šunel le Balaam, ale kerďom oda, hoj ov tumenge pale a pale te žehňinel. Avke tumen iľom avri andral leskre vasta. Sar pregeľan prekal o Jordan a avľan paš o Jericho, marenas pes tumenca o manuša andral o Jericho a the o Amorejčana, o Perizeja, o Kanaančana, o Chetitana, o Girgašeja, o Chivija the o Jebuseja. No me tumenge diňom upral lende te zviťazinel. Bičhaďom pre lende e bari dar, hoj te izdran, a tradňom len tumendar het – the soduje amorejike kraľen. Na ačhiľa pes ada prekal tumari šabľa aňi prekal tumaro lukos. Diňom tumenge e phuv, pre savi na kerenas buči, a mek the o fori, so na ačhaďan a andre save ačhiľan te bešel, a chan o hroznos pal o viňičis the o olivi pal o stromos, so na sadzinďan.‘ Vašoda akana daran le RAJESTAR, služinen leske jilestar the pačivalones a odčhiven le devlen, savenge služinenas tumare dada pal o paňi Eufrat the andro Egipt. Služinen ča le RAJESKE! Ale te tumenge nane pre dzeka te služinel le RAJESKE, kiden tumenge adadžives avri, kaske kamen te služinel, či le devlenge, savenge služinenas tumare dada pal o paňi Eufrat, abo le devlenge andral e phuv le Amorejčanengri, andre savi bešen. Ale me the miro kher služinaha le RAJESKE.“ O manuša odphende: „Aňi amenge pre goďi te na avel, hoj te omukas le RAJES a te služinas avre devlenge! O RAJ hino amaro Del. Ov iľa amen the amare daden avri andral o Egipt, andral o otroctvos. Kerďa bare zazraki angle amare jakha a chraňinelas amen pro drom, pal savo džahas, the angle savore narodi, prekal save predžahas. O RAJ tradňa avri anglal amende savore naroden the le Amorejčanen, save bešenas andre kadi phuv. The amen služinaha le RAJESKE, bo ov hino amaro Del!“ Akor phenďa o Jozua le manušenge: „Našťi služinen ča avke le RAJESKE, bo ov hino sveto Del, žjarlivo Del, savo tumenge na odmukela, te les na šunena a te kerena o bini. Te omukena le RAJES a služinena avre devlenge, ov pes tumendar visarela a anela pre tumende e pohroma; zňičinela tumen, kajte angloda sas lačho ke tumende.“ Ale o manuša phende le Jozuaske: „Na! Amen služinaha le RAJESKE!“ O Jozua lenge phenďa: „Tumen korkore san tumenge švedki, hoj tumenge kidňan avri le RAJES, hoj leske te služinen.“ „He! Amen sam švedki,“ odphende. Vašoda o Jozua phenďa: „Akana zňičinen savore devlen, so tumen hin, a visaren tumen cale jileha ko RAJ, ko Del le Izraeloskro.“ Akor o manuša phende le Jozuaske: „Amen služinaha le RAJESKE, amare Devleske, a šunaha les.“ Andre oda džives phandľa andro Šichem o Jozua le manušenca e zmluva a diňa len zakonos, so mušinenas te doľikerel. O Jozua pisinďa savore kala lava andro zvitkos le Devleskre zakonoskro. Paľis iľa baro bar a thoďa les tel o dubos paš o sveto than le RAJESKRO. O Jozua paľis phenďa savore manušenge: „Dikhen kada bar ela prekal amende sar švedkos, bo šunďa savoro, so amenge phenďa o RAJ. Ela sar švedkos upral tumende, hoj te na zaprinen tumare Devles.“ Paľis o Jozua premukľa le manušen andre peskre phuva, so chudle. Pal kada savoro muľa o Jozua, o čhavo le Nunoskro, o služobňikos le RAJESKRO. Sas leske šel the deš (110) berš. Parunde les andre leskri phuv, so chudňa andro Timnat-Serach pre le brehengri phuv Efrajim, pro severos le verchostar Gaaš. O Izraeliti služinenas le RAJESKE, medik dživelas o Jozua the o phureder manuša, save dživenas buter sar o Jozua, bo on korkore dikhle savoro, so kerďa o RAJ prekal o Izrael. O kokala le Jozefoskre, so o Izraeliti ande andral o Egipt, parunde pale andro Šichem, andre phuv, so cinďa o Jakob vaš o šel rupune minci le Chamorostar, le Šichemoskre dadestar. Odi phuv chudle sar ďeďictvos le Jozefoskre čhave. Sar muľa o Eleazar, o čhavo le Aronoskro, parunde les andro foros Gibea. Oda sas o foros, so chudňa leskro čhavo o Pinchas andre brehengri phuv le Efrajimoskri. Pal o meriben le Jozuaskro o Izraeliti phučenas le RAJESTAR: „Ko amendar džala ešebno pro mariben pro Kanaančana?“ O RAJ odphenďa: „Mi džal o Juda, se leske diňom e phuv andro vasta.“ Avke o kmeňos Juda mangelas le kmeňos Šimeon: „Aven amenca a pomožinen amenge te džal pro Kanaančana pro mariben andre phuv, so sas amenge diňi. Paľis džaha the amen tumenca andre phuv, so sas tumenge diňi.“ Avke o kmeňos Šimeon geľa lenca. Sar geľa o kmeňos Juda pro mariben, o RAJ lenge diňa te zviťazinel upral o Kanaančana the Perizeja a murdarde andro foros Bezek 10 000 muršen. Andro Bezek arakhle le kraľis Adoni-Bezek, marenas pes leha a zviťazinde upral o Kanaančana the Perizeja. Sar o Adoni-Bezek chudňa te denašel, džanas pal leste. Chudle les a odčhinde leske o angušta pal o vasta the pal o pindre. Akor o Adoni-Bezek phenďa: „Eftavardeš (70) kraľa, savenge diňom te odčhinel o angušta pro vasta the pro pindre, kidenas o trušini tel miro skamind. O Del mange visarďa pale vaš oda, so kerďom.“ Ľigende les andro Jeruzalem a ode muľa. O kmeňos Juda geľa pro mariben pro Jeruzalem a zaiľa les. Le manušen odarik murdarde a o foros zlabarde. Paľis džanas pro mariben pro Kanaančana, save bešenas pre brehengri phuv Šefela, andro Negev pre pušťa. Sar o kmeňos Juda geľa pro Kanaančana, save bešenas andro Hebron, so pes angloda vičinelas Kirjat-Arba, zviťazinde upral o Šešaj, upral o Achiman the upral o Talmaj. Odarik gele pro mariben pro foros Debir, so pes angloda vičinelas Kirjat-Sefer. Akor o Kaleb phenďa: „Oleske, ko zviťazinela upral o Kirjat-Sefer, dava mira čha la Achsa romňake.“ Avke o Otňiel, o čhavo le Kenazoskro, savo sas terneder phral le Kaleboske, oda foros zaiľa. O Kaleb leske diňa peskra čha la Achsa romňake. Paľis o Otňiel chudňa te kerel upre la Achsa, hoj te mangel peskre dadestar e maľa. Sar geľa tele pal o somaris, o Kaleb latar phučľa: „So kames?“ Oj odphenďa: „De man daros. Te mange imar diňal e pušťa Negev, de mange the o prameňa.“ Avke o Kaleb lake diňa o uprune the o telune prameňa. O čhave andral e famelija Kenit, savenge sas dad o Chobab, le Mojžišoskro sastro, gele le kmeňoha Juda andral o Foros le palmengro andre judsko pušťa andro Negev, kaj ačhile te bešel maškar o manuša paš o foros Arad. Paľis o kmeňi Juda the Šimeon gele pro mariben pro Kanaančana, save bešenas andro Cefat, a calo oda prekošlo foros zňičinde. Avke dine ole foroske nav Chorma. O kmeňos Juda zaiľa o fori Gaza, Aškalon the Ekron lengre gavenca. O RAJ sas le kmeňoha Juda. On zaile o brehengre phuva, ale le manušen, save bešenas tel o brehi, našťi tradle avri, bo sas len trastune verdana. Le Kaleboske dine o foros Hebron, avke sar oda phenďa o Mojžiš. Ov odarik tradňa avri le Anakoskre trine čhaven. Ale o kmeňos Benjamin na tradňa avri le Jebusejen, save bešenas andro Jeruzalem. Vašoda o Jebuseja ačhile te bešel maškar o Benjaminčana andro Jeruzalem dži adadžives. The o kmeňi Efrajim the Menaše džanas pro mariben pro foros Betel a o RAJ sas lenca. Bičhade le muršen te predikhel o Betel, so pes angloda vičinelas Luz. Sar dikhle varesave muršes te avel avri andral o foros, phende leske: „Sikav amenge, khatar mek šaj džas andro foros, a mukaha tut te dživel.“ Avke lenge sikaďa o than, khatar pes delas te džal andre. Sar o kmeňi Efrajim the Menaše savoren odarik murdarde, ole muršes leskra famelijaha premukle. Oda murš geľa andre phuv le Chetitanengri, ačhaďa ode foros a diňa leske nav Luz. Kavke pes vičinel dži adadžives. O kmeňos Menaše našťi tradňa avri le manušen andral o fori Bet-Šean, Taanach, Dor, Jibleam the Megido, aňi andral o gava pašal lende. Bo o Kanaančana na kamenas odarik te džal het. Sar o Izraeliti ačhile zoraleder, ispidle zoraha pro Kanaančana, hoj prekal lende te keren buči, ale našťi len savoren tradle avri. Aňi o kmeňos Efrajim našťi tradňa avri le Kanaančanen, save bešenas andro Gezer, a vašoda o Kanaančana maškar lende ačhile te dživel. Aňi o kmeňos Zebulun našťi tradňa avri le Kanaančanen andral o fori Kitron the Nahalal. Avke o Kanaančana ačhile te dživel maškar lende, ale o manuša andral o kmeňos Zebulun pre lende ispidenas, hoj prekal lende te keren buči. O kmeňos Ašer našťi tradňa avri le Kanaančanen andral o fori Ako, Sidon, Achlab, Achzib, Chelba, Afik the Rechob. Avke ačhiľa o kmeňos Ašer te dživel maškar o Kanaančana, bo len našťi tradňa avri. O kmeňos Naftali na tradňa avri le Kanaančanen andral o fori Bet-Šemeš the Bet-Anat. Avke bešenas maškar o Kanaančana, ale ispidenas pre lende, hoj prekal lende te keren buči. O Amorejčana tradle o kmeňos Dan dži paš e brehengri phuv a na domukle lenge te avel tele andre dolina. Avke o Amorejčana ačhile te dživel paš o verchos Cheres the andro fori Ajalon the Šaalbim, ale o kmeňi Efrajim the Menaše sas lendar zoraleder a ispidenas pre lende, hoj prekal lende te keren buči. E phuv le Amorejčanengri sas le verchengre dromestar Akrabim dži paš e Sela a dureder. O aňjelos le RAJESKRO džalas andral o Gilgal upre andro Bochim a phenďa le Izraelitenge: „Iľom tumen avri andral o Egipt a anďom tumen andre phuv, pal savi la veraha diňom lav tumare daden. Phenďom: ‚Miri zmluva tumenca šoha na preačhela. Ale tumen našťi phanden e zmluva le manušenca andral kadi phuv. Čhiven tele lengre oltara.‘ No tumen man na šunďan. Soske ada kerďan? Vašoda akana tumenge phenav, hoj imar len anglal tumende na tradava het. Ena tumare ňeprijaťeľa a tumen avena zachudle sar andre pasca oleha, hoj lašarena lengre devlen.“ Sar o aňjelos le RAJESKRO phenďa savore Izraelitenge kala lava, chudle zorales te rovel. Vašoda dine ole thaneske nav Bochim a ode obetinde le RAJESKE. Sar o Jozua rozmukľa le Izraeliten, sako geľa te zalel peskri phuv, savi chudňa sar ďeďictvos. O Izrael služinelas le RAJESKE calo časos, medik dživelas o Jozua the o phureder vodci, save predžiďile le Jozuas a dikhle savore bare zazraki le RAJESKRE, save kerďa prekal o Izraeliti. Le RAJESKRO služobňikos o Jozua, le Nunoskro čhavo, muľa, sar leske sas šel the deš (110) berš. Parunde les andre leskri ďeďično phuv andro Timnat-Cheres pro brehi Efrajim, pro severos le verchostar Gaaš. Sar muľa avri calo kada pokoleňje, avľa pal lende aver pokoleňje, savo na prindžarelas le RAJES aňi na džanelas, so o RAJ kerďa prekal o Izrael. O Izraeliti kerenas bini anglo RAJ, bo služinenas le Baalenge. Omukle le RAJES, peskre dadengre Devles, savo len iľa avri andral o Egipt. Lašarenas avre devlen, le devlen ole narodengre, save dživenas pašal lende, a banďonas anglal lende. Kavke choľarenas le RAJES. Preačhile te služinel le RAJESKE a chudle te služinel le Baaloske the le Aštartenge. Vašoda o RAJ choľisaľiľa pro Izrael a diňa lengre ňeprijaťeľenge, save dživenas pašal lende, hoj upral lende te zviťazinen. Domukľa le zbujňikenge, hoj len te občoraren, a o Izraeliti anglal lende našťi obačhile. Furt sar džanas o Izraeliti pro mariben, o vast le RAJESKRO džalas pre lende, hoj te prehrajinen, avke sar lenge oda phenďa andre vera. Avke pes dochudle andro baro pharipen. Paľis lenge o RAJ ačhaďa sudcen, save len zachraňinenas lengre ňeprijaťeľendar. Ale on peskre sudcen na šunenas, na sas pačivale le RAJESKE a lašarenas avre devlen. Sig pes odvisarde le RAJESKRE dromestar, pal savo phirenas lengre dada, sar šunenas leskre prikazaňja. Na kerenas avke sar lengre dada. Ale furt, sar le Izraelitenge o RAJ ačhavelas sudcas, o RAJ sas leha, a medik o sudcas dživelas, o RAJ len zachraňinelas lengre ňeprijaťeľendar. Bo le RAJESKE sas pharo vaš lenge, sar o Izraeliti phurdenas pharipnastar vašoda, hoj len o ňeprijaťeľa trapinenas a kerenas lenge namištes. No soča o sudcas merelas, pale pes visarenas ko nalačhipen a sas mek goreder sar lengre dada, save služinenas avre devlenge a banďonas anglal lende. Na preačhenas te kerel o nalačhipen aňi peske na denas te phenel. Vašoda o RAJ pro Izraeliti choľisaľiľa a phenďa: „Kada narodos na doľikerďa miri zmluva, pal savi phenďom lengre dadenge, hoj la te doľikeren. A vaš oda, hoj man na šunde, me anglal lende na tradava avri aňi jekhe ole narodendar, save mek ačhile, sar o Jozua muľa. Aleha dikhava, či pes o Izraeliti ľikerena pal mire droma a či phirena pal lende sar lengre dada, abo na.“ Vašoda o RAJ mukľa ole naroden andre odi phuv, na tradňa len avri a na diňa len andro vasta le Jozuaskre, sar mek dživelas. Kala hine o narodi, save mek mukľa o RAJ andre phuv, hoj prekal lende te skušinel savore Izraeliten, save pes šoha na marenas le Kanaančanenca. Bo kamelas, hoj o izraelika pokoleňja, save pes mek na džanenas te marel, te sikľon pes te marel. Sas oda kala narodi: o pandž filišťiňika kraľa, savore Kanaančana, o Sidončana the o Chivija, save bešenas andro Libanoňika verchi le verchostar Baal-Chermon dži ko verchengro drom Chamat. Prekal lende kamľa te skušinel le Izraeliten, hoj pes te sikavel, či šunena o prikazaňja, so o RAJ diňa lengre dadenge prekal o Mojžiš. O Izraeliti bešenas maškar o Kanaančana, Chetitana, Amorejčana, Perizeja, Chivija the Jebuseja. Lenas peske lengre čhajen romňijenge, peskre čhajen denas lengre čhavenge a služinenas lengre devlenge. O Izraeliti kerenas bini anglo RAJ, bo bisterde pro RAJ, pre peskro Del, a služinenas le Baalenge the le Ašerenge. Vašoda pre lende o RAJ choľisaľiľa a diňa len andro vasta le kraľiskre le Kušan-Rišatajimoskre andral o Aram-Naharajim. O Izraeliti sas ochto berš leskre otroka. Ale sar vičinenas ko RAJ, hoj lenge te pomožinel, bičhaďa ke lende o RAJ le Otňiel, le Kenazoskre čhas, le Kaleboskre nekternedere phrales, hoj len te zachraňinel. O Duchos le RAJESKRO avľa pre leste a ačhiľa lestar vodcas le Izraelitengro. Geľa pro mariben pro aramejiko kraľis Kušan-Rišatajim a o RAJ leske diňa upral leste te zviťazinel. Avke andre odi phuv sas smirom saranda (40) berš, medik dživelas o Otňiel, le Kenazoskro čhavo. Ale o Izraeliti pale kerenas bini anglo RAJ, vašoda o RAJ diňa le Eglonoske le moabike kraľiske te zviťazinel upral o Izraeliti. O Eglon pes dovakerďa le Amončanenca the le Amalekenca a geľa pro mariben pro Izraeliti, zviťazinďa upral lende a zaiľa o Jericho, o Foros le palmengro. O Izraeliti služinenas le Eglonoske le moabike kraľiske dešuochto (18) berš. Akor o Izraeliti chudle igen te mangel le RAJES, hoj lenge te pomožinel, a o RAJ lenge bičhaďa le Ehud, le Geraskre čhas andral o kmeňos Benjamin, savo sas baľogaris. O Izraeliti leha bičhade o daňe le moabike kraľiske le Eglonoske. O Ehud peske kerďa šabľa, ostro pal soduj seri a bari vaj jepaš metros, a thoďa peske la tel o gada pre čači sera. Diňa ola daňe le kraľiske le Eglonoske, savo sas igen thulo murš. Sar o Ehud leske diňa ola love, premukľa le muršen, save ola love ande. Ov korkoro pes visarďa khatar o modli paš o Gilgal a džalas pale ko kraľis Eglon leske te phenel: „Kraľina, kamav tuke vareso te phenel, so ňiko našťi šunel, ča tu.“ O Eglon phenďa: „Čhit!“ Akor savore, ko ačhenas pašal leste, gele avri. O Ehud geľa ko kraľis Eglon andro upruno šilalo kher, kaj peske bešelas a savo sas ča prekal leste. O Ehud phenďa: „Hin man prekal tu lav le Devlestar.“ A o Eglon ušťiľa. Akor o Ehud cirdňa avri e šabľa le baľogne vasteha pal e čači sera a demaďa leske andro per. Sar demaďa andro per, o angluno špicos pregeľa dži prekal o dumo a o thuľipen garuďa e ručka, vašoda e šabľa na iľa avri. Avke o Ehud geľa avri pre veranda a o vudar ole uprune khereskro pal peste phandľa andre. Soča geľa avri, avle o sluhi le Eglonoskre, a sar dikhle, hoj o upruno vudar le khereskro hino phandlo andre, phende peske: „Ov mušinel te bešel pro budaris andre peskro šilalo kher.“ Užarenas igen but a ladžatar na džanenas so te kerel, bo lenge na phundravelas o vudar. Avke ile e kleja, phundrade a dikhle, hoj lengro raj pašľol mulo pre phuv. Medik on užarenas, o Ehud denašľa. Pregeľa pašal o modli a denašľa andre Seira. Sar ode doavľa, zatrubinďa pro bakrano rohos pro brehi Efrajim a odarik ľidžalas le Izraeliten tele. Phenďa lenge: „Aven pal ma, bo o RAJ tumenge diňa andro vasta tumare ňeprijaťeľen le Moabčanen.“ On džanas pal leste a ile le Moabčanendar o thana, khatar pes predžalas prekal o Jordan, a ňikaske na domukle, hoj odarik te predžan. Akor murdarde vaj 10 000 zorale muršen. Ňiko lendar na denašľa. Oda džives o Izraeliti zviťazinde upral o Moabčana a e phuv sas andro smirom ochtovardeš (80) berš. Pal o Ehud ačhiľa sudcas o Šamgar, le Anatoskro čhavo, savo tiš zachraňinďa le Izrael. Murdarďa šov šel (600) Filišťincen la pacaha, savaha pes tradel le gurumňen. Sar muľa the o Ehud, o Izraeliti pale chudle te kerel bini anglo RAJ. Vašoda len o RAJ diňa andro vasta le kanaaňike kraľiskre le Jabinoskre, savo kraľinelas andro foros Chacor. O veľiťeľis leskre slugaďengro sas o Siserah, savo bešelas andro Charošet-Hagojim. O Izraeliti igen mangenas le RAJES, hoj lenge te pomožinel, bo le Jabin sas eňa šel (900) trastune verdana a biš (20) berš len igen trapinelas. Andre oda časos sudzinelas o Izrael e prorokiňa Debora, le Lapidotoskri romňi. Oj bešelas tel e palma la Deborakri pro brehi Efrajim, maškar o fori Rama the Betel. O Izraeliti ke late phirenas, hoj len te rozsudzinel. Oj bičhaďa pal o Barak, le Abinoamoskro čhavo, andral o foros Kedeš andre phuv le Naftalengri. Phenďa leske: „O RAJ, o Del le Izraeloskro, tuke phenel: ‚Le tuha 10 000 muršen andral o kmeňi Naftali the Zebulun a dža pro verchos Tabor. Me tuke paľis anava ko paňi Kišon le Siserah, le Jabinoskre veľiťeľis, leskre verdanenca the le slugaďenca a dava les tuke andro vasta.‘ “ O Barak lake odphenďa: „Te aveha manca, džava, ale te na aveha manca, na džava.“ „Džava tuha,“ odphenďa leske e Debora, „ale andre kada mariben e slava na ela tiri, bo o RAJ dela le Siserah andro vasta la džuvľakre.“ Paľis e Debora ušťiľa a džalas le Barakoha andro Kedeš, kaj o Barak vičinďa le kmeňen Zebulun the Naftali. Džanas leha 10 000 murša the e Debora. Ale o Kenitas o Cheber odgeľa okle Kenitendar, save sas o čhave le Chobaboskre, savo sas šogoris le Mojžišoskro. Ačhaďa peskro stanos paš o dubos andro Caananim paš o Kedeš. Sar le Siseroske phende, hoj o Barak, o čhavo le Abinoamoskro, geľa upre pro verchos Tabor, diňa te zvičinel savore peskre manušen le eňa šel (900) trastune verdanenca, hoj te džan andral o Charošet-Hagojim ko paňi Kišon. E Debora phenďa le Barakoske: „Ušťi, bo adadžives tuke diňa o RAJ andro vasta le Siserah. Korkoro o RAJ imar geľa anglal tu!“ Avke o Barak geľa tele pal o verchos Tabor a pal leste 10 000 murša. Sar o Barak geľa pro mariben, o RAJ anďa la šabľaha andro zmetkos le Siserah savore verdanenca the caľa leskra armadaha. A o Siserah chučiľa tele pal o verdan a chudňa te denašel. O Barak džalas pal leskre verdana the slugaďa dži ko Charošet-Hagojim. Savore slugaďa le Siseroskre sas murdarde; ňiko lendar na ačhiľa džido. O Siserah denašelas ko stanos la Jaelakro, bo sas smirom maškar o kraľis Jabin andral o Chacor the maškar e famelija le Cheberiskri. E Jael sas romňi le Cheberiskri, savo sas Kenitas. Oj geľa avri anglal o Siserah a phenďa leske: „Av, rajeja miro, av andre miro stanos. Ma dara tut!“ Sar geľa andre, e Jael les zaučharďa la lepedaha. Ov latar mangľa: „De ča man te pijel paňi, bo som smedno.“ Avke oj phundraďa o cipuno gono le thudeha, diňa les te pijel a pale les zaučharďa. Mek lake phenďa: „Ačh paš o vudar le stanoskro, a te vareko avela a phučela tutar, či hin kade vareko, phen, hoj na.“ Paľis o Siserah zorales zasuča. Akor e Jael iľa o čokanos the o koľikos pal o stanos a geľa cichones paš leste. Predemaďa o koľikos prekal leskri slicha dži andre phuv a ov muľa. Sar o Barak džalas pal o Siserah, e Jael geľa anglal leste a phenďa leske: „Av sikavava tuke le muršes, saves rodes!“ Avke geľa ke late andro stanos, a dikh, o Siserah ode pašľolas mulo le koľikoha andro šero. Andre oda džives o Del diňa le Izraelitenge tel lengri zor le Jabin le kanaaňike kraľis. Ole časostar džanas o Izraeliti pro kraľis Jabin furt zoraleder, medik les na zňičinde. Akor giľavelas kadi giľi e Debora le Barakoha, le Abinoamoskre čhaha: „Lašaren le RAJES, bo o vodci chudle te ľidžal o Izrael andro mariben a o manuša pes pridine korkore pestar! Šunen, kraľale! Phundraven o kana, rajale! Giľavava le RAJESKE, giľavava žalmos le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. RAJEJA, sar tu avri avľal andral o Seir a sar džahas la phuvatar Edom, zarazisaľiľa e phuv, andral o ňebos delas brišind a andral e chmara čhorďolas o paňi. O verchi razisaľonas anglo RAJ, anglo Del le Sinajoskro, anglo RAJ, anglo Del le Izraeloskro. Andro dživesa le Šamgariskre, le Anatoskre čhaskre, a andro dživesa la Jaelakre sas omukle o droma, o manuša phirenas palune dromenca. O gava ačhile omukle, o manuša len omukle, medik me e Debora na ušťiľom upre, medik me, e daj andro Izrael, na ušťiľom upre. O manuša peske ile avri avre devlen, paš o foroskre brani chudňa o mariben, no na dičholas o šťitos aňi e kopija maškar 40 000 Izraeliti. Miro jilo hino le vodcenca andral o Izrael, le manušenca, save gele korkore pestar andro mariben. Lašaren le RAJES! Tumen, so džan pro parne somara a bešen pro pokrovci, a the tumen, so phiren pro droma: Gondoľinen! Šunen o hangos olengro, ko giľaven paš o chaňiga. Ode lašaren le RAJESKRO spravodľišagos, o viťazstvo le Izraeloskre manušengro! Akor o manuša le RAJESKRE gele tele ko brani. Ušťi, ušťi upre, Deboro, ušťi, ušťi upre! Giľav giľi! Ušťi, Barak! Ľidža het tire zaphandlen, čhavo le Abinoamoskro! Paľis avle tele ola, save mek ačhile le vodcendar, le RAJESKRE manuša avle tele manca sar ola, ko hine zorale. Varesave avle tele andral o Efrajim, kaj bešenas angloda o Amaleka, aver avle andral o Benjamin. Le Machirostar avle o vodci a le Zebulunostar ola, ko hine veľiťeľa. Le Jisacharoskre princi la Deboraha the o Jisachar le Barakoha avle pal leste tele andre dolina. Andro kmeňos le Rubenoskro pes but vakerelas pal oda, či te džal, vaj na. Soske ačhiľal te bešel maškar o ohradi, hoj te šunes, sar o pasťjera zvičinen peskre stadi? Andro kmeňos le Rubenoskro pes but vakerelas pal oda, či te džal, vaj na. O Gilead ačhiľa te bešel pal o Jordan a soske o Dan ačhiľa paš o loďi? O Ašer peske ačhiľa te bešel paš o moros, ačhiľa peske pro moroskro brehos. O manuša andral o kmeňos Zebulun na daranas pal peskro dživipen; aňi o manuša andral o kmeňos Naftali, sar pes marenas pro maľi. Avle o kraľa a marenas pes; o kraľa andral o Kanaan džanas pro mariben andro Taanach paš o paňa Megido, ale o rup peske odarik na ile. O čercheňa andral o ňebos pes marenas, pal peskre droma džanas pro mariben pro Siserah. O paňi Kišon len odľigenďa, oda čirlatuno paňi o Kišon. Av zoraľi dušo miri a dža bi e dar! Akor šunďonas o kopita le grajengre, akor denašenas a denašenas ola zorale graja. ‚Prekošen o foros Meroz!‘ phenel o aňjelos le RAJESKRO. ‚Prekošen, prekošen leskre manušen, bo na avle te pomožinel le RAJESKE, te pomožinel le RAJESKE te džal pre ola zorale murša!‘ Av bachtaľi maškar o džuvľa, Jaelo. Tu, romňije le Cheberiskri, le Kenitoskri! Av požehňimen upral o džuvľa andro stani! O Siserah mangelas peske paňi, podiňa leske thud; andre kuči prekal o raja leske anďa šutlo thud. Nacirdňa o vast, iľa o koľikos, le čače vasteha o pharo čokanos, demaďa le Siserah, pharaďa leske o šero, predemaďa leske e slicha. Peľa tele paš lakre pindre, previsaľiľa a nacirdňa pes. Paš lakre pindre visaľiľa a peľa. Ode, kaj peľa, muľa. Prekal e oblaka dikhel e daj le Siseroskri a vičinel prekal o mreži: ‚Soske avel avke nasig leskro verdan? Soske na šunav le grajen, save cirden o verdan?‘ Odphende lake lakre nekgoďaveder džuvľa, lengre lava peske korkori leperel: ‚Mušinen peske te rozďelinel oda, so peske dochudle. Jekh abo duj zaphandle džuvľen prekal jekh murš, šukar plašťi prekal o Siserah, igen šukar gada, jekh abo duj side khosne pre miri meň!‘ Kavke mi meren savore tire ňeprijaťeľa, ó, RAJEJA! Ale ola, save les kamen, ena sar o kham, so avel avri andre peskri zor.“ Paľis sas andre odi phuv smirom saranda (40) berš. O Izraeliti pale kerenas bini anglo RAJ, a vašoda len diňa pro efta berš andro vasta le Midijanenge. O Midijana sas zoraleder sar o Izraeliti, vašoda peske o Izraeliti kerde thana, kaj pes te garuven andro verchi, thana andro jaskiňi the garude thana maškar o brehi. Soča o Izraeliti sadzinenas peskre semena, takoj pre lende avenas o Midijana, o Amaleka the aver kmeňi pal o vichodos. Kerde peske taboris paš lende a zňičinde savoro maľakro uľipen andre odi phuv dži paš e Gaza. Na mukle andro Izrael ňisavo chaben, aňi bakren, aňi gurumňen, aňi somaren. Avle peskre stadenca the le stanenca a sas ajci but sar maľakre grajora. Na delas pes te zgenel len aňi lengre ťavi. Gele andre odi phuv, hoj la te zňičinen. Sar o Izraeliti ačhile čore bi o chaben anglo Midijana, chudle te vičinel pro RAJ, hoj lenge te pomožinel. Sar vičinenas pro Raj, hoj lenge te pomožinel, o RAJ bičhaďa ke lende le prorokos a phenďa lenge: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Me tumen iľom avri andral o Egipt the andral o otroctvos. Cirdňom tumen avri andral o vasta le Egipťanendar the savorendar, ko pre tumende džanas. Me len tradňom avri anglal tumende a diňom tumenge lengri phuv.‘ Phenďom tumenge: ‚Me som o RAJ, tumaro Del. Na služinena le Amorejčanengre devlenge andre phuv, kaj akana bešen.‘ Ale tumen man na šunďan.“ O aňjelos le RAJESKRO avľa andro foros Ofra a bešľa peske tel o dubos le Joašiskro, savo sas andral e famelija le Abiezeriskri. Leskro čhavo o Gideon ipen akor marelas la pacaha avri e pšeňica andre moľakro lisos, hoj e pšeňica te garuvel anglo Midijana. Androda o aňjelos le RAJESKRO pes leske sikaďa a phenďa leske: „O RAJ tuha, zoralo hrďinona!“ Androda leske phenďa o Gideon: „Šaj tutar vareso phučav, rajeja? Te hino o RAJ amenca, soske pes amenge kada savoro ačhiľa? Kaj hine savore leskre bare zazraki, pal save amenge amare dada vakerenas: ‚O RAJ amen iľa avri andral o Egipt.‘ Ale akana amen o RAJ omukľa a diňa amen andro vasta le Midijanenge.“ O RAJ dikhľa pre leste a phenďa: „Dža andre odi zor, so tut hin, a zachraňin le Izraeliten andral o vasta le Midijanengre. Me korkoro tut bičhavav.“ Ale ov phučľa: „Rajeja, sar šaj zachraňinav o Izrael? Se miri famelija hiňi nekčoreder andral o kmeňos Menaše a me som nekcikneder andro kher mire dadeskro.“ O RAJ leske odphenďa: „Me avava tuha a zňičineha le Midijanen sar jekhe muršes.“ O Gideon phenďa: „Te arakhľom milosť andre tire jakha, akor sikav mange vareso, hoj te džanav, hoj sal čačes o RAJ, savo vakeres manca. Mangav tut, ma dža adarik, medik na anava anglal tu miro daros.“ O RAJ odphenďa: „Mištes, užarava, medik na aveha pale.“ O Gideon geľa khere, pripravinďa la terňa koza a le deše kile arestar kerďa mare bi o kvasos. O mas thoďa andro košaris a e zumin čhorďa andre piri. Ľigenďa leske oda tel o dubos a thoďa anglal leste. Le Devleskro aňjelos leske phenďa: „Le o mas the o mare bi o kvasos, thov len pre skala a e zumin čhor upral.“ Ov avke kerďa. Le RAJESKRO aňjelos hazdňa e paca, so leste sas andro vast, a chudňa pes lakre agoreha le masestar the ole marendar. Avľa avri jag andral e skala a chaľa oda mas the ola mare. Androda le RAJESKRO aňjelos našľiľa anglal leskre jakha. Sar o Gideon sprindžarďa, hoj oda sas le RAJESKRO aňjelos, zvičinďa: „Joj, Nekbareder RAJEJA, dikhľom tire aňjelos muj-mujeha!“ O RAJ leske phenďa: „Ma dara tut! Av andro smirom, na mereha.“ Avke o Gideon ode ačhaďa oltaris prekal o RAJ a diňa leske nav: O RAJ hin o smirom. Oda oltaris hin dži adadžives andro foros Ofra andre Abiezerengri phuv. Mek odi rat leske phenďa o RAJ: „Le andral tire dadeskro stados terne bikos the mek jekhe efta beršengre bikos. Čhiv tele le Baaloskro oltaris, so patrinel tire dadeske, a rozčhinger the o slupos la Ašerakro, so hino paš leste! Ačhav oltaris pre pačiv le RAJESKE, tire Devleske, upre pro brehos. Paľis le ole dujte bikos a obetin les pro kašta ole rozčhingerde slupostar sar labarďi obeta.“ O Gideon iľa deše muršen peskre sluhendar a kerďa avke, sar leske phenďa o RAJ. Ale vašoda, hoj daralas le dadeskra famelijatar the le manušendar andral oda foros, na kerďa oda dživese, ale rači. Sar o murša andral o foros sig tosara ušťile, dikhle, hoj le Baaloskro oltaris hino telečhido a o kaštuno slupos la Ašerakro paš leste hino telečhindo. A pro nevo ačhado oltaris sas obetimen dujto bikos sar labarďi obeta. O manuša phučenas jekh avrestar: „Ko ada kerďa?“ Rodenas a phučenas, medik pes na dodžanle, hoj oda kerďa o Gideon, le Joašiskro čhavo. O murša phende le Joašiske: „An avri tire čhas! Mušinel te merel, bo čhiďa tele le Baaloskro oltaris a čhinďa tele o slupos la Ašerakro, so hin paš leste!“ O Joaš phenďa savorenge, save džanas pre leste: „Tumen kamen te rušel vaš o Baal? Gondoľinen tumenge, hoj les zachraňinena? Ko kamel te rušel vaš leste, oda manuš dži tosara mi merel! Te o Baal hino čačes del, mi rušel korkoro vaš peste, te leske čhide tele o oltaris.“ Oda džives le Gideonoske dine nav Jerubaal, so hin: „Mi rušel o Baal korkoro vaš peste, bo o Gideon leske čhiďa tele o oltaris.“ Savore Midijana, o Amaleka the o vichodna kmeňi pes sthode jekhetane, pregele prekal o Jordan a kerde peske taboris andre dolina Jezreel. O Duchos le RAJESKRO avľa pro Gideon a ov zatrubinďa, hoj te vičinel ke peste la Abiezeriskra famelija. Paľis bičhaďa le muršen, hoj te džan pal calo kmeňos Menaše, avke the kada kmeňos sas vičimen. Diňa te vičinel the le kmeňen Ašer, Zebulun the Naftali – the on pes leha zgele. Akor o Gideon phenďa le Devleske: „Tu phenes, hoj kames prekal mande te zachraňinel le Izrael. Dikh, rozthovava pre oda than, kaj pes žužarel o zrnos, e puža pal o bakro. Te ela e rosa pre late a e phuv ela pašal late šuki, prindžarava, hoj prekal mande zachraňineha o Izrael, avke sar phenďal.“ Kavke pes the ačhiľa. Sar pro dujto džives sig tosara ušťiľa, ispidňa avri andral e puža pherdo kuči rosakro paňi. O Gideon pale mangelas le Devles: „Ma av pre ma choľamen, te ke tu mek jekhvar prevakerava. Domuk mange oda mek jekhvar te skušinel la pužaha. Mi ačhel ča e puža šuki a všadzik pašal late mi el e rosa.“ O Del avke kerďa the odi rat. Ča e puža sas šuki a pal e phuv sas všadzik rosa. Sig tosara o Jerubaal, oda hin o Gideon, the o manuša, save sas leha, peske rozthode o taboris paš o paňi Charod. Le Midijanengro taboris sas lendar pro severos andre dolina paš o verchos Moreh. O RAJ phenďa le Gideonoske: „Hin paš tu igen but murša, hoj tuke te dav te zviťazinel upral o Midijana. Bo o Izraeliti pes hazdena upre a šaj phenen: ‚Zviťazinďam amara zoraha.‘ Phen le manušenge, hoj te šunen: ‚Ko pes daral a izdral, šaj oddžal pal o verchos Gilead a šaj džal pale khere.‘ “ Akor 22 000 manuša pes visarde pale khere a 10 000 lendar ačhile. No o RAJ le Gideonoske phenďa: „Mek furt tuha hin but murša. Ľidža len tele paš o paňi, ode len tuke skušinava. Pal kaste tuke phenava: ‚Kada mi džal tuha,‘ oda tuha mi džal. No pal kaste tuke phenava: ‚Kada te na džal tuha,‘ oda tuha te na džal.“ Avke o Gideon ľigenďa le manušen tele paš o paňi. O RAJ leske phenďa: „Ačhav dojekhes, ko chľipinela o paňi sar rikono, pre jekh sera. A olen, save džana pro khoča a avke pijena o paňi, ačhav pre aver sera.“ Ola, ko chľipinenas o paňi andral e burňik, sas trin šel (300) murša. Okla aver peske gele pro khoča a avke pijenas o paňi. O RAJ phenďa le Gideonoske: „Zachraňinava tumen prekal o trin šel (300) murša, save chľipinenas o paňi, a dava tumenge le Midijanen andro vasta. Okla mi džan pale khere.“ Avke o Gideon bičhaďa savore okle Izraeliten pale khere a mukľa peske ča trin šel (300) muršen, save lendar preile o chaben the o trubi. O taboris le Midijanengro sas teleder lendar andre dolina. Andre odi rat le Gideonoske o RAJ phenďa: „Ušťi, dža tele andro taboris, bo diňom tuke len andro vasta. Ale te tut daras te džal ode korkoro, akor dža tire služobňikoha le Puroha a šun len, so vakerena. Akor tut imar na daraha te džal pre lende pro mariben.“ Avke o Gideon geľa tele peskre služobňikoha le Puroha dži ko anglune slugaďa, pro agor le taboriskro. O Midijana, o Amaleka the o vichodna kmeňi bešenas andre dolina sar o maľakre grajora a lengre ťavi pes aňi na denas te zrachinel, bo sas sar e poši paš o moros. O Gideon avľa ipen akor, sar jekh murš vakerelas avreske, so džalas suno. Phenďa: „Šun, savo man sas suno! Jekh peko jačmeno maro pes kuľinelas andro midijaňiko taboris dži ko stanos a demaďa andre leste avke, hoj pes previsarďa a peľa pre phuv.“ Oda dujto leske phenďa: „Oda nane ňič aver sar e šabľa le Gideonoskri, le Joašiskre čhaskri, andral o Izrael. O Del leske diňa, hoj te zviťazinel upral calo midijaňiko taboris!“ Sar o Gideon šunďa pal oda suno the pal oda, so o suno sikavel, banďiľa pro khoča a lašarelas le RAJES. Paľis geľa pale andro izraeliko taboris a zvičinďa: „Ušťen! O RAJ tumenge diňa te zviťazinel upral o midijaňiko taboris!“ Avke rozďelinďa le trin šel (300) muršen pro trin partiji, savorenge diňa andro vasta o trubi the o fakľi andro džbani a phenďa lenge: „Dikhen pre ma a keren oda, so me! Sar džava pro agor le taboriskro, the tumen keren oda, so kerava me. Soča zatrubinava olenca, save hine manca, zatrubinen akor the tumen všadzik pašal calo taboris a vičinen: ‚Vaš o RAJ the vaš o Gideon!‘ “ O Gideon le šel (100) muršenca avľa pro agor le taboriskro pal jepaš rat, akor, sar pes čerinenas o stražňika. Zatrubinde a phagerde o džbani, so ľikerenas andro vasta. Akor savore trin šel (300) murša zatrubinde pro trubi a phagerde o džbani. Andro baľogno vast ile o fakľi a andro čačo vast o trubi. Trubinenas a vičinenas: „E šabľa vaš o RAJ the vaš o Gideon!“ Dojekh lendar ačhiľa pre peskro than pašal o taboris. Avke andro taboris chudle savore te denašel viskišagoha. Medik o trin šel (300) murša trubinenas, o RAJ diňa, hoj pes andro taboris maškar peste te maren le šabľenca. O manuša denašenas andral o taboris ke Bet-Šita, ke Cerera the dži pro agor la Abel-Mecholatar paš o Tabat. Paľis vičinde le Izraeliten andral o kmeňi Naftali, Ašer the calo kmeňos le Menašeskro, hoj te džan pal o Midijana. O Gideon bičhaďa le muršen ko brehi Efrajim, hoj te phenen: „Aven tele pro Midijana a zalen o paňi Jordan dži paš e Bet-Bara, hoj odarik te na predžan.“ Avke savore murša andral o Efrajim sas vičimen a zaile o paňi Jordan dži ke Bet-Bara. Zaile soduje midijaňike kraľen le Oreb the le Zeeb. Le Oreb murdarde pre Vranakri skala a le Zeeb pro Vlkoskro lisos. Džanas dureder pal o Midijana a o šero le Oreboskro the le Zeeboskro ande le Gideonoske pal o Jordan. O murša andral o kmeňos Efrajim dovakerde le Gideonoske: „So tu amenge kerďal, hoj amen na vičinďal, sar pes geľal te marel le Midijanenca?“ A igen pes leha vesekedinde. Ov odphenďa: „Kerďom me vareso bareder sar tumen? Či nane feder ovocje, so mukel o Efrajim pre maľa, sar calo hroznoskro uľipen le Abiezeriskro? O Del diňa tel tumari zor le Oreb the le Zeeb, le midijaňike veľiťeľen. Me našťi kerďom vareso ajso baro sar tumen.“ Sar lenge kada phenďa, lengri choľi preačhiľa. Sar o Gideon avľa peskre trin šel (300) muršenca paš o Jordan, pregele prekal o paňi. A kajte sas igen strapimen a bokhale, the avke džanas pal o Midijana. Avke o Gideon mangľa le manušen andral o foros Sukot: „Mangav tumen, den mire muršen maro, bo imar na birinen a me džav pal o Zebach the Calmun, pal o midijaňika kraľa.“ Ale o vodci andral o Sukot leske odphende: „Či o kraľa Zebach the Calmun hine imar andre tire vasta, hoj te das maro tire muršen?“ O Gideon lenge phenďa: „No akor mištes! Sar mange o RAJ pomožinela upral lende te zviťazinel, avava kade pale a marava tumen le koľakenca the le trňenca pal e pušťa.“ Avke odarik geľa het upre andro Penuel a mangľa the ode le vodcen, hoj les te den varesavo chaben. Ale the on leske odphende avke sar o murša andral o Sukot. Avke phenďa le muršenge andral o Penuel: „Sar zviťazinava a avava pale, čhivava tele kadi veža.“ O kraľa Zebach the Calmun sas andro Karkor vaj 15 000 slugaďenca, save ačhile le vichodne kmeňendar, bo 120 000 lendar sas murdarde. O Gideon džalas pro drom, pre savo phirenas o kočovňika pro vichodos le forendar Nobach the Jogbeha. Geľa pro taboris pro mariben ipen akor, sar oda na užarenas. O Zebach the o Calmun denašle, ale o Gideon džalas pal lende, sodujen chudňa a savore lengre muršen roztradňa. Pal o mariben pes o Gideon, le Joašiskro čhavo, visarďa pale prekal o verchengro drom Cheres. Chudňa jekhe terne muršes andral o Sukot a šunelas les avri. Oda murš leske pisinďa tele o nava le savore eftavardeš the efta (77) phuredere manušengre the vodcengre andral o Sukot. Sar paľis avľa o Gideon ko manuša andral o Sukot, phenďa lenge: „Dikhen, kade hin o Zebach the o Calmun, angle save man asanďiľan avri a phenďan: ‚So imar zviťazinďal upral o Zebach the upral o Calmun, hoj te das maro tire muršen?‘ “ Avke iľa le vodcen andral o Sukot a chudňa len te marel le koľakenca the le trňenca pal e pušťa. Paľis čhiďa tele e veža andro foros Penuel a le muršen odarik murdarďa. Paľis phučľa le Zebachostar the le Calmunostar: „Save muršen murdarďan pro verchos Tabor?“ „Muršen, save marenas pre tu. Dojekh lendar dičholas sar o čhavo le kraľiskro,“ odphende. O Gideon odphenďa: „On sas mire phrala, o čhave mira dakre. Avke sar dživel o RAJ, na murdarďomas tumen, te len mukľanas te dživel.“ Paľis phenďa peskre nekphuredere čhaske le Jeteroske: „Ušťi a murdar len!“ Ale o Jeter na cirdňa avri e šabľa, bo sas mek terno a daralas pes. O Zebach the o Calmun phende le Gideonoske: „Av, murdar amen tu! Bo savo hin o murš, ajsi hin the leskri zor.“ Avke o Gideon ušťiľa a murdarďa len. Lengre ťavendar iľa tele pal o meňa o šukar lanci le čhonorenca. O murša andral o Izrael phende le Gideonoske: „Av tu amaro kraľis, tu the tiro čhavo the o čhavo tire čhaskro, bo amen zachraňinďal andral o vasta le Midijanengre.“ „Na avava tumaro kraľis aňi me aňi miro čhavo, ale o RAJ ela tumaro kraľis,“ odphenďa o Gideon. A paľis mek phenďa: „Kamav tumendar mek vareso. Dojekh tumendar mange mi del o čeňa, so iľan le ňeprijaťeľendar.“ O Midijana hordinenas o somnakune čeňa andro kana, bo sas Izmaeliti. O Izraeliti odphende: „Radišagoha tuke daha ola čeňa.“ Avke pre phuv thode o plašťos a dojekh pre leste čhiďa o somnakune čeňa. Ole savore somnakune čeňa važinenas vaj biš (20) kili. Dochudňa mek o šukar lanci le čhonorenca, čeňa the purpurova plašťi, so hordinenas o midijaňika kraľa, the o šukar lanci, so sas pre lengre ťavi. O Gideon kerďa socha le somnakastar a thoďa la andre peskro foros Ofra. Savore Izraeliti omukle le Devles a phirenas ode te lašarel ola socha a oda zachudňa le Gideon the leskra famelija andre pasca. O Izraeliti zviťazinde upral o Midijana a imar šoha pes lenca o Midijana na gele te marel. Medik o Gideon dživelas, sas andre phuv smirom saranda (40) berš. Avke pes o Gideon, o čhavo le Joašiskro, visarďa pale khere. Le Gideon sas eftavardeš (70) čhave, bo sas les but romňija. Leskra romňake-služobňičkake, savi dživelas andro Šichem, uľiľa čhavo a diňa leske nav Abimelech. O Gideon muľa andre šukar phure berša. Parunde les andro hrobos leskre dadeskro le Joašiskro, andre Ofra, andro foros le Abiezerengro. Soča o Gideon muľa, sas o Izraeliti pale napačivale le Devleske a chudle te lašarel le Baalen. A ačhade peske le Baal-Beritas devleske. O Izraeliti peske imar na leperenas pro RAJ, pre peskro Del, savo len iľa avri andral o vasta savore lengre ňeprijaťeľendar. A aňi le Gideonoskra famelijake na presikade e pačiv vaš savoro lačhipen, so prekal lende kerďa. O Abimelech, o čhavo le Gideonoskro, geľa andro Šichem ko phrala peskra dakre the ke lakri famelija a phenďa lenge: „Phučen le manušendar andral o Šichem: ‚So hin feder prekal tumende? Oda, hoj eftavardeš (70) čhave le Gideonoskre te vladňinen upral tumende, abo ča jekh murš?‘ Ma bisteren, hoj som tumare ratestar the ťelostar!“ O phrala leskra dakre pal leste vakerenas savore manušenca andral o Šichem. Ola manuša kamenas, hoj o Abimelech upral lende te vladňinel, bo peske phende: „Hino amaro phral!“ Paľis dine le Abimelech eftavardeš (70) rupune love andral o chramos lengre devleskro Baal-Berit. Ov peske iľa ola eftavardeš (70) rupune love a počinďa le zbujňikenge, so pes ke leste pridine. Avke geľa andre Ofra andro kher peskre dadeskro a pre jekh bar murdarďa peskre eftavardeš (70) phralen, le Gideonoskre čhaven. Ale o Jotam, o nekterneder čhavo le Gideonoskro, na sas murdardo, bo pes garuďa. Paľis pes zgele savore manuša andral o Šichem the andral o Bet-Milo a gele andro Šichem paš o sveto dubos, kaj sas o sveto slupos, a ode ačhade le Abimelech kraľiske. Sar pal ada šunďa o Jotam, geľa upre pro verchos Gerizim a zorales zvičinďa: „Šunen man, manušale andral o Šichem, hoj tumen o Del te šunel avri! Jekhvar pes zgele o stromi, hoj peske maškar peste te kiden avri le kraľis. Phende le olivove stromoske: ‚Av amaro kraľis!‘ Ale e oliva phenďa: ‚Kamen, hoj man te zdav mire olejostar, saveha pes del pačiv le devlen the le manušen, a te hazdav man upre upral o stromi?‘ Paľis o stromi phende le figovňikoske: ‚Av tu amaro kraľis!‘ Ale o figovňikos lenge phenďa: ‚Kamen, hoj man te zdav mire ovocendar, save hine lačhe the gule, a te hazdav man upre upral o stromi?‘ Paľis o stromi phende le viňičiske: ‚Av tu amaro kraľis!‘ Ale o viňičis lenge phenďa: ‚Kamen, hoj man te zdav mira moľatar, savi anel radišagos le devlenge the le manušenge, a te hazdav man upre upral o stromi?‘ Paľis savore stromi phende le koľakoske: ‚Av tu amaro kraľis!‘ O koľakos lenge phenďa: ‚Te man čačes kamen te pomazinel tumare kraľiske, aven tumen te garuvel tel miro ciňos. Te na, mi avel avri andral o koľakos e jag a mi zlabarel o libanoňika sosni!‘ “ O Jotam mek phenďa: „Kerďan čačipnaha the pačivalones, hoj peske kidňan avri le Abimelech kraľiske? Ľikerenas tumen mištes ko Gideon the ke leskri famelija? Kerďan leha avke, sar peske zaslužinďa? Se miro dad pes marelas vaš tumende, kajte leske džalas vaš o dživipen, a zachraňinďa tumen le Midijanendar. Ale adadžives tumen ačhaďan pro mariben pre famelija mire dadeskri. Murdarďan leskre čhaven, le eftavardeš (70) muršen pre jekh bar. A ačhaďan kraľiske upral o Šichem le Abimelech, le čhas leskra služkakres, bo hino tumari famelija. Te oda, so adadžives kerďan le Gideonoske the leskra famelijake, sas pačivalo the žuže jilestar, akor radisaľon le Abimelechoske a ov mi radisaľol tumenge. Ale te na, akor mi avel avri e jag andral o Abimelech a mi zlabarel le manušen andral o Šichem the andral o Bet-Milo. A le manušendar andral o Šichem the Bet-Milo mi avel avri e jag a mi zlabarel le Abimelech!“ Paľis o Jotam daratar denašľa peskre phralestar le Abimelechostar a ačhiľa te bešel andro foros Beer. O Abimelech vladňinelas upral o Izrael trin berš. Paľis o Del bičhaďa nalačhe duchos maškar o Abimelech the maškar o manuša andral o Šichem, hoj le Abimelech te zradzinen. O Del oda kerďa, hoj te visarel pale le Abimelechoske vaš oda, hoj murdarďa le Gideonoskre eftavardeš (70) čhaven, a the le manušenge andral o Šichem, bo leske pomožinenas len te murdarel. O manuša andral o Šichem pre leste ačhade pro verchi muršen, save občorarenas dojekhes, ko pašal lende predžalas pal o drom. A o Abimelech pes pal oda dodžanľa. Paľis avľa o Gaal, o čhavo le Ebedoskro, peskre phralenca te bešel andro Šichem a o manuša odarik leske chudle te pačal. Jekhvar, sar gele pre viňica te skidel upre o hroznos a te ispidel avri e šťava, kerde hoscina a gele andro chramos peskre devleskro. Chanas, pijenas a prekošenas le Abimelech. Paľis o Gaal, o čhavo le Ebedoskro, phučľa: „Ko hin o Abimelech a so hin o foros Šichem, hoj leske te služinas? Se ov hino ča o čhavo le Gideonoskro a le Zebul ačhaďa spravcaske upral o foros vaš peske. Služinen le Šichemoskre muršenge, so hine o čhave le Chamoroskre! Soske te služinas le Abimelechoske? Te uľomas me kraľis upral kala manuša, imar čirla čhiďomas tele le Abimelech. Phenďomas leske: ‚An tuha buter muršen a av pro mariben!‘ “ Sar oda šunďa o Zebul, o spravcas le foroskro, chalas bari choľi. Avke počoral bičhaďa le muršen andre Aruma ko Abimelech, hoj leske te phenen: „Dikh, o Gaal, o čhavo le Ebedoskro, the leskre phrala avle andro Šichem a keren pre tute upre le manušen. Akana dža rači peskre muršenca a garuv tut andro maľi! Paľis tosara, sar vidňisaľola, dža pro mariben pre oda foros! Sar pre tute džala o Gaal peskre muršenca, ker leha oda, so pes dela te kerel.“ Mek odi rat ušťiľa o Abimelech savore peskre muršenca a gele pes te garuvel paš o foros Šichem pro štar čati. Sar o Gaal geľa avri a ačhaďa pes anglal e brana le foroskri, o Abimelech avľa avri peskre muršenca pal oda than, kaj pes garuvenas. A sar ole muršen o Gaal dikhľa, phenďa le Zebuloske: „Dikh, varesave murša aven tele pal o verchi.“ O Zebul leske odphenďa: „Oda nane murša, oda hin ča o ciňi pro verchi.“ Ale o Gaal pale phenďa: „Na, dikh, čačes aven tele pal o verchi varesave murša a aver čata avel pašal o dubos le vrašcengro.“ Paľis o Zebul leske phenďa: „Kaj hine tire bare lava? Či na phenďal: ‚Ko hin o Abimelech, hoj leske te služinas?‘ Kala murša hine ola, savendar asahas. Akana dža a mar tut lenca!“ Avke o Gaal ľidžalas le manušen andral o Šichem pro mariben pro Abimelech. Ale o Gaal peskre muršenca chudňa anglal o Abimelech te denašel dži paš e brana le foroskri. A sar anglal leste denašenas, but murša sas murdarde. O Abimelech ačhiľa andre Aruma a o Zebul čhiďa avri le Gaal the leskre phralen andral o Šichem. Pro dujto džives pes o Abimelech došunďa, hoj o murša andral o Šichem gele pro maľi. Avke iľa peskre muršen, rozďelinďa len pro trin čati a bičhaďa len, hoj pes te garuven andro maľi paš o Šichem. Sar dikhle, hoj o murša aven avri andral o foros, chučile pre lende a murdarde len. O Abimelech geľa jekha čataha anglal ke brana le foroskri a zaiľa la. Duj čati gele pre ola, ko sas pro maľi, a murdarde len. O mariben ľikerelas calo džives. O Abimelech the leskre murša domarde o foros, murdarde savore leskre manušen, čhide tele o foros a rozčhide upral leste o lon. Sar pes o manuša, so sas andre veža paš o Šichem, došunde, so pes ačhiľa, denašle pes te garuvel andre pevnosť, so sas andro El-Beritoskro chramos. Le Abimelechoske phende, hoj pes ode zgele savore manuša andral e veža paš o Šichem. Avke geľa peskre muršenca pro verchos Calmon. Iľa o tover, čhingerďa o konara pal o stromos, hazdňa len a thoďa peske len pro phiko. Olenge, ko sas leha, phenďa: „Oda, so man dikhľan te kerel, sig keren the tumen.“ Avke oda kerde the leskre murša a gele pal o Abimelech. Thode o konara pašal e pevnosť a podlabarde e pevnosť pre lende. Avke mule savore manuša le Šichemoskra vežakre, vaj 1 000 murša the džuvľa. Paľis o Abimelech geľa ko foros Tebec, ačhaďa peskre muršen pal dojekh sera a zaiľa les. Maškar oda foros sas zoraľi veža. Savore murša, džuvľija the savore manuša andral oda foros denašle andre. Phandle pes andre a gele upre pre strecha. O Abimelech geľa pro mariben pre odi veža. Avľa paš lakro vudar, hoj e veža te podlabarel. Ale androda leske varesavi džuvľi čhiďa pro šero o mlinoskro bar a pharaďa leske o šero. Avke peske sig vičinďa le terne muršes, savo leske hordinelas o zbraňe, a phenďa leske: „Le avri tiri šabľa a murdar man, hoj pal ma te na phenen: ‚Murdarďa les e džuvľi.‘ “ Avke les oda murš predemaďa a ov muľa. Sar o Izraeliti dikhle, hoj o Abimelech muľa, savore gele pale khere. Avke o Del visarďa pale le Abimelechoske oda, so kerďa peskre dadeske, sar murdarďa peskre eftavardeš (70) phralen. O Del visarďa pale the le muršenge andral o Šichem vaš oda, so kerde. Kavke pre lende avľa o prekošiben, so phenďa o Jotam, o čhavo le Gideonoskro. Pal o Abimelech avľa o Tolas, hoj te zachraňinel le Izraeliten. Ov sas andral o kmeňos Jisachar a dživelas andro foros Šamir pro brehi Efrajim. Leskro dad sas o Puah a leskro o Dodo. Ľidžalas o Izrael bišutrin (23) berš. Paľis muľa a parunde les andro Šamir. Pal leste avľa o Jair andral o Gilead a ľidžalas o Izrael bišuduj (22) berš. Sas les tranda (30) čhave a dojekh lendar džalas pre peskro somaris. Sas len tranda fori, so pes dži adadžives vičinen o gava le Jairoskre a hine andre phuv Gilead. Sar o Jair muľa, parunde les andro foros Kamon. O Izraeliti pale kerenas bini anglo RAJ. Služinenas le Baalenge the le Aštartenge a the le aramejike, le amoňike, le sidoňike, le moabike the le filišťiňike devlenge. Akor o RAJ choľisaľiľa pro Izraeliti a diňa len le Filišťincenge the le Amončanenge andro vasta. On andre oda časos trapinenas le Izraeliten a na denas len smirom. Dešuochto (18) berš trapinenas savore Izraeliten pal o Jordan, andro Gilead, andre phuv le Amorejčanengri. O Amončana pregele the o Jordan a gele pro mariben pro kmeňi Juda, Benjamin the Efrajim. Pro Izraeliti avľa baro pharipen. Akor chudle pale te vičinel ko RAJ: „Kerďam binos anglal tu, bo omukľam tut, amare Devles, a služinahas le Baalenge!“ O RAJ odphenďa le Izraelitenge: „Či me tumen na zachraňinďom le Egipťanendar, le Amorejčanendar, le Amončanendar, le Filišťincendar, le Sidončanendar, le Amalekendar the le Midijanendar, save tumen trapinenas? Sar pre ma vičinenas, cirdavas tumen avri andral lengre vasta. Ale tumen man pale omukenas a služinenas avre devlenge, vašoda tumen imar na zachraňinava. Džan a vičinen pre ola devla, saven tumenge kidňan avri! On tumen mi zachraňinen andral o pharipen!“ Ale o Izraeliti phende le RAJESKE: „Kerďam binos, ker amenca, sar tu kames, ale mangas tut, ča zachraňin amen adadžives!“ Avke pestar odčhide le cudze devlen a služinenas le RAJESKE. O RAJ imar na birinelas te dikhel pro pharipen le Izraelitengro. Sar pes o Amončana zgele a kerde peske taboris andro Gilead, hoj te džan pro mariben, avke the o Izraeliti pes zgele a kerde peske taboris paš e Micpa. O manuša the o vodci andral o Gilead phende jekh avreske: „Oda, ko ešebno džala pro mariben pro Amončana, ela vodcas savore manušenge andral o Gilead.“ O Jeftah andral o Gilead sas zoralo hrďinas. Leskro dad sas o Gilead a leskri daj sas lubňi. Le Gilead sas the peskra romňaha čhave. Sar imar dobarile kala čhave, tradle avri le Jeftah. Phende leske: „Tu našťi chudes ňič amare dadeskre barvaľipnastar, bo sal čhavo avra džuvľatar.“ O Jeftah denašľa peskre phralendar a geľa te bešel andre phuv Tob. Ode pes paš leste pridine o nalačhe murša a phirenas jekhetane leha. Andre oda časos, sar o Amončana džanas pro Izraeliti pro mariben, o vodci andral o Gilead gele pal o Jeftah andre phuv Tob. Phende le Jeftoske: „Av amaro vodcas, hoj te džas pro mariben pro Amončana.“ Ale o Jeftah lenge phenďa: „Na san oda tumen, save pre ma džanas a tradňan man avri andral o kher mire dadeskro? Soske aven akana ke ma, sar san andro pharipen?“ „Se vašoda akana avľam ke tu pale,“ odphende leske o vodci, „te džaha amenca pro mariben pro Amončana, aveha veľiťeľis savore manušenge andral o Gilead.“ O Jeftah lenge phenďa: „Te man prilena pale, hoj man te marav le Amončanenca, a te o RAJ mange len dela andro vasta, avava čačes tumaro vodcas?“ „Mi el o RAJ maškar amende švedkos,“ phende leske o vodci, „amen tut das lav, hoj keraha savoro avke, sar phenďal.“ Avke geľa o Jeftah le Gileadoskre vodcenca a o manuša peske lestar kerde vodcas the veľiťeľis. O Jeftah phenďa anglo RAJ andro foros Micpa savoro, so imar phenďa le vodcenge. Paľis o Jeftah bičhaďa le muršen ko amoňiko kraľis, hoj leske te phenen: „So tut hin pre mande, hoj avľal pro mariben andre miri phuv?“ O amoňiko kraľis phenďa le Jeftoskre muršenge: „Sar o Izraeliti avenas avri andral o Egipt, zaile miri phuv le paňestar Arnon dži o paňi Jabok the dži o Jordan. Akana de mange oda pale andro smirom!“ Avke o Jeftah pale bičhaďa le muršen ko amoňiko kraľis a diňa leske te phenel: „Kavke phenel o Jeftah: O Izrael na iľa le Amončanenge aňi le Moabčanenge lengri phuv. Sar džanas o Izraeliti avri andral o Egipt prekal e pušťa ko Lolo moros a doavle andro Kadeš, o Izraeliti bičhade ko edomiko kraľis le muršen, hoj leske te phenen: ‚Kamľamas te predžal prekal tiri phuv.‘ Ale o edomiko kraľis pal kada na kamľa aňi te šunel. The ko moabiko kraľis bičhade le muršen, ale aňi ov lenge oda na domukľa. Vašoda o Izraeliti ačhile andro Kadeš. Paľis o Izraeliti džanas prekal e pušťa a obgele e moabiko the edomiko phuv. Doavle pre vichodno sera la moabika phuvatar a kerde peske taboris pal o paňi Arnon. Ale na pregele odarik, bo ode chudelas e phuv Moab. Paľis o Izraeliti bičhade le muršen ko amorejiko kraľis ko Sichon andro Chešbon a mangle les: ‚Kamľamas te predžal prekal tiri phuv andre amari!‘ Ale o Sichon na pačalas oleske, hoj o Izraeliti kamen ča avke te predžal prekal leskri phuv. Vičinďa ke peste savore peskre muršen, kerďa taboris andre Jahca a geľa pro mariben pro Izraeliti. Ale o RAJ, o Del le Izraeloskro, diňa le kraľis Sichon leskre manušenca andro vasta le Izraelitenge. Avke o Izraeliti upral leste zviťazinde a zaile caľi phuv le Amorejčanengri, save ode bešenas. Zaile caľi phuv le Amorejčanengri le paňestar Arnon dži ko paňi Jabok the la pušťatar dži ko Jordan. O RAJ, o Del le Izraeloskro, tradňa avri le Amorejčanen andral e phuv a diňa la le Izraelitenge a tu kames odi phuv te zalel? Oda, so tuke domukela te zalel tiro Del o Kemoš, oda zaleha. A oda, so amenge domukela te zalel o RAJ, amaro Del, oda zalaha. Či sal feder sar o moabiko kraľis o Balak, o čhavo le Ciporoskro? Či pes vesekedinďa le Izraeloha, abo geľa leha pro mariben? O Izraeliti bešen imar trin šel (300) berš andro foros Chešbon the andro Aroer, andre lengre gava the mek andre savore fori pal o soduj seri le paňestar Arnon. Soske lenge kala fori akorestar na iľan? Me tuke na kerďom ňič nalačho, ale tu mange keres namištes, te aves pre ma pro mariben. O RAJ hin o sudcas. Ov adadžives mi sikavel maškar o Izraeliti the Amončana, kaskro hin o čačipen.“ Ale o amoňiko kraľis na kamľa aňi oda te šunel, so leske diňa te phenel. Le RAJESKRO Duchos avľa pro Jeftah a ov pregeľa prekal o phuva Gilead the Menaše andre gileadiko Micpa. Odarik geľa pro mariben pro Amončana. O Jeftah iľa vera le RAJESKE: „Te mange čačes deha le Amončanen andro vasta a te man lendar visarava pale andro smirom, akor dava le RAJESKE sar labarďi obeta oles, ko avela ešebno angle mande andral o vudar mire khereskro.“ Paľis o Jeftah geľa pro mariben pro Amončana a o RAJ leske len diňa andro vasta. Domarďa biš (20) fori le Aroerostar dži paš o Minit the dži paš o Abel-Keramim. Igen but le Amončanendar murdarďa a avke zviťazinďa upral lende. Sar o Jeftah avelas pale khere andre Micpa, leskri čhaj avľa avri anglal leste le kheľibnaha the bašavibnaha pre tamburina. Sas les ča jekh čhajori, na sas les ňisave aver čhave. Soča la dikhľa, čhingerďa pre peste o plašťos a zvičinďa: „Ó, čhajori miri, igen mange dukhaďal o jilo! Anďal man andre bari bibach! Iľom vera le RAJESKE a mušinav oda te doľikerel!“ Oj leske phenďa: „Dado miro, te iľal vera le RAJESKE, akor ker manca avke, sar phenďal. Se o RAJ tuke diňa, hoj tut te pomsťines tire ňeprijaťeľenge le Amončanenge.“ Paľis mek phenďa le dadeske: „Ker prekal ma kada: Muk man duj čhon, hoj te džav mire prijaťeľkenca pro verchi. Ode rovaha upral oda, hoj šoha na džava romeste.“ „Dža,“ phenďa lake a mukľa la pro duj čhon. Avke oj geľa peskre prijaťeľkenca pro verchi a ode rovelas upral oda, hoj šoha na džala romeste. Pal o duj čhon avľa pale ko dad a ov odi vera doľikerďa. Oj ačhiľa pačivaľi. Akorestar pes andro Izrael kerel oda, hoj o izraelika čhaja džan avri sako berš pro štar džives peske te leperel pre le Gileadoskri Jeftoskri čhaj. O murša andral o Efrajim pes zgele pro mariben. Pregele prekal o Jordan andro foros Cafon a phende le Jeftoske: „Soske geľal pro mariben pro Amončana a amen na vičinďal, hoj te džas tuha? Vašoda labaraha tiro kher the tuha!“ O Jeftah lenge phenďa: „Me the mire manuša igen pes vesekedinahas le Amončanenca. Ale sar tumen mangavas, hoj mange te pomožinen, na zachraňinďan man andral lengre vasta. Ale sar dikhľom, hoj mange na kamen te pomožinel, geľom pro mariben pro Amončana, kajte mange džalas vaš o dživipen. O RAJ mange len diňa andro vasta. Soske kamen adadžives te avel pre ma pro mariben?“ Paľis o Jeftah skidňa savore manušen andral o Gilead a geľa pro mariben pro Efrajim. O Gileadčana zviťazinde upral o Efrajimčana, bo dophenenas lenge: „Tumen, Gileadčanale, denašľan andral o Efrajim the andral o Menaše.“ O Gileadčana zaile o thana, khatar pes delas te predžal prekal o Jordan ko Efrajim. Te phenelas varesavo Efrajimcos, so denašelas: „Kamav te predžal pre aver sera,“ o Gileadčana lestar phučenas: „Sal Efrajimcos?“ Te phenďahas: „Na som!“, akor leske phenenas: „Phen Šibolet!“ Te ov phenďahas „Sibolet“, bo na džanelas te phenel mištes oda lav, akor les chudenas a murdarenas pre oda than, khatar pes delas te predžal prekal o Jordan. Akor mule le Efrajimčanendar 42 000 murša. O Jeftah sas sudcas andro Izrael šov berš. Sar muľa o Jeftah o Gileadčanos, parunde les andre varesavo jekh foros andro Gilead. Pal o Jeftah sas sudcas andro Izrael o Ibcan andral o foros Betlehem. Sas les tranda (30) murša the tranda (30) čhaja. Peskre čhajen diňa romeste avra famelijake a peskre čhavenge anďa tranda (30) čhajen andral aver famelija. O Ibcan sas sudcas andro Izrael efta berš. Sar o Ibcan muľa, parunde les andro Betlehem. Pal leste ačhiľa sudcas andro Izrael o Elon andral o kmeňos Zebulun. Ľidžalas o Izrael deš berš. Sar o Elon muľa, parunde les andro Ajalon, andre phuv le Zebulunoskri. Pal leste ačhiľa sudcas andro Izrael o Abdon, o čhavo le Hileloskro, andral o foros Piraton. Sas les saranda (40) čhave the tranda (30) čhavengre čhave, save phirenas pro eftavardeš (70) somara. Ov ľidžalas o Izrael ochto berš. Sar muľa o Abdon, le Hileloskro čhavo, andral o Piraton, parunde les andro Piraton andre phuv Efrajim pro le Amalekengre brehi. O Izraeliti paľis pale kerenas o bini anglo RAJ. Avke o RAJ len diňa andro vasta le Filišťincenge pro saranda (40) berš. Sas jekh murš andral o foros Cora andral o kmeňos Dan, savo pes vičinelas Manoach. Leskri romňi našťi ačhelas khabňi a na sas la čhave. Le RAJESKRO aňjelos pes lake sikaďa a phenďa: „Dikh, našťi ačhehas khabňi a našťi tuke uľile čhave, ale akana ačheha khabňi a ela tut muršoro. Vašoda de pozoris, hoj te na pijes mol aňi aver pijiben, a ma cha ňič, so hin melalo. Bo ačheha khabňi a ela tut muršoro. Leskre bala našťi strihinen, bo ole dživesestar, kana uľola, ela dino le Devleske sar Nazarejcos. Ov chudela te zachraňinel o Izrael le Filišťincendar.“ Avke oj geľa oda te phenel peskre romeske a phenďa: „Avľa ke ma le Devleskro murš. Dičholas avri sar le RAJESKRO aňjelos, daravas pre leste te dikhel. Na phučľom lestar, khatar hino, a ov mange na phenďa peskro nav. Ale phenďa mange, hoj ačhava khabňi a ela man muršoro. Phenďa, hoj te na pijav mol aňi ňisavo aver pijiben a te na chav ňič, so hin melalo, bo o čhavoro ela dino le Devleske sar Nazarejcos, kanastar uľola dži o meriben.“ Paľis o Manoach pes modľinelas ko RAJ: „RAJEJA, mangav tut, hoj oda Devleskro murš, saves bičhaďal, te avel pale ke amende. Mi phenel amenge so te kerel kale čhavoreha, so amenge uľola.“ O Del šunďa avri le Manoach a o aňjelos le RAJESKRO avľa pale ke džuvľi, sar bešelas pre maľa a lakro rom o Manoach na sas laha. Avke oj denašelas oda te phenel peskre romeske. Phenďa leske: „Oda murš, savo oda džives avľa ke ma, pes mange sikaďa pale!“ O Manoach ušťiľa, geľa peskra romňaha ke oda murš a phučľa: „Sal tu oda murš, savo vakerelas mira romňaha?“ „He, som,“ odphenďa. O Manoach phučľa: „Sar pes ačhela oda, so phenďal, sar kampel le čhavores te bararel avri a so mušinel te kerel?“ O aňjelos le RAJESKRO leske phenďa: „Tiri romňi mušinel te kerel savoro, so lake phenďom. Te na pijel ňič, so hin le viňičostar, te na pijel mol aňi ňisavo aver pijiben a te na chal ňič, so hin melalo. Mi doľikerel savoro, so lake phenďom.“ O Manoach phenďa le RAJESKRE aňjeloske: „Mangas tut, ačh kade, medik tuke na pripravinaha terňa kozica.“ Ale o aňjelos le RAJESKRO leske odphenďa: „The te man kade zľikerďalas, na chaľomas tire chabenestar. Ale te pripravineha labarďi obeta, obetin la le RAJESKE.“ O Manoach na džanelas, hoj oda hin le RAJESKRO aňjelos, vašoda lestar phučľa: „Sar tut vičines? Sar pes ačhela oda, so phenďal, kamľamas tuke te presikavel e pačiv.“ „Soske phučes pal miro nav? Na del pes te achaľol,“ odphenďa leske o aňjelos le RAJESKRO. Avke o Manoach iľa terňa kozica the e chabeneskri obeta a obetinďa oda pre skala le RAJESKE. O RAJ kerďa anglo Manoach the leskri romňi vareso čudno: Sar e jag džalas andral o oltaris upre andro ňebos, o aňjelos le RAJESKRO geľa upre la jagaha. Sar oda dikhle o Manoach the leskri romňi, pele le mujeha pre phuv. Le RAJESKRO aňjelos pes imar pale le Manoachoske the leskra romňake buter na sikaďa. O Manoach phenďa peskra romňake: „Amen čačes meraha, bo dikhľam le Devles.“ Ale leskri romňi leske phenďa: „Te amen o RAJ kamľahas te murdarel, na iľahas amendar e labarďi the e chabeneskri obeta. Na sikaďahas amenge kada savoro a aňi akana amenge ajso vareso na phenďahas.“ Sar lake uľiľa o čhavoro, diňa leske nav Samson. O čhavo barolas a o RAJ les požehňinelas. A o Duchos le RAJESKRO chudelas andre leste te kerel akor, sar sas andro taboris Dan maškar o foros Cora the Eštaol. O Samson geľa tele andro foros Timna a ode pes zadikhľa andre jekh Filišťinka. Sar pes visarelas khere, phenďa peskre dadeske the la dake: „Andre Timna dikhľom jekha Filišťinka. Len mange la romňake!“ O dad the e daj les prevakerenas: „Či nane džuvľi maškar o čhaja tire phralengre the maškar amare manuša? Soske tuke kames te lel romňa maškar o naobrezimen Filišťinci?“ Ale o Samson le dadeske phenďa: „Kala mange le, bo oj mange hiňi pre dzeka!“ O dad the e daj na džanenas, hoj oda hin le RAJESTAR, savo kamľa te džal pro Filišťinci. Bo andre oda časos o Izrael sas tel e zor le Filišťincengri. Avke o Samson geľa le dadeha the la daha tele andre Timna. Sar avenas ko viňici andre Timna, jekhvareste pre lende chučiľa terno ľevos, savo gravčinelas. Le RAJESKRO Duchos avľa pro Samson a ov peskre vastenca rozčhingerďa le ľevos sar terňa kozica. Le dadeske the la dake pal oda na phenďa ňič. Paľis geľa tele, vakerelas ola džuvľaha, savi sas leske pre dzeka. Sar pal varesavo časos geľa pale te lel peske la romňake, odgeľa sikra le dromestar, hoj te dikhel le mule ľevos. A andro ťelos le ľevoskro sas but včeli the medos. Iľa andre burňik sikra medos a le dromeha lestar chalas. Avľa ko dad the ke daj a diňa the len ole medostar te chal, ale na phenďa lenge, hoj o medos iľa avri andral o mulo ľevos. Paľis leskro dad geľa tele ke odi džuvľi a o Samson ode kerďa hoscina, avke sar kerenas furt o terne murša. Sar les dikhle o Filišťinci, ile avri prekal leste tranda (30) terne muršen, hoj te ačhen leha pro bijav. O Samson lenge phenďa: „Phenava tumenge varesavi hadanka. Te mange pre oda džanena te odphenel tel o efta džives, akor tumen dava tranda (30) gada the tranda (30) bijavutne gada. Ale te mange na džanena pre oda te odphenel, akor tumen man mušinena te del tranda (30) gada the tranda (30) bijavutne gada.“ Avke leske phende: „Phen amenge oda. Kamas oda te šunel.“ A ov lenge phenďa: „Andral oda, so chal, avľa avri o chaben a andral oda, so hino zoralo, avľa avri o guľipen.“ A na džanenas pre oda te avel aňi pal o trin dživesa. Pro štarto džives ispidenas pre romňi le Samsonoskri: „Prevaker tire romes, hoj amenge te phenel avri odi hadanka. Te na, labaraha tut the tire dadeskro kher. Vičinďan amen kade, hoj amen te občoraren?“ Paľis avľa e romňi le Samsonoskri rovibnaha paš o Samson a phenďa leske: „Tu man našťi avri ačhes a na kames man! Mire manušen diňal hadanka, ale mange la na phenďal avri.“ O Samson lake phenďa: „Se me oda aňi mire dadeske aňi mira dake na phenďom a tuke oda mušinav te phenel avri?“ Ale oj pre leste rovelas savore efta dživesa la hoscinakre. Ajci pre leste ispidelas, hoj pro eftato džives lake oda phenďa avri. A oj paľis geľa te phenel avri odi hadanka peskre manušenge. Pro eftato džives angloda, sar zageľa o kham, lestar phučle o murša andral oda foros: „So hin guleder sar o medos? A so hin zoraleder sar o ľevos?“ O Samson lenge odphenďa: „Te na orinďanas mira terňa gurumňoraha, na džanľanas miri hadanka!“ Akor avľa o Duchos le RAJESKRO pro Samson, geľa tele andro foros Aškalon a murdarďa tranda (30) muršen. Čhiďa pal lende tele o bijavutne gada a diňa len olenge, ko odi hadanka hadinde. Paľis o Samson bara choľaha geľa pale andre le dadeskro kher. Leskra romňa dine leskre družbaske, savo sas leskro prijaťeľis. Pal varesavo časos, sar pes skidelas upre e pšeňica, iľa o Samson terňa kozica a geľa te dikhel peskra romňa a phenďa: „Kamav te džal andro kher paš miri romňi.“ Ale lakro dad leske na domukľa te džal andre a phenďa leske: „Gondoľinďom mange, hoj la imar našťi avri ačhes, vašoda la diňom tire družbaske. Lakri terneder pheň hiňi šukareder sar oj. Le tuke la romňake vaš lake!“ Ale o Samson leske odphenďa: „Te akana kerava vareso nalačho le Filišťincenge, na avava vinnovato!“ Avke odgeľa a chudňa trin šel (300) lišken. Paľis iľa o fakľi a sphandľa le lišken po duj le chvostenca, avke hoj maškar o chvosti priphandľa e fakľa. Labarďa o fakľi a le lišken mukľa te džal andre pšeňica le Filišťincengri. Kavke labarďa o snopi la pšeňicakre the oda, so mek na sas košimen tele, jekhetane le viňicenca the le olivengre stromenca. O Filišťinci phučenas: „Ko oda kerďa?“ Phende lenge: „O Samson, le Timňanoskro džamutro, bo leskra romňa dine leskre družbaske.“ Avke o Filišťinci avle a zlabarde la the lakre dades. O Samson lenge phenďa: „Vaš oda, so tumen kerďan, na preačhava pre tumende te džal, medik man tumenge na pomsťinava!“ Marelas le Filišťincen igen dzivones a but lendar murdarďa. Paľis geľa tele te bešel andre chev andre skala Etam. O Filišťinci avle upre, rozthode peske o taboris andre Judsko a pripravinde pes pro mariben pro foros Lechi. O murša andral e Judsko lendar phučle: „Soske avľan pre amende pro mariben?“ On lenge odphende: „Avľam te chudel le Samson a te kerel leske oda, so ov kerďa amenge.“ Akor trin ezera (3 000) murša andral e Judsko avle tele paš e skala Etam a phende le Samsonoske: „Či tu na džanes, hoj amen sam tel e zor le Filišťincengri? So tu amenge kerďal?“ Odphenďa lenge: „Avke sar on kerde mange, me kerďom lenge.“ Phende leske: „Avľam tut te chudel a te del andro vasta le Filišťincengre.“ O Samson lenge phenďa: „Len vera, hoj na chučena pre ma tumen korkore!“ „Na chučaha pre tu,“ phende leske, „ča tut sphandaha a daha tut lenge andro vasta. Čačes amen tut na kamas te murdarel.“ Avke les phandle duje neve lanenca a ľigende les avri andral e skala. Sar avľa ko than Lechi, o Filišťinci viskinenas a denašenas anglal leste. A pro Samson jekhvareste avľa o Duchos le RAJESKRO a o lani pre leskre vasta ačhile sar zlabarde thava a pele tele leskre vastendar. Paľis arakhľa e kokaluňi sanka le mule somariskri, iľa la andro vast a murdarďa laha ezeros (1 000) muršen. Paľis o Samson phenďa: „La somariskra sankaha len čhiďom pro but kopi, la somariskra sankaha murdarďom ezeros muršen.“ Sar dovakerďa, odčhiďa andral o vast e kokaluňi sanka. Vašoda pes oda than vičinel Ramat-Lechi. O Samson sas igen smedno a vičinelas ko RAJ: „Tu diňal tire služobňikoske kada baro viťazstvo, ale akana mušinav te merel le smedostar a te perel andro vasta ole naobrezimen muršengre?“ Akor o Del phundraďa chev andro Lechi a demaďa avri o paňi. Sar o Samson piľa, prekerďa pes a avľa ke peste. Vašoda le paňeske, so hin dži adadžives andro Lechi, diňa nav En-Hakore. O Samson ľidžalas le Izraeliten biš (20) berš akor, sar o Filišťinci vladňinenas upral o Izraeliti. Sar avľa jekhvar o Samson andro foros Gaza a dikhľa ode jekha lubňa, geľa ke late a pašľiľa laha. Soča o manuša andral e Gaza šunde, hoj o Samson avľa ode, gele takoj paš e brana le foroskri a caľi rat ode cichones pre leste užarenas, medik na vidňisaľiľa. Phende: „Pre tosaraste les murdaraha.“ O Samson sovelas dži jepaš rat. Pal jepaš rat ušťiľa, chudňa e brana le foroskri, cirdňa la avri le čopenca the la zavoraha a thoďa peske la pro dumo a ľigenďa la dži upre pro verchos anglo Hebron. Paloda geľa tele andre dolina Sorek a ode pes zakamľa andre džuvľi, savi pes vičinelas Delila. A avle ke late o filišťiňika vodci a phende lake: „Chude les avri a dodžan tut, khatar les hin ajsi bari zor a sar les šaj thovas tele, hoj les te sphandas a te ovladňinas. Paľis tut sako amendar dela 1 100 rupune minci.“ Akor e Delila phenďa le Samsonoske: „Phen mange, khatar tut hin ajsi zor? Soha tut kampel te phandel, hoj te prelen upral tute e zor?“ O Samson lake phenďa: „Te man phandena le efta neve lukoskre špargenca, so mek na šučile avri, našavava e zor a avava ajso sar dojekh aver manuš.“ O filišťiňika kraľa lake ande efta neve, šviža lukoskre špargi a oj les lenca sphandľa. Vajkeci murša pes garude andre lakro kher. A oj zvičinďa: „Samson, o Filišťinci pre tu aven!“ Ov androda rozčhinďa o špargi avke, sar e jag rozčhinel o thav. A na dodžanle pes, khatar les hin zor. Akor e Delila phenďa le Samsonoske: „Tu manca thoďal avri a klaminďal mange. Akana mange phen avri, sar tut šaj te sphandel!“ Phenďa lake: „Te man sphandena neve lanenca, savenca pes mek ňič na kerelas, našavava e zor a avava ajso sar dojekh aver manuš.“ Avke e Delila iľa neve lani a sphandľa les lenca. O murša užarenas garude andro kher a oj zvičinďa: „Samson, o Filišťinci pre tu aven!“ Ale ov rozčhingerďa o lani pal o vasta sar thava. E Delila phenďa le Samsonoske: „Dži akana manca thovehas avri a klaminehas mange. Phen mange avri, sar tut šaj sphandav?“ „Te efta varkoča mire balendar prichudeha prekal o špargi andro strojos, pre savo pes keren o pochtana, a zachudeha len le kaštune koľikoha, akor našavava e zor a avava ajso sar dojekh aver manuš,“ phenďa lake. Sar o Samson zasuča, kerďa leske efta varkoča andro tkačsko strojos a zachudňa len le koľikoha. Paľis zvičinďa pre leste: „Samson, o Filišťinci pre tu aven!“ Ov pes prekerďa andral o soviben a cirdňa avri o koľikos the o strojos le špargenca. E Delila leske phenďa: „Sar tu šaj phenes, hoj man kames, te tiro jilo nane phundrado prekal ma? Imar trival manca thoďal avri a na phenďal mange avri, khatar hin tiri bari zor!“ Sar pre leste kale lavenca ispidelas džives pre dživeseste, ov olestar sas pro meriben strapimen. Akor o Samson lake phenďa avri o čačipen: „Mire balendar pes mek e britva na chudňa, bo mek sigeder, sar uľiľom, somas dino prekal o Del sar Nazarejcos. Ale te man vareko strihinďahas, e zor mandar geľahas het a uľomas ajso sar dojekh aver manuš.“ E Delila dikhľa, hoj akana lake phundraďa calo jilo a diňa le filišťiňike vodcenge te džanel: „Aven akana, bo imar mange phenďa avri savoro.“ O filišťiňika vodci avle a ande peha the o rup. Oj les zasovľarďa pre peskre čanga a paľis vičinďa jekhe muršes, savo leske strihinďa o efta varkoča pal o šero. Avke o Samson slabisaľiľa a e zor les omukľa. Akor zvičinďa: „Samson, o Filišťinci džan pre tu!“ Sar pes prekerďa, phenďa peske: „Avke sar furt, the akana len pal ma razinava tele.“ Ale ov na džanelas, hoj o RAJ lestar odgeľa. O Filišťinci les chudle, ile leske avri o jakha a ľigende les andre Gaza. Ode les phandle le brondzune kľiginenca a andre bertena mušinelas te erňinel o zrnos. Ale o bala, so leske strihinde, leske chudle pale te barol. O filišťiňika vodci pes zgele, hoj te anen bari obeta peskre devleske le Dagonoske a kerde bari hoscina. Phenenas: „Amaro del amenge diňa amare ňeprijaťeľis le Samson andro vasta.“ Sar o manuša dikhle le Samson, lašarenas peskre devles a phenenas: „Amaro del amenge diňa andro vasta amare ňeprijaťeľis, savo zňičinďa amari phuv a murdarďa amare manušen.“ Sar igen radisaľonas zvičinde: „Anen le Samson, hoj amen te zabavinel.“ Avke ande le Samson andral e bertena a ov len mušinelas te zabavinel. Sar les ačhade maškar o slupi, o Samson phenďa le terne muršeske, savo les chudelas le vastestar: „Domuk mange, hoj man te chudav le slupendar, pre save ačhel o kher, a te mukav man pre lende.“ Andro kher sas pherdo murša the džuvľija a sas ode savore filišťiňika vodci. Pre strecha sas ajse 3 000 murša the džuvľija, save dikhenas pro Samson, sar len zabavinel. Akor o Samson vičinelas ko RAJ a mangelas les: „Ó, Nekbareder RAJEJA, leper tuke pre ma! Mangav tut, ó, Devla, de man mek jekhvar ajsi zor, sar man sas, hoj man akana te pomsťinav le Filišťincenge vaš soduj mire jakha.“ Androda o Samson zorales chudňa soduj maškarune slupi, pre save ačhelas o kher, jekh le čače vasteha a dujto slupos le baľogne a oprinďa pes pre lende. Phenďa: „Mi merav jekhetane le Filišťincenca!“ Caľa zoraha ispidňa o slupi a o kher peľa pro vodci the pre savore manuša, so sas andre. Paš peskro meriben murdarďa buter dženen, sar murdarďa andre calo peskro dživipen. Leskre phrala savora dadeskra famelijaha gele tele, ile leskro ťelos pale khere a parunde les andro hrobos leskro dadeskro Manoachoskro, maškar e Cora the o Eštaol. O Samson ľidžalas o Izrael biš (20) berš. Pro brehi Efrajim dživelas jekh murš, savo pes vičinelas Micha. Ov phenďa peskra dake: „Ola ezeros the šel (1 100) rupune, so tuke čorde a vaš save tut šunďom te košel, hine mande, bo me len tuke iľom.“ E daj leske odphenďa: „Čhavo miro, o RAJ tut mi požehňinel!“ Ov paľis anďa pale la dake ola ezeros the šel (1 100) rupune a oj leske phenďa: „Kala rupune odthovav prekal o RAJ, hoj pes lendar te kerel mire čhaske avričhingerďi modla the rupuňi modla. A kavke tuke dava pale kala rupune.“ Avke ov diňa pale o rupune peskra dake. Androda iľa leskri daj duj šel (200) rupune a diňa len le zlatňikoske. Ov lendar kerďa avričhingerďi modla the rupuňi modla, so paľis sas andro kher le Michaskro. O Micha kerďa andre peskro kher sveto than. Kerďa peske efodos the kherutne devloren a ačhaďa jekhe peskre čhavendar vaš o rašaj. Andre oda časos andro Izrael na sas kraľis. Sako kerelas oda, so gondoľinelas, hoj hino lačho. Sas jekh terno čhavo andral o judsko Betlehem, andral o kmeňos Juda, savo sas Levitas a bešelas ode sar cudzincos. Oda murš geľa het andral o Betlehem, hoj te rodel aver than, kaj te bešel. Le dromeha avľa ko brehi Efrajim ko kher le Michaskro. O Micha lestar phučľa: „Khatar aves?“ Ov odphenďa: „Me som Levitas andral o judsko Betlehem a rodav varesavo than, kaj ačhava te bešel.“ O Micha leske phenďa: „Ačh ke mande a av mange dad the rašaj. Sako berš tut dava deš rupune, chaben the gada.“ O terno Levitas priačhiľa pre oda. Ov bešelas ode a ačhiľa le Michaske sar leskro čhavo. O Micha les ačhaďa rašaske a ov ačhiľa te dživel andre leskro kher. O Micha peske phenďa: „Akana čačes džanav, hoj o RAJ ela ke ma lačho, bo o Levitas mange ačhiľa rašaske.“ Andre oda časos mek le Izraeliten na sas kraľis. Akor o kmeňos Dan rodenas prekal peste ďeďično phuv, kaj te bešen. Bo dži akor mek na chudle maškar o izraelika kmeňi phuv vaš o ďeďictvos. Avke o kmeňos Dan bičhade peskre fajtendar pandž zorale muršen andral o fori Cora the Eštaol, hoj te predikhen e phuv. Phende lenge: „Džan te predikhel odi phuv.“ Sar avle pro brehi Efrajim dži ko kher le Michaskro, ačhile ode te presovel. Sar sas paš o kher le Michaskro, sprindžarde pal o vakeriben, hoj o terno Levitas na sas odarik. Gele ke leste a phučle: „Ko tut kade anďa? So kade keres? So ade rodes?“ Ov lenge odphenďa: „Kavke pes manca o Micha dovakerďa, hoj leske te služinav sar rašaj.“ Paľis leske phende: „Phuč akor le Devlestar, hoj pes te dodžanas, či amaro drom ela bachtalo.“ „Džan andro smirom!“ phenďa lenge o rašaj. „O RAJ imar džal anglal tumende pro drom, pal savo džan.“ Avke ola pandž murša džanas dureder a dogele andro Lajiš. Dikhle, hoj o manuša ode dživen andro smirom the bi e dar avke sar o Sidončana. Ňiko ode na sas andro trapišagos aňi andro čoripen, bešen dur le Sidončanendar a na sas len ňič avre manušenca. Sar pes visarde pale andre Cora the o Eštaol, lengre phrala lendar phučle: „So ode dikhľan?“ „Aven džas pre lende!“ odphende. „Dikhľam, hoj odi phuv hiňi igen lačhi. Pre soste mek užaren? Ma zľikeren tumen, aven džas la te zalel! Sar ode džana, arakhena ode manušen, save dživen andro smirom the bi e dar. E phuv hiňi igen bari a o Del tumenge la dela andro vasta. Pre odi phuv hin savoro, so le manušeske kampel.“ Avke šov šel (600) murša andral o kmeňos Dan gele pro mariben le zbraňenca andral e Cora the andral o Eštaol. Sar džanas upre, kerde peske taboris paš o Kirjat-Jearim andre Judsko. Vašoda oda than, so hino pro zapados le Kirjat-Jearimostar, pes dži adadžives vičinel Taboris le kmeňoskro Dan. Paľis odarik džanas dureder prekal o brehi le Efrajimoskre a doavle ko kher le Michaskro. Akor prevakerde ola pandž murša, save gele te predikhel e phuv paš o Lajiš. Phende peskre phralenge: „Džanen tumen olestar, hoj andre kala khera hin o efodos the o kherutne devlora, e avričhingerďi modla the e rupuňi modla? Akana gondoľinen pal oda, so kerena.“ Avke avle andro kher le Michaskro, kaj bešelas o terno Levitas, a pozdravinde les. Androda šov šel (600) murša andral o kmeňos Dan pripravimen pro mariben, ačhenas angle brana. Ola pandž murša, save sas te predikhel e phuv, gele andro kher a ile e avričhingerďi modla, o efodos, le kherutne devloren the e rupuňi modla. O rašaj ačhelas angle brana le šov šel (600) vizbrojimen muršenca. Sar o murša gele andre le Michaskro kher a ile odarik e avričhingerďi modla, o efodos, le kherutne devloren the e rupuňi modla, o rašaj lendar phučľa: „S'oda tumen keren?“ Odphende leske: „Čhit, phand andre o muj! Av amenca! Av tu amenge dad the rašaj. So hin prekal tu feder? Te el rašaj andro kher jekhe muršeskro, abo te el rašaj prekal jekh calo kmeňos le Izraeloskro?“ Le rašaske oda sas pre dzeka. Iľa o efodos, kherutne devloren the e avričhingerďi modla a geľa jekhetane lenca. Visarde pes a džanas dureder. Mukle te džal anglal le romňijen the le čhaven le barvaľipnaha the le stadenca. Sar imar sas dur le Michaskre kherestar, sas zvičimen o murša, save bešenas paš o Micha, a dochudle le muršen andral o kmeňos Dan. Sar pre lende vičinenas, o murša andral o kmeňos Dan pes visarde a phučle le Michastar: „So tute hin, hoj tuke vičinďal tire muršen?“ O Micha lenge phenďa: „Iľan mire devlen, so mange kerďom, the mire rašas a geľan het. A mange so ačhiľa? A mek mandar phučen: ‚So tute hin?‘ “ O murša andral o kmeňos Dan leske phende: „Na kamas tut imar buter te šunel, bo varesave murša pes šaj choľaren a chučena pre tumende. Tu kames, hoj tut te murdaren the caľa tira famelija?“ Avke o murša andral o kmeňos Dan džanas peskre dromeha. Sar dikhľa o Micha, hoj hine zoraleder sar ov, visarďa pes pale khere. Ale on ile peha oda, so peske o Micha kerďa, the leskre rašas a džanas pro mariben pro foros Lajiš, pro smiromoskre manuša, save pal ňisoste na džanenas. O murša andral o kmeňos Dan len murdarde avri a oda foros podlabarde. Ňiko len na avľa te zachraňinel, bo oda foros sas dur le Sidonostar a na sas len ňič avre manušenca. Oda foros sas pašes andre dolina Bet-Rechob. Paľis o murša andral o kmeňos Dan oda foros pale budinde avri a bešenas ode. Le foroske dine nav Dan, pal peskro prapapus Dan, savo sas o čhavo le Izraeloskro. Angloda pes oda foros vičinelas Lajiš. O murša andral o kmeňos Dan peske ode ačhade odi avričhingerďi modla. O Jonatan the leskre čhave sas rašaja andro kmeňos Dan, medik odarik le manušen na zaile. O Jonatan sas o čhavo le Geršomoskro, saveske sas o dad o Mojžiš. Ľikerenas ode e modla, so kerďa o Micha, medik ačhelas le Devleskro Stanos andro Šilo. Andre jekh časos, sar andro Izrael na sas kraľis, jekh Levitas dživelas pro durale brehi andro Efrajim. Iľa peske andral o judsko Betlehem mek jekha romňa-služobňička. Ale oj les jekhvar omukľa, bo chalas pre leste choľi, a geľa pale ke peskro dad andro judsko Betlehem. Zľikerďa pes ode ajse štar čhon. Paľis lakro rom geľa pal late, hoj la te prevakerel a te anel la pale khere. Iľa peha le sluhas the duje somaren. Sar les oj ľigenďa andro kher peskre dadeskro a sar les dikhľa lakro dad, priiľa les radišagoha. O sastro les zľikerelas, hoj te ačhel ode trin džives. Avke ačhile te presovel a chanas the pijenas. Pro štarto džives o Levitas ušťiľa, sar vidňisaľiľa, hoj imar te džal khere, ale lakro dad les prevakerelas: „Ma džan ňikhaj, ešeb chan vareso, hoj tumen te zoraľaren, a paľis šaj džan.“ Avke ačhile ode a jekhetane peske bešenas a chanas the pijenas. O dad ola džuvľakro leske phenďa: „Mangav tut, ačh kade prekal e rat, zabavin tut a šun tut mištes!“ Paľis, sar ušťiľa, hoj te džal het, o sastro les igen mangelas, hoj mek te ačhel, a ov ačhiľa. Pro pandžto džives sig tosara kamelas imar te džal pro drom. No leskro sastro pale pre leste ispidelas a phenďa: „Ešeb tut zoraľar, ačhen kade, medik na ela o dilos!“ Avke ačhile a chale o dilos jekhetane. Sar o Levitas paľis ušťiľa, hoj te džal pro drom peskra romňaha-služobňičkaha, leskro sastro les pale prevakerelas: „Dikh, maj imar zaračol. Presoven kade a radisaľon! Tajsa sig tosara ušťena a džana pro drom andre peskro stanos.“ Ale o Levitas imar na kamelas te presovel ode a avke thoďa o sedli pre peskre duj somara a geľa peskra romňaha-služobňičkaha the le sluhaha pro drom. Avľa anglo Jebus, so hin adadžives Jeruzalem. Sar sas paš o Jebus a sas imar igen nasig, o sluhas phenďa leske: „Av, mangav tut, džas andre kada jebusejiko foros a ačhas ode te presovel.“ Ale leskro raj leske phenďa: „Na džaha andre kada foros maškar o manuša, save nane Izraeliti, ale džaha dži andre Gibea.“ Phenďa le sluhaske: „Av džas dži andre Gibea abo dži andre Rama a presovaha andre jekh ole forendar.“ Avke gele dureder, a sar imar sas paš e Gibea andre phuv le Benjaminčanengri, o kham imar zadžalas. Zaačhile andre Gibea, hoj ode te presoven. Sar ode o Levitas avľa, ačhiľa maškar o foros, bo ňiko len na iľa ke peste te presovel. Odi rat avelas jekh phuro murš andral e buči pal e maľa, so sas andral o brehi le Efrajimoskre, a bešelas andre Gibea maškar o Benjaminčana. Sar pes obdikhľa, dikhľa ode pro pľacos ole muršes. O phuro murš lestar phučľa: „Kaj džas? Khatar aves?“ Ov odphenďa: „Amen avas andral o judsko Betlehem a džas pale khere ko palune brehi andro Efrajim. Džavas andro Betlehem a akana džav khere, ale ňiko man na iľa andre peskro kher. Hin man phusa the chaben prekal amare somara a maro the mol prekal amende. Hin man savoro, so mange kampel.“ O phuro murš phenďa: „Smirom tuke. Domuk mange, hoj tut te dav savoro, so tuke kampel. Ča ma ačh kade avri prekal e rat pro pľacos.“ Avke les ľigenďa andre peskro kher a diňa chaben prekal leskre somara. Thode (omorde) peske o pindre, chanas the pijenas. Sar lenge imar sas mištes, jekhvareste varesave nalačhe murša andral oda foros pes rozačhade pašal calo kher, chudle te durkinel pro vudar a vičinenas pro phuro: „An avri ole muršes, savo avľa andre tiro kher. Kamas leha te pašľol!“ Androda o phuro murš avľa avri a dovakerelas lenge: „Na, phralale mire! Ma keren ňič nalačho kale muršeske, savo avľa andre miro kher. Ma keren kajso džungipen! Dikhen, kade hiňi miri čhaj, savi hiňi pačivaľi, the kale muršeskri romňi-služobňička. Anava tumenge len akana avri. Šaj lenca pašľon a keren lenca, so ča kamen, ale kale muršeha ma keren kajso džungipen!“ Ale ola murša les na kamenas aňi te šunel. Avke o Levitas iľa peskra romňa-služobňička a ľigenďa la ke lende avri. On laha caľi rat pašľuvkerenas a ke tosaraste la premukle. Paľis odi džuvľi avľa pale ke oda kher, kaj ačhiľa lakro rom. Peľa anglal paš o vudar a pašľolas ode, medik na vidňisaľiľa. Lakro rom ušťiľa tosara a sar phundraďa o vudar, hoj te džal het, dikhľa peskra romňa-služobňička, sar pašľol le vastenca pro prahos. Phenďa lake: „Ušťi, džas!“ Ale na odphenďa leske. Avke la thoďa pro somaris a džalas khere. Sar avľa khere, iľa e čhuri, chudňa peskra romňa-služobňička, rozčhingerďa lakro ťelos pro dešuduj (12) kotora a rozbičhaďa len pal calo Izrael. Dojekh, ko ada dikhľa, phenďa: „Ňič ajso pes mek na ačhiľa, aňi ňiko na dikhľa akorestar, so o Izraeliti gele avri andral o Egipt, dži adadžives! Gondoľinen pal ada! So kampel te kerel?“ Paľis pes savore Izraeliti le Danostar dži e Beer-Šeba the o manuša andral o Gilead zgele sar jekh murš anglo RAJ andre Micpa. Zgele pes savore manuša le Devleskre – o vodci andral savore izraelika kmeňi. Sas ode 400 000 murša le šabľenca. A o Benjaminčana pes došunde pal oda, hoj o Izraeliti gele upre andre Micpa. Akor o Izraeliti phučenas: „Phenen amenge, sar pes ačhiľa kada nalačhipen?“ Pre ada o Levitas, o rom ola murdarďa džuvľakro, odphenďa: „Peskra romňaha-služobňičkaha avľom te presovel andre benjamiňiko foros Gibea. Ale o Gibejčana avle pre mande rači a rozačhade pes pašal oda kher, andre savo somas, bo man kamle te murdarel. No paľis ile mira romňa-služobňička a našilu laha pašľonas a oj muľa. Avke la iľom a rozčhinďom la pro kotora, so rozbičhaďom pal calo Izrael, bo kerde baro nalačhipen the džungipen andro Izrael. Akana, tumen savore manuša le Izraeloskre, gondoľinen pal oda a phenen, so kerena!“ Savore manuša ušťile upre sar jekh murš a phende: „Ňiko amendar na džala andre peskro stanos, ňiko na džala pale khere. Kada hin oda, so lenca keraha: Prekal o losos pes dodžanaha, sar pre lende džaha. Andral dojekh izraeliko kmeňos kidaha avri deše muršen le šelendar, šel le ezerendar a ezeros le deše ezerendar, hoj pes te starinen pal o chaben le manušenge, save pes avle te pomsťinel le Benjaminčanenge andral e Geba vaš oda džungipen, so kerde andro Izrael.“ Paľis pes savore Izraeliti zgele sar jekh murš paš o foros. O kmeňi andral o Izrael bičhade le muršen pal caľi benjamiňiko phuv te phenel: „S'oda za džungipen pes kerďa maškar tumende?! Akana amenge den avri le nalačhe muršen andral e Gibea, save oda kerde. Murdaraha len a kavke odlaha oda nalačhipen andral o Izrael.“ Ale o Benjaminčana na kamle te šunel oda, so lenge phende lengre phrala, o Izraeliti, a zgele pes andral savore peskre fori andre Gibea pro mariben pro Izraeliti. Savore Benjaminčana, so pes ode zgele, sas 26 000 murša le šabľenca. A paš oda mek efta šel (700) avrikidle murša, save bešenas andre Gibea. Maškar ola savoredžene sas efta šel (700) avrikidle murša, save sas baľogara, a dojekh džanelas igen mištes te čhivkerel o bara andral o prakos. Le Izrael sas 400 000 murša le šabľenca, savore sas avrisikade pro mariben. O Izraeliti gele andro Betel te phučel le Devlestar: „Ko amendar džala ešebno pro mariben pro Benjaminčana?“ O RAJ lenge odphenďa: „Ešebno džala o Juda.“ Avke tosara o Izraeliti ušťile a kerde peske taboris paš e Gibea. Sar o Izraeliti gele pro mariben pro Benjaminčana, rozačhade pes pre lende paš e Gibea. Ale o Benjaminčana avle avri andral o foros a andre oda džives murdarde 22 000 Izraeliten. Avke o Izraeliti gele pro dujto džives pro mariben pro Benjaminčana, ale o Benjaminčana pes pale ačhade le Izraelitenge a murdarde lendar mek avre 18 000 muršen, so pes džanenas te marel la šabľaha. Paľis savore Izraeliti gele upre andro Betel a ode rovenas a bešenas anglo RAJ. Calo džives dži rači poscinenas a anenas le RAJESKE o labarde the o smiromoskre obeti. Paľis o Izraeliti phučenas le RAJESTAR so te kerel. Andre oda časos sas ode le Devleskra zmluvakri archa, paš savi o Pinchas kerelas e rašajiko služba. Leskro dad sas o Eleazar, o čhavo le Aronoskro. O Izraeliti phučle: „Kames, hoj mek pes te maras amare phralenca le Benjaminčanenca, abo kames, hoj imar te preačhas?“ O RAJ odphenďa: „Džan tumen te marel, bo tajsa tumenge len dava andro vasta.“ Avke o Izraeliti rozačhade muršen, save pes garude pašal e Gibea. Pro trito džives gele pro mariben pro Benjaminčana a avke sar angloda pes rozačhade pro mariben pre Gibea. O Benjaminčana gele pre lende a o Izraeliti chudle te denašel, hoj len te dochuden dur le forostar. A avke sar angloda, the akana chudle te murdarel le Izraeliten. Murdarde lendar vaj tranda (30) muršen pre maľa the pro droma, so džan jekh andro Betel the dujto andre Gibea. O Benjaminčana peske phende: „The akana zviťazinaha avke sar angloda.“ Ale o Izraeliti pes dovakerde: „Denašas lendar, hoj len te dochudas dur le forostar!“ Sar savore Izraeliti omukle peskre thana a pale pes rozačhade paš o Baal-Tamar, okla Izraeliti, so sas garude, chučile avri a džanas pro mariben pro zapados la Gebatar. Pro foros Gibea avle 10 000 murša, so sas avrikidle andral calo Izrael. O mariben sas ajso baro, hoj o Benjaminčana aňi na džanle, sar pašes hin lengri skaza. Avke o RAJ diňa le Izraelitenge te zviťazinel upral o Benjaminčana a oda džives murdarde 25 100 Benjaminčanen, so pes džanenas te marel la šabľaha. Akor o Benjaminčana dikhle, hoj hine domarde. O Izraeliti pes scirdenas palal anglo Benjaminčana, bo pes mukenas pre ola murša, so sas garude paš e Gibea. Akor ola garude murša chučile avri pro mariben pre Gibea a le šabľenca murdarde savoren, so sas andro foros. O Izraeliti pes ole muršenca dovakerde, hoj o thuv andral o foros lenge ela pro znameňje, hoj pes te chuden pale te marel. Mek angloda o Benjaminčana murdarde lendar ajse tranda (30) muršen a phende peske: „Murdaras len avke sar angloda.“ A akor chudňa andral o foros te džal upre o thuv. Sar pes o Benjaminčana obdikhle palal, dikhle, hoj andral calo foros džalas o thuv dži o ňebos. Avke pes o Izraeliti chudle pale te marel. O Benjaminčana predaranďile, bo dikhle, hoj pašes hin lengri skaza. Vašoda pes visarde a denašenas le Izraelitendar pre pušťa, ale le maribnastar na denašle, bo okla murša avle avri andral o foros a murdarde len. Džanas pre lende pal dojekh sera a na preačhenas pal lende te džal dži pro vichodos la Gibeatar. Avke mule 18 000 zorale murša andral o kmeňos Benjamin. Sar pes okla Benjaminčana visarde a denašenas pre pušťa paš e skala Rimon, o Izraeliti lendar murdarde 5 000 muršen pašal o drom. Džanas pal lende dži ko Gidom a murdarde mek 2 000 muršen. Oda džives murdarde 25 000 Benjaminčanen, save pes džanenas mištes te marel le šabľenca a sas zorale murša. Ale 600 murša pes visarde a denašle pre pušťa pre skala Rimon. Ode ačhile štar čhon. O Izraeliti pes pale visarde andre benjamiňiko phuv a murdarde ode savore muršen, džuvľijen, čhaven the džviren. A savore fori, prekal save predžanas, podlabarde. O Izraeliti angloda ile vera andre Micpa: „Ňiko amendar na dela peskra čha romňake le Benjaminčanenge.“ O manuša avle andro Betel a ode bešenas a zorales rovenas anglo Del dži rači. Hikinenas: „Ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, soske pes andro Izrael ačhiľa oda, hoj adadžives jekh tire kmeňostar našľiľa?“ Pre aver džives sig tosara ode o Izraeliti ačhade oltaris a ande labarde obeti the smiromoskre obeti. Paľis phučenas: „Ko le kmeňendar andral o Izrael na avľa, sar pes zgeľam anglo RAJ? Bo iľam bari vera, hoj sako, ko na avela anglo RAJ andre Micpa, mušinela te merel!“ Le Izraelitenge sas pharo vaš peskre phrala vaš o Benjaminčana a vakerenas: „Adadžives o Izrael našaďa jekh peskro kmeňos. So kampel te kerel, hoj te arakhas romňijen prekal o Benjaminčana, so mek ačhile? Bo iľam vera le RAJESKE, hoj lenge na daha peskre čhajen romňenge.“ Paľis phučle: „Ko le izraelike kmeňendar na avľa anglo RAJ andre Micpa?“ A avle pre oda, hoj ňiko andral o Jabeš-Gilead na avľa andro taboris, kaj sas zgele. Bo sar zgende le manušen, na sas ode ňiko andral o Jabeš-Gilead. Vašoda o Izraeliti bičhade 12 000 zorale muršen a phende lenge: „Džan, murdaren savoren andro Jabeš-Gilead, the le džuvľijen the le čhavoren! Kada kerena: Murdaren dojekhe muršes the dojekha džuvľa, savi imar pašľiľa le muršeha.“ A arakhle maškar lende štar šel (400) terne pačivale čhajen a ľigende len andro taboris Šilo andre phuv Kanaan. Paľis savore Izraeliti bičhade poslen, hoj te vakeren le Benjaminčanenca, save sas pre skala Rimon, hoj pes lenca te dovakeren pal o smirom. Avke pes o Benjaminčana visarde pale a o Izraeliti len dine ole džuvľijen andral o Jabeš-Gilead, saven mukle te dživel. Ale na sas lendar dos prekal savore. Le manušenge sas pharo vaš o Benjaminčana, bo o RAJ cirdňa avri jekh kmeňos le kmeňendar andral o Izrael. O izraelika vodci phende: „So kereha okle dženenca, so ačhile te dživel, hoj sakones lendar te avel romňi, te imar na ačhiľa ňisavi džuvľi maškar o Benjaminčana?“ A phende mek: „Našťi našavas jekh le dešuduje (12) izraelike kmeňendar. Mušinas te zachraňinel o kmeňos Benjamin, hoj te na merel avri! Ale našťi lenge das amare čhajen romňijenge, bo iľam bari vera, hoj sako, ko dela peskra čha romňake le Benjaminčanenge, ela prekošlo!“ Paľis o izraelika vodci phende: „Sako berš hin o inepos le RAJESKRO andro Šilo.“ O Šilo hin pro severos le Betelostar, pro juhos le Lebonatar the pro vichodos le dromestar, so džal upre andral o Betel andro Šichem. Avke phende le Benjaminčanenge: „Džan a garuven tumen andro viňici. Sar dikhena le džuvľen andral o Šilo, sar aven avri te khelel, džan avri andral o viňici a sako peske mi chudel džuvľa ole Šiloskre čhajendar a paľis džan pale andre benjamiňiko phuv. Sar pes avena lengre dada the lengre phrala tumenca te vesekedinel, phenen lenge: ‚Muken len amenge, bo ňiko amendar na chudňa romňa andro mariben. Na avena vinnovata, hoj prephagľan e vera, bo tumen len amenge na diňan korkore pestar.‘ “ A o Benjaminčana avke kerde. Sako peske chudňa džuvľa olendar, ko khelenas, a ľigenďa la andre peskri phuv. Chudle pale te ačhavel o fori a bešenas ode. Paľis o Izraeliti odarik odgele a visarde pes pale andre peskri phuv ke peskre kmeňi the fameliji. Andre oda časos na sas kraľis andro Izrael a sako kerelas oda, so pes leske dičholas spravno. Andre oda časos, sar o sudci vladňinenas andre Judsko, avľa andre odi phuv bari bokh. Akor jekh manuš iľa peskra romňa the peskre duje čhaven a geľa het andral o Betlehem te bešel andre moabiko phuv sar cudzincos a ode ačhiľa te dživel. Ov pes vičinelas Elimelech a sas andral e famelija Efrat andral o judsko foros Betlehem. Leskri romňi pes vičinelas Noemi a leskre duj čhave pes vičinenas Machlon the Kiljon. Paľis o Elimelech muľa a leskri romňi e Noemi ačhiľa korkori peskre duje čhavenca. On peske ile romňen Moabčanken la Orpa the la Rut. Paloda ode bešenas vaj deš berš a paľis sodujdžene o Machlon the o Kiljon mule a e Noemi ačhiľa korkori bi o čhave the bi o rom. Akor e Noemi peske phenďa, hoj džala het peskre borijenca andral e moabiko phuv, bo pes došunďa, hoj o RAJ pes pale visarďa ke peskre manuša a diňa len maro. Avke peskre duje borijenca odgeľa andral e moabiko phuv, kaj bešenas, a džanas pale le dromeha andre judsko phuv. Paľis phenďa e Noemi peskre duje borijenge: „Džan sodujdžeňa pale khere ke peskre daja. Mi el o RAJ jileskro ke tumende avke, sar tumen sanas ke ma the ke tumare roma, save imar mule. Mi del tumenge o RAJ, hoj tumenge te arakhen avre romen, hoj mištes tumenge lenca te dživen andre lengre khera!“ Ale sar len čumidľa, chudle igen zorales te rovel a phende lake: „Amen kamas te džal tuha andre tiro narodos!“ Ale e Noemi phenďa: „Džan pale khere, čhajale mire! Soske manca avena? Gondoľinen tumenge, hoj mek man ena čhave, so ena tumare roma? Džan pale khere, čhajale mire, me imar som igen phuri. Našťi imar džav romeste! A kajte oda uľahas avke, hoj mek adi rat geľomas pale romeste a uľahas man čhave, či tumen užarďanas, medik barilehas avri? Soske tumen te zľikeren a te na džan pale romeste? Na, čhajale mire! Miri dukh hiňi bareder sar tumari, bo o RAJ pre ma domukľa baro pharipen.“ No on chudle pale te rovel. Paľis e Orpa čumidľa la sasa a visarďa pes pale, ale e Rut ačhiľa paš late. Akor e Noemi phenďa: „Dikh, e Orpa geľa pale ke peskre manuša the ke peskre devla. Dža the tu pal late!“ Ale e Rut phenďa: „Preačh imar mange te vakerel, hoj tut te omukav a te džav tutar het! Kaj tu džaha, ode the me džava, a kaj tu bešeha, ode the me bešava. Tiro narodos ela miro narodos a tiro Del ela the miro Del. Ode, kaj mereha tu, kamav the me te merel a ode kamav te el parunďi. Mi marel man zorales o RAJ, te domukava, hoj man tutar te odlel vareso! Ča o meriben man tutar šaj odlel.“ Sar dikhľa e Noemi, hoj e Rut laha the avke kamelas te džal, preačhiľa la te prevakerel. Avke džanas jekhetane dži andro foros Betlehem. Sar doavle andro Betlehem, savore manuša andral oda foros avle ke lende a o džuvľa phučenas: „Hin oda čačes e Noemi?“ „Ma vičinen man imar Noemi,“ phenďa lenge. „Vičinen man Mara! Bo o Nekzoraleder Del mange kerďa bari dukh andre miro dživipen. Sar adarik odgeľom, sas man savoro, ale akana man o RAJ anďa pale a nane man ňič. Soske man vičinen Noemi, te o Nekzoraleder Del pes mandar visarďa a domukľa pre ma e bibach?“ Avke avľa pale e Noemi andral e Moabiko phuv peskra boraha la Rutaha, savi sas Moabčanka. Avle andro Betlehem akor, sar pes chudelas te skidel upre o jačmeňis. Andro Betlehem sas jekh baro manuš, savo sas barvalo, a vičinelas pes Boaz. Ov sas famelija la Noemakre romeske le Elimelechoske. E Moabčanka e Rut phenďa la Noemake: „Muk man te džal pre maľa te skidel upre o jačmeňis pal varekaste, ko mange oda domukela.“ E Noemi lake odphenďa: „Dža, čhaje miri!“ Avke e Rut geľa pre maľa ke ola, ko kiden upre o klasi. No ačhiľa pes, hoj ov chudňa te kidel pre odi sera la maľakri, so sas le Boaziskri, savo sas e famelija le Elimelechoskri. Akor avľa o Boaz andral o Betlehem a phenďa peskre manušenge: „O RAJ tumenca!“ A on odphende: „O RAJ tut mi požehňinel!“ O Boaz phučľa olestar, ko ľidžalas le robotňiken: „Kaskri hiňi kadi terňi džuvľi?“ Oda sluhas odphenďa: „Kadi džuvľi hiňi andral e moabiko phuv, oj avľa pale la Noemaha. Phučľa mandar: ‚Šaj skidav upre o klasi, so ačhel pal o manuša, save keren pre maľa?‘ Avľa sig tosara a akorestar ačhel pro pindre a kerel. Ča ajci so peske sikra geľa te bešel andro ciňocis.“ Akor prevakerďa o Boaz ke Rut: „Šun man, čhaje miri! Ma dža te kidel upre o klasi pre aver maľa aňi ma dža adarik het. Ale ľiker tut mire služobňičkendar. Dikh, pre savi maľa keren, a dža pal lende. Phenďom mire sluhenge, hoj tut te den smirom. Te aveha smedno, dža te pijel paňi andral o džbani, so pherdžarde o sluhi.“ Akor e Rut banďiľa le mujeha pre phuv anglal leste a phenďa leske: „Soske sal ke ma ajso lačho a zaačhes vaš ma, kajte som cudzinka?“ O Boaz odphenďa: „Phende mange avri savoro, so kerďal prekal tiri sasuj, sar tuke muľa o rom a sar omukľal le dades the la da the e phuv tire narodoskri a avľal maškar o manuša, saven angloda na prindžarehas. Mi požehňinel tut o RAJ, o Del le Izraeloskro, vaš oda, so kerďal. Mi del tut o RAJ, ke savo tut avľal te garuvel, bari odmena.“ Oj leske odphenďa: „Paľikerav tuke, raja miro, hoj sal ke mande lačhejileskro. Poťešinďal man a šukares manca vakerďal, tira služobňičkaha, kajte me man našťi rachinav aňi paš jekh lendar.“ Paľis, sar gele te chal, phenďa lake o Boaz: „Av te chal amenca. Le tuke sikra maro a močin tuke les andre omačka.“ A sar peske bešľa paš leskre robotňika, o Boaz la diňa peko zrnos. Oj chaľa čales a mek lake the ačhiľa. Paľis ušťiľa a geľa pale te kidel o klasi. O Boaz phenďa peskre sluhenge: „Muken la te kidel upre o klasi maškar o snopi a ma zaačhaven la. A mek až andral o snopi cirden avri o klasi a čhiven len pre phuv, hoj peske len oj te kidel. Ma phenen lake ňič.“ E Rut kidelas o klasi dži rači, a sar len žužarelas, kidňa upre vaj deš kili jačmeňis. Akor geľa andro foros te sikavel la sasake, keci kidňa upre. Diňa la the le chabenestar, so lake ačhiľa. E sasuj latar phučľa: „Khatar kada kidňal? Pre savi maľa kerehas adadžives buči? Mi el bachtalo oda, ko sas ajso lačho ke tu!“ Avke e Rut phenďa avri la sasake, ke kaste kerelas buči, a phenďa: „Oda murš, ke savo keravas adadžives buči, pes vičinel Boaz.“ Akor e Noemi phenďa peskra borake: „O RAJ, savo na bisterel aňi pro džide, aňi pro mule, mi požehňinel le Boaz!“ A mek phenďa: „Oda murš hino amenge famelija. Ov hino jekh olendar, kas hin pravos te cinel avri amaro ďeďictvos.“ Paľis e Rut lake phenďa: „O Boaz mange mek phenďa, hoj šaj man ľikerav leskre sluhendar, medik na kidena upre savoro, so hin leskro.“ E Noemi phenďa peskra borake: „Mištes hin, čhaje miri, hoj šaj kides le služobňičkenca pre leskri maľa, bo ode tuke ňiko na kerela ňič nalačho.“ Avke pes e Rut ľikerelas paš o Boaziskre služobňički, medik na preačhile te kidel upre o jačmeňis a paľis the e pšeňica. Calo kada časos bešelas ke peskri sasuj. Jekh džives lake phenďa e sasuj Noemi: „Čhaje miri, imar hin časos, hoj tuke te rodav varesavo kher, hoj tuke te el mištes. Dikh, oda Boaz, saveskre čhajenca salas, hino amari famelija. O Boaz džal adi rat pre maľa te prekidel o jačmeňis. Šun, so kereha akana! Thov (omor) tut a muk pre peste parfumos. Uri pre peste nekfeder gada a paľis dža ode, kaj pes prekidel o jačmeňis paš e maľa. Ale le Boaziske tut na de te dikhel, medik na preačhela te chal the te pijel! Sar ov džala te pašľol, dodžan tut, kaj pašľol. Dža a odučhar leske e lepeda pal o pindre a pašľuv peske paš leskre pindre. Ov tuke phenela, so paľis te kerel.“ E Rut lake odphenďa: „Kerava savoro, so mange phenďal.“ Akor geľa pre maľa a kerďa savoro, so lake phenďa e sasuj Noemi. Sar o Boaz chaľa the piľa, sas andre lačhi dzeka. Ode, kaj sas o jačmeňis pre kopa, geľa peske te pašľol. Akor e Rut cichones džalas ke leste, odučharďa e lepeda pal leskre pindre a pašľiľa peske ode. Pal jepaš rat pes prekerďa o Boaz a sar pes obdikhľa, jekhvareste dikhľa te pašľol paš peskre pindre varesava džuvľa. Ov latar phučľa: „Ko tu sal?“ „Me som tiri služka e Rut,“ odphenďa leske. „Vašoda, hoj mange sal famelija, so mange hin igen pašes, a hin tut pravos man te cinel avri, mangav tut, ochraňin man.“ Ov lake odphenďa: „Čhaje miri, mi požehňinel tut o RAJ. Akana presikaďal mek bareder pačiv sar odi pačiv, so presikaďal tira sasake. Bo na geľal ko terne čhave, aňi ko čore aňi ko barvale. Akana tut ma dara, čhaje miri! Kerava tuke savoro, so mangehas. Bo savore manuša, save bešen andre kada foros, džanen, hoj sal lačhi džuvľi. Hin oda čačipen, hoj som la famelijatar, so tut majinel te cinel avri. Ale mek hin aver manuš, savo hin pašeder famelija, sar som me. Adi rat ačh te sovel kade. Tosara dikhaha, či oda manuš tut kamela te cinel avri. Te kamela, mi kerel oda. Ale te na kamela, dav tut lav, avke sar o RAJ dživel, hoj kerava oda me. Pašľuv tuke kade dži tosara.“ Avke e Rut pašľolas paš leskre pindre dži tosara. Ušťiľa tosara mek sigeder, sar vidňisaľolas, bo o Boaz phenďa: „Ňiko pes te na dodžanel, hoj e džuvľi sas rači pre maľa.“ A mek phenďa: „An o plašťos, so hin pre tu, a ľiker les.“ Oj les ľikerelas a o Boaz andre čhiďa vaj biš (20) kili jačmeňis a thoďa lake pro dumo. Paľis geľa pale andro foros. Sar e Rut avľa ke sasuj, oj latar phučľa: „Sar dopeľal, čhaje miri?“ Avke lake savoro vakerďa avri, so prekal late o Boaz kerďa, a mek phenďa: „Kala biš kili man diňa a phenďa mange: ‚Našťi džas het ča avke ke tiri sasuj bijal ňisoste.‘ “ Paľis e Noemi phenďa: „Čhaje miri, akana mek ľiker avri, medik tut na dodžaneha, sar oda savoro doperela. Bo na ela les smirom, medik na dokerela adadžives savoro.“ O Boaz geľa andre brana le foroskri a ode peske bešľa. Akor odarik predžalas oda murš, pal savo o Boaz lake vakerelas a sas leske famelija. Ov leske phenďa: „Av kade a beš tuke.“ Ov avľa a bešľa peske. Akor peske o Boaz kidňa avri deše foroskre vodcendar a phenďa lenge: „Bešen tumenge kade tele.“ A on peske bešle. Avke o Boaz phenďa ole manušeske andral e famelija: „Odi Noemi, savi avľa pale andral e moabiko phuv, kamel te bikenel oda kotor la maľakro, savo sas le Elimelechoskro. Me mange phenďom, hoj tu pal ada majines te džanel. Vašoda kalen švedken vičinďom, hoj tuke te phenav, hoj te cines odi maľa. Te la kames te cinel, cin la, a te na, ta phen mange. Me džanav, hoj tut hin ešebno pravos te cinel odi maľa. Me som pal tu.“ „Cinava!“ phenďa oda manuš. Ale o Boaz leske phenďa: „Mek oda džives, sar cineha odi maľa la Noematar, mušineha la Moabčanka la Rut peske te lel romňake pal o rom, savo lake muľa, a mušineha mek te ľikerel o nav pal lakro ešebno rom. Sar tut laha ela čhavoro, o ďeďictvos pal lakro rom mušinela te ačhel leske.“ Akor oda manuš phenďa: „Te hin oda avke, me la našťi cinav prekal peste, bo na ela mištes mire ďeďictvoha. Tuke phenav: Te kames, cin la tu!“ Varekana kerenas avke andro Izrael, sar cinenas vaj čerinenas maškar peste vareso, hoj jekh murš čhivelas tele e sandalka a delas avreske. Oleha sikavenas, hoj pes dovakerde. Avke oda manuš phenďa le Boaziske: „Cin tuke la.“ A čhiďa tele e sandalka. Sar ov ada kerďa, o Boaz phenďa ole švedkenge, save ľidžanas o foros, the savore manušenge: „Adadžives savore dikhľan, hoj la Noematar cinďom savoro, so sas le Elimelechoskro, le Kiljonoskro the le Machlonoskro. Kaleha mange iľom la Moabčanka la Rut, savi sas e romňi le Machlonoskri, hoj te ľikerav o nav the o ďeďictvos oleske, savo muľa, a hoj pes te na bisterel pre leskro nav andre kada foros. Adadžives tumen san oleske savore švedki!“ Androda o vodci the savore manuša andral o foros phende: „Amen sam o švedki. Mi del o RAJ, hoj odi romňi, savi džala andre tiro kher, te el ajsi sar e Rachel the e Leja, save dine le Izrael but čhaven! Te aves baro andre tiro kmeňos Efrat! Mi džanel sako pal tiro nav andro Betlehem! O čhave, save tut o RAJ dela kala romňatar, mi en sar o kmeňos le Perecoskro, savo sas o čhavo la Tamarakro the le Judaskro.“ Avke peske o Boaz iľa la Rut a oj ačhiľa leskri romňi. Sar pes zgele, o RAJ diňa, hoj te ačhel khabňi, a uľiľa lake muršoro. Akor o džuvľa phende la Noemake: „Mi el barardo o RAJ, savo tut adadžives diňa čhavores, savo tut dodikhela! Mi del o RAJ, hoj leskro nav pes furt te leperel andro Izrael. Ov tuke obdžiďarela o jilo a ľikerela tut dži ke tiro phuripen. Anďa les pro svetos tiri bori, savi tut kamel. Oj tuke hiňi feder, sar te tut uľahas efta čhave!“ E Noemi igen kamelas le čhavores, iľa les pro vasta a bararelas les avri. O džuvľa, save bešenas paš e Noemi, dine le čhavores nav Obed a phenenas: „La Noemake uľiľa muršoro.“ O Obed sas dad le Izajoske a o Izaj sas dad le Davidoske. Kada hin le Perecoskro rodokmeňos: O Perec sas dad le Checronoske, o Checron sas dad le Ramoske, o Ram le Aminadaboske, o Aminadab le Nachšonoske, o Nachšon le Salmonoske, o Salmon le Boaziske, o Boaz le Obedoske, o Obed le Izajoske a o Izaj sas dad le Davidoske. Sas jekh murš andral e fajta le Cufuskri, savo pes vičinelas Elkanah. Ov bešelas andro foros Rama pro brehi le Efrajimoskre. Leskro dad sas o Jerocham, savo sas o čhavo le Elihuskro, o Elihu sas čhavo le Tochuoskro a o Tochu sas čhavo le Efrajimoskro le Cufuskro. Le Elkanah sas duj romňija. Jekh pes vičinelas Anna a dujto Penina. La Penina sas čhave, ale la Anna na sas. O Elkanah phirelas sako berš andral peskro foros andro Šilo te anel obeta a te lašarel le Nekzoraledere RAJES. O Chofni the o Pinchas, o čhave le Eliskre, sas ode o rašaja le RAJESKRE. Kecivar džalas o Elkanah te obetinel, delas olestar kotor peskra romňa la Penina the savore lakre čhaven the čhajen. Ale la Anna delas duvar ajci, bo la kamelas, kajte o RAJ kerďa, hoj la našťi uľa čhave. Vašoda, hoj o RAJ kerďa, hoj la našťi uľa čhave, e Penina la furt trapinelas a dukhavelas le lavenca. Kada kerelas e Penina berš pre beršeste, kecivar e Anna džalas andro kher le RAJESKRO. Avke pre late džalas, hoj la anelas andro roviben a aňi na chalas. Lakro rom latar phučľa: „Anno, soske roves a na chas? So sal ajsi smutno? Či na som tuke buter sar deš čhave?“ Jekh džives, sar imar dochale a dopile, e Anna ušťiľa a geľa pes te modľinel. Sar o rašaj o Eli bešelas pre peskro stolkos paš o vudar andro kher le RAJESKRO andro Šilo, e Anna rovelas bara žaľaha a modľinelas pes ko RAJ. Diňa kadi vera: „Ó, Nekzoraleder RAJEJA, dikh pre mande, pre tiri služobňička! Dikh pre miro pharipen! Leper tuke pre ma a ma bister pre ma, mangav tut! Te man deha muršores, dava les tuke, RAJEJA, medik ča dživela. Leskre balendar pes e čhuri na chudela.“ Sar pes imar buter modľinelas anglo RAJ, o Eli dikhelas pre lakre vušta. Oj pes modľinelas andre peste avke, hoj ča o vušta lake phirenas. Vašoda, hoj la na šunďolas, o Eli peske gondoľinelas, hoj hiňi mači. Phučľa latar: „Dži kana mek aveha mači? Preačh imar te pijel mol!“ E Anna leske odphenďa: „Nane oda avke, rajeja miro, me som džuvľi, sava hin bari žaľa andro jilo. Na piľom mol aňi aver pijiben. Ča phenďom avri miro pharipen le RAJESKE. Ma le tira služobňička sar nalačha džuvľa. Oda, so vakeravas dži akana, sas mira bara žaľatar the pharipnastar.“ O Eli lake odphenďa: „Dža andro smirom. O Del le Izraeloskro mi šunel avri tiro mangipen.“ Oj odphenďa: „Som tiri služobňička. Mi arakhav milosť andre tire jakha.“ Avke e Anna paľis geľa het, chaľa a imar na sas smutno. Sig tosara ušťile, lašarenas le RAJES a gele pale khere andre Rama. Paľis o Elkanah pašľiľa peskra romňaha la Annaha a o RAJ peske pre late leperďa. Pal varesavo časos e Anna ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro. Diňa leske nav Samuel, bo phenďa: „Mangľom mange les le RAJESTAR.“ O Elkanah džalas peskra caľa famelijaha, hoj te anel le RAJESKE e beršeskri obeta the o daros, pal savo diňa lav le Devles, ale e Anna leha na geľa. Peskre romeske phenďa: „Sar o čhavoro imar preačhela te pijel o koľin, paľis les anava a sikavava le RAJESKE, hoj te ačhel ode pro furt.“ „Ker avke, sar dikhes, hoj hin mištes,“ phenďa lake o Elkanah. „Ačh khere, medik o čhavoro na preačhela te pijel o koľin. Mi ačhel pes avke, sar o RAJ phenďa!“ Avke e Anna ačhiľa khere, medik les na preačhiľa te del te pijel. Sar o čhavoro preačhiľa te pijel o koľin, anďa les peha andro kher le RAJESKRO andro Šilo, kajte o Samuel sas mek igen ciknoro. Anďa peha the trineberšengre bikos, jekh gono aro the mol andro cipuno gono. Sar le bikos murdarde a le čhavores ande ko Eli, e Anna phenďa: „Mangav tut, rajeja miro, avke sar tu džives, čačipen tuke phenav, me som odi džuvľi, savi ačhelas kade paš tute a modľinelas pes ko RAJ. Vaš kada čhavoro man mangavas a o RAJ man šunďa avri. Akana me les dav le RAJESKE, hoj te el leskro calo dživipen.“ Paľis chudle ode te lašarel le RAJES. E Anna pes modľinelas kavke: „O jilo mange radisaľol andro RAJ; o RAJ man diňa zor. Miro muj asal mire ňeprijaťeľendar! Radisaľuvav, bo tu man zachraňinďal. Ňiko nane ajso sveto sar o RAJ; nane ňiko, ča tu jekh; nane aver Skala, sar hin amaro Del. Preačhen tumen te presikavel, ma vakeren avke barikanes; bo o RAJ hin o Del, savo džanel savorestar, ov sudzinel savoro, so keren o manuša. O luki le zorale slugaďengre phadžon, ale ola, ko na birinen, chuden nevi zor. O čale peske mušinen te zarodel pro maro, ale o bokhale imar na bokhaľon. Odi džuvľi, sava na sas čhave, ločhol eftatovar, ale odi džuvľi, sava sas but čhave, šučol avri. O RAJ lel o dživipen a del o dživipen, bičhavel andro Šeol a lel odarik avri. O RAJ del o čoripen the o barvaľipen. Varekas thovel tele a varekas hazdel upre. Le slabes hazdel andral o prachos; le čores cirdel avri andral e čik, hoj len te thovel te bešel le rajikane manušenca a te thovel len te bešel pro pačivalo tronos. Bo le RAJESKRE hine o slupi, so ľikeren e phuv, bo pre lende ačhaďa o svetos. Ov stražinel o pindre peskre pačivale manušengre, ale o bijedevleskre ňemisaľona andro kaľipen, bo ňiko na zviťazinela peskra zoraha. Ola, ko džan pro RAJ, ena zňičimen, herminela pre lende andral o ňebos. O RAJ sudzinela caľi phuv. Peskre kraľis dela zor; hazdela upre peskre pomazimen muršes.“ O Elkanah geľa pale khere andre Rama, ale o čhavoro o Samuel ačhiľa te služinel le RAJESKE paš o rašaj Eli. O čhave le Eliskre sas nalačhe a na daranas pes le RAJESTAR. Na ľikerenas pes ko manuša avke, sar pes le rašajendar užarelas. Bo sar vareko anelas e obeta, avelas le rašaskro služobňikos la vidlaha akor, sar pes o mas tavelas. Demelas laha andro kotlos, piri, panvica abo čaro a savoro, so e vidla zachudelas, peske lelas. Kavke kerenas savore Izraelitenge, save avenas andro Šilo. A mek paš oda; angloda, sar labarenas o žiros, avelas le rašaskro služobňikos a phenelas oleske, ko obetinelas: „De mange o mas, hoj les te pekav avri le rašaske. Bo na prilela tutar o mas tado, ale ča jalo!“ Ale te vareko leske phenelas: „Ešeb kampel te labarel o žiros, paľis tuke le, so kames,“ ov leske odphenelas: „Na! De mange oda takoj, bo sar na, ta lava mange oda silaha!“ O binos ole terne muršengro sas igen baro anglo RAJ, bo dikhenas tele le RAJESKRE obeti. O Samuel služinelas anglo RAJ a sas pre leste urdo o efodos le ľanostar. Leskri daj leske sako berš sivelas plašťocis a anelas leske oda akor, sar peskre romeha avelas pre sakoberšeskri obeta. Sar o Eli požehňinelas le Elkanah the leskra romňa, phenďa: „Mi del tut o RAJ kala romňaha avre čhaven vaš kada, savo sas avrimanglo a dino prekal o RAJ.“ Paľis gele khere. O RAJ požehňinďa la Anna andre oda, hoj lake uľile trin muršora the duj čhajora. Ale o Samuel barolas avri anglo RAJ. O Eli sas imar igen phuro a furt šunelas pal savoro, so kerenas leskre čhave savore Izraelitenge, the pal oda, sar pašľonas le džuvľenca, save služinenas anglo vudar andro Stanos le RAJESKRO. Dovakerelas lenge: „Oda so tumen keren? Savore manušendar šunav pal tumende ča nalačhe lava. Preačhen aleha, čhavale mire! Nane oda lačho hiros, so džal pal tumende maškar o manuša le RAJESKRE. Te kerela manuš namištes le manušeske, o Del vaš leske rušela, ale te vareko kerela binos anglo RAJ, ko vaš leske rušela?“ A vašoda, bo na šunenas peskre dades, rozhodňinďa pes o RAJ, hoj len murdarela. Ale o terno Samuel barolas a le RAJESKE the le manušenge sas pre dzeka. Jekhvar avľa ko Eli le Devleskro murš a phenďa leske: „Kavke phenel o RAJ: ‚Sikaďom man tire dadeskra famelijake, sar mek sas otroka andro Egipt tel e zor le faraonoskre manušengri. Kidňom mange les avri rašaske maškar savore izraelika kmeňi, hoj pre miro oltaris te anel o labarde obeti, te labarel o kaďidlos a te urel anglal mande o rašajiko efodos. Tira famelijake diňom savore labarde obeti le Izraelitengre. Soske tele dikhen mire obeti the dari, save prikazinďom te anel mire manušenge? Soske des tire čhaven bareder pačiv sar man a des lenge te chal ola nekfeder kotora mire manušengre obetendar?‘ Vašoda kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Kajte phenďom, hoj mange služineha tu the caľi tiri famelija sar rašaja pro furt‘, no akana tumenge phenav, hoj oda na kerava. Me dava pačiv ča olen, ko man dena pačiv, a olen, ko man na dena pačiv, na dava pačiv aňi me. Avel e ora, kana murdarava savore terne muršen andre tiri famelija avke, hoj ňiko tumendar pes na dodživela dži o phuripen. A tu dikheha ča o pharipen andre miro kher, a kajte me požehňinava le Izrael, ňiko andral tiri famelija pes na dodživela dži o phuripen. Ale oda, ko ačhela te dživel andral tiri famelija sar rašaj anglo oltaris, tuke kerela ča o pharipen the o roviben a savore tire potomki merena andro nekfeder berša. Sar znameňje tuke ela oda, so pes ačhela soduje tire čhavenca, le Chofniha the le Pinchasoha: Sodujdžene merena andre jekh džives. Ačhavava mange verne rašas, savo kerela savoro, so hin andre miro jilo the andre miri goďi. Zoraľarava leskre čhaven, hoj mange te služinen pro furt angle miro pomazimen kraľis. Ko ačhela te dživel andral tiri famelija, avela anglal leste te banďol, hoj te chudel jekh rupuňi minca abo jekh kotor maro. Phenela leske: Mangav tut, thov man andre varesavi rašajiko buči, hoj man te el so te chal.“ O terno Samuel služinelas le RAJESKE anglo Eli. Andre oda časos sas o lav le RAJESKRO igen vzacno a o viďeňja na sas igen but. Jekhvar rači pašľolas o Eli, savo imar na dikhelas mištes pro jakha, pre peskro than. Le Devleskri lampa mek švicinelas, sar o Samuel pašľolas andro chramos le RAJESKRO, kaj sas e archa le Devleskri. Androda o RAJ vičinďa pro Samuel. Ov odphenďa: „Kade som.“ Denašľa ko Eli a phenďa: „Kade som. Vičinehas man?“ Ale ov odphenďa: „Na vičinďom tut. Dža tuke te pašľol.“ Avke geľa te pašľol. O RAJ pale vičinďa pro Samuel. Ov ušťiľa, geľa ko Eli a phenďa: „Kade som, se vičinehas man.“ „Na, čhavo miro,“ phenďa leske o Eli, „na vičinďom tut. Ča dža tuke te pašľol.“ O Samuel le RAJES mek na prindžarelas, bo o lav le RAJESKRO leske mek na sas zjavimen. Sar o RAJ imar tritovar vičinďa pro Samuel, ov ušťiľa a geľa le Eliske te phenel: „Kade som, se vičinehas man.“ Akor o Eli achaľiľa, hoj le čhavores vičinel o RAJ. O Eli phenďa le Samueloske: „Dža tuke te pašľol. Te pre tu pale vičinela, phen: ‚Vaker, RAJEJA. Tiro služobňikos tut šunel.‘ “ Avke o Samuel geľa te pašľol pre peskro than. O RAJ avľa, ačhelas ode a vičinďa pre leste avke sar angloda: „Samuel! Samuel!“ Ov odphenďa: „Vaker, tiro služobňikos tut šunel.“ O RAJ phenďa le Samueloske: „Kerava andro Izrael ajso vareso, hoj sakoneske, ko pal oda šunela, duňinela andro kana. Oda džives domukava pro Eli savoro, so phenďom pre leskri famelija – savoro le agorestar dži o koňec. Kamav leske te del te džanel, hoj vaš leskro binos sudzinava leskra famelija pro furt. Bo džanelas pal o bini peskre čhavengre, hoj namištes vakerenas pre mande, ale ov lenge na dovakerelas. Vašoda iľom vera le Eliskra famelijake, hoj leskre bini leske šoha na ena odmukle prekal ňisave obeti aňi dari.“ O Samuel ačhiľa te pašľol dži tosara. Paľis phundraďa o vudar andre le RAJESKRO kher. Daralas te phenel le Eliske pal o viďeňje, ale o Eli zvičinďa pro Samuel: „Samuel, čhavo miro!“ „Kade som,“ ov odphenďa. O Eli lestar phučľa: „So tuke phenďa? Mangav tut, ma garuv ňič anglal ma! Mi marel tut o Del zorales, te mange zagaruveha vareso olestar, so tuke phenďa.“ Avke o Samuel leske phenďa avri savoro a ňič anglal leste na garuďa. Paľis o Eli phenďa: „Ov hino o RAJ. Mi kerel oda, so hin lačho angle leskre jakha.“ Sar o Samuel dobarolas, o RAJ sas leha a dojekh proroctvos le Samueloskro avelas avri. Savore manuša andral o Izrael, le Danostar dži ke Beer-Šeba, sprindžarde, hoj o Samuel sas ačhado sar prorokos le RAJESTAR. O RAJ pes dureder sikavelas le Samueloske andro Šilo. Delas pes leske te sprindžarel prekal peskro lav. O Samuel anelas o lav le RAJESKRO cale Izraeloske. Andre oda časos gele o Izraeliti pro mariben pro Filišťinci. Kerde peske taboris paš o Eben-Ezer a o Filišťinci paš o Afek. O Filišťinci pes pre lende rozačhade pro mariben. O mariben sas zoralo a o Filišťinci domarde le Izraeliten a murdarde lendar vaj 4 000 muršen. Sar avle pale o Izraeliti andro taboris, o vodci le Izraeloskre phučle: „Soske o RAJ adadžives domukľa, hoj amen o Filišťinci te domaren? Aven las peske andral o Šilo e archa le RAJESKRA zmluvakri. Avke ela o RAJ maškar amende a lela amen avri andral o vasta amare ňeprijaťeľengre.“ Avke o manuša bičhade le muršen andro Šilo a on ande pale e archa, andre savi hin e zmluva le Nekzoraleder RAJESKRI, savo bešel pro tronos upral o cherubi. O duj čhave le Eliskre o Chofni the o Pinchas avle le Devleskra zmluvakra archaha. Sar anenas e archa le RAJESKRI andro taboris, o Izraeliti chudle avke zorales te vičinel, hoj e phuv razisaľolas. Sar oda o Filišťinci šunde, phučenas: „Oda so hin ajsi bari vika andro taboris le Hebrejengro?“ Sar pes dodžanle, hoj ode ande e archa le RAJESKRI, igen predaranďile a vakerenas peske: „Andre lengro taboris avľa o Del!“ A phenenas: „Vigos amenge! Ajso vareso pes amenge mek na ačhiľa. Jaj, namištes amenca! Ko amen šaj lela avri andral o vasta kale zorale Devleskre? Se oda hin oda Del, savo pre pušťa marelas le Egipt peskre všelijake ranenca. Aven zorale, Filišťincale! Ľikeren tumen sar murša! Ma podden tumen, hoj te na ačhen otroka le Hebrejengre, avke sar the on sas tumare otroka. Maren tumen bi e dar!“ Avke o Filišťinci gele pro mariben, o Izraeliti prehrajinde a sako denašelas andre peskro stanos. Prehrajinde avke bares, hoj mule 30 000 slugaďa. E archa le Devleskri sas zaiľi a soduj čhave le Eliskre o Chofni the o Pinchas mule. Varesavo Benjaminčanos denašľa andral o mariben a mek oda džives doavľa andro Šilo. O gada pre leste sas čhingerde a pro šero les sas prachos. Sar oda murš avľa, o Eli ipen užarelas pro stolkos paš o drom, bo daralas pes pal e archa le Devleskri. Sar oda murš avľa andro foros a phenďa, so pes ačhiľa, savore manuša chudle igen zorales te rovel. O Eli šunďa o roviben a phučľa: „Oda so hin ajsi vika?“ Oda murš denašelas ko Eli, hoj leske oda te phenel. Le Eliske sas imar eňavardeš the ochto (98) berš a sas imar koro. Oda murš phenďa le Eliske: „Avav andral o mariben, denašľom odarik adadžives.“ „So pes ačhiľa, čhavo miro?“ phučľa lestar o Eli. Ov leske odphenďa: „O Izraeliti denašenas anglo Filišťinci a but amare murša sas murdarde. E archa le Devleskri sas zaiľi a tire soduj čhave o Chofni the o Pinchas mule.“ Soča leperďa e archa le Devleskri, o Eli peľa pal o stolkos le dumeha paš e brana, phagľa e meň a muľa, bo sas thulo the phuro. O Eli ľidžalas o Izrael saranda (40) berš. Leskri bori, le Pinchasoskri romňi, sas khabňi a sas imar lakro časos, hoj te anel pro svetos le čhavores. Sar šunďa, hoj zaile le Devleskri archa a hoj muľa lake o sastro the o rom, banďiľa tele a chudňa te ločhol, bo avle pre late o bare dukha. Sar imar merelas, phenenas lake o džuvľija, save paš late ačhenas: „Ma dara tut, uľiľa tuke muršoro.“ Ale oj aňi na odphenelas aňi na šunelas. Le čhavoreske diňa nav Ichabod, bo phenďa: „E slava omukľa le Izrael,“ bo ile e archa le Devleskri a muľa lake o sastro the o rom. Phenďa: „E slava omukľa le Izrael, bo zaile e archa le Devleskri.“ Sar o Filišťinci zaile le Devleskri archa, preľigende la andral o Eben-Ezer andro foros Ašdod. Paľis la ľigende andro chramos lengre devleskro le Dagonoskro a thode la paš leste. Sar o Ašdoďana pre aver džives sig tosara ušťile, arakhle le Dagon čhides tele pre phuv te pašľol le mujeha angle archa le Devleskri. Avke ile le Dagon a thode les te ačhel pale pre peskro than. Sar pre aver džives sig tosara ušťile, o Dagon sas pale čhido tele a pašľolas le mujeha angle archa le RAJESKRI. Leskro šero the soduj vasta sas phagerde pre phuv pro prahos a ačhiľa leske ča o ťelos. Vašoda dži adadžives le Dagonoskre rašaja a savore, ko džan andre le Dagonoskro chramos andro Ašdod, na uštaren pre leskro prahos. O RAJ igen marelas le Ašdoďanen a dukhavelas len the lengre gava le vredenca. Sar o Ašdoďana dikhle, so pes kerel, phende: „Le Izraeloskre Devleskri archa našťi ačhel kade ke amende, bo leskro vast zorales marel the amen the amare devles le Dagon.“ Zvičinde ke peste savore filišťiňike vodcen a phučle lendar: „So keraha le Izraeloskre Devleskra archaha?“ On odphende: „Ľidžan la andro foros Gat!“ Avke la ľigende. Ale soča la ande andre oda foros, o RAJ lenge diňa te šunel peskri zor a kerďa andre oda foros baro zmetkos. Marelas le vredenca savoren, le ternen the le phuren. Avke bičhade le Devleskri archa andro Ekron. Ale sar ode e archa le Devleskri avľa, o manuša andral o Ekron zvičinde: „Ande ke amende e archa le Izraeloskre Devleskri, hoj te murdaren the amen the amare manušen.“ Avke dine te vičinel savore filišťiňike vodcen a phende: „Bičhaven pale kadi archa le Izraeloskre Devleskri pre lakro than, hoj te na murdarel amen aňi amare manušen.“ Calo foros sas andre meribnaskri dar, bo o RAJ lenge diňa te šunel peskri zor. Ola, ko na mule, sas dukhade le vredenca. O manuša andral oda foros avke vičinenas pre pomoca, hoj oda šunďolas dži andro ňebos. Le RAJESKRI archa sas andre filišťiňiko phuv efta čhon. O Filišťinci vičinde le rašajen the le vrašcen a phučenas lendar: „So kampel te kerel le RAJESKRA archaha? Phenen amenge, sar la te bičhavel pale pre lakro than.“ On odphende: „Te bičhavena pale le Izraeloskre Devleskri archa, bičhaven la the le daroha vaš o binos, so kerďan. Paľis sasťona avri a achaľona, soske tumen marelas.“ O Filišťinci phučle: „Savi obeta kampel te bičhavel vaš amaro binos?“ On odphende: „Pandž somnakune vredi the pandž somnakune miši; vaš dojekh filišťiňiko vodcas po jekh, bo odi bibach, so avľa pre tumende, avľa the pre tumare vodci. Keren le somnakastar vareso, so dičhol avke sar ola vredi the ola miši, so ňičinen e phuv, a den pačiv le Izraeloskre Devles: Talam preačhela te marel tumen, tumare devlen the tumari phuv. Soske kamen te avel ajse zacata sar o Egipťana the o faraonos? Či na bičhade le Izraeliten avri andral o Egipt, sar pre lende o Del le Izraeloskro domukelas o dukha? Vašoda akana pripravinen nevo verdan a len duje gurumňen, saven hin cikne a save mek šoha na cirdenas o verdan. Priphanden len ko verdan, ale lengre ciknen traden andre maštalňa. Paľis len e archa le RAJESKRI a thoven la pro verdan. O somnakune veci the o daros sar obeta vaš o binos thoven andre cikňi truhlica paš e archa a muken la te džal. Sar dikhena, hoj džala ko Bet-Šemeš, andre peskri phuv, džanena, hoj oda sas o RAJ, savo pre tumende domukľa kada savoro nalačhipen. Ale sar na, akor sprindžarena, hoj oda na sas o vast le RAJESKRO pre tumende, ale hoj oda sas ča bibach.“ Ola murša oda avke the kerde. Ile duje gurumňen, saven sas cikne. Priphandle len ko verdan a lengre ciknen tradle andre maštalňa. Pro verdan thode e archa le RAJESKRI la cikňa truhlicaha, andre savi thode o somnakune miši the o somnakune vredi. O gurumňa džanas rovnones andro Bet-Šemeš, džanas rovnones, furt ručinenas a na visarenas pes aňi pre čači aňi pre baľogňi sera. O filišťiňika vodci džanas pal lende dži paš e hraňica ko Bet-Šemeš. O manuša andral o Bet-Šemeš ipen skidenas andre dolina e pšeňica. Sar dikhle e archa, chudle te radisaľol. O verdan zaačhiľa paš e maľa le Jozuaskri, savo sas andral o Bet-Šemeš. Ode sas baro bar. O verdan phagerde pro kašta, hoj te keren jag, a le gurumňen obetinde le RAJESKE sar labarďi obeta. O Leviti thode tele le RAJESKRI archa the e truhlica le somnakune vecenca pre oda baro bar. Oda džives o murša andral o Bet-Šemeš ande le RAJESKE labarde obeti the aver obeti. O pandž filišťiňika vodci savoro dikhle a mek oda džives pes pale visarde khere andro Ekron. Kala hin o somnakune vredi, so ande o Filišťinci le RAJESKE sar daros pre obeta vaš peskre bini: jekh vaš dojekh foros – vaš o Ašdod, vaš e Gaza, vaš o Aškalon, vaš o Gat the vaš o Ekron. Bičhade ajci somnakune miši, keci sas o ohradzimen fori the gava, upral save kraľinenas ola pandž filišťiňika kraľa. Oda baro bar, pre savo thode le RAJESKRI archa, hin dži adadžives pre maľa le Jozuaskri andral o Bet-Šemeš. O RAJ murdarďa varesave muršen andral o Bet-Šemeš vaš oda, hoj dikhle andre le RAJESKRI archa. Penda ezera (50 000) manušendar mule eftavardeš (70). O manuša rovenas, hoj len o RAJ avke zorales marďa. O murša andral o Bet-Šemeš phučenas: „Ko šaj obačhel anglo RAJ, angle kada sveto Del? Ke kaste adarik e archa bičhavaha?“ Avke bičhade poslen, hoj te phenen le manušenge andro Kirjat-Jearim: „O Filišťinci dine pale le RAJESKRI archa. Aven tumenge la te lel.“ O murša andral o Kirjat-Jearim avle vaš le RAJESKRI archa a ande la andro kher ko Abinadab, savo bešelas pro brehos, a leskro čhavo o Eleazar sas ačhado, hoj la te stražinel. E archa sas andro Kirjat-Jearim but časos – biš (20) berš. Andre oda časos pes calo Izrael visarďa le rovibnaha pale ko RAJ. Akor o Samuel phenďa le Izraelitenge: „Te tumen visarena cale tumare jilenca ko RAJ, te tumendar odčhivena savore cudze devlen the le Aštarten, te tumen čačes oddena le RAJESKE a služinena ča leske, cirdela tumen avri andral o vasta le Filišťincengre.“ Avke pestar o Izraeliti odčhide le Baalen the le Aštarten a služinenas ča le RAJESKE. O Samuel lenge phenďa: „Zvičinen savore Izraeliten andre Micpa a me man vaš tumenge modľinava ko RAJ.“ Sar pes zgele andre Micpa, cirdenas o paňi a čhorenas les avri anglo RAJ. Oda džives pes ode poscinenas a viznavinenas: „Kerďam binos anglo RAJ.“ O Samuel sas vodcas upral o Izraeliti andre Micpa. Sar pes o Filišťinci dodžanle, hoj pes o Izraeliti zgele andre Micpa, lengre vodci pre lende avle pro mariben. Sar pes pal oda došunde o Izraeliti, daranďile lendar a mangenas le Samuel: „Ma preačh tut te modľinel vaš amenge ko RAJ, ke amaro Del, hoj amen te cirdel avri andral o vasta le Filišťincengre.“ O Samuel iľa terne bakrores a obetinďa les calones sar labarďi obeta. Vičinelas ko RAJ a mangelas les, hoj te pomožinel le Izraelitenge, a o RAJ les šunďa avri. Akor, sar o Samuel anelas le RAJESKE e labarďi obeta, o Filišťinci pes mukle pro mariben pro Izraeliti. Ale andre oda džives o RAJ mukľa andral o ňebos pro Filišťinci te herminel o zorale hermišagi. On igen predaranďile a o Izraeliti len domarde. O Izraeliti gele avri andral e Micpa a denašenas pal o Filišťinci, marenas len a murdarenas. Denašenas pal lende dži paš oda than pal o Bet-Char. Akor iľa o Samuel bar, ačhaďa les maškar e Micpa the Šen, diňa leske nav Eben-Ezer a phenďa: „Dži kade amenge pomožinelas o RAJ.“ O Filišťinci sas avke zorales domarde, hoj imar buter na džanas pro mariben pre le Izraelitengri phuv, bo o Del len na domukelas, medik dživelas o Samuel. O fori, so zaile o Filišťinci le Ekronostar dži o Gat, sas dine pale le Izraelitenge. O Izraeliti peske ile pale peskre phuva le Filišťincendar. Le Izrael sas smirom the le Amorejčanenca. O Samuel sudzinelas o Izrael calo peskro dživipen. Sako berš phirelas andro fori Betel, Gilgal the Micpa a andre savore kala fori sudzinelas le Izraeliten. Paľis džalas pale andre Rama, kaj sas leskro kher, a ode tiš sudzinelas le Izraeliten. Ode ačhaďa le RAJESKE oltaris. Sar o Samuel sas imar phuro, ačhaďa peskre čhaven sudcenge andro Izrael. Leskro ešebno čhavo pes vičinelas Joel a dujto Abijah. On sas sudci andre Beer-Šeba. Ale on na kerenas avke sar lengro dad, bo kamenas te barvaľol napačivalones, denas pes te prepočinel a previsarenas o čačipen. Akor pes zgele savore vodci andral o Izrael a avle ko Samuel andre Rama. Phende leske: „Imar sal phuro a tire čhave na keren avke sar tu. Ačhav amenge kraľis, savo amen ľidžala, avke sar hin savore avre naroden.“ Le Samueloske na sas pre dzeka oda, so phende: „De amen kraľis, hoj amen te ľidžal.“ Avke pes o Samuel modľinelas ko RAJ. O RAJ phenďa le Samueloske: „Ker savoro, so tutar o manuša mangen. Bo na dikhle tele tut, ale man, te man na kamen kraľiske. Savore lengre skutki, so kerenas, pre oda sikaven akorestar, sar len iľom avri andral o Egipt, dži adadžives. Omukle man a služinenas avre devlenge. A the tuha avke keren. Šun len, no ešeb lenge dovaker a phen lenge, save prava ela le kraľis, savo upral lende vladňinela.“ Avke o Samuel savoro, so leske o RAJ vakerelas, phenďa le manušenge, save lestar mangenas kraľis. O Samuel phenďa: „Le kraľis, savo upral tumende vladňinela, ela pravos te kerel kada: Lela tumenge le čhaven andro mariben a thovela len maškar peskre verdana the jazdci, hoj te denašen anglal leskro verdan. Ačhavela len veľiťeľenge upral o ezeros (1 000) abo penda (50) murša, avren bičhavela te kerel buči pre peskri maľa, te skidel upre o zrnos abo te kerel o zbraňe the e vizbroj prekal leskre verdana. Lela tumenge le čhajen, hoj leske te pripravinen o voňava masci, te taven a te peken. Zalela tumenge o nekfeder maľi, o viňici the o olivi a dela len peskre služobňikenge. Le zrnostar the le viňicendar kidela avri e ďesaťina a dela peskre uradňikenge the sluhenge. Lela tumenge le sluhen, le služobňičken, le nekfeder gurumňen the le somaren, hoj leske te služinen. E ďesaťina lela the tumare stadendar a the tumen korkore leske služinena sar otroka. Sar avela oda džives, hoj angle tumaro kraľis, saves tumenge kidena avri, vičinena pro RAJ, hoj tumenge te pomožinel, akor pes tumenge na dela anglal.“ Ale o manuša na kamenas te šunel le Samuel a phende: „Na, amen kamas, hoj upral amende te vladňinel kraľis! Kamas te avel sar the okla narodi. Mi vladňinel upral amende kraľis, savo amen ľidžala a marela pes amare maribena.“ O Samuel šunďa savore lava le manušengre a geľa oda te phenel le RAJESKE. O RAJ phenďa le Samueloske: „Šun len a ačhav lenge kraľis.“ Avke phenďa o Samuel le Izraelitenge: „Džan savoredžene pale andre tumare fori!“ Sas jekh murš andral o benjamiňiko kmeňos, savo pes vičinelas Kiš. Leskro dad sas o Abijel, leskro o Ceror, leskro o Bechorat a leskro o Afiach. Le Kiš sas šukar the zoralo čhavo o Saul. Ňiko le Izraelitendar na sas ajso šukar sar ov, bo sakonestar sas jekh šero bareder. Andre jekh džives o Kiš našaďa peskre somaren. Avke phenďa peskre čhaske le Sauloske: „Le tuha jekhes le sluhendar a dža te rodel ole somaren.“ Avke on prephirde prekal o Efrajimika brehi the prekal e phuv Šališa, ale na arakhle len. Prephirde the prekal e phuv paš o Šaalim, ale na sas ode. Paľis pregele prekal e phuv le Benjaminčanengri, ale aňi ode len na arakhle. Sar pes dochudle andre phuv Cuf, o Saul phenďa peskre sluhaske: „Av džas pale khere, hoj te na daral miro dad akana buter pal amende sar pal o somara.“ Ale ov leske odphenďa: „Užar! Andre kada foros hin jekh murš le Devleskro, saves o manuša igen ľikeren, bo savoro, so phenel, pes čačes the ačhel. Av džas pal leste, či amenge na phenela, save dromeha te džal.“ „Mištes,“ phenďa o Saul peskre sluhaske, „džas pal leste, ale so les daha? O maro amenge dogeľa. Nane amen ňič, so te del le Devleskre muršes. Či hin amen?“ „Hin man jekh cikňi rupuňi minca,“ odphenďa leske o sluhas. „Te la dava le Devleskre muršeske, phenela amenge, save dromeha te džal.“ Andre ola dživesa, te vareko kamelas te džanel vareso le Devlestar, phenelas: „Aven džas ko vidcos!“ Bo varekana vičinenas vidcos oles, kaske pes adadžives phenel prorokos. O Saul phenďa le sluhaske: „Mištes vakeres. Av džas pal leste.“ Avke avle andro foros, kaj bešelas oda murš le Devleskro. Sar džanas upre le brehoha andro foros, dikhle terne džuvľijen, save džanas paňeske. Phučle lendar: „Hin ade vidcos?“ „He,“ odphende. „Akana ča džalas anglal tu. Siďar, ipen ča akana avľa andro foros, bo adadžives ela pro učo than e obeta. Te siďarena, mek les šaj dochuden, medik na džala pro učo than te chal. O manuša na chana, medik na avela. Sar požehňinela e obeta, akor chana. Ča džan, ipen akana les dochudena.“ Avke gele upre andro foros. Sar ode doavle, ipen džalas anglal lende o Samuel, savo džalas pro učo than. Jekh džives angloda, sar avľa o Saul, o Del sikaďa le Samueloske: „Tajsa, andre kajso časos, bičhavava ke tu muršes andral e benjamiňiko phuv. Oles pomazineha vodcaske upral miro izraeliko narodos. Ov les lela avri andral o vasta le Filišťincengre, bo me dikhľom mire manušengro pharipen a lengro roviben avľa dži ke mande.“ Sar o Samuel dikhľa le Saul, phenďa leske o RAJ: „Kada hin oda murš, pal savo tuke phenďom, hoj ela kraľis upral mire manuša.“ Paľis o Saul geľa ko Samuel, savo sas andre brana, a phučľa lestar: „Phen mange, kaj bešel oda vidcos?“ „Oda som me,“ odphenďa leske o Samuel. „Dža upre pro učo than anglal mande. Adadžives chana manca a tajsa tosara tuke odphenava pre savoreste, so kames te džanel, a avke šaj džaha tire dromeha. Pal o somara, so našľile anglo trin džives, tut imar na mušines te daral, bo arakhle pes. Ale ko hin oda, pre kaste avke bares užarel calo Izrael? Či na pre tu the pre caľi famelija tire dadeskri?“ Ale o Saul leske odphenďa: „Me som ča Benjaminčanos. Som andral o nekcikneder izraeliko kmeňos a miri famelija hiňi nekčoreder savore benjamiňike famelijendar. Sar mange kajso vareso šaj phenes?“ Paľis o Samuel iľa le Saul the leskre sluhas andro kher a thoďa len te bešel pro angluno than, kaj bešenas o tranda (30) manuša, save sas vičimen. O Samuel phenďa le muršeske, savo kerelas le chabeneha: „De mange oda kotor mas, so tuke diňom te garuvel pre sera.“ Avke oda murš hazdňa upre oda nekfeder kotor le masestar, e čang, a thoďa les anglo Saul. Phenďa: „Dikh, kada hin prekal tu. Cha, bo garuďom tuke oda akorestar, sar vičinďom le manušen.“ Oda džives chalas o Saul le Samueloha. Sar džanas tele pal oda učo than a doavle andro foros, o Samuel iľa le Saul andre peskro kher pro pados a vakerelas leha. Ode ačhiľa te presovel. Sar tosara vidňisaľolas, o Samuel vičinďa pro Saul: „Ušťi, imar hin o časos, hoj tut te premukav.“ Androda o Saul ušťiľa a geľa le Samueloha avri. Sar imar sas dži paš o agor le foroskro, phenďa o Samuel le Sauloske: „Phen le sluhaske, hoj te džal anglal“ – a o sluhas geľa – „ale tu ačh kade mek sikra, bo hin man prekal tu lav le Devlestar.“ O Samuel iľa cikno džbanocis le olivove olejoha a čhiďa les avri pro šero le Sauloske. Čumidľa les a phenďa: „Kaleha tut o RAJ pomazinďa vodcaske upral peskro ďeďictvos. Sar akana oddžaha mandar, arakheha paš o hrobos la Rachelakro andre phuv le Benjaminčanengri andro Celcach duje muršen, save tuke phenena: ‚O somara pes imar arakhle. Tiro dad imar na daral pal lende, ale pal tumende. Phučel: So kerava prekal miro čhavo?‘ Sar odarik džaha dureder, dochudeha tut ko dubiko stromos paš o Tabor. Ode dikheha trine muršen, save džana te lašarel le Devles andro Betel. Jekh ľidžala trine cikne kozen, dujto trin peke mare a trito jekh cipuno gono mol. Phenena: ‚Smirom tuke!‘ a dena tut duj mare, so lendar leha. Paľis aveha pro verchos le Devleskro Gibea, kaj hin o taboris le Filišťincengro. Sar džaha andro foros, arakheha ode but proroken, save avena tele pal o učo than, le bašavibnaha pre harfa, bubna, flauta the pre citara. On prorokinena. Akor o Duchos le RAJESKRO pre tu zorales avela a the tu lenca prorokineha a čerineha tut pre aver manuš. Sar pes tuke kada savoro ačhela, ker avke, sar dikheha, hoj hin mištes, bo o Del ela tuha. Aveha tele anglal mande andro Gilgal. Džava ode the me, hoj te anav o labarde the o smiromoskre obeti. Užareha efta džives, medik avava ke tu. Paľis tuke phenava, so te kerel.“ Soča pes o Saul visarďa le Samuelostar, o Del leske čerinďa o jilo. Andre oda džives pes savoro ačhiľa avke, sar oda phenďa o Samuel. Sar avle odarik andre Gibea, jekh partija proroka džanas anglal leste. Akor avľa the pre leste le Devleskro Duchos zorales a ov tiš lenca prorokinelas. Savore, save les angloda prindžarenas a dikhle les te prorokinel, phučenas jekh avrestar: „So pes ačhiľa le Kišoskre čhaha? Či the o Saul hino maškar o proroka?“ Jekh manuš odarik phučľa: „Ko hin lengro dad?“ Akorestar chudle kavke te vakerel: „The o Saul hino maškar o proroka?“ Sar preačhiľa o Saul te prorokinel, odgeľa pro učo than. Akor leskro bačis phučľa le Saulostar the le sluhastar: „Kaj všadzik sanas?“ „Rodahas le somaren,“ odphende leske. „Sar len našťi arakhahas, geľam ko Samuel.“ O bačis phenďa le Sauloske: „Phen mange, so tuke o Samuel phenďa.“ „Phenďa amenge, hoj o somara pes imar arakhle,“ odphenďa o Saul peskre bačiske, ale na phenďa leske, hoj les o Samuel kidňa avri kraľiske. O Samuel vičinďa le Izraeliten, hoj pes te zdžan jekhetane anglo RAJ andre Micpa. Phenďa lenge: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Me tumen iľom avri andral o Egipt a zachraňinďom tumen le Egipťanendar the savore kraľendar, save pre tumende džanas.‘ Ale akana odčhiďan tumendar tumare Devles, savo tumen cirdňa avri andral dojekh dukh the pharipen, a mangenas man, hoj te ačhavav kraľis upral tumende. Avke akana ačhaven tumen anglo RAJ pal tumare kmeňi the fameliji.“ Sar o Samuel vičinďa savore kmeňi andral o Izrael, o losos peľa pro kmeňos le Benjaminoskro. Paľis vičinďa anglal le Benjaminčanen pal peskre fameliji a o losos peľa pre le Matriskri famelija a paľis pro Saul, le Kišoskro čhavo. Ale sar les rodenas, našťi les arakhle. Phučenas le RAJESTAR: „Avľa ade oda murš?“ O RAJ odphenďa: „Garuďa pes maškar e vizbroj.“ Avke o manuša ode denašle a ile les odarik avri. Sar ačhelas anglo manuša, sakonestar sas jekh šero bareder. O Samuel phenďa savore manušenge: „Dikhen kale muršes, saves peske kidňa avri o RAJ? Maškar o manuša nane ajso sar ov.“ Avke savore manuša radisaľonas a vičinenas: „Mi dživel o kraľis!“ O Samuel paľis phenďa le manušenge, so hin le kraľiske domuklo te kerel a so na. Zapisinďa oda andro zvitkos a thoďa anglo RAJ. Paľis len bičhaďa savoren khere. Sar o Saul džalas khere andre Gibea, gele leha the zorale murša, savenge oda o Del thoďa pro jilo. Ale varesave nalačhe manuša phende: „Sar amen ov šaj zachraňinel?“ Dikhle les tele a na ande leske ňisavo daros. Ale o Saul pes kerelas, hoj oda na šunďa. Vaj pal jekh čhon pes o amoňiko kraľis Nachaš rozthoďa peskre muršenca paš o foros Jabeš andre phuv Gilead. Savore murša andral o Jabeš phende le Nachašiske: „Phand amenca zmluva a služinaha tuke.“ Ale o Nachaš lenge odphenďa: „Phandava tumenca zmluva, ale ča akor, te dojekheske tumendar lava avri e čači jakh. A oleha kerava ladž cale Izraeloske.“ O vodci ole foroskre leske phende: „De amen efta džives, hoj te bičhavas amare muršen pal calo Izrael, ale te pes na arakhela ňiko, ko amenge pomožinďahas, zdaha pes tuke.“ Ola murša, save sas bičhade, doavle andre Gibea, kaj bešelas o Saul. Sar rozvakerde le manušenge savoro, so pes ačhiľa, o manuša chudle zorales te rovel. Androda o Saul avelas ipen pal e maľa peskre guruvenca a phučľa: „So pes ačhiľa le manušenge? Soske savoredžene roven?“ Avke leske phende oda, so vakerenas o murša andral o Jabeš. Sar oda šunďa o Saul, avľa pre leste zorales le Devleskro Duchos a igen choľisaľiľa. Avke iľa duje gurumňen a rozčhingerďa len pro kotora. Diňa len te rozbičhavel peskre poslenca pal calo Izrael, hoj te phenen: „Te pes vareko na pridela andro mariben le Sauloha the le Samueloha, kada pes ačhela leskre gurumňenca.“ Akor o manuša andral o Izrael igen predaranďile le RAJESTAR a savore jekhetane pes zgele pro mariben. Sar len savoren zgende andro Bezek, sas lendar 300 000 murša andral o Izrael a 30 000 andral e Judsko. Le poslenge, save avle andral o Jabeš, phenďa: „Džan a phenen le muršenge andral o Jabeš, hoj tajsa, sar ela nektateder, avela e zachrana.“ Avke ola murša lenge gele oda te phenel a on radisaľile. O manuša phende le Nachašiske: „Tajsa pes tumenge zdaha a šaj amenca kerena, so kamena.“ Ale o Saul pro dujto džives rozďelinďa le manušen pro trin partiji a sigeder, sar vidňisaľiľa, gele andro taboris le Amončanengro. Murdarenas le Amončanen dži o dilos, sar sas nektateder. Okla slugaďa, so predžiďile, pes avke rozdenašle, hoj aňi po duj džene na ačhile jekhetane. Akor o manuša phende le Samueloske: „Kaj hine ola manuša, save phende, hoj na kamen le Saul kraľiske? Anen amenge ole manušen, hoj len te murdaras!“ Ale o Saul odphenďa: „Adadžives na murdaraha ňikas, bo adadžives o RAJ zachraňinďa le Izrael.“ Paľis o Samuel phenďa le manušenge: „Aven džas andro Gilgal a ode pale prehlasinaha le Saul amare kraľiske.“ Avke savore manuša gele andro Gilgal a pale prehlasinde, hoj o Saul hino lengro kraľis. Paľis ode obetinde anglo RAJ o smiromoskre obeti a o Saul the savore manuša andral o Izrael ode igen radisaľonas. Paľis o Samuel phenďa le Izraelitenge: „Kerďom savoro, so mandar mangenas, a ačhaďom tumenge kraľis. Akanastar tumen ľidžala o kraľis. Me imar phuriľom a šivisaľiľom, ale mire čhave hine maškar tumende. Ľidžavas tumen mire terňipnastar dži adadžives. Kade som. Odphenen mange anglo RAJ the anglo pomazimen kraľis: Či varekaske tumendar iľom gurumňora abo somaricis? Kas občorarďom abo kaha thoďom avri? Džavas pre varekaste zoraha? Iľom varekastar love, hoj te phandav andre o jakha? Te he, dava tumenge oda pale!“ Odphende leske: „Na! Tu na džahas pre ňikaste zoraha, aňi na thovehas ňikaha avri a aňi ňikastar na iľal ňič.“ Phenďa lenge: „Adadžives tumenge hino o RAJ švedkos a the leskro pomazimen kraľis, hoj pre ma ňič kajso na arakhľan.“ „He, hino amenge švedkos,“ phende leske. O Samuel phenďa le manušenge: „Švedkos hino o RAJ, savo ačhaďa le Mojžiš le Aronoha a ľigenďa avri tumare daden andral o Egipt. Akana ačhen kade, hoj tumen te sudzinav anglo RAJ pal savore leskre čačipnaskre skutki, so presikaďa tumenge the tumare dadenge. Sar avľa o Jakob andro Egipt a tumare dada vičinenas ko RAJ, hoj lenge te pomožinel, bičhaďa le Mojžiš the le Aron. On odarik ile avri tumare daden a thode len te bešel pre kada than. Ale tumare dada bisterde pro RAJ, pre peskro Del, vašoda len diňa andro vasta le Siseroske, savo sas o veľiťeľis upral o murša andral o Chacor, the andro vasta le Filišťincenge the le moabike kraľiske, save gele pre lende pro mariben. Akor vičinenas ko RAJ, hoj lenge te pomožinel, a phenenas: ‚Binošna sam, bo omukľam le RAJES a chudňam te služinel le Baalenge the le Aštartenge. Ale akana amen cirde avri andral o vasta amare ňeprijaťeľengre a služinaha tuke.‘ Avke o RAJ bičhaďa le Gideon, le Barak, le Jeftah the le Samuel, hoj tumen te cirdel avri andral o vasta tumare ňeprijaťeľengre, save sas pašal tumende, a tumen tumenge pale šaj dživenas andro smirom. Sar dikhľan, hoj pre tumende džal o amoňiko kraľis o Nachaš, phenďan mange: ‚Na! Amen kamas kraľis, savo amen ľidžala,‘ kajte tumaro kraľis sas o RAJ, tumaro Del. Akana tumen hin kraľis, saves tumenge kidňan avri a mangľan. O RAJ upral tumende ačhaďa kraľis. Te darana le RAJESTAR, te leske služinena a šunena les, te kerena oda, so tumenge phenel, te tumen the tumaro kraľis džana pal o RAJ, tumaro Del, akor savoro ela mištes. Ale te les na šunena a na kerena oda, so tumenge phenel, akor o RAJ marela tumen the tumare kraľis, avke sar marelas the tumare daden. Avke ačhen kade a dikhen, sar o RAJ kerela baro znameňje angle tumende. Či nane akana o časos te skidel upre e pšeňica? No me mangava le RAJES, hoj te bičhavel zoralo brišind le perumenca. A tumen achaľona, sar namištes oda sas anglo RAJ, hoj tumenge mangľan kraľis.“ Avke o Samuel mangelas le RAJES a o RAJ diňa zoralo brišind le perumenca. Savore manuša chudle te daral le RAJESTAR the le Samuelostar. Phende le Samueloske: „Mang le RAJES, tire Devles, vaš tire služobňika, hoj te na meras. Bo paš savore amare bini mek dothoďam the oda nalačhipen, hoj peske mangľam kraľis.“ „Ma daran tumen!“ odphenďa lenge o Samuel. „Kajte kerďan kajci nalačhipen, ma visaren tumen le RAJESTAR, ale služinen leske cale tumare jileha. Ma džan pal aver devla, saven nane zor tumenge te pomožinel aňi tumen te zachraňinel, se on nane ňič. Bo o RAJ na omukela peskre manušen angle peskro baro nav, bo le RAJESKE hin pre dzeka te kerel tumendar peskre manušen. Mi el mandar oda dur, hoj te kerav binos anglo RAJ oleha, hoj man preačhava te modľinel vaš tumenge. Kamav tumen the dureder te sikavel pal o lačho the čačipnaskro drom. Ale daran tumen le RAJESTAR a služinen leske pačivalones andral calo tumaro jilo. Ma bisteren pre ola bare skutki, so kerďa prekal tumende! Ale te kerena dureder o bini, merena the tumare kraľiha.“ O Saul sas imar berš kraľis. Andro dujto berš, sar kraľinelas upral o Izrael, peske kidňa avri le Izraelitendar trin ezera (3 000) muršen: Duj ezera (2 000) sas le Sauloha andro Michmas the pro brehi andro Betel a ezeros (1 000) le Jonatanoha andre benjamiňiko phuv andre Gibea. Oklen bičhaďa khere. O Jonatan geľa pro filišťiňika slugaďa andre Geba a savore Filišťinci pes pal oda došunde. Akor o Saul diňa te trubinel pro rohos andre caľi phuv a phenďa: „Mi šunen o Hebreja!“ Avke savore Izraeliti pes pal oda došunde, hoj o Saul murdarďa le filišťiňike slugaďen. Aleha len o Filišťinci mek buter našťi avri ačhenas. O Izraeliti sas zvičimen andro Gilgal. O Filišťinci pes jekhetane zgele pro mariben pro Izraeliti. Sas len 30 000 verdana, 6 000 murša pro graja the ajci slugaďa sar e poši paš o moroskro brehos. On avle andro Michmas pro vichodos le Bet-Avenostar a kerde peske ode taboris. Sar o Izraeliti dikhle, hoj hine andro pharipen a o Filišťinci hine zoraleder, garude pes andro jaskiňi, andro cheva, maškar o bare bara the andro chaňiga. Varesave Hebreja pregele prekal o Jordan andre phuv Gad the Gilead. O Saul ačhiľa andro Gilgal a leskre murša, save džanas pal leste, izdranas daratar. O Saul užarelas mek efta džives, avke sar leske phenďa o Samuel. Ale o Samuel na avelas andro Gilgal a o murša omukenas le Saul a rozdžanas pes. O Saul phenďa: „Anen mange e labarďi the e smiromoskri obeta.“ Avke obetinďa e labarďi obeta. Paloda, sar obetinďa, avľa o Samuel. O Saul džalas anglal leste, hoj les te pozdravinel. „S'oda kerďal?“ phučľa o Samuel. O Saul odphenďa: „Dikhľom, hoj mire nipi mandar džan het a tu na avľal pre oda časos, sar mange phenďal. Sar dikhľom, hoj pes o Filišťinci imar zdžan andro Michmas pro mariben, phenďom mange: ‚O Filišťinci šaj aven akana pre mande andro Gilgal a me man mek na mangľom ko RAJ, hoj te avel amenca‘, vašoda man odvažinďom me korkoro te obetinel e labarďi obeta.“ „Oda, so kerďal, na sas goďaver,“ phenďa leske o Samuel. „Na doľikerďal o prikazis, so tut diňa o RAJ, tiro Del. Te les šunďalas, o RAJ tuke the tira famelijake diňahas o kraľišagos upral o Izrael pro furt. Ale akana imar tiro kraľišagos na obačhela. O RAJ peske imar arakhľa muršes pal peskro jilo, savo ľidžala leskre manušen, bo na kerďal avke, sar tuke phenďa.“ Avke o Samuel geľa andral o Gilgal andre benjamiňiko phuv Gibea. O Saul zgenďa le muršen, save ačhile leha a sas lendar vaj šov šel (600) murša. O Saul, leskro čhavo o Jonatan the leskre murša, save sas lenca, peske kerde taboris andre Geba, medik o Filišťinci sas andro Michmas. Andral o filišťiňiko taboris gele trin partiji murša, hoj te občoraren o gava. Jekh partija džalas ke Ofra andre phuv Šual, dujto džalas ko Bet-Choron a trito upre pro brehos, khatar dičhol e Cebojimiko dolina the e pušťa. Andre ola dživesa o Filišťinci na mukle ňisave kovačis te kerel peskri buči andro Izrael. Bo peske phende: „Našťi domukas, hoj peske o Hebreja te keren šabľi the kopiji.“ Vašoda savore Izraeliti džanas ko Filišťinci peske te ostrarel o pluhos, e motika, o tover abo o kosakos. Sar kamenas te ostrarel o pluhos the e motika, počinenas vaš oda duvar ajci rupune sar vaš o tover the vaš o špicos pre paca, savaha traden le gurumňen. Avke andre oda džives, sar sas o mariben, na sas šabľa aňi kopija ňikas le muršendar, save sas le Sauloha the le Jonatanoha. Ča le Saul the le Jonatan sas. O Filišťinci bičhade jekh partija muršen, hoj te stražinen o verchengro drom andro Michmas. Andre jekh džives phenďa o Jonatan, o čhavo le Sauloskro, peskre zbrojnošiske: „Av džas prekal o filišťiňiko taboris, so hin pre aver sera.“ Ale peskre dadeske oda na phenďa. O Saul pes ľikerelas paš o foros Gibea tel o granatoskro stromos andro Migron. Paš leste sas vaj šov šel (600) murša. Akor o rašaj Achijah hordinelas o efodos. Ov sas o čhavo le Achituboskro, savo sas o phral le Ichabodoskro, savo sas o čhavo le Pinchasoskro, saveske sas dad o Eli, o rašaj le RAJESKRO andro Šilo. O nipi na džanenas pal oda, hoj o Jonatan geľa het. Prekal o verchengro drom, pal savo kamelas o Jonatan te predžal ko filišťiňiko taboris, sas duj bare skali, jekhake sas Bocec a dujtonake Sene. E skala pro severos ačhelas sar o slupos anglo Michmas a e dujto skala ačhelas pro juhos angle Geba. O Jonatan phenďa peskre zbrojnošiske: „Av predžas o taboris ole naobrezimen Filišťincengro. Ko džanel, či amenge o RAJ na pomožinela. Bo les našťi zaačhavel ňič, hoj amen te zachraňinel, či sam but abo frima.“ „Ker savoro avke, sar kames,“ odphenďa leske o zbrojnošis. „Ča dža. Me som tuha andre savoreste.“ O Jonatan phenďa: „Av, kampel pes amenge te dochudel ke ola murša a te sikavel pes lenge. Te amenge phenena: ‚Ačhen, medik na džaha ke tumende,‘ ačhaha pre oda than a na džaha upre paš lende. Ale te phenena: ‚Aven upre paš amende,‘ akor džaha, bo ada amenge sikavela, hoj o RAJ amenge len diňa andro vasta.“ Avke pes sodujdžene sikade le Filišťincenge a on lenge phende: „Dikhen, o Hebreja aven avri andral o cheva, kaj pes garude!“ Androda o Filišťinci vičinenas pro Jonatan the pro zbrojnošis: „Aven upre paš amende, vareso tumenge sikavaha.“ O Jonatan phenďa peskre zbrojnošiske: „Av pal ma, bo o RAJ len diňa andro vasta le Izraelitenge.“ O Jonatan pes cirdelas le vastenca the le pindrenca upre pre skala a leskro zbrojnošis džalas pal leste. Sar o Jonatan len marelas, o Filišťinci perenas tele anglal leste a pal leste leskro zbrojnošis len murdarelas. Oda sas ešebno mariben le Jonatanoskro the leskre zbrojnošiskro. Medik pregele tranda (30) metri, murdarde biš (20) muršen. Andro taboris, pre maľa the všadzik maškar o manuša avľa bari dar. Predaranďile the o slugaďa the ola, so gele te občorarel o gava, a the e phuv razisaľiľa. Kada savoro kerďa o Del. Le Sauloskre murša, save stražinenas andre benjamiňiko phuv Gibea, dikhle, sar o Filišťinci denašen upre tele sar bi e goďi. Akor o Saul phenďa olenge, ko sas leha: „Zgenen savore muršen a dikhen, ko amarendar geľa het.“ Sar ada kerde, dikhle, hoj o Jonatan the leskro zbrojnošis ode nane. O Saul phenďa le Achijoske: „An kade e archa le Devleskra zmluvakri.“ Bo oda časos sas e archa ko Izraeliti. Medik o Saul vakerelas le rašaha, e vika andro taboris sas furt zoraleder. Vašoda phenďa o Samuel le rašaske: „Muk oda avke!“ O Saul the savore nipi, save sas leha, pes zgele jekhetane a gele ode, kaj sas o mariben. Paľis dikhle, hoj o Filišťinci andre bari dar ačhile sar bi e goďi a maškar peste pes murdarenas avri. O Hebreja, save sas dži akor le Filišťincenca, gele lenca andro taboris a pregele pale ko Izraeliti, save sas le Sauloha the le Jonatanoha. Sar pes savore Izraeliti, save sas garude andro Efrajimika brehi, dodžanle, hoj o Filišťinci denašle het, gele the on pro mariben. Oda džives o RAJ zachraňinďa le Izraeliten a o mariben sas dži paš o Bet-Aven. Kajte o Izraeliti andre oda džives imar na birinenas, o Saul pre lende thoďa kajsi vera: „Prekošlo ela sako, ko chala vareso dži rači sigeder, sar man pomsťinava mire ňeprijaťeľenge!“ Avke ňiko pes le chabenestar aňi na chudňa. Savore murša gele andro veš a ode všadzik sas o medos. Sar ode gele, zbačinde, hoj ode hin pherdo medos, ale ňiko lendar na koštoľinďa oda medos, bo o nipi pes daranas te prephagel le Sauloskri vera. Ale o Jonatan pal oda na džanelas, hoj leskro dad thoďa vera pro murša. Iľa e paca, so leste sas andro vast, a lakre agoreha ispidňa andro medos a koštoľinďa les. Takoj leske švicisaľile o jakha. Jekh le muršendar leske phenďa: „Tiro dad phenďa le muršenge, hoj prekošlo ela oda, ko adadžives vareso chala. Vašoda hine o murša unavimen.“ O Jonatan phenďa: „Miro dad thoďa pre amare manuša baro pharipen. Dikhen, sar akana mange hin feder, soča koštoľinďom sikra ole medostar. Ča te o murša šaj chalehas adadžives olestar, so peske zaile le ňeprijaťeľendar, či na uľahas o viťazstvo upral o Filišťinci meksa bareder?“ Oda džives murdarenas o Izraeliti le Filišťincen le Michmasostar dži ko Ajalon a o manuša meksa buter na birinenas. Andre odi bari bokh o murša chučile pro stadi, pro bakre, pro guruva the pro terne gurumňa, rozčhingerenas len pre phuv a chanas o mas the le rateha. Vareko le Sauloske phenďa: „Dikh, o murša keren binos anglo RAJ, bo chan o mas le rateha.“ „San napačivale le RAJESKE!“ phenďa o Saul. „Kotuľinen ke ma takoj jekh baro bar.“ Paľis mek phenďa: „Rozdžan tumen maškar o manuša a phenen lenge, hoj sako te anel ke ma peskra gurumňa abo peskre bakres. Pre kada bar len murdarena a chana, hoj te na keren binos anglo RAJ oleha, hoj chan o mas le rateha.“ Odi rat savore manuša ande peskre gurumňen a ode len murdarde. Paľis o Saul ačhaďa le RAJESKE oltaris. Sas oda ešebno oltaris, savo leske kerďa. O Saul phenďa le muršenge: „Aven džas rači pro Filišťinci a na mukaha ňikas lendar te dživel dži tosara.“ On leske odphende: „Ker avke, sar nekfeder džanes.“ Ale o rašaj Achijah phenďa: „Aven džas ešeb te phučel le Devlestar.“ Avke o Saul phučelas le Devlestar: „Šaj džav pro Filišťinci? Deha len andro vasta le Izraeloske?“ Ale o Del leske oda džives na odphenďa. Akor o Saul vičinďa le vodcen the peskre muršen a phenďa lenge: „Savo binos sas adadžives kerdo, hoj amenge o Del na odphenel? Avke sar dživel o RAJ, o zachrancas le lzraeloskro, kajte oda hin miro čhavo o Jonatan, mušinela te merel.“ Ale ňiko leske pre ada na phenďa ňič. O Saul phenďa cale Izraeloske: „Ačhaven tumen pre jekh sera a me the miro čhavo o Jonatan ačhaha pre dujto sera.“ „Ker avke, sar nekfeder džanes,“ odphende o manuša le Sauloske. Akor pes o Saul modľinelas ko RAJ: „Ó, Devla le Izraeloskro, soske adadžives na odphenďal tire služobňikoske? Te hin o binos andre mande abo andre miro čhavo Jonatan, de amenge oda te džanel pro Urim, ale te kerde binos o murša le Izraeloskre, de amenge te džanel pro Tumim.“ O losos sikaďa pro Jonatan the pro Saul, hoj on kerde binos a na o manuša. O Saul phenďa: „Čhiven o losos maškar mande the miro čhavo Jonatan.“ A o losos sikaďa pro Jonatan. Akor phučľa o Saul le Jonatanostar: „Phen mange, so kerďal?“ Pre oda leske o Jonatan odphenďa: „Ča la pacakre agoreha, so chudavas andro vast, koštoľinďom sikra medos. Som pripravimen te merel.“ „O Del man zorales mi marel, te tu vaš oda na mereha!“ phenďa o Saul. Ale o manuša phučle le Saulostar: „Či mušinel te merel o Jonatan, savo anďa baro viťazstvo andro Izrael? Kada pes te na ačhel! Avke sar dživel o RAJ, na perela aňi bal pal leskro šero pre phuv! Se kada, so adadžives kerďa, kerďa le Devleha!“ O manuša kaleha zachraňinde le Jonatan, hoj na mušinďa te merel. Paľis o Saul preačhiľa te džal pal o Filišťinci a on gele pale andre peskri phuv. Sar o Saul preiľa o kraľišagos upral o Izrael, džalas pro mariben pre savore peskre ňeprijaťeľa: pro Moabčana, pro Amončana, pro Edomčana, pro Filišťinci a the pro kraľa andral e Coba. Všadzik, kaj o Saul džalas, zviťazinelas. Marelas pes igen zorales. Zviťazinďa upral o Amaleka a zachraňinďa le Izrael lengre ňeprijaťeľendar. Le Sauloskre čhave sas o Jonatan, o Jišvi the o Malki-Šua. Leskri phureder čhaj pes vičinelas Merab a e terneder Mikal. Le Sauloskri romňi sas e Achinoama, e čhaj le Achimaacoskri. O veľiťeľis le slugaďengro sas o Abner, o čhavo le Neroskro, le Sauloskre bačiskro. Le Sauloskro dad o Kiš the le Abneroskro dad o Ner sas čhave le Abijeloskre. Medik dživelas o Saul, sas igen zorale maribena le Filišťincenca. Sar o Saul dikhelas varesave zorale muršes, savo pes na daralas, prilelas les paš peskre slugaďa. Andre jekh džives phenďa o Samuel le Sauloske: „Me somas oda, kas o RAJ bičhaďa, hoj tut te pomazinav kraľiske upral leskre manuša upral o Izrael. Avke akana šun, so tuke phenel o RAJ: ‚Marava le Amaleken vaš oda, so kerde le Izraelitenca, hoj gele pre lende pro mariben, sar džanas avri andral o Egipt. Vašoda akana dža pro Amaleka a zňičin len savoreha, so len hin. Ma muk ňikas ode te dživel, ale murdar savoren: le muršen le džuvľijen, le čhavoren the olen, so pijen o koľin, the le gurumňen, le bakren, le ťaven the le somaren!‘ “ Avke o Saul zvičinďa peskre muršen andro Telaim a zgenďa len. Sas jekhetane 200 000 slugaďa andral o Izrael the 10 000 murša andral e judsko phuv. O Saul džalas peskre muršenca ko foros le Amalekengro. Garude pes andre dolina a užarenas. Le Kenitenge phenďa: „Aven avri a odďelinen tumen le Amalekendar, hoj tumen te na murdarav jekhetane lenca. Bo tumen presikaďan o lačhipen savore Izraelitenge, sar džanas avri andral o Egipt.“ Avke o Keniti lendar odgele. O Saul geľa pro mariben pro Amaleka a marelas pes lenca le Chavilostar dži paš o Šur, so hin pro vichodos le Egiptostar. Murdarďa savore Amaleken, ale lengre kraľis le Agag mukľa te dživel. O Saul the leskre murša na murdarde le Agag aňi le nekfeder džviren le bakrendar, gurumňendar the kozendar. Na kamenas len te zňičinel, ča olen, save sas nalačhe the nasvale. O RAJ phenďa le Samueloske: „Bajinav, hoj ačhaďom le Saul kraľiske, bo pes mandar visarďa a na šunďa mire prikazaňja.“ O Samuel igen choľisaľiľa a caľi rat zorales vičinelas ko RAJ. Paľis sig tosara ušťiľa a geľa pal o Saul, ale došunďa pes, hoj o Saul geľa andro Karmel, hoj peske ode te ačhavel bar pro leperiben, a paľis pes visarďa a geľa tele andro Gilgal. Sar o Samuel avľa paš o Saul, ov les pozdravinďa: „O RAJ tut mi požehňinel! Kerďom oda, so mange o RAJ phenďa.“ „A so ola bakre the gurumňa, saven šunav avke te murčinel?“ phučľa lestar o Samuel. O Saul odphenďa: „O slugaďa len ande khatar o Amaleka a na murdarde len, ale mukle oda nekfeder le bakrendar the le gurumňendar, hoj oda te obetinen le RAJESKE, tire Devleske. Ale savoro aver murdarďam avri.“ „Čhit!“ phenďa leske o Samuel. „Šun, so mange adi rat o RAJ phenďa.“ „Vaker,“ odphenďa o Saul. „Kajte andre tire jakha salas cikno,“ phenďa leske o Samuel, „salas ačhado sar nekbareder maškar o Izraeliti a o Raj tut pomazinďa kraľiske upral o Izrael. Paľis tut o RAJ bičhaďa a phenďa: ‚Dža ko binošna Amaleka a mar tut lenca, medik savoren na murdareha avri.‘ Soske na šunďal le RAJES, ale chučiľal pre korisť a kerďal oda, so nane le RAJESKE pre dzeka?“ No o Saul leske odphenďa: „Ale me le RAJES šunďom! Geľom ode, kaj man bičhaďa, anďom le kraľis Agag a murdarďom savore Amaleken. No mire murša ola nekfeder džviri na murdarde, ale ile len andro Gilgal, hoj len te obetinen le RAJESKE, tire Devleske.“ Ale o Samuel phenďa: „Či le RAJESKE hin buter pre dzeka o labarde abo aver obeti sar oda, hoj les te šunas? Te šunel le Devles hin feder sar leske te obetinel; a te del les pačiv hin feder sar te anel o žiros le bakrengro. Bo e vzbura hin ajso binos sar o vražišagos a te kerel pal peskro hin ajso binos sar te lašarel le modlen. Tu tutar odčhiďal o lav le RAJESKRO, vašoda the ov tut odčhiďa, hoj imar te na aves kraľis.“ O Saul phenďa le Samueloske: „He, kerďom binos. Na doľikerďom o prikazaňje le RAJESKRO aňi tiro. Kerďom oda, so kamenas mire murša, bo daravas lendar. Mangav tut, odmuk mange miro binos a av manca pale, kamav te lašarel le RAJES.“ „Na džava tuha pale,“ odphenďa leske o Samuel, „bo na šunďal o prikazaňje le RAJESKRO. O RAJ tutar odľiľa o kraľišagos upral o Izrael.“ Sar pes o Samuel visarďa, hoj te džal het, o Saul leske zachudňa o agor le plašťoskro a odčhinďiľa leske. O Samuel phenďa le Sauloske: „Kavke tutar adadžives o RAJ odčhinďa o kraľišagos upral o Izrael a diňa les varekaske, ko hin feder sar tu. Ov, savo hin e Slava le Izraeloskri, ačhel pre peskro lav a na čerinel oda, so phenďa. Ov nane sar manuš, savo lel pale peskro lav.“ „Kerďom binos,“ phenďa o Saul. „Ale mangav tut! Presikav mange e pačiv anglo phuredera the anglo Izraeliti. Av manca pale, hoj te džav te lašarel le RAJES, tire Devles.“ Avke o Samuel geľa pale le Sauloha a o Saul lašarelas le RAJES. Paľis o Samuel phenďa: „Anen mange le Amalekengre kraľis le Agag.“ O Agag ke leste avelas bi e dar, bo peske gondoľinelas: „O meriben man imar obgeľa.“ Ale o Samuel phenďa: „Sar tu tira šabľaha lehas le džuvľendar lengre čhaven, avke the tiri daj ela bi o čhave maškar o džuvľija!“ Avke o Samuel rozčhingerďa le Agag anglo RAJ andro Gilgal. Paľis o Samuel geľa andre Rama a o Saul geľa khere andre Gibea. O Samuel imar na dikhľa le Saul dži andre peskro meriben a sas leske pharo pal leste. O RAJ igen bajinelas, hoj ačhaďa le Saul kraľiske upral o Izrael. O RAJ phenďa le Samueloske: „Mek dži kana aveha smutno pal o Saul? Me lestar iľom o kraľišagos upral o Izrael. Akana tuke pherdžar o rohos le olejoha a dža ko Izaj, savo bešel andro Betlehem, bo jekhe leskre čhavendar mange kidňom avri kraľiske.“ O Samuel phučľa: „Sar ode šaj džav? Te pes pal oda došunela o Saul, murdarela man.“ O RAJ leske phenďa: „Le tuha terňa gurumňa a pheneha: ‚Avľom te obetinel le Rajeske.‘ Vičineha the le Izaj paš e obeta. Me tuke dava te džanel, so te keres. Pomazineha mange kraľiske oles, kas tuke phenava.“ O Samuel kerďa avke, sar leske prikazinďa o RAJ. Sar avľa andro Betlehem, o phuredera ole foroskre predaranďile a gele lestar te phučel: „Aves andro smirom?“ „He, andro smirom,“ odphenďa o Samuel. „Avľom te obetinel le RAJESKE. Akana tumen obžužaren a aven manca paš e smiromoskri obeta.“ Paľis obžužarďa le Izaj the leskre čhaven a vičinďa len paš e smiromoskri obeta. Sar ode avle a o Samuel dikhľa le Eliab, phenďa peske: „Kada, so kade ačhel, hin oda pomazimen le RAJESKRO.“ Ale o RAJ leske phenďa: „Ma dikh pre oda, sar dičhol avral a savo hino učo, bo me mange kales na kidňom avri. Me na dikhav avke sar o manuš, bo o manuš dikhel ča oda, so hin anglo jakha, ale me dikhav andro jilo.“ Paľis o Izaj vičinďa le Abinadab a anďa les ko Samuel, ale o Samuel phenďa: „Aňi les peske o RAJ na kidňa avri.“ O Izaj anďa angle leste le Šamah, ale ov phenďa: „Aňi les peske o RAJ na kidňa avri.“ Avke o Izaj anďa angle leste peskre efta čhaven, ale ov phenďa: „Aňi jekhes lendar peske o RAJ na kidňa avri.“ Paľis lestar o Samuel phučľa: „Imar tut nane buter čhave?“ „Hin man mek jekh čhavo,“ odphenďa o Izaj. „Hino le bakrenca pre maľa.“ „Bičhav vaš leske,“ phenďa leske o Samuel. „Mi avel kade, bo na bešaha pašal o skamind, medik ov na avela.“ Avke bičhaďa vaš leske a anďa les. Ov sas lolečhamengro, sas les šukar jakha the šukar postava. Akor o RAJ phenďa: „Ušťi a pomazin les kraľiske, bo oda hin ov.“ Avke o Samuel iľa o rohos le olejoha a pomazinďa les anglal savore leskre phrala a o Duchos le RAJESKRO avľa pro David a ačhiľa pre leste ole dživesestar. Paľis o Samuel ušťiľa a odgeľa andre Rama. O Duchos le RAJESKRO odgeľa le Saulostar a chudňa les te trapinel o nalačho duchos bičhado le RAJESTAR. Akor leske phende o služobňika: „Dičhol, hoj tut trapinel o nalačho duchos bičhado le Devlestar. No akana phen tire služobňikenge, hoj te arakhen varekas, ko džanel te bašavel pre citara. Sar pre tu avela o nalačho duchos le Devlestar, ov tuke bašavela a ela tuke feder.“ O Saul phenďa le služobňikenge: „Arakhen mange manušes, savo džanel šukares te bašavel, a anen les ke mande.“ Akor jekh lendar phenďa: „Dikhľom le Izajoskre čhas, savo džanel te bašavel. Hino odvažno andro mariben, šukar, džanel te vakerel a o RAJ hino leha.“ Avke o Saul bičhaďa ko Izaj le sluhen, hoj leske te phenen: „Bičhav ke mande tire čhas le David, savo hino paš o bakre.“ O Izaj iľa le somaris, thoďa pre leste jekh gono mol, o maro the kozica a bičhaďa ko Saul peskre čhaha le Davidoha. Avke o David avľa ko Saul a chudňa leske te služinel. O Saul peske les zakamľa a ačhaďa les peskre zbrojnošiske. O Saul paľis diňa te phenel le Izajoske: „Mi ačhel o David ke mande, bo mange hino pre dzeka.“ Kana ča avelas o nalačho duchos le Devlestar pro Saul, lelas o David e harfa. Sar bašavelas, le Sauloske sas feder, bo o nalačho duchos lestar oddžalas. O Filišťinci pes zgele pro mariben paš o Socho andre Judsko. Kerde peske taboris andro Efes-Damim maškar o Socho the Azeka. The o Saul pes zgeľa le Izraelitenca, kerde peske taboris andre dolina Ela a rozačhade pes pro mariben pro Filišťinci. O Filišťinci pes rozačhade pre jekh brehos a o Izraeliti pre dujto; maškar lende sas dolina. Jekh murš, o Golijaš andral o foros Gat, avľa avri andral o filišťiňiko taboris. Ov sas vaj trin metri učo, pro šero les sas brondzuňi prilba a sas pre leste urdo šupinato pancjeris le brondzostar, so važinelas penda the efta (57) kili. Pro pindre les sas brondzune chraňiča a pro vali e brondzuňi kopija. O kašt leskra kopijakro sas ajso thulo sar o kašt le strojoskro, pre savo pes keren o pochtana, a o trastuno špicos pre leskri kopija sas pharo vaj efta kili. Angle leste džalas o sluhas leskre šťitoha. O Golijaš pes ačhaďa a viskinelas pro izraelika slugaďa: „Soske avľan a rozačhaďan tumen pro mariben? Me som Filišťincos a tumen san le Sauloskre sluhi. Kiden tumenge avri muršes a mi avel tele, hoj pes manca te marel. Te andro mariben zviťazinela a murdarela man, avaha tumare sluhi. Ale te me zviťazinava a murdarava les, tumen avena amare otroka a služinena amenge!“ A mek phenďa: „Adadžives anďom pre ladž e armada le Izraeloskri. Bičhaven mange varekas pro mariben!“ Sar o Saul the savore Izraeliti šunde, so phenďa o Golijaš, predaranďile a izdranas daratar. O David sas o čhavo le Efraťanoskro le Izajoskro andral o judsko Betlehem, saves sas ochto čhave. Andre oda časos, sar o Saul kraľinelas, sas o Izaj imar phuro a našťi džalas le muršenca andro mariben. Ale leskre trin nekphureder čhave gele le Sauloha. Ešebno pes vičinelas Eliab, dujto Abinadab a trito Šamah. O David sas nekterneder čhavo. Avke ola trin nekphureder gele le Sauloha, ale o David phirelas ko Saul a avelas pale khere, hoj te pašinel le dadeskre bakren andro Betlehem. O Golijaš pes ačhavelas anglo Izraeliti a lašarelas pes upral lende sako tosara the rači. Kavke kerelas saranda (40) džives. Jekhvar o Izaj phenďa peskre čhaske le Davidoske: „Le tuha deš kili peko zrnos the kala deš mare a ľidža oda tire phralenge andro taboris. Kala deš cirala ľidža le veľiťeľiske upral o ezeros (1 000) slugaďa. Dža, dikh, sar hin tire phralenge, a pheneha mange oda. Bo gele le Sauloha the savore Izraelitenca pro mariben pro Filišťinci andre dolina Ela.“ O David sig tosara ušťiľa a le bakren diňa jekhe pasťjeriske. Paľis pes pripravinďa a geľa, avke sar leske phenďa o Izaj, leskro dad. Andro taboris avľa ipen akor, sar pes o Izraeliti rozačhade pro mariben a sar viskinenas zorales. O Izraeliti the o Filišťinci pes rozačhade pro mariben jekh pre aver. O David diňa o chaben le stražňikoske upral o veci a denašelas ko Izraeliti. Sar ode avľa, phučelas le phralendar, sar lenge džal. Medik lenca vakerelas, avľa avri le Filišťincendar o Golijaš, lengro angluno slugaďis andral o Gat, a pale pre lende viskinelas avke sar angloda. O David oda šunďa. Sar savore Izraeliti dikhle ole muršes, chudle lestar te denašel, bo igen daranas. Varesavo Izraelitas phenďa: „Dikhľan ole muršes, savo avľa avri? Kerel oda vašoda, hoj te anel pre ladž le Izraeliten. O kraľis dela baro daros oles, ko les murdarela. Dela leske peskra čha romňake a leskri famelija na mušinela imar te počinel o daňe.“ O David phučľa le muršendar, save paš leste ačhenas: „So chudela oda, ko murdarela ole Filišťincos a odlela e ladž pal o Izrael? So peske gondoľinel kada naobrezimen Filišťincos pal peste, hoj šaj asal avri le džide Devleskre slugaďen?“ A o manuša leske phende mek jekhvar, so chudela oda, ko murdarela le Golijaš. Sar šunďa le Davidoskro nekphureder phral o Eliab oda, so vakerel o David le muršenca, choľisaľiľa pre leste a phenďa: „Soske kade avľal? Paš kaste mukľal oda cikno stadocis pre pušťa? Me prindžarav tiro baripen the tiro nalačho jilo! Avľal kade ča vašoda, hoj te dikhes o mariben!“ „So kerďom?“ phučľa lestar o David. „Se me ča phučľom.“ Paľis pes visarďa ke aver murš a the lestar oda phučľa. A o manuša leske odphenenas avke sar angloda. O murša šunde, so o David vakerelas, a gele oda te phenel le Sauloske. Avke o Saul bičhaďa pal leste. O David phenďa le Sauloske: „Rajeja miro, te na daral pes ňiko kale Filišťincostar. Tiro služobňikos džala a marela pes leha.“ „Na,“ odphenďa o Saul, „našťi tut leha mares, se tu sal mek ternoro a ov pes marel imar ciknovarbastar.“ Ale o David phenďa le Sauloske: „Tiro služobňikos pes starinelas pal o bakrore peskre dadeskre. Te varekana avelas o ľevos abo medvedzis a ľidžalas avri andral o stados le bakrores, me džavas pal leste, maravas les a cirdavas leske avri le bakrores andral o piskos. Sar pes visarelas pale pre ma, chudavas les la meňatar a maravas les dži akor, medik les na murdaravas. Tiro služobňikos murdarďa imar ľevos the medvedzis a kada naobrezimen Filišťincos doperela tiš avke, bo asalas avri le džide Devleskre slugaďen.“ O David mek phenďa: „O RAJ, savo man cirdňa avri andral o pazura le ľevoskre the medvedziskre, man cirdela avri the andral o vasta kale Filišťincoskre.“ „No mištes,“ phenďa o Saul le Davidoske. „Dža a o RAJ ela tuha!“ O Saul urďa upre le David andre peskre maribnaskre gada. Pro šero leske thoďa e brondzuňi prilba a urďa leske o pancjeris. O David peske priphandľa e šabľa pašal o gada a kamelas andre oda te phirel, ale phares leske oda sas. Vašoda phenďa le Sauloske: „Na birinav andre oda te phirel, bo na som pre oda sikado.“ A čhiďa pal peste oda tele. Iľa peske e paca, kidňa peske avri pandž hladka barora andral e jarka a thoďa peske len andre peskri pasťjeriko kapsica. A le prakoha, so les sas andro vast, džalas ke oda Filišťincos. O Golijaš the leskro sluhas, savo leske ľidžalas o šťitos, džanas ko David. Sar dikhľa pro David, asalas les avri, bo sas mek ternoro, lolečhamengro čhavo, savo dičholas mištes avri. O Golijaš phenďa le Davidoske: „So me som rikono, hoj aves pre ma le pacenca?“ A chudňa les te košel peskre devlenca. Paľis leske mek phenďa: „Av kade paš ma, hoj te dav tiro ťelos te chal le čiriklenge the le dzive džvirenge.“ O David leske odphenďa: „Tu aves pre ma la šabľaha, kopijaha the le ošťepoha, ale me pre tu džav andro nav le Nekzoraledere RAJESKRO, andro nav le Devleskro le Izraeloskre slugaďengro, savestar asahas. Adadžives tut dela o RAJ andre mire vasta, murdarava tut a odčhinava tuke o šero. Dava te chal le čiriklenge the le dzive džvirenge o ťela le filišťiňike slugaďengre. Avke caľi phuv sprindžarela, hoj le Izraeliten hin Del. Savore, save hine kade zgele, pes dodžanena, hoj le RAJESKE na kampel ko viťazstvo šabľa aňi kopija, bo kada mariben hin le RAJESKRO, savo tumen dela andre amare vasta.“ Sar pes dochudňa o Golijaš pašes ko David, o David takoj denašľa pre leste pro mariben. Akor o David thoďa andre peskri kapsica o vast, iľa odarik jekh bar a le prakoha mukľa andre leste. O bar leske pregeľa dži andro čekat a ov peľa le mujeha pre phuv. Kavke o David le prakoha the le bareha thoďa tele a murdarďa le Golijaš bijal e šabľa. Paľis o David denašľa ko Golijaš a ačhiľa upral leste. Cirdňa leske avri e šabľa andral o sirimos, murdarďa les a odčhinďa leske o šero. Sar o Filišťinci dikhle, hoj lengro nekzoraleder murš muľa, chudle te denašel het. O Izraeliti the o Judejci jekhetane denašenas bara vikaha pal o Filišťinci dži paš o Gat the dži paš o brani paš o Ekron. O Filišťinci, saven murdarde, pašľonas pro drom, sar pes džal andro Šaarajim dži paš o Gat the paš o Ekron. Sar o Izraeliti preačhile te denašel pal o Filišťinci, gele andre lengro taboris a ile peske odarik savoro, so mukle. O David iľa le Golijašiskro šero a ľigenďa les andro Jeruzalem. Leskri vizbroj peske thoďa andro stanos. Sar o Saul dikhľa le David te džal avri pro mariben pro Golijaš, phučľa le Abnerostar, savo sas o veľiťeľis upral o slugaďa: „Abner, ko hin o dad kale terne čhaskro?“ O Abner leske odphenďa: „Avke sar džives, kraľina, me čačes na džanav.“ O Saul phenďa: „Dodžan tut, ko hin leskro dad.“ Sar o David avelas pale pal oda, sar murdarďa le Golijaš, iľa les o Abner anglo Saul le Golijašiskre šereha, savo o David ľikerelas andro vast. O Saul lestar phučľa: „Terno muršeja, kaskro sal?“ „Me som o čhavo tire služobňikoskro le Izajoskro andral o Betlehem,“ odphenďa o David. Paloda, sar o David dovakerďa le Sauloha, o Jonatan ačhiľa sar jekh duša le Davidoha a kamelas le David sar pes korkores. Andre oda džives o Saul iľa le David ke peste a na domukľa leske, hoj te džal pale ko dad. O Jonatan phandľa le Davidoha zmluva, bo kamelas les sar pes korkores. Paľis leske o Jonatan diňa pal peste o plašťos, peskre maribnaskre gada, e šabľa, o lukos the o sirimos. Le Davidoske avelas savoro avri všadzik, kaj les o Saul bičhavelas pro mariben. Vašoda les o Saul ačhaďa upral peskre slugaďa. Sas oda pre dzeka savore manušenge the le Sauloskre služobňikenge. Sar o David murdarďa le Golijaš a avelas pale, avle avri o džuvľija andral savore izraelika fori bare giľavipnaha a khelenas anglo kraľis Saul le bubnenca the le bašavibnaha pre citara the pre harfa. O džuvľija paš o kheľiben giľavenas: „O Saul murdarďa ezeren, ale o David deš ezeren!“ Kada le Saul igen choľarďa, bo oda giľavipen leske na sas pre dzeka. Phenďa peske: „Pal o David phenen, hoj murdarďa deš ezeren (10 000) a pal ma, hoj ča ezeren (1 000). Imar ča o kraľišagos leske chibaľinel!“ Ole dživesestar o Saul pro David dikhelas bange jakhenca. Pre aver džives avľa pro Saul o nalačho duchos le Devlestar avke, hoj ačhiľa igen choľamen andro kher. O David bašavelas pre citara avke sar furt a o Saul ľikerelas andro vast e kopija. O Saul peske phenďa: „La kopijaha premarava le David dži ke fala.“ Čhiďa la kopijaha, ale o David odchučiľa pre sera. Oda pes ačhiľa duvar. O Saul chudňa te daral le Davidostar, bo o RAJ sas le Davidoha, ale le Saulostar odgeľa. Vašoda o Saul le David bičhaďa het pestar. Ačhaďa les sar veľiťeľis upral o ezeros (1 000) slugaďa, saven o David ľidžalas andro maribena. Le Davidoske avelas avri savoro, so kerelas, bo o RAJ sas leha. Sar o Saul dikhľa, sar leske savoro avel avri, daralas lestar meksa buter. Savore Izraeliti the Judejci peske zakamle le David, bo sas lengro vodcas, savo len ľidžalas andro maribena. O Saul phenďa le Davidoske: „Dikh, kade hiňi miri nekphureder čhaj e Merab. Dava tuke la romňake, ča služin mange bi e dar a ľidža le RAJESKRE maribena.“ Bo o Saul peske phenďa: „Te na merel mire vastestar, ale le filišťiňike vastestar.“ Ale o David leske odphenďa: „Ko som me a ko hin mire dadeskri famelija abo fajta andro Izrael, hoj te avav le kraľiskro džamutro?“ Ale sar avľa oda časos, hoj o Saul te del peskra čha la Merab le Davidoske romňake, diňa la le Adrijeloske andral e Mechola. Ale leskri dujto čhaj e Mikal pes zakamľa andro David. Sar oda le Sauloske phende, sas leske oda pre dzeka. O Saul peske phenďa: „Dava leske la, mi el leske sar pasca, hoj les o Filišťinci te murdaren.“ Avke o Saul phenďa pale le Davidoske: „Mek adadžives šaj aves miro džamutro.“ Paľis o Saul phenďa peskre služobňikenge, hoj leske te phenen: „O kraľis peske tut čačes zakamľa a savore leskre služobňikenge sal pre dzeka. Vašoda ačh tut leskro džamutro.“ Sar vakerenas le Sauloskre služobňika le Davidoske kala lava, ov phenďa: „Gondoľinen tumenge, hoj man ča avke šaj ačhav le kraľiskre džamutreske? Se me som čoro manuš a na som ňič.“ Paľis oda o služobňika phende avri le Sauloske. Androda o Saul phenďa: „Džan ko David a phenen leske: ‚O kraľis na kamel ňisave dari, ale kamel šel (100) anglune cipi le Filišťincengre muršikane kotorendar, hoj pes aleha te pomsťinel peskre ňeprijaťeľenge.‘ “ O Saul kamľa, hoj o David te merel le filišťiňike vastendar. O služobňika oda gele te phenel le Davidoske. Sar ada šunďa, sas leske oda pre dzeka te avel le kraľiskro džamutro. Mek sigeder, sar oda časos pregeľa, o David pes mukľa pro drom peskre muršenca a murdarďa duj šel (200) Filišťincen. Anďa le kraľiske oda, so lestar kamelas, hoj te ačhel leskro džamutro. Paľis o Saul diňa peskra čha la Mikal le Davidoske romňake. Sar o Saul dikhľa a sprindžarďa, hoj o RAJ hino le Davidoha a leskri čhaj e Mikal les kamel, meksa buter daralas le Davidostar a ačhiľa leskro ňeprijaťeľis pro furt. O filišťiňika veľiťeľa dureder avenas pro maribena pro Izrael, ale sar pre lende avenas, o David furt zviťazinelas buter sar okla služobňika le Sauloskre. Aleha peske kerďa o David baro nav. O Saul phenďa peskre čhaske le Jonatanoske the savore služobňikenge, hoj kamel te murdarel le David. Ale o Jonatan peske le David igen zakamľa, vašoda diňa leske te džanel: „Miro dad tut kamel te murdarel, de tuke tajsa tosara pozoris. Garuv tut. Me džava pre maľa mire dadeha ode, kaj aveha garudo. Vakerava leha pal tu, a te man vareso dodžanava, phenava tuke.“ O Jonatan zaačhelas le David angle peskro dad Saul a phenelas leske: „Te na kerel o kraľis binos pre peskro služobňikos pro David. Se ov tut na kerďa ňič nalačho, ale oda, so kerelas, sas prekal tu igen lačho. Kajte džanelas, hoj les oda šaj mol o dživipen, murdarďa le Filišťincos a avke o RAJ pomožinďa cale Izraeloske andro baro viťazstvo. Se korkoro oda dikhľal a radisaľohas. Te ov tut na kerďa ňič nalačho, soske akana kames te kerel binos oleha, hoj les murdareha? Nane tut vaš soske les te murdarel.“ O Saul šunďa le Jonatan a iľa vera: „Avke sar dživel o RAJ, o David na ela murdardo.“ Avke o Jonatan vičinďa le David a phenďa leske savore lava, so vakerelas le Sauloha. Paľis les anďa anglo Saul a o David leske služinelas avke sar angloda. Sar sas pale o mariben, o David geľa andro mariben pro Filišťinci a domarďa savoren avke, hoj denašenas anglal leste. Sar sas o Saul andre peskro kher a andro vast les sas kopija, avľa pre leste pale o nalačho duchos le RAJESTAR. O David bašavelas pre citara. O Saul les kamľa te pridemel la kopijaha ke fala. Ale ov odchučiľa pre sera a e kopija pregeľa pašal leste andre fala. Odi rat o David denašľa a zachraňinďa pes. Paľis o Saul bičhaďa peskre muršen andro kher ko David, hoj les te stražinen a tosara les te murdaren. E Mikal, le Davidoskri romňi, leske phenďa: „Te na denašeha mek adi rat, tajsa aveha murdardo.“ Avke e Mikal mukľa tele le David prekal e oblaka a ov denašľa a zachraňinďa pes. E Mikal paľis iľa le kherutne devlores, thoďa les te pašľol pro hadžos, pro šero leske thoďa o bala la kozatar a učharďa andre la lepedaha. Sar o Saul bičhaďa peskre muršen, hoj te zalen le David, oj phenďa: „O David hino nasvalo.“ Ale o Saul pale bičhaďa le muršen, hoj te džan te dikhel le David, a phenďa lenge: „Anen mange les the le hadžoha, hoj les te murdarav.“ Sar o murša avle pale, dikhle pro hadžos ča le kherutne devlores a pre leskro šero o bala la kozatar. Akor o Saul phenďa la Mikalake: „Soske man klaminďal a mukľal, hoj miro ňeprijaťeľis te denašel?“ E Mikal leske odphenďa: „O David mange phenďa: ‚Muk man te džal het, bo te man na mukeha, murdarava tut.‘ “ Avke o David denašľa a zachraňinďa pes. Geľa ko Samuel andre Rama a phenďa leske savoro, so leske kerďa o Saul. Paľis o David the o Samuel gele te bešel andro Najot. Sar pes o Saul došunďa pal oda, hoj o David hino andro Najot andre Rama, bičhaďa le muršen, hoj le David te chuden. Ale sar ode dikhle le Samuel le prorokenca, save prorokinenas, avľa the pre lende o Duchos le Devleskro a the on prorokinenas. Sar oda phende le Sauloske, bičhaďa avre muršen. No the on chudle te prorokinel. Avke pes ačhiľa the pro tritovar. Paľis the korkoro o Saul geľa andre Rama. Sar doavľa paš e bari chaňig, savi hiňi paš o foros Sechu, phučelas, kaj hine o Samuel the o David. Vareko leske phenďa: „Hine andro Najot andre Rama.“ Avke geľa andro Najot andre Rama. Ale the pre leste avľa o Duchos le Devleskro, chudňa te prorokinel a džalas dureder, medik na dogeľa dži andro Najot andre Rama. Čhiďa peske tele o gada a the ov prorokinelas anglo Samuel. Calo džives the caľi rat pašľolas bi o gada. Vašoda pes vakerel: „So, the o Saul hino maškar o proroka?“ Paľis o David denašľa andral o Najot andral e Rama. Avľa ko Jonatan a phenďa leske: „So kerďom? Savo nalačhipen abo binos? So kerďom tire dadeske, hoj man kamel te murdarel?“ O Jonatan leske odphenďa: „Oda pes šoha na ačhela! Tu na mereha! Miro dad mange phenel savoro, so kerel. Či hin oda baro vaj cikno, na garuvel oda anglal ma. Soske mange ipen kada garuďahas andre? Oda pes na ačhela!“ Ale o David iľa vera a phenďa: „Tiro dad mištes džanel, hoj arakhľom milosť andre tire jakha. Vašoda peske phenel, hoj tu olestar na mušines te džanel, hoj tut te na trapines. Ale avke sar dživel o RAJ a sar tu džives, me som pašes paš o meriben.“ O Jonatan phenďa le Davidoske: „Phen mange, so prekal tu šaj kerav, a me oda kerava.“ O David odphenďa le Jonatanoske: „Tajsa ela inepos le Neve čhoneskro a mandar pes užarel, hoj bešava le kraľiha pašal o skamind avke sar furt. Domuk mange te džal het a te garuvel pes pre maľa až dži rači paltajsaskro. Te man tiro dad rodela, phen leske: ‚O David man pomangľa, či šaj džal sigo khere andro Betlehem, bo pes ode kerela e beršeskri chabeneskri obeta vaš caľi famelija.‘ Te phenela: ‚Mištes,‘ tire služobňikoske pes ňič na ačhela. Ale te igen choľisaľola, akor šaj džanes, hoj mange kamel te ubľižinel. Mangav tut, presikav mange e pačiv angle vera, so manca phandľal anglo RAJ. Ale te kerďom vareso nalačho, murdar man tu korkoro. Soske man te des tire dadeske?“ „Kada pes na ačhela!“ odphenďa leske o Jonatan. „Te man dodžanava, hoj tuke miro dad kamel te ubľižinel, či tuke oda na phenava avri?“ O David phučľa le Jonatanostar: „Ko mange dela te džanel, či tuke tiro dad odphenela choľaha?“ O Jonatan leske phenďa: „Av džas pre maľa.“ Avke gele sodujdžene pre maľa. Paľis o Jonatan mek phenďa le Davidoske: „O RAJ, o Del le Izraeloskro, mange hino švedkos, hoj paltajsaskro andre kajso časos, man dophučava mire dadestar, a te les na ela ňič pre tute, dava tuke oda te džanel. Ale te tuke miro dad kamel te ubľižinel, akor man o RAJ zorales mi marel, te tuke oda na phenava avri a bičhavava tut het andro smirom. Mi el tuha o RAJ, avke sar sas mire dadeha. Ale medik dživav, presikav mange e pačiv le RAJESKRI, hoj te na merav. Ma preačh te presikavel e pačiv mira famelijake aňi akor, sar o RAJ pal e phuv zňičinela savore tire ňeprijaťeľen.“ Akor o Jonatan phandľa zmluva le Davidoskra famelijaha a phenďa: „O RAJ mi mangel avri o rat andral le Davidoskre ňeprijaťeľengre vasta.“ O Jonatan pale iľa vera le Davidoske, hoj les kamel, bo kamelas les avke sar pes korkores. O Jonatan leske phenďa: „Tajsa hin o inepos le Neve čhoneskro, a te na aveha pre tiro than, dikhena, hoj ode na sal. Dža paltajsaskro pre oda than, kaj tut angloda garuvehas a ačh ode paš o bar Ezel. Ľivinava pašal leste trin šipi, sar te kamľomas te trafinel andre varesoste. Paľis bičhavava terne čhas a phenava leske: ‚Dža! Rode ola šipi.‘ Te leske phenava: ‚O šipi hine kade paš tu, an mange len,‘ akor šaj aves. Na ačhela pes tuke ňič, avke sar dživel o RAJ. Ale te leske phenava: ‚O šipi hine dureder tutar,‘ akor dža het, bo korkoro o RAJ tut bičhavel. A so džal pal odi vera, so peske iľam, džan, hoj o RAJ hino švedkos maškar mande the maškar tute pro furt!“ Avke pes o David garuďa pre maľa. Sar imar sas o inepos le Neve čhoneskro, o kraľis Saul peske bešľa paš o chaben. Bešľa peske pre peskro than paš e fala sar furt. O Jonatan bešelas anglal leste a o Abner paš o Saul, ale o David na sas pre peskro than. Oda džives o Saul na phenďa ňič, bo phenďa peske: „Mušinďa pes varesoha te meľarel. Hino nažužo, vašoda nane hodno kade te avel.“ Ale pre aver džives pal o inepos, sar sas le Davidoskro than pale prazdno, phučľa o Saul peskre čhastar le Jonatanostar: „Soske na avľa le Izajoskro čhavo aňi idž aňi adadžives paš o chaben?“ O Jonatan leske odphenďa: „O David man igen mangelas, hoj les te mukav te džal andro Betlehem. Phenďa: ‚Muk man te džal, bo amara famelija hin e beršeskri chabeneskri obeta a miro phral man ode vičinďa. A te šaj, te arakhľom milosť andre tire jakha, muk man te džal te dikhel mire phralen.‘ Vašoda na avľa paš o skamind le kraľiskro.“ Akor o Saul choľisaľiľa pro Jonatan a phenďa leske: „Tu čhavo la zacata napačivaľa džuvľakro!! Či me na džanav, hoj sal jekh le Izajoskre čhaha? Oda hin pre ladž tuke the tira dake! Medik dživela o David pre kadi phuv, na obačheha aňi tu aňi tiro kraľišagos. Akana bičhav pal leste a de les te anel ke mande, bo mušinel te merel!“ „Soske mušinel te merel? So kerďa?“ phučľa o Jonatan peskre dadestar le Saulostar. Akor o Saul čhiďa andre leste e kopija, hoj les te murdarel. Avke o Jonatan achaľiľa, hoj leskro dad kamel te murdarel le David. Vašoda o Jonatan andre bari choľi ušťiľa, geľa het pašal o skamind a pro dujto džives ole čhoneskro na chaľa ňič, bo sas leske pharo pal o David, hoj leskro dad les kavke dikhľa tele. Tosara pre aver džives o Jonatan geľa pre maľa, hoj pes te zdžal le Davidoha, a geľa leha the o terno čhavo. Phenďa leske: „Dža! Rode ola šipi, so ľivinava.“ Medik o terno čhavo denašelas, ľivinďa o šipos dureder lestar. Sar avľa pre oda than, kaj o Jonatan ľivinďa o šipos, vičinďa pre leste: „Nane o šipos dureder tutar?“ Paľis vičinďa pre leste pale: „Ma ačh ode! Siďar! Denaš!“ Avke skidňa o šipi a avľa pale paš peskro raj, ale oda terno čhavo na džanelas, sostar džal. Džanelas olestar ča o Jonatan the o David. Paľis o Jonatan diňa peskri vizbroj ole terne čhaske a phenďa leske: „Dža a ľidža oda andro foros.“ Sar oda terno čhavo geľa het, o David avľa pašal e skala, kaj pes garuvelas, a banďiľa anglo Jonatan trival le mujeha dži e phuv. Paľis pes sodujdžene čumidle a jekhetane rovenas, ale o David buter. Paľis o Jonatan phenďa le Davidoske: „Dža andro smirom a ma bister, savi vera peske iľam andro nav le RAJESKRO. O RAJ hino švedkos maškar mande the maškar tute, maškar miro potomstvos the maškar tiro potomstvos pro furt.“ O David odgeľa a o Jonatan pes visarďa pale andro foros. O David geľa ko rašaj Achimelech andro foros Nob. Sar les o Achimelech dikhľa, predaranďiľa. Geľa anglal leste a phučľa lestar: „Soske sal korkoro? Nane tuha ňiko?“ O David leske odphenďa: „O kraľis man bičhaďa a phenďa mange, hoj ňiko pes pal oda te na dodžanel, soske som kade. Mire muršenge imar phenďom pal jekh than, kaj pes arakhaha. Hin tut varesavo chaben? De man pandž mare, abo vareso, so tut hin.“ O rašaj leske phenďa: „Aver maro man nane, ča sveto. Šaj tuke les dav, ale ča akor, te tire murša na pašľile le džuvľenca.“ O David leske odphenďa: „Čačes tuke phenav, amen na pašľiľam le džuvľenca. Mire murša hine furt žuže, sar džan pre kajse droma. So mek buter adadžives!“ Avke o rašaj les diňa oda sveto maro, bo aver maro ode na sas, ča ola mare, so angloda sas anglo RAJ andro Svetostankos, medik ode na thovenas neve mare. Andre oda džives sas anglo RAJ jekh le Sauloskre služobňikendar o Edomčanos Doeg, savo sas upral leskre pasťjera. O David phučľa le Achimelechostar: „Nane tut ade kopija abo šabľa? Bo o kraľis pre ma avke siďarelas, hoj mange na iľom aňi e šabľa aňi ňisave aver zbraňe.“ O rašaj leske odphenďa: „Hin ade ča e šabľa le Filišťincoskri le Golijašiskri, saves murdarďal andre dolina Ela. Hiňi zapačarďi andro plašťos pal o efodos. Te kames, le tuke la, bo aver ade nane.“ „De mange la!“ phenďa leske o David. „Feder latar imar aňi nane.“ O David oda džives denašľa le Saulostar a geľa andro foros Gat ko kraľis Achiš. Le Achišoske phende o služobňika: „Či oda nane o David, o kraľis la phuvakro? Či na giľavenas pal leste paš o kheľiben, hoj o Saul murdarďa peskre ezeren, ale o David peskre deš ezeren?“ O David peske iľa kala lava andro jilo a chudňa pes igen te daral le kraľistar Achišostar andral o Gat. Avke pes chudňa te ľikerel paš lende avres. Medik sas andre lengre vasta, kerelas pes anglal lende, hoj hino dilino. Čarbinelas pro foroskre brani a mukelas pal e brada te čuľal o šľini. Androda o Achiš phenďa peskre služobňikenge: „Se tumen korkore dikhen, hoj kada murš hino dilino! Soske les anďan ke mande? Či man nane ade dos diline? Soske mange anen mek the kales, hoj te kerel kade diliňipena? Kale muršes kamen te anel andre miro kher?“ O David geľa het andral o foros Gat a denašľa andre jaskiňa Adulam. Sar pes pal oda došunde leskre phrala the caľi famelija, gele pal leste. Pridine pes ke leste the savore, kas sas varesavo pharipen, abo kamenas varekaske love, abo kas sas dukh andro jilo. Sas leha pal o štar šel (400) murša, savenge ačhiľa vodcas. Paľis o David odgeľa andre moabiko Micpa a ode pomangľa le moabike kraľis: „Mangav tut, kraľina, domuk mira dake the le dadeske, hoj te ačhen ke tumende, medik man na dodžanava, so o Del kerela prekal ma.“ Avke o David iľa peskra da the le dades ko moabiko kraľis a ačhile ode, medik pes ov garuvelas pro verchengre thana. Paľis o prorokos Gad phenďa le Davidoske: „Ma ačh imar kade, ale dža andre Judsko.“ Avke o David geľa andro veš Cheret. Andre jekh džives pes o Saul došunďa, hoj dikhle le David the leskre muršen. Ipen akor o Saul bešelas tel o stromos tamariška pro brehos andre Gibea la kopijaha andro vast a leskre služobňika ačhenas pašal leste. Avke o Saul phenďa le služobňikenge: „Šunen man mištes, Benjaminčanale! Gondoľinen tumenge, hoj o čhavo le Izajoskro tumen dela maľi abo viňici? Abo hoj tumen ačhavela sar veľiťeľen upral o ezeros (1 000) abo šel (100) slugaďa? Tumen savore pes sthoďan pre mande! Ňiko tumendar mange na phenďa, hoj miro čhavo phandľa vera le Izajoskre čhaha. Aňi jekheske na sas pharo vaš mange, hoj mange te phenel, hoj miro čhavo kerďa upre mire služobňikos, hoj te rodel, kana man šaj murdarel!“ Androda o Edomčanos o Doeg, savo ačhelas maškar le Sauloskre služobňika, phenďa: „Sar somas andro Nob, dikhľom ode le Izajoskre čhas, sar avľa ko rašaj Achimelech, ko čhavo le Achituboskro. O Achimelech mangelas le RAJES vaš o David a diňa les chaben the e šabľa le Golijašiskri.“ Avke o Saul bičhaďa pal o rašaj Achimelech, pal o čhavo le Achituboskro, the pal leskri famelija, save sas tiš rašaja andral o Nob, a on savore avle ke leste. O Saul phenďa: „Šun man mištes, čhavo le Achituboskro!“ „Kade som, raja miro,“ odphenďa leske. O Saul lestar phučľa: „Soske tumen počoral zgeľan pre mande tu the o čhavo le Izajoskro? Soske les diňan maro the šabľa a privakerďan tumen vaš leste ko Del? Akana pes vzburinďa a užarel pre oda, kana man šaj murdarel!“ O Achimelech phenďa le kraľiske: „Hin vareko maškar tire služobňika pačivaleder sar o David, o džamutro le kraľiskro the o veľiťeľis upral tire slugaďa, saves den bari pačiv caľi tiri famelija? Či oda ča adadžives ešebnovar man privakeravas ko Del vaš o David? Čačes hoj na! Te na peske gondoľinel o kraľis vareso nalačho pal peskro služobňikos aňi pal leskri caľi famelija. Se tiro služobňikos pal adi vzbura aňi na džanelas!“ Ale o kraľis o Saul phenďa le Achimelechoske: „Tu the caľi tiri famelija mušinen te merel!“ Paľis phenďa peskre stražňikenge, save sas paš leste: „Džan, zalen le RAJESKRE rašajen a murdaren len, bo pomožinde le Davidoske! Kajte džanenas, hoj denašel, na phende mange oda.“ Ale o služobňika le Sauloskre na kamenas te thovel o vasta pre le RAJESKRE rašaja, hoj len te murdaren. Avke o Saul phenďa le Doegoske andral o Edom: „Murdar tu le rašajen!“ Oda džives o Doeg murdarďa ochtovardeš the pandž (85) muršen, save hordinenas rašajiko plašťos. Paľis geľa andro rašajiko foros Nob a murdarďa ode le muršen the le džuvľijen, le čhaven the le cikne čhavoren, save pijenas o koľin, le gurumňen, le somaren the le bakren. Zachraňinďa pes ča o Ebjatar, o čhavo le Achimelechoskro, o vnukos le Achituboskro. Ov denašľa ko David. O Ebjatar phenďa le Davidoske: „O Saul murdarďa le RAJESKRE rašajen andral o Nob.“ O David leske odphenďa: „Imar akor, sar ode sas o Edomčanos o Doeg, džanavas, hoj oda phenela avri le Sauloske. Me som vinnovato vaš caľi tiri famelija. Ačh kade manca a ma dara tut! O Saul kamel te murdarel the tut the man, ale manca pes tuke ňič na ačhela.“ Andre jekh džives varesave manuša phende le Davidoske: „O Filišťinci pes maren le foroha Keila a čoren lenge o uľipen, so peske skidle upre.“ Avke o David geľa te phučel le RAJESTAR: „RAJEJA, šaj džav pre kala Filišťinci pro mariben?“ „He,“ odphenďa leske o RAJ. „Dža pro Filišťinci a zachraňineha o foros Keila.“ Ale le Davidoskre murša phende: „Dikh, imar kade andre Judsko sam andre dar, a so mek buter, te džaha andre Keila pre armada le Filišťincengri!“ Avke o David geľa pale te vakerel le RAJEHA a o RAJ leske odphenďa: „Ušťi a dža andre Keila, bo le Filišťincen tuke dava andro vasta.“ Avke o David odgeľa peskre muršenca andre Keila pro mariben pro Filišťinci, but dženen lendar murdarde a ile lenge o stadi. Avke o David zviťazinďa upral lende a zachraňinďa le manušen andral e Keila. Sar o Ebjatar, o čhavo le Achimelechoskro, denašľa ko David andre Keila, anďa peha the o efodos. Le Sauloske phende, hoj o David geľa andre Keila. O Saul phenďa: „O Del les diňa andre mire vasta. Oleha, hoj geľa andre oda foros, kaj hin o brani the o zavori, pes korkoro phandľa andre.“ Avke o Saul zvičinďa peskre muršen, hoj te džan pro mariben andro foros Keila a te zalen le David leskre muršenca. Sar pes o David došunďa, hoj les o Saul kamel te zalel, phenďa le rašaske le Ebjataroske: „An mange o efodos.“ Paľis pes o David modľinelas: „Ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro! Tiro služobňikos šunďa, hoj o Saul kamel te avel andre Keila a angle mande kamel te zňičinel o foros. Dena man o manuša andral e Keila andre leskre vasta? Čačes kade avela o Saul, avke sar pes oda došunďa tiro služobňikos? Ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, mangav tut, odphen tire služobňikoske!“ Avke o RAJ leske odphenďa: „O Saul avela.“ O David pale phučľa: „Dinehas man the mire muršen o manuša andral e Keila andro vasta le Sauloske?“ „He, kerdehas oda,“ odphenďa o RAJ. Paľis o David peskre šov šel (600) muršenca odgele andral e Keila a phirenas than thanestar. Sar le Sauloske phende, hoj o David geľa het andral e Keila, o Saul ode na geľa. O David pes ľikerelas pro verchengre thana the pro brehi pre pušťa Zif. Kajte o Saul džives pre dživeseste rodelas le David, o Del les na diňa leske andro vasta. O David avľa pre oda, hoj o Saul pal leste džal, hoj les te murdarel, a vašoda pes ľikerelas paš e Chorša andre pušťa Zif. Akor o Jonatan, o čhavo le Sauloskro, geľa pal o David andre Chorša, hoj les andro nav le Devleskro te del zor. Phenďa leske: „Ma dara tut, bo miro dad o Saul pre tu na thovela o vast. Tu ačheha kraľiske upral o Izrael a me avava dujto pal tu. A the miro dad o Saul džanel, hoj oda hin čačipen.“ Avke phandle peha sodujdžene zmluva anglo RAJ. O David ačhiľa andre Chorša a o Jonatan geľa pale khere. O manuša andral o Zif avle ko Saul andre Gibea, hoj leske te phenen: „O David pes garuvel paš amende andre Chorša pro verchengre thana; pro brehos Chachila južňe le Ješimonostar. Akana, kraľina, kana ča tuke oda ela pre dzeka, av ke amende a amen keraha savoro pre oda, hoj les tuke te das andro vasta.“ O Saul phenďa: „Mi požehňinel tumen o Del vaš oda, hoj mange presikaven ajsi pačiv. Džan a dodžanen tumen buter. Roden mištes avri oda than, kaj pes o David garuvel, the varekas, ko les ode dikhľa. Šunďom, hoj hino igen vibito. Preroden savore thana, kaj pes phirel te garuvel, a visaren tumen pale ke mande, sar imar mištes džanena, kaj hino. Paľis džava tumenca a te ela mek furt andre odi phuv, arakhava les, kajte mušinďomas te prerodel savore judske famelijen.“ Avke o manuša andral o Zif gele anglal o Saul pale pre pušťa Zif. Akor o David peskre muršenca sas pre pušťa Maon andre phuv Araba južňe le Ješimonostar. O Saul peskre muršenca gele te rodel le David. Sar pes pal oda došunďa o David, geľa teleder a ľikerelas pes paš e skala pre pušťa Maon. Došunďa pes pal oda o Saul a džalas pal leste. O Saul džalas pal jekh sera le brehoskri a o David peskre muršenca pal e dujto. O David denašelas sig, hoj les o Saul te na dochudel. Sar imar o Saul peskre muršenca obkľučinelas le David the leskre muršen, hoj len te zalen, avľa le Sauloske te phenel jekh leskre muršendar: „Av sigo, bo o Filišťinci avle andro Izrael a občoraren e phuv.“ Avke o Saul preačhiľa te denašel pal o David a geľa pro mariben pro Filišťinci. Vašoda pes oda than vičinel „e Skala, kaj pes rozďelinde“. O David odarik geľa het a ľikerelas pes pro verchengre thana andro En-Gedi. Sar o Saul avľa pale andral o mariben le Filišťincenca, phende leske: „O David hino pre pušťa paš o En-Gedi.“ Avke o Saul peske iľa 3 000 nekfeder muršen andral calo Izrael a džalas te rodel le David the leskre muršen pro vichodos paš o Skali le Kamzikengre. O Saul avľa ke bakrengri ohrada paš o drom, kaj sas e jaskiňa. O Saul ode geľa pro budaris. O David peskre muršenca sas dži palal andre jaskiňa. O murša phende le Davidoske: „Kada hin oda džives, pal savo tuke phenďa o RAJ: ‚Dava tuke tire ňeprijaťeľis andre tire vasta, hoj leha te keres, so tu kames!‘ “ Avke o David geľa počoral paš o Saul a odčhinďa leske kotor le plašťostar. Ale paľis le David trapinelas o svedomje vaš oda, so kerďa. Peskre muršenge phenďa: „O RAJ man mi chraňinel, hoj te kerav vareso mire rajes, le RAJESKRE pomazimen kraľis. Na thovava pre leste o vast, bo hino le RAJESKRO pomazimen.“ Kale lavenca dovakerďa peskre muršenge a na domukľa lenge te džal pro Saul. Paľis o Saul avľa avri andral e jaskiňa a džalas peskre dromeha. Paľis avľa avri the o David andral e jaskiňa a zvičinďa pro Saul: „Rajeja miro, kraľina!“ Sar o Saul pes visarďa, o David anglal leste banďiľa le mujeha dži e phuv a phenďa le Sauloske: „Soske šunes pro lava le manušengre, save phenen, hoj tuke kamav te ubľižinel? Adadžives korkoro šaj dikhľal, hoj tut andre jaskiňa o Raj diňa andre mire vasta. Varesave džene mire muršendar pre ma ispidenas, hoj tut te murdarav, ale mange sas vaš tuke pharo a phenďom: ‚Na thovava o vast pre miro raj, bo hino le RAJESKRO pomazimen.‘ Ča dikh, dado miro! Ľikerav andro vast o kotor, so odčhinďom tire plašťostar. Odčhinďom tuke les, ale tut na murdarďom. Andre kada šaj dikhes, hoj tut na kamav te murdarel aňi tuke te ubľižinel. Me tut na kerďom ňič, ale tu pre mande džas a kames man te murdarel. Mi rozsudzinel o RAJ maškar mande the maškar tute a mi pomsťinel pes tuke o RAJ, vašoda nalačhipen, so mange kerďal. Ale me pre tu na thovava miro vast. Avke sar phenel jekh purano prislovje: ‚Ča o nalačhe manuša keren o nalačhe skutki.‘ Vašoda me miro vast pre tu na thovava. Pre kaste avľa avri o izraeliko kraľis? Pre kaste džal? Pro mulo rikono? Pre jekh pušum? Mi rozsudzinel maškar amende o RAJ, mi phenel, kas amendar hin čačipen. Mi dikhel, mi zaačhel vaš ma a mi cirdel man avri andral tire vasta.“ Sar o David preačhiľa te vakerel, phučľa lestar o Saul: „Oda čačes hin tiro hangos, David, čhavo miro?“ A chudňa zorales te rovel. Paľis phenďa le Davidoske: „Tu sal spravodľiveder sar me, bo presikaďal mange o lačhipen, kajte me tuke kamavas te ubľižinel. Adadžives sikaďal, savo lačho sal ke mande. O RAJ man diňa tuke andro vasta, ale tu man na murdarďal. Te vareko arakhela peskre ňeprijaťeľis, mukela les ča avke te džal? Mi visarel tuke pale o RAJ oda lačhipen, so mange adadžives presikaďal. Akana imar čačes džanav, hoj tu ačheha kraľiske a o izraeliko kraľišagos ela zoralo, sar les tu ľidžaha. Vašoda akana de man vera anglo RAJ, hoj na murdareha mira famelija a hoj na khoseha miro nav tele pal e phuv.“ Avke o David diňa vera le Saul. Paľis o Saul geľa khere a o David peskre muršenca geľa upre pro verchengre thana, kaj pes garuvenas. Sar o Samuel muľa, zgeľa pes calo Izrael a rovenas pal leste. Parunde les andre leskro kher andre Rama. Paľis o David odarik geľa pre pušťa Paran. Andre oda foros Maon sas igen barvalo murš, saves sas but khera the maľi pro Karmel. Sas les 3 000 bakre the 1 000 kozi a ipen akor sas andro Karmel, kaj strihinenas leskre bakren. Oda murš pes vičinelas Nabal a leskri romňi Abigajil. Oj sas igen goďaver the šukar, ale ov sas igen nalačho the bijileskro ko manuša. Sas potomkos le Kaleboskro. Sar pes o David pre pušťa došunďa, hoj o Nabal strihinel le bakren, bičhaďa deše terne muršen, savenge phenďa: „Džan andro Karmel a den te pozdravinel mandar le Nabal. Phenen leske: ‚Mangav tuke savoro nekfeder! Smirom tira famelijake the smirom savoreske, so hin tiro! Šunďom, hoj o murša tuke akana strihinen le bakren. Sar sas tire pasťjera paš amende, šoha lenge na kerďam ňič nalačho a ňič lenge na našľiľa, medik sas andro Karmel. Phuč tut tire pasťjerendar, on tuke phenena! Mi arakhen kala murša milosť andre tire jakha, bo džan ke tu andro lačho džives. Mangav tut, de varesave dari tire služobňiken the tire čhas le David.‘ “ Avke o murša gele ko Nabal, phende leske savoro, so lenge phenďa o David, a užarenas. Androda lenge o Nabal phenďa: „Ko hin o David a ko o čhavo le Izajoskro? Adadžives hin but ajse sluhi, save denašen peskre rajendar. Či so? Akana majinav te lel miro maro, paňi the mas, so murdarďom prekal mire murša, save strihinen le bakren, a te del oda le muršenge, pal save aňi na džanav, khatar hine?“ Avke pes o murša visarde pale ko David a phende leske savoro, so phenďa o Nabal. Androda o David phenďa: „Akana dojekh tumendar mi phandel pašal peste e šabľa.“ Avke peske savoredžene a the o David phandle o šabľi. Džanas leha štar šel (400) murša a duj šel (200) ačhile paš o veci. Ale varesavo sluhas geľa te phenel la Abigajilake, le Nabaloskra romňake: „Dikh, o David bičhaďa le sluhen pal e pušťa, hoj te pozdravinen le Nabal, ale ov pre lende chučiľa avri a dophenďa lenge. Ola murša sas ke amende igen lačhe, šoha amenge na kerde ňič nalačho a aňi ňič amenge na našľiľa, sar samas pre maľa, kaj sas the on. On amenge sas sar muros a chraňinenas amen pal savore dživesa the rača, medik pašinahas le bakren. Vašoda tut mištes rozgondoľin, so kereha, bo e pohroma avel pre amaro raj the pre calo leskro kher. Ale le Nabaloha pes na del te vakerel, bo ov hino igen nalačho manuš.“ Avke e Abigajil iľa sig duj šel (200) mare, duj cipune gone mol, o mas le pandže bakrendar, dešuefta (17) kili peko zrnos, šel (100) burňika šuke hrozni the duj šel bokeľa le figendar a thoďa oda pro somara. Le sluhenge phenďa: „Džan anglal ma a me džava pal tumende.“ Ale peskre romeske le Nabaloske oda na phenďa. Sar džalas e Abigajil pro somaris le dromeha, so sas pašal o verchi, arakhľa pes le Davidoha ipen akor, sar džalas tele peskre muršenca pal o verchos. O David ipen phenďa: „Čačes zbitočňe chraňinavas savoro, so sas ole muršes pre pušťa, hoj leske ňič te na našľol. Akana vaš o lačhipen mange visarel o nalačhipen. O Del man mi marel zorales, te mukava te dživel varekas leskre muršendar dži tosara!“ Sar e Abigajil dikhľa le David, avľa sig tele pal o somaris. Peľa anglal leste a banďolas dži e phuv. Čhiďa pes paš leskre pindre a phenďa: „Prebačin tira služobňičkake, rajeja miro, mi avel e vina pre mande! Domuk mange te prevakerel. Šun man avri! Ma ker tuke ňič ole nalačhe muršestar, bo ov hino ajso dilino sar the leskro nav Nabal – o diliňipen hin andre leste. Tiri služobňička na dikhľa tire terne muršen, saven bičhaďal. Akana, rajeja miro, avke sar dživel o RAJ a avke sar džives tu: O RAJ tuke na domukľa te meľarel pes le rateha, hoj les te murdares a korkoro tut te pomsťines tire ňeprijaťeľenge. Tire ňeprijaťeľa the ola, ko tuke kamen o nalačhipen, mi doperen avke sar the o Nabal. Mangav tut, prile mandar kada daros, so tuke anďom. Mi el oda pre chasna tuke the tire muršenge, save džan tuha. Odmuk tira služobňičkake, hoj mange domukľom tuha avke te vakerel. O RAJ čačes ačhavela mire rajeske o kher, so ela pro furt, bo ľidžas o maribena le RAJESKRE. Medik dživeha, te na arakhel pes pre tu ňič nalačho. Kajte pre tu vareko geľahas, abo kamľahas tut te murdarel, tiro dživipen ela jekhetane olenca, save dživen le RAJEHA, tire Devleha. O dživipen tire ňeprijaťeľengro ela odčhido sar andral o prakos. Sar o RAJ imar tuke kerela savoro lačhipen, so tuke phenďa, a ačhavela tut kraľiske upral o Izrael, paľis tut na šuneha namištes a na trapineha tut oleha, hoj tut korkoro pomsťinďal tire ňeprijaťeľenge, hoj len murdarďal. Sar o RAJ tuke presikavela o lačhipen, leper tuke pre ma, pre tiri služobňička.“ O David odphenďa la Abigajilake: „Mi el barardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, savo tut bičhaďa adadžives angle ma. Av požehňimen vaš tiro goďaveripen, bo adadžives man zľikerďal, hoj man korkoro te na pomsťinav mire ňeprijaťeľenge a te na murdarav ole manušen. O RAJ, o Del le Izraeloskro, mange na domukľa, hoj tuke te kerav vareso nalačho. Te na avľalas sigo anglal mande, čačes le Nabaloskre muršendar na ačhilehas ňiko džido dži tosara.“ Avke o David latar priiľa o daros, savo leske anďa, a phenďa lake: „Dža andro smirom pale khere. Šunďom tut avri a kerava avke, sar phenďal.“ Sar e Abigajil avľa khere, arakhľa, hoj o Nabal ipen kerelas andre peskro kher hoscina, ajsi sar hin le kraľen. Sas les lačhi dzeka a igen mačiľa. Vašoda leske dži tosara ňič na phenďa, ale sar tosara o Nabal strižbisaľiľa, e Abigajil leske phenďa savoro, so pes ačhiľa. Jekhvareste leske o jilo preačhiľa te marel a ačhiľa sar bar. Paľis pal o deš džives o RAJ demaďa le Nabal a ov muľa. Sar pes o David došunďa, hoj o Nabal muľa, phenďa: „Mi el o RAJ barardo, bo ov visarďa pale le Nabaloske vaš oda, hoj mange kerďa ladž, a chudňa o počiňiben vaš peskro binos. Ov zľikerďa peskre služobňikos olestar, hoj te na kerel binos, a visarďa le Nabaloskro nalačhipen pre leskro šero.“ Paľis o David bičhaďa manušen ke Abigajil, hoj lake te phenen: „O David peske tut kamel te lel romňake.“ O služobňika gele ke Abigajil andro Karmel a phende lake: „Bičhavel amen pal tute o David, bo kamel peske tut te lel romňake.“ Androda banďiľa dži e phuv a phenďa: „Me som tiri služobňička a som pripravimen te thovel (morel) o pindre mire rajeskre služobňikenge.“ Avke e Abigajil sig bešľa pro somaris a the peskre pandže služkenca džalas le Davidoskre sluhenca a ačhiľa le Davidoskri romňi. O David peske iľa romňake the la Achinoama andral o Jezreel. Soduj ačhile leskre romňija. O Saul diňa peskra čha la Mikal, savi sas le Davidoskri romňi, le Paltioske, le Lajišoskre čhaske, savo sas andral o Galim. Varesave manuša andral e pušťa Zif avle ko Saul andre Gibea a phende leske: „O David pes garuvel pro brehos Chachila paš e pušťa Ješimon.“ Avke o Saul geľa pre pušťa Zif. Džanas leha 3 000 avrikidle Izraeliti, hoj te roden le David. O Saul peske kerďa taboris pro brehos Chachila, paš o drom paš e pušťa Ješimon. O David pes ľikerelas pre pušťa; sar pes došunďa, hoj o Saul avľa pal leste, bičhaďa le muršen, hoj te džan te dikhel, či čačes hin ode o Saul. Paľis o David geľa pre oda than, kaj sas le Sauloskro taboris. Dikhľa o than, kaj pašľolas o Saul the o veľiťeľis le slugaďengro o Abner, o čhavo le Neroskro. O Saul pašľolas maškar o taboris a o murša pašal leste. Akor o David phučľa le Achimelechostar, savo sas Chetitos, the le Abišajostar, savo sas o phral le Joaboskro a o čhavo la Cerujakro: „Ko manca avela tele paš o Saul andro taboris?“ O Abišaj phenďa: „Me džava tuha!“ Avke o David the o Abišaj gele rači andro taboris a ode dikhle le Saul, sar peske pašľol a sovel. E kopija leste sas ispidľi andre phuv pašes paš o šero a o Abner the o murša pašľonas pašal leste. O Abišaj phenďa le Davidoske: „O Del tuke adadžives diňa tire ňeprijaťeľis andre tire vasta. Domuk mange, hoj les jekha ranaha te predemavav la kopijaha ke phuv. A dujtovar aňi na mušinava te demel!“ Ale o David leske odphenďa: „Ma murdar les! Bo ko šaj thovel o vast pre le RAJESKRO pomazimen a šaj ačhel bi e vina?“ A o David mek phenďa: „Avke sar dživel o RAJ, ča o RAJ ada šaj kerel. Či imar merela pro phuripen avke sar sako, abo džala andro mariben a ode merela. Mi chraňinel man o RAJ, hoj te thovav o vast pre leskro pomazimen. Le akana leskri kopija, so hiňi paš leskro šero, the o džbanos le paňeha a av džas het!“ O David iľa o džbanos the e kopija, so sas le Sauloste paš o šero, a gele het. Ňiko ňič na dikhľa a ňiko pal oda aňi na džanelas. Savore sovenas, bo o RAJ pre lende mukľa zoralo soviben. Paľis pregeľa o David pre dujto sera ola dolinakri a zaačhiľa dži upre pro verchos dur lendar. Vičinďa pro murša le Sauloskre the pro Abner: „Abner! Odpheneha mange?“ „Ko sal, hoj vičines pro kraľis?“ phučľa o Abner. O David leske odphenďa: „Či na sal tu oda nekbareder murš andro Izrael? Soske na stražinehas tire rajes, tire kraľis? Vareko sas andro taboris, hoj te murdarel tire rajes, le kraľis. Oda, so kerďal, nane mištes. Avke sar dživel o RAJ, tu the tire murša tumenge zaslužinen te merel, bo na stražinenas tumare rajes, le RAJESKRE pomazimen kraľis. Ča dikh! Kaj hiňi le kraľiskri kopija the o džbanos le paňeha, so sas leste paš o šero?“ O Saul sprindžarďa le David pal o hangos a phučľa lestar: „Sal oda tu, David, čhavo miro?“ Ov odphenďa: „He, rajeja, kraľina miro! Soske miro raj džal pre peskro služobňikos? So kerďom ajso nalačho? Sostar man obviňines? Akana mangav tut, rajeja, kraľina miro, šun peskre služobňikos! Te oda sas o RAJ, ko tut kerďa upre pre ma, akor mi prilel e voňavo obeta, ale te oda sas o manuša, mi en prekošle anglo RAJ! Bo on man čhide avri andral e phuv le RAJESKRI, andre ajsi phuv, kaj šaj lašarav ča avre devlen! Mangav tut, ma domuk, hoj miro rat te el avričhordo pre phuv dur le RAJESTAR! Bo so avľa o izraeliko kraľis te rodel jekh pušumori, avke sar vareko rodel jarabica pro verchi?“ O Saul phenďa: „Kerďom binos. Av pale, David, čhavo miro! Na kerava tut ňič, bo adadžives dikhľom, hoj man mukľal te dživel. Čačes somas sar dilino a kerďom igen bari chiba.“ „Kade hiňi le kraľiskri kopija!“ odphenďa leske o David. „Mi avel vareko le terne muršendar la te lel. O RAJ visarela dojekheske vaš leskro spravodľišagos the pačivaľiben. Ov adadžives mange tut diňa andre mire vasta, ale me na kamľom te hazdel o vast pre le RAJESKRO pomazimen kraľis. Ajso vzacno sar mange sas adadžives tiro dživipen, ajso vzacno mi el the miro dživipen anglo RAJ a mi zachraňinel man andral dojekh pharipen.“ O Saul phenďa le Davidoske: „Av požehňimen, David, čhavo miro! Savoro, so chudeha te kerel, tuke čačes avela avri!“ Paľis o David geľa peskre dromeha a o Saul geľa khere. O David peske phenďa: „Jekhvar man o Saul čačes kade šaj murdarel, vašoda nekfeder ela, te denašava andre filišťiňiko phuv. Paľis man šaj rodel o Saul pal caľi izraeliko phuv, ale me leske denašava andral o vasta.“ Avke o David geľa peskre šov šel (600) muršenca ko Gatsko kraľis Achiš, ko čhavo le Maochoskro. O David the leskre murša ačhile te bešel andro Gat ko Achiš peskre famelijenca. Le Davidoha sas soduj leskre romňija, e Achinoama andral o Jezreel the e Abigajil andral o Karmel, savi sas leskri romňi pal o Nabal. Sar le Sauloske phende, hoj o David denašľa andro Gat, preačhiľa les te rodel. O David phenďa le Achišoske: „Te arakhľom milosť andre tire jakha, de man than andre jekh cikno gavoro, hoj ode te bešav. Tiro služobňikos na mušinel te bešel paš tu andre tiro foros.“ Andre oda džives diňa o Achiš le Davidoske o foros Ciklag. Vašoda hino dži adadžives o Ciklag le judske kraľengro. O David bešelas andre filišťiňiko phuv berš the štar čhon. O David peskre muršenca džalas pro mariben pro Gešurčana, Gizriti the pro Amaleka, save čirleder bešenas andro phuva, prekal save pes džalas andro Šur the andro Egipt. Sar o David džalas andre ola phuva, na mukelas aňi muršes aňi džuvľa te dživel. Lelas lenge le bakren, le gurumňen, le somaren, le ťaven a the lengre gada a paľis džalas pale andro Achiš. Sar o Achiš phučelas: „Pre kaste adadžives sanas pro mariben?“ O David odphenelas: „Samas andre pušťa Negev andre judsko phuv,“ abo: „Samas andre phuv le Jerachmeelengri andro Negev,“ abo: „Samas andro Negev andre phuv le Kenitengri.“ O David murdarelas dojekhe muršes the džuvľa, hoj ňiko lendar te na džal pale andro foros Gat a te na phenel avri, so o David the leskre murša čačes kerenas. Kada hin oda, so kerelas o David prekal calo časos, sar bešelas andre filišťiňiko phuv. O Achiš pačalas le Davidoske, bo peske gondoľinelas: „O David ela čačes miro služobňikos pro furt, bo o Izraeliti les imar našťi avri ačhen.“ Andre oda časos o Filišťinci zvičinde peskre slugaďen pro mariben pro Izraeliti. O Achiš phenďa le Davidoske: „Pačav, hoj achaľos, hoj tu tire muršenca manca mušinen te avel andro mariben.“ O David le Achišoske odphenďa: „Tu korkoro akana dikheha, so tiro služobňikos dokazinel te kerel!“ „Igen mištes,“ phenďa o Achiš le Davidoske. „Kerav tutar miro ochrancas pre calo dživipen.“ O Samuel muľa a calo Izrael pal leste rovelas. Parunde les andre leskro foros Rama. O Saul tradňa avri andral odi phuv savore vrašcen the olen, ko privičinenas le mulen. Sar pes o Filišťinci zgele, kerde peske taboris paš o Šunem. O Saul diňa te zvičinel calo Izrael a kerde peske taboris paš o brehos Gilboa. Sar o Saul dikhľa e armada le Filišťincengri, predaranďiľa a o jilo leske chudňa zorales te marel. O Saul phučelas le RAJESTAR, so te kerel, ale ov leske na odphenelas aňi andro sune, aňi prekal o Urim the Tumim, aňi prekal o proroka. Vašoda o Saul phenďa peskre služobňikenge: „Arakhen mange varesava džuvľa, savi privičinel le mulen. Me džava ke late a latar phučava.“ „Jekh ajsi džuvľi hiňi andro En-Dor,“ phende leske leskre služobňika. O Saul pes preurďa andre aver gada, hoj les te na prindžarel, a geľa rači duje peskre muršenca ke odi džuvľi. Phenďa lake: „Privičin mange jekhe mules. Privičin mange oles, kas tuke phenava.“ E džuvľi leske odphenďa: „Tu mištes džanes, so kerďa o kraľis o Saul, hoj tradňa avri andral e phuv le vrašcen the olen, save privičinenas le mulen. Soske man kames te chudel avri? Kames, hoj te merav?“ Avke lake o Saul iľa vera pro RAJ: „Avke sar dživel o RAJ, na ačhela pes tuke ňič nalačho vaš ada.“ E džuvľi lestar phučľa: „Kas tuke te vičinav avri?“ „Vičin mange avri le Samuel,“ ov odphenďa. Sar e džuvľi dikhľa le Samuel, zorales vičinďa a phenďa le Sauloske: „Soske manca thoďal avri? Se tu sal o Saul!“ „Ma dara tut!“ phenďa lake o kraľis. „So dikhes?“ „Dikhav varesave duchos te avel upre andral e phuv,“ phenďa e džuvľi. „Sar dičhol avri?“ phučľa latar. Oj odphenďa: „Avel upre varesavo phuro murš zaučhardo andro plašťos.“ O Saul sprindžarďa, hoj oda hin o Samuel, a banďiľa anglal leste dži e phuv. O Samuel phenďa le Sauloske: „Soske man na des smirom a vičines man kade upre?“ „Som andro baro pharipen,“ odphenďa o Saul. „O Filišťinci pre ma aven pro mariben, o Del pes mandar visarďa a na odphenel mange aňi prekal o proroka aňi prekal o sune. Vičinďom tut, hoj mange te phenes, so te kerel.“ Ale o Samuel leske odphenďa: „Soske phučes mandar, te o RAJ korkoro pes tutar visarďa a ačhiľa tiro ňeprijaťeľis? O RAJ kerďa ča oda, so prekal mande imar anglal phenďa. Cirdňa tuke avri o kraľišagos andral o vasta a diňa les avre Izraelitaske le Davidoske. Bo na šunďal le RAJES a na kerďal le Amalekenca pal leskri choľi savoro, so tutar o RAJ kamelas, a vašoda tuha akana kada kerel. Tut the calo Izrael dela andro vasta le Filišťincenge a tu the tire čhave avena tajsa kade, kaj som me. O RAJ dela the le izraelike slugaďen andro vasta le Filišťincenge.“ Jekhvareste o Saul, ajso savo sas učo, avke the peľa pre phuv, bo oda, so leske phenďa o Samuel, les igen daraďa avri. Na sas les zor, bo na chaľa ňič calo džives the caľi rat. Sar odi džuvľi dikhľa, hoj o Saul igen predaranďiľa, avľa paš leste a phenďa leske: „Dikh, tiri služobňička tut šunďa, a kajte mange džalas pal o dživipen, kerďom, so mange phenďal. Akana šun the tu tira služobňička. Anava tuke kotor maro, hoj te chas a te aves zoralo te džal pale pro drom.“ Ov na kamelas a phenďa: „Na kamav te chal!“ Ale leskre služobňika the odi džuvľi pre leste na preačhenas te ispidel, medik len na šunďa. Paľis ušťiľa pal e phuv a bešľa peske pro hadžos. Ola džuvľa sas khere thuľi gurumňori. Takoj la iľa a murdarďa. Paľis iľa o aro, zaušanďa o chumer a pekľa o mare bi o kvasos. Diňa oda le Sauloske the leskre služobňikenge. Sar dochale, ušťile a mek odi rat gele het. O Filišťinci zvičinde savore peskre slugaďen andro Afek, medik o Izraeliti peske kerde taboris paš o prameňis andro Jezreel. O filišťiňika vodci džanas peskre slugaďenca andro partiji po šel (100) the po ezeros (1 000) a o David peskre muršenca džalas pal lende jekhetane le Achišoha. O filišťiňika veľiťeľa phučle: „So ade keren kala Hebreja?“ O Achiš lenge odphenďa: „Se oda hin o David, o služobňikos le kraľiskro le Sauloskro andral o Izrael, savo hino imar buter sar berš manca. Akorestar, sar avľa ke ma, dži adadžives na arakhľom ňič nalačho pre leste.“ Ale o filišťiňika veľiťeľa choľisaľile pro Achiš a phende leske: „Bičhav kale muršes het. Mi džal pale pro than, so les diňal. Te na avel amenca pro mariben, bo sar pes maraha, šaj pes visarel pre amende. Se soha ela buter pre dzeka peskre rajeske, te na oleha, hoj leske dela amare odčhimen šere? Nane ov oda David, pal savo pes giľavelas paš o kheľiben, hoj o Saul murdarďa peskre ezeren, ale o David peskre deš ezeren?“ O Achiš vičinďa le David a phenďa leske: „Avke sar dživel o RAJ, čačes sal pačivalo manuš a uľomas rado, te manca phirďalas andro maribena. Ole dživesestar, kanastar ke ma avľal, pre tu dži adadžives na arakhľom ňič nalačho. Ale le vodcenge na sal pre dzeka. Vašoda visar tut pale a dža andro smirom. Ma ker ňič, so nane pre dzeka le filišťiňike vodcenge.“ „So ajso kerďom, hoj našťi džav andro mariben pro ňeprijaťeľa mire rajeskre the kraľiskre?“ phučľa o David le Achišostar. „So šaj phenes pre ma, pre tiro služobňikos, akorestar, sar tuke chudňom te služinel, dži adadžives?“ O Achiš leske odphenďa: „Me džanav. Se sal mange pre dzeka sar le Devleskro aňjelos. Ale o filišťiňika vodci phende: ‚Našťi džas amenca pro mariben.‘ Vašoda ušťi tajsa sigeder, sar vidňisaľola, a dža het the tu the tire rajeskre služobňika.“ Avke o David peskre muršenca sig tosara ušťile a gele pale andre filišťiňiko phuv. Ale o Filišťinci džanas andro Jezreel. Pro trito džives o David doavľa peskre muršenca andro Ciklag. Ale medik sas het, avle o Amaleka pro mariben andro Negev the andro Ciklag; o foros Ciklag domarde a labarde avri. Zaile odarik le džuvľen the savoren, ko ode sas, le ternen the le phuren. Ňikas lendar na murdarde, ča len ile het a gele peskre dromeha. Sar avľa o David peskre muršenca andro Ciklag, dikhľa, hoj hino avrilabardo a hoj o Amaleka ľigende het lengre romňijen, čhaven the čhajen. O David the o murša, save leha sas, chudle zorales te rovel a rovenas ajci, hoj len imar aňi na sas buter zor te rovel. Zaile the le Davidoskre soduje romňijen: La Achinoama andral o Jezreel the la Abigajil andral o Karmel, la romňa pal o Nabal. O David pes prekal ada dochudňa andro baro pharipen, bo leskre murša peske vakerenas pal oda, hoj les kamen te murdaren le barenca. Dojekheske lendar sas pharo andro jilo pal peskre čhave. Ale o David arakhľa zor andro RAJ, peskro Del. O David phenďa le rašaske le Ebjataroske, le Achimelechoskre čhaske: „An mange o efodos!“ Avke leske les o Ebjatar anďa a o David phučelas le RAJESTAR: „Šaj džav pal ola živaňa, so amen občorarde? Dochudava len?“ O RAJ odphenďa: „He, dža pal lende, dochudeha len a zachraňineha savoren, kas tuke zaile.“ Avke o David geľa šov šel (600) muršenca, save leha džanas. Sar dogele paš o paňi Besor, varesave lendar ode zaačhile. O David džalas dureder pal o Amaleka ča štar šel (400) muršenca a duj šel murša ode ačhile, bo na birinenas te džal dureder prekal o paňi Besor. Pre maľa arakhle varesave Egipťanos a ande les ko David. Dine les maro, paňi, kotor bokeľi le figendar the duj konarica šuke hrozni. Sar chaľa, takoj avľa ke peste, bo imar trin džives the trin rača ňič na chaľa aňi na piľa. O David lestar phučľa: „Ko hin tiro raj? Khatar sal?“ Ov leske odphenďa: „Som andral o Egipt, som otrokos jekhe Amalekoskro. Sar anglo trin džives nasvaľiľom, miro raj man mukľa kade. Džahas pro maribena andre phuv le Kereťanengri pro juhos andre Judsko the andre phuv le Kaleboskri a zlabarďam avri o foros Ciklag.“ „Šaj man ľidžas ke ola slugaďa?“ phučľa lestar o David. Ov leske odphenďa: „Le vera pro Del, hoj man na murdareha a na deha man andro vasta mire rajeske. Paľis tut ke odi partija ľidžava.“ Avke les ľigenďa ode. Sar avle ode, o Amaleka sas rozčhide pal calo oda than. Chanas, pijenas a mulatinenas, bo peske zaile but veci andral e filišťiňiko the andral e judsko phuv. O David len murdarelas tosarastar dži rači pre aver džives. Ňiko lendar na denašľa, ča štar šel (400) terne murša, save bešle pro ťavi a denašle het. O David zachraňinďa savoro, so o Amaleka zaile, a the peskre duje romňijen. Ňiko lendar na chibaľinelas; aňi o terne aňi o phure, aňi o muršora aňi o čhajora. O David dochudňa pale savoro, so lenge o Amaleka zaile. O David iľa savore bakren the gurumňen. A ola, save tradenas o stados anglal leste, phenenas: „Kada hin le Davidoskri korisť!“ Paľis o David avľa ke ola duj šel (200) murša, save sas ajse strapimen, hoj leha na birinenas dureder te džal, a saven mukľa paš o paňi Besor. On avle anglo David the anglal leskre murša, hoj pes lenca te arakhen. Sar o David doavľa paš lende, phučľa lendar, sar lenge sas. Ale savore nalačhe the nagoďaver murša, save džanas le Davidoha, phende: „Ola, ko na avle amenca, na chudena ňič olestar, so peske zaiľam. Ale sako chudela pale ča peskra romňa the peskre čhaven. Mi len peske len a mi džan het!“ Ale o David phenďa: „Phralale mire, ma keren avke oleha, so amenge o RAJ diňa. Ov amen zachraňinďa a diňa amenge andro vasta le živaňen, save pre amende avle. Amen tumen našťi šunas andre kadi veca. Bo ajso kotor, savo chudela oda, ko avľa andro mariben, chudela the oda, ko ačhiľa te stražinel o veci. Savore chudena jednakones.“ Akorestar oda avke the kerenas. O David kerďa olestar zakonos, so pes doľikerel andro Izrael dži adadžives. Sar avľa o David andro Ciklag, bičhaďa olestar, so peske zaile, le judske vodcenge, so sas leskre prijaťeľa. Diňa lenge te phenel: „Bičhavav tumenge o daros olestar, so peske zaiľam le RAJESKRE ňeprijaťeľendar.“ Bičhaďa oda olenge, ko bešen andro fori Betel, Ramot-Negev, Jatir, Aroer, Sifmot, Eštemoa the Rachal; bičhaďa oda the olenge, ko bešenas andro fori le Jerachmeelengre the le Kenitengre a the olenge, save bešenas andro fori Chorma, Bor-Ašan, Atach the Hebron. O David oda bičhaďa pre savore thana, pre save phirelas peskre muršenca. O Filišťinci pes marenas le Izraelitenca. O Izraeliti lendar denašle a but lendar sas murdarde pro verchos Gilboa. O Filišťinci denašenas pal o Saul the pal leskre čhave a murdarde le Jonatan, le Abinadab the le Malki-Šua. O mariben pašal o Saul zoraľolas a dochudle les o lukostrelci. Ľivinde les a zorales les dukhade. Avke o Saul phenďa peskre zbrojnošiske: „Cirde avri e šabľa a murdar man sigeder, sar avena ola naobrezimen, hoj man te na predemen a te na keren mange ladž.“ Ale leskro zbrojnošis oda na kamelas te kerel, bo igen daralas. Avke o Saul iľa peskri šabľa a čhiďa pes pre late. Sar o sluhas dikhľa, hoj o Saul hino mulo, the ov pes čhiďa pre šabľa a muľa leha. Avke andre oda džives mule jekhetane o Saul, leskre trin čhave, leskro zbrojnošis the savore leskre murša. Sar dikhle o Izraeliti pre dujto sera la dolinakri Jezreel the pro vichodos le Jordanoskro, hoj o Izraeliti pes rozdenašle a hoj o Saul the leskre čhave mule, the on denašle a omukle peskre fori. Avke o Filišťinci avle a zaile peske ola fori. Pre aver džives pal o mariben o Filišťinci avle te občorel olen, save sas mule, a arakhle ode le Saul the leskre trine čhaven pro verchos Gilboa. Le Sauloske odčhinde o šero, ile leske e vizbroj a dine oda te hordinel pal e filišťiňiko phuv. Kada hiros dine te džanel andro chramos lengre modlengro the maškar o nipi. Le Sauloskri vizbroj thode andro chramos la Aštartakro a leskro ťelos figinde pro muros le foroskro Bet-Šan. Sar pes o manuša andral o Jabeš-Gilead došunde, so o Filišťinci kerde le Sauloha, džanas savore zorale murša caľi rat andro Bet-Šan, hoj pal o muros le foroskro te len tele o ťelos le Sauloskro the o ťela leskre čhavengre. Sar avle andro Jabeš, o ťela labarde, lengre kokala thode andro hrobos tel o stromos tamariška paš o Jabeš a efta džives pes poscinenas. Pal o meriben le Sauloskro o David avľa pale andral o mariben, andre savo domarďa le Amaleken, a ačhiľa duj džives andro Ciklag. Pro trito džives avľa ko David jekh murš andral le Sauloskro taboris. Leskre gada sas čhingerde a pro šero les sas o prachos. Sar avľa ko David, peľa pro khoča anglal leste. A o David lestar phučľa: „Khatar aves?“ „Denašľom andral o izraeliko taboris,“ ov odphenďa le Davidoske. „Phen mange, so pes ačhiľa?“ phučľa lestar o David. „O murša denašle andral o mariben,“ ov odphenďa. „But lendar pele a mule. Muľa the o Saul the leskro čhavo o Jonatan.“ O David mek phučľa le terne muršestar: „Sar džanes, hoj o Saul the leskro čhavo o Jonatan mule?“ O terno murš leske odphenďa: „Somas pro verchos Gilboa a dikhľom, sar o Saul pes predemel la kopijaha a o murša pro verdana the pro graja les dochuden. Sar pes o Saul visarďa, dikhľa man a vičinďa man. A me phenďom: ‚Kade som!‘ Ov mandar phučľa: ‚Ko sal tu?‘ Odphenďom: ‚Me som Amalekos.‘ Paľis mange phenďa: ‚Av kade paš ma a murdar man, bo mek dživav, ale hin man bare dukha.‘ Avke geľom paš leste a murdarďom les, bo džanavas, hoj ola dukha imar na predživela. Paľis leske iľom tele e koruna pal o šero the o naramkos pal o vasta a anďom oda tuke, rajeja miro.“ Sar o David oda šunďa, takoj pre peste čhingerďa o gada a kerde oda the leskre murša, save sas leha. Andre bari žaľa rovenas a poscinenas pes dži rači vaš o Saul the vaš leskro čhavo Jonatan; vaš calo Izrael the vaš o manuša le RAJESKRE, bo sas murdarde andro mariben. Androda o David phučľa ole terne muršestar: „Khatar sal?“ Ov odphenďa: „Me som jekhe Amalekoskro čhavo, cudzincos, savo bešav andre tumari phuv.“ Avke o David lestar phučľa: „Sar tut opovažinďal te thovel tiro vast a te murdarel le RAJESKRE pomazimen kraľis?“ Paľis o David vičinďa jekhes peskre terne muršendar a prikazinďa leske: „Av kade a murdar les.“ Avke ov geľa a murdarďa les. Bo o David phenďa: „Tiro rat mi perel pre tiro šero! Bo korkoro tut pridžanľal, hoj murdarďal oles, kas o RAJ pomazinďa kraľiske upral o Izrael.“ Avke o David giľaďa žaľakri giľi prekal o Saul the prekal leskro čhavo Jonatan. Vičinďa la „E Giľi pal o lukos“ a prikazinďa le Judaskre manušenge, hoj pes la te sikaven. Hiňi pisimen andro zvitkos le Jašariskro. „Ó, Izrael, tiro baripen the radišagos akana pašľon pro brehi! Ó, sar pele ola zorale murša! Ma vakeren pal oda andro Gat, aňi ma rozľidžan oda pal o uľici andro Aškalon, hoj te na radisaľon o čhaja le Filišťincengre; o čhaja olengre, ko nane obrezimen, hoj te na asan. Tumen, verchale, so san andre Gilboa: Te na tumen cinďarel e rosa aňi te na del o brišind pre tumende, aňi o maľi te na den o uľipen, bo ode sas andre meľarde o šťiti le zorale muršengre a o šťitos le Sauloskro imar nane buter makhlo le olejoha, ale le rateha the le zorale muršengre žiroha, save mule. O lukos le Jonatanoskro šoha na našaďa peskro cieľos a e šabľa le Sauloskri sas furt čaľarďi leskre ňeprijaťeľendar. Ajse šukar the igen vzacna sas o Saul the o Jonatan; aňi o meriben len našťi rozďelinďa. On sas richleder sar o orli a zoraleder sar o ľevi. Čhajale le Izraeloskre, roven upral o Saul! Ov tumen urelas andro purpurova gada le šukar pochtanestar; le somnakune vecenca tumenge len šukaľarelas. Ó, sar pele o zorale murša andro mariben! Pre tire uče thana pašľol o Jonatan mulo! Bari žaľa man hin pal tu, Jonatan, phraloro miro. Salas mange igen vzacno a tiro kamiben ke mande sas igen šukar, feder sar o kamiben le džuvľengro. Ó, sar pele o zorale murša! O maribnaskre zbraňe sas zňičimen!“ Paľis o David phučľa le RAJESTAR: „Kames, hoj te džav andre varesavo judsko foros?“ „Dža!“ odphenďa leske o RAJ. „Kaj kames, hoj te džav?“ phučľa pale o David. „Andro Hebron,“ odphenďa o RAJ. Avke o David ode geľa a leha the leskre duj romňija, e Achinoama andral o Jezreel the e Abigajil andral o Karmel, leskri romňi pal o Nabal. O David iľa peha the peskre muršen lengre famelijenca a bešenas andro Hebron the andro hebroňika fori. Paľis avle o murša andral e Judsko a pomazinde ode le David kraľiske upral o kmeňos le Judaskro. Sar o David šunďa, hoj o manuša andral o Jabeš-Gilead parunde le Saul, bičhaďa peskre muršen, hoj te džan ko Jabeš-Gilead te phenen le manušenge: „Mi požehňinel tumen o RAJ, bo presikaďan o jileskeriben tumare rajeske le Sauloske oleha, hoj les parunďan. Akana o RAJ mi presikavel tumenge o jileskeriben the e pačiv. Kamav tumenge te visarel pale oda lačhipen, so kerďan. Ale akana aven zorale, ma podden tumen! O Saul tumaro raj muľa, ale o Judaskro kmeňos man pomazinďa peskre kraľiske.“ Ale o Abner, o čhavo le Neroskro, savo sas o veľiťeľis upral le Sauloskre slugaďa, iľa le Sauloskre čhas le Išbošet a preľigenďa les prekal o paňi Jordan andro foros Machanajim. Ode les o Abner ačhaďa kraľiske upral o phuva Gilead, Ašer, Jezreel, Efrajim, Benjamin the upral calo Izrael. Le Sauloskre čhaske le Išbošetoske sas saranda (40) berš, sar ačhiľa kraľiske upral o Izrael, a kraľinelas duj berš. Ale o kmeňos Juda pes ľikerelas le Davidostar. O David kraľinelas upral o kmeňos Juda andro Hebron efta berš the šov čhon. Andre jekh džives o Abner, o čhavo le Neroskro, geľa le Išbošetoskre služobňikenca andral o Machanajim andro Gibeon. Andre oda časos gele pro drom the o Joab, o čhavo la Cerujakro, le Davidoskre služobňikenca a arakhle pes lenca paš o paňi Gibeon. Jekh partija pes rozthode pre jekh sera le paňeskri a dujto pre aver. Avke o Abner phenďa le Joaboske: „Mi ušťen varesave terne murša a mi maren pes jekh avreha anglal amende.“ „Mištes, mi džan,“ phenďa o Joab. Avke pre peste gele dešuduj (12) Benjaminčana vaš o Išbošet a dešuduj murša vaš o David. Chudle jekh avres le šerestar a demade jekh avreske la šabľaha tel o pašvare a savore pele tele mule jekhetane. Ole thaneske andro Gibeon dine nav Chelkat-Hacurim, so hin prethodo: e Maľa le šabľengri. Oda džives chudňa maškar lende zoralo mariben, andre savo o murša le Davidoskre zviťazinde upral o Abner the upral o Izraeliti. Sas ode o trin čhave la Cerujakre: O Joab, o Abišaj the o Asahel. O Asahel džanelas te denašel sig sar srnka. Ov denašelas pal o Abner a na visarelas pes aňi pre čači, aňi pre baľogňi sera. Androda o Abner pes obdikhľa a phučľa le Asahelostar: „Sal oda tu, Asahel?“ „He! Me som,“ ov odphenďa. Avke o Abner leske phenďa: „Dža pre čači abo baľogňi sera! Chude varesave terne muršes a le lestar leskri zbraň.“ Ale o Asahel na kamelas te preačhel te denašel pal o Abner. O Abner leske pale phenďa: „Preačh pal ma te denašel! Kames, hoj tut te murdarav? Sar paľis šaj dikhava andro jakha tire phraleske le Joaboske?“ Ale o Asahel peske na diňa te phenel, avke les o Abner demaďa la kopijakre palune agoreha andro per. E kopija leske pregeľa avri prekal o dumo. O Asahel peľa a muľa pre oda than. Pre oda than, kaj o Asahel peľa a muľa, zaačhiľa sako, ko odarik predžalas. Ale o Joab the o Abišaj džanas dureder pal o Abner. Sar zaračiľa, avle pro brehos Ama anglo Gijach pro drom paš e pušťa Gibeon. Avke o Benjaminčana pes zgele le Abneroha sar jekh partija a ačhenas upre pre jekh brehos. O Abner zvičinďa pro Joab: „Dži kana kames, hoj pes te murdaras avri? Tu na achaľos, hoj oda amenge anela ča baro pharipen? Kana imar pheneha le muršenge, hoj te preačhen te džal pre peskre phrala?“ „Avke sar dživel o Del,“ phenďa leske o Joab, „te na prevakerďalas tu, mire murša na preačhilehas, ale gelehas pal peskre phrala dži tosara.“ Avke o Joab zatrubinďa pro rohos, savore murša zaačhile a preačhile te džal pro Izraeliti. Avke pes imar preačhile te marel. O Abner peskre muršenca džanas caľi rat prekal e Araba, pregele prekal o paňi Jordan a džanas dži o dilos andro Machanajim. Sar o Joab preačhiľa te džal pal o Abner, diňa te zvičinel savore muršen a avľa pre oda, hoj ode na sas dešueňa (19) le Davidoskre muršendar the o Asahel. Ale o murša le Davidoskre murdarde trin šel the šovardeš (360) le Abneroskre muršendar andral o Benjamin. Avke le Asahel preľigende andro Betlehem a parunde les andre le dadeskro hrobos. Paľis o Joab peskre muršenca džanas caľi rat a doavle andro Hebron, sar vidňisaľolas. O mariben maškar o murša le Sauloskre the le Davidoskre ľikerelas igen but. O David furt buter zoraľolas, ale le Sauloskre manuša furt buter slabisaľonas. Andro Hebron uľile le Davidoske kala čhave: Ešebno o Amnon, o čhavo la Achinoamakro andral o Jezreel; dujto o Kileab, o čhavo la Abigajilakro, savi sas romňi le Nabaloskri andral o Karmel; trito o Absolon, o čhavo la Maachakro, savi sas čhaj le kraľiskri Talmajoskri andral o Gešur; štarto o Adonijah, o čhavo la Chagitakro; pandžto o Šefatjah, o čhavo la Abitalakro; a šovto o Jitream, o čhavo la Eglakro. Kala čhave uľile le Davidoske andro Hebron. Andre oda časos, sar sas o maribena maškar o murša le Sauloskre the le Davidoskre, o Abner ačhiľa angluno le Sauloskre muršendar. Le Saul sas romňi-služobňička e Ricpa, e čhaj le Ajoskri. Andre jekh džives o Išbošet, o čhavo le Sauloskro, phenďa le Abneroske: „Soske geľal te pašľol mire dadeskra avra romňaha?“ O Abner pre leste igen choľisaľiľa a phučľa: „So me som varesavo rikono andral e Judsko? Dži adadžives presikavav e pačiv tire dadeske le Sauloske, leskre phralenge the leskra famelijake. Andro vasta le Davidoske tut na diňom, ale tu mange adadžives čhives pro jakha oda, hoj kerďom binos kala džuvľaha? O Del man zorales mi marel, te na kerava le Davidoske oda, so leske o RAJ phenďa andre vera. Bo o RAJ phenďa, hoj le Sauloskra famelijatar odlela o kraľišagos a kerela, hoj le Davidoskro tronos ačhela pro furt upral o Izrael, upral e Judsko the upral caľi phuv andral o Dan dži ke Beer-Šeba.“ A o Išbošet imar daratar na phenďa le Abneroske aňi lav. Paľis o Abner bičhaďa peskre muršen ko David, hoj leske te phenen: „Kaskri hiňi kadi phuv? Phand manca zmluva a me tuke pomožinava, hoj o Izraeliti te predžan pre tiri sera.“ „Mištes,“ odphenďa o David. „Phandava tuha zmluva. Ale kamav tutar jekh veca: Ma sikav tut mange pro jakha, medik mange na aneha la Sauloskra čha la Mikal.“ Paľis o David bičhaďa muršen ko Išbošet, ko čhavo le Sauloskro, hoj leske te phenen: „De mange pale mira romňa la Mikal, sava chudňom vaš oda, hoj murdarďom šel Filišťincen.“ Avke o Išbošet bičhaďa muršen a ile la het pašal lakro rom pašal o Paltiel, le Lajišoskro čhavo. O Paltiel laha džalas rovibnaha dži andro foros Bachurim. Ale o Abner leske phenďa: „Dža pale khere!“ Avke ov geľa. O Abner pes zgeľa le izraelike vodcenca a phenďa lenge: „Tumen imar sigeder kamľan le David kraľiske. Avke keren oda akana, bo o RAJ le Davidoske phenďa: ‚Prekal miro služobňikos David zachraňinava mire manušen, le Izrael, andral o vasta le Filišťincengre the andral o vasta savore lengre ňeprijaťeľengre.‘ “ O Abner oda phenďa avke the le Benjaminčanenge. Paľis geľa pal o David andro Hebron, hoj leske te del te džanel, pre soste pes dovakerde o Izraeliti the savore Benjaminčana. Sar avľa o Abner peskre biš muršenca ko David andro Hebron, o David kerďa hoscina prekal leste the prekal leskre murša. Paľis o Abner phenďa le Davidoske: „Džava akana te zvičinel savore Izraeliten ke tu kraľina, rajeja miro. Phandena tuha zmluva, hoj te aves kraľis upral savorende, upral kaste tiro jilo kamel.“ Avke o David premukľa le Abner a ov geľa het andro smirom. Ipen akor pes visarenas pale andral o mariben o Joab the le Davidoskre služobňika a ande peha bari korisť, so peske zaile. Ale o Abner imar na sas ko David andro Hebron, bo les premukľa, hoj te džal andro smirom khere. Sar avľa o Joab peskre slugaďenca, phende leske, hoj o Abner, le Neroskro čhavo, avľa ko kraľis a ov les mukľa te džal andro smirom. O Joab geľa ko David a phučľa lestar: „So kerďal? Dikh, o Abner avľa ke tu. Soske les mukľal ča avke te džal het? Se tu prindžares le Abner, le Neroskre čhas! Avľa vašoda, hoj tut te klaminel a te predikhel o thana, khatar džas avri a khatar aves andre. Kamľa pes te dodžanel pal savoreste, so keres.“ Sar o Joab odgeľa khatar o David, bičhaďa le muršen pal o Abner. On les ande pale pašal e chaňig Sira, ale o David olestar na džanelas. Sar o Abner avľa pale andro Hebron, o Joab leske phenďa: „Kamav tuha ča korkoro te vakerel.“ Paľis les ľigenďa paš e brana le foroskri, ode leske predemaďa o per la šabľaha a ov muľa. O Joab leske kamľa te visarel pale vaš oda, hoj murdarďa leskre phrales le Asahel. Sar pes o David pal oda došunďa, phenďa: „Man the mire kraľišagos nane binos vaš o rat le Abneroskro. Leskro rat mi perel pro šero le Joaboske the leskra caľa famelijake! Andre famelija le Joaboskri mi avel furt ajso manuš, kastar čuľal o hňisos, abo kas hin malomocenstvo, abo ko phirel pro bakuľi, abo merel andro mariben, abo cerpinel bokh!“ Avke o Joab the leskro phral o Abišaj murdarde le Abner vaš oda, hoj murdarďa lengre phrales le Asahel andro mariben andro Gibeon. O David phenďa le Joaboske the savore manušenge, save sas leha: „Čhingeren pre tumende o gada! Uren pre tumende o gada le gonestar a chuden te rovel pal o Abner.“ Sar les parunenas, o David džalas pal o murša, save ľigenenas leskro ťelos. Le Abner parunde andro Hebron. O David zorales rovelas paš le Abneroskro hrobos a rovenas leha savore manuša. Paľis o David giľaďa žaľakri giľi: „Mušinďa o Abner te merel sar varesavo dilino manuš? Tire vasta na sas zaphandle; tire pindre na sas andro lanci; tu peľal sar oda, kas murdarde o živaňa.“ Androda savore manuša pale chudle te rovel. Paľis avle savore ko David a ispidenas pre leste, hoj te chal varesavo chaben, medik sas džives. Ale o David iľa vera: „O Del man zorales mi marel, te chava maro abo varesavo chaben sigeder, sar zaračola.“ Sar oda šunde savore manuša, sas lenge oda pre dzeka avke sar savoro, so o David kerelas. Andre oda džives savore manuša the calo Izrael achaľile, hoj o David na kamľa o meriben le Abneroskro. O David phenďa peskre služobňikenge: „Či na džanen, hoj adadžives muľa o baro vodcas, o angluno murš andral o Izrael? Kajte som pomazimen kraľis, adadžives som slabo a kala duj čhave la Cerujakre – o Joab the o Abišaj – hine zoraleder sar me. O RAJ mi visarel pale le nalačhe manušeske vaš leskro nalačhipen.“ Sar pes o Išbošet, o čhavo le Sauloskro, došunďa, hoj o Abner andro Hebron muľa, daralas pes a o Izraeliti na džanenas so te kerel. Le Išbošet sas duj murša, save sas veľiťeľa upral o slugaďa. Jekh lendar pes vičinelas Baanah a dujto Rechab. Lengro dad sas o Rimon andral o foros Beerot, bo the o Beerot pes rachinel paš o Benjamin; o manuša, save angloda bešenas andro Beerot, denašle andro Gitajim a dživen ode dži adadžives sar cudzinci. Le Sauloskre čhas le Jonatan sas čhavo, savo pes vičinelas Mefibošet a sas bango pro soduj pindre. Sas leske pandž berš, sar avľa andral o foros Jezreel o hiros pal o Saul the Jonatan, hoj sas murdarde. E služka, savi les bararelas avri, les iľa a denašľa leha. Sar denašelas, avke siďarelas, hoj lake peľa andral o vasta a ačhiľa kaľikos. Andre jekh džives o Rechab the o Baanah, o čhave le Rimonoskre andral o Beerot, pes mukle pro drom a avle paš o kher le Išbošetoskro pal o dilos, sar ipen pašľolas pro hadžos. Gele andro kher avke sar ola, ko hordinen e pšeňica. Predemade le Išbošet andro per a o Rechab the leskro phral Baanah denašle. Paľis gele andro kher ipen akor, sar o Išbošet pašľolas pre peskro hadžos andre peskri spalňa, a murdarde les. Odčhinde leske o šero, ile o šero peha a džanas caľi rat prekal e Jordaňiko dolina. Sar avle andro Hebron, sikade le Išbošetoskro šero le Davidoske a phende: „Kade hin o šero le Išbošetoskro, savo sas o čhavo le Sauloskro, tire ňeprijaťeľiskro, savo tut kamľa te murdarel. Adadžives o RAJ visarďa pale le Sauloske the leskra famelijake vaš miro raj the kraľis.“ Ale o David odphenďa le Rechaboske the le Baanoske: „Avke sar dživel o RAJ, savo man cirdňa avri andral savore pharipena, sar mange jekhvar jekh murš avľa te phenel, hoj o Saul muľa, a gondoľinelas peske, hoj mange anďa lačho hiros, me les ode andro Ciklag chudňom a murdarďom. Kavke leske počinďom vaš leskro lačho hiros. Ta akor keci goreder oda ela ole nalačhe manušenca, save murdarde ole čačipnaskre muršes, medik sovelas pre peskro hadžos andre peskro kher. Či na mangava akana leskro rat andral tumare vasta a na zňičinava tumen pal kadi phuv?“ Avke o David prikazinďa peskre terne muršenge, hoj len te murdaren. On lenge odčhinde o vasta the o pindre a figinde len paš o paňi andro Hebron. Le Išbošetoskro šero ile a parunde andro Hebron, andro hrobos le Abneroskro. Paľis savore izraelika kmeňi avle ko David andro Hebron a phende: „Dikh, amen sam tiro ťelos the tiro rat. Imar akor, sar o Saul sas kraľis upral amende, tu ľidžahas le Izraeloskre slugaďen andro maribena. O RAJ tuke phenďa: ‚Tu ľidžaha miro izraeliko narodos sar pasťjeris a aveha lengro vodcas.‘ “ Avke savore vodci andral o Izrael avle ko kraľis ko David andro Hebron. Ode lenca o David phandľa zmluva anglo RAJ a pomazinde les kraľiske upral o Izrael. Le Davidoske sas tranda (30) berš, sar ačhiľa kraľiske, a kraľinelas saranda (40) berš. Kraľinelas efta berš the šov čhon upral e Judsko andro Hebron a upral calo Izrael the Judsko kraľinelas tranda the trin (33) berš andro Jeruzalem. Jekh džives o kraľis o David džalas peskre muršenca andro Jeruzalem pro Jebuseja, save ode bešenas. Ale o Jebuseja dine te phenel le Davidoske: „Kade tut na dochudeha. Mek až o kore the o bange tut adarik tradena avri,“ bo peske phenenas, hoj o David pes ode šoha na dochudela. Ale o David zaiľa o ohradzimen foros Sion; oda akana hin o Foros le Davidoskro. Oda džives o David phenďa: „Ko kamel te zviťazinel upral o Jebuseja, mi džal prekal e šachta, khatar džal o paňi andro foros, hoj te dochudel ole ‚koren the bangen‘, save hine mire bare ňeprijaťeľa.“ Vašoda pes vakerel: „O kore the o bange na džana andro kher le Devleskro.“ Sar o David zaiľa oda ohradzimen foros, ačhiľa ode te bešel a diňa leske nav „Foros le Davidoskro“. Paľis o David ačhaďa o muros la terasatar dži andre. O David sas furt zoraleder a o RAJ, o Del o Nekzoraleder, sas leha. O tirsko kraľis Chiram bičhaďa peskre služobňiken ko David. Jekhetane lenca bičhaďa o cedroskre kašta, le ťesaren the le muraren, hoj leske te ačhaven palacis. Akor o David sprindžarďa, hoj o RAJ les ačhaďa kraľiske upral o Izrael a hoj leskro kraľišagos hazdňa upre prekal peskro izraeliko narodos. Sar o David geľa te bešel andral o Hebron andro Jeruzalem, iľa peske mek avre romňijen-služobňičken, savenca les sas muršora the čhajora. Kala hine o nava leskre čhavengre, save leske uľile andro Jeruzalem: O Šamua, o Šobab, o Natan, o Šalamun, o Jibchar, o Elišuas, o Nefeg, o Jafias, o Elišamas, o Eljadas the o Elifelet. Sar pes o Filišťinci dodžanle, hoj le David pomazinde kraľiske upral o Izrael, džanas savore filišťiňika slugaďa pre leste, hoj les te zalen. Sar pes o David pal oda došunďa, geľa andre peskri pevnosť. Androda o Filišťinci avle a rozthode pes andre Refajengri dolina. Avke o David phučelas le RAJESTAR: „Šaj džav pro Filišťinci? Deha mange len andre mire vasta?“ O RAJ leske odphenďa: „Dža pre lende! Dava tuke le Filišťincen andro vasta.“ Avke o David geľa andro Baal-Peracim, a sar zviťazinďa upral lende, phenďa: „O RAJ predemaďa mire ňeprijaťeľen anglal mande, avke sar o paňi predemel o hradzi.“ Vašoda dine ole thaneske nav Baal-Peracim. O Filišťinci ode mukle peskre devloren a o David the leskre murša len odľigende. Ale o Filišťinci avle pale pre lende a rozthode pes andre dolina le Refajengri. Avke o David phučľa pale le RAJESTAR a ov leske odphenďa: „Ma dža pre lende anglunestar, ale obdža len palunestar. Dža pre lende pašal o balzamika stromi. Sar šuneha o kroki upre pro balzamika stromi, takoj tut muk pro mariben, bo akor džava me anglal tu te domarel le filišťiňike slugaďen.“ O David kerďa savoro avke, sar leske prikazinďa o RAJ, a murdarelas le Filišťincen la Gebatar dži paš o Gezer. O David peske pale kidňa avri 30 000 nekfedere muršen andral o Izrael. Džalas lenca andro judsko foros Baala, hoj odarik te len le Devleskri archa, so pes vičinelas „E archa le Nekzoraledere RAJESKRI, savo bešel upral o cherubi“. Le Devleskri archa thode pro nevo verdan a ľigende la avri andral o kher le Abinadaboskro, savo sas pro brehos. O verdan ľidžanas o čhave le Abinadaboskre o Uza the o Achijo. Sar preľidžanas e archa le Devleskri andral o kher le Abinadaboskro, o Achijo džalas angle archa. O David the savore Izraeliti khelenas a bašavenas caľa zoraha anglo RAJ pro citari, harfi, bubni, čerkutki the pro cimbalmi. Ale sar avle paš o humnos le Nachonoskro, o Uza nacirdňa peskro vast, hoj te zachudel le Devleskri archa, bo o voli la visardehas avri. O RAJ igen choľisaľiľa pro Uza, bo pes opovažinďa te chudel e archa la zmluvakri. Vašoda les murdarďa pro than a ov muľa paš e archa le Devleskri. O David rušľa, hoj o RAJ demaďa le Uza peskra choľaha, vašoda diňa ole thaneske nav Perec-Uza. Avke pes vičinel dži adadžives. Andre oda džives o David predaranďiľa le RAJESTAR a phenďa: „Sar me ke ma šaj lav e archa le RAJESKRI?“ Avke o David na iľa le RAJESKRI archa ke peste andro Jeruzalem, ale diňa la te ľidžal andro kher le Obed-Edomoskro, savo sas andral o Gat. E archa le RAJESKRI ode ačhiľa trin čhon a o RAJ požehňinelas le Obed-Edom the caľa leskra famelija. Le kraľiske le Davidoske phende, hoj angle archa le Devleskri o RAJ požehňinel le Obed-Edom, leskra famelija the savoro, so les hin. Avke o David iľa e archa le Devleskri andral o kher le Obed-Edomoskro a radišagoha la ľigenďa andro Foros le Davidoskro. Sar o murša, save ľidžanas e archa le RAJESKRI, kerde šov kroki, o David obetinďa bikos the thuľa gurumňa. Pro David sas urdo andro efodos le ľanostar a khelelas andral caľi peskri zor anglo RAJ. Ov the savore Izraeliti ľidžanas le RAJESKRI archa andro Jeruzalem, vičinenas bare radišagoha a trubinenas. Sar e archa le Devleskri avelas andro Jeruzalem, le Sauloskri čhaj e Mikal dikhelas avri prekal e oblaka. Sar dikhľa le kraľis le David, sar chučkerel a khelel anglo RAJ, dikhľa les tele andre peskro jilo. Sar ande le RAJESKRI archa, thode la pro pripravimen than maškar o stanos, so imar o David prekal e archa ačhaďa. O David anďa anglo RAJ labarde the smiromoskre obeti. Sar imar dokerďa kala obeti, požehňinďa le manušen andro nav le Nekzoraledere RAJESKRO. Paľis diňa savore Izraeliten, save ode sas, le muršen the le džuvľen, po jekh maro, ovocno bokeľi le ďatľendar the bokeľi le šuke hroznendar. Paľis pes savore rozgele andre peskre khera. Sar pes o David visarelas khere te požehňinel peskra famelija, le Sauloskri čhaj e Mikal geľa avri anglal leste a phenďa: „Savi bari pačiv tuke kerďal adadžives! Tu, o kraľis le Izraeloskro! Čhiďal tut tele jepaš lango anglo jakha le služkengre tire služobňikengre sar varesavo manuš, savo pes ňikastar na ladžal!“ O David lake odphenďa: „Sas oda anglo RAJ, savo peske na kidňa avri tire dades aňi caľa leskra famelija, ale man peske ačhaďa kraľiske upral leskre manuša upral o Izrael. Khelavas anglo RAJ a mek khelava! A kamav man mek buter te pokorinel sar dži akana, a kajte anglal tire jakha na avava ňič, ale anglal kala služki, pal save vakerehas, man ela pačiv.“ Avke e Mikal, le Sauloskri čhaj, sas bi o čhave dži ko meriben. Sar o kraľis o David geľa te bešel andre peskro palacis a sar o RAJ diňa, hoj leskro kraľišagos te dživel andro smirom savore ňeprijaťeľenca, save sas pašal leste, phenďa o David le prorokoske le Natanoske: „Dikh, me bešav andro kher, so hino ačhado le cedrostar, ale e archa le RAJESKRI hiňi ča andro stanos.“ O Natan leske odphenďa: „Dža a ker savoro, so kames te kerel, bo o RAJ hino tuha.“ Avke mek odi rat phenďa o RAJ le Natanoske: „Dža a phen mire služobňikoske le Davidoske: ‚Kada phenel o RAJ: Tu mange kames te ačhavel kher, hoj te bešav andre? Se akorestar, kanastar iľom le Izraeliten avri andral o Egipt, dži adadžives na bešavas andro kher, ale phiravas than thanestar a bešavas andro stanos. Medik somas le Izraelitenca pro drom, šoha na phučľom le izraelike vodcendar, saven ačhaďom, hoj te ľidžan miro narodos: „Soske mange na ačhade kher le cedrostar?“ ‘ Akana pheneha mire služobňikoske le Davidoske: ‚Kada phenel o RAJ o Nekzoraleder: Iľom tut odarik, kaj pašinehas le bakren, a ačhaďom tut vodcaske upral mire manuša, upral o Izrael. Džavas tuha všadzik, kaj džahas, a murdarďom savore tire ňeprijaťeľen, save sas anglal tu. Kerava tiro nav igen baro sar o nava le nekbaredere vodcengre pre phuv. Mire izraelike narodos dava than, kaj les sadzinava a ode bešela. Imar na izdrala a o nalačhe manuša les na dukhavena, sar oda kerenas angloda, kanastar ačhaďom le sudcen upral peskro izraeliko narodos. Dava tuke te odpočovinel savore tire ňeprijaťeľendar. O RAJ phenel, hoj ov tuke ačhavela kher. Sar avela tiro časos a tu džaha paš tire phure dada, dava tut potomkos, savo avela tutar, a leskro kraľišagos zathovava zorales. Ov ačhavela Chramos pre pačiv mire naveske a me zathovava leskro kraľišagos pro furt. Me avava leskro dad a ov ela miro čhavo. Te kerela varesavo binos, marava les le manušengra pacaha the le manušengre ranenca. Ale miro lačhipen lestar na odlava, sar les odiľom le Saulostar, saves odčhiďom anglal tu. Tiro potomstvos ela zoralo a tiro kraľišagos the tronos ačhela pro furt anglal ma.‘ “ O Natan vakerelas le Davidoske savoro avke, sar oda šunďa le RAJESTAR andro viďeňje. Paľis o kraľis o David geľa, bešľa peske anglo RAJ andro Stanos a modľinelas pes avke: „Ko som me, ó, Nekbareder RAJEJA, a ko hin miri famelija, hoj man anďal dži kade? A mek ke oda, sar te uľahas frima, ó, Nekbareder RAJEJA, vakerehas the pal oda, so ela paľis tire služobňikoskra famelijaha. Ó, Nekbareder RAJEJA, tu avke furt keres le manušeha? So mek pre oda šaj phenav? Se tu, ó, Nekbareder RAJEJA, prindžares tire služobňikos. Angle tiro lav a avke, sar tu kamehas, kerďal kala savore bare veci a diňal oda te džanel tire služobňikoske. Vašoda sal baro, ó, Nekbareder RAJEJA, bo nane ajso sar tu. Pal savoreste, so šunďam amare kanenca, nane aver Del, ňiko ča tu. Pre phuv nane aver narodos ajso sar o Izrael, saves tuke cinďal avri, hoj te aven tire, a oleha tuke kerďal baro nav. Bare the šukar veci kerďal prekal lende, sar len iľal avri andral o Egipt a tradňal avri anglal lende avre naroden the lengre devlen. Tu kerďal, hoj o Izraeliti te aven tire manuša pro furt, a tu, RAJEJA, ačhiľal lengro Del. Ale akana, RAJEJA, Devla, mangav tut, ľiker pro furt oda lav, so phenďal mange the mira famelijake. Doľiker oda, so phenďal. Avke tiro nav ela barardo a o manuša vakerena pal tu furt: ‚O RAJ o Nekzoraleder hin o Del upral o Izrael!‘ Tu doľikereha miro tronos pro furt. Bo tu korkoro, ó, Nekzoraleder RAJEJA, o Del le Izraeloskro, sikaďal peskre služobňikoske a phenďal: ‚Ačhavava tiro potomstvos furt pro tronos.‘ Vašoda mange me domukľom te anel kadi modľitba anglal tu. Ó, Nekbareder RAJEJA, tu sal o Del. Tire lava hine čačipnaskre a tire služobňikoske phenďal, hoj kereha leske oda lačhipen. Akana mangav tut, požehňin mira caľa famelija, hoj vareko latar pro furt te ačhel anglal tu. Bo tu, ó, Nekbareder RAJEJA, oda phenďal a tiro požehnaňje ačhela pro furt pre miro potomstvos.“ Paľis o David zviťazinďa upral o Filišťinci, domarďa len a iľa lendar o Meteg-Ama. O David zviťazinďa the upral o Moabčana a merinďa len la špargaha. Prikazinďa lenge, hoj te pašľon pre phuv. Premerinďa len la špargaha a pro duj mieri la špargakre merinďa olen, kas diňa te murdarel, a pre jekh miera la špargakri olen, kas mukľa te dživel. Avke mule duvar ajci sar ola, ko ačhile te dživel. O Moabčana ačhile sluhi le Davidoske a anenas leske o daňe. Paľis o David zviťazinďa the upral o kraľis Hadad-Ezer, le Rechoboskro čhavo, andral e Coba, sar džalas te zalel o phuva paš o Eufrat. O David zaiľa lestar 1 700 muršen pro graja the 20 000 slugaďen. Mukľa peske lendar ča 100 grajen le verdanenca a olen, so ačhile, ochrominďa. Sar avle o Aramejčana andral o Damašek te pomožinel le kraľiske Hadad-Ezeroske, o David zviťazinďa the upral lende a murdarďa lendar 22 000 muršen. Paľis o David diňa te rozačhavel partiji muršen andro aramejiko Damašek. Avke o Aramejčana ačhile sluhi le Davidoske a the on anenas leske o daňe. O RAJ pomožinelas le Davidoske všadzik, kaj džalas. O David skidňa le Hadad-Ezeroskre služobňikendar o somnakune šťiti a anďa len andro Jeruzalem. O kraľis o David skidňa le Hadad-Ezeroskre forendar Betach the Berotaj igen but brondzos. Sar pes o Toji, o kraľis andral o Chamat, došunďa, hoj o David zviťazinďa upral caľi armada le Hadad-Ezeroskri, bičhaďa peskre čhas le Joram ko David, hoj les te pozdravinel a te phenel leske: „Gratuľinav tuke vaš oda, hoj zviťazinďal upral o Hadad-Ezer!“ Anďa le Davidoske rupune, somnakune the brondzune veci. The ola veci o David pošvecinďa le RAJESKE jekhetane le rupoha the le somnakaha, so zaiľa savore narodendar, saven thoďa tele: Le Aramejčanendar, Moabčanendar, Amončanendar, Filišťincendar, Amalekendar the le Hadad-Ezerostar, savo sas le Rechoboskro čhavo, le kraľistar andral e Coba. O David peske kerďa baro nav the oleha, hoj sar avľa pale, murdarďa andre Lonďi dolina 18 000 Aramejčanen. Všadzik andro Edom rozačhaďa partiji muršen. Avke savore Edomčana ačhile le Davidoskre sluhi. O RAJ pomožinelas le Davidoske všadzik, kaj ča džalas. O David kraľinelas upral calo Izrael a savore peskre manušenge kerelas oda, so sas čačipnaskro the spravodľivo. O Joab, la Cerujakro čhavo, sas veľiťeľis upral e armada a o Jošafat, le Achiludoskro čhavo, sas upral savore leskre uradňika. O Cadok, le Achituboskro čhavo, the o Achimelech, le Ebjataroskro čhavo, sas rašaja a o Serajah sas pisaris. O Benajah, le Jehojadoskro čhavo, sas veľiťeľis upral o Kereťana the Pileťana, save chraňinenas le David. The le Davidoskre čhave sas rašaja. Andre jekh džives o David phučľa: „Ačhiľa mek vareko le Sauloskra famelijatar? Kamľomas leske te presikavel anglo Jonatan o lačhipen.“ Le Saul sas sluhas, savo pes vičinelas Ciba. Oles privičinde ko David a ov lestar phučľa: „Tu sal o Ciba?“ Ov odphenďa: „He, tiro služobňikos.“ O David phučľa: „Na ačhiľa imar le Sauloskra famelijatar ňiko, hoj leske te presikavav le Devleskro lačhipen?“ O Ciba leske odphenďa: „Hin ade mek le Jonatanoskro čhavo, savo hino kaľikos pro pindre.“ „Kaj hino?“ phučľa o David. „Hino andro Lo-Debar, andro kher le Machiroskro, ko čhavo le Amieloskro,“ odphenďa leske o Ciba. Akor o David bičhaďa, hoj les te anen andral o Lo-Debar. Sar avľa ko David o Mefibošet, o čhavo le Jonatanoskro, savo sas čhavo le Sauloskro, banďiľa anglal leste le mujeha. O David zvičinďa: „Mefibošet!“ „Kade hino tiro služobňikos,“ odphenďa leske. „Ma dara tut!“ phenďa leske o David. „Kamav tuke te presikavel o lačhipen angle tiro dad Jonatan. Dava tuke pale o maľi le Sauloskre, tire papuskre, a tu chaha furt manca jekhetane paš miro skamind.“ O Mefibošet banďiľa angle leste a phenďa: „So hino tiro služobňikos, hoj tut visares ke kajso mulo rikono, sar som me?“ Paľis o David vičinďa le Sauloskre sluhas le Ciba a phenďa leske: „Savoro, so sas le Sauloskro the leskra famelijakro, dav le Mefibošetoske, bo hino tire rajeskro vnukos. Tu, tire čhave the tire sluhi leske kerena buči pre maľa a skidena leske upre o uľipen, hoj te avel le Sauloskra famelija, so te chal. Ale o Mefibošet chala jekhetane manca pašal miro skamind pro furt, bo leskro papus sas o Saul.“ Le Ciba sas dešupandž (15) čhave the biš (20) sluhi. O Ciba phenďa le kraľiske: „Kraľina miro the raja miro, tiro služobňikos kerela savoro avke, sar pheneha.“ Avke o Mefibošet chalas le Davidoha jekhetane pašal o skamind, avke sar te uľahas jekh le kraľiskre čhavendar. Le Mefibošet sas terno čhavoro, savo pes vičinelas Michas. Le Cibaskri caľi famelija ačhile služobňika le Mefibošetoske. O Mefibošet bešelas andro Jeruzalem, bo chalas furt jekhetane le Davidoha pašal o skamind. A ov sas kaľikos pro soduj pindre. Sar muľa o amoňiko kraľis o Nachaš, leskro čhavo Chanun ačhiľa pal leste kraľiske. O David peske phenďa: „Presikavava le Nachašiskre čhaske le Chanunoske o jileskeriben, sar kerďa leskro dad mange.“ Avke bičhaďa peskre služobňiken, hoj leske te den te džanel, hoj le Davidoske hin pharo pal leskro dad. Sar avle o služobňika andre le Amončanengri phuv, o amoňika vodci phende peskre rajeske le Chanunoske: „Gondoľines tuke, hoj o David kamel te del pačiv tire dades oleha, hoj bičhavel peskre služobňiken ke tu? Na, bičhavel len sigeder vašoda, hoj te predikhen kada foros a paľis les te zňičinen?“ Androda o Chanun chudňa le Davidoskre služobňiken, hoľinďa lenge jepaš brada, strihinďa lenge jepaš gada le perestar dži tele a avke len mukľa te džal. Sar oda phende le Davidoske, bičhaďa o David anglal lende avre muršen, bo ola murša sas igen pre ladž, hoj lenge te phenen: „O kraľis tumenge phenel, hoj te ačhen andro Jericho, medik tumenge na barola o bradi. Paľis šaj aven pale.“ Sar o Amončana sprindžarde, hoj le David rozchoľarde, dine te vičinen le Aramejčanen andral o Bet-Rechob the andral e Coba 20 000 slugaďen, le kraľis andral e Maacha le 1 000 muršenca the 12 000 muršen andral o Tob. Sar pes o David pal oda došunďa, bičhaďa andro mariben le Joab the savore zorale slugaďen. O Amončana pes rozačhade pro mariben paš e foroskri brana. O Aramejčana andral e Coba the Rechob a o murša andral o Tob the andral e Maacha sas rozačhade pre maľa. Sar o Joab dikhľa, hoj avle pre leste anglunestar the palunestar, kidňa peske avri nekfeder muršen andral calo Izrael a rozačhaďa len pro Aramejčana. Olen, save ačhile, diňa peskre phraleske le Abišajoske, hoj lenca te džal pro mariben pro Amončana. Phenďa leske: „Te dikheha, hoj o Aramejčana man domaren, aveha mange te pomožinel, a te me dikhava, hoj o Amončana domaren tut, džava me tuke te pomožinel. Av zoralo a av maras pes zorales vaš amare manuša the vaš o fori le Devleskre! Mi kerel o RAJ oda, so hin lačho anglal leskre jakha.“ Avke o Joab peskre muršenca džalas andro mariben pro Aramejčana, ale on lestar denašle. Sar dikhle o Amončana, hoj o Aramejčana denašen le Joabostar, the on chudle te denašel anglal o Abišaj a gele pale andro foros. Paľis o Joab avľa pale andral o mariben a geľa andro Jeruzalem. Sar o Aramejčana dikhle, hoj len o Izraeliti domarde, pale pes zgele. Akor o Hadad-Ezer bičhaďa muršen, hoj te anen le Aramejčanen, save bešenas pre oki sera le paňeskri Eufrat. On avle andro Chelam a o Šobach, o veľiťeľis upral e armada le Hadad-Ezeroskri, len ľidžalas. Sar oda phende le Davidoske, diňa te zvičinel savore Izraeliten. Pregeľa prekal o Jordan a avľa andro Chelam. O Aramejčana pes rozačhade pro mariben a džanas pro David. Ale o Aramejčana denašle le Izraelitendar. A o David the leskre murša murdarde 700 muršen pro verdana the 40 000 muršen pro graja. The le Šobach, le veľiťeľis upral e armada, dukhade a ov muľa pre oda than. Sar savore kraľa, save služinenas le Hadad-Ezeroske, dikhle, hoj o Izrael zviťazinďa upral lende, phandle lenca zmluva a služinenas lenge. O Aramejčana pes imar daranas buter te pomožinel le Amončanenge. Avke pro dujto berš jarone, andro časos, sar o kraľa džanas andro mariben, o David bičhaďa le Joab peskre muršenca the savore slugaďen andral o Izrael. Zviťazinde upral o Amončana a paľis pes rozačhade pašal o foros Raba. Ale o David ačhiľa andro Jeruzalem. Jekhvar rači o David ušťiľa pal o hadžos a prephirelas pes pal e palaciskri strecha. Dikhľa jekha džuvľa, sar lanďolas. Oj sas igen šukar. Avke o David bičhaďa le sluhas, hoj pes te dodžanel, ko hiňi. O sluhas leske odphenďa: „Oj hiňi e Batšeba, le Eliamoskri čhaj. Lakro rom hino o Chetitos Urijaš.“ Akor o David bičhaďa le sluhen, hoj la ke leste te anen. Oj pes ipen obžužarďa olestar, so le džuvľen hin sako čhon. Sar avľa ke leste, ov laha pašľiľa. Paľis oj geľa pale khere. Ale e Batšeba ačhiľa khabňi a diňa oda te phenel le Davidoske. Paľis o David diňa te phenel le Joaboske, hoj te bičhavel ke leste le Urijaš. Avke o Joab les bičhaďa. Sar ke leste avľa o Urijaš, o David lestar phučľa: „Sar hin le Joaboske the le slugaďenge? Sar džal dureder o mariben?“ Avke leske phenďa: „Dža khere a odpočovin tuke.“ Paľis, sar o Urijaš odgeľa, o David bičhaďa daros andre leskro kher. Ale o Urijaš na geľa khere, ale pašľiľa peske jekhetane savore služobňikenca paš o vchodos andro palacis. Sar le Davidoske phende, hoj o Urijaš na geľa khere, o David leske phenďa: „Se avľal pal o baro drom, soske na džas khere?“ O Urijaš leske odphenďa: „E archa, o murša andral o Izrael the andral e Judsko bešen andro stani a miro veľiťeľis o Joab peskre muršenca taborinen pre maľa. Sar me šaj džav khere te chal, te pijel a te pašľol mira romňaha? Avke sar džives tu, me oda na kerava.“ Akor leske o David phenďa: „Ačh kade mek adadžives a tajsa tut premukava.“ Avke o Urijaš ačhiľa andro Jeruzalem oda džives a the mek aver. Paľis o David les vičinďa ke peste, chalas the pijelas leha, medik les na mačarďa. Ale rači o Urijaš geľa te sovel jekhetane le Davidoskre služobňikenca, khere na geľa. Avke tosara o David pisinďa ľil le Joaboske a bičhaďa le Urijaš, hoj leske les te ľidžal. Andro ľil pisinďa: „Thoven le Urijaš anglal, kaj hin o mariben nekzoraleder. Tumen paľis džan lestar het, hoj les te murdaren.“ Sar o Joab džalas pro foros pro mariben, thoďa le Urijaš pre ajso than, pal savo džanelas, hoj hin ode zorale murša. Sar o murša andral o foros gele avri pro mariben pro Joab, ačhiľa pes, hoj murdarde varesave le Davidoskre muršen a murdarde the le Urijaš. Paľis o Joab bičhaďa jekhe poslos ko David, hoj leske te phenel pal o mariben. Phenďa leske: „Sar pheneha le kraľiske savoro pal o mariben, ov šaj choľisaľol a šaj tutar phučel: ‚Soske geľan avke pašes paš o foros? Na džanenas, hoj pal o muri pes ľivinkerel? Či na džanes, ko murdarďa le Jerubaaloskre čhas le Abimelech? Na sas oda e džuvľi, savi pre leste čhiďa pal o muri o mlinoskro bar, a avke muľa andro Tebec? Soske geľan avke pašes paš o muri?‘ Akor leske pheneha: ‚The tiro služobňikos o Urijaš muľa.‘ “ Avke o poslos odgeľa. Sar doavľa ko David, phenďa leske savoro, so o Joab vakerelas. Phenďa: „Ola murša sas zoraleder sar amen a avle avri andral o foros pro mariben, ale amen len zatradľam dži paš o vchodos le foroskra branakro. Avke o lukostrelci ľivinkerenas pal o muri pre tire služobňika a varesaven murdarde. Muľa the tiro služobňikos o Urijaš.“ O David le sluhaske phenďa: „Le Joaboske phen, hoj pes te na trapinel, bo šoha našťi džanes, ko šaj merel andro mariben. A mek phen leske, hoj te zoraľarel o mariben pre oda foros a te zňičinel les! Avke les zoraľar kale lavenca.“ Sar pes dodžanľa e Batšeba, hoj lakro rom o Urijaš muľa, chudňa pal leste te rovel. Sar pregeľa o smutkos pal lakro rom, akor o David bičhaďa vaš e Batšeba a iľa la andre peskro kher. Ačhiľa leskri romňi a uľiľa lake muršoro. Ale oda, so o David kerďa, na sas le RAJESKE pre dzeka. O RAJ bičhaďa le Natan ko David. Ov avľa ke leste a phenďa: „Andre jekh foros sas duj murša. Jekh sas barvalo a dujto čororo. Le barvales sas igen but bakre the gurumňa, ale le čorores sas ča jekh ovečka, sava peske cinďa. Ov la ľikerelas a oj barolas jekhetane leha the leskre čhavenca. Chalas leha jekhetane ole chabenestar, so the ov, pijelas andral leskro poharis a sovelas andre leskri angaľi. Sas leske sar čhaj. Jekhvar avľa ko barvalo murš vareko pal o drom. Ale ov na kamľa te lel peskre bakrendar abo gurumňendar, hoj te kerel te chal ole muršeske, so ke leste avľa. Avke iľa e ovečka ole čore manušestar a kerďa te chal ole muršeske, so ke leste avľa.“ O David igen choľisaľiľa pre oda barvalo murš a phenďa le Natanoske: „Avke sar dživel o RAJ, oda murš, savo ada kerďa, mušinel te merel. Vaš odi ovečka mušinela akana te visarel pale štarval ajci, bo kerďa kadi veca a na sas leske pharo pal oda čoro manuš.“ Akor o Natan le Davidoske phenďa: „Tu sal oda murš! Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Me tut pomazinďom kraľiske upral o Izrael a cirdňom tut avri andral o vasta le Sauloskre. Diňom tuke leskro kraľišagos the leskre romňijen andre tire vasta. Ačhaďom tut kraľiske upral o Izrael the upral e Judsko. A te tuke oda na sas dos, diňomas tut mek duvar ajci. Soske dikhľal le RAJESKRO lav tele a kerďal oda, so leske nane pre dzeka? Le Urijaš diňal te murdarel la šabľaha a iľal tuke leskra romňa. Vašoda, hoj les diňal te murdarel le Amončanenge, akanastar pes imar šoha e šabľa na visarela tira famelijatar, bo dikhľal man tele a iľal tuke le Urijašiskra romňa.‘ Kada phenel o RAJ: ‚Domukava pre tu pohroma, savi avela andral tiro kher. Angle tire jakha tuke odlava tire romňijen a dava len le manušeske andral tiri famelija. Ov lenca pašľola avke, hoj savore oda dikhena. Tu oda kerďal počoral, ale me oda kerava dživese anglo calo Izrael.‘ “ Akor phenďa o David le Natanoske: „Kerďom binos anglo RAJ.“ Ov leske odphenďa: „O Raj tuke odmukľa tiro binos a na mereha. Ale oleha, so kerďal, dikhľal tele le RAJES, a vašoda o čhavoro, so tuke uľola, mušinel te merel.“ Sar o Natan geľa khere, o Raj dukhaďa le nasvaľibnaha le Davidoskre čhavores, savo uľiľa la Batšebake. O David mangelas le Devles vaš o čhavoro, igen pes poscinelas a caľi rat pašľolas pre phuv. Leskre phureder služobňika gele paš leste a kamenas les te hazdel pal e phuv, hoj te chal lenca, ale ov na kamelas te ušťel aňi te chal. Pro eftato džives o čhavoro muľa, ale le Davidoskre služobňika pes daranas leske oda te phenel. Phende peske: „Medik o čhavoro dživelas, privakerahas pes ke leste, ale na šunelas amen. Sar šaj akana leske phenas, hoj o čhavoro muľa? Šaj peske kerel vareso.“ Ale o David dikhľa, hoj leskre služobňika vareso počoral vakeren maškar peste, a avľa pre oda, hoj o čhavoro muľa. Phučľa lendar: „Muľa o čhavoro?“ „Muľa,“ odphende leske. O David ušťiľa pal e phuv, geľa te lanďol, makhľa pes la mascaha a urďa aver gada. Paľis geľa andro stanos le RAJESKRO a banďolas anglo RAJ. Sar odarik geľa khere, mangľa peske te chal. Dine les a ov chalas. O služobňika lestar phučle: „Oda so hin oda, so kerďal? Medik o čhavoro dživelas, poscinehas tut a rovehas. Ale sar o čhavoro muľa, ušťiľal a geľal te chal.“ Ov odphenďa: „Medik o čhavoro dživelas, poscinavas man a rovavas, bo mange gondoľinavas: ‚Ko džanel, či o RAJ na ela ke ma jileskro a na mukela le čhavores te dživel. Ale akana, sar muľa, soske man mek poscinava? Či šaj le čhavores me mek anav pale? Me džava pal leste, ale ov ke ma pale imar na avela.‘ “ Paľis o David poťešinelas peskra romňa la Batšeba lavenca, geľa ke late a pašľiľa laha. Sar lake uľiľa muršoro, dine leske nav Šalamun. O RAJ peske les zakamľa, a vašoda prekal o prorokos Natan phenďa le Davidoske, hoj leske te den nav Jedidjah. O Joab geľa pro mariben pre amoňiko Raba a zaiľa le kraľiskro foros. O Joab bičhaďa muršen, hoj te phenen le Davidoske: „Maravas man lenca a zaiľom lenge o teluno foros paš o paňi. Akana zvičin ole muršen, save ačhile, rozačhaven tumen pašal oda foros a zale les, hoj upral oda foros te na zviťazinav me korkoro a te na dav ole foroske miro nav.“ Avke o David iľa savore muršen, geľa andre Raba, ode pes marelas lenca a zviťazinďa upral lende. Paľis iľa e koruna le Milkomoske, lengre devleske, pal o šero, a thode la le Davidoske pro šero. E koruna sas phari buter sar tranda (30) kili a sas andre igen vzacno bar. Ov odarik iľa igen bari korisť. Odľigenďa le manušen, save ode bešenas, a diňa lenge o pili, o krompača the o tovera, hoj te keren buči paš o cehli. Avke kerde the savore amoňike forenca. Paľis o David the savore manuša gele pale andro Jeruzalem. Paloda pes ačhiľa kada: Le Davidoskre čhas le Absolon sas igen šukar pheň, savi pes vičinelas Tamar. Le Davidoskro čhavo Amnon pes andre late zakamľa. O Amnon pes trapinelas vaš late avke, hoj nasvaľila olestar, bo oj sas mek pačivaľi a ov peske gondoľinelas, hoj šoha na ela leskri. Ale sas les prijaťeľis o Jonadab. Ov sas le Šimeoskro čhavo, savo sas phral le Davidoske, a sas igen goďaver murš. Phučľa le Amnonostar: „Sar oda, hoj tu, o čhavo le kraľiskro, sal sako tosara ajso smutno? Na pheneha mange?“ O Amnon leske phenďa: „Kamav la Tamar, le Absolonoskra pheňa.“ O Jonadab leske phenďa: „Pašľuv tuke pro hadžos a ker tut, hoj sal nasvalo. Sar avela tut te dikhel tiro dad, phen leske: ‚Mangav tut, domuk, hoj miri pheň e Tamar man te del te chal. Mi pripravinel anglal mande o chaben, bo kamav andral lakre vasta te chal.‘ “ Avke o Amnon pašľiľa pro hadžos a kerelas pestar, hoj hino nasvalo. Sar avľa o David les te dikhel, phenďa leske: „Domuk mira pheňake, hoj te avel a te pekel anglal ma duj bokeľa. Kamav andral lakre vasta te chal.“ Paľis o David phenďa la Tamarake: „Dža andro kher ke tiro phral ko Amnon a pripravin leske o chaben.“ Sar e Tamar avľa ko Amnon andro kher, ov pašľolas pro hadžos. Avke iľa o chumer, ušanďa les anglal leste, kerďa bokeľa a pekľa len. Paľis iľa e tepša le bokeľenca a thoďa anglal leste, ale ov na kamelas te chal. Avke o Amnon phenďa: „Bičhaven savore manušen adarik het.“ Avke savore lestar gele het. Paloda phenďa la Tamarake: „An mange o bokeľa andre spalňa. Chava andral tire vasta.“ E Tamar iľa o bokeľa, so pekľa, a ľigenďa len le Amnonoske andro hadžos. Ale sar leske delas o bokeľa, cirdňa la ke peste a phenďa: „Av, pašľuv tuke manca, pheňe miri!“ „Na, phrala miro!“ phenďa leske e Tamar. „Av goďaver a ma ker oda mange! Bo kada pes andro Izrael na kerel! Kaj man thovava andre ajsi ladž? A tut lena andro Izrael lubariske! Ale mangav tut, vaker le kraľiha a ov tuke man dela!“ Ale ov la na šunďa. Chudňa la a našilu laha pašľiľa, bo ov sas zoraleder. Paloda le Amnonoske e Tamar igen džungľiľa a chudňa ke late te šunel e ňenavisť a odi ňenavisť ke late sas bareder sar angloda o kamiben. O Amnon lake phenďa: „Ušťi upre a dža adarik avri!“ „Na!“ phenďa leske. „Kada, hoj man trades het, hin mek goreder sar oda, so manca kerďal!“ Ale ov la na kamelas te šunel. Vičinďa peskre sluhas, savo pašal leste kerelas, a phenďa leske: „Čhiv kala džuvľa avri a phand pal late o vudar!“ Avke la o sluhas čhiďa avri a phandľa pal late o vudar. Pre Tamar sas šukar upruno plašťos, so hordinenas le kraľiskre čhaja, sar sas slobodna. E Tamar peske čhiďa pro šero o prachos, čhingerďa pre peste o upruno plašťos, so sas pre late, thoďa peske o vast pro šero a džalas het bare rovibnaha. Paľis lakro phral o Absolon latar phučľa: „Na sas tuha tiro phral o Amnon? Akana, pheňe miri, imar ma vaker pal oda. Se hino tiro phral, ma domuk tuke oda, so pes ačhiľa, andre tiro jilo.“ Avke e Tamar dživelas andro kher le Absolonoskro omukľi the smutno. Sar pes pal oda došunďa o David, igen choľisaľiľa. O Absolon imar buter na vakerelas le Amnonoha. Našťi les avri ačhelas, bo našilu pašľiľa leskra pheňaha la Tamaraha. Duje beršenca paloda pes ko Absolon strihinenas o bakre andro Baal-Chacor paš o Efrajim a o Absolon ode vičinďa savore čhaven le kraľiskre. O Absolon geľa ko David a phenďa: „Šaj aves tu the tire služobňika ke mande, bo ipen strihinen mire bakren.“ O David leske odphenďa: „Na, čhavo miro, na mušinas te džal savore, hoj pes te na starines pal amende.“ Kajte o Absolon pre leste ispidelas, ov na kamelas te džal leha, ale požehňinďa les. Paľis o Absolon phenďa: „Te na, akor mi avel amenca miro phral o Amnon.“ „Soske kames, hoj ov tuha te džal?“ phučľa o David. Ale o Absolon avke pre leste ispidelas, hoj mukľa le Amnon the savore kraľiskre čhaven. [Paľis ov lenge pripravinďa hoscina ajsi sar le kraľiske.] O Absolon phenďa peskre sluhenge: „Den pozoris! Sar le Amnon ela lačhi dzeka la moľatar, akor tumenge prikazinava a tumen les murdarena. Ma daran tumen, bo oda me tumenge prikazinďom! Aven šmela a zorale!“ Paľis o sluhi kerde avke, sar lenge phenďa, a murdarde les. Akor savore le Davidoskre čhave ušťile, bešle pre peskre somara a denašle. On sas mek pro drom, sar le Davidoske vareko phenďa: „O Absolon murdarďa savore tire čhaven – ňiko lendar na ačhiľa te dživel.“ O David ušťiľa, čhingerďa pre peste o gada a pašľiľa pre phuv. Savore leskre služobňika ačhenas pašal leste le čhingerde gadenca. Sas paš leste o Jonadab, le Davidoskre phraleskro čhavo, saveske sas dad o Šimeah. O Jonadab phenďa: „Te na gondoľinel peske miro raj, hoj o Absolon murdarďa savore tire čhaven. Muľa ča o Amnon. Bo dičholas pro Absolon, hoj kamel le Amnon te murdarel akorestar, sar našilu pašľiľa la Tamaraha. Rajeja miro the kraľina, ma trapin tut pal oda, so tuke phende, hoj savore tire čhave mule. Muľa ča o Amnon.“ Ale o Absolon denašľa. O sluhas, savo stražinelas, jekhvareste zbačinďa a dikhľa pro drom pašal o Horonajim but manušen pre sera le verchoskri a phenďa le kraľiske: „Dikhľom le manušen pro drom pašal o Horonajim pre sera le verchoskri.“ O Jonadab phenďa le Davidoske: „Dikh, oda aven tire čhave. Ačhiľa pes avke, sar tuke phenďom.“ Soča dovakerďa, avle le Davidoskre čhave a chudle igen te rovel. Avke the o David savore peskre služobňikenca igen rovenas. A o David igen kamelas te džal ko Absolon, bo imar les pregeľa o pharipen pal oda, hoj o Amnon muľa. Sar la Cerujakro čhavo o Joab dikhľa, hoj o kraľis o David hino smutno pal o Absolon, bičhaďa varekas andre Tekoa, hoj te anen odarik goďaver džuvľa. Sar la ande, phenďa lake o Joab: „Ker avke: Uri pre tu ola gada, so hin pro smutkos, a makh tut le olejoha, ale av sar džuvľi, savi imar but časos ľikerel o smutkos pal o mulo. Paľis džaha ko David, hoj leha te vakeres.“ A diňa la goďi, so leha te vakerel. Akor odi džuvľi andral e Tekoa geľa ko kraľis, banďolas anglal leste le mujeha dži pre phuv a phenďa: „Pomožin mange, kraľina!“ „So tute?“ phučľa latar o kraľis. „Me som vdova,“ odphenďa. „Miro rom muľa. Sar mire duj čhave sas pre maľa, vesekedinde pes maškar peste a na sas ode ňiko, hoj len pestar te odlel. Jekh lendar demaďa dujtones avke, hoj les murdarďa. Akana džal pre ma caľi famelija a phenen: ‚De amenge oles, ko murdarďa peskre phrales, hoj les te murdaras vaš o dživipen le phraleskro.‘ Te on oda kerena, me ačhava bi o čhavo a lena miri naďej, so mek mange ačhiľa, bo pal miro rom na ačhiľahas pre kadi phuv o nav aňi o potomstvos.“ „Dža khere,“ phenďa lake o David. „Me lava ada andre mire vasta.“ Ale e džuvľi le Davidoske phenďa: „Raja miro the kraľina! Odi vina mi perel pre mande the pre miri famelija a tu the tiro tronos te aves bi e vina.“ Avke o kraľis lake phenďa: „Te vareko phenela vareso pre tu, an les ke mande a kerava oda, hoj šoha pre tu imar na vakerela ňič nalačho.“ A oj leske phenďa: „Mangav tut, le mange vera anglo RAJ, tiro Del, hoj oda dženo, ko pes mušinel te pomsťinel mire čhaske vaš o dživipen le phraleskro, les te na murdarel, bo oleha kerďahas mek goreder binos.“ „Avke sar dživel o RAJ,“ phenďa lake o David, „tire čhaske aňi o bal na perela pal o šero.“ E džuvľi mek phenďa: „Domuk tira služobňičkake, hoj te phenel mek vareso peskre rajeske the kraľiske.“ „Vaker!“ phenďa o David. Oj leske phenďa: „Soske gondoľinehas the tu kajso nalačhipen pro manuša le Devleskre? Tu korkoro tut odsudzinďal andre oda, so phenďal, bo na domukľal te anel khere tire čhas, saves tradňal het. Bo jekhvar mušinas savore te merel, sam sar o paňi, so hino avričhordo pre phuv a so imar pes na del te skidel upre. Ale o Del na kamel te lel ňikaske o dživipen, ale kerel savoro, hoj te anel pale oles, ko hino lestar dur. Vašoda oda avľom te phenel mire rajeske the kraľiske, bo o manuša man oleha darade a phenďom mange: ‚Džava te vakerel le kraľiha a ko džanel, či man na šunela avri. Šaj man šunel avri a zachraňinel ole manušendar, save man the mire čhas kamen te čhivel avri andral e phuv, so amenge diňa o Del.‘ O lav mire rajeskro the kraľiskro mange anel o smirom, bo miro raj the kraľis hino sar le Devleskro aňjelos, savo rozprindžarel o lačho le nalačhestar. O RAJ, tiro Del, mi el tuha.“ Akor o David lake phenďa: „Vareso tutar phučava a odphen mange o čačipen!“ „Ča vaker, rajeja miro the kraľina,“ odphenďa e džuvľi. „Na sas oda o Joab, savo tut bičhaďa ke ma?“ phučľa latar o David. E džuvľi odphenďa: „Avke sar tu džives, rajeja miro the kraľina, našťi garuvav ada angle tu, hoj tuke te na odphenav. Sas oda tiro služobňikos o Joab, savo mange oda phenďa a diňa man goďi, so tuke te phenav. Ov oda kerďa vašoda, hoj te čerinel kadi situacija. Ale tu, rajeja miro, sal goďaver sar le Devleskro aňjelos a džanes pal savoreste, so pes kerel andre kadi phuv.“ Paľis o David phenďa le Joaboske: „Mištes, me kerava oda, so kames. Dža a an pale le Absolon.“ Akor o Joab peľa anglo David a banďolas le mujeha dži pre phuv a paľikerelas leske. Phenďa: „Adadžives sprindžarďom, hoj arakhľom milosť andre tire jakha, rajeja miro the kraľina, bo kerďal oda, so kamľom.“ Paľis o Joab geľa andro Gešur a anďa le Absolon pale andro Jeruzalem. O kraľis phenďa le Joaboske: „Mi džal andre peskro kher, no pro jakha pes mange te na sikavel.“ Avke o Absolon geľa andre peskro kher, ale le kraľis na dikhľa. Andre calo Izrael le Absolon lašarenas, bo na sas ňiko ajso šukar sar ov. Le šerestar dži o pindre pre leste na sas chiba. Leskre bala sas igen bare a strihinelas len jekhvar andro berš, sar sas igen phare. Sar len važinelas, sas len vaj duj kili. Le Absolon sas trin muršora the jekh čhajori a lakro nav sas Tamar. Oj sas igen šukar džuvľi. O Absolon bešelas andro Jeruzalem imar duj berš, ale le David mek na dikhľa. Paľis diňa te vičinel le Joab, hoj te avel ke leste, bo kamľa les te bičhavel ko David, ale o Joab na kamelas te džal ke leste. O Absolon bičhaďa pal leste dujtovar, ale aňi akor na geľa. Paľis o Absolon phenďa peskre sluhenge: „Dikhen, le Joaboskri maľa hiňi pašes paš miri a hin les ode jačmeňis. Džan a podlabaren la!“ Avke o sluhi gele a podlabarde odi maľa. Paľis o Joab avľa andro kher le Absolonoskro a phenďa leske: „Soske mange tire sluhi podlabarde e maľa?“ O Absolon leske odphenďa: „Dikh! Bičhaďom pal tu, hoj te aves ke mande, bo kamľom tut te bičhavel ko kraľis, hoj leske te phenes: ‚Soske avľom andral o Gešur? Se feder mange uľahas, te ačhiľomas ode.‘ Ale akana kamav te džal anglo David a te vareso kerďom nalačho, mi murdarel man.“ Paľis o Joab geľa ko David a phenďa leske savoro. Avke o David vičinďa ke peste le Absolon a o Absolon avľa ko David. Sar avľa, banďiľa anglal o kraľis le mujeha dži pre phuv a o kraľis čumidľa le Absolon. Paľis peske o Absolon stradľa verdan, grajen the penda (50) muršen, save denašenas anglal leste. O Absolon sig tosara ačhelas pro drom paš e brana, sar pes džal andro foros. Ode lelas pre sera dojekhe muršes, ko avelas varesava vecaha ko kraľis, hoj les te šunel avri, a phučelas lestar: „Khatar sal?“ Sar leske oda murš phenelas: „Me som andral jekh izraeliko kmeňos,“ o Absolon leske phenelas: „Dikh, tu vakeres mištes a čačipen, ale nane ňiko paš o kraľis, hoj tut te šunel avri. Ale te man ačhadehas sudcaske andre kadi phuv, dojekheske pomožinďomas ola vecaha, savaha avľahas ke ma pro sudos, hoj te dochudel peskro čačipen.“ Sar vareko avelas ko Absolon a kamelas anglal leste te banďol, ov les obchudelas a čumidelas. Avke kerelas o Absolon savore Izraelitenca, save avenas ko kraľis, hoj ov te rozsudzinel lengro pravos. Aleha len počoral dochudelas pre peskri sera a sas le Izraelitenge buter pre dzeka sar o kraľis David. Paľis pal o štar berš phenďa o Absolon le kraľiske le Davidoske: „Domuk mange te džal andro Hebron, hoj te doľikerav e vera, so iľom le RAJESKE. Sar bešavas andro Gešur andro Aram, phenďom le RAJESKE: ‚Te man aneha pale andro Jeruzalem, džava tut te lašarel andro Hebron.‘ “ „Dža andro smirom!“ phenďa leske o David. Avke o Absolon geľa andro Hebron. Paľis o Absolon bičhaďa počoral peskre muršen andre savore kmeňi le Izraeloskre, hoj te phenen: „Sar šunena o hangos la trubakro, akor zvičinen: ‚O Absolon ačhiľa kraľiske andro Hebron!‘ “ Le Absolonoha gele andral o Jeruzalem duj šel (200) murša, save sas vičimen a na džanenas ňisostar, so kamel te kerel. Sar anelas o Absolon o obeti, bičhaďa vaš o Davidoskro radcas Achitofel andral o foros Gilo. Vašoda o murša, save pes dovakerde pro David, kerenas furt bareder vzbura a mek buter manuša pes pridenas ko Absolon. Androda ko David avľa o sluhas a phenďa: „O murša andral o Izrael hine pre le Absolonoskri sera!“ Paľis o David phenďa savore peskre služobňikenge, save sas leha andro Jeruzalem: „Aven! Denašas het, bo te na denašaha, na zachraňinaha pes le Absolonostar. Sigo džas het, hoj te na dochudel amen! Bo anela pre amende e bibach a murdarela dojekhes andro foros.“ „He, mištes, raja amaro the kraľina!“ phende o služobňika le Davidoske. „Amen keraha savoro, so tu pheneha.“ Paľis o David odarik odgeľa savore peskre manušenca the la famelijaha. Mukľa ode ča peskre deše romňijen-služobňičken, hoj pes te starinen pal o palacis. O David the savore leskre murša odgele andral o foros a zaačhile paš o posledno kher. Savore leskre uradňika, savore Kereťana, Pileťana the šov šel (600) murša, save avle ke leste andral o Gat, predžanas pašal o David. Akor phenďa o David le Itajoske, savo sas andral o Gat: „Soske aves the tu amenca? Dža pale a ačh paš o kraľis Absolon. Se tu sal cudzincos, saves tradle avri andral peskri phuv. Se mekča idž avľal. Sar tutar šaj kamav, hoj te aves manca, te mek aňi me korkoro na džanav, kaj džav? Dža pale a le tuha tire phralen. Mi presikavel tuke o RAJ o verno kamiben the e vernosť.“ Ale o Itaj odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar džives tu, rajeja miro the kraľina, me džava všadzik tuha, či pro meriben či pro dživipen.“ O David leske odphenďa: „Mištes, av amenca!“ Avke o Itaj džalas jekhetane le Davidoha savore peskre muršenca the caľa famelijaha. Savore manuša andral odi phuv chudle igen te rovel, sar odarik predžanas. Avke o David pregeľa prekal o paňi Kidron a savore manuša džanas leha pre oda drom, sar pes džal pre pušťa. Jekhetane lenca džalas o rašaj Cadok the savore Leviti, save ľidžanas e archa le Devleskra zmluvakri. Sar la thode tele, o Ebjatar obetinelas o obeti, medik savore manuša na gele avri andral o foros. Paľis o David phenďa le Cadokoske: „Ľidža e archa le Devleskri pale andro foros, bo te man dela o RAJ milosť, anela man pale a dela mange la pale te dikhel a the oda than, kaj ela. Ale te phenela: ‚Na sal mange pre dzeka,‘ akor mi kerel manca avke, sar ov kamel.“ O David phenďa le rašaske le Cadokoske: „Dikh, le tuha tire čhas le Achimaac the le Ebjataroskre čhas le Jonatan a dža pale andro foros andro smirom. Me užarava pre oda than, khatar pes predžal prekal o Jordan, medik mange na dena vareso te džanel.“ Avke o Cadok the o Ebjatar ľigende e archa le Devleskri pale andro Jeruzalem a ačhile ode. Paľis o David džalas pindrango upre pro Olivovo verchos, le dromeha rovelas a o šero peske zaučharďa andre. A the savore manuša, so leha sas, peske zaučharde andre o šere a rovenas. Vareko le Davidoske phenďa: „O Achitofel hino tiš maškar o vzburenci, save hine le Absolonoha.“ Vašoda o David pes mangelas: „Mangav tut, RAJEJA miro, visar le Achitofeloskri rada pro diliňipen.“ Sar o David dogeľa dži upre pro verchos, kaj pes lašarelas le Devles, avelas paš leste o Arkijcos o Chušaj le čhingerde plašťoha the le prachoha pro šero. O David leske phenďa: „Te aveha manca, aveha mange ča pro pharipen. Ale dža pale andro foros a phen le Absolonoske: ‚Ó, kraľina, som tiro služobňikos. Avke sar angloda služinavas tire dadeske, avke akana kamav te služinel tuke,‘ a kavke šaj visares le Achitofeloskri rada. Ena tuha ode duj rašaja, o Cadok the o Ebjatar. Savoro, so tut dodžaneha andro palacis, phen lenge, bo ode hine the lengre čhave, o Achimaac the o Jonatan. Lenca mange dena te džanel savoro, so tumen ode dodžanena.“ Avke le Davidoskro prijaťeľis o Chušaj avľa pale andro Jeruzalem ipen akor, sar o Absolon avelas andro foros. Sar džalas o David dureder pal o verchos, avelas anglal leste le Mefibošetoskro sluhas o Ciba duje somarenca. Sas pre lende duj šel (200) mare, šel (100) konarica hrozni, šel kotora švižo ovocje the jekh gono mol. O David phučľa le Cibastar: „So kames oleha te kerel?“ Ov odphenďa: „Kala somara hine prekal tiri famelija, hoj upre te džan, a o maro the o ovocje hine pro chaben le služobňikenge. E mol hiňi, hoj te pijen, sar na birinena pre pušťa.“ O David lestar phučľa: „Kaj hino o Mefibošet, tire rajeskro le Sauloskro vnukos?“ O Ciba odphenďa: „Ačhiľa andro Jeruzalem, bo peske gondoľinel, hoj leske adadžives o Izraeliti dena pale o kraľišagos leskre papuskro le Sauloskro.“ O David le Cibaske odphenďa: „Savoro, so hin le Mefibošetoskro, ačhela tuke.“ „Banďuvav anglal tu!“ phenďa o Ciba. „Ča mi arakhav e milosť anglal tu, raja miro the kraľina.“ Sar o David sas pašeder paš o gav Bachurim, ipen akor odarik džalas avri o Šimej, o čhavo le Geraskro andral le Sauloskri famelija. Le dromeha furt košelas. Čhivkerelas o bara andro David the andre savore leskre služobňika, kajte paš o David sas pal e čači the baľogňi sera savore manuša the o slugaďa. Košelas les kavke: „Našľuv, našľuv! Vrahona! Lotrona! Iľal tuke le Sauloskro kraľišagos a akana tut o RAJ marel, bo murdarďal but dženen andral leskri famelija. O RAJ diňa o kraľišagos tire čhaske le Absolonoske. Avel pre tu e bibach, vrahona!“ O Abišaj, o čhavo la Cerujakro, phenďa le Davidoske: „Rajeja miro, soske domukes kale murdale rikoneske, hoj tut kavke te košel? Muk man te džal paš leste a te odčhinel leske o šero!“ Ale o David phenďa: „Čhavale la Cerujakre, so tumen hin andre oda? Bo te o RAJ leske phenďa, hoj man te košel, akor ko leske šaj phenel: ‚Soske ada keres?‘ “ Paľis o David phenďa le Abišajoske the savore peskre služobňikenge: „Se miro čhavo, savo hino mandar, man kamel te murdarel a so mek buter kada Benjaminčanos? Muken les, mi košel man, bo o RAJ leske oda phenďa. Ko džanel, či o RAJ na dikhela miro pharipen a na visarela mange pale le lačhipnaha vaš leskro adadživeseskro košiben.“ O David peskre muršenca džalas dureder le dromeha. O Šimej džalas pašes pašal leste pal o verchengro brehos, le dromeha les košelas a čhivkerelas andre leste o bara the o prachos. O David the o murša, save leha džanas, doavle strapimen paš o Jordan a ode peske odpočovinde. O Absolon le Achitofeloha the savore Izraelitenca avľa andro Jeruzalem. Sar avľa ko Absolon o Arkijcos o Chušaj, le Davidoskro prijaťeľis, phenďa leske: „Mi dživel o kraľis! Mi dživel o kraľis!“ O Absolon phučľa le Chušajostar: „Kada hin tiro kamiben, so sikaves tire prijaťeľiske le Davidoske? Soske leha na geľal?“ O Chušaj odphenďa le Absolonoske: „Na! Me kamav te ačhel oleha, kas peske kidňa avri o RAJ, kala manuša the savore Izraeliti! Se pro koňec kaske služinava? Či na leskre čhaske? Avke sar služinavas tire dadeske, služinava the tuke.“ Paľis o Absolon phučľa le Achitofelostar: „Phen, so amenge kampel te kerel?“ O Achitofel odphenďa. „Dža ke tire dadeskre romňija-služobňički, saven mukľa, hoj te stražinen leskro palacis, a pašľuv lenca. Paľis pes savore manuša andro Izrael dodžanena, hoj tut džungľarďal tire dadeske. A oleha ena tire murša, save pal tu džan, mek šmeleder.“ Avke le Absolonoske ačhade pre strecha stanos a ov anglal savore Izraeliti pašľolas peskre dadeskre romňijenca-služobňičkenca. Andre oda časos pes lelas e rada le Achitofeloskri sar le Devleskro lav. Kavke peske lenas o David the o Absolon e rada le Achitofeloskri, so len delas. Paľis o Achitofel phenďa le Absolonoske: „Domuk, hoj mange te kidav avri 12 000 muršen a mek adi rat lenca te džav pal o David. Džava pre leste akana, medik na birinel a hino bi e zor. Daravava les a savore leskre murša pes rozdenašena. Paľis o kraľis ela korkoro a me les murdarava. Avke anava pale savore manušen ke tute, bo te merela oda murš, saves tu rodes, savore manuša avena pale andro smirom.“ Oda vakeriben sas pre dzeka le Absolonoske the savore izraelike vodcenge. Ale o Absolon phenďa: „Vičin kade mek le Chušaj le Arkijcos, hoj te šunas, so phenel ov.“ Sar avľa o Chušaj, o Absolon leske phenďa: „O Achitofel phenďa, so amenge kampel te kerel. So pre oda tu phenes? Šaj keras oda, so ov phenel? Te na, ta phen tu!“ O Chušaj odphenďa le Absolonoske: „Odi rada, so akana diňa o Achitofel, nane lačhi. Se prindžares tire dades the leskre muršen. On hine zorale murša a ke oda choľamen sar e medveďica, savake ile lakre ciknen. Tiro dad hino sikado pro mariben a na ačhel rači te sovel paš peskre murša. Akana imar hino garudo andre varesavi chev abo pre aver than. A te vareko tire muršendar muľahas takoj, soča pes chudňahas o mariben, rozľigenďahas pes oda hiros, hoj le Absolonoskre murša prehrajinde. Akor the oda nekzoraleder murš, savo sas zoralo sar o ľevos, našavela e odvaha, bo calo Izrael džanel, hoj tiro dad o David hino maribnaskro murš a leskre murša hine zorale. Vašoda phenav tuke, zvičin ke peste calo Izrael le Danostar dži paš e Beer-Šeba. On ena ajci sar e poši pro moroskro brehos a tu len ľidžaha andro mariben. Paľis džaha pal leste. Sar les arakhaha ode, kaj ela, mukaha pes pre leste avke, sar perel e rosa pre phuv a na ačhela te dživel ov, aňi ňiko leskre muršendar. Te pes garuďahas andre varesavo foros, calo Izrael anďahas o lani. Odcirdňamas o foros andro paňi a na ačhiľahas pal leste aňi cikno baroro.“ Akor o Absolon the savore izraelika murša phende: „Feder hin e rada le Chušajoskri sar le Achitofeloskri.“ Bo o RAJ kamľa, hoj pes te na kerel pal e lačhi rada le Achitofeloskri, hoj te anel e bibach pro Absolon. O Chušaj phenďa le rašajenge le Cadokoske the le Ebjataroske, savi rada delas o Achitofel le Absolon the le vodcen a so lenge paľis ov phenďa, hoj te keren. Phenďa lenge: „Akana bičhaven sigo varekas kada te phenel le Davidoske a phenen leske: ‚Ma zľiker tut adi rat pre pušťa paš o Jordan, ale sigo predža prekal o paňi, hoj te na meres tu aňi o murša, so hine tuha.‘ “ O Jonatan the o Achimaac užarenas paš o En-Rogel, bo našťi gele andro Jeruzalem, hoj len ňiko te na dikhel. Varesavi služka lenge majinďa te phenel, so pes kerel, a on paľis majinde oda te phenel le Davidoske. Ale varesavo čhavoro len dikhľa a phenďa avri le Absolonoske. Vašoda on siďarenas odarik het andro Bachurim ke varesavo murš. Ole muršes sas pre dvora chaňig a on gele andre. Leskri romňi iľa e lepeda, nacirdňa la upral e chaňig a rozčhiďa upre o zrnos, hoj te na dičhol e chaňig. Sar avle le Absolonoskre murša ke džuvľi andro kher, phučle latar: „Kaj hine o Achimaac the o Jonatan?“ „Odgele adarik a pregele o paňi,“ odphenďa lenge. Akor on len chudle te rodel, ale sar len našťi arakhenas, gele pale andro Jeruzalem. Sar odarik gele het, o Achimaac the o Jonatan avle avri andral e chaňig a gele te phenel le Davidoske, so o Achitofel vakerelas le Absolonoske, hoj te kerel, a phende: „Ušťi a predža sigo prekal o paňi!“ Avke o David the savore leskre manuša ušťile a pregele prekal o Jordan. Dži tosara, medik na chudňa te vidňisaľol, pregeľa dojekh lendar prekal o paňi. Sar o Achitofel dikhľa, hoj pes na ačhiľa avke, sar ov radzinelas, thoďa pro somaris o sedlos, bešľa pre leste a geľa khere andre peskro foros. Diňa peske andro kher savoro andro poradkos a paľis pes figinďa. Avke muľa a parunde les andre leskre dadeskro hrobos. O David doavľa andro Machanajim. A o Absolon pregeľa prekal o Jordan peskre muršenca andral o Izrael. O Absolon ačhaďa le Amasa pre le Joaboskro than veľiťeľiske upral o slugaďa. Leskro dad sas o Izmaelitas o Jitrah a e daj e Abigajil, le Nachašiskri čhaj. Oj sas pheň la Cerujakri, le Joaboskra dakri. O Absolon the o Izraeliti peske kerde taboris andre phuv Gilead. Sar o David avľa andro Machanajim, avle ke leste o Šobi, o Machir the o Barzilaj. O Šobi sas le Nachašiskro čhavo andral o amoňiko foros Raba, o Machir sas le Amieloskro čhavo andral o Lo-Debar a o Barzilaj sas Gileadčanos andral o Rogelim. Ande le Davidoske the leskre manušenge o veci pro soviben the pira, čare, pšeňica, jačmeňis, peko zrnos, aro, fizolos, šošovica, medos, čhil, bakrano ciral the gurumňakro ciral, hoj len te avel, so te chal, bo džanenas, hoj o David the leskre murša imar na birinen, bo sas bokhale the smedna pre pušťa. O David diňa te zvičinel le muršen, save sas leha, a rozďelinďa len andro partiji po ezeros (1 000) the šel (100) slugaďa a ačhaďa upral lende veľiťeľen. Avke len bičhaďa andro trin partiji le Joaboha, le Joaboskre phraleha le Abišajoha the le Itajoha andral o Gat. Dojekh lendar ľidžalas peskra partija. Paľis phenďa o David le muršenge: „Kamav the me te džal tumenca.“ „Našťi aves,“ phende o murša. „Bo te lendar mušinaha te denašel, na džala lenge pal amende, kajte jepaš džene amendar merena. Ale tu sal vzacneder sar ezeros (1 000) amendar! Ela feder, te amenge pomožineha andral o foros.“ „Kerava avke, sar phenen,“ phenďa o David. Paľis ačhelas paš e brana a savore murša odarik džanas het andro partiji po šel (100) the po ezeros (1 000) džene. O kraľis phenďa le Joaboske, Abišajoske the le Itajoske: „Ča angle ma aven jileskre ko terno murš ko Absolon.“ Savore manuša šunde, sar o kraľis oda prikazinel savore veľiťeľenge pal o Absolon. Avke o murša gele pre maľa pro Izraeliti a o mariben pes chudňa andro Efrajimiko veš. Le Davidoskre murša zviťazinde upral o Izraeliti a mule lendar oda džives igen but manuša – 22 000 murša. O mariben pes rozgeľa pal caľi phuv. Andre oda džives o veš murdarďa buter dženen sar e šabľa. O Absolon džalas pre mulica a jekhvareste pes arakhľa anglo murša le Davidoskre. Sar leskri mulica predžalas tel o bare duboskre konara, o Absolon pes zachudňa le šereha andro konara a ačhiľa te figinel andro luftos a e mulica telal leste denašľa het. Vareko oda dikhľa a geľa te phenel le Joaboske: „Dikhľom le Absolon te figinel pro dubos!“ O Joab phenďa ole muršeske, savo leske avľa oda te phenel: „Te les dikhľal, soske les ode takoj na murdarďal? Diňomas tut deš rupune the jekh sirimos!“ Ov odphenďa le Joaboske: „Kajte man diňalas ezeros (1 000) rupune, na thoďomas o vast pre le kraľiskro čhavo. Bo amen savore šunďam, sar o David phenďa tuke, le Abišajoske the le Itajoske, hoj te chraňinen le terne muršes le Absolon. Te les murdarďomas, o kraľis pes pal oda the avke dodžanľahas a tu vaš ma na ačhiľalas.“ „Na zľikerava man kade tuha!“ phenďa o Joab. Avke iľa o trin kopiji a demaďa len andro jilo le Absolonoske, savo mek dživelas a figinelas pro dubos. Paľis o deš terne zbrojnoša le Joaboskre, pes rozačhade pašal o Absolon, domarde les a murdarde. O Joab zatrubinďa pro rohos a o murša imar na džanas pal o Izraeliti, bo ov len zaačhaďa. Ile le Absolon, čhide les andre bari chev andro veš a začhide les but barenca. Savore manuša andral o Izrael pes rozdenašle, sako andre peskro stanos. Medik dživelas o Absolon, diňa peske te ačhavel andre Kraľiskri dolina bar pre peskro leperiben. Phenďa peske: „Nane man čhavo, savo leperela miro nav.“ Vašoda diňa ole bareske nav pal peste. Dži adadžives pes vičinel Le Absolonoskro bar pro leperiben. Paľis o Achimaac, o čhavo le Cadokoskro, phenďa le Joaboske: „Muk man, hoj te džav ko David, hoj leske te phenav oda lačho hiros, hoj o RAJ les zachraňinďa leskre ňeprijaťeľistar.“ „Na,“ odphenďa leske o Joab, „bo adadžives na uľalas o poslos, so anel o radišagoskro hiros, bo muľa leske o čhavo. Šaj oda keres pre aver džives.“ Paľis phenďa peskre sluhaske le Kušijcoske: „Dža a phen le kraľiske, so dikhľal.“ Oda murš anglal leste banďiľa a chudňa te denašel. Ale o Achimaac pale phenďa le Joaboske: „Mange hin savoro jekh. Ča muk man, hoj te denašav pal oda Kušijcos.“ „Soske oda kames te kerel, čhavo miro?“ phučľa lestar o Joab. „Na ela tut olestar ňisavo počiňiben.“ „Mi ačhel pes, so ča kamel,“ phenďa o Achimaac, „ale me džav!“ „Akor dža!“ phenďa leske o Joab. Avke o Achimaac denašelas pal o rovno drom a dochudňa le Kušijcos. O David bešelas maškar e andruňi the avruňi foroskri brana. A o stražňikos geľa upre pre strecha la branakri pro muros, a sar pes rozdikhľa, dikhľa jekhe muršes te denašel. O stražňikos vičinďa pro kraľis a phenďa leske oda. Akor o kraľis o David phenďa: „Te hino korkoro, anel lačho hiros.“ Sar oda murš sas pašeder, o stražňikos dikhľa mek jekhe muršes te denašel a vičinďa pro vratňikos: „Hin ode mek jekh murš, savo denašel!“ O David phenďa: „The ov anel lačho hiros!“ O stražňikos phenďa: „Dičhol pes mange, hoj oda ešebno murš denašel avke sar o Achimaac, le Cadokoskro čhavo.“ „Ov hino lačho manuš,“ phenďa o David. „Avel kade lačhe hiroha.“ Androda o Achimaac phenďa le Davidoske: „Smirom tuke!“ Avke banďiľa le mujeha dži pre phuv a phenďa: „Chvala le RAJESKE, tire Devleske! Ov tuke diňa le ňeprijaťeľen, save hazdle o vasta pre tute, pre miro raj the kraľis.“ „Mištes hin le Absolonoske?“ phučľa lestar o David. O Achimaac odphenďa: „Dikhľom ča baro zmetkos, sar o Joab bičhaďa tire služobňikos the tire sluhas, ale na džanav, pal soste džal.“ „Dža pre sera a ačh kade!“ phenďa o David. Avke ov geľa a ačhelas ode. Jekhvareste avľa o Kušijcos a phenďa: „Mi šunel miro raj the kraľis lačho hiros! O RAJ tut adadžives cirdňa avri andral e zor savorendar, save pes hazdle upre pre tute.“ O David lestar phučľa: „Sar hin le terne muršeske le Absolonoske?“ Ov odphenďa: „Kada, so pes ačhiľa tire čhaske, rajeja the kraľina miro, pes mi ačhel tire ňeprijaťeľenge the savorenge, ko pes hazdle upre pre tute!“ Oda hiros le David igen zaiľa, geľa andre upruno kher, so sas upral e brana, a rovelas. Le dromeha rovibnaha vakerelas: „Čhavo miro, Absolon! Čhavo miro! Čhavo miro, Absolon! Šaj muľom me, a na tu, Absolon, čhavo miro, čhavo miro!“ Le Joaboske phende, hoj o kraľis hino smutno a rovel pal o Absolon. Andre oda džives pes o viťazstvo čerinďa pro smutkos savore slugaďenge, bo o slugaďa pes dodžanle, hoj le kraľiske hin igen pharo pal peskro čhavo. Akor o slugaďa počoral avenas pale andro foros Machanajim, avke sar keren o slugaďa, save pes ladžan olestar, hoj denašen le maribnastar. O kraľis peske zaučharďa o muj a chudňa zorales te rovel: „Čhavo miro, Absolon! Absolon, čhavo miro, čhavo miro!“ Akor o Joab geľa ko David a phenďa: „Adadžives kerďal ladž savore tire služobňikenge, save adadžives zachraňinde o dživipen tuke, tire čhavenge, romňijenge, čhajenge the romňijenge-služobňičkenge. Se tu kames olen, ko pre tu džan, a džas pre ola, ko tut kamen. Adadžives dikhľam, hoj tuke na džal pal o uradňika a aňi pal o služobňika. Dikhav, hoj tuke uľahas feder, te o Absolon ačhiľahas te dživel a amen savore uľamas adadžives mule. Vašoda ušťi! Av avri a podhazde upre tire služobňiken. Bo lav vera pro RAJ, te na aveha avri, dži rači ňiko lendar na ačhela tuha. Oda ela prekal tu mek goreder sar savoro, so pes tuke terňipnastar dži adadžives ačhiľa.“ Avke o kraľis ušťiľa a bešľa peske paš e brana. Sar phende savore slugaďenge, hoj o kraľis bešel paš e brana, avle angle leste savore. Ale o Izraeliti pes rozdenašle, sako andre peskro stanos. Savore kmeňi andral o Izrael pes vesekedinenas maškar peste a phenenas: „O kraľis amen cirdňa avri andral e zor amare ňeprijaťeľendar, andral e zor le Filišťincendar. Ale akana mušinďa te denašel andral kadi phuv le Absolonostar. Ale o Absolon, saves pomazinďam amare kraľiske, muľa andro mariben. Soske mek užaren? So na keren vareso, hoj te avel pale o kraľis?“ O kraľis o David diňa te phenel le rašajenge le Cadokoske the le Ebjataroske: „Phenen le vodcenge andre Judsko: ‚Soske tumen te aven posledna paš oda, sar anena le kraľis pale khere? Se o kraľis pes dodžanľa, so vakerenas o manuša andro Izrael. Tumen san mire phrala, sam jekh rat. Soske tumen te aven posledna paš oda, sar anena le kraľis pale khere?‘ Le Amasoske phenena: ‚Se amen sam phrala, jekh rat. Mi marel man zorales o Del, te tu na ačheha akanastar veľiťeľiske upral mire slugaďa vaš o Joab.‘ “ Aleha sas savore manušenge andral e Judsko pre dzeka. On dine the phenel le kraľiske: „Av pale, tu the savore tire služobňika.“ Sar o David džalas pale khere, doavľa paš o Jordan. O manuša andral e Judsko imar avle andro Gilgal, hoj pes leha te zdžan a te preľigenen les prekal o paňi. Andre oda časos siďarelas the o Benjaminčanos o Šimej, le Geraskro čhavo andral o Bachurim, a geľa le muršenca andral e Judsko anglo kraľis David. Avle leha ezeros (1 000) murša andral o Benjamin. Avľa the o Ciba, savo sas služobňikos le Sauloskra famelijake, a leha leskre dešupandž (15) čhave the biš (20) sluhi. On sas sigeder paš o paňi Jordan sar o David. Pregele prekal o paňi, hoj te preľidžan leskra famelija, a kerde savoro, so o David kamelas. Sar o David kamľa te predžal prekal o Jordan, peľa angle leste le Geraskro čhavo o Šimej a phenďa leske: „Rajeja miro! Mangav tut, bister pre oda nalačhipen, so tuke kerďom oda džives, sar džahas het andral o Jeruzalem. Ma ľiker oda andre tiro jilo. Se me, tiro služobňikos, džanav, hoj kerďom binos. Ale adadžives avav ešebno anglal tu la Jozefoskra famelijatar, rajeja miro the kraľina.“ Androda o Abišaj, la Cerujakro čhavo, phenďa: „Či na majinel o Šimej te merel vaš oda, hoj košelas le RAJESKRE pomazimen kraľis?“ Ale o David phenďa: „So te kerel tumenca, čhave la Cerujakre, hoj adadžives ačhen mange pre oda, so kamav te kerel? Adadžives majinel te el vareko murdardo andro Izrael? Či so, me na džanav, hoj som adadžives kraľis upral o Izrael?“ Paľis phenďa le Šimejoske: „Na mereha!“ A kada leske phenďa o David la veraha. The le Sauloskro čhavo o Mefibošet avľa anglo David. Akorestar, sar o David geľa het, ov peske na thovelas (na morelas) o pindre, aňi na rajbinelas pal peste o gada a na strihinelas e brada dži akor, medik na avľa pale o David. Sar avľa andral o Jeruzalem anglo David, ov leske phenďa: „Mefibošet, soske na avľal manca?“ Ov odphenďa: „Se tu džanes, hoj me na phirav pro pindre. Phenďom mire sluhaske, hoj te thovel o sedlos pro somaris, bo kamľom te džal le kraľiha, ale ov man oklaminďa. A ov tuke pre mande namištes vakerelas, rajeja the kraľina miro. Ale tu, rajeja miro the kraľina, sal sar le Devleskro aňjelos. Ker avke, sar tu kames. Se caľi miri dadeskri famelija peske tutar na zaslužinel ňič, ča te merel. Ale tu domukľal tire služobňikoske te bešel pašal tiro skamind. So mek šaj buter kamav tutar?“ O David leske phenďa: „Pre soste buter lava? Prikazinav tuke the le Cibaske te rozďelinel peske o maľi.“ O Mefibošet odphenďa le Davidoske: „Mi lel peske kajte savoro, prekal mande hin oda dos, hoj miro raj the kraľis avľa khere bachtales.“ O David phenďa leske: „Av manca khere andro Jeruzalem a ode man pal tute postarinava.“ O Barzilaj leske odphenďa: „Keci berš mek dživava, hoj te džav tuha, kraľina, andro Jeruzalem? Adadžives mange hin ochtovardeš (80) berš. Andre ňisoste man imar nane radišagos. Imar na džanav, so hin chutno a so na, aňi na došunav o giľavipen le muršengro the le džuvľengro. Soske tuha džava? Se tiro služobňikos tuke ela ča pro pharipen. Džava tuha, kraľina, mek sikra pal o Jordan, ale soske tu, kraľina, man kames te del ajsi odmena? Domuk mange, hoj man te visarav pale andre miro foros a ode te merav paš o hrobos mire dadeskro the mira dakro. Ale hin kade jekh tiro služobňikos o Kimham, savo dureder džala tuha, rajeja the kraľina miro. Ker leske avke, sar tuke hin pre dzeka.“ O David phenďa: „Akor mi avel manca o Kimham a me leske kerava avke, sar tuke hin pre dzeka. Savoro, so kames, kerava prekal tu.“ Paľis savore manuša the o David pregele prekal o Jordan. Avke ov čumidľa le Barzilaj, požehňinďa les a ov pes visarďa khere. O kraľis o David džalas dureder andro Gilgal a o Kimham leha. Le kraľis preľigende savore manuša andral e Judsko the jepaš Izrael. Savore murša andral o Izrael avle ko kraľis a phučle lestar: „Soske tut čorde amare phrala andral e Judsko a preľigende tut, tira famelija the savore tire muršen prekal o Jordan?“ Androda savore murša andral e Judsko phende le muršenge andral o Izrael: „Oda vašoda, bo hino amenge famelija. Soske san choľamen? Odchaľam vareso le kraľistar, abo diňa amen ov varesave dari?“ O Izraeliti lenge odphende: „Amen hin dešvar buter pro kraľis pravos sar tumen. Soske amen dikhľan tele? Se amen ešebna phenďam, hoj anaha pale amare kraľis!“ Ale o manuša andral e Judsko sas zoraleder andro lava sar o murša andral o Izrael. Akor sas ode the jekh nalačho murš o Šebas, le Bichriskro čhavo, savo sas Benjaminčanos. Ov zatrubinďa pro rohos a phenďa: „Amen nane ňič jekhetane le Davidoha, aňi ňisavo ďeďictvos le Izajoskre čhaha! Izraelitale, džan sako andre peskro stanos!“ Avke savore murša andral o Izrael odgele le Davidostar a džanas pal o Šebas. Ale o murša andral e Judsko pes ľikerenas peskre kraľistar le Jordanostar dži paš o Jeruzalem. Sar o David avľa andre peskro kher andro Jeruzalem, iľa ole deše romňijen-služobňičken, saven mukľa, hoj pes te starinen pal o palacis, a thoďa len andro kher, kaj len stražinenas. Starinelas pes pal lende, ale na pašľolas lenca buter. On sas dži o meriben zaphandle andro kher a dživenas ode sar vdovi. Avke o David phenďa le Amasoske: „Hin tut trin džives pre oda, hoj te vičines kade le muršen andral e Judsko a av the tu kade!“ Paľis o Amasa geľa len te vičinel, ale na doľikerďa oda časos, so les diňa o David. Akor o David phenďa le Abišajoske: „Akana amenge kerela o Šebas goreder sar angloda o Absolon. Vašoda le mire muršen a dža pal leste, hoj peske te na arakhel bare fori zorale murenca a te na denašel amenge.“ Le Joaboskre murša, o Kereťana, o Pileťana the savore zorale murša gele avri andral o Jeruzalem a džanas pal le Bichriskro čhavo Šebas. Sar imar sas paš e bari skala paš o Gibeon, o Amasa avelas ke lende. Pro Joab sas urde o slugaďika gada le sirimoha a e šabľa leste sas priphandľi andro sirimos. Sar džalas ko Amasa, peľa leske e šabľa avri. O Joab phučľa le Amasostar: „Sar sal, phrala miro?“ A chudňa les le čače vasteha la bradatar, avke sar te les kamľahas te čumidel. Ale o Amasa na dikhľa, hoj le Joaboste hin andro vast e šabľa, a o Joab demaďa leske e šabľa andro per. Demaďa andre leste avke, hoj o goja leske pele avri pre phuv. O Amasa takoj muľa pro than a ov les na mušinďa pale te demel. Avke o Joab the leskro phral o Abišaj džanas dureder pal o Šebas. Paľis vareko le Joaboskre terne muršendar ačhiľa paš o Amasoskro ťelos a zvičinďa: „Ko ľikerel paš o Joab the paš o David, mi džal pal o Joab!“ O Amasa pašľolas andro rat pre phuv maškar o drom. Sar jekh le Joaboskre muršendar dikhľa, hoj o manuša zaačhen a dikhen pre leste, odcirdňa les pre maľa a čhiďa pre leste o plašťos, bo dikhľa, hoj dojekh zaačhelas paš leste. Sar les ile pal o drom, savore murša dureder džanas le Joaboha pal o Šebas. O Šebas pregeľa prekal savore izraelika kmeňi dži paš o foros Abel-Bet-Maacha. Savore andral e Bichriskri famelija pes zgele a džanas pal leste andro foros. Sar le Joaboskre murša šunde, hoj o Šebas hino ode, rozačhade pes pašal o foros a džanas pre leste. Vašoda, hoj pes te dochuden andro foros, hordinenas e čik the e poši pašal o avrune muri a kopaľinenas telal o muri, hoj te peren tele. Androda varesavi goďaver džuvľi andral o foros phenďa: „Mištes šunen! Phenen le Joaboske, hoj te avel ke ma, bo kamav leha te vakerel!“ Sar o Joab geľa ke odi džuvľi, oj lestar phučľa: „Tu sal o Joab?“ „He, me som,“ odphenďa. Oj leske phenďa: „Šun, so vakerela tiri služobňička.“ „Vaker! Šunav tut,“ odphenďa o Joab. Avke oj phenďa: „Varekana pes kavke vakerelas: ‚Te kames tut vareso te dodžanel, dža a dophuč tut andro Abel,‘ a pal oda the ker. Amen hin savorenca o smirom. Sam pačivale Izraeliti! Soske kamen te zňičinel o foros, so hino sar e daj andro Izrael? Soske kamen te zňičinel le RAJESKRO ďeďictvos?“ „Na, šoha!“ odphenďa o Joab. „Pača mange, me na kamav te zalel aňi te zňičinel tumaro foros! Nane oda avke. Ale le Bichriskro čhavo o Šebas, savo hino andral o verchi le Efrajimoskre, pes vzburinďa pro kraľis David. Den mange les a me džava het andral o foros.“ „Mištes, leskro šero tuke prečhivava prekal o muros,“ phenďa e džuvľi le Joaboske. Paľis odi džuvľi prevakerďa peskra goďaha ke savore manuša andre oda foros. Avke on le Šebasoske odčhinde o šero a čhide prekal o muros le Joaboske. Akor o Joab zatrubinďa pro rohos a savore odgele pašal o foros, sako andre peskro stanos. A o Joab pes visarďa pale ko kraľis andro Jeruzalem. O Joab ľidžalas savore slugaďen andro Izrael a o Benajah, le Jehojadoskro čhavo, sas veľiťeľis le Kereťanenge the le Pileťanenge. O Adoram ľidžalas o buča, andre save ispidenas le manušen te kerel, a o Jošafat, le Achiludoskro čhavo, sas uradňikos. O Šejah sas pisaris a o Cadok the o Ebjatar sas rašaja. The o Iras andral o Jair sas rašaj le Davidoskro. Sar o David kraľinelas, sas bokh, so ľikerelas trin berš pal peste. Akor o David rodelas ko RAJ, soske ada hin, a ov leske odphenďa: „O Saul the leskri famelija hine vinnovata vaš o rat le Gibeončanengro.“ O manuša andral o Gibeon na sas Izraeliti, on sas posledna le Amorejčanendar, savenge o Izraeliti dine lav, hoj len na murdarena. Ale o Saul kerelas savoro pre oda, hoj len te murdarel avri, bo kamľa, hoj e phuv te ačhel ča prekal e Judsko the Izrael. Vašoda o David peske diňa te vičinel le Gibeončanen a vakerelas lenca. Phučľa lendar: „So prekal tumende te kerav, hoj te aven amenca lačhe, hoj te žehňinen le RAJESKRE manušenge?“ O Gibeončana phende: „Amenge na džal pal o rup abo pal o somnakaj le Sauloskro the leskra famelijakro, aňi pal oda, hoj varekas te murdaras andral o Izrael.“ „So phenena, oda kerava,“ phenďa lenge o David. Avke phende le kraľiske: „O Saul amen kamľa te murdarel avri, hoj te na ačhel ňiko amendar andre izraeliko phuv. Vašoda de amenge leskre čhavendar efta muršen. Amen len murdaraha anglo RAJ andre Gibea, kaj kraľinelas o Saul, savo sas le RAJESKRO avrikidlo.“ „Dava tumenge len,“ phenďa o kraľis. Ale o kraľis lenge na diňa le Mefibošet, le Jonatanoskre čhas, le Sauloskre vnukos, angle vera, so ile jekh avreske anglal o RAJ o David le Jonatanoha. O David iľa le duje Sauloskre čhaven le Armoni the le Mefibošet. Lengri daj sas e Ricpa, le Ajoskri čhaj. A mek iľa the le pandže čhaven le Sauloskra čhatar la Merabatar, save la sas le Adrijeloha, savo sas o čhavo le Barzilajoskro andral e Mechola. Diňa len andro vasta le Gibeončanenge, save len murdarde pro verchos anglo RAJ. Ode savore efta jekhetane pele a mule andre ešebna dživesa, sar pes skidelas o jačmeňis. Le Ajoskri čhaj e Ricpa iľa o gono a rozphundraďa les anglal peste pre skala akorestar, sar chudňa e žatva, dži akor, medik na diňa o brišind. Na domukľa, hoj o čirikle pre lengre ťela te bešen prekal o džives a o dziva džviri prekal e rat. Sar le Davidoske phende, so kerďa le Ajoskri čhaj e Ricpa, savi sas romňi-služobňička le Sauloskri, o David geľa te lel le Sauloskre the le Jonatanoskre kokala le manušendar andral o Jabeš-Gilead, save len ile pal o pľacos andral o Bet-Šan, kaj len o Filišťinci figinde andre oda džives, sar murdarde le Saul pro verchos Gilboa. Odľigenďa odarik o kokala le Sauloskre the le Jonatanoskre a skidle the o kokala ole efta dženengre, save sas murdarde. O kokala le Sauloskre the le Jonatanoskre parunde andro hrobos leskre dadeskro, savo pes vičinelas Kiš, andre phuv le Benjaminčanengri paš e Cela. Kerde savoro avke, sar lenge phenďa o kraľis. A paľis o Del šunďa avri lengro mangipen vaš e phuv. Pale pes chudle o Izraeliti te marel le Filišťincenca. O David geľa peskre muršenca pro mariben pro Filišťinci, ale o David sas strapimen. Sas ode the o Jišbi-Benob, savo sas le obrendar. Leskri kopija sas phari vaj trin the jepaš kili a pašal leste sas phandľi e nevi šabľa. Phenďa, hoj murdarela le David. Ale o Abišaj, la Cerujakro čhavo, avľa le Davidoske te pomožinel. Ov le Filišťincos demaďa a murdarďa. Akor o murša ile vera a phende le Davidoske: „Našťi aves amenca andro mariben, hoj te na murdares e momeľi le Izraeloskri.“ Paloda sas pale o mariben le Filišťincenca andro Gob. Akor o Sibechaj andral e Chuša murdarďa le Saf, savo sas le obrendar. Paľis andro aver mariben le Filišťincenca andro Gob o Elchanan, o čhavo le Jaireskro andral o Betlehem, murdarďa le Golijaš andral o Gat. O kašt leskra kopijakro sas ajso thulo sar o kašt le strojoskro, pre savo pes keren o pochtana. Sar sas pale o mariben andro Gat, sas ode igen učo murš, saves sas bišuštar (24) angušta, bo sas les pro vasta the pro pindre po šov angušta. The ov sas le obrendar. Ale sar asalas avri le Izraeliten, murdarďa les o Jonatan, o čhavo le Šimeoskro, le Davidoskre phraleskro. Kala štar murša sas le obrendar andral o Gat a o David the leskre murša len murdarde. O lava kala giľakre giľavelas o David pre pačiv le RAJESKE andre oda džives, sar les cirdňa avri andral e zor savore leskre ňeprijaťeľendar the le Saulostar: „O RAJ hino miri skala, miro zoralo kher the miro zachrancas. Miro Del hin miro zoralo bar, ke savo denašav, miro šťitos, miro hrados the miri zor, savi man zachraňinel. Miro zachrancas, tu man zachraňinďal le maribnaskre muršendar. Vičinav ko RAJ, savo hino hodno te lel e chvala, a som zachraňimen mire ňeprijaťeľendar. Začhide man o vlni le meribnaskre, zaučharde man o zorale paňa. Phandle man o lani le hroboskre, obkľučinde man o pasci le meribnaskre. Sar somas andro pharipen, vičinavas pro RAJ, pre miro Del. Andral peskro Chramos šunďa miro hangos, miro viskišagos avľa dži andre leskre kana. E phuv pes čhalaďa a razisaľiľa, čhalade pes o zakladi le ňeboskre, bo ov sas choľamen. O thuv leske džalas andral o nakh, andral o muj e jag, so savoro zlabarel, o jagale angara labonas lestar. Otkerďa o ňebos a avľa tele, e kaľi chmara sas tel leskre pindre. Bešľa pro cherubos a ľecinelas, sikaďa pes pro kridli la balvajakre a le kaľipnaha pes učharďa, le kale chmarendar peske kerďa stanos. Leskre švetlostar labonas angle leste o jagale angara. Paľis o RAJ herminďa andral o ňebos a o hangos le Nekbaredere Devleskro šunďiľa. Ľivinďa peskre šipi a roztradňa le ňeprijaťeľen, bičhaďa o bleski a denašenas. O hlbini le moroskre pes sikade, o zakladi la phuvakre sas odučharde, bo o RAJ pokarhinďa a phurdľa peskre dichoha andral o nakh. O RAJ upral nacirdňa o vast, chudňa man a cirdňa man avri andral o bare paňa. Zachraňinďa man le zorale ňeprijaťeľendar, save man našťi avri ačhenas, bo sas zoraleder sar me. Avle pre mande, sar somas andro pharipen, ale o RAJ man chraňinelas. Anďa man avri pro baro than, zachraňinďa man, bo som leske pre dzeka. Vaš miro spravodľišagos man o RAJ diňa odmena, visarďa mange pale vaš o žužipen mire vastengro. Bo ľikeravas man pal o droma le RAJESKRE a na odvisarďom man mire Devlestar. Se savore leskre zakoni hine angle mire jakha a leskre lavendar man na visarďom. Somas žužo angle leste a zľikeravas man le binostar. O RAJ man diňa odmena vaš miro spravodľišagos the vaš oda, hoj som žužo andre leskre jakha. Ko žužejileskro sal the tu žužejileskro, ko pačivalo sal the tu pačivalo; ko žužo sal the tu žužo, ale oles, ko hino previsardo andre peskro jilo, zachudeha tire goďaveripnaha. Bo tu zachraňines le pokornen, a tire jakhenca dikhes pro barikane, hoj len te pokorines. RAJEJA, tu sal miri momeľi; o RAJ mange švicinel andro kaľipen. Tuha šaj džav the pre armada, mire Devleha prechučava the o muros. Le Devleskro drom hino dokonalo, le RAJESKRO vakeriben hino bi e mel, ov hin o šťitos olenge, ko ke leste denašen. Bo ko hin o Del, te na o RAJ? Ko hin e Skala, te na amaro Del? O Del hino miro zoralo hrados a chraňinel man pre mire droma. Diňa man pindre sar le jeleňis a ačhaďa man pro uče thana. Sikavel mire vasten te marel pes, del man zor te nacirdel o brondzuno lukos. Diňal man šťitos, so man ochraňinďa, a tiro lačhipen mandar kerďa bares. Kerďal mire pindrenge lačho drom, hoj te na perav. Džava pal mire ňeprijaťeľa a na avava pale, medik len na zňičinava. Domarďom len avke, hoj našťi ušťenas, pele mange tel o pindre. Urďal man andre zor le maribnaskri a kerďal, hoj mire ňeprijaťeľa anglal mande te banďon; Tu keres, hoj mire ňeprijaťeľa te denašen mandar, a me zňičinďom olen, ko man našťi avri ačhenas. Mangenas, ale ňiko len na zachraňinďa; vičinenas pro RAJ, ale ov lenge na odphenďa. Rozpučinďom len sar o prachos pre phuv. Uštaravas a phiravas pal lende sar pal e čik pre uľica. Zachraňineha man olendar, ko pes pre ma vzburinde, ačhaveha man šereske upral o narodi. O manuša, saven na prindžaravas, mange akana služinen. O manuša andral aver narodi daratar banďon anglal ma a šunen man pre dojekh lav. Našade e zor a daraha aven avri andral peskre zorale thana. O RAJ dživel! Mi džal e chvala mira Skalake! Av barardo, Devla miro, Skalo miri, Spasiťeľina miro! Ó, Devla, tu vaš ma zaačhes a čhives tele le naroden angle mande. Tu sal miro zachrancas a cirdes man avri mire ňeprijaťeľendar. Tu man hazdes upral ola, ko pre ma džan, a cirdes man avri andral o vasta le maribnaskre muršengre. Vašoda tut, RAJEJA, lašarava maškar o narodi a giľavava o žalmi pal tiro nav. Tu des tire kraľiske o bare viťazstva; presikaves o verno kamiben tire pomazimen kraľiske, le Davidoske the leskre čhavenge pro furt.“ Kala hine o posledne lava, so phenďa o David o čhavo le Izajoskro; o lava le muršeskre, saves o Del upre hazdňa, savo sas pomazimen le Jakoboskre Devlestar a obľubimen lavutaris andro Izrael, savo sthovelas o giľa: „O Duchos le RAJESKRO vakerel prekal ma a leskre lava hine mange pre čhib. O Del le Izraeloskro, e skala le Izraeloskri, mange phenďa: ‚Oda, ko spravodľivones vladňinel upral o manuša a oda, ko vladňinel andre sveto dar anglo Del, hino sar o švetlos tosara, sar avel avri o kham bi o chmari; sar o švetlos pal o brišind, savestar barol e čar.‘ Či nane miri famelija ajsi anglo Del? Phandľa manca e večno zmluva, savi pes šoha na prephagela aňi na čerinela. Ov hino andre savoreste miro zachrancas, dela man savoro, so lestar kamava. Savore bijedevleskre hine sar o trňi, so hine čhide pre sera, so ňiko na chudel andro vast, ale ko kamľahas pes lendar te chudel, mušinel te lel o trast, abo la kopijakro kašt. Ena zlabarde pre oda than, kaj hine.“ Kala hine o nava le Davidoskre zorale muršengre: Ešebno sas o Jošeb-Bašebet andral o Tachemon, savo sas vodcas le Trine muršengro. Ov la kopijaha murdarďa 800 muršen. Dujto murš ole Trinendar sas o Eleazar, o čhavo le Dodoskro, o potomkos le Achoachoskro. Ov sas le Davidoha akor, sar le Filišťincen, save pes ode zgele, vičinenas pro mariben. Sar o Izraeliti denašenas lendar, ov geľa ode a marelas le Filišťincen. Ajci pes lenca marelas, hoj imar aňi našťi phundravelas o vast, hoj te mukel e šabľa. Andre oda džives len o RAJ diňa baro viťazstvo. Paľis pes o manuša visarde pale ko Eleazar ča vašoda, hoj peske te skiden upre o veci pal o mule. Trito murš ole Trinendar sas o Šamah, o čhavo le Ageoskro andral o Harar. Sar pes o Filišťinci zgele paš o Lechi pre maľa, kaj sas e šošovica, o manuša lendar denašle het, ale ov ačhelas maškar e maľa, chraňinelas la a murdarďa le Filišťincen. Avke o RAJ diňa le Izrael baro viťazstvo. Jekhvar, sar pes skidelas o uľipen, trin džene le Tranda (30) zorale muršendar gele ko David andre jaskiňa Adulam. A e filišťiňiko armada peske kerďa taboris andre le Refajengri dolina. Akor o David sas andre pevnosť pro verchi a o filišťiňika slugaďa sas andro Betlehem. O David sas igen smedno a phenďa: „Ko man dela te pijel paňi andral e chaňig, so hiňi paš e brana andro Betlehem?“ Avke pes ola trin džene premarde prekal o taboris le Filišťincengro a cirdle o paňi andral e chaňig, so sas paš e brana andro Betlehem, a ande le Davidoske. Ale ov na kamelas oda paňi te pijel a čhorďa les avri pre pačiv le RAJESKE a phenďa: „O RAJ man mi chraňinel, hoj te kerav kajso vareso! Bo oda hin o rat le muršengro, save gele te anel oda paňi, kajte lenge džalas pal o dživipen.“ Avke o David na kamelas oda paňi te pijel. Kada hin, so kerde ola trin zorale murša. Le Joaboskro phral o Abišaj, saveske sas daj e Ceruja, sas vodcas le Tranda muršenge. Andre jekh mariben murdarďa trin šel (300) muršen la kopijaha a avke leskro nav sas baro maškar ola Tranda. Paš ola Tranda les sas pačiv a ačhiľa lengro vodcas, ale the avke na sas ajso sar okla Trin. O Benajah, o čhavo le Jehojadoskro andral o Kabceel, sas zoralo murš, savo kerelas but bare veci. Ov murdarďa duje nekzoraleder muršen andral o Moab. Jekhvar, sar delas o jiv, geľa andre chev, kaj sas o ľevos, a murdarďa les. Murdarďa the jekhe igen bare muršes andral o Egipt. Kajte le Egipťanoste sas andro vast e kopija a le Benajoste sas ča e paca, cirdňa le Egipťanoske avri andral o vast e kopija a murdarďa les laha. Kada kerďa o Benajah, o čhavo le Jehojadoskro, a kaleha peske kerďa baro nav, avke sar ola Trin. Sas les buter pačiv sar ole Tranda, kajte na sas jekh le Trinendar. O David les ačhaďa upral peskre stražci. Maškar ola Tranda murša sas the kala: o Asahel, le Joaboskro phral; o Elchanan, le Dodoskro čhavo, andral o Betlehem; o Šamah andral o Charod; o Elikas andral o Charod; o Chelec andral o Palet; o Iras, le Ikešoskro čhavo, andral e Tekoa; o Abiezer andral o Anatot; o Mebunaj andral e Chuša; o Calmon le Achoachendar; o Mahraj andral e Netofa; o Cheleb, le Baanoskro čhavo, andral e Netofa; o Itaj, le Ribajoskro čhavo, andral e Gibea; o Benajah andral o Piraton; o Hidaj andral o Gaašiskre dolini; o Abi-Albon andral e Araba; o Azmavet andral o Bachurim; o Eljachbas andral o Šaalbon; le Jašenoskre čhave o Jonatan the o Šamah andral o Harar; o Achijam, le Šararoskro čhavo, andral o Harar; o Elifelet, le Achasbajoskro čhavo, andral e Maacha; o Achitofel, le Eliamoskro čhavo, andral o Gilon; o Checraj andral o Karmel; o Paaraj andral e Arbi; o Jigal, le Natanoskro čhavo, andral e Coba; o Bani andral o Gad; o Celek andral o Amon; o Nachraj andral o Beerot, o zbrojnošis le Joaboskro, la Cerujakro čhavo; o Ira andral o Jitri; o Gareb andral o Jitri the o Chetitos o Urijaš; On savore sas jekhetane tranda the efta (37) murša. O RAJ pale choľisaľiľa pro Izraeliti. Kerďa pre lende upre le David, hoj te džal te zgenel le manušen andral o Izrael the andral e Judsko. O kraľis phenďa le Joaboske the le veľiťeľenge upral leskri armada: „Predžan pal savore kmeňi andro Izrael le Danostar dži paš e Beer-Šeba a zgenen le manušen, hoj te džanav, keci hine.“ Ale o Joab phenďa le kraľiske: „Mi kerel lendar o RAJ, tiro Del, šelvar ajci sar hine a tu oda the dikhes pre tire jakha. Ale soske kames oda te kerel, raja miro the kraľina?“ Ale o kraľis peske ačhelas pre oda, so phenďa le Joaboske the le veľiťeľenge upral o slugaďa. Avke o Joab the o veľiťeľa odgele le kraľistar te zgenel le manušen andro Izrael. Pregele prekal o Jordan a chudle le Aroerostar the le forostar, so sas maškar e dolina. Odarik gele prekal e phuv Gad a paľis dži paš o foros Jazer. Paľis avle andre phuv Gilead the andro foros Kadeš, andre le Chetitanengri phuv, a odarik gele andro Dan a paľis andro phuva pašal o foros Sidon. Paľis gele ko ohradzimen foros Tir the ke savore Chivijengre the Kanaančanengre fori. Odarik gele andre Beer-Šeba, andre judsko pušťa Negev. Avke phirenas pal caľi phuv a pal o eňa (9) čhon the biš (20) džives avle pale andro Jeruzalem. O Joab avľa a phenďa le Davidoske: „Andro Izrael hin 800 000 murša, a andre Judsko hin 500 000 murša, save pes džanen te marel.“ Paloda, sar zgende le manušen, o David pes šunelas vinnovato a phenďa le RAJESKE: „Kerďom igen baro binos angle tu. Akana tut mangav, RAJEJA, odmuk mange kada binos, bo na kerďom oda goďaha!“ Sar o David tosara ušťiľa, o RAJ phenďa le Davidoskre prorokoske le Gadoske, hoj te phenel le Davidoske: „Kada phenel o RAJ: ‚Dav tut te kidel peske avri trine vecendar a me kerava oda, so tuke kideha avri.‘ “ Avke o Gad avľa ko David a phenďa: „Kames, hoj te avel andre tiri phuv efta berš bokh? Abo kames trin čhon te denašel tire ňeprijaťeľendar, save tut prenasledinena? Abo kames, hoj te avel andre tiri phuv trin džives o meribnaskro nasvaľiben? Akana tut rozgondoľin a phen mange, so te phenel oleske, ko man ke tu bičhaďa.“ O David phenďa le Gadoske: „Som andro baro pharipen! Radeder kamav, hoj man te marel o RAJ, bo ov hino igen milosťivo, sar hoj man te maren o manuša.“ Vašoda o RAJ domukľa pro Izrael o meribnaskro nasvaľiben ole tosarastar dži oda časos, so sas pre oda dino. Avke andre caľi phuv Izrael le Danostar dži paš e Beer-Šeba mule 70 000 manuša. Sar o aňjelos imar nacirdňa peskro vast, hoj te dukhavel o Jeruzalem, le RAJESKE sas pharo vaš oda nalačhipen a phenďa le aňjeloske, savo murdarelas le manušen: „Preačh! Odle o vast!“ O aňjelos le RAJESKRO sas ipen akor paš o humnos le Aravnoskro le Jebusejoskro. Sar o David dikhľa le aňjelos, savo murdarel le manušen, phenďa le RAJESKE: „Me kerďom binos. Me, o pasťjeris, som vinnovato! On hine ča bakrore, on na kerde ňič! Mangav tut, mar man the mira famelija.“ Andre oda džives avľa o Gad ko David a phenďa leske: „Dža upre a ačhav oltaris le RAJESKE pre le Aravnoskro humnos.“ O David geľa a kerďa avke, sar o RAJ prikazinďa prekal o Gad. Sar dikhľa o Aravnah, hoj avel ke leste o kraľis peskre služobňikenca, avľa anglal leste a banďiľa le mujeha dži pre phuv. „Soske avel o kraľis, miro raj, ke mande?“ phučľa lestar. „Kamav te cinel tutar o humnos,“ odphenďa o David, „hoj te ačhavav le RAJESKE oltaris, hoj te preačhel kada meribnaskro nasvaľiben.“ „Mi lel miro raj the kraľis peske savoro, so kamel, a mi obetinel ode,“ phenďa o Aravnah le Davidoske. „Dikh, hin kade gurumňa pre labarďi obeta the o sersamos, saveha pes prečhivkerelas o zrnos, the o jarmi le guruvengre pre jag. Ó, kraľina! Kada tuke savoro dav me, o Aravnah. Mi el le RAJES, tire Devles, andre tute kamiben.“ Ale o kraľis leske phenďa: „Kada na! Kamav tutar te cinel a te počinel. Na anava le RAJESKE, mire Devleske, labarde obeti, save man ňič na molas.“ Avke o David cinďa oda humnos the o gurumňa vaš o penda (50) rup, ačhaďa le RAJESKE oltaris a anďa leske o labarde the o smiromoskre obeti. Akor o RAJ šunďa avri o modľitbi vaš e phuv a o meribnaskro nasvaľiben andro Izrael zaačhiľa. Sar o David sas igen phuro, sas les šil, a kajte thovkerenas pre leste o deki, našťi roztačolas. Leskre služobňika leske phende: „Kampel prekal amaro kraľis the raj te arakhel pačivaľa terňa džuvľa, savi pes pal leste starinela a kerela pašal leste. Pašľola paš leste a avke amaro raj the kraľis roztačola.“ Avke rodenas šukar terňa džuvľa andre calo Izrael, arakhle la Abišag andral o Šunem a ande la ko kraľis. Odi terňi džuvľi sas igen šukar. Starinelas pes pal leste a kerelas pašal leste, ale o kraľis laha na pašľolas sar romňaha. O Adonijah, la Chagitakro čhavo, pes hazdelas upre a phenelas: „Me avava kraľis!“ Stradľa peske maribnaskre verdana, muršen pro graja the penda (50) muršen, save denašenas angle leste. O David leske šoha andre ňisoste na dovakerelas: „Soske oda keres?“ Ov sas igen šukar a uľiľa pal o Absolon. Ov sas dovakerdo le Joaboha the le rašaha le Ebjataroha. On ačhenas vaš o Adonijah. Ale o rašaj Cadok na sas le Adonijoha, aňi le Jehojadoskro čhavo o Benajah, aňi o prorokos Natan, aňi o Šimej, aňi o Rei, aňi o stražňika le Davidoskre. Andre jekh džives o Adonijah obetinelas le bakren, gurumňen the thule terne gurumňen paš o bar Zochelet, so hino paš o prameňis En-Rogel. Vičinďa savore peskre phralen, le kraľiskre čhaven the savoren andral o kmeňos Juda, so služinenas le kraľiske, ale na vičinďa le proroken le Natan the le Benajah, aňi le stražňiken, aňi peskre phrales le Šalamun. O Natan phenďa le Šalamunoskra dake la Batšebake: „Tu na šunďal, hoj la Chagitakro čhavo o Adonijah ačhiľa kraľiske? Ale amaro raj o David pal oda aňi na džanel! Av manca, phenava tuke, sar šaj aven zachraňimen tu the tiro čhavo o Šalamun. Dža ko David a phen leske: ‚Či mange na iľal vera, rajeja miro the kraľina, hoj miro čhavo o Šalamun ačhela kraľiske pal tute a hoj ov bešela pre tiro tronos? Soske akor ačhiľa o Adonijah kraľiske?‘ Medik ode vakereha le kraľiha le Davidoha, me džava pal tu a phenava, hoj hin avke, sar phenes.“ Avke e Batšeba geľa andro kher paš o kraľis. O David sas imar igen phuro a e Šunemčanka Abišag pašal leste kerelas. E Batšeba banďiľa dži tele a pozdravinďa le kraľis. O kraľis latar phučľa: „So kames?“ Oj leske odphenďa: „Rajeja miro, iľal mange vera pre tiro RAJ the Del: ‚Tiro čhavo o Šalamun ela kraľis pal mande, ov bešela pre miro tronos.‘ Ale akana o Adonijah ačhiľa kraľiske a tu pal ada aňi na džanes, rajeja miro the kraľina. Ov obetinďa igen but gurumňen, thule terne gurumňen the le bakren. Vičinďa savore tire čhaven, le rašas le Ebjatar the le slugaďengre veľiťeľis le Joab, ale le Šalamun na vičinďa! Akana, rajeja miro the kraľina, savore manuša andral o Izrael užaren pre tu, hoj te džanen, ko ela kraľis a bešela pal tu pro tronos. Te tu ada na kereha, rajeja miro the kraľina, ta paľis, sar tu mereha, man the mire čhas le Šalamun lena vaš ola, ko kerde namištes.“ Medik vakerelas le Davidoha, avľa andre o prorokos o Natan. Vareko phenďa le kraľiske: „Hino kade o prorokos o Natan.“ Sar avľa anglo David, banďiľa le mujeha dži pre phuv. Paľis lestar phučľa: „Rajeja miro the kraľina, phenďal tu, hoj o Adonijah ačhela pal tu kraľis a bešela pre tiro tronos? Adadžives geľa tele a obetinďa igen but gurumňen, terne thule gurumňen the le bakren. Vičinďa peske savore tire čhaven, le veľiťeľen upral o slugaďa the le rašas le Ebjatar a ode chan, pijen a vičinen: ‚Mi dživel o kraľis Adonijah!‘ Ale na vičinďa aňi man, tire služobňikos, aňi le Cadok, aňi le Jehojadoskre čhas le Benajah, aňi le Šalamun. Rajeja miro the kraľina, kerďal oda tu avke? A na diňal amenge te džanel, ko ela kraľis a bešela pal tu pro tronos?“ Akor o David prevakerďa: „Vičinen mange la Batšeba!“ Avke avľa ko kraľis a zaačhiľa angle leste. O David phenďa: „Avke sar dživel o RAJ, savo man cirdňa avri andral dojekh miro pharipen, mek adadžives kerava oda, so tuke phenďom andre vera anglo RAJ, anglo Del le Izraeloskro, hoj tiro čhavo o Šalamun ela kraľis pal mande a bešela pre miro tronos.“ Akor e Batšeba banďiľa le mujeha dži pre phuv, diňa le David pačiv a zvičinďa: „Mi dživel miro raj the kraľis o David pro furt!“ Paľis o David phenďa: „Vičinen mange le rašas le Cadok, le prorokos Natan the le Jehojadoskre čhas le Benajah!“ Sar avle anglal leste, o David lenge phenďa: „Len tumenca tumare rajeskre služobňiken a thoven te bešel mire čhas le Šalamun pre mulica a ľidžan les tele paš o prameňis Gichon. Ode les o rašaj o Cadok the o prorokos Natan pomazinena kraľiske upral o Izrael. Akor zatrubinen pro rohos a zvičinen: ‚Mi dživel o kraľis o Šalamun!‘ Tumen džan pal leste. Ov avela a bešela pre miro tronos a kraľinela pal mande, bo les ačhaďom, hoj te ľidžal o Izrael the e Juda.“ O Benajah odphenďa le kraľiske: „Amen! Mi del o Del, o RAJ mire kraľiskro the rajeskro, hoj pes oda avke te ačhel! Avke sar o RAJ sas mire rajeha the kraľiha, mi el the le Šalamunoha a leskro tronos mi el bareder sar le Davidoskro, mire rajeskro.“ O rašaj o Cadok, o prorokos Natan, o Benajah, o Kereťana the o Pileťana gele tele, thode te bešel le Šalamun pre le Davidoskri mulica a ľidžanas les paš o prameňis Gichon. O Cadok iľa andral le RAJESKRO Stanos o rohos le olejoha a pomazinďa le Šalamun. Paľis zatrubinde a savore manuša zvičinde: „Mi dživel o kraľis o Šalamun!“ Savore manuša džanas pal leste andro Jeruzalem a bašavenas pro flauti a radisaľonas avke zorales, hoj e phuv zarazisaľiľa. Šunďa oda o Adonijah the savore, ko ode sas vičimen, ipen akor, sar dochale pre hoscina. Sar o Joab šunďa o trubi, phučľa: „So hin ajsi bari vika andro foros?“ Mek vakerelas, sar jekhvareste avľa o Jonatan, o čhavo le rašaskro le Ebjataroskro. O Adonijah leske phenďa: „Ča av, se kajso lačho manuš sar tu mušinel te anel o lačho hiros.“ „Na, na anav!“ odphenďa leske o Jonatan. „Amaro raj, o kraľis David, ačhaďa le Šalamun kraľiske! O David bičhaďa le rašas le Cadok, le prorokos Natan, le Benajah, le Kereťanen the le Pileťanen, hoj te džan le Šalamunoha. On les thode pre le Davidoskri mulica. O Cadok le Natanoha les paš o Gichon pomazinde kraľiske. Avle odarik pale radišagoha a andre calo foros hin bari vika. Kada, so šunďan, hin odi vika. O Šalamun imar bešel pro tronos le kraľiskro. Mek the le Davidoskre služobňika avle te presikavel e pačiv amare rajeske, le kraľiske Davidoske. Phende: ‚Mi kerel tiro Del, hoj te el le Šalamunoskro nav slavneder sar tiro, a leskro tronos mi el bareder sar tiro!‘ “ Akor o David banďiľa pro hadžos a phenďa: „Mi el barardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, hoj mange adadžives diňa te dikhel le kraľis, savo adadžives zabešľa vaš ma pre miro tronos!“ Avke savore, ko sas pre hoscina ko Adonijah predaranďile, ušťile a rozgele pes. The o Adonijah pes daralas le Šalamunostar, vašoda geľa andro stanos le RAJESKRO a chudňa pes le oltariskre rohendar. Le Šalamunoske phende: „Dikh! O Adonijah daral le kraľistar le Šalamunostar, bo pes chudel le oltariskre rohendar a mangel: ‚Akana mange o Šalamun mi lel vera, hoj na dela te murdarel peskre služobňikos la šabľaha.‘ “ O Šalamun odphenďa: „Te pes ľikerela pačivalones, aňi bal pal o šero leske na perela. Ale te man dodžanava, hoj vareso nalačho kerďa, merela!“ Avke les o Šalamun diňa te ľidžal het pašal o oltaris. Sar paľis o Adonijah avľa te banďol anglo kraľis, o Šalamun leske phenďa: „Dža khere.“ Sar o David džanelas, hoj leskro meriben hino pašes, prikazinďa peskre čhaske le Šalamunoske kada: „Me imar džav pal kadi phuv avke sar dojekh manuš, ale tu av zoralo a ľiker tut sar murš. Doľiker o prikazaňja le RAJESKRE, tire Devleskre. Phir pal leskro drom a doľiker leskre lava, prikazaňja the savoro, so hin pisimen andro zakonos le Mojžišoskro. Te kada doľikereha, paľis tuke avela avri savoro, so kereha, všadzik, kaj džaha. Avke o RAJ doľikerela oda lav, so man diňa: ‚Te tire čhave dživena avke, sar me kamav, a te phirena angle mande pačivalones, cale jileha the caľa dušaha, ela furt vareko tira famelijatar pro tronos andro Izrael.‘ Tu džanes, so mange kerďa o Joab, la Cerujakro čhavo, sar murdarďa mire duje izraelike veľiťeľen: Le Abner, le Neroskre čhas, the le Amasa, le Jeteroskre čhas. Murdarďa len avke, sar te ulehas andro mariben, ale sas o smirom. Oleha meľarďa le rateha o sirimos pašal peste the o sandalki pre peskre pindre. Se tu džanes, so te kerel! Ma muk les, hoj te sphurol a andro smirom te merel. Ale le Barzilajoske andral o Gilead ker ada: Presikav o jileskeriben leskre čhavenge. Mi chan jekhetane pašal tiro skamind, bo on ke ma sas jileskre akor, sar denašavas anglal tiro phral Absolon. Hin kade the o Benjaminčanos Šimej, o čhavo le Geraskro andral o Bachurim. Ov man igen prekošľa andre oda džives, sar džavas andro Machanajim. Ale paľis avľa anglal ma paš o paňi Jordan a ode leske diňom vera anglo RAJ, hoj les na murdarava la šabľaha. Ale akana ma muk les bijal o trestos. Tu sal goďaver murš a džanes, so leha te kerel. Ma muk les, hoj te sphurol a andro smirom te merel.“ Paľis o David muľa a parunde les paš peskre phure dada andro Foros le Davidoskro. O David kraľinelas upral o Izrael saranda (40) berš; efta berš andro Hebron a tranda the trin (33) berš andro Jeruzalem. Avke o Šalamun bešľa pro tronos peskre dadeskro le Davidoskro a leskro tronos ačhiľa igen zoralo. Andre jekh džives geľa la Chagitakro čhavo o Adonijah te dikhel le Šalamunoskra da la Batšeba. Oj lestar phučľa: „Aves andro smirom?“ Ov odphenďa: „He, andro smirom. Kamav tutar vareso te phučel.“ „Vaker,“ phenďa leske e Batšeba. Ov phenďa: „Se tu džanes, hoj o kraľišagos majinďa te el miro a hoj savore manuša andral calo Izrael peske man kidle avri kraľiske. Ale o kraľišagos mandar sas odilo a sas dino mire phraleske, bo o RAJ leske les diňa. Akana, hin man jekh mangipen. Ker mange ada!“ „Vaker!“ oj phenďa leske. Avke ov phenďa: „Privaker tut vaš ma ko Šalamun, hoj mange te del la Abišag andral o Šunem romňake. Tuke na phenela na.“ „Mištes,“ odphenďa leske e Batšeba, „privakerava man vaš tu ko kraľis.“ Paľis, sar avľa e Batšeba ko Šalamun te privakerel pes vaš o Adonijah, o Šalamun ušťiľa pal o tronos a banďiľa angle late. Avke bešľa pale pro tronos a thoďa the la te bešel pro tronos pal peskri čači sera. Avke leske oj phenďa: „Kamav tutar jekh cikňi veca, hoj te keres prekal ma!“ „Phen, so kames, a me oda kerava, daje miri,“ phenďa lake o Šalamun. Oj phenďa: „Mi den la Abišag andral o Šunem romňake tire phraleske le Adonijoske.“ „Soske manges prekal o Adonijah la Abišag?“ phučľa latar o Šalamun. „Se mang the o kraľišagos, bo ov hino miro phureder phral a leha hino o rašaj o Ebjatar the la Cerujakro čhavo o Joab!“ Androda o kraľis o Šalamun iľa vera anglo RAJ: „O Del man zorales mi marel, te o Adonijah na počinela peskre dživipnaha vaš kadi veca, so mandar mangelas. Avke sar dživel o RAJ, savo man thoďa pro tronos mire dadeskro a savo mange kerďa savoro avke, sar phenďa, o Adonijah mušinel mek adadžives te merel.“ Paľis o Šalamun bičhaďa le Jehojadoskre čhas le Benajah te murdarel le Adonijah. Ov geľa a murdarďa les. Le Ebjataroske o Šalamun phenďa: „Dža pre tire maľi andro Anatot, bo zaslužines tuke te merel. Ale adadžives mek tut na murdarava, bo tu ľidžahas le RAJESKRI archa angle miro dad David a ľidžahas leha leskre pharipena, so les sas.“ Avke le Ebjatar premukľa andral e rašajiko služba, so kerelas anglo RAJ. Avke pes ačhiľa oda, so o RAJ phenďa andro Šilo pre le Eliskri famelija. Sar o hiros pal oda avľa dži ko Joab, ov daranďiľa, bo pes ľikerelas le Adonijoha, kajte angloda na sas le Absolonoha. Avke denašľa andro stanos le RAJESKRO a ode pes chudňa le oltariskre rohendar. Le Šalamunoske phende, hoj o Joab denašľa andro stanos le RAJESKRO a hoj hino paš o oltaris. O Šalamun bičhaďa varekas ko Joab, hoj lestar te phučel: „Soske denašľal paš o oltaris?“ Ov odphenďa: „Daravas tutar, vašoda denašľom paš o RAJ.“ O Šalamun phenďa le Jehojadoskre čhaske le Benajoske: „Dža a murdar les!“ Avke ov geľa paš o stanos le RAJESKRO a phenďa: „O kraľis phenel, av avri!“ Ale o Joab odphenďa: „Na, me kade merava.“ O Benajah geľa te phenel le kraľiske, so phenďa o Joab. „Ker avke, sar kamel!“ phenďa leske o kraľis. „Murdar les ode a parun les! Avke khoseha pal ma the pal miri famelija o ňevinno rat, so o Joab čhorďa avri. Bo akana o RAJ leske visarel pale vaš o rat, so čhorďa avri akor, sar murdarďa la šabľaha duje muršen, save sas buter čačipnaskre the feder sar ov. Kajte miro dad na džanelas pal oda, murdarďa le čhas le Neroskres le Abner, savo sas veľiťeľis upral o slugaďa andro Izrael, the le čhas le Jeteroskres le Amasa, savo sas veľiťeľis upral o slugaďa andre Judsko. Lengro rat mi perel pro šero le Joaboske the pre leskro potomstvos pro furt. Ale le Davidoskre potomstvos, leskra famelija the leskre tronos mi el le RAJESKRO smirom pro furt.“ Avke o Benajah geľa, demaďa le Joab a murdarďa les. Paľis les parunde paš leskro kher pre pušťa. Avke o Šalamun pre le Joaboskro than ačhaďa veľiťeľiske upral o slugaďa le Jehojadoskre čhas le Benajah a le Cadok rašaske vaš o Ebjatar. Paľis o Šalamun diňa te vičinel ke peste le Šimej a phenďa leske: „Ačhav tuke kher andro Jeruzalem, beš ode a ňikhaj odarik ma dža! Ale andre oda džives, sar odarik džaha het a predžaha o paňi Kidron, čačes mereha! A korkoro aveha vinnovato vaš tiro meriben.“ O Šimej leske odphenďa: „Oda lav, so phenďal, rajeja miro the kraľina, hino lačho a me kerava avke, sar phenďal.“ Avke o Šimej ačhiľa but časos andro Jeruzalem. Paľis pal o trin berš le Šimejoske denašle duj sluhi ko Gatsko kraľis ko Achiš, saveske sas dad o Maachah. Sar le Šimejoske phende, hoj leskre sluhi hine andro Gat, bešľa pro somaris a geľa ko Achiš andro Gat len te rodel. Sar len arakhľa, anďa len pale khere. Sar o Šalamun šunďa, so o Šimej kerďa, bičhaďa vaš leske a phenďa: „Či mange na iľal vera anglo RAJ a či me tuke na phenďom, hoj te džaha avri andral o Jeruzalem varekhaj avrether, hoj čačes mereha? A tu korkoro mange phenďal, hoj oda lav, so šunďal, hino lačho. Soske na doľikerďal odi vera, so mange iľal anglo RAJ, aňi oda, so tuke prikazinďom? Pridžan tuke savoro nalačhipen, so kerďal mire dadeske le Davidoske. Akana o RAJ tuke visarela pale oda savoro! Me, o Šalamun, som kraľis a o RAJ man požehňinela a kerela, hoj le Davidoskro tronos ela zoralo pro furt.“ Paľis o Šalamun phenďa le Benajoske: „Dža a murdar le Šimej.“ Ov geľa, demaďa les a murdarďa. Avke o kraľišagos sas zoralo andre le Šalamunoskre vasta. O Šalamun ačhiľa džamutro le Faraonoskro, le kraľiskro andral o Egipt, bo peske iľa leskra čha romňake. Anďa peske la andro Foros le Davidoskro, medik na dokerďa peskro palacis, o Chramos le RAJESKRO the o muri pašal o Jeruzalem. O manuša anenas o obeti pro uče thana, bo mek na sas dokerdo o Chramos prekal o RAJ. O Šalamun kamelas le RAJES. Ľikerelas pes pal o prikazaňja, save les diňa leskro dad o David, ale the avke mek anelas obeti pro uče thana a labarelas ode o voňava obeti. Jekhvar o kraľis geľa te obetinel andro Gibeon, bo ode sas nekfeder ačhado učo than pro lašariben. Pre oda oltaris o Šalamun obetinďa 1 000 labarde obeti. Ode pes leske rači andro suno sikaďa o RAJ, o Del, a phenďa: „So kames, hoj tut te dav?“ O Šalamun odphenďa: „Tu presikaďal baro lačhipen tire služobňikoske le Davidoske, mire dadeske, bo ov sas verno, čačipnaskro the pačivalo ke tu. Oda baro lačhipen leske presikaďal the akor, sar les diňal čhas, savo adadžives bešel pre leskro tronos. No akana, RAJEJA, Devla miro, tu ačhaďal tire služobňikos kraľiske pal miro dad David, ale me som terno murš a na džanav, sar mištes te ľidžal le manušen. Akana me som kade maškar tire avrikidle manuša, save hine ajci but, hoj pes len na del te zgenel aňi te zrachinel. Mangav tut, de man goďi, sar te ľidžal tire manušen, hoj te sprindžarav, so hin lačho a so nalačho. Bo ko šaj ľidžal kada baro narodos?“ Le RAJESKE sas pre dzeka, so peske o Šalamun mangľa. Phenďa leske: „Mištes kerďal, hoj tuke na mangľal baro dživipen, aňi o barvaľipen, aňi o meriben tire ňeprijaťeľengro, ale mangľal tuke o goďaveripen, hoj mištes te sudzines. Vašoda kerava avke, sar mandar mangľal. Dava tut baro goďaveripen, hoj savoro te rozprindžares; ajso goďaveripen, savo mek šoha ňikas anglal tu na sas aňi na ela. Dava tut the oda, so mandar na mangľal: O barvaľipen the e slava – avke, hoj andre calo tiro dživipen ňiko le kraľendar na ela ajso sar tu. Te phireha pal mire droma a te doľikereha mire zakoni the prikazaňja avke, sar oda doľikerelas tiro dad o David, dava tuke te dživel but berša.“ Androda o Šalamun ušťiľa andral o soviben a avľa pre oda, hoj o RAJ vakerelas leha andro suno. Paľis geľa andro Jeruzalem a ačhaďa pes angle archa le RAJESKRA zmluvakri. Anďa ode o labarde the o smiromoskre obeti a kerďa hoscina prekal savore peskre služobňika. Jekhvar avle ko Šalamun duj džuvľija, save sas lubňa, a ačhile anglal leste. Jekh lendar phenďa: „Ó, rajeja miro, me bešav kala džuvľaha jekhetane andre jekh kher. Sar mange uľiľa miro muršoro, oj sas paš oda. Paľis pro trito džives the lake uľiľa muršoro. Samas andro kher ča duj džeňa a ňiko aver ode na sas. Ale kala džuvľake o muršoro rači muľa, bo oj pre leste pašľiľa. Pal jepaš rat, medik me sovavas, oj ušťiľa a iľa pašal ma mire čhavores. Thoďa les paš peste a peskre mule čhavores thoďa paš mande. Sar tosara ušťiľom a kamľom te del le čhavores te pijel, dikhľom, hoj sas mulo. Ale sar vidňisaľolas, obdikhľom les feder a avľom pre oda, hoj oda nane miro čhavoro, savo mange uľiľa.“ No oki džuvľi phenelas: „Na! Miro čhavoro hino oda, so dživel, a tiro hino oda mulo!“ A pale oki džuvľi phenelas: „Na, oda nane čačo! Tiro hino oda mulo a miro oda, so dživel!“ Kavke pes vesekedinenas anglo kraľis. O kraľis phenďa: „Kadi phenel: ‚O džido čhavoro hino miro a o mulo tiro‘ a oki dujto phenel: ‚O mulo čhavoro hino tiro a o džido miro.‘ “ Avke o kraľis phenďa: „Anen mange e šabľa!“ Sar leske ande e šabľa, phenďa: „Prečhinen ole čhavores pro jepaš a den jepaš jekhake a jepaš avrake!“ Ola džuvľake, savi sas čačes daj le džide čhavoreskri, avľa andro jilo baro pharipen, bo igen kamelas peskre čhavores, a vašoda phenďa le kraľiske: „Mangav tut, rajeja miro, den lake ole džide čhavores a ma murdaren les!“ Ale oki dujto džuvľi phenďa: „Na ela aňi miro aňi tiro. Prečhinen les pro jepaš!“ Avke o Šalamun phenďa: „Ma murdaren les, ale den les ola džuvľake, savi kamel, hoj te dživel. Oj hiňi čačes leskri daj!“ Sar pes calo Izrael dodžanľa pal oda, so kerďa o Šalamun, denas les bari pačiv, bo dikhle, hoj hin andre leste le Devleskro goďaveripen te rozsudzinel spravodľivones. O Šalamun ačhiľa kraľiske upral calo Izrael. Kala sas leskre bare uradňika: O Azarijah, le Cadokoskro čhavo, sas o rašaj. O Elichoref the o Achijah, le Šišoskre čhave, sas pisara andro palacis. O Jošafat, le Achiludoskro čhavo, sas o matrikaris. O Benajah, le Jehojadoskro čhavo, sas o veľiťeľis upral o slugaďa. O Cadok the o Ebjatar sas o rašaja. O Azarijah, le Natanoskro čhavo, sas o baro guverneris upral o krajengre guvernera. O Zabud, le Natanoskro čhavo, sas rašaj the le kraľiskro radcas. O Achišar sas o uradňikos upral o služobňika andro palacis. O Adoniram, le Abdoskro čhavo, sas veľiťeľis upral o robotňika, save sas ispidle andre buči. O Šalamun ačhaďa dešuduj (12) guverneren upral o kraji andre calo Izrael, save pes starinenas pal o chaben prekal o kraľis the calo palacis. Dojekh lendar anelas andral peskro krajos jekhvar andro berš pre calo čhon chaben andre le kraľiskro palacis. Kala hin lengre nava the kraji: O Ben-Chur andro Efrajimika brehi; o Ben-Deker andro Makac, Šaalbim, Bet-Šemeš, Elon the Bet-Chanan; o Ben-Chesed andro Arubot, Socho the caľi phuv Chefer; o Ben-Abinadab andro Nafat-Dor – leskri romňi sas e Tafat, le Šalamunoskri čhaj; o Baanas, le Achiludoskro čhavo, andro fori Taanach the Megido the andre calo Bet-Šean, so hino paš e Caretan teleder le Jezreelostar, khatar o Bet-Šean dži ke Abel-Mechola the dži pal o Jokmeam; o Ben-Geber andro foros Ramot-Gilead – sas les o gava le Jairoskre, le Menašeskre, andro Gilead, mek the e phuv Argob andro Bašan – ode sas šovardeš (60) bare fori le murenca, pre save sas o brondzune brani; o Achinadab, le Idoskro čhavo, andro Machanajim; o Achimaac andro Naftali – le Achimaacoske sas romňi e Basemat, le Šalamunoskri čhaj; o Baanas, le Chušajoskro čhavo, andro Ašer the Alot; o Jošafat, le Paruachoskro čhavo, andro Jisachar; o Šimej, le Elasoskro čhavo, andre phuv Benjamin; the o Geber, le Urihoskro čhavo, andre phuv Gilead, kaj sas o amorejiko kraľis o Sichon the o bašaňiko kraľis o Og. Upral savore kraji sas jekh baro guverneris. O Judejci the o Izraeliti sas ajci but sar e poši paš o moros. Sas lenge mištes, bo len sas, so te chal a te pijel. O Šalamun kraľinelas upral savore kraľišagi le paňestar Eufrat dži paš e phuv le Filišťincengri a mek the dži paš e egiptsko hraňica. On anenas le Šalamunoske o daňe a služinenas leske pal calo leskro dživipen. Le Šalamunoske džalas pro džives eňa toni nekfeder aro the dešuochto (18) toni thulo aro, deš thule gurumňa, biš (20) terne gurumňa, save pes pašinenas pre maľa, šel (100) bakre, mek the o jeleňa, o sarni the o avričaľarde kachňa. Vašoda, hoj sas kraľis upral savore narodi pre zapadno sera le paňestar Eufrat, le Tifsachostar dži andre Gaza, sas les smirom savore narodendar, save bešenas pašal leste. Medik o Šalamun kraľinelas, o manuša andre caľi Judsko the Izrael – andral o Dan dži andre Beer-Šeba – dživenas bi e dar a dojekhes sas viňica the figovňikos. Le Šalamun sas maštalňi prekal o 40 000 graja, save cirdenas o verdana, the 12 000 murša pro graja. Leskre guvernera pes starinenas pal o chaben prekal o kraľis the prekal calo palacis. Dojekh lendar anelas andral peskro krajos jekhvar andro berš chaben pre calo čhon andre le kraľiskro palacis. On dodikhenas pre oda, hoj ňič te na chibaľinel. Avke dojekh guverneris anelas ode, kaj kampelas, o kotor peskre jačmeňistar the peskre phusestar prekal o graja the prekal ola džviri, so cirdenas o zaprahi. O Del diňa le Šalamun o goďaveripen, o prindžaripen the ajso achaľuvipen, hoj pes oda aňi na delas te zrachinel avke sar e poši paš o moros. Leskro goďaveripen sas bareder sar o goďaveripen savore manušengro pro Vichodos a bareder sar savoro goďaveripen le Egiptoskro. Sas goďaveder sar savore manuša the sar o Ezrachitas o Etan the sar o čhave la Macholakre – o Heman, o Kalkol the o Dardas. Avke o hiros pal leste džalas maškar savore narodi, save ode sas. Sthoďa 3 000 prislovja the 1 005 giľa. Vakerelas pal o stromi – le libanoňike cedrostar dži ko izopos, so barol pro muri. Vakerelas the pal o džviri, pal ola, save pes cirden pal e phuv, pal o čirikle the pal o ribi. O manuša andral savore narodi avenas te šunel le Šalamunoskro goďaveripen. Bičhavenas len o kraľa andral savore phuva pro svetos, save pes došunenas pal leskro goďaveripen. Sar pes o kraľis Chiram andral o Tir došunďa, hoj le Šalamun pomazinde kraľiske pal leskro dad, bičhaďa ke leste peskre uradňiken, bo ov sas furt le Davidoskro prijaťeľis. Paľis o Šalamun diňa te phenen le Chiramoske: „Džanes, hoj miro dad o David našťi ačhaďa o Chramos pre pačiv le RAJESKE peskre Devleske anglo maribena le narodenca, save bešenas pašal leste, medik leske len o RAJ na thoďa tel o pindre. Ale akana man o RAJ, miro Del, diňa o smirom savore narodendar, save bešen pašal ma, a imar man nane ňeprijaťeľis a na mušinav man ňikastar te daral. Vašoda kamav te ačhavel o Chramos pre pačiv le RAJESKE, mire Devleske, avke sar o RAJ phenďa mire dadeske le Davidoske: ‚Tiro čhavo, saves thovava pro tronos pal tu, ačhavela o Chramos pre pačiv mire naveske.‘ Akana bičhav tire muršen, hoj mange te čhingeren andro Libanon o cedroskre kašta. Mire murša kerena jekhetane tire muršenca a me lenge počinava ajci, keci pheneha. Se tu mištes džanes, hoj amare murša na džanen te kerel le kaštenca avke sar o Sidončana.“ Sar o Chiram šunďa le Šalamunoskre lava, radišagoha zvinčinďa: „Mi el adadžives lašardo o RAJ, bo diňa le David goďavere čhas, hoj te ľidžal kada baro narodos.“ O Chiram diňa te phenel le Šalamunoske: „Šunďom oda, so mange phende tire murša. Kerava savoro, so mandar kames: Dava tut cedroskre the sosnakre kašta. Mire murša len anena andral o Libanon dži paš o moros. Ode o kašta sphandena ke peste jekhetane a bičhavava len prekal o moros pre oda than, kaj kameha. Ode len mire murša rozphandena a tumen peske len odarik šaj len. Ale tu paľis doľiker oda, so me kamav, hoj andro miro palacis dodavkereha o chabena.“ Avke o Chiram le Šalamunoske dodelas ajci cedroskre the sosnakre kašta, keci kamelas. O Šalamun delas le Chiram sako berš andre leskro palacis 2 000 toni pšeňica the 400 000 ľitri olivovo olejos. O RAJ požehňinďa le Šalamun goďaveripnaha, avke sar les diňa lav. Sas andro smirom le Chiramoha a phandle maškar peste zmluva. Paľis o Šalamun ispidelas andre buči pro Chramos 30 000 muršen andral calo Izrael. Ačhaďa le Adoniram, hoj te ľidžal o buča. Le muršen rozďelinďa andro trin partiji po 10 000 murša. Dojekh partija kerelas jekh čhon andro Libanon a paľis sas duj čhon khere. Le Šalamun sas 80 000 kamenara andro verchi, the 70 000 murša, save hordinenas o materijalos. Ačhaďa upral lende 3 300 veľiťeľen, save len ľidžanas andre buči. Avke lenge phenďa o Šalamun, hoj te keren bare kvadri le lačhe barendar, hoj lendar te keren o zakladi pro Chramos. Le Šalamunoskre murša, le Chiramoskre murša the o murša andral o Gebal pripravinenas o kašta the o bara prekal o Chramos. O Šalamun chudňa te ačhavel o Chramos le RAJESKE štar šel the ochtovardeš (480) berš pal oda, sar o Izraeliti gele avri andral o Egipt, akor, sar kraľinelas andro Izrael imar štarto berš, andro dujto čhon Ziv. O Chramos, so ačhavelas o Šalamun le RAJESKE, sas 27 metri džinďardo, 9 metri buchlo the 1 350 centimetri učo. E veranda anglo Chramos sas 450 centimetri džinďarďi a sas buchľi 9 metri – ajci keci o Chramos. Andro Chramos diňa te kerel oblaki, so andral sas buchleder sar avral. Paš o avrune muri pašal o trin seri le Chramoskre docirdňa učo kher trine poschodenca a sas andre the aver khera. O teluno poschoďje sas buchlo 220 centimetri, o dujto sas buchlo 270 centimetri a o upruno 310 centimetri. Pašal le chramoskro muros mukľa avri schodos pro dojekh poschoďje a thovelas o hredi pre ola schodi, hoj te keren e podlaha. O bara sas imar pripravimen andro lomos, a vašoda na šunďolas o čokana, o dlati, aňi ňisave trastune sersami, sar ačhavenas o Chramos. Andro teluno poschoďje pes džalas andre pal e južno sera le Chramoskri a odarik pes džalas upre le garadičenca andro maškaruno the upruno poschoďje. Sar dokerďa o Chramos, kerďa e strecha le hranolendar the le deskendar, so sas le cedrostar. O trin poschoďja pašal o chramoskre muri sas dojekh uče 220 centimetri a sas spojimen le Chramoha le cedroskre hranolenca. Akor o RAJ prevakerďa ko Šalamun: „A pal oda Chramos, so ačhaves, džan, hoj te doľikereha savore mire zakoni the prikazaňja a te tut ľikereha pal mire lava, me tuke doľikerava miro lav, so diňom tire dades le David. Bešava maškar o Izraeliti a na omukava mire manušen le Izrael.“ Kavke dokerďa o Šalamun e buči pro Chramos. O andrune fali sas obthode le cedroskre deskenca la phuvatar dži o stropos a e phuv sas kerďi le sosnakre kaštestar. Kerďa prička le cedroskre kaštestar 9 metri le palune murostar andro Chramos a avke pal e prička sas o Neksveteder than. E hlavno sala anglo Neksveteder than sas 18 metri džinďarďi. O Chramos sas andral obthodo le cedroskre kašteha, so sas avrirandlo le prajtenca the le kvitkenca. Savoro obthode le cedroskre kašteha avke, hoj na dičholas ňisavo bar. Andro Chramos sas paluno than, kaj thoďa e archa le RAJESKRA zmluvakri. Oda Neksveteder than le Chramoskro sas 9 metri džinďardo, 9 metri buchlo the 9 metri učo a sas obthodo le žuže somnakaha a the o oltaris le cedroskre kaštestar obthoďa le somnakaha. O Šalamun obthoďa o Chramos andrunestar le žuže somnakaha. Anglo Neksveteder than, so diňa te obthovel le somnakaha, figinďa o pochtan le somnakune lancenca. Calo Chramos andrunestar a the o oltaris andro Sveto than obthoďa le somnakaha. Andro Neksveteder than kerďa le olivove kaštestar duje cheruben, save sas uče 440 centimetri. Soduj cherubi sas uče 440 centimetri. Thoďa len paš peste maškar o Neksveteder than a lengre kridli sas rozcirdle avke, hoj o kridlos jekhe cheruboskro pes chudelas jekha falatar a o kridlos dujtoneskro pes chudelas la avra falatar. Lengre aver kridli pes chudenas maškaral. Le cheruben obthoďa le somnakaha. Pre savore chramoskre fali andrunestar the avrunestar diňa te randel avri o cherubi, o palmi the o kvitki. The e chramoskri podlaha andral the avral obthoďa le somnakaha. Diňa te kerel vudar le olivove kaštestar andro Neksveteder than. O prahos the e zarubňa sas kerde avke, hoj sas pandž zarubňi jekh andre aver. Pro soduj kridli le vudareskre sas avrirandle o cherubi, o palmi the o kvitki. O vudar, o cherubi the o palmi obthoďa le somnakaha. O zarubňi pro angluno vudar andro Chramos sas kerde le olivove kaštestar a sas štareagorengre. O vudar sas le sosnakre kaštestar a sas duje kridlengro. Dojekh kridlos pes delas te sthovel pro jepaš. Randľa pre lende avri o cherubi, o palmi the o kvitki a oda obthoďa le igen sane somnakaha. Paľis ačhaďa o muri pašal e andruňi dvora le barune kvadrendar the le cedroskre kaštestar. Pre dojekh trito baruno šoros thoďa o cedroskre hranoli. O chramoskre zakladi sas dokerde andro čhon Ziv, sar kraľinelas o Šalamun štarto berš. Pro dešujekhto (11.) berš andro ochtoto čhon sas dokerdo o Chramos; savoro ipen avke sar kamelas o kraľis. O Šalamun ačhavelas o Chramos efta berš. O Šalamun ačhavelas the peskro palacis a kerelas les dešutrin (13) berš, medik les na dokerďa. Pro soduj avrune muri sas po trin šori oblaki. Anglal sas trin vudara pre dojekh fala. Pro vudara the oblaki sas o štareagorengre rami. O Šalamun ačhaďa the Slupengri Hala, so sas 22 metri džinďarďi a 1 350 centimetri buchľi. Anglal late sas e slupengri veranda. Ačhaďa the hala le tronoha, savi pes vičinelas Sudno Hala, andre savi sudzinelas. Sas obthoďi le cedroskre kaštestar la phuvatar dži o stropos. O palacis, andre savo bešelas o Šalamun, sas pre aver dvora pal e hala a sas ačhado avke sar the odi Sudcengri Hala. Ačhaďa ajso palacis the prekal le faraonoskri čhaj, sava peske iľa romňake. Savore palaca, o hali the e bari dvora sas ačhade le nekfeder barune kvadrendar le zakladostar dži e strecha. O bara sas mištes prikerde la pilaha angluňa the paluňa seratar. O zakladi sas le vzacne bare barendar, so merinenas 4 metri the 350 centimetri. Upral lende sas bara, so sas mištes prikerde, the o kašta le cedrostar. O muri pašal e palaciskri dvora sas ačhade trine šorendar le barune kvadrendar a pre lende sas jekh šoros le cedroskre hranolendar, avke sar sas ačhaďi e andruňi dvora the e hala andro Chramos le RAJESKRO. O Šalamun diňa te vičinel le Chiram andral o Tir. Ov sas o čhavo la vdovakro andral o kmeňos Naftali a leskro dad, savo sas andral o Tir, kerelas le brondzoha. O Chiram sas igen goďaver a džanelas te kerel savoro le brondzostar. Ov avľa ko Šalamun a chudňa te kerel savore buča, so lestar kamelas. Ov kerďa le brondzostar duj slupi, so sas uče vaj 8 metri. O obvodos jekhe sluposkro sas 530 centimetri. Mek kerďa upral pro slupi o brondzune kriti, so sas uče 220 centimetri. O kriti upral o slupi sas šukares obthode le prephandle lancenca. Pre dojekh slupos sas efta lanci. Kerďa duj šori granatoskre phaba le brondzostar pašal o prephandle lanci, so zagaruvenas o kritos upral o slupos. Kavke kerďa the pro dujto slupos. O sluposkre kriti sas kerde le brondzostar sar o kvitki ľaľije, so sas uče 180 centimetri. Pro soduj kriti, so sas thode pro slupi, sas duj šel (200) phaba a sas rozthode andro duj šori pašal lende. O Chiram diňa te zathovel ola duj slupi angle angluňi dvora le Chramoskri. Ole sluposke, so zathoďa pre južno sera, diňa nav Jachin a dujte sluposke, so zathoďa pre severno sera, diňa nav Boaz. O slupi uprunestar dičhonas avri sar o ľaľije. Avke sas e buči pro slupi dokerďi. O Chiram kerďa le brondzostar igen bari okruhlo nadrža. Le jekhe agorestar ke aver merinelas 440 centimetri, sas uči 220 centimetri a lakro obvodos sas 1 320 centimetri. Telunestar pašal o ramos sas kerde šukar brondzune ruži andro duj šori – po deš ruži pro 44 centimetri. O ruži sas kerde jekhetane la nadržaha le brondzostar. E nadrža sas thoďi pro dešuduj (12) brondzune biki, ačhelas pre lengre dume. Trin biki dikhenas pro severos, trin pro zapados, trin pro juhos a trin pro vichodos. E nadrža sas thuľi 75 miľimetri a lakro upruno falcos dičholas avri sar e phundraďi ľaľija. Rešľolas andre 40 000 ľitri paňi. Mek kerďa deš brondzune vožikici. Dojekh vožikocis sas džinďardo 180 centimetri, buchlo 180 centimetri a učo 130 centimetri. O vožikici sas kerde le ramendar a andro rami sas thode o brondzune bľachi. Pre ola bľachi the pro rami sas avrirandle o ľevi, o biki the o cherubi. Upral the telal o ľevi the biki sas figimen o brondzune venci. Pre dojekh vožikocis sas brondzune kereki the tički. Pre leskre štar rohi sas o rameni, so ľikerenas e nadoba. O rameni sas obthode le brondzune vencenca. Upral o vožikocis tel e nadoba sas okruhlo ramos, so avelas avri upral le vožikocistar 45 centimetri a džalas tele 22 centimetri. A pašal leste sas avrirandle o šukar veci. O bľachi sas hranata a na okruhla. Tel o vožikociskre bľachi sas štar kereki, so sas 66 centimetri uče, a lengre tički sas prichudle pro vožikocis. Sas kerde avke sar o kereki pro verdana andro mariben. O tički, o rafiki, o špici the o ložiska sas kerde le brondzostar. Pal o rohi le vožikociskre avenas avri štar ručki. Upral o vožikocis sas obruba uči 22 centimetri a tel o vožikocis sas rameni, so ľikerenas savoro. O rameni, o bľachi the o vožikocis sas jekhe kotorestar. Pro bľachi the rameni kerďa všadzik cherubi, ľevi, palmi a pašal savoro o venci. Avke kerďa deš jednaka vožikici, so sas jednakones džinďarde the bare. Kerďa the deš nadobi le brondzostar – jekh pre dojekh vožikocis. Dojekh nadoba sas buchľi 180 centimetri a rešľolas andre 800 ľitri paňi. Pandž vožikici thoďa pre južno sera a pandž pre severno sera le Chramoskri. E igen bari nadrža thoďa pre vichodno sera. O Chiram paľis kerďa lavora, lopati the čarore. Avke dokerďa e buči, so kerelas prekal o Šalamun pro Chramos le RAJESKRO. Kerďa: o duj slupi; o kriti le brondzostar, save thoďa upral pro slupi, save sas šukares obthode le prethode lancenca; 400 granatoskre phaba le brondzostar, so sas thode pro duj prephandle lanci; deš vožikici the deš nadobi, so sas pre ola vožikici; e igen bari nadrža a tel late dešuduj biken; o pira, o lopati the o čarore. Savore ola veci, so kerďa le Šalamunoske prekal o Chramos le RAJESKRO, sas kerde le bľišťace brondzostar. O Šalamun oda diňa te kerel andro čikakre formi andre Jordaňiko dolina maškar o gava Sukot the Caretan. Savore veci sas ajci but, hoj o Šalamun o brondzos aňi na diňa te važinel. O Šalamun diňa te kerel andro Chramos le RAJESKRO the aver sersamos: o somnakuno oltaris; o somnakuno skamind, pre savo pes thovelas o maro; o deš somnakune svietňiki – pandž ačhenas pre čači sera a pandž pre baľogňi sera anglo Neksveteder than; o somnakune kvitki, o lampi, o kliešťi; o čare, o čhurora, o kuča the o lopatki, so sas tiš kerde le somnakastar. The o somnakune čopi pro vudara andro Chramos. Sar o Šalamun dokerďa savori buči pro Chramos le RAJESKRO, anďa ode o sveta veci peskre dadeskre le Davidoskre: o rup, o somnakaj the aver veci a thoďa len andro chramoskre pokladňici. Akor o Šalamun zvičinďa ke peste andro Jeruzalem savore izraelike vodcen le dojekhe kmeňostar the fajtatar, hoj te anen e archa le RAJESKRI andral o Foros le Davidoskro – andral o Sion – andro Chramos. Savore murša andral o Izrael pes zgele ko kraľis Šalamun, sar sas o inepos andro eftato čhon Etanim. Sar avle savore vodci andral o Izrael, o rašaja hazdle e archa le RAJESKRI upre a preľigende la; o rašaja the o Leviti ľidžanas o Svetostankos the savore sveta veci, so sas andro Stanos. O Šalamun the savore izraelika manuša, save pes ode zgele, obetinenas angle archa ajci but bakren the gurumňen, hoj pes aňi na delas te zgenel. O rašaja ľigende e archa le RAJESKRA zmluvakri andro paluno than andro Chramos, pro Neksveteder than a thode la tel o cherubengre kridli. Upral oda than, kaj sas e archa thoďi, sas o kridli le cherubengre rozcirdle avke, hoj zaučharenas andre e archa the lakre dručki, savenca la ľidžanas. O dručki sas ajse džinďarde, hoj lengre agora dičholas andral o Sveto than, ale avral len na dičholas. Ode hine dži adadžives. Andre archa sas ča o duj barune tabli, pre save sas pisimen o deš prikazaňja, so ode thoďa o Mojžiš akor, sar o RAJ phandľa e zmluva le Izraelitenca pro verchos Choreb, sar avle avri andral o Egipt. Sar o rašaja avenas avri andral o Sveto than, e chmara zaučharďa o Chramos le RAJESKRO. A o rašaja našťi dureder kerenas e služba angle e chmara, bo le RAJESKRI slava pherdžarďa o Chramos le RAJESKRO. Akor phenďa o Šalamun: „O RAJ phenďa, hoj bešela andre kaľi chmara. Ale me akana prekal tu ačhaďom šukar Chramos, o than, kaj šaj bešes pro furt.“ Medik savore Izraeliti ode ačhenas, o kraľis pes visarďa ke lende a požehňinďa len. A phenďa: „Mi el lašardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, bo ov doľikerďa o lav a peskre vasteha kerďa oda, so phenďa mire dadeske le Davidoske: ‚Ole dživesestar, sar iľom mire manušen le Izraeliten avri andral o Egipt, andre ňisavo izraeliko kmeňos na kidňom mange avri foros, kaj mange te keren o Chramos, andre savo uľahas lašardo miro nav, ale kidňom mange avri le David, hoj te el upral mire izraelika manuša.‘ Imar mire dadeske le Davidoske sas andro jilo, hoj te ačhavel o Chramos, hoj o manuša te lašaren le RAJES, le Izraeloskre Devles. Ale o RAJ mire dadeske le Davidoske phenďa: ‚Mištes, hoj tuke sas andro jilo te ačhavel o Chramos prekal miro nav, ča oda Chramos na ačhaveha tu, ale tiro čhavo, savo tutar avela. Ov mange ačhavela o Chramos prekal miro nav.‘ O RAJ oda, so phenďa, the kerďa a ačhiľom kraľiske pal miro dad pal o David a akana bešav pro izraeliko tronos, avke sar phenďa o RAJ. Ačhaďom the o Chramos prekal o nav le RAJESKRO, prekal o Del le Izraeloskro. Pripravinďom ode than prekal e archa, andre savi hiňi le RAJESKRI zmluva, so phandľa amare dadenca akor, sar len iľa avri andral o Egipt.“ Paľis pes o Šalamun ačhaďa anglo oltaris le RAJESKRO, anglal savore manuša le Izraeloskre, save pes ode zgele, hazdňa o vasta ko ňebos a phenďa: „RAJEJA, Devla le Izraeloskro! Nane aver Del, sar sal tu, aňi pro ňebos, aňi pre phuv. Tu doľikeres e zmluva a sal lačhejileskro ke peskre služobňika, save džan pal tu cale jileha. Tu doľikerďal tiro lav, avke sar phenďal mire dadeske le Davidoske. Tire vasteha kerďal, so le mujeha phenďal, a adadžives oda hin avke. Ale akana, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, doľiker oda lav, so diňal tire služobňikos le David, mire dades, akor sar leske phenďal: ‚Furt ela vareko leskre potomkendar pro izraeliko tronos, ale ča akor, te man mištes šunena tire čhave avke sar tu.‘ Vašoda, Devla le Izraeloskro, mangav tut, mi ačhel pes avke, sar phenďal mire dadeske le Davidoske. Či so, šaj o Del bešel pre phuv? Se mek the o ňebos, o nekučeder ňebos leske hin cikno a na mek kada Chramos, so ačhaďom! Mangav tut, RAJEJA, Devla miro, šun avri e modľitba tire služobňikoskri, mangav vaš o jileskeriben! Ker avke, sar tutar mangav adadžives. Mi dikhen tire jakha rat-džives pre kada Chramos, pal savo phenďal, hoj ode ela tiro nav lašardo. Šun avri e modľitba tire služobňikoskri, kecivar pes visarela le mujeha ke kada than a modľinela pes. Mangav tut, šun o mangipen tire služobňikoskro the tire izraelike manušengro akor, sar ena visarde le mujeha ke kada than a modľinena pes. Šun len avri andral o ňebos, kaj bešes, a odmuk lenge. Te vareko kerela vareso nalačho varekaske a ov pre leste ispidela, hoj te džal andro Chramos, hoj te lel vera angle tiro oltaris, tu oda šun andral o ňebos a rozsudzin maškar lende. Oles, ko ela vinnovato, mar avke, sar peske zaslužinel. A vaš o čačipnaskro zaačh a odmeňin les, avke sar peske zaslužinel. Te tire izraelike manušen domarena o ňeprijaťeľa vašoda, hoj kerde binos, a te pes paľis visarena pale ke tute, lašarena tiro nav, modľinena pes a mangena tut andre kada Chramos, šun len avri andral o ňebos. Odmuk tire manušenge o bini a an len pale andre phuv, so diňal lengre dadenge. Te tu zaačhaveha o brišind vašoda, hoj tire manuša kerde binos, ale te pes paľis visarena le binostar, bo tu len pokorinďal, a te ena visarde le mujeha ke kada than a lašarena tiro nav, šun len avri andral o ňebos. Odmuk o bini tire izraelike manušenge, tire služobňikenge, sikav len, sar te džal pal tiro drom a de o brišind andre tiri phuv, so diňal sar ďeďictvos tire manušenge. Te ela andre phuv bokh the e pohroma, abo te o uľipen pro maľi kirňola, abo te ela pro maľi o grajora the o kirme, abo te o ňeprijaťeľa džana pre lengre fori, abo te ela o pharipen vaj o meribnaskro nasvaľiben, šun dojekh modľitba the o mangipen vaš o jileskeriben. Te pes chocko andral tiro narodos ke tu mangela, abo te nacirdela peskre vasta ke kada Chramos, šun oda andral o ňebos, odmuk a pomožin lenge. Počin dojekheske pal oda, sar dživel, se tu korkoro džanes o jile savore manušengre, avke, hoj pes tutar te daran pal calo časos, medik dživena andre kadi phuv, so diňal amare dadenge. Te o cudzincos, savo nane andral o Izrael, avľahas dural andral aver phuv angle tiro nav – bo the aver narodi pes dodžanena pal tiro baro nav, pal tiri zor the pal savoro, so kerďal – a modľinďahas pes visardo le mujeha ke kada Chramos, šun avri andral o ňebos, kaj bešes, lengro mangipen a ker lenge avke, sar tutar mangena, hoj savore narodi pre phuv tut te sprindžaren a te daran tutar avke sar tire izraelika manuša. Paľis the on džanena, hoj kada Chramos, so ačhaďom, hino prekal tiro nav. Te džana tire murša le dromeha, saveha len bičhaveha pro mariben pre peskre ňeprijaťeľa, a te visarena pes ke tiro avrikidlo foros the ko Chramos, so ačhaďom pre pačiv tire naveske, a te pes mangena ke tu, RAJEJA, šun avri lengre modľitbi the o mangipen andral o ňebos a de lenge o viťazstvo. Te tire manuša angle tu kerena binos, bo dojekh manuš hino binošno, a tu pre lende aveha choľamen a domukeha lengre ňeprijaťeľenge, hoj te zviťazinen upral lende, a on len paľis odľigenena sar zaphandlen andre peskri phuv – či pašes abo dur –, a te andre odi phuv, kaj sas odľigende, peske pridžanena, hoj kerde binos, a te pes visarena ke tu a te tutar mangena o jileskeriben a phenena: ‚Kerďam binos a sam vinnovata. Kerďam nalačhipen,‘ a te pes visarena cale peskre jileha the dušaha a mangena tut andre odi phuv, kaj hine zaphandle, sar ena visarde ke peskri phuv, so diňal lengre dadenge, the ko avrikidlo foros the ko Chramos, so ačhaďom prekal tiro nav, šun avri andral o ňebos, kaj bešes, lengre modľitbi the mangipen a zaačh tut vaš lenge. Odmuk lenge savore bini a savoro nalačhipen, so kerde tuke, a de, hoj lengre ňeprijaťeľa te aven ke lende lačhejileskre. Se on hine tire manuša, tiro ďeďictvos, saven iľal avri andral o Egipt – andral oda trastuno bov. Dikh pro mangipen tire služobňikoskro a šun o modľitbi the tire izraelike manušengre, sar ke tu vičinena, hoj lenge te pomožines. Se tu tuke len kidňal avri vaš tiro ďeďictvos andral savore narodi pre phuv, avke sar phenďal prekal tiro služobňikos Mojžiš, sar iľal avri amare daden andral o Egipt, ó, Nekbareder RAJEJA!“ Sar o Šalamun mangelas a modľinelas pes ko RAJ, sas pro khoča anglo oltaris a hazdelas upre o vasta ko ňebos. Sar preačhiľa, ušťiľa a požehňinďa zorale hangoha savore izraelike manušen. Phenďa: „Mi el lašardo o RAJ, savo diňa o smirom peskre manušen le Izraeliten, avke sar oda phenďa. Doľikerďa dojekh lav, so diňa prekal peskro služobňikos prekal o Mojžiš. Mi ačhel o RAJ, amaro Del, amenca, avke sar sas amare dadenca. Te na omukel amen a te na odčhivel amen pestar het. O RAJ mi visarel amare jile ke peste, hoj te dživas avke, sar ov kamel, a te doľikeras savore leskre lava, prikazaňja the zakoni, so diňa amare daden. Kala lava, savenca man mangavas anglo RAJ, mi en pašes paš o RAJ, paš miro Del, dživese the rači. Mi zaačhel vaš peskro služobňikos the vaš peskre izraelika manuša sako džives. Avke dojekh narodos pre phuv džanela, hoj ča o RAJ hino Del a nane aver. Odden pes le RAJESKE, amare Devleske, cale tumare jileha a doľikeren leskre zakoni the o prikazaňja avke sar adadžives.“ Paľis o kraľis the savore manuša andral o Izrael ande obeti le RAJESKE. O Šalamun obetinďa le RAJESKE 22 000 gurumňen the 120 000 bakren sar o smiromoskre obeti. Avke o Šalamun the savore manuša pošvecinde o Chramos le RAJESKRO. Vašoda, hoj o brondzuno oltaris sas cikno prekal ola savore obeti, o kraľis oda džives pošvecinďa the o maškaruno than pre dvora anglo Chramos le RAJESKRO a the ode kerenas o labarde obeti, o chabeneskre obeti the o žiros pro smiromoskre obeti. Andre oda časos o Šalamun the savore Izraeliti kerde paš o Chramos anglo RAJ, amaro Del, o inepos le Stankengro, so ľikerelas efta džives. Avle ode igen but manuša pašal o Lebo-Chamat pal o severos dži paš o paňi le Egiptoskro pro juhos. O Šalamun pro ochtoto džives bičhaďa le manušen khere. On savore les chudle te lašarel a dojekh lendar džalas khere bare radišagoha vaš savoro lačhipen, so o RAJ presikaďa peskre služobňikoske le Davidoske the le Izraelitenge, leskre manušenge. Sar o Šalamun dokerďa o Chramos le RAJESKRO, peskro palacis a savoro, so kamľa te kerel, sikaďa pes leske o RAJ dujtovar andro suno avke sar angloda andro Gibeon. O RAJ leske phenďa: „Šunďom avri tiri modľitba the o mangipen, sar tut mangehas ke mande. Me pošvecinďom kada Chramos, so ačhaďal, hoj ode miro nav te el barardo pro furt. Mire jakha the miro jilo ode ena pro furt. Te tu phireha angle ma pačivalones the žuže jileha avke sar tiro dad o David a te doľikereha mire zakoni the prikazaňja a te kereha savoro, so tuke phenďom, me doľikerava o lav, so phenďom tire dadeske le Davidoske: Leskro tronos ela furt zoralo upral o Izrael a furt ela vareko andral leskro potomstvos pro tronos. Ale te tut mandar odvisareha tu the tire čhave a na doľikerena mire zakoni the o prikazaňja, so tumen diňom, ale džana te služinel avre devlenge a lašarena len, akor me khosava tele mire manušen le Izraeliten pal kadi phuv, so len diňom. O Chramos, so pošvecinďom prekal miro nav, odčhivava mandar a paľis o Izrael ela dojekhe narodoske pro pheras the pro asaben. A kale Chramostar na ačhela ňič, ča o bara, a sako, ko odarik predžala, pes igen čudaľinela a phenela: ‚Soske kada o RAJ kerďa kala phuvake the Chramoske?‘ Odphenela pes lenge: ‚Bo omukle le RAJES, peskre Devles, savo iľa avri lengre daden andral o Egipt. Chudle te banďol a te lašarel avre devlen, a vašoda o RAJ pre lende domukľa kadi bibach.‘ “ O Šalamun ačhavelas o Chramos le RAJESKE the o palacis biš berš (20) a o kraľis Chiram andral o Tir dodelas le Šalamunoske o cedroskre the o sosnakre kašta a o somnakaj ajci, keci kamelas. Paľis o Šalamun les diňa biš fori andre Galileja. O Chiram avľa andral o Tir te predikhel ola fori, so les diňa o Šalamun, ale leske na sas pre dzeka. Avke phenďa le Šalamunoske: „Phrala miro, oda save fori man diňal?“ Paľis ole forenge diňa nav Kabul a kavke dži adadžives pes vičinel odi phuv. Ale o Chiram the avke bičhaďa le Šalamunoske 4 000 kili somnakaj. O Šalamun ispidelas pro manuša, hoj te keren e buči sar otroka pro Chramos le RAJESKRO the pre leskro palacis, pre terasa pašal o foros the pro muri pašal o Jeruzalem, Chacor, Megido the Gezer. O Faraonos, o egiptsko kraľis, geľa pro mariben andro foros Gezer, domarďa les a zlabarďa avri. Murdarďa le Kanaančanen the ole manušen, save ode bešenas, a paľis o foros diňa peskra čhake, le Šalamunoskra romňake. Paľis o Šalamun pale ačhaďa o foros Gezer, o teluno foros Bet-Choron, o Baalat, o Tamar pre judsko pušťa the savore fori, kaj sas odthodo o chaben, mek the o fori prekal o maribnaskre verdana the graja. A ačhade savoro, so kamelas andro Jeruzalem, andro Libanon the andre caľi phuv, kaj sas kraľis. O Šalamun le Izraelitendar na kerelas otroken, bo on leske služinenas sar slugaďa, uradňika, veľiťeľa the veľiťeľa upral o verdana the upral o murša pro graja. O Šalamun ačhaďa upral o buča 550 veľiťeľen, save sas upral o buča, so kerenas o manuša. Sar leskri romňi, le faraonoskri čhaj, odgeľa upre andral o Foros le Davidoskro, hoj te bešel andre peskro palacis, so lake ačhaďa o Šalamun, ov chudňa te kerel e terasa pašal o foros. O Šalamun anelas andro berš trival o labarde the o smiromoskre obeti pro oltaris, so ačhaďa le RAJESKE, a labarelas anglal leste o kaďidlos. A avke dokerďa o Chramos. O Šalamun mek kerďa o loďi andro Ecjon-Geber, so hino paš o Elat, paš o brehos le Lole moroskro andro Edom. O Chiram bičhaďa peskre služobňiken, save mištes prindžarenas o moros, hoj te služinen le Šalamunoskre muršenca pro loďi. On džanas la loďaha andre phuv Ofir a odarik ande 14 000 kili somnakaj le Šalamunoske. Sar pes e kraľovna andral e Šeba došunďa pal le Šalamunoskri slava, avľa ke leste a phučelas lestar phare veci, hoj les te skušinel. Avľa andro Jeruzalem igen but manušenca the le ťavenca, pre save anelas voňava oleji, igen but somnakaj the o vzacna bara. Sar doavľa ko Šalamun, vakerelas leha pal savoreste, so la sas pro jilo. O Šalamun lake odphenelas pre savoreste, so lestar phučelas. Prekal leste na sas ňič ajso pharo, hoj te na odphenel lake. E kraľovna andral e Šeba dikhľa, savo baro goďaveripen hin le Šalamun, the savo palacis ačhaďa the o chabena pre leskro skamind. Dikhľa, sar bešenas pašal leste leskre služobňika a sar pes ľikerenas leskre sluhi the čašňika. Dikhľa the lengro uraviben the o labarde obeti, so anelas andro Chramos le RAJESKRO. Sar oda savoro dikhľa, ačhiľa bijal peste a na džanelas, so pre oda te phenel. Phenďa le Šalamunoske: „Čačipen hin, so me šunďom andre miri phuv pal tute the pal tiro goďaveripen. Ale me oleske na pačavas, medik na avľom a na dikhľom pre mire jakha. No dikhav, hoj mange na phende mek aňi jepaš olestar! Tiro goďaveripen the barvaľipen hino bareder, sar me pal oda šunďom. Bachtale hine tire murša the tire služobňika, save furt pašal tu keren a šunen tiro goďaveripen! Mi el barardo o RAJ, tiro Del, savo peske tut zakamľa avke, hoj tut thoďa pro izraeliko tronos. Bo o RAJ kamel o Izrael pro furt, ačhaďa tut kraľiske, hoj te ľikeres o zakonos the o spravodľišagos.“ Paľis oj diňa le Šalamun buter sar 4 000 kili somnakaj a igen but voňava oleji the vzacna bara. Šoha buter pes imar ode na anďa ajci but voňava oleji, keci anďa e kraľovna andral e Šeba le Šalamunoske. (The le Chiramoskre loďi anenas o somnakaj andral o Ofir the igen but algumoskre kašta the o vzacna bara. Ole kaštendar o Šalamun kerďa o slupi andro Chramos the peskro palacis a mek diňa te kerel o citari the o harfi prekal o lavutara. Ajci but kašta pes ode imar na anďa dži adadžives.) O Šalamun diňa la kraľovna andral e Šeba o dari, so pes delas le kraľenge, a paš oda the mek savoro, so oj kamelas. Paľis oj the savore lakre služobňika gele pale andre peskri phuv. Le Šalamunoske anenas sako berš vaj 23 toni somnakaj, a mek ke oda the o daňe, so počinenas savore izraelika krajengre guvernera, o kraľa andral e Arabija the o manuša, save bikenavkeren. O Šalamun kerďa duj šel (200) šťiti le somnakastar. Pre jekh šťitos leske kampelas vaj efta kili somnakaj. Paľis mek kerďa trin šel (300) cikneder šťiti le somnakastar. Pre jekh šťitos leske kampelas vaj duj kili somnakaj. Avke o Šalamun len thoďa andro Kher le libanoňike vešeskro. Paľis o kraľis kerďa igen baro tronos, so sas obthodo la slonovinaha the le žuže somnakaha. E paluňi sera, kaj oprinelas o šero, sas okruhľi a pal soduj seri le tronostar, kaj oprinelas o vasta, ačhenas duj ľevi. Anglo tronos sas šov garadiči a pro garadiči ačhenas pal o soduj seri ľevi – jekhetane dešuduj (12) ľevi. Ajso tronos na sas ňikhaj andre ňisavo kraľišagos. Savore kuča, andral save pijelas o Šalamun, sas kerde le somnakastar a savore veci andro Kher le libanoňike vešeskro sas kerde le žuže somnakastar. Ňič na sas kerdo le rupestar, bo andre oda časos o rup prekal lende na sas vzacno. Le Šalamun sas but loďi pro moros. Sako trin berš len bičhavelas pro moros le Chiramoskre loďenca, hoj te doanen o somnakaj, o rup, e slonovina, le opicen the le paven. O Šalamun sas barvaleder the goďaveder sar dojekh kraľis pre phuv. O manuša andral dojekh narodos kamenas te šunel o goďaveripen, so les diňa o Del. Berš pre beršeste sako, ko avelas ke leste, anelas leske daros: rupune abo somnakune veci, gada, veci pro mariben, voňava oleji, graja the mulici. Paľis peske o Šalamun stradľa verdana the graja. Avke les sas 1 400 verdana pro mariben a 12 000 graja. Rozačhaďa o verdana andro aver fori the paš peste andro Jeruzalem. Sar o Šalamun kraľinelas, sas andro Jeruzalem ajci rup sar bara a ajci stromi cedri sar dziva figovňika pro judska brehi. O graja prekal o Šalamun pes anenas andral o Egipt the andral o Kuj. Le kraľiskre murša len cinenas andral o Kuj. Andral o Egipt pes cinelas o verdan pro mariben vaš šov šel (600) rupune a o graj vaš o šel the penda (150) rupune. Avke on odarik anenas graja the verdana prekal savore kraľa le Chetitanengre the le Aramejčanengre. O kraľis o Šalamun kamelas but džuvľijen andral aver narodi: le faraonoskra čha, le Moabčanken, le Amončanken, le Edomčanken, le Sidončanken the le Chetitanken. On sas ole narodendar, pal save o RAJ le Izraelitenge phenďa: „Našťi tumenge len romňijen andral aver narodi, aňi on andral tumaro narodos, hoj tumen mandar te na odcirden pal peskre devla.“ Ale o Šalamun len the avke kamelas. Sas les efta šel (700) romňija, so sas andral o kraľika fameliji, the trin šel (300) romňija-služobňički. On les odcirdle le Devlestar. Sar o Šalamun sphuriľa, leskre romňija les scirdle pal aver devla a ov imar na sas ajso pačivalo le RAJESKE, peskre Devleske, sar sas leskro dad o David. Ov lašarelas la Aštarta, savi sas del andro Sidon, the le Moloch, savo sas igen džungalo del le Amončanengro. Aleha o Šalamun kerelas o nalačhipen anglo RAJ a ov na sas calo oddino le Devleske avke sar leskro dad o David. Akor pro verchos pre vichodno sera le Jeruzalemostar o Šalamun ačhaďa oltaris prekal o Kemoš, savo sas o džungalo del le Moabčanengro, the prekal o Moloch, savo sas džungalo del le Amončanengro. Kavke kerďa oltara the prekal savore peskre romňija andral aver narodi, save peskre devlenge anenas o voňava the aver obeti. Vašoda o RAJ phenďa le Šalamunoske: „Te ada kerďal a na doľikerďal miri zmluva the o zakonos, so tut diňom, čačes lava tutar o kraľišagos a dava jekhe tire služobňikoske. Ale angle tiro dad anglo David oda na kerava, medik tu dživeha, ale odlava oda tire čhastar, no aňi lestar na odlava calo kraľišagos. Jekh kmeňos mukava tire čhaske, ča vaš miro služobňikos David the vaš o Jeruzalem, so mange avri kidňom.“ O RAJ kerďa upre le Edomčanos Hadad, savo sas andral le kraľengri famelija, hoj te el le Šalamunoskro ňeprijaťeľis. Ča o Hadad, savo sas akor mek čhavoro, denašľa andro Egipt varesave leskre dadeskre služobňikenca andral o Edom. Odgele andral o Midijan, a sar avle andro Paran, ile odarik muršen a gele andro Egipt ko Faraonos. Ov les diňa kher, chaben the maľa. Vašoda, hoj o Hadad sas le Faraonoske pre dzeka, diňa leske the la Tachpeneskra pheňa romňake – e Tachpenes sas le faraonoskri romňi. Paľis lake uľiľa muršoro o Genubat. E kraľovna les bararďa avri andro palacis maškar o kraľiskre čhave. Sar pes o Hadad andro Egipt došunďa, hoj muľa o David the o Joab, savo sas veľiťeľis upral o slugaďa, phenďa le kraľiske: „Domuk, hoj te džav pale andre miri phuv.“ „Soske?“ phučľa lestar o Faraonos. „Chibaľinel tuke vareso kade, hoj jekhvareste kames te džal pale andre tiri phuv?“ „Na,“ odphenďa leske o Hadad, „ale the avke man muk te džal khere.“ O Del kerďa upre le Rezon, le Eljadasoskre čhas, hoj te el le Šalamunoskro ňeprijaťeľis. O Rezon denašľa peskre rajestar le Hadad-Ezerostar, savo sas kraľis andre Coba. O Rezon vičinďa ke peste zbujňiken, saven ľidžalas. Sar len o David murdarelas, o Rezon the leskre murša gele het andro Damašek a ode ačhiľa kraľiske. Avke o Rezon sas kraľis andro Aram. Sas ňeprijaťeľis le Izraeloske medik dživelas o Šalamun a kerelas lenge o nalačhipen, avke sar the o Hadad. The o Jeroboam, savo sas služobňikos le Šalamunoskro, pes vzburinďa pro Šalamun. Ov sas le Nebatoskro čhavo, Efraťanos andral e Cereda, a leskri daj sas e vdova Ceruja. Oda pes ačhiľa, sar o Šalamun kerďa e terasa a prikerďa o foroskre muri. O Jeroboam sas zoralo murš. Sar o Šalamun dikhľa ole terne muršes, sar kerel peskri buči, ačhaďa les upral o murša andral o kmeňi Efrajim the Menaše, hoj len te ľidžal andre buči. Andre jekh džives, sar o Jeroboam džalas het andral o Jeruzalem, arakhľa pes pre maľa le Achijoha, savo sas prorokos andral o Šilo. Na sas ode ňiko, ča on duj džene. Pro Achijah sas urdo nevo plašťos. Chudňa oda plašťos a rozčhingerďa les pro dešuduj (12) kotora. A le Jeroboamoske phenďa: „Le tuke deš kotora, bo kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Lava o kraľišagos le Šalamunostar a tuke dava deš kmeňi. Andral savore izraelika kmeňi leske ačhela ča jekh kmeňos a oda angle miro služobňikos David the anglo o foros Jeruzalem, so mange kidňom avri. Kerava oda vašoda, bo o Šalamun man omukľa a chudňa te lašarel le sidoňike devles, la Aštarta, le moabike devles le Kemoš the le amoňike devles le Moloch a na phirelas pal mire droma, na kerelas oda, so kamav, a na doľikerelas miro zakonos the mire lava avke sar leskro dad o David. Calo kraľišagos lestar na odlava, ale mukava les te vladňinel, medik dživela, a oda angle miro služobňikos David, saves mange kidňom avri a savo doľikerelas mire prikazaňja the lava. Ale le Šalamunoskre čhastar odlava o kraľišagos le deše kmeňenca a dava len tuke. Le Šalamunoskre čhaske mukava ča jekh kmeňos, hoj te el mire služobňikos le David furt potomkos, savo vladňinela angle mande andro Jeruzalem, andro foros, so mange kidňom avri, hoj ode te avav lašardo. Ale tut Jeroboam ačhavava kraľiske upral o Izrael. Aveha kraľis všadzik, kaj ča kameha. Te šuneha savoro, so tuke phenava, te phireha pal mire droma, te kereha oda, so ela lačho angle mire jakha, te doľikereha mire prikazaňja the lava avke sar miro služobňikos o David, me kerava, hoj furt vareko tira famelijatar ľidžala o Izrael, avke sar vareko le Davidoskra famelijatar furt ľidžal e Judsko. Vaš le Šalamunoskro binos marava le Davidoskre čhaven, ale na pro furt.‘ “ Vašoda o Šalamun kamelas te murdarel le Jeroboam, ale o Jeroboam denašľa andro Egipt ko kraľis Šišak. Ode sas, medik o Šalamun na muľa. Aver veci, so o Šalamun kerďa, the savoro leskro goďaveripen hin pisimen andro zvitki le Šalamunoskre. O Šalamun kraľinelas andral o Jeruzalem upral calo Izrael saranda (40) berš. Sar muľa o Šalamun, parunde les andro foros le Davidoskro, leskre dadeskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Rechabeam. O Rechabeam geľa andro Šichem, bo ode avle savore Izraeliti, hoj les te ačhaven kraľiske. Sar pes pal oda došunďa o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, sar sas andro Egipt, kaj denašľa le Šalamunostar, ačhiľa mek andro Egipt. Ale o vodci andral o Izrael pal leste bičhade. Avke o Jeroboam savore Izraelitenca avle ko Rechabeam a phende leske: „Tiro dad o Šalamun pre amende thoďa pharo jarmos, ale tu akana ker lokeder e phari buči the o jarmos, so pre amende thoďa tiro dad, a amen tuke služinaha.“ O kraľis Rechabeam lenge phenďa: „Akana džan het a avena pale trine dživesenca.“ Avke gele het. Paľis pes o Rechabeam radzinelas le phuredere vodcenca, save služinenas angloda leskre dadeske le Šalamunoske: „So mange poradzinen, sar te odphenel kale manušenge?“ On leske phende: „Te tu adadžives aveha služobňikos kale manušenge a služineha lenge a deha len oda, so tutar mangen, on tuke furt služinena pačivalones.“ Ale o Rechabeam na priiľa e rada le phuredere vodcengri, ale phučelas le terne muršendar, save jekhetane leha baronas avri a denas les goďi. Phučľa lendar: „So mange radzinen tumen? Sar te odphenel kale manušenge, save man mangen, hoj lenge te kerav lokeder oda jarmos, so pre lende thoďa miro dad?“ O terne murša leske odphende: „Le manušenge, save ke tu avle a phende, hoj tiro dad pre lende thoďa pharo jarmos, a kamen, hoj tu lenge oda te keres lokeder, phen kavke: ‚Miro cikno angušt hino thuleder, sar sas mire dadeskro calo pasos. Miro dad pre tumende thoďa pharo jarmos, ale me pre tumende thovava meksa phareder! Miro dad tumen marelas le bičociha, ale me tumen marava le bare bičoha!‘ “ Pro trito džives avľa o Jeroboam savore manušenca ko Rechabeam, avke sar lenge phenďa o kraľis: „Aven ke ma trine dživesenca.“ O kraľis odphenďa le manušenge zorales a na priiľa e rada, savi les dine phureder vodci. Vakerelas lenca avke, sar leske phende o terne murša: „Miro dad pre tumende thoďa pharo jarmos, ale me pre tumende thovava meksa phareder! Miro dad tumen marelas le bičociha, ale me pal tumende cirdava tele e cipa!“ Avke o Rechabeam na priačhiľa pre oda, so kamenas o manuša. Kada kerďa o Del, hoj pes avke te ačhel, sar phenďa o RAJ le Jeroboamoske prekal o Šilončanos Achijah. Sar savore Izraeliti dikhle, hoj o kraľis o Rechabeam len na šunďa, phende leske: „Nane amen ňič le Davidoha! So amen hin le Izajoskre čhaha? Andre peskre stani, Izrael! Akana David, starin tut pal peskro kher!“ Avke savore Izraeliti gele khere a o Rechabeam kraľinelas ča upral o Izraeliti, save bešenas andro judska fori. Paľis o kraľis o Rechabeam bičhaďa ko Izraeliti le Adoram, savo sas upral o buča, ale savore Izraeliti les murdarde le barenca. Avke o Rechabeam bešľa sig pro verdan a denašľa odarik andro Jeruzalem. A kavke pes calo Izrael vzburinďa pre le Davidoskri famelija a oda ľikerel dži adadžives. Sar pes o manuša andral o Izrael došunde, hoj o Jeroboam avľa pale andral o Egipt, bičhade pal leste. Avke pes zgele a ačhade les kraľiske upral calo Izrael. Ča o kmeňos le Judaskro zaačhiľa vaš le Davidoskri famelija. Sar o Rechabeam avľa andro Jeruzalem, diňa te zvičinel andral o kmeňos Juda the Benjamin 180 000 avrikidle slugaďen andro mariben pro Izrael, hoj leske te den pale o kraľišagos. Akor o Del prevakerďa ko Šemajah, ko murš le Devleskro: „Dža a phen le Šalamunoskre čhaske le Rechabeamoske, le judske kraľiske, the le manušenge andre Judsko the Benjamin, hoj kada phenel o RAJ: ‚Ma džan pro mariben pre tumare phrala, pro Izraeliti. Savore džan khere, bo me kada kerďom.‘ “ On šunde le RAJESKRO lav a savore gele pale khere. Paľis o Jeroboam ačhaďa o foros Šichem andro Efrajimika brehi a ode ačhiľa te bešel. Paľis odarik geľa a ačhaďa o foros Penuel. Ale o Jeroboam peske phenďa: „Akana pes šaj dochudel pale o kraľišagos le Davidoskra famelijake. Te kala manuša phirena te obetinel andro Chramos le RAJESKRO andro Jeruzalem, chudena pale te služinel peskre rajeske le Rechabeamoske le judske kraľiske a man murdarena a visarena pes pale ke leste.“ Avke o kraľis Jeroboam kerďa duj somnakune gurumňoren a phenďa le manušenge: „Imar dos phirenas andro Jeruzalem! Izrael, kade hin tumare devla, save tut ile avri andral o Egipt.“ Jekh thoďa andro Betel pro juhos a dujto andro Dan pro severos. Kada cirdelas le manušen andro binos, bo džanas andro Betel the andro Dan te lašarel le somnakune gurumňen. O Jeroboam ačhaďa the o uče thana, kaj lašarenas le modlen, a andre rašajiko služba thoďa le običajne manušen, so na sas andral o kmeňos Levi. Andro ochtoto čhon, andro dešupandžto (15.) džives, diňa avri inepos prekal o Izraeliti, ajso, sar sas the andre Judsko a pro oltaris obetinelas o labarde obeti. Avke oda kerďa andro Betel a obetinďa le gurumňorenge, so kerďa. Paľis andro Betel ačhaďa rašajen, save služinenas pre ola thana, kaj lašarenas le modlen. Avke andro ochtoto čhon pro dešupandžto džives pro inepos, savo peske korkoro gondoľinďa avri, geľa upre ko oltaris, so ode ačhaďa, a obetinďa ode e voňavo obeta. Ipen akor, sar o Jeroboam kamelas te kerel e obeta, avľa andral e Judsko andro Betel le RAJESKRO prorokos. O prorokos phenďa andre le RAJESKRO nav: „Oltarina, oltarina! Kavke phenel o RAJ: ‚Le Davidoskra famelijake uľola muršoro a dena leske nav Jozijaš. Ov pre tu obetinela le modlengre rašajen, save akana pre kada oltaris keren o voňava obeti. Zlabarela pre oda oltaris the le manušengre kokala!‘ “ A mek andre oda džives o prorokos diňa znameňje. Phenďa: „Kada ela o znameňje, hoj o RAJ vakerelas prekal ma: O oltaris pharola pro duj kotora a o prachos andral leste perela avri.“ Sar o kraľis Jeroboam šunďa, so phenďa o prorokos pro oltaris, so hino andro Betel, sikaďa pre leste le vasteha a phenďa: „Chuden les!“ A sar ada phenďa, leskro vast takoj ačhiľa ňevladno a našťi les imar cirdňa pale ke peste. Androda pes o oltaris pharaďa pro duj kotora a o prachos andral leste peľa avri, avke sar phenďa o prorokos andre le RAJESKRO nav. O Jeroboam phenďa le prorokoske: „Mangav tut, modľin tut vaš ma ko RAJ, ke tiro Del, hoj mange te sasťarel avri o vast.“ Avke pes o prorokos mangelas ko RAJ a leskro vast sasťiľa avri a sas ajso sar angloda. Paľis o Jeroboam phenďa le prorokoske: „Av manca andre miro kher, chaha varesavo chaben a dava tut the daros.“ O prorokos leske odphenďa: „Kajte man diňalas jepaš tire barvaľipnastar, na geľomas tuha, na chaľomas maro, aňi na piľomas paňi pre kada than. Bo o RAJ mange phenďa: ‚Našťi chas maro, aňi našťi pijes paňi a aňi ole dromeha našťi aves pale.‘ “ Avke o prorokos odarik geľa het avre dromeha a na oleha, saveha avľa andro Betel. Andro Betel bešelas jekh phuro prorokos. Leskre čhave avle ke leste a phende leske savoro, so kerďa le Devleskro prorokos andre oda džives andro Betel, the oda, so phenďa le kraľiske le Jeroboamoske. Sar leske oda savoro phende, ov lendar phučľa: „Save dromeha geľa?“ Leskre čhave leske sikade, save dromeha džalas o prorokos andral e Judsko. Paľis phenďa peskre čhavenge: „Thoven o sedlos pro somaris!“ Sar leske thode, bešľa pre leste a geľa pal le Devleskro prorokos. Arakhľa les te bešel tel o dubos a phučľa lestar: „Tu sal oda prorokos le Devleskro, savo avľa andral e Judsko?“ „He, me som!“ ov odphenďa. „Av manca khere, hoj te chas vareso,“ phenďa leske o phuro prorokos andral o Betel. Ale o prorokos odphenďa: „Našťi man visarav pale a džav tuha, aňi našťi chav maro, aňi našťi pijav paňi pre kada than, bo o RAJ mange phenďa: ‚Na chaha ode maro, aňi na pijeha paňi a na aveha pale ole dromeha, saveha avľal.‘ “ Paľis o phuro prorokos leske phenďa: „The me som prorokos avke sar the tu a le RAJESKRO aňjelos mange phenďa: ‚Dža a an les pale andre tiro kher, hoj te chal ode maro a te pijel paňi.‘ “ Kavke leske klaminelas. Avke leha o prorokos le Devleskro geľa pale andre leskro kher a chaľa ode maro a piľa paňi. Sar bešenas pašal o skamind, o RAJ prevakerďa ko phuro prorokos, savo les anďa pale andre peskro kher. Zvičinďa pre le Devleskro prorokos, savo avľa andral e Judsko, a phenďa leske: „Kada phenel o RAJ: ‚Vašoda, hoj man na šunďal a na doľikerďal miro lav, so tuke phenďom, ale geľal a chaľal ode maro a piľal paňi, na aveha parundo andre tire dadengro hrobos.‘ “ Sar le Devleskro prorokos chaľa a piľa, o phuro prorokos leske pripravinďa le somaris pro drom. Avke, sar odarik le Devleskro prorokos geľa het, arakhľa pes le ľevoha pro drom. O ľevos pre leste chučiľa a murdarďa les. Paľis o somaris the o ľevos ačhenas paš leskro ťelos, so pašľolas pro drom. Ipen akor odarik džanas varesave murša a dikhle o ťelos pre phuv the le ľevos te ačhel paš leste. Gele andro Betel, kaj bešelas o phuro prorokos, a savoro oda rozvakerde. Sar pal oda šunďa o phuro prorokos phenďa: „Oda hin oda prorokos, savo na šunďa o lava le RAJESKRE! Avke pre leste o RAJ bičhaďa le ľevos, hoj les te murdarel, a o ľevos kerďa avke, sar phenďa o RAJ.“ Paľis phenďa peskre čhavenge: „Pripravinen mange le somaris pro drom.“ Avke sar on oda kerde, ov geľa a arakhľa le prorokoskro ťelos te pašľol pre phuv. O somaris the o ľevos ačhenas paš o ťelos. O ľevos na chaľa o ťelos aňi le somaris. O phuro prorokos hazdňa leskro ťelos, thoďa pre peskro somaris a ľigenďa les pale andro Betel, hoj te rovel pal leste a te parunel les. Parunďa les andre peskro hrobos a rovelas pal leste: „Jaj, phrala miro!“ Paloda, sar les parunďa, phenďa peskre čhavenge: „Sar merava, thoven man andre oda hrobos, kaj pašľol kada prorokos, hoj mire kokala te aven paš leskre. Čačes pes ačhela oda, so vakerelas kada prorokos andre le RAJESKRO nav pro oltaris andro Betel the pre savore thana andre Samarija, kaj služinenas avre devlenge.“ Aňi pal kada, so pes ačhiľa, pes o Jeroboam na visarďa peskre nalačhe dromestar, ale dureder ačhavelas andre rašajiko služba pro uče thana sakones, ko oda kamelas. Aleha o Jeroboam anďa peskra famelija andro binos, a vašoda mušinde te el savore zňičimen a khosle tele pal kadi phuv. Andre oda časos nasvaľiľa le Jeroboamoskro čhavo o Abijah. O Jeroboam phenďa peskra romňake: „Preuri tut andre aver gada, hoj tut te na sprindžaren, hoj sal miri romňi. Dža andro Šilo, kaj hino o prorokos o Achijah, bo ov mange phenďa, hoj ačhava kraľiske andro Izrael. Le tuha deš mare, varesave bokeľa the džbanos le medoha a dža ke leste. Ov tuke phenela, so ela le čhavoreha.“ Oj kerďa avke, sar lake phenďa, a geľa andro Šilo ko Achijah. Ov imar na dikhelas mištes, bo sas maj koro a igen phuro. Ale o RAJ phenďa le Achijoske: „Le Jeroboamoskri romňi ipen akana avel kade, hoj tutar te phučel pal peskro čhavoro, bo hino igen nasvalo, ale kerela pestar, hoj hiňi vareko aver. Tu lake pheneha kada the kada.“ Paľis, sar o Achijah šunďa lakro phiriben, hoj imar hiňi paš o vudar, phenďa lake: „Av andre. Me džanav, hoj tu sal le Jeroboamoskri romňi. Soske tutar keres, hoj sal vareko aver? Nalačho hiros tuke phenava. Dža a phen le Jeroboamoske, hoj o RAJ, o Del le Izraeloskro, leske kavke phenel: ‚Kidňom mange tut avri le manušendar a ačhaďom tut, hoj te ľidžas mire manušen le Izraeliten. Odiľom o kraľišagos le Davidoskra famelijatar a diňom tuke. Ale tu tut na ľikerehas avke, sar miro služobňikos o David, savo doľikerelas mire prikazaňja a savo džalas pal ma cale peskre jileha a kerelas ča oda, so lestar kamavas. Ale tu tut ľikerehas goreder sar savore kraľa, save sas angle tute. Le dumeha tut odvisarďal mandar a kerďal tuke avre devlen the modlen le somnakastar ča vašoda, hoj man lenca te choľares. Vašoda anav pre tiri famelija e pohroma. Murdarava dojekhe tire muršes andro Izrael, savore otroken the slobodnen. Šulavava avri tira famelija, avke sar pes šulavel avri o šmeci. Te vareko tira famelijatar merela andro foros, chana len o rikone a olen, save merena pre maľa, chana o čirikle. Bo o RAJ oda phenďa.‘ “ O Achijah mek lake phenďa: „Akana dža pale khere. Sar dodžaha andro foros, tiro čhavoro merela. Savore manuša andral o Izrael pal leste rovena a parunena les. Ča ov andral le Jeroboamoskri famelija ela parundo avke, sar kampel, bo ča andre leste o RAJ, o Del le Izraeloskro, arakhľa vareso lačho. O RAJ ačhavela kraľis andro Izrael, savo murdarela avri le Jeroboamoskra famelija a oda mek adadžives! He, imar akana! O RAJ razinela le Izraeloha, avke sar e balvaj čhalavel la trsťinaha andro paňi. Ov le Izraeliten cirdela avri andral kadi lačhi phuv, so diňa lengre dadenge a rozčhivela len pal o baro paňi Eufrat, bo kerde la Ašerake slupi, savenca rozchoľarde le RAJES. O RAJ omukela o Izrael, bo o Jeroboam kerelas bini a cirdelas le Izrael andro binos.“ Avke le Jeroboamoskri romňi pes visarďa pale khere andro foros Tirca. Soča pregeľa prekal o prahos andro kher, o čhavoro muľa. O Izraeliti rovenas pal leste a parunde les, avke sar phenďa o RAJ prekal peskro služobňikos prekal o prorokos Achijah. Savore aver veci, so o Jeroboam kerďa, leskre maribena a sar ľidžalas o kraľišagos, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. O Jeroboam kraľinelas bišuduj (22) berš. Ov muľa a sas parundo. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Nadab. O Rechabeam, o čhavo le Šalamunoskro, ačhiľa kraľiske andre Judsko, sar sas leske saranda the jekh (41) berš. Kraľinelas dešuefta (17) berš andro foros Jeruzalem, andro foros, so peske kidňa avri o RAJ maškar savore izraelika fori, hoj ode les te lašaren. Le Rechabeamoskri daj pes vičinelas Naama a sas Amončanka. O manuša andral o kmeňos Juda kerenas buter binos anglo RAJ sar savore lengre phure dada a aleha pre peste anenas buter le RAJESKRI choľi, bo the on ačhavenas thana pro lašariben, o sveta slupi the o slupi la Ašerakre; a oda pre dojekh učo than the paš dojekh baro stromos. Ale nekgoreder sas, hoj pre ola thana, kaj lašarenas peskre devlen, o murša the o džuvľa služinenas sar lubňa. Kerenas savore nalačhe the džungale veci, so kerenas o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izraeliti. Sar o Rechabeam kraľinelas pandž berš, geľa o egiptsko kraľis o Šišak pro Jeruzalem pro mariben. Iľa andral o Chramos le RAJESKRO the andral o palacis savore vzacna veci the o somnakune šťiti, so diňa te kerel o Šalamun. Paľis o Rechabeam pre lengro than diňa te kerel o šťiti le brondzostar a diňa len le veľiťeľenge upral o stražňika, save stražinenas o vchodos andro palacis. Kecivar džalas o kraľis andro Chramos le RAJESKRO, o stražňika lenas o šťiti a džanas leha, a paľis len thovenas andro kher le stražňikengro. Savore aver veci, so kerďa o Rechabeam, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Maškar o Rechabeam the Jeroboam sas furt o maribena. O Rechabeam muľa a sas parundo andro Foros le Davidoskro. Leskri daj e Naama sas andral o Amon. Pal o Rechabeam ačhiľa kraľiske leskro čhavo Abijam. Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas le Nebatoskro čhavo o Jeroboam andro Izrael, o Abijam ačhiľa kraľiske upral e Judsko. Ov ľidžalas o kraľišagos andro Jeruzalem trin berš. Leskri daj sas Maacha, e čhaj le Abišalomoskri. Ov kerelas ajse bini sar angle leste leskro dad. Leskro jilo na sas oddino le RAJESKE, peskre Devleske, avke sar sas o jilo leskre prapapuskro le Davidoskro. Ale ča anglo David les o RAJ, leskro Del, diňa potomkos, hoj pal leste te kraľinel andro Jeruzalem a te chraňinel kada foros. O RAJ ada kerďa, bo o David kerelas savoro, so sas le RAJESKE pre dzeka, a calo dživipen les andre savoreste šunelas. Na šunďa le RAJES ča andre oda, so kerďa le Urijašoha, le Chetitoha. O maribena maškar o Rechabeam the Jeroboam sas furt, medik dživenas. O mariben le Jeroboamoha ľikerelas dureder the akor, sar sas kraľis o Abijam. Savore aver veci, so kerďa o Abijam, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar o Abijam muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Asa. Sar kraľinelas o Jeroboam bišto (20) berš upral o Izrael, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Asa. Ov kraľinelas andro Jeruzalem saranda the jekh (41) berš. Leskri baba sas e Maacha, le Abišalomoskri čhaj. O Asa kerelas savoro, so sas le RAJESKE pre dzeka avke sar leskro prapapus o David. Ov andral odi phuv tradľa avri savore muršen the džuvľijen, save služinenas paš o oltara sar lubňa. Zňičinďa savore modlen, so kerde angloda leskre phure dada. The peskra baba la kraľovna Maacha čhiďa tele pal o tronos, bo kerďa la Ašerake slupos. O Asa les čhinďa tele a labarďa andre dolina Kidron. O Asa sas cale jileha oddino le RAJESKE andre calo peskro dživipen, kajte na zňičinďa savore thana, kaj lašarenas le modlen. Preľigenďa andro Chramos le RAJESKRO o dari, so leskro dad the ov pošvecinde: o rup, o somnakaj the o sersamos prekal o Chramos. O maribena maškar o Asa the izraeliko kraľis Baaša sas furt, medik dživenas. Andre jekh džives o Baaša geľa pro mariben pre Judsko. Zoraľarďa o foros Rama, hoj ňiko le manušendar pes te na dochudel avri aňi andre Judsko. Avke o Asa iľa savoro rup the somnakaj, so ačhiľa andro Chramos le RAJESKRO the palacis, a bičhaďa peskre služobňikenca andro Damašek ko aramejiko kraľis Ben-Hadad. Ov sas le Tabrimonoskro čhavo a leskro papus sas o Chezijon. Diňa leske te phenel kala lava: „Maškar amende mi el phandľi e zmluva, avke sar angloda sas maškar amare dada. Kada rup the somnakaj tuke bičhavav sar daros. Mangav tut, zrušin e zmluva, so phandľal le izraelike kraľiha Baašaha, hoj te džal het peskre slugaďenca andral miri phuv!“ O Ben-Hadad kerďa avke, sar leske phenďa o Asa, a bičhaďa peskre veľiťeľen pro izraelika fori. Domarďa o fori Ijon, Dan, Abel-Bet-Maacha the o phuva Galileja the Naftali. Sar pes pal oda došunďa o Baaša, zaačhaďa o buča pre Rama a geľa pale andre Tirca. O kraľis Asa prikazinďa savore manušenge andre Judsko, hoj te ľidžan het andral e Rama o bara the o kašta, savenca o Baaša ačhavelas o foros. Paľis o Asa ačhaďa oleha o foros Geba andro Benjamin the o foros Micpa. Savore aver veci, so kerďa o kraľis Asa the leskre viťazstva, the sar zoraľarďa o fori, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Ale ov pro phuripen nasvaľiľa pro pindre. O Asa muľa a parunde les andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jošafat. Sar kraľinelas o Asa dujto berš andre Judsko, le Jeroboamoskro čhavo o Nadab ačhiľa kraľiske upral o Izrael a ľidžalas len duj berš. Ale o Nadab kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro dad, savo cirdelas le Izrael andro binos. Paľis o Baaša, o čhavo le Achijoskro andral o kmeňos Jisachar, pes vzburinďa pro Nadab. Murdarďa les akor, sar o izraelika slugaďa sas rozačhade pašal o filišťiňiko foros Gibeton. Sar kraľinelas o Asa andre Judsko trito berš, o Baaša murdarďa le Nadab a ačhiľa pal leste kraľiske andro Izrael. Sar ačhiľa kraľiske, murdarďa le Jeroboamoske caľa famelija a na mukľa ňikas te dživel, avke sar o RAJ phenďa prekal peskro prorokos Achijah andral o Šilo. Oda pes ačhiľa vašoda, bo o Jeroboam kerelas o bini a the le manušen andral o Izrael ľidžalas andre oda. Kale binenca choľarelas le RAJES, le Izraeloskre Devles. Savore aver veci, so kerďa o Nadab, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Medik dživelas o Baaša the o Asa, sas maškar lende furt o maribena. O Baaša, le Achijoskro čhavo, ačhiľa kraľiske upral calo Izrael andre Tirca a kraľinelas bišuštar (24) berš. Oda pes ačhiľa andro trito berš, sar kraľinelas o judsko kraľis Asa. O Baaša kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar angloda o Jeroboam, savo cirdelas le Izraeliten andro bini. Akor o RAJ prevakerďa ko prorokos Jehu, savo sas o čhavo le Chananiskro, hoj te džal te phenel le Baašaske: „Me tut hazdňom upre andral o prachos a ačhaďom tut vodcaske upral mire manuša andro Izrael. Ale tu tut ľikerehas sar the o Jeroboam a cirdňal mire manušen andro binos, hoj man aleha te choľaren. Vašoda akana zňičinava le Baaša the leskra famelija avke, sar oda kerďom le Jeroboamoha, le Nebatoskre čhaha, the leskra famelijaha. Te vareko le Baašaskra famelijatar merela andro foros, chana les o rikone, a te merela vareko pre maľa, chana les o čirikle.“ Savore aver veci, so kerďa o Baaša, the leskre viťazstva, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Paľis o Baaša muľa a parunde les andre Tirca. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Elah. O RAJ prevakerďa prekal o prorokos Jehu ko Baaša the ke leskri famelija, bo kerelas binos anglo RAJ. Peskre binenca the oleha, hoj murdarďa le Jeroboamoskra famelija, pre peste anelas le RAJESKRI choľi. Andro bišušovto (26) berš, sar kraľinelas o Asa andre Judsko, ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Elah, le Baašaskro čhavo. Ov kraľinelas andre Tirca duj berš. Ale pre leste pes ačhaďa leskro služobňikos o Zimri, savo sas veľiťeľis upral o jepaš leskre maribnaskre verdana. Andre jekh džives o Elah mulatinelas a mačiľa andre Tirca andro kher le Arcasoskro, savo sas upral o palacis andre Tirca. Akor avľa o Zimri a murdarďa les. Ačhiľa pes oda andro bišueftato (27) berš, sar kraľinelas andre Judsko o Asa. Avke pal o Elah ačhiľa kraľiske o Zimri. Paľis, sar bešľa pre leskro tronos, diňa te murdarel savoredženen andral o kher le Baašaskro a na mukľa te dživel aňi jekhe muršes andral leskri famelija aňi leskre prijaťeľen. Avke o Zimri murdarďa avri caľa Baašaskra famelija avke, sar o RAJ phenďa le Baašaske prekal o prorokos Jehu, bo o Baaša the o Elah kerenas o bini a lašarenas avre devlen a the le Izrael cirdenas andro binos. Aleha pre peste ande e choľi le RAJESKRI. Savore aver veci, so kerďa o Elah, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Andro bišueftato (27) berš, sar kraľinelas o judsko kraľis Asa, ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Zimri andre Tirca pro efta džives. Akor o slugaďa andral o Izrael pes rozačhade pašal o filišťiňiko foros Gibeton. Sar pes o Izraeliti došunde andro taboris, hoj o Zimri pes vzburinďa pro kraľis a murdarďa les, ačhade mek oda džives le Omri kraľiske upral calo Izrael, savo sas veľiťeľis upral o slugaďa andro taboris. Paľis o Omri the calo Izrael omukle o foros Gibeton a gele pes te rozačhavel pro mariben pašal o foros Tirca. Sar o Zimri dikhľa, hoj o foros sas zailo, geľa andro nekzoraleder kher andro palacis, podlabarďa les a muľa. Kada pes leske ačhiľa vaš leskre bini, bo the ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. Ov kerelas ola bini so the o Jeroboam a mek paš oda cirdelas le Izrael andro binos. Savore aver veci, so o Zimri kerďa, the oda, sar pes vzburinďa, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Akor o Izraeliti pes rozďelinde pro duj partiji, bo varesave kamenas, hoj te el kraľis o Tibni, o čhavo le Ginatoskro, ale dujto partija kamenas le Omri. Ale o manuša, save ačhenas paš o Omri, sas zoraleder a zviťazinde upral le Tibnioskre manuša. Avke o Tibni muľa a o Omri ačhiľa kraľiske. Andro trandato ešebno (31) berš, sar kraľinelas andre Judsko o Asa, ačhiľa andro Izrael kraľiske o Omri. Ov kraľinelas upral lende dešuduj (12) berš – olestar šov berš andre Tirca. Paľis le Šemerostar cinďa o brehos Šomeron vaš o eftavardeš (70) kili rup. Avke pro brehos ačhaďa foros, saveske diňa nav Samarija pal o Šemer, bo oda brehos sas angloda leskro. O Omri kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, bo kerelas buter bini sar savore kraľa angle leste. Ov kerelas avke sar the o Jeroboam a peskre binoha cirdňa the le Izrael andro binos oleha, hoj chudle te lašarel avre devlen. Aleha pre peste ande e choľi le RAJESKRI, le Izraeloskre Devleskri. Savore aver veci, so kerďa o Omri, the leskre viťazstva hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Omri muľa, parunde les andre Samarija. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achab. Andro tranda the ochtoto (38.) berš, sar kraľinelas andre Judsko o Asa, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Achab, le Omrioskro čhavo. Ov kraľinelas andre Samarija bišuduj (22) berš. O Achab kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, bo kerelas buter bini sar savore kraľa angle leste. Na sas leske dos, hoj kerelas o bini avke sar the o Jeroboam, ale paš oda peske mek iľa la Jezabel romňake. Oj sas e čhaj le Etbaaloskri, savo sas kraľis andro Sidon. Vašoda o Achab chudňa te služinel le Baaloske a te lašarel les. Ov ačhaďa andre Samarija chramos le Baaloske a andre oda chramos leske kerďa the oltaris. O Achab mek kerďa slupos la Ašerake a aleha pre peste anďa buter e choľi le RAJESKRI, le Izraeloskre Devleskri, bo sas goreder sar savore kraľa angle leste. Medik kraľinelas o Achab, jekh murš andral o Betel, savo pes vičinelas Chijel, chudňa pale te ačhavel o foros Jericho. Ale sar o Chijel thovelas o zakladi, leskro nekphureder čhavo o Abiram muľa. Paľis, sar dokerďa o foroskre brani, muľa leske the o terneder čhavo o Segub. Ov ačhaďa pale o Jericho vaš o dživipena peskre čhavengre, avke sar phenďa anglo but berš o Jozua, o čhavo le Nunoskro. Akor o Eliaš, o prorokos andral o foros Tišbe andro Gilead, phenďa le kraľiske Achaboske: „Avke sar dživel o RAJ, o Del le Izraeloskro, saveske me služinav: Tel kala trin berš na ela rosa, aňi na dela brišind, medik me na phenava.“ Paľis o RAJ phenďa le Eliašiske: „Dža adarik pro vichodos a garuv tut paš o paňi Kerit, so hino pre vichodno sera le Jordanostar. Odarik pijeha o paňi a le vranenge prikazinďom, hoj tuke ode te hordinen o chaben.“ Avke o Eliaš odgeľa a kerďa oda, so leske phenďa o RAJ a bešelas pro vichodos le Jordanostar paš o paňi Kerit. Odarik pijelas o paňi a o vrani leske anenas tosara the rači o maro the o mas. Ale pal varesavo časos o paňi odarik našľiľa, bo na delas andre odi phuv o brišind. O RAJ phenďa le Eliašiske: „Ušťi a dža andro foros Sarepta paš o Sidon a ode ačh te bešel, bo me ode phenďom jekha vdovake, hoj pes pal tu te starinel le chabeneha.“ Avke o Eliaš geľa andre Sarepta. Sar doavľa paš le foroskri brana, ipen akor ode varesavi vdova kidelas o kašta. Ov pre late zvičinďa: „Mangav tut, an mange te pijel sikra paňi.“ Sar leske džalas te anel o paňi, mek lake phenďa: „Mangav tut, an mange the sikra maro.“ Oj leske phenďa: „Avke sar dživel o RAJ, tiro Del, nane man ňisavo maro! Hin man ča sikra aro andro čaro the olejos andro džbanos. Ipen akana kidav o kašta, hoj te džav te tavel chaben mange the mire čhaske. Kada ela amaro posledno chaben a paľis bokhatar meraha.“ „Ma dara tut!“ odphenďa lake o Eliaš. „Dža a ker avke, sar phenďal, ale ešeb ker cikno maroro prekal ma a an les mange. Paľis ker tuke the tire čhaske. Bo kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚O aro andral tiro čaro a aňi o olejos andral o džbanos na našľola, medik o RAJ na dela pale o brišind pre phuv.‘ “ Avke oj geľa a kerďa avke, sar phenďa o Eliaš. A sas len but dživesa so te chal. O aro andral o čaro aňi o olejos andral o džbanos na našľolas, avke sar phenďa o RAJ prekal o Eliaš. Pal varesavo časos lake o čhavo nasvaľiľa. Oda nasvaľiben sas furt goreder a goreder a pro koňec muľa. Avke oj phenďa le Eliašiske: „Ó, manušeja le Devleskro, so tut kerďom? Avľal mange te leperel mire bini a te murdarel mire čhavores?“ O Eliaš lake odphenďa: „De mange tire čhavores!“ Paľis lake les iľa andral o vasta a geľa leha andro upruno kher, kaj sovelas. Ode les thoďa pre peskro hadžos a zorales pes mangelas: „RAJEJA, Devla miro, soske ada kerďal kala vdovake, ke savi avľom te bešel? Soske la dukhaďal aleha, hoj lakro čhavoro muľa?“ Paľis o Eliaš pašľiľa upral o mulo čhavoro trival a mangelas le RAJES: „RAJEJA, Devla miro! Mangav tut, visar pale o dživipen kale čhavoreske!“ O RAJ šunďa leskro mangipen avri a o čhavoro obdžiďiľa. Paľis o Eliaš iľa le čhavores a ľigenďa les tele paš leskri daj a phenďa lake: „Dikh, tiro čhavoro dživel.“ A oj leske odphenďa: „Akana džanav, hoj sal le Devleskro prorokos a o RAJ čačes vakerel prekal tu!“ Pal o buter časos, sar na delas trin berš o brišind, o RAJ prevakerďa ko Eliaš: „Dža a sikav tut le kraľiske Achaboske, bo kamav te bičhavel pre phuv o brišind.“ Avke o Eliaš geľa ko kraľis Achab. Andre Samarija sas bari bokh, a vašoda o Achab peske diňa te vičinel le Obadiah, savo sas spravcas le palaciskro. O Obadiah igen daralas le RAJESTAR, a sar angloda e Jezabel murdarelas le RAJESKRE proroken, ov iľa ke peste šel (100) proroken a po penda (50) len garuďa andre jaskiňa. Ode lenge hordinelas chaben the paňi. O Achab phenďa le Obadioske: „Av predžas caľi phuv, dojekh paňi the dolina, či na arakhaha dos čar prekal amare graja the mulici, hoj te na mušinas te murdarel amaro dobitkos.“ Paľis pes dovakerde, ko kaj džala. Avke o Achab džalas jekha seraha a o Obadiah avra seraha. O Obadiah sas ipen pro drom, sar pes jekhvareste arakhľa le Eliašoha. Sar les sprindžarďa, peľa anglal leste a phučľa: „Sal oda tu, Eliaš, rajeja miro?“ „He, me som,“ odphenďa. „Dža a phen tire rajeske, hoj som kade.“ „So ajso nalačho kerďom,“ phučľa o Obadiah, „hoj kames tire služobňikos te del andro vasta le Achaboske, hoj man te murdarel? Avke sar dživel o RAJ, tiro Del, phenav tuke, hoj o kraľis tut diňa te rodel andre dojekh narodos the kraľišagos. Sar leske ola kraľa phenenas, hoj na sal ode, ov pre lende ispidelas, hoj te len pre peste vera, hoj tut čačes na arakhle. A tu akana kames, hoj te džav te phenel mire rajeske: ‚O Eliaš hino kade.‘ Se sar džava tutar het, le RAJESKRO Duchos tut šaj odľidžal het a me na džanava kaj. Sar oda džava te phenel le Achaboske a paľis tut na arakhela, murdarela man. Se me, tiro služobňikos, terňipnastar lašarav le RAJES. Či na phende tuke, rajeja miro, so me kerďom akor, sar e Jezabel murdarelas le RAJESKRE proroken? Hoj garuďom šel (100) proroken a po penda (50) len thoďom andre jaskiňa a hordinavas lenge o maro the paňi? A tu akana mange phenes, hoj te džav te phenel mire rajeske: ‚O Eliaš hino ade.‘ Se ov man murdarela!“ Pre oda leske o Eliaš phenďa: „Avke sar dživel o Nekzoraleder RAJ, saveske služinav, mek adadžives man leske sikavava.“ Avke geľa o Obadiah oda te phenel le Achaboske. Paľis o Achab džalas anglo Eliaš. Sar o Achab dikhľa le Eliaš, phenďa leske: „Sal oda tu, ko anes le Izraeliten andre pohroma?“ „Na me,“ odphenďa o Eliaš. „Ale tu the tiri famelija, bo omukľan o prikazaňja le RAJESKRE a chudňan te lašarel le Baalen. Akana vičin savore Izraeliten ke ma pro verchos Karmel. Vičin the le Baaloskre štar šel the penda (450) proroken, the le štar šel (400) proroken la Ašerakren, save chan pašal o skamind la Jezabelakro.“ Akor o Achab bičhaďa pal savore Izraeliti the pal le Baaloskre proroka, hoj te aven pro verchos Karmel. Androda o Eliaš geľa angle savore manuša a phenďa: „Dži kana kamen te el pro duj seri, hoj lašarena jekhvar le Devles a paľis le Baal? Te hino o RAJ tumaro Del, lašaren les, ale te o Baal hino tumaro del, akor lašaren les.“ Ale o manuša leske pre oda ňič na phende. O Eliaš mek phenďa: „Le RAJESKRE prorokendar ačhiľom ča me, ale le Baaloskre prorokendar hin štar šel the penda (450). Mi anen amenge duje biken. Le Baaloskre proroka peske mi kiden avri jekhe bikos, mi rozčhingeren les pro kotora a mi thoven les pro kašta, ale te na podlabaren. Me paľis pripravinava dujtones a thovava les pro kašta, ale aňi me na podlabarava. Paľis le Baaloskre proroka mi mangen peskre devles a me mangava le RAJES. Oda del, savo odphenela avke, hoj bičhavela e jag, hino čačes Del.“ Avke savore manuša phende: „Mištes!“ O Eliaš phenďa le Baaloskre prorokenge: „Kiden tumenge avri jekhe bikos a pripravinen les ešeb tumen, bo tumen san buter. Paľis mangen tumare devles, ale e jag ma labaren.“ Avke ile peskre bikos a pripravinde les. Tosarastar dži o dilos mangenas le Baal a vičinenas: „Ó, Baal, odphen amenge!“ No na šunďolas les, aňi lenge na odphenďa, kajte khelenas the chučkerenas pašal o oltaris, so kerde. Paľis, pro dilos, o Eliaš lendar asalas a phenďa: „Vičinen pre leste zoraleder, se hino del! Talam pal varesoste gondoľinel, abo geľa pro budaris, abo geľa varekhaj pro drom! Abo mek sovel a kampel les te uštavel!“ Avke o proroka chudle te kerel bareder vika a čhingerenas pes le šabľenca the le ošťepenca, medik lendar na čuľalas o rat, avke sar furt kerenas. Imar sas pal o dilos a on mek oda kerenas dži akor, sar pes anelas e račakri obeta. No le Baal na šunďolas, aňi na odphenďa lenge a ňič pes na ačhiľa. Akor o Eliaš phenďa savore manušenge: „Aven paš mande!“ Avke savore manuša avle paš leste a ov prikerďa le RAJESKRO oltaris, so sas čhido tele. O Eliaš iľa dešuduj (12) bara; ajci, keci sas o kmeňi le Jakoboskre čhavengre, saveske o RAJ phenďa: „Tiro nav ela Izrael.“ Ole barendar ačhaďa oltaris prekal o RAJ a pašal leste kopaľinďa ajso buchlo žľabos, hoj šaj andre rešľiľa dešuduj ľitri. Paľis thoďa pro oltaris o kašta a rozčhingerďa le bikos. Thoďa les pro kašta a phenďa: „Pheraren štar vedri paňi a čhiven pre obeta the pro kašta! Keren oda pale!“ A on oda kerde. Paľis lenge phenďa: „Keren oda tritovar!“ On oda kerde. O paňi čuľalas pašal o oltaris a pherdžarďa the calo žľabos. Sar avľa o časos pre chabeneskri obeta, geľa o prorokos Eliaš paš o oltaris a phenďa: „RAJEJA, Devla le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Jakoboskro: adadžives mi sprindžaren, hoj tu sal o Del andro Izrael, hoj me som tiro služobňikos a kada savoro kerav pre tiro prikazis. Šun man avri, RAJEJA, šun man avri, hoj kala manuša te džanen, hoj tu, RAJEJA, sal o Del a hoj tu visares lengre jile pale paš tu.“ Androda avľa andral o ňebos e jag le RAJESTAR a zlabarďa e obeta, o kašta, o bara, o prachos the o paňi, so sas andro žľabos. Sar savore manuša kada dikhle, banďile le mujenca dži pre phuv a phenenas: „O RAJ hino Del, o RAJ hino Del!“ O Eliaš lenge phenďa: „Chuden le Baaloskre proroken, hoj ňiko lendar te na denašel het!“ Sar len chudle, o Eliaš len ľigenďa tele paš o paňi Kišon a ode len murdarďa. Paľis phenďa o Eliaš le Achaboske: „Dža, cha a pi, bo me šunav o hangos le bare brišindeskro.“ Avke o Achab geľa, hoj te chal a te pijel, ale o Eliaš geľa pro verchos Karmel. Banďiľa dži e phuv, o muj peske thoďa maškar o khoča a phenďa peskre sluhaske: „Dža upre a dikh pro moros.“ Sar geľa a rozdikhľa pes, phenďa: „Nane ode ňič!“ O Eliaš leske phenďa, hoj oda te kerel eftavar. Sar oda o sluhas kerďa eftatovar phenďa: „Dikhav te avel upre le morostar ajsi cikňi chmarica sar e burňik le manušeskri.“ O Eliaš leske phenďa: „Dža a phen le Achaboske: ‚Pripravin tuke o verdan a dža tele, hoj tut te na dochudel o baro brišind.‘ “ Androda o ňebos kaľiľa le chmarendar, chudňa te phurdel e zoraľi balvaj a te del baro brišind. O Achab bešľa andre peskro verdan a geľa andro Jezreel. Le RAJESKRI zor avľa pro Eliaš. Priphandľa peske o gada pašal peste a denašelas anglo Achab calo drom dži o Jezreel. O Achab phenďa la Jezabelake savoro, so kerďa o Eliaš, the oda, sar murdarďa la šabľaha savore proroken. Akor oj diňa te phenel le Eliašiske: „Mi maren man zorales mire devla, te tut dži tajsa andre kajsi ora, sar hin akana, na murdarava, avke sar tu murdarďal mire proroken.“ Sar oda šunďa o Eliaš, daralas pes pal peskro dživipen, iľa peskre sluhas a denašľa andre judsko Beer-Šeba. Ode mukľa peskre sluhas. Sar o Eliaš džalas korkoro pal e pušťa calo džives, bešľa peske tel o krakos a kamľa te merel. Kavke pes modľinelas: „Hin man savorestar dos, RAJEJA miro! Le mandar o dživipen, bo me na som ňisoha feder mire dadendar.“ Paľis peske pašľiľa tel o krakos a zasuča. Jekhvareste pes lestar chudňa o aňjelos a phenďa leske: „Ušťi a cha!“ Sar pes o Eliaš obdikhľa pašal peste, arakhľa paš o šero maro, so sas peko pre jag, the jekh džbanos paňi. Chaľa, piľa a pale zasuča. Paľis le RAJESKRO aňjelos avľa pale, chudňa pes lestar dujtovar a phenďa: „Ušťi a cha, bo hin angle tu igen baro drom.“ Avke ušťiľa, chaľa a piľa. Zoraľarďa pes ole chabeneha a džalas saranda (40) dživesa the rača, medik na dogeľa pre le Devleskro verchos Choreb. Ode geľa andre jaskiňa a presuča e rat. Akor o RAJ ke leste jekhvareste prevakerďa: „Eliaš, so kade keres?“ Ov odphenďa: „RAJEJA, Devla Nekzoraleder, tu džanes, hoj tuke so nekfeder služinavas, ale o manuša andral o Izrael omukle e zmluva, so tuha phandle. Čhide tele tire oltara a tire proroken murdarde la šabľaha! Ča me korkoro ačhiľom, ale akana kamen the man te murdarel.“ „Dža avri andral e jaskiňa a ačhav tut angle ma pro verchos, bo akana predžava pašal tu,“ phenďa leske o RAJ. Jekhvareste sas zoraľi balvaj, so odphurdelas o verchi a o skali anglo RAJ pharonas, ale o RAJ na sas andre odi balvaj. Paloda e phuv zorales razisaľolas, ale aňi andre oda na sas o RAJ. Avke avľa e jag, ale aňi andre odi jag na sas o RAJ. Paloda šunďolas cicho jemno hangocis. Sar oda šunďa o Eliaš, zagaruďa peske o muj le plašťoha, geľa avri a ačhaďa pes angle jaskiňa. Androda ke leste o RAJ prevakerďa: „Eliaš, so kade keres?“ Ov odphenďa: „Mange igen džalas pal oda, hoj tuke te služinav so nekfeder, RAJEJA, Devla Nekzoraleder, bo o Izraeliti omukle tiri zmluva, čhivkerde tele o oltara a murdarde tire proroken la šabľaha a ňiko lendar na ačhiľa, ča me. A akana kamen te murdarel the man.“ O RAJ leske odphenďa: „Dža pale le dromeha ke pušťa paš o Damašek. Sar ode dodžaha, pomazin le Chazael kraľiske upral o Aram; le Jehu, le Nimšiskre čhas, pomazin kraľiske upral o Izrael a le Elizeus, le Šafatoskre čhas andral e Abel-Mechola, pomazin prorokoske pre tiro than. A ela avke: O Jehu murdarela sakones, kas na murdarela o Chazael, a o Elizeus murdarela sakones, kas na murdarela o Jehu. No me mange mukľom andro Izrael efta ezera (7 000) manušen, save na banďile anglo Baal aňi les na čumidle.“ Sar odarik o Eliaš odgeľa, arakhľa le Šafatoskre čhas le Elizeus ipen akor, sar orinelas e maľa. Sas les dešuduj (12) pari voli a ov korkoro ľidžalas e posledno para. Sar o Eliaš džalas pašal leste, čhiďa pre leste peskro plašťos. Avke o Elizeus mukľa le guruven a denašľa pal o Eliaš. Phenďa leske: „Mangav tut, domuk mange, hoj te čumidav la da the le dades, a paľis džava pal tu.“ „Dža a visar tut pale!“ phenďa leske o Eliaš. „Me tut na zaačhavav.“ Avke o Elizeus geľa, murdarďa duje guruven a taďa len pre jag, so kerďa le kaštune jarmendar, so sas pre ola guruva, a oda mas diňa te chal le manušenge. Paľis odgeľa a džalas pal o Eliaš a služinelas leske. O kraľis andral o Aram, o Ben-Hadad, diňa te zvičinel savore slugaďen. Sas leha tranda the duj (32) kraľa, o graja the o maribnaskre verdana. On gele, rozačhade pes pašal o foros Samarija a džanas pre leste. Bičhaďa muršen andro foros, hoj te phenen le izraelike kraľiske le Achaboske: „Kada phenel o Ben-Hadad: ‚Tiro rup the somnakaj, tire romňija the nekfeder čhave hine akana mire.‘ “ O Achab leske odphenďa: „Avke sar phenes, rajeja miro the kraľina, me the savoro, so man hin, hin akana tiro.“ O murša avle pale ke leste a phende: „Šun, so phenel o Ben-Hadad: ‚Kamavas tutar, hoj te des mange tiro somnakaj, rup, tire romňijen the čhaven. A akana, tajsa andre ajso časos bičhavava ke tu mire služobňiken, save predikhena tiro palacis the o khera tire služobňikengre a lena savoro, so ela lenge pre dzeka.‘ “ Avke o Achab zvičinďa ke peste savore izraelike vodcen a phenďa: „Dikhen, hoj kada murš amenge kamel te kerel vareso nalačho. Ov mange diňa te phenel, hoj kamel miro somnakaj the rup, mire romňijen the čhaven, a me pre oda priačhiľom.“ Paľis savore vodci the manuša leske phende: „Ma šun les a ma domuk oda!“ Avke o Achab phenďa le muršenge, saven bičhaďa o Ben-Hadad: „Phenen mire rajeske the kraľiske, hoj oda, so ešebnovar kamelas peskre služobňikostar, les dava, ale kada, so akana mandar kamel, imar na.“ Avke on leske oda gele te phenel. O Ben-Hadad leske diňa te phenel: „Mi maren man zorales mire devla, te ačhela andre Samarija dos prachos prekal mire murša po sikra andre burňik.“ O kraľis o Achab pre oda odphenďa: „Oda, ko mekča lel o zbraňe andro vasta, te na lašarel pes avke sar oda, ko imar thovel tele e šabľa pal o mariben.“ O Ben-Hadad oda šunďa akor, sar pijelas le kraľenca andro stani. Paľis phenďa peskre muršenge, hoj pes te pripravinen pro mariben pre Samarija. Avke pes on rozačhade pašal o foros. Jekhvareste avľa ko kraľis Achab varesavo prorokos a phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Dikhes kale but slugaďen? Mek adadžives tuke dava o viťazstvo upral lende, hoj te džanes, hoj me som o RAJ.‘ “ „Ko ľidžala o mariben?“ phučľa o Achab le prorokostar. O prorokos odphenďa: „O terne slugaďa le guvernerengre, save ľidžan o fori!“ „A ko džala ešebno pro mariben?“ phučľa mek o kraľis. O prorokos odphenďa: „Tu!“ Avke o Achab diňa te zvičinel ole terne slugaďen – savore sas 232. Zvičinďa the savore izraelike slugaďen, save sas 7 000. Pro dilos gele pro mariben, ipen akor, sar o Ben-Hadad sas mato, bo pijelas andro stanos le tranda the duje (32) kraľenca, save leske avle te pomožinel. Ešeb gele o terne slugaďa. Avke avle o stražňika le Ben-Hadadoskre a phende leske, hoj varesave murša aven andral e Samarija. Ov lenge odphenďa: „Zalen len, oda hin jekh, či aven te vakerel pal o smirom, abo aven pro mariben!“ O Izraeliti avenas avri andral o foros, ešeb o terne slugaďa, save ľidžanas o mariben, a pal lende caľi armada. Dojekh lendar murdarďa ole muršes, savo džalas pre leste. Avke o Aramejčana denašenas het a o Izraeliti denašenas pal lende. O kraľis andral o Aram, o Ben-Hadad, denašľa odarik het le muršenca pro graja. Akor o Achab geľa pal lende, zaiľa leske o verdana le grajenca a zňičinďa le Ben-Hadadoskra armada. Paľis o prorokos geľa ko kraľis Achab a phenďa leske: „Dža, zoraľar a pripravin tire slugaďen, bo kavke pre aver berš o Ben-Hadad avela pre tu pro mariben.“ Le Ben-Hadadoskre služobňika phende leske: „Zviťazinde upral amende, bo lengro del hino del le verchengro, ale te pes lenca maraha pro rovno than, zviťazinaha amen! Vašoda akana ker kada, hoj te na ľidžan o maribena o kraľa, ale o veľiťeľa le slugaďengre. Paľis arakh aver muršen, ajci keci tuke mule andro mariben, a avke ker the le grajenca the le maribnaskre verdanenca. Avke džaha pes lenca te marel pro rovno than a čačes zviťazinaha pre lende.“ Ov len šunďa a kerďa avke. A ačhiľa pes, hoj pal o berš o Ben-Hadad vičinďa le Aramejčanen a geľa lenca andro foros Afek pro mariben pro Izrael. O Izraeliti pes zgele, pripravinde pes a džanas pro mariben. Kerde peske taboris angle lende sar te duj cikne stadi le kozengre, ale o Aramejčana sas všadzik pal caľi odi phuv. Avke o prorokos avľa ko kraľis Achab a phenďa leske: „Kavke phenel o RAJ: ‚O Aramejčana phenen, hoj me som del le verchengro a na del la dolinakro, vašoda dava kala bara armada andre tire vasta a on paľis sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Efta džives taborinenas jekh angle aver a pro eftato džives pes chudle te marel. O Izraeliti murdarde tel jekh džives 100 000 slugaďen. Ola, ko ačhile te dživel, denašle andro foros Afek, ale pro 27 000 lendar pele o foroskre muri. O Ben-Hadad denašľa, dochudňa pes andro foros a garuďa pes andro kher. Paľis leskre služobňika leske phende: „Šunďam, hoj o izraelika kraľa hine jileskre. Av, thovas pašal o per o gone a the o špargi pašal e meň a džas ko izraeliko kraľis. Ko džanel, či tut na mukela te dživel.“ Avke kerde a gele ko kraľis a phende: „Tiro služobňikos o Ben-Hadad tut mangel, hoj les te mukes te dživel.“ O Achab lendar phučľa: „Ov mek dživel? Ov hino miro phral!“ Ola služobňika oda ile sar lačho znameňje lestar, viužinde oda a phende: „O Ben-Hadad hino tiro phral!“ O Achab phenďa: „Džan a anen les ke ma!“ Avke o Ben-Hadad avľa ke leste, ov les iľa pre peskro verdan a phenďa leske: „O fori, so iľa miro dad tire dadestar, dava tuke pale. Šaj tuke keres andro Damašek pro uľici o pľaci avke sar varekana miro dad andre Samarija.“ O Achab leske phenďa: „Sar phandava tuha e zmluva, mukava tut te džal.“ Avke leha phandľa e zmluva a premukľa les. Akor jekh dženo maškar o proroka phenďa avre dženeske, avke sar leske phenďa o RAJ: „Demav man!“ Ale ov oda na kerďa. Avke oda prorokos leske phenďa: „Sar mandar oddžaha het, o ľevos tut murdarela, bo na šunďal le RAJES!“ Sar lestar oda dženo geľa het, o ľevos pre leste chučiľa a murdarďa les. Paľis oda prorokos arakhľa avres a phenďa leske: „Demav man!“ Avke oda murš les igen demaďa a dukhaďa. Androda o prorokos geľa te užarel le izraelike kraľis Achab pro drom a o jakha peske zagaruďa le khosneha, hoj les te na sprindžaren. Sar o kraľis odarik predžalas, ov zvičinďa zorales pre leste: „Tiro služobňikos sas andro mariben a vareko ke ma anďa varesave muršes a phenďa mange: ‚Stražin kale muršes! Te denašela, počineha tire dživipnaha, abo tranda the štar (34) kili rupoha.‘ Ale medik me, tiro služobňikos, vareso aver keravas, ov jekhvareste denašľa.“ Pre oda leske phenďa o Achab: „Tu korkoro tut odsudzinďal a mušines te počinel.“ Ale ov peske sigo iľa pal o jakha tele o khosno a o Achab sprindžarďa, hoj hino jekh le prorokendar. Paľis oda prorokos phenďa le kraľiske: „Kavke phenel o RAJ: ‚Vašoda, hoj premukľal le Ben-Hadad, pal savo prikazinďom, hoj te merel, akana lava tiro dživipen vaš leskro a tire manušen vaš leskre manuša.‘ “ Avke o izraeliko kraľis Achab igen choľisaľiľa a džalas pale khere andre Samarija nalačha dzekaha. Le Nabot andral o Jezreel sas viňica pašes paš o palacis le Achaboskro. Andre jekh džives phenďa o kraľis Achab le Nabotoske: „De mange tiri viňica, so hiňi pašes paš miro palacis, bo kamav ode te sadzinel e zeleňina. Dav tut vaš late mek feder, sar tut hin, a te na, počinava vaš late ajci, keci mol.“ O Nabot leske odphenďa: „O RAJ man mi chraňinel, hoj me la tuke te dav, se oda hin o ďeďictvos pal mire phure dada!“ Akor o Achab avľa khere choľamen the andre nalačhi dzeka vaš oda, so leske phenďa o Nabot. Pašľiľa pro hadžos, sas visardo ke fala a na kamelas ňič te chal. Akor avľa ke leste leskri romňi e Jezabel a phučľa lestar: „So pes ačhiľa? Soske tut hin nalačhi dzeka? Soske na chas ňič?“ Ov lake odphenďa: „Vaš oda, so mange phenďa o Nabot. Kamľom lestar te cinel e viňica vaš o love abo, te kamľahas, diňomas les vaš late mek feder viňica, sar les hin. Ale ov phenďa, hoj la mange na dela.“ Oj leske phenďa: „Či na sal tu kraľis andro Izrael? Ušťi, cha vareso a ma trapin tut! Me tuke odi viňica dochudava a dava la tuke!“ Paľis oj andro nav le Achaboskro pisinďa o ľila, zapečaťinďa leskra pečaťaha a bičhaďa len le uradňikenge the le vodcenge, save bešenas le Nabotoha andro foros Jezreel. Andro ľila pisinďa: „Den te džanel savorenge, hoj ela o postos. Sar o manuša ena jekhetane, thoven le Nabot te bešel pro pačivalo than. Arakhen varesave bijedevleskre muršen a thoven len te bešel anglal leste. Mi phenen pre leste, hoj prekošelas le Devles the le kraľis. Paľis les mi len avri andral o foros a mi čhivkeren andre leste le barenca, medik na merela!“ Avke o uradňika the o vodci, save leha bešenas andro foros Jezreel, kerde avke, sar lenge pisinďa andro ľila e Jezabel. On dine avri o postos a le Nabot thode te bešel pro pačivalo than. Akor avle ola duj bijedevleskre murša, bešle anglal leste a chudle te vakerel pro Nabot, hoj prekošelas le Devles the le kraľis. Avke les o manuša ile avri andral o foros a čhivkerenas andre leste le barenca, medik na muľa. Paľis la Jezabelake dine te džanel: „O Nabot sas murdardo le barenca.“ Sar pes e Jezabel dodžanľa, hoj o Nabot muľa, phenďa le Achaboske: „Ušťi a dža. Le e viňica, so tuke na kamľa te bikenel o Nabot, bo ov imar na dživel, hino mulo.“ Sar o Achab šunďa, hoj o Nabot muľa, geľa te zalel leskri viňica. Akor o RAJ prevakerďa ko Eliaš andral o Tišbe: „Ušťi a dža anglo izraeliko kraľis Achab andral e Samarija, bo ipen akana hino andre le Nabotoskri viňica, hoj la peske te zalel. Phen leske, hoj kada phenel o RAJ: ‚Murdarďal le Nabot a mek kames te lel leskri viňica? Ode, kaj o rikone ľizinenas le Nabotoskro rat, ľizinena the tiro rat.‘ “ Paľis o Achab phenďa le Eliašiske: „Arakhľal man, ňeprijaťeľina miro?“ O Eliaš odphenďa: „He, bo tut oddiňal, hoj te keres o nalačhipen anglo RAJ. Avke o RAJ tuke phenel: ‚Vaš oda, so kerďal, anava pre tu e bibach. Zňičinava andro Izrael savore muršen andral tiri famelija, či le otroken vaj slobodnen. Tira famelijaha kerava avke, sar kerďom le Jeroboamoha, le Nebatoskre čhaha, the le Baašaha, le Achijoskre čhaha, bo le Izrael cirdehas andro binos a kerehas oda, so man anelas andre choľi.‘ O RAJ phenel the pal e Jezabel, hoj o rikone chana lakro ťelos paš o foroskre muri andro Jezreel. A te vareko andral le Achaboskri famelija merela andro foros, chana les o rikone, a te leske vareko merela pre maľa, chana les o supi.“ (Ňisavo kraľis pes na oddiňa te kerel o nalačhipen anglo RAJ avke sar o Achab, bo andre savoreste les ispidelas leskri romňi e Jezabel. O Achab pes ľikerelas igen namištes oleha, hoj banďolas angle aver devla avke sar the o Amorejčana, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izraeliti.) Sar o Achab šunďa kala lava, čhingerďa pre peste o gada a urďa pre peste o gada le gonestar. Poscinelas pes, sovelas andro gada le gonestar a sas igen smutno. Avke o RAJ phenďa le prorokoske Eliašiske: „Dikhľal, sar pes o Achab angle ma pokorinďa? Vašoda, hoj ada kerďa, na kerava odi bibach, so leske phenďom, medik ov dživela, ale kerava oda, sar ela kraľis leskro čhavo.“ Trin berš na sas mariben maškar o Aramejčana the Izraeliti, ale pro trito berš geľa o judsko kraľis Jošafat ko izraeliko kraľis Achab. O Achab phenďa peskre služobňikenge: „Se tumen džanen, hoj o foros Ramot-Gilead hino amaro. Soske na keras ňič, hoj les te las andral o vasta le aramejike kraľiske?“ Avke phučľa le Jošafatostar: „Aveha manca pro mariben pro Ramot-Gilead?“ O Jošafat leske odphenďa: „Som tuha, mire manuša hine tire manuša a mire graja hine tire graja.“ Ale o Jošafat phenďa le izraelike kraľiske: „Phuč ešeb, so phenel pre oda o RAJ.“ Avke o izraeliko kraľis zvičinďa vaj štar šel (400) proroken a phučľa lendar: „Šaj džav pro mariben pro Ramot-Gilead, abo na?“ „Dža!“ odphende leske. „O RAJ les dela le kraľiske andro vasta!“ Ale o Jošafat phučľa: „Nane ade mek aver prorokos le RAJESKRO, hoj lestar te phučas?“ O Achab leske odphenďa: „Hin ade mek o Micha, le Jimloskro čhavo, prekal savo šaj phučas le RAJESTAR, ale me les našťi avri ačhav, bo šoha mange ňič lačho na prorokinel, ča nalačho.“ „Ma vaker avke, kraľina!“ phenďa o Jošafat. Avke o izraeliko kraľis peske diňa te vičinel jekhe uradňikos a phenďa leske: „Sigo dža a an mange le Micha, le Jimloskre čhas!“ O Achab the o Jošafat bešenas pre peskre troni andre Samarija paš e foroskri brana pre oda than, kaj pes marel avri o zrnos, a sas urde andro kraľengre plašťi a savore proroka anglal lende prorokinenas. Jekh lendar, o Cidkijah, le Kenaaniskro čhavo, peske kerďa trastune rohi a vičinelas: „Kada phenel o RAJ: ‚Kale rohenca predemeha le Aramejčanen, medik len na murdareha.‘ “ Savore proroka kavke prorokinenas: „Dža pro Ramot-Gilead a ela tumen bach! Bo o RAJ les dela tuke andro vasta.“ Oda murš, savo geľa pal o Micha, phenďa leske: „Dikh, savore proroka prorokinenas le kraľiske bach. The tu prorokin bach sar ola proroka!“ Ale o Micha leske odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ, me vakerava oda, so o RAJ phenela.“ Sar avľa ko kraľis Achab, phučľa lestar: „Micha, šaj džas pro mariben pro Ramot-Gilead, abo na?“ „Džan a zviťazinena. O RAJ les dela andro vasta le kraľiskre!“ phenďa leske. Ale o kraľis leske phenďa: „Kecivar tuke mušinav te phenel, hoj sar manca vakeres andro nav le RAJESKRO, hoj mange te phenes ča o čačipen?“ O Micha phenďa: „Dikhľom calo Izrael rozčhido pal o verchi sar bakroren bi o pasťjeris. A o RAJ phenďa: ‚Kale manušen nane ko te ľidžal. On šaj džan andro smirom khere.‘ “ Akor phenďa o Achab le Jošafatoske: „Na phenďom tuke, hoj mange na prorokinel ňič lačho, ča nalačho?“ O Micha mek phenďa: „Šun akana o lav le RAJESKRO! Dikhľom le RAJES te bešel pro tronos a savore aňjelen te ačhel pašal leste, pre čači the baľogňi sera. O RAJ phučľa: ‚Ko kerela upre le Achab, hoj te džal pro mariben andro Ramot-Gilead a hoj ode te merel?‘ Jekh phenelas kavke a dujto kavke. Androda avľa varesavo duchos anglo RAJ a phenďa: ‚Me leha thovava avri!‘ O RAJ lestar phučľa: ‚Sar?‘ Avke oda duchos phenďa: ‚Me kerava, hoj o proroka le Achaboske te klaminen.‘ O RAJ phenďa: ‚Tu leha čačes thoveha avri. Dža a ker ada!‘ Akana pes avke the ačhiľa! O RAJ kerďa, hoj savore tire proroka tuke te klaminen. O RAJ diňa avri pre tu e bibach.“ Androda o Cidkijah, le Kenaaniskro čhavo, geľa ko Micha, demaďa les pal o muj a phenďa: „Kana mandar geľa het o Duchos le RAJESKRO, hoj te vakerel tuha?“ O Micha phenďa: „Tu korkoro dikheha andre oda džives, sar denašeha tut te garuvel kher kherestar.“ Avke o Achab phenďa: „Chude le Micha a ľidža les ko foroskro veľiťeľis Amon the ko kraľiskro čhavo Joaš. A phen, hoj o kraľis kavke prikazinel: ‚Thoven les andre bertena a den les te chal ča maro the paňi, medik na avava bachtales pale.‘ “ Ale o Micha phenďa: „Te tu aveha bachtales pale, ta akor o RAJ na vakerelas prekal ma.“ A mek phenďa: „Šunen ada, savore manuša!“ O izraeliko kraľis Achab the o judsko kraľis Jošafat gele pro mariben pro Ramot-Gilead. O Achab phenďa le Jošafatoske: „Me man preurava andre aver gada, sar džava andro mariben, ale tu pre tu muk tiro kraľiskro plašťos.“ Avke o Achab pes preurďa andre aver gada a geľa andro mariben. O kraľis andral o Aram prikazinďa peskre tranda the duj veľiťeľenge (32) upral o maribnaskre verdana: „Te na džal tumenge pal ňikaste, ča pal o izraeliko kraľis.“ Sar o veľiťeľa dikhle le Jošafat, gondoľinde, hoj oda hin o izraeliko kraľis, a gele pre leste. Akor o Jošafat zvičinďa a sar pre oda avle, hoj oda nane o izraeliko kraľis, preačhile pre leste te džal. Androda varesavo slugaďis ča avke ľivinďa andral o lukos a trafinďa le Achab maškar o pancjeris. Avke phenďa o Achab le manušeske, savo ľidžalas leskro verdan: „Visar tut a ľidža man het andral o mariben, bo som zraňimen.“ Ale oda džives sas o mariben zoralo a o Achab mušinďa te ačhel calo džives andro verdan anglo Aramejčana. O rat andral leskri rana čuľalas andro verdan a rači muľa. Sar zageľa o kham, andro taboris šunďiľa te vičinel: „Dojekh murš mi džal pale andre peskro foros the andre peskri phuv. O kraľis muľa!“ Paľis gele andre Samarija a ode les parunde. Sar leskro verdan žužarenas le ratestar paš o paňi andre Samarija, o rikone chľipinenas leskro rat a o lubňa andre lanďonas, avke sar phenďa o RAJ. Savore aver veci, so o Achab kerďa, the oda, sar o palacis obthoďa la slonovinatar a sar zoraľarďa o fori, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Achab muľa, pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achazijah. Sar imar kraľinelas o Achab upral o Izrael štarto berš, ačhiľa kraľiske upral e Judsko o Jošafat, le Asaskro čhavo. Le Jošafatoske sas tranda the pandž (35) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas biš the pandž (25) berš. Leskri daj pes vičinelas Azuba, oj sas le Šilchioskri čhaj. Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Asa. Ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na zňičinďa a o manuša ode dureder obetinenas a labarenas kaďidlos. Maškar o Jošafat the izraeliko kraľis sas o smirom. Savore aver veci, so o Jošafat kerďa, leskre maribena the o viťazstva hine pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Ov tradňa het andral odi phuv le muršen the džuvľen, save služinenas sar lubňa pre ola thana, kaj lašarenas peskre devlen. On sas ode, kanastar sas kraľis leskro dad o Asa. Andro Edom akor na sas kraľis, ča uradňikos. O Jošafat diňa te ačhavel o loďi, hoj te džan pro moros andro Ofir pal o somnakaj. Ale o loďi na gele, bo tašľile paš o Ecjon-Geber. Akor o Achazijah, le Achaboskro čhavo, phenďa le Jošafatoske: „Mi džan mire služobňika pro loďi tire muršenca.“ Ale o Jošafat oda na kamľa. O Jošafat muľa a sas parundo andro kraľiskro hrobos andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jehoram. Le Achaboskro čhavo o Achazijah ačhiľa kraľiske upral o Izrael andre Samarija, sar kraľinelas o Jošafat imar dešueftato (17.) berš. Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, the oda, so leskro dad, e daj the o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdelas le Izrael andro binos. O Achazijah lašarelas the služinelas le Baaloske. Aleha pre peste anelas le RAJESKRI choľi avke sar the leskro dad. Paloda, sar muľa o izraeliko kraľis Achab, o Moabčana pes vzburinde pro Izrael. O Achazijah peľa pal o balkonos andral peskro upruno kher andre Samarija a zraňinďa pes. Bičhaďa peskre služobňiken a phenďa lenge: „Džan a dophučen tumen le ekroňike devlestar Baal-Zebub, či sasťuvava avri.“ Akor o aňjelos le RAJESKRO phenďa le Eliašiske andral o Tišbe: „Ušťi a dža pro drom, hoj tut te arakhes le služobňikenca, saven bičhaďa o samarijiko kraľis, a phen lenge: ‚So, nane andro Izrael Del, hoj tumen džan te phučel le ekroňike devlestar Baal-Zebub?‘ Vašoda kavke o RAJ phenel: ‚Andral o hadžos, pre savo pašľos, imar na ušťeha, ale čačes pre leste mereha.‘ “ Avke o Eliaš odarik geľa het. Sar avle pale leskre služobňika, o kraľis lendar phučľa: „Soske avľan pale?“ Odphende leske: „Arakhľam pes varesave muršeha, savo amenge phenďa: ‚Visaren tumen pale ko kraľis, savo tumen bičhaďa, a phenen leske, hoj o RAJ phenel kada: So, nane andro Izrael Del, hoj tumen džan te phučel le ekroňike devlestar Baal-Zebub? Vašoda imar na ušťeha andral o hadžos, pre savo pašľos, ale čačes pre leste mereha.‘ “ O kraľis lendar phučelas: „Sar dičholas avri oda murš, savo pes tumenca zgeľa a vakerelas tumenge kala lava?“ Phende leske: „Sas pre leste plašťos le džviroskra cipatar a pašal leste sas phandlo cipuno sirimos.“ „Oda sas o Eliaš andral o Tišbe,“ phenďa o kraľis. Paľis o kraľis bičhaďa peskre veľiťeľis le penda (50) slugaďenca pal o Eliaš. Sar o veľiťeľis avľa ko Eliaš, ov ipen akor bešelas pro agor le brehoskro a phenďa leske: „Muršeja le Devleskro, o kraľis tuke prikazinel, hoj te aves tele!“ O Eliaš phenďa le veľiťeľiske: „Te som le Devleskro murš, akor mi perel andral o ňebos e jag a mi zlabarel tut the tire muršen.“ Androda e jag andral o ňebos peľa a zlabarďa les the leskre muršen. Avke o kraľis pal leste bičhaďa avre veľiťeľis le penda (50) slugaďenca. Ov leske phenďa: „Muršeja le Devleskro, o kraľis tuke prikazinel, hoj takoj te aves tele!“ O Eliaš odphenďa: „Te som le Devleskro murš, akor mi perel andral o ňebos e jag a mi zlabarel tut the tire muršen.“ Androda le Devleskri jag andral o ňebos peľa a zlabarďa les the leskre muršen. Paľis o kraľis bičhaďa tritovar avre veľiťeľis le penda (50) slugaďenca. Sar oda veľiťeľis geľa upre ko Eliaš, banďiľa anglal leste a zorales les mangelas: „Muršeja le Devleskro, mangav tut vaš miro dživipen the vaš o dživipen mire manušengre. Av jileskro ke amende! Bo dikh, e jag andral o ňebos peľa a zlabarďa angle mande ole duje veľiťeľen the lengre penda (50) slugaďen. Ale akana mangav tut, mi el tuke miro dživipen andre tire jakha vzacno.“ Akor le RAJESKRO aňjelos prevakerďa ko Eliaš: „Dža leha tele a ma dara tut!“ Avke o Eliaš ušťiľa a geľa leha ko kraľis. Sar o Eliaš avľa ko kraľis, phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Bičhaďal tire služobňiken, hoj pes te dophučen le ekroňike devlestar Baal-Zebub pal tiro sasťipen, avke sar te na uľahas o Del andro Izrael, savestar šaj phučľal. Vašoda čačes mereha pre oda hadžos, pre savo pašľos.‘ “ O Achazijah muľa, avke sar o RAJ phenďa prekal o Eliaš, a vašoda, hoj le Achazijah na sas čhave, leskro phral o Joram pal leste ačhiľa kraľiske. Oda sas andro dujto berš, sar kraľinelas andre Judsko le Jošafatoskro čhavo o Jehoram. Savore aver veci, so kerďa o Achazijah, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o RAJ kamľa te lel le Eliaš andre balvaj andro ňebos, o Eliaš le Elizeoha džanas avri andral o Gilgal. O Eliaš phenďa le Elizeoske: „Mangav tut, ačh kade, bo o RAJ man bičhavel andro Betel.“ Ale o Elizeus phenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar tu, me tut na omukava!“ Avke gele andro Betel. Akor varesave prorocka učeňika, save bešenas andro Betel, gele ko Elizeus a phučle lestar: „Džanes, hoj adadžives o RAJ tutar lela tire rajes?“ „Džanav,“ odphenďa o Elizeus. „Ale ma vakeren pal oda!“ Paľis leske o Eliaš phenďa: „Mangav tut, Elizeus, ačh kade, bo o RAJ man bičhavel andro Jericho.“ Ale o Elizeus odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar tu, me tut na omukava.“ Avke gele sodujdžene andro Jericho. Varesave prorocka učeňika, save sas andro Jericho, gele ko Elizeus a phučle lestar: „Džanes, hoj adadžives o RAJ tutar lela tire rajes a imar tut buter na ľidžala?“ „Džanav oda,“ odphenďa. „Ale ma vakeren pal oda!“ Paľis leske phenďa o Eliaš: „Mangav tut, Elizeus, ačh kade, bo o RAJ man bičhavel paš o Jordan.“ Ale o Elizeus odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ a avke sar tu, me tut na omukava.“ Avke gele sodujdžene. Penda (50) prorocka učeňika džanas pal lende dži paš o Jordan, a sar o Eliaš the o Elizeus zaačhile paš o paňi, ola proroka nadur lendar zaačhile. O Eliaš iľa peskro plašťos, pačarďa les andre a demaďa leha pal o paňi. Avke pes o paňi rozďelinďa pro duj seri a sodujdžene pregele pre aver sera pal e šuki phuv. Sar imar predžanas, o Eliaš phenďa le Elizeoske: „Phen mange, so kames, hoj prekal tu te kerav angloda, sar avava ilo tutar.“ „Mangav tut, mi avel pre ma duvar ajci tire duchostar,“ phenďa leske o Elizeus. O Eliaš leske odphenďa: „Phari veca tuke manges, no ačhela pes oda, te man dikheha, sar avava tutar ilo upre. Ale te man na dikheha, na chudeha oda.“ Avke sar džanas le vakeribnaha, jekhvareste pes sikaďa jagalo verdan le jagale grajenca. On avle maškar lende a o Eliaš sas ilo andro ňebos andre bari balvaj. O Elizeus oda dikhľa a vičinelas: „Dado miro, dado miro! O graja the o maribnaskre verdana andral o Izrael ile mire rajes!“ Avke imar les buter na dikhľa. Akor iľa peskre gada a prečhinďa len pro duj kotora. Paľis hazdňa o plašťos, so peľa le Eliašistar, visarďa pes pale a zaačhiľa pro brehos paš o Jordan. Hazdňa o plašťos a zvičinďa: „Kaj hin o RAJ, o Del le Eliašiskro?“ Avke le plašťoha demaďa pal o paňi, o paňi pes rozďelinďa pro duj seri a o Elizeus odarik pregeľa. Sar oda dural dikhle ola penda (50) proroka, save sas andral o Jericho, phende: „Le Eliašiskro duchos hino pro Elizeus.“ Avke on gele ke leste, banďile anglal leste dži e phuv a phende leske: „Dikh, maškar amende hin penda (50) zorale murša. Šaj džan te rodel tire rajes, či les na odľigenďa o Duchos le RAJESKRO a na čhiďa pre varesavo verchos, abo andre varesavi dolina.“ „Na mušinen!“ phenďa o Elizeus. Ale on pre leste ajci ispidenas, medik na domukľa, hoj te džan. Rodenas les trin džives, ale na arakhle. Paľis avle pale paš o Elizeus, bo sas andro Jericho, a ov lenge phenďa: „Či tumenge na phenďom, hoj te na džan?“ Varesave Jerichoskre murša phende le Elizeoske: „Dikh, rajeja amaro, andre kada foros pes mištes amenge bešel, ale o paňi nane lačho a e phuv na anel uľipen.“ „Anen mange nevo čaro a thoven andre lon,“ phenďa lenge. Sar oda čaro leske ande, geľa paš o paňi, čhiďa andre o lon a phenďa: „Kavke phenel o RAJ: ‚Sasťarďom kada paňi. Imar ňiko kale paňestar na merela a e phuv anela o uľipen.‘ “ Oda paňi hino dži adadžives lačho, avke sar phenďa o Elizeus. Paľis geľa andral o Jericho upre andro Betel, a sar džalas le dromeha, varesave terne čhave andral oda foros lestar asanas a phenenas: „Av upre, tu, lango šero! Av upre, lango šero!“ Avke o Elizeus visaľiľa, a sar len dikhľa, vičinďa pre lende tele le RAJESKRO sudos. Androda avle avri andral o veš duj medveďici a murdarde saranda the duj (42) čhaven. Odarik geľa o Elizeus pro verchos Karmel a odarik avľa pale andre Samarija. Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas o judsko kraľis Jošafat, ačhiľa andre Samarija kraľiske upral o Izrael o Joram, savo sas čhavo le Achaboskro. Ov kraľinelas dešuduj (12) berš. O Joram kerelas oda, so na sas pre dzeka le RAJESKE, ale na avke sar leskri daj the dad. Ov čhiďa tele o slupos, so ačhaďa leskro dad le Baaloske. Ale o Joram na kamelas te omukel o bini avke sar anglal leste o Jeroboam, o čhavo le Nebatoskro, savo cirdelas le Izrael andro binos, a na kamelas te preačhel. O moabiko kraľis o Meša ľikerelas bakren a sako berš delas le izraelike kraľis šel ezera (100 000) cikne bakroren the e vlna le šel ezera (100 000) bakrendar sar daň. Soča o Achab muľa, o moabiko kraľis pes vzburinďa pro izraeliko kraľis. O kraľis Joram takoj geľa pre leste pro mariben andral e Samarija a diňa te zvičinel calo Izrael. Bičhaďa pal o judsko kraľis Jošafat, hoj leske te phenen: „O moabiko kraľis pes pre ma vzburinďa. Na avľalas manca pre leste pro mariben?“ „He! Džava tuha,“ odphenďa leske o Jošafat. „So hin miro, hin the tiro. Me, mire manuša the graja.“ Akor lestar o Jošafat phučľa: „Save dromeha džaha pre lende?“ „Le dromeha prekal e pušťa le Edomoskri,“ odphenďa leske o Joram. Avke džanas o kraľis Joram, o judsko kraľis the o edomiko kraľis pro Moab. Džanas bare dromeha a pal o efta džives le slugaďen imar na sas paňi prekal peste aňi prekal o dobitkos. Akor o Joram phenďa: „Vigos amenge! O RAJ amen trine kraľen kade vičinďa vašoda, hoj amen te del andro vasta le moabike kraľiske!“ Ale o Jošafat phučľa: „Nane ade varesavo prorokos, savestar šaj phučas le RAJESTAR, so te kerel?“ Pre oda phenďa jekh služobňikos le Joramoskro: „Hin ade le Šafatoskro čhavo o Elizeus, savo služinelas le Eliašiske.“ O Jošafat phenďa: „Prekal leste vakerela o RAJ.“ Avke ke leste gele savore trin kraľa. O Elizeus phenďa le izraelike kraľiske: „Soske tu aves ke mande? Dža ke tire dadeskre the ke tira dakre proroka!“ „Na!“ phenďa leske o kraľis o Joram. „O RAJ amen trine kraľen kade anďa, hoj amen te del andro vasta le Moabčanengre.“ Pre oda leske o Elizeus phenďa: „Avke sar dživel o Nekzoraleder RAJ, saveske služinav, te mange na važinďomas le judske kraľis le Jošafat, aňi pre tu na dikhľomas. Ale akana anen ke ma varekas, ko bašavel pre harfa.“ Medik oda lavutaris bašavelas pre harfa, e zor le RAJESKRI avľa pro Elizeus. Ov phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Andre kadi šuki dolina kopaľin avri but cheva. Kajte na dikhena, hoj del o brišind, aňi na šunena e balvaj, kadi dolina ela pherdžarďi le paňeha a tu the tiro dobitkos odarik pijena.‘ Le RAJESKE pes dičhol mek the kada frima a dela tumenge mek the le Moabčanen andro vasta. Tumen domarena dojekh baro the ohradzimen foros a čhinena tele savore lačhe stromi, zaačhavena lengre prameňa a lengre uľipnaskre maľi začhivena le barenca.“ Avke tosara, sar pes anel e chabeneskri obeta, jekhvareste avľa o paňi andral o Edom a začhiďa caľi phuv. Sar šunde savore Moabčana, hoj ola trin kraľa pre lende aven pro mariben, dine te zvičinel savore muršen, save pes džanenas te marel, le ternen the le phuren, a rozačhade len paš e hraňica. Sig tosara, sar o kham avelas avri, o Moabčana dikhle angle peste, hoj o paňi dičhol lolo sar rat, a phende peske: „Oda hin o rat! Ola kraľa pes mušinde maškar peste te marel a murdarde jekh avres. Akana džan a len savoro, so hin andre lengro taboris!“ Ale sar o Moabčana dogele paš o izraeliko taboris, o Izraeliti gele pre lende a marenas len avke, hoj o Moabčana lendar denašenas het. No on džanas anglal a murdarenas le Moabčanen. Lengre fori čhide tele, o uľipnaskre maľi začhide le barenca, o prameňa zaačhade a o lačhe stromi čhingerde tele. Ačhiľa ode peskre murenca ča o foros Kir-Chareset, ale o murša le prakenca pes rozačhade pašal leste a domarenas les. Sar o moabiko kraľis dikhľa, hoj o mariben prehrajinela, iľa peha efta šel (700) muršen le šabľenca, hoj pes te dochuden ko edomiko kraľis, ale našťi pregele. Akor iľa peskre ešebne čhas, savo majinďa te el pal leste kraľis, a obetinďa les pro foroskre muri sar labarďi obeta le moabike devleske. E choľi pro Izrael sas igen bari, gele odarik het a visarde pes pale andre peskri phuv. Andre jekh džives pes varesavi džuvľi, savakro rom sas le prorokendar, mangelas le Elizeoske: „Tiro služobňikos, miro rom muľa a tu džanes, hoj ov daralas le RAJESTAR. Ale akana jekh murš, saveske kamav love, kamel te lel mire soduje čhaven otrokenge.“ O Elizeus latar phučľa: „So kames, hoj prekal tu te kerav? Phen mange, so tut hin khere?“ Odphenďa leske: „Tira služobňička andre calo kher nane ňič, ča sikra olejos andre kuči.“ Pre oda lake phenďa: „Dža a mang tuke savore susedendar, prazdna nadobi. Ma an frima. Dža andro kher tire čhavenca a phand pal tumende o vudar. Čhivker andre ola nadobi o olejos andral odi kuči a odthov pre sera dojekh nadoba, savi imar ela pherďi.“ Oj lestar odgeľa a phandľa pal peste the pal peskre čhave o vudar. On lake podenas o nadobi a oj andre čhivkerelas o olejos. Sar imar sas savore nadobi pherdžarde, phenďa le čhaske: „Pode mange aver nadoba.“ Ale ov lake phenďa: „Imar buter amen nane.“ Akor andral odi kuči preačhiľa te čuľal o olejos. Paľis, sar oda geľa te phenel le prorokoske Elizeoske, ov lake phenďa: „Dža, biken oda olejos a de pale o love, kaske kames, a olestar, so tuke ačhela, šaj džives tu the tire čhave.“ Andre jekh džives o Elizeus džalas andro foros Šunem. Ode dživelas jekh barvaľi džuvľi, savi les vičinďa ke peste te chal. A akorestar furt, sar odarik predžalas, džalas ode te chal. Oj phenďa peskre romeske: „Me džanav, hoj kada murš, savo adarik furt predžal, hino le Devleskro sveto manuš. Av keras leske upral amaro kher cikňi murimen izbica a thovaha leske andre o hadžos, o skamind, o stolkos the o svietňikos. A te varekana avela ke amende, džala peske ode andre.“ Andre jekh džives, sar ode avľa o Elizeus, geľa andre oda kher a pašľiľa peske ode. Paľis phenďa peskre služobňikoske le Gehaziske: „Dža, vičin kade ola džuvľa la Šunemčanka.“ Ov la vičinďa a oj avľa paš leste. O Elizeus le Gehaziske phenďa, hoj lake te phenel: „Phuč latar, so šaj kerav prekal late, bo oj pes pal amende starinel a igen but prekal amende kerel. Či na kamel, hoj man vaš lake te privakerav ko kraľis, abo ko veľiťeľis upral o slugaďa?“ Sar lake ada o Gehazi phenďa, oj odphenďa: „Hin man savoro, so mange kampel maškar mire manuša.“ Avke o Elizeus phučľa le Gehazistar: „So šaj prekal late keras?“ Ov odphenďa: „Nane la čhavo a lakro rom imar hino phuro.“ „Dža, vičin la!“ phenďa o Elizeus. Sar la vičinďa, oj avľa a zaačhiľa paš o vudar. Ov lake phenďa: „Beršeha andre kajso časos ľikereha pro vasta tire muršores.“ Oj leske odphenďa: „Na, rajeja miro, muršeja le Devleskro, ma klamin tira služobňička!“ No odi džuvľi ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro beršeha andre oda časos avke, sar lake phenďa o Elizeus. Sar o čhavoro podbariľa, geľa andre jekh džives pal peskro dad, savo kidelas pal e maľa o uľipen. Le dadeske phenďa: „Dukhal man o šero, dukhal man o šero!“ A ov prikazinďa le sluhaske, hoj les te ľidžal pal leskri daj. Ľigenďa les a diňa les leskra dake. O čhavo lake bešelas pro pindre dži o dilos a paľis muľa. Oj les ľigenďa upre te pašľol andro upruno kher pro Elizeoskro hadžos, phandľa pal peste o vudar a geľa het. Paľis vičinďa peskre romes a phenďa: „Mangav tut, bičhav mange jekhe sluhas the oslica. Mušinav man so neksigeder te dochudel ke le Devleskro murš a maj avava pale.“ Ov latar phučľa: „Soske kames ke leste te džal adadžives? Se nane o inepos le Neve čhoneskro aňi o šabat.“ „Oda ňič!“ oj odphenďa. Paľis thoďa pre oslica o sedlos a peskre sluhaske prikazinďa: „Siďar a ma zaačh! Ma dža lokeder, ča te tuke phenava.“ Avke geľa a doavľa paš o verchos Karmel, kaj sas o Elizeus. Sar la o Elizeus dikhľa te avel, mek sar sas dur, phenďa peskre sluhaske le Gehaziske: „Dikh, kode avel e Šunemčanka!“ Denaš ke late a phuč latar: „Sar sal? Sar hin tire romeske the tire čhavoreske?“ Avke geľa a phučľa latar. Oj odphenďa: „Savoro hin mištes.“ Sar avľa upre ko prorokos, banďiľa a obchudňa leske o pindre. Ale o Gehazi geľa paš late, hoj la lestar te odcirdel, ale o Elizeus leske phenďa: „Muk la, bo hiňi andro baro pharipen. O RAJ mange oda na diňa te džanel a garuďa oda angle ma.“ Oj leske phenďa: „Či me mange mangavas čhavores mire rajestar? Či tuke na phenďom, hoj man te na des zbitočno naďej?“ Akor o Elizeus prikazinďa le Gehaziske: „Pripravin tut pro drom, le tuha miri paca a dža. Te tut arakheha varekaha pro drom, ma de tut ke leste anglal. Te pes vareko dela ke tu anglal, ma odphen leske. Paľis thov miri paca le čhavoreske pro muj!“ Ale leskri daj phenďa: „Avke sar dživel o RAJ the tu, na džava bijal tu.“ Avke o Elizeus ušťiľa a džalas pal late. O Gehazi ode sas sigeder sar on a thoďa le čhavoreske e paca pro muj, ale ňič pes na ačhiľa. Na dichinelas aňi peha na čhalaďa. Avke pes visarďa pale ko Elizeus a phenďa leske: „O čhavoro pes na prekerďa.“ Sar o Elizeus geľa andro kher, o čhavoro pašľolas pro hadžos mulo. Geľa andre, phandľa pal peste o vudar a modľinelas pes ko RAJ. Paľis geľa upre pro hadžos, kaj sas o čhavoro, pašľiľa pre leste a thoďa peskre vušta pre le čhavoreskre vušta, peskre jakha pre leskre jakha a the peskre burňika pre leskre burňika. Ačhiľa pre leste te pašľol, medik leske o ťelos na roztačiľa. Paľis ušťiľa a phirelas upre tele pal o kher. Avke geľa upre a pale pašľiľa pre leste. Androda o čhavoro eftavar kichňinďa a phundraďa o jakha. Paľis o Elizeus vičinďa le Gehazi a phenďa leske, hoj te vičinel la Šunemčanka. Ov la vičinďa, a sar avľa ko Elizeus, ov lake phenďa: „Le tuke tire čhavores.“ Sar geľa andre, peľa leske paš o pindre a banďiľa anglal leste dži pre phuv. Paľis iľa peskre čhavores a geľa het. Sar o Elizeus pes visarďa pale andro Gilgal, sas bokh andre odi phuv. Sar o prorocka učeňika anglal leste bešenas, phenďa peskre služobňikoske: „Dža, thov e bari piri a tav varesavo chaben prekal kala proroka.“ Paľis jekh lendar geľa pre maľa te kidel varesave bilini. Arakhľa varesavi dzivo rastlina a kidňa pal late o kirko ovocje pherdo plašťos. Čhingerďa oda ovocje andre piri a thoďa len te taďol, kajte ňiko na džanelas, so oda sas. Sar oda chaben denas te chal le muršenge, on koštoľinde a zvičinde: „Andre piri hin o meriben! Muršeja le Devleskro!“ Oda chaben pes na delas te chal. Avke o Elizeus prikazinďa, hoj te anen aro. Čhiďa oda aro andre piri a phenďa: „Kiden le manušenge, hoj te chan.“ Avke oda chaben imar na sas nalačho. Varesavo murš avľa andral o foros Baal-Šališa a anďa le Elizeoske le ešebne uľipnastar biš (20) cikne jačmeňiskre mare the zrnos, so mekča kidle upre, andro gono. A o Elizeus phenďa: „Rozde oda le manušenge, hoj te chan!“ Ale leskro sluhas phenďa: „Gondoľines tuke, hoj kada ela dos prekal o šel (100) murša?“ Ov leske odphenďa: „Ča de lenge oda te chal. Bo kavke phenel o RAJ: ‚Chana a mek olestar the ačhela.‘ “ Avke lenge oda diňa. On chale a mek ačhiľa olestar, avke sar phenďa o RAJ. O Naaman sas veľiťeľis upral o slugaďa andro Aram. O kraľis les igen ľikerelas, bo o RAJ prekal leste diňa le Aramejčanenge o viťazstvo. Ov sas zoralo maribnaskro murš, ale sas nasvalo pro malomocenstvo. Jekhvar o slugaďa andral o Aram gele pro izraelika gava a odarik zaile cikňa čhajora. Oj ačhiľa služka le Naamanoskra romňake. Jekh džives phenďa peskra raňake: „Te ča miro raj geľahas ko prorokos, savo hino andre Samarija, ov les sasťarďahas andral o malomocenstvo.“ Sar o Naaman oda šunďa, geľa ko kraľis a phenďa leske, so vakerelas odi čhajori andral o Izrael. O aramejiko kraľis phenďa: „Kide tut avri a dža! A me bičhavava le izraelike kraľiske ľil.“ Avke ov geľa a iľa peha 340 kili rup, 68 kili somnakaj the deš ineposkre gada. Andre oda ľil, so anďa le izraelike kraľiske, sas pisimen kada: „Jekhetane le ľileha tuke bičhavav mire služobňikos le Naaman, hoj les te sasťares le nasvaľibnastar.“ Sar o izraeliko kraľis pregenďa o ľil, čhingerďa pre peste o gada a phenďa: „So, me som Del, hoj man hin zor upral o dživipen abo upral o meriben? Soske ke ma bičhaďa kale muršes, hoj les te sasťarav? Dikhen, hoj kaleha rodel ča drom, sar te avel pre ma pro mariben.“ Ale sar o Elizeus pes pal oda dodžanľa, hoj o izraeliko kraľis pre peste čhingerďa o gada, diňa te phenel le kraľiske: „Soske pre tu čhingerďal o gada? Bičhav les ke mande a dodžanela pes, hoj hin andro Izrael prorokos.“ Akor o Naaman geľa peskre grajenca the le verdanenca a zaačhiľa paš o vudar paš o kher le Elizeoskro. A o Elizeus bičhaďa peskre sluhas, hoj leske te phenel: „Dža, thov (omor) tut eftavar andro Jordan a tiro ťelos ela pale sasto avke sar angloda.“ Ale o Naaman choľisaľiľa, geľa het a phenďa: „Gondoľinavas mange, hoj avela ke ma a modľinela pes ko RAJ, ke peskro Del, kerela le vasteha upral oda nasvalo than pre miri cipa a me sasťuvava avri! Či nane o paňa Abana the o Parpar andro Damašek feder sar savore paňa andro Izrael? So našťi man andre ola paňa thoďom (omorďom) a sasťiľomas avri?“ Avke visaľiľa a choľaha geľa het. Androda avle ke leste leskre služobňika a prevakerenas les: „Rajeja amaro, te tutar kamľahas o prorokos varesavi bari veca, či oda na kerďalas? A akana soske tut na kames te thovel andro paňi, avke sar tuke phenďa, hoj te aves žužo?“ Avke o Naaman geľa tele a eftavar pes ponorinďa andro paňi Jordan, avke sar leske phenďa o prorokos. Akor leske o ťelos sasťiľa avri a ačhiľa ajso žužo sar o ťelos le cikne čhavoreskro. Paľis avľa pale peskre služobňikenca ko Elizeus. Sar ode doavle, zaačhiľa anglal leste a phenďa: „Akana džanav, hoj ňikhaj avrether nane Del, ča andro Izrael. Mangav tut, prile kada daros tire služobňikostar.“ O Elizeus leske odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ, saveske služinav, na lava tutar.“ Kajte pre leste o Naaman ispidelas, ov lestar ňič na iľa. Akor o Naaman phenďa: „Te na kames miro daros, domuk, hoj te den tire služobňikos ajci čik, keci birinena te lel o duj mulici, bo tiro služobňikos imar na obetinela o labarde obeti aňi ňisave dari avre devlenge, ča jekheske le RAJESKE. Ale mi odmukel mange o RAJ jekh: Sar o kraľis, miro raj, džal andro chramos le Rimonoskro, hoj te banďol angle leste, me mušinav te džal leha, bo chudel pes mire vastestar, a sar ov banďol anglo Rimon, mušinav the me. Mi odmukel mange o RAJ.“ „Dža andro smirom,“ phenďa leske o Elizeus. Sar lestar o Naaman geľa het a sas imar sikra dureder, peske phenďa o Gehazi, le Elizeoskro služobňikos: „Miro raj mukľa ole Aramejčanos Naaman ča avke te džal bi o daros a na iľa lestar oda, so les kamľa te del. Avke sar dživel o RAJ, denašava pal leste a lava mange vareso lestar.“ Akor o Gehazi denašelas pal o Naaman. Sar o Naaman dikhľa, hoj pal leste vareko denašel, chučiľa tele pal o verdan, geľa paš leste a phučľa: „Hin savoro mištes?“ „Savoro mištes,“ odphenďa o Gehazi. „Ale miro raj man bičhaďa, hoj tuke te phenav: ‚Ipen akana ke ma avle duj terne učeňika le prorokendar andral e brehengri phuv, andral o Efrajim. Mangav tut, de len 34 kili rup the duj ineposkre gada.‘ “ „Mangav tut, ker mange pal e dzeka a le kala 68 kili rup,“ phenďa o Naaman a ispidelas pre leste, hoj oda te lel, a thoďa o rup the o duj ineposkre gada andro duj gone a diňa peskre duje sluhenge, hoj anglal leste te ľidžan. Sar avľa pro brehos, kaj bešelas o Elizeus, iľa ola veci lendar a garuďa andro kher. Avke ole muršen premukľa a on gele het. Sar avľa andre a ačhiľa angle peskro raj, phučľa lestar o Elizeus: „Khatar aves, Gehazi?“ „Tiro služobňikos na sas ňikhaj,“ odphenďa o Gehazi. Ale o Elizeus leske pre oda phenďa: „Či na sas miro duchos tuha, sar oda murš chučiľa tele pal o verdan a geľa paš tu? Či hin akana o časos te prilel o rup, o gada, o olivova stromi, o viňici abo le bakren, le dobitkos, le sluhen the le služken? Vašoda le Naamanoskro malomocenstvo ačhela pre tute the pre tiro potomstvos pro furt!“ A sar o Gehazi geľa het pašal o Elizeus, ačhiľa malomocno a e cipa leske ačhiľa parňi sar jiv. O prorocka učeňika phende le Elizeoske: „Dikh, o than, andre savo tuha kade bešas, hino prekal amende cikno. Aven džas ko paňi Jordan. Dojekh amendar odarik mi anel po jekh kašt a keraha peske kher, andre savo bešaha.“ „Džan!“ phenďa lenge o Elizeus. Vareko lendar phenďa: „Mangav tut, av the tu amenca.“ Odphenďa: „Mištes, džava.“ Avke geľa lenca. Sar doavle paš o Jordan, čhingerenas tele o stromi. Androda, sar jekh lendar čhinelas tele o stromos, peľa leske o tover pal o poriskos andro paňi. A zvičinďa: „Ó, rajeja miro, oda tover mange ča iľom kečeň!“ „Kaj peľa oda tover?“ phučľa lestar o Elizeus. Sar leske sikaďa oda than, o Elizeus odphagľa konaris, čhiďa pre oda than andro paňi a o tover avľa upre. A phenďa leske: „Le tuke les avri!“ Avke ov nacirdňa o vast a iľa peske les avri. Jekhvar, sar o aramejiko kraľis sas andro mariben le Izraeloha, iľa peskre veľiťeľen a radzinelas pes lenca, pre savo than te kerel o taboris. Ale o Elizeus le izraelike kraľiske diňa pal oda te džanel a phenďa: „De pozoris, hoj te na džas pre oda than, bo ode taborinen o Aramejčana.“ Avke o izraeliko kraľis bičhaďa peskre muršen pre oda than, pal savo leske phenďa o Elizeus. Ada pes ačhiľa buterval, a vašoda peske o Izraeliti pre ola thana furt denas pozoris. Vašoda o aramejiko kraľis choľisaľiľa, vičinďa ke peste peskre veľiťeľen a phučľa lendar: „Phenen mange avri, ko amendar chudel paš o izraeliko kraľis?“ Jekh lendar phenďa: „Ňiko, rajeja miro the kraľina, ale o Elizeus, o izraeliko prorokos, phenel avri le izraelike kraľiske the oda, so tu vakeres andre tiro kher, kaj soves.“ O aramejiko kraľis phenďa: „Džan a dodžanen tumen, kaj akana hino, a me bičhavava le slugaďen, hoj les te zalen.“ Odphende leske: „Ipen akana hino andro Dotan.“ Avke ode bičhaďa but slugaďen pro maribnaskre verdana the pro graja. On ode dogele rači a rozačhade pes pašal oda foros. Sar le Elizeoskro sluhas ušťiľa tosara a geľa avri, dikhľa, hoj pherdo slugaďa pro graja the pro verdana hine rozačhade pašal o foros. A phenďa le Elizeoske: „Jaj, vigos amenge, rajeja miro! So keraha?“ O Elizeus leske odphenďa: „Ma dara tut! Ola, ko hine amenca, hine buter sar ola, ko hine lenca.“ Paľis pes o Elizeus modľinelas: „RAJEJA, mangav tut, phundrav leske o jakha, hoj te dikhel.“ Avke o RAJ phundraďa le sluhaske o jakha a ov jekhvareste dikhľa pro verchos pherdo graja the jagale verdana pašal o Elizeus. Sar o Aramejčana avenas ke leste tele, o Elizeus pes kavke modľinelas ko RAJ: „Korar kale manušen.“ Akor o RAJ kerďa oda, so lestar mangľa o Elizeus. Paľis lenge o Elizeus phenďa: „Kada nane oda foros, so roden. Na san pro lačho drom. Aven pal ma, ľidžava tumen ke oda murš, saves roden.“ Avke len ľigenďa andre Samarija. Sar ode dogele, o Elizeus phenďa: „RAJEJA, phundrav lenge o jakha, hoj te dikhen.“ O RAJ lenge phundraďa o jakha a on dikhle, hoj hine maškar e Samarija. Sar len dikhľa o izraeliko kraľis, phučľa le Elizeostar: „Te murdarel len? Te murdarel len, rajeja miro?“ „Ma murdar len!“ ov odphenďa. „Či tu murdares olen, saven zales la šabľaha the le lukoha? De len te chal the te pijel paňi a muk len te džal pale ke peskro raj.“ Avke kerďa prekal lende bari hoscina. Sar chale a pile, premukľa len a gele ke peskro kraľis. Avke o aramejika slugaďa preačhile te džal pro izraelika gava. Pal varesavo časos o aramejiko kraľis Ben-Hadad, zvičinďa savore peskre slugaďen, gele pro foros Samarija a rozačhade pes pašal leste. Andre Samarija sas bari bokh, bo o Aramejčana but časos sas rozačhade pašal oda foros. Sas ajsi bokh, hoj vaš le somariskro šero počinenas ochtovardeš (80) rupune a vaš jekh čaroro dzivo purum pandž rupune. Sar o izraeliko kraľis phirelas pal o foroskro muros, varesavi džuvľi pre leste zvičinďa: „Pomožin mange, rajeja miro the kraľina!“ Ov lake phenďa: „Te tuke o RAJ na pomožinela, sar tuke me šaj pomožinav? La pšeňicaha, abo la moľaha?“ Paľis latar phučľa: „So kames?“ Oj phenďa: „Kadi džuvľi kade man kerďa upre. Phenďa: ‚De tire čhas, hoj les adadžives te chas, a mires chaha tajsa.‘ Avke mire čhas taďam a chaľam. Sar pre aver džives lake phenďom: ‚De tire čhas, hoj les te chas,‘ oj peskre čhas garuďa.“ Sar oda šunďa o kraľis, so odi džuvľi phenďa, čhingerďa pre peste o gada. Sar phirelas pal o foroskre muri, o manuša dikhle, hoj pre leskro ťelos tel o gada hine urde o gada le gonestar. O kraľis phenďa: „O RAJ man zorales mi marel, te adadžives le Šafatoskre čhaske le Elizeoske na odčhinava o šero!“ O Elizeus bešelas andre peskro kher a o vodci le forengre bešenas leha. Angloda sar ke leste avľa o poslos, phenďa o Elizeus le vodcenge: „Dikhen, oda vrahos bičhavel varekas, hoj mange te odčhinel o šero. Den pozoris! Sar oda poslos avela, phanden pre leste o vudar a ispiden les le vudareha avri. Či imar na šunďol leskre rajeskre kroki, sar avel kade pal leste?“ Mek lenca vakerelas, sar ke leste doavľa o kraľis a phenďa: „Kadi pohroma avľa le RAJESTAR! Soske mek užarava pro RAJ, hoj amenge te pomožinel?“ Akor o Elizeus phenďa: „Šunen, so phenel o RAJ: ‚Tajsa andre kajso časos pes bikenela paš e Samarijiko brana trin kili nekfeder aro, abo šov kili jačmeňis vaš jekh rupuňi minca.‘ “ Ale le kraľiskro nekpašeder veľiťeľis, phenďa le Elizeoske: „Kajte o RAJ phundravela o oblaki pro ňebos, kada pes našťi ačhiľahas!“ „Pre tire jakha oda dikheha, ale na chaha olestar,“ phenďa leske o Elizeus. Paš e foroskri brana ačhenas štar malomocna murša. On phende jekh avreske: „So kade užaraha, medik na meraha? Se te džaha andro foros, meraha ode bokhatar, bo hin ode bokh, a te ačhaha kade, tiš meraha. Aven, predžas andro aramejiko taboris. Te amen mukena te dživel, ta dživaha, a te amen murdarena, ta meraha.“ Avke sar zaračiľa, džanas andro taboris, ale sar dogele paš o taboris, dikhle, hoj ode nane ňiko. Bo o RAJ kerďa, hoj o Aramejčana andro taboris te šunen e bari vika, sar aven o maribnaskre verdana, o graja the o pherdo slugaďa, a on peske gondoľinenas, hoj o izraeliko kraľis počinďa le chetitske the le egiptske kraľenge, hoj te aven lenca pre lende pro mariben. Avke denašle o Aramejčana het, sar zaračolas, hoj peske te zachraňinen o dživipen. A mukle ode pal peste peskre stani, peskre grajen, somaren a the o taboris avke, sar sas. Sar ola štar malomocna avle paš o anglune stani andro taboris, gele andre jekh stanos. Ode chale a pile. Ile savoro, so sas andro stanos: o rup, o somnakaj the o gada. Paľis gele odarik a garude oda. Avke gele andre aver stanos, ile savore veci, so andre sas, a gele oda te garuvel. Avke phende jekh avreske: „Namištes keras. Adadžives hin o džives le radišagoskre hiroskro, a te oda na phenaha ňikaske a užaraha dži tosara, avaha potrestimen vaš ada. Aven džas ada te phenel andro palacis le kraľiskro.“ Sar dogele andro foros, zvičinde pro stražňika, save ačhenas paš e foroskri brana a phende lenge: „Akana avľam andral o aramejiko taboris a ňiko ode nane. Na dikhľam ode aňi na šunďam ňisave manušes, ča o graja the o somara sas priphandle a o stani ačhile avke, sar sas.“ Avke ola stražňika pašal e brana dine oda te džanel dureder a oda hiros dogeľa andro palacis le kraľiskro. Sas mek rat, sar oda phende le kraľiske. Avke o kraľis ušťiľa pal o hadžos a phenďa peskre služobňikenge: „Phenava tumenge, so kamen amenca te kerel o Aramejčana. On džanen, hoj bokhaľuvas, a vašoda gele avri andral o taboris, hoj pes te garuven pro maľi, a gondoľinen peske kada: ‚On avena avri andral o foros a paľis len amen zalaha džidonen a dochudaha pes dži andro foros.‘ “ Paľis jekh leskro služobňikos phenďa: „Kampel te bičhavel pandže muršen pro graja, save mek kade ačhile, a avke pes dodžanaha, so pes ačhiľa. Te predživena, ta predživaha the amen, a te merena, na ela lenge goreder sar amenge, se the avke savore Izraeliti meraha.“ Avke ola murša peske ile duj maribnaskre verdana le grajenca. O kraľis len bičhaďa andro aramejiko taboris a phenďa lenge: „Džan a predikhen, so pes ačhiľa!“ Ola murša džanas pal o Aramejčana dži paš o Jordan a dikhle pro drom rozčhide but gada the zbraňe, so andro baro zmetkos pestar odčhivkerde, sar denašenas. Paľis, sar avle pale ko kraľis, phende leske savoro, so dikhle. Avke o manuša andral e Samarija gele andro aramejiko taboris a ile odarik savoro. Ačhiľa pes oda avke, sar phenďa o RAJ, hoj trin kili nekfeder aro mola jekh rupuňi minca a šov kili jačmeňis mola jekh rupuňi minca. Paľis o izraeliko kraľis thoďa ole nekpašeder veľiťeľis te stražinel paš e brana, ale o manuša pes ispidenas andre brana, phirenas pal leste a ov muľa. Ačhiľa pes savoro avke, sar phenďa le Devleskro murš o Elizeus, sar avľa ke leste o kraľis: „Tajsa kajso časos andre Samarija pes bikenela trin kili nekfeder aro, abo šov kili jačmeňis vaš jekh rupuňi minca.“ Akor phenďa le kraľiskro nekpašeder veľiťeľis le Elizeoske: „Kajte o RAJ phundravela o oblaki pro ňebos, kada pes našťi ačhiľahas.“ Avke o Elizeus leske phenďa: „Pre tire jakha oda dikheha, ale na chaha olestar.“ A the avke pes leske ačhiľa. Sar pes o manuša ispidenas andre brana, uštarenas pre leste a ov muľa. O Elizeus phenďa la džuvľake andral o Šunem, savake uštaďa andral o meriben le čhas: „Ušťi a dža caľa tira famelijaha avrether te bešel, bo o RAJ dela andre kadi phuv e bokh, so ľikerela efta berš.“ Oj kerďa avke, sar lake phenďa le Devleskro murš o Elizeus. Geľa peskra famelijaha andre filišťiňiko phuv a bešelas ode efta berš. Pal o efta berš odi džuvľi avľa pale andro Izrael a geľa ko kraľis te mangel lestar pale peskro kher the peskri maľa. Ipen akor o kraľis vakerelas le Gehaziha, le Elizeoskre sluhaha, a phenďa leske: „No ča vaker mange pal savore zazraki, so kerďa o Elizeus.“ Sar vakerelas o Gehazi le kraľiske pal oda, sar o Elizeus uštaďa andral o meriben le čhas, ipen akor odi džuvľi geľa ko kraľis, hoj lestar te mangel pale peskro kher the peskri maľa. Akor o Gehazi phenďa le kraľiske: „Dikh, rajeja miro the kraľina! Kade hiňi odi džuvľi a kade lakro čhavo, saves o Elizeus uštaďa andral o meriben.“ Avke o kraľis latar phučelas pal oda a oj leske savoro vakerelas. Paľis o kraľis ačhaďa uradňikos, hoj pes pal oda te postarinel, a phenďa leske: „De lake pale savoro, so sas lakro, the savoro, so bariľa pre lakri maľa akorestar, sar geľa het andral kadi phuv, dži adadžives.“ O aramejiko kraľis Ben-Hadad sas nasvalo. Akor o Elizeus geľa andro Damašek a vareko phenďa le kraľiske: „Avľa kade le Devleskro murš.“ Akor o kraľis phenďa le uradňikoske le Chazaeloske: „Le tuha varesavo daros, dža ko Elizeus a mang les, hoj te phučel le RAJESTAR, či avava sasto.“ Avke o Chazael thoďa pro saranda (40) ťavi nekfeder vzacna veci andral o Damašek a ľidžalas oda sar daros le Elizeoske. Sar o Chazael doavľa, geľa anglal leste a phenďa leske: „Tiro čhavo, o Ben-Hadad, man bičhaďa pal tu, hoj te phučav tutar, či ela sasto.“ O Elizeus leske odphenďa: „Dža a phen leske, hoj sasťola, ale o RAJ mange sikaďa, hoj čačes merela.“ Paľis pes pre leste igen zadikhľa a o Chazael pes ladžanďiľa. Akor o Elizeus chudňa te rovel. „Soske rovel miro raj?“ phučľa lestar o Chazael. „Bo džanav, savo nalačhipen kereha le Izraelitenge,“ odphenďa leske. „Lengre ohradzimen fori zlabareha, le terne muršen la šabľaha murdareha, lengre cikne čhavorenca demeha andre phuv a le khabne džuvľen rozčhingereha.“ „Sar ada me šaj kerav?“ phučľa lestar o Chazael. „Se me, tiro služobňikos, som ča rikono.“ O Elizeus leske odphenďa: „O RAJ mange sikaďa, hoj tu ačheha kraľiske andro Aram.“ Paľis odgeľa le Elizeostar ke peskro raj. O Ben-Hadad lestar phučľa: „So tuke phenďa o Elizeus?“ O Chazael leske odphenďa: „Phenďa mange, hoj dživeha.“ Ale pre aver džives o Chazael iľa deka, cinďarďa la a thoďa le Ben-Hadadoske pro muj a tasaďa les. Avke pal leste ačhiľa o Chazael kraľiske andro Aram. Andro pandžto berš, sar kraľinelas andro Izrael o Joram, o čhavo le Achaboskro, ačhiľa kraľiske andre Judsko o Jehoram, le Jošafatoskro čhavo. Sas leske tranda the duj berš (32), sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas ochto berš. Kerelas o nalačhipen sar the le Achaboskri famelija the o izraelika kraľa, bo leskri romňi sas le Achaboskri čhaj. Avke kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. Ale o RAJ na kamelas te zňičinel e Judsko angle peskro služobňikos David, bo leske phenďa, hoj leskre čhavendar mukela furt varekas pro tronos te kraľinel. Sar o Jehoram kraľinelas, o Edomčana pes vzburinde pre Judsko a ačhade peske peskre kraľis. Paľis o Jehoram geľa savore peskre verdanenca andro Cair. Ode pes pašal leste rozačhade o Edomčana pal savore seri, ale ov le veľiťeľenca pes rači premarde prekal lende a denašle khere. Ole dživesestar e Judsko na ľikerelas tel peskri zor o Edom. Andre oda časos pes vzburinďa the o foros Libna. Savore aver veci, so kerďa o Jehoram, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar o Jehoram muľa, parunde les andre dadengro hrobos andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achazijah. Andro dešudujto (12.) berš, sar kraľinelas andro Izrael o Joram, o čhavo le Achaboskro, ačhiľa andre Judsko kraľiske o Achazijah, le Jehoramoskro čhavo. Sas leske bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas jekh berš. Leskri daj sas e Atalija, savakro papus sas o izraeliko kraľis o Omri. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, bo sas andral le Achaboskri famelija. Jekhvar o Achazijah le Joramoha geľa andro mariben paš o Ramot-Gilead pro aramejiko kraľis Chazael. Ale o Aramejčana les zraňinde a o Joram pes mušinďa te visarel pale andro foros Jezreel, hoj te sasťol le ranendar, so les sas andro mariben paš o Ramot. Ode les paľis geľa te dikhel o Achazijah. Paloda o Elizeus vičinďa ke peste jekhe dženes le prorocke učeňikendar a phenďa leske: „Pripravin tut. Le tuha e kuči le olejoha a dža andro Ramot-Gilead. Sar ode aveha, arakh le Jehu, saveske hino dad o Jošafat a papus o Nimši. Vičin les pašal o veľiťeľa a džaha leha odarik het andro paluno kher. Paľis leha odi kuči le olejoha, čhiveha leske pro šero a pheneha: ‚Kada phenel o RAJ: Pomazinďom tut kraľiske upral o Izrael.‘ Paloda sigo phundrav o vudar a denaš!“ Avke oda terno prorokos geľa andro Ramot-Gilead. Sar ode dogeľa, ipen akor sas zgele o veľiťeľa le slugaďengre a ov phenďa: „Ó, veľiťeľina, anav tuke lačho hiros.“ „Prekal kaste?“ phučľa o Jehu. „Prekal tu, veľiťeľina!“ ov phenďa. Akor o Jehu ušťiľa a geľa leha andre aver kher. Avke oda prorokos leske pro šero čhorďa avri o olejos a phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Pomazinďom tut kraľiske upral miro narodos, upral o Izrael. Zňičineha la famelija le Achaboskra, tire rajeskra. Aleha leske visarava pale vaš mire proroka the vaš savore mire služobňika, saven murdarďa e Jezabel. Caľi famelija le Achaboskri merela – dojekh murš andro Izrael, či oda ela otrokos vaj slobodno. Zňičinava leskri famelija, avke sar zňičinďom o fameliji le kraľengre andral o Izrael – avke sar zňičinďom la famelija le Jeroboamoskra the la famelija le Baašaskra. La Jezabel chana o rikone pre maľa paš o Jezreel a na ela parunďi.‘ “ Sar o terno prorokos savoro phenďa, phundraďa o vudar a denašľa. Paľis o Jehu pes visarďa pale paš o veľiťeľa a jekh lendar phučľa: „Hin savoro mištes? Soske avľa pal tute oda dilino?“ „Tumen džanen, savo hino oda murš the leskro vakeriben,“ odphenďa lenge o Jehu. „Oda nane čačipen!“ phende leske. „Phen amenge čačes, so tuke phenďa!“ Avke lenge odphenďa: „Kada hin, so mange phenďa: ‚Kada phenel o RAJ: Pomazinďom tut kraľiske upral o Izrael.‘ “ Akor on takoj čhide tele peskre plašťi a thode leske len tel o pindre pro garadiči. Chudle te trubinel pro rohos a te vičinel: „O Jehu hino kraľis.“ Paľis o Jehu bešľa pro maribnaskro verdan a geľa andro Jezreel, bo ode pašľolas o Joram. O judsko kraľis o Achazijah sas ode tiš, bo geľa le Joram te dikhel. Sar o stražňikos pre veža andro Jezreel dikhľa le Jehu peskre slugaďenca, phenďa: „Dikhav te avel varesave slugaďen.“ O Joram odphenďa: „Sigo bičhav anglal lende muršes pro graj, hoj te phučen lendar, či aven kade andro smirom.“ Sar oda murš pro graj dogeľa ke leste, phenďa: „O kraľis phučel, či aven kade andro smirom.“ „So tut andre oda!“ odphenďa o Jehu. „Av pal ma.“ O stražňikos, savo sas pre veža, phenďa: „Oda, kas bičhaďan, geľa dži ke lende, ale na avel pale.“ Paľis bičhaďa avre muršes pro graj ke lende. Ov geľa a phenďa: „O kraľis phučel, či aven kade andro smirom.“ O Jehu odphenďa: „So tut andre oda! Av pal ma.“ O stražňikos pale phenďa: „Geľa dži ke lende, ale na avel pale. Oda murš, savo avel pro verdan, hino sar te o Jehu, le Nimšiskro čhavo, bo ča ov avke dilines džal pro verdan.“ Akor o Joram prikazinďa: „Pripravin mange o verdan!“ Sar leske ande o verdan, o Joram the o judsko kraľis Achazijah džanas pre peskre verdana anglo Jehu. Arakhle pes pre le Nabotoskri maľa. Sar o Joram dikhľa le Jehu, phučľa lestar: „Aves kade andro smirom, Jehu?“ „Sar šaj phenas, hoj hin smirom,“ odphenďa o Jehu, „te mek furt pes kerel o lubipen the o čaroďejňictvo tira dakro la Jezabelakro?“ Akor o Joram visarďa o verdan, chudňa te denašel a zvičinďa: „Achazijah, thode amenca avri!“ Ale o Jehu iľa o lukos a caľa zoraha ľivinďa o šipos le Joramoske andro dumo avke, hoj leske pregeľa prekal o jilo a ov peľa tele andre peskro verdan. Paľis o Jehu phenďa peskre veľiťeľiske le Bidkariske: „Le les a čhiv les pre maľa le Nabotoskri andral o Jezreel. Leper tuke oda, so šunďam, sar džahas duj džene pro verdan pal leskro dad Achab. O RAJ pal leste kavke phenďa: ‚Se idž dikhľom le Nabatoskro the leskre čhavengro rat, vašoda tuke visarava pale pre kadi maľa.‘ Avke phenel o RAJ. Vašoda le les a čhiv pre le Nabotoskri maľa, avke sar phenďa o RAJ.“ Sar oda dikhľa o judsko kraľis Achazijah, denašľa pro drom, sar pes džal ko Bet-Hagan. Ale o Jehu pal leste džalas a peskre muršenge phenďa: „The les murdaren!“ Avke on les zraňinde andro verdan pro drom upre andro Gur, paš o Jibleam. Ale varesar pes o Achazijah dochudňa andro foros Megido a ode paľis muľa. Avke leskre služobňika les thode pro verdan a ľigende andro Foros le Davidoskro. Ode les parunde paš leskre phure dada. O Achazijah ačhiľa kraľiske andre Judsko, sar kraľinelas andro Izrael dešujekh (11) berš o Joram, le Achaboskro čhavo. Sar avelas o Jehu andro Jezreel, e Jezabel pes pal oda dodžanľa. Richtinďa pes, prikerďa peske o bala a dikhelas avri prekal e oblaka. Sar o Jehu predžalas prekal e brana, oj zvičinďa: „Anes o smirom? Tu vrahona tire kraľiskro, so sal ajso vrahos sar o Zimri!“ O Jehu dikhľa upre pre oblaka a phenďa: „Ko hino manca? Ko?“ Akor varesave služobňika dikhle tele pre leste. O Jehu lenge prikazinďa: „Čhiven la tele!“ Avke la čhide tele. Sar pre late uštarenas o graja, lakro rat strikinelas pre fala the pro graja. Akor o Jehu geľa andro palacis, ode chaľa a piľa. Paľis phenďa: „Džan a parunen kala prekošľa džuvľa, bo oj hiňi le kraľiskri čhaj.“ Ale sar o murša gele avri, hoj la te parunen, arakhle ode ča lakri lebka, o pindre the o vasta. Sar avle pale, phende oda le Jehuoske a ov phenďa: „Ačhiľa pes avke, sar phenďa o RAJ prekal peskro služobňikos Eliaš andral o Tišbe: ‚Pre maľa andro Jezreel o rikone chana la Jezabelakro ťelos a oda, so pal late ačhela, ela rozčhido pre maľa andro Jezreel sar hnojos a imar ňiko na phenela, hoj kadi hiňi e Jezabel.‘ “ Andre Samarija sas le Achab eftavardeš (70) čhave. O Jehu pisinďa ľila a bičhaďa len le vodcenge, le phurederenge andro foros Samarija the le Achaboskre manušenge, save pes starinenas pal leskre čhave. Andro ľila sas pisimen: „Ke tumende hine o čhave tumare rajeskre, o graja, o verdana the o zbraňe a san andro ohradzimen foros. Soča chudena kada ľil, kiden tumenge avri le nekfedere tumare rajeskre čhavendar, savo tumen džanela te ľidžal, ačhaven les pro tronos leskre dadeskro a maren tumen vaš e famelija tumare rajeskri.“ Ale on igen daranďile a phende peske: „Te o duj kraľa anglal leste na obačhile, sar šaj obačhuvas amen?“ Avke o manuša, save sas ačhade upral o palacis the upral o foros, o phuredera the ola, save pes starinenas pal o Achaboskre čhave, dine te phenel le Jehuoske: „Sam tire služobňika, keraha savoro, so pheneha. Ňikas na ačhavaha kraľiske. Ker, sar tu džanes.“ O Jehu lenge pisinďa dujto ľil: „Te san manca a te man kamen te šunel, akor odčhinen o šere tumare rajeskre čhavenge a tajsa andre kajso časos anen len ke ma andro Jezreel.“ Le kraľengre eftavardeš (70) čhave sas le anglune foroskre manušenca, save pes pal lende starinenas. Sar oda ľil avľa ke lende, on chudle le kraľiskre eftavardeš (70) čhaven a savoren murdarde. Lengre šere thode andro košara a bičhade len le Jehuoske andro Jezreel. Paľis, sar avľa jekh murš leske te phenel, hoj ande le kraľiskre čhavengre šere, phenďa: „Thoven len paš e brana pro duj kopi a muken len ode dži tosara.“ Tosara o Jehu geľa avri, ačhiľa paš savore manuša a phenďa: „Tumen na san vinnovata. Me man vzburinďom pre miro raj a murdarďom les, ale ko murdarďa kale savoren? Akana šaj džanen, hoj dojekh lav, so phenďa o RAJ pre le Achaboskri famelija, pes the ačhiľa. O RAJ kerďa oda, so phenďa prekal peskro služobňikos Eliaš.“ Paľis o Jehu murdarďa savoren le Achaboskra famelijatar, save ačhile andro Jezreel, the savore leskre anglune manušen, prijaťeľen the rašajen. Ňikas lendar na mukľa te dživel. Sar o Jehu džalas andre Samarija le dromeha andro Bet-Eked, so hin o than le pasťjerengro, arakhľa le muršen le Achazijoskra famelijatar. O Achazijah sas judsko kraľis, saves murdarďa. Phučľa lendar: „Ko san?“ „Sam le Achazijoskri famelija a džas te dikhel le kraľiskre the la kraľovnakre čhaven,“ phende leske. „Chuden len, ale mek len ma murdaren!“ prikazinďa o Jehu. Avke sar len chudle, ľigende len paš e bari chev paš o Bet-Eked a ode savoren murdarde, saranda the duj (42) muršen. Ňikas lendar na mukľa te dživel. Sar odarik odgeľa, arakhľa pes le Rechaboskre čhaha, le Jonadaboha, savo džalas angle leste. O Jehu les pozdravinďa a phučľa lestar: „Me som tuha, sal the tu čačes manca?“ „He,“ phenďa o Jonadab. Paľis o Jehu phenďa: „Akor de mange o vast.“ Avke leske diňa o vast a scirdňa les ke peste pro verdan. O Jehu leske phenďa: „Av manca, hoj te dikhes, sar caľa zoraha služinav le RAJESKE.“ Avke ov leha džalas pre leskro verdan. Sar dogele andre Samarija, murdarďa ode dojekhes le Achaboskra famelijatar a ňiko lendar na ačhiľa, avke sar o RAJ prevakerďa prekal o Eliaš. Paľis o Jehu diňa te vičinel savore manušen a phenďa: „O Achab služinelas le Baaloske frima, ale me leske služinava buter. Akana vičinen ke mande savore Baaloskre proroken; dojekhes, ko les lašarel the savore leskre rašajen. Mušinen savore te avel, bo kerav bari obetno hoscina prekal o Baal. Ko na avela, ela murdardo.“ Kavke lenca o Jehu kamľa te thovel avri, hoj te murdarel savoren, save lašarenas le Baal. Mek phenďa: „Den avri sveto džives, hoj te lašaren le Baal.“ Paľis avke the kerde a diňa oda te phenel avri pal calo Izrael. Avke pes zgele savore, save lašarenas le Baal, a ňiko lendar na chibaľinelas. Gele andro chramos le Baaloskro a pherdžarde les jekhe agorestar dži ke aver. Akor o Jehu prikazinďa oleske, ko stražinelas o gada: „De o gada savorenge, ko lašaren le Baal.“ Avke ov lenge diňa. Paľis geľa o Jehu le Jonadaboha andro chramos le Baaloskro a phenďa olenge, ko les lašarenas: „Rozdikhen tumen pašal peste a dikhen mištes, hoj tumenca kade te na avel ňiko le RAJESKRE služobňikendar, ale ča ola, ko lašaren le Baal.“ Akor chudle te kerel o obeti the o labarde obeti, ale o Jehu imar rozačhaďa ochtovardeš (80) muršen avri, savenge phenďa: „Te vareko tumendar mukela te denašel varekas kale muršendar, počinela vaš leste peskre dživipnaha.“ A sar o Jehu dokerďa e labarďi obeta, prikazinďa le stražňikenge the le veľiťeľenge: „Aven andre, murdaren len! Ňiko lendar te na denašel!“ Sar len murdarde le šabľenca, čhivkerde len avri. Paľis gele andre svetiňa le Baaloskre chramoskri, ile odarik avri o sveta slupi a zlabarde len. Čhide tele le Baaloskro sveto slupos the leskro chramos a kerde lestar budaris, kaj phiren dži adadžives. Avke o Jehu zaačhaďa o lašariben le Baaloskro andro Izrael. Ale o Jehu na omukľa ola bini, so kerďa anglal leste o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael, hoj te lašaren le somnakune gurumňoren andro Betel the andro Dan. O RAJ phenďa le Jehuoske: „Tu kerďal oda, so hin mange pre dzeka, bo kerďal le Achaboskra famelijake savoro, so kamavas, vašoda tire čhave bešena pro izraeliko tronos dži andro štarto pokoleňje.“ Ale o Jehu na dodikhelas pre oda, hoj te doľikerel cale peskre jileha o zakonos, so diňa avri o RAJ, o Del le Izraeloskro. Na visarďa pes le Jeroboamoskre nalačhipnastar, savo cirdňa le Izraeliten andro binos. Andre oda časos o RAJ chudňa te odlel le Izraelitendar e phuv. O Chazael zviťazinelas upral o Izraeloskre phuva pro vichodos le Jordanostar a le forostar Aroer paš o paňi Arnon zaiľa calo Gilead the Bašan, kaj bešenas o kmeňi Gad, Ruben the Menaše. Savore aver veci, so kerďa o Jehu, the leskre viťazstva, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Jehu muľa, parunde les paš leskre phure dada andre Samarija. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Joachaz. O Jehu kraľinelas upral o Izrael andre Samarija bišuochto (28) berš. Sar e Atalija, le Achazijoskri daj, dikhľa, hoj lakro čhavo hino murdardo, geľa a diňa te murdarel savore le kraľiskre čhaven. Ča o Joaš, o čhavo le Achazijoskro, na sas murdardo. E Jehošeba sas čhaj le kraľiskri le Joramoskri a pheň le Achazijoskri. Oj iľa het pašal le kraľiskre čhave le Joaš the ola džuvľa, savi les delas te pijel o koľin. Anďa len a garuďa andro kher pro soviben andro Chramos angle Atalija, hoj les te na murdarel. E Jehošeba les šov berš garuvelas andro Chramos, medik e Atalija kraľinelas upral e judsko phuv. Andro eftato berš o rašaj o Jehojada vičinďa ke peste le veľiťeľen upral o šel, le veľiťeľen upral le kraľiskre stražňika the le veľiťeľen upral o palaciskre stražňika. Iľa len andro Chramos. Ode lenca phandľa e zmluva a phenďa, hoj te len vera. Paľis lenge sikaďa le kraľiskre čhas le Joaš a prikazinďa lenge: „Rozďelinen olen, ko pro šabat stražinena pro trin partiji. Jekh partija stražinela paš le kraľiskro palacis, dujto paš e brana Sur a trito paš e brana pal o kher, kaj soven o stražňika. Ola stražňika, saven pro šabat nane služba, mušinena te stražinel o Chramos the le kraľis. Savore ľikerena andro vasta o zbraňe a rozačhavena tumen pašal o kraľis. Dojekh, ko kamľahas pes te dochudel ko kraľis, mi merel. Džan le kraľiha všadzik, kaj džala.“ O veľiťeľa upral o šel kerde sa avke, sar lenge phenďa o Jehojada. Sako iľa peskre muršen a savore avle ke leste, či sas len pro šabat služba abo na. O Jehojada diňa le veľiťeľenge o kopiji the o šťiti le kraľiskre Davidoskre, so sas andro Chramos. O stražňika pes rozačhade le zbraňenca andro vasta pašal o kraľis, paš o oltaris the Chramos pal e južno the severno sera le Chramoskri. Paľis o Jehojada anďa avri le Joaš, thoďa leske pro šero e koruna a dine leske e kraľiko zmluva. Pomazinde les a ačhade kraľiske. Tapčinenas a vičinenas anglal leste: „Mi dživel o kraľis!“ Sar e Atalija šunďa e vika le stražňikendar the le manušendar, geľa pal lende andro Chramos. Sar ode doavľa, dikhľa ode te ačhel le neve kraľis paš o slupos, kaj ačhelas furt o kraľis. Pašal leste sas o veľiťeľa the ola, save trubinen, a savore manuša radisaľonas a trubinenas pro rohi. Akor peske e Atalija rozčhingerďa o gada a zvičinďa: „Zradzinde man! Zradzinde man!“ O Jehojada na kamľa te murdarel la Atalija andro Chramos a vašoda phenďa le veľiťeľenge: „Len la, ľidžan avri le stražňikendar a murdaren dojekhes, ko la kamela te zachraňinel.“ Sar la ľidžanas prekal e brana, khatar o graja džan andro palacis, ode la murdarde. O Jehojada kerďa, hoj o kraľis the o manuša te phanden le RAJEHA zmluva, hoj ena leskre manuša. A mek phandľa e zmluva maškar o kraľis the manuša. Androda savore manuša andral e Judsko gele andro chramos le Baaloskro a čhide les tele. Leskre oltara the o modli phagerde a leskre rašas le Matan anglo oltara murdarde. Paľis o Jehojada ačhaďa stražňiken, hoj te stražinen o Chramos. Iľa le veľiťeľen upral o šel, le kraľiskre stražňiken the le stražňiken andro palacis the savore manušen a jekhetane odľigende le kraľis andral o Chramos. Džanas leha andro palacis prekal e Stražňikengri brana. Paľis o Joaš bešľa pre peskro than, pro tronos. Savore manuša radisaľonas a andro foros sas smirom, bo e Atalija sas murdarďi la šabľaha andro palacis. Le Joašiske sas efta berš, sar ačhiľa kraľiske. Chudňa te kraľinel, sar sas o Jehu kraľis upral o Izrael efta berš, a andro Jeruzalem kraľinelas saranda (40) berš. Leskri daj e Cibja sas andral e Beer-Šeba. O Joaš pal calo peskro dživipen kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, bo o rašaj o Jehojada les sikavelas. Ale o Joaš na zňičinďa le modlengre thana pro lašariben a o manuša ode dureder obetinenas a labarenas o kaďidlos. O Joaš phenďa le rašajenge: „Kiden avri o love le svete darendar, so sas dine prekal o Chramos: o love, so mušinenas te del, the ola, so anenas jilestar pro Chramos. Dojekh rašaj mi anel o love, so iľa olendar, kaske služinelas, hoj pes lenca te prikerel o Chramos všadzik, kaj kampel.“ Ale aňi andro bišutrito (23.) berš, sar kraľinelas o Joaš, o rašaja mek na prikerde o Chramos. Avke o kraľis Joaš ke peste vičinďa le anglune rašas Jehojada the savore rašajen a phučľa lendar: „Soske na prikeren o Chramos? Akanastar o love na mukena prekal peste, ale dena len pro Chramos, hoj pes te prikerel.“ O rašaja pre oda priačhile, hoj imar na kidena avri o love le manušendar a hoj na prikerena korkore o Chramos. Paľis o Jehojada iľa jekh truhlica, kerďa upral chev a thoďa la paš o oltaris pre čači sera, sar pes avel andro Chramos. Avke o rašaja, save stražinenas paš o vudar, thovkerenas andre o love, so o manuša anenas andro Chramos. Sar imar dikhenas, hoj e truhlica hiňi pherdžarďi le lovenca, avelas le kraľiskro pisaris le bare rašaha a čhivenas andral e truhlica avri o love, zgenenas len a thovenas len andre gone. Paľis ola zgende love sas dine andro vasta le muršenge, save sas upral e buči pro Chramos. Avke on počinenas le muršen, save kerenas e buči pro Chramos: le ťesaren, le muraren, le kamenaren the savoro, so kampelas te prikerel pro Chramos. On mek vaš ola love cinenas o kašta, prikerde bara the savore aver veci, so kampelas, hoj te prikeren o Chramos. Ale ole lovendar, so sas avrikidle andro Chramos, pes na diňa te kerel o rupune čare, o čhura, o kuča the o trubi aňi aver rupune abo somnakune veci. Ola love sas dine le muršenge, save lenca prikerenas o Chramos. Ole muršendar, savenge sas dine o love, pes na užarelas, hoj te presikaven, kaj thode o love, bo sas pačivale a počinenas le manušen, save kerenas e buči pro Chramos. O love, so o manuša anenas sar obeta vaš o binos, na sas prekal o Chramos, ale ačhenas le rašajenge. Akor geľa o aramejiko kraľis o Chazael pro mariben pro foros Gat a zaiľa les. Paľis kamľa te džal the pro Jeruzalem. Avke o kraľis o Joaš skidňa savore sveta dari, so obetinde leskre phure dada, o judska kraľa o Jošafat, o Jehoram the o Achazijah. Iľa the peskre sveta dari the o somnakaj, so sas andro pokladňici, andro Chramos the andro palacis, a bičhaďa oda le Chazaeloske, savo paľis odgeľa pašal o Jeruzalem. Savore aver veci, so kerďa o Joaš, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Paľis leskre služobňika pes vzburinde pro Joaš a murdarde les paš o Bet-Milo, pro drom, sar pes džal andro gav Sila. Murdarde les leskre služobňika o Jozakar, la Šimeatakro čhavo, the o Jehozabad, le Šomeroskro čhavo. Sar muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amacijah. Sar imar kraľinelas andre Judsko biš the trin (23) berš o Joaš, le Achazijoskro čhavo, andre Samarija ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Joachaz, le Jehuoskro čhavo. Ov kraľinelas dešuefta (17) berš. Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. Akor o RAJ sas choľamen pro Izraeliti, a vašoda len diňa pro but berš andro vasta le aramejike kraľiske le Chazaeloske the leskre čhaske le Ben-Hadadoske. Ale sar pes o Joachaz modľinelas ko RAJ, ov les šunďa avri, bo dikhľa, sar o aramejiko kraľis le Izraeliten trapinel. Akor o RAJ diňa le Izraeliten manušes, savo len iľa avri andral o vasta le aramejike kraľistar. Paľis šaj bešle andre peskre khera andro smirom avke sar angloda. Ale na preačhile te kerel oda binos, andre savo le Izrael cirdňa o Jeroboam, a andre Samarija mek furt ačhelas o slupos la Ašerakro. O aramejiko kraľis zňičinďa e Izraeloskri armada a uštarelas pre lende avke sar pro prachos, sar pes marel avri o zrnos. O Chazael mukľa le Joachazoske le Izraeloskra armadatar ča penda (50) muršen pro graja, deš maribnaskre verdana the deš ezera (10 000) slugaďen. Savore aver veci, so o Joachaz kerďa, the leskre viťazstva, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Joachaz muľa, parunde les paš leskre phure dada andro foros Samarija. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jehoaš. Sar imar kraľinelas tranda the efta (37) berš andre Judsko o Joaš, andro foros Samarija ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Jehoaš, le Joachazoskro čhavo, a kraľinelas ode dešušov (16) berš. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. Savore aver veci, so o Joaš kerďa, the leskre viťazstva upral o judsko kraľis, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Jehoaš muľa, parunde les andre Samarija paš leskre phure dada a pal leste ačhiľa kraľiske upral o Izrael leskro čhavo o Jarobeam. Sar o Elizeus sas nasvalo pro meriben, avľa ke leste o izraeliko kraľis o Jehoaš. Zarunďa angle leste a phenďa: „Dado miro, dado miro! O izraelika verdana the leskre murša pro graja!“ „Le o lukos the o šipi!“ phenďa leske o Elizeus. Avke len ov iľa. A mek phenďa: „Le ola šipi!“ Sar len o Jehoaš iľa, prikazinďa leske: „Demav lenca andre phuv!“ Avke ov lenca demaďa trival a preačhiľa. Akor o Elizeus pre leste choľisaľiľa a phenďa: „Kampľa tuke lenca te demel pandžvar, abo šovar! Avke calkom zňičinďalas la aramejika armada, ale akana zviťazineha upral lende ča trival.“ Paľis o Elizeus muľa a parunde les. Sako berš jarone o zbujňika andral o Moab džanas andro Izrael. Jekhvar, sar o Izraeliti parunenas varesave muršes, dikhle, hoj aven o zbujňika andral o Moab. Vašoda les čhide andre le Elizeoskro hrobos a denašle odarik het. Sar oda ťelos peľa pre le Elizeoskre kokala, oda mulo obdžiďiľa a ušťiľa pro pindre. Medik o Joachaz kraľinelas, o aramejiko kraľis Chazael na preačhelas te trapinel le Izraeliten. Ale le RAJESKE sas pharo vaš lende. Presikaďa lenge o lačhejileskeriben a visarďa pes pale ke lende angle odi zmluva, so phandľa le Abrahamoha, Izakoha the Jakoboha. Dži adadžives len na kamľa te zňičinel aňi te odčhivel pestar het. Sar muľa o aramejiko kraľis o Chazael, ačhiľa pal leste kraľiske leskro čhavo o Ben-Hadad. Avke o Jehoaš pale iľa o fori le Ben-Hadadostar, so o Chazael andro mariben iľa leskre dadestar le Joachazostar. O Jehoaš upral leste trival zviťazinďa, avke pale dochudňa o izraelika fori. Sar andro Izrael kraľinelas dujto berš o Jehoaš, le Joachazoskro čhavo, ačhiľa kraľiske andre Judsko o Amacijah, le Joašiskro čhavo. Sas leske bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas bišueňa (29) berš. Leskri daj e Joadan sas andral o Jeruzalem. O Amacijah kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, ale na sas ajso sar leskro prapapus o David. Savoro kerelas avke sar leskro dad o Joaš, ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na zňičinďa a o manuša pre lende mek furt obetinenas a labarenas o kaďidlos. Sar imar o kraľišagos sas zorales andre leskre vasta, diňa te murdarel peskre služobňiken, save murdarde leskre dades. Ale lengre čhaven na diňa te murdarel, bo o RAJ prikazinďa andro zakonos le Mojžišoskro: „O dada našťi aven murdarde vaš o binos, so kerde lengre čhave, aňi o čhave vaš o bini le dadengre, ale sako mi merel vaš peskro binos.“ O Amacijah andre Lonďi dolina murdarďa deš ezera (10 000) edomike slugaďen. Andro mariben zaiľa o foros Sela. Paľis ole foros diňa nevo nav Jokteel a dži adadžives pes avke vičinel. Andre jekh džives o Amacijah bičhaďa peskre muršen, hoj te phenen le izraelike kraľiske Jehoašoske: „Av pro mariben, dikhaha, ko hin amendar zoraleder!“ Ale o Jehoaš leske odphenďa: „O bodľakos andro Libanon diňa te phenel le zorale libanoňike cedroske: ‚De tira čha mire čhaske romňake.‘ A ipen akor o dzivo džviros avľa pal o verchos a uštarďa pro bodľakos! Gondoľines tuke, hoj sal zoralo, bo zviťazinďal upral o Edom. Oslavin tiro viťazstvo, ale ačh khere! Soske pre tu kames te anel e pohroma? Kames te perel tu a the e Judsko tuha?“ Ale o judsko kraľis Amacijah les na šunďa, vašoda o izraeliko kraľis Jehoaš geľa pre leste pro mariben paš o Bet-Šemeš andre Judsko. O Izrael zviťazinďa upral e Judsko a savore lengre slugaďa denašenas khere. Avke paš o Bet-Šemeš o Jehoaš zaiľa le judske kraľis Amacijah, le Joašiskre čhas, le Achazijoskre vnukos. Paľis geľa andro Jeruzalem a čhiďa tele o muri le foroskre pašal e Efrajimiko brana dži paš e Rohoskri brana, ajse duj šel (200) metri. Iľa odarik savoro somnakaj, rup the savore vzacna veci, so arakhle andro Chramos the andro pokladňi le palaciskre, a the le rukojemňiken a geľa pale andre Samarija. Savore aver veci, so kerďa o Jehoaš, leskre viťazstva the oda, sar pes marelas le judske kraľiha, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar muľa o Jehoaš, parunde les andro foros Samarija paš o izraelika kraľa. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jarobeam. O judsko kraľis Amacijah, le Joašiskro čhavo, dživelas mek dešupandž (15) berš, sar muľa o izraeliko kraľis Jehoaš, o čhavo le Joachazoskro. Savore aver veci, so kerďa o Amacijah, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar pes pre leste andro Jeruzalem počoral dovakerde, hoj les murdarena, ov denašľa andro Lachiš. Ale on pal leste bičhade muršen, save les ode murdarde. Avke les odarik ande andro Jeruzalem pro graja a parunde les andro Foros le Davidoskro paš leskre phure dada. Akor savore manuša andral e Judsko ile le Azarijah a ačhade les kraľiske vaš leskro dad Amacijah. Sas leske ča dešušov (16) berš. Sar muľa leskro dad, o Azarijah dochudňa pale o foros Elat a pale les budinďa avri. Sar o Amacijah, le Joašiskro čhavo, kraľinelas upral e Judsko dešupandž berš, ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Jarobeam, le Jehoašoskro čhavo, a kraľinelas andro foros Samarija saranda the jekh (41) berš. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. O Jarobeam dochudňa prekal o Izrael pale o phuva le Lebo-Chamatostar dži paš o moros andre Araba. Oda sas avke, sar o RAJ, o Del le Izraeloskro, phenďa prekal peskro služobňikos the prorokos Jonaš andral o Gat-Chefer, savo sas le Amitajoskro čhavo. O RAJ dikhľa, andre savo baro pharipen hine savore Izraeliti, či o otroka abo o slobodna. Na sas ode ňiko, ko len cirdňahas avri andral o pharipen. Ale o RAJ na kamľa calkom te khosel le Izraeliten tele pal kadi phuv, ale zachraňinďa len prekal o kraľis Jarobeam. Savore aver veci, so kerďa o Jarobeam, leskre viťazstva the oda, sar pes marelas a sar dochudňa pale o fori Damašek the o Chamat prekal o Izrael, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Jarobeam muľa, parunde les paš leskre phure dada, paš o izraelika kraľa. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Zecharijah. Andro bišueftato (27.) berš, sar kraľinelas o Jarobeam andro Izrael, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Azarijah, o čhavo le Amacijoskro. Sas leske dešušov (16) berš, sar ačhiľa kraľiske, a penda the duj (52) berš kraľinelas andro Jeruzalem. Leskri daj sas e Jecholija andral o Jeruzalem. O Azarijah kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Amacijah. Ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na sas zňičimen, a o manuša pre lende mek furt obetinenas a labarenas o kaďidlos. Paľis o RAJ le Azarijah avke dukhaďa le nasvaľibnaha, hoj sas malomocno dži andre oda džives, medik na muľa. Ov bešelas korkoro andre jekh kher, vašoda leskro čhavo o Jotam sas ačhado upral o palacis a ľidžalas le manušen andre odi phuv. Savore aver veci, so kerďa o Azarijah, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar o Azarijah muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jotam. Sar kraľinelas andre Judsko o Azarijah tranda the ochto (38) berš, ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Zecharijah, o čhavo le Jarobeamoskro. Ov kraľinelas andro foros Samarija šov čhon. Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskre dada a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. O Šalum, le Jabešoskro čhavo, pes počoral dovakerďa pro Zechariah a murdarďa les anglo manuša. Avke ov pal leste ačhiľa kraľiske. Savore aver veci, so kerďa o Zecharijah, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Avke le RAJESKRO lav, so phenďa pal o kraľis Jehu, pes the ačhiľa: „Tire čhave bešena pro izraeliko tronos dži andro štarto pokoleňje.“ Sar andre Judsko kraľinelas o Uziaš tranda the eňa (39) berš, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Šalum, le Jabešoskro čhavo, a kraľinelas andro foros Samarija jekh čhon. Paľis o Menachem, le Gadioskro čhavo, geľa andral e Tirca andre Samarija, murdarďa le Šalum a ačhiľa pal leste kraľiske. Savore aver veci, so kerďa o Šalum, the sar kerďa e vzbura, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Andre oda časos, sar o Menachem džalas andral e Tirca, zňičinďa o foros Tapuach the o gava pašal, bo ola manuša na kamle te phundravel o foroskre brani. Avke murdarďa savoren andro Tapuach a le khabne džuvľen rozčhingerďa. Sar andre Judsko kraľinelas o Uziaš tranda the eňa (39) berš, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Menachem, le Gadioskro čhavo. Kraľinelas deš berš andro foros Samarija. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a medik kraľinelas, na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. Sar avľa andro Izrael o asiriko kraľis Tiglat-Pileser, o Menachem les diňa tranda the štar (34) toni rup, hoj leske te pomožinel zoraleder te doľikerel o kraľišagos. Avke o Menachem ispidelas pro barvale Izraeliti, hoj dojekh lendar te počinel penda (50) rupune, a diňa oda le asirike kraľiske. Paľis o asiriko kraľis geľa het andral odi phuv. Savore aver veci, so kerďa o Menachem, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar o Menachem muľa, ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Pekachiah. Sar andre Judsko kraľinelas penda (50) berš o Azarijah, andre Samarija pro duj berš ačhiľa kraľiske upral o Izrael o Pekachiah, le Menachemoskro čhavo. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskre dada a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. O Pekach, le Remalijoskro čhavo, pes počoral dovakerďa le penda (50) muršenca andral o Gilead pro Pekachiah a murdarďa les andre palaciskri veža andre Samarija. Avke pal leste ačhiľa kraľiske. Savore aver veci, so o Pekachiah kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar imar andre Judsko kraľinelas o Azarijah penda the duj (52) berš, andro Izrael ačhiľa kraľiske o Pekach, le Remalijoskro čhavo. Ov kraľinelas andro foros Samarija biš (20) berš. Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na preačhelas te kerel ola bini, so kerelas o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. Sar sas andro Izrael kraľis o Pekach, avľa ode o asiriko kraľis Tiglat-Pileser a zaiľa peske o fori Ijon, Abel-Bet-Maacha, Janoach, Kedeš the Chacor a o phuva Gilead the Galileja, oda hin caľi phuv Naftali. A le manušen odarik odľigenďa andre Asirija. Andro bišto (20.) berš, sar kraľinelas le Uziašoskro čhavo Jotam, le Eloskro čhavo o Hošea pes vzburinďa pro Pekach a murdarďa les. Sar o Hošea les murdarďa, ačhiľa pal leste kraľiske. Savore aver veci, so kerďa o Pekach, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Sar andro Izrael kraľinelas o Pekach, le Remalijoskro čhavo, dujto berš, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Jotam, le Uziašoskro čhavo. Sas leske bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov berš. Leskri daj sas e Jeruša, le Cadokoskri čhaj. O Jotam kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Uziaš. Ale o thana, kaj lašarenas le modlen, na sas zňičimen a o manuša pre lende mek furt obetinenas a labarenas o kaďidlos. O Jotam ačhaďa the e Upruňi brana andro Chramos. Savore aver veci, so kerďa o Jotam, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Andre ola dživesa o RAJ ešebnovar bičhaďa pre Judsko le aramejike kraľis Recin the le izraelike kraľis Pekach. Sar o Jotam muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achaz. Sar andro Izrael o Pekach, le Remalijoskro čhavo, kraľinelas dešueftato (17.) berš, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Achaz, le Jotamoskro čhavo. Le Achazoske sas biš (20) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov (16) berš. O Achaz na kerelas avke sar leskro prapapus o David, ale kerelas oda, so na sas le RAJESKE, leskre Devleske, pre dzeka. Bo kerelas avke sar o izraelika kraľa anglal leste. Peskre čhas zlabarďa sar obeta le modlenge avke, sar kerenas o narodi, saven o RAJ tradňa avri anglal o Izraeliti. O kaďidlos obetinelas tel dojekh zeleno stromos, pro brehi the pro uče thana, kaj lašarenas le modlen. Paľis o aramejiko kraľis Recin le izraelike kraľiha Pekachoha gele pro mariben pro Jeruzalem a rozačhade pes pašal leste, ale na domarde les. Andre oda časos o aramejiko kraľis peske zaiľa o foros Elat a le judske manušen odarik tradňa het. Paľis avle o Edomčana andro Elat te bešel a hine ode dži adadžives. Akor o Achaz bičhaďa muršen ko asiriko kraľis Tiglat-Pileser, hoj leske te phenen: „Me som tiro čhavo the služobňikos. Av, zachraňin man andral o vasta le izraelike the aramejike kraľendar, save pes pre ma ačhade.“ O Achaz iľa o somnakaj the o rup, so sas andro Chramos the andro pokladňi le palaciskre, a bičhaďa oda sar daros le asirike kraľiske. O asiriko kraľis les šunďa, geľa peskre slugaďenca pro Damašek a domarďa les. Le manušen zaiľa, thoďa len andro foros Kir a le kraľis Recin murdarďa. Sar o Achaz geľa andro Damašek, hoj pes te zdžal le asirike kraľiha, dikhľa ode oltaris. Akor bičhaďa le rašaske le Urijoske obrazis, sar dičhol avri oda oltaris a the sar hino ačhado. Avke o Urijah ačhaďa ajso oltaris sar oda, so sas andro Damašek a pal savo leske bičhaďa o Achaz obrazis. O Urijah les dokerďa mek angloda, sar o Achaz avľa andral o Damašek. Sar avľa pale a dikhľa oda oltaris, geľa paše a obetinďa ode e labarďi the e chabeneskri obeta. Čhorďa pre leste avri e moľakri obeta a pokropinďa o oltaris le rateha le smiromoskre obetendar. Avke o brondzuno oltaris, so sas maškar o nevo oltaris the o Chramos, odľigenďa pre severno sera le neve oltaristar. Paľis o kraľis Achaz prikazinďa le Urijoske: „Pre oda baro oltaris obetineha e tosaraskri labarďi obeta, e račakri chabeneskri obeta the e labarďi obeta le kraľiskri la chabeneskra obetaha. Obetineha ode the o labarde obeti, so anena o manuša, o chabeneskre obeti the o moľakre obeti a savoro rat le labarde the avre obetendar čhor avri pro baro oltaris. O brondzuno oltaris mange ela pre oda, sar man kamava vareso te dodžanel.“ O rašaj Urijah kerďa sa avke, sar leske prikazinďa o kraľis Achaz. Paľis o Achaz rozkidňa o brondzune vožikici le nadrženca, so sas paš o Chramos. Iľa tele o nadrži the o bľachi pal lengre seri. E kanta le paňeha, so sas thoďi upral o brondzune biki, odľiľa a thoďa pre baruňi dlažba. The o stanos, kaj pro šabat lašarenas le RAJES, iľa tele a o vudar, khatar džanas o kraľa andro Chramos, zaphandľa. Ov oda savoro kerelas, hoj te el pre dzeka le asirike kraľiske. Savore aver veci, so kerďa o Achaz, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar o Achaz muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro a pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Chizkija. Andre dešudujto (12.) berš, sar andre Judsko kraľinelas o Achaz, upral o Izrael ačhiľa kraľiske o Hošea, le Eloskro čhavo. Ov kraľinelas andro foros Samarija eňa berš. Kerelas nalačhipen anglo RAJ, ale na avke sar o izraelika kraľa, save sas anglal leste. Paľis o asiriko kraľis Šalmaneser geľa pro mariben pro Hošea. O Hošea pes leske zdiňa a mušinelas leske te počinkerel o daňe. Ale o Šalmaneser pes dodžanľa, hoj o Hošea bičhaďa le muršen andro Egipt ko kraľis, savo pes vičinelas So. A dodžanľa pes the oda, hoj leske preačhiľa te počinel o daňe, avke sar oda kerelas sako berš. Avke les diňa o Šalmaneser te chudel a te phandel andre bertena. Paľis o asiriko kraľis džalas pre caľi Izraeloskri phuv, doavľa paš e Samarija a sas pašal late rozačhado trin berš. Sar kraľinelas o Hošea eňato berš, domarďa o asiriko kraľis e Samarija. Zaiľa le Izraeliten a odľigenďa len andre Asirija. Thoďa len te bešel andro foros Chalach, andro Chabor paš o paňi Gozan the andro Medska fori. Kada pes ačhiľa vašoda, bo o Izraeliti kerenas o bini anglo RAJ, peskro Del, savo len iľa avri andral o Egipt the andral o vasta le Faraonoskre. O Izraeliti lašarenas avre devlen a kerenas avke sar o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal lende, a ľikerenas ola tradiciji, so chudle te kerel o izraelika kraľa. O Izraeliti kerenas počoral ajse veci, so na sas pre dzeka le RAJESKE, lengre Devleske. Ačhavenas o modlengre thana pro lašariben andre savore peskre fori, le stražne vežendar dži paš o baro ohradzimen foros. Pre dojekh učo brehos the tel dojekh zeleno stromos ačhavenas la Ašerake o oltara the o slupi. Pre dojekh modlengro than pro lašariben labarenas o kaďidlos avke sar the o narodi, saven o RAJ anglal lende tradľa avri. Kerenas o nalačhe veci a aleha pre peste anenas le RAJESKRI choľi. Lašarenas avre devlen, kajte lenge o RAJ prikazinďa, hoj ada te na keren. O RAJ prevakerelas prekal savore peskre proroka ko Izrael the ke Judsko: „Visaren tumen tumare nalačhe dromendar a doľikeren mire prikazaňja the mire prikazi, so hine pisimen andre calo zakonos, so diňom tumare dadenge a so tumenge bičhaďom prekal mire služobňika prekal o proroka.“ Ale on les na šunenas a na denas peske te phenel avke sar the lengre dada, save na pačanas le RAJESKE, peskre Devleske. Odčhide pestar leskro zakonos the e zmluva, so phandľa lengre dadenca, a na šunenas les, kajte lenge dovakerelas. On lašarenas le modlen, save na sas pre ňisoste, a aleha ačhile the on pre ňisoste. Ľikerenas pes pal o tradiciji le narodengre, save sas pašal lende, kajte lenge o RAJ prikazinďa, hoj te na keren avke sar aver narodi. Omukle savore prikazaňja le RAJESKRE, peskre Devleskre, a kerde peske duje somnakune gurumňoren the slupi la Ašerakre a banďonas angle savore čercheňa pro ňebos a služinenas le Baaloske. Peskre muršoren the čhajoren obetinenas sar labarde obeti avre devlenge. Vražinenas a čarinenas a avke pes calkom oddine te kerel oda, so hin nalačho andro jakha le RAJESKRE, a aleha les choľarenas. Avke o RAJ igen choľisaľiľa pro Izrael a odčhiďa les pestar a ačhiľa ča o kmeňos Juda. Ale aňi o kmeňos Juda na doľikerelas o prikazaňja le RAJESKRE, peskre Devleskre, ale the on kerenas oda, so kerelas o Izrael. Vašoda pestar o RAJ odčhiďa calo izraeliko narodos, pokorinďa len a diňa andro vasta le zbujňikenge, medik len pestar na tradľa het. Sar o RAJ odďelinďa le Izrael le Judastar, ačhade peske o Izraeliti kraľiske le Jeroboam, le Nebatoskre čhas. Ale o Jeroboam odľiľa le Izraeliten le RAJESTAR a cirdňa len andro baro binos. O Izraeliti kerenas savore bini, so kerelas o Jeroboam, a na omukle len, medik o RAJ len pestar na odčhiďa, avke sar angloda phenďa prekal peskre služobňika prekal o proroka. Vašoda o Izraeliti sas zaile a odľigende andre Asirija a ode hine dži adadžives. O asiriko kraľis anďa le manušen andral o fori Babilon, Kuta, Ava, Chamat the Sefarvajim a thoďa len te bešel andro samarijika fori vaš o Izraeliti. On zaile e Samarija a chudle te dživel andre lengre fori. Sar ode ešebnovar chudle te bešel, na lašarenas le RAJES, a vašoda o RAJ pre lende bičhaďa le ľeven, save len murdarenas. Akor o manuša andral oda foros phende le asirike kraľiske: „O narodi, saven anďal te bešel andro samarijika fori, na prindžaren o zakonos le Devleskro ola phuvakro, vašoda ov pre lende bičhaďa le ľeven a on len murdaren.“ Akor o kraľis prikazinďa: „Len ode jekhe rašas, saves odarik anďan kade. Mi džal ode te bešel a mi sikavel len, so lendar kamel o Del andre odi phuv.“ Avke ode geľa jekh rašaj, savo sas zailo andral e Samarija. Bešelas andro Betel a sikavelas len, sar te lašarel le RAJES. Ale dojekh narodos peske kerďa peskre devlen a thode len andre ola sveta thana, save angloda ačhade o manuša andral e Samarija. Dojekh narodos oda kerelas andre oda foros, kaj bešelas. O Babilončana peske kerde le devles Sukot-Benot, o Kuťana le Nergal a o Chamaťana le Ašimas. O Avičana kerde le Nibchaz the le Tartak a o Sefarvajimčana obetinenas peskre čhaven sar labarďi obeta le devlenge Adramelech the Anamelech. A kajte lašarenas le RAJES, kidle peske avri rašajen a ačhade len, hoj te služinen le modlenge pre ola thana. On ode obetinenas peskre devlenge. Le RAJES lašarenas, ale služinenas the peskre devlenge pal o tradiciji ole narodengre, khatar sas odľigende andre odi phuv. Dži adadžives oda keren avke, sar kerenas angloda. Le RAJES na lašaren aňi pes na ľikeren pal oda, so hin pisimen a avridino, aňi pal o zakonos, aňi pal o prikazaňja, save o RAJ diňa le Jakoboskre čhavenge, saves diňa nav Izrael. O RAJ lenca phandľa zmluva a prikazinďa lenge: „Ma lašaren avre devlen, aňi ma banďon anglal lende, ma služinen lenge a aňi ma obetinen. Ale lašaren man, tumare RAJES, savo tumen iľa avri andral o Egipt peskre vasteha the bara zoraha. Ča mange obetinen a anglal ma banďon. Furt doľikeren mire lava, prikazi, zakoni the prikazaňja, so tumenge pisinďom, a avre devlen ma lašaren. Ma bisteren pre zmluva, so tumenca phandľom, a avre devlen ma lašaren. Ale lašaren ča man, le RAJES, tumare Devles. Me tumen lava avri andral o vasta savore tumare ňeprijaťeľengre.“ Ale on les na šunde a kerenas pal peskre tradiciji. Kala narodi lašarenas le RAJES, ale služinenas the peskre avrirezimen devlenge. Dži adadžives lengre čhave the lengre vnuki keren avke sar lengre dada. Sar kraľinelas andro Izrael trito berš o Hošea, le Eloskro čhavo, andre Judsko ačhiľa kraľiske o Chizkija, le Achazoskro čhavo. Sas leske bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas bišueňa (29) berš. Leskri daj sas e Abija, le Zecharijoskri čhaj. Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro prapapus o David. Zňičinďa o thana, pre save lašarenas le modlen, sphagerďa o sveta slupi, čhinďa tele la Ašerakre slupi a rozphagerďa the le brondzune sapes Nechuštan, saves kerďa o Mojžiš, bo dži akor o Izraeliti leske labarenas o kaďidlos. O Chizkija pačalas le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. Ňiko le judske kraľendar na sas ajso sar ov, aňi angle leste aňi pal leste. Ov sas pačivalo le RAJESKE, šunelas les andre savoreste a doľikerelas dojekh prikazaňje, so o RAJ diňa le Mojžišoske. O RAJ sas le Chizkijoha, a vašoda les sas bach andre savoreste, so kerelas. Ov pes vzburinďa pro asiriko kraľis a na poddiňa pes leske. Ov domarďa le Filišťincen dži ko foros Gaza the leskre phuva – le cikne gavendar dži ko bare ohradzimen fori. Sar o Chizkija andre Judsko kraľinelas štarto berš a sar andro Izrael kraľinelas o Hošea eftato berš, o asiriko kraľis o Šalmaneser geľa pre Samarija a rozačhaďa pes pašal late. Pal o trin berš la domarďa. Avke e Samarija sas zňičimen andro šovto berš, sar kraľinelas o Chizkija a sar andro Izrael kraľinelas eňato berš o Hošea. Paľis o asiriko kraľis odľigenďa le Izraeliten andre Asirija a thoďa len te bešel andro foros Chalach, andro Chabor paš o paňi Gozan the andro medska fori. Oda pes ačhiľa, bo na šunenas le RAJES, peskre Devles, a na doľikerenas leskri zmluva aňi o prikazaňja, so len diňa le RAJESKRO služobňikos o Mojžiš; na kerenas pal oda, so phenďa. Sar kraľinelas o Chizkija dešuštar (14) berš, avľa o Sancherib o asiriko kraľis pro mariben pre savore judska ohradzimen fori a zaiľa len. Avke o Chizkija diňa te phenel le asirike kraľiske andro Lachiš: „Kerďom namištes. Mangav tut, ma mar tut manca. Kerava savoro, so mandar mangeha.“ Akor o asiriko kraľis leske phenďa: „Bičhav mange 10 000 kili rup the 1 000 kili somnakaj.“ Paľis o Chizkija diňa leske savoro rup the savoro, so arakhľa andro Chramos the andro pokladňi le palaciskre. The pal o chramoskro vudar the pal e zarubňa iľa tele o somnakaj, saveha len korkoro obthoďa, a diňa le asirike kraľiske. Akor o asiriko kraľis bičhaďa andral o Lachiš ko Chizkija andro Jeruzalem peskre nekbareder veľiťeľis, le nekbareder uradňikos the le veľiťeľis Rabšake la armadaha. Sar avle ko Jeruzalem, zaačhile pro drom pre oda than, kaj kerenas o lepedi paš o žľabos, andre savo avelas o paňi andral e upruňi nadrža. A vičinenas ke peste le kraľis le Chizkija, ale gele paš lende o Eljakim, le Chilkijoskro čhavo, savo ľidžalas o palacis, o pisaris Šebna the o uradňikos Joach, le Asafoskro čhavo. Akor o veľiťeľis Rabšake lenge phenďa: „Džan a phenen le Chizkijoske: Kada phenel o baro kraľis Sancherib: Pre soste tut avke zmukes, hoj tut na daras? Gondoľines tuke, hoj ča o lava the e goďi tuke stačinel te zviťazinel andro mariben? Pre kaste tut mukes, hoj tut mange ačhaves? Dikh, tu pes mukes pro Egipt, pre odi prephagi trsťina, savi predžubinel o vast oleske, ko pes pre late oprinel. Ajso hin o Faraonos, o egiptsko kraľis, ke savorende, ko pes pre leste muken! Te mange phenena: ‚Amen pes mukas pro RAJ, pre amaro Del.‘ Či oda nane o Del, saveskre uče thana pro lašariben the oltara čhiďa tele o Chizkija, a paľis phenďa le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: ‚Lašaren le Devles ča angle kada oltaris‘? Av akana a dovaker tut mire rajeha, le asirike kraľiha, a me tut dava 2 000 grajen. Šaj stradeha tuke ajci jazdcen? Mukes tut pro Egipt, hoj tuke bičhavela o verdana the le jazdcen pre pomoca, ale on našťi odmarena aňi le nekciknedere veľiťeľis andral mire kraľiskri armada. Či oda mange na prikazinďa o RAJ, hoj te avav pre kada than a te zňičinav les? Se o RAJ mange phenďa: ‚Dža andre kadi phuv a zňičin la!‘ “ Akor o Eljakim, o Šebna the o Joach phende le veľiťeľiske Rabšakoske: „Mangas tut, vaker tire služobňikenca andre aramejiko čhib, bo amen avke achaľuvas! Ma vaker amenca andre amari hebrejiko čhib anglo manuša, so hine pro hradbi.“ O Rabšake lenge odphenďa: „Či man miro kraľis bičhaďa te vakerel kala lava ča tumare kraľiske the tumenge? A či na the le manušenge, so bešen pre kada muros. Bo the on the tumen chana tumare vikali a pijena tumare mutera.“ Paľis o Rabšake ušťiľa a vičinelas andre hebrejiko čhib: „Šunen, so phenel o baro asiriko kraľis! Ma den tumen te klaminel le Chizkijoske, bo ov tumen našťi cirdela avri andral mire vasta. A ma den tumen leske aňi te prevakerel, hoj tumen te muken pro RAJ oleha, hoj phenel: ‚O RAJ amen zachraňinela a kada foros na ela dino andro vasta le asirike kraľiske.‘ Ma šunen le Chizkija, bo kavke phenel o asiriko kraľis: Aven avri, podden tumen mange a ela tumenge mištes! A sako tumendar chala pal peskro viňičis the figovňikos a pijela o paňi andral peskri chaňig, medik na avava pal tumende a na lava tumen andre ajsi phuv sar the tumari; andre phuv, kaj hin e pšeňica the e mol; andre phuv, kaj hin o maro the o viňici, kaj hin olivi, olejos the medos. Kiden tumenge avri o dživipen a na o meriben! Ma šunen le Chizkija, bo tumen diliňarel andre kale lavenca: ‚O RAJ amen zachraňinela.‘ Či šaj varesavo del le narodengro cirdňa avri lengri phuv andral o vasta le asirike kraľiskre? Kaj hine o devla andral o Chamat the Arpad? Kaj o devla andral o Sefarvajim, Hena the Iva? Či šaj cirdle avri la Samarija andral mire vasta? Savo del savore kale devlendar andral kala phuva šaj zachraňinďa lengri phuv andral mire vasta? Akor soske tuke gondoľines, hoj o RAJ zachraňinela o Jeruzalem mire vastendar?“ Ale o manuša sas čhit a na phende pre oda ňič, bo o Chizkija lenge prikazinďa: „Ma odphenen leske aňi lav.“ Paľis o Eljakim, o Šebna the o Joach avle andro čhingerde gada ko Chizkija a phende leske savoro, so vakerelas o veľiťeľis Rabšake. Sar oda šunďa o kraľis o Chizkija, čhingerďa pre peste o gada, urďa pes andro gada le gonestar a geľa andro Chramos le RAJESKRO. Akor bičhaďa le Eljakim, savo ľidžalas o palacis, le pisaris Šebna the le phuredere rašajen ko prorokos Izajaš, ko čhavo le Amososkro. Urde pes andro gada le gonestar, gele pal leste a phende leske: „Kada phenel o Chizkija: ‚Adadžives hin o džives le pharipnaskro, dophenen amenge a poňižinen amen. Sam sar e džuvľi, savi kamel te anel pro svetos le čhavoren, ale hiňi igen slabo te ločhol. O asiriko kraľis bičhaďa peskre veľiťeľis le Rabšake, hoj te vakerel namištes pro džido Del. Mi šunel o RAJ, tiro Del, savore kala nalačhe lava a mi marel oles, ko kavke vakerel. Vašoda modľin tut ko Del vaš amare manuša, save mek ačhile te dživel.‘ “ Sar avle o služobňika le kraľiskre ko Izajaš, ov lenge phenďa: „Phenen tumare kraľiske, hoj o RAJ phenel kada: ‚Ma dara tut olestar, so šunďal, ole lavendar, savenca pre ma namištes vakerenas o služobňika, saven bičhaďa o asiriko kraľis. Dikh, me kerava, hoj te šunel o nalačho hiros, a vašoda džala pale andre peskri phuv, kaj les dava te murdarel la šabľaha.‘ “ Paľis pes o Rabšake došunďa, hoj o asiriko kraľis geľa het andral o Lachiš. A sar avľa pale, arakhľa le kraľis te marel pes andro foros Libna. O asiriko kraľis Sancherib pes dodžanľa, hoj o kraľis Tirhaka andral o Kuš avel pre leste pro mariben. Akor pale bičhaďa o asiriko kraľis le poslen ko judsko kraľis Chizkija le lavenca: „Phenen le judske kraľiske le Chizkijoske kada: Te na tuha thovel avri tiro Del, pre savo tut mukes, oleha, hoj tuke phenel: ‚O Jeruzalem na ela dino andro vasta le asirike kraľiske.‘ Se tu šunďal, so kerde o asirika kraľa savore phuvenca. Amare armadi len calkom zňičinde. Gondoľines tuke, hoj tu aveha zachraňimen? Mire dada zňičinde o fori Gozan, Charan the Recef a murdarde le manušen andral o Eden, save bešenas andro Telasar. Či len šaj zachraňinde lengre devla? Kaj hino o kraľis andral o foros Chamat? Kaj o kraľis andral o Arpad? A kaj hine o kraľa andral o Sefarvajim, Hena the Iva?“ O Chizkija iľa le poslendar o ľil a pregenďa les. Paľis geľa andro Chramos a phundraďa les anglo RAJ. A chudňa pes kavke te modľinel ko RAJ: „Ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, savo bešes pro tronos maškar o cherubi! Tu jekh sal Del upral savore kraľišagi, so hine pre kadi phuv. Tu kerďal o ňebos the e phuv. Prithov tiro kan, RAJEJA, a šun! Phundrav tire jakha a dikh! Šun o lava le Sancheriboskre, savenca asal le džide Devlestar. Hin čačo, ó, RAJEJA, hoj o kraľa andral e Asirija zňičinde o narodi the lengre phuva a lengre devlen čhide te labol andre jag. Bo on na sas devla, ale ča kašt the bar, e buči le manušengre vastengri. Vašoda len šaj zňičinde. Ale akana, RAJEJA, Devla amaro, mangav tut, zachraňin amen andral leskre vasta, hoj savore kraľišagi pre phuv te sprindžaren, hoj ča tu jekh, RAJEJA, sal Del.“ Akor o Izajaš, le Amososkro čhavo, diňa te phenel le Chizkijoske: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Šunďom avri tiro mangipen, so vakerehas pal o asiriko kraľis Sancherib.‘ Kada hin o lav, so leske phenel o RAJ: ‚E pačivaľi čhaj le Sionoskri tutar asal a tele tut dikhel. E čhaj le Jeruzalemoskri pal tu kivinel le šereha, sar adarik denašes. Pre kaste vakerehas namištes? Kastar asahas? Pre kaste hazdehas upre o hangos? Pre kaste hazdehas o barikane jakha? Pro Sveto RAJ le Izraeloskro!? Bičhaďal tire sluhen te asal le Rajestar a te phenel: „Mire pherdo verdanenca geľom upre pro nekbareder verchi, pro thana, so hine nekdureder andro Libanon. Ode čhinďom tele leskre uče cedri the o šukar sosni. Dochudňom man pre leskre nekučeder špici, andre leskro husto veš. Andro cudza phuva kopaľinďom avri o chaňiga a piľom andral o paňi. Mire pindrenca šučarďom avri savore paňa andro Egipt.“ Tu, Sancheribona, pal oda na šunďal? Me ada pripravinavas čirlastar, anglo but berš oda diňom avri, a akana kerav, hoj pes oda te ačhel. Me tut diňom zor, hoj te zňičines o ohradzimen fori, hoj lendar te na ačhel ňič, ča kopa bara. Le manušen, save andre bešenas, na sas ňisavi zor, izdranas a ladžanas pes. Sas ajse slaba sar o rastlinici pre maľa, sar e zeleno čarori, sar e čarori pro pados, so šučol avri sigeder, sar barol. Ale me pal tu džanav savoro, džanav, kana džas avri a kana aves andre. Džanav the pal oda, savi bari choľi pre ma chas. Vašoda, hoj pre ma choľisaľiľal a tiro barikaňiben doavľa andre mire kana, thovava tuke andro nakh e trastuňi obručka a andro muj o grastano zubadlos. Visarava tut pale ole dromeha, khatar avľal.‘ Kada tuke ela o znameňje, Chizkija: Andre kada berš chana ča oda, so barola avri korkoro pestar, a aver berš chana oda, so mek pale barola olestar. Ale pro trito berš sadzinen a skiden upre, sadzinen o viňici a chan lengro ovocje. Ola, ko mek ačhena te dživel andral o judsko kraľišagos, mukena pale o koreňa tele andre phuv a upre anena o ovocje. Bo ola, ko ačhile te dživel, avena avri andral o Jeruzalem; ola, ko predžiďile, pal o verchos Sion. Kada pes ačhela, bo o Nekzoraleder RAJ oda igen kamel te kerel. Vašoda o RAJ phenel pal o asiriko kraľis kada: ‚Andre kada foros na doavela aňi o šipos pre leste na ľivinela. Aňi o slugaďa le šťitenca pre leste na avena a aňi e kopa paš o muri na čhivena, hoj pes te dochuden andro foros. Visarela pes pale pre oda drom, khatar avľa; andre kada foros pes na dochudela,‘ phenel o RAJ. ‚Me braňinava kada foros a zachraňinava les vaš ma the vaš o David, miro služobňikos.‘ “ Mek odi rat geľa o aňjelos le RAJESKRO andre asiriko taboris a murdarďa 185 000 slugaďen. Sar okla slugaďa tosara ušťile, dikhle pašal peste pherdo mule manušen. Avke o asiriko kraľis Sancherib pes visarďa het a geľa pale khere andro Ninive a bešelas ode. Andre jekh džives, sar o Sancherib lašarelas andro chramos peskre devles Nisroch, leskre duj čhave o Adramelech the o Sarecer les murdarde la šabľaha a denašle andre phuv Ararat. A pal leste ačhiľa kraľiske leskro aver čhavo o Esar-Chadon. Andre ola dživesa o kraľis o Chizkija nasvaľiľa pro meriben a avľa ke leste o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo, a phenďa leske: „Kada phenel o RAJ: ‚De tuke andro poradkos savoro andre tiro kher, bo mereha a imar na dživeha.‘ “ Sar oda o Chizkija šunďa, visarďa pes le mujeha paš e fala a modľinelas pes ko RAJ: „Ó, RAJEJA, mangav tut, leper tuke pre oda, sar pačivales a cale jileha phiravas pal tiro drom a sar keravas savoro, so sas lačho angle tire jakha.“ A chudňa igen zorales te rovel. Mek aňi o Izajaš na pregeľa e maškaruňi dvora, o RAJ ke leste pale prevakerďa: „Visar tut a phen le Chizkijoske, le vodcaske, savo ľidžal mire manušen, hoj kada phenel o RAJ, o Del le Davidoskro, tire dadeskro: ‚Šunďom avri tiri modľitba a dikhľom tire apsa. Sasťarava tut a pro trito džives džaha andro Chramos. Dikh, dothovava tuke ke tire berša mek dešupandž (15) berš. Zachraňinava the tut the kada foros andral o vasta le kraľiskre andral e Asirija a chraňinava kada foros. Kerava oda ča angle ma the angle miro služobňikos David.‘ “ Akor o Izajaš prikazinďa le kraľiskre služobňikenge: „Thoven leske pro vredos masca le figendar.“ On ile, makhle leske o vredos a ov sasťiľa avri. O Chizkija phučľa le Izajašistar: „Savo ela o znameňje, hoj man o RAJ sasťarela a pro trito džives džava upre andro Chramos?“ O Izajaš odphenďa: „Kada tuke ela znameňje le RAJESTAR, hoj doľikerela oda, so phenďa: Kames, hoj te džal o ciňos deš stupňi anglal abo deš stupňi palal?“ „Lokeder hin te džal le ciňoske deš stupňi anglal sar palal, vašoda mi džal deš stupňi palal,“ odphenďa o Chizkija. Avke o Izajaš mangelas le RAJES a o RAJ diňa, hoj o ciňos geľa deš stupňi palal pre le Achazoskri khameskri ora. Andre oda časos o babiloňiko kraľis o Merodach-Baladan, le Baladanoskro čhavo, bičhaďa ko Chizkija le poslen le ľileha the le daroha, bo pes dodžanľa pal leskro nasvaľiben. O Chizkija ole muršen priiľa a sikaďa lenge savoro peskro barvaľipen: o rup, o somnakaj, o koreňje, o voňava oleji, o zbraňe the savoro, so sas andre leskri pokladňica. Na garuďa anglal lende ňič, so sas andre leskro palacis the andre calo kraľišagos. Paľis o prorokos Izajaš avľa ko Chizkija a phučľa lestar: „So vakerenas kala murša a khatar avle?“ O Chizkija leske odphenďa: „Avle dural andral aver phuv, dži andral o Babilon.“ „So dikhle andre tiro palacis?“ phučľa o Izajaš. „Dikhle savoro, so hin andre miro palacis,“ odphenďa o Chizkija. „Sikaďom lenge savoro, so hin andre mire pokladňici. Ňič anglal lende na garuďom.“ Pre oda leske o Izajaš phenďa: „Šun o lav le RAJESKRO! Dikh, avela ajso džives, hoj savoro, so hin andre tiro palacis, ela odľigendo andro Babilon – the oda, so tire phure dada dži adadžives skidle upre. Na ačhela kade olestar ňič, phenel o RAJ. The tire čhaven, so tuke uľona, so ena tutar, ľidžana het a kerena lendar eunuchen andro palacis le babiloňike kraľiskro.“ O Chizkija leske odphenďa: „Kada lav, so mange phenďal le RAJESTAR, hino lačho.“ Bo peske gondoľinďa: „Medik me dživava, ela o smirom a ňič nalačho pes na ačhela.“ Savore aver veci, so o Chizkija kerďa, leskre viťazstva, the sar ačhaďa e upruňi nadrža a sar prianďa o paňi andro foros telal e phuv, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar muľa o Chizkija, parunde les a pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Menaše. Le Menašeske sas dešuduj (12) berš, sar ačhiľa kraľiske upral e Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas penda the pandž (55) berš. Leskri daj pes vičinelas Chefci-Ba. Ov kerelas anglo RAJ o nalačhipen the o džungipen avke sar the o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izrael. O Menaše pale ačhaďa o modlengre thana pro lašariben, so leskro dad o Chizkija zňičinďa. Ačhaďa o oltara le Baaloske the o slupos la Ašerakro avke sar o kraľis Achab andro Izrael. Banďolas anglo čercheňa a lašarelas len. Ačhaďa the o oltara andro Chramos, pal savo phenďa o RAJ: „Andro Jeruzalem ela miro nav lašardo.“ Pro soduj chramoskre dvori ačhaďa oltara prekal savore čercheňa, hoj len te lašaren. Peskre čhas zlabarďa sar obeta. Ov čarinelas, vražinelas a anďa ke peste le vrašcen the olen, save privičinenas le mulengre duchen. Aleha kerelas buter nalačhipen anglo RAJ a anelas pre peste leskri choľi. O Menaše iľa la Ašerakro slupos a thoďa les andro Chramos, pal savo o RAJ phenďa le Davidoske the leskre čhaske le Šalamunoske: „Andre kada Chramos the andro Jeruzalem, so mange avri kidňom maškar savore izraelika kmeňi, ela miro nav furt lašardo. Te o Izraeliti šunena savore mire lava a te doľikerena mire prikazaňja, so lenge diňa miro služobňikos o Mojžiš, akor me na domukava, hoj te aven avritradle andral kadi phuv, so diňom lengre dadenge.“ Ale o manuša andral e Judsko na šunde le RAJES a o Menaše len cirdňa mek andro bareder binos, sar kerenas ola narodi, saven o RAJ zňičinďa anglal o Izraeliti. Akor o RAJ prevakerďa prekal peskre služobňika-proroka: „Aleha, hoj o kraľis Menaše kerel kala bare bini, kerďa mek goreder bini sar savore Amorejčana angloda. Peskre modlenca cirdňa andro binos le manušen andral e Judsko. Vašoda o RAJ, o Del le Izraeloskro, phenel avke: ‚Pro Jeruzalem the pre Judsko anava ajsi bibach, hoj oda zalela dojekhes, ko pal oda šunela. Potrestinava o Jeruzalem avke sar the la Samarija, avke sar kerďom le izraelike kraľiha le Achaboha the leskre potomstvoha. Le manušen andral o Jeruzalem khosava avri, avke sar pes khosel avri o čaro a paľis pes previsarel upre. A mire manušen, save predživena, omukava a dava andro vasta lengre ňeprijaťeľenge, save len domarena a občorena lengri phuv, bo kerenas nalačhipen angle ma a anenas pre peste miri choľi ole dživesestar, sar avle avri lengre phure dada andral o Egipt, dži adadžives.‘ “ O Menaše murdarďa ajci but ňevinne manušen, hoj lengro rat sas pal calo Jeruzalem. A mek paš oda cirdelas le judske manušen, hoj te keren o bini anglo RAJ. Savore aver veci, so Menaše kerďa, the leskre bini, so kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar muľa o Menaše, parunde les andre le Uzoskri zahrada, so sas paš o palacis. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amon. Le Amonoske sas bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas duj berš. Leskri daj sas e Mešulemet, le Charucoskri čhaj, andral e Jotba. Ov kerelas baro nalačhipen anglo RAJ avke sar the leskro dad o Menaše. Služinelas le modlenge, lašarelas len avke sar the leskro dad a phirelas pal savore leskre droma. Omukľa le RAJES, le dadengre Devles, a na šunelas leskre prikazaňja. Paľis le Amonoskre služobňika pes vzburinde pre leste a murdarde les andre leskro palacis. Akor o judska manuša murdarde olen, ko kerde vzbura pro kraľis Amon, a pal leste ačhade kraľiske leskre čhas le Jozijaš. Savore aver veci, so kerďa o Amon, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Le Amon parunde andre leskro hrobos, andre le Uzoskri zahrada. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jozijaš. Le Jozijašoske sas ochto berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas tranda the jekh (31) berš. Leskri daj sas e Jedida, le Adajoskri čhaj, andral o Bockat. Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka. Phirelas pal le Devleskro drom avke sar leskro prapapus o David a na visarelas pes ole dromestar. O pisaris Šafan sas čhavo le Acalioskro a leskro papus sas o Mešulam. Sar o kraľis Jozijaš kraľinelas dešuochtoto (18.) berš, prikazinďa le Šafanoske, hoj te džal andro Chramos. Phenďa: „Dža pal o nekbareder rašaj Chilkijah a phen leske, hoj te zgenel ola love, so kidle avri o stražňika le manušendar paš o chramoskro vudar. Ola love mi den le muršenge, save hine ačhade upral e buči andro Chramos, a on mi počinen le robotňiken, save prikeren o Chramos: le ťesaren the le muraren. Mi cinen o kašta the o prikerde bara prekal o Chramos. Ole muršendar, save hine ačhade upral e buči, na kampel te užarel, hoj te presikaven, kaj o love thode, bo hine pačivale.“ Paľis o nekbareder rašaj Chilkijah phenďa le pisariske le Šafanoske: „Dikh, andro Chramos arakhľom o zvitkos le Devleskre zakonoskro.“ Avke les o Chilkijah diňa le Šafanoske a ov les pregenďa. Paľis o Šafan geľa ko kraľis a phenďa: „Tire služobňika ile o love, so sas andro Chramos. Dine len le robotňikenge, save prikeren o Chramos, a o Chilkijah mange diňa varesavo zvitkos.“ Avke o Šafan andral genelas le kraľiske. Sar o kraľis Jozijaš šunďa o lava andral o zvitkos le zakonoskro, čhingerďa pre peste o gada a prikazinďa le rašaske Chilkijoske, le Šafanoskre čhaske le Achikamoske, le Michajoskre čhaske le Achboriske, le pisariske Šafanoske the peskre služobňikoske le Asajoske: „Džan a phučen le RAJESTAR pal o lava kale zvitkoskre, so arakhle, pal ma, pal o manuša the pal caľi judsko phuv. Se o RAJ hino choľamen pre mande the pre savore manuša, bo amare dada na doľikerenas a na kerenas avke, sar hin pisimen andre kada zvitkos.“ Akor o Chilkijah, o Achikam, o Achbor, o Šafan the o Asajah gele te phučel la prorokiňatar Chuldatar. Oj bešelas andro Jeruzalem, andro nevo foros, a lakro rom sas o Šalum, le Tikvoskro čhavo, o čhavo le Charchasoskro, savo pes starinelas pal le kraľiskre gada. Sar dogele andre lakro kher, chudle lake pal oda te vakerel. Oj lenge phenďa: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Phenen oleske, ko tumen kade bičhaďa, hoj kada phenel o RAJ: „Domukava e bibach pre kada foros the pro manuša, save kade bešen, avke sar hin pisimen andro zvitkos le zakonoskro, so pregenďa o judsko kraľis, bo man omukle a labarenas o kaďidlos avre devlenge. Savoreha, so kerenas, anenas pre peste miri choľi. Miri choľi pre kada than hiňi sar jag, so labol a na preačhel.“ ‘ Le judske kraľiske, savo tumen bičhaďa te phučel le RAJESTAR, phenen: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, pal ola lava, so šunďal: Vašoda, hoj kovľarďal tiro jilo a pokorinďal tut anglo RAJ, sar šunďal, so vakeravas pre kada than the pre leskre manuša, hoj doperena andre bari dar a ena prekošle, a vašoda, hoj čhingerďal pre tute o gada a rovehas angle mande, me tut šunďom avri, phenel o RAJ. Lava tut paš tire phure dada, andro smirom aveha thodo andre tiro hrobos a tire jakha na dikhena odi savori pohroma, so anava pre kada than.‘ “ Avke ola murša gele pale ko kraľis a phende leske, so phenďa e prorokiňa. O kraľis Jozijaš vičinďa ke peste savore vodcen andral e Judsko the andral o Jeruzalem. Gele leha andro Chramos savore murša andral e Judsko: o manuša andral o Jeruzalem, o rašaja, o proroka, savore manuša, či o čore vaj barvale. O kraľis angle lende pregenďa savore lava, so sas pisimen andro zvitkos la zmluvakro, so arakhle andro Chramos. Paľis o Jozijaš ačhiľa paš o slupos a anglo RAJ phandľa e zmluva, hoj leske ena pačivale a doľikerena leskre prikazaňja the o zakoni cale peskre jileha the cala peskra dušaha a hoj kerena savoro avke, sar hin pisimen andro zvitkos la zmluvakro. Savore manuša ode dine lav, hoj doľikerena e zmluva. Paľis o Jozijaš prikazinďa le nekbareder rašaske le Chilkijoske, le avre rašaske the le stražňikenge paš o vudar anglo Chramos, hoj te ľidžan avri andral o Chramos savore veci, so sas kerde, hoj te lašaren le Baal, la Ašera the savore ňeboskre čercheňen. Diňa oda te zlabarel avri pal o Jeruzalem, pro maľi paš e dolina Kidron a o prachos lendar diňa te ľidžal andro Betel. Le rašajen, saven o judska kraľa ačhade andre služba, hoj te labaren o kaďidlos pro modlengre thana pro lašariben the andro Jeruzalem, zaačhaďa. Zaačhaďa the olen, save anenas e obeta le Baaloske, le khameske, le čhonoreske the le čercheňenge. La Ašerakro slupos diňa te ľidžal avri andral o Chramos dži pal o Jeruzalem, andre dolina Kidron. Ode la diňa te zlabarel a oda prachos rozčhiďa pro cintiris le običajne manušengro. Paľis čhiďa tele o khera andro Chramos, kaj bešenas savore murša the džuvľa, save ode služinenas sar lubňa, a kaj kerenas o pochtana prekal o lašariben la Ašerakro. Diňa te vičinel savore rašajen andral o judska fori a meľarďa andre savore oltara pre ola thana, kaj o rašaja kerenas o obeti le modlenge; a oda la Gebatar dži ke Beer-Šeba. Zňičinďa the o modlengre oltara, so sas paš le Jošuaskri brana pre baľogňi sera, sar pes džal andro foros prekal e foroskri brana – o Jošua sas o foroskro guverneris. Le rašajen, save služinenas le modlenge, na domukľa te služinel paš le RAJESKRO oltaris andro Jeruzalem, ale ča šaj chale o mare bi o kvasos savore rašajenca. O Jozijaš meľarďa andre the o Tofet, so hino andre dolina Ben-Hinom, hoj ode imar buter ňiko peskre čhas abo čha andre jag te na obetinel le devleske Moloch. Iľa odarik le grajen, saven o judska kraľa dine pro lašariben le khameske, a zlabarďa le khameskre verdana. Sas ačhade pre dvora paš e brana le RAJESKRA Chramoskri nadur, kaj bešelas o uradňikos Natan-Melech. O Jozijaš mek čhiďa tele o oltara, so ačhade o judska kraľa pro upruno Achazoskro kher, the o oltara, so ačhaďa o Menaše pro soduj dvori anglo Chramos. Sar len rozphagerďa, o prachos čhiďa andre dolina Kidron. O Jozijaš meľarďa andre the o thana pro vichodos le Jeruzalemostar a pre južno sera le Olivove verchostar, kaj lašarenas le modlen, bo ode ačhaďa o izraeliko kraľis Šalamun oltara le džungale devlenge: la Aštartake andral o Sidon, le Kemošiske andral o Moab the le Milkomoske andral o Amon. Rozphagerďa o sveta slupi a čhingerďa tele la Ašerakre slupi a ola cheva, so ačhile pal o slupi, začhiďa le manušengre kokalenca. Avke kerďa the le modlengre oltariha pro učo than andro Betel, so ačhaďa o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, savo cirdňa le Izrael andro binos. The oda oltaris the oda učo than čhiďa tele. Oda učo than zlabarďa, rozpučinďa pro prachos a la Ašerakro slupos zlabarďa. Sar pes o Jozijaš visarďa, dikhľa pro učo than o hrobi. Paľis diňa andral o hrobi te lel avri o kokala a zlabarďa len pre oda oltaris. Avke les meľarďa andre, sar o RAJ prevakerďa angloda prekal o prorokos. Paľis o Jozijaš phučľa: „Kaskro hrobos dikhav?“ O murša andral o foros Betel leske odphende: „Oda hin o hrobos le prorokoskro, savo avľa andral e Judsko a savo imar anglal phenďa kada savoro, so kerďal akana pre kada oltaris.“ „Muken les!“ prikazinďa o Jozijaš. „Ňiko leskre kokalenca te na čhalavel.“ Avke na čhalade leskre kokalenca aňi le prorokoskre kokalenca, savo avľa andral e Samarija. Avke sar kerďa andro Betel, o Jozijaš kerďa the andre aver samarijika fori. Zňičinďa savore thana, kaj lašarenas le modlen, so ačhade o izraelika kraľa, bo aleha choľarenas le RAJES. Paľis pre ola oltara murdarďa savore rašajen, save služinenas pre ola thana, a labarelas upre le manušengre kokala. A paloda o Jozijaš geľa pale andro Jeruzalem. O kraľis Jozijaš prikazinďa savore manušenge: „Oslavinen e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, le Devleske, avke sar hin pisimen andre kada zvitkos le zakonoskro.“ Kavke pes e Patraďi na oslavinelas akorestar, sar o sudci ľidžanas o Izrael, a aňi pal calo časos, sar kraľinenas o izraelika the o judska kraľa. Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas o Jozijaš, oslavinenas odi Patraďi andro Jeruzalem pre pačiv le RAJESKE. O Jozijaš tradľa avri andral o Jeruzalem the andral e Judsko le vrašcen the olen, save privičinenas le mulengre duchen, a zňičinďa le kherutne devloren the le džungale modlen, so mek ode sas. Kada kerďa vašoda, hoj te doľikerel o lava le zakonoskre, save sas pisimen andro zvitkos, so arakhľa o rašaj Chilkijah andro Chramos. Aňi jekh kraľis, savo sas anglo Jozijaš aňi pal o Jozijaš, pes na visarďa ko RAJ cale peskre jileha, caľa peskra dušaha the caľa peskra zoraha a na doľikerelas calo zakonos le Mojžišoskro avke sar ov. Ale le RAJESKRI bari choľi, savi labolas sar jag, na preačhiľa te labol pre Judsko vaš savoro, soha o Menaše choľarelas le RAJES. Vašoda o RAJ phenďa: „Odčhivava mandar e Judsko, avke sar odčhiďom o Izrael. Odčhivava the o Jeruzalem, savo mange kidňom avri, a the o Chramos, pal savo phenďom, hoj ode ela lašardo miro nav.“ Savoro aver veci, so o Jozijaš kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Akor, sar sas kraľis o Jozijaš, o egiptsko kraľis Necho geľa te pomožinel le asirike kraľiske paš o paňi Eufrat. O Jozijaš len andro Megido kamľa te zaačhavel, ale o Necho les andro mariben murdarďa. Avke leskre služobňika les thode pro verdan, ľigende les andral o Megido andro Jeruzalem a parunde les andre leskro hrobos. Paloda o manuša andral e Judsko ile le Joachaz, le Jozijašoskre čhas, pomazinde les a ačhade les kraľiske pal leskro dad. Le Joachazoske sas bišutrin (23) berš, sar ačhiľa kraľiske, a trin čhon kraľinelas andro Jeruzalem. Leskri daj sas e Chamutal, oj sas čhaj le Jirmejoskri, savo sas andral e Libna. O Joachaz kerelas o nalačhipen anglo RAJ avke sar the leskre dada. O faraonos Necho les andre Ribla, andre phuv Chamat, diňa te phandel andre, hoj imar te na kraľinel andro Jeruzalem, a pre Judsko ispidelas, hoj leske te počinel o daňe – 3,4 toni rup the 34 kili somnakaj. Paľis o Necho ačhaďa kraľiske le Jozijašoskre čhas Eljakim a leskro nav čerinďa pro Jojakim. Le Joachaz o Necho iľa peha andro Egipt a ode the muľa. O Jojakim počinelas le Faraonoske o rup the o somnakaj, ale pre oda, hoj les te avel sar te počinel le Faraonoske, mušinelas te ispidel pro manuša, hoj leske te den o somnakaj the o rup, a oda sako pal peskro barvaľipen. Le Jojakimoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. Leskri daj sas e Zebida, e čhaj le Pedajoskri, andral e Ruma. Ale o Jojakim kerelas o nalačhipen anglo RAJ avke sar the leskre dada. Sar o Jojakim kraľinelas andre Judsko, avľa pre leste pro mariben o babiloňiko kraľis Nebukadnecar a o Jojakim pes leske poddiňa pro trin berš. Paľis pes pale vzburinďa pre leste. Ale o RAJ bičhavelas pre leste partiji zbujňiken: le Chaldejcen, Aramejčanen, Moabčanen the Amončanen. Bičhaďa len, hoj te zňičinen e Judsko, avke sar phenďa o RAJ prekal peskre proroka. Oda avľa pre Judsko, avke sar o RAJ prikazinďa, hoj les pestar te odčhivel vaš savore bini, so kerďa o Menaše, the vaš oda, hoj murdarďa le ňevinne manušen. O RAJ leske na kamľa te odmukel, bo čhorďa avri o rat le ňevinne manušengro, savo sas pal calo Jeruzalem. Savore aver veci, so o Jojakim kerďa, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Sar o Jojakim muľa, ačhiľa pal leste kraľiske leskro čhavo o Jojachin. O egiptsko kraľis preačhiľa te phirel andral peskri phuv pro mariben, bo o babiloňiko kraľis zaiľa savore leskre phuva pašal o paňi Egipt dži paš o baro paňi Eufrat. Le Jojachinoske sas dešuochto (18) berš, sar ačhiľa kraľiske upral e Judsko, a andro Jeruzalem kraľinelas trin čhon. Leskri daj sas e Nechušta, le Elnatanoskri čhaj andral o Jeruzalem. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro dad. Andre oda časos avľa pro Jeruzalem e armada le babiloňiko kraľiskri a rozačhaďa pes pašal o foros. Paľis doavľa the o babiloňiko kraľis Nebukadnecar ko Jeruzalem, kaj sas rozačhade leskre slugaďa. Avke pes o judsko kraľis Jojachin peskra daha, peskre služobňikenca, peskre uradňikenca the peskre veľiťeľenca zdiňa le babiloňike kraľiske. Sas oda ochtoto berš, sar kraľinelas o Nebukadnecar a sar les zaiľa. O Nebukadnecar odarik iľa savoro barvaľipen andral o Chramos the andral le kraľiskro palacis a skidňa savore somnakune veci, so diňa te kerel o izraeliko kraľis o Šalamun prekal o Chramos. Oda pes ačhiľa avke, sar phenďa o RAJ. Andral o Jeruzalem zaiľa a ľigenďa andre peskri phuv 10 000 manušen: savore uradňiken, vodcen, maribnaskre muršen, kovačen the ťesaren. Ačhile ode ča o nekčoreder manuša. Zaiľa le Jojachin, leskra da, le romňijen, le uradňiken the le anglune manušen andral e Judsko a ľigenďa len andral o Jeruzalem andro Babilon. Iľa odarik 7 000 slugaďen the 1 000 ťesaren the kovačen: savore zorale muršen. A vaš o Jojachin ačhaďa kraľiske leskre bačis le Matanijah a diňa les nevo nav Cidkijah. Le Cidkijoske sas bišujekh (21) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. Leskri daj sas e Chamutal, e čhaj le Jirmejoskri, savo sas andral e Libna. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka avke sar the o Jojakim. Vašoda pestar o RAJ odčhiďa le manušen andral o Jeruzalem the andral e Judsko, bo sas pre lende choľamen. Paľis pes o Cidkijah vzburinďa pro babiloňiko kraľis. Sar o Cidkijah kraľinelas eňato berš, o babiloňiko kraľis Nebukadnecar avľa pro mariben pro dešto džives andro dešto čhon savore peskre slugaďenca pro Jeruzalem. Pašal oda foros kerďa taboris a hordinenas pašal o muri pro kopi e čik the e poši, hoj pes te dochuden andro foros. E armada sas rozačhaďi pašal o Jeruzalem dži andro dešujekhto (11.) berš, sar kraľinelas o kraľis Cidkijah. A andro štarto čhon the eňato džives, sar andro Jeruzalem sas bari bokh a le manušen na sas so te chal, o babiloňika slugaďa kerde chev andro muros. Mek odi rat o Cidkijah savore peskre slugaďenca denašľa prekal e brana maškar o duj muri, so sas paš le kraľiskri zahrada, kajte džanenas, hoj o Babilončana sas rozačhade pašal calo foros. Denašenas le dromeha ke Jordaňiko dolina, ale o babiloňika slugaďa pes mukle pal lende a dochudle len andre dolina paš o Jericho. Savore leskre slugaďa les omukle. Le Cidkijah zaile a ľigende andre Ribla ko Nebukadnecar, kaj sas odsudzimen. Leskre čhaven murdarde angle leskre jakha. Paľis leske diňa te lel avri o jakha, diňa les te phandel andro lanci a iľa les andro Babilon. Pro eftato džives andro pandžto čhon, sar kraľinelas o Nebukadnecar dešueňato (19.) berš, avľa andro Jeruzalem o veľiťeľis upral o kraľiskre stražňika o Nebuzaradan, savo sas služobňikos le babiloňike kraľiskro. Ov zlabarďa andro Jeruzalem o Chramos, o palacis the savore bare khera. Paľis savore leskre slugaďa čhide tele o foroskre muri. Akor o Nebuzaradan zaiľa odarik le manušen, save ačhile andro foros, olen, save pregele ko babiloňiko kraľis, the savore avre manušen. Ale okle nekčoreder manušen mukľa o Nebuzaradan andre odi phuv, hoj te keren buči pre maľa the pre viňica. Paľis o Babilončana phagerde o brondzune slupi, o vožikici the odi bari brondzuňi nadrža, so sas anglo Chramos, a o brondzos ľigende andro Babilon. Ile odarik the o pira, o lopati, o čhura, o panvici pro kaďidlos the savore brondzune veci, savenca služinenas andro Chramos. O Nebuzaradan iľa the o somnakune the o rupune čare the o lopatki pro angara. O brondzos le duje slupendar, la bara nadržatar the le vožikicendar, so diňa te kerel o Šalamun prekal o Chramos, sas ajci but, hoj pes aňi na delas te važinel. Soduj slupi sas kerde le brondzostar, sas uče ochto metri a o kritos pre lengro agor sas učo buter sar jekh metros. Pašal o kriti sas kerde duj šori le brondzune granatoskre phabendar the o brondzuno pleťivos. O nekbareder veľiťeľis o Nebuzaradan zaiľa the le nekbaredere rašas Serajah, le dujtone rašas Cefanjah the le trine dženen, so stražinenas o vudar. Iľa andral o foros oles, ko sas veľiťeľis upral o slugaďa, the le pandže kraľiskre radcen. Iľa the le hlavne pisaris, savo zapisinelas le muršen andre armada, the le šovardeš (60) anglune muršen, saven arakhľa andro foros. O Nebuzaradan len iľa a ľigenďa ko babiloňiko kraľis andre Ribla. Ode andre Ribla, andre phuv Chamat, len o babiloňiko kraľis diňa te murdarel. Avke o judska manuša mušinde te džal andro zajaťje het andral peskri phuv. O babiloňiko kraľis Nebukadnecar ačhaďa le Gedaljah guverneriske andre Judsko upral savore manuša, save na sas odľigende andro Babilon. Ov sas le Achikamoskro čhavo, saveske sas papus o Šafan. Sar pes pal oda došunde o judska veľiťeľa the o slugaďa, hoj o babiloňiko kraľis ačhaďa guverneriske le Gedaljah, gele pal leste jekhetane peskre muršenca andre Micpa. Sas oda kala murša: o Jišmael, le Netanijoskro čhavo, o Jochanan, le Kareachoskro čhavo, o Serajah, le Tanchumetoskro čhavo andral e Netofa, the o Jaazaniah, le Maachoskro čhavo. O Gedaljah lenge phenďa: „Dav tumen lav. Ma daran tumen le babiloňike uradňikendar. Ačhen andre kadi phuv a služinen le babiloňike kraľiske, bo akor tumenge ela mištes!“ Andro eftato čhon o Jišmael, le Netanijoskro čhavo, o vnukos le Elišamaskro, andral le kraľiskri famelija, geľa andre Micpa le deše muršenca a murdarďa le Gedaljah the le judske the babiloňike muršen, save ode leha sas. Akor savore manuša andral e Judsko, le čorestar dži o barvalo, the o armadakre veľiťeľa gele andro Egipt, bo daranas pes le Babilončanendar. Paloda, sar sas o judsko kraľis Jojachin zailo andro Babilon tranda the efta (37) berš, ačhiľa andro Babilon kraľiske o Evil-Merodach, savo premukľa andral e bertena le Jojachin pro bišueftato (27.) džives andro dešudujto (12.) čhon andre oda berš. Vakerelas leha šukares a delas les bareder pačiv sar avre kraľen, so leha sas andro Babilon. Le Jojachinoske sas domuklo te čhivel pal peste tele o bertenošika gada, a medik dživelas, chalas paš le kraľiskro skamind. Sako džives, medik dživelas, les o kraľis delas oda, so leske kampelas pre oda džives. O Adam sas dad le Šetoske, o Šet le Enošiske, o Enoš sas dad le Kenanoske, o Kenan le Mahalaleloske, o Mahalalel le Jaredoske, o Jared le Enochoske, o Enoch le Matuzalemoske, o Matuzalem le Lamechoske a o Lamech sas dad le Noachoske. Le Noach sas trin čhave: o Šem, o Cham the o Jafet. O čhave le Jafetoskre sas o Gomer, o Magog, o Madaj, o Javan, o Tubal, o Mešech the o Tiras. O čhave le Gomeroskre sas o Aškenaz, o Rifat the o Togarmah. O čhave le Javanoskre sas o Elišah the o Taršiš, the o Kitana the o Dodana. O čhave le Chamoskre sas o Kuš, o Micrajim, o Put the o Kanaan. Le Kušoskre čhave sas o Sebas, o Chavilah, o Sabtas, o Raemah the o Sabtechas. Le Raemoskre čhave sas o Šeba the o Dedan. Le Kušoske uľiľa čhavo o Nimrod, savestar ačhiľa zoralo maribnaskro murš pro svetos. O Micrajim sas dad le Ludenge, le Anamenge, le Lehabenge, le Naftuchenge, le Patrusenge, le Kasluchenge, savendar hine o Filišťinci the o Kaftora. O ešebno čhavo le Kanaanoskro sas o Sidon a paľis o Chet. O Kanaan sas o dad le Jebusejenge, le Amorejčanenge, le Girgašejenge, le Chivijenge, le Arkijenge, le Sinejenge, le Arvadejenge, le Cemarejenge the le Chamatajenge. O čhave le Šemoskre sas o Elam, o Ašur, o Arpachšad, o Lud the o Aram. Le Aramoskre čhave sas o Uc, o Chul, o Geter the o Mešech. Le Arpachšadoske uľiľa o Šelach a le Šelachoske uľiľa o Eber. Le Eberiske uľile duj čhave: Jekheske diňa nav Paleg, bo sar ov dživelas, o manuša pre phuv pes rozďelinde, a leskre phraleske diňa nav Joktan. Le Joktanoske uľile o Almodad, o Šelef, o Chacarmavet, o Jerach o Hadoram, o Uzal, o Diklah, o Ebal, o Abimael, o Šebah, o Ofir, o Chavilah the o Jobab. Kala savore sas le Joktanoskre čhave. Avke le Šemoskre potomki sas o Arpachšad, o Šelach, o Eber, o Paleg, o Reu, o Serug, o Nachor, o Terach the o Abram, savo hin o Abraham. O čhave le Abrahamoskre sas o Izak the o Izmael. Kala hine lengre potomki: Le Izmael sas dešuduj (12) čhave: O Nebajot sas nekphureder, paľis o Kedar, o Adbeel, o Mibsam, o Mišma, o Dumah, o Masa, o Chadad, o Tema, o Jetur, o Nafiš the o Kedemah. Le Abraham sas šov čhave la Keturaha, savi leske sas romňi-služobňička: o Zimran, o Jokšan, o Medan, o Midijan, o Jišbak the o Šuach. Le Jokšan sas duj čhave: o Šebah the o Dedan. Le Midijanoskre čhave sas o Efah, o Efer, o Chanoch, o Abidas the o Eldaah. Savore kala sas la Keturakre čhave. Le Abrahamoskre čhas, le Izak, sas duj čhave: O Ezav the o Jakob. Le Ezav sas pandž čhave: o Elifaz, o Reuel, o Jeuš, o Jalam the o Korach. Le Elifazoskre čhave sas o Teman, o Omar, o Cefi, o Gatam, o Kenaz, o Timnas the o Amalek. Le Reueloskre čhave sas o Nachat, o Zerach, o Šamah the o Mizah. Le Seiroskre čhave sas o Lotan, o Šobal, o Cibeon, o Anah, o Dišon, o Ecer the o Dišan. Le Lotanoskre čhave sas o Chori the o Homam a leskri pheň sas e Timna. Le Šobaloskre čhave sas o Alvan, o Manachat, o Ebal, o Šefi the o Onam. Le Cibeonoskre čhave sas o Ajah the o Anah. Le Anoskro čhavo sas o Dišon. Le Dišonoskre čhave sas o Chemdan, o Ešban, o Jitran the o Keran. Le Eceroskre čhave sas o Bilhan, o Zaavan the o Jaakan. Le Dišanoskre čhave sas o Uc the o Aran. Kala hine o kraľa, save sas upral o Edom mek sigeder, sar sas andro Izrael kraľis: o Belas, čhavo le Beoriskro andral o foros Dinhaba. Sar muľa o Belas, kraľinelas o Jobab, le Zerachoskro čhavo, andral e Bocra. Sar muľa o Jobab, kraľinelas o Chušam andral e phuv Teman. Sar muľa o Chušam, kraľinelas o Hadad, le Bedadoskro čhavo, savo zviťazinďa upral o Midijana pre moabiko phuv. Le Hadadoskro foros sas o Avit. Sar muľa o Hadad, kraľinelas o Samlah andral e Masreka. Sar muľa o Samlah, kraľinelas o Šaul andral o Rechobot paš o Baro paňi. Sar muľa o Šaul, kraľinelas o Baal-Chanan, le Achboriskro čhavo. Sar muľa o Baal-Chanan, kraľinelas o Hadad andral o foros Pau, leskri romňi sas e Mehetabel, e čhaj la Matredakri, e čhaj la Me-Zahabakri. Sar muľa o Hadad, kala vodci ľidžanas o edomika kmeňi: o Timnas, o Alvah, o Jetet, o Oholibamah, o Elah, o Pinon, o Kenaz, o Teman, o Mibcar, o Magdiel the o Iram. Le Jakob sas dešuduj (12) čhave: o Ruben, o Šimeon, o Levi, o Juda, o Jisachar, o Zebulun, o Dan, o Jozef, o Benjamin, o Naftali, o Gad the o Ašer. Kala hine le Judaskre čhave, save les sas la Bat-Šuaha, savi sas andral o Kanaan: O Er, Onan the o Šelah. Ale o Er, leskro ešebno, na sas le RAJESKE pre dzeka, vašoda les murdarďa. Le Juda sas peskra boraha la Tamaraha duj čhave: o Perec the o Zerach. Savore le Judaskre čhave sas pandž. Le Perecoskre čhave sas o Checron the o Chamul. Le Zerach sas pandž čhave: o Zimri, o Etan, o Heman, o Kalkol the o Dardas. Le Karmioskro čhavo sas o Achan, savo anďa le Izrael andre bibach oleha, hoj peske iľa olestar, so sas oddino le Devleske. Le Etanoskro čhavo sas o Azariah. Le Checronoskre čhave sas: o Jerachmeel, o Ram the o Kaleb. O Ram sas dad le Aminadaboske a o Aminadab le Nachšonoske, savo sas vodcas upral e Judsko. O Nachšon sas dad le Salmonoske a o Salmon le Boaziske. O Boaz sas dad le Obedoske a o Obed le Izajoske. Le Izaj sas efta čhave: Ešebno o Eliab, dujto o Abinadab, trito o Šimeah, štarto o Netaneel, pandžto o Radaj, šovto o Ocem a eftato o David. Lengre pheňa sas e Ceruja the e Abigajil. La Ceruja sas trin čhave: o Abišaj, o Joab the o Asahel. La Abigajilakro čhavo sas o Amasa. Leskro dad sas o Izmaelitas o Jeter. Le Kaleb, le Checronoskre čhas, sas duj romňija – e Azuba the e Jeriot – savenca les sas trin čhave: o Ješer, o Šobab the o Ardon. A sar muľa e Azuba, o Kaleb peske iľa romňake la Efrata, savaha les sas o Chur. O Chur sas dad le Urihoske, savo sas dad le Becaleeloske. Sar le Checronoske sas šovardeš (60) berš, iľa peske la Machiroskra čha romňake, savi sas pheň le Gileadoske. Laha les sas o Segub. O Segub sas dad le Jairoske, savo ľidžalas bišutrin (23) fori andro Gilead. Ale o Gešurčana the o Aramejčana lenge zaile šovardeš (60) gava: Le Jairoskre gava the o foros Kenat le gavenca. A savore manuša, save bešenas andro Gilead, sas le Machiroskre potomki. Sar muľa o Checron, o Kaleb iľa la Efrata romňake, savi sas vdova pal leskro dad Checron a savaha les sas o Ašchur, savo zathoďa o foros Tekoa. Le Jerachmeel, le Checronoskre nekphuredere čhas, sas pandž čhave: Ešebno o Ram, o Bunah, o Oren, o Ocem the o Achijah. Le Jerachmeel sas the dujto romňi – e Atara, savi sas daj le Onamoske. Le Ram, savo sas le Jerachmeeloskro ešebno čhavo, sas kala čhave: o Maac, o Jamin the o Eker. Le Onamoskre čhave sas o Šamaj the o Jada. Le Šamajoskre čhave sas o Nadab the o Abišur. Le Abišuroskri romňi sas e Abihajil. Laha les sas o Achban the o Molid. Le Nadaboskre čhave sas o Seled the o Apajim. Le Seled na sas čhave. O Apajim sas dad le Jišioske a o Jiši le Šešanoske, o Šešan sas dad le Achlajoske. Le Jada, le Šamajoskre phrales, sas duj čhave: o Jeter the o Jonatan. Le Jeter na sas čhave. Le Jonatanoskre čhave sas o Palet the o Zazas. Kala sas o čhave le Jerachmeeloskre. Le Šešan na sas čhave, ča čhaja. Ale sas les sluhas andral o Egipt, savo pes vičinelas Jarchas. Leske diňa peskra čha romňake a sas len o Ataj. O Ataj sas dad le Natanoske a o Natan le Zabadoske, o Zabad sas dad le Eflaloske a o Eflal le Obedoske, o Obed sas dad le Jehuoske a o Jehu sas dad le Azarioske. O Azariah sas dad le Chelecoske a o Chelec le Elasoske, o Elasah sas dad le Sismajoske a o Sismaj le Šalumoske, o Šalum sas dad le Jekamioske a o Jekamiah le Elišamasoske. Le Kaleb, le Jerachmeeloskre phrales, sas duj čhave: Ešebno o Mešas, savo sas dad le Zifoske, the dujto o Marešah, savo sas dad le Chebronoske. Le Chebronoskre čhave sas: o Korach, o Tapuach, o Rekem the o Šemas. O Šemas sas dad le Rachamoske, o Racham sas dad le Jorkoamoske a o Rekem sas dad le Šamajoske. O Šamaj sas dad le Maonoske a o Maon le Bet-Curoske. Le Kaleb sas mek trin čhave la Efaha, la romňaha-služobňičkaha: o Charan, o Mocas the o Gazez. Paľis sas the le Charan čhavo, saves vičinenas Gazez. Le Jahdajoskre čhave sas: o Regem, o Jotam, o Gešan, o Palet, o Efah the o Šaaf. Le Kaleb sas the aver romňi-služobňička e Maacha. Laha les sas o Šeber the o Tirchanah. Paľis o Šaaf, savo zathoďa o foros Madmana, the o Ševas, savo zathoďa o fori Machbena the Gibea. Le Kaleboskri čhaj sas e Achsa. The kala sas le Kaleboskre čhave: Ešebno o Chur, savo les sas la Efrataha, dureder o Šobal, savo zathoďa o Kirjat-Jearim, o Salmas, savo zathoďa o Betlehem, o Charef, savo zathoďa o Bet-Gader. O Šobal, savo zathoďa o Kirjat-Jearim, sas prapapus le manušenge andral o Haroeh the le jepaš Menuchoťanengra fajtake. Savore kala kmeňi bešenas paš o Kirjat-Jearim: o Jitričana, o Putana, o Šumatana the o Mišrajitana. O manuša andral o fori Cora the Eštaol sas andral odi fajta. O Salmas zathoďa o Betlehem a sas prapapus le manušenge andral e Netofa the Atarot-Bet-Joab a jepaš Menuchoťanengra fajtake andral e Cora. O fajti le pisarengre, save bešenas andro Jabec, sas o Tiraťana, Šimeaťana a o Suchaťana. On sas o Keniti, save sas le Chamatoskre potomki, a ov sas prapapus le Rechabčanenge. Kala sas le Davidoskre čhave, save leske uľile andro Hebron: Ešebno o Amnon la Achinoamatar, savi sas andral o Jezreel; dujto o Daniel la Abigajilatar, savi sas andral o Karmel; trito o Absolon la Maachatar, savi sas čhaj le kraľiskri Talmajoskri andral o Gešur; štarto o Adonijah, la Chagitatar; pandžto o Šefatjah la Abitalatar; šovto o Jitream la Eglatar. Kala šov čhave uľile andro Hebron, kaj kraľinelas efta berš the šov čhon; andro Jeruzalem kraľinelas tranda the trin (33) berš. Kala čhave leske uľile andro Jeruzalem: o Šimea, o Šobab, o Natan the o Šalamun – štar la Batšebatar, le Amieloskra čhatar – the o Jibchar, o Elišuah, o Elifelet, o Nogah, o Nefeg, o Jafias, o Elišamas, o Eljadas the o Elifelet, jekhetane eňa čhave. Kala savore sas le Davidoskre čhave a sas les mek aver čhave le romňenca-služobňičkenca. E Tamar sas lengri pheň. Kala sas potomki le Šalamunoskre, save sas kraľa andre Judsko: o Rechabeam, leskro čhavo o Abijah, leskro čhavo o Asa, leskro čhavo o Jošafat, leskro čhavo o Jehoram, leskro čhavo o Achazijah, leskro čhavo o Joaš, leskro čhavo o Amacijah, leskro čhavo o Azarijah, leskro čhavo o Jotam, leskro čhavo o Achaz, leskro čhavo o Chizkija, leskro čhavo o Menaše, leskro čhavo o Amon, leskro čhavo o Jozijaš the le Jozijašoskre štar čhave: ešebno o Jochanan, dujto o Jojakim, trito o Cidkijah a štarto o Šalum. Le Jojakim sas duj čhave: o Jechonijah the o Cidkijah. Kala hine efta čhave le Jechonijoskre, savo sas bertenošis andro Babilon: o Šealtiel, o Malkiram, o Pedajah, o Šenacar, o Jekamiah, o Hošamas the o Nedabiah. Le Pedajoskre čhave sas o Zerubabel the o Šimej. Le Zerubabeloskre čhave sas o Mešulam the o Chananijah. Lengri pheň sas e Šelomit. Sas les the aver pandž čhave: o Chašubah, o Ohel, o Berechijah, o Chasadijah the o Jušab-Chesed. Le Chananijoskre potomki sas o Palatiah the o Ješajah a the o čhave le Refajoskre, le Arnanoskre, le Obadiašiskre the le Šechanijoskre. O Šechanijah sas dad le Šemajoske. Le Šemajah sas šov čhave: o Chatuš, o Jigal, o Bariach, o Neariah the o Šafat. Le Neariah sas trin čhave: o Eljoenaj, o Chizkijah the o Azrikam. Le Eljoenaj sas efta čhave: o Hodavijah, o Eljašib, o Palajah, o Akub, o Jochanan, o Delajah the o Anani. Le Judaskre čhave sas o Perec, o Checron, o Karmi, o Chur the o Šobal. O čhavo le Šobaloskro sas o Reajah, leskro sas o Jachat a leskre o Achumaj the o Lahad. Kala savore sas andral e fajta, so bešenas andre Cora. O Ašchur zathoďa o foros Tekoa a sas les duj romňija: e Chela the e Naara. La Naaraha sas les štar čhave: o Achuzam, o Chefer, o Temeni the o Achaštar. La Chelaha les sas o Ceret, o Jecochar the o Etnan. Le Kocoskre čhave sas o Anub the o Cobebah. Le Acharcheloskre fajti sas le Kocoskre potomki. O Acharchel sas čhavo le Harumoskro. Le Jabec denas bareder pačiv sar leskre phralen. Leskri daj leske diňa nav Jabec, bo phenďa: „Andro dukha les anďom pro svetos.“ Andre jekh džives o Jabec vičinelas pro Del le Izraeloskro: „Mangav tut, igen man požehňin a de man bareder phuv. Ľidža man tire vasteha a chraňin man savore nalačhipnastar, hoj man te na avel dukh.“ A o Del les diňa savoro, so lestar mangľa. Le Šuchoskro phral sas o Kelub. Le Keluboskro čhavo sas o Mechir a leskro čhavo sas o Ešton. Le Ešton sas trin čhave: o Bet-Rafah, o Paseach the o Techinah, savo zathoďa o foros Ir-Nachaš. O potomki kale muršengre dživenas andre Recha. Le Kenaz sas duj čhave: o Otňiel the o Serajah. Le Otňiel sas duj čhave: o Chatat the o Meonotaj. O Meonotaj sas dad le Ofroske. O Serajah sas dad le Joaboske, savo ešebno geľa te bešel andre dolina Ge-Charašim, kaj dživenas o bučakre majstri. Le Kaleb, le Jefunoskre čhas, sas trin čhave: o Iru, o Elah the o Naam. O Elah sas dad le Kenazoske. Le Jehalelel sas štar čhave: o Zif, o Zifah, o Tirjah the o Asarel. O Hodijah peske iľa le Nachamoskra pheňa romňake. Lengre potomki sas e fajta Garm, savi bešelas andro foros Keila, the e fajta le Maachoskri, savi bešelas andro foros Eštemoa. Le Šimonoskre čhave sas: o Amnon, o Rinah, o Ben-Chanan the o Tilon. Le Jišioskre čhave sas o Zochet the o Ben-Zochet. O Šelah sas jekh le Judaskre čhavendar. Leskre potomki sas o Er, savo zathoďa o foros Lecha; o Laadah, savo zathoďa o foros Mareša; o fajti andral e Bet-Ašbea, save džanenas te kerel le ľanostar o pochtana; o Jokim the o murša andral o foros Kozeba; o Joaš the o Saraf, save ľidžanas o Moab, ale paľis pes odarik visarde andro Lechem. Ale ada hin čirlatuno vakeriben. On sas ola, save kerenas la čikatar o čare, bešenas andro fori Netaim the Gedera a služinenas le kraľiske. Le Šimeonoskre čhave sas o Nemuel, o Jamin, o Jarib, o Zerach the o Šaul. Le Šauloskro čhavo sas o Šalum, leskro čhavo o Mibsam a leskro čhavo o Mišmas. Le Mišmasoskro čhavo sas o Chamuel, leskro čhavo o Zachur a leskro čhavo o Šimej. Le Šimej sas dešušov (16) murša the šov čhaja, ale leskre phralen na sas ajci čhave, vašoda le Šimeonoskro kmeňos na sas ajso baro sar le Judaskro. On bešenas andro fori Beer-Šeba, Molada, Chacar-Šual, Bilha, Ecem, Tolad, Betuel, Chorma, Ciklag, Bet-Markabot, Chacar-Susim, Bet-Biri the andro Šaarajim. Kala sas lengre fori dži akor, medik kraľinelas o David. Lengre pandž gava sas o Etam, o Ajin, o Rimon, o Tochen, o Ašan the mek savore gava, so sas pašal lende dži paš o foros Baal. Kala hine o thana, kaj le Šimeonoskre potomki bešenas, sar sas pisimen andre fajtengre zvitki. vašoda odarik gele het a džanas paš o Gedor pro vichodos ola dolinatar te rodel čar prekal peskre stadi. Arakhle ode igen bari the lačhi maľa. Andre odi phuv sas smirom a šunenas pes ode mištes. Angloda andre odi phuv bešenas o Chamčana. Avke kala fajti avle andro Gedor, sar kraľinelas andre Judsko o Chizkija. Le Chamčanengre stani čhide tele a le Meuniťanen, save ode bešenas, murdarde avri a zaile lengre thana, bo ode sas maľi prekal lengre stadi. Avke ode bešen dži adadžives. Pozneder vaj pandž šel (500) murša andral o kmeňos Šimeon gele pro verchi Seir andro Edom. Ľidžalas len o Palatiah, o Neariah, o Refajah the o Uziel, le Jišioskre čhave. Murdarde le Amaleken, save ode mek ačhile, a ode bešen dži adadžives. O Ruben sas ešebno čhavo le Jakoboskro, ale pašľiľa le dadeskra romňaha, vašoda našaďa o pravos, so hin ešebne čhas. Leskro pravos pregeľa pro Jozefoskre čhave a avke andre famelijakro rodokmeňos na sas les pačiv sar ešebnes. No kajte andral o kmeňos Juda avľa baro vodcas a kajte sas nekzoraleder peskre phralendar, o pravos le ešebne čhaskro ačhiľa le Jozefoske. Le Ruben, le ešebne Jakoboskre čhas, sas štar čhave: o Chanoch, o Palu, o Checron the o Karmi. O Joel sas dad le Šemajoske, ov le Gogoske, o Gog le Šimejoske, ov le Michoske, o Micha le Reajoske a ov le Baaloske. O Baal sas dad le Beeroske, savo sas vodcas upral le Rubenoskro kmeňos, sar len zaiľa a odľigenďa o asiriko kraľis Tiglat-Pileser. Andre famelijakro zvitkos hine zapisimen o vodci andral o kmeňos Ruben: O Jeiel, paľis Zecharijah, o Belas, čhavo le Azazoskro, čhavo le Šemasoskro, čhavo le Joeloskro. On bešenas le forostar Aroer dži pro severos ko Nebo the Baal-Meon. Andre phuv Gilead len sas igen but stadi, a vašoda bešenas pre pušťa, so hiňi pro vichodos dži paš o paňi Eufrat. Sar sas kraľis o Saul, o kmeňos Ruben geľa andro mariben pro Hagarijčana a murdarde savoren. Avke gele te bešel andre lengre fori andro Gilead pro vichodos. O kmeňos Gad bešelas pro severos le Rubenostar, andre phuv Bašan dži ko foros Salcha. O Joel sas ešebno vodcas andre phuv Bašan, dujto sas o Šafam, a pal lende o Janaj the o Šafat. Aver Gadoskre fajti a lengre vodci sas: o Michael, o Mešulam, o Šebas, o Joraj, o Jakan, o Zias the o Eber. On sas potomki le Abichajiloskre, savo sas čhavo le Churioskro, ov le Jaroachoskro, ov le Gileadoskro, ov le Michaeloskro, ov le Ješišajoskro, ov le Jachdoskro a ov le Buzoskro. O vodcas kale fajtenge sas o Achi, savo sas le Abdieliskro čhavo a ov le Guniskro. On bešenas andro phuva Gilead the Bašan andro gava the pre caľi phuv Šaron, kaj sas čar prekal o stadi. (Kala savore sas pisimen andro famelijakro rodokmeňos, sar andre Judsko kraľinelas o Jotam a andro Izrael o Jarobeam.) Andro kmeňos Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše sas 44 760 slugaďa avrisikade andro mariben le šťitenca, šabľenca, lukenca the šipenca. On pes marenas le kmeňenca: Hagri, Jetur, Nafiš the Nodab. On zviťazinde upral lende vašoda, bo vičinenas ko Del andro mariben. Ov len šunďa avri a pomožinďa lenge, bo pačanas andre leste. Vašoda diňa andre lengre vasta le Hagarijčanen the olen, save lenge pomožinenas. Ile lenge 50 000 ťaven, 250 000 bakren, 2 000 somaren the 100 000 manušen. The but manuša mule andro mariben, bo oda mariben sas le Devleskro. Pre lengro than bešenas dži akor, medik na sas zaile andre Asirija. O jepaš kmeňos Menaše bešelas andre phuv Bašan dži ko Baal-Chermon the Senir, oda hin o verchos Chermon. On sas igen baro kmeňos. Kala sas zorale murša the anglune vodci, save ľidžanas peskre fajti: o Efer, o Jiši, o Eliel, o Azriel, o Jirmejah, o Hodavijah the o Jachdiel. Ale o manuša na sas pačivale peskre dadengre Devleske, omukle les a chudle te lašarel le devlen andral aver narodi, saven anglal lende o Del zňičinďa. O Del le Izraeloskro kerďa upre le asirike kraľis le Pul – oda hin o Tiglat-Pileser –, hoj te džal pre lende pro mariben. Ov zaiľa o kmeňi Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše a odľigenďa len andro Chalach, andro Chabor, andre Hara the paš o paňi Gozan, kaj hine dži adadžives. Le Levi sas trin čhave: o Geršon, o Kohat the o Merari. Le Kohatoskre čhave sas o Amram, o Jishar, o Chebron the o Uziel. Le Amram sas duj murša: o Aron the o Mojžiš; the jekh čhaj e Mirijam. Le Aron sas štar čhave: o Nadab, o Abihu, o Eleazar the o Itamar. O Eleazar sas dad le Pinchasoske, o Pinchas le Abišuasoske, o Abišuas sas dad le Bukioske, o Buki le Uzioske, o Uzi le Zerachijoske, o Zerachijah le Merajotoske, o Merajot le Amarioske, o Amariah le Achituboske, o Achitub le Cadokoske, o Cadok le Achimaacoske, o Achimaac le Azarioske, o Azariah le Jochananoske, o Jochanan sas dad le Azarioske, savo služinelas sar rašaj andro Chramos, so ačhaďa o Šalamun andro Jeruzalem. O Azariah sas dad le Amarioske, o Amariah le Achituboske, o Achitub le Cadokoske, o Cadok le Šalumoske, o Šalum le Chilkijoske, o Chilkijah le Azarioske, o Azariah le Serajoske a o Serajah le Jehocadakoske. Ale o Jehocadak sas zailo jekhetane le manušenca andral o Jeruzalem the andral e Judsko akor, sar len o RAJ bičhaďa andro Babilon le Nebukadnecaroskre vasteha. Le Leviskre čhave sas o Geršom, o Kohat the o Merari. Le Geršomoskre čhave sas o Libni the o Šimej. Le Kohatoskre čhave sas o Amram, o Jishar, o Chebron the o Uziel. Le Merariskre čhave sas o Machli the o Muši. Kale hine le Levitengre fajti pal lengre fameliji: Le Geršomoskro čhavo sas o Libni, leskro o Jachat, leskro o Zimah, leskro o Joach, leskro o Ido, leskro o Zerach a leskro o Jeatraj. Le Kohatoskro čhavo sas o Aminadab, leskro o Korach, leskro o Asir, leskro o Elkanah, leskro o Ebjasaf, leskro o Asir, leskro o Tachat, leskro o Uriel, leskro o Uziaš a leskro o Šaul. Le Elkanah sas duj čhave: o Amasaj the o Achimot. Le Achimotoskro čhavo sas o Elkanah, leskro o Cofaj, leskro o Nachat, leskro o Eliab, leskro o Jerocham, leskro o Elkanah a leskro o Samuel. Le Samuel sas duj čhave: Ešebno o Joel a dujto o Abijah. Le Merariskro čhavo sas o Machli, leskro o Libni, leskro o Šimej, leskro o Uza, leskro o Šimeas, leskro o Chagijah a leskro o Asajah. Kalen muršen o David ačhaďa, hoj te služinen le giľavipnaha pro than, kaj lašarenas le RAJES akorestar, sar andro Jeruzalem ande e archa la zmluvakri. On služinenas le giľavipnaha anglo Svetostankos, medik o Šalamun na ačhaďa o Chramos andro Jeruzalem. On kerenas služba akor, sar pre lende avelas o šoros. Kala manuša peskre čhavenca kerenas kadi služba: andral e Kohatoskri fajta: o lavutaris Heman, saveske sas dad o Joel, leske o Samuel, leske o Elkanah, leske o Jerocham, leske o Eliel, leske o Toach, leske o Cuf, leske o Elkanah, leske o Machat, leske o Amasaj, leske o Elkanah, leske o Joel, leske o Azarijah, leske o Cefanjah, leske o Tachat, leske o Asir, leske o Ebjasaf, leske o Korach, leske o Jishar, leske o Kohat, leske o Levi the leske o Jakob. O Asaf, le Hemanoskro pribuzno, leha ačhelas andre služba pal e čači sera. Le Asafoskro dad the phure dada pal o rodokmeňos sas: o Berechijah, o Šimea, o Michael, o Baasejah, o Malkijah, o Etni, o Zerach, o Adajah, o Etan, o Zimah, o Šimej, o Jachat, o Geršom the o Levi. Pal e baľogňi sera leha ačhelas andre služba o Etan andral le Merariskri fajta. Leskro dad the phure dada pal o rodokmeňos sas: o Kiši, o Abdi, o Maluch, o Chašabijah, o Amacijah, o Chilkijah, o Amci, o Bani, o Šemer, o Machli, o Muši, o Merari the o Levi. Okle Levitenge sas dine savore aver službi andro Stanos, pro than, kaj lašarenas le Devles. O Aron peskre čhavenca anelas o labarde the o voňava obeti pro oltara. On kerenas andro Neksveteder than savori služba, hoj o RAJ te odmukel o bini le Izraelitenge, sa avke sar prikazinďa o Mojžiš, le Devleskro služobňikos. Kala hine le Aronoskre potomki: Leskro čhavo sas o Eleazar, leskro o Pinchas, leskro o Abišuas, leskro o Buki, leskro o Uzi, leskro o Zerachijah, leskro o Merajot, leskro o Amariah, leskro o Achitub, leskro o Cadok a leskro o Achimaac. Kala hine o fori the o phuva, so chudle o potomki le Aronoskre andral e fajta Kohat. On chudle ešebno kotor la phuvatar, so sas dino le Levitenge prekal o losos. Andre Judsko chudle o foros Hebron le maľenca, so sas pašal leste. Ale o gava le maľenca pašal oda foros sas dine le Kaleboske, le Jefunoskre čhaske. Le Aronoskre potomkenge sas dine kale fori le maľenca: o Hebron, so sas o foros pro garuďipen, o Jatir, e Libna, e Eštemoa, o Chilen, o Debir, o Ašan the o Bet-Šemeš. Le kmeňostar Benjamin lenge sas dine o fori le maľenca: e Geba, o Alemet the o Anatot. Kala dešutrin (13) fori sas rozďelimen maškar o Kohatoskre potomki. Okla potomki le Kohatoskre chudle prekal o losos deš fori le kmeňostar Menaše pal o zapados. Le Geršomoskre potomkenge sas dine dešutrin fori andral o kmeňi Jisachar, Ašer, Naftali, the vichodno Menaše andro Bašan. Le Merariskre potomkenge prekal o losos sas dine dešuduj (12) fori andral o kmeňi Ruben, Gad the Zebulun. Avke o Izraeliti dine le Levitenge o fori le maľenca. Kala fori andral o kmeňi Juda, Šimeon the Benjamin lenge sas dine prekal o losi. Le kmeňostar Efrajim sas dine varesave le Kohatoskre fajtenge kala fori le maľenca: O Šichem pro Efrajimoskre brehi, so sas o foros pro garuďipen, o Gezer, o Jokmeam, o Bet-Choron, o Ajalon the o Gat-Rimon. Le Kohatoskre fajtenge, save ačhile, sas dine le kmeňostar Menaše pro zapados o fori Aner the Balaam le maľenca. Le Geršomoskre potomkenge sas dine kala fori le maľenca: andral o kmeňos Menaše pro vichodos o Golan andre phuv Bašan the Aštarot; le kmeňostar Jisachar: o Kedeš, o Daberat, o Ramot the o Anem; le kmeňostar Ašer: o Mašal, o Abdon, o Chukok the o Rechob; le kmeňostar Naftali: o Kedeš andre Galileja, o Chamon the o Kirjatajim. Olenge, ko ačhile le Merariskre potomstvostar, sas dine le kmeňostar Zebulun o fori Rimon the Tabor le maľenca. Le kmeňostar Ruben pre vichodno sera le Jordanostar paš o Jericho lenge sas dine kala štar fori le maľenca: o Becer pre pušťa, e Jahca, o Kedemot the o Mefaat; a le kmeňostar Gad kala fori: o Ramot andro Gilead, o Machanajim, o Chešbon the o Jazer. Le Jisachar sas štar čhave: o Tolas, o Puah, o Jašub the o Šimron. Le Tolasoskre čhave sas o Uzi, o Refajah, o Jeriel, o Jachmaj, o Jibsam the o Šemuel. On sas vodci andre famelija le Tolasoskra fajtake. Andre lengro fajtakro rodokmeňos sas zapisimen 22 600 zorale murša, sar kraľinelas o David. Le Uzioskro čhavo sas o Jizrachiah. Le Jizrachioskre čhave sas o Michael, o Obadiah, o Joel the o Jišijah. Savore kala pandž džene sas vodci le famelijengre. Andre lengro rodokmeňos sas zapisimen 36 000 maribnaskre murša, bo sas len but romňija the čhave. Savore zorale murša, save sas zapisimen andre le Jisacharoskro rodokmeňos, sas 87 000. Le Benjamin sas trin čhave: o Belas, o Becher the o Jediael. Le Belas sas pandž čhave: o Ecbon, o Uzi, o Uziel, o Jerimot the o Iri. On sas zorale murša the vodci andre peskre fajti. Andre lengro rodokmeňos sas zapisimen 22 034 maribnaskre murša. Le Becheroskre čhave sas o Zemirah, o Joaš, o Eliezer, o Eljoenaj, o Omri, o Jeremot, o Abijah, o Anatot the o Alemet. Dojekh lendar sas vodcas andre peskri fajta. Andre lengro rodokmeňos sas zapisimen 22 200 maribnaskre murša. Le Jediaeloskro čhavo sas o Bilhan. Le Bilhanoskre čhave sas o Jeuš, o Benjamin, o Ehud, o Kenaanah, o Zetan, o Taršiš the o Achišachar. Kala savore le Jediaeloskre čhave sas vodci andre peskri fajta. Lendar sas 17 200 zorale murša, save sas pripravimen te džal andro mariben. Le Irioskre čhave sas o Šupim the o Chupim. O Dan sas dad le Chušimenge. Le Naftaliskri daj sas e Bilha a leskre čhave sas o Jachciel, o Guni, o Jecer the o Šalum. Le Menaše la romňaha-služobňičkaha, andral o Aram, sas duj čhave: o Asriel the o Machir, savo sas dad le Gileadoske. O Machir arakhľa romňijen prekal o Šupim the prekal o Chupim. E Maacha sas leskri pheň. Leskro dujto čhavo sas o Celofchad. Le Celofchad sas ča čhajora. Le Machir peskra romňaha la Maachaha sas čhavo a oj leske diňa nav Pereš. A leskro phral sas o Šereš. Le Šerešoskre čhave sas o Ulam the o Rekem. O Ulam sas dad le Bedanoske. Kala savore sas potomki le Gileadoskre, savo sas čhavo le Machiroskro, a ov čhavo le Menašeskro. Le Gileadoskri pheň e Hamolechet sas daj le Išhodoske, Abiezeriske the le Machloske. Le Šemidas sas štar čhave: o Achjan, o Šechem, o Likchi the o Aniam. O Efrajim sas dad le Šutelachoske, ov le Beredoske, ov le Tachatoske, ov le Eladoske, ov le Tachatoske, ov le Zabadoske a ov le Šutelachoske. Le Efrajim sas mek duj čhave, o Ezer the o Elad, ale len murdarde o manuša andral o Gat akor, sar avle te čorel lengro dobitkos. Lengro dad o Efrajim but dživesa ľikerelas o smutkos. A avke paš leste avle leskre phrala, hoj les te poťešinen. Paľis geľa ke peskri romňi a pašľiľa laha. Uľiľa lake muršoro, saveske diňa nav Berijah, bo pre leskri famelija avľa e bibach. Le Efrajimoskri čhaj sas e Šeera. Oj diňa te ačhavel o Teluno the Upruno Bet-Choron the o Uzen-Šeera. Le Efrajim sas mek jekh čhavo o Refach. Leskre potomki sas kala: Leskro čhavo o Rešef, leskro o Telach, leskro o Tachan, leskro o Ladan, leskro o Amichud, leskro o Elišamas, leskro o Nun a leskro o Jozua. Lengre phuva the fori sas kala: o Betel le gavenca, pro vichodos o Naaran, pro zapados o Gezer le gavenca, the o Šichem le gavenca dži ke Aja le gavenca. O kmeňos Menaše chudňa o foros Bet-Šean le gavenca, o Taanach le gavenca, o Megido le gavenca the o Dor le gavenca. Andre kala fori bešenas o potomki le Jozefoskre, savo sas čhavo le Jakoboskro. Le Ašeroskre čhave sas o Jimnah, o Jišvah, o Jišvi the o Berijah. Lengri pheň sas e Serach. Le Berijoskre čhave sas o Cheber the o Malkiel, savo sas dad le Birzajitoskro. Le Cheber sas trin čhave: o Jaflet, o Šomer the o Chotam. Lengri pheň sas e Šua. Le Jafletoskre čhave sas o Pasach, o Bimhal the o Ašvat. Le Šemeroskre čhave sas o Achi, o Rohgah, o Jechubah the o Aram. O čhave le Helemoskre, leskre phraleskre, sas o Cofach, o Jimnas, o Šeleš the o Amal. Le Cofachoskre čhave sas o Suach, o Charnefer, o Šual, o Beri, o Jimrah, o Becer, o Hod, o Šamas, o Šilšah, o Jitran the o Beeras. Le Jeteroskre čhave sas o Jefune, o Pispah the o Aras. Le Uloskre čhave sas o Arach, o Chaniel the o Ricjah. Kala savore sas le Ašeroskre potomki. On sas zorale murša the vodci andre peskre fajti. Andre lengro rodokmeňos sas zapisimen 26 000 zorale murša. Le Benjamin sas pandž čhave. Ešebno čhavo sas o Belas, dujto o Ašbel, trito o Achrach, štarto o Nochah a pandžto o Rafah. Le Belasoskre čhave sas o Adar, o Geras, o Abihud, o Abišuas, o Naaman, o Achoach, o Geras, o Šefufan the o Churam. o Jeuc, o Sachijah the o Mirmah. Kala sas o vodci andre peskre fajti. La Chušimaha les sas o Abitub the o Elpaal. Le Elpaaloskre čhave sas o Eber, o Mišam the o Šemed. On ačhade o fori Ono the Lod le gavenca, so hine pašal lende. O Berijah the o Šemas sas vodci le fajtenge, save bešenas andro Ajalon. On sas ola, save tradle avri le manušen andral o Gat. Le Berijoskre čhave sas o Achijo, o Šašak, o Jeremot, o Zebadijah, o Arad, o Eder, o Michael, o Jišpah the o Jochas. Le Elpaaloskre potomki sas o Zebadijah, o Mešulam, o Chizki, o Cheber, o Jišmeraj, o Jizlijah the o Jobab. Le Šimejoskre potomki sas o Jakim, o Zichri, o Zabdi, o Elienaj, o Ciletaj, o Eliel, o Adajah, o Berajah the o Šimrat. Le Šašakoskre potomki sas o Jišpan, o Eber, o Eliel, o Abdon, o Zichri, o Chanan, o Chananijah, o Elam, o Antotijah o Jifdejah the o Penuel. Le Jerochamoskre potomki sas o Šamšeraj, o Šecharijah, o Atalijah, o Jaarešijah, o Elijah the o Zichri. Kala savore sas zapisimen andro rodokmeňos sar vodci, save bešenas andro Jeruzalem. O Jeiel, oda hin o Abi-Gibeon, bešelas andro foros Gibeon. Leskri romňi sas e Maacha. Leskro ešebno čhavo sas o Abdon, paľis o Cur, o Kiš, o Baal, o Ner, o Nadab, o Gedor, o Achijo, o Zecher the o Miklot, savo sas dad le Šimeoskro. The on bešenas paš peskre phrala andro Jeruzalem. O Ner sas dad le Kišoske a o Kiš le Sauloske. Le Sauloskre čhave sas o Jonatan, o Malki-Šua, o Abinadab the o Ešbaal. O Jonatan sas dad le Merib-Baaloske, o Merib-Baal le Michasoske. Le Michasoskre čhave sas o Piton, o Melech, o Tareas the o Achaz. O Achaz sas dad le Joadoske a le Joadoskre čhave sas o Alemet, o Azmavet the o Zimri. O Zimri sas dad le Mocasoske. O Mocas sas dad le Bineasoske, o Bineas le Rafoske, o Rafah le Elasoske, o Elasah le Aceloske. Le Acel sas šov čhave: o Azrikam, o Bocheru, o Jišmael, o Šearijah, o Obadijah the o Chanan. Leskre phrales le Ešek sas trin čhave: ešebno o Ulam, dujto o Jeuš the trito o Elifelet. Le Ulamoskre čhave sas zorale murša the lukostrelci. Sas les but potomki: Šel the penda (150) čhave the čhavengre čhave. Kala savore sas andral o kmeňos Benjamin. Savore Izraeliti sas zapisimen pal peskre fameliji andro Zvitkos le izraelike the le judske kraľengro. Ale kerenas bini anglo RAJ, a vašoda sas o Judejci zaile a odľigende andro Babilon. Ešebna manuša, save avle pale te bešel andre peskri phuv the andre peskre fori, sas vajkeci Izraeliti, rašaja, Leviti the o chramoskre služobňika. Andro Jeruzalem avle te bešel vajkeci manuša andral o kmeňi Juda, Benjamin, Efrajim the Menaše. O rašaja, save sas vodci andre peskre fameliji, sas jekhetane 1 760. On džanenas mištes te kerel savori služba andro Chramos. Kala džene stražinenas paš o chramoskro vudar: o Šalum, o Akub, o Talmon, o Achiman the leskre phrala. O Šalum sas lengro vodcas. Dži andre oda časos stražinenas paš e Kraľiskri brana pre vichodno sera le foroskri. On angloda stražinenas le Levitengre tabora. O Šalum, o potomkos le Koreoskro the le Ebjasafoskro, jekhetane leskra famelijaha andral e Korachoskri fajta sas ačhade, hoj te stražinen paš o vudar le RAJESKRE Stanoskro, avke sar varekana lengre dada stražinenas le RAJESKRO taboris. O Pinchas, le Eleazaroskro čhavo, sas varekana lengro vodcas a o RAJ sas leha. O Zecharijah, le Mešelemijoskro čhavo, stražinelas paš o vudar andre le RAJESKRO Stanos. Savore, save sas avrikidle, hoj te stražinen e chramoskri brana, sas 212. On sas zapisimen pal peskre gava. O David le prorokoha Samueloha ačhade kale stražňikengre daden andre služba. On the lengre potomki služinenas paš o brani andro Chramos le RAJESKRO a angloda andro Svetostankos. O brani sas pro štar seri: pro vichodos, zapados, severos the pro juhos. Furt pro eftato džives lengre phrala andral lengre gava, len čerinenas andre služba. Bo sako eftato džives pes čerinenas. Ola štar anglune stražňika sas Leviti. On pes starinenas pal o Chramos, skladi the pokladňi. On rači sas paš o Chramos, bo sas ačhade les te stražinel, a sako tosara mušinenas te phundravel e brana. Varesave Leviti pes starinenas pal o veci pro lašariben andro Chramos. Sar o veci lenas avri abo thovenas pale, mušinenas len te zgenel. Aver džene pes starinenas pal o sersamos the pal savore sveta veci, pal o nekfeder aro, pal o olejos, pal o kaďidlos, pal o koreňje the pal e mol. Ale varesave rašaja kerenas o masci le koreňjendar. O Levitas o Matitijah, o nekphureder čhavo le Šalumoskro le Korachoskra fajtatar, sas ačhado, hoj te pekel o sveta mare. Aver murša andral le Kohatoskri fajta sas ačhade, hoj te pripravinen o sveta mare andro Chramos sako šabat. Varesave vodci andral e Levitengre fameliji, save sas lavutara, bešenas andro Chramos a na kerenas ňič aver, bo mušinenas te el pripravimen andre služba rat the džives. Kala savore sas vodci andre le Levitengre fameliji pal lengre fajti a bešenas andro Jeruzalem. O Jeiel, oda hin o Abi-Gibeon, ešebno bešelas andro foros Gibeon. Leskri romňi sas e Maacha. Leskro ešebno čhavo sas o Abdon, paľis o Cur, o Kiš, o Baal, o Ner, o Nadab, o Gedor, o Achijo, o Zecharijah the o Miklot, savo sas dad le Šimeamoskro. The on bešenas paš peskre phrala andro Jeruzalem. O Ner sas dad le Kišoske, o Kiš le Sauloske. Le Sauloskre čhave sas o Jonatan, o Malki-Šua, o Abinadab the o Ešbaal. O Jonatan sas dad le Merib-Baaloske a ov le Michasoske. Le Michasoskre čhave sas o Piton, o Melech, o Tachrea, the o Achaz. O Achaz sas dad le Jaroske a o Jarah le Alemetoske, le Azmavetoske the le Zimriske. O Zimri sas dad le Mocasoske, ov le Bineasoske, ov le Refajoske, ov le Elasoske a ov le Aceloske. Le Acel sas šov čhave: o Azrikam, o Bocheru, o Jišmael, o Šearijah, o Obadijah the o Chanan. O Filišťinci pes marenas le Izraelitenca. O Izraeliti lendar denašle a but lendar sas murdarde pro verchos Gilboa. O Filišťinci denašenas pal o Saul the pal leskre čhave a murdarde le Jonatan, le Abinadab the le Malki-Šua. O mariben pašal o Saul zoraľolas a dochudle les o lukostrelci. Ľivinde les a sas igen zraňimen. Avke o Saul phenďa peskre zbrojnošiske: „Cirde avri e šabľa a murdar man sigeder, sar avena ola naobrezimen, hoj mange te na keren ladž.“ Ale leskro sluhas oda na kamelas te kerel, bo igen daralas. Avke o Saul iľa peskri šabľa a čhiďa pes pre late. Sar o sluhas dikhľa, hoj o Saul hino mulo, the ov pes čhiďa pre šabľa a muľa. Avke andre oda džives mule jekhetane o Saul the leskre trin čhave, vašoda ňiko leskre čhavendar pal leste na kraľinelas. Sar o Izraeliti, save bešenas andre dolina Jezreel, dikhle, hoj le Sauloskre murša pes rozdenašle a hoj o Saul the leskre čhave mule, the on denašle a omukle peskre fori. Avke o Filišťinci avle a zaile peske ola fori. Pre aver džives pal o mariben o Filišťinci avle te občorel olen, save sas mule, a arakhle ode le Saul the leskre trine čhaven pro verchos Gilboa. Pal o Saul čhide tele o gada, odčhinde leske o šero, ile leskri vizbroj a bičhade len andre filišťiňiko phuv. Kada hiros dine te džanel peskre modlenge the le manušenge. Le Sauloskri vizbroj thode andre peskre devlengro chramos a leskro šero figinde andro chramos le Dagonoskro. Sar pes o manuša andral o Jabeš-Gilead došunde, so o Filišťinci kerde le Sauloha, gele ode savore zorale murša, ile le Sauloskro ťelos the leskre čhavengro a ande len andro Jabeš. Parunde len andro hrobos tel o baro stromos a efta džives pes poscinenas. Avke o Saul muľa, bo na sas pačivalo le RAJESKE, na doľikerelas leskro lav a geľa the te phučel le mulengre duchendar, so majinel te kerel, a na le RAJESTAR. Vašoda o RAJ les diňa te murdarel a o kraľišagos diňa le Davidoske, le Izajoskre čhaske. Savore Izraeliti pes zgele ko David andro Hebron a phende: „Se amen sam jekh rat. Tu ľidžahas le Izraeliten andro mariben mek sigeder, sar sas kraľis o Saul, bo o RAJ, tiro Del, tuke phenďa: ‚Tu ľidžaha mire manušen sar pasťjeris a ačheha lengro vodcas.‘ “ Savore vodci andral o Izrael avle ko kraľis andro Hebron, kaj lenca phandľa anglo RAJ e zmluva. Avke pomazinde le David kraľiske upral o Izrael, avke sar phenďa o RAJ prekal o prorokos Samuel. O David geľa savore Izraelitenca andro mariben pro Jeruzalem, so pes angloda vičinelas Jebus, bo ode furt bešenas o Jebuseja. Ola Jebuseja phende le Davidoske: „Kade pes na dochudeha!“ Ale o David domarďa o ohradzimen foros Sion, oda hin akana o Foros le Davidoskro. Akor o David phenďa: „Ko ešebno murdarela Jebusejis, ačhela nekbareder veľiťeľis.“ Ešebno geľa o Joab, la Cerujakro čhavo, vašoda ačhiľa nekbareder veľiťeľis. Paľis o David ačhiľa te bešel andre oda ohradzimen foros, vašoda o manuša les vičinenas o Foros le Davidoskro. Paľis chudňa te ačhavel o foros pro vichodos pašal e terasa a o Joab prikerďa o foros, kaj mek kampelas. O David sas furt zoraleder, bo o RAJ o Nekzoraleder sas leha. Kala hine o zorale murša le Davidoskre, save jekhetane savore Izraelitenca les ačhade kraľiske upral o Izrael a zoraľarde leskro kraľišagos pal caľi phuv, avke sar o RAJ diňa lav pal o Izrael. Kala hine o zorale murša le Davidoskre: Ešebno o Jašobeam, le Chachmonoskro čhavo, savo sas vodcas le Trinengro. Ov la kopijaha murdarďa trin šel (300) muršen andre jekh mariben. Dujto ole Trinendar sas o Eleazar, le Dodoskro čhavo, andral le Achoachoskri fajta. Ov sas le Davidoha andre Pas-Damim akor, sar pes o Filišťinci zgele pro mariben. Ode sas e jačmeňiskri maľa. Sar o manuša denašenas le Filišťincendar, o Eleazar ačhelas maškar e maľa a marelas pes le Filišťincenca. Akor o Izraeliti zviťazinde upral lende. Avke o RAJ diňa upral lende baro viťazstvo. Jekhvar avle trin le tranda (30) zorale muršendar ko David pre skala paš e jaskiňa Adulam. Akor o filišťiňika slugaďa peske kerde taboris andre le Refajengri dolina. Akor o David sas andre pevnosť pro verchi a o filišťiňika slugaďa sas andro Betlehem. A o David sas igen smedno a phenďa: „Ko man dela te pijel paňi andral e chaňig, so hiňi paš e brana andro Betlehem?“ Avke ola trin džene pes premarde prekal o taboris le Filišťincengro, cirdle o paňi andral odi chaňig, so sas paš e brana andro Betlehem, a ande le Davidoske. Ale ov na kamelas oda paňi te pijel, ale čhorďa les avri sar obeta prekal o RAJ. A phenďa: „O RAJ man mi chraňinel, hoj te kerav kajso vareso! Se oda uľahas avke, sar te piľomas o rat le muršengro, save gele te anel oda paňi.“ A na kamelas oda paňi te pijel. Kada hin, so kerde ola trin zorale murša. Le Joaboskro phral o Abišaj sas vodcas le tranda (30) zorale muršenge. Andre jekh mariben la kopijaha murdarďa trin šel (300) muršen, avke leskro nav ačhiľa baro maškar ola Tranda. Paš ola Tranda les sas bareder pačiv a ačhiľa lengro vodcas, ale the avke na sas ajso sar okla Trin. O Benajah, o čhavo le Jehojadoskro andral o Kabceel, sas zoralo murš, savo kerelas but bare veci. Ov murdarďa duje nekzoraleder muršen andral o Moab. Jekhvar, sar delas o jiv, geľa andre chev, kaj sas o ľevos, a murdarďa les. Murdarďa the jekhe Egipťanos, savo sas učo buter sar duj metri. Kajte le Egipťanoste andro vast sas igen thuľi kopija a leste ča e paca, o Benajah leske la iľa andral o vast a murdarďa les laha. Kada kerďa o Benajah, o čhavo le Jehojadoskro, a kaleha peske kerďa baro nav, avke sar ola Trin. Sas les buter pačiv sar ole Tranda, kajte na sas jekh le Trinendar. O David les ačhaďa upral peskre stražci. Aver zorale murša sas: o Asahel, le Joaboskro phral; o Elchanan, le Dodoskro čhavo, andral o Betlehem; o Šamot andral o Charor; o Chelec andral o Palon; o Iras, le Ikešoskro čhavo, andral e Tekoa; o Abiezer andral o Anatot; o Sibechaj andral e Chuša; o Ilaj andral o Achoach; o Mahraj andral e Netofa; o Cheled, le Baanoskro čhavo, andral e Netofa; o Itaj, le Ribajoskro čhavo, andral e benjamiňiko phuv Gibea; o Benajah andral o Piraton; o Churaj andral o Gaašiskre dolini; o Abijel andral e Araba; o Azmavet andral o Bachurim; o Eljachbas andral o Šaalbon; le Hašemoskre čhave andral o Gizon; o Jonatan, le Šageoskro čhavo, andral o Harar; o Achijam, le Sacharoskro čhavo, andral o Harar; o Elifal, le Uroskro čhavo; o Chefer andral e Mechera; o Achijah andral o Palon; o Checro andral o Karmel; o Naaraj, le Ezbajoskro čhavo; o Joel, le Natanoskro phral; o Mibchar, le Hagriskro čhavo; o Celek andral o Amon; o Nachraj andral o Beerot, o zbrojnošis le Joaboskro, la Cerujakro čhavo; o Jitričana o Ira the o Gareb; o Chetitos o Urijaš; o Zabad, le Achlajoskro čhavo; o Adinas, le Šizasoskro čhavo, o vodcas andro kmeňos Ruben, ole Tranda muršenca; o Chanan, le Maachoskro čhavo; o Jošafat andral o Mitan; o Uziaš andral o Aštarot; o Šamas the o Jeiel, o čhave le Chotamoskre andral o Aroer; o Jediael, le Šimriskro čhavo, the leskro phral o Jochas andral o Tic; o Eliel andral e Machava; o Jeribaj the o Jošavijah, le Elnaamoskre čhave; o Moabčanos o Jitmah; o Eliel, o Obed the o Jaasiel andral e Coba. Kala murša avle ko David andro Ciklag akor, sar denašľa le Saulostar, le Kišoskre čhastar. On sas zorale murša, save leske pomožinenas andro mariben. Savorende sas o luki a džanenas igen mištes te ľivinkerel le lukoha a te čhivkerel andral o prakos o bara le baľogne vaj le čače vasteha. On sas andral o kmeňos Benjamin avke sar the o Saul. O Achiezer the o Joaš, le Šemaoskre čhave andral e Gibea, sas veľiťeľa upral lende. Kala murša sas: o Jeziel the o Palet, le Azmavetoskre čhave; o Berachas the o Jehu andral o Anatot; o Jišmajah andral o Gibeon, o zoralo murš maškar o Tranda a lengro veľiťeľis; o Jirmejah, o Jachaziel, o Jochanan, o Jozabad andral e Gedera; o Eluzaj, o Jerimot, o Bealijah, o Šemarijah, o Šefatijah andral o Charuf; o Elkanah, o Jišijah, o Azarel, o Joezer, o Jašobeam andral le Korachoskri fajta; the o Joelah the Zebadijah, o čhave le Jerochamoskre andral o Gedor. O murša andral o kmeňos Gad tiš gele ko David pro verchengre thana pre pušťa. On sas zorale murša, furt pripravimen te džal andro mariben le šťitoha the la kopijaha. Sas zorale sar o ľevi a denašenas avke sar o sarni. Lengro vodcas sas o Ezer, dujto pal leste sas o Obadijah, trito o Eliab, štarto o Mišmanah, pandžto o Jirmejah, šovto o Ataj, eftato o Eliel, ochtoto o Jochanan, eňato o Elzabad, dešto o Jirmejah the dešujekhto (11.) o Machbanaj. Kala murša andral o kmeňos Gad sas veľiťeľa le slugaďenge. O bareder veľiťeľa sas upral ezeros (1 000) slugaďa a o teleder upral o šel (100). Sas oda on, save pregele prekal o Jordan andro ešebno čhon akor, sar o paňi prečhorelas soduj brehi, a roztradle le manušen, save bešenas andre ola dolini pro vichodos the zapados. The varesave džene andral o kmeňi Benjamin the Juda gele ko David pro verchengro than. O David geľa avri angle lende a phenďa: „Te aven ke ma andro smirom, hoj mange te pomožinen sar prijaťeľa, akor ačhen manca, ale te man avľan te del andre le ňeprijaťeľenge, kajte mire vastenca ňikas ňič na kerďom, o Del amare dadengro pre oda mi dikhel a mi marel tumen.“ Akor le Devleskro duchos avľa pro Amasaj, savo sas veľiťeľis upral o Tranda, a ov phenďa: „Sam tire, David! Sam tuha, čhavo le Izajoskro. Smirom! O smirom tuke the oleske, ko tuke pomožinel! Se korkoro tiro Del tuke pomožinel.“ Avke o David len priiľa a ačhaďa len veľiťeľenge upral peskre slugaďa. The varesave murša andral o kmeňos Menaše gele ko David akor, sar džalas le Filišťincenca pro mariben pro Saul. Ale ačhiľa pes, hoj o David the leskre murša le Filišťincenge na pomožinde, bo o filišťiňika vodci peske phende: „Ov šaj predžal pale paš o Saul, paš peskro raj, a amen paľis uľamas murdarde.“ Avke bičhade les het andro Ciklag. Sar džalas andro Ciklag, džanas leha kala murša andral o Menaše: o Adnach, o Jozabad, o Jediael, o Michael, o Jozabad, o Elihu the o Ciletaj. On savore sas veľiťeľa upral o ezeros slugaďa. Savore pomožinenas le Davidoske andro mariben pro zbujňikengre partiji, bo savore sas zorale murša a ačhile veľiťeľa upral leskri armada. Sako džives avenas o murša le Davidoske te pomožinel, medik les na sas ajsi bari armada, sar hin le Devleskri armada. Kala sas o vizbrojimen slugaďa, save avle ko David andro Hebron, hoj leske te den le Sauloskro kraľišagos, avke sar phenďa o RAJ: Andral o kmeňos Juda: 6 800 murša, save hordinenas o šťitos the kopija a sas furt pripravimen andro mariben; andral o Šimeon: 7 100 zorale murša; andral o Levi: 4 600 murša, lenca o vodcas andral le Aronoskri fajta o Jehojada le 3 700 muršenca a o terno Cadok, savo sas zoralo maribnaskro murš, le bišuduje (22) veľiťeľenca andral peskri famelija; andral o Benjamin, le Sauloskro kmeňos: 3 000 murša. On dži akor sas le Sauloha; andral o Efrajim: 20 800 zorale murša, dojekhes lendar sas baro nav andre peskri fajta; andral o jepaš kmeňos Menaše pro zapados: 18 000 murša, save sas kidle avri pre oda, hoj te ačhaven le David kraľiske; andral o Jisachar: 200 vodci jekhetane le muršenca, saven ľidžanas. On achaľonas andro časi a džanenas, so le Izraelitenge kampel te kerel; andral o Zebulun: 50 000 murša, save sas pripravimen te džal andro mariben le všelijake zbraňenca; andral o Naftali: 1 000 veľiťeľa a lenca 37 000 murša vizbrojimen le kopijenca the šťitenca; andral o Dan: 28 600 murša pripravimen andro mariben; andral o Ašer: 40 000 murša pripravimen andro mariben; le vichodne Jordanostar, le kmeňostar Ruben, Gad the jepaš Menaše: 120 000 murša, save sas vizbrojimen le všelijake zbraňenca. Savore kala slugaďa sas pripravimen te džal pro mariben a avle andro Hebron, bo sas igen vaš oda, hoj te ačhaven le David kraľiske upral calo Izrael. The savore Izraeliti kamenas, hoj o David te ačhel kraľiske. On ačhile paš o David trin džives, chanas the pijenas, bo o Izraeliti pes pal lende starinenas. The ola, ko bešenas dur, avke sar o Jisachar, o Zebulun the o Naftali, anenas lenge pro somara, ťavi, mulici the guruva igen but chabena – o aro, o šuke figi the o hroznos, e mol, o olejos a the le gurumňen the le bakren – bo andro Izrael sas baro radišagos. O David pes zgeľa savore veľiťeľenca upral o ezeros the upral o šel slugaďa a radzinelas pes lenca. Phenďa savore Izraelitenge, save sas ode zgele: „Te san vaš kada a te hin oda le RAJESTAR, amare Devlestar, akor bičhavas le muršen ke amare phrala andre savore Izraeloskre phuva, the ko rašaja the Leviti andre lengre fori the gava, hoj te aven ke amende. A anaha ke amende e archa amare Devleskra zmluvakri, bo na džalas amenge pal late, sar kraľinelas o Saul.“ Savore priačhile pre oda, so o David phenďa, bo oda sas dojekheske pre dzeka. Avke o David ke peste zvičinďa savore Izraeliten le egiptske paňestar Šichor pro juhos dži paš o Lebo-Chamat pro severos, hoj te anen le Devleskri archa andral o Kirjat-Jearim. Paľis o David the savore Izraeliti gele andre Baala (oda hino Kirjat-Jearim) andre Judsko, hoj odarik te len e archa le Devleskri, savi pes vičinel pal o RAJ, savo bešel upral o cherubi. Preľigenenas le Devleskri archa andral o kher le Abinadaboskro pro nevo verdan, so ľidžanas o Uza the o Achijo. O David the savore Izraeliti khelenas the giľavenas anglo Del caľa peskra zoraha a bašavenas pro citari, harfi, bubni, cimbalmi the trubi. Sar avle ke le Kidonoskro humnos, o Uza nacirdňa o vast ke archa, hoj la te zachudel a te na perel, bo le guruvenge podgele o pindre. Takoj o RAJ choľisaľiľa pro Uza, bo nacirdňa o vast pre archa. Avke les murdarďa a ov muľa ode pro than anglo Del. O David rušľa, hoj o RAJ demaďa a murdarďa le Uza andre choľi, vašoda pes vičinel oda than dži adadžives Perec-Uza. Andre oda džives o David predaranďiľa le Devlestar a phenďa: „Sar me ke ma šaj anav e archa le Devleskri?“ Avke o David na diňa te ľidžal e archa ke peste andro Jeruzalem, ale ľigenďa la andro kher ko Obed-Edom, savo sas andral o Gat. Le Devleskri archa ačhiľa trin čhon andro kher ko Obed-Edom a o RAJ požehňinelas caľa leskra famelija the savoro, so les sas. O tirsko kraľis Chiram bičhaďa ko David peskre služobňiken. Jekhetane lenca bičhaďa o cedroskre kašta, le ťesaren the le muraren, hoj leske te ačhaven palacis. Akor o David sprindžarďa, hoj les o RAJ čačes ačhaďa kraľiske upral o Izrael a hoj leskro kraľišagos hazdňa upre prekal peskro izraeliko narodos. O David peske iľa avre romňijen, savenca les sas buter čhave andro Jeruzalem. Kala hine lengre nava: o Šamua, o Šobab, o Natan, o Šalamun, o Jibchar, o Elišuas, o Elpelet, o Nogah, o Nefeg, o Jafias, o Elišama, o Beeljadas the o Elifelet. Sar pes došunde o Filišťinci, hoj o David hino pomazimen kraľis upral calo Izrael, gele pal leste, hoj les te zalen. Sar o David ada šunďa, geľa avri pre lende. O Filišťinci andre dolina le Refajengri gele pro gava te murdarel a te čorel. Avke o David phučelas le Devlestar: „Majinav te džal pro Filišťinci? Deha len mange andro vasta?“ O RAJ leske odphenďa: „Dža, dava len andre tire vasta.“ Avke o David peskre muršenca džalas andro Baal-Peracim a ode upral lende zviťazinďa. A phenďa: „O Del rozčhinďa mire vasteha le ňeprijaťeľen, avke sar o paňi predemel e hradza.“ Avke ole thaneske dine nav Baal-Peracim. O Filišťinci ode mukle the peskre devloren a o David len diňa te labarel. Ale o Filišťinci pale gele pre ola gava andre dolina. Avke o David pale phučelas le Devlestar a ov leske odphenďa: „Ma dža pre lende anglunestar, ale obdža len paš o balzamika stromi. Sar šuneha o kroki upre pro balzamika stromi, takoj dža pro Filišťinci, bo o Del džal anglal tu len te marel.“ O David kerďa sa avke, sar leske o Del phenďa, a murdarelas le Filišťincen le Gibeonostar dži paš o Gezer. O hiros pal kada, so kerďa o David, pes rozľigenďa andre savore phuva. O RAJ avke kerďa, hoj pes lestar te daran savore narodi. Andro Foros le Davidoskro peske o David ačhaďa khera. Pripravinďa the than prekal e archa le Devleskri a ačhaďa prekal late stanos. A phenďa: „Ňiko našťi ľidžal le Devleskri archa, ča o Leviti. Bo len peske o RAJ kidňa avri, hoj la te hordinen a te keren paš late e služba pro furt.“ Paľis o David diňa te zvičinel savore Izraeliten andro Jeruzalem, hoj te ľidžan le RAJESKRI archa pre oda than, savo ov pripravinďa. Avke o David diňa te vičinel le Aronoskre the Levitengre potomken. Avľa o vodcas Uriel le 120 muršenca andral le Kohatoskri fajta, o Asajah le 220 muršenca andral le Merariskri fajta, o Joel le 130 muršenca andral le Geršomoskri fajta, o Šemajah le 200 muršenca andral le Elicafanoskri fajta, o Eliel le ochtovardeš (80) muršenca andral le Chebronoskri fajta the o Aminadab 112 muršenca andral le Uzieloskri fajta. Paľis o David vičinďa le rašajen le Cadok the le Ebjatar the le Leviten le Uriel, le Asajah, le Joel, le Šemajah, le Eliel the le Aminadab a prikazinďa lenge: „Tumen san o vodci andre le Levitengre fajti. Pošvecinen pes the okle Levitenca a ľidžan e archa le RAJESKRI, le Izraeloskre Devleskri, pre oda than, savo pripravinďom. Bo angloda pes oda kerelas bijal tumende, Levitale, a vašoda o RAJ, amaro Del, pre amende domukľa e pohroma, bo na phučahas lestar, sar oda te kerel pal oda, so hin pisimen.“ Avke o rašaja the o Leviti pes pošvecinde a preľigende le RAJESKRA, le Izraeloskre Devleskra, zmluvakri archa. O Leviti ľigenenas e archa le Devleskri le dručkenca pro phiko, avke sar o Mojžiš prikazinďa prekal le RAJESKRO lav. Paľis o David prikazinďa le Levitengre vodcenge, hoj te kiden avri dženen peskre famelijendar, hoj te giľaven a radišagoha te bašaven pro harfi, citari the cimbalmi. Avke o Leviti kidle avri le Heman, le Joeloskre čhas, leskra famelijatar le Asaf, le Berechijoskre čhas, the le Etan, le Kušajoskre čhas, andral e fajta Merari, a paš lende lengre phralen, save len majinenas te čerinel: le Zecharijah, le Jaaziel, le Šemiramot, le Jechiel, le Uni, le Eliab, le Benajah, le Maasejah, le Matitijah, le Elifeleh; the le Miknejah a le chramoskre stražňiken: le Obed-Edom the le Jeiel. O lavutara o Heman, o Asaf the o Etan bašavenas pro brondzune cimbalmi. O Zecharijah, o Aziel, o Šemiramot, o Jechiel, o Uni, o Eliab, o Maasejah the o Benajah bašavenas pro harfi o učeder hangos. O Matitijah, o Elifeleh, o Miknejah, o Obed-Edom, o Jeiel the o Azaziah bašavenas pro citari o teluno hangos. O Kenanijah sas avrikidlo, hoj te ľidžal le Leviten, save sas lavutara, bo mištes džanelas te giľavel a te bašavel. O David, o izraelika vodci the o veľiťeľa upral o ezeros džanas bare radišagoha te anel e archa la zmluvakri andral o kher le Obed-Edomoskro. O Del pomožinelas le Levitenge, save ľidžanas e archa la RAJESKRA zmluvakri, vašoda obetinde leske efta biken the efta bakren. O David sas urdo andro jemno ľanovo plašťos a the savore Leviti, save ľidžanas e archa la zmluvakri, o spevaka the o Kenanijah, savo ľidžalas o giľavipen. A pro David sas urdo the o efodos le ľanostar. Savore Izraeliti džanas le RAJESKRA zmluvakra archaha upre andro Jeruzalem bara vikaha the bašavibnaha pro cimbalmi, pro harfi, pro citari, pro rohi the pro trubi. Sar avle le RAJESKRA archaha andro Jeruzalem, ipen akor e Mikal, le Sauloskri čhaj, dikhelas avri prekal e oblaka. Sar dikhľa le David, hoj radišagoha khelel, dikhľa les tele andre peskro jilo. Le Devleskri archa ande a thode la andro stanos, so prekal late ačhaďa o David. Paľis ande anglo Del o labarde the smiromoskre obeti. Sar o David dokerďa ola labarde the smiromoskre obeti, požehňinďa le manušen andre le RAJESKRO nav. Paľis diňa le muršen the le džuvľen, savore Izraeliten, po jekh maro the bokeľi le ďatľendar the šuke hroznendar. Varesave Leviten ačhaďa, hoj te služinen angle archa le RAJESKRI, hoj pes te modľinen, te giľaven o chvali a te lašaren le RAJES, le Izraeloskre Devles. O Asaf sas lengro vodcas a dujto pal leste sas o Zecharijah. O Jaaziel, o Šemiramot, o Jechiel, o Matitijah, o Eliab, o Benajah, o Obed-Edom the o Jeiel bašavenas pro harfi the citari a o Asaf pre cimbalma. O rašaja o Benajah the o Jachaziel furt trubinenas angle archa le Devleskra zmluvakri. Andre oda džives o David ešebnovar ačhaďa le Asaf the mek avren le Levitendar, hoj le lašaribnaha te paľikeren le RAJESKE: „Paľikeren le RAJESKE, bararen leskro nav! Maškar o narodi den te džanel, so kerďa! Giľaven leske, bašaven leske! Vakeren pal savore leskre zazraki! Lašaren tumen leskre svete naveha! Mi radisaľon o jile olenge, ko roden le RAJES! Roden le RAJES the leskri zor, ma preačhen te rodel leskro muj! Leperen tumenge pro zazraki, pro bare veci, so kerďa, the pre oda, sar sudzinelas, tumen, o čhave le Izraeloskre, leskre služobňikoskre; o čhave le Jakoboskre, le Devleskre avrikidle! Ov hin o RAJ, amaro Del, leskre sudi hine pro manuša pal caľi phuv. Šoha ma bisteren pre leskri zmluva, pre leskro lav, so diňa ezera pokoleňjenge. Phandľa e zmluva le Abrahamoha, a diňa lav le Izak, le Jakoboske la kerďa sar prikazis, le Izraeloske sar e večno zmluva, akor, sar phenďa: ‚Tuke dava e kanaaňiko phuv andro ďeďictvos.‘ Sar mek sanas ča frima džene, a sanas andre odi phuv ča cudzinci. Phirenas andral jekh narodos ke aver a andral jekh kraľišagos ke aver. O Del na domukľa, hoj len vareko te trapinel, vaš lende pokarhinďa the le kraľen: ‚Ma thoven o vasta pre mire pomazimen manuša, ma dukhaven mire proroken!‘ Giľav le RAJESKE, caľi phuv! Džives so džives vakeren pal leskro spaseňje! Vakeren le narodenge pal leskri slava, pal leskre zazraki savore manušenge. Bo o RAJ hino baro a hodno savora chvalake, lestar kampel te daral buter sar savore devlendar. Bo savore devla andral aver narodi hine ča modli, ale o RAJ stvorinďa o ňebos. O baro šukariben the e slava hine anglal leste, e zor the o radišagos hin ode, kaj ov bešel. Den le RAJESKE, savore manušale pre phuv, den le RAJESKE e slava the e zor. Den le RAJESKE e slava hodno leskre naveske! Hazden upre o dari a džan angle leste! Banďon tele anglo RAJ andre leskro sveto šukariben! Izdra lestar, calo svetos! E phuv hiňi zorales zathoďi, na čhalavela pes! Mi radisaľol o ňebos a e phuv mi thovel baripen, mi vakeren maškar o narodi: ‚O RAJ kraľinel!‘ Mi šunďol zorales o moros the savoro, so andre hin, mi oslavinel e maľa the savoro, so upre hin! O stromi andro veš mi giľaven radišagostar anglo RAJ, bo ov avela te sudzinel le manušen pre phuv. Paľikeren le RAJESKE, bo hino lačho; bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Vičinen pre leste: ‚Zachraňin amen, Devla, Spasiťeľina amaro! Cirde amen avri le narodendar a skide amen upre andral o narodi, hoj te paľikeras tire svete naveske a te radisaľuvas andre tiri slava.‘ Mi el lašardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, akanastar pro furt!“ A savore manuša odphende: „Amen! Slava le RAJESKE!“ O David ačhaďa le Asaf the mek avren le Levitendar, hoj angle archa le RAJESKRA zmluvakri furt te keren e dživeseskri služba, the le Obed-Edom a mek avre šovardeš the ochto (68) dženen. O Obed-Edom, le Jedutunoskro čhavo, the o Chosah sas upral savore chramoskre stražňika. O David mukľa le rašas Cadok the le rašajen andral leskri fajta angle RAJESKRO Stanos pro učo than andro Gibeon, hoj furt te anen le RAJESKE pro oltaris o labarde obeti, tosara the rači, a oda avke, sar hin pisimen andro zakonos le RAJESKRO, so diňa le Izraelitenge. Lenca sas o Heman, o Jedutun the ola, save sas avrikidle, hoj te paľikeren le RAJESKE vaš oda, hoj leskro lačhejileskeriben ľikerel pro furt. O Heman the o Jedutun pes starinenas pal o trubi, pal o cimbalmi the pal aver nastroji pro lašariben. Le Jedutunoskre čhave ačhenas paš e brana. Paľis pes savore manuša rozgele khere. Geľa the o David, hoj te požehňinel peskra famelija. Sar o David imar bešelas andre peskro palacis, phenďa le prorokoske le Natanoske: „Me bešav andro palacis le cedrostar, ale e archa le RAJESKRA zmluvakri hiňi ča andro stanos.“ O Natan le Davidoske odphenďa: „Ker savoro, so kames te kerel, bo o Del hino tuha.“ Avke mek odi rat phenďa o Del le Natanoske: „Dža a phen mire služobňikoske le Davidoske, hoj kada phenel o RAJ: ‚Na, na ačhaveha mange kher, hoj me te bešav ode. Se me na bešavas andro kher akorestar, kanastar iľom le Izraeliten avri andral o Egipt, dži adadžives, ale somas andro stanos, a phiravas tumenca than thanestar. Sar phiravas le Izraelitenca, šoha na phenďom le vodcenge andro Izrael, savenge prikazinďom, hoj te ľidžan mire manušen: „Soske mange na ačhaven o kher le cedrostar?“ ‘ Mire služobňikoske le Davidoske phen, hoj kada phenel o RAJ o Nekzoraleder: ‚Iľom tut pal e maľa, kaj pašinehas le bakren, a ačhaďom tut vodcaske upral mire manuša, upral o Izrael. Džavas tuha všadzik, kaj džahas, a murdarďom savore tire ňeprijaťeľen, save sas anglal tu. A akana kerava tiro nav baro sar o nava le nekbaredere vodcengre pre phuv. Mire izraelike narodos dava than, kaj les sadzinava a ode bešela. Imar na izdrala a o nalačhe manuša les na dukhavena, sar oda kerenas angloda, kanastar mire manušen ľidžanas o sudci, saven ačhaďom upral o Izrael. Pokorinava savore tire ňeprijaťeľen. Me o RAJ tuke phenav, hoj me tuke ačhavava kher: Sar avela tiro časos a sar aveha parundo paš tire phure dada, ačhavava pal tute pro tronos tire potomkos a kerava, hoj leskro kraľišagos te el zoralo. Ov mange ačhavela kher a me kerava, hoj leskro kraľišagos te ačhel pro furt. Avava leske dad a ov ela miro čhavo. A miro jileskeriben lestar na odlava, avke sar odiľom le Saulostar, savo kraľinelas anglal tute, ale ačhavava les upral mire manuša the upral miro kraľišagos pro furt. A leskro tronos ačhela pro furt.‘ “ O Natan vakerelas le Davidoske savoro avke, sar oda šunďa le RAJESTAR andro viďeňje. Paľis o kraľis o David geľa, bešľa peske anglo RAJ andro Stanos a modľinelas pes avke: „Ko som me, RAJEJA, Devla, a ko hin miri famelija, hoj man anďal dži kade? Ale Devla, frima tuke oda sas a mek vakerehas pal oda, so ela tire služobňikoskra famelijaha. Tu dikhes pre ma sar pre varesavo baro manuš, ó, RAJEJA, Devla. So mek buter šaj phenav me, o David, pre oda, hoj man des ajsi bari pačiv? Se tu mištes džanes tire služobňikos. Ó, RAJEJA, tu prekal tiro služobňikos the pal tiro jilo kerďal kala bare veci a diňal oda te džanel mange. Ó, RAJEJA, nane ňiko ajso sar tu! Nane aver Del, ča tu, avke sar oda korkore šunďam amare kanenca. A savo aver narodos pre phuv hino ajso sar o Izrael? O narodos, saves peske tu, Devla, cinďal avri andral o otroctvos, hoj te aven tiro narodos a aleha peske kerďal baro nav akor, sar lenge kerehas bare the zorale veci, sar len lehas avri andral o Egipt a sar tradľal avri anglal lende avre naroden. Tu kerďal, hoj o Izraeliti te aven tire manuša pro furt, a tu, ó, RAJEJA, ačhiľal lengro Del. Akana, RAJEJA, doľiker pro furt oda lav, so diňal mange the mira famelijake. Ker sa avke, sar phenďal, hoj tiro nav te el furt barardo a hoj o manuša pal tu te vakeren: ‚O RAJ o Nekzoraleder hino le Izraeloskro Del!‘ A e kraľiskri famelija tire služobňikoskri le Davidoskri mi ačhel pro furt anglal tute. Se tu, Devla miro, sikaďal peskre služobňikoske, hoj thoveha mira famelija furt pro tronos. Vašoda me akana bi e dar anav anglal tu kadi modľitba. Ale akana, ó, RAJEJA, tu sal o Del a phenďal tire služobňikoske kada lačhipen. Mangav tut, požehňin mira caľa famelija, hoj pro furt te ačhen pro tronos. Bo so tu požehňines, RAJEJA, ačhel furt požehňimen.“ Paľis o David zviťazinďa upral o Filišťinci, domarďa len a iľa lendar o foros Gat le pašutne gavenca. O David zviťazinďa the upral o Moabčana. On pes leske poddine a počinenas leske o daňe. Paľis zviťazinďa the upral o Hadad-Ezer, o kraľis andre phuv Coba, paš o Chamat akor, sar peske džalas te zalel o phuva paš o paňi Eufrat. O David zaiľa lestar 1 000 verdana, 7 000 muršen pro graja the 20 000 slugaďen. Mukľa peske lendar ča 100 grajen le verdanenca a olen, so ačhile, ochrominďa. Sar avle o Aramejčana andral o Damašek te pomožinel le kraľiske Hadad-Ezeroske, o David zviťazinďa the upral lende a murdarďa lendar 22 000 muršen. Paľis o David diňa te rozačhavel slugaďen andro aramejiko Damašek. Avke o Aramejčana ačhile le sluhi le Davidoske a anenas leske o daňe. O RAJ pomožinelas le Davidoske te zviťazinel všadzik, kaj džalas. O David skidňa le Hadad-Ezeroskre služobňikendar o somnakune šťiti a anďa len andro Jeruzalem. Andral le Hadad-Ezeroskre fori Tibchat the Kun o David skidňa igen but brondzos. Paľis o Šalamun diňa lestar te kerel e igen bari nadrža, o slupi the o sersamos prekal o Chramos. Sar pes o kraľis Tou andral o Chamat došunďa, hoj o David zviťazinďa upral caľi armada le Hadad-Ezeroskri andral e Coba, bičhaďa peskre čhas le Hadoram ko kraľis David, hoj leske te phenel: „Smirom tuke! Av bachtalo, bo zviťazinďal upral o Hadad-Ezer.“ A bičhaďa leske somnakune, rupune the brondzune veci. O kraľis Tou ada kerďa, bo the ov sas andro mariben le Hadad-Ezeroha. The ola veci o David pošvecinďa le RAJESKE jekhetane le rupoha the le somnakaha, so iľa avre narodendar: le Edomčanendar, le Moabčanendar, le Amončanendar, le Filišťincendar the le Amalekendar. O Abišaj, o čhavo la Cerujakro, zviťazinďa andre Lonďi dolina upral o 18 000 Edomčana. Rozačhaďa peskre slugaďen andro tabora pal calo Edom a savore Edomčana pes le Davidoske poddine. O RAJ pomožinelas le Davidoske te zviťazinel všadzik, kaj džalas. O David kraľinelas upral calo Izrael a savore peskre manušenge kerelas oda, so sas čačipnaskro the spravodľivo. O Joab, la Cerujakro čhavo, sas veľiťeľis upral e armada; o Jošafat, le Achiludoskro čhavo, sas upral savore leskre uradňika; o Cadok, le Achituboskro čhavo, the o Abimelech, le Ebjataroskro čhavo, sas rašaja; o Šavša sas pisaris; o Benajah, le Jehojadoskro čhavo, sas veľiťeľis upral o Kereťana the Pileťana, save chraňinenas le kraľis. Le Davidoskre čhave sas nekbareder uradňika le kraľiske. Sar o amoňiko kraľis Nachaš muľa, ačhiľa pal leste kraľiske o Chanun, leskro čhavo. O David peske phenďa: „Presikavava le Chanunoske, le Nachašiskre čhaske, o jileskeriben, avke sar oda kerďa leskro dad mange.“ Avke o David bičhaďa peskre služobňiken, hoj leske te džan te phenel: „Pharo mange hin, hoj tuke muľa o dad.“ Sar avle le Davidoskre služobňika andre le Amončanengri phuv, o amoňika vodci phende le Chanunoske: „Gondoľines tuke, hoj o David kamel te del pačiv tire dades oleha, hoj bičhavel peskre služobňiken, hoj tuke te phenen, hoj leske hin pharo? Na! Bičhavel len vašoda, hoj te predikhen kadi phuv a paľis la te zalen.“ Androda o Chanun chudňa le Davidoskre služobňiken, hoľinďa lenge brada, strihinďa lenge jepaš gada le perestar dži tele a avke len mukľa te džal. Sar oda vareko phenďa le Davidoske, ov anglal lende bičhaďa avre muršen, bo ola murša sas igen pre ladž. O kraľis diňa lenge te phenel: „Ačhen andro Jericho, medik tumenge na barola o bradi a paľis šaj aven pale.“ Sar o Amončana achaľile, hoj aleha choľarde le David, o Chanun the o Aramejčana počinde tranda the štar (34) toni rup, hoj lenge te bičhaven maribnaskre verdana the muršen pro graja andral o Aram-Naharajim, andral e Aram-Maacha the andral e Coba. Počinde peske vaš o 32 000 verdana the vaš o kraľis andral e Maacha leskre muršenca. On avle a kerde peske taboris paš e Medeba, medik o Amončana doavle odarik, kaj sas andro mariben. Sar pes pal oda došunďa o David, bičhaďa andro mariben le Joab the savore zorale slugaďen. O Amončana pes rozačhade pro mariben angle foroskri brana a o kraľa, save lenge avle te pomožinel, ačhenas pre peskre thana pre maľa. Sar o Joab dikhľa, hoj avle pre leste anglunestar the palunestar, kidňa peske avri nekfeder muršen andral calo Izrael a rozačhaďa len pro Aramejčana. A olen, save ačhile, diňa peskre phraleske le Abišajoske, hoj len te rozačhavel pro Amončana. O Joab leske phenďa: „Te dikheha, hoj o Aramejčana man domaren, aveha mange te pomožinel, a te me dikhava, hoj o Amončana domaren tut, džava me tuke te pomožinel. Av zoralo a av maras pes zorales vaš amare manuša the vaš o fori le Devleskre! Mi kerel o RAJ oda, so hin lačho anglal leskre jakha.“ Avke o Joab peskre muršenca džalas andro mariben pro Aramejčana, ale on lestar denašle. Sar o Amončana dikhle, hoj o Aramejčana denašen le Joabostar, the on chudle te denašel anglal leskro phral Abišaj a gele pale andro foros. Avke o Joab pes visarďa le maribnastar a avľa pale andro Jeruzalem. Sar o Aramejčana dikhle, hoj o Izraeliti upral lende zviťazinde, bičhade vaš aver Aramejčana, save bešenas pre aver sera le paňestar Eufrat. On avle ke lende a o Šobach, o veľiťeľis upral e armada le Hadad-Ezeroskri, len ľidžalas. Sar pal oda phende le Davidoske, diňa te zvičinel savore Izraeliten, pregeľa prekal o Jordan a rozačhaďa pes angle lende. Avke o David pes mukľa pre lende pro mariben a marelas pes le Aramejčanenca, ale on le Izraelitendar denašle a o David the leskre murša murdarde 7 000 muršen pro graja, 40 000 slugaďen the le Šobach, savo sas veľiťeľis upral e armada. Sar savore kraľa, save služinenas le Hadad-Ezeroske, dikhle, hoj o Izrael zviťazinďa upral lende, phandle le Davidoha zmluva a služinenas leske. Avke o Aramejčana imar buter na kamenas te pomožinel le Amončanenge. Pre aver berš jarone, andro časos, sar o kraľa džanas andro mariben, o Joab džalas la armadaha pro Amončana a zňičinďa lengri phuv, ale o David ačhiľa andro Jeruzalem. Paľis o Joab geľa pro foros Raba a zňičinďa les. Avke o David iľa e koruna le Milkomoske, lengre devleske, pal o šero. Odi koruna sas phari buter sar tranda (30) kili, sas andre late igen vzacno bar a sas thoďi pro šero le Davidoske. Andral oda foros o David zaiľa igen but veci. Le manušen, save ode bešenas, odarik odľigenďa a thoďa len andre buči, hoj te keren le pilenca, krompačenca the le toverenca. Avke kerďa the savore amoňike forenca. Paľis o David the savore manuša gele pale andro Jeruzalem. Paloda sas pale o mariben le Filišťincenca andro Gezer. Akor o Sibechaj andral e Chuša murdarďa le Saf, savo sas le obrendar. Avke thode tele le Filišťincen. Paľis andre aver mariben le Filišťincenca o Elchanan, le Jairoskro čhavo, murdarďa le Lachmi, le Golijašiskre phrales andral o Gat. O kašt le Golijašiskra kopijatar sas ajso thulo sar o kašt le strojoskro, pre savo pes kerel o pochtana. Andre aver mariben, so sas paš o Gat, sas igen učo murš, saves sas bišuštar (24) angušta. Sas les pro vasta the pro pindre po šov angušta. The ov sas le obrendar. Ale sar asalas avri le Izraeliten, murdarďa les o Jonatan, o čhavo le Šimeoskro, le Davidoskre phraleskro. Kala murša sas le obrendar andral o Gat a o David the leskre murša len murdarde. O satan pes ačhaďa pro Izraeliti a kerďa upre le David, hoj te zgenel le manušen andro Izrael. Avke o David prikazinďa le Joaboske the le veľiťeľenge: „Džan a zgenen le manušen andro Izrael, la Beer-Šebatar dži ko Dan, bo kamav te džanel, keci hine.“ Ale o Joab phenďa le kraľiske: „Mi kerel o RAJ, hoj le Izraelitendar te el šelvar buter, sar hine! Či nane on, rajeja miro the kraľina, savore tire sluhi? Soske ada miro raj kamel te kerel? Soske aleha kames te anel le Izrael andro binos?“ Ale o kraľis peske ačhelas pre oda, so phenďa, a o Joab les mušinďa te šunel. Avke o Joab geľa, pophirďa calo Izrael, zgenďa les a avľa pale andro Jeruzalem. A phenďa le Davidoske, keci hin manuša: „Andre calo Izrael hine 1 100 000 murša, save pes džanen te marel la šabľaha, a andre Judsko 470 000 murša.“ Ale le manušen andral o kmeňi Levi the Benjamin na zgenďa, bo le kraľiskro prikazis le Joab igen trapinelas. Aňi le Devleske kada na sas pre dzeka, a vašoda marďa le Izrael. Akor o David phenďa le Devleske: „Kerďom aleha igen baro binos angle tu. Akana mangav tut, odmuk mange kada binos, bo na kerďom oda goďaha!“ O RAJ phenďa le Gadoske, savo sas le Davidoskro prorokos: „Dža a phen le Davidoske: Kada phenel o RAJ: ‚Dav tut te kidel peske avri trine vecendar a me kerava oda, so tuke kideha avri.‘ “ Avke o Gad geľa ko David a phenďa: „Kavke phenel o RAJ: ‚Kide tuke avri: Majinel te el andre tiri phuv trin berš bokh? Abo kames trin čhon te denašel peskre ňeprijaťeľendar, save džana pre tu la šabľaha? Vaj andre caľi tiri phuv te avel le RAJESKRO aňjelos a trin dživesa tumen te marel le meribnaskre nasvaľibnaha? Akana rozgondoľin tuke a phen mange, so te phenel oleske, savo man ke tu bičhaďa.‘ “ O David phenďa le Gadoske: „Igen phares mange hin te kidel peske avri! Me na kamav te el mardo le manušendar, mi marel man o RAJ, bo leskro jileskeriben hino igen baro.“ Akor o RAJ domukľa pro Izrael o meribnaskro nasvaľiben a mule 70 000 Izraeliti. O Del bičhaďa le aňjelos, hoj te zňičinel le manušen andro Jeruzalem. Ale sar oda o RAJ dikhľa, sas leske pharo vaš oda baro nalačhipen, so diňa te kerel, a phenďa le aňjeloske: „Preačh! Ma ker imar oda!“ Ipen akor le RAJESKRO aňjelos sas paš o humnos le Ornanoskro, savo sas Jebusejis. Sar pes o David rozdikhľa, dikhľa maškar e phuv the maškar o ňebos te ačhel le RAJESKRE aňjelos la šabľaha andro vast, sar la nacirdňa pro Jeruzalem. Akor o David the o vodci, save sas urde andro gada le gonestar, pele le mujeha dži pre phuv. O David phenďa le Devleske: „Me diňom te zgenel le manušen a me kerďom kada baro binos. Ale kala bakrore, so on kerde? Ó, RAJEJA, mangav tut, Devla miro, mar man the mira famelija a ma domuk kadi bibach pre tire manuša.“ Akor le RAJESKRO aňjelos phenďa le prorokoske Gadoske, hoj te phenel le Davidoske: „Dža upre a ačhav oltaris le RAJESKE pre le Ornanoskro humnos.“ O David geľa a kerďa sa avke, sar o Gad ke leste prevakerďa andre le RAJESKRO nav. Sar o Ornan marelas avri e pšeňica, visarďa pes a dikhľa le aňjelos. Leskre štar čhave, save sas leha, pes garude. O David džalas ke leste. Sar o Ornan dikhľa, hoj avel ke leste o David, geľa avri a banďiľa anglal leste le mujeha dži pre phuv. O David leske phenďa: „Kamav tutar te cinel o humnos, hoj te ačhavav le RAJESKE oltaris, bo avke preačhela oda baro nasvaľiben pro manuša. Biken les mange vaš ajci, keci mol.“ O Ornan leske odphenďa: „Le tuke les. Mi kerel miro raj the kraľis oda, so hin lačho angle leskre jakha. Dikh, dav kale gurumňen pre labarďi obeta, e pšeňica pre chabeneskri obeta a dav pre jag o sersamos, saveha pes prečhivkerelas o zrnos. Dav oda savoro!“ Ale o David leske phenďa: „Kada na! Kamav tutar te cinel a te počinel vaše ajci, keci mol. Na anava le RAJESKE oda, so hin tiro, aňi o labarde obeti, so man ňič na molas.“ Avke o David cinďa oda humnos vaš o šov šel (600) rupune. Ačhaďa le RAJESKE ode oltaris a anďa leske o labarde the o smiromoskre obeti. Sar o David vičinelas pro RAJ, ov leske odphenďa oleha, hoj bičhaďa andral o ňebos e jag pro oltaris, kaj sas o labarde obeti. A o RAJ phenďa le aňjeloske, hoj te thovel pale e šabľa pre peskro than. Akorestar, sar o David dikhľa, hoj leske o RAJ odphenďa pro humnos le Ornanoskro le Jebusejiskro, obetinelas ode. Le RAJESKRO sveto stanos, so kerďa o Mojžiš pre pušťa, the o oltaris prekal o labarde obeti andre oda časos sas pro učo than andro Gibeon. Ale o David ode našťi geľa, hoj pes te phučel le Devlestar, bo igen predaranďiľa le RAJESKRE aňjeloskra šabľatar. O David phenďa: „Kade ela o Chramos le RAJESKRO, le Devleskro, a kade ela le Izrael oltaris pro labarde obeti.“ O David diňa te vičinel savore cudzincen, save bešenas andro Izrael, a ačhaďa lendar kamenaren, hoj te pripravinen o bara pre buči pro Chramos le Devleskro. Diňa te anel igen but trasta, hoj lendar te keren lecegi pro kaštune brani the pro čopi. Anďa the ajci but brondzos, hoj pes les na delas aňi te odvažinel, a the mek igen but cedroskre kašta, save le Davidoske o Sidončana the o Tirčana anenas igen but. O David phenďa: „Miro čhavo o Šalamun hino mek ternoro a mek na džanel, sar te budinel, a o Chramos, savo kampel te ačhavel prekal o RAJ, mušinel te el ajso slavno the šukar, hoj pal leskro šukariben pes te dodžanen savore narodi pre phuv. Vašoda me mušinav te pripravinel oda, so kampel.“ Avke o David angloda, sar muľa, diňa te anel igen but materijalos prekal o Chramos. Paľis peske diňa te vičinel peskre čhas le Šalamun a prikazinďa leske, hoj te ačhavel o Chramos le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. O David phenďa le Šalamunoske: „Čhavo miro, andre miro jilo sas, hoj te ačhavav o Chramos prekal o RAJ, miro Del. Ale le RAJESKRO lav avľa ke ma: ‚Ľidžahas o bare maribena pre kadi phuv a čhorďal avri igen but rat. Vašoda na ačhaveha o Chramos prekal miro nav, bo čhorďal avri igen but rat. Ale ela tut muršoro, ov ela ajso, sar phenel leskro nav: „Murš le smiromoskro.“ A me kerava, hoj les te el smirom savore leskre ňeprijaťeľendar pal dojekh sera. Leskro nav ela Šalamun. Sar ov kraľinela, dava le Izraeloske te dživel andro smirom the andro pokoj. Ov ačhavela o Chramos prekal miro nav. Ela mange čhavo a me avava leske dad. Leskre potomstvostar ela furt vareko pro tronos upral o Izrael.‘ Akana, čhavo miro, mi ľidžal tut o RAJ, hoj bachtales te ačhaves o Chramos le RAJESKE, peskre Devleske, avke sar pal tu phenďa. Ča mi del tut o RAJ goďaveripen the prindžaripen andre savoreste, sar tut ačhavela upral calo Izrael, hoj te doľikeres o zakonos le RAJESKRO, tire Devleskro. Akor tut ela bach, te doľikereha calo zakonos the o prikazi, so diňa avri o RAJ le Mojžišoske prekal o Izrael. Av zoralo the šmelo! Ma dara tut a ma izdra! Dikh, me man but trapinďom, hoj te doanav prekal o Chramos le RAJESKRO 3 400 toni somnakaj the 34 000 toni rup, ajci but brondzos the trasta, so pes na del aňi te odvažinel, a mek the kašta the bara. A tu mek paš oda šaj dothoves. Hin paš tu but manuša, save džanen te kerel peskri buči: O ťesara, o kamenara the igen but majstri, save džanen te kerel dojekh buči le somnakaha, rupoha, brondzoha the trastenca. Avke akana muk tut andre buči a o RAJ ela tuha!“ Paľis o David prikazinďa savore izraelike vodcenge, hoj te pomožinen leskre čhaske le Šalamunoske. Phenďa: „O RAJ, tumaro Del, hino tumenca a diňa tumen o smirom le manušendar pal savore seri, bo ov len mange diňa andre miri zor a on hine poddine le RAJESKE the leskre manušenge. Akana roden le RAJES, tumare Devles, cale jileha the dušaha. Chuden te ačhavel o Chramos le RAJESKRO, le Devleskro, hoj pes te preľidžal e archa le RAJESKRA zmluvakri the o sveta veci andro Chramos, so ela ačhado prekal le RAJESKRO nav.“ Sar o David sas imar igen phuro, ačhaďa peskre čhas le Šalamun kraľiske upral o Izrael. Zvičinďa savore izraelike vodcen, rašajen the Leviten. Zgende savore Leviten phurederen sar tranda (30) berš a sas 38 000 murša. O David phenďa: „Lendar ačhavav 24 000, hoj te služinen andro Chramos le RAJESKRO, 6 000 uradňiken the sudcen, 4 000 stražňiken the 4 000 dženen, save lašarena le RAJES a bašavena pre ola nastroji, so diňom te kerel pro lašariben.“ O David le Leviten rozďelinďa pal lengre trin fajti pal le Leviskre čhave: Geršon, Kohat the Merari. Le Geršonoskre čhave sas o Ladan the o Šimej. Le Ladan sas trin čhave: Ešebno o Jechiel, paľis o Zetam the o Joel. On sas vodci andre Ladanoskri famelija. Le Šimej sas trin čhave: o Šelomot, o Chaziel the o Haran. A sas les mek aver štar čhave: o Jachat, o Zina, o Jeuš the o Berijah. O Jachat sas ešebno, dujto o Zizah. Le Jeuš the le Berijah na sas but muršora, vašoda pes len rachinelas sar jekh fajta. Le Kohat sas štar čhave: o Amram, o Jishar, o Chebron the o Uziel. Le Amramoskre čhave sas o Aron the o Mojžiš. O Aron the leskre potomki sas pošvecimen andre služba, hoj pes pro furt te starinen pal o sveta veci, te anel o voňava obeti anglo RAJ, te služinel leske a andre leskro nav te žehňinel le manušen. O čhave le Mojžišoskre, le Devleskre muršeskre, sas rachimen andro kmeňos Levi. Le Mojžišoskre čhave sas o Geršom the o Eliezer. Le Geršomoskro ešebno čhavo sas o Šebuel. Le Eliezer sas ča jekh čhavo o Rechabiah, ale le Rechabiah sas but čhave. Le Jishar, le Kohatoskre dujtone čhas, sas ešebno čhavo o Šelomot, savo sas vodcas andre fajta. Le Chebron, le Kohatoskre tritone čhas, sas štar čhave: Ešebno o Jerijah, dujto o Amariah, trito o Jachaziel the štarto o Jekameam. Le Uziel, le Kohatoskre štartone čhas, sas o Micha the o Jišijah. Le Merari sas duj čhave: o Machli the o Muši. Le Machlioskre čhave sas o Eleazar the o Kiš. O Eleazar muľa a na sas les muršora, ča čhaja, vašoda leskre čhajen peske ile romňijenge le Kišoskre čhave. Le Merariskro dujto čhavo sas o Muši. Les sas trin čhave: o Machli, o Eder the o Jeremot. Kala sas le Leviskre potomki pal lengre fameliji the fajti, save sas vodci a dojekheskro nav sas zapisimen. Dojekh, kaske sas buter sar biš (20) berš, sas ačhado, hoj te služinel andro Chramos le RAJESKRO. Akor o David phenďa: „O RAJ, o Del le Izraeloskro, diňa peskre manušenge o smirom a ačhiľa te bešel andro Jeruzalem pro furt. Vašoda o Leviti imar buter na mušinen te hordinel o sveto stanos the o veci pre služba.“ Akorestar pes pal le Davidoskre posledna prikazi rachinenas andre služba ča o Leviti, savenge sas biš (20) berš a buter. Lengri buči sas te pomožinel andro Chramos le rašajenge le Aronoskre potomkenge andre služba, te del pozoris pro chramoskre thana the pre dvora, te obžužarel savore sveta veci a te starinel pes pal e služba andro Chramos. Mušinenas pes te starinel pal o sveta mare, pal o nekfeder aro pre chabeneskri the peki obeta the pal o mare bi o kvasos. Mušinenas te mišinel o aro le olejoha a mek te merinel a te važinel o obeti. On sas ačhade the pre oda, hoj sako džives tosara the rači te paľikeren a te lašaren le RAJES, sar anenas o labarde obeti le RAJESKE pro šabatoskro džives, abo pro inepos le Neve čhoneskro the pre savore inepi. Sas avridino, keci Leviti mušinenas te služinel pro furt anglo RAJ andro Chramos. On pes starinenas pal o Svetostankos le RAJESKRO the pal o Sveto than a pomožinenas le Aronoskre potomkenge, peskre phralenge, andre služba andro Chramos. Le Aronoskre potomki sas rozďelimen andro partiji. Le Aron sas štar čhave: o Nadab, o Abihu, o Eleazar the o Itamar. O Nadab the o Abihu mule sigeder sar lengro dad. Vašoda, hoj len na sas čhave, e rašajiko služba preile lengre phrala o Eleazar the o Itamar. O David jekhetane le Cadokoha, savo sas potomkos le Eleazaroskro, the le Achimelechoha, savo sas le Itamariskro potomkos, lenge rozďelinďa e buči andre služba. Andre le Eleazaroskro potomstvos sas buter vodci sar andre le Itamariskro. Vašoda le Eleazaroskre potomki sas rozďelimen andro dešušov (16) partiji a le Itamaroskre andro ochto (8). Rozďelinde len prekal o losos, bo sas o uradňika le chramoskre the o služobňika le Devleskre le Eleazaroskre potomkendar the le Itamaroskre potomkendar. O pisaris Šemajah, le Netaneeloskro čhavo andral le Leviskro kmeňos, len zapisinďa. O kraľis, o uradňika, o rašaj Cadok, o Achimelech, le Ebjataroskro čhavo, the o vodci andral le rašajengre the Levitengre fajti sas paš oda sar švedki. Jekhvar losinenas vaš le Eleazaroskro potomstvos a jekhvar vaš le Itamariskro. Kala hine o partiji pal o nava peskre fajtakre vodcenge. O šoros sas kajso: Ešebno losos peľa pro Jojarib, dujto pro Jedajah, trito pro Charim, štarto pro Seorim, pandžto pro Malkijah, šovto pro Mijamin, eftato pro Hakoc, ochtoto pro Abijah, eňato pro Ješua, dešto pro Šechaniah, dešujekhto (11.) pro Eljašib, dešudujto (12.) pro Jakim, dešutrito (13.) pro Chupah, dešuštarto (14.) pro Ješebab, dešupandžto (15.) pro Bilgah, dešušovto (16.) pro Imer, dešueftato (17.) pro Chezir, dešuochtoto (18.) pro Hapicec, dešueňato (19.) pro Petachiah, bišto (20.) pro Jechezkel, bišujekhto (21.) pro Jachin, bišudujto (22.) pro Gamul, bišutrito (23.) pro Delajah a bišuštarto (24.) pro Maaziah. Kale muršenge sas rozďelimen e buči andro Chramos, avke sar perelas pre lende o šoros a oda sa avke, sar diňa avri lengro phuro dad Aron pal o prikazis le RAJESKRO, le Izraeloskre Devleskro. Kala hine aver fajtakre vodci, andral le Levitengro potomstvos: andral le Amramoskri fajta sas vodcas o Šubael, a andral leskri fajta o Jechdejah; andral le Rechabijoskri fajta sas o Jišijah ešebno; andral le Jisharoskri fajta o Šelomot, a andral leskri fajta o Jachat. Le Chebron sas štar čhave: Ešebno o Jerijah, dujto o Amariah, trito o Jachaziel a štarto o Jekameam. Andral le Uzieloskri fajta sas vodcas o Micha a andral leskri fajta o Šamir jekhetane le Jišijoha, savo sas le Michoskro phral. Andral le Jišijoskri fajta sas vodcas o Zechariah. Le Merariskre čhave: o Machli the o Muši. O čhavo le Jaazioskro sas o Beno. O potomki le Merariskre prekal o Jaaziah sas o Šoham, o Zachur the o Ibri. Le Mušiskre čhave sas o Machli, o Eder the o Jerimot. Kala sas le Leviskre potomki, sako pal peskri fajta. The on losinenas jekhetane peskre phralenca, le Aronoskre potomkenca, savi buči te kerel. Sas paš oda o David, o Cadok, o Achimelech the o vodci andral o fameliji le rašajengre the Levitengre. O David the le chramoskre vodci kidle avri varesave dženen le Asafoskre, Hemanoskre the Jedutunoskre čhavendar, hoj te prorokinen, sar bašavena pro citari, harfi the cimbalmi. Sas oda kala murša: Le Asafoskre čhavendar oda sas o Zachur, o Jozef, o Netanijah the o Asarelah. On sas ľigende le Asafoha, savo prorokinelas pro prikazis le kraľiskro. Le Jedutunoskre čhavendar: O Gedaljah, o Ceri, o Ješajah, o Šimej, o Chašabiah the o Matitijah. Upral lende sas lengro dad o Jedutun, savo prorokinelas akor, sar la harfaha bašavenas, paľikerenas a lašarenas le RAJES. Le Heman sas dešuštar (14) čhave: o Bukijah, o Mataniah, o Uziel, o Šebuel, o Jerimot, o Chananijah, o Chanani, o Eliatah, o Gidalti, o Romamti-Ezer, o Jošbekašah, o Maloti, o Hotir the o Machaziot. Savore kala čhave sas le Hemanoskre, le kraľiskre prorokoskre. On sas dine leske prekal le Devleskro lav, hoj les te den pačiv. O Del diňa le Heman dešuštar muršora the trin čhajora. Savore kale muršen ľidžanas lengre dada o Asaf, o Jedutun the o Heman ko bašaviben pro citari, pro cimbalmi the pro harfi, sar giľavenas paš e služba andro Chramos le RAJESKRO pro prikazis le kraľiskro. On jekhetane lengre famelijenca sas avrisikade, hoj te giľaven le RAJESKE. Savore sas jekhetane duj šel the ochtovardeš the ochto (288). On savore losinenas, hoj len te rozďelinen andre služba, či ternen abo phuren, či olen, ko džanenas, abo olen, ko sikľonas. Kala duj šel the ochtovardeš the ochto (288) murša sas rozďelimen pal peskre fajti le čhavenca andro bišuštar (24) partiji po dešuduj (12) džene jekhe vodcaha. Avke o losos peľa pro vodci: ešebno pro Jozef andral le Asafoskri fajta; dujto pro Gedaljah; trito pro Zachur; štarto pro Jicri; pandžto pro Netanijah; šovto pro Bukijah; eftato pro Jesarelah; ochtoto pro Ješajah; eňato pro Mataniah; dešto pro Šimej; dešujekhto (11.) pro Azarel; dešudujto (12.) pro Chašabiah; dešutrito (13.) pro Šubael; dešuštarto (14.) pro Matitijah; dešupandžto (15.) pro Jeremot; dešušovto (16.) pro Chananijah; dešueftato (17.) pro Jošbekašah; dešuochtoto (18.) pro Chanani; dešueňato (19.) pro Maloti; bišto (20.) pro Eliatah; bišujekhto (21.) pro Hotir; bišudujto (22.) pro Gidalti; bišutrito (23.) pro Machaziot; the bišuštarto (24.) pro Romamti-Ezer. O chramoskre stražňika sas rozďelimen andro partiji pal peskri fajta. Andral le Korachoskri fajta sas o Mešelemijah, čhavo le Koreoskro, savo sas čhavo le Asafoskro. Le Mešelemijah sas kala čhave: Ešebno o Zecharijah, dujto o Jediael, trito o Zebadijah, štarto o Jatniel, pandžto o Elam, šovto o Jochanan a eftato o Eljehoenaj. Le Šemajah sas čhave, save sas vodci andre peskre fajti, bo sas zorale murša: o Otni, o Refael, o Obed the o Elzabad a the leskre phrala o Elihu the o Semachijah, save sas zorale murša. Kala savore potomki le Obed-Edomoskre the lengre čhave a the lengre phrala sas zorale murša, save sas schopna te stražinel. On sas jekhetane šovardeš the duj (62). Andre famelija le Mešelemijoskri sas dešuochto (18) zorale murša. Le Chosah andral le Merariskri fajta sas štar čhave: O Šimri sas o vodcas – kajte na uľiľa ešebno – leskro dad les ačhaďa vodcaske; dujto sas o Chilkijah, trito o Tebalijah the štarto o Zechariah. Andre famelija le Chososkri sas dešutrin (13) džene. Kala chramoskre stražňika sas rozďelimen andro partiji, sako pal lengre fajti a sas lenge diňi e služba andro Chramos le RAJESKRO, avke sar the okle Levitenge. Le losoha kidenas avri savore famelijendar, či sas cikňi, či bari, ko majinel te služinel paš savi brana. Le Šelemijoske sas diňi prekal o losos e vichodno brana. Le Zecharijoske, leskre čhaske, savo sas igen goďaver murš, sas diňi e severno brana; le Obed-Edomoske sas diňi e južno brana a leskre čhavenge sas dine te stražinel o skladi; le Šupimoske the le Chososke e zapadno brana the e brana Šalechet, khatar pes džal le dromeha upre. O stražňika jekh avres čerinenas avke: Paš e vichodno brana sas šov Leviti; paš e severno štar; paš e južno štar; paš o thana, kaj sas odthode o veci, sas po duj; paš e dvora pre zapadno sera sas duj a paš o drom, so ľidžal andre dvora, štar Leviti. Kala sas o partiji le stražňikengre andral le Korachoskre the Merariskre fajti, save stražinenas. Lengre phrala Leviti pes starinenas pal o chramoskre pokladňi the pal o dari, so sas dine prekal o Del. O Ladan, andral le Geršonoskri fajta, sas dad le Jechielioske. But džene andral leskro potomstvos sas vodci andre peskre fajti. Le Jechieli sas duj čhave: o Zetam the o Joel. On pes starinenas pal o chramoskre pokladňi the skladi. The le Amramoskre, le Jisharoskre, le Chebronoskre the le Uzieloskre potomki pes starinenas pal o pokladňi. O Šebuel sas upral savore chramoskre pokladňika. Ov sas andral e fajta le Geršomoskri, savo sas čhavo le Mojžišoskro. O Šebuel sas famelija le Šelemotoha prekal o Eliezer, savo sas phral le Geršomoske. O Eliezer sas dad le Rechabijoske, ov le Ješajoske, ov le Joramoske, ov le Zichriske a ov le Šelomotoske. O Šelomot the leskri famelija pes starinenas pal savore pokladňi the dari, so anelas a pošvecinelas le Devleske o kraľis David, o vodci le fajtengre, o veľiťeľa upral o ezeros the o veľiťeľa upral o šel a the aver veľiťeľa upral e armada. Bo oda, so on zalenas andro mariben, denas andro Chramos, hoj les te prikeren. O Šelomot the leskri famelija pes starinenas the pal ola pošvecinde dari, so dine prekal o Chramos o prorokos Samuel, o Saul le Kišoskro čhavo, o Abner, le Neroskro čhavo, the o Joab, la Cerujakro čhavo. Andral le Jisharoskro potomstvos, o Kenaniah the leskre čhave sas ačhade uradňikenge the sudcenge andro Izrael. On na služinenas andro Chramos. O Chašabijah the leskre murša andral le Chebronoskri fajta, ezeros the efta šel (1 700) zorale murša, pes starinenas andro Izrael pro zapados le Jordanostar pal savore službi prekal o RAJ the prekal o kraľis. O Jerijah sas vodcas le fajtenge the le famelijenge andre le Chebronoskro potomstvos. Sar o David sas imar kraľis saranda (40) berš, arakhle andro zvitki, hoj andre lengro potomstvos hine zorale murša, save bešen andro Jazer, andre phuv Gilead. Le Jerijah sas duj ezera the efta šel (2 700) phrala, save sas vodci andre peskre fajti. Len o David ačhaďa upral o kmeňi Ruben, Gad the jepaš kmeňos Menaše, hoj te stražinen savore veci le Devleskre the le kraľiskre. Sako čhon andro berš 24 000 murša andre jekh čata služinenas sar slugaďa andre Izraeloskri armada. Andre ola čati sas o vodci upral o fajti, o veľiťeľa upral o ezeros the upral o šel the lengre služobňika. Andro ešebno čhon ľidžalas e čata o Jašobeam, le Zabdieloskro čhavo. Ov sas le Perecoskro potomkos a sas angluno veľiťeľis savore slugaďenge andre ešebno čhon. Andro dujto čhon ľidžalas e čata o Achoachitas Dodaj a veľiťeľis sas o Miklot. Andre odi čata sas 24 000 murša. Andre trito čhon ľidžalas e čata o Benajah. Leskro dad sas angluno rašaj o Jehojada. Oda Benajah sas vodcas le Tranda (30) zorale muršenge. Ale o veľiťeľis upral e čata sas leskro čhavo o Amizabad. Andro štarto čhon ľidžalas e čata o Asahel, le Joaboskro phral, a pal leste leskro čhavo o Zebadijah. Andro pandžto čhon ľidžalas e čata o Šamhut, le Jizrachoskro potomkos. Andro šovto čhon ľidžalas e čata o Iras, le Ikešoskro čhavo, andral e Tekoa. Andro eftato čhon ľidžalas e čata o Chelec andral o kmeňos Efrajim khatar o Palon. Andro ochtoto čhon ľidžalas e čata o Sibechaj, andral le Zerachoskri fajta, andral e Chuša. Andro eňato čhon ľidžalas e čata o Abiezer andral o Anatot, andral o kmeňos Benjamin. Andro dešto čhon ľidžalas e čata o Mahraj andral e Netofa. Ov sas andral le Zerachoskri fajta. Andro dešujekhto (11) čhon ľidžalas e čata o Benajah andral o kmeňos Efrajim andral o Piraton. Andro dešudujto (12) čhon ľidžalas e čata o Cheldaj andral e Netofa. Ov sas andral le Otňieloskri fajta. Andre dojekh čata sas 24 000 murša. Kala hine o vodci upral o kmeňi andro Izrael: o Eliezer, le Zichriskro čhavo, upral o kmeňos Ruben; o Šefatjah, le Maachoskro čhavo, upral o Šimeon; o Chašabjah, le Kemueloskro čhavo, upral o Levi; o Cadok upral le Aronoskri fajta; o Elihu, le Davidoskro phral, upral o Juda; o Omri, le Michaeloskro čhavo, upral o Jisachar; o Jišmajah, le Obadjoskro čhavo, upral o Zebulun; o Jerimot, le Azrieloskro čhavo, upral o Naftali; o Hošeah, le Azazjoskro čhavo, upral o Efrajim; o Joel, le Pedajoskro čhavo, upral o zapadno kmeňos Menaše; o Jido, le Zecharijoskro čhavo, upral jepaš kmeňos Menaše andro Gilead; o Jaasiel, le Abneroskro čhavo, upral o kmeňos Benjamin; the o Azarel, le Jerochamoskro čhavo, sas upral o kmeňos Dan. Kala sas o kmeňoskre vodci andro Izrael. O David na diňa te pisinel andro zvitkos le ternederen sar biš berš (20), bo o Del les diňa lav, hoj kerela lendar ajci but Izraeliti sar o čercheňa pro ňebos. O Joab, la Cerujakro čhavo, len chudňa te zgenel, ale na dogenďa len, bo o Del choľisaľiľa pre lende a marďa len vaš oda, hoj le Izraeliten kamle te zgenel. Vašoda na sas pisimen, keci sas andre kronika le kraľiskri Davidoskri. O Azmavet, le Adieloskro čhavo, pes starinelas pal o kraľiskre skladi. O Jonatan, le Uziašoskro čhavo, pes starinelas pal aver skladi andro fori, gava the veži. O Ezri, le Keluboskro čhavo, sas upral o murša, save kerenas buči pre maľa. O Šimej andral e Rama pes starinelas pal o viňici. O Zabdi andral o Šefam pal o thana, kaj sas odthoďi e mol. O Baal-Chanan andral o Geder pes starinelas pal o olivi the pal o dziva figi pre brehengri phuv Šefela. O Joaš pes starinelas pal o olivovo olejos. O Šitraj andral o Šaron pes starinelas pal o dobitkos, so pes pašinelas pro maľi andro Šaron. O Šafat, le Adlajoskro čhavo, pal o dobitkos, so pes pašinelas andro dolini. O Izmaelitas o Obil pes starinelas pal o ťavi. O Jechdejah andral o Meronot pes starinelas pal o oslici. O Hagarijčanos o Jaziz pes starinelas pal o bakre the kozi. Kala savore pes starinenas pal le Davidoskro barvaľipen. O Jonatan, le Davidoskro bačis, sas goďaver murš, radcas the pisaris. Ov jekhetane le Jechieloha, le Chachmonoskre čhaha, bararenas avri le kraľiskre čhaven. O Achitofel sas le kraľiskro radcas a o Arkijcos Chušaj sas le kraľiskro prijaťeľis. Sar o Achitofel muľa, pal leste ačhile radci o Jehojada, le Benajoskro čhavo, the o Ebjatar. O veľiťeľis upral le kraľiskri armada sas o Joab. O David vičinďa ke peste andro Jeruzalem savore izraelike uradňiken: le kmeňoskre vodcen; la armadakre veľiťeľen, save služinenas le kraľiske; le veľiťeľen upral o ezeros the upral o šel slugaďa; le manušen, save pes starinenas pal calo leskro barvaľipen the pal leskre a le čhavengre stadi. Vičinďa the le palaciskre uradňiken, slugaďen the savore zorale muršen. Sar savore doavle, o David ušťiľa a phenďa: „Phralale mire the manušale mire! Šunen man avri! Sas man andro jilo te ačhavel kher prekal e archa le RAJESKRA zmluvakri, than pro odpočinkos, kaj peske o Del thoďahas peskre pindre, a savoro imar pripravinďom, hoj pes te ačhavel. Ale o Del mange phenďa: ‚Tu našťi ačhaves o Chramos prekal miro nav, bo sal slugaďis a čhorďal avri but rat.‘ Ale o RAJ, o Del le Izraeloskro, peske iľa man andral caľi famelija avri kraľiske pro furt, bo savore kmeňendar peske o Del kidňa avri le Juda sar vodcas a savore famelijendar, mire dadeskra famelija the savore mire dadeskre čhavendar kidňa avri man vaš o kraľis upral calo Izrael. O RAJ man diňa igen but čhaven a savore mire čhavendar peske kidňa avri mire čhas le Šalamun, hoj te bešel pro tronos a te kraľinel upral le RAJESKRO kraľišagos andro Izrael. Phenďa mange: ‚Tiro čhavo o Šalamun mange ačhavela miro Chramos the mire dvori, bo me mange les kidňom avri, hoj ov te avel miro čhavo, a me avava leskro dad. Zathovava leskro kraľišagos pro furt, te pes ľikerela mire prikazaňjendar the zakonostar avke sar akana.‘ Akana tumenge phenav anglo Del, angle savore Izraeliti the angle savore, save hine zgele anglo RAJ, hoj te den pozoris a te doľikeren savore prikazaňja le RAJESKRE, peskre Devleskre, hoj tumenge te ačhel kadi šukar phuv a hoj la paľis te den tumare potomkenge sar ďeďictvos pro furt. A tu Šalamun, čhavo miro, sprindžar tire dadeskre Devles a služin leske cale jileha the goďaha, bo o RAJ džanel amare jile the amaro gondoľišagos. Te les rodeha, dela pes tuke te arakhel, ale te tut lestar odvisareha, omukela tut pro furt. Ma bister pre oda, hoj o RAJ peske tut kidňa avri, hoj tu leske te ačhaves o sveto Chramos. Av zoralo a muk tut andre buči!“ Paľis o David diňa peskre čhaske le Šalamunoske o planos, sar te ačhavel savore thana andro Chramos: e angluňi dvora, o than, kaj sas odthode o veci, o uprune thana, o andrune thana the o than prekal o kritos la archakro. Diňa leske the o plani pal savoreste, so leske o Duchos thoďa pre goďi, sar te kerel e chramoskri avruňi dvora, o avrune thana pašal o Chramos, o thana, kaj sas odthode o chramoskre veci the o dari, so anenas le RAJESKE. O David diňa leske the o planos, sar o rašaja the o Leviti majinde te el rozďelimen andre služba a sar oda te kerel a sar pes te starinen pal savore veci andro Chramos. A phenďa, keci kampela rup the somnakaj pre ola veci, so ena kerde a savenca služinena andro Chramos, a keci kampela rup the somnakaj pre dojekh lampa the svietňikos, the pro rupune skaminda the pro dojekh somnakuno skamind prekal o sveta mare prekal o Del. Phenďa, keci kampela žužo somnakaj, savestar kerena o vidľički, čare the pohara, a keci kampela somnakaj the rup, savestar kerena o čare, a keci žužo somnakaj kampela, sar kerena o oltaris, pre savo labarena o voňava obeti. Diňa the o planos le verdanestar: prekal o somnakune cherubi, save peskre rozcirdle kridlenca garuvenas e archa le RAJESKRA zmluvakri. O David phenďa le Šalamunoske: „Kada savoro sas zapisimen le RAJESKRA goďaha a leskro vast sas pre mande, hoj te pripravinav savori buči pro Chramos. Muk tut andre buči a ma dara! Ma dara tut a ma izdra, bo o RAJ o Del, miro Del, ela tuha. Na omukela tut a na odvisarela pes tutar, medik na dokereha savore buča pro Chramos, andre savo paľis le RAJESKE služinena. Dikh, hin tut but partiji rašaja the Leviti, save hine pripravimen pre savori služba andro Chramos le Devleskro. Hin paš tu o manuša, save džanen te kerel dojekh buči, the o uradňika, a savore manuša tut šunena, so lenge ča pheneha.“ Paľis o kraľis David phenďa savore manušenge, save sas ode zgele: „Miro čhavo o Šalamun, saves peske kidňa avri o Del, hino mek terno a mek na džanel but pal o dživipen. Bo e buči pro Chramos hiňi bari a na kerel pes prekal o manuš, ale prekal o RAJ, prekal o Del. Keci birinďom, ajci pripravinďom materijalos a diňom prekal o Chramos le Devleskro o somnakaj pro somnakune veci, o rup pro rupune, o brondzos pro brondzune, o trasta pro trastune the o kašta pro kaštune veci. Diňom mek o mramoris the o bara le onixoskre, o bara le malachitoskre the o farebna bara – savore vzacna bara pro šukariben. A vašoda, hoj mange hin pro jilo te ačhavel o Chramos le Devleskro, dav mek mire barvaľipnastar o somnakaj the o rup paš oda, so imar diňom: šel (100) toni nekfeder somnakaj andral o Ofir the duj šel the saranda (240) toni žužo rup, hoj te šukaľaren o fali andro Chramos, the o somnakaj pro somnakune the o rup pro rupune veci, savendar kerena o majstri o veci andro Chramos. Ko kamľahas adadžives jilestar te anel varesave dari le RAJESKE?“ Avke, sar o David dovakerďa, o vodci andral peskre fajti, o kmeňoskre vodci, o veľiťeľa upral o ezeros, o veľiťeľa upral o šel the o uradňika dine jilestar o dari prekal o RAJ. On dine prekal o Chramos buter sar šel the eftavardeš (170) toni somnakaj, buter sar trin šel the saranda (340) toni rup, vaj šov šel the biš (620) toni brondzos a buter sar trin ezera the štar šel (3 400) kili trasta. Kas sas varesave vzacna bara, delas len le Jechieloske andral le Geršonoskri fajta andro vasta sar daros prekal o Chramos le RAJESKRO, bo ov sas upral o pokladi. O manuša radisaľonas ole darendar, so o vodci anenas jilestar le RAJESKE. The o David igen radisaľolas. Paľis o David lašarelas le RAJES angle savore manuša kavke: „Av lašardo, RAJEJA, Devla amare phure dadeskro, le Jakoboskro, čirlastar pro furt! Tu sal baro, zoralo the slavno! Tuke e pačiv the e slava! Tiro hino savoro, so hin pro ňebos the pre phuv. Tiro hino o kraľišagos a sal barardo upral savoreste! O barvaľipen the e pačiv hin tutar. Tu kraľines upral savoreste. Andre tire vasta hin e zor. Kas tu kameha, oles šaj keres bares the zorales! Akana, Devla amaro, paľikeras tuke a lašaras tiro slavno nav! Ale ko som me the mire manuša, hoj tut šaj diňam ajci dari? Se savoro hin tutar a akana tuke oda ča pale das. Sam cudzinci the hosci andre tire jakha, avke sar the amare phure dada. Amaro časos pre kadi phuv hino sar o ciňos, so predžal, a sig meras. Ó, RAJEJA, Devla amaro, savoro kada barvaľipen, so tuke diňam, hoj pes te ačhavel o Chramos prekal tiro sveto nav, hin tutar a tiro hin savoro. Me džanav, Devla miro, hoj tu dikhes pro jilo le manušeskro a rado dikhes oles, ko hino pačivalo. Me jilestar tuke anďom kala dari a akana dikhav, hoj kala tire manuša tiš jilestar the radišagoha ande o dari. Ó, RAJEJA, Devla amare dadengro le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Izraeloskro, ker, hoj te avel tire manušen furt kajso gondoľišagos, a pricirde tuke lengre jile paš tu. A ker, hoj miro čhavo o Šalamun te el tuke pačivalo cale jileha a te doľikerel tire prikazaňja, zakoni the sikavibena, a mi kerel savoro, so kampel, hoj te el ačhado o Chramos, prekal savo diňom kala dari.“ Paľis o David phenďa savore manušenge: „Lašaren le RAJES, peskre Devles!“ Avke savore ola manuša chudle te lašarel le RAJES, peskre dadengre Devles, a andre pačiv banďonas dži pre phuv anglo RAJ the anglo kraľis David. Paľis o Izraeliti ande le RAJESKE o dari a pre aver džives o labarde obeti: ezeros (1 000) terne biken, ezeros bakren, ezeros bakroren, e moľakri obeta the aver obeti vaš calo Izrael. Oda džives chanas a pijenas anglo RAJ bare radišagoha a le Davidoskre čhas le Šalamun pale ačhade kraľiske. Pomazinde les kraľiske a le Cadok rašaske. Avke o Šalamun bešľa pal peskro dad David sar kraľis pro tronos, so ačhaďa o RAJ. Sas les bach a savore Izraeliti les šunenas. Savore uradňika, slugaďa the le Davidoskre aver čhave les šunenas. O RAJ igen hazdňa upre le Šalamun angle savore Izraeliti avke, hoj les diňa ajsi slava, so na sas savore aver kraľen andro Izrael. O David, le Izajoskro čhavo, kraľinelas upral calo Izrael jekhetane saranda (40) berš. Andro Hebron kraľinelas efta berš a andro Jeruzalem tranda the trin (33) berš. Ov sas barvalo, sas les pačiv maškar o manuša a muľa, sar sas igen phuro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Šalamun. Savore aver veci, so kerďa o David akorestar, sar sas kraľis, hin pisimen andro zvitkos le Samueloskro, andro zvitkos le Natanoskro the andro zvitkos le Gadoskro. Ode hin pisimen pal leskro zoralo kraľišagos the pal oda, so pes ačhiľa leha, le Izraeloha the avre kraľišagenca. O Šalamun, le Davidoskro čhavo, imar zorales ľikerelas o kraľišagos andro vasta. O RAJ, leskro Del, les igen hazdňa upre a sas leha. O Šalamun vičinďa calo Izrael: le veľiťeľen upral o ezera the upral o šel slugaďa, le sudcen, savore vodcen andral calo Izrael the le fajtakre vodcen a geľa savorenca pro učo than andro Gibeon. Bo ode sas le Devleskro Svetostankos, so kerďa pre pušťa o Mojžiš, o služobňikos le RAJESKRO. Ale o David imar diňa e archa le Devleskra zmluvakri te preľidžal andral o Kirjat-Jearim andro Jeruzalem, bo ode prekal late kerďa o stanos. O brondzuno oltaris, so kerďa o Becaleel, le Urihoskro čhavo, saveske sas papus o Chur, sas angle RAJESKRO Svetostankos paš o Gibeon. Ode o Šalamun the savore manuša lašarenas le RAJES. O Šalamun ode obetinďa pro brondzuno oltaris ezeros džviren anglo RAJ. O oltaris sas anglo Svetostankos. Odi rat o Del pes sikaďa le Šalamunoske andro suno a phenďa leske: „Phen, so tut majinav te del!“ Ov odphenďa le Devleske: „Mire dadeske le Davidoske presikaďal baro jileskeriben a ačhaďal man kraľiske pal leste. RAJEJA, Devla, akana mi ačhel pes oda, so phenďal mire dadeske le Davidoske. Tu man thoďal kraľiske upral kala manuša, save hine ajci but sar o prachos pre phuv. Vašoda de man goďaveripen the prindžaripen, hoj te džanav, sar te ľidžal kale manušen. Bo ko šaj ľidžal kada tiro baro narodos?“ Pre oda leske o Del odphenďa: „Vašoda, hoj kada kames a na mangľal tuke o barvaľipen, aňi o pokladi, aňi e pačiv, aňi baro dživipen, aňi o meriben tire ňeprijaťeľengro, ale o goďaveripen the prindžaripen, hoj te ľidžas mire manušen, upral save tut ačhaďom kraľiske, dava tut o goďaveripen the prindžaripen, hoj te ľidžas le manušen. Dava tut the o barvaľipen, the pokladi the ajsi pačiv, so na sas le kraľen angle tu a na ela aňi olen, save ena pal tu.“ Paľis o Šalamun geľa pale andro Jeruzalem ole thanestar pro lašariben andral o Gibeon pašal o Svetostankos a kraľinelas andro Izrael. O Šalamun peske stradľa grajen the verdana. Avke les sas 1 400 verdana pro mariben a 12 000 graja. Rozačhaďa o verdana andro aver fori a the paš peste andro Jeruzalem. Sar o Šalamun kraľinelas, sas andro Jeruzalem ajci rup the ajci somnakaj sar bara a ajci stromi cedri sar dziva figovňika pro judska brehi. O graja prekal o Šalamun pes anenas andral o Egipt the andral o Kuj. Le kraľiskre murša len cinenas andral o Kuj. Andral o Egipt cinenas o maribnaskro verdan vaš šov šel (600) rupune a le grajes vaš šel the penda (150) rupune. Avke len on odarik anenas the prekal savore chetitska the aramejika kraľa. O Šalamun pes rozhodňinďa te ačhavel o Chramos pre pačiv le Devleskre naveske a peske o kraľiko palacis. Ačhaďa 70 000 muršen, hoj te hordinen o veci, the 80 000 kamenaren andro verchi a kidňa avri 3 600 muršen, hoj len te stražinen. O Šalamun diňa te phenel le kraľiske Chiramoske andral o Tir: „Bičhav mange cedroskre kašta, avke sar bičhaďal mire dadeske le Davidoske, hoj peske te ačhavel o palacis. Bo kamav te ačhavel o Chramos pre pačiv le RAJESKE, mire Devleske, o sveto than, kaj pes anglal leste labarela o voňava obeti a furt pes thovela o sveta mare. Anela pes ode o labarde obeti tosara the rači, pro šabat, pro inepos le Neve čhoneskro the pre aver inepi le RAJESKRE, amare Devleskre. Ada pes kerela furt andro Izrael, bo avke o RAJ prikazinďa. O Chramos, so leske kamav te ačhavel, mušinel te el igen baro, bo amaro Del hino bareder sar savore devla. Ko leske šaj ačhavel Chramos? Bo o ňebos, mek the o nekučeder ňebos, prekal leste hino cikno! Jekh, so šaj kerav hin ada, hoj le Devleske ačhavava Chramos, kaj leske anaha obeti. Avke mange bičhav varesave muršes, savo džanel te kerel le somnakaha, rupoha, brondzoha, trasteha, the la fijalova, ľoľa the purpurova vlnaha, a te randel avri obrazki. Ov kerela e buči andre Judsko the andro Jeruzalem jekhetane ole manušenca, saven kidňa avri miro dad o David. Bičhav mange the andral o Libanon cedroskre, ciprusoskre the algumoskre kašta. Bo džanav, hoj tire sluhi achaľon te prikerel o kašta. Mire sluhi kerena paš tire murša, hoj mange te pripravinen but kašta, bo o Chramos, so džav te ačhavel, mušinel te el baro the šukar. Tire sluhenge, save čhingeren o kašta, bičhavav pro chaben 2 000 toni pšeňica, 2 000 toni jačmeňis, 400 000 ľitri mol the 400 000 ľitri olivovo olejos.“ O kraľis Chiram odphenďa leske le ľileha: „O RAJ kamel peskre manušen, vašoda tut ačhaďa kraľiske upral lende. Lašarav le RAJES, le Izraeloskre Devles, savo stvorinďa o ňebos the e phuv! Bo diňa le kraľis David goďaverone čhas, savo achaľol a džanel sar te ačhavel le RAJESKE o Chramos the peske o palacis. Bičhavav ke tu le Churam-Abi, savo hino goďaver majstros a achaľol la bučake. Leskri daj hiňi andral o izraeliko kmeňos Dan a leskro dad andral o Tir. Ov achaľol te kerel e buči le somnakaha, rupoha, brondzoha, trasteha, bareha, kašteha, le lole, fijalove the belave pochtaneha the sane pochtaneha. Šaj čhingerel avri savoro, so leske pheneha. Mi kerel e buči jekhetane le manušenca, saven kidňa avri miro raj o David – tiro dad. Akana bičhav mire sluhenge e pšeňica, o jačmeňis, o olejos the e mol, avke sar phenďal. Amen pale čhingeraha andro Libanon ajci kašta, keci kampela. Ola kašta ena sphandle jekhetane ke peste a bičhavaha len pal o moros tele andre Joppa. Paľis odarik len šaj les andro Jeruzalem.“ O Šalamun zgenďa savore cudzincen, save bešenas andro Izrael, avke sar angloda kerďa leskro dad o David. Arakhľa ode 153 600 muršen. Lendar kidňa avri 70 000 muršen, save hordinenas o veci, 80 000 kamenaren andro verchi a 3 600 muršen, hoj len te stražinen. O Šalamun chudňa te ačhavel o Chramos le RAJESKRO andro Jeruzalem pro verchos Morija, kaj pes sikaďa o RAJ leskre dadeske le Davidoske; pre oda than, savo o David pripravinďa, pro humnos, savo cinďa le Ornanostar, savo sas Jebusejis. Chudňa les te ačhavel akor, sar imar kraľinelas štarto berš, dujto čhon the dujto džives. O Chramos, so o Šalamun ačhavelas, sas džinďardo bišuefta (27) metri a buchlo eňa metri. E angluňi veranda sas ajsi buchľi sar o Chramos a uči eňa metri. Andral sas obthoďi le žuže somnakaha. E bari hala andro Chramos obthoďa le cedroskre kašteha, so obcirdňa le somnakaha a pre oda somnakaj šukares kerďa o palmi the lanci. O Chramos andral obthoďa le vzacne barenca a o somnakaj ande andral e phuv Parvajim. Le somnakaha obcirdňa o fali, o kašta pro stropos, o prahi, o zarubňi the o vudar a pro fali diňa te randel avri le cheruben. Paľis kerďa o andruno than, so pes vičinelas o Neksveteder than. Sas eňa metri džinďardo the eňa metri buchlo a obthoďa les biš (20) tonenca somnakaha. O somnakune lecegi važinenas buter sar jepaš kilos. The o uprune thana obcirdňa le somnakaha. Andro Neksveteder than kerďa duje cheruben a obcirdňa len le somnakaha. O pochtan andro Chramos anglo Neksveteder than kerďa le belave, lole the fijalove pochtanestar a diňa upre te sivel le cheruben. Anglo Chramos diňa te ačhavel duj slupi, save sas buter sar 15 metri uče, a pre lengro agor o brondzune kriti, save sas uče 220 centimetri. O kriti upral o slupi sas šukares obthode le prephandle lancenca. Kerďa the šel (100) granatoskre phaba a thoďa len pro lanci. Ola duj slupi ačhaďa anglo Chramos. Le južne sluposke diňa nav Jachin a le severne sluposke Boaz. O Šalamun mek kerďa le brondzostar o oltaris 9 metri buchlo a 440 centimetri učo. Kerďa le brondzostar the igen bari okruhlo nadrža. Le jekhe agorestar ke aver merinelas 440 centimetri, sas uči 220 centimetri a lakro obvodos sas 1 320 centimetri. Upre pašal calo avruno agor sas kerde cikne biki andro duj šori. Pre dojekh 44 centimetri sas deš biki, save sas kerde jekhetane la nadržaha, sar la kerenas le brondzostar. E nadrža sas thoďi pro dešuduj (12) brondzune biki, ačhelas pre lengre dume. Trin biki dikhenas pro severos, trin pro zapados, trin pro juhos a trin pro vichodos. E nadrža sas thuľi 75 miľimetri a lakro upruno falcos dičholas avri sar e phundraďi kvitka ľaľija. Rešľolas andre vaj 60 000 ľitri paňi. Kerďa the deš nadobi. Pandž thoďa pro juhos a pandž pro severos. Andre obthovenas (omorenas) o kotora le džvirendar, so obetinenas sar labarde obeti. E bari nadrža sas prekal o rašaja, hoj pes andre te obthoven (omoren). A kerďa the deš somnakune svietňiki, ajse sar o Šalamun prikazinďa, a thoďa len andro Chramos, pandž pro juhos a pandž pro severos. Kerďa mek deš skaminda a thoďa len andro Chramos: pandž pro juhos a pandž pro severos. Kerďa the šel somnakune čare. Diňa te ačhavel e andruňi dvora prekal o rašaja the e bari dvora prekal okla manuša. Kerďa o vudara la dvorakre, so obcirdňa le brondzoha. E bari nadrža thoďa paš o chramoskro rohos pre juhovichodno sera. O Chiram kerďa the pira, lopati the čare. Avke dokerďa e buči, so kerďa prekal o Šalamun pro Chramos le RAJESKRO: o duj slupi; o uprune kriti le brondzostar pro slupi; o lanci, savenca šukares obthovenas o kriti; o štar šel (400) granatoskre phaba le brondzostar, so sas pro duj prekhude (prephandle) lanci; o deš vožikici le nadobenca; e igen bari nadrža a tel late dešuduje biken; o čare, o lopati, o vidli the savore aver veci. Oda savoro kerďa o Chiram le žuže brondzostar le Šalamunoske prekal o Chramos le RAJESKRO. O Šalamun oda diňa te kerel andro čikakre formi maškar o gava Sukot the Caretan andre Jordaňiko dolina. Savore kala veci, so o Šalamun kerďa le brondzostar, sas ajci but, hoj o brondzos imar na diňa te važinel. Ov diňa te kerel andro Chramos le RAJESKRO the kala veci le žuže somnakastar: o somnakuno oltaris; o skaminda, pre save pes thovelas o sveta mare; o svietňiki lengre lampenca, hoj te labon anglo Neksveteder than; o kvitki, o lampi, o kliešťi; o čhura, o čare, o kuča the o lopatki; o vudara andro Neksveteder than the andro Chramos sas obcirdle le somnakaha. Sar imar dokerďa o Šalamun savore buča pro Chramos le RAJESKRO, ľigenďa andre o sveta dari peskre dadeskre le Davidoskre. O rup, o somnakaj the savore veci thoďa paš o barvaľipen andro Chramos le Devleskro. Paľis o Šalamun zvičinďa andro Jeruzalem savore kmeňoskre the fajtakre vodcen, hoj te preľidžan le RAJESKRA zmluvakri archa andral o Foros le Davidoskro, andral o Sion. Avke pes zgele savore murša andral o Izrael paš o kraľis, sar sas o inepos andro eftato čhon. Sar avle savore vodci andral o Izrael, o Leviti hazdle e archa upre a preľigende la; o rašaja the o Leviti ľidžanas o Svetostankos the savore sveta veci, so sas andro Stanos. O kraľis Šalamun the savore izraelika manuša, save pes zgele ke leste angle archa, obetinenas ajci but bakren the gurumňen, hoj pes oda aňi na delas te zgenel. Paľis o rašaja ľigende e archa le RAJESKRA zmluvakri andro paluno than andro Chramos, pro Neksveteder than a thode la tel o cherubengre kridli. Lengre kridli sas rozcirdle upral oda than kaj sas thoďi e archa a garuvenas la the lakre dručki. O dručki sas ajse džinďarde, hoj lengre agora dičholas andral o Sveto than, ale avral len na dičholas. Ode hine dži adadžives. Andre archa sas ča o duj barune tabli, so ode thoďa o Mojžiš akor, sar o RAJ phandľa e zmluva le Izraelitenca pro verchos Choreb, sar avle avri andral o Egipt. Paľis o rašaja gele avri andral o Sveto than. Savore rašaja, save ode sas, pes obžužarde andre služba, či sas pre lende o šoros abo na. Savore Leviti, save giľavenas – o Asaf, Heman the Jedutun peskre famelijenca – ačhenas pre vichodno sera le oltaristar. Sas urde andro loko pochtan a bašavenas pro cimbalmi, harfi the citari a šel the biš (120) rašaja trubinenas. Ola, save trubinenas, the o spevaka jekhetane lašarenas le RAJES sar jekh jilo le bašavibnaha the giľavipnaha: „Ov hino lačho; leskro kamiben ľikerel pro furt.“ Andre oda e chmara pherdžarďa calo Chramos le RAJESKRO. A o rašaja našťi dureder kerenas e služba angle e chmara, bo le RAJESKRI slava pherdžarďa o Chramos le Devleskro. Akor phenďa o Šalamun: „O RAJ phenďa, hoj bešela andre kaľi chmara. Akana prekal tu ačhaďom slavno Chramos, o than, kaj šaj bešes pro furt.“ Medik savore Izraeliti ode ačhenas, o kraľis pes visarďa ke lende a požehňinďa len. Akor phenďa: „Mi el lašardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, bo ov doľikerďa o lav a peskre vastenca kerďa oda, so phenďa mire dadeske le Davidoske: ‚Akorestar, sar iľom avri mire manušen le Izraeliten andral o Egipt, na kidňom mange avri ňisavo foros andre izraeliko phuv, kaj mange te keren o Chramos, andre savo uľomas lašardo. Aňi na kidňom mange avri ňisaves vodcas, hoj te el upral mire izraelika manuša.‘ Ale akana kidňom mange avri o foros Jeruzalem, hoj te avav ode lašardo. A kidňom mange avri le David, hoj te ľidžal mire izraelike manušen. Imar mire dadeske le Davidoske sas andro jilo, hoj te ačhavel o Chramos, kaj lašarena le RAJES, le Izraeloskre Devles. Ale o RAJ mire dadeske le Davidoske phenďa: ‚Mištes, hoj tuke sas andro jilo te ačhavel o Chramos prekal miro nav, ča oda Chramos na ačhaveha tu, ale tiro čhavo, savo tutar avela. Ov ačhavela o Chramos prekal miro nav.‘ O RAJ oda, so phenďa, the kerďa a ačhiľom kraľiske pal miro dad pal o David a akana bešav pro izraeliko tronos, avke sar phenďa o RAJ. Ačhaďom the o Chramos prekal o nav le RAJESKRO, prekal o Del le Izraeloskro. Andro Chramos thoďom the e archa, andre savi hiňi e zmluva, savi o RAJ phandľa le Izraelitenca.“ Paľis pes o Šalamun ačhaďa anglo oltaris le RAJESKRO, anglal savore manuša le Izraeloskre, save pes ode zgele, a hazdňa o vasta upre, hoj pes te modľinel. No o Šalamun angloda kerďa le brondzostar javiskos, so sas džinďardo the buchlo 220 centimetri a učo 130 centimetri a thoďa les pro maškar pre avruňi dvora. Sar ačhelas pre oda javiskos, banďiľa tele angle savore Izraeliti, hazdňa o vasta ko ňebos a phenďa: „RAJEJA, Devla le Izraeloskro! Nane aver Del, sar sal tu – aňi pro ňebos, aňi pre phuv. Tu doľikeres e zmluva a sal lačhejileskro ke peskre služobňika, save džan pal tu cale jileha. Tu doľikerďal tiro lav, avke sar phenďal mire dadeske le Davidoske. Tire vasteha kerďal, so le mujeha phenďal, a adadžives oda šaj dikhas. Ale akana, ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, doľiker the oda lav, so diňal tire služobňikos le David, mire dades, sar leske phenďal: ‚Furt ela vareko tire potomkendar pro tronos le Izraeloskro, medik mange ena tire čhave pačivale a dena pozoris pre oda, hoj te šunen a te dživen pal miro zakonos avke sar tu.‘ Akana mangav tut, ó, RAJEJA, Devla le Izraeloskro, mi ačhel pes avke sar phenďal tire služobňikoske, le Davidoske. Či čačes o Del šaj bešel pre phuv maškar o manuša? Se mek the o ňebos, o nekučeder ňebos leske hin cikno a na mek kada Chramos, so ačhaďom! Mangav tut, RAJEJA, Devla miro, šun avri e modľitba tire služobňikoskri the leskro pokorno mangipen! Šun o mangipen the e modľitba, savi pes adadžives ke tute modľinel tiro služobňikos. Tire jakha mi dikhen rat-džives pre kada Chramos, pal savo phenďal, hoj ode ela tiro nav lašardo. Šun avri e modľitba tire služobňikoskri, kecivar pes visarela le mujeha ke kada than a modľinela pes. Mangav tut, šun o mangipen tire služobňikoskro the tire izraelike manušengro, akor sar modľinena pes ke tu visarde ke kada than. Šun len avri andral o ňebos, odarik, kaj bešes, a sar len šuneha avri, odmuk lenge. Te vareko kerela vareso nalačho varekaske a ov pre leste ispidela, hoj te džal andro Chramos, hoj te lel vera angle tiro oltaris, tu oda šun andral o ňebos a rozsudzin maškar lende. Oles, ko ela vinnovato, mar avke, sar peske zaslužinel. A vaš o čačipnaskro zaačh a odmeňin les, avke sar peske zaslužinel. Te tire izraelike manušen domarena o ňeprijaťeľa vašoda, hoj kerde binos, a te pes paľis visarena pale, lašarena tiro nav, modľinena pes a mangena pes angle tu andre kada Chramos, šun len avri andral o ňebos, odmuk tire manušenge o bini a an len pale andre phuv, so diňal lenge the lengre dadenge. Te ela phandlo o ňebos a na dela o brišind, vašoda, hoj tire manuša kerde binos anglal tu a te pes modľinena ke kada than, lašarena tiro nav a visarena pes le binostar, bo len dukhaďal, šun len avri andral o ňebos a odmuk o bini tire izraelike manušenge, tire služobňikenge. Sikav len, sar te džal pal tiro drom, a de o brišind andre tiri phuv, so diňal sar ďeďictvos tire manušenge. Te ela andre phuv bokh the o nasvaľiben, abo te ela pro maľi o grajora the o kirme, abo te o uľipen kirňola, abo te o ňeprijaťeľa džana pre lengre fori, abo te ela chocsavo pharipen vaj o meribnaskro nasvaľiben maškar lende, šun dojekh modľitba the o mangipen – či pes mangela ke tu jekh dženo vaj calo izraeliko narodos. A te vareko ela andro pharipen the andro dukha a nacirdela peskre vasta ke kada Chramos, šun les avri andral o ňebos, kaj bešes, a odmuk lenge! Počin dojekheske pal oda, sar dživel, se tu korkoro džanes o jile savore manušengre, avke pes tutar darana a phirena pal tire droma, medik dživena andre kadi phuv, so diňal amare dadenge. No, te o cudzincos, savo nane andral o Izrael, avela dural andral aver phuv, bo šunďa, savo baro a zoralo sal, the save bare veci keres, a te modľinela pes ke kada Chramos, šun avri andral o ňebos, kaj bešes, leskro mangipen a ker leske avke, sar tutar mangela, hoj savore narodi pre phuv tut te sprindžaren a te daran tutar, avke sar the tire izraelika manuša. Paľis the on džanena, hoj kada Chramos, so ačhaďom, hino prekal tiro nav. Te džana tire murša le dromeha, saveha len bičhaveha pro mariben pre peskre ňeprijaťeľa, a te visarena pes ke tiro avrikidlo foros the ko Chramos, so ačhaďom pre pačiv tire naveske, hoj pes te modľinen: Šun avri lengre modľitbi the o mangipen andral o ňebos a de lenge o viťazstvo. A te tire manuša angle tu kerena binos, bo dojekh manuš hino binošno, a tu pre lende aveha choľamen a domukeha lengre ňeprijaťeľenge, hoj te zviťazinen upral lende, a on len paľis odľigenena sar zaphandlen andre peskri phuv – či pašes abo dur –, a te andre odi phuv, kaj ena odľigende, peske pridžanena, hoj kerde binos a te pes visarena ke tu a te mangena tut vaš o jileskeriben a phenena: ‚Kerďam binos a sam vinnovata, bo kerďam nalačhipen‘ a te pes visarena ke tu cale peskre jileha the dušaha andre odi phuv, kaj len odľigende a zaphandle, a te tut mangena, sar ena visarde ke peskri phuv, so diňal lengre dadenge, the ko foros, so tuke kidňal avri, the ko Chramos, so ačhaďom prekal tiro nav: Šun avri lengre modľitbi the mangipena andral o ňebos, kaj bešes, a zaačh tut vaš lenge. A odmuk tire manušenge, save kerde bini angle tu. Akana, Devla miro, dikh pre amende a šun e modľitba, so džal ke tu pal kada than. Akana, ušťi, RAJEJA, Devla, a av te odpočovinel andre kada Chramos, tu the e archa tira zorakri. Ó, RAJEJA, Devla, tire rašaja pre peste mi uren o spaseňje, tire pačivale manuša mi radisaľon tire lačhipnastar. Ó, RAJEJA, Devla, ma visar tut tire pomazimen kraľistar! Leper tuke pre tiro jileskeriben, so presikaďal tire služobňikoske le Davidoske!“ Sar pes o Šalamun preačhiľa te modľinel, avľa e jag andral o ňebos a labarďa o obeti, save sas ode thode a le RAJESKRI slava pherdžarďa o Chramos. O rašaja našťi gele andro Chramos le RAJESKRO, bo leskri slava pherdžarďa calo Chramos. Sar savore Izraeliti dikhle e jag andral o ňebos the le RAJESKRI slava, pele le mujeha dži pre phuv, banďonas anglo RAJ, lašarenas les a paľikerenas: „O RAJ hino lačho; a leskro baro kamiben ľikerel pro furt.“ Paľis o Šalamun the savore manuša anenas anglo RAJ o obeti. O Šalamun diňa pre obeta le RAJESKE 22 000 gurumňen the 120 000 bakren. Avke o Šalamun the savore manuša pošvecinde o Chramos le Devleskro. O rašaja ačhenas pre peskre thana a the o Leviti ačhenas le bašavibnaskre nastrojenca, save o kraľis David diňa te kerel pro lašariben le RAJESKRO, savenca the o David lašarelas le RAJES kale lavenca: „Leskro verno kamiben ľikerel pro furt.“ Sar o rašaja pre aver sera trubinenas, savore Izraeliti ačhenas. Akor o Šalamun pošvecinďa o maškaruno than pre dvora anglo Chramos. Ode anenas o labarde obeti the thule kotora la smiromoskre obetendar, vašoda bo o brondzuno oltaris, so kerďa o Šalamun, sas cikno prekal savore kala obeti. Paľis o Šalamun the savore Izraeliti oslavinenas o inepos le Stankengro efta džives. Avle ode igen but manuša khatar o Lebo-Chamat pal o severos dži paš o paňi Egipt pro juhos. Efta džives pošvecinenas o oltaris a the o inepos ľikerelas efta dživesa. Andro ochtoto džives pes savore zgele. O Šalamun premukľa le manušen khere andro bišutrito (23) džives, andro eftato čhon. On džanas khere bare radišagoha vaš savoro lačhipen, savo o RAJ presikaďa le Davidoske, le Šalamunoske the le Izraelitenge. Sar o Šalamun dokerďa o Chramos le RAJESKRO, peskro palacis a savoro, so kamľa andre te kerel, sikaďa pes leske o RAJ rači andro suno a phenďa leske: „Šunďom avri tiri modľitba a kidňom mange avri kada Chramos, hoj mange andre te anen o obeti. Te phandava o ňebos a zaačhavava o brišind; te phenava le grajorenge, hoj te chan o uľipen pal e phuv a te domukava pre mire manuša o meribnaskro nasvaľiben a te akor mire manuša pes pokorinena, mangena pale ke ma a odvisarena pes le binendar, me len šunava avri andral o ňebos. Odmukava lenge o bini a lengri phuv pale sasťarava avri. Mire jakha ena visarde pre kada Chramos, mire kana ena phundrade a odphenava pre dojekh modľitba, savi avela ke ma pal kada than. Bo kidňom mange avri kada Chramos a pošvecinďom les, hoj miro nav andre te lašaren pro furt. Dikhava pre leste, bo miro jilo ela ode furt. Te phireha angle ma pačivalones, avke sar tiro dad o David a te doľikereha mire zakoni the prikazaňja a te kereha savoro, so tuke phenďom, me doľikerava o lav, so phenďom tire dadeske le Davidoske: ‚Furt ela vareko andral tiro potomstvos pro izraeliko tronos.‘ Ale te pes tumen mandar odvisarena a na doľikerena mire zakoni the prikazaňja, save tumen diňom, a džana te služinel avre devlenge a lašarena len, me tumen khosava tele pal miri phuv, so tumenge diňom. The kada Chramos, so mange kidňom avri, hoj ode te avav lašardo, odčhivava mandar het a paľis ela dojekhe narodoske pro pheras the pro asaben. A dojekh, ko odarik predžala, pes čudaľinela a phenela: ‚Kada Chramos sas ajso šukar! Soske oda o RAJ kerďa kala phuvake the kale Chramoske?‘ Odphenela pes lenge: ‚Bo omukle le RAJES, peskre Devles, savo iľa avri lengre daden andral o Egipt a chudle te lašarel a te služinel avre devlenge. Vašoda o RAJ pre lende domukľa kadi bibach.‘ “ Le Šalamunoske ľikerelas biš berš, medik na dokerďa o Chramos le RAJESKRO the peskro palacis. Paloda prikerďa o fori, so leske diňa o Chiram, a bičhaďa le Izraeliten andre te bešel. Paľis o Šalamun geľa pro mariben andro foros Chamat-Coba a zaiľa les. Ačhaďa o foros Tadmor pre pušťa a andro Chamat savore fori, kaj odthovkerenas o chaben. Paľis prikerďa o foroskre muri, brani the zavori andro fori Upruno Bet-Choron the Teluno Bet-Choron, Baalat the savore fori, kaj odthovkerenas o chaben, the savore fori, kaj ľikerelas peskre grajen the o verdana. Ačhaďa savoro, so kamľa andro Jeruzalem, Libanon the všadzik andre peskro kraľišagos. Ale le Izraeliten na ispidelas andre odi buči, bo on leske služinenas sar slugaďa, veľiťeľa upral e armada, upral o verdana the sar murša pro graja. Le Šalamun mek sas 250 veľiťeľa, save dodikhenas pro robotňika. La faraonoskra čha o Šalamun odľigenďa andral o Foros le Davidoskro andro palacis, so prekal late ačhaďa. Phenďa peske: „Miri romňi našťi bešel andro palacis le izraelike kraľiskro le Davidoskro, bo ola thana, andre save sas le RAJESKRI archa, hine sveta.“ Akor o Šalamun obetinelas le RAJESKE o labarde obeti pro oltaris, so ačhaďa avri pre dvora anglo Chramos. Obetinelas avke, sar o Mojžiš prikazinďa: pro šabat, pro inepos le Neve čhoneskro, the pro trin bare beršeskre inepi – o inepos le Marengro bi o Kvasos, o inepos le Kurkengro the o inepos le Stankengro. O Šalamun kerďa avke, sar phenďa leskro dad o David. Ačhaďa andre služba partiji rašajen, hoj te keren e služba andro Chramos the le Leviten, hoj te ľidžan o chvali a te pomožinen le rašajenge andre lengri sakodživeseskri buči. A mek ačhaďa the stražňiken andro partiji paš dojekh brana, bo avke oda prikazinďa le Devleskro služobňikos o David. On savoro doľikerde avke, sar prikazinďa o kraľis pal o rašaja, Leviti the skladi. O Šalamun dokerďa caľi buči pro Chramos akorestar, sar chudňa te kerel o zakladi. Avke o Chramos le RAJESKRO sas dokerdo. Paľis o Šalamun geľa andro Ecjon-Geber the Elat paš o moroskro brehos, andro Edom. O Chiram leske bičhaďa loďi, save ľidžanas leskre veľiťeľa the namorňika, save mištes prindžarenas o moros. On jekhetane le Šalamunoskre muršenca gele andro Ofir a ande odarik le Šalamunoske dešupandž (15) toni somnakaj. Sar pes e kraľovna andral e Šeba došunďa pal le Šalamunoskri slava, avľa andro Jeruzalem, bo kamľa lestar te phučel phare veci, hoj les te skušinel. Avľa igen but manušenca the le ťavenca, pre save anelas voňava oleji, koreňje, but somnakaj the o vzacna bara. Sar doavľa ko Šalamun, vakerelas leha pal savoreste, so la sas pro jilo. O Šalamun lake odphenelas pre savoreste, so lestar phučelas. Na sas prekal leste ňič ajso pharo, hoj lake te na odphenel. Sar e kraľovna andral e Šeba dikhľa, savo baro goďaveripen hin le Šalamun, savo palacis ačhaďa, sar dikhľa o chabena pre leskro skamind, sar bešenas pašal leste leskre služobňika, sar pes ľikerenas leskre sluhi the čašňika, a sar dikhľa lengro uraviben the o labarde obeti, save o Šalamun anelas andro Chramos le RAJESKRO, ačhiľa calkom bijal peste. Phenďa le Šalamunoske: „Čačipen hin, so šunďom andre miri phuv pal tu the pal tiro goďaveripen. Ale me oleske na pačavas, medik na avľom a na dikhľom pre mire jakha. No pal oda, so dikhav, na phende mange aňi jepaš olestar! Tiro goďaveripen hino meksa bareder, sar pal oda šunďom. Bachtale hine tire murša the tire služobňika, save furt pašal tu keren a šunen tiro goďaveripen. Mi el barardo o RAJ, tiro Del, savo peske tut zakamľa avke, hoj tut thoďa pro izraeliko tronos. Tiro Del kamel o Izrael, a kamel len te ľikerel pro furt, vašoda tut ačhaďa kraľiske, hoj pes te doľikerel leskro zakonos the o spravodľišagos.“ Paľis diňa le Šalamun buter sar 4 000 kili somnakaj, igen but voňava oleji, koreňja the vzacna bara. O Šalamun šoha buter na chudňa ajci voňava oleji the koreňja, keci leske anďa e kraľovna andral e Šeba. O sluhi le Chiramoskre the le Šalamunoskre, save anenas andral o Ofir o somnakaj, anenas the igen but algumoskre kašta the vzacna bara. Ole kaštendar o Šalamun kerďa o garadiči prekal o Chramos le RAJESKRO the peskro palacis a mek diňa te kerel o citari the o harfi prekal o lavutara. Ajso vareso andre Judsko mek na sas. O Šalamun diňa la kraľovna andral e Šeba savoro so kamelas the mangelas. Diňa la buter dari sar oda, so oj leske anďa. Paľis geľa peskre sluhenca pale andre peskri phuv. Le Šalamunoske anenas sako berš vaj 23 toni somnakaj, a mek ke oda the o daňe, so počinenas o manuša, save cinavkerenas the bikenavkerenas. Savore izraelike krajengre guvernera the o kraľa andral e Arabija anenas leske o rup the o somnakaj. O Šalamun kerďa duj šel (200) bare šťiti le somnakastar. Pre jekh šťitos leske kampelas vaj efta kili somnakaj. Mek kerďa trin šel (300) cikneder šťiti le somnakastar. Pre jekh šťitos leske kampelas vaj trin kili somnakaj. Avke o Šalamun len thoďa andro Kher le libanoňike vešeskro. Paľis o kraľis kerďa igen baro tronos, so sas obthodo la slonovinaha the le žuže somnakaha. Anglo tronos sas šov garadiči the somnakuno stolkos pro pindre, so sas kerdo jekhetane le tronoha. Pal soduj seri le tronostar, kaj oprinelas o vasta, ačhenas duj ľevi a pro garadiči ačhenas pal o soduj seri ľevi – jekhetane dešuduj (12) ľevi. Ajso tronos na sas ňikhaj andre ňisavo kraľišagos. Savore kuča, andral save pijelas o Šalamun, sas kerde le somnakastar a savore veci andro Kher le libanoňike vešeskro sas kerde le žuže somnakastar. Ňič na sas kerdo le rupestar, bo andre oda časos o rup prekal lende na sas vzacno. Le Šalamun sas but loďi pro moros. Sako trin berš len bičhavelas pro moros le Chiramoskre loďenca, hoj te doanen o somnakaj, o rup, e slonovina, le opicen the le paven. O Šalamun sas barvaleder the goďaveder sar dojekh kraľis pre phuv. Savore kraľa pal e phuv avenas ke leste te šunel o goďaveripen, so les diňa o Del. Berš pre beršeste, sako, ko avelas ke leste, anelas leske daros: rupune abo somnakune veci, gada, veci pro mariben, voňava oleji, grajen the mulicen. Le Šalamun sas maštalňi prekal o 4 000 graja, maribnaskre verdana the 12 000 murša pro graja. Varesaven lendar ľikerelas ke peste andro Jeruzalem a oklen andre aver fori. Ov kraľinelas upral savore kraľa pašal o paňi Eufrat dži paš e phuv le Filišťincengri the dži paš o paňi Egipt. Sar o Šalamun kraľinelas, sas andro Jeruzalem ajci rup sar bara a ajci stromi cedri sar dziva figovňika pro judska brehi. O graja prekal o Šalamun pes anelas andral o Egipt the andral aver phuva. Savore okla veci pal o dživipen le Šalamunoskro hin pisimen andro Zvitkos le prorokoskro Natanoskro the andro Proroctvos le Achijoskro andral o Šilo, the andro Viďeňja le Jedoskre, andre save hin pisimen the pal o kraľis Jeroboam, savo sas le Nebatoskro čhavo. O Šalamun kraľinelas andral o Jeruzalem upral calo Izrael saranda (40) berš. Sar muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro, leskre dadeskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Rechabeam. O Rechabeam geľa andro Šichem, bo ode avle savore Izraeliti, hoj les te ačhaven kraľiske. Sar pes pal oda došunďa o Jeroboam, le Nebatoskro čhavo, sar sas andro Egipt, kaj denašľa le Šalamunostar, geľa pale andral o Egipt. Bičhade pal leste, hoj te avel ode. Avke o Jeroboam savore Izraelitenca avle ko Rechabeam a phende leske: „Tiro dad o Šalamun pre amende thoďa pharo jarmos, ale tu akana ker lokeder e phari buči the o jarmos, so pre amende thoďa tiro dad, a amen tuke služinaha.“ O Rechabeam lenge odphenďa: „Džan a aven ke ma pal o trin džives a odphenava tumenge.“ Avke o manuša odgele het. Paľis pes o Rechabeam radzinelas le phuredere vodcenca, save služinenas angloda leskre dadeske le Šalamunoske: „So mange poradzinen, sar te odphenel kale manušenge?“ On leske odphende: „Te aveha lačho ke kala manuša a kereha lenge avke, sar tutar mangen, on tuke furt služinena pačivalones.“ Ale o Rechabeam na priiľa e rada le phuredere vodcengri, ale phučelas le terne muršendar, save jekhetane leha baronas avri a denas les goďi. Phučľa lendar: „So mange radzinen tumen? Sar te odphenel kale manušenge, save man mangen, hoj lenge te kerav lokeder oda jarmos, so pre lende thoďa miro dad?“ O terne murša leske odphende: „Le manušenge, save ke tu avle a phende, hoj tiro dad pre lende thoďa pharo jarmos, a kamen, hoj tu lenge oda te keres lokeder, phen kavke: ‚Miro cikno angušt hino thuleder, sar sas mire dadeskro calo pasos. Miro dad pre tumende thoďa pharo jarmos, ale me pre tumende thovava meksa phareder! Miro dad tumen marelas le bičociha, ale me tumen marava le bare bičoha!‘ “ O Jeroboam pro trito džives avľa savore manušenca ko Rechabeam, avke sar lenge phenďa o kraľis: „Aven ke ma trine dživesenca!“ O kraľis odphenďa le manušenge zorales a na priiľa e rada le vodcengri. Vakerelas lenca avke, sar leske phende o terne murša: „Miro dad pre tumende thoďa pharo jarmos, ale me pre tumende thovava meksa phareder! Miro dad tumen marelas le bičociha, ale me tumen marava le bare bičoha!“ Avke o Rechabeam na priačhiľa pre oda, so kamenas o manuša. Kada kerďa o Del, hoj pes avke te ačhel, sar phenďa o RAJ le Jeroboamoske prekal o Šilončanos Achijah. Sar savore Izraeliti dikhle, hoj o kraľis o Rechabeam len na šunďa, phende leske: „Nane amen ňič le Davidoha! So amen hin le Izajoskre čhaha? Andre peskre stani, Izrael! Akana, David, starin tut pal peskro kher!“ A kavke savore Izraeliti gele khere a o Rechabeam kraľinelas ča upral o Izraeliti, save bešenas andro judska fori. Paľis o Rechabeam bičhaďa ko Izraeliti le Hadoram, savo sas ačhado upral o buča, ale on les murdarde le barenca. Sar pes pal oda došunďa o Rechabeam, sigo bešľa pro verdan a denašľa odarik andro Jeruzalem. Avke pes calo Izrael vzburinďa pre le Davidoskri famelija a oda ľikerel dži adadžives. Sar avľa o Rechabeam andro Jeruzalem, diňa te zvičinel andro mariben pro Izrael 180 000 avrikidle slugaďen andral o kmeňos Juda the Benjamin. Bo kamľa pale te dochuden o kraľišagos le Rechabeamoske. Akor o RAJ prevakerďa ko murš le Devleskro ko Šemajah: „Phen le Rechabeamoske, le Šalamunoskre čhaske, le judske kraľiske, the savore Izraelitenge andre Judsko the Benjamin, hoj o RAJ kada phenel: ‚Ma džan pro mariben pre tumare phrala. Sako mi džal pale khere, bo me kada kerďom.‘ “ On šunde le RAJESKRO lav a na gele andro mariben pro Jeroboam. O Rechabeam geľa te bešel andro Jeruzalem a andre Judsko ačhaďa o ohradzimen fori: o Betlehem, Etam, Tekoa, Bet-Cur, Socho, Adulam, Gat, Mareša, Zif, Adorajim, Lachiš, Azeka, Cora, Ajalon the o Hebron. Ola sas o ohradzimen fori andre Judsko the andro Benjamin. Zoraľarďa o muri, ačhaďa andre ola fori le veľiťeľen a thoďa andre o chabena, olejos the mol. Andre dojekh foros diňa kopiji the šťiti a kaleha len igen zoraľarďa. Avke le Rechabeamoske ačhile o kmeňi Juda the Benjamin. Akor o rašaja the savore Leviti andral calo Izrael, pes pridine ke leste. O Leviti omukle peskre maľi the khera a gele andre Judsko the andro Jeruzalem, bo o Jeroboam peskre čhavenca lenge na domukľa, hoj te služinen sar le RAJESKRE rašaja. Avke o Jeroboam peske korkoro ačhaďa rašajen, hoj te služinen pro thana, kaj lašarenas le kozen the gurumňoren, so lenge kerďa sar modli. Ale andral dojekh izraeliko kmeňos avle pal o Leviti andro Jeruzalem o manuša, save cale peskre jileha rodenas le RAJES, le Izraeloskre Devles, hoj te anen o obeti peskre dadengre Devleske. Avke zoraľarde o kraľišagos andre Judsko a trin berš ačhenas paš o Rechabeam, bo kala berša phirenas pal o drom le Davidoskro the le Šalamunoskro. O Rechabeam peske iľa romňake la Machalata, savake sas dad o Jerimot, le Davidoskro čhavo. Lakri daj sas e Abihajil, e čhaj le Izajoskre čhaskri, le Eliaboskri. Le Rechabeam sas laha trin čhave: o Jeuš, Šemarijah the o Zaham. Paľis peske iľa romňake la Maacha, le Absolonoskra čha. Laha les sas štar čhave: o Abijah, Ataj, Zizas the o Šelomit. Maškar savore peskre romňija the romňija-služobňički, o Rechabeam nekbuter kamelas la Maacha, le Absolonoskra čha. Sas les dešuochto (18) romňija a šovardeš (60) romňija-služobňički, savenca les sas bišuochto (28) muršora the šovardeš (60) čhajora. O Rechabeam ačhaďa le Abijah, la Maachakre čhas, vaš o vodcas maškar peskre phrala, bo kamľa, hoj ov te ačhel kraľis. O Rechabeam kerďa goďaha: Thoďa peskre čhaven všadzik andre judsko phuv the andre benjamiňiko phuv, andre savore ohradzimen fori. Diňa len pherdo chaben a iľa lenge but romňijen. Sar o Rechabeam zoraľarďa peskro kraľišagos a zoraľiľa, omukľa jekhetane le Izraelitenca o zakonos le RAJESKRO. A Sar o Rechabeam kraľinelas pandž berš, avľa o egiptsko kraľis o Šišak pro Jeruzalem pro mariben, bo na sas pačivale le RAJESKE. Avľa le 1 200 maribnaskre verdanenca, 60 000 muršenca pro graja the but slugaďenca andral o Egipt, andral e Libija, andral o Sukot the andral o Kuš. Domarďa a zaiľa o ohradzimen fori andre Judsko a dogeľa dži paš o Jeruzalem. Akor avľa o prorokos Šemajah ko Rechabeam the ko judska vodci, save denašle le Šišakostar andro Jeruzalem. Phenďa lenge: „Kavke phenel o RAJ: ‚Tumen man omukľan, vašoda the me tumen omukľom a diňom andro vasta le Šišakoske.‘ “ Pre oda o kraľis the o izraelika vodci pes pokorinde a phende: „O RAJ hino čačipnaskro.“ Sar o RAJ dikhľa, hoj pes pokorinde, prevakerďa ko Šemajah a phenďa: „Vašoda, hoj pes pokorinde, na zňičinava len, ale len zachraňinava. Miri choľi na mukava pro Jeruzalem prekal o Šišak. Ale on ena tel leskri zor, hoj te sikľon a te džanen či hin feder te služinel mange, abo le kraľenge andral aver phuva.“ O egiptsko kraľis Šišak geľa pro mariben pro Jeruzalem a iľa savoro barvaľipen andral o Chramos le RAJESKRO the andral o palacis. Iľa savoro, the o somnakune šťiti, so diňa te kerel o Šalamun. Paľis o Rechabeam pre lengro than diňa te kerel o šťiti le brondzostar a diňa len le veľiťeľenge upral o stražňika, save stražinenas o vchodos andro palacis. Kecivar džalas o kraľis andro Chramos le RAJESKRO, o stražňika lenas o šťiti a džanas leha, a paľis len thovenas andro kher le stražňikengro. Vašoda, hoj o Rechabeam pes pokorinďa, o RAJ preačhiľa pre leste te el choľamen a na zňičinďa les calkom. A sas len pale bach andre Judsko. O kraľis Rechabeam ačhiľa zoralo kraľis andro Jeruzalem. Sas leske saranda the jekh (41) berš, sar ačhiľa kraľiske. Kraľinelas dešuefta (17) berš andro foros Jeruzalem, andro foros, so peske kidňa avri o RAJ maškar savore izraelika fori, hoj ode les te lašaren. Le Rechabeamoskri daj pes vičinelas Naama a sas Amončanka. Ov kerelas o nalačhipen, bo na rodelas le RAJES cale peskre jileha. Savore veci, so kerďa o Rechabeam ešebnovarestar, medik na muľa, hine pisimen andre leskro rodokmeňos the andro zvitki, save pisinde o proroka Šemajah the Ido. Maškar o Rechabeam the Jeroboam sas furt o maribena. Sar o Rechabeam muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo, o Abijah. Sar andro Izrael kraľinelas o Jeroboam dešuochtoto (18.) berš, ačhiľa andre Judsko kraľiske o Abijah a kraľinelas andro Jeruzalem trin berš. Leskri daj sas e Michaja, le Urieloskri čhaj andral e Gibea. Sar sas o mariben maškar o Abijah the Jeroboam o Abijah džalas pre leste le 400 000 zorale slugaďenca, ale o Jeroboam džalas pre leste le 800 000 zorale slugaďenca. Akor o Abijah ačhiľa pro verchos Cemarajim andre efrajimiko phuv a phenďa: „Šun man, Jeroboam the calo Izrael! Či tumen na džanen, hoj o RAJ, o Del le Izraeloskro, kerďa le Davidoha zmluva, so pes na del te prephagel, hoj diňa leske the leskre potomkenge o kraľišagos upral o Izrael pro furt? Ale o Jeroboam le Nebatoskro čhavo, savo sas sluhas le Šalamunoske, pes vzburinďa pre peskro raj. Akor pes pašal leste zgele o nalačhe manuša the zbujňika a ačhade pes pro Rechabeam, pre le Šalamunoskro čhavo. Ov sas mek ternoro a na sas mek skušimen, hoj anglal lende te obačhel. Gondoľinen tumenge, hoj šaj zviťazinen upral le RAJESKRO kraľišagos, so hino andro vasta le Davidoskre čhavenge? Zviťazinena, bo san but džene? Bo hin tumenca the o somnakune gurumňora, so tumenge kerďa o Jeroboam sar devlen? Či na tradľan avri le RAJESKRE rašajen, le Aronoskre potomken the le Leviten? Či na ačhaďan peske le rašajen, avke sar aver narodi? Se dojekh dženo, ko kamel te el rašaj, anel terne bikos the efta bakren a avke ačhel rašaj tumare devlenge, so nane ňič. Ale amaro Del hino o RAJ, a amen les na omukľam. Amare rašaja, save služinen le RAJESKE, hine le Aronoskre potomki a o Leviti lenca služinen. Sako tosara the rači anen le RAJESKE o labarde the voňava obeti a thoven o mare pro žužo skamind. Sako rat labaren o lampi pro somnakuno svietňikos. Amen doľikeras o prikazaňja le RAJESKRE amare Devleskre, ale tumen les omukľan! Vašoda o Del hino amaro vodcas a sar leskre rašaja trubinena, hoj te den znameňje pro mariben, ov amen ľidžala pre tumende! Muršale andral o Izrael, ma džan pes te marel le RAJEHA, savo hino Del tumare dadeskro! Na ela tumen bach!“ Medik o Abijah vakerelas, o Jeroboam bičhaďa jekh partija muršen pre judsko armada palunestar. Avke on ačhenas anglo Judejci, ale okla murša sas pal lende. Sar pes o Judejci visarde a dikhle, hoj aven pre lende the palunestar, chudle te vičinel pro RAJ, hoj lenge te pomožinel. O rašaja trubinenas pro trubi a o Judejci chudle te viskinel maribnaskre hangoha. O Abijah len ľidžalas andro mariben a o Del zňičinďa le Jeroboam the leskra armada angle lende. Avke o Izraeliti denašle anglo Judejci a o Del len diňa andre lengre vasta. O Abijah the leskre manuša zviťazinde upral lende a le izraelike muršendar peľa andro mariben jepaš milionos murša. Akor sas o Izraeliti pokorimen a o Judejci pes imar na daranas, bo pes zmukenas pro RAJ, pre lengre dadengro Del. O Abijah dureder džalas pal o Jeroboam a zaiľa leskre fori o Betel, Ješanah the Efron lengre gavenca. Avke le Jeroboam imar šoha na sas e zor, so les sas, medik kraľinelas o Abijah. Paľis les o RAJ avke dukhaďa, hoj muľa. Ale le Abijoskri zor sas furt bareder. Iľa peske dešuštar (14) romňijen, savenca les sas bišuduj (22) muršora a dešušov (16) čhajora. Savore aver veci, so o Abijah kerďa, the leskro vakeriben, hine pisimen andro zvitkos le prorokoskro Idoskro. Sar o Abijah muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo, o Asa. Sar ov kraľinelas, sas deš berš smirom andre phuv. O Asa kerelas oda, so sas le RAJESKE, leskre Devleske, pre dzeka. Zňičinďa o oltara the o uče thana pro lašariben, phagerďa o sveta slupi a čhingerďa tele la Ašerakre slupi. Le manušenge andral e Judsko prikazinďa, hoj te lašaren le RAJES, peskre dadengre Devles, a te doľikeren leskro zakonos the prikazaňja. Ov andre caľi judsko phuv zňičinďa o modlengre thana the o kaďidloskre oltara. Medik ov kraľinelas, sas smirom andre oda kraľišagos. Andre Judsko o Asa ačhavelas o ohradzimen fori, bo andre odi phuv sas smirom. Andre ola berša ňiko na avľa pre leste pro mariben, bo o RAJ leske diňa o smirom. Phenďa le manušenge andral e Judsko: „Zoraľaras kala fori oleha, hoj ačhavaha pašal lende o muri, o veži, brani the zavori. Kadi phuv hiňi furt amari, bo kerahas oda, so amendar kamelas o RAJ amaro Del. Rodahas le RAJES a diňa amenge o smirom pal dojekh sera.“ Avke ačhavenas o fori a sas len bach. Le Asa sas le kmeňostar Juda 300 000 murša, savende sas o kopiji the bare šťiti, a le Benjaminčanendar les sas 280 000 murša, savende sas o cikneder šťiti the luki. Kala savore sas zorale murša. O Zerach andral o Kuš geľa pre lende pro mariben la milionoskra armadaha le kmeňostar Juda the trin šel (300) maribnaskre verdanenca a dogeľa dži paš e Mareša. O Asa džalas pre leste peskre muršenca a pripravinde pes pro mariben andre dolina Cefata paš e Mareša. O Asa mangelas le RAJES, peskre Devles: „RAJEJA, ča tu jekh šaj pomožines le slabenge andro mariben pro zorale. Pomožin amenge, RAJEJA, Devla amaro, bo pre tute pes mukas. Andre tiro nav amen džas pre kadi bari armada. RAJEJA, tu sal amaro Del a ňiko anglal tute na obačhela.“ Avke o RAJ pomožinďa le Asaske the leskra armadake te zviťazinel upral o Kušijci. On chudle odarik te denašel a o Asa pal lende džalas peskra armadaha dži ko Gerar. Ode o RAJ peskra armadaha murdarde ajci Kušijcen, hoj ča vajkeci lendar ačhile džide. A odľigende odarik igen but veci. On paľis lokes domarde the savore gava pašal o foros Gerar vašoda, bo avľa pre kala manuša bari dar le RAJESTAR. A odľigende odarik savore lačhe veci, save ča kamenas. Džanas the pre le pasťjerengre tabora a odľigende odarik igen but bakren the ťaven. Avke gele pale andro Jeruzalem. Akor le Devleskro duchos avľa pro Azarijah, pro čhavo le Odedoskro. Ov geľa anglo kraľis Asa a phenďa leske: „Šunen man, Asa the savore manušale andral e Judsko the andral o Benjamin! O RAJ ela tumenca, te tumen avena leha. Te les rodena, dela pes tumenge te arakhel. Ale te tumen lestar odvisarena, the ov pes tumendar odvisarela. But časos sas o Izrael bijal o čačo Del the bijal o rašaj, savo sikavel o zakonos. Ale sar pes andre peskro pharipen visarenas ko RAJ, ko Del, a mangenas les, delas pes lenge te arakhel. Andre ola dživesa sas bari dar te džal varekhaj, bo maškar o manuša andre savore phuva sas baro ňepokoj. Jekh narodos džalas pre aver narodos a jekh foros pre aver foros, bo o Del pre lende domukľa dar the pharipen. Ale tumen aven zorale a na preačhen te kerel e buči, bo chudena o počiňiben.“ Kala prorocka lava, so vakerelas o Azarijah, zoraľarde le Asa. Ov zňičinďa o modli andre caľi Judsko the Benjamin the andro fori, save zaiľa andro Efrajimika brehi. Paľis prikerďa the le RAJESKRO oltaris, so sas andre chramoskri dvora. Paľis o Asa vičinďa savore manušen andral e Judsko, Benjamin the le manušen andral o Efrajim, Menaše the Šimeon, save ode gele te bešel. Bo but Izraeliti pregele ko Asa, sar dikhle, hoj leha hino o RAJ, leskro Del. Savore pes zgele andro Jeruzalem, sar o Asa kraľinelas dešupandž (15) berš a trin čhon. Oda džives obetinde le RAJESKE olestar, so pal o mariben ande andral o Gerar: efta šel (700) gurumňen the efta ezera (7 000) bakren. On ile vera, hoj lašarena le RAJES le dadengre Devles cale peskre jileha the dušaha. Dojekh, ko na lašarela le RAJES, le Izraeloskre Devles, mušinela te merel, či ela terno abo phuro, či murš abo džuvľi. Ile vera anglo RAJ a paľis radisaľonas zorale hangoha, a trubinenas pro trubi the rohi. Savore manuša andre Judsko sas andro baro radišagos, bo odi vera ile cale peskre jileha. Rodenas le RAJES a ov pes lenge diňa te arakhel. Avke len o RAJ diňa smirom savore lengre ňeprijaťeľendar. O Asa čhiďa tele pal o tronos peskra baba, la kraľovna Maacha, bo kerďa slupos la Ašerake. Paľis oda slupos čhinďa tele, phagerďa a labarďa andre dolina Kidron. O Asa sas cale jileha oddino le Devleske andre calo peskro dživipen, kajte na zňičinďa andro Izrael savore thana, kaj lašarenas le modlen. Preľigenďa andro Chramos le Devleskro o dari, so leskro dad the ov pošvecinde: o rup, o somnakaj the o sersamos prekal o Chramos. Avke na sas ode o mariben, dži andro tranda the pandžto berš (35) sar kraľinelas o Asa. Sar andre Judsko kraľinelas o Asa tranda the šov (36) berš, o izraeliko kraľis Baaša geľa pro mariben pre Judsko. Zoraľarďa o foros Rama, hoj ňiko le manušendar pes te na dochudel avri aňi andre Judsko. O Asa iľa savoro rup the somnakaj andral o Chramos le RAJESKRO the palacis a bičhaďa oda peskre služobňikenca andro Damašek ko kraľis Ben-Hadad. Diňa leske te phenel: „Maškar amende mi el phandľi e zmluva, avke sar angloda sas maškar amare dada. Kada rup the somnakaj tuke bičhavav sar daros. Mangav tut, zrušin e zmluva, so phandľal le izraelike kraľiha Baašaha, hoj te džal het peskre slugaďenca andral miri phuv!“ O Ben-Hadad kerďa avke, sar leske phenďa o Asa a bičhaďa peskre veľiťeľen la armadaha pro izraelika fori. On domarde o fori Ijon, Dan, Abel-Majim the savore fori le Naftaliskre, kaj sas odthodo o chaben. Sar pes pal oda došunďa o Baaša, preačhiľa te kerel o buča pro foros Rama. Avke o kraľis Asa prikazinďa savore manušenge andre Judsko, hoj te odľigenen andral e Rama o bara the o kašta, savenca o Baaša ačhavelas o foros. Paľis o Asa ole barenca the kaštenca zoraľarďa o fori Geba the Micpa. Akor avľa ko kraľis Asa o prorokos Chanani a phenďa leske: „Vašoda, hoj tut zmukľal pro aramejiko kraľis a na pro RAJ, pre tiro Del, našťi zviťazines upral e armada le aramejike kraľiskri. Či bisterďal, savi bari armada sas le Kušijcen the le Libijčanen a keci len sas maribnaskre verdana the murša pro graja? Ale tu pes zmukľal pro RAJ, a vašoda len tuke diňa andro vasta. Bo o jakha le RAJESKRE predikhen caľi phuv, hoj te zoraľarel olen, save hine leske oddine cale jileha. Na kerďal goďaha, vašoda akanastar aveha furt andro mariben.“ Vaš kala lava o Asa choľisaľiľa pro prorokos a thoďa les andre bertena. Andre oda časos o Asa trapinelas varesave peskre manušen. Savore aver veci, so kerďa o kraľis Asa ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. Sar o Asa kraľinelas tranda the eňa (39) berš, igen nasvaľiľa pro pindre. Ale aňi akor pes na visarďa ko RAJ, hoj leske te pomožinel, ale ko doktora. Pal o Asa ačhiľa kraľiske leskro čhavo, o Jošafat. Ov zoraľarďa peskro kraľišagos anglo Izrael. Andre savore ohradzimen judska fori rozačhaďa slugaďen. Rozačhaďa partiji slugaďen the avrether andre Judsko the andro efrajimika fori, save domarďa leskro dad o Asa. O RAJ sas le Jošafatoha, bo phirelas pal o ešebna droma le Davidoskre, peskre dadeskre a na lašarelas le Baalen. Ale služinelas peskre dadeskre Devleske, doľikerelas leskre prikazaňja a na kerelas sar o izraelika kraľa anglal leste. Vašoda o RAJ zoraľarďa leskro kraľišagos a savore manuša andral e Judsko leske anenas dari. Avke ačhiľa barvalo the slavno. Ov sas pačivalo andre služba le RAJESKE a zňičinďa andre Judsko savore modlengre thana pro lašariben the la Ašerakre slupi. Andro trito berš, sar kraľinelas, bičhaďa kale uradňiken andro judska fori, hoj te sikaven le manušen o zakonos le RAJESKRO: le Ben-Chajil, le Obadiah, le Zecharijah, le Netaneel the le Michajah. Lenca sas the o Leviti Šemajah, Netanijah, Zebadijah, Asahel, Šemiramot, Jonatan, Adonijah, Tobijah, Tob-Adonijah the o rašaja Elišamas the Joram. Ile peha o zakonos le RAJESKRO, prephirde savore judska fori a sikavenas le manušen. Pro narodi, save sas pašal e Judsko, avľa bari dar le RAJESTAR, avke ňiko lendar na džalas pro mariben pro Jošafat. A varesave Filišťinci anenas le Jošafatoske dari the počinenas leske daň. O Arabi leske anenas efta ezera the efta šel (7 700) capen the bakren. O Jošafat sas furt zoraleder. Andre Judsko ačhaďa ohradzimen fori the o fori le skladenca, kaj odthovenas but chaben. Ľikerelas andro Jeruzalem le nekfeder slugaďen, save sas rozďelimen andro partiji pal peskre fajti. Andre Judsko o veľiťeľa upral o ezeros sas: o Adnah le 300 000 zorale slugaďenca, dujto o Jochanan le 280 000 slugaďenca a trito o Amasiah le Zichriskro čhavo, savo korkoro pestar geľa andre služba le RAJESKRI, le 200 000 slugaďenca. Andral o Benjamin: o Eljadas, o zoralo slugaďis, le 200 000 slugaďenca le lukenca the šťitenca a dujto o Jehozabad le 180 000 vizbrojimen slugaďenca. Kala služinenas le kraľiske andro Jeruzalem a mek the aver slugaďa, saven rozačhaďa andro ohradzimen fori pal caľi judsko phuv. Le kraľis Jošafat andral e Judsko sas igen baro barvaľipen the slava. Leskro čhavo peske iľa romňake le Achaboskra čha, vašoda o kraľa ačhile famelija. Pal varesave berša geľa ko Achab andre Samarija. O Achab prekal o Jošafat the leskre manuša murdarďa but bakren the gurumňen. A paš oda les kerelas upre pro mariben pro Ramot-Gilead. Avke o izraeliko kraľis Achab phučľa le judske kraľistar le Jošafatostar: „Aveha manca pro mariben pro Ramot-Gilead?“ O Jošafat leske odphenďa: „Me the mire murša sam jekhetane tuha a džaha tumenca andro mariben.“ Ale o Jošafat phenďa le izraelike kraľiske: „Phuč ešeb so phenel pre oda o RAJ.“ Avke o Achab zvičinďa vaj štar šel (400) proroken, a sar sas jekhetane, phučľa lendar: „Šaj džav pro mariben pro Ramot-Gilead, abo na?“ „Dža!“ odphende leske. „O RAJ les dela le kraľiske andro vasta!“ Ale o Jošafat phučľa: „Nane ade mek aver prorokos le RAJESKRO, hoj lestar te phučas?“ O Achab leske odphenďa: „Hin ade mek o Micha, le Jimloskro čhavo, prekal savo šaj phučas le RAJESTAR, ale me les našťi avri ačhav, bo šoha mange ňič lačho na prorokinel, ča nalačho.“ „Ma vaker avke, kraľina!“ phenďa o Jošafat. Avke o Achab vičinďa jekhe uradňikos a phenďa leske: „Sigo dža a an mange le Micha, le Jimloskre čhas!“ O Achab the o Jošafat bešenas pre peskre troni andre Samarija paš e foroskri brana pre oda than, kaj pes marel avri o zrnos, a sas urde andro kraľengre plašťi a savore proroka anglal lende prorokinenas. Jekh lendar, o Cidkijah, le Kenaaniskro čhavo, peske kerďa trastune rohi a vičinelas: „Kada phenel o RAJ: ‚Kale rohenca predemeha le Aramejčanen, medik len na murdareha.‘ “ Savore proroka kavke prorokinenas: „Dža pro Ramot-Gilead a ela tumen bach! Bo o RAJ les dela tuke andro vasta.“ Oda murš, savo geľa pal o Micha, phenďa leske: „Dikh, savore proroka prorokinenas le kraľiske bach. The tu prorokin bach sar ola proroka!“ Ale o Micha leske odphenďa: „Avke sar dživel o RAJ, me vakerava ča oda, so phenela miro Del.“ Sar o Micha avľa ko Achab, phučľa lestar: „Šaj džas pro Ramot-Gilead, abo na?“ „Džan a zviťazinena. O RAJ les dela andre tumare vasta!“ phenďa leske. Ale o kraľis leske phenďa: „Kecivar tuke mušinav te phenel, hoj sar manca vakeres andro nav le RAJESKRO, hoj mange te phenes ča o čačipen?“ O Micha phenďa: „Dikhľom calo Izrael rozčhido pal o verchi sar bakroren bi o pasťjeris. A o RAJ phenďa: ‚Kale manušen nane ko te ľidžal. Mi džal sako pale khere andro smirom.‘ “ Akor phenďa o Achab le Jošafatoske: „Na phenďom tuke, hoj mange na prorokinel ňič lačho, ča nalačho?“ O Micha mek phenďa: „Šunen akana o lav le RAJESKRO! Dikhľom le RAJES te bešel andro ňebos pre leskro tronos a savore aňjelen te ačhel pašal leste. O RAJ lendar phučľa: ‚Ko kerela upre le izraelike kraľis Achab, hoj te džal pro mariben andro Ramot-Gilead, hoj ode te merel?‘ Jekh phenelas kavke a dujto kavke. Androda avľa varesavo duchos anglo RAJ a phenďa: ‚Me leha thovava avri!‘ A o RAJ lestar phučľa: ‚Sar?‘ Avke oda duchos phenďa: ‚Me kerava, hoj o proroka le Achaboske te klaminen.‘ O RAJ phenďa: ‚Dža a ker ada. Ela tut bach!‘ Akana pes avke the ačhiľa! O RAJ kerďa, hoj savore tire proroka tuke te klaminen. O RAJ diňa avri pre tu e bibach.“ Androda o Cidkijah, le Kenaaniskro čhavo, geľa ko Micha, demaďa les pal o muj a phenďa: „Kana mandar geľa het o Duchos le RAJESKRO, hoj te vakerel tuha?“ O Micha phenďa: „Tu korkoro dikheha andre oda džives, sar denašeha tut te garuvel kher kherestar.“ Akor o Achab prikazinďa: „Chuden le Micha a ľidžan les ke le foroskro veľiťeľis Amon the ko kraľiskro čhavo Joaš. Phenen, hoj o kraľis kavke prikazinel: ‚Thoven les andre bertena a den les te chal ča maro the paňi, medik na avava bachtales pale.‘ “ Ale o Micha phenďa: „Te tu aveha bachtales pale, akor o RAJ na vakerelas prekal ma.“ A mek phenďa: „Šunen ada, savore manuša!“ O izraeliko kraľis Achab the o judsko kraľis Jošafat gele pro mariben pro Ramot-Gilead. A o Achab phenďa le Jošafatoske: „Me man preurava andre aver gada sar džava andro mariben, ale tu pre tu muk tiro kraľiskro plašťos.“ Avke o Achab pes preurďa andre aver gada a geľa andro mariben. O kraľis andral o Aram prikazinďa peskre veľiťeľenge upral o maribnaskre verdana: „Te na džal tumenge pal ňikaste, ča pal o izraeliko kraľis.“ Sar o veľiťeľa dikhle le Jošafat, gondoľinde peske, hoj oda hino o izraeliko kraľis a gele pre leste. Akor o Jošafat zvičinďa a o Del leske pomožinďa a visarďa len lestar. Sar o veľiťeľa pre oda avle, hoj oda nane o Achab, preačhile pre leste te džal. Androda varesavo slugaďis ča avke ľivinďa andral o lukos a trafinďa le Achab maškar o pancjeris. Avke phenďa o Achab le manušeske, savo ľidžalas leskro verdan: „Visar tut a ľidža man het andral o mariben, bo som zraňimen.“ Ale oda džives o mariben sas zoralo, avke o Achab mušinďa te ačhel dži rači andro verdan anglo Aramejčana, a sar zageľa o kham, muľa. O judsko kraľis Jošafat avľa bachtales pale khere andro Jeruzalem. Arakhľa pes leha o prorokos Jehu, le Chananiskro čhavo, a phenďa leske: „Gondoľines tuke, hoj hin mištes te pomožinel le bijedevleskre manušenge a te sikavel o jileskeriben olenge, ko džan pro RAJ? Vašoda hin pre tute le RAJESKRI choľi. Ale o RAJ paš tu arakhľa the vareso lačho: Tu zňičinďal savore slupi la Ašerakre andral odi phuv a kamehas te kerel oda, so hin le Devleske pre dzeka.“ Kajte o Jošafat bešelas andro Jeruzalem, geľa pale ko manuša la Beer-Šebatar dži paš o Efrajimika brehi, hoj te vakerel le manušenca, hoj pes pale te visaren ko RAJ, savo hino Del lengre phure dadengro. Andre dojekh ohradzimen foros andre judsko phuv ačhaďa sudcen. Phenďa le sudcenge: „Den mištes pozoris pre oda, so kerena, bo na sudzinen andre le manušeskro nav, ale andro nav le RAJESKRO. Ov hino tumenca paš dojekh sudos, sar sudzinena varekas. Vašoda keren peskri buči pačivalones a mi el tumen dar anglo RAJ, bo o RAJ amaro Del hino čačipnaskro, na kidel peske avri manušen, aňi na del pes te cinel.“ Paľis o Jošafat the andro Jeruzalem ačhaďa Leviten, rašajen the anglune muršen sar sudcen, hoj te sudzinen le manušen, sar len ela vareso maškar peste abo sar vareko na doľikerela o zakonos le RAJESKRO. Paľis o Jošafat lenge prikazinďa: „Keren oda pačivalones, cale jileha a mi el tumen dar anglo RAJ. A sar avena angle tumende o manuša andral aver fori, hoj len te rozsudzinen – či džala pal oda, hoj vareko varekas murdarďa, abo hoj vareko na doľikerďa o zakonos, o prikazaňja abo le RAJESKRE lava – mušinen lenge te dovakerel, sar pes te ľikerel, hoj te na keren binos anglo RAJ, hoj le RAJESKRI choľi te na avel pre tumende the pre tumare manuša. Keren oda avke a na ela tumen binos. O Amariah, o nekbareder rašaj, rozsudzinela savore RAJESKRE veci. O Zebadiah, le Jišmaeloskro čhavo, savo hino vodcas upral o kmeňos Juda, rozsudzinela savore kraľiskre veci a o Leviti ena o uradňika paš o sudos. Aven šmela a o RAJ mi el oleha, ko kerela mištes.“ Pal varesavo časos gele pro mariben pro Jošafat o Moabčana, o Amončana a lenca varesave Meunci. Varesave manuša avle a phende le Jošafatoske: „Igen bari armada avel pre tu andral o Edom pal aver sera le morostar. Hine imar andro Chacecon-Tamar, oda andro En-Gedi.“ O Jošafat predaranďiľa a mangelas le RAJES so te kerel. A andre caľi judsko phuv diňa avri o postos. Paľis pes zgele andro Jeruzalem o manuša andral dojekh judsko foros a mangenas le RAJES, hoj lenge te pomožinel. Avke o Jošafat ačhiľa maškar savore manuša angle nevi dvora andro Chramos le RAJESKRO a phenďa: „RAJEJA, Devla amare dadengro, či na sal Del pro ňebos a na kraľines upral savore narodi the kraľišagi? Andre tire vasta hin bari zor a ňiko anglal tute našťi obačhel. Devla amaro, či na tradľal avri anglal tiro izraeliko narodos le manušen, so bešenas andre kadi phuv? Či la na diňal pro furt le Abrahamoskre potomkenge, savo sas tiro prijaťeľis? Kade bešenas a ačhade tuke o Chramos prekal tiro nav a phende: ‚Te avela pre amende varesavo nalačhipen, mariben, meribnaskro nasvaľiben či bokh, a te avaha anglal tu angle kada Chramos – kaj tut lašaren – a chudaha te vičinel andre peskro pharipen ke tute, tu amen šuneha avri a zachraňineha.‘ Ale akana avle kade pre amende o Amončana, o Moabčana the o Edomčana. Tu na domukľal amare phure dadenge te zňičinel kale naroden, akor sar džanas avri andral o Egipt, avke len obgele a na murdarde. Akana, dikh sar amenge visaren pale! Avle amen te tradel avri andral e phuv, savi amenge tu diňal. Devla amaro, či tu len na sudzineha? Amen sam bi e zor angle kadi bari armada, savi avel pre amende. Na džanas, so te kerel, ale amare jakha hine hazdle ke tute, bo ča jekh tu amenge šaj pomožines.“ Sar savore Judejci ačhenas anglo RAJ peskre čhavenca, romňenca the le muršorenca, avľa le RAJESKRO Duchos pro Levitas, savo sas maškar o manuša. Ov sas o Jachaziel, le Zecharijoskro čhavo andral le Asafoskri fajta a potomkos le Asafoskro prekal o Benajah, Jeiel the Mataniah. Ov prevakerďa: „Šunen man, kraľina Jošafat the savore manušale, save bešen andre Judsko the andro Jeruzalem! Avke tumenge phenel o RAJ: ‚Ma daran tumen a ma izdran kala zoraľa armadatar. Bo kada mariben nane tumaro, ale le Devleskro. Tajsa džan pre lende, bo on akor avena upre la doľinakre dromeha Cic a arakhena len pro agor la dolinakro, angle pušťa Jeruel. Tumen pes na mušinen te marel, ale rozačhaven pes a ačhen pro than. Avke dikhena sar tumen o RAJ zachraňinela, ó manušale andral e Judsko the andral o Jeruzalem! Ma daran tumen a ma izdran! Tajsa džan pre lende a o RAJ ela tumenca.‘ “ Avke o Jošafat banďiľa anglo RAJ le mujeha dži pre phuv a savore manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem pele pre phuv a lašarenas les. Andre oda varesave Leviti andral o Kohatoskro the Korachoskro potomstvos ušťile upre a zorale hangoha chudle te lašarel le RAJES, le Izraeloskre Devles. Avke pre aver džives sig tosara ušťile a džanas andre pušťa paš e Tekoa. Akor o Jošafat anglal lende zaačhiľa a phenďa: „Šunen man, manušale andral e Judsko the andral o Jeruzalem! Pačan le RAJESKE, amare Devleske, a obačhena! Pačan the le prorokenge a avela amenge savoro avri!“ Sar lenca dovakerďa, ačhaďa spevaken, hoj te džan angle armada a te lašaren le RAJES le lavenca: „Paľikeren le RAJESKE! Leskro verno kamiben ľikerel pro furt!“ A soča chudle te giľavel a te lašarel le RAJES, o RAJ kerďa baro zmetkos maškar o Amončana, Moabčana the Edomčana, save avle pre lende pro mariben. On korkore maškar peste pes chudle te marel. Avke o Moabčana the o Amončana gele pre edomiko armada a murdarde savoren. Paľis pes visarde a murdarde jekh avres. Sar e judsko armada avľa pre oda than, khatar dičhol pre pušťa, dikhle pre phuv ča mule manušen. Ňiko lendar na ačhiľa te dživel. O Jošafat peskre muršenca geľa ke lende a ile savoro, so pal lende ačhiľa. Arakhle paš lende igen but barvaľipen, vzacna veci the gada. Kidle peske odarik ajci but, hoj oda na birinenas te ľidžal. Ajci but barvaľipen ode sas, hoj trin džives odarik hordinenas o veci. Pro štarto džives pes zgele andre dolina Beracha, kaj lašarenas le RAJES. Vašoda oda than pes dži adadžives vičinel le Berachoskri dolina. Paľis o Jošafat ľidžalas caľa armada pale andro Jeruzalem. Sas len baro radišagos, bo o RAJ lenge diňa o viťazstvo upral o ňeprijaťeľa. Sar doavle andro Jeruzalem, gele paš o Chramos le RAJESKRO le bašavibnaha pro harfi, pro citari the pro trubi. Avke pes savore kraľišagi pašal lende chudle te daral le Devlestar, sar šunde, sar pes o RAJ marelas vaš o Izrael leskre ňeprijaťeľenca. A o Jošafat kraľinelas andro smirom, bo leskro Del leske diňa o smirom pal dojekh sera. Le Jošafatoske sas tranda the pandž (35) berš sar ačhiľa kraľiske andre Judsko a kraľinelas andro Jeruzalem bišupandž (25) berš. Leskri daj sas e Azuba, le Šilchioskri čhaj. Ov kerelas oda, so anglal leste leskro dad o Asa a na odvisarďa pes ole dromestar. So kerelas, sas le RAJESKE pre dzeka. Ale o thana kaj lašarenas le modlen na zňičinďa a o manuša mek furt lašarenas avre devlen a na peskre dadengre Devles. Savore aver veci, so o Jošafat kerďa, ešebnovarestar, medik na muľa, del pes te genel andre Kronika le Jehuoskri, savo sas čhavo le Chananiskro. Oda hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Jekhvar pes o judsko kraľis Jošafat dovakerďa le izraelike kraľiha Achazijoha, savo sas igen nalačho. On jekhetane ačhade o loďi paš o pristavos Ecjon-Geber. Ale o Eliezer, le Dodavahuoskro čhavo andral e Mareša, prorokinelas le Jošafatoske: „Vašoda, hoj tut dovakerďal jekhetane le Achazijoha, o RAJ zňičinela oda, so ačhaďal!“ Avke e balvaj rozphagerďa o ľodi a šoha lenca na gele pro moros. O Jošafat muľa a sas parundo andro kraľiskro hrobos andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jehoram. Le Jehoram sas šov phrala: o Azarijah, Jechiel, Zecharijah, Azarjah, Michael the o Šefatiah. Kala savore sas le Jošafatoskre čhave. O dad len diňa igen but rup, somnakaj the barvale veci a judska ohradzimen fori. Ale o kraľišagos diňa le Jehoramoske, bo sas ešebno čhavo. Sar le Jehoramoste sas imar o kraľišagos zorales andro vasta, diňa te murdarel la šabľaha savore peskre phralen the varesave izraelike vodcen. Sas leske tranda the duj berš (32), sar ačhiľa kraľiske a kraľinelas ochto berš andro Jeruzalem. Kerelas o nalačhipen sar the le Achaboskri famelija the o izraelika kraľa, bo leskri romňi sas le Achaboskri čhaj. Avke kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. Ale o RAJ na kamelas te zňičinel le Davidoskra fajta, prekal peskro služobňikos David. Bo phandľa leha zmluva a diňa les lav, hoj mukela furt varekas leskre potomkendar pro tronos. Sar o Jehoram kraľinelas, o Edomčana pes vzburinde pre Judsko a ačhade peske peskre kraľis. Avke o Jehoram geľa ode savore peskre veľiťeľenca the maribnaskre verdanenca. Ode pes pašal leste pal savore seri rozačhade o Edomčana, ale ov le veľiťeľenca pes rači predemade prekal lende a denašle het. Ole dživesestar e Judsko na ľikerelas tel peskri zor o Edom. Andre oda časos the o foros Libna pes vzburinďa, bo o Jehoram omukľa le RAJES, peskre dadeskre Devles. Ačhaďa andre Judsko the o thana, kaj lašarenas le modlen a aleha cirdelas le manušen andral o Jeruzalem the andral e Judsko andro binos. O Jehoram chudňa ľil le prorokostar le Eliašistar a sas andre pisimen: „Avke vakerel o RAJ, o Del tire prapapuskro le Davidoskro: ‚Tu na phirehas pal oda drom, so tiro dad o Jošafat the o judsko kraľis Asa, ale phirehas pal ole droma so the o izraelika kraľa a ľidžahas le manušen andral e Judsko the andral o Jeruzalem, hoj te aven napačivale le RAJESKE, avke sar len ľidžalas the le Achaboskri famelija. Tu murdarďal the peskre phralen, save sas feder sar tu, vašoda o RAJ igen dukhavela tire manušen, tire čhaven the romňijen a zňičinela sa, so tut hin. Tu aveha igen nasvalo pro vnutornosťi a mušineha but te cerpinel, medik tuke o vnutornosťi na avena avri.‘ “ Paľis o RAJ kerďa upre le Filišťincen the le Araben, save bešenas pašes paš o Kušijci, hoj te džan pro mariben pro Jehoram. On gele andre Judsko a ile andral le kraľiskro palacis savoro, so ode arakhle: o barvaľipen, leskre čhaven the romňijen. A ňiko leske na ačhiľa, ča o nekterneder čhavo, o Achazijah. Pal kada savoro o RAJ mukľa pro Joram o nasvaľiben pre džombra, so pes na delas te sasťarel. O nasvaľiben sas furt goreder a pal o duj berš andral leste avle avri o goja a muľa andro bare dukha. O manuša leske na labarde e bari jag pro vartišagos, avke sar leskre phure dadenge. O Jehoram ačhiľa kraľiske, sar leske sas tranda the duj (32) berš a ochto berš kraľinelas andro Jeruzalem. Ňikaske na sas pal leste pharo sar muľa. Parunde les andro Foros le Davidoskro, ale na andre le kraľengre hrobi. O manuša andral o Jeruzalem ačhade pal o Jehoram kraľiske leskre nekternedere čhas, le Achazijah. Bo savore leskre phuredere čhaven murdarde o živaňa, save avle jekhetane le Arabenca andro taboris. Le Achazijoske sas bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas jekh berš. Leskri daj sas e Atalija, savakro papus sas o izraeliko kraľis o Omri. The ov kerelas avke, sar le Achaboskri famelija, bo leskri daj les andre kada ľidžalas. Kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar le Achaboskri famelija, bo on ačhile leskre radci, sar muľa leskro dad. A oda les thovelas tele. Ov len šunďa the akor, sar geľa le Achaboskre čhaha le Joramoha – savo sas kraľis andro Izrael – pro mariben pro aramejiko kraľis Chazael andro Ramot-Gilead. Ode o Aramejčana zraňinde le Joram, avke ov pes pale visarďa andro Jezreel, hoj te sasťol le ranendar. O judsko kraľis Achazijah geľa te dikhel le Joram andro Jezreel, sar sas zraňimen. Oda sas le Devlestar, hoj te perel o Achazijah vašoda, hoj sas te dikhel le Joram. Bo akor, sar sas ke leste, geľa pre lende o Jehu, le Nimšiskro čhavo, saves o RAJ pomazinďa, hoj te zňičinel le Achaboskra famelija. Sar o Jehu murdarelas le Achaboskra famelija, arakhľa ode le vodcen andral e Judsko the le Achazijoskre phraleskre čhaven, save leske služinenas, a o Jehu murdarďa the len. Paľis rodenas le Achazijah a chudle les, sar pes garuvelas andre Samarija. Odarik les ande ko Jehu a sas murdardo. Parunde les, bo phende: „Leskro papus sas o Jošafat, savo sas cale jileha pačivalo le RAJESKE.“ Andre le Achazijoskri famelija na sas ko te prelel o kraľišagos. Sar dikhľa e Atalija, le Achazijoskri daj, hoj lakro čhavo hino murdardo, diňa te murdarel avri caľa kraľiskra famelija andre Judsko. Ale jekh čhaj le kraľiskri le Joramoskri, e Jehošeba, zachraňinďa jekhe čhas oleha, hoj les počoral iľa het le kraľiskre čhavendar, saven e Atalija kamľa te murdarel. Bo iľa le Joaš, le Achazijoskre čhavores, the la džuvľa, savi les delas te pijel a garuďa len andro kher pro soviben andro Chramos, hoj les te na murdarel e Atalija. E Jehošeba sas pheň le Achazijoske a lakro rom sas o rašaj Jehojada. Garuvelas le Joaš andro Chramos šov berš, medik e Atalija kraľinelas andre Judsko. Andre eftato berš o rašaj Jehojada diňa te vičinel ke peste le veľiťeľen upral o šel – le Jerochamoskre čhas le Azarijah, le Jochananoskre čhas le Jišmael, le Obedoskre čhas le Azarjah, le Adajoskre čhas le Maasejah the le Zichriskre čhas le Elišafat –, hoj lenca te phandel e zmluva. On pophirde pal caľi judsko phuv a vičinenas le Leviten andral dojekh judsko foros the savore fajtengre vodcen andro Izrael. Sar avle andro Jeruzalem, savore ola džene pes zgele andro Chramos a phandle zmluva le kraľiha. O Jehojada lenge phenďa: „Kade hino le kraľiskro čhavo, o Joaš! Ov ela kraľis, avke sar o RAJ le David diňa lav pal leskre potomki. Keras avke: Tumen, o rašaja the Leviti, pes rozďelinena pro trin partiji. Jekh partija le Levitendar the rašajendar mi stražinen pro šabat paš o chramoskre vudara, dujto partija andro kraľiskro palacis a trito partija paš e Zakladoskri brana. A savore aver manuša pes mi zdžan andre chramoskri dvora. Ale ňiko andre našťi džala, ča o rašaja the o Leviti, save ode služinen. On šaj džan andre, bo hine pošvecimen. Savore aver manuša, mi ačhen avri, avke sar o RAJ prikazinďa. Tumen o Leviti pes rozačhavena le zbraňenca andro vasta pašal o kraľis. Te vareko kamľahas pes te dochudel andro Chramos, mi merel. Džan le kraľiha, všadzik kaj džala.“ O Leviti the savore murša andral e Judsko kerde sa avke, sar lenge prikazinďa o Jehojada. Dojekh lelas peskre muršen, či len sas služba pro šabat abo na, bo o Jehojada oda džives ňikas na premukľa andral e služba. Paľis o Jehojada diňa le veľiťeľenge o kopiji a cikne the bare šťiti andral o Chramos, so sas le Davidoskre. Ov rozačhaďa savore muršen le zbraňenca pašal o kraľis: Ačhenas pašal o oltaris the Chramos, le juhostar dži ko severos. Akor ande le Joaš avri a thode leske pro šero e koruna. Dine leske e kraľiskri zmluva a ačhade les kraľiske. O Jehojada peskre čhavenca les pomazinde a vičinenas anglal leste: „Mi dživel o kraľis.“ Sar e Atalija šunďa e vika le manušengri, save džanas a radisaľonas le kraľistar, geľa the oj ke lende andro Chramos. Sar ode doavľa, dikhľa te ačhel le neve kraľis paš o slupos, kaj ačhelas furt o kraľis. Pašal leste sas o veľiťeľa o murša le trubenca a savore manuša radisaľonas a trubinenas a o lavutara le citarenca the harfenca ľidžanas e oslava. Akor pre peste e Atalija čhingerďa o gada a zvičinďa: „Zradzinde man! Zradzinde man!“ O rašaj Jehojada phenďa le veľiťeľenge upral o šel: „Ľidžan la avri le slugaďendar a murdaren dojekhes, ko kamela vaš late te zaačhel!“ Bo na kamľa la Atalija te murdarel andro Chramos le RAJESKRO. On la chudle a džanas laha ke Grajengri brana paš o palacis a ode la murdarde. Paľis o Jehojada phandľa zmluva anglo RAJ, hoj ov, o Joaš the savore Izraeliti ena le RAJESKRE manuša. Avke savore manuša gele andro chramos le Baaloskro a čhide les tele. Phagerde o oltara the o modli a murdarde le Matan le Baaloskre rašas anglo oltaris. Paľis o Jehojada ačhaďa le Levitengre rašajen upral o Chramos. Bo len o David ačhaďa andre odi služba, hoj te anen o labarde obeti le RAJESKE avke, sar hin pisimen andro zakonos le Mojžišoskro, le radišagoha the giľavipnaha, sar prikazinďa o David. A ačhaďa paš o chramoskre brani le vratňiken, hoj pes te na dochudel andre ňiko, ko hino nažužo. Paľis o Jehojada iľa peha le veľiťeľen upral o šel, le anglune manušen, uradňiken the savore manušen andral odi phuv a odľigenďa le kraľis andral o Chramos prekal e Upruňi brana andro palacis a thode les te bešel pro tronos. Savore manuša radisaľonas a andro foros sas smirom, bo e Atalija sas murdarďi la šabľaha. Le Joašiske sas efta berš, sar ačhiľa kraľiske a andro Jeruzalem kraľinelas saranda (40) berš. Leskri daj e Cibja sas andral e Beer-Šeba. Medik o rašaj Jehojada dživelas, o Joaš kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka. O Jehojada le Joašiske kidňa avri duje romňijen a lenca les sas murša the čhaja. Pal varesavo časos o Joaš peske phenďa, hoj prikerela o Chramos le RAJESKRO. Zvičinďa le rašajen the le Leviten a prikazinďa lenge: „Džan andre savore judska fori a kiden avri le manušendar e beršeskri daň, hoj te prikeras o Chramos amare Devleskro. Keren oda sigo!“ Ale o Leviti aleha na siďarenas. Avke o kraľis Joaš peske diňa te vičinel le anglune rašas, le Jehojada, a phučľa lestar: „Soske na bičhaďal le Leviten, hoj te anen le manušendar andral e Judsko the andral o Jeruzalem e beršeskri daň prekal o Svetostankos, avke sar o Mojžiš le RAJESKRO služobňikos diňa avri le Izraelitenge? Se e bijedevleskri džuvľi e Atalija the lakre čhave rozmarde o Chramos le Devleskro a ile odarik savore sveta veci, hoj lenca te lašaren le Baalen.“ Avke o kraľis prikazinďa le Levitenge, hoj te keren bari truhlica a te thoven la avri paš e chramoskri brana. Paľis diňa te phenel le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem, hoj te anen le RAJESKE o daňe, avke sar o Mojžiš, le Devleskro služobňikos, oda diňa avri le Izraelitenge pre pušťa. Savore veľiťeľa the manuša radišagoha anenas o love a čhivkerenas andre truhlica, medik na sas pherdžarďi. Sako džives o Leviti ľidžanas e truhlica ko uradňikos le kraľiskro. Te dikhelas, hoj hin andre but love, avelas o pisaris le kraľiskro the o uradňikos le nekbaredere rašaskro, čhivenas o love avri a zgenenas len. Paľis la thovenas pale pre lakro than. Kerenas oda sako džives a kidle avri igen but love. Paľis o kraľis the o Jehojada ola love denas le muršeske, savo sas ačhado upral e buči andro Chramos le RAJESKRO. O Chramos prikerenas o kamenara, o ťesara the o kovača, save kerenas le trasteha the le brondzoha. Mukle pes te prikerel o Chramos a e buči lenge džalas igen mištes. Prikerde a zoraľarde o Chramos a sas ajso sar angloda. Sar dokerde e buči, o love so ačhile ande anglo kraľis the Jehojada. A o Joaš vaš ola love diňa te kerel veci andro Chramos: o sersamos pre služba the pro obeti, o čare the aver somnakune a rupune veci. A medik o Jehojada dživelas, furt obetinenas o labarde obeti andro Chramos. O Jehojada sphuriľa a muľa, sar leske sas 130 berš. Parunde les andro Foros le Davidoskro paš o kraľa, bo kerďa but lačhipen prekal o Izrael, prekal o Del the prekal leskro Chramos. Pal oda sar muľa o Jehojada, o judska vodci avle a dine pačiv le kraľis. O kraľis priačhiľa pre lengre lava. On paľis preačhile te lašarel andro Chramos le RAJESKRO, peskre dadengre Devles, a chudle te lašarel la Ašerakre slupi the modli. Vaš kala bini avľa le Devleskri choľi pre Judsko the pro Jeruzalem. O RAJ bičhavelas ke lende le proroken, hoj pes pale te visaren ke leste. Ale on len na šunenas, kajte lenge dovakerenas. Akor avľa le Devleskro Duchos pre le Jehojadoskro čhavo Zecharijah. Ov ačhiľa anglo manuša a dovakerelas lenge: „Kada phenel o Del: ‚Soske na doľikeren le RAJESKRE prikazaňja? Na avela tumenge ňič avri, bo man omukľan, a vašoda the me tumen omukava.‘ “ Akor pes o manuša dovakerde pro Zecharijah a pro lav le kraľiskro les murdarde le barenca pre dvora paš o Chramos. O Joaš bisterďa pro lačhipen, so leske kerelas le Zecharijoskro dad o Jehojada, a diňa te murdarel leskre čhas. Sar o Zacharijah merelas, zvičinďa: „RAJEJA, dikh pre ada a visar lenge pale!“ Vaj pal o berš avľa pro mariben pro Joaš andre Judsko the andro Jeruzalem e aramejiko armada. Murdarde savore leskre vodcen, save sas upral o manuša a savore veci the barvaľipen, so zaile, bičhade le kraľiske andro Damašek. Kajte e aramejiko armada avľa frima muršenca, o RAJ diňa la judska armada, kajte sas bareder, andre lengre vasta, bo omukle le RAJES, peskre dadengre Devles. Avke o Joaš sas potrestimen. Sar e aramejiko armada odgeľa, mukle le Joaš igen dukhades. Korkore leskre služobňika pes pre leste dovakerde vašoda, hoj diňa te murdarel le Jehojadoskre čhas, a murdarde les pre leskro hadžos. Sar muľa, parunde les andro Foros le Davidoskro, ale na andre kraľengre hrobi. Dovakerde pes pre leste kala džene: o Zabad o čhavo la Šimeatakro, savi sas Amončanka, the o Jehozabad o čhavo la Šimritakro, savi sas Moabčanka. Andro Viklados le Kraľengre zvitkoskro hin pisimen pal le Joašiskre čhave, the oda, so pal leste vakerenas o proroka, the pal oda, sar prikerďa o Chramos. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amacijah. Le Amacijoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a kraľinelas bišueňa (29) berš andro Jeruzalem. Leskri daj e Joadan sas andral o Jeruzalem. O Amacijah kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, ale na cale jileha. Sar imar o kraľišagos sas zorales andre leskre vasta, diňa te murdarel peskre služobňiken, save murdarde leskre dades. Ale lengre čhaven na diňa te murdarel, bo o RAJ prikazinďa andro zakonos le Mojžišoskro: „O dada našťi meren vaš o binos, so kerde lengre čhave, aňi o čhave vaš o bini le dadengre, ale sako mi merel vaš peskro binos.“ O Amacijah vičinďa savore muršen andral o kmeňos Juda the Benjamin a ačhaďa andre lengre fajti veľiťeľen upral o ezeros the upral o šel slugaďa. Paľis zgenďa 300 000 muršen phureder sar biš (20) berš pripravimen te džal andro mariben le šťitoha the kopijaha. Počinďa 3,4 toni rup vaš o 100 000 zorale murša andral o Izrael, hoj te maren pes vaš leste. Ale avľa ke leste jekh murš le Devleskro a phenďa: „Kraľina, ma le tuha le Izraeliten, bo o RAJ nane ole manušenca andral o Efrajim! Kajte džas šmelones andro mariben, o Del kerela, hoj te prehrajines o mariben le ňeprijaťeľiha, bo le Devles hin zor te pomožinel abo te čhivel tele!“ Pre oda lestar o Amacijah phučľa: „Ale so ela ole rupoha, so počinďom vaš lende?“ Le Devleskro murš leske odphenďa: „O RAJ tuke šaj del mek buter sar oda.“ Avke o Amacijah bičhaďa pale khere le muršen, save avle ke leste andral o Efrajim. On igen choľisaľile pro manuša andral e Judsko a choľaha pes visarde khere. O Amacijah bi e dar džalas peskre muršenca andre Lonďi dolina. Ode murdarďa 10 000 Edomčanen a zaile the avre 10 000 muršen. Ľigende len dži upre pre skala Sela a odarik len čhivkerenas tele a avke sas savoredžene murdarde pro skali. Ale ola murša, saven o Amacijah bičhaďa khere, džanas pro judska fori la Samarijatar dži paš o Bet-Choron. Ode murdarde 3 000 muršen a zaile odarik but veci. Sar o Amacijah zviťazinďa upral o Edomčana, visaľiľa pale andro Jeruzalem. Anďa peha le edomike devloren, banďolas angle lende a labarelas lenge kaďidlos. Akor o RAJ igen choľisaľiľa pro Amacijah a bičhaďa ke leste prorokos, savo leske dovakerelas: „Soske lašares avre narodengre devlen, save našťi zachraňinde peskre manušen andral tire vasta?“ Medik o prorokos vakerelas, o Amacijah leske phenďa: „Či tutar amen kerďam le kraľiskre radcas? Preačh! Soske kames te avel murdardo?“ Avke o prorokos preačhiľa, ale mek phenďa: „Džanav, hoj o Del tut zňičinela, bo kerďal oda a na šunďal mire lava.“ Paľis o judsko kraľis Amacijah pes dovakerďa peskre radcenca pro Izrael. Bičhaďa le muršen, hoj te phenen le izraelike kraľiske, le Jehoašoske, savo hin o čhavo le Joachazoskro, o čhavo le Jehuoskro: „Av! Mar pes manca!“ Ale o Jehoaš leske odphenďa: „O bodľakos andro Libanon diňa te phenel le zorale libanoňike cedroske: ‚De tira čha mire čhaske romňake.‘ A ipen akor o dzivo džviros avľa pal o verchos a uštarďa pro bodľakos! Gondoľines tuke, hoj sal zoralo, bo zviťazinďal upral o Edom. Oslavin tiro viťazstvo, ale ačh khere! Soske pre tu kames te anel e pohroma? Kames te perel tu a the e Judsko tuha?“ Ale o Amacijah les na šunďa. Kada kerďa o Del, hoj les te del andre le Joašiskre vasta, bo chudle te lašarel le edomike devlen. Avke o izraeliko kraľis o Jehoaš geľa pro mariben pro Amacijah paš o Bet-Šemeš andre Judsko. O Izrael zviťazinďa upral e Judsko a savore lengre slugaďa denašenas khere. Avke o Jehoaš paš o Bet-Šemeš zaiľa le Amacijah, le judske kraľis, a odľigenďa les andro Jeruzalem. A čhiďa tele the o muri le foroskre pašal e Efrajimiko brana dži paš e Rohoskri brana, ajse duj šel (200) metri. Iľa odarik savoro somnakaj, rup the savore vzacna veci, so arakhle andro Chramos le RAJESKRO, save stražinenas o potomki le Obed-Edomoskre. Iľa the o barvaľipen andral o pokladňi le palaciskre, zaiľa varesave manušen a geľa pale andre Samarija. O judsko kraľis Amacijah, le Joašiskro čhavo, dživelas mek dešupandž (15) berš, sar muľa o izraeliko kraľis Jehoaš, o čhavo le Joachazoskro. Savore aver veci, so kerďa o Amacijah, ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. Akorestar, sar pes o Amacijah odvisarďa le RAJESTAR, dovakerde pes pre leste počoral andro Jeruzalem varesave manuša, ale ov denašľa andro Lachiš. Avke pal leste bičhade muršen, save les ode murdarde. Avke les odarik ande pale andro Jeruzalem pro graja a parunde les andro Foros le Davidoskro, paš leskre phure dada. Avke savore manuša andral e Judsko ile le Uziaš a ačhade les kraľiske pal leskro dad Amacijah. Sas leske dešušov (16) berš, sar ačhiľa kraľiske. Akor, sar leskro dad o Amacijah muľa, zaiľa o foros Elat prekal e Judsko a prikerďa les. Le Uziašoske sas dešušov (16) berš, sar ačhiľa kraľiske, a penda the duj (52) berš kraľinelas andro Jeruzalem. Leskri daj sas e Jecholija andral o Jeruzalem. Kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar leskro dad o Amacijah. O Uziaš rodelas le Devles, medik dživelas o Zecharijah, bo ov les sikavelas le Devleskro lav. A medik rodelas le Devles, o Del les požehňinelas. O Uziaš geľa pale andro mariben pro Filišťinci. Čhiďa tele o muri le forenge Gat, Jabne the Ašdod. A ačhaďa o ohradzimen fori paš o Ašdod the avrether pre phuv le Filišťincengri. O Del leske pomožinelas andro mariben pro Filišťinci, pro Arabi, save bešenas andro Gur-Baal, the pro Meuniti. O Amončana počinenas le Uziašoske o daňe. A o hiros pal leste pes dochudňa dži paš o Egipt, bo ačhiľa igen zoralo. Andro Jeruzalem o Uziaš ačhaďa o veži pre Rohoskri brana, pre Dolinakri brana the pro muroskro rohos a zoralarďa len. Ačhaďa the o veži pre pušťa a kopaľinďa but chaňiga, bo sas les pro brehi Šefela the pre ňižina but stadi. Sas les the manuša, save kerenas buči pre maľa the andre viňica, bo kadi buči sas leske igen pre dzeka a e phuv sas lačhi. Le Uziaš sas bari armada, so sas pripravimen te džal pro mariben. O pisaris Jeiel the o uradňikos Maasejah len zgenenas the zapisinenas a upral lende sas o Chananijah, le kraľiskro uradňikos. Upral e armada sas 2 600 fajtakre vodci, savore zorale murša. On sas ačhade upral o 307 500 slugaďa, save sas avrisikade andro mariben, hoj te maren pes vaš o kraľis leskre ňeprijaťeľenca. O Uziaš diňa le slugaďen o šťiti, kopiji, pancjeri, luki, prilbi the bara andro praki. Andro Jeruzalem diňa te kerel le goďaver muršenge o maribnaskre stroji, andral save ľivinkerenas o šipi a čhivkerenas o bare bara. Thoďa len pro veži the pro foroskre muri. O hiros pal leste geľa igen dur a ačhiľa igen zoralo, bo o Del leske pomožinelas. No sar o Uziaš zoraľiľa, ačhiľa ajso barikano, hoj les oda zňičinďa. A ačhiľa ňeverno le RAJESKE, peskre Devleske, oleha, hoj geľa andro Chramos le RAJESKRO te labarel o kaďidlos pro kaďidloskro oltaris. Gele pal leste o rašaj o Azarijah a leha ochtovardeš (80) le RAJESKRE rašaja, save na daranas. Ačhade pes leske a phende: „Uziaš, tu o kaďidlos našťi labares le RAJESKE, ale ča o pošvecimen rašaja andral le Aronoskro potomstvos. Omuk o Sveto than, bo salas napačivalo a kerďal binos. O RAJ tut buter na požehňinela.“ Le Uziašoste sas andro vast e lopatka le kaďidloha, hoj oda te labarel, a choľisaľiľa pro rašaja. A medik kerelas pre lende vika, čhiďa pes leske avri pro čekat o malomocenstvo, sar ačhelas paš o kaďidloskro oltaris andro Chramos. Sar dikhenas pre leste o nekbareder rašaj o Azarijah the okla rašaja, dikhle, hoj les hin pro čekat malomocenstvo. On les takoj odarik ľigende avri a the ov siďarelas te džal, bo o RAJ les ole nasvaľibnaha raňinďa. O Uziaš sas malomocno, medik na muľa. Našťi džalas buter andro Chramos le RAJESKRO a bešelas avrether korkoro andre aver kher. Leskro čhavo o Jotam ľidžalas o palacis the le manušen andre odi phuv. Savore aver veci, so kerďa o Uziaš, ešebnovarestar, medik na muľa, hin andro zvitkos, so pisinďa o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo. Sar o Uziaš muľa, na parunde les andro hrobi le kraľengre, ale andro hrobos pre kraľiko maľa, bo sas malomocno. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jotam. Le Jotamoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske. Ov andro Jeruzalem kraľinelas dešušov (16) berš. Leskri daj sas e Jeruša, le Cadokoskri čhaj. Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro dad o Uziaš, ale ča na kerďa oda, so leskro dad, savo geľa andro Chramos te labarel o kaďidlos. Ale o manuša mek furt dživenas andro bini. O Jotam ačhaďa e Upruňi brana le Chramoskri a bari buči kerďa pro foroskre muri pro brehos Ofel. Ov pro judska brehi ačhavelas o fori a pro thana, kaj sas but veš, ačhavelas o pevnosťi the o veži. Marelas pes le Amončanengre kraľiha a zviťazinďa pre leste, avke o Amončana andre oda berš leske počinenas 3,4 toni rupune, 1 000 toni pšeňica the 1 000 toni jačmeňis. Ajci leske davkerenas mek the andro dujto the trito berš. O Jotam zoraľolas, bo sas pačivalo a pačivalones šunelas le RAJES, peskre Devles. Savore aver veci, so kerďa o Jotam, o maribena the leskre droma, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. Le Jotamoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov berš. Sar o Jotam muľa, parunde les paš leskre phure dada andro Foros le Davidoskro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Achaz. Le Achazoske sas biš (20) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešušov (16) berš. Na kerelas avke sar leskro prapapus o David, ale kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. Ov kerelas sar the o izraelika kraľa anglal leste a kerďa the o avričhorde modli le Baalenge. Labarelas o kaďidlos andre dolina Ben-Hinom a peskre čhaven labarďa sar obeti, avke sar kerenas o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izrael. O kaďidlos obetinelas tel dojekh zeleno stromos, pro brehi the pro uče thana, kaj lašarenas le modlen. Vašoda o RAJ, leskro Del, diňa le Achaz le aramejike kraľiske andro vasta. O Aramejčana les domarde a zaile but leskre manušen andro Damašek. O Achaz sas dino andro vasta the le kraľiske andro Izrael, savo les zorales domarďa. Avke andre jekh džives o Pekach, le Remalijoskro čhavo, murdarďa 120 000 zorale slugaďen andre Judsko, bo o manuša andral e Judsko omukle le RAJES, peskre dadengre Devles. O Zichri, savo sas zoralo maribnaskro murš andral o Efrajim, murdarďa le kraľiskre čhas Maasejah the le uradňikos Azrikam the le Elkanah, savo sas leskro dujto nekbareder veľiťeľis. A kajte sas o Judejci o phrala le Izraelitengre, o Izraeliti odľigende andre Samarija 200 000 lengre romňijendar, čhavendar the čhajendar the igen but veci. Andre Samarija sas le RAJESKRO prorokos o Oded. Ov geľa anglo slugaďa, save avenas andre Samarija, a phenďa lenge: „Čačes o RAJ, o Del tumare dadengro, sas choľamen pro manuša andre Judsko, vašoda len tumenge diňa andro vasta. Ale tumen len murdarenas ajsa bara choľaha, hoj oda dogeľa dži andro ňebos. Akana peske kamen te kerel otroken le muršendar the džuvľendar andral e Judsko the andral o Jeruzalem? Ale aleha keren binos anglo RAJ, angle tumaro Del. Šunen man mištes! Kala zaile manuša hine tumare phrala the pheňa. Premuken len, bo te na premukena len, o RAJ tumen marela peskra bara choľaha.“ Akor štar efrajimika vodci gele anglo murša, save avenas pal o mariben. Oda sas o Azarjah, le Jochananoskro čhavo, o Berechijah, le Mešilemotoskro čhavo, o Jechizkijah, le Šalumoskro čhavo, the o Amasa, le Chadlajoskro čhavo. A phende lenge: „Ma anen kade le manušen, saven zaiľan, bo aleha kerďanas o binos anglo RAJ a mek buter pre amende anďanas e bibach. Se imar akana hin amen but bini a le RAJESKRI choľi hiňi upral o Izrael.“ Akor o slugaďa angle ola vodci the savore manuša premukle savoren, saven zaile, a dine pale the o veci, so odarik ile. Paľis ola štar vodci ile olen, save sas zaile, a le vecendar, so sas zaile, urde upre le manušen, save sas bi o gada. Dine len pro pindre sandali, o chaben the o pijiben a makhle lengre rani la mascaha. Thode pro somara olen, save na birinenas te džal, a paľis len odľigende ke lengre manuša andro Jericho, andro palmengro foros. Paľis pes visarde khere andre Samarija. Andre oda časos o kraľis Achaz mangelas le asirike kraľis, hoj leske te pomožinel, bo o Edomčana avle pale pro mariben pre Judsko a zaile le manušen. O Filišťinci tiš gele pro mariben andro fori pre brehengri phuv Šefela the paš e južno pušťa. Domarde a zaile o fori Bet-Šemeš, Ajalon the Gederot, the o fori Socho, Timna the Gimzo lengre gavenca. Varesave lendar ode ačhile te bešel. O Del avke marďa le Judejcen, bo o Achaz, o izraeliko kraľis, domukľa andre Judsko o binošno dživipen a sas igen ňeverno le Devleske. Akor avľa andre Judsko ke leste o asiriko kraľis o Tiglat-Pileser. Ov leske na pomožinďa, ale kerďa mek buter pharipen. A kajte o Achaz iľa o somnakaj andral o Chramos, andral o palacis the le uradňikendar a diňa le asirike kraľiske, oda leske na pomožinďa. Andre oda baro pharipen o Achaz mek buter kerelas bini anglo RAJ oleha, hoj obetinelas le Aramejčanengre devlenge, save upral leste zviťazinde. Phenďa peske: „Te o aramejika devla pomožinde peskre kraľenge, obetinava the me lenge, hoj mange te pomožinen.“ Ale kada anďa e bibach leske the leskre narodoske. Akor o Achaz skidňa o veci andral o Chramos a phagerďa len. O vudar andro Chramos phandľa a pre dojekh uľicakro rohos andro Jeruzalem le modlenge kerďa oltara. Andre dojekh judsko foros ačhaďa thana pro lašariben, hoj pes te labarel o kaďidlos avre devlenge, a aleha kerelas pre choľi le RAJESKE, peskre dadengre Devleske. Savore aver veci, so Achaz kerďa, ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. Sar o Achaz muľa, parunde les andro Jeruzalem, ale na andre kraľengre hrobi. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Chizkija. Le Chizkijoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske a andro Jeruzalem kraľinelas bišueňa (29) berš. Leskri daj sas e Abija, le Zecharijoskri čhaj. Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the leskro prapapus o David. Ov takoj andro ešebno čhon andre peskro ešebno berš, sar chudňa te kraľinel, phundraďa o vudar le chramoskro a prikerďa les. Paľis vičinďa le rašajen the le Leviten a rozačhaďa len pre vichodno dvora le Chramostar. Phenďa lenge: „Šunen man, Levitale! Akana pošvecinen pes a pošvecinen the o Chramos le RAJESKRO, le Devleskro tumare dadengro. Hordinen avri savore džungale veci andral o Chramos. Se amare dada na sas le RAJESKE amare Devleske pre dzeka, bo kerenas angle leste o bini. Omukle les a odvisarde pes lestar the le thanestar, kaj ov bešel. Phandle o chramoskro vudar, murdarde andre o svietňiki, hoj te na labon, a na obetinenas o kaďidlos aňi labarďi obeta andro Sveto than le Izraeloskre Devleske. Vašoda o RAJ sas choľamen pre Judsko the pro Jeruzalem a kerďa, hoj te aven pro asaben a hoj dojekh te daral olestar, so pes lenge ačhiľa, sar the korkore dikhen. Amare dada sas murdarde andro mariben a amare romňijen the čhaven zaile. Ale akana kamav te phandel zmluva le RAJEHA, le Devleha andral o Izrael, hoj amendar te odvisarel peskri bari choľi. Čhavale mire, akana imar ma aven ňedbala, se o RAJ peske tumen avri kidňa, hoj te ačhen angle leste, hoj leske te služinen a te obetinen o kaďidlos.“ Avke pes mukle andre buči o Leviti: andral le Kohatoskri fajta o Machat, le Amasajoskro čhavo, the o Joel, le Azarjoskro čhavo; andral le Merariskri fajta o Kiš, le Abdioskro čhavo, the o Azarijah, le Jehaleleloskro čhavo; andral le Geršonoskri fajta o Joach, le Zimoskro čhavo, the o Eden, le Joachoskro čhavo; andral le Elicafanoskri fajta o Šimri the o Jeiel; andral le Asafoskri fajta o Zecharijah the o Mataniah; andral le Hemanoskri fajta o Jechiel the o Šimej; andral le Jedutunoskri fajta o Šemajah the o Uziel. Zvičinde savore Leviten, pošvecinde pes a avle te obžužarel o Chramos, avke sar prikazinďa o kraľis pal o zakonos le RAJESKRO. Akor o rašaja gele andro Chramos, hoj les te obžužaren, a savoro džungipen, so andre arakhle, hordinenas avri pre dvora. Paľis o Leviti ile odarik ola veci a odľigende ke dolina Kidron. E buči chudle te kerel andro ešebno džives andro ešebno čhon a andro ochtoto džives dogele paš e chramoskri veranda. Paľis mek ochto dživesa pošvecinenas o Chramos a dokerde oda andro dešušovto (16.) džives andro ešebno čhon. Paľis gele ko kraľis Chizkija a phende leske: „Obžužarďam calo Chramos le RAJESKRO, o oltaris pro labarde obeti leskre sersamoha, the o skamind, pre savo thovenas o sveto maro, leskre sersamoha. Pripravinďam a pošvecinďam mek the ola veci, save o kraľis Achaz čhiďa avri andral o Chramos, sar sas napačivalo ko Del. Ola veci hine akana anglo oltaris le RAJESKRO.“ O Chizkija sig tosara ušťiľa, diňa te zvičinel ke peste le foroskre vodcen a džanas andro Chramos. Akor diňa te anel efta terne biken, efta bakren, efta terne bakroren the efta capen sar binoskri obeta vaš o kraľišagos, vaš o oltaris the vaš e Judsko. A phenďa le rašajenge, le Aronoskre potomkenge, hoj len te obetinen pre le RAJESKRO oltaris. Akor o rašaja murdarde le biken, zachudle lengro rat a pokropinde o oltaris; paľis murdarde le baranen a the lengre rateha pokropinde o oltaris; paľis murdarde le bakroren a the lengre rateha pokropinde o oltaris. Paľis ande sar obeta vaš o binos le capen anglo kraľis the angle savore manuša, a thode pre lende o vasta. Paľis o rašaja murdarde le capen a lengro rat anenas pro oltaris sar obeta vaš o binos, hoj te odlel o binos cale Izraelostar, bo o kraľis prikazinďa, hoj te anen e labarďi obeta the e obeta vaš o bini prekal calo Izrael. O Chizkija andro Chramos ačhaďa le Leviten le cimbalmenca, harfenca the citarenca, bo kavke prikazinďa o David, bo o RAJ leske avke vakerelas prekal peskre proroka o Gad the o Natan. Sar o Leviti ačhenas le Davidoskre bašavibnaskre nastrojenca a o rašaja le trubenca, o Chizkija diňa te anel pro oltaris e labarďi obeta. A sar e obeta chudle te kerel, o manuša giľavenas le RAJESKE a o lavutara chudle te bašavel pro trubi the pre savore le Davidoskre nastroji. A savore, ko ode sas, denas le RAJES pačiv le giľavipnaha the le trubenca. Kada ľikerelas, medik na sas dokerďi e labarďi obeta a na dolabile savore obeti. Paľis, sar dokerde o labarde obeti, o kraľis the savore manuša gele pro khoča a lašarenas le RAJES. O kraľis le vodcenca prikazinde le Levitenge, hoj te lašaren le RAJES le giľenca, so pisinde o David the o prorokos Asaf. Avke on le RAJES lašarenas bare radišagoha a banďonas anglal leste dži pre phuv. Paľis o Chizkija phenďa: „Akana san pošvecimen andre služba le RAJESKE. Aven a anen andro Chramos o obeti the o paľikeribnaskre obeti.“ Avke savore ande o obeti the paľikeribnaskre obeti a ola, save kamenas te del buter, anenas the o labarde obeti. O manuša ande pre labarďi obeta le RAJESKE eftavardeš (70) biken, šel (100) bakren the duj šel (200) terne bakren. O sveta dari, so ande, sas šov šel (600) biki the trin ezera (3 000) bakre. Ale o rašaja sas frima a na stačinenas te scirdel o cipi pal o džviri pre labarďi obeta, vašoda lenge gele te pomožinel lengre phrala o Leviti, medik pes odi buči na dokerďa a medik pes buter rašaja na pošvecinde. Bo o Leviti pes horľiveder pošvecinenas sar o rašaja. Bo sas igen but labarde obeti the o žiros le smiromoskre obetendar a the o moľakre obeti. Avke pale chudle te lašarel le RAJES andro Chramos sar angloda. O Chizkija the savore manuša radisaľonas olestar, bo o Del lenge pomožinďa igen sig kada savoro te kerel. Paľis o Chizkija vičinďa calo Izrael the Judsko a pisinďa ľila le kmeňenge Efrajim the Menaše, hoj te aven andro Chramos andro Jeruzalem te oslavinel e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. O kraľis pes dovakerďa le vodcenca the savore manušenca andro Jeruzalem, hoj andro dujto čhon oslavinena e Patraďi. On la našťi oslavinenas andro dino časos, bo na sas dos rašaja pošvecimen a aňi o manuša pes na zgele andro Jeruzalem. Priačhile pre ada o kraľis the savore manuša, save ode sas. Avke pes dovakerde a bičhade ľil pal calo Izrael, la Beer-Šebatar dži ko Dan, a vičinenas savoren, hoj te aven andro Jeruzalem te oslavinel e Patraďi pre pačiv le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. Bo but džene la na oslavinenas avke, sar hin pisimen andro Zakonos. O murša gele le ľilenca, so sas le kraľistar the vodcendar, pal calo Izrael the pal e Judsko a phenenas avke, sar lenge o kraľis prikazinďa: „Visaren tumen pale ko RAJ, ko Del le Abrahamoskro, Izakoskro the Jakoboskro, hoj pes ov te visarel pale ke tumende, ke ola, save sas zachraňimen andral le asirike kraľengre vasta. Ma aven ajse sar tumare dada the tumare phrala, bo on na sas verna le RAJESKE, peskre Devleske. Se šaj dikhen korkore, sar len igen zorales potrestinďa. Akana ma aven ajse zacata, sar sas tumare dada! Podden tumen le RAJESKE! Aven andro Chramos, so o RAJ, tumaro Del, pošvecinďa pro furt. Služinen le RAJESKE, tumare Devleske, hoj pes tumendar te odvisarel leskri choľi! Te tumen avena pale ko RAJ, akor tumare phralenge le Izraelitenge the tumare čhavenge presikavena o jileskeriben ola, ko len zaile, a premukena len pale khere, bo o RAJ, tumaro Del, hino lačhejileskro the milosťivo a na visarela pes tumendar het, te pes tumen visarena ke leste.“ O murša, saven o kraľis the o vodci bičhade, džanas foros forostar andro phuva le kmeňengre Efrajim the Menaše dži ko Zebulun. Ale o manuša len anenas pro asaben a asanas lendar. Ale varesave murša andral o kmeňi Ašer, Menaše the Zebulun pes pokorinde a avle andro Jeruzalem. O Del avke kerďa, hoj diňa le manušen the andre Judsko jekh gondoľišagos, hoj te keren oda, so prikazinďa o kraľis the o uradňika pal le RAJESKRO lav. Avke andro dujto čhon igen but manuša pes zgele andro Jeruzalem, hoj te oslavinen o inepos le Marengro bi o Kvasos. Ile a zňičinde savore oltara, so sas andro Jeruzalem, the o kaďidloskre oltara a čhide len andre dolina Kidron. Andro dešuštarto (14.) džives andro dujto čhon murdarde le Patraďakre bakrores. O rašaja the o Leviti, save mek na sas obžužarde, pes ladžanďile a pošvecinde pes. Paľis ande o labarde obeti andro Chramos. On ačhenas pre peskre thana andro Chramos, sar pisinďa andro zakonos le Devleskro murš o Mojžiš, a o rašaja kropinenas pro oltaris o rat, so lenge podine o Leviti. Ale sas ode zgele but ajse džene, save na sas pošvecimen, a on našťi murdarenas le Patraďakre bakroren, a vašoda vaš lende murdarenas le bakroren o Leviti, hoj ole dženen te pošvecinen le RAJESKE. But manuša, save ode avle andral o kmeňos Efrajim, Menaše, Jisachar the Zebulun, pes na pošvecinde a oleha, hoj chanas le Patraďakre bakrores, na doľikerde o zakonos le Devleskro. Vašoda pes modľinelas vaš lende o Chizkija: „RAJEJA, Devla amare dadengro, kala manuša hine nažuže angle tiro zakonos. Ale on tut lašaren jilestar, vašoda mangav tut, av ke lende jileskro a odmuk lenge.“ A o RAJ leskri modľitba šunďa avri a sasťarďa le manušen. Paľis o Izraeliti, save sas andro Jeruzalem, oslavinenas o inepos le Marengro bi o Kvasos efta džives bare radišagoha. A o Leviti the o rašaja lašarenas le RAJES sako džives caľa zoraha. Paľis o Chizkija šukares prevakerďa ke savore Leviti, bo sikade hoj džanen mištes te služinel le RAJESKE. Efta džives oslavinenas a anenas ode smiromoskre obeti a paľikerenas le RAJESKE, peskre dadengre Devleske. Ale savore manuša, save sas ode zgele, pes dovakerde, hoj oslavinena o inepos mek aver efta džives. Avke radišagoha oslavinenas mek aver efta džives. O Chizkija diňa le manušenge pre obeta, 1 000 biken the efta ezera 7 000 bakren a o uradňika dine 1 000 biken the 10 000 bakren. A but rašaja pes pošvecinde. Savore manuša andral e Judsko radisaľonas le rašajenca, le Levitenca, le manušenca, save avle andral o Izrael, the le cudzincenca, save avle andral o Izrael abo dživenas andre Judsko. Andro Jeruzalem sas ajso baro radišagos, savo na sas akorestar, sar sas kraľis andro Izrael le Davidoskro čhavo, o Šalamun. Paľis o rašaja the o Leviti ačhenas, hoj te žehňinen le manušen a o RAJ len šunďa avri andral peskro sveto than, andral o ňebos. Sar preačhile te oslavinel e Patraďi, gele savore Izraeliti andro judska fori a phagerde o sveta slupi, čhingerde o kaštune slupi la Ašerakre a zňičinde savore uče thana pro lašariben the oltara andre Judsko the andro phuva Benjamin, Efrajim the Menaše. Paľis savore Izraeliti gele pale khere andre peskre fori. O kraľis Chizkija ačhaďa le rašajen the le Leviten te služinel andro partiji. Lengre službi sas, hoj te keren o labarde the smiromoskre obeti, hoj te paľikeren a hoj te lašaren paš o vudara le RAJESKRE Chramoskre. O Chizkija delas andral peskro majetkos o dobitkos pro labarde obeti a oda pro tosaraskre the pro račakre obeti, the pro labarde obeti pro šabat, pro inepi le Neve čhoneskre the pro aver oslavi, avke sar hin pisimen andro zakonos le RAJESKRO. Le manušenge andro Jeruzalem prikazinďa, hoj te anen prekal o rašaja the Leviti ole obetendar oda, so mušinen te del lenge pro dživipen, hoj on te šaj en oddine te kerel sa, so kampel pal o zakonos le RAJESKRO. Sar pal ada savore šunde, chudle te anel o Izraeliti peskre ešebne uľipnastar e pšeňica, e mol, o olejos the o medos the savorestar, so len sas le maľendar. Ande igen but ďesjatki savorestar. Avke the o Izraeliti the savore manuša, save bešenas andro judska fori, anenas o ďesjatki peskre dobitkostar the bakrendar a the avre darendar, so sas dine prekal o RAJ, a thode oda savoro pro kopi. O manuša chudle te hordinel andro Jeruzalem o dari andro trito čhon a ada kerenas dži andro eftato čhon. Sar avľa o kraľis Chizkija peskre vodcenca a dikhle ola dari, lašarenas le RAJES a ašarenas leskre manušen, le Izraeliten. O Chizkija pes phučľa le rašajendar the le Levitendar pal ola veci pro kopi a o nekbareder rašaj o Azarijah, o potomkos le Cadokoskro, leske odphenďa: „Akorestar, sar chudle o manuša te hordinel o dari andro Chramos, sas amen igen but chaben a ole chabenestar ačhiľa mek but, bo o RAJ požehňinďa peskre manušen. Dikhen, keci mek olestar ačhiľa!“ Avke o Chizkija diňa te pripravinel o skladi prekal o chaben andro Chramos. Sar len pripravinde, diňa te hordinel savore ola dari, so sas dine prekal o Del, andre ola skladi. Nekbareder upral ola skladi sas o Levitas Konaniah a dujto pal leste leskro phral, o Šimej. Kalen ačhaďa o kraľis Chizkija the o nekbareder rašaj o Azarijah upral o levitska uradňika andro Chramos: le Jechiel, le Azaziah, le Nachat, le Asahel, le Jerimot, le Jozabad, le Eliel, le Jismachjah, le Machat the le Benajah. O Levitas Kore, le Jimnoskro čhavo, sas stražňikos pre vichodno brana a ov sas ačhado te kidel le manušendar o dari, so anenas prekal o Del, a paľis len te rozďelinel. O Leviti o Eden, Minjamin, Ješua, Šemajah, Amariah the Šechaniah, save služinenas andro fori le rašajengre, pačivalones rozďelinenas kala dari avre rašajenge pal lengre partiji, le ternenge the le phurederenge. Rozdenas the ole muršenge, save sas zapisimen andre fajtakro zvitkos a oda phureder sar trin berš – dojekheske, save služindehas jekhvar andro Chramos, pal oda, sar sas ačhade andre služba. O rašaja sas zapisimen pal o fajti a o Leviti le biš (20) beršendar pal o partiji, andre save služinenas. Sas zapisimen caľa famelijaha – savore peskre romňijenca, le cikne the bare čhavenca – bo pačivalones pes pošvecinenas. Sas ačhade murša, hoj te rozden o chaben le rašajenge andral o Aronoskro potomstvos, save bešenas andro fori the lengre gava. Rozdenas oda savore rašajenge the Levitenge, save sas zapisimen andro fajtakro rodokmeňos. Avke kerelas o Chizkija andre caľi Judsko. Kerelas savoro, so sas čačipnaskro, lačho the pačivalo anglo RAJ. Savoro, so chudňa te kerel o Chizkija andro Chramos, kerelas avke, sar sas pisimen andro zakonos the andro prikazaňja. A savoro leske avelas avri, bo rodelas le RAJES cale peskre jileha. Paloda, sar o Chizkija sikaďa peskro pačivaľiben oleha, so kerďa prekal o RAJ, avľa o asiriko kraľis Sancherib pro mariben pre Judsko. Peskra armada rozačhaďa pašal o ohradzimen fori a kamľa len te zalel. Sar o Chizkija dikhľa, hoj o Sancherib avľa a kamel te džal pro Jeruzalem, dovakerďa pes peskre vodcenca the veľiťeľenca, hoj zaačhavena o prameňa, so hine avri pal o foros, a on leske andre ada pomožinde. Avle igen but manuša a zaačhade o prameňa the o paňi, so džalas prekal odi phuv. A phende peske: „Sar o asirika kraľa avena, soske majinen te arakhel ajci but paňi?“ Paľis o kraľis chudňa te prikerel savore zňičimen muri a pre ola muri ačhaďa o veži the dujto avruno muros. Zoraľarďa the o avruno muros pašal e terasa pro vichodos le Davidoskre Forostar a diňa te kerel but kopiji the šťiti. Ačhaďa le veľiťeľen upral o manuša, diňa len te vičinel jekhetane ke peste pro phundrado than paš e foroskri brana a prevakerďa ke lende: „Aven zorale a ma daran tumen! Ma predaran le asirike kraľistar, aňi leskra armadatar, so avel leha, bo amenca hiňi bareder zor. Les hin bari armada, ale oda hine ča manuša, ale amenca hino o RAJ, amaro Del, pripravimen amenge te pomožinel a te ľidžal amare maribena.“ A o manuša pes zmukle pre oda, so phenďa o judsko kraľis Chizkija. Paľis o Sancherib bičhaďa peskre služobňiken andro Jeruzalem, medik korkoro peskra armadaha pes marelas andro foros Lachiš. Diňa te phenel le Chizkijoske the le Judejcenge andro Jeruzalem: „Avke phenel o asiriko kraľis Sancherib: Pre soste pes zmuken, te me le slugaďen rozačhaďom pašal o Jeruzalem? Ko tumen šaj zachraňinel? O Chizkija tumenge vakerel: ‚O RAJ, amaro Del, amen zachraňinela andral o vasta le asirike kraľiske.‘ Avke tumen diliňarel, hoj tumen te mukel te merel andre bokh the bi o paňi. Se korkoro ov čhiďa tele le RAJESKRE thana the oltara a prikazinďa le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: ‚Angle jekh oltaris banďona a labarena upre o kaďidlos.‘ Či tumen na džanen, so kerďom me the mire dada le manušenge andre aver phuva? Či šaj zachraňinde lengre devla lengre phuva andral mire vasta? Ko savore devlendar andral ole narodi, saven mire dada zňičinde, šaj zachraňinde peskre manušen? Sar šaj akana tumaro Del tumen zachraňinel andral mire vasta? Te na tumen o Chizkija diliňarel a klaminel! Ma pačan leske, bo ňisavo narodoskro aňi kraľišagoskro del našťi zachraňinďa peskre manušen andral mire vasta aňi andral o vasta mire dadengre. Vašoda aňi tumaro Del na zachraňinela tumen andral mire vasta.“ Le Sancheriboskre sluhi dureder namištes vakerenas pro RAJ, pro Del, the pre leskro služobňikos Chizkija. O Sancherib pisinďa ľila andre save asalas avri le RAJES, le Izraeloskre Devles: „Avke sar o narodengre devla andral aver phuva na zachraňinde peskre manušen andral mire vasta, avke the le Chizkijoskro Del na zachraňinela peskre manušen andral mire vasta!“ Le Sancheriboskre vodci andre hebrejiko čhib vičinenas pro manuša, save ačhenas pro Jeruzalemoskre muri, hoj len te daraven avri a avke te zalen o foros. On vakerenas pal o RAJ, pal o Jeruzalemoskro Del, avke sar pal o devla avre narodengre – devla, saven kerde peskre vastenca. Vašoda o kraľis Chizkija the o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo, vičinenas a mangenas le Devles, hoj lenge te pomožinel a o RAJ bičhaďa le aňjelos, savo murdarďa savore zorale muršen, vodcen the uradňiken andro taboris le asirike kraľiskro. Avke pes o Sancherib visarďa pale andre peskri phuv andre ladž. Sar paľis geľa andro chramos peskre devleskro, murdarde les varesave leskre čhavendar la šabľaha. Avke o RAJ zachraňinďa le Chizkija the le manušen andral o Jeruzalem andral o vasta le asirike kraľiskre le Sancheriboskre the andral o vasta avre ňeprijaťeľengre a diňa len o smirom le narodendar, save sas pašal lende. But manuša anenas andro Jeruzalem o dari le RAJESKE a o vzacna veci le judske kraľiske. Akorestar le Chizkija denas pačiv savore narodi. Andre oda časos o Chizkija nasvaľiľa pro meriben. Ale sar pes modľinelas ko RAJ, ov leske odphenďa a diňa les znameňje, hoj sasťola. Ale o Chizkija ačhiľa ajso barikano, hoj aňi na paľikerďa vaš o lačhipen, so leske kerďa o RAJ. Vašoda o Del choľisaľiľa pre leste, pre Judsko a the pro Jeruzalem. Paľis o Chizkija the o manuša andral o Jeruzalem kerde pokaňje andral peskro barikaňiben. Vašoda len o RAJ na marďa, medik dživelas o Chizkija. O Chizkija sas igen barvalo a dojekh les delas pačiv. Kerďa peske o pokladňi prekal o rup, somnakaj, vzacna bara, voňava masci the šťiti the aver vzacna veci. Sas les skladi, kaj odthovelas o zrnos, mol the oleji. Sas les the maštalňi prekal savoro dobitkos the stadi. O Chizkija peske ačhaďa o fori, sas les but stadi, bakre the dobitkos, bo o Del les diňa baro barvaľipen. Sas oda o Chizkija, savo zaačhaďa o upruno paňi Gichon a kerďa tunelis pro paňi, hoj o paňi te džal pal e zapadno sera andro Foros le Davidoskro. O Del sas le Chizkijoha a avelas leske avri savoro, so kerelas. Ale sar avle ke leste o babiloňika vodci, hoj te phučen pal o znameňje, so pes ačhiľa andre odi phuv, o Del les omukľa, bo kamľa les te preskušinel, hoj pes te dodžanel savoro, so les hin andro jilo. Savore aver veci, so o Chizkija kerďa, the pal leskre pačivale skutki, hin pisimen andro Viďeňje le Prorokoskro Izajašiskro, savo sas le Amososkro čhavo, a andro Zvitkos le judske the le izraelike kraľengro. Sar muľa o Chizkija, parunde les pro upruno than andre le kraľengre hrobi a savore manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem les denas bari pačiv. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Menaše. Le Menašeske sas dešuduj (12) berš, sar ačhiľa kraľiske upral e Judsko. Ov andro Jeruzalem kraľinelas penda the pandž (55) berš. Ov kerelas anglo RAJ o nalačhipen the o džungipen avke sar the o narodi, saven o RAJ tradľa avri anglal o Izrael. Ačhaďa pale o oltara, so leskro dad o Chizkija zňičinďa, o thana, kaj lašarenas le Baalen, the o slupi la Ašerakre. Banďolas anglo čercheňa a lašarelas len. Ačhaďa the o oltara andro Chramos, pal savo phenďa o RAJ: „Andro Jeruzalem ela miro nav furt lašardo.“ Pro soduj chramoskre dvori ačhaďa oltara prekal savore čercheňa, hoj len te lašaren. Peskre čhaven andre dolina Ben-Hinom labarďa sar obeta. Ov čarinelas the vražinelas a anďa ke peste le vrašcen the olen, save privičinenas le mulengre duchen. Ov aleha kerelas buter nalačhipen anglo RAJ a anelas pre peste leskri choľi. O Menaše iľa e socha a thoďa la andro Chramos, pal savo o RAJ phenďa le Davidoske the leskre čhaske le Šalamunoske: „Andre kada Chramos the andro Jeruzalem, so mange avri kidňom maškar savore izraelika kmeňi, ela miro nav furt lašardo. A te o Izraeliti šunena savore mire lava a te doľikerena mire prikazaňja, so lenge diňa miro služobňikos o Mojžiš, akor me na domukava, hoj te aven avritradle andral kadi phuv, so diňom lengre dadenge.“ Ale o Menaše cirdelas le manušen andral e Judsko the andral o Jeruzalem andro mek bareder binos, sar kerenas ola narodi, saven o RAJ zňičinďa anglal o Izraeliti. Kajte o RAJ prevakerelas ko Menaše the ke leskre manuša, on les na šunenas. Vašoda o RAJ domukľa le veľiťeľen andral e asiriko armada, hoj te džan pre lende. On le Menaše chudle, sphandle les le brondzune lancenca, thode leske andro nakh o hakos a odľigende les andro Babilon. O Menaše sas andro baro pharipen a chudňa te rodel le RAJES, peskre dadengre Devles, a igen pes pokorinďa angle leste. Sar pes modľinelas ko RAJ, ov šunďa avri leskro mangipen a anďa les pale andro Jeruzalem, andre leskro kraľišagos. Avke o Menaše sprindžarďa, hoj ča o RAJ hino o čačo Del. Paloda o Menaše pašal o Foros le Davidoskro ačhaďa bareder avrune muri andre dolina pro zapados le prameňistar le Gichonostar, sar pes džal ke Ribno brana the pašal o brehos Ofel. A andre savore judska ohradzimen fori rozačhaďa armadakre veľiťeľen. Andral o Chramos odľigenďa avri la socha, le modlen the savore oltara, so angloda ačhaďa pro brehos paš o Chramos the andro Jeruzalem. Savore kala veci čhiďa avri andral o foros. Avke pale ačhaďa le RAJESKE o oltaris, obetinďa pre leste o smiromoskre the paľikeribnaskre obeti a prikazinďa le manušenge andral e Judsko, hoj te služinen le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske. Ale o manuša furt anenas o obeti pro uče thana, kajte ča le RAJESKE. Savore aver veci, so kerďa o Menaše, leskri modľitba ko Del the o lava, so leske vakerenas o proroka andro nav le RAJESKRO, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike kraľengro. Andro Zvitkos le Chozajoskro hin pisimen pal leskri modľitba a sar o Del leske odphenďa. Hin andre pisimen the pal leskre bini the napačivaľiben a sar ačhaďa o modlengre thana pro lašariben, o slupi la Ašerakre the o modli angloda, sar pes pokorinďa. Sar o Menaše muľa, parunde les andre leskro hrobos paš o palacis a pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Amon. Le Amonoske sas bišuduj (22) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko. Ov andro Jeruzalem kraľinelas duj berš. Ov kerelas baro nalačhipen anglo RAJ, avke sar the leskro dad o Menaše. Obetinelas savore modlenge, so kerďa leskro dad, a lašarelas len. Na pokorinďa pes anglo Del sar leskro dad, ale kerelas mek goreder bini. Paľis le Amonoskre služobňika pes vzburinde pre leste a murdarde les andre leskro palacis. Ale o judska manuša murdarde olen, ko kerde vzbura pro kraľis Amon a pal leste ačhade kraľiske leskre čhas le Jozijaš. Le Jozijašoske sas ochto berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas tranda the jekh (31) berš. Ov kerelas oda, so sas le RAJESKE pre dzeka. Phirelas pal le Devleskro drom avke sar leskro prapapus o David a na visarelas pes ole dromestar. Andro ochtoto berš, sar o Jozijaš kraľinelas a mek sas terno, chudňa te rodel le prapapuskre le Davidoskre Devles. O Jozijaš andro dešudujto (12.) berš chudňa te obžužarel e Judsko the o Jeruzalem avke, hoj zňičinďa o uče thana pro lašariben, la Ašerakre slupi the savore avre modli. O Jozijaš sas paš oda, sar čhivenas tele le Baaloskre oltara the o kaďidloskre oltara. La Ašerakre slupi čhiďa tele a savore aver modli rozphagerďa pro prachos a oda prachos rozčhiďa pro hrobi ole manušengre, save obetinenas ole modlenge. Paľis le rašajengre kokala labarďa pro oltara, kaj lašarenas o modli, a avke o Jozijaš obžužarďa e Judsko the o Jeruzalem. Avke kerďa the andro fori le kmeňengre Menaše, Efrajim, Šimeon the Naftali. Čhiďa tele lengre oltara the la Ašerakre slupi a phagerďa o modli avke, hoj lendar ačhiľa ča prachos. Andre calo izraeliko phuv phagerďa savore kaďidloskre oltara a paľis avľa pale andro Jeruzalem. Andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas a paloda sar obžužarďa caľi phuv the o Chramos le modlendar, o Jozijaš bičhaďa manušen, hoj te prikeren o Chramos le RAJESKRO, peskre Devleskro. Bičhade sas o Šafan, le Acalioskro čhavo; o guverneris Maasejah andral o Jeruzalem the o pisaris Joach, le Joachazoskro čhavo. Sar avle ko nekbareder rašaj Chilkijah, dine leske o love, so prekal o Chramos le RAJESKRO o Leviti, save sas o stražňika, kidle avri le manušendar andral o kmeňi Menaše, Efrajim the andral savore aver izraelika kmeňi a the le manušendar andral o Benjamin, andral e Judsko the andral o Jeruzalem. Ola love dine le muršenge, save sas ačhade upral e buči andro Chramos, a on počinenas le robotňiken, save prikeren o Chramos, le ťesaren the le muraren. Vaš ola love cinenas o prikerde bara the kašta, savenca prikerenas o khera, so o judska kraľa zamukle. O murša kerenas peskri buči pačivalones. Upral lende sas ačhade o Leviti o Jachat the Obadiah andral le Merariskri fajta, the o Zecharijah the o Mešulam andral le Kohatoskri fajta. Savore Leviti, save džanenas te bašavel pro nastroji, dodikhenas pre ola murša, save hordinenas o veci, a sas ačhade pre savore aver buča. Varesave Leviti sas pisara, uradňika the stražňika. Sar lenas avri o love, so sas dine andro Chramos, akor o rašaj Chilkijah arakhľa o zakonoskro zvitkos, so o RAJ diňa avri prekal o Mojžiš. Akor o Chilkijah phenďa le pisariske le Šafanoske: „Andro Chramos arakhľom o zakonoskro zvitkos.“ Avke o Chilkijah les diňa le Šafanoske. O Šafan les iľa, geľa ko kraľis Jozijaš a phenďa leske: „Tire služobňika kerde savoro, so prikazinďal. Ola love, so arakhle andro Chramos, dine le robotňikenge, save prikerenas o Chramos, the lengre majstrenge.“ Paľis o pisaris Šafan phenďa le kraľiske: „O rašaj Chilkijah mange diňa varesavo zvitkos.“ Paľis andral genelas anglo kraľis. Sar o kraľis Jozijaš šunďa o lava andral o zvitkos, čhingerďa pre peste o gada. Paľis prikazinďa le Chilkijoske, le Achikamoske, savo sas le Šafanoskro čhavo, le Abdonoske, savo sas le Michoskro čhavo, le Šafanoske the peskre služobňikoske le Asajoske: „Džan a dophučen tumen le RAJESTAR, hoj so hin pisimen pal ma, pal e Judsko the pal ola, ko ačhile andro Izrael, andre oda zvitkos, so arakhle. Bo le RAJESKRI bari choľi hiňi pre amende avričhiďi vašoda, hoj amare dada na doľikerenas le Devleskro lav a na dživenas pal ola lava, so hin pisimen andre kada zvitkos.“ Akor o Chilkijah the o murša, saven bičhaďa o kraľis, gele te phučel la prorokiňatar Chuldatar. Oj bešelas andro Jeruzalem pre nevi sera a lakro rom, savo pes starinelas pal le kraľiskre gada, sas o Šalum, le Tokhatoskro čhavo, o čhavo le Chasroskro. Sar ode doavle, chudle lake pal oda te vakerel. Oj lenge phenďa: „Kavke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Phenen oleske, ko tumen kade bičhaďa, hoj domukava e bibach pre kada foros the pro manuša, save kade bešen – savore prekošibena, avke sar hin pisimen andro zvitkos, andral savo genenas anglo judsko kraľis. Bo man omukle a labarenas o kaďidlos avre devlenge a savoreha, so kerenas peskre vastenca, anenas pre peste miri choľi; miri choľi pre kada than hiňi sar jag, so labol a na preačhel.‘ Le judske kraľiske, savo tumen bičhaďa te phučel le RAJESTAR, phenen: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, pal ola lava, so šunďal: Vašoda, hoj kovľarďal tiro jilo a pokorinďal tut anglo RAJ, sar šunďal leskre lava pre kada than, a vašoda, hoj čhingerďal pre tute o gada andre pokora a rovehas angle mande, me tut šunďom avri. Lava tut paš tire phure dada, andro smirom aveha thodo andre tiro hrobos a tire jakha na dikhena odi savori pohroma, so anava pre kada than.‘ “ Avke ola manuša gele pale ko kraľis a phende leske, so phenďa e prorokiňa. Akor o kraľis Jozijaš vičinďa ke peste savore vodcen andral e Judsko the andral o Jeruzalem. Geľa ko Chramos a jekhetane leha gele the savore murša andral e Judsko, o manuša andral o Jeruzalem, o rašaja the o Leviti – savore manuša, o čore the o barvale. Pregenďa angle lende savore lava, so sas pisimen andro Zvitkos la zmluvakro, so arakhle andro Chramos. Paľis o Jozijaš ačhiľa pre peskro kraľiskro than a anglo RAJ phandľa zmluva, hoj leske služinena a doľikerena leskre prikazaňja the zakoni cale peskre jileha the dušaha a hoj dživena avke, sar hin pisimen andre oda zvitkos. Paľis prikazinďa dojekheske andro Jeruzalem the Benjamin, hoj odi zmluva te doľikerel. Avke o manuša andral o Jeruzalem doľikerenas odi zmluva, so phandle le Devleha, savo sas o Del lengre dadengro. Avke o Jozijaš zňičinďa savore džungale modlen andral savore izraelika phuva. Paľis prikazinďa dojekheske andro Izrael, hoj te služinel ča le RAJESKE, peskre Devleske. Medik ov dživelas, o manuša pes na odvisarde le RAJESTAR, peskre dadengre Devlestar. O Jozijaš oslavinelas andro Jeruzalem e Patraďi pre pačiv le RAJESKE. Le Patraďakre bakrores murdarde andro ešebno čhon andro dešuštarto (14.) džives. Le rašajen ačhaďa andre lengri služba andro Chramos a povzbudzinďa len, hoj la te keren mištes. Paľis le Levitenge, save sikavenas calo Izrael a save sas odďelimen prekal o RAJ, prikazinďa: „Thoven e sveto archa andro Chramos, so ačhaďa o Šalamun, o izraeliko kraľis, le Davidoskro čhavo. Imar na mušinen la buter te prehordinel than thanestar. Akana služinen le RAJESKE, tumare Devleske, the leskre Izraelike manušenge! Andre chramoskri služba tumen rozďelinen andro partiji pal peskre dadengre fameliji avke, sar pisinďa o izraeliko kraľis David the leskro čhavo Šalamun. Ačhaven tumen andro sveto than avke, hoj jekh partija le Levitengri te pomožinel po jekha izraelika famelijake. Murdaren le Patraďakre bakrores, pošvecinen tumen a pripravinen le bakrores tumare izraelike manušenge avke, sar o RAJ phenďa prekal o Mojžiš.“ O Jozijaš peskre barvaľipnastar diňa prekal savore manuša 3 000 biken the 30 000 bakren the terne kozen sar obetno daros pre Patraďi. Leskre vodci tiš dine dari prekal o manuša, rašaja the Leviti. O Chilkijah, Zecharijah the o Jechiel, anglune vodci andro Chramos, dine le rašajenge pre Patraďi 2 600 bakroren the 300 biken. O Levitengre vodci – o Konaniah, leskre phrala Šemajah the Netaneel, o Chašabiah, Jeiel the o Jozabad – dine le Levitenge pre obeta 5 000 bakren the kozen a 500 biken. Sar savoro sas pripravimen pre Patraďakri oslava, o rašaja the o Leviti ačhenas andro partiji pre peskre thana, sar lenge o kraľis prikazinďa. Paľis murdarenas le Patraďakre bakroren, o rašaja kropinenas o rat pro oltaris a o Leviti pal lende cirdenas tele e cipa. O labarde obeti odthovenas pre sera, hoj pes te del le manušenge pal o fameliji, a on len obetinenas le RAJESKE, avke sar hin pisimen andre le Mojžišoskro zvitkos. Avke kerde the le dobitkoha. Le Patraďakre bakrores pekenas pre jag avke, sar majinenas te kerel. O sveta dari tavenas andro čare, pira the kotli a paľis oda mas sigo denas le manušenge. Paľis o Leviti pripravinenas o mas prekal peste the prekal o rašaja andral le Aronoskro potomstvos, bo o rašaja služinenas dži rači, sar obetinenas o labarde the žiroskre obeti. Medik sas e oslava, o Leviti pripravinenas o chaben the prekal o chramoskre stražňika, save ačhenas pre peskre thana, the prekal o lavutara andral le Asafoskri fajta, save giľavenas, avke sar prikazinďa o David, Asaf, Heman the le kraľiskro prorokos o Jedutun. Avke oda džives pre le kraľiskro Jozijašoskro prikazis sas kerďi savori služba le RAJESKE avke, hoj oslavinenas e Patraďi a labarenas o labarde obeti pre le RAJESKRO oltaris. Savore Izraeliti, save ode sas, oslavinenas e Patraďi andre oda časos a paľis o inepos le Marengro bi o Kvasos efta džives. E Patraďi pes avke andro Izrael na oslavinelas akorestar, sar sas o prorokos Samuel. Ňisavo izraeliko kraľis angloda na oslavinelas e Patraďi avke sar o Jozijaš, o rašaja, o Leviti the o manuša, save ode sas andral e Judsko the andral o Jeruzalem. Kadi Patraďi pes oslavinelas andro dešuochtoto (18.) berš, sar kraľinelas o Jozijaš. Pal savoreste, sar o Jozijaš prikerďa o Chramos, o egiptsko kraľis Necho peskra armadaha geľa pro mariben pro foros Karkemiš, so hin paš o paňi Eufrat. O Jozijaš peskra armadaha geľa pre leste. Avke o Necho bičhaďa muršen, hoj leske te phenen: „So man hin tuha, Judsko kraľina? Me na avľom pro mariben adadžives pre tu, ale pre kada narodos, saveha som andro mariben. O Del mange prikazinďa, hoj siďarav. Dža pre sera le Devleske, savo hino manca, hoj tut te na zňičinel!“ Ale o Jozijaš lestar na odgeľa, aňi na šunďa leskre lava, kajte ola lava sas le Devlestar. Preurďa pes a geľa pre leste andro mariben pro rovno than Megido. Ale andro mariben o lukostrelcos le šipoha trafinďa le Jozijaš. Ov phenďa peskre služobňikenge: „Ľigenen man adarik, bo som igen zraňimen.“ Avke o služobňika les ile pal leskro verdan, thode les pre aver a odľigende andro Jeruzalem, kaj paľis muľa. Parunde les andro hrobos le dadengro a savore manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem sas pharo pal o Jozijaš. O prorokos Jeremijaš pal o Jozijaš pisinďa rovibnaskri giľi. Dži adadžives savore lavutara, o murša the džuvľa, odi giľi andro Izrael giľaven, sar peske leperen pro Jozijaš. Odi giľi šaj arakhen andro Rovibnaskre Giľa. Savore aver veci, so o Jozijaš kerďa, sar sas oddino le Devleske the sar doľikerelas o zakonos le RAJESKRO, ešebnovarestar, medik na muľa, hin pisimen andro Zvitkos le izraelike the judske kraľengro. Paloda o manuša andral e Judsko ile le Joachaz, le Jozijašoskre čhas, a ačhade les andro Jeruzalem kraľiske pal leskro dad. Le Joachazoske sas bišutrin (23) berš, sar ačhiľa kraľiske a trin čhon kraľinelas andro Jeruzalem. Paľis o egiptsko kraľis Necho iľa lestar o kraľišagos a pro Judejci ispidelas, hoj leske te počinen o daňe: 3,4 toni rup the 34 kili somnakaj. O Necho ačhaďa upral e Judsko the upral o Jeruzalem kraľiske le Eljakim, leskre phrales, a diňa leske nevo nav Jojakim. Le Joachaz o Necho odľigenďa andro Egipt. Le Jojakimoske sas bišupandž (25) berš, sar ačhiľa kraľiske, a andro Jeruzalem kraľinelas dešujekh (11) berš. Kerelas oda, so na sas pre dzeka le RAJESKE, peskre Devleske. Sar o Jojakim kraľinelas, avľa pre leste pro mariben o babiloňiko kraľis Nebukadnecar. Zaiľa les, phandľa le lancenca a odľigenďa andro Babilon. O Nebukadnecar iľa the varesave veci andral o Chramos, odľigenďa andro Babilon a thoďa len andre peskro chramos. Savore aver veci, so o Jojakim kerďa, leskre džungipena the o nalačhipena, hin pisimen andro Zvitkos le judske kraľengro. Pal leste ačhiľa kraľiske leskro čhavo o Jojachin. Le Jojachinoske sas dešuochto (18) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a trin čhon the deš džives kraľinelas andro Jeruzalem. The ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka. Sar pregeľa berš, o Nebukadnecar le Jojachin iľa sar otrokos andro Babilon a iľa the o vzacna veci andral o Chramos. Ačhaďa kraľiske le Cidkijah, leskre bačis, andre Judsko the andro Jeruzalem. Le Cidkijoske sas bišujekh (21) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, a na pokorinďa pes anglo prorokos Jeremijaš, savo vakerelas le RAJESKRE lava. O Cidkijah pes vzburinďa pro Nebukadnecar, kajte leske la veraha andro RAJESKRO nav phenďa, hoj leske ela pačivalo. Ov na kamelas te šunel a na kamľa te visarel pes pale ko RAJ, ko Del le Izraeloskro. A mek ke oda the savore rašaja the judska vodci sas so buter napačivale le RAJESKE. Kerenas oda džungipen, so o narodi, save sas pašal lende. Lašarenas le modlen a avke meľarde o Chramos, so o RAJ pošvecinďa andro Jeruzalem. O RAJ, o Del lengre dadengro, ke lende furt bičhavelas le proroken, hoj lenge te dovakerel, bo sas leske pharo pal peskre manuša the pal o Chramos. Ale on kerde ladž olenge, saven bičhaďa, asanas leskre prorokendar a na prilenas leskre lava. Avke sas dži akor, medik na sas e choľi le RAJESKRI ajsi bari, hoj ňič la imar našťi odvisarďa. O RAJ bičhaďa pro Jeruzalem le babiloňike kraľis, savo la šabľaha andro Chramos murdarďa lengre terne muršen. Na mukľa te dživel aňi le ternen aňi le phuren, aňi le muršen aňi le džuvľen, aňi le sasten aňi le nasvalen. O Del len savoren diňa andre leskre vasta. Ov iľa andral o Chramos le Devleskro savore bare, cikne the vzacna veci, o barvaľipen le kraľiskro the le uradňikengro a savoro odľigenďa andro Babilon. Paľis podlabarde o Chramos the savore palaca a čhide tele le Jeruzalemoskre muri. Avke sas zňičimen savore vzacna veci, so sas andre. Olen, save predžiďile, zaiľa andro Babilon. Ode služinenas leske the leskre čhavenge sar otroka dži akor, medik e Perzija na preiľa o kraľišagos. Avke pes ačhiľa le RAJESKRO lav, so phenďa prekal o Jeremijaš: „Sar e phuv ela omukľi, ela la o šabatoskro odpočinkos dži akor, medik na predžala eftavardeš (70) berš.“ Andre ešebno berš, sar kraľinelas o perziko kraľis Kiros, pes ačhiľa oda lav, so phenďa o RAJ prekal o prorokos Jeremijaš, avke, hoj o RAJ thoďa pro jilo le kraľiske Kiroske te pisinel a te phenel avri andre calo peskro kraľišagos kada: „Kada phenel o perziko kraľis Kiros: ‚O RAJ, o Del le ňeboskro, mange diňa savore kraľišagi pre phuv a kidňa peske man avri, hoj leske te ačhavav Chramos andro Jeruzalem andre Judsko. Akana šaj sako leskre manušendar džal pale andro Jeruzalem a o Del mi el leha!‘ “ Andre ešebno berš, sar kraľinelas o perziko kraľis Kiros, pes ačhiľa oda lav, so phenďa o RAJ prekal o prorokos Jeremijaš, avke, hoj o RAJ thoďa pro jilo le kraľiske Kiroske te pisinel a te phenel avri andre calo peskro kraľišagos kada: „Kada phenel o perziko kraľis Kiros: ‚O RAJ, o Del le ňeboskro, mange diňa savore kraľišagi pre phuv a kidňa peske man avri, hoj leske te ačhavav Chramos andro Jeruzalem andre Judsko. Akana sako, ko patrinel ke leskre manuša, mi džal pale andro Jeruzalem andre Judsko a mi ačhavel o Chramos le RAJESKRO, le Izraeloskre Devleskro, ole Devleskro, saves lašaren andro Jeruzalem. Mi avel leha leskro Del. A te varekaske olendar, ko dživel andre kadi phuv sar cudzincos, kampel e pomoca te dochudel pes pale khere, o manuša lenge mi pomožinen. Mi den len rup, somnakaj, zasobi, dobitkos the o dari, so kamen te del prekal o Chramos le Devleskro andro Jeruzalem.‘ “ Avke pes o famelijengre vodci andral o kmeňi Juda the Benjamin, o rašaja the o Leviti a dojekh, ke kaste o Del prevakerďa, hoj te džal te ačhavel o Chramos le RAJESKRO, pripravinenas te džal andro Jeruzalem. Savore manuša, save bešenas paš lende, len dine rupune čare, somnakaj, zasobi, dobitkos, vzacna veci the o dari prekal o Chramos. O kraľis Kiros lenge diňa pale ola veci andral o Chramos le RAJESKRO, save iľa o Nebukadnecar andral o Jeruzalem a thoďa andre peskro chramos. O perziko kraľis Kiros prikazinďa, hoj len te anel o Mitredat, leskro pokladňikos, hoj len te prerachinel a te del le judske guverneriske Šešbacaroske. Oda sas tranda (30) somnakune čare, ezeros (1 000) rupune čare, bišueňa (29) lopatki pro kaďidlos, tranda (30) somnakune kuča, štar šel the deš (410) rupune kuča a ezeros (1 000) aver čare. Savore somnakune the rupune čare sas 5 400. Kada savoro iľa o Šešbacar a ľidžalas andral o Babilon jekhetane le manušenca, so džanas pale andro Jeruzalem. Kala hine o manuša, saven o kraľis Nebukadnecar zaiľa a odľigenďa andro Babilon, a save gele pale andro Jeruzalem the andre Judsko, sako andre peskro foros. On avle peskre vodcenca, save sas o Zerubabel, o Ješua, o Nechemiah, o Serajah, o Reelajah, o Mordochaj, o Bilšan, o Mispar, o Bigvaj, o Rechum the o Baanah. A sas oda kajci džene andral o fameliji le Izraeloskre: andral le Parošoskri famelija sas 2 172 potomki, andral le Šefatjoskri 372, andral le Arachoskri 775, andral le Pachat-Moaboskri famelija – potomki pal o Ješua the Joab – 2 812, andral le Elamoskri 1 254, andral le Zatuoskri 945, andral le Zakajoskri 760, andral le Baniskri 642, andral le Bebajoskri 623, andral le Azgadoskri 1 222, andral le Adonikamoskri 666, andral le Bigvajoskri 2 065, andral le Adinoskri 454, andral le Ateroskri, saves vičinenas the Chizkija, 98, andral le Becajoskri 323, andral le Joroskri 112, andral le Chašumoskri 223, a andral le Gibaroskri sas 95 potomki. Gele pale the ola manuša, savengre phure dada sas andral kala fori: andral o Betlehem 123, andral e Netofa 56, andral o Anatot 128, andral o Azmavet 42, andral o Kirjat-Jearim, andral e Kefira the andral o Beerot 743, andral e Rama the Geba 621, andral o Michmas 122, andral o Betel the Aj 223, andral o Nebo 52, andral o Magbiš 156, andral o Elam 1 254, andral o Charim 320, andral o Lod, Chadid the Ono 725, andral o Jericho 345, the andral o Senaah 3 630 manuša. Kala savore hine potomki le rašajengre famelijendar, save avle pale: andral le Jedajoskri 973 potomki le Ješuaskre, andral le Imeroskri 1 052, andral le Pašchuroskri 1 247 a andral le Charimoskri 1 017. Kala savore hine potomki le Levitengre famelijendar, save avle pale: 74 andral e famelija le Ješuaskri the Kadmieloskri, save sas potomki le Hodavijoskre. O lavutara le chramoskre: 128 potomki le Asafoskre. O stražňika paš o chramoskre brani: 139 potomki le Šalumoskre, le Ateroskre, le Talmonoskre, le Akuboskre, le Chatitoskre the le Šobajoskre. O služobňika le chramoskre sas o potomki le Cichasoskre, le Chasufaoskre, le Tabaotoskre, le Keroskre, le Sijoskre, le Padonoskre, le Lebanoskre, le Chagaboskre, le Akuboskre, le Chagaboskre, le Šamlajoskre, le Chananoskre, le Gideloskre, le Gacharoskre, le Reajoskre, le Recinoskre, le Nekodaoskre, le Gazamoskre, le Uzoskre, le Paseachoskre, le Besajoskre, le Asnoskre, le Meunimoskre, le Nefusimoskre, le Bakbukoskre, le Chakufoskre, le Charchuroskre, le Baclutoskre, le Mechidaoskre, le Charšaoskre, le Barkososkre, le Siseroskre, le Temachoskre, le Neciachoskre the le Chatifoskre. O potomki le Šalamunoskre služobňikengre, save avle pale, sas le Sotajoskre, le Soferetoskre, le Perudasoskre, le Jaaloskre, le Darkonoskre, le Gideloskre, le Šefatjoskre, le Chatiloskre, le Pocheret-Hacebajimoskre the le Amioskre. Savore chramoskre služobňika the le Šalamunoskre služobňikengre potomki sas 392. The 652 manuša avle pale andral o babiloňika fori Tel-Melach, Tel-Charša, Kerub, Adan the Imer, ale ča našťi presikade, hoj hine Izraeliti. Sas andral o fameliji le Delajoskre, le Tobijoskre the le Nekodaskre. Kala trin fameliji našťi presikade, hoj sas rašaja: le Chobajoskri, le Hakocoskri the le Barzilajoskri. O Barzilaj sas murš, savo peske iľa romňa le Barzilajoskra čha andral o Gilead a iľa peske lakro nav. On rodenas peskra famelijakro zvitkos, kaj sas zapisimen ale les na arakhle, a vašoda len premukle andral e rašajiko služba. Le kraľiskro guverneris lenge prikazinďa, hoj našťi chan le chabenestar, so hino obetimen le Devleske, medik ode na ela rašaj, savo šaj phučel le RAJESTAR prekal o losi Urim the Tumim. Savore, ko gele pale andre Judsko, sas jekhetane 42 360 manuša. A mek avle lenca 7 337 sluhi the služki a 200 spevaka the spevački. Len sas 736 graja, 245 mulici, 435 ťavi the 6 720 somara. Sar ola manuša doavle ko Chramos le RAJESKRO andro Jeruzalem, varesave famelijengre vodci denas o dari pro Chramos korkore pestar, hoj les pale te ačhaven pre oda than, kaj ačhelas. Dojekh lendar anenas andro pokladňi ajci, keci šaj denas pre buči pro Chramos: 500 kili somnakaj, 2 800 kili rup the 100 rašajika ruchi. O rašaja, o Leviti the varesave le Izraelitendar ačhile te bešel andro Jeruzalem; o lavutara, o chramoskre stražňika the o služobňika andre peskre fori; a okla Izraeliti gele te bešel andre ola fori, kaj bešenas lengre phure dada. Sar sas pašes o eftato čhon, akor sar o Izraeliti imar bešenas andre peskre fori, zgele pes jekhetane savore manuša andro Jeruzalem. O Ješua, le Jocadakoskro čhavo, peskre phralenca le rašajenca the o Zerubabel, le Šealtieloskro čhavo, peskre phralenca chudle pale te ačhavel o oltaris le Izraeloskre Devleske, hoj te obetinen upre o labarde obeti, avke sar hin pisimen andro zakonos le Devleskre muršeskro le Mojžišoskro. O oltaris ačhade pre oda than, kaj angloda ačhelas, kajte daranas le manušendar, save bešenas pašal lende. Avke chudle pale te anel tosara the rači o labarde obeti le RAJESKE. Oslavinenas the o inepos le Stankengro, avke sar hin pisimen, a sako džives anenas ajci labarde obeti, keci sas dino pre oda džives. A paloda anenas the o sakodživeseskre labarde obeti, o obeti pro inepos le Neve čhoneskro the pre dojekh beršeskro inepos le RAJESKRO, a mek the ola obeti, so obetinenas korkore pestar le RAJESKE. Andro ešebno džives le eftate čhoneskro chudle te anel le RAJESKE o labarde obeti, kajte mek na sas zathode o chramoskre zakladi. O manuša dine o love le ťesarenge the le muršenge, save kerenas le barenca. Dine o chaben, o pijiben the o olejos le Sidončanenge the le Tirčanenge, hoj te anen o cedroskre kašta la loďaha andral o Libanon ke Joppa, avke sar lenge domukľa o perziko kraľis Kiros. E buči pro Chramos chudle te kerel andro dujto berš andro dujto čhon, sar avle pale andro Jeruzalem. Sas oda kala džene: o Zerubabel, le Šealtieloskro čhavo, the o Ješua, le Jocadakoskro čhavo, peskre dženenca, le rašajenca, le Levitenca the olenca, save avle andral o Babilon. Ačhade le Leviten, save sas phureder sar biš (20) berš, upral o manuša, save kerenas e buči pro Chramos le RAJESKRO. Avke sas upral ola džene, save kerenas o Chramos, o Ješua, leskre čhave the phrala, o Kadmiel peskre čhavenca andral e famelija le Hodavijoskri the le Chenadadoskre čhave peskre čhavenca the phralenca, bo sas Leviti. Sar chudle te kerel o chramoskre zakladi, o rašaja ačhenas urde andro ruchi le trubenca pre peskre thana a o Leviti andral le Asafoskri famelija ačhenas pre peskre thana le cimbalmenca, hoj te lašaren le RAJES, avke sar diňa avri o kraľis David. Lašarenas le giľenca le RAJES a paľikerenas leske: „O RAJ hino lačho, leskro jileskeriben upral o Izrael ľikerel pro furt.“ Savore manuša igen radisaľonas bara vikaha. Lašarenas le RAJES, hoj pes chudňa e buči pro chramoskre zakladi. Ale o phureder rašaja, o Leviti the o famelijengre vodci, save angloda dikhle o purano Chramos, igen rovenas, sar dikhle, hoj pale keren o chramoskre zakladi. Ale aver džene radisaľonas bara vikaha, hoj ňiko našťi rozprindžarelas e radišagoskri vika le rovibnastar, bo o manuša kerenas igen bari vika a šunďolas len imar dural. Sar šunde le Judengre the le Benjaminčanengre ňeprijaťeľa, hoj ola, ko sas zaile andro Babilon, avle pale a ačhaven o Chramos le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske, avle ko Zerubabel the ko famelijengre vodci a phende lenge: „Kamas the amen te ačhavel tumenca, bo the amen lašaras tumare Devles, avke sar tumen. Amen leske obetinas ole dživesestar, sar amen kade anďa o asiriko kraľis Esar-Chadon.“ Ale o Zerubabel, o Ješua the o aver vodci andral o izraelika fameliji lenge phende: „Tumen the amen našťi ačhavas jekhetane o Chramos amare Devleske. Ča amen korkore les mušinas te ačhavel le RAJESKE, le Izraeloskre Devleske, avke sar amenge prikazinďa o perziko kraľis Kiros.“ Avke o manuša andral odi phuv kerenas savoro pre oda, hoj le manušen andral e Judsko te keren tele la bučatar. Daravenas len avri, hoj te na ačhaven o Chramos. Mek ke oda peske počoral počinenas le bare uradňiken, hoj te zňičinen lengri buči. Kada kerenas, sar kraľinelas o perziko kraľis Kiros, dži akor, medik na kraľinelas o kraľis Darius. Sar chudňa te kraľinel o kraľis Ahasver, pisinde ľil, andre savo namištes vakerenas pro manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem. A sar kraľinelas o Artaxerxes, pisinde leske ľil o Bišlam, Mitredat, o Tabeel the okla manuša, save lenca kerenas e buči. Oda ľil sas pisimen andre aramejiko čhib a kampelas les te prethovel. O uradňikos Rechum the o pisaris Šimšaj pisinde le kraľiske Artaxerxesoske kajso ľil pro Jeruzalem: „O uradňikos Rechum, o pisaris Šimšaj the okla lengre manuša, o sudci, o uradňika the o vodci upral o manuša andral o Uruk, Babilon the o Elamiti andro Šušan a mek aver narodi, saven o baro the slavno Asnapar zaiľa a thoďa te bešel andro samarijika fori the andre provincija pal o paňi Eufrat.“ Andre oda ľil sas pisimen: Le kraľiske Artaxerxesoske: Amen sam tire služobňika, andral e provincija pal o Eufrat. Das te džanel le kraľiske, hoj o Židi, save avle tutar kade te bešel andro Jeruzalem, chudle pale te ačhavel kada zoralo a nalačho foros a prikeren pašal leste o muri the o zakladi. Mi džanel olestar o kraľis, hoj sar ela kada foros ačhado a leskre zorale muri prikerde, preačhena tuke te počinel o clo the o daňe a avke chibaľinena o love andre kraľiko pokladňica. A vašoda, hoj pačivalones služinas le kraľiske, našťi dikhas pre oda, sar keren namištes le kraľiske, a vašoda akana le kraľiske kada das te džanel. Bo te rodeha andro zvitki le kraľengre, dodžaneha tut, hoj o Jeruzalem pes vzburinelas le kraľenge, kerelas lenge the lengre phuvenge pharipena a o manuša andre kada foros imar čirlastar kerenas vzburi, a vašoda sas oda foros zňičimen. Avke das te džanel le kraľiske, hoj sar ela kada foros ačhado a leskre muri prikerde, na ela tut zor upral e provincija Eufrat. O kraľis odphenďa kada: Le uradňikoske Rechumoske, le pisariske Šimšajoske the ole manušenge, save bešenas andre Samarija the andre provincija pal o Eufrat: „Smirom tumenge. Oda ľil, so mange bičhaďan, sas prethodo a pregendo angle mande. Me prikazinďom, hoj te roden andro zvitki, a on arakhle, hoj oda foros pes čirlastar vzburinelas le kraľenge, o manuša andre leste kerenas pharipena the vzburi a hoj upral o Jeruzalem vladňinenas zorale kraľa, save ovladňinenas savore phuva pal o paňi Eufrat, a počinelas pes lenge o daňe the o clo. Akana den avri o prikazis, hoj ola murša te preačhen te ačhavel o foros, a te na chuden pale te ačhavel, medik me na dava aver prikazis. Zaačhaven oda takoj, hoj mange le kraľiske te na keren goreder.“ Sar le kraľiskro ľil pregende anglo Rechum, Šimšaj the angle lengre manuša, on siďarde ko Židi andro Jeruzalem a andro nav le kraľiskro lenge zoraha rozkazinde te preačhel te kerel e buči. Avke e buči pro Chramos le Devleskro andro Jeruzalem sas zaačhaďi, medik na kraľinelas dujto berš o kraľis Darius andre Perzija. O prorokos Aggeus the o Zacharijaš, le Idoskro čhavo, prorokinenas le Židenge andre Judsko the andro Jeruzalem andro nav le Izraeloskre Devleskro, savo sas upral lende. Akor chudle o Zerubabel, o čhavo le Šealtieloskro, the o Ješua, o čhavo le Jocadakoskro, te ačhavel o Chramos le Devleskro andro Jeruzalem. Sas lenca the le Devleskre proroka a pomožinenas lenge. Andre oda časos ke lende avľa o Tatenaj, savo sas guverneris andro Zapadno Eufrat, o Šetar-Bozenaj the ola, save jekhetane lenca kerenas, a phučle lendar: „Ko tumenge domukľa te ačhavel kada Chramos a te prikerel kala muri?“ A mek lendar phučle: „Sar pes vičinen o murša, save keren e buči pro Chramos?“ Ale o Del chraňinelas le židovike vodcen, avke lenge na zaačhade te kerel e buči, medik na pisinde le kraľiske Darioske a medik lenge ov na odphenďa pale. Kada ľil pisinde o guverneris Tatenaj, Šetar-Bozenaj, lengre murša the o vodci andro Zapadno Eufrat a bičhade le kraľiske Darioske. Andre sas pisimen: Le kraľiske Darioske: Smirom tuke, kraľina! Mi džanel o kraľis pal kada, hoj amen geľam andre judsko phuv ko Chramos le bare Devleskro. On les ačhaven le bare barune kvadrendar a thoven o kaštune hranoli andro fali. Dojekh lendar kerel pačivalones e buči pro Chramos a džal lenge mištes. Akor phučľam le vodcendar: „Ko tumenge domukľa te ačhavel kada Chramos a te prikerel kala muri?“ Phučľam lendar the pal lengre nava, hoj tuke te das te džanel, a pisinďam o nava le muršengre, ko hine lengre vodci. On amenge odphende: „Amen sam služobňika le Devleskre, savo hino Del pro ňebos the pre phuv, a ačhavas kada Chramos, so sas ačhado imar anglo but berša. Ačhavelas les a dokerďa les o baro kraľis le Izraeloskro. Ale vaš oda, hoj amare phure dada anenas andre choľi le Devles pro ňebos, diňa len andro vasta le babiloňike kraľiske Nebukadnecaroske andral o Chaldej. Ov zňičinďa kada Chramos a odľigenďa le manušen sar zajatcen andro Babilon. Ale o kraľis Kiros, sar kraľinelas ešebno berš andro Babilon, prikazinďa, hoj pes pale te ačhavel o Chramos le Devleskro. A mek paš oda visarďa pale o somnakune the rupune veci, so o Nebukadnecar iľa andral o Chramos andro Jeruzalem a thoďa andre peskro chramos andro Babilon. O Kiros diňa kala veci le Šešbacaroske, saves ačhaďa guverneriske upral e Judsko a phenďa leske: ‚Le kala veci a ľidža len andro Chramos andro Jeruzalem! A mi ačhavel pes o Chramos le Devleskro pale pre oda than, kaj sas ešebnovar ačhado.‘ Paľis oda Šešbacar geľa a ačhaďa o zakladi pro Chramos le Devleskro andro Jeruzalem. Ole dživesestar pes ačhavel dži akana, ale mek nane dokerdo.“ Akana, te oda hin le kraľiske pre dzeka, mi rodel pes andro zvitki le babiloňike kraľengre, či o Kiros diňa avri, hoj kada Chramos andro Jeruzalem pes šaj pale ačhavel. Mi del amenge o kraľis te džanel, sar pes rozhodňinďa. Avke o kraľis Darius prikazinďa, hoj te roden andro zvitki le babiloňike kraľengre, či o Kiros diňa avri, hoj o Chramos andro Jeruzalem pes šaj pale ačhavel. A andro palacis andro foros Ekbatana andre provincija Medija arakhle jekh zvitkos, andre savo sas pisimen kada: O kraľis Kiros, sar kraľinelas ešebno berš, prikazinďa, hoj pale te ačhaven o Chramos le Devleskro andro Jeruzalem: Mi ačhavel pes kada Chramos sar than, pre savo pes anela o chabeneskre the o labarde obeti. O Chramos mi el bišuefta (27) metri učo the bišuefta metri buchlo. O muri mi en ačhade kavke – trin šori barune kvadri a jekh šoros le kaštestar. Savoro mi el počimen andral le kraľiskri pokladňica. A mi den pale the o somnakune the o rupune veci, so o kraľis Nebukadnecar iľa andral o Chramos le Jeruzalemoskro a odľigenďa andro Babilon. Ola veci mi en thode pale pre peskro than, andro Jeruzalem, andro Chramos le Devleskro! Paľis o Darius diňa te phenel le Tatenajoske, savo sas uradňikos andro Zapadno Eufrat, le Šetar-Bozenajoske, olenge, save jekhetane lenca kerenas, the le vodcenge pašal o paňi Eufrat: Džan odarik het! Muken len, mi keren e buči pro Chramos le Devleskro! O židoviko guverneris the lengre vodci mi ačhaven o Chramos le Devleskro ode, kaj sas angloda. Kada hin miro prikazis, so te keren ole Židengre vodcenca, save keren e buči pro Chramos le Devleskro. Mi el lenge savoro počimen le kraľiskra pokladňatar the le daňendar andral o Zapadno Eufrat, hoj e buči te na zaačhel, a sako džives furt te del le rašajenge andro Jeruzalem savoro, so lenge kampela: terne biken, bakroren the bakren pre labarďi obeta le Devleske, savo hino pro ňebos, abo o zrnos, lon, mol the olejos, hoj te anen le ňeboskre Devleske ajse obeti, so leske ena pre dzeka, a te modľinen pes vaš oda, hoj le kraľis the leskre čhaven te el bachtalo dživipen. A mek prikazinav: te vareko tumendar na doľikerela mire lava, cirdela pes avri andral leskro kher o hranolos, so ľikerel calo kher. Paľis pre oda hranolos les thovena upre a primarena. A leskro kher ela zňičimen sar jekh kopa šmeci. O Del, savo peske kidňa avri o Jeruzalem, hoj ode te el lašardo, mi zňičinel savore kraľen the naroden, save na kamena te doľikerel mire lava a kamena te zňičinel o Chramos andro Jeruzalem. Me o Darius dav avri kada prikazis a mušinel pes te doľikerel! Akor o Tatenaj, o guverneris andro Zapadno Eufrat, o Šetar-Bozenaj the lengre murša kerde savoro avke, sar lenge prikazinďa o kraľis Darius. Avke o židovika vodci šaj dureder ačhavenas o Chramos a e buči lenge barolas tel lengre vasta, avke sar prorokinde o proroka Aggeus the Zacharijaš, o čhavo le Idoskro. O Chramos dokerde avke, sar prikazinďa le Izraeloskro Del a sar prikazinde o perzika kraľa: o Kiros, o Darius the o Artaxerxes. O Chramos le Devleskro dokerde trito džives andro čhon Adar andro šovto berš, sar kraľinelas o Darius. Paľis o Izraeliti, o rašaja, o Leviti the okla, ko avle andral o Babilon, kaj sas zaile, oslavinenas radišagoha, hoj pošvecinde o Chramos le Devleskro. Sar pošvecinenas o Chramos, obetinde šel (100) biken, duj šel (200) bakren the štar šel (400) terne bakroren the dešuduj (12) capen vaš o bini cale Izraeloskre a oda jekh capos vaš jekh izraeliko kmeňos. Paľis ačhade andre le chramoskri služba andro Jeruzalem le rašajen the Leviten, avke sar hin pisimen andre le Mojžišoskro zvitkos. Akor ola manuša, so avle pale andral o Babilon, oslavinenas e Patraďi pro dešuštarto (14.) džives andro ešebno čhon. O rašaja the o Leviti pes obžužarde, savore sas žuže a avke o Leviti šaj murdarenas le Patraďakre bakrores prekal o manuša, save avle pale, prekal o aver rašaja the prekal peste. Paľis o Izraeliti chanas le Patraďakre bakrores jekhetane ole manušenca, so sas zaile andro Babilon, the savorenca, ko omukle o džungipen, savo kerenas o narodi ola phuvakre, a pridine pes ko Izraeliti, hoj te roden le RAJES, le Izraeloskre Devles. Efta dživesa savore Izraeliti oslavinenas e Patraďi, o inepos le Marengro bi o Kvasos. O RAJ len pherdžarďa le radišagoha, bo thoďa pro jilo le asirike kraľiske, hoj lenge te pomožinel andre buči pro Chramos le Izraeloskre Devleske. Pal kada savoro, andro časos, sar kraľinelas o perziko kraľis o Artaxerxes, avľa o rašaj Ezdraš andral o Babilon andro Jeruzalem. Kada hin le Ezdrašoskro rodokmeňos: Leskro dad sas o Serajah, leskro o Azariah, leskro o Chilkijah, leskro o Šalum, leskro o Cadok, leskro o Achitub, leskro o Amariah, leskro o Azariah, leskro o Merajot, leskro o Zerachijah, leskro o Uzi, leskro o Buki, leskro o Abišuas, leskro o Pinchas, leskro o Eleazar a leskro o Aron, savo sas nekbareder rašaj. O Ezdraš avľa avri andral o Babilon a geľa andro Jeruzalem. Sas pisaris, savo mištes džanelas o zakonos le Mojžišoskro, so diňa o RAJ, o Del le Izraeloskro. O kraľis les delas savoro, so lestar mangelas, bo o vast le RAJESKRO, leskre Devleskro, sas upral leste. Leha avenas andro Jeruzalem vajkeci Izraeliti jekhetane le rašajenca, Levitenca, lavutarenca, stražňikenca the le chramoskre služobňikenca. Oda pes ačhiľa, sar o Artaxerxes kraľinelas andre Perzija eftato berš. A o Ezdraš dogeľa andro Jeruzalem andro pandžto čhon ole eftate beršeskro. Ešebno džives andro ešebno čhon odgeľa andral o Babilon a andro ešebno džives andro pandžto čhon dogeľa andro Jeruzalem, bo o Del upral leste ľikerelas peskro vast. O Ezdraš sas cale jileha oddino te sikľol o Zakonos le RAJESKRO, te doľikerel les a te sikavel le Izraeliten o prikazi the o zakoni. Kada hin o ľil, so odpisinďa o kraľis Artaxerxes le Ezdrašoske, savo sas zakoňikos the rašaj a savo džanelas mištes o zakonos le RAJESKRO the leskre prikazi prekal o Izrael: Me, o Artaxerxes, o kraľis upral savore kraľa. Le rašaske Ezdrašoske, savo sikavel o zakonos le ňeboskre Devleskro: Smirom tumenge! Me dav avri o prikazis, hoj šaj tuha džal sako le Izraelitendar andral miro kraľišagos, le rašajendar the le Levitendar, ko tuha kamela te džal andro Jeruzalem. O kraľis jekhetane leskre efta radcenca tut bičhavel, hoj te dikhes, či doľikeren andro Jeruzalem the andre Judsko o zakonos tire Devleskro, so hino tute andro vasta. Le tuha o rup the o somnakaj, so me the mire radci das sar dari le Izraeloskre Devleske, saveskro Chramos hin andro Jeruzalem, a savoro rup the somnakaj, so skideha andre caľi provincija Babilon, a the o dari, so dena o manuša the o rašaja prekal o Chramos lengre Devleskro andro Jeruzalem. Dodikh mištes pre oda, hoj vaš kala love te cines biken, bakren, bakroren, zrnos the mol a obetin len pro oltaris andro Chramos tumare Devleskro andro Jeruzalem! Tu tire manušenca šaj keren oda, so kamen le rupoha the somnakaha, so ačhela. Keren oda, so kamel tumaro Del. Ľidža anglo Del andro Jeruzalem o nadobi, so tuke sas dine pre služba andro Chramos tumare Devleskro. A so mek kampela andro Chramos tire Devleskro, počin andral le kraľiskri pokladňa. Me o kraľis Artaxerxes oleha prikazinav savore pokladňikenge andre provincija Zapadno Eufrat, hoj te den le rašaske Ezdrašoske, savo mištes džanel o zakonos le ňeboskre Devleskro, savoro, so tumendar mangela: šaj den dži 3,4 toni rup, 10 toni zrnos, 2 000 ľitri mol, 2 000 ľitri olivovo olejos a lon keci kampela. Kampel te kerel savoro, so kamel o Del le ňeboskro prekal peskro Chramos, hoj leskri choľi te na avel pre miro kraľišagos aňi pre mire čhave. A mek tumenge phenav, hoj ňiko našťi mangel ňisave daňe abo clo le rašajendar, le Levitendar, le lavutarendar, le stražňikendar, le chramoskre služobňikendar aňi avre robotňikendar andral kada Chramos le Devleskro. Tu, Ezdraš, ker goďaha avke, sar tut o Del diňa, ačhav sudcen the uradňiken, save mištes džanen o zakonos tire Devleskro a mi ľidžan le manušen andro Zapadno Eufrat, a ko na džanela o zakonos, oles sikaven! Dojekh, ko na šunela o zakonos tire Devleskro abo o zakonos le kraľiskro, mi el takoj odsudzimen pro meriben, abo mi el avritradlo andral odi phuv, abo mi el čhido andre bertena, abo pes lestar mi lel savoro, so les hin! Mi el barardo o RAJ, o Del amare dadengro, savo thoďa pro jilo le kraľiske, hoj kavke te del pačiv le RAJESKRE Chramos andro Jeruzalem. O RAJ avke kerďa, hoj o kraľis, leskre radci the savore vodci mange presikade o jileskeriben. Le Devleskro vast man zoraľarďa a me prevakerďom le Izraeloskre vodcen, hoj te aven manca upre andro Jeruzalem. Kala hin o vodci le famelijengre, so sas andro zajaťje andro Babilon a avle pale le Ezrašoha andro Jeruzalem, sar kraľinelas o Artaxerxes: Andral e famelija le Pinchasoskri: o Geršom; andral e famelija le Itamariskri: o Daniel; andral e famelija le Davidoskri: o Chatuš, o čhavo le Šechanioskro; andral e famelija le Parošoskri: o Zecharijah, saveha sas zapisimen 150 murša; andral e famelija le Pachat-Moaboskri: o Eljehoenaj, o čhavo le Zerachijoskro, a leha 200 murša; andral e famelija le Zatuoskri: o Šechaniah, o čhavo le Jachazieloskro, a leha 300 murša; andral e famelija le Adinoskri: o Ebed, o čhavo le Jonatanoskro, a leha 50 murša; andral e famelija le Elamoskri: o Ješajah, o čhavo le Atalijoskro, a leha 70 murša; andral e famelija le Šefatjoskri: o Zebadijah, o čhavo le Michaeloskro, a leha 80 murša; andral e famelija le Joaboskri: o Obadiah, o čhavo le Jechieloskro, a leha 218 murša; andral e famelija le Baniskri: o Šelomit, o čhavo le Josifijoskro, a leha 160 murša; andral e famelija le Bebajoskri: o Zecharijah, o čhavo le Bebajoskro, a leha 28 murša; andral e famelija le Azgadoskri: o Jochanan, o čhavo le Hakatanoskro, a leha 110 murša; a posledna sas andral le Adonikamoskri famelija: o Elifelet, o Jeiel the o Šemajah a lenca 60 murša; andral e famelija le Bigvajoskri: o Utaj the o Zabud a lenca 70 murša. Zvičinďom savoren paš o paňi, so džal andro foros Ahava, a ačhiľam ode trin dživesa. Rozdikhľom man maškar o manuša the rašaja, ale na arakhľom maškar lende aňi jekhes Levitas. Akor vičinďom paš ma le vodcen le Eliezer, le Ariel, le Šemajah, le Elnatan, le Jarib, le Elnatan, le Natan, le Zecharijah. Vičinďom the le Mešulam a mek le Jojarib the le Elnatan, save sikavenas o zakonos. Prikazinďom lenge, hoj te džan ko Ido, savo sas vodcas andre Kasifija, a te mangen lestar the okle Levitendar, le chramoskre služobňikendar, hoj te bičhaven ke amende muršen pre služba andro Chramos le Devleskro. Vašoda, bo le Devleskro lačho vast sas pre amende, bičhade amenge le Šerebiah, le goďavere muršes, savo sas Levitas andral le Machlioskri famelija, leskre dešuochto (18) čhavenca the phralenca. Bičhade mek le Chašabiah the le Ješajah le biš (20) phralenca andral le Merariskri famelija, the 220 chramoskre služobňiken, saven angloda o David the o vodci dine le Levitenge, hoj lenge te pomožinen andre služba. Kala savore sas zapisimen pal peskre nava. Paľis paš o paňi Ahava diňom avri o postos, hoj pes te pokorinas anglal amaro Del a te mangas lestar bachtalo drom, hoj te chraňinel amen, amare čhaven the amaro barvaľipen, sar džaha andro Jeruzalem. Ladžavas man te mangel le kraľistar slugaďen the muršen pro graja, hoj amen te chraňinen le ňeprijaťeľendar, sar džaha le dromeha. Se phenďam le kraľiske: „O vast amare Devleskro hino upral savore, ko les roden, ale leskri bari choľi hiňi pre savore, ko les omuken.“ Avke pes vaš oda poscinahas a mangahas amare Devles a ov amen šunďa avri. Akor mange kidňom avri dešuduje (12) bare rašajen, the le Šerebiah, le Chašabiah the mek deše avren. Avke lenge odvažinďom o rup, somnakaj, o nadobi prekal o Chramos, so dine o kraľis, leskre radci, o vodci the savore Izraeliti prekal o Chramos le Devleskro. Phenďom lenge: „Tumen san pošvecimen prekal o RAJ the kala veci a o rup le somnakaha hino sar e obeta le RAJESKE, tumare dadengre Devleske. Starinen tumen pal oda a stražinen oda, medik len na odvažinena a na dena le rašajenge, le Levitenge the le izraelike vodcenge andro Chramos le RAJESKRO andro Jeruzalem.“ Avke o rašaja the o Leviti lendar ile o rup, somnakaj the ola nadobi, hoj len te odľidžan andro Jeruzalem, andro Chramos le Devleskro. Andro dešudujto džives andro ešebno čhon odgeľam le paňestar Ahava a džahas andro Jeruzalem. Le Devleskro vast sas upral amende. Ov amen chraňinelas pro drom le ňeprijaťeľendar the le zbujňikendar. Sar doavľam andro Jeruzalem, ačhiľam ode trin dživesa. Pro štarto džives geľam andro Chramos a odvažinďam o rup, o somnakaj the o nadobi andro Chramos le rašaske, le Meremotoske, saveske sas dad o rašaj Urijah. Sas paš oda o Eleazar, le Pinchasoskro čhavo, the o duj Leviti o Jozabad, le Ješuaskro čhavo, the o Noadiah, le Binujoskro čhavo. Savoro pes zgenďa a važinďa. E vaha dojekha vecatar sas zapisimen. Paľis o manuša, save avle andral o Babilon, ande o labarde obeti le Izraeloskre Devleske. Obetinde dešuduj biken vaš calo Izrael, eňavardeš the šov (96) bakren, eftavardeš the efta (77) terne bakroren the dešuduj capen sar obeta vaš lengre bini. Kada savoro sas obetimen le RAJESKE sar labarďi obeta. Paľis dine le kraľiskre ľila le uradňikenge the le guvernerenge andre provincija Zapadno Eufrat. Avke on pomožinenas le manušenge a denas oda, so kampelas pro Chramos le Devleskro. Sar pes kada savoro imar kerďa, avle ke ma o izraelika vodci a phende: „O Izraeliti aňi o rašaja aňi o Leviti pes na odďelinde kale narodendar: le Amončanendar, le Moabčanendar, le Egipťanendar, le Kanaančanendar, le Chetitanendar, le Perizejendar, le Jebusejendar the le Amorejčanendar; a keren ola džungale veci, so keren the on. Ale ile peske romňijen andral kala narodi, the peskre čhavenge, a avke mišinde le Devleskre svete manušen le cudzincenca. A amare vodci the anglune manuša kada binos kerde ešebna.“ Sar oda šunďom, čhingerďom pre ma o ruchos the o plašťos a cirdavas mange o bala pal o šero the pal e brada. Bešľom mange a somas olestar igen zňičimen. Akor pes zgele ke ma savore manuša, so daranas le Izraeloskre Devleskre lavestar vaš oda binos, so kerde o Židi, save avle pale andral o zajaťje. Me ode bešavas igen strapimen dži e račakri obeta. Paš e račakri obeta ušťiľom pal oda than, kaj man pokorinďom a le rozčhingerde ruchoha the plašťoha peľom pro khoča, hazdňom upre o vasta a mangavas le RAJES, mire Devles: „Devla miro, igen man ladžav te hazdel miro muj upre ke tu, miro Del, bo amare bini amen prebararde a amaro nalačhipen imar hino dži paš o ňebos. Akorestar, sar sas amare phure dada, dži adadžives kerahas baro nalačhipen. Vaš amare nalačhipena samas amen, amare kraľa the amare rašaja dine andro vasta avre kraľenge: On varesaven amendar murdarde, oklen ile sar zajatcen het andral amari phuv, čorde amaro barvaľipen a kerde amenge ladž, avke sar oda hin the adadžives. Akana, RAJEJA, Devla amaro, tu salas pro frima časos ke amende jileskro a mukľal varekas amendar te avel pale andral o Babilon a te dživel andro smirom andre kada sveto foros. Tu amen cirdňal avri andral o otroctvos a diňal amen nevo dživipen. A kajte sam otroka, tu amen na omukľal andre amaro otroctvos. Ale kerďal, hoj o perzika kraľa te aven ke amende jileskre a te muken amen te džal te dživel nevo dživipen a te ačhavel pale o Chramos, so sas rozburimen, a tu amen diňal andre Judsko the andro Jeruzalem o muros, so amen ochraňinel. Ale akana, so šaj tuke phenas pal kada savoro, so pes ačhiľa, Devla amaro? Se omukľam tire prikazaňja, save amenge diňal prekal tire služobňika, prekal o proroka, sar phenďal: ‚E phuv, andre savi džan, hoj tumenge la te zalen, hiňi meľarďi, bo o narodi, save andre bešen, la pherdžarde le nalačhipnaha the le džungipnaha pal jekh agor dži pre aver. Vašoda ma den tumare čhajen romňenge lengre čhavenge, aňi ma len tumare čhavenge lengre čhajen! Šoha ma roden lengro lačhipen the smirom, hoj te aven zorale a te chan o lačhipen la phuvakro a te muken la tumare čhavenge sar večno ďeďictvos.‘ Pal kada savoro, so avľa pre amende vaš amare bini the vaš amare nalačhe skutki, tu Devla amaro, amen potrestinďal frimeder, sar peske zaslužinďam vaš amaro nalačhipen. A mukľal amendar kale sikra manušen te dživel. Či akana pale na doľikeraha tire prikazaňja a laha peske romňijen andral ola nalačhe narodi? Se te ada keraha, či pre amende na choľisaľoha avke, hoj amen savoren zňičineha a na mukeha ňikas te dživel? RAJEJA, Devla le Izraeloskro, tu sal čačipnaskro! Adadžives sam kade, ča ajci, keci pes zachraňinďam. Dikh, ačhas angle tu andre amari bari vina a ňiko amendar našťi angle tu obačhel.“ Medik o Ezdraš pašľolas le mujeha pre phuv anglo Chramos le Devleskro, rovibnaha pes modľinelas a phenelas avri o bini, avle ke leste but Izraeliti: o murša, o džuvľa the o čhave a igen rovenas. Avke o Šechaniah, o čhavo le Jechieloskro andral le Elamoskri famelija, phenďa le Ezdrašoske: „Kerďam binos angle amaro Del oleha, hoj peske iľam romňijen andral aver narodi, save kade bešen, ale the avke mek hin prekal o Izrael e naďej. Akana aven phandas e zmluva angle amaro Del, hoj bičhavaha het savore ole romňijen the lengre čhaven, sar oda tu, raja, the ola, ko daran amare Devleskre prikazaňjendar, phenena. Mi kerel pes oda avke, sar hin pisimen andro zakonos. Ušťi, bo tu ada mušines te kerel. Amen tuke pomožinaha, ča muk tut andre oda bi e dar!“ Avke o Ezdraš ušťiľa a phenďa le anglune rašajenge, le Levitenge the savore Izraelitenge, hoj te len vera, hoj doľikerena oda lav. A on ile vera. Paľis o Ezdraš ušťiľa upre pal oda than anglo Chramos a geľa andro kher le Jochananoskro, le Eljašiboskre dadeskro, hoj ode te presovel. Ov ode na chaľa chaben aňi na piľa paňi, bo leske sas pharo vaš o binos olengro, ko avle pale andral o Babilon. A paľis dine te džanel pal caľi Judsko the pal calo Jeruzalem, hoj pes andro Jeruzalem te zdžan savore manuša, so sas ile andro zajaťje andro Babilon. Dine avri, hoj sako, ko ode na avela tel o trin džives, (avke sar pes dovakerde o bare manuša the o vodci,) lela pes leske calo leskro barvaľipen a imar pes les na rachinela sar jekh amendar. Avke pes tel o trin džives andro Jeruzalem zgele savore manuša andral e Judsko the savore manuša andral o kmeňos Benjamin. Sas oda pro bišto (20.) džives andro eňato čhon. Savore manuša bešenas pre dvora anglo Chramos a izdranas olestar, so sas phendo, the le bare brišindestar. Akor ušťiľa o rašaj Ezdraš a phenďa lenge: „Kerďan binos oleha, hoj tumenge iľan romňijen andral o cudzo narodos, a oleha rozbararďan e vina le Izraeloskri. Akana viznavinen tumare bini le RAJESKE, tumare dadengre Devleske, a keren oda, so ov kamel. Odďelinen tumen le narodendar, so kade bešen, a omuken tumare cudze romňijen.“ A savore manuša, so pes ode zgele, zoraha phende: „Čačipen tut hin! Mušinas te kerel oda, so amenge phenďal!“ A mek phende: „Sam kade but džene a igen del o brišind. Našťi ačhas kade avri. Kada hin vareso, so pes na del te kerel tel o jekh džives abo tel o duj, bo but džene amendar sam andre oda binos. Vašoda mangas, hoj amare vodci te ačhen andro Jeruzalem a te postarinen pes pal kadi veca. A sako, kas hin romňi andral aver narodos, mi avel pre oda časos, so ela dino avri, jekhetane le vodcenca the le sudcenca andral peskre fori, medik pes amendar na odvisarela le Devleskri bari choľi.“ Ča o Jonatan, o čhavo le Asaheloskro, the o Jachzejah, o čhavo le Tikvoskro, pre oda na priačhile a o Leviti Mešulam the Šabetaj sas andre oda lenca. Ale savore okla Izraeliti, so sas ode, avke kerde. O rašaj o Ezdraš peske kidňa avri le famelijengre vodcen a zapisinďa lengre nava. Andro ešebno džives andro dešto čhon pes zgele a chudle pal odi veca te vakerel. A kerde oda savore muršenca, saven sas cudza romňija, dži andro ešebno džives andre ešebno čhon. Kala hin o murša, saven sas romňija andral aver narodi. Le rašajendar pal lengre fameliji: Andral e famelija le Ješuaskri, le Jocadakoskre čhaskri: o Maasejah, o Eliezer, o Jarib the o Gedaljah. On dine lav, hoj premukena peskre romňijen a dojekh obetinela bakres vaš peskro binos. Andral e famelija le Imeroskri: o Chanani the o Zebadijah. Andral e famelija le Charimoskri: o Maasejah, o Elijah, o Šemajah, o Jechiel the o Uziaš. Andral e famelija le Pašchuroskri: o Eljoenaj, o Maasejah, o Jišmael, o Netaneel, o Jozabad the o Elasah. Le Levitendar: o Jozabad, o Šimej, o Kelajah (oda hin o Kelita), o Petachiah, o Jehudah the o Eliezer. Le lavutarendar: O Eljašib. Le chramoskre stražňikendar: o Šalum, o Telem the o Uri. Okle Izraelitendar: Andral e famelija le Parošoskri: o Ramiah, o Jizija, o Malkija, o Mijamin, o Eleazar, o Malkija the o Benajah. Andral e famelija le Elamoskri: o Mataniah, o Zecharijah, o Jechiel, o Abdi, o Jeremot the o Elijah. Andral e famelija le Zatuoskri: o Eljoenaj, o Eljašib, o Mataniah, o Jeremot, o Zabad the o Aziza. Andral e famelija le Bebajoskri: o Jochanan, o Chananijah, o Zabaj the o Atlaj. Andral e famelija le Baniskri: o Mešulam, o Maluch, o Adajah, o Jašub, o Šeal the o Jeremot. Andral e famelija le Pachat-Moaboskri: o Adnas, o Kelal, o Benajah, o Maasejah, o Mataniah, o Becaleel, o Binuj the o Menaše. Andral e famelija le Charimoskri: o Eliezer, o Jišijah, o Malkijah, o Šemajah, o Šimeon, o Benjamin, o Maluch the o Šemarijah. Andral e famelija le Chašumoskri: o Matenaj, o Matatah, o Zabad, o Elifelet, o Jeremaj, o Menaše the o Šimej. Andral e famelija le Baniskri: o Maadaj, o Amram, o Uel, o Benajah, o Bedjah, o Keluh, o Vanijah, o Meremot, o Eljašib, o Mataniah, o Matenaj, o Jaasav, o Bani, o Binuj, o Šimej, o Šelemiah, o Natan, o Adajah, o Machnadbaj, o Šašaj, o Šaraj, o Azarel, o Šelemiah, o Šemarijah, o Šalum, o Amariah the o Jozef. Andral e famelija le Neboskri: o Jeiel, o Matitiah, o Zabad, o Zebinas, o Jadaj, o Joel the o Benajah. Savore kale muršen sas romňija andral aver narodi. Rozgele pes lenca a bičhade len het. Varesaven lendar sas imar the čhave. Kala hine o lava le Nehemiašoskre, saveske sas dad o Chachaljah. Andro čhon Kislev andro bišto (20.) berš, sar andre Perzija kraľinelas o Artaxerxes, somas andro kraľiko foros Šušan. Akor avľa ke ma jekh mire phralendar o Chanani varesave muršenca andral e Judsko. Phučavas lestar pal o Jeruzalem the pal ola Židi, save avle pale andral o Babilon, kaj sas zaile. On mange phende: „Ola, save predžiďile a save avle pale, hine andre peskri phuv andro baro pharipen a tele len dikhen okla narodi. O muri pašal o Jeruzalem hine čhide tele a o brani zlabarde.“ Sar šunďom ola lava, bešľom mange a rovavas. Ľikeravas vajkeci dživesa o smutkos, poscinavas a modľinavas man ko Del, savo hino pro ňebos. A phenďom: „Ó, RAJEJA, Devla pro ňebos! Tu sal baro the zoralo Del, savo doľikeres tiri zmluva the tiro verno kamiben olenca, ko tut kamen a doľikeren tire prikazaňja. Dikh pre ma a šun avri tire služobňikoskri modľitba, so džal ke tu rat the džives, vaš tire služobňika vaš o Izraeliti. Pridžanav, hoj savore kerďam bini: me, mire dadeskri famelija the calo Izrael. Bare bini kerďam angle tu. Na šunahas tut a na doľikerahas tire zakoni the prikazaňja, so amenge diňal prekal tiro služobňikos Mojžiš. Mangav tut, leper tuke pro lava, so phenďal tire služobňikoske le Mojžišoske: ‚Te mange avena napačivale, rozčhivava tumen maškar o narodi. Ale te tumen ke ma visarena pale, doľikerena mire prikazaňja a dživena pal oda, ta kajte uľanas rozčhide dži pro nekdureder thana la phuvakre, anava tumen pale pre oda than, so mange kidňom avri, hoj ode te avav lašardo.‘ Se on hine tire služobňika the tiro narodos, so zachraňinďal tira bara zoraha the zorale vasteha. Mangav tut, ó, RAJEJA, šun avri miri modľitba the e modľitba savore tire služobňikengri, so tut den pačiv le jilestar. De, hoj o kraľis te avel ke ma adadžives jileskro a te avel mange avri oda, so kamav.“ Andre oda časos somas hlavno čašňikos le kraľiskro, so leske podelas e mol. Jekh džives andro čhon Nisan, sar o Artaxerxes kraľinelas imar bišto (20.) berš, iľom e mol andre kuči, so sas anglo kraľis, a podiňom la leske. Šoha angloda na somas angle leste smutno, a vašoda mandar phučľa: „Soske sal smutno, te na sal nasvalo? Mušinel tut vareso te trapinel.“ Akor igen predaranďiľom a odphenďom le kraľiske: „Mi dživel o kraľis pro furt! Sar te na avav smutno, te o foros, kaj hine parunde mire phure dada, hino čhido tele a o brani zlabarde?“ Pre oda mange o kraľis phenďa: „Akor so tuke mandar manges?“ Avke me man modľinavas ko Del pro ňebos a odphenďom le kraľiske: „Te hin ada le kraľiske pre dzeka a te tiro služobňikos arakhľa milosť andre tire jakha, bičhav man andre Judsko, andro foros, kaj hine parunde mire phure dada, hoj les pale te ačhavav.“ Akor o kraľis mandar phučľa – a e kraľovna bešelas paš leste: „Keci tuke ľikerela o drom a kana aveha pale?“ Sar leske phenďom keci, o kraľis pre oda priačhiľa a domukľa mange te džal. Paľis leske mek phenďom: „Te hin oda le kraľiske pre dzeka, akor man mi den o ľila prekal o guvernera pre dujto sera pal o paňi Eufrat, hoj mange te domuken te predžal andre Judsko. Mangav mek o ľil prekal o Asaf, savo hino ačhado upral o kraľiskre veša, hoj mange te del o kašta pre brana, pre veža paš o Chramos, pro foroskre muri the pro kher, andre savo bešava.“ O kraľis mange oda savoro diňa, bo le Devleskro lačho vast sas upral mande, a bičhaďa manca le veľiťeľen the le slugaďen pro graja. Sar avľom ko guvernera pre dujto sera pal o Eufrat, diňom lenge o ľila, so mange diňa o kraľis. Ale sar o Chorončanos Sanbalat the o Amončanos Tobiaš, savo sas uradňikos, šunde, hoj avľa manuš, so kamel te kerel lačho le Izraelitenge, igen choľisaľile. Avľom andro Jeruzalem a ačhiľom ode trin dživesa. Paľis rači me the vajkeci murša ušťiľam, ale ňikaske na phenďom, so mange o Del thoďa pro jilo, hoj te kerav prekal o Jeruzalem. Na iľom manca ňisave džviros, ča le somaris, pre savo džavas. Odi rat geľom avri prekal e Dolinakri brana ko Drakoskro prameňis dži ke Šmecengri brana a predikhavas o muri le Jeruzalemoskre. Ola muri sas rozphagerde a o brani zlabarde. Paľis pregeľom ke Prameňiko brana the ke le Kraľiskri nadrža. Ale paľis na sas than, khatar te predžal le somariha, vašoda dureder geľom pešones andre dolina Kidron te predikhel o muri. Paľis man visarďom pale andro foros prekal e Dolinakri brana. Ale o vodci na džanenas, kaj geľom aňi so keravas. Na phenďom ňič aňi le Židenge, aňi le rašajenge, aňi le uradňikenge, aňi le vodcenge, aňi ňisave robotňikenge. Paľis lenge phenďom: „Korkore dikhen, andre savo pharipen sam. O Jeruzalem hino zňičimen a o brani zlabarde la jagaha. Aven, ačhavas pale o foroskre muri, hoj te na avas buter pro asaben.“ Sar lenge rozvakerďom pal oda, sar le Devleskro lačho vast sas upral ma a so mange phenďa o kraľis, phende mange: „Aven, mukas pes andre oda!“ Avke chudle te kerel odi lačhi buči. Ale sar oda šunde o Chorončanos Sanbalat, o Amončanos Tobiaš the o Arabos Gešem, dikhenas amen tele, asanas amendar a phenenas: „Oda so keren? So, kamen tumen te vzburinel pro kraľis?“ Me lenge pre oda odphenďom: „O Del pro ňebos amen požehňinela. Amen, leskre služobňika, pes mukaha andre kadi buči a ačhavaha o muri. Ale tumen nane andro Jeruzalem ňisavo kotor, ňisavo pravos aňi ňisavo leperiben.“ Avke o nekbareder rašaj Eljašib the o aver rašaja kerenas e Bakrengri brana. On la prikerde a thode upre o vudar. Ola branatar chudle te prikerel o muros dži paš e veža Mea a odarik dži paš e veža Chananel. Paš leste prikerenas o murša andral o Jericho a nadur lendar o Zachur, le Imriskro čhavo. E Ribno brana prikerelas e famelija le Senaoskri. Zoraľarde la le hranolenca a thode o vudara the o trastune zavori pre peskre thana. Paš lende prikerelas le Urijoskro čhavo o Meremot, saveske sas papus o Hakoc. Paš leste prikerelas o Mešulam le Berechijoskro čhavo, saveske sas papus o Mešezabel. Paš leste prikerelas o Cadok le Baanoskro čhavo. Paš leste prikerenas o murša andral e Tekoa, ale o anglune manuša andral oda foros na kamenas te kerel prekal peskro Raj e buči. E Puraňi brana prikerenas o Jojada, le Paseachoskro čhavo, the o Mešulam, le Besodejoskro čhavo. Zoraľarde la le hranolenca a thode o vudara the o trastune zavori pre peskre thana. Paš lende prikerelas o Melatiah andral o Gibeon, o Jadon andral o Meronot the o murša andral o Gibeon the Micpa dži paš o kher le guverneriskro upral e provincija Zapadno Eufrat. Paš lende prikerelas o muri o Uziel, le Charchajoskro čhavo, savo kerelas veci le somnakastar. Paš leste prikerelas o muri o Chananijah, savo kerelas o voňava masci. On zoraľarde le Jeruzalemoskre muri dži paš o Buchlo muros. Paš lende prikerelas o Refajah, le Churoskro čhavo, savo ľidžalas jepaš Jeruzalem. Paš leste, angle peskro kher, prikerelas o Jedajah, le Charumafoskro čhavo. Paš leste prikerelas o Chatuš, le Chašabnejoskro čhavo. O aver kotor le muroskro the e veža le Bovengri prikerenas o Malkijah, le Charimoskro čhavo, the o Chašub, le Pachat-Moaboskro čhavo. Paš lende prikerelas peskre čhajenca o Šalum, le Halochešoskro čhavo, savo ľidžalas jepaš Jeruzalem. E Dolinakri brana prikerenas o Chanun the o manuša andral o foros Zanoach. On la ačhade upre a thode o vudara the o trastune zavori pre peskre thana. Prikerde mek štar šel the saranda (440) metri muros dži paš e Šmecengri brana. E Šmecengri brana prikerelas o Malkijah, le Rechaboskro čhavo. Ov sas vodcas andro Bet-Kerem. Ov la ačhaďa a thoďa upre o čopi, o vudar the o zavori. E Prameňiko brana prikerelas o Šalun, le Kol-Chozehoskro čhavo, savo sas vodcas andro foros Micpa. Ov la ačhaďa, kerďa upral late o pados a thoďa upre o čopi o vudar the o zavori. Prikerďa the o muri paš o paňi Siloam, paš e zahrada le kraľiskri dži paš o garadiči, pal save pes džal tele avri andral o Foros le Davidoskro. Pal leste prikerelas o muri paš e nadrža, paš o hrobi le Davidoskre the paš o kasarňi, o Nehemiah, le Azbukoskro čhavo. Ov sas vodcas upral jepaš foros Bet-Cur. Pal leste prikerenas o Leviti a ľidžalas len o Rechum, le Baniskro čhavo. Pal lende prikerelas o Chašabiah, savo sas vodcas pro jepaš okresis Keilate. Pal leste prikerenas aver Leviti, saven ľidžalas o Chenadad, le Bavajoskro čhavo, savo sas vodcas upral dujto jepaš okresis Keilate. Paš lende prikerelas o Ezer, le Ješuaskro čhavo, o vodcas andre Micpa. Ov prikerelas aver kotor le muroskro dži pro rohos, kaj sas o zbraňe andro sklados. Pal leste horľivones prikerelas o Baruch, le Zabajoskro čhavo, o aver kotor le muroskre rohostar dži paš o vudar le Eljašiboskre khereskro, le bare rašaskro. Pal leste kerelas o Meremot, le Urijoskro čhavo, saveske sas papus o Hakoc. Ov prikerelas le Eljašiboskre vudarestar dži pro agor leskre khereskro. Paš leste prikerenas o rašaja, save sas andral o gava pašal o foros. Pal lende kerenas o Benjamin the o Chašub a paš lende o Azariah, le Maasejoskro čhavo, saveske sas papus o Ananiah; sako prikerelas paš peskro kher. Pašal le Azarioskro kher dži pro rohos le muroskro kerelas o Binuj, le Chenadadoskro čhavo. Paš leste prikerelas o Palal, le Uzajoskro čhavo. Chudňa te kerel paš o agor le murostar, paš e veža le uprune palaciskri, pašes paš e dvora le stražňikengri. Pal leste kerelas o Pedajah, le Parošoskro čhavo. O chramoskre služobňika, save bešenas pro brehos Ofel, prikerenas dži paš e Paňeskri brana pro vichodos dži paš e veža, khatar pes stražinelas o Chramos. Pal lende prikerenas o murša andral o foros Tekoa. Kerenas ola vežatar dži paš o muros pro Ofel. Upreder le Grajengra branatar kerenas o rašaja, sako angle peskro kher. Paš lende kerelas o Cadok, le Imeroskro čhavo, angle peskro kher. Pal leste kerelas o Šemajah, le Šechanioskro čhavo, savo stražinelas e Vichodno brana. Pal leste prikerelas o Chananijah, le Šelemioskro čhavo the o Chanun, o šovto čhavo le Calafoskro. Pal lende kerelas angle peskro kher o Mešulam, le Berechijoskro čhavo. O Malkijah, savo kerelas veci le somnakastar, prikerelas pal lende dži paš o kher, kaj bešenas o chramoskre služobňika the ola, save cinen a bikenen, paš e Stražňikengri brana, anglo kher, so sas ačhado pro rohos le muroskro. Maškar oda kher pro rohos the maškar e Bakrengri brana prikerenas o muros o zlatňika the o kupci. Sar pes došunďa o Sanbalat, hoj ačhavas o muri, igen choľisaľiľa a asalas avri le Izraeliten. Paš peskre manuša the paš o samarijika slugaďa phenďa: „Oda so keren kala Židi, so na mon ňič? Či peske gondoľinen, hoj pale ačhavena o foros? Či pale šaj obetinena? Či dokerena e buči tel jekh džives? Či šaj keren kale šmecendar pro kopi pale bara? Se hine calkom zlabarde!“ O Amončanos Tobiaš ačhelas paš leste a phenďa: „Ča mi ačhaven! E liška lenge čhivela tele o muri, sar upre chučela!“ No me man chudňom te modľinel: „Devla amaro, šun, sar amendar asan. Visar oda pale pre lende a mi en ajse sar ola, kas zalen a odľigenen andre aver phuv. Ma odmuk lenge kada nalačhipen, so amenge keren, a ma bister pre lengre bini, bo asan avri olen, ko ačhaven kada foros.“ Avke amen dureder ačhavahas o muri. O manuša pačivalones kerenas e buči a o muros pašal calo foros sas imar jepaš dokerdo. Ale sar pes došunde o Sanbalat, o Tobiaš, o Arabi, o Amončana the o murša andral o Ašdod, hoj o muri pes prikerel a o cheva andro muros pes zakerel andre, igen choľisaľile. Akor pes savore jekhetane dovakerde a phende, hoj avena pro mariben pro Jeruzalem a kerena ode baro zmetkos. Ale amen pes modľinahas ke amaro Del a ačhaďam muršen pro muri, hoj te stražinen rat-džives. Akor o manuša andre Judsko phende: „O murša imar na birinen te hordinel o bara. Kampel te pratinel but šmeci pal o kopi a amen na birinaha te dokerel o muri.“ Amare ňeprijaťeľa peske phende: „Avaha ke lende jekhvareste, ňič na džanena a ňič na dikhena. Murdaraha len a e buči zaačhavaha.“ Ale o Židi, so bešenas paš amare ňeprijaťeľa, amenge oda avle te phenel vaj dešvar: „Všadzik, kaj tumen visarena, odarik pre amende džana!“ Vašoda diňom le manušen šabľi, kopiji the luki a ačhaďom len paš o muros, hoj te stražinen peskre famelijen pre ola thana, kaj mek na sas o muros dokerdo. Sar oda dikhľom, ušťiľom a prevakerďom ko vodci, uradňika the ko manuša: „Ma daran tumen lendar! Leperen tumenge, savo baro the zoralo hino amaro RAJ, a maren tumen vaš tumare phrala, čhave, čhaja, romňija the khera.“ Sar amare ňeprijaťeľa šunde, hoj pre oda avľam a o Del lenge na domukľa te kerel oda, so kamle, amen savore šaj geľam pale te kerel o muri. Ole dživesestar jepaš mire muršendar kerenas e buči pro muri a aver murša ľikerenas andro vasta o kopiji, o šťiti, o luki the o pancjera a o veľiťeľa ačhenas pal savore manuša. Ola, ko kerenas e buči pro muros, the ola, ko hordinenas o materijalos, jekhe vasteha kerenas e buči a dujtoneha ľikerenas e zbraň. Pašal dojekh dženo sas zaphandľi e šabľa a kavke kerelas e buči. Ale o murš la trubaha ačhelas paš ma. Phenďom le manušenge, le vodcenge the le uradňikenge: „E buči hiňi bari a amen keras dur jekh avrestar a sam rozčhide pal calo muros. Te šunena e truba, aven sigo savore paš amende. Amaro Del pes marela vaš amenge!“ Avke kerahas e buči pro muri akorestar, sar vidňisaľolas, dži akor, medik o čercheňa na avenas avri, a jepaš murša ľikerenas andro vasta o kopiji. Andre oda časos phenďom le manušenge: „Mi ačhel sako peskre sluhaha prekal e rat andro Jeruzalem, hoj amenge rači te pomožinen te stražinel a dživese te kerel e buči.“ Ňiko amendar, aňi me, aňi mire manuša, aňi o sluhi aňi o stražňika pal peste na čhivahas tele o gada a sakoneste sas leskri zbraň paš o vast. Akor chudle o manuša the o džuvľa igen te vakerel pre okla Židi vaš oda, so kerenas. Varesave lendar phenenas: „Peskre muršoren the čhajoren mušinas te del sar otroken, hoj amen te den zrnos, hoj te predživas.“ Aver vakerenas: „Das amare maľi, o viňici the o khera andre zaloha, hoj amen te den pšeňica andre kadi bari bokh.“ Aver phenenas: „Mušinďam peske te lel kečeň, hoj te počinas le kraľiske o daňe vaš o maľi the vaš o viňici. Ale the amen sam Židi avke sar on. Či nane amare čhave ajse sar lengre? Amare čhavendar mušinas te kerel otroken a varesave amare čhaja imar hine bikende otrokiňenge. Imar na džanas, so te kerel, bo ile amendar o maľi the o viňici.“ Sar šunďom kala lava a dikhľom lengro pharipen, igen somas choľamen. Gondoľinavas pal oda a vičinďom mange le vodcen the le uradňiken a phenďom lenge: „Tumen barvaľon pre tumare fameliji avke, hoj len den kečeň a kiden lendar o interesa.“ Avke mange diňom te zvičinel savore manušen pal odi veca a phenďom lenge: „Amen kerďam savoro pre oda, hoj te cinas avri andral o otroctvos amare židovike famelijen, save sas bikende avre narodenge. Ale tumen akana bikenen tumare phralen, hoj len amen pale te cinas?“ Pre oda mange o vodci the o uradňika na phende aňi lav, bo džanenas, hoj hin man čačipen. Mek phenďom: „Namištes keren. Či na kamľanas te phirel andre dar anglo Del, hoj amendar amare ňeprijaťeľa te na asan? Se me, mire phrala the mire služobňika len das furt kečeň o love the e pšeňica. Odmukas lenge oda, so amenge kamen! Den lenge mek adadžives pale o maľi, o viňici, o olivova sadi the o khera, so lendar iľan. Den pale the o interesis, so lendar iľan akor, sar tumendar ile kečeň o love, o zrnos, e mol the o olivovo olejos.“ O vodci odphende: „Keraha avke, sar phenes. Daha lenge pale savoro a na mangaha lendar ňič.“ Avke diňom te vičinel le rašajen a o vodci ile vera anglo rašaja, hoj kerena avke, sar dine lav. Paľis razinďom avri mire žebi a phenďom: „Kavke o Del dojekhe muršes, ko na doľikerela oda lav, razinela avri andral leskro kher the andral savoreste, so les hin, a na mukela leske ňič.“ Akor savore manuša phende: „Amen!“ A kerde avke, sar dine lav, a lašarenas le RAJES. Sar kraľinelas o Artaxerxes bišto (20.) berš andre Perzija, ačhiľom guverneris andre Judsko. Akorestar dži tranda the dujto (32.) berš – oda hin dešuduj berš – aňi me aňi miri famelija na mangľom le manušendar o love pro chaben, so šaj mangľom sar guverneris. Ale o guvernera angle mande trapinenas le manušen oleha, hoj lendar kidenas avri sako džives e daň pro maro the pre mol saranda (40) rupune love. A the lengre služobňika len trapinenas. Ale me avke na keravas, bo daravas mire Devlestar. Me the savore mire murša jekhetane lenca kerahas caľa zoraha e buči pro muri a na cinďam peske aňi maľa. Paš miro skamind manca chanas o anglune Židi the o vodci, vaj šel the penda (150) džene, a mek the ola, save ke amende avenas andral aver narodi. Sako džives lenge richtinavas jekhe guruves, šove bakren the but kachňen. Paš oda sako dešto džives, davas te anel but mol andro gone. Ale šoha na mangavas o love pro chaben, so šaj mangľomas sar guverneris, bo o manuša kerenas phares buči. Devla miro, leper tuke pre ma the pre miro lačhipen, so kerďom kale manušenge! Sar pes dodžanle o Sanbalat, o Tobiaš, o Arabčanos Gešem the savore amare ňeprijaťeľa, hoj dokerďom o muri a nane andre imar ňisave cheva, kajte o vudara pro brani mek na thoďom, o Sanbalat the o Gešem mange dine te phenel: „Av zdžas pes andre varesavo gav pre rovina Ono.“ Ale on mange oleha kamle te kerel vareso nalačho. Bičhaďom ke lende mire muršen, hoj lenge te phenen: „Hin man akana bari buči a našťi džav ke tumende. Soske te zaačhel e buči akor, sar me džava tele ke tumende?“ On mange oda dine te phenel štarval, ale me lenge odphenavas furt jednakones. Paľis o Sanbalat ke ma bičhaďa peskre muršes the pandžtovar. Sas leste andro vast phundrado ľil a sas andre pisimen: „Maškar o narodi pes vakerel a the o Gešem ada phenel, hoj tu the o Židi kamen te kerel vzbura, a vašoda prikeres o muri. A mek hin phendo, hoj kames te ačhel kraľiske a hoj ačhaďal proroken, hoj te vakeren pal tu andro Jeruzalem: ‚Andre Judsko imar hin kraľis!‘ Tu džanes, hoj o kraľis andre Perzija pes pal oda dodžanela! Vašoda av, zdžas pes a vakeraha pal oda.“ Akor leske odphenďom: „Ňič olestar, so vakeres, nane čačipen. Korkoro tuke ada gondoľinďal avri.“ On savore amen kamenas te daravel avri a phenenas peske: „O vasta lenge slabisaľona la bučatar a na dokerena la.“ Ale me man modľinavas: „Devla, de man zor!“ Andre jekh džives geľom andro kher ko Šemajah, saveske sas dad o Delajah, a leske o Mehetabel. O Šemajah sas phandlo andre peskro kher a phenďa mange: „Av džas andro Chramos le Devleskro te garuvel pes andro Sveto than a phandaha o vudar, bo tire ňeprijaťeľa tut kamen te murdarel. Aven tut te murdarel mek adadžives rači!“ Ale me leske odphenďom: „Šaj vareko sar me denašel? Šaj vareko sar me avel andro Chramos a ačhel te dživel? Na, na džava!“ Avľom pre oda, hoj les na bičhaďa ke ma o Del, ale ola lava mange phenďa, bo o Tobiaš the o Sanbalat leske počinde, hoj oda mange te phenel. Bičhade les ke ma, hoj man te daravel avri, hoj man te garuvav andro Chramos a oleha te kerav binos. Paľis oda hiros pal ma rozľigendehas, hoj te meľaren miro lačho nav. Me man modľinavas: „Ó, Devla miro, leper tuke pre savoro nalačhipen, so kerde o Tobiaš the o Sanbalat. Leper tuke mek the pre prorokiňa Noadja a pre ola aver proroka, save man daravenas avri!“ E buči pro muri ľikerelas penda the duj (52) džives a sas dokerďi andro bišupandžto (25.) džives andro čhon Elul. Sar pes savore amare ňeprijaťeľa pal oda došunde a sar oda dikhle o narodi, save bešenas pašal amende, daranas pes a sas pokorimen. Džanenas, hoj o Del amenge pomožinďa te dokerel kadi buči. Andre ola dživesa peske o judska anglune manuša the o Tobiaš pisinenas a bičhavenas but ľila. But manuša andre Judsko sas le Tobiašoha phandle la veraha, bo sas džamutro le Šechanioske, saveske sas dad o Arach. Le Tobiašoskro čhavo o Jochanan peske iľa romňa la čha le Mešulamoskra, saveske sas dad o Berechijah. O manuša angle mande vakerenas pal savoro lačhipen, so kerelas o Tobiaš, a paľis leske vakerenas savore mire lava. O Tobiaš mange dureder bičhavkerelas o ľila, hoj man te daravel avri. Sar sas o muri prikerde a diňom te thovel o vudara pro brani, ačhaďom andre služba le stražňiken, le Leviten the le lavutaren. Ačhaďom upral o Jeruzalem mire phrales le Chanani the le Chananijah, savo sas veľiťeľis upral le chramoskri veža, bo sas pačivalo a daralas pes le Devlestar buter sar aver džene. Phenďom lenge: „Ma phundraven pro Jeruzalemoskre brani o vudar, medik o kham na chudela te tačarel. Ma phanden o vudara a ma thoven upre o zavori, medik o kham na zaperela pal o moros. O manuša andral o Jeruzalem pes mi ačhaven te stražinel, vareko pro stražna thana a vareko paš peskro kher.“ O Jeruzalem sas igen baro foros, ale na bešenas andre leste but manuša a o khera na sas pale ačhade. Akor mange thoďa o Del pro jilo, hoj te zvičinav ke mande savore vodcen, uradňiken the manušen a te zapisinav len pal lengre fameliji. Arakhľom o zvitkos, andre savo sas zapisimen o fameliji, save avle pale ešebna andral o Babilon. Sas ode pisimen: Kala hine o manuša, saven o kraľis Nebukadnecar zaiľa a odľigenďa andro Babilon a akana avle pale andro Jeruzalem the andre Judsko, sako andre peskro foros. O vodci, save avle lenca, sas o Zerubabel, o Ješua, o Nechemiah, o Azariah, o Raamiah, o Nachamani, o Mordochaj, o Bilšan, o Misperet, o Bigvaj, o Nechum the o Baanah. Andral le Parošoskri famelija avle 2 172 potomki, andral le Šefatjoskri 372, andral le Arachoskri famelija 775, andral le Pachat-Moaboskri famelija, oda hin le Ješuaskre the le Joaboskre čhave, 2 812 potomki, andral le Elamoskri famelija 1 254, andral le Zatuoskri 945, andral le Zakajoskri 760, andral le Binujoskri 642, andral le Bebajoskri 623, andral le Azgadoskri famelija 1 222, andral le Adonikamoskri famelija 667, andral le Bigvajoskri famelija 2 065, andral le Adinoskri famelija 454, andral le Ateroskri famelija, o potomki le Chizkijoskre, 98, andral le Chašumoskri famelija 328, andral le Becajoskri famelija 324, andral le Charifoskri famelija 112 a andral le Gibeonoskri famelija 95 potomki. Avle pale the kala manuša, savengre phure dada bešenas andre kala fori: andral o Betlehem the Netofa 178; andral o Anatot 128; andral o Bet-Azmavet 42; andral o Kirjat-Jearim, Kefira the Beerot 743; andral e Rama the Geba 621; andral o Michmas 122; andral o Betel the Aj 223; andral o Nebo 52; andral o Elam 1 254; andral o Charim 320; andral o Jericho 345; andral o Lod, Chadid the Ono 721; the andral o Senaah 3 930. Kala savore hine potomki andral o fameliji le rašajengre, save avle pale: andral le Jedajoskri (save sas o potomki le Ješuaskre) 973; andral le Imeroskri 1 052; andral le Pašchuroskri 1 247; andral le Charimoskri 1 017. O Leviti: andral e famelija le Ješuaskri the Kadmieloskri (save sas o potomki le Hodvoskre) avle pale 74. O chramoskre spevaka: andral le Asafoskri famelija avle 128 potomki. O stražňika paš o chramoskre brani: andral e famelija le Šalumoskri, le Ateroskri, le Talmonoskri, le Akuboskri, le Chatitoskri the le Šobajoskri avle 138 potomki. Avle pale the o chramoskre služobňika andral e famelija le Cichasoskri, le Chasufaoskri, le Tabaotoskri, le Keroskri, le Sioskri, le Padonoskri le Lebanoskri, le Chagaboskri, le Šamlajoskri, le Chananoskri, le Gideloskri, le Gacharoskri, le Reajoskri, le Recinoskri, le Nekodaoskri, le Gazamoskri, le Uzoskri, le Paseachoskri, le Besajoskri, le Meunimoskri, le Nefusimoskri, le Bakbukoskri, le Chakufoskri, le Charchuroskri, le Baclutoskri, le Mechidaoskri, le Charšaoskri, le Barkososkri, le Siseroskri, le Temachoskri, le Neciachoskri the le Chatifoskri. Kala potomki le Šalamunoskre služobňikengre avle pale: le Sotajoskre, le Soferetoskre, le Peridasoskre, le Jaaloskre, le Darkonoskre, le Gideloskre, le Šefatjoskre, le Chatiloskre, le Pocheret-Hacebajimoskre the le Amonoskre. Savore chramoskre služobňika the le Šalamunoskre služobňikengre potomki sas 392. Kala manuša avle pale andral o babiloňika fori Tel-Melach, Tel-Charša, Kerub, Adon the Imer, ale našťi presikade, hoj hine Izraeliti: 642 potomki andral e famelija le Delajoskri, le Tobijoskri the le Nekodaskri. Avľa pale the e famelija le Chobajoskri, le Hakocoskri the le Barzilajoskri. Ov peske iľa romňa le Barzilajoskra čha andral o Gilead a iľa peske lakro nav. On rodenas peskro famelijakro zvitkos kaj sas zapisimen, ale les na arakhle. Vašoda len premukle andral e rašajiko služba. Avke o guverneris lenge prikazinďa hoj našťi chan le chabenestar, so hino obetimen le Devleske, medik ode na sas rašaj, savo šaj phučel le RAJESTAR prekal o losi Urim the Tumim. Savoredžene, so avle pale andre Judsko, sas jekhetane 42 360 manuša. Avle lenca 7 337 sluhi the služki, the 245 spevaka the spevački. Sas len 736 graja, 245 mulici, 435 ťavi the 6 720 somara. Varesave famelijakre vodci denas o dari pro Chramos. O guverneris diňa andre chramoskri pokladňica ochto kili somnakaj, penda (50) čare the 530 rašajengre plašťi. O famelijakre vodci dine andre pokladňica prekal o Chramos 168 kili somnakaj the 1 250 kili rup. Okla manuša dine 168 kili somnakaj, 140 kili rup a 67 rašajika plašťi. Avke o rašaja, o Leviti, o stražňika, o lavutara, o chramoskre služobňika the o aver Izraeliti gele te bešel andre peskre fori andre Judsko. Sar sas o eftato čhon, o Izraeliti imar sas andre peskre fori. Savore manuša pes jekhetane zgele angle Paňeskri brana a phende le zakoňikoske le Ezdrašoske, hoj te anel o zvitkos le zakonoskro, so o RAJ diňa le Izraelitenge prekal o Mojžiš. Avke o rašaj Ezdraš pro ešebno džives andro eftato čhon anďa o zakonos anglo manuša, save sas ode zgele: anglo murša, anglo džuvľa the anglal sakoneste, ko šaj achaľonas oda, so šunelas. O Ezdraš genelas andral o zakonos tosarastar dži o dilos paš e Paňeskri brana le muršenge, le džuvľenge a the savorenge, ko oleske šaj achaľolas. Savore manuša mištes šunenas, so genelas andral o zvitkos le zakonoskro. O zakoňikos Ezdraš ačhelas pro kaštuno javiskos, so sas prekal oda kerdo. Paš leskri čači sera ačhenas o Matitiah, o Šema, o Ananiah, o Urijah, o Chilkijah the o Maasejah. Pal leskri baľogňi sera ačhenas o Pedajah, o Mišael, o Malkijah, o Chašum, o Chašbadanah, o Zecharijah the o Mešulam. Sar o Ezdraš phundraďa o zvitkos le zakonoskro, savore manuša les šaj dikhle, bo ov sas pro učeder than. Akor savore manuša ušťile upre. O Ezdraš lašarelas le RAJES, le bare Devles, a savore manuša hazdle upre o vasta a phende: „Amen! Amen!“ A banďonas anglo RAJ le mujeha dži pre phuv. O Leviti – o Ješua, o Bani, o Šerebiah, o Jamin, o Akub, o Šabetaj, o Hodijah, o Maasejah, o Kelita, o Azariah, o Jozabad, o Chanan the o Palajah – pomožinenas le manušenge te achaľol o zakonos, medik ode o manuša ačhenas. On genenas andral o zakonos le Devleskro a mištes višvetľinenas le manušenge, hoj te achaľon oda, so sas lenge pregendo. Sar o manuša šunenas o lava le zakonoskre, chudle te rovel. Akor lenge o guverneris Nehemiaš, o Ezdraš, savo sas zakoňikos the rašaj, the o Leviti, save sikavenas le manušen, phende: „Kada džives hino pošvecimen le RAJESKE, tumare Devleske. Vašoda ma aven smutna a ma roven! Džan khere, chan o lačho chaben, pijen e guľi mol a bičhaven the olenge, kas nane ňič, bo kada džives hino pošvecimen amare RAJESKE. Ma aven smutna, bo o radišagos le RAJESKRO hin tumari zor.“ The o Leviti len kerenas tele le lavenca: „Kada džives hino sveto. Vašoda čhiten a ma aven smutna!“ Avke savore manuša gele khere te chal a te pijel, bičhavenas peske o chabena a oslavinenas bare radišagoha, bo achaľile o lava, so sas lenge pregende. Pre dujto džives pes zgele savore famelijengre vodci, o rašaja the o Leviti paš o zakoňikos Ezdraš, hoj feder te achaľon o zakonos. Andro zakonos, so o RAJ prikazinďa prekal o Mojžiš, arakhle pisimen, hoj o Izraeliti mušinen te bešel andro stani, sar oslavinen andro eftato čhon o inepos le Stankengro. Phende, hoj mušinen te rozvakerel všadzik andre savore fori the andro Jeruzalem: „Džan pro brehi a anen o konara pal o olivi the pal o dziva olivi, pal o mirti, pal o palmi the pal o aver stromi, hoj lendar te keren o stani, avke sar hin pisimen andro zakonos.“ Paľis savore manuša gele, ande o konara a kerde peske o stani pre peskre strechi the dvori, pre dvora anglo Chramos a pro phundrade thana angle Paňeskri brana the angle Efrajimiko brana. Avke savore manuša, save avle pale andral o Babilon, peske kerde o stani a bešenas andre. Se o Izraeliti oda na kerenas akorestar, sar len ľidžalas o Jozua, le Nunoskro čhavo, dži adadžives. A sas len igen baro radišagos. Sako džives, le ešebne dživesestar dži o posledno džives, genenas o zakonos le Devleskro andral o zvitkos. Efta dživesa oslavinenas o inepos a pro ochtoto džives pes savore jekhetane zgele, avke sar sas pisimen andro zakonos. Pro bišuštarto (24.) džives andre oda čhon pes o Izraeliti zgele. Sas urde andro gada le gonestar, poscinenas pes a čhivkerenas peske o prachos pro šero. Akor pes o potomki le Izraeloskre odďelinde savore cudzincendar. Ušťile a phenenas avri peskre the le dadengre bini. Ačhenas pre peskre thana a trin ori genenas andral o zakonos le RAJESKRO, peskre Devleskro, a aver trin ori phenenas avri o bini a lašarenas le RAJES peskre Devles. Paľis o Ješua, o Bani, o Kadmiel, o Šebaniah, o Buni, o Šerebiah, o Bani the o Kenani ačhile pre le Levitengro javiskos a zorale hangoha vičinenas pro RAJ, pre peskro Del. O Leviti – o Ješua, o Kadmiel, o Bani, o Chašabnejah, o Šerebiah, o Hodijah, o Šebaniah the o Petachiah – phende: „Ušťen a lašaren le RAJES, tumare Devles, savo hino čirlastar pro furt. Dojekh mi lašarel leskro slavno nav, so hino upral savoro lašariben.“ Paľis pes o Izraeliti chudle kavke te modľinel: „Ó RAJEJA, ča tu korkoro sal RAJ, tu stvorinďal o ňebos, o nekučeder ňebos the savore čercheňa, e phuv the savoro, so upre hin, o moros the savoro, so andre hin. Tu des o dživipen savoreske a savore pro ňebos angle tu banďon a lašaren tut. Tu sal o RAJ, o Del, savo peske kidňal avri le Abram a ľigenďal les avri andral o Ur, andral e chaldejiko phuv, a diňal leske nav Abraham. Sar dikhľal, hoj leskro jilo hino tuke pačivalo, phandľal leha zmluva, hoj e phuv le Kanaančanengri, le Chetitanengri, le Amorejčanengri, le Perizejengri, le Jebusejengri the le Girgašejengri deha leskre potomkenge. A tu doľikerďal oda lav, bo sal čačipnaskro. Dikhľal amare dadengro pharipen andro Egipt, šunďal len, sar ke tu zorales vičinenas paš o Lolo moros. Kerďal bare znameňja the zazraki pro Faraonos, pre savore leskre služobňika the pre savore leskre manuša andre leskri phuv, bo džanehas, hoj pes igen namištes ľikerelas ke tire manuša. Aleha tuke kerďal baro nav, so tut hin dži adadžives. Rozďelinďal angle lende o moros a maškar o moros pregele pal e šuki phuv. Ale olen, ko pal lende džanas, čhiďal andro baro paňi, avke sar pes čhivel o bar andro bare paňa. Tu len ľidžahas prekal o džives sar chmarakro slupos a rači sar jagalo slupos, hoj lenge te švicines pro drom, khatar kamle te džal. Avľal tele pro verchos Sinaj, prevakerďal ke lende andral o ňebos a diňal lenge o prikazaňja o zakoni, so hine čačipnaskre the lačhe. Sikaďal len, hoj te prindžaren tire šabatoskro sveto džives, a diňal lenge prekal tiro služobňikos Mojžiš o zakoni the o prikazaňja. Diňal len o maro andral o ňebos, sar sas bokhale, a the o paňi andral e skala, sar sas smedna. Phenďal lenge, hoj te džan a te zalen peske e phuv, pal savi len diňal lav, hoj lenge la deha. Ale on, amare dada, ačhile barikane, zoraľarde peskre jile a na šunenas tire prikazaňja. Na kamenas tut te šunel a bisterde pre tire bare zazraki, so lenge kerďal. Zoraľarde peskre jile a ile peske andro šero, hoj pes visarena pale andro otroctvos andro Egipt. Ale tu sal o Del, savo odmukel a savo hino jileskro the lačhejileskro, zľikeres tut andre choľi a sal barvalo andro verno kamiben, a vašoda len na omukľal. Kajte peske kerde somnakuňa gurumňora a phende: ‚Kada hin amaro del, savo amen ľigenďa avri andral o Egipt!‘ a kajte tuke kerenas igen baro nalačhipen, tu len andre tiro baro jileskeriben na omukľal pre pušťa. O chmarakro slupos lendar na odgeľa dživese, ale ľidžalas len pre lengro drom. Aňi o jagalo slupos lendar na odgeľa rači, ale švicinelas lenge pro drom, kaj džanas. Andre peskro jileskeriben len sikavehas, so kampel te kerel. Čaľarehas len la mannaha a diňal len te pijel o paňi, sar sas smedna. Saranda (40) berš pes pal lende starinehas pre pušťa a na chibaľinelas lenge ode ňič. O plašťi pre lende pes na čhingerde a aňi o pindre lenge na šuvľile. Dehas lenge o viťazstva upral o kraľišagi the narodi a rozdiňal lenge dojekh agor la phuvakro. On peske zaile e phuv Chešbon, kaj kraľinelas o Sichon, the e phuv Bašan, kaj kraľinelas o Og. Diňal len ajci but čhave, keci hin čercheňa pro ňebos a anďal len andre odi phuv, pal savi phenďal lengre dadenge, hoj andre te džan a te zalen la. Lengre čhave ode gele a zaile odi phuv a tu angle lende pokorinďal le Kanaančanen; diňal andre lengre vasta le kraľen the le naroden andre odi phuv, hoj lenca te keren, sar kamena. Tire manuša zaile o ohradzimen fori, o uľipnaskre maľi, o khera pherde le barvaľipnaha, o chaňiga, so imar sas kerde, o olivova sadi, o viňici the but ovocna stromi. Chale a čaľile, thuľile a radisaľonas andre tiro baro lačhipen. Ale on tut na kamenas te šunel a vzburinde pes pre tu. Tiro zakonos pestar odčhide a murdarde tire proroken, save lenge dovakerenas, hoj pes te visaren pale ke tu. Kerde baro nalačhipen oleha, hoj pes tuke ruhinenas. Vašoda len diňal andro vasta le ňeprijaťeľenge a on len trapinenas. Sar andre oda pharipen ke tu vičinenas, tu len šunehas avri andral o ňebos. Andre tiro baro jileskeriben lenge bičhavehas vodcen, save len lenas avri andral o vasta le ňeprijaťeľengre. Ale sar ča sas andro smirom, pale kerenas o nalačhipen angle tu. Dehas len andro vasta lengre ňeprijaťeľengre, hoj te aven tel lengri zor, ale sar pale ke tu vičinenas, tu len andre tiro jileskeriben šunehas avri andral o ňebos a buterval len zachraňinďal. Dovakerehas lenge, hoj pes te visaren pale ke tiro zakonos, ale on ačhile barikane a na šunenas tire prikazaňja, so ľidžan le manušes andro dživipen. Sas zacata andre peskre jile, na šunde tut a visarde pes ke tu le dumeha. But berša lenca ľikerehas avri, tire Duchoha dovakerehas lenge prekal o proroka, ale on na šunenas, a vašoda len diňal andro vasta avre narodenge. Ale andre tiro baro jileskeriben len na zňičinďal aňi na omukľal, bo sal milosťivo the lačhejileskro Del. Akana Devla amaro, savo sal baro, zoralo the užasno Del! Tu doľikeres e zmluva the o verno kamiben: Leper tuke, sar cerpinahas akorestar, sar amen ľidžanas o asirika kraľa, dži akana! Leper tuke, sar cerpinahas amen, amare kraľa the vodci, amare rašaja the amare proroka, amare dada the savore manuša! Tu sal čačipnaskro andre savoreste, so pre amende avľa, bo tu kerehas pačivalones, ale amen kerahas o bini. Amare kraľa the vodci, amare rašaja the amare dada na doľikerenas tiro zakonos a na šunenas tire prikazaňja aňi oda, so lenge dovakerehas. Tu požehňinehas lenge o kraľišagos a andre tiro baro lačhipen lenge diňal bari lačhi phuv, ale on tuke na služinenas aňi na omukenas peskre bini. Dikh, amen sam adadžives otroka! Sam otroka andre odi phuv, so diňal amare dadenge, hoj andral late te chan o chaben the o lačhipen. Ale vaš amare bini o baro uľipen kala phuvakro diňal le kraľenge, saven ačhaďal upral amende. On amenca the amare dobitkoha keren, so kamen. Sam andro baro pharipen!“ Vaš kada savoro, so pes ačhiľa, amen phandas a pisinas e zmluva. Amare vodci, o Leviti the o rašaja la zapečaťinas. E zmluva zapečaťinde o Nehemiaš, o čhavo le Chachaljoskro, the o Cidkijah. O Serajah, o Azariah, o Jirmejah, o Pašchur, o Amariah, o Malkijah, o Chatuš, o Šebaniah, o Maluch, o Charim, o Meremot, o Obadiah, o Daniel, o Gineton, o Baruch, o Mešulam, o Abijah, o Mijamin, o Maaziah, o Bilgaj the o Šemajah. O Ješua, le Azanijoskro čhavo, o Binuj, le Chenadadoskre čhavendar, o Kadmiel the leskre phrala: o Šebaniah, o Hodijah, o Kelita, o Palajah, o Chanan, o Michas, o Rechob, o Chašabiah, o Zachur, o Šerebiah, o Šebaniah, o Hodijah, o Bani the o Beninu. O Paroš, o Pachat-Moab, o Elam, o Zatu, o Bani, o Buni, o Azgad, o Bebaj, o Adonijah, o Bigvaj, o Adin, o Ater, o Chizkija, o Azur, o Hodijah, o Chašum, o Becaj, o Charif, o Anatot, o Nebaj, o Magpiaš, o Mešulam, o Chezir, o Mešezabel, o Cadok, o Jaduas, o Palatiah, o Chanan, o Anajah, o Hošeah, o Chananijah, o Chašub, o Halocheš, o Pilcha, o Šobek, o Rechum, o Chašabnah, o Maasejah, o Achijah, o Chanan, o Anan, o Maluch, o Charim the o Baanah. Okla manuša, okla rašaja, okla Leviti, okla spevaka, okla stražňika, okla chramoskre služobňika the savore, ko pes odďelinde avre narodendar, hoj te doľikeren o zakonos le Devleskro, the lengre romňija the čhave, save imar oleske achaľonas, pridine pes ke peskre vodci a ile pre peste vera, hoj ena prekošle, te na doľikerena le Devleskre zakoni, so diňa avri o Del prekal peskro služobňikos Mojžiš, a hoj doľikerena savore leskre prikazaňja. Avke phende: „Amare čhajen na daha avre narodenge romňenge a lengre čhajen na laha amare čhavenge. Te o manuša andral aver narodi anena vareso te bikenel pro šabatoskro džives abo pre aver inepos, či oda ela o zrnos, na cinaha lendar ňič. A sako eftato berš na laha le uľipnastar ňič a omukaha o love olenge, kas diňam kečeň. A mek ke oda dojekh amendar sako berš davkeraha rupune love štar grami pre služba andro Chramos amare Devleskro pro sveta mare, pre chabeneskri obeta, labarďi obeta, šabatoskri the Neve čhoneskri obeta, pro inepi, pro sveta dari the pro obeti vaš o bini le Izraeloskre the pre savore službi andro Chramos. A amen – o rašaja, o Leviti the o manuša – prekal o losos kidaha avri, kana andro berš savi famelija anela o kašta pre labarďi obeta prekal o RAJ, amaro Del, avke sar hin pisimen andro zakonos. Davkeraha sako berš ešebne uľipnastar, so skidaha pal e maľa the pal o ovocna stromi a daha oda andro Chramos le RAJESKRO. Mek amare ešebne čhaven ľidžaha andro Chramos le rašajenge a odďelinaha len le Devleske; a daha the amare gurumňen the bakren, save uľile ešebna, avke sar hin pisimen andro zakonos. O ešebno le arestar the le uľipnastar pal savore stromi, o ešebno la moľatar the olejostar tiš ľidžaha andro Chramos le rašajenge prekal amaro Del. A le Levitenge daha e ďesjatka le uľipnastar, bo on oda kidena avri savore amare gavendar. O rašaj andral e famelija le Aronoskri mušinel te el paš oda, sar o Leviti kidena avri e ďesjatka a paľis on olestar mušinen te anel e ďesjatka andro skladi le chramoskre. O Izraeliti the o Leviti mušinen te anel o dari le zrnostar, la moľatar the le olejostar, andre ola skladi, kaj hine o sveta veci a kaj bešenas o rašaja, o stražňika the o spevaka. Daha savoro, so kampel prekal o kher amare Devleskro.“ O izraelika vodci bešenas andro Jeruzalem. Okla manuša losinenas, hoj sako dešto famelija te džal te bešel andro Jeruzalem a okla eňa fameliji te ačhen te bešel andro aver fori. O manuša žehňinenas savore ole dženenge, save korkore pestar džanas te bešel andro Jeruzalem. Okla Izraeliti, rašaja, Leviti, chramoskre služobňika the potomki le Šalamunoskre služobňikengre bešenas andre peskre khera andre peskre fori. Kala hine o vodci andral e judsko provincija, save bešenas andro Jeruzalem: Andral o kmeňos Juda: Atajah, saveske sas dad o Uziaš, leske o Zecharijah, leske o Amariah, leske o Šefatjah the leske o Mahalalel, savo sas potomkos le Perecoskro; o Maasejah, saveske sas dad o Baruch, leske o Kol-Chozeh, leske o Chazajah, leske o Adajah, leske o Jojarib the leske o Zecharijah, savo sas potomkos le Šiloskro. Savore le Perecoskre potomki, save bešenas andro Jeruzalem, sas 468 zorale murša. Andral o kmeňos Benjamin: O Salu, saveske sas dad o Mešulam, leske o Joed, leske o Pedajah, leske o Kolajah, leske o Maasejah, leske o Itiel the leske o Ješajah, a mek o Gabaj the o Salaj. Savore sas jekhetane 928. O Joel, le Zichriskro čhavo, sas lengro vodcas a o Jehudah, le Hasenuoskro čhavo, sas dujto vodcas andro foros. Andral o rašaja: O Jedajah, le Jojariboskro čhavo, o Jachin the o Serajah, saveske sas dad o Chilkijah, leske o Mešulam, leske o Cadok, leske o Merajot the leske o Achitub, savo sas angloda o nekbareder rašaj. On le famelijenca, save služinenas andro Chramos, sas 822. A mek o Adajah, saveske sas dad o Jerocham, leske o Palaliah, leske o Amci, leske o Zecharijah, leske o Pašchur the leske o Malkijah, a leskre phrala, save sas o famelijakre vodci – savore sas 242. Mek o Amašsaj, saveske sas dad o Azarel, leske o Achzaj, leske o Mešilemot the leske o Imer a lengra famelijatar sas 128 zorale murša, savenge sas vodcas o Zabdiel, le Hagedolimoskro čhavo. Andral o Leviti: O Šemajah, saveske sas dad o Chašub, leske o Azrikam, leske o Chašabijah the leske o Buni. Mek o Levitengre vodci o Šabetaj the o Jozabad, save sas upral e buči, so kerenas avri pašal o Chramos; o Matanijah, saveske sas dad o Michas, leske o Zabdi, savo sas potomkos le Asafoskro, savo ľidžalas anglal o giľa paš o modľitbi; o Bakbukiah, savo leske pomožinelas; the o Abda saveske sas dad o Šamua, leske o Galal a leske o Jedutun. O Leviti andro sveto foros Jeruzalem sas jekhetane 284. O chramoskre stražňika: O Akub, o Talmon the lengre fameliji. Sas jekhetane 172. Okla manuša andre Judsko: Okla Izraeliti, rašaja the Leviti bešenas andre savore judska fori, dojekh pre odi phuv, so chudňa andro ďeďictvos. O chramoskre služobňika bešenas pro brehos Ofel andro Jeruzalem a lengre vodci sas o Cichas the o Gišpas. O vodcas le Levitenge andro Jeruzalem sas o Uzi, saveske sas dad o Bani, leske o Chašabiah, leske o Matanijah the leske o Michas. O Uzi sas le Asafoskre potomkendar, save sas lavutara paš e služba andro Chramos. On pes mušinenas te čerinel andre služba, avke sar o kraľis prikazinďa, a oda dojekh andro džives, sar pre lende avelas o šoros. O Petachiah, o čhavo le Mešezabeloskro, o potomkos le Zerachoskro andral o kmeňos Juda, sas le perzike kraľiske radcas, savo anelas anglo kraľis o veci pal o izraelika manuša. Varesave manuša bešenas andro fori the gava pašes paš peskre maľi. O manuša andral o kmeňos le Judaskro bešenas andre Kirjat-Arba, Dibon, Jekabceel, Ješua, Molada, Bet-Palet, Chacar-Šual, Beer-Šeba, Ciklag, Mechona, En-Rimon, Cora, Jarmut, Zanoach, Adulam, Lachiš the Azeka. Avke o judska manuša bešenas le forostar Beer-Šeba pro juhos dži andre dolina Hinom pro severos. O manuša andral o kmeňos Benjamin bešenas andro fori Geba, Michmas, Aja, Betel the andro gava, so ode sas: andro Anatot, Nob, Ananja, Chacor, Rama, Gitajim, Chadid, Cebojim, Nebalat, Lod, Ono the andre dolina Ge-Charašim. Varesave Leviti andral e Judsko bešenas maškar o manuša andral o Benjamin. Kala hine o rašaja the o Leviti, save avle pale andral o Babilon le Zerubabeloha, le Šealtieloskre čhaha, the le Ješuaha: O rašaja: o Serajah, o Jirmejah, o Ezdraš, o Amariah, o Maluch, o Chatuš, o Šechaniah, o Rechum, o Meremot, o Ido, o Ginetoj, o Abijah, o Mijamin, o Maadiah, o Bilgah, o Šemajah, o Jojarib, o Jedajah, o Salu, o Amok, o Chilkijah the o Jedajah. On sas o vodci le rašajenge the lengre phralenge andre oda časos, sar o Ješua sas nekbareder rašaj. O Leviti: o Ješua, o Binuj, o Kadmiel, o Šerebiah, o Jehudah the o Mataniah. On peskre phralenca ľidžanas o giľa, savenca andro Chramos lašarenas le Devles. O Bakbukiah, o Uni the okla Leviti ačhenas angle lende a odphenenas le giľavipnaha pre lengro giľavipen. O nekbareder rašaj o Ješua sas dad le Jojakimoske, ov le Eljašiboske, ov le Jojadaoske, ov le Jonatanoske a ov le Jaduaske. Sar o Jojakim sas nekbareder rašaj, kala rašaja sas vodci andre le rašajengre fameliji: o Merajah andre le Serajoskri famelija, o Chananijah andre le Jirmejoskri, o Mešulam andre le Ezdrašoskri, o Jochanan andre le Amarioskri, o Jonatan andre le Maluchoskri, o Jozef andre le Šebanioskri, o Adnas andre le Charimoskri, o Chelkaj andre le Meremotoskri, o Zecharijah andre le Idoskri, o Mešulam andre le Ginetonoskri, o Zichri andre le Abijoskri, o Piltaj andre le Minjaminoskri the Moadioskri, o Šamua andre le Bilgoskri, o Jonatan andre le Šemajoskri, o Matenaj andre le Jojariboskri, o Uzi andre le Jedajoskri, o Kalaj andre le Saluoskri, o Eber andre le Amokoskri, o Chašabiah andre le Chilkijoskri a o Netaneel andre le Jedajoskri. Sar sas nekbareder rašaja o Eljašib, o Jojada, o Jochanan the o Jaduas, a medik kraľinelas andre Perzija o Darius, o Leviti the o vodci andre le rašajengre fajti sas zapisimen andro zvitkos. O vodci andre le Levitengre fajti sas zapisimen ča dži akor, sar sas rašaj o Jochanan, saveske sas papus o Eljašib. O lašariben the o paľikeriben andro Chramos ľidžanas kala džene: o Chašabiah, o Šerebiah, o Ješua, o čhavo le Kadmieloskro. Okla aver Leviti ačhenas angle lende a odphenenas le giľavipnaha pre lengro giľavipen, avke sar prikazinďa le Devleskro murš o David. O Mataniah, o Bakbukiah, o Obadiah, o Mešulam, o Talmon the o Akub sas stražňika paš o skladi, so sas paš o chramoskre brani. On služinenas akor, sar sas nekbareder rašaj o Jojakim, le Ješuaskro čhavo a ov le Jocadakoskro, a sar sas andro Jeruzalem o Nehemiaš guverneris a sar o zakoňikos Ezdraš služinelas sar rašaj. Sar imar kamle te pošvecinel o muri le Jeruzalemoskre, gele pal savore Leviti pre savore thana, kaj bešenas, hoj te aven a te oslavinen a te paľikeren le giľenca le bašavibnaha pro cimbalmi, pro harfi the pro citari. Avke o lavutara ode avle andral o gava pašal o Jeruzalem the andral e Netofa, andral o Bet-Gilgal, andral e Geba the andral o Azmavet, bo on peske ačhade gava pašal o Jeruzalem. Sar pes o rašaja the o Leviti obžužarde, paľis obžužarde the le manušen, o brani the o foroskre muri. Paľis bičhaďom le judske vodcen, hoj te džan upre pro foroskre muri, a ačhaďom duj partiji muršen, save giľavenas a paľikerenas le RAJESKE. Ešebno partija džalas pal o muros pre čači sera ke Šmecengri brana. Pal lende džalas o Hošajah the jepaš judska vodci: o Azariah, o Ezdraš, o Mešulam, o Jehudah, o Benjamin, o Šemajah, o Jirmejah the varesave rašaja, save trubinenas, a pal lende džalas o Zecharijah, saveske sas dad o Jonatan, leske o Šemajah, leske o Mataniah, leske o Michajah, leske o Zachur the leske o Asaf. Džalas leha the leskri famelija: o Šemajah, o Azarel, o Milalaj, o Gilalaj, o Maaj, o Netaneel, o Jehudah the o Chanani. On bašavenas pre ajse nastroji sar the le Devleskro murš o David, a o zakoňikos Ezdraš džalas angle lende. Paš e Prameňiko brana džanas upre le garadičenca andro Foros le Davidoskro pašal leskro palacis dži paš e Paňeskri brana pro vichodos. Dujto partija murša, save giľavenas the paľikerenas, džanas pal o muros pre baľogňi sera a pal lende me, o Nehemiaš, jekhetane jepaš manušenca. Džahas pašal e veža le Bovengri paš o Buchlo muros, odarik džahas paš e Efrajimiko brana, paš e Puraňi brana the paš e Ribno brana a odarik paš e veža Chananel the paš e veža Mea, odarik paš e Bakrengri brana a zaačhiľam, sar dogeľam dži paš e Stražňikengri brana. Avke soduj partiji gele pre peskro than andro Chramos le Devleskro a giľavenas a paľikerenas le RAJESKE. Avke keravas the me jekhetane le jepaš vodcenca the o rašaja, save trubinenas: o Eljakim, o Maasejah, o Minjamin, o Michajah, o Eljoenaj, o Zecharijah the o Chananijah a mek the o Maasejah, o Šemajah, o Eleazar, o Uzi, o Jochanan, o Malkijah, o Elam the o Ezer. O Jizrachijah ľidžalas le muršen, hoj te giľaven. Oda džives ode anenas but obeti a igen radisaľonas, bo o Del len diňa baro radišagos. A the o romňija le čhavenca igen radisaľonas avke, hoj dural šunďolas oda radišagos, so sas andro Jeruzalem. Andre oda džives sas ačhade varesave murša, hoj pes te starinen pal o skladi le chramoskre, kaj sas o dari le ešebne uľipnastar the le ďesjatkendar, hoj andre lende te skiden o kotora le uľipnastar prekal o rašaja the Leviti pal o foroskre maľi, avke sar hin pisimen andro zakonos. Savore manuša andre Judsko radisaľonas le rašajengra the le Levitengra bučatar, bo on kerenas e žužipnaskri služba the okla službi, so o Del prikazinďa. The o chramoskre lavutara the o stražňika kerenas peskri služba, avke sar prikazinďa o David the leskro čhavo Šalamun. Imar čirlastar, sar dživelas o David the o Asaf, sas džene, save ľidžanas le spevaken a ľidžanas o lašaribnaskre the paľikeribnaskre giľa le Devleske. Sar dživenas o Zerubabel the o Nehemiaš, savore Izraeliti denas sako džives o dari le spevakenge the le stražňikenge. The avre Levitenge denas o sveta dari a on olestar denas kotor le Aronoskre potomkenge. Andre oda džives, sar genenas le manušenge andral o zakonos le Mojžišoskro, arakhle andre pisimen, hoj o Amončana the o Moabčana šoha našťi aven maškar le Devleskre manuša. Se na dine chaben aňi paňi le Izraeliten, sar avenas andral o Egipt, ale bičhade pre lende le Balaam, hoj len te prekošel, ale amaro Del oda prekošiben čerinďa pro požehnaňje. Sar o manuša šunde kada zakonos, bičhade pestar het savore manušen, save sas andral aver narodi. Ale mek angloda, sar pes kada ačhiľa, o rašaj Eljašib sas ačhado upral amare Devleskre chramoskre skladi. Ov sas famelija le Tobiašoskri. Diňa leske o baro than andro Chramos. Ode angloda odthovkerenas o chabeneskre obeti, o kaďidlos, o veci pre služba, o dari prekal o rašaja the e ďesjatka le uľipnastar, la moľatar the le olejostar, so sas prekal o Leviti, prekal o lavutara the stražňika. Sar pes kada savoro ačhiľa, me na somas andro Jeruzalem, bo andro trandato the dujto (32.) berš, sar kraľinelas andro Babilon o Artaxerxes, geľom pale ko kraľis. Pal varesavo časos les mangľom, hoj man te mukel te džal pale andro Jeruzalem. Sar geľom pale andro Jeruzalem, dodžanľom man pal oda nalačhipen, so kerďa o Eljašib prekal o Tobiaš, bo ov leske diňa o kher andro Chramos le Devleskro. Me pre oda igen choľisaľiľom a čhiďom avri savore leskre veci andral oda kher. Paľis prikazinďom, hoj oda than te žužaren avri a pale andre te thoven o veci pre chramoskri služba, o chabeneskre obeti the o kaďidlos. Dodžanľom man the oda, hoj o chramoskre spevaka the o Leviti gele pale te kerel buči pre peskre maľi, bo o manuša lenge na denas oda, so lenge patrinelas. Akor diňom te zvičinel jekhetane le vodcen a phenďom lenge zorales: „Soske hino le Devleskro kher zamuklo?“ Paľis anďom le Leviten the le lavutaren pale andro Chramos, hoj te keren peskri buči. Avke savore manuša andral e Judsko chudle te hordinel o ďesjatki le zrnostar, la moľatar the le olejostar andro skladi le chramoskre. Upral ola skladi ačhaďom le rašas Šelemiah, le pisaris Cadok the le Levitas Pedajah. Lenge andre oda pomožinelas le Zachuroskro čhavo o Chanan, saveske sas papus o Mataniah. Me džanavas, hoj kala murša hine pačivale a lengri buči sas te del dojekheske andro Chramos, so leske patrinelas. Vašoda, ó, Devla miro, leper tuke pre savore veci, so kerďom prekal e služba andro Chramos, a ma bister pre miro pačivaľiben. A mek dikhľom, hoj o manuša andre Judsko pro šabat pučinen o hroznos andro moľakro lisos a pro somara thovenas o zrnos the e mol, o hroznos, o figi the aver veci a ľidžanas andro Jeruzalem. Vašoda lenge dovakerďom, hoj te na bikenavkeren o chaben andre oda džives. Varesave manuša andral o foros Tir bešenas andro Jeruzalem. On anenas ode o ribi the aver veci, hoj te bikenen amare manušenge pro šabat. Akor dovakerďom le judske vodcenge a phučľom lendar: „Soske keren kada nalačhipen? Soske na pošvecinen o šabatoskro džives? Na kerenas avke the tumare phure dada, a vašoda pre amende the pre kada foros o Del anďa kadi pohroma? Tumen anen pro Izrael mek bareder choľi le Devlestar aleha, hoj na pošvecinen o šabatoskro džives.“ Paľis prikazinďom, hoj sar paraščuvine zaračola, o brani le Jeruzalemoskre pes mušinen te zaphandel andre a našťi len phundraven, medik na predžala o šabatoskro džives. Paľis varesaven mire sluhendar thoďom paš o brani, hoj te stražinen, hoj ňiko te na anel pro šabat andro foros ňisavo chaben aňi ňisave veci. Paľis ola manuša, so bikenenas the cinavkerenas, presute jekhvar abo duvar avri paš o brani. Akor lenge dovakerďom a phenďom: „Soske tumen presoven avri paš o brani? Sar oda mek jekhvar kerena, marava tumen!“ Avke akorestar imar andro šabatoskro džives buter na avenas. Le Levitenge prikazinďom: „Obžužaren tumen a džan te stražinel paš o brani, hoj te pošvecinen o šabatoskro džives.“ Leper tuke pre ma, Devla miro, the vaš kada, a av ke ma jileskro andre tiro baro kamiben. Andre ola dživesa dikhľom le muršen andral e Judsko, hoj peske ile romňijen andral o Ašdod, Amon the Moab. A jepaš lengre čhavendar vakerenas andre Ašdoďanengri čhib the andre aver narodengre čhiba a na džanenas te vakerel andre amari čhib. Vašoda lenge zorales dovakerďom a vičinďom pre lende o prekošiben, varesave muršen marďom a cirdňom lenge avri o bala pal o šero. Paľis lenge phenďom, hoj te len vera anglo Del, a phenďom: „Ma den tumare čhajen romňenge lengre čhavenge a tumen ma len lengre čhajen tumare čhavenge, aňi tumenge! Či na kerďa aleha binos the o izraeliko kraľis o Šalamun? Maškar o but narodi na sas ajso kraľis sar ov. Sas pre dzeka peskre Devleske a ov les ačhaďa kraľiske upral calo Izrael, ale the avke o džuvľa andral aver narodi les cirdle andro binos. Mušinas te šunel pal tumende, hoj keren kada nalačhipen a hoj san napačivale le Devleske oleha, hoj tumenge len romňijen andral aver narodi?“ O Eljašib sas nekbareder rašaj a leskro čhavo sas o Jojada. Jekh le Jojadoskre čhavendar peske iľa romňa le Sanbalatoskra čha andral o foros Bet-Choron, a vašoda les mandar tradľom avri. Ma bister pre lende, Devla miro, hoj meľarde tiri zmluva, so kerďal le rašajenca the le Levitenca! Avke le rašajen the le Leviten obžužarďom savorestar, so sas cudzo. Phenďom le rašajenge the le Levitenge, kana a sar sako lendar te služinel, a phenďom, kana a sar te anel o kašta the o ešebno uľipen andro Chramos. Devla miro, leper tuke pre oda lačhipen, so kerďom! Kada hin oda, so pes ačhiľa akor, sar sas kraľis o Ahasver, savo ľidžalas šel the bišuefta (127) provinciji (kraji) andral e Indija dži o Kuš. Andre ola dživesa o kraľis Ahasver bešelas pro tronos, so sas andro kraľiskro foros Šušan. Sar imar kraľinelas trito berš, kerďa bari hoscina a vičinďa peskra bara rada the savore uradňiken; paš leste sas mek o princi, o veľiťeľa the o guvernera andral o phuva Perzija the Medija. O kraľis lenge sikavelas šel the ochtovardeš (180) dživesa peskro barvaľipen, baripen the šukariben andre peskro kraľišagos. Sar pregeľa oda časos, kerďa bari hoscina prekal savore manuša, save sas andro kraľiskro foros Šušan; prekal o nekbarvaleder dži o nekčoreder. Odi hoscina kerďa avri andre zahrada le palaciskri a ľikerelas efta džives. E zahrada sas šukares obthoďi le firhangenca la vzacna bavlnatar, so sas parňi the belavo, a figinde len upre pro mramoriskre slupi le rupune obručkenca the le špargenca, so sas kerde le fijalove pochtanendar. Mek thode pre zahrada o rupune the somnakune valendi. E phuv pre zahrada sas obthoďi igen but šukare mozaikenca le lole bľišťace barorendar, le parne mramoristar the le šukar mušlendar. O moľa pes davkerenas andro somnakune kuča. Dojekh ole kučendar sas aver a e kraľiskri mol sas igen but, bo o kraľis sas igen sčiro. Sako šaj pijelas avke, sar kamelas, bo o kraľis prikazinďa peskre sluhenge andral o palacis, hoj te den savoren ajci, keci on kamena. Akor kerďa the e kraľovna Vašti hoscina prekal o džuvľa andro palacis le kraľiskro. Pal o efta džives, sar imar o kraľis Ahasver piľa but mol a sas andre lačhi dzeka, vičinďa peskre efta eunuchen: le Mehuman, le Biztas, le Charbonas, le Bigtas, le Abagtas, le Zetar the le Karkas. Phenďa lenge: „Vičinen mange la kraľovna Vašti, hoj te avel ke ma, a mi thovel peske e koruna pro šero!“ Bo e Vašti sas igen šukar džuvľi a ov kamelas te sikavel lakro šukariben le nipenge the le anglune muršenge. Sar avle ke late o sluhi le kraľiskre ole lavenca, e kraľovna Vašti lenge odphenďa: „Na džav!“ Vašoda o kraľis choľisaľiľa. Avke sar oda o kraľis furt kerelas, vičinďa peske le goďavere muršen, hoj pes te dodžanel, so pal oda phenel o zakonos a so šaj oleha kerel. A nekpašeder ke leste sas kala efta murša andral e medsko the perziko phuv: o Karšenas, o Šetar, o Admatas, o Taršiš, o Merešis, o Marsenos the o Memuchan. Lenge sas furt domuklo te vakerel le kraľiha, bo sas len nekbareder thana andro kraľišagos. O kraľis lendar phučľa: „So phenel o zakonos pre oda, so kerďa e kraľovna e Vašti, te na šunďa oda, so lake prikazinďa o kraľis Ahasver le sluhenca, save sas bičhade ke late?“ Akor phenďa o Memuchan le kraľiske the ole muršenge, save sas andre bari rada: „Šunen! E kraľovna e Vašti na kerďa namištes ča le kraľiske, ale the savore uradňikenge a mek dojekhe muršeske andral e kraľiskri phuv! Bo sar pes došunena savore romňija, so kerďa e kraľovna, akor the on dikhena tele peskre romen, bo phenena peske: ‚O kraľis Ahasver vičinďa la kraľovna, hoj ke leste te džal, a oj na geľa!‘ A mek te pes pal e kraľovnakre lava došunena o romňija le anglune muršengre andral e Medija the Perzija, mek adadžives the on vakerena avke peskre romenca a na šunena len. No olestar avela ča bare vesekedišagi the e choľi. No tu, kraľina, te tuke hin ada pre dzeka, de avri nevo zakonos, hoj e Vašti imar šoha našťi avel anglo kraľis. Mi el pisimen andro medsko the perziko zakonos, hoj pes te doľikerel pro furt. O kraľis mi del lakro than avra džuvľake, so hiňi feder sar oj! Sar šunena le kraľiskro nevo zakonos, so diňa avri prekal calo peskro kraľišagos, akor peske dojekh romňi ľikerela peskre romes, či hino barvalo abo čoro.“ Le Memuchanoskri rada sas pre dzeka le kraľiske the le anglune muršenge a o kraľis kerďa avke, sar ov phenďa. Rozbičhaďa o ľila maškar peskre manuša andre dojekh provincija le kraľišagoskri, andre dojekh čhib the pisišagos. Pisinďa, hoj dojekh murš te ľidžal peskro kher a pre leskro lav les sako te šunel. Sar imar pregeľa e choľi le kraľiskri le Ahasveroskri, furt gondoľinelas pre oda, so kerďa e kraľovna Vašti, the pre oda, so sas pal late avridino andro zakonos. Paľis le kraľiskre sluhi, save pašal leste kerenas, leske phende: „Kraľina, de, hoj tuke te arakhen so nekšukareder pačivale čhajen. Ačhav andre savore provinciji le kraľišagoskre manušen, hoj te kiden avri le nekšukaredere pačivale čhajen. Mi anen len andro kraľiskro foros Šušan ko Hegaj, ke tiro eunuchos, savo stražinel pre savore džuvľa le kraľiskre, a o Hegaj len mi del veci pro šukariben. Odi čhaj, savi ela pre dzeka le kraľiske, mi ačhel kraľovnake vaš e Vašti.“ Kadi rada sas le kraľiske pre dzeka a kerďa avke. Andro foros Šušan bešelas jekh Židos, savo pes vičinelas Mordekaj. Ov sas andral o benjamiňiko kmeňos a sas o čhavo le Jairoskro. O Jairus sas o čhavo le Šimejoskro a o Šimej sas o čhavo le Kišoskro. Sar o kraľis Nebukadnecar zaiľa le Jechonijah, le kraľis andral o Jeruzalem, akor sas zailo the o Mordekaj le zaphandle manušenca. O Mordekaj bararelas le bačiskra čhajora sar peskra čha, bo na sas la aňi daj aňi dad. Lakro nav sas Hadasa, ale vičinelas pes the Ester. Sas igen šukar čhaj. Sar pes diňa avri le kraľiskro zakonos, chudle te skidel upre but terne čhajen andro foros Šušan ko Hegaj, savo pre lende delas pozoris. Ole Hegajoske sas e Ester igen pre dzeka a diňa la o veci pro šukariben the oda nekfeder chaben. Diňa la mek efta šukare služobňičken andral o palacis a ke oda len diňa nekfeder than andro haremos le kraľiskro. No e Ester ňikaske na phenďa, kaskri hiňi, aňi andre savo narodos uľiľa, bo o Mordekaj lake phenďa, hoj ňikaske te na vakerel, ko hiňi. O Mordekaj pes sako džives predžalas angle dvora le haremoskri, kaj bešelas e Ester. Kamľa te džanel, sar lake ode hin a so pes laha kerel. Dojekha čha pripravinenas jekh berš, hoj te el šukar, medik na džalas ko kraľis. Sas oda avke avridino, hoj la makhenas šov čhon le olejoha la mirhatar a paľis la makhenas šov čhon le voňave mascenca the aver vecenca pro šukariben. Akor, sar avelas o šoros pre odi čhaj, ľidžanas la ko kraľis. Sar džalas andro palacis le kraľiskro, šaj urelas pre peste andral o haremos, so ča kamelas. Oj džalas ko kraľis rači, no sar tosara odarik avelas avri, džalas andre aver haremos paš o sluhas le kraľiskro Šaašgaz, savo delas pozoris pro aver džuvľa le kraľiskre. Odi čhaj, savi leske na sas pre dzeka, imar pes na dochudelas pale paš o kraľis, te na sas vičimen pal o nav. Sar avľa o šoros pre Ester (pre čhaj le Abichajiloskri, sava bararďa avri o Mordekaj), hoj te džal ko kraľis, na mangľa peske ňič aver ča oda, so lake o Hegaj phenďa. Dojekheske, ko dikhľa la Ester, sas takoj pre dzeka. No ľigende la Ester ko kraľis Ahasver andro dešto (10.) čhon, oda sas o čhon Tebet, andro eftato berš leskre kraľišagoskre. Sar dikhľa o kraľis la Ester, kamelas la buter sar savore terne čhajen. Oj leske sas buter pre dzeka a presikaďa lake bareder pačiv sar savore pačivale čhajenge. Thoďa lake pro šero e kraľiko koruna a ačhaďa la kraľovnake vaš e Vašti. Avke kerďa o kraľis bari hoscina prekal e Ester a vičinďa savore peskre anglune muršen the le uradňiken. Diňa avri baro inepos prekal dojekh provincija a ščirones rozdavkerelas le manušenge o vzacna dari. Sar dujtovar skidenas upre le pačivale čhajen, o Mordekaj ačhiľa uradňikoske andro palacis. E Ester mek furt ľikerelas andre peste, kaskri hiňi a andre savo narodos uľiľa. Na phenďa oda avri ňikaske, avke sar lake oda phenďa o Mordekaj. Oj les šunelas, avke sar oda ciknovarestar furt kerelas. Andre oda časos, sar o Mordekaj ačhiľa uradňikoske, sas ode ipen duj eunuchi, o Bigtan the o Tereš, save stražinenas paš o vudar le kraľiskro. On igen sas choľamen pro kraľis a dovakerenas pes sar te murdarel le kraľis. O Mordekaj pes savorestar dodžanľa a sa phenďa avri la kraľovnake Esterake. Oj paľis geľa a phenďa avri le kraľiske savoro, so pes o Mordekaj dodžanľa. O kraľis peske oda diňa te ziscinel a avľa pre oda, hoj oda hin čačipen. Ole soduje eunuchen ile te figinel. Savoro, so pes ačhiľa, pisinde andre kronika anglo kraľis. Paľis o kraľis Ahasver hazdňa upre le Haman, le Hamedatoskre čhas, savo sas Agagitos. Ačhaďa les pro nekbareder than upral savore raja andro peskro kraľišagos. Savore uradňika, save sas andre dvora le kraľiskri, sar dikhenas le Haman, banďonas anglal leste, bo avke oda prikazinďa o kraľis. Ale o Mordekaj na kamelas te perel pro khoča aňi te banďol anglal leste. Akor o uradňika le kraľiskre, save sas andre dvora, phučenas le Mordekajistar: „Tu soske na doľikeres o prikazis le kraľiskro?“ Dovakerenas leske sako džives, no ov len na šunelas, bo phenďa lenge, hoj hino Židos. Vašoda gele ko Haman a phende leske pal oda, bo kamle te dikhel, či leske oda predžala. Sar o Haman dikhľa, hoj o Mordekaj čačes na perel pro khoča aňi na banďol anglal leste, igen pre leste choľisaľiľa. A mek sar pes došunďa o Haman, andral savo narodos o Mordekaj hino, phenďa peske: „Na murdarava ča les, ale the calo leskro židoviko narodos, so dživen andre calo kraľišagos le Ahasveroskro.“ Andro dešudujto (12.) berš, sar kraľinelas o Ahasver, andro ešebno čhon Nisan losinenas anglo Haman, hoj pes te kidel avri o džives the o čhon, kana murdarena avri le Židen. No o losi, o purim, pele pro dešutrito (13.) džives andro dešudujto čhon Adar. Akor o Haman phenďa le kraľiske: „Hin kade jekh narodos, so hine rozčhide maškar o narodi andral savore provinciji tire kraľišagoskre. Lengro zakonos hin aver sar o zakonos savore narodengro a na doľikeren le kraľiskro zakonos. Nane mištes prekal o kraľis oda te mukel ča avke. Te pes oda le kraľiske dičhol mištes, mi del avri ajso zakonos, hoj dojekh Židos te el murdardo, a me tut dav lav, hoj počinava trin šel the saranda ezera (340 000) kili rup le uradňikenge, hoj oda te thoven andro pokladňici le kraľiskre.“ Sar šunďa o kraľis kala lava, iľa tele pal o angušt e angrusi a diňa le Hamanoske, le Hamedatoskre čhaske, le Židengre ňeprijaťeľiske. Akor phenďa le Hamanoske: „Muk tuke tire love a dža. Ker ole narodoha, so ča tu kames.“ Pro dešutrito (13.) džives andro ešebno čhon peske vičinde le uradňiken, so pisinenas o zakoni. On pisinenas savoro, so o Haman lenge vakerelas, andre dojekh čhib the pisišagos prekal dojekh provincija. No pisinenas oda, so ov phenďa, savore vladarenge the le guvernerenge the le princenge andral ola provinciji. Savoro sas pisimen andro nav le kraľiskro le Ahasveroskro a sas oda zapečaťimen leskra angrusaha. Ola ľila rozbičhavkerenas andre savore kraľiskre provinciji le sluhenca pro graja. Sas andre pisimen: „Andro dešudujto (12.) čhon, so hin Adar, pro dešutrito (13.) džives, murdaren avri tel jekh džives savore Židen, le ternen the le phuren, le džuvľen the le čhavoren, ňikas lendar ma muken te dživel. Len tumenge savoro, so hin le Židengro.“ Oda, so sas pisimen andro ľila, sas avridino sar zakonos prekal dojekh provincija, hoj olestar dojekh narodos te džanel a te pripravinel pes pre oda džives. Soča avľa avri o zakonos andro kraľiko foros Šušan, o sluhi pro graja chudle takoj te rozľidžal ola ľila. Paľis o kraľis the o Haman peske bešle tele a chudle te pijel. Ale o manuša andre oda foros Šušan sas andre bari balamuta a na džanenas so te kerel. O Mordekaj pes dodžanľa pal savoreste, so pes ačhiľa. Čhingerďa pre peste o gada, urďa pre peste o gada le gonestar a pro šero peske čhivkerelas o prachos andral o bov. Paľis geľa andro foros a igen zorales the phares chudňa te rovel. Avke doavľa ča paš e kraľiskri brana, bo andro palacis ňiko našťi geľa upre urdo andro gada le gonestar. Všadzik andre dojekh provincija, kaj pes dochudňa le kraľiskro lav, so sas leskro zakonos, pes o Židi zdžanas a ľikerenas o postos andre bari žaľa the roviben. Urenas pre peste o gada le gonestar a pašľonas peske andro prachos andral o bov. Paľis avle la Esterakre služobňički pal e kraľiskri dvora the lakre eunuchi a phende lake savoro, so pes ačhiľa. La kraľovnake sas pharo a phenďa lenge: „Džan ko Mordekaj a čhiven pal leste tele o gada le gonestar. Uren les upre andro gada.“ Ale ov na kamľa. Avke e Ester vičinďa ke peste jekhe kraľiskre eunuchos le Hatach. Bičhaďa les ko Mordekaj, hoj pes te dodžanel, so les trapinel a soske pes avke ľikerel. O Hatach geľa ko Mordekaj pro pľacos, kaj sas e brana le kraľiskri, hoj lestar te phučel, so pes ačhiľa. Akor o Mordekaj phenďa le Hatachoske savoro, so pes leske ačhiľa, a mek pal o love, keci kamel te del o Haman andre pokladňica le kraľiskri, te dela le Židen te murdarel. Diňa le eunuchoske jekh ľil ole zakonostar, so sas avridino andro foros Šušan, hoj les lake te sikavel a te rozvakerel, pal soste džal. Bo kamľa, hoj pes e Ester te dodžanel savorestar, so kerďa o Haman. A phenďa le Hatachoske: „Dža ke Ester a phen lake, hoj mušinel te džal ko kraľis pes te mangel vaš peskro calo narodos, hoj len te na del te murdarel.“ Avke o Hatach geľa ke kraľovna Ester a rozvakerďa lake, so phenďa o Mordekaj. Ale e Ester bičhaďa pale le Hatach, hoj te phenel le Mordekajiske: „Savore sluhi the o nipi andral e kraľiskri phuv džanen pal o zakonos, hoj dojekh murš vaj džuvľi, ko džala andre andruňi dvora a kas o kraľis na vičinďa, mušinela te merel. Ča oda, pre kaste o kraľis sikavela peskre somnakune žezloha, na merela. Ale man na vičinde, hoj te džav ko kraľis, imar tranda (30) džives.“ O Mordekaj šunďa o lava la Esterakre a odphenďa lake pale: „Ma gondoľin tuke, hoj ča tu jekh na mereha savore Židendar, bo sal andro kraľiskro palacis. Te akana aveha čhit, odi zachrana avela avrestar prekal o Židi a ena zachraňimen, ale tu the tiri famelija merena. A ko džanel, či tu na ačhiľal kraľovnake ipen vaš oda, so pes akana kerel.“ E Ester pale odphenďa le Mordekajiske: „Dža, kide avri savore Židen, saven arakheha andro foros Šušan, a poscinen tumen vaš ma. Ma chan a ma pijen trin dživesa the trin rača. A the me poscinava mire služobňičkenca. Paľis džava ko kraľis, kajte džanav, hoj oda le kraľiskro zakonos na domukel. A te merava, ta merava.“ Akor geľa o Mordekaj het a kerďa savoro avke, sar leske phenďa e Ester. Pro trito džives pes e kraľovna Ester urďa andro kraľovnakro ruchos a geľa andro palacis andre andruňi dvora a thoďa pes te ačhel anglo oda than, kaj bešel o kraľis. O kraľis ipen bešelas pre peskro tronos, pre oki sera, khatar pes delas te dikhel pro vudar andre dvora. Sar dikhľa o kraľis la kraľovna Ester te ačhel pre andruňi dvora, takoj leske sas pre dzeka a nacirdňa pre Ester o somnakuno žezlos, so ľikerelas andro vast. Oj geľa ke leste a chudňa le kraľiskro žezlos le agorestar. O kraľis phučľa la Esteratar: „So tute, kraľovno Ester? So tuke žadines? Kajte mangeha jepaš mire kraľišagostar, dava tuke oda.“ E Ester phenďa le kraľiske: „Te hin oda le kraľiske pre dzeka, mi avel o kraľis adadžives le Hamanoha pre hoscina, so leske pripravinďom.“ Avke o kraľis phenďa le sluhenge: „Džan sigo, anen le Haman, avke sar oda kamľa e Ester.“ Paľis o kraľis the o Haman gele pre hoscina, so kerďa e Ester. Sar pijenas e mol, o kraľis phenďa la Esterake: „Phen mange, so kames, a ačhela pes oda. Kajte mangeha jepaš mire kraľišagostar, dava tuke oda.“ E Ester leske odphenďa: „Oda, so tutar kamav the so tutar žadinav, hin kada: Te arakhľom milosť andre tire jakha, kraľina, a te man kames te del savoro, so mangav, a te kerel oda, so žadinav, akor av tu, kraľina, the o Haman tajsa pale pre miri hoscina, so prekal tumende kerava. A ode tuke phenava, kraľina, so tutar žadinav.“ Sar o Haman džalas khere, igen radisaľolas a sas leske igen mištes. Ale sar dikhľa le Mordekaj paš e brana le kraľiskri, hoj aňi na ušťiľa aňi lestar na daralas, igen pre leste choľisaľiľa. Ale o Haman pes zľikerďa a džalas khere. Sar doavľa khere, vičinďa peske le prijaťeľen the peskra romňa la Zereš. Paľis pes o Haman angle lende lašarelas, savo baro hin leskro barvaľipen, keci čhave les hin, a sar les hazdňa o kraľis upre upral savore peskre anglune murša the raja. A vakerelas lenge: „Ale mek oda nane savoro! Adadžives man e kraľovna Ester vičinďa pre hoscina a somas ode ča me le kraľiha. A tajsa kerela e kraľovna pale hoscina a vičinďa man jekhetane le kraľiha! Ale pre soste mange hin kada savoro, te dikhav le Židos le Mordekaj te bešel paš e brana le kraľiskri.“ Ale leskri romňi e Zereš the savore leskre prijaťeľa leske phende: „De te ačhavel e šibeňica le kaštestar uči bišuduj (22) metri a mang tosara le kraľis, hoj le Mordekaj te del upre te figinel. A tu ča dža le kraľiha radišagoha pre odi hoscina!“ Le Hamanoske sas kala lava pre dzeka a diňa te kerel e šibeňica. Odi rat o kraľis našťi sovelas a phenďa le sluhenge: „Anen mange e kronika, andre savi hin pisimen savoro, so pes ačhiľa andre miro kraľišagos, a pregenen mange andral.“ Sar genenas, dodžanle pes, hoj o Mordekaj phenďa avri pro eunuchi, pro Bigtan the pro Tereš, save stražinenas paš o vudar le kraľiske, hoj kamle te murdarel le kraľis. O kraľis lendar phučľa: „So chudňa o Mordekaj vaš oda, so kerďa prekal ma?“ „Na chudňa ňič,“ odphende leske o sluhi. Akor phučľa o kraľis: „Ko hin avri pre dvora?“ Ipen akor avľa o Haman andre dvora le palaciskri te phenel le kraľiske, hoj le Mordekaj te figinel pre kaštuňi šibeňica, so leske ov korkoro diňa te kerel. Le kraľiskre sluhi leske phende: „Kraľina, o Haman hino avri pre dvora.“ „Mi avel andre,“ phenďa o kraľis. O Haman geľa andre a o kraľis lestar phučľa: „So kampel te kerel oleske, kaske kamel o kraľis te presikavel e pačiv?“ A o Haman peske phenďa: „Kaske avreske kamľahas o kraľis buter te presikavel e pačiv, te na mange?“ Vašoda o Haman odphenďa le kraľiske: „Te kames, kraľina, varekaske te presikavel e pačiv, mi anen leske o ruchos, so urel ča o kraľis, a mi anen leske the le grajes la kraľiskra korunaha, pre savo ča o kraľis bešel. Phen jekheske tire nekbareder rajendar, hoj leske te anen ruchos the le grajes, a mi urel oles, kaske kamel o kraľis te presikavel e pačiv. Paľis les mi thovel te bešel pro graj pro foros a mi vičinen anglal leste: ‚Kada kerel o kraľis ole muršeske, kaske kamel te presikavel pačiv!‘ “ Akor phenďa o kraľis le Hamanoske: „An takoj o ruchos the le grajes, pal savo vakerehas, a avke de pačiv le Židos le Mordekaj, savo bešel paš e brana. Ma muk avri ňič olestar, so phenďal!“ Avke o Haman iľa le grajes the o ruchos, urďa les pro Mordekaj a thoďa les te bešel pro graj a predžalas pes leha maškar o foros a vičinelas anglal leste: „Kada kerel o kraľis ole muršeske, kaske kamel te presikavel pačiv!“ Avke o Mordekaj avľa pale andre brana le kraľiskri. Ale o Haman andre bari ladž garuďa o muj a siďarelas khere. Rozvakerďa oda savoro avri peskra romňake la Zerešake the peskre prijaťeľenge, so pes leske ačhiľa. Leskre goďaver murša the e romňi e Zereš phende: „Te hino o Mordekaj andral o židoviko narodos, phenav tuke, kada hin mekča o agor oleske, so pes tuha ačhela, hoj na zviťazineha upral leste. De tuke pozoris, bo čačes na dopereha mištes.“ Mek leha vakerenas, sar avle le kraľiskre sluhi, te lel le Haman ke kraľovna Ester pre hoscina. O kraľis the o Haman sas pale pre hoscina ke kraľovna Ester. Pro dujto džives, sar pijenas e mol pre hoscina, phučľa latar pale o kraľis: „So prekal tu šaj kerav, kraľovno Ester? Ča phen mange a dava tuke dži jepaš mire kraľišagostar.“ E kraľovna Ester odphenďa: „Ó, kraľina, te arakhľom milosť andre tire jakha a te tuke som pre dzeka, mangav tut vaš miro dživipen the vaš o dživipen mire narodoskro. Kada hin oda, so tutar me mangav. Bo me the miro narodos samas bikende, hoj amen te murdarden avri a te zňičinen, hoj ňiko amendar te na ačhel te dživel. Te oda uľahas ča oda, hoj amen bikende otrokenge, na phenďomas tuke ňič, hoj tut oleha te na trapinav.“ O kraľis Ahasver phučľa la Esteratar: „Ko hin oda? Kaj hin oda, ko kamel kajso vareso te kerel?“ „Oda ňeprijaťeľis hin kada nalačho Haman!“ odphenďa leske e Ester. Sar oda šunďa o Haman, parňiľa avri daratar anglo kraľis the angle kraľovna. Akor o kraľis choľisaľiľa a ušťiľa pal oda than, kaj pijenas e mol, a geľa avri andre zahrada paš o palacis. O Haman andre odi dar ušťiľa a geľa paš e kraľovna Ester te mangel la vaš peskro dživipen, bo dikhľa, hoj o kraľis les kamel imar te del te murdarel. Sar o kraľis avelas pale andral e zahrada le palaciskri pre oda than, kaj sas e hoscina, akor ipen o Haman peľa paš lakre pindre pre odi valenda, kaj e kraľovna Ester pašľolas, a mangelas la vaš peskro dživipen. Sar o kraľis dikhľa, so kerďa, phenďa leske: „Tu mek kames paš mande andre miro kher te pašľol la kraľovnaha?“ Sar phenďa o kraľis kada lav, o sluhi takoj garude le Hamanoske o muj. Avke jekh le eunuchendar, savo pes vičinelas Charbonas, phenďa le kraľiske: „Avri hin e kaštuňi šibeňica, so diňa imar anglal te kerel o Haman prekal o Židos Mordekaj, savo zachraňinďa le kraľis. Odi šibeňica ačhel paš o Hamanoskro kher a hin uči bišuduj (22) metri.“ Akor o kraľis phenďa: „Figinen le Haman upre!“ On gele a figinde le Haman pre kaštuňi šibeňica, so diňa te kerel prekal o Mordekaj. Akor le kraľiskri choľi preačhiľa. Mek andre oda džives o kraľis Ahasver diňa la kraľovnake Esterake o kher le Hamanoskro, oleskro, savo kamľa te murdarel avri le Židen. O Mordekaj sas vičimen anglo kraľis, bo e kraľovna Ester le kraľiske phenďa, so lake hino o Mordekaj. Avke o kraľis iľa tele pal peskro vast e angrusi, so sas angloda le Hamanoste, a diňa la le Mordekajiske. E kraľovna Ester ačhaďa le Mordekaj upral le Hamanoskro majetkos. E Ester pes pale mangelas angle le kraľiskre pindre, rovelas a mangelas les, hoj te na domukel oda nalačhipen, so kamľa te kerel o Haman o Agagitos le Židenge. Akor o kraľis nacirdňa ke Ester pale peskro somnakuno žezlos a e Ester ušťiľa anglo kraľis. „Kraľina miro,“ phenďa e Ester, „te pes tuke oda dičhol mištes a te arakhľom milosť andre tire jakha a mek man čačes kames a te tuke gondoľines, hoj hin spravno oda, so phenav, akor de te pisinel ľila, hoj pes te zaačhavel oda, so diňa avri o Haman o Agagitos, o čhavo le Hamedatoskro, hoj te na murdaren avri le Židen andre savore provinciji le kraľiskre. Sar šaj dikhav, kraľina, pre miro narodos the pre miri famelija, hoj len džan te murdarel? Sar šaj dikhav pre oda?“ Avke o kraľis Ahasver phenďa la kraľovnake Esterake the le Mordekajiske: „Le Hamanoskro kher diňom la Esterake, bo les diňom te figinel pre šibeňica vaš oda, hoj kamľa te murdarel le Židen. Ale o zakonos, so ov diňa avri, pes na del te čerinel, bo me imar thoďom la angrusakro znakos pre oda ľil. Ale me šaj kerav oda, hoj tumenge akana domukava te del avri nevo zakonos. Keren avke, sar džanen prekal e zachrana tumare narodoske, a thoven upre miro znakos.“ Avke pes ačhiľa, hoj andro bišutrito (23.) džives andro trito čhon Sivan o Mordekaj peske vičinďa le kraľiskre uradňiken, hoj te pisinel ľil prekal o Židi, vladara, guvernera the princi andro šel the bišuefta (127) provinciji la Indijatar dži ko Kuš. Sas pisimen prekal dojekh phuv the narodos andre lengri čhib the pisišagos a the le Židenge lengra čhibaha the pisišagoha. O Mordekaj diňa oda džives te pisinel ola ľila andro Ahasveroskro nav a thoďa upre le kraľiskro znakos. Ola ľila diňa te rozľidžal le sluhenca pro nekfeder graja andral e maštalňa le kraľiskri. Andre oda ľil o kraľis domukľa le Židenge andral dojekh foros, hoj pes te zdžan jekhetane a te na den pes te murdarel. Te varesave slugaďa andral aver phuva abo narodos len kamlehas te murdarel, sas lenge domuklo savore slugaďen lengre romňijenca the čhavenca te murdarel, hoj ňiko lendar te na ačhel džido, a šaj peske len oda, so hin lengro. Oda džives, kana oda sas domuklo le Židenge te kerel andre savore provinciji le kraľiskre le Ahasveroskre, sas dešutrito (13.) džives andro dešudujto (12.) čhon Adar. Oda ľil majinďa te el avridino sar o zakonos prekal savore provinciji, hoj o Židi te aven pripravimen pes te marel peskre ňeprijaťeľenca, sar oda džives avela. O sluhi gele pro graja a siďarenas pro drom, avke sar lenge oda o kraľis phenďa. O zakonos sas avridino the andro foros Šušan. Sar o Mordekaj odgeľa, sas pre leste urde ajse gada, so urelas the o kraľis. Sas pre leste plašťos, so sas belavo the parno, a pro šero les sas bari somnakuňi koruna. O plašťos sas sido le pochtanestar the lole purpurostar. O manuša andral o foros Šušan radisaľonas. Le Židen sas smirom the bachtalo džives. Predživenas baro radišagos a všadzik lenge o nipi presikavenas e pačiv. Andre savore fori, phuva the všadzik, kaj pes dochudňa le kraľiskro lav the leskro zakonos, sas le Židen baro radišagos a kerde peske inepos the hoscini. But manuša andral aver narodi pes pridenas ko Židi, bo pes lendar daranas. Andro dešudujto (12.) čhon Adar pro dešutrito (13.) džives, sar pes majinďa te kerel pal o zakonos, so sas avridino, peske o ňeprijaťeľa gondoľinenas, hoj zviťazinena upral o Židi. Ale ačhiľa pes oda, so ňiko na užarelas, hoj le Židen sas bareder zor sar len. Andral dojekh provincija le kraľiskri le Ahasveroskri pes savore Židi jekhetane zgele andre peskre fori, hoj pes te maren ole manušenca, save len kamenas te murdarel. Anglo Židi ňiko na obačhiľa, bo pre savore narodi avľa bari dar. Paľis savore princi, uradňika the guvernera andral savore provinciji ačhenas paš o Židi, bo avľa pre lende bari dar anglo Mordekaj. Le Mordekaj sas baro lav anglo kraľis a došunde pes pal leste andre dojekh provincija. Ov sas furt zoraleder. Akor o Židi marenas savore peskren ňeprijaťeľen le šabľenca a mudarkerenas len avri, hoj ňiko lendar te na ačhel džido. Kerenas lenca, so ča kamenas. Ča andro baro foros Šušan o Židi murdarde pandž šel (500) muršen. Mule the o Paršandat, o Dalfon, o Aspatas, o Poratas, o Adalijas, o Aridatas, o Parmaštas, o Arisaj, o Aridaj the o Vajzatas. On sas o deš čhave le Hamanoskre, savo sas čhavo le Hamedatoskro, le Židengro ňeprijaťeľis. Ale o Židi na ile ňič olestar, so ačhiľa pal lende. No mek oda džives pes o kraľis došunďa, keci manuša sas murdarde andro foros Šušan, a phenďa la kraľovnake Esterake: „Došunďom man, hoj andro foros Šušan o Židi murdarde pandž šel (500) muršen the le deše Hamanoskre čhaven. So kerde mek pre okla mire provinciji? Te hin tut mek vareso, hoj tuke te kerav, phen mange!“ „Te tuke oda hin pre dzeka, kraľina,“ odphenďa e Ester, „domuk le Židenge, hoj tajsa te keren oda, so kerde adadžives. Le deš Hamanoskre čhaven mi figinen pre šibeňica.“ Avke o kraľis phenďa, hoj oda te keren. A andro foros Šušan o kraľis diňa avri zakonos, hoj le Hamanoskre deše čhavengre ťela te figinen pre šibeňica. Pro dešuštarto (14.) džives andro čhon Adar pes pale zgele o Židi andro foros Šušan a murdarde trin šel (300) muršen. A avke sar angloda na ile ňič le barvaľipnastar, so ačhiľa pal lende. A mek andral aver provinciji o Židi pes jekhetane zdžanas, hoj pes te maren peskre ňeprijaťeľenca, hoj te el len smirom lendar. Murdarde eftavardeš the pandž ezera (75 000) manušen, ale na ile ňič le barvaľipnastar, so ačhiľa pal lende. Oda pes ačhiľa pro dešutrito (13.) džives andro čhon Adar, ale pro dešuštarto (14.) džives peske kerde hoscina. Oda džives oslavinenas sar baro inepos. No andro foros Šušan pro dešutrito (13.) the dešuštarto (14.) džives o Židi murdarenas peskre ňeprijaťeľen a pro dešupandžto (15.) džives pes zgele, hoj peske te keren inepos. Andre oda džives igen radisaľonas a sas len bari hoscina. Vašoda le Židenge, save dživen andro gava, hin o dešuštarto (14.) džives sar inepos, kaj peske jekh aver davkeren o dari. Paľis o Mordekaj pisinďa andre savoro, so pes ačhiľa, a diňa te bičhavel o ľila savore Židenge, save sas pašes the dur, andre savore provinciji le kraľiskre le Ahasveroskre. A phenďa lenge: „Sako berš mušinen te ľikerel o dešuštarto (14.) the dešupandžto (15.) džives andro čhon Adar sar inepos, bo andre ola dživesa, sar sas tumen imar smirom peskre ňeprijaťeľendar, pes čerinďa tumari žaľa pro radišagos a o roviben pro bachtalo džives. Avke ľikeren peske ola dživesa sar inepos a jekh avres den o chaben a le čoren den o dari.“ Avke o Židi oda priile a chudle te kerel, sar lenge oda pisinďa o Mordekaj, bo o Haman o Agagitos, o čhavo le Hamedatoskro, o ňeprijaťeľis savore Židengro, rodelas, sar te murdarel le Židen. Ov čhiďa o losi „o purim“, pre savo džives len te murdarel. Ale sar o kraľis pes dodžanľa, hoj o Haman kamelas te murdarel le Židen, diňa le ľileha te pisinel, hoj oda te visarel pre leste, a avke les the leskre čhaven diňa te figinel pre šibeňica. A vašoda pes vičinel oda inepos Purim pal o hebrejiko lav „pur“. Vaš savoro, so pes ačhiľa, the vaš oda, so pisinďa o Mordekaj andro ľil, o Židi peske ile kala duj džives sar inepos. On, lengre potomki the ola, save pes ke lende priden, les ľikeren furt sako berš andre oda časos avke, sar sas pisimen andro ľil. Kala duj džives peske mušinen te leperel a te doľikerel sako berš savore židovika fameliji andre dojekh pokoleňje, andre dojekh phuv the andre dojekh foros. Kala dživesa o Židi mušinen te oslavinel o Purim pro furt a lengre potomki mušinen peske furt pre lende te leperel. Paľis e kraľovna Ester, e čhaj le Abichajiloskri, pisinelas dujto ľil jekhetane le Mordekajoha pal o inepos Purim, hoj pes te doľikerel pro furt. Ola ľila rozbičhaďa savore Židenge andro šel the bišuefta (127) kraľiskre provinciji. Andro ľila sas pisimen: „Mi el maškar tumende o smirom the o čačipen. Me, e kraľovna Ester, the o Mordekaj dav kada inepos Purim, hoj pes te doľikerel pro furt; andre oda džives, so sas imar avridino, a mušinen les tumen the tumari caľi famelija, o čhave the tumare potomki, te doľikeren a te ačhen andre oda džives andro postos zorale rovibnaha.“ Oda zakonos pal o inepos Purim sas pisimen andro zvitkos, avke sar prikazinďa e Ester. O kraľis Ahasver diňa avri, hoj dojekh manuš andral savore phuva the ostrovi leske mušinen te del o daňe. A savore kraľiskre bare the lačhe skutki a the savoro pal oda, savo baro sas o Mordekaj, saves o kraľis hazdňa upre, hin pisimen andro kroniki le medske the le perzike kraľengre. Oda Židos Mordekaj sas dujto pal o kraľis Ahasver, sas les baro lav anglo Židi a angle lengre jakha sas igen baro, bo kerelas savoro prekal oda, hoj te dživen andro smirom, a privakerelas pes vaš lende. Andre phuv Uc dživelas jekh murš, savo pes vičinelas Job. Ov sas spravodľivo manuš a sas žužo anglo Del. Daralas pes le Devlestar a chraňinelas pes le nalačhipnastar. Uľile leske efta murša the trin čhaja a sas les efta ezera (7 000) bakre, trin ezera (3 000) ťavi, ezeros (1 000) voli, pandž šel (500) somara the igen but služobňika. Kada murš sas nekbareder savore manušendar pal o vichodos. Leskre čhave kerenas o hoscini jekh pal aver andre peskre khera. Vičinenas the peskre trine pheňen, hoj lenca te chan a te pijen. Pal dojekh hoscina pre aver džives peske delas o Job te vičinel peskre čhaven a obžužarelas len. Ušťelas sig tosara a obetinelas e labarďi obeta vaš dojekh lendar, bo peske phenelas: „Šaj pes ačhiľa, hoj mire čhave kerde bini a vakerde namištes pro Del andre peskre jile.“ O Job furt avke kerelas. Andre jekh džives avle o aňjela anglo RAJ a maškar lende avľa the o satan. O RAJ phučľa le satanostar: „Khatar aves?“ O satan odphenďa le RAJESKE: „Phiravas upre tele a predžavas man pal e phuv.“ Avke phenďa o RAJ le satanoske: „Dikhľal mire služobňikos le Job? Pre phuv nane ňiko ajso spravodľivo the žužo angle ma sar ov, ko pes avke daranďiľahas le Devlestar a chraňinďahas pes le nalačhipnastar.“ O satan odphenďa: „Či nane le Job vaš soske te daral le Devlestar? Či na thoďal e ohrada pašal leste, pašal leskro kher the pašal savoro, so les hin? E buči leskre vastengri požehňinďal a leskre stadi rozbarile pal caľi phuv. Ale noča nacirde tiro vast a le lestar savoro, so les hin, a dikheha, sar tut košela andro jakha!“ O RAJ odphenďa le satanoske: „Dava tuke savoro, so les hin, andre tire vasta, ale pre leste o vasta ma thov.“ Avke o satan odgeľa pašal o RAJ. Andre jekh džives, sar le Joboskre čhave the čhaja chanas a pijenas mol andro kher peskre nekphureder phraleskro, avľa ko Job o poslos a phenďa: „O voli orinenas a o somara pes pašinenas paš lende, androda avle o Šebana a zaile len. Le sluhen murdarde le šabľenca a ča me korkoro denašľom, hoj tuke oda te phenav.“ Mek sar ov vakerelas, avľa aver poslos a phenďa: „E jag le Devleskri peľa tele andral o ňebos a zlabarďa le bakren the le sluhen. Ča me korkoro denašľom, hoj tuke oda te phenav.“ Mek sar ov vakerelas, avľa trito a phenďa: „Avle pre amende trin partiji Chaldejci a ile amenge o ťavi. Le sluhen murdarde le šabľenca a ča me korkoro denašľom, hoj tuke oda te phenav.“ A mek aňi kada na dovakerďa, avľa štarto a phenďa: „Tire čhave the čhaja chanas a pijenas mol andro kher peskre nekphureder phraleskro, a jekhvareste avľa pal e pušťa bari balvaj. Demaďa pre savore štar muri le khereskre, o kher peľa tele pre lende a murdarďa len. Ča me korkoro denašľom, hoj tuke oda te phenav.“ Akor o Job ušťiľa, čhingerďa pre peste o plašťos andre žaľa a strihinďa peske o bala pro šero. Pokloňinďa pes le mujeha dži e phuv a phenďa: „Lango avľom andral o per la dakro a lango džava pale pre oda than, khatar avľom. O RAJ diňa a o RAJ iľa. Mi el lašardo o nav le RAJESKRO!“ Kajte pes kada savoro ačhiľa, o Job na kerďa binos a na phenďa pro Del ňič nalačho. Andre jekh džives pes pale ačhiľa, hoj avle o aňjela anglo RAJ a avľa maškar lende the o satan. O RAJ lestar phučľa: „Khatar aves?“ O satan odphenďa: „Phiravas upre tele a predžavas man pal e phuv.“ Akor o RAJ phenďa le satanoske: „Dikhľal mire služobňikos le Job? Pre phuv nane ňiko ajso spravodľivo the žužo angle ma sar ov. Daral pes le Devlestar a chraňinel pes le nalačhipnastar. Mek furt pes ľikerel žužo angle ma, kajte man tu prevakerďal, hoj les te dukhavav vaš ňisoske.“ O satan odphenďa: „E cipa vaš e cipa! O manuš dela savoro, so les hin, hoj peske te zachraňinel o dživipen. Ale noča, thov pre leste tiro vast a chude tut leskre ťelostar the kokalendar a dikheha, sar tut košela andro jakha!“ O RAJ odphenďa le satanoske: „Mištes, hino andre tire vasta, ale ma le leske o dživipen.“ Paľis odgeľa o satan pašal o RAJ a dukhaďa le Job džungale vredenca le pindrendar dži o šero. O Job peske iľa e skľenčina, hoj pes laha te chandžuvel, a bešelas andro prachos andral o bov. Leskri romňi leske phenďa: „Mek furt tut ľikeres žužo anglo Del? Koš les a mer!“ Ale o Job lake phenďa: „Vakeres sar varesavi diliňi džuvľi. So, ča o lačho prilaha le Devlestar a o nalačho na?“ Sar pes kada savoro ačhiľa, o Job na kerďa binos peskre vuštenca. Le Job sas trin prijaťeľa: o Elifaz andral o Teman, o Bildad andral o Šuach the o Cofar andral e Naama. Sar pes došunde pal savoro nalačhipen, so pre leste avľa, dojekh lendar pes mukľa pro drom a arakhle pes jekhetane, hoj leha te aven andro pharipen a te poťešinen les. Sar les dikhle dural, aňi les na sprindžarde. Chudle zorales te rovel, čhingerde pre peste o gada a čhivkerenas o prachos andro luftos the pre peskre šere. Avke peske bešle pre phuv paš leste a bi o lava bešenas efta dživesa the efta rača, bo dikhle, hoj leskri dukh hiňi igen bari. Paľis pes o Job diňa anglal a prekošelas o džives, kana uľiľa. Phenďa: „Mi našľol oda džives, kana uľiľom, a odi rat, so phenďa: ‚Uľola muršoro.‘ Oda džives mi ačhel kalo, mi našľol oda džives le Devleske andro ňebos a te na švicinel pre leste aňi jekh lučos le khameskro. Mi lel peske les o kaľipen the o ciňos le meribnaskro, mi bešen pre leste o chmari, mi zaučharel les o kaľipen. A odi rat mi zalen o kaľipena; te na el maškar o dživesa le beršeskre a te na pes rachinel aňi andre jekh čhon. Mi el odi rat bi o čhave a te na šunďol andre ňisavo radišagos. Mi prekošen odi rat ola, ko prekošen o džives, ola, ko džanen te uštavel le Levijatan. Te na švicinen la račakre tosarutne čercheňa, te na pes doužarel o švetlos, a te na dikhel, sar vidňisaľola, bo mange na zaphandľa o vudar andro per la dake, hoj te na avav pre kada svetos a hoj te na predživav kada pharipen. Soske na muľom akor, sar uľiľom? Soske na muľom, soča manca e daj ločhiľa? Soske man thovenas pro khoča? Soske man denas te pijel andral e koľin? Se akana mange ča pašľiľomas a uľahas man smirom, sučomas a odpočovinďomas mange le kraľenca the lengre radcenca, save peske ačhade o hrobki, abo le vladarenca, saven sas somnakaj a pherdžarde peske o khera le rupoha. Abo soske na somas parundo andre phuv sar čhavoro, so odgeľa la dake? Sar čhavoro, savo šoha na dikhľa o švetlos? Ode o nalačhe manuša preačhen te kerel o nalačhipen a o strapimen peske odpočovinen. Ode hine o bertenoša jekhetane andro smirom, imar na šunen o hangos le bacharengro. Ode hine o čoro the o barvalo, ode hin o otrokos slobodno peskre rajestar. Soske hin o švetlos dino olenge, ko cerpinen, a o dživipen olenge, kas hin žaľa andro jilo? Ajse džene užaren pro meriben, savo na avel, a roden les buter sar o garudo barvaľipen. Hin len baro radišagos a thoven baripen, hoj meren a džan andro hrobos. Soske hin dino o dživipen le muršeske, saveske hin garudo leskro drom a saves o Del phandľa andre pre oda drom? Našťi chav, bo hin man furt žaľa; miro roviben avel avri sar paňi. Bo oda, sostar daravas, avľa pre ma a oda, sostar izdravas, pes mange ačhiľa. Nane man smirom aňi odpočinkos a miro pharipen šoha na preačhel.“ Akor o Elifaz andral o Teman odphenďa kavke: „Te tuha vareko kamľahas te vakerel, zľidžaha oda? Ale ko pes šaj zľikerel, hoj te na phenel vareso? Dikh, tu sikavehas but dženen a o slaba vasta zoraľarehas. Tire lava ačhavenas pro pindre oles, ko perelas; tu dehas zor le khočen, so poddžanas. Ale sar oda pharipen akana avľa pre tute, našťi ľikeres avri; demaďa pre tu a predaranďiľal. Či nane tiri istota oda, hoj lašares le Devles, a tiri naďej oda, hoj džives žužes anglo Del? No ča gondoľin, či muľa varekana vareko, ko sas ňevinno? Kaj sas o čačipnaskre zňičimen? Andre miro dživipen dikhľom kada: Ola, ko sadzinen o nalačhe veci a rozčhivkeren o bini sar o zrnka, skidena oda upre. Soča pre lende o Del dichinela, našľona a e balvaj leskra choľatar len zňičinela. O nalačhe hine sar o ľevos, so hino choľamen a kerel vika, ale o Del lenge phagerel o danda, hoj te čhiten. O nalačhe hine sar o ľevi, so meren bi o chaben a lengre terne pes rozdenašen. Ale ke ma avľa počoral o lav a miro kan olestar sikra šunďa. Akor, sar avel pro manuša o zoralo soviben, sas man o nalačhe sune, chudňom te daral a izdravas; savore kokala mange razisaľonas. Varesavo duchos mange pregeľa pašal o muj a o bala mange pro ťelos ačhile upre. Zaačhiľa, ale me les na sprindžarďom, ča varesavi podoba mange ačhelas anglo jakha. Sas cichones a šunďom o hangos: ‚Či šaj avel o manuš spravodľiveder sar o Del? Abo či šaj avel o murš žužeder sar leskro Stvoriťeľis? Te o Del pes na mukel aňi pre peskre sluhi a peskre aňjelenge rachinel e chiba, akor sar oda ela olenca, ko hine la čikatar a o zakladi len hin andro prachos? On ena zňičimen sigeder sar o moľos, tel jekh džives ena murdarde, našľona pro furt a ňiko olestar aňi na džanela! Perena tele sar o stani, savengre koľiki hine avricirdle, merena bi oda, hoj te dochuden o goďaveripen.‘ “ „No ča vičin, či tuke vareko odphenela. A pre savo aňjelos tut visareha? Le dilines murdarela e choľi a le nagoďaveres merarela e zavisť. Dikhľom, sar o dilino zoraľolas sar stromos, ale jekhvareste sas leskro kher prekošlo. Leskre čhave hine dur la zachranatar; cerpinen pro sudos andre brana, ale nane ko vaš lenge te zaačhel. Leskri žatva chal o bokhalo, dži andral o kraki la kidel upre; ola, ko igen džan pal o love, kamen leskro barvaľipen. Se o pharipen na avel le prachostar a la phuvatar na barol o trapišagos! Čačes, o manuš uľol pro trapišagos, oda hin ajso čačipen sar oda, hoj o iskri ľecinen upre. Ale me pre tiro than rodňomas le Devles a le Devleske diňomas miri veca. Ov kerel ajse bare zazraki, save našťi te achaľol, a ajci ďivi, save pes na den aňi te zrachinel. Ov del o brišind pre phuv a bičhavel o paňi pro maľi; olen, ko hine teledikhle, thovel pro učo than, olen, ko hine andre žaľa, hazdel upre a chraňinel. Ov ňičinel o plani le špekulantengre, hoj lenge te na avel ňič avri. Zachudel le goďaveren andre lengro goďaveripen, avke e rada le previsarde manušengri sig skončinela. Dživese pre lende avel o kaľipen a pro dilos hmatinen le vastenca sar rači. Ov zachraňinel le čore manušes le zorale manušeskre vastendar the le ostre lavendar andral leskro muj. Avke hin le čore manušes e naďej a le nalačhipnaske hin phandlo o muj andre. Bachtalo hin oda manuš, kas o Del karhinel! Vašoda prile, te tut o Nekzoraleder bararel avri. Bo ov dukhavel, ale the sphandel o rani, marel, ale leskre vasta the sasťaren. Andral o šov pharipena tut lela avri; efta tut na dukhavena. Andre bokh tut lela avri andral o meriben a andro mariben andral e zor la šabľakri. Aveha chraňimen la pľetkošna čhibatar a na daraha tut le maribnastar, sar avela. Asaha la pohromatar the la bokhatar a na mušineha tut te daral aňi le dzive džvirendar. Bo pre tiri maľa na ena o bare bara a o dziva džviri ena tuha andro smirom. Džaneha, hoj tiro stanos hino chraňimen, a sar predikheha tiro majetkos, ňič tuke na chibaľinela. Ela tut but čhave a tire potomki ena ajci sar e čar pre maľa. Andro hrobos džaha akor, sar tuke imar ela but berša, avke sar o pšeňicakre snopi kidle upre pre peskro časos. Dikh, preskuminďam oda a hin oda avke. Šun a achaľuv oda prekal tiro lačho!“ Akor o Job odphenďa kada: „Joj, te odvažindehas savori miri žaľa, te miro cerpišagos thodehas pre vaha, uľahas oda phareder sar savori moroskri poši, vašoda vakerav sig a na gondoľinav, so phenav. Se hin andre ma o šipi le Nekzoraledereskre, miro duchos pijel lengro jedos; avle pre mande o strašna rani le Devleskre. Či jojčinel o dzivo somaris, sar chal e zeleno čar? Abo o bikos akor, sar chal peskro chaben? A ko rado chal o bilondo chaben? Avke sar hin o jandruno bjelkos bi e chuť, ajse hine tire lava, Elifazona. Me man lendar na kamav aňi te chudel, prekal mande hine sar musardo maro. Te ča uľahas avke, sar mange žadinav, te ča mange o Del kerďahas oda, so kamav: Te le Devleske uľahas pre dzeka, hoj man te rozpučinel, te nacirdňahas peskro vast, hoj man te murdarel! Akor uľomas mek sikra poťešimen a radišagostar podchučiľomas, kajte man hin bari dukh, bo na zaprinďom o lava le Sveteskre. Nane man imar ajci zor, hoj mek šaj užarav! Aňi ajci časos, hoj te ľikerav avri! Se nane man baruňi zor aňi miro ťelos nane zoralo sar brondzos. Me mange imar na birinav te pomožinel a nane ňiko, ko man šaj zachraňinďahas! Le manušeske, so cerpinel, majinďahas o prijaťeľis te presikavel o kamiben the akor, sar preačhiľahas te daral le Nekzoralederestar. Ale pre tumende, mire phralale, pes našťi te mukel, bo san sar o paňale droma, so šučon avri, so našľon, sar na del o brišind. San sar o paňa zamucimen le ľegoha the le rozgele jiveha, ale sar hin šukes, šučon avri, a sar hin baro tačipen, našľon pal peskro than. O karavani oddžan pal peskre droma a dochuden pes pre pušťa, kaj meren; o karavani andral e Tema roden o paňi a o manuša andral e Šeba, so phiren dromenca, pačan, hoj les arakhena, ale ena pre ladž, bo pes mukenas pre ola paňa, doavle ode a ačhile sklamimen. Akana tumen mange san ajse sar ola paňale droma, dikhen pre miro strašno pharipen a daran tumen. Či me phenďom: ‚De man vareso!‘? Vaj: ‚Počinen vaš ma tumare barvaľipnastar!‘? Abo: ‚Zachraňinen man le ňeprijaťeľistar a cinen man avri le nalačhe manušendar? Na, na phenďom!‘ Den man goďi a sikaven mange, so kerďom namištes, a avava čhit! Ó, sar dukhal, te vareko phenel o čačipen! Ale so mange kamen te dokazinel tumare lavenca? Či tumenge gondoľinen, hoj man šaj karhinen, ale mire lava, o lava le manušeskre bi e naďej, len sar e balvaj? He, tumen čhiďanas losoha mek the vaš e širota a kšeftinďanas the tumare prijaťeľenca! Ale akana, mangav tumen, dikhen pre ma! Či tumenge klaminďomas andro jakha? Preačhen! Ma vakeren oda, so nane čačo! Preačhen, bo džal pal miro spravodľišagos! Či hin pre miri čhib o klamišagos? Či mire vušta na džanen, so hin lačho a so na?“ „Či nane le manušes pre phuv phari buči? Či nane leskre dživesa sar o dživesa le robotňikoskre? Sar o otrokos, savo pes našťi doužarel pro ciňos, sar o robotňikos, savo užarel, kana les počinena, avke me chudňom o zbitočna čhona a avle pre ma o phare rača. Sar mange pašľuvav, phenav: ‚Kana imar uščava upre?‘ Ale e rat hiňi bari a prečhivkerav man dži tosara. Miro ťelos hino učhardo andre le kirmenca the le chrastenca; e cipa mange pukinel a kerel pes mange o phuma. O dživesa mange pregele sigeder sar le tkačiske o kaštoro prekal o thava a preačhile bi e naďej. Leper tuke, Devla, hoj miro dživipen hin ča balvajori; miri jakh imar šoha na dikhela o lačhipen. Imar man na dikhela e jakh oleskri, ko pre ma dikhel. Rodeha man, Devla, ale imar na avava. Sar e chmara rozdžal a našľol, avke na avel pale oda, ko džal tele andro hrobos. Imar na avela pale andre peskro kher; leskri famelija pre leste imar bisterela. Vašoda na avava čhit; vakerava, bo hin man dukh andro duchos; sťažinava man, bo hin man pharipen andro jilo. Či me som moros abo e moroskri obluda, hoj pre ma thoďal stražcas? Phenav mange: ‚Pro hadžos mange ela lokeder, andro soviben predžala miri dukh,‘ no the akor man tu daraves avri le sunenca a des man o strašna viďeňja, vašoda feder mange hin te tašľol; feder te merel sar te dživel. Imar man hin dos. The avke na dživava furt! Muk man! Miro dživipen nane pre ňisoste. Ko hin o manuš, hoj tuke les avke važines a hoj pre leste des ajso pozoris, hoj ke leste aves sako tosara a skušines les sako minuta? Kana pre ma preačheha te dikhel? Na domukes mange aňi te preľiginel e šľina! Te kerďomas binos, so tut kerďomas, ó, tu, so dikhes pre savoreste, so keras? Soske mandar kerďal tiro terčos? Som tuke pro pharipen? Soske mange na odmukes miro binos a na prebačines miri vina? Bo maj pašľuvava andro prachos; tu man rodeha, ale imar na avava.“ Akor o Bildad andral o Šuach odphenďa kavke: „Dži kana kavke vakereha? Se tire lava hine ča sar e balvaj. Či sudzinel o Del načačipnaha? Abo či previsarel o Nekzoraleder o spravodľišagos? Tire čhave mušinde te kerel binos anglo Del, a vašoda len o Del marďa, avke sar peske zaslužinde. Ale te tu akana igen rodeha le Devles a zorales tut mangeha ko Nekzoraleder, te sal žužo the čačejileskro, ta ov tuke pomožinela a dela tuke pale tira famelija a kerela, hoj tuke te džal savoro mištes. Tiro barvaľipen, so tut sas, dičhola ciknoro angle oda barvaľipen, so tut paľis dela o Del. Ča dophuč tut pal o manuša, so dživenas angle tute, a dodžan tut, pre soste avle lengre dada. Se amen sam ča idžeskre a na džanas ňič, bo amare dživesa pre phuv hine ča sar ciňos. Lendar šaj sikľos. On tuke phenena o lava, so len hin andro jile. Či šaj barol e rastlina papirus ode, kaj nane močaris? Šaj barol e trsťina bi o paňi? Mek sar barol a mek nane košimen, šučol avri sigeder sar čar. Avke doperena ola, ko bisteren pro Del; e naďej ole manušengri, so pes na daran le Devlestar, našľola. Oda, andre soste pačan, hin slaboro sar thav a oda, pre soste pes muken, hin sar pavučina. Te pes oprinena pre late, či len birinela te ľikerel? Chudena pes latar, ale na ľikerela avri. O nalačho manuš hino sar e švižo rastlina pro kham a leskre konarica pes rozcirden pal caľi zahrada. Leskre koreňa pes prephanden le barenca; roden peske than maškar o bara. Ale sar ela avricirdlo pal peskro than, oda than phenela: ‚Šoha kade na sas.‘ Dikh, kada hin savoro radišagos, so o nalačho manuš predživel; pre leskro than barona aver andral o prachos. He čačo, o Del na odčhivela le spravodľive manušes, no le nalačhe manušeske na podela o vast. Ov tuke dela pale o asaben a tu vičineha radišagostar. Ale tire ňeprijaťeľa ena urde andre ladž a o stani le nalačhengre našľona.“ Avke o Job odphenďa: „He čačo, me džanav, hoj oda hin avke. Ale sar šaj o manuš el spravodľivo anglo Del? Te pes vareko kamľahas leha te kerel, na odphenďahas leske aňi pre jekh otazka ezerendar. Ov hino goďaver a igen zoralo. Ko pes leske kana ačhaďa a obačhiľa? Ov čhalavel le verchenca a on olestar aňi na džanen, ov len previsarel andre peskri choľi. Ov razinel la phuvaha a čhalavel pes pal peskro than, kerel, hoj te razisaľon o slupi, so la ľikeren. Prikazinel le khameske a o kham na avel avri; phandel le čercheňen andre, hoj te na švicinen. Ča ov korkoro nacirdel o ňebos a phirel pal o moroskre vlni. Ov stvorinďa o čercheňa o Baro verdan the o Orion, o Plejadi the o čercheňa pro juhos. Ov kerel igen bare veci, save pes na del te achaľol, o zazraki, save pes na del te zgenel. Sar predžal pašal ma, me les na dikhav. Sar man obdžal, me les na šunav. Te peske vareso lel, ko les šaj zaačhavel? Ko leske phenela: ‚S'oda keres?‘ O Del na visarela het peskri choľi. Anglal leste banďile the ola, ko pomožinde le Rachaboske. Sar šaj man leha kerav? Sar šaj arakhav o lava, hoj leske te odphenav? Kajte uľomas spravodľivo, na odphenďomas leske; ča mangľomas mire Sudcas, hoj man te del milosť. Te vičinďomas a ov odphenďahas, na pačav, hoj man šunďahas avri. Bo ov man marel la burkaha a dothovel mange buter rani a nane soske. Na domukel mange te dichinel, pherdžarďa miro dživipen le pharipnaha. Šaj džav pre leste la zoraha? Se ov hino nekzoraleder! Šaj džav leha pro sudos? Ko les šaj vičinel, hoj ode te avel? Kajte uľomas spravodľivo, miro muj man odsudzinďahas; kajte uľomas žužo, sikaďahas, hoj som vinnovato. Kajte som žužo, na džal mange pal ma! O dživipen mange džungľol. Hin mange sa jekh. Vašoda phenďom: ‚Ov zňičinel sodujen le ňevinnones the le nalačhes.‘ Sar anel e pohroma jekhvareste o meriben, ov asal le pharipnastar, so avľa pro ňevinno manuš. Sar e phuv hiňi diňi andro vasta le nalačhe manušeske, ov zakerel o jakha le sudcenge. Te na ov, ta akor ko? Mire dživesa pregele sigeder sar o bežcos, denašle het a ňič lačho na dikhle. Pregele sar e loďa la trsťinatar; sar o orlos, savo pes mukel tele te chudel le džvirocis. Te mange phenava: ‚Bisterava pre miri žaľa, čerinava miro smutno muj a asava,‘ the avke man darav savore mire cerpišagostar, bo džanav, hoj man na lela sar ňevinnones. Te avava odsudzimen, ta akor zbitočňe man trapinav? Te man lanďarďomas andro jiv a o vasta mange žužarďomas le sapuňiha, the avke man tašľarela andre melaľi chev a mek the mire gadenge avava džungalo. Se ov nane manuš avke sar me, hoj leske te phenav: ‚Av džas pro sudos!‘ Te uľahas vareko, ko maškar amende rozsudzinďahas, kas uľahas zor upral amende sodujdženende, vareko, ko visarďahas mandar le Devleskri paca, hoj man imar lestar te na darav! Akor šaj vakerďomas a na mušinďomas man lestar te daral, ale akana oda našťi kerav.“ „Mira dušake džungľol o dživipen. Dava mandar avri savoro, so man trapinel, andral o pharipen mira dušakro prevakerava. Phenava le Devleske: ‚Ma odsudzin man! De mange te džanel, soske pre mande džas!‘ Mištes tuke hin te trapinel a te odčhivel e buči, so kerďal tire vastenca? Ale o plani le nalačhengre tuke hin pre dzeka? Či tut hin le manušeskre jakha? Či dikhes avke sar amen? Či hine tire dživesa sar o dživesa le manušeskre? Či hin tire berša sar o berša le muršeskre, hoj kames pre ma te arakhel e vina a rodes pre ma o binos? Kajte džanes, hoj na som vinnovato a hoj man ňiko našťi cirdel avri tire vastendar? Tire vasta man kerde a sforminde. A akana man kames calkom te zňičinel? Mangav tut, ma bister, hoj man kerďal čikatar. Visareha man pale pro prachos? Či man na čhiďal avri sar o thud a zahusťinďal sar o ciral? Urďal pre ma o mas the e cipa, prephandľal mange o kokala le žilenca. Tu man diňal dživipen a presikaďal mange tiro kamiben; starinehas tut pal ma a ľikerehas miro duchos. Ale kada garuvehas andro jilo; džanav, hoj kada tuke sas pre goďi: Tu ča užares, hoj te dikhes, či kerava binos, a na mukes man bi o trestos. Vigos mange, te som vinnovato! Ale kajte uľomas spravodľivo, aňi akor man našťi ľidžav upre, bo e ladž man zalel andre a som začhido le pharipnaha! Te man hazdav upre, aves pre ma sar ľevos a pale man dukhaves tira strašna zoraha. Ačhaves pre mande neve švedken a choľisaľos pre mande furt buter; tire utoki pre ma aven jekh pal aver! Akor soske man iľal avri andral o per mira dake? Šaj muľom ode a ňiko man na dikhľahas! Uľomas avke, sar te šoha na uľomas; andral o per uľomas preľigendo andro hrobos. Či man nane ča frima dživesa? Vašoda preačh, muk man sikra te radisaľol, medik na džava andro svetos, kaj hin o kaľipen the o ciňos le meribnaskro, khatar imar na avava pale; medik na džava andro svetos, kaj hin igen baro kaľipen, o nekbareder kaľipen, kaj nane ňisavo poradkos, kaj mek the o švetlos hin sar kaľipen.“ Pre oda o Cofar andral e Naama odphenďa kavke: „Či na kampel pre savore kala lava te odphenel? Mušinel le bebľošis furt te el čačipen? Kerela tiro bebľišagos oda, hoj aver džene ena čhit? Či ňiko tuke na priphenela, sar tuke keres pheras? Bo phenďal le Devleske: ‚Miro sikaviben hino bi e chiba a andre tire jakha som žužo.‘ Oj, ča te vakerďahas o Del, te otkerďahas peskre vušta pre tu a sikaďahas tuke o garude goďaveripena, bo o goďaveripen šaj te dikhel pal o buter seri. Akor dikhľalas, hoj o Del tuke odmukľa ajse bini, pal save aňi na džanehas. Či šaj preskumines le Devles? Či šaj arakhes avri savoro prindžaripen pal o Nekzoraleder? Se hino učeder sar o ňebos. Akor so šaj keres? Hino teleder sar o Šeol. Akor so šaj džanes? Merinel buter sar e phuv a hino buchleder sar o moros. Te o Del avela a dela tut te phandel andre a zvičinela o sudos, ko les šaj ačhavela? Se ov džanel, save manuša hine falošna. Sar dikhel lengro nalačhipen, či oda mukel ča avke? Ale o dilino manuš chudela goďi ča akor, sar le dzive somariske uľola manuš. No, te tu phundraveha tiro jilo a nacirdeha tire vasta ke leste, te ela binos andre tire vasta a odčhiveha les, te na domukeha o nalačhipen andre tiro stanos, akor bi e ladž šaj hazdeha upre tiro muj, ačheha zorales a na daraha tut. Akor bistereha pre tiro trapišagos, lepereha tuke pre leste sar pro paňi, so odčuľiľa het. A o dživipen švicinela buter sar o džives pro dilos, o kaľipen ela sar o tosara. Akor tu pačaha, bo ela tut naďej, aveha ochraňimen a pašľoha tuke andro smirom. Džaha tuke te pašľol a ňiko tut na daravela avri; but džene tuke kamena te el pre dzeka. Ale o jakha le nalačhengre korisaľona, na ela len kaj te denašel a lengri naďej ela ča o posledno dichos.“ Avke o Job odphenďa: „He, čačo tumen san spravna manuša a o goďaveripen merela avri tumenca! Ale the me som ajso goďaver sar tumen, ňisoha pal tumende na zaačhav. Se sako džanel oda, so phenďan. Ačhiľom mire prijaťeľiske pro asaben, kajte me som oda, ko vičinelas pro Del a kaske ov odphenelas. Som pro asaben, kajte som spravodľivo a žužo. Ola, kas nane pharipen, tele dikhen andre peskri goďi e bibach, on peske gondoľinen, hoj oda hin ča prekal ola, kaske poddžan o pindre. O stani le zbujňikengre hine andro smirom, ola, ko provokinen le Devles, dživen bi e dar – lengri zor hin o del, saves on lašaren. Ale no ča phuč le džvirendar a sikavena tut, le čiriklendar pro ňebos a phenena tuke, abo vaker la phuvaha a dela tut goďi, o ribi andro moros tuke oda dena te džanel. Ko kale savorendar na džanľahas, hoj oda kerďa o vast le RAJESKRO? Andre leskro vast hin o dživipen savorengro, so dživen, the o dichos savore manušengro. Či o kan na skušinel o lava, avke sar e čhib koštoľinel o chaben? Či o goďaveripen hin maškar o phure? Či o baro dživipen šaj del e goďi? Ča le Devles hin goďi the zor, e rada the o goďaveripen hin leskre. Se oda, so ov čhivel tele, pes imar na del te ačhavel pale upre. Kas ov phandel andre, oles pes imar na del te premukel. Sar ov zaačhavel o brišind, hin šukiben, a sar mukel avri o bare paňa, zňičinel e phuv. Les hin zor the sasťi goďi. Leskro hin oda, ko klaminel, the oda, ko hino klamimen. Le radcendar lel e sasťi goďi a le sudcendar kerel dilinen. Pal o kraľa čhivel tele o kraľika rucha a urel pre lende o gada le otrokengre. Le rašajendar lel e služba a le zorale manušendar e zor. Ňemisarel olen, pre kaste pes o manuša muken, a le phure manušenge lel e lačhi goďi. Kerel, hoj o raja te aven teledikhle, a slabisarel e zor le vladcenge. Otkerel o garude veci andral o kaľipen a anel o ciňos le meribnaskro pro švetlos. Del, hoj o narodi te baron a te zoraľon; zňičinel le naroden a domarel len. Le vodcendar, so ľidžan o narodi pre phuv, kerel dilinen; mukel len te bludzinel pal e pušťa, kaj nane droma. On hmatinen andro kaľipen, kaj nane švetlos, a ov kerel, hoj te bludzinen sar mate.“ „Savoro, so tumen dikhľan, dikhľom the me, savoro, so tumen šunďan, šunďom the me a achaľiľom oleske. Savoro, so tumen džanen, džanav the me, ňisoha pal tumende na zaačhav. Ale me vakerava le Nekzoraleder Devleha a kamav te sikavel miro čačipen anglo Del. No tumen man meľaren le klamišagoha. Tumen nalačhe doktorale! Joj, te uľanas čhit, akor uľanas goďaver! No ča šunen man avri, so phenav, a dikhen, sar man obraňinava. Či kamen te vakerel o klamišagi, hoj te zaačhen vaš o Del? Kamen te klaminel leske pro lačho? Kamen vaš leske te rušel? Chuden paš o Del? Doperena mištes, te tumen preskuminela? Kamen les te klaminel, avke sar klaminen le manušes? Čačes tumen pokarhinela, te počoral chudena paš leste. Či tumen na daran leskra slavatar a na avel pre tumende lestar e dar? Tumare goďaver lava hine sar o prachos andral o bov; o lava, savenca tumen braňinen, hine slaba sar čik. Akana sikra čhiten, muken man te vakerel, a mi ačhel pes mange, so kamel! Som pripravimen pre savoreste, the te del miro dživipen! Kajte man murdarela, me man the avke mukav pre leste a obraňinava mire droma angle leste. The oda ela miri zachrana, bo ňisavo bijedevleskro manuš anglal leste na avela. Šunen mištes, so phenav; mire lava tumenge mi džan andro kana! Akana som pripravimen man te braňinel, džanav, hoj man ela čačipen. Kamel pes manca vareko te kerel? Te he, avava čhit a merava. Ča duj veci mange ker, Devla, a me man tuke na garuvava: Odle mandar tiro vast a preačh man te daravel tira daraha! Paľis vičin a me man dava anglal, abo me chudava te vakerel a tu mange odpheneha. Keci kerďom nalačhipen the bini? Sikav mange miri vzbura the miro binos. Soske garuves o muj a ľikeres man ňeprijaťeľiske? Trapineha e prajta odphurdľi la balvajatar? Džaha pro šuko phus? Bo zapisines tuke andre o nalačhe veci pre mande a des mange te skidel upre mire terňipnaskre bini. Phandes mange o pindre andro kaštune kľigina; pozorines savore mire droma a poznačines o stopi, khatar phirenas mire pindre, a vašoda mange rozperel o ťelos sar vareso kirno, sar o gada, save chal o moľos.“ „Dojekh manuš dživel ča sikra a hin les pherdo pharipen. Kvitňisaľol sar e kvitka a šučol avri, našľol sar o ciňos a na ľikerel avri. A tu, Devla, dikhes pre kajso manuš? Anes les anglal tu pro sudos? Ko šaj kerel le nažuže manušestar žužo manuš? Ňiko! Le manušeske hin dine leskre dživesa a tu rachines leskre čhona, tu leske thoďal o hraňici, save našťi predžal. Ma dikh pre leste, de leske te odpočovinel, medik leske na predžala o džives sar le robotňikoske, savo kerel e phari buči. Se the le stromos hin naďej, te les čhinena tele, barola pale a leskro nevo konaris zoraľola. Kajte leskro koreňis phurola andre phuv a leskro kmeňos merela andro prachos, soča voňinela o paňi, takoj pučinela avri a mukela o konara sar e nevi rastlina. Ale sar merel o manuš, ačhel te pašľol; phurdel avri peskro dichos, a kaj hino? Avke sar o paňi našľol andral o jazeros, sar o paňi andre jarka cikňol a šučol avri, avke the o manuš, te peske pašľiľa, imar na ušťela. Medik ľikerela o ňebos, o manuša pes na prekerena a andral peskro soviben na ušťena. Joj, te man garuďalas andro Šeol a mukľalas man ode, medik tut na pregeľahas e choľi! Ó, te man diňalas varesavo časos a paľis tuke pre ma leperďalas. Te varesavo manuš merel, či obdživela pale? Sako džives andre miri phari služba užarav, kana imar oda predžala! Akor tu vičinďalas a me man tuke diňomas anglal; igen kamľalas le manušes, saves kerďal le vastenca. Bo akor pozorinďalas mire kroki, ale na rachinďalas mange o bini. Mire bini zakerďalas andre andro gono a mire nalačhipena učharďalas andre. Ale avke sar o verchos rozperel a krušisaľol, sar pes e skala čhalavel pal peskro than, avke tu zňičines le manušeskri naďej; avke sar o paňi rozphagerel o bara a sar o zorale prudi len peha e phuv. Domareha les jekhvar a pro furt a mušinel te džal; čerineha leskro muj a bičhaveha les het. Te ela leskre čhaven pačiv, na dodžanela pes oda; te ena teledikhle, na džanela ňič. Šunel e dukh ča pre peskro ťelos a hin les žaľa ča vaš peske korkoreske.“ Avke o Elifaz andral o Teman odphenďa kada: „O goďaver manuš na odphenďahas kajse balvajakre lavenca! Le tate luftostar na čaľiľahas avke sar tu! Ov na rušľahas vaš peske kajse chocsave vakeribnaha, le lavenca, so nane pre chasna! Se tu keres, hoj pes ňiko te na daral le Devlestar, a braňines le modľitbenge anglo Del! Bo tiro binos sikavel tire vušten, so te vakerel; kides tuke avri e čhib le špekulantengri. Tiro muj tut odsudzinel, na me; tire vušta vakeren pre tute. Či sal tu ešebno manuš, so uľiľa? Či salas sigeder sar o verchi? Či tu šunehas, sar o Del savoro plaňinelas? So, ča tut hin goďi savore manušendar? So ajso džanes, so amen na džanas? So achaľos feder sar amen? Maškar amende hin the šiva balengre the phure manuša, save hine phureder sar tiro dad. Či frima tuke hin le Devleskro poťešeňje abo o lav vakerdo ke tute šukares? Soske tut odcirdel tiro jilo? Soske tire jakha bľišťisaľon akor, sar visares tiri choľi pro Del a mukes avri andral o muj kajse lava? Ňisavo manuš nane bi o binos. Sar šaj vareko, ko uľiľa prekal e džuvľi, uľol spravodľivo? Se dikh, o Del pes na mukel aňi pre peskre aňjela a mek aňi o ňebos nane žužo andre leskre jakha! Ta akor keci buter o džungalo the previsardo manuš, savo pijel o nalačhipen sar o paňi!? Sikavava tut, ča šun man avri a vakerava tuke pal oda, so dikhľom, pal oda, so phende o goďaver manuša, a na garude andre oda, so priile peskre dadendar. Ča lenge sas diňi kadi phuv a o cudzinci ode na dživenas, hoj len te odlen le Devlestar. O nalačho manuš cerpinel calo dživipen, savore berša, so hine pripravimen prekal o bijileskre manuša. O darandutno hangos šunďol andre leskre kana; akor, sar hin smirom, avela pre leste o živaňis. Ov na pačal, hoj denašela andral o kaľipen; hino dino la šabľake. Ča pes tuľinel – hino le supengro chaben. Ov džanel, hoj o džives le kaľipnaskro leske hin pripravimen. O pharipen the o cerpišagos les daraven avri avke sar o kraľis pripravimen pro mariben, bo hazdel o vast pro zoralo Del a kerel pes muršeske pro Nekzoraleder. Džal pre leste zacatones a demel les le zorale šťitoha. Vašoda, hoj prikidňa andro muj le žirostar a thuľiľa andro per, bešela andro rozburimen fori, andro khera, kaj ňiko na bešel, save sas pripravimen, hoj len te čhiven tele. Na barvaľola a leskro barvaľipen na ačhela, aňi leskro majetkos na rozbarola pre phuv. Na denašela le kaľipnaske, ela sar stromos, saveske e jag labarela o konara, o dichos andral le Devleskro muj les zňičinela. Te na peha thovel avri oleha, hoj pes mukel pre oda, so na mol ňič, bo leskri odmena ela pre ňisoste. Sigeder, sar avela leskro časos, šučola avri a leskre konara imar na kvitňisaľona, sar o viňičis, so čhivel tele peskro hroznos akor, sar mek nane lačho, sar e oliva, savi pal peste čhivel tele o kvitki. Bo le nalačhe dženen na ela ňisave čhave a e jag chala o khera le interesarenge. Ločhona o pharipen a uľola lenge o nalačhipen; andro jilo len hin ča o klamišagos.“ Avke o Job odphenďa kada: „Imar but kajse lava šunďom! Ňiko tumendar man na džanel te poťešinel, keren mange ča pharipen. Na preačheha te vakerel kala balvajakre lava? Sostar tuke nane mištes, hoj tut des anglal? Te tumen uľanas pre miro than, the me džanľomas te vakerel avke sar tumen; the me tumen šaj začhiďomas le lavenca a kerďomas le šereha upral tumende. Ale me tumen diňomas zor le lavenca a mire vuštenca vakerďomas, hoj tumen te šunen feder. No sar vakerav, miri dukh na preačhel; sar som čhit, na džal mandar het. Čačes, Devla, akana man calkom strapinďal avri; zňičinďal savoredženen andre miro kher. Šučarďal man avri, a vašoda pes dičhol le manušenge, hoj som binošno; na ačhiľa mandar ča e cipa the o kokala a the oda svedčinel pre ma. Le Devleskri choľi man rozčhingerel a džal pre mande; randel pre mande le dandenca, zadikhel pes pre ma le jakhenca sar miro ňeprijaťeľis. O manuša pre ma bares phundrade peskre muja, asabnaha man marenas pal o čhama sar varekas, ko lenge džungľol, a zgele pes jekhetane pre mande. O Del man diňa le binošne manušeske a čhiďa man andro vasta le nalačheske. Dživavas mange andro smirom, ale ov manca razinďa, chudňa man la meňatar a phagerďa man pro kotora. Kerďa peske mandar terčos; mukel pre ma peskre šipi pal savore seri, predemel mire ľadvini a nane leske pharo; miri žlča andral e pečinka čhivel avri pre phuv. Dukhavel man jekh pal aver; mukel pes pre ma sar o maribnaskro murš. Siďom mange o gada le gonestar, urďom man andre a bešav bi e zor andro prachos. Le rovibnastar mange ľoľiľa o muj avri a tel o jakha man hin kale kruhi, kajte pre mire vasta nane o mariben a miri modľitba hiňi žuži. Ó, phuvije, ma učhar andre miro rat, ma domuk, hoj te preačhel te vičinel vaš ma! No dikh, the akana hino miro švedkos andro ňebos; učes pro ňebos hino oda, ko vaš ma zaačhel. Miro obhajcas hino miro prijaťeľis akor, sar mire jakhendar čuľan o apsa anglo Del. Ov pes mangel le Devleske vaš o manuš, avke sar vareko pes mangel vaš peskro prijaťeľis. Se na predžana but berša a džava pro drom, pal savo imar na avava pale.“ „Miro duchos hino igen zňičimen, mire dživesa murdaľile andre, užarel man o hrobos. Pašal mande hin ča ola, ko mandar asan, a me dikhav, sar pre mande džan. Devla, počin vaš ma e zaloha, hoj man te premuken! Se ko aver pes vaš ma zaručinďahas? Vašoda, hoj tu lenge zakerďal andre o goďa, hoj te na achaľon, ma domuk, hoj mange te radisaľon. Vakerel pes: Te vareko vaš o love del andre peskre prijaťeľen, o jakha leskre čhavengre korisaľona. No akana o Del visarďa oda vakeriben pre mande anglo manuša; som oda, kaske čhungaren andro muj. Se o jakha mange slabisaľile le rovibnastar; o vasta the o pindre mande hin šukore sar ciňos. Ola, ko pestar keren spravodľiva, predaran a o ňevinna man odsudzinen sar bijedevleskres. No o spravodľivo pes ľikerel peskre dromestar a oda, kas hin žuže vasta, ačhela furt zoraleder. Ale te savore avľanas a ačhiľanas angle ma, na arakhľomas aňi jekhe goďaveres maškar tumende. Mire dživesa pregele, mire plani rozpele, a mek the oda, so kamavas andro jilo. Mire prijaťeľa phenen pre rat, hoj oda hin džives; phenen: ‚O švetlos hino pašes, kajte hin kaľipen.‘ Te miri naďej hin ča o Šeol, te mange lačharava o hadžos andro kaľipen, te phenava le hroboske: ‚Tu sal miro dad!‘ a le kirmenge: ‚Miri daj‘ abo ‚miri pheň‘, ta akor kaj hiňi miri naďej? Dikhel la mek vareko? Džala manca tele andro brani le Šeoloskre the miri naďej? Džaha jekhetane tele andro prachos?“ Akor o Bildad andral o Šuach odphenďa kada: „Kana imar preačhena te vakerel? Chuden goďi, a paľis vakeraha! Soske amen len sar dobitkos? Soske sam andre tumare jakha diline? Či vaš tuke, so tut korkoro dukhaves tira choľaha, ela e phuv zamukľi? Abo či pes e skala čhalavela pal peskro than? Le nalačhe manušeske o švetlos murdaľola andre a o plameňis leskra jagakro preačhela te labol. Andre leskro stanos o švetlos kaľola a e momeľi paš leste labola avri. Leskre kroki sas zorale, ale slabisaľona; perela pro plani, save ov korkoro kerďa. Bo leskre pindre les cirden andre sita a uštarel pre pasca. Zachudel leske e peta, e slučka les zacirdel zorales. O lanos hino leske garudo pre phuv a pro chodňikos hiňi thoďi e pasca. Pal dojekh sera pre leste avel e dar, džal pal leste pre dojekh krokos. Leskri zor slabisaľol bokhatar a furt pal leste phirel e bibach. O nasvaľiben leske chal tele e cipa; o nekgoreder meribnaskro nasvaľiben chal tele leskre vasta the pindre. Cirdena les avri andral leskro stanos, pre savo pes mukelas, a anena les andre nekbareder dar. Leskro stanos labol avri; e sira pes čhivel ode, kaj bešelas. O koreňa telal leske kirňona a o konara upral leske šučona avri. Pre phuv pes pre leste bisterela a ňiko peske pre leskro nav na leperela. Čhivena les avri andral o švetlos andro kaľipen; tradena les avri andral o svetos. Na ela les potomki, ňisave čhave maškar peskre manuša; ňiko, ko predžiďiľahas ode, kaj bešelas. Andre leskro bibachtalo džives o manuša pal o zapados predarana a pro vichodos izdrana daratar. He čačo, avke oda hin le kherenca, kaj bešen o nalačhe manuša; kajso hin o koňec olengro, ko na prindžaren le Devles.“ Avke o Job odphenďa: „Dži kana man trapinena a marena tele le lavenca? Oda imar hin deštovar, so mange kerďan ladž; dukhaven man a na ladžan tumen! Kajte oda uľahas čačo, hoj kerďom vareso nalačho, oda ča dukhaďomas man. Te tumenge gondoľinen, hoj san feder sar me, a te len miro pharipen sar znakos, so sikavel miri vina, akor džanen, hoj oda o Del kada kerďa. Ov mange nacirdňa e pasca a chudňa man andre. Se sar me vičinav: ‚Pomožinen mange!‘ ňiko pes ke ma na del anglal; mangav mange e pomoca, ale ňiko ke ma nane spravodľivo. O Del mange začhiďa o drom, našťi predžav; o chodňiki mange garuďa andro kaľipen. Čhiďa pal ma tele miri slava a iľa mange tele e koruna pal o šero. Pal savore seri man visarel tele, medik na merava; cirdňa avri miri naďej sar stromos. Leskri choľi pre ma rozlabiľa, rachinel man sar peskre ňeprijaťeľis. Leskre slugaďa pre ma avle, kerde peske drom, hoj pes te dochuden ke mande, a rozthode o taboris pašal miro stanos. Mire phralen mandar iľa het a ačhiľom cudzo olenge, ko man džanen. Miri famelija man omukľa a mire prijaťeľa pre ma bisterde. O hosci andre miro kher the mire služki man len sar cudzincos; ačhiľom cudzo andre lengre jakha. Vičinav pre miro otrokos, ale ov mange na odphenel; mušinav man leske igen te mangel, hoj mange te pomožinel. Miri romňi našťi avri ačhel miro dichos a džungľuvav mire phralenge. Mek the o čhavore man tele dikhen; soča ušťav, imar pre ma vakeren. Džungľuvav savore mire lačhe kamaratenge, ola, kas kamavas, pes visarde pre mande. Nane pre ma ča e cipa the o kokala, ča ajci so predžiďiľom. Aven ke ma jileskre, prijaťeľale mire, aven jileskre! Bo o Del man marďa peskre vasteha! Soske pre ma džan avke sar o Del? Či man imar na zachaľan dos? Oj, te pes mire lava pisindehas andre, oj, te pes dochudlehas andro zvitkos, te ulehas avrirandle andro bar le trastune sekačiha a začhide le tate olovoha pro furt. Me džanav, hoj miro Vikupiťeľis dživel a pro koňec vaš ma zaačhela pre phuv! Dikhava le Devles andre miro ťelos the akor, sar ela miri cipa zňičimen; me les dikhava mire jakhenca – me a na vareko aver. Miro jilo pal oda igen džal! Te tumen phenena: ‚Sar šaj mek pre leste džas? Se o koreňis le problemoskro hin andre leste!‘ Daran tumen la šabľatar! Bo e šabľa hiňi e choľi le Devleskri pro nalačhipen, hoj te džanen, hoj hin vareko, ko sudzinel!“ Akor o Cofar andral e Naama odphenďa kada: „Mire gondoľišagi man ispiden te odphenel, bo o jilo andre ma previsaľol. Sar šunav o dopheňiben, so mange kerel ladž, akor miri goďi siďarel te odphenel. Se džanes, hoj kada hin imar čirlastar, kanastar hine o manuša pre phuv, hoj o radišagos le nalačhe manušengro na ľikerel but a o bijedevleskro thovel baripen ča sikra. Kajte leskro baripen džal upre dži o ňebos a leskro šero dochudel dži o chmari, ela odphurdlo het pro furt avke sar prachos. Ola, ko les džanenas, phenena: ‚Kaj hino?‘ Odľecinela sar o suno a buter les na arakhena; našľola sar o viďeňje rači. Odi jakh, so les dikhelas, les imar na dikhela, oda than, kaj bešelas, les imar na dikhela. Leskre čhave dena pale oda, so ile le čore manušenge; peskre vastenca anela pale peskro barvaľipen. Leskri terňipnaskri zor, so pherdžarelas leskre kokala, leha pašľola andro prachos. Leske hin o nalačhipen gulo andro muj, a garuvel les tel e čhib; ov pes cirdel pal leste a na omukel les; ľikerel les andro vušta, hoj peske les te uživinel avri. No, jekhvar pes leske o nalačhipen visarela pro kirkiben andre džombra; ela andre leste sar o jedos la kobrakro. O barvaľipen, so chaľa, čhandela avri; o Del leske les čhivela avri andral o per. Pijela o jedos la kobrakro; danderela les e zmija a merela. Imar na dikhela pro prudi le paňeskre aňi pro potoki, sar čuľan o thud the o medos. Mušinela te del pale oda, so peske dochudňa, a na chala olestar; na ela les radišagos olestar, so zarodňa. Bo trapinelas le čoren a na pomožinďa lenge; zaiľa o kher, savo ov na ačhaďa. Vašoda, hoj na džanel, kana les hin dos, našťi pes zachraňinela peskre barvaľipnaha. Sar ov chal, ňič pal leste na ačhel, vašoda leskri bach na ľikerela furt. Sar ela igen barvalo, jekhvareste pre leste avela o pharipen; demela pre leste pal savore seri. Sar peske pherdžarela e džombra, o Del pre leste bičhavela peskri choľi sar jag a začhivela les laha akor, sar chala. Te denašela la trastuňa šabľatar, predemela les o brondzuno šipos. Cirdela les avri andral o dumo, o bľišťaco špicos leske predžala prekal e pečinka, vašoda pre leste avela bari dar! Savoro leskro barvaľipen ela zňičimen, chala les e jag, so na sas zathoďi le manušestar, a zlabarela savoren, ko mek ačhiľa andre leskro stanos. O ňebos anela avri leskri vina a e phuv pes ačhavela pre leste. Savoro leskro barvaľipen ela ľigendo het, andre oda džives, sar o RAJ čhivela avri peskri choľi, našľola het. Kajso koňec užarel le nalačhe manušes, kajso ďeďictvos chudena le Devlestar.“ Avke o Job odphenďa kada: „Šunen mištes mire lava, bo oleha man poťešinena! Ľikeren avri, medik dovakerava! Sar me dovakerava, paľis mandar šaj keren pheras! Či man sťažinav le manušenge? Te na, akor soske te ľikerav avri? Se dikhen pre ma, či na čudaľinen tumen? Či na thoven tumenge o vasta pro muj? Sar gondoľinav pre oda, so pes mange ačhiľa, darav man; izdral pre ma calo ťelos. Soske o nalačhe manuša dživen, phuron a barol lenge e zor? On dikhen peskre čhaven te barol a te bešel paš lende; dikhen te barol le čhavengre čhaven. Andre lengre khera hin o smirom a nane ode dar; e palica le Devleskri len na marel. Lengre biki mištes khabňaren; lengre gurumňa ačhen khabne a na oddžal lenge. Peskre muršoren muken avri te bavinel pes sar bakroren; lengre čhavore peske radišagostar khelen a chučkeren. Giľaven le bašavibnaha pre čerkutka the pre harfa a radisaľon, sar bašaven pre flauta. Peskre dživesa predživen andro lačhipen a džan tele andro Šeol bi o pharipen. No le Devleske phende: ‚Dža amendar het! Na kamas te prindžarel tire droma! Ko hin o Nekzoraleder, hoj leske te služinas? So amen hin olestar, hoj pes ke leste modľinaha?‘ On peske gondoľinen, hoj lengri bach hin andre lengre vasta, ale me na prilav kajso gondoľišagos! Murdaľiľa varekana andre o švetlos le nalačhengro? Avľa pre lende varekana e bibach? Dukhaďa len varekana o Del peskra choľaha? Sas varekana sar o phus, savo odphurdľa e balvaj? Abo sar e šuki čar, savi iľa e burka? Tumen phenen, hoj vaš o bini le dadeskre marel o Del le čhaven. Ale o Del mi marel le binošnen vaš lengre bini, hoj te džanen, sar oda hin. Mi dikhen pre peskre jakha, sar ena zňičimen, a mi pijen andral e kuči la choľakri le Nekzoraleder Devleskri! Se savo manuš, sar merela, gondoľinela pre peskre čhave, so ačhena pal leste, te leskre čhona preačhena sigeder? Či šaj vareko sikavel le Devles, te ov hin oda, ko sudzinel ole nekbarederen? Vareko hino zoralo dži o meriben, pal ňisoste pes na daral a hin les smirom; leskro ťelos hino sasto a leskre kokala hine šviža. Aver dženo merel bara dukhaha andro jilo a šoha peske na uživinďa o lačhipen. No sodujdžene pašľona andro prachos, kaj len zaučharena andre o kirme. Dikh, me džanav, so tumen gondoľinen, the tumare nalačhe plani, so mange kamen te kerel, bo phenen: ‚Kaj hin o kher ole bare manušeskro? Kaj hin o stanos, andre savo bešen o nalačhe manuša?‘ Či tumen šoha na phučľan olendar, ko phiren pal o svetos? Na pačanďiľan oleske, so tumenge phende – hoj o nalačho na cerpinel andro bibachtalo džives, hoj andre oda džives, sar avel e choľi le Devleskri, hino zachraňimen? Ňiko leske na phenel andro jakha, sar pes ľikerelas. Ňiko leske na visarel pale vaš oda, so kerďa. Ľidžan les andro hrobos, savo o manuša mištes stražinen. Ajci but džene pal leste avle pro pohrebos, hoj pes len na del aňi te zrachinel, a mištes leske hin andre čik andro hrobos. Akor sar man šaj poťešinen kajse diline lavenca? Savoro, so mange odphenen, hin ča klamišagos!“ Akor o Elifaz andral o Teman odphenďa kada: „Šaj anel o manuš le Devleske chasna? Se o goďaver manuš kerel chasna ča peske, a na le Devleske. Či hin le Nekzoralederes vareso olestar, hoj sal spravodľivo? Abo hin les vareso olestar, hoj džives žužes? Či tuke dovakerel vaš oda, hoj tut lestar daras? Či vaš oda tut sudzinel? Či na vaš oda, hoj tiro nalačhipen hino baro a tire bini šoha na preačhen? Bo tire phralendar lehas vaš ňisoske e zaloha a mukehas len langen bi o gada. Na dehas te pijel paňi oles, kas smadzinelas, oles, ko sas bokhalo, na dehas te chal maro. Salas zoralo manuš a e phuv sas tiri, bešehas ode a salas baro manuš, ale bičhavehas le vdoven het, na dehas len ňič a trapinehas le široten. Vašoda hin všadzik pašal tu o pasci a jekhvareste pre tu avel e bari dar, abo ajso kaľipen, hoj na dikhes, vašoda e potopa tut zaučharel andre. Či nane o Del upre pro nekučeder ňebos? Dikh, sar hino upral o nekučeder čercheňa, kajte hine avke učes! Ale tu phenes: ‚So o Del džanel? Či šaj sudzinel prekal o kale chmari? O chmari les garuven andre, sar peske phirel pal o ňebos, vašoda na dikhel.‘ Kames tut te zľikerel le phurikane dromendar, pal save phirenas o nalačhe manuša? On mule sigeder, sar sas lengro časos, jekhvareste avke sar o kher, saves lel e potopa le zakladenca. Le Devleske phenen: ‚Dža amendar het! So amen šaj kerel o Nekzoraleder?‘ Ale o Del lenge the avke pherdžarďa o khera le lačhe vecenca. No me na achaľuvav o gondoľišagos le nalačhengro! O spravodľiva dikhena lengro koňec a radisaľona; o ňevinna lendar asana: ‚Čačes hine amare ňeprijaťeľa zňičimen a savoro, so pal lende ačhiľa, zlabiľa andre jag.‘ Odmang tut le Devleske a ela tut smirom; avke pre tu avela o požehnaňje. Prile o sikaviben andral leskro muj a le tuke andro jilo leskre lava. Dikh, te aveha pale ko Nekzoraleder, ačhavela tut pale pro pindre. Le avri o nalačhipen andral tiro stanos, čhiv tutar het o somnakaj andro prachos, o somnakaj andral o Ofir maškar o bara andre jarka, akor ela o Nekzoraleder tiro somnakaj the tiro nekvzacneder rup. Paľis radisaľoha le Nekzoraleder Devlestar a šaj hazdeha upre tiro muj ko Del. Mangeha les a ov tut šunela avri; a doľikereha o lav, so les diňal. So tuke kideha avri, oda pes ačhela, a pre tire droma švicinela o švetlos. Sar o manuša ena pokorimen dži tele a tu pheneha: ‚Hazde len upre!‘ akor o Del zachraňinela olen, ko hine strapimen! Ov cirdela avri the oles, ko nane bi e vina, a ela zachraňimen vašoda, hoj tire vasta hine žuže.“ Akor o Job odphenďa kada: „The adadžives man igen sťažinav a vakerav pro Del. Stukinav dukhatar, no leskro zoralo vast man furt marel. Oj, te ča džanľomas, kaj les te rodel; te šaj geľomas dži ke leste khere! Anďomas leske avri miri veca a phenďomas leske pherdo lava pre miri obrana. Akor man dodžanľomas, so mange odphenďahas, a achaľiľomas, so mange phenďahas. Či pre mande chučiľahas avri caľa peskra zoraha? Na! Ov man šunďahas avri. Ode paš leste o čačo manuš šaj dokazinel, hoj hino ňevinno; a ode uľomas oslobodzimen mire sudcastar pro furt. Te džav pro vichodos, nane ode, te džav pro zapados, našťi les arakhav; te kerel vareso pro severos, na dikhav les, te man visarav pro juhos, na dičhol les. Ale ov džanel mire droma, khatar phirav; te man skušinela avri, dikhela, hoj som žužo sar o somnakaj. Mire pindre phirenas mištes pal leskre stopaja, ľikeravas man pre leskro drom a na odgeľom. Na omukľom o prikazaňje, so mange phenďa, o lava andral leskro muj mange važinav buter sar miro chaben. Ov pes na čerinel – ko les šaj prevakerel? Se ov kerel oda, so kamel. Doľikerela savoro, so prekal ma naplaňinďa, a les hin mek pherdo plani manca. Vašoda man darav, sar avava angle leste; sar pre oda gondoľinav, darav man lestar. O Del slabisarďa miro jilo; o Nekzoraleder man daraďa avri. Ale kajte som andro kaľipen, na somas čhit; kajte o kaľipen učharel andre miro muj.“ „Soske o Nekzoraleder na diňa avri časos, kana sudzinela le nalačhen? A soske ola, ko les prindžaren, les oda na dikhen te kerel? O nalačhe manuša prethoven dureder peskre hraňici, čoren o stadi a pašinen len. Le širotendar len le somaren a le vdovendar le bikos sar e zaloha. Le čoren ispiden pal o drom het; savore čorore pre phuv pes mušinen te garuvel. Sar o dziva somara pre pušťa peske roden o chaben, avke keren the o čore manuša. Peskre čhavenge roden o chaben andre zamukľi phuv. Mušinen te skidel upre o uľipen pal aver maľi, kiden upre o zbitki andral e viňica le nalačhe manušeskri. Prekal e rat pašľon lange, bi o gada; nane len soha pes te učharel andre, sar hin šil. Sar del o brišind pro verchi, cinďon; nane len kaj pes te garuvel a ispiden pes paš e skala. Odcirden la širota la dake pašal o koľina, len le čhaven le čore manušendar sar o počiňiben vaš o dluhi. Phiren lange, bi o gada, hordinen e pšeňica avrenge, ale furt hine bokhale. Andre zahrada pučinen o olivi pro olejos, andro lisos uštaren pro hroznos, ale furt len smadzinel. O roviben olengro, ko meren, šunďol andral o foros a e duša olengri, ko hine dukhade, vičinel pre pomoca, ale o Del ňikas na sudzinel vaš oda nalačhipen. Hine ajse manuša, save pes vzburinde pro švetlos, na kamle te prindžarel leskre droma, aňi na ačhile pre leskre chodňiki. Medik avel avri o kham, o vrahos ušťel upre, murdarel le čore manušes a rači čorel sar o zbujňikos. E jakh le lubariskri užarel, sar zaračol, a phenel peske: ‚Ňiko man na dikhela,‘ a učharel peske andre o muj. Andro kaľipen rozmaren o khera a občoraren len, dživese pes phanden andre, o švetlos na prindžaren. Prekal lende hin tosara akor, sar hin baro kaľipen, on pes ľikeren la daraha, so hin rači. Le nalačhen lela het o paňi, lengri phuv, so len hin, hiňi prekošľi, vašoda imar na džana te kerel buči andre peskre viňici. Avke sar o jiv našľol andro tačipen the šukiben, avke o binošna našľona andro Šeol. Lengre daja pre lende bisterena, o kirme pre lende mulatinena; a imar ňiko peske pre lende na leperela. O nalačhe kirňona sar o stromos, so peľa tele! Na sas lačhe ke odi džuvľi, sava našťi el čhave a našťi ločhol, a aňi la vdovake na presikade ňisavo lačhipen. Ale o Del peskra zoraha zňičinela le zorale manušen; sar ov ušťela, ňikas lendar na ela istota, hoj dživena. O Del lenge domukel, hoj pes te šunen, hoj hine andro smirom, ale leskre jakha pozorinen pre lengre droma. Ča pro sikra hine hazdle upre a paľis imar nane: Šučona avri sar e kvitka a merena; ena čhinde tele sar o klasi. Či oda nane avke? Ko šaj phenel, hoj klaminav a na vakerav čačipen?“ Akor o Bildad andral o Šuach odphenďa kada: „Le Devleskro hin o rajipen a lestar pes kampel te daral, ov kerel o smirom upre andro ňebos. Či pes del te zrachinel leskre ňeboskre armadi? Pre kaste na švicinel leskro švetlos? Akor sar šaj el vareko spravodľivo anglo Del? Abo sar šaj el žužo o manuš, savo uľiľa la džuvľatar? Se leske mek aňi o čhonoro na švicinel jasnones a o čercheňa nane dos žuže andre leskre jakha. Ta akor keci frimeder o manuš, so hino sar kirmo; o čhavo le manušeskro, so hino ča kirmoro!“ Akor o Job odphenďa kada: „Joj, sar pomožinďal oleske, kas nane zor! Sar zachraňinďal oles, ko na birinel! Joj, savi lačhi rada diňal le nagoďaveres! Savi bari goďi sikaďal! Khatar iľal kala goďaver lava? Savo duchos prekal tute vakerel? O duchi le mulengre izdran telal tel o paňi a the savore, so ode bešen. O Del džanel savoro pal ola, ko hine andro than le mulengro, a o than le meribnaskro nane ňisoha zaučhardo le Devleske. Ov nacirdel o severno ňebos ode, kaj nane ňič, e phuv figinďa upral ňisoste. Ov phandel o paňi andre peskre chmari a o chmari na prečhinďon. Garuvel peskro tronos avke, hoj les te na dičhol, a nacirdel upral leste peskri chmara. Odďelinďa o švetlos le kaľipnastar avke, hoj merinďa avri e hraňica maškar o moros the ňebos. O slupi le ňeboskre izdran a predaran, sar len karhinel. Peskra zoraha kerďa, hoj o moros te čhitel, a peskra goďaha zňičinďa la obluda Rahab. Leskro dichos žužarďa o ňebos, leskro vast predemaďa le bare sapes, so denašelas. Dikh, kada hin ča sikrica olestar, so ov kerel, ča kajci frima pes amenge dochudňa andro kana. Akor ko šaj achaľol, savi bari zor hin le Devles?“ O Job mek vakerelas dureder a phenďa kada: „Avke sar dživel o Del, savo mandar iľa o pravos, o Nekzoraleder, savo mange kerďa pharipen andro jilo, medik ča dživava a ela andre ma o dichos le Devleskro, mire mujestar na džala avri o nalačhipen a miri čhib na vakerela o klamišagos. Šoha na phenava, hoj tumen hin čačipen! Medik na merava, furt ačhava pre oda, hoj som žužo! Mire spravodľišagostar man zorales ľikerava a na mukava man lestar; miro jilo man na obviňinela, medik ča dživava. Miro ňeprijaťeľis mi el mardo sar o bijedevleskro a oda, ko pre ma džal, avke sar o nalačho manuš! Bo savi naďej hin le bijedevleskre manušes, sar merela? Sar lestar o Del lela o dživipen? Či les o Del šunela, sar vičinela andral peskro pharipen? Či radisaľola le Nekzoralederestar? Či furt lašarela le Devles? Sikavava tumenge, savi bari hin e zor le Devleskri; na garuvava tumenge andre, sar o Nekzoraleder Del gondoľinel. Se tumen savoredžene oda dikhľan! Ta akor soske vakeren kajse zbitočna lava? Kada užarel le nalačhe manušes le Devlestar, kada chudena o bitanga le Nekzoraleder Devlestar: Kajte les ela but čhave, merena andro mariben; a leskre potomken na ela so te chal. Ola, ko predživena, merena le nasvaľibnastar; a mek aňi lengre vdovi pal lende na rovena. Kajte skidela rup ajci sar prachos a gada ajci sar čik, no o spravodľivo pre peste urela oda, so ov skidela, a leskro rup peske rozďelinena o ňevinna manuša. O kher ačhavel slaboro sar pavučina, sar budkica, savi peske kerel o stražňikos pre maľa. Sar o nalačho manuš džal te sovel, hino barvalo ale sar otkerel o jakha, leskro barvaľipen našľiľa. E bari dar les zalela sar e potopa; e zoraľi balvaj pre leste avela rači. Lela les e zoraľi balvaj pal o vichodos a našľola, šulavela les pal leskro than. Demela pre leste bi o jileskeriben, sar latar kamela so neksigeder te denašel het. Odi balvaj tapčinela peskre vastenca, hoj lestar te asal; kerela leske ladž, sar denašela pal peskro than.“ „Hin baňi, kaj pes rodel o rup, a hin thana, kaj pes prežužarel o somnakaj. O trast pes kopaľinel avri andral e phuv, o meďos pes lel avri andral e skala. O manuša preroden o nekbareder kaľipen a preskuminen o hlbini la phuvakre, hoj te arakhen o bara garude andro kaľipen. Dur le manušendar, kaj ňiko na bešel a ňiko na džal, kopaľinen o cheva andre phuv, figinen pro lani a hombinen pes ode, kaj ňiko nane. La phuvatar barol o chaben, ale tel odi phuv hin savoro zňičimen sar te pal e jag. Andro skali la phuvakre hin o vzacna bara zafira a andre lakro prachos hin o somnakune zrnka. Ňisavo orlos na džanel oda garudo drom ke ola baňi a e jakh le sokoliskri ode na dodikhel. O dzivo džviros pre oda drom na thoďa o pindro aňi ňisavo ľevos odarik na pregeľa. O manuša thoven o vast pro zorale bara a prekopaľinen o verchi le zakladendar. Andre skala maren avri o tunela; lengre jakha dikhen savore vzacna bara. Zaačhaven o prameňa le paňengre, hoj te na džan, a anen pro švetlos oda, so hin garudo. Ale kaj šaj te arakhel o goďaveripen? Kaj bešel o achaľuvipen? O manuš na džanel, keci mol o goďaveripen, a maškar o džide pes na del te arakhel. E hlbina le oceanoskri phenel: ‚Andre mande nane!‘ O moros phenel: ‚Ke mande nane.‘ O goďaveripen pes na del te cinel le žuže somnakaha, na del pes vaše te počinel le rupoha. Našťi les te cinel le somnakaha andral o Ofir, aňi le vzacne onixoha aňi le zafiroha. O goďaveripen mol buter sar o somnakaj the o krištalos; našťi les te čerinel vaš o somnakune šperki. O korali the o jaspisos pes paše aňi na den te rachinel; e cena le goďaveripnaskri hin bareder sar o vzacna perli. O topasos andral o Kuš pes leha na del te porovňinel, našťi les te cinel le žuže somnakaha. Akor khatar avel kada goďaveripen? Kaj bešel o achaľuvipen? Garudo hino savore džidenge, zaučhardo mek the le čiriklenge. O peklos the o Meriben phenen: ‚Amen pal oda šunďam ča o hiros.‘ Ča o Del džanel o drom ko goďaveripen; ov džanel, kaj les šaj te arakhel. Se ov dikhel dži pro agor la phuvake, dikhel savoro, so hin tel o ňebos. Sar diňa e zor la balvajake a važinďa avri o paňa, sar prikazinďa le brišindeske kaj te perel, a le bleskenge sikaďa kaj te džal, imar akor dikhľa o goďaveripen a oceňinďa les; zorales les zathoďa a preskušinďa. Paľis o Del phenďa le manušeske: ‚O goďaveripen hin te daral pes le Rajestar a o achaľuvipen hin te visarel pes le nalačhipnastar.‘ “ O Job mek vakerelas dureder a phenďa kada: „Oj, te mange uľahas avke sar andre ola čhona varekana, sar andre ola dživesa, sar man o Del stražinelas; sar upral miro šero švicinelas leskri momeľi a delas man o švetlos, sar predžavas le kaľipnaha. Andre ola dživesa somas terno the zoralo, o Del sas miro prijaťeľis a chraňinelas miro kher, o Nekzoraleder mek sas manca a mire čhave sas pašal mande, lanďuvavas andre šmetanka a andral miro lisos džalas avri o olejos le prudoha. Sar phiravas andre brana le foroskri maškar o phuredera a sar mange zabešavas pre miro than, o terne murša man dikhenas a džanas pre sera, o phure ušťenas upre a ačhenas. O raja preačhenas te vakerel a chudenas peske o muja. O vladci ačhenas čhit a e čhib lenge andro muj priľepisaľolas. Oda, ko man šunelas, pal ma mištes vakerelas a oda, ko man dikhelas, man lašarelas, bo zachraňinavas le čore manušes, sar peske mangelas e pomoca, a pomožinavas the la širotake, savake na sas ko te pomožinel. Oda, ko merelas, mange žehňinelas a la vdovake keravas o radišagos andro jilo. O spravodľišagos pre mande uravas sar o gada; o čačipnaskro dživipen sas pre ma sar o plašťos le turbanoha pro šero. Mire jakhenca dikhavas vaš o koro a mire pindrenca phiravas vaš o bango. Le čorenge somas dad a pro sudos zaačhavas vaš o cudzincos. O špicovata danda le nalačheske phagavas avri, andral o danda leske cirdavas avri e korisť. Vašoda mange phenďom: ‚Merava mange khere a dživava ajci dživesa, keci hin o zrnka andre poši. Avava sar o stromos, kaskro koreňis hino furt andro paňi a pre kaskre konara bešel e rosa caľi rat. O manuša man furt lašarena a miri zor te chudel o lukos man šoha na omukela.‘ O manuša man šunenas a sas čhit, sar užarenas pre miri rada. Sar me dovakeravas, on pes imar na denas anglal; mire lava pre lende kvapkinenas sar paňi; užarenas pre lende avke sar pro brišind a phundrade mujenca len pijenas sar o jaruno brišind. Šukares pre lende asavas akor, sar pes daranas a slabisaľonas; o švetlos mire mujeskro len delas zor. Me len ľidžavas a ačhiľom lengro vodcaske. Sas man ajsi pačiv sar le kraľis maškar peskre slugaďa; sar oda, ko del radišagos olen, ko hine andre žaľa.“ „Ale akana mandar asan ola, ko hine mandar terneder, the ola, kaskre daden na kamavas te thovel aňi paš o rikone, hoj te stražinen miro stados. Pre soste mange uľahas e zor lengre vastengri? Se on imar na birinenas te kerel buči. Čoripnastar the bokhatar chanas o avrišuke rastlini, andro kaľipen pre pušťa, pro zamukle thana. Andral o kraki cirdenas avri o čara a chanas len a o koreňis le jalovcoskro sas lengro chaben. O manuša len pestar tradenas het, viskinenas pre lende sar pro zbujňika. Mušinenas te dživel andro dolini, kaj šučiľa avri o paňi, andro cheva andre phuv, andro jaskiňi. Andro kraki kerenas vika, zdžanas pes jekhetane maškar o pokrivi. On, o čhave le nagoďavengre, chockaskre čhave, so sas avričhide andral e phuv! A akana peske pal ma giľaven a pheras peske mandar keren. Odcirden pes mandar, bo džungľuvav lenge; na ladžan pes mange te čhungarel andro muj. Vašoda, hoj o Del pomukľa miri struna pro lukos a pokorinďa man, on pestar odčhide savore zabrani angle mande. Pal miri čači sera ušťen upre o bitanga, keren, hoj te denašav het, a pripravinen peske o droma, hoj pre mande te aven. Phagerde miro chodňikos, hoj man te zňičinen, a nane ko len te zaačhavel. Avle pre mande sar o paňi, so demel prekal e bari chev; mukle pes pre ma sar e bari vlna. Avľa pre ma bari dar, miri pačiv našľiľa, sar te la iľahas e balvaj, miro barvaľipen the sasťipen pregeľa sar e chmara. Imar mandar e duša čuľal avri; o pharipnaskre dživesa man zaile. Rači mange e dukh predžal dži andro kokala a mire bare dukha šoha na preačhen. Bara zoraha man chudel o Del le gadendar; kikidel man meňatar sar e gaľira pro plašťos. Čhiďa man andre čik, som sar o prachos pal e phuv, sar o prachos andral o bov. Vičinav ke tute, hoj mange te pomožines, ale na odphenes mange; ačhav kade, ale tu pre ma ča dikhes. Ačhiľal igen bijileskro ke ma, džas pre ma tire zorale vasteha. Hazdňal man andro luftos a tiri balvaj man ľidžal het, čhivkeres manca andre burka. Džanav, hoj man leha andro meriben, pre oda than, kaj pes zdžana savore džide. Či hazdňahas vareko peskro vast pro zňičimen manuš, savo vičinel, hoj leske te pomožinen andral o pharipen? Se me rovavas vaš ola, ko sas andro pharipen, a sas man žaľa andre duša vaš o čore. Ale sar me užaravas o lačhipen, avľa o nalačhipen; sar man mukavas, hoj avela o švetlos, avľa o kaľipen. O starišagos the o pharipen man trapinel andro jilo a na preačhel; avle pre ma o pharipnaskre dživesa. Phirav kaľipnaha, bi o švetlos le khameskro; sar pes zdžas o manuša, uščav upre a mangav mange pomoca. Ačhiľom phral le šakalenge, a kamaratos le pštrosenge. E cipa pre ma kaľiľa a džal mange tele; o kokala man labaren la horučkatar. Mira harfatar ačhiľa o nastrojis pre žaľa, mira flautatar o hangos pro roviben.“ „Kerďom zmluva mire jakhenca, hoj man na obdikhava pal e terňi čhaj. Savi odmena hin le manušes paš o Del? Abo savo ďeďictvos le Nekzoralederestar andro ňebos? Či na ena o nalačhe zňičimen a na avela e bibach pre ola, ko keren o nalačhipen? Či ov na dikhel pre savore mire droma a na rachinel savore mire kroki? te miro krokos odgeľa le dromestar, te miro jilo geľa pal oda, so dikhen o jakha a te pre mire burňika ačhiľa varesavi mel, akor aver džene mi chan oda, so me sadzinďom, a miro uľipen pal e maľa mi el avricirdlo! Te man cirdelas miro jilo pal aver džuvľi abo te užaravas paš o vudar le susedaskro, akor miri romňi mi tavel avre muršeske a aver džene laha mi pašľon. Bo te oda kerďomas, uľahas oda igen namištes; o binos, savo kampel te odsudzinel. Uľahas oda e jag, so labol dži andro peklos, savi ňičinel le koreňistar savoro, so mange bariľa. Te mire sluhaske abo služkake na kerďom spravodľivones, akor sar len pre mande vareso sas, ta so me kerava, sar ačhava anglo Del, a so leske odphenava, sar mandar phučela? Či oda, ko man stvorinďa andro per mira dakro, na stvorinďa the les? Či amen na sforminďa andro pera le dajengre oda jekh? Me furt davas le čoren oda, so mandar mangenas, šoha na mukľom la vdova bi e naďej; na chavas miro maro ča korkoro, chalas lestar the e širota; terňipnastar bararavas avri la širota sar dad a calo miro dživipen man starinavas pal o vdovi; šoha na domukľom, hoj vareko te merel bi o gada, a starinavas man pal o čoro, saves na sas so te urel, leskro jilo mange žehňinelas, sar pes tačarelas la vlnaha pal mire bakrore a kajte džanavas, hoj vaš ma zaačhilehas pro sudos, šoha na hazdňom o vast pre širota. Te oda savoro na sas avke, ta mi odperel mange miro valos a mi chučel avri miro vast andral o klubos. Našťi kerďom kajse veci, angle slava le Devleskri vašoda, bo man lestar daravas, hoj man te na zňičinel. Te miro pačaben thovavas andro somnakaj a te phenavas le žuže somnakaske: ‚Pre tute man mukav,‘ te radisaľuvavas, hoj man hin baro barvaľipen a hoj miro vast dochudňa ajci but, te lašaravas o kham andre leskro švetlos abo o čhonoro andre leskro šukariben, te man miro jilo počoral scirdelas, hoj mange te čumidav o vast a te bičhavav oda lenge, akor the oda uľahas ajso binos, so patrinel pro sudos, bo oleha zaprinďomas le Devles andro ňebos. Či radisaľuvavas mire ňeprijaťeľiske, sar les sas bibach? Či khelavas, sar pre leste avľa o pharipen? Na domukavas mire mujeske te kerel binos oleha, hoj leske mangľomas le košibnaha o meriben. Šoha našťi phende o manuša andral mire stani: ‚Amen na chaľam le Joboskre masestar!‘ O cudzo manuš šoha na mušinelas te sovel pre uľica, a ko avelas pal o drom, oleske furt phundravavas o vudar. Vareko garuvel andre o bini, ale me len šoha na garuďom andre. Šoha na daravas olestar, so phenena o manuša, a na izdravas olestar, hoj man tele dikhena o fameliji, vašoda na somas čhit a na ačhavas andro kher. Jaj, te man uľahas ko te šunel avri! Kade podpisinav miri obrana! Mi odphenel mange o Nekzoraleder! Kamľomas te dikhel ola obviňeňja, so pre mande pisinďa o žalobcas! He, iľomas mange len pro valos a phandľomas mange len pašal o šero sar koruna. Phenďomas leske avri savoro, so kerďom, a avľomas paš leste bi e dar. Te man obviňinel miri maľa a lakre brazdi roven jekhetane laha, te chaľom lakre uľipnastar a na počinďom abo te kerďom, hoj te meren bokhatar ola, kaskre sas o maľi, ta akor mange mi barol vaš e pšeňica o koľaka a vaš o jačmeňis e burina!“ Kade preačhel o Job te vakerel. Avke kala trin murša preačhile te odphenel le Joboske, bo sas spravodľivo andre peskre jakha. Ale akor igen choľisaľiľa o Elihu, o čhavo le Baracheloskro, andral o Buz, andral e famelija le Ramoskri. Igen choľisaľiľa pro Job, bo furt phenelas pre peste, hoj hino spravodľivo a obviňinelas le Devles. A choľisaľiľa the pre leskre trin prijaťeľa, bo na džanenas te odphenel le Joboske, ale the avke les odsudzinenas. No, o Elihu užarelas, medik chudňa te vakerel le Joboha, bo okla džene sas phureder sar ov. Ale sar dikhľa o Elihu, hoj kale trine muršen nane imar ňič buter te phenel, igen choľisaľiľa. Avke o Elihu andral o Buz, le Baracheloskro čhavo, phenďa kada: „Me som terno a tumen san imar phureder, vašoda man daravas a zľikeravas man te phenel tumenge oda, so džanav. Phenďom mange: ‚Mi vakeren o phureder; ola, kaske hin buter berša, mi sikaven o goďaveripen.‘ Ale dikhav, hoj oda hin o duchos le Devleskro andro manuš, o dichos le Nekzoraledereskro, savo del le manušen goďi. Na ča o phure hine goďaver a na ča o phureder achaľon, so hin spravno. Vašoda phenav: ‚No ča šunen the man, phenava, so džanav!‘ Užaravas, medik tumen vakerenas, a šunavas tumare goďaveripena. Medik tumen rodenas o lava, me tumen mištes šunavas, ale na sas ňiko, ko sikaďahas, hoj le Job nane čačo, ňiko tumendar leske na džanelas te odphenel. Ma phenen: ‚Avľam pro goďaveripen. Le Joboske na sikavela o manuš, hoj les nane čačo, ale o Del!‘ O Job na vakerďa manca, ale tumenca, no me leske šoha na odphenďomas avke sar tumen.“ „Job, imar na džanen so tuke te odphenel a nane len imar lava. Te on hine čhit, te zaačhile a nane len imar so te phenel, mušinav te užarel? Me tuke tiš phenava vareso, the me phenava, so mange gondoľinav. Bo hin man pherdo lava a o duchos andre mande man ispidel te vakerel. Šunav man andral avke sar e nevi mol, so hiňi zaphandľi andre, som sar o nevo cipuno gono, savestar imar demel avri e mol! Vakerava a ela mange feder; phundravava miro muj a odphenava. Na chudava paš ňisavo manuš a ňikaske man na guľarava, bo me man na džanav te guľarel. Te oda kerďomas, miro Stvoriťeľis man zňičinďahas!“ „Avke akana, Job, šun avri miro vakeriben a prithov tire kana ke savore mire lava. Dikh, phundraďom o muj a miri čhib chudňa te vakerel. Mire lava hine andral o žužo jilo, mire vušta vakeren oda, so džanav. O Duchos le Devleskro man stvorinďa, o dichos le Nekzoraledereskro man del o dživipen. Te šaj mange odphenes, odphen; pripravin tut a ačhav tut mange! Dikh, the me som ajso sar tu anglo Del; the me som kerdo la čikatar. Na mušines mandar te daral; me tut na kamav te trapinel. Me šunďom, so phenďal; o hangos tire lavengro avľa ke ma: ‚Som žužo a bi o binos; som ňevinno, na kerďom ňič nalačho. Ale o Del furt pre ma vareso arakhel, lel man sar peskre ňeprijaťeľis. O pindre mange zaphandľa andro kľigina; pozorinel savore mire droma.‘ Ale me tuke phenav, hoj andre kada tut nane čačipen, bo o Del hino bareder sar o manuš. Soske pre leste phenes, hoj na odphenel pre ňisave lava le manušeskre? Se o Del vakerel pale a pale, ale ňiko peske oda na všimňinel. Andro sune, andro viďeňja prekal e rat, sar pro manuša avel o zoralo soviben, sar soven pre peskre hadži, akor phundravel o kana le manušenge a daravel len avri ole vecenca, pal save lenge del te džanel. O Del oda phenel, hoj te visarel le manušes le binostar, hoj les te chraňinel le baripnastar, hoj les te zachraňinel le hrobostar a leskro dživipen la šabľatar. Abo varekana o Del karhinel le manušes la dukhaha andro hadžos; e dukh andre leskre kokala na preačhel, a vašoda leske džungľol o maro a leskri duša na kamel aňi o nekfeder chabena. O ťelos leske šučol avri a dičhol leske savore kokala. Leskri duša džal paš o hrobos a leskro dživipen paš ola, ko anen o meriben. Te hin paš leste o aňjelos, jekh le ezerendar, o poslos le Devlestar, hoj te del le manušeske te džanel, so hin mištes te kerel, a hino ke leste jileskro a phenel le Devleske: ‚Zachraňin les, hoj te na džal tele andro hrobos; arakhľom oda, soha les šaj te cinel avri.‘ Akor ela leskro ťelos švižeder sar andro terňipen; ela pale terno the zoralo. Paľis pes modľinela ko Del a ela le Devleske pre dzeka, dikhela le Devleskro muj a viskinela radišagostar; o Del dela pale le manušeske leskro spravodľišagos. Oda dženo giľavela anglo manuša a phenela: ‚Kerďom binos a previsarďom oda, so hin čačo, ale ov man na marďa avke, sar mange zaslužinďom. Cinďa miri duša avri, hoj te na džal tele andro hrobos, a miro dživipen dikhela o švetlos!‘ Dikh, o Del kerel le manušeske savore kala veci, duvar, the trival; hoj te zachraňinel leskri duša le hrobostar a te švicinel pre leste o švetlos le dživipnaskro. De pozoris, Job, šun man avri! Av čhit a me vakerava! Te tut hin so te phenel, odphen mange! Vaker, bo me uľomas rado, te tut uľahas čačipen! Ale te tut nane so te phenel, akor šun man! Av čhit a dava tut goďi!“ Avke o Elihu pale phenďa: „Šunen mire lava, tumen goďaver manušale; šunen man, tumen avrisikade manušale! Bo o kan preskušinel o lava avke, sar e čhib koštoľinel o chaben. Aven, rozsudzinas, so hin čačo; aven, sprindžaras jekhetane, so hin lačho. Bo o Job phenďa: ‚Som spravodľivo, ale o Del man na kamel te sudzinel čačipnaha. Kajte man hin čačo, phenen pre ma, hoj som klamaris; kajte som bi o binos, leskro šipos man zraňinel pro meriben.‘ Hin vareko ajso sar o Job, savo vakerel pro Del avke lokes, sar te piľahas paňi? Ov pes ľikerel le nalačhenca a phirel le binošnenca. Bo phenďa: ‚Le manušes nane chasna olestar, hoj kamel te avel le Devleske pre dzeka.‘ Vašoda man šunen, tumen manušale, so achaľon! O Del šoha na kerďahas oda, so nane lačho, o Nekzoraleder šoha na kerďahas oda, so nane čačo! Bo ov počinel le manušeske pal oda, sar kerel, a kerel sakoneha pal oda, sar dživel. Se o Del šoha na kerďahas o nalačhipen, o Nekzoraleder na previsarďahas o čačipen. Ačhaďa les vareko aver rajeske upral e phuv? Diňa leske vareko aver e zor upral calo svetos? Te peske o Del zaiľahas andro jilo, hoj lela pale peskro duchos the peskro dichos, ta savoro džido jekhvareste našľiľahas a o manuš geľahas pale andro prachos. Te sal goďaver, šun kada; šun, so phenav. Či šaj vladňinel oda, ko našťi avri ačhel o spravodľišagos? Odsudzineha le Spravodľivones the le Zorales? Či nane ov Oda, ko phenel le kraľiske: ‚Na mos ňič!‘ a le rajeske: ‚Tu nalačho manušeja!‘? Ov nane oda, ko chudel paš o raja abo del buter pačiv le barvales le čorestar; se ov stvorinďa savore manušen. Jekhvareste meren, pal jepaš rat; o manuša izdran a našľon; o zorale hine ile het bi oda, hoj pes lendar o manuš te chudel. Bo leskre jakha dikhen pro droma savore manušengre; pozorinel savore lengre kroki. Ňikhaj nane ajso baro kaľipen, kaj pes šaj garudehas ola, ko keren o nalačhipen. O Del na mušinel te del te džanel le manušeske anglal, kana avela pre le Devleskro sudos. Ov ňičinel le zorale muršen bi oda, hoj len ešeb te šunel avri, a pre lengre thana thovel avren. Bo ov džanel lengre skutki, avel pre lende rači a hine zňičimen. Vaš lengro nalačhipen len marel ode, kaj oda savore manuša šaj dikhen, bo pes lestar visarde a na džanas pal leste a na prilenas ňisavo leskro drom. Vašoda doavľa o roviben le čore manušengro anglo Del a šunďa avri lengro mangipen. Te ov pes rozhodňinel, hoj na kerela ňič, ko les šaj obviňinel? Te garuvel peskro muj, ko les šaj dikhel? Se ov vladňinel upral dojekh narodos the manuš, hoj te na kraľinel o nalačho manuš, hoj te na zachudel le manušen andre pasca. No te tu phenďalas le Devleske: ‚Somas mardo vaš mire bini a imar na kerava o nalačhipen. Sikav mange, so na achaľuvav, te kerďom vareso nalačho, imar oda na kerava!‘? Kames, hoj tuke o Del te počinel pal tiro, bo na priles oda, so ov kerel? Tu tuke mušines te kidel avri, na me! No phen, so gondoľines! O manuša, save achaľon, the o goďaver manuša, so man šunen, phenena, hoj o Job vakerel nagoďaha a leskre lavenge chibaľinel e goďi. Oj, te uľahas o Job skušimen dži o koňec, bo odphenel avke sar o binošno manuš! Paš peskro binos mek pridel e vzbura, angle amende asal le Devlestar a vakerel furt buter lava pre leste.“ Paľis o Elihu phenďa: „Gondoľines tuke, hoj oda hin mištes, sar phenes: ‚Man hin čačipen a na le Devles.‘? Abo sar phučes: ‚Savi man hin olestar chasna? So man hin olestar, hoj na kerava binos?‘ No, me odphenava tuke the tire prijaťeľenge: ‚Zadikh tut pro ňebos a pozorin, dikh pro chmari, save hine učeder sar tu! Te kerďal binos, dukhaďal le Devles oleha? Te kereha pherdo bini, kereha leske oleha vareso namištes? Te tu sal spravodľivo, so les oleha des? Abo so šaj prilel o Del andral tire vasta? Tiro nalačhipen dukhavel ča ajse manušes, sar sal tu, a tiro spravodľišagos hin ča pro lačho le manušenge.‘ O manuša jojčinen, sar len aver džene igen trapinen, mangen, hoj lenge vareko te pomožinel andral o vasta le zorale manušengre. Ale ňiko lendar na phučel: ‚Kaj hino o Del, miro Stvoriťeľis, savo amen del o giľa rači, savo amen del bareder goďi sar le dzive džviren a kerel amendar goďaveder, sar hine o čirikle pro ňebos?‘ Roven, hoj lenge te pomožinel, ale o Del lenge na odphenel, bo hine barikane a nalačhe. Čačo hin, hoj o Del na šunel avri chocsave lava, o Nekzoraleder pre lende aňi na dikhel, a na mek akor, sar tu phenes, hoj les na dikhes, hoj tiri veca hiňi anglo Del a tu pre leste mušines te užarel! A ke oda mek phenes, hoj leskri choľi šoha na potrestinel a ov aňi na dikhel pro nalačhipen! Avke tu vakeres but nagoďaver lava a phundraves o muj zbitočňe.“ O Elihu mek vakerelas dureder: „Ľiker sikra avri a sikavava tuke, hoj mek man hin so te phenel vaš o Del. Phenava tuke, so sikľiľom dural, hoj oda, so miro Stvoriťeľis phenel, hin o čačipen. Šaj džanes, hoj mire lava nane falošna; paš tute ačhel oda, kas hin o dokonalo prindžaripen. O Del hino zoralo, ale ňikas na odčhivel; ov hino zoralo the baro andre peskro goďaveripen. Na mukela te dživel le bijedevleskres, ale vaš o čore manuša zaačhela pro sudos. Chraňinel olen, ko hine spravodľiva, le kraľenca lenge del te bešel pro troni a hazdel len upre pro furt. Ale te hine o manuša phandle andro puta a chuden len o lani le trapišagoskre, o Del lenge del te džanel, hoj kerde bini, bo sas barikane. Del lenge te šunel peskro dovakeriben a phenel lenge, hoj pes te visaren le nalačhipnastar. Te les šunena a služinena leske, dživena savore peskre dživesa andro barvaľipen a peskre berša andro lačhipen. Ale te na šunena, ena murdarde le šipoha a merena, aňi na džanena kana. O manuša, so hine nalačhe andro jile, hine furt choľamen; na mangen peske e pomoca aňi akor, sar len o Del marel. Meren terne a lengro dživipen skončinel andre ladž. Ale o Del sikavel oles, ko cerpinel, prekal leskro cerpišagos; prekal o pharipen leske phundravel o kan, hoj les te šunel. Se the tut kamel te lel avri andral o danda le pharipnaske pre ajso than, kaj imar nane o trapišagos a kaj pre tiro skamind ela pherdo lačhipen. Ale pre tute avľa o trestos, savo patrinel le nalačhe manušeske; o spravodľišagos the o čačipen pre tute avľa. De pozoris, hoj tut te na odcirdel o barvaľipen, a ma domuk, hoj tut o prepočiňiben te odlel pre aver drom. Či šaj tut mukeha pre tiro barvaľipen andre tiro pharipen? Pomožinela tuke, te deha tutar avri savori tiri zor? Ma mang tuke ajsi rat, andre savi o narodi našľona pal peskre thana! De tuke pozoris! Ma visar tut ko nalačhipen, bo o pharipen pre tute avľa vaš oda, hoj tut te chraňinel le nalačhipnastar. Dikh, o Del hino igen baro andre peskri zor. Ko hin ajso učiťeľis sar ov? Ko leske šaj sikavel, save dromeha te džal? Abo ko leske šaj phenel: ‚Namištes kerďal‘? Ma bister te bararel leskri buči, vaš savi o manuša lašarenas le RAJES andro giľa. Dojekh manuš dikhľa, so ov kerďa; o manuša oda šaj pozorinen ča dural. Čačes, o Del hino igen baro, bareder sar šaj achaľuvas, a leskre berša pes na den te zrachinel. Ov cirdel o paňi upre andro ňebos, kerel lestar o brišindale kapki a čhivel len tele prekal o chmari, hoj te del baro brišind pre savore manuša. Ňiko našťi achaľol oleske, sar ov rozthovel o chmari abo sar ov herminel andral o ňebos, kaj bešel. Ov bičhavel o bleski všadzik pašal peste a zaučharel o hlbini le moroskre. Bo prekal o brišind anel o čaľipen le narodenge a del len pherdo chaben. O bleskos chudel andro burňika a prikazinel leske kaj te demel. Leskro hermišagos del te džanel, hoj maj avela e burka; mek the o dobitkos pal oda del te džanel.“ „O jilo mange igen marel paš odi burka a kamel te chučel avri pal peskro than. Šunen! Šunen o hangos le Devleskro, o hermišagos, so avel avri andral leskro muj. Mukel avri peskro bleskos pal calo ňebos a bičhavel les dži pro agora la phuvakre. Paľis leskro hangos zorales šunďol; herminel peskre bare slavne hangoha, na zaačhavel o bleski, sar vakerel. O Del herminel peskre vakeribnaha, šunďol oda igen užasnones; ov kerel bare veci, save amen našťi achaľuvas. Le jiveske phenel: ‚Per pre phuv!‘ le brišindeske: ‚De zorales!‘ Kerel, hoj o manuš te preačhel te kerel buči, hoj savore manuša te džanen, so ov šaj kerel. O džviri pes garuven a ačhen pre peskre thana, medik del o brišind. E zoraľi burka avel pal o juhos, kaj bešel, a e šilaľi balvaj pal o severos. Le Devleskre dichostar pes kerel o ľegos a fadžinen o bare paňa. Pherarel o chmari le paňeha; o bleski demen andral lende. Visaren pes furt pale a džan, kaj lenge phenel, hoj te keren pal caľi phuv oda, so lenge prikazinel. Bičhavel o brišind le manušenge pro trestos, abo pro lačhipen peskra phuvake, hoj te sikavel peskro kamiben. Šun kada, Job, zaačh a gondoľin pal savore bare veci le Devleskre, so kerel! Či džanes, sar o Del ľidžal o chmari a del peskre bleskenge te švicinel? Džanes, sar o chmari ľecinen, ola bare veci le Devleskre, saves hin dokonalo prindžaripen? Či tu, so pocisaľos andro gada, sar avel e južno balvaj pre phuv, šaj nacirdes leha o ňebos avke zorales sar o brondzuno gendalos? Sikav amen so te phenel le Devleske; našťi amenge avel pre goďi so te phenel. Phenava le Devleske, hoj kamav te prevakerel? Na, bo te oda kerava, zňičinela man! Ale sar e balvaj roztradel o chmari a o ňebos hino žužo, ňiko našťi dikhel andro kham. O Del avel pal o severos andre slava, savi švicinel sar o somnakaj, leskre bare šukaribnastar pre amende avel e dar. Le Devleskri zor hiňi dureder, sar amen šaj dodžas; andre peskro čačipen the baro spravodľišagos amen na trapinel. Vašoda les o manuša den pačiv, bo pre ola, ko pes šunen goďaver andre peskre jakha, aňi na dikhel.“ Akor odphenďa o RAJ le Joboske andral e burka: „Oda, ko hin kada, ko kaľarel miro planos le nagoďaver lavenca? Ačh akana sar murš, me tutar phučava a tu mange odpheneha. Kaj salas, sar thovavas o zakladi la phuvakre? Phen mange, te sal ajso goďaver! Ko rozhodňinďa, hoj keci merinela? Se tu džanes! Ko nacirdňa e šparga, hoj la te merinel? Andre soste hine zathode lakre zakladi? Ko zathoďa lakro hlavno bar akor, sar o tosarutne čercheňa jekhetane giľavenas a savore aňjela radišagostar viskinenas? Ko phandľa andre o moros le branenca, sar demaďa avri andral o per la phuvakro? Me urďom o moros le chmarenca a pačarďom les le kaľipnaha, me ačhaďom leskri hraňica a kerďom leske o zavori the o brani. Phenďom: ‚Šaj aves dži kade, ale dureder našťi! Kade zaačhena tire barikane vlni.‘ Prikazinďal varekana andre tiro dživipen le tosaraske a phenďal, kana te vidňisaľol? Phenďal leske, hoj te zalel caľi phuv le švetloha, hoj o bitanga lestar te denašen het? Sar vidňisaľol, e phuv hiňi urďi andro šukar farebna gada; savoro hin jasno sar o otlačkos pal e pečatka andre čik. O švetlos le dživeseskro švicinel igen zorales le bitangenge; lengre vasta preačhen te kerel o nalačhipen. Či salas dži paš o prameňa le moroskre? Vaj phirehas pal e phuv andro oceanos? Sikaďa tuke vareko o brani le meribnaskre? Abo dikhľal o brani le bare kaľipnaskre? Či šaj achaľos, savo baro hino o svetos? Odphen mange, te kada savoro džanes! Khatar pes džal ode, kaj bešel o švetlos a kaj hin o kher le kaľipnaske? Džanľalas len te doanel pre lengre thana? Prindžares o droma andre lengre khera? Se tu oda džanes! Se tu imar akor uľiľal! Imar ajci berša džives! Či salas andro skladi le jiveskre? Abo dikhľal o skladi, kaj hin o ľegoskre krupi, save garuvav pre oda časos, sar ela o pharipen, pre oda džives, sar ela o mariben? Kaj hin oda than, khatar aven o bleski? Khatar avel te phurdel e vichodno balvaj pre phuv? Ko stvorinďa o dromora andral o ňebos le bare brišindeske? Ko kerďa o drom le bleskenge the le perumenge, hoj te del o brišind pre phuv, kaj ňiko na bešel, the pre pušťa, kaj ňiko na dživel? Ko kerel, hoj e smedno the e šuki phuv te pijel paňi a hoj te barol e nevi čar? Či hin le brišindes dad? Ko anel pro svetos e rosa? Kaske avľa andral o per avri o ľegos? Kaske uľiľa o ňeboskro mrazos? Kerel, hoj o paňi zoraľol sar bar a o moros zafadžinel upral. Šaj phandes o lanci le Plejadengre abo šaj pomukes o lani le Orionoskre? Šaj ľidžas le čercheňen avri akor, sar hin lengro časos? Abo šaj sikaves o drom, khatar te džan o Baro the o Cikno verdan? Prindžares o zakoni le ňeboskre? Džanes sar te kerel, hoj te vladňinen the pre phuv? Šaj vičines pre chmara, hoj pre tu te del baro brišind? Šaj bičhaves le blesken, hoj te džan? Či phenena tuke: ‚Kade sam!‘? Khatar džanel te phenel o čiriklo ibis, hoj avena o zaplavi? Khatar džanel te phenel o kohutos, hoj dela o brišind? Ko šaj zrachinel o chmari peskra goďaha? Ko šaj čhivel avri o paňa andral o ňeboskre džbani, avke, hoj o prachos zoraľol a o hrudi la phuvakre priľepisaľon ke peste? Či tu strades e korisť la ľevicake? Či tu des te chal le bokhale terne ľeven, sar pes skurčinen andro jaskiňi, sar užaren garude andro kraki? Ko pes starinela pal o chaben prekal o havranos, sar leskre cikne vičinen ko Del a bludzinen bi o chaben?“ „Či tu džanes, kana ločhon o kamziki? Či tu salas paš oda, sar aven o ločhibnaskre dukha pro jeleňici? Či tu genes o čhona, keci hordinen peskre ciknen? Džanes, kana ločhona? On pes skurčinen, anen pro svetos peskre ciknen; lengri ločhibnaskri dukh preačhel. Lengre cikne baron avri korkore a zoraľon; džan lendar het a imar na aven pale. Ko mukľa le dzive somaris pre sloboda? Ko rozphandľa leskro lanos? Diňom leske o than, kaj ňič na barol, sar leskro kher a domukľom leske te bešel pre lonďi rovina. Nane leske pre dzeka e vika andro foros a ňiko les našťi tradel andre buči. Pro verchi pes pašinel; rodel te chal vareso zeleno. Či o dzivo bikos tuke kamela te služinel? Či ačhela prekal e rat andre tiri maštalňa? Priphandeha le dzive bikos le lanoha, hoj te orinel? Cirdela pal tute o pluhos andro dolini? Či šaj tut pre leste mukes, bo hino zoralo? Mukeha pre leste tiri phari buči? Šaj leske pačas, hoj tuke anela o zrnos a ľidžala les andre tiro humnos? E pštrosica kerel radišagoha le kridlenca, ale oda nane o kridli the o pora le bocianoskre, so ľecinen. Oj mukel peskre jandre pre phuv, hoj te tačon andre poši; oj bisterel pre oda, hoj vareko le pindreha upre šaj uštarel a hoj o maľakre džviri len šaj rozpučinen. Bi o kamiben bararel peskre ciknoren, sar te aňi na ulehas lakre; lake hin jekh, hoj len anďahas pro svetos hijaba, bo o Del la stvorinďa nagoďavera a na diňa la goďi. Ale soča chudela te denašel, šaj asal le grajestar the olestar, ko upre džal. Či tu Job diňal le grajes ajsi zor a urďal pre leskri meň e hriva? Či tu les sikaďal, hoj te chučkerel sar kobilka? Sar fučinel zorales le nakheha, anel oda dar! Andre dolina demel le kopitoha, radisaľol peskra zoratar a denašel andro mariben. Asal peske la daratar, na del pes te daravel avri a la šabľatar na denašel. O zbraňe, so pre leste thoven, čerkinen a bľišťisaľon. Vikaha a dzivones denašel pal e phuv; našťi ačhel pro than, sar pes phurdel pre trubka. Furt sar pes trubinel pre truba, fučinel a imar dural voňinel o mariben; šunel o rozkazi le veľiťeľengre the e vika pro mariben. Či oda hin tira goďatar, hoj o jastrabos ľecinel a nacirdel peskre kridli pre južno sera? Či pre tiro rozkazis ľecinel o orlos a kerel peske hňizdos pro učo than? Ov bešel pre skala a dživel ode; pro agor la skalakro les hin peskro hrados. Odarik peske rodel o chaben; le jakhenca dural dodikhel. Leskre cikne pijen avri o rat a ode, kaj hin o mule ťela, ode hino the ov.“ O RAJ pale vakerelas ko Job: „Kames tut te vesekedinel le Nekzoraledereha a te rodel pre leste o chibi? Tu, so obviňines le Devles, odphen mange!“ O Job odphenďa le RAJESKE: „Me na som ňič – sar tuke šaj odphenav? Chudav mange o muj. Jekhvar prevakerďom, ale imar man na dava anglal; the dujtovar, ale imar na vakerava ňič.“ Akor o RAJ odphenďa le Joboske andral e burka: „Ačh akana sar murš! Me tutar phučava a tu mange odpheneha. Kames te phenel pre ma, hoj na som spravodľivo? Kames man te obviňinel, hoj tu te aves ňevinno? Sal ajso zoralo sar me? Herminel tiro hangos avke sar miro? Te he, akor tut ozdobin le šukaribnaha the la slavaha; uri tut upre rajikanes the andre pačiv. Čhiv avri tiri bari choľi! Dikh pre savore barikane a ker lenge ladž. Dikh pre savore barikane a pokorin len, rozpučin le nalačhen ode, kaj hine! Začhiv len savoren andre phuv; zaphand len andro hrobos! Paľis the me tut lašarava a udžanava, hoj tiro čačo vast tut zachraňinďa. Dikh pro Behemot, saves stvorinďom avke sar the tut; chal e čar sar o bikos. Dikh, savi zor les hin andro ťelos a save svali pro per! Leskro chvostos hino sar o stromos cedros, o šľachi pre leskre čanga hine zorales peha prephandle. Leskre kokala hine zorale sar o brondzos, o pindre sar o trastune slupi. Ov hino jekh le nekzoraleder džvirendar, save o Del stvorinďa; ča leskro Stvoriťeľis les šaj domarel. O verchi les den te chal; ode, kaj pes savore maľakre džviri bavinen. Pašľol tel o rastlini lotosi, hino garudo maškar o trsťini andro močaris. O lotosi les zaučharen peskre ciňoha a všadzik pašal leste hin o paňale virbi. Na daral pes, sar avel o baro paňi; hino andro smirom, kajte o Jordan le zorale vlnenca leske demel dži andro muj. Šaj vareko korarel leskre jakha, hoj les te chudel? Abo šaj leske premarel o nakh le hakoha? Či šaj chudes la uďicaha le Levijatan? Abo šaj leske phandes e čhib le lanoha? Šaj leske precirdes e šparga prekal o cheva andro nakh? Šaj leske premares o muj le hakoha? Či pes tuke mangela, hoj te aves ke leste jileskro? Abo vakerela tuha šukares? Či tuha phandela e zmluva, hoj lestar te keres tiro otrokos pro furt? Bavineha tut leha avke sar le čirikleha? Priphandeha les pro lancos a deha tire čhajorenge? Dovakerena pes o kupci pro pľaci pal leskri cena? Rozďelinena peske les maškar peste? Šaj leske premares e cipa la kopijaha a o šero la harpunaha? Thov pre leste o vast a imar buterval oda na kereha! Šoha na bistereha pre oda mariben!“ „Te o manuš pačal, hoj chudela le Levijatan, ačhela sklamimen. Soča pre leste dikhela, takoj odperela. Ňiko nane ajso šmelo, hoj les te uštavel. Akor ko pes šaj ačhavel mange? Ko man diňa vareso ešebno, hoj leske me mušinav te del pale? Se savoro tel o ňebos hin miro. Phenava tuke pal leskre pindre, pal leskri bari zor the pal leskro baro the šukar ťelos. Ko pal leste šaj cirdel tele leskri cipa? Ko šaj predemel leskro dvojito pancjeris? Ko šaj phundravel o brani leskre mujeskre, se leskre dandendar avel bari dar? Pre leskro dumo hine o šťiti andro šori, cesnones priphandle a zorale sar bara; hine paš peste avke pašes, hoj aňi o luftos maškar lende na predžala. Jekh paš aver hine prikikidle ke peste; hine spojimen, našťi len te rozďelinel. Sar kichinel, demel avri o švetlos a leskre jakha hine lole sar o kham tosara. Andral o muj leske aven avri o jagale fakľi a chučkeren o iskri. Prekal o cheva andro nakh leske avel avri o thuv sar andral o roztačardo kotlos, tel savo labon o šuke kraki. Leskro dichos rozlabarel o angara a andral o muj čhivel avri e jag. Andre meň les hin e zor a e bari dar džal anglal leste. O mas pre leskro ťelos chudel mištes, zorales a na čhalavel pes. Leskro jilo hino sar skala, zoralo sar o mlinoskro bar. Sar ušťel, o nekzoraleder lestar daran; sar ňičinel, daratar na džanen so te kerel. Aňi e šabľa aňi e kopija aňi o šipi les ňič našťi keren. O trast leske hin sar o phus, o brondzos sar o kirno kašt. O šipos andral o lukos na kerela, hoj te denašel; o bara andral e pariďa hine leske sar o plevi. O budzogaňis leske hin sar e šuki čar; asal peske, sar andre leste čhiven o kopiji. Pro per les hin ostra špici sar skľenčini, so muken pal leste o rihi andre čik. Ov kerel, hoj te taďol o oceanos sar andre piri, sar o olejos andro čaroro. Mukel pal peste bľišťaco drom; o moros dičhol, sar te les uľahas šiva bala. Nane pre phuv ňiko ajso sar ov; o džviros, savo ňisostar na daral. Uprunestar dikhel pre savore barikane stvoreňja; hino kraľis upral savore dziva džviri.“ Akor odphenďa o Job le RAJESKE kada: „Sprindžarďom, hoj šaj keres savore veci, a ňiko našťi zaačhavel tire plani. Tu, Devla, phučes: ‚Oda ko vakerel pre mire plani a na achaľol ňič?‘ Vašoda mange pridžanav: ‚Vakeravas oda, so na achaľuvavas; kala veci hine mange igen čudna, na džanav len.‘ Tu mange phenďal: ‚Šun man akana a me vakerava. Phučava tutar a tu mange odpheneha!‘ Dži akana pal tu ča šunďom avrendar, ale akana tut dikhel miri jakh. Vašoda lav pale savore mire lava a kerav pokaňje andro prachos the andro popolos.“ Paľis, sar dovakerďa o RAJ kala lava, phenďa le Elifazoske andral o Teman: „Miri choľi labol pre tute the pre tire duj prijaťeľa, bo na vakerenas pal ma oda, so hin čačo, avke sar miro služobňikos o Job. Vašoda tumenge akana len efta biken the efta bakren, džan ke miro služobňikos Job a obetinen e labarďi obeta vaš tumenge. Miro služobňikos o Job pes vaš tumenge modľinela, bo lestar prilava e modľitba, hoj tumenca te na kerav avke, sar tumenge zaslužinen vaš tumaro diliňipen. Bo tumen pal mande na vakerenas o čačipen avke sar miro služobňikos o Job.“ Avke gele o Elifaz andral o Teman, o Bildad andral o Šuach the o Cofar andral e Naama a kerde avke, sar lenge phenďa o RAJ; a o RAJ priiľa le Joboskri modľitba. Sar pes o Job modľinelas vaš peskre prijaťeľa, akor leske o RAJ anďa pale o požehnaňje andro dživipen. O RAJ les diňa duvar ajci savorestar, so les sas angloda. Akor ke leste avle savore phrala, pheňa the savore, ko les prindžarenas angloda, hoj leha te chan andre leskro kher. Phenenas leske, hoj lenge hin pharo vaš savoro pharipen, so pre leste o RAJ mukľa a poťešinenas les. A savore les dine jekh kotor rup the jekh somnakuňi angrusi. A o RAJ paľis požehňinďa le Joboskre posledna dživesa mek buter sar angloda. Sas les dešuštar ezera (14 000) bakre a šov ezera (6 000) ťavi, duj ezera (2 000) voli the ezeros (1 000) somara. Sas les efta muršora the trin čhajora. La nekphurederake diňa o nav Jemima, la dujtonake Kesija a la tritonake Keren-Hapuch. A ňikhaj pal caľi phuv na sas kajse šukar džuvľija, sar sas le Joboskre čhaja. A lengro dad len diňa o ďeďictvos jekhetane lengre phralenca. Pal kada savoro mek dživelas o Job šel the saranda (140) berša. Dikhľa peskre čhaven the le vnučaten dži o štarto pokoleňje. Avke o Job muľa phuro a sas leske igen but berš. Bachtalo hin oda, ko na prilel o radi le nalačhe manušengre, na phirel pal o drom le binošnenca a na bešel maškar ola, ko asan le Devlestar, ale leskro radišagos hin andro zakonos le RAJESKRO a pal leskro zakonos gondoľinel rat-džives. Hino sar o stromos sadzimen paš o paňi, so anel o uľipen andre peskro časos; leskre prajti na šučon avri a savoro, so kerel, avel leske avri. Avres hin le nalačhe manušenca! On hine sar o phus rozphurdlo la balvajaha. Vašoda na obačhena o nalačhe pro sudos, aňi o binošna maškar o čačipnaskre. Se o RAJ džanel a chraňinel o drom le čačipnaskre manušengro, ale o drom le nalačhengro ľidžal andro meriben. Soske o narodi gondoľinen pro vzburi a o manuša pes dovakeren pro zbitočna veci? O kraľa pre phuv pes zdžan a o vodci pes dovakeren maškar peste, sar te džal pro RAJ the pre leskro pomazimen kraľis. Phenen: „Rozčhingeras o puta! Las pes avri andral lengre lanci!“ Oda, ko bešel pro tronos andro ňebos, asal peske; o RAJ peske lendar asal. Akor andre choľi prevakerela a peskra choľaha len daravela avri: „Me thoďom mire kraľis pro Sion, pre miro sveto verchos.“ A o kraľis phenďa: „Vakerava oda, so diňa avri o RAJ. Ov mange phenďa: ‚Tu sal miro čhavo, adadžives ačhiľom tiro Dad. Mang mandar a me tuke dava le naroden sar ďeďictvos, caľi phuv ela tiri. Phagereha len la trastuňa pacaha; rozmareha len sar o čikakre pira.‘ “ Kraľale, aven goďaver! Sudcale la phuvakre, prilen o dovakeriben! Služinen le RAJESKE la daraha! Radisaľon, ale the izdran lestar! Čumiden le čhas, hoj te na choľisaľol a te na meren le dromeha, bo leskri choľi šaj avel jekhvareste. Bachtale hine savore, ko pes garuven andre leste. Le Davidoskro žalmos. Sar denašelas peskre čhastar le Absolonostar. RAJEJA, keci but džene pre mande džan! Keci but pre mande aven! But džene pal ma phenen: „O Del leske na pomožinela!“ Ale tu, RAJEJA, sal pašal ma sar o šťitos. Sal miri slava; hazdes upre miro šero. Zorales vičinav pro RAJ a ov mange odphenela pal peskro sveto verchos. Pašľiľom mange, zasučom a ušťiľom, bo o RAJ man ľikerel. Na darav man le but ezera manušendar, so pes rozthode pašal ma. Ušťi upre, RAJEJA, zachraňin man, Devla miro! Tu rozmares o muja savorenge, ko pre ma džan, a mares avri o danda le nalačhenge. Le RAJESTAR avel o spaseňje. Tiro požehnaňje mi avel pre tire manuša! Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. Le Davidoskro žalmos. Sar pre tu vičinav, šun man avri, miro čačipnaskro Del! Tu mange pomožinehas, sar somas andro pharipen. Av ke ma jileskro a šun avri miri modľitba! Manušale, dži kana mira slavake kerena ladž? Dži kana kamena o zbitočna veci a rodena o klamišagos? Achaľuven, hoj o RAJ peske thoďa pre sera le pačivale manušen; o RAJ man šunel avri, sar ke leste vičinav. Izdran daratar a ma keren binos; gondoľinen mištes andro jile, sar pašľona pre tumare hadži a aven čhit! Anen o čače obeti le RAJESKE a pačan leske! But džene phučen: „Ko amenge sikavela o lačhipen?“ RAJEJA, mi švicinel pre amende o švetlos tire mujestar! Diňal man bareder radišagos andre miro jilo, sar hin olen, kas hin but mol the zrnos. Andro smirom mange pašľuvava a sovava, bo ča tu korkoro, RAJEJA, man chraňines. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pre flauta. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, šun avri mire lava, dikh, sar vzdichinav! Šun avri miro zoralo mangipen, Kraľina miro a Devla miro, bo ke tute man modľinav! RAJEJA, tosara šunes miro hangos; tosara tuke anav o mangipena a užarav. Se tu na sal Del, saveske hin pre dzeka o nalačhipen; paš tute nane than le bijedevleskres. O barikane našťi ačhen anglal tute; tu našťi avri ačhes savoren, ko keren o nalačhipen. Zňičineha olen, ko vakeren o klamišagos. Le RAJESKE džungľon ola, ko kamen te murdarel, the ola, ko klaminen. Ale me prekal tiro baro kamiben džava andre tiro kher; andre sveto dar angle tute banďuvava visardo pre tiro sveto Chramos. RAJEJA, ľidža man tire spravodľišagoha, bo hin man but ňeprijaťeľa. Rovňin angle ma tiro drom avri! Se pre lengre lava pes na del te zmukel, lengre jile kamen te zňičinel avren; lengro kirlo hin sar phundrado hrobos a peskre čhibenca vakeren o klamišagos. Devla, odsudzin len! Mi peren andre peskre nalačhe plani! Trade len avri, vaš lengre but bini, bo pes tuke ačhade. Ale mi radisaľon savore, so pes denašen te garuvel ke tute; mi giľaven radišagostar pro furt! Učhar andre olen, ko kamen tiro nav, hoj te thoven baripen andre tu. Tu, RAJEJA, žehňines le čačipnaskres. Tiro lačhipen les chraňinel sar šťitos. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro ochtostrunengro nastrojis. Le Davidoskro žalmos. Ma mar man, RAJEJA, andre tiri choľi! Ma trestin man, sar sal choľamen! Av ke ma jileskro, RAJEJA, bo som slabo! Sasťar man avri, RAJEJA, bo o kokala man dukhan. Mira duša hin baro pharipen! Mek keci, RAJEJA? Av pale, RAJEJA, zachraňin miro dživipen! Le man avri tire bare kamibnaha. Bo maškar o mule ňiko na lašarel tiro nav! Ko tut bararela andral o hrobos? Imar na birinav ajci te jojčinel dukhatar: Sako rat pro hadžos mandar čuľal o roviben; miri lepeda cinďarav le apsenca. Žaľatar na dikhav mištes pro jakha; slabisaľile mange vaš mire ňeprijaťeľa. Džan mandar het savore, ko keren o nalačhipen, bo o RAJ šunďa miro roviben. O RAJ šunďa avri miro baro mangipen; o RAJ priiľa miri modľitba. Savore mire ňeprijaťeľa pes ladžana, igen predarana a jekhvareste džana het ladžatar. Le Davidoskri žaľakri giľi, savi giľavelas le RAJESKE, anglo Benjaminovcos Kuš. RAJEJA, Devla miro, ke tute man denašav te garuvel. Zachraňin man savorendar, so pre mande džan, a le man avri, hoj man te na čhingeren pro kotora sar o ľevos a ňiko mange našťi pomožinďahas. RAJEJA, Devla miro, te ada kerďom, te hin o nalačhipen pre mire vasta: Te kerďom o nalačho mire prijaťeľiske, abo te vaš ňisoske dukhaďom mire ňeprijaťeľis – akor muk les, hoj pre ma te avel a te zalel man, te zamarel le pindrenca miro dživipen andre phuv, a te mukel man te pašľol bi e pačiv andro prachos. Ušťi, RAJEJA, a choľisaľuv! Ačhav tut olenge, ko pre mande džan, lengra bara choľake! Ušťi upre a čačipnaha len odsudzin, Devla miro! Skide pašal tute le manušen andral savore narodi a vladňin upral lende andral o ňebos! O RAJ sudzinela savore manušen. RAJEJA, sikav, hoj som čačipnaskro, bo som ňevinno! Mi preačhel o nalačhipen zaačh vaš o čačipnaskro manuš, čačipnaskro Devla, so dikhes dži andro jilo the andre goďi. O Del hino miro šťitos. Ov zachraňinel olen, ko hine čačejileskre. O Del hino čačipnaskro sudcas. O Del hino choľamen pro nalačhe manuša sako džives. Te pes o manuš na visarel, o Del ostrarel peskri šabľa, nacirdel o lukos a džal te ľivinel; pripravinel peske e meribnaskri zbraň, ľivinel o jagale šipi. Dikh, o nalačho manuš ačhel khabno le nalačhipnastar, hordinel o pharipen a ločhol o klamišagos. Kopaľinel e bari chev, ale ov korkoro andre perel; o pharipen, so kamel te kerel avrenge, perela pre leskro šero, a o mariben, saveha kamel te dukhavel avren, visaľola pre leskri meň. Paľikerava le Devleske, bo hino čačipnaskro; a giľavava o chvali le RAJESKE, le Nekbareder Devleske. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pal o gittit. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, Raja amaro, savo baro hin tiro nav pal caľi phuv! Tiri slava hazdňal upral o ňebos. Andral o muja le čhavorengre the le cikne čhavengre tuke džal e chvala, bo kerďal, hoj tire ňeprijaťeľa te čhiten a zaačhaďal savoren, ko pre tute džan. Sar dikhav pre tiro ňebos, pre buči tire anguštengri, pro čhonoro the pro čercheňa, save thoďal pre peskre thana, phučav: „So hin o manuš, hoj pre leste gondoľines? So hin o čhavo le manušeskro, hoj tut pal leste starines?“ Kerďal lestar pro sikra cikneder sar o aňjela; diňal les e slava the e pačiv sar e koruna. Ačhaďal les te vladňinel upral tire vastengre buča, savoro leske thoďal tel o pindre: le bakren, le dobitkos, the le dzive džviren, le čiriklen andro luftos, le riben andro paňi, the savoro, so plavinel andro moros. RAJEJA, Raja amaro, savo slavno baro hin tiro nav pal caľi phuv! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pal o Mut-labben. Le Davidoskro žalmos. Paľikerava tuke, RAJEJA, andral calo jilo; vakerava pal savore tire zazraki. Radisaľuvava a bararava tut; giľavava o chvali tire naveske, ó Devla Nekbareder. Mire ňeprijaťeľa visaľona palal; perena a merena anglal tu, bo tu man diňal čačipen a zaačhiľal vaš ma, sar zabešľal pro tronos a sudzinehas čačipnaha. Pokarhinďal le naroden a zňičinďal le nalačhen; tu khosľal avri lengro nav pro furt. Amare ňeprijaťeľa hine zňičimen pro furt; lengre fori čhiďal tele; na ačhiľa pal lende aňi o leperiben. Ale o RAJ kraľinel pro furt; ačhaďa peske o tronos, hoj te sudzinel. Ov sudzinela o svetos čačipnaha; le naroden sudzinela pal o pravos. Andro RAJ pes šaj garuven ola, ko cerpinen; ov hin o than pro garuďipen andro pharipen. Pre tu pes mukena ola, ko prindžaren tiro nav; se tu, RAJEJA, na omukes olen, ko tut roden. Giľaven o chvali le RAJESKE, savo troňinel pro Sion! Vakeren le narodenge pal leskre skutki! Bo ov na bisterel te del pale olenge, ko murdaren; leperel peske pro roviben olengro, ko cerpinen. Av ke mande jileskro, RAJEJA! Dikh, sar man trapinen ola, ko man našťi avri ačhen! Cirde man avri andral o brani le meribnaskre, hoj te šaj vakerav pal savore veci, vaš save tut lašarav, andro brani le Sionoskra čhakre, a te šaj radisaľuvav, hoj man zachraňinďal. O narodi pele andre chev, so kopaľinde avri; o pindro pes lenge zachudňa andre sita, so garude. O RAJ pes diňa te prindžarel peskre čačipnaskre sudoha; o nalačhe manuša pes zachudle andre buči peskre vastengri. O nalačhe džana pro than le mulengro, savore narodi, so bisteren pro Del. Ale šoha pes na bisterela pro čore a šoha na našľola e naďej olengri, ko cerpinen. Ušťi, RAJEJA! Te na pes o manuš ľidžal upre! Mi en o narodi sudzimen anglal tute! Muk pre lende e dar, RAJEJA; mi sprindžaren o narodi, hoj hine ča manuša. RAJEJA, soske sal avke dur? Soske tut garuves akor, sar mange hin phares? O nalačho manuš andre peskro baripen džal pro čore manuša. Mi chudel pes andro pasci, so kerďa! O nalačho pes lašarel le nalačhe žadoscenca; o manuš, savo kamel o love, košel a tele dikhel le RAJES. O nalačho le RAJES andre peskro baripen na rodel; nane les than pro Del andre peskre gondoľišagi. Leskre droma leske aven avri andre dojekh časos; tire zakoni hine leske igen učes; asal avri peskre ňeprijaťeľen. Gondoľinel peske andro jilo: „Ňič manca na čhalavela. Šoha pre ma na avela ňič nalačho.“ Pherdo košiben the klamišagos les hin andro muj; dukhavel avren le vuštenca; pre čhib les hin o pharipen the o nalačhipen. Bešindos užarel paš o gava, hoj andral o garuďipen te murdarel le ňevinnones; le jakhenca počoral rodel le slaben. Sar o ľevos užarel garudo andre peskri chev, avke užarel ov, hoj te chudel le slabes. Chudela le slabes a cirdela les pal peste andre sita; ela mardo a čhido pre phuv; o slaba perena tel leskri bari zor. Gondoľinel peske andro jilo: „O Del olestar na ačhel! Phandľa peskre jakha a na dikhel!“ RAJEJA, Devla, ušťi upre a hazde tiro vast! Ma pobister pro slaba! Soske o nalačho manuš te dikhel tele le Devles? Soske peske te phenel: „O Del man vaš oda na marela?“ No tu dikhes o trapišagi the o pharipena a les oda andre tire vasta. O slabo pes zmukel pre tute; pomožines le širotenge. Le nalačhe the le bijedevleskre manušeske phag o vast; leskro nalačhipen arakh avri; ňič tuke te na našľol. O RAJ hino kraľis pro furt; o aver narodi našľona andral leskri phuv. RAJEJA, tu šunes avri oda, so kamen o pokorna, zoraľares lengro jilo a visares tiro kan ke lende. Tu zaačhes vaš o široti the vaš o trapimen manuša, hoj o manuš imar buter te na daravel avri. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Andro RAJ man garuvav. Sar mange šaj phenen: „Odľecin sar čiriklo pre tiro verchos!“? Bo dikh, o nalačhe imar nacirden o lukos; thoven peske o šipos pre šparga, hoj andro kaľipen te ľivinen pro čačejileskre. Te o zakladi hine čhide tele, so šaj keren o čačipnaskre? O RAJ hino andre peskro sveto Chramos; le RAJESKRO tronos hino pro ňebos. Leskre jakha dikhen a roden avri, so keren savore manuša. O RAJ skuminel, so hin andro lačho the andro nalačho manuš, andral peskro jilo našťi avri ačhel oles, ko kamel o mariben. O brišind le jagale angarenca the e sira mukela pro nalačhe; marela len la rozlabarďa balvajaha. Bo o RAJ hino čačipnaskro, kamel o čačipnaskre skutki a leskro muj dikhena o čačejileskre. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pal o šeminit. Le Davidoskro žalmos. Pomožin, RAJEJA! Bo ňiko nane imar pobožno; o pačivale manuša našľile. Klaminen jekh avreske; vakeren o gule lava, ale andro jile hine falošna. RAJEJA, phand andre savore gule vušta a odčhin dojekh barikaňi čhib – savoren, ko vakeren: „Andre čhib amen hin e zor! Vakeraha, so kamas a savo raj amenge šaj rozkazinel?“ Ale o RAJ phenel: „Akana vaš oda, hoj o slaba cerpinen a o čore roven dukhatar, uščava a zachraňinava olen, ko peske oda igen mangen.“ Bo le RAJESKRE lava hine žuže; hine sar o rup eftavar prežužardo a prelabardo andro čikakro bov. RAJEJA, tu ochraňineha le čoren a stražineha pro furt kale nalačhe manušendar, save phiren barikanes všadzik, bo o džungipen pes hazdel upre maškar o manuša. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, mek dži kana pre ma bistereha? Pro furt? Dži kana angle ma mek garuveha tiro muj? Dži kana hordinava o pharipen andre duša a džives so džives e žaľa andro jilo? Dži kana pes miro ňeprijaťeľis pre mande ľidžala upre? Dikh pre mande, RAJEJA, a odphen mange! De švetlos mire jakhenge, hoj te na zasovav andro meriben, hoj te na phenel miro ňeprijaťeľis: Domarďom les! A te na radisaľol, te me perava. Ale me man mukav pre tiro verno kamiben; miro jilo radisaľol andre tiro spaseňje. Giľavava le RAJESKE, bo ov sas ke mande igen lačho. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. O diline peske phenen andro jilo: „Nane Del!“ Previsarde hine a keren o džungale veci; nane ňiko, ko kerďahas o lačhipen. O RAJ dikhel andral o ňebos pre savore manuša, dikhel, či hin vareko goďaver, ko rodel le Devles. Sako pes visarďa het, sako ačhiľa nalačho; nane ňiko, ko kerďahas o lačho, nane aňi jekh. Či na achaľon ňič savore, ko keren o nalačhipen? Chan tele mire manušen, sar te chalehas o maro, a ko RAJ pes šoha na mangen. No, jekhvar izdrana daratar, bo o Del pomožinel olenge, ko les šunen. Tumen musaren o plani le čore manušeskre, ale o RAJ hino leskri ochrana. Ó, te avľahas andral o Sion o spaseňje le Izraeloskro! Sar o RAJ žehňinela pale peskre manušenge, o Jakob radisaľola a o Izrael thovela baripen. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, ko šaj avel andre tiro stanos? Ko šaj bešel pre tiro sveto verchos? Oda, ko dživel žužo dživipen, ko kerel čačipnaha, ko jilestar vakerel o čačipen; ko na vakerel o pľetki, ko na dukhavel avres, ko na vakerel namištes pal aver džene; ko na prilel oles, kas o Del odčhiďa, ko del pačiv olen, ko pes daran le RAJESTAR, ko na čerinel peskri vera, kajte leske oda uľahas pro nalačho; ko na del kečeň interesiha a ko na prilel o love, hoj te vakerel pro ňevinno. Ko kada kerel, šoha pes na čhalavela. O michtam le Davidoskro. Ochraňin man, Devla, bo ke tute man denašav te garuvel! Phenav le RAJESKE: „Tu sal miro RAJ! Bijal tu man nane ňič lačho.“ Le Devleskre avrikidle nipi, so hine pre kadi phuv, hine slavna manuša, andre save man hin o radišagos. Ola, ko denašen pal aver devla, cerpinena furt buter. Me ole devlenge na anava le rateskri obeta a na lava lengre nava pro vušta. Tu, RAJEJA, sal miro ďeďictvos, tu mange keres miro drom, miro dživipen hin andre tire vasta. Miro pľacos chudňom pro šukar thana, igen mange hin pre dzeka miro ďeďictvos. Lašarava le RAJES, savo man ľidžal, mek the rači mange oda o jilo leperel. Me džanav, hoj o RAJ hino furt paš mande. Ov hino paš miro čačo vast, ňič manca na čhalavela. Vašoda miro jilo radisaľol, hin man radišagos a miro ťelos ela chraňimen, bo na mukeha miri duša pre oda than, kaj hine o mule, aňi na deha tire pačivaloneske, hoj leskro ťelos te kirňol. Des mange te prindžarel o drom le dživipnaskro, paš tute hin pherdo radišagos, pal tiri čači sera hin o lačhipen pro furt. O mangipen le Davidoskro Šun avri, RAJEJA, miro čačipnaskro mangipen, dikh pre oda, sar pre tute vičinav! Visar tiro kan pre miri modľitba, savi avel andral o vušta, so na klaminen. Rozsudzin man, bo som ňevinno, bo tire jakha dikhen, so hin čačo. Tu džanes miro jilo. Avľal ke ma rači, predikhľal man calones a na arakhľal andre ma ňisavo nalačho gondoľišagos; aňi mire vušta na kerde binos. Me na keravas avke sar aver, doľikeravas tiro lav, pal o droma le maribnaskre manušeskre na phiravas. Phiravas pal tire stopaja, o pindre mange na podgele. Ke tute vičinav, ó Devla, bo tu mange odpheneha! Visar ke ma tiro kan a šun, so phenav. Sikav tiro verno kamiben, zachraňin tire čače vasteha olen, ko pes denašen ke tute te garuvel peskre ňeprijaťeľenge. Chraňin man avke sar tiri jakh! Garuv man andro ciňos tire kridlengro le nalačhe manušendar, so man kamen te zňičinel; le ňeprijaťeľendar, so pes rozthode pašal ma, hoj man te murdaren. Andro jilo lenge nane pharo vaš aver a lengre vušta vakeren barikanes. Imar aven pal mire stopaja, rozthoven pes pašal ma a le jakhenca man sledinen, kana manca čhivena andre phuv, avke sar o ľevos, so kamel te rozčhingerel e korisť, sar o terno ľevos skurčimen pro garude thana. Ušťi, RAJEJA, dža pre lende a čhiv len tele pro khoča! Zachraňin man tira šabľaha le nalačhe manušendar! Zachraňin man tire vasteha, RAJEJA, kajse manušendar, savengro barvaľipen hin ča andre kada svetos. Oda, so tu garuďal prekal o nalačhe mi pherdžarel lengre pera; mi čaľon olestar the lengre čhave a oda, so ačhela, mi muken peskre vnučatenge! Ale me, RAJEJA, vašoda, hoj som čačipnaskro, dikhava tiro muj; sar uščava andral o soviben, dikhava tut muj-mujeha a radisaľuvava. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le RAJESKRE služobňikostar le Davidostar, savo giľavelas kadi giľi le RAJESKE, sar les zachraňinďa savore leskre ňeprijaťeľendar the le Saulostar. Phenďa: Igen tut kamav, RAJEJA, tu sal miri zor! O RAJ hino miri skala, miro zoralo kher the miro zachrancas; miro Del hin miro zoralo bar, ke savo denašav; miro šťitos, miro hrados the e zor, savi man zachraňinel. Vičinav ko RAJ, savo hino hodno te lel e chvala, a som zachraňimen mire ňeprijaťeľendar. Zakerde man andre o lanci le meribnaskre, zaučharde man o zorale paňa. Phandle man o lani le hroboskre, obkľučinde man o pasci le meribnaskre. Sar somas andro pharipen, vičinavas a rovavas pre miro Del, hoj mange te pomožinel. Andral peskro chramos šunďa miro hangos, miro viskišagos geľa dži anglal leste andre leskre kana. E phuv pes čhalaďa a razisaľiľa, čhalade pes o zakladi le verchengre, razisaľile, bo ov sas choľamen. O thuv leske džalas andral o nakh, andral o muj e jag, so sa zlabarel, o jagale angara labonas lestar. Otkerďa o ňebos a avľa tele, e kaľi chmara sas tel leskre pindre. Bešľa pro cherubos a ľecinelas, ľidžalas pes pro kridli la balvajakre. Učharďa pes le kaľipnaha a le kale chmarendar peske kerďa stanos. Andral leskro švetlos avenas anglal leste o chmari, o brišind le krupenca the o jagale angara. O RAJ herminďa andral o ňebos, o hangos le Nekbaredere Devleskro šunďiľa, o krupi the o jagale angara. Ľivinďa peskre šipi, roztradňa le ňeprijaťeľen le but bleskenca a on denašle. O hlbini le moroskre pes sikade, o zakladi la phuvakre sas odučharde, bo tu len pokarhinďal, RAJEJA, a phurdľal pre lende le dichoha andral tiro nakh. O RAJ upral nacirdňa o vast, chudňa man a cirdňa man avri andral o bare paňa. Zachraňinďa man le zorale ňeprijaťeľendar, save man našťi avri ačhenas, bo sas zoraleder sar me. Avle pre mande, sar somas andro pharipen, ale o RAJ man chraňinelas. Anďa man avri pro baro than, zachraňinďa man, bo som leske pre dzeka. Vaš miro spravodľišagos man o RAJ diňa odmena, visarďa mange pale vaš o žužipen mire vastengro. Bo ľikeravas man pal o droma le RAJESKRE a na odvisarďom man mire Devlestar. Se savore leskre zakoni hine angle mire jakha a leskre lavendar man na visarďom. Somas žužo angle leste a zľikeravas man le binostar. O RAJ man diňa odmena vaš miro spravodľišagos; vaš oda, hoj mire vasta hine žuže angle leskre jakha. Ko žužejileskro sal the tu žužejileskro, ko pačivalo sal the tu pačivalo; ko žužo sal the tu žužo, ale oles, ko hino previsardo andre peskro jilo, zachudeha tire goďaveripnaha. Bo tu zachraňines le pokorne manušen, ale pokorines olen, kaskre jakha hine barikane. RAJEJA, tu labares miri momeľi; o Del mange švicinel andro kaľipen. Tuha šaj džav the pre armada, mire Devleha prechučava the o muros. Le Devleskro drom hino dokonalo, le RAJESKRO vakeriben hino bi e mel. Ov hin o šťitos olenge, ko pes denašen andre leste te garuvel. Bo ko hin o Del, te na o RAJ? Ko hin e Skala, te na amaro Del? O Del mandar kerel zoralo a kerel mange lačho drom. Diňa man pindre sar le jeleňis a ačhaďa man pro uče thana. Sikavel mire vasten te marel pes, del man zor te nacirdel o brondzuno lukos. Diňal man šťitos, so man ochraňinelas, tiro čačo vast man delas zor a tu banďiľal tele, hoj mandar te keres bares. Kerďal mire pindrenge lačho drom, hoj te na perav. Geľom pal mire ňeprijaťeľa, dochudňom len a na avľom pale, medik len na zňičinďom. Marďom len avke, hoj našťi ušťenas, pele mange tel o pindre. Urďal man andre zor le maribnaskri a kerďal, hoj mire ňeprijaťeľa anglal mande te banďon; diňal mange te ušťarel pre lengri meň a zňičinďom olen, ko man našťi avri ačhen. Mangenas, ale ňiko len na zachraňinďa; vičinenas pro RAJ, ale ov lenge na odphenďa. Sar e balvaj rozphurdel o prachos, avke len me roztradav; phirav pal lende sar pal e čik pre uľica. Zachraňinďal man olendar, ko pes pre ma vzburinde; ačhaďal man šereske upral o narodi. O manuša, saven na prindžaravas, mange akana služinen. Šunen man pre dojekh lav; o manuša andral aver narodi daratar banďon anglal ma. Našaven e zor a izdraňipnaha aven avri andral peskre zorale thana. O RAJ dživel! E chvala mi džal mira Skalake! Av barardo, Devla miro, Spasiťeľina miro! Ov hin o Del, savo vaš ma zaačhel a čhivel tele le naroden angle mande; zachraňinel man mire ňeprijaťeľendar, hazdel man upral ola, ko pre ma džan, a cirdel man avri andral o vasta le maribnaskre muršengre. Vašoda tut, RAJEJA, lašarava maškar o narodi a giľavava o žalmi pal tiro nav. Tu des tire kraľiske o bare viťazstva; presikaves o verno kamiben tire pomazimen kraľiske, le Davidoske the leskre čhavenge pro furt. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. O ňebos vakerel pal le Devleskri slava, e obloha sikavel pre buči leskre vastengri. O džives le dživeseske pal oda vakerel a e rat la račake oda del te džanel bi o vakeriben, bi o lava, aňi na šunďol lengro hangos. Ale lengro hangos pes rozľigenďa pal caľi phuv a lengre lava dži pro agor le svetoske. O Del andro ňebos kerďa than le khameske. Sako tosara avel avri sar o terno andral peskro kher, radisaľol sar o hrďinas, so denašel peskro drom. Pre jekh agor le ňeboskro avel avri, pre dujto zadžal andre; ňič pes našťi garuvel leskre tačipnaske. Le RAJESKRO zakonos hino dokonalo, del amen nevi zor. Pre le RAJESKRE lava pes šaj te mukel; olestar, ko na achaľol, keren goďaver. Le RAJESKRE prikazi hine čače, pherdžaren o jilo radišagoha. Le RAJESKRO prikazaňje hino žužo, le jakhenge del o švetlos. E sveto dar anglo RAJ hiňi lačhi, ľikerel pro furt; Le RAJESKRE sudi hine čače, savore hine čačipnaskre. Mon buter sar o somnakaj, sar pherdo žužo somnakaj; guleder hine sar o medos, sar o nekfeder medos. Den goďi tire služobňikos; oles, ko len doľikerel, užarel baro počiňiben. Ale ko dikhel peskre chibi? Odmuk mange the o bini, savendar na džanav. Ma domuk man te kerel oda, so džanav, hoj nane lačho, hoj man oda nalačhipen te na zachudel. Akor avava bi e chiba, žužo le bare binostar. Mi aven tuke pre dzeka o lava andral miro muj, the oda, so gondoľinel miro jilo anglal tu, RAJEJA, Skalo miri, Vikupiťeľina miro! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Mi šunel tut o RAJ avri andre oda džives, sar sal andro pharipen, mi chraňinel tut o Del le Jakoboskro! Mi bičhavel tuke e pomoca andral o Chramos, mi zoraľarel tut andral o Sion! Mi leperel peske pre savore tire obetna dari a mi prilel tire labarde obeti! Mi del tut savoro, so peske tiro jilo mangel; mi avel tuke avri sa, so kames te kerel. Sar šunaha, hoj domarďal tire ňeprijaťeľis, vičinaha radišagostar; andro nav amare Devleskro hazdaha upre e zastava! Mi del tut o Del savoro, so manges! Akana džanav, hoj o RAJ zachraňinel peskre pomazimen kraľis. Šunel les avri andral peskro sveto than andro ňebos, peskre zorale čače vasteha leske del te zviťazinel. Vareko pes mukel pro verdana, vareko pro graja, ale amen pes mukas pre zor le RAJESKRI, amare Devleskri. Lenge poddžana o pindre a perena tele, ale amen ušťaha upre a ačhaha zorales. RAJEJA, zachraňin le kraľis! Šun amen avri, sar pre tu vičinas! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, o kraľis radisaľol andre tiri zor. Savo baripen thovel andre tiri zachrana! Diňal les oda, so kamelas andro jilo, a na odphenďal leske oda, so mangelas le vuštenca. Anďal leske o barvale požehnaňja, thoďal leske pro šero e koruna le žuže somnakastar. Mangelas tutar o dživipen, diňal les but dživesa, večňe a pro furt. Kerďal lestar slavno prekal tiri zachrana, urďal les andro šukariben the andre bari pačiv. Požehňinďal les pro furt a diňal les baro radišagos olestar, hoj sal leha. O kraľis pačal le RAJESKE; vaš o verno kamiben le Nekbareder Devleskro na čhalavela pes. Tiro vast arakhela savore tire ňeprijaťeľen; tiro čačo vast arakhela savoren, ko tut našťi avri ačhen. Soča tut sikaveha, RAJEJA, zlabareha len sar o jagalo bov. Andre tiri choľi len rozžuvineha, e jag len chala. Lengre čhaven khoseha avri pal kadi phuv the lengro potomstvos le manušendar. Kamenas tuke te kerel o nalačhipen a gondoľinenas avri o pasci, ale na avle lenge avri, bo mušinena te denašel het, sar pre lende mukeha tire šipi. RAJEJA, ušťi upre andre tiri zor! Amen giľavaha a lašaraha tut, bo sal igen zoralo! Oleske, ko ľidžal o giľavipen. „Pal e tosarutňi srnka“. Le Davidoskro žalmos. Devla miro, Devla miro! Soske man omukľal? Soske sal avke dur a na zachraňines man? Soske sal avke dur mire rovibnastar? Devla miro, vičinav ke tu dživese, ale na odphenes mange; rači, ale nane man smirom. Tu sal Sveto, bešes pro tronos pro chvali le Izraeloskre. Amare dada tuke pačanas; pačanas a tu len lehas avri. Vičinenas pre tute a sas zachraňimen; pačanas tuke a na ladžanas pes. Ale me som sar kirmo a na manuš; dojekheske som pro asaben, sako man dikhel tele. Savore, so man dikhen, keren mandar pheras; banďaren pre mande o muja a keren le šerenca. Phenen peske: „Mukel pes pro RAJ; mi zachraňinel les a mi lel les avri, te leske hino pre dzeka!“ Se tu man iľal avri andral o per mira dake; diňal mange te pačal andre tu, mek sar pijavas e koľin. Kanastar uľiľom, somas tuke dino; tu sal miro Del ole dživesestar, sar avľom pro svetos. Ma av mandar dur, bo avel o pharipen a nane ňiko, ko pomožinďahas. Rozthode pes pašal ma but biki, o biki le Bašanoskre pes zgele pašal ma. Phundrade pre ma o tlami sar dzivo the choľamen ľevos. Som sar o rozčhido paňi, savore kokala mange chučile avri. Miro jilo hino sar e rozgeľi momeľi, biľiľa andre ma. Šukes mange hin andro muj sar pal o prachos a e čhib pes mange prichudňa andro muj; mukľal man te merel andro prachos. O rikone aven pre ma, rozthoven pes pašal ma o nalačhe manuša, predemen mange o vasta the o pindre. Savore kokala mange dičhol; on dikhen a den pre ma avri o jakha. Rozďelinen peske maškar peste mire gada a vaš miro ruchos peske čhiven losos. Ale tu, RAJEJA, ma av mandar dur! Tu sal miri zor, siďar mange te pomožinel! Zachraňin man la šabľatar; miro dživipen le rikonengra zoratar. Cirde man avri le ľevoskre piskostar; le dzive bikengre rohendar. Šun man avri! Vakerava pal tiro nav mire phralenge, lašarava tut maškar tire manuša. Tumen, so daran le RAJESTAR, lašaren les! Savore Jakoboskre čhavale, bararen le RAJES! Savore Izraeloskre čhavale, daran lestar! Bo ov na dikhľa tele le čores a dikhľa leskro trapišagos. Na garuďa angle leste peskro muj; šunďa les avri, sar peske mangelas e pomoca. Tutar mange avel e chvala maškar but tire manuša; anglal ola, ko pes tutar daran, doľikerava mire lava. O čore manuša chana čales; ola, ko roden le RAJES, les lašarena. „Mi del o Del, hoj te dživen furt!“ Caľi phuv peske leperela pro RAJ a visarela pes ke leste; savore narodi banďona anglal leste. O rajipen hino le RAJESKRO, ov vladňinel upral o narodi. Savore barvale manuša pre phuv kerena oslavi a lašarena les; savore manuša, so džan tele andro prachos la phuvakro, banďona angle leste; ola, ko hine ča manuša, so meren. Le čhavengre čhave leske služinena; vakerena pal o RAJ le manušenge, so avena pal lende. Avena a dena te džanel leskro spravodľišagos le manušenge, so mek na uľile: „Ov oda kerďa.“ Le Davidoskro žalmos. O RAJ hino miro pasťjeris, ňič mange na chibaľinela. Ľidžal man pro maľi, kaj hin e zeleno čar, anel man paš o paňa, kaj hin o smirom. Občerstvinel miri duša a vaš peskro nav man ľidžal le čačipnaskre dromenca. Kajte geľomas la dolinaha prekal o baro kaľipen, na darava man le nalačhipnastar, bo tu sal manca; tiro prutos the tiri paca man ochraňinen. Pripravines mange o skamind anglo jakha mire ňeprijaťeľenge. O šero mange makhes le olejoha; miri kuči prečuľal. He, ča o lačhipen the o verno kamiben man ľidžana andre savore dživesa, medik dživava a bešava andro kher le RAJESKRO pro furt. Le Davidoskro žalmos. Le RAJESKRI hiňi e phuv the savoro, so andre hin, o svetos the ola, ko andre dživen; se ov les zathoďa pro mori a ačhaďa pro paňa. Ko šaj džal upre pro verchos le RAJESKRO? Ko šaj ačhel pre leskro sveto than? Oda, kaste hin o vasta ňevinna a o jilo žužo; oda, ko na lašarel o modli a ko na lel vera falošňe. Oda chudela o požehnaňje le RAJESTAR the o spravodľišagos le Devlestar, leskre Spasiťeľistar. Kajse hine o manuša, save les roden, save roden tiro muj, Devla le Jakoboskro. Branale, phundraven tumen! Phurikane vudarale, otkeren tumen, te šaj avel andre o Kraľis la slavakro! Ko hin oda Kraľis la slavakro? O RAJ, o zoralo a mocno; o RAJ, o zoralo andro mariben. Branale, phundraven tumen! Phurikane vudarale, otkeren tumen, te šaj avel andre o Kraľis la slavakro! Ko hin oda Kraľis la slavakro? O RAJ o Nekzoraleder. Ov hin oda Kraľis la slavakro! Le Davidoskro. Ó, RAJEJA, dav tuke calo miro jilo. Pre tute man mukav, ma domuk, hoj man te ladžav, hoj te na radisaľon mire ňeprijaťeľa upral ma. Ňiko, ko pes pre tute mukel, pes šoha na ladžala. Ladžana pes ola, ko nane pačivale a nane len vaš soske. RAJEJA, de mange te prindžarel tire droma! Sikav man te phirel pal tire chodňiki! Ľidža man tire čačipnaha a sikav man, bo tu sal o Del miro Spasiťeľis; pre tu užarav džives so džives. Leper tuke, RAJEJA, pre tiro verno kamiben the lačhipen, so ľikeren imar čirlastar. Ma leper tuke pre mire terňipnaskre bini the nalačhipena! Leper tuke pre ma andre tiro verno kamiben, bo tu sal lačho, RAJEJA! O RAJ hino spravodľivo the lačho, vašoda sikavel le binošnenge peskro drom. Ľidžal le pokornen andro spravodľišagos a sikavel lenge peskro drom. O RAJ furt pačivalones kamel a doľikerel peskro lav olenge, ko doľikeren leskri zmluva the leskre prikazaňja. Vaš tiro nav, RAJEJA, odmuk mange mire bini, bo hine bare. Ko hin oda manuš, savo pes daral le RAJESTAR? Ole manušeske o RAJ sikavela o drom khatar te džal. Ajso manuš dživela andro lačhipen a e phuv ačhela leskre čhavenge. O RAJ hino prijaťeľis olenca, ko lestar daran; lenge del te džanel peskri zmluva. Mire jakha dikhen furt pro RAJ, bo ov lel mire pindre avri andral e sita. Visaľuv ke ma a av ke ma jileskro, bo som korkoro a slabo! O pharipena andre miro jilo hin igen but. Le man avri andral miro cerpišagos! Dikh pre miri dukh the trapišagos! Odmuk mange savore bini! Dikh, keci džene pre mande džan! Igen man našťi avri ačhen. Ochraňin miro dživipen a zachraňin man! Vašoda, hoj man denašav ke tute te garuvel, ma domuk, hoj man te ladžav. Mi ochraňinen man o žužipen the o čačipen, bo me man mukav pre tute. Devla, zachraňin le Izrael savore leskre pharipnastar! Le Davidoskro žalmos. Zaačh vaš ma, RAJEJA, bo dživavas žužes, pačavas andre tu, RAJEJA, a na pochibinavas. Skumin man, RAJEJA, skušin man! Dikh andre miro jilo, dikh, so gondoľinav! Bo tiro verno kamiben hino furt angle mire jakha a pal tiro čačipen dživav. Na bešavas le falošne manušenca, aňi man na zdžavas olenca, ko hine dujemujengre. Narado som maškar o nalačhe manuša a le binošnenca na bešav. Thovav avri mire vasta, bo nane man vina, a phirav pašal tiro oltaris, RAJEJA, hoj tuke te paľikerav andre chvala a te vakerav pal tire zazraki, so keres. RAJEJA! Kamav tiro kher, kaj tu bešes, o than, kaj hin tiri slava. Ma le het miri duša jekhetane le binošnenca, miro dživipen le vrahenca; olenca, andre kaskre vasta hin o nalačhipen, a furt pes den te prepočinel. Bo me dživav žužes. Cin man avri a av ke ma jileskro! Miro pindro ačhel pre rovno phuv. Sar pes zdžana tire manuša, lašarava le RAJES. Le Davidoskro žalmos. O RAJ hino miro švetlos the miro spaseňje. Kastar man darava? O RAJ ochraňinel miro dživipen. Kastar izdrava? Sar pre mande avle o nalačhe manuša, hoj man te chan tele, podgele o pindre mire ňeprijaťeľenge the olenge, ko pre mande džan, a pele. Te pes pre ma zgeľahas caľi armada, miro jilo pes na darala; te pre ma avlehas pro mariben, the avke furt pačava. Ča jekh mange mangav le RAJESTAR, ča oda kamav: Hoj te šaj bešav andre leskro chramos calo miro dživipen, hoj te šaj dikhav pro šukariben le RAJESKRO a les te rodav andre leskro chramos. Bo andro nalačho džives man chraňinela pre peskro garudo than, garuvela man andre peskro sveto stanos a thovela man te ačhel učes pre skala. Imar akana hin miro šero hazdlo upral o ňeprijaťeľa pašal mande! Andre leskro sveto stanos obetinava radišagoha; giľavava a bašavava le RAJESKE. Šun, RAJEJA, miro hangos, sar vičinav, av jileskro ke ma a šun man avri! Miro jilo mange leperel tire lava: „Roden miro muj!“ He, RAJEJA, rodava tiro muj! Ma garuv mange tiro muj! Ma visar tut choľaha tire služobňikostar, se tu mange pomožinehas! Ma odčhiv man aňi ma omuk, Devla, Spasiťeľina miro! Kajte man e daj abo o dad omukľahas, o RAJ man prilela paš peste. RAJEJA, sikav mange tiro drom! Ľidža man pal o rovno chodňikos vaš ola, ko pre ma džan. Ma de man andro vasta le ňeprijaťeľenge, bo vakeren pre ma o klamišagi a dojekhe laveha man daraven avri le maribnaha. Ale the avke pačav, hoj dikhava le RAJESKRO lačhipen, medik dživav. Užar pro RAJ! Av zoralo! Ľiker o pačaben andro jilo. Užar pro RAJ! Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, vičinav ke tute! Skalo miri, prithov tiro kan ke ma! Te aveha čhit, avava ajso sar ola, ko džan tele andro hrobos. Šun miro pokorno mangipen, sar ke tu vičinav, hoj mange te pomožines, a hazdav mire vasta ke tiro Neksveteder than. Ma odčhiv man het jekhetane le binošne manušenca abo olenca, ko keren o nalačhipen, ko vakeren avrenca šukares, ale andro jile hine choľamen. Mar len vaš lengre skutki, vaš lengro nalačhipen. Mar len vaš oda, so kerde; visar lenge pale oda, so peske zaslužinen. Se on na achaľon o skutki le RAJESKRE aňi oda, so kerďa peskre vastenca. Ov len čhivela tele a šoha len na ačhavela pale upre. Bararav tut, RAJEJA, bo šunďal miro pokorno mangipen. O RAJ hino miri zor the miro šťitos; miro jilo leske pačal. Ov mange pomožinďa, vašoda miro jilo igen radisaľol a mira giľaha leske paľikerava. O RAJ hin e zor peskre manušengri; o than pre ochrana peskre pomazimen kraľiske. Zachraňin tire manušen, RAJEJA! Požehňin tiro ďeďictvos! Av lengro pasťjeris pro furt! Le Davidoskro žalmos. Lašaren le RAJES, savore ňeboskre bitosťi! Lašaren le RAJESKRI slava the zor! Lašaren e slava le RAJESKRE naveskri! Bararen le RAJES andre leskro sveto šukariben! O hangos le RAJESKRO šunďol upral o paňa, o slavno Del herminďa, o RAJ upral o bare paňa. O hangos le RAJESKRO hino igen zoralo; o hangos le RAJESKRO hino baro a slavno. O hangos le RAJESKRO phagerel o cedri; O RAJ visarel avri o cedri andro Libanon. Ov kerel, hoj o Libanon te chučkerel sar o ceľatos, o verchos Chermon sar o terno bikos. O hangos le RAJESKRO mukel avri o jagale bleski. O hangos le RAJESKRO razinel la pušťaha; o RAJ razinel la pušťaha Kadeš. O hangos le RAJESKRO visarel avri o dubika stromi, o prajti peren tele a o veša ačhen lange. A andre leskro chramos savoro vičinel: „Slava le Devleske!“ O RAJ bešelas pro tronos paš e potopa; o RAJ bešel pro tronos sar kraľis pro furt. O RAJ del zor peskre manušen; o RAJ požehňinela peskre manušen le smiromoha. O žalmos le Davidoskro. E giľi paš o sentňariben le Chramoskro. RAJEJA, bararav tut, bo tu man zachraňinďal a na domukľal, hoj te radisaľon ola, ko pre ma džan. RAJEJA, Devla miro, vičinavas pre tu, hoj mange te pomožines, a sasťarďal man avri. RAJEJA, tu man iľal avri andral o Šeol a diňal dživipen, hoj te na džav tele andro hrobos. Giľaven o žalmi le RAJESKE, tumen, leskre pačivale manušale, a paľikeren leskre svete naveske. Leskri choľi ľikerel ča sikra, ale leskri milosť calo dživipen. O roviben šaj ľikerel dži rači, ale tosara imar avel o radišagos. Sar somas andro smirom, phenďom mange: „Šoha man na čhalavava.“ RAJEJA, tire lačhipnaha man hazdňal upre pro zoralo verchos, ale sar tut garuďal, avľa pre ma e dar. Vičinavas pre tute, RAJEJA; Adonaj, igen tut mangavas, hoj ke ma te aves jileskro: „So tut ela olestar, te džava tele andro hrobos? Lašarela tut o prachos? Vakerela pal tiro pačivaľiben? Šun man avri, RAJEJA! Presikav mange tiro jileskeriben! RAJEJA, pomožin mange!“ Miro roviben visarďal pro kheľiben; čhiďal pal ma tele o kale gada a urďal man andro radišagos, hoj tut šoha te na preačhav te bararel le giľenca. RAJEJA, Devla miro, furt tuke paľikerava! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, ke tu man denašľom te garuvel, ma domuk šoha, hoj man te ladžav! Zachraňin man tire spravodľišagoha! Visar ke ma tiro kan a av man sig te zachraňinel! Av miri zoraľi skala, o hrados mira spasakro. Se tu sal miri skala, miro hrados; ľidža man pre slava tire naveske a dža anglal mande. Cirde man avri andral e sita, so angle mande garude, bo tu sal miro ochrancas. Andre tire vasta dav mire duchos; RAJEJA, verno Devla, cinďal man avri! Našťi avri ačhav olen, ko lašaren le modlen, ale me man mukav pro RAJ. Me radisaľuvava a thovava baripen andre tiro verno kamiben. Tu dikhľal miro čoripen; džanehas mire pharipnastar. Na diňal man andro vasta olenge, ko pre ma džan; ačhaďal mange o pindre pro otkerdo than. RAJEJA, av ke ma jileskro, bo som andro pharipen! Mire jakha the miri duša slabisaľile la žaľatar; miro ťelos le rovibnastar. O dživipen mange sig našľol la žaľatar a o berša predžan le pharipnastar. Vaš miro binos ačhiľom slabo a o kokala mange šučile avri. Savore mire ňeprijaťeľa, a mek the mire susedi, man tele dikhen. Ola, ko man prindžaren, mandar daran; sar man dikhen pre uľica, denašen mandar het. Bisterde pre ma sar pre oda, ko muľa; som sar e phagerďi kuči. Šunďom but dženen, sar peske počoral phenen andro kana: „E dar pre leste avel pal dojekh sera!“ Dovakerde pes pre mande; den pes goďi, sar mange te lel o dživipen. Ale me pačav tuke, RAJEJA. Phenav mange: „Tu sal miro Del!“ Calo miro dživipen hin andre tire vasta; le man avri mire ňeprijaťeľendar the olendar, ko pre ma aven. Mi švicinel tiro muj pre tiro služobňikos; zachraňin man tire verne kamibnaha! RAJEJA, ma domuk, hoj man te ladžav, bo vičinavas ke tute; o nalačhe manuša pes mi ladžan a mi en čhit andro hrobos. Mi ňemisaľon o vušta, so klaminen; ola, ko pro spravodľivo vakeren sprostones andro baripen a dikhen les tele. Savo baro hin tiro lačhipen, so odthoďal olenge, ko pes tutar daran! Anglo jakha le manušengre presikaďal oda lačhipen olenge, ko pes denašen te garuvel ke tute. Garuves len pre tiro garudo than le manušengre nalačhipnastar; garuves len andre tiro stanos le čhibendar, so pes kamen te vesekedinel. Mi džal e chvala le RAJESKE, bo presikaďa mange peskro užasno kamiben, sar somas andro foros, pašal savo sas rozthoďi e armada. Sar somas andre dar, phenďom mange: „Odčhido som tire mujestar!“ Ale tu man šunďal avri, sar tut mangavas, sar pre tu vičinavas, hoj mange te pomožines. Kamen le RAJES, savore leskre pačivale manušale! O RAJ chraňinel olen, ko džan čačes pal leste, no le barikanenge visarel pale avke, sar peske zaslužinen. Savoredžene, ko užaren le RAJES, aven zorale a ma daran tumen andro jile! Le Davidoskro žalmos. O maskil. Bachtalo hin oda, kaske hin odmuklo o nalačhipen, so kerďa, kaske hin o binos učhardo andre. Bachtalo manuš, saveske o RAJ na rachinel o nalačhipen, oda, andre kaste nane klamišagos. Sar somas čhit, o kokala andre mande šučonas avri a calo džives stukinavas dukhatar. Bo rat-džives pre ma tiro pharo vast bešelas; miri zor andre mande šučolas avri sar ňilaje andro tačipen. Avke tuke phenďom avri miro binos a na garuďom andre o nalačhipen, so kerďom. Phenďom: „Viznavinava le RAJESKE mire bini.“ A tu mange odmukľal e vina mire binoskri. Vašoda pes tuke mi mangen savore pačivale andro časos le pharipnaskro, hoj len o trapišagi te na začhiven andre sar o bare paňa. Tu sal miro than pro garuďipen, ochraňineha man le pharipnastar; obkľučineha man le radišagoskre giľenca pal o spaseňje. Ľidžava tut a sikavava tuke o drom, khatar te džal, dava tut goďi a dodikhava pre tu mire jakhenca. Ma aven bi e goďi sar o graj abo o somaris, save pes mušinen te ľikerel pre uzda the pro zubadla, hoj pes te podden. Le nalačhes hin pherdo dukha, ale oda, ko pes mukel pro RAJ, ela učhardo andre leskre verne kamibnaha. Tumen o spravodľiva, radisaľon a thoven baripen andro RAJ! Giľaven savore, ko san žuže andro jile! Tumen o čačipnaskre, giľaven radišagoha le RAJESKE, bo le čače manušenge pasinel e chvala. Lašaren le RAJES pre citara, bašaven leske pre dešehurengri harfa! Giľaven leske e nevi giľi, bašaven leske šukares a radišagoha vičinen! Bo le RAJESKRO lav hino čačo a hino verno andre savoreste, so kerel. O RAJ kamel o čačipen the o spravodľišagos, caľi phuv hiňi pherďi leskre verne kamibnastar. Le RAJESKRE laveha sas kerdo o ňebos a le dichoha andral leskro muj savore čercheňa. O paňa le moroskre skidňa pre jekh than, o bare oceani thoďa andro nadrži. Caľi phuv pes mi daral le RAJESTAR! Savore manuša pro svetos les mi den pačiv! Bo ov phenďa a ačhiľa pes, rozkazinďa a o svetos pes kerďa. O RAJ musarel o plani le narodengre; ov previsarel le manušengre gondoľišagi. Ale o plani le RAJESKRE ačhen zorales pro furt, a oda, so ov kamel te kerel, ľikerel prekal savore pokoleňja. Bachtalo o narodos, kaske hin o Del RAJ, o manuša, kas peske kidňa avri prekal peste. Andral o ňebos o RAJ dikhel tele a dikhel savore manušen; ole thanestar, kaj ov bešel, pozorinel savoren, ko bešen pre phuv. Ov sakoneske stvorinďa o jilo a dikhel savoro, so keren. Ňisave kraľis na zachraňinela e bari armada; le maribnaskre muršes na lela avri leskri bari zor. Pro graj pes našťi te mukel, hoj tuke pomožinela, leskri bari zor tut na zachraňinela. Ale le RAJESKRE jakha dikhen pre ola, ko pes lestar daran, pre ola, ko užaren pre leskro verno kamiben, hoj te zachraňinel lengri duša le meribnastar a lengro dživipen la bokhatar. Amari duša užarel pro RAJ, ov hino amari pomoca the šťitos. Andre leste amaro jilo radisaľol, bo amen pes mukas pre leskro sveto nav. RAJEJA, mi el tiro verno kamiben amenca, bo amen užaras pre tute. Le Davidoskro žalmos. Sar pestar kerelas dilino anglo Abimelech, savo les tradňa het, a ov geľa het. Bararava le RAJES andre dojekh časos, lašarava les furt mire vuštenca. Lašarava man le RAJEHA, ola, ko hine trapimen, oda šunena a radisaľona. Bararen manca le RAJES, aven bararas jekhetane leskro nav! Rodavas le RAJES a odphenďa mange, iľa man avri andral dojekh dar. Ola, ko pre leste dikhena, švicinena, lengre muja pes šoha na ladžana. Somas andro pharipen bi e zor, ale vičinavas pro RAJ a šunďa man avri, iľa man avri andral savoro pharipen. Le RAJESKRO aňjelos stražinel olen, ko pes lestar daran, a cirdela len avri. Koštoľinen a dikhen, savo lačho hin o RAJ! Bachtalo hin o manuš, savo pes denašel andre leste te garuvel. Tumen, leskre manušale, daran le RAJESTAR, bo olen, ko pes lestar daran, hin savoro, so lenge kampel. O terne ľevi šaj bokhaľon, bo nane len so te chal, ale olenge, ko roden le RAJES, na chibaľinela ňisavo lačhipen. Aven, čhavale, šunen man, sikavava tumen, sar kampel te del pačiv le RAJES! Oda, ko kamel o dživipen a kamel te dživel baro the bachtalo dživipen, mi zľikerel e čhib le nalačhe lavendar a o vušta le klamišagostar. Visar tut het le nalačhipnastar, ker o lačho a rode o smirom andral calo jilo. Le RAJESKRE jakha dikhen pro spravodľiva manuša, leskre kana šunen lengro roviben. Ale le RAJESKRO muj džal pre ola, ko keren o nalačhipen, hoj te khosel tele lengro nav pal e phuv. O spravodľiva peske mangen e pomoca a o RAJ len šunel; cirdel len avri andral dojekh pharipen. O RAJ hino pašes olenge, kas hin dukh pro jilo, zachraňinel olen, ko imar na birinen pro duchos. O spravodľivo šaj precerpinel but nalačhipena, ale o RAJ les lela avri andral savoreste. Chraňinel savore leskre kokala, aňi jekh leske na phadžola. O nalačhipen murdarela le nalačhes; oda, ko našťi avri ačhel le spravodľivones, ela odsudzimen. Ale o RAJ cinela avri e duša peskre služobňikengri. Ňiko, ko pes denašel andre leste te garuvel, na ela odsudzimen. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, vesekedin tut olenca, ko pes manca vesekedinen, mar tut olenca, ko pes manca maren! Le o baro šťitos the o pancjeris! Ušťi a pomožin mange! Hazde upre e kopija the o tover pre ola, ko pre ma džan! Phen mange: „Me som tiro spaseňje.“ Mi ladžan pes a mi en pokorimen ola, ko man kamen te murdarel. Mi visaren pes pale ladžaha ola, ko mange gondoľinen te kerel o nalačho. Sar o phus andre balvaj, avke len o aňjelos le RAJESKRO mi roztradel! Mi el lengro drom kalo the šľiskaco, sar o aňjelos le RAJESKRO pal lende denašela! Bo na sas vaš soske, ale nacirdle mange e sita; vaš ňisoske mange kopaľinde e chev. Mi avel pre lende jekhvareste e pohroma! Mi chuden pes korkore andre sita, so prekal ma garude, mi peren andre odi chev a mi en zňičimen! Akor miri duša radisaľola andro RAJ, a thovava baripen andre leskro spaseňje. Andral calo jilo phenava: „RAJEJA, ko hin, sar sal tu? Tu zachraňines le slabe manušes le zoralestar, le čores the le slabes olestar, ko les trapinel.“ Aven pre ma o falošna švedki a phučen mandar oda, pal soste aňi na džanav. Vaš o lačho mange den pale o nalačho a hin man žaľa, bo som omuklo. Ale sar on sas nasvale, me man urďom andro gada le gonestar a pokorinavas man andro postos. Keravas tele o šero a modľinavas man vaš lenge, avke sar te man modľinďomas vaš o prijaťeľis abo vaš o phral. Rovavas avke, sar te runďomas pal e daj, a mukavas tele o šero pharipnastar. Ale sar me peľom, on pes zgele a radisaľonas mange. O bitanga, saven na prindžaravas, zgele pes pre mande, hoj mandar te asan, marenas man a na preačhenas. Asanas peske mandar avke sar o bijedevleskre a denas pre ma avri o danda. RAJEJA, dži kana pre oda dikheha? Zachraňin man, hoj man te na zňičinen! Le miro dživipen avri kale ľevendar! Akor, sar pes zdžana but tire manuša, paľikerava tuke maškar lende; lašarava tut anglo but nipi. Te na mange radisaľon mire falošna ňeprijaťeľa, te na peske keren jakhenca ola, ko man hijaba našťi avri ačhen! Lengre lava na anen o smirom, ale rozľidžan o klamišagos pre ola, ko dživen andro smirom. Bares phundraven peskro muj pre mande a phenen: „Avke tuke kampel! Pre amare jakha dikhľam, so kerďal!“ RAJEJA, tu oda dikhľal. Ma av čhit! Rajeja, ma av mandar dur! Ušťi, zaačh man, Devla miro! Ruš vaš ma, ó Adonaj! Sudzin man pal tiro spravodľišagos, RAJEJA! Devla miro, ma domuk, hoj mandar te asan! Te na peske gondoľinen: „Avke leske kampel! Kada kamahas!“ Te na phenen: „Chaľam les tele!“ Mi ladžan pes a mi ľoľon avri savore, ko radisaľon mire pharipnaske. Mi en urde andre ladž a teledikhle ola, ko pes pre ma ľidžan upre. Mi thoven baripen a mi radisaľon ola, ko kamen, hoj pes te sikavel miro čačipen. Mi phenen furt: „Baro hin o RAJ, savo kamel, hoj leskre služobňikoske te džal sa mištes!“ Miri čhib vakerela pal tiro spravodľišagos a pal tiri chvala calo džives. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le RAJESKRE služobňikostar le Davidostar. O nalačho manuš šunel, so leske phenel o binos andro jilo, a nane andre leste ňisavi dar le Devlestar. Igen but peske pal peste gondoľinel, vašoda na udžanel peskro binos a na odsudzinel les. O lava andral leskro muj hin ča o nalačhipen the o klamišagos; preačhiľa te kerel goďaha the mištes. Pre peskro hadžos gondoľinel avri o nalačhipen, mukľa pes pro nalačhe droma a na odphenel le nalačhipnaske. RAJEJA, tiro verno kamiben dodžal dži o ňebos a tiri vernosť dži o chmari. Tiro spravodľišagos hin sar o nekučeder verchi, tire sudi sar le moroskre hlbini. RAJEJA, starines tut pal o manuša the pal o džviri. Savo vzacno hin tiro verno kamiben, Devla! Savore manuša pes garuven andro ciňos tire kridlengro. Čaľaren pes le pherdo chabenenca andral tiro kher, des lenge te pijel andral o paňi tire lačhipnastar. Tu sal o prameňis le dživipnaskro; andre tiro švetlos dikhas o švetlos. Ma preačh te del tiro verno kamiben olen, ko tut džanen, the tiro spravodľišagos olen, ko hine čače andro jile. Te na uštarel pre ma o pindro le barikaneskro a te na man tradel het o vast le nalačhe manušeskro. Dikh, sar pele ola, ko keren o nalačhipen; sas čhide tele a našťi ušťen upre! Le Davidoskro žalmos. Ma choľar tut le nalačhenca, ma zavidzin olenge, ko keren o nalačhipen! Bo šučona avri sig avke sar e čar; sar e zeleno rastlina kirňona. Muk tut pro RAJ a ker o lačhipen, beš andre tiri phuv a dživ andro smirom. Radisaľuv andro RAJ a dela tut, pal soste tiro jilo tužinel. De tiro drom le RAJESKE, pača leske a ov pes starinela pal savoreste. Dela, hoj tiro spravodľišagos te avel avri sar o švetlos tosara, a tiro čačipen sar o kham pro dilos. Av čhit anglo RAJ a užar pre leste! Ma trapin tut, te varekaske džal mištes; te varekaske avel avri leskre nalačhe plani. Preačh te rušel a omuk e choľi! Ma trapin tut, bo oda ľidžal ča pro nalačho! Bo o nalačhe ena zňičimen, ale olenge, ko pes muken pro RAJ, ačhela e phuv. Imar ča sikra a o nalačho na ela; rodeha les, kaj hino, ale na arakheha. Ale o pokorna manuša chudena e phuv a radisaľona andro pherdo smirom. O nalačho gondoľinel te kerel namištes le spravodľivoneske; randel pre leste le dandenca. Ale o Raj lestar asal, bo dikhel, hoj avel pre leste leskro džives. O nalačhe len avri e šabľa a nacirden o lukos, hoj te čhiven tele le čores the le slabes, hoj te murdaren olen, ko dživen čačipnaha. Ale lengri šabľa predemela lengro jilo a o luki lenge prephadžona. Oda frima, so hin le spravodľivones, hin feder sar o barvaľipen le but nalačhe manušengro. Bo e zor le nalačhengri ela phagerďi, ale le čačipnaskren podhazdela o RAJ. O RAJ pes starinel pal o žužejileskre manuša sako džives a lengro ďeďictvos ľikerela pro furt. Na ladžana pes andro nalačho časos a andro bokhale dživesa len ela čaľipen. Ale o nalačhe manuša merena. O ňeprijaťeľa le RAJESKRE našľona sar o kvitki pre maľa, našľona sar o thuv. O nalačho lel kečeň a na del pale, ale le spravodľivoneske hin pharo a del ščirones. Bo kaske o Del žehňinel, ola chudena e phuv, ale kas prekošel, ena zňičimen. O RAJ zoraľarel o kroki oleske, kaskro drom leske hin pre dzeka. Te leske poddžala o pindre, na perela, bo o RAJ les chudel vastestar. Terno somas a phuriľom, ale na dikhľom le čačipnaskre manušes omuklones aňi leskre čhaven te žobrinel maro. Furt hin leske pharo vaš avrenge a del len kečeň, leskre čhave ena pro požehnaňje. Visaľuv le nalačhipnastar a ker o lačho, avke bešeha andre phuv pro furt. Bo o RAJ kamel o čačipen pro sudos a na omukela peskre verne manušen; hine chraňimen pro furt, ale o čhave le nalačhengre ena zňičimen. O čačipnaskre chudena e phuv a bešena andre pro furt. O muj le čače manušeskro vakerel o goďaveripen, leskri čhib vakerel o čačipen. Andro jilo leste hin o zakonos peskre Devleskro, o pindre leske na poddžan. O nalačho manuš užarel pro spravodľivo a rodel sar les te murdarel; ale o RAJ les na mukela andro vasta le nalačheske aňi na domukela, hoj les pro sudos te odsudzinen. Muk tut pro RAJ, ľiker tut leskre dromestar. Hazdela tut upre, hoj te zales e phuv; dikheha pre oda, sar o nalačhe ena zňičimen. Dikhľom igen nalačhe manušes, savo pes rozcirdelas sar zoralo zeleno stromos. Ale paľis predžavas pašal, a dikh, imar ode na sas! Rodavas les, ale na delas pes te arakhel. Dikh pre ola, ko hine žuže, a pozorin le čačipnaskren, bo olen, ko roden o smirom, užarel o lačho. Ale savore binošna ena zňičimen, a na užarel len ňič lačho. O spaseňje prekal o spravodľiva avel le RAJESTAR; ov hin lengro hrados andro pharipen; o RAJ lenge pomožinela a zachraňinela len; lela len avri le nalačhe manušendar a zachraňinela, bo pes denašen andre leste te garuvel. Le Davidoskro žalmos pro leperiben. RAJEJA, ma karhin man andre tiri choľi, ma mar man, sar sal choľamen. Bo tire šipi man predemade a tiro vast man ispidľa tele. Angle tiri bari choľi nane ňisavo sasto than pre miro ťelos aňi mire kokala nane saste vaš miro binos. Bo mire bini man zaile andre, sar baro pharipen, so hin phareder sar šaj zľidžav. O rani mange hňisisaľon a khanden vaš miro diliňipen. Som skurčimen a banďardo tele, calo džives ča phirav rovibnaha. O dumo mange labol dukhatar a pre miro ťelos nane sasto than. Som igen strapimen a zmardo, stukinav dukhatar andro jilo. Rajeja, tu džanes savoro, so kamav, a miro jojčišagos tuke nane garudo. O jilo mange chudňa sig te marel, miri zor man omukľa a o švetlos odgeľa mire jakhendar. Mire prijaťeľa the ola, kas kamav, man obdžan angle miro nasvaľiben. The miri famelija pes mandar ľikerel dur. Ola, ko man kamen te murdarel, thode angle ma e pasca; ola, ko man kamen te dukhavel, peske vakerenas, sar man zňičinena; calo džives gondoľinen, sar manca te thovel avri. Ale me som sar kašuko, so na šunav; som sar ňemo, so na phundravel o muj. Som sar manuš, so na šunel, a na džanel vaš peske te rušel le vuštenca. RAJEJA, pre tute užarav; Adonaj, Devla miro, tu mange odpheneha! Phenďom: „Te na radisaľon mange a te na lašaren pes upral ma, sar mange poddžana o pindre.“ Bo imar maj perav a miri dukh furt ľikerel. Vašoda phenav avri miri vina a trapinav man vaš miro binos. Mire ňeprijaťeľa hine saste the zorale; but hine ola, ko man vaš ňisoske našťi avri ačhen. Vaš o lačho mange visaren pale o nalačho; džan pre ma, bo kamav te kerel o lačho. RAJEJA, ma omuk man! Devla miro, ma dža mandar dur! Siďar mange te pomožinel, ó Adonaj, Spasiťeľina miro! Le Jedutunoske, savo ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Phenďom mange: „Dava pozoris pre mire lava, hoj te na kerav binos mira čhibaha. Thovava mange pro muj e uzda, medik o nalačho manuš hino paš mande.“ Na phenďom ňič, aňi o lačho, somas calkom čhit. Ale furt buter man dukhalas; o jilo andre mande roztačiľa, e jag rozlabiľa, sar paloda gondoľinavas. Paľis phenďom kala lava: „RAJEJA, de mange te džanel, kana merava a keci dživesa man mek hin, hoj te achaľuvav, sar sig miro dživipen našľola. Dikh, diňal man ajso cikno časos sar pre burňik a miro dživipen tuke dičhol sar ňič.“ Dojekh manuš hin ča sar balvaj, kajte sar zorales ačhel. Leskro dživipen predžal sar ciňos; o manuš siďarel a nane soske; skidel o barvaľipen, aňi na džanel, kaske oda ačhela. Avke akana, pre soste užarava, RAJEJA? Mukav man pre tu, zachraňin man dojekhe mire binostar. Ma domuk, hoj o dilino mandar te asal! Avava čhit a na phundravava o muj, bo tu sal oda, ko oda kerďa. Preačh man imar te marel, bo imar merav tire vastestar. Sar dovakeres a mares le manušes vaš o binos, ňičines oda, pal soste leske džal, avke sar o moľos, so chal o gada – čačes, dojekh manuš hin ča para. RAJEJA, šun avri miro mangipen! Šun man, sar vičinav, hoj mange te pomožines! Ma av čhit, sar me rovav! Se ke tu som ča cudzincos, ča hosťos avke sar savore mire dada. Ma dikh pre ma imar choľaha, hoj mek te radisaľuvav andro dživipen angloda, sar džava het a imar na avava. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Igen užaravas pro RAJ, ov pes ke ma visarďa a šunďa man, sar vičinavas andro pharipen. Cirdňa man avri andral e chev le meribnaskri, andral e bari čik. O pindre mange ačhaďa pre skala a thoďa man te ačhel pro zoralo than. Thoďa mange andro muj e nevi giľi, e chvala amare Devleske. But manuša oda dikhena, darana pes a mukena pes pro RAJ. Bachtalo manuš, savo pačal andro RAJ; savo pes na ľikerel le barikanenca aňi olenca, ko džan pal o klamišagos. RAJEJA, Devla miro, but zazraki kerďal, a keci šukar veci prekal amende pripravinďal! Ňiko nane ajso sar tu! Te kamľomas te phenel avri a te vakerel pal tire skutki, uľahas oda buter, sar pes del te zgenel! Obeti aňi dari na kamehas, na žadinehas o labarde obeti, aňi o obeti vaš o binos, ale diňal man kana, hoj tut te šunav. Vašoda phenďom: „Kade som, avľom. Andro zvitkos hin pisimen pal ma. Devla miro, tiri voľa kamav igen te kerel; tiro zakonos hin andre miro jilo.“ Radišagoha vakeravas pal tiro spaseňje maškar savore tire manuša. Na phandľom andre miro muj, tu oda džanes, RAJEJA. Na mukľom mange o lava pal tiri zachrana prekal ma. Vakeravas pal tiri vernosť the pal tiro spaseňje. Na zagaruďom tiro verno kamiben the čačipen maškar savore tire manuša. RAJEJA, ma zaačhav mange tiri milosť! Tiro verno kamiben the čačipen man furt mi chraňinen! Bo ajci pharipena pre mande avle, hoj pes aňi na den te zrachinel. Mire bini man zaile andre a našťi dikhav; hine buter sar o bala pre miro šero; miro jilo našaďa e zor. RAJEJA, mangav tut, zachraňin man! Siďar mange te pomožinel, RAJEJA! Savore, ko mange kamen te lel o dživipen, pes mi ladžan a mi ľoľon avri. Mi visaren pes pale ladžaha ola, ko mange žičinen o trapišagos. Mi cerpisaľon ladžatar ola, ko mange phenen: „No, dikhes, avke tuke kampel!“ Ale savore, ko tut roden, mi thoven baripen a mi radisaľon andre tu. Ola, ko kamen tiro spaseňje, mi phenen furt: „Baro hin o RAJ!“ Me som čoro a slabo, Adonaj, gondoľin pre ma! Tu sal miri pomoca, miro zachrancas! Devla miro, av sig! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Bachtalo hin oda, ko gondoľinel pro čoro manuš; o RAJ les lela avri andral o pharo džives. O RAJ les ochraňinela a mukela les te dživel; pre phuv les vičinena požehňimen. Ma domuk le ňeprijaťeľenge, hoj les te zňičinen! O RAJ les zoraľarela, sar pašľola nasvalo pro hadžos, a sasťarela les avri andral savoreste. Phenďom: „RAJEJA, av ke ma jileskro! Sasťar man avri, bo kerďom binos anglal tu.“ Mire ňeprijaťeľa pal ma namištes vakeren: „Kana imar merela? Kana našľola leskro nav?“ Te man avel vareko te dikhel, vakerel manca falošňe, andro jilo skidel o nalačhipen pre ma. Paľis džal avri a sakoneske oda vakerel. Savore, ko man našťi avri ačhen, peske pal ma šepkinen andro kana a gondoľinen peske pre ma avri o nalačhipen. Phenen peske: „Avľa pre leste o nalačho nasvaľiben; ko kavke zapašľiľa, imar na ušťela upre.“ Mek the miro prijaťeľis, saveske pačavas, savo chalas miro maro, chudňa pre ma te džal. Ale tu, RAJEJA, av ke ma jileskro, hazde man upre, hoj lenge te visarav pale. Pal oda prindžarava, hoj som tuke pre dzeka, te miro ňeprijaťeľis mange na radisaľola. Tu man podhazdeha, bo kerav oda, so hin lačho; thoveha man te ačhel paš tute pro furt. Mi el barardo o RAJ, o Del le Izraeloskro, pro furt. Amen! Amen! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. O maskil le Korachengro. Sar pes o jeleňis cirdel pal o paňi, avke pes miri duša cirdel pal tute, Devla. Miri duša hiňi smedno pal o Del, pal o džido Del. Kana imar avava a dikhava le Devleskro muj? O apsa mange hin sar o maro rat-džives, sar mandar sako džives phučen: „Kaj hino tiro Del?“ Čhivav avri miro pharipen andral miri duša a leperav mange, sar phiravas but manušenca, sar len anavas andro kher le Devleskro a giľavahas radišagoha o chvali, sar oslavinahas o sveto inepos. Soske sal smutno, dušo miri? Soske tut trapines? Užar pro Del, bo mek les lašarava, mire Spasiťeľis, mire Devles. Miri duša hiňi smutno andre ma, vašoda mange leperav pre tu paš oda than, khatar avel avri o paňi Jordan, paš o verchos Chermon, le cikneder brehostar. Jekh baro paňi vičinel pre aver paš oda, sar šunďol tire vodopadi; savore tire vlni predžan prekal ma a demen andre ma. Dživese mange o RAJ bičhavel peskro verno kamiben, rači hiňi manca leskri giľi, e modľitba ko Del, savo man del dživipen. Phenava le Devleske, mira Skalake: „Soske pre ma bisterďal? Soske mušinav te phirel smutno anglo ňeprijaťeľis, so man trapinel?“ Sar mange mire ňeprijaťeľa dophenen, dukhal man oda dži andro kokala, sar mandar calo džives phučen: „Kaj hino tiro Del?“ Soske sal smutno, dušo miri? Soske tut trapines? Užar pro Del, bo mek les lašarava, mire Spasiťeľis, mire Devles. Devla, sikav, hoj som čačipnaskro, a zaačh vaš ma anglo bijedevleskro narodos! Zachraňin man olendar, ko hine falošna the nalačhe! Tu sal, Devla, miro than, kaj man garuvav. Soske man odčhiďal? Soske mušinav te phirel smutno vaš o ňeprijaťeľis, so man trapinel? Bičhav tiro švetlos the tiro čačipen, hoj man te ľidžan! Mi anen man pre tiro sveto verchos, pre oda than, kaj tu bešes. Avke avava paš o oltaris le Devleskro, ko Del, savo mange del te radisaľol. Radisaľuvava a pre harfa tut lašarava, Devla, miro Devla. Soske sal smutno, dušo miri? Soske tut trapines? Užar pro Del, bo mek les lašarava, mire Spasiťeľis, mire Devles. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. O maskil le Korachengro. Devla, šunďam amare kanenca, sar amenge amare dada vakerenas pal o bare skutki, save kerďal andre lengre dživesa, andre čirlatune časi. Tire vasteha cirdňal avri le naroden a amare daden sadzinďal andre lengri phuv. Avre naroden dukhavehas, ale lenge diňal te barol a te zoraľol. Bo na peskra šabľaha zaile e phuv, na lengro vast lenge pomožinďa te zviťazinel, ale tiro čačo vast, tiri zor the o švetlos tire mujeskro, bo tu len kamehas. Devla, tu sal miro Kraľis! Tu prikazinďal, hoj o Jakob te el zachraňimen. Tuha rozdemaha olen, ko pre amende džan, andre tiro nav ušťaraha pre ola, ko pes amenge ačhaven. Na mukav man pre miro lukos a miri šabľa man na zachraňinela, bo tu amen zachraňinďal le ňeprijaťeľendar a kerďal ladž olenge, ko amen našťi avri ačhen. Le Devleha pes lašaraha sako džives a tiro nav bararaha pro furt! Ale tu amen akana odčhiďal a kerďal amenge ladž! Tu imar na džas amare armadenca. Kerďal, hoj te denašas het andral o mariben, a ola, ko amen našťi avri ačhen, amen občorarde. Diňal amen te murdarel avri sar le bakren a roztradňal amen maškar o narodi. Bikenďal tire manušen tuňones a na mangľal vaš lenge but. Kerďal amenge ladž angle amare susedi; anďal amen avri pro asaben the pro pheras anglal lende. Kerďal, hoj maškar o narodi peske te keren pheras amare navestar; o nipi pre amende kivinen le šerenca. Miri ladž hiňi calo džives angle mande; miro muj hino ladžaha učhardo andre anglo asaben the dopheňiben; anglo ňeprijaťeľis, savo mange kamel te visarel pale e dukh. Kada savoro avľa pre amende, kajte amen pre tu na bisterďam a na prephagľam tiri zmluva. Amaro jilo pes tutar na visarďa; amare pindre na odgele tire dromestar. Ale tu amen omukľal domarden andre phuv le šakalengri a učharďal amen andro kaľipen. Te bisterďamas pro nav amare Devleskro a nacirdňamas o vasta ko cudzo del, či tu, Devla, na avľalas pre oda? Se tu džanes, so hin garudo andro jilo! Vaš tuke amen murdaren calo džives; keren amenca sar le bakrorenca, saven ľidžan te murdarel. Ušťi upre, Rajeja! Soske soves? Preker tut! Ma odčhiv amen pro furt! Soske garuves o muj? Soske bisteres pre amaro čoripen the trapišagos? Se amen našľiľam andro prachos; pašľuvas le mujeha pre phuv. Av a pomožin amenge! Zachraňin amen, bo tiro kamiben hino pačivalo! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pro giľavipen: „O ľaľije“. O maskil le Korachengro. E kamibnaskri giľi. Miro jilo hino pherdo le šukar lavenca, vašoda sthovav giľi mire kraľiske; miri čhib hiňi sar o pirkos le lačhe pisariskro. Tu sal nekšukareder le muršendar, tire vušta hine pomazimen la milosťaha, vašoda tut o Del požehňinďa pro furt. Phand tiri šabľa pašal tute, tu, zoralo muršeja! Uri tut andre slava the andro šukariben! Andre tiri slava dža tire verdaneha andro mariben; mar tut vaš o čačipen, vaš e pokora the vaš o spravodľišagos. Mi sikaven pes prekal tiro čačo vast o bare skutki! Tire ostra šipi predemena o jile olengre, ko džan pro kraľis; o narodi tuke perena tel o pindre. Tiro tronos, ó, Devla, hino na veki vekov a kraľineha le spravodľive žezloha! Zakamľal tut andro spravodľišagos a našťi avri ačhes o nalačhipen, vašoda tut o Del, tiro Del, pomazinďa le olejoha pro radišagos buter sar olen, ko hine tuha. Savore tire gada voňinen pal e mirha, pal o aloe the pal e kasija; andral o palacis obthodo la slonovinatar tuke o lavutara bašaven. O čhaja le kraľengre hine maškar o džuvľa andre tiro palacis. Pre tiri čači sera ačhel e terňi le kraľiskri a pre late hin o somnakaj andral o Ofir. Prithov tiro kan, terňije, šun mištes a gondoľin pal oda: Bister pre tire manuša the pre tire dadeskro kher; o kraľis džal pal tiro šukariben; banďuv anglal leste, bo ov hino tiro raj. O čhaja andral o foros Tir tuke anena dari, o barvale manuša tuke kamena te el pre dzeka. E terňi le kraľiskri avel andro palacis bare šukaribnaha; o gada la hin obside le somnakaha; andro šukar avriside gada la ľidžan ko kraľis; pal late avena lakre družički, o pačivale čhaja. Anena len bare radišagoha; kavke avena andro palacis le kraľiskro. Tire čhave zalena o than tumare dadenge, ačhaveha len rajenge upral caľi phuv. Leperava tiro nav savore pokoleňjenge. Vašoda tut o narodi lašarena na veki vekov. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. E giľi prekal o učo hangos. O Del hin amari ochrana the zor; e pomoca, pre savi pes šaj mukas andro pharipen. Vašoda pes na daraha, kajte pes e phuv čhalavela; kajte o verchi perena maškar o moros; kajte leskre paňa hučinena a peňinena a kajte o brehi razisaľona le bare vlnendar. O paňi anel peskre jarkenca o radišagos le Devleskre foroske, le svete thaneske, kaj bešel o Nekbareder. O Del hin maškar oda foros, na čhalavela pes; o Del leske pomožinela, sar vidňisaľola. O narodi pes daran, o kraľišagi izdran; ov del te šunel peskro hangos a e phuv rozdžal. O Nekzoraleder Del hin amenca. O Del le Jakoboskro hin amaro hrados. Aven a dikhen pro skutki le RAJESKRE, savo kerel strašna pohromi pre phuv; zaačhavel o maribena pal caľi phuv; phagel o lukos, phagerel e kopija; labarel o šťiti andre jag. O Del phenel: „Aven čhit a achaľon, hoj me som o Del! Me som barardo maškar o narodi, me som barardo pre phuv.“ O Nekzoraleder RAJ hin amenca; o Del le Jakoboskro hin amaro hrados. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Korachengro žalmos. Tapčinen radišagoha le vastenca, savore narodale! Giľaven zorales le Devleske! Bo o RAJ, o Nekbareder, kastar kampel te daral, hino baro kraľis pre caľi phuv. Le naroden del tel amari zor a avre manušen amenge thovel tel o pindre. Kidňa amenge avri e phuv, andre savi thovel baripen o Jakob, saves o Del kamel. O Del geľa upre, sar o manuša radišagoha viskinenas; sar šunďolas o hangos la trubakro, geľa upre o RAJ. Giľaven o chvali le Devleske, giľaven! Giľaven o chvali amare kraľiske, giľaven! Se o Del hino kraľis pre caľi phuv; lašaren les le žalmenca. O Del kraľinel upral o narodi, o Del bešel pre peskro sveto tronos. O raja le manušengre pes zgele le Abrahamoskre Devleskre manušenca, bo le Devleskre hine savore šťiti la phuvakre. Ov hino igen barardo! E giľi. Le Korachengro žalmos. Baro hino o RAJ a hodno bara chvalake andro foros amare Devleskro pre leskro sveto verchos. Učo hino a šukar o verchos Sion, anel o radišagos caľa phuvake, hino sar o uče verchi le Cafonoskre, o foros le bare Kraľiskro. O Del hino andre leskre palaca, ov pes sikaďa sar le Sionoskri ochrana. O kraľa pes zgele, avle jekhetane pro Sion, no sar les dikhle, predaranďile a denašle daratar. Chudle te izdral, dukhalas len avke sar la džuvľa akor, sar lake uľol o čhavoro. Izdranas avke sar o loďi andral o Taršiš, sar lenca e balvaj pal o vichodos razinďa. Šunďam oda, so o Del kerelas, ale akana oda the dikhľam andro foros le Nekbareder RAJESKRO, andro foros amare Devleskro: O Del les chraňinela pro furt. Andre tiro Chramos gondoľinas pal tiro verno kamiben, Devla. Avke sar tiro nav, Devla, avke the tiri chvala džal dži pro agor le svetoske; tiro čačo vast hino pherdo spravodľišagos. O verchos Sion thovel baripen, o gavora andral e Judsko radisaľon olestar, sar mištes sudzines. Predžan pašal o Sion! Predžan a zrachinen leskre veži! Dikhen mištes, save zorale muri les hin! Prephiren tumen pal leskre hradi, hoj te šaj vakeren olenge, ko avena pal tumende. Bo kada Del hino amaro Del pro furt; ov amen ľidžala, medik dživaha. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Korachengro žalmos. Šunen oda, savore narodale! Šunen mištes, savore, so dživen pro svetos, savore manušale, tumen o barvale the o čore. Miro muj vakerela o goďaver lava a o gondoľišagi mire jileskre tumen dena goďi. Visarava miro kan ko prislovje, paš o hangos la harfakro phenava avri miro garuďipen. Soske man te darav andro nalačhe dživesa, akor sar pes pre ma rozthoven o ňeprijaťeľa? On pes muken pre peskro majetkos a presikaven pes but barvaľipnaha. Ňiko našťi cinel avri o dživipen avreske, aňi vaš peskri duša našťi počinel le Devleske. Bo e cena vaš o dživipen hiňi igen bari, o manuš šoha našťi počinel dos, hoj te dživel furt a hoj šoha te na merel. Se sako dikhel, hoj the o goďaver meren; o diline the o nagoďaver tiš meren a peskro barvaľipen muken avrenge. O hrobi hin lengre khera pro furt, bešen ode pokoleňje pro pokoleňje, kajte pes o phuva vičinenas pal lengre nava. Ňisave manušes našťi zachraňinel o barvaľipen le meribnastar, merela avke sar the o džviri. Kavke doperena ola, ko pes muken korkore pre peste, the ola, ko pal lende džan a prilen lengro vakeriben. Hine sar o bakre, so hine avrikidle pre oda, hoj te džan pro than le mulengro; o meriben ela lengro pasťjeris. Tosara o čače manuša vladňinena upral lende a lengro ťelos kirňola andro than le mulengro dur lengre barikane kherendar. Ale miri duša o Del cinela avri andral e zor le meribnaskri a lela man paš peste. Ma dara tut, sar vareko barvaľol, sar leske barol o šukariben andro kher, bo sar merela, ňič peha na lela; leskro barvaľipen leha na džala tele andro hrobos. Kajte pre peste phenel, medik dživel, hoj hino požehňimen – a o manuša les lašaren, hoj leske savoro avel avri – the avke leskri duša džala ode, kaj hine leskre papi, a šoha na dikhena o švetlos le dživipnaskro. O barvalo manuš, saves nane goďi, merela avke sar the o džviri. Le Asafoskro žalmos. O Del, o Del o RAJ, vakerel a vičinel caľi phuv le vichodostar dži o zapados. Pal o Sion, pal o nekšukareder than, o Del švicinel. Amaro Del avel a nane čhit; anglal leste e bari jag zlabarel savoro a pašal leste phurdel igen zoraľi balvaj. Vičinel pro ňebos upre the pre phuv, hoj te sudzinel peskre manušen. „Skiden mange mire pačivale manušen, save manca phandle e zmluva paš e obeta.“ O ňebos vakerel pal leskro spravodľišagos, bo o Del korkoro hino sudcas. „Šunen, mire manušale, a me vakerava! Svedčinava pre tute, Izrael: Me som o Del, tiro Del. Na karhinav tut vaš tire obeti abo vaš tire labarde obeti, so hine furt anglal mande. Na kampel mange te lel andral tiro kher le bikos, aňi o kozi tire stadendar, bo mire hine savore džviri andro veša the o dobitkos pro ezera verchi. Prindžarav savore čiriklen andro verchi, miro hin savoro, so pes čhalavel pro maľi. Te uľomas bokhalo, phenďomas oda tuke? Se miro hin o svetos savoreha, so andre hin. Či chav o mas le bikengro? Či pijav o rat le capengro?“ „Obetin le Devleske e paľikeribnaskri chvala a doľiker le Nekbaredereske o lava! Vičin pre ma oda džives, sar tuke ela phares, me tut zachraňinava a tu man lašareha.“ Ale le nalačhe manušeske o Del phenel: „Sar šaj les mire prikazaňja andre tiro muj a miri zmluva pre tire vušta, te tuke na des mandar ňič te phenel a mire lava tutar odčhives? Te dikhes le zbujňikos, sthoves tut leha a ľikeres tut olenca, ko nane pačivale peskre romňijenge. Domukes tire mujeske te vakerel o nalačhipen a la čhibaha furt klamines. Bešes a vakeres o pľetki pre tiro phral, džungľares tira dakre čhas. Kada kerehas a me somas čhit, vašoda tuke gondoľinehas, hoj som ajso sar tu. Akana tut obviňinav a čhivav tuke oda pro jakha.“ „Tumen, so bisteren pro Del, achaľon kaleske, hoj tumen te na čhingerav pro kotora a na pomožinela tumenge ňiko. Oda, ko mange obetinel e paľikeribnaskri chvala, oda man del pačiv a me, o Del, sikavava miro spaseňje oleske, ko pes ľikerel pro lačho drom.“ Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos, sar ke leste avľa o prorokos Natan paloda, sar o David kerďa o lubipen la Batšebaha. Devla, av ke ma jileskro angle tiro verno kamiben! Angle tiro baro jileskeriben khos avri miro nalačhipen! Žužar man mira vinatar; obžužar man mire binostar! Bo me džanav mire nalačhipnastar a miro binos mange avel furt pre goďi. Ča tuke, tuke korkoreske, kerďom binos; kerďom oda, so nane lačho angle tire jakha. Vašoda tut hin čačo andre oda, so phenes, a sal spravodľivo, sar sudzines. He, binošno som, kanastar uľiľom; binošno, kanastar manca e daj khabňiľa. Se tu kames, hoj o manuš andro jilo te el pačivalo; sikav man tiro goďaveripen andre miro duchos. Žužar man andral o binos le izopoha a avava žužo, thov man a avava parneder sar jiv! De mange te šunel o radišagos a te thovel baripen, de, hoj pale te radisaľon o kokala, so phagerďal. Phand o jakha angle mire bini a khos avri savore mire vini! Stvorin mange žužo jilo, ó Devla, a de man pale zor andro duchos! Ma odčhiv man pašal tu a ma le mandar tire Svete Duchos! De man pale o radišagos andral tiro spaseňje a de mire duchoske, hoj tut te šunel! Avke šaj sikavava le binošnen tire droma, hoj pes te visaren ke tute. Le mandar e vina olestar, hoj murdarďom, ó Devla, Devla, Spasiťeľina miro, a miri čhib radišagoha giľavela pal tiro spravodľišagos. Rajeja, otker mire vušta a miro muj tut lašarela. Se tu na kames e obeta, bo me tuke anďomas; e labarďi obeta tuke nane pre dzeka. E obeta, savi o Del kamel, hin o pokorno duchos; Devla, tu na odčhives le manušes, saves hin pokorno the prephaglo jilo. Tire lačhipnaha presikav o lačho le Sionoske! Ačhav upre o muri le Jeruzalemoskre! Avke tuke ena pre dzeka o čače obeti, o labarde obeti the o cale obeti; akor obetinena le terne biken pre tiro oltaris. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. O maskil le Davidoskro, so pisinďa, sar avľa o Edomčanos Doeg te phenel le Sauloske: „O David avľa andro kher le Achimelechoskro.“ Soske tut lašares le nalačhipnaha, tu zoralo muršeja? Se le Devleskro verno kamiben man chraňinel calo džives. Gondoľines avri sar te zňičinel avren a tiri čhib hiňi sar e ostro čhuri, tu klamarina! Buter kames o nalačho sar o lačho, buter o klamišagos sar te vakerel o čačipen. Kames te dukhavel savore lavenca, tu falošno čhib! Ale o Del tuha demela andre phuv pro furt; jekhvareste tut chudela, lela tut avri andral tiro stanos a cirdela tut avri le koreňenca andral o svetos le džidengro. O čačipnaskre oda dikhena a darana pes, asana tutar a phenena: „Dikhen, o murš, so na domukľa le Devleske, hoj les te ochraňinel, ale mukelas pes pre peskro barvaľipen, šunelas pes zoralo akor, sar občorelas avren.“ Ale me som andro kher le Devleskro sar e oliva, so kvitňisaľol; mukav man pro verno kamiben mire Devleskro andre dojekh časos. Paľikerava tuke furt vaš oda, so kerďal. Maškar tire pačivale manuša vakerava pal tiro nav, bo hino lačho. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pal o machalat. O maskil le Davidoskro. O diline peske phenen andro jilo: „Nane Del!“ Previsarde hine a keren o džungale veci; nane ňiko, ko kerďahas o lačhipen. O Del dikhel andral o ňebos pro manuša; dikhel, či hin vareko goďaver, ko rodel le Devles. Sako pes visarďa het, sako ačhiľa nalačho, nane ňiko, ko kerďahas o lačho, nane aňi jekh. Či na achaľon ňič ola, ko keren o nalačhipen? Chan tele mire manušen, sar te chalehas o maro, a ko Del pes šoha na mangen. Ale igen predaranďile akor, sar pes nane sostar te daral. Se o Del rozšulavela o kokala olengre, ko pre tu džanas. Kereha lenge ladž, bo o Del len pestar odčhiďa. Joj, te avľahas andral o Sion o spaseňje le Izraeloskro! Sar anela o Del pale le zaile Izraeliten, mi radisaľol o Jakob a o Izrael mi thovel baripen. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. O maskil le Davidoskro, so pisinďa, sar avle o Zifančana a phende le Sauloske: „O David pes garuvel ke amende.“ Zachraňin man, Devla, tire naveha a sikav tira zoraha, hoj som čačipnaskro. Šun miro mangipen, Devla! Prithov o kan paš o lava mire mujeskre! Avle pre ma o cudzinci; kamen man te murdarel o bijileskre murša, so na den pačiv le Devles. Ale dikh, o Del mange pomožinel! O Raj hino olenca, ko zaačhen vaš ma. Mi visarel o Del o nalačhipen pale pre ola, ko pre ma džan! Ov len zňičinela, bo hino verno! Radišagoha tuke anava e obeta a paľikerava tire naveske, RAJEJA, bo hino lačho. Bo tu man zachraňinďal dojekhe pharipnastar a pre mire jakha dikhľom mire ňeprijaťeľen, sar peren tele. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. O maskil le Davidoskro. Šun miro mangipen, Devla, ma garuv tut mire rovibnaske! Mištes man šun avri a odphen mange! Strapimen som a imar na birinav mire pharipnastar, bo mire ňeprijaťeľa pre ma vakeren a o nalačhe pre ma ispiden. Čhiven pre ma o trapišagos a chučen pre ma choľaha. O jilo andre ma izdral, e dar le meribnastar man zaiľa andre. Igen man daravas a izdravas; e bari dar man učharďa andre. Phenďom mange: „Joj, te man uľahas o kridli la holubicakre! Odľecinďomas het a bešľomas avrether, kaj hin o smirom. Čačes denašľomas dur a bešľomas pre pušťa. Siďarďomas man te garuvel la zoraľa balvajatar the la burkatar.“ Rajeja, diliňar len! Ker, hoj peske te na achaľon, bo dikhav o maribena the o vesekedišagi andro foros. Rat-džives phiren pal o muri le foroskre; hin andre o nalačhipen the o pharipen. Zňičinen savoro andro foros; pal leskre uľici na našľon o trapišagos the o klamišagos. Te mange dophenďahas oda, ko pre ma džal, birinďomas oda te zľidžal a te pre ma avľahas oda, ko man našťi avri ačhel, garuďomas man leske. Ale sal oda tu – ajso manuš sar me, miro lačho kamaratos the miro prijaťeľis; oda, kaha mange mištes achaľuvavas. Jekhetane phirahas le manušenca andro kher le Devleskro! Mi lel mire ňeprijaťeľen o meriben! Mi džan džidones andro Šeol, bo o nalačhipen hin andre lengre khera the andre lengre jile! Ale me vičinava ko Del a o RAJ man zachraňinela. Rači, dživese the pro dilos rovav andre miro pharipen a ov šunel miro hangos. Zachraňinela man andral o mariben, a ela man smirom, kajte but manuša pre ma džan. O Del, savo bešel pro tronos čirlastar man šunela avri a kerela lenge ladž, bo pes na kamen te čerinel a na daran pes le Devlestar. Miro prijaťeľis nacirdňa peskre vasta pre ola, ko leha dživenas andro smirom; prephagľa lenca peskri zmluva. Leskre vušta džan šukares sar čhil, ale andro jilo les hin o mariben. Leskre lava hine jemneder sar olejos, ale hine ostra sar o avricirdle šabľi. De tire pharipena le RAJESKE a ov pes pal tu starinela. Šoha na domukela, hoj pes o spravodľivo manuš te čhalavel. Ale tu, Devla, čhiveha le nalačhe manušen tele andre nekbareder chev. O vrahi the o klamara na dživena buter sar jepaš dživipen. Ale me man mukav pre tute. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Kavke te giľavel: „E holubica dural.“ O michtam le Davidoskro, sar les o Filišťinci chudle andro Gat. Devla, av ke ma jileskro, bo o ňeprijaťeľa pre ma džan a trapinen man džives so džives. Calo džives pal ma phiren mire ňeprijaťeľa; but hine ola, ko pes manca maren, ó Nekbareder Devla. Sar man darav, mukav man pre tute. Andro Del, saveskro lav bararav – andre oda Del pačav a na darav man. So man šaj kerel o manuš? Sako džives previsaren mire lava, ča furt gondoľinen avri, sar man te dukhavel. Garuven pes paš o drom, hoj pre ma te chučen, užaren pre dojekh miro krokos, kamen mange te lel o dživipen. Mar len vaš lengro nalačhipen! Andre tiri choľi, Devla, čhiv le naroden tele! Tu džanes pal miri žaľa; skide savore mire apsa andro caklocis. Či nane zapisimen andre tiro zvitkos? Sar ke tute vičinava, akor visaľona a džana het ola, ko pre ma džan. Me džanav, hoj o Del ačhel paš ma. Andro Del, saveskro lav bararav, andro RAJ, saveskro lav bararav, andre oda Del pačav a na darav man. So man šaj kerel o manuš? Doľikerava tuke mire lava, Devla; anava tuke o paľikeribnaskre obeti. Se tu man cirdňal avri le meribnastar a zachraňinďal man, hoj mange te na poddžan o pindre, hoj te šaj phirav anglo Del andro švetlos le dživipnaskro. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen: „Ma zňičin!“ O michtam le Davidoskro, sar denašelas andre jaskiňa le Saulostar. Av ke ma jileskro, Devla! Av ke ma jileskro, bo miri duša pes denašel te garuvel ke tute. Garuvav man andro ciňos tire kridlengro, medik na predžala e pohroma. Ko Del vičinav, ko Nekbareder, ko Del, savo man zaačhel. Bičhavela e pomoca andral o ňebos a zachraňinela man; kerela ladž olenge, ko man trapinen. O Del bičhavela peskro verno kamiben the čačipen. Som maškar o ľevi, pašľuvav maškar ola, ko man kamen te chal; maškar o manuša, kas hin o danda kopiji the šipi, kas hin o čhiba ostra šabľi. Av barardo, Devla, upral o ňebos, tiri slava mi džal pal caľi phuv! Mire pindrenge nacirdle e sita; le pharipnastar somas banďardo dži tele. Kopaľinde mange avri e chev, ale korkore andre pele. Miro jilo tuke zorales pačal, Devla! Miro jilo tuke zorales pačal; giľavava tuke a bašavava. Ušťi upre, dušo miri! Ušťi upre, harfo, citaro! Uštavava o kham! Paľikerava tuke, Rajeja, maškar o manuša; giľavava tuke maškar o narodi. Bo tiro verno kamiben hino baro dži o ňebos, tiri vernosť hiňi dži o chmari. Av barardo, Devla, upral o ňebos! Tiri slava mi džal pal caľi phuv! Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen: „Ma zňičin!“ O michtam le Davidoskro. Vodcale, čačes vakeren o čačipen? Sudzinen le manušen jednakones? Na! Bo tumare jilenca gondoľinen pro nalačhipen a tumare vastenca anen o maribena pre phuv! Soča o nalačhe manuša avle pro svetos, odgele pre aver drom; bludzinen, kanastar uľile, a klaminen. Hin andre lende jedos sar andro sapa; hine sar e kašuki kobra, savi peske phandel o kana, hoj te na šunel o hangos le zaklinačiskro, le vražňikoskro, so džanel te čarinel. Devla, mar lenge avri o danda andral o muj! Rozmar o piski ole ľevenge, RAJEJA! Mi našľon sar o rozčhido paňi! Sar nacirdena o luki te ľivinel, mi peren lenge tele o šipi! Mi en sar o šľimakos, so rozdžal, sar o čhavoro, so uľol mulo a šoha na dikhel o kham! E zoraľi balvaj mi lel het o koľaka telal o pira sigeder, sar roztačona, či ena zelena abo šuke. O spravodľivo radisaľola, sar dikhela e pomsta, sar peske močinela o pindre andro rat le nalačhe manušeskro. Akor o manuša phenena: „Hin čačo, hoj o spravodľivo chudela e odmena. Čačes hin Del, so sudzinel pre phuv.“ Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen: „Ma zňičin!“ O michtam le Davidoskro. Sar o Saul bičhaďa te pozorinel le Davidoskro kher, hoj les te murdarel. Devla miro, le man avri mire ňeprijaťeľendar! Chraňin man olendar, ko pre ma aven! Le man avri olendar, ko keren o nalačhipen, a zachraňin man olendar, ko murdaren! Se užaren garude, hoj mange te len o dživipen; zorale murša pre ma chučen, kajte na kerďom ňič nalačho, aňi ňisavo binos, RAJEJA. Nane man ňisavi vina, ale on hine pripravimen te chučel pre ma. Ušťi, RAJEJA, av te dikhel a pomožin mange! Tu, RAJEJA, Devla Nekzoraleder, ušťi! Devla le Izraeloskro, mar savore naroden! Ma presikav o jileskeriben ňisave nalačhe zradcaske! Sako rat aven pale a havkinen sar rikone, sar phiren upre tele pal o foros. Dikh, so lenge chučel avri andral o muj, o lava andral lengre vušta hine sar ostra šabľi; gondoľinen peske: „Ko amen šaj šunel?“ Ale tu, RAJEJA, lendar asas, asas savore avre narodendar. Tu sal miri zor, pre tu užarava, bo tu, Devla, sal miro hrados. Miro Del, so man pačivales kamel, pes manca arakhela, o Del mange domukela te dikhel, sar peren ola, ko pre ma džan. Ma murdar len, hoj mire manuša te na bisteren, ale roztrade len tira zoraha a čhiv lenca andre phuv! Rajeja, tu sal amaro šťitos! De, hoj pes te zachuden andre peskro baripen vaš o binos andral lengro muj, vaš o lava andral lengre vušta. Vaš o košiben the klamišagos, so vakeren, zňičin len andre tiri choľi! Zňičin len, hoj te našľon pal e phuv! Akor pes džanela dži pro agor la phuvakro, hoj o Del kraľinel andro Jakob! Sako rat aven pale a havkinen sar rikone, sar denašen pal o foros. Phiren upre tele pal o chaben, a havkinen, te na čaľon. Ale me giľavava pal tiri zor, sako tosara radisaľuvava tire kamibnaske; bo tu sal miro hrados, o than, kaj man garuvav, sar mange hin phares. Tu sal miri zor, me tut lašarav, bo tu, Devla, sal miro hrados, miro Del, so man pačivales kamel. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen: „O sveďectvos pal e ľaľija.“ O michtam le Davidoskro pro sikľuviben, sar pes marelas le Aramejčanenca andral o Naharajim the andral e Coba, sar pes o Joab visarďa pale a domarďa dešuduj ezera (12 000) Edomčanen andre Lonďi dolina. Devla, odčhiďal amen a roztradňal; rušehas pre amende, ale akana tut visar pale ke amende! Razinďal la phuvaha a pharaďal la, akana la zaker andre, bo maj rozperel! Baro pharipen domukľal pre tire manuša; diňal amen te pijel ajsi mol, savatar amenca bondžaľolas o svetos. Ale tu hazdňal upre e maribnaskri zastava prekal ola, ko pes tutar daran, hoj pes paše te zdžan ola, ko denašen le šipendar. Zachraňin amen tire čače vasteha a šun amen avri, hoj ola, kas kames, te aven spasimen. O Del prevakerďa andral peskro Chramos: „Zviťazinava a radišagoha rozďelinava o foros Šichem a merinava avri e dolina Sukot. Miro hin o Gilead, mange patrinel the o Menaše. O Efrajim hin e prilba pre miro šero, e Judsko hiňi miro kraľiko žezlos. O Moab hin miro lavoris, pro Edom čhivava miri sandalka, bo hino miro; upral e filišťiňiko phuv viskinava, sar zviťazinava.“ Devla, ko man doanela andre lengro ohradzimen foros? Ko man ľidžala andro Edom? Či na tu, Devla? Ale tu amen odčhiďal a imar na ľidžas amare armadi! Pomožin amenge amare ňeprijaťeľenca, bo le manušeskri pomoca nane pre ňisoste. Le Devleha zviťazinaha a ov uštarela pre amare ňeprijaťeľa. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. Le Davidoskro žalmos. Devla, šun miro roviben, odphen pre miro mangipen! Pal o koňec la phuvakro pre tute vičinav igen strapimen jileha. Ľidža man upre pre skala, so hiňi učeder sar me. Se tu sal miro than, kaj man garuvav, miri zoraľi veža anglo ňeprijaťeľa. Joj, te bešľomas andre tiro stanos pro furt a te šaj man garuďomas andro ciňos tire kridlengro! Devla, tu šunďal o lava, save tut diňom; diňal man o ďeďictvos, so patrinel olenge, ko pes daran tire navestar. Dothov buter dživesa ko dživesa le kraľiskre a mi ľikeren leskre berša pal jekh pokoleňje pre aver! Mi bešel pro tronos anglo Del pro furt! De, hoj les te chraňinel o verno kamiben the e vernosť. Avke giľavava o chvali tire naveske pro furt a obetinava tuke sako džives, avke sar tut diňom lav! Le Jedutunoske, savo ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Ča andro Del arakhel miri duša o smirom; lestar avel miro spaseňje. Ča ov hin miri skala, miro spaseňje the miro hrados, ňič manca na čhalavela. Mek dži kana pre mande džana? Savore man daraven avri, hoj man čhivena tele sar e fala, so maj perel tele, sar o muros, so šaj visaľol avri. Ča pal oda vakeren, sar man te cirdel tele pal o učo than. Rado dikhen o klamišagos; le vuštenca žehňinen, ale le jilenca prekošen. Ča andro Del arakhel miri duša o smirom, ča pre leste man mukav. Ča ov hin miri skala, miro spaseňje the miro hrados, ňič manca na čhalavela. O Del man spasinel a del man pačiv. O Del hin miri zoraľi skala a miro than, kaj man garuvav. Manušale, muken tumen pre leste andre dojekh časos, čhiven avri anglal leste o trapišagi andral tumare jile! Bo o Del hin amaro than, kaj pes garuvas. Savore manuša hine ča balvajori, na mon ňič. Te len thoďahas pro vahi, ulehas lokeder sar thuv. Ma muken tumen pro love, so lena avre manušenge, aňi pre oda, so čorena avrenge; te tuke barol o barvaľipen, ma prithov paš oda o jilo. Jekhvar prevakerďa o Del, duj veci achaľiľom: Tiri hiňi e zor, Devla, a tiro hin o verno kamiben, RAJEJA! Tu čačes počineha sakoneske pal oda, sar kerel. Le Davidoskro žalmos, so sas pisimen, sar sas pre judsko pušťa. Devla, tu sal miro Del! Rodav tut, soča avel avri o kham, miri duša hiňi smedno pal tute. Calo miro ťelos pes cirdel pal tute, sar e šuki phuv bi o paňi. De tut mange te dikhel andro sveto Chramos, hoj te dikhav tiri zor the tiri slava. Bo tiro verno kamiben hin feder sar o dživipen, mire vušta tut bararena. Lašarava tut, medik ča dživava, andre tiro nav hazdava o vasta. Miri duša čaľola avke, sar te chaľomas o nekfeder chaben, miro muj tuke giľavela, radišagoha tut le vuštenca lašarava. Pro hadžos mange pre tu leperav, gondoľinav pre tu prekal e rat. Tu sal miri pomoca, vašoda giľavava radišagoha andro ciňos tire kridlengro. Miri duša pal tu igen džal, tiro čačo vast man podhazdel. Ola, ko man kamen te murdarel, ena zňičimen a džana dži tele andre phuv. Ena dine andro vasta la šabľake, a lengre ťela chana o šakali. Ale o kraľis radisaľola andro Del; savore, ko pes pridžanen ke leskro nav, lašarena le Devles, no o vušta le klamarengre ena phandle andre. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Šun man, ó Devla, sar man sajinav! Zachraňin miro dživipen, bo darav man mire ňeprijaťeľistar. Chraňin man olestar, so mange kamen te kerel o nalačhe manuša; le bitangendar, so pre ma aven sar banda. E čhib peske ostraren sar šabľa a muken o jedovata lava sar šipi, hoj andral o garudo than te trafinen le ňevinnones; ľivinen andre leste jekhvareste a na daran pes. Jekh avres maren upre pro nalačhe veci, dovakeren pes, hoj nacirdena peskre pasci, a phenen: „Ko len dikhela?“ Keren o nalačhe plani a phenen: „Avľam pro igen lačho planos!“ Ňiko našťi džanel, so peske o manuš andro jilo gondoľinel. Ale o Del len trafinela peskre šipenca, jekhvareste ena on korkore zraňimen. Zňičinela len lengri čhib. Sako, ko len dikhela, kerela upral lende le šereha. Savore manuša pes darana; vakerena pal oda, so kerel o Del, achaľona oleske, so ov kerel. O spravodľivo radisaľola andro RAJ a denašela pes te garuvel andre leste. Lašarena pes leha savore čačejileskre. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. E giľi. Tuke, Devla, džal e chvala pro Sion a tuke kampel te doľikerel o lava, so tut das. Tu sal oda, ko šunel avri e modľitba, ke tute avena savore manuša. Sar amen thovel tele amaro nalačhipen, tu amenge odmukes amare bini. Bachtalo hin oda, kas tuke kides avri, kaske domukes te avel pašes paš tute, hoj te bešel andre tire dvori. Amen čaľuvaha le lačhipnastar andral tiro kher, andral tiro sveto Chramos. Odpheneha pre amare modľitbi le zazrakenca the le spravodľive skutkenca, Devla, amaro Spasiťeľina. O manuša pal calo svetos a the dural pašal o moros pes muken pre tute. Tu stvorinďal o verchi tira zoraha, a sal urdo upre andre zor, zaačhaves o moros the o vlni, hoj te na hučinen, keres tele e vika le narodengri. Caľi phuv pes igen čudaľinel tire zazrakenge; tire skutki anen o radišagos pre phuv, kaj vidňisaľol tosara a rači kaľol andre. Starines tut pal e phuv a poľivines le paňeha; igen la barvaľares. O jarki le Devleskre hine pherde le paňeha, hoj te den le manušen e pšeňica. Kavke tut starines pal e phuv: Poľivines lakre brazdi, zrovňines lakre hrudi, le brišindeha la kovľares a požehňines lakro uľipen. Tu koruňines o berš tire lačhipnaha, pal tire stopaja ačhel pherdo uľipen. O zamukle maľi prečuľan, o brehi pre peste uren o radišagos. O maľi hine učharde andre le stadenca, o dolini hine pherde la pšeňicaha, giľaven radišagostar, he, giľaven. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. E giľi. O žalmos. Lašaren radišagoha le Devles, caľi phuv! Giľaven pre slava leskre naveske, leskri slava rozľidžan le chvalenca! Phenen le Devleske: „Save užasna hin tire skutki! Tiri zor hiňi ajsi bari, hoj tire ňeprijaťeľa pes angle tu skurčinen daratar. Caľi phuv banďol angle tu; giľaven tuke o chvali, giľaven o chvali tire naveske!“ Aven a dikhena, so o Del kerďa, leskre užasna skutki prekal o manuša! Čerinďa o moros pre šuki phuv, pregele prekal o paňi le pindrenca. Aven, radisaľuvas andre leste! Peskra zoraha kraľinel pro furt, peskre jakhenca pozorinel le naroden. Te na pes o zacata manuša ľidžan upre! Savore manušale, lašaren amare Devles, mi šunďol o hangos leskra chvalakro! Ov amen ľikerelas paš o dživipen a na domukľa, hoj amenge o pindre te poddžan. Tu amen čačes skušinehas, Devla, prelabarďal amen andre jag, sar pes prelabarel o rup. Zachudňal amen andre sita a thoďal amenge pro dume o pharipen. Domukľal, hoj amenge o manuša te phiren pal o šero; pregeľam la jagaha the le paňeha, ale tu amen paľis doanďal pro than, kaj hin pherdo savorestar. Avava andre tiro kher le labarde obetenca, avke doľikerava mire lava, so phende mire vušta a so avľa avri andral miro muj andro pharipen. Anava tuke o labarde obeti le thule džvirendar the o voňavo thuv le bakrendar, obetinava tuke le biken the le capen. Aven a šunen, savore, ko daran le Devlestar, phenava tumenge, so mange kerďa o Del: Mire mujeha vičinavas ke leste, mira čhibaha les lašaravas. Te namištes gondoľinďomas andro jilo, o Raj man na šunďahas avri, ale o Del man šunďa avri, prithoďa o kan paš miro mangipen. Mi el barardo o Del, savo na odmarďa miro mangipen a na iľa mandar peskro verno kamiben! Oleske ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. O žalmos. E giľi. Devla, av ke amende jileskro a požehňin amen, mi švicinel pre amende tiro muj! Mi prindžarel pes tiro drom pal caľi phuv a tiro spaseňje maškar savore narodi! Mi bararen tut, Devla, o manuša, mi bararen tut savore manuša! Mi thoven baripen o narodi a mi giľaven tuke radišagostar, bo tu len sudzines čačipnaha a ľidžas le naroden pre phuv. Mi bararen tut, Devla, o manuša, mi bararen tut savore manuša! E phuv diňa avri peskro uľipen, o Del, amaro Del, amenge žehňinel. Mi žehňinel amenge o Del, hoj pes lestar te daran pal caľi phuv! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. E giľi. O Del ušťela a leskre ňeprijaťeľa pes rozdenašena; denašena angle leste ola, ko les našťi avri ačhen. Sar e balvaj rozphurdel o thuv, avke len tu roztradeha; sar e momeľi rozdžal paš e jag, avke našľona o nalačhe manuša pašal o Del. Ale o čačipnaskre radisaľon, thoven baripen a khelen radišagoha anglo Del. Giľaven le Devleske, giľaven o chvali leskre naveske! Pripravinen o drom oleske, ko avel le chmarenca! Thoven baripen andre leste, leskro nav hin o RAJ! O Del bešel andre peskro sveto Chramos a hino dad le širotenge the obhajcas le vdovenge. O Del del famelija le manušes, so hino omuklo, le bertenošen del radišagos, sar len premukel, ale o zacata manuša bešena andre šuki phuv bi o paňi. Devla, sar ľidžahas tire manušen, sar pochodinehas prekal e pušťa, e phuv razisaľiľa a o ňebos čhiďa avri o brišind anglo Del, o Del andral o Sinaj, anglo Del, o Del andral o Izrael. Ó Devla, diňal but brišind, občerstvinďal tiri ďeďično phuv, so sas igen šuki. Tire manuša peske ode ačhade khera; andre tiro lačhipen la pripravinďal le čorenge, Devla. O Raj phenďa lav a but džuvľa rozľidžan o lačho hiros: „Denašen o kraľa le armadenca, denašen het! O džuvľa khere rozďelinen oda, so sas zailo, a ola, ko peske pašľon andro bakrane ohradi, dochuden o rupune kridli la holubicakre the o pora, so bľišťisaľon sar o somnakaj!“ Sar o Nekzoraleder roztradelas le kraľen, delas o jiv pro verchos Calmon. Ó, verchona Bašan, baro verchona, ó, verchona Bašan, saves hin but šťiti. Ó, tumen, verchale le but šťitenca! Soske dikhen choľaha pro verchos, kaj kamel o Del te bešel? O RAJ ode čačes bešela pro furt! O verdana le Devleskre hine ezera-ezerenge, aňi pes len na del te zrachinel, lenca avľa o Raj andral o Sinaj andro Neksveteder than. Geľal upre pro nekučeder thana, iľal tuha le zaphandlen; priiľal le manušendar o dari, mek the le zacate manušendar priiľal o dari, hoj ode te bešes, ó RAJEJA, Devla! Mi el barardo o RAJ, savo sako džives ľidžal amare pharipena O Del hin amaro spaseňje, he, amaro Del hin o Del, savo amen spasinel, o Nekbareder RAJ amen zachraňinel le meribnastar. He, o Del rozmarela o šere olenge, ko pre leste džan, o zacata šere olenge, ko ačhen andre peskre bini. O Raj phenďa: „Anava tut pale andral o Bašan, anava tut pale andral o moroskre hlbini, hoj tuke te močines o pindre andro rat a hoj tire rikone te pijen o rat tire ňeprijaťeľengro.“ Devla, savoredžene dikhle tiro pochod, sar zviťazinďal, o pochod mire Devleskro, mire Kraľiskro, andro Neksveteder than. Anglal džanas o spevaka, palal o lavutara, maškaral o čhaja le čerkutkenca. Tumen, ó čhave le Izraeloskre, lašaren le Devles, le RAJES maškar o but zgele manuša. Ode hin o Benjamin, o nekcikneder kmeňos, savo džal ešebno; o but raja andral o kmeňos Juda, o raja andral o kmeňi Zebulun the Naftali. Devla, sikav amenge, hoj sal zoralo! Devla, sikav tiri zor, sar imar prekal amende kerďal, sikav la andral tiro chramos andro Jeruzalem, kaj tuke o kraľa anena o dari. Ker vika pro Egipt, pre ola dziva džviri andre trsťina, the pro narodi, pre oda bikengro stados lengre gurumňorenca. Medik savore na banďona tele a na anena tuke peskro rupuno barvaľipen. Roztrade ole manušen, kaske džal ča pal o mariben! O bare raja avena andral o Egipt, e Etiopija sig nacirdela peskro vast ko Del. Tumen, o kraľišagi la phuvakre, giľaven le Devleske! Lašaren la chvalaha le Rajes, so džal pal o nekučeder ňebos, pal o ňebos, so hin čirlastar! Šun, sar šunďol leskro hangos, leskro zoralo hangos! Vakeren pal le Devleskri zor! Leskri slava hin upral o Izrael, leskri zor hin andro chmari. Ó Devla, tutar avel e sveto dar, sar aves andral tiro sveto Chramos. O Del le Izraeloskro del peskre manušen e bari zor. Mi džal e chvala le Devleske! Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen: „Ľaľije.“ Le Davidoskro žalmos. Zachraňin man, Devla, bo o paňi mange avľa upre dži e meň. Tasľuvav andre bari čik, nane man pre soste te uštarel. Dochudňom man andro bare paňa, o prudos man začhivel andre. Slabisaľiľom, so ajci vičinav, hoj mange te pomožinen; o kirlo mange šučiľa avri, o jakha mande hin strapimen, so ajci užarav pre miro Del. Ola, ko man našťi avri ačhen, kajte len nane vaš soske, hine buter sar mire bala pro šero. Zorale hine ola, ko man kamen te zňičinel, o ňeprijaťeľa, so pre ma vakeren o klamišagos. Kamen, hoj te dav pale oda, so na čorďom! Tu, Devla, prindžares miro nagoďaveripen; nane tuke garude mire bini. Adonaj, Nekzoraleder RAJEJA, ma domuk, hoj pes vaš ma te ladžan ola, ko pes muken pre tute! Devla le Izraeloskro, ma domuk, hoj pes vaš ma te ladžan ola, ko tut roden! Se vaš tuke zľidžav, hoj mandar asan, e ladž mange učharel andre o muj. Mire phrala man ľikeren sar cudzones, prekal o čhave mira dakre som cudzincos. O kamiben vaš tiro kher andre mande labol sar jag; o dopheňiben olengro, ko tuke dophenen, avľa pre mande. Sar rovavas a trapinavas miri duša andro postos, ande man avri pro asaben; sar pre mande urďom o gada le gonestar, o manuša mandar asanas. Vakeren pre ma namištes ola, ko bešen andre brana, pheraseha peske pal ma giľaven ola, ko mačon. Ale me man modľinav ke tute, RAJEJA, andro časos, so tuke hin pre dzeka. Odphen mange a zachraňin man, ó, Devla, bo tiro verno kamiben ke ma hino baro. Cirde man avri andral e čik, hoj te na tasľuvav! Le man avri olendar, ko man našťi avri ačhen, zachraňin man andral o bare paňa, hoj man te na lel peha o prudos le paňeskro, hoj man te na začhivel e hlbina, a te na pal ma e chev phandel o muj andre. De tut anglal ke mande, RAJEJA, bo tiro verno kamiben hino lačho. Visaľuv ke ma andre tiro baro jileskeriben. Ma garuv tiro muj tire služobňikoske; odphen mange sig, bo hin mange phares. Av paš ma a cin man avri; le man avri mire ňeprijaťeľendar. Tu džanes, sar mange dophenen, sar mange keren ladž a asan mandar; tu prindžares savoren, ko pre ma džan. O dopheňiben man dukhanďiľa andro jilo avke, hoj nasvaľiľom. Užaravas, hoj varekaske ela pharo vaš ma, ale na sas, hoj man vareko poťešinela, ale na avľa ňiko. Andro chaben mange čhivenas jedos, a sar somas smedno, dine man šut. Mi ačhel lenge lengro hosťinakro skamind e pasca a mi zachudel andre the lengre hosťen! Mi korisaľon pro jakha, hoj te na dikhen; banďar lengro dumo pro furt! Čhiv pre lende avri tiri bari choľi; mi dochudel len tiri jagaľi choľi! Lengro taboris mi ačhel omuklo a ňiko te na bešel andre lengre stani! Bo džan pre oda, kas imar tu zraňinďal, a vakeren pal e dukh olengri, kas tu dukhaďal. Rachin lenge o binos paš o binos a ma muk len, hoj te aven spasimen. Mi aven avrikhosle andral o zvitkos le dživipnaskro, te na aven pisimen maškar o spravodľiva! Ale me cerpinav a som andre dukh; hazde man upre, Devla, a zachraňin man! Lašarava o nav le Devleskro giľaha a bararava les paľikeribnaha! Kada ela le RAJESKE buter pre dzeka sar o dobitkos, sar o bikos le rohenca the le kopitenca. O pokorna oda dikhena a radisaľona. Tumenge, ko roden le Devles, mi obdživel tumaro jilo! Bo o Del šunel avri le čoren, a na bisterel pre peskre manuša, sar hine andre bertena. Mi lašaren les o ňebos the e phuv, o moros the savoro, so dživel andre, bo o Del zachraňinela o Sion a pale ačhavela o fori andre Judsko. Avke ode o manuša bešena a zalena e phuv. O čhave leskre služobňikengre la zďeďinena a bešena ode ola, ko kamen leskro nav. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Pro leperiben. Devla, zachraňin man! RAJEJA, siďar mange te pomožinel! Mi ladžan pes a mi ľoľon avri savore, ko mange kamen te lel o dživipen. Mi visaren pes pale ladžaha ola, ko mange žičinen o trapišagos. Mi visaren pes pale ladžaha ola, ko mange phenen: „Avke tuke kampel!“ Mi radisaľon a mi thoven baripen andre tu savore, ko tut roden. Ola, ko kamen tiro spaseňje, furt mi phenen: „O Del hino baro!“ Ale me som čoro a slabo, Devla miro, siďar paš ma! Tu sal miri pomoca, miro zachrancas. RAJEJA, av sig! RAJEJA, ke tu man garuďom, ma domuk šoha, hoj man te ladžav! Zachraňin man, bo sal spravodľivo, a le man avri! Visar tiro kan ke ma a pomožin mange! Av mange miri skala, kaj man furt šaj avava te garuvel. Rozhodňinďal tut, hoj man zachraňineha, bo tu sal miri skala, miro hrados. Devla miro, zachraňin man andral o vast le nalačhe manušestar, andral e burňik le dzive the binošne muršestar! Adonaj, tu sal miri naďej, RAJEJA, tuke pačav mire terňipnastar. Pre tute man mukav, kanastar uľiľom, andral o per mira dakro sal furt miro ochrancas. Pal tute giľavava o chvali pro furt. But manuša peske len mire dživipnastar, bo tu sal miro zoralo hrados. Andre miro muj hin pherdo chvali pal tute, sako džives tuke den e slava. Ma odčhiv man andre miro phuripen; ma omuk man, sar slabisaľuvav! Bo ola, ko pre ma džan, pre ma vakeren; ola, ko man kamen te murdarel, pal ma phenen: „O Del les omukľa. Džan pal leste a chuden les, bo ňiko les na zachraňinela.“ Devla, ma dža mandar dur! Devla miro, siďar mange te pomožinel! De, hoj pes te ladžan a te aven zňičimen ola, ko džan pre miro dživipen. Mi ladžan pes a mi en pokorimen ola, ko man kamen te dukhavel. Ale me užarav furt pre tute a furt buter tut lašarava. Mire vušta vakerena pal tiro spravodľišagos a sako džives pal tire zachranakre skutki, kajte pes aňi na den te zrachinel. Avava a lašarava o zorale skutki le Nekbareder RAJESKRE. Leperava tiro spravodľišagos – ča tiro. Devla, sikavehas man terňipnastar a me dži akana vakerav pal tire bare skutki. Kajte avava phuro a ela man šiva bala, ma omuk man, Devla, medik na vakerava pal tiri zor avre pokoleňjenge, pal tire zorale skutki savorenge, ko avena pal ma. Devla, tiro spravodľišagos, džal dži o ňebos, bo bare veci kerďal. Ko hin sar tu, Devla? Kajte mange diňal te prindžarel but pharipena the čoripena, ale pale man obdžiďareha a cirdeha man upre dži telal andral e phuv. Tu man deha bareder pačiv a pale man poťešineha. A me tuke paľikerava le bašavibnaha pre harfa vaš tiri vernosť, Devla miro. Giľavava tuke o chvali pre citara, Sveto Devla le Izraeloskro! Mire vušta radisaľona, sar tut lašarava; the miri duša, savi cinďal avri. Miri čhib vakerela calo džives pal tiro spravodľišagos, bo ola, ko man kamle te dukhavel, ľoľile avri a ladžanas pes. Le Šalamunoske. Devla, de le kraľiske te sudzinel spravodľišagoha, le kraľiskre čhaske tire čačipnaha. Mi sudzinel čačipnaha tire manušen the le čore manušen spravodľišagoha. O verchi mi anen le manušenge o požehnaňje a o brehi o spravodľišagos. Mi zaačhel vaš ola, ko hine trapimen maškar o manuša, mi zachraňinel le čoren; mi zňičinel oles, ko len trapinel. Mi lašaren tut dži akor, medik švicinel o kham the o čhonoro, pal jekh pokoleňje pre aver. Avke sar del o brišind pre košimen maľa a sar e rosa cinďarel e phuv, avke andre le kraľiskre dživesa mi kvitňisaľol o spravodľivo a mi el pherdo smirom dži akor, medik na našľola o čhonoro. Mi kraľinel le morostar ko moros, le paňestar Eufrat dži pro agora la phuvake! Banďona angle leste ola, ko dživen pre pušťa, a leskre ňeprijaťeľa ľizinena o prachos. O kraľa andral o Taršiš the pal o ostrovi leske počinena o daňe, o kraľa andral e Šeba the andral e Saba anena o dari. Banďona anglal leste savore kraľa a služinena leske savore narodi. Ov zachraňinela le čores, sar vičinela, oles, kas nane ňič, kaske nane ko te pomožinel. Hino jileskro ko slabo the ko čoro a zachraňinel o dživipen le čore manušengro. Andral o trapišagos the mariben len zachraňinela, bo lengro dživipen hino vzacno andre leskre jakha. Mi dživel but! Mi den leske o somnakaj andral e Šeba! Mi modľinen pes furt vaš leske a mi žehňinen leske sako džives! Mi el pherdo zrnos andre odi phuv a mi en lenca o brehi le verchengre učharde. Mi barol ode but ovocje sar andro Libanon, mi kvitňisaľon o manuša andro fori sar e čar pre maľa. Leskro nav ľikerela pro furt; medik o kham švicinela, leskro nav ačhela. Savore narodi ena požehňimen prekal leste a anena leske e chvala! Barar le RAJES, le Devles, le Izraeloskre Devles! Ča ov kerel bare zazraki. Mi el požehňimen leskro slavno nav pro furt a leskri slava mi pherdžarel caľi phuv! Amen, amen! Dži kade hin o modľitbi le Davidoskre, le Izajoskre čhaskre. Le Asafoskro žalmos. Savo lačho hino o Del ko Izrael, ke ola, ko hine žuže andro jile! Ale na kampľa but a podgeľahas mange o pindre, mire krokenca maj peľomas. Bo zavidzinavas le barikanenge, sar dikhavas, hoj le nalačhenge džal mištes avri. Bo nane len trapišagos dži o meriben a lengre ťela hine saste the zorale. Andro pharipen nane sar okla manuša, aňi nane marde le ranenca sar aver manuša. Vašoda hordinen o baripen andre meň sar lancocis, uren pre peste o mariben sar ruchos. O jakha lenge le žirostar šuvľol, andro jile gondoľinen pro nalačhipen. Asan a vakeren namištes, barikanes vakeren pal oda, hoj trapinena avren. Le vuštenca namištes vakeren pro ňebos a le čhibenca kamen te zalel e phuv. Vašoda pes mek the le Devleskre manuša visaren ke lende a pijen lengre lava sar paňi. A phenen: „Sar pes oda o Del dodžanela? Džanel olestar o Nekbareder?“ Kajse hine kala nalačhe manuša – bi o starišagos peske skiden furt buter a buter barvaľipen. Akor soske me žužarav miro jilo le nalačhipnastar a o vasta mange thovav avri andre ňevina? Bo sako džives cerpinav a sako tosara som mardo. Te me phenďomas: „Vakerava avke sar on,“ zradzinďomas o pokoleňje tire čhavengro. Sar kamľom kada savoro te achaľol la goďaha, dičholas pes mange oda igen pharo. Ale sar geľom andro Chramos le Devleskro, akor achaľiľom, savo ela lengro koňec. He, thoves len te ačhel pro šľickaca thana a keres, hoj te peren a imar te na ušťen. Jekhvareste ena zňičimen! Našľona, daratar merena! Avke sar o suno, so našľol, sar o manuš ušťel upre, avke tu, Rajeja, sar ušťeha, bistereha pre lende. Sar pes miri duša oleha trapinelas a dukhalas man oda andro jilo, somas dilino the bi e goďi, somas anglal tute sar o džviros, so na achaľol ňisoske. Ale me som furt tuha, chudes man mire čače vastestar. Tu man ľidžas tire radenca a paľis man prileha andre tiri slava. Ko man hin pro ňebos, te na tu? A pre phuv mange na džal pal ňisoste, ča pal tu! Miro ťelos the miro jilo šaj slabisaľol, ale e zoraľi skala mire jileskri hin o Del, ov hino miro pro furt. Ola, ko hine tutar dur, merena. Zňičineha savoren, ko tuke nane pačivale. Ale mange hin mištes te avel pašes paš o Del, te garuvel pes andro Nekbareder RAJ a te vakerel savore tire skutki. O maskil le Asafoskro. Devla, soske amen tutar odčhiďal? Odčhiďal amen pro furt? Soske labol tiri choľi pro bakrore pal tiri maľa? Leper tuke pre tire manuša, saven čirla dochudňal, pro manuša, saven cinďal avri sar tiro ďeďictvos, leper tuke the pro verchos Sion, kaj bešes. Predža tut pal kala rozburimen muri, so hine čhide tele pro furt; dikh sar o ňeprijaťeľis zňičinďa savoro andro sveto Chramos! Tire ňeprijaťeľa kerenas vika pre tiro sveto than a hazdle upre peskre maribnaskre zastavi. Dičholas oda avke, sar te pes le tovereha čhingerďahas tele o stromi andro veš. Savore kaštune ozdobi zňičinde le tovereha the le čokanoha. Tiro sveto Chramos labarde avri dži e phuv a meľarde andre o kher tire naveskro. Phende peske: „Calkom len zňičinaha!“ Andre phuv labarde avri savore thana, kaj pes lašarelas le Devles. Imar na dikhas ňisave znameňja le Devlestar, nane imar ňisave proroka a ňiko amendar na džanel, dži kana oda ľikerela. Devla, dži kana peske o ňeprijaťeľis kerela tutar pheras? Dophenela furt tire naveske? Soske amendar zľikeres tiro vast, tiro čačo vast? Hazde tiro vast a zňičin len! Ale o Del hino miro Kraľis čirlastar; ov anel o spaseňje pre phuv. Tira zoraha rozďelinďal o moros, rozmarďal o šere le moroskre obludenge. Phagerďal o šere le Levijatanoske, diňal, hoj les te chan o džviri pre pušťa. Phundraďal o prameňis the o prudi le paňeskre; šučarďal avri o paňa, so furt čuľan. Tiro hin o džives, tiri hiňi e rat; tu thoďal o čhon the o kham pre peskre thana. Ačhaďal savore hraňici pre phuv, kerďal o ňilaj the o jevend. Leper tuke, RAJEJA, sar tutar o ňeprijaťeľis asal, sar o diline dikhen tele tiro nav. Ma de o dživipen tira holubicakro le dzive šelmenge! Šoha ma bister pro dživipen tire čore manušengro! Leper tuke pre tiri zmluva, bo pre phuv hin pherdo kale thana, kaj o maribnaskre murša vladňinen. Ma domuk le strapimen manušes te džal het ladžaha! O čore the o slaba manuša mi lašaren tiro nav! Ušťi upre, Devla, braňin tut! Leper tuke, sar tutar o dilino asal calo džives! Ma bister pro viskišagos olengro, ko pre tu džan, pre vika tire ňeprijaťeľengri, so na preačhel. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen: „Ma zňičin!“ Le Asafoskro žalmos. Lašaras tut, Devla, lašaras tut, bo tiro nav hino pašes; o manuša vakeren pal tire zazraki. Tu phenes: „Andro časos, so diňom, sudzinava spravodľišagoha. Sar e phuv le manušenca razisaľol, me som oda, ko ľikerel zorales lakre zakladi.“ Phenav le lašardenge: „Ma lašaren tumen!“ Le nalačhenge: „Ma hazden tumen upre! Ma hazden tumen upre pro ňebos, ma vakeren avke barikanes!“ Aňi pal o vichodos, aňi pal o zapados, aňi pal e pušťa, ňiko pes našťi ľidžal upre, bo ča o Del hino sudcas: Jekhes dikhel tele a avres hazdel upre. Bo andre le RAJESKRO vast hin e kuči pherdžarďi la koreňimen moľaha, so peňinel; ov la čhivel avri a pijena latar savore nalačhe manuša pre phuv, pijena avri dži e posledno kapka. Ale me furt vakerava pal tute, giľavava o chvali tuke, Devla le Jakoboskro. O Del phenel: „Odčhinava savori zor le nalačhe manušengri a hazdela pes upre e zor le spravodľive manušengri.“ Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. Le Asafoskro žalmos. E giľi. Le Devles prindžaren andre Judsko, baro hin leskro nav andro Izrael. Andro Jeruzalem hin leskro Stanos, pro verchos Sion leskro kher. Ode phagerďa o jagale šipi le lukenca, o šťitos the e šabľa, savore maribnaskre zbraňe. Tu sal slavneder andre tiro švetlos a šukareder sar o čirlatune verchi. O zorale slugaďa pašľon občorarde a soven le meribnaskre sovibnaha; imar ňiko lendar našťi hazdel peskre vasta pre amende. Pre tiro dovakeriben, Devla le Jakoboskro, o graja the ola, ko upre bešenas, mule. Tu sal oda, RAJEJA, kastar kampel te daral. Ko šaj paš tute obačhel, sar sal choľamen? Andral o ňebos diňal te džanel tiro sudos, e phuv daranďiľa a ačhiľa čhit, sar tu, Devla, ušťiľal upre, hoj te sudzines; te zachraňines savore strapimen manušen pre phuv. Sar mareha olen, pre kaste sal choľamen, o manuša tut lašarena; olen, ko ačhena te dživel pal tiri choľi, phandeha pašal tu sar koruna. Den le RAJESKE, tumare Devleske, oda, so phenďan! Oleske, kastar kampel te daral, mi anen o dari savore phuva, so hine pašal leste. Ov pokorinel le vladaren a daravel avri le bare kraľen. Prekal o Jedutun, savo ľidžal o bašaviben. Le Asafoskro žalmos. Zorales vičinav ko Del, vičinav ko Del a ov man šunel avri. Oda džives, sar mange hin phares, rodav le Rajes, caľi rat nacirdav mire vasta andre modľitba, ale miri duša pes na del te poťešinel. Leperav mange pro Del a stukinav; gondoľinav a miro duchos pes trapinel. O jakha mange ľikeres phundrade a pharipnastar našťi aňi vakerav. Gondoľinav pal o dživesa, so sas varekana, pal o čirlatune berša. Leperav mange, sar giľavavas rači, miro jilo gondoľinel a miro duchos phučel: „Odčhivel man pestar o RAJ pro furt? Imar mange pale na presikavela peskro lačhipen? Preačhiľa leskro verno kamiben pro furt? Imar šoha na doľikerela oda, so phenďa? Bisterďa o Del pro jileskeriben? Hino ajso choľamen, hoj leske imar nane pharo?“ Avke phenďom: „Kada man igen dukhal, hoj o vast le Nekbareder Devleskro mange imar na pomožinel.“ Leperava mange pro skutki le RAJESKRE, He, leperava mange tire čirlaskre zazraki. Gondoľinava pal savoreste, so kerďal, zagondoľinava man pre tire skutki. Devla, tiro drom hino sveto! Savo del hino ajso baro sar amaro Del? Tu sal o Del, savo kerel o zazraki! Tu sikaďal tiri zor maškar o narodi. Zorale vasteha cinďal avri tire manušen, le Jakoboskre the le Jozefoskre čhaven. Dikhle tut o paňa, Devla, dikhle tut o paňa a chudle te izdral, the o hlbini le moroskre izdranas daratar. O chmari čhorenas avri o paňi, o ňebos herminelas a tire šipi ľecinenas pre savore seri. Tiro perumos šunďolas andre zoraľi balvaj, pro svetos švicinenas o bleski, e phuv izdralas a razisaľolas. Tiro drom ľidžalas prekal o moros, tiro chodňikos prekal o bare paňa, ale tire stopaja na dičholas. Tire manušen ľidžahas sar stados prekal o vast le Mojžišoskro the le Aronoskro. Le Asafoskro maskil. Manušale mire, šunen miro sikaviben! Prithoven tumaro kan ko lava andral miro muj. Phundravava miro muj andro podobenstva a vakerava o garude veci, so pes imar čirla ačhile; oda, so šunďam a so prindžaras, pal soste amenge amare dada vakerenas. Na garuvaha oda lengre čhavenge, phenaha le avre pokoleňjenge o slavna skutki le RAJESKRE, leskri zor the o zazraki, save kerďa. Le Jakob diňa o prikazaňja, le Izrael o zakonos, amare dadenge prikazinďa, hoj oda te sikaven peskre čhaven, hoj oda te prindžaren the aver pokoleňja, o čhavore, so uľona, a on paľis oda vakerena dureder peskre čhavenge. Avke the on pačana andro RAJ a na bisterena pre leskre skutki, ale doľikerena leskre prikazaňja. A na ena ajse, sar lengre dada – o pokoleňje, so sas zacato a na šunelas le Devles, o pokoleňje, saveskro jilo na sas paš o Del, saveskro duchos na sas verno le Devleske. O slugaďa le Efrajimoskre, vizbrojimen le lukenca, denašle het oda džives, sar sas o mariben. Na doľikerenas e zmluva le Devleskri a na kamenas te dživel pal leskro zakonos. Bisterde pre oda, so ov kerďa, the pro zazraki, so lenge sikaďa. Kerelas o zazraki anglal lengre dada, andre egiptsko phuv paš e coaňiko maľa. Rozďelinďa o moros a preľigenďa len, o paňi ačhaďa sar muros. Dživese len ľidžalas la chmaraha a rači le jagale švetloha. Pharaďa e skala pre pušťa a diňa len but paňi dži telal e phuv, anďa avri o potoki andral e skala a o paňa diňa te džal prudoha. Ale on mek dureder kerenas o bini anglo Del, pre pušťa pes ačhavenas le Nekbaredereske. Provokinenas le Devles, bo peske mangenas o chaben pal peskre žadosci. Dudrinenas pro Del a phenenas: „Šaj pripravinel o Del o skamind pre pušťa? He, ov demaďa pal e skala avke, hoj džanas o paňa a strikinenas o potoki, ale šaj dela the maro? Šaj dela the mas peskre manušen?“ Sar oda šunďa o Del, choľisaľiľa; rozlabiľa leskri jag pro Jakob, leskri choľi avľa pro Izrael, bo na pačanas le Devleske a na mukenas pes pre leste, hoj len zachraňinela. Ale o Del upral prikazinďa le chmarenge a phundraďa o brani andro ňebos; sar o brišind lenge bičhavelas e manna, hoj te chan; delas len e ňeboskri pšeňica. O manuša chanas le aňjelengro maro; bičhaďa lenge pherdo chaben. Diňa, hoj te phurdel e vichodno balvaj andral o ňebos, a peskra zoraha anďa e južno balvaj. Mukľa pre lende te perel o mas sar e chmara le prachoskri, ajci čiriklen sar e poši paš o moros. Mukľa len te perel maškar lengro taboris, pašal lengre stani. Avke chale a mištes čaľile; diňa len oda, so peske žadinenas. Ale angloda, medik chale savoro, so kamenas, a mek o chaben lende sas andro muj, imar rozlabiľa e choľi le Devleskri pre lende a murdarďa le zorale the le terne muršen andral o Izrael. On the avke kerenas dureder o bini a na pačanas leskre zazrakenge. Vašoda kerďa, hoj lengre dživesa te našľon sar balvaj, hoj lengre berša te skončinen andre bari dar. Akor, sar len o Del marelas le meribnaha, rodenas les; visarenas pes ke leste pale a igen les rodenas. Avelas lenge pre goďi, hoj o Del hin lengri skala; hoj o Del o Nekbareder hin lengro Vikupiťeľis. Ale le vuštenca les klaminenas, la čhibaha leske na phenenas o čačipen, aňi peskre jilenca na sas paš leste, na ačhile pačivale leskra zmluvake. Ale ov sas lačhejileskro, odmukelas e vina, na zňičinelas len. Buterval lendar visarelas peskri choľi, na mukelas pre lende caľi peskri choľi. Na bisterďa, hoj on hine ča ťelos, balvajori, so predžal a na avel pale. Keci pes leske ačhavenas pre pušťa a kerenas leske o pharipen pro zamukle thana! Pale a pale pokušinenas le Devles, dukhavenas le Svetes le Izraeloskres. Na leperenas peske pre leskro zoralo vast aňi pre oda džives, sar len iľa avri lengre ňeprijaťeľistar, pre oda džives, sar sikavelas peskre znameňja andro Egipt a sar kerelas o zazraki pre maľa Coan. Lengre paňa prečerinďa pro rat, našťi lendar pijenas. Bičhaďa pre lende pherdo hmizos, hoj len te danderen, le žaben, hoj len te zňičinen. Lengro uľipen diňa le kobilkenge a lengro ovocje le maľakre grajorenge. Lengro viňičis zňičinďa le krupenca a o figovňikos le ľegenca. Pre lengro dobitkos bičhaďa o brišind le krupenca a pre lengre stadi o bleski. Mukľa pre lende peskri jagaľi choľi, e bari choľi, so našťi zaačhelas, o pharipen the le meribnaskre aňjelen. Na ačhaďa peskri choľi, na ochraňinďa lengro dživipen le meribnastar, ale mukľa len andre meribnaskri rana. Andro Egipt murdarďa avri savoro ešebno, le ešebne muršen andro stani le Chamoskre. Ale peskre manušen iľa avri sar bakroren, ľidžalas len sar stados pal e pušťa. Ľidžalas len istones, na mušinde pes te daral, no lengre ňeprijaťeľen chaľa o moros. Anďa len paš peskri sveto phuv, paš o verchos, savo zaiľa leskro čačo vast. Le naroden tradňa avri anglal lende, e ďeďično phuv lenge merinďa avri a rozďelinďa; le Izraeloskre kmeňenge diňa te bešel andre lengre khera. Ale on pokušinenas a ačhavenas pes le Nekbareder Devleske; na ačhenas leskre sveďectvendar. Visarde pes lestar a na sas leske pačivale sar the lengre dada; banďile sar o lukos, pre savo pes našťi te mukel. Choľarenas les peskre uče thanenca a le modlenca kerenas, hoj te žjarlinel. O Del oda šunďa, choľisaľiľa a calkom odčhiďa le Izrael. Omukľa o stanos andro Šilo, oda than, kaj bešelas maškar o manuša. Domukľa lengre ňeprijaťeľenge te zalel e archa, savi sikavel pre leskri zor the šukariben. Diňa peskre manušen la šabľake a choľisaľiľa pre peskre avrikidle manuša. Lengre terne muršen chaľa e jag a lengre pačivale čhajenge na giľavenas o bijavutne giľa. Lengre rašaja mule la šabľaha a lengre vdovi na rovenas. Ale paľis o Raj ušťiľa sar te andral o soviben, sar o zoralo murš, so ačhiľa šmelo, bo piľa but mol. Marďa peskre ňeprijaťeľen a zatradňa len pale; kerďa lenge ladž pro furt. Odčhiďa le Jozefoskro stanos, na kidňa peske avri le Efrajimoskro kmeňos, ale kidňa peske avri o kmeňos le Judaskro, o verchos Sion, savo kamelas. Ode ačhaďa peskro Chramos učes sar o ňebos, sar e phuv, so zathoďa pro furt. Kidňa peske avri le David, peskre sluhas, a iľa les pašal o bakrane maštalňi, kaj pes starinelas pal le dadeskre bakrore, a diňa leske te ľidžal sar pasťjeris le Jakob, peskre manušen, the le Izrael, peskro ďeďictvos. A o David len ľidžalas le žuže jileha, ľidžalas len le skušimen vasteha. Le Asafoskro žalmos. Devla, andre tiri phuv avle o narodi, meľarde tiro sveto Chramos a rozburinde o Jeruzalem. O mule ťela tire služobňikengre dine te chal le čiriklenge, o ťela tire verne manušengre le dzive džvirenge. Lengro rat čhorenas avri sar paňi pašal o Jeruzalem a na sas ko len te parunel. Ačhiľam pro asaben olenge, ko pašal amende bešen; keren peske amendar pheras a asan amen avri. Dži kana mek, RAJEJA? Aveha choľamen pro furt? Dži kana labola tiri choľi sar jag? Čhiv avri tiri choľi pro narodi, save pes ke tu na pridžanen, pro kraľišagi, save pes na modľinen ke tiro nav! Se chanas le Jakob tele a zňičinenas leskre khera. Ma rachin amenge e vina amare dadengri, ale mi avel sig tiro jileskeriben paš amende, bo sam calkom dži tele. Pomožin amenge, Devla, Spasiťeľina amaro, ker oda pre slava tire naveske! Zachraňin amen a odmuk amenge amare bini angle tiro nav! Soske o narodi te phenen: „Kaj hin lengro Del?“ Počin le narodenge angle amare jakha vaš o avričhordo rat tire služobňikengro! Mi dodžal anglal tu o roviben le bertenošengro! Tire zorale vasteha chraňin olen, save hine odsudzimen pro meriben! Ole narodenge pašal amende, so tuke dophenenas, visar pale eftavar buter, Rajeja! Akor amen, tire manuša, o bakrore pal tiri maľa, paľikeraha tuke pro furt; lašaraha tire skutki andre savore pokoleňja! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pro giľavipen: „O ľaľije la zmluvakre.“ Le Asafoskro žalmos. Šun amen, pasťjerina le Izraeloskro! Tu, so ľidžas le Jozef sar o stados a bešes upral o cherubi, sikav tut anglo Efrajim, Benjamin the Menaše! Presikav tiri zor a av amen te zachraňinel! Visar amen pale ke tu, Devla! Mi švicinel pre amende tiro muj, hoj te avas zachraňimen! RAJEJA, Nekzoraleder Devla, dži kana aveha choľamen pro modľitbi tire manušengre? Dehas len te chal o apsa avke sar o maro; diňal len te pijel o apsa andral e bari kuči. Kerďal, hoj o narodi pašal amende pes te maren vaš amari phuv, a amare ňeprijaťeľa peske amendar te keren pheras. Visar amen pale ke tu, Nekzoraleder Devla! Mi švicinel pre amende tiro muj, hoj te avas zachraňimen! Iľal o viňičis avri andral o Egipt, tradňal het avre naroden a sadzinďal les. Pripravinďal leske e phuv, mukľa o koreňa a pherdžarďa caľi phuv; peskre ciňoha učharďa andre o verchi, peskre konarenca o nekbareder cedri; leskre konara barile dži o Baro moros a o konarica dži o paňi Eufrat. Soske phagerďal leskre muri, hoj sako, ko pašal predžala, peske te čhinel tele leskre hroznostar? O dzivo balo andral o veš les obchal a o dziva džviri lestar čaľon. Av pale ke amende, Nekzoraleder Devla! Dikh tele andral o ňebos pre amende! Starin tut pal kada viňičis, pal kada kmeňos, savo sadzinďa tiro čačo vast, pal o čhavo, saves tuke bararďal avri. O viňičis čhinde tele a labarde les avri: Dikh pre lende choľaha a zňičin len! Ľiker tiro vast upral oda, kas tuke kidňal avri, upral o čhavo le manušeskro, saves tuke bararďal avri, avke pes tutar na visaraha. Obdžiďar amen a lašaraha tiro nav! Visar amen pale ke tu, RAJEJA, Nekzoraleder Devla! Mi švicinel pre amende tiro muj, hoj te avas zachraňimen! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pal o gittit. Le Asafoskro žalmos. Radisaľon andro Del, ov hin amari zor! Zorales bararen le Jakoboskre Devles! Giľaven, bašaven pre čerkutka, zorales bašaven pre citara the pre harfa! Bašaven pro bakrane rohi pro nevo čhon the pro inepos, sar dičhol calo čhonoro. Bo kada hin o prikazis prekal o Izrael; o prikazaňje le Jakoboskre Devlestar. Kada diňa avri o Del le Jozefoske, sar marelas le Egipt. Šunďom te vakerel o hangos, so na džanavas: „Iľom leske tele o pharipen pal o phike a andral o vasta thoďom tele o pharo košaris. Andro pharipen ke ma vičinehas a me tut zachraňinďom, andral o hermišagos man tuke diňom anglal, paš o paňa Meriba tut skušinďom avri. Šunen, manušale mire, sar tumenge dovakerav – te ča man šunďalas, Izraelona! Našťi lašares avre devles; našťi banďos anglo cudzo del! Me som o RAJ, tiro Del, me tut iľom avri andral e egiptsko phuv. Phundrav tiro muj a me les pherdžarava! Ale mire manuša na ačhenas mire lavendar; o Izrael man na šunďa. Vašoda len mukľom te džal pal peskre zacata jile, hoj te keren oda, so kamenas. Oj, te ča man mire manuša šundehas, te ča phirďahas o Izrael pal mire droma, takoj domarďomas lengre ňeprijaťeľen a mire vasteha geľomas pre ola, ko pre lende džan. Ola, ko našťi avri ačhen le RAJES, banďilehas anglal leste a lengro trestos ačhiľahas pro furt. Ale le Izrael diňomas te chal e nekfeder pšeňica a čaľarďomas les le medoha andral e skala.“ Le Asafoskro žalmos. O Del pes ačhaďa maškar o ňeboskro sudos, sudzinel maškar o „devla“: „Dži kana kamen te sudzinel načačipnaha a te ľikerel paš o nalačhe? Zaačhen vaš o slaba the široti! Sikaven o čačipen le čore the trapimen manušengro! Chraňinen le slabes the le čores, cirden les avri andral o vasta le nalačhe manušenge! Tumen na džanen, aňi na achaľon; phiren andro kaľipen a savore zakladi la phuvakre razisaľon. Me phenďom: ‚San devla, savore san o čhave le Nekbaredereskre.‘ Ale merena avke sar the aver manuša, perena tele avke sar savore aver vladci.“ Ušťi, Devla, sudzin e phuv! Se savore narodi hine tiro ďeďictvos! E giľi. Le Asafoskro žalmos. Ó, Devla, ma av čhit; ma av kašuko a ma ačh cicho! Se dikh, tire ňeprijaťeľa pes vzburinen; ola, ko tut našťi avri ačhen, hazden upre peskro šero. Gondoľinen avri o nalačhe plani pre tire manuša, den pes radi pre ola, save hine tuke vzacna. Phenen: „Aven, murdaras len avri, hoj te na ačhen narodoske, hoj pes imar šoha te na leperel pro nav le Izraeloskro!“ Jekhetane pes dovakerenas, a kerde maškar peste e zmluva pre tute – o Edom the o Izmaeliti, o Moab the o Hagarijčana; o manuša andral o Gebal, o Amnon the o Amalek, o Filišťinci the o manuša andral o Tir. Pridine pes ke lende the o Asirčana, hoj te zoraľaren le Lotoskre čhaven. Ker lenca avke sar le Midijanoha, avke sar le Siseraha the le Jabinoha paš o paňi Kišon, sar sas zňičimen paš o En-Dor a ačhile hnojoske pre phuv. Ker lengre rajenca avke, sar kerďal le Oreboha the le Zeeboha, ker savore lengre vodcenca sar le Zebachoha the le Calmunoha, save peske phende: „Zalaha o maľi le Devleskre.“ Devla miro, ker lenca sar le prachoha, so hino rozphurdlo, sar le phuseha andre balvaj. Sar e jag zlabarel o veš, sar o plameňis chal tele o verchi, avke pal lende dža tira burkaha a darav len avri tira zoraľa balvajaha! Učhar andre lengre muja ladžaha, RAJEJA, hoj te roden tiro nav. Mi aven furt andre ladž the andre dar; mi ľoľon avri ladžatar a mi našľon! Mi džanen, hoj tu, kaske hin o nav RAJ, sal nekbareder pre caľi phuv! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Pal o gittit. Le Korachengro žalmos. Savo šukar hin oda than, kaj bešes, ó, Nekzoraleder RAJEJA! Miri duša pes igen cirdel pal o dvori le RAJESKRE Khereskre; miro jilo the miro ťelos giľaven a radisaľon le džide Devlestar. Se the o vrabcos peske arakhel o kher a e lastovička o hňizdos, kaj la hin lakre cikne paš tire oltara, ó, Nekzoraleder RAJEJA, Kraľina miro the Devla miro. Bachtale hine ola, ko bešen andre tiro kher a furt tut lašaren. Bachtale hine ola, ko hine zorale tutar; ko le jileha kamen te džal andro Sion. Sar predžan prekal e avrišuki dolina, čerinen la pro than le prameňengro, the o jesuno brišind la učharel andro požehnaňje. Džan andral jekh zor andre aver, hoj pes te sikaven anglo Del pro verchos Sion. RAJEJA, Nekzoraleder Devla, šun miro mangipen, visar tiro kan, Devla le Jakoboskro! Devla, dikh pre amaro kraľis, pre amaro šťitos, dikh pro muj oleskro, kas pomazinďal! Feder hin jekh džives andre tiro kher, sar ezeros avrether! Radeder ačhava pro prahos andro kher mire Devleskro, sar hoj te bešav andro stani le nalačhe manušengre. Bo o RAJ, o Del, hin o kham the o šťitos; o RAJ presikavel o jileskeriben the e pačiv; na odphenel o lačhipen olenge, kaskro dživipen hino žužo. Nekzoraleder RAJEJA, bachtalo hin o manuš, savo pes mukel pre tu! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Korachengro žalmos. RAJEJA, presikaďal tiro lačhipen tira phuvake, požehňinďal pale le Jakob. Odmukľal o nalačhipen tire manušenge a učharďal andre savore lengre bini. Preačhiľal pre lende te el choľamen a visarďal lendar tiri bari choľi. An amen pale ke tu, Devla, Spasiťeľina amaro, a visar amendar tiri ruš! Kames pre amende te chal choľi furt? Kames, hoj te predžal tiri choľi pre savore pokoleňja? Či amen pale na obdžiďareha, hoj tire manuša te radisaľon andre tu? RAJEJA, sikav amenge tiro verno kamiben a de amen tiro spaseňje! Šunava, so vakerel o Del, o RAJ, bo ov vakerel pal o smirom prekal peskre manuša, peskre pačivale služobňika, te na visaľon pale ko diliňipena. Čačes ola, ko pes lestar daran, ena maj zachraňimen, hoj pes leskri slava pale te sikavel andre amari phuv! O verno kamiben the o čačipen pes arakhena; o spravodľišagos the o smirom pes čumidena. E vernosť barola andral e phuv, o spravodľišagos dikhela tele andral o ňebos. O RAJ dela peskro požehnaňje a amari phuv anela peskro uľipen. Predenašela les o spravodľišagos a pripravinela leske o drom. Le Davidoskri modľitba. RAJEJA, prithov tiro kan a odphen mange, bo som čoro a slabo. Ochraňin man, bo som tuke oddino cale jileha. Pomožin tire služobňikoske, se tu sal miro Del, me man mukav pre tu! Av ke ma jileskro, RAJEJA, se calo džives vičinav ke tute! Ker o radišagos andro dživipen tire služobňikoske, bo pre tute man mukav, RAJEJA. Bo tu, RAJEJA, odmukes a sal lačho, hin tut pherdo kamiben ke ola, ko pre tute vičinen. RAJEJA, visar tiro kan ke miri modľitba, šun miro mangipnaskro hangos! Sar man hin pharipen, vičinav ke tu, bo tu mange odphenes. Nane ňiko maškar o devla ajso sar tu, RAJEJA, aňi našťi keren oda, so tu kerďal. Savore narodi, saven stvorinďal, avena te banďol anglal tu, RAJEJA, a dena e slava tire naveske. Tu sal baro a keres bare zazraki; ča tu jekh sal Del. Sikav man, RAJEJA, tiro drom a dživava pal tiro čačipen. De, hoj calo miro jilo te daral tire navestar. Paľikerava tuke, Adonaj, Devla miro, andral calo jilo a furt bararava tiro nav. Baro hin tiro verno kamiben ke ma, cirdňal man avri dži andral o nekteluneder than le mulengro. Devla, ačhade pes pre ma o sprosta manuša, save tutar na daran; e maribnaskri partija man kamen te murdarel. Ale tu, Rajeja, sal lačho Del a jileskro, poloko andre choľi, pherdo le verne kamibnaha the čačipnaha. Visar tut ke ma a av ke ma jileskro; de tire služobňikos zor, zachraňin le čhas tira služobňičkakro! RAJEJA, ker vareso, hoj mange te sikaves tiro lačhipen, hoj pes te ladžan ola, ko mange na žičinen, sar dikhena, hoj tu mange pomožines a poťešines man. Le Korachengro žalmos. E giľi. O RAJ ačhaďa peskro foros pro sveto verchos. O RAJ kamel buter o brani le Sionoskre sar savore khera le Jakoboskre. Bare šukar lava pal tu vakeren, forona le Devleskro! Maškar ola, ko man prindžaren, rachinava le Egipt, le Babilon, le Tir, le Kuš the le Filišťincen. Pal lende pes vakerela: „Kade uľile.“ Pal o Sion pes phenela: „Kada the koda uľiľa kode a korkoro o Nekbareder oda foros zoraľarďa.“ Sar o RAJ zapisinela le naroden, phenela: „Kada uľiľa andro Sion.“ A khelena a giľavena: „Andre tu hin savore prameňa, khatar aven mire požehnaňja.“ E giľi. Le Korachengro žalmos. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro giľavipen. Pal o machalat leannot. O maskil le Hemanoskro le Ezrachitaskro. RAJA, Devla, Spasiťeľina miro, dživese ke tute vičinav, rači avav ke tute. Mi džal miri modľitba dži paš tu; visar tiro kan pre miro roviben! Miri duša hiňi pherdžarďi le trapišagoha, miro dživipen hin imar dži paš o Šeol. Som rachimen maškar ola, ko džan tele andro hrobos; som sar murš bi e zor. Som čhido maškar o mule, maškar o murdarde, save pašľon andro hrobos, pre save tuke imar na lepereha, save hine avricirdle andral tiro vast. Čhiďal man tele andre nekbareder jama, andre nekkaleder chev. Bešľa pre ma tiri choľi, začhiďal man tire vlnenca. Iľal mange mire lačhe prijaťeľen; kerďal, hoj lenge te džungľuvav. Phandlo som andre a našťi man dochudav avri; o jakha mange slabisaľon le pharipnastar. RAJEJA, sako džives ke tu vičinav, mire vasta ke tu nacirdav. Či kereha o zazraki prekal o mule? Či ušťena o mule, hoj tut te lašaren? Vakerel pes andro hrobos pal tiro verno kamiben a andro than le meribnaskro pal tiri vernosť? Džanel pes andro kaľipen pal tire zazraki? Džanel pes pal tiro spravodľišagos andre phuv, kaj hine o manuša, pre save pes bisterďa? Ale me vičinav ke tute, RAJEJA, hoj mange te pomožines; sig tosara miri modľitba džal ke tu. Soske man odčhives, RAJEJA? Soske mange garuves tiro muj? Terňipnastar cerpinav a som pašes paš o meriben; bo zľidžav tire phare tresti a imar na džanav aňi so te kerel. Tiri bari choľi pregeľa prekal ma; tire strašna rani man zňičinde. Začhiven man sako džives sar e potopa a rozthoven pes pašal ma pal dojekh sera. Iľal mandar savore prijaťeľen the suseden; o kaľipen ačhiľa miro nekpašeder kamaratos. O maskil le Etanoskro le Ezrachitaskro. RAJEJA, furt giľavava pal tiro verno kamiben! Vakerava pal tiri vernosť pokoleňje pro pokoleňje. Phenďom: „Tiro verno kamiben hino ačhado pro furt, tiri vernosť ľikerel zorales sar o ňebos.“ O RAJ phenďa: „Phandľom e zmluva mire manušeha, saves mange kidňom avri; iľom vera le Davidoske, mire služobňikoske: ‚Tiro potomkos ela kraľis pro furt; ačhavava tiro tronos pre savore pokoleňja.‘ “ O ňebos lašarel tire zazraki, RAJEJA, a tiri vernosť bararen tire sveta, sar hine jekhetane. Bo ko andro ňebos hino ajso sar tu, RAJEJA? A ko hin sar o RAJ maškar o ňeboskre bitosťi? O aňjela andro ňebos tut den bari pačiv, Devla. Sal bareder the užasneder savorendar, ko hine pašal tu. RAJEJA, Nekbareder Devla, ko hin ajso zoralo sar tu? RAJEJA, verno sal andre savoreste. Tu ľidžas o burki pro moros a leskre bare vlni thoves tele. Tu predemaďal a rozpučinďal le Rahab; tire zorale vasteha roztradňal tire ňeprijaťeľen. Tiro hin o ňebos, tiri hiňi e phuv; kerďal o svetos a savoro, so upre hin. Tu stvorinďal o severos the o juhos, o verchi Tabor the Chermon radisaľon tire navestar. Tiro ramenos hino zoralo, tiro vast hino zoralo, tiro čačo vast hino uprehazdlo. O spravodľišagos the o pravos hin o zaklados tire tronoske; o verno kamiben the e vernosť džan anglal tute. Bachtale hine o manuša, save džanen te radisaľol andre tute; ola, ko phiren andro švetlos andre tiri pritomnosť, RAJEJA. Tire navestar radisaľon calo džives a andre tiro spravodľišagos ačhen, bo tu sal lengri slava the zor a tire lačhipnaha barol amari zor. Amari ochrana avel le RAJESTAR, o Sveto le Izraeloskro amen diňa kraľis. Varekana andro viďeňje kavke prevakerďal ke tire pačivale manuša: „Pomožinďom le zorale muršeske a hazdňom upre oles, kas mange kidňom avri le manušendar. Arakhľom mire služobňikos le David, pomazinďom les mire svete olejoha. Zorales les ľikerela miro vast a zoraľarela les miro ramenos. O ňeprijaťeľis les na domarela a o nalačho manuš les na zalela. Rozpučinava angle leste leskre ňeprijaťeľen, domarava olen, ko les našťi avri ačhen. Miri vernosť the o verno kamiben ena leha; andre miro nav leske dava furt te zviťazinel. Thovava leskro vast pro moros a leskro čačo vast pro bare paňa. Paľis ke ma kavke vičinela: ‚Tu sal miro Dad, miro Del, miri Skala, miro Spasiťeľis.‘ Kerava lestar miro ešebno čhavo, ela nekbareder savore kraľendar pre phuv. Miro verno kamiben leske furt presikavava, verňe leha doľikerava miri zmluva. Leskro potomstvos zathovava pro furt, leskro tronos ľikerela, medik ela o ňebos. Te leskre čhave omukena miro zakonos te na dživena pal miro pravos, te na šunena mire prikazaňja a te na doľikerena mire prikazi, marava len la pacaha vaš lengri vzbura a le ranenca vaš lengri vina. Ale miro verno kamiben lestar na lava a miri vernosť na zradzinava; na prephagava miri zmluva a na čerinava miro lav. Jekhvar a pro furt iľom vera pre miro sveto nav, hoj šoha na sklaminava le David. Leskro potomstvos ačhela pro furt, leskro tronos ľikerela angle mande ajci sar o kham. Ačhela zorales pro furt avke sar o čhonoro, o verno švedkos pro ňebos.“ Ale tu les tradňal tutar het a odčhiďal, salas igen choľamen pre tiro pomazimen. E zmluva tire služobňikoha prephagľal a leskri kraľiko koruna čhiďal andre phuv. Rozburinďal savore leskre muri, leskre hradbendar kerďal kopa šmeci. Občorarenas les savore, so džanas pašal, hino pro asaben peskre susedenge. Olenge, ko pre leste džanas, diňal te zviťazinel; kerďal o radišagos savore leskre ňeprijaťeľenge. Tupisarďal leskri šabľa a na domukľal, hoj te obačhel andro mariben. Iľal leske e slava, leskre tronoha demaďal andre phuv. Charňarďal leskre terne dživesa; urďal les andre ladž. Mek dži kana, RAJEJA? Garuveha tut pro furt? Dži kana labola tiri choľi sar jag? Ma bister, savo charno hin miro dživipen! Savore manušen stvorinďal pre oda, hoj te meren. Savo manuš dživel a šoha na merel? Ko pes šaj lel avri andral e zor le hroboskri? Rajeja, kaj hin tiro baro kamiben, so sas? Kaj o lava, so diňal le David andre tiri vernosť? Rajeja, dikh, sar poňižinen tire sluhen! Andro jilo hordinav o dopheňiben le narodendar, saveha tire ňeprijaťeľa, RAJEJA, keren ladž tire pomazimen kraľiske všadzik, kaj džal. Mi džal e chvala le RAJESKE pro furt! Amen. Amen. O mangipen le Mojžišoskro, le Devleskre muršeskro. Rajeja, salas amenge sar kher pokoleňje pro pokoleňje. Tu salas sigeder, sar sas stvorimen o verchi, sigeder, sar kerďal calo svetos, čirlastar salas a furt aveha Del. Le manušestar keres pale prachos; phenes: „Ačhen pale prachoske, manušale!“ Se ezeros berša hin andre tire jakha sar idžeskro džives, so sig pregeľa, sar jekh ora rači. Jekhvareste našľuvas sar pal e potopa, našľuvas sar o suno, sar e nevi čar, so barol tosara: Tosara rozkvitňinel a barol, rači šučol avri a merel. Tira choľatar meras a igen predaras, sar choľisaľos. Amare nalačhipena rozkeres anglal tu, amare garude bini andro švetlos tire mujeskro. Savore amare dživesa našľon andre tiri choľi, amare berša amenge predžan sig sar o dichos. Amaro dživipen ľikerel eftavardeš berš, ochtovardeš, te hin vareko zoraleder; ale the o nekfeder berša hin ča pherdo dukh the pharipen, bo predžan sig a amen ľecinas het. Ale ko prindžanel tiri zoraľi choľi? Tiri bari choľi anel le manušenge dar. Sikav amen te rachinel amare dživesa, hoj te dživas goďaha. Visar tut pale ke amende, RAJEJA! Mek keci? Av jileskro ke tire sluhi! Pherar amen tosara tire verne kamibnaha, hoj te radisaľuvas a te thovas baripen sako džives. De amen ajci dživesa radišagos, keci sas pharipen; ajci berša, keci cerpinďam. Sikav tire skutki pre tire sluhi; tiro baro šukariben pre lengre čhave. O lačhipen le Rajeskro, amare Devleskro, mi el upral amende! Požehňin e buči amare vastengri, he, požehňin e buči amare vastengri! Oda, ko pes garuvel paš o Nekbareder, peske odpočovinela andro ciňos paš o Nekzoraleder. Phenava le RAJESKE: „Paš tute man denašav te garuvel, tu sal miro hrados, miro Del pre savo man mukav.“ Ov tut zachraňinela andral e pasca le lovcoskri the andral o meribnaskro nasvaľiben. Učharela tut peskre porenca, tel leskre kridli arakheha o than pro garuďipen, leskri vernosť hin tiro šťitos the tiri ochrana. Na daraha tut le nalačhipnastar, so avel rači; aňi le šipostar, so ľecinel dživese; aňi la ranatar, so demel andro kaľipen; aňi le meribnaskre nasvaľibnastar, so murdarel pro dilos. Ezera šaj peren paš tute a deš ezera paš tiro čačo vast, ale tutar pes oda na chudela. He, tu dikheha pre tire jakha, dikheha, sar hine marde o nalačhe manuša. Bo garuďal tut andro RAJ, a paš o Nekbareder tuke kerďal o kher. Ňič nalačho pes tuke na ačhela, ňisavi pohroma ke tiro stanos na avela. Bo prikazinela peskre aňjelenge pal tu, hoj tut te chraňinen pre savore tire droma. On tut chudena pro vasta, hoj te na demes o pindro pro bar. Uštareha pro ľevos the pre zmija; pro terno ľevos the pro sap. O RAJ phenel: „Lava les avri, bo man kamel. Ochraňinava les, bo prindžarel miro nav. Sar ke ma vičinela, odphenava leske. Avava leha andro pharipen, zachraňinava les a dava les pačiv. Odmeňinava les bare dživipnaha, sikavava leske miro spaseňje.“ O žalmos. E giľi pro šabat. Mištes hin te lašarel le RAJES a te giľavel tire naveske, ó Nekbareder Devla. Mištes hin tosara te vakerel pal tiro verno kamiben a rači pal tiri vernosť. Mištes hin tuke te giľavel a te bašavel pre dešehurengri citara the pre harfa. Diňal man radišagos, RAJEJA, tire skutkendar, khelav mange upral oda, so kerďal tire vastenca. Save bare hine tire skutki, RAJEJA! Save bare tire gondoľišagi! O nagoďaver manuš oda na džanel a o dilino oda na achaľol. Kajte o nalačhe manuša baron sar čar a savore bitanga kvitňisaľon, the avke ena zňičimen pro večno meriben. Ale tu, RAJEJA, kraľines upral savoreste pro furt. Se dikh, RAJEJA, tire ňeprijaťeľa! Se dikh, tire ňeprijaťeľa našľona! Savore, ko keren o nalačhipen, pes rozdenašena. Ale miro rohos hazdňal upre sar o rohos le dzive bikoskro! Pomazinďal man le šviže olejoha! Mire jakha dikhle, sar pele ola, ko pre ma ušťenas; mire kana šunde e skaza le nalačhengri, so pre ma džanas. O čačipnaskre kvitňisaľona sar e palma, barona sar o cedros andro Libanon. Ola, ko hine sadzimen andro kher le RAJESKRO, kvitňisaľona andro Chramos amare Devleskro. Mek the akor, sar len ela šiva bala, anena ovocje; ačhena šviža the zelena. A vakerena: „O RAJ hino spravodľivo, hino miri Skala a andre leste nane ňisavo nalačhipen.“ O RAJ kraľinel, urďa pre peste o šukariben; o RAJ pes urďa a phandľa pašal peste e zor. He, o svetos zathoďa zorales, na čhalavela pes. Tiro tronos hino zathodo imar čirlastar, tu salas furt. O paňa pes hazdle upre, RAJEJA, o paňa hazdle upre peskro hangos, hazdle peskre vlni a hučinen. Zoraleder sar e vika le bare paňengri, zoraleder sar o bare vlni le moroskre, hin o RAJ pro ňebos. Tire zakoni pes šoha na čerinen, tiro chramos, RAJEJA, hino sveto pro furt. Devla la pomstakro, RAJEJA, Devla la pomstakro, sikav tiri choľi! Ušťi, Sudcona la phuvakro! Visar pale le barikanenge, so peske zaslužinen! Dži kana mek, RAJEJA? Dži kana radisaľona o nalačhe? Vakeren namištes a sprostones; lašaren pes savore bitanga. Phiren pal tire manuša, RAJEJA, dukhaven tiro ďeďictvos. Murdaren le vdoven the le cudzincen, murdaren le široten. Phenen: „O RAJ oda na dikhel; le Jakoboskro Del olestar na džanel.“ Aven goďaver, tumen diline manušale! Tumen nagoďaver, kana chudena goďi? Či oda, ko stvorinďa o kan, na šunel? Či oda, ko kerďa e jakh, na dikhel? Či oda, ko karhinel o narodi, na marel? Či oda, ko sikavel le manušes, na achaľol? O RAJ džanel, so o manuš gondoľinel, džanel, hoj le manušengre gondoľišagi nane pre ňisoste. Bachtalo hin oda, kas tu, RAJEJA, barares avri, kas tu sikaves tiro zakonos, hoj leske te des te odpočovinel le nalačhe dživesendar, medik pes le nalačhe manušeske kopaľinel e chev. Se o RAJ na odčhivela peskre manušen, na omukela peskro ďeďictvos. O spravodľišagos ela pale pro sudos a savore spravodľiva pal oda džana. Ko vaš ma rušela anglo nalačhe? Ko vaš ma zaačhela anglo bitanga? Te mange na pomožinďahas o RAJ, imar uľomas ode, kaj hin večňe cichones. Sar phenďom: „Poddžal mange o pindro,“ tiro verno kamiben mange pomožinďa, RAJEJA. Sar man hin but starišagos andro jilo, tu man poťešines a des radišagos. Či šaj tut zdžas le nalačhe vladarenca, so le nalačhe zakonenca dukhaven le manušen? Sthoven pes a džan pro dživipen le spravodľivoneske; odsudzinen le ňevinnones pro meriben. Ale o RAJ hin miro zoralo hrados; miro Del hin e skala, andre savi man garuvav. Ov lenge visarela pale vaš lengre bini a zňičinela len vaš lengro nalačhipen; o RAJ, amaro Del, len zňičinela! Aven, giľavas radišagostar le RAJESKE, zorales bararas e Skala amara zachranakri! Aven, avas anglal leste le paľikeribnaha! Giľavas leske o radišagoskre chvali! Bo o RAJ hino baro Del, baro Kraľis upral savore devla. Andre leskre vasta hin o hlbini la phuvakre, o šťiti pro verchi hine leskre. Leskro hin o moros, ov les kerďa a peskre vastenca forminďa e šuki phuv. Aven, banďuvas angle leste andre chvala! Aven džas pro khoča anglo RAJ, amaro Stvoriťeľis! Se ov hino amaro Del a amen sam o manuša pal leskri maľa, o bakrore, saven ľidžal leskro vast. Adadžives, te šunďanas leskro hangos: „Ma phanden andre tumare jile sar andre Meriba, sar pre pušťa oda džives paš e Massa, akor sar man tumare dada pokušinenas a skušinenas, kajte dikhle mire skutki. Saranda berš man choľaravas kale manušenca a phenďom: ‚Furt hine le jileha avrether a mire droma na prindžaren.‘ Vašoda andre choľi diňom lav: ‚Čačes na džana andre miro odpočinkos!‘ “ Giľaven le RAJESKE nevi giľi! Giľav le RAJESKE, caľi phuv! Giľaven le RAJESKE, lašaren leskro nav, sako džives vakeren pal leskro spaseňje! Vakeren le narodenge pal leskri slava, pal leskre zazraki savore manušenge. Bo o RAJ hino baro a hodno savora chvalake, lestar kampel te daral buter sar savore devlendar. Bo savore devla andral aver narodi hine ča modli, ale o RAJ stvorinďa o ňebos. O baro šukariben the e slava hine anglal leste, leskro Sveto than hino zoralo the igen šukar. Den le RAJESKE, savore manušale pre phuv, den le RAJESKE e slava the e zor! Den le RAJESKE e slava hodno leskre naveske! Anen e obeta a aven andre leskro Chramos! Banďon tele anglo RAJ, angle leskro sveto šukariben! Izdra lestar, caľi phuv! Vakeren maškar o narodi: „O RAJ kraľinel!“ E phuv hiňi zorales zathoďi, na čhalavela pes! Ov sudzinel le manušen čačipnaha. O ňebos mi radisaľol a e phuv mi thovel baripen! Mi šunďol zorales o moros the savoro, so andre hin! Mi oslavinel e maľa the savoro, so upre hin! Savore stromi andro veš mi giľaven radišagostar. Mi giľaven anglo RAJ, bo avel, bo avel te sudzinel e phuv! Ov sudzinela spravodľišagoha o svetos a o narodi peskre čačipnaha. O RAJ kraľinel! Mi radisaľol e phuv, mi thoven baripen but ostrovi! O chmari the e bari molha hin pašal leste, o spravodľišagos the o sudos hine o zaklados leskre tronoskro. Anglal leste džal e jag a zlabarel pašal leste savoren, ko pre leste džan. Leskre bleskendar hin o švetlos pre calo svetos; e phuv oda dikhel a izdral. O verchi rozdžan sar e momeľi anglo RAJ, anglo Raj cale svetoskro. O ňebos vakerel pal leskro spravodľišagos a savore narodi dikhen leskri slava. Ladžala pes sako, ko služinel le modlenge a lašarel pes peskre devlorenca. Banďon anglal leste, savore devlale! O Sion oda šunel a radisaľol, o judska fori thoven baripen andre tire sudi, RAJEJA. Bo tu, RAJEJA, sal nekbareder pre caľi phuv, tu sal but bareder savore devlendar. Tumen, ko kamen le RAJES, ma kamen o nalačhipen! Bo ov chraňinel o dživipen peskre verne manušenge a cirdel len avri andral e zor le nalačhengri. E žatva le švetloskri avel avri prekal o spravodľivo a o radišagos oleske, ko hino čačo andro jilo. Tumen spravodľiva, radisaľon andro RAJ a lašaren leskro sveto nav! Žalmos. Giľaven le RAJESKE nevi giľi, bo kerďa o zazraki. Leskro čačo vast the leskro sveto valos leske ande o viťazstvo. O RAJ diňa te džanel le narodenge peskro spaseňje a sikaďa lenge peskro spravodľišagos. Leperďa peske pre peskro verno kamiben a pre peskri vernosť ko Izrael; savore agora la phuvakre dikhle o spaseňje amare Devleskro. Giľaven radišagoha le RAJESKE, caľi phuv! Chuden te radisaľol a te giľavel! Giľaven le RAJESKE la harfaha, mi šunďol o giľavipen la harfaha! Phurden pro trubi the pro bakrane rohi! Vičinen radišagoha anglo RAJ, anglo Kraľis! Mi hučinel o moros the savoro, so andre hin, o svetos a the ola, ko andre bešen! O paňa mi tapčinen le vastenca; o verchi mi giľaven jekhetane radišagoha. Mi giľaven anglo RAJ, bo avel te sudzinel e phuv. Ov sudzinela čačipnaha o svetos a le manušen spravodľišagoha. O RAJ kraľinel! O narodi izdran. Bešel pro tronos upral o cherubi; mi razisaľol e phuv. Baro hin o RAJ pro Sion; bareder savore narodendar. Mi lašaren tiro baro the užasno nav, bo hino sveto! O Kraľis hino zoralo, kamel o čačipen pro sudos. Tu zathoďal o spravodľišagos, kerďal oda, so hin čačo the lačho andro Jakob. Bararen le RAJES, amare Devles! Banďon tele paš leskre pindre! Ov hino sveto! O Mojžiš the o Aron sas leskre rašaja, o Samuel jekh olendar, ko pes ke leste modľinenas. On pes modľinenas ko RAJ a ov lenge odphenelas. Vakerelas ke lende andral o slupos la chmarakro; doľikerenas leskre zakoni the o prikazi, so len diňa. RAJEJA, Devla amaro, tu len šunehas avri; Devla, tu lenge odmukehas, ale vaš lengro nalačhipen len the marehas. Bararen le RAJES, amare Devles! Lašaren les pre leskro sveto verchos, bo o RAJ, amaro Del, hino sveto. O paľikeribnaskro žalmos. Giľaven radišagoha le RAJESKE, caľi phuv! Služinen le RAJESKE radišagoha! Aven anglal leste le radišagoskre giľenca! Achaľon, hoj o RAJ hino Del! Ov amen stvorinďa, leskre sam; amen sam leskre manuša, o bakrore pre leskri maľa. Aven andre leskre brani le paľikeribnaha, andre leskre dvori la chvalaha! Paľikeren leske a lašaren leskro nav! Bo o RAJ hino lačho; leskro verno kamiben ľikerel pro furt a leskri vernosť predžal pal jekh pokoleňje pre aver. Le Davidoskro žalmos. Pal tiro kamiben the spravodľišagos kamav te giľavel, tut kamav te lašarel, RAJEJA! Dav mange pozoris, hoj te phirav pal o dokonalo drom. Kana aveha ke ma? Andre miro kher dživava žuže jileha. Na dikhava le jakhenca pre ňisavo nalačhipen. Našťi avri ačhav oda, so keren ola, ko pes visaren le Devlestar. Na ela man lenca ňič! Mi aven dur o previsarde veci mire jilestar; pal o nalačho na kamav aňi te džanel. Ko počoral vakerel namištes pal aver dženo, oleske phandava o muj. Kas hin barikane jakha a ko pes ľidžal upre, oles paš ma na zľidžava. Mire jakha dikhena pro verna pre phuv a domukava lenge te bešel manca. Ko phirel žužes, oda mange služinela. Andre miro kher na bešela ňiko, ko avrenca thovel avri; paš ma na obačhela ňisavo klamaris. Sako tosara ňičinava savore nalačhe manušen andre phuv. Tradava avri savoren, ko keren o nalačhipen, andral o foros le RAJESKRO. E modľitba le strapimen manušeskri, sar hino andro pharipen a phenel le RAJESKE, so les dukhal. RAJEJA, šun avri miri modľitba; mi džal miro mangipen ke tute! Ma garuv tiro muj angle ma, sar som andro pharipen! Visar tiro kan ke ma; sar ke tu vičinav, sig mange odphen! Se mire dživesa našľon sar thuv; o kokala mange labon sar angara. Miro jilo hino avrišuko sar e šuki čar; bisterav imar te chal the o maro. La dukhatar, so ajci rovav, šučiľom avri pro kokalos. Dičhuvav avri sar e sova pre pušťa; sar o kuvikos pro rozburimen thana. Na sovav ňič, som sar čiriklo korkoro pro pados. Calo džives mange mire ňeprijaťeľa keren ladž; ola, ko mandar asan, len miro nav paš o košiben. Se o prachos andral o bov chav sar o maro, o pijiben mange mišinav le apsenca angle tiri bari choľi, bo tu man hazdľal a čhiďal het. Mire dživesa našľon sar račakro ciňos; šučuvav avri sar čar. Ale tu, RAJEJA, bešes pro tronos pro furt, pre tute pes na bisterela andre ňisavo pokoleňje. Tu ušťeha upre a ela tuke pharo vaš o Sion, bo avľa e ora te presikavel leske o lačhipen, akana hin odi ora. Tire služobňika radisaľon le Sionoskre barenge a igen len dukhal, hoj hino sa andro prachos. O narodi pes darana le RAJESKRE navestar; savore kraľa pre phuv pes darana tira slavatar, bo o RAJ pale ačhavela o Sion a sikavela pes andre peskri slava. Šunela e modľitba peskre čore manušengri a odphenela lenge pro mangipen. Kada pes mi pisinel prekal o pokoleňje, savo avela; hoj o manuša, save mek na uľile, te lašaren le RAJES: „O RAJ andral peskro sveto than dikhľa tele, andral o ňebos dikhelas pre phuv, hoj te šunel o roviben andral e bertena, a te zachraňinel olen, ko sas odsudzimen pro meriben.“ Vašoda pes vakerela pal o nav le RAJESKRO pro verchos Sion a dela pes leske e chvala andro Jeruzalem, sar pes zdžana o narodi the o kraľišagi, hoj te lašaren le RAJES. Slabisarďa miro dživipen pro jepaš drom, a cikňarďa mire dživesa. Avke phenav: „Devla miro, ma le man het andre mire nekfeder berša! Tire berša predžan pal jekh pokoleňje pre aver, imar čirla stvorinďal e phuv a tire vastenca kerďal o ňebos. On našľona a rozperena sar o uraviben, ale tu ačheha furt; čerineha len sar o gada a našľona. Ale tu sal furt jekh a tire berša šoha na preačhena. O čhave tire služobňikoskre dživena andro smirom a lengre čhave ačhena zorales paš tute.“ Le Davidoskro žalmos. Lašar le RAJES, dušo miri! Savoro, so hin andre ma, lašar leskro sveto nav! Lašar le RAJES, dušo miri, ma bister pre ňisavo leskro lačhipen! Ov tuke odmukel savore tire bini a sasťarel tut andral dojekh nasvaľiben. Ov cinel avri tiro dživipen andral o hrobos a leskro kamiben the jileskeriben hin tiri koruna. Čaľarel tiro dživipen le lačhe vecenca a terňarel tut, hoj te aves zoralo sar orlos. O RAJ sudzinel čačipnaha a zaačhel vaš ola, kas trapinen. Sikaďa peskro drom le Mojžišoske, le Izraelitenge peskre skutki. O RAJ hino milosťivo the jileskro, na choľisaľol sig a hino pherdo le kamibnaha. Ov amen furt na karhinela; na ela pre amende večňe choľamen. Na kerel amenca pal amare bini, aňi amenge na visarel pale amaro nalačhipen. Avke sar hin o ňebos učes la phuvatar, avke bares kamel olen, ko les den pačiv. Avke sar o vichodos hino dur le zapadostar, avke dur amendar odlel amare bini. Avke sar hin le dadeske pharo vaš peskre čhave, avke hin le RAJESKE pharo vaš ola, ko les den pačiv. Bo ov džanel, sar sam stvorimen, na bisterel, hoj sam le prachostar. Amen o manuša sam sar čar; baruvas sar e kvitka pre maľa, ale soča pre amende phurdel e balvaj, imar na sam a ňiko na džanel, kaj ačhahas. Ale le RAJESKRO verno kamiben sas furt a ela furt olenca, ko les den pačiv, a leskro spravodľišagos le čhavengre čhavenca; olenca, ko doľikeren leskri zmluva a na bisteren te dživel pal leskre prikazi. O RAJ peske pro ňebos ačhaďa o tronos a leskro kraľišagos vladňinel upral savoreste. Lašaren le RAJES, tumen, leskre zorale aňjelale, so doľikeren leskre prikazi a šunen leskre lava. Lašaren le RAJES, savore ňeboskre armadi, tumen, leskre služobňika, so keren leskri voľa! Lašar le RAJES, savoro, so hin stvorimen, lašar les pre savore thana, kaj vladňinel! Lašar le RAJES, dušo miri! Lašar le RAJES, dušo miri! RAJEJA, Devla miro, igen sal baro! Urďal tut andro šukariben the andre slava. Učhares tut le švetloha sar le plašťoha; nacirdes o ňebos sar o stanos. O khera tuke ačhaves pro paňa upral, o verdan tuke keres le chmarendar a džas pro kridli la balvajakre. Le balvajendar kerel peskre posli; le jagale plameňendar peskre služobňika. Ačhaďal e phuv pre lakre zakladi; šoha pes na čhalavela. Le bare paňenca la učharďal sar le ruchoha; o paňa sas dži upral o verchi. Sar o paňa pokarhinďal, denašle het; daranďile tire perumoskre hangostar, o verchi avle avri a o paňa čuľile tele andre dolina; pre oda than, savo lenge diňal. Thoďal lenge e hraňica, savi našťi predžan, hoj te na učharen pale e phuv andre. Mukes te čuľal o prameňa andro dolini, čuľan maškar o verchi, den te pijel o paňi savore džviren pro maľi; lendar pijen o dziva somara, sar len smadzinel. Paš lende bešen o čirikle; giľaven maškar o konara le stromengre. Cinďares o verchi andral tire uprune khera; e phuv hiňi čaľi le ovocendar tira bučatar. Des, hoj te barol e čar prekal o dobitkos, te baron o rastlini prekal o manuš, hoj e phuv lenge te anel o chaben, the e mol, so kerel o radišagos andro jilo; o olejos, hoj o muj te švicinel, the o maro, hoj te zoraľarel o jilo le manušeskro. Le RAJESKRE stromen hin pherdo paňi, le cedren andro Libanon, save sadzinďa. Andre lende peske keren hňizdi o čirikle; andro ciprusi bešen o bociana. O uče verchi hine le kamzikengre, andro skali pes garuven o cikne džvirici. Tu stvorinďal o čhonoro, hoj te určinel o časi; o kham džanel, kana te zaperel. Anes o kaľipen, avel e rat, a savore džviri andro veš aven avri. O terne ľevi gravčinen pal e korisť; le Devlestar mangen o chaben. Sar avel avri o kham, džan pale, hoj peske te pašľon pre peskre thana. O manuša džan pal peskre buča, pal oda, so keren dži rači. Keci but veci kerďal, RAJEJA! Savoro stvorinďal la goďaha! Pal caľi phuv hin pherdo džide veci, so stvorinďal. Hin kade o moros, baro the buchlo; hin andre ajci džviri, hoj pes na den te zrachinel, bare the cikne. O ľodi džan pal o moros; bavinel pes andre o Levijatan, saves stvorinďal. Kala savore užaren pre tu, hoj len te des te chal, akor sar lenge kampel. Sar len des te chal, kiden oda upre; sar phundraves o vast, čaľon le lačhe chabenestar. Sar garuves o muj, daran pes; Sar lenge les o dichos, meren a ačhen pale prachoske. Savore hine stvorimen, sar bičhaves tiro duchos; a des o nevo dživipen la phuvake. E slava le RAJESKRI mi ľikerel pro furt! Mi radisaľol o RAJ olestar, so kerďa! Sar dikhel pre phuv, e phuv razisaľol; sar pes chudel le verchendar, o verchi thuvisaľon. Giľavava le RAJESKE calo dživipen; giľavava o chvali mire Devleske, medik dživava. Oda, pal soste gondoľinav, mi el leske pre dzeka! Radisaľuvava andro RAJ. Mi našľon o binošna pal e phuv a te na en imar o nalačhe manuša! Lašar le RAJES, dušo miri! Haleluja! Paľikeren le RAJESKE, bararen leskro nav! Maškar o narodi den te džanel, so kerďa! Giľaven leske, bašaven leske! Vakeren pal savore leskre zazraki! Lašaren tumen leskre svete naveha! Mi radisaľon o jile olenge, ko roden le RAJES! Roden le RAJES the leskri zor; ma preačhen te rodel leskro muj! Leperen tumenge pro zazraki, pro bare veci, so kerďa, the pre oda, sar sudzinelas, tumen, o čhave le Abrahamoskre, leskre služobňikoskre, o čhave le Jakoboskre, le Devleskre avrikidle! Ov hin o RAJ, amaro Del, leskre sudi hine pro manuša pal caľi phuv. Šoha na bisterel pre peskri zmluva, pre peskro lav, so diňa ezera pokoleňjenge. Phandľa e zmluva le Abrahamoha a diňa lav le Izak, le Jakoboske la kerďa sar prikazis, le Izraeloske sar e večno zmluva, akor, sar phenďa: „Tuke dava e kanaaňiko phuv andro ďeďictvos.“ Sar mek on sas ča frima džene a sas andre odi phuv ča cudzinci, phirenas andral jekh narodos ke aver a andral jekh kraľišagos ke aver. O Del na domukľa, hoj len vareko te trapinel, vaš lende pokarhinďa the le kraľen: „Ma thoven o vasta pre mire pomazimen manuša; ma dukhaven mire proroken!“ Sigeder sar domukľa e bokh pre phuv a iľa lendar savoro maro, bičhaďa anglal lende muršes, le Jozef, savo sas bikendo otrokoske. O pindre leske phandle andro kľigina, e meň leske zakerde andro trasta, medik pes na ačhiľa oda lav, so phenďa anglal. O lav le RAJESKRO sikaďa, hoj les hin čačipen. Akor o kraľis prikazinďa, hoj les te muken, o vladcas le manušengro les oslobodzinďa. Ačhaďa les rajeske upral peskro kher, vladcaske upral calo peskro barvaľipen, hoj te prikazinel leskre rajenge, so kamel, a te del goďi leskre radcen. Paľis avľa o Izrael andro Egipt; o Jakob dživelas sar cudzincos andre phuv le Chamoskri. O RAJ diňa peskre manušen but čhave a kerďa lendar zoraleder lengre ňeprijaťeľendar. Visarďa le Egipťanenge o jile pre leskre manuša, vašoda len našťi avri ačhenas a thovenas lenca avri. Bičhaďa le Mojžiš, peskre služobňikos, the le Aron, saves peske kidňa avri. Kerenas maškar lende leskre znameňja the zazraki andre Chamoskri phuv. Bičhaďa o kaľipen, e phuv kaľiľa andre, ale o Egipťana the avke na šunde leskre lava. Čerinďa lengre paňa pro rat a kerďa, hoj o ribi te meren. Pherarďa e phuv but žabenca, mek the le kraľiskre khera. Prevakerďa a avle o muchi, o komara pre caľi lengri phuv. Čerinďa o brišind pro bare krupi, bičhaďa o jagale plameňa pre lengri phuv. Zňičinďa lenge o viňičis the o figi, phagerďa o stromi pre lengri phuv. Prikazinďa a avle o maľakre grajora, ajci kobilki, hoj pes na denas te zrachinel. Chale tele savore rastlini andre lengri phuv, chale tele savoro uľipen pro maľi. A akor andro Egipt murdarďa savoro, so uľiľa ešebno, le ešebne čhaven, save sikavenas pre lengri zor. Iľa avri le Izrael le rupoha the le somnakaha a savore sas saste the zorale. O Egipt radisaľolas, sar džanas het, bo pes lendar igen daralas. Nacirdňa lenge e chmara sar lepeda a rači švicinelas la jagaha. Sar žadinenas, anďa lenge prepelici; čaľarelas len mareha andral o ňebos. Phundraďa e skala a avľa avri pherdo paňi, čuľalas sar e jarka pre pušťa. Bo na bisterďa pro sveto lav, so diňa le Abraham, peskre služobňikos. Avke iľa avri peskre manušen radišagoha, peskre avrikidlen giľavipnaha. Diňa lenge o phuva le narodengre, ile peske o maľi, pre save aver džene kerenas buči. O RAJ oda kerďa, hoj te doľikeren leskre prikazaňja a te šunen leskre zakoni. Haleluja! Haleluja! Paľikeren le RAJESKE, bo hino lačho; leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ko šaj vakerel pal o bare skutki le RAJESKRE? Ko šaj vakerel pal savori leskri chvala? Bachtale hine ola, ko keren spravodľišagoha, ola, ko dživen furt čačipnaha. RAJEJA, leper tuke pre ma, sar presikaveha o kamiben tire manušenge; av ke ma, sar len zachraňineha, hoj te dikhav o lačhipen tire avrikidle manušengro, hoj te radisaľuvav jekhetane tire narodoha, hoj te lašarav jekhetane tire manušenca. Kerahas o bini avke sar amare dada; kerahas o nalačhipen a dživahas namištes. Amare dada andro Egipt na achaľile tire zazrakenge, na leperenas peske pre tiro baro verno kamiben a vzburinenas pes paš o moros, paš o Lolo moros. Ale ov len zachraňinďa vaš peskro nav, hoj te sikavel peskri zor. Prikazinďa le Lole moroske a šučiľa avri; ľidžalas len maškar o bare paňa sar prekal e pušťa. Zachraňinďa len andral o vast olestar, ko len našťi avri ačhelas; cinďa len avri andral o vast olestar, ko pre lende džalas. Lengre ňeprijaťeľen zaučharde andre o paňa, na predžiďiľa lendar ňiko. Akor pačanďile leskre lavenge a giľavenas leske e chvala. Ale igen sig bisterde pre leskre skutki; na užarenas pre leskri rada. Pre pušťa lengri žadosca našťi dočaľiľa; ode pokušinenas le Devles. Avke len diňa, so žadinenas, ale paľis len marelas le džungale nasvaľibenenca. Andro taboris zavidzinenas le Mojžišoske the le Aronoske, le RAJESKRE svete rašaske. E phuv pes phundraďa a chaľa le Datan, učharďa le Abiram peskre manušenca. E jag rozlabiľa pre lengre manuša; le nalačhe manušen chaľa o plameňis. Paš o Choreb peske kerde la gurumňora; lašarenas e somnakuňi modla. Čerinde peskre slavne Devles vaš e podoba le bikoskri, so chal e čar. Bisterde pro Del, pre lengro Spasiťeľis, savo kerďa bare veci andro Egipt, o zazraki andre phuv le Chamoskri, o užasna skutki paš o Lolo moros. Vašoda o Del phenďa, hoj len zňičinela, ale o Mojžiš, leskro avrikidlo murš, pes angle leste ačhaďa vaš lenge, hoj te visarel het leskri choľi, hoj len te na zňičinel. Daranas te džal andre šukar phuv, na pačanas leskre laveske, dudrinenas andre peskre stani a na šunde le RAJES. Avke hazdľa upre peskro vast a iľa vera, hoj len pre odi pušťa mukela te perel tele, hoj len rozčhivela andre savore phuva a kerela, hoj lengre čhave te meren maškar o narodi. Paľis chudle te lašarel le Baal paš o Peor; chanas o obeti, so sas obetimen le mule devlenge. Provokinenas le RAJES peskre nalačhe skutkenca, a vašoda pre lende avľa o nasvaľiben. O Pinchas ušťiľa, thoďa pes andre oda a o nasvaľiben preačhiľa. Oda pes leske rachinelas vaš o spravodľišagos andral jekh pokoleňje pre aver dži pro furt. Choľarde les paš o paňa Meriba, a angle lende dopeľa namištes the o Mojžiš, bo avke les choľarde, hoj phenďa o nagoďaver lava. Na murdarde avri le naroden avke, sar lenge prikazinďa o RAJ, ale džanas romeste andre ola narodi a chudle te kerel oda, so the on. Služinenas the lengre modlenge, save len zachudle andre pasca. Obetinenas peskre čhaven the peskre čhajen le nalačhe duchenge. Čhorenas avri o ňevinno rat, o rat peskre čhavengro the čhajengro, saven obetinenas le modlenge andro Kanaan, a e phuv pes meľarďa lengre ratestar. Meľarde pes andre peskre skutkenca; kerenas le Devleha avke sar o napačivale romňija. Vašoda o RAJ choľisaľiľa pre peskre manuša, džungľiľa leske leskro ďeďictvos. Avke len diňa andro vasta le narodenge, vladňinenas upral lende ola, ko len našťi avri ačhen. Lengre ňeprijaťeľa len trapinenas a dochudle len tel peskro vast. O Del len buterval lelas avri, ale on pes leske vzburinenas a džanas mek teleder andro bini. Ale ov the avke dikhľa pre lengro pharipen, sar šunďa lengro roviben. Leperďa peske pre peskri zmluva lenca a andre peskro baro kamiben len na marďa avke, sar kamľa. Kerďa, hoj lenge te presikaven o jileskeriben savore, so len zaile. Zachraňin amen, RAJEJA, Devla amaro, skide amen upre andral o narodi, hoj te paľikeras tire svete naveske a te lašaras pes tira chvalaha! Lašardo mi el o RAJ, o Del le Izraeloskro, na veki vekov! A savore manuša mi phenen: „Amen!“ Haleluja! Paľikeren le RAJESKE, bo hino lačho, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Kavke mi vakeren ola, saven o RAJ cinďa avri, saven cinďa avri andral o vast le ňeprijaťeľistar, saven skidňa andral o phuva le zapadostar the le vichodostar, le severostar the le juhostar. Bludzinenas pal o thana, kaj nane ňič, the pal e pušťa a na arakhle ňisavo foros, kaj šaj bešle. Sas bokhale the smedna; na birinenas imar te dživel. Akor andre peskro pharipen vičinenas ko RAJ a ov len iľa avri andral o trapišagos. Ľidžalas len rovne dromeha, hoj te doaven andro foros, kaj šaj bešle. Mi paľikeren le RAJESKE vaš leskro verno kamiben, vaš leskre užasna skutki, so kerďa prekal o manuša, bo le smednen del te pijel paňi a le bokhalen čaľarel le lačhe chabeneha. Varesave bešenas andro kaľipen, andro nekbareder kaľipen, cerpinenas andre bertena phandle le lancenca vašoda, hoj pes ačhavenas le Devleskre lavenge a odčhivenas e rada le Nekbaredereskri. Pokorinďa lengre jile la phara bučaha; pele pre phuv a ňiko lenge na pomožinďa. Akor andre peskro pharipen vičinenas ko RAJ a ov len zachraňinďa andral o trapišagos. Iľa len avri andral o kaľipen, andral o nekbareder kaľipen, a čhingerďa lenge o lanci. Mi paľikeren le RAJESKE vaš leskro verno kamiben, vaš leskre užasna skutki, so kerďa prekal o manuša, bo phagerďa o brondzune brani a prečhinďa o trastune zavori. Varesave džene ačhile sar diline vaš peskre binošna droma the vaš peskre nalačhipena. Savoro chaben lenge džungľiľa a avle pašes paš o brani le meribnaskre. Akor andre peskro pharipen vičinenas ko RAJ a ov len zachraňinďa andral o trapišagos. Bičhaďa peskro lav a sasťarďa len; zachraňinďa len le hrobostar. Mi paľikeren le RAJESKE vaš leskro verno kamiben, vaš leskre užasna skutki, so kerďa le manušenca. Mi paľikeren leske le obetenca a pal leskre skutki mi giľaven radišagoha. Varesave džene gele le loďenca pro moros, hoj ode peske te zaroden pro dživipen. Dikhle ode bare veci, so o RAJ kerďa; leskre užasna skutki pro baro moros. Phenďa lav a avľa bari burka, savi hazdľa o moroskre vlni. O paňi lenca čhivkerelas dži upre andro luftos, paľis dži tele andre hlbina; daranas pes la pohromatar, so pre lende avľa. Poddžalas lenge o pindre sar le mate manušeske; imar na džanenas so te kerel. Akor andre peskro pharipen vičinenas ko RAJ a ov len cirdňa avri andral o trapišagos. E zoraľi burka čerinďa pre loki balvajori a o vlni pro moros peske bešle tele. Radisaľile, hoj imar o vlni preačhile, a ov len doanďa andro pristavos. Mi paľikeren le RAJESKE vaš leskro verno kamiben, vaš leskre užasna skutki, so kerďa le manušenca. Mi bararen les maškar o manuša a mi lašaren les o phureder andre rada. Ov o paňa čerinel pre pušťa a o prameňa pre šuki phuv; e uľipnaskri phuv pro than, kaj na barol ňič, vaš o nalačhipen olengro, ko ode bešen. Ov e pušťa čerinel pro jazera a e šuki phuv pro prameňa. Thoďa ode te bešel le bokhale manušen a on peske ačhade foros pro dživipen. Sadzinde peske pro maľi, sadzinde peske o viňici a skidle upre pherdo uľipen. Požehňinďa len a sas len but čhave; na domukľa, hoj len te el frimeder dobitkos. Paľis lendar ačhiľa ča frima džene, sas pokorimen le trapišagostar, le cerpišagostar the le pharipnastar. Ov kerďa bari ladž le rajenge a diňa lenge te bludzinel pal e pušťa. Ale le čores iľa avri andral leskro pharipen a leskre famelijendar kerďa ajci but sar stados le bakrengro. Dikhena oda o spravodľiva a radisaľona, ale savore nalačhe phandena andre peskre muja. Oda, ko hino goďaver, mi gondoľinel pal kala veci a mi achaľol o verno kamiben le RAJESKRO! E giľi. Le Davidoskro žalmos. Miro jilo tuke zorales pačal, Devla! Giľavava tuke a bašavava andral calo miro jilo. Ušťi upre, harfo, citaro! Kamav te uštavel o kham. Paľikerava tuke, RAJEJA, maškar o narodi a giľavava tuke maškar o cudzinci, bo baro hin tiro verno kamiben dži upral o ňebos a tiro čačipen dži o chmari. Devla, av barardo upral o ňebos; tiri slava mi el pal caľi phuv! Zachraňin amen tire čače vasteha a šun man avri, hoj ola, kas kames, te aven spasimen. O Del prevakerďa andral peskro Chramos: „Zviťazinava a radišagoha rozďelinava o foros Šichem a merinava avri e dolina Sukot. Miro hin o Gilead, mange patrinel o Menaše, o Efrajim hin e prilba pre miro šero, e Judsko hiňi miro kraľiko žezlos. O Moab hin miro lavoris, pro Edom čhivava miri sandalka, bo hino miro, upral e filišťiňiko phuv viskinava, sar zviťazinava.“ Devla, ko man doanela andre lengro ohradzimen foros? Ko man ľidžala andro Edom? Či na tu, Devla? Ale tu amen odčhiďal a imar na ľidžas amare armadi. Pomožin amenge te domarel amare ňeprijaťeľen, bo le manušeskri pomoca nane pre ňisoste. Le Devleha zviťazinaha a ov uštarela pre amare ňeprijaťeľa. Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. Devla miro, saves lašarav, ma av čhit, bo o manuša, so hine nalačhe a falošna, phundrade pre ma peskro muj; vakerenas pre ma le klamišagoskre čhibenca. Začhide man le nalačhe lavenca; džan pre mande a aňi nane vaš soske. Vaš miro kamiben pre ma namištes vakeren, ale me man modľinav. Vaš o lačho mange den pale o nalačhipen a vaš o kamiben man našťi avri ačhen. Mire ňeprijaťeľiske ačhav le nalačhe sudcas; o žalobcas mi ačhel leske pal e čači sera. Sar les ela sudos, mi odsudzinen les; mi rachinen leskri modľitba sar binos. Mi dživel frima dživesa, leskri buči mi prelel aver. Leskre čhavore mi ačhen široti; leskri romňi vdova! Leskre čhavore pes mi tuľinen a mi žobrinen, mi džan andral peskre phagerde khera te rodel maro! O interesaris lestar mi lel savoro, so les hin, a o cudzinci mi rozčoren oda, pre soste ov kerelas buči. Ňiko leske te na presikavel o jileskeriben, ňikaske te na el pharo vaš leskre široti. Leskro potomstvos mi merel avri, lengre nava mi en avrikhosle imar andre dujto pokoleňje. O RAJ peske mi leperel furt pre vina leskre dadengri; o binos leskra dakro te na el avrikhoslo. Lengre bini mi en furt anglo jakha le RAJESKRE, mi mažinel avri lengro leperiben pal e phuv. Bo na kamľa te presikavel o kamiben, džalas pro žobrakos the pro čoro a murdarďa oles, kas sas dukh andro jilo. Ov rado košelas – mi perel oda pre leste! Šoha na kamľa te žehňinel avren – te na žehňinel ňiko leske! O košiben pre peste urelas sar gada – mi džal andre leskro ťelos sar paňi, andre leskre kokala sar olejos. Mi el oda sar o ruchos, andre savo pes urel, sar o sirimos phandlo pašal leste pro furt. Kavke mi visarel pale o RAJ mire žalobcenge the olenge, ko pal ma namištes vakeren. Ale tu, RAJEJA, Adonaj, pomožin mange vaš tiro nav! Zachraňin man vaš oda, bo tiro verno kamiben hino lačho. Bo me som čoro a slabo; o jilo man dukhal. Našľuvav avke sar o ciňos rači, som sar e kobilka razimen tele. O khoča mange slabisaľon le postostar; o ťelos mange šučol avri. Som lenge pro asaben, dikhen pre ma a keren le šerenca. Pomožin mange, RAJEJA, Devla miro! Zachraňin man vaš oda, bo tiro kamiben hino pačivalo! Hoj on te džanen, hoj oda hin tiro vast, hoj tu oda kerďal, RAJEJA! On mi košen, ale tu žehňin! Ola, ko pre ma džan, pes ladžana, ale tiro sluhas radisaľola. Mi uren mire žalobcen andre ladž; mi pačaren len andre ladž avke sar andro plašťos. Igen paľikerava le RAJESKE mire vuštenca, maškar o but džene les lašarava, bo le čore manušeske ačhel pal e čači sera, hoj les te zachraňinel olendar, ko les odsudzinen. O RAJ phenďa mire Rajeske: „Beš tuke pal miri čači sera, medik tuke na thovava tire ňeprijaťeľen tel o pindre.“ Andral o Sion nacirdela o RAJ tire kraľiskri zor a phenela: „Vladňin maškar tire ňeprijaťeľa!“ Oda džives, sar džaha andro mariben, tire manuša avena pal tute korkore pestar. Avke sar e rosa avel avri sig tosara, avke tire terne murša avena ke tu pre tire sveta verchi. O RAJ iľa vera a na bajinela: „Tu sal rašaj pro furt avke sar o Melchisedek.“ O RAJ hino pal tiri čači sera; zňičinela le kraľen andre oda džives, sar avela leskri choľi. Sudzinela le naroden, ela ode pherdo mule manuša. Rozpučinela le kraľen pal caľi phuv. Andral o jarkos pašal o drom pijela paňi; a vašoda hazdela upre o šero. Haleluja! Paľikerav le RAJESKE andral calo jilo maškar o spravodľiva manuša, sar hine jekhetane zgele. Bare hine o skutki le RAJESKRE; sako, ko lenge radisaľol, kamel lenge te achaľol. Bari a igen šukar hiňi leskri buči, leskro spravodľišagos ľikerela furt. Ov kerďa, hoj pes te na bisterel pre leskre zazraki; milosťivo a jileskro hino o RAJ. Del te chal olen, ko pes lestar daran, pre peskri zmluva šoha na bisterela. Sikaďa o zorale skutki peskre manušenge; diňa lenge e phuv, so sas avre narodengri. Andre savoreste, so kerel, hino verno the spravodľivo, pre savore leskre prikazi pes šaj te zmukel. On hine zathode pro furt, hine dine le čačipnaha the le spravodľišagoha. Cinďa avri peskre manušen, peskri zmluva zathoďa pro furt. Leskro nav hino sveto a užasno. O goďaveripen chudel la sveta daraha anglo RAJ; savore, ko dživen pal leskre prikazi, hine goďaver, Leske džal e chvala pro furt. Haleluja! Bachtalo manuš, savo pes daral le RAJESTAR a kaske hin igen pre dzeka leskre prikazi. Leskre čhave ena zorale pre phuv; o potomstvos le čače manušeskro ela požehňimen. Andre leskro kher ela o barvaľipen a savorestar pherdo; leskro spravodľišagos ľikerela furt. O švetlos andro kaľipen švicinela le čače manušeske, oleske, ko hino lačho, jileskro the spravodľivo. O lačhipen avela pre oda, ko ščirones del kečeň, pre oda, ko kerel o veci čačipnaha. O spravodľivo manuš pes šoha na čhalavela; furt les leperena. Na predarala, sar avela e nalačhi sprava; leskro jilo hino zoralo, mukel pes pro RAJ. Leskro jilo na izdral a na daral pes; dikhela te perel peskre ňeprijaťeľen. Rozčhivel ščirones a del le čore manušen; leskro spravodľišagos ačhela pro furt; leskri zor pes hazdela upre andre slava. O nalačho manuš oda dikhela a choľisaľola, randela le dandenca a ela zňičimen; oda, so kamen o nalačhe te kerel, našľola. Haleluja! Lašaren le RAJES, tumen leskre služobňikale, lašaren o nav le RAJESKRO! Mi el barardo o nav le RAJESKRO akanastar pro furt! Odarik, khatar avel avri o kham, dži ode, kaj zadžal andre, mi el lašardo o nav le RAJESKRO. O RAJ hino barardo upral savore narodi, leskri slava hin upral o ňebos. Ko hin ajso sar o RAJ, amaro Del, savo bešel učes a dikhel dži tele pro ňebos the pre phuv? Le čore manušes hazdel upre andral o prachos, le slabes podhazdel pal o šmeciskos, hoj les te thovel te bešel le rajenca; peskre manušengre rajenca. Ola džuvľake, sava našťi el čhave, del te bešel andro kher sar ola dake, savi radisaľol le čhavendar. Haleluja! Sar o Izrael avelas avri andral o Egipt, o kher le Jakoboskro le cudze narodendar, o Juda ačhiľa le Devleskro sveto than, o Izrael leskro kraľišagos. O moros oda dikhľa a denašľa, o paňi Jordan chudňa te džal palal, o verchi chučkerenas sar bakre a o brehi sar cikne bakrore. So tute, morona, hoj denašľal? So tute, Jordanona, hoj visaľiľal palal? Verchale, soske chučkeren sar bakre? Brehale, soske chučkeren sar cikne bakrore? Izdra, phuvije, anglo Raj, anglo Del le Jakoboskro, savo čerinel e skala pro jazeros a o kremeňis pro prameňa le paňengre. Na amenge, RAJEJA, na amenge, ale tire naveske patrinel e chvala vaš tiro kamiben the tiri vernosť! Soske aver narodi phenen: „Kaj hino lengro Del?“ Amaro Del hino pro ňebos; ov kerel savoro, so leske hin pre dzeka. Ale lengre modli hine rupune the somnakune; o manuša len kerde peskre vastenca. Hin len vušta, ale na vakeren, hin len jakha, ale na dikhen; hin len kana, ale na šunen, hin len nakha, ale na voňinen; hin len vasta, ale na chuden, hin len pindre, ale na phiren, hin len kirle, ale našťi den avri o hangos. Ola, ko len keren, ena ajse sar on; ajse ena savore, ko pes pre lende muken. Izraelona, muk tut pro RAJ! Ov hino tiri pomoca the tiro šťitos. Rašajale, khereja le Aronoskro, muken tumen pro RAJ! Ov hino tumari pomoca the tumaro šťitos. Tumen, ko daran le RAJESTAR, muken tumen pro RAJ! Ov hino tumari pomoca the tumaro šťitos. O RAJ pre amende na bisterďa, ov amenge žehňinela. Žehňinela o kher le Izraeloskro, žehňinela o kher le Aronoskro. O RAJ žehňinela olen, ko pes lestar daran, le ciknen the le baren. Mi del tumenge o RAJ, hoj te rozbaron, tumen the tumare čhave! Mi požehňinel tumen o RAJ, savo kerďa o ňebos the e phuv! O nekučeder ňebos hino le RAJESKRO, ale e phuv diňa le manušenge. O mule na lašarena le RAJES; ňiko olendar, ko džan tele pro cicho than. Ale amen bararaha le RAJES akanastar dži pro furt. Haleluja! Kamav le RAJES, bo šunďa avri miro mangipen, sar ke leste vičinavas, bo ke ma visarďa peskro kan, me man ke leste mangava, medik ča dživava. Phandle man andre o puta le meribnaskre; avľa pre ma e dar le hroboskri; zaiľa man e žaľa the o pharipen. Ale vičinavas pro nav le RAJESKRO: „Mangav tut, RAJEJA, zachraňin miro dživipen!“ O RAJ hino lačho the spravodľivo, amare Devleske hin pharo vaš amenge. O RAJ chraňinel le slabe manušen; sar mange sas igen phares, ov man zachraňinďa. Smirom tuke, dušo miri, bo o RAJ sas ke tu igen lačho. Iľal man avri andral o meriben, zaačhaďal mire jakha le apsendar a ochraňinďal miro pindro, hoj mange te na poddžal, hoj te šaj phirav anglo RAJ pal e phuv maškar o džide. Pačanďiľom, vašoda phenďom: „Somas igen strapimen.“ Andre miro pharipen phenďom: „Dojekh manuš klaminel.“ So me šaj dav le RAJES vaš savoro lačhipen, so mange kerďa? Paľikerava la moľakra obetaha vaš miri zachrana a vičinava pro nav le RAJESKRO. Dava le RAJESKE oda, so phenďom, anglal savore leskre manuša. Savi dukh hin le RAJES, sar meren leskre verna manuša. RAJEJA, som tiro služobňikos, avke sar tuke služinelas miri daj, the me avke tuke služinav; tu prečhinďal mire lanci. Anava tuke e paľikeribnaskri obeta a vičinava pro nav le RAJESKRO. Dava le RAJESKE oda, so phenďom, anglal savore leskre manuša, pro dvori andro kher le RAJESKRO, maškar tute, Jeruzalemona. Haleluja! Lašaren le RAJES, savore narodale, Bararen les, savore manušale! Bo baro hin leskro kamiben ke amende a leskri vernosť ľikerel pro furt. Haleluja! Paľikeren le RAJESKE, bo hino lačho; bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Mi phenel o Izrael: „Leskro verno kamiben ľikerel pro furt.“ Mi phenen o rašaja, o kher le Aronoskro: „Leskro verno kamiben ľikerel pro furt.“ Mi phenen ola, ko pes daran le RAJESTAR: „Leskro verno kamiben ľikerel pro furt.“ Andro pharipen vičinavas pro RAJ a ov mange odphenďa a zachraňinďa man. O RAJ hino manca, na darava man. So man šaj kerel o manuš? O RAJ hino manca a pomožinel mange; dikhava te perel mire ňeprijaťeľen. Feder hin te denašel ko RAJ, sar pes te mukel pro manuš. Feder hin te denašel ko RAJ, sar pes te mukel pro vladara. Rozthode pes pašal ma savore narodi, ale andro nav le RAJESKRO len domarďom. Rozthode pes pašal ma, he, rozthode pal dojekh sera, ale andro nav le RAJESKRO len domarďom! Rozthode pes pašal ma sar osi, ale zlabile sig sar e jag pal o koľaka; andro nav le RAJESKRO len domarďom. Zoraha man ispidle, hoj te perav, ale o RAJ mange pomožinďa. Miri zor the giľi hin o RAJ, ov ačhiľa miro zachrancas. O radišagoskre giľa pal e zachrana šunďol andro stani le spravodľive manušengre: „Le RAJESKRO čačo vast kerďa zorale veci! Le RAJESKRO čačo vast zviťazinďa, le RAJESKRO čačo vast kerďa zorale veci!“ Na merava, ale dživava a vakerava pal o skutki le RAJESKRE. Igen man marďa o RAJ, ale na diňa man le meribnaske. Phundraven mange o čačipnaskre brani le Chramoskre, džava andre prekal lende a paľikerava le RAJESKE. Kadi hiňi le RAJESKRI brana, prekal late džana andre o spravodľiva. Paľikerav tuke, RAJEJA, hoj man šunďal avri, tu ačhiľal miro zachrancas. O bar, so o murara odčhide, ačhiľa hlavno bar. O RAJ oda kerďa a amen pes oleske čudaľinas. Kada hin o džives, savo kerďa o RAJ, khelas a radisaľuvas andre leste! RAJEJA, mangav tut, zachraňin amen! RAJEJA, mangav tut, hoj amenge te džal mištes! Požehňimen hin oda, ko avel andro nav le RAJESKRO! Žehňinas tumenge andral o kher le RAJESKRO. O RAJ hin o Del; leskro švetlos švicinel pre amende. Priden tumen paš o manuša, džan radišagoha le palmenca andro vasta dži paš o oltaris. Tu sal miro Del, paľikerava tuke; Devla miro, bararava tut! Paľikeren le RAJESKE, bo hino lačho; bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt! Bachtale hine ola, kaskre droma hine žuže a dživen pal o zakonos le RAJESKRO. Bachtale hine ola, ko doľikeren leskre prikazaňja a roden les cale jileha; ola, ko na keren o nalačhipen, ale phiren pal leskre droma. Tu diňal avri tire prikazi, hoj pes pačivalones te doľikeren. Joj, te uľomas zoralo pre miro drom, hoj te kerav oda, so phenes. Akor man na mušinava te ladžal, sar dikhava pre savore tire prikazaňja. Paľikerava tuke le žuže jilestar, sar sikľuvava tire čačipnaskre zakoni. Tire prikazi doľikerava, ča man šoha ma omuk! Sar peske o terno manuš šaj doľikerel o žužo dživipen? Avke, hoj dživela pal tiro lav. Cale jileha tut rodavas; ma domuk, hoj man te visarav tire prikazaňjendar! Andro jilo mange garuďom tiro lav, hoj te na kerav binos angle tute. Av barardo, RAJEJA! Sikav man tire zakoni! Mire vuštenca vakerav avri savore prikazi, so tu phenďal. Radisaľuvav tire prikazaňjendar avke sar le bare barvaľipnastar. Pal tire prikazi gondoľinav a pozorinav tire chodňiki. Andre tire zakoni man hin radišagos, pre tiro lav na bisterav. Ker o lačhipen tire sluhaske, hoj te dživav a te doľikerav tiro lav! Phundrav mange o jakha, hoj te dikhav o zazraki andre tiro sikaviben! Kade pre phuv som ča cudzincos, ma garuv angle mande tire prikazaňja! Mira duša igen cirdel te prindžarel furt tire sudi. Le barikanen karhines; prekošle hine ola, ko oddžan tire prikazaňjendar. Ma domuk, hoj mange te keren ladž a te dikhen man tele, bo me man ľikerav tire prikazendar. Te o vladara zabešlehas, hoj pre mande te vakeren, tiro sluhas the avke gondoľinela pal tire zakoni. Tire prikazaňja mange anen o radišagos, den man goďi so te kerel. Miri duša peske pašľol andro prachos, obdžiďar man avke, sar phenďal. Phenavas tuke avri mire droma a tu mange odphenďal. Sikav man tire prikazi. De mange te achaľol o drom tire prikazengro, hoj te gondoľinav pal tire užasna skutki. Čuľan mange o apsa la žaľatar, zoraľar man tire laveha. Visar man het le klamišagoskre dromestar! Av ke ma jileskro a de man tiro zakonos! Kidňom mange avri o pačivalo drom, iľom mange andro jilo tire sudi. Ľikerav man tire prikazaňjendar, RAJEJA; ma domuk, hoj man te ladžav! Denašav pal o drom tire prikazengro, bo diňal man goďi lenge te achaľol. Sikav mange, RAJEJA, o drom tire prikazengro a me len doľikerava dži o koňec. De mange te achaľol tiro zakonos, hoj les te doľikerav andral calo miro jilo. Ľidža man pal o chodňikos tire prikazaňjengro, bo andre oda man hin o radišagos. Visar miro jilo ke tire sikavibena, hoj mange te na džal pal o nalačho barvaľipen. Visar mire jakha, hoj te na dikhen pro zbitočna veci! Obdžiďar man pre tiro drom! Doľiker tire sluhaske tiro lav, so diňal olen, ko tut den pačiv. Le mandar e ladž, savatar man darav, bo tire zakoni hine lačhe. Igen man cirdav pal tire prikazi! Obdžiďar man tire spravodľišagoha. Ó RAJEJA, te avľahas tiro verno kamiben pre ma the tiri zachrana, avke sar phenďal, hoj te odphenav oleske, ko mange dophenel, bo me pačav tire laveske. Ma le mange šoha o čačipen andral miro muj, bo me man mukav pre tire spravodľiva sudi, avke me večňe doľikerava tiro zakonos, furt a furt. Phirava andre sloboda, bo kamav te dživel pal tire prikazaňja. Pal tire sikavibena vakerava le kraľenge a na ladžava man, se tire prikazaňja mange anen o radišagos, bo man andre lende zakamľom. Hazdav o vasta ke tire prikazaňja, andre save man zakamľom, a gondoľinav pal tire sikavibena. Ma bister pro lav, so diňal tire sluhas, bo diňal man naďej. Andre miro pharipen man poťešines, bo tiro lav man obdžiďarel. O barikane mandar igen asan, ale me man tire zakonostar na visarava. RAJEJA, leperav mange pre tire čirlatune prikazi a arakhľom andre lende o radišagos. Labol andre ma e choľi pro nalačhe manuša, bo omuken tiro zakonos. Tire prikazaňja hine mire giľa, medik som hosťos pre kadi phuv. Rači mange leperav pre tiro nav, RAJEJA, a doľikerav tiro zakonos. Kada sas mange dino, hoj man te ľikerav tire prikazaňjendar. Phenďom mange: „RAJEJA, tu sal miro ďeďictvos; phenďom, hoj doľikerava tire lava.“ Mangav tut andral calo miro jilo, hoj ke ma te aves jileskro, avke sar man diňal lav! Gondoľinavas pal mire droma a visarďom man pale paš tire prikazi. Siďarav a na užarav te doľikerel tire prikazaňja. Kajte man o nalačhe manuša phandle le lanenca, me pre tiro zakonos na bisterďom. Pal jepaš rat ušťav, hoj tut te lašarav vaš tire spravodľiva sudi. Som prijaťeľis savorenca, ko pes tutar daran a doľikeren tire prikazi. RAJEJA, pre caľi phuv hin pherdo tiro kamiben; sikav man tire prikazaňja! Presikaďal tire sluhaske o lačhipen, RAJEJA, avke sar phenel tiro lav. Sikav man mištes te rozsudzinel a te achaľol, bo me pačav andre tire prikazaňja. Medik na somas potrestimen, bludzinavas; ale akana šunav tiro lav. Tu sal lačho a keres o lačhipen, sikav man tire prikazi. O barikane man meľarde andre le klamišagenca, ale me man cale jileha ľikerav pal tire sikavibena. Lengre jile hine zorale sar bar, ale me radisaľuvav andre tiro zakonos. Sas oda mištes, hoj somas potrestimen, hoj man te sikavav tire prikazi. O zakonos andral tiro muj mange hin vzacneder sar ezera somnakune the rupune love. Tire vastenca man stvorinďal a forminďal, pomožin mange te achaľol a te sikľol tire prikazaňja. Ola, ko pes tutar daran, radisaľona, sar man dikhena, bo me pačav andre tiro lav. Džanav, RAJEJA, hoj tire sudi hine spravodľiva, potrestinďal man, bo sal verno. Joj, te man tiro verno kamiben diňahas pale o radišagos, avke sar diňal lav tire služobňikos. Joj, te pre ma avľahas tiro jileskeriben, hoj te dživav, bo man hin radišagos andre tiro zakonos. Mi ladžan pes o barikane, bo falošňe pre ma vakerenas; ale me gondoľinav pal tire prikazi. Joj, te pes ke ma visardehas pale ola, ko pes tutar daran, ola, ko prindžaren tire prikazaňja. Joj, te geľomas cale jileha pal tire sikavibena, hoj man te na ladžav. Miri duša imar na birinel, so ajci užarel pre tiro spaseňje; mukav man pre tiro lav. Mire jakha imar na birinen, so ajci užaren pre oda, hoj kereha, so phenďal; phučav: „Kana mange kereha o radišagos?“ Kajte som sar o cipuno gono avrišuko le thuvestar, na bisterav pre tire prikazi. Mek keci dživesa mušinela te užarel tiro služobňikos? Kana odsudzineha olen, ko pre ma džan? O barikane, save na dživen pal tiro zakonos, mange pripravinde o cheva sar pasci. Savore tire prikazaňjenge šaj te pačal. Pomožin mange, bo džan pre ma a nane vaš soske! Na kampľa but a chalehas man tele pal e phuv; ale me na omukľom tire prikazi. Obdžiďar man tire verne kamibnaha, hoj te doľikerav o prikazaňja andral tiro muj. RAJEJA, tiro lav ačhel zorales andro ňebos pro furt. Pal jekh pokoleňje pre aver ľikerel tiri vernosť; tu zathoďal e phuv a ačhel zorales. Savoro ačhel dži adadžives, avke sar oda diňal avri, bo savoro tuke služinel. Te mange tiro zakonos na anďahas o radišagos, muľomas andre miro pharipen. Šoha na bisterava pre tire prikazi, bo lenca man obdžiďarďal. Me som tiro, zachraňin man, bo igen kamav te dživel pal tire prikazi. O nalačhe pre ma užaren, hoj man te zňičinen; ale me gondoľinav pal tire zakoni. Dikhľom, hoj savore vecen hin peskri hraňica, ale tiro zakonos šoha na preačhela. Ó, sar igen kamav tiro zakonos! Calo džives pal leste gondoľinav. Tire prikazaňja hine furt manca, a vašoda mandar keren goďavereder, sar hine mire ňeprijaťeľa. Goďavereder som savore mire učiťeľendar, bo gondoľinav pal tire prikazi. Hin man buter goďi sar le phuren, bo doľikerav tire zakoni. Miro pindro na thovav pre ňisavo nalačho drom, bo kamav te dživel pal tiro lav. Na oddžav tire prikazendar, bo tu korkoro man sikaves avri. Save gule hine tire lava, mire vuštenge hine guleder sar medos. Tire zakonendar dochudav o goďaveripen, vašoda našťi avri ačhav dojekh falošno chodňikos. Tiro lav hin e momeľi mire pindreske a o švetlos mire chodňikoske. Diňom lav, hoj doľikerava tire spravodľiva sudi, a kamav oda te doľikerel. RAJEJA, igen but cerpinďom; obdžiďar man, avke sar phenďal. RAJEJA, prile e chvalakri obeta andral miro muj; sikav man tire sudi. Furt som andre dar pal o dživipen, ale pre tiro zakonos na bisterav. O nalačhe mange nacirdle e pasca, ale me man tire prikazendar na visarava. Tire sikavibena hine miro ďeďictvos pro furt, bo miro jilo lendar radisaľol. Zaiľom mange andro jilo, hoj doľikerava tire prikazaňja pro furt dži o koňec. Me našťi avri ačhav olen, ko tuke den ča jepaš jilo, ale kamav tiro zakonos. Tu sal miro šťitos, paš tute man šaj garuvav; pre tiro lav man mukav. Tumen, binošna manušale, džan mandar het, hoj te šaj man ľikerav mire Devleskre prikazaňjendar. De man zor, Devla, avke sar phenďal, hoj te dživav. Ma sklamin man andre miri naďej! Podhazde man a avava zachraňimen a me furt pozorinava tire prikazi. Tu odčhives savoren, ko oddžan tire prikazendar, bo on klaminen a na del pes lenge te pačal. Savore nalačhe manušen pre phuv les sar šmeci, a vašoda kamav tire sikavibena. Miro ťelos tutar izdral daratar, darav man tire sudendar. Keravas, so hin lačho the spravno, ma de man andro vasta olenge, ko man trapinen. De tire služobňikos lav, hoj leske ela mištes; ma domuk, hoj man o barikane te trapinen! O jakha mange slabisaľon olestar, so ajci užarav pre tiro spaseňje the pre tiro čačipnaskro vakeriben. Presikav tire služobňikoske tiro verno kamiben a sikav man tire prikazi. Me som tiro služobňikos, de mange te achaľol, hoj te prindžarav tire prikazaňja. RAJEJA, imar tuke kampel vareso te kerel, bo na šunen tiro zakonos. Me kamav tire prikazaňja buter sar o somnakaj, buter sar o žužo somnakaj, a savore tire prikazi ľikerav sar lačhe, vašoda našťi avri ačhav dojekh nalačho chodňikos. Tire sikavibena hine igen užasna, vašoda len doľikerav cale jileha. O zjaveňje tire laveskro anel o švetlos; kerel goďaver olestar, ko na achaľol. Phundrade mujeha užarav, bo som igen smedno pal tire prikazaňja. Visar tut ke ma, av ke ma jileskro, avke sar oda keres savorenge, ko kamen tiro nav. Ľidža mire kroki tire laveha. Ma domuk, hoj upral mande o binos te vladňinel! Zachraňin man le manušendar, save man trapinen, hoj te doľikerav tire zakoni. Švicin tire mujeha pre tiro služobňikos. Sikav man tire prikazi! Andral mire jakha čuľal pherdo apsa, bo tiro zakonos pes na doľikerel. Tu sal spravodľivo, RAJEJA, tire sudi hine čače. O prikazi, so diňal, hine spravodľiva; šaj pes pre lende calkom te mukel. E choľi, so andre ma labol vaš tuke, man chal, bo mire ňeprijaťeľa bisterde pre tiro lav. Tire lava hine mištes prežužarde, vašoda len tiro služobňikos kamel. Na som baro manuš a som odčhido, ale pre tire prikazi na bisterav. Tiro spravodľišagos hino pro furt, tiro zakonos hin o čačipen. O pharipen the o trapišagos pre ma aven, ale tire prikazaňja mange anen o radišagos. Tire sikavibena hine spravodľiva pro furt, de mange len te achaľol, hoj te dživav. Andral calo miro jilo vičinav; odphen mange, RAJEJA, me šunava tire prikazi. Ke tute vičinav; zachraňin man a me doľikerava tire zakoni. Ušťav sigeder, sar vidňisaľol, hoj tutar te mangav pomoca; mukav man pre tiro lav. Caľi rat mande o jakha phundrade a gondoľinav pal tiro lav. Šun man avri, bo tiro kamiben hino pačivalo; RAJEJA, obdžiďar man tire spravodľive sudoha! Imar hine dži paš ma ola, kaske džal pal o nalačhipen; on hine dur tire zakonostar, ale tu, RAJEJA, sal paš ma a savore tire prikazaňja hine čačipnaskre. Imar čirlastar sikľiľom andral tire zakoni, hoj len ačhaďal pro furt. Dikh pre miro pharipen a zachraňin man, bo na bisterďom pre tiro zakonos. Zaačh vaš ma pro sudos a cin man olestar avri; obdžiďar man, avke sar mange phenďal. O spaseňje hino dur le nalačhendar, bo on na roden tire zakoni. RAJEJA, tu sal igen milosťivo, obdžiďar man tire spravodľive sudoha. Hin man but ňeprijaťeľa, so pre ma džan, ale me man tire prikazendar na visarava. Džungľol mange, sar dikhav pre ola, ko nane verna, bo na doľikeren tiro lav. Dikh, sar kamav tire prikazi, RAJEJA! Obdžiďar man tire verne kamibnaha! Savore tire lava hine čače, savore tire spravodľiva sudi hine pro furt. O vladara pre ma džan a nane len vaš soske, ale miro jilo pes daral ča tire lavestar. Tire lavestar radisaľuvav avke sar oda, ko arakhel baro barvaľipen. Našťi avri ačhav o klamišagos, džungľol mange, ale tiro zakonos kamav. Eftavar pro džives tut lašarav vaš tire spravodľiva sudi. Baro smirom hin olen, ko kamen tiro zakonos, a nane ňič, pre soste šaj pelehas. Užarav, hoj man zachraňineha, RAJEJA, a doľikerav tire prikazaňja. Miri duša pes ľikerel tire zakonendar, igen len kamav. Šunav tire prikazi the sveďectva, bo tu prindžares savore mire droma. RAJEJA, de, hoj miro roviben te avel ke tute! Ker mandar goďavereder, avke sar phenďal. De, hoj miro mangipen te avel anglal tu. Zachraňin man, avke sar diňal lav! Mi prečuľan o chvali andral mire vušta, bo tu man sikaves tire prikazi. Mi giľavel miri čhib pal tiro lav, bo savore tire prikazaňja hine spravodľiva. De, hoj mange te pomožinel tiro vast, bo kidňom mange avri tire prikazi. RAJEJA, igen kamav, hoj man te zachraňines! Tiro zakonos mange anel o radišagos. De, hoj te dživav a te lašarav tut; de, hoj mange te pomožinen tire sudi. Bludzinav sar o našado bakroro. Av te rodel tire služobňikos, se me na bisterďom pre tire prikazaňja. E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Pro RAJ vičinavas andral o pharipen a ov mange odphenďa. RAJEJA, zachraňin man le klamišagoskre vuštendar the le falošne čhibendar. So tuha ov kerela a sar tut marela, tu falošno čhib? Marela tut le ostre maribnaskre šipenca the le jagale angarenca. Vigos mange! Te bešel kade hin avke namištes sar le cudzincoske andro Mešech, abo sar maškar o manuša andro Kedar! Imar igen but dživav olenca, ko našťi avri ačhen o smirom. Sar me vakerav, hoj kamav o smirom, on kamen o mariben. E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Mire jakhenca dikhav upre pro verchi. Khatar avela miri pomoca? Miri pomoca avel le RAJESTAR, savo stvorinďa o ňebos the e phuv. Ov na domukela, hoj tuke te poddžal o pindro; tiro stražcas na sovel! Dikh, oda, ko stražinel le Izrael, na sovel aňi na driminel. O RAJ hino tiro stražcas; o RAJ hino tiro ciňos pal tiri čači sera. Dživese tut o kham na dukhavela aňi o čhonoro rači. O RAJ tut chraňinela savore nalačhipnastar; ov chraňinela tiro dživipen. O RAJ tut chraňinela, sar džaha a the sar aveha, akanastar a pro furt. Le Davidoskri giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Radisaľiľom, sar mange phende: „Aven džas andro kher le Devleskro!“ Akana amare pindre ačhen andre tire brani, Jeruzalemona. O Jeruzalem hino ačhado upre sar foros, kaj hin spojimen sa andre jekh. Ode džan o kmeňi upre, o kmeňi le RAJESKRE, te lašarel o nav le RAJESKRO, avke sar hin prikazimen le Izraeloske. Ode hin o troni pro sudos, o troni le Davidoskre potomkengre. Modľinen tumen vaš o smirom prekal o Jeruzalem a phenen: „Bachtale ola, ko tut kamen! Mi avel o smirom andre tire muri a mi dživel pes šukares andre tire palaca!“ Vaš mire phrala the prijaťeľa phenav: „Smirom andre tu, Jeruzalemona!“ Vaš o kher le RAJESKRO, amare Devleskro, man modľinava, hoj tuke te džal mištes. E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. RAJEJA, mire jakhenca dikhav upre pre tute, so troňines pro ňebos. Sar o jakha le sluhengre dikhen pro vast peskre rajeske, sar o jakha la služkakre dikhen pro vast peskra raňake, avke dikhen amare jakha pro RAJ, amaro Del, medik amenge na presikavela peskro jileskeriben. Av jileskro ke amende, RAJEJA, av jileskro ke amende, bo imar na birinas olestar, so amen ajci tele dikhen. Imar amen hin dos olestar, so amendar ajci asan o barvale a tele dikhen o barikane. Le Davidoskri giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Te amenca na uľahas o RAJ – mi phenel o Izrael – te amenca na uľahas o RAJ, sar pre amende avle o manuša, chalehas amen tele džidonen, sar lengri choľi pre amende rozlabiľa; o paňa amen začhidehas, o prudos amen scirdňahas tele, o dziva paňa amen zailehas andre. Paľikeras le RAJESKE, hoj na domukľa amare ňeprijaťeľenge, hoj amen te rozčhingeren le dandenca! Amen denašľam sar o čiriklo andral e pasca le lovcoske; e pasca čhinďiľa a amen andral denašľam. Amari pomoca hin andro nav le RAJESKRO, savo stvorinďa o ňebos the e phuv. E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Ola, ko pes muken pro RAJ, hine sar o verchos Sion: Na čhalaven pes, ľikeren pro furt. Sar hin o verchi pašal o Jeruzalem, avke hin o RAJ pašal peskre manuša akanastar a pro furt. O žezlos le nalačhengro na vladňinela upral e phuv le spravodľive manušengri, hoj te na keren o spravodľiva peskre vastenca o nalačhipen. RAJEJA, ker o lačho olenge, ko hine lačhe, olenge, ko hine čačipnaskre andro jile! Ale olen, ko oddžan pro bange droma, o RAJ tradela het jekhetane olenca, ko keren o nalačhipen. O smirom pro Izrael! E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Sar o RAJ anelas pale le Sionoskre zailen, sas amenge oda sar suno. Akor amenge o muj asalas a amare čhiba giľavenas radišagostar. Akor pes maškar aver narodi vakerelas: „O RAJ prekal lende kerďa bare veci!“ O RAJ kerďa prekal amende bare veci a amen radisaľuvahas. An pale, RAJEJA, amare zailen avke sig sar o paňi andro Negev pal o baro brišind. Ola, ko sadzinen le apsenca, kidena upre bare radišagoha. Rovibnaha džal avri oda, ko hordinel o semenos; radišagoha avela pale, sar anela peskri pšeňica. Le Šalamunoskri giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Te o RAJ na ačhavel o kher, zbitočňe pes trapinen ola, ko les ačhaven; te o RAJ na stražinel o foros, zbitočňe del pozoris oda, ko les stražinel. Zbitočňe ušťen upre sig, džan te sovel nasig a keren phares buči vaš o maro; bo ov pes starinel pal ola, kas kamel, mek sar soven. O čhave hine daros le RAJESTAR, o čhavoro la dake andro per hin le RAJESKRI odmena. O čhave, so uľile le muršeske, sar sas terno, hine sar o šipi andro vasta le maribnaskre muršeske. Bachtalo hin oda murš, savo peske lenca pherdžarďa o tulcos. On pes na ladžana, sar pes sudzinena peskre ňeprijaťeľenca paš e brana pro sudos. E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Bachtalo ela sako, ko pes daral le RAJESTAR, ko phirel pal leskre droma. Dživeha la bučatar, so keres tire vastenca; aveha požehňimen a savoro tuke džala mištes. Tiri romňi ela andre tiro kher sar e viňica, so anel but ovocje, tire čhave ena pašal tiro skamind sar o terne olivova stromi. He, kavke ela požehňimen oda murš, savo pes daral le RAJESTAR. Mi požehňinel tut o RAJ andral o Sion, hoj te dikhes o požehnaňje le Jeruzalemoskro calo tiro dživipen, hoj te dikhes tire čhavengre čhaven. Smirom le Izraeloske! E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Mire terňipnastar man but trapinenas – mi phenel o Izrael – mire terňipnastar man but trapinenas, ale na zňičinde man. Orinenas mange pal o dumo, orinde avri bare rihi sar pro maľi. Ale o RAJ hino spravodľivo; prečhinďa o lani le nalačhe manušengre. Mi visaľon pale ladžaha savore, ko našťi avri ačhen o Sion! Mi aven sar e čar pro padi, savi šučola avri sigeder, sar la cirdena avri; savaha peske na pherdžarela e burňik oda, ko košinel, aňi o vasta oda, ko sphandel o snopi. Ola, ko predžana pašal lende, na phenena: „O požehnaňje le RAJESKRO pre tumende! Žehňinas tumenge andro nav le RAJESKRO.“ E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Andral o bare paňa vičinav pre tute, RAJEJA! Ó Adonaj, šun miro hangos; prithov tiro kan paš miro roviben. RAJEJA, te tu amenge rachineha o bini, ó Adonaj, ko šaj obačhela? Ale tu amenge odmukes, hoj amen te el sveto dar angle tu. Užarav pro RAJ – savoreha užarav; mukav man pre leskro lav. Miri duša užarel pro Raj buter sar o stražňika pro tosara, buter sar o stražňika pro tosara. Izraelona, muk tut pro RAJ, bo ov tut pačivales kamel a les hin bari zor vaš tuke te počinel. Ov počinela vaš o Izrael vaš savore leskre bini. Le Davidoskri giľi pro drom upre andro Jeruzalem. RAJEJA, miro jilo pes na ľidžal upre, mire jakha nane barikane. Na džal mange pal o bare veci aňi pal ola, save miri goďi našťi achaľol. Ale upokojinav miri duša a bešav mange tele; Som sar čhavoro, so pašľol spokojno paš peskri daj; miri duša hiňi sar spokojno čhavoro. Izraelona, muk tut pro RAJ akanastar dži pro furt! E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. RAJEJA, ma bister pro David, pre savoro leskro trapišagos! Iľa vera le RAJESKE a diňa lav le Zorale Devles le Jakoboskres: „Na džava khere, na pašľuvava mange pro hadžos, na dava mire jakhenge te zasovel aňi mire vječkenge te phanden pes andre, medik na arakhava than le RAJESKE, kher le Jakoboskre Zorale Devleske.“ Šunďam pal e archa la zmluvakri andro Betlehem, arakhľam la pro maľi paš o Jearim. Amen phenďam: „Aven džas andro kher le RAJESKRO a banďuvas angle leskro tronos paš leskre pindre.“ Ušťi, RAJEJA, a av andro Chramos tu the e archa tira zorakri, a ačh ode pro furt! Tire rašaja pre peste mi uren o spravodľišagos a tire pačivale manuša mi giľaven radišagostar! Anglo David, tiro služobňikos, ma visar tiro muj tire pomazimen kraľistar. Tu, RAJEJA, diňal verno lav le David, o lav, savestar pes na visarela: „Jekhe tire potomkos thovava te bešel pro tronos. Te tire čhave doľikerena miri zmluva the o prikazaňja, save len sikavava, ta bešena the lengre čhave pre tiro tronos pro furt.“ Se o RAJ peske kidňa avri o Sion; kamľa ode te bešel a phenďa: „Kada ela miro than, kaj mange odpočovinava pro furt; kade bešava, bo me oda kamľom. Le Sionoskro chaben barvales požehňinava, leskre čore manušen čaľarava le mareha. Leskre rašajen urava andro spaseňje a leskre pačivale manuša giľavena bare radišagostar. Ode kerava, hoj jekh le Davidoskre potomkendar te ačhel zoralo kraľis; a dava, hoj miro pomazimen kraľis te švicinel sar lampa. Leskre ňeprijaťeľen urava andre ladž, ale pre leskro šero bľišťisaľola e kraľiko koruna.“ Le Davidoskri giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Dikh, sar mištes the šukares oda hin, sar hine o phrala jekhetane andro smirom! Oda hin sar o vzacno olejos pro šero, so čuľal tele pal e brada, pal e brada le Aronoskri, so čuľal dži pro agor pre leskro ruchos. Oda hin sar e Chermonoskri rosa, so čuľal tele pro Sionoskre verchi. Bo ode o RAJ bičhavel peskro požehnaňje the dživipen pro furt. E giľi pro drom upre andro Jeruzalem. Lašaren le RAJES savore leskre služobňikale, so služinen račenca andro kher le RAJESKRO! Hazden upre o vasta ko Chramos a lašaren le RAJES. Mi požehňinel tut o RAJ andral o Sion, oda, ko kerďa o ňebos the e phuv! Haleluja! Lašaren le RAJESKRO nav, lašaren les, služobňikale le RAJESKRE, save služinen andro kher le RAJESKRO, pro dvori andro kher amare Devleskro. Lašaren le RAJES, bo o RAJ hino lačho, giľaven leskre naveske, bo hino šukar. Se o RAJ peske kidňa avri le Jakob; le Izrael, hoj leske te patrinel. Me džanav, hoj o RAJ hino baro; amaro RAJ hino bareder savore devlendar. O RAJ kerel savoro, so kamel, pro ňebos the pre phuv, andro moros the andre savore leskre hlbini. Prianel o chmari dži pal o agor la phuvatar; bičhavel o bleski le brišindeha a mukel avri e balvaj andral peskre skladi. Ov murdarďa andro Egipt savoren, so uľile ešebna, le manušendar dži o dobitkos. Bičhaďa o znameňja the o zazraki pre tute, Egiptona, pro Faraonos the pre savore leskre služobňika. Domarďa but naroden a murdarďa le zorale kraľen: le Sichon, le amorejike kraľis, le Og, le bašaňike kraľis, the savore kraľen andro Kanaan. Lengri phuv diňa sar ďeďictvos, sar ďeďictvos le Izraeloske, peskre manušenge. RAJEJA, tiro nav hino večno, pal tiri slava, RAJEJA, pes vakerela pal jekh pokoleňje pre aver. Bo o RAJ zaačhela vaš peskre manuša pro sudos a ela jileskro ke peskre služobňika. O modli le narodengre hine rupune the somnakune, kerde len o manuša peskre vastenca. Hin len vušta, ale na vakeren, hin len jakha, ale na dikhen. Hin len kana, ale na šunen, aňi našťi dichinen peskre mujenca. Ola, ko len keren, ena ajse sar on, ajse ena savore, ko pes pre lende muken. Manušale, khereja le Izraeloskro, lašar le RAJES! Rašajale, khereja le Aronoskro, lašar le RAJES! Levitale, khereja le Leviskro, lašar le RAJES! Tumen, so daran le RAJESTAR, lašaren le RAJES! Mi džal e chvala le RAJESKE andral o Sion, oleske, ko bešel andro Jeruzalem! Haleluja! Paľikeren le RAJESKE, bo hino lačho, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Paľikeren le Devleske upral o devla, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Paľikeren le Rajeske upral o raja, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ča ov korkoro kerel o bare zazraki, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ov goďaha kerďa o ňebos, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ov rozcirdňa e phuv upral o paňa, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ov kerďa o bare švetla, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; o kham, hoj te vladňinel dživese, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; o čhonoro the o čercheňa, hoj te vladňinen rači, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ov murdarďa andro Egipt le ešebne muršoren, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. A iľa odarik avri le Izraeliten, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ľidžalas peskre manušen le zorale the hazdle vasteha, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ov rozďelinďa o Lolo moros, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; a diňa le Izraelitenge te predžal prekal leste, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; ale le Faraonos la armadaha začhiďa le moroha, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Peskre manušen ľidžalas la pušťaha, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Zňičinďa le bare kraľen, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; murdarďa le zorale kraľen, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; le amorejike kraľis Sichon, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; le bašaňike kraľis Og, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Lengri phuv diňa sar ďeďictvos, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; sar ďeďictvos peskre služobňikoske le Izraeloske, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Leperďa peske pre amende andre amaro poňižeňje, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt; a zachraňinďa amen amare ňeprijaťeľendar, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Ov del te chal savore džide tvoren, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Paľikeren le ňeboskre Devleske, bo leskro verno kamiben ľikerel pro furt. Paš o babiloňika paňa, bešahas a rovahas ode, sar peske leperahas pro Sion. Ode pro stromi, pro virbi, figinahas amare citari. Ola, ko amen zaile, amen mangenas, hoj lenge te giľavas; ola, ko amen trapinenas, amendar kamenas, hoj te giľavas radišagoha: „Giľaven amenge jekh sionsko giľi!“ Sar šaj giľavas le RAJESKRI giľi andre cudzo phuv? Te bisterďomas pre tute, ó Jeruzalemona, ta mi bisterel miro čačo vast te bašavel! E čhib mange andro muj mi priľepisaľol, te mange pre tute na leperava; te o Jeruzalem na ela miro nekbareder radišagos. RAJEJA, ma pobister le Edomitenge oda, so vičinenas akor, sar peľa tele o Jeruzalem: „Čhiven les tele, čhiven les tele dži o zakladi!“ Tu, babiloňiko čhaje, so aveha zňičimen! Bachtalo hin oda, ko tuke visarela pale oda, so amenge kerďal! Bachtalo oda, ko chudela tire čhaven a demela lenca andre skala. Le Davidoskro. Paľikerava tuke, RAJEJA, andral calo jilo, anglo ňeboskre bitosťi tuke giľavava o chvali. Visarav man ke tiro sveto Chramos, banďuvav tele a lašarav tiro nav vaš tiro baro kamiben the vernosť, bo bararďal tiro lav upral savoreste. Sar ke tu vičinavas, odphenďal mange; iľal mandar e dar a diňal man zor. RAJEJA, savore kraľa pre phuv tut lašarena, sar šunena o lava andral tiro muj. Giľavena pal tire droma, bo le RAJESKRI slava hiňi bari. O RAJ hino upre učes, a the avke dikhel, ko hino teledikhlo, ale le barikanes prindžarel dural. Kajte uľomas andro pharipen, tu na domukeha, hoj te merav; nacirdeha tiro vast pre mire choľamen ňeprijaťeľa, zachraňineha man tire čače vasteha. O RAJ dokerela sa vaš ma. RAJEJA, tiro verno kamiben ľikerel pro furt. Ma omuk e buči tire vastengri! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, tu man predikhľal a prindžares man. Tu džanes, kana bešav a kana uščav, imar dural prindžares, so gondoľinav. Pozorines man, sar phirav the sar pašľuvav; prindžares mištes savore mire droma. Bo mek aňi mande nane o lav pre čhib a imar tu, RAJEJA, džanes savoro, so kamav te phenel. Obkľučines man anglunestar the palunestar a thoves pre ma tiro vast. Igen man čudaľinav upral tiro prindžaripen, bareder hino sar miri goďi, našťi dži ode dochudav. Kaj šaj denašav tire Duchostar? Kaj šaj denašav tutar? Te geľomas upre pro ňebos, ode sal, te mange pašľiľomas andro hrobos, the ode sal. Te odľecinďomas ode, kaj avel avri o kham, abo bešľomas dži pre aver sera le moroske, mek the ode man ľigenďahas tiro čačo vast, a pomožinďahas mange. Te mange phenďomas: „O kaľipen man zagaruvela andre a o švetlos pes čerinela pro kaľipen pašal ma,“ no, aňi o kaľipen nane dos kalo prekal tu a e rat tuke švicinel sar džives, o kaľipen tuke hin avke sar švetlos. Se tu mange stvorinďal o jilo the e goďi, andro per mira dakro man sthoďal. Lašarav tut vaš oda, hoj som igen užasňe a zazračňe stvorimen; tire skutki hine zazračna, džanav oda igen mištes. Mire kokala na sas garude anglal tu, sar somas kerdo andro garuďipen, sar somas sthodo andro hlbini la phuvakre. Tire jakha man dikhle, imar sar somas andro per, a savore mire dživesa sas pisimen andre tiri kňižka mek angloda, sar aňi jekh lendar na sas. Sar mange phares hin te achaľol tire gondoľišagi, ó Devla, a keci but hine! Te len kamľomas te zrachinel, ulehas buter sar e poši. Soča uščav, furt som tuha. Oj, Devla, te murdarďalas le nalačhe manušen! Džan mandar het, muršale, savenge džal pal o murdaripen! On pal tu namištes vakeren, ačhaven pes tuke a hijaba len tiro nav. RAJEJA, me našťi avri ačhav olen, ko tut našťi avri ačhen. A ola, ko pes tuke ačhaven, mange džungľon. Igen len našťi avri ačhav, hine mire ňeprijaťeľa! Preskumin man, Devla, a prindžar miro jilo! Skušin man a prindžar miro gondoľišagos! Dikh, či na som pro nalačho drom a ľidža man pal o večno drom! Oleske, ko ľidžal o bašaviben. O žalmos le Davidoskro. Zachraňin man, RAJEJA, le nalačhe manušendar, ochraňin man olendar, ko pes rado maren, olendar, ko andro jile gondoľinen ča te kerel o nalačhipen a sako džives pes vesekedinen. Dukhaven le čhibenca sar o sapa, pro vušta len hin o jedos sar le zmijen. RAJEJA, ma domuk man andro vasta le nalačhe manušenge, ochraňin man olendar, ko pes rado maren a kamen mange te podthovel o pindre. O barikane mange kerde e pasca, nacirdle paš o drom e sita the o lani, pripravinde mange e pasca pro chodňikos. Phenav le RAJESKE: „Tu sal miro Del!“ Šun avri, RAJEJA, miro mangipen! RAJEJA, Adonaj, tu sal miro zoralo zachrancas, tu mange chraňines o šero andro džives le maribnaskro. RAJEJA, ma de le nalačhe manušes oda, so kamel, ma domuk, hoj pes te ačhel oda, so gondoľinel te kerel, hoj pes te na ľidžal upre. De, hoj pre mire ňeprijaťeľa te avel odi bibach, savi žičinen mange. Mi perel pre lende o jagale angara, mi čhivel len o Del andre jag, andre bari chev, hoj imar te na ušťen. O manuš, so kerel pľetki, te na obačhel andre phuv a pre oda murš, so pes rado marel, mi avel e bibach, hoj te perel. Džanav, hoj o RAJ zaačhel pro sudos vaš o strapimen manuš a rušel vaš o čoro. Čačo hin, hoj o spravodľiva lašarena tiro nav a o čačipnaskre manuša dživena paš tu. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, ke tu vičinav! Siďar mange te pomožinel! Šun miro hangos, sar ke tu vičinav! Prile miri modľitba sar o kaďidlos a mire vasta, so hazdav, sar e račakri obeta. RAJEJA, ačhav le stražňiken paš miro muj! Stražin o vudar mire vuštengro! Ma domuk, hoj mange o jilo te džal pal o nalačho, hoj te kerav o nalačhipen olenca, ko oda keren, aňi hoj lenca te chav pre lengre hoscini. Te man demela o čačipnaskro manuš – oda hin o kamiben; te man pokarhinela – oda hin sar olejos pro šero; miro šero oda prilela. Ale me man furt modľinava, hoj o nalačhe te aven marde vaš oda, so keren. Lengre vodci ena čhide tele pal o skali, a akor o nalačhe sprindžarena, hoj mire lava sas čače. On phenena: „Sar vareko orinel e phuv a rozmarel o hrudi, avke hine rozčhide amare kokala andro muj le Šeoloskro.“ Ale mire jakha, RAJEJA, Adonaj, dikhen pre tute, pre tute man mukav, ma de man le meribnaske! Chraňin man le pascendar, so mange kerde, the le sitendar, so mange nacirdle o nalačhe. Mi peren o nalačhe andre peskre siti, ale me len mi obdžav. Le Davidoskro maskil. E modľitba, sar sas andre jaskiňa. Zorales vičinav ko RAJ, vičinav ko RAJ, hoj ke ma te avel jileskro. Leske phenav avri miri žaľa a vakerav pal miro pharipen. Sar miro duchos andre ma slabisaľol, akor tu des pozoris pre miro chodňikos. Pre oda drom, khatar džav, mange garude e pasca. Dikh pre čači sera a dikheha, hoj ňiko mange na kamel te pomožinel. Nane man kaj te denašel, ňikaske na džal pal miro dživipen. RAJEJA, pre tu vičinav a phenav: „Tu sal miro than, kaj man šaj garuvav, tu sal sa, so mange kampel andre kada dživipen!“ Šun miro roviben, bo som andro baro pharipen. Le man avri olendar, ko pre mande džan, bo hine zoraleder sar me. Le man avri andral e bertena, hoj te lašarav tiro nav! O čačipnaskre pes zdžana pašal mande, bo mange presikaves o lačhipen. Le Davidoskro žalmos. RAJEJA, šun miri modľitba, šun miro pokorno mangipen! Odphen mange, bo sal verno the spravodľivo! Ma sudzin tire služobňikos, bo ňisavo džido manuš nane spravodľivo anglal tu. O ňeprijaťeľis pre mande džal, demel manca andre phuv; thovel man te bešel andro kaľipen sar olen, ko imar čirla mule. Miro duchos slabisaľol, miro jilo imar na birinel te ľidžal o pharipen. Leperav mange pre ola dživesa, so sas varekana, gondoľinav pal savoreste, so kerďal, avel mange pre goďi e buči, so kerďal tire vastenca. Ke tute hazdav mire vasta, som igen smedno pal tu sar e avrišuki phuv pal o paňi. So neksigeder mange odphen, RAJEJA, miro duchos imar na birinel! Ma garuv mange tiro muj, hoj te na dičhuvav avri sar ola, ko džan tele andro hrobos. De, hoj tosara te šunav tiro verno kamiben, bo pre tute man mukav. Sikav mange o drom, khatar te džal, bo pačav andre tu. Zachraňin man mire ňeprijaťeľendar, RAJEJA! Ke tute man garuvav. Sikav man te kerel tiri voľa, se tu sal miro Del. Tiro lačho Duchos man mi ľidžal pal e rovno phuv. RAJEJA, obdžiďar man angle tiro nav; le man avri andral o pharipen, bo sal spravodľivo. Zňičin mire ňeprijaťeľen, bo tiro kamiben hino pačivalo ke ma; murdar savoren, ko man trapinen, bo me som tiro služobňikos. Le Davidoskro. E chvala mi džal mire RAJESKE, mira skalake, ov del te džanel mire vastenge sar pes te marel, mire angušten sikavel pro mariben. Miro verno ochrancas the miro hrados, miri zoraľi veža the miro zachrancas, miro šťitos, pal savo man garuvav. Ov kerel, hoj pes mange o narodi te podden. RAJEJA, ko hin o manuš, hoj tut pal leste te starines? Ko hin o čhavo le manušeskro, hoj pre leste gondoľines? O manuš hino sar e balvajori, leskre dživesa hine sar o ciňos, so našľol. RAJEJA, otker o ňebos a av tele, chude tut le verchendar, hoj te thuvisaľon! Bičhav tiro bleskos a roztrade tire ňeprijaťeľen, muk tire šipi a ker, hoj pes te rozdenašen. Nacirde tele tiro vast, cirde man avri a zachraňin man andral o bare paňa, andral o vasta le cudze manušengre, save klaminen le vuštenca a len vera falošňe. Devla, giľavava tuke e nevi giľi, bašavava pre harfa le deše strunenca a lašarava tut, so des te zviťazinel le kraľenge a zachraňines tire služobňikos le David la meribnaskra šabľatar. Cirde man avri a zachraňin man andral o vasta le cudze manušengre, save klaminen le vuštenca a len vera falošňe. Avke amare terne čhave ena sar o rastlini, so baron zorales, amare čhaja ena sar o avrikerde slupi andro palacis. Amare komori ena pherde všelijake zrnoha. Amen ela ezera bakre, deš ezera pre amare maľi. Amare dobitkoske uľona but cikne. Amare muri na rozmarena, na odľidžana amen het, aňi pes na rovela pre amare uľici la bara žaľatar. Bachtale ola manuša, kas kada hin! Bachtale ola manuša, kaske hin o RAJ Del! Le Davidoskri chvala. Bararava tut, Devla miro the kraľina! Lašarava tiro nav furt a furt! Sako džives tut lašarava, giľavava o chvali tire naveske furt a furt. Baro hin o RAJ, leske patrinel savori chvala; na del pes te achaľol, savo baro hino. Jekh pokoleňje avreske lašarel tire bare veci, so kerďal; vakerel pal tire zorale skutki. Vakerena pal o baro šukariben tira slavakro a me gondoľinava pal tire bare zazraki. Vakerena pal tire zorale skutki a me vakerava pal oda, savo baro sal! Leperena peske pal tiro baro lačhipen a radišagoha giľavena pal tiro spravodľišagos. O RAJ hino jileskro the milosťivo, na choľisaľol sig a hin andre leste pherdo kamiben. O RAJ hino lačho ke sakoneste, leske hin pharo vaš savorende, kas stvorinďa. RAJEJA, mi paľikerel tuke savoro tiro stvoreňje, mi lašaren tut tire pačivale manuša. Mi vakeren pal e slava tire kraľišagoskri, mi phenen pal tiri zor, hoj pes o manuša te dodžanen pal tire zorale skutki the pal o baro šukariben tire kraľišagoskro. Tiro kraľišagos hino večno, tiro rajipen ľikerel pal jekh pokoleňje pre aver. O RAJ podhazdel savoren, ko peren, hazdel upre savoren, ko hine strapimen. Savore jakha pre tu dikhen a užaren pre tu, a tu len des te chal akor, sar lenge kampel. Otkeres tiro vast a čaľares savore džiden oleha, so kamen. O RAJ hino spravodľivo andre savoreste, so kerel, savore peskre skutki kerel kamibnaha. O RAJ hino pašes savorenge, ko ke leste vičinen, savorenge, ko ke leste vičinen čačipnaha. Olen, ko pes lestar daran, del oda, so peske žadinen, šunel, sar ke leste vičinen vaš e pomoca, a zachraňinel len. O RAJ chraňinel savoren, ko les kamen, ale savore nalačhe manušen zňičinela. Mire vušta lašarena le RAJES a savoro stvoreňje mi bararel leskro sveto nav pro furt. Haleluja! Lašar le RAJES, dušo miri! Lašarava le RAJES, medik ča dživav, giľavava o chvali mire Devleske calo miro dživipen. Ma muken pes pro vodci, ma muken pes pro manuša, bo on našťi zachraňinen. Sar lendar džala avri o duchos, džana pale andre phuv a oda džives našľola savoro, so kamenas te kerel. Bachtalo oda, kaske pomožinel o Del le Jakoboskro; ko pes mukel pro RAJ, pre peskro Del, savo stvorinďa o ňebos the e phuv, o moros the savoro, so andre hin, a savo ačhel verno pro furt. Ov zaačhel vaš o strapimen a le bokhalen del te chal. O RAJ lel avri le zaphandlen andral e bertena. O RAJ del, hoj o kore te dikhen. O RAJ hazdel upre olen, ko hine strapimen, o RAJ kamel olen, ko hine čačipnaskre. O RAJ chraňinel le cudzincen a pomožinel le vdovenge the le širotenge, ale musarel o plani le nalačhenge. O RAJ kraľinela pro furt. Ó, Sionona, tiro Del vladňinela andral jekh pokoleňje pre aver. Haleluja! Haleluja! Sar mištes hin te lašarel amare Devles, bo šukares oda hin a kampel les te bararel. O RAJ pale ačhavel o Jeruzalem a skidel upre le Izraeliten, save sas zaile; sasťarel olen, kas hin dukh andro jilo, a phandel lenge o rani. Ov rachinel le čercheňen a savorenge del o nava. Baro hin amaro RAJ a igen zoralo, leskro goďaveripen pes na del te merinel. O RAJ hazdel upre le pokornen, ale le nalačhenca demel andre phuv. Giľaven le RAJESKE e paľikeribnaskri giľi, bašaven amare Devleske pre citara. O ňebos učharel andre le chmarenca, bičhavel pre phuv o brišind a del, hoj e čar te barol pro verchi. Ov del te chal le džviren the le cikne havranen, sar vičinen. Leske nane pre dzeka le grajeskri zor aňi o zorale čanga le slugaďiskre. Le RAJESKE hin pre dzeka ola, ko pes lestar daran, ola, ko pes muken pre leskro verno kamiben. Jeruzalemona, barar le RAJES! Sionona, lašar tire Devles! Ov zoraľarďa o zavori pre tire brani, požehňinďa tire manušen andre tute. Ov del o smirom pre tire hraňici a čaľarel tut la nekfeder pšeňicaha. Ov bičhavel peskro lav pre phuv, oda, so phenel, pes kerel igen sig. Ov del o jiv sar e vlna a rozčhivkerel o mrazos sar o prachos andral o bov, čhivel tele o ľegi sar o barora. Ko šaj ľikerel avri leskro šil? Paľis bičhavel peskro lav a sa rozdžal, bičhavel e balvaj a o paňa čuľan. Peskro lav diňa te džanel le Jakoboske, peskre prikazi the zakoni le Izraeloske. Prekal ňisave aver narodi oda na kerďa; on na prindžaren leskre zakoni. Haleluja! Haleluja! Lašaren le RAJES andral o ňebos, lašaren les upre andro chmari! Lašaren les, savore leskre aňjelale, lašaren les, savore leskre ňeboskre armadale! Lašar les, khameja the čhonoreja! Lašaren les, savore jasna čercheňale! Lašaren les, tumen o nekučeder ňebi the o paňa, so hine upre andro luftos! Mi lašaren o nav le RAJESKRO, bo ov prikazinďa a sas stvorimen; ačhaďa len pro furt, diňa avri prikazis, so šoha na preačhela. Lašaren le RAJES savore, so san pre phuv, o moroskre obludi the savore oceani, o bleski, o ľegi, o jiv the o chmari, e zoraľi balvaj, so kerel oda, so phenel. Lašaren les, o verchi the savore brehi, o ovocna stromi the savore cedri, o dziva džviri the savoro dobitkos, ola, so pes cirden pal e phuv, the o čirikle. Lašaren les, savore narodi the o kraľa pre phuv, savore vladara the o raja pre phuv, o terne čhave the o terne čhaja, o phure the o čhavore! Lašaren le RAJESKRO nav, bo leskro nav hin upral dojekh nav; leskri slava hin upral o ňebos the upral e phuv. Ov diňa zor peskre narodos, hoj les te lašaren savore leskre pačivale – o Izraeliti, o manuša, save leske hine pašes paš o jilo. Haleluja! Haleluja! Giľaven le RAJESKE nevi giľi, lašaren les maškar leskre verna manuša, sar hine zgele. Mi radisaľol o Izrael peskre Stvoriťeľistar, o čhave le Sionoskre mi thoven baripen andre peskro kraľis. Le kheľibnaha mi lašaren leskro nav, mi giľaven leske paš e bubna the citara. Le RAJES hin radišagos peskre manušendar a le pokornen koruňinela la zachranaha. O pačivale manuša mi khelen, bo zviťazinde, a mi giľaven radišagostar pre peskre hadži. Mi el e chvala le Devleskri andre lengro muj a e šabľa, so čhinel pal soduj seri, andro vasta, hoj te domaren le naroden a hoj te potrestinen avre manušen, hoj lengre kraľen te phanden le lancenca a lengre rajen le trastune kľiginenca, hoj len te sudzinen, avke sar hin pisimen. Oda ela pre slava savore leskre pačivale manušenge. Haleluja! Haleluja! Lašaren le Devles andre leskro Chramos! Lašaren leskri zor andro ňebos! Lašaren les vaš o zorale veci, so kerďa! Lašaren les, bo hino nekbareder! Lašaren les pre bakraňi truba! Lašaren les pre harfa the pre citara! Lašaren les pre bubnica le kheľibnaha! Lašaren les pre lavuta the pre flauta! Lašaren les pre cimbalma! Lašaren les pre zoraľi cimbalma! Savoro džido, so dichinel, mi lašarel le RAJES! Haleluja! O goďaver lava le Šalamunoskre, le Davidoskre čhaskre, le Izraeloskre kraľiskre. Kala prislovja tuke pomožinena te prindžarel o goďaveripen, bararena tut avri, dena tuke te achaľol o goďaver lava; sikavena tut sar te dživel andre bari goďi, te kerel, so hin lačho, čačipnaskro the spravno; le manušes, saves nane goďi, dena goďi a le terne manušes dena o prindžaripen the o achaľuvipen. O goďaver manuš len mi šunel a mi barvaľol andro prindžaripen, a oda, ko hino avrisikado, mi prilel e lačhi rada, hoj te achaľol o goďaver lava the o podobenstva, o lava le goďavere manušengre the lengro garuďipen. O prindžaripen chudel la sveta daraha anglo RAJ; ča o diline dikhen tele o goďaveripen the o sikaviben. Čhavo miro, šun, so tuke phenel tiro dad a ma omuk oda, so tut sikavel tiri daj, bo oda hin sar o šukar vencos pre tiro šero a sar o lancocis pre tiri meň. Čhavo miro, te tut o binošna manuša cirdena te kerel o nalačho, phen lenge na. Te phenena: „Av amenca, arakhaha varekas a murdaraha les! Av chučaha pre varekaste, ko amen ňič na kerďa! Av, zachas leskro dživipen sar o Šeol a chas les calones sar oles, ko džal tele andre chev. Laha peske savoro barvaľipen a pherdžaraha le čorde vecenca amare khera. Av amenca andre partija a rozďelinaha pes savoreha.“ Čhavo miro, ma dža kajse dženenca, a ma thov tiro pindro pre lengre droma. Se lengre pindre denašen te kerel o nalačho a siďaren te čhorel avri o rat. Te o čiriklo dikhel, sar nacirdes e sita, na chudela pes, ale on nacirden e sita prekal peste a keren e pasca, andre savi korkore merena. Kada pes ačhel savorenge, savenge džal pal o nalačho ziskos: o nalačho ziskos lenge lel o dživipen. O goďaveripen vičinel avri pro uľici, zorales vakerel pro pľaci. Zoraha vičinel paš o brani le foroskre, vakerel všadzik, kaj hine zgele but manuša: Tumen diline, dži kana kamena o nagoďaveripen? Tumen, so asan, dži kana kamen te asal? Dži kana o diline na kamena o prindžaripen? Prilen mandar, sar tumenge dovakerav! A me tumenge anava avri oda, so man hin andro jilo, a dava tumenge te prindžarel mire lava. Ale vašoda, hoj tumen na kamenas te šunel, sar me vičinavas, a ňiko na ačhelas olestar, hoj me nacirdavas miro vast, vašoda, hoj dikhenas tele miri rada, a na priiľan mandar o lava, sar tumenge dovakeravas, asava tumendar, sar pre tumende avela o pharipen a sar pre tumende demela e pohroma; sar pre tumende avela o pharipen sar e burka a e bari pohroma pre tumende demela sar e zoraľi balvaj, sar tumenge ela phares a cerpinena, akor pre mande vičinena, ale me man na dava anglal, igen man rodena, ale na arakhena man, vašoda, bo našťi avri ačhenas o prindžaripen, a na sas tumen e sveto dar anglo Raj, miri rada dikhenas tele a visarenas tumen mange le dumeha, sar tumenge dovakeravas. Akana chana o ovocje olestar, sar dživenas, a čaľona le nalačhipnastar, so kerenas. O nagoďaver merena, bo odgele le goďaveripnastar, a o diline ena zňičimen, bo lenge sas mištes avke te dživel. Ale oda, ko man šunel, pes na mušinel te daral, dživela andro smirom a na darala pes le nalačhipnastar. Čhavo miro, te prileha mire lava, a doľikeraha, so tuke prikazinav, te šuneha oda, so hin goďaver, a kameha oleske te achaľol, te tuke mangeha o goďaveripen a te zorales vičineha, hoj te achaľos, te oda rodeha avke sar o rup a kameha oda te arakhel avke sar o garudo barvaľipen, akor achaľoha, so hin e sveto dar le RAJESTAR, a arakheha o prindžaripen pal o Del. Bo o RAJ del e goďi a andral leskro muj avel o goďaveripen the o prindžaripen. Ov pomožinel olenge, ko hine čačipnaskre, a chraňinel olen, ko dživen žužes; ov stražinel olen, ko pes ľikeren mištes ke aver džene, a dodikhel pre ola, ko leske hine verna. Akor achaľoha, so hin lačho, čačipnaskro a spravno; džaneha, sar kampel te dživel, bo o goďaveripen tuke džala andro jilo a o prindžaripen tuke anela o radišagos pre duša. O spravno gondoľišagos pre tu dela pozoris a o achaľuvipen tut stražinela; ochraňinela tut, hoj te na džas pro nalačhe droma a hoj te na pačas le manušenge, save vakeren o previsarde lava; olenge, ko omukle o rovna droma a gele pro bange droma andro kaľipen. On radisaľon, sar keren o nalačhipen a thoven o baripen andro previsarde veci. Kale manušengre droma hine bange a lengre chodňiki hine nalačhe. O goďaveripen tut zachraňinela la lubňatar; la avra džuvľatar, savi pes tuke guľarel le lavenca, savi omukľa le romes, saves peske iľa, sar sas terňi, a bisterďa pre zmluva, so kerďa anglo Del. O drom andre lakro kher ľidžal andro meriben, bo džal tele andro than le mulengro. Ňiko olendar, ko džal ke late, na avel pale, a šoha pes na visarel pale pro drom le dživipnaskro. Vašoda phir pal o drom le lačhe manušengro the pal o chodňikos le spravodľive manušengro. Bo o pačivale bešena andre phuv a o žuže anglo Del ačhena andre, ale o bijedevleskre ena avričhide a o napačivale ena avricirdle le koreňenca. Čhavo miro, ma bister pre oda, so tut sikaďom, a ľiker andro jilo mire prikazi. Miro sikaviben tuke dothovela o berša ko dživipen a anela tuke o smirom. O verno kamiben the e vernosť tut te na omukel; phand tuke len pašal e meň, a pisin tuke len andre tiro jilo, kaleha tut ela e pačiv the baro nav anglo Del the anglo manuša. Pača cale jileha le RAJESKE a ma muk tut pre tiri goďi. Pridžan tut ke leste pre savore tire droma a ov tuke rovňinela avri o chodňiki. Ma av goďaver andre tire jakha, ale šun le RAJES a visar tut het le nalačhestar. Te ada kereha, sasťola tiro ťelos a tire kokala zoraľona. De pačiv le RAJES andral tiro barvaľipen the andral o ešebno ovocje savore uľipnastar. Te kada kereha, ela tut pherdo zrnos andre tire stodoli a tire sudi prečuľana la neva moľaha. Čhavo miro, ma odvisar tut le RAJESKRE dovakeribnastar a ma choľisaľuv, sar tuke priphenel. Bo o RAJ dovakerel oleske, kas kamel, avke sar o dad le čhaske, saves rado dikhel. Bachtalo hin o manuš, savo arakhľa o goďaveripen, o murš, savo dochudňa o achaľuvipen. Oda mol buter sar o rup a dela tut oda, so hin feder sar o somnakaj. Te el goďaver hin vzacneder sar o diamanti; ňič, so kames, nane ajso sar o goďaveripen. O goďaveripen ľikerel andre jekh vast o baro dživipen a andre dujto o barvaľipen the e slava; leskre droma tut dena o šukar dživipen a leskre chodňiki tuke anena o smirom. O goďaveripen hin o stromos le dživipnaskro olenge, ko pes lestar chuden, a požehňimen hine, save pes lestar ľikeren. Le goďaveripnaha o RAJ zathoďa la phuvakre zakladi a o ňebos ačhaďa la goďaha. Peskra goďaha diňa, hoj o bare paňa te demen avri andral e phuv a andral o chmari te perel o brišind. Čhavo miro, ľiker tut le goďaveripnastar the le achaľuvipnastar; šoha lenge ma domuk, te džan tutar het: Dena tut o dživipen a anena tuke e pačiv anglo manuša, avke phireha andro smirom a o pindro tuke na poddžala. Rači, sar džaha te sovel, na daraha tut a soveha tuke andro smirom. Na mušines te daral, hoj pes jekhvareste vareso ačhela, abo te daral le burkendar, so aven pro bijedevleskre. Bo o RAJ ačhela pal tiri sera a na mukela tiro pindro te uštarel andre pasca. Te tut hin pre oda, pomožin le manušenge, save peske oda zaslužinen. Ma phen tire susedaske: „Dža, av pale tajsa a dava tut,“ te oda hin paš tu. Ma gondoľin, sar te dukhavel varekas, ko dživel pašes paš tu a pačal tuke. Ma vaker pre ňikaste ča avke, te tut na kerďa ňič nalačho. Ma zavidzin le manušeske, savo pes marel, a ma ker avke sar ov, bo o RAJ kajse manušen našťi avri ačhel, ale hino prijaťeľis le čačipnaskre manušenca. O prekošiben le RAJESKRO hin pro kher le bijedevleskro, ale o kher le čačipnaskro ela požehňimen. O RAJ asal avri olen, save asan, no le pokornen del peskri milosť. O goďaver manuša chudena e pačiv, ale o diline peske lena e ladž. Čhave mire, šunen le dadeskro sikaviben; te dena pozoris, achaľuvena, so hin goďaver. Oda, so tumen me sikavav, hin lačho, vašoda ma omuken oda. The me somas cikno čhavoro le dadeskro, ča jekhoro mira dakro, miro dad man sikavelas a phenďa: „Ľiker mire lava andro jilo, doľiker mire prikazi a dživeha. Dochude o goďaveripen the o achaľuvipen! Ma bister pre mire lava a ma visar tut olestar, so vakerav. Ma muk o goďaveripen a chraňinela tut, kam les a stražinela tut. Ešebno goďaveripen, so šaj keres, hin kada: Dochude o goďaveripen a cin tuke o achaľuvipen vaš savoro, so tut hin. Kam o goďaveripen a kerela tutar baro, obchude les a dela tut pačiv. Thovela tuke pro šero o šukar vencos a dela tut e vzacno koruna.“ Šun man, čhavo miro, prile mire lava a dživeha but berš. Me tuke sikaďom o goďaveripnaskro drom a ľigenďom tut le čačipnaskre chodňikenca. Sar phireha, na zaačhavela tut ňič; te denašeha, na poddžala tuke o pindro. Chude tut zorales mire sikavibnastar, ma domuk les te džal het, stražin tuke les, bo hino tiro dživipen. Ma dža pro chodňikos le bijedevleskre manušengro a ma phir pal o drom le nalačhe manušengro. Obdža oda drom a ma phir odarik, visar tut a dža avre dromeha. Bo on na džana te sovel, te na kerena o nalačhipen, našťi zasovena, medik varekaske na podthovena o pindre. O bijedevleskeriben hin lenge sar o maro a o mariben sar e mol. O chodňikos le čačipnaskerengro hino sar o tosaraskro kham, so švicinel zoraleder the zoraleder medik nane o džives. O chodňikos le bijedevleskerengro hin sar baro kaľipen, a vašoda na džanen, pre soste šaj peren. Čhavo miro, de pozoris pre mire lava a šun mištes, so tuke vakerav! Ľiker tuke len anglo jakha a garuv len andro jilo. Kala lava hine o dživipen olenge, ko len arakhen, a hine pro sasťipen cale lengre ťeloske. Nekbuter savorestar tuke chraňin tiro jilo, bo lestar avel o dživipen. Le avri o klamišagos andral tiro muj a de tutar het o vušta, so na vakeren o čačipen. Tire jakha mi dikhen anglal peste a te na dikhen avrether pre sera. Rovňin avri o chodňikos tire pindrenge a savore tire droma ena zorale. Ma dža pre čači aňi pre baľogňi sera a ma uštar tire pindreha andro nalačhipen. Čhavo miro, šun mištes miro goďaveripen a visar tiro kan paš mire lava, hoj te achaľos. Avke tut džaneha mištes te ľikerel a le lavenca sikaveha, hoj tut hin o prindžaripen. Pal o vušta la avra džuvľake čuľal o medos a lakri čhib hiňi hladko sar olejos, ale pro koňec hiňi kirko sar e palina a ostro sar e šabľa, so čhinel pal soduj seri. Lakre pindre ľidžan andro meriben a lakre kroki tele andro Šeol. Oj na ačhel pro drom, so ľidžal ko dživipen, ale phirel banges a aňi olestar na džanel. Vašoda akana, čhave mire, šunen man a ma visaren tumen het olestar, so tumenge phenav. Ačh dur kajsa džuvľatar a ma dža aňi paš o vudar lakre khereskro! Bo te oda kereha, našaveha tiri pačiv paš aver džene a o bijileskro manuš tuke lela o dživipen; aver džene lena tiro barvaľipen a oda, pre soste tu kerehas, ela aver dženeskro. Paš o meriben jojčineha dukhatar, sar tuke o nasvaľiben chala calo ťelos. Paľis pheneha: „Sar na kamavas, hoj mange te dovakeren! Na davas mange ňikastar te phenel! Soske na kamavas te šunel mire učiťeľen? Soske na šunavas olen, ko man kamenas te sikavel? Akana som jekhvareste calkom zňičimen a teledikhlo maškar amare manuša.“ Pi o paňi andral tiri chaňig, o paňi, so avel andral tiri chaňigori! Kames, hoj pes tire prameňa te rozčhiven avri pro uľici? Soske te rozdes tiro kamiben avre džuvľenge andro foros? Tiro kamiben hino ča prekal tiri romňi; ma de les avra džuvľake! Av požehňimen tire prameňistar a radisaľuv tira romňatar, savaha sal terňipnastar! Oj hiňi šukar a lačhi sar e terňi srnka! Lakre koľina tuke mi anen furt o radišagos; domuk lakre kamibnaske, hoj tut te zalel. Čhavo miro, soske te des tiro kamiben avra džuvľake? Soske te obchudes avra džeňa? Se o RAJ dikhel pre dojekh tiro drom a džanel savore tire krokendar. Le bijedevleskres dochudena leskre nalačhipena; ela phandlo andro puta peskre binengre. Kajso manuš merela, bo na phenďa „Na“ peskre žadoscenge a ela našado vaš peskro baro diliňipen, so kerďa. Čhavo miro, te tut zaručinďal vaš tiro susedas a phandľal tut andre zmluva vaš aver manuš; te tut zachudňal andre oda, so vakerehas le mujeha, a zakerďal tut andro lava, so phenďal; ta ker kada, čhavo miro, hoj tut te zachraňines, bo dochudňal tut tel e zor avre dženeske: Dža a igen tut leske mang, hoj tuha te zrušinel e zmluva; ma de te sovel tire jakhenge a ma dža te pašľol, medik leha na vakereha! Le tut avri olestar, sar e srnka denašel le poľovňikoske, sar o čiriklo ľecinel andral o vasta oleske, ko les chudel. Tu, so sal leňivo, dža ko mravci, dikh o dromora le mravcengre a sikľuv! Kajte len nane vodcas abo veľiťeľis, a ňiko pre lende na ačhel pre buči, ňilaje peske skiden o chaben, a sar hin e žatva, sthoven peske o maro. Leňivcona, dži kana kames te pašľol? Kana ušťeha andral o soviben? Te tuke phenes: „Mek sikra mange sovav, mek sikra mange pašľuvav, sikra mange prethovav o vasta a odpočovinav mange,“ akor jekhvareste pre tu avela o čoripen sar o zbujňikos the e bokh sar o vizbrojimen murš. O bijedevleskro the nalačho manuš hin oda, ko furt vakerel o klamišagos, džmurkinel la jakhaha, le pindreha del te džanel a sikavel le angušteha; andre peskro previsardo jilo furt gondoľinel, sar te kerel o nalačhipen a všadzik rozľidžal o vesekedišagi. Vašoda pre leste avela jekhvareste o baro nasvaľiben, ela zňičimen a ňič leske na pomožinela. Šov veci o RAJ našťi avri ačhel, efta veci leske džungľol: O barikane jakha; e falošno čhib; o vasta, so čhoren avri o ňevinno rat; o jilo, so gondoľinel avri o nalačhipen; o pindre, so igen siďaren te kerel o nalačho; o falošno švedkos, savo vakerel o klamišagos, the oda manuš, savo rozľidžal o vesekedišagi maškar o phrala. Čhavo miro, doľiker o prikazaňja tire dadeskre a ma omuk tira dakro sikaviben! Priphand tuke len pre tiro jilo pro furt a zaker tuke len pašal tiri meň! Sar džaha, ľidžana tut; sar zasoveha, stražinena tut; sar ušťeha andral o soviben, sikavena tut. Kala prikazaňja hine sar e lampa, o sikaviben sar o švetlos, o dovakeribena la kazňakre hine o drom le dživipnaskro, so tut chraňinena la nalačha džuvľatar the le gule lavendar avre muršeskra romňatar. Ma cirde tut pal lakro šukariben andre tiro jilo a ma de tut lakre jakhenge te sphandel andre. O murš šaj peske cinel la lubňa vaš jekh maro, ale avre dženeskri romňi leske kamel te lel o vzacno dživipen. Šaj ľidžal o murš andre peskri žeba o jagale angara avke, hoj peske te na labarel o gada? Abo šaj phirel o manuš pal o jagale angara avke, hoj peske te na labarel o pindre? Avke ela oleha, ko džal te pašľol avra dženeskra romňaha, sako, ko pes latar chudela, na ela bi o trestos. O manuša na dikhen tele le živaňis, te peske čorel o chaben, sar hino bokhalo; ale te les paš oda chuden, mušinel oda te visarel pale eftavar, kajte les oda moľahas savoro barvaľipen, so les hin andro kher. Ale oda, ko kerel o lubipen avra džuvľaha, našaďa e goďi; ko ada kerel, zňičinela pes korkores. Ajso dženo ela mardo a teledikhlo a e ladž ačhela pre leste furt. Sar o rom žjarlinel pre džuvľi, igen choľisaľol a na sajinela ole muršes, sar leske džala te del pale. Ov na priačhela pre ňisave love; na dela pes te prepočinel aňi but lovenca. Čhavo miro, ľiker tut mire lavendar a mire prikazaňja doľiker! Šun mire prikazi a dživeha. Chraňin tuke miro sikaviben sar tiri jakh! Phand len tuke pro angušta; pisin len pre tabla tire jileskri! Phen la goďake: „Tu sal miri pheň,“ a le achaľuvipnaske: „Tu sal miri famelija.“ Ochraňinena tut la avra džuvľatar, lakre gule lavendar. Jekhvar dikhavas andral miro kher a prekal e oblaka dikhľom terne nagoďaver muršen a sas maškar lende jekh ajso, savo našaďa e goďi. Ov peske džalas la uľicaha dži pro agor, phirelas le dromeha pašal lakro kher rači, sar o kham zadžalas, sar imar avelas e kaľi rat. Jekhvareste angle leste avľa odi džuvľi le budžande gondoľišagoha, urďi andro lubikane gada. Kerelas vika a sas bi e ladž, šoha na ačhelas but khere. Jekhvar sas pre uľica a jekhvar maškar o foros, pre dojekh rohos užarelas pre varekaste. Obchudňa le terne muršes, čumidľa les a bi e ladž leske phenďa: „Adadžives doľikerďom mire lava, so diňom, a mek mange ačhiľa mas pal e smiromoskri obeta. Vašoda avľom avri, hoj tut te arakhav; igen rodavas a arakhľom tut. Učharďom miro hadžos le lepedenca, le šukar pochtanenca andral o Egipt. Kerďom, hoj miro hadžos te voňinel pal e mirha, pal o aloe the pal e škorica. Av, mačaras pes le kamibnaha dži tosara, uživinas peske o kamiben. Miro rom nane khere, geľa pro baro drom. Iľa peha but love a na avela khere, medik na ela o čhonoro calo.“ Pricirdňa les peskre vakeribnaha, zachudňa les peskre gule lavenca. Jekhvareste džalas pal late sar o bikos, saves džan te murdarel; sar o jeleňis, so pes chudel andre pasca, saveske o šipos predžal prekal o per; sar o čiriklo, so ľecinel andre sita a na džanel, hoj leske džal pal o dživipen. Čhavo miro, akana man šun a de pozoris pro lava mire mujeskre: Tiro jilo te na džal pre lakre droma, ma phir pal lakre chodňiki. Angle late sas but murša dukhade pro meriben; murdarde sas ajci džene, hoj pes aňi na del te zgenel. Lakro kher ľidžal andro than le mulengro; ko džala andre, merela. Či o goďaveripen na vičinel? Či na del o achaľuvipen te šunel peskro hangos? Ačhel upre pro nekučeder thana, ode, kaj pes o droma prephanden, the ode, khatar pes avel andro foros, paš o brani zorales vičinel: „Pre tumende vičinav, manušale! Savore manušale pro svetos, šunen miro hangos! Tumen, ko san bi e goďi, sikľon te achaľol! Tumen, ko san diline, sikľon te rozprindžarel! Šunen man, bo vakerav, so igen kampel; phundravav mire vušta a phenav, so hin spravno. Me furt vakerav o čačipen, bo džungľol mange te vakerel o nalačhipen. Savore mire lava hine čačipnaskre, nane previsarde aňi banďarde. O goďaver manuš achaľol savore mire lava a oleske, kas hin o prindžaripen, hine čače. Te prilel miro dovakeriben hin feder sar te prilel o rup a te achaľol hin buter sar o žužo somnakaj. Bo o goďaveripen mol buter sar o šperki, ňič, so kames, nane ajso sar ov. Me, o goďaveripen, bešav jekhetane la sasťa goďaha, hin man o achaľuvipen a džanav te rozprindžarel. Te vareko daral le Devlestar, našťi avri ačhel o nalačho. Me, o goďaveripen, našťi avri ačhav o baripen, aňi te pes vareko ľidžal upre, aňi o nalačhipen, aňi o vušta, so klaminen. Me dav e rada the e lačhi goďi, me som o achaľuvipen a mande hin e zor. Me pomožinav le kraľenge te kraľinel a le vodcenge te kerel o lačhe zakoni. Mira pomocaha vladňinen o vladara, o bare raja the savore čačipnaskre sudci. Me kamav olen, ko man kamen, a ola, ko man čačes roden, man arakhen. Paš ma arakhena o barvaľipen the e pačiv, o barvaľipen, so ačhel, the o spravodľišagos. Oda, so tut me dava, mol buter sar o žužo somnakaj a hin feder sar o nekžužeder rup. Me phirav pal o čačipnaskre droma, pal o spravodľiva chodňiki, hoj te dav o barvaľipen olen, ko man kamen, a te pherdžarav lengre pokladňici. O RAJ man stvorinďa anglal savoreste, anglal savore peskre buča, imar čirla angloda. Somas stvorimen ešebnovarestar, pro agor savoreske, sar mek na sas e phuv kerďi. Uľiľom sigeder, sar sas kerde o oceani, sar mek o prameňa na prečhorďonas le paňeha. Mek angloda, sar sas rozthode o verchi, sigeder, sar sas o brehi, me uľiľom. Somas imar akor, sar mek na sas stvorimen e phuv, aňi lakre maľi, aňi o ešebno prachos la phuvakro. Me somas ode, sar thovelas o ňebi pre peskro than, sar merinelas avri e hraňica maškar o moros the o ňebos, sar rozthovelas o chmari pro ňebos, sar phundraďa o prameňa, hoj te pherdžaren o bare paňa. Me somas the ode, sar kerďa o hraňici le moroske, hoj te na prečhorďon o paňa dureder, sar lenge prikazinďa, a the ode, kaj merinelas o zakladi la phuvakre. Ačhavas paš leste sar o majstros la bučakro. Džives so džives leske keravas o radišagos a paš leste radisaľuvavas furt. Sas mange igen pre dzeka leskro svetos a radisaľuvavas le manušendar. Avke akana, čhavale, šunen man! Bachtale hine ola, ko phiren pal mire droma. Šunen mištes, so tumen sikavav, a aven goďaver! Ma odčhiven tumendar miro sikaviben! Bachtalo manuš, ko man šunel, oda, ko hino paš miro vudar sako džives a užarel pre ma paš mire brani. Bo ko man arakhel, arakhel o dživipen a ela le RAJESKE pre dzeka. No ko man na arakhel, dukhavel korkoro pes a savore, save man našťi avri ačhen, kamen o meriben.“ O goďaveripen peske ačhaďa kher a kerďa andre efta slupi. Murdarďa le dobitkos, mišinďa e mol, pripravinďa o chaben pro skamind a bičhaďa avri peskre služken, hoj te vičinen pal o nekučeder than le foroskro: „Kas nane o prindžaripen, mi avel kade!“ Olenge, ko hine bi e goďi, phenel: „Aven, chan mire chabenestar a pijen la moľatar, so mišinďom. Omuken o nagoďaveripen a dživena, phiren pal o drom, so tumen dela goďi.“ Te sikaveha oles, ko peske kerel pheras savorestar, chudeha lestar ladž. Te dovakereha le nalačhe manušeske, dukhavela tut. Te pokarhineha oles, ko peske na del te phenel, našťi tut avri ačhela, ale te pokarhineha le goďaverones, kamela tut. De goďi le goďaverones a ela meksa goďavereder, sikav le čačipnaskres a džanela buter. O goďaveripen chudel la sveta daraha anglo RAJ, a te prindžareha le Svetes, akor achaľoha. Me, o goďaveripen, tuke dava te dživel buter dživesa a dothovava tuke o berša pro dživipen. Te aveha goďaver, ela oda pre tiro lačho, ale te asaha olestar, tu korkoro cerpineha. O diliňipen hin sar e džuvľi, savi kerel vika, ňikastar pes na kerel a na ladžal. Bešel peske paš o vudar paš peskro kher, pro nekučeder than andro foros, a vičinel le muršen, save odarik predžan; save džan rovnones pal peskre droma: „Ko na achaľol, mi avel kade!“ A olenge, ko hine bi e goďi, phenel: „O čordo paňi hino gulo a o chaben, so chas počoral, hino igen lačho.“ Ale on na džanen, hoj ola, ko džan ke late, meren a hoj lakre hosci imar hine dži tele andro than le mulengro. Kala hine le Šalamunoskre privakeribena: O goďaver čhavo anel le dadeske radišagos, ale o nagoďaver čhavo kerel pharipen la dake. O barvaľipen, so dochudes nalačhipnaha, tuke na ela pre chasna, no o spravodľišagos tut lel avri andral o meriben. O RAJ na mukela le čačipnaskres te bokhaľol, ale le nalačhenge na domukela te chudel oda, so kamen. Te aveha leňivo, aveha čoro, no te kereha e buči mištes, barvaľoha. Ko skidel o uľipen ňilaje, hino goďaver čhavo, ale o čhavo, savo prekal e žatva sovel, hino pre ladž. Pro čačipnaskro manuš bešela baro požehnaňje, ale o mariben hin garudo pal o lava le nalačhe manušengre. O lačhe manuša ena leperde pro požehnaňje, ale o nav le bijedevleskro kirňola. O goďaver prilel le jileha o prikazi, no ko vakerel o diliňipen, zňičinela pes korkores. O pačivalo manuš phirel bi e dar, ale pre oda, ko phirel napačivalones, pes avela avri. Ko džmurkinel la jakhaha, anel avreske dukh, a ko vakerel o diliňipen, ela zňičimen. O vušta le čačipnaskre manušeskre hine o prameňis le dživipnaskro, ale o vušta le bijedevleskre manušengre garuven o nalačhipen. Te pes našťi avri ačhas, ena o vesekedišagi, no o kamiben učharel andre savore nalačhipena. Andral o vušta olenge, ko achaľon, avel o goďaveripen, ale ola, ko na achaľon, ena marde la pacaha. Ola, ko hine goďaver, skiden upre o prindžaripen, no o vakeriben le dilineskro anel pharipen. O barvaľipen chraňinel le barvalen sar o muri le foros, ale le čoren zňičinela o čoripen. O počiňiben le čačipnaskro hin o dživipen, no o binos ľidžal ča ko buter bini. O dživipen ela oles, ko prilel o dovakeriben, ale ko na prilel o dovakeriben, našavel o drom ko dživipen. Oda, ko garuvel andre, hoj varekas našťi avri ačhel, hino klamaris. Ko vakerel o pľetki, hino dilino. Ko vakerel but, šaj phenel vareso nalačho, ale ko zľikerel peskre vušta, hino goďaver. Oda, so vakerel o čačipnaskro, hin sar o žužo rup, no oda, so gondoľinen o bijedevleskre, na mol ňič. O čačipnaskre vušta čaľaren but manušen, ale o diline meren, bo na achaľon. O požehnaňje le RAJESKRO barvaľarel a na anel ňisavo pharipen. Le dilineske hin pre dzeka te kerel o nalačhipen, ale o goďaver arakhel o radišagos andro goďaveripen. O čačipnaskre chudena, so peske mangen, no le binošnenge pes ačhela oda, sostar pes nekbuter daran. Sar avela e bari balvaj, o binošno na obačhela, ale o čačipnaskro ačhela furt zorales. Sar hin o šut le dandenge a o thuv le jakhenge, avke hin o leňivo olenge, ko les den te kerel buči. E sveto dar anglo RAJ tut dela buter te dživel, ale o berša le bijedevleskre manušengre ena charneder. E naďej le spravodľivengri anel o radišagos, no o užaripen le nalačhengro našľola. O drom le RAJESKRO hin o hrados prekal o žužo manuš, ale zňičinela olen, ko keren o nalačhipen. O čačipnaskro pes šoha na čhalavela, no o bijedevleskre na ačhena andre phuv. Andral o čačipnaskro muj avel o goďaveripen, ale e previsarďi čhib ela čhimen avri. O čačipnaskre vušta džanen te vakerel šukar lava, ale o bijedevleskre vušta vakeren ča oda, so hin previsardo. Le RAJESKE džungľol oda, ko važinel falošňe, ale o vahi, so važinen mištes, leske hin pre dzeka. Sar avel o baripen, avel the e ladž, no goďaver hin oda, ko hino pokorno. Le lačhen ľidžal o pačivaľiben, ale o napačivale ena zňičimen peskre klamišagoha. O barvaľipen tut na zachraňinela andre oda džives, sar avela le RAJESKRI choľi, no o spravodľišagos tut lela avri andral o meriben. O čačipnaskro dživipen rovňinel avri o drom le lačhe manušeske, ale o bijedevleskre manuša perena vaš peskro nalačho dživipen. O spravodľišagos zachraňinel le pačivalen, ale le napačivalen zachudel e pasca lengre nalačhe žadoscengri. Sar merel o nalačho, merel leha the leskri naďej a oda, pre soste užarel, ela pre ňisoste. O čačipnaskro hino avriilo andral o pharipen, ale o nalačho manuš zalela leskro than. O bijedevleskro šaj zňičinel avres peskre lavenca, ale o čačipnaskre ena zachraňimen peskre achaľuvipnaha. Sar hin bach le čačipnaskren, o foros radisaľol, a sar merel o nalačho manuš, radišagostar khelel. Sar o čačipnaskre žehňinen le foroske, o foros barol, ale o vakeriben le nalačhengro o foros musarel. O nagoďaver le vakeribnaha tele dikhel avren, ale o goďaver manuš hino čhit. Ko vakerel o pľetki, phenel avri o garuďipen, ale kaske pes del te pačal, ľikerel oda andre peste. O narodos perela, te les na ela, ko te ľidžal: Leskri zachrana hin andro but lačhe vodci. Ko pes zaručinel vaš o cudzo dženo, igen cerpinela. Ko pes na zaručinel vaš aver, hino chraňimen. La džuvľa, so hiňi lačhejileskri, den o manuša pačiv, ale o maribnaskre dochuden ča o barvaľipen. Te o manuš hino lačhejileskro, kerel mištes korkoro peske, ale te o manuš hino bijileskro, dukhavel pes korkores. O bijedevleskro chudela o klamišagoskro počiňiben, ale oda, ko kerel čačipnaha, chudela o čačikano počiňiben. O spravodľišagos čačes ľidžal andro dživipen, ale ko kamel te kerel o nalačhipen, merela. O RAJ našťi avri ačhel olen, kaskre jile hine previsarde, ale pre dzeka leske hine ola, ko furt keren oda, so hin lačho. Oda hin čačes avke, hoj o RAJ marela le nalačhe manušen, ale o čhave le spravodľive manušengre ena zachraňimen. Sar e somnakuňi angrusi le baleske andro nakh avke hin o šukariben la džuvľake, sava nane ňisavi pačiv. Oda, so kamen o čačipnaskre, hin pro lačho, ale te o nalačhe dochuden, so kamen, sako hino choľamen. Varesave manuša den peskre love jilestar a mek len hin buter, ale varesave manuša izdran pal o love a hine mek čoreder. O ščiro manuš barvaľola; a ko del paňi avres, the les dena te pijel. O manuša prekošen oles, ko na kamel te bikenel e pšeňica, medik na bikenela vzacneder, ale o manuša ašaren oles, ko e pšeňica bikenel. E pačiv dena oles, ko čačes rodel o lačho, ale o nalačhipen avela pre oda, ko les rodel. Ko pes mukel pre peskro barvaľipen, perela, no o čačipnaskre barona sar o zelena prajti. Ko anel o trapišagos andre peskri famelija, na chudela o ďeďictvos a o dilino služinela le goďavedereske. O čačipnaskro chala pal o stromos le dživipnaskro a o goďaver murš zachraňinela o dživipena. Te imar o čačipnaskro chudela o počiňiben kade pre phuv, keci buter o bijedevleskro the o binošno! Oda, ko rado prilel o dovakeriben, kamel o prindžaripen, a ko našťi avri ačhel o privakeriben, hino dilino. O lačho manuš hino le RAJESKE pre dzeka, ale odsudzinela oles, ko gondoľinel pro nalačho. O nalačhipen na dela le manušeske te obačhel, no o koreňis le lačhe manušengro pes na čhalavela. E lačhi romňi hiňi sar e koruna pro šero le romeske, ale odi, savi leske kerel ladž, hiňi sar o hňisos andre leskre kokala. O lačhe gondoľinen, sar te kerel oda, so hin lačho, no o nalačhe ča roden, sar varekaha te thovel avri. O lava le nalačhe manušengre hine sar e pasca, so užarel te murdarel, ale o lava le lačhengre zachraňinen. O nalačhe peren a imar našľon, no e famelija le lačhe muršeskri ačhela furt. Ašaren le manušes, te les hin goďi, ale dikhen tele oles, kas hin previsardo jilo. Feder hin oda, ko nane baro manuš a hin les sluhas, sar oda, ko pes ľidžal upre a nane les so te chal. O lačho pes starinel pal peskro dobitkos, ale o nalačho hino ke lende bijileskro. Ko kerel pre peskri maľa, čaľola le marestar, no oda, ko del peskro časos pre chocsoste, hino bi e goďi. O nalačho manuš igen džal pal oda, so hin le nalačhen, ale o koreňis le lačhengro anel uľipen. O nalačho manuš pes chudela andre pasca le nalačhe lavenca, so vakerel, no o lačho pes lela avri andral o pharipen. O goďaver lava anen but lačhipen oleske, ko len vakerel, a e phari buči leske anel o počiňiben. Le dilineske pes dičhol leskro drom lačho, ale o goďaver šunel e rada. O dilino sikavel peskri choľi takoj, no o goďaver peske na kerel ňič, sar leske dophenen. O lačho švedkos vakerel o čačipen, ale o falošno phenel o klamišagos. Oda, ko vakerel bi e goďi, sar te džubinďahas la šabľaha, no o goďaver sasťarel peskra čhibaha. O čačipen ľikerela pro furt, ale o klamišagos ča pro sikra. Olen, ko gondoľinen te kerel o nalačho, hin o klamišagos andro jilo, no olen, ko anen o smirom, hin o radišagos. Le lačheske pes na ačhela ňič nalačho, ale le nalačhes ela furt pharipen. O vušta, so klaminen, džungľon le RAJESKE, no pre dzeka leske hin ola, ko doľikeren o lav. O goďaver na vakerel sig, so džanel, ale o jilo le dilineskro čhivkerel avri o diliňipen. Olendar, ko keren lačhi buči, ačhen vodci, no olendar, ko hine leňiva, ačhen otroka. O starišagos andro jilo ispidel le manušes tele, ale o šukar lav les hazdel upre. O spravodľivo manuš anela peskre prijaťeľis pro lačho drom, no o bijedevleskro pes pre peskro drom našavel. O leňivo peske na tavela aňi o mas le džvirostar, so chudňa, ale oda, ko kerel mištes buči, dochudela o baro barvaľipen. O čačipnaskro drom ľidžal andro dživipen; pre oda chodňikos nane o meriben. O goďaver čhavo šunel, sar les o dad bararel avri, ale oda, ko peske kerel pheras savorestar, na prilel o dovakeriben. O lačho manuš chala o ovocje peskre lačhe lavengro, no olenge, ko kamen te thovel avri, džal ča pal o mariben. Oda, ko peske del pozoris pre čhib, chraňinel peske o dživipen, ale oda, ko sig vakerel, zňičinela pes korkores. O leňivo manuš peske žadinel a nane les ňič, no oles, ko kerel mištes buči, ela savoro, so kamel. O lačho manuš našťi avri ačhel o falošna lava, ale o nalačho kerel oda, so hin džungalo a bi e ladž. O spravodľišagos chraňinel oles, ko dživel čačipnaha, no o nalačhipen zňičinela le binošnes. Vareko pestar kerel barvalo a nane les ňič; aver dženo pestar kerel čoro, ale hin les pherdo barvaľipen. O barvalo peske šaj počinel, hoj les te na murdaren, no o čoro pes na mušinel oleha te trapinel. O čačipnaskro hino sar o švetlos, so švicinel zorales, ale o nalačho hino sar e lampa, so murdaľol andre. O baripen anel ča o mariben, no ola, ko peske den te phenel, hine goďaver. O barvaľipen skidlo napačivalones cikňola, ale oleske, ko peske skidel po sikra, barola. Te pes na ačhel oda, pre soste pes o manuš zmukel, leskro jilo nasvaľol, ale te chudel, so igen mangelas, hin leske oda sar o stromos le dživipnaskro. Ko na prilel e lačhi rada, zňičinela pes korkores, ale oleske, ko ľikerel o prikazaňje, ela počimen. O sikaviben le goďavereskro hin o prameňis le dživipnaskro, lela tut avri andral o meribnaskre pasci. O lačho rozsudkos hin pre dzeka le manušenge, ale o drom le napačivalengro ľidžal andro meriben. Dojekh goďaver manuš gondoľinel, medik vareso kerel, no o dilino rozľidžal o diliňipen. O nalačho poslos kerel pharipen, ale o pačivalo anel o smirom. Oda, ko na prilel o sikaviben, ela čoro the andre ladž, no oda, ko prilel o dovakeriben, chudela e pačiv. Sar šukares hin, te chudes oda, so tuke andro jilo manges. O diline pes na kamen te visarel le nalačhipnastar. Ko phirel le goďaverenca, ela goďaver, no ko pes ľikerel le dilinenca, namištes doperela. Le binošnen hin e bibach všadzik, kaj džan, ale o lačhe ena počimen le lačhe vecenca. O lačho manuš zamukela o ďeďictvos peskre vnučatenge, no o barvaľipen le binošneskro chudela o čačipnaskro manuš. Pherdo uľipen šaj barol pre maľa le čore manušeske, ale o načačipnaskre oda savoro lena. Ko na potrestinel peskre čhavores, narado les dikhel, no oda, ko les kamel, bararel les avri, medik hino cikno. Le čačipnaskres hin but chaben, hoj te čaľol, ale o nalačho hino furt bokhalo. E goďaver džuvľi budinel peskro kher, ale e diliňi les korkori čhivel tele peskre vastenca. Kas hin e sveto dar anglo RAJ, dživel pačivalones, no kas hin previsarde droma, dikhel les tele. O vakeriben le dilineskro hin e paca pre leskro dumo, ale o goďaver hino chraňimen peskre lavenca. Te nane le manušes voli, nane ňič andro žľabi, ale le voloskri zor leske anel but uľipen. O pačivalo švedkos na klaminel, no o falošno rozľidžal o klamišagos. Ko asal le goďaveripnastar, šoha les na arakhela, ale oda, ko hino goďaver, lokes sikľol. Dža het le diline muršestar, bo nane les so tut te sikavel. O goďaver manuš džanel, so te kerel a so na, ale o dilino peha thovel avri, bo peske ča gondoľinel, hoj džanel. O diline peske asan, sar keren o binos, ale le Devleske hin pre dzeka ola, ko keren, so hin čačo. Sako džanel, so les hin andro jilo, či o pharipen vaj o radišagos; a ňiko aver na džanel, sar pes šunel. O kher le nalačhengro ela zňičimen, ale o stanos le lačhengro, kvitňisaľola. Varesavo drom pes dičhol le manušeske lačho, no pro koňec ľidžal andro meriben. Varekana o asaben garuvel e dukh, ale sar o radišagos preačhel, ačhel o pharipen. O nalačho manuš chala oda nalačho, so kerel, ale oda, ko kerel o lačho, čaľola buter. O nagoďaver pačal savoreske, ale o goďaver peske rozgondoľinel peskre kroki. O goďaver pes daral a džal het le nalačhipnastar, ale o dilino olestar na ačhel a sig kerel o veci. Ko sig choľisaľol, kerel diline veci, a o manuša našťi avri ačhena le vibitones. Le nagoďaverenge ačhela o diliňipen, ale o goďaver ena koruňimen le prindžaripnaha. O nalačhe manuša banďona tele anglo lačhe a o bijedevleskre banďona anglo brani le čačipnaskerengre. Ňiko na kamel le čore manušes, aňi leskre susedi, ale le barvales hin pherdo prijaťeľa. Binos hin te dikhel tele le čores, no požehňimen hin oda, ko le čoreske presikavel o lačhipen. Či na bludzinen ola, ko gondoľinen te kerel o nalačho? Ale ola, ko kamen te kerel o lačho, arakhena o jileskeriben the o pačivaľiben. Dojekha phara bučatar tut ela chasna, ale te ča vakeres a ňič na keres, ačheha čoro. E koruna le goďaverengri hin lengro barvaľipen, ale le dilinen hin pro šero diliňipen. Oda švedkos, savo vakerel o čačipen, zachraňinel o dživipena, ale oda, ko klaminel, thovel avri le manušenca. Kas hin e sveto dar anglo RAJ, oles hin e zoraľi istota, the leskre čhave hine tel e ochrana. E sveto dar anglo RAJ hin o prameňis le dživipnaskro, le manušes lel avri andral o pasci le meribnaskre. Le kraľiskri slava hin andro but nipi, ale bijal lende nane ňič. O manuš, savo na choľisaľol sig, hino igen goďaver, no oda, ko sig choľisaľol, sikavel peskro diliňipen. O smirom andro jilo hin sasťipen prekal o ťelos, ale e žjarlivosť hin sar o hňisos andro kokala. Ko namištes kerel le čore manušeha, tele dikhel le Devles, savo les kerďa, ale oda, ko le čoreske presikavel o lačhipen, del pačiv le Devles. O nalačhe manuša zňičinen pes korkoren ole nalačhe vecenca, so keren, ale le lačhe manušen chraňinen o pačivaľiben the o čačipen. Andro jilo le goďavereske bešel o goďaveripen, ale o diline manuša na džanen ňič pal o goďaveripen. O spravodľišagos hazdel upre o narodos, ale o binos hin pre ladž le narodenge. Le kraľiske hino pre dzeka o goďaver sluhas, ale pre oda sluhas, savo kerel ladž, ela choľamen. O šukar lav odvisarel e choľi, ale o zoralo lav anel bareder choľi. O vakeriben le goďaverengro pricirdel le manušen te šunel o prindžaripen, ale le dilinengre vuštendar demel avri o diliňipen. O jakha le RAJESKRE hine všadzik, dikhen pro nalačhe the pro lačhe manuša. O šukar vakeriben hin sar o stromos le dživipnaskro, ale e previsarďi čhib dukhavel pro duchos. O dilino na prilel le dadeskro sikaviben, ale ko prilel o dovakeriben, kerel mištes. Andro kher le spravodľive manušeskro hin pherdo barvaľipen, no o love le nalačheske anen o pharipen. O vušta le goďaverengre rozľidžan o prindžaripen, ale andro jile le dilinengre nane avke. Le RAJESKE džungľon o obeti le nalačhe manušendar, ale pre dzeka leske hin e modľitba le čače manušengri. Le RAJESKE džungľol o drom le nalačhe manušeskro, no kamel oles, ko kerel oda, so hin spravno. Oda, ko omukel o čačo drom, ela zorales mardo, a ko na kamel te prilel o dovakeriben, merela. O RAJ dikhel andro than le mulengro the le meribnaskro, a keci buter andro jilo le manušengro? Oleske, ko peske kerel pheras savorestar, džungľol o dovakeriben, aňi na džala pal o goďaver te phučel. O radišagos andro jilo rozšvicinel o muj, ale o smutňišagos anel e dukh pro duchos. O jilo le goďavereskro rodel avri o prindžaripen, no o vušta le dilinengre pes čaľaren le diliňipnaha. Le smutne manušes hin andro dživipen furt pharipen, ale olen, saven hin o radišagos andro jilo, hin furt lačhe dživesa. Feder te sal čoreder a hin tut e sveto dar anglo RAJ, sar te el tut but barvaľipen a leha o pharipen. Feder hin o zeleňinakro chaben andro kamiben, sar o nekfeder mas ode, kaj nane kamiben. Oda, ko sig choľisaľol, anel o vesekedišagi, no oda, ko na choľisaľol sig, anel o smirom. Te sal leňivo, ela tuke phares všadzik, ale te sal pačivalo, na ela tut ňisavo pharipen. O goďaver čhavo anel o radišagos le dadeske, no o nagoďaver čhavo tele dikhel peskra da. Le nagoďaveres hin radišagos andro diliňipen, ale o goďaver phirel rovne dromeha. Bijal e lačhi rada nane pre ňisoste o plani, no avena avri akor, sar hin but radci. Le manušes hin radišagos, sar odphenel le lačhe laveha; savo šukar hin o lav phendo ipen akor, sar kampel! O goďaver manuša phiren pal o drom, so len ľidžal upre andro dživipen a obdžan o drom, so džal tele andro meriben. O RAJ čhivela tele o khera le barikanengre, ale e phuv le vdovengro chraňinela. Le RAJESKE džungľol o nalačho gondoľišagos, no pre dzeka leske hin o lačhe lava. Ko izdral pal o napačivale love, kerel peskra famelijake pharipen, ale ko na kamel o prepočiňiben, dživela. O jilo le čačipnaskereskro gondoľinel, so te phenel, no andral o vušta le nalačhe manušengre demel avri o nalačhipen. O RAJ hino dur le nalačhendar a na šunel len, ale o mangipen le lačhengro šunel avri. Te le manušen hin o asaben pro muj, keren avrenge o radišagos a o lačho hiros tut dela sasťipen andro kokala. Te prithoveha tiro kan paš o dovakeriben le dživipnaskro, bešeha maškar o goďaver. Te na priles o sikaviben, tele dikhes pes korkores, no te šunes o dovakeriben, aveha goďavereder. E sveto dar le RAJESKRI tut bararel avri andro goďaveripen, te aveha pokorno, o manuša tut dena pačiv. O manuš peske andro jilo plaňinel, so kerela, ale o Del phenela, so pes ačhela. O manuš šaj peske gondoľinel, hoj savoro, so kerel, hin pro lačho, no o RAJ džanel, soske o manuš kerel oda, so kerel. Muk tut pro RAJ savoreha, so keres, a avela tuke savoro avri. Le RAJES hin planos savoreha, so kerel, a kerďa the le bijedevleskres pre oda džives, sar ela potrestimen. Le RAJESKE džungľol sako, ko hino barikano andro jilo; šaj tuke aves isto, hoj ela mardo. O kamiben the e vernosť odmukel o binos; te amen hin e sveto dar anglo RAJ, džaha het le nalačhipnastar. Te le RAJESKE hin pre dzeka le manušeskro dživipen, kerela, hoj leskre ňeprijaťeľa leha te aven andro smirom. Feder hin, te tut hin sikra, so tuke zarodňal pačivalones, sar but, so dochudňal napačivalones. O manuš peske andro jilo gondoľinel avri o drom, ale o Del ľidžal leskre kroki. Te o Del ľidžal le kraľis andro lava, akor leskre vušta vakerena o čačipen pro sudos. O RAJ kamel o pačivale vahi the o mieri, hoj pes savoro te bikenavkerel čačipnaha. Le kraľenge džungľol o binošna skutki, bo le čačipnaha o tronos zoraľol. Le kraľen hin radišagos le čačipnaskre vuštendar a kamen olen, save vakeren o čačipen. Te o kraľis choľisaľol, šaj del varekas te murdarel, vašoda les o goďaver keren tele. Te le kraľiske o muj asal, anel oda dživipen, a leskro lačhipen hin sar o brišind jarone. Te dochudel o goďaveripen hin feder sar o žužo somnakaj a te skidel o achaľuvipen hin buter sar o rup. O drom le lačhe manušengro obdžal o nalačhipen, a chraňinel peske o dživipen oda, ko del pozoris, kaj džal. O baripen ľidžal andre pohroma a o barikano gondoľišagos kerela, hoj pereha tele. Feder hin te el pokorno a te avel le čorenca, sar peske te rozďelinel le barikanenca oda, so ande andral o mariben. Te ľikereha andro jilo oda, so sikľiľal, arakheha o lačhipen, a te tut zmukeha pro RAJ, aveha bachtalo. Oles, ko achaľol, vičinena goďaver murš, a ko vakerel šukares, šaj prevakerel avren pro lačho. Le goďaverenge hin o goďaveripen o prameňis le dživipnaskro, ale le dilinenge hin o diliňipen sar o trestos. Ola, ko hine goďaver, gondoľinen mištes, medik vareso phenen, vašoda šaj prevakeren avren pro lačho. O šukar lava hine sar o medos, sar o guľipen tira dušake the o sasťipen tire kokalenge. Varesavo drom pes dičhol le manušeske lačho, ale pro koňec ľidžal andro meriben. E bokh le manušes ispidel andre buči, a leskre bokhale vušta les cirden te kerel. O nalačho manuš rodel, sar te dukhavel avres; leskre lava labaren sar jag. O previsardo manuš kerel upre pro vesekedišagos a o pľetkaris rozďelinel le lačhe prijaťeľen. O maribnaskro manuš scirdel peskre prijaťeľis a ľidžal les le nalačhe dromeha. Ko džmurkinel la jakhaha, gondoľinel pro nalačho, a ko del znameňje le vuštenca, kamel te kerel o nalačhipen. O šiva bala hin e šukar koruna, dochudel pes la čačipnaskre dživipnaha. Feder hin te avel poloko andre choľi, sar te el hrďinas, feder hin oda, ko pes zľikerel, sar oda, ko domarel o foros. O manuša roden prekal o losos so te kerel, ale o RAJ phenel, so pes ačhela. Te chal sikra šuko maro andro smirom hin feder, sar te el andro kher pre bari oslava, kaj pes vesekedinel. O goďaver sluhas vladňinela upral le rajeskro čhavo, savo kerel ladž, a leskre phralenca chudela o kotor le ďeďictvostar. O somnakaj the o rup pes prežužarel andre jag a o jilo le manušeskro hino preskušimen le RAJESTAR. O nalačho manuš šunel oles, ko vakerel o nalačho, a o klamaris šunel oles, ko vakerel o klamišagos. Oda, ko asal le čorestar, tele dikhel le Devles, savo les kerďa; oda, ko radisaľol avrengre pharipnastar, ela mardo. O phure manuša thoven baripen andre le čhavengre čhave, a o čhave thoven baripen andre peskre dada. Le dilineske na pasinel te vakerel rajikanes, avke sar le vladcaske na pasinel te klaminel. O prepočiňiben dičhol oleske, ko les del, sar vareso, so prianel e bach; gondoľinel peske, hoj sa leske všadzik avela avri. Ko odmukel o nalačhipen, rodel o kamiben, ale oda, ko oda furt leperel, musarel o prijaťeľstvo. Le goďavereske anel buter chasna jekh dovakeriben, sar le dilineske šel rani la pacaha. O nalačho manuš rodel ča e vzbura, vašoda pes pre leste bičhavela o meribnaskro poslos. Feder hin te arakhel pes la medveďicaha, savatar ile le ciknoren, sar le dilineha akor, sar kerel o diliňipen. O nalačhipen na džala avri andral o kher oleske, ko vaš o lačho visarel pale o nalačho. Sar chudel o vesekedišagos, sar te pes mukľahas avri o paňi andral e hradza, vašoda preačh, medik na demel zorales avri. Kala duj veci džungľon le RAJESKE: Te premukel le vinnovates abo te odsudzinel le čačipnaskres. Pre soste hin o love andro vasta le dilineske? Cinela peske goďi? Se oleske na achaľol! O prijaťeľis presikavel o kamiben andro dojekh časos a tiro phral tuke pomožinel andro pharipen. Oda, ko našaďa e goďi, podel peskro vast a zaručinel pes vaš avreske. Oda, ko pes rado vesekedinel, rado kerel o binos, a ko pes furt ašarel, rodel e zahuba. Oles, kas hin previsardo jilo, na ela bach, a kas hin e falošno čhib, doperela andre bibach. Ko anďa pro svetos le nagoďaveres, rovela a o dad le dilineskro na radisaľola. O radišagos andro jilo tut sasťarel, ale o strapimen duchos šučarel o kokala. O nalačho manuš lel počoral o prepočiňiben, a vašoda pes na rozhodňinel čačipnaha pro sudos. O goďaver peske kidel avri te kerel oda, so hin goďaver, ale o dilino furt gondoľinel pro všelijaka veci a na džanel, so kamel te kerel. O nagoďaver čhavo anel peskre dadeske e dukh, a peskra dake e žaľa. Nane mištes te del te počinel pokuta oles, ko ňič na kerďa, aňi te marel le lačhe manušes vaš o čačipen. Oda, ko hino goďaver, na vakerel but a oda, ko peske na domukel e choľi, hin o goďaver manuš. Sar o dilino hino čhit, the ov dičhol sar goďaver, a sar na vakerel, dičhol pes, hoj achaľol. Kaske džal ča pal peskre veci, pes odďelinel avrendar a na ačhel ňisava lačha radatar. Le dilineske na džal pal oda, či achaľol vaj na; ča kamel te phenel peskro. O binos the e ladž aven jekhetane, te našaveha e pačiv, aveha teledikhlo. O goďaver lav hin sar o moros, andre savo našťi te dodžal dži tele, del dživipen sar o paňi, so čuľal avri andral o prameňis. Nane mištes te chudel paš o vinnovato a le čačipnaskres pro sudos te odčhivel. O lava le dilineskre les dochuden furt andro vesekedišagi, mangel peske te chudel mariben. Oda, so o dilino vakerel, les zňičinel; leskre lava les zachuden andre pasca. O lava le pľetkariskre hine gulore a džan dži tele andre džombra. O leňivo andre buči hino phral oleske, so savoro musarel. Le RAJESKRO nav hin e zoraľi veža; o čačipnaskro andre denašel a hino garudo. O barvaľipen hin le barvaleske sar o ohradzimen foros; hin andre leskri goďi sar o učo muros. Angloda, sar o manuš perel, hin o baripen andro jilo; e pokora hin anglal e slava. Te odphenel varekaske, medik les na šunďal avri, hin diliňipen a pre ladž. O manušeskro duchos šaj zľidžal peskro nasvaľiben, ale ko birinela te zľidžal le dukhade duchos? O goďaver jilo dochudela o prindžaripen a o goďaver kan les rodel. Te aneha daros le bare manušeske, otkerela tuke o drom ke leste. Dičhol pes, hoj hin čačipen oles, ko vakerel pro sudos ešebno, medik lestar na phučel oka dujto manuš, ko pre leste vakerel. O losos zaačhavel e vika a maškar o zorale manuša anel o smirom. Te dochudel pes paš o dukhado phral hin phareder, sar te dodžal andro ohradzimen foros; o vesekedišagi hine maškar o phrala sar o zakerde brani pro hrados. O manuš čaľola le lavendar, so vakerel, a kidela upre o uľipen olestar, so avel avri andral leskre vušta. E čhib šaj murdarel abo del o dživipen, a ola, ko la kamen, chana lakro ovocje. Ko arakhľa lačha romňa, arakhľa o lačhipen, bo hino le RAJESKE pre dzeka. O čoro vakerel pokorne mangipnaha, ale o barvalo odphenel zorales. Vareko pestar ča kerel, hoj hino amaro prijaťeľis, ale varesavo prijaťeľis hino pašeder sar amaro phral. Feder hin o čoro manuš, savo hino pačivalo, sar o dilino, savo klaminel. Nane mištes, te kames te kerel o lačho, ale nane tut o prindžaripen; ko siďarel, našavel o drom. Varesavo manuš pes korkoro zňičinel peskre nagoďaver skutkenca, ale paľis del e vina le RAJESKE. Le barvalen hin but prijaťeľa, ale le čores omukel leskro prijaťeľis. Le falošne švedkos o mariben na obdžala a oda, ko rozľidžal o klamišagos, na denašela. But džene pes guľaren le rajikane manušeske a sako hino prijaťeľis oleha, ko hino ščiro. Le čores našťi avri ačhen savore leskre phrala a the leskre prijaťeľa les obdžan! A sar lenca kamel te vakerel, on na kamen. Ko dochudel o prindžaripen, rado pes dikhel; sa avela avri mištes oleske, ko kerel goďaha. Le falošne švedkos o mariben na obdžala a oda, ko vakerel o klamišagos, ela zňičimen. Le dilineske na pasinel te dživel andro baro barvaľipen, a meksa goreder hin, te o otrokos ľidžal le rajen. E goďi del le manušes o zľikeriben andre choľi; te tuke na keres ňič olestar, sar tuke dophenen, hin oda pre tiri pačiv. E choľi le kraľiskri hin sar e vika le terne ľevoskri, ale leskro lačhipen hin sar e rosa pre čar. O nagoďaver čhavo anel o pharipen le dadeske. E romňi, savi furt dudrinel, hiňi sar o paňi, so na preačhel te kvapkinel. O kher the o barvaľipen amen hin amare dadendar, ale e goďaver romňi hin le RAJESTAR. O leňivišagos ľidžal andro zoralo soviben; o leňivo manuš ela bokhalo. Ko doľikerel le Devleskre prikazaňja, doľikerel peske o dživipen; ko na ačhel leskre dromendar, merela. Ko pomožinel le čoreske, del kečeň le RAJES a ov leske počinela pale vaš o lačhipen, so kerďa. Barar avri tire čhas, medik pes del, te oda na keres, zňičines les. Ko hino furt choľamen, zaslužinel peske vaš oda te počinel, te leske pomožineha jekhvar, mušineha oda te kerel pale a pale. Šun e rada a prile, sar tut sikaven, a pro koňec ačheha goďaver. But veci plaňinel o manuš andro jilo, ale e voľa le RAJESKRI pes ačhela. Le manušestar pes užarel, hoj ela pačivalo, vašoda feder hino o čoro sar o klamaris. E sveto dar anglo RAJ ľidžal andro dživipen, kas oda hin, sovela peske andro smirom a o nalačhipen pre leste na avela. O leňivo manuš thovel o vast andro čaro, ale paš o muj imar na dohazdel. Te mareha oles, ko asal savorestar, so hin lačho, ta o nagoďaver sikľola goďi; pokarhin le goďaveres a dochudela o prindžaripen. Oda čhavo, savo trapinel le dades a tradel avri peskra da, hino džungalo a pre ladž. Čhavo miro, te preačheha te prilel o dovakeriben, pobistereha oda, so imar džanes. O klamišagoskro švedkos asal avri o sudos, a o previsarde rado koštoľinen o nalačhipen. Pre ola, ko peske keren pheras savorestar, hin imar pripravimen o tresti, a pre savore diline o rani pal o dumo. Te pijes but mol the aver pijiben, ačhes sprosto a kames tut te marel. Oda, ko mačol, nane goďaver. E dar le choľamen kraľistar hin sar e dar le zurive ľevostar, oda, ko les choľarela, šaj našavel peskro dživipen. Hin pre pačiv le manušeske, te pes zľikerel le vesekedišagendar, ale o dilino sig demel avri choľaha. Le leňive manušeske pes na kamel te orinel jesone, ale sar hin e žatva, rodel a nane les ňič. Le manušeskre plani hin sar o paňi andre bari chaňig, no o goďaver manuš džanel oda te lel avri. But manuša pes ašaren peskre pačivaľibnaha, ale ko arakhela muršes, saveske pes del te pačal? O čačipnaskro ľidžal o žužo dživipen; bachtale hine o čhave, save pal leste ačhena. O kraľis, savo bešel pro sudno stolkos, sprindžarel peskre jakhenca savoro, so hin nalačho. Ko šaj phenel: „Me mange obžužarďom miro jilo; nane man ňisavo binos“? Kala duj veci džungľon le RAJESKE: e falošno vaha the e falošno mira. Imar o čhavoro peskre skutkenca sikavel, či oda, so kerel, hin lačho the čačo. O RAJ amenge kerďa jakha, hoj te dikhas, the o kana, hoj te šunas. Ma kam o soviben, hoj te na ačhes čoro! Ušťi, ker buči a čaľoha le marestar! „Nane lačho, nane lačho!“ phenel oda, ko cinel, no sar džal het, imar pes oleha ašarel. O somnakaj the o vzacna bara hine vzacna, ale o goďaver lava hine vzacneder. Le o gada olestar, ko pes zaručinel vaš o cudzincos, a le e zaloha olestar, ko pes zaručinďa vaš e cudzinka. O maro dochudlo le klamišagoha hin igen lačho, ale pro koňec pes tuke visarela pre poši andro muj. Ker tire plani pal e porada; so buter akor, te džas andro mariben. Oda, ko phirel a kerel pľetki, phenel avri o garude veci, vašoda tut ma ľiker oleha, ko but vakerel. Ko prekošel le dades abo la da, oda doperela avke sar e momeľi, so rači murďalol andre. O barvaľipen, so dochudes igen sig, tuke pro koňec na anela o požehnaňje. Ma phen: „Dava pale vaš o nalačhipen!“ Muk tut pro RAJ a rušela vaš tu. Le RAJESKE džungľol oda, ko važinel dvojitones; e falošno vaha nane lačhi. Le manušeskre kroki ľidžal o RAJ, akor, sar šaj o manuš achaľol peskre dromeske? Gondoľin mištes, medik phenes le Devleske, hoj les vareso deha, hoj paľis te na bajines, so phenďal. O goďaver kraľis avel pre oda, ko hin nalačhe, a marel len igen zorales. O svedomje le manušeskro hin sar e momeľi, so diňa o RAJ, hoj amenge te švicinel pre savoreste, so gondoľinas andro jilo. O verno kamiben the o čačipen chraňinen le kraľis; le lačhipnaha zoraľarel peskro tronos. O šukariben le ternengro hin lengri zor; no o šiva bala šukaľaren le phuren. O mariben the o modrini traden avri o nalačhipen a o rani žužaren le manušes andral. Le kraľiskro jilo andro vast le RAJESKE hin sar o prudos le paňeskro, visarel les, kaj ča kamel. O manuš peske gondoľinel, hoj savore leskre droma hine čače, ale o RAJ dikhel andro jilo, soske oda kerel. Te kerel o čačipen the o pravos hin le RAJESKE buter pre dzeka sar e obeta. O barikane jakha the o jilo, so pes upre hazdel, hin le nalačhenge sar lampa, so len ľidžal andro binos. Oles, ko hino bučakro, ela savoro pherdo, ale ko sig kamel te barvaľol, ačhela čoro. O barvaľipen dochudlo klamišagoha našľola sig sar o thuv andre balvaj a hino e meribnaskri pasca. Le bijedevleskren zňičinena lengre maribnaskre skutki, bo na kamen te kerel o čačipen. O drom oleskro, ko kerel o nalačhipen, hino bango, ale o čačipnaskre keren o lačho. Feder hin te bešel pro pados andro kutos sar andre jekh kher la čhibaľa romňaha. E duša le bijedevleskri igen džal pal o nalačho, leskro prijaťeľis lestar na chudela ňisavo jileskeriben. Te maren oles, ko asal savorestar, so hin lačho, ta o nagoďaver sikľola; te sikaven le goďaverones, dochudel o prindžaripen. O Del, o Čačipnaskro, dikhel, so pes kerel andro kher le nalačheskro a čhivel le bijedevleskren andro meriben. Ko phandel o kan andre, hoj te na šunel le čores te vičinel, na ela avrišundo, sar ov vičinela. O daros dino počoral thovel tele e choľi a o prepočiňiben andre žeba la ačhavel. Le lačhe manušes hin radišagos, sar dikhel, hoj pes sudzinel čačipnaha, ale le nalačhe manušenge anel e dar. O manuš, savo odgeľa la sasťa goďatar, dochudela pes maškar o mule manuša. Ko peske kamel te uživinel, ačhela čoro; ko rado pijel e mol a chal o bare chabena, na ela šoha barvalo. O nalačhe manuša anen pre peste oda pharipen, so kamle te kerel le lačhe manušenge. Feder hin te bešel pre pušťa sar la čhibaľa romňaha, savi furt dudrinel. Andro kher ko goďaver hin but barvale veci, ale o dilino rozkerel savoro. Ko igen džal pal o lačhipen, pačivaľiben the kamiben, arakhel o dživipen, o spravodľišagos the e slava. O goďaver džala andro foros le zorale muršengro a čhivela tele o muri, pre save pes zmukenas. Ko peske stražinel o vušta the e čhib, chraňinel pes korkores le pharipnastar. Oda manuš, ko peske kerel pheras savore lačhipnastar, hino barikano a ľidžal pes upre, andre peskro baripen ňikastar na ačhel. O leňivo merela, bo ča žadinel a leskre vasta na kamen te kerel buči; calo džives žadinel buter a buter, ale o čačipnaskro rozdel ščirones a na sajinel. Le RAJESKE džungľol e obeta le nalačhendar, a meksa buter, sar pes obetinel le nalačhe gondoľišagoha. O falošno švedkos ela zaačhado te vakerel pro sudos, ale o pačivalo švedkos vakerela dureder. O nalačho pes kerel, hoj na daral, ale o čačipnaskro gondoľinel pal peskro drom. Ňisavo goďaveripen aňi achaľuvipen aňi rada tuke na pomožinela, te o RAJ pre tu džala. O graj hino pripravimen pro džives le maribnaskro, ale o viťazstvo del o RAJ. O lačho nav hin buter sar o baro barvaľipen, e pačiv hin feder sar o rup the o somnakaj. O barvalo the o čoro hine jekh andre kada: Sodujdžene hine stvorimen le RAJESTAR. O goďaver manuš dikhel o nalačhipen a garuvel pes, o nagoďaver džal dureder a doperela pre oda. O počiňiben vaš e pokora the vaš e sveto dar anglo RAJ hin o barvaľipen, e slava the o dživipen. O koľaka the o pasci hine pro drom le previsarde manušeskro, ale ko chraňinel peskro dživipen, dural len obdžala. Sikav le čhas, sar mek hino ciknoro, a na oddžala olestar aňi akor, sar phurola. O barvalo hino raj upral o čore; te varekaske kames love, sal leskro otrokos. Ko sadzinel o načačipen, skidela upre e bibach, a imar na dukhavela avren. Ko hino ščiro, ela požehňimen, bo del le čores peskre marestar. Trade avri oles, ko tele dikhel o čačipen, a našľola o vesekedišagos a preačhela o reptišagos the e ladž. Ko kamel o žužipen andro jilo the o šukar vakeriben, ela prijaťeľis le kraľiskro. O RAJ chraňinel oles, ko prindžarel o čačipen, ale o lava le napačivaleskre visarela avri. O leňivo phenel: „Avri hino o ľevos! Murdarela man pro pľacos!“ O vušta la lubňakre hine sar e bari jama, a oda, pre kaste o RAJ hino choľamen, perela andre. Le čhavores hin andro jilo te kerel o diliňipen, ale e paca le dadeskri lestar oda tradela avri. Te trapines le čoren, hoj lendar te barvaľos abo te des o dari le barvalen, ačheha čoro. Prithov tiro kan a šun o lava le goďaverengre; visar tiro jilo pre mire sikavibena. Ena tuke pro radišagos, te tuke len ľikereha andro jilo, a sar tuke kampela, džaneha len te phenel. Adadžives tut sikavav, he, tut, hoj tut te mukes pro RAJ. Pisinďom tuke tranda (30) privakeribena, andre save hin pherdo goďaveripena the radi. Lendar sikľoha, so hin lačho the čačo, hoj mištes te odphenes olenge, ko tut bičhaven te rodel o čačipen. Ma občorar le čores, bo les nane ňič, a ma trapin les pro sudos. Bo o RAJ vaš leste zaačhela a lela o dživipen oleske, ko les občorarďa. Ma av prijaťeľis le rušle muršeha, aňi ma ľiker tut le choľamen muršeha, hoj te na phires pal leskro chodňikos a te na peres andre pasca. Ma av jekh olendar, ko podel peskro vast a zaručinel pes vaš avreskre dluhi. Te tut na ela sostar te počinel, avena a lena tutar mek the o hadžos. Ma čhalav e čirlatuňi hraňica, so zathode tire phure dada. Dikhes varekas, ko džanel mištes te kerel buči? Ajso dženo služinela le kraľenge a na kerela chocsave manušenge. Te bešeha jekhetane varesave rajeha pašal o skamind te chal, ma pobister, ko hin anglal tute; zľiker tut, te rado but chas. Ma mang tuke te chal but leskre lačhe chabenestar, bo šaj tut oleha chudel avri. Ma cirde tut igen pal o barvaľipen, av goďaver a preačh oleha. Bo soča tut le jakhenca zadikheha, imar na ela; se jekhvareste leske barola kridli a ľecinela het sar orlos. Oleha, ko hino skupo, ma cha a ma dža pal leskro lačho chaben! Bo ov peske sa andre goďi zrachinela a phenela tuke: „Cha, pi, keci kames,“ ale andro jilo tuke na žičinel. Oda, so chaľal, čhandeha avri a tire šukar lava, so phenďal, ela pre ňisoste. Le dilineha ma vaker, bo dikhela tele tire goďaver lava. Ma čhalav e čirlatuňi hraňica a ma le tuke e phuv le širotengri, bo o RAJ hino lengro zoralo ochrancas, ov vaš lenge rušela a ačhela vaš lenge pro sudos. Visar tiro jilo pro dovakeriben a tire kana pro prindžaripen. Ma dara tut te bararel avri le čhavores, te les demeha la pacaha, na merela. Te les demeha la pacaha, zachraňineha leskro dživipen andral o peklos. Čhavo miro, te ela tiro jilo goďaver, the miro jilo radisaľola; andre ma ela o radišagos, sar tire vušta vakerena, so hin čačo. Te na zavidzinel tiro jilo le binošnenge, ale feder kereha, te phireha andre sveto dar anglo RAJ sako džives, bo užarel tut bachtalo dživipen, a oda, pre soste tut zmukes, na ela zbitočno. Šun, čhavo miro, av goďaver a tiro jilo mi džal rovne dromeha: Ma ľiker tut le pijakenca, so pijen but mol, aňi olenca, so našťi dočaľon pro mas, bo o pijakos the oda, ko but chal, ačhena čore; te ča soves the chas, ela tut ča čhingerde gada. Šun tire dades, bo ov tut diňa dživipen, a ma dikh tele tira da, sar phurola. Cin tuke o čačipen a ma biken les, cin the o goďaveripen, o dovakeriben the o achaľuvipen. Baro radišagos hin le dades le čačipnaskre čhastar, a oda, ko anďa pro svetos le goďaveres, radisaľol lestar. Mi radisaľol tiro dad the tiri daj, a mi thovel baripen odi, so tut anďa pro svetos. De mange, čhavo miro, tiro jilo a tire jakha mištes mi dikhen pre mire droma, bo e lubňi hiňi sar e bari chev, a e cudzo džuvľi hiňi sar e saňi chaňig: Oj pre tu užarel sar o zbujňikos a but muršendar kerel napačivalen. Kaske vigos a ko furt cerpinel? Ko pes vesekedinel? Ko furt dudrinel? Kas hin o zbitočna modrini? Kaske ľoľon o jakha? Olenge, ko pijen but mol, olenge, ko džan te koštoľinel e mišimen mol. Ma dikh pre mol, hoj ľoľol, bľišťisaľol andro poharis a šukares džal tele le kirleha! Bo pro koňec tut danderela sar o sap a šťipinela sar e zmija. Tire jakha dikhena čudna veci, našťi gondoľineha mištes a na vakereha žužes a aveha sar oda, ko peske pašľol pre loďa maškar o moros, sar oda, ko sovel upre pro stožjaris. Pheneha tuke: „Demade man, ale na džanavas olestar; marde man, ale ňič na šunďom. Kana uščava, hoj te pijav pale?“ Ma zavidzin le nalačhe manušenge a ma kam lenca te avel, bo le jileha gondoľinen pro mariben a le vuštenca vakeren, sar te dukhavel avren. La goďaha pes ačhavel o kher a le achaľuvipnaha pes zoraľarel a le prindžaripnaha pherďon o komori savore vzacne the šukar barvaľipnaha. Feder hin te el goďaver, sar te el zoralo, o avrisikado manuš hino bareder sar o zoralo murš, bo le goďaver radenca ľidžaha o mariben a e zachrana hiňi andro but radci. O goďaveripen hin igen učo le dilineske; sar pes zdžan o manuša, nane les ňič lačho te phenel. Oles, ko gondoľinel, sar te kerel o nalačhipen, vičinena bitangos; o gondoľišagos le nagoďavereskro hin binos; le manušenge džungľol oda, ko asal savore lačhipnastar. Te slabisaľos andre oda džives, sar pre tu avel o pharipen, akor sal čačes igen slabo! Zachraňin olen, kas načačipnaha ľidžan pro meriben, a the olen, kas cirden te murdarel. Te pheneha: „Amen olestar na džanahas,“ či oda, ko prindžarel o jile, oleske na achaľol? A či oda, ko stražinel tiro dživipen, olestar na džanel? Ov počinela le manušeske pal oda, sar kerelas. Cha, čhavo miro, o medos, bo hino lačho: Ajso gulo sar o medos andre tiro muj avke hin the o goďaveripen tira dušake. Te les arakhľal, aveha bachtalo andro dživipen, so tut užarel, a oda, pre soste tut zmukes, na ela hijaba. Ma av sar o nalačho manuš, ko kamel te rozmarel le čačipnaskereske o kher; ma musar oda than, kaj bešel. Se kajte o čačipnaskro eftavar perela, the avke pale ušťela, ale sar avel o nalačhipen pro bijedevleskre, hine zňičimen. Ma radisaľuv, te tiro ňeprijaťeľis perela; te leske poddžala o pindro, ma thov baripen andro jilo, bo te oda o RAJ dikhela, na ela leske pre dzeka a visarela lestar peskri choľi. Le nalačhe manušenca tut ma trapin, aňi lenge ma zavidzin. Se le nalačhe manušes na užarel ňič lačho, a e lampa olengri, ko dživen bi o Del, murdaľola andre. Čhavo miro, dara tut le Devlestar the le kraľistar, a ma ľiker tut olenca, ko pre lende džan, bo jekhvareste šaj ena zňičimen. Ko džanel, savi pohroma pre lende o Del vaj o kraľis šaj mukel? The kala lava phende o goďaver manuša: Nane mištes te chudel paš varekaste, sar sudzines: O manuša košena ajses, ko phenela le nalačhe manušeske: „Na kerďal ňič nalačho,“ a o narodi les odsudzinena, ale olenge, ko les pokarhinena, džala mištes a bešela pre lende o baro požehnaňje. Te odphenes čačipnaha, oda hin avke, sar te pes čumidlehas o prijaťeľa. Ker tuke ešeb tiri buči avral, pripravin tuke tire maľi a paľis tuke ačhaveha o kher. Ma svedčin pre aver dženo, te tut nane soske, a ma klamin tire vuštenca. Ma phen: „Avke sar kerďa ov mange, kerava the me leske! Sakoneske dava pale oda nalačho, so mange kerďa!“ Predžavas pašal e maľa le leňive muršeskri the pašal e viňica oleskri, ko nane goďaver. A dikh, savoro sas zabarardo le koľakenca, e phuv sas učharďi andre la pokrivaha a o baruno muros, so džalas pašal, sas telečhido. A me sar pre oda dikhavas, iľom mange oda andro jilo a sikľiľom olestar kada: Te tuke phenes: „Mek sikra mange sovav, mek sikra mange pašľuvav, sikra mange prethovav o vasta a odpočovinav mange,“ akor jekhvareste pre tu avela o čoripen sar o zbujňikos the e bokh sar o vizbrojimen murš. The kala hine le Šalamunoskre privakeribena, save pisinde andre o murša le Chizkijoskre le judske kraľiskre. Le Devleskri slava hin o veci te garuvel a le kraľengri slava hin oda te arakhel avri. Avke sar našťi te merinel o ňebos upre aňi e phuv tele, avke pes na del te avel pre oda, so hin le kraľen andro jile. Le avri e mel andral o rup a o kovačis šaj kerel šukar nadoba; trade het le nalačhe manušes pašal o kraľis a leskro tronos ačhela zorales pro čačipen. Ma ašar tut anglo kraľis a ma ačh pro than le anglune muršengro, bo hin feder, te tuke phenena: „Av kade upre!“ sar oda, hoj tuke te keren ladž anglo bare manuša. Oda, so dikhľal pre tire jakha, ma siďar te del andre pro sudos. So paľis kereha, te tut aver dženo anela andre ladž? Te tut hin vareso avreha, keren oda ča maškar tumende a ma phen avri oda, so tuke phenďa, bo sar pes pal oda aver džene došunena džala pal tu o nalačho hiros a ela tuke ladž. Avke sar o somnakune phaba pre rupuňi tacka hin o lav phendo andro lačho časos. Oleske, ko šunel, hin o dovakeriben le goďavereskro sar e somnakuňi čeň the o somnakuno lancocis. Sar o šilalo paňi, so tut den te pijel andre žatva avke hin o pačivalo poslos olenge, ko les bičhaven, bo občerstvinel e duša peskre rajenge. Sar o chmari abo e balvaj bi o brišind ajso hin o manuš, savo tuke phenel, hoj tut dela daros, ale na del. E trpezľivosť šaj prevakerel le kraľis a o kovlo vakeriben šaj prephagel o kokalos. Te arakhľal medos, cha a čaľuv, ale ma precha tut, bo čhandeha les avri. Ma phir igen furt ko susedas, bo leske džungľoha a našťi tut avri ačhela. O manuš, savo falošňe svedčinel pre aver dženo, hino sar o kijakos, e šabľa the o ostro šipos. Te zmukel pes andro pharipen pro napačivalo manuš hin sar te chal le phage dandeha a te phirel phage pindreha. Sar te tuke ilehas o plašťos andro šilalo džives abo čhidehas o šut andre dukhaďi rana, avke hin, te tuke giľaven o giľa, sar tut hin pharipen andro jilo. Te hino tiro ňeprijaťeľis bokhalo, de les te chal, a te hino smedno, de les te pijel, bo te kada kereha, čhiveha leske pro šero o jagale angara, a o RAJ tuke vaš oda počinela. E balvaj pal o severos anel o brišind, avke the e pľetkošno čhib anel e choľi. Feder hin te bešel pro pados andro kutos sar andre jekh kher la čhibaľa romňaha. Sar hin o šilalo paňi le avrišuke kirleske, avke hin the o lačho hiros, so avel dural. Sar o prameňis vaj e chaňig, so hine meľarde andre, avke hin o čačipnaskro, savo pomukel le nalačhe manušeske. Nane mištes te chal igen but medos aňi te džal pal o lašariben le manušendar. Sar o rozburimen foros bi o muri hin oda murš, ko na zľikerel peskri choľi. Sar o jiv ňilaje abo o brišind andre žatva, avke na pasinel te del pačiv le dilines. Sar o vrabcos vaj e lastovička ľecinen a na bešen peske tele, avke pre tu na avela o košiben phendo vaš ňisoske. Pro graj o bičos, pro somaris e uzda, a pro dumo le dilineske e paca. Ma odphen le dilineske pre leskro diliňipen, hoj te na aves ajso sar ov. Odphen le dilineske pre leskro diliňipen, hoj pes te na šunel goďaver angle peskre jakha. Te bičhavel o lava le dilineha hin avke, sar te odčhinďalas tuke o pindre, abo te piľalas o jedos. Avke sar hin pre ňisoste o pindre le kaľikoske, avke hin the o podobenstvo andro muj le dilineske. Sar o bar zaphandlo andre pariďa avke hin te presikavel e pačiv le dilineske. Sar e šťamba andro vast le mate manušeske avke dičhol o goďaver lav andro muj le dilinenge. Sar o strelcos, savo savoren pašal peste ľivinel, ajso hin oda, ko lel andre buči le dilines vaj oles, ko odarik ča predžal. Sar o rikono džal pale paš oda, so čandľa avri, avke o dilino kerel pale peskro diliňipen. Le dilines hin feder naďej, sar le muršes, savo pes šunel igen goďaver, ale nane. O leňivo phenel: „O ľevos hino avri pro drom – o ľevos maškar o foros!“ Sar pes o vudar visarel pre peskre čopi, avke the o leňivo pre peskro hadžos. O leňivo manuš thovel o vast andro čaro, ale imar phares leske hin te hazdel les upre paš o muj. O leňivo pes šunel goďavereder angle peskre jakha sar o efta džene, so odphenen goďaha. Sar oda, ko le rikones chudel kanendar, hin oda, ko pes thovel andro vesekedišagos, andre savo les nane ňič. Sar o dilino, so ľivinel o jagale meribnaskre šipi, hin oda, ko thovel varekaha avri a phenel: „Me ča pheras keravas.“ Sar nane kašta, murdaľol andre e jag, a kaj nane o pľetkaris, preačhel o vesekedišagi. Sar o kašta, so čhives andro jagale angara, avke o čhibakro manuš rozlabarel o dokeriben. O lava le pľetkariskre hine gulore; džan dži tele andre džombra. Sar e piri čikatar obthoďi le rupoha, ajse hine o gule vušta le nalačhe jileha. O manuš le vuštenca garuvel, hoj tut našťi avri ačhel, ale andro jilo tuha kamel te thovel avri. Te vakerďahas igen šukares, ma pača leske, bo efta džungipena hin les andro jilo; šaj garuvel, hoj tut našťi avri ačhel, le klamišagoha, ale leskro nalačhipen avela avri anglo manuša, sar ena zgele. Te kopaľineha e chev avreske, tu korkoro andre pereha; te ispideha o baro bar pre avreste, oda bar visaľola pre tu. E klamišagoskri čhib dukhavel oles, kas našťi avri ačhel; o gule vušta zňičinen avren. Ma lašar tut tajsaskre dživeseha, bo na džanes, so oda džives anela. Mi lašarel tut aver dženo, a na tiro muj – cudzo manuš, a na tire vušta! O bar hino pharo the e poši but važinel, ale o pharipen, so kerel o dilino, hino phareder sar kala soduj. Te choľisaľol hin igen namištes a e choľi hin sar e potopa, ale ko obačhela angle žjarlivosť? Feder hin o phundrado dovakeriben sar o garudo kamiben. O dovakeribena tire prijaťelistar, savo tut kamel, hine feder sar o but čumibena olestar, ko tut našťi avri ačhel. O čalo na kamel te chal aňi o medos, ale le bokhaleske hin gulo the o kirko chaben. Sar o čiriklo, so odľecinel dur peskre hňizdostar, hin oda, ko odgeľa dur peskre kherestar. O parfumos the o kaďidlos anen radišagos andro jilo, ale o prijaťeľis, savo tut del e lačhi rada, anel meksa buter. Ma omuk tire prijaťeľis, aňi le prijaťeľis tire dadeskres. Sar pes tuke ačhel vareso nalačho, ma dža ke tiro phral, bo feder hin o susedas, savo hino pašes, sar o phral, savo hino dur. Av goďaver, čhavo miro, a ker mange o radišagos andro jilo, hoj te šaj odphenav oleske, ko pre mande namištes vakerel. O goďaver manuš dikhel, sar avel o nalačhipen a garuvel pes, ale o nagoďaver džan dureder a doperena pre oda. Le o gada olestar, ko pes zaručinel vaš o cudzincos; le e zaloha olestar, ko pes zaručinďa vaš e cudzinka. Te vareko peskre prijaťeľiske pozdravinel sig tosara zorale hangoha, ov peske šaj lel oda sar košiben. E čhibaľi džuvľi hiňi sar o paňi, so na preačhel te kvapkinel andro brišindalo džives; te zaačhavel la, hin sar te zaačhavel e balvaj, abo te chudel o olejos andro vast. O trast pes brušinel le trasteha a jekh manuš brušinel avres. Oda, ko pes starinel pal o figovňikos, chala leskro ovocje; ko stražinel peskre rajes, chudela e pačiv. Sar andro paňi dičhol o muj, avke pal o jilo dičhol, savo hin o manuš. Avke sar o peklos the o meriben šoha na čaľona, avke na čaľona aňi o jakha le manušeskre. Sar pes o rup prelabarel andre tači nadoba a o somnakaj andro bov, avke o manuš hino skušimen, te les lašaren. Kajte le dilines rozmarďalas le tlučkoha, saveha pes rozmarel o zrnos, the avke lestar na mareha avri o diliňipen. Kampel tuke te džanel, sar dživel tiro stados, a starin tut mištes pal o bakrore, bo o barvaľipen na ela pro furt – se aňi e kraľiko koruna na mušinel te predžal pre aver pokoleňje. Sar pes košinel e čar a chudel te barol e nevi, a pal o verchi pes skiden upre o phusa, akor tut ela le bakrorendar o uraviben, vaš o capi tuke cineha e maľa a le kozendar tut ela dos thud, pro dživipen tuke, tira famelijake the tire služkenge. O nalačho manuš denašel, kajte ňiko pre leste na džal, ale o čačipnaskro hino šmelo sar o terno ľevos. Te hin e vzbura andre varesavi phuv, čerinen pes furt o vodci, ale ča o goďaver murš, ko achaľol, šaj doľikerel o poradkos. O čoro murš, savo trapinel avre čore manušen, hino sar o zoralo brišind, so musarel o uľipen. Ola, ko omuken o zakonos, vakeren mištes pal o nalačhe, no ola, ko o zakonos doľikeren, pes lenge ačhaven. O nalačhe manuša na achaľon, so hin te kerel o čačipen, ale ola, ko roden le RAJES, oleske mištes achaľon. Feder hin o čoro, savo phirel žuže dromeha, sar o barvalo, saveskre droma hine previsarde. Te doľikeres o zakonos, sal goďaver čhavo, no keres ladž le dadeske, te tut ľikeres le bitangenca. Ko barvaľol pro bare interesa, skidel oda oleske, kaske hin pharo vaš o čore. Te peske vareko phandel andre o kana, hoj te na šunel o zakonos, leskri modľitba le RAJESKE džungľol. Ko cirdel le čačipnaskren pro nalačho drom, korkoro perela andre chev, ale o žuže dochudena lačho ďeďictvos. O barvalo peske pal peste gondoľinel, hoj hino goďaver, ale o čoro, saves hin goďi, dikhel andre leste. Te pes o lačhe manuša dochuden paš e zor, sako radisaľol, no te o nalačhe manuša chuden te kraľinel, o manuša pes garuven. Ko garuvel peskro binos, na džala anglal, ale ko viznavinel peskro binos a omukel les, chudela le Devleskro jileskeriben. Bachtalo oda manuš, savo peske furt ľikerel e sveto dar anglo RAJ, no ko peske phandel o jilo andre, dochudela pes andro pharipen. Sar o choľamen ľevos the o bokhalo medvedzis hin o nalačho kraľis, savo trapinel le čore manušen, save pes našťi braňinen. O nagoďaver vodcas ela bijileskro pro manuša, ale oda, ko našťi avri ačhel o napačivalo barvaľipen, kraľinela but. Oda, ko cerpinel vaš oda, hoj murdarďa varekas, denašela dži o meriben. Ňiko leske te na pomožinel! Ko phirel žuže dromeha, ela zachraňimen, no oda, ko phirel pal o previsarde droma, jekhvareste perela. Ko kerel pre peskri maľa, čaľola le marestar, ale oda, ko del peskro časos pre ňisoste, čaľola le čoripnastar. O pačivalo manuš ela igen požehňimen, no o trestos na obdžala oles, ko kamel sig te barvaľol. Nane mištes te chudel paš varekaste pro sudos, no the avke pes vareko vaš jekh kotor maro del te prepočinel. O hamišno manuš denašel pal o barvaľipen, aňi na džanel, hoj pre leste avela o čoripen. Oles, ko dovakerel le manušeske, pro koňec ela buter pačiv sar oles, ko vakerel o gule lava. Ko občorel peskre dades abo da a phenel: „Oda nane binos,“ hino sar o živaňis. Oda, ko dikhel ča pre peste, anel ča o vesekedišagi, ale oles, ko pes zmukel pro RAJ, ela savoro pherdo. Ko pes zmukel pre peskri goďi, hino dilino, no oda, ko prilel o goďaveripen, ela zachraňimen. Te des le čoren, na chibaľinela tuke ňič, ale te phandes o jakha anglo čore, but manuša tut košena. Sar o nalačhe chuden te vladňinel, o manuša pes garuven, no sar on peren tele, akor ušťen upre o čačipnaskre. Oda, kaske sas buterval dovakerdo a ačhiľa zacato andro jilo, ela jekhvareste zňičimen a ňič les na sasťarela. Sar o lačhe manuša ľidžan, o nipi radisaľon, ale te o nalačho vladňinel, o manuša jojčinen. Ko kamel o goďaveripen, kerel peskre dadeske radišagos, no oda, ko phirel pal o lubňa, rozkerel o barvaľipen. Te o kraľis ľidžal čačipnaha, o narodos ela zoralo, ale zňičinela les oda, ko pal leste cirdel tele e cipa le daňenca. O manuš, savo pes guľarel ke avreste, nacirdel e sita tel o pindre. O nalačho manuš hino zachudlo andre pasca peskre binoskri, ale o čačipnaskro giľavel a radisaľol. O lačho džal pal o čačipen le čore manušeskro, ale o nalačho manuš olestar na ačhel, bo oleske na achaľol. Ola, ko asan savore lačhipnastar, keren o nasmirom andro foros, ale o goďaver anen pale o smirom. Sar pes o goďaver sudzinel le dilineha, ča viskinel vaj asal a furt nane smirom. O vrahi našťi avri ačhen le pačivales, no o lačhe manuša les kamen te zachraňinel. O dilino dela pestar avri savori choľi, ale o goďaver ľikerela peskro jilo andro smirom. Te o vladcas šunel o klamišagi, savore leskre sluhi ačhena nalačhe. Le žobrakos the ole manušes, ko les trapinel, hin kada jekh: O RAJ del o dživipen sodujen. Te o kraľis sudzinel le čoren čačipnaha, leskro tronos ačhela pro furt. E paca the o dovakeriben del goďi le čhas, ale o rozmuklo čhavoro peskra dake kerel ladž. Sar vladňinen o nalačhe manuša, o nalačhipen barol, ale o čačipnaskre len dikhena te perel tele. Mištes barar avri tire čhas, bo ela tut smirom a kerela tuke baro radišagos. Ode, kaj nane le Devleskro veďeňje, o manuša ačhena rozmukle. Bachtale hine ola, ko doľikeren le Devleskro zakonos. Na del pes te dovakerel le otrokoske ča le laveha; ov achaľol, so phenes, ale na ačhel olestar. Dikhľal le muršes, savo sig vakerel a na gondoľinel? Le dilines hin feder naďej sar les. Te des tire sluhas ciknovarestar sa, so kamel, pro koňec tuke lela savoro, so tut hin. O rušlo manuš kerel o vesekedišagi; oda, ko sig choľisaľol, perel andro but bini. O baripen le manušes thovela tele, ale oda, ko hino pokorno andro duchos, chudela e pačiv. Ko pomožinel le živaňiske te čorel, dukhavel pes korkores, bo pro sudos lel pre peste vera, ale daral te phenel o čačipen. Te tut daraha le manušendar, hoj so peske gonďolinena, zachudeha tut andre pasca, ale te tut zmukeha pro RAJ, aveha chraňimen. But džene kamen te dochudel le kraľis pre peskri sera, ale ča o RAJ del čačipen le manušes. Le lačhe manušenge džungľol o nalačho manuš a le nalačhe manušeske džungľol oda, ko dživel čačipnaha. Kala lava hine dine le Devlestar le Aguroske, le Jakehoskre čhaske. Oda murš phenďa: „Strapimen som, Devla, strapimen. Jaj, som sar džviros, na gondoľinav sar manuš; nane man le manušengri goďi. Na sikľiľom o goďaveripen a nane man aňi o prindžaripen pal o Neksveteder. Ko geľa upre andro ňebos? Ko odarik avľa tele? Ko skidňa andre peskri burňik e balvaj? Ko pačarďa o paňi andro plašťos? Ko merinďa avri savore agora la phuvakre? Dojekh lav le Devleskro hino čačo, hino šťitos savorenge, ko ke leste denašen. Ma dothov ňič ke leskre lava, hoj tuke te na dovakerel a te na sikavel pre tu, hoj sal klamaris. Duj veci tutar mangav, RAJEJA, de mange len sigeder, sar merava: Le mandar o klamišagos the o načačipen! Ma de man o čoripen aňi o barvaľipen! De man ajci maro, keci mange kampel, hoj man te na prechav, te na zaprinav tut a te na phenav: ‚Ko hin o RAJ?‘ Abo te na ačhav čoro, hoj te na čorav a te na kerav ladž le Devleskre naveske. Ma vaker namištes pro sluhas angle leskro raj, hoj tut o sluhas te na prekošel a te na počines vaš oda. Varesave manuša košen peskre dades a peskra dake na žehňinen; varesave peske gondoľinen, hoj hine lačhe, ale nane obžužarde la meľatar; varesave barikanes dikhen le jakhenca a hazden upre o bervi! Varesaven hin o danda sar o šabľi a andro muj len hin sar te pherdo čhura, hoj te chan le slaben pre phuv the le čoren le manušendar. La pijavica hin duj čhaja a viskinen: ‚De man, de man!‘ Hin trin veci, so našťi dočaľon, štar, so na phenena ‚Dos!‘: O peklos, e džuvľi, savi našťi ačhel khabňi, e šuki phuv, savake furt kampel o paňi, the e jag šoha ňikda na phenena: ‚Dos!‘ E jakh, so asal le dadestar a dikhel tele peskra phura da, džubinena avri o havrani andral e dolina a chana les o supi. Hin trin veci, so mange hine čudna, štar, savenge na achaľuvav: o drom le orloskro, so ľecinel pro ňebos, o drom le sapeskro pal e skala, o drom la loďakro maškar o moros a o drom le muršeskro paš e terňi džuvľi. Kavke kerel e lubňi: Chal, khosel o vušta a phenel: ‚Na kerďom ňič nalačho.‘ Hin trin veci, savendar e phuv izdral, štar, savendar na birinel: Le sluhastar, savo kraľinel, le dilinestar, savo pes prechal le mareha, la nalačha džuvľatar, sar džal romeste, the la služkatar, savi zalel o than peskra raňake. Kala štar džviri pre phuv hine cikne, ale igen goďaver: O mravci – nane zorale, ale ňilaje peske pripravinen o chaben; o damana – nane igen zorale, ale bešen maškar o skali; o maľakre grajora – nane len vodcas, ale savore ľecinen jekhetane andre čata sar slugaďa; o jašťerički – šaj len te chudel andro vast, ale the avke bešen andro kraľengre palaca. Hin trin, so peske rajikanes phiren, štar, so barikanes pochodinen: O ľevos – nekzoraleder maškar o džviri, so na daral ňikastar; o barikano kohutos, o capos the o kraľis, sar džal angle peskre manuša. Te kerďal o diliňipen oleha, hoj tut ašarehas, a te gondoľinehas pro nalačho, dander tuke andre čhib! Te mišines e šmetanka, avel upre o čhil; te demes varekas andro nakh, avel avri o rat; a te choľares avres, ela o vesekedišagos.“ O goďaver lava le kraľiskre Lemueloskre – o lava dine le Devlestar, savenca les e daj bararelas avri. Ó, čhavo miro! Čhavo miro, saves anďom pro svetos! Šun, čhavo miro, saves mangavas le Devlestar! Ma de avri tiri zor pre oda, hoj pašľoha le džuvľenca, bo oda zňičinďa but kraľen. Nane oda šukares, Lemuelina, na pasinel le kraľenge te pijel e mol, aňi le vladarenge o aver pijiben, bo sar pijen, bisteren pro zakoni a previsaren o pravos savore čore manušengro. Den te pijel oles, ko imar merel, a e mol olen, ko hine andro pharipen. Mi pijel, hoj te bisterel pre peskro čoripen, a te na leperel peske pro pharipen. Phundrav tiro muj vaš oda, ko hino ňemo, the vaš o čačipen savore slabengro. Phundrav tiro muj, sudzin čačipnaha a ruš vaš o čore the vaš ola, so len ňič nane! Ko šaj arakhel lačha romňa? Odi romňi mol buter sar o perli! O rom lake pačal andre savoreste, angle late les hin sa, so leske kampel. Kerel leske o lačhipen, a na o nalačhipen, calo lakro dživipen. Starinel pes, hoj te avel furt dos vlna the ľanos, a radišagoha kerel buči peskre vastenca. Hiňi sar e loďa olengri, ko cinen the bikenen, so dural anel o maro. Ušťel sigeder, sar vidňisaľol, hoj te del te chal peskra famelija a te rozďelinel e buči peskre služkenge. Rodel peske e maľa a cinel la; olestar, so peskre vastenca zarodňa, sadzinel e viňica. Kerel igen phares a hin la zorale vasta pre buči. Džanel, hoj oda, so kerel, anel e chasna; e lampa lake na murdaľol andre dži rači. Peskre vastenca chudel e pacica te kerel o thav a korkori peske kerel o pochtana. Le čoreske otkerel peskri burňik a peskre vasta nacirdel ke oda, kas nane. Jevende andro šil pes na daral pal peskri famelija, bo savoren andre lakro kher hin te urel o tate veci. Sivel peske o uraviben pro hadžos, a lakre gada hin le šukar fijalove ľanostar. Lakre romes mištes džanen paš e foroskri brana, kaj zabešel la phuvakre vodcenca. Sivel o pochtana a bikenel len; le kupcenge bikenel o sirimi. Hiňi urďi andre zor the andre pačiv a na daral pes avre dživesestar. O muj phundravel goďaha a pre čhib la hin o kamibnaskro sikaviben. Dodikhel mištes pre savoreste andro kher a šoha nane leňivo. Sar ušťen lakre čhave, žehňinen lake, the lakro rom la ašarel. Phenel lake: „But džuvľa hine lačhe romňija, ale tu sal savorendar nekfeder!“ Ma de tuha te thovel avri oleha, hoj e džuvľi hiňi tuke pre dzeka, bo o šukariben našľola, ale kampel te ašarel ola džuvľa, savi pes daral le RAJESTAR. Den kajsa džuvľa pačiv vaš lakri buči a ašaren la anglal savorende vaš oda, so kerďa! Kala lava vakerel o Kazaťeľis, le Davidoskro čhavo, savo kraľinelas andro Jeruzalem. „Zbitočno, sa hin zbitočno,“ phenďa o Kazaťeľis, „ňič pre ňisoste nane a na del pes te achaľol.“ So ela le manušes savora phara bučatar, savaha pes trapinel kade pre phuv? Jekh pokoleňje oddžal, dujto pokoleňje avel, ale e phuv ačhel furt. O kham avel avri, o kham zaperel andre a pale siďarel pre peskro than, khatar pale avel avri. E balvaj phurdel pro juhos a paľis pes visarel pro severos; furt kružinel, kružinel a visaľol pale pre peskre droma. Savore paňa džan andro moros, ale o moros šoha ňikda nane pherdo. O paňa furt peren pale pre oda than, khatar avle, hoj te džan pale. Andre savoreste hin pherdo trapišagos, aňi pes oda na del te phenel avri le lavenca. E jakh našťi dočaľol olestar, so dikhel, aňi o kan na pherďol olestar, so šunel. Oda, so sas, oda the ela, a so pes kerelas, oda pes pale kerela. Nane ňič nevo pre phuv. Te vareko pal varesoste phenďahas: „Dikh, kada hin nevo!“ – no the oda imar sas čirla angloda, sar avľam pro svetos. Ňiko peske na leperel pre ola manuša, so dživenas. Aňi pre ola manuša, save mek avena, peske na leperena ola džene, ko ena pal lende. Me, o Kazaťeľis, somas kraľis le Izraelitenge andro Jeruzalem. Iľom mange andro jilo, hoj goďaha rodava avri sa a dodžanava man savoro, so pes kerel tel o ňebos. Savo baro pharipen thoďa o Del pro manuša! Dikhľom savore skutki, so pes kerel pre phuv, a dikh, ňič nane pre ňisoste lačho, sar te ča denašľomas pal e balvaj. Oda, so hin bango, pes na del te rovňinel avri; oda, so nane, pes na del te rachinel. Phenďom mange andro jilo: „Dochudňom bareder goďi, buter sar savore, save angle mande kraľinenas andro Jeruzalem, a miro jilo sikľiľa but goďaveripen the prindžaripen.“ Iľom mange andro jilo, hoj man te dodžanav pal o prindžaripen the goďaveripen a the so hin o diliňipen the nagoďaveripen, ale avľom pre oda, hoj the oda hin o denašiben pal e balvaj. But goďaveripen anel but trapišagos; buter prindžaripen anel buter dukh. Phenďom mange: „No ča dža, skušin o radišagos a uživin tuke o lačhe veci!“ Ale the oda nane pre ňisoste. Pal o asaben mange phenďom: „Diliňipen,“ a pal o radišagos: „So man hin olestar?“ Skušinďom savoro a kamavas te arakhel o radišagos mire ťeloske andre mol. No diňom man te ľidžal le goďaveripnaha, bo kamavas te avel pre oda, so hin lačho le manušenge, hoj te keren andre ola frima dživesa, so dživen pre phuv. Kerďom mange o bare veci: Ačhaďom mange o khera, sadzinďom avri o viňici. Kerďom mange o zahradi the o šukar sadi, sadzinďom andre savore ovocna stromi a kerďom mange o nadrži, hoj andral te lav o paňi pro stromi. Cinďom mange but otroken the otrokiňen, sas man the aver sluhi, save uľile andre miro kher, a sas man buter dobitkos the bakre sar savoren, so dživenas anglal mande andro Jeruzalem. Skidňom mange o rup the o somnakaj, the o barvaľipen avre kraľengro the phuvengro; stradňom mange muršen the džuvľen, save prekal ma giľavenas, a sas man pherdo džuvľa, save mange kerenas o radišagos. Ačhiľom bareder sar sako, ko varekana bešelas andro Jeruzalem, a miro goďaveripen sas furt manca. So ča peske mire jakha žadinenas, sa lenge davas, na odiľom mire jilestar ňisavo radišagos. Miro jilo radisaľolas savora mira bučatar a oda sas miro počiňiben vaš miri phari buči. No sar visaľiľom, hoj te dikhav pre savoreste, so kerďom mire vastenca, the pre odi phari buči, hoj keci man pre oda trapinďom, avľom pre oda, hoj ňič nane pre ňisoste lačho, sar te ča denašľomas pal e balvaj. Nane ňisavi chasna pre phuv. Paľis chudňom te gondoľinel pal o goďaveripen, a the pal o nagoďaveripen the diliňipen. So aver šaj kerel o kraľis, savo ačhela kraľiske? Ča oda, so imar angloda kerenas the aver. Dikhľom, hoj o goďaveripen hino feder sar o diliňipen, avke sar o švetlos hino feder sar o kaľipen. Bo o goďaver manuš dikhel, kaj džal, ale o dilino phirel andro kaľipen. No achaľiľom, hoj sodujen užarel jekh meriben. Paľis mange gondoľinďom andro jilo: Te man užarel oda, so the le dilines, akor, so man hin olestar, hoj ačhiľom goďaver? Phenďom mange andro jilo, hoj the oda nane pre ňisoste. Bo aňi pro goďaver aňi pro nagoďaver pes na leperel furt, a andre ola dživesa, so avena, pes pre savoreste bisterela. Avke sar merel o nagoďaver, avke merel the o goďaver. Našťi avri ačhavas o dživipen angle oda nalačhipen, so pes kerel kade pre phuv, bo ňič nane pre ňisoste lačho, sar te ča denašľomas pal e balvaj. Imar na radisaľuvavas ňisave bučake, so keravas kade pre phuv, bo jekhvar la mukava oleske, ko avela pal ma, a ko džanel, či oda manuš ela goďaver abo dilino? Ale the avke ačhela leske savoro, vaš soske man me phares trapinavas a keravas buči goďaha pre phuv. The oda nane pre ňisoste! Sas mange phares te zľidžal, sar gondoľinavas pal savori miri buči, savaha man trapinavas pre phuv. Bo varesavo manuš kerel igen mištes buči, goďaha the šikovnones, ale paľis mušinela te mukel savoro varekaske, ko pes pre oda na trapinďa. The oda nane pre ňisoste a hin igen nalačho. So hin le manušes savora phara bučatar the le cerpišagostar, so pes trapinel pre phuv? E buči, so pes kerel sako džives, anel peha ča pherdo dukh the pharipen a mek aňi rači leske e goďi na odpočovinel. The oda nane pre ňisoste. Nane ňič feder prekal o manuš sar oda, hoj te chal, te pijel a paš peskri phari buči peske te žičinel o lačhe veci. Dikhľom, hoj the oda avel le Devleskre vastestar, bo bijal leste ko šaj chal a ko šaj radisaľol? Le manušeske, savo leske hino pre dzeka, del o goďaveripen, o prindžaripen the o radišagos. A le binošneske del, hoj te skidel a te sthovel o barvaľipen a paľis te del oleske, ko hin le Devleske pre dzeka. The oda nane pre ňisoste, sar te ča denašľomas pal e balvaj. Savoreske hin dino peskro časos, o lačho ideos pre savoreste, so pes kerel pre phuv: Hin časos te avel pre kada svetos a hin časos te džal pal kada svetos, časos te sadzinel a časos te skidel upre, časos te murdarel a časos te sasťarel, časos te čhivel tele a časos te ačhavel upre, časos te rovel a časos te asal, časos pre žaľa a časos pro kheľiben, časos te rozčhivkerel o bara a časos len te skidel upre, hin časos te obchudel a hin časos te zľikerel pes olestar, časos te rodel a časos te našavel, časos te garuvel a časos te čhivel het, časos te čhingerel a časos te sivel, časos te čhitel a časos te vakerel, časos te kamel a časos te na kamel, časos pro mariben a časos pro smirom. So hin le manušes ola bučatar, savaha pes avke trapinel? Dikhľom, savi phari buči diňa o Del le manušen te kerel. O Del kerďa savoro igen šukares andre peskro časos. Ov thoďa the e večnosť le manušenge andro jile, ale o manuš našťi calkom achaľol, so o Del kerel anglunestar dži o koňec. Sprindžarďom, hoj nane prekal lende ňič feder, sar te radisaľol a te kerel o lačhipen andre peskro dživipen. Ale the oda, te vareko šaj chal, pijel a radisaľol peskra bučatar, hin o daros le Devlestar. Džanav, hoj savoro, so o Del kerel, ačhela pro furt. Našťi ke oda ňič te dothovel aňi ňič olestar te odlel, o Del oda avke kerďa, hoj lestar o manuša te daran. Oda, so hin, sas imar čirla a oda, so ela, sas tiš imar angloda, bo o Del kerel, hoj pes te ačhel ola jekh veci pale a pale. A dikhľom mek vareso aver kade pre phuv: Pro sudos hin o klamišagos a ode, kaj majinel te el o čačipen, hin o nalačhipen. Phenďom mange andro jilo: „O Del sudzinela sodujen – le čačipnaskres the le nalačhes – bo hin dino o časos pre dojekh veca the pre dojekh skutkos.“ Phenďom mange andro jilo: „Ačhel pes oda anglo manuša, bo o Del len skušinel, hoj lenge te sikavel, hoj hine ajse sar o džviri. Se oda, so avel pro džviri, avel the pro manuša: Avke sar merel jekh, avke the o dujto. Sodujen hin jekh dichos. Nane le manušes ňič feder sar le džviros, bo sa hin zbitočno. Savoro džal pre oda jekh than; savoro hin kerdo le prachostar a savoro pale ačhela prachoske. Ko džanel, či o duchos le manušeskro džal upre a či o duchos le džvirengro džal tele andre phuv?“ Avke avľom pre oda, hoj nane ňič feder sar oda, hoj o manuš te radisaľol la bučatar, so kerel, bo ada hin, so les diňa o Del. Se ko les anela pale, hoj te dikhel oda, so ela pal leste? Visarďom man avrether a dikhľom, sar pre phuv o manuša trapinen avren: Dikh, o apsa olengre, ko hine trapimen – a nane prekal lende ťešiťeľis. Ňiko lenge našťi pomožinelas, bo ola, ko len trapinenas, sas zoraleder. Vašoda phenďom, hoj bachtaleder hine ola, ko imar mule, sar ola, ko mek dživen. No feder sar okle duje dženenge hin oleske, ko mek na avľa pro svetos, ko na dikhel o nalačhe skutki, so pes keren pre phuv. Dikhľom, hoj savori lačhi buči le manušengri pes kerel ča vašoda, bo zavidzinen peskre susedenge. The kada nane pre ňisoste a hin oda o denašiben pal e balvaj. O dilino bešela leňivones le sthode vastenca a paľis merela bokhatar. Feder hin jekh burňik smirom sar duj vasta pherde le trapišagoha the le denašibnaha pal e balvaj. Visaľiľom a dikhľom pre phuv vareso aver, so nane pre ňisoste: Le manušes, savo sas korkoro a na sas les ňiko, na sas les aňi čhavo, aňi phral. A the avke na sas koňec leskra phara bučake, aňi leskri jakh na čaľiľa le barvaľipnastar. Phučelas: „Prekal kaste man ajci trapinav a soske mange na dožičinav o lačhipen?“ The kada nane pre ňisoste; biedno hin kada dživipen. Duje dženenge hin feder sar jekheske, bo hin len feder chasna peskra bučatar. Bo te perena, jekh avres hazdela upre. Ale vigos ela korkoreske, te perela, bo na ela dujto dženo, hoj les te hazdel. Bo the sar pašľon duj džene, tačaren jekh avres, ale jekh dženo sar pes tačarela? Jekhe dženes šaj te domarel, ale duj džene jekhetane šaj obačhena. O lanos, so hino sphandlo trine špargenca, na čhinďola avke sig. Feder hin o čoro čhavo, ale goďaver, sar o phuro dilino kraľis, savo peske na del ňič te phenel. Bo oda čhavo šaj avľahas avri the andral e bertena, abo uľiľahas čoro andre peskro kraľišagos, ale the avke šaj ačhel kraľiske. Dikhľom, sar oda čhavo preiľa o kraľišagos pal oda kraľis a sar savore, so dživen a phiren pre phuv, gele pal leste. Ľidžalas ajci but manušen, hoj pes na delas len aňi te zrachinel. Ale imar oklenge, save avena pal lende, na ela oda kraľis pre dzeka. The kada nane pre ňisoste – o denašiben pal e balvaj. De pozoris, sar džaha andro Chramos le Devleskro! Av pašeder, hoj mištes te šunes, bo kada hin feder sar e obeta, so anen o diline, save na džanen, hoj keren namištes. Ma phundrav tiro muj sig a tiro jilo te na siďarel te phenel lav anglo Del, bo o Del hino andro ňebos a tu sal pre phuv, vašoda ma vaker but. So buter starišagos tut ela, buter nalačhe sune džaha; a so buter vakeres, buter nagoďaveripen pheneha. Te des le Devles lav, doľiker les so neksigeder, bo le Devleske nane pre dzeka o diline. Te diňal lav, doľiker les! Feder hin te na del lav sar te del a te na doľikerel les. Ma domuk tire mujeske, hoj te ľidžal tiro ťelos andro binos, a ma phen anglo rašaj: „Miro lav, so diňom, sas chiba.“ Soske o Del te choľisaľol pre oda, so phenďal, a te zňičinel e buči tire vastengri? Kaj hin but sune, ode hin the but zbitočna lava. Vašoda dara tut le Devlestar! Sar dikheha, hoj le čores trapinen a hoj o pravos the o spravodľišagos pes na doľikerel, ma čudaľin tut, bo pal o uradňikos ačhel vareko bareder a pal lende ačhen meksa bareder. A the o kraľis ispidel pro manuša, hoj les te den olestar, so skidle upre pal o maľi. Ko kamel o love, našťi lendar dočaľol, a oles, ko kamel o barvaľipen, šoha ňikda nane dos. The kada nane pre ňisoste! Sar barol o barvaľipen, buter hin ola, ko olestar dživen. So lačho hin le manušes ole barvaľipnastar? Ča ajci, hoj čaľarel peskre jakha olestar, hoj pre oda dikhel. Gulo soviben hin le sluhas, či chal sikra abo but, ale o barvaľipen le barvales na del te sovel. Dikhľom the aver baro nalačhipen pre phuv: O manuš garuďa o barvaľipen, ale hin les olestar ča dukh. Ačhiľa pes vareso nalačho a našaďa savoro barvaľipen a na sas les ňič, so mukľahas peskre čhavenge. Avke, sar avľa lango pre kada svetos, avke lango the džala, a na lela peha ňič andro vasta peskra phara bučatar. The kada hin igen nalačho: Sako džala, avke sar avľa. So lačho hin ola phara bučatar? Oda hin sar o denašiben pal e balvaj. Calo peskro dživipen chalas andro kaľipen a sas andre žaľa, nasvalo the choľamen. Avľom pre oda, hoj kada hin lačho: mištes hin te chal, te pijel a te arakhel o radišagos andre peskri buči, savaha pes o manuš trapinel pre phuv andre kala frima dživesa le dživipnaskre, so le manušes o Del diňa. Bo kada hin dino le manušeske. Te o Del le manušes del o barvaľipen a domukel leske, hoj les te el olestar chasna a te radisaľol peskra phara bučatar, the ada hin o daros le Devlestar. Vašoda pes o manuš na mušinel igen te trapinel peskre dživipnaha, bo o Del pherdžarel leskro jilo le radišagoha. Mek hin the aver nalačhipen, so dikhľom pre phuv a so anel o pharipen le manušenge: Hin manuš, saves diňa o Del o barvaľipen, o pokladi the e slava – leskra dušake na chibaľinel ňič, hin les sa, so ča peske mangľahas – no o Del leske olestar na del te radisaľol, ale vareko aver olestar radisaľol. The oda hin zbitočno the baro nalačhipen. Te varekas uľahas the šel čhave, džiďiľahas but berša a leskre beršen uľahas but dživesa, no leskri duša na čaľiľahas le lačhipnastar, a mek aňi pohrebos leske na kerdehas, akor phenav: „Feder hin le čhavoreske, savo uľiľa mulo, sar leske.“ Avľa pro svetos zbitočňe, džal het andro kaľipen a leskro nav hin zaučhardo le kaľipnaha. Aňi o kham na dikhľa, aňi na sprindžarďa, ale hin les buter smirom sar ole barvales, savo na predžiďiľa o lačhipen, the te džiďiľahas duj ezera berša. Či na džan sodujdžene pre oda jekh than? Savori buči le manušeskri hin ča vaš o chaben, ale šoha našťi dočaľol. Bo so hin feder le goďaveres sar le dilines? A so hin feder le čores, savo džanel sar te dživel? Feder hin te radisaľol ole vecendar, so amen hin, sar pes furt te cirdel pal o buter. The oda nane pre ňisoste, sar te ča denašľamas pal e balvaj. Savoro so hin, sas imar anglal dino, the oda, so pes ačhel le manušeske hin imar dino, ale o manuš pes našťi vesekedinel le Devleha, bo hino zoraleder sar ov. So buter vakeras, frimeder oda hin pre chasna. So hin le manušes olestar? Ko džanel, so hin lačho prekal o manuš andre leskro charno dživipen, so nane pre ňisoste a predžal sig sar o ciňos? Ko phenela le manušeske, so ačhela pre phuv pal leskro meriben? Feder hin o lačho nav sar o vzacno parfumos, feder hin oda džives, kana meras, sar oda džives, sar avas pro svetos. Feder hin te džal andro kher, kaj pes vartinel, sar andre oda kher, kaj pes oslavinel. Bo ajso ela o koňec dojekhe manušeskro, o džido peske oda mi lel andro jilo. E žaľa hin feder sar o asaben, bo o pharipen kerel o jilo feder. O jilo le goďaverengro hino andre oda kher, kaj pes vartinel, ale o jilo le nagoďaverengro hino andro kher, kaj hin o radišagos. Feder hin te šunel o dovakeriben le goďaverestar, sar te šunel o lašariben le dilinendar. O asaben le dilinengro šunďol sar o trňi tel e piri, so pukinen, sar len podlabares. The oda nane pre ňisoste. Le goďaverestar ačhel nagoďaver, sar pre leste ispiden, a o prepočiňiben musarel o jilo. Feder hin te dokerel vareso, sar ča te chudel; te ľikerel avri hin feder, sar pes te ľidžal upre. Ma choľisaľuv sig andre tiro duchos, bo e choľi hiňi andro jilo le dilinenge. Ma phuč: „Sar oda, hoj okla dživesa sas feder sar kala?“ Bo oda goďaha na phučes. O goďaveripen, avke sar o ďeďictvos, hin lačhi veca; anel chasna olenge, ko dživen pre phuv. O goďaveripen tut učharela andre avke sar o barvaľipen; e chasna le prindžaripnastar hin kadi: O goďaveripen chraňinel o dživipen olenge, kas oda hin. Dikh mištes pre oda, so o Del kerďa! Ko šaj rovňinel avri oda, so ov banďarďa? Andro lačho džives radisaľuv, ale andro nalačho džan kada: O Del kerďa the jekh džives the aver, vašoda o manuš na džanel, so avela pal oda. Kada savoro dikhľom andre mire zbitočna dživesa: Hin lačho manuš, so merel sig, kajte hino lačho, a hin nalačho manuš, so dživel but, kajte hino nalačho. Ma gondoľin tuke, hoj sal igen čačipnaskro, a ma ker tutar igen goďaver – soske tut korkoro te zňičines? Ma av nalačho aňi ma av dilino – soske te meres, te mek nane tiro časos? Obdža soduj kala veci, bo oda, ko pes daral le Devlestar, denašela olestar savorestar. O goďaveripen del buter zor le goďaveres sar o deš vodci andro foros. Nane pre phuv ňisavo čačipnaskro manuš, savo kerel o lačho a na kerel binos. Ma šun savore lava, so pes vakeren, hoj te na šunes tire sluhas, sar tut košel, se tu andre tiro jilo džanes, hoj the tu buterval košľal avren. Savoro kada la goďaha skušinďom a phenďom: „Kamav te dochudel o goďaveripen,“ ale sas mandar igen dur. Savoro, so hin, hin bareder, sar šaj achaľuvas, a hin igen pharo; ňiko našťi čačes achaľol savoro. Avke visarďom miri goďi pre oda, hoj te achaľuvav, te rodav a te arakhav avri o goďaveripen a sar džan o veci; Kamavas te avel pre oda, soske keren o manuša o nalačhipen, o nagoďaveripen the o diliňipen. Avľom pre kada: Kirkeder sar o meriben hin e džuvľi, savi hiňi e pasca, sava hin o jilo sar e sita a o vasta sar o lanci. Oda murš, ko hin le Devleske pre dzeka, denašela lake, ale le binošne manušes zachudela. „Dikh, pre kada avľom,“ phenel o kazaťeľis: „Sthovavas jekh veca paš aver, hoj te arakhav avri, sar o veci džan. Miro jilo furt rodelas, ale mek na arakhľa; maškar o ezeros manuša arakhľom jekhe lačhe muršes, ale na arakhľom aňi jekha lačha džuvľa. Avľom ča pre kada: O Del stvorinďa le manušen čačipnaskren, ale o manuša roden te kerel but nalačhe veci.“ Ko hin goďaver a ko achaľol, sar džan o veci? O goďaveripen rozšvicinel le manušeskro muj, a kovľarel leskro zoralo muj. Doľiker le kraľiskro prikazis, bo iľal vera anglo Del. Ma siďar te oddžal le kraľistar. Ma ľiker tut olenca, ko kamen te kerel o nalačho, bo o kraľis šaj kerel savoro, so kamel. Se o lav le kraľiskro hino zoralo a ko leske šaj phenel: „So keres?“ Pre oda, ko doľikerel leskre prikazaňja, na avela ňič nalačho, o jilo le goďavereskro džanela, kana so te kerel. Pre savoreste hin lačho časos the lačho drom, kajte o manuš predživel but pharipen. Ňiko na džanel, so pes ačhela, vašoda ňiko našťi phenel, sar ela. Avke sar le manušes nane zor upral e balvaj, avke nane ňikas zor upral oda džives, kana merela. Andral o mariben našťi te džal khere, avke aňi o nalačhipen na mukela oles, ko oda kerel. Sar gondoľinavas pal savoreste, so pes kerel pre phuv, dikhľom kada savoro: Jekh manuš vladňinel upral aver a oleha dukhavel pes korkores. Mek dikhľom le nalačhe manušen parunde a le dromeha pal o cintiris len o manuša lašarenas takoj andre oda foros, kaj kerde o nalačhipen. Aňi kada našťi te achaľol. Sar pes takoj na potrestinel o nalačhipen, the aver manuša kamen te kerel o nalačhe veci. Kajte o binošno kerel šelvar o nalačhipen a dživel but, me džanav, hoj ela feder olenge, ko pes daran le Devlestar, kas hin e sveto dar anglo RAJ. Le nalačhenge na ela mištes a lengro dživipen predžala sig avke sar o ciňos, bo na daran pes le Devlestar. The kada, so hin pre phuv, našťi te achaľol: Hin lačhe manuša, so vaš o lačho chuden oda, so peske zaslužinen o nalačhe, a hin nalačhe manuša, so vaš o nalačho chuden oda, so peske zaslužinen o lačhe. Phenďom mange: „Aňi kada našťi te achaľol!“ Vašoda phenav, hoj te radisaľon le dživipnastar, bo prekal o manuš nane ňič feder pre phuv, sar ča te chal, te pijel a te radisaľol. Kada ela leha andre leskri phari buči andre ola dživesa, so les diňa te dživel o Del tel o kham. Sar man diňom andre oda, hoj te prindžarav o goďaveripen the savoro, so pes kerel pre kadi phuv, na sas man soviben rat-džives. Dikhľom savoro, so o Del kerďa, a avľom pre oda, hoj ňiko našťi achaľol, so pes kerel pre phuv. Kajte oda o manuš igen kamľahas te prindžarel, the avke na achaľola, a kajte varesavo goďaver manuš phenďahas, hoj oda džanel, the avke na achaľol. Gondoľinavas andro jilo pre savore kala veci a avľom pre kada: O čačipnaskre the o goďaver peskre skutkenca hine le Devleste andro vasta. O manuša na džanen, so len užarel, či o kamiben, abo e ňenavisť. Oda jekh avel pre savore: pro čačipnaskro the pro bijedevleskro, pro lačho the pro nalačho, pro žužo the pro melalo, pre oda, ko anel e obeta, the pre oda, ko na anel. Avke sar hin le lačheha, avke the le binošneha; avke sar hin oleha, ko lel vera, avke hin the oleha, ko pes daral te lel vera. Andre savoreste, so pes ačhel pre phuv, kada nane lačho: Oda jekh avel pre sakoneste. O manušeskro jilo hino pherdo le nalačhipnaha the le diliňipnaha, medik dživel, a paľis merel. No, medik o manuš dživel, hin les naďej, bo le džide rikoneske hin feder sar le mule ľevoske. Bo o džide džanen, hoj merena, ale o mule na džanen ňič. Nane imar buter počiňiben prekal lende, bo pes pre lende bisterďa. Savoro, so kerde, medik dživenas – lengro kamiben, ňenavisť the žjarlivosť – mule jekhetane lenca. Nane len imar ňisavo kotor pre ňisoste, so pes kerel pre phuv. Dža, radišagoha cha tiro maro a pi tiri mol lačhe jileha, bo le Devleske hin imar pre dzeka oda, so keres. Tire gada mi en furt parne a pre tiro šero te na chibaľinel olejos. Radisaľuv andro dživipen tira romňaha, sava kames, andre savore dživesa, save našťi te achaľol. Bo kada radišagos hin le Devleskro daros prekal tu, medik keres e phari buči pre phuv. Savoro, so šaj keres tire vasteha, ker caľa tira zoraha, bo andro Šeol, kaj džas, nane ňisavi buči aňi gondoľišagos aňi prindžaripen aňi goďaveripen. Pale dikhľom vareso aver pre phuv: Ola, ko denašen sigeder, na zviťazinen furt o denašiben aňi o zorale murša furt na zviťazinen o mariben; aňi le goďaveren nane furt o chaben, aňi ola, ko nekfeder achaľon, nane furt barvale, aňi olen, ko but sikľile, nane furt e pačiv, bo džal pal oda, či sal pro lačho than andro lačho časos. Se o manuš the avke na džanel, kana avel leskro časos, bo sar o ribi pes chuden andre meribnaskri sita a o čirikle hine chudle andre pasca, avke the le manušen zachudel o nalačho časos, so pre lende jekhvareste avel. The kada goďaveripen dikhľom pre phuv a sas prekal mande zoralo: Sas jekh cikno foros, kaj dživenas frima manuša. A jekh baro kraľis avľa pre oda foros, rozthoďa le slugaďen pašal leste a ačhaďa pašal o foros o bare veži. A andre oda foros sas jekh čoro goďaver murš, so peskra goďaha zachraňinďa o foros. Ale ňiko peske pre oda čoro manuš aňi na leperďa. Avke me phenďom: Feder hin o goďaveripen sar e zor, ale o goďaveripen le čoreskro pes tele dikhel a leskre lava ňiko na šunel avri. Feder hin te šunel o lava le goďaverengre, so hine phende polokes, sar te šunel e vika le vladcaskri maškar o diline. O goďaveripen hin zoraleder sar o maribnaskre zbraňe, ale jekh binošno manuš šaj musarel but lačhipen. Sar o mule muchi khandisaren o parfumos, avke the o sikra diliňipen kerel buter sar o goďaveripen the pačiv. Le goďaveres hin o jilo pro čačo than, ale le dilines pro nalačho. Mek the sar džal o dilino le dromeha, nane les goďi a sikavel savorenge, savo hino dilino. Te pre tu hin choľamen o vladcas, ma omuk tiri buči; te ačheha čhit, preačhela leskri choľi. Hin mek the aver nalačhipen, so dikhľom pre phuv, o vladara, so keren kajse chibi: O dilino sas thodo pro baro than, no o barvale manuša pro cikno. Dikhľom le sluhen te džal pro graja a le rajen te phirel sar sluhi pal e phuv. Ko kopaľinel e chev, šaj perel andre; a oles, ko čhivel tele o muros, šaj danderel o sap. Ko kerel buči le barenca, šaj pes lenca dukhavel; a ko čhingerel o kašta, šaj pes zraňinel. Te varekaske tupisaľol o trast a na ostrarela les, mušinel te del andre oda buter zor, ale feder hin te kerel goďaha. Te o sap danderela angle oda, sar hino začarimen, o čaroďejňikos hino zbitočno. O lava andral o muj le goďavereskre anen leske pačiv, ale o vušta le nagoďavereskre zňičinena les korkores; soča chudel te vakerel, vakerel o nagoďaver lava, a o koňec leskre lavengro hin o nalačho diliňipen; o nagoďaver vakerel buter a buter. Ňiko na džanel, so pes ačhela. Ko šaj phenel varekaske, so pes ačhela pal leste? O nagoďaver hino ajso strapimen peskra bučatar, hoj aňi na džanel o drom andro foros. Vigos tuke, phuvije, te tiro kraľis hino terno, a te tire raja tosarastar but chan. Bachtaľi sal, phuvije, te tiro kraľis hino rajikano murš, a te tire raja chan akor, sar pes džal te chal, hoj te zoraľon a na te mačon. Sar hin o manuš leňivo, rozperel o pados, sar o vasta ňič na keren, čuľal andro kher. O maro anel o asaben, e mol anel o radišagos, ale bi o love na ela aňi jekh aňi aver. Ma koš le kraľis mek aňi andre tiri goďi, ma koš le barvales aňi khere pre tiro hadžos, bo o čirikloro šaj rozľidžala tire lava a phenela avri, so phenďal. Muk tiro maro te džal tele le paňeha, bo pal o but dživesa tuke avela pale buter. De vareso olestar, so tut hin, efta the ochto dženen, bo na džanes, savo nalačhipen avela pre phuv. Sar pherďon o chmari le paňeha, čhiven avri o brišind pre phuv. Te o stromos perela pro juhos abo pro severos, ačhela ode, kaj peľa. Oda, ko del pozoris, či phurdel e balvaj, na džala te sadzinel, a ko dikhel pro chmari, na džala te kidel upre. Avke sar na džanes o drom la balvajakro, a na džanes, sar barol o čhavoro andro per la dake, avke na džanes aňi o buča le Devleskre, savo stvorinďa savoro. Tosarastar rozčhivker tiro zrnos a dži rači ma de te odpočovinel tire vasteske, bo na džanes, so barola feder: či kada vaj koda, abo či na ena soduj lačhe. Gulo hin o švetlos a mištes hin le jakhenge te dikhel o kham. Vašoda, te dživela o manuš but berša, mi radisaľol andre savore berša; ale te na pobisterel pre ola kale dživesa pal o meriben, bo ena but. Savoro, so avela, nane pre ňisoste. Radisaľuv, terne manušeja, andre tiro terňipen, tiro jilo mi radisaľol tire terňipnaskre dživesenge! Phir pal o droma, kaj tut ľidžal tiro jilo the pal oda, so dikhen tire jakha, ale džan, hoj o Del tut vaš oda savoro anela pro sudos. Vašoda čhiv avri o starišagos andral tiro jilo a trade avri o pharipen tire ťelostar, bo o terňipen the o kale bala predžana sig. Ma bister pre tiro Stvoriťeľis andre ola dživesa, sar mek sal terno, angloda sar avena o phare dživesa a ena pašes o berša, sar pheneha: „Nane man imar radišagos andro dživipen“ – angloda sar kaľona o kham the o švetlos, o čhonoro the o čercheňa a sar avena o chmari pale avri pal o brišind, angloda sar o stražňika le khereskre izdrana a o zorale murša banďona, sar ola, ko erňinen, preačhena te kerel buči, bo ena frima, a sar kaľona andre ola, ko dikhen avri prekal e oblaka; sar pes phandena o vudara pre uľica a o hangos andro mľinos slabisaľola sar pes ušťela upre pro giľavipen le čirikleskro, ale lengre giľa na šunďona mištes. Ma bister pre leste angloda, sar avela pro manuša e dar le uče thanendar a phirela pes pal o drom daraha; sar o mandľovňikos rozkvitňinela, o maľakro grajoro na birinela te phirel a e muršikaňi tužba našľola. Akor o manuš džal andre peskro večno kher a o manuša roven andre žaľa pro uľici. Ma bister pro Del angloda, sar čhinďola e rupuňi šparga a phadžola o somnakuno čaro, angloda sar phagerisaľola o džbanos paš o prameňis a phadžola e kereka pre chaňig, a o prachos džala pale andre phuv, avke sar sas, a o duchos džala pale ko Del, savo les diňa. „Zbitočno! Sa hin zbitočno!“ phenďa o Kazaťeľis, „Savoro hin pre ňisoste!“ Na ča hoj o Kazaťeľis sas goďaver, ale mek the sikavelas le manušen o prindžaripen. Skidelas a pisinelas andre but privakeribena; mištes pal oda gondoľinelas a sikľolas. O Kazaťeľis kamelas te arakhel o lačhe lava a oda, so pisinďa, sas pačivalo the čačo. O lava le goďaverengre hine sar e ostro paca, savaha pes ľidžal le biken, a o skidle privakeribena hine sar o lecegi, so hine zorales zademade andre – hine dine jekhe pasťjeristar, le Devlestar. Mek paš oda savoro, čhavo miro, de tuke pozoris the pre kada: Te pisinel kňižki nane šoha ňisavo koňec a te sikľol but slabisarel o ťelos. Pro koňec savoreske, so šunďal: Dara tut le Devlestar a doľiker leskre prikazaňja, bo kada hin, so kampel sakoneske te kerel. Bo o Del sudzinela dojekh skutkos the savoro, so hin garudo, či lačho abo nalačho. E nekšukareder giľi le Šalamunoskri. Ó, te man furt čumidľalas tire vuštenca! Tiro kamiben hino feder sar e mol. Šukares voňinel tiro parfumos; tiro nav hin sar o nekfeder parfumos, vašoda tut o terne čhaja kamen. Le man tuha, av denašas! Ľidža man, kraľina miro, andre tire khera! Radisaľuvaha a thovaha baripen andre tu, lašaraha tiro kamiben buter sar e mol. Na čudaľinav man, hoj tut o terne čhaja avke kamen. Kaľori som, ale šukar, čhajale le Jeruzalemoskre, kaľori sar o stani le Kedaroskre, sar o zavesi andro Šalamunoskro palacis. Ma dikhen man tele, hoj som kaleder, hoj man chudňa o kham. O čhave mira dakre pre ma choľisaľile a thode man te stražinel o viňici, ale miri viňica me zamukľom. Phen mange avri, tu, saves avke kamav: Kaj pašineha tiro stados? Kaj odpočovineha pro dilos? Soske te avav sar e napačivaľi džuvľi paš o stadi tire prijaťeľengre? Tu, so sal nekšukareder le džuvľendar, te na džanes, kaj hin oda than, dža pal o stopaja le bakrengre a muk tire kozicen te chal e čar paš o stani le pasťjerengre. Tu sal ajsi šukar, lasko miri, sar e terňi kobila, so cirdel le faraonoskro verdan! Tire čhama hine igen šukar le ozdobenca andro kana, tiri meň le perlengre lancociha. Keraha tuke o somnakune lancici le rupune guľičkenca. Medik pašľolas miro kraľis pre peskro divanos, miro parfumos šukares voňinelas. Oda, kas kamav, mange hino sar e voňavo mirha, so mange pašľol pro koľin; hino mange sar o kvitki henna andre viňica paš o En-Gedi. Ó, savi šukar sal, lasko miri! Igen šukar sal! Tire jakha hine sar holubici. Ó, savo šukar sal tu, lasko miri! Čačes sal šukar! E zeleno čar hiňi amaro hadžos. O hranoli pre amaro kher hine le cedrostar, amaro plafonos hin le sosnendar. Me som ča e kvitka andro Šaron, ča e ľaľija, so barol andre dolina. Sar e ľaľija maškar o koľaka, ajsi hiňi miri laska maškar o terne čhaja. Sar o lačho phabengro stromos maškar o stromi andro veš, ajso hin oda, ko man kamel, feder sar savore terne čhave. Igen kamavas te bešel andre leskro ciňos a leskro ovocje hino gulo andre miro muj. Domukľa mange te pijel peskri kamibnaskri mol, leskro kamiben sas upral mande sar e zastava. Občerstvinen man le hrozienkenca! Zoraľaren man le phabenca, bo som nasvaľi le kamibnastar! Leskro baľogno vast hin tel miro šero a peskre čače vasteha man obchudel. Den man lav, čhajale andral o Jeruzalem, anglo srnki the anglo gazeli! Ma čhalaven amaro kamiben, medik o kamiben korkoro na kamela. Šunav o hangos oleskro, ko man kamel! Dikh, avel kade! Chučkerel pal o verchi a denašel pal o brehi; hino sar e gazela, sar o terno jeleňis. Dikh, kade ačhel pal amaro muros; dikhel andre prekal o oblaki, zadikhel prekal o mreži. Prevakerďa ke ma oda, ko man kamel: „Ušťi upre, lasko miri, av, miri šukarori! Dikh, o jevend imar pregeľa; o brišind preačhiľa, geľa het. O kvitki aven avri pre phuv! Avľa o časos pro giľavipen! O hangos la hrdličkakro šunďol andre amari phuv. Pro figovňikos barol o terne figi, o viňici kvitňisaľon a šukares voňinen. Ušťi upre, lasko miri, av, miri šukarori!“ Holubico miri, garuďi sal andre chev andre skala, andre skalakri škara. Sikav mange tiro muj a domuk mange te šunel tiro hangos; bo mištes šunďol tiro hangos a šukar hin tiro muj. Chuden amenge le lišken, le cikne lišken, so musaren o viňici, amare viňici, so imar kvitňisaľon. Oda, ko man kamel, hino miro a me som leskri; čaľarel pes maškar o ľaľije. Medik na predžal o džives a o ciňos na našľol, visaľuv pale, tu, so man kames, av ajso sar e gazela, sar o terno jeleňis pro Beterska verchi. Pre miro hadžos račenca rodavas oles, kas kamel miri duša. Rodavas les, ale na arakhľom. No ča uščav a predžav man pal o foros; pro uľici the pro pľacos rodava oles, kas kamel miro jilo; rodavas les, ale na arakhľom. Arakhle man o stražňika, save phiren pal o foros. Phučľom lendar: „Na dikhľan oles, kas kamel miro jilo?“ Soča lendar odgeľom, arakhľom oles, kas kamel miro jilo. Chudňom les a na mukľom, medik les na anďom andre mira dakro kher, andre oda kher, kaj man miri daj anďa pro svetos. Den man lav, čhajale andral o Jeruzalem, anglo srnki the anglo gazeli! Ma čhalaven a ma uštaven o kamiben, medik o kamiben korkoro na kamela. So hin oda, so avel pal e pušťa sar o slupi le thuvestar, sar o parfumos andral e mirha the kaďidlos, savore koreňjendar le kupcendar? Dikh, le Šalamunoskro tronos! Pašal leste šovardeš zorale murša, nekfeder murša andral o Izrael. Savore pes džanen te marel le šabľenca; dojekh hino avrisikado pro mariben; paš sakoneste hin e šabľa, hoj te ochraňinel le utokendar rači. O kraľis Šalamun peske kerďa tronos le kaštestar andral o Libanon. O slupici kerďa rupune, o operadlos kerďa somnakuno, o šedziskos fijalovo, obthodo andral le kamibnaha le Jeruzalemoskre čhajendar. Aven avri, čhajale le Sionoskre, dikhen pro kraľis Šalamun, pre koruna, so leske thoďa e daj pro šero, andre oda džives, sar leske sas o bijav, oda džives, sar leske radisaľolas o jilo. Jaj, savi šukar sal, lasko miri, savi šukar sal, tire jakha hine mila sar o holubici tel o zavojis, tire bala hine kale sar o stados le kozengro, so avel tele pal o verchi andro Gilead. Tire danda hine ajse parne sar o strihimen bakrore, so sas akana ča žužarde andro paňi. Savoren hin peskri dvojička, aňi jekh lendar na chibaľinel. Tire vušta hine sar o šarlatovo thav a tiro muj hino igen šukar. Tire čhama pal o zavojis hine ajse lole sar e jepaš granatoskri phabaj. Tiri meň hiňi šukar sar e veža le Davidoskri, ačhaďi le barendar andro šori, ezeros šťiti upre figinen, savore šťiti le zorale muršengre. Tire duj koľina hine sar duj terne gazeli, sar o dvojički, so chan e čar maškar o ľaľije. Sigeder sar avela o džives a o kaľipen denašela, džava mange upre pro verchos la mirhakro the pro brehos le kaďidloskro. Caľi sal šukar, lasko miri; nane pre tu chiba! Av manca andral o Libanon, miri terňije, av manca andral o Libanon. Av tele pal o verchos Amana, pal o verchos Senir the Chermon, pal o thana le ľevengre the pal o brehi le leopardengre. Zachudňal mange miro jilo, pheňe miri, terňije miri, zaiľal mange les, soča pre ma jekhvar dikhľal, le jekhore šperkoha andral tiro lancocis. Savo ča šukar hin tiro kamiben, pheňe miri, terňije miri! Tiro kamiben hin feder sar e mol; tire parfumi voňinen feder sar savore koreňja. Pal tire vušta čuľal o gulo medos, miri terňije, tel e čhib tut hin o medos the o thud a tire gada voňinen avke, sar voňinel o Libanon. Tu sal e zarimen zahrada, pheňe miri, terňije miri; e zarimen zahrada, o prameňis, so hino zakerdo andre. Tu sal sar e zahrada le granatoskre phabengri, kaj barol o lačho ovocje, e henna the o nardos; o nardos the o šafran, o puškvorcos the e škorica the but aver voňavo kaďidlos, e mirha the aloe le savore nekfeder koreňjenca. Tu sal o prameňis andre zahrada, e chaňig le džide paňeha, so čuľal tele pal o Libanon. Balvajale pal o severos the pal o juhos, ušťen upre a aven! Prephurden miri zahrada, hoj lakri voňa te voňinel všadzik, hoj oda, kas kamav, te avel andre peskri zahrada a te chal lakro lačho ovocje. Avľom andre miri zahrada, pheňe miri, terňije miri, obkidav miri mirha the miro koreňje; koštoľinav mire medostar, pijav miri mol the miro thud. Chan, mire prijaťeľale, pijen, mačon le kamibnastar. Me sovavas, ale miro jilo sas upre. Šun! Oda, kas kamav, durkinďa. Phundrav mange, pheňe miri, lasko miri, holubico miri, nane pre tu chiba! Pro šero man hin pherdo rosa, o bala mange cinďile la račakra molhatar. E rokľa čhiďom tele! Pale la urava? O pindre žužarďom le paňeha. Pale len meľarava? Oda, kas kamav, nacirdňa peskro vast, hoj te phundravel o vudar, a miro jilo pes andre mande čhalaďa. Ušťiľom upre te phundravel oleske, kas kamav, a mire vastendar čuľalas e mirha, prekal o angušta mange prečuľalas pre kľamka pro vudar. Phundraďom oleske, kas kamav, ale ov ode imar na sas, geľa het. Ačhiľom smutno, rodavas les, ale našťi les arakhľom; vičinavas pre leste, ale na odphenelas mange. Arakhle man o stražňika, sar phirenas pal o foros. Marde man, dukhade man, ile pal ma tele the o plašťos ola, ko stražinen o muros. Den man lav, čhajale andral o Jeruzalem: Te arakhena oles, kas kamav, so leske phenena? Phenen leske, hoj som nasvaľi le kamibnastar! Soha hino feder oda, kas kames, avrendar, tu, nekšukareder maškar o džuvľija? Soha hino feder oda, kas kames, avrendar, hoj tut mušinas te del ajso lav? Oda, kas me kamav, hino šukar, lolečhamengro, feder sar deš ezera aver. Leskro šero hino ajso šukar sar o žužo somnakaj; leskre bala hine kučerava, kale sar o havranos; leskre jakha hine sar o holubici paš o paňa, avrithode (avrimorde) andro thud, zathode sar o drahokami. Leskre čhama hine sar e zahrada, kaj barol pherdo koreňja; leskre vušta hine sar o ľaľije; kvapkinel lendar e mirha. Leskre vasta hin o somnakune paci, obthode le vzacne barenca; leskro ťelos hin e hladko slonovina šukaľardi le zafirenca. Leskre pindre hin o slupi le parne mramoristar ačhade pro somnakune podstavci. Dičhol avri sar o verchi andro Libanon, učo sar o cedri. Leskre vušta hine igen gule; savoreha man pricirdel. Ajso hino oda, kas kamav, ajso hino miro prijaťeľis, čhajale andral o Jeruzalem! Kaj geľa oda murš, saves kames, tu nekšukareder maškar o džuvľija? Pre savo drom visaľiľa oda, kas kames? Odphen amenge, hoj les te džas tuha te rodel. Miri laska geľa tele andre peskri zahrada, kaj barol o koreňja, hoj peske te radisaľol andre zahrada a te kidel o ľaľije. Me som oleskri, ko man kamel, a ov hino miro, čaľarel pes maškar o ľaľije. Šukar sal, lasko miri, sar e Tirca, ajsi šukar sar o Jeruzalem, užasno sar o čercheňa pro ňebos. Tire jakha man igen pricirden, ma dikh pre ma! Tire bala hine kale sar o stados le kozengro, so avel tele pal o verchi andro Gilead. Tire danda hine sar o bakrano stados, so sas akana ča žužarde andro paňi. Savoren hin peskri dvojička, aňi jekh lendar na chibaľinel. Tire čhama pal o zavojis hine ajse lole sar e jepaš granatoskri phabaj. Šaj el le kraľis šovardeš kraľovni, ochtovardeš romňija-služobňički a pačivale čhaja buter, sar pes del te zrachinel, ale miri holubica hiňi jekhori, nane pre late ňisavi chiba, jekhori čhaj peskra dakri, nekšukareder olake, ko la anďa pro svetos. Dikhle la o terne čhaja a phende lake: „Požehňimen sal!“ O kraľovni the o romňija-služobňički la lašarenas. „Ko hin odi, so dikhel uprunestar sar e tosarutňi čercheň, šukar sar o čhonoro, švicinel sar o kham, užasno sar o čercheňa pro ňebos.“ Geľom tele andro zahradi, kaj baron o pendecha, te dikhel o neve konarica andre dolina. Kamľom te dikhel, či imar o viňičis mukľa o pučiki a či imar kvitňisaľon o granatoskre phaba. Zaiľa man o radišagos, izdravas avke, sar te geľomas pro kraľiko verdan. Av pale, av pale, čhaje Šulamitko; av pale, av pale, hoj pre tu te dikhas! So kamen pre Šulamitka te dikhel, sar khelel andro taboris? Save šukar hin tire pindre andro sandalki, čhaje le princoskri! Tire klubi hine šukares avrikerde sar o šperki; sar e buči le majstroskre vastengri. Tiri pupa hiňi sar o poharis, andre savo na chibaľinel e koreňimen mol; tiro pasos pašal o per hino sar e pšeňica pre kopa obthoďi le ľaľijenca. Tire koľina hine sar duj terne gazeli, sar dvojički la gazelakre. Tiri meň hiňi sar e veža la slonovinatar; tire jakha hine o jazera andro Chešbon paš e brana Bat-Rabim. Tiro nakh hino ajso šukar sar e veža andro Libanon, so hiňi anglo Damašek. Tiro šero pre tute hin sar o verchos Karmel; tire bare bala tuke bľišťisaľon sar o fijalovo pochtan, o kraľis hino zachudlo andre tire husta bala. Savi šukar sal; pre dzeka mange sal! Miri lasko, sar tutar radisaľuvav! Tiri postava hiňi sar e palma a tire koľina sar lakro ovocje. Phenďom: „Džava upre pre palma a chudava man lendar.“ Mi en tire koľina sar o hroznoskre strapci, mi voňinel tiro dichos sar o voňava phaba a tiro čumiben sar e nekfeder mol. Mi džal e mol šukares oleske, kas kamav; mi predžal leske prekal o vušta the danda. Me som oleskri, kas kamav, a ov pal ma džal. Av džas pre maľa, lasko miri; presovaha andro gava; ušťaha sig tosara a džaha andro viňici, dikhaha, či imar kvitňisaľol o viňičis, či pes imar phundraven o kvitki, či imar kvitňisaľon o granatoskre phaba. Ode tuke dava miro kamiben. O mandragori den avri peskri kamibnaskri voňa, paš amaro vudar hin savore vzacna plodi, neve the purane; garuďom tuke len, romoro miro. Jaj, te uľalas miro phral, savo pijelas o koľin mira dakro! Avke te tut arakhľomas pre uľica a čumidľomas tut, ta ňiko na phenďahas, hoj namištes kerav. Iľomas tut a anďomas andre mira dakro kher. Tu man ode sikaďalas pal o kamiben a me tut diňomas te pijel e koreňimen mol, o muštos le granatoskre phabendar. Leskro baľogno vast hin tel miro šero a peskre čače vasteha man obchudel. Den man lav, čhajale andral o Jeruzalem! Ma čhalaven amaro kamiben, medik o kamiben korkoro na kamela. Koda hiňi odi, ko avel pal e pušťa a oprinel pes pre oda, kas kamel? Uštaďom tut, sar salas tel o phabengro stromos. Ode sas tiri daj andro ločhibnaskre dukha, ode pašľiľa andro dukha odi, ko tut anďa pro svetos. Thov tuke man pre tiro jilo sar e pečať, sar e angrusi pre tiro vast; bo o kamiben hin ajso zoralo sar o meriben a e vašeň ľikerel ajci sar o hrobos. Labol sar e zoraľi jag, sar o baro plameňis. Aňi but paňi našťi ačhavel o kamiben, aňi o bare paňa les našťi tašľaren. Te vareko kamľahas te del vaš o kamiben savoro barvaľipen andral peskro kher, uľahas calkom teledikhlo. Hin amen cikňi pheňori a lakre koľina hine mek ciknore. So keraha amara pheňaha oda džives, sar la avena te mangavel? Te hiňi muros, ačhavaha pre late o rupune veži! Te hiňi vudar, zakeraha la andre le cedroskre deskenca! Me som muros a mire koľina hine sar o veži! Akor ačhiľom andre leskre jakha sar odi, ko anel pherdo radišagos. Le Šalamun sas e viňica andro Baal-Hamon, odi viňica diňa le manušenge, hoj pes te starinen. Sako počinďahas vaš lakro ovocje ezeros rupune. Ale miri viňica, hiňi miri, hiňi prekal mande. Muk tuke, Šalamun, o ezeros rupune prekal tu a o duj šel prekal ola, ko pes starinen pal o ovocje. Tu, savo bešes andro zahradi, mire prijaťeľa mištes šunen pre tiro hangos. Domuk the mange te šunel! Romoro miro, av ke ma sigo, denaš sar e gazela, abo sar o terno jeleňis pro verchos, kaj baron o koreňja! O viďeňje, savo dikhľa o Izajaš, le Amososkro čhavo, pal e Judsko the pal o Jeruzalem, sar andre Judsko kraľinenas o Uziaš, o Jotam, o Achaz the o Chizkija. Šun, ňebona! Šun, phuvije! Bo o RAJ phenel: „Le čhaven ľikerďom avri a bararďom, ale on pes mange ačhade. O volos prindžarel peskre gazdas a o somaris džanel o valovos, khatar les leskro raj karminel, ale o Izrael oda na džanel; mire manuša na achaľon.“ Vigos le binošne narodoske; le manušenge, pre save hin pherdo vini, le potomkenge le nalačhe manušengre, le čhavenge, so keren falošňe! Omukle le RAJES, tele dikhle le Izraeloskre Svete Devles, calkom pes lestar visarde het. Kaj tumen mek te marel, te mek furt tumen vzburinen? Calo tumaro šero hino dukhado; calo tumaro jilo hino slabo. Nane pre tumende ňič sasto, le šerestar dži o peti žuže modrini, jazvi the otkerde rani, save nane obžužarde aňi sphandle aňi makhle le olejoha. Tumari phuv hiňi pušťa, tumare fori hine labarde avri; tumaro uľipen chan avri o cudzinci angle tumare jakha; o cudzinci zňičinde e phuv. O Jeruzalem hino omuklo sar e budkica andre viňica, sar e chatkica pre ogurkengri maľa, sar o obkľučimen foros. Te amenge o Nekzoraleder RAJ na mukľahas varesave manušen te dživel, uľamas sar e Sodoma the e Gomora. Tumen rajale, so san sar o raja andre Sodoma, šunen o lav le RAJESKRO! Manušale, so dživen avke sar andre Gomora, šunen, so tumen sikavel amaro Del! „Pre soste mange anen ajci but obeti?“ phenel o RAJ. „Imar som prechalo le labarde bakrane obetendar, le thule dobitkoskre žirostar; nane mange pre dzeka o rat le bikengro, le bakrengro the le capengro. Ko tumen vičinďa, hoj tumen te aven te sikavel angle miro muj? Ko tumendar kamel, hoj furt te phiren pal mire chramoskre dvori? Ma anen mange imar o zbitočna obeti! Džungľiľa mange tumaro kaďidlos, o inepos le Neve čhoneskro, o šabat the tumare zhromažďeňja. Našťi avri ačhav o nalačhipen andre tumaro zhromažďeňje! Tumare oslavi pro nevo čhon the inepi andral calo jilo našťi avri ačhav; anen mange o pharipen, zuňinďom len imar. Sar ke ma hazdena o vasta andre modľitba, me phandava andre mire jakha; kajte tumen but modľinena, me na šunava, bo pre tumare vasta hin pherdo rat. Obžužaren tumen a aven žuže! Len het tumare nalačhe skutki pašal mire jakha! Preačhen te kerel o nalačhipen! Sikľon te kerel o lačho. Dodikhen, hoj pes te kerel o spravodľišagos! Pomožinen olenge, ko hine strapimen, vaš e širota pro sudos rušen a zaačhen vaš e vdova!“ „Aven akana, vakeras peske pal ada!“ phenel o RAJ. „Kajte ulehas tumare bini lole sar o šarlat, parňona avri sar o jiv; kajte ulehas lole sar o lolo pochtan, parňona avri sar e vlna. Te kamena a te man šunena, chana o lačhe dari la phuvakre. Ale te na kamena a ačhavena tumen mange, avena murdarde la šabľaha. Me, o RAJ, oda phenďom.“ Sar šaj le pačivale forostar ačhiľa lubňi? Varekana sas andre pherdo čačipen; bešelas ode o spravodľišagos, ale akana ode bešen o vrahi. Salas sar o rup, ale akana na mos ňič. Salas sar e lačhi mol, ale akana hiňi mišimen le paňeha. Tire raja hine vzburenci a ľikeren pes le zbujňikenca; lenge savorenge džal pal o prepočiňiben a rado prilen o dari; vaš o široti na zaačhen pro sudos a le vdovengro pripados aňi na šunen. Vašoda phenel o Raj, o Nekzoraleder RAJ, o Zoralo Del le Izraeloskro: „Vigos! Mukava avri miri choľi pre ola, ko pre ma džan, a pomsťinava man mire ňeprijaťeľenge. Nacirdava pre tute miro vast; obžužarava tut tira meľatar la jagaha; lava tutar avri savoro nažužipen. Dava tut pale kajse sudcen, sar tut sas varekana, kajse radcen, sar tut sas čirla. Paľis tut vičinena Spravodľivo foros, o Pačivalo foros.“ O RAJ cinela avri o Sion le čačipnaha a olen, ko keren pokaňje, le spravodľišagoha. Ale o vzburenci the o binošna ena zňičimen! Ola, ko omuken le RAJES, merena. „Ladžana tumen vaš o posvetna dubi, pal save tumenge igen džalas; ľoľona avri ladžatar vaš o zahradi, save tumenge kidňan avri pro lašariben. Avena sar o dubos, pal savo peren tele o prajti, sar e zahrada bi o paňi. O zoralo manuš ela sar o phus a leskri buči sar e iskra; soduj labona jekhetane a ňiko lengri jag na murdarela andre.“ Kada hin lav, savo priiľa o Izajaš, le Amososkro čhavo, andro viďeňje pal e Judsko the pal o Jeruzalem. Andro posledna dživesa ela o verchos le RAJESKRE Chramoskro zathodo zorales; ela nekučeder le verchendar a barardo upral savore brehi a savore narodi ke leste džana prudoha. But manuša avena a phenena: „Aven džas upre pro verchos le RAJESKRO, andro Chramos le Jakoboskre Devleskro, hoj amen te sikavel peskre droma a hoj te phiras pal leskre chodňiki.“ Bo andral o Sion avela avri o zakonos a o lav le RAJESKRO andral o Jeruzalem. Ov rozsudzinela maškar o narodi the maškar o but nipi. Akor peske prekerena o šabľi pro motiki a o kopiji pro vinarika čhura. O narodos pro narodos na hazdela e šabľa a imar pes na sikavena te marel. Aven, čhavale le Jakoboskre, phiras andro švetlos le RAJESKRO! Tu, RAJEJA, odčhiďal tutar tire manušen, le Jakoboskre potomken. Bo hin len pherdo vražňika pal o vichodos a veštci sar le Filišťincen; spojinen pes le cudzincengre čhavenca. Andre lengri phuv hin pherdo rup the somnakaj a nane koňec lengre barvaľipnaske; andre lengri phuv hin pherdo graja a nane koňec lengre verdanenge. Andre lengri phuv hin pherdo modli a klaňinen pes oleske, so kerde peskre vastenca, oleske, so kerde peskre anguštenca. Ale akana ena o manuša pokorimen, sako ela poňižimen. Tu lenge ma odmuk! Dža andre skala, garuv tut andro prachos daratar anglo RAJ, angle leskri kraľiko slava. O barikane jakha ena pokorimen, o baripen le manušengro ela teledikhlo; ča o RAJ ela barardo andre oda džives. Oda džives le Nekzoraledere RAJESKRO ela pre savore pišna the barikane a the pre ola, ko pes ľidžan upre, bo akor ena poňižimen. Oda džives ela pre savore cedri andro Libanon, uče a barikane, pre savore dubi andro Bašan, pre savore uče verchi, pre savore barikane brehi, pre savore bare veži, pre savore barune muri, pre savore bare loďi, a the pre savore nekšukareder loďki. Pokorimen ela o baripen le manušeskro a poňižimen ela o lašariben le manušengro; ča o RAJ ela barardo andre oda džives a o modli calkom našľona. Denašena andro jaskiňi la skalakre the andro cheva tel e phuv daratar anglo RAJ, angle leskri kraľiko slava, sar ušťela, hoj te daravel avri e phuv. Andre oda džives o manuša čhivena het le krtkenge the le ňetopierenge peskre rupune the somnakune modli, saven peske kerde, hoj pes lenge te klaňinen. Garuvena pes andro cheva andro skali, andro pukimen bare bara daratar anglo RAJ, angle leskri kraľiko slava, sar ušťela, hoj te daravel avri e phuv. Ma muken tumen pro manuš, kaskro dživipnaskro dichos hin ča andro nakh! Se ov tumenge našťi pomožinel! Dikh, akana o Raj, o Nekzoraleder RAJ, lel het andral o Jeruzalem the andral e Judsko savoro, pre soste pes o manuša muken: savoro chaben the savoro paňi, le hrďinen the le slugaďen, le sudcen the le proroken, le vražňiken the le phurederen, le veľiťeľen upral o penda (50) the le manušengre vodcen, le radcen the olen, ko džanen te vražinel, a the olen, ko džanen te čarinel. „Kerava le terne čhavorendar lengre rajen a ľidžana len o cikne čhavore.“ O manuša trapinena jekh avres, o murš džala pro murš, o susedas pro susedas. O terno ušťela upre pro phureder, a ko na mol ňič, pre oda, kas hin bari pačiv. Andre ola dživesa vareko chudela peskre phrales andro kher le dadeskro a phenela: „Tut hin plašťos, av amaro vodcas a vladňin upral kala kopa šmeci!“ Ale oda phral odphenela kavke: „Me tumenge na sphandava o rani. Nane man andro kher aňi chaben aňi gada; ma keren mandar vodcas upral o manuša!“ O Jeruzalem hino zňičimen, e Judsko perel tele, bo džan pro RAJ peskre lavenca the skutkenca a ačhaven pes leskra slavake. Dičhol lenge pro muja, hoj hine binošna; presikaven pes le binenca avke sar e Sodoma, a na garuven len andre. Vigos lenge! Bo korkore peske keren e bibach! Phenen le spravodľivenge, hoj lenge ela mištes; on radisaľona olestar, so chudena vaš peskre lačhe skutki. Ale vigos le nalačhenge! Na ela lenge mištes! O nalačhipen, so kerenas avrenge, pes kerela the lenge. Mire manušen trapinen o terne čhavore a o džuvľa upral lende vladňinen. Manušale mire, tumare vodci tumen ľidžan avrether, hoj te na džanen, pal savo drom te džal. O RAJ ušťel, hoj te zalel o than pro sudos; hazdel pes upre, hoj te sudzinel o narodi. O RAJ chudel te sudzinel le phurederen the le vodcen peskre manušendar a phenel: „Tumen zňičinďan miri viňica! Oda, so iľan le čore manušeske, hin tumende andro kher. Soske trapinen mire manušen a kikiden o muja le čorenge?“ phenel o Adonaj, o Nekzoraleder RAJ. O RAJ phenel: „O čhaja le Sionoskre pes ľidžan upre, phiren peske a barikanes nacirden o meňa, pricirden le muršen le jakhenca, phiren lubikanes a o lancici pro pindre lenge čerkinen. Vašoda o Raj dela le Sionoskre čhajen o phukňa andro šere, o RAJ kerela, hoj te ačhen bi o bala.“ Andre oda džives lenge o RAJ lela tele o šukar šperki pal o pindre, o ozdobi pal o šere, o lancici andral o meňa, o čeňa, o naramki, o šlajera, o turbani, o lancici pal o pindre, o stužki, o parfumi, o talizmani, o angrusa, o čeňa andral o nakh, o šukar gada, o plašťi, o khosne, o taškici, o gendala, o sane gadora, o čelenki the o šali. Na voňinena šukares, ale khandena, na ena phandle le sirimoha, ale le lanoha; na ela len kolmimen bala, ale lango šero, na ela pre lende o šukar gada, ale o gada le gonestar, lengro šukariben ela čerimen pro avrilabardo znakos. Tire murša ena murdarde la šabľaha a tire hrďini perena andro mariben. O brani le Sionoskre ena andre žaľa the andro pharipen; O foros ela sar e džuvľi, so peske bešľa pre phuv, bo našaďa savoro, so la sas. Andre oda džives efta džuvľija chudena jekhe muršes a phenena: „Chaha peskro chaben a uraha peskre gada – ča domuk, hoj pes te vičinas pal tiro nav. Le pal amende tele e ladž!“ Andre oda džives ela le RAJESKRO Konaricis pro šukariben the pre slava a o uľipen la phuvakro pro baripen the pre pačiv olenge, ko ačhena te dživel andro Izrael. Olen, ko predživena andro Sion a ačhena andro Jeruzalem, vičinena sveta, sakones, ko hine zapisimen andro Jeruzalem, hoj ode te dživen. O RAJ khosela tele o khandipen pal o čhaja le Sionoskre a le sudoskre duchoha the le jagale duchoha obžužarela o Jeruzalem le ratestar. Avke o RAJ kerela upral o verchos Sion the upral ola, ko pes ode zdžan, dživese e chmara le thuvestar a rači e jag, so labol. Odi slava učharela andre savoro sar streškica. Dživese andro tačipen oda ela o stanos pro ciňos a o than, kaj pes garuvena la balvajake the le brišindeske. Giľavava oleske, kas kamav, miri kamibnaskri giľi pal leskri viňica: Oles, kas kamav, sas e viňica pro verchos, kaj barol but uľipen. Prekopaľinďa la, kidňa andral avri o bara, sadzinďa andre o nekfeder viňičis, maškaral ačhaďa e veža, a andre skala randľa avri o lisos. Paľis užarelas, hoj leske barola lačho hroznos, ale barolas leske ča šutlo the nalačho. „Avke akana, tumen manušale, so bešen andro Jeruzalem the andre Judsko, rozsudzinen maškar mande the maškar miri viňica! So buter mek šaj kerďom prekal miri viňica sar oda, so kerďom? Užaravas, hoj mange barola lačho hroznos, akor soske mange bariľa ča šutlo the nalačho? Akana tumenge phenava, so kerava mira viňicaha: Lava tele lakri ohrada, hoj la te zňičinen; čhivava tele lakro muros, hoj pal late te uštaren. Kerava latar e pušťa; na strihinava la aňi na prekopaľinava. Barona upre o koľaka the o pichľača a le chmarenge prikazinava, hoj upre te na den o brišind.“ Se e viňica le Nekzoraleder RAJESKRI, hin o kher le Izraeloskro a o manuša andral e Judsko hin leskro sados, andre savo thovel o baripen. Užarelas o čačipen pro sudos, ale dikh, o murdaripen; užarelas o spravodľišagos, ale dikh, o viskišagos pre pomoca. Vigos tumenge, ko peske skiden o khera paš o khera, o maľi paš o maľi avke, hoj imar nane than a ča tumen ačhen te dživel andre odi phuv. Andro kana mange šunďol o lav le Nekzoraleder RAJESKRO: „Čačo, but khera ačhena rozburimen; ňiko na bešela andre ola bare the šukar khera. La viňicatar, sava hin štar hektari, ela ča bišuduj (22) ľitri mol a andral o deš košara semena ela ča jekh košaris pšeňica.“ Vigos olenge, ko imar sig tosara straden te pijel e mol a pijen dži rači, medik nane kore mate. Pre lengre oslavi hin e citara, e harfa, e bubna, e flauta the e mol, ale pal o skutki le RAJESKRE lenge na džal a na dikhen pre buči leskre vastengri. Vašoda ena mire manuša zaile, bo chibaľinel lenge o prindžaripen; lengre raja merena bokhatar a okla manuša merena smedostar. Vašoda o Šeol phundravela peskro kirlo a otkerela calo peskro muj; džana andre o raja the okla manuša, so keren vika a oslavinen. Avke ena o manuša pokorimen, sako ela poňižimen a o barikane ena teledikhle. Ale o Nekzoraleder RAJ ela paš o sudos barardo; o spravodľiva skutki le Svete Devleskre sikavena, hoj hino sveto. Akor pes o bakrore pašinena sar te pre peskri čar; o ovečki pes čaľarena maškar o zburimen khera le barvalengre. Vigos olenge, ko cirden o binos le lanenca, save hine kerde le klamišagostar, a ko pal peste cirden o nalačhipen sar o vožikos. Vigos olenge, ko phenen: „Mi siďarel o Del, mi kerel sig peskri buči, hoj la te dikhas! Mi ačhel pes oda, so o Sveto le Izraeloskro kamel te kerel, bo kamas oda te džanel!“ Vigos olenge, ko pro nalačho phenen lačho a pro lačho nalačho, kaske hin o kaľipen sar o švetlos a o švetlos sar kaľipen, kaske hin o kirko gulo a o gulo kirko. Vigos olenge, ko hine goďaver angle peskre jakha a korkore angle peste pes šunen, hoj achaľon. Vigos olenge, ko hine hrďini te pijel mol, ko pes lašaren, sar pijen o zoralo pijiben, ko vaš o love ospravedlňinen le binošnes, a le ňevinnenge len o spravodľišagos! Vašoda avke sar o jagale plameňa zlabaren o plevi a sar o phus našľol andro plameňa, avke kirňola lengro koreňis a lengri kvitka ela odphurdľi sar o prachos, bo odčhide o zakonos le Nekzoraleder RAJESKRO a poceňinde o lava oleskre, ko hino Sveto le Izraeloskro. Vašoda rozlabiľa e choľi le RAJESKRI pre peskre manuša; nacirdňa pre lende peskro vast a demaďa len. O verchi razisaľona a pro uľici ena o mule manuša sar šmeci. Ale the avke mek pes na visarel leskri choľi a leskro vast ačhel nacirdlo. Paľis kerela la zastavaha le narodenge, so hine dur; piskinela pre lende, hoj te aven pal o agora la phuvakre, a dikh, on aven sig, igen sig. Ňiko lendar nane strapimen a ňikaske na poddžan o pindre, ňiko na sovel aňi na driminel, ňikaske na phundrol o sirimos pašal o per a ňikaske na čhinďol o sirimocis pre sandalka. Lengre šipi hine ostra, savore luki nacirdle, o kopita le grajengre sar o kremeňis a o kereki pro verdan sar bari balvaj. Keren vika sar o ľevos, šunďol len sar le terne ľeven; vrčinen, sar chuden peskri korisť, ľidžan la het a ňiko la našťi zachraňinel. Andre oda džives upral o Izrael hučinena, avke sar hučinel o moros. Te vareko dikhela pre phuv, dikhela ča kaľipen the pharipen! Mek the o kham kaľola andre le chmarendar! Andre oda berš, sar muľa o kraľis Uziaš, dikhľom le Rajes te bešel pro učo tronos, so hino uprehazdlo, a o agora leskre ruchoskre pherdžarenas o Chramos. Upral leste sas o serafini. Sakones sas po šov kridli: duje kridlenca peske garuvenas o muj, dujenca peske garuvenas o pindre a okle dujenca ľecinenas. Jekh avreske vičinenas: „Sveto, sveto, sveto, hin o Nekzoraleder RAJ! Leskri slava pherdžarel caľi phuv!“ Ola vikatar, so vičinenas, razisaľile o prahi le vudareskre a o Chramos pes pherdžarďa le thuveha. A phenďom: „Vigos mange! Som našado, bo som murš le nažuže vuštenca a bešav paš o manuša, saven hin nažuže vušta, a mire jakha dikhle le kraľis, le Nekzoraleder RAJES.“ Akor ke ma priľecinďa jekh le serafinendar a andro vast les sas o jagalo angar, savo iľa le kliešťenca pašal o oltaris. Ole angareha pes chudňa mire vuštendar a phenďa: „Dikh, kada pes chudňa tire vuštendar, tiri vina našľiľa a tiro binos tuke hino odmuklo.“ Paľis šunďom o hangos le RAJESKRO, savo mange phenďa: „Kas bičhavava? Ko džala vaš amenge?“ A me phenďom: „Dikh, kade som, bičhav man!“ Phenďa: „Dža a phen kale narodoske: ‚Te šunel šunena, ale ňič na achaľona, te dikhel dikhena, ale ňič na dikhena!‘ Ker kale manušenge o jile zorale, zaker lenge o kana a phand lenge o jakha, hoj le jakhenca te na dikhen, le kanenca te na šunen a le jilenca te na achaľon, hoj pes te na visaren a te na sasťon avri.“ Phenďom: „Dži kana mek Rajeja?“ Ov phenďa: „Dži akor, medik na ena o fori rozburimen the bi o manuša a o khera omukle; medik caľi phuv na ela zňičimen. O RAJ ľigenela le manušen dur a e phuv ačhela calkom zamukľi. Kajte andre phuv ačhela ča jekh manuš dešendar, ela pale avrilabarďi. Ale avke sar o posvetna stromi, o terebint the o dubos, pal save ačhen o kmeňi, sar len čhinen tele, avke ačhela o sveto potomkos sar o kmeňos andre phuv.“ O kraľis Recin andral o Aram the o izraeliko kraľis Pekach, le Remalijoskro čhavo, avle pro mariben pro Jeruzalem akor, sar kraľinelas andre Judsko o Achaz, saveskro dad sas o Jotam a papus o Uziaš. Ale na birinenas les te domarel. Sar avle te phenel le Achazoske le judske kraľiske: „O Aramejčana zaile o Efrajim,“ akor avke predaranďiľa leskro jilo the o jile leskre manušengre, sar o stromi razisaľon la balvajatar. Paľis o RAJ phenďa le Izajašiske: „Le tuha tire čhas le Šear-Jašub a dža pal o kraľis Achaz. Arakheha les pro drom, khatar pes džal pre maľa, kaj pes rajbinel o gada; pro koňec le žlaboskro, so džal le Uprune ribňikostar. Phen leske: ‚Av opatrno! Mi el tut smirom! Te na tuke slabisaľol o jilo ole duje zlabarde thuvale klacikendar. Ma dara tut le Recinoskra the le Aramoskra bara choľatar the le Pekachostar, le Remalijoskre čhastar. O Aram, o Efrajim the o čhavo le Remalijoskro pes dovakerde pre tute a phende peske: „Aven džas pre judsko phuv a daravas la avri! Dochudaha la prekal peste a keraha kraľiske le Tabeeloskre čhas!“ ‘ Ale vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Kada pes na ačhela; na ela oda avke, bo o šero le Aramoskro hino o Damašek a o šero le Damaškoskro hin ča o Recin! Pal o šovardeš the pandž (65) berš ela o Efrajim avke zňičimen, hoj imar na ela narodos. O šero le Efrajimoskro hin e Samarija a o šero la Samarijakro hin o čhavo le Remalijoskro! Te na avena zorale andro pačaben, ta na obačhena!‘ “ O RAJ mek phenďa le Achazoske: „Mang tuke o znameňje le RAJESTAR, tire Devlestar. Či oda ela o znameňje dži telal andral o Šeol abo dži upral andral o ňebos!“ Ale o Achaz phenďa: „Na mangava aňi na pokušinava le RAJES.“ Paľis o Izajaš phenďa: „Šunen, čhavale le Davidoskre! Či tumenge nane dos te trapinel le manušen, soske trapinen mek the mire Devles? Vašoda korkoro o Raj tumen dela znameňje: Dikh, e pačivaľi džuvľi ačhela khabňi, uľola lake čhavoro a dela leske o nav Immanuel. Chala o čhil the o medos, save leske pomožinena te odčhivel pestar o nalačho a te kidel peske avri o lačho. Bo sigeder, sar oda čhavoro džanela te odčhivel pestar o nalačho a te kidel peske avri o lačho, ela o phuva kale duje kraľengre, savendar tut daras, omukle. O RAJ anela pre tute, pre tire manuša the pre tire dadeskri famelija ajse dživesa, save mek na sas akorestar, kanastar pes o Efrajim odďelinďa pašal e Judsko – ov anela le asirike kraľis.“ Andre oda džives o RAJ piskinela pro muchi, save hine dži pro koňec le paňengro andro Egipt, the pro včeli, save hine andre Asirija. Avena savore a bešena andro avrišuke dolini, andro pukimen skali, andro savore kraki the pre savore maľi. Andre oda džives peske o Raj mangela e britva pašal o Eufrat, le asirike kraľis, hoj te hoľinel o bala pal o šere the pal o ťela; mek the o bradi lenge strihinela. Andre oda džives peske o manuš ľikerela jekha gurumňora the duje bakroren. A vašoda, hoj anena but thud, ela les te chal but čhil. Sako, ko ačhela andre odi phuv te dživel, chala o čhil the o medos. Andre oda džives pes čerinela pro koľaka the kraki dojekh than, kaj hin ezeros viňična kmeňi, so mon ezeros rupune. O manuša ode phirena te lovinel le šipenca the le lukenca, bo pre caľi phuv barola ča koľaka the kraki. Pre ňisavo brehos, kaj hin lačhi čik pro uľipen, na džaha, bo daraha tut le koľakendar the le krakendar. Ačhela lendar o than, pre savo pes tradel o dobitkos a pal savo uštaren o bakrore. O RAJ mange phenďa: „Le bari tabuľa a pisin pre late avke, hoj pes te del te pregenel: Občoraren sig – Čoren sig!“ Avke vičinďom mange le rašas Urijah the le Zecharijah, le Jeberechijoskre čhas – le švedken, pre save pes šaj mukel. Sar geľom paš miri romňi, savi sas prorokiňa, ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro. O RAJ mange phenďa: „De leske nav ‚Občoraren sig – Čoren sig‘! Mek angloda, sar o čhavoro džanela te vičinel: ‚Dado miro, mamo miri!‘, ena o barvaľipena andral o Damašek the o čorde veci andral e Samarija ľigende anglo asiriko kraľis.“ O RAJ mek mange phenďa kala lava: „Vašoda, hoj o manuša andral e Judsko pestar odčhide o paňa le Šiloachoskre, so džan cichones, a radisaľon le kraľistar Recin the le kraľistar Pekach, vašoda, dikh, o Raj anela pre lende le asirike kraľis caľa leskra zoraľa armadaha avke sar o zorale the o bare paňa le Eufratoskre. O paňi pes hazdela upre a prečuľala; avela avri pal peskro than; predžala prekal e Judsko, začhivela les le paňeha dži e meň. Leskre nacirdle kridli učharena andre caľi tiri phuv, ó Immanuel!“ Zdžan tumen, narodale, ale daran tumen; šunen savore phuva, so san dur! Uren pre tumende e vizbroj, ale daran tumen, uren pre tumende e vizbroj, ale daran tumen! Pripravinen tumenge o plani, ale na ačhena pes; dovakeren tumen, ale na avela tumenge oda avri, bo o Del hino amenca. Avke peskra bara zoraha mange o RAJ phenďa, hoj te na džav kale manušengre dromeha. Phenďa: „Ma phenen pre varesoste, hoj oda hin nalačhe plani ča vašoda, bo o manuša phenen, hoj oda hin nalačhe plani. Ma daran tumen olestar, sostar pes on daran, aňi ma izdran! Ale le Nekzoraleder RAJES den pačiv sar Svetones; lestar pes kampel te daral a te izdral! Ov ela o sveto than; ale the prekal o Izrael the prekal o Juda oda ela o bar, pre savo perena, the e skala, kaj pes o manuša demena; ov ela e sita the e pasca prekal o manuša andro Jeruzalem. But dženenge poddžala o pindre pre leste, perena a phadžona, perena andre pasca a zachudena pes.“ Stražin oda, pal soste tuke svedčinďom, a doľiker oda, so tut sikaďom, maškar mire učeňika. Užarava pro RAJ, savo peske garuďa o muj anglo potomki le Jakoboskre; mukava man pre leste. Kade som me the o čhave, save man diňa o RAJ. Sam andro Izrael pro znameňje le Nekzoraleder RAJESTAR, savo bešel pro verchos Sion. A te tumenge o manuša phenena: „Dophučen tumen le mulengre duchendar the le vražňikendar, so šepkinen the šuškinen.“ Odphenen lenge: „Či na kamlehas o manuša te phučel peskre Devlestar? Soske phučen le mulendar pal ola, ko dživen?“ Phučen le Devlestar pal o sikaviben the pal o sveďectvos. Te o manuša na vakerena avke, sar phenel o lav, akor hine andro kaľipen. Predžana e phuv andro pharipen the andre bokh. A sar ena igen bokhale, choľisaľona a chudena te košel peskre kraľis the peskre Devles. Či dikhena upre abo dikhena tele pre phuv, dikhena ča o trapišagos the o kaľipen. Ena čhide avri andro baro kaľipen. Ale imar na ela kaľipen olen, ko sas andro pharipen. Angloda sas o phuva Zebulun the Naftali teledikhle, ale paľis ov dela pačiv kale phuven, le Bare morostar dži pre aver sera pal o Jordan, the la Galileja, kaj bešen o cudzinci. O manuša, so phirenas andro kaľipen, dikhle baro kham; olenge, ko dživenas andre odi phuv andro baro kaľipen, avľa avri o kham. Rozbararďal o narodos a kerďal lenge baro radišagos. Radisaľon tutar, avke sar pes radisaľol la žatvatar; avke sar pes o slugaďa radisaľon, sar peske rozďelinen e korisť. Bo phagľal o jarmos, so len banďarelas, e paca, so len marelas pal o dumo, the o prutos olengro, ko len trapinenas, avke sar oda kerďal andre oda džives, sar domarďal le Midijanen. Savore slugaďengre kamašľi, savenca pes džal andro mariben, the savore gada močimen andro rat ena zlabarde a labona andre jag sar kašta. Bo uľiľa amenge o muršoro, o čhavoro amenge hin dino; ov ela amaro vladcas a leskro nav ela o Užasno Radcas, o Zoralo Del, o Večno Dad, o Raj le Smiromoskro. Leskri vlada furt barola a leskro smirom šoha na preačhela. Vladňinela pro tronos le Davidoskro the andre leskro kraľišagos, savo ačhavela a zathovela pro čačipen the pro spravodľišagos, akanastar dži pro furt. E Horľivosť le Nekzoraleder RAJESKRI ada kerela. O Raj phenďa o sudos pro Jakob a avela oda pro Izrael. Dodžanena pes oda savore manuša andral o Izrael, o Efrajim the o manuša andre Samarija, save andre peskro baripen the zacato jilo phenen: „O khera le cehlendar pele tele, ale ačhavaha len le barune kvadrendar; o figovňika čhinde tele, ale pre lengro than sadzinaha o cedri.“ Ale o RAJ anela pre lende lengre ňeprijaťeľen, le kraľis Recin, a kerela upre olen, ko pre leste džan. O Aramejčana le vichodostar a o Filišťinci le zapadostar phundrade peskre muja, hoj te chan tele le Izrael, ale the andre kada savoro le RAJESKRI choľi mek na visaľol het a leskro vast hino furt nacirdlo. Ale o manuša na visaľile ko Del, savo len marelas, a na rodenas le Nekzoraleder RAJES. Vašoda o RAJ tel jekh džives odčhinela le Izraeloske o šero the o chvostos; o konaricis la palmakro the e trsťina. O vodci the ola, kas hin pačiv, hine o šero, a o prorokos, so sikavel klamišagos, hino o chvostos. Kala vodci ľidžan le manušen avrether a ola, kas on ľidžan, hine našade. Vašoda le Rajeske nane pre dzeka lengre terne manuša a nane leske pharo vaš lengre široti the vdovi, bo savore hine bijedevleskre the nalačhe a savore muja vakeren o diliňipen. Ale the andre kada savoro le RAJESKRI choľi mek na visaľol het a leskro vast hino furt nacirdlo. Bo o nalačhipen labol sar jag, so zlabarel o koľaka the o trňi, a labarel avri o kraki andro veš avke, hoj džal o baro thuv. E choľi le Nekzoraleder RAJESKRI labarel e phuv a leskre manuša hine sar o kašta pre jag; ňikaske nane pharo vaš peskro phral. Danderen pre čači sera, ale na čaľon, abo chan pre baľogňi sera, no ačhen bokhale; sako chal o mas pal peskre čhave. O Menaše chal le Efrajim a o Efrajim le Menaše a soduj džene džan pro Juda. Ale the andre kada savoro le RAJESKRI choľi mek na visaľol het a leskro vast hino furt nacirdlo. Vigos olenge, ko den avri o načačipnaskre zakoni, the olenge, ko pisinen o prikazi, hoj te trapinen le manušen; hoj le čorendar te len o pravos pro sudos, a mire trapimen manušendar te odlen o spravodľišagos; hoj le vdovendar te keren peskri korisť a le široten te občoraren. Ale so kerena andre oda džives le trestoskro, sar avela e bibach dural? Ke kaste denašena, hoj tumenge te pomožinel? A kaj mukena tumaro barvaľipen? Na ačhela lenge ňič aver, ča te banďol tele le bertenošenca, abo te merel olenca, ko ena murdarde. Ale the andre kada savoro le Devleskri choľi mek na visaľol het a leskro vast hino furt nacirdlo. „Vigos la Asirijake, savi hiňi e paľica mira choľakri; andre lakre vasta hin o prutos mira choľakro. Me la bičhavav pro bijedevleskro narodos, pre mire manuša, save man choľaren; prikazinav lake, hoj len te zňičinel a te občorarel a hoj pal lende te uštarel sar pal e čik pro uľici. Ale o asiriko kraľis oda avke na dikhel, leskro jilo oda avke na achaľol; ov kamel te zňičinel a te murdarel avri but naroden. Bo kavke lašarel pes: ‚Savore mire vodci hine kraľa! Domarďom o fori Kalno the Karkemiš; o fori Chamat the Arpad. Domarďom e Samarija the o Damašek. Nacirdňom miro vast, hoj te marav ola kraľišagi, so lašaren le modlen, zňičinďom buter modlen, sar hin andro Jeruzalem the andre Samarija. Avke sar zňičinďom e Samarija the lakre modli, avke zňičinava the o Jeruzalem the leskre modli.‘ “ Sar o Raj dokerela savori peskri buči pro verchos Sion the andro Jeruzalem, phenela: „Marava le kraľis andral e Asirija vaš savoro leskro lašariben the savoro baripen. Bo o Asirijiko kraľis pes lašarelas: ‚Me oda kerďom mire zorale vasteha the mira goďaha, bo som goďaver. Zrušinďom o hraňici maškar o narodi a zaiľom mange lengro barvaľipen; sar o zoralo bikos zňičinďom olen, ko bešenas pro troni. Miro vast arakhľa o barvaľipen le narodengro sar o hňizdos, a avke sar vareko skidel upre o omukle jandre, avke me skidavas upre savore phuva. Ňiko man na daravelas avri le kridlenca, aňi na phundravelas o zobakos, hoj te pišťinel.‘ “ Ale o RAJ phenel: „Šaj pestar o tover kerel bareder sar oda, ko leha čhingerel o kašta? Šaj pes e pila ľidžal upre upral oda, ko laha rezinel? E paľica na hazdel upre le manušes, ale o manuš hazdel upre e paľica! Vašoda o Del, o Nekzoraleder RAJ, bičhavela nasvaľiben pal savo leskre thule manuša šučona avri; leskri slava chudela te labol a labola sar igen zoraľi jag. O švetlos le Izraeloskro ela e jag a o Sveto Del ela o plameňis; tel jekh džives zlabarela savoro, mek až o trňi the o koľaka. O slavna veša the o ovocna sadi ena calkom zňičimen avke sar o manuš, saves o nasvaľiben šučarel avri. Ola stromi, so na zlabona andro veš, ena ajci frima, hoj len the o čhavoro šaj zgenela.“ Andre oda džives ola, ko ačhena le Izraelitendar, the ola, ko predživena le Jakoboskre potomkendar, pes imar na mukena pre oda, ko len marelas, ale čačes pes mukena pro RAJ, pro Sveto le Izraeloskro. Ola, ko ačhena te dživel, ola, ko ačhena le Jakoboskre potomkendar, avena pale ko zoralo Del. Kajte ulehas tire manuša, Izraelona, ajci but sar e poši paš o moros, ča sikra lendar avena pale. E skaza hiňi diňi avri, prečuľal le spravodľišagoha. O Nekzoraleder RAJ, o Adonaj, anela kadi skaza, so sas diňi avri, pre caľi phuv. Vašoda o Nekzoraleder RAJ, o Adonaj, phenel kada: „Manušale mire, so bešen pro Sion, ma daran pes le Asirčanendar, save tumen maren la paľicaha a hazden pre tumende o prutos, avke sar oda kerelas o Egipt. Imar ča sikra a miri choľi pre tumende preačhela, visarela pes pre lende, hoj len te zňičinel.“ O Nekzoraleder RAJ len marela le bičoha, avke sar marelas le Midijanen paš e skala Oreb; a peskri paľica hazdela upral o moros, avke sar oda kerďa andro Egipt. Andre oda džives tuke lava tele o bremenos pal o vali, so pre tu thoďa e Asirija; lakro pharipen imar na ela pre tiri meň a savoro ela mištes. O Asirčana džan ko Ajat a predžan prekal o Migron; muken peske o maribnaskre zasobi andro Michmas. Predžan pal o verchengro drom a phenen: „Andre Geba presovaha!“ O manuša andral e Rama izdran daratar, o manuša andral e Gibea le Sauloskri denašen. Vičin andral calo kirlo, čhaje le Galimoskri! Šun, Lajšo! Odphen lake, Anatot! O manuša andral e Madmena denašen; o manuša andral o Gebim pes denašen te garuvel. Mek adadžives ačhena andro Nob, kerena le vasteha, hoj te daraven avri le manušen pro verchos Sion, pro brehos andro Jeruzalem. Dikh, o Del, o Nekzoraleder RAJ, čhivel tele o konara la bara zoraha. Ola konara, so hine bare, ena čhimen tele, a ola, so pes lašaren, ena pokorimen. O kraki andro veša čhingerela le tovereha a o Libanon perela tele peskre šukar stromenca. O Konaricis avela avri andral o kmeňos le Izajoskro; andral leskre koreňa barola o Konaricis, so anela ovocje. Avela pre leste o Duchos le RAJESKRO; o Duchos, so les dela goďi a dela leske te achaľol; o Duchos, so leske radzinela a dela les zor; o Duchos, so leske dela te prindžarel le RAJES a te daral pes lestar. Ela les radišagos andre oda, hoj šunela le RAJES; na sudzinela pal oda, so dikhel le jakhenca, aňi pes na rozhodňinela pal oda, so šunel le kanenca; ale andro spravodľišagos sudzinela le čoren a čačipnaha zaačhela vaš o slaba andre phuv. La pacaha andral peskro muj marela e phuv a le dichoha andral peskro muj murdarela le nalačhen. O spravodľišagos ela leskro sirimos a e vernosť ela leskro pasos pašal o klubi. O vlkos bešela le bakroreha, o leopardos peske pašľola paš e kozica, e gurumňori the o ľevocis chana jekhetane a o cikno čhavoro len ľidžala. E gurumňi pes pašinela le medvedziha, lengre ciknore peske pašľona paš peste a o ľevos chala o phus avke sar o volos. O čhavoro, so mek pijel o koľin, pes bavinela paš e kobrakri chev a cikno čhavoro thovela o vast andre chev, kaj hin e zmija. Ňiko imar ňikas na dukhavela aňi na kerela ňič nalačho pre calo miro sveto verchos, bo e phuv ela pherarďi le manušenca, so prindžarena le RAJES, avke sar o moros hino pherardo le paňeha. Andre oda džives o Koreňis le Izajoskro ela hazdlo upre sar e zastava prekal savore narodi. Savore narodi pal leste džana a oda than, kaj bešela, ela slavno. Andre oda džives o Raj pale hazdela o vast, hoj te cinel avri peskre manušen, save mek ačhile te dživel andre Asirija, andro Egipt, andro Patros, andro Kuš, andro Elam, andro Šinar, andro Chamat the pro ostrovi le moroskre. Hazdela upre e zastava prekal o narodi, a skidela pale andro Izrael olen, ko sas tradle het, a anela pale andre Judsko olen, ko sas odarik rozčhide pro štar seri la phuvakre. Našľola e žjarlivosť le Efrajimoskri a zňičimen ena o ňeprijaťeľa le Judaskre; o Efrajim imar na žjarlinela pro Juda a o Juda imar na trapinela le Efrajim. Chučena pro dume le Filišťincenge pro zapados a jekhetane občorarena le naroden pro vichodos; domarena o Edom the o Moab a o Amončana lenge ena poddine. O RAJ šučarela avri o zaliv andro egiptsko moros a anela peskre vasteha e tači balvaj pro Eufrat. Rozďelinela les pro efta paňora avke, hoj pes dela te predžal pre oki sera pešones. Andral e Asirija avela avri o baro drom prekal leskre manuša, prekal o Izraeliti, so ode predžiďile, ajso sar sas lengre daden akor, sar avle avri andral o Egipt. Andre oda džives pheneha: „Paľikerav tuke, RAJEJA, bo kajte pre ma rušehas, tiri choľi visarďal het a poťešinďal man. Dikh, o Del hin miro spaseňje, pačava a na darava man, bo miri zor the giľi hin o RAJ; o RAJ ačhiľa miro spaseňje. Radišagoha cirdena o paňi andral o chaňiga, khatar avel tumaro spaseňje.“ Andre oda džives phenena: „Paľikeren le RAJESKE, lašaren leskro nav; vakeren pal leskre skutki maškar o narodi, phenen lenge, savo baro hin leskro nav! Giľaven le RAJESKE, bo kerďa igen slavna skutki, mi dodžanel pes pal oda calo svetos. Vičin radišagostar a giľav zorales, tu, so bešes andro Sion! Bo o Sveto Del le Izraeloskro hino baro maškar tute!“ O proroctvos pro Babilon, savo andro viďeňje dikhľa o Izajaš, o čhavo le Amososkro. Hazden e zastava upre pro verchos, viskinen pre lende zorales a keren lenge le vasteha, hoj te aven andro brani le rajengre. Me prikazinďom mire avrikidle slugaďenge, a vičinďom mire maribnaskre hrďinen, save radisaľon mira slavatar, hoj te maren olen, pre kaste som choľamen. Šunďol e vika pro verchi sar te le but manušengri! Šunďol e vika le kraľišagengri, sar pes o narodi zdžan jekhetane. Oda o Nekzoraleder RAJ pripravinel peskre slugaďen pro mariben. On aven dural andral savore phuva tel o ňebos. O RAJ peha anel o nastroji peskra choľakre, hoj te zňičinel caľi phuv. Roven, bo pašes hin le RAJESKRO džives, avela sar e skaza le Nekzoraleder Devlestar. Vašoda lenge slabisaľona o vasta a o jile lenge izdrana daratar; igen predarana, zalena len o dukha the o kurči, ela len o dukha sar la džuvľa, so ločhol; jekh pre aver dikhena daraha a o muja lenge ľoľona ladžatar. Dikh, avel o džives le RAJESKRO; hino strašno a avel bara choľaha, hoj te zňičinel e phuv a te murdarel avri le binošne manušen! Bo o čercheňa pro ňebos the o suhvezďja preačhena te švicinel, o kham kaľola andre, sar avela avri, a o čhonoro na dela avri ňisavo švetlos. Marava o svetos vaš o nalačhipen the le bijedevleskren vaš lengre bini. Kerava o koňec le barikane manušenca a pokorinava o baripen le bijileskre manušengro. Le manušen ela avke phares te arakhel sar o žužo somnakaj; le nipen ela phareder te arakhel sar o somnakaj andro Ofir. Vašoda razinava le ňeboha a e phuv pes čhalavela pal peskro than angle choľi le Nekzoraleder RAJESKRI, andro džives leskra bara choľakro. Akor sako džala pale ke peskro narodos sar e splašimen gazela; sar o bakrore bi o pasťjeris, sako denašela andre peskri phuv. Olen, kas chudena, predemena, a olen, kas zalena, murdarena la šabľaha. Le čhavoren lenge murdarena anglo jakha, o khera lenge občorarena a le romňijenca lenge našilu pašľona. Dikh, kerava upre pre lende le manušen andral e Medsko, savenge na džal pal o rup a na radisaľon le somnakastar. Lengre šipi murdarena le terne muršen, na mukena te dživel aňi le čhavoren, so pijen o koľin, aňi lenge na ela pharo vaš o čhavore. O Babilon, so hin o šukariben le kraľengro, o baripen the e slava le Chaldejcengri, ela zňičimen le Devlestar avke sar e Sodoma the e Gomora. Imar ňiko ode šoha pale na bešela a ňisavo pokoleňje ode na dživela; o Arabos peske ode o stanos na ačhavela a o pasťjera ode o stados na pašinena. Bešena ode o dziva džviri, lengre khera pherdžarena o šakali; dživena ode o sovi a o dziva capi ode chučkerena. O hijeni zalena leskre veži, a o šakali leskre barvale palaca. Le Babilonoskre dživesa hine zrachimen, na ela les buter dživesa. O RAJ ela pale jileskro ko Jakob, pale peske kidela avri le Izrael a dela lenge te odpočovinel andre lengri phuv. O cudzinci avena ke lende a dživena jekhetane le Jakoboskre potomkenca. But narodi pomožinena le manušenge andral o Izrael te avel pale andre odi phuv, savi lenge diňa o RAJ, a ode ola narodi služinena le Izraeloske sar o sluhi. Ola, ko varekana zaile o Izrael, ena akana zaile le Izraelostar a o manuša andral o Izrael vladňinena upral ola, ko len varekana trapinenas. Andre oda džives, sar tuke o RAJ dela te odpočovinel le cerpišagostar, la daratar the la phara bučatar, savi pre tu ispidenas te kerel, asaha le babiloňike kraľistar kala giľaha: „Dikh, sar dopeľa o nalačho kraľis, so amen trapinelas! Imar šoha ňikas na trapinela! O RAJ phagľa e paca le nalačhengri, the o žezlos le vladarengro, savenca zorales marenas le naroden a šoha na preačhenas le ranenca; zalenas peske o narodi bara choľaha a bi o jilo len trapinenas. Akana peske calo svetos odpočovinel a hin les smirom, giľavel peske bare radišagostar. Mek the o ciprusi the o libanoňika cedri radisaľon le kraľiske a phenen: ‚Kanastar salas čhido tele, ňiko amen na avľa te čhinel tele.‘ “ O Šeol tel e phuv hino pripravimen pes tuha te arakhel, kraľina andral o Babilon! Uštavel savore mulen, so vladňinenas pre phuv, del te ušťel savore mulenge, so bešenas pro troni a kraľinenas upral o narodi. Kala savore pes dena anglal a phenena tuke: „The tu ačhiľal ajso slabo sar amen, ačhiľal ajso sar amen!“ Tele andro Šeol hin čhido tiro baripen the o bašaviben pre tire harfi. O kirme tel tu hine lačarde sar o hadžos a o červi tut učharen andre. Kraľina andral o Babilon, tu žjarivo čercheňije, čhaveja le tosaraskro: Sar peľal tele andral o ňebos! Čhido sal tele dži pre phuv, tu, so vladňinehas upral o narodi! Bo andre tiro jilo tuke phenďal: „Džava upre andro ňebos; dži upral o čercheňa le Devleskre hazdava upre miro tronos, bešava pro verchos, kaj pes zdžan o devla, nekdureder pro severos; džava dži upral o chmari a kerava mandar ajso sar o Nekbareder Del.“ Ale sal čhido tele andro Šeol, dži tele andre odi nekbareder chev. Ola, ko tut dikhena, peske tut obdikhena a gondoľinena peske pal tute: „Či oda hin oda murš, so razinelas la phuvaha a kerelas, hoj o kraľišagi te izdran? Oda murš, so le svetostar kerelas pušťa? So čhivelas tele o fori a na mukelas peskre bertenošen te džal khere?“ Savore kraľa la phuvakre hine parunde andre pačiv, sako andre peskre hrobi, ale tu sal čhido avri andral tiro hrobos sar o kirno konaris! Sal začhido olenca, ko sas murdarde a predemade la šabľaha; olenca, ko džan tele andre baruňi chev sar o ťelos, pre savo pes uštarel. Na pripojineha tut paš lende andro hrobos, bo zňičinďal tiri phuv a murdarďal avri tire manušen. Ňiko peske šoha na leperela pro potomstvos le nalačhengro. Pripravinen o than, kaj murdarena leskre čhaven vaš o bini lengre dadengre, hoj te na ušťen a te na zalen e phuv a te na pherdžaren o svetos le forenca. „Uščava pre lende,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Zňičinava o babiloňiko nav the leskre manušen, save predžiďile, lengre čhaven the potomken,“ phenel o RAJ. „Kerava lestar močaris the o than prekal o sovi. Zňičinava les calkom avke, sar te les šuľaďomas avri la metlaha,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. O Nekzoraleder RAJ iľa vera: „Avke sar gondoľinďom, avke pes the ačhela, a avke sar mange zaiľom, avke the ela. Zňičinava la Asirija andre miri phuv, pre mire verchi la rozpučinava. Oslobodzinava mire manušen la Asirijakre pharipnastar the le bremenostar, so mušinenas te ľidžal.“ Kada hin miro planos prekal caľi phuv a miro vast hino nacirdlo te marel savore naroden. O Nekzoraleder RAJ peske zaiľa, hoj oda kerela. Ko les šaj zaačhavel? Leskro vast hino nacirdlo, ko leske šaj odcirdel o vast? Andre oda berš, sar muľa o kraľis Achaz, sas phendo kada proroctvos: „Ma radisaľon, tumen Filišťincale, hoj phadžiľa e paca oleske, ko tut marelas! Bo sar jekh sap merela, aver meksa goreder avela pre leskro than, a andral leskro jandro avela avri o drakos, so ľecinel. Paľis ola nekčoreder chana pre mire maľi a ola, kas nane ňič, dživena andro smirom; ale bičhavava bari bokh pre tire potomki a merena bokhatar ola, ko mek predžiďile. Hikin, brano! Rov, forona! Daran tumen, savore Filišťincale! Bo le severostar avel e armada, so mukel pal peste e prachoskri chmara; ňiko lakre slugaďendar pes na daral. A sar kampel te odphenel le poslenge andral kada narodos? Kavke: ‚O RAJ zathoďa o Sion, andre leste pes garuvena leskre manuša, so cerpinen.‘ “ O proroctvos pro Moab: O Ar andro Moab sas zňičimen, tel jekh rat sas čhido tele! O Kir andro Moab sas zňičimen, tel jekh rat sas čhido tele! O Dibon džal upre pro uče thana the andre peskro chramos te rovel; o Moab igen rovel pal o Nebo the Medeba; dojekh šero hino lango, dojekh brada hiňi hoľimen tele. Pro uľici pes o manuša uren andro gada le gonestar; maškar o fori, pro padi savore manuša hikinen a peren tele andro roviben. O Chešbon the o Elale viskinen a lengro hangos šunďol dži o Jahac, vašoda o moabika slugaďa daratar viskinen, sa andre lende izdral. Miro jilo rovel vaš o Moab! Leskre manuša denašen dži paš o Coar; dži paš o Eglat-Šelišija. Bo rovibnaha džan upre brehoha andro Luchit; pro drom andro Choronajim bares roven, bo lengri phuv sas zňičimen. O paňa andro Nimrim našľile a e čar šučiľa avri; na ačhile ňisave rastlini aňi ňič zeleno. A oda, so ačhiľa le manušenge a so zachraňinde, peske ľidžan prekal e Virbengri jarka. Lengri žaľa džalas dži pašal o Moaboskre hraňici, lengro hikišagos dži paš o Eglajim, lengro baro roviben šunďol dži paš o Beer-Elim. Andro paňa le foroskre Dimon hin pherdo rat, ale mek the avke bičhavava pro Dimon buter pohromi – le ľevos bičhavava pre ola, ko pes zachraňinde andral o Moab, the pre ola, ko ačhile te dživel andre phuv. Bičhaven le bakrores sar daros andral o foros Sela pal e pušťa oleske, ko vladňinel le manušenge pro verchos Sion. Sar o splašimen čirikloro, tradlo avri andral o hňizdos, ajse ena o džuvľa le Moaboskre ode, kaj pes predžal prekal o paňi Arnon. On phenen le manušenge andre Judsko: „Den amen rada, phenen amenge so te kerel! Učharen amen andre tumare ciňoha dživese andro tačipen! Garuven olen, ko sas tradle avri! Ma phenen avri, kaj hine ola, ko denašen! Domuken te bešel ke tumende olen, ko denašle andral o Moab; aven prekal lende o than, kaj pes garuvena oleske, ko len kamel te zňičinel!“ Se našľola oda, ko trapinel amari phuv; oda, ko ňičinel amari phuv, imar na ela, a oda, ko džal pre amari phuv, imar na dživela! Akor jekh le Davidoskre potomkendar ačhela kraľiske a vladňinela andro kamiben the andre vernosť. Sudzinela čačipnaha a furt kamela te kerel o spravodľišagos. Šunďam pal o baro baripen le Moaboskro, sar pes ľidžal upre! Hino barikano the sprosto, ale leskro lašariben nane pre ňisoste. Vašoda rovela o Moab, savore rovena vaš o Moab. Hikinena pal o bokeľora le hrozjenkendar andral o Kir-Cheres sar ola, ko hine calkom domarde. Šučile avri o maľi andro Chešbon, the o viňici andre Sibma. O vladara le narodengre uštarenas pal leskre nekfeder viňici, save baronas dži paš o Jazer a dodžanas dži pre pušťa. Leskre konarica rozbaronas a dogele dži prekal o Mulo moros. Vašoda rovava avke, sar rovel o Jazer pal o viňici andre Sibma; poľivinav tumen le apsenca, Chešbon the Elale! Bo imar na šunďol oda radišagos, so šunďolas, sar tumen ňilaje obkidenas a sar kidenas upre o uľipen. Andro ovocna sadi imar nane o radišagos the o kheľiben; andro viňici imar ňiko na giľavel aňi na viskinel; ňiko na pučinel e mol andro lisos, bo me zaačhaďom e radišagoskri vika. Vašoda miro jilo rovel vaš o Moab sar e harfa a miri duša vaš o Kir-Cheres. Kajte o Moab pes sikavela pre peskre thana pro lašariben a dela pestar avri bari zor, hoj pes te džal te modľinel andre peskri svetiňa, no ňič leske oda na pomožinela. Kada hin o lav, savo o RAJ imar phenďa pal o Moab. Ale akana phenel o RAJ kada: „Presňe tel o trin berš našľola e slava le Moaboskri jekhetane leskre pherdo manušenca. Ačhena te dživel ča igen frima džene, save ena teledikhle the slaba.“ Kada hin o proroctvos pro Damašek: „Dikh, o Damašek imar na ela foros, ačhela lestar ča kopa bara. O fori le Aroeroskre ena zamukle, ena prekal o stadi, so ode pašľona, a ňiko len na daravela avri. Našľola o ohradzimen foros andral o Efrajim a o Damašek našavela peskro kraľišagos. Ola, ko ačhena te dživel andro Aram, doperena andre ladž avke sar o Izrael,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Andre oda džives cikňola e slava le Jakoboskri, leskro thulo ťelos šučola. O Izrael ela sar odi maľa, pal savi sas e pšeňica košimen tele a skidľi upre, ela avke zňičimen sar e maľa andre dolina Refajim paloda, sar sas skidlo upre mek the oda, so ačhiľa pal e žatva. Ačhela lestar ča sikra, avke sar pro olivovo stromos, pal savo sas razimen tele o olivi, duj vaj trin dži upre, štar vaj pandž pro konarica,“ phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro. Andre oda džives pes o manuša mukena pre peskro Stvoriťeľis a visarena peskre jakha pro Sveto le Izraeloskro. Imar pes na mukena pro oltara, so kerde peskre vastenca, na mukena pes pre oda, so kerde lengre angušta, aňi pro slupi la Ašerakre, aňi pro kaďidloskre oltara. Andre oda džives ena lengre ohradzimen fori omukle, bo denašena le Izraelitendar, ena sar o thana zabararde la burinaha the le krakenca. Ňiko ode na bešela. Tu bisterďal pro Del, pre tiro Spasiťeľis, na leperďal tuke pre tiri zoraľi Skala, so tut chraňinel. Sadzines tuke o nekfeder sadi, o viňici, so anďal andral aver phuv! No kajte andre oda džives, sar len sadzineha, kereha sa, hoj te baron, a tosara pre aver džives tuke pučinena avri a kvitňisaľona, the avke andre žatva na ela so te kidel upre; ela ča nasvaľiben the bari dukh. Vigos le narodenge, so hučinen, hučinen sar o zorale vlni! Vigos le manušenge, so bučinen, bučinen sar o baro paňi! Kajte o manuša hučinen, sar hučinel o baro paňi; sar pre lende o Del viskinela, denašena dur; ena sar o phus, saves odphurdel e balvaj pro verchi sar o prachos odphurdlo la zoraľa balvajatar. Rači tumen jekhvareste daravena avri! Ale tosara imar na ela ňiko! Kavke doperena ola, ko amen občoraren, a kada užarel olen, ko amenge len o majetki. Vigos tuke, phuvije, andre savi bzučinen o kridli, so sal pal o paňa andro Kuš, so bičhaves le poslen pal o moros, pro paňi andro loďki le papirusostar! Džan, tumen richla poslale, ko manuša, so hine uče a hin len hladko cipa, ko manuša, savendar všadzik daran, ko manuša, so hine zorale a maribnaskre, kaj o paňa rozďelinen e phuv. Savore manušale pro svetos, tumen, so dživen pre phuv, sar pes e zastava hazdela upre pro verchi, tumen oda dikhena, a sar pes phurdela pre truba, tumen oda šunena. Bo kada mange phenďa o RAJ: „Dikhava tele pal miro than avke cichones sar o tačipen le khameskro pro dilos, avke sar e chmara la rosakri andro tačipen prekal e žatva.“ Bo angle žatva, sar imar o kvitki pele tele a pro strapcos dobarol o hroznos, odrezinela la čhuraha o nalačhe konarica a strihinela tele o konara pal o viňičis. Savore ťela le slugaďengre ena mukle le čiriklenge pro verchi the le džvirenge pro maľi; ňilaje lendar dživena o dziva čirikle a jevende savore džviri pre maľa. Andre oda časos anena le Nekzoraleder RAJESKE o dari ola manuša, so hine uče a hin len hladko cipa, ola manuša, savendar všadzik daran, ola manuša, so hine zorale a maribnaskre, savengri phuv rozďelinen o paňa. O dari anena pro verchos Sion, pro than, kaj pes lašarel o nav le Nekzoraleder RAJESKRO. O proroctvos pro Egipt: Dikh, o RAJ avel sig le chmarenca a džal andro Egipt. O modli le Egiptoskre lestar izdran a o jile le Egipťanengre previsaľon daratar. „Kerava upre le Egipťanen pre peste; marela pes o phral le phraleha, o susedas le susedoha, o foros le foroha, o kraľišagos le kraľišagoha. O Egipt chudela te daral; musarava lenge o plani a džana te mangel e pomoca le modlendar, le čaroďejňikendar, le vražňikendar the olendar, ko vičinen avri le mulen. Dava o Egipt andro vasta le nalačhe rajeske a vladňinela lenge o bijileskro kraľis,“ phenel o Del, o Nekzoraleder RAJ. Šučola avri o paňi andro Nil, o paňi calkom šučola avri. Leskre jarki khandena, o paňa andro Egipt cikňona a šučona avri. Šučona avri the o kraki the e trsťina, the o rastlini pašal o paňi Nil a the pašal leskro agor. Našľola savoro sadzimen, so barol pašal o Nil, šučola avri a imar na ela. O ribara rovena, savore, so čhivkeren e uďica andro Nil, ena smutna a olen, ko muken e sita andro paňi, ela žaľa. Ena sklamimen ola, ko keren o gada le ľanostar, ola, ko keren o parno pochtan. O robotňika le gadenca ena smutna a savoren, so keren buči vaš o love, ela pharipen andro jile. Save nagoďaver hine o vodci andro Coan! O goďaver radci le faraonoskre den diline radi. Sar šaj tumen phenen le faraonoske: „Me som čhavo le goďaver manušengro, čhavo le phurikane kraľengro“? Kaj hine tire goďaver manuša? Mi phenen tuke, mi den tuke te džanel, so kamel o Nekzoraleder RAJ te kerel le Egiptoha. O vladci andral o Coan ačhile diline a raja andral o Memfis peha dine te thovel avri; ola, ko sas vodci leskre manušendar, ľidžan le Egipt avrether. O RAJ pre lende čhiďa avri le duchos, so len diliňarel andre, a on kerena, hoj pes o Egipt te hombinel andre savoreste, so kerel, sar o mato manuš, so uštarel andre oda, so čhandľa avri. O Egipt našťi kerela ňič, či o šero abo o chvostos, o palmakro konaris abo e trsťina. Andre oda džives ena o Egipťana sar džuvľija. Izdrala daratar le hazdle vastestar, savo pre leste hazdela o Nekzoraleder RAJ. O manuša andro Egipt pes igen darana le manušendar andre Judsko; darala pes sako, kaske pes ča leperela e judsko phuv, vaš oda, so o Nekzoraleder RAJ kamel te kerel le Egiptoske. Andre oda džives ela andre egiptsko phuv pandž fori, save vakerena kanaaňika čhibaha a lena vera, hoj služinena le Nekzoraleder RAJESKE; jekh lendar pes vičinela o Foros le Khameskro. Andre oda džives ela le RAJESKRO oltaris maškar o Egipt a o slupos pro leperiben le RAJESKRO paš leskri hraňica. Oda ela pro znameňje the pro sveďectvos prekal o Nekzoraleder RAJ andre egiptsko phuv: Sar len vareko trapinela, on vičinena pro RAJ a ov lenge bičhavela le zachrancas, hoj len te braňinel a te zachraňinel. O RAJ pes dela te prindžarel le Egipťanenge. Andre oda džives o Egipťana sprindžarena le RAJES a služinena leske le obetenca the le darenca. A doľikerena le RAJESKE o lava, so les dena. O RAJ marela le Egipťanen; marela a paľis len sasťarela avri. On pes visarena ko RAJ a ov šunela avri lengro mangipen a sasťarela len. Andre oda džives ela baro drom, savo ľidžala andral o Egipt andre Asirija. O Asirčana phirena andro Egipt a o Egipťana andre Asirija. O Egipťana the o Asirčana lašarena le Devles jekhetane. Andre oda džives ela o Izrael trito paš o Egipt the paš e Asirija; a on sotrin džene ena pro požehnaňje cale svetoske. O Nekzoraleder RAJ lenge žehňinela a phenela: „Av požehňimen, Egipt, mire manušale, the Asirija, e buči mire vastengri, a the o Izrael, miro ďeďictvos.“ O asiriko kraľis o Sargon bičhaďa andro foros Ašdod le hlavne veľiťeľis, savo ode avľa, marelas pes a zaiľa les. Andre oda časos phenďa o RAJ prekal o Izajaš, le Amososkro čhavo. Phenďa leske kada: „Čhiv pal tu tele o gono the o sandalki pal o pindre!“ Ov oda kerďa a phirelas lango the pindrango. Akor o RAJ phenďa: „Avke sar miro služobňikos o Izajaš phirelas lango the pindrango trin berš – oda sas pro znameňje, hoj le phuvenge Egipt the Kuš te del anglal te džanel, so lenca ela – avke langen the pindrangen odľidžala o asiriko kraľis le zaile manušen andral o Egipt the andral o Kuš, le ternen the le phuren le lange buľenca pre ladž le Egiptoske. Ola, ko pes mukenas pro Kuš a lašarenas pes le Egiptoha, na džanena so te kerel a ladžana pes. O manuša, so bešen paš o Stredozemno moros oda džives phenena: ‚Dikh, so pes ačhiľa olenca, pre kaste pes mukahas, olenca, ke kaste denašahas vaš e pomoca, hoj amen te oslobodzinen le asirike kraľistar. Akor sar amen šaj predživaha?‘ “ O proroctvos pro Babilon – pre pušťa paš o moros: Avke sar e zoraľi balvaj phurdel pre pušťa Negev, avke avela e pohroma pal e pušťa, andral e strašno phuv. Dikhľom džungalo viďeňje: O zradcas zradzinel, o ňičiťeľis ňičinel. Armado le Elamoskri, ušťi upre! Armado le Medengri, rozthov tut pašal o foros! Bo kerava o koňec savore rovibnaske. Vašoda pre ma avel o dukha andro klubi, chuden man o kurči sar la džuvľa, so ločhol. Thovel man oda tele, sar pal oda šunav, darav man, sar oda dikhav. O jilo andre ma previsaľol, izdrav daratar, kamavas, hoj te zaračol, ale akana man olestar igen darav. On pripravinen o skamind, čhiven o kobercos pre phuv, chan a pijen. Ušťen, vodcale, pripravinen tumenge o šťiti! Bo o Raj mange phenďa: „Dža, ačhav le stražňikos a mi avel te phenel, so dikhel! Sar dikhela le slugaďen pro verdana, saven cirden duj graja, le jazdcen pro osli the le jazdcen pro ťavi, mi del pozoris, mi dikhel mištes.“ Akor oda stražňikos vičinelas: „Raja, sako džives stražinav a sako rat som pre miro than. Dikh, avel o jazdcos pro verdan le duje grajenca a phenel: ‚Peľa, peľa tele o Babilon a savore sochi leskre devlengre hine rozphagerde pre phuv.‘ “ Mire manušale, so san marde a rozčhide sar o zrnos, dav tumenge te džanel oda, so šunďom le Nekzoraleder RAJESTAR, le Izraeloskre Devlestar. O proroctvos pro Edom: Vareko pre ma vičinel andral o Seir: „Stražňikona, keci mek ľikerela e rat? Stražňikona, keci mek ľikerela e rat?“ O stražňikos phenel: „Imar avel o tosara, ale mek hin rat. Te kamen te phučel, ta aven pale a phučen.“ O proroctvos pre Arabija: Manušale andral o Dedan, so phiren le karavanenca a presoven paš o kraki andre Arabija, ľidžan o paňi le smedne manušenge, so ke tumende aven. Manušale andral e phuv Tema, anen o maro olenge, ko denašen peskre ňeprijaťeľendar. Se denašle la šabľatar, so len kamelas te murdarel, le šipendar, so sas pripravimen te ľivinel, the le maribnaskra daratar. Bo kada mange phenďa o Raj: „Tel jekh berš, avke sar pes rachinel o dživesa andre le robotňikoskri zmluva, avke skončinela savori slava le manušengri andral o Kedar. O lukostrelci hine o nekzoraleder murša andral o Kedar, ale ča frima lendar ačhena te dživel, bo me, o RAJ, o Del le Izraeloskro, oda phenďom.“ O proroctvos pro Jeruzalem – pre Dolina, savi dikhľom andro viďeňje: So pes ačhiľa? Soske geľan savoredžene upre pro padi? Soske hin andre calo foros bari vika, calo foros hučinel a viskinel radišagostar? Tire manuša, so mule andre kada mariben, na sas murdarde la šabľaha. Savore tire vodci denašle jekhetane a zaile len bi oda, hoj pre lende te len o lukos; savore tire manušen, so arakhle, dojekhes zaile, kajte denašle dur. Vašoda phenav: „Ma dikhen pre ma, kamav zorales te rovel. Ma kamen man te poťešinel, sar rovav pal mire zňičimen manuša!“ O Nekzoraleder RAJ, o Adonaj, anela o džives, andre savo ela pherdo zmetkos, vika the dar, andre Dolina, savi dikhľom andro viďeňje; o džives, kana o muri ena čhide tele a kana pes vičinela pro verchos vaš e pomoca. O Elam hazdľa upre o tulcos, avľa le slugaďenca pro verdana the pro graja; o Kir iľa avri o šťitos. Andre tire nekšukareder dolini hin pherdo verdana, o slugaďa pro graja pes rozthode paš o brani le foroskre. Le Judaske sas iľi leskri ochrana het. Andre oda džives tu dikhehas pro zbraňe andro Kher le Vešeskro. Tumen dikhľan, hoj andro muri andro foros le Davidoskro hin pherdo cheva; skidenas tumenge o paňi andro Teluno Ribňikos. Predikhenas o khera andro Jeruzalem a varesave čhivenas tele, hoj lengre barenca te zoraľaren o foroskre muri. Maškar o duj muri le foroskre ačhaďan e nadrža pro paňi andral o Purano Ribňikos. Ale na dikhenas pro Del, ko oda kerďa, a pre Oda, ko oda čirlastar stvorinďa, na dikhľan. Andre oda džives, tumen o Nekzoraleder RAJ, o Adonaj, vičinďa, hoj te roven a te hikinen, te hoľinen tumenge o šero a te uren tumen andro gada le gonestar. Ale dikh, tumen radisaľon a keren oslavi, murdaren o dobitkos the le bakren; chan mas a pijen mol a phenen: „Chas pijas, bo tajsa meraha!“ Akor mange o Nekzoraleder RAJ phenďa kada: „Kada binos pes tumenge na odmukela, medik na merena,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, o Adonaj. Kada phenel o Adonaj, o Nekzoraleder RAJ: „Dža pal o Šebna, pal o spravcas le palaciskro a phen leske: So kade keres a ko tuke domukľa te kerel peske kade o hrobos? Randľal tuke avri o hrobos pro učo brehos, andre skala tuke kerďal tiro than pro odpočinkos. Ale o RAJ tut našilu cirdela tele a zorales tut kikidela, tu zoralo muršeja! Ov tut pačarela andre sar labda a čhivela tut het andre igen bari phuv. Ode mereha a tire verdana, savenca tut lašares, ena pre ladž andro kher tire rajeskro. Ispidava tut avri pal tiro than, pal tiro urados tut čhivava tele. Andre oda džives vičinava mire služobňikos le Eljakim, le Chilkijoskre čhas. Urava les andre tiro ruchos, phandava pašal leste tiro sirimos a dava leske tiri zor. Ov ela dad olenge, ko bešen andro Jeruzalem, a the le manušenge andre Judsko. Thovava e kleja le Davidoskre kherestar pre leskro valos, sar phundravela, ňiko na phandela andre, a sar phandela, ňiko na phundravela. Zamarava les sar o koľikos pro zoralo than, ačhela lestar o tronos pre pačiv peskre dadeskre khereske. A savoro pharipen leskre dadeskre khereskro ela figimen pre leste, o čhave the caľi famelija – savore cikne nadobi, le šalkendar dži o bare kuča. Andre oda džives,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „o koľikos zamardo pro zoralo than phadžola a perela tele. Kada odlela savoro pharipen, so pre leste sas figimen. Me, o RAJ, phenďom.“ O proroctvos pro Tir: Roven, loďale andral o Taršiš, bo hine zňičimen o khera andro Tir; sar o namorňika avle pale andral o Ciprus, dodžanle pes pal oda. Čhiten, manušale, save bešen paš o moros, kupcale andral o Sidon, saven o namorňika barvaľarenas. Prekal o moros peske anenas o zrnos andral o Šichor, o uľipen pašal o Nil sas o ziskos le Tiroskro, ačhiľa lestar pľacos prekal savore narodi. Ladža tut, Sidonona, tu moroskri pevnosť, savi phenes: „Na sas man o ločhibnaskre dukha, aňi na ločhiľom, na ľikerďom avri terne čhaven aňi na bararďom avri terne čhajen.“ Sar pes pal oda došunena andro Egipt, ena smutna olestar, so šunena pal o Tir. Džan andro Taršiš a roven, manušale, save bešen paš o moros! Hin kada tumaro radišagoskro foros, savo sas ačhado imar čirla, saves o pindre ľidžanas te bešel dur andre aver phuva? Ko anďa kada savoro pro Tir, savo rozdelas o kraľišagoskre koruni, saveskre kupci sas bare raja a sas len nekbareder pačiv pro svetos? O Nekzoraleder RAJ oda anďa pre leste, hoj te pokorinel o baripen the e slava savore manušengri, a te dikhel tele savoren, kas sas nekbareder pačiv pro svetos. Avke sar o Nil džal pašal o Egipt, avke džan tumen a keren buči pre maľa, manušale andral o Taršiš, bo o pristavos le loďengro imar nane! O RAJ nacirdňa peskro vast pro moros, razinďa le kraľišagenca a diňa avri rozkazis pro Kanaan, hoj pes te zňičinel leskre pevnosťi. Phenďa: „Imar buter na radisaľona, manušale le Sidonoskre, so san trapimen! Ušťen a denašen andro Ciprus, ale aňi ode tumen na ela smirom.“ Dikh pre babiloňiko phuv, kada narodos imar kade nane! E Asirija latar kerďa than prekal o dziva džviri. Ačhade o veži, savenca obkľučinde o foros, čhide tele o pevnosťi a rozburinde o foros. Roven, loďale andral o Taršiš, bo tumare pevnosťi hine zňičimen. Andre oda džives pes bisterela pro Tir pro eftavardeš (70) berš, ajci sar dživel jekh kraľis. Pal o eftavardeš berš ela le Tiroha avke, sar pes giľavel andre jekh giľi pal e lubňi: „Le e harfa a phir pal o foros, tu lubňije, pre savi bisterde! Bašav šukares a giľav but, hoj peske pre tu te leperen.“ Pal o eftavardeš berš o RAJ avela ko Tir, savo pes pale visarela ke peskro ziskos a kerela o lubipen savore kraľišagenca pal calo svetos. Leskro ziskos the zarodipen ela odďelimen prekal o RAJ. Na skidela pes aňi pes na odthovela, ale ela prekal ola, ko dživen le RAJEHA, hoj te čaľon a mištes pes te uren. Dikh, o RAJ džal te zňičinel e phuv a kerel latar zamuklo than. Čerinel lakro tvaros a roztradel le manušen pal e phuv. Jednakones pre oda ena o manuša the o rašaj, o sluhas the leskro raj, e služka the lakri raňi, oda, ko bikenel, the oda, ko cinel, oda, ko del kečeň, the oda, ko lel kečeň, o interesaris the o dlžňikos. E phuv ela calkom zamukľi a calkom občorarďi, bo o RAJ phenďa kada lav. E phuv šučol avri a vedňisaľol, calo svetos slabisaľol, o bare raja pre phuv našaven peskri zor. E phuv meľarde o manuša, save andre bešenas, ola, ko na doľikerenas o zakoni, na šunenas o prikazi a porušinenas e večno zmluva. Vašoda e phuv hiňi zachaľi le košibnastar, lakre manuša cerpinen vaš peskre bini; vašoda labile ola, ko ode bešen, a ča frima džene ačhile te dživel. O viňičis šučol avri a e mol imar nane; savore, so radisaľonas, akana stukinen. Imar na šunďol o radišagoskre čerkutki, preačhiľa o mulatišagos, imar na šunďol o radišagoskre harfi. Imar na pijen e mol paš o giľavipen; o zoralo pijiben le pijakenge kirkola. Zňičimen hin o omuklo foros, dojekh kher hino phandlo, hoj pes ňiko te na dochudel andre. Pro uľici roven vašoda, hoj nane mol; savoro radišagos pes čerinďa pre žaľa, o radišagos našľiľa pal e phuv. O foros ačhiľa rozburimen, e brana hiňi phagerďi pro kotora. Bo avke ela pre phuv maškar o narodi, sar pal oda, sar hine obkidle olivi, sar pal oda, sar hino skidlo o hroznos, so peľa pre phuv. Ola, ko ačhena te dživel, giľavena baripnastar a o manuša pro zapados radisaľona upral e slava le RAJESKRI. Vašoda, manušale pro vichodos, den pačiv le RAJES, manušale pro moroskre ostrovi, bararen o nav le RAJESKRO, le Izraeloskre Devleskro. Pal o agora la phuvakre šunas te giľavel o chvali: „Slava le Spravodľivoneske!“ Ale me phenďom: „Mange hin igen phares, igen phares, vigos mange! O zradci zradzinen, o zradci thoven avri a klaminen!“ E dar, e jama the e pasca avena pre tumende, manušale pre phuv. Ko denašela kala daratar, perela andre jama. Ko avela avri andral odi jama, chudela pes andre pasca. O strašno brišind perela tele andral o ňebos a o zakladi la phuvakre razisaľona. E phuv calkom pukinela, calkom pharola pro jepaš, zorales razisaľola. E phuv džala sar mači, hombinela pes sar e chatrča andre balvaj; bešela pre late e vaha lakre binengri, vašoda perela a imar na ušťela upre. Andre oda džives o RAJ marela o nalačhe zora pro ňebos upre a the le kraľen pre phuv tele. Skidela len pre kopa sar le bertenošen andre jama, ena phandle andre bertena a pal o but dživesa ena marde. Ladžala pes o čhonoro, o kham ľoľola ladžatar, bo o Nekzoraleder RAJ kraľinela pro verchos Sion the andro Jeruzalem a ela les e slava anglal leskre phuredera. RAJEJA, tu sal miro Del, bararav tut a lašarav tiro nav, bo kerďal bare šukar veci, a verňe the čačipnaha kerďal oda, so tuke imar čirla naplaňinďal. Se o foros čerinďal pro kopa šmeci a leskre pevnosťi pro kopa bara. Le cudzincengro palacis andro foros imar nane; imar šoha na ela pale ačhado. Vašoda tut o zorale manuša dena pačiv; o fori le dzive narodengre pes tutar darana. Se tu salas o hrados le čoreske the o hrados le slabe manušeske andre leskro pharipen; o than, kaj pes garuvenas angle burka, the o ciňos andro baro tačipen. Bo o dziva manuša hine sar e zoraľi burka, so marel andro muros, sar o baro tačipen pre pušťa. E vika le cudzincengri zaačhaďal avke, sar e chmara o tačipen; zaačhaďal o giľavipen le dzive manušengro. O Nekzoraleder RAJ pripravinela savore narodenge pro verchos Sion bari hoscina le nekfeder chabenenca the moľenca, le nekchutneder chabenenca the moľenca. Pre kada verchos zňičinela e lepeda, savi pačarel andre savore manušen, e deka, savi učharel andre savore naroden. Zňičinela o meriben pro furt a o RAJ, o Adonaj, khosela tele o apsa pal dojekh muj; lela tele e ladž pal peskre manuša pal calo svetos, bo o RAJ prevakerďa. Andre oda džives pes phenela: „Dikh, ov hin amaro Del, pre leste pes mukahas a ov amen zachraňinďa! Ov hin o RAJ, pre leste pes mukahas, radisaľuvas a thovas baripen andre leskri zachrana!“ Bo o vast le RAJESKRO chraňinela o verchos Sion a pal o Moab pes uštarela le pindrenca avke sar pro phus andro hnojos. Odarik o Moab nacirdela peskre vasta, avke sar o plavcos te plavinel, ale o RAJ čhivela tele leskro baripen, the savoro nalačhipen, so kerel peskre vastenca. Ov dikhela tele tire uče foroskre muri a čhivela len tele dži andre phuv, dži andro prachos. Andre oda džives pes andre judsko phuv giľavela kadi giľi: Zoralo foros amen hin, o RAJ chraňinel amare muri the hradbi. Phundraven o brani, mi avel andre o spravodľivo narodos, so doľikerel o pačaben! Tu deha o dokonalo smirom olen, ko pes tutar zorales chuden, bo on pes muken pre tu. Muken tumen furt pro RAJ, bo o RAJ, ča o RAJ, hin e večno Skala. Bo pokorinďa le barikane manušen a o foros, so pes ľidžalas upre, čhiďa tele dži pre phuv, zamarďa les dži andro prachos. Uštarena pal leste o pindre le čore manušengre, olengre, saven trapinenas. O drom le spravodľive manušeskro hino rovno; tu, o Spravodľivo, rovňines avri o chodňikos le čačipnaskre manušeskro. He, RAJEJA, phiras pal o drom tire zakonengro, pre tu užaras; te lašarel tiro nav a te leperel peske pre tu hin oda, so amaro jilo kamel. Miri duša pes pal tute cirdel prekal e rat a tosara tut miro duchos rodel. Sar tu sudzines o svetos, o manuša pre phuv sikľon, so hin spravodľivo. Ale sar hin le nalačheske presikado o jileskeriben, na sikľol o spravodľišagos. The andre lačhi phuv kerel o nalačhipen a na dikhel le RAJESKRO baro šukariben. RAJEJA, tiro vast hino uprehazdlo, ale on oda na dikhen. De lenge te dikhel, hoj tu igen rušes vaš tire manuša, a ker lenge ladž, de, hoj e jag te chal tire ňeprijaťeľen. RAJEJA, tu amen des o smirom; savoro, so amen dokerďam, tu vaš amenge kerďal. RAJEJA, Devla amaro, vladňinenas amenge the aver raja, ale amen viznavinas ča tiro nav. On imar mule, imar na dživen; lengre duchi imar na ušťena. Marďal len a murdarďal avri, khosľal tele savoro leperiben pal lende. Rozbararďal o narodos, RAJEJA, rozbararďal o narodos, oslavinďal tut, buchľarďal savore hraňici la phuvakre. RAJEJA, andral peskro pharipen vičinenas ke tu, sar len marehas, ča šepkinenas e modľitba. Avke sar pes skurčinel a viskinel dukhatar e khabňi džuvľi, so džal te ločhol, ajse samas the amen angle tute, RAJEJA. Ačhiľam sar te khabne, skurčinahas pes dukhatar a ločhiľam e balvaj. Na anďam e zachrana la phuvake a na anďam o dživipen le manušenge pro svetos. Ale tire mule dživena, RAJEJA, lengre ťela ušťena. Ušťen upre a radisaľon, tumen, so pašľon andro prachos! Se tiri rosa hin e rosa le švetloskri, savi andral e phuv obdžiďarela le mulen. Džan, mire manušale, aven andre tumare khera, phanden pal tumende o vudar; garuven tumen pro sikra, medik na predžala miri choľi. Dikh, o RAJ avel avri andral peskro ňeboskro kher, hoj te marel le manušen pre phuv vaš lengre bini. E phuv anela avri o rat, so sas pre late avričhordo; imar na garuvela le manušen, so sas murdarde. Andre oda džives, o RAJ peskra šabľaha, peskra choľamen, bara the zoraľa šabľaha, marela le Levijatan, le richle sapes le Levijatan, le skrucimen sapes, a murdarela le drakos, so hino andro moros. Andre oda džives anela e viňica but hroznos, giľaven pal late! Me, o RAJ, la stražinav, furt la poľivinav, hoj la te na musaren, rat-džives la stražinav. Na som choľamen. Te ode ulehas ča o koľaka the o trňi, akor geľomas pre lende pro mariben; labarďomas len andre jag. Ale mi visaren pes ke ma vaš e pomoca, mi phanden manca o smirom, he, mi phanden manca o smirom. Avena o dživesa, kana o Jakob mukela o koreňa, o Izrael kvitňisaľola a barola, calo svetos pherarela le ovocenca. Či demaďa le Izrael avke, sar demaďa olen, ko les demenas? Či sas murdardo avke, sar sas murdarde leskre vrahi? O RAJ marďa peskre manušen oleha, hoj len diňa te zalel andre aver phuv. Iľa len het la dziva balvajaha pal o vichodos. Akor ela e vina le Jakoboskri odmukľi a akor dičhola, hoj o Del odiľa savore bini, sar phagerela savore barune oltara pro kotora sar o vapencos, sar na ačhena imar ňisave slupi la Ašerakre aňi ňisave kaďidloskre oltara. O ohradzimen foros ačhela prazdno, ela zamuklo, omuklo sar e pušťa. O gurumňora pes ode pašinena, ode peske pašľona, obchana leskre konarica. Sar leskre konarica šučona avri a phadžona, avena o džuvľa a kerena lendar jag. Bo kala manuša na achaľon, vašoda lengre Stvoriťeľiske vaš lenge na ela pharo, lengro Tvorcas len na dela milosť. Andre oda džives o RAJ kidela avri e pšeňica andral o plevi pašal o paňi Eufrat dži paš o paňi Egipt. Avke tumen, Izraelitale, avena skidle upre jekh pal aver. Andre oda džives šunďola e bari truba. Ola, ko merenas avri andre asiriko phuv, the ola, ko sas rozčhide andre egiptsko phuv, avena a lašarena le RAJES pro sveto verchos andro Jeruzalem. Vigos le Efrajimoskre pijakenge; la barikaňa korunake, leskra šukar slavake, la avrišuka kvitkake, so hiňi zathoďi pro šero la uľipnaskra dolinake; vigos olenge, ko hine kore mate la moľatar! Dikhen, le RAJES hin vareko zoralo the mocno, ajso zoralo sar o brišind le ľegenca, sar e zoraľi balvaj, so zňičinel, sar o zoralo paňi, so anel e zaplava, ov oda zorales čhivela tele pre phuv. Le pindrenca pes uštarela pre barikaňi koruna le Efrajimoskre pijakengri. Oda slavno šukariben ela sar kvitka, so šučol avri, zathoďi pro šero la uľipnaskra dolinake, ela sar o figi, so barile sig angle žatva. Soča len vareko dikhela, chudela len andro vasta a chala. Andre oda džives ela o RAJ sar e šukar koruna the o slavno vencos prekal ola, ko ačhena te dživel andro Izrael. Ov dela o duchos le čačipnaskro oles, ko sudzinel pro sudos; Ov dela e zor olen, ko zaačhaven o mariben angle foroskri brana. A mek the o rašaj the o prorokos bludzinen le pijibnastar, hombinen pes la moľatar; poddžal lenge o pindre le pijibnastar a la moľatar na džanen, so keren, poddžal lenge o pindre le pijibnastar, hine ajse mate, hoj aňi na achaľon o viďeňje; sar den avri o rozsudkos, džal lenca andre sera. Pre savore skaminda hin pherdo čhandľipen the mel, nane žužo than aňi sikra. On phenen: „Kas kamel te sikavel? Soske amenca kavke vakerel? So sam cikne čhavore, so mekča akana preačhile te pijel o thudoro? Bo furt ča phenel: Ker kada, ker koda, pravidlos pre kada, pravidlos pre koda; mek sikra kada, mek sikra koda.“ Le avre čhibenca the le avre vakeribnaha vakerela o RAJ ke kala manuša; ov lenge phenelas: „Kade hin o smirom, den te odpočovinel le strapimen manušeske,“ the mek, „kade šaj te arakhel o smirom!“ Ale on na kamenas te šunel. Vašoda šunena kada lav le RAJESTAR: „Ker kada, ker koda, pravidlos pre kada, pravidlos pre koda; mek sikra kada, mek sikra koda!“ A avke džana a perena palal, demena pes, perena andre pasca a ena phandle andre. Vašoda šunen o lav le RAJESKRO, tumen, so asan le Devlestar, so ľidžan kale manušen andro Jeruzalem. Bo tumen phenen: „Dovakerďam pes le meribnaha, kerďam zmluva le Šeoloha. Kajte kade o bičos marela, amendar pes oda na chudela, bo amen peske kerďam o falošno than pro garuďipen a garuvas pes pal o klamišagos.“ Vašoda kavke phenel o RAJ, o Adonaj: „Thovav pro Sion o hlavno bar, o preskušimen bar, igen vzacno, zorales zathodo; oda, ko andre leste pačala, na ladžala pes. Kerava o čačipen sar metros a o spravodľišagos sar vaha; e burka le ľegenca lela het o falošno than pro garuďipen a o paňi začhivela oda than, kaj tumen garuven. Tumaro dovakeriben le meribnaha ela zrušimen, tumari zmluva le Šeoloha na obačhela. Sar avela o bičos, hoj tumen te marel, avena igen marde. Kana ča pre tumende avela, zachudela tumen, bo sako tosara, dživese the rači pre tumende avela.“ Sar kaleske achaľona, ela tumen bari dar. O hadžos hino igen charno, našťi pes te rovňinel avri, o paplanos hino cikno, našťi pes leha te učharel andre. Se o RAJ ušťela upre avke sar pro verchos Peracim a rozlabola avke sar andre dolina Gibeon, hoj te kerel peskri buči, peskri čudno buči, hoj te kerel peskro ďjelos, peskro zvlaštno ďjelos. Preačhen te asal, bo sar na, tumare lanci ena meksa phareder; o Adonaj, o Nekzoraleder RAJ, mange phenďa, hoj zňičinela caľi phuv. Den pozoris a šunen miro hangos! Šunen mištes oda, so phenav! Sar džal o farmaris te sadzinel pre maľa, či calo džives ča kopaľinel a orinel e phuv? Či na rozčhivel o kopros, e rasca, sar rovňinel avri e phuv? Či na sadzinel e pšeňica, o jačmeňis andro šori the o zrnos pre peskri maľa? O Del les ľidžal, sikavel les oda mištes te kerel. Se o kopros pes na marel avri pre kaštuňi deska, aňi e kereka le verdanoskri na predžal pal e rasca, ale o kopros pes marel avri la saňa paľicaha a e rasca la pacaha. E pšeňica pro maro pes mušinel te erňinel, se na del pes ča furt te marel. O kereki le verdanoskre the o graja pal late predžan, ale na rozpučinen la. The kada avel le Nekzoraleder RAJESTAR, leskro planos hino užasno, leskri goďi hiňi bari. Vigos tuke, Arielona, Arielona, forona, kaj bešelas o David! Dothoven jekh berš ke aver a ľikeren tumare inepi dureder jekh pal aver. Trapinava le Ariel, rovela a hikinela; o Jeruzalem mange ela sar o Ariel. Ačhavava mange pre tute o taboris, rozthovava mange pašal tire muri o veži a kerava všelijaka droma, sar tut te zalav. Akor vakereha pokorňe andral e phuv, tiro vakeriben šunďola cichones andral o prachos; tiro hangos avela sar o duchos le muleskro andral e phuv, andral o prachos šepkineha tire lava. Ale tire but ňeprijaťeľa ačhena sar prachocis, kala pherdo maribnaskre murša ena sar odphurdlo phusoro. Ačhela pes oda jekhvareste, aňi na džanena kana. O Nekzoraleder RAJ avela andre bari vika, herminela a e phuv razisaľola; avela la bara burkaha, zoraľa balvajaha the la jagaha, so savoro zlabarel. Akor kala pherdo manuša andral savore narodi, so pes marena le Arieloha, savore, so džana pre leste the pre leskro ohradzimen foros a trapinena les, našľona sar o suno, sar o viďeňje rači. Avke sar o bokhalo džal suno, hoj chal, ale sar ušťel, nane čalo, abo avke sar o smedno džal suno, hoj pijel, ale sar ušťel, šučarel les a smadzinel, avke doperena but džene savore narodendar, so pes maren le verchoha Sionoha. Čudaľinen tumen a predaran! Phanden tumenge o jakha, hoj te na dikhen! Mačon, ale na la moľatar, hombinen tumen, ale na le pijibnastar! Bo o RAJ pre tumende čhiďa avri le zorale sovibnaskre duchos; phandľa tumenge o jakha, prorokale, učharďa o šere tumenge, so dikhen o viďeňja. Dojekh viďeňje ela prekal tumende sar o lava andral o zvitkos, so hin zapečaťimen andre. Sar les dena oleske, ko džanel te genel, a phenena leske: „Pregen!“ Ov odphenela: „Našťi, bo hino zapečaťimen.“ Sar dena o zvitkos oleske, ko na džanel te genel, a phenena leske: „Šaj pregenes?“ Ov odphenela: „Na džanav te genel.“ O Raj phenel: „Kala nipi aven ke ma ča peskre mujeha a lašaren man ča le vuštenca, ale lengro jilo hino mandar dur. Lengri chvala hiňi zathoďi ča pre le manušengre tradiciji, so len sikade. Vašoda me kerava pale čudna veci kale manušenge, ďivna a zazračna; o goďaveripen leskre goďaver manušengro našľola, a e goďi le goďaver manušengri ela garuďi.“ Vigos olenge, ko garuven peskre plani anglo RAJ, ko keren peskre skutki andro kaľipen a phenen: „Ko amen dikhel? Ko amendar džanel?“ Tumen hin previsarďi goďi! Či šaj te rachinel le hrnčjaris jekh la čikaha? Šaj phenel o ďjelos peskre tvorcaske: „Tu man na kerďal“? Šaj phenel e kuči le hrnčjariske: „Tu na achaľos ňič“? Či pes na ačhela imar maj, hoj o Libanon pes čerinela pro ovocno sados a oda ovocno sados pes lela sar veš? Andre oda džives o kašuke šunena o lava la zvitkoskre, o jakha le korengre pes phundravena andral o baro kaľipen. O pokorna pale radisaľona andro RAJ a o nekčoreder le manušendar thovena baripen andro Sveto le Izraeloskro. Bo našľola o maribnaskro manuš a merela oda, ko asal savore lačhipnastar; zňičimen ena savore, ko gondoľinenas te kerel o nalačhipen, ola, ko obviňinenas le manušes vaš jekh lav, ola, ko le sudcaske andre foroskri brana thovenas o pasci, the ola, ko sudzinenas le spravodľivones vaš ňisoske. Vašoda o RAJ, savo avri cinďa le Abraham, phenel le Jakoboskra famelijake kada: „Akanastar pes imar o Jakob na ladžala; leskro muj imar na ľoľola avri. Bo sar dikhela peskre čhaven, e buči mire vastengri paš peste, pošvecinela miro nav; viznavinela, hoj me som o Sveto Del le Jakoboskro, a andre sveto dar ačhela anglo Del le Izraeloskro. Avke ola, ko bludzinenas andro duchos, chudena goďi, a ola, ko reptinenas, prilena o sikaviben.“ „Vigos le zacate čhavenge,“ phenel o RAJ, „keren o plani, ale bijal ma, phanden o zmluvi avrenca, ale na andral miro Duchos, hoj te dothoven o binos paš o binos; džan tele andro Egipt bijal oda, hoj mandar te phučen; roden e pomoca the e ochrana paš o faraonos a garuven pes tel o ciňos le Egiptoskro. Ale le faraonoskri ochrana tumenge ela pre ladž a le Egiptoskro ciňos tumen anela pro asaben. Kajte leskre vladara hine andro Coan a leskre posli imar dogele andro Chanes, savore ena pre ladž anglo manuša, so lenge na ena pro lačho; na anena lenge e pomoca aňi o lačhipen, ale e ladž the o asaben.“ O lav pal o džviri andro Negev: Prekal e phuv, kaj hin o pharipen the dar, kaj dživel o ľevos the e ľevica, e zmija the o kridlengro drakos, pro somariskro dumo ľidžan peskro barvaľipen, pro pukľi le ťavengre peskre pokladi ko narodos, so lenge na anela o lačhipen. Le Egiptoskri pomoca hiňi pre ňisoste a zbitočno. Vašoda les diňom nav Rahab, so ňič na kerel. Akana dža, pisin oda lenge pre tabuľa, zapisin oda andro zvitkos, hoj oda te ačhel zachudlo sar sveďectvos pro furt prekal ola dživesa, so avena! Bo kala manuša hine andre vzbura, o falošna čhave, o čhave, so na kamen te šunel o zakonos le RAJESKRO. On phenen olenge, ko dikhen viďeňja: „Ma dikhen!“ A le prorokenge: „Ma sikaven amenge, so hin spravno, vakeren amenge gule lava a prorokinen o klamišagi. Džan amenge pre sera a džan het pal amaro drom! Ma vakeren amenge pal o Sveto Del le Izraeloskro!“ Vašoda kada phenel o Sveto Del le Izraeloskro: „Bo tumen na priiľan kada lav, muken tumen pro mariben a naďejinen tumen pro previsarde veci. Kada binos tumenge ela sar e chev andro baro muros, so imar visaľol avri, perela tele takoj jekhvareste. Phadžola sar e nadoba čikatar, čhiďi bara choľaha, hoj maškar lakre kotorora pes na arakhela ajso, saveha pes diňahas te lel avri o angaroro andral e jag vaj o paňori andral e mlaka.“ Kada phenel o RAJ, o Adonaj, o Sveto le Izraeloskro: „Avena zachraňimen, te kerena pokaňje a ačhena andro smirom, avena zorale, te tumen sťišinena a pačana, ale tumen oda na kamen. Tumen phenen: ‚Na! Pro graja denašaha!‘ Vašoda mušinena te denašel! Phenen: ‚Pro richla graja denašaha!‘ Vašoda richla ena ola, ko pre tumende džana! Ezeros tumendar denašena daratar jekhe dženestar a pandže dženendar denašena savoredžene, medik na avena omukle sar o slupos upre pro verchos, sar e zastava pro brehos.“ A o RAJ mek užarel, hoj te avel ke tumende milosťivo, a vašoda ušťel upre, hoj tumenge te presikavel o lačhipen. Se o RAJ hino spravodľivo Del. Bachtale hine savore, so pre leste užaren. Tumen manušale le Sionoskre, so bešen andro Jeruzalem, imar buter na rovena. Sar ke leste vičinena, hoj tumenge te pomožinel, presikavela tumenge peskro lačhipen; sar tumen šunela, odphenela tumenge. O Raj tumen delas o maro le pharipnaskro the o paňi le trapišagoskro, ale tumaro učiťeľis pes imar na garuvela; pre tumare jakha dikhena tumare učiťeľis. Sar na džaneha kaj te džal či pre čači abo pre baľogňi sera, akor pre tire kana šuneha palunestar o lav: „Kada hin o drom, džan pal leste!“ Akor tuke ena tire rupune modli the tire somnakune soški nažuže. Čhiveha len avri sar nažužen a pheneha: „Avri!“ Ov dela o brišind pre tire semena, so sadzinďal pre maľa, a e phuv anela baro uľipen the but chaben. Andre oda džives pes tiro stados pašinela pre bari zeleno čar. O voli the o somara, so keren buči pre maľa, chana o lačho karmivo andral o zrnos precidzimen la lopataha the la vidlaha. Pre dojekh baro verchos the pre dojekh učo brehos čuľana o paňa prudenca andre oda džives, sar ela o baro murdaripen a sar perena o veži. O švetlos le čhonoreskro ela sar o švetlos le khameskro a o švetlos le khameskro ela eftavar zoraleder sar o švetlos le efta dživesengro; andre oda džives, sar o RAJ sphandela andre o phage kokala peskre manušenge a sasťarela o rani, savenca len dukhaďa. Dikh, le RAJESKRO nav avel dural, avel andre choľi, pašal leste hin e jag the o baro thuv; andre leskro muj hin pherdo choľi, pre leskri čhib e jag, so zlabarel, leskro dichos sar e zaplava, so avel upre dži e meň, hoj te precidzinel le naroden prekal e sita la pohromakri, hoj pro muja le narodengre te thovel e uzda, savi len ľidžala pre aver drom. A tumen giľavena avke sar odi rat, kana pes ľikerel o inepos; radisaľona andro jilo sar oda manuš, so džal upre la flautaha pro verchos le RAJESKRO, ke Skala le Izraeloskri. O RAJ pes dela anglal peskre slavne hangoha a dela lenge te dikhel peskro vast, sar avel tele andre bari choľi la jagaha, so zlabarel, andro zoralo brišind, andre burka the andro bare krupi. E Asirija predarala le RAJESKRE hangostar, sar la demela la pacaha; a paš dojekh rana la pacaha, savi la demela o RAJ, šunďola o bubni the o harfi, sar la marela andro mariben. Imar čirlastar hin pripravimen o than, kaj e bari jag labarela le kraľis andral e Asirija. Oda hin e jagaľi chev, bari the buchľi, kaj labol e bari jag a hin ode but kašta, o dichos le RAJESKRO phurdela avri e labarďi sira, so oda podlabarela. Vigos olenge, ko džan te mangel e pomoca tele andro Egipt, ko pes muken pro graja, ko pes naďejinen pre peskre but verdana, the pre bari zor peskre jazdcengri, ale pro Sveto le Izraeloskro pes na muken a le RAJES na roden. No the o RAJ hino goďaver a šaj anel e pohroma; ov na lel pale peskre lava. Ušťela upre pro bijedevleskre manuša the pre ola, ko pomožinen le nalačhenge. O Egipťana hine manuša, on nane Del, lengre graja hine ča ťelos, nane duchos. Sar o RAJ nacirdela peskro vast, perela o pomocňikos a perela the oda, kaske pomožinelas; savore jekhetane našľona. O RAJ ke ma prevakerďa kavke: „Sar o ľevos vaj o terno ľevocis gravčinel upral peskri korisť – kajte pre leste vičindehas but pasťjeren, na predarala lendar a na denašela het lengra vikatar – ipen avke avela tele o Nekzoraleder RAJ, hoj pes te marel pro verchos Sion, upre pre leskro špicos. Avke sar o čirikle ľecinen upral peskro hňizdos, hoj les te chraňinen, avke o Nekzoraleder RAJ chraňinela a braňinela o Jeruzalem; zachraňinela a spasinela les.“ Čhavale le Izraeloskre, aven pale ke oda, kaske tumen igen vzburinďan, bo andre oda džives sako čhivela het peskre rupune the somnakune devloren, save kerďan tumare binošne vastenca. „E Asirija perela, ale na le manušeskra šabľatar, chala la e šabľa, ale na le manušeskri. Kajte e Asirija denašela la šabľatar, lakre terne muršendar kerena otroka. Lakri skala, pre savi pes mukel, rozperela bara daratar, lakre vodci predarana, sar dikhena e zastava,“ phenel o RAJ, saves hin pro Sion peskri jag a peskro bov andro Jeruzalem. O kraľis kraľinela spravodľišagoha; o vladci vladňinena čačipnaha pro sudos. Sako lendar ela sar e skriša angle balvaj a sar e streškica andro baro brišind; ena sar o paňi, so čuľal pre pušťa, sar o ciňos tel e bari skala andre phuv, kaj hin baro tačipen. O jakha olengre, ko dikhen, na ena zaphandle, a o kana olengre, ko šunen, šunena mištes. Ola, ko hine siďarde, imar na ena a chudena te gondoľinel, so keren, a o šepetľiva imar vakerena žužes. Le dilines imar na vičinena rajikano a le špekulantos imar na dena pačiv. Se o dilino vakerel o diliňipen a andro jilo gondoľinel pro nalačho, hoj te kerel o nalačhipen a namištes te vakerel pro RAJ; le bokhales mukel bokhaha a le smednones na del te pijel. O droma le špekulantoskre hine nalačhe; gondoľinel avri o nalačhe plani, hoj te zňičinel le čores le falošne lavenca pro sudos the akor, sar les hin čačipen. Ale o pačivalo manuš gondoľinel pro pačivale plani a zorales ačhel paš oda, so hin pačivalo. Džuvľale, so tumen pal ňisoste na starinen, ušťen a šunen miro vakeriben! Čhajale, so tumen ňisoha na trapinen, šunen mire lava! Džuvľale bi o trapišagos, beršeha the vajkeci dživesenca izdrana daratar; bo o hroznos imar na ela a o uľipen pes imar na skidela upre. Džuvľale bi o starišagos, daran tumen a izdran! Čhiven tele o šukar gada a uren tumen andro gone. Maren tumen andro koľina žaľatar, bo o uľipnaskre maľi, o viňici the e phuv mire manušengri zabarona le trňenca the le koľakenca. Roven vaš o khera, kaj sas pherdo radišagos, the vaš o foros, kaj sas pherdo dživipen. O palacis ela omuklo, našľola e vika andro foros, e stražno veža pro brehos ačhela zamukľi pro furt; pašinena pes ode o stadi a ela pro radišagos le dzive somarenge, medik pre amende na ela avričhido o Duchos andral o ňebos. Akor pes e pušťa čerinela pro ovocno sados a oda sados pes lela sar veš. Pre odi pušťa ela o čačipnaskro sudos a andre oda sados o spravodľišagos. A oda spravodľišagos anela o smirom, vašoda o manuša dživena andro smirom a šoha pes imar na darana le maribnastar. Mire manuša peske bešena andro khera, kaj ela o smirom, dživena peske andro khera, kaj na ela dar, pro thana, kaj peske odpočovinena bi o starišagos. Kajte o bare krupi zňičindehas o veš a o foros uľahas calkom zňičimen, tumen avena bachtale, tumen, ko sadzinen paš dojekh paňi a muken le volen the le somaren slobodnones te denašel. Vigos tuke, tu ňičiťeľina, so na salas zňičimen; tu zradcona, so na salas zradzimen! Sar imar preačheha te ňičinel, aveha the tu zňičimen; a sar skončineha te zradzinel, aveha the tu zradzimen. RAJEJA, av jileskro ke amende, užaras pre tute. Av amari zor sako tosara a andro pharipen av amari zachrana. O manuša denašena het tire hermišagoskre hangostar; sar tu ušťeha upre, o narodi pes rozdenašena. Lengri korisť ela skidľi upre, avke sig sar pes skiden o kobilki; o manuša upre chučena avke sar o maľakre grajora pro uľipen. Barardo hino o RAJ, bo bešel upre pro ňebos, ov pherarela o Sion le čačipnaskre sudoha the le spravodľišagoha. Ov ela tumari istota andro dživipen, tiri barvaľi zachrana, goďi the prindžaripen; e sveto dar anglo RAJ ela tiro barvaľipen. Dikh, o hrďini roven pro uľici a o posli, so sas bičhade te dovakerel o smirom, zorales hikinen. Nane ňiko avri pro droma; ňiko phirel upre tele. O zmluvi hine prephage o švedki hine teledikhle a ňiko peske ňikas na važinel. E phuv hiňi avrišuki a slabisaľol, o Libanon hino andre ladž a šučol avri; o Šaron hino avrišučardo sar pušťa a o Bašan the o Karmel čhiven tele o prajti. „Akana uščava upre,“ phenel o RAJ. „Akana avava barardo; akana avava uprehazdlo. Užarena o phus a ločhona o plevi; tumaro dichos hino e jag, so tumen zlabarela. O narodi ena avrilabarde pro prachos, labona andre jag sar o trňengre kraki, so sas čhinde tele.“ Tumen, so san dur, šunen, so kerďom, a tumen, so san pašes, udžanen miri zor! O binošna pro Sion izdran, le nalačhen zalel e dar. Ko amendar šaj bešel paš e jag, so savoro zlabarel? Ko amendar šaj bešel paš o večna plameňa? Oda, ko phirel spravodľivones a vakerel čačipen; ko na kamel te barvaľol pre aver dženeskro pharipen a na prilel o prepočiňiben; ko našťi šunel pal o murdaripen a našťi dikhel pre aver dženengro nalačhipen, ajso manuš bešela pro uče thana a o skali pro verchi ena leskri pevnosť; chudela te chal o maro a šoha na ela bi o paňi. Tire jakha dikhena le kraľis andre leskro šukariben; dikhena e buchľi the džinďarďi phuv. Akor peske tiro jilo leperela pre odi bari dar, so predžiďiľal, a pheneha tuke: „Kaj hin oda, ko pisinelas andre le manušen? Kaj hin oda, ko mangelas o love? Kaj hin oda, ko zgenelas o veži?“ Imar na dikheha le sproste manušen, savengro vakeriben hin phares te achaľol; olen, kaskri čhib hiňi šepetľivo a našťi lenge te achaľol. Dikh pro Sion, pro foros amare inepengro! Tire jakha dikhena o Jeruzalem, o kher, kaj ela o smirom, o stanos, so pes na čhalavela, saveskre koľiki pes šoha na cirdena avri a aňi jekh leskre lanendar šoha na čhinďola. Ode ela o RAJ amaro zoralo Del. Pre oda than ela pherdo bare paňa the jarki. Ňisavi loďka le veslenca prekal na predžala, ňisavi bari loďa odarik na preplavinela. Bo o RAJ hino amaro sudcas, o RAJ amenge diňa o zakonos, o RAJ hino amaro kraľis, ov amen zachraňinela. O lani pre ola loďi hine pomukle, na birinen te ľikerel o stožjaris pro podstavcos a e plachta nane nacirdľi. Akor peske rozďelinaha e bari korisť a mek the o bange peske lena ola korisťatar. Ňiko olendar, ko bešen andre amari phuv, na phenela: „Som nasvalo.“ Olenge, ko ode bešen, pes odmukena o bini. Narodale, aven pašes a šunen, šunen mištes, manušale! Mi šunel e phuv the savoro, so pre late hin, o svetos the savoro, so andre dživel. Bo o RAJ hino choľamen pre savore narodi; choľisaľiľa pre savore lengre slugaďa. Calkom len zňičinela a dela te murdarel avri. Lengre mule džene na ena parunde, lengre ťela khandena, a lengro rat čuľala pal o verchi. O ňebos savoreha, so andre hin, našavela e zor, o ňebos pes pačarela andre sar o zvitkos, a savoro pro ňebos perela tele avke sar o šuke prajti pal o viňičis, avke sar o šuke figi pal o figovňikos. Se miri šabľa dokerďa peskri buči andro ňebos, dikh, avel tele pro Edom, te sudzinel le manušen, so hine odthode pro meriben. E šabľa le RAJESKRI čaľiľa le ratestar, thuľiľa le tukostar, le bakrengre the le capengre ratestar, the le tukostar pal o bikengre ľadvini. Bo o RAJ kerel e obeta andre Bocra the o baro murdaripen andro Edom. O dziva bivoli, o bikici the o biki ena murdarde jekhetane lenca. Lengri phuv pijela pherdo rat, lengri phuv čaľola le tukostar. Bo kada hin oda džives the berš, kana o RAJ rušela vaš o Sion a pomsťinela pes pre leskre ňeprijaťeľa. Le Edomoskre jarki pes čerinena pre smola, o prachos pre sira a leskri phuv labola sar e smola. Aňi rači aňi dživese na murdaľola andre; furt latar džala o thuv. Pal jekh pokoleňje pre aver ela zamukľi, pal odi phuv imar šoha ňiko na predžala. O sovi the o dziva džviri ode dživena; savore dziva čirikle ode bešena. O RAJ la merinela avri, hoj latar te kerel e zamukľi phuv, avke sar sas anglo stvoreňje. Na ela ode ňisavo kraľis te ľidžal e phuv a savore lakre vodci našľona. Lakre palaca zabarona le krakenca, lakre pevnosťi la pokrivaha the le koľakenca. Bešena ode o šakali a dživena ode o pštrosi. Zdžana pes ode o pušťakre džviri le hijenenca, o dzivo capos vičinela avre capos; o račakre džviri peske ode pašľona a arakhena peske o than pro odpočinkos. E sova peske kerela o hňizdos, a thovela ode o jandrore; bešela avri le sovicen a lela peske len tel o ciňos peskre kridlengro. Skidena pes ode the o supi, jekh pal aver. Skuminen andre le RAJESKRO zvitkos a genen: Ňiko ole džvirendar na chibaľinela a ňiko lendar na ela korkoro, bo andral o muj le RAJESKRO avľa avri kada prikazis a leskro Duchos len skidňa jekhetane. Ov korkoro čhiďa o losos prekal lende, leskro vast lenge la špargaha merinďa avri e phuv a rozďelinďa. Ela lengri pro furt a bešena ode pal jekh pokoleňje pre aver. Radisaľuv, pustaťino the šuki phuvije thov baripen, pušťo a rozkvitňin sar e ruža! E phuv kvitňisaľola a radisaľola; khelela a thovela baripen. E libanoňiko slava lake ela diňi, o šukariben andral o Karmel the Šaron. Dikhena e slava le RAJESKRI, o šukariben amare Devleskro. Podhazden o strapimen vasta a zoraľaren o khoča, so poddžan! Phenen olenge, ko pes daran andro jile: „Aven zorale a ma daran tumen! Dikhen, tumaro Del! Avela la pomstaha the le Devleskre počiňibnaha. Ov avela a zachraňinela tumen.“ Akor pes phundravena o jakha le korenge a o kana le kašukenge. Akor o bange chučkerena sar o jeleňis a e čhib le ňeme manušeskri giľavela radišagostar. Bo o paňi demela avri pre šuki phuv a o jarki pre pušťa. La jagaľa pošatar ačhela jazeros, la avrišuka phuvatar o paňale prameňa; pre oda than, kaj peske pašľonas o šakali, barola avri e čar, e trsťina the o papirus. Ela ode drom, o drom, savo vičinena o Sveto drom, pal savo o nažužo našťi predžala; ela ča prekal o manuša le Devleskre, pre oda drom aňi o dilino na našľola. Na ela ode o ľevos, na phirena odarik o dziva džviri, ňisave pes ode na arakhena. Ča o zachraňimen odarik phirena. Ola, kas o RAJ zachraňinďa, avena pale andro Jeruzalem a giľavipnaha džana upre pro Sion. O večno radišagos ela pre lengre šere sar e koruna, chudena te giľavel a te khelel radišagostar a o pharipen the e žaľa lendar denašela het. Sar kraľinelas o Chizkija dešuštar (14) berš, avľa o Sancherib o asiriko kraľis pro mariben pre savore judska ohradzimen fori a zaiľa len. O asiriko kraľis bičhaďa le veľiťeľis Rabšake andral o Lachiš la bara armadaha ko kraľis Chizkija andro Jeruzalem. Ačhaďa pes paš o žlabos, so džal le Uprune ribňikostar, pro drom, khatar pes džal pre maľa, kaj pes rajbinel o gada. Akor anglo asiriko veľiťeľis Rabšake gele o Eljakim, le Chilkijoskro čhavo, savo ľidžalas o palacis, o pisaris Šebna the o uradňikos Joach, le Asafoskro čhavo. O veľiťeľis Rabšake lenge phenďa: „Phenen le Chizkijoske: ‚Kada phenel o baro asiriko kraľis: Pre soste tut avke zmukes, hoj tut na daras? Gondoľines tuke, hoj ča o lava the e goďi tuke stačinel te zviťazinel andro mariben? Pre kaste tut mukes, hoj tut mange ačhaves? Dikh, tu pes mukes pro Egipt, pre odi prephagľi trsťina, savi predžubinel o vast oleske, ko pes pre late oprinel. Ajso hin o Faraonos, o egiptsko kraľis, ke savorende, ko pes pre leste muken! Te mange pheneha: „Amen pes mukas pro RAJ, pre amaro Del!“ Či oda nane o Del, saveskre uče thana pro lašariben the oltara čhiďa tele o Chizkija a paľis phenďa le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: „Lašaren le Devles ča angle kada oltaris“? Av akana a dovaker tut mire rajeha, le asirike kraľiha, a me tut dava 2 000 grajen. Šaj stradeha tuke ajci jazdcen? Mukes tut pro Egipt, hoj tuke bičhavela o verdana the le jazdcen pre pomoca, ale on našťi odmarena aňi le nekciknedere veľiťeľis andral mire kraľiskri armada. Či oda mange na prikazinďa o RAJ, hoj te avav andre kadi phuv a te zňičinav la? Se o RAJ mange phenďa: „Dža andre kadi phuv a zňičin la!“ ‘ “ Akor o Eljakim, o Šebna the o Joach phende le veľiťeľiske Rabšakoske: „Vaker tire služobňikenca andre aramejiko čhib, bo amen avke achaľuvas! Ma vaker amenca andre amari hebrejiko čhib anglo manuša, so hine pro hradbi.“ O Rabšake lenge odphenďa: „Či man miro kraľis bičhaďa te vakerel kala lava ča tumare kraľiske the tumenge? A či na the le manušenge, so bešen pre kada muros. Bo the on the tumen chana tumare vikali a pijena tumare mutera?“ Paľis o Rabšake ušťiľa a vičinelas andre hebrejiko čhib: „Šunen, so phenel o baro asiriko kraľis! Ma den tumen te klaminel le Chizkijoske, bo ov tumen našťi zachraňinela. A ma den tumen leske aňi te prevakerel, hoj tumen te muken pro RAJ oleha, hoj phenel: ‚O RAJ amen zachraňinela a kada foros na ela dino andro vasta le asirike kraľiske.‘ Ma šunen le Chizkija, bo kavke phenel o asiriko kraľis: Aven avri, podden tumen mange a ela tumenge mištes! A sako tumendar chala pal peskro viňičis the figovňikos a pijela o paňi andral peskri chaňig, medik na avava pal tumende a na lava tumen andre ajsi phuv sar the tumari; andre phuv, kaj hin e pšeňica the e mol; andre phuv, kaj hin o maro the o viňici. Ma šunen le Chizkija, bo tumen diliňarel andre kale lavenca: ‚O RAJ amen zachraňinela.‘ Či šaj varesavo del le narodengro cirdňa avri lengri phuv andral o vasta le asirike kraľiskre? Kaj hine o devla andral o Chamat the Arpad? Kaj o devla andral o Sefarvajim? Či šaj cirdle avri la Samarija andral mire vasta? Savo del savore kale devlendar andral kala phuva šaj zachraňinďa lengri phuv andral mire vasta? Akor soske tuke gondoľines, hoj o RAJ zachraňinela o Jeruzalem mire vastendar?“ Ale o manuša sas čhit a na phende pre oda ňič, bo o Chizkija lenge prikazinďa: „Ma odphenen leske aňi lav.“ Paľis o Eljakim, o čhavo le Chilkijoskro, savo ľidžalas o palacis, o pisaris Šebna the o uradňikos Joach, le Asafoskro čhavo, avle andro čhingerde gada ko Chizkija a phende leske savoro, so vakerelas o veľiťeľis Rabšake. Sar oda šunďa o kraľis Chizkija, čhingerďa pre peste o gada, urďa pes andro gada le gonestar a geľa andro Chramos le RAJESKRO. Akor bičhaďa le Eljakim, savo ľidžalas o palacis, le pisaris Šebna the le phuredere rašajen ko prorokos Izajaš, ko čhavo le Amososkro. Urde pes andro gada le gonestar, gele pal leste a phende leske: „Kada phenel o Chizkija: ‚Adadžives hin o džives le pharipnaskro, dophenen amenge a poňižinen amen. Sam sar e džuvľi, savi kamel te anel pro svetos le čhavoren, ale hiňi igen slabo te ločhol. O asiriko kraľis Sancherib bičhaďa peskre veľiťeľis le Rabšake, hoj te vakerel namištes pro džido Del. Mi šunel o RAJ, tiro Del, kala nalačhe lava a mi marel oles, ko kavke vakerel. Vašoda modľin tut ko Del vaš amare manuša, save mek ačhile te dživel.‘ “ Sar avle o služobňika le kraľiskre ko Izajaš, ov lenge phenďa: „Phenen tumare kraľiske, hoj o RAJ phenel kada: ‚Ma dara tut ole lavendar, so šunďal, savenca pre ma namištes vakerenas o služobňika, saven bičhaďa o asiriko kraľis. Dikh, me kerava, hoj te šunel o nalačho hiros, a vašoda džala pale andre peskri phuv, kaj les dava te murdarel la šabľaha.‘ “ Paľis pes o Rabšake došunďa, hoj o asiriko kraľis geľa het andral o Lachiš. A sar avľa pale, arakhľa le kraľis te marel pes andro foros Libna. O asiriko kraľis Sancherib pes dodžanľa, hoj o kraľis Tirhaka andral o Kuš avel pre leste pro mariben. Sar oda o asiriko kraľis šunďa, bičhaďa le poslen ko judsko kraľis Chizkija le lavenca: „Phenen le judske kraľiske le Chizkijoske kada: ‚Te na tuha thovel avri tiro Del, pre savo tut mukes, oleha, hoj tuke phenel: „O Jeruzalem na ela dino andro vasta le asirike kraľiske.“ Se tu šunďal, so kerde o asirika kraľa savore phuvenca. Amare armadi len calkom zňičinde. Gondoľines tuke, hoj tu aveha zachraňimen? Mire dada zňičinde o fori Gozan, Charan the Recef a murdarde le manušen andral o Eden, save bešenas andro Telasar. Či len šaj zachraňinde lengre devla? Kaj hino o kraľis andral o foros Chamat? Kaj o kraľis andral o Arpad? A kaj hine o kraľa andral o Sefarvajim, Hena the Iva?‘ “ O Chizkija iľa le poslendar o ľil a pregenďa les. Paľis geľa andro Chramos a phundraďa les anglo RAJ. A chudňa pes kavke te modľinel ko RAJ: „Ó, Nekzoraleder RAJEJA, Devla le Izraeloskro, savo bešes pro tronos maškar o cherubi! Tu jekh sal Del upral savore kraľišagi, so hine pre kadi phuv. Tu kerďal o ňebos the e phuv. Prithov tiro kan, RAJEJA, a šun! Phundrav tire jakha a dikh! Šun savore lava le Sancheriboskre, savenca asal le džide Devlestar. Hin čačo, RAJEJA, hoj o kraľa andral e Asirija zňičinde savore phuva ole narodengre a lengre devlen čhide te labol andre jag. Bo on na sas devla, ale ča kašt the bar, e buči le manušengre vastengri. Vašoda len šaj zňičinde. Ale akana, RAJEJA, Devla amaro, zachraňin amen andral leskre vasta, hoj savore kraľišagi pre phuv te sprindžaren, hoj ča tu jekh, RAJEJA, sal Del.“ Akor o Izajaš, le Amososkro čhavo, bičhaďa le Chizkijoske kada lav: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Vašoda, hoj tut modľinehas ke mande vaš e pomoca pro asiriko kraľis Sancherib, kada hin o lav, so leske phenel o RAJ: ‚E pačivaľi čhaj le Sionoskri tutar asal a tele tut dikhel. E čhaj le Jeruzalemoskri pal tu kivinel le šereha, sar adarik denašes. Kastar asahas? Pre kaste vakerehas namištes? Pre kaste hazdehas upre o hangos? Pre kaste hazdehas o barikane jakha? Pro Sveto RAJ le Izraeloskro!? Bičhaďal tire sluhen te asal le Rajestar a te phenel: „Mire pherdo verdanenca geľom upre pro nekbareder verchi, pro thana, so hine nekdureder andro Libanon. Ode čhinďom tele leskre uče cedri the o šukar sosni. Dochudňom man pre leskre nekučeder špici, andre leskro husto veš. Kopaľinďom avri o chaňiga a piľom andral o paňi. Mire pindrenca šučarďom avri savore paňa andro Egipt.“ Tu, Sancheribona, pal oda na šunďal? Me ada pripravinavas čirlastar, anglo but berš oda diňom avri a akana kerav, hoj pes oda te ačhel. Me tut diňom zor, hoj te zňičines o ohradzimen fori, hoj lendar te na ačhel ňič, ča kopa bara. Le manušen, save andre bešenas, na sas ňisavi zor, izdranas a ladžanas pes. Sas ajse slaba sar o rastlinici pre maľa, sar e zeleno čarori, sar e čarori pro pados, so šučol avri sigeder, sar barol. Ale me pal tu džanav savoro, džanav, kana džas avri a kana aves andre. Džanav the pal oda, savi bari choľi pre ma chas. Vašoda, hoj pre ma choľisaľiľal a tiro barikaňiben doavľa andre mire kana, thovava tuke andro nakh e trastuňi obručka a andro muj o grastano zubadlos. Visarava tut pale ole dromeha, khatar avľal. Kada tuke ela o znameňje, Chizkija: Andre kada berš chana ča oda, so barola avri korkoro pestar, a aver berš chana oda, so mek pale barola olestar. Ale pro trito berš sadzinen a skiden upre, sadzinen o viňici a chan lengro ovocje. Ola, ko mek ačhena te dživel andral o judsko kraľišagos, mukena pale o koreňa tele andre phuv a upre anena o ovocje. Bo andral o Jeruzalem avena avri ola, ko ačhile te dživel; a pal o verchos Sion ola, ko predžiďile. Kada pes ačhela, bo o Nekzoraleder RAJ oda igen kamel te kerel.‘ Vašoda o RAJ phenel pal o asiriko kraľis kada: ‚Andre kada foros na doavela aňi o šipos pre leste na ľivinela. Aňi o slugaďa le šťitenca pre leste na avena a aňi e kopa paš o muri na čhivena, hoj pes te dochuden andro foros. Visarela pes pale pre oda drom, khatar avľa; andre kada foros pes na dochudela,‘ phenel o RAJ. ‚Me braňinava kada foros a zachraňinava les vaš ma the vaš o David, miro služobňikos.‘ “ Mek odi rat geľa o aňjelos le RAJESKRO andre asiriko taboris a murdarďa 185 000 slugaďen. Sar okla slugaďa tosara ušťile, dikhle pašal peste pherdo mule manušen. Avke o asiriko kraľis Sancherib pes visarďa het a geľa pale khere andro Ninive a ačhiľa ode. Andre jekh džives, sar o Sancherib lašarelas andro chramos peskre devles Nisroch, leskre duj čhave o Adramelech the o Sarecer les murdarde la šabľaha a denašle andre phuv Ararat. A pal leste ačhiľa kraľiske leskro aver čhavo o Esar-Chadon. Andre ola dživesa o kraľis Chizkija nasvaľiľa pro meriben a avľa ke leste o prorokos Izajaš, le Amososkro čhavo, a phenďa leske: „Kada phenel o RAJ: De tuke andro poradkos savoro andre tiro kher, bo mereha a imar na dživeha.“ Sar oda o Chizkija šunďa, visarďa pes le mujeha paš e fala a modľinelas pes ko RAJ: „Ó, RAJEJA, mangav tut, leper tuke pre oda, sar pačivales a cale jileha phiravas pal tiro drom a sar keravas savoro, so sas lačho angle tire jakha.“ A chudňa igen zorales te rovel. Akor avľa le RAJESTAR kada lav ko Izajaš: „Dža a phen le Chizkijoske: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Davidoskro, tire dadeskro: Šunďom avri tiri modľitba a dikhľom tire apsa. Dikh, dothovava tuke dešupandž (15) berš ke tiro dživipen. Zachraňinava tut a the kada foros andral o vasta le asirike kraľiskre a chraňinava kada foros. Kada ela prekal tu o znameňje le RAJESTAR, hoj o RAJ doľikerela o lav, so tut diňa: Dikh, visarava pale o ciňos pre ora le khameskri, so kerďa o Achaz, a džala deš stupňi palal.‘ “ Avke geľa o ciňos pre odi ora deš stupňi palal. Paloda, sar o Chizkija, o judsko kraľis, sasťiľa avri le nasvaľibnastar, pisinďa kadi giľi: Me phenďom: „Andre mire nekfeder berša mušinav te džal het andro brani le Šeoloskre; občorardo som mire okle beršendar.“ Phenďom: „Na dikhava le RAJES andre phuv le džidengri; imar na dikhava ňisave manušes, ňikas olendar, ko dživen pre kada svetos. Miro kher sas cirdlo tele a ilo mandar het sar o stanos le pasťjeriskro. Pačarďom andre miro dživipen, avke sar o tkačis pačarel o pochtan, se ov mange odčhinďa o thav pal o strojos. Dživesestar dži rači skončinďal mire dživipnaha. Caľi rat rovav dukhatar; sar te mange o ľevos phagerďahas savore mire kokala. Dživesestar dži rači skončinďal mire dživipnaha. Miro hangos sas igen slaboro; stukinavas sar e holubica vaj e lastovička. Mire jakha slabisaľile olestar, so ajci dikhavas pro ňebos: Rajeja, som andro pharipen, pomožin mange!“ So šaj phenav? Ov oda phenďa a the kerďa. Calo miro dživipen phirava smutno, bo hin man žaľa andro jilo. Rajeja, ola, kas des o dživipen, dživena a kalestar miro duchos dživel. Sasťar man a domuk mange mek te dživel! Dikh, miri bari žaľa mange sas pro lačho. Tire kamibnaha mange zachraňinďal o dživipen le meribnastar; bo savore mire bini čhiďal pal tiro dumo. Se o Šeol tut na bararela aňi o meriben tut na lašarela; ola, ko džan tele andro hrobos, pes imar na mukena pre tiri vernosť. Ča o džide, o džide tut lašaren avke sar me adadžives; o dad le čhavenge vakerel pal tiri vernosť. O RAJ man zachraňinďa, a vašoda bašavaha pro strunengre nastroji calo amaro dživipen andro Chramos le RAJESKRO. Bo o Izajaš phenďa: „Len e masca le figendar a makhen leske la pro vredos, hoj te dživel.“ A o Chizkija phučľa: „Pal savo znameňje prindžarava, hoj pale džava andro Chramos le RAJESKRO?“ Andre oda časos o babiloňiko kraľis o Merodach-Baladan, le Baladanoskro čhavo, bičhaďa ko Chizkija le poslen le ľileha the le daroha, bo pes došunďa pal oda, hoj sas nasvalo a sasťiľa avri. O Chizkija len radišagoha priiľa a sikaďa lenge peskro sklados pro barvaľipen, o rup, o somnakaj, o koreňje, o voňava oleji, o sklados pro zbraňe the savoro, so les sas andro pokladňici. Na garuďa anglal lende ňič, so sas andre leskro palacis the andre calo leskro kraľišagos. Paľis o prorokos Izajaš avľa ko Chizkija a phučľa lestar: „So vakerenas kala murša a khatar avle?“ O Chizkija leske odphenďa: „Avle ke ma dural andral aver phuv, dži andral o Babilon.“ „So dikhle andre tiro palacis?“ phučľa o Izajaš. „Dikhle savoro, so hin andre miro palacis,“ odphenďa o Chizkija. „Sikaďom lenge savoro, so hin andre mire pokladňici. Ňič anglal lende na garuďom.“ Pre oda leske o Izajaš phenďa: „Šun o lav le Nekzoraleder RAJESKRO! Dikh, avela ajso džives, hoj savoro, so hin andre tiro palacis, a savoro, so tire phure dada dži adadžives skidle upre, ela odľigendo andro Babilon. Na ačhela kade olestar ňič, phenel o RAJ. The tire čhaven, so tuke uľona, so ena tutar, ľidžana het a kerena lendar eunuchen andro palacis le babiloňike kraľiske.“ O Chizkija leske odphenďa: „Kada lav, so mange phenďal le RAJESTAR, hino lačho.“ Bo peske gondoľinďa: „Medik me dživava, ela o smirom a ňič nalačho pes na ačhela.“ Poťešinen, poťešinen mire manušen, phenel tumaro Del. Vakeren jileha ko Jeruzalem, a den leske te džanel, hoj pes skončinďa leskri otrocko služba, hoj sas počimen vaš leskri vina, hoj imar chudňa le RAJESKRE vastestar dvojito trestos vaš peskre savore bini. O hangos vičinel: „Pripravinen o drom le Rajeske pre pušťa, rovňinen avri o chodňikos amare Devleske pre šuki phuv! Dojekh dolina ela hazdľi upre a dojekh verchos the brehos cikňola. Savoro bango rovňisaľola avri a e pukľato phuv ačhela hladko. Akor pes sikavela e slava le RAJESKRI a jekhetane la dikhena savore manuša; bo le RAJESKRO muj oda phenďa.“ O hangos mange phenďa: „Vičin!“ Me phučľom: „So mušinav te vičinel?“ „Vičin: Savore manuša hine sar čar, sar e kvitka pre maľa, so ľikerel ča sikra. E čar šučol avri a lakri kvitka perel tele, sar pre late phurdel o dichos le RAJESKRO. Čačes, o manuša hine sar čar. E čar šučol avri a lakri kvitka perel tele, ale o lav le RAJESKRO ačhel pro furt.“ Dža pro učo verchos, tu, so anes e lačhi sprava le Sionoske, zorales mi šunďol tiro hangos, tu, so anes e lačhi sprava le Jeruzalemoske! Zorales vičin, ma dara tut, phen le forenge andre Judsko: „Dikhen, tumaro Del!“ Dikh, o RAJ, o Adonaj, avel peskra zoraha. Ov vladňinel peskre vasteha. Dikh, anel peha e odmena, le manušen, saven oslobodzinďa. Starinela pes pal peskre manuša sar o pasťjeris pal peskro stados; peskre vasteha len skidela ke peste, le bakroren lela pro vasta a olen, so den te pijel le ciknen, ľidžala lokores. Ko merinďa avri savore paňa le moroskre peskra burňikaha abo ko odmerinďa calo ňebos peskre anguštenca? Ko thoďa savori phuv pro svetos andre mjerkica abo ko odvažinďa savore verchi the brehi pre vaha? Ko šaj phenel le Devleskre Duchoske so te kerel? Ko les šaj sikavel abo del rada? Kaha pes poraďinďa, ko leske diňa te achaľol? Ko leske sikaďa o spravno drom? Ko les diňa goďi? Ko leske sikaďa sar te kerel o veci? Dikh, o narodi hine le RAJESKE sar e kapkica andro vedros, hine sar o prachocis pre vaha. Dikh, o ostrovi leske važinen ajci sar o zrnkos la pošakro, O Libanon na stačinel aňi pre oda, hoj pes te rozthovel e jag, a leskre džviri na stačinen aňi pre labarďi obeta. Angle leste hin savore narodi sar ňič, na rachinel len ňisoske. Ke kaste pripodobňinena le Devles? Kaha les šaj porovňinen? La modlaha!? E modla kerel o remeselňikos, o zlatňikos la ozdobinel le somnakaha a šukaľarel la le rupune lancicenca. Te varesavo manuš hino čoro a nane les somnakaj abo rup, ta kidel peske avri ajso kašt, so na kirňol, arakhel peske lačhe remeselňikos, hoj leske te kerel e modla, so pes na čhalavela. Tumen oda na džanen? Na šunďan pal oda? Či tumenge oda na sas phendo ešebnovarestar? Či na achaľiľan, sar sas o svetos zathodo? O Del bešel pro tronos, upral e klenba la phuvakri, a o manuša pre phuv leske dičhon sar cikne kobilki. Ov nacirdel o ňebos sar o zavesis a rozkerel les sar o stanos, andre savo pes bešel. Ov kerel, hoj o kraľa pre phuv te na mon ňič a o vladara te aven pre ňisoste. Mek nane aňi sadzimen aňi rozčhide pre maľa, mek aňi lengro kmeňos na zamukľa o koreňis andre phuv, imar pre lende ov phurdel a šučon avri, e zoraľi balvaj len odphurdel sar phus. „Ke kaste man kamen te pripodobňinel? Hin vareko ajso sar me?“ phučel o Sveto Del. Hazden upre o jakha a dikhen: Ko stvorinďa kada savoro? Oda, ko anel avri o čercheňa jekh pal aver, a savoren vičinel avri pal o nava. Vašoda, hoj leskri moc hiňi obrovsko a leskri zor hiňi igen bari, aňi jekh lendar na chibaľinel. Soske vakeres, Jakobona, soske phenes, Izraelona: „O RAJ na dikhel amaro pharipen, o Del vaš amenge na zaačhel“? Tu na džanes? Tu oda na šunďal? O RAJ hino večno Del, ov stvorinďa o agora la phuvakre; ov našťi ačhel strapimen aňi unavimen a leskri goďi našťi te achaľol. Ov del zor oles, ko hino strapimen, a oles, ko na birinel, del bari zor. O terne murša slabisaľon a hine strapimen; le terne čhavenge poddžan o pindre a peren. Ale ola, ko užaren pro RAJ, chuden e nevi zor, ľecinen sar orli le kridlenca; denašen a nane strapimen, phiren a šoha na slabisaľon. Aven čhit a šunen, tumen ostrovale, mi chuden o manuša pale e nevi zor, mi aven pašeder a mi vakeren; aven džas pes jekhetane te sudzinel. „Ko kerďa upre ole dženes pal o vichodos, savo zviťazinel pre dojekh krokos? Ov zalel o narodi the o kraľišagi prekal leste, hoj leske te služinen. Kerel lendar peskra šabľaha prachos a rozčhivel len peskre lukoha sar e balvaj o phus. Džal pal lende a ňič les na ačhavel, pal ajso drom, pal savo mek na phirelas. Ko ada kerel a ko domukel, hoj pes kada te ačhel? Oda, ko oda kerelas ešebnovarestar andre savore pokoleňja. Me, o RAJ, som o ešebno a avava the o posledno – Me Som!“ O ostrovi oda dikhle a daranďile; o agora la phuvakre izdran daratar, zgele pes jekhetane a imar aven. Sako pomožinel jekh avreske a phenel peskre phraleske: „Av zoralo!“ O ťesaris le lavenca povzbudzinel le zlatňikos a oda, ko hladzinel e modla avri le čokanoha, phenel oleske, ko marel pre kovadlina: „Mištes kerďal!“ A zachuden e modla le lecegenca, hoj pes te na čhalavel. „Ale tu, Izraelona, miro služobňikona, Jakobona, saves mange kidňom avri, potomkona le Abrahamoskro, mire prijaťeľiskro, saves anďom pal o agor la phuvakro, pal o koňec le svetoskro tut vičinďom a phenďom tuke: ‚Tu sal miro služobňikos, tut mange kidňom avri a na odčhiďom tut.‘ Ma dara tut, bo me som tuha; ma predara, bo me som tiro Del, dava tut zor a pomožinava tuke; podhazdava tut mire spravodľive čače vasteha. Dikh, savore, ko pre tu chan choľi, ena pre ladž the pro asaben; ola, ko pre tu džan, našľona a merena. Rodeha olen, ko pes tuha vesekedinen, ale na arakheha len; a ola, ko pes tuha maren, ena calkom sar ňič. Me som o RAJ, tiro Del, savo tut chudel le čače vastestar a phenel tuke: ‚Ma dara tut,‘ me tuke pomožinav. Ma dara tut, kirmoreja Jakobona, Ma dara tut, cikno Izraelona! Me tuke pomožinav,“ phenel o RAJ, tiro Vikupiťeľis, o Sveto le Izraeloskro. „Dikh, kerava tutar e nevi kaštuňi deska, savaha pes marel avri o zrnos, pre savi hin but ostra danda; rozpučineha the phagereha o verchi a o brehi roztrušineha sar phusoro. Precidzineha len, lela len e balvaj a e burka len rozphurdela. Ale tu radisaľoha andro RAJ, lašareha tut le Svete Izraeloskre Devleha. O čore the o slaba roden o paňi, ale nane; e čhib lenge šučol avri smedostar. Me, o RAJ, lenge odphenava pro modľitbi, me, o Del le Izraeloskro, len na omukava. Kerava, hoj o paňa te čuľan pro zamukle brehi, otkerava o prameňa andro dolini; čerinava e pušťa pro jazeros a e šuki phuv pro prameňa le paňeskre. Pre pušťa sadzinava o cedros, o akacijos, e mirta the e oliva. Pre šuki phuv sadzinava o ciprusis, o smrekos the e jedľa jekhetane, hoj o manuša te dikhen a te sprindžaren, te gondoľinen upral ada a te achaľon, hoj o vast le RAJESKRO oda kerďa a o Sveto le Izraeloskro oda stvorinďa.“ „Aven te vakerel pro sudos pal tumari veca, narodale,“ phenel o RAJ. „Aven te braňinel tumare modli,“ phenel o kraľis le Jakoboskro. „Anen len ke mande a mi phenen amenge, so pes ačhela! Mi phenen amenge, save veci pes ačhile varekana, hoj peske oda te las andro jile a te džanas, sar dopele; abo mi phenen amenge pal oda, so avela! Mi den amenge te džanel, so pes ačhela, a pal oda džanaha, hoj hine devla! Mi keren vareso lačho abo nalačho, hoj pes te čudaľinas a te daras. Ale dikh, ola modli našťi keren ňič a nane lačhe pre ňisoste. Te lašarel le modlen hin o džungipen! Marďom upre jekhe manušes pal o severos; imar avel pal o vichodos a vičinel pre miro nav. Phirela pal o vladara sar pal e čik, avke sar o hrnčjaris uštarel pre čik. Ko oda delas te džanel ešebnovarestar, hoj olestar te džanas? Abo čirlastar, hoj te phenas: ‚Hin les čačipen‘? Se ňiko oda na diňa te džanel a ňiko pal oda na vakerelas, ňiko tumen na šunďa te phenel aňi lav. Me somas ešebno, ko vakerelas le Sionoske: ‚Dikh, kade hine!‘ A le Jeruzalemoske: ‚Bičhavava le poslos, so anela e lačhi sprava.‘ Ale sar rodav maškar o modli, ňiko lendar na džanel te del rada, ňiko lendar na džanel te odphenel, te lendar phučav. Dikh, savore modli klaminen a našťi ňič keren, lengre modli hine slabora sar balvajori.“ „Dikh, miro služobňikos, saves zoraľarav, miro avrikidlo, savo mange hino pre dzeka. Mire duchos thoďom pre leste, ov anela o spravodľišagos le narodenge. Na kerela vika aňi na viskinela, aňi na šunďola leskro hangos pre uľica. E prephagľi trsťina na dophagela a e momeľi, savi mek thuvisaľol, na murdarela andre. Ov anela o spravodľišagos savorenge. Na ela strapimen aňi na slabisaľola, medik na zathovela o spravodľišagos pre phuv. Pre leskro sikaviben užaren o ostrovi.“ Kada phenel o Del, o RAJ, so stvorinďa o ňebos a nacirdňa les, so rozcirdňa e phuv savoreha, so upre barol; o Del, so del o dichos le manušen pre phuv the o duchos olen, ko pal late phiren: „Me, o RAJ, tut vičinďom te anel o spravodľišagos, chudav tut vastestar a chraňinav tut, kerav tutar e zmluva prekal savore manuša, o švetlos prekal o narodi, hoj te phundraves le korenge o jakha, hoj te premukes le bertenošen a olen, ko bešen andro kaľipen, te les avri andral e bertena. Me som o RAJ; kada hin miro nav! Miri slava na dava ňikaske aňi miri chvala le modlenge. Dikh, o ešebna veci pes imar ačhile a dav tumenge te džanel o neve; phenav tumenge len angloda, sar pes ačhena.“ Giľaven le RAJESKE e nevi giľi, leskri chvala dži pal o agora le svetoskre, tumen, so phiren pal o moros, the savore, so pheraren o moros. Giľaven tumen, o ostrovi the savore, ko ode bešen. Mi radisaľol e pušťa peskre gavenca the o osadi, kaj bešen o manuša andral o Kedar, mi thoven baripen o manuša andral e Sela, mi radisaľon pro špici le verchengre. Mi den e slava le RAJESKE a mi vakeren pal leskri chvala pro ostrovi. O RAJ avela sar o hrďinas, savo pes kamel igen te marel, zorales vičinela pro mariben a domarela le ňeprijaťeľen. „Somas čhit but časos, na vakeravas a zľikeravas man. Ale akana viskinav sar e džuvľi, so ločhol, phurdav pharipnastar a phares dichinav. Le verchendar the le brehendar kerava e pušťa, šučarava avri savore lengre zelena rastlini, o paňa čerinava pro ostrovi a šučarava avri o močara. Ľidžava le koren pal o drom, savo na prindžaren, ľidžava len pal o chodňiki, so na džanen. Čerinava lengro kaľipen pro švetlos a rovňinava avri o bange droma. Kala hin ola veci, save kerava, a na omukava len. Ola, ko pes muken pro modli a phenen le sochenge: ‚Tumen san amare devla,‘ ena teledikhle a ľoľona ladžatar.“ „Tumen o kašuke, šunen! Tumen o kore, otkeren o jakha, hoj te dikhen! Ko hin ajso koro sar miro služobňikos? Ko hin ajso kašuko sar miro poslos, saves bičhavav? Ko hin ajso koro sar oda, ko hino manca andre zmluva, koro sar o služobňikos le RAJESKRO? Dikhľal but veci, ale na kerďal tuke olestar ňič; o kana tute hin otkerde, ale na šunes ňič.“ Le RAJESKE sas pre dzeka, bo ov hino spravodľivo, te kerel peskro zakonos baro the slavno. Ale kala manuša hine občorarde; savore hine phandle andro cheva a garude andro berteni. Ačhiľa lendar e korisť a nane len ko te zachraňinel, hine sar o čorde veci a nane ko te phenel: „De len pale.“ Ko tumendar prithovela o kan a dela mištes pozoris pre oda, so šunďa, andre oda časos, so avela? Ko diňa le Jakob the le Izrael le zbujňikenge sar korisť? Či oda na sas o RAJ, saves amen dukhavahas amare binenca? Bo na kamahas te phirel pal leskre droma a na šunahas leskro zakonos. Vašoda pre amende čhiďa avri peskri bari choľi the e dar le maribnastar. Labarelas amen pal savore seri, ale na achaľuvahas, podlabarelas amen, ale na lahas peske oda andro jilo. Ale akana, kavke phenel o RAJ, savo tut stvorinďa, Jakobona, savo tut kerďa, Izraelona: „Ma dara tut, bo me tut cinďom avri. Vičinďom tut tire naveha, tu sal miro. Te džaha prekal o paňa, avava tuha, a te prekal o prudengre paňa, na začhivena tut. Te džaha prekal e jag, na labareha tut a o plameňa pes tutar na chudena. Se me som o RAJ, tiro Del, o Sveto le Izraeloskro, tiro Spasiťeľis. Diňom vaš tuke le Egipt, le Kuš the la Seba, hoj tut te cinav avri. Vašoda, hoj sal mange vzacno a hin tut bari cena andre mire jakha a me tut kamav, dava vaš tuke le manušen a le naroden vaš tiro dživipen. Ma dara tut, bo me som tuha! Anava tire čhaven pal o vichodos a skidava tut pal o zapados. Le severoske phenava: ‚An len kade!‘ A le juhoske: ‚Ma zaačhav len!‘ An mire čhaven dural a mire čhajen pal o agora le svetoskre, sakones, kas vičinen mire naveha, kas stvorinďom pre miri slava, kas forminďom, he, kas kerďom!“ An avri le manušen, so hine kore, kajte len hin jakha, the olen, ko hine kašuke, kajte len hin kana. Mi skiden pes jekhetane savore narodi a mi zdžan pes o manuša. Ko lengre devlendar diňa anglal te džanel, so avela? Ko lendar phenďa anglal, so pes ačhela akana? Mi ačhaven peskre švedken, hoj vaš lende te zaačhen, hoj oda o manuša te šunen a te phenen: „Čačo len hin.“ „Tumen san mire švedki,“ phenel o RAJ, „the miro služobňikos, saves mange kidňom avri, hoj man te prindžaren, te pačan andre ma a te achaľon, hoj oda Me Som. Angle mande na sas ňisavo del a aňi pal mande na ela. Me som o RAJ, a aver Spasiťeľis nane, ča me. Me som oda, ko delas te džanel, zachraňinelas a vakerelas – me, a ňisavo aver del. Tumen san mire švedki,“ phenel o RAJ, „me som o Del. Me som o Del a furt avava, a ňiko našťi cirdel avri andral miro vast. Te me vareso kerav, ko šaj oda čerinel?“ Kada phenel o RAJ, tumaro Vikupiťeľis, o Sveto le Izraeloskro: „Bičhavava vaš tumenge andro Babilon, čhivava tele o brani le foroskre a čerinava o baripen le Chaldejcengro pro roviben. Me som o RAJ, tumaro Sveto, o Stvoriťeľis le Izraeloskro, tumaro Kraľis.“ Kada phenel o RAJ, savo kerďa o drom prekal o moros the o chodňikos prekal o baro paňi, savo ľigenďa o verdana le grajenca the e zoraľi armada pro meriben. Pašľon jekhetane a imar na ušťena; murdaľile andre a preačhile te labol sar e momeľi. „Bisteren pre oda, so sas, a imar ma gondoľinen pre oda, so pes ačhiľa. Dikh, akana kerav neve veci! Imar oda avel avri; či oda na dikhen? He, kerav o drom pre pušťa a dav o prudi le paňengre pre avrišuki phuv. Lašarena man o džviri pre maľa, o šakali the o sovi, bo anav o paňi pre pušťa a dav te čuľal o paňa pre avrišuki phuv, hoj te pijen mire manuša, mire avrikidle manuša, saven mange forminďom avri, hoj te giľaven pre miri chvala.“ „Ale tu, Jakobona, na vičinehas ke ma pre pomoca; salas mandar strapimen, Izraelona. Na anďal mange bakrores pro labarde obeti a tire obetenca man na dehas e pačiv. Na thovavas pre tu e chabeneskri obeta a na trapinavas tut oleha, hoj mange te labares o kaďidlos. Na cinďal mange o voňavo koreňje vaš o love a na anehas mange o žiros pal tire obeti, ale thovehas pre ma tire bini a trapinehas man tire nalačhipenenca. Me, Me Som oda, ko tuke odmukel o bini; kerav oda prekal mande a imar šoha mange na leperava pre tire bini. Leper mange, sostar man obviňines. Av sudzinas pes! Vaker a sikav mange, hoj tut hin čačipen. Tiro ešebno dad kerďa binos a ola, kas bičhavavas, hoj tut te sikaven, pes mange vzburinenas. Vašoda tele dikhľom le rajen andre tiri svetiňa; le Jakob diňom te zňičinel a le Izrael anďom pro asaben.“ „Ale akana šun, Jakobona, miro služobňikona, Izraelona, saves mange kidňom avri. Kada phenel o RAJ, oda, ko tut stvorinďa, oda, ko tut forminďa andro per tira dake a pomožinel tuke: Ma dara tut, miro služobňikona, Jakobona, Ješurun, saves mange kidňom avri. Bo čhivava avri o paňi pre smedno phuv a mukava o paňi prudoha pre šuki phuv. Čhivava avri mire Duchos pre tire čhave a miro požehnaňje pre tire potomki. A barona avri sar čar, sar o virbi paš o jarki. Jekh phenela: ‚Me som le RAJESKRO,‘ dujto peske dela o nav pal o Jakob, aver peske pisinela pro vast: ‚Le RAJESKRO,‘ a dela peske o nav pal o Izrael.“ „Kada phenel o RAJ, o kraľis le Izraeloskro, leskro Vikupiťeľis, o Nekzoraleder RAJ: Me som o ešebno the o posledno; aver Del nane, ča me. Ko hin ajso sar me? Mi avel mange te phenel! Mi del mange te džanel a mi avel te phenel, so pes ačhiľa akorestar, kanastar zathoďom mire manušen? Noča, mi del te džanel oda, so ela! Ma daran tumen, ma izdran! Či oda me imar čirla na phenďom a na diňom te džanel? Tumen san mire švedki. Či hin varesavo aver Del? Nane, ča me. Nane aver Skala, pal ňisavi na džanav.“ Savoredžene, so keren o modli, nane ňič a ola modli, so on rado dikhen, ňikaske na pomožinen. Ola, ko pes lenge klaňinen, hine kore a na džanen ňič, vašoda pes ladžana. Ko forminel le devlores abo ko kerel la modla, so nane pre ňisavi chasna? Dikh, savoredžene, so pes paš oda priden, pes ladžana, se the ola majstri hine ča manuša. Mi skiden pes upre savoredžene a mi ačhaven pes mange! Darana pes a ladžana savore jekhetane! O kovačis marel pal o trast a forminel les andre jag; marel pal leste le čokanoha a kerel pre leste buči peskre zorale vasteha. Paš oda bokhaľol avri a slabisaľol; na pijel paňi a hino strapimen. O ťesaris nacirdel e šparga a merinel avri o kašt; poznačinel la ceruzkaha a kresľinel le kružidloha, medik oda na dičhol avri sar varesavo murš, sar šukar postavakro manuš, savo ela thodo ke varekaste andro kher. Čhinel tele o dubos, o ciprusis the o cedros, kidel peske avri le stromendar andro veš, abo sadzinel peske e borovica a o brišind kerel, hoj te barol. O kašt hin le manušeske pre oda, hoj les te labarel andro bov; lel lestar a tačarel pes; kerel jag a pekel o maro. Ale kerel peske lestar the devlores a klaňinel pes leske; kerel e modla a banďol anglal late. Jepaš labarel andre jag, thovel upre o mas, so džal te chal, pekel peske les a čaľol. A paš oda pes the tačarel a phenel: „Roztačiľom la jagatar. Savi šukar jag.“ Okle kaštestar, so leske ačhiľa, peske kerel devlores sar modla, banďol anglal leste a lašarel les, modľinel pes ke leste a phenel: „Zachraňin man, se tu sal miro del!“ Na džanen ňič a na achaľon; lengre jakha hine kore, a vašoda na dikhen; lengre jile hine phandle andre, vašoda na achaľon. Oda manuš pes na zagondoľinel, na achaľol a na phenel peske: „Jepaš ole kaštestar labarďom andre jag, pre leskre jagale angarora mange pekľom o maro, pekľom mange avri o mas a čaľiľom. A okle kaštestar, so ačhiľa, mange kerava e džungaľi modla? Klaňinava man le kašteske?“ Ajso manuš pes čaľarel le prachoha andral o bov, leskro jilo les klaminel a odcirdel, našťi pes zachraňinel aňi phenel: „Odi modla, so chudav andre miro čačo vast hin falošno del!“ „Jakobona, leper tuke pre kala veci, bo tu, Izraelona, sal miro služobňikos. Me tut stvorinďom, tu sal miro služobňikos, Izraelona, na bisterava pre tu. Tire bini lava het sar e chmara a tire vini sar e molha. Av pale ke ma, bo me tut cinďom avri.“ Giľaven radišagostar, tumen o ňebi, bo o RAJ oda kerďa. Giľaven radišagostar, tumen o hlbini la phuvakre, viskinen radišagoha, tumen o verchi, o veša the savore stromi andre lende! Bo o RAJ cinďa avri le Jakob a sikaďa peskri slava andro Izrael. „Kada phenel o RAJ, tiro Vikupiťeľis, savo tut forminelas andro per la dake: Me, o RAJ, stvorinav savoro, me korkoro nacirdav o ňebos the e phuv, ňiko mange na pomožinel. Me musarav o znameňja le falošne prorokengre, le veštcendar kerav diline, previsarav o goďaveripen le goďaverengro a sikavav, hoj lengre radi hine diliňipen. Ale furt kerav, hoj mire služobňikoskro lav the mire poslengre proroctva pes te ačhen. Phenav le Jeruzalemoske: ‚Bešena andre tu o manuša,‘ a le forenge andre Judsko: ‚Avena upreačhade!‘ Lengre rozburimen fori pale ačhavava. Le bare moroske phenav: ‚Šučuv avri! Tire paňa šučarava avri.‘ Le Kiroske phenava: ‚Tu sal miro pasťjeris a kereha savoro, so kamav. Pheneha le Jeruzalemoske: Aveha pale upreačhado! A le Chramoske: Tire zakladi ena zathode!‘ “ „Kada phenel o RAJ peskre pomazimen muršeske, le Kiroske: Chudňom tut le čače vastestar, hoj angle tute te rozpučinav le naroden, te lav le kraľendar lengri zor, te phundravav angle tute o vudara, hoj te na ačhen o brani zaphandle. Me džava anglal tu a rovňinava avri o brehi, o brondzune brani phagerava a o trastune zavori prephagava. Dava tuke o barvaľipen, so hino garudo andro kaľipen, a o vzacna veci andral o garude thana, hoj te džanes, hoj me som o RAJ, o Del le Izraeloskro, savo tut vičinav tire naveha. Vaš miro služobňikos Jakob the vaš o Izrael, saves mange kidňom avri, vičinďom tut tire naveha; diňom tut pačivalo nav, kajte man na prindžares. Me som o RAJ, ňiko aver nane; aver Del nane, ča me. Diňom tut zor, kajte man na prindžares, hoj te džanen savore manuša pal o vichodos dži pro zapados, hoj nane aver Del, ča me. Me som o RAJ a ňiko aver nane. Me kerav o švetlos the o kaľipen; anav o lačhe dživesa the o nalačhe dživesa. Me, o RAJ, kada savoro kerav. De brišind, ňebona, a le chmarendar mi čuľal o spravodľišagos. Phundrav tut, phuvije, hoj te uľol tutar e spasa a jekhetane laha te pučinel avri o spravodľišagos. Me, o RAJ, kada savoro stvorinďom. Vigos oleske, ko pes vesekedinel peskre Stvoriťeľiha, jekh čikakro kotor maškar aver čikakre kotora pre phuv! Či šaj phenel e čik peskre hrnčjariske: ‚So keres?‘ abo, ‚Namištes keres‘? Vigos oleske, ko phenel le dadeske: ‚Soske keres čhaven?‘ a la dake: ‚Soske ločhos?‘ Kada phenel o RAJ, o Sveto le Izraeloskro a leskro Tvorcas: Soske mandar phučen, so kerava mire čhavenca? Soske mange phenen, so te kerav? Me stvorinďom e phuv a pre late stvorinďom le manušes. Me korkoro mire vasteha rozcirdňom o ňebos; me rozkazinav savore ňeboskre švetlenge. Me uštaďom le Kiros te kerel o spravodľišagos a rovňinava avri savore leskre droma. Ov ačhavela miro foros a premukela mire zaile manušen, na vaš o love aňi vaš o dari, phenel o Nekzoraleder RAJ.“ Kada phenel o RAJ: „O barvaľipen le Egipťanengro the o rodipen le Kušijcengro ela tiro a o uče murša andral e Seba avena ke tute a ena tire otroka; phirena pal tute zaphandle andro lanci, banďona tele anglal tute a mangena pes tuke: ‚Ča tuha hin o Del, ňiko aver nane, aver del nane.‘ “ Čačes, tu sal o Del, savo pes garuvel, o Del le Izraeloskro, o Spasiťeľis. Ola, ko keren o modli, pes ladžana; savore ena teledikhle a ena pro asaben. O RAJ spasinela le Izrael a oda spaseňje ela pro furt; imar šoha tumen na ladžana a na avena teledikhle. Bo kada phenel o RAJ, savo stvorinďa o ňebos – ov hin o Del, savo kerďa e phuv, forminďa a zathoďa la; na kerďa la prazdno, ale hoj te bešen andre o manuša: „Me som o RAJ a ňiko aver nane. Me na vakeravas andral o garuďipen, varekhatar andral o kaľipen. Me na phenďom le Jakoboskre potomkenge: ‚Roden man varekhaj pro zamukle thana.‘ Me som o RAJ, me vakerav o čačipen a phenav oda, so hin spravno. Skiden tumen upre a aven, aven jekhetane paš ma, tumen, so predžiďiľan le narodendar. Ola, ko peha hordinen peskre kaštune modli, na achaľon ňisoske, modľinen pes ko devla, save len našťi zachraňinen. Den te džanel a aven mange te phenel; dovakeren tumen jekhetane: Ko kada vakerelas ešebnovarestar? Ko kada delas te džanel imar čirla? Či na me o RAJ? Aver Del nane, ča me. Nane aver čačo Del, savo šaj zachraňinel. Visaren tumen ke ma a avena zachraňimen, savore agora la phuvakre, bo me som o Del a ňiko aver nane! Pre mande korkoreste iľom vera, andral miro muj avľa avri o lav andro spravodľišagos savo pes na del te lel pale: Dojekh khoč anglal mande banďola a dojekh čhib viznavinela a phenela: ‚Ča andro RAJ hin e zachrana the e zor.‘ “ Ke leste avena a ladžana pes savore, ko pre leste chanas choľi. Ale andro RAJ ena savore potomki le Izraeloskre zachraňimen a lašarena pes andre leste. O devla Bel the Nebo pele a banďile tele; o dobitkos the o džviri ľidžan lengre modli. O modli, save tumen hordinenas, hine thode sar bremenos pro strapimen džviri. Banďile a pele tele; našťi zachraňinde peskre modli; on korkore džan andro zajaťje. „Šunen man, potomkale le Jakoboskre the tumen savore andral o Izrael, ko mek ačhiľan te dživel; Tumen, kas bavinavas, kanastar uľiľan, kas hordinavas pro vasta, kanastar avľan pro svetos. Me som furt oda jekh dži andro tumaro phuripen, hordinava tumen dži andre tumare šiva bala. Me tumen stvorinďom a me man pal tumende starinava; hordinava tumen pro vasta a zachraňinava tumen. Kaha man porovňinena a ko hin manca jekh? Kaha man porovňinena, hoj te avas jednaka? Varesave manuša čhiven avri o somnakaj andral o gonoro a važinen o rup pre vaha; len peske le zlatňikos, hoj lenge olestar te kerel modla. Paľis pes lake klaňinen a lašaren la. Len la pro vali a hordinen peha. Sar la thoven tele, ačhel furt ode a na čhalavel pes pal peskro than. Kajte pre late vareko vičinel, na del pes anglal; na zachraňinel les andral leskro pharipen. Ma bisteren pre oda a gondoľinen pal oda; len tumenge oda andro jile, tumen binošna manušale! Leperen tumenge pre oda, so pes ačhiľa varekana, bo me som Del a aver nane; me som Del a ňiko nane ajso sar me. Me ešebnovarestar dav te džanel oda, so ela; čirlastar oda, so pes mekča ačhela. A me phenav: ‚Miro planos pes ačhela, dokerava savoro, so kamav te kerel.‘ Le vichodostar vičinav le zorale orlos, andral e phuv, so hiňi dur, vičinav le muršes, savo kerela oda, so kamav. Oda, so phenďom, oda the kerava, a oda, so naplaňinďom, oda dokerava. Šunen man, tumen, so san zacata andro jile, tumen, so san dur la spravodľišagostar! Me anav pašes miro spravodľišagos, nane dur a miro spaseňje na avela nasig. Rozdava o spaseňje le Sionoske a le Izraeloske dava miri slava.“ „Av tele a beš tuke andro prachos, pačivaľi čhaje, čhaje andral o Babilon! Av tele pal o tronos a beš tuke pre phuv, čhaje le Chaldejcengri! Bo imar tuke na phenena, hoj sal milo the jemno. Le o mľinkos a mľinkin o aro. Le tele o šukar šlajeris pal o muj, podkasin tuke e rokľa a sikav tire pindre, hoj te predžas prekal o paňa. Mi dičhol tiro langipen a mi sikavel pes tiri ladž; pomsťinava man a ňiko man na zaačhavela,“ phenel amaro Vikupiťeľis, o Sveto le Izraeloskro, saveskro nav hin o Nekzoraleder RAJ. „Beš tuke cichones a scirde tut andro kaľipen, čhaje le Chaldejcengri, bo imar tut na vičinena: ‚E bari raňi upral o kraľišagi.‘ Somas choľamen pre mire manuša, odčhiďom miro ďeďictvos a diňom len andre tire vasta. Ale tu ke lende na salas jileskri a mek the pro phure manuša thovehas igen baro pharipen. Phenehas tuke: ‚Furt avava raňi,‘ na sas tuke oda aňi pre goďi aňi na gondoľinehas, sar oda šaj doperel. Ale akana šun, tu, so tuke rado uživines, so tuke džives avke andro smirom a gondoľines tuke andro jilo: ‚Ča me som a ňiko nane ajsi sar me; na ačhava vdova a na merena mange o čhave.‘ Ale jekhvareste tel jekh džives pre tu avena soduj kala veci: merena tuke o čhave a ačheha vdova. Kada savoro pre tu avela a na zachraňinena tut aňi tire bare čari aňi tire zorale vražišagi. Mukehas tut pre tiro nalačhipen a phenehas tuke: ‚Ňiko man na dikhel.‘ Tiro goďaveripen the tiri goďi tut ľigende avrether; gondoľinehas tuke: ‚Ča me som a ňiko nane ajsi sar me.‘ Vašoda avela pre tu e bibach a tire čari la našťi tradena het; perela pre tu e pohroma a na džaneha tut latar te odkerel; jekhvareste pre tu avela e zahuba aňi na džaneha kana. Avke akana ker tire čari the vražišagi, save kerehas tire terňipnastar! Ko džanel, či tuke na pomožinena te daravel avri kala pohromi! Savore tire radcendar sal imar strapimen, akana mi ušťen upre a mi pomožinen tuke ola, ko skuminen o ňebos a sledinen o čercheňa; ola, ko tuke sako čhon den te džanel, so pre tu avela. Dikh, on ena sar phus, e jag len zlabarela. Našťi pes zachraňinena le zorale plameňendar, bo oda na ela e jag le angarendar, hoj pes paše te tačaren abo peske pašal te bešen. Ajse hine ola čaroďejňika, save tuke radzinen a pre save tut mukehas calo tiro dživipen. Sako džala peskre dromeha a ňiko lendar tut na zachraňinela.“ „Šunen kada, le Jakoboskro potomkale, tumen, kaske hin o nav Izrael, tumen, so uľiľan le Judastar, tumen, so len vera pro nav le RAJESKRO a lašaren le Devles le Izraeloskres, ale na čačipnaha the spravodľišagoha. Phenen pal tumende, hoj bešen andro sveto foros a muken tumen pro Del le Izraeloskro, saveskro nav hin o Nekzoraleder RAJ. Imar anglal phenďom oda, so pes ačhiľa; avľa oda avri andral miro muj a diňom oda te džanel; jekhvareste oda kerďom a ačhiľa pes. Džanavas, savo sal zacato, hoj tiri šľacha pre meň hiňi sar trast a tiro čekat hino sar brondzos. Phenďom tuke oda imar čirla anglal; sigeder, sar pes oda ačhiľa, diňom tuke oda te džanel, hoj te na phenes: ‚Kerďa oda miri modla, miri kaštuňi socha, miro trastuno devloro oda avke prikazinde.‘ Šunďal oda, dikh pre kada savoro! Či pal oda na vakereha? Akanastar tuke phenav o neve the o garude veci, save na džanes. Hine stvorimen akana, a na imar čirla, a dži adadžives mek pal lende na šunďal, hoj te na phenes: ‚He, džanavas pal oda.‘ Tu aňi na šunďal a aňi na džanehas, imar čirlastar tire kana na sas phundrade. Se me džanavas, hoj na aveha verno; kanastar uľiľal, vičinenas tut vzburencos. Vaš miro nav odthovav miri choľi a vaš miri slava la tutar zľikerav, hoj tut calkom te na zňičinav. Dikh, obžužaravas tut, ale na sar o rup, skušinavas tut andro bov le cerpišagoskro. Ča prekal ma, ča prekal ma oda kerav. Bo sar šaj domukav te meľarel andre miro nav? Miri slava na dava ňikaske avreske.“ „Šun man, Jakobona, Izraelona, saves mange kidňom avri! Me som oda; me som o ešebno the o posledno. Se miro vast zathoďa o zakladi la phuvakre a miro čačo vast nacirdňa o ňebos. Me zvičinďom o ňebos the e phuv a on ušťile upre jekhetane.“ Phenďom lenge: „Zdžan tumen, savore, a šunen: Savi modla oda diňa te džanel? Oda, kas o RAJ kamel, oda kerela leskri voľa pro Babilon a leskro vast džala pro Chaldejci. Me, me som oda, ko vakerelas a vičinďa les; anďom les a leskro drom leske avela avri. Aven ke ma a šunen kada: Me šoha na vakeravas garudones. Akorestar, kanastar pes oda chudňa te ačhel, som furt paš oda.“ A akana o RAJ o Adonaj man bičhaďa a diňa man peskre Duchos. Kada phenel o RAJ, tiro Vikupiťeľis, o Sveto le Izraeloskro: „Me som o RAJ, tiro Del; sikavav tut oda, so tuke hin pro lačho; ľidžav tut pal oda drom, pal savo tuke kampel te džal. Te ča tuke iľalas mire prikazaňja andro jilo, tiro smirom uľahas sar o paňi a tiro spravodľišagos sar o moroskre vlni. Tiro potomstvos uľahas ajci sar e poši a tire čhave ajci sar lakre zrnka. Lengro nav na uľahas khoslo avri aňi zňičimen anglal miro muj.“ Aven avri andral o Babilon a denašen le Chaldejcendar. Bare radišagoha oda den te džanel a vičinen avri; rozľidžan oda dži pro koňec la phuvakro a vakeren: „O RAJ cinďa avri peskre služobňikos le Jakob.“ Sar len o RAJ ľidžalas pal e pušťa, na cerpinenas smedos; ov diňa, hoj lenge o paňi te džal andral e skala, pharaďa e skala pre jepaš a demaďa avri o paňi. „Ale le nalačhen nane ňisavo smirom!“ phenel o RAJ. Šunen man, manušale, so dživen pro ostrovi, the tumen narodale, so dživen dur! O RAJ peske man kidňa avri sigeder, sar uľiľom; vičinďa man mire naveha imar andral la dakro per. E čhib mange kerďa ostro sar šabľa, garuďa man andro ciňos peskre vastengro. Kerďa mandar ostro šipos a garuďa man andre peskro tulcos. Phenďa mange: „Tu sal miro služobňikos, Izraelona, prekal tu sikavava miri slava.“ Ale me phenďom: „Zbitočňe man trapinavas, diňom avri miri zor calkom pre ňisoste. Se the avke hin miro čačipen paš o RAJ a miri odmena paš miro Del.“ A akana phenel o RAJ – oda, ko man forminďa imar andro per la dake, hoj leske te služinav, hoj te anav le Jakob pale ke leste a te skidav upre le Izrael pale paš leste, bo man hin pačiv andro jakha le RAJESKRE a miro Del hin miri zor – ov phenel: „Oda hin igen frima, hoj sal miro služobňikos ča pre oda, hoj te podhazdes upre o kmeňi le Jakoboskre a te anes pale le Izraeliten, so predžiďile. Me tut ačhavav švetloske prekal o narodi, hoj te ľidžas o spaseňje dži pro koňec le svetoskro.“ Kada hin, so phenel o RAJ, o Vikupiťeľis, o Sveto le Izraeloskro, oleske, ko sas teledikhlo a odčhido le narodendar, oleske, ko služinel le vladarenge: „O kraľa tut dikhena a ušťena upre, o raja dikhena a banďona tele anglo RAJ, savo hino verno, anglo Sveto le Izraeloskro, savo peske tut avri kidňa.“ Kada phenel o RAJ: „Andro milosťivo časos tuke odphenďom; andro džives la spasakro tuke pomožinďom. Ochraňinava tut a kerava tutar e zmluva prekal o manuša, hoj pale te zathoves e phuv a te des pale o zňičimen ďeďictvos le manušenge, hoj te phenes le bertenarošenge: ‚Aven avri!‘ a olenge, ko hine andro kaľipen: ‚Aven slobodna!‘ Pašinena pes pašal o drom; chana e čar pre savore brehi, kaj angloda na barolas. Na ena bokhale aňi smedna; na zňičinela len o tačipen aňi o kham. Bo o RAJ ela ke lende lačhejileskro a ľidžala len; ľidžala len pašal o prameňa le paňengre. Dojekhe verchostar kerava drom a mire chodňiki ena pripravimen. Dikh, kala džene aven dural, kola aven pal o severos the pal o zapados a okla andral e phuv Sinim pal o juhos. Radisaľuv, ňebona, thov baripen, phuvije, viskinen radišagostar, verchale, bo o RAJ poťešinela peskre manušen a ela leske pharo vaš ola, ko cerpinen.“ Ale o Sion phenďa: „O RAJ man omukľa, o Adonaj pre ma bisterďa.“ „Či šaj bisterel e daj pre peskro čhavoro, saves del te pijel? Či lake na ela pharo pal o čhavoro, saves anďa pro svetos? Ale kajte oj bisterďahas, me pre tu na bisterava! Dikh, andre miri burňik mange tut randľom avri; tire muri hine furt angle mande. Tire čhave siďaren pale a ola, ko tut čhivenas tele a burinenas, tutar odgele. Rozdikh tut pašal tu: Savore tire čhave pes skiden upre a aven ke tu. Avke sar me dživav,“ phenel o RAJ, „savoren pre tu hordineha sar e šukar ozdoba; thoveha len pre tu sar e terňi. Salas zňičimen a čhido tele a tiri phuv sas rozburimen, ale akana bešena andre tiri phuv ajci manuša, hoj lenge ela cesnones. A ola, so ňičinenas tiri phuv, tutar ena igen dur. Tire čhave, save uľile andro zajaťje, tuke jekhvar phenena: ‚Kadi phuv hiňi igen cikňi, kampel amenge buter than pro dživipen!‘ A pheneha tuke: ‚Ko mange anďa kalen pro svetos? Na sas man čhave a našťi man uľa čhave, somas zaiľi a odľigenďi. Ko len bararďa avri? Dikh, me somas omukľi, khatar avle kala?‘ “ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Dikh, me sikavava mire vasteha le narodenge, mira zastavaha dava te džanel le manušenge a on anena tire čhaven pale khere pro vasta a tire čhajen pro dume. O kraľa tut bararena avri sar dada a lengre kraľovni tut dena te pijel thud. Banďona anglal tu dži tele pre phuv a ľizinena o prachos pal tire pindre. Akor achaľoha, hoj me som o RAJ a hoj pes na ladžana ola, ko pes pre mande muken.“ Či šaj te lel le hrďinaske oda, so peske anďa andral o mariben sar korisť? Abo či šaj te lel avri oles, kas zaiľa igen nalačho manuš? Ale o RAJ phenel kada: „He, oles, ko sas zailo, pes lela avri lela pes le hrďinastar oda, so peske anďa andral o mariben. Me man kerava olenca, ko pes tuha keren, a me zachraňinava tire čhaven. Kerava, hoj ola, ko tumen trapinen, te chan peskro ťelos a te mačon peskre ratestar sar la moľatar. Akor pes savore manuša dodžanena, hoj me, o RAJ, som tiro Spasiťeľis, tiro Vikupiťeľis, o Zoralo Del le Jakoboskro.“ Kada phenel o RAJ: „Kaj hin o rozvodno ľil tumaro dakro, saveha la premukľom? Abo či tumen me bikenďom varekaske, kaske kamavas love? Dikh, vaš tumare bini sanas bikende; vaš tumare nalačhe skutki diňom rozvod tumara daha. Soske sar me avavas, na sas ode ňiko? Sar vičinavas, soske mange ňiko na odphenelas? Či hin miro vast charno te cirdel tumen avri? Či man nane dos zor, hoj tumen te zachraňinav? Dikh, prikazinav le moroske a šučol avri, le paňendar kerav pušťa; o ribi andre khandisaľon, bo nane len dos paňi, a meren smedostar. O ňebos urav andro kaľipen a učharav les andro gada le gonestar.“ O RAJ, o Adonaj, man diňa e čhib le učeňikengri, hoj te džanav te vakerel a te del zor le lavenca le strapimen manušes. Uštavel man upre sako tosara, uštavel mange o kan, hoj te šunav sar o učeňika. O RAJ, o Adonaj, mange phundraďa o kan a me man na vzburinavas, na visarďom man het. Ľikeravas o dumo olenge, ko man marenas, a mire čhama olenge, ko mange avri cirdenas e brada; na garuvavas o muj, sar mandar asanas a čhungarenas pre ma. Ale o RAJ, o Adonaj, mange pomožinel, vašoda na avava teledikhlo; vašoda mange zorales zaiľom, hoj zľidžava o pharipen, a džanav, hoj na avava pre ladž. Oda, ko man ospravedlňinel, hino pašes. Kamel pes manca vareko te sudzinel? Aven džas jekhetane pro sudos! Kamel man vareko te obviňinel? Mi avel pre ma te vakerel! Dikh, o RAJ, o Adonaj, mange pomožinel. Ko man šaj odsudzinel? Dikh, savore rozperena sar o gada; chala len o moľos. Daral pes vareko tumendar le RAJESTAR a šunel o lav leskre služobňikoskro? Predžal vareko prekal o kaľipen a na dikhel ňisavo švetlos? Mi pačal andro nav le RAJESKRO a mi mukel pes pre peskro Del! Ale akana tumen savore, so labaren e jag a keren tumenge o jagale šipi, džan andro plameňa tumara jagakre a phiren maškar o jagale šipi, so labarďan! Kada pre tumende avela mire vastestar: Pašľona ode andre bari dukh. „Šunen man, tumen, ko džan pal o spravodľišagos a roden le RAJES. Dikhen pre skala, andral savi sanas kerde, the pre bari chaňig, andral savi sanas kopaľimen avri. Dikhen pro Abraham, tumaro dad, the pre Sara, savi tumen anďa pro svetos. Sar les vičinďom, sas ča ov korkoro; me les požehňinďom a kerďom lestar but. He čačo, o RAJ poťešinela o Sion, poťešinela andre leste savoro, so hin rozburimen. Leskra pušťatar kerela o Eden a leskra pustaťinatar e zahrada le RAJESKRI. Ela ode baro radišagos; paľikerena le Devleske a giľavena o chvali.“ „Šunen man mištes, mire manušale; narodale, den pozoris! O sikaviben avela avri mandar a miro čačipen ela o švetlos le narodenge. Miro spravodľišagos hino pašes, miro spaseňje avel a miro vast sudzinela o narodi. Pre mande užarena o ostrovi a mukena pes pre miro vast. Dikhen upre pro ňebos! Dikhen tele pre phuv! O ňebos našľola sar o thuv, e phuv rozperela sar o gada a o manuša pre phuv merena sar o muchi. Ale miro spaseňje ľikerela pro furt a miro spravodľišagos šoha na našľola. Šunen man, tumen, so prindžaren o spravodľišagos, o manuša, savende hin miro zakonos andro jilo: Ma daran tumen le manušendar, so tumenge dophenen, aňi ma predaran, sar tumenge rakinen, bo chala len o moľos avke sar o gada; o kirmo len chala sar e vlna. Ale miro spravodľišagos ľikerela furt a miro spaseňje pal jekh pokoleňje pre aver.“ Ušťi upre, ušťi upre, vasteja le RAJESKRO! Uri tut andre zor! Ušťi upre avke sar varekana, sar andre okla phurikane pokoleňja! Či oda na sal tu, ko čhingerďa le Rahab pro kotora a predemaďa la moroskra obluda? Či oda na salas tu, ko šučarďa avri o moros, o paňa andral e bari chev? Či tu na kerďal drom prekal e hlbina le moroskri, hoj ola, ko sas avricinde, te predžan pal oda drom? Ola, kas o RAJ zachraňinďa, avena pale andro Jeruzalem a giľavipnaha džana upre pro Sion. O večno radišagos ela pre lengre šere sar e koruna; chudena te giľavel a te khelel radišagostar a o pharipen the e žaľa lendar denašela het. „Me, me som oda, ko tumen poťešinel. Ko sal tu, hoj tut daras le manušestar, savo merel, le manušendar, save našľon sar čar? Bisterďal pro RAJ, pre tiro Stvoriťeľis, pre oda, ko nacirdňa o ňebos a zathoďa e phuv? Sako džives sal andre bari dar, bo oda, ko tut trapinel, hino choľamen a hino pripravimen tut te zňičinel. Ale kaj hin akana e choľi oleskri, ko tut trapinel? Se oda, ko hino phandlo andre, ela maj oslobodzimen; na merela andre jama a na chibaľinela leske o maro. Me som o RAJ, tiro Del, savo rozvirinel o moros, avke hoj o vlni hučinen. Miro nav hin o Nekzoraleder RAJ. Me thoďom mire lava andre tiro muj a garuďom tut andro ciňos mire vasteskro – me, ko thovav o ňebos pre peskro than a zathovav o zakladi la phuvakre a phenav le Sionoske: ‚Tumen san mire manuša.‘ “ Ušťi upre, ušťi upre, preker tut Jeruzalemona, tu, so pijehas le RAJESKRE vastestar andral e kuči leskra choľakri; piľal avri savoro andral e kuči, pal savi pes o manuša hombinen sar mate. Savore čhavendar, saven anďa pro svetos, nane ňiko, ko les ľigenďahas. Savore čhavendar, saven bararďa avri, nane ňiko, ko les iľahas vastestar. Kala duj pohromi pre tute avle: tiri phuv the o fori sas zňičimen a čhide tele a but manuša mule bokhatar a sas murdarde la šabľaha. A kaske sas vaš tuke pharo? Ko tut poťešinďa? Tire čhave pašľonas pre savore uľici strapimen, avke sar o srnki zachudle andre sita. O RAJ pre lende čhiďa avri peskri choľi, o Del len pokarhinďa. Vašoda šunen kada, tumen, so cerpinen; tumen, so san mate, ale na la moľatar! Kada hin, so phenel o RAJ, tiro Del, o Adonaj, savo braňinel peskre manušen: „Dikh, lav andral tire vasta odi kuči, pal savi tut hombinehas sar mato, e kuči mira choľakri. Imar andral na pijeha. Thovava la andro vasta olenge, ko tut mučinenas, olenge, ko tuke phenenas: ‚Banďuv tele, hoj pal tu te predžas!‘ A tu kerehas tire dumestar sar phuv, sar uľica, pal savi pes phirel.“ Ušťi upre, ušťi upre, Sionona, uri tut andre tiri zor! Uri pre tu tire šukar gada, Jeruzalemona, sveto forona, bo imar buter ke tu na avela o naobrezimen the o nažužo manuš! Razin pal tu tele o prachos a ušťi; beš tuke pro tronos, Jeruzalemona! Rozčhinger o puta pal tiri meň, zaiľi čhaje le Sionoskri! Bo kada phenel o RAJ: „Bi o love salas bikenďi a bi o love aveha avricinďi.“ Bo kada phenel o RAJ: „Ešebnovar gele mire manuša te bešel tele andro Egipt a paľis len trapinelas e Asirija. A akana so pes kade kerel?“ phenel o RAJ. „Mire manuša sas zaile a na sas vaš lenge počimen ňič. Asan peske ola, ko upral lende vladňinen,“ phenel o RAJ. „A calo džives hin miro nav furt ča teledikhlo. Vašoda mire manuša sprindžarena miro nav; vašoda andre oda džives on džanena, hoj oda som me, ko phenel: Kade som!“ Save šukar hine pro verchi o pindre ole posloskre, savo anel o lačho hiros; savo avel te phenel pal o smirom, pal o lačhipen the pal o spaseňje; savo phenel le Sionoske: „Tiro Del kraľinel!“ Šun! Tire stražňika vakeren zorales, jekhetane viskinen radišagostar, bo dikhen pre peskre jakha, sar o RAJ avel pale pro Sion. Giľaven, radisaľon jekhetane, tumen, o rozburimen thana le Jeruzalemoskre, bo o RAJ poťešinďa peskre manušen; cinďa avri le Jeruzalem. Bo o RAJ sikaďa peskro sveto vast anglo jakha savore narodengre a savore agora la phuvakre dikhena o spaseňje amare Devleskro. Džan avri! Džan avri! Džan odarik avri! Ma chuden tumen le nažuže vecendar! Aven avri andral o Babilon a obžužaren tumen, tumen, so hordinen le RAJESKRE nadobi! Ale akana na mušinena te siďarel het aňi te denašel jekhvareste, bo o RAJ džala angle tumende, o Del le Izraeloskro tumen chraňinela pal savore seri. Dikh, mire služobňikoske avela avri leskri buči; ela uprehazdlo, barardo a ela les bari pačiv. But džene predaranďile, sar les dikhle; leskro muj sas avke zňičimen, hoj aňi na dičholas avri sar manuš. Ale akana pes upral leste čudaľinena but narodi a o kraľa angle leste phandena andre o muja, bo dikhena oda, so lenge na sas phendo, a achaľona oda, so na šunde. Ko pačanďiľa amare lavenge? A ko dikhľa le RAJESKRO vast andre kada? Bariľa avri paš leste sar konaricis, sar koreňis andral e šuki phuv. Na dičholas avri šukares aňi slavňe, hoj pre leste te dikhas; na sas pre leste ňič ajso, hoj amen te pricirdel. Sas teledikhlo a odčhido le manušendar, murš, savo peske pregeľa la dukhaha the le cerpišagoha, sar oda, anglal kaste peske o manuša garuven o muja, sas teledikhlo a na važinahas peske les. Ale ov pre peste iľa amare nasvaľibena, a ľidžalas amare dukha. Amen peske gondoľinahas, hoj hino dukhado, mardo le Devlestar a trapimen. No ov sas predemado vaš amare bini, zorales mardo vaš amare nalačhipena; pre leste sas thodo o trestos, hoj pre amende te avel o smirom, a leskre ranenca sasťiľam avri. Amen savore samas sar o našade bakrore; sako džahas peskre dromeha, ale o RAJ thoďa pre leste amare savoredženengre nalačhipena. Mučinenas les, ale ov oda pokorňe zľidžalas a na phundraďa peskro muj. Avke sar o bakroro, saves ľidžan te murdarel, sar e ovečka, savi hiňi čhit anglal oda, ko la strihinel, na phundraďa peskro muj. Sas phandlo andre, odsudzimen načačipnaha a ľigendo pro murdaripen. Ale ko andral leskro pokoleňje vaš leske zaačhiľa? Se ov sas cirdlo avri andral e phuv le džidengri, bo sas mardo vaš o bini mire manušengre. Dine les hrobos le nalačhe manušenca, parunde les le barvaleha, kajte na kerďa ňič nalačho a andre leskro muj na sas šoha o klamišagos. No o RAJ oda avke kamelas, hoj les te marel le pharipnaha. Ov dela peskro dživipen sar e obeta vaš e vina a paloda dikhela peskro potomstvos, leskro dživipen na preačhela a prekal leste avela avri oda, so o RAJ kamelas te kerel. Pal o cerpišagos, so predžala, les ela pale o radišagos; džanela, hoj na cerpinďa zbitočňe. Miro spravodľivo služobňikos ospravedlňinela but dženen a lela pre peste lengre vini. Vašoda les dava o pačivalo than, o than maškar o bare the zorale, bo diňa peskro dživipen pro meriben a rachinenas les le živaňenca, kajte ov ľidžalas o bini but dženengre, a privakerelas pes vaš o binošna manuša. „Jeruzalemona, radisaľuv, kajte sal sar e džuvľi, savi našťi ačhel khabňi a šoha na ločhiľa; vičin radišagostar a giľav, kajte sal sar e džuvľi, savi šoha na precerpinďa o ločhibnaskre dukha! Bo buter čhave ela ola džuvľa, so hiňi omukľi, sar ola, sava hin rom,“ phenel o RAJ. „Rozbuchľar tuke o than pro stanos, rozcirde o plachti a ma scirde len; nacirde o lani a zamar zorales o koľiki pro stanos! Bo rozbaroha pre čači the pre baľogňi sera; tiro potomstvos zalela le naroden a zabešela pes andre lengre zamukle fori. Ma dara tut, bo na aveha pre ladž, ma ladža tut, bo na aveha teledikhľi. Bo bistereha pre odi ladž, savi tut sas, sar salas terňi, a imar tuke na lepereha pre oda, sar tutar asanas akor, sar ačhiľal vdova. Tiro Stvoriťeľis hino tiro rom; leskro nav hin o Nekzoraleder RAJ. O Sveto le Izraeloskro hino tiro Vikupiťeľis; vičinel pes o Del caľa phuvakro. Bo kajte sal sar e džuvľi, so hiňi omukľi a strapimen pro duchos; sar e terňi džuvľi, savi hiňi odčhiďi le romestar, me o RAJ tut vičinava pale,“ phenel tiro Del. „Omukľom tut ča pro sikra, ale le bare kamibnaha tut pale skidava upre. Andre bari choľi tutar pro sikra visarďom miro muj, ale le večne kamibnaha ke tute avava jileskro,“ phenel tiro Vikupiťeľis, o RAJ. „Bo kada mange hin avke sar andro dživesa le Noachoskre, sar iľom vera, hoj le Noachoskre paňa imar na zaplavinena e phuv. Avke akana lav vera, hoj imar pre tu na rušava aňi tut na karhinava. Kajte pes o verchi čhalavena a o brehi razisaľona, miro verno kamiben pes tutar na čhalavela aňi miri zmluva, savi tuke anel o smirom, na razisaľola,“ phenel o RAJ, saveske hin pharo vaš tuke. „Jeruzalemona, tu čoro forona, saveha čhivkerel e zoraľi balvaj, saves ňiko na poťešinďa, dikh, me budinava avri tire zakladi le vzacne barendar a ačhavava len pale le zafirostar. Tire veži pre obrana kerava le rubinostar a tire brani le drahokamendar; savore tire muri kerava le vzacne barendar. Savore tire čhave ena učeňika le RAJESKRE a dživena andro baro smirom. Aveha zathodo andro spravodľišagos a o trapišagos ela tutar dur. Ňisostar tut na daraha a e strašno dar paš tu na avela. Dikh, te pre tu vareko džala, na ela oda mandar, te pre tu vareko avela, perela anglal tute. Dikh, me stvorinďom le kovačis, so rozphurdel o angara andre jag a kerel o zbraňe pre peskro planos; me stvorinďom the le ňičiťeľis, hoj te ňičinel. Ňisavi zbraň kerďi pre tute pes tutar na chudela a dojekh čhib, savi tut obviňinela, odmareha. Kada hin o ďeďictvos le RAJESTAR prekal mire služobňika a me vaš lenge zaačhava,“ phenel o RAJ. „Aven te pijel paňi savore, so san smedna! Aven the tumen, kas nane love! Aven, cinen a chan, cinen e mol the o thud hijaba bi o love. Soske rozkeren o love pre oda, so nane maro, a keren phares buči pre oda, so tumen na čaľarel? Šunen man a keren oda, so phenav, a chana o nekfeder chaben. Visaren tumare kana a aven ke ma, šunen a dživena. Phandava tumenca e večno zmluva a presikavava tumenge o kamiben, avke sar diňom lav le David. Dikh, me lestar kerďom švedkos prekal o manuša, vodcas the veľiťeľis le manušengro. Dikh, vičineha le naroden, saven na prindžares, a o narodi, save tut na prindžaren, denašena ke tu! Bo me, o RAJ tiro Del, o Sveto le Izraeloskro, oda kerava a oslavinava tut.“ Roden le RAJES, medik les šaj te arakhel, vičinen pre leste, medik hino pašes. Mi omukel o nalačho manuš o nalačho dživipen a o binošno o nalačho gondoľišagos. Mi avel pale ko RAJ a ov leske presikavela o lačhipen; mi avel pale ke amaro Del, bo ov but odmukel. „Bo mire gondoľišagi nane tumare gondoľišagi a tumare droma nane mire droma,“ phenel o RAJ. „Bo ajci sar o ňebos hino učeder la phuvatar, ajci učeder hine mire droma tumare dromendar a mire gondoľišagi tumare gondoľišagendar. Bo avke sar perel o brišind the o jiv andral o ňebos a na avel pale, ale zavlažinel e phuv a del te barol o uľipen, del te rozkvitňinel la phuvake a del o semenos oles, ko sadzinel, a o maro oles, ko chal, avke ela the mire laveha, savo avel avri andral miro muj. Na avela ke ma pale bi e chasna, ale kerela oda, so me kamav, a dokerela oda, so les bičhavav te kerel. Bo andro radišagos avena avri a lena tumen avri andro smirom. O verchi the o brehi anglal tumende giľavena le radišagoha a savore stromi pre maľa tapčinena le vastenca. Ode, kaj sas o koľaka, barola o ciprusis, a ode, kaj sas e pokriva, barola o stromos mirta. Ela oda pre slava le RAJESKRE naveske, pro večno znameňje, so šoha na našľola.“ Kada phenel o RAJ: „Doľikeren o čačipen pro sudos a dživen spravodľišagoha, bo pašes hin miro spaseňje, imar avel, a miro spravodľišagos pes maj sikavela. Bachtalo hin oda, ko avke dživel, o manuš, ko pes olestar ľikerel, oda, ko doľikerel o šabat a na meľarel les andre; a del peske pozoris pre peskro vast, hoj te na kerel ňič nalačho.“ Te na phenel o cudzincos, savo pes prithoďa paš o RAJ: „O RAJ man čhivela avri peskre manušendar.“ A o eunuchos te na phenel: „Me som ča šuko stromos.“ Bo kada phenel o RAJ: „Le eunuchen, save doľikeren mire šabati, save peske kiden avri te kerel oda, so hin mange pre dzeka, a ľikeren pes mira zmluvatar, olen dava andre miro Chramos the maškar leskre muri o pomňikos the o nav, pre savo pes leperela buter sar pro nav olengro, kas hin čhave the čhaja. Dava len večno nav, pre savo pes šoha na bisterela. A ole cudzincen, save pes prithoven paš o RAJ, hoj leske te služinen, te kamen le RAJESKRO nav a te ačhen leskre služobňika, savoren, ko doľikeren o šabat, na meľaren les andre, a ľikeren pes mira zmluvatar, olen ľidžava pre miro sveto verchos. Kerava, hoj te radisaľon andre miro kher pro modľitbi, a prilava lengre obeti, so obetinena pre miro oltaris. Se miro kher pes vičinela kher pro modľitbi prekal savore narodi.“ O RAJ, o Adonaj, savo skidel upre le avritradle manušen andral o Izrael, phenel: „Skidava upre mek the avre manušen paš ola manuša, so imar sas skidle upre.“ Aven, savore džviri pal e maľa! Aven te chal, savore džviri andral o veša! Le Izraeloskre stražňika hine kore, savore hine bi e goďi; savore hine ňema rikone, so našťi bašon; pašľon peske, džan sune a igen rado soven. Hine rikone, so but kamen te chal a našťi dočaľon; hine pasťjera, so na achaľon ňisoske. Sako peske dživel, sar kamel, savorenge džal ča pal lengro ziskos. „Aven,“ phenen peske, „džav te anel mol! Mačuvaha peske le zorale pijibnastar! A tajsa ela avke sar adadžives abo mek sikra feder.“ O spravodľivo manuš merel, ale ňiko peske oda na lel andro jilo. O pobožna manuša hine ile het a ňiko na achaľol, hoj o spravodľivo manuš hino ilo het sigeder, sar avel o nalačhipen, a džal andro smirom. Ola, ko dživen spravodľivo dživipen, peske odpočovinen andro meriben. „Aven kade, tumen čhavale la čaroďejňičkakre, potomkale le lubariskre the la lubňakre! Kastar tumenge keren pheras? Pre kaste avke phundraven o muja a den avri e čhib? Či tumen na san o čhave le binošne manušengre the o pokoleňje le klamarengre? Tumen, so lašaren tumare devlen oleha, hoj tel o dubi the paš dojekh zeleno stromos keren o lubipen, a andro dolini the andro pukimen skali lenge murdaren tumare čhavoren! Andral odi dolina les o hladka bara a lašares len sar devlen. Čhives lenge avri o moľakre obeti a anes lenge o chabeneskre obeti. Gondoľines tuke, hoj kada mange hin pre dzeka? Džas pro baro the učo verchos, ode tuke rozkeres o hadžos pro lubipen a obetines. Pal o vudar the pal o zarubňi tuke thoves tire džungale modli. He, omukľal man; čhives pal tu tele o gada a džas pre tiro hadžos tire piranenca, savenge počines, hoj tuha te pašľon, a bara žadoscaha dikhes pre lengre lange ťela. Mukes pre tu o parfumi, makhes tut le voňave mascenca a džas te lašarel le devles Moloch. Le poslen bičhaves igen dur, dži tele andro Šeol. Ačhiľal strapimen olestar, so ajci phires pal aver devla, ale na pheneha: ‚Hin oda zbitočno.‘ Arakhľal pale e nevi zor, a vašoda na slabisaľos.“ O RAJ phenel: „Kastar izdrahas a darahas, hoj mange klaminehas? Bisterďal pre ma a na iľal tuke oda andro jilo. Preačhiľal mandar te daral, bo na phenďom ňič a somas čhit? Gondoľines tuke, hoj oda, so keres, hin spravno, ale me anava avri o čačipen a tire modli tuke na pomožinena. Sar tuke mangeha e pomoca, ta mi pomožinen tuke tire devlora! E balvaj len savoren lela het, e balvajori len odphurdela. Ale oda, ko denašela ke ma, chudela e phuv andro ďeďictvos, a miro sveto verchos ela leskro.“ Phenela pes: „Keren, keren o drom, rovňinen les avri; len pal o drom het oda, pre soste peren mire manuša.“ Bo kada phenel o Del, savo hino baro a barardo, savo dživel furt a saveskro nav hin sveto: „Me bešav pro učo the sveto than, ale som the oleha, ko kerel pokaňje andral o jilo a hino pokorno andro duchos, hoj te obdžiďarav olen, ko hine pokorna andro duchos, the olen, ko keren pokaňje andral o jile. Bo na kamav furt te rušel pre mire manuša aňi na avava pre lende večňe choľamen, bo te uľomas, savore manuša mulehas avri – savoro džido dichos, so stvorinďom. Somas choľamen vaš lengro binos the vaš oda, hoj sas igen skupa. Maravas len, garuďom miro muj angle lende a somas igen choľamen. Ale on sas zacata a furt phirenas ode, kaj len o jilo cirdelas. Me dikhavas, sar dživenas, ale sasťarava len avri. Me len ľidžava a poťešinava pale andro Izrael olen, kas hin žaľa. Thovava o ovocje le vuštengro, e chvala andre lengro muj. Smirom, smirom olenge, ko hine dur, the olenge, ko hine pašes,“ phenel o RAJ, „a me len sasťarava avri.“ Ale o nalačhe hine sar o rozburimen moros, savo našťi ačhel čhit a lengre vlni čhiven avri o bahnos the e čik. „Le nalačhen na ela ňisavo smirom,“ phenel miro Del. „Vičin andral calo kirlo a ma av čhit, vičin zorales avke sar e truba. De mire manušenge te džanel lengre nalačhipena a le Jakoboskra famelijake lengre bini. Se sako džives man roden a kamen te džanel mire droma, avke sar te ulehas o narodos, so dživel spravodľivones a na omukel o zakoni le Devleskre. Mangen mandar o spravodľiva sudi, a kamen, hoj te avav pašes paš lende. O manuša phučen: ‚Soske pes poscinas, te tu ada na dikhes? Soske pes amen avke pokorinas, te tu pre oda aňi na dikhes.‘ “ O RAJ lenge odphenel: „Andre oda džives, sar poscinen, keren ča oda, so tumen kamen, a trapinen tumare robotňiken. Se dikh, sar tumen poscinen, vesekedinen tumen, spričkinen a maren tumen tumare nalačhe vastenca. Te tumen poscinen kavke, sar oda keren adadžives, našťi užaren, hoj tumaro hangos ela šundo avri andro ňebos. Či kada hin oda postos, savo mange hin pre dzeka, o džives, kana pes o manuš pokorinel? Či kampel te banďarel o šero tele sar e trsťina a te pašľol pro prachos urdo andro gada le gonestar? Kada vičinen postos a džives, so hin pre dzeka le RAJESKE? Kada hin o postos, savo kamav: te otkerel o ňespravodľiva puta, te rozphandel o pharipnaskre lanci, te premukel le trapimen manušen pre sloboda, te prephagel dojekh pharipen, te del o maro olen, ko hine bokhale, a te lel andro kher le čore tulaken. Vašoda, te dikheha lange manušes, de les gada te urel a ma garuv tut tira famelijake, sar lenge kampel te pomožinel. Akor avela avri tiro švetlos sar o vidňišagos a tire rani sig sasťona. Anglal tu džala tiro spravodľišagos a pal tu le RAJESKRI slava. Akor vičineha a o RAJ tuke odphenela; mangeha tuke pomoca a ov tuke phenela: ‚Kade som!‘ Paľis sar preačheha te trapinel le manušen, te sikavel pre lende le anguštenca, te vakerel o nalačhe lava, te le čores deha te chal a te pomožineha le strapimen manušeske, akor avela avri tiro švetlos andro kaľipen a o kaľipen pašal tu pes čerinela pro švetlos pro dilos. O RAJ tut furt ľidžala a dela tut oda, so tuke kampel pro thana, kaj hin o šukiben; dela tut zor the sasťipen. Aveha sar e zavlažimen zahrada, sar e chaňig, savi šoha na šučol avri. Tire manuša pale budinena avri o rozburimen fori, a ačhavena upre o čirlatune zakladi. Sako tumen džanela sar olen, ko prikeren o muri; sar olen, ko obnovinen o zňičimen khera pro uľici. Te pro šabat, pre miro sveto džives, visareha tire pindre olestar, hoj te na keres oda, so tuke hin pre dzeka, te tuke ela o šabat pro radišagos a te ľikereha le RAJESKRO sveto džives, te les deha pačiv avke, hoj džaha pal tiro drom, a te na kereha oda, so tuke hin pre dzeka, te na vakereha o zbitočna lava, akor arakheha o radišagos andro RAJ; dava tuke te džal pal o uče verchi la phuvakre a dava tuke te čaľol andral o ďeďictvos tire dadeskro, le Jakoboskro.“ Bo le RAJESKRO muj oda phenďa. Dikh, le RAJESKRO vast nane ajso charno, hoj te na zachraňinel, a leskro kan nane ajso kašuko, hoj te na došunel. Ale oda hin tumare nalačhipena, so ačhile sar muros, maškar tumende the maškar tumaro Del, a angle tumare bini garuďa peskro muj, hoj te na šunel. Bo tumare burňika hine meľarde andre le rateha, tumare angušta le binenca; tumare vušta vakeren o klamišagos, a tumari čhib vakerel o nalačhe lava. Ňikaske na džal pal o spravodľišagos a ňiko na sudzinel pačivales. Muken pes pro chocsave lava a vakeren o klamišagos; khabňon o trapišagos a ločhon o nalačhipen. Bešen avri la zmijakre jandre a hekľinen e pavučina; oda, ko chal lengre jandre, merel, a sar pukinen o jandre, avel avri e zmija. Lengra pavučinatar na ela gada, na učharena pes andre oleha, so hekľinde. Lengre skutki, so keren, hine nalačhe a o maribena hin andre lengre vasta. Lengre pindre denašen pal o nalačhipen, siďaren te murdarel le ňevinne manušes. Lengre gondoľišagi hin o gondoľišagi pal o nalačhipen, o murdaripen the o mariben hin pre lengre droma. Na prindžaren o droma, so anen o smirom, ode, kaj džan, nane o spravodľišagos. Peskre chodňiki banďarde avri; oda, ko pal lende phirela, na prindžarela o smirom. Vašoda amendar hin o pravos dur a o spravodľišagos amen našťi dochudel. Užaras, hoj dikhaha o švetlos, ale dikhas ča o kaľipen. Pačas, hoj vidňisaľola avri, ale na dikhas ňič. Chudas pes la falatar sar o koro manuš, hmatinas sar oda, kas nane jakha; pro dilos amenge poddžan o pindre, sar te uľahas kaľipen, a maškar o saste the zorale sam sar mule. Savore dudrinas sar o bokhale medveďa, furt rovas sar o holubi, užaras o spravodľišagos, ale na avel, užaras e zachrana, ale hiňi amendar dur. Bo but amare nalačhipena hin anglal tu a amare bini svedčinen pre amende. He, amare nalačhipena hine furt amenca a amen džanas, so kerahas namištes. Vzburinahas pes a zaprinahas le RAJES; visarahas pes amare Devleske le dumenca. Trapinahas avren a marahas upre le manušen; vakerahas o klamišagi, save peske gondoľinahas avri andro jile. O čačipen pro sudos hino previsardo a o spravodľišagos hino thodo pre sera. Pro uľici pes na vakerel o čačipen a pro pačivalo vakeriben ode nane than. Ňiko na vakerel o čačipen, a oda, ko pes visarel le nalačhipnastar, ačhel lengri korisť. O RAJ oda dikhľa a na sas leske pre dzeka, hoj ode nane ňisavo spravodľišagos. Dikhľa, hoj nane ňiko, a čudaľinďa pes, hoj nane ko te zaačhel vaš ola, kas trapinen. A vašoda leske pomožinďa leskro vast a leskro spravodľišagos les podhazdňa. Urďa pre peste o spravodľišagos sar o pancjeris a e prilba la zachranakri peske thoďa pro šero. Urďa pre peste o ruchos la pomstakro a thoďa pre peste e horľivosť sar o plašťos. Peskre ňeprijaťeľenge visarela pale e choľi vaš oda, so kerde; a olenge, ko pre leste džan, počinela a marela the le ostroven vaš lengre skutki. O manuša le zapadostar dži o vichodos pes darana le RAJESKRE navestar the leskra slavatar. Bo avela sar o dzivo paňi, saves tradel le RAJESKRO duchos. „Ale o Vikupiťeľis avela pro Sion, pal ola džene andro Jakob, ko pes visaren le binendar,“ phenel o RAJ. „A kada hin miri zmluva lenca,“ phenel o RAJ. „Miro duchos, savo hino upral tu, the mire lava, save tuke thoďom andro muj, šoha na našľona andral tiro muj, aňi andral o muja tire čhavengre, aňi andral o muja lengre potomkengre – akanastar dži pro furt,“ phenel o RAJ. „Ušťi a švicin, bo avľa tiro švetlos a le RAJESKRI slava švicinel pre tu. Dikh, o kaľipen učharel andre e phuv a o baro kaľipen le naroden, ale pre tute švicinela le RAJESKRO švetlos a leskri slava pes sikavela upral tute. O narodi avena pal tiro švetlos a o kraľa pal o baro švetlos, so švicinel pre tu. Rozdikh tut pašal tu a dikh, savore pes zgele jekhetane a avle ke tu. Tire čhave avena dural a tire čhajen anena pro vasta. Sar oda dikheha, švicinena tuke o jakha a chučkereha radišagostar, bo o barvaľipen le narodengro pes anela ke tu; anela pes ke tu o pokladi pal o moros. O karavani le ťavenca učharena andre tiri phuv, o terne ťavi andral o Midijan the Efa; savore avena andral e Šeba, anena o somnakaj the o kaďidlos a lašarena le RAJES le giľenca. Savore stadi le Kedaroskre ena skidle paš tu, o bakrore andral o Nebajot tuke služinena pre obeta a ena priile pre miro oltaris. Miro Chramos kerava slavneder, sar sas. Ko hin kala, so ľecinen sar e chmara, sar o holubi andre peskre hňizdi? He, pre ma pes muken o ostrovi, ešebna hine o loďi andral o Taršiš, anen pale tire čhaven dural a lenca the lengro rup the somnakaj, pre pačiv le RAJESKE, tire Svete Devleske andral o Izrael, bo ov tut diňa e slava. O cudzinci ačhavena pale tire muri, a lengre kraľa tuke služinena. He, maravas tut andre miri choľi, ale akana tuke presikavava miro lačhipen the jileskeriben. Tire brani ena furt phundrade, na phandena len dživese aňi rači, hoj o kraľa le narodengre tuke te anen lengro barvaľipen. Ale oda narodos the kraľišagos, savo tuke na kamela te služinel, našľola, ela calkom zňičimen. O šukariben andral o Libanon avela ke tu, o ciprusis, o smrekos the e jedľa, hoj te šukaľaren miro Chramos; me kerava o than mire pindrengro slavno. O čhave tire ňeprijaťeľengre avena ke tute, banďarde dži tele; a savore, so tut tele dikhenas, banďona dži tele paš tire pindre. Vičinena tut o Foros le RAJESKRO, o Sion le Svete Izraeloskre Devleskro. Kajte salas omuklo foros, savo našťi avri ačhenas, a prekal savo ňiko na predžalas, me tutar kerava baro the šukar; o radišagoskro than pro furt. Pijeha le narodengro thud, a o kraľa tut pro vasta karminena. Akor džaneha, hoj me, o RAJ, som tiro Spasiťeľis, tiro Vikupiťeľis, o Zoralo Del le Jakoboskro. Vaš o brondzos tuke anava o somnakaj a vaš o trast anava o rup, vaš o kašt o brondzos, a vaš o bara o trasta. Kerava, hoj o smirom te ačhel tiro vodcas, a o spravodľišagos tiro vladcas. Andre tiri phuv imar na šunďola e maribnaskri vika; ňič pes ode na musarela aňi na zňičinela. Tire muri vičineha e Spasa a tire brani e Chvala. O kham imar na ela tiro švetlos dživese aňi o čhonoro pre tu rači na švicinela, ale o RAJ ela tiro švetlos pro furt a tiro Del ela tiro šukariben. Tiro kham imar na zadžala a tiro čhonoro na našľola, bo o RAJ ela tiro švetlos pro furt a tire žaľakre dživesa preačhena. Akor ena savore tire manuša spravodľiva, e phuv ela lengri pro furt. On hine oda konaricis, so sadzinďom, e buči mire vastengri, hoj te dičhol miro šukariben. Tumara nekcikneder famelijatar ela ezeros a tumara nekostatneder famelijatar ela o zoralo narodos. Me, o RAJ, oda kerava sig, andro spravno časos.“ O Duchos le RAJESKRO, le Devleskro, hin upral mande, bo o RAJ man pomazinďa, hoj te vakerav o lačho hiros le čorenge; bičhaďa man te phandel o rani le dukhade jilenge, le zailenge te phenel, hoj hine slobodna, a le zaphandlen te premukel andral e bertena. Bičhaďa man te phenel, hoj avľa o bachtalo berš le RAJESKRO, o džives amare Devleskra pomstakro; te poťešinel savoren, kas hin žaľa. Bičhaďa man ko manuša andro Sion, so hine andro pharipen, hoj len te dav e šukar koruna vaš o prachos andral o bov, o olejos le radišagoskro vaš o roviben, a o ruchos la chvalakro vaš o strapimen duchos. Vičinena len o dubi le spravodľišagoskre, o sados le RAJESKRO, hoj pes te oslavinel. Akor ačhavena pale o thana, so sas čirlastar rozburimen a čhide tele; prikerena o fori, so sas berša a berša zňičimen. Mire manušale, o cudzinci pes starinena pal tumare stadi a kerena tumenge buči pro maľi the andro viňici. Ale tumen pes vičinena „o rašaja le RAJESKRE“; phenela pes tumenge „o služobňika amare Devleskre“. Uživinena tumenge o pokladi le narodengre a lašarena tumen lengre barvaľipnaha. Vaš tumari ladž chudena duvar ajci pačiv a vaš tumari potupa o radišagos tumare ďeďictvostar, bo andre tumari phuv chudena duvar ajci a ela tumen radišagos pro furt. „Me, o RAJ, kamav o čačipen pro sudos a našťi avri ačhav, sar pes čorel a kerel o nalačhipen. Andre miri vernosť odmeňinava mire manušen a phandava lenca e večno zmluva. Lengre potomki ena slavna maškar o narodi a lengre čhave maškar o manuša. Sako, ko len dikhela, džanela, hoj on hine o manuša, saven o RAJ požehňinďa.“ Igen radisaľuvav andro RAJ, miri duša radisaľol andre miro Del, bo urďa man andro ruchos la spasakro a thoďa pre ma o spravodľišagoskro plašťos; som sar o terno, savo peske ozdobinel o šero avke sar rašaj a sar e terňi, savi pes richtinel le šperkenca. Bo avke sar andral e phuv aven avri o rastlini a o semena baron andre zahrada, avke o RAJ, o Adonaj, kerela, hoj te avel avri o spravodľišagos a savore narodi les te lašaren. Vašoda, bo kamav o Sion, vakerava; vaš o Jeruzalem na ačhava čhit, medik na avela avri leskro spravodľišagos sar o kham, a medik leskri spasa na švicinela sar e fakľa. O narodi dikhena tiro spravodľišagos a savore kraľa tiri slava. Vičineha tut neve naveha, savo tut dela o muj le RAJESKRO. Aveha sar e šukar koruna andro vast le RAJESKRO, sar e kraľiko koruna andre burňik tire Devleskri. Imar tuke na phenena „Omuklo“ a tira phuvake „Zamukľi“. Ale vičinena tut „Pre dzeka mange“ a tira phuvake phenena „Veraduňi“. Bo le RAJESKE sal pre dzeka a ov lela vera tira phuvaha. Sar o terno čhavo peske lel romňake pačivaľa čha, avke peske tut lena ola, ko tut ačhavena, a sar o terno radisaľol la terňatar, avke radisaľola tiro Del tutar. Pre tire muri, Jeruzalemona, ačhaďom le stražňiken, save pes rat-džives na preačhena te modľinel. Tumen, so leperen le RAJESKE leskre lava, modľinen tumen a ma preačhen! Ma den les smirom, medik na ačhavela pale o Jeruzalem, medik lestar na kerela o foros, savo lašarela calo svetos. O RAJ iľa vera pre peskro čačo vast the pre peskro zoralo ramenos: „Imar na dava tiri pšeňica te chal tire ňeprijaťeľenge aňi le cudzincenge te pijel tiri mol, pre savi phares kerehas buči. Ale e pšeňica chana ča ola, ko la kidenas upre, a lašarena le RAJES; a e mol pijena andre dvora mire Chramoskri ča ola, ko obkidenas o hroznos.“ Džan avri, džan avri prekal o foroskre brani! Pripravinen o drom le manušenge. Rovňinen avri, rovňinen avri o chodňikos a čhivkeren avri o bara! Hazden upre e zastava pro znameňje le manušenge. Dikh, o RAJ diňa te džanel dži pro agora la phuvakre: „Phenen le Sionoskra čhake: ‚Dikh, tiro Spasiťeľis imar avel! Dikh, anel peha le manušen sar odmena a ola, kas zachraňinďa, aven leha!‘ “ Vičinena len „o sveta manuša“, „le RAJESKRE avricinde manuša“; a tut, Jeruzalemona, vičinena „o foros, saves o Del kamel“, „o foros, savo imar na ela omuklo“. K'oda avel andral o Edom, urdo andro lolo ruchos andral e Bocra? Ko hin avke šukares urdo a phirel peske andre bari zor? „Oda som me, ko vakerel andro spravodľišagos a hino zoralo te zachraňinel.“ Soske hino tiro ruchos lolo a soske hine tire gada ajse sar o gada oleskre, ko pučinel o hroznos andro lisos? „Me korkoro pučinavas o hroznos andro lisos a ňiko le narodendar manca na sas; uštaravas pre lende mira choľaha a rozpučinďom len andre miri bari choľi; lengro rat mange strikinelas pro gada a calo miro ruchos mange meľarďom. O džives mira pomstakro mande sas andro jilo; avľa o berš mira zachranakro. Obdikhavas man, ale na sas mange ko te pomožinel, čudaľinavas man, bo na sas ňiko, ko man diňahas zor. Akor mange pomožinďa miro vast, miri bari choľi man diňa zor. Uštaravas pro narodi andre miri choľi, andre miri choľi len mačarďom a lengro rat čhiďom avri pre phuv.“ Leperav mange pro kamiben le RAJESKRO, lašarav le RAJES vaš oda, so prekal amende kerďa, vaš savoro, so amen o RAJ diňa. Vaš leskro baro lačhipen ko Izrael, ke savo sas igen jileskro a presikaďa leske but kamiben. Bo ov phenďa: „On hine mire manuša, o čhave, save mange ena verna.“ Avke ačhiľa lengro Spasiťeľis. Andre savoro lengro pharipen cerpinelas lenca, a na o aňjelos, ale o RAJ korkoro len zachraňinďa. Andre peskro kamiben the jileskeriben len cinďa avri; hazdelas len upre a ľidžalas andre savore dživesa, so sas varekana. Ale on pes vzburinenas a dukhavenas leskre Svete Duchos, vašoda pes visarďa pre lende sar ňeprijaťeľis a marelas pes lenca. Avke peske on leperde pro dživesa, so sas varekana, pro Mojžiš the pre leskre manuša: „Kaj hino oda, ko len ľidžalas avri prekal o moros peskre stadoskre pasťjeriha le Mojžišoha? Kaj hino oda, ko thoďa andre leste peskre Svete Duchos? Kaj hino oda, ko ľidžalas le Mojžiš peskre zorale vasteha, oda, ko angle lende rozulaďa o moros, hoj peske te kerel nav, savo pes prindžarela pro furt? Kaj hino oda, ko len ľidžalas prekal o hlbini le moroskre? Ľidžalas len sar le grajen pal e pušťa, na poddžanas lenge o pindre. O Duchos le RAJESKRO len ľidžalas andro odpočinkos, avke sar o dobitkos, so džal tele andre dolina. Avke ľidžahas tire manušen, hoj tuke te keres tiro nav slavno.“ RAJEJA, dikh pre amende andral o ňebos, andral tiro sveto the slavno kher! Kaj hiňi tiri horľivosť the tire zorale skutki? Ma zľiker amendar tiro jileskeriben the kamiben! Se tu sal amaro dad; o Abraham pal amende na džanel, a o Izrael amen na prindžarel, ale tu, RAJEJA, sal amaro Dad, „amaro Vikupiťeľis“ hin čirlastar tiro nav. Soske amen, RAJEJA, odcirdes tire dromendar a zoraľares amare jile, hoj tutar te na daras? Visar tut pale ke amende, bo amen sam tire služobňika, tiro ďeďictvos, o manuša andral tire kmeňi. Bo ča pro sikra časos sas tiro sveto than tire manušende, ale akana les amare ňeprijaťeľa zňičinde. Ačhiľam ajse, sar te šoha na uľalas amaro vladcas a sar te amen šoha na prindžardehas sar tire manušen. Ó, te rozčhinďalas o ňebos a avľalas tele hoj o verchi tutar te izdran! Avke sar e jag labarel o šuke šťipki a taďol o paňi la jagatar, avke de tire ňeprijaťeľenge te prindžarel tiro nav. Mi izdran tutar o narodi! Bo sar tu kerehas o bare skutki, save na užarahas, avehas tele a o verchi tutar izdranas. Šoha ňiko na dikhľa aňi na šunďa pal ajso Del sar sal tu, savo avke pomožinel olenge, ko pes pre leste muken. Tu aves te pomožinel olenge, ko keren radišagoha o spravodľišagos, ko na bisteren pre tire droma. Ale sar amen mek furt kerahas o bini, tu pre amende rušehas. Akor sar šaj avas spasimen? Amen savore ačhiľam sar oda, ko hino nažužo, savore amare spravodľiva skutki hine sar o ruchos meľardo le rateha. Savore šučiľam avri sar prajti a amare bini amen len het sar balvaj. Nane ňiko, ko lašarďahas tiro nav, ňiko pes tutar na kamel te chudel. Garuďal tiro muj angle amende a omukľal amen angle amare bini. Ale akana, RAJEJA, tu sal amaro Dad. Amen sam e čik a tu sal o hrnčjaris; amen savore sam e buči tire vastengri. Ma ruš imar ajci but, RAJEJA, ma leper tuke imar pre amare bini. Mangas tut, dikh pre amende, bo savore sam tire manuša. Tire sveta fori ačhile pušťake, le Sionostar ačhiľa pušťa a o Jeruzalem hino rozburimen. Amaro sveto a slavno chramos, kaj tut amare dada lašarenas, sas zlabardo la jagaha, a olestar, so peske važinahas, ačhiľa ča kopa bara. Pal kada savoro, RAJEJA, mek tut kames te zľikerel? Kames te ačhel čhit a mek buter amen te trapinel? „Diňom man te arakhel olenge, ko man na rodenas, sikaďom man olenge, ko pal ma na phučenas. Ole narodoske, so ke ma na vičinelas, phenďom: ‚Kade som, kade som.‘ Calo džives nacirdavas mire vasta ko zacata manuša, save phiren pal o drom, so nane lačho, so peske on korkore gondoľinde avri; ke ola manuša, so man provokinen anglal savorende, obetinen andro zahradi a labaren o kaďidlos pro cehli; ke ola, ko ačhen prekal e rat andro hrobi the andro jaskiňi, hoj te vakeren le mule duchenca. Chan o balano mas the e zumin, so hin tadži le džungale masestar. On phenen: ‚Ačh ode, kaj sal! Ma av paš ma, bo me som sveteder sar tu!‘ Kajse manuša mange hine sar o thuv andro nakh, sar e jag, so labol calo džives. Dikh, anglal mande oda hin pisimen andre: Na avava čhit, medik lenge na počinava pale savoro; počinava lenge ajci, keci peske zaslužinen vaš lengre bini a the vaš o bini lengre dadengre,“ phenel o RAJ. „Bo labarenas o kaďidlos pro verchi a asanas mandar pro uče brehi, počinava lenge pale ajci, keci peske zaslužinen vaš o bini, so kerenas.“ Kada phenel o RAJ: „Avke sar pes arakhel e šťava andro hroznos a o manuša phenen: ‚Ma zňičin les, bo mek hin andre o požehnaňje,‘ avke the me kerava mire služobňikenca a na zňičinava len savoren. Anava avri o potomstvos andral o Jakob the andral o Juda, savo zďeďinela mire verchi. Zďeďinena len mire manuša, saven mange kidňom avri, a bešena ode mire služobňika. Le Šaronostar ačhela e phuv prekal o stadi, a la dolinatar Achor o than prekal o dobitkos, prekal mire manuša, save man roden. Ale vareso aver pes ačhela tumenge, so omuken le RAJES, so bisteren pro Sion, pre miro sveto verchos, so keren o skamind prekal o Gad – del pre bach – a čhivkeren e mol prekal o Meni – del pro osud. Tumaro osud ela e šabľa a savore banďona tele, hoj tumen te murdaren, bo vičinavas, ale tumen na odphenenas, vakeravas, ale tumen na šunenas, kerenas oda, so hin nalačho andre mire jakha, a kidňan tumenge avri oda, so mange nane pre dzeka.“ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Dikh, mire služobňika chana, ale tumen avena bokhale. Dikh, mire služobňika pijena, ale tumen avena smedna. Dikh, mire služobňika radisaľona, ale tumen avena pre ladž. Dikh, mire služobňika giľavena radišagostar andro jile, ale tumen rovena bara žaľatar andro jile, bo tumaro duchos hikinela bare pharipnastar. Tumaro nav lena mire avrikidle manuša sar košiben. Me, o RAJ, o Adonaj, tumen dava te murdarel, ale mire služobňiken dava aver nav. Sako, ko peske andre phuv mangela o požehnaňje, mangela peske o požehnaňje le verne Devlestar. Sako, ko andre phuv lela vera, lela vera pro verno Del. Bo o pharipena, so sas varekana, ena bisterde a garude anglal mire jakha.“ „Bo dikh, me kerava nevo ňebos the nevi phuv, pre oda, so sas varekana, pes imar na leperela a ňikaske na ela aňi pre goďi. Radisaľon a thoven baripen andre oda, so stvorinava, bo dikhen, kerava o Jeruzalem pro radišagos, a o manuša andre radisaľona. Radisaľuvava andro Jeruzalem a thovava baripen andre mire manuša; ode imar na ela o roviben aňi pes na viskinela le pharipnastar. Ode imar na ela čhavoro, so dživel ča vajkeci dživesa, aňi phuro manuš, savo merel sigeder, sar hin leskro časos. Oles, ko merela šeleberšengro, pes lela sar čhavores a oles, ko pes na dodživela šel berš, pes lela sar prekošles. Ačhavena o khera a bešena andre; sadzinena o viňici a chana lengro ovocje. Imar na ačhavena o khera, hoj ode te bešen aver džene, aňi na sadzinena, hoj te chan aver džene, bo mire manuša dživena ajci but sar o stromi; mire avrikidle manuša igen radisaľona olestar, so kerena peskre vastenca. Na kerena hijaba buči a na ločhona le čhavoren, hoj te dživen andre bari dar, bo on ena o manuša požehňimen le RAJESTAR a the lengre čhave lenca. Mek aňi na vičinena, imar me odphenava, mek sar vakerena, imar šunava avri. O vlkos the o bakroro pes pašinena jekhetane, o ľevos chala o phus avke sar o bikos, ale o sap chala o prachos pal e phuv. Na kerena ňič nalačho aňi na zňičinena ňič pre calo miro sveto verchos,“ phenel o RAJ. Kada phenel o RAJ: „O ňebos hin miro tronos a e phuv hiňi tel mire pindre. Savo kher mange kamen te ačhavel? Savo than man kamen te del pro odpočinkos? Se kada savoro stvorinďa miro vast a savoro hin miro,“ phenel o RAJ. „Ale me dikhav pre oda, ko hino pokorno, kerel pokaňje andral calo jilo a izdral mire lavestar. Oda, ko murdarel le bikos, sar te murdarďahas le manušes, oda, ko obetinel le bakrores, sar te phagľahas avri e meň le rikoneske, oda, ko anel e chabeneskri obeta, sar te obetinďahas o balano rat, oda, ko labarel o kaďidlos, sar te žehňinďahas la modlake. Avke sar peske on kidle avri peskre chodňiki a radisaľon peskre džungipnastar, avke mange the me kidava avri te marel len a te anel pre lende oda, sostar daran. Bo sar me vičinavas, ňiko pes na delas anglal, sar me vakeravas, on na šunenas. Kerenas oda, so hin nalačho angle mire jakha, a kidle peske avri oda, so mange nane pre dzeka.“ Šunen o lav le RAJESKRO, tumen, so izdran anglal leskro lav: „Tumare phrala, save tumen našťi avri ačhen a odčhiven vaš miro nav, phenen: ‚Mi sikavel o RAJ peskri slava, hoj te dikhas tumaro radišagos!‘ Ale on pes ladžana. E bari vika šunďol andral o foros! O zoralo hangos andral o chramos! Oda hin o hangos le RAJESKRO, so počinel pale peskre ňeprijaťeľenge. Sigeder, sar avle o ločhibnaskre dukha, ločhiľa; sigeder, sar avle o kurči, anďa pro svetos muršores. Ko varekana šunďa kajso vareso? Ko varekana dikhľa kajso vareso? Či šaj pes kerel o narodos tel jekh džives? Či šaj jekhvareste uľol calo narodos? Se soča e čhaj le Sionoskri chudňa te ločhol, imar lake uľile o čhavore. Či me doanav la džuvľa dži paš o ločhuviben a na domukav lake te ločhol?“ phučel o RAJ. „Či me phandav andre o lono la džuvľake, sar anel pro svetos le čhavores?“ phučel tiro Del. „Radisaľon le Jeruzalemoha! Thoven baripen andre leste, savore, so les kamen. Radisaľon leha, tumen savore, so upral leste roven. O Jeruzalem tuke ela sar daj, so tut del o thud the o radišagos, hoj te čaľos, hoj te pijes so nekbuter andral lakro koľin a te radisaľos lakre pherďipnastar.“ Bo kada phenel o RAJ: „Dikh, me leske anava o smirom sar o paňi a o barvaľipen le narodengro sar o paňi, so prečuľal. Hordinena tumen pro vasta a bavinena tumen pro khoča. Avke sar e daj poťešinel peskre čhavores, avke me poťešinava tumen; andro Jeruzalem avena poťešimen.“ A sar oda dikhena, tumare jile radisaľona a tumen rozkvitňinena sar čar. Akor pes sikavela, hoj o vast le RAJESKRO hin leskre služobňikenca, ale leskri bari choľi ela pre leskre ňeprijaťeľa. Bo dikh, o RAJ avela andre jag a leskre verdana avena sar e zoraľi balvaj, hoj te anel tele peskri bari choľi the peskro dovakeriben le jagale plameňenca. Bo la jagaha the peskra šabľaha o RAJ sudzinela savore manušen; a ola, kas o RAJ predemela la šabľaha, ena igen but. „Jekhetane merena ola, ko pes pošvecinen a obžužaren, hoj te džan pal peskro vodcas te lašarel peskre devlen andro pošvecimen zahradi, a the ola, ko chan balano mas the aver džungale džviren sar mišen,“ phenel o RAJ. „Bo me džanav, so keren a so gondoľinen. Avel o časos te skidel upre savore narodi the čhiba; avena a dikhena miri slava. Thovava maškar lende znameňje a olendar, ko predžiďile, bičhavava ko narodi andro phuva Taršiš, Put the Lud, ke ola, ko nacirden o lukos; the andro Tubal the Javan; dži pro ostrovi, so hine dur, save na šunde pal ma aňi na dikhle miri slava. A on vakerena pal miri slava maškar o narodi. A anena savore tumare phralen andral savore narodi pro graja, pro verdana, pro nošitki, pro somara the pro ťavi pre miro sveto verchos andro Jeruzalem sar obeta le RAJESKE,“ phenel o RAJ. „Anena len avke, sar o Izraeliti anen e chabeneskri obeta andro Chramos le RAJESKRO andre žuži nadoba. A the lendar mange kerava rašajen the Leviten,“ phenel o RAJ. „Bo sar o nevo ňebos the e nevi phuv, save me stvorinava, ačhena angle mande,“ phenel o RAJ, „avke ačhela tumaro potomstvos the tumaro nav. Ačhela pes, hoj pre dojekh nevo čhon the pre dojekh šabat pes sako avela te klaňinel angle mande,“ phenel o RAJ. „Džana avri a dikhena o mule ťela olengre, ko pes mange ačhade, bo lengro kirmo na merela, lengri jag na murdaľola a ena džungale savore manušenge.“ O lava le Jeremijašiskre, le Chilkijašoskre čhaskre, savo sas jekh le rašajendar andral o foros Anatot, andre phuv le Benjaminoskri. O RAJ ko Jeremijaš prevakerelas andre ola dživesa, sar o Jozijaš, le Amonoskro čhavo, kraľinelas andre Judsko imar dešutrin berš, a the akor, sar andre Judsko kraľinelas o Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, dži andro pandžto čhon andro dešujekhto berš, sar kraľinelas o Cidkijah, le Jozijašoskro čhavo; dži akor, sar sas o manuša andral o Jeruzalem ľigende andro otroctvos. O RAJ mange phenďa kada lav: „Sigeder sar tut stvorinďom andre la dakro per, prindžarďom tut a sigeder sar uľiľal, pošvecinďom tut. Ačhaďom tut prorokoske prekal o narodi.“ A me phenďom: „Raja miro, RAJEJA, se me na džanav te vakerel, bo som mek ternoro!“ Ale o RAJ mange phenďa: „Ma phen: ‚Me som mek ternoro.‘ Bo džaha ke sakoneste, pal kaste tut bičhavava, a pheneha savoro, so tuke prikazinava! Ma dara tut lendar, se me som tuha, hoj tut te chraňinav,“ phenel o RAJ. Paľis o RAJ nacirdňa o vast a chudňa pes mire mujestar a phenďa mange: „Dikh, thoďom mire lava andre tiro muj. Ačhaďom tut adadžives upral o narodi the upral o kraľišagi, hoj te čhives tele a te cirdes avri, hoj te ňičines a te musares, hoj te budines a te sadzines.“ Paľis mandar o RAJ phučľa: „So dikhes, Jeremijaš?“ Me odphenďom: „Dikhav o konaricis pal o mandľovo stromos.“ O RAJ mange phenďa: „Mištes dikhľal, bo me dav pozoris pre miro lav, hoj les te doľikerav.“ Paľis mandar o RAJ dujtovar phučľa: „So dikhes?“ Me phenďom: „Dikhav e piri, savi taďol a hiňi visarďi ke amende pal o severos.“ O RAJ mange phenďa: „Pal o severos avela e pohroma pre savore manuša, so bešen andre kadi phuv. Se vičinava savore manušen andral o kraľišagi pal o severos,“ phenel o RAJ. „Avena a dojekh lendar peske ačhavela tronos anglo brani le Jeruzalemoskre; avena pre savore leskre hradbi the pre savore judska fori. Paľis anava avri miro sudos pre lende vaš savoro lengro nalačhipen, bo man omukle a labarenas o kaďidlos le cudze devlenge. He, klaňinenas pes le modlenge, saven kerde peskre vastenca! Ale tu pripravin tut a dža lenge te phenel savoro, so tuke prikazinďom! Ma predara lendar, bo te predaraha, daravava tut lenca avri! Dikh, Jeremijaš, me tutar adadžives kerďom ohradzimen foros, trastuno slupos the brondzuňi hradba, hoj tut te ačhaves le kraľenge andre Judsko, le vodcenge, le rašajenge the savore manušenge andre phuv. Marena pes tuha, ale na domarena tut, bo me som tuha, hoj tut te chraňinav,“ phenel o RAJ. O RAJ mange phenďa kada lav: „Dža a vičin andro kana le Jeruzalemoske: ‚Kada phenel o RAJ: Leperav mange pre tiri vernosť, sar salas ternoro, pre tiro kamiben, so tut sas akor, sar manca iľal vera; sar man nasledinehas pre pušťa, pre phuv, kaj ňič na barol. O Izrael sas sveto prekal o RAJ, ešebno ovocje leskre uľipnastar. Savore, so les chanas tele, kerde binos a avľa pre lende o nalačhipen,‘  phenel o RAJ.“ Šunen o lav le RAJESKRO, potomkale le Jakoboskre the savore kmeňi andro Izrael! Kada phenel o RAJ: „So pre ma arakhle nalačho tumare dada, hoj pes mandar visarde het? Gele pal e marnosť a ačhiľa lendar marnosť. Na phučle: ‚Kaj hin o RAJ, so amen iľa avri andral o Egipt, so amen ľidžalas prekal e pušťa, prekal e omukľi phuv, kaj sas pherdo bare jami, prekal e avrišuki phuv the prekal o baro kaľipen; prekal e phuv, khatar ňiko na phirel a ňisavo manuš na bešel?‘ Anďom tumen andre phuv, kaj barol but uľipen, hoj te chan lakro ovocje the lačhipen. Ale tumen avľan a meľarďan miri phuv andre, džungľarďan miro ďeďictvos. O rašaja na phučle: ‚Kaj hino o RAJ?‘ Ola, ko sikavenas miro zakonos, man na prindžarenas, a o pasťjera pes mange vzburinenas. O proroka prorokinenas andro nav le Baaloskro a phirenas pal o modli, savendar len na sas ňisavi chasna. Vašoda man tumenca sudzinava,“ phenel o RAJ. „The tumare čhavenca the lengre čhavenca man sudzinava. Predžan o ostrovi le Kitejcengre a rozdikhen tumen, bičhaven andro Kedar a skuminen mištes, všimňinen tumenge, či pes ajso vareso varekana ačhiľa. Či peske varesavo narodos čerinďa peskre devlen? Se ola devla aňi nane čačes devla. Ale mire manuša čerinde peskre slavne Devles vaš o modli, so lenge na anen chasna. Čudaľin tut oleske, ňebona, a izdra bara daraha,“ phenel o RAJ. „Mire manuša kerde duj bini: Omukle man, le prameňis le džide paňeskro, a kopaľinde peske avri o cisterni, o pukimen cisterni, save andre peste našťi zľikeren o paňi. Či hino o Izrael otrokos? Abo či uľiľa andro otroctvos? Akor soske sas zailo sar korisť? Vičinen pre leste sar ľevi a keren pre leste vika. Leskra phuvatar kerde omuklo than, leskre fori hine labarde avri a ňiko ode na bešel. The o slugaďa andral o fori Memfis the Tachpanches tuke hoľinde o bala pal o šero. Či pre tu na anďal kada, bo omukľal le RAJES, tire Devles, sar tut ľidžalas pal o lačho drom? Soske džas andro Egipt? Te pijel o paňi andral o Nil? Soske džas andre Asirija? Te pijel o paňi andral o Eufrat? Tiro nalačhipen tut marela a tire klamišagi tut pokarhinena. Prindžar a dikh, savo nalačho a kirko hin oda, hoj omukľal le RAJES, tire Devles, a na daras tut mandar,“ phenel o Adonaj, o Nekzoraleder RAJ. O RAJ phenel: „Imar čirlastar phagerehas tiro jarmos a rozčhinehas tire lanci a phenďal: ‚Na služinava tuke!‘ Pre dojekh učo brehos a tel dojekh zeleno stromos pašľohas sar lubňi, hoj te lašares le modlen. Se me tut sadzinďom sar o nekfeder viňičis, o lačho the o pačivalo semenos. Akor sar tutar ačhiľa o nalačho the o dzivo viňičis? Kajte lanďoha andro luhos a kereha pre tu but sapuňis, o flekos pal tiri vina ačhela furt anglal ma,“ phenel o RAJ, o Adonaj. „Sar šaj phenes: ‚Na meľarďom man andre a na phiravas pal o modli Baal‘? Dikh, so kerďal andre dolina, achaľuv, so kerďal, tu loki ťavico, so denašes upre tele, tu dzivo oslico, so sal sikaďi pre pušťa a so andre tiri žadosca rodes le nakheha le somaris? Ko la šaj zaačhavel andre lakri ruja? Te la vareko rodel, na mušinel pes but te trapinel, bo arakhela la andre lakro čhon. De tuke pozoris, hoj te na ačhes pindrangi a te na tuke šučol avri o kirlo le smedostar. Ale tu phenes: ‚Oda hin zbitočno! Bo me kamav le cudzincen a phirava pal lende.‘ “ „Avke sar pes zaladžal o živaňis, sar hino prichudlo paš oda, sar čorel, avke pes zaladžala o kher le Izraeloskro, on, lengre kraľa, lengre vodci, lengre rašaja the proroka. On, so le kašteske phenen: ‚Tu sal miro dad,‘ a la skalake: ‚Tu man anďal pro svetos.‘ Ale mange pes visaren le dumeha, a na le mujeha. Sar imar lenge hin phares, akor pre ma vičinen: ‚Av a zachraňin amen!‘ A kaj hine tumare devla, saven tumenge kerďan? Mi aven a mi zachraňinen tumen, sar tumenge ela phares! Ó Judsko, keci tumen hin fori, ajci tumen hin devla! Soske tumen manca vesekedinen? Savore tumen ačhaďan pre mande,“ phenel o RAJ. „Maravas tumare čhaven, ale sas oda pre ňisoste, bo na priile miro dovakeriben. Tumari šabľa chalas avri tumare proroken sar o dzivo ľevos. Manušale andral kada pokoleňje šunen o lav le RAJESKRO: Či ačhiľom le Izraelitenge sar pušťa? Abo sar phuv, kaj hin baro kaľipen? Manušale mire, soske phenen: ‚Amen peske šaj keras, so kamas, imar na kamas te džal pal tute‘? Či šaj bisterel e pačivaľi čhaj pre peskre šukar ozdobi a e terňi pre peskre veradune gada? Ale mire manuša pre ma bisterde imar anglo but dživesa. Sar tuke džanes te pripravinel o drom, hoj te arakhes oles, kas kames! Mek the o nekgoreder džuvľa sikľon tire dromendar. Pre tire gada hin o rat le ňevinne čore manušengro, kajte len na prichudňal te rozmarel o kher. Ale tu the avke phenes: ‚Me som ňevinno. Leskri choľi pes mandar visarďa het.‘ Dikh, marava tut, bo phenes: ‚Na kerďom binos.‘ Sar avke lokes čerines tiro drom? The le Egiptoha aveha avri pre ladž, avke sar avľal avri pre ladž la Asirijaha. Aveha the odarik avri le vastenca pro šero. Bo o RAJ odčhiďa olen, pre kaste tut mukes, na ela tut lendar ňič.“ „Te o murš premukela peskra romňa a oj lestar džala het a lela peske avre romes, či džala oda murš pale pal late? Či na uľahas avke kadi phuv calkom meľarďi? Ale tu kerehas tire but piranenca o lubipen a akana tut kames pale te visarel ke ma?“ phučel o RAJ. „Dikh upre pro verchi, či hin ode varesavo than, kaj na kerďal o lubipen? Bešehas paš o droma a užarehas pro pirane, avke sar o zbujňikos užarel, kas chudela pre pušťa. Meľarďal andre e phuv tire lubipnaha the tire nalačhipnaha. Vašoda preačhile o brišinda a na delas o brišind aňi jarone. No tu pes presikaves, hoj sal lubňi, a na ladžas tut vaš oda, so kerďal. A akana pre ma vičines: ‚Dado, tu sal miro prijaťeľis imar terňipnastar. Či ľikerela furt tiri choľi? Či rušeha večňe?‘ Kavke vakeres, ale keres savoro nalačho, so ča pes del.“ Akor, sar sas o Jozijaš kraľis andre Judsko, mange o RAJ phenďa: „Dikhľal, so kerelas e napačivaľi izraeliko čhaj? Džalas upre pre dojekh baro verchos a tel dojekh zeleno stromos a ode kerelas o lubipen. Me mange gondoľinavas, hoj pal kada savoro, so kerďa, avela ke ma pale, ale oj na avľa. A dikhľa oda lakri pheň, e napačivaľi Judsko. Dikhľa, hoj tradňom het la napačivaľa Izraelska čha a diňom la o rozvodno ľil, bo kerelas mange o lubipen. Ale lakri pheň, e napačivaľi Judsko na daranďiľa, geľa a the oj kerelas o lubipen. A vašoda, hoj peske lelas o lubipen avke lokes, meľarďa andre e phuv a kerelas o lubipen oleha, hoj lašarelas o bara the o kašta. Aňi pal kada savoro lakri napačivaľi pheň e Judsko na avľa ke ma pale čače jileha, ale falošňe,“ phenel o RAJ. O RAJ mange phenďa: „E napačivaľi izraeliko čhaj hiňi spravodľiveder sar e napačivaľi judsko čhaj. Dža a vičin kala lava pro severos a phen: ‚Av pale, tu napačivaľi izraeliko čhaje!‘, phenel o RAJ. ‚Miro muj pre tumende imar na ela chmuravo, bo me som lačhejileskro. Na rušava pro furt,‘ phenel o RAJ. ‚Ča viznavin tiri vina, hoj tut ačhaďal le RAJESKE, tire Devleske. Viznavin, hoj džahas avre devlenca tel dojekh zeleno stromos a na šunehas mire lava,‘ “ phenel o RAJ. „Aven pale, tumen napačivale manušale,“ phenel o RAJ, „bo me som tumaro rom. Lava mange po jekhes tumendar andral dojekh foros a po dujen andral dojekh famelija a anava tumen pro Sion. Avke tumen me dava pasťjeren pal miro jilo a pašinena tumen goďaha the achaľuvipnaha. Andre ola dživesa, sar tumenge uľona but čhave a avena but džene andre phuv,“ phenel o RAJ, „o manuša imar na phenena: ‚E archa le RAJESKRA zmluvakri!‘ Ňiko pre late na gondoľinela aňi peske pre late na leperela, aňi lenge na chibaľinela aňi la imar ňiko pale na kerela. Andre oda časos vičinena o Jeruzalem o tronos le RAJESKRO a savore narodi pes skidena andro Jeruzalem, hoj te lašaren le RAJESKRO nav. Imar na džana pal peskre zacata the nalačhe jile. Andre ola dživesa avena o manuša andral e Judsko ko manuša andral o Izrael a avena jekhetane pale andral e severno phuv andre odi phuv, savi diňom tumare dadenge sar o ďeďictvos.“ „Ale me mange phenďom: ‚Savo rado uľomas, te tuha šaj kerďomas sar mire čhaha a šaj tuke diňomas e šukar phuv, kadi nekšukareder phuv pre calo svetos.‘ Gondoľinavas mange, hoj man vičinena ‚Dado‘ a šoha mandar na oddžana. Ale avke sar e napačivaľi džuvľi omukel peskre romes, avke sanas tumen napačivale mange a omukľan man, manušale andral o Izrael,“ phenel o RAJ. E vika šunďol upre pro verchi, oda le Izraeloskre manušen šunďol te rovel, bo previsarde peskre droma a bisterde pro RAJ, pre peskro Del. „Aven pale, tumen, so mandar odgeľan, a sasťarava tumaro napačivaľiben!“ A tumen phenen: „He, džas pale ke tute, bo tu sal o RAJ, amaro Del. Čačo hin, hoj o modlarstvo pro brehi the pro verchi amen klaminde a ča andro RAJ, amaro Del, hin e zachrana prekal o Izrael. Amare terňipnastar o ladžakre modli chanas savori buči amare dadengri – lengre bakren, le dobitkos, le čhaven the le čhajen. Aven pašľuvas tele andre ladž a mi učharel amen amari ladž andre. Bo kerďam o bini anglal o RAJ, amaro Del, amen a the amare dada, amare terňipnastar dži adadžives, a na šunahas le RAJES, amare Devles.“ O RAJ phenel: „Te kames, Izraelona, te avel pale, akor av pale ke ma. Te čhiveha tutar het kola džungipena anglal mire jakha a imar na oddžaha avrether, ale te pačivales, čačes a spravodľivones leha vera: ‚Avke sar dživel o RAJ,‘ akor peske leha žehňinena o narodi a lašarena pes leha.“ Kada phenel o RAJ le manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: „Preorinen tumenge e zoraľi phuv a ma sadzinen andro trňi! Obrezinen tumen pre služba le RAJESKE, obrezinen tumare jile, muršale andral e Judsko the manušale andral o Jeruzalem, hoj te na chučel avri miri choľi sar jag vaš o nalačhipen, so kerďan, a te na labol avke, hoj la ňiko našťi murdarela andre.“ „Den te džanel andre Judsko a vakeren andro Jeruzalem: ‚Roztrubinen e truba pal caľi phuv!‘ Vičinen andral caľi zor a phenen: ‚Skiden tumen upre! Aven džas andro ohradzimen fori!‘ Hazden upre e zastava pro Sion! Denašen, hoj tumen te zachraňinen! Ma zaačhen! Bo anava e skaza the e bari zahuba pal o severos.“ „O ľevos avľa avri andral peskre kraki, o ňičiťeľis le narodengro avel. Avľa avri andral peskro than, hoj te kerel tira phuvatar e pušťa. Tire fori ena zňičimen, ačhena bi o manuša. Vašoda uren tumen andro gada le gonestar, roven a hikinen, bo e bari choľi le RAJESKRI pes amendar na visarďa.“ „Andre oda džives,“ phenel o RAJ, „o kraľis the o raja predarana, o rašaja cerpisaľona a o proroka ačhena sar kašta.“ Paľis me, o Jeremijaš, phenďom: „Jaj, Raja Devla, dičhol pes mange, hoj calkom klaminďal le manušen andre Judsko the andro Jeruzalem, sar phenďal: ‚Ela tumen smirom,‘ akor sar amenge sas e šabľa thoďi tel e meň!“ Andre oda časos pes phenela kale manušenge the le Jeruzalemoske: „E tači balvaj pal o brehi pre pušťa avel pre mire manuša, ale na pre oda, hoj len te precidzinel a te prežužarel, bo kadi balvaj, so avel mandar, ela pre oda igen zoraľi. Akana anav avri upral lende miro rozsudkos.“ Dikh, o ňeprijaťeľis avel sar o chmari. Leskre maribnaskre verdana hine sar e vichrica, leskre graja hine richleder sar o orli. Vigos amenge, sam našade! Jeruzalemona, obžužar tuke o jilo le nalačhipnastar, hoj te aves zachraňimen. Dži kana andre tu ľikereha o nalačho gondoľišagos? Se andral o Dan avel o hiros a e nalačhi sprava andral o Efrajimoskre brehi. „Priphenen le narodenge, den te džanel le Jeruzalemoske: ‚O ňeprijaťeľa aven andral e phuv dural a keren e maribnaskri vika pro fori andre Judsko. Obkľučinen o Jeruzalem sar ola, ko stražinen e maľa, bo pre mande džalas,‘ “ phenel o RAJ. „Tiro dživipen the tire skutki pre tute kada ande. Kada hin tiro trestos! Hino igen kirko! Predemel tuke o jilo.“ Dukhal man, dukhal man! Dukhatar man banďarel! O Jilo! O jilo mange igen marel! Našťi ačhav čhit! Se me šunav o hangos la trubakro, sar bašaven pro mariben. E skaza anel e skaza, caľi phuv hiňi čhiďi tele. Jekhvareste hine mire stani zňičimen, lengre zavesi hine čhingerde pro kotora. Mek dži kana mušinav te dikhel pre le ňeprijaťeľiskri zastava a te šunel o hangos la trubakro? O RAJ phenel: „Mire manuša hine diline, na prindžaren man. Hine sar o čhave, so nane goďaver, so na achaľon. Akor hine goďaver, sar kamen te kerel o nalačho, ale o lačho te kerel na džanen.“ Dikhavas pre phuv a sas zamukľi a omukľi, pro ňebos, a leskro švetlos našľiľa. Dikhavas pro verchi, a dikhľom, hoj izdranas. Savore brehi pes čhalavenas upre tele. Dikhavas, ale ňisave manušes na dikhľom, a the savore čirikle pal o ňebos našľile. Dikhavas pro ovocno sados, ačhiľa lestar pušťa; a rozpele savore leskre fori le RAJESKRA bara choľatar. Kada phenel o RAJ: „Caľi phuv ačhela zamukľi, ale calkom la na zňičinava. Vašoda ela e phuv andre žaľa a o ňebos kaľola, bo phenďom, so kamav te kerel, a na lava oda pale aňi man olestar na visarava.“ Sar šunďol te avel le jazdcen the le lukostrelcen, dojekh foros denašel. Varesave pes garuven andro kraki a varesave džan upre pro skali. Savore fori hine omukle a ňiko andre na bešel. So kames te kerel, tu zňičimen? Soske tut ures andro purpur a thoves pre tu o somnakune šperki? Soske tuke keres o jakha? Zbitočňe tut richtines! Tire pirane tut odčhide a kamen tut te murdarel. Bo šunav, sar te viskinďahas e džuvľi, so hiňi andro dukha, sar te viskinďahas e džuvľi, so ločhol peskre ešebne čhavoreha; šunav o hangos le Sionoskra čhakro, so phurdel pharipnastar a nacirdel o vasta pre pomoca a phenel: „Jaj, vigos mange, diňi som andro vasta le vrahenge!“ O RAJ phenel: „Denašen te predikhel o uľici andro Jeruzalem, roden a dikhen maškar o foros. Te arakhena bajča jekhe dženes, ko dživel spravodľivones a rodel o čačipen, ta odmukava kale foroske. Kajte phenen: ‚Avke sar dživel o RAJ!‘ the avke len vera falošňe.“ RAJEJA, či na roden tire jakha o čačipen? Demaďal len, ale na šunenas ňisavi dukh, ňičinehas len, ale on na kamenas te prilel tiro dovakeriben. Sas zacata sar bara a na kamenas pes te visarel andral o bini. Me phenďom: „Hine čorore a dilinore, bo na prindžaren o drom le RAJESKRO, Na džanen, so lendar lengro Del kamel. Noča džav pal o vodci a vakerava lenca, se on prindžaren o drom le RAJESKRO, so lendar lengro Del kamel.“ Ale the on phagerde o jarmos le Devleskro a čhingerde o lanci. Vašoda len o ľevos andral o veš chala, o vlkos andral e pušťa len zňičinela, o leopardos pašľola a užarela garudo paš lengre fori, rozčhingerela sakones, ko lendar džala avri. Bo lengre bini hine but a kerde but napačivale veci. „Jaj, sar tuke šaj odmukav? Tire čhave man omukle a lenas vera pre ola, ko nane devla. Čaľaravas len, ale on kerenas o lubipen; zdžanas pes andro khera ko lubňa. Hine sar o graja mištes karmimen avri, pripravimen pre ruja; sako erdžinel pal e romňi le susedaskri. Či len vaš kada na marava?“ phenel o RAJ. „Či kajse narodoske oda na visarava pale?“ Avke me phenava le ňeprijaťeľenge: „Džan andre lengre viňici a ňičinen, ale calkom len ma zňičinen. Odčhinen lengre konara, bo on nane le RAJESKRE. O izraelika manuša the o judska manuša mange ačhile calkom ňeverna,“ phenel o RAJ. „Zaprinde le RAJES a phende: ‚Ov na kerela ňič! Na avela pre amende e bibach, šoha na ela mariben aňi bokh. O proroka hine sar balvaj a leskro lav andre lende nane; avke mi ačhel pes lenge oda, so phende.‘ “ Vašoda kada phenel o RAJ, o Nekzoraleder Del: „Bo vakeren kajse lava, čerinava kale manušen pro kašta a mire lava andre tiro muj kerava sar jag, so len labarela. Manušale le Izraeloskre! phenel o RAJ, anava pre tumende le narodos dural, o zoralo narodos, so hino čirlastar; o narodos, saveskri čhib na prindžaren a na achaľon, so vakerel. Leskro tulcos hino sar phundrado hrobos, savore hine hrďini. Chala tumenge o uľipen the o maro, chala tumenge le čhaven the le čhajen, chala tumenge le bakren the le dobitkos, chala tumenge o hroznos the o figi. La šabľaha domarela tumare ohradzimen fori, pre save tumen muken.“ „No aňi andre ola dživesa,“ phenel o RAJ, „tumen calkom na zňičinava. Te paľis o manuša phučena: ‚Soske amenge o RAJ, amaro Del, kada savoro kerďa?‘, pheneha lenge: ‚Avke sar man tumen omukľan a služinenas avre devlenge andre tumari phuv, avke akana služinena le cudzincenge andre phuv, savi nane tumari.‘ “ „Kada den te džanel le Jakoboskre potomkenge a phenen oda the andre Judsko: Šunen kada, tumen nagoďaver a diline manušale! Hin tumen jakha, ale na dikhen, hin tumen kana, ale na šunen. Na daran mandar?“ phenel o RAJ. „Na izdran mandar? Me kerďom e poši paš o moros sar hraňica, šoha la našťi predžal. O vlni andre šaj demen, ale ňič na kerena, šaj hučinen, ale na predžana prekal. Ale kale narodos hin o jilo zacato a zoralo; visarde pes mandar a gele het. Aňi peske na phende: ‚Aven daras pes le RAJESTAR, amare Devlestar, savo del o brišind andro spravno časos. Ov del o jesuno the o jaruno brišind a the o kurke, andre save pes skidel upre o uľipen.‘ Angle tumaro nalačhipen zaačhiľa kala veci, angle tumare bini pes tumendar iľa o lačhipen. The maškar mire manuša hin o nalačhe, so hine garude a užaren skurčimen, hoj te chuden le čiriklen; hine sar ola, ko rozthoven o pasci, hoj te chuden le manušen. Avke sar hine o kľitki pherde le čiriklenca, avke hine lengre khera pherde le klamišagoha; vašoda barvaľile a zoraľile; thuľile a prechale pes. Lengre nalačhe skutken nane hraňici; na sudzinen spravodľišagoha. Pal o sudi le širotengre lenge na džal a le čorengre sudi na sudzinen. Či len vaš kada na marava?“ phenel o RAJ, „Či kajse narodoske oda na visarava pale? Vareso strašno a džungalo pes kerel andre phuv. O proroka prorokinen klamišagos, o rašaja vladňinen peskra zoraha a mire manušenge oda avke hin pre dzeka. Ale so kerena, sar avela o koňec?“ „Manušale le Benjaminoskre, denašen het andral o Jeruzalem! Trubinen pro rohos andro foros Tekoa; den znameňje pro poplach paš o Bet-Kerem, bo le severostar avel baro nalačhipen the bari skaza. Zňičinava o foros le Sionoskro, ola šukar the rajikaňa čha. O ňeprijaťeľa ke late avena sar o pasťjera peskre stadenca, ačhavena peske pašal late o stani a sako chala savoro pašal peste. Phenena: ‚Pripravinas pes pro mariben pre late! Ušťas a džas, medik hin dilos! Ale dikh, vigos amenge, bo o kham imar zadžal andre a o račakre ciňi baron. Ušťas upre a džas prekal e rat te zňičinel lakre pevnosťi!‘ “ Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Čhingeren avri o stromi a hordinen o bara the e čik pašal o muri le Jeruzalemoskre, hoj pes te dochudas andre. Kada foros peske zaslužinel o trestos, bo nane andre leste ňič aver ča o trapišagos. Avke sar andral e chaňig avel avri o paňi, avke andral leste avel avri o nalačhipen. Pre leskre uľici šunďol, sar pes maren a phageren; leskre dukhade the nasvale manuša hine furt angle mire jakha. Prile o dovakeriben, Jeruzalemona, bo sar na, ta oddžava tutar, a kerava tutar e pušťa, andre savi ňiko na bešela.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Ola, ko ačhena te dživel andro Izrael, ena sar ola hrozni, save pes džal dujtovar te skidel upre. Vašoda dža pre lende, sar te uľalas vinohradňikos, a thov tiro vast pro hrozni, so mek ačhile.“ Avke me phenďom: „Kaske šaj phenav a kaske šaj dav te džanel? Ko man šunela? Se dikh, lengre kana hine kašuke, a vašoda našťi šunen. Rušen, sar lenge o RAJ dovakerel, a nane lenge oda pre dzeka. Vašoda hin andre mande pherdo choľi le RAJESKRI; na birinav la imar te zľidžal.“ Akor o RAJ phenďa: „Čhiv avri odi choľi pro čhavore pre uľica the pre partija le terne čhavengri. Andre odi choľi ena zachudle o rom the e romňi, o phuro the o igen phuro. Lengre khera peske lena aver džene, jekhetane lengre maľenca the romňijenca, bo me nacirdava miro vast pro manuša andre kadi phuv,“ phenel o RAJ. „Le nekciknederestar dži o nekbareder, savorenge džal ča pal o love. Mek the o proroka the o rašaja, savore ča thoven avri le manušenca. O bare dukha mire manušengre učharen ča avke andre. Phenen: ‚Savoro hin mištes,‘ ale ňič nane mištes. Či pes ladžana vaš ola džungale veci, so keren? Na, ňisostar pes na ladžan, mek aňi te ľoľol avri na džanen. Vašoda merena avke, sar mule okla džene; ena zňičimen, sar len marava,“ phenel o RAJ. Kada phenel o RAJ: „Zaačhen pro droma a rozdikhen tumen a phučen pal o phurikane chodňiki. Dophučen tumen, kaj hin oda lačho drom, a pal leste džan, avke arakhena o odpočinkos prekal tumari duša. Ale on odphende: ‚Na, amen na džas!‘ Ačhaďom upral tumende stražňiken a phenďom: ‚Šunen pro hangos la trubakro!‘ Ale on odphende: ‚Na, amen na šunaha!‘ “ Avke o RAJ phenďa: „Vašoda šunen, narodale; tumen, so san o švedki, dikhen, so pes lenca ačhela. Šun, phuvije! Me anav pre kala manuša e pohroma, sar o ovocje vaš oda nalačhipen, so gondoľinenas avri. Bo mire lava na kamenas te šunel a miro zakonos odčhide. Soske mange anen o kaďidlos andral e Šeba, abo e voňavo trsťina andral e phuv, so hiňi dur? Tumare labarde obeti na prilav; tumare obeti mange nane pre dzeka.“ Vašoda kada phenel o RAJ: „Thovav angle kala manuša o pasci, hoj lenge upre te poddžan o pindre; merena jekhetane o dada le čhavenca, a o susedi jekhetane le prijaťeľenca.“ Kada phenel o RAJ: „Dikh, andral e severno phuv avel e bari armada; o baro narodos pes hazdel upre pro agora la phuvakre. Hine vizbrojimen le lukenca the le kopijenca, hine igen dziva the bijileskre; lengro hangos hučinel sar o moros, aven pro graja, hine rozačhade sar o slugaďa pro mariben, hoj pes tuha te maren, čhaje le Sionoskri.“ O manuša phenen: „Amen pal lende šunďam o hiros, a slabisaľile amenge o vasta. Zaiľa amen e dar the ajsi dukh, savi hin la džuvľa, sar ločhol. Ma džan avri pre maľa aňi ma phiren pal o drom, bo e šabľa le ňeprijaťeľiskri the e bari dar hin všadzik pašal amende.“ Avke o RAJ phenel: „Mire manušale, uren pre tumende o gada le gonestar, vaľinen tumen andro prachos andral o bov, ľikeren e žaľa a zorales roven sar pal jekhoro čhavoro, bo jekhvareste pre amende avela o ňičiťeľis!“ O RAJ mange phenďa: „Ačhaďom tut, hoj te preskumines mire manušen, avke sar pes skušinel o trast, hoj te preskušines a te prindžares lengre droma. Savoredžene hine zacata vzburenci, zorale sar brondzos the trast; savore hine previsarde, ča phiren a vakeren o pľetki. E bari jag labol andro bov, ale e mel le trastestar našťi prelabarel. Avke zbitočňe hin te prelabarel mire manušen, bo le nalačhe manušen našťi te odďelinel. Vičinen len ‚odčhido rup‘, bo o RAJ len pestar odčhiďa.“ Kada lav phenďa o RAJ le Jeremijašiske: „Ačhav tut andre chramoskri brana a de te džanel kada lav: ‚Šunen o lav le RAJESKRO, savore manušale andral e Judsko, tumen, so aven andre te lašarel le RAJES prekal kala brani. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Čerinen tumaro dživipen the tumare skutki, so keren, hoj tumen te mukav te bešel pre kada than. Ma muken tumen pre kala klamišagoskre lava: „Kada hin o Chramos le RAJESKRO, o Chramos le RAJESKRO, o Chramos le RAJESKRO!“ Čerinen čačes tumare dživipena the tumare skutki! Čačes keren o spravodľišagos maškar tumende! Ma trapinen le cudzincos, la širota the la vdova, ma čhoren avri o ňevinno rat andre kadi phuv a ma phiren pal aver devla, bo ča tumenge kerena nalačho! Te kada kerena, mukava tumen te bešel andre kadi phuv, savi diňom tumare phure dadenge pro furt. Ale dikhen, tumen pes muken pro klamišagoskre lava, save tumenge nane lačhe pre ňisoste. Tumen čoren, murdaren, keren lubipen, falošňe len veri, labaren o kaďidlos le Baaloske a lašaren avre devlen, saven na prindžarenas. Tumen keren kala veci, save me našťi avri ačhav, a paľis aven a ačhen angle ma andre miro Chramos a phenen: „Amen sam chraňimen!“ Gondoľinen tumenge, hoj miro Chramos hin o kher prekal o zbujňika? Ale me dikhľom, so keren, phenel o RAJ. Džan andro Šilo, pre oda than, savo mange ešebno kidňom avri, hoj man ode te lašaren, a dikhen, so lestar kerďom, anglo bini mire manušengre le Izraeloskre. Tumen kerenas savore kala nalačhe skutki, phenel o RAJ, a me ke tumende vakeravas furt pale a pale, ale tumen na kamenas te šunel. Sar me vičinavas, tumen mange na odphenenas. Avke akana oda, so kerďom le thaneha andro Šilo, kerava the mire Chramoha, pre savo pes tumen muken, le thaneha, so diňom tumenge the tumare dadenge. Tradava tumen pašal ma het, avke sar tradňom het savore tumare phralen, savore potomken le Efrajimoskren.‘ “ O RAJ phenel: „Jeremijaš, ma modľin tut vaš kala manuša! Ma mang tut aňi ma rov vaš lenge! Ma vičin ke ma, bo me tut na šunava avri. Či tu na dikhes, so keren andro judska fori the pro uľici andro Jeruzalem? O čhave kiden o kašta, o dada keren e jag a o romňija ušanen o chumer pro bokeľa la ňeboskra kraľovnake. Obetinen o moľakre obeti avre devlenge, hoj man te dukhaven. Či man oleha dukhaven?“ phenel o RAJ. „Či na korkore pes a oleha peske keren ladž? Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Miri bari choľi čhivava avri pre kada than, pro manuša, pro dobitkos, pro stromi the pro uľipen la phuvakro; labola a na murdaľola andre. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Ča džan a labaren tumenge dureder o obeti a dothoven len paš okla obeti a šaj chan tumenge savoro mas! Se akor, sar iľom tumare daden avri andral o Egipt, na phenďom lenge aňi lenge na prikazinďom, hoj te keren o labarde obeti abo varesave aver obeti. Ale diňom len ča kada prikazis: ‚Šunen man a me avava tumaro Del a tumen avena mire manuša. Dživen avke, sar tumenge prikazinďom, a ela tumenge mištes.‘ Ale on oda na kerenas a na kamenas man te šunel. Zacatones phirenas andre peskro nalačho gondoľišagos a visarde pes palal a na gele anglal. Ole dživesestar, kanastar tumare dada avle avri andral o Egipt, dži akana furt bičhavavas ke lende mire služobňiken le proroken, ale on man na kamenas te šunel a na kerenas oda, so lenge phenavas. Ačhile zacata a sas goreder sar lengre dada. Te lenge pheneha kala savore lava, the avke tut na šunena; te pre lende vičineha, na odphenena tuke. Phen lenge kada: ‚Kada hin o narodos, savo na šunel le RAJES, peskre Devles, aňi na kamel te prilel o dovakeriben. O čačipen muľa, našľiľa andral lengre muja. Strihin tuke o bala a čhiv len het. Giľav o halgatovos upre pro brehi, bo o RAJ pestar odčhiďa a omukľa o pokoleňje, pre savo hino choľamen.‘ “ O RAJ phenel: „Se o manuša andral e Judsko kerenas oda, so nane lačho angle mire jakha. Peskre džungale modli thode andre miro Chramos, hoj les te meľaren andre. Andre dolina Ben-Hinom peske ačhade o oltaris, so pes vičinelas Tofet, hoj ode te labaren peskre čhaven the čhajen andre jag. Ale me lenge na prikazinďom kada te kerel, mange oda na sas aňi pre goďi. Vašoda avena ajse dživesa, phenel o RAJ, hoj o manuša oda imar na vičinena Tofet abo dolina Ben-Hinom, ale Dolina le murdaripnaskri, a ode andro Tofet o manuša parunena le mulen, bo avrether na ela than. O mule ťela kale manušengre chana o čirikle the o dziva džviri. Na ela ko len te tradel het. Lava andral o judska fori the pal o Jeruzalemoskre uľici het o radišagos the o kheľiben, o radišagos le terneskro the la terňakro, bo e phuv ačhela zamukľi.“ „ ‚Andre oda časos, phenel o RAJ, lena avri andral o hrobi o kokala le judske kraľengre, o kokala le rajengre, o kokala le rašajengre, o kokala le prorokengre the o kokala le manušengre andral o Jeruzalem. Thovena len pro kham, pro čhonoro the pro čercheňa le ňeboskre, saven kamenas, savenge služinenas, pal save phirenas, savendar phučenas so te kerel a saven lašarenas. Na skidena len upre aňi len pale na parunena, ale ačhena rozčhide pre phuv sar hnojos. No varesave dženen ole nalačhe manušendar mukava te dživel a roztradava len pre savore thana. Ale prekal ola manuša ela feder te merel sar te dživel, phenel o Nekzoraleder RAJ.‘ “ „Jeremijaš, phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ: Te vareko perel, či imar na ušťel upre? Te vareko oddžal, či imar na avel pale? Soske pes kala manuša visarde het? Soske pes mandar o Jeruzalem furt visarel het? Ľikeren pes le klamišagostar a na kamen pes te visarel pale ke mande. Visarďom ke lende o kana a šunďom, hoj na vakeren o čačipen. Ňikaske nane pharo vaš peskro binos a ňiko na phenel: „Jaj, so kerďom?“ Sako siďarel peskre dromeha, avke sar o graj siďarel andro mariben. Mek the o bocianos pro ňebos džanel peskro časos; e hrdlička, e lastovička the o drozdos doľikeren o časos kana te džal het a kana te avel pale, ale mire manuša na džanen, so lendar o RAJ kamel. Sar šaj tumen phenen: „Amen sam goďaver, bo amen hin o zakonos le RAJESKRO“? Se dikh, tumare falošna učiťeľa le zakonoskre les čerinde a dopisinde andre o klamišagi. Tumare goďaver učiťeľa ena pro asaben, predarana a chudena len. Se odčhide o lav le RAJESKRO! Akor savi goďi len hin? Vašoda lengre romňijen dava avrenge a lengre maľi dava lengre ňeprijaťeľenge. Bo le nekciknederestar dži o nekbareder, savorenge džal ča pal o love. The o proroka the o rašaja, savore klaminen. O bare dukha mire manušengre učharen ča avke andre. Phenen: „Savoro hin mištes,“ ale ňič nane mištes. Či pes ladžana vaš ola džungale veci, so keren? Na, ňisostar pes na ladžan, mek aňi te ľoľol avri na džanen. Vašoda merena avke, sar mule okla džene; ena zňičimen, sar len marava, phenel o RAJ.‘ “ „ ‚Lava lendar lengro uľipen, phenel o RAJ. Pro viňičis len na ela o hroznos a pro figovňikos len na ela o figi; a mek the o prajti lenge šučona avri. Oda, so len diňom, ela lendar ilo het.‘ “ O manuša phenen: „Soske mek bešas? Aven skidas pes upre, a džas andro ohradzimen fori, hoj ode te meras! Se o RAJ, amaro Del, amen kamel te zňičinel a del amen te pijel o jedovato paňi, bo amen kerďam o bini anglo RAJ. Užarahas pro smirom, ale o lačhipen na avelas, pro sasťipen, ale dikh, avľa e bari dar. Andral o foros Dan šunďol le grajen te fučinel a le žrebcen te erdžinel. Caľi phuv ola vikatar razisaľol. Avena a chana tele caľi phuv the savoro, so andre hin; o foros the leskre manušen.“ O RAJ phenel: „Bičhavava pre tumende le sapen; le zmijen, pre save na zalela ňisavo vražišagos, a danderena tumen.“ Paľis me phenďom: „Hin man igen bari žaľa, igen man dukhal o jilo. E čhaj mire manušengri vičinel pre pomoca andral e phuv, so hiňi dur: ‚Či o RAJ imar nane pro Sion? Či leskro Kraľis imar ode nane?‘ “ O RAJ odphenďa: „Soske man choľarenas oleha, hoj lašarenas tumare sochi a banďonas angle tumare chocsave cudza modli?“ O manuša phenen: „Pregeľa e žatva, pregeľa the o ňilaj, ale amen mek furt na sam zachraňimen!“ Me phenďom: „Miro jilo hino dukhado, bo mire manuša hine dukhade. Pharo mange hin a avľa pre ma bari dar. Či nane ľikos andro Gilead? Či nane ode doktoris? Akor soske na sasťon avri mire manuša? Oj, te miro šero uľahas sar chaňig pherďi le paňeha a miri jakh sar prameňis le apsenca, hoj te šaj runďomas rat-džives vaš mire manuša, so sas murdarde.“ „Oj, te ča man uľahas pre pušťa ajsi streškica, kaj presoven o putňika, hoj te šaj omukľomas mire manušen a geľomas lendar het. Se savore hine lubara, e banda le napačivale muršengri.“ O RAJ phenel: „Nacirden peske o čhiba sar o lukos te ľivinel o klamišagos; le čačipnaha na vladňinen andre phuv. Džan andral jekh binos andre aver a na kamen man te viznavinel sar peskre Devles. Den tumenge pozoris pre tumare prijaťeľa, ma pačan aňi tumare phraleske, bo dojekh lendar hino klamaris a dojekh prijaťeľis hino pľetkošno. Jekh avreha thoven avri a ňiko na vakerel o čačipen. O manuša sikľon te vakerel o klamišagi; le binendar, so keren, ačhen igen strapimen. Tumare khera hine maškar o klamišagos; anglo klamišagos man imar na kamen te viznavinel,“ phenel o RAJ. Vašoda kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Dikh, me len žužarav andre jag a skušinav, bo so aver šaj kerav mire binošne manušenca? Lengri čhib hin o meribnaskro šipos; lengre muja vakeren o klamišagos. Sako vakerel o šukar lava peskre prijaťeľiha, ale andro jilo leha kamel te thovel avri. Či len vaš kada na marava?“ phenel o RAJ. „Či man pre kajso narodos na pomsťinava?“ Me phenďom: „Rovav a hikinav vaš o verchi, hin man žaľa pal o pastvini pre pušťa, bo šučile avri a imar ňiko odarik na predžal. Imar na šunďol le dobitkos, le čiriklen aňi le dzive džviren; savore pes rozdenašle a gele het.“ O RAJ phenel: „Le Jeruzalemostar kerava ča kopa bara, o kher prekal o šakali. A le judske forendar kerava zamukle thana, kaj ňiko na bešela.“ Me phučľom: „Ko hin ajso goďaver, hoj oleske achaľola? Ke kaste prevakerďa le RAJESKRO muj, hoj oda te del te džanel? Soske hiňi e phuv avke zňičimen a avrišučarďi sar e pušťa, prekal savi ňiko imar na predžal?“ O RAJ odphenďa: „Vašoda, bo omukle miro zakonos, savo lenge diňom. Na šunde man aňi na kamle te kerel oda, so lenge phenďom. Ale kerenas oda, so kamenas peskre zacate jilenca, a džanas pal o modli Baal, avke sar len sikade lengre dada.“ Vašoda o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro, phenel kada: „Dikh, čaľarava kale manušen le kirke chabeneha a dava len te pijel o jedovato paňi. Roztradava len maškar o narodi, save na prindžarenas aňi on aňi lengre dada. Bičhavava pre lende e šabľa, medik len na murdarava avri.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Achaľon oda, so tumenge phenav, a vičinen ole džuvľen, so phiren te rovel pro pohrebi! Bičhaven pal ola, so hine nekfeder andre oda. Mi aven sig a mi roven upral amende, hoj o apsa amenge te aven avri andral o jakha a te čuľan tele pal o bervi. Se andral o Sion šunďol o roviben: ‚Joj, save sam zňičimen! Sam pre bari ladž! Mušinas te omukel e phuv, bo amare khera hine čhide tele.‘ “ Me phenďom: „Džuvľale, šunen o lav le RAJESKRO, phundraven o kana pro lava andral leskro muj. Sikaven tumare čhajen te rovel a tumare prijaťeľken te giľavel o halgatovi. Se o meriben avel andre prekal amare oblaki a dodžal dži andre amare pevnosťi. Ňičinel le čhavoren pro uľici a le terne čhaven maškar o foros.“ „Phen lenge: Kada phenel o RAJ: ‚O mule ťela le manušengre peren tele sar o hnojos pro maľi, sar e pšeňica pre maľa, savi hiňi košimen tele, a ňiko la na skidel upre.‘ “ Kada phenel o RAJ: „O goďaver pes te na lašarel peskra goďaha, o zoralo pes te na presikavel peskra zoraha a o barvalo pes te na lašarel peskre barvaľipnaha. Ale oda, ko pes lašarel, pes mi lašarel kaleha, hoj man prindžarel a achaľol mange, bo me som o RAJ, savo presikavel o verno kamiben a kerel o spravodľišagos the o čačipen pre phuv, bo andre kala veci man hin o radišagos,“ phenel o RAJ. „Dikh, aven o dživesa,“ phenel o RAJ, „hoj marava savoren, so hine obrezimen ča pro ťelos. Marava le manušen andral o Egipt, andral e Judsko, andral o Edom, andral o Amon the andral o Moab the savoren, so bešen pre pušťa a hoľinen peske o bala pro šero pal o seri, bo savore kala narodi nane obrezimen. A aňi o manuša andral o Izrael nane obrezimen andro jile.“ Manušale le Izraeloskre, šunen, so tumenge phenel o RAJ: Kada phenel o RAJ: „Ma sikľon o droma avre narodendar a ma predaran le znameňjendar pro ňebos, kajte lendar aver narodi daran. Se o modli le narodengre nane pre ňisoste; čhinel pes tele o stromos andro veš a o šikovno majstros lestar kerel e modla. Thovel upre o somnakune the rupune ozdobi; marel andre le čokanoha o lecegi, hoj te na visaľol avri. Lengre modli hine sar o strašjakos pre ogurkengri maľa; našťi vakeren a mušinen len te ľidžal, bo na phiren. Ma daran lendar, bo našťi ubľižinen a aňi našťi keren vareso lačho.“ Me phenďom: „Ňiko nane sar sal tu, RAJEJA, tu sal baro; igen bari zor hin andre tiro nav. Ko pes tutar na daranďiľahas, Kraľina le narodengro? He, tutar pes kampel te daral, bo ňiko nane ajso sar tu maškar savore goďaver vodci le narodengre aňi andre savore lengre kraľišagi. Savore manuša ole narodengre hine diline a nagoďaver. So šaj sikľon le kaštune modlendar? Lengre modli hine obthode le rupoha andral o Taršiš the le somnakaha andral o Ufaz, savoro oda hin e buči le majstrengri; hine urde andro lole the fijalova gada, so hine side le šikovne umelcendar. Ale o RAJ hino jekh čačikano Del; ov hino džido Del a večno kraľis. Leskra choľatar izdral e phuv, o narodi na birinena te zľidžal leskri choľi. Phenen lenge kada: ‚Ola devla, so na stvorinde o ňebos the e phuv, našľona pal e phuv the telal o ňebos.‘ Ale o RAJ kerďa e phuv peskra zoraha; peskra bara goďaha stvorinďa e phuv a nacirdňa o ňebos. Sar leskro hangos herminel, hučinen o paňa pro ňebos; pal o agor la phuvakro anel o chmari. Bičhavel o bleski le brišindeha a andral peskre skladi mukel avri e balvaj. Savore kala modlara hine diline the bi e goďi. Sako, ko kerel o modli, pes ladžala, bo leskre modli hine o klamišagos a nane andre lende o dichos. O modli na mon ňič a hine pro asaben; sar avela lengro sudos, ena zňičimen. Ale o Del le Jakoboskro nane ajso sar ola modli. Ov hino Stvoriťeľis savoreske a o Izrael hine leskre manuša, leskro nav hin o Nekzoraleder RAJ.“ Tu, so bešes andro obkľučimen foros, ker tuke tire veci, hoj te omukes o foros. Bo kada phenel o RAJ: „Akana čhivava avri olen, ko bešen andre kadi phuv, domukava pre lende o pharipen, hoj oda te šunen.“ O manuša andral o Jeruzalem phenen: „Vigos amenge, bo sam zraňimen, amari rana hiňi igen dukhaďi.“ Me phenďom: „Kada hin miro nasvaľiben, mušinav oda te zľidžal. Miro stanos hino zňičimen; savore lani hine čhingerde. O čhave man omukle a imar nane. Nane ko mange pale te ačhavel o stanos aňi te nacirdel o lepedi. O pasťjera sas diline a na rodenas le RAJES, vašoda lenge ňič na avelas avri a savore lengre stadi hine roztradle. Šun! Avel varesavo hiros, e bari vika la armadakri andral e severno phuv, savi kerela le judske forendar e pušťa, o kher prekal o šakali.“ „Me džanav, RAJEJA, hoj o dživipen le manušengro nane andre lengre vasta, hoj nane andre lengri zor te ľidžal peskre kroki. Mar man, RAJEJA, ale na buter sar kampel, na andre tiri choľi, hoj man te na zňičines. Čhiv avri tiri choľi pro narodi, so tut na prindžaren, the pro manuša, so na lašaren tiro nav. Bo on chanas tele le Jakoboskre manušen; calkom amen chale tele a zňičinde amari phuv.“ Kada lav phenďa o RAJ le Jeremijašiske: „Šunen o lava kala zmluvakre a phenen len le manušenge andre Judsko a the olenge, ko bešen andro Jeruzalem. Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Prekošlo hin oda manuš, ko na šunel o lava kala zmluvakre. Kadi zmluva prikazinďom tumare dadenge akor, sar len iľom avri andral o Egipt, andral o trastuno bov.‘ Akor phenďom: ‚Šunen man a keren savoro, so tumenge prikazinav, a akor avena mire manuša a me avava tumaro Del. Avke doľikerava e vera, so diňom tumare daden, hoj lenge dava e phuv, kaj čuľal o thud the o medos.‘ Odi phuv, so hiňi adadžives tumari.“ Akor me odphenďom: „Amen, RAJEJA!“ Paľis mange o RAJ phenďa: „De te džanel savore kala lava andro judska fori the pro uľici andro Jeruzalem. Ode pheneha: ‚Šunen o lava kala zmluvakre a doľikeren len. Se akorestar, kanastar iľom avri tumare daden andral o Egipt, dži adadžives lenge zorales dovakeravas pale a pale a phenavas lenge kada: „Šunen man!“ Ale on na šunenas aňi na prithovenas peskre kana, ale sako džalas pal peskro zacato the nalačho jilo. Vašoda pre lende anava savore prekošibena andral kadi zmluva, savi lenge prikazinďom te doľikerel, ale on la na doľikerenas.‘ “ O RAJ mange phenďa: „O manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem pes dovakerde, hoj pes pre mande ačhavena. Visarde pes pale ke ola bini, so kerenas lengre phure dada, save na kamenas te šunel mire lava. Phirenas pal aver devla, hoj lenge te služinen. O Izrael the o Juda porušinde e zmluva, so kerďom lengre dadenca. Vašoda me, o RAJ, phenav kada: ‚Bičhavava pre lende e pohroma, savatar našťi denašena. Paľis ke ma vičinena, ale me len na šunava avri. O fori andral e Judsko the o manuša andral o Jeruzalem džana a mangena peske e pomoca ole devlendar, savenge labarenas o kaďidlos, ale on len našťi zachraňinena andre oda časos, sar avela e pohroma. Tu, Juda, ajci keci fori tut hin, ajci tut hin the devla; a ajci keci uľici hin andro Jeruzalem, ajci oltara ačhaďan le džungale devleske Baaloske, hoj leske te labaren o kaďidlos.‘ Vašoda ma mang tut vaš kala manuša aňi ma an vaš lenge e prosba vaj modľitba. Bo sar ke ma on vičinena andral peskro pharipen, me len na šunava avri.“ O RAJ phenel: „Mire manušale, saven kamav, savo tumen hin pravos te avel andre miro Chramos, te keren kajse nalačhe veci? Gondoľinen tumenge, hoj o lava, so den, vaj o mas, so obetinen, tumendar odlena e pohroma? Hoj pale radisaľona?“ O RAJ tut vičinelas „zeleno oliva ozdobimen le šukar ovocenca“. Ale le zorale bleskenca la podlabarďa a lakre konarica zlabile. O Nekzoraleder RAJ, savo tut zasadzinďa, tut daraďa avri la pohromaha vašoda, bo the o Izrael the e Judsko kerenas o nalačhipen a choľarde man, bo labarenas o kaďidlos le Baaloske. O RAJ mange sikaďa o nalačhipen, so pre ma plaňinen, a achaľiľom oda, sar dikhľom lengre nalačhe skutki. Somas sar o bakroro, saves ľidžan te murdarel, aňi na džanľom, hoj pre ma plaňinen kajso nalačhipen: „Aven čhinas tele o stromos the leskro ovocje; aven las les pal o svetos het, hoj pes te na leperel leskro nav.“ Ale tu, Nekzoraleder RAJEJA, so sudzines spravodľivones a skumines o jilo the e goďi, de mange te dikhel tiri pomsta pre lende, bo angle tu anďom miro pharipen. Vašoda kada phenel o RAJ pal o manuša andro Anatot, so tut kamen te murdarel a phenen tuke: „Ma prorokin andro nav le RAJESKRO, bo mereha amare vasteha!“ Vašoda kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „He, marava len. Lengre terne murša ena murdarde la šabľaha a lengre čhave the čhaja merena bokhatar. Ňiko lendar na ačhela te dživel, bo anava e pohroma pro manuša andral o Anatot andre oda berš, sar len marava.“ „RAJEJA, tu sal furt spravodľivo, sar man tuha kerav. No the avke tuha kamav te vakerel pal o čačipen. Soske le nalačhenge avel avri lengro drom? Soske peske savore ňeverna dživen andro smirom? Tu len sadzinďal a on mukle o koreňa; baron peske a anen ovocje. Tu sal furt pre lengre vušta, ale dur lengre jilendar. No tu man prindžares, RAJEJA, dikhes man a skumines, savo man hin jilo ke tute. Ľidža len sar bakroren te murdarel a odďelin len pro murdaripen. Mek dži kana ela e phuv šuki a e čar pre dojekh maľa šučola avri? Bo o manuša, so dživen pre phuv, hine nalačhe, o džviri the o čirikle murdaľon, bo o manuša phenen: ‚O RAJ na dikhel, so keras.‘ “ „Te na birines te denašel le manušenca a imar sal strapimen, sar mek birineha te denašel le grajenca? Te slabisaľos pre rovno phuv, ta akor so kereha, sar denašeha prekal o bare kraki le Jordanoskre? Se mek the tire phrala, e famelija andral tiro kher, pes tutar visarde a namištes pre tu vakeren. Ma pača lenge, kajte tuha vakerena gulones.“ „Omukľom miro kher, odčhiďom mire manušen. Le manušen, saven kamav, diňom andro vasta le ňeprijaťeľenge. Mire manuša chudle pre ma te džal sar o ľevos andro veš; hazdle pre mande peskro hangos, vašoda len našťi avri ačhav. Mire manuša hine sar o flekato čiriklo, obkľučimen le drave čiriklenca. Noča džan a skiden savore dzive džviren a anen len te chal. But cudza pasťjera mange zňičinde e viňica; phirde mange pal miri phuv. Miri šukar maľa zňičinde a kerde latar zamukľi pušťa. Visarde la pre pušťa, hiňi zamukľi a rovel ke ma; caľi phuv hiňi zňičimen, ale ňiko peske oda na lel andro jilo. Pre savore uče brehi pre pušťa aven o ňičiťeľa, bo le RAJESKRI šabľa chal savoren pal jekh agor la phuvakro dži pre aver. Ňiko na denašela. Mire manuša sadzinenas e pšeňica, ale skidenas o trňi; trapinenas pes, ale ňič lenge na bariľa. Ladžana pes vaš peskri žatva, bo o RAJ peskra bara choľaha savoro zňičinďa.“ Kada phenel o RAJ pre savore nalačhe susedi, so pes chudle mira phuvatar, savi diňom mire manušenge, le Izraelitenge: „Cirdava ole nalačhe manušen avri andral lengre phuva a le judske manušen lendar zachraňinava. Ale paľis sar len cirdava avri, pale mange ela vaš lenge pharo a dojekh narodos thovava pale andre peskri phuv. A te sikľona mištes o droma mire manušengre a sikľona te lel vera pre miro nav: ‚Sar dživel o RAJ!‘ avke sar on varekana sikade mire manušen te lel vera pro Baal, akor ena bararde avri maškar mire manuša a dživena peske mištes. Ale te na šunena, cirdava avri ole manušen le koreňenca a zňičinava,“ phenel o RAJ. Kada mange phenďa o RAJ: „Dža a cin tuke o ľanovo sirimos a thov tuke les pašal o klubi, ale ma thov les andro paňi.“ Avke mange cinďom o sirimos, sar mange phenďa o RAJ, a thoďom mange les pašal o klubi. Paľis ke ma o RAJ prevakerďa dujtovar kavke: „Le o sirimos, so tuke cinďal a hino tute pašal o klubi, ušťi a dža ko paňi Eufrat a ode les garuv andre chev andre skala.“ Avke me geľom a garuďom les paš o Eufrat, sar mange prikazinďa o RAJ. Sar pregele but dživesa, phenďa mange o RAJ: „Ušťi a dža ko Eufrat a le odarik o sirimos, savo tuke prikazinďom ode te garuvel.“ Avke me geľom ko Eufrat, kopaľinďom avri o sirimos a iľom pal oda than, kaj les garuďom. O sirimos imar sas zňičimen a na sas lačho pre ňisoste. Akor ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Kada phenel o RAJ: ‚Kavke zňičinava o baripen le Judaskro the o baro baripen le Jeruzalemoskro. Kala nalačhe manuša doperena avke sar kada sirimos, so nane lačho pre ňisoste, bo na kamen te šunel mire lava, džan pal peskre zacata jile a phiren pal aver devla, hoj lenge te služinen a te klaňinen pes lenge. Se avke sar o murš phandel o sirimos pašal peste, avke me phandľom pašal mande savore izraelike manušen the savore judske manušen,‘ phenel o RAJ, ‚hoj te aven mire manuša a te anen mange e slava, e chvala the e pačiv. Ale on man na šunenas.‘ “ „Phen lenge kala lava: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Dojekh džbanos ela naplňimen la moľaha.‘ Pre ada tuke phenena: ‚So na džanas, hoj dojekh džbanos ela naplňimen la moľaha?‘ Phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ: Dikh, savore kale manušen naplňinava la moľaha, medik na ena mate: le kraľen, so bešen pre le Davidoskro tronos, le rašajen, le proroken the savore manušen, so bešen andro Jeruzalem. Phagerava len sar o džbani jekh avreha, le phuren the le ternen jekhetane. Na ela mange pharo, ňikas na kidava avri, zňičinava len bi e milosť, phenel o RAJ.‘ “ „Šunen, prithoven o kan, ma lašaren tumen, bo o RAJ prevakerďa. Den e chvala le RAJESKE, tumare Devleske, medik na anela o kaľipen, medik tumenge na poddžana o pindre pro skali andro kaľipen. Užarena pro švetlos, ale ov les čerinela pro kaľipen; kerela lestar baro kaľipen. Ale te kada na šunena, miri duša počoral rovela; angle tumaro baripen igen rovela a mire jakhendar čuľana o apsa, bo le RAJESKRO stados ela ľigendo andro zajaťje.“ O RAJ mange phenďa: „Phen le kraľiske the leskra dake: ‚Aven tele pal tumare troni a bešen tumenge teleder, bo tumare slavna koruni tumenge perena tele pal o šere. O fori pro juhos ena zaphandle andre a ňiko len na otkerela. Savore manušen andral e Judsko ľidžana andre aver phuv, ľidžana len calkom avrether.‘ “ „Hazden upre o jakha a dikhen pre ola, ko aven pal o severos. Kaj hino o stados, so tuke sas dino? Kaj hine tire šukar bakrore? So pheneha akor, sar o manuša, pal save tuke gondoľinehas, hoj hine tire prijaťeľa, tut domarena a vladňinena upral tu? Či na avela pre tu ajse dukha sar pre džuvľi, so ločhol? Te tutar phučeha: ‚Soske pre mande kada avľa?‘ Oda hin vaš tiro baro binos. Vašoda tuke hazdle upre o rokľi a pašľile tuha našilu. Či šaj o Kušijcos čerinel e farba pre peskri cipa? Abo o leopardos peskre škvrni? Avke aňi tumen, ko san sikade pro nalačhipen, našťi keren o lačho. Roztradava len sar phus, savo ľecinel andre balvaj pal e pušťa. Kada hin tiro losos, tiro kotor, so tuke merinďom avri,“ phenel o RAJ, „bo bisterďal pre ma a mukehas tut pro klamišagos. Me tuke hazdava tiri rokľa pro muj, hoj tuke te dičhol tiri ladž. Me dikhľom tiro džungipen, tiro lubipen, lubikano dživipen; sar džan jekh pal aver sar o graj pal e kobila andre ruja, sar lašaren le modlen pro verchi the pro maľi. Vigos tuke, Jeruzalemona! Medik dži kana kames te ačhel nažužo?“ Kada hin o lav, savo phenďa o RAJ le Jeremijašiske pal o šukiben: „Baro pharipen hin le Juda, o manuša andre leskre fori našľon pal o jakha. Pašľon pre phuv andre žaľa a le Jeruzalem šunďol te rovel bara dukhaha. Lengre bare manuša bičhade peskre sluhen paňeske, on gele paš o chaňiga, ale paňi na arakhle. Avle pale le prazdne vedrenca; hine sklamimen a ladžan pes, vašoda pes chuden šerendar. Vašoda, hoj na delas brišind andre phuv, e maľa hiňi pukimen. O rolňika pes ladžan a chuden pes šerendar. Mek the e jeleňica pre maľa omukel peskre cikne jeleňicis, so lake uľiľa, bo nane ode zeleno čar. O dziva osli ačhen pro brehi a phares lenge hin te dichinel sar le šakalenge. O jakha lenge zaperen andre, bo nane ňisavi zeleno čar.“ O manuša phenen: „Kajte amare nalačhipena svedčinen pre amende, pomožin amenge, RAJEJA, hoj pes te na dikhel tele tiro nav. Bo buterval tutar odgeľam a kerahas o bini anglal tu. Tu, so sal e Naďej le Izraeloskri the leskro Zachrancas andral o pharipen, soske sal sar o cudzincos andre amari phuv, sar o putňikos, so ačhel te presovel ča jekh rat? Soske sal ajso sar o manuš, so predaral, sar o zoralo murš, savo imar na birinel te zachraňinel? RAJEJA, tu sal maškar amende, amen pes vičinas pal tiro nav, ma omuk amen, RAJEJA!“ Kada phenel o RAJ pal kala manuša: „Rado phiren upre tele a na zľikeren peskre pindre. Vašoda nane pre dzeka le RAJESKE; akana peske leperďa pre lengre nalačhipena a marel len vaš lengre bini.“ O RAJ mange phenďa: „Ma modľin tut vaš o lačhipen prekal kala manuša! Sar pes poscinena, me na šunava avri lengro mangipen; sar mange anena e labarďi abo e chabeneskri obeta, me len na prilava. Zňičinava len la šabľaha, la bokhaha the le meribnaskre nasvaľibnaha.“ Akor me phenďom: „Jaj, RAJEJA, Devla miro, bo o proroka furt phenen le manušenge: ‚Na avela pre tumende e šabľa aňi e bokh, bo me tumen dava baro smirom pre kada than.‘ “ Avke mange o RAJ odphenďa: „O proroka prorokinen klamišagoha andre miro nav. Me len na bičhaďom, ňič lenge na prikazinďom aňi ke lende na vakerďom. On tumenge prorokinen falošňe, dikhen o chocsave viďeňja, so peske chudle avri, a vakeren o klamišagi, so peske korkore gondoľinde avri.“ Vašoda kada phenel o RAJ pal ola proroka, save prorokinen andre leskro nav, kajte len ov na bičhaďa, a phenen, hoj e šabľa the e bokh na avela andre kadi phuv: „Kala proroka ena murdarde la šabľaha a merena bokhatar. A pre ola manuša, savenge on prorokinen, avela e šabľa the e bokh a ena čhide avri pro uľici andro Jeruzalem. Na ela ko te parunel aňi len aňi lengre romňijen aňi lengre čhaven the čhajen. Čhivava pre lende avri oda nalačhipen, so on korkore kerenas.“ „Phen kale manušenge kada lav: ‚Mire jakhendar čuľan o apsa, na preačhen rat-džives, bo pre pačivaľi čhaj, pre mire manuša, avľa bari pohroma, bari dukhaďi rana. Te džav avri pre maľa, dikhav pherdo dženen predemaden la šabľaha. Te džav andro foros, dikhav le manušen, so meren bokhatar! Se o prorokos the o rašaj phiren pal e phuv upre tele a na džanen peske radi.‘ “ Me phenďom: „RAJEJA, či calkom odčhiďal le manušen andral e Judsko? Či džungľiľa tire jileske o Sion? Soske amen avke marďal, hoj našťi sasťuvas avri? Užarahas pro smirom, ale o lačhipen na avelas, pro sasťipen, ale dikh, avľa e bari dar. RAJEJA, amen peske pridžanas amari vina a the o nalačhipena amare dadengre, bo kerďam o bini anglal tu. Angle slava tire naveskri ma odčhiv amen! Ma ker ladž tire slavne tronoske! Leper tuke pre tiri zmluva, so amenca phandľal, a ma prephag la! Či šaj o modli le narodengre den o brišind? Abo či o ňebos del korkoro pestar o prehanki? Či oda na sal tu, RAJEJA, Devla amaro, ko oda kerel? Pre tute pes mukas, bo ča tu kada savoro keres.“ O RAJ mange phenďa: „Kajte angle mande ačhiľahas o Mojžiš the o Samuel, miro jilo pes na visarela ke kala manuša. Bičhav len mandar het, mi džan het pal mire jakha. A te tutar phučena: ‚Kaj džaha?‘ odpheneha lenge: ‚Kada phenel o RAJ: Oda, ko peske zaslužinel te džal pro meriben, merela; oda, ko peske zaslužinel e šabľa, ela murdardo šabľaha; oda, ko peske zaslužinel e bokh, merela bokhatar; oda, ko peske zaslužinel te džal andro zajaťje, ela zailo.‘ Štar veci pre tumende anava,“ phenel o RAJ, „e šabľa, hoj te murdarel, le rikonen, hoj te čhingeren, le čiriklen a the le dzive džviren, hoj te chan a te ňičinen. A kerava oda, hoj savore kraľišagi pre phuv pes darana olestar, so pes lenge ačhiľa, vaš oda, so o judsko kraľis o Menaše, o čhavo le Chizkijoskro, kerďa andro Jeruzalem. Kaske ela pharo vaš tuke, Jeruzalemona? Ko vaš tu rovela? Ko paš tu zaačhela a phučela tutar: ‚Sar džives?‘ Tu man odčhiďal,“ phenel o RAJ, „visarďal tut mange le dumeha. Vašoda pre tute nacirdava miro vast a zňičinava tut, bo imar zuňinďom te zľikerel miri choľi. Prečhivkerava len la vidlaha andre savore lengre fori. Lava lendar le čhaven; zňičinava mire manušen, bo pes na visarde peskre nalačhe dromendar. Ela ode buter vdovi, sar hin e poši paš o moros; anava le ňičiťeľis pro dilos, so murdarela le terne muršen a kerela, hoj o daja te cerpinen; jekhvareste pre lende anava e bari dar the o pharipen. Slabisaľola odi džuvľi, savi anďa efta čhaven pro svetos, phurdela avri e duša. Dživese lake zadžala o kham, ela poceňimen a ladžala pes. A oklen, so predživena, dava te murdarel lengre ňeprijaťeľenge,“ phenel o RAJ. Me phenďom: „Vigos mange, daje miri, hoj man anďal pro svetos, le muršes, so pes furt mušinel te vesekedinel a te kerel savorenca pal caľi phuv. Na davas kečeň aňi na iľom kečeň, ale the avke man savore prekošen.“ O RAJ phenďa: „Jeremijaš, me tut lendar lava avri. Sar pre tire ňeprijaťeľa avela o pharipen the e skaza, akor pal tu avena a mangena tut, hoj lenge te pomožines. Či šaj o manuš prephagel o trast, o trast pal o severos, vaj o brondzos? Manušale andral e Judsko, tumaro barvaľipen the tumare pokladi dava tumare ňeprijaťeľenge a na mola len oda ňič; angle savore tumare bini, so kerďan pal caľi tumari phuv. Kerava tumendar otroka tumare ňeprijaťeľenge andre odi phuv, savi na prindžaren, bo miri choľi labol pre tumende sar jag.“ Me phenďom: „Tu džanes, RAJEJA, leper tuke pre ma a pomožin mange; pomsťin tut vaš mande mire ňeprijaťeľenge! Ma domuk lenge te lel man het. Soske mek zľikeres tiri choľi? Se tu džanes, hoj vaš tute cerpinav. Furt, sar ke ma avenas tire lava, chavas len; tire lava mange anen o radišagos a miro jilo lendar radisaľol, se me man vičinav pal tiro nav, RAJEJA, Nekzoraleder Devla. Na bešav maškar ola, ko rado mulatinen, a na zabajinav man lenca. Angle oda, hoj šunav tire lava, bešav korkoro a hin andre mande pherdo choľi vaš oda, so kerde. Soske miri dukh šoha na preačhel? Soske hiňi miri rana ajsi dukhaďi, hoj našťi sasťol avri? Me man mukľom savoreha pre tute, ale tu man omukľal avke sar o paňi andre jarka, so ňilaje šučol avri.“ Vašoda kada phenel o RAJ: „Te tut visareha kale lavendar, kerava tutar pale miro služobňikos. Te vakereha oda, so hin vzacno, a na oda, so hin zbitočno, akor tuke domukava pale te vakerel vaš ma le manušenge. Tu ma ker avke sar on, ale on mi keren avke sar tu! Me kerava, hoj te aves ajso zoralo sar o brondzuno muros kale manušenge. Marena pes tuha, ale na domarena tut, bo me som tuha, hoj tut te chraňinav a te lav tut avri,“ phenel o RAJ. „Lava tut avri andral o vasta le ňeprijaťeľengre a cinava tut avri andral o vasta le bijileskre manušengre.“ O RAJ mange phenďa kada: „Ma le tuke romňa a te na el tut čhave aňi čhaja pre kada than.“ Bo kada phenel o RAJ pal o čhave the pal o čhaja, so uľile pre kada than, the pal lengre daja the dada, so len ande pro svetos: „Merena pro meribnaskre nasvaľibena. Ňiko pal lende na rovela aňi len na parunela, ale pašľona pre phuv sar hnojos. Ena murdarde la šabľaha a merena bokhatar. Lengre mule ťela chana o čirikle the o dziva džviri.“ Bo kada phenel o RAJ: „Ma dža andro kher, kaj on vartinen. Ma dža ode lenca te rovel a ma phen lenge, hoj tuke oda hin pharo, bo me odiľom kale manušendar miro smirom, miro verno kamiben the miri milosť,“ phenel o RAJ. „The o barvalo the o čoro merena andre kadi phuv. Ňiko len na parunela a ňiko pal lende na rovela. Ňiko pes žaľatar vaš lenge na čhingerela pro ťelos aňi peske na hoľinela o bala pro šero. Ňiko lenca na chala aňi na pijela, hoj len te poťešinel akor, sar lenge merela vareko, kas rado dikhenas, a aňi akor, sar lenge merela e daj abo o dad. Ma dža aňi andro kher, kaj mulatinen, hoj lenca te bešes, te chas a te pijes.“ Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „Angle tumare jakha, sar mek tumen dživena, lava kale thanestar het o radišagos the o kheľiben, o radišagos le terneskro the la terňakro. Sar pheneha kale manušenge savore kala lava a on tutar phučena: ‚Soske amenge o RAJ phenel, hoj pre amende avela savoro kada nalačhipen? Savi hin amari vina a savo binos kerďam anglo RAJ, amaro Del?‘ Odpheneha lenge: ‚Vašoda, hoj tumare dada man omukle,‘ phenel o RAJ, ‚a phirenas pal aver devla, služinenas lenge a lašarenas len. Omukle man a miro zakonos na doľikerenas. Ale tumen san mek goreder sar tumare dada, bo sako tumendar phirel pal peskro zacato the nalačho jilo a na kamel man te šunel. Vašoda tumen tradava avri andral kadi phuv andre ajsi phuv, savi na prindžarenas aňi tumen aňi tumare phure dada. A služinena ode le cudze devlenge rat-džives, bo imar tumenge na presikavava e milosť.‘ “ „Vašoda avena o dživesa,“ phenel o RAJ, „kana imar na phenena: ‚Avke sar dživel o RAJ, savo iľa avri le Izraeliten andral o Egipt,‘ ale phenena, ‚avke sar dživel o RAJ, savo iľa avri le Izraeloskre manušen andral e severno phuv the andral savore phuva, andre save len roztradňa.‘ Bo me len anava pale andre odi phuv, savi diňom lengre dadenge. Dikh, bičhavava pal o but ribara,“ phenel o RAJ, „a on len chudena. Paľis bičhavava pal o but lovci a on len chudena andral savore verchi, andral savore brehi the andral o pukimen skali. Se mire jakha dikhen pre savore lengre droma. Angle mande pes našťi garuven aňi lengre bini nane garude angle mire jakha. Ale vaš lengri vina the vaš lengro binos lenge visarava duvar ajci pale, bo meľarde andre miri phuv le mule sochenca a pherarde miri phuv peskre džungale modlenca.“ Akor me phenďom: „O RAJ hin miri zor the miro hrados, oda than, kaj man garuvav andre oda džives, sar mange hin phares! Ke tute avena o narodi, avena pal o agora le phuvakre a phenena: ‚Amare dada na zďeďinde ňič, ča le falošne devlen; le chocsave modlen, so lenge na sas lačhe pre ňisoste.‘ Šaj peske o manuš kerel devlen? Šaj, ale oda nane ňisave devla!“ O RAJ phenel: „Vašoda me lenge akana sikavava a dava lenge te džanel miri bari zor a prindžarena, hoj miro nav hin o RAJ.“ O RAJ phenel: „Manušale andral e Judsko, tumaro binos hino pisimen andre le trastune ridloha; hino randlo avri pre tumare jile the pre tumare oltara le diamantoskre hrotoha. Bo tumare čhave lašaren le modlen paš peskre oltara the paš o slupi la Ašerakre tel dojekh zeleno stromos the pre dojekh baro verchos. Verchona miro, so sal pre rovno maľa, tiro barvaľipen the savore tire pokladi dava sar korisť a avke počineha vaš o binos, so sas kerdo pre caľi tiri phuv. Mušineha tutar te del tiri phuv, savi tuke diňom. Kerava tutar otrokos tire ňeprijaťeľiskro andre ajsi phuv, savi na prindžares. Bo miri choľi hiňi sar jag, so večňe labola.“ Kada phenel o RAJ: „Prekošlo hin oda murš, ko pes mukel pro manuš a thovel peskro pačaben pre le manušeskri zor, ale andre peskro jilo pes visarel het le RAJESTAR. Ela sar o krakos pre pušťa a na dikhela, sar avel o lačhipen. Bešela pre pušťa andre avrišuki phuv, andre lonďi phuv, kaj ňiko aver na bešel. Bachtalo hin oda murš, savo pes mukel pro RAJ a thovel peskro pačaben andro RAJ. Ela sar o stromos sadzimen paš o paňi, so zamukel peskre koreňa paš e jarka. Na darala pes, sar avela o baro tačipen, leskre prajti ačhena zelena. Andro šuko berš pes na trapinela aňi na preačhela te del peskro ovocje. Nekzradneder savorestar hin o jilo, na del pes te sasťarel avri. Ko leske šaj achaľol? Me, o RAJ, skuminav o jile a skušinav o gondoľišagos, hoj te počinav sakoneske pal oda, sar dživelas, pal oda, savo ovocje anenas leskre skutki. Oda, ko peske načačipnaha skidel o barvaľipen, hino sar e jarabica, savi bešel pro cudza jandre. Andre peskre nekfeder berša pes lestar mušinela te zdel a pro koňec pes sikavela, hoj sas dilino.“ Me phenďom: „Amaro Chramos hino sar o slavno tronos, so ačhel pro baro verchos ešebnovarestar. RAJEJA, tu sal e Naďej le Izraeloskri. Savore, ko tut omuken, pes ladžana. Ola, ko tutar džan het, ena pisimen andro prachos la phuvakro, bo omukle le RAJES, o prameňis le džide paňeskro. Sasťar man, RAJEJA, a avava sasto, zachraňin man a avava zachraňimen, bo tu sal oda, kas lašarav. Dikh, o manuša mandar asan a phenen: ‚Kaj hine o lava le RAJESKRE? Mi ačhen pes imar.‘ Me pre tute na ispidavas, hoj te avav tiro pasťjeris na kamavas o džives le pharipnaskro. Tu džanes, so avľa avri andral miro muj, hin oda anglal tute. Ma ker, hoj te predarav! Se tu sal miro than, kaj man garuvav andro džives, sar avel o pharipen. Mi ladžan pes ola, ko pre ma džan, ale me man te na ladžav. Mi predaran on, ale me man te na darav. An pre lende o džives le pharipnaskro a mar len duvar ajci.“ Kada mange phenďa o RAJ: „Dža a ačhav tut andre brana le manušengri, khatar džan andre a khatar aven avri o judska kraľa, a the andre savore brani andro Jeruzalem, a phen lenge: ‚Šunen o lava le RAJESKRE, kraľale andral e Judsko, savore manušale, so bešen andre Judsko, a the savore, so dživen andro Jeruzalem a predžan kala branaha.‘ Kada phenel o RAJ: ‚Den pre tumende pozoris! Ma hordinen o tovaris a ma anen les prekal o brani le Jeruzalemoskre pro šabat. Aňi ma anen avri tumaro tovaris andral tumare khera aňi ma keren ňisavi buči pro šabat, ale pošvecinen o šabat avke, sar prikazinďom tumare dadenge. No tumare dada na kamenas te šunel aňi peske na lenas ola lava andro jile. Sas zacata, na šunenas a na dine peske te phenel. Ale te man tumen šunena,‘ phenel o RAJ, ‚a pro šabat na hordinena o tovaris prekal e brana kale foroskri, te pošvecinena o šabat a na kerena andre oda džives ňisavi buči, akor prekal o brani kale foroskre predžana o raja the o kraľa, save bešena pro tronos le Davidoskro. O kraľa, o raja, o manuša andral e Judsko the o manuša andral o Jeruzalem avena pro verdana the pro graja. A andre kada foros furt bešena o manuša. Avena o manuša andral o fori andre Judsko, andral o gava pašal o Jeruzalem, andral e phuv le Benjaminoskri, the andral e brehengri phuv Šefela, pal o verchi, the pal e pušťa Negev a anena andro Chramos le RAJESKRO o labarde obeti, o chabeneskre obeti the mek aver obeti, the o kaďidlos the e paľikeribnaskri obeta. Ale te na šunena mire lava, hoj pes te pošvecinel o šabat, a hordinena tumaro tovaris a predžana leha prekal o brani le Jeruzalemoskre, akor bičhavava pre leskre brani e jag, so na murdaľola andre a labarela avri o pevnosťi le Jeruzalemoskre.‘ “ Kada lav phenďa o RAJ le Jeremijašiske: „Ušťi a dža andro kher le hrnčjariskro. Ode tuke phenava mire lava.“ Avke geľom tele andro kher le hrnčjariskro a ov ipen akor kerelas buči pro kruhos. A e kuči, savi kerelas la čikatar, leske na avľa avri. Avke latar kerďa aver nadoba, savi ov kamľa te kerel. O RAJ ke ma prevakerďa kavke: „Či me tumenca našťi kerďomas avke sar kada hrnčjaris?“ phenel o RAJ. „Avke sar hin e čik andro vasta le hrnčjariskre, avke san tumen, manušale andral o Izrael, andre mire vasta. Varekana phenav pal varesavo narodos abo pal varesavo kraľišagos, hoj les džav te zňičinel, te čhivel tele a te murdarel avri, ale te pes oda narodos, pre savo oda phenďom, visarel andral peskro nalačhipen, akor mange hin pharo a na kerav oda nalačho, so leske gondoľinavas te kerel. A varekana phenav pal varesavo narodos abo pal varesavo kraľišagos, hoj les pale ačhavava upre a sadzinava avri, ale te oda narodos kerel oda, so nane lačho angle mire jakha a na šunel man, akor mange hin pharo a na kerav oda lačho, so leske gondoľinavas te kerel. Akana phen le manušenge andre Judsko the le nipenge andro Jeruzalem: ‚Kada phenel o RAJ: Dikh, pripravinav pre tumende e pohroma a gondoľinav pre tumende avri o nalačho planos. Vašoda pes sako tumendar mi visarel peskre nalačhe dromestar a mi prikerel peskre droma the peskre skutki!‘ Ale on odphende: ‚Zbitočňe amenge kada vakeres! Amen hin amare plani a sako amendar peske kerela oda, so kamel andre peskro nalačho the zacato jilo.‘ “ Vašoda kada phenel o RAJ: „Noča phučen le narodendar, či vareko šunďa kajso vareso. E pačivaľi čhaj le Izraeloskri kerďa odi nekgoreder veca. Či šaj o jiv calkom našľol pal o verchi andro Libanon? Či šaj varekana lengre šilale paňa, so čuľan dural, šučon avri? Ale mire manuša pre ma bisterde; labarenas o kaďidlos le falošne devlenge, angle lende odgele pal o droma, pal o chodňiki, so sas dine varekana, a gele pre aver chodňiki, pro droma, so na sas prikerde. Avke čerinde kadi phuv pro strašno than, hiňi prekošľi pro furt. Sako, ko pašal predžala, predarala olestar, so dikhela, čudaľinela pes a kerela le šereha. Roztradava len sar e balvaj pal o vichodos anglo ňeprijaťeľa; andre oda džives, sar pre lende avela e pohroma, lenge sikavava o dumo, a na o muj.“ Phende: „Aven gondoľinas avri o nalačhe plani pro Jeremijaš. Se mek kade ena aver rašaja, save amen šaj sikavena, goďaver murša, save amen dena goďi, the proroka, save amenge phenena o lav le Devleskro. Aven thovas les tele la čhibaha a imar na mušinaha te šunel, so amenge vakerel.“ Avke me phenďom: „Šun man, RAJEJA, a šun the olen, ko pre ma džan! Či šaj vaš o lačho te počinel nalačhipnaha? No on mange kopaľinde avri e bari chev! Leper tuke, hoj ačhavas angle tute mangavas tut vaš lenge, hoj lendar te visares tiri choľi. Vašoda muk pre lengre čhave e bokh a de len te murdarel la šabľaha. Ker lengre romňijendar vdovi a ma de len čhave; lengre muršen mi murdarel o meribnaskro nasvaľiben a lengre ternen mi predemel e šabľa andro mariben. Andral lengre khera mi šunďol o baro roviben, sar pre lende jekhvareste bičhaveha le zbujňiken, bo kopaľinde avri e chev, hoj man te chuden, a thode tel mire pindre e pasca. Ale tu, RAJEJA, džanes savore lengre nalačhe plani, sar man kamen te murdarel. Ma odmuk lenge lengri vina aňi ma khos tele lengro binos anglal tire jakha! Ale de lenge te perel tele anglal tu a ker lenca andre tiri choľi.“ Kada phenel o RAJ: „Dža ko hrnčjaris a cin lestar kuči čikatar, le tuha varesave vodcen le manušendar the le rašajendar. Paľis dža andre dolina Ben-Hinom, savi hiňi paš e Brana le hrnčjariskri, a ode vakereha ola lava, so tuke phenava. Pheneha lenge: ‚Šunen o lav le RAJESKRO, kraľale andral e Judsko the manušale, so bešen andro Jeruzalem! Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Pre kada than anava ajsi pohroma, hoj sakoneske, ko pal oda šunela, piskinela andro kana. Bo on man omukle a kerde kale thanestar than prekal o cudza devla; labarenas kade o kaďidlos avre devlenge, saven na prindžarenas aňi lengre dada aňi o judska kraľa, a kada than pherarde le ňevinne rateha. Le Baaloske ačhavenas o uče thana, hoj peskre čhaven te labaren sar e labarďi obeta le Baaloske. Kajse obeti me šoha na prikazinďom, na phenďom a mek aňi pre goďi mange oda na avľa. Vašoda avena ajse dživesa, phenel o RAJ, kana pes imar kada than na vičinela Tofet abo dolina Ben-Hinom, ale e Dolina le murdaripnaskri. Pre kada than zňičinava o plani le Judaskre the le Jeruzalemoskre, murdarava len la šabľaha anglal lengre ňeprijaťeľa, ole dženengre vastenca, so len kamen te murdarel. Lengre mule ťela dava te chal le čiriklenge the le dzive džvirenge. Anava pre kada foros ajsi bari dar, hoj sako, ko pašal predžala, predarala a čudaľinela pes oleske, so pes leha ačhiľa. Lengre ňeprijaťeľa len obkľučinena a kamena len te zňičinel. Obkľučinena len avke zorales, hoj o manuša andro foros bokhatar chana jekh avres a mek až the peskre čhaven the čhajen.‘ Paľis phager e kuči anglo jakha ole muršengre, so tuha džana. Phen lenge: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: Avke sar phadžiľa kadi kuči čikatar, savi pes imar na del te prikerel, avke phagerava kale manušen the kada foros. Le mulen pes parunela andre dolina Tofet, bo avrether na ela than te parunel. Kada kerava kale foroha, phenel o RAJ, a the olenca, ko andre bešen. Kada foros ela sar o Tofet. O khera andro Jeruzalem the o khera le judske kraľengre ena meľarde andre sar o Tofet – savore khera, kaj labarenas o kaďidlos pro padi savore ňeboskre čercheňenge a kaj anenas o moľakre obeti avre devlenge.‘ “ Sar o Jeremijaš avľa pale andral o Tofet, kaj les bičhaďa o RAJ te prorokinel, ačhaďa pes andre dvora le RAJESKRE khereskri a phenďa savore manušenge: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Pre kada than a the pre savore fori pašal anava savore pohromi, pal save vakeravas, bo sas zacata a na kamenas te šunel mire lava.‘ “ O rašaj o Pašchur, le Imeroskro čhavo, o hlavno uradňikos andro Chramos le RAJESKRO, šunďa le Jeremijaš te prorokinel kala lava. O Pašchur diňa le prorokos Jeremijaš te marel a te phandel andre kaštuňi klada, savi sas paš e Upruňi brana le Benjaminoskri paš o Chramos le RAJESKRO. Pre aver džives, sar o Pašchur premukelas le Jeremijaš andral e klada, phenďa leske o Jeremijaš: „O RAJ tut na vičinela ‚Pašchur‘, ale ‚Bari Dar savore serendar‘. Bo kada tuke phenel o RAJ: ‚Bičhavava pre tu the pre tire prijaťeľa bari dar; perena tel o šabľi le ňeprijaťeľengre a tire jakha pre oda dikhena. A savore manušen andral e Judsko dava andro vasta le babiloňike kraľiske; lela len andro Babilon a oklen murdarela la šabľaha. Savoro barvaľipen kale foroskro dava andro vasta lengre ňeprijaťeľenge – savore vzacna veci the savore pokladi le kraľengre andral e Judsko. Lengre ňeprijaťeľa len občorarena, lena kala veci sar korisť a ľidžana oda andro Babilon. Tu, Pašchur, the savoredžene andral tiro kher avena zaile andro Babilon. Ode mereha a parunena tut savore tire prijaťeľenca, savenge falošňe prorokinďal.‘ “ Prevakerďal man, RAJEJA, a me man diňom te prevakerel; zorales man pricirdňal ke tu a domarďal man. Calo džives som pro asaben, sako mandar asal. Furt sar vakerav, mušinav zorales te vičinel: „O mariben the e pohroma avel!“ Anglo lav le RAJESKRO mange calo džives dophenen a keren man ladž. Ale sar mange phenavas: „Imar na leperava leskro lav aňi na vakerava andre leskro nav,“ no leskro lav hin andre miro jilo sar jag; e jag, so labol andre mire kokala. Kamavas odi jag andre mande te zaačhavel, ale našťi. Šunav but dženen te šepkinel: „E bari dar hin všadzik! Den les andre! Daha les andre!“ Savore mire prijaťeľa užaren pre oda, hoj perava, a phenen: „Ko džanel, či les na klaminaha, a oleha les domaraha a pomsťinaha pes leske.“ Ale o RAJ hino manca sar o zoralo hrďinas, vašoda ola, ko pre ma džan, perena tele a našťi man ňič kerena. Doperena andre bari ladž, bo našťi man domarena, pre lengri ladž pes šoha na bisterela. Nekzoraleder RAJEJA, tu, so skumines le spravodľivones, tu, so dikhes dži andro jilo the andre goďi, de mange te dikhel tiri pomsta pre lende, bo andre tire vasta diňom miro pharipen. Giľaven le RAJESKE! Oslavinen le RAJES! Ov zachraňinel le čores andral o vasta le nalačhe manušengre. Prekošlo te el oda džives, kana uľiľom! Te na el požehňimen oda džives, kana man miri daj anďa pro svetos! Prekošlo hin oda murš, savo anďa mire dadeske o radišagos, sar phenďa: „Uľiľa tuke čhavoro, muršoro!“ Oda murš mi el sar o fori, save o RAJ bi e milosť čhiďa tele. Tosara mi šunel o roviben a pro dilos e maribnaskri vika. Bo na murdarďa man andro per mira dake, avke mange uľahas mira dakro per sar hrobos pro furt. Soske avľom avri la dake andral o per? Hoj te dikhav o trapišagos the e žaľa? Hoj andre ladž te predživav mire dživesa? O kraľis Cidkijah bičhaďa ko Jeremijaš le Malkijoskre čhas le Pašchur the le rašas Cefanjah, le Maasejoskre čhas, hoj lestar te phučen: „Mang le RAJES, hoj amenge te avel te pomožinel, bo o babiloňiko kraľis Nebukadnecar pre amende utočinel. Phuč, či na kerela o RAJ jekh ajso zazrakos, sar kerelas varekana, a či les na zaačhavela, hoj pre amende te na utočinel a te džal het.“ Akor o RAJ prevakerďa ko Jeremijaš, hoj lenge te odphenel: „Kada phenen le Cidkijoske: ‚Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Domarava tumari armada, savi pes marel le babiloňike kraľiha the le Babilončanenca, so tumen obkľučinen avral pašal o muri, a skidava upre maškar o foros o zbraňe tumare slugaďengre. Me korkoro man tumenca marava le nacirdle vasteha, le zorale ramenoha, la choľaha, la bara choľaha. Murdarava olen, so bešen andre kada foros; le manušen the le dobitkos le džungale nasvaľibnaha, avke hoj merena. Paľis, phenel o RAJ, dava le judske kraľis Cidkijah, leskre sluhen, leskre manušen a the olen, so andre kada foros na pregele le meribnaskre nasvaľibnaha, la šabľaha aňi la bokhaha, andro vasta le babiloňike kraľiske Nebukadnecaroske the lengre ňeprijaťeľenge, so len kamen te murdarel. Ov len murdarela bi e milosť, bi o jilo a na ela leske vaš lenge pharo.‘ A kale manušenge phen: ‚Kada phenel o RAJ: Thovav anglal tumende o drom le dživipnaskro the o drom le meribnaskro. Ko ačhela andre kada foros, ela murdardo la šabľaha, merela bokhatar abo pro meribnaskro nasvaľiben. Ko džala avri a zdela pes le Babilončanenge, so tumen obkľučinen, ačhela te dživel. Zachraňinela peske bajča o dživipen a dživela. Bo man rozhodňinďom, hoj na zachraňinava kada foros, ale hoj les zňičinava,‘ phenel o RAJ. ‚Dava les andro vasta le babiloňike kraľiske a ov les labarela avri.‘ “ „Phen le judske kraľiskra famelijake kada: Šunen o lav le RAJESKRO, kher le Davidoskro! Kada phenel o RAJ: ‚Sako džives sudzinen spravodľivones a len avri le občorarde manušes andral o vasta oleske, ko les trapinel, hoj te na chudel te labol miri choľi sar jag vaš tumare nalačhe skutki, so keren, a te na rozlabol avke, hoj la ňiko našťi murdarela andre.‘ “ „Dikh, me džav pre tute, Jeruzalem, so bešes upral e dolina, pre skalnato rovina, phenel o RAJ. Tumen phenen: ‚Ko pre amende avela, ko pes šaj dochudela andre amare khera?‘ Marava tumen vaš tumare skutki, phenel o RAJ. Labarava e jag andre tumaro veš a labola savoro pašal tumende.“ Kada phenel o RAJ: „Dža tele andro palacis ko judsko kraľis a phen leske kada lav: ‚Šun o lav le RAJESKRO, judsko kraľina, so bešes pro tronos le Davidoskro, tu, tire sluhi the tire manuša, tumen, so aven andre prekal kala brani.‘ Kada phenel o RAJ: ‚Keren oda, so hin spravno a spravodľivo, len avri le občorarde manušes andral o vasta oleske, ko les trapinel. Ma keren ňisavo nalačhipen aňi ma trapinen le cudzincen, le široten the le vdoven; ma čhoren avri o ňevinno rat pre kada than. Te čačes doľikerena kada lav, akor o kraľa, so bešen pro tronos le Davidoskro, avena andre prekal o brani kale palaciskre pro graja the pro verdana, on, lengre sluhi the lengre nipi. Ale te na šunena kala lava, lav vera korkoro pre mande,‘ phenel o RAJ, ‚hoj kale palacistar ačhela kopa šmeci.‘ Bo kada phenel o RAJ pal o palacis le judske kraľiskro: ‚Kajte sal mange sar o Gilead, sar o verchi andro Libanon, kerava tutar e pušťa, o fori, kaj ňiko na bešel. Bičhavava pre tute le ňičiťeľen, le slugaďen le zbraňenca, čhingerena avri tire šukar cedri a čhivena len pre jag.‘ But narodi predžana pašal kada foros a jekh avrestar phučena: ‚Soske o RAJ kada kerďa kale bare foroha?‘ Odphenena lenge: ‚Vašoda, bo omukle e zmluva le RAJESKRI, peskre Devleskri, klaňinenas pes avre devlenge a služinenas lenge.‘ “ „ ‚Ma roven pal o kraľis, so muľa, ma ľikeren žaľa pal leste; sigeder roven pal oda, ko geľa andre aver phuv, bo imar na avela pale a peskri phuv imar na dikhela.‘ Bo kada phenel o RAJ pal o Jozijašoskro čhavo Joachaz, pal o judsko kraľis, savo vladňinelas vaš peskro dad Jozijaš a geľa het pal kada than: ‚Imar na avela kade pale, ale merela pre oda than, kaj les ľigende a imar na dikhela kadi phuv.‘ “ „ ‚Vigos oleske, ko peske ačhavel o palacis ňespravodľišagoha a o uprune khera klamišagoha, ko peskre manušen del te kerel buči hijaba a na počinel lenge vaš e buči. Ko phenel: „Ačhavava mange baro palacis a upral mange kerava o bare khera!“ A paľis peske kerel o buchle oblaki, obthovel o palacis le cedroskre kašteha a farbinel pro loles. Gondoľines tuke, hoj te tut lašares le cedroha, hoj oda tutar kerel kraľis? Či tiro dad na chalas a na pijelas? Ale ov kerelas oda, so hin spravno the spravodľivo, a vašoda leske sas mištes. Pomožinelas te dochudel o čačipen le čoreske the le slabeske a sas leske mištes. Kavke kamel te kerel o manuš, so man prindžarel!‘ phenel o RAJ. ‚Ale tire jakha the tiro jilo džan ča pal o nalačho ziskos, te čhorel avri o ňevinno rat, te trapinel a te ispidel tele.‘ Vašoda kada phenel o RAJ pal o judsko kraľis Jojakim, le Jozijašoskro čhavo: Na rovena pal leste kavke: ‚Jaj, phrala miro! Jaj, prijaťeľina miro!‘ Na rovena pal leste: ‚Jaj, raja miro! Jaj, kraľina miro!‘ Parunena les sar le somaris, cirdena les avri a čhivena het pal o brani le Jeruzalemoskre.“ „Čhaje le Jeruzalemoskri, dža upre pro Libanon a vičin, mi šunďol tiro hangos andro Bašan, vičin andral o Abarim, bo savore tire pirane hine zňičimen. Vakeravas ke tu, sar tuke mek sas mištes, ale tu phenďal: ‚Na kamav te šunel!‘ Kajsi salas terňipnastar, na šunehas man. Savore tire pasťjeren odphurdela e balvaj; tire pirane ena zaile a odľigende. Akor tut ladžaha a aveha teledikhľi vaš tire nalačhe skutki. Tu, so bešes pro Libanon, a tire hňizdi hine pro cedri, jaj sar jojčineha akor, sar pre tu avena o ločhibnaskre dukha, o kurči sar pre džuvľi, so ločhol.“ „Avke sar dživav,“ phenel o RAJ, „te le Jojakimoskro čhavo o Jojachin, o judsko kraľis, uľahas e pečatno angrusi pre miro čačo vast, iľomas les odarik tele. Dava tut andro vasta olenge, ko tut kamen te murdarel, the olenge, kastar tut daras. Dava tut andro vasta le babiloňike kraľiske le Nebukadnecaroske the andro vasta le Babilončanenge. Tut the tira da, savi tuha ločhiľa, tradava andre aver phuv, andre savi na uľiľan, a ode the merena. Imar šoha na avena pale andre odi phuv, andre savi igen kamen te avel pale.“ Kada murš, o Jojachin, hino sar e phagi nadoba, savi čhide het. Hino sar e kuči čikatar, savi ňiko na kamel. Soske hino ov the leskre čhave odčhide? Soske hine tradle andre odi phuv, pal savi ňič na džanen? Ó phuvije, phuvije, phuvije, šun o lav le RAJESKRO! Kada phenel o RAJ: „Pisinen andre kale manušes avke, sar te les na uľahas čhave, sar manušes, kaske andro dživipen na avľa ňič avri, bo aňi jekh leskre čhavendar na bešela pro tronos le Davidoskro, hoj te vladňinel andre Judsko.“ „Vigos tumenge, pasťjerale! Bo muken le bakroren andral miro stados te merel a roztraden len!“ phenel o RAJ. Vašoda phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, pro pasťjera, save ľidžan mire manušen: „Tumen roztradňan a rozmukľan miro stados a na dodikhenas pre lende. Avke akana me dodikhava pre oda, hoj te aven marde vaš tumare nalačhe skutki,“ phenel o RAJ. „Andral savore phuva, kaj len roztradňom, skidava upre mire bakroren, so mek ačhile te dživel, a anava len pale khere. Ode pale rozbarona a ela len but čhave. Ačhavava upral lende pasťjeren, save len mištes pašinena, a imar pes na mušinena te daral aňi te izdral; aňi jekh bakroro imar na našľola,“ phenel o RAJ. „Dikh, avena ajse dživesa,“ phenel o RAJ, „hoj le Davidoske dava te barol avri o čačipnaskro Konaricis; le kraľis, savo vladňinela goďaha a anela o spravodľišagos the o čačipen pal caľi phuv. Sar ov kraľinela, o Juda ela zachraňimen a o Izrael dživela andro smirom. Kale naveha les vičinena: ‚O RAJ hin amaro spravodľišagos.‘ Vašoda dikh, avel o časos,“ phenel o RAJ, „sar imar o manuša na vakerena: ‚Avke sar dživel o RAJ, savo iľa avri le Izraeliten andral o Egipt,‘ ale vakerena: ‚Avke sar dživel o RAJ, savo iľa avri le Izraeloskre potomken andral e severno phuv the andral savore phuva, andre save len roztradňa.‘ Paľis avena pale te dživel andre peskri phuv.“ O lava le prorokenge: O jilo andre ma pukinel a savore kokala mange izdran. Anglo sveta lava, so pre tumende phenďa o RAJ, Som sar mato manuš, sar murš, so mačiľa la moľatar. Bo e phuv hiňi pherďi le manušenca, so nane verna le RAJESKE; so dživen nalačhe dživipena a viužinen peskri zor. O RAJ prekošľa kadi phuv, a vašoda hiňi andre žaľa a o maľi šučon avri. O RAJ phenel: „Bo o prorokos the o rašaj hine bijedevleskre, mek the andre miro kher len arakhľom te kerel o nalačhipen. Vašoda ela lengro drom šľickaco, rači lenge poddžana o pindre a perena upre. Mukava pre lende e pohroma andre oda berš, sar ena marde,“ phenel o RAJ. „Le proroken andre Samarija dikhľom te kerel but džungale veci: Prorokinenas andro nav le Baaloskro a avke mire manušen le Izrael ľidžanas avrether. Ale le proroken andro Jeruzalem dikhľom te kerel meksa džungaleder veci: Kerenas o lubipena a klaminenas, pomožinenas le manušenge te kerel o nalačhipen, vašoda pes ňiko lendar na visarelas peskre binendar. Mange hine savore sar e Sodoma a o manuša, so ode bešen, sar e Gomora.“ Vašoda kada phenel o Nekzoraleder RAJ pal o proroka: „Dikh, dava len te chal o kirko chaben a te pijel o otravimen paňi. Bo le prorokendar andral o Jeruzalem pes rozľigenďa o bijedevleskeriben pal caľi phuv.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Ma šunen o lava le prorokengre, so tumenge prorokinen, bo on tumen den e zbitočno naďej. Vakeren tumenge o viďeňja, so aven ča andral lengre goďa, ale na andral o muj le RAJESKRO. Ola proroka furt phenen ole manušenge, save man tele dikhen: ‚O RAJ phenel: Savoro ela mištes!‘ Sakoneske, ko phirel pal peskro zacato jilo, phenen: ‚Na avela pre tumende e pohroma!‘ Se ko lendar sas pre le RAJESKRI porada, hoj te dikhel a te šunel leskro lav? Ko delas pozoris a šunelas leskro lav? Dikh, le RAJESKRI vichrica! Leskri choľi avel tele sar e zoraľi balvaj pro šero le nalačheskro. Le RAJESKRI choľi pes na visarela het, medik pes na ačhela savoro, so peske zaiľa andro jilo. Andro posledna dživesa oda achaľona mištes. Me kale proroken na bičhaďom, ale on the avke gele te vakerel; Me ke lende na vakeravas, ale on the avke prorokinenas. Te ulehas pre miri porada, akor vakerdehas mire lava mire manušenge a visardehas len het lengre nalačhe dromendar the lengre nalačhe skutkendar. Či me som Del, so hino ča pašes? A či na som Del, so hino the dur?“ phenel o RAJ. „Či pes šaj vareko garuvel avke, hoj les te na dikhav?“ phenel o RAJ. „Či me na som všadzik, the pro ňebos the pre phuv?“ phenel o RAJ. „Šunďom, so vakeren o proroka, save prorokinen o klamišagos andre miro nav. On phenen: ‚Sas man suno! Sas man suno!‘ Dži kana mek oda ela avke, hoj kala proroka prorokinena o klamišagi, so peske on korkore gondoľinde avri? On peske gondoľinen, hoj peskre sunenca, so peske vakeren, kerena oda, hoj mire manuša te bisteren pre miro nav. Avke sar lengre dada bisterde pre miro nav a visarde pes ko Baal. O prorokos, savo džal suno, mi phenel, hoj oda hin ča suno. Ale oda, kas hin miro lav, mi vakerel miro lav čačipnaha. So hin jekhetane le zrnos le phuseha?“ phenel o RAJ. „Či nane miro lav sar jag?“ phenel o RAJ, „sar o čokanos, so phagerel e skala? Vašoda me džav pre ola proroka,“ phenel o RAJ, „so čoren jekh avrestar o lava a phenen, hoj oda hin mire lava. Me džav pre ola proroka,“ phenel o RAJ, „so vakeren peskre lava, save lenge aven pre čhib, a phenen: ‚O RAJ phenel kada.‘ Me džav pre ola proroka, so prorokinen o falošna sune,“ phenel o RAJ. „On ľidžan avrether mire manušen peskre klamišagenca, sar vakeren pal peskre sune a lašaren pes lenca. Me len na bičhaďom aňi len na ačhaďom. Kale manušenge na anena ňič lačho,“ phenel o RAJ. O RAJ mange phenďa: „Jeremijaš, te tutar kala manuša, o prorokos abo o rašaj, phučena: ‚Savo pharipen amenge anes le RAJESTAR?‘ Odpheneha lenge: ‚Tumen san o pharipen le RAJESKRO, a vašoda tumen čhivela het, phenel o RAJ.‘ Te o prorokos, o rašaj abo vareko le manušendar phenela: ‚O lav le RAJESKRO hin o pharipen!‘ marava ole manušes the leskro kher. Ale kavke tumenge kampel te phučel tumare prijaťeľistar abo phralestar: ‚So odphenďa o RAJ?‘ abo ‚So phenďa?‘ A imar na vakerena: ‚O lav le RAJESKRO hin o pharipen,‘ bo pre oda manuš, ko phenela kada lav, avela čačes o pharipen. Previsarďan o lava le džide Devleskre, le Nekzoraledere RAJESKRE, amare Devleskre. Kavke phučeha le prorokostar: ‚So tuke odphenďa o RAJ?‘ abo ‚So phenďa o RAJ?‘ Ale te phenena: ‚O lav le RAJESKRO hin o pharipen,‘ akor o RAJ odphenela: ‚Vašoda, hoj phenďan kada lav: „O lav le RAJESKRO hin o pharipen,“ kajte tumenge zakazinďom oda te phenel, akor tumen čačes hazdava a čhivava mandar het – tumen the tumaro foros, savo diňom tumenge the tumare dadenge. Anava pre tumende e večno ladž the e večno potupa, pre savi pes šoha na bisterela.‘ “ Sar o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar andro Jeruzalem zaiľa le judske kraľis le Jechonijah, le Jojakimoskre čhas, the le judske rašajen, le remeselňiken the le kovačen a ľigenďa len andro Babilon, paloda mange o RAJ sikaďa o viďeňje: Duj košara le figenca sas thode anglo Chramos le RAJESKRO. Andre jekh košaris sas igen lačhe figi, save sas obkidle ešebna, a andre dujto košaris sas igen nalačhe figi, save pes aňi na denas te chal. O RAJ mandar phučľa: „Jeremijaš, so dikhes?“ Me odphenďom: „O figi. O lačhe hine igen lačhe. A o nalačhe hine ajse nalačhe, hoj pes na den te chal.“ Akor ke ma o RAJ prevakerďa kada: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Sar ola lačhe figi, ajse mange hine o zaile manuša andral e Judsko, saven bičhaďom kale thanestar andre phuv le Babilončanengri. Dikhava pre lende le lačhipnaha a anava len pale andre kadi phuv. Pale len budinava upre a imar len na čhivava tele, pale len sadzinava a imar len na cirdava avri. Dava len ajse jile, hoj man te prindžaren, hoj me som o RAJ. On ena mire manuša a me avava lengro Del, bo pes ke ma visarena cale peskre jilenca. Avke sar ole nalačhe figenca, save pes na den te chal,‘ phenel o RAJ, ‚avke kerava le judske kraľiha le Cidkijoha, leskre vodcenca the olenca, ko mek ačhile andro Jeruzalem te dživel andre kadi phuv, a the olenca, ko bešen andro Egipt. Anava pre lende ajsi pohroma, hoj savore kraľišagi pre phuv igen predarana. O manuša lendar asana, kerena peske lendar pheras a dikhena len tele. Lengro nav lena sar košiben všadzik, kaj len roztradava. Bičhavava pre lende e šabľa, e bokh the o meribnaskro nasvaľiben, medik calkom na merena avri andral e phuv, savi diňom lenge the lengre dadenge.‘ “ Kada hin o lav, savo avľa ko Jeremijaš pal savore manuša andre Judsko. Oda sas akor, sar o Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, kraľinelas andre Judsko štarto berš a o Nebukadnecar, o babiloňiko kraľis, ešebno berš. Avke o prorokos Jeremijaš phenďa savore manušenge andre Judsko the andro Jeruzalem: „O RAJ ke ma prevakerelas akorestar, sar o Jozijaš, le Amonoskro čhavo, kraľinelas andre Judsko dešutrin berš a dži adadžives, oda hin imar bišutrin berš. Me tumenge vakeravas oda, so mange o RAJ phenelas, furt pale a pale, ale tumen na šunenas. O RAJ tumenge bičhavelas savore peskre služobňiken le proroken furt pale a pale, ale tumen len aňi na šunenas aňi na denas pozoris pre oda, so vakerenas. On tumenge phenenas: ‚Sako tumendar pes mi visarel peskre nalačhe dromestar the skutkendar a paľis šaj ačhena te bešel andre phuv, savi o RAJ diňa tumenge the tumare dadenge čirlastar a pro furt. Ma džan pal aver devla, hoj lenge te služinen, a ma lašaren len. Ma provokinen le RAJES le modlenca, so kerďan tumare vastenca, a na kerela tumen ňič nalačho.‘ “ „No tumen man na šunenas, ale choľarenas man ole modlenca, so kerenas tumare vastenca, a avke anďan korkore pre tumende o nalačho,“ phenel o RAJ. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Vašoda, hoj na šunenas mire lava, skidava upre savore naroden pal o severos the le babiloňike kraľis Nebukadnecar, mire služobňikos,“ phenel o RAJ. „A anava len pre kadi phuv, pro manuša, so kade bešen, the pre savore narodi, so hine pašal lende. Calkom len zňičinava a o manuša igen predarana olestar, so pes lenge ačhela, a dikhena len tele. Ena zňičimen pro furt. Lava kale thanestar het o radišagos the o kheľiben, o radišagos le terneskro the la terňakro the o švetlos la lampakro. Imar na šunďola andro mlinos o bar te erňinel e pšeňica. Caľi kadi phuv ačhela igen zamukľi sar e pušťa, kaj ňiko na bešel. O manuša andral o Izrael the andral ola narodi, so hine pašal lende, ena zaile andro Babilon a ode služinena le babiloňike kraľiske eftavardeš (70) berš. Ale sar pes pherarena ola eftavardeš berša, marava le babiloňike kraľis the leskro narodos, e phuv le Babilončanengri, vaš lengro binos a kerava latar e večno pušťa,“ phenel o RAJ. „Bičhavava pre lengri phuv oda, so phenďom pre late – savoro, so hin pisimen andre kada zvitkos, avke sar prorokinelas o Jeremijaš pre savore narodi. Počinava le Babilončanenge pale vaš oda, so kerde, a but narodi the bare kraľa peske lendar kerena otroka.“ Kada mange phenďa o RAJ, o Del le Izraeloskro: „Le andral miro vast kadi kuči la moľaha, so sikavel pre miri choľi, a de latar te pijel savore naroden, ke save tut bičhavav. Pijena latar, hombinena pes sar mate a ačhena sar diline ola šabľatar, savi pre lende bičhavava.“ Avke iľom e kuči andral o vast le RAJESKRO a diňom te pijel savore naroden, ke save man o RAJ bičhaďa: le Jeruzalem, le foren andre Judsko, lengre kraľen the rajen, hoj len calkom te zňičinav. O manuša pes čudaľinena, predarana lendar a lena lengro nav sar košiben, avke sar oda hin dži adadžives. Diňom ola moľatar te pijel the le Faraonos, le egiptske kraľis, leskre služobňiken, leskre rajen, savore leskre manušen, the savore cudzincen andro Egipt; savore kraľen andre phuv Uc; savore kraľen andre phuv le Filišťincengri (oda hin le kraľen andro Aškalon, Gaza, Ekron, the ole manušen, so ačhile andro Ašdod); le Edomčanen, le Moabčanen the le Amončanen; savore kraľen andro Tir; savore kraľen andro Sidon; savore kraľen, so bešen pašal o Stredozemno moros; le manušen andro Dedan, andre Tema the andro Buz a the savoren, save peske hoľinen o bala pro šero pal o seri, savore kraľen andre Arabija the savore avre manušengre kraľen, save bešen pre pušťa; savore kraľen andro Zimri; savore kraľen andro Elam the savore kraľen andre Medija; savore kraľen pro severos, so bešen pašes abo dur. Savore kraľišagi pro svetos, save ča hin pre caľi phuv, pijena ola kučatar. A pro koňec savorendar pijela the o babiloňiko kraľis. Paľis mange o RAJ phenďa: „Phen lenge: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Pijen, mačon a čhanden! Peren ola šabľatar, savi pre tumende bičhavav, a imar ma ušťen.‘ Te na kamena te lel e kuči andral tiro vast a te pijel, paľis lenge pheneha: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: Mušinen te pijel! Dikh, anav e pohroma andro foros, savo pes vičinel pal miro nav, a gondoľinen tumenge, hoj tumen oda obdžala? Na obdžala tumen, bo anav e šabľa pre savore manuša pre phuv, phenel o Nekzoraleder RAJ.‘ Tu lenge prorokin savore kala lava a phen lenge: ‚O RAJ kerela vika andral o ňebos, dela avri o hlasos andral peskro sveto kher; zorales viskinela pre peskri phuv; viskinela pre savore manuša pre phuv a radisaľola sar oda, ko pučinel avri e šťava andral o hroznos. O hermišagos šunďola dži pro agor la phuvakro, bo o RAJ anel o sudos pro narodi; sudzinel dojekhe manušes a le nalačhen dela te murdarel la šabľaha,‘  phenel o RAJ. ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: Dikh, e pohroma džal le narodostar pro narodos, a e bari burka avel pal o agora la phuvakre.‘ Andre oda džives pašľona o murdarde le RAJESTAR pal jekh agor la phuvakro dži pre aver. Ňiko pal lende na rovela, na skidela len upre aňi len na parunela, ale ena sar o hnojos pre maľa. Roven a hikinen, pasťjerale, kuľinen tumen andro prachos, vodcale le stadoskre, bo avľa oda džives, hoj tumen te murdaren; rozčhivava tumen sar le kotoren, so phadžile le vzacne nadobendar. Le pasťjeren na ela kaj pes te garuvel, aňi le vodcen le stadoskren kaj te denašel. Šun o roviben le pasťjerengro, o hikišagos le stadoskre vodcengro, bo o RAJ ňičinel lengre maľi. Le RAJESKRA bara choľatar hiňi zňičimen e phuv, so sas andro smirom. O RAJ hino sar o ľevos, so avľa avri pal peskro than. O strašno mariben the e bari choľi le RAJESKRI kerde kala phuvatar pušťa.“ Sar chudňa te vladňinel o judsko kraľis Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, phenďa o RAJ le Jeremijašiske kada lav: „Kada phenel o RAJ: ‚Ačhav tut pre dvora andro Chramos le RAJESKRO a vaker ke savore judska fori, so aven te lašarel le Devles andro Chramos. Phen lenge savoro, so tuke prikazinďom. Ma muk avri aňi lav! Ko džanel, či na šunena a či pes na visarena peskre nalačhe dromendar? Avke mange ela pharo a na domukava pre lende e pohroma, savi pre lende kamav te mukel vaš lengre nalačhe skutki.‘ Phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ: Te man na šunena a na dživena pal miro zakonos, so tumenge diňom, te na šunena o lava mire služobňikengre, le prorokengre, saven tumenge furt bičhavav pale a pale, kajte tumen len na šunen, akor kerava kale Chramoha oda, so kerďom andro Šilo, a kada foros ela savore narodenge pre phuv sar o košiben.‘ “ O rašaja, o proroka a the savore manuša šunde le Jeremijaš te vakerel savore kala lava andro Chramos le RAJESKRO. Ale sar o Jeremijaš dovakerďa savore manušenge savoro, so leske prikazinďa o RAJ, chudle les o rašaja, o proroka the savore manuša a phende: „Mušines te merel! Soske prorokinehas andro nav le RAJESKRO, hoj pes kale foroha ačhela oda so andro Šilo a hoj kada foros ela omuklo a ňiko andre na bešela?“ Savore manuša, save sas andro Chramos le RAJESKRO, pes skidle upre pašal o Jeremijaš. Sar pes o raja andral e Judsko došunde pal kala lava, avle avri andral o kraľiko palacis a gele andro Chramos le RAJESKRO a zabešle peske pro sudos paš e Nevi brana, khatar pes džal andro Chramos le RAJESKRO. Akor o rašaja the o proroka phende le rajenge a the savore manušenge: „Kada murš peske zaslužinel te el odsudzimen pro meriben, bo prorokinelas pre kada foros, avke sar oda šunďan pre tumare kana.“ Avke o Jeremijaš phenďa savore rajenge a the savore manušenge: „O RAJ man bičhaďa te prorokinel pre kada Chramos a the pre kada foros savore lava, so šunďan. Akana prikeren tumare droma the tumare skutki a šunen le RAJES, tumare Devles. Avke ela le RAJESKE pharo te mukel pre tumende e pohroma, savi phenďa, hoj pre tumende mukela. A dikh, me som andre tumare vasta! Keren manca oda, so tumen dikhen, hoj hin lačho the čačo. Ale džanen mištes kada, hoj te man murdarena, anena o ňevinno rat pre tumende, pre kada foros the pre leskre manuša, so kade bešen, bo o RAJ man ke tumende čačes bičhaďa, hoj tumenge te phenav savore kala lava, so šunďan.“ Avke o raja the savore manuša phende le rašajenge the le prorokenge: „Kada manuš peske na zaslužinel te merel, bo vakerelas ke amende andro nav le RAJESKRO, amare Devleskro.“ Akor varesave vodci andral e Judsko ušťile upre a phende savore manušenge, so ode sas zgele: „O Micheaš andral o Morešet sas prorokos akor, sar andre Judsko kraľinelas o Chizkija, a ov phenďa savore manušenge andre Judsko: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: O Sion ela orimen tele sar maľa, o Jeruzalem ela rozburimen pre kopa a o Chramoskro verchos zabarola sar veš.‘ Či vaš oda murdarďa o judsko kraľis Chizkija abo vareko andral e Judsko le Micheaš? Či pes o Chizkija na daralas le RAJESTAR a na modľinelas pes ke leste? A či na sas le RAJESKE pharo, a vašoda pre lende na mukľa odi pohroma, so phenďa? Ale amen akana anas e strašno pohroma korkore pre peste!“ Sas mek the aver murš, savo prorokinelas andro nav le RAJESKRO, o Urijah, o čhavo le Šemajoskro andral o Kirjat-Jearim. Ov prorokinelas andro nav le RAJESKRO pre kada foros the pre kadi phuv avke, sar vakerelas the o Jeremijaš. Leskre lava šunďa o kraľis Jojakim, savore leskre uradňika the raja. O kraľis les kamelas te murdarel, ale sar pes pal oda o Urijah došunďa, denašľa daratar andro Egipt. O kraľis Jojakim bičhaďa andro Egipt le Achboroskre čhas Elnatan a leha the avre muršen. On ile avri le Urijah andral o Egipt a ande les paš o kraľis Jojakim. Ov les diňa te murdarel la šabľaha a leskro mulo ťelos diňa te čhivel andro hrobos paš o običajna manuša. Ale o Achikam, le Šafanoskro čhavo, chraňinelas le Jeremijaš, hoj les te na den te murdarel le manušenge. Sar chudňa te kraľinel o judsko kraľis Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, avľa kada lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: Kada mange phenďa o RAJ: „Ker tuke o jarmos le cipune lanendar a thov tuke les pre meň. Avke bičhav o lav le edomike kraľiske, le moabike kraľiske, le amoňike kraľiske, le tirske kraľiske the le sidoňike kraľiske prekal lengre posli, save avle andro Jeruzalem ko judsko kraľis Cidkijah. Phen ole poslenge, hoj te phenen peskre rajenge: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „Kada phenen tumare rajenge: Me mire zorale vasteha kerďom e phuv, le manušen the le džviren, so hine pre phuv a dav la oleske, kaske me kamav. Me akana dava savore tumare phuva andro vasta mire služobňikoske le Nebukadnecaroske, le babiloňike kraľiske; dava, hoj mek the o dziva džviri leske te služinen. Savore narodi služinena leske, leskre čhaske the leskre vnukoske, medik na avela o dživesa the pre leskri phuv. Akor but narodi the bare kraľa domarena leskri phuv. Ale akana te varesavo narodos abo kraľišagos na kamela te služinel le babiloňike kraľiske le Nebukadnecaroske, abo te na prilela leskro jarmos andre meň, me marava oda narodos la šabľaha, la bokhaha the le meribnaskre nasvaľibnaha dži akor, medik oda narodos na zňičinava leskre vasteha, phenel o RAJ.“ Vašoda tumen ma šunen tumare proroken, veštcen, olen, so phenen avri o sune, vražňiken, aňi le čaroďejňiken, save tumenge phenen: „Tumen na služinena le babiloňike kraľiske.“ Se on tumenge prorokinen o klamišagi, savenge te pačana, avena odľigende dur andral tumari phuv. A me tumen tradava avri andral tumari phuv a ode merena. Ale ole narodoske, savo prilela andre meň o jarmos le babiloňike kraľiskro a služinela leske, domukava te ačhel andre peskri phuv. Sadzinela peske a bešela ode, phenel o RAJ.‘ “ The le judske kraľiske le Cidkijoske phenďom kala lava: „Prile andre meň o jarmos le babiloňike kraľiskro, služinen leske the leskre manušenge a ačhena te dživel. Soske tu the tire manuša te meren la šabľatar, la bokhatar the le meribnaskre nasvaľibnastar, pal save phenďa o RAJ, hoj avena pre oda narodos, so na služinela le babiloňike kraľiske? Ma šunen o lava le prorokengre, so tumenge vakeren: ‚Tumen na služinena le babiloňike kraľiske.‘ Bo on tumenge prorokinen o klamišagos. Se me len na bičhaďom,“ phenel o RAJ. „On prorokinen o klamišagi andre miro nav. Vašoda me tumen tradav avri a merena tumen jekhetane ole prorokenca, so tumenge prorokinen.“ Le rašajenge the savore manušenge phenďom: „Kada phenel o RAJ: Ma šunen o lava tumare prorokengre, so tumenge vakeren: ‚O nadobi andral o Chramos le RAJESKRO imar maj anena pale andral o Babilon.‘ On tumenge prorokinen o klamišagos. Ma šunen len, služinen le babiloňike kraľiske a dživena. Soske pes te čhivel tele kada foros? Te hine proroka a hin len o lav le RAJESKRO, akor mi mangen bares le Nekzoraledere RAJES, hoj te na ľidžan andro Babilon o nadobi, save mek ačhile andro Chramos le RAJESKRO, andro kher ko judsko kraľis the andro Jeruzalem. Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ pal o brondzune slupi, pal e bari brondzuňi nadrža, pal o vožikici le nadobenca the pal okla veci, so ačhile andre kada foros, save na iľa o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar, sar odľigenďa andral o Jeruzalem andro Babilon le judske kraľis Jechonijah, le Jojakimoskre čhas, the savore rajen andral e Judsko the andral o Jeruzalem. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro, pal o nadobi, save ačhile andro Chramos le RAJESKRO the andro kher ko judsko kraľis andro Jeruzalem: ‚Ľidžana len andro Babilon a ačhena ode dži andre oda džives, medik na phenava, hoj len te anen pale andro Jeruzalem,‘ phenel o RAJ. ‚Avke len anena a thovena pale pre kada than.‘ “ Andre oda berš, sar vladňinelas o judsko kraľis Cidkijah štarto berš, mange andro pandžto čhon o Chananijaš, le Azuroskro čhavo, o prorokos andral o Gibeon, phenďa andro Chramos le RAJESKRO anglal o rašaja the anglal savore manuša: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Phagava o jarmos le babiloňike kraľiskro. Dži o duj berš anava pale pre kada than savore veci andral o kher le RAJESKRO, save iľa pal kada than o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar a ľigenďa andro Babilon. Pre kada than anava pale le judske kraľis Jechonijah, le Jojakimoskre čhas, a the savore zaile manušen andral e Judsko, save gele andro Babilon,‘ phenel o RAJ, ‚bo phagava o jarmos le babiloňike kraľiskro.‘ “ Akor o prorokos Jeremijaš anglal o rašaja the anglal savore manuša, so ačhenas andro Chramos le RAJESKRO, odphenďa le prorokoske Chananijašoske a phenďa: „Amen! Mi del o Del! Mi kerel o Del oda, so prorokinďal, hoj te aven pale pre kada than savore nadobi andral o Chramos le RAJESKRO the savore, ko sas zaile andro Babilon. Ale šun kada lav, so phenav tuke the savore kale manušenge: Anglal tu the anglal ma sas imar čirlastar but proroka, so prorokinenas but phuvenge the bare kraľišagenge o mariben, e bibach the o meribnaskro nasvaľiben. Ale či hino o prorokos, savo prorokinel o smirom, bičhado le RAJESTAR, oda pes sikavela až akor, sar pes oda ačhela.“ Akor o prorokos Chananijaš iľa o jarmos pal e meň le prorokoskri Jeremijašiskri a phagerďa les. Anglal savore manuša o Chananijaš phenďa: „Kada phenel o RAJ: ‚Kavke phagerava dži o duj berš o jarmos le babiloňike kraľiskro le Nebukadnecaroskro, so hin pre meň savore narodengro.‘ “ Avke o prorokos Jeremijaš geľa het peskre dromeha. Paloda, sar o prorokos Chananijaš phagerďa o jarmos, so sas pre meň le prorokoske Jeremijašiske, prevakerďa o RAJ ko Jeremijaš kavke: „Dža a phen le Chananijašoske: ‚Kada phenel o RAJ: O kaštuno jarmos phagerďal, ale pre leskro than chudeha o trastuno jarmos. Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Thovava o trastuno jarmos pre meň kale savore narodenge, hoj te služinen le babiloňike kraľiske le Nebukadnecaroske. A on leske služinena. Diňom leske mek the le dzive džviren.‘ “ O prorokos Jeremijaš phenďa le prorokoske Chananijašoske: „Noča šun, Chananijaš, o RAJ tut na bičhaďa, ale tu prevakerďal kale manušen, hoj te pačan le klamišagoske! Vašoda phenel o RAJ kada: ‚Me tut lava pal kadi phuv. Mek kada berš mereha, bo kerďal upre le manušen, hoj pes te ačhaven le RAJESKE.‘ “ O prorokos Chananijaš muľa mek oda berš andro eftato čhon. O prorokos Jeremijaš pisinďa ľil le manušenge, saven zaiľa o Nebukadnecar, a bičhaďa les andral o Jeruzalem andro Babilon. Pisinďa les le vodcenge, save ačhile te dživel, le rašajenge, le prorokenge the savore manušenge, saven o Nebukadnecar zaiľa andral o Jeruzalem andro Babilon. Ačhiľa pes oda paloda, sar o kraľis Jechonijah, leskri daj, leskre uradňika, o raja andral e Judsko the andral o Jeruzalem, o remeselňika the o kovača mušinde te omukel o Jeruzalem. O ľil bičhaďa le Elasoha, le Šafanoskre čhaha, the le Gemarijoha, le Chilkijoskre čhaha, saven bičhaďa o judsko kraľis Cidkijah ko babiloňiko kraľis Nebukadnecar. Andre oda ľil sas pisimen kada: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro, savorenge, kas diňom te zalel andral o Jeruzalem andro Babilon: „Ačhaven o khera a bešen andre. Sadzinen andro zahradi a chan oda, so andre barola. Len tumenge romňijen a mi el tumen čhave the čhaja; len romňijen tumare čhavenge a den romeste tumare čhajen, hoj lenge te uľon o čhavore the o čhajora. Tumen mušinen te barol, a na te cikňol. Keren sa pro lačho the pro smirom andre oda foros, andre savo tumen bičhaďom andro zajaťje. Modľinen tumen vaš leske ko RAJ, bo te leske ela mištes, ela mištes the tumenge.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „Te na tumen klaminen tumare proroka, so hine maškar tumende, aňi tumare veštci. Ma muken tumen aňi pre lengre sune, so džan, bo klamišagoha tumenge prorokinen andre miro nav. Me len na bičhaďom,“ phenel o RAJ. Bo kada phenel o RAJ: „Sar imar avena eftavardeš (70) berš andro Babilon, akor avava ke tumende a doľikerava miro lačho lav, so tumen diňom, hoj tumen anava pale khere pre kada than. Bo me džanav, save plani man hin tumenca,“ phenel o RAJ, „mire plani tumenca hine lačhe a nane nalačhe. Kamav tumen te del e lačhi buducnosť the e naďej. Akor ke mande vičinena, avena a modľinena tumen ke mande a me tumen šunava avri. Rodena man a arakhena man, te man rodena andral calo tumaro jilo. Dava man tumenge te arakhel,“ phenel o RAJ, „a anava tumen pale andral o zajaťje. Skidava tumen andral savore narodi the pal savore thana, kaj tumen roztradňom,“ phenel o RAJ, „a anava tumen pale pre oda than, khatar tumen ľigenďom andro zajaťje.“ Se tumen phenen: „O RAJ amen diňa le proroken andro Babilon.“ Ale kada phenel o RAJ pal o kraľis, savo bešel pro tronos le Davidoskro, the pal savore manuša, save ačhile te bešel andre kada foros, the pal tumari famelija, savi tumenca na geľa andro zajaťje: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Dikh, me pre lende bičhavava e šabľa, e bokh the o meribnaskro nasvaľiben a kerava lendar kirne figi, save hine ajse nalačhe, hoj len našťi te chal. Džava pre lende la šabľaha, la bokhaha the le meribnaskre nasvaľibnaha. Kerava, hoj savore kraľišagi pre phuv te predaran olestar, so dikhena. Všadzik, kaj len roztradava, pes o manuša čudaľinena a predarana olestar, so pes lenge ačhiľa. O manuša peske lendar kerena pheras a lena lengro nav sar košiben, bo na šunenas mire lava,“ phenel o RAJ, „akor sar lenge bičhavavas mire služobňiken le proroken. Bičhavavas len pale a pale, ale tumen len na šunďan,“ phenel o RAJ. Vašoda šunen o lav le RAJESKRO, savore, so sanas zaile, saven bičhaďom het andral o Jeruzalem andro Babilon. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro, pal o Achab, čhavo le Kolajoskro, the pal o Cidkijah, čhavo le Maasejoskro, save tumenge andre miro nav falošňe prorokinenas: „Dava len andro vasta le babiloňike kraľiske le Nebukadnecaroske a ov len murdarela angle tumare jakha. A vašoda, so pes lenge ačhela, phenena savore zaile manuša andral e Judsko, so hine andro Babilon, kada košiben: ‚Mi kerel tuha o RAJ oda, so kerďa le Cidkijoha the le Achaboha, saven o babiloňiko kraľis labarďa andre jag,‘ bo kerenas o bare bini andro Izrael, kerenas o lubipen le susedengre romňijenca a andre miro nav vakerenas o klamišagos, savo lenge me na prikazinďom. Džanav oda a som oleske švedkos, phenel o RAJ.“ Phen le Šemajoske andral o Nechelam: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Vašoda, hoj andre tiro nav bičhaďal savore manušenge andro Jeruzalem the le rašaske le Cefanjoske, le Maasejoskre čhaske, a the savore okle rašajenge kada ľil: ‚O RAJ tut ačhaďa rašaske vaš o rašaj Jojada, hoj te dodikhes andro kher le RAJESKRO pre dojekh dilino manuš, so pestar kerel prorokos, hoj les te phandes andre kaštuňi klada. Akor soske na zaačhaďal le Jeremijaš andral o Anatot, sar tumenge prorokinelas? Se ov amenge bičhaďa kade andro Babilon kadi sprava: Ačhena ode but. Vašoda keren tumenge o khera a bešen andre, sadzinen andro zahradi a chan oda, so andre barola.‘ “ No o rašaj Cefanjah avľa a pregenďa kada ľil le Jeremijašiske. Akor avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: „Phen savorenge, so hine zaile: ‚Kada phenel o RAJ pal o Šemajah andral o Nechelam: Vašoda, hoj o Šemajah ke tumende prorokinelas, kajte les me na bičhaďom, a prevakerďa tumen, hoj te pačan o klamišagos, kada phenel o RAJ: Dikh, me marava le Šemajah andral o Nechelam the leskre potomken. Na ačhela lestar aňi jekh dženo, ko bešľahas maškar leskre manuša, a ov na dikhela oda lačho, so kamav te kerel prekal mire manuša, phenel o RAJ, bo kerelas upre le manušen, hoj pes te ačhaven pre mande.‘ “ Kada lav phenďa o RAJ le Jeremijašiske: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Pisin tuke andro zvitkos savore lava, so tuke phenďom. Dikh, avel o časos,‘ phenel o RAJ, ‚sar anava pale mire manušen le Izrael the le Juda andral o zajaťje a dava lenge pale e phuv, so diňom lengre dadenge, a bešena andre,‘ phenel o RAJ.“ Kada hin o lava, save vakerelas o RAJ pal o Izrael the pal e Judsko: „Kada phenel o RAJ: ‚Šunďol te viskinel le manušen daratar; hin bari dar, nane smirom. Akana zaačhen a gondoľinen: Šaj uľol le muršestar čhavoro? Akor soske dikhav, hoj dojekhe zorale muršeste hin o vasta pro per sar la džuvľate andro dukha? Soske lenge o muja parňile avri? Vigos, bo oda džives ela igen strašno! Ajso džives, savo mek šoha na sas. Andre oda časos predžala o Jakob bare pharipnaha, ale ela olestar zachraňimen.‘ “ „Andre oda džives,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „phagerava o jarmos pal lengri meň a čhingerava lengre lanci. Imar na ena otroka le cudzincenge, ale služinena le RAJESKE, peskre Devleske, the peskre kraľiske le Davidoske, saves lenge ačhavava.“ „No tu ma dara, miro služobňikona Jakobona,“ phenel o RAJ, „ma predara, Izraelona, bo dikh, zachraňinava tut the tiro potomstvos andral odi phuv, so hiňi dur, andre save san zaile. O Jakob avela pale a dživela andro smirom, bi o starišagos a ňiko les na daravela avri. Me som tuha, phenel o RAJ, hoj tut te zachraňinav. Zňičinava savore naroden, maškar save tut roztradňom, ale tut na zňičinava. Marava tut, ča ajci keci tuke zaslužines, ale na mukava tut te džal calkom bi o trestos.“ Kada phenel o RAJ: „Tiri rana našťi sasťol avri a hiňi igen dukhaďi. Nane vaš tu ko te zaačhel; nane ľikos pre tiro vredos, ňiko tut našťi sasťarel avri. Savore, so tut kamenas, pre tu bisterde; na džal lenge pal tu. Bo demaďom tut avke sar ňeprijaťeľis; marďom tut igen zorales angle tiri bari vina the angle tire but bini. Soske roves vaš tiri rana? Tiri dukh našťi sasťol avri. Vaš tiri bari vina the vaš tire but bini tuke oda kerďom. Ale savore, so tut chan tele, ena zachale, savore, tire ňeprijaťeľa, ena zaile sar bertenoša. Ola, ko tut trapinen, ena trapimen avrendar. Ola, ko tut občoraren, ena občorarde avrendar. Ale me tut sasťarava avri, sasťarava tuke tire rani, phenel o RAJ, bo vičinen tut avritradľi, e čhaj le Sionoskri, sava ňiko na rodel.“ Kada phenel o RAJ: „Anava pale le Jakoboskre stani andral e phuv, kaj sas zaile, a ela mange pharo vaš leskre khera. O foros ela pale upreačhado pre oda than, khatar sas čhido tele, a o palacis ačhela pale pre oda than, kaj sas. Avena lendar o paľikeribnaskre giľa a šunďola o radišagos. Kerava lendar but a na ena frimeder; dava len ajsi pačiv, hoj imar na ena teledikhle. Leskre čhave ena ajse sar varekana, lengro zhromažďeňje ela zorales zathodo angle mande a marava savoren, ko len trapinen. Lengro vodcas ela lendar; lengro vladcas avela lendar. Domukava les paš ma a ov avela dži ke ma. Se ko šaj avel korkoro pestar paš mande? phenel o RAJ. Tumen avena mire manuša a me avava tumaro Del.“ Dikh, e choľi le RAJESKRI avel sar e zoraľi balvaj; sar e bari burka, so avel tele pro šero le nalačhe manušenge. Na preačhela leskri bari choľi, medik na dokerela savoro, so peske zaiľa andro jilo. Andro posledna dživesa oleske achaľona. „Andre oda časos,“ phenel o RAJ, „me avava Del savore famelijenge andro Izrael a on ena mire manuša.“ Kada phenel o RAJ: „Pre pušťa presikaďom e milosť le narodoske, savo denašľa la šabľake. Me anava o smirom le Izraeloske.“ Dural pes amenge sikaďa o RAJ a phenďa: „Kamav tut le večne kamibnaha, vašoda tuke presikavav o verno kamiben. Pale tut ačhavava upre, a tu, pačivaľi čhaje le Izraeloskri, aveha pale upreačhaďi. Pale tut šukaľareha le čerkutkenca a džaha te khelel olenca, so radisaľon. Pale tuke sadzineha o viňici pro verchi andre Samarija. O farmara peske sadzinena o viňici a chana peskro uľipen. Avela o džives, kana o stražňika vičinena pal o brehi andral o Efrajim: ‚Aven džas upre pro Sion, ko RAJ, ke amaro Del!‘ “ Kada phenel o RAJ: „Giľaven radišagostar upral o Jakob; thoven baripen upral o nekbareder le narodendar! Giľaven zorales a phenen: ‚RAJEJA, zachraňin tire manušen, spasin le Izraeliten, save mek ačhile te dživel.‘ Dikh, anava len andral e severno phuv a skidava len upre pal o agora le svetoskre. Ela maškar lende o koro the o bango, e khabňi džuvľi the odi, so užarel te ločhol; avena pale sar baro narodos. Avena rovibnaha, modľinena pes a me len anava pale. Ľidžava len paš o paňi, pal o rovno drom, kaj lenge na poddžana o pindre, bo me som le Izraeloskro dad a o Efrajim hino miro ešebno čhavoro.“ „Šunen o lav le RAJESKRO, tumen narodale, a vakeren les dur pro ostrovi: ‚Oda, ko roztradňa le Izrael, les skidela upre a stražinela les sar o pasťjeris peskro stados.‘ Bo o RAJ zachraňinďa le Jakob, a cinďa les avri andral o vasta ole dženeskre, so sas zoraleder sar ov. Avena a viskinena radišagostar pro verchos Sion; radisaľona le pherdo lačhe vecendar, save len dela o RAJ, la pšeňicatar, la neva moľatar the le olejostar, le cikne bakrorendar the le dobitkostar. Ela lenge avke mištes sar la zahradake, savi hiňi mištes poľivimen, a imar buter na cerpinena. E terňi džuvľi khelela a radisaľola, a the o terne murša le phurenca jekhetane. Lengro roviben čerinava pro radišagos, lava lendar o pharipen the o trapišagos a dava len o radišagos. Le rašajen dava o nekfeder chaben a mire manušen dava pherdo čaľipen,“ phenel o RAJ. Kada phenel o RAJ: „Andre Rama šunďol o baro roviben the e bari žaľa. Oda e Rachel rovel pal peskre čhave, a na del pes te poťešinel, bo o čhave imar nane.“ Kada phenel o RAJ: „Preačh te rovel a zľiker o apsa andro jakha, bo tiri buči ela odmeňimen, phenel o RAJ. A on avena pale andral e phuv le ňeprijaťeľengri. Tire potomstvos hin naďej, phenel o RAJ, tire čhave avena pale andre peskri phuv.“ „Šunďom o roviben le Efrajimoskro: ‚Karhinehas man sar le bikocis, so nane skrocimen, a me man diňom te karhinel. An man pale paš tu a me avava pale, se tu sal o RAJ, miro Del. Bo paloda, sar tutar odgeľom, kerďom pokaňje, sar oda achaľiľom, maravas man andre hruďa, ladžavas man a šunavas man igen poňižimen vaš o bini, so kerďom, sar somas terno.‘ Či nane o Efrajim miro vzacno čhavoro? O čhavoro, andre savo thovav baripen? Bo kajte pre leste vakerav, furt mange pre leste leperav kamibnaha. Vašoda mange marel o jilo vaš leske a me leske presikavava o lačhipen,“ phenel o RAJ. „Rozthov tuke o znački pro drom; poznačin tuke o drom; arakh pale o chodňikos, khatar džahas, sar salas ľigenďi het. Av pale, pačivaľi čhaje le Izraeloskri; av pale andre tire fori! Mek dži kana phireha upre tele, tu napačivaľi čhaje? O RAJ kerela andre phuv neve veci: Leskre manuša leske ena verna.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „Sar len anava pale andral o zajaťje, o manuša andre judsko phuv the andre lakre fori pale phenena kala lava: ‚Sveto verchona, pre savo bešel o spravodľišagos, mi požehňinel tut o RAJ!‘ O manuša bešena jekhetane andre Judsko the andre savore lakre fori – o farmara a the o pasťjera, so phiren le stadenca. Me občerstvinava dojekh strapimen duša a sakones, ko na birinel, dava nevi zor.“ Andre kada ušťiľom a obdikhavas man. Miro suno sas mange pre dzeka. „Dikh, avel ajso časos,“ phenel o RAJ, „hoj pherarava o Izraeloskro kraľišagos the o judsko kraľišagos le manušenca the le džvirenca. Avke sar keravas oda, hoj len cirdavas avri le koreňenca, čhivavas tele, musaravas, ňičinavas a anavas e bibach, avke akana dodikhava pre oda, hoj len te budinav a te sadzinav,“ phenel o RAJ. „Andre ola dživesa imar na phenena: ‚O dada chanas o šutlo hroznos a le čhavenge cerpisaľonas o danda.‘ Ale akana sako merela vaš peskro binos. Oleske cerpisaľona o danda, ko chala o šutlo hroznos.“ „Dikh, avel ajso časos,“ phenel o RAJ, „hoj kerava e nevi zmluva le Izraeloskre manušenca the le Judaskre manušenca. Na ajsi zmluva, sar kerďom lengre dadenca andre oda džives, sar len iľom vastestar, hoj len te lav avri andral o Egipt, bo on na doľikerde miri zmluva, kajte me lenge somas sar rom,“ phenel o RAJ. „Kada hin e zmluva, savi phandava le Izraeloskre manušenca pal kala dživesa,“ phenel o RAJ. „Thovava miro zakonos andre lende a pisinava les andre lengro jilo. Me avava lengro Del a on ena mire manuša. Imar na mušinena te sikavel jekh avres a o phral le phraleske na phenela: ‚Prindžaren le RAJES!‘, bo savore man prindžarena, le nekciknederestar dži o nekbareder,“ phenel o RAJ. „Bo me lenge odmukava lengre nalačhipena a pre lengre bini mange imar na leperava.“ Kada phenel o RAJ, savo del, hoj o kham te švicinel dživese, savo phenel le čhonoreske the le čercheňenge, hoj te švicinen rači, savo hazdel upre o moros avke, hoj leskre vlni hučinen – o Nekzoraleder RAJ hin leskro nav: „Te kala zakoni la prirodakre anglal mande preačhilehas,“ phenel o RAJ, „akor the o Izrael preačhiľahas te el narodos anglal mande pro furt.“ Kada phenel o RAJ: „Te pes diňahas te merinel o ňebos upre a o zakladi la phuvakre tele, akor me odčhiďomas calo potomstvos le Izraeloskro vaš savoro, so kerde,“ phenel o RAJ. „Dikh, aven o dživesa,“ phenel o RAJ, „sar ela o foros pale upreačhado prekal o RAJ la vežatar Chananel dži paš e Rohoskri brana. E šparga te merinel pes cirdela dureder paš o brehos Gareb a paľis pes visarela paš o Goa. Sveto le RAJESKE ela caľi dolina, kaj pes čhivel le mulen the o prachos pal o obeti, savore maľi dži paš e dolina Kidron pro vichodos a dži pro rohos paš e Grajeskri brana. O foros imar šoha na ela čhido tele a zburimen.“ Kada hin o lav, so avľa le RAJESTAR ko Jeremijaš akor, sar o judsko kraľis o Cidkijah kraľinelas dešto berš a o Nebukadnecar kraľinelas dešuochtoto (18) berš. Akor pes o slugaďa le babiloňike kraľiskre rozačhade pašal o Jeruzalem. O prorokos Jeremijaš sas phandlo andre pre dvora le stražňikengri, so sas andro palacis le judske kraľiskro. Sar les o judsko kraľis Cidkijah diňa te phandel andre, phenďa leske: „Soske prorokines kajse lava le RAJESTAR a phenes: ‚Dikh, dava kada foros andro vasta le babiloňike kraľiske a ov les domarela; o judsko kraľis na denašela avri andral o vasta le Babilončanenge, ale ela dino andro vasta le babiloňike kraľiske. Vakerela leha muj-mujeha a dikhela les pre leskre jakha. Ov ľidžala le Cidkijah andro Babilon, savo ode ačhela dži peskro meriben, phenel o RAJ. Te džana pro mariben pro Babilončana, na domarena len.‘ “ O Jeremijaš phenďa: „Kada lav mange phenďa o RAJ: Dikh, avela pal tu o Chanamel, o čhavo mire bačiskro le Šalumoskro, a phenela: ‚Cin tuke miri maľa, so hiňi andro Anatot, bo tu sal mange nekpašeder famelija a tut ešebnones hin pravos la te cinel.‘ Avke sar mange oda o RAJ diňa anglal te džanel, avľa pal ma o Chanamel, mire bačiskro čhavo, pre dvora le stražňikengri a phenďa mange: ‚Cin tuke miri maľa, so hiňi andro Anatot andre phuv le Benjaminoskri, bo tut ešebnones hin pravos la te cinel. Cin tuke la!‘ Akor džanavas, hoj oda sas o lav le RAJESKRO. Avke cinďom odi maľa le Chanamelostar, le bačiskre čhastar, so hiňi andro Anatot, a počinďom vaš late rupune lovenca, so važinenas dešuefta šekli. Podpisinďom e kupno zmluva, diňom upre e pečatka anglo jakha le švedkengre a odvažinďom o love pre vaha. Iľom e zmluva the e kopija. Sas andre pisimen o kupno pravos the o podmjenki; jekh sas zapečaťimen a oki dujto na sas. Soduj diňom le Baruchoske, le Nerijoskre čhaske, le Machsejoskre vnukoske, anglo jakha mire strične phraleskre le Chanameloskre the anglo jakha le švedkengre, save podpisinde e kupno zmluva, the anglo jakha savore judske manušengre, save bešenas avri pre dvora le stražňikengri. Anglo jakha kale savore manušengre prikazinďom le Baruchoske: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Le kala soduj ľila, e zapečaťimen kupno zmluva the e kopija, so nane zapečaťimen, a thov len andre nadoba čikatar, hoj pes te doľikeren pro but berša. Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Andre kadi phuv pes mek cinavena o khera, o maľi the o viňici.‘ Sar diňom e kupno zmluva le Baruchoske, le Nerijoskre čhaske, kavke man modľinavas ko RAJ: Ó RAJA, Devla, dikh, tu stvorinďal o ňebos the e phuv tira bara zoraha the tire nacirdle vasteha! Nane ňič, so tu našťi kerďalas. Tu presikaves tiro verno kamiben ezerenge, ale vaš e vina le dadengri mares lengre čhaven pal lende. Tu sal baro a zoralo Del; tiro nav hin o Nekzoraleder RAJ. Bare hin tire plani a zorale hin tire skutki. Tire jakha dikhen pre savore droma le manušengre, hoj te počines dojekheske vaš oda, sar dživelas, a vaš oda, so kerelas. Tu kerehas o znameňja the o zazraki andro Egipt a dži adadžives oda keres andro Izrael the maškar savore aver narodi. A oleha tuke kerďal baro nav, avke sar oda hin dži adadžives. Tu iľal tire manušen le Izrael avri andral o Egipt le znameňjenca the le zazrakenca, tira bara zoraha, tire nacirdle vasteha the bara daraha. Tu lenge diňal kadi phuv, kaj čuľal o thud the o medos, avke sar diňal lav lengre daden. On avle a zaile peske la, ale na šunenas tut a na phirenas pal tiro zakonos. Na kerenas oda, so lenge prikazinďal te kerel, a vašoda pre lende domukľal savori kadi pohroma. Dikh, o Babilončana hordinen o bara the e čik pašal o muri le foroskre, hoj pes te dochuden andre. Kada foros ela dino andro vasta olengre, ko pre leste džan, angle šabľa, bokh the anglo meribnaskro nasvaľiben. Ačhel pes oda, so phenďal a tu oda dikhes. A kajte ela o foros dino andro vasta le Babilončanenge, tu, RAJA, Adonaj, miro, mange phenďal: ‚Cin tuke odi maľa vaš o rupune love a vičin paš oda le švedken.‘ “ Akor avľa le RAJESTAR ko Jeremijaš kada lav: „Dikh, me som o RAJ, o Del savore manušengro. Či hin vareso, so me našťi kerďomas? Vašoda me, o RAJ, phenav kada: Dava kada foros andro vasta le Babilončanenge the andro vasta le Nebukadnecaroske, le babiloňike kraľiske, a ov les zalela. O Babilončana, save džan pre kada foros, pes dochudena andre a podlabarena les. Labarena avri the ola khera, kaj man o manuša choľarenas oleha, hoj pre peskre padi labarenas o kaďidlos le Baaloske a anenas o moľakre obeti le cudze devlenge. Se o Izraeliti the o judska manuša peskre terňipnastar kerenas ča oda, so mange na sas pre dzeka; se o Izraeliti man ča furt choľarenas oleha, so kerenas, phenel o RAJ. O nipi andre kada foros ole dživesestar, sar sas ačhado, dži adadžives man ča choľarenas a provokinenas. Mušinav te zňičinel o Jeruzalem vaš savoro nalačhipen, so kerde o Izraeliti, o manuša andral e Judsko the andral o Jeruzalem, lengre kraľa, o raja, o rašaja the o proroka. Visarde pes ke ma le dumeha, a na le mujeha. A kajte len furt sikavavas, on na šunenas a na denas peske mandar te phenel. Peskre džungale modli thode andro Chramos, so pes vičinel pal miro nav, hoj les te meľaren andre. Andre dolina Ben-Hinom ačhade o oltara le Baaloske a ode obetinenas peskre čhavoren the čhajoren andre jag le Molochoske. Me lenge šoha na prikazinďom, hoj oda te keren, aňi pre goďi mange oda šoha na sas, hoj te keren kajse džungale veci a te cirden le judske manušen andro binos. Vašoda akana o RAJ, o Del le Izraeloskro, kavke phenel pal kada foros, pal savo tumen phenen, hoj pes dochudela andro vasta le babiloňike kraľiske angle šabľa, bokh the anglo meribnaskro nasvaľiben: Dikh, me len skidava upre pal savore phuva, andre save len rozčhiďom andre miri choľi, andre miri bari choľi. Anava len pale pre kada than a dava lenge te dživel andre smirom. On ena mire manuša a me avava lengro Del. Dava len jekh gondoľišagos andro jilo, hoj savore te dživen avke, hoj man furt te den pačiv. Kerena oda prekal peskro lačho the prekal o lačho peskre čhavenge, so pal lende avena. Phandava lenca e večno zmluva, hoj lenge šoha na preačhava te presikavel miro lačhipen, a thovava lenge andro jile miri dar, hoj pes mandar te na visaren het. Ela man radišagos olestar, hoj lenge presikavav o lačhipen cale mire jileha the caľa mira dušaha a čačes len sadzinava andre kadi phuv pro furt. Se o RAJ phenel kada: Avke sar anďom savore kala pohromi pre kala manuša, avke anava pre lende the savoro lačho, pal savo lenge vakeravas. O maľi pes pale cinavena andre kadi phuv, pal savi tumen phenen: ‚Hiňi spustošimen, na bešen andre o manuša aňi o džviri, bo sas diňi andro vasta le Babilončanenge.‘ Pale pes cinavena o maľi vaš o love, kerena pes o kupna zmluvi a ena zapečaťimen anglo jakha le švedkengre. Kavke oda ela andre phuv le Benjaminoskri, andro gava pašal o Jeruzalem, andro judska fori, andro fori pro verchi pre brehengri phuv Šefela the pre pušťa Negev akor, sar anava pale le zaile manušen andre lengri phuv, phenel o RAJ.“ Sar sas mek o Jeremijaš andre bertena pre dvora le stražňikengri, avľa ke leste dujtovar o lav le RAJESKRO: „Kada phenel o RAJ, savo stvorinďa e phuv; o RAJ, savo la forminďa a zathoďa; leskro nav hin o RAJ: ‚Vičin ke ma a odphenava tuke; dava tuke te džanel o bare the o garude veci, save na prindžares.‘ Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, pal ola khera the pal ola palaca le judske kraľengre andro Jeruzalem, so čhiďan tele, hoj tumen te el o materijalos te zoraľarel o muri, hoj pes o Babilončana te na dochuden andre a te na murdaren tumen la šabľaha: ‚Ola, ko braňinen kada foros, pes marena le Babilončanenca, ale oleha ča pherarena ola khera le mule ťelenca, bo me domukava, hoj len te murdaren, bo som pre lende igen choľamen. Me lendar visarďom miro muj vaš oda baro nalačhipen, so keren o manuša andre kada foros. Ale me sphandava le Jeruzalemoske o rani a sasťarava les; sasťarava avri mire manušen a dava lenge te dživel andro baro smirom a ňič nalačho pes lenge na ačhela. Anava pale pre kada than le judske manušen the le Izraeliten a pale len ačhavava upre, avke sar sas. Žužarava len dojekhe binostar, saveha pes mange ačhade, a odmukava lenge savore bini, savenca pes mange ačhade, sar mandar odgele. O Jeruzalem mange ela pro radišagos, pre slava the pro lašariben anglal savore narodi pre phuv, sar šunena pal savoro lačhipen, savo lenge presikaďom. Ola narodi pes darana a izdrana vaš savoro lačho the vaš savoro smirom, savo dava andro foros.‘ Kada phenel o RAJ: ‚Tumen phenen pal kada than: „Hino omuklo sar pušťa, bi o manuša the bi o džviri.“ Ale andro judska fori the pro uľici le Jeruzalemoskre, save hine zamukle a ňiko ode na bešel, aňi džviri aňi nipi, mek šunďola o radišagos the o kheľiben, o radišagos le terneskro the la terňakro; mek šunďola olen, ko anen e paľikeribnaskri obeta andro Chramos le RAJESKRO te phenel: „Paľikeren le Nekzoraleder RAJESKE, bo o RAJ hino lačho; leskro verno kamiben ľikerel pro furt!“ Anava pale o radišagos andre kadi phuv a ela avke, sar sas angloda,‘ phenel o RAJ. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Andre kadi zamukľi phuv, so hiňi bi o manuša the bi o džviri, a the andre savore lakre fori ena pale o maľi, pre save o pasťjera pašinena peskre stadi. Andro fori pro verchi the pre brehengri phuv Šefela, andro fori pre pušťa Negev, andre phuv le Benjaminoskri, andro gava pašal o Jeruzalem the andro judska fori mek predžana o bakrane stadi prekal o vasta oleske, ko len rachinela,‘ phenel o RAJ. ‚Dikh, aven o dživesa,‘ phenel o RAJ, ‚sar naplňinava oda lačho lav, so diňom le izraelike manušen the le judske manušen. Andre oda džives the andre odi ora dava andral o pokoleňje le Davidoskro te barol avri o spravodľivo Konaricis, savo anela andre phuv o spravodľišagos the o čačipen. Andre ola dživesa ena o manuša andral e Judsko zachraňimen a o Jeruzalem dživela andro smirom; o foros pes vičinela: O RAJ hin amaro spravodľišagos.‘ Se kada phenel o RAJ: ‚Andre ola dživesa bešela pro tronos le Izraeloskro furt le Davidoskro potomkos a furt ode ena o rašaja andral o kmeňos Levi, hoj mange te služinen a te obetinen e labarďi obeta, e chabeneskri obeta the mek aver obeti.‘ “ Kada lav le RAJESKRO avľa ko Jeremijaš: „Kada phenel o RAJ: ‚Te pes diňahas te prephagel miri zmluva le dživeseha the miri zmluva la račaha, hoj o dživesa the o rača te na aven avri pre peskre ori, akor pes diňahas te prephagel the miri zmluva le Davidoha, mire služobňikoha, a na uľahas les o potomkos, savo bešela pro tronos, a the e zmluva le levitske rašajenca, mire služobňikenca. Ajci potomki dava le David, mire služobňikos, the le Leviten, save mange služinen, sar hin o čercheňa pro ňebos the e poši paš o moros, save pes na del te zrachinel.‘ “ O RAJ kavke prevakerďa ko Jeremijaš: „Všimňinďal tuke, so vakeren kala nipi: ‚O RAJ pestar odčhiďa kala duj kraľišagi, save peske kidňa avri, o Izrael the e Judsko‘? A vašoda len o manuša tele dikhen a na rachinen len aňi sar narodos. Kada phenel o RAJ: ‚Te prephagľomas e zmluva le dživeseha the la račaha a te zrušinďomas mire phuvakre the ňeboskre zakoni, akor mandar odčhiďomas le Jakoboskre the le Davidoskre potomken a na iľomas avri andral lengro potomstvos le kraľis, so vladňinela upral o potomki le Abrahamoskre, Izakoskre the le Jakoboskre. Ale me avava jileskro ke mire manuša a pale peske dživena mištes.‘ “ Sar pes o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar savore slugaďenca, savore kraľišagenca pre phuv, save sas tel leskri zor, the savore narodenca marelas le Jeruzalemoha the savore leskre gavenca, akor avľa ko Jeremijaš kada lav le RAJESTAR: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Dža te vakerel le judske kraľiha le Cidkijoha a phen leske: ‚Kada phenel o RAJ: Dikh, me dav kada foros andro vasta le babiloňike kraľiske a ov les labarela avri. Aňi tu na denašeha leskre vastendar, chudena tut a dena tut andre leskre vasta. Dikheha le babiloňike kraľis pre tire jakha, vakereha leha muj-mujeha a paľis tut lena andro Babilon.‘ Judsko kraľina, Cidkijona, šun kada lav le RAJESTAR: ‚Kada tuke phenel o RAJ: Na murdarena tut la šabľaha, ale mereha andro smirom. Sar labarenas o vatri paš o pohrebos tire dadengro, le kraľengro, save sas anglal tute, avke labarena o vatri the paš tiro pohrebos a kavke pal tu rovena: „Jaj, amaro kraľis muľa!“ Ačhela pes oda avke, bo me, o RAJ, oda phenďom.‘ “ O prorokos Jeremijaš phenďa le judske kraľiske le Cidkijoske savore kala lava andro Jeruzalem, akor sar pes o babiloňika slugaďa marenas le Jeruzalemoha the le forenca Lachiš the Azeka, so mek ačhile. Bo ča on ačhile ole ohradzimen forendar, so sas andre Judsko. Kada lav avľa le RAJESTAR ko Jeremijaš, sar o Cidkijah phandľa zmluva savore manušenca, save bešenas andro Jeruzalem, hoj dela lengre otroken sloboda. Sako mušinďa te premukel pre sloboda peskre hebrejike otrokos the otrokiňa, hoj imar ňiko peske te na mukel peskre judske phralen sar otroken. Savore raja the savore manuša priile odi zmluva, hoj sako te premukel pre sloboda peskre otrokos the peskra otrokiňa a hoj imar šoha lendar te na keren otroka. On oda šunde a premukle len. Ale paľis čerinde peskro gondoľišagos a pale kerde otroka the otrokiňi olendar, kas angloda premukle pre sloboda. Akor avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Me phandľom e zmluva tumare dadenca, akor sar len iľom avri andral o Egipt, andral o otroctvos, hoj pro eftato berš dojekh dženo te premukel peskre hebrejike phrales, savo pes leske bikenďa, a paloda, sar leske služinela šov berš, les mušinela te premukel pre sloboda. Ale tumare dada na kamenas te šunel a na kerenas oda, so lenge phenďom. No tumen akana kerďan pokaňje a kerďan oda, so hin lačho angle mire jakha. Sako premukľan tumare phrales pre sloboda a phandľan anglal mande e zmluva andro Chramos, savo pes vičinel pal miro nav. Ale paľis pale čerinďan tumaro gondoľišagos a meľarďan miro nav, sar kerďan otroka the otrokiňi olendar, kas angloda premukľan pre sloboda, a ispidenas pre lende, hoj te ačhen pale tumare otroka. Vašoda kada phenel o RAJ: Tumen man na šunďan a na phenďan, hoj sako te premukel pre sloboda peskre phrales le Izraelitas. Avke akana me phenav, hoj pes te premukel pre sloboda e šabľa, o meribnaskro nasvaľiben the e bokh, a kerava, hoj savore kraľišagi pre phuv te predaran, sar dikhena, so pes tumenca ačhiľa. Ola murša manca phandle e zmluva avke, hoj pharade la terňa gurumňa pro jepaš a phirenas maškar ola duj kotora. Ale prephagle odi zmluva a na doľikerde ola lava, so sas andre pisimen, a vašoda me kerava ole muršenca oda, so on kerde ola gurumňaha. Le vodcen andral e Judsko the andral o Jeruzalem, le rajen, le rašajen the savore okle manušen, save phirenas maškar ola duj kotora, dava andro vasta lengre ňeprijaťeľenge the olenge, ko len kamen te murdarel. Lengre mule ťela chana o čirikle the o dziva džviri. A le kraľis Cidkijah the leskre vodcen dava andro vasta lengre ňeprijaťeľenge the olenge, so len kamen te murdarel. Dava len andro vasta le babiloňike kraľiskre slugaďenge, save lendar gele het a preačhile pes lenca te marel. Dikh, dava avri o rozkazis, phenel o RAJ, a anava len pale pre kada foros. On pes leha marena, zalena les a podlabarena. Me zňičinava o judska fori a ačhela lendar sar pušťa bi o manuša.“ Sar kraľinelas andre Judsko o Jojakim, o čhavo le Jozijašoskro, avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: „Dža ko Rechabiti a vičin len andre jekh ole kherendar, so hine ačhade pašal o Chramos le RAJESKRO, a de len te pijel mol.“ Avke iľom le Jaazanja, le Jirmejoskre čhas, le Chabacinjoskre vnukos, the leskre phralen the savore leskre čhaven the caľi famelija le Rechabitengri a anďom len andro Chramos le RAJESKRO, andro kher le učeňikengro ko Devleskro murš Chanan, le Jigdalijoskro čhavo. Oda kher sas paš o kher le rajengro upral o kher le Maasejoskro, le Šalumoskre čhaskro, savo stražinelas o vudara. Avke thoďom le Rechabitenge pherde džbani la moľaha the o kuča a phenďom lenge: „Pijen e mol.“ Ale on mange phende: „Amen na pijas mol, bo le Rechaboskro čhavo o Jonadab, amaro dad, amenge prikazinďa: ‚Ma pijen šoha mol aňi tumen aňi tumare čhave. Ma ačhaven tumenge khera, ma sadzinen o semena a ma cinaven o viňici. Bešen andro stani calo tumaro dživipen, a avke tumen dodživena but berša pre kadi phuv, pre savi san ča putňika.‘ Šunas savoro, so amenge prikazinďa amaro dad o Jonadab, a vašoda calo amaro dživipen na pijas mol aňi amen aňi amare romňija aňi amare čhave aňi amare čhaja. Na ačhavas peske khera, hoj andre te bešas. Nane amen viňici aňi maľi aňi semena te sadzinel. Bešas andro stani, šunas a keras savoro, so amenge prikazinďa amaro dad o Jonadab. Ale sar pes o slugaďa le babiloňike kraľiskre le Nebukadnecaroskre avle te marel andre kadi phuv, phenďam peske: ‚Aven džas andro Jeruzalem, hoj pes te garuvas le slugaďenge andral o Babilon the andral o Aram.‘ A vašoda bešas andro Jeruzalem.“ Akor avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Dža a phen le manušenge andre Judsko the olenge, ko bešen andro Jeruzalem: ‚Soske kalestar na sikľon a na chuden imar te šunel mire lava?‘ phenel o RAJ. ‚O prikazis le Rechaboskre čhaskro le Jonadaboskro, savo zakazinďa peskre čhavenge te pijel mol, pes doľikerel dži adadžives, bo on šunen o prikazis peskre dadeskro. Ale me furt ke tumende vakerav pale a pale, ale tumen man na šunen. Furt ke tumende bičhavav mire služobňiken le proroken, hoj tumenge te phenen: „Visaren tumen savore tumare nalačhe dromendar a keren oda, so hin lačho. Ma džan pal aver devla, hoj lenge te služinen. Avke bešena andre odi phuv, savi diňom tumenge the tumare dadenge.“ Ale tumen man na kamen te šunel aňi te kerel oda, so tumenge phenav. He, o čhave le Jonadaboskre doľikeren o prikazis peskre dadeskro, savo lenge diňa, ale kala manuša man na šunen.‘ Vašoda kada phenel o RAJ, o Nekzoraleder Del, o Del le Izraeloskro: ‚Anava pro manuša andre Judsko the andro Jeruzalem e pohroma, pal savi lenge phenďom, bo ke lende vakeravas, ale on man na šunenas; me ke lende vičinavas, ale on mange na odphenenas.‘ “ Ale le Rechabitenge phenďa o Jeremijaš: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Vašoda, hoj šunenas o prikazis tumare dadeskro le Jonadaboskro a kerenas savoro avke, sar tumenge prikazinďa, kada tumenge phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Le Jonadab, le Rechaboskre čhas furt ela potomkos, savo mange služinela.‘ “ Sar kraľinelas andre Judsko o Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, štarto berš, phenďa o RAJ le Jeremijašiske kada lav: „Le o zvitkos a pisin andre savore lava, save tuke phenďom pal o Izrael, pal e Judsko the pal savore narodi ole dživesestar, sar ke tu chudňom te vakerel; akorestar, kanastar kraľinelas o Jozijaš dži adadžives. Ko džanel, či pes o manuša andral e Judsko na visarena peskre nalačhe dromendar, sar pes došunena pal savore pohromi, so pre lende kamav te mukel. A me lenge odmukľomas lengro nalačhipen the lengre bini.“ Akor peske o Jeremijaš vičinďa le Baruch, le Nerijoskre čhas, hoj te pisinel andre savore lava, save vakerďa o RAJ ko Jeremijaš. O Jeremijaš vakerelas a o Baruch oda pisinelas andro zvitkos. O Jeremijaš phenďa le Baruchoske: „Me našťi džav andro Chramos le RAJESKRO. Vašoda dža andro Chramos le RAJESKRO a pregen kada zvitkos le manušenge akor, sar pes poscinena. Pregen savore judske manušenge, so avle andral peskre fori, ola lava le RAJESKRE, save pisinďal andre, save tuke me vakeravas. Ko džanel, či pes savoredžene na visarena peskre nalačhe dromendar a na chudena te mangel e milosť le RAJESTAR, bo odi choľi, savaha len o RAJ kamel te marel, hiňi igen bari.“ O Baruch, le Nerijoskro čhavo, kerďa savoro avke, sar leske prikazinďa o prorokos Jeremijaš, a andro Chramos le RAJESKRO pregenďa o lava le RAJESKRE andral o zvitkos. Sar o Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, kraľinelas andre Judsko pandžto berš, dine avri andro eňato čhon o postos anglo RAJ prekal savore manuša andral o Jeruzalem the prekal savore manuša, so avle andral o judska fori. Akor o Baruch pregenďa savore manušenge o lava le Jeremijašiskre andral o zvitkos. Pregenďa len andro Chramos andral o kher le Gemarijoskro, le Šafanoskre čhaskro, savo sas o pisaris. Leskro kher sas pre upruňi dvora ode, khatar pes prekal e Nevi brana avel andro Chramos le RAJESKRO. O Michajah, o čhavo le Gemarijoskro, o vnukos le Šafanoskro, šunďa avri savore lava le RAJESKRE andral o zvitkos. Geľa andro palacis le kraľiskro, andre pisariskro kher, a ode bešenas savore raja: O pisaris Elišamas; o Delajah, le Šemajoskro čhavo; o Elnatan, le Achboroskro čhavo; o Gemarijah le Šafanoskro čhavo; o Cidkijah, le Chananjoskro čhavo, the savore okla raja. A o Michajah lenge phenďa savore lava, so šunďa le Baruch te genel le manušenge andral o zvitkos. Akor savore raja bičhade ko Baruch le Jehudi, le Netanijoskre čhas, le Šelemijoskre vnukos, le Kušijoskre pravnukos, kale lavenca: „Le andro vast o zvitkos, andral savo genehas le manušenge, a av!“ Avke o Baruch iľa o zvitkos andro vast a geľa ke lende. Phende leske: „Beš tuke a gen amenge andral o zvitkos!“ Akor o Baruch chudňa te genel, a sar šunde avri savore lava, daraha dikhle jekh pre aver a phende le Baruchoske: „Savore kala lava mušinas te phenel le kraľiske!“ A mek phučenas lestar: „Phen amenge, sar pisinďal savore kala lava? O Jeremijaš vakerelas a tu pisinehas?“ O Baruch lenge phenďa: „He, o Jeremijaš mange phenďa savore kala lava a me len la tintaha pisinďom andro zvitkos.“ Akor o raja phende le Baruchoske: „Dža a garuv tut, the tu the o Jeremijaš, hoj ňiko te na džanel, kaj san.“ Paľis avle pre dvora le kraľiskri, ale o zvitkos mukle andro kher ko pisaris Elišamas. Ode dine te džanel le kraľiske savore lava. O kraľis bičhaďa le Jehudi, hoj te anel o zvitkos. O Jehudi les iľa andral o kher le pisariskro Elišamaskro a genelas anglo kraľis the anglo savore raja, save ačhenas anglo kraľis. Sas eňato čhon a sas jevend. A o kraľis bešelas andre peskro jevendeskro kher a anglal leste labolas e jag andro ohňiskos. Sar o Jehudi dogenelas trin abo štar šori andral o zvitkos, o kraľis len odčhingerelas la čhuraha a čhivelas len andre jag pro ohňiskos, medik na zlabiľa calo zvitkos. O kraľis the savore leskre služobňika, so šunenas savore kala lava, lendar na daranďile a aňi pre peste na čhingerde o gada. Kajte o Elnatan, o Delajah the o Gemarijah mangenas le kraľis a phenenas leske, hoj te na labarel o zvitkos, ale ov len na šunelas. O kraľis prikazinďa le kraľiskre čhaske le Jerachmeeloske, le Azrieloskre čhaske le Serajoske the le Abdeeloskre čhaske le Šelemijoske, hoj te chuden le pisaris Baruch the le prorokos Jeremijaš. Ale o RAJ len garuďa. Paloda, sar o kraľis zlabarďa o zvitkos ole lavenca, save o Jeremijaš vakerelas a o Baruch pisinelas andre, avľa ko Jeremijaš kada lav le RAJESKRO: „Le pale aver zvitkos a pisin andre savore lava, save sas andre oda ešebno zvitkos, savo labarďa o judsko kraľis Jojakim, a le judske kraľiske Jojakimoske phen: ‚Kada phenel o RAJ: Tu labarďal o zvitkos a diňal te džanel le Jeremijašiske: „Soske pisinďal, hoj o babiloňiko kraľis avela a zňičinela kadi phuv a murdarela avri le manušen the le džviren?“ Vašoda kada phenel o RAJ pal o judsko kraľis Jojakim: Ňiko leskre potomkendar na bešela pro tronos le Davidoskro a leskro mulo ťelos ela čhido avri pro kham dživese a rači pro šil. Marava les the leskre potomken the leskre sluhen vaš lengro nalačhipen a anava pre lende the pro manuša andro Jeruzalem the pre caľi Judsko savore pohromi, pal save lenge vakeravas, no on na šunenas.‘ “ O Jeremijaš iľa aver zvitkos a diňa les le pisariske Baruchoske, le Nerijoskre čhaske, a ov pisinďa andro zvitkos savore lava, so o Jeremijaš vakerelas, save o judsko kraľis Jojakim zlabarďa andre jag. A mek but ajse lava sas paše dothode. Le Jozijašoskro čhavo o Cidkijah ačhiľa kraľiske vaš o Konjah, le Jojakimoskro čhavo. O babiloňiko kraľis o Nebukadnecar les ačhaďa kraľiske andre Judsko. Ale aňi ov aňi leskre raja aňi o manuša andre Judsko na šunenas o lava le RAJESKRE, save lenge delas te džanel prekal o prorokos Jeremijaš. Ale o kraľis Cidkijah bičhaďa le Jehuchal, le Šelemijoskre čhas, the le rašas le Cefanjah, le Maasejoskre čhas, ko prorokos Jeremijaš a phende leske: „Modľin tut vaš amende ko RAJ, ke amaro Del!“ Akor mek na sas o Jeremijaš phandlo a šaj phirelas maškar o manuša, bo mek les na thode andre bertena. Le faraonoskri armada pes mukľa pro drom andral o Egipt. Ale sar pes došunde pal oda o Babilončana, save sas rozačhade pašal o Jeruzalem, scirdle pes a gele het le Jeruzalemostar. Akor avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Kada phen le judske kraľiske, savo tumen bičhaďa ke mande te phučel: ‚Dikh, le faraonoskri armada, so avel, hoj tumenge te pomožinel, pes visarela pale khere andre peskri phuv, andro Egipt. Ale o Babilončana avena pale, demena pre kada foros, zalena les a labarena avri la jagaha.‘ Kada phenel o RAJ: Ma klaminen tumen korkoren a ma gondoľinen tumenge: ‚O Babilončana amendar imar džan het.‘ Se on na džana het. Kajte domarďanas caľi lengri armada, savi pes tumenca marel, a te lendar ačhilehas ča sikra raňimen murša andro stani, the avke ušťilehas a labardehas kada foros la jagaha.“ Sar pes e babiloňiko armada scirdňa le Jeruzalemostar angle armada le faraonoskri, o Jeremijaš geľa avri andral o Jeruzalem a kamelas te džal andre phuv le Benjaminoskri, hoj te prelel peskro ďeďictvos peskra famelijatar. Ale sar avľa paš e Brana le Benjaminoskri, sas ode o veľiťeľis le stražňikengro o Jirijah, o čhavo le Šelemijoskro, o vnukos le Chananjoskro. A ov zaačhaďa le Jeremijaš a phenďa leske: „Tu kames te predžal ko Babilončana!“ O Jeremijaš odphenďa: „Na, oda nane čačo! Me na kamav te predžal ko Babilončana!“ Ale o Jirijah les na šunelas, chudňa le Jeremijaš a ľigenďa les anglo raja. O raja chale choľi pro Jeremijaš, dine les te marel a thode les andre bertena andro kher le pisariskro le Jonatanoskro, bo leskre kherestar kerde bertena. Le Jeremijaš thode andre odi bertena, andre pinca tel e phuv, a ode mušinďa o Jeremijaš te ačhel but dživesa. Paľis pal leste bičhaďa o kraľis Cidkijah, diňa les te anel andro palacis a počoral lestar phučelas: „Hin tut varesavo lav le RAJESTAR?“ O Jeremijaš odphenďa: „He,“ a phenďa leske: „Aveha dino andro vasta le babiloňike kraľiskre.“ A paloda o Jeremijaš phučľa le Cidkijostar: „So tut kerďom, so kerďom tire rajen abo kale manušen, hoj man thoďan andre bertena? Kaj hine tumare proroka, save tumenge prorokinenas: ‚O babiloňiko kraľis na avela pre amende aňi pre kadi phuv‘? Ale akana, kraľina the raja miro, igen tut mangav, šun man: Ma de man pale andro kher le pisariskro le Jonatanoskro, bo merava ode.“ Akor o kraľis Cidkijah prikazinďa, hoj le Jeremijaš te stražinen pre dvora le stražňikengri a te den les sako džives jekh maro andral e Pekarengri uľica a oda ľikerelas dži akor, medik sas o maro andro foros. Avke o Jeremijaš ačhiľa pre dvora le stražňikengri. Le Matanoskro čhavo o Šefatjah the le Pašchuroskro čhavo o Gedaljah the le Šelemijoskro čhavo o Juchal the le Malkijoskro čhavo o Pašchur šunde o lava, save o Jeremijaš vakerelas savore manušenge: „Kada phenel o RAJ: ‚Ko ačhela andre kada foros, ela murdardo la šabľaha abo merela bokhatar abo pro meribnaskro nasvaľiben; ko pes poddela le Babilončanenge, ačhela te dživel. Zachraňinela peske bajča o dživipen a dživela.‘ Kada phenel o RAJ: ‚Kada foros ela dino andro vasta le babiloňike kraľiskre slugaďenge, save les zalena.‘ “ Akor o raja phende le kraľiske: „Kale muršes kampel te murdarel! Bo ov kerel tele e dzeka savore slugaďenge, save mek ačhile andro foros, the savore manušenge, sar lenge vakerel savore kajse lava. Se kada manuš na rodel o lačho kale manušenge, ale o nalačho.“ O kraľis Cidkijah phenďa: „Dikhen, hino andre tumare vasta! Me našťi kerav ňič. Našťi man tumenge ačhavav.“ Akor chudle le Jeremijaš a čhide les andre chaňig le Malkijoskri, le kraľiskri čhaskri, savi sas pre dvora le stražňikengri. Le Jeremijaš mukle tele le lanenca andre chaňig, kaj na sas paňi, ča čik. Avke o Jeremijaš zapeľa andre čik. Akor o Ebed-Melech, o eunuchos andral o Kuš, savo sas andro palacis le kraľiskro, pes došunďa, hoj le Jeremijaš mukle tele andre chaňig. Ipen akor o kraľis bešelas andre Benjaminoskri brana. Sar avelas avri o Ebed-Melech andral o palacis, phenďa le kraľiske: „Kraľina, raja miro, kala murša kerde baro nalačhipen le prorokoske le Jeremijašiske. Mukle les tele andre chaňig a ode merela bokhatar, bo andro foros imar nane maro.“ Akor o kraľis prikazinďa le Ebed-Melechoske: „Le tuha adarik tranda muršen a cirden avri le Jeremijaš andral e chaňig, sigeder sar merela.“ O Ebed-Melech iľa peha tranda muršen a geľa andro palacis, tele andro gadengro sklados. Iľa odarik o purane gada the o renti a mukľa tele le lanoha le Jeremijašiske andre chaňig. O Kušijcos Ebed-Melech vičinďa pro Jeremijaš: „Thov tuke kala purane gada the o renti tel o khaka, tel o lani!“ A o Jeremijaš oda avke kerďa. A paľis le Jeremijaš cirdenas upre le lanenca andral e chaňig a cirdle les avri. A o Jeremijaš ačhiľa pre dvora le stražňikengri. O kraľis Cidkijah diňa te vičinel le prorokos le Jeremijaš a arakhľa pes leha paš o trito vudar andro Chramos le RAJESKRO. O kraľis leske phenďa: „Phučava tutar vareso, ale ma garuv mange andre ňič.“ O Jeremijaš phenďa le Cidkijoske: „Te tuke phenava o čačipen, murdareha man, a te tuke poraďinava, na šuneha man.“ Akor o Cidkijah diňa lav počoral le Jeremijaš a phenďa: „Avke sar dživel o RAJ, savo amen diňa o dživipen, na dava tut te murdarel a aňi tut na dava andro vasta kale muršenge, save tuke kamen te lel o dživipen.“ Paľis o Jeremijaš phenďa le Cidkijoske: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Te tut poddeha le babiloňike kraľiskre rajenge, zachraňineha tuke o dživipen a kada foros na labarena avri la jagaha. Predživeha the tu the tiri famelija. Ale te tut na poddeha le babiloňike kraľiskre rajenge, akor ela calo foros dino andro vasta le Babilončanenge a on les labarena avri la jagaha. Aňi tu na denašeha avri andral lengre vasta.‘ “ Akor o kraľis Cidkijah phenďa le Jeremijašiske: „Me man darav le judske manušendar, save pregele ko Babilončana, darav man, hoj man o Babilončana dena andre lengre vasta a on man igen trapinena.“ O Jeremijaš leske phenďa: „Na dena tut lenge! Ale šun le RAJESKRO hangos a ker oda, so tuke phenav. Akor tuke ela mištes a dživeha. Ale te tut lenge na kameha te poddel, sikaďa mange o RAJ, so pes ačhela: Savore džuvľija, so ačhile andro palacis le judske kraľiskro, ena ľigende le babiloňike kraľiskre rajenge. Ola džuvľija tuke phenena: ‚Thode tuha avri a domarde tut tire prijaťeľa, savenge pačahas; sar zapeľal le pindrenca andre čik, gele het a omukle tut.‘ Savore tire romňija the tire čhave ena ľigende le Babilončanenge a aňi tu na denašeha andral lengre vasta. Zalela tut o babiloňiko kraľis a kada foros ela labardo avri la jagaha.“ Akor o Cidkijah phenďa le Jeremijašiske: „Te pes ňiko na dodžanela pal kala lava, na mereha. Ale te pes o raja došunena, hoj tuha vakeravas, avena pal tu a phučena tutar: ‚Phen amenge, so phenďal le kraľiske a so phenďa o kraľis! Ma garuv amenge andre ňič a amen tut na daha te murdarel.‘ Akor lenge phen: ‚Mangavas man le kraľiske, hoj man te na bičhavel pale andro kher le Jonatanoskro, hoj ode te na merav.‘ “ Paľis avle savore raja ko Jeremijaš a phučenas lestar. Ale ov lenge phenďa savoro avke, sar leske prikazinďa o kraľis. Akor les mukle a gele lestar het, bo ňiko lendar pes na dodžanľa, so vakerelas le kraľiha. O Jeremijaš ačhiľa pre dvora le stražňikengri dži andre oda džives, sar o Babilončana zaile o Jeruzalem. Kavke sas o Jeruzalem zailo: Sar kraľinelas eňato berš o judsko kraľis Cidkijah, andro dešto čhon avľa o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar caľa peskra armadaha pro Jeruzalem a rozačhade pes pašal leste. A sar kraľinelas o Cidkijah dešujekhto berš, dochudňa pes e babiloňiko armada andro foros pro eňato džives andro štarto čhon. Avle ode savore raja le babiloňike kraľiskre a bešle peske andre Maškaruňi brana: o Nergal-Sarecer, o Samgar-Nebu, o Sar-Sechim, o hlavno uradňikos, o Nergal-Sarecer, o hlavno astrologos, the savore okla raja le babiloňike kraľiskre. Sar len o judsko kraľis Cidkijah the savore slugaďa dikhle, denašle; denašenas avri andral o foros rači ole dromeha, so džal prekal e zahrada le kraľiskri, prekal e brana, so sas maškar duj muri a sas visarďi ke pušťa Araba. Ale o babiloňika slugaďa džanas pal lende a chudle le Cidkijah pro maľi paš o Jericho. Zaile les a ande les andro foros Ribla andre phuv Chamat ko babiloňiko kraľis Nebukadnecar a ov leske phenďa, so leha kerena. O babiloňiko kraľis diňa te murdarel andre Ribla le Cidkijoskre čhaven angle leskre jakha a diňa te murdarel the savore judske rajen. Paľis le Cidkijoske diňa te lel avri o jakha, te phandel les andro lanci a te ľidžal andro Babilon. O Babilončana labarde avri o palacis le kraľiskro the le manušengre khera a čhide tele o muri le Jeruzalemoskre. Paľis o hlavno veľiťeľis le stražňikengro o Nebuzaradan ľigenďa andro Babilon ole manušen, so ačhile andro foros, the olen, so pregele ko Babilončana, a the okle avre manušen. Ole nekčoreder manušen, saven na sas calkom ňič, mukľa o Nebuzaradan andre Judsko a diňa lenge o viňici the maľi. O babiloňiko kraľis Nebukadnecar phenďa le Nebuzaradanoske, le hlavne stražňikengre veľiťeľiske, pal o Jeremijaš: „Le les paš tu a mištes tut pal leste starin. Ma ker leske ňič nalačho, ale ker prekal leste savoro, so kamela.“ Avke o Nebuzaradan, o Nebušazban the o hlavno astrologos o Nergal-Sarecer a the savore raja le babiloňike kraľiskre dine te anel le Jeremijaš pal e dvora le stražňikengri a dine les le Gedaljoske, le Achikamoskre čhaske, le Šafanoskre vnukoske, hoj les te ľidžal khere. Avke o Jeremijaš dživelas maškar peskre manuša. Sar mek sas o Jeremijaš phandlo pre dvora le stražňikengri, avľa ke leste kada lav le RAJESKRO: „Dža a phen le Kušijcoske le Ebed-Melechoske: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Dikh, avke sar phenďom, anava pre kada foros o nalačhipen, a na o lačhipen. A ačhela pes oda andre oda džives anglal tire jakha. Ale me tut zachraňinava andre oda džives a na dochudeha tut andro vasta ole muršengre, savendar tut daras, phenel o RAJ. Zachraňinava tut a na aveha murdardo la šabľaha. Denašeha olestar avri a dživeha vašoda, bo mange pačahas, phenel o RAJ.‘ “ Kada lav le RAJESKRO avľa ko Jeremijaš paloda, sar les o Nebuzaradan, o veľiťeľis le stražňikengro premukľa andro foros Rama. O Nebuzaradan arakhľa le Jeremijaš zaphandles le lancenca maškar o manuša andral o Jeruzalem the andral e Judsko, saven ľidžanas sar zajatcen andro Babilon. O veľiťeľis le stražňikengro iľa le Jeremijaš a phenďa leske: „O RAJ, tiro Del, anglal prorokinďa kada nalačhipen pre kada foros. O RAJ doľikerďa oda lav, so phenďa, a kerďa oda, so vakerelas, bo kerenas o bini anglal o RAJ a na šunenas les, vašoda pes tumenge kada ačhiľa. Dikh, adadžives tuke lava tele o lanci pal o vasta. Te kames te avel manca andro Babilon, av, a me man pal tu starinava. Ale te na kames manca te avel andro Babilon, akor šaj ačhes kade andro Izrael! Dikh, caľi phuv hiňi anglal tu a šaj tuke kides avri, kaj kames te džal. Ale te kames te ačhel kade, akor dža ko Gedaljah, ko čhavo le Achikamoskro, ko vnukos le Šafanoskro, saves o babiloňiko kraľis ačhaďa upral o judska fori. Beš jekhetane leha a dživ maškar o manuša, abo dža ode, kaj kames.“ Avke les o veľiťeľis le stražňikengro diňa varesavo chaben pro drom the daros a mukľa les te džal. Akor o Jeremijaš geľa ko Gedaljah andre Micpa a ode bešelas le manušenca, save ačhile andre odi phuv. Savore judska veľiťeľa la armadakre, save mek ačhile pro maľi peskre slugaďenca, pes dodžanle, hoj o babiloňiko kraľis ačhaďa le Achikamoskre čhas le Gedaljah vodcaske andre Judsko a diňa leske le muršen, le romňijen, le čhaven the le čore manušen andre caľi phuv, saven na ľigende het andro Babilon. Avke avľa andre Micpa ko Gedaljah o Jišmael, o čhavo le Netanijoskro, o Jochanan the o Jonatan, o čhave le Kareachoskre, o Serajah, o čhavo le Tanchumetoskro, a o čhave le Efajoskre andral e Netofa, a o Jezanjah, o čhavo le Maachaťanoskro; on avle the peskre muršenca. O Gedaljah, o čhavo le Achikamoskro, o vnukos le Šafanoskro, len the lengre muršen diňa lav a phenďa lenge: „Ma daran tumen te služinel le Babilončanenge. Ačhen andre kadi phuv a služinen le babiloňike kraľiske, bo akor tumenge ela mištes. Dikhen, me ačhav te bešel andre Micpa, hoj te avav zodpovedno vaš tumenge anglo Babilončana, sar ke amende avena. Tumen kiden upre e mol, o ovocje the o olejos, a odthoven tumenge len andro nadobi a bešen andre tumare fori, save tumenge zaiľan.“ The o manuša andral e Judsko, save bešenas andro Moab, andro Amon, andro Edom a the ola, so bešenas andre aver phuva, šunde, hoj o babiloňiko kraľis mukľa andre Judsko mek varesave manušen a ačhaďa upral lende le Gedaljah, le Achikamoskre čhas, le Šafanoskre vnukos. Paľis savore judska manuša avle pale andral savore thana, kaj pes rozdenašle. Avle andre Judsko ko Gedaljah andre Micpa a skidle upre igen but mol the ovocje. Le Kareachoskro čhavo o Jochanan a savore judska veľiťeľa la armadakre, save mek ačhile pro maľi, avle ko Gedaljah andre Micpa a phende leske: „Na džanes, hoj o amoňiko kraľis o Baalis bičhaďa le Netanijoskre čhas le Jišmael, hoj tut te murdarel?“ Ale o Gedaljah lenge na pačalas. O Kareachoskro čhavo o Jochanan phenďa počoral le Gedaljoske andre Micpa: „Džava a murdarava le Netanijoskre čhas le Jišmael a ňiko olestar na džanela. Soske leske te domukas, hoj tut te murdarel? A avke pes ačhiľahas oda, hoj pes savore manuša andral e Judsko, so pes skidle paš tute, rozdenašlehas a okla aver manuša andre Judsko mulehas.“ Ale o Gedaljah, o čhavo le Achikamoskro, phenďa le Jochananoske: „Ma ker oda! Bo na vakeres čačipen pal o Jišmael.“ Andro eftato čhon avľa ko Gedaljah, ko čhavo le Achikamoskro, andre Micpa o Jišmael, o čhavo le Netanijoskro, o vnukos le Elišamaskro, savo sas andral e kraľiko famelija, jekhetane le kraľike rajenca the deše muršenca. A ode andre Micpa jekhetane chanas. Akor ušťiľa o Jišmael the ola deš murša, so sas leha, a chučile le šabľenca pro Gedaljah a murdarde les – oles, kas o babiloňiko kraľis ačhaďa vodcaske upral e phuv. O Jišmael murdarďa the savore muršen andral e Judsko, save sas le Gedaljoha andre Micpa. Murdarďa the le babiloňike slugaďen, save ode sas. Pre aver džives pal oda, sar murdarde le Gedaljah, sar mek ňiko pal oda na džanelas, avle andral o Šichem, andral o Šilo the andral e Samarija ochtovardeš (80) murša. Sas pre lende čhingerde gada, o bradi lende sas hoľimen a sas čhingerde pro ťelos. A andro vasta len sas o dari pre chabeneskri obeta the o kaďidlos, hoj oda te ľidžan andro Chramos le RAJESKRO. Akor pes mukľa pro drom andral e Micpa o Jišmael, o čhavo le Netanijoskro, hoj pes lenca te arakhel, a avelas ke lende rovindos. Sar pes lenca arakhľa, phenďa lenge: „Aven ko Gedaljah, ko čhavo le Achikamoskro!“ Sar doavle maškar o foros, o Jišmael the o murša, so leha sas, len čhingerde pro kotora a čhide andre chaňig. Ale deš ole muršendar phende le Jišmaeloske: „Ma murdar amen, bo hin amen e pšeňica, o jačmeňis, o olejos the o medos garude pro maľi.“ Avke len mukľa a na murdarďa len jekhetane oklenca. Oda sas odi bari chaňig, savi diňa te kerel o kraľis Asa, sar pre leste avľa o izraeliko kraľis Baaša. Ode čhiďa o Jišmael savore manušen, so murdarďa, a pherarďa e chaňig le mule ťelenca. Paľis o Jišmael zaiľa savore okle manušen, so sas andre Micpa: le kraľiskre čhajen the savore manušen, so ode ačhile, upral save o Nebuzaradan, o veľiťeľis le stražňikengro, ačhaďa vodcaske le Gedaljah. Sar len o Jišmael zaiľa, geľa lenca het a kamelas te predžal ko Amončana. Sar pes o Jochanan, o čhavo le Kareachoskro, the savore veľiťeľa le armadakre, so leha sas, došunde pal savoro nalačhipen, so kerďa o Jišmael, o čhavo le Netanijoskro, ile peha savore muršen a gele pro mariben pro Jišmael. A dochudle les paš o bare paňa andro Gibeon. Sar o manuša, saven o Jišmael zaiľa, dikhle le Jochanan the savore veľiťeľen la armadakren, so sas leha, chudle te radisaľol. Savore manuša, saven zaiľa o Jišmael andre Micpa, pes visarde pale a gele paš o Jochanan. Ale o Jišmael the ochto murša denašle le Jochananoske a gele ko Amončana. Paľis o Jochanan the savore veľiťeľa la armadakre, save leha sas, ľigende het savore manušen, so andre Micpa zaiľa o Jišmael paloda, sar murdarďa le Gedaljah, a zachraňinde len leskre vastendar. Avke ľigende pale andral o Gibeon le muršen, le džuvľijen, le čhaven, le slugaďen the le eunuchen. On gele het a pal o drom zaačhile andro Gerut-Kimham paš o Betlehem. A odarik kamenas te denašel andro Egipt le Babilončanendar. Daranas pes lendar, bo o Jišmael murdarďa le Gedaljah, saves o babiloňiko kraľis ačhaďa vodcaske upral e Judsko. Akor avle savore veľiťeľa la armadakre the o Jochanan, le Kareachoskro čhavo, o Jezanjah, le Hošajoskro čhavo, the savore manuša, le nekciknederendar dži o nekbareder, a phende le prorokoske le Jeremijašiske: „Mangas tut, šun amen avri a modľin tut ko RAJ, ke tiro Del, vaš amenge, so mek ačhiľam te dživel. Bo dikhes, hoj ačhiľam ča kala frima džene kajci but dženendar. Mi phenel amenge o RAJ, tiro Del, pal savo drom amenge kampel te džal a so amenge kampel te kerel.“ O Jeremijaš lenge phenďa: „Šunďom tumen avri. Dikh, modľinava man ko RAJ, ke tumaro Del, avke sar mandar mangen, a dava tumenge te džanel savoro, so tumenge o RAJ odphenela. Na garuvava tumenge andre aňi jekh lav.“ Avke on phende le Jeremijašiske: „O RAJ hino amaro čačipnaskro the verno švedkos, hoj keraha savoro avke, sar amenge prekal tu o RAJ, tiro Del, phenela. Či oda ela lačho abo na, šunaha le RAJES, amare Devles, pal savo tut bičhavas, hoj amenge savoro te avel avri, bo šunaha le RAJES, amare Devles.“ Pal o deš džives avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš. Avke o Jeremijaš vičinďa le Kareachoskre čhas le Jochanan, savore veľiťeľen la armadakren, so sas leha, savore manušen, le nekciknederendar dži o nekbareder, a phenďa lenge: „Kada phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, ke savo man bičhaďan, hoj man ke leste te modľinav vaš tumenge: ‚Te ačhena andre kadi phuv, pale tumen budinava upre a na čhivava tele, zasadzinava a na cirdava avri, bo pharo mange hin vaš oda nalačhipen, so pre tumende anďom. Ma daran tumen le babiloňike kraľistar, savestar daran. Ma daran tumen lestar, phenel o RAJ, se me som tumenca, hoj tumen te chraňinav a te cirdav avri andral leskre vasta. Me tumenge presikavava e milosť, avke hoj o babiloňiko kraľis ela jileskro ke tumende a mukela tumen te bešel andre tumari phuv.‘ Ale te phenena: ‚Amen na kamas te ačhel andre Judsko,‘ akor na šunena le RAJES, tumare Devles. A te phenena: ‚Amen džas andro Egipt, kaj na dikhaha o mariben aňi na šunaha o hangos la trubakro aňi na avaha bokhale a bešaha peske ode,‘ akor šunen o lav le RAJESKRO, manušale, so ačhiľan andre Judsko. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Te visarena tumare muja ko Egipt a džana ode te bešel, akor pre tumende avela odi šabľa, savatar tumen avke daran, a odi bokh, savatar izdran, džala pal tumende andro Egipt a ode merena. Savore murša, so visarena peskre muja ko Egipt, hoj ode te bešen sar cudzinci, ena ode murdarde la šabľaha, merena bokhatar the pro džungalo nasvaľiben. Ňiko lendar na denašela, ňiko pes na zachraňinela ole nalačhipnastar, so pre lende anava.‘ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: ‚Avke sar pes čhiďa avri miri choľi, miri bari choľi, pro manuša andro Jeruzalem, avke pes miri choľi čhivela avri pre tumende, te džana andro Egipt. Akor pes o manuša košena tumare naveha a predarana olestar, so pes tumenca ačhela, dikhena tumen tele a asana tumendar. A kada foros imar šoha na dikhena.‘ Manušale, so ačhiľan andre Judsko, o RAJ tumenge phenďa: ‚Ma džan andro Egipt!‘ Mištes tumen zagondoľinen, bo me tumenge oda adadžives diňom anglal te džanel! Se tumen thoďan avri korkore tumenca, sar man bičhaďan ko RAJ, tumaro Del, sar mange phenďan: ‚Modľin tut vaš amenge ko RAJ, amaro Del, a phen amenge avri savoro, so tuke phenela o RAJ, amaro Del, a amen oda keraha.‘ A me tumenge adadžives phenďom, so phenďa o RAJ, ale tumen na kamen te šunel le RAJES, tumare Devles. Na šunen ňič, so man bičhaďa tumenge te phenel. Ale akana šaj džanen kada: Pre oda than, kaj kamen te džal te bešel sar cudzinci, avena murdarde la šabľaha, merena bokhatar the pro džungalo nasvaľiben.“ Ale soča o Jeremijaš dovakerďa le manušenge savore lava le RAJESKRE, lengre Devleskre, save les o RAJ, lengro Del, bičhaďa lenge te phenel, takoj o Azarjah, o čhavo le Hošajoskro, the o Jochanan, o čhavo le Kareachoskro, the savore okla vzburenci phende le Jeremijašiske: „Tu klamines! O RAJ, amaro Del, tut na bičhaďa kale lavenca: ‚Ma džan te bešel sar cudzinci andro Egipt.‘ Ale oda o Baruch, o čhavo le Nerijoskro, tut kerel upre pre amende! Kamel, hoj te avas dine andro vasta le Babilončanenge, hoj amen te murdaren abo te ľigenen andro Babilon.“ Avke o Jochanan the savore veľiťeľa la armadakre the savore manuša na kamle te šunel le RAJES, hoj te ačhen andre Judsko. Ale o Jochanan the savore veľiťeľa la armadakre ile andro Egipt savore manušen, so mek ačhile te dživel andre Judsko, the savoren, so avle pale andre Judsko andral aver narodi, kaj sas roztradle. Ile savoren, kas o Nebuzaradan, o veľiťeľis le stražňikengro, mukľa paš o Gedaljah, o čhavo le Achikamoskro, o vnukos le Šafanoskro. Ile le muršen, le džuvľen, le čhavoren the le kraľiskre čhajen. Ile ode the le prorokos le Jeremijaš the le Baruch, le Nerijoskre čhas. Avke gele andro Egipt a na šunde le RAJES. Dochudle pes dži paš o foros Tachpanches. Andro Tachpanches avľa o lav le RAJESKRO ko Jeremijaš: „Le tuke andro vasta varesave bare bara, kopaľin avri chev, thov andre ola bara a zagaruv len la maltaha andre dlažba paš o vudar, khatar pes džal andro palacis le faraonoskro andro Tachpanches. Ker oda anglo jakha le judske manušengre a phen lenge: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Dikh, anava le babiloňike kraľis le Nebukadnecar, mire služobňikos. Ačhavava leske o tronos pre kala bara, save garuďom, a ov peske upral lende nacirdela peskro kraľiko stanos. Avela pro Egipt a domarela les. Ko peske zaslužinela o meriben, merela; ko o zajaťje, džala andro zajaťje; ko e šabľa, ela murdardo la šabľaha. Kerela e jag andro chrami le egiptske devlengre, podlabarela len a lengre devlen lela het. Obžužarela o Egipt avke, sar o pasťjeris obžužarel peskre gada le džuvendar, a paľis odarik džala het. Phagerela o sveta slupi andro Chramos le Khameskro, so hino andro Egipt. A labarela avri o chrami le egiptske devlengre.‘ “ Akor avľa o lav le RAJESKRO le Jeremijašiske prekal savore judska manuša, save gele andro Egipt a zabešle pes andro Migdol, andro Tachpanches, andro Memfis the andre phuv Patros. „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Tumen dikhľan savoro nalačhipen, so bičhaďom pro Jeruzalem the pre savore judska fori. Dikhen, adadžives hine zamukle a ňiko ode na dživel anglo bini, so kerenas o manuša. Choľarenas man, sar džanas te labarel o kaďidlos a te služinel avre devlenge, saven na prindžarenas aňi on aňi tumen aňi tumare dada. Bičhavavas ke tumende mire služobňiken le proroken pale a pale, hoj tumenge te phenen: ‚Ma keren kada džungipen, so našťi avri ačhav.‘ Ale on na kamenas te šunel a na kamenas te prithovel peskro kan paš oda, hoj pes te visaren peskre nalačhipnastar a te na labaren o kaďidlos avre devlenge. Vašoda igen choľisaľiľom a čhiďom avri miri bari choľi pro judska fori the pro uľici le Jeruzalemoskre, avke hine adadžives čhide tele a zamukle sar pušťa. Akana kada phenel o RAJ, o Nekzoraleder Del, o Del le Izraeloskro: Soske anen korkore pre peste kajso baro nalačhipen? Kamen, hoj te aven murdarde o murša, o džuvľa, o čhave the o cikne čhavore andral e Judsko, hoj ňiko tumendar te na ačhel te dživel? Soske man choľaren ole vecenca, so kerďan tumare vastenca, a labaren o kaďidlos avre devlenge andro Egipt, kaj geľan te bešel sar cudzinci? Kamen tumen korkore te zňičinel, hoj savore narodi pre phuv te dikhen, hoj san prekošle, a te asan tumendar? Imar bisterďan pro nalačhipen, so kerenas tumare dada? Pro nalačhipen, so kerenas o judska kraľa the lengre romňija? Pro nalačhipen tumaro the tumare romňijengro, savo kerenas andre Judsko the pro Jeruzalemoskre uľici? Dži adadžives tumen na kamen te pokorinel, na daran tumen a na ľikeren mire zakonostar the mire prikazaňjendar, so diňom tumenge the tumare dadenge. Vašoda kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Kamav pre tumende te anel e pohroma a te murdarel avri caľi Judsko. Zňičinava le judske manušen, so ačhile te dživel, save pes visarde le mujenca ko Egipt a gele ode te bešel sar cudzinci. Savore merena andro Egipt; murdarena len la šabľaha a merena bokhatar. Le čoren the le barvalen murdarena la šabľaha a merena bokhatar. Sar len o manuša dikhena, predarana a kerena peske lendar pheras. Dikhena len tele a lena lengro nav sar košiben. Marava olen, so bešen andro Egipt, avke sar marďom le Jeruzalem la šabľaha, bokhaha the meribnaskre nasvaľibnaha. Ňiko le judske manušendar, so ačhile a gele te bešel andro Egipt sar cudzinci, na denašela aňi pes na zachraňinela. Na avena pale andre Judsko, aňi kajte kamlehas te džal pale a te bešel ode. Na džana pale ča vajkeci džene, so pes zachraňinena.“ Akor savore murša, so džanenas, hoj lengre romňija labaren o kaďidlos avre devlenge, a savore džuvľija, so ode sas andro baro zhromažďeňje, a the savore nipi, so bešenas andro Patros andro Egipt, phende le Jeremijašiške: „Amen na šunaha oda, so amenge phenďal andro nav le RAJESKRO. Ale keraha savoro, so phenďam, hoj keraha: Labaraha o kaďidlos la ňeboskra kraľovňake a anaha lake o moľakre obeti, avke sar oda kerahas amen, amare dada, amare kraľa the amare raja andro judska fori the pro Jeruzalemoskre uľici. Bo akor amen sas pherdo chaben, sas amenge mištes a na predživahas ňisavo nalačhipen. Bo kanastar preačhiľam te labarel o kaďidlos la ňeboskra kraľovňake a te anel lake o moľakre obeti, akorestar amen nane ňič a murdaren amen avri le šabľenca a meras bokhatar.“ A o džuvľija phende: „Sar labaras o kaďidlos la ňeboskra kraľovňake a anas lake o moľakre obeti, či olestar amare roma na džanen, hoj lake pekas o bokeľa, so pre late maren, a anas lake o moľakre obeti?“ Akor o Jeremijaš savore manušenge, muršenge, džuvľenge the savore nipenge, so leske oda phende, odphenďa kada: „Či na avľa pre tumende kadi pohroma vašoda, hoj labarenas o kaďidlos le modlenge andro judska fori the pro Jeruzalemoskre uľici tumen, tumare dada, tumare kraľa, tumare raja the o nipi andre Judsko? O RAJ peske pre oda leperďa a na bisterďa! O RAJ imar na birinelas te zľidžal tumare nalačhe skutki the tumare džungipena, so kerenas. Vašoda ačhiľa tumari phuv zamukľi, strašno the prekošľi a ňiko ode adadžives na bešel. Kadi pohroma, so akana dikhen, pre tumende avľa vašoda, hoj labarenas o kaďidlos, kerenas o bini anglal o RAJ, na šunenas les a na ľikerenas tumen leskre zakonostar aňi leskre prikazaňjendar aňi leskre lavendar.“ O Jeremijaš mek phenďa savore manušenge the savore džuvľenge: „Šunen o lav le RAJESKRO, savore judska manušale, so san andro Egipt: ‚Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: Tumen the tumare romňija kerďan oda, so phenďan akor, sar diňan lav: „Amen doľikeraha o lava, so diňam, hoj labaraha o kaďidlos a anaha o moľakre obeti la ňeboskra kraľovňake.“ Se ča keren oda dureder a doľikeren tumenge tumare lava, so diňan!‘ Vašoda savore judska manušale, so san andro Egipt, šunen o lav le RAJESKRO: ‚Lav vera pre miro baro nav,‘ phenel o RAJ, ‚hoj ňiko andral e Judsko, so bešel andro Egipt, imar šoha pale na leperela miro nav aňi na lela kadi vera: „Avke sar dživel o RAJ, o Adonaj!“ Me man starinava pal oda, hoj pes tumenge te na dživel mištes, ale namištes. A savore judska murša, so hine andro Egipt, ena murdarde la šabľaha a merena bokhatar, medik calkom na našľona avri. Ola, so denašena la šabľake a džana pale andral o Egipt andre Judsko, ena ča vajkeci džene. Paľis prindžarena savore judska manuša, so predžiďile a gele te bešel andro Egipt, kaskro lav pes ačhela, či miro, abo lengro. Kada ela prekal tumende o znameňje,‘ phenel o RAJ, ‚marava tumen pre kada than a akor džanena, hoj mire lava pal o nalačhipen, so pre tumende phenďom, pes čačes ačhena.‘ Kada phenel o RAJ: ‚Me dava le Chofra, le egiptske faraonos, andro vasta leskre ňeprijaťeľenge the olenge, so les kamen te murdarel, avke sar diňom le Cidkijah, le judske kraľis, andro vasta le Nebukadnecaroske, le babiloňike kraľiske, leskre ňeprijaťeľiske, so les kamelas te murdarel.‘ “ Sar o Baruch, le Nerijoskro čhavo, pisinďa andro zvitkos o lava, so leske vakerelas o prorokos Jeremijaš akor, sar o Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, kraľinelas andre Judsko štarto berš, phenďa o Jeremijaš le Baruchoske: „Baruchona, kada tuke phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro: Tu phenďal: ‚Vigos mange, bo o RAJ mange dothoďa e žaľa paš miri dukh. Slabisaľiľom, so ajci rovav pharipnastar, a našťi arakhav o smirom.‘ Ale o RAJ mange phenďa, hoj tuke te phenav: ‚Kada phenel o RAJ: Dikh, čhivava tele oda, so ačhaďom, a cirdava avri oda, so sadzinďom. Kerava oda pal caľi kadi phuv. Tu tuke manges o bare veci! Ma mang tuke len! Bo anava e pohroma pre dojekh manuš, phenel o RAJ, ale tu denašeha a zachraňineha tuke o dživipen všadzik, kaj džaha.‘ “ Kada lav phenďa o RAJ le prorokoske Jeremijašiske pro narodi. Pal o Egipt: Kada hin o proroctvos pre armada le faraonoskri, pro faraonos Necho, kraľis andral o Egipt, saves domarďa o babiloňiko kraľis Nebukadnecar paš o paňi Eufrat andro foros Karkemiš akor, sar vladňinelas o judsko kraľis Jojakim, le Jozijašoskro čhavo, štarto berš. „Pripravinen tumenge o šťiti, o bare the o cikne a džan andro mariben! Thoven o sedli pro graja, a bešen, jazdcale! Thoven o prilbi pro šere a ačhen andro šori; ostraren o kopiji, uren e vizbroj! Ale so dikhav?“ phenel o RAJ. „Daran pes, džan palal; lengre hrďinen maren. Denašen, sar ča džanen, aňi pes na obdikhen; pre savore seri hin igen bari dar. Ko denašel sig, na denašela; o hrďinas pes na zachraňinela. Pro severos, paš o paňi Eufrat, lenge poddžana o pindre a perena. Ko hin kada, so pes hazdel upre sar o paňi Nil; sar o paňi le bare vlnenca? O Egipt pes hazdel upre sar o Nil sar o paňi le bare vlnenca. O Egipt phenel: ‚Hazdava man upre a začhivava e phuv; zňičinava o foros the le manušen, so ode bešen.‘ Džan, grajale! Džan dzivones, verdanale! Aven avri, hrďinale, muršale andral o Kuš the Put, so ľidžan o šťiti, muršale andral e Lidija, so nacirden o luki! Ale kada hin o džives la pomstakro o džives prekal o Adonaj, Nekzoraleder RAJ, hoj pes te pomsťinel peskre ňeprijaťeľenge. E šabľa chala a čaľola; pijela lengro rat, medik la na ela dos. Bo o Adonaj, o Nekzoraleder RAJ, len obetinela sar obeta andre phuv pro severos paš o paňi Eufrat. Dža upre andro Gilead a an o balzam, pačivaľi čhaje le Egiptoskri! Zbitočňe iľal o praški, bo našťi sasťoha avri. O narodi šunena pal tiri ladž; tiro roviben džala pal caľi phuv. Bo jekh slugaďis perela pre aver slugaďis a sodujdžene perena jekhetane.“ Kada lav phenďa o RAJ le prorokoske Jeremijašiske pal o babiloňiko kraľis Nebukadnecar, savo avel pro Egipt pro mariben: „Džan te phenel andro Egipt; den te džanel andro Migdol, den te džanel andro Memfis the andro Tachpanches, phenen lenge: ‚Skiden tumen upre a pripravinen pro mariben, bo e šabľa chal olen, ko hine pašal tu.‘ Soske pele tire slugaďa? Našťi obačhen, bo o RAJ len čhiďa tele. Kerďa oda, hoj but džene te peren, jekh pre aver peľa. Jekh avreske phenel: ‚Ušťi upre! Av džas pale paš amare manuša, andre odi phuv, kaj uľiľam; aven denašas le ňeprijaťeľiskra šabľatar!‘ Den le faraonos le egiptske kraľis nevo nav: ‚Oda, ko kerel bari vika, ale na viužinel e lačhi ora!‘ Avke sar me dživav,“ phenel o Kraľis, saveskro nav hin o Nekzoraleder RAJ, „avela oda, ko hin ajso baro sar o verchos Tabor maškar o verchi, sar o verchos Karmel upral o moros. Pripravinen tumenge o veci andro zajaťje, manušale andral o Egipt, bo o Memfis ela omuklo, ela čhido tele a ňiko ode na bešela. O Egipt hino sar e šukar terňi gurumňi, ale avel pre leste e armada pal o severos sar o bare muchi. Mek the o slugaďa, saven peske cinde vaš o love, so hine thule sar ceľata, pes na ačhena te marel, ale savore pes visarena het a denašena, bo avela pre lende o džives la pohromakro, e ora, kana ena marde. O Egipt sičinela sar o sap, so denašel, sar pre leste avela o ňeprijaťeľis la zoraha; avena pre leste le toverenca sar ola, ko čhinen tele o stromi. O manuša andro Egipt hine sar o husto veš, prekal savo našťi te predžal, ale čhinena les tele,“ phenel o RAJ, „bo o slugaďa, so pre lende avena, ena buter sar o kobilki, saven našťi te zgenel. E čhaj le Egiptoskri ela teledikhľi; ela diňi andro vasta le severne narodoske.“ O Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro, phenel: „Marava le devles Amon andral o foros Tebi, the le faraonos, the le Egipt, the leskre devlen the leskre kraľen. Marava le faraonos a the olen, ko pes pre leste muken. Dava len andro vasta olenge, ko len kamen te murdarel, andro vasta le Nebukadnecaroske, le babiloňike kraľiske, the andro vasta leskre sluhenge. No paľis ela andro Egipt pale pherdo manuša, avke sar sas varekana,“ phenel o RAJ. „Ale tu ma dara, miro služobňikona Jakobona; ma dara tut, Izraelona. Bo zachraňinava tut the tire potomken dural, andral o phuva, kaj san zaile. O Jakob avela pale a dživela andro smirom, bi o starišagos a ňiko les na daravela avri. Tu ma dara, miro služobňikona Jakobona, se me som tuha,“ phenel o RAJ. „Zňičinava savore naroden, maškar save tut roztradňom, ale tut na zňičinava. Marava tut, no ča ajci keci tuke zaslužines; na mukava tut te džal bi o trestos.“ Kada lav phenďa o RAJ le prorokoske Jeremijašiske pal o Filišťinci angloda, sar o faraonos domarďa e Gaza. Kada phenel o RAJ: „Dikh, o paňa aven upre pal o severos; aven sar o paňa, so prečuľan avri. Zalen e phuv the savoro, so pre late hin; o fori the le manušen, so andre bešen. O manuša igen roven; sako, ko ode bešel, hikinel žaľatar, bo zorales šunďon le grajengre kopita a hučinen lengre verdana the o kereki. O dada pes na visaren pale te pomožinel peskre čhavenge, bo o vasta lenge slabisaľile daratar. Bo avľa o džives te zňičinel savore Filišťincen a te murdarel avri andral o Tir the andral o Sidon savore lengre pomocňiken, so predžiďile. Bo o RAJ zňičinela le Filišťincen; olen, ko ačhile te dživel pro ostrovos Kaftor. E Gaza peske žaľatar hoľinela o šero, o Aškalon ela zňičimen. Tumen, so ačhiľan te dživel andre dolina, mek dži kana tumenge čhingerena o ťelos? Jaj, šabľo le RAJESKRI, kana imar preačheha te murdarel? Dža pale andre tiro puzdros, preačh a beš tuke tele! Ale sar šaj preačhel? Se o RAJ lake rozkazinďa, hoj te džal pro Aškalon the pro manuša, so bešen paš o moros.“ Pal o Moab: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „Vigos le foroske Nebo, bo ela zňičimen! O Kirjatajim ela zailo a ela pre ladž! E zoraľi pevnosť ela tele čhiďi a ela pre ladž! Le Moab imar ňiko na lašarela; o ňeprijaťeľa zalena o Chešbon a plaňinena sar te zňičinel le Moab; a phenena: ‚Aven, zňičinas les, zňičinas oda narodos!‘ The tumen, manušale andro Madmen, avena zňičimen; avela pre tumende e šabľa. Andral o Choronajim šunďola te rovel pharipnastar: ‚Sa hin zňičimen a telečhido!‘ O Moab ela rozburimen; leskre cikne čhavore zorales rovena. Cirdena pes upre pro verchos Luchit, džana bare rovibnaha; pal o drom tele pašal o Choronajim šunďola le manušen te rovel pharipnastar, bo lengro foros ela zňičimen. Šunďola te vičinel: ‚Denašen, zachraňinen tumenge o dživipen! Kajte ačhena korkore sar o krakos pre pušťa!‘ Vašoda, hoj tut mukehas pre tire skutki the barvaľipen, the tu aveha zailo. Tumaro del o Kemoš džala andro zajaťje, jekhetane peskre rašajenca the rajenca. O ňičiťeľis džala andre dojekh foros, aňi jekh foros pes na zachraňinela. O fori andre dolina ena tele čhide a o gava pre rovina zňičimen, bo o RAJ oda phenďa. Den kridli le Moab, hoj te odľecinel! Leskre forendar ačhela e pušťa; ňiko ode na bešela.“ „Prekošlo hin sako, ko na kerel le Devleskri buči cale jileha; prekošlo hin oda, ko peske na kamel te meľarel e šabľa le rateha.“ „O Moab peske dživelas terňipnastar bi o starišagos a odpočovinelas peske sar e mol andre peskre sudi; na sas prečhivkerdo andral jekh nadoba andre aver a na džalas andro zajaťje. Vašoda peske doľikerďa peskri chuť a leskri voňa pes na čerinďa. Ale akana aven o dživesa,“ phenel o RAJ, „kana pro Moab bičhavava le vinaren, save les čhivena avri sar e mol andral o nadobi a phagerena leskre nadobi pro kotora. O Moab ela sklamimen peskre devlestar le Kemošistar, bo na pomožinela lenge. Ena avke sklamimen, sar sas o Izraeliti akor, sar thode peskro pačaben andre somnakuňi gurumňi andro Betel. Sar šaj phenen: ‚Amen sam hrďini, zorale murša pro mariben‘? O Moab ela zňičimen, pre leskre fori avena pro mariben a murdarena leskre nekfeder terne muršen,“ phenel o Kraľis, saveskro nav hin o Nekzoraleder RAJ. „Avel e skaza le Moaboskri; leskri bibach avel igen sig. Roven vaš leske, savore, so pašal leste bešen, savore, so prindžaren leskro nav; phenen: ‚Leskri zoraľi vlada phadžiľa, leskri bari slava našľiľa!‘ Av tele pal tiri slava, beš tuke andre avrišuki phuv, tu, so bešes andro Dibon, bo avel pre tu o ňičiťeľis le Moaboskro, a čhivela tele tire ohradzimen fori. Dža te ačhel paš o drom a užar, tu, so bešes andro Aroer, phuč le muršendar, so denašen, the le džuvľendar, so pes kamen te zachraňinel. Phuč: ‚So pes ačhiľa?‘ On tuke odphenena: ‚O Moab hino čhido tele, ande les avri pre ladž! Hikinen a roven! Den oda te džanel paš o Arnon, hoj o Moab hino zňičimen.‘ Avľa o sudos pro fori, so bešen učes pro rovina: pro Cholon, pro Jahca, pro Mefaat, pro Dibon, pro Nebo the pro Bet-Diblatajim, pro Kirjatajim, pro Bet-Gamul the pro Bet-Meon, pro Kerijot, pre Bocra the pre savore fori le Moaboskre, či imar hine dur abo pašes. Le Moab imar nane zor, leskro zoralo vast phadžiľa,“ phenel o RAJ. „Mačar les, bo pes ľidžalas upre upral o RAJ. Muk le Moab te vaľinel pes andre peskro čhandľipen, hoj lestar te asan. Či tu na asahas le Izraelostar? Či sas prichudlo o Izrael maškar o zbujňika, hoj asabnaha kerehas le šereha, furt sar pal leste vakerehas? Omuken o fori, manušale andral o Moab, džan te bešel maškar o skali; aven sar o holubos, savo peske kerel o hňizdos andro cheva la jaskiňakre.“ „Šunďam pal o baripen le Moaboskro; igen pes ľidžal upre. Šunďam, savo hino barikano a pišno, keci but peske pal peste gondoľinel a sar pes ľidžal upre andro jilo. Me džanav, hoj pes ľidžal upre,“ phenel o RAJ, „ale leskro lašariben nane pre ňisoste; leskro baripen hino zbitočno. Vašoda bares rovav vaš o Moab, vaš calo Moab viskinav žaľatar; phurdav pharipnastar vaš o manuša andral o Kir-Cheres. Rovav pal tu buter sar pal o foros Jazer, tu viňičona la Sibmakro. Tire konarica hine bareder sar o Mulo moros, dodžan dži paš o Jazer. Pre tiro ňilajeskro ovocje the pre tiro hroznos avľa o ňičiťeľis. Našľiľa o radišagos the o kheľiben andral o ovocno sados the andral o Moab. Kerďom, hoj imar te na čuľal e mol andral o lisos; oda, ko pučinel o hroznos, imar na vičinel radišagostar. Šunďol e vika, ale imar oda nane e radišagoskri vika. E vika andral o Chešbon šunďol dži paš o Elale, dži paš o Jahac šunďol te viskinel, le Coarostar dži paš o Choronajim, dži paš o Eglat-Šelišija; se mek the le Nimrimoskre paňa šučile avri. Andro Moab zaačhavava olen,“ phenel o RAJ, „so obetinen pro uče thana a labaren o kaďidlos peskre devlenge. Vašoda miro jilo rovel sar flauta vaš o Moab; miro jilo phurdel pharipnastar sar e vartišagoskri flauta vaš o manuša andro Kir-Cheres, bo našavena savoro barvaľipen, so len sas. Se dojekh šero ela lango, dojekh brada ela hoľimen tele. Sako pes čhingerela pro vasta a urela pes andro gada le gonestar. Pre dojekh pados andro Moab a pre dojekh uľica ela ča e žaľa, bo phagerďom le Moab sar e kuči, savi ňiko na kamel,“ phenel o RAJ. „Savo phagerdo hino! Jaj, sar roven! Sar pes o Moab visarel le dumeha andre ladž! O Moab hino pro asaben, pre bari dar sakoneske, ko pašal leste dživel.“ Se kada phenel o RAJ: „Dikh, o ňeprijaťeľis priľecinela jekhvareste sar orlos le nacirdle kridlenca pro Moab. O fori ena zaile, obsadzinena o pevnosťi. Andre oda džives ela o jilo le Moaboskre hrďinengro sar o jilo la džuvľakro, so ločhol andro dukha. O Moab ela zňičimen; imar na ela narodos, bo pes hazdelas upre upral o RAJ. E dar, e jama the e pasca avena pre tumende, manušale andro Moab,“ phenel o RAJ. „Oda, ko denašela kala daratar, perela andre jama. Ko avela avri andral e jama, chudela pes andre pasca. Bo avel oda berš, hoj marava le Moab,“ phenel o RAJ. „Andro ciňos le Chešbonoskro ačhena bi e pomoca ola, ko denašle. Se e jag chučela avri andral o Chešbon a o plameňis andral o kher le Sichonoskro; labarela o čekat le Moaboske the o lebki olenge, so kamen o mariben. Vigos tuke, Moab! O manuša, so lašaren le devles Kemoš, ena zňičimen; tire čhaven the tire čhajen lena andro zajaťje. Ale andro posledna dživesa, visarava pale le Moaboske savoro pro lačho,“ phenel o RAJ. Dži kade pes vakerel pal o sudos upral o Moab. Pal o Amon. Kada phenel o RAJ: „Či le Izrael nane čhave? Či les nane ďeďičis? Soske o del Milkom zalel e phuv le Gadoskri a leskre manuša bešen andre leskre fori? Vašoda, aven o dživesa,“ phenel o RAJ, „hoj dava, hoj e Raba le Amončanengri te šunel e maribnaskri vika. Ačhela latar ča kopa bara a lakre gavora labona avri. Akor o Izrael tradela avri olen, ko len tradňa avri,“ phenel o RAJ. „Rov, Chešbonona, bo zňičimen hino o Aj! Manušale andre Raba, vičinen pre pomoca! Uren pre tumende o gada le gonestar, hikinen a phiren upre tele maškar o foroskre muri, bo o Milkom džala andro zajaťje the peskre rašajenca the rajenca. So tut lašares le dolinenca, andre save hin pherdo paňi, tu napačivaľi čhaje le Amonoskri? Mukes tut pre tiro barvaľipen a phenes tuke: ‚Ko pre mande šaj avel?‘ Anava pre tu e bari dar pal savore seri,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, o Adonaj. „Rozdenašena tumen, sako pre peskri sera; ňiko na skidela upre olen, ko denašen. Ale paľis visarava le Amončanenge pale savoro pro lačho,“ phenel o RAJ. Pal o Edom. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Či imar nane goďaveripen andro Teman? Či našľiľa e rada olengri, ko achaľon? Či hin lengro goďaveripen našado? Denašen, džan het! Garuven tumen andro bare jaskiňi, manušale, so bešen andro Dedan, bo anava e pohroma pro Ezav, sar avela miro časos les te marel. Te ke tu avena ola, ko obkiden o hroznos, na mukena aňi oda, so lenge perela pre phuv; te ke tu avena o zbujňika rači, čorena oda, so kamena. Bo me čhivava savoro tele pal o Ezav, arakhava leskre garude thana a našťi pes garuvela. Merena leskre potomki, leskri famelija the leskre susedi. Ňiko na phenela: ‚Muk tire široten, me man pal lende starinava. Tire vdovi pes šaj muken pre ma.‘ “ Se kada phenel o RAJ: „Te ola, ko peske na zaslužinenas te pijel e kuči, les pile, akor tu soske te ačhes bi o trestos? Na ačheha bi o trestos, ale mušineha les te pijel! Pre mande iľom vera,“ phenel o RAJ. „E Bocra ela pre ladž the pre bari dar, ela tele čhiďi, lakro nav lena, sar pes košena, a savore lakre fori ena zburimen tele pro furt.“ Me phenďom: „Šunďom e sprava le RAJESTAR: O poslos hino bičhado maškar o narodi: ‚Skiden tumen upre a aven pre leste, aven pro mariben!‘ “ O RAJ phenel le Edomoske: „Me tutar kerava ciknoro maškar o narodi a aveha teledikhlo maškar o manuša. E dar, so rozľidžahas, the o baripen andre tiro jilo, tuha thode avri, tuha, so bešes andro jaskiňi andro skali a zales o bare verchi. Te tuke kerďalas o hňizdos avke učes sar o orlos, the odarik tut čhivava tele,“ phenel o RAJ. „Le Edomostar ela strašno than; sako, ko pašal predžala, čudaľinela pes a asala lestar, sar dikhela savore leskre rani. O Edom ela zňičimen avke sar e Sodoma, e Gomora the o fori, so sas pašal lende,“ phenel o RAJ, „ňiko ode na dživela, ňisavo manuš ode na bešela. Dikh, avke sar o ľevos chučel avri andral o kraki pašal o Jordan a roztradel le bakroren, so pes pašinen pre čar, avke me jekhvareste roztradava le Edom. A ačhavava upral leste oles, kas mange me kidava avri. Se ko hin ajso sar me? Ko pes mange šaj ačhavel? A savo pasťjeris pre mande šaj avel? Vašoda šunen, so o RAJ plaňinel pro Edom, so peske pripravinel pre ola, ko bešen andro Teman. Mek the le cikne čhavoren lenge ľidžana het a lengre khera ena zňičimen vaš oda, so kerde. O Edom perela ajsa bara vikaha, hoj e phuv razisaľola, a o manuša avke vičinena pre pomoca, hoj oda šunena dži paš o Lolo moros. Dikh, o ňeprijaťeľis ľecinel a avel tele sar orlos, nacirdel peskre kridli upral e Bocra. Andre oda džives ela o jilo le Edomoskre hrďinengro sar o jilo la džuvľakro, so ločhol andro dukha.“ Pal o Damašek. „O manuša andro Chamat the andro Arpad hine andre ladž, bo šunde nalačhi sprava; izdran daratar sar o moros, savo peske našťi bešel tele. O Damašek slabisaľiľa, kamel te denašel a avel pre leste e bari dar; o pharipen the e dukh les zalen sar la džuvľa, so ločhol. Savo omuklo hino kada slavno foros, andre savo man sas varekana radišagos! Vašoda leskre terne čhave perena pre leskre uľici a andre oda džives merena savore leskre slugaďa,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Labarava e jag pro muri andro Damašek a chala o palaca le Ben-Hadadoskre.“ Kada phenel o RAJ pal o Kedar the pal o kraľišagi le Chacoroskre, save domarďa o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar: „Ušťen, džan pro Kedar! Zňičinen le manušen pal o vichodos! Lena lenge o stani the o stadi, o lepedi pal o stani the savoro lengro sersamos; lena peske the lengre ťavi. A vičinena: ‚E bari dar pal savore seri!‘ Denašen, prastan het, džan te bešel tele andro roklini, manušale andral o Chacor,“ phenel o RAJ, „bo o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar gondoľinďa avri a pripravinďa o planos sar tumen te zňičinel. Ušťen a džan pro narodos, so peske dživel bi o starišagos, savo peske dživel andro smirom,“ phenel o RAJ, „nane les vudar aňi kľigin, bešel korkoro. Čorena tumenge lengre ťavi a lena tumenge lengre bare stadi. Me rozčhivava pre savore štar balvaja olen, ko peske strihinen o bala pal o seri, a pal savore agora pre lende anava e pohroma,“ phenel o RAJ. „Le Chacorostar ela than prekal o šakali, pušťa pro furt, ňiko ode na dživela, ňisavo manuš ode na bešela.“ Kada hin o lav le RAJESKRO, savo avľa ko prorokos Jeremijaš pro Elam, sar mekča chudňa te vladňinel o judsko kraľis Cidkijah: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Dikh, me phagerava o lukos le Elamoskro, leskri nekbareder zor. Anava pro Elam o štar balvaja pal o štar agora le ňeboskre. Rozčhivava len andre kala štar balvaja a na ela narodos, kaj na denašlehas ola, ko ena tradle avri andral o Elam. O manuša andral o Elam predarana lengre ňeprijaťeľenca, save len kamen te murdarel. Anava pre lende e pohroma, miri bari choľi,“ phenel o RAJ. „Bičhavava pal lende e šabľa, medik len na zňičinava. Paľis mange ačhavava o tronos andro Elam a zňičinava leskre kraľis the leskre rajen,“ phenel o RAJ. „Ale andro posledna dživesa visarava le Elamoske pale savoro pro lačho,“ phenel o RAJ. Kada lav phenďa o RAJ prekal o Jeremijaš pro Babilon the pre leskre manuša: „Den te džanel maškar o narodi a džan te vakerel, hazden upre e zastava a den te džanel sakoneske; ma garuven ňič a phenen: ‚O Babilon ela zailo; leskro del o Bel ela ando pre ladž, leskro del o Marduk ela čhido tele. Leskre modli ena pre ladž a leskre sochi perena tele.‘ Se avel pre leste o narodos le severostar, savo kerela leskra phuvatar pušťa. Ňiko ode na ačhela te bešel; o manuša the o džviri andral odi phuv denašena het.“ „Andre ola dživesa, andre oda časos,“ phenel o RAJ, „avena jekhetane o manuša le Izraeloskre the o manuša andral e Judsko, avena rovibnaha te rodel le RAJES, peskre Devles. Dophučena pes, khatar pes džal andro Sion, a mukena pes pro drom: ‚Aven, phandas le RAJEHA e večno zmluva, pre savi pes šoha na bisterela!‘ “ „Mire manuša sas sar o našade bakrore, lengre pasťjera len ľidžanas avrether a našade len pro verchi. Mire bakrore pes tuľinenas pal o verchi the pal o brehi a bisterde, kaj hin lengro kher. Sako, ko len arakhelas, len chalas tele a lengre ňeprijaťeľa vakerenas: ‚Na ela amen ňisavi vina, bo on kerenas o bini anglal o RAJ, savo pes pal lende verňe starinelas a pre savo pes lengre dada savoreha mukenas!‘ “ „Denašen het andral Babilon, aven avri andral e phuv le Babilončanengri! Džan anglal sar o capi, so ľidžan o stados! Bo me marava upre a anava pro Babilon andral e severno phuv le bare naroden, save pes zdžana jekhetane. Ačhavena pes leske a zalena les. Lengre šipi ena sar o hrďinas, savo furt trafinel peskro cieľos. Avke ela e babiloňiko phuv občorarďi; sako, ko la občorarela, peske lela pherdo savorestar,“ phenel o RAJ. „Manušale andral o Babilon, tumen, so občorarďan mire avrikidle manušen, ča radisaľon tumenge a khelen! Ča chučkeren tumenge sar o gurumňa pre maľa, a erdžinen sar o žrebci! Igen pes ladžala tumari daj; ľoľola avri odi, so tumenca ločhiľa! Čačes oj ela posledno le narodendar; ela avrišuki the bi o paňi sar e pušťa. Angle choľi le RAJESKRI imar ňiko ode na bešela; e phuv ačhela calkom zamukľi. Sako, ko predžala pašal o Babilon, predarala a asala lestar, sar dikhela savore leskre rani.“ „Rozačhaven tumen pašal o Babilon, savore, so nacirden o luki! Ľivinen andre leste a ma sajinen o šipi, bo kerďa binos anglal o RAJ! Viskinen pre leste pro mariben pal dojekh sera! Zdel pes a leskre veži peren tele, leskre hradbi hine čhide tele, bo oda o RAJ pes leske pomsťinel. Den leske pale! Avke sar ov kerelas, avke keren the tumen leske! Murdaren andral o Babilon olen, ko sadzinen, the olen, ko skiden upre o uľipen. Daratar le ňeprijaťeľistar sako džala pale ke peskre manuša a sako denašela andre peskri phuv.“ „O Izrael hino sar o splašimen stados, saves roztradle o ľevi. Ešeb les chalas o asiriko kraľis a paľis leske o Nebukadnecar o babiloňiko kraľis rozchaľa o kokala.“ Vašoda kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „Marava le babiloňike kraľis the leskri phuv, avke sar marďom le asirike kraľis. Ale le Izrael anava pale pre leskre maľi, pašinela pes pro Karmel the andro Bašan; pro brehi le Efrajimoskre the andro Gilead chala savoro, so kamela. Andre ola dživesa, andre oda časos,“ phenel o RAJ, „rodela pes e vina pro Izrael, ale na ela, o bini pre Judsko, ale na arakhela pes, bo me odmukava olenge, kas mukava te dživel.“ „Dža tut te marel la phuvaha Meratajim the le manušenca, so bešen andro Pekod! Murdar len a calkom len zňičin,“ phenel o RAJ, „a ker savoro avke, sar tuke prikazinďom. E maribnaskri vika hin andre phuv, e bari pohroma. Jaj, sar phagerisaľiľa a phadžiľa o čokanos caľa phuvakro! Sar strašňe hino zňičimen o Babilon maškar o narodi! Thoďom tuke e pasca, a chudňal tut, Babilonona, aňi olestar na džanehas. Arakhle tut a chudle, bo ačhaďal tut le RAJESKE. O RAJ phundraďa peskro sklados pro zbraňe, a iľa avri o zbraňe peskra choľakre, bo le Adonaj, le Nekzoraleder RAJES, hin prekal lende buči, savi mušinen te kerel andre phuv le Babilončanengri. Aven pre leste pal o agora la phuvakre, rozmaren leskre skladi a čhivkeren les pre kopa sar e pšeňica. Calkom les zňičinen, hoj lestar te na ačhel ňič. Murdaren savore leskre terne muršen, ľidžan len sar terne biken pro murdaripen! Vigos lenge, bo avľa lengro džives, e ora, kana ena marde. Šunďol olen, so pes zachraňinde a denašle andral e babiloňiko phuv, sar den te džanel pro Sion, hoj pes o RAJ, amaro Del, pomsťinel, pomsťinel pes vaš peskro Chramos.“ „Vičinen pro Babilon le lukostrelcen, savoren, so nacirden o luki! Rozthoven tumenge pašal leste o taboris, hoj ňiko te na denašel. Visaren leske pale vaš leskre skutki, keren leske avke, sar ov kerelas tumenge, bo pes barikanes ačhavelas le RAJESKE, le Izraeloskre Svete Devleske. Vašoda leskre terne murša perena tele maškar o foros a savore leskre slugaďa merena andre oda džives,“ phenel o RAJ. „Dikh, tu barikano, me džav pre tu,“ phenel o Adonaj, o Nekzoraleder RAJ, „bo avľa tiro džives, e ora, kana aveha mardo. Le barikaneske poddžana o pindre a perela, a na ela ko les te hazdel upre. Andre leskre fori labarava jag, savi chala savoro, so hin pašal leste.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Le Izraeloskre manušen the le judske manušen igen trapinen. Ola, ko len zaile, len chuden zorales a na kamen len te mukel. Ale lengro Vikupiťeľis hino zoralo, leskro nav hin o Nekzoraleder RAJ. Ov vaš lenge rušela, a avke anela o smirom andre phuv, ale le manušenge andro Babilon lela o smirom het.“ „E šabľa pro Babilončana,“ phenel o RAJ, „pro manuša, so bešen andro Babilon, pre leskre raja the pre leskre goďaver murša! E šabľa pro falošna proroka! Mi sikavel pes, hoj hine diline! E šabľa pre leskre hrďini! Mi izdran daratar! E šabľa pre leskre graja the verdana the pre savore cudzinci, so hine maškar lende! Mi ačhel lendar slabocha! E šabľa pre leskre barvaľipena! Mi občoraren len! Mi avel o šukiben pre leskri phuv, mi šučon avri leskre paňa, bo oda hin e phuv le strašne modlengri, save diliňaren andre le manušen!“ „Vašoda ode dživena o džviri pal e pušťa le šakalenca; bešena ode o sovi. A imar šoha ode ňiko na bešela, ňisave manuša ode na dživena pal savore pokoleňja. Kerava le Babilonoha avke, sar kerďom la Sodomaha, la Gomoraha the le forenca, save sas pašal lende,“ phenel o RAJ, „ňiko ode na bešela, na dživela ode aňi jekh manuš.“ „Dikh, pal o severos aven o manuša, o baro narodos the but kraľa, ušťen upre dural dži pal o agora la phuvakre. Andro vasta chuden o luki the o kopiji; hine bi o jilo the bi e milosť. Šunďol len te hučinel sar moros a aven peske pro graja. Hine pripravimen pro mariben, pre tute, babiloňiko čhaje. O babiloňiko kraľis šunďa odi sprava a slabisaľile leske o vasta. Zaiľa les e dar a avľa pre leste e bari dukh sar pre džuvľi, so ločhol. Dikh, avke sar o ľevos chučel avri andral o kraki pašal o Jordan a roztradel le bakroren, so pes pašinen pre čar, avke me jekhvareste roztradava le Babilon. A ačhavava upral leste oles, kas mange me kidava avri. Se ko hin ajso sar me? Ko pes mange šaj ačhavel? A savo pasťjeris pre mande šaj avel?“ Vašoda šunen, so peske o RAJ naplaňinďa pro Babilon, so peske pripravinďa pre phuv le Babilončanengri. Mek the le cikne čhavoren lenge ľidžana het a calkom zňičinava lengri phuv vaš oda, so kerde. O Babilon perela ajsa bara vikaha, hoj e phuv razisaľola, a o manuša vičinena pharipnastar avke zorales, hoj oda šunďola dži andro aver narodi. Kada phenel o RAJ: „Dikh, bičhavava le ňičiťeľis pro Babilon the pro manuša, so pes mange ačhade. Bičhavava pro Babilon le cudzincen, on les precidzinena a obžužarena e phuv. Andre oda džives leskre pharipnaskro pre leste avena pal savore seri. Ma domuken le strelcos te nacirdel o lukos aňi te urel pre peste o brňeňje. Ma sajinen leskre terne muršen, ale calkom zňičinen leskri armada. Mi peren tele murdarde andro Babilon a predemade pre leskre uľici. Bo o Izrael the e Judsko na ena omukle sar vdova peskre Devlestar, le Nekzoraleder RAJESTAR. Kajte lengri phuv kerďa pherdo nalačhipen anglal o Sveto Del le Izraeloskro. Denašen avri andral o Babilon! Zachraňinen tumenge o dživipen, hoj te na meren vaš leskre bini! Bo kada hin o časos, kana pes o RAJ pomsťinel a visarel leske pale vaš leskre skutki. O Babilon sas e somnakuňi kuči andro vasta le RAJESKRE, so mačarelas caľi phuv; leskra moľatar pijenas o narodi, a vašoda ačhile diline. Jekhvareste peľa o Babilon a phadžiľa; roven upral leste! Anen o balzamos pre leskri rana, či na sasťola avri.“ „ ‚Sasťarahas le Babilon, ale našťi sasťiľa avri. Omuken les! Aven džas sako andre peskri phuv! Bo leskro trestos hino baro dži o ňebos, džal dži o chmari.‘ “ „ ‚O RAJ vaš amenge rušľa. Aven džas pro Sion a vakeras savoro, so kerďa o RAJ, amaro Del!‘ “ „Ostraren o šipi a pheraren o tulci! O RAJ marel upre le medske kraľen pro Babilon bo kamel les te zňičinel. Bo oda hin e pomsta le RAJESKRI, e pomsta vaš leskro Chramos. Hazden upre e zastava a džan pro mariben pro babiloňika muri! Rozthoven buter stražňiken, rozačhaven len pašal o foros, pripravinen le muršen andre zaloha! Bo o RAJ kerela oda, so naplaňinďa. Kerela le manušenca andro Babilon oda, so phenďa. Tu, so bešes paš o bare paňa a hin tut pherdo barvaľipen, avľa tiro koňec; imar avľa tiri ora. O Nekzoraleder RAJ iľa vera korkoro pre peste: ‚Anava pre tute ajci manušen sar maľakre grajoren; a sar upral tu zviťazinena, radišagoha vičinena.‘ “ „O RAJ kerďa e phuv peskra zoraha, peskra bara goďaha stvorinďa e phuv a nacirdňa o ňebos. Sar leskro hangos herminel, hučinen o paňa pro ňebos; pal o agor la phuvakro anel o chmari. Bičhavel o bleski le brišindeha a andral peskre skladi mukel avri e balvaj. Ale savore manuša hine diline a na achaľon ňič. Sako, ko kerel o modli, pes ladžala, bo leskre modli hine o klamišagos a nane andre lende o dichos. O modli na mon ňič a hine pro asaben; sar avela lengro sudos, ena zňičimen. O RAJ hino o ďeďictvos le Jakoboskre potomkengro a ov nane ajso sar ola modli, bo ov hino Stvoriťeľis savoreske a o Izrael hine leskre manuša, leskro nav hin o Nekzoraleder RAJ.“ „Babilonona, tu sal miro čokanos the miri zbraň pro mariben, tuha phagerava o narodi a tuha zňičinava o kraľišagi. Tuha murdarava le grajes the leskre jazdcos; tuha phagerava o verdan the oles, ko les ľidžal; tuha murdarava le muršes the la džuvľa; tuha murdarava le phure manušes the le cikne čhavores; tuha murdarava le terne čhas the la terňa čha; tuha murdarava le pasťjeris the leskro stados; tuha murdarava le oračis the leskre biken; tuha murdarava le vodcen the le rajen.“ „Ale anglal tumare jakha visarava pale le Babilonoske the leskre manušenge savoro lengro nalačhipen, so kerde le Sionoske,“ phenel o RAJ. „Dikh, ačhavav man tuke, verchona, so ňičines savoro; tuke, so ňičines caľi phuv,“ phenel o RAJ. „Nacirdava pre tute miro vast, čhivava tut tele pal o skali a kerava tutar zlabardo verchos. Ňisavo bar tutar na lena sar hlavno bar aňi jekh bar pro zakladi. Aveha zňičimen pro furt,“ phenel o RAJ. „Hazden upre o zastavi pal caľi phuv a trubinen pro trubi maškar o narodi. Pripravinen pre leste pro mariben o narodi a vičinen pre leste o kraľišagi Ararat, Mini the Aškenaz. Ačhaven pre leste la armadakre veľiťeľis; anen pre leste ajci grajen sar kobilken, so pes na dena te zrachinel. Pripravinen pre leste le naroden, le medske kraľen lengre vodcenca the savore lengre rajenca the savore phuvenca, savenge vladňinen. E phuv razisaľol a izdral, bo pes ačhel le Babilonoha oda, so leha o RAJ gondoľinďa te kerel, hoj la babiloňika phuvatar te ačhel pušťa, kaj ňiko na bešela. O babiloňika hrďini pes preačhile te marel; bešen andro pevnosťi, našade peskri zor; ačhile slabocha. Leskre khera labarde avri a o zavori pre leskre brani phagerde. O bežcos predenašel le bežcos a o poslos predenašel le poslos te phenel le babiloňike kraľiske, hoj leskro foros hino zailo pal savore seri. Zaile o thana, khatar pes preavel prekal o paňi, o trsťini andro močara labarde avri a o slugaďa pes daran.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro: „E babiloňiko čhaj hiňi sar e pšeňica andro humnos, pal savi pes uštarel. Imar maj avela e ora, hoj la te skiden upre.“ „Chaľa amen a zňičinďa o babiloňiko kraľis o Nebukadnecar. Čučarďa amen sar taňiris; preľiginďa amen sar obluda. Pherarďa peske o per amare barvaľipnaha a paľis amen čhandľa avri. Mi cerpinel o Babilon avke, sar ov trapinelas amen,“ phenen o manuša, so bešen pro Sion. „Mi počinen o Babilončana vaš amaro avričhordo rat,“ phenel o Jeruzalem. Vašoda kada phenel o RAJ: „Dikh, me vaš tumenge rušava a dava lenge oda pale. Šučarava avri o babiloňiko paňi the savore lengre prameňa. Le Babilonostar ačhela ča kopa bara; bešena ode o šakali. Ačhela lestar o strašno than, savo sako tele dikhela, a ňiko ode na bešela. O Babilončana kerena vika sar o ľevi, gravčinena sar o terne ľevi. Sar imar igen bokhaľona, pripravinava lenge e hoscina, mačarava len a ena vešela. Paľis zasovena pro furt a imar na ušťena,“ phenel o RAJ. „Ľidžava len te murdarel sar le bakroren; sar le bakren the le capen.“ „Jaj, sar domarde le Babilon, saves lašarelas calo svetos! Jaj, savo strašno ačhiľa maškar o narodi! O moros pes hazdňa upre pro Babilon a učharde les andre o bare vlni. Leskre fori ačhile sar pušťa, avrišuke the zamukle; e phuv, andre savi ňiko na bešel a khatar ňiko na phirel. Marava le babiloňike devles Bel a cirdava leske avri andral o muj oda, so chaľa. O narodi pal leste imar na phirena, o babiloňika muri perena tele.“ „Manušale mire, aven odarik avri! Zachraňinen tumenge o dživipena! Denašen le RAJESKRA bara choľatar! Ma daran tumen, te na tumenge o jile slabisaľon le hirostar, so šunďol andre kadi phuv. Ma daran tumen, sar andre jekh berš avela jekh hiros a andre aver berš aver; sar ela andre phuv o mariben a jekh vladcas džala pre aver. Vašoda, dikh, aven o dživesa, sar marava le modlen andro Babilon; caľi leskri phuv pes ladžala a leskre murdarde manuša pašľona pro uľici. Akor calo ňebos the e phuv radisaľola le Babilonoske, sar pre leste avena o ňeprijaťeľa pal o severos, hoj les te zňičinen,“ phenel o RAJ. „O Babilon mušinel te perel tele vaš o Izraeliti, saven murdarďa la šabľaha the vaš o manuša, saven murdarďa pal caľi phuv. Tumen, so denašľan la šabľatar, džan a ma zaačhen ňikhaj! Leperen tumenge pro RAJ andral e phuv, so hiňi dur, a mi avel tumenge pre goďi o Jeruzalem.“ „Ladžas pes, bo rakinenas amenge; e ladž amenge učharďa andre o muja, bo o cudzinci pes dochudle andro sveta thana andro Chramos le RAJESKRO.“ „Vašoda, dikh, aven o dživesa,“ phenel o RAJ, „sar marava leskre modlen a pal caľi leskri phuv jojčinena o zraňimen pro meriben. Kajte o Babilon geľahas dži upre pro ňebos a ačhaďahas peske o hrados igen učes, the avke pre leste bičhaďomas le ňeprijaťeľen, hoj les te zňičinen,“ phenel o RAJ. „Šunďol o žaľakro roviben andral o Babilon; šunďol e vika la bara pohromatar andral e babiloňiko phuv! Bo o RAJ ňičinel le Babilon, a zaačhavel leskri bari vika. O vlni le ňeprijaťeľengri pre leste aven sar o zorale paňa; aven bara vikaha. O ňičiťeľis avľa pro Babilon; zalel leskre slugaďen a phagel lenge o luki, bo o RAJ hino Del, savo visarel pale sakoneske; ov leske počinela savoro pale. Mačarava leskre rajen the leskre goďaver muršen, leskre vladcen, le spravcen the le hrďinen. Zasovena pro furt a imar na ušťena,“ phenel o Kraľis, savo pes vičinel o Nekzoraleder RAJ. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „O buchle muri le Babilonoskre ena čhide tele dži o zakladi, a leskre uče brani ena labarde avri. E phari buči le narodengri avela avri pre ňisoste; andre jag labola oda, so o manuša phares vibudinde.“ Kada hin o lav, so prikazinďa o prorokos Jeremijaš le Serajoske, le Nerijoskre čhaske, le Machsejoskre vnukoske, sar džalas andro Babilon le Cidkijoha le judske kraľiha, akor, sar o Cidkijah kraľinelas štarto berš. O Serajah sas oda, ko pes starinelas pal oda, kaj presovena. O Jeremijaš pisinďa andre jekh zvitkos savore pohromi, so kamen te avel pro Babilon; savoro, so sas pisimen andre pal o Babilon. O Jeremijaš phenďa le Serajoske: „Sar aveha andro Babilon, dikh, hoj te pregenes zorales savore kala lava. A phen: ‚RAJEJA, tu phenďal pal kada than, hoj les zňičineha avke, hoj ode na ačhena te bešel aňi o manuša aňi o džviri; ela zamuklo pro furt.‘ Sar imar dogeneha o zvitkos, priphand ke leste bar a čhiv les andro paňi Eufrat. A phen: ‚Kavke tašľola o Babilon a imar šoha na ušťela upre ola pohromatar, so pre leste mukava. Leskre manuša perena.‘ “ Dži kade vakerel o Jeremijaš. Le Cidkijoske sas bišujekh (21) berš, sar ačhiľa kraľiske andre Judsko, a kraľinelas andro Jeruzalem dešujekh (11) berš. Leskri daj sas e Chamutal, e čhaj le Jirmejoskri, savo sas andral e Libna. Ov kerelas oda, so na sas le RAJESKE pre dzeka, avke sar the o Jojakim. Vašoda pestar o RAJ odčhiďa le manušen andral o Jeruzalem the andral e Judsko, bo sas pre lende choľamen. O Cidkijah pes vzburinďa pro babiloňiko kraľis. Sar o Cidkijah kraľinelas eňato berš, o babiloňiko kraľis Nebukadnecar geľa pro dešto džives andro dešto čhon savore peskre slugaďenca pro Jeruzalem. Pašal oda foros kerďa taboris a hordinenas pašal o muri pro kopi e čik the e poši, hoj pes te dochuden andro foros. E armada sas rozačhaďi pašal o Jeruzalem dži andro dešujekhto (11.) berš, sar kraľinelas o kraľis Cidkijah. A andro štarto čhon the eňato džives, sar andro Jeruzalem sas bari bokh a le manušen na sas so te chal, o babiloňika slugaďa kerde chev andro muros. Mek odi rat o Cidkijah savore peskre slugaďenca denašľa prekal e brana maškar o duj muri, so sas paš le kraľiskri zahrada, kajte džanenas, hoj o Babilončana sas rozačhade pašal calo foros. Denašenas le dromeha ke Jordaňiko dolina, ale o babiloňika slugaďa pes mukle pal o kraľis Cidkijah a dochudle les andre dolina paš o Jericho. Savore leskre slugaďa les omukle. Le Cidkijah zaile a ľigende andro foros Ribla andre phuv Chamat ko Nebukadnecar a ov leske phenďa, so leha kerena. O babiloňiko kraľis diňa te murdarel le Cidkijoskre čhaven angle leskre jakha a andre Ribla diňa te murdarel the savore judske rajen. Le Cidkijoske diňa te lel avri o jakha a diňa les te phandel andro lanci. Paľis les o babiloňiko kraľis iľa andro Babilon, kaj les čhiďa andre bertena a sas ode dži o meriben. Pro dešto džives andro pandžto čhon, sar kraľinelas o Nebukadnecar dešueňato (19.) berš, avľa andro Jeruzalem o veľiťeľis upral o kraľiskre stražňika o Nebuzaradan, savo sas služobňikos le babiloňike kraľiskro. Ov zlabarďa andro Jeruzalem o Chramos, o palacis the savore bare khera. Paľis savore leskre slugaďa čhide tele savore foroskre muri. Akor o Nebuzaradan iľa andro zajaťje varesave nekčoreder manušen, olen, so ačhile andro foros, the savore remeselňiken a the olen, ko pregele paš o babiloňiko kraľis. Ale okle nekčoreder manušen mukľa o Nebuzaradan andre odi phuv, hoj te keren buči pre maľa the pre viňica. Paľis o Babilončana phagerde o brondzune slupi, o brondzune vožikici the e igen bari brondzuňi nadrža, so sas anglo Chramos, a savoro brondzos ľigende andro Babilon. Ile odarik the o pira, o lopati, o čhura, o čare, o panvici the savore brondzune veci, savenca služinenas andro Chramos. O Nebuzaradan iľa savore, so sas somnakuno the rupuno: o čare, o lopatki pro angara, o misi, o panvici, o pira, o svietňiki the o šalkici pro pijibnaskre obeti. Kala brondzune veci – o duj slupi, e bari nadrža le dešuduje bikenca the o vožikici – save o kraľis Šalamun diňa te kerel prekal o Chramos, sas ajse phare, hoj pes aňi na denas te važinel. Soduj slupi sas kerde le brondzostar, sas uče vaj ochto metri a lengro obvod sas pandž the jepaš metri. O slupi sas andral duta a o brondzos, savestar sas kerde sas vaj ochto centimetri. O kritos pre lengro agor sas učo buter sar duj metri. Pašal o kriti sas kerde duj šori brondzune granatoskre phaba the o brondzuno pleťivos. Soduj slupi sas kerde jednakones. Savore granatoskre phaba pro pleťivos sas šel (100). Ola phaba, save pes denas te dikhel pal e phuv, sas eňavardeš the šov (96). O Nebuzaradan, o veľiťeľis le stražňikengro, zaiľa the le nekbaredere rašas Serajah, le dujtone rašas Cefanjah the le trine dženen, so stražinenas o vudar. Iľa andral o foros oles, ko sas veľiťeľis upral o slugaďa, the le efta kraľiskre radcen. Iľa the le hlavne pisaris, savo zapisinelas le muršen andre armada, the le šovardeš (60) muršen le manušendar, saven arakhľa andro foros. O Nebuzaradan len iľa a ľigenďa ko babiloňiko kraľis andre Ribla. Ode andre Ribla, andre phuv Chamat, len o babiloňiko kraľis diňa te murdarel. Avke o judska manuša mušinde te džal andro zajaťje het andral peskri phuv. Sar kraľinelas o Nebukadnecar eftato berš, zaiľa andro zajaťje kajci dženen: trin ezera the bišutrin (3 023) manušen andral e Judsko. Paľis, sar imar kraľinelas o Nebukadnecar dešuochtoto (18) berš, zaiľa ochto šel the tranda the duj (832) manušen andral o Jeruzalem, a sar kraľinelas o Nebukadnecar bišutrito berš, zaiľa o Nebuzaradan efta šel saranda the pandž (745) manušen andral e Judsko. Savore manuša, so sas ľigende andro zajaťje andro Babilon, sas štar ezera the šov šel (4 600). Paloda, sar sas o judsko kraľis Jojachin zailo andro Babilon tranda the efta (37) berš, ačhiľa andro Babilon kraľiske o Evil-Merodach, savo premukľa andral e bertena le Jojachin pro bišupandžto (25.) džives andro dešudujto (12.) čhon andre oda berš. Vakerelas leha šukares a delas les bareder pačiv sar avre kraľen, so leha sas andro Babilon. Le Jojachinoske sas domuklo te čhivel pal peste tele o bertenošika gada, a medik dživelas, chalas paš le kraľiskro skamind. Sako džives les o kraľis delas oda, so leske kampelas pre oda džives, calo leskro dživipen, medik na muľa. Jaj, savo omuklo hino o foros, kaj varekana dživenas pherdo manuša! Ačhiľa sar e vdova, kajte sas baro maškar o narodi. E raňi maškar o phuva ačhiľa otrokiňa. Račaha furt rovel, o apsa lake čuľan pal o čhama. Ňiko lakre piranendar la na poťešinel. Savore lakre prijaťeľa laha thode avri a ačhile lakre ňeprijaťeľa. Geľa o Juda andro zajaťje, igen trapimen andro otroctvos. Bešel maškar o narodi a nane les than kaj te odpočovinel. Savore, so pre leste džan, les zachudle, sar sas andro pharipen. O droma le Sionoskre hine andre žaľa, bo ňiko na avel pro inepi. Savore leskre brani hine zňičimen; o rašaja roven, leskre pačivale čhaja hine smutna, ačhiľa leske ča kirko dukh. Ola, ko les trapinen, ačhile leskre raja; leskre ňeprijaťeľenge džal mištes, bo o RAJ les dukhaďa vaš leskre but bini. Leskre čhave džanas zaile anglal o ňeprijaťeľa. E čhaj le Sionoskri našaďa savoro peskro šukariben. Lakre vodci hine sar o jeleňa, so na arakhen ňisavo chaben, a denašen bi e zor anglal ola, ko pal lende prastan. Andre ola dživesa, sar la ela o pharipen a phirela upre tele, peske e čhaj le Jeruzalemoskri leperela pre savore peskre vzacna veci, so la sas varekana. Sar lakre nipi pele andro vasta le ňeprijaťeľiskre, ňiko lake na pomožinďa. Lakre ňeprijaťeľa oda dikhle a asanas olestar, sar hiňi zňičimen. E čhaj le Jeruzalemoskri kerelas igen but bini, vašoda ačhiľa melaľi. Savore, so la denas pačiv, la poceňinen, bo dikhle lakro langipen. Oj korkori rovel a visarel o muj ladžatar. E mel hiňi pre lakri rokľa, na gondoľinelas pre peskri buducnosť. Strašňe peľa tele a nane ko la te poťešinel. „Dikh, RAJEJA, pre miro pharipen, bo o ňeprijaťeľis pes ľidžal upre.“ O ňeprijaťeľis nacirdňa peskro vast pre savoreste, so lake sas vzacno. Se oj dikhľa le naroden te džal andro Chramos, kajte tu prikazinďal, hoj našťi džan andre tiro zhromažďeňje. Savore lakre manuša roven, roden o maro, savore vzacna veci den vaš o chaben, hoj peske te zachraňinen o dživipen. „Dikh, RAJEJA, všimňin tuke, hoj som teledikhľi.“ Tumen savore, so predžan pašal ma, na keren tumenge olestar ňič? Phundraven o jakha a dikhen! Či hin varekas ajso pharipen sar man, savo pre mande avľa, saveha man o RAJ dukhaďa andro džives peskra bara choľakro? Andral o ňebos bičhaďa e jag, hoj te džal dži andre mire kokala. Mire pindrenge nacirdňa e sita a visarďa man pale. Kerďa mandar pušťa a mukľa man te šučol avri calo džives. Mire bini hine pašal miri meň sar o jarmos, savo ov zaphandľa peskre vasteha. Thoďa peskro jarmos pre miri meň a slabisarďa miri zor. O Raj man diňa andro vasta olenge, savenca man na birinav te marel. O Raj odčhiďa savore mire zorale muršen pašal mande. Skidňa upre e armada pre mande, hoj te rozpučinel mire terne muršen. Pal e pačivaľi judsko čhaj uštarelas o Raj sar pal o hroznos andro lisos. „Vaš oda rovav a mire jakhendar čuľan o apsa, bo nane paš ma ňiko, hoj man te poťešinel, ko man hazdňahas pro duchos. Mire čhave hine omukle, bo o ňeprijaťeľis amen domarďa.“ Nacirdel o Sion peskre vasta, ale ňiko les na poťešinel. O RAJ diňa avri o prikazis pro Jakob, hoj savore leskre susedi te ačhen leskre ňeprijaťeľa. O Jeruzalem ačhiľa maškar lende sar vareso nažužo. O RAJ hino spravodľivo, bo me man ačhaďom leskre laveske. Šunen, savore narodale, a dikhen pre miri dukh. Mire terne čhaja the mire terne čhave gele andro zajaťje. Vičinavas pre mire pirane, ale on manca thode avri. Mire rašaja the o vodci mule andro foros, sar rodenas o chaben, hoj peske te zachraňinen o dživipen. Dikh, RAJEJA, hoj som andro pharipen, nane andre ma o smirom, o jilo andre ma previsaľol, bo igen man tuke ačhavavas. E šabľa mange murdarďa le čhaven avri a andro kher o meriben. O manuša man šunde te stukinel, ale ňiko man na poťešinďa. Savore mire ňeprijaťeľa šunde pal miro pharipen a radisaľon, hoj oda kerďal. Mi avel oda džives, pal savo phenďal, hoj te cerpinen avke sar me. „Mi avel avri angle tu savoro lengro nalačhipen. Ker lenca avke, sar kerďal manca angle savore mire bini, bo but stukinav le pharipnastar a miro jilo hino slabo.“ Jaj, sar o RAJ zaučharďa le Sionoskra čha peskra choľakra chmaraha. O šukariben le Izraeloskro čhiďa tele andral o ňebos pre phuv. Bisterďa the pre peskro chramos andro džives peskra choľakro. Le Rajeske na sas pharo te zňičinel savore khera le Jakoboskre. Andre peskri choľi čhiďa tele o pevnosťi le Judaskre. Čhiďa tele pre phuv leskro kraľišagos the leskre rajen a dikhľa len tele. Andre peskri bari choľi odčhinďa savori zor le Izraeloskri. Scirdňa peskro čačo vast, sar avľa o ňeprijaťeľis. Rozlabiľa andre phuv le Jakoboskri sar jag le plameňenca, so savoro chal. Nacirdňa o lukos sar ňeprijaťeľis; leskro čačo vast sas pripravimen a sar proťivňikos murdarelas savoren, kas amen kamahas. Peskri choľi čhiďa avri sar jag andro stanos le Sionoskra čhakro. O Raj sas sar ňeprijaťeľis; chaľa o Izrael; chaľa savore leskre palaca. Zňičinďa leskre pevnosťi a kerďa la judska čhake pherdo pharipen the žaľa. Zňičinďa peskro chramos sar e zahrada; oda than, kaj les lašarahas. O RAJ diňa, hoj o Sion te bisterel pro inepos the pro šabat, a odčhiďa andre peskri bari choľi le kraľis the le rašas. Odčhiďa o RAJ peskro oltaris a omukľa peskro chramos. O muri le palacengre diňa andro vasta le ňeprijaťeľengre. Lengri vika andro kher le RAJESKRO šunďolas avke sar pro baro inepos. O RAJ peske zaiľa, hoj čhivela tele o muri le Sionoskre. Nacirdňa e šparga te merinel, na odcirdňa peskro vast a na preačhiľa te ňičinel. Kerďa, hoj o veži the o muri te roven, bo sas jekhetane čhide tele. Leskre brani zagele andre phuv. Zňičinďa a phagerďa leskre zavori. Leskro kraľis the o raja hine zaile maškar o narodi; o rašaja imar na sikaven o zakonos a o proroka imar na chuden o viďeňje le RAJESTAR. O phureder murša le Sionoskre bešen pre phuv a na vakeren ňič. Čhivkeren peske o prachos pro šere a hine urde andro gada le gonestar. Le Jeruzalemoskre pačivale čhaja zmukle o šere tele dži pre phuv. Le apsendar mange slabisaľon o jakha, bari žaľa hin andre ma, o jilo mange čuľal avri pre phuv, bo mire manuša hine zňičimen, bo o čhavore the o cikne čhavore meren pro uľici andro foros. O čhavore phenen le dajenge: „Kaj hin o chaben the o pijiben?“ akor sar peren tele pro uľici andro foros, sar te ulehas zraňimen, a sar polokes muken avri e duša peskre dajenge pro vasta. So tuke šaj phenav? Ke soste tut šaj pripodobňinav, čhaje le Jeruzalemoskri? Soha tut šaj porovňinav, hoj tuke te kerav radišagos, tu pačivaľi čhaje le Sionoskri? Se tiri rana hiňi ajsi bari sar moros. Ko tut šaj sasťarela? Tire proroka tuke andro viďeňja vakerenas o klamišagi the o diliňipena; na sikavenas pre tiro binos, hoj tut te len avri andral o zajaťje. O proroctva, so tuke phenenas, sas falošna a klaminenas. Sako, ko pašal tute predžal, demel le vastenca, asal tutar a kerel le šereha upral e čhaj le Jeruzalemoskri: „Kada hin oda foros, pal savo phenenas, hoj ode hin o nekbareder šukariben pro radišagos caľa phuvake?“ Savore tire ňeprijaťeľa pre tu phundraven o muja, asan tutar, den pre tu avri o danda a phenen: „Chaľam len tele! Kada hin oda džives, pre savo but užarahas. Dodžiďiľam pes oda!“ O RAJ kerďa oda, so plaňinelas. Ačhiľa pes oda, so phenďa; oda, so prikazinďa imar čirla anglal. Ňičinelas tut bi oda, hoj leske te uľahas pharo. Domukľa le ňeprijaťeľiske te radisaľol upral tu a olen, ko tut trapinenas, diňa zor te zviťazinel. Vičin andral o jilo ko RAJ, murona le Sionoskra čhakro. Mi čuľan tutar o apsa sar paňi rat-džives. Ma preačh! Ma de tire apsenge te zaačhel. Ušťi upre prekal e rat a rov pale a pale anglo RAJ! Čhiv avri tiro jilo sar paňi anglo muj le RAJESKRO. Hazde ke leste tire vasta vaš o dživipen tire čhavengro, so meren bokhatar pro agor dojekha uľicakro. „Dikh, RAJEJA! Soske amen avke marďal? O džuvľija mušinen te chal bokhatar peskre čhavoren, saven kamen! O rašaja the o proroka hine murdarde andro Chramos le RAJESKRO! O terne the o phure pašľon jekhetane andro prachos pro uľici. Mire terne čhaja the terne čhave sas murdarde le šabľenca. Andre oda džives, sar salas choľamen, murdarďal len a na sas tuke pharo. Vičinďal pre amende ajci dženen sar pro inepos; anďal pre mande bari dar pal savore seri. Andro džives le RAJESKRA choľakro ňiko na denašľa aňi na predžiďiľa. Olen, pal kaste man starinavas a bararavas avri, murdarďa miro ňeprijaťeľis.“ Me som murš, savo but precerpinďa leskra choľamen paľicatar. Somas oda me, kas tradelas avri a kas ľidžalas prekal o kaľipen bi o švetlos. Ča pre mande nacirdelas peskro vast, pale a pale, calo džives. Kerďa, hoj mange e cipa the o ťelos te phuron, a phagerďa mange o kokala. Zaiľa man a obkľučinďa le trapišagoha the le pharipnaha. Thoďa man te bešel andro kaľipen sar olen, so imar čirla mule. Kerďa pašal ma o muros avke, hoj našťi avav avri, a thoďa pre ma o phare lanci. Kajte vičinav a mangav e pomoca, na kamel te šunel miri modľitba. Začhiďa le barenca mire droma; mire chodňiki banďarďa. Garuďa pes sar medvedzis abo ľevos, hoj pre ma te chučel. Odcirdňa man mire dromendar, čhingerďa man a zňičinďa. Nacirdňa peskro lukos a kerďa mandar terčos pre peskre šipi. Predemaďa mange o jilo le šipenca andral peskro tulcos. Ačhiľom pre ladž savore mire manušenge; asan mandar andro giľa sako džives. Čaľarďa man le kirke rastlinenca; diňa man te pijel e palina. Marďa mange avri o danda le bareha; ispidňa mange o muj andro prachos. Tradňal het miri duša andral o smirom; bisterďom, so hin radišagos. Avke phenďom: „Miro šukariben našľiľa a the savoro, so užaravas le RAJESTAR.“ Leper tuke pre miro cerpišagos, sar man tuľinav, pre miro trapišagos the pre miro pharipen. Furt mange pre oda leperav a miri duša hiňi zmukľi tele. Ale kada mange lav andro jilo a pre kada man mukav: Le RAJESKRO baro kamiben šoha na preačhel; šoha na preačhel te presikavel peskre lačhipena. Sako tosara hine neve; bari hin tiri vernosť. Phenav mange: „O RAJ hin savoro, so man hin; vašoda man mukava pre leste.“ O RAJ hino lačho ke ola, ko pes pre leste muken, ke oda manuš, ko les rodel. Mištes hin te užarel cichones pre zachrana le RAJESKRI. Mištes hin prekal o murš te ľidžal o jarmos, medik hino terno. Te o RAJ pre leste oda thoďa, mi bešel korkoro a mi el čhit. Mi thovel o muj andro prachos, či mek na ela varesavi naďej. Mi ľikerel e čham oleske, ko les marel, a mi prilel savoro dopheňiben. Bo o RAJ na odčhivel pro furt. Kerel amenge žaľa, ale paľis leske hin pharo; ajso baro hin leskro kamiben. Bo ov na kerel radišagoha o pharipen the e žaľa ňikaske. Te vareko uštarel le pindrenca pre savore bertenoša andre phuv, te pes le manušenge lel lengro pravos anglo jakha le Nekbareder Devleskre, te pes pro sudos sudzinel le manušes načačipnaha, či oda o RAJ na dikhel? Ko šaj phenel vareso a ačhela pes, te oda o RAJ na prikazinďahas? Či na avel avri andral o muj le Nekbareder Devleskro o lačho the o nalačho? Pre soste pes o džido manuš šaj sťažinel, te hino mardo vaš peskro binos? Aven preskuminas a predikhas amare droma a visaras pes pale ko RAJ! Aven hazdas upre o jile the amare vasta ko Del andro ňebos a phenas: „Amen kerahas o bini a vzburinahas pes, a tu amenge na odmukľal. Urďal tut andre choľi a džahas pre amende; murdarehas amen a na sas tuke pharo vaš amenge. Garuďal tut andre chmara, hoj e modľitba te na predžal ke tu. Kerďal amendar sar šmeci a sam teledikhle maškar o narodi. Savore amare ňeprijaťeľa pre amende phundravenas o muja. Samas zachudle andro pasci; predživahas e bari dar, e pohroma the e skaza.“ Andral o jakha mange peren o prudi le apsenca, bo mire manuša hine zňičimen. Andral e jakh mange čuľal a na preačhel, medik o RAJ na dikhela andral o ňebos tele, so pes ačhel. Oda, so dikhel miri jakh, mange anel e žaľa andro jilo, bo savore čhaja andre miro foros cerpinen. Mire ňeprijaťeľa man kamenas te chudel sar le čirikles a na sas vaš soske. Čhide man andre bari jama, hoj man te murdaren, a čhivkerenas andre mande le barenca. O paňi mange imar prečuľalas prekal o šero, a phenďom mange: „Akana merava!“ Akor vičinavas pre tiro nav, RAJEJA, andral odi nekbareder chev. Tu šunďal miro mangipen: „Ma phand tuke o kana andre, sar ke tu vičinav vaš e pomoca!“ Tu avľal paš ma, sar vičinavas, a phenďal: „Ma dara tut!“ Tu vaš ma zaačhiľal, RAJEJA, cinďal avri miro dživipen. Dikhľal oda nalačhipen, so mange sas kerdo, RAJEJA; rozsudzin miro čačipen. Dikhľal savori lengri pomsta, savoro, so mange kamenas te kerel. Šunďal, sar mange rakinenas, RAJEJA, savoro, so mange kamenas te kerel. Sako džives peske šepkinen a vakeren pre ma mire ňeprijaťeľa. Dikh pre lende! Tosarastar dži rači mandar asan andro giľa. RAJEJA, počin lenge avke, sar peske zaslužinen; vaš oda, so kerde peskre vastenca. Ker lenge zacata jile a bičhav pre lende tiro košiben. Dža pre lende choľaha a zňičin len pal e phuv, RAJEJA! Jaj, sar kaľiľa o somnakaj, sar pes čerinďa o žužo somnakaj! O chramoskre bara hine rozčhide pal savore agora pro uľici. O vzacna čhave le Sionoskre, so monas ajci sar o žužo somnakaj, mon akana ajci sar o kuča čikatar, sar e buči le hrnčjariskre vastengri! Mek the o šakali den o koľina, den te pijel peskre ciknoren, ale mire manuša hine bijileskre sar o pštrosi pre pušťa. Le čhavoreske, so pijel o thudoro, priľepisaľiľa e čhib andro muj le smedostar. O čhave mangenas maro, ale ňiko len na delas. Ola, so chanas o fajna chabena, meren bokhatar pro uľici. Ola, so barile avri andro baripen, akana pašľon pro kopa šmeci. O binos mire manušengro hin bareder sar e vina la Sodomakri, so sas jekhvareste čhiďi tele, kajte pre late ňiko na thoďa o vast. Amare raja sas žužeder sar jiv, parneder sar thud. O ťela len sas loleder sar o korali; dičhonas avri sar o zafiris. Ale akana hine kaleder sar sadza; pro uľici len našťi aňi te sprindžarel. E cipa pro ťelos lenge phuriľa; šučiľa avri sar kašt. Feder sas olenge, saven murdarďa e šabľa, sar olenge, so mule bokhatar; trapimen bokhatar našľonas, bo pre maľa na barolas ňisavo chaben. Mek the o lačhejileskre džuvľija tade peskre čhaven peskre vastenca a kerde peske lendar chaben andre ola dživesa, sar sas ňičimen mire nipi. O RAJ čhiďa avri peskri choľi, peskri bari choľi; rozlabarďa pro Sion e jag, savi rozchaľa leskre zakladi. Aňi o kraľa la phuvakre aňi ňisave manuša pro svetos na pačanas, hoj o proťivňikos the o ňeprijaťeľis šaj predžal prekal o brani andro Jeruzalem. Ale ačhiľa pes oda vaš o bini leskre prorokengre, vaš o vini leskre rašajengre, save čhorenas avri o rat le spravodľivengro maškar o foros. Bludzinenas pal o uľici sar kore; ajse meľarde le rateha, hoj pes ňiko na kamelas te chudel lengre gadendar. „Džan het! Tumen san nažuže!“ vičinenas pre lende. „Džan het, džan het a ma chuden amen!“ Sar denašenas a džanas imar het, o manuša maškar o narodi peske vakerenas: „Imar amenca našťi kade bešen.“ Korkoro o RAJ len roztradňa; imar len na chraňinela. Le rašajen ňiko na del pačiv a le vodcen ňiko na šunel. O jakha amenge slabisaľonas, so ajci užarahas pre pomoca, ale zbitočňe. Pal amari veža užarahas pro narodos, savo amen našťi zachraňinďa. O ňeprijaťeľa pre amende užarenas, pre dojekh amaro krokos, aňi našťi phirahas pal amare uľici. Pašes hin amaro koňec, amare dživesa pes pherarde; bo avľa amaro koňec. Ola, ko pal amende avenas, sas richleder sar o orli pro ňebos. Denašenas pal amende pro verchi, a užarenas amen pre pušťa. Le RAJESKRO pomazimen, o dichos amare dživipnaskro, sas chudlo andre lengre pasci. Pal leste peske vakerahas: „Andre leskro ciňos dživaha maškar o narodi.“ Ča radisaľuv a thov baripen, čhaje le Edomoskri, so bešes andre phuv Uc! Ale the pre tute avela e kuči; mačoha a čhiveha tut tele langi. Čhaje le Sionoskri, o trestos vaš tiri vina imar preačhiľa. O Del tut imar na ľidžala andro zajaťje. Ale marela tut, čhaje le Edomoskri, vaš tiri vina a sikavela tire bini. Leper tuke, RAJEJA, so pes amenca ačhiľa; dikh pre amende, sar amen tele dikhen! Amaro ďeďictvos chudle o cudzinci, a amare khera o cudza manuša. Ačhiľam široti bi o dada; amare daja hine vdovi. Mušinas te počinel vaš amaro paňi, so pijas, a mušinas peske te cinel amare kašta. Ola, ko pre amende džan, amen furt na den smirom; ačhiľam strapimen a našťi peske oddichňinas. Poddiňam pes le Egiptoske the la Asirijake, hoj te chas maro. Amare dada kerenas o bini a imar na dživen. A amen ľidžas lengro trestos. Vladňinen upral amende o otroka a nane ko amen te cirdel avri andral lengre vasta. Te kamas te chal o maro, riskinas amaro dživipen, bo džas pre pušťa, kaj amen šaj murdaren le šabľenca. Amari cipa hiňi tači sar bov; bokhatar amen hin bare horučki. Amare džuvľija sas zňeužimen pro Sion, the o pačivale čhaja andro judska fori. Amare rajen figinenas peskre vastenca a le phure manušenge na presikavenas ňisavi pačiv. Amare terne čhaven ispiden te kerel buči sar otroken andro mlinos a amare muršorenge poddžan o pindre, sar hordinen o phare kašta. O phure murša preačhile te zabešel andre brana a o terne čhave preačhile te bašavel. Amare jile preačhile te radisaľol; amaro kheľiben pes visarďa pro roviben. Peľa amenge e koruna pal o šero. Vigos amenge, bo kerahas o bini! Angle kada amen dukhan o jile a angle kada savoro amenge o apsa koraren o jakha; anglo verchos Sion, savo hino zňičimen a o liški odarik denašen. Tu, RAJEJA, kraľines pro furt; tiro tronos ľikerel pal jekh pokoleňje pre aver. Soske pre amende furt bisteres? Soske amen ajci but omukes? An amen pale ke tute, RAJEJA, a amen avaha pale. Obnovin amare dživesa, sar sas varekana. Či amen odčhiďal imar pro furt? Avke zorales pre amende rušes? Andro trandato (30.) berš andro štarto čhon pro pandžto džives, sar somas maškar o zaile manuša paš o paňi Kebar, phundraďa pes o ňebos a dikhľom o viďeňja le Devlestar. Pro pandžto džives andre oda čhon – oda sas pandžto berš pal oda, sar sas zailo o kraľis Jojachin andro zajaťje – avľa o lav le RAJESKRO ko rašaj Ezechiel, ko čhavo le Buziskro, paš o paňi Kebar andro Babilon. Ode pre leste avľa o vast le RAJESKRO. Dikhľom, sar avľa zoraľi balvaj le severostar, e bari chmara, pašal savi švicinelas a labolas e jag, andre savi sas vareso, so bľišťisaľolas sar brondzos. A andre odi jag sas štar džide bitosťi, so dičhonas avri sar manuša. Dojekha bitosť sas štar muja the štar kridli. Lengre pindre sas rovna a o choďidla len sas sar le gurumňoren a bľišťisaľonas sar lešťimen avri brondzos. Sas len le manušengre vasta tel dojekh kridlos pal savore štar seri. Savore štaren sas štar muja the kridli. Chudenas pes jekhetane le kridlendar a furt džanas le mujenca anglal a na mušinenas pes te visarel, sar phirenas. Anglunestar dičholas lengro muj sar le manušeskro, pre čači sera sas savoren ľevoskro muj, pre baľogňi sera sas savoren bikoskro muj a palunestar sas savoren orloskro muj. Kajse len sas muja. Duj lengre kridli sas hazdle upre a olenca pes chudenas jekh avrestar. A dujenca peske učharenas andre peskre ťela. Savore džanas le mujenca anglal ode, kaj o duchos kamelas, hoj te džan. A sar džanas, džanas rovnones a na mušinenas pes te visarel. Maškar ola štar džide bitosťi sas vareso, so dičholas avri sar jagale angara abo sar fakľi. E jag džalas the anglal the palal maškar ola bitosťi. Odi jag švicinelas a avenas avri andral late o bleski. Ola džide bitosťi pes čhalavenas igen sig sar bleski. Sar dikhavas pre ola štar bitosťi, dikhľom, hoj paš dojekh lendar sas jekh kereka pre phuv. Savore štar kereki sas jednaka. Dojekh švicinelas sar vzacno bar a sas kerde avke, hoj oda dičholas, sar te uľahas jekh kereka andre aver. Avke šaj džanas pre savore štar seri, a sar džanas, džanas rovnones a na mušinenas pes te visarel. O kereki sas igen bare the užasna a sas pre lende pherdo jakha. Sar pes o džide bitosťi čhalavenas, čhalavenas pes lenca the o kereki, a sar pes o džide bitosťi hazdenas upre pal e phuv, hazdenas pes the o kereki. Kaj o duchos kamelas, hoj te džan, ode džanas. O kereki pes hazdenas upre jekhetane le džide bitosťenca, bo lengro duchos sas andre ola kereki. Sar pes čhalavenas o bitosťi, čhalavenas pes the o kereki. Sar o bitosťi zaačhenas, zaačhenas the o kereki. A sar pes o bitosťi hazdenas pal e phuv, hazdenas pes upre the o kereki, bo andre ola kereki sas o duchos le džide bitosťengro. Upral o šere le džide bitosťengre sas nacirdlo vareso, so dičholas avri sar klenba, savi švicinelas sar krištalos a sas užasno. Tel e klenba sas lengre kridli rozcirdle a chudenas pes jekh avrestar a duje kridlenca učharenas andre peskre ťela. Sar pes čhalavenas, šunďom o kridli, save šunďonas sar o bare paňa, sar o hangos le Nekzoraledereskro, sar e vika andro taboris le slugaďengro. Sar o bitosťi zaačhenas, zmukenas tele o kridli. A sar zaačhenas a zmukenas tele o kridli, akor šunďolas o hangos upral e klenba, savi sas upral lengre šere. Upral e klenba, savi sas upral lengre šere, sas ajso vareso sar tronos, so dičholas sar vzacno bar zafiris. A pre oda tronos bešelas postava, so dičholas avri sar manuš. Odi postava le pasostar upre dičholas sar rozlabardo trast andral o bov a le pasostar tele dičholas sar jag, a pašal late sas bari žjara. E žjara dičholas avri sar e duha andro chmari, so avel avri pal o brišind. Kavke dičholas avri e slava le RAJESKRI. Sar dikhľom odi postava, peľom tele pro muj a šunďom, sar ke ma vareko prevakerel. Phenďa mange: „Manušeja, ušťi upre! Kamav tuha te vakerel.“ Sar manca vakerelas, avľa andre mande o Duchos a ačhaďa man pro pindre a me šunavas oles, ko manca vakerelas. Phenďa mange: „Manušeja, bičhavav tut ko Izraeliti, ko zacato narodos, savo pes mange ačhaďa. On the lengre dada pes mange ačhade a avke oda keren dži adadžives. Kala manuša hine zacata the zorale andro jile. Ipen vašoda tut ke lende bičhavav. Phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj!‘ Či tut kala zacata manuša šunena abo na, ale džanena, hoj sas maškar lende o prorokos. Ale tu, manušeja, ma dara tut lendar aňi olestar, so tuke phenena. Ma dara, aňi kajte tut obkľučindehas sar o koľaka abo sar o trňi aňi kajte bešľalas maškar o škorpijoni. Ma dara olestar, so vakeren, aňi ma predara lendar, bo on hine zacata manuša. Vaker lenge mire lava, či tut šunena abo na, bo on hine zacata manuša.“ „Ale tu, manušeja, šun, so tuke phenav: Ma av ajso zacato sar kala manuša! Phundrav o muj a cha, so tut dav!“ Akor dikhľom varesavo vast, sar pes ke ma nacirdel, a andre oda vast sas o zvitkos a oda vast les angle mande phundraďa. Pre oda zvitkos sas pal soduj seri pisimen o lava pal o roviben, pal e žaľa the pal o pharipen. Phenďa mange: „Manušeja, cha savoro, so hin angle tute! Cha kada zvitkos a paľis dža te vakerel le Izraelitenge.“ Akor phundraďom o muj a diňa mange te chal o zvitkos. Avke mange phenďa: „Manušeja, cha kada zvitkos, so tuke dav, a pherar tuke leha e džombra.“ Sar les chaľom, andro muj mange sas gulo sar medos. A paľis mange phenďa: „Manušeja, dža ko Izraeliti a phen lenge mire lava. Se na bičhavav tut ko manuša, so na achaľon tiri čhib abo vakeren avra čhibaha, ale bičhavav tut ko Izraeliti. Na, me tut na bičhavav ko bare narodi, save vakeren avra čhibaha the avre vakeribnaha a savenge hin phares te achaľol. Ale te tut bičhaďomas ke ola narodi, čačes tuke phenav, on tut šundehas. No o Izraeliti tut na kamena te šunel, bo na kamen te šunel man. On hine zacata the zorale andro jile. Dikh, kerava tutar ajso zacato the zoralo, sar hine on. Kerava tutar ajso zoralo sar bar, ajso zoralo sar diamantos. Ma dara lendar aňi lendar ma predara, bo on hine zacata manuša.“ Paľis mange phenďa: „Manušeja, šun mištes savore mire lava, so tuke phenava, a le tuke len andro jilo! Ušťi a dža pal o manuša, so hine tuha andro zajaťje, a či tut šunena, abo na, phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Akor man o Duchos hazdľa upre a pal mande sas e bari vika a šunďom: „Požehňimen hin e slava le RAJESKRI pro ňebos upre!“ Šunďom the o kridli ole džide bitosťengre, so pes chudenas jekh avrestar, the o kereki, so sas pašal lende, the o igen zoralo hangos, so šunďolas sar o zemetraseňje. Akor man o Duchos hazdňa upre a iľa het. A me džavas andre horkosť the andre bari choľi, ale šunavas pre mande zorales le RAJESKRO vast. Avke doavľom ko zaile manuša, so bešenas paš o paňi Kebar andro Tel-Abib; efta džives bešavas maškar lende a somas igen zňičimen. Pal o efta dživesa ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, me tut ačhaďom stražňikoske upral o Izraeliti. Vašoda sar šuneha miro lav, de lenge te džanel mire varovna lava. Te phenava le nalačhe manušeske: ‚Čačes mereha,‘ a tu leske na dovakereha a na pheneha, hoj pes mušinel te visarel le binendar, te peske kamel te zachraňinel o dživipen, oda nalačho manuš merela vaš peskro binos, ale leskro rat mangava andral tiro vast. Ale te dovakereha le nalačheske, a ov pes na visarela peskre nalačhipnastar the peskre nalačhe dromestar, ov merela vaš peskro binos, ale tu tuke zachraňineha o dživipen. Te pes o spravodľivo manuš visarela peskre spravodľišagostar a chudela te kerel o nalačhipen, akor me kerava, hoj te perel, a ov merela. Te leske na phenďal ňič, ov merela vaš peskro binos a leskre spravodľiva skutki, so kerelas, pes na rachinena. Ale leskro rat mangava andral tiro vast. Te dovakereha le spravodľive manušeske, hoj te na kerel o bini, a ov preačhela te kerel o bini, akor dživela, bo priiľa tutar o dovakeriben, a tu tuke zachraňineha o dživipen.“ Ode pre ma avľa o vast le RAJESKRO a phenďa mange: „Ušťi, dža tele andre dolina a ode tuha vakerava.“ Akor ušťiľom, geľom tele andre dolina a dikhľom ode e slava le RAJESKRI, ajsi slava, sar dikhľom paš o paňi Kebar. Akor peľom tele le mujeha dži pre phuv. Paľis andre mande avľa o Duchos, ačhaďa man pro pindre a phenďa mange: „Dža andre tiro kher a phand tut andre! A tu, manušeja, dikh: Phandena tut le lanenca, hoj te na džas maškar o manuša. Me tuke priľepinava e čhib andro muj, hoj te ačhes sar ňemo a te na dovakeres kale zacate manušenge. Ale akor, sar me tuha vakerava, phundravava tuke o muj a tu lenge pheneha: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj!‘ Oda, ko kamela te šunel, šunela, a oda, ko na kamela te prilel, na prilela, bo hine zacata manuša.“ „Ale tu, manušeja, le tuke bari tabla čikatar, thov tuke la anglal tu a kresľin pre late o foros Jeruzalem. A paľis kresľin le slugaďen, sar obkľučinen calo foros a hordinen e čik pre kopa pašal o foroskro muros, hoj pes te dochuden andre. Rozthov pre leste o slugaďika tabora the o baraňidla. Le tuke trastuňi panvica, thov la sar trastuno muros maškar tu the maškar oda kresľimen foros a visar tiro muj ke leste. O foros ela obkľučimen a tu les obkľučineha. Kada ela le Izraelitenge sar znameňje. Paľis tuke pašluv pre baľogňi sera a thov upre vina le Izraelitengri. Tu ľidžaha lengri vina ajci dživesa, keci dživesa pašľoha pre odi sera. Rachinava tuke trin šel the eňavardeš (390) dživesa, ajci, keci hin o berša le Izraeloskre binoskre. Ajci ľidžaha e vina le Izraelitengri. Sar predžala kala savore dživesa, akor tuke pale pašľoha, ale akana imar pre čači sera a ľidžaha e vina le manušengri andral e Judsko saranda (40) dživesa. Rachinava tuke jekh džives vaš dojekh berš le Judaskre binoskro. Visar tiro muj ko obkľučimen Jeruzalem a kasin tuke o baja sar pro mariben a prorokin pre leste. Dikh, phandava tut le lanenca, hoj tut te na visares pal jekh sera pre aver, medik na predžana ola dživesa, so les obkľučineha. Ale tu akana le tuke e pšeňica, o jačmeňis, o fizolos, e šošovica, o proso the e špalda, mišin len andre jekh nadoba a ker tuke olestar maro. Chaha oda trin šel the eňavardeš (390) dživesa, so pašľoha pre tiri sera. Tiro chaben pro džives, so chaha sako džives, važinela vaj duj šel (200) grami. Chaha oda chaben jekhvar pro džives furt odi jekh ora. Pro džives šaj pijes šov deci paňi. Pijeha oda paňi jekhvar pro džives furt odi jekh ora. A chaha o maro le jačmeňistar, savo pekeha anglal lengre jakha pro manušeskre vikali.“ Paľis mange o RAJ phenďa: „Avke chana o Izraeliti peskro melalo maro maškar o narodi, kaj len roztradava.“ Akor phenďom: „Jaj, RAJA, Adonaj, mek šoha man na meľarďom andre. Terňipnastar dži akana mek šoha na chaľom ňisavi zdochľina aňi ňisave džviros, so sas čhingerdo avre džvirostar. Ňisavo nažužo mas mek šoha na sas andre miro muj.“ Avke mange o RAJ phenďa: „Mištes. Dikh, šaj tuke pekes o maro pro gurumňakre vikali, a na mušines pro manušeskre.“ Paľis mange phenďa: „Manušeja, dikh, me na domukava te anel o maro andro Jeruzalem. Avke chana ča po sikra maro bare pharipnaha a pijena ča po sikra paňi bara daraha, bo na ela len dos maro the paňi. Sar dikhena jekh avres, predarana, bo calkom šučona avri vaš peskre bini.“ „A tu, manušeja, le tuke andro vast e ostro šabľa. Hoľin tuke laha o bala pal o šero the pal e brada; paľis le e vaha a rozďelin o bala pro trin. Sar imar predžana o dživesa, so obkľučinehas o foros, labareha jekh treťina ole balendar andro foros. Paľis leha dujto treťina ole balendar a rozčhingereha len la šabľaha pašal o foros. Trito treťina ole balendar rozčhiveha andre balvaj a me džava pal lende mira šabľaha. Ale le tuke sikra ole balendar a priphand tuke len telal pre tiro ruchos. No the olendar mek sikra odle, čhiv andre jag a zlabar. Andral oda chučela avri e jag pro manuša andro Izrael. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Kada hin o Jeruzalem, savo thoďom maškar o narodi a pašal leste hin o phuva. Ale ov pes goreder vzburinďa pre mire zakoni the pre mire prikazaňja sar o narodi the o phuva, so hine pašal leste, bo odčhiďa pestar mire zakoni a na dživelas pal mire prikazaňja.‘ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vzburinen tumen buter sar okla aver narodi a na doľikeren mire prikazaňja aňi na dživen pal mire zakoni a mek aňi pal o zakoni ole narodengre,‘ vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Dikh, me džav pre tumende. Anava pre tumende o sudos anglo jakha ole narodengre. Vaš savore tire džungipena tuke kerava oda, so mek šoha na kerďom a imar šoha ňikaske na kerava. Vašoda, Jeruzalemona, o dada andre tu chana peskre čhaven a o čhave peskre daden. Anava pre tu o sudos a oda, so tutar ačhela, rozčhivava pre savore seri! Avke sar me dživav,‘ phenel o RAJ, o Adonaj, ‚vašoda, hoj meľarďal andre miro Chramos savore tire nalačhipnaha the džungipnaha, me tut hoľinava a avava ke tu bijileskro a na ela mange vaš tuke pharo. Jekh treťina tire manušendar merela pro džungalo nasvaľiben andro foros, dujto treťina ela murdarďi la šabľaha pašal o foros a trito treťina rozčhivava pre savore seri a džava pal lende la šabľaha. Akor miri choľi preačhela, na avava pre lende imar choľamen a ukľudňinava man. Sar pre lende čhivava avri miri choľi, akor sprindžarena, hoj me, o RAJ, vakeravas andre miri žjarlivosť. Rozburinava tut, Jeruzalemona, a aveha pre ladž le narodenge, so bešen pašal tu, a the sakoneske, ko odarik predžala. Aveha teledikhlo maškar o narodi, so hine pašal tu, predarana tutar, asana tutar a čudaľinena pes, sar tut sudzinava andre miri choľi, andre miri bari choľi, a sar tut zorales marava. Bo me, o RAJ, oda phenďom. Manušale andro Jeruzalem, mukava pre tumende mire meribnaskre šipi, so anena e bokh the e pohroma; mukava len, hoj tumen te zňičinav. Domukava pre tumende furt bareder bokh a na domukava te anel o maro andro foros. Bičhavava pre tumende e bokh the le dzive džviren a murdarena tumenge savore čhaven. Avela pre tumende o džungalo nasvaľiben the o murdaripen a mek the e šabľa pre tumende anava. Me, o RAJ, oda phenďom.‘ “ O RAJ ke ma kavke prevakerďa: „Manušeja, visaľuv le mujeha ko verchi andro Izrael a prorokin pre lende. Phen: ‚Tumen, verchale andro Izrael, šunen o lav, so phenel o RAJ, o Adonaj! Kada phenel o RAJ, o Adonaj, le verchenge the le brehenge, le paňenge the le dolinenge: Dikh, me pre tumende anava e šabľa a zňičinava tumare uče thana, kaj obetinen le modlenge. Tumare oltara ena čhide tele a tumare kaďidloskre oltara ena phagerde. Tumare murdarde manušen čhivava angle tumare modli. O mule ťela le Izraeloskre manušengre thovava angle lengre modli a tumare kokala rozčhivava pašal tumare oltara. Všadzik, kaj bešen, o fori ena čhide tele a o uče thana ena zňičimen. Tumare oltara ena čhide tele, tumare modli ena phagerde a zamukle. Tumare kaďidloskre oltara ena rozburimen a oda, so tumenge kerďan, ela zňičimen. O murdarde džene perena tele maškar tumende a akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Ale varesave dženen tumendar mukava te dživel. Vareko tumendar denašela la šabľake, sar avena rozčhide maškar o phuva the narodi. Ola džene, ko denašena, peske pre mande leperena maškar o narodi, andre save sas zaile. Akor achaľona, savi dukh man sas angle lengre napačivale jile, save mandar odgele, a angle lengre lubikane jakha, so džanas pal o modli. Vaš peskro nalačhipen the vaš peskro džungipen, so kerenas, džungľona korkore peske. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ a na vakeravas hijaba, hoj pre lende domukava kadi pohroma.‘ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Tapčin, dem le pindreha a phen: Jaj, vigos le Izraelitenge vaš savore nalačhe džungipena, so keren! Ena murdarde la šabľaha, merena bokhatar the pro nasvaľiben. Oda, ko ela dur, merela pro nasvaľiben; oda, ko ela pašes, ela murdardo la šabľaha; oda, ko ačhela, merela bokhatar. Kavke pre lende čhivava avri miri choľi. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar lengre murdarde manuša pašľona paš lengre modli, pašal lengre oltara, pre dojekh učo verchos, pre savore špici le verchengre, paš dojekh zeleno stromos the paš dojekh baro dubos – pre savore ola thana, kaj obetinenas o voňava obeti peskre modlenge. Nacirdava pre lende miro vast a kerava caľa phuvatar zamuklo than, la južna pušťatar dži e Dibla pro severos; všadzik, kaj dživen. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Pale ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Tu, manušeja, kada phenel o RAJ, o Adonaj, la phuvake Izrael: ‚Avľa o koňec! O koňec pre savore štar agora la phuvakre. Akana pre tu avľa o koňec. Bičhavava pre tu miri choľi. Sudzinava tut pal tire droma a počinava tuke vaš savore tire džungipena. Miri jakh ke tu na ela jileskri a na ela mange vaš tuke pharo, ale anava pre tu o trestos vaš tire droma the vaš o džungipen, so pes kerel maškar tumende. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚E pohroma! Ajsi, savi mek šoha na sas! Dikh, imar avel! Avel o koňec, o koňec avel! Ušťiľa upre pre tute. Dikh, avel o meriben pre tute, so bešes andre phuv Izrael. Avľa o časos! Oda džives hino pašes! Pro verchi ela o zmetkos a šunďola e vika, ale na radišagostar. Akana pre tu čhivava avri miri bari choľi, calkom la pre tu mukava. Sudzinava tut vaš tire droma a anava pre tu o trestos vaš savore tire džungipena. Miri jakh ke tu na ela jileskri a na ela mange vaš tuke pharo. Počinava tuke vaš tire droma the vaš tire džungipena, so keres. Akor sprindžareha, hoj me som o RAJ, ko tut marel. Dikh, kade hin oda džives! Imar avel! Avľa e pohroma! O nalačhipen kvitňisaľol, o baripen pučinel avri. Le maribnastar bariľa e paca le nalačhipnaskri; ňiko le manušendar na ačhela, ňiko kajse dženendar, ňič lengre barvaľipnastar, ňič olestar, so hin vzacno. Avľa o časos! Avľa o džives! Te na radisaľol oda, ko cinel, a te na rovel žaľatar oda, ko bikenel, bo pre savoredženende avel miri bari choľi. Bo oda, ko bikenel, na džala pale paš oda, so bikenďa, aňi kajte ačhilehas sodujdžene te dživel, bo oda, so phenďa o RAJ pal ola manuša, pes ačhela. Angle lengre bini aňi jekh lendar na ačhela te dživel. E truba šunďiľa a savoro hin pripravimen, ale nane ňiko, ko geľahas andro mariben, bo miri bari choľi hin pre savoredženende. Avri ela e šabľa, andre ela o meribnaskro nasvaľiben the e bokh. Oda, ko ela pre maľa, ela murdardo la šabľaha a oda, ko ela andro foros, merela bokhatar the pro meribnaskro nasvaľiben. Ola, ko pes zachraňinena, denašena pro verchi. Sar o holubici andral o dolini; sako lendar rovela vaš peskre bini. Savore vasta slabisaľona a savore khoča rozdžana sar paňi. Urena pre peste o gada le gonestar a zalela len e bari dar. Dojekh muj pes ladžala a pal dojekh šero ena hoľimen tele o bala. Peskro rup čhivena avri pro uľici a lengro somnakaj pes lela sar nažužipen. Lengro rup the somnakaj len našťi zachraňinela andro džives le RAJESKRA choľakro. Na čaľona lestar a na pherarela oda lengre džombri, bo anglo somnakaj the rup perenas andro binos. Thovenas baripen andre peskre šukar šperki a kerenas peske lendar peskre džungale modli, peskre džungale sochi. Vašoda kerava, hoj lenge oda barvaľipen ela sar nažužo. Dava les le cudzincenge sar korisť, hoj peske les te čoren o nalačhe manuša pre phuv, a te meľaren les andre. Visarava miro muj mire manušendar het a o zbujňika meľarena andre miro vzacno than; avena andre a sa les meľarena. Pripravin o lanci! Bo pre phuv pes čhorel avri pherdo rat a andro foros hin pherdo mariben. Paľis anava o nekgoreder narodi, hoj peske te len lengre khera. Zňičinava o baripen le zoralengro a lengre sveta thana ena meľarde andre. Avel e bari dar! Rodena o smirom, ale na arakhena. O pohromi avena jekh pal aver; o nalačhe spravi avena jekh pal aver. Akor rodena o viďeňje le prorokoskro, ale našľola o sikaviben le rašaskro the e rada le staršengri. Le kraľis ela žaľa, o vladaris pre peste urela o pharipen a o vasta le manušengre cerpisaľona daratar. Kerava lenca pal oda, sar dživenas, a sudzinava len pal oda, sar sudzinenas. Avke sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Andro šovto berš, pro šovto čhon, pro pandžto džives, andre oda čhon mange bešavas andre miro kher a o vodci andral e Judsko bešenas anglal ma. A jekhvareste pre ma avľa o vast le Nekbareder RAJESKRO. A dikh, jekhvareste dikhľom jekh postava, so dičholas avri sar varesavo murš. Le pasostar tele dičholas avri sar jag a le pasostar upre sar žjara, sar bľišťaco trast. Paľis nacirdňa vareso, so dičholas sar vast, a chudňa man le balendar pro šero. O Duchos man hazdľa upre maškar o ňebos the maškar e phuv a andro viďeňja le Devleskre man iľa andro Jeruzalem. Thoďa man paš o vudar paš e severno brana andre andruňi dvora le Chramoskri, kaj ačhelas e modla, so provokinelas le Devles, hoj te žjarlinel. A dikh, sas ode e slava le Izraeloskre Devleskri, ajsi slava, sar dikhľom andro viďeňje andre dolina. Paľis mange phenďa: „Manušeja, dikh pro severos!“ Avke dikhľom pro severos, a dikh, ode sas severňe le oltaristar e brana a paš o vudar ola branakro sas e modla, so provokinel le Devles, hoj te žjarlinel. Phenďa mange: „Manušeja, so dikhes, so keren? Dikh ola bare džungipena, so kade keren o Izraeliti, hoj man te traden avri dur andral miri svetiňa. A mek dikheha džungaleder veci sar kala.“ Sar man iľa paš o vudar andre dvora, dikhľom chev andro muros. Phenďa mange: „Manušeja, predem kada muros!“ Predemaďom o muros, a dikh, sas ode vudar. Phenďa mange: „Dža andre a dikh pre ola bare džungipena, so kade keren.“ Sar geľom andre, dikhľom ode pro muri dookola avrirandle pherdo všelijaka sapengre the nažuže džvirengre obraza a the všelijaka maľimen modli le Izraelitengre. Anglal lende ačhenas eftavardeš (70) vodci le Izraelitengre a maškar lende ačhelas o Jaazanja, o čhavo le Šafanoskro. Sakones sas andro vasta e lopatka le kaďidloha a e voňa le kaďidloskra chmaratar džalas upre. Phenďa mange: „Dikhľal, manušeja, so keren o vodci le Izraelitengre počoral, sako andre peskra modlakro kher? Bo on peske phenen: ‚O RAJ amen na dikhel. O RAJ omukľa kadi phuv.‘ “ Avke mange phenďa: „Mek len dikheha te kerel o veci, so hin meksa džungaleder sar kala.“ Paľis man iľa paš o vudar andre severno brana le RAJESKRE Chramoskri, a dikh, bešenas ode o džuvľija, so rovenas pal o del Tamuz. Phenďa mange: „Dikhľal kada, manušeja? Mek len dikheha te kerel o veci, so hin meksa džungaleder sar kala.“ Paľis man iľa pre andruňi dvora andro kher le RAJESKRO. Ode paš o vudar andro Chramos, maškar e veranda the oltaris, sas vaj bišupandž (25) murša. On sas visarde le dumeha ko Chramos a peskre mujenca pro vichodos. Klaňinenas pes le khameske, so avelas avri. Phenďa mange: „Dikhľal oda, manušeja? Či frima hin ola džungale veci, so kade keren o manuša andral e Judsko? Mušinen mek te kerel the pherdo maribena pal caľi phuv a oleha man furt buter te choľarel? Dikh pre lende, sar man igen provokinen oleha, hoj peske thoven paš o nakh o konaricis la viňicakro! Vašoda lenge sikavava miri choľi, na ela mange vaš lenge pharo a na avava ke lende milosťivo. Kajte pre ma zorales vičinena, me len na šunava.“ Paľis šunďom le RAJES zorales te vičinel: „Anen kade le muršen, so aven te marel o foros. Sako peha mi lel andro vasta peskri zbraň!“ A paľis dikhľom te avel šove muršen pašal e Upruňi brana, so hiňi visarďi pro severos, a sakones sas andro vasta peskri zbraň. Maškar lende sas jekh murš urdo andro ľanovo ruchos, saves sas pašal o pasos e škatuľa le vecenca te pisinel. Avle andre a thode pes te ačhel paš o brondzuno oltaris. Avke e slava le Izraeloskre Devleskri avľa upre pal o cherubos, pre savo sas, a geľa paš o chramoskro vudar. Akor o RAJ vičinďa ole muršes, so sas urdo andro ľanovo ruchos a saves sas pašal o pasos e škatuľa le vecenca te pisinel. O RAJ leske phenďa: „Dža prekal o foros, prekal o Jeruzalem, a poznačin pro čekata ole manušen, savenge hin pharo a roven vaš o baro džungipen, so pes kerel andro foros.“ A šunďom le Devles te phenel okle muršenge: „Džan prekal o foros pal leste a murdaren savoren, kaskre čekata nane poznačimen! Ma presikaven lenge ňisavi milosť! Te na el tumenge pharo vaš lenge! Murdaren le phure muršes, le terne čhas, la terňa čha, la da the le čhaven. Ale ma chuden tumen olendar, ko hine poznačimen! Chuden ešeb andre miro Chramos!“ Avke on chudle te murdarel le phurederen, so sas anglo Chramos. Paľis lenge phenďa: „Meľaren andre o Chramos a pheraren e dvora le mule manušenca! Džan!“ Avke on gele a chudle te murdarel le manušen andro foros. Sar on murdarenas, me ačhiľom korkoro, peľom pro muj a chudňom te vičinel: „Jaj, RAJA, Devla! Kames kala bara choľaha, so čhiďal avri pro Jeruzalem, te murdarel savoredženen, so mek ačhile te dživel andro Izrael?“ O RAJ mange phenďa: „O binos le Izraelitengro the le judske manušengro hino igen baro. Andre lengri phuv hin pherdo murdaripen a andre kada foros hin pherdo ňespravodľišagos. On peske phenen: ‚O RAJ omukľa kadi phuv! O RAJ na dikhel!‘ Vašoda mange na ela vaš lenge pharo a na presikavava lenge ňisavi milosť, ale visarava lenge pale oda nalačhipen, so on kerde avre manušenge.“ Paľis avľa pale oda murš, so sas urdo andro ľanovo ruchos a saves sas pašal o pasos e škatuľa le vecenca te pisinel a phenďa: „Kerďom oda, so mange prikazinďal.“ Dikhľom upre pre klenba, so sas upral o šere le cherubengre, a ode dikhľom vareso, so dičholas avri sar tronos kerdo le zafirostar. Akor phenďa o RAJ ole muršeske, so sas urdo andro ľanovo ruchos: „Dža maškar o kereki, so hine tel o cherubi, le andro burňika o jagale angara pašal o cherubi a rozčhiv ola angara pro foros.“ A me dikhľom, sar geľa. Sar o murš džalas andre, o cherubi ačhenas pre južno sera le Chramoskri a e chmara pherarďa e andruňi dvora. A e slava le RAJESKRI pes hazdňa upre le cherubendar a geľa paš o chramoskro vudar. E chmara pherarďa o Chramos a le RAJESKRI slava švicinelas pal caľi dvora. Le cheruben šunďolas te kerel le kridlenca dži pre avruňi dvora. Šunďolas oda avke zorales sar o hangos le Nekzoraleder Devleskro, sar vakerel. Sar o RAJ prikazinďa le muršeske, so sas urdo andro ľanovo ruchos: „Le e jag pašal o cherubi,“ o murš geľa a ačhiľa paš e kereka. Paľis jekh le cherubendar nacirdňa peskro vast andre jag, so sas maškar o cherubi. Iľa la jagatar a thoďa andro burňika oleske, ko sas urdo andro ľanovo ruchos. Ov les iľa a geľa avri. Telal o kridli le cherubengre dičholas avri ajso sar manušeskro vast. Mek dikhavas a dikhľom paš o cherubi štar kereki, paš dojekh cherubos jekh kereka. O kereki dičhonas avri sar bľišťaco chrizolitos. Savore štar kereki sas jednaka, andre dojekh kereka sas aver kereka. Sar pes čhalavenas, džanas pre jekh le štare serendar, ode, kaj sas visarde o muja le cherubengre. O cherubi džanas ode, kaj sas visardo o šero, a na visarenas pes. Pal calo lengro ťelos sas pherdo jakha; pro dumo, pro vasta, pro kridli, mek až the pre savore štar kereki sas pherdo jakha. Šunďom, hoj le kerekenge sas dino nav „o kereki, so bondžaľon“. Dojekhe cherubos sas štar muja: Ešebno muj sas le cheruboskro, dujto muj sas le manušeskro, trito muj sas le ľevoskro a štarto muj sas le orloskro. Paľis pes o cherubi hazdle upre. Oda sas ola džide bitosťi, save dikhľom paš o paňi Kebar. Sar pes o cherubi čhalavenas, o kereki džanas pašal lende. Sar o cherubi nacirdle o kridli, hoj pes te hazden upre la phuvatar, o kereki gele lenca. Sar o cherubi zaačhile, zaačhile the o kereki; sar pes o cherubi hazdle upre, hazdle pes the o kereki, bo o duchos le džide bitosťengro sas andre lende. E slava le RAJESKRI geľa het pašal o chramoskro vudar a zaačhiľa upral o cherubi. Paľis o cherubi nacirdle o kridli a angle mire jakha pes hazdle upre la phuvatar. Sar džanas, o kereki džanas lenca. A zaačhile paš o Chramos le RAJESKRO, paš o vudar la Vichodna branakro, a e slava le Izraeloskre Devleskri sas upral lende. Oda sas o džide bitosťi, saven dikhľom tel o Del le Izraeloskro paš o paňi Kebar; a džanavas, hoj oda hin o cherubi. Dojekhes sas štar muja the štar kridli a tel o kridli len sas ajse sar manušeskre vasta. Lengre muja dičhonas avri avke sar ola muja, so dikhľom paš o paňi Kebar. Savore džanas le mujenca anglal. O Duchos man hazdňa upre a ľigenďa man paš e Vichodno brana le RAJESKRE Chramoskri. Ode andro vudar la branakro sas bišupandž (25) murša. Maškar lende dikhľom duje manušengre vodcen le Jaazanja, le Azuroskre čhas, the le Pelatja, le Benajoskre čhas. O RAJ mange phenďa: „Manušeja, kala murša gondoľinen avri o nalačhipen a den le manušen andre kada foros o nalačhe radi. Phenen: ‚Nane lačho časos te ačhavel o khera. O foros hin e piri a amen sam o mas.‘ Vašoda prorokin pre lende, prorokin, manušeja!“ Akor pre ma avľa o Duchos le RAJESKRO a phenďa mange: „Vaker: ‚Kada phenel o RAJ: Tumen kada vakeren, vodcale andral o Izrael, ale me džanav, so tumenge gondoľinen. Tumen murdarďan but dženen andre kada foros a pherarďan leskre uľici le mule ťelenca. Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: O mule ťela le manušengre, saven tumen murdarďan a thoďan maškar o foros, hine sar o mas a o foros hino sar e piri, ale me tumen lava avri andral kada foros. Tumen daran la šabľatar a me pre tumende e šabľa anava, phenel o RAJ, o Adonaj. Lava tumen avri andral kada foros a dava tumen andro vasta le cudzincenge a anava pre tumende o sudi. Murdarena tumen la šabľaha a me tumen sudzinava pro Izraeloskre hraňici. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Kada foros tumenge na ela e piri a aňi tumen na avena o mas andre piri. Sudzinava tumen pro Izraeloskre hraňici. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, bo tumen na doľikerenas mire prikazi aňi zakoni, ale ľikerenas tumen pal o tradiciji le narodengre, so hine pašal tumende.‘ “ A androda, sar mek prorokinavas, muľa o Pelatja, le Benajoskro čhavo. Akor peľom le mujeha pre phuv a vičinďom zorale hangoha: „Jaj, RAJA, Adonaj, kames te zňičinel savoren, so ačhile te dživel andral o Izrael?“ Avke ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, o nipi andral o Jeruzalem phenen pal tire phrala, pal tiri famelija the pal savore Izraeliti, so hine andro zajaťje: ‚Hine dur le RAJESTAR, kadi phuv sas diňi amenge, ačhiľa amari.‘ Vašoda phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Roztradňom len dur maškar o narodi, rozčhiďom len maškar aver phuva a pro sikra časos lenge avava e svetiňa andre ola phuva, kaj gele.‘ Vašoda phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Paľis tumen skidava upre andral o narodi a sthovava tumen pale jekhetane andral ola phuva, andre save sanas roztradle, a dava tumenge pale e phuv le Izraeloskri.‘ Sar on avena pale, obžužarena e phuv savore džungale modlendar the sochendar. Paľis len dava jekh jilo a thovava andre lende nevo duchos. Lava lendar o baruno jilo a dava len jilo masestar. Avke dživena pal mire prikazi a doľikerena mire zakoni. On ena mire manuša a me avava lengro Del. Ale olenge, kaskre jile džan pal o džungale modli the sochi, čhivava avri pro šere o trestos vaš oda, sar dživen, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Akor o cherubi hazdle peskre kridli a o kereki pes hazdle jekhetane lenca a e slava le Izraeloskre Devleskri sas upral lende. Paľis pes e slava le RAJESKRI hazdňa upre le forostar a zaačhiľa pro verchos vichodňe le forostar. Andre oda viďeňje, so man diňa o Duchos le Devleskro, man o Duchos hazdľa upre a iľa man andro Babilon paš ola, ko sas zaile. Paľis o viďeňje preačhiľa a geľa mandar upre. A me phenďom olenge, ko sas zaile, savoro, so mange o RAJ sikaďa andro viďeňje. Avľa ke ma o lav le RAJESKRO: „Manušeja, bešes maškar o zacata manuša, saven hin jakha, hoj te dikhen, ale na dikhen, hin len kana, hoj te šunen, ale na šunen, bo hine zacata manuša. Ale tu, manušeja, ker tuke o veci te džal andro zajaťje! Dživese anglal lengre jakha dža pal oda than, kaj bešes, pre aver than, sar te geľalas andro zajaťje. Ko džanel, či na achaľona, kajte hine zacata manuša. Dživese anglal lengre jakha tuke le tire veci avri andral o kher, sar te geľalas andro zajaťje, a paľis rači avke, hoj pre oda on te dikhen, dža avri sar ola, ko džan andro zajaťje. Anglal lengre jakha ker chev andro muros a prele tuke prekal odi chev tire veci. Mi dikhen tut, sar tuke thoves o veci pro valos a džas avri, sar zaračol. Zaker tuke o jakha andre avke, hoj te na dikhes e phuv. Me tutar kerďom o znameňje prekal o Izraeliti.“ Kerďom avke, sar mange sas prikazimen: Dživese iľom avri mire veci, sar te geľomas andro zajaťje, a sar zaračiľa, kerďom mire vastenca chev andro muros. Sar imar sas kaľipen, thoďom len pro valos anglal lengre jakha a geľom avri. Tosara ke ma avľa kada lav le RAJESKRO: „Manušeja, či tutar phučle o zacata manuša le Izraeloskre: ‚So keres?‘ Phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Kada proroctvos hin prekal o vladaris andro Jeruzalem the prekal savore manuša le Izraeloskre, so ode bešen.‘ Phen lenge, hoj oda, so tu kerďal, hin lenge pro znameňje, so pes lenca ačhela. Zalena len a džana andro zajaťje. O vladaris, savo len ľidžal, peske thovela peskre veci pro valos, sar zaračola, a denašela prekal e chev, so leske kerena andro muros. Zakerela peske andre o jakha, hoj te na dikhel e phuv. Čhivava pre leste miri sita, ela zachudlo andre miri pasca a ľidžava les andre phuv le Babilončanengri, ale na dikhela o Babilon a merela ode. Savoren, so hine pašal leste, leskre služobňiken the savore leskre slugaďen rozčhivava andre balvaj pre savore seri. Lava avri e šabľa a džava pre lende. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar len rozčhivava maškar o aver narodi a roztradava andre aver phuva. Mukava lendar te dživel vajkeci muršen, save denašena la šabľatar, la bokhatar the le meribnaskre nasvaľibnastar, hoj andre ola narodi, kaj džana, peske te pridžanen savore peskre džungipena, so kerenas. Ode sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, cha tiro maro daraha a pi tiro paňi izdraňipnaha. A phen le manušenge andre phuv: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj, pal o manuša, so bešen andro Jeruzalem, pal o Izrael: Chana o maro daraha a pijena o paňi izdraňipnaha; bo savore lačhipena andral e phuv lenge lena het. Bo savore manuša, so ode dživen, hine igen maribnaskre. O fori, andre save bešenas o manuša, ena omukle a e phuv ačhela zamukľi. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, soske o nipi andral o Izrael furt vakeren kada porekadlos: ‚O dživesa predžan a ňisavo viďeňje pes na ačhel‘? Vašoda lenge phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Skončinava kale porekadloha a imar šoha les na leperena andro Izrael.‘ Phen lenge: ‚Imar hin pašes o dživesa, sar pes ačhena savore viďeňja. Imar na ela maškar o manuša le Izraeloskre ňisavo falošno viďeňje aňi ňisavo guloro proroctvos. Bo vakerava me o RAJ a oda, so phenava, pes ačhela. Na kampela but te užarel, ale mek andre tumare dživesa, tumen zacata manušale, kerava oda, so me phenav, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, o manuša le Izraeloskre vakeren: ‚O viďeňje, so dikhel, sikavel pre ola dživesa, so mekča avena, a o proroctva, so vakerel, pre ola časi, so mek hine dur.‘ Vašoda lenge phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Na kampela imar but te užarel pre ňisavo miro lav, bo dojekh lav, so phenďom, pes ačhela, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Avľa ke ma o lav le RAJESKRO: „Manušeja, prorokin pro proroka andro Izrael, save akana prorokinen, a olenge, ko prorokinen korkore pestar, phen: ‚Šunen o lav le RAJESKRO! Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vigos le diline prorokenge, save prorokinen ča peskre duchostar, kajte na dikhle ňič. Tire proroka, Izraelona, ačhile sar o liški andro rozburimen fori. Na gele upre paš o cheva andro muros, hoj les te prikeren prekal o manuša le Izraeloskre, hoj oda muros te ačhel zorales andro mariben andro džives le RAJESKRO. Lengre viďeňja hine falošna a lengre proroctva klaminen. Kajte len o RAJ na bičhaďa, phenen: „Kada phenel o RAJ!“ a užaren lestar, hoj ov kerela oda, so on vakeren. Me lendar phučav: Či nane falošno oda viďeňje, so tumen dikhen, the oda proroctvos, so vakeren, akor sar phenen: „O RAJ phenel kada,“ kajte me ke tumende na vakerďom?‘  Avke kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj vakeren o falošna lava the viďeňja, me pre tumende džav, phenel o RAJ, o Adonaj. Miro vast marela le proroken, save vakeren o falošna viďeňja a prorokinen o klamišagos. On na patrinena andre rada mire manušengri aňi na ena pisimen andro zoznamos le izraelike manušengro aňi na džana andre phuv le Izraeloskri. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, o Adonaj. Ola proroka ľidžanas mire manušen avrether a phenenas: „Smirom,“ akor, sar na sas smirom, a sar o manuša ačhavenas o slabo muros, on les parňarenas le vapnoha. Avke phen ole prorokenge, so parňaren o muros, hoj oda muros perela tele. Avela o zoralo brišind a perena tele o ľegi a phurdela e zoraľi balvaj pro muros. Sar perela tele o muros, akor tumendar o manuša phučena: „Kaj hino akana oda vapnos, saveha parňarenas o muros?“ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Andre miri bari choľi bičhavava e zoraľi balvaj, o baro brišind the o ľegi, hoj te zňičinen o muros. Čhivava tele o muros, savo parňarenas le vapnoha, visarava les avri dži pre phuv avke, hoj dičhola leskre zakladi. Sar perela tele, tumen merena tel oda muros a akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Kavke čhivava avri miri choľi pre oda muros the pre ola, ko les parňarenas le vapnoha, a paľis tumenge phenava: „O muros imar nane a the ola, ko les parňarenas, ola proroka andral o Izrael, so prorokinenas pal o Jeruzalem a dikhenas o smiromoskre viďeňja akor, sar o smirom na sas,“ phenel o RAJ, o Adonaj.‘ Ale tu manušeja, andre tiro narodos visar o muj pro džuvľa, so prorokinen korkore pestar, a prorokin pre lende! Phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vigos olenge, so chuden le manušen andre pasca oleha, hoj lenge siven o čaroďejňicka naramki pre savore burňika a keren lenge pro šere o khosne the bare the cikne! Tumen zachuden mire manušengre dživipena andre pasca a gondoľinen tumenge, hoj tumenge šaj zachraňinena o dživipen? Tumen man meľarďan paš mire manuša vaš jekh burňik jačmeňis the vaš o sikra maro. Tumen diňan te murdarel olen, ko peske na zaslužinde te merel, a mukľan te dživel olen, ko peske na zaslužinde te dživel, bo tumen klaminenas mire manušen a on tumen šunenas.‘ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Dikh, me našťi avri ačhav tumare čaroďejňicka naramki, savenca chuden le manušen sar le čiriklen. Čhingerava len tele pal tumare vasta a oslobodzinava le manušen, saven tumen chudňan sar le čiriklen. Cirdava tumenge tele o khosne a zachraňinava mire manušen andral tumare vasta. Imar tumen na ela pre lende ňisavi zor. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Vašoda, hoj tumare klamišagenca anen o pharipen andro jile le spravodľive manušenge, kajte odi dukh nane mandar, a keren upre le nalačhe manušen, hoj pes te na visaren peskre nalačhe dromendar, hoj peske te zachraňinen o dživipen, vašoda tumen imar na ela o falošna viďeňja the o vražišagi. Me korkoro zachraňinava mire manušen andral tumare vasta. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Paľis pal mande avle varesave vodci le Izraeloskre a bešle peske anglal mande. Akor ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, kala murša priile andro jile o modli a thode anglal peste o nalačhipen, pre savo peren andro binos. Či lenge odphenava pre oda, so mandar phučen? Vašoda lenca vaker a phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Te varesavo Izraelitas priiľa o modli andre peskro jilo a thoďa anglal peste o nalačhipen, pre savo perel andro binos, a paľis avľahas pal o prorokos te phučel vareso, me, o RAJ, odphenava ole manušeske avke, sar peske zaslužinel vaš oda, hoj lašarel o modli. Kerava oda vašoda, hoj pale te dochudav o jile le Izraeloskre manušengre, save mandar odgele angle peskre modli.‘ Vašoda phen le Izraelitenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Keren pokaňje a visaren tumen le modlendar! Visaren tumare muja savore tumare džungipnastar! Te vareko le Izraelitendar abo le cudzincendar, save bešen andro Izrael, pes mandar visarela het, prilela o modli andre peskro jilo a thovela anglal peste o nalačhipen, pre savo perela andro binos, a paľis avela pal o prorokos, hoj mandar te phučel pal peste, akor leske me, o RAJ, odphenava. Visarava choľaha miro muj pre oda manuš, kerava lestar e vistraha the o porekadlos a khosava les avri mire manušendar. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. A te pes dela o prorokos te klaminel a phenela o proroctvos, me, o RAJ, ole prorokos pre oda cirdňom a mire vasteha les khosava avri mire izraelike manušendar. E vina le prorokoskri the ole manušeskri, savo pal leste avľa te phučel, ela jednako a sodujdžene ena vaš oda marde. Akor mandar imar o Izraeliti na oddžana aňi pes imar na meľarena andre peskre binenca. On ena mire manuša a me avava lengro Del, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, te varesavi phuv kerel binos oleha, hoj mange nane pačivaľi, me nacirdava pre late miro vast, na domukava te anel o maro andro foros, bičhavava pre late bokh a murdarava andral odi phuv le manušen the le džviren. Kajte ulehas kala trin murša andre odi phuv: O Noach, o Daniel the o Job, aňi on našťi zachraňindehas ňikas peskre spravodľišagoha, ča pes korkoren, phenel o RAJ, o Adonaj. Te anďomas le dzive džviren, hoj te predžan la phuvaha, a te murdardehas lakre čhaven a ačhiľahas ajsi zňičimen, hoj ňiko prekal late našťi pregeľahas angle ola dziva džviri, a kajte kala trin murša ulehas andre odi phuv, avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, našťi zachraňindehas aňi peskre čhaven aňi peskre čhajen, ale ča pes korkoren šaj zachraňindehas. A la phuvatar ačhiľahas pušťa. Abo te bičhaďomas e šabľa pre odi phuv a phenďomas: ‚Šabľo, predža la phuvaha!‘ a te murdarďomas avri andral odi phuv le manušen the le džviren, a kajte kala trin murša ulehas andre odi phuv, avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, našťi zachraňindehas aňi peskre čhaven aňi peskre čhajen, ale ča pes korkoren šaj zachraňindehas. Abo te bičhaďomas pre odi phuv o meribnaskro nasvaľiben a čhiďomas avri miri choľi a avke murdarďomas avri andral odi phuv le manušen the le džviren, a kajte o Noach, o Daniel the o Job ulehas andre odi phuv, avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, našťi zachraňindehas aňi peskre čhas aňi peskra čha, ale ča pes korkoren šaj zachraňindehas peskre spravodľišagoha. Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Bičhavava pro Jeruzalem mire štar strašna sudi – e šabľa, e bokh, o meribnaskro nasvaľiben the le dzive džviren –, hoj te murdarav avri andral o foros le manušen the le džviren. Te vareko predživela a zachraňinela peskre čhaven the čhajen, dikhen pre lengro dživipen the pre lengre skutki, sar ke tumende avena. A sar dikhena, save hine binošna, akor udžanena, hoj oda sudos, so bičhaďom pro Jeruzalem, sas spravodľivo. Sar dikhena lengro dživipen the lengre skutki, akor džanena, hoj sas man vaš soske kada savoro te kerel, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Avľa ke ma kada lav le RAJESKRO: „Manušeja, soha hin o kašt la viňicakro aver okle stromendar andro veš? Či šaj lestar les kašt, hoj vareso te keres? Abo či lestar šaj keres koľikocis, hoj upre vareso te figines? Se leskro kašt pes čhivel ča andre jag. Akor sar e jag zlabarel soduj leskre agora a maškaral ačhel kalo pal e jag, či mek hino pre varesoste lačho? Se aňi akor, sar sas calo, pes lestar na delas ňič te kerel a na mek akana, sar les labarďa e jag a kaľiľa. Pre soste mek hino lačho? Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Avke sar iľom avri o viňičis le stromendar andro veš a labarďom les andre jag, avke kerava the le manušenca, so bešen andro Jeruzalem. Visarava choľaha miro muj pre lende. Dochudena pes andral jekh jag, ale aver jag len chala! Sar visarava choľaha miro muj pre lende, akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. A kerava, hoj e phuv ačhela zamukľi, bo na sas mange pačivale, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, de te džanel le Jeruzalemoske leskre džungipena, so kerel! Phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj le Jeruzalemoske: Tu uľiľal a sal andral o Kanaan; tiro dad sas Amorejos a tiri daj Chetitka. Oda džives, sar uľiľal, na sas tuke odčhimen e pupočno šňura, aňi tut na žužarde le paňeha, aňi tut na kerde le loneha, aňi tut na pačarde andro pherne. Ňiko na sas ke tu jileskro a ňikaske na sas vaš tuke pharo, hoj tuke te kerel kala veci, ale čhide tut avri pre maľa, bo oda džives, sar uľiľal, salas teledikhľi. Avke me predžavas pašal tu a dikhľom te ruginel le pindrorenca andre tiro rat. A phenďom tuke, sar ode pašľohas andre tiro rat: „Dživ!“ He, phenďom tuke: „Dživ!“ Diňom tuke te barol a bariľal sar o kvitki pre maľa. Bariľal avri a ačhiľa tutar terňi čhaj. Avle tuke avri o koľina a barile tuke o bala, ale salas langi bi o gada. Paľis pašal tu pale predžavas, a sar pre tu dikhľom, dikhľom, hoj tuke imar hin o berša pro kamiben. Avke pre tu čhiďom miro plašťos a učharďom tuke andre tiro langipen. Iľom tuha vera a phandľom tuha e zmluva a ačhiľal miri romňi, phenel o RAJ, o Adonaj. Landžarďom tut andro paňi, žužarďom pal tu o rat a makhľom tut le olejoha. Urďom pre tu o avriside gada, pro pindre tuke urďom o cipune sandalki. O šero tuke pačarďom andro jemno ľanos a učharďom tut andro hodvabos. Ozdobinďom tut le šperkenca, thoďom tuke pro vasta o naramki the o šukar lancocis andre meň. Paľis tuke thoďom o čeňa andro kana the andro nakh a e šukar koruna pro šero. Thovehas pre tu o somnakaj the o rup a urehas pre tu o jemno ľanos, o hodvabos the o avriside gada. Chahas oda nekfeder aro, o medos the o olivovo olejos. Ačhiľal igen šukar a sas tut ajsi pačiv sar la kraľovna. A pal tiro šukariben džalas o hiros maškar o narodi, bo angle odi slava, so tut diňom, tiro šukariben ačhiľa dokonalo, phenel o RAJ, o Adonaj. Ale mukľal tut pre tiro šukariben a vaš oda, hoj salas slavno, kerehas o lubipen sakoneha. Džahas sakoneha, ko predžalas, a tiro šukariben dehas sakoneske, ko kamelas. Paľis iľal tire gadendar a kerďal tuke lendar o šukar uče thana te obetinel a ode kerehas tiro lubipen. Kajso vareso mek šoha na sas aňi imar na ela! Iľal o somnakaj, o rup, o šperki, so tut diňom, a kerďal tuke o modli, so dičhon sar murša, a lenca kerehas o lubipen. Iľal tire avriside gada a urďal pre lende, miro olejos the kaďidlos a obetinehas lenge. The miro chaben, so tut diňom: o aro, o olivi, o medos, so tut diňom te chal, obetinehas lenge sar šukar voňavo obeta, phenel o RAJ, o Adonaj. Paľis iľal tire čhaven the čhajen, saven mange ločhiľal, a obetinďal len sar chaben le modlenge. Či imar na kerďal dos lubipen!? Mušinďal mek te murdarel mire čhavoren a te obetinel len le modlenge? Paš savoro tiro lubipen the džungipen tuke na avľa pre goďi ola dživesa, sar salas terňi, langi bi o gada, sar ruginehas le pindrorenca andre tiro rat. Vigos! Vigos tuke, phenel o RAJ, o Adonaj. Bo paš kada savoro tiro nalačhipen tuke mek kerďal pre dojekh uľica o uče thana, kaj obetinehas le modlenge. Paš dojekh drom tuke ačhavehas tire oltara a poceňinehas tiro šukariben. Sakoneske, ko pašal o drom predžalas, rozcirdehas o pindre a kerehas furt bareder lubipen. Geľal te kerel o lubipen le Egipťanenca, tire susedenca, save sas furt pripravimen tuha te pašľol, a kerehas furt buter lubipen, hoj man te choľares. A vašoda pre tu nacirdňom miro vast a iľom tuke vareso ole darendar, so tut diňom; diňom tut andro vasta le filišťiňike čhajenge, save tut našťi avri ačhen a savenge džungľol tiro lubipnaskro dživipen. Paľis geľal te kerel o lubipen the le Asirčanenca, bo našťi dočaľohas. Kerehas lenca o lubipen, ale mek aňi akor tut na sas dos. Paľis kerehas meksa buter lubipen, dži andro Babilon, andre phuv le kupcengri, ale aňi oda tuke na sas dos. Jaj, savo nasvalo hino tiro jilo, phenel o RAJ, o Adonaj, bo keres savore kala skutki sar e lubňi, so pes aňi sikra na ladžal. Sar tuke kerďal o uče thana pre dojekh uľica the paš dojekh drom, kaj obetinehas le modlenge, tu na kerahas avke, sar kerel e lubňi, bo vaš tiro lubipen na kamehas aňi love. Tu napačivaľi džuvľije! Feder tuke hin aver murša sar tiro rom! Savore lubňijen den love, ale tire piranen tu dehas o dari. Tu len prepočinehas, hoj te aven pal savore thana a te keren tuha o lubipen. Tu oda keres avres sar okla džuvľija; ňiko pal tu na mušinel te phirel, hoj leha te keres lubipen, tu počines lenge a na on tuke. Tu oda keres avres.‘ “ „ ‚Vašoda, tu napačivaľi džuvľije, šun o lav le RAJESKRO! Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vašoda, hoj sikavehas tiro ťelos a tiri ladž sas odučharďi paš tiro lubipen tire piranenca, vaš tire džungale modli the vaš oda, hoj lenge dehas o rat tire čhavengro, skidava upre savore tire piranen, savenca radisaľohas, the savoren, kas kamehas, a the savoren, kas našťi avri ačhehas. Skidava len upre pre tute pal savore seri, čhivava tuke tele o gada a ačheha langi, hoj te dikhen caľi tiri ladž. Paľis tut marava avke, sar pes marel la džuvľa, so kerel o lubipen, the sar olen, ko murdarel le manušen. Vaš oda rat, so čhorďal avri, tuke visarava pale mira choľaha, mira žjarliva choľaha. Dava tut andre lengre vasta a on tuke čhivena tele tire thana, so kerďal, hoj te obetines le modlenge. Čhivena pal tu tele o gada, lena pal tu tele o šperki a mukena tut langa bi o gada. Anena pre tu pherdo dženen, hoj tut te murdaren le barenca a te rozčhingeren peskre šabľenca. Zlabarena tuke o khera a marena tut anglo jakha but džuvľijengre. Zaačhavava tiro lubipen a tu imar na deha o dari tire piranenge. Avke man predžala miri choľi pre tute a miri žjarlivosť tutar oddžala. Imar na avava choľamen a preačhava te rušel. Vašoda, hoj bisterďal pre tire terňipnaskre dživesa a choľarehas man kale savore vecenca, vašoda, dikh, anďom pre tu o trestos vaš tire skutki, phenel o RAJ, o Adonaj. Soske mek paš kala savore džungale veci kerehas the o lubipen? Sako, ko vakerel prislovja, phenela pal tu kada: „Savi e daj, ajsi the e čhaj!“ Tu sal čačes e čhaj tira dakri, savi tradľa het le romes the le čhaven. Sal ajsi sar tire pheňa, save tradle het le romen the le čhaven. Tumari daj sas Chetitka a tumaro dad sas Amorejos. Tiri phureder pheň hiňi e Samarija peskre čhajenca, savi bešel pro severos, a tiri terneder pheň hiňi e Sodoma peskre čhajenca, savi bešel pro juhos. Tuke oda sas frima, hoj phirehas pal lengre droma a kerehas ola džungipena so on, bo tu dživehas mek goreder sar on. Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, tiri pheň e Sodoma aňi lakre čhaja šoha na dživenas avke namištes sar tu the tire čhaja. Kada sas o binos tira pheňakro, la Sodomakro: Oj peskre čhajenca sas barikaňi, sas la pherdo čaľipen, dživelas peske bi o starišagos andro smirom, ale na pomožinelas le čoreske the le slabeske. Ačhile barikane a kerenas o džungale veci anglal mande. Vašoda len zňičinďom, avke sar oda dikhľal. E Samarija na kerďa aňi jepaš tire binendar. Tu kerďal buter džungipen sar on. Tire pheňa dičhon anglal tire džungale bini sar spravodľiva. Avke akana zľidža tiri ladž, bo ospravedlňinďal tire pheňen, bo tire bini sas džungaleder sar o bini tire pheňengre, vašoda on dičhon spravodľiveder sar tu. Avke akana the tu zľidža e ladž a av teledikhľi vaš oda, hoj anglal tu dičhon tire pheňa sar spravodľiva! Ale me visarava pale o lačhipen la Sodomake the lakre čhajenge, la Samarijake the lakre čhajenge, a the tumenge visarava pale o lačhipen. Akana tut ladžaha vaš tuke, a sar aveha teledikhľi vaš oda, sar dživehas, tire pheňa pes šunena mištes. No paľis tiri pheň e Sodoma peskre čhajenca, tiri pheň e Samarija peskre čhajenca a the tu tire čhajenca tumenge dživena pale avke mištes sar akor. Či na asahas tira pheňatar la Sodomatar andre ola dživesa, sar salas barikaňi mek angloda, sar sas odučhardo tiro nalačhipen? Akana tu sal pro asaben le Edomčanenge the le Filišťincenge the savore susedenge pašal tu, so tut našťi avri ačhen. Mušineha te cerpinel o trestos vaš tiro džungipen the džungale veci, so kerehas, phenel o RAJ. Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Kerava tuha avke, sar tu kerehas, sar tele dikhľal miro lav a porušinďal mire zakoni. No paľis mange leperava pre miri zmluva tuha, savi tuha phandľom, sar salas terňi, a kerava tuha e večno zmluva. Akor tuke lepereha pre tire droma a ladžaha tut, sar tuke dava tire pheňen, so hine phureder sar tu, a the olen, so hine terneder sar tu. Dava len tuke sar tire čhajen, ale na vaš odi zmluva, so tuha phandľom. Me tuha phandava miri zmluva a sprindžareha, hoj me som o RAJ. Sar tuke učharava andre savore bini a obžužarava tut savorestar, so kerďal, akor tuke avela savoro pre goďi a ladžatar imar na phundraveha o muj, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Avľa ke ma o lav le RAJESKRO: „Manušeja, de hadanka a phen la le Izraelitenge sar podobenstvo. Phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Sas jekh baro orlos le bare kridlenca, le šukar bare farebne porenca. Avľa pro Libanon a zaiľa o upruno špicos pro stromos cedros. Odphagľa leskro nekučeder konaris, iľa les andre phuv le kupcengri a thoďa les andro foros le obchodňikengro. Paľis oda orlos iľa o semenos andral odi phuv a thoďa les andre uľipnaskri phuv. Sadzinďa les sar e vrba paš o but paňa. Pučinďa avri a ačhiľa lestar cikno viňičis, saveskre konarica baronas pal e phuv a paľis pes nacirdenas ko orlos; leskre koreňa baronas dži tele andre phuv. Avke lestar ačhiľa viňičis, baronas leske o konarica the o prajti. Ale sas mek jekh aver baro orlos, le bare kridlenca the but porenca. A dikh, o viňičis visarďa peskre koreňa a nacirdňa peskre konarica ke leste, andral odi phuv, kaj sas sadzimen, hoj les ov te del te pijel paňi. Se ov imar sas sadzimen pre lačhi maľa, kaj sas but paňi, hoj leske te baron o konarica a te anel o uľipen, hoj lestar te ačhel igen šukar viňičis.‘ Phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dživela kada viňičis a barola? Či les na cirdela avri oda ešebno orlos le koreňenca a na čhingerela pal leste tele o ovocje, avke hoj šučola avri? Na kampela aňi zoralo vast aňi but dženen, hoj les te cirden avri le koreňenca. Hino sadzimen, ale dživela a barola? Na šučola avri, sar pre leste phurdela e balvaj pal o vichodos? Šučola avri andre odi phuv, kaj hino sadzimen.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Phuč kale zacate manušendar: ‚Achaľon, pal soste džal kada podobenstvo?‘ Phen lenge: ‚O babiloňiko kraľis avľa andro Jeruzalem a iľa peha le kraľis the leskre rajen ke peste andro Babilon. Avke iľa jekhes andral e kraľiko famelija a kerďa leha e zmluva a phenďa leske te lel vera, hoj leske ela verno. Iľa odarik the le vodcen andral e phuv, hoj o kraľišagos te ačhel slabo, hoj imar te na ušťel upre, a te šaj obačhel ča akor, te leha doľikerela e zmluva. Ale o kraľis andral e Judsko pes leske ačhaďa a bičhaďa le poslen andro Egipt, hoj les te del grajen the bari armada. Avela leske oda avri? Denašela oda dženo, ko kavke kerel? Šaj pes zachraňinel oda, ko prephagel e zmluva? Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, merela andro foros ole kraľiskro andro Babilon, savo les thoďa kraľiske, bo tele dikhľa e vera, so leske iľa, a prephagľa e zmluva, so leha phandľa. Aňi o faraonos peskra zoraľa armadaha the pherdo slugaďenca leske na pomožinena andro mariben, sar o Babilončana dohordinena o bara the e čik pre kopa pašal o muros, hoj pes te dochuden andre a te murdaren but manušen. O judsko kraľis tele dikhľa e vera a prephagľa e zmluva. Kajte peske pre oda podiňa o vast, the avke kerďa kala veci. Ov na denašela! Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Avke sar me dživav, marava les vaš e vera, so mange iľa, bo la dikhľa tele, a marava les the vaš miri zmluva, so prephagľa. Nacirdava pre leste miri sita a chudela pes andre miri pasca. Ľidžava les andro Babilon a ode man leha sudzinava vašoda, hoj mange na sas verno. Savore leskre nekfeder slugaďa ena murdarde la šabľaha a ola manuša, so predživena, ena rozčhide pre savore seri. Akor sprindžarena, hoj me, o RAJ, oda phenďom. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Paľis lava jekh konaricis uprunestar le bare cedrostar a sadzinava les. Dži upral pal o špicos leskre konaricendar odphagava jekh sano konaricis a sadzinava les pro igen učo verchos. Sadzinava les pro učo verchos le Izraeloskro, barola leske o konara a anela o uľipen a ačhela lestar igen šukar cedros. Savore čirikle peske ode kerena o hňizdi, dživena tel o ciňos leskre konarengro. Paľis savore stromi pre maľa sprindžarena, hoj me som o RAJ a me kerďom le uče stromostar cikno a le cikne stromostar baro. Me šučarďom avri o zeleno stromos a le šuke stromoske diňom te rozkvitňinel. Me, o RAJ, oda phenďom a kerava oda!‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Sar oda hoj andre phuv le Izraeloskri vakeren kajso prislovje: ‚O dada chanas o šutlo hroznos, ale le čhavenge cerpisaľile o danda‘? Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, imar na vakerena kada prislovje andro Izrael! Bo miro hin o dživipen dojekhe manušeskro – o dživipen le dadengro the o dživipen le čhavengro. Oda manuš, ko kerel binos, oda merela! Varesavo manuš hino čačes lačho, spravodľivo a čačipnaskro. Na chal o mas obetimen pro verchi le modlenge aňi na lašarel le Izraelitengre modlen. Na meľarel andre avreskra romňa aňi na džal paš peskri romňi andre lakre dživesa, sar hiňi nažuži. Ňikas na trapinel, ale del pale oda, so iľa andre zaloha. Na čorel, ale del te chal le bokhales a le langes del gada te urel. Na del kečeň interesiha aňi na lel pale buter. Zľikerel peskro vast, hoj te na kerel o nalačho, a čačipnaha rozsudzinel le manušen. Ľikerel pes mire prikazendar a verňe doľikerel mire prikazaňja. Kajso manuš hino spravodľivo a dživela, phenel o RAJ, o Adonaj. Ale kajse manušeske šaj uľol ajso čhavo, so pes marel, murdarel abo kerel vareso kale binendar. Kajte leskro dad kala veci na kerel, ale o čhavo chal oda mas obetimen pro verchi le modlenge a avreskra romňa meľarel andre; le čores the le slabes trapinel, čorel a na del pale e zaloha; lašarel le modlen a kerel o džungipen; del kečeň interesiha a lel pale buter. Či dživela kajso murš? Na dživela! Merela, bo kerďa savoro kada džungipen; leskro rat ela pre leste korkoreste. No ole manušeske šaj uľol ajso čhavo, so dikhel savore bini peskre dadeskre, ale ov pes daral a na dživel avke sar o dad. Na chal o mas obetimen pro verchi le modlenge aňi na lašarel le Izraelitengre modlen; na meľarel andre avreskra romňa a ňikas na trapinel; del pale e zaloha a na čorel. Le bokhales del te chal a le langes del gada te urel; zľikerel peskro vast, hoj te na kerel o nalačho; na del kečeň interesiha aňi na lel pale buter; ľikerel pes mire prikazendar a doľikerel mire prikazaňja. Kajso manuš na merela vaš o bini peskre dadeskre. He, ov dživela. Ale leskro dad merela vaš peskro binos, bo trapinelas le manušen, čorelas le phraleske a kerelas oda, so nane lačho maškar peskre manuša. No tumen phučen: ‚Soske nane o čhavo mardo vaš o bini le dadeskre?‘ Bo o čhavo kerelas oda, so hin spravno the lačho a doľikerelas savore mire prikazaňja, vašoda ov dživela. Oda manuš, ko kerel o binos, oda merela! O čhavo na ela mardo vaš o bini le dadeskre aňi o dad na ela mardo vaš o bini le čhaskre. O lačhipen pes rachinela ča ole dženeske, ko o lačhipen kerel, a o nalačhipen pes rachinela ča ole dženeske, ko o nalačhipen kerel. Ale te pes o nalačho manuš visarela savore binendar, so kerelas, a chudela te doľikerel savore mire prikazaňja, te chudela te dživel mištes a spravodľišagoha – he, ajso manuš dživela. Na merela! Ňisave bini, so kerďa, pes leske imar na leperela a dživela, bo chudňa te dživel spravodľišagoha. Či mange hin pre dzeka, sar o bijedevleskro manuš merel? phenel o RAJ, o Adonaj. Či na som radeder, sar pes visarel peskre nalačhe dromestar a dživel? Ale te pes o spravodľivo manuš visarela peskre spravodľišagostar a chudela te kerel ajse džungale bini, sar kerel o bijedevleskro manuš, či šaj dživela? Ňisavo leskro spravodľišagos, savo kerďa, pes leske imar na leperela angle ola ňeverna skutki, so kerďa. Merela vaš peskro binos. Ale tumen phenen: ‚Le RAJESKRO drom nane lačho!‘ Šunen, Izraelitale! Miro drom nane lačho? Se oda tumare droma nane lačhe! Te pes o spravodľivo manuš visarela peskre spravodľišagostar a chudela te kerel o bini, merela vaš oda; merela vaš o nalačhipen, so kerďa. Ale te pes o nalačho manuš visarela peskre nalačhipnastar, so kerelas, a chudela te dživel mištes a spravodľišagoha, zachraňinela peske o dživipen. Bo avela pre oda, hoj kerelas namištes, a visarela pes le nalačhipnastar, so kerelas, vašoda ajso manuš dživela a na merela. Ale o Izraeliti phenen: ‚Le RAJESKRO drom nane lačho.‘ Miro drom nane lačho? Se oda tumare droma nane lačhe! Vašoda Izraelitale, sakones tumendar sudzinava pal oda, sar tumen dživen, phenel o RAJ, o Adonaj. Keren pokaňje! Visaren tumen savore tumare binendar, hoj te na aven zňičimen angle tumaro nalačhipen. Odčhiven tumendar savore bini, so kerenas, a čerinen tumen andro jilo the andro gondoľišagos! Soske kamen te merel, Izraelitale? Se me na kamav, hoj vareko te merel, phenel o RAJ, o Adonaj. Visaren tumen a dživen!“ „Ale tu giľav o halgatovos pal o kraľa le Izraeloskre a phen: ‚Savi zoraľi ľevica sas tiri daj maškar o ľevi! Pašľolas peske paš lende a bararelas avri peskre cikne ľeven. Jekhes peskre ciknorendar bararďa avri a kerďa lestar zoralo ľevos a ov sikľiľa te rozčhingerel e korisť a te chal le manušen. O narodi pes pal leste došunde a chudle les andre peskri jama; ľigende les pro haki andro Egipt. Sar e ľevica dikhľa, hoj pes na ačhiľa oda, so užarelas, iľa peskre ciknorendar avres a lestar kerďa zoralo ľevos. Ov phirelas maškar o ľevi a ačhiľa lestar zoralo ľevos; sikľiľa te rozčhingerel e korisť a te chal le manušen. Čhiďa tele lengre palaca a zňičinďa lengre fori. Sar gravčinelas, daralas lestar caľi phuv the savore, so andre sas. Skidle pes pre leste upre o narodi andral o phuva pašal leste. Nacirdle pre leste e sita a chudle les andre peskri jama. Thode les pro haki andre kľitka a ande les ko babiloňiko kraľis. Phandle les andre bertena vašoda, hoj les imar te na šunďol te gravčinel pro verchi le Izraeloskre. Tiri daj sas sar o viňičis andre viňica, sadzimen paš o paňi; bariľa pre late but ovocje the konarica, bo sas la pherdo paňi. Ole viňičis sas zorale konarica, lačhe pro vladariko žezlos; bariľa dži paš o chmari. Sako les dikhelas, bo sas les pherdo konarica a sas igen baro. Ale sas avricirdlo choľaha a čhido pre phuv. E tači balvaj pal o vichodos šučarďa leskro ovocje, leskre zorale konara šučile avri a zlabarďa len e jag. Akana sas presadzimen pre pušťa andre šuki phuv bi o paňi. Paľis chučiľa avri e jag jekhe konaristar a zlabarďa leskre konarica the leskro ovocje, na ačhiľa pre leste aňi jekh zoralo konaris lačho pro vladariko žezlos.‘ Kada hin o halgatovos a giľavela pes sar halgatovos.“ Andro eftato berš, andro pandžto čhon pro dešto džives, pes avle varesave vodci le Izraeloskre te dophučel pre voľa le RAJESKRI a bešle peske angle ma. Akor ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, vaker le Izraeloskre vodcenca a phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Avľan mandar te phučel pre miri voľa? Ale avke sar me dživav, na odphenava tumenge ňič, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ Sudzin len, manušeja, sudzin len. Leper lenge, save džungipena kerenas lengre dada, a phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Oda džives, sar mange kidňom avri le Izrael, diňom lav le Jakoboskre potomken. Diňom man lenge te prindžarel andro Egipt a diňom len lav: Me som o RAJ, tumaro Del! Andre oda džives len diňom lav, hoj len lava avri andral o Egipt a ľidžava andre odi phuv, savi lenge kidňom avri; andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos; andre nekšukareder phuv savore phuvendar. Phenďom lenge: „Sako tumendar mi odčhivel peskre džungale modli, pre save tumen muken! Ma meľaren tumen andre le modlenca andral o Egipt! Me som o RAJ, tumaro Del.“ Ale on pes mange ačhade a na kamenas man te šunel. Ňiko na odčhiďa peskre džungale modli, pre save pes mukelas, a ňiko na omukľa o modli andral o Egipt. Akor phenďom, hoj pre lende čhivava avri savori miri choľi a bičhavava pre lende andro Egipt e bari choľi. Ale vaš miro nav oda na kerďom, hoj te na el meľardo anglo jakha avre narodengre, maškar save bešenas o Izraeliti. Ola narodi šaj dikhle, hoj man diňom te prindžarel le Izraelitenge akor, sar len iľom avri andral o Egipt. Vašoda len iľom avri andral o Egipt a anďom len pre pušťa. Diňom lenge mire zakoni a phenďom lenge mire prikazaňja, save den o dživipen ole manušes, ko len doľikerel. Diňom lenge the mire šabati, so sikavel pre zmluva maškar mande the maškar lende, hoj te džanen, hoj me, o RAJ, lendar kerav sveta. Ale o Izraeliti pes mange pre pušťa ačhade. Na dživenas pal mire zakoni a odčhide pestar mire prikazaňja, save den o dživipen ole manušes, ko len doľikerel. A mire šabati igen meľarde andre. Akor phenďom, hoj pre pušťa pre lende čhivava avri miri choľi a zňičinava len. Ale vaš miro nav oda na kerďom, hoj te na el meľardo anglo jakha avre narodengre, save dikhle, sar iľom avri mire manušen. No the avke pre pušťa iľom vera, hoj len na lava andre odi phuv, savi lenge diňom; andre phuv, kaj čuľal o thud the o medos; andre nekšukareder phuv savore phuvendar. Bo odčhide mire zakoni, na doľikerenas mire prikazaňja a mire šabati meľarenas andre, bo lengre jile džanas pal lengre modli. Ale sas mange pharo vaš lenge a na zňičinďom len aňi len na murdarďom avri pre pušťa. Lengre čhavenge pre pušťa phenďom: „Ma dživen pal o zakoni tumare dadengre aňi ma doľikeren lengre prikazaňja aňi tumen ma meľaren lengre modlenca! Me som o RAJ, tumaro Del! Dživen pal mire zakoni, doľikeren mire prikazaňja a dživen pal lende. Pošvecinen mire šabati, save sikaven pre zmluva maškar mande the maškar tumende, hoj te džanen, hoj me som o RAJ, tumaro Del.“ Ale tumare čhave pes mange ačhade. Na šunenas mire zakoni a na doľikerenas aňi na dživenas pal mire prikazaňja, save den o dživipen ole manušes, ko len doľikerel; a meľarde andre the mire šabati. Akor phenďom, hoj pre lende čhivava avri pre pušťa savori miri choľi a bičhavava pre lende e bari choľi. Ale vaš miro nav scirdňom miro vast, hoj miro nav te na el meľardo anglo jakha avre narodengre, save dikhle, sar iľom avri mire manušen. No iľom vera pre pušťa, hoj len roztradava maškar aver narodi a rozčhivava maškar aver phuva, bo na doľikerenas mire zakoni a odčhide mire prikazaňja, meľarde andre mire šabati a lašarenas peskre dadengre devlen. Vašoda len diňom the o aver zakoni, save na sas lačhe, the o prikazaňja, save na anen o dživipen. A avke len mukľom te meľarel pes andre peskre obetenca, sar obetinenas peskre ešebne čhavoren peskre devlenge, hoj olestar te predaran a te sprindžaren, hoj me som o RAJ.‘ Vašoda, manušeja, phen le Izraelitenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Tumare dada pes mange ruhinenas the oleha, hoj mange sas ňeverna. Doanďom len andre odi phuv, pal savi diňom lav, hoj lenge la dava, a sar dikhle varesavo učo brehos abo varesavo zeleno stromos, chudle ode te anel peskre obeti avre devlenge. Obetinenas ode peskre dari, savenca man choľarenas. Anenas ode o voňava kaďidli a čhivenas avri peskre moľakre obeti. Ale me lenge phenďom: Oda pre savo učo than tumen phiren?‘ “ (Ode obetinenas avre devlenge, a vašoda pes oda than dži adadžives vičinel Učo Than.) „Vašoda phen le Izraelitenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Soske tumen mušinen te meľarel andre avke sar tumare dada a džan lubipnaha pal lengre džungale modli? Mek dži adadžives lenge obetinen tumare dari, tumare čhaven sar o jagale obeti, a meľaren tumen andre savore tumare modlenca. A tumen kamen, hoj tumenge te domukav te avel ke ma te phučel pal miri voľa, Izraelitale? Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, na domukava tumenge mandar te phučel ňič. Tumen phenen: „Kamas te avel ajse sar o aver narodi, sar o nipi andro svetos, save služinen le kašteske the le bareske.“ Ale oda, so tumenge tumen gondoľinen, pes šoha na ačhela. Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, kraľinava upral tumende mire zorale the nacirdle vasteha a mira choľaha, so pre tumende čhivava avri. Lava tumen avri andral o aver narodi a skidava tumen upre andral o phuva, andre save tumen roztradňom mire zorale the nacirdle vasteha a mira choľaha, savi pre tumende čhiďom avri. A ľidžava tumen pre pušťa le narodengri a ode man tumenca sudzinava muj-mujeha. Avke sar sudzinďom tumare daden pre pušťa andro Egipt, avke sudzinava the tumen, phenel o RAJ, o Adonaj. Avke sar o pasťjeris del te predžal le stadoske prekal peskri paľica, hoj te zrachinel le bakren, avke dava the me te predžal tumenge a anava tumen pale andre miri zmluva. Odďelinava tumendar olen, ko pes mange ačhade a vzburinde. A kajte len lava avri andral odi phuv, kaj akana dživen, na domukava lenge te džal andro Izrael. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. No tumenge savorenge, Izraelitale, kada phenel o RAJ, o Adonaj, se ča džan a služinen tumare modlenge! Ale pro koňec man the avke šunena a imar na meľarena andre miro sveto nav tumare darenca, so obetinen le modlenge. Bo pre miro sveto verchos, pro učo verchos le Izraeloskro, phenel o RAJ, o Adonaj, ode andre odi phuv mange služinena, savore Izraelitale, a ode tumen prilava. Ode tumendar užarava tumare obeti, tumare nekfeder dari a the tumare sveta obeti. Prilava tumen sar e šukar voňavo obeta akor, sar tumen lava avri andral o aver narodi a sar tumen skidava upre andral o phuva, andre save tumen roztradňom. Anglo jakha le narodengre pre tumende sikavava, hoj som sveto. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar tumen anava pale andro Izrael, andre odi phuv, pal savi diňom lav tumare dadenge, hoj lenge la dava. Ode tumenge leperena pre savore tumare droma the pre savore tumare skutki, savenca tumen meľarenas andre. Korkore tumenge džungľona angle ola savore nalačhe skutki, so kerenas. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar tumenca kada kerava vaš miro nav a sar tumenca na kerava avke, sar tumenge zaslužinen vaš tumare nalačhe droma the vaš tumare nalačhe skutki, Izraelitale, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Akor ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visaľuv le mujeha pro juhos a vaker pro juhos a prorokin pro veš, so hin andro Negev. Phen le vešeske andro Negev: ‚Šun, so phenel o RAJ! Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, labarava andre tu e jag, savi chala dojekh zeleno stromos the dojekh šuko kašt; lakre plameňa pes na dena te murdarel andre. Odi jag džala le juhostar dži o severos a lakre plameňa labarena caľi phuv. Caľi phuv dikhela, hoj me, o RAJ, odi jag labarďom, a na dela pes te murdarel andre.‘ “ Ale me phenďom: „Jaj, RAJA, Devla miro, o manuša imar akana vakeren: ‚Se ov ča furt vakerel andro podobenstva!‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visaľuv le mujeha ko Jeruzalem a vaker pre ola thana, kaj pes o manuša modľinen. Prorokin pre phuv le Izraeloskri a phen lake: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me pre tute džav, cirdava avri miri šabľa andral o puzdros a murdarava andre tu avri savoren, le lačhen the le nalačhen. Vašoda, hoj te zňičinav andre tu le lačhes the le nalačhes, avela avri miri šabľa andral o puzdros pre savoredžene le juhostar dži o severos. Akor calo svetos sprindžarela, hoj me, o RAJ, cirdňom avri e šabľa andral o puzdros a imar la na thovava pale.‘ Ale tu, manušeja, stukin dukhatar, avke sar te tut uľahas bari dukh andro jilo the bari žaľa. Stukin anglal lengre jakha. A sar tutar phučena: ‚Soske stukines?‘ phen lenge: ‚Vaš oda, so šunďom, hoj imar avel. Sar oda avela, savore jile predarana a savore vasta slabisaľona. Sako pes chudela te daral a izdrana lenge o khoča.‘ Dikh, imar oda avel a ačhela pes oda, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, prorokin a phen lenge: ‚Kada phenel o Adonaj: E šabľa, e šabľa imar hiňi ostrarďi a lešťimen avri; ostrarďi, hoj te murdarel; lešťimen avri, hoj te bľišťisaľol sar bleskos. Akana so, radisaľuvaha? E paľica mire čhaskri na prilel ňisavo kašt! E šabľa diňom te lešťinel avri, hoj pes la te chudel andro vasta; e šabľa hiňi ostrarďi a lešťimen avri, hoj la te den le katoske andro vasta. Manušeja, rov, ker vika, a cirde tuke o bala žaľatar, bo e šabľa avel pre mire manuša the pre savore vodci andro Izrael; ena čhide angle šabľa jekhetane mire manušenca. Se e skuška hiňi kade, a te na priles e paľica, akor soske pes kada savoro te na ačhel? phenel o RAJ, o Adonaj.‘ Ale tu, manušeja, prorokin a tapčin le vastenca, hoj te avel e šabľa duvar abo trival. Oda hin e šabľa pro murdaripen, e šabľa pro baro murdaripen. Avela pre lende pal savore seri, hoj te predaran andro jile a te peren but džene. Paš dojekh brana thoďom e šabľa te murdarel. Dikh, hiňi pripravimen te demel sar bleskos; hiňi lešťimen avri, hoj te murdarel! Ostro šabľo, čhinger pal e čači the pal e baľogňi sera! Čhinger všadzik, kaj sal visarďi! Me tiš tapčinava a miri choľi preačhela. Me, o RAJ, oda phenďom.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „A tu, manušeja, poznačin tuke duj droma, khatar šaj avel e šabľa le Babilonoskre kraľiskri. Thov e značka pre oda drom, so avel avri andral o Babilon, ode, kaj chudel o drom andro foros. Poznačin jekh drom prekal e šabľa, so džala pro foros Raba ko Amončana, a dujto drom pre Judsko, pro ohradzimen foros Jeruzalem. Bo o babiloňiko kraľis zaačhela paš e križovatka, paš ola duj droma, hoj te vražinel: Čhivela peske o šipi sar o losi, dophučela pes peskre modlendar a rodela varesavo znameňje andro ľadvini le džviroskre. Andre leskro čačo vast leske ačhela o losos pro Jeruzalem, hoj ode te rozthovel o baraňidla, a prikazinela peskre slugaďenge, hoj te džan pro mariben. Vičinela zorales, hoj pes te džan te marel, a on rozthovena o baraňidla paš o brani a hordinena o bara the e poši paš o muros, hoj pes te dochuden andro foros. O manuša andral o Jeruzalem oleske na kamena te pačal angle ola prisahi, so dine le kraľis andral o Babilon, ale ov lenge leperela lengri vina a zalela len. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj mange leperďan tumari vina oleha, hoj sako šaj dikhel tumari vzbura a tumare bini dičhol andre savoreste, so keren, vašoda tumen zalena andro zajaťje. Ale tu, vladcona andro Izrael, sal igen nalačho the bijedevleskro manuš, tiro džives, tiro časos, hoj te aves mardo, imar avel.‘ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Le tuke tele o turbanos pal o šero! Thov tele e koruna! Imar na ela avke, sar sas. Oda, so hin dikhlo tele, ela hazdlo upre, a so pes ľidžal upre, ela čhido tele. Zburimen, zburimen! Čhido tele ela o foros! Kada pes ačhela akor, sar avela oda, kaske diňom o pravos te sudzinel.‘ “ „Tu manušeja, prorokin a phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj, pal o Amončana the pal lengro asaben le Izraelostar,‘ phen: ‚E šabľa, e šabľa hiňi avricirdľi, hoj te murdarel; hiňi lešťimen avri, hoj te ňičinel a hoj te bľišťisaľol sar bleskos! Kajte tumen hin o falošna viďeňja, hoj savoro tumenca ela mištes a kajte tumenge phenen o falošna vražišagi, e šabľa perela pre tumare meňa, bo san nalačhe the bijedevleskre a tumaro džives, tumaro časos imar avel. Garuv e šabľa andro puzdros! Pre oda than, kaj sanas kerde, ode andre tumari phuv, kaj uľiľan, tumen sudzinava. Čhivava avri pre tumende miri choľi, labarava pre tumende e jag mira choľakri, a dava tumen andro vasta le dzive muršenge, save igen džanen te murdarel. Avena sar o kašta pre jag, tumaro rat čuľala pal tumari phuv; imar peske pre tumende ňiko na leperela, bo me, o RAJ, oda phenav!‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, kames te sudzinel o Jeruzalem? Kames te sudzinel o foros, kaj hin pherdo murdaripen? De leske te džanel savore leskre džungipena, so kerelas. Phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Oda hin o foros, savo pre peste anel o sudos oleha, hoj maškar o foros čhorel avri o rat, a savo pes meľarel andre oleha, hoj peske kerel o modli! Anďal pre tu e vina ole rateha, so čhorehas avri; meľarďal tut andre le modlenca, so tuke kerďal. Oleha tuke anďal pašeder tiro sudos; avľa o koňec tire beršengro. Vašoda tut diňom pre ladž savore narodenge a pro asaben savore phuvenge. Asana tutar o fori, so hine pašes, the o fori, so hine dur. Ó tu, kaskro nav hino meľardo! Andre kaste hin pherdo zmetkos! Dikh, o raja le Izraeloskre, so andre tu dživenas, viužinenas peskri zor, hoj te murdaren le ňevinne manušen. O manuša andre tu na denas pačiv la da the le dades; le cudze manušeha thovenas avri a le široten the le vdoven trapinenas. Tu dikhehas tele mire sveta veci a mire šabati meľarehas andre. Dživenas andre tu ola, ko keren o pľetki pre aver džene, hoj len te murdaren; chan pro verchi o obeti le modlengre a keren džungipena maškar o foros. Andre tu kerenas peskre dadenge ladž akor, sar pašľonas lengre romňijenca. Andre tu pašľonas le džuvľenca, saven sas peskre dživesa. Andre tu kerelas o murš džungipen avre muršeskra romňaha a aver murš kerelas o džungipen peskra boraha a aver murš pašľolas peskra pheňaha, le dadeskra čhaha. Andre tu o manuša pes denas te prepočinel, hoj varekas te murdaren; denas kečeň interesiha avre dženen a barvaľonas pro čore. No pre ma bisterďal, phenel o RAJ, o Adonaj. Vašoda demavava choľaha le vasteha pre tiro napačivalo barvaľipen, so tuke kerďal, the pro murdaripen, so pes kerelas andre tu. Obačhela tiro jilo? Ena tire vasta dos zorale akor, sar pre tu avava? Me, o RAJ, oda phenďom a kerava oda. Roztradava tut maškar o aver narodi a rozčhivava tut pal aver phuva; avke pal tu lava het tiro nažužipen. Sar ela tiro nav meľardo maškar o narodi, akor sprindžareha, hoj me som o RAJ.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, o manuša le Izraeloskre mange ačhile ajse zbitočna sar odi mel, so ačhel andro bov pal o rup, sar hino roztado: o mišimen meďos, cinos, trast the olovos. Avke akana kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj tumen savore čerinďan pre odi mel, skidava tumen upre andro Jeruzalem. A sar pes skidel upre o rup, o meďos, o trast, o olovos the o cinos, hoj pes te roztaven andro rozlabardo bov, avke tumen me skidava upre mira choľaha, mira bara choľaha, a thovava tumen andro foros, kaj tumen roztavava. Skidava tumen upre, rozlabarava pre tumende e jag mira choľakri a roztavava tumen. Avke sar pes roztavel o rup andro bov, avke tumen roztaďona andre oda foros. Akor sprindžarena, hoj me, o RAJ, pre tumende čhiďom avri miri choľi.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, phen: ‚Tu sal e phuv, pre savi na dela o brišind aňi o prehanki andro džives la choľakro. Tire raja hine sar o choľamen ľevos paš peskri korisť: chan tele le manušen, len peske lengre barvaľipena the o vzacna veci a but džuvľijendar keren vdovi. Tire rašaja previsaren miro zakonos a meľaren andre mire sveta veci. On na keren o rozďjel maškar oda, so hin sveto a so nane sveto, a na sikaven, savo rozďjel hin maškar oda, so hin žužo a so nane žužo. Na doľikeren mire šabati, a vašoda man o manuša andral o Izrael imar na den pačiv. Tire raja hine sar vlki, so rozčhingeren peskri korisť, hoj murdaren le manušen a zňičinen lenge o dživipena ča vašoda, hoj pre lende te barvaľon. Tire proroka zagaruven lengre nalačhe skutki, avke sar pes le vapnoha parňarel o muros. Dikhen o falošna viďeňja a prorokinen lenge o klamišagi akor, sar phenen: „Kada phenel o RAJ, o Adonaj,“ ale o RAJ ke lende na vakerďa. O manuša zoraha ispiden pre aver manuša, hoj lendar te dochuden o love, a čoren jekh avreske. Trapinen le čoren the le slaben, le cudzincenca namištes keren a na den len pravos pro sudos. Rodavas maškar lende bajča jekhe muršes, so šaj prikerďahas o muros a ačhaďahas pes angle miro muj andre chev andro muros, hoj te na zňičinav e phuv, ale na arakhľom aňi jekhes. Vašoda pre lende čhivava avri miri bari choľi a zňičinava len andre miri choľi sar la jagaha. Visarava lenge pale vaš savoro nalačhipen, so kerde, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, sas varesave duj džuvľa a ola duj džuvľa sas pheňa. Imar terňipnastar kerenas o lubipen andro Egipt a ode peske denas te chudel o koľina. E phureder pes vičinelas Ohola a lakri terneder pheň pes vičinelas Oholiba. Ačhile mire romňija a paľis ločhile muršoren the čhajoren. Ohola hin e Samarija a e Oholiba o Jeruzalem. E Ohola kerelas o lubipen, kajte sas mek miri romňi, a džalas peskre piranenca, le asirike slugaďenca, save sas urde andro fijalovo purpur, le bare rajenca the le vladarenca. Savore sas šukar terne murša the jazdci pro graja. Kerelas o lubipen savore nekbareder rajenca andral e Asirija a meľarďa pes andre ole dženengre modlenca, pal save lake igen džalas. A mek paš oda na preačhiľa te kerel o lubipen, saveha chudňa andro Egipt, bo peskre terňipnastar laha pašľonas o murša, chudenas lake o koľina a kerenas laha sar lubňaha. Vašoda la diňom andro vasta lakre piranenge, andro vasta le Asirčanenge, pal save lake igen džalas. Čhide lake tele o gada a ačhiľa langi; ile lake le čhaven the le čhajen a murdarde la šabľaha. Avke pre late avľa o sudos a ačhiľa pre vistraha savore džuvľenge. Lakri pheň e Oholiba dikhľa, sar dopeľa, no the avke ačhiľa andre peskri lubikaňi žadosca mek goreder sar lakri pheň. Džalas lake igen pal o Asirčana, pal o bare raja, pal o vladara, pal o slugaďa andro šukar gada the pal o jazdci pro graja, pal savore šukar terne murša. Dikhľom, hoj the oj pes meľarďa andre; soduj pheňa kerenas jednakones. Ale oj kerelas mek bareder lubipen. Pricirdenas la o murša, so sas maľimen pre fala, o obrazi le Babilončanengre, so sas urde andro lole gada, saven sas o sirimi pašal o klubi a pro šere o turbani; savore dičhonas avri sar o babiloňika veľiťeľa. Soča len dikhľa, takoj andre late avľa e žadosca a bičhaďa pal lende le poslen andro Babilon. Avke o Babilončana avle ke late, pašľile laha pro hadžos a meľarde la andre peskre lubipnaha. Ale sar la meľarde andre, jekhvareste lake džungľile. Sar anďa avri peskro lubipen a sikaďa peskro langipen, akor mange džungľiľa, avke sar mange džungľiľa lakri pheň. A leperďa peske pre peskro terňipen, sar kerelas o lubipen andro Egipt, a chudňa meksa buter te kerel o lubipen. Igen lake džalas pal o pirane, saven sas ajsi žadosca sar le somaris a kerenas oda avke sar o graja. A paľis tut cirdelas pal oda džungipen, so kerehas, sar salas terňi, sar tut o Egipťana chudenas le koľinendar. Vašoda, Oholibo, kada phenel o RAJ, o Adonaj: Kerava pre tu upre tire piranen, save tuke džungľile, a anava len pre tu pal savore seri: le Babilončanen the savore Chaldejcen, le muršen andral o Pekod, andral o Šoa the andral e Koa, a lenca the savore Asirčanen, le šukar terne muršen, le bare rajen, le vladaren, le veľiťeľen, le slugaďen the savore jazdcen pro graja. Avena pre tute le zbraňenca, le všelijake verdanenca the le pherdo manušenca; rozačhavena pes pre tu pal savore seri le bare the le cikne šťitenca the le prilbenca. Dava tut andre lengre vasta, hoj tut te sudzinen, a on tut sudzinena pal peskre zakoni. Mukava pre tu miri žjarlivo choľi a on pre tu avena bara choľaha. Odčhinena tuke o nakh the o kana a olen, so ačhena, murdarena la šabľaha; lena tuke le čhaven the le čhajen a olen, so predživena, labarena andre jag. Čhivena pal tu tele tire gada a lena peske tire šukar šperki. Avke zaačhavava tiro džungipen the tiro lubipen, so chudňal te kerel andro Egipt. Imar šoha tut pal lende na cirdeha a pro Egipt tuke imar na lepereha. Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, dav tut andro vasta olenge, kas našťi avri ačhes, olenge, ko tuke džungľile. Ena ke tu igen nalačhe a lena tuke savoro, pre soste kerehas buči. Mukena tut calkom langa a aveha pre ladž, odučharena tiro lubipen a dičhola tiro džungipen. Kada pes tuke ačhela vašoda, bo kerehas o lubipen le narodenca a meľarďal tut andre lengre modlenca. Phirehas pal o drom tira pheňakro, vašoda tuke dava te pijel e kuči lakre trestoha. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Pijeha andral tira pheňakri kuči, so hiňi bari, buchľi a but andre rešľol, a vašoda aveha pre bari ladž the pro asaben. Aveha igen mači a ela tut e bari žaľa; odi kuči ela strašno a anela e skaza; oda hin e kuči tira pheňakri la Samarijakri. Pijeha andral odi kuči savoro avri, žuvineha lakre kotora a ole črepenca tuke čhingereha o koľina, bo me oda phenďom, phenel o RAJ, o Adonaj.“ „Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Mušines te cerpinel vaš tiro džungipen the lubipen, bo bisterďal pre ma a visarďal tut mange le dumeha.“ O RAJ mange phenďa: „Manušeja, kames te sudzinel la Ohola the la Oholiba? Akor dža a phen lenge pal lengre džungipena! Bo kerenas o lubipen a o rat hin pre lengre vasta. Kerenas o lubipen peskre modlenca a peskre čhaven, so mange ločhile, obetinenas le modlenge andre jag sar chaben. A mek the kada mange kerde: Andre oda džives meľarenas andre the miro Chramos a na doľikerenas mire šabati. Bo mek pre oda džives, sar obetinenas peskre čhaven le modlenge, avenas andre miro Chramos a meľarenas les andre. Dikhes, kada kerenas andre miro kher! Se mek až bičhavenas le poslen pal o murša, save avenas dural, a sar avenas, tu džahas te lanďol angle lende, richtinehas tut a thovehas pre tu o šperki. Bešehas tuke pro igen šukar divanos, paš o skamind, pre savo kerehas pherdo chaben a thovehas miro kaďidlos the olejos. Pašal lende šunďolas e bari vika le manušengri, so lenge hin savoro jekh; pal e pušťa ande le pijaken, save thode le soduje pheňenge pro vasta o naramki a o šukar koruni pro šere. Akor phenďom pal kadi džuvľi, so phuriľa le lubipnastar: ‚Akana the on laha kerena o lubipen.‘ Džanas laha avke, sar pes džal la lubňaha; avke džanas la Oholaha the la Oholibaha, le džungale džuvľijenca. Ale o spravodľiva murša len sudzinena a odsudzinena sar lubňen the vrahiňen, bo kerenas o lubipen a pre lengre vasta hin o rat. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vičinen pre lende le manušen, hoj len te maren a te občoraren. Mi murdaren len le barenca a mi rozčhingeren le šabľenca; mi murdaren lenge le čhaven the le čhajen a mi podlabaren lenge o khera. A kavke zaačhavava o džungipen andre kadi phuv, hoj savore džuvľija kalestar te sikľon a te na keren o lubipen avke sar on. Kavke tumenge dena te počinel vaš tumaro džungipen a avena marde vaš oda, hoj lašarenas o modli. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, o Adonaj.‘ “ Andro eňato berš, andro dešto čhon pro dešto džives ke ma avľa kada lav le RAJESKRO: „Manušeja, pisin tuke andre kada džives, bo ipen andre kada džives o babiloňiko kraľis obkľučinďa o Jeruzalem. Phen o podobenstvo kale zacate manušenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Ačhav e piri pro bov a čhiv andre o paňi. Thov andre o nekfeder masa, o sťehno the o pľecko, a pherar e piri le nekfeder maseskre kokalenca. Kide avri le nekfeder bakren a podlabar o kašta tel e piri. Muk te taďol o paňi andre piri a tav andre o mas le kokalenca.‘ “ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Vigos le foroske, so čhorel avri o ňevinno rat! Vigos la hardzava pirake, savakri hardza na džal tele! Kide avri andral e piri o kotora jekh pal aver a ma prekide, savo leha avri ešebno.“ „Bo oda rat, so čhorde avri o vrahi, hino mek furt maškar o foros; čhide oda rat avri pre skala a na pre phuv, kaj les o prachos učharďahas andre. Ale vašoda, hoj te choľisaľuvav pre lende a te dav lenge oda pale, domukľom lenge te čhivel avri o rat pre skala, hoj les o prachos te na učharel andre.“ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Vigos le foroske, so čhorel avri o ňevinno rat! The me anava bari kopa kašta pre jag. Avke an kašta a ker jag. Tav mištes o mas, mišin le koreňjenca a muk te prilabol o kokala. Thov e prazdno piri pro angara, hoj te roztačol, hoj te prelabol avke, hoj e mel the e hardza andral e piri te labon avri. Igen la kamavas te žužarel, ale hijaba, bo the avke hin andre pherdo hardza. Mi zlabol andre jag peskra hardzaha! Jeruzalemona, tiro nažužipen hin tiro džungipen, a kajte tut me kamavas te obžužarel, tu pes mange na dehas te obžužarel tira meľatar. Vašoda imar na aveha žužo dži akor, medik miri bari choľi pre tute na šiľaľola avri.“ „Me, o RAJ, oda phenďom. Avľa o časos, hoj oda te kerav. Na mukava oda ča avke, na ela mange pharo aňi na avava ke tu jileskro. Aveha sudzimen pal oda, sar džives, the pal oda, so keres, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, dikh, lav tuke ola, kas nekbuter kames; merela jekhvareste. No tu ma av smutno a ma rov! Ma muk avri ňisave apsa andral o jakha! Rov cichones! Ma ľiker o smutkos pal tiri romňi, ale thov tuke o turbanos pro šero a uri o sandalki pro pindre! Ma učhar tuke andre o muj aňi ma cha oda maro, savo pes chal pro vartišagos!“ A tosara oda vakeravas le manušenge a rači mange muľa e romňi. Paľis pre aver džives tosara kerďom avke, sar mange sas prikazimen. O manuša mange phende: „Phen amenge, so sikavel kada prekal amende. Soske kada keres?“ Avke lenge odphenďom: „O RAJ ke ma prevakerďa a phenďa mange: Phen le Izraelitenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, meľarava andre miro Chramos, tumari pevnosť, andre savi thoven baripen, savi igen kamen a pal savi tužinel tumari duša. Tumare čhave the tumare čhaja, saven mukľan andro Jeruzalem, ena murdarde la šabľaha. A paľis tumen oda kerena avke, sar me kerďom: Na zaučharena tumenge andre o muja aňi na chana o maro pro vartišagos. Mukena tumenge o turbani pro šere a o sandalki pro pindre. Na ľikerena o smutkos aňi na hikinena, ale pharipnastar calkom šučona avri vaš tumare bini a rovena cichones jekh pre aver. Avke tumenge ela o Ezechiel pro znameňje; kerena savoro avke, sar kerelas ov. Sar pes kada ačhela, akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, o Adonaj.‘ A tu, manušeja, andre oda džives, sar lenge lava lengri pevnosť, andre savi radisaľon a thoven baripen, savi igen kamen a pal savi tužinel lengri duša, a sar lenge lava the lengre čhaven the čhajen, andre oda džives ke tu avela vareko, ko denašela andral o Jeruzalem, a phenela tuke, so pes ode ačhiľa. Andre oda džives tuke phundravava o muj a imar na aveha čhit. Vakereha ole dženeha, so denašľa, a avke aveha le manušenge pro znameňje. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visaľuv le mujeha ko Amončana a prorokin pre lende. Phen lenge: ‚Šunen o lav le Nekbareder RAJESKRO! Kada phenel o RAJ: Vašoda, hoj asanas mire Chramostar, sar sas meľardo andre, the le Izraeloskra phuvatar, sar sas zňičimen, a the le judske manušendar, sar sas zaile andro zajaťje, kerava tumendar otroka prekal o manuša, so avena pal o vichodos. On peske ke tumende rozthovena o tabora a ačhavena peske o stani maškar tumende, chana tumenge avri o ovocje a pijena tumenge avri o thud. Le forostar Raba kerava e maľa prekal o ťavi a la phuvatar Amon o than, kaj peske odpočovinena o bakrore. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vašoda, hoj tapčinenas le vastenca, chučkerenas le pindrenca, asanas a radisaľonas andral calo jilo la phuvake Izrael, nacirdava pre tumende miro vast a dava tumen le narodenge sar korisť; khosava tumen avri le narodendar a mažinava tumen avri le phuvendar; zňičinava tumen a akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ „Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj o Moab the o Seir phenen: „E Judsko hiňi ajsi sar the okla aver narodi,“ vašoda zňičinava o fori, so chraňinen o hraňici le Moaboskre, leskre nekšukareder fori o Bet-Ješimot, Baal-Meon the o Kirjatajim. Dava le Moab le Amončanenca le manušenge pal o vichodos, hoj pes pro Amončana imar te na leperel maškar o narodi, a marava le manušen andro Moab. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ „Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj pes o Edom pomsťinďa le manušenge andre Judsko a oleha pre peste anďa e bari vina, kada phenel o RAJ, o Adonaj: Nacirdava miro vast pro Edom a murdarava ode avri le manušen the le džviren. Kerava lestar pušťa a pašal o Teman dži paš o Dedan ena o manuša murdarde la šabľaha. Pomsťinava man le Edomoske mire manušenca le Izraeloha. On anena pro Edom miri choľi, miri bari choľi. Akor sprindžarena miri pomsta, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ „Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj pes o Filišťinci ajsa bara choľaha andro jilo pomsťinde mire manušenge a furt sas lengre ňeprijaťeľa, so len kamenas te zňičinel, kada phenel o RAJ: Nacirdava miro vast pro Filišťinci; murdarava avri le Kereťanen; zňičinava olen, so ačhile te dživel paš o moros. Pomsťinava man lenge igen zorales a marava len mira choľaha. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar man lenge pomsťinava.‘ “ Dešujekh berš paloda, sar samas zaile, andro ešebno čhon, pro ešebno džives ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, vašoda, hoj o Tir radisaľolas le Jeruzalemoske a kavke vakerelas: ‚E brana le narodengri hiňi čhiďi tele, phundrade pes mange o vudara. Akana sar ov pašľol a hino telečhido, mange džala mištes,‘ vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Me džav pre tute, Tirona! Anava pre tute but naroden avke, sar o moros anel peskre vlni. Zňičinena o muri le Tiroskre a čhivena tele leskre veži. Randava pal leste o prachos tele a na mukava lestar ča e skala; ačhela lestar than pro moros, pre savo pes šučarel o ribarika siti, bo me oda phenďom, phenel o RAJ, o Adonaj. Ačhela lestar korisť prekal o narodi. The leskre čhaja, so hine pre maľa, ena murdarde avri la šabľaha. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Anava pro Tir pal o severos le babiloňike kraľis Nebukadnecar, le kraľengre kraľis, le grajenca, le verdanenca, le jazdcenca the la bara armadaha. Tire čhajen pre maľa murdarela la šabľaha, ačhavela pašal tu o muros, hordinela pašal tire muri e čik a hazdela pre tu peskre šťiti. Leskre slugaďa predemena le maribnaskre baraňidlenca tire muri a tire veži čhivena tele le trastune nastrojenca. Anela pre tu ajci grajen, hoj leskro prachos tut učharela andre. Tire muri razisaľona la vikatar le jazdcendar, le kerekendar, le verdanendar, sar avela prekal tire brani avke, sar pes avel andro foros prekal o muri, so hine čhide tele. Le grajengre kopitenca rozmarela savore tire uľici, tire manušen murdarela avri la šabľaha a tire zorale slupi perena tele pre phuv. Lena tuke savoro barvaľipen a čorena tuke savoro vzacno tovaris. Čhivena tuke tele o muri a zburinena tire šukar khera. Tire bara, tire kašta the tiro prachos čhivena andro moros. Murdarava andre tire giľa a imar na šunďola o bašaviben pro citari. Na mukava pre tu ča skala, ačhela tutar than te šučarel o siti. Imar na aveha pale upreačhado, bo me, o RAJ, oda phenďom. Kada hin o lav le RAJESKRO, le Devleskro. Mek kada phenel o RAJ, o Adonaj, le Tiroske: Jaj, sar razisaľona o ostrovi ola bara vikatar, so šunďola akor, sar pereha zorales tele, sar o zraňimen manuša stukinena dukhatar a ela andre tu o baro murdaripen! Avke savore raja andral o fori pašal o moros avena tele pal peskre troni, čhivena pal peste tele peskre plašťi the o šukar avriside rucha. Urena pre peste e dar, bešena peske pre phuv a igen izdrana daratar vaš oda, so pes tuke ačhiľa. Paľis chudena te giľavel žaľatar o halgatovos a phenena tuke: ‚Jaj, sar našľiľal, tu slavno forona, andre savo bešenas o manuša andral o moros! Salas zoralo pro moros, tu the tire manuša, so andre tu bešenas; anehas e dar sakoneske, ko bešel paš o moros. Akana andre kada džives, sar peľal tele, o fori pašal o moros izdran; predaranďile o ostrovi le moroskre, sar našľiľal.‘ “ „Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Sar tutar kerava zamuklo foros avke, sar hine ola fori, andre save imar ňiko na bešel, a sar pre tu anava e hlbina le oceanoskri a začhivela tut o paňi, akor tut lava tele jekhetane olenca, so džan andre Bari chev paš ola nipi, so dživenas varekana. Dava tuke te bešel tel e phuv maškar o phurikane zrucaňini, ole dženenca, so džan tele andre odi Bari chev, a imar na aveha pale a na zaleha tuke tiro than pre phuv maškar o džide. Kerava tuha o strašno koňec a imar na aveha. Rodena tut, ale imar šoha tut na arakhena, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, giľav žaľatar o halgatovos pal o Tir a phen le Tiroske, so bešel paš e brana le moroskri, so bikenavkerel o tovaris le narodenge andro but fori pašal o moros, hoj o RAJ, o Adonaj leske phenel kada: ‚Tirona, phenďal pal tu: „Miro šukariben hin dokonalo!“ Tiro than hin maškar o moros; tire staviťeľa tut igen šukares ačhade. Savore tire deski kerde le ciprusostar andral o verchos Senir; ile o cedros andral o Libanon, hoj tuke te keren o stožjaris. O vesla tuke kerde le dubendar andral o Bašan, tiri paluba kerde le borovicendar andral o Ciprus a šukaľarde la slonovinaha. Tiri plachta sas le avriside jemne ľanostar andral o Egipt a služinelas tuke sar zastava; tiri streškica sas le fijalove the lole purpurostar andral o fori le Elišaskre pašal o moros. O manuša andral o Sidon the Arvad sas tire veslara; tire bučakre majstri, Tirona, sas tire namorňika. O phureder murša andral o Gebal the leskre bučakre majstri tuke prikerenas o cheva andro deski; savore moroskre loďki peskre namorňikenca phirenas ke tu te cinavel a te bikenavel. Manuša andral e Perzija, andral o Lud the Put tuke služinenas sar slugaďa andre armada. Pre tire muri peske figinenas o šťiti the o prilbi; anenas tuke e slava. O murša andral o Arvad the Helech stražinenas tire muri dookola a o murša andral o Gamad sas pre tire veži. Peskre šťiti figinenas pre tire hradbi; kerenas tutar dokonale šukar. Tire barvaľipnastar peske o Taršiš cinavkerelas o tovaris vaš o rup, trast, cinos the olovos. O Grecko, o Tubal the o Mešech anenas le otroken the o brondzune veci a o murša andral e Bet-Togarma anenas le bučakre grajen, le maribnaskre grajen the le mulicen, hoj tuha te čerinen vaš tiro tovaris. O manuša andral o Rodos tutar cinavkerenas a o nipi andral o but fori pašal o moros anenas e slonovina the o kašta le ebenostar, hoj tuha te čerinen vaš tiro tovaris. O Edomčana tutar cinavkerenas pherdo tovaris. Vaš tiro tovaris tuke počinenas le lole purpuroha, le farebne avriside gadenca, le jemne pochtanenca, le koralenca, le rubinenca the le malachitoha. O manuša andral e Judsko the andral o Izrael anenas e pšeňica andral o Minit, o figi, o medos, o olivovo olejos the o balzamos, hoj tuha te čerinen vaš tiro tovaris. O manuša andral o Damašek tutar cinavkerenas vaš oda, bo sas tut but tovaris a pherdo barvaľipen. Anenas e mol andral o Chelbon, e vlna andral o Cahar, o džbani la moľaha andral o Uzal, hoj te čerinen vaš tiro tovaris. Anenas o trastuno tovaris, e voňavo trsťina the e kasija, hoj te čerinen vaš tiro tovaris. O Dedančana tuha čerinenas o pochtana pro sedla. O Araba a the savore raja le Kedaroskre tuha čerinenas le bakroren, le bakren the le capen vaš tiro tovaris. O kupci andral e Šeba the Raema cinavkerenas ke tute; vaš tiro tovaris tut denas o všelijaka nekfeder balzami, o všelijaka drahokami the o somnakaj. O fori Charan, o Kane the o Eden, o kupci andral e Šeba, Asirija the andral caľi Medsko cinavkerenas ke tute. On anenas pre tire pľaci o igen šukar gada, o plašťi le fijalove purpurostar the le farebne pochtanendar, o farebna koberci le prephandle špargicenca. O loďi andral o Taršiš hordinenas tiro tovaris. Salas sar e loďa maškar o moros, andre savi hin pherdo tovaris; tire veslara tut lenas avri pro baro moros, ale e balvaj pal o vichodos tut phagerela pro kotora, dur maškar o moros. Tiro barvaľipen, tiro tovaris, so bikenaves, tiro tovaris, so cinaves, tire namorňika, tire kormiďelňika, tire ťesara la loďakre, tire kupci, savore tire slugaďa a mek the sako, ko hin tuha pre loďa, tašľona dži tele andro moros andro džives, sar pereha tele. Sar tire namorňika vičinena pre pomoca, o fori pašal o moros razisaľona ola vikatar. Savore, so keren le veslenca, omukena peskre loďi; o namorňika the savore kormiďelňika zaačhena pre šuki phuv. Chudena vaš tuke zorales te rovel, bares te hikinel; čhivkerena peske o prachos pro šere a vaľinena pes andro prachos andral o bov. Angle tu peske hoľinena o šere, urena pes andro gada le gonestar a bares vaš tuke rovena, bara žaľaha. Hikinena vaš tuke, ela len bari žaľa a phenena: „Savo foros sas avke zňičimen maškar o moros sar o Tir?“ Sar tiro tovaris avelas pal o moros, čaľarelas but naroden; tire bare barvaľipnaha the tovariha barvaľarehas but kraľen pre phuv. Ale akana stroskotinďal pro moros, andro bare paňa, tiro tovaris the savore tire nipi tašľona tuha. Savore, so bešen andro fori pašal o moros, predarana, so pes tuke ačhiľa; lengre kraľa izdrana a parňona lenge o muja daratar. O kupci maškar o narodi jojčinena upral tu. Igen strašňe dopereha a imar na aveha.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, phen le vladcaske andro Tir: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Tire barikane jileha phenes: „Me som del, me bešav pro tronos le devlengro maškar o moros.“ Kajte tuke gondoľines, hoj sal ajso goďaver sar o del, tu sal manuš a na sal del. Gondoľines tuke, hoj sal goďavereder sar o Daniel a ňič nane anglal tu zagarudo. Angle oda, hoj sal goďaver a achaľos, dochudňal tuke but barvaľipen. Skidňal tuke o somnakaj the o rup andre tire pokladňici. Angle oda, hoj igen džanes te bikenavkerel, igen barvaľiľal. A angle tiro barvaľipen ačhiľal barikano andro jilo. Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vašoda, hoj tuke andre tiri goďi gondoľinehas, hoj sal ajso goďaver sar o del, anava pre tu o aver narodi, so hine igen bijileskre. Cirdena avri o šabľi pre tiro šukariben the goďaveripen a meľarena andre tiri slava. Čhivena tut andro hrobos a mereha avke sar ola, kas predemen maškar o moros. Či mek pheneha pal tute: „Me som del,“ olenge, ko tut murdarena? Tu sal ča manuš, a na sal del, andro vasta olenge, ko tut predemen. Mereha ajse meribnaha sar o naobrezimen le cudzincengre vastenca, bo me oda phenďom.‘ “ Kada hin o lav le RAJESKRO, le Devleskro. Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, giľav žaľatar o halgatovos pal o kraľis andral o Tir a phen leske: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Salas nekdokonaleder savorendar, igen goďaver a dokonalo andro šukariben. Salas andre zahrada le Devleskri, andro Eden. Savore vzacna bara tut šukaľarenas: o rubinos, o topasos, o diamantos, o chrizolitos, o onixos, o jaspisos, o zafiris, o malachitos the o smaragdos. Kala bara sas šukares zathode andro somnakaj a pripravimen prekal tu pre oda džives, sar salas stvorimen. Kerďom tutar cherubos, so hino pomazimen te stražinel; salas pro sveto verchos le Devleskro, phirehas maškar o jagale bara. Ole dživesestar, sar salas stvorimen, na sas andre tiro dživipen ňisavi chiba dži akor, medik pes andre tu na arakhľa o nalačhipen. Ajci but bikenavkerehas the cinavkerehas, hoj tut oda doanďa andro maribena a kerďal binos. Akor tut tradňom avri pal o verchos le Devleskro, čhiďom tut avri, stražno cherubona, le jagale barendar. Ačhiľal igen barikano andro jilo, bo salas šukar, a angle tiro šukariben previsarďal tiri goďi. Avke tut me čhiďom pre phuv; thoďom tut anglo kraľa pro asaben. Tire but binenca, tire napačivale bikenavkeribnaha meľarďal andre tire svetiňi. Avke me kerďom, hoj tutar te avel avri e jag, savi tut zlabarďa; kerďom tutar o prachos pre phuv anglo jakha savorengre, so tut dikhenas. Savore narodi, so tut prindžarenas, tutar predaranďile. Dopeľal igen strašňe a imar buter na aveha.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visar tut le mujeha ko Sidon, prorokin pre leste a phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me džav pre tu, Sidonona, a oslavinava man maškar tute.‘ Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar pre leste anava miro sudos a sikavava, hoj me som sveto. Bičhavava pre leste o meribnaskro nasvaľiben; o rat ela pre leskre uľici. O murdarde perena maškar o foros le šabľendar, so pre leste avena pal savore seri. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Imar na ela le Izrael o nalačhe susedi, so džubinen sar o špicovata trňi a dukhaven sar o koľaka. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, o Adonaj.“ „Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Sar skidava upre le Izraeliten savore narodendar, kaj sas roztradle, sikavava pre lende, hoj me som sveto anglo jakha le narodengre. Avke bešena o Izraeliti andre peskri phuv, savi diňom mire služobňikoske le Jakoboske. Dživena peske ode andro smirom, ačhavena peske o khera a sadzinena o viňici. Dživena peske andro smirom, sar anava o trestos pre savore lengre susedi, so len dikhenas tele. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, lengro Del.“ Andre dešto berš, dešto čhon pro dešudujto džives ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visar tut le mujeha ko faraonos, ko egiptsko kraľis, a prorokin pre leste the pre calo Egipt. Phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me džav pre tu, faraonona, egiptsko kraľina, tu bari obludo, so tuke pašľos maškar tire Nilska paňa. Phenes tuke: „O Nil hino miro, me les kerďom prekal mande.“ Ale me tuke thovava o haki prekal o čhama a kerava, hoj te priľepisaľon o ribi andral tire paňa pre tire šupini; cirdava tut avri andral o Nilska paňa savore ribenca, so hine pre tire šupini. Čhivava tut avri pre pušťa, tut the savore riben andral tire Nilska paňa. Pereha pre maľa, na skidena tut upre aňi tut na sthovena pre kopa. Dava tut te chal le dzive džvirenge the le čiriklenge. Akor sprindžarena savore manuša, so bešen andro Egipt, hoj me som o RAJ. Bo o Egipt sas le Izraeloske ča sar e trsťinakri pacica, pre savi pes mukelas. Sar tut chudela andro vasta, phadžoha a predemeha leske o vast telal e khak. Sar pes pre tu oprinela, phadžoha a slabisareha leske o pindre.‘ “ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Dikh, anava pre tu e šabľa a murdarava andre tu avri le manušen the le džviren. Le Egiptostar ačhela zamukľi pušťa. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Bo tu phenes: ‚O Nil hino miro, me les kerďom prekal mande,‘ vašoda džav pre tu the pre tire Nilska paňa. Kerava le Egiptostar zburaňiskos, e zamukľi pušťa le Migdolostar pro severos dži o Aswan pro juhos, dži paš e hraňica Kuš. Na predžala prekal aňi manušeskro pindro aňi džviroskro pindro; ňiko ode na bešela saranda (40) berš. Le Egiptostar kerava e pušťa maškar o rozburimen phuva; leskre fori ena sar pušťa maškar o rozburimen fori pro saranda berš. A rozčhivava le Egipťanen maškar o narodi a roztradava len maškar o phuva.“ Se kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Pal o saranda berš skidava upre le Egipťanen le narodendar, maškar save len roztradňom. Anava pale le Egipťanen, save sas zaile, a dava lenge pale te bešel andro južno Egipt, andre phuv lengre dadengri. Ode ela o Egipt slaboro kraľišagos. Ela cikneder a slabeder savore okle kraľišagendar a imar pes na ľidžala upre upral o narodi. Kerava lestar ajso slaboro, hoj imar šoha na vladňinela upral o aver narodi. O Izrael pes imar na mukela pro Egipt, hoj leske te pomožinel. Furt, sar dikhela pro Egipt, avela leske pre goďi, hoj oda sas binos te visarel pes ke leste vaš e pomoca. Akor o Izrael sprindžarela, hoj me som o RAJ, o Adonaj.“ Andro bišueftato (27.) berš, andro ešebno čhon pro ešebno džives ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, o babiloňiko kraľis Nebukadnecar bičhaďa peskri armada, hoj pes te trapinel andro mariben le Tiroha. Dojekhe slugaďiske pele avri o bala a pal dojekh valos sas čuchimen tele e cipa. Ale aňi ov aňi leskri armada na chudle ňisavi odmena vaš odi phari buči, savaha pes trapinenas, sar kamenas te zňičinel o foros Tir. ‚Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, dava o Egipt le babiloňike kraľiske Nebukadnecaroske. Lela le Egiptoske o barvaľipena, kidela peske upre e korisť a občorarela e phuv. Kada ela e odmena prekal leskri armada. Diňom leske o Egipt sar odmena vaš o trapišagos le Tiroha, bo ov the leskri armada oda kerde prekal mande, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ Andre oda džives kerava, hoj o Izrael ela pale zoralo narodos, a tuke domukava te phundravel o muj maškar lende. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ Avľa ke ma o lav le RAJESKRO: „Manušeja, prorokin a phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Roven a jojčinen: „Vigos, imar avel oda džives!“ Bo pašes hin oda džives, o džives le RAJESKRO hino pašes; oda džives ela zamračimen, o časos la zahubakro prekal o narodi. E šabľa avela pro Egipt, a baro pharipen pro Kuš. Sar andro Egipt perena tele o murdarde, lena leskro barvaľipen a leskre zakladi ena čhide tele. O Kuš, o Put, o Lud, savore cudzinci, o Kub a the o manuša andral e phuv la zmluvakri merena jekhetane le Egiptoha andro mariben. Kada phenel o RAJ: Akor merena ola, so ačhen pal o Egipt; ola, kaha pes bares lašarel, perena tele. Pašal o Migdol pro severos dži paš o Aswan pro juhos merena andro mariben, phenel o RAJ, o Adonaj. Ena zamukle maškar o zamukle phuva a lengre fori maškar o zňičimen fori. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar labarava e jag andro Egipt a savore, so hine le Egiptoha, ena murdarde. Andre oda džives avena avri mandar o posli pro loďki, hoj te daraven avri le manušen andro Kuš, save peske gondoľinen, hoj lenge pes ňič na ačhela. Izdrana daratar andre oda džives, sar ela zňičimen o Egipt, bo dikh, oda džives avel!‘ “ „Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Zňičinava o barvaľipena le Egiptoskre le babiloňike kraľiha Nebukadnecaroha. Ov the leskri armada, o nekgoreder le narodendar, ena ande, hoj te zňičinen e phuv. Cirdena avri o šabľi pro Egipt a e phuv pherarena le murdarde manušenca. A šučarava avri o paňi Nil a bikenava e phuv le nalačhe manušenge. Prekal o cudzinci zňičinava e phuv the oda, so andre hin. Me, o RAJ, oda phenďom!“ „Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Akor zňičinava o modli the o sochi andro Memfis. Andro Egipt imar na ena o raja a anava e dar andro Egipt. Zňičinava o južno Egipt, labarava e jag andro Coan a sudzinava o Tebi. Čhivava avri miri choľi pro foros Sin, pre pevnosť le Egiptoskri; zňičinava ole pherdo slugaďen andro Tebi. Labarava e jag andro Egipt, o Sin pes dukhatar skurčinela, andro Tebi predemena o hradbi a pro Memfis avena dživese o ňeprijaťeľa. O terne murša andral o Heliopolis the Pi-Beset ena murdarde la šabľaha a o fori ena zaile. Kaľipen ela oda džives andro Tachpanches, sar ode zňičinava le Egiptoskri zor, savi les hin upral o aver narodi; akor ode preačhela leskro baro lašarišagos. Učharena les andre o chmari a leskre gavora ena zaile. Sar sudzinava o Egipt, akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ Andro dešujekhto berš, andro ešebno čhon pro eftato džives ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, me phagľom o vast le faraonoske, le egiptske kraľiske. Dikh, na sas leste sphandlo andre, hoj te sasťol avri. Na sas leste sphandlo la fašťaha, hoj leske te zoraľol, hoj te birinel te chudel e šabľa. ‚Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me džav pro faraonos, pro egiptsko kraľis. Me leske phagerava o vasta, o sasto vast a the o phago, a kerava, hoj leske te perel e šabľa avri andral o vast. Roztradava le Egipťanen maškar o narodi a rozčhivava len maškar aver phuva. Me zoraľarava o vasta le babiloňike kraľiske a thovava leske andro vasta miri šabľa, ale phagava o vasta le faraonoske a ov anglal leste rovela dukhatar sar o murš, so hino dukhado pro meriben. Zoraľarava o vasta le babiloňike kraľiske, ale slabisarava o vasta le faraonoske. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar thovava miri šabľa andro vasta le babiloňike kraľiske a sar la cirdela avri pro Egipt. A roztradava le Egipťanen maškar o narodi a rozčhivava len maškar aver phuva. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Andro dešujekhto berš, andro trito čhon pro ešebno džives ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, phen le faraonoske, le egiptske kraľiske the leskre savore manušenge: ‚Ko hin ajso baro sar tu? Dikh, e Asirija sas sar o cedros andro Libanon le šukar konarenca, save kerenas o ciňos andro veš; sar o igen učo cedros, so barol dži o chmari. O paňa leske denas te barol; o paňa telal e phuv lestar kerde učo stromos. Pašal calo stromos čuľanas o prudi a džanas paš savore stromi pre maľa. Vašoda sas bareder savore stromendar pre maľa. Leskre vetvi rozbarile a leskre konara igen barile; nacirdenas pes, bo sas len but paňi. Pre leskre vetvi hňjezďinenas savore ňeboskre čirikle; tel leskre konara uľonas savore dziva džviri; andre leskro ciňos bešenas savore bare narodi. Sas igen šukar a baro, peskre bare konarenca, bo leskre koreňa dodžanas dži tele, kaj sas pherdo paňi. Ňisavo cedros andre zahrada le Devleskri na sas ajso sar ov; aňi jekhe ciprusis na sas ajse vetvi sar les; aňi jekh platanos pes našťi porovňinelas leskre konarenca. Ňisavo stromos andre zahrada le Devleskri na sas ajso šukar sar ov. Kerďom lestar igen šukar le pherdo konarenca; zavidzinenas leske savore stromi, so sas andro Eden, andre zahrada le Devleskri.‘ Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Vašoda, hoj sas kajso baro a bariľa dži o chmari a leskro jilo ačhiľa barikano, bo sas igen baro, diňom les andro vasta le nekzoraleder vladcaske maškar o narodi, hoj les te marel vaš leskre nalačhipena. Me les odčhiďom a čhinde les tele o nekgoreder le cudze narodendar a omukle les. Leskre konara the leskre phagerde vetvi pele tele pre savore verchi the dolini andre phuv. Savore narodi la phuvakre avle avri andral leskro ciňos a omukle les. Pre leskro avrivisardo kmeňos bešenas savore čirikle a pre leskre vetvi dživenas savore dziva džviri. Oda vašoda, hoj ňisavo stromos paš o paňi te na barol igen učes a te na dodžal dži o chmari; hoj pes ňisavo stromos, savo hino mištes poľivimen, te na ľidžal upre upral aver, bo savore hine dine pro meriben dži andro nekteleder hlbini la phuvakre, maškar o manuša, so džan tele andro hrobos.‘ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Andre oda džives, sar džalas tele andro Šeol, učharďom andre e bari hlbina la žaľaha vaš leste, zaačhaďom lakre prudi a but paňa preačhile te čuľal. Angle leste urďom o Libanon andro kaleste a savore maľakre stromi angle leste šučile avri. O narodi izdranas, sar šunde, hoj peľa tele, sar les čhiďom tele andro Šeol maškar ola, so džan tele andre Bari chev. Akor andro nekteleder than la phuvakro pregeľa o pharipen savore stromenge andral o Eden, le avrikidle stromenge a the ole nekfeder stromenge andral o Libanon, so hine mištes poľivimen. A the on, avke sar o baro cedros, gele tele andro Šeol paš ola, so sas murdarde la šabľaha, jekhetane savorenca, so dživenas tel leskro ciňos maškar o narodi. Savo stromos andral o Eden hino ajso baro the slavno sar tu? Ale the avke aveha telečhido jekhetane le stromenca andral o Eden andro nekteleder hlbini la phuvakre. Pašľoha maškar o naobrezimen olenca, so sas murdarde la šabľaha. Savore kala veci, so pes ačhile la Asirijake, pes ačhena le egiptske kraľiske the leskre manušenge, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Andro dešudujto berš, dešudujto čhon pro ešebno džives ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, giľav žaľaha o halgatovos pal o faraonos, pal o egiptsko kraľis, a phen leske: ‚Sal sar o ľevos maškar o narodi, sal sar e bari obluda andro paňi, phires tuke tire prudenca, meľares o paňa tire pindrenca a mucines lengre prudi.‘ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: ‚Čhivava pre tu miri sita le but narodenca a cirdena tut upre mira sitaha. Cirdava tut avri pre phuv a čhivava tut pre maľa; anava savore čiriklen, hoj pre tu te bešen, a savore dzive džviren, hoj pre tu te čaľon. Rozčhivava tiro mas pro verchi a tire mule ťeloha pheravava e dolina. Dava te pijel tiro rat la phuvake, čuľala tele pal o verchi a pherarela o jarki. Sar tut murdarava andre sar e momeľi, zaučharava o ňebos a kaľarava leskre čercheňen, akor zaučharava o kham la chmaraha a o čhonoro imar na dela peskro švetlos. Kaľarava savore švetla, so hin pro ňebos upral tute, a dava o kaľipen pre tiri phuv, phenel o RAJ, o Adonaj. Kerava but nipenge o pharipen andro jile, sar pes došunena, hoj tut zňičinava maškar o narodi, andre ola phuva, save na prindžares. But nipi predarana olestar, so tuha kerava; sar cirdava avri e šabľa anglal lengre muja, lengre kraľa cerpisaľona daratar. Andre oda džives, sar tu pereha tele, furt izdrana daratar pal peskro dživipen.‘ “ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Avela pre tu e šabľa le babiloňike kraľiskri! Kerava, hoj tire but manušen te murdaren le šabľenca o slugaďa, save hine nekdziveder savore narodendar. Čhivena tele o baripen le Egiptoskro a savore leskre manuša ena zňičimen. Murdarava savoro leskro dobitkos pašal savore bare paňa a ňisavo manušeskro pindro imar na uštarela andre ola paňa aňi o kopita le džvirengre len imar na mucinena andre. Paľis kerava, hoj odi mel andre lengre paňa peske te bešel tele, hoj o paňa te žužon. A dava, hoj te čuľan sar olejos, phenel o RAJ, o Adonaj. Sar kerava le Egiptostar pušťa a zňičinava savoro, so andre hin; sar marava savoren, ko ode dživen, akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Kada hin o halgatovos, savo pes giľavela. Giľavena les o čhaja andral o aver narodi; giľavena les pal o Egipt the pal savore leskre manuša, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Andro dešudujto berš, pro dešupandžto džives andre oda čhon ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, rov upral o barikano narodos le Egiptoskro a čhiv les tele dži andro nekteleder than la phuvakro. Čhiv les the le zorale narodengre čhajen paš ola, ko gele tele andre Bari chev. Phen leske: ‚So tumenge gondoľinen, hoj san šukareder avrendar? Džana tele a pašľona maškar o naobrezimen manuša!‘ O manuša le Egiptoskre perena olenca, ko ena murdarde andro mariben. E šabľa hiňi avricirdľi, mi bičhavel le Egipt savore leskre slugaďenca tele. O zorale vodci phenena andral o Šeol pal o Egipťana, the pal ola, ko pes marenas vaš o Egipťana: ‚O naobrezimen, so mule andro mariben, avle kade tele a kade pašľon.‘ Ode hin e Asirija peskra caľa armadaha; pašal late hin o hrobi savorengre, ko sas la šabľaha murdarde. Lengre hrobi hine andre nekteleder jama andre Bari chev a lakri armada pašľol pašal lakro hrobos. Kade hin savore, so anenas e dar le manušenge pre phuv; pele tele a sas murdarde la šabľaha. Ode hin o Elam le pherdo slugaďenca pašal leskro hrobos; savore pele tele a mule la šabľaha. Savore, so anenas e dar le manušenge pre phuv, gele tele naobrezimen andro nekteleder than la phuvakro. Ľidžan peskri ladž olenca, ko gele tele andre Bari chev. Dine le Elam hadžos maškar ola, ko sas murdarde andro mariben; savore leskre manuša pašľon mule pašal leskro hrobos. Savoredžene lendar hine naobrezimen a sas murdarde la šabľaha, bo anenas e dar le manušenge pre phuv. Ľidžan peskri ladž olenca, ko gele tele andro hrobos, pašľon maškar ola, ko mule andro mariben. Ode hin o Mešech the o Tubal; savore lengre manuša pašľon mule pašal lengre hrobi. Savoredžene lendar hine naobrezimen; sas murdarde la šabľaha, bo anenas e dar le manušenge pre phuv. Ale on na pašľon maškar o hrďini, so mule imar čirla, so gele tele andro Šeol peskre maribnaskre zbraňenca a savenge thode o šabľi tel o šere a o šťiti pro kokala, kajte ola hrďini tiš anenas e dar le manušenge pre phuv. The tu, Egiptona, aveha zňičimen a pašľoha maškar o naobrezimen manuša, save sas murdarde la šabľaha. Ode hin o Edom peskre kraľenca the savore peskre rajenca, save kajte sas igen zorale, pašľon akana mule paš ola, ko sas murdarde la šabľaha. Pašľon paš o naobrezimen the paš ola, ko gele tele andre Bari chev. Ode hine savore raja pal o severos the savore Sidončana, save gele tele olenca, ko sas murdarde la šabľaha. Kajte varekana anenas dar peskra bara zoraha, avle avri pre ladž. Pašľon naobrezimen olenca, ko sas murdarde la šabľaha, a ľidžan e ladž olenca, ko gele tele andre Bari chev. Kale savoredženen o faraonos dikhela ode tele a ela poťešimen savore leskre manušendar, save sas murdarde la šabľaha, phenel o RAJ, o Adonaj. Me anavas e dar le manušenge pre phuv prekal o faraonos, ale the ov savore peskre manušenca pašľola maškar o naobrezimen, save sas murdarde la šabľaha, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, vaker ke tire manuša a phen lenge: ‚Sar anava o mariben pre phuv, o manuša kala phuvakre peske kidena avri varekas pestar a ačhavena les stražňikoske. A sar ov dikhela, hoj o ňeprijaťeľis avel pre phuv pro mariben, akor trubinela pre truba, hoj oda te del te džanel le manušenge. Ale te vareko šunela o hangos la trubakro, a na kerela peske olestar ňič, akor pre leste avela o ňeprijaťeľis a murdarela les. Avke leskro rat ela pre leskro šero, bo šunďa o hangos la trubakro a na kerďa peske olestar ňič. Leskro rat ela pre leste. Te peske diňahas te phenel, zachraňinďahas peske o dživipen. Ale te o stražňikos dikhela, hoj avel o ňeprijaťeľis pro mariben, a na trubinela pre truba, hoj oda te del te džanel le manušenge, a paľis avela o ňeprijaťeľis a murdarela varekas, oda manuš merela vaš peskro binos, ale leskro rat ela pro vasta le stražňikoskre.‘ Manušeja, me tut ačhaďom stražňikoske upral o Izraeliti. Vašoda šun miro lav a de lenge te džanel mire varovna lava. Te me phenava le binošne manušeske: ‚Čačes mereha,‘ a tu leske na deha te džanel aňi leske na pheneha, hoj te čerinel peskro dživipen, oda binošno manuš merela vaš peskro binos, ale leskro rat mangava andral tiro vast. Ale te deha te džanel le binošne manušeske, hoj pes te visarel peskre dromestar, ale ov pes na visarela peskre dromestar, akor ov merela vaš peskro binos, ale tu tuke zachraňineha o dživipen.“ „Ale tu, manušeja, phen le Izraelitenge: ‚Tumen vakeren kada: „Amare bini the nalačhipena amen ispiden tele pre phuv a angle lende meras. Sar šaj predživaha?“ ‘ Phen lenge: ‚Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, me na kamav, hoj o binošno manuš te merel, ale kamav, hoj pes te visarel peskre dromestar the le nalačhe dživipnastar, hoj te dživel. Visaren tumen! Visaren tumen tumare nalačhe dromendar! Soske mušinďanas te merel, Izraelitale?‘ Ale tu, manušeja, phen tire manušenge: ‚Te oda, ko dživel spravodľivones, kerela binos, leskro spravodľišagos pes leske imar na rachinela a na zachraňinela les. A te o binošno manuš pes visarela peskre nalačhipnastar, ta leskro nalačhipen pes leske imar na rachinela a na merela. A te o spravodľivo manuš kerela binos, našťi pes zachraňinela peskre spravodľišagoha.‘ Ale te phenava le spravodľive manušeske, hoj dživela, no ov pes mukela pre peskro spravodľišagos a kerela binos, akor ňisavo leskro spravodľišagos, so kerelas, pes leske imar na leperela a merela vaš peskro binos. Ale te phenava le binošne manušeske: ‚Mereha!‘ no ov pes visarela peskre binostar a chudela te kerel oda, so hin lačho the spravodľivo, te dela pale oda, so iľa sar zaloha, abo oda, so čorďa, a te chudela te dživel pal mire prikazaňja, so den o dživipen, a na kerela o nalačhipen, ajso manuš dživela a na merela. Ňisave bini, so kerďa, pes leske imar na leperela. Chudňa te kerel oda, so hin lačho the spravodľivo, vašoda dživela a na merela. No tire manuša phenen: ‚Le RAJESKRO drom nane lačho!‘ Ale oda lengro drom nane lačho. Te o spravodľivo manuš preačhela te kerel o spravodľišagos a chudela te kerel o nalačhipen, merela vaš oda nalačhipen, so kerel. A te o binošno manuš preačhela te kerel o nalačhipen a chudela te kerel o lačhipen the o spravodľišagos, dživela olestar, so kerel. Ale tumen the avke phenen: ‚Le RAJESKRO drom nane lačho.‘ Vašoda, Izraelitale, sudzinava sakones tumendar pal oda, sar dživelas!“ Sar samas andro zajaťje dešuduj berš, deš čhon the pandž džives, akor ke ma avľa varesavo manuš, savo denašľa andral o Jeruzalem a phenďa: „O foros hino domardo!“ Rači angloda, sar avľa oda manuš, šunavas igen zorales e pritomnosť le RAJESKRI. Sar oda manuš avľa tosara ke ma, o RAJ mange pale phundraďa o muj a imar šaj vakeravas. Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, o manuša, so bešen andro rozburimen fori le Izraeloskre, phenen: ‚O Abraham sas ča korkoro a the avke zaiľa e phuv sar ďeďictvos. Ale amen sam but; akor the amenge sas diňi e phuv sar ďeďictvos.‘ Vašoda lenge phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Tumen chan o mas le rateha a lašaren o modli, čhoren avri o rat a the avke kamen te zďeďinel e phuv? Muken tumen pre tumare šabľi, keren o džungale veci a sako tumendar meľarel avre muršeskra romňa, a the avke kamen te zďeďinel e phuv?‘ Phen lenge kada: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Avke sar me dživav, ola, ko ačhile te bešel andro rozburimen fori, ena murdarde la šabľaha. Olen, ko hine pre maľa, dava te chal le dzive džvirenge. Ola, ko bešen andro pevnosťi the andro jaskiňi, merena pro nasvaľiben. Kerava la phuvatar e zamukľi pušťa, našľola lakri baripnaskri zor a o verchi le Izraeloskre ena ajse zamukle, hoj odarik ňiko na predžala. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, sar kerava la phuvatar e zamukľi pušťa vaš savore džungipena, so kerenas.‘ “ „Ale tu, manušeja, tire manuša maškar peste pre tu vakeren paš o muri the paš o vudara andro khera. Jekh avreske phenel: ‚Aven te šunel o lava, so phenel o RAJ!‘ Avke ke tu aven mire manuša, zdžan pes a bešen peske paš tute, hoj te šunen tire lava, ale na keren oda, so lenge phenes. Le mujenca vakeren pal o kamiben, ale andro jilo lenge džal pal o napačivalo barvaľipen. Dikh, tu sal prekal lende ča sar oda, ko giľavel o giľa pal o kamiben le šukar hangoha a džanel mištes te bašavel. Šunen tire lava, ale na dživen pal oda. Sar pes kada ačhela, a kada pes čačes the ačhela, akor sprindžarena, hoj maškar lende sas prorokos.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, prorokin pro pasťjera le Izraeloskre! Prorokin a phen ole pasťjerenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vigos le Izraeloskre pasťjerenge, save pašinen pes korkoren! Či na kamlehas o pasťjera te pašinel o stados? Pijen lengro thud, uren pre tumende o gada la vlnatar, murdaren a chan le thule džviren, ale o stados na pašinen. Le slaben andral o stados na podhazdenas, le nasvalen na sasťarenas a le zraňimen manušenge na sphandenas o rani. Olen, so odgele, na anenas pale a olen, so našľile, na džanas te rodel, ale vladňinenas upral lende zorales. Vašoda pes rozdenašenas, bo na sas len pasťjeris, a sar pes rozdenašenas, chanas len všelijaka dziva džviri. Mire bakrore bludzinenas pal savore bare verchi the brehi. Mire bakrore sas roztradle pal calo svetos, ale ňiko na dikhelas, kaj gele, a ňiko len na rodelas. Vašoda, pasťjerale, šunen o lav le RAJESKRO: Avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, vašoda, hoj miro stados hino bi o pasťjeris, vašoda, hoj mire bakroren chanas a murdarenas všelijaka dziva džviri, vašoda, hoj mire pasťjera pes na starinenas pal miro stados a na rodenas len, ale pašinenas pes korkoren, a na miro stados, vašoda, pasťjerale, šunen o lav le RAJESKRO: Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me džav pre tumende a lava tumendar pale miro stados. Imar tumenge na domukava te pašinel mire bakroren. Tumen, pasťjerale, imar na pašinena korkore pes, ale cirdava tumenge avri le bakroren andral o muja a imar na domukava, hoj len te chan.‘ “ „ ‚Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me korkoro rodava avri mire bakroren a starinava man pal lende. Avke sar pes o pasťjeris starinel pal o bakrore, so sas roztradle, avke man me starinava pal mire bakrore a lava len avri andral savore thana, kaj sas roztradle oda džives, sar sas zamračimen a kaľipen. Anava len andral o narodi a skidava len upre andral o aver phuva. Doanava len andre lengri phuv a pašinava len pro verchi le Izraeloskre, paš o paňa andro dolini the paš savore thana la phuvakre, kaj bešen o manuša. Pašinava len pre lačhi maľa, pro uče verchi le Izraeloskre ela lengri maľa. Pre odi lačhi maľa peske pašľona a pašinena pes pre šukar čar pro verchi le Izraeloskre. Me korkoro pašinava miro stados a dava lenge te odpočovinel, phenel o RAJ, o Adonaj. Rodava avri le našaden, anava pale olen, so odgele, sphandava o rani olenge, so hine zraňimen, a dava zor le nasvalen, ale le thulen the le zoralen zňičinava. Me len pašinava le spravodľišagoha. Ale tuke, miro stadona, phenel o RAJ, o Adonaj, kada: Dikh, me rozsudzinava maškar jekh bakroro the maškar aver bakroro, maškar o barani the maškar o capi. Hin tumenge frima, hoj chan avri e nekfeder čar pre maľa? Mušinen mek te uštarel le pindrenca pre odi čar, so ačhiľa? Hin tumenge frima, hoj pijen o žužo paňi? Mušinen mek te mucinel andre le pindrenca oda paňi, so ačhiľa? Avke mušinel miro stados te chal odi čar, pal savi tumen uštarďan, a te pijel oda paňi, savo tumen mucinďan andre le pindrenca! Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me rozsudzinava maškar o thule the šuke bakrore. Bo ispiden tumen la seraha the le valenca, tumare rohenca demen savore slabe bakroren dži akor, medik len na traden avri andral o stados. Ale me zachraňinava mire bakroren a imar len na dukhavena a rozsudzinava maškar jekh bakroro the maškar aver. Ačhavava upral lende jekhe pasťjeris, mire služobňikos le David, a ov len pašinela; pašinela len a ela lengro pasťjeris. Me, o RAJ, avava lengro Del a miro služobňikos o David ela lengro raj maškar lende. Me, o RAJ oda, phenďom. Phandava lenca e zmluva, savi lenge anela o smirom, a murdarava avri le dzive džviren andral e phuv, avke peske bešena pre pušťa a sovena andro veša andro smirom. Požehňinava len a the savoro, so hin pašal miro verchos. Bičhavava pre lende o brišinda andro spravno časos a ola brišinda ena pro požehnaňje! O stromi anena peskro ovocje a e phuv peskro uľipen; o manuša peske dživena andre peskri phuv andro smirom. Sar čhingerava o lanci mire manušenge a zachraňinava len olendar, ko lendar kerde otroka, akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. O narodi len imar na občorarena a o dziva džviri len na chana tele, ale dživena peske andro smirom a ňiko len imar na daravela avri. Dava len o maľi, save ena znama peskre uľipnaha, avke imar na ela bokh andre phuv a o manuša andral o aver narodi len imar na dikhena tele. Akor sprindžarena, hoj me o RAJ, lengro Del, som lenca a on, o Izraeliti, hine mire manuša, phenel o RAJ, o Adonaj. Tumen san mire bakrore, o bakrore pal miri maľa, a me som tumaro Del, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visaľuv le mujeha ko verchos Seir andro Edom a prorokin pre leste. Phen leske: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, džav pre tute, verchona Seir, nacirdava pre tu miro vast a kerava tutar e zamukľi pušťa. Tire forendar kerava kopa bara a tutar ačhela zamuklo than. Akor sprindžareha, hoj me som o RAJ. Vašoda, hoj imar čirlastar furt sal le Izraelitengro ňeprijaťeľis a diňal len te murdarel la šabľaha akor, sar pre lende avľa o baro pharipen, sar avľa lengro posledno trestos, vašoda, avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, dava tut te murdarel a na denašeha olestar. Vašoda, hoj kamehas o murdaripen, na denašeha le murdaripnaske. Le Edomoskre verchostar Seir kerava e zamukľi pušťa a murdarava avri dojekhes, ko odarik predžala abo avela pale. Tire verchi začhivava le mule ťelenca; ola, ko ena murdarde la šabľaha, učharena andre tire brehi the tire dolini. Zňičinava tut pro furt a andre tire fori imar ňiko na bešela. Akor sprindžareha, hoj me som o RAJ. Tu phenďal: „Kala duj narodi, o Izrael the o Juda, peskre phuvenca ena mire a zalava len,“ kajte me o RAJ ode bešav. Vašoda, avke sar me dživav, phenel o RAJ, o Adonaj, visarava tuke pale tiri choľi the tiri žjarlivosť, savaha našťi avri ačhehas mire manušen, a dava man lenge te sprindžarel, sar tut sudzinava. Akor sprindžareha, hoj me o RAJ šunďom savoro tiro dopheňiben, sar vakerehas pro verchi le Izraeloskre: „Hine zamukle, hine mange dine, hoj len te chav tele.“ Lašarehas tut pre ma, šmelones pre ma vakerehas a me oda šunďom. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Sar tutar kerava e zamukľi pušťa, calo svetos tuke radisaľola. Avke sar tu radisaľohas, hoj sas zňičimen o ďeďictvos le Izraeloskro, avke tuha me kerava. Aveha zňičimen, verchona Seir, tu the calo Edom! Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ „A tu, manušeja, prorokin le verchenge andro Izrael a phen: ‚Verchale andro Izrael, šunen o lav le RAJESKRO: Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Bo o ňeprijaťeľis tumendar asal a phenel: „O večna verchi hine amare!“ ‘ vašoda prorokin a phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: O armadi le avre narodengre tumen rozpučinenas pal savore seri a mukle tumari phuv zamukľi. Zalenas tumen, vakerenas pal tumende namištes a kerenas pre tumende pľetki. Vašoda šunen, verchale andro Izrael, so phenel o RAJ, o Adonaj: Kada phenel o RAJ, o Adonaj le verchenge, le brehenge, le paňenge, le dolinenge, le rozburimen thanenge the le omukle forenge, saven občorarenas a savendar asanas okla narodi pašal lende; vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Čačes, andre miri bari žjarlivosť vakeravas pre okla narodi the pre calo Edom, bo peske ile miri phuv a kerde latar peskri. Sar la ile, savoren sas radišagos andro jile a dikhle la tele a občorarde lakre maľi.‘ Vašoda prorokin la phuvake andro Izrael a phen le verchenge, le brehenge, le paňenge the le dolinenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me vakerav andre miri žjarlivosť the andre miri choľi, bo o narodi tumen tele dikhenas. Vašoda kada phenel o RAJ, o Adonaj: Čačes, dav tumen lav, hoj o narodi, so hine pašal tumende ena tiš teledikhle. Ale tumenge, verchale andro Izrael, barona o konara pro stromi a anena o ovocje mire manušenge, le Izraelitenge, bo imar maj avena khere. Dikh, me som vaš tumende a visarava miro muj ke tumende. Tumari phuv ela preorimen a ela andre sadzimen. Kerava, hoj but nipi te bešen pre tumende, he, calo Izrael. O manuša bešena andro fori a pale ačhavena ola khera, so sas čhide tele. Kerava, hoj te dživen pre tumende but manuša the džviri, uľona lenge but čhave a rozbarona pes. Dava te bešel le manušenge pre tumende avke sar varekana a dava lenge te dživel feder sar angloda. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Kerava, hoj o manuša, mire manuša o Izrael, te bešen pre tumende, verchale. Tumen avena lengre a ačhena lengro ďeďictvos a imar šoha lenge na lena lengre čhaven. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Vašoda, hoj tumenge o manuša phenen: „Tumen chan tele le manušen a len tumare narodoske le čhaven,“ vašoda imar šoha na chana tele le manušen a na lena tumare narodoske le čhaven, phenel o RAJ, o Adonaj. Imar na domukava, hoj tumenge o narodi te dophenen, abo hoj tumen o nipi te dikhen tele, abo hoj te len tumare narodoske le čhaven, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Pale ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Manušeja, sar o Izraeliti bešenas andre peskri phuv, meľarde la andre oleha, sar dživenas, the oleha, so kerenas. Oda sar on dživenas, sas prekal ma ajso nažužo sar o nažužipen la džuvľakro andre lakre dživesa. Avke pre lende čhiďom avri miri choľi, bo čhorenas avri o rat andre phuv a meľarde la andre le modlenca. Roztradňom len maškar o narodi a sas rozčhide maškar o phuva. Sudzinavas len pal oda, sar dživenas the kerenas. Ale všadzik, kaj avenas maškar o narodi, o narodi pal lende vakerenas: ‚Kala manuša hine le RAJESKRE a mušinde te avel het andral leskri phuv,‘ a oleha mire manuša meľarde andre miro sveto nav. Paľis mange sas pharo vaš miro sveto nav, savo o Izraeliti meľarde andre maškar ola narodi, kaj gele. Vašoda phen le Izraelitenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Na kerav oda angle tumende, Izraelitale! Ale kerav oda angle miro sveto nav, savo tumen meľarďan andre maškar ola narodi, kaj geľan. Pošvecinava miro baro nav, savo hino meľardo andre maškar o narodi, savo tumen maškar lende meľarďan andre. Akor sprindžarena o narodi, hoj me som o RAJ, phenel o RAJ, o Adonaj, bo anglal lengre jakha sikavava prekal tumende, hoj me som sveto. Bo me tumen lava andral o narodi, skidava tumen upre andral savore phuva a anava pale andre tumari phuv. A pokropinava tumen le žuže paňeha a avena žuže. Me tumen žužarava savore tumare nažužipnastar the savore tumare modlendar. Dava tumen nevo jilo a thovava andre tumende nevo duchos; lava avri oda baruno jilo andral tumaro ťelos a dava tumen jilo masestar. A dava mire Duchos andre tumende a kerava, hoj te dživen pal mire prikazaňja, te doľikeren mire zakoni a te keren len. Avke bešena andre odi phuv, savi diňom tumare dadenge a avena mire manuša a me avava tumaro Del. Me tumen zachraňinava savorestar, so tumen meľarel andre. Prikazinava la pšeňicake a kerava, hoj te barol pherdo, a na domukava pre tumende e bokh. Dava, hoj te barol but ovocje pro stromi the but uľipen pre maľa, hoj o aver narodi tumen imar te na dikhen tele vaš oda, hoj san bokhale. Avela tumenge pre goďi tumaro nalačho dživipen the tumare nalačhe skutki a džungľona korkore tumenge vaš ola bini the džungale veci, so kerenas. Kamav, hoj oda mištes te džanen, phenel o RAJ, o Adonaj, me oda na kerav angle tumende. Ladžan tumen a ľoľon avri ladžatar vaš oda, sar dživenas, Izraelitale! Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Andre oda džives, sar tumen obžužarava savore tumare binendar, kerava, hoj pes pale te bešel andre tumare fori a pale pes te ačhavel upre oda, so hin telečhido. E phuv, savi sas zamukľi, ela pale preorimen; imar na dičhola zňičimen pro jakha olenge, ko pašal predžana. A phenena: „Kala phuvatar, so sas zamukľi, ačhiľa e zahrada Eden; o fori, so sas čhide tele, zňičimen a rozburimen, hine akana ohradzimen a bešen andre o manuša.“ Akor ola narodi, so ačhena te dživel pašal tumende, džanena, hoj me, o RAJ, pale ačhaďom upre oda, so sas zňičimen, a sadzinďom avri oda, so sas zamuklo. Me o RAJ oda phenďom a me oda kerava.‘ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Mek kadi jekh veca domukava le Izraelitenge, hoj mandar te mangen, a kada lenge dava: Kerava lengre manušendar ajci but sar bakrore, ajci but džene sar ola stadi, so anen o manuša andro Jeruzalem pro inepi te obetinel. Avke ena andre ola rozburimen fori pherdo stadi le manušengre. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.“ O vast le RAJESKRO sas upral ma a iľa man avri andro Duchos le RAJESKRO a thoďa man maškar e dolina, kaj sas pherdo kokala. A iľa man te phirel dookola pašal ola kokala. A dikh, sas ode pherdo kokala a sas igen šuke avri. Phenďa mange: „Manušeja, šaj obdživen kala kokala?“ A me phenďom: „RAJA, Devla, tu džanes!“ Avke mange phenďa: „Prorokin kale kokalenge a phen lenge: ‚Šuke kokalale, šunen o lav le RAJESKRO! Kada phenel o RAJ, o Adonaj, kale kokalenge: Dikh, dava andre tumende o dichos a obdživena. Thovava pre tumende o šľachi a pačarava tumen andre le maseha, nacirdava pre tumende e cipa, dava andre tumende o dichos a obdživena. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ Akor prorokinavas avke, sar mange sas prikazimen. A sar prorokinavas, avľa e vika, chudňa te šunďol, sar pes čhalaven o kokala a sthoven pes jekh paš aver. Dikhľom, a dikh, sas pre lende o šľachi, bariľa pre lende o mas a nacirdňa pes pre lende e cipa. Ale o dichos andre lende na sas. Phenďa mange: „Prorokin ko dichos, prorokin, manušeja, a phen leske: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dichona, av pašal o štar balvaja a phurde pre kala murdarde, hoj te obdživen.‘ “ Akor chudňom te prorokinel avke, sar mange sas prikazimen. A avľa andre lende o dichos, obdžiďile a ušťile upre pro pindre. Oda sas igen bari armada. Phenďa mange: „Manušeja, kala kokala hine o manuša le Izraeloskre. Dikh, on phenen: ‚Amare kokala hine avrišuke a amari naďej našľiľa; imar sam zňičimen.‘ Vašoda prorokin a phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me phundravava tumare hrobi a lava tumen andral lende avri, mire manušale. Anava tumen pale andre phuv Izrael. Akor sprindžarena, mire manušale, hoj me som o RAJ, sar phundravava tumare hrobi a sar tumen lava avri andral o hrobi. Thovava andre tumende mire Duchos a tumen obdživena a dava tumenge te bešel andre tumari phuv. Akor sprindžarena, hoj me, o RAJ, oda phenďom a kerava oda, phenel o RAJ, o Adonaj.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Tu manušeja, le tuke jekh kašt a pisin upre: ‚Le judske kmeňoske the le Izraelitenge, so hine leha.‘ Paľis tuke le aver kašt a pisin upre: ‚Le Jozefoske (oda hin le Efrajimoske) the savore Izraelitenge, so hine leha.‘ Spojin len jekhetane a ker lendar jekh kašt, hoj te ačhen jekh andre tiro vast. Sar tutar phučena tire manuša: ‚Pheneha amenge, pre soste sikaven kala veci?‘ phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me lava o kašt andral o vast le Jozefoskro, so hino o Efrajim, the le Izraeloskre kmeňendar, save hine leha, a spojinava oda kašt le judske kašteha. Kerava lendar jekh kašt a ačhena jekh andre miro vast. O kašta, pre save pisineha, chude andre tiro vast anglal lengre jakha.‘ A phen lenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, me lava le Izraeliten avri andral ola narodi, andre save gele, skidava len upre savore serendar a anava len andre lengri phuv. Kerava lendar jekh narodos andre odi phuv, pro verchi le Izraeloskre. Ela jekh kraľis upral lende savorende a imar šoha na ena duj narodi aňi pes na rozďelinena pro duj kraľišagi. Imar pes na meľarena andre le modlenca aňi le džungale vecenca aňi peskre nalačhipenenca, bo me len zachraňinava andral savore binošna droma, savenca mandar odgele, a obžužarava len. On ena mire manuša a me avava lengro Del. Miro služobňikos o David ela lengro kraľis a savoren ela jekh pasťjeris. On dživena pal mire zakoni, doľikerena mire prikazaňja a kerena len. Bešena andre odi phuv, savi diňom mire služobňikoske le Jakoboske a andre savi bešenas tumare dada. On the lengre čhave the lengre čhavengre čhave ode bešena pro furt a o David miro služobňikos ela lengro raj pro furt. Kerava lenca e zmluva, savi lenge anela o smirom; odi zmluva ela večno. Dava lenge te bešel andre phuv, rozmnožinava len a thovava miro chramos maškar lende pro furt. Bešava maškar lende; me avava lengro Del a on ena mire manuša. Akor sprindžarena o narodi, hoj me som o RAJ, savo kerel le Izraelostar sveto, sar ela miro chramos maškar lende pro furt.‘ “ Avľa ke ma o lav le RAJESKRO: „Manušeja, visar tut le mujeha ke phuv Magog pro kraľis Gog, savo vladňinel le narodenge Mešech the Tubal, prorokin pre leste a phen: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, Gogona, so vladňines andro Mešech the Tubal, me džav pre tu. Visarava tut pale, thovava tuke o haki andro čhama a lava tut the tiri caľi armada – le grajen, le jazdcen savora vizbrojaha, le pherdo dženen le bare the le cikne šťitenca a savoren, so pes maren le šabľenca. E Perzija, o Kuš the o Put ena lenca, savore le šťitenca the le prilbenca; o Gomer peskre pherdo slugaďenca, o Bet-Togarma dural pal o severos savore peskre slugaďenca – o armadi andral o but narodi ena tuha. Pripravin tut a av pripravimen tu the ola savore pherdo slugaďa, so pes paš tute skidle upre, a av lengro stražcas. Pal o but dživesa aveha vičimen pro mariben; andro posledna berša džaha pre odi phuv, savi pregeľa le maribnaha a sas pale upreačhaďi; džaha pro manuša, so sas skidle andral o but phuva pro verchi le Izraeloskre, save sas but berša zamukle. Ola manuša sas ande pale andre kadi phuv andral o aver narodi a akana peske dživen andro smirom. Aveha sar e burka, sar e chmara, so učharela andre e phuv, tu the savore tire slugaďa; ena tuha but narodi. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Andre oda džives tuke avena pre goďi o gondoľišagi, hoj te gondoľines avri o nalačhe plani a pheneha: „Džava pre ajsi phuv, so hiňi otkerďi a sava nane muri. Džava pre ola nipi, so peske bešen andro smirom a na užaren, hoj pre lende vareko avela pro mariben. Savore ola manuša dživen andro fori bi o muri, bi o brani the bi o zavori. Občorarava len, lava mange lengre veci a visarava miro vast pre ola fori, so imar sas čhide tele, andre save pes akana pale bešel; the pro manuša, so pes skidle upre andral o narodi, saven hin pherdo dobitkos the barvaľipen a bešen maškaral maškar o svetos.“ O manuša andral e Šeba the andral o Dedan the o kupci andral o Taršiš savore leskre vodcenca tuke phenena: „Avľal kade te čorel? Skidňal tuke upre tiri armada, hoj amenge te les amaro rup the somnakaj, hoj amenge te zales o dobitkos the o barvaľipen a hoj te dochudes igen bari korisť?“ ‘ Vašoda, manušeja, prorokin a phen le Gogoske: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Andre oda džives, sar mire manuša o Izrael bešena andro smirom, dikheha oda, aveha pal tiro than dži dural pal o severos, tu the but narodi tuha; savoredžene avena pro graja, pherdo slugaďa a igen bari armada. Aveha pre mire manuša pro Izrael sar e chmara, so zaučharel andre e phuv. Andro posledna dživesa me tut anava, hoj te džas pre miri phuv vaš oda, hoj man o narodi te sprindžaren, sar pre tu, Gogona, anglal lengre jakha sikavava, hoj som sveto. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Oda sal tu, pal kaste vakeravas angloda prekal mire služobňika, prekal o proroka andral o Izrael. On andre ola dživesa imar but berša anglal prorokinenas, hoj tut anava pre lende. Andre oda džives, sar o Gog avela pro mariben pre izraeliko phuv, phenel o RAJ, o Adonaj, avava igen choľamen. Andre miri žjarlivosť the andre bari choľi phenav, hoj andre oda džives e phuv andro Izrael igen zorales razisaľola. O ribi andro moros, o čirikle pro ňebos, o džviri pro maľi, savoro, so pes cirdel pal e phuv, the savore manuša pro svetos izdrana daratar anglal mande. O verchi visaľona avri, o skali rozperena a o dojekh muros perela tele. Anava o mariben pro Gog andro verchi le Izraeloskre, phenel o RAJ, o Adonaj; dojekh murš visarela peskri šabľa pre peskro phral. Anava pre leste miro sudos prekal o meribnaskro nasvaľiben the prekal o murdaripen. Mukava pre leste o zoralo brišind le ľegenca a labarava e jag la siraha pre leste the pre leskre slugaďa a the pre ola but narodi, so leha ena. Avke lenge sikavava, savo som baro a sveto a dava man te prindžarel but narodenge. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ.‘ “ „Manušeja, prorokin pro Gog a phen: ‚Kada, phenel o RAJ, o Adonaj: Dikh, Gogona, so vladňines andro Mešech the Tubal, me imar džav pre tu! Visarava tut pale a cirdava tut pal ma. Anava tut dži dural pal o severos a ľidžava tut pro mariben pro verchi le Izraeloskre. Akor tuke lava avri o lukos andral o baľogno vast a perena tuke avri o šipi andral o čačo vast. Tu pereha tele mulo savore tire slugaďenca the le narodenca, so ena tuha. Dava tut te chal le supenge, le všelijake čiriklenge the le džvirenge pre maľa. Mereha pre maľa, bo me oda phenďom, phenel o RAJ, o Adonaj. Me bičhavava e jag pro Magog the pro fori pašal o moros, kaj peske o manuša dživen andro smirom; akor sprindžarena, hoj me som o RAJ. Dava te prindžarel mire manušenge andral o Izrael miro sveto nav. Imar na domukava, hoj pes miro sveto nav te meľarel andre a o narodi sprindžarena, hoj me, o RAJ, som o Sveto Del andro Izrael. Dikh, imar oda avel a ačhela pes oda, phenel o RAJ, o Adonaj. Kada hin oda džives, pal savo vakeravas. Paľis avena avri ola, ko bešen andro fori andro Izrael, a skidena upre o zbraňe, hoj lendar te keren jag. Labarena o cikne the o bare šťiti, o luki the o šipi, o kijaki the o kopiji; efta berš peske lendar kerena jag. Na kampela lenge te džal kaštenge pre maľa aňi andro veš, bo kerena peske jag le zbraňendar. Občorarena olen, so len občorarenas, a lena o lačhe veci olenge, so lenas lenge, phenel o RAJ, o Adonaj. Andre oda džives dava le Gog hrobos andro Izrael, andre dolina, khatar predžan ola, ko džan le morostar pro vichodos. Avke pes phandela andre o drom olenge, so odarik phiren, bo o Gog peskre bara armadaha ela ode parundo. Avke vičinena oda than e Dolina le Gogoskra bara armadakri. Efta čhon len o Izraeliti parunena, hoj te obžužaren e phuv. Calo Izrael len pomožinela te parunel a oda džives, sar man oslavinava, ela lenge pro leperiben, phenel o RAJ, o Adonaj. Kidena avri muršen, save predžana caľi phuv, hoj te parunen ole mulen, so pašľona pre phuv, hoj te obžužaren e phuv. Efta čhon len rodena. A sar predžana la phuvaha a arakhena le manušengre kokala, kerena paš lende o znakos, medik len o hrobara na parunena andre Dolina le Gogoskra bara armadakri. Ela ode the o foros, savo pes vičinela Hamona. Avke obžužarena e phuv.‘ Manušeja, kada phenel o RAJ, o Adonaj, vičin savore čiriklen the savore dzive džviren a phen lenge: ‚Skiden tumen a aven! Aven pal savore seri pre obeta, savi prekal tumende murdarav, pre bari obeta pro verchi le Izraeloskre! Ode chana o mas a pijena o rat. Chana o mas le zorale muršengro a pijena o rat la phuvakre rajengro, so hine sar o thule bakre, o gurumňora, o capi the o biki andral o Bašan. Pre miri obeta, so prekal tumende murdarďom, chana ajci žiros, hoj čaľona, a pijena ajci rat, hoj mačona. Chana paš miro skamind a čaľona le grajendar, le jazdcendar, le zorale muršendar the savore maribnaskre muršendar,‘ phenel o RAJ, o Adonaj. Avke sikavava miri slava maškar o narodi a savore narodi dikhena miro sudos, savo pre lende anďom, the miro vast, savo pre lende thoďom. Ole dživesestar imar o Izrael sprindžarela, hoj me som o RAJ, leskro Del. The o aver narodi sprindžarena, hoj o manuša le Izraeloskre gele andro zajaťje vaš peskre bini, bo na sas mange verna. Avke me lendar visarďom miro muj a diňom len lengre ňeprijaťeľenge, save len murdarde andro mariben. Kerďom lenca avke, sar peske zaslužinen vaš peskre nažužipena the bini, a visarďom lendar miro muj. No akana kada phenel o RAJ, o Adonaj: Anava pale o požehnaňje pro Jakob, presikavava e milosť savore Izraeloskre manušenge a horľinava vaš miro sveto nav. Sar peske dživena andro smirom andre peskri phuv a ňiko len na daravela avri, akor bisterena pre peskri ladž the pre peskre napačivale skutki, so mange kerenas. Sar len anava pale andral o aver narodi a skidava len upre andral o phuva lengre ňeprijaťeľengre, akor pre lende sikavava anglo jakha le but narodengre, hoj me som sveto. Akor sprindžarena, hoj me som o RAJ, lengro Del, bo kajte len bičhaďom andro zajaťje maškar o narodi, paľis len pale skidava upre andre lengri phuv a akanastar imar ňikas lendar na mukava andro zajaťje. Imar šoha lendar na visarava miro muj, bo čhivava avri mire Duchos pro manuša le Izraeloskre, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Sar samas andro zajaťje bišupandžto (25.) berš, pro dešto džives andro ešebno čhon pro nevo berš, avľa pre ma o vast le RAJESKRO. Oda sas dešuštar (14) berš pal oda, sar sas domardo o Jeruzalem. Andro viďeňja le Devleskre man iľa andro Izrael a ačhaďa man pro igen učo verchos, pre savo sas but stavbi pre južno sera a dičholas oda avri sar foros. Iľa man ode a me ode dikhľom jekhe muršes, savo dičholas avri, sar te uľahas le brondzostar. Ačhelas andre brana a andro vast les sas e ľanoskri šparga the e trsťina te merinel. Oda murš mange phenďa: „Manušeja, dikh mištes le jakhenca a šun mištes le kanenca. De pozoris pre savoreste, so tuke sikavava, bo ča vašoda salas kade ilo, hoj te des te džanel le Izraeloskre manušenge savoro, so dikheha.“ A dikhľom o muros, so sas pašal o Chramos. Ole muršeste sas andro vast trinemetrengri trsťina te merinel. Merinďa laha o muros a sas 3 metri buchlo a 3 metri učo. Paľis geľa ke vichodno brana a geľa upre pro garadiči, merinďa o prahos la branakro a o prahos sas 3 metri buchlo. Pal oda prahos andre brana sas e chodba, andral savi pes džalas andro khera prekal o stražňika. Jekh kher le stražňikengro sas 3 metri džinďardo a 3 metri buchlo. Maškar ola khera sas o muri buchle 250 centimetri. Pal odi chodba sas dujto prahos la branakro, saves sas 3 metri a prekal savo pes džalas andre veranda, savi sas nekpašeder paš o Chramos. Avke merinďa the odi veranda; sas džinďarďi 4 metri a lakre slupi sas buchle 1 metros. Prekal e veranda la branakri pes džalas paš o Chramos. Andre vichodno brana sas šov khera prekal o stražňika, trin khera sas pal jekh sera la chodbakri a trin pal aver. Savore khera sas jednakones bare a o muri maškar ola khera sas jednakones buchle. Paľis oda murš merinďa o vchodos la branakro a sas buchlo 5 metri; e chodba sas buchľi 650 centimetri. Angle dojekh kher le stražňikengro sas cikno murocis, savo sas 50 centimetri učo a 50 centimetri buchlo. Dojekh kher le stražňikengro sas kocka, 3 metri buchlo a 3 metri džinďardo. Paľis merinďa uprunestar e chodba pro buchles pašal jekh kher le stražňikengro dži paš aver, pašal jekh paluno muros dži paš aver. A sas 1 250 centimetri jekhe murostar dži paš aver. Paľis merinďa e veranda angle brana a sas 30 metri uči. Pašal e veranda sas dvora. Pašal o avruno vchodos la branakro dži paš o vchodos andre veranda sas 25 metri. Pašal o avrune the andrune muri sas učes o cikne oblaki le šukar mreženca, prekal save avelas o švetlos andro khera le stražňikengre. The pre veranda angle brana sas ajse oblaki. Pro muri maškar ola khera sas avrirandle o palmi pro šukariben. Paľis man oda murš ľigenďa pre avruňi dvora le Chramoskri a ode dikhľom tranda sali, save sas pašal calo avruno muros dookola a anglal save sas obthoďi e baruňi dlažba. E baruňi dlažba pes spojinelas paš o seri le branengre pal oda, save džinďarde sas o brani. Oda sas e teluňi dlažba. Dikhľom o brani andre andruňi dvora a paľis oda murš merinďa, hoj keci metri hin la avruňa branatar dži paš o vchodos andre andruňi brana, a sas 50 metri pro vichodos the pro severos. Merinďa the e severno brana la avruňa dvorakri; merinďa, keci la hin pro džinďardes the pro buchles. The andre odi brana sas pal soduj seri po trin khera prekal o stražňika, maškar save sas o muri, the e veranda. Savoro merinelas ajci keci the andre vichodno brana. Caľi branakri chodba sas 25 metri džinďarďi a 1 250 centimetri buchľi. Lakre oblaki, e veranda the o palmi merinenas ajci keci the andre vichodno brana. Pal o efta garadiči pes džalas upre ke brana a pre oki sera sas e veranda. Kade sas mek jekh brana andre andruňi dvora. La severna branatar pes džalas paš odi brana andre andruňi dvora, avke sar oda sas pre vichodno sera. Oda murš merinďa, keci metri hin maškar ola duj brani, a sas 50 metri. Paľis man oda murš ľigenďa pro juhos, a dikhľom ode e južno brana. Merinďa o khera prekal o stražňika, o muri maškar ola khera the e veranda a sas ajsi bari sar the okla brani. Avke sar the pre okla ešebna brani sas dookola o cikne oblaki pašal e brana the pašal e veranda. Caľi branakri chodba sas 25 metri džinďarďi a 1 250 centimetri buchľi. Angle brana sas efta garadiči, savenca pes džalas upre a pre oki sera sas e veranda. A andre sas o muri, pre save sas o palmi pal soduj seri. La južna branatar pes džalas paš oki brana andre andruňi dvora. A merinďa, keci metri hin maškar ola duj brani, a sas 50 metri. Paľis man ľigenďa andre andruňi dvora prekal e južno brana, merinďa la a merinelas ajci keci the okla. O khera prekal o stražňika, o muri maškar ola khera the e veranda merinenas ajci keci the andre okla brani. Avke sar the pre okla brani sas dookola o cikne oblaki pašal e brana the pašal e veranda. Caľi branakri chodba sas 25 metri džinďarďi a 1 250 centimetri buchľi. Andre andruňi dvora sas dookola o chodbici, save sas 1 250 centimetri džinďarde a 250 centimetri buchle. La branakri veranda sas visarďi pre avruňi dvora, pro muri la sas o palmi a ochto garadičenca pes avelas upre paš late. Paľis man ľigenďa andre andruňi dvora pro vichodos. Sar merinďa e brana, merinelas ajci keci the okla. O khera prekal o stražňika, o muri maškar ola khera the e veranda merinenas ajci keci the andre okla brani. Avke sar the pre okla brani sas dookola o cikne oblaki pašal e brana the pašal e veranda. Caľi branakri chodba sas 25 metri džinďarďi a 1 250 centimetri buchľi. La branakri veranda sas visarďi pre avruňi dvora, pro muri la sas o palmi pal soduj seri a ochto garadičenca pes avelas upre paš late. Paľis man ľigenďa paš e severno brana, merinďa la a merinelas ajci keci the okla. O khera prekal o stražňika, o muri maškar ola khera the e veranda merinenas ajci keci the andre okla brani. Avke sar the pre okla brani sas dookola o cikne oblaki pašal e brana the pašal e veranda. Caľi branakri chodba sas 25 metri džinďarďi a 1 250 centimetri buchľi. La branakri veranda sas visarďi pre avruňi dvora, pro muri la sas o palmi pal soduj seri a ochto garadičenca pes avelas upre paš late. Paš odi andruňi brana sas jekh kher, andre savo pes džalas andre prekal o vudar paš e chodbica. Ode žužarenas o labarde obeti. Andre chodbica le khereskri sas duj skaminda pal jekh sera a duj skaminda pal e dujto sera. Pre ola skaminda murdarenas o labarde obeti, o obeti vaš o binos the o obeti vaš e vina. Pre avruňi sera paš o vchodos la severna branakro sas pro soduj seri po duj skaminda. Avke pre jekh sera sas štar skaminda the pre dujto sera sas štar skaminda; savore skaminda, pre save murdarenas le džviren, sas ochto. Štar skaminda pro labarde obeti sas le barune kvadrendar. Sas 50 centimetri uče a 75 centimetri buchle the džinďarde. Pre ola skaminda thovenas o sersami, savenca murdarenas le džviren pro labarde the aver obeti. Pašal calo muros dookola sas zachudle po duj haki, save sas 8 centimetri bare. Pro skaminda pes thovelas o masa pre obeta. Paľis man ľigenďa andre andruňi dvora. Ode sas duj khera: pre sera la severna branakri sas jekh kher, saveskro vchodos sas visardo pro juhos, a pre sera la južna branakri sas dujto kher, saveskro vchodos sas visardo pro severos. Phenďa mange: „Kada kher, saveskro vchodos hin visardo pro juhos, hin prekal o rašaja, save služinen andro Chramos. A o kher, saveskro vchodos hin visardo pro severos, hin prekal o rašaja, save služinen paš o oltaris. Oda hin o potomki le Cadokoskre, bo le Levitendar ča on korkore šaj aven anglo RAJ leske te služinel.“ Paľis merinďa e andruňi dvora le Chramoskri. E dvora sas kocka, 50 metri džinďarďi a 50 metri buchľi. A o oltaris sas anglo Chramos. Paľis man ľigenďa andre chramoskri veranda a merinďa o zarubňi andre veranda: 250 centimetri pro soduj seri. O vchodos sas buchlo 7 metri a o muri pal o soduj seri le vchodoskre sas 150 centimetri. E veranda sas 10 metri džinďarďi a 6 metri buchľi. Džalas pes upre deše garadičenca. Paš o zarubňi sas o slupi, jekh pal jekh sera a dujto pal aver sera. Paľis man oda murš iľa andro Chramos andro Sveto than a merinďa o muri le zarubňengre: sas 3 metri buchle pal soduj seri. O vchodos andre sas 5 metri buchlo a o muri le vchodoskre pal soduj seri sas jednaka a merinenas 250 centimetri. Merinďa the o Sveto than a sas 20 metri džinďardo a 10 metri buchlo. Avke geľa andro Neksveteder than a merinďa o muri le zarubňengre a sas 1 metros buchle pal soduj seri. O vchodos sas 3 metri buchlo a o muri le vchodoskre pal soduj seri sas jednaka a merinenas 350 centimetri. Paľis merinďa o Neksveteder than, savo avelas pal o Sveto than, a sas 10 metri džinďardo a 10 metri buchlo. A phenďa mange: „Kada hin o Neksveteder than!“ Merinďa o hlavno muros le Chramoskro a sas 3 metri thulo. Pašal o avrune chramoskre muri sas e pristavba pro 2 metri buchľi, sava sas trin poschoďja a andre savi sas trival po tranda kherora. Le chramoskre murendar avenas avri ajse vistupki, pre save sas thode o hranoli la pristavbakre pre dojekh poschoďje, hoj o hranoli te na džan andro chramoskre muri. E pristavba pašal o Chramos sas pre dojekh poschoďje buchleder; o teluno poschoďje sas uzkeder, dujto sas buchleder a trito sas nekbuchleder. Pal o teluno poschoďje pes džalas le garadičenca upre pro maškaruno poschoďje a odarik dži pro trito poschoďje. Pašal calo Chramos dikhľom e vivišimen terasa, savi služinelas sar zaklados prekal odi pristavba. Odi terasa sas uči sar jekh trsťina, oda hin 3 metri. O avruno muros la pristavbakro sas 250 centimetri buchlo. Maškar odi avruňi pristavba le Chramoskri the maškar o khera le rašajengre sas dvora 10 metri buchľi pašal calo Chramos. Sas ode o duj vchodi, savenca pes avelas andre odi pristavba pal e dvora, jekh sas pro severos a dujto pro juhos. E terasa dookola sas buchľi 250 centimetri. Pre zapadno sera la Chramoskra dvorakri sas jekh budova, savakro vchodos sas visardo ke dvora. Odi budova sas džinďarďi 45 metri a buchľi 35 metri. O muros la budovakro sas dookola buchlo 250 centimetri. Paľis oda murš merinďa o Chramos a sas džinďardo 50 metri a pro zapados la dvoratar dži pro koňec ola budovakro sas tiš 50 metri. Merinďa the o than anglo chramoskro vchodos the e dvora pro vichodos a sas 50 metri džinďardo. Paľis merinďa e zapadno budova, savakro vchodos sas visardo ke dvora, a sas jekhetane lakre murenca pal soduj seri džinďarďi 50 metri. O Sveto than, o Neksveteder than the e veranda sotrin sas obthode le kašteha a the savore prahi, oblaki the chodbi. O muri sas obthode le kašteha la phuvatar dži upre paš o oblaki a o oblaki sas učharde andre. Upral o vchodos andro Sveto than avrunestar, andro Sveto than the andro Neksveteder than sas pre savore fali dookola avrirandle o cherubi the o palmi. E palma sas furt maškar o duj cherubi. Dojekhe cherubos sas duj muja: manušeskro the ľevoskro. Jekhe mujeha dikhelas pre jekh palma a dujtone mujeha pre aver. Kavke sas šukaľarde savore fali andro Chramos dookola. La phuvatar dži upral o vchodos sas pro fali andro Chramos o cherubi the o palmi. O zarubňi andro vchodos andro Sveto than sas štareagorengre a o zarubňi andro vchodos andro Neksveteder than sas tiš ajse. Sas ode o kaštuno oltaris, savo sas 150 centimetri učo, 1 metros džinďardo a 1 metros buchlo. Leskro podstavcos, o seri the o agora sas le kaštestar. Oda murš mange phenďa: „Kada hin o skamind, savo hino anglo RAJ.“ Andro Sveto than the andro Neksveteder than sas o dvojita vudara. Jekh vudar sas duje kridlendar a jekh kridlos pes delas te sthovel pro jepaš. Pro chramoskre vudara sas avrirandle o cherubi the o palmi avke sar the pro fali. Avri upral e veranda sas kerďi e streška le kaštestar. Pal o seri pro fali la verandakre sas o uzka oblaki šukaľarde le palmenca pal soduj seri. Upral e chramoskri pristavba sas tiš o streški. Paľis man oda murš ľigenďa andre avruňi dvora pre severno sera. Anďa man paš e budova, so sas pre oki sera le Chramoskra dvorakri the pre oki sera le andrune muroskri pre severno sera. O vchodos la budovakro sas pro severos a e budova sas džinďarďi 50 metri a buchľi 25 metri. Paš e budova sas andruňi dvora buchľi 10 metri a pre oki sera sas e dlažba la avruňa dvorakri. Ola budova sas trin poschoďja a sas la terasi. Angle odi budova sas o chodňikos 5 metri buchlo a 50 metri džinďardo. O vudara sas pre severno sera. Andre budova sas o uprune kherora uzkeder sar o maškarune a o maškarune uzkeder sar o telune. O kherora pro sotrin poschoďja ačhenas pro terasi, a vašoda lenge na kampelas ajse slupi, sar sas pre dvora, bo ola poschoďja sas postupňe cikneder. Angle budova sas o muros, so odďelinelas e budova la avruňa dvoratar; sas džinďardo 25 metri. Kada muros predlžinelas e aver budova pre zapadno sera, savi sas 25 metri džinďarďi. A e budova pre severno sera, so sas pašeder paš o Chramos, sas 50 metri džinďarďi. Andre odi budova pes delas te avel andre the pal e vichodno sera la avruňa dvoratar. Pre oki sera le Chramoskri sas ajsi budova južňe la andruňa dvoratar sar pro severos a sas tiš maškar o Chramos the maškar e avruňi dvora. Kadi budova sas ačhaďi avke sar the e budova pre severno sera. Angle late sas ajso chodňikos sar the angle budova pre oki sera. Kadi budova sas tiš ajsi buchľi the džinďarďi a o vchodi the o vudara sas jednaka. O vudara la budovakre sas pre južno sera. Ode sas o chodňikos maškar e budova the maškar o muros, savo odďelinelas e budova la avruňa dvoratar. Pal e vichodno sera, kaj chudelas o chodňikos, pes delas te avel andre andruňi dvora prekal o vchodos andro muros. Paľis mange oda murš phenďa: „Kadi severno budova the južno budova, save hine oproti la andruňa dvorake, hine sveta. Ode chana o rašaja, so aven te služinel paš o RAJ, o neksveteder dari. Ode thovena o neksveteder dari: e chabeneskri obeta, e obeta vaš o binos the e obeta vaš e vina, bo kada than hino sveto. Sar o rašaja dokerena e služba andro Chramos, našťi odarik džan takoj pre avruňi dvora, ale mušinen te džal andre ola budovi te čhivel peske tele o rucha, andre save keren e služba, bo ola rucha hine sveta. Mušinen pre peste te urel aver gada, medik džan avri pre oda than, kaj hine o manuša.“ Sar oda murš domerinďa o andruno Chramos, akor man iľa avri prekal e vichodno brana a merinďa avrunestar calo oda than dookola. La trsťinaha merinďa e vichodno sera le avrune muroskri a sas 250 metri. Merinďa the e severno sera a sas 250 metri. Merinďa the e južno sera a sas 250 metri. Paľis pes visarďa te merinel e zapadno sera a sas 250 metri. Merinďa oda than pal savore štar seri: Dojekh sera le muroskri sas 250 metri, hoj te odďelinel o sveto than le Chramoskro le običajne thanestar. Paľis man oda murš iľa paš e vichodno brana. A dikhľom, sar avel e slava le Izraeloskre Devleskri pal o vichodos. Leskro hangos šunďolas sar o hangos le but paňengro a e phuv švicinelas leskra slavatar. O viďeňje, so dikhľom, sas ajso sar oda viďeňje, so dikhľom akor, sar avľa te zňičinel o foros, the sar oda viďeňje, so dikhľom paš o paňi Kebar. Avke peľom pre phuv le mujeha. E slava le RAJESKRI avľa andro Chramos prekal e vichodno brana. Avke man o Duchos hazdňa upre a iľa man andre andruňi dvora a e slava le RAJESKRI pherarďa o Chramos. Oda murš ačhelas paš mande a me šunďom andral o Chramos varekas, sar manca vakerel. Phenďa mange: „Manušeja, kada hin o than mire tronoskro the o than mire pindrengro. Kade dživava maškar o Izraeliti pro furt. O manuša le Izraeloskre aňi lengre kraľa imar šoha na meľarena andre miro sveto nav peskra lubipnaskra modloslužbaha aňi le bare pomňikenca, so ačhaven peskre mule kraľenge. Kerde peske o prahi the o zarubňi paš mire prahi the paš mire zarubňi a maškar mande the lende sas ča o muros. Meľarenas andre miro sveto nav peskre džungale vecenca, so kerenas, a vašoda len murdarďom avri mira choľaha. Akana mi preačhen te lašarel avre devlen a mi len het o pomňiki peskre mule kraľengre. Te oda kerena, me dživava maškar lende pro furt. Manušeja, vaker le Izraelitenge pal o Chramos, so tuke sikaďom, hoj pes te ladžan vaš peskre bini. De lenge te dikhel andre leskro planos. Te pes ladžana vaš savoro, so kerde, akor lenge sikav o planos le Chramoskro – sar pes savoro kerela, khatar pes džala andre a khatar avri – sar savoro dičhola avri, save ode ela pravidla the zakoni. Pisin lenge savoro, hoj te dikhen savoro avke, sar oda kamel te dičhol avri, a hoj te doľikeren savore pravidla. Kada hin o zakonos pal o Chramos: Calo oda upruno than le verchoskro pašal o Chramos ela igen sveto. Kajso hin o zakonos pal o Chramos.“ Kajse hine o miri le oltariskre (merinel pes ajsa miraha, sar pes merinelas andro Chramos): Leskro žľabos hino 50 centimetri tele a 50 centimetri buchlo a leskro ramos dookola hino 25 centimetri. A o oltaris hino kajso baro: Le žľabostar pal e phuv dži o ešebno ramos, so hin pašal o oltaris, hin 1 metros upre a o ramos hino 50 centimetri. A pal o ešebno ramos dži o dujto ramos hin 2 metri upre a o ramos hino 50 centimetri. O posledno kotor le oltariskro, kaj pes labarel o obeti, džal mek 2 metri upre a pal o agora džan upre štar rohi. O upruno than le oltariskro hino kocka, 6 metri džinďardo a 6 metri buchlo. O upruno ramos hino tiš kocka, 7 metri džinďardo a 7 metri buchlo, e lišta pašal leste hiňi 25 centimetri a o žľabos dookola hino 50 centimetri. O garadiči džanas upre pro oltaris pal e vichodno sera. Phenďa mange: „Manušeja, kada phenel o RAJ, o Adonaj: Kala hine o pravidla pal o oltaris: Sar ela o oltaris ačhado, kavke pes anela o labarde obeti a kropinela o rat pro oltaris: Deha jekhe terne bikos sar e obeta vaš o binos le rašajenge, so hine andral o kmeňos Levi, andral o potomstvos le Cadokoskro, so aven paš ma, hoj mange te služinen, phenel o RAJ, o Adonaj. Leha leskre ratestar a čhiveha pro štar rohi le oltariskre the pro štar agora le oltariskre pro upruno poschoďje the pal calo ramos dookola; avke les žužareha a pošvecineha. Paľis leha le terne bikos pre labarďi obeta a labareha les avri le Chramostar pro than, so hin pre oda dino. Pre aver džives aneha jekhe capos bi e chiba pre obeta vaš o binos; obžužareha o oltaris avke, sar sas obžužardo le bikoha. Sar imar ela obžužardo, aneha le stadostar jekhe bikos bi e chiba the jekhe baranos bi e chiba a obetineha len le RAJESKE. O rašaja pre lende čhivena lon a obetinena sar labarďi obeta le RAJESKE. Efta džives aneha sako džives jekhe capos pre obeta vaš o binos the jekhe terne bikos the baranos le stadostar, savoro bi e chiba. Efta džives pošvecinena o oltaris a obžužarena les. Avke les odďelinena prekal ma. Sar predžana ola efta dživesa, pro ochtoto džives a the paloda šaj anena o rašaja pro oltaris peskre labarde obeti the o smiromoskre obeti. A paľis tumen prilava, phenel o RAJ, o Adonaj.“ Paľis man oda murš iľa pale paš e avruňi vichodno brana la Chramoskri, a sas zaphandľi andre. O RAJ mange phenďa: „Kadi brana mušinel te ačhel zaphandľi. Našťi la te phundravel, ňiko prekal late našťi predžal. Mušinel te ačhel phandľi andre, bo o RAJ, o Del le Izraeloskro, prekal kadi brana avľa andre. Ča o kraľis šaj bešel ode, hoj te chal o chaben anglo RAJ. Ale mušinel te avel andre a the te džal avri ole jekhe dromeha, prekal e veranda la branakri.“ Paľis man oda murš ľidžalas pašal e severno brana anglo Chramos. A dikhľom, sar e slava le RAJESKRI pherarelas o Chramos, a me peľom pro muj. O RAJ mange phenďa: „Manušeja, dikh mištes, šun mištes a de pozoris pre savoreste, so tuke phenava pal savore pravidla the zakoni andro Chramos le RAJESKRO. De pozoris pre savore vchodi andro Chramos the pre savore leskre vichodi. Phen le zacate Izraelitenge: ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Imar man hin dos savore tumare džungipnastar, Izraelitale! Paš oda savoro džungipen, so kerenas, mek anďan andre miri svetiňa the le cudzincen, save nane obrezimen aňi andro jile a aňi pro ťelos a oleha meľarďan andre miro Chramos a prephagľan miri zmluva akor, sar mange obetinenas o chaben, o žiros the o rat. Na tumen kerenas e služba andre miri svetiňa, ale avrenge diňan te kerel e služba andre miri svetiňa. Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Ňisavo cudzincos, so nane obrezimen andro jilo the pro ťelos, našťi avel andre miri svetiňa, mek aňi oda cudzincos, so dživel maškar o Izraeliti. Ale o Leviti, save mandar odgele a bludzinenas pal peskre modli, akor sar the o Izraeliti bludzinenas, mušinena te ľidžal e vina vaš peskro binos. Šaj služinena andre miro Chramos sar o stražňika paš o chramoskre brani a the sar o chramoskre služobňika. Šaj murdarena le džviren pro labarde obeti the pro obeti le manušengre a šaj ačhena anglo manuša a služinena lenge. Ale vašoda, hoj lenge služinenas paš lengre modli a kerde oda, hoj o Izrael peľa andro binos, vašoda iľom vera, hoj mušinena te ľidžal e vina vaš peskro binos, phenel o RAJ, o Adonaj. Našťi aven paš ma, hoj mange te keren e rašajiko služba, našťi aven aňi paš oda, so mange hin sveto, aňi paš miri neksveteder obeta; mušinena te ľidžal e ladž vaš ola džungipena, so kerenas. No dava lenge te starinel pes pal e chramoskri buči a te kerel savoro, so ode kampela te kerel. Ale o rašaja andral o kmeňos Levi, save hine andral o potomstvos le Cadokoskro, save stražinenas miri svetiňa, akor sar o Izraeliti mandar odgele, on šaj aven pašes ke ma, hoj mange te služinen; on ačhena anglal ma, hoj mange te obetinen o žiros the o rat, phenel o RAJ, o Adonaj. Ča on šaj aven andre miri svetiňa; ča on šaj aven te služinel paš miro skamind anglal mande a starinena pes pal miri služba. Sar avena andre brana pre andruňi dvora, mušinen pre peste te urel o ľanova gada; našťi aven urde andro gada vlnatar, sar kerena o službi andro brani la andruňa dvorakre abo andro Chramos. Pro šere len ela o ľanova turbani a pašal o pasos o ľanova telune gada. Našťi pre peste uren ňisave gada, andre save pes spocisaľol. Sar avena avri pre avruňi dvora paš o manuša, mušinen peske te čhivel tele ola gada, andre save kerenas e služba andro Chramos, a te thovel len andro kherora paš e svetiňa. Mušinen pre peste te urel aver gada, hoj pes o manuša te na chuden lengre svete gadendar.‘ “ „ ‚O rašaja peske našťi hoľinen o šere aňi peske našťi muken bare bala, ale mušinen peske o bala te strihinel. O rašaja našťi pijen mol, sar džan andre andruňi dvora. Našťi peske len ajsa džuvľa, so hiňi vdova, abo ajsa, savi pes rozgeľa le romeha, ale šaj peske len ča pačivaľa čha le Izraelitendar abo ajsa vdova, so ačhiľa vdova pal aver rašaj. On sikavena mire manušen, savo rozďjel hin maškar o sveto the običajno abo so hin žužo the nažužo. Te pes o manuša pre varesoste na zdžana, o rašaja len rozsudzinena a kerena oda pal mire zakoni. On mušinen te doľikerel mire zakoni the prikazi pal savore mire inepi a mire šabati ľikerena sar sveta. Našťi džan paš o mulo manuš, hoj pes te na meľaren andre, ale ča akor šaj, te oda mulo manuš uľahas lengro dad abo daj, čhavo abo čhaj, phral abo pheň, savi mek nane romeste. Paloda, sar pes o rašaj pale obžužarela, mek mušinel te užarel efta džives a pre oda džives, sar avela pale pre andruňi dvora le Chramoskri, hoj te služinel andre svetiňa, mušinela te anel e obeta vaš peskro binos, phenel o RAJ, o Adonaj. Le rašajen na ela ňisavo ďeďictvos, bo me som lengro ďeďictvos. Ma den len ňisavo ďeďictvos andro Izrael; me som lengro ďeďictvos. O chabeneskre obeti, o obeti vaš o binos the o obeti vaš e vina ela o chaben le rašajengro; a the savoro andro Izrael, so hin odďelimen prekal o RAJ, ela le rašajengro. Le rašajengro ela oda nekfeder le ešebne uľipnastar a the savore aver dari, so o manuša dena mange, ena le rašajengre. Le rašajenge dena the o nekfeder le chumerestar, hoj te avel o požehnaňje pre tumaro kher. O rašaja našťi chan ňisave džviros aňi čirikles, savo muľa korkoro pestar, aňi ajses, saves rozčhingerde o dziva džviri.‘ “ „ ‚Sar rozďelinena e phuv le losoha maškar o dešuduj kmeňi, mušinen te odďelinel jekh kotor la phuvatar sar sveto than prekal o RAJ. Džinďardo ela 12,5 kilometri a buchlo 10 kilometri; calo oda than ela sveto. Ola phuvatar mukena avri pro Chramos jekh kocka 250 metri džinďarďi a 250 metri buchľi a pašal odi kocka ela 25 metri voľno than. Andre odi odďelimen phuv prekal o RAJ, merin avri pro džinďardes 12,5 kilometri a pro buchles 5 kilometri a ode ela o Chramos, o neksveteder than. Oda ela o sveto kotor la phuvatar prekal o rašaja, save aven paš o RAJ te služinel andro Chramos. Oda ela o than prekal lengre khera the o sveto than prekal o Chramos. Oka jepaš kotor ola phuvatar 12,5 kilometri džinďardo a 5 kilometri buchlo ela prekal o Leviti, so keren buči andro Chramos. Ode ena o fori, kaj bešena o Leviti. Paš miri sveto phuv muken avri than prekal o foros Jeruzalem 12,5 kilometri pro džinďardes a 2,5 kilometri pro buchles. Ode šaj bešena o manuša le Izraeloskre. Le kraľiske den oda than, so hin pašal soduj seri la sveta phuvakre, a the o majetkos le foroskro. La zapadna seratar džala pro zapados a la vichodna seratar pro vichodos. Le kraľiskri phuv le vichodostar pro zapados ela ajsi bari sar ola phuva, so chudle o kmeňi. Kadi phuv ela prekal o kraľis andro Izrael. Avke imar mire kraľa na trapinena le manušen a mukena lenge odi phuv andro Izrael, so chudle pal peskre kmeňi.‘ “ „ ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Imar dos, kraľale le Izraeloskre! Preačhen tumen te marel a te trapinel le manušen a keren oda, so hin lačho a spravno! Preačhen imar te zalel e phuv le manušengri, phenel o RAJ, o Adonaj. Mi el tumen spravodľivo vaha, spravodľivo efa the spravodľivo batos. E efa the o batos kamlehas te važinel jednakones. O batos hin jekh ďesaťina le chomeristar a e efa hin jekh ďesaťina le chomeristar. E mira pes lel pal o chomeris. Jekh šeklos hin biš (20) geri. Šovardeš (60) šekli ena jekh mina. Kada hin e obeta, savi mušinen te anel le kraľiske: šesťina la efatar andral jekh chomeris pšeňica the šesťina la efatar andral jekh chomeris jačmeňis. Mušinen te del jekh ľitra olejos andral o šel (100) ľitri. Oda hin jekh ďesaťina le batostar, bo deš bati hin jekh chomeris abo jekh kor. Mušinen te del the jekhe bakres andral o duj šel (200) bakrengro stados pal o lačhe maľi le Izraeloskre. Kale darendar pes kerela e chabeneskri obeta, e labarďi obeta the e smiromoskri obeta, hoj lenge te odmukav o bini, phenel o RAJ, o Adonaj. Savore manuša andre phuv mušinen te anel kadi obeta le kraľiske andro Izrael. O kraľis mušinela te anel o labarde obeti, o chabeneskre obeti, o pijibnaskre obeti pro inepi, pro inepi le Neve čhoneskre the pro šabati – pre savore inepi le Izraeloskre. Ov anela e obeta vaš o binos, e chabeneskri obeta, e labarďi obeta the e smiromoskri obeta, hoj te odmukav le Izraelitenge o bini.‘ “ „ ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Pro ešebno džives andro ešebno čhon obetin jekhe terne bikos bi e chiba a obžužar o Chramos le binostar. O rašaj mi lel le ratestar la obetatar vaš o binos a mi čhivel avri pre chramoskri zarubňa, pro štar agora pro oltariskro ramos the pre zarubňa la branakri andre andruňi dvora. Avke ker the pro eftato džives andre oda čhon vaš ola, ko kerde binos, kajte na kamle abo aňi na džanle, sar oda kerde; a kavke obžužarena o Chramos. Pro dešuštarto (14.) džives andre oda čhon ľikerena o inepos Patraďi; efta džives chana o mare bi o kvasos. Andre oda džives obetinela o kraľis le bikos vaš peske the vaš savore manuša la phuvakre sar obeta vaš o binos. Efta dživesa le ineposkre obetinela sako džives efta biken, efta baranen bi e chiba sar e labarďi obeta le RAJESKE, a jekhe capos pre obeta vaš o binos. A pre chabeneskri obeta mi obetinel jekh efa pre jekh bikos a jekh efa pre jekh baranos a jekh hinos olejos pre jekh efa. Pro Inepos le Stankengro, savo chudel pro dešupandžto (15.) džives andro eftato čhon, mi pripravinel o kraľis tiš avke sar pre Patraďi pro efta dživesa e obeta vaš o binos, e labarďi obeta the e chabeneskri obeta a the o olejos.‘ “ „ ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: E brana la andruňa dvorakri, visarďi pro vichodos, ela šov džives andro kurko phandľi andre, ale pro šabat the pro nevo čhon pes phundravela. Akor o kraľis mi avel andre avrunestar prekal e veranda la branakri a mi zaačhel paš e zarubňa la branakri. O rašaja mi obetinen leskri labarďi obeta the e obeta le smiromoskri. O kraľis pes mange klaňinela a lašarela man pro prahos la branakro a paľis džala avri, ale e brana pes na phandela andre dži rači. Pro šabat the pro nevo čhon pes the savore manuša klaňinena anglal o RAJ paš o vchodos ola branakro. E labarďi obeta, savi anela o kraľis le RAJESKE pro šabat, ela šov bakrore bi e chiba the jekh baranos bi e chiba. E chabeneskri obeta ela jekh efa pre jekh baranos a e chabeneskri obeta pre jekh bakroro ela ajci, keci kamela te del, a paš oda mek the jekh hinos olejos pre jekh efa. Pro nevo čhon obetinela jekhe terne bikos, šove bakroren the jekhe baranos; savoren bi e chiba. Anela the e chabeneskri obeta jekh efa pre jekh bikos a jekh efa pro baranos, a pro bakrore anela ajci, keci kamela te del, a paš oda mek the jekh hinos olejos pre jekh efa. Sar avela o kraľis, mi avel andre prekal e veranda la branakri a ole dromeha mi džal the avri. Sar avena o manuša te lašarel le RAJES pre varesavo inepos, sako, ko avela andre prekal e severno brana, mušinela te džal avri prekal e južno brana; a sako, ko avela andre prekal e južno brana, mušinela te džal avri prekal e severno. Ňiko na džala avri ola branaha savaha avľa andre, ale džala avri prekal e brana, so hiňi pre oki sera. O kraľis džala andre jekhetane le manušenca a avela avri jekhetane lenca. Pro inepi the pro oslavi anela o kraľis e chabeneskri obeta – jekh efa pro bikos a jekh efa pro baranos, ale pro bakrore anela ajci, keci kamela te del, a paš oda mek the jekh hinos olejos pre jekh efa. Sar o kraľis anela e obeta, savi anel korkoro pestar, e labarďi obeta abo e smiromoskri obeta prekal o RAJ, akor leske phundravena e vichodno brana a anela peskri labarďi obeta the e smiromoskri obeta, avke sar pes kerel pro šabat. Paľis džala avri, a sar džala avri, phandena andre e brana. Sako džives pripravinena prekal o RAJ pre labarďi obeta jekheberšeskre bakrores bi e chiba; sako tosara les obetinena. Paš oda pripravinena sako tosara e chabeneskri obeta jekh šesťina la efatar a paš oda jekh treťina le hinostar olejos te pokropinel o sano aro. Kala prikazi pal e chabeneskri obeta prekal o RAJ hine pro furt. Kavke pripravinena le bakrores, e chabeneskri obeta the o olejos furt sako tosara sar labarďi obeta.‘ “ „ ‚Kada phenel o RAJ, o Adonaj: Te o kraľis dela daros andral peskro ďeďictvos varesave peskre čhaven, patrinela oda leskre čhavenge, ela oda lengro ďeďictvos. Te dela daros andral peskro ďeďictvos varekas peskre sluhendar, patrinela oda leske dži andro Radišagoskro berš a paľis pes oda dela pale le kraľiske. Le kraľiskro ďeďictvos patrinel ča le kraľiskre čhavenge, oda hin lengro. O kraľis našťi lel našilu ňisavo ďeďictvos le manušendar, hoj len te tradel avri andral lengro ďeďictvos. Peskre čhaven dela o ďeďictvos peskre majetkostar, a avke na ela ňiko mire manušendar tradlo avri andral peskro ďeďictvos.‘ “ Paľis man iľa prekal o vudar, so hin pal e sera la branakri, paš e severno budova le Chramoskri, kaj sas o kherora prekal o rašaja, a sikaďa mange o than andro kutos pro zapados. Phenďa mange: „Kada hin o than, kaj o rašaja tavena e obeta vaš e vina the e obeta vaš o binos a pekena e chabeneskri obeta, hoj oda te na mušinen te anel avri pre avruňi dvora, hoj pes olestar te na dotkňinen o manuša a te na aven vašoda marde.“ Paľis man iľa pre avruňi dvora a geľa manca pašal savore štar kuti. A dikhľom, hoj andre dojekh kutos sas mek aver ohradzimen dvora. Andre savore štar kuti sas ohradzimen dvori. Savore štar sas jednaka a sas 20 metri džinďarde a 15 metri buchle. Pašal dojekh ole štare dvorendar sas baruno murocis a tele pašal ola murici sas kerde ajse thana pro taviben. Phenďa mange: „Kala hine o kuchňi pro taviben, kaj o chramoskre služobňika taven o obeti le manušengre.“ Paľis man oda murš iľa pale paš o chramoskro vudar a me dikhľom o paňi, sar avel avri telal o chramoskro prahos pro vichodos, bo o Chramos sas visardo pro vichodos. O paňi avelas avri pal e čači sera le Chramoskri, južňe le oltaristar. Avke man iľa avri prekal e severno brana a geľa manca pašal e avruňi brana, so hiňi visarďi pro vichodos, a dikh, o paňi polokes avelas avri pal e južno sera. Oda murš geľa pro vichodos a andro vast les sas e šparga te merinel. Merinďa pandž šel (500) metri a paľis man preiľa prekal o paňi. O paňi mange sas dži o členki. Paľis merinďa pale pandž šel (500) metri a preiľa man prekal o paňi a o paňi mange sas imar dži o khoča. Merinďa aver pandž šel (500) metri a pale man preiľa prekal o paňi a o paňi mange sas imar dži o pasos. Pale merinďa aver pandž šel (500) metri a o paňi imar sas ajso baro, hoj prekal našťi pregeľom, bo o paňi bariľa a imar pes andre mušinelas te plavinel; bariľa baro paňi, prekal savo pes na delas te predžal. Phučľa mandar: „Manušeja, dikhľal mištes kada savoro?“ Paľis man iľa avri andral o paňi a anďa man pale pre phuv. Sar avľom pale, dikhľom ode pherdo stromi pal soduj seri le paňeskre. Phenďa mange: „Kada paňi džal pro vichodos a paľis tele andre Araba, kaj džal andro Mulo moros. Sar dodžala andro moros, o paňi le moroskro sasťola avri. Kada paňi obdžiďarela savore džide bitosťen ode, kaj džala, a ode, kaj avela, ela pherdo ribi a oda moros, andre savo avela, sasťola avri; všadzik, kaj ča kada paňi džala, anela o dživipen. O ribara pes rozthovena pašal o moros; andral o En-Gedi dži paš o En-Eglajim ela than, kaj nacirdena o siti. Ela ode igen but všelijaka ribi avke sar andro Stredozemno moros. Ale o močara the o mlaki na sasťona avri; ena mukle le manušenge pro lon. Pal soduj seri le paňeskre barona všelijaka ovocna stromi; lengre prajti na šučona avri a lengro ovocje na našľola. Sako čhon anena nevo ovocje, bo o paňi andral o Chramos avela pre lende. Lengro ovocje ela pro chaben a lengre prajti pro sasťipen.“ Kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Kala hin o hraňici la phuvakre, save rozďelinena le Izraeloskre dešuduj kmeňenge sar lengro ďeďictvos. O Jozef chudela duj kotora. Le losoha rozďelinena e phuv maškar lende jednakones. Me diňom lav, hoj la dava tumare dadenge; kadi phuv ačhela tumenge sar ďeďictvos. Kala hine o hraňici pre severno sera: Le Stredozemne morostar džana o hraňici pašal o Chetlon prekal o Lebo-Chamat dži o Cedad, Berota, Sibrajim, savo hino pre hraňica maškar o Damašek the Chamat, dži o Chacer-Hatikon, savo hino pre hraňica le Chavranoskri. Kada hin e hraňica le Stredozemne morostar dži o Chacar-Enon; kadi hraňica rozďelinel o Damašek the o Chamat pro severos. Kada hin e severno sera. E vichodno sera: Le Chacar-Enonostar, savo hino maškar o Chavran the Damašek, maškar o Gilead the Izrael. E hraňica kerela o Jordan až dži o Mulo moros the dži o Tamar. Kada hin e vichodno sera. E južno sera: Le Tamarostar dži paš o paňa Meribat-Kadeš, paľis pašal o paňi Egipt dži paš o Stredozemno moros. Kada hin e južno sera. E zapadno sera: Le Stredozemne morostar džala e hraňica dži pre oki sera le Lebo-Chamatoskri. Kada hin e zapadno sera.“ „Kavke tumenge rozďelinen kadi phuv maškar o kmeňi le Izraeloskre. Le losoha tumenge rozďelinen e ďeďično phuv prekal tumende the prekal o cudzinci, so bešen tumenca, savenge uľon o čhave. Ľikeren len avke sar tumare Izraeliten, so uľile maškar tumende. On chudena jekhetane tumenca le losoha e ďeďično phuv maškar o kmeňi le Izraeloskre. Den le cudzincos e ďeďično phuv andre oda kmeňos, andre savo dživel, phenel o RAJ, o Adonaj.“ „Kala hin o nava le kmeňengre: O Dan chudela jekh kotor la phuvakro pro severos; džala pašal o chetloňiko drom andro Lebo-Chamat; o Chacar-Enan a e severno hraňica le Damaškoskri paš o Chamat ela leskri hraňica la vichodna seratar dži pre zapadno sera. O Ašer chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Danoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Naftali chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Ašeroskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Menaše chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Naftaliskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Efrajim chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Menašeskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Ruben chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Efrajimoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Juda chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Rubenoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. Paš e phuv le Judaskri le vichodostar pro zapados ela oda kotor la phuvakro, savo odďelinena sar sveto kotor. Buchlo ela 12,5 kilometri a džinďardo le vichodostar pro zapados ajci, sar hin jekh kotor la phuvakro le kmeňengro; ode maškaral ela o Chramos. Oda kotor la phuvakro, savo odďelinena sar sveto le RAJESKE, ela džinďardo 12,5 kilometri a buchlo 10 kilometri. Kada kotor la phuvatar ela sveto prekal o rašaja. Džinďardo ela 12,5 kilometri pro severos a buchlo 5 kilometri pro zapados; 5 kilometri buchlo pro vichodos a 12,5 kilometri džinďardo pro juhos. Ode maškaral ela o Chramos le RAJESKRO. Kada ela prekal o rašaja, save hine odďelimen sar sveta andral o potomstvos le Cadokoskro, save mange sas verna andre služba a na odgele mandar avke sar o Leviti, save odgele akor, sar odgeľa o Izrael. Kada ela lengro kotor ola phuvatar, so hiňi odďelimen sar neksveteder kotor la phuvakro, paš e phuv le Levitengri. Le Levitengro ela o dujto jepaš kotor la odďelimen phuvakro paš e phuv le rašajengri. Džinďardo ela 12,5 kilometri a buchlo 5 kilometri; jekhetane ena kala duj kotora la phuvakre džinďarde 12,5 kilometri a buchle 10 kilometri. On našťi bikenen aňi našťi čerinen kada nekfeder kotor la phuvakro a našťi predžal pre aver manuša, bo oda hin sveto kotor la phuvakro prekal o RAJ. Oka kotor la phuvakro, so ačhel 2,5 kilometri buchlo a 12,5 kilometri džinďardo, na ela sveto, ale ela le foroskro pro khera the pro maľi. Ode maškaral ela o foros, savo ela kajso baro: Pro severos 2,25 kilometri, pro juhos 2,25 kilometri, pro vichodos 2,25 kilometri the pro zapados 2,25 kilometri. Le foros ela maľa, savi ela kajsi bari: pro severos 125 metri, pro juhos 125 metri, pro vichodos 125 metri the pro zapados 125 metri. Odi phuv, so ačhela, so džal pro džinďardes pašal o sveto kotor la phuvakro, ela pre vichodno sera 5 kilometri a pre zapadno sera 5 kilometri. O uľipen, so upre barola, ela prekal o robotňika andro foros. O robotňika le foroskre, save pre maľa kerena buči, ena andral savore kmeňi le Izraeloskre. Calo kotor la phuvakro ela štvorcos 12,5 kilometri pal dojekh sera. Kada kotor la phuvatar odďelinena pre sera sar sveto daros, jekhetane le foroskra phuvaha. Oda, so ačhela pal soduj seri ola odďelimen phuvatar the le forostar, ela prekal o kraľis. Džala odarik, kaj končinel e odďelimen phuv, ole 12,5 kilometrendar dži paš e vichodno hraňica a zapadňe tiš ole 12,5 kilometrendar dži paš e zapadno hraňica. Soduj kala kotora la phuvakre, so hine ajse bare sar the ola kotora le kmeňengre, ena prekal o kraľis a e odďelimen phuv the o Chramos ena maškar lende. E ďeďično phuv le Levitengri the e ďeďično phuv le foroskri ena maškar oda than, so patrinel le kraľiske. Oda, so patrinel le kraľiske ela maškar e phuv le Judaskri the Benjaminoskri. Okla kmeňi: O Benjamin chudela jekh kotor la phuvakro la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Šimeon chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Benjaminoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Jisachar chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Šimeonoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Zebulun chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Jisacharoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. O Gad chudela jekh kotor la phuvakro; paš e phuv le Zebulunoskri la vichodna seratar dži e zapadno sera. Pre južno sera paš o Gad džala pro juhos e hraňica le Tamarostar dži o paňa Meribat-Kadeš, paš o paňi le Egiptoskro paš o Stredozemno moros. Kadi hiňi e phuv, savi rozďelinena le losenca sar ďeďictvos maškar o kmeňi le Izraeloskre, a kala ena lengre phuva, phenel o RAJ, o Adonaj.“ „Kala hin o vchodi andro foros: Pre severno sera, savi merinel 2,25 kilometri, o brani le foroskre pes vičinena pal o kmeňi le Izraeloskre. Pre severno sera ena trin brani: E Brana le Rubenoskri, le Judaskri the le Leviskri. Pre vichodno sera, savi merinel 2,25 kilometri, ena trin brani: le Jozefoskri, le Benjaminoskri the le Danoskri. Pre južno sera, savi merinel 2,25 kilometri, ena trin brani: le Šimeonoskri, le Jisacharoskri the le Zebulunoskri. Pre zapadno sera, savi merinel 2,25 kilometri, ena trin brani: le Gadoskri, le Ašeroskri the le Naftaliskri. Cale foros dookola ela 9 kilometri. O foros pes ole dživesestar vičinela: O RAJ hino ode.“ Andro trito berš, sar kraľinelas o judsko kraľis Jojakim, avľa o babiloňiko kraľis Nebukadnecar andro Jeruzalem a rozthoďa pes pašal o foros. O RAJ leske domukľa te zalel le judske kraľis le Jojakim a te lel varesave veci andral o Chramos le Devleskro. Ľigenďa len andre peskri phuv Babilon, andro chramos peskre devleskro a varesave veci ľigenďa andro pokladňici ke peskro del. Paľis phenďa o kraľis peskre hlavne komorňikoske le Ašpenazoske, hoj te kidel avri terne Izraeliten le kraľiskre potomkendar the le rajikane famelijendar, pre save nane ňisavi chiba, so dičhon šukares avri, hine goďaver a achaľon andre savoreste, ajse, save lokes sikľon, hoj te služinen andro kraľiskro palacis. Ov len mušinďa te sikavel te pisinel the te vakerel chaldejika čhibaha. O kraľis len diňa te chal sako džives le chabenestar the la moľatar pal peskro skamind. Diňa, hoj len trin berš te sikaven a paloda imar te aven andre služba paš o kraľis. Maškar ola terne murša sas varesave le Judejcendar: o Daniel, o Chananijaš, o Mišael the o Azarijaš. O hlavno komorňikos lenge diňa aver nava: le Danieloske diňa Beltšacar, le Chananijašoske Šadrach, le Mišaeloske Mešach a le Azarijašoske Abed-Nego. Ale o Daniel peske zaiľa andro jilo, hoj pes na meľarela anglo Del le kraľiskre chabeneha aňi leskra moľaha. Vašoda mangľa le komorňikos, hoj te na mušinel te chal ole chabenestar, hoj pes te na meľarel andre. O Del diňa, hoj o Daniel sas pre dzeka le komorňikoske a sas ke leste jileskro. Ale phenďa le Danieloske: „Darav man mire rajestar, le kraľistar, savo tumenge diňa kada chaben the pijiben. Sar dikhela o kraľis, hoj dičhon avri goreder sar okla terne murša andre tumare berša, dela mange te odčhinel o šero.“ Avke o Daniel phenďa le stražňikoske, saves o hlavno komorňikos ačhaďa upral o Daniel, Chananijaš, Mišael the Azarijaš: „Ča skušin avri tire služobňiken deš dživesa. Mi den amen te chal ča zeleňina a te pijel ča paňi. Paľis dikheha, sar dičhuvas avri amen a sar okla aver terne, save chanas le kraľiskre chabenestar. Pal oda dikheha, hoj so kereha tire služobňikenca.“ Ov len šunďa avri a skušinelas len deš džives. Pal ola deš džives dikhľa, hoj dičhonas avri feder a sas zoraleder sar okla terne murša, save chanas le kraľiskre chabenestar. Vašoda o stražňikos ľidžalas het o chaben the e mol, so sas prekal lende, a delas len te chal ča zeleňina. O Del diňa kale štare terne muršen goďi, hoj te prindžaren a te achaľon dojekh pisišagos the goďaveripen. A le Danieloske mek ke oda diňa, hoj te džanel te achaľol savore viďeňja the sune. Sar imar pregele ola trin berša, save o kraľis diňa, o hlavno komorňikos len anďa te sikavel anglo Nebukadnecar. O kraľis lenca vakerelas a maškar savore pes na arakhľa ňiko ajso sar o Daniel, o Chananijaš, o Mišael the o Azarijaš. Avke sas ačhade andre le kraľiskri služba. O kraľis dikhľa, hoj andre dojekh goďaver veca, pal savi lendar phučelas, sas dešvar goďavereder sar savore čaroďejňika the vražňika andre calo leskro kraľišagos. O Daniel ode ačhiľa dži andro ešebno berš, sar kraľinelas o Kiros. Sar kraľinelas o Nebukadnecar dujto berš, sas les sune. Na sas les smirom andro jilo a našťi sovelas. Akor diňa o kraľis te vičinel le vražňiken, le zaklinačen, le čaroďejňiken the le astrologen, hoj leske te phenen, save džalas sune. On avle a ačhile anglo kraľis. O kraľis lenge phenďa: „Sas man suno a nane man smirom andro jilo. Kamav te džanel, pal soste oda suno hin.“ O astrologa phende le kraľiske andre aramejiko čhib: „Kraľina, dživ pro furt! Phen tire služobňikenge tiro suno a amen tuke phenaha, pal soste džal.“ O kraľis odphenďa le astrologenge: „O lav, so avel mandar, pes na del te čerinel: Te mange na phenena avri miro suno a na phenena, pal soste džal, čhingerava tumen pro kotora a tumare kherendar kerava kopa šmeci. Ale te mange phenena avri o suno a phenena, pal soste džal, mištes tumenge počinava a dava tumen dari the bari pačiv. Avke akana phenen mange o suno a the pal soste džal!“ On leske pale phende: „Mi vakerel avri o kraľis o suno peskre služobňikenge a amen leske phenaha, pal soste džal.“ Akor o kraľis odphenďa: „Džanav mištes, hoj ča kamen te dochudel buter časos, bo džanen, hoj miro lav pes na del te čerinel. Te mange na phenena o suno, dava tumen te marel savoren jednakones. Dovakerďan tumen jekhetane, hoj angle mande vakerena o klamišagos dži akor, medik na čerinava miro gondoľišagos. Phenen mange o suno a akor džanava, hoj šaj mange phenen the pal soste džal.“ O astrologa odphende le kraľiske: „Nane pre phuv ňisavo manuš, ko šaj kerďahas oda, so o kraľis amendar mangel! Ňisavo baro abo zoralo kraľis na mangľa šoha kajsi veca le čaroďejňikostar, le zaklinačistar abo le astrologostar. Kadi veca, so o kraľis mangel, hiňi igen phari. Ňiko oda suno na džanela te phenel avri le kraľiske, ča o devla, ale on na dživen maškar o manuša!“ Akor o kraľis igen choľisaľiľa a prikazinďa te murdarel savore goďaver muršen andro Babilon. Avke sas avridino o prikazis, hoj te murdaren le goďaver muršen, a rodenas the le Daniel the leskre prijaťeľen, hoj len te murdaren. Sar o Arijoch, o veľiťeľis le kraľiskre stražňikengro, džalas te murdarel le goďaver muršen andro Babilon, prevakerďa ke leste o Daniel bara goďaha the radaha. Phučľa le Arijochostar: „Soske diňa avri o kraľis kajso zoralo prikazis?“ Akor o Arijoch phenďa le Danieloske, sostar džal. Paľis o Daniel geľa paš o kraľis a mangľa peske lestar časos, hoj leske te phenel, pal soste džalas suno. Avke o Daniel geľa andre peskro kher a phenďa pal oda peskre prijaťeľenge le Chananijašoske, le Mišaeloske the le Azarijašoske. Phenďa lenge, hoj te mangen le Devlestar andro ňebos o jileskeriben vaš kada garuďipen, hoj les the leskre prijaťeľen te na murdaren okle goďaver muršenca andral o Babilon. Paľis pes le Danieloske rači andro viďeňje otkerďa oda garuďipen. Avke o Daniel lašarelas le Devles andro ňebos a phenďa: „Mi el barardo le Devleskro nav pro furt, bo leskro hin o goďaveripen the e zor. Ov čerinel o idei the o časi, ačhavel a čhivel tele le kraľen. Del goďi le goďaveren a prindžaripen olen, ko achaľuven. Ov otkerel o bare a garude veci, džanel, so hin andro kaľipen, a o švetlos bešel leha. Paľikerav tuke, Devla mire dadengro, a lašarav tut, hoj man diňal goďi the zor, a diňal mange te džanel oda, so tutar mangahas, bo amenge phenďal avri o suno le kraľiskro.“ Paľis geľa o Daniel ko Arijoch, saves o kraľis ačhaďa, hoj te murdarel le goďavere muršen andral o Babilon, a phenďa leske: „Ma murdar len. Le man anglo kraľis a me leske phenava avri o suno, pal soste džal.“ Akor o Arijoch sigo anďa le Daniel anglo kraľis a phenďa leske: „Arakhľom jekhe muršes, savo sas zailo andre Judsko, savo šaj le kraľiske phenel avri o suno a the oda, so andre sikavel.“ O kraľis phučľa le Danielostar, savo pes vičinel Beltšacar: „Džanes mange te phenel avri o suno, savo man sas, a pal soste džal?“ O Daniel odphenďa le kraľiske: „O garuďipen, savo kamel o kraľis te džanel, našťi phenen avri ňisave goďaver murša aňi o zaklinača aňi o čaroďejňika aňi o vražňika. Ale hin o Del pro ňebos, savo otkerel o garuďipena. Ov sikaďa le kraľiske le Nebukadnecaroske, so pes ačhela andre ola dživesa, so avena. Kada hin tiro suno the viďeňja, so tuke predžanas andro šero, sar tuke pašľohas pro hadžos: Kraľina, pro hadžos tuke avenas o gondoľišagi pal oda, so pes ačhela paľis. Oda, ko otkerel o garuďipena, tuke diňa te džanel, so ela. A so džal pal ma, kada garuďipen mange na sas otkerdo bo som goďavereder sar savore, so dživen, ale vašoda, hoj tu kraľina te džanes, pal soste džahas suno, a te achaľos oda, so gondoľinehas andro jilo. Tu, kraľina, dikhľal varesavi igen uči socha. Odi socha sas bari a igen zorales bľišťisaľolas; ačhelas angle tu a avelas latar dar. Lakro šero sas le žuže somnakastar, o koľina the o rameni sas le rupestar a o per the o klubi sas le brondzostar. Lakre čanga sas le trastestar a o pindre sas sikra le trastestar the sikra la čikatar. Androda, sar pre late dikhehas, odphadžiľa bar, ale na le manušeskre vastendar. Peľa la sochake pro pindre a rozpučinďa o trast the e čik pro kotora. Paľis o trast, e čik, o brondzos, o rup the o somnakaj jekhvareste rozpele pro kotora a sas sar o šupi pal e pšeňica ňilaje andre žatva. E balvaj len hazdňa a na ačhiľa pal lende ňič. Ole barestar, so peľa pre socha, ačhiľa baro verchos a pherdžarďa caľi phuv. Kada sas o suno. Akana phenaha le kraľiske, pal soste džal. Tu, kraľina, sal nekbareder savore kraľendar. O Del andral o ňebos tuke diňa o kraľišagos, e moc, e zor the e pačiv. Diňa tuke andro vasta le manušen, le dzive džviren the le ňeboskre čiriklen všadzik, kaj bešen. Ačhaďa tut, hoj te vladňines upral oda savoro. Tu sal oda somnakuno šero. Pal tute avela aver kraľišagos, cikneder sar tiro, a mek aver, trito kraľišagos le brondzostar, so vladňinela pre caľi phuv. A paľis ela štarto kraľišagos zoralo sar trast, savo phagerel a rozmarel savoro. A avke sar o trast, so savoro phagerel, avke kada phagerela a rozmarela okle savoren. O pindre the o angušta sikra la čikatar the sikra le trastestar, so dikhľal – oda sikavel, hoj o kraľišagos ela rozďelimen. Ale ela andre the e zor le trastestar, bo dikhľal o trast mišimen la čikaha. O angušta le pindrengre sikra le trastestar a sikra la čikatar, so dikhľal – oda sikavel, hoj o kraľišagos ela sikra zoralo a sikra slabo. O trast mišimen la čikaha, so dikhľal, hin, hoj pes mišinena maškar peste: Dena romeste peskre čhaven jekh avreske, hoj te avel smirom maškar lende, ale na ľikerena pes jekhetane, avke sar o trast pes našťi mišinel la čikaha. Andro dživesa kale kraľengre o Del le ňeboskro zathovela o kraľišagos, savo ľikerela pro furt, na ela zňičimen a na ela avre manušengro. Rozphagerela savore kala kraľišagi a zňičinela len, ale oda kraľišagos ačhela pro furt. Kada hin, so sikavel oda suno pal o bar odphago le verchostar, ale na le manušeskre vastendar – o bar, so phagerďa o trast, o brondzos, e čik, o rup the o somnakaj pro kotora: O baro Del sikaďa le kraľiske, so pes ačhela. O suno hino čačipen a pre oda, so sikavel o suno, tut šaj mukes.“ Akor o kraľis Nebukadnecar peľa le mujeha pre phuv, diňa pačiv le Daniel a prikazinďa, hoj te anen e obeta the o voňavo kaďidlos prekal leste. O kraľis le Danieloske phenďa: „Čačes, tiro Del hino nekbareder Del, o Raj le kraľengro, oda, ko otkerel o garuďipena, bo otkerďa tuke kada garuďipen.“ Paľis o kraľis ačhaďa le Daniel pro baro than a diňa les but vzacna dari. Diňa leske te ľidžal calo babiloňiko provincija a ačhaďa les upral savore goďaver murša andro Babilon. O Daniel peske mangľa le kraľistar, hoj te ačhavel le Šadrach, le Mešach the le Abed-Nego sar uradňiken upral e babiloňiko provincija. Ale o Daniel ačhiľa pre dvora le kraľiskri. O kraľis Nebukadnecar diňa te kerel somnakuňi socha. Sas uči 27 metri a buchľi sas maj 3 metri. Diňa la te ačhavel pre rovina Dura andre babiloňiko provincija. Paľis o kraľis vičinďa le vladaren, le guverneren, le foroskre vodcen, le hlavne radcen, le spravcen upral o pokladňici, le sudcen the savore avre uradňiken andral o provinciji, hoj te aven, bo kamelas te pošvecinel e socha, so diňa te ačhavel. Avke pes zgele savore kala anglune manuša, hoj te pošvecinen e socha, savi ačhaďa o kraľis Nebukadnecar. Paľis o hlasaťeľis zorales zvičinďa: „Prikazinel pes tumenge, manušale andral dojekh narodos the čhib: Sar šunena o hangos andral e truba, pišťala, citara, lavuta the harfa abo aver bašaviben, takoj peren pre phuv a banďon angle somnakuňi socha, so diňa te ačhavel o kraľis Nebukadnecar. Oda, ko na perela pre phuv a na banďola, ela čhido andro jagalo bov rozlabardo.“ Vašoda, sar šunenas o manuša andral savore narodi the čhiba o hangos andral e truba, pišťala, citara, lavuta the harfa abo aver bašaviben, takoj perenas pre phuv a banďonas angle socha, so diňa te ačhavel o kraľis Nebukadnecar. Akor avle varesave Chaldejci a chudle te vakerel pro Židi. Phende le kraľiske: „Kraľina, dživ pro furt! Tu, kraľina, diňal avri prikazis, hoj dojekh, ko šunela o hangos andral e truba, pišťala, citara, lavuta the harfa abo aver bašaviben, mušinel te perel pre phuv a te banďol angle somnakuňi socha. Ale oda, ko na perela pre phuv a na banďola angle socha, ela čhido andro jagalo bov rozlabardo. No hin kade varesave Židi, saven ačhaďal sar uradňiken upral e babiloňiko provincija – o Šadrach, o Mešach the o Abed-Nego. Kala murša, kraľina, na doľikeren tire lava. On na lašaren tire devlen a na banďon angle somnakuňi socha, so diňal te ačhavel.“ Akor o Nebukadnecar igen choľisaľiľa a prikazinďa, hoj te anen le Šadrach, le Mešach the le Abed-Nego. Avke ande kale muršen anglo kraľis. O Nebukadnecar lenge phenďa: „Hin oda čačo, Šadrach, Mešach the Abed-Nego, hoj mire devlen na lašaren a na banďon angle miri somnakuňi socha, so diňom te ačhavel? Či san akana pripravimen, sar šunena o hangos andral e truba, pišťala, citara, lavuta the harfa abo všelijako aver bašaviben, takoj te perel pre phuv a te banďol angle socha, so diňom te ačhavel? Bo sar na banďona angle socha, takoj tumen čhivena andro jagalo bov rozlabardo. A paľis savo del tumen šaj zachraňinela andral mire vasta?“ O Šadrach, o Mešach the o Abed-Nego odphende le kraľiske: „Ó Nebukadnecar, amen pes na mušinas angle tu te braňinel. Te amen čhivena andro jagalo bov, amaro Del, saves lašaras, amen šaj zachraňinel andral oda bov a zachraňinela amen the andral tire vasta, ó kraľina. Ale the te oda na kerďahas, džan, kraľina, hoj tire devlen na lašaraha a angle somnakuňi socha, so diňal te ačhavel, na banďuvaha.“ Akor o Nebukadnecar igen choľisaľiľa, o muj pes leske čerinďa a sas igen choľamen pro Šadrach, Mešach the Abed-Nego. Diňa prikazis, hoj te rozlabaren o bov eftavar buter, sar oda kerenas angloda. A rozkazinďa le nekzoraleder slugaďenge andral peskri armada, hoj te phanden le Šadrach, le Mešach the le Abed-Nego a te čhiven andro jagalo bov rozlabardo. Paľis sphandle kale muršen, so sas urde andre peskre plašťi, gada the turbani pro šere, a čhide len andro jagalo bov rozlabardo. Vašoda, hoj le kraľiskro rozkazis sas igen prisno, sas o bov avke rozlabardo, hoj o jagalo plameňis andral o bov murdarďa ole muršen, save ande le Šadrach, le Mešach the le Abed-Nego. A on trin džene pele sphandle andre oda jagalo bov rozlabardo. Akor o kraľis Nebukadnecar predaranďiľa, sig ušťiľa a phučľa peskre radcendar: „Či na čhiďam andro jagalo bov trine zaphandle muršen?“ „He, kraľina, čhiďam!“ odphende le kraľiske. „Ale me dikhav štare muršen te phirel maškar e jag!“ phenďa o kraľis. „Nane zaphandle a e jag len ňič na kerel! A oda štarto marel pro čhavo le devlengro!“ Akor o Nebukadnecar avľa paš o vudar ole boveskro a vičinďa: „Šadrach, Mešach the Abed-Nego, služobňikale le Nekbaredere Devleskre, aven kade avri!“ Avke o Šadrach, o Mešach the o Abed-Nego avle avri andral e jag. A savore vladara, o guvernera, le foroskre vodci the o aver uradňika le kraľiskre avle a dikhle, hoj e jag ole trine muršen na kerďa ňič, aňi jekh bal pro šero lenge na zlabiľa, aňi o gada pre lende na zlabile a aňi na khandenas pal o thuv. Akor phenďa o Nebukadnecar: „Bararav le Devles, saves o Šadrach, o Mešach the o Abed-Nego lašaren! Ov bičhaďa peskre aňjelos a zachraňinďa peskre služobňiken, save andre leste pačanas a na šunde le kraľiskro rozkazis a dine peskre ťela pro meriben, bo kamenas te lašarel ča peskre Devles a na kamenas te služinel ňisave avre devleske. Vašoda dav kada prikazis: Te varesave manuša andral varesave narodi abo čhiba phenena vareso nalačho pro Del le Šadrachoskro, le Mešachoskro the le Abed-Negoskro, ena čhingerde pro kotora a lengre khera ena čhide tele, hoj lendar te ačhel ča kopa šmeci; bo nane aver del, savo šaj zachraňinďahas kavke sar ov.“ A paloda o kraľis ačhaďa le Šadrach, le Mešach the le Abed-Nego pro bareder than andre babiloňiko provincija. O kraľis Nebukadnecar le narodenge the le manušenge andral savore čhiba, save dživen pal caľi phuv: „Mi barol tumenge o smirom! Hin prekal ma radišagos te phenel tumenge pal o znameňja the pal o zazraki, save mange kerďa o Nekbareder Del. Save bare hine leskre znameňja a save zorale hine leskre zazraki! Leskro kraľišagos hin o večno kraľišagos a leskro rajipen šoha na preačhela.“ „Me, o Nebukadnecar, mange dživavas andro smirom andre miro kher a sa mange džalas mištes andre miro palacis. Džavas suno a oda suno man daraďa avri. Sar pašľuvavas pro hadžos, dikhľom obraza the viďeňja, save mange predžanas andre goďi, a daranďiľom. Akor diňom avri prikazis, hoj te anen angle mande savore goďaver muršen andral o Babilon, hoj mange te phenen, pal soste sas o suno. Paľis avle o čaroďejňika, o zaklinača, o astrologa the o vražňika. Phenďom lenge avri o suno, ale on mange na džanle te phenel, pal soste džal o suno. Pal lende pro koňec avľa o Daniel a me leske phenďom miro suno. (O Daniel pes vičinel Beltšacar, avke sar pes vičinel miro del; andre leste hin o duchos le svete devlengro.) Phenďom: ‚Beltšacarona, nekbareder le nekgoďaveder radcendar, džanav, hoj o duchos le svete devlengro hin andre tu a ňisavo garuďipen nane prekal tute igen pharo. Šun avri miro suno, so dikhľom, a phen mange, pal soste džal! Kala viďeňja dikhľom, sar mange pašľuvavas pre miro hadžos: Dikhľom a jekhvareste maškar e phuv sas stromos a sas igen učo! O stromos barolas a zoraľolas, sas učo dži o chmari a dičholas les všadzik pal caľi phuv. Leskre prajti sas igen šukar, sas upre pherdo ovocje a sas upre o chaben prekal savoredžene. Tel oda stromos arakhle savore dziva džviri o ciňos a pre leskre konara bešenas o čirikle. Ole stromostar chalas savoro, so hin džido. Andre ola viďeňja, so dikhľom, sar mange pašľuvavas pre miro hadžos, dikhľom le svete stražcas, le aňjelos, sar avľa tele andral o ňebos. Zorales vičinelas a phenďa: „Čhinen tele o stromos a čhingeren tele leskre konara! Razinen tele leskre prajti a leskro ovocje rozčhiven! O džviri mi denašen telal leskro ciňos a o čirikle mi ľecinen het pal leskre konara! Ale o pňakos le koreňenca muken andre phuv. Phanden pašal leste o trastune the brondzune lanci a mi ačhel andre maľakri čar. Mi čuľal pre leste e ňeboskri rosa a mi dživel le džvirenca maškar o rastlini pre phuv. Mi čerinel pes leske e goďi pal le manušeskri pre le džviroskri a mi ľikerel leske oda efta časi. Kada prikazis dine avri o stražci, o sveta aňjela oda phende vašoda, hoj o džide te džanen, hoj le Nekbarederes hin zor upral savore kraľišagi pre phuv. Ov len del, kaske kamel, a šaj ačhavel kraľiske the le nekcikneder manušes.“ Kada suno dikhľom me, o Nebukadnecar, a tu, Beltšacar, phen mange avri o suno, bo ňisavo goďaver murš andre miro kraľišagos na džanelas te phenel, pal soste džal o suno. Ale tu džanes, bo andre tute hin o duchos le svete devlengro.‘ “ Akor o Daniel, savo pes vičinel Beltšacar, pes igen daralas vajkeci časos, darade les avri leskre gondoľišagi. O kraľis leske phenďa: „Beltšacarona, ma dara tut le sunestar the olestar, so sikavel!“ O Beltšacar phenďa: „Kraľina miro, kamľomas, hoj o suno the oda, so andre sikavel, pes te ačhel tire ňeprijaťeľenge! Andre tiro suno dikhľal igen zoralo the učo stromos. Dičholas, hoj džal dži andro chmari, a sako pal calo svetos les šaj dikhľa. Leskre prajti sas igen šukar a anďa pherdo ovocje prekal savoredžene te chal. O dziva džviri peske pašľonas tel leskro ciňos a o čirikle bešenas pro konara. Kraľina, tu sal oda stromos! Tu barohas a zoraľohas; tiri zor barolas a dogeľa dži andro chmari a tiro rajipen hin dži pro koňec la phuvake. O kraľis dikhľa le svete stražcas, le aňjelos, te avel tele andral o ňebos, savo phenelas: ‚Čhinen tele o stromos a zňičinen les, ale o pňakos le koreňenca muken andre phuv a phanden pašal leste o trastune the brondzune lanci. Mi ačhel andre maľakri čar, mi čuľal pre leste e ňeboskri rosa a mi dživel le dzive džvirenca dži akor, medik na predžala efta berša.‘ Kada sikavel o suno, kraľina; o Nekbareder diňa avri, so ela mire rajeha, le kraľiha: Tradena tut avri pašal o manuša a dživeha le dzive džvirenca. Chaha čar sar o dobitkos a čuľala pre tu e ňeboskri rosa. Efta berša predžana, medik tuke na pridžaneha, hoj o Nekbareder hin o raj upral o kraľišagos le manušengro a hoj les del, kaske kamel. Oda, so sas phendo andro suno, hoj pes te mukel o stromoskro pňakos le koreňenca, sikavel kada: Tiro kraľišagos tuke ela dino pale akor, sar pridžaneha, hoj o Del andral o ňebos kraľinel. Vašoda, kraľina, prile miri rada: Preačh te kerel bini, ker o lačhipen a tiro nalačhipen čerin pro jileskeriben ko čore manuša. Ko džanel, či na ľikerela dureder tiro lačhipen.“ Kada savoro avľa pro kraľis Nebukadnecar. Sar imar pregeľa dešuduj čhon, phirelas o kraľis pal e palaciskri strecha andro Babilon a phenďa: „Či kada nane o baro Babilon, savo ačhaďom mira bara zoraha sar kraľiko foros, hoj te sikavel miri kraľiko slava?“ Mek aňi na dophenďa o lav, imar andral o ňebos šunďiľa o hangos: „Kada hin phendo pal tute, kraľina Nebukadnecar: O kraľišagos pes tutar iľa het! Tradena tut avri pašal o manuša, dživeha le dzive džvirenca a chaha čar sar dobitkos. Efta berša predžana, medik na pridžaneha, hoj o Nekbareder hin o raj upral o kraľišagos le manušengro a hoj les del, kaske kamel.“ Takoj pes ačhiľa oda lav, so sas phendo pal o Nebukadnecar a sas avritradlo le manušendar. Chalas čar sar o dobitkos a pre leskro ťelos čuľalas e ňeboskri rosa, medik les na sas o bala bare sar le orloskre pora the o naja sar le čirikleskre pazuri. „Sar pregeľa oda časos, so sas dino, me, o Nebukadnecar, dikhľom pro ňebos a miri goďi mange avľa pale. Lašaravas le Nekbarederes, bararavas the oslavinavas le Devles, savo dživel furt. Leskro rajipen hino večno a leskro kraľišagos ľikerel pokoleňje pro pokoleňje. Savore manuša pre phuv nane ňič angle leste; savoreha andro ňebos the le manušenca pre phuv kerel avke, sar kamel. Ňiko les našťi zaačhavel a ňiko leske našťi phenel: ‚So keres?‘ Akor mange avľa pale miri goďi, a diňa pes mange pale miri pačiv, miro šukariben the e slava mire kraľišagoskri. Mire radci the o anglune manuša man pale rodle avri; somas ačhado pro tronos a ačhiľom mek bareder sar angloda. Akana me, o Nebukadnecar, lašarav, bararav a oslavinav le Kraľis le ňeboskres. Savoro, so ov kerel, hin lačho, leskre droma hine čače a olen, ko phiren barikanes, šaj pokorinel.“ O kraľis o Belšacar kerďa bari hoscina peskre ezera (1 000) anglune muršenge a pijelas lenca e mol. Sar o Belšacar pijelas e mol, prikazinďa, hoj te anen o somnakune the o rupune nadobi, save leskro dad o Nebukadnecar anďa andral o Chramos le Jeruzalemoskro, bo o kraľis kamľa andral lende te pijel peskre anglune muršenca, peskre romňijenca the peskre avre romňijenca-služobňičkenca. Avke ande o somnakune nadobi, save ile andral o Chramos, andral o kher le Devleskro andro Jeruzalem, a pijelas lendar o kraľis peskre anglune muršenca, le romňijenca the le romňijenca-služkenca. Pijenas o moľa a lašarenas le somnakune, rupune, brondzune, trastune, kaštune the barune devlen. Jekhvareste pes sikade andro kraľiskro palacis o angušta le manušeskre vasteskre a pisinenas paš o svietňikos pre fala andro palacis. O kraľis dikhelas pro vast, sar pisinelas. Akor o kraľis igen predaranďiľa a daratar parňiľa avri. Slabisaľile leske o pindre a izdranas tel leste o khoča. O kraľis zorales vičinďa, hoj te anen le zaklinačen, le astrologen the le vražňiken. Paľis phenďa le babiloňike mudrcenge: „Oda, ko pregenela kada pisišagos a džanela mange te phenel, pal soste oda hin, ela urdo andro fijalova barikane gada, pre meň leske ela thodo o somnakuno lancocis a vladňinela sar trito nekbareder andro kraľišagos.“ Androda avle savore le kraľiskre mudrci, ale na džanenas te pregenel o pisišagos aňi te phenel le kraľiske, pal soste džal. Akor o kraľis o Belšacar mek buter predaranďiľa, daratar parňiľa avri a leskre anglune murša na džanenas so te kerel. Ale sar e kraľovna šunďa, so vakerenas o kraľis the leskre anglune murša, avľa andre hoscinakri hala a phenďa: „Kraľina, dživ pro furt! Ma predara! Na mušines daratar te parňol avri. Andre tiro kraľišagos hin murš, andre savo hin o duchos le svete devlengro. Sar sas tiro dad kraľis, kada murš sikaďa, hoj les hin lačhi goďi, hoj achaľol a hino goďaver, ajso sar o devla. O kraľis Nebukadnecar, tiro dad, les ačhaďa upral savore čaroďejňika, zaklinača, astrologa the vražňika. Kale muršes le Daniel, saveske o kraľis diňa nav Beltšacar, hin bari goďi a hin les but prindžaripen the achaľuvipen. Ov džanel te phenel avri o sune the o garuďipena a džanel te otkerel o phare lava. Vičin ole Daniel a ov tuke phenela, so ode hin pisimen.“ Paľis ande le Daniel anglo kraľis a ov phenďa le Danieloske: „Sal tu oda Daniel, saves o kraľis, miro dad, zaiľa le manušenca andral e Judsko a anďa kade? Šunďom pal tute, hoj hin andre tute o duchos le svete devlengro, hoj tut hin lačhi goďi, hoj achaľos a sal igen goďaver. Ande angle mande le mudrcen the le zaklinačen, hoj te pregenen kada pisišagos a te phenen mange, pal soste ode hin pisimen, ale na džanenas mange te phenel. Ale pal tute šunďom, hoj džanes te phenel avri o sune a džanes te otkerel o phare lava. Te mange pregeneha kada pisišagos a te pheneha avri, so ode hin pisimen, dava tut te urel andro fijalova barikane gada a andre meň hordineha o somnakuno lancocis a vladňineha sar trito nekbareder andro kraľišagos.“ Pre oda o Daniel phenďa le kraľiske: „Muk tuke tire dari a tire odmeni de avreske. Ale oda pisišagos le kraľiske pregenava a phenava leske avri, so ode phenel. Kraľina, o Nekbareder Del diňa tire dadeske le Nebukadnecaroske o kraľišagos, e zor, e slava the e pačiv. O Del les diňa ajsi bari zor, hoj pes lestar daranas o manuša andral savore narodi the čhiba a izdranas lestar, bo kas kamelas, murdarelas; kas kamelas, mukelas te dživel; kas kamelas, hazdelas upre; a kas kamelas, pokorinelas. Sar peske gondoľinelas pal peste but a leskro jilo ačhiľa barikano, akor sas telečhido pal o kraľiko tronos a leskri slava pes lestar iľa het. Tradle les avri le manušendar a sas les ajsi goďi sar le džviren. Dživelas le dzive somarenca, denas les te chal čar sar le dobitkos a čuľalas pre leste e ňeboskri rosa dži akor, medik na pridžanľa, hoj o Nekbareder Del hin o raj upral o kraľišagi le manušengre a hoj len del, kaske kamel. Ale tu, Belšacarona, leskro čhavo, na kamľal tut te pokorinel, kajte džanehas pal savoreste. Kerehas tutar bareder sar o RAJ andro ňebos, diňal tuke te anel o nadobi andral leskro Chramos a pijehas andral lende e mol tire anglune muršenca, tire romňijenca the le romňijenca-služkenca. Lašarehas le rupune, somnakune, brondzune, trastune, kaštune the barune devlen, save na dikhen, na šunen, aňi na džanen ňič. Ale le Devles, savo ľikerel tiro dživipen the savore tire droma andre peskre vasta, na diňal pačiv. Vašoda ov bičhaďa o vast, so pisinďa kala lava. O pisišagos phenel kada: Mene Mene Tekel u Farsin. Oda hin kada: ‚Mene‘ – O Del zrachinďa o dživesa tire kraľišagoskre a kerďa leske koňec. ‚Tekel‘ – salas važimen pro vahi a sikaďa pes, hoj na važines ajci, keci kampel. ‚Peres‘ – tiro kraľišagos sas rozďelimen a dino le Medenge the le Peržanenge.“ Akor o kraľis Belšacar prikazinďa, hoj le Daniel te uren andro fijalova barikane gada, te thoven leske pre meň somnakuno lancocis a te den te džanel, hoj hino trito nekbareder raj andro kraľišagos. Odi rat murdarde le Belšacar, le babiloňike kraľis. Akor ačhiľa kraľiske andro Babilon o Darius, o medsko kraľis, saveske sas šovardeš the duj (62) berš. O Darius pes rozhodňinďa, hoj ačhavela upral o kraľišagos šel the biš (120) vladaren, hoj te ľidžan calo kraľišagos, a upral lende ačhaďa trine bare uradňiken a jekh lendar sas o Daniel. Kala trin uradňika dodikhenas pre ola vladara, hoj pes mištes te starinen pal o kraľišagos. Pal varesavo časos o Daniel sikaďa, hoj feder kerel peskri buči sar okla aver uradňika the vladara, bo sas goďavereder, a vašoda les o kraľis gondoľinelas te ačhavel upral calo kraľišagos. Okla aver uradňika the vladara kamenas te arakhel vareso nalačho pro Daniel andre oda, sar služinel le kraľiske, bo kamenas les te del andre, ale na arakhle pre leste ňisavi nalačhi veca, bo o Daniel sas pačivalo andre savoreste a kerelas peskri buči avke, sar kampelas. Avke peske kala murša phende: „Pro Daniel na arakhaha ňič, hoj les te das andre. Šaj les chudas ča andre varesoste, so džal pal o zakonos leskre Devleskro.“ Paľis pes but bare uradňika the vladara zgele ko kraľis a phende leske: „Kraľina, Darius, dživ pro furt! Savore tire bare uradňika andre tiro kraľišagos, o guvernera, o vladara, o radci the o anglune murša pes dovakerde, hoj o kraľis te del avri zakonos, savo mušinel sako te doľikerel. Kamas, hoj te prikazines, hoj andre kala tranda (30) dživesa, so avena, pes o manuša te modľinen ča ke tu. Te vareko pes modľinela ke varesavo aver del vaj manuš, mušinela te el čhido andre chev maškar o ľevi. Akana, kraľina, de avri kada zakonos a podpisin tut upre, hoj pes te na del te čerinel, avke sar oda hin andro zakonos le Medengro the le Peržanengro, so pes na del te zrušinel.“ Avke o kraľis Darius podpisinďa oda zakonos. Sar pes o Daniel dodžanľa, hoj ajso zakonos hin avridino, geľa andre peskro kher. O oblaki andre upruno kher sas phundrade pre odi sera sar o Jeruzalem. Trival dživeseste ode džalas pro khoča, modľinelas pes a paľikerelas le Devleske avke, sar oda kerelas angloda. Akor gele ola murša andro kher le Danieloskro a arakhle les, sar pes modľinel a mangel le Devles, hoj leske te pomožinel. Avke ola murša avle anglo kraľis a leperde leske oda zakonos: „Kraľina, či na podpisinďal o zakonos, hoj andre kala tranda dživesa, so avena, pes o manuša te modľinen ča ke tu? Či nane avke, hoj te pes vareko modľinela ke varesavo aver del vaj manuš, mušinela te el čhido andre chev maškar o ľevi?“ O kraľis odphenďa: „He, oda lav ačhel avke, sar phenďom, bo hin oda o zakonos le Medengro the le Peržanengro, so pes na del te čerinel.“ Paľis phende le kraľiske: „O Daniel, jekh le judske manušendar, save sas zaile, tut na šunel, kraľina, aňi na doľikerel tiro zakonos, so diňal avri, ale trival dživeseste pes modľinel ke peskro Del.“ Sar o kraľis šunďa kala lava, sas leske pharo a phenďa peske, hoj zachraňinela le Daniel. A medik na zaračiľa, kerelas savoro, hoj les te zachraňinel. Paloda ola murša gele ko kraľis a phende leske: „Džan, kraľina, hoj pal o zakonos le Medengro the le Peržanengro pes ňisavo prikazis, so diňa avri o kraľis, imar na del te čerinel!“ Paľis o kraľis prikazinďa, hoj te anen le Daniel. Ande les a čhide les andre chev maškar o ľevi. O kraľis phenďa le Danieloske: „O Del, saveske furt služines, tut zachraňinela.“ Avke ande baro bar a zaučharde leha e chev. O kraľis zapečaťinďa oda bar peskra angrusaha a the le anglune muršengre angrusenca, hoj ňiko te na zachraňinel le Daniel. Paľis o kraľis geľa andre peskro palacis a caľi rat pes poscinelas. Na sovelas a na kamelas ňikas, hoj les te zabavinel. Sig tosara o kraľis ušťiľa a siďarelas te džal paš e chev le ľevengri. Sar sas imar paš e chev, kaj sas o Daniel, zvičinďa ke leste la žaľaha: „Daniel, služobňikona le džide Devleskro, sas tire Devles, saveske furt služines, zor tut te zachraňinel le ľevendar?“ O Daniel le kraľiske odphenďa: „Kraľina, dživ pro furt! Miro Del bičhaďa peskre aňjelos a phandľa andre le ľevenge o piski, vašoda man ňič na kerde. Bo o Del dikhľa, hoj som žužo angle leste, a aňi tuke, kraľina, na kerďom ňisavo nalačhipen.“ Akor o kraľis igen radisaľiľa a prikazinďa, hoj te len avri andral e chev le Daniel. Cirdle les avri andral e chev a dikhle, hoj nane ňikhaj dukhado, bo pačalas peskre Devleske. O kraľis prikazinďa, hoj te anen olen, ko klamišagoha dine andre le Daniel, a čhide len andre chev maškar o ľevi lengre čhavenca the romňijenca. Mek aňi na dopele dži pre phuv andre chev a imar pre lende chučile o ľevi a phagerde lenge o kokala. Paloda o kraľis Darius pisinďa savore manušenge andre dojekh narodos the čhib pal caľi phuv: „Mi barol tumenge o smirom. Dav avri o prikazis, hoj pes pal caľi phuv andre miro kraľišagos o manuša te daran le Danieloskre Devlestar. Bo ov hino džido Del, savo hino pro furt, leskro kraľišagos na ela šoha zňičimen a leskro rajipen šoha na preačhela. Ov lel avri a zachraňinel a kerel o znameňja the o zazraki pro ňebos the pre phuv. Ov iľa avri le Daniel le ľevengra zoratar.“ Le Danieloske džalas savoro igen mištes, sar kraľinelas o Darius a pal leste o perziko kraľis Kiros. Sar andro Babilon o Belšacar kraľinelas ešebno berš, džalas o Daniel suno. O viďeňje leske pregeľa prekal e goďi, sar pašľolas pre peskro hadžos. A pisinďa andre o suno, so džalas: „Andre miro viďeňje rači dikhľom o balvaja pal o štar ňeboskre seri, so rozburinde o baro moros. Andral o moros avle avri štar bare šelmi a dojekh lendar sas aver. Ešebno šelma sas sar ľevos, ale o kridli la sas le orloskre. Androda, sar pre late dikhavas, cirdle lake tele o kridli. Hazdle la pal e phuv, thode la te ačhel pro pindre sar manušes a chudňa manušeskro jilo. Avke pes mange sikaďa e dujto šelma, so dičholas sar medvedzis. Pašľolas pre jekh sera. Ola šelma sas andro piskos maškar o danda trin pašvare; kavke lake phende: ‚Ušťi a cha but mas!‘ Paľis dikhavas dureder a sikaďa pes mange e trito šelma, so dičholas sar leopardos. Pro dumo la sas štar kridli sar le čiriklen. Sas la štar šere a sas lake diňi e zor. Paloda andre mire viďeňja rači dikhľom e štarto šelma. Avelas latar bari dar a sas strašno the igen zoraľi. Sas la bare trastune danda, savenca chalas a žuvinelas, a oda, so mek ačhelas, rozpučinelas le pindrenca. Kadi sas aver savore okle šelmendar, so sas angle late, a sas la deš rohi. Dikhavas pre ola rohi a jekhvareste bariľa maškar lende aver cikno rohos. Trin ole rohendar sas avricirdle angle leste. Kale rohos sas jakha, sar hin le manušen, a leskre vušta pes barikanes lašarenas.“ „Androda, sar dikhavas, sas ačhade o troni a Oda, ko sas furt, peske upre zabešľa. Leskre gada sas parne sar jiv, leskre bala sas parne sar vlna. Andral leskro tronos avenas avri o jagale plameňa a the andral o kereki le tronoskre avelas avri e jag. O jagalo paňi avelas avri a čuľalas anglal leste. Ezera-ezerenge leske služinenas a deš ezera deš ezerenge ačhenas anglal leste. O sudos zabešľa a o kňižki sas phundrade. Paľis dikhavas pro cikno rohos, so pes avke barikanes lašarelas. Dikhavas, medik odi šelma na sas murdarďi. Lakro ťelos sas zňičimen a sas čhido te labol andre jag. The okle šelmendar sas iľi e zor, no mek pre varesavo časos lenge sas dino te dživel. Andre oda viďeňje rači dikhľom kada: Le chmarenca andral o ňebos avelas vareko sar o čhavo le manušeskro. Avľa dži pašes paš Oda, ko sas furt, a ande les angle leste. Sas leske diňi e zor, e slava the o kraľišagos, hoj leske te služinen o manuša andral savore narodi the čhiba. Leskri moc hiňi večno, šoha na preačhela, a leskro kraľišagos šoha na ela zňičimen.“ „Me, o Daniel, sar dikhľom kala veci andro viďeňje, igen predaranďiľom a na džanľom, so mange pal oda te gondoľinel. Geľom pašeder paš jekh dženo, so ode ačhelas, a phučľom lestar: ‚S'oda hin kada savoro?‘ Ov ke ma prevakerďa a diňa mange te achaľol, so sikaven kala veci: O štar bare šelmi sikaven, hoj pre phuv chudena te kraľinel štar kraľa. Ale o sveta manuša le Nekbaredereskre chudena o kraľišagos a ačhela lenge pro furt the furt. Paľis kamavas te džanel pal odi štarto šelma, so sas aver savorendar. Avelas latar bari dar, o danda la sas le trastestar, o pazuri la sas le brondzostar, chalas a žuvinelas, a oda, so mek ačhelas, rozpučinelas le pindrenca. Kamavas the te džanel pal o deš rohi, so la sas pro šero, the pal oka aver rohos, so bariľa avri a angle savo trin aver rohi pele avri. Kale rohos sas jakha the vušta, so vakerenas barikanes, a dičholas bareder sar okla rohi. Mek sar dikhavas dureder, kada rohos kerďa o mariben ole svete manušenca a domarelas len dži akor, medik na avľa Oda, ko sas furt, a o sudos sas dino le svete manušenge le Nekbaredere Devleskre, bo avľa o časos, hoj o sveta manuša te prelen o kraľišagos. Akor oda, ko paš ma ačhelas, mange kavke phenďa: ‚E štarto šelma ela o štarto kraľišagos pre phuv, savo ela savore kraľišagendar aver. Zachala caľi phuv, rozpučinela a rozžuvinela. O deš rohi hin o deš kraľa, save avena ole kraľišagostar. Mek jekh aver avela pal lende, ela aver oklendar, so sas, a čhivela tele pal o tronos trine kraľen. Vakerela lava pro Nekbareder, trapinela le svete manušen le Devleskren a kamela te čerinel o sveta inepi the o zakoni. Ena leske dine andro vasta pro časos, duj časi the jepaš časos. Ale zabešela o sudos, leskri zor pes lestar odlela a ela calkom zňičimen pro furt. O kraľišagos, o rajipen the o šukariben savore kraľišagengro tel calo ňebos, ela dino le svete manušenge, so hine le Nekbareder Devleskre. Leskro kraľišagos ela večno, savore rajipena leske služinena a šunena les.‘ Kade hin o koňec le vakeribnaske. Man, le Daniel, igen darade avri mire gondoľišagi a o muj pes mange čerinďa, ale kada savoro mange mukľom prekal ma.“ Sar kraľinelas o kraľis Belšacar trito berš, dikhľom me, o Daniel, dujto viďeňje pal oda ešebno, so dikhľom angloda. Andre oda viďeňje man dikhľom te ačhavel paš o paňi Ulaj andro ohradzimen foros Šušan andre provincija Elam. Sar hazdňom upre o jakha, dikhľom jekhe baranos duje rohenca te ačhel paš o paňi a leskre rohi sas bare. Jekh sas bareder sar oka, ale bariľa nasigeder. Dikhľom ole baranos te marel le rohenca pro zapados, severos the pro juhos. Ňisavo džviros angle leste na obačhiľa a ňiko pes andral leskri zor našťi zachraňinelas. Kerelas oda, so kamelas, a ľidžalas pes upre. Sar pal oda gondoľinavas, jekhvareste avľa pal o zapados jekh capos. Pregeľa caľi phuv, ale leskre pindre pes na chudenas la phuvatar. A ole capos sas maškar o jakha igen baro rohos. Avľa dži paš oda dujerohengro baranos, saves dikhľom te ačhel paš o paňi, a mukľa pes pre leste bara choľaha andre caľi peskri zor. Dikhľom, sar avľa paš o baranos, choľaha andre leste demaďa a phagľa leske soduj rohi. Le baranos na sas zor te obačhel angle leste. O capos leha demaďa andre phuv a uštarelas pre leste. Na sas ňiko te zachraňinel le baranos leskra zoratar. O capos pes ľidžalas igen upre. Ale sar imar sas andre peskri nekbareder zor, phadžiľa leske oda baro rohos a pre leskro than barile aver štar bare rohi pro štar svetoskre seri. Andral jekh olendar avľa avri jekh cikno rohos, so igen barolas pre južno sera, pre vichodno sera a paľis ke Šukar phuv. Bariľa dži paš e ňeboskri armada a čhiďa tele varesaven lendar the le čercheňendar pre phuv a uštarelas pre lende. Ľidžalas pes upre a kerelas pestar bareder sar o veľiťeľis la ňeboskra armadakro, zaačhaďa e sakodživeseskri obeta le RAJESKE a leskro Chramos čhiďa tele. Le Devleskre manuša visaľile le Devlestar andre vzbura a oddine pes ole rohoske a obetinenas leske. Oda rohos čhiďa o čačipen pre phuv a savoro, so kerelas, leske avelas avri. Akor šunďom te vakerel jekhe svetones a aver sveto phučľa olestar, ko vakerelas: „Dži kana ľikerela oda viďeňje pal e sakodživeseskri obeta, pal e vzbura, so ňičinel? Dži kana pes uštarela pre ňeboskri armada the pro Chramos?“ Odphenďa: „Dži akor, medik na predžana 2 300 rača the tosara; paľis ela o Chramos pale pošvecimen.“ Medik me, o Daniel, dikhavas o viďeňje a kamavas oleske te achaľol, jekhvareste paš ma ačhiľa vareko, ko dičholas avri sar murš. A šunďom le manušeskro hangos, sar vičinelas le paňestar Ulaj: „Gabrielona, de leske te achaľol kada viďeňje!“ Paľis o Gabriel avľa ode, kaj ačhavas. Sar avelas pašeder, predaranďiľom a peľom pro muj. Phenďa mange: „Manušeja, achaľuv, hoj kada viďeňje hin pal o posledno časos.“ Sar manca vakerelas, pašľuvavas le mujeha pre phuv a na džanavas mandar. Paľis pes mandar chudňa a thoďa man te ačhel pro pindre. A phenďa: „Dava tuke te džanel, so pes ačhela andre posledno bari choľi le Devleskri, bo o viďeňje hin pal o posledno časos, so hin dino. Oda dujerohengro baranos, saves dikhľal, oda hin o kraľa andral e Medsko the andral e Perzija. O zabarardo capos hin o grecko kraľis a o baro rohos maškar leskre jakha hin o ešebno kraľis. O štar rohi, save barile avri, sar o baro rohos leske phadžiľa, hine o štar kraľišagi, so avena leskre narodostar, ale na ela len ajsi zor sar les. Jekh strašno kraľis avela andre posledna dživesa lengre kraľišagoskre, sar imar dokerena savore bini andre peskri vzbura. Oda kraľis ela zacato the igen falošno. Ačhela igen zoralo, ale na peskra zoratar. Kerela bari pohroma a avela leske avri sa, so kerela. Zňičinela le zorale muršen a the le Devleskre manušen. Vašoda, hoj ela vibito, avela leske avri o falošna droma. Ľidžala pes upre andro jilo a zňičinela but dženen akor, sar oda na užarena. Ačhavela pes the le Rajeske upral o raja, no ela zňičimen, ale na le manušeskra zoratar. Čačo hin oda viďeňje, so tuke sas phendo pal o rača the tosara, sar pes na obetinela. Ale tu oda viďeňje zapečaťin, bo predžana but berša, medik pes kada ačhela.“ Me, o Daniel, slabisaľiľom a nasvaľiľom pro vajkeci dživesa. Paľis ušťiľom a keravas le kraľiskri služba. Igen man čudaľinavas upral oda viďeňje a našťi oleske achaľuvavas. O Darius, le Ahasveroskro čhavo andral o medsko narodos, ačhiľa kraľiske upral o chaldejiko kraľišagos. Sar ov kraľinelas ešebno berš, me, o Daniel, achaľiľom andral o Pisišagos, andral oda lav, so diňa o RAJ le prorokos Jeremijaš, hoj o Jeruzalem ačhela zňičimen pro eftavardeš (70) berš. Avke man visarďom ko Raj, miro Del, hoj les te rodav andre modľitba, igen les mangavas a poscinavas man. Somas urdo andro gada le gonestar a bešavas andro prachos andral o bov. Modľinavas man ko RAJ, ke miro Del, a phenavas avri mire bini: „Ó, Rajeja, baro a zoralo Devla, so doľikeres pačivales e kamibnaskri zmluva olenca, ko tut kamen a doľikeren tire prikazaňja: Amen, o Izrael, kerďam o bini a kerahas o nalačhipen. Samas nalačhe a vzburinahas pes; visarďam pes het tire zakonendar the prikazendar. Na šunahas tire služobňiken le proroken, save vakerenas andre tiro nav amare kraľenge, amare vladarenge, amare dadenge the savore manušenge andre amari phuv. Tiro, Rajeja, hin o spravodľišagos, ale amen sam andre ladž dži adadžives – o manuša andral e Judsko, savore, so bešen andro Jeruzalem the calo Izrael, ola, ko hine pašes, the ola, ko hine dur, andre savore phuva, kaj amen tradňal avri vaš oda, hoj na samas tuke pačivale. Rajeja, e ladž amenge, amare kraľenge, amare vladarenge the amare dadenge, bo kerahas o bini pre tute. Tu, Raja, amaro Devla, sal lačhejileskro a odmukes, kajte amen pes tuke ačhavahas a na šunahas tiro hangos, RAJEJA, amaro Devla, hoj te phiras pal o zakoni, so amenge diňal prekal tire služobňika-proroka. Calo Izrael na doľikerďa tiro zakonos a visarďa pes het, hoj te na šunel tiro hangos. Vašoda o prekošibena, so hine pisimen andro zakonos le Mojžišoskro, le Devleskre služobňikoskro, sas avričhide pre amende, bo kerehas o bini pre leste. Doľikerďa peskre lava, so phenelas pre amende the pre amare vladara, hoj anela pre amende kajso baro nalačhipen. Se oda, so pes ačhiľa andro Jeruzalem, pes na ačhiľa ňikhaj tel calo ňebos. Avke sar hin pisimen andro zakonos le Mojžišoskro, avke pre amende avľa kada savoro nalačhipen, bo amen na kamahas te el pre dzeka le RAJESKE, amare Devleske, hoj pes te visaras amare binendar a te das pozoris pre tiro čačipen. Vašoda sas o RAJ pripravimen a domukľa pre amende kada nalačhipen. Bo o RAJ, amaro Del, hino čačipnaskro andre savoreste, so kerel, ale amen na šunahas leskro hangos. Akana, Rajeja, Devla amaro, so tire zorale vasteha iľal avri tire manušen andral o Egipt a kerďal tuke baro nav maškar o manuša dži adadžives, avke sar oda hin adadžives – amen kerďam bini, amen kerďam namištes. Rajeja, vaš savore tire čačipnaskre skutki visar het tiri bari choľi tire forostar le Jeruzalemostar, tire svete verchostar. Vaš amare bini a vaš o bini amare dadengre ačhiľa o Jeruzalem the tire nipi pre ladž sakoneske, ko bešen pašal amende. Ale akana, Devla amaro, šun avri e modľitba the o mangipen tire služobňikoskro. Ker oda prekal tute korkoreste, Rajeja, mi švicinel tiro muj pre tiro zňičimen Chramos. Devla miro, prithov tiro kan a šun. Otker tire jakha a dikh pre amaro zňičimen foros, so ľidžal tiro nav. Amaro mangipen ke tu na anas vaš oda, hoj amen sam čačipnaskre, ale vaš oda, hoj tu sal igen lačhejileskro. Rajeja, šun! Rajeja, odmuk! Rajeja, šun avri a ker! Ma odthov oda! Ker oda vaš tuke korkoreske, Devla miro! Bo tiro foros a tire manuša ľidžan tiro nav.“ Me vakeravas, modľinavas man a viznavinavas mire bini the o bini mire manušengre, le Izraeloskre, a anavas miro mangipen anglo RAJ, miro Del, vaš o sveto verchos mire Devleskro. Sar man mek modľinavas, o Gabriel, oda murš, saves angloda dikhľom andro viďeňje, priľecinďa sig ke mande akor, sar pes obetinel o račakre obeti. Avľa paš ma a phenďa mange kada: „Daniel, akana avľom, hoj tut te dav goďi te achaľol. Sar tut chudňal te modľinel, o lav sas dino a me avľom, hoj tuke les te phenav avri, bo sal vzacno le Devleske. Vašoda prindžar oda lav a achaľuv oda viďeňje. Eftavardeš kurke hin dine tire manušenge the tire svete foroske, hoj pes te preačhel la vzburaha the le binenca, hoj pes te počinel vaš e vina, te anel pes o večno spravodľišagos, te zapečaťinel pes o prorocko viďeňje a te pomazinel pes o Neksveteder than. Vašoda džan a achaľuv: Akorestar, sar šunďiľa o lav pal oda, hoj pes pale te ačhavel o Jeruzalem, a dži akor, medik avela o Pomazimen vladcas, predžana efta kurke the šovardeš the duj (62) kurke. O uľici andro Jeruzalem the e ochrana pašal o foros ena pale upreačhade. Ale oda ena o phare časi. Pal o šovardeš the duj kurke ela murdardo o Pomazimen bi e vina. O foros the o Neksveteder than zňičinena o manuša ole vladcaskre, savo avela. O koňec avela sar e potopa, o mariben the o ňičeňje, so diňa avri o Del, ľikerela dži o agor. Oda vladcas ispidela pro but džene, hoj leha te keren zmluva pre jekh kurko. Maškar o kurko kerela, hoj pes imar te na anen o obeti the o dari. Andro Chramos ela thoďi e džungaľi modla, so les meľarela andre, a ačhela ode, medik pre oda, ko la ode thoďa, na ela čhido avri o sudos, so sas dino prekal leste.“ Sar kraľinelas o kraľis Kiros andre Perzija trito berš, sas sikado o lav le Danieloske, savo pes vičinelas Beltšacar. Oda lav sas čačipnaskro, ale sas les igen phares te achaľol. Oda lav leske sas dino te achaľol andro viďeňje. Andre ola dživesa me, o Daniel, somas andre bari žaľa trin kurke. Na chaľom lačho chaben, aňi mas aňi mol na iľom andro muj. Aňi na makhľom man olejoha, medik na pregele trin kurke. Bišuštarto (24.) džives andre ešebno čhon somas pro brehos paš o baro paňi Tigris. Sar dikhľom upre le jakhenca, dikhľom varesave muršes urdes andro ruchos le ľanostar a pašal o klubi sas prephandlo sirimoha le žuže somnakastar andral o Ufaz. Leskro ťelos sas sar o vzacno bar a leskro muj sas sar o bleskos. O jakha les sas sar o jagale fakľi, leskre vasta the pindre sas sar o bľišťaco brondzos a leskro hangos šunďolas sar but manušengro. Ča me, o Daniel, dikhľom oda viďeňje. O murša, save manca sas, les na dikhle, ale avľa pre lende e bari dar a denašle pes te garuvel. Avke ačhiľom korkoro a dikhavas oda baro viďeňje. Ale ačhiľom bi e zor, parňiľom avri pro meriben a e zor man calkom omukľa. Androda šunďom leskro hangos. A sar oda šunďom, peľom tele le mujeha pre phuv a na džanavas mandar. A chudňa pes mandar varesavo vast, čhalaďa man a somas pro khoča the pro burňika. Phenďa mange: „Daniel, vzacno muršeja, de pozoris pro lava, so tuke phenava. Ušťi upre, bo akana som bičhado pal tu.“ A sar mange kada phenďa, ušťiľom upre a izdravas. Paľis mange phenďa: „Ma dara tut, Daniel, bo ešebne dživesestar, kanastar tuke zaiľal andro jilo, hoj kames te achaľol, a chudňal tut te pokorinel anglo Del, sas tire lava avrišunde a me vaš oda avľom. O raj le aňjelengro, so ľidžal o kraľišagos andre Perzija, pes mange ačhavelas bišujekh (21) džives. Ale o Michael, jekh le nekbareder aňjelengre rajendar, mange avľa te pomožinel a mukľom les ode le kraľiha andral e Perzija. Akana avľom, hoj tuke te dav te achaľol oda, so pes ačhela tire manušenca andre ola dživesa, so avena, bo kada viďeňje hino pal ola dživesa, so avena.“ Medik mange kala veci vakerelas, banďiľom le mujeha dži pre phuv a ňemisaľiľom. Paľis pes vareko, ko dičholas sar manuš, chudňa mire vuštendar a me phundraďom o muj a chudňom te vakerel. Phenďom oleske, ko ačhelas anglal ma: „Hin mange igen phares olestar, so dikhľom, raja miro, a šunav man igen slabo. Sar šaj me, tiro sluhas, vakerav tuha, raja miro? E zor man omukľa a phares pes mange dichinel.“ Pale pes mandar chudňa oda, ko dičholas sar manuš, a diňa man zor. Phenďa: „Ma dara tut, vzacno manušeja! O smirom tuha! Preker tut! Av zoralo!“ Sar ke ma kavke prevakerďa, prekerďom man a phenďom: „Vaker, rajeja, bo diňal man zor.“ Phučľa mandar: „Džanes, soske pal tu avľom? Ale akana man mušinav te džal pale te marel le aňjelengre rajeha andral e Perzija, a sar me džava, o aňjelengro raj andral e Grecko avela. Ale ešeb tuke dava te džanel, so hin pisimen andre Kňižka le čačipnaskri. Ňiko aver mange lenca na pomožinel, ča o Michael, o raj le Izraeloskre aňjelengro.“ Me ačhavas paš o Michael, hoj les te zoraľarav a te pomožinav leske akor, sar kraľinelas o medsko kraľis Darius ešebno berš. Ale akana tuke phenava o čačipen: „Andre Perzija ena mek trin kraľa a štarto peske skidela buter barvaľipen sar okla, a sar zoraľola peskre barvaľipnastar, kerela upre savoren pro grecko kraľišagos. Paľis avela jekh zoralo kraľis, savo vladňinela bara zoraha a kerela sa, so ča leske ela pre dzeka. No avke sig sar avľa, avke ela leskro kraľišagos rozmardo a rozďelimen pro štar seri le svetoskre, ale na maškar leskre potomki. Oda kraľišagos imar na ela ajso zoralo, sar sas paš leste, bo ela avricirdlo a dela pes avrenge. O kraľis pal o juhos ačhela igen zoralo, ale jekh leskre veľiťeľendar ačhela mek zoraleder sar ov a kraľinela andre leskro kraľišagos bara zoraha. Pal o vajkeci berša pes sthovena jekhetane: e čhaj le kraľiskri pal o juhos iľa vera le kraľiha pal o severos, hoj te zoraľaren lengri zmluva. Ale na ľikerela oda but, bo oj, lakro rom, lakre čhave the lakre sluhi ena murdarde. Jekh lakra famelijatar ačhela kraľiske pro juhos. Ov džala pre armada le kraľiskri pal o severos, zalela leskro ohradzimen foros a domarela leskri armada. Lela the lengre devlen, lengre trastune modlen the lengre vzacna rupune the somnakune nadobi a ľidžala len andro Egipt. Pro vajkeci berš mukela le kraľis pro severos andro smirom. Paľis o kraľis pal o severos avela andro kraľišagos le kraľiskro pro juhos, ale visarela pes pale andre peskri phuv. Leskre čhave ena pripravimen pes te marel a zvičinena e bari armada, so džala furt anglal a zalela savoro sar e potopa a doanela o mariben dži paš leskro ohradzimen foros. Paľis o kraľis pal o juhos avela pro mariben choľaha a marela pes le kraľiha pal o severos, savo ačhavela bari armada, savi ela domarďi. Sar o kraľis pal o juhos zalela ola armada, ľidžala pes andre peskro jilo upre. Murdarela but ezera dženen, ale na ačhela furt zoraleder sar oka, bo o kraľis pal o severos ačhavela aver armada, mek bareder sar oki; a pal o vajkeci berša avela pale la armadaha, savi ela igen bari a mištes vizbrojimen. Andre oda časos ušťena upre but džene pro kraľis pal o juhos. The ola dziva džene tire narodostar ušťena upre, hoj pes te ačhel oda, so sas andro viďeňje, ale perena. O kraľis pal o severos avela a čhivela avri pre kopa o bara pašal o muros a zalela o ohradzimen foros. O slugaďa pal o juhos na obačhena, aňi ole nekfederen na ela zor oda te odmarel. Oda, ko pre leste avľa, peske kerela, so kamela, a ňiko angle leste na obačhela. Zaačhela the andre Šukar phuv a ela les zor la te zňičinel. Kamela te avel caľa peskra kraľišagoskra armadaha a phandela le kraľiha pal juhos e smiromoskri zmluva. Dela leske romňake peskra čha, hoj les te zňičinel, ale oda, so kamela te kerel, leske na avela avri. Paľis pes mukela pro phuva paš o moros a but lendar zalela. No jekh veľiťeľis zaačhavela leskro avriasaben a na ča oda, the leskri ladž leske dela pale. Avke pes visarela pale ko ohradzimen fori andre peskri phuv, ale poddžala leske o pindro, perela a imar les na dičhola. Pre leskro than pes ačhavela aver, savo bičhavela le colňikos te kidel avri o daňe, hoj te barvaľol leskro kraľišagos. No pal varesavo časos ela zňičimen, ale na andre choľi, aňi na andro mariben. Pre leskro than avela igen nalačho manuš, saves na ela pravos te ačhel kraľiske. Avela akor, sar oda o manuša na užarena, ale dochudela o kraľišagos avke, hoj thovela avri le manušenca. Šulavela avri anglal peste o armadi a zňičinela len the le Devleskre Nekbaredere Rašas. Oleha, hoj phandela zmluvi le vodcenca andral aver narodi, thovela lenca avri a ela furt zoraleder, kajte les ela frima manuša. Jekhvareste avela pro mariben pre ola nekbarvaleder provinciji a kerela ajse veci, save na kerenas aňi leskre dada, aňi o dada lengre dadengre. Rozdela maškar peskre o zailo the čordo barvaľipen the o aver lačhe veci. The pro ohradzimen fori le bare murenca kerela peskre plani, ale ča pre varesavo časos. Bi e dar kerela upre a skidela bari the zoraľi armada a džala pro kraľis pal o juhos. O kraľis pal o juhos pes mukela pre leste la bara the zoraľa armadaha, ale na obačhela, bo leha thovena avri. Zňičinena le kraľis ola, ko chan leha pal o skamind; leskri armada ela šulaďi avri a but džene merena andro mariben. Soduj kraľa bešena jekhetane pal o skamind a gondoľinena pro nalačho, klaminena jekh avreske, ale na ela oda pre ňisoste, bo o koňec avela andre oda časos, so hin dino. O kraľis pal o severos avela pale andre peskri phuv bare barvaľipnaha a zalela peske andro jilo te zňičinel e sveto zmluva. Kerela, so kamela, a paľis džala pale andre peskri phuv. Andre oda časos, so hin dino, džala pale pro mariben pro juhos, ale akana oda na ela avke sar angloda. Bo avena pre leste o loďi le Kitanengre a predarala. Avke pes visarela pale, choľisaľola a kamela te zňičinel e sveto zmluva. Avela a dela pačiv olen, ko omukle e sveto zmluva. Leskri armada ušťela upre, hoj te meľarel andre o Chramos the e pevnosť. Na domukena te obetinel e sakodživeseskri obeta a ačhavena ode la džungaľa modla. Le gule lavenca thovela avri olenca, ko na doľikeren e zmluva. Ale ola, ko prindžaren peskre Devles, pes leske zorales ačhavena. O goďaver le manušendar dena but dženen goďi. Ale varesaven lendar murdarena le šabľenca a labarena andre jag, varesaven zalena andre a phandena pre varesavo časos. Sar perena, dochudela pes lenge cikňi pomoca, ale but džene pes ke lende klamišagoha pridena. Varesave ole goďaver manušendar perena, hoj te aven žuže, obžužarde a bi e mel. Kada ľikerela dži akor, medik na avela o koňec andre oda časos, so o Del diňa. Oda kraľis kerela sa, so kamela, ľidžala pes upre a kerela pestar bareder sar savore devla. The pro Del le devlengro vakerela ajse veci, save našťi aňi te šunel. Sa leske avela avri mištes, medik na predžala o časos la bara choľakro, bo oda, so kamel o Del, pes mušinel te ačhel. Ov na ačhela ňisave devlendar, saven leskre dada lašarenas, aňi ole devlestar, saves but džuvľija kamen, aňi ňisave avre devleske na presikavela e pačiv, bo ov pestar kerela bareder sar on savore. Ale lašarela le hradoskre devles. Oda hin del, saves leskre dada na prindžarenas a anela leske o somnakaj, o rup, o vzacna bara the o aver vzacna dari. O kraľis džala pro nekzoraleder fori la pomocaha ole devlestar a dela bari pačiv olen, ko pes leske poddena. Ačhavela len vodcenge upral o but manuša a vaš e odmena lenge rozďelinela e phuv. Andro posledno časos pre leste avela pro mariben o kraľis pal o juhos, ale o kraľis pal o severos pre leste džala le slugaďenca pro graja, le verdanenca the but loďenca. Avela pro but phuva a predžala prekal lende sar e potopa. Avela the pre Šukar phuv, pro Izrael. Ezera-ezerenge ena murdarde avri, ale o Edom, o Moab the o anglune manuša le Amončanengre ena zachraňimen leskre vastendar. Rozthovela peskri zor upral o phuva. Aňi o Egipt lestar na denašela. Andre leskri zor ena o somnakune, rupune the aver vzacna veci andral o Egipt. Domarela the e Libija the o Kuš. Ale oda, so šunela pal o vichodos the pal o severos, les daravela avri a džala bara choľaha pro mariben, hoj te zňičinel a te murdarel avri but dženen. Rozthovela peskre kraľika stani maškar o moros the maškar o šukar sveto verchos. Ale ode ela leskro koňec a ňiko leske na pomožinela.“ „Andre oda časos avela o Michael, o baro aňjelos, savo stražinel tumare manušen. Akor avela ajso pharipen, savo mek na sas, kanastar hin o narodi, dži akana. Ale andre oda časos ena zachraňimen tire manuša – sako, kaskro nav pes arakhela pisimen andre le Devleskri kňižka. A but olendar, ko soven andro prachos la phuvakro, ušťena upre; jekh pro večno dživipen, ale aver ena teledikhle the andre ladž pro furt. Ola, ko hine goďaver, švicinena sar o ňeboskro švetlos a ola, ko anena but dženen andro spravodľišagos, švicinena sar o čercheňa pro furt. Ale tu, Daniel, ľiker kala lava andro garuďipen a zapečaťin e kňižka, medik na ela o posledno časos. But džene džana upre tele a o prindžaripen barola.“ Me, o Daniel, dikhľom te ačhel duje avre muršen, jekhes pre kada brehos paš o paňi a dujtones pre aver brehos. Olendar jekh dženo prevakerďa ko murš urdo andro ľanovo ruchos, savo sas upral o paňi: „Kana ela koňec kale strašne vecenge?“ Šunďom ole muršes urdes andro ľanovo ruchos, savo sas upral o paňi. Ov hazdľa soduj vasta ko ňebos, iľa vera andro nav le Devleskro, savo dživel furt, a phenďa: „Ľikerela oda trin the jepaš berš. Sar imar preačhela te džal pre le Devleskre sveta manuša, akor ena savore kala veci dokerde.“ Šunďom kada savoro, ale na achaľiľom oleske. Phučľom: „Rajeja miro, savo ela o koňec kale vecenge?“ Odphenďa: „Daniel, dža, bo kala lava hine ľikerde andro garuďipen a zapečaťimen dži o posledno časos. But džene ena žužarde, lela pes pal lende tele e mel a prekal e jag ačhena dokonaleder, ale o nalačhe ačhena dureder nalačhe. Ňiko le nalačhe manušendar oleske na achaľona, ale o goďaver achaľona. Akorestar, kanastar pes zaačhavela o sakodživeseskre obeti a ela ačhaďi e džungaľi modla andro Chramos, predžana 1 290 dživesa. Bachtale hine ola, ko pačabnaha užarena, medik na predžana 1 335 dživesa. Ale tu av verno dži o koňec. Mereha, ale paľis ušťeha andral o meriben pro koňec le dživesengro, hoj te chudes tiro ďeďictvos.“ O lav le RAJESKRO, so avľa ko Hozeaš, ko čhavo le Beeriskro, sar andre Judsko kraľinenas o Uziaš, o Jotam, o Achaz the o Chizkija a sar andro Izrael kraľinelas o Jarobeam, o čhavo le Jehoašiskro. Sar o RAJ ešebnovar prevakerďa ko Hozeaš, phenďa leske: „Dža a le tuke varesava lubňa romňake a ela tut o čhave andral o lubipen, bo tumari phuv kerel baro lubipen oleha, hoj pes visarďa het le RAJESTAR.“ Avke geľa a iľa peske romňake la Gomer, le Diblajimoskra čha. Oj ačhiľa khabňi a ločhiľa leske muršores. Akor phenďa o RAJ le Hozeašiske: „De leske nav Jezreel, bo imar maj marava e famelija le Jehuoskri vaš oda, hoj but dženengro rat čhorde avri andro Jezreel, a kerava o koňec le Izraeloskre kraľišagoske. Andre oda džives phagerava o lukos, e zor le Izraeloskra armadakri, andre dolina Jezreel.“ Paľis e Gomer pale ačhiľa khabňi a uľiľa lake čhajori. Akor o RAJ phenďa: „De lake nav Lo-Ruchama, bo imar buter na presikavava e milosť le Izraeloske a na odmukava lenge. Ale le Judaskre manušenge presikavava e milosť a zachraňinava len me, o RAJ, lengro Del; na zachraňinava len aňi le lukoha aňi la šabľaha aňi le maribnaha aňi le grajenca aňi olenca, ko bešen pro graja.“ Paloda, sar e Gomer imar preačhiľa te del te pijel la čhajora, so pes vičinel Lo-Ruchama, pale ačhiľa khabňi a uľiľa lake muršoro. Akor phenďa o RAJ le Hozeašiske: „De leske nav Lo-Ami, bo tumen na san mire manuša a me na som tumaro Del.“ „Ale jekhvar ena o Izraeliti ajci but sar e poši paš o moros, so pes na del te zrachinel aňi te zgenel. A pre oda than, kaj lenge sas phendo: ‚Na san mire manuša,‘ lenge jekhvar ela phendo: ‚Tumen san o čhave le džide Devleskre.‘ Akor pes o manuša andral e Judsko the andral o Izrael zdžana jekhetane, kidena peske avri jekhe vodcas a pale rozkvitňisaľona andre phuv. Oda ela baro džives le Jezreeloskro. Phenen tumare phralenge: ‚Ami!‘, a tumare pheňenge: ‚Ruchama!‘“ „Čhavale, dovakeren tumara dake, dovakeren lake, bo imar nane miri romňi a me na som lakro rom. Mi preačhel te dživel andro lubipen a mi visarel pes andral peskro napačivaľiben! Bo sar na, ta čhivava lake tele o gada a ela langi avke sar andre oda džives, sar uľiľa. Kerava latar pušťa, kerava latar avrišuki phuv a mukava la te merel le smedostar. Na avava jileskro ke lakre čhave, bo on hine o čhave andral o lubipen. Bo lengri daj kerelas o lubipen; odi, so lenca ačhiľa khabňi, kerďa o džungipen. Bo phenďa: ‚Džava pal mire pirane, save man dena maro the paňi, vlna the ľanos, olejos the pijiben.‘ Vašoda zahradzinava lakro drom le koľakenca a zamurinava la avke, hoj na džanela khatar te džal. Oj denašela pal peskre pirane, ale na dochudela len; rodela len, ale na arakhela. Akor peske phenela: ‚Džav pale ke miro ešebno rom, bo akor sas mange feder sar akana!‘ Ale oj na kamelas te pridžanel, hoj me som oda, ko la delas o zrnos, e nevi mol the o nekfeder olejos; me som oda, ko la delas but somnakaj the rup, ale oj oleha lašarelas le Baal. Vašoda mange lava pale miro zrnos, sar ela e žatva, the miri nevi mol, sar ela lakro časos; lava latar miri vlna the miro ľanos, save sas pre oda, hoj te učharen andre lakro langipen. Akana čhivava lake tele o gada a ačhela langi anglo jakha savore lakre piranengre a ňiko la našťi zachraňinela andral mire vasta. Zaačhavava savore lakre radišagi: lakre inepi, oslavi le Neve čhoneskre, dživesa le šabatoskre – savore lakre inepi. Zňičinava lakre viňici the lakre figovňika, pal save oj phenel: ‚Kada hin miro počiňiben, savo man dine mire pirane.‘ Mukava len te zabarol le vešeha a chana len o dziva džviri. Marava la vaš ola dživesa, sar labarelas o kaďidlos le Baalenge, sar pes šukaľarelas le čeňenca the angrusenca, sar phirelas pal peskre pirane, ale pre ma bisterďa,“ phenel o RAJ. „Vašoda la pricirdava pale ke ma; ľidžava la pre pušťa a vakerava šukares ke lakro jilo. Ode lake dava pale lakre viňici a kerava, hoj la Bibachtaľa dolinatar te ačhel e brana la naďejakri. Odarik mange giľavela avke sar andre peskro terňipen, avke sar andre oda džives, sar avľa avri andral o Egipt. Andre oda džives,“ phenel o RAJ, „man vičinela miro rom a imar man na vičinela miro baal. Bo me lava avri andral lakro muj o nava le Baalengre; lengre nava pes imar šoha na leperena. Akor phandava e zmluva mek the le dzive džvirenca, le čiriklenca the le džvirenca, so pes cirden pal e phuv, hoj tumen te na dukhaven. O lukos, e šabľa the o mariben lava het pal e phuv a dava lenge te sovel andro smirom. Mangavava man tuha pro furt; mangavava man tuha andro spravodľišagos the čačipen, andro kamiben the jileskeriben. Mangavava man tuha andre vernosť a tu sprindžareha le RAJES. Andre oda džives odphenava pro modľitbi,“ phenel o RAJ, „phenava le ňeboske a o ňebos dela o brišind pre phuv, e phuv dela o zrnos, e mol the o olejos; a on barona a phenena: ‚O Del sadzinela!‘ Zathovava mange mire manušen andre phuv a avava jileskro ke odi, kas angloda diňom nav Bi e milosť. Olenge, kas angloda diňom nav Na mire manuša, phenava: ‚Tumen san mire manuša!‘ On odphenena: ‚Tu sal amaro Del!‘ “ O RAJ mange pale phenďa: „Dža, kam tira romňa, kajte hiňi lubňi a džal pal aver murš. Kam la avke, sar o RAJ kamel le Izraeloskre čhaven, kajte pes on visaren ke aver devla a rado lenge anen e obeta le hroznengre bokeľendar.“ Avke vaš late počinďom dešupandž rupune šekli a duj šel kili jačmeňis, hoj la te cinav. Phenďom lake: „Ačheha ke mande but dživesa, na kereha lubipen, na džaha pal aver murš a aňi man tuha na ela ňič.“ Bo o Izraeliti ačhena but dživesa bi o kraľis, bi o vodcas, bi e obeta, bi o sveta bara, bi o efodos the bi o modli. Paľis pes o Izraeliti visarena a rodena le RAJES, peskre Devles, the le Davidoskre čhas, peskre kraľis. A andro posledna dživesa avena daraha anglo RAJ a prilena leskro lačhipen. Šunen o lav le RAJESKRO, Izraelitale! Bo o RAJ obviňinel le manušen, so dživen andre kadi phuv: „Nane ňiko verno aňi pačivalo andro kamiben, ňiko na prindžarel le Devles andre kadi phuv. Košen, klaminen, murdaren, čoren a keren o lubipen; o murdaripen pal o murdaripen, nane len imar ňisave hraňici. Vašoda e phuv šučol avri a savoro, so andre dživel, našľol; o dziva džviri, o čirikle, a mek the o ribi andro moros meren. Ňiko ňikas te na obviňinel aňi ňiko ňikas te na odsudzinel! Bo me obviňinav tumen le rašajen! Tumen perena dživese a rači o proroka perena tumenca; vašoda zňičinava tumara da, le Izrael! Mire manuša meren, bo man na prindžaren. Vašoda, hoj tumen odčhiďan o prindžaripen, me tumen odčhivava andral e rašajiko služba. Vašoda, hoj bisterďan pro zakonos tumare Devleskro, the me bisterava pre tumare čhave. So buter rašaja sas, buter bini kerenas angle mande; čerinava lengri slava pre ladž! Čaľon pro bini mire manušengre a kamen, hoj te keren o nalačhipen. Vašoda avke, sar cerpinena o manuša, avke cerpinena the o rašaja: Marava sodujen vaš lengre droma a počinava lenge vaš lengre skutki. Chana, ale na čaľona; kerena o lubipen, ale na ela len čhave, bo omukle le RAJES vaš o lubipen. E puraňi the e nevi mol lel e goďi mire manušendar. Mire manuša roden e rada paš e kaštuňi modla a vražinen peskre paľicenca, hoj pes te dodžanen so te kerel, bo o duchos le lubipnaskro len cirdel te lašarel avre devlen a oddžan le Devlestar. Anen peskre obeti pro verchi, labaren o kaďidlos pro uče brehi tel o dubos, topoľis the cedros, kaj hin lačho ciňos. Vašoda tumare čhaja keren o lubipen a tumare borija nane pačivale. Na marava tumare čhajen, hoj keren o lubipen, aňi tumare borijen, hoj nane pačivale; bo the o murša phiren pal o lubňa a anen o obeti le chramoskre lubňenca. O manuša, so na achaľon, ena zňičimen. Te keres, Izraelona, o lubipen, te na avel odi vina the pro Juda. Ma džan andro Gilgal te lašarel falošňe, ma phiren andro Bet-Aven, ma len vera kavke: ‚Lav vera pro džido RAJ!‘ O Izrael hino zacato sar e zacato gurumňi. Šaj les akana o RAJ pašinel pre bari maľa sar le bakrores? O manuša le Izraeloskre pes oddine le modlenge; muk len avke! Sar dopijen e mol, džan te kerel o lubipen; lengre vladara kamen buter e ladž sar e slava. E balvaj len pačarela andre peskre kridli a odphurdela; lengre obeti lenge anena e ladž.“ „Šunen kada, rašajale! Phundraven o kana, Izraelitale! Šunen mištes, tumen e famelija le kraľiskri! Bo kada sudos hin pre tumende! Ačhiľan pascake prekal e Micpa, san nacirdle sar e sita pro verchos Tabor. O vzburenci dogele imar igen dur andro murdaripen, ale me len savoren marava. Me prindžarav le Efrajim; o Izrael nane garudo angle mande. Tu kerehas lubipen, Efrajimona; o Izrael hino meľardo andre. Lengre skutki lenge na domuken te avel pale ke peskro Del, bo o duchos le lubipnaskro hin andre lende; na prindžaren le RAJES. O baripen le Izraeloskro svedčinel pre leste. O Izrael, o Efrajim, perel pre peskre bini, the o Juda perela lenca. Peskre bakrenca the stadenca džan te rodel le RAJES, ale na arakhena les, bo pes lendar odcirdňa. Na sas verna le RAJESKE, bo anenas pro svetos ňevlastne čhaven; sar oslavinena o inepos le Neve čhoneskro, ov len zňičinela the lengre maľenca. Trubinen pro rohos andre Gibea, pre truba andre Rama; trubinen zorales pro mariben andro Bet-Aven! Pal tute, Benjamin! O Efrajim ela zňičimen andre oda džives, sar les karhinava; maškar o kmeňi le Izraeloskre phenava oda, so pes čačes ačhela. O raja le Judaskre hine sar ola, ko čerinen la phuvakre hraňici. Čhivava pre lende avri miri choľi sar paňi. O Efrajim igen cerpinela, ela roztrušimen paš o sudos, bo radišagoha džalas pal o modli. Me avava sar o moľos le Efrajimoske a sar o kirňiben le Judaske. Sar o Efrajim dikhľa peskro nasvaľiben a o Juda peskri rana, akor geľa o Efrajim andre Asirija a mangľa le bare kraľis vaš e pomoca. Ale ov tumenge našťi pomožinel aňi našťi sasťarel tumare rani. Bo me avava sar o ľevos pro Efrajim a sar o terno ľevos pro Juda. Me! Me korkoro len čhingerava pro kotora; džava len te cirdel het a ňiko len na zachraňinela. Akor džava a visarava man pale pre miro than, medik peske na udžanena e vina a na rodena miro muj. Sar lenge ela igen phares, akor man rodena igen zorales.“ „Aven džas pale ko RAJ! Ov amen čhingerďa pro kotora, ale ov amen the sasťarela; ov amen zraňinďa, ale ov amenge the phandela andre o rani. Pal o duj džives amen obdžiďarela, pro trito džives amen hazdela upre, hoj te dživas angle leskro muj. Aven, sprindžaras le RAJES! Keras sa, hoj les te sprindžaras. Avke sar hin isto, hoj o kham avela avri, avke hin isto the oda, hoj ov avela; avela sar o brišind, so avel jesone the jarone, sar o brišind, so poľivinel e phuv. So te kerel tuha, Efrajimona? So te kerel tuha, Judona? Se tumaro kamiben ke ma hin sar e chmara tosara, abo sar e rosa, so sig našľol. Vašoda tumen kresinavas prekal o proroka, murdaravas tumen le lavenca andral miro muj a miro sudos avel avri sar o švetlos. Bo me, o Del, kamav tumaro verno kamiben a na e obeta; buter kamav, hoj man te prindžaren, sar hoj mange te anen o labarde obeti. Ale on prephagle miri zmluva imar paš o Adam; ode mange sas napačivale. O Gilead hin o foros le nalačhe manušengro, pre leskre uľici hin pherdo rat. Sar o zbujňika užaren, hoj pre varekaste te chučen, avke keren o rašaja; murdaren le manušen pro drom andro Šichem; keren baro nalačhipen! Dikhľom o strašno džungipen andro Izrael: O Efrajim ode kerel baro lubipen; o Izrael hino meľardo andre. A the prekal tumende, manušale andral e Judsko, hin pripravimen o džives, kana skidena upre o trestos. Kamav te anel pale mire zaile manušen.“ „Ale sar kamav le Izrael te sasťarel avri, sikavel pes e vina le Efrajimoskri the o nalačhe skutki la Samarijakre. Bo thoven avri le manušenca; o živaňis rozmarel o kher, o zbujňika avri pro uľici občoraren! Na len peske andre goďi, hoj me na bisterav pre lengro nalačhipen, ale lengre bini len avke obkľučinen, hoj hine furt angle mire jakha. Peskre nalačhipnaha keren radišagos le kraľiske a peskre klamišagoha le vladarenge. Savore hine lubara; hine sar o rozlabardo bov, andre savo o pekaris na mušinel te čhivel kašta, kanastar rozkerďa o chumer dži akor, medik leske na avela upre. Andre oda džives, sar amaro kraľis kerďa e oslava, leskre uradňika mačile la moľatar a ov pes pridiňa paš o barikane. He, lengre jile labonas sar bov andre peskre nalačhe plani; caľi rat lengri choľi thuvisaľolas a tosara rozlabiľa sar bari jag. Savore hine rozlabarde sar bov a chan tele peskre vladaren; savore lengre kraľa peren tele, ale ňiko lendar ke ma na vičinel. O Efrajim pes mišinel avre narodenca; o Efrajim hino e marikľi, so na sas previsarďi a prilabiľa. Leskri zor chan tele o cudzinci, ale ov olestar na džanel; o bala leske chudle te šivisaľol, ale aňi olestar na džanel. O baripen le Izraeloskre manušengro svedčinel pre lende, ale the avke pes na visaren pale ko RAJ, ke peskro Del, aňi les na roden vaš oda savoro. O Efrajim hino sar e holubica, sig peha del te thovel avri, bi e goďi; maj vičinel pre pomoca andro Egipt a maj džal andre Asirija. Sar džana, nacirdava pre lende miri sita, cirdava len tele sar le čiriklen; zachudava len sar šunava, hoj pes zdžan. Vigos lenge, bo mandar odgele! Ena zňičimen, bo pes mange ačhade! Me len kamav te cinel avri, ale on pre ma vakeren o klamišagi. Na modľinen pes ke ma andral calo jilo, ča roven pre peskre hadži. Vaš o zrnos the vaš e mol pes čhingeren pro ťelos, ale mandar pes visaren. Me len sikavavas a davas len zor, ale on pre mande gondoľinen avri o nalačhe plani! Na visaren pes ko Nekbareder, hine sar o bango lukos. Lengre vladara ena murdarde la šabľaha angle lengri sprosto čhib, vašoda lendar asana andro Egipt.“ „Prithoven o trubi paš o muj! O orlos kružinel upral o kher le RAJESKRO, bo prephagle miri zmluva a ačhade pes pre miro zakonos. O Izrael ke ma vičinel: ‚Devla amaro, amen tut prindžaras!‘ Ale o Izrael odčhiďa oda, so hin lačho; vašoda pre leste džala o ňeprijaťeľis. O manuša peske ačhade le kraľen, ale bijal mande; ačhade peske le rajen, ale mandar na phučle. Kerde peske o rupune the o somnakune modli pre peskri zahuba. Me odčhiďom la Samarijakra somnakuňa gurumňora. Miri choľi pre lende labol! Našťi aven žuže? Mek dži kana? Se the ola modla kerďa o manuš andral o Izrael. Oda nane Del! Ela phagerďi pro kotorora – odi somnakuňi gurumňi andral e Samarija! Sadzinen e balvaj a skidena e vichrica! O klasos barola bi o zrnos, na kerela pes lestar ňisavo aro. A kajte pes lestar kerďahas aro, chana oda o cudzinci. O Izrael hino zňičimen; akana hino maškar o narodi sar e phagerďi piri, savi ňiko na kamel. Bo on gele andre Asirija sar o dzivo somaris, so phirel upre tele korkoro; o Efrajim peske cinelas le piranen. Kajte peske cinelas le piranen andral o narodi, me len akana skidava upre pro sudos. Maj našavena e zor tel o pharipen le bare kraľiskro. O Efrajim peske ačhaďa but oltara pre obeta vaš o binos, no ola oltara leske ačhile o thana, kaj kerel o binos. Pisinďom lenge igen but veci andral miro zakonos, ale on len lenas sar vareso cudzo. Kajte mange anen o obeti sar o daros a chan o mas le obetengro, le RAJESKE nane pre dzeka. Akana peske leperela pre lengro nalačhipen, marela len vaš o bini a džana pale andro Egipt. O Izrael bisterďa pre peskro Stvoriťeľis a ačhavelas o palaca, o Juda kerďa but ohradzimen fori. Ale me pre lengre fori bičhavava e jag a zlabarela lengre hradi.“ Ma radisaľuv, Izrael, ma thoven baripen avke sar aver narodi, bo na sanas verna tumare Devleske! Rado sanas, sar tumenge počinenas vaš o lubipen pre dojekh than, kaj rozpučinen o zrnos. O humnos the o lisos pre mol len na čaľarela; e mol len sklaminela. Na ačhena te bešel andre phuv le RAJESKRI; o Efrajim džala pale andro Egipt a andre Asirija chana o nažužo chaben. Na rozčhivena e moľakri obeta le RAJESKE, peskre obetenca leske na ena pre dzeka. Ola obeti lenge ena sar o maro la žaľakro, sako, ko lendar chala, pes meľarela; he, lengro maro ela ča prekal lende, ňič olestar pes na anela pre obeta andro kher le RAJESKRO. So kamen te kerel andro džives la oslavakro, andro džives le RAJESKRE ineposkro? Kajte denašlehas la pohromatar, o Egipt len skidela, a ena parunde andro Memfis. Lengre vzacna rupune veci zabarona la pokrivaha, lengre stani zalena o koľaka. Avle o dživesa le trestoskre – avle o dživesa le počiňibnaskre. O Izrael olestar mi džanel! Vašoda, hoj keren igen but bini a našťi man avri ačhen, o prorokos hino tumenge dilino, o murš le Devleskre duchoha nagoďaver. O prorokos hino bičhado le Devlestar, hoj te stražinel le Efrajim, ale pre savore leskre droma hine thode o pasci a hin les ňeprijaťeľa mek the andro kher leskre Devleskro. Hine igen nalačhe andre peskre skutki, avke sar sas akor andre Gibea. O Del na bisterela pre lengro nalačhipen a marela len vaš lengre bini. O RAJ phenel: „Sar arakhľom le Izrael, sas oda avke, sar te arakhel o hrozni pre pušťa; sar te dikhel o ešebno ovocje pro figovňikos. Ale sar gele ko Baal-Peor a pošvecinde pes la modlake la Ladžake, ačhile ajse džungale sar odi veca, so kamenas. E slava le Efrajimoskri ľecinela het sar o čiriklo – na uľona lenge čhave aňi na ločhona aňi na ačhena khabne. Kajte bararena avri čhaven, me lendar savoren lava. Vigos lenge, bo me man lendar visarava het! Dikhľom le Efrajim sar le Tir, sadzimen pro šukar than; ale o Efrajim mušinela te ľidžal peskre čhaven pro murdaripen.“ De len, Devla – so len deha? De len, hoj te na ločhon a te na el len andro koľina thud! O RAJ phenel: „Chudňom len našťi avri te ačhel vaš savoro lengro nalačhipen andro Gilgal. Vaš o nalačhipen, so keren, len tradava avri andral miro kher. Imar len na kamava, savore lengre vodci pes mange ačhade. O Efrajim hino mardo tele, leskre koreňa šučile avri, na anena ovocje. Kajte len ela čhave, me olen, kas avke kamen, murdarava.“ Miro Del len odčhivela, bo les na šunenas; ačhena tulakenge maškar o narodi. O Izrael hino sar o viňičis, pre savo hin pherdo hrozni, a barol leske igen but ovocje. So buter leske barol ovocje, buter oltara kerel; so buter leskri phuv barvaľol, šukareder sveta slupi ačhavel. Lengre jile hine falošna a akana mušinena te cerpinel vaš peskri vina. O Del phagerela lengre oltara a zňičinela lengre sveta slupi. Imar maj phenena: „Nane amen kraľis, bo na darahas pes le RAJESTAR. Ale kajte amen uľahas kraľis, so šaj kerďahas prekal amende?“ Vakeren prazdna lava, len falošňe vera a phanden o zmluvi. Vašoda le sudostar ačhel sar o jedovato koľakos pre orimen maľa. O manuša andral e Samarija pes daran pal odi somnakuňi gurumňi andro Bet-Aven. Lakre manuša pal late rovena, the lakre rašaja, o modlara, ola, ko radisaľonas lakre šukaribnastar, bo hiňi lendar iľi het. The kadi modla ela ľigenďi andre Asirija sar e obeta le bare kraľiske. E ladž avela pro Efrajim, ladžala pes o Izrael vaš peskre plani. E Samarija ela zňičimen; lakro kraľis ela sar o kaštoro pro paňi. Zňičimen ena o uče thana andro Aven, o binos le Izraeloskro, o kraki the o koľaka barona pre lengre oltara. Akor phenena le verchenge: „Učharen amen andre!“ a le brehenge: „Peren pre amende!“ Ole dživesendar, kanastar kerďan o binos andre Gibea, na preačhiľan, Izraelona. Či na avela pale o mariben pro nalačhe andre Gibea? Te kamava, marava len: O narodi pes pre lende zdžana, hoj len te phanden vaš lengre dvojita bini. O Efrajim hino sar e treňimen avri gurumňori, so rado marel avri e pšeňica, ale me thovava o jarmos pre lakri šukar meň: tradava le Efrajim andre phari buči, o Juda orinela, o Jakob phagerela o hrudi. Sadzinen tumenge o spravodľišagos, skiden o verno kamiben, prekopaľinen tumenge e naorimen maľa, bo hin o časos te rodel le RAJES, medik na avela a na dela o spravodľišagos pre tumende sar brišind. Ale tumen sadzinďan o nalačhipen, skidňan upre o nalačhe skutki a chanas o ovocje le klamišagoskro, bo mukenas tumen pre tumari zor the pre tumare but slugaďa. E maribnaskri vika avela pre tumare manuša a savore tumare ohradzimen fori ena zňičimen, avke sar o kraľis Šalman zňičinďa o Bet-Arbel andro mariben, sar sas o daja peskre čhavenca rozpučimen pre phuv. Avke kerava tumenca, manušale andral o Betel, bo tumaro nalačhipen hino baro. Soča vidňisaľola, o kraľis andral o Izrael ela calkom zňičimen. „Sar sas o Izrael terno, kamavas les a andral o Egipt vičinďom mire čhas. Ale so buter pre lende vičinavas, buter mandar džanas het; obetinenas le Baaloske a le modlenge labarenas o kaďidlos. Me somas oda, ko le Efrajim sikavelas te phirel; me len lavas pro vasta, ale on na sprindžarde, hoj oda somas me, ko len sasťarelas. Ľidžavas len le lačhipnaskre lanenca, le kamibnaskre špargenca, somas sar oda, ko lenge podhazdelas o jarmos pal e meň, banďuvavas ke lende tele a davas len te chal, hoj te na džan pale andro Egipt, ale akana lenge vladňinela e Asirija, bo pes na kamenas te visarel le binendar. E šabľa predžala leskre forenca, zňičinela leskre falošne proroken a chala len tele vaš lengre plani. Mire manuša pes mandar furt kamen te visarel het – vičinen ko Baal, ale ov len na hazdela upre.“ „Sar šaj tut omukav, Efrajimona? Sar šaj tut dav andre, Izraelona? Sar šaj tut zňičinav avke sar o foros Adma? Sar šaj tuha kerav avke sar le foroha Cebojim? Miro jilo andre ma previsaľol, miro kamiben ke tu andre ma labol. Na marava tut mira bara choľaha, na zňičinava pale le Efrajim, bo me som Del, na manuš, o Sveto Del maškar tumende a na avava pre tumende la choľaha.“ „On džana pal o RAJ, ov gravčinela sar ľevos; sar ov gravčinela, leskre čhave izdrana a avena pal o zapados. Avena a izdrana sar o čirikle andral o Egipt, sar o holubici andral e Asirija, a dava lenge pale te bešel andre peskre khera,“ phenel o RAJ. O Efrajim man obkľučinel le klamišagenca, o Izrael mange klaminel, the o Juda pes furt ačhavel pro Del, pro verno the sveto Del. O Efrajim pes čaľarel la balvajaha, calo džives denašel pal e vichodno balvaj, kerel furt buter klamišagos the mariben. Phandel e zmluva la Asirijaha a le Egiptoske bičhavel o olivovo olejos. O RAJ del pro sudos le Juda; kamel te marel le Jakob vaš oda, sar dživel; te počinel leske vaš oda, sar kerel. Imar andro per peskra dake chudňa le phrales la petatar; marelas pes le Devleha peskra manušeskra zoraha; marelas pes le aňjeloha a domarďa les; rovelas a mangelas peske o požehnaňje. Arakhľa les andro Betel a ode leha vakerelas – le RAJEHA, le Nekzoraleder Devleha, leskro nav hin o RAJ! Avke akana visar tut pale ke tiro Del, doľiker o verno kamiben the o spravodľišagos a užar furt pre tiro Del! Le kupcas hin andro vasta o falošna vahi a rado klaminel. O Efrajim phenďa: „Barvaľiľom, hin man igen but; a ňiko pre ma našťi phenel, hoj dochudňom o barvaľipen napačivales.“ Ale me som o RAJ, tiro Del, savo tut iľa avri andral o Egipt; pale tuke dava te bešel andro stani, sar varekana pro inepos le Stankengro. Vakeravas ko proroka, davas len but viďeňja a vakeravas prekal lende andro podobenstva. Hin andro Gilead e modloslužba? Ola manuša ena zňičimen! Obetinenas le biken andro Gilgal? Lengre oltara ena sar o bara pre kopa pre orimen maľa! O Jakob denašľa andre phuv Aram; o Izrael služinelas, hoj te dochudel la romňa; vaš e džuvľi stražinelas o stadi. Prekal o prorokos o RAJ iľa avri le Izrael andral o Egipt a prekal o prorokos les stražinelas. O Efrajim igen choľarďa le RAJES, vašoda les mukela andre vina vaš oda rat, so čhorďa avri, a leskro Raj leske visarela pale e ladž, so kerďa. Sar o Efrajim vakerelas, o manuša izdranas; sas barardo andro Izrael, ale kerďa o binos le Baaloha a muľa. Ale the akana mek furt keren o bini a keren peske o trastune modli; o modli šukares kerde le rupestar, savore hine e buči le majstroskri. Vakerel pes pal lende: „On obetinen le manušen a čumiden le gurumňoren!“ Vašoda našľona sar e tosarutňi chmara, našľona sig sar e rosa, sar o phus, so hino odphurdlo andral o humnos, abo sar o thuv, so džal avri prekal e oblaka. „Ale me som o RAJ, tiro Del, savo tut iľa avri andral o Egipt. Na viznavineha avre devles, ča man; ňisavo aver zachrancas nane, ča me! Starinavas man pal tu pre pušťa, andre avrišuki phuv. Sar len davas te chal, čaľile; čaľile a lengro jilo ačhiľa barikano, vašoda pre ma bisterde. Avke prekal lende avava sar o ľevos, sar o leopardos, so užarel paš o drom. Chučava pre lende sar e medveďica, savake ile le ciknen; rozčhingerava lenge e hruďa a chava len sar e ľevica – o dziva džviri len čhingerena pro kotora. Kada hin tiro koňec, Izraelona, bo džas pre mande – pre oda, ko tuke šaj pomožinel. Kaj hino tiro kraľis, hoj tut te zachraňinel andre savore tire fori? Kaj hine tire vladara, saven tuke mangehas: ‚De man kraľis the vladaren!‘? Avke tut diňom choľaha kraľis a choľaha les tutar iľom het. E vina le Efrajimoskri hiňi zapisimen andro zvitkos a o trestos hino pripravimen vaš leskro binos. Avle pre leste o dukha sar pre khabňi džuvľi, ale ov nane o goďaver čhavo, bo sar avel o časos te uľol, ov na kamel te avel avri andral la dakro per. Cinava kale manušen avri andral e zor le Šeoloskri? Cinava len avri andral o meriben? Kaj hin tire rani, ó meriben? Kaj hin tiro trňos, ó Šeol? Imar mange na ela pharo vaš tumenge! Kajte o Izrael kvitňisaľol maškar o phrala, avela e vichodno balvaj, e balvaj le RAJESTAR, a phurdela la pušťatar; avke leskre prameňa šučona avri a andre leskri chaňig našľola o paňi. Odi balvaj lestar lela savore vzacna veci.“ E Samarija ľidžala e vina, bo pes vzburinďa pre peskro Del. Lakre manušen murdarena la šabľaha, lakre čhaven rozpučinena pre phuv a le khabne džuvľen rozparinena. Visar tut pale ko RAJ, Izraelona, ke tiro Del, bo angle tire bini tuke poddžanas o pindre. Len tumenca o lava, visaren tumen ko RAJ a phenen leske: „Odmuk amenge savore amare bini a prile amen lačhe jileha, hoj e chvala andral amaro muj tuke te el sar o biki pre obeta. E Asirija amen na zachraňinela, na džaha te bešel pro graja a na phenaha ole vecenge, so kerďam amare vastenca: ‚Amare devla!‘, bo tu sal lačhejileskro ko široti.“ O RAJ phenel: „Anava mire manušen pale ke ma. Kamava len andral calo miro jilo, bo imar na som pre lende choľamen. Avava sar e rosa le Izraeloske, rozkvitňisaľola sar e ľaľija a mukela o koreňa sar o cedri andro Libanon. Barona leske o neve konara, ela šukar sar e oliva a voňinela sar o cedri andro Libanon. O manuša pale bešena tel leskro ciňos a barona sar e pšeňica; kvitňisaľona sar o viňičis, lengri slava ela sar e libanoňiko mol. Akor phenela o Efrajim: ‚So man chal le modlenca? Kamav te odphenel pre tiro kamiben, te dikhel mire jakhenca pre tute. Avke avava sar o smrekos furt zeleno, anava tiro ovocje.‘ “ Oda, ko hin goďaver, mi achaľol kale vecenge! Oda, ko mištes rozsudzinel, mi prindžarel len! O droma le RAJESKRE hine čače, o spravodľiva pal lende phiren, ale o binošna pre lende peren. Kada lav diňa o RAJ le Joeloske, savo sas čhavo le Petueloske. Šunen kada, tumen vodcale, šunen savore, ko bešen andre kadi phuv. Ačhiľa pes imar varekana kajso vareso andre tumare dživesa abo andro dživesa tumare phure dadengro? Vakeren pal oda tumare čhavenge a tumare čhave peskre čhavenge a lengre čhave lengre čhavenge. Oda, so ačhiľa pal o čarakre kobilki, chale o terne kobilki; oda, so ačhiľa pal o terne kobilki, chale o bare kobilki; oda, so ačhiľa pal o bare kobilki, chale o maľakre grajora. Prekeren tumen, pijakale, a roven! Hikinen, savore pijakale, so pijen e mol; roven vaš e nevi mol, bo pašal tumare vušta la ile het. Bo andre miri phuv avľa zoralo narodos, ajso baro, hoj pes aňi na del te zrachinel. O danda les hin sar le ľevos a o anglune danda ostra sar la ľevica. Mire viňičistar kerďa pušťa, phagerďa mange o figovňika, cirdňa pal lende tele e cipa a čhiďa het, lengre konara ačhile parne. Roven sar e pačivaľi čhaj, savi pre peste urel o gono le pharipnastar, sar lake merel oda, kas peske kamľa te lel romeste. Imar na ela e chabeneskri the e moľakri obeta andro kher le RAJESKRO. O rašaja, save služinen le RAJESKE, roven. O maľi hine zňičimen, e phuv hiňi andre žaľa, bo našľiľa e pšeňica. Šučiľa avri o muštos a o olivovo olejos dogeľa. Ladžan tumen, farmarale! Vinohradňikale, hikinen! Roven žaľatar vaš e pšeňica the vaš o jačmeňis, bo e žatva pre maľa sas zňičimen. O viňičis the o figovňikos šučile avri; o granatovňikos, e palma, e phabaj – savore ovocna stromi šučile avri. O radišagos le manušengro našľiľa. Uren tumen andro gone, rašajale, a roven! Hikinen, tumen, so keren pašal o oltaris! Aven urde andro gada le gonestar a roven caľi rat, služobňikale mire Devleskre! Bo e chabeneskri the e moľakri obeta imar nane andro kher amare Devleskro. Den avri o sveto postos! Zvičinen le manušen pro zhromažďeňje! Skiden le vodcen the savore manušen, so bešen andre kadi phuv, hoj te aven andro kher le RAJESKRO, tumare Devleskro, a mangen le RAJES, hoj tumenge te pomožinel! Joj vigos, so pre amende avel! O Džives le RAJESKRO hino pašes! Oda džives le Nekzoraleder Devlestar avel sar bibach. O chaben sas amenge ilo angle amare jakha! Imar nane ňisavo radišagos andro kher amare Devleskro! O semena la pšeňicakre šučile avri andre čik, o stodoli rozpele, o špajzi sas čhide tele, bo šučiľa avri e pšeňica. Joj, sar bučinel o dobitkos, bokhatar o stadi phiren upre tele, bo nane len ňič pre maľa; the o bakrane stadi cerpinen. Ke tute, RAJEJA, vičinav, bo e jag zlabarďa e čar a o plameňa savore stromi pre maľa. The o dziva džviri ke tute vičinen, bo šučile avri o paňa, so čuľanas, a e jag zlabarďa the lengri čar. Trubinen pre truba pro Sion, viskinen pro poplach pre miro sveto verchos! Mi izdran savore manuša andre Judsko, bo avel o Džives le RAJESKRO. He, imar hino pašes! Oda džives ela baro kaľipen, igen zamračimen the zachmurimen. Avke sar tosara o švetlos učharel andre o verchi, e bari the zoraľi armada avel, ajsi, savi mek na sas šoha angloda, aňi šoha na ela paloda. Anglal lende e jag zlabarel savoro, pal lende zňičinen savoro o plameňa; anglal lende hiňi e phuv sar e zahrada Eden, a pal lende sar e zňičimen pušťa – ňič anglal lende na denašela. Dičhon avri sar graja; denašen sar maribnaskre graja. Sar chučkeren pal o špici le verchengre, šunďol len avke sar e vika pal o verdana; avke sar o phus, so pukinel andre jag; hine sar e zoraľi armada pripravimen pro mariben. Sar aven, izdran lendar o narodi, parňon avri daratar savore muja. Denašen sar o maribnaskre murša, džan upre pro hradbi sar o slugaďa; savore pochodinen andro šori, na visaren pes peskre dromestar. Ňiko andre avreste na demel, sako džal rovnones anglal; o šipi the o kopiji len našťi zaačhaven, na daran pes a na oddžan pre sera. Premaren pes andro foros, denašen upre pro hradbi, džan upre andro khera a cirden pes andre prekal o oblaki sar o zbujňikos. E phuv anglal lende razisaľol, o ňebos izdral, o kham the o čhonoro kaľon andre a o čercheňa preačhen te švicinel. Le RAJESKRO hangos del rozkazis peskra armada, leskre slugaďa hine igen but a ola, ko keren oda, so phenel, hine igen zorale. O Džives le RAJESKRO hino baro a igen strašno! Ko ačhela te dživel? „Ale the akana,“ phenel o RAJ, „visaren tumen pale ke mande cale tumare jileha, andro postos, andro roviben the andre žaľa! Čhingeren tumenge o jile a na o gada, aven pale ko RAJ, ke tumaro Del!“ Se ov hino milosťivo a lačhejileskro, hino baro andro kamiben a na choľisaľol sig; hino furt pripravimen te odmukel a na te marel. Ko džanel? Talam čerinela peskro gondoľišagos, ela leske pharo a mukela pal peste o požehnaňje, hoj tumen te el e chabeneskri the e moľakri obeta prekal o RAJ, tumaro Del. Trubinen pre truba pro verchos Sion! Den avri o sveto postos; zvičinen le manušen jekhetane! Anen savore manušen jekhetane, pošvecinen o zhromažďeňje; vičinen le phurederen, anen le cikne čhavoren, anen the olen, so mek pijen o koľin! O terno pro bijav mi avel avri andral peskri spalňa a e terňi andral peskro kheroro. O rašaja, so služinen le RAJESKE, mi roven maškar o Chramos the maškar o oltaris. Mi mangen pes kavke: „Av jileskro ke tire manuša, RAJEJA, ma de tiro ďeďictvos andre ladž; ma domuk, hoj amendar aver narodi te asan. Soske pes te vakerel maškar o manuša: ‚Kaj hino lengro Del?‘ “ Akor o RAJ rozlabiľa kamibnaha vaš peskri phuv a sas leske pharo vaš peskre manuša. O RAJ phenďa peskre manušenge: „Dikhen, bičhavav tumenge e pšeňica, e nevi mol the o olejos, hoj tumen te čaľarav. Imar šoha na kerava, hoj tumen te ladžan maškar o narodi. Lava tumendar het tumare ňeprijaťeľis pal o severos a tradava les andre avrišuki the zamukľi phuv; leskri angluňi čata tašľola andro vichodno moros a leskri paluňi čata andro zapadno moros. Leskro khandipen pes rozľidžala a leskri meribnaskri pacha avela upre.“ He čačo, o RAJ kerďa bare veci. Ma dara tut, phuvije! Radisaľuv a thov baripen, bo o RAJ kerďa bare veci! Ma daran tumen, dziva džvirale, bo e čar pre maľa hiňi pale zeleno a o stromi anen ovocje; o figovňikos the o viňičis anen baro uľipen. Manušale le Sionoskre, radisaľon a thoven baripen andro RAJ, tumaro Del! Bo ov tumen dela but brišind, bičhavela tumenge o jesuno the o jaruno brišind avke sar angloda. Andro humnos ela pherdo pšeňica a o lisi prečuľana la moľaha the le olejoha. Dava tumenge pale oda, so našaďan andre ola berša, sar tumenge o kobilki chanas o uľipen – o čarakre kobilki the o terne kobilki, o maľakre grajora the o bare kobilki – miri bari armada, savi pre tumende bičhaďom. Ela tumen but chaben a chana čales; lašarena o nav le RAJESKRO, tumare Devleskro, savo kerelas o zazraki prekal tumende. Mire manuša pes imar šoha na ladžana. Akor džanena, hoj me som maškar o Izraeliti, hoj me som o RAJ, tumaro Del, a nane ňiko aver. Mire manuša pes imar šoha na ladžana. „Ale paloda čhivava avri mire Duchos pre dojekh manuš a tumare čhave the tumare čhaja prorokinena, tumare phure manušen ela sune a tumare terne dikhena viďeňja. He, mek the pre mire služobňika the pro služobňički čhivava avri mire Duchos. Sikavava o znameňja pro ňebos the pre phuv: o rat, e jag the o baro thuv. O kham pes čerinela pro kaľipen a o čhonoro pro rat angloda, sar avela oda baro the strašno Džives le RAJESKRO. A ela avke, hoj sako, ko lašarela le RAJESKRO nav, ela zachraňimen, bo pro verchos Sion the andro Jeruzalem ela e zachrana, avke sar o RAJ diňa lav. Ola, ko predživena, ena ola, kas peske vičinela o RAJ.“ Kala hin o lava le Amososkre, savo sas jekh le pasťjerendar andral e Tekoa. Duj berš angloda, sar razisaľiľa e phuv, leske o Del diňa o viďeňje pal o Izrael akor, sar sas o Uziaš kraľis andre Judsko a o Jarobeam, o čhavo le Jehoašiskro, kraľis andro Izrael. O Amos phenďa: „O RAJ zorales vičinel andral o Sion, šunďol les andral o Jeruzalem; o maľi le pasťjerengre šučon avri a o veš pro verchos Karmel našľol.“ Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Damašek a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo marenas le manušen andral o Gilead le špicovate trastenca a kerenas lenge pro dume o bare rihi. Vašoda bičhavava e jag pro kher le Chazaeloskro, savi zlabarela o hradi le Ben-Hadadoskre. Rozmarava e brana andro Damašek, zňičinava le kraľis andre dolina Aven a the oles, ko chudel andro vasta o žezlos andro Bet-Eden; a o Aramejčana ena zaile a ľigende het andre phuv Kir,“ phenel o RAJ. Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral e Gaza a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo zaile cala fori a ľigende len het, hoj len te bikenen le Edomoske. Vašoda bičhavava e jag pro foroskre muri andre Gaza, savi zlabarela lakre hradi. Zňičinava le kraľis andro Ašdod a the oles, ko chudel andro vasta o žezlos andro Aškalon; marava le Ekron mire vasteha, medik na merena savore Filišťinci,“ phenel o RAJ, o Adonaj. Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Tir a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo cala fori bikende le Edomoske a bisterde pre zmluva le phralengri. Vašoda bičhavava e jag pro foroskre muri andro Tir, savi zlabarela leskre hradi.“ Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Edom a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo džanas pre peskro phral pro Izrael la šabľaha a na sas ke leste jileskre; lengri choľi šoha na preačhelas a furt la ľikerenas andre peskre jile. Vašoda bičhavava e jag pro Teman, savi zlabarela o hradi andre Bocra.“ Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Amon a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo rozčhingerenas le khabne džuvľen andral o Gilead, hoj te buchľaren peskre hraňici. Vašoda rozlabarava e jag pro foroskre muri andre Raba, a zlabarela lakre hradi akor, sar ode šunďola e vika le maribnaskri the e zoraľi balvaj la burkaha. Lengro kraľis ela zailo, ov jekhetane peskre vodcenca,“ phenel o RAJ. Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Moab a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo zlabarde o kokala le edomike kraľiskre pro parno prachos. Vašoda bičhavava e jag pro Moab, a zlabarela o hradi andro Kerijot. O Moab merela andre bari vika, sar šunďola o maribnaskro viskišagos the o hangos la trubakro. Murdarava le Moaboskre sudcas a jekhetane leha the savore leskre vodcen,“ phenel o RAJ. Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Juda a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo odčhide pestar le RAJESKRO zakonos a na doľikerenas leskre prikazaňja. Dine pes te klaminel peskre falošne devlenge, savenge služinenas lengre dada. Vašoda bičhavava e jag pro Juda, a zlabarela o hradi andro Jeruzalem.“ Kada phenel o RAJ: „Na odmukava le manušenge andral o Izrael a marava len vaš o trin bini the vaš o štar, bo le spravodľivones bikenen vaš o rupune love a le čores vaš o duj sandalkici. Uštaren pro šere le čorenge a ispiden len andro prachos la phuvakro; le čororen čhiven pre sera. O čhavo le dadeha džan ola jekha džuvľaha, a kavke meľaren andre miro sveto nav. Paš dojekh oltaris peske pašľon pro ruchi, so ile sar zaloha; pijen e mol, so ile sar pokuta, andro kher peskre devlengro. Se me angle tumende zňičinďom le Amorejčanen, save sas uče sar cedri a zorale sar dubi; me zňičinďom lengro ovocje upral a lengre koreňa telal. Se me tumen iľom avri andral o Egipt a ľidžavas tumen pal e pušťa saranda berš, hoj te zalen e phuv le Amorejčanengri. Tumare muršorendar kerďom proroken, a tumare terne čhavendar Nazarejcen. Či oda nane avke, Izraelitale?“ phenel o RAJ. „Ale tumen la moľaha mačarenas le Nazarejcen a le prorokenge prikazinenas: ‚Ma prorokinen!‘ Vašoda dikh, ispidava tumen tele andre phuv, avke sar zadžal andre phuv o verdan pherdžardo le zrnoha. Na denašela oda, ko denašel sig; o zoralo peske na pomožinela peskra zoraha, aňi o hrďinas pes na zachraňinela. O lukostrelcos na obačhela, oda, kas hin richla pindre, pes na zachraňinela aňi o jazdcos pro graj peske na zachraňinela o dživipen. Mek the oda nekmuršeder le hrďinendar, savo pes ňisostar na daral; denašela het lango andre oda džives,“ phenel o RAJ. Šunen kada lav, savo vakerel o RAJ pre tumende, manušale andral o Izrael, pre savore fameliji, saven iľa avri andral o Egipt: „Ča tumen mange kidňom avri savore famelijendar pal caľi phuv, vašoda tumen marava vaš savore tumare bini.“ Či šaj džan duj džene jekhetane, te pes mek na dovakerde? Či gravčinela o ľevos andro veš, te les na ela korisť? Či kerela vika o terno ľevos andral peskro than, te ňič na chudňa? Či pes chudela o čiriklo andre pasca pre phuv, te ode na ela ňisavi navnada? Či pes phandela e pasca pre phuv, te ňič na chudela? Či na predarana o manuša, te andro foros šunďola e truba? Či pes ačhela andro foros vareso nalačho, so na domukľahas o Del? Čačes, o RAJ, o Adonaj, na kerela ňič bijal oda, hoj te na phenel avri peskro planos peskre služobňikenge, le prorokenge. Te o ľevos gravčinel, ko pes na daranďiľahas? Te o RAJ, o Adonaj, vakerel, ko na prorokinďahas? Vakeren ko hradi andro Ašdod the ko hradi andro Egipt a phenen: „Zdžan tumen pro verchi andre Samarija a dikhen, savo pharipen the trapišagos hin ode lakre manušen.“ Kavke phenel o RAJ: „Se na džanen te kerel oda, so hin lačho; peskre khera pherdžaren oleha, so občorarde a zaile avrendar.“ Vašoda kavke phenel o Adonaj, o RAJ: „O ňeprijaťeľis pes rozthovela pašal tumari phuv, lela tumendar e zor a občorarela tumare hradi.“ Kavke phenel o RAJ: „Avke sar o pasťjeris zachraňinel andral o piskos le ľevoskro ča duj labici abo ča sikrica le kanestar, avke o Izraeliti, save bešen andre Samarija, ena zachraňimen a zachraňinena peske ča kotorora peskre šukar stolkendar the divanendar.“ „Akana šunen a svedčinen pro potomki le Jakoboskre,“ phenel o RAJ, o Adonaj, o Nekzoraleder Del, „Bo andre oda džives, sar avava te marel le Izrael vaš lengre bini, marava the o foros Betel vaš leskre oltara; phagerde ena o rohi dojekhe oltariskre a perena pre phuv. Čhivava tele lengre jevendeskre the ňilajeskre khera; lengre khera obthode la slonovinatar rozperena; lengre bare khera ena zňičimen,“ phenel o RAJ. Šunen kada lav, barikane džuvľale andral e Samarija, so thuľon sar o gurumňa andre phuv Bašan, so trapinen le slaben, maren le čoren a phenen tumare romenge: „Džan, anen amenge te pijel!“ Ale o RAJ, o Adonaj, hino sveto, vašoda diňa kada lav: „Dikhen, avena pre tumende o dživesa, sar tumen ľidžana het pro haki; dojekha tumendar sar la riba pre uďica. Jekh pal aver tumen ľidžana avri prekal o cheva andro muros a čhivena tumen avri pro Harmon,“ phenel o RAJ. „Ča džan andro Betel a keren o bini; andro Gilgal a keren meksa buter bini; anen tumare obeti tosara a pro trito džives tumare ďesjatki. Ča labaren o maro le kvasoha pre paľikeribnaskri obeta! Lašaren tumen tumare darenca! Bo tumen oda avke rado keren, Izraelitale,“ phenel o RAJ, o Adonaj. „Me diňom e bokh andre savore tumare fori a na sas tumen dos maro pre ňisave tumare thana, ale the avke tumen ke ma na visarďan,“ phenel o RAJ. „Zaačhaďom tumenge o brišind pro trin čhon angle žatva. Davas o brišind pre jekh foros a na davas pre aver; pre jekh maľa delas o brišind, ale aver maľa, pre savi na delas o brišind, šučiľa avri. O manuša phirenas foros forostar slaba, bo na sas len paňi, ale na arakhle dos te pijel. No the avke tumen ke ma na visarďan,“ phenel o RAJ. „Tumare zahradi the tumare viňici maravas la plešňaha the le šukibnaha; tumare figovňika the olivi chale tele o kobilki, ale the avke tumen ke ma na visarďan,“ phenel o RAJ. „Bičhaďom pre tumende o rani sar pro Egipt; murdarďom tumare terne muršen la šabľaha a tumare graja sas ľigende het. Kerďom, hoj o khandipen tumare mule manušendar tumenge te džal dži andro nakha, ale the avke tumen ke ma na visarďan,“ phenel o RAJ. „Aradžom tumen tele, avke sar aradžom tele e Sodoma the e Gomora; sanas sar o kaštoro avricirdlo andral e jag, ale the avke tumen ke ma na visarďan,“ phenel o RAJ. „Kada tuke kerava, Izraelona; a vašoda, hoj tuke kada kerava, pripravin tut, hoj tut ačhaveha anglo Del, Izraelona!“ Se dikh, ov kerel o verchi the e balvaj a le manušenge del te džanel, so gondoľinel; ov visarel o tosara pro kaľipen a phirel pal o brehi la phuvakre. Leskro nav hin o RAJ, o Nekzoraleder Del! Šunen kada lav, manušale andral o Izrael! Rovibnaskre halgatovoha tumenge giľavav: „O Izrael, e pačivaľi čhaj, peľa a imar buter na ušťela; omukľi pašľol pre peskri phuv a nane ko la te hazdel upre.“ Bo kada phenel o RAJ, o Adonaj: „Ole foroske andral o Izrael, so geľa andro mariben le ezeros slugaďenca, ačhela ča šel; ole foroske, so geľa le šel slugaďenca, ačhela ča deš.“ Bo kada phenel o RAJ le manušenge andro Izrael: „Roden man a dživena! Ma roden avri o Betel, ma džan andro Gilgal, aňi ma predžan andre Beer-Šeba; bo o Gilgal ela zailo a le Betelostar na ela ňič.“ Roden le RAJES a dživena! Bo sar na, avela sar jag pro kher le Jozefoskro; zlabarela les a imar ňiko našťi murdarela andre e jag andro Betel. Vigos olenge, ko previsaren o čačipen pro sudos a o spravodľišagos čhiven pre phuv. Ov stvorinel o čercheňa, o Plejadi the o Orion; čerinel o kaľipen pro vidňišagos a o džives kaľarel pre rat; ov vičinel o paňa le moroskre a čhivel len avri pre phuv – leskro nav hin o RAJ. Le zoralen zňičinel sig sar bleskos a aravel tele lengro hrados. O Izraeliti našťi avri ačhen oles, ko lenge dovakerel pro sudos, a džungľol lenge oda, ko vakerel o čačipen. Vašoda, bo uštaren pro čoro manuš a občoraren les leskre zrnostar, na bešena andre tumare barvale khera, so tumenge ačhaďan, a na pijena e mol andral tumare šukar viňici, so tumenge sadzinďan. Se me džanav, keci but nalačhipena kerďan a save bare hine tumare bini: Tumen trapinen le spravodľivones, žadinen le manušendar o prepočiňiben a pro sudos odčhiven le čoren. Vašoda hino o goďaver akor čhit, bo nane lačho časos. Roden o lačho, a na o nalačho, hoj te dživen, a akor o RAJ, o Nekzoraleder Del, ela tumenca, avke sar oda tumen phenen. Ma kamen o nalačho, ale kamen o lačho; anen pale o spravodľišagos pro sudos! Ko džanel, či le RAJESKE, le Nekzoraleder Devleske, na ela pharo vaš o manuša le Jozefoskre, so mek dživen. Vašoda kada phenel o RAJ, o Nekzoraleder Del, o Adonaj: „Andre savore fori pro pľaci šunďola o roviben a pre savore uľici vičinena: ‚Vigos, vigos amenge!‘ O roľňika ena vičimen te rovel a o spevaka te giľavel o žaľakre giľa. Oda roviben šunďola andre savore viňici, bo predžava prekal tumende,“ phenel o RAJ. Vigos olenge, ko peske mangen o Džives le RAJESKRO! Soske kamen o džives le RAJESKRO? Oda džives ela o kaľipen, a na o švetlos! Ela oda avke, sar te vareko denašľahas le ľevoske a arakhľahas pes le medvedziha! Abo te avľahas khere a oprinďahas pes pre fala a danderďahas les o sap! Andro Džives le RAJESKRO ela kaľipen, a na o švetlos – ela igen zamračimen, bi o sikra kham. „Na kamav a našťi avri ačhav tumare inepi, tumare zhromažďeňja mange nane pre dzeka! Kajte mange anďanas o labarde the chabeneskre obeti, me len na prilava; a pre smiromoskri obeta tumare thule dobitkostar aňi na dikhava. Preačhen mange avke zorales te giľavel! Na kamav te šunel tumaro bašaviben pre harfa. Ale o čačipen pro sudos mi džal prudoha sar o paňi, a o spravodľišagos sar e jarka, so šoha na šučol avri! Či mange anenas pre pušťa o obeti the o dari tel o saranda berš, manušale andral o Izrael? Tumen ľidžanas tumare modlen, saven tumenge kerďan – le Sikut, tumare kraľis, the le Kijun, tumare čercheňakre devles. Vašoda tumen ľidžava zailen andro Damašek,“ phenel o RAJ, saveskro nav hin o Nekzoraleder Del. Vigos tumenge, so peske dživen mištes pro Sion, the tumenge, so pes šunen chraňimen pro verchos Samarija, tumenge le bare vodcenge andral o Izrael, andral o nekbareder narodos, pal save aven o manuša te mangel e pomoca. Džan andro foros Kalne a dikhen; odarik džan andro baro Chamat a džan tele andro filišťiňiko foros Gat a dikhen, so pes lenca ačhiľa. Či tumare duj kraľišagi hine feder? Abo či hin tumari phuv bareder sar lengri? Tumen phenen, hoj o džives la pohromakro mek hino dur, ale oleha, so keren, anen oda džives la pohromakro pašeder. Pašľon tumenge pro hadži la slonovinatar, rozvaľinen tumen pre tumare divani a chan le nekfeder bakroren andral o stados the le gurumňoren andral o maštalňi. Sthoven tumenge o giľa pre harfa sar o David, gondoľinen tumenge avri o bašavibnaskre nastroji. Pijen e mol andral o kučora a muken pre tumende o nekfeder parfumos, ale nane tumenge pharo vaš o zňičimen Izrael. Vašoda avena maškar o ešebna, so ena zaile; tumaro radišagos the mulatišagos preačhela. O RAJ, o Adonaj, korkoro pre peste iľa vera; o RAJ, o Nekzoraleder Del phenel kada: „Džungľol mange o baripen le Jakoboskro, našťi avri ačhav leskre hradi. Dava tumaro foros andro vasta le ňeprijaťeľengre savoreha, so andre hin.“ Te deš murša ačhena andre jekh kher, merena the on. Te vareko andral lengri famelija – oda, ko avel, hoj te ľidžal avri lengre mule ťela a te labarel len – phučela varekastar, ko pes ode šaj garuďahas: „Hin mek tuha vareko?“ a te odphenela, hoj nane, ov phenela: „Čhit! Našťi te leperel o nav le RAJESKRO!“ Bo dikh, o RAJ del o prikazis. Ov rozburinela o baro kher pro kotora a o cikno kher pro kotorora. Či šaj denašen o graja pal o skali? Či šaj o voli orinen o moros? Ale tumen o čačipen pro sudos visarďan pro jedos, a o ovocje le spravodľišagoskro pre palina – tumen, so radisaľon, hoj domarďan o Lo-Debar, a phenen: „Či na zaiľam o Karnajim amara zoraha?“ Vašoda o RAJ, o Nekzoraleder Del, phenel: „Manušale andral o Izrael, anava pre tumende le narodos, savo tumen trapinela dži andral o Lebo-Chamat pal o severos dži paš e dolina Araba pro juhos.“ O RAJ, o Adonaj, mange sikaďa kada: Dikhľom, sar pripravinel le maľakre grajoren – pal oda, sar sas skidlo o uľipen prekal o kraľis; sar pre maľa chudňa te barol oda, so sas sadzimen nasigeder. Akor, sar chale tele savoro zeleno pre phuv, vičinďom: „Ó Nekzoraleder RAJEJA, odmuk! Sar predživela o Jakob? Se hino igen slaboro.“ Avke le RAJESKE sas pharo te kerel kadi veca. „Kada pes na ačhela!“ phenďa o RAJ. O RAJ, o Adonaj, mange sikaďa kada: O RAJ, o Adonaj, vičinelas, hoj te avel o sudos la jagaha; a odi jag šučarďa avri o hlbini le oceanoskre a chudňa te labarel e phuv. Akor phenďom: „Ó Nekzoraleder RAJEJA, preačh, mangav tut! Sar predživela o Jakob? Se hino igen slaboro.“ Avke le RAJESKE sas pharo te kerel kadi veca. „Aňi kada pes na ačhela,“ phenďa o Nekzoraleder RAJ. Kada mange sikaďa: „Dikh, o Raj ačhelas paš o muros, so sas ačhado rovnones pal e šparga, savaha pes merinel, a andro vasta leste sas ajsi šparga le olovoha.“ Paľis mange phenďa o RAJ: „So dikhes, Amos?“ „E šparga le olovoha,“ odphenďom leske. O RAJ phenďa: „Dikh, merinava laha mire manušen, le Izrael. Kada lenge imar buter na predžala bi o trestos. O uče thana le Izakoskre ena zňičimen a le Izraeloskre sveta thana ena čhide tele. Ačhavava man pre famelija le Jarobeamoskri la šabľaha.“ Akor o Amacijah, o rašaj andral o Betel, diňa te džanel le Jarobeamoske, le izraelike kraľiske: „O Amos marel pre tute upre o kher le Izraeloskro. E phuv imar našťi zľidžal savore leskre lava. Bo o Amos vakerel kada: ‚O Jarobeam ela murdardo la šabľaha a le Izrael zalena a ľidžana het andral peskri phuv.‘ “ Paľis o Amacijah phenďa le Amososke: „Tu prorokona, dža het! Denaš andre Judsko. Ode tuke zarode pro maro a ode prorokin! Ale andro Betel imar buter ma prorokin, bo kada hin le kraľiskro sveto than the le kraľiskro chramos.“ Akor leske o Amos odphenďa: „Me na som prorokos aňi čhavo le prorokoskro, ale pasťjeris the oda, ko pes starinel pal o figovňika. Ale o RAJ man iľa pašal o stados a phenďa mange: ‚Dža, prorokin mire manušenge, le Izraeloske.‘ Akana vašoda šun o lav le RAJESKRO. Tu phenes: ‚Ma prorokin pro Izrael a ma kazin pro kher le Izakoskro!‘ Vašoda o RAJ phenel kada: ‚Tira romňatar ela lubňi andro foros, tire čhave the tire čhaja ena murdarde la šabľaha a tire maľi ena merimen avri a rozďelimen. Tu korkoro mereha andre aver phuv a le Izrael zalena a ľidžana het andral peskri phuv.‘ “ O RAJ, o Adonaj, mange sikaďa kada: o košaris le zrele ovocenca. Phenďa: „So dikhes, Amos?“ Odphenďom: „O košaris le zrele ovocenca.“ Akor mange phenďa o RAJ: „Imar avľa o koňec mire manušenge, le Izraeloske. Imar lenge oda na predžala bi o trestos.“ „Andre oda džives pes o giľavipen andro chramos čerinela pre žaľa,“ phenel o RAJ, o Adonaj, „a pherdo, pherdo mule manuša ena čhide všadzik; ela igen cichones.“ Šunen kada, tumen, so uštaren pro žobraka, a le čoren pre phuv odčhiven. Tumen phenen: „Kana predžala o inepos le Neve čhoneskro, hoj te bikenavkeras o zrnos? A kana o šabat? Kamas te phundravel o skladi la pšeňicakre, te važinel frimeder a te bikenel vaš o buter a te klaminel la falošna vahaha; kamas peske te cinel le čore manušen vaš o love, le žobraken vaš o duj sandalkici a o phus te bikenel jekhetane le zrnoha.“ O RAJ, saveha pes lašaren o čhave le Jakoboskre, iľa pre peste vera: „Šoha na bisterava o nalačhipen, so kerďan! Či vaš oda na razisaľola e phuv a či na rovela žaľatar sako, ko ode bešel? Caľi phuv pes hazdela upre sar o Nil; barola a cikňola sar o baro paňi andro Egipt. Andre oda džives kerava, hoj te zadžal o kham pro dilos, a dživese zaučharava e phuv kaľipnaha,“ phenel o RAJ, o Adonaj. „Visarava tumare oslavi pro pharipen a savore tumare giľa pre žaľa. Kerava kada: Urena tumen savore andro gada le gonestar a hoľinena o bala pro šere; rovena avke sar pal jekhoro čhavoro. A o koňec ole dživeseskro ela kirko. Dikh, avena ajse dživesa,“ phenel o RAJ, o Adonaj, „hoj bičhavava e bokh pre phuv – na bokh pal o maro aňi smedos pal o paňi, ale e bokh te šunel o lava le RAJESKRE. Phirena moros morostar, tuľinena pes severostar pro vichodos a rodena o lav le RAJESKRO, ale na arakhena les. Andre oda džives o šukar pačivale čhaja the o terne murša odperena le smedostar. Ola, ko len vera pro modli andre Samarija – ola, ko phenen: ‚Avke sar dživel o del le Danoskro,‘ abo ‚avke sar dživel o del la Beer-Šebakro!‘ – perena tele a imar na ušťena upre.“ Dikhľom le Rajes te ačhel paš o oltaris a phenďa: „Demav pal o chramoskro slupos upral, hoj pes te razinen o zakladi telal! Čhiv len tele pro šere le manušenge a olen, ko ačhena te dživel, murdarava la šabľaha! Aňi jekh lendar na denašela; ňiko pes na zachraňinela. Kajte pes prekopaľindehas dži andro Šeol, the odarik len lela avri miro vast. Kajte gelehas dži upre andro ňebos, the odarik len cirdava tele. Kajte pes garudehas pro verchos Karmel, the ode len arakhava a lava odarik. Kajte pes mange garudehas dži tele andro moros, the ode prikazinava le sapeske, hoj len te danderel. Kajte len o ňeprijaťeľa ilehas andre aver phuv, the ode prikazinava la šabľake, hoj len te murdarel. Dikhava pre lende mire jakhenca, na hoj lenge te pomožinav, ale hoj lenge te kerav o nalačho.“ O Adonaj, o Nekzoraleder RAJ, pes chudel la phuvatar a oj rozdžal, a savore, ko andre bešen, roven žaľatar; caľi phuv pes hazdela upre sar o Nil a cikňola avke sar o baro paňi andro Egipt. Oda, ko pro ňebos ačhavel peskro palacis a zathovel leskre zakladi pre phuv; oda, ko vičinel o paňa andro moros a čhivel len avri pre phuv – leskro nav hin o RAJ! „Či na san prekal mande, tumen, Izraelitale, ajse sar o Kušijci?“ phenel o RAJ. „Či na iľom avri le Izrael andral o Egipt, le Filišťincen andral o Kaftor a le Aramejčanen andral o Kir? Dikh, o jakha le Nekzoraleder RAJESKRE dikhen pro binošno kraľišagos: Zňičinava les pal e phuv! Ale na zňičinava calkom o kher le Jakoboskro,“ phenel o RAJ. „Bo dikh, dava avri prikazis a razinava le Izraeloskre khereha maškar savore narodi avke, sar pes razinel la sitaha, avke hoj aňi jekh baroro na perela pre phuv. Savore binošna džene mire manušendar ena murdarde la šabľaha; ola, ko phenen: ‚Pre amende na avela e bibach; amen na dukhavela.‘ “ „Andre oda džives pale ačhavava o rozpelo stankos le Davidoskro; zakerava andre leskre cheva a ačhavava les pale upre. Vibudinava les avke, sar sas varekana, hoj te zalen pale olen, ko mek ačhile andro Edom, the savore naroden, save sas varekana mire,“ phenel o RAJ, savo oda kerela. „Dikh, aven ajse dživesa,“ phenel o RAJ, „hoj oleske, ko skidel e maľa upre, barola ajci but, hoj kidela upre dži akor, medik na kampela pale te orinel, a oles, ko pučinel avri o hroznos, ela ajsi bari žatva, hoj na dokerela peskri buči dži akor, sar kampela pale te sadzinel; pal o verchi čuľala tele e mol a savore brehi latar prečuľana. Anava pale mire zaile manušen le Izrael; o zňičimen fori peske pale ačhavena a bešena ode; sadzinena peske o viňici a pijena peskri mol, kerena peske o zahradi a chana lendar o ovocje. Sadzinava le Izrael pale andre peskri phuv a imar na ena avricirdle andral e phuv, savi lenge diňom,“ phenel o RAJ, tiro Del. Le Obadijašoskro viďeňje. Kada phenel o RAJ, o Adonaj, pal o Edom. Amen šunďam kala lava le RAJESTAR: O RAJ bičhaďa le poslos maškar o narodi, savo phenelas: „Ušťen upre! Aven džas pro mariben pro Edom!“ „Dikh, kerava tutar ciknoro maškar o narodi a aveha igen teledikhlo! O baripen andre tiro jilo tut klaminďa, bo bešes učes pro skali a tiro kher hino upre pro verchi, vašoda tuke gondoľines: ‚Ko man šaj čhivel tele pre phuv?‘ Kajte ľecinďalas avke učes sar o orlos a kajte tuke kerďalas o hňizdos maškar o čercheňa, the odarik tut čhivava tele,“ phenel o RAJ. „Te ke tute avlehas o zbujňika the o živaňa rači, – oj, savo zňičimen uľalas – či na ilehas peske ajci, keci kamen? Te ke tute avlehas ola, ko obkiden o hroznos, či na muklehas oda, so peľa pre phuv? Ó čhavale le Ezavoskre, sar tumen občorarena! Tumaro garudo barvaľipen lena het! Savore manuša, so tumenca hine spojimen, tumen tradena het andral tumari phuv; tumare prijaťeľa tumenca thovena avri a domarena tumen. Ola, ko chanas tumenca o maro, tumenge nacirdena e pasca. Vakerena pal tumende: ‚Kaj hin akana lengri goďi?‘ “ „He, andre oda džives,“ phenel o RAJ, „zňičinava le goďaveren andral o Edom the olen, ko achaľon, pal o verchos le Ezavoskro. Akor o zorale murša andral o Teman predarana, bo savore ena murdarde pal o verchos le Ezavoskro. Vašoda, hoj choľaha murdarenas tumare phralen, le Jakoboskre čhaven, zaučharela tumen e ladž andre a merena avri pro furt. Andre oda džives tumen ačhenas pre sera, akor sar o cudzinci zalenas lengro barvaľipen, sar o manuša lenge džanas andro brani a čhivenas peske o losi vaš o Jeruzalem, the tumen sanas sar jekh lendar. Na kampľa tumenge te thovel baripen andre oda džives, sar pre tumare phrala avľa baro pharipen; aňi te radisaľol le manušenge andral e Judsko andre oda džives, sar sas murdarde; aňi te phundravel igen o muj andre oda džives, sar on cerpinenas. Na kampľa tumenge te džal andro brani mire manušengre andre oda džives, sar sas lenge igen phares; aňi te thovel baripen andre lengro cerpišagos, akor sar sas zňičimen; aňi lenge te lel o barvaľipen, akor sar sas zňičimen. Na kampľa tumenge te ačhel paš o drom, hoj te maren olen, ko denašenas; aňi te del andre olen, ko predžiďile andre oda džives, sar sas o pharipen. Bo pašes hin o Džives le RAJESKRO te sudzinel savore naroden. Avke sar tu kerehas, Edomona, avke pes kerela the tuke. Oda nalačhipen, so tu kerehas, pes visarela pale pre tiro šero. Bo avke sar tumen, Izraelitale, pijenas e kuči mira choľakri pre miro sveto verchos, avke pijena savore narodi e kuči mira choľakri pro furt; pijena a pijena a ena, sar te šoha na ulehas. Ale pro verchos Sion ela e zachrana, oda than ela sveto a o manuša le Jakoboskre peske lena pale peskro barvaľipen. O manuša le Jakoboskre ena jag, o manuša le Jozefoskre ena plameňis a o manuša le Ezavoskre ena phus. Labarena les, chana les tele a ňiko andral o kher le Ezavoskro pes na zachraňinela.“ Me, o RAJ, oda phenďom. O manuša andral o Negev zalena o verchi le Ezavoskre, o manuša andral e Šefela zalena e filišťiňiko phuv; o Izraeliti zalena the o phuva Efrajim the Samarija a o Benjamin zalela o Gilead. Ola manuša, so sas zaile andral e armada le Izraeloskri, zalena e phuv le Kanaančanengri dži paš e Sarepta a ola manuša, so sas zaile andral o Jeruzalem, save hine andro Sefarad, zalena o fori andro Negev. O zachranci džana upre pro verchos Sion, hoj te vladňinen pro verchos le Ezavoskro. A o kraľišagos ela le RAJESKRO. O lav le RAJESKRO avľa ko Jonaš, ko čhavo le Amitajoskro: „Ušťi a dža andre oda baro foros Ninive a vaker pre leste zorales, bo leskro nalačhipen avľa dži upre anglal mande.“ Ale o Jonaš ušťiľa, hoj te denašel het le RAJESTAR andro Taršiš. Geľa tele andre Joppa, kaj arakhľa loďa, savi ode džalas. Počinďa vaš o drom a geľa andre loďa, hoj lenca te džal het le RAJESTAR andro Taršiš. Ale o RAJ bičhaďa zoraľi balvaj pro moros a avľa bari burka a imar dičholas, hoj e loďa rozperela. O namorňika pre loďa pes daranas a chudle sako te vičinel pre peskro del. Chudle te čhivkerel andro moros o veci andral e loďa, hoj te el lokeder. Ale o Jonaš peske geľa tele andre loďa te pašľol a zorales zasuča. Avľa paš leste o kapitanos la loďakro a phenďa leske: „Sar šaj soves? Ušťi, vičin ke tiro Del! Či peske pre amende na leperela, hoj te na meras.“ Akor o namorňika peske phende: „Aven, čhivas o losi a dodžanaha pes, ko hin oda, angle kaste pes ačhiľa kada nalačhipen.“ Avke čhide o losi a o losos peľa pro Jonaš. Phučle lestar: „Akana amenge phen, soske pre amende avľa kada nalačhipen? Savi hin tiri buči a khatar sal? Andral savi phuv the narodos sal?“ O Jonaš lenge phenďa: „Me som Hebrejis a lašarav le RAJES, le ňeboskre Devles, savo stvorinďa o moros the e phuv.“ Akor ola murša igen predaranďile a phende leske: „S'oda kerďal?“ Dodžanle pes, hoj denašel le RAJESTAR, bo o Jonaš lenge oda phenďa. Phučle lestar: „So amenge kampel tuha te kerel, hoj te preačhel e burka pro moros?“ Bo o moroskre vlni pes hazdenas upre furt buter a buter. Ov lenge phenďa: „Chuden man a čhiven man andro moros a o moros peske bešela tele. Bo džanav, hoj angle mande pre tumende avľa kadi bari burka.“ Ale o murša veslinenas savora zoraha, hoj pes te dochuden la loďaha pre šuki phuv. No na delas pes, bo o moroskre vlni pes hazdenas upre furt buter a buter. Akor vičinenas pro RAJ: „Jaj, Devla! Ma domuk, hoj te meras vaš o dživipen kale manušeskro! Ma rachin amenge e vina vaš oda manuš! Se tu sal o RAJ a kerďal avke, sar tuke sas pre dzeka.“ Paľis ile le Jonaš, čhide les andro moros a o moroskre vlni peske bešle tele. Akor ola murša chudle igen te daral le RAJESTAR, obetinde leske obeta a denas les veri. A o RAJ bičhaďa e bari riba, hoj te nakhavel le Jonaš. O Jonaš sas andro per la ribakro trin dživesa the trin rača. O Jonaš pes modľinelas andral e riba ko RAJ, ke peskro Del, a phenďa: „Andral miro pharipen vičinavas pro RAJ a ov man šunďa avri; dži telal andral o svetos le mulengro pre tu vičinavas, hoj mange te pomožines, a tu šunďal miro hangos. Čhiďal man andre hlbina maškar o baro moros, hoj man o prudos te učharel andre. Savore tire bare paňa the zorale vlni predžanas prekal ma. A phenďom mange: ‚Kajte som odčhido tire jakhendar, the avke dikhava tiro sveto Chramos.‘ O paňa man zaile dži o kirlo, o moros man calkom zaučharďa andre, le moroskri čar pes mange zapačarďa pašal o šero. Geľom tele dži paš o nekteleder zakladi le verchengre; e phuv pal ma phandľa andre peskre brani pro furt. Ale tu, RAJEJA, Devla miro, cirdňal avri miro dživipen andral e Bari chev. Sar andre mande miri duša merelas, akor man zagondoľinďom pre tu, RAJEJA, a miri modľitba avľa dži ke tiro sveto Chramos. Ola manuša, save lašaren le devlen, so nane pre ňisoste, omuken peskro verno kamiben. Ale me tuke kamav te anel e obeta le bare paľikeribnaha a kamav te doľikerel ola lava, so tut diňom. E zachrana avel le RAJESTAR!“ Akor o RAJ phenďa la ribake, hoj te čhungarel avri le Jonaš pre šuki phuv, a oj oda kerďa. Akor o lav le RAJESKRO avľa dujtovar ko Jonaš: „Ušťi a dža andre oda baro foros Ninive a phen leske oda, so tuke phenava.“ O Jonaš ušťiľa a geľa andro Ninive, avke sar leske phenďa o RAJ. O Ninive sas ajso baro foros, hoj kampelas trin džives, hoj les o manuš te predžal. O Jonaš avľa andro foros, pregeľa jekhedživeseskro drom a kazinelas: „Mek saranda (40) džives a o Ninive ela zňičimen!“ Akor o nipi andral o Ninive pačanďile le Devleske. Dine avri o postos a savoredžene lendar, le nekbarederestar dži o nekcikneder, pes urde andro gada le gonestar. Sar pes pal oda došunďa o kraľis andral o Ninive, ušťiľa pal peskro tronos, čhiďa tele o plašťos, urďa pes andro gada le gonestar a bešľa peske andro prachos. A diňa te džanel andro Ninive: „Kada tumenge phenel o kraľis the leskre uradňika: ňisavo manuš aňi džviros aňi gurumňi aňi bakro te na chal ňisavo chaben aňi pes te na pašinel aňi te na pijel paňi. Ale o manuša the o džviri pes mi uren andro gada le gonestar a mi vičinen ko Del. Sako pes mi visarel peskre nalačhe dživipnastar the peskre nalačhe skutkendar. Ko džanel, či o Del na čerinela peskro gondoľišagos a či leske na ela pharo vaš amenge a či pes na odvisarela peskra bara choľatar, hoj te na meras?“ Sar o Del dikhľa, hoj pes visarde peskre nalačhe dživipnastar, avľa leske pharo vaš lenge a na kerďa ňič olestar, so phenelas, hoj kerela. Ale le Jonašiske pes oda dičholas igen namištes a choľisaľiľa. Paľis pes modľinelas ko RAJ: „Jaj, RAJEJA! Či oda na phenďom, mek sar somas khere? Vašoda kamľom te denašel andro Taršiš, bo džanavas, hoj tu, Devla, sal kamibnaskro, jileskro the trpezľivo. Tu sal barvalo andro lačhipen a tuke hin pharo te bičhavel e pohroma. Avke akana, RAJEJA, le mandar miro dživipen, bo feder mange hin te merel sar te dživel.“ Ale o RAJ lestar phučľa: „Hin oda mištes, hoj choľisaľiľal?“ O Jonaš geľa avri vichodňe le forostar a ačhiľa ode. Ode peske kerďa streškica a bešľa peske andro ciňos, hoj te dikhel, so pes ačhela le foroha. O RAJ, o Del, diňa te barol avri upral o Jonaš bari rastlina, savi leske kerelas o ciňos upral o šero, hoj leske te el feder. A o Jonaš oleske igen radisaľiľa. Ale pre aver džives sig tosara bičhaďa o Del varesave kirmes, savo rozchaľa odi rastlina, a odi rastlina šučiľa avri. Sar avľa avri o kham, bičhaďa o Del e tači vichodno balvaj a o kham labarelas o šero le Jonašiskro avke, hoj leske sas igen namištes. Kamelas te merel a phenďa: „Feder mange hin te merel sar te dživel!“ Ale o Del phenďa le Jonašiske: „Hin oda mištes, hoj tut choľares vaš odi rastlina?“ O Jonaš leske odphenďa: „He, hin! Choľamen som pro meriben!“ O RAJ leske phenďa: „Tuke hin pharo pal kodi rastlina, pal savi tut na trapinďal aňi na starinďal, so tel jekh rat bariľa avri a tel jekh rat šučiľa avri? A mange te na avel pharo vaš oda baro foros Ninive, andre savo hin buter sar 120 000 manuša, save na džanen te rozprindžarel, so hin lačho a so nalačho, a the vaš ola but džviri?“ O lav le RAJESKRO, so sas dino le Micheašiske andral o Morešet akor, sar kraľinenas andre Judsko o Jotam, o Achaz the o Chizkija – o viďeňje pal e Samarija the pal o Jeruzalem. Šunen, savore narodale! Pozorin le kanenca, phuvije the sako, ko upre bešen! O Adonaj, o RAJ svedčinel pre tumende, o Raj andral peskro sveto chramos! Dikh, o RAJ avel pal peskro than, avel tele a phirel pal o verchi la phuvakre. O verchi rozdžana tel leste a o dolini pharona pro jepaš; ena sar o voskos andre jag the sar o paňi avričhido tele brehoha. Kada savoro pes ačhela vaš e vina le Jakoboskri the vaš o bini le Izraelitengre. Ko hino vinnovato vaš o binos le Jakoboskro? E Samarija, lakro hlavno foros! Ko hino vinnovato vaš o modlarstvo andre Judsko? Ča korkoro o Jeruzalem! O RAJ phenel: „Kerava la Samarijatar kopa šmeci pre maľa; than, kaj pes sadzinel e viňica. O bara pal lakre muri čhivava tele andre dolina, hoj te dičhol lakre zakladi. Savore lakre modli ena phagerde; savore dari, so chudňa vaš o lubipen andre lakro chramos, ena labarde andre jag. Bo ola modli peske cinďa vaš o lubipnaskro počiňiben, a vašoda pes oleha počinela pale vaš o lubipen varekhaj avrether.“ Akor o Micheaš phenďa: „Vaš oda rovava a hikinava; phirava pindrango the lango. Rovava sar o šakali a ela man žaľa sar la sova. Bo la Samarijakri rana pes na del te sasťarel avri; dogeľa dži andre Judsko, imar zachudňa e brana mire manušengri, o Jeruzalem. Ma phenen oda amare ňeprijaťeľenge andro Gat a ma roven aňi sikra! Vaľinen tumen andro prachos andro Bet-Leafra! Tu, so bešes andro Šafir, džaha langi a ladžaha tut. O Bet-Ecel hino andre žaľa, bo ňiko andral o Canaan leske na avľa avri te pomožinel, hoj les te chraňinel. Ola, ko bešen andro Marot, daraha užarenas e pomoca, bo le RAJESTAR avľa e pohroma dži paš e brana andro Jeruzalem. Tu, so bešes andro Lachiš, pripravin le grajen the o verdan! Tu sal odi, angle kaste chudňa e čhaj le Sionoskri te kerel o bini, bo andre tu pes arakhle o vini le Izraeloskre. Vašoda deha le Morešet-Gat o dari pre rozlučka; O foros Achzib klaminela le Izraeloskre kraľis. Tu, so bešes andre Mareša, anava pre tute le narodos, so tut domarela. O vodci le Izraeloskre denašena dži andre jaskiňa Adulam. Hoľin tuke o šero žaľatar vaš o čhave, savendar radisaľos, strihin tut avke sar o supos, bo zaile tuke le čhaven sar bertenošen andre aver phuv.“ Vigos olenge, ko gondoľinen avri o nalačhipen a pre peskre hadži plaňinen o nalačho! Sar vidňisaľol, keren oda, bo hin oda andre lengri zor te kerel. Žadinen peske avrengre maľi a zalen len, kamen o khera a len peske len; klamišagoha dochuden o khera a len le manušenge o ďeďictvos. Vašoda phenel o RAJ kada: „Me gondoľinav te mukel pre kala manuša o nalačhipen, andral savo pes na dochudena avri; imar na phirena barikanes, bo oda ela igen nalačho časos. Andre oda džives peske tumendar kerena pheras a asana tumendar kala žaľakra giľaha: ‚Sam calkom zňičimen. Mire manušengro ďeďictvos hino rozďelimen, o RAJ amenge les iľa het. Amare maľi diňa olenge, ko amen zaile.‘ “ Vašoda tut na ela ňiko andro zhromažďeňje le RAJESKRO, ko tuke merinďahas avri tiri phuv le lanoha a diňahas pale sakoneske leskro phuvakro kotor. On prorokinen: „Ma prorokin! Pal kajse veci na kampel te prorokinel. Pre amende kajsi ladž na avela!“ Sar šaj phučen, tumen manušale andral o Izrael: „Šaj našavel o RAJ peskri trpezľivosť? Či kerel ov kajse veci?“ Mire lava anen o lačhipen oleske, ko dživel spravodľivones? No tumen ušťen upre pre mire manuša sar o ňeprijaťeľis. Cirden tele o plašťos pal ola, ko predžan pašal tumende andro smirom; pal ola, ko aven pale andral o mariben. Traden avri mire manušengre džuvľijen andral lengre šukar khera a lengre čhavendar len het miro požehnaňje pro furt. Ušťen a džan het! Kade tumenge na odpočovinena! Tumare bini meľarde andre kada than, vašoda hino odsudzimen pre zahuba. Te avľahas varesavo klamaris a phenďahas: „Prorokinava tumenge but mol the pijiben,“ ov uľahas lačho prorokos kale manušenge! Ale me skidava upre savoren tumendar, Jakobona, skidava upre savore Izraeliten, so ačhile. Skidava len sar le bakroren andre ohrada, sar o stados, so pes pašinel; pre oda than ela pherdo manuša. O Del, savo premarel o drom, džala anglal lende; predemena e brana a avena avri. Lengro Kraľis džala anglal lende, o RAJ len ľidžala. Avke me phenďom: „Šunen, vodcale le Jakoboskre, tumen, so ľidžan o Izrael: Či na kamľanas te džanel, so hin spravodľivo? Ale tumen našťi avri ačhen o lačho, a kamen o nalačho. Cirden tele e cipa pal o manuša a o mas pal lengre kokala; chan tele o mas pal mire manuša, cirden pal lende tele e cipa a phageren lenge o kokala; čhingeren len sar andre piri, sar o mas andro kotlos.“ No jekhvar tumen vičinena ko RAJ, ale ov tumenge na odphenela; andre oda časos garuvela peskro muj anglal tumende, bo tumen kerenas o nalačhipen. Kavke phenel o RAJ pal o proroka, so klaminen mire manušen a phenen „smirom“ olenge, ko len den te chal, ale olenca, ko len na den te chal, kamen te kerel mariben. Vašoda pre tumende avela e rat bi o viďeňje a o kaľipen bi o vražišagos. O kham kale prorokenge zadžala a o džives lenge kaľola andre. Akor pes ladžana o proroka, a ľoľona avri o vražňika; savore peske chudena o muja ladžatar, bo o RAJ lenge ňič na odphenela. Ale man o RAJ pherarel peskre Duchoha the peskra zoraha, del man goďi te kerel o spravodľišagos, hoj bi e dar te phenav le Jakoboske leskro nalačhipen a le Izraeloske leskro binos. Šunen kada, tumen, so ľidžan o kher le Jakoboskro, tumen vodcale, so ľidžan o Izrael! Tumen, so našťi avri ačhen o spravodľišagos a previsaren savoro, so hin čačipen! Tumen budinen o Sion le rateha a o Jeruzalem le nalačhipnaha; tumare vodci sudzinen vaš o prepočiňiben, tumare rašaja sikaven vaš e odmena a tumare proroka vražinen vaš o love. A paš oda pes muken pro RAJ a phenen: „Či nane o RAJ maškar amende? Ňič nalačho pes amenge na ačhela!“ A vašoda vaš tumenge ela o Sion orimen tele sar maľa, o Jeruzalem ela rozburimen pre kopa a o chramoskro verchos zabarola sar veš. Andro posledna dživesa ela o verchos le RAJESKRE Chramoskro zathodo zorales; ela nekučeder le verchendar, a barardo upral savore brehi; a o manuša ke leste džana prudoha avke sar paňi. But narodi avena a phenena: „Aven džas upre pro verchos le RAJESKRO, andro chramos le Jakoboskre Devleskro, hoj amen te sikavel peskre droma a hoj te phiras pal leskre chodňiki.“ Bo andral o Sion avela avri o zakonos a o lav le RAJESKRO andral o Jeruzalem. Ov anela o smirom maškar o but nipi the maškar o zorale narodi, so hine dural. Akor peske prekerena o šabľi pro motiki a o kopiji pro vinarika čhura. O narodos pro narodos na hazdela e šabľa, imar pes na sikavena te marel. Sako peske bešela tel peskro viňičis the tel peskro figovňikos a ňiko les imar na daravela avri bo o Nekzoraleder RAJ prevakerďa. Kajte savore narodi lašarena a šunena peskre devlen, amen lašaraha a šunaha ča le RAJES, amare Devles, pro furt. „Andre oda džives,“ phenel o RAJ, „skidava upre olen, ko hine bange, a sthovava pale olen, ko sas avritradle, olen, kas dukhaďom. Olendar, ko hine bange, chudava te kerel o nevo narodos a olendar, ko sas odčhide dur, o zoralo narodos. O RAJ lenge vladňinela pal o verchos Sion ole dživesestar a imar pro furt. A tu, Jeruzalemona, e veža, khatar o Del stražinel peskre manušen, tu, o hrados le Sionoskra čhakro, aveha pale o hlavno foros andro kraľišagos, avke sar salas.“ Soske akana kavke zorales vičines? So, nane tut kraľis? So, muľa tiro goďaver radcas, hoj pre tu avle ajse dukha sar pre džuvľi, so ločhol? Čhaje le Sionoskri, skurčin tut dukhatar a ispide sar e džuvľi, so ločhol, bo akana mušineha te džal avri andral o foros a bešeha pre maľa. Džaha dži andro Babilon; ode aveha zachraňimen, ode tut cinela o RAJ avri andral o vasta le ňeprijaťeľengre. Ale akana pes pre tute skiden but narodi a phenen: „Mi el o Jeruzalem meľardo andre! Amare jakha mi dikhen pro Sion, hoj hino telečhido!“ Ale on na achaľon, so o RAJ gondoľinel, a na achaľon leskre plani, hoj len skidňa upre, hoj len te marel, avke sar pes skidel upre o zrnos, hoj pes te rozpučinel. Ušťi a rozpučin, čhaje le Sionoskri, bo me tumen dava o trastune rohi the o brondzune kopita a rozpučineha but naroden. Deha lengri korisť le RAJESKE a lengro barvaľipen le Rajeske upral caľi phuv. Ale akana, Jeruzalemona, skide upre o maribnaskre čati, bo o slugaďa pes rozthode pašal amare foroskre muri. Le Izraeloskre vladcas marena la pacaha pal o muj. „Ale tu, Betlehem, Efrata, kajte sal nekcikneder maškar o fori andre Judsko, andral tu mange avela oda, ko vladňinela upral o Izrael. Ov sas imar čirlastar, imar le večne dživesendar.“ O Izrael ela dino andro vasta le ňeprijaťeľenge, medik odi, ko hiňi khabňi, na ločhola le čhavores a medik okla leskre phrala na avena pale ko manuša andro Izrael. Ušťela upre a pašinela peskro stados andre zor le RAJESKRI, andre slava le RAJESKRE naveskri, peskre Devleskri. Dživena andro smirom, bo les ela bari pačiv dži pro agor le svetoskro. Ov ela amaro smirom, te avľahas pre amende e Asirija. Te pes dochudňahas andre amare pevnosťi, ačhavaha pre lende efta pasťjeren the ochto vodcen. On vladňinena upral e Asirija la šabľaha, upral le Nimrodoskri phuv la avricirdňa šabľaha. Amaro kraľis amen zachraňinela la Asirijatar, te avľahas pre amende a dochudňahas pes pre amari phuv. Ola, ko ačhena te dživel andral o Jakob, ena akor maškar aver narodi sar e rosa le RAJESTAR, sar o brišind pre čar, save pes na muken pro manuš a na užaren pro čhave le manušeskre. Ola, ko ačhena te dživel andral o Jakob, ena maškar o narodi, maškar o but manuša, sar o ľevos maškar o dziva džviri, sar o terno ľevos maškar o stados le bakrengro, savo avel a rozpučinel, savo čhingerel avke, hoj ňiko našťi zachraňinel. Tiro vast ela uprehazdlo upral ola, ko pre tu džan, a savore tire ňeprijaťeľa ena zňičimen. „Andre oda džives,“ phenel o RAJ, „murdarava avri tire grajen a zňičinava tire maribnaskre verdana. Zňičinava o fori andre tiri phuv a čhivava tele savore tire pevnosťi. Zňičinava o čaroďejňictvo, so keres, a na ela tut vražňika. Zňičinava tire modli the tire sveta slupi; imar tut na klaňineha angle buči tire vastengri. Čhivava tutar het la Ašerakre slupi a zňičinava tire fori. Mira bara choľaha man pomsťinava savore narodenge, so man na kamenas te šunel.“ Šunen, so phenel o RAJ: „Ušťi upre! An avri miro sudos anglo verchi; mi šunen o brehi, so kames te phenel. Šunen, tumen o verchi, sar o RAJ sudzinel, šunen, tumen o zorale zakladi la phuvakre! Bo o RAJ obviňinel peskre manušen a del pro sudos le Izrael. Manušale mire, so tumen kerďom? Thoďom pre tumende o pharipen? Odphenen mange! Se iľom tumen avri andral o Egipt, cinďom tumen avri andral o otroctvos; bičhaďom le Mojžiš, le Aron the la Mirijam, hoj tumen te ľidžan. Manušale mire, leperen tumenge, so kamelas te kerel o Balak, le Moabengro kraľis, a so leske odphenďa o Balaam, le Beoriskro čhavo. Leperen tumenge pro drom andral o Šitim andro Gilgal, hoj te džanen o spravodľiva skutki le RAJESKRE.“ Soha šaj avav anglo RAJ? Soha šaj banďuvav anglo baro Del? Kampel mange te avel anglal leste le labarde obetenca, le beršengre gurumňorenca? Hin le RAJESKE pre dzeka o ezera bakre a deš ezera potoki le olejoskre? Kampel mange te del mire ešebne čhavores vaš miri vina, o plodos mire ťeloskro vaš miro binos? O RAJ tuke diňa te džanel, manušeja, so hin lačho. So tutar kamel? Te keres oda, so hin spravno, te presikaves o verno kamiben a te phires andre pokora tire Devleha. Šun! O RAJ vičinel pro Jeruzalem – te dikhel daraha pre tiro nav hin goďaveripen: „Šun, narodona, the ola, so tumen zdžan andro foros! Andro khera le nalačhe manušengre hin o barvaľipen skidlo napačivalones the e prekošľi falošno vaha! Sar šaj zľidžav oda, te vareko falošňe važinel? O barvale andre kada foros hine maribnaskre manuša; hine klamara a lengri čhib hiňi falošno. Vašoda tut chudňom te dukhavel, hoj tut te zňičinav vaš tire bini. Chaha, ale na čaľoha, a furt aveha bokhalo; thoveha tuke vareso pre sera, ale na ačhela tuke oda, bo oda, so tuke kamľal te odthovel, zňičinava andro mariben. Sadzineha, ale na kideha upre; pučineha o olivi, ale na makheha tut le olejoha; pučineha o muštos, ale e mol na pijeha. Doľikerehas o nalačhe zakoni le Omriskre the savore previsarde veci le Achaboskre khereskre; dehas tut te ľidžal lengre radenca. Vašoda tut, Jeruzalemona, dava te zňičinel, tire manušen anava pre ladž a ena teledikhle savore narodendar.“ Vigos mange! Šunav man sar oda, ko na arakhel ňisavo ovocje aňi ňisavo hroznos andre viňica. Savoro hroznos the savore lačhe figi, save peske žadinel miro jilo, sas imar skidle upre. O pačivale manuša našľile andral e phuv; ňiko nane verno le Devleske. Sako ča užarel, kana šaj čhorel avri o rat. Jekh avres zachudel sar lovcos andre sita. Peskre vastenca džanen, sar pes kerel o nalačhipen. O vladci žadinen o dari, o sudci užaren o prepočiňiben, o zoralo rozkazinel avke, sar ov kamel, a jekhetane plaňinen, sar oda te kerel. O nekfeder lendar hino sar o koľakos a o nekverneder sar e ohrada le trňendar. Avľa o džives, hoj te aven marde, avke sar phenenas tumare stražňika, o proroka. Akana ela maškar tumende baro zmetkos. Ma pačan le susedaske, ma muken tumen pro prijaťeľis! De pozoris, so vakeres, mek the angle odi džuvľi, savi tuha pašľol. Bo o čhavo tele dikhel le dades, e čhaj džal pre daj, e bori pre sasuj a o ňeprijaťeľa le manušeskre hine andral leskri famelija. Ale me furt užarav pro RAJ, užarav pro Del mira spasakro; miro Del man šunela avri. Ma radisaľuv mange, ňeprijaťeľko miri! Kajte peľom, uščava upre; kajte bešav andro kaľipen, o RAJ ela miro švetlos. Mušinav te zľidžal le RAJESKRI choľi, bo kerďom binos angle leste. Ale paľis zaačhela vaš ma pro sudos a kerela, hoj te dochudav o čačipen. Lela man avri pro švetlos a dikhava leskro spravodľišagos. Paľis oda dikhela miri ňeprijaťeľka a e ladž zalela andre ola, so mange phenelas: „Kaj hino o RAJ, tiro Del?“ Pre mire jakha dikhava, sar perel tele, sar pal late phirena sar pal e čik pro uľici. Oda džives ačhaveha pale tire muri, oda džives rozbarona tire hraňici. Andre oda džives ke tute avena o manuša andral e Asirija dži o Egipt, andral o Egipt dži o Eufrat, andral jekh moros dži aver, andral jekh verchos dži aver. La phuvatar ačhela pušťa vaš oda nalačhipen, so lakre manuša kerenas. Pašin tire manušen tira pacaha, le bakroren, tiro ďeďictvos, so bešen korkore andro veš, kajte hine maškar o lačhe maľi. De lenge te pašinel pes andro Bašan the Gilead sar andre ola dživesa, so sas varekana. „Sikavava tuke mire zazraki sar akor, sar avehas avri andral o Egipt.“ O narodi oda dikhena a ladžana pes a našavena savori peskri zor; thovena peske o vasta pro muj a na šunena pro kana. Ľizinena o prachos sar o sap, sar ola, so pes cirden pal e phuv. Izdraňipnaha avena avri andral peskre pevnosťi, visarena pes daratar ko RAJ, amaro Del, a darana pes tutar. Ko hin ajso Del sar tu, so odmukel o bini a prebačinel o nalačhipena peskre manušenge, save ačhile te dživel? Tu na sal choľamen pro furt, ale pre dzeka tuke hin te presikavel o verno kamiben. Tuke ela pale pharo vaš amenge, uštareha le pindrenca pre amare vini a čhiveha savore amare bini andro baro moros. Tu aveha verno ko Jakob a presikaveha o kamiben le Abrahamoske, avke sar diňal lav amare daden imar čirla. O prorocko lav pal o Ninive. O zvitkos pal o viďeňje le Nahumoskro andral o Elkoš. O RAJ hino žjarlivo Del, savo trestinel; o RAJ hino pomsťiťeľis a hin les pherdo choľi. O RAJ visarel pale olenge, ko pre leste džan, a počinel la choľaha peskre ňeprijaťeľenge. O RAJ na choľisaľol sig, ale hin les bari zor a na mukela le viňikos bi o trestos. Andre bari balvaj the andre burka hin leskro drom, a e chmara hin prachos tel leskre pindre. Pre leskro prikazis o moros šučol avri a the savore paňa – o Bašan the o Karmel šučon avri a the o libanoňika kvitki. O verchi angle leste razisaľon a o brehi rozdžan; izdral angle leste e phuv, o svetos the sako, ko andre bešel. Ko šaj ľikerel avri leskri choľi? Ko šaj obačhel angle leskri bari choľi? Peskri choľi čhivel avri sar jag; a o skali angle leste pharon pro kotora. O RAJ hino lačho, chraňinel peskre manušen andre oda džives, sar lenge hin phares. Pridžanel pes ke ola, ko pes ke leste denašen te garuvel. Le bare paňeha zňičinela o foros Ninive a peskre ňeprijaťeľen tradela andro kaľipen. So plaňinen pro RAJ? Ov tumen zňičinela pro jekhvar, na kampela leske dujtovar te demel. Avena zachudle andro trňi našľona sar e mol le pijakenge; calkom zlabona sar o šuko phus. Se andral tu, Ninive, avľa avri o bijedevleskro radcas, savo plaňinelas o nalačhipen pro RAJ. Kada phenel o RAJ peskre manušenge, le Izraelitenge: „Kajte hine o Asirčana zorale a hine but, ena zňičimen a našľona. Mire manušale, te tumen trapinavas, imar tumen na trapinava. Akana phagerava lengro jarmos pal tumari meň a čhingerava tumare lanci.“ O RAJ diňa avri pre tute, Ninive, kada lav: „Imar tut na ena čhave, save ľigendehas tiro nav! Zňičinava le modlen the le sochen andral o chramos tumare devlengro; pripravinava tuke o hrobos, bo na sal lačho pre ňisoste.“ Dikh, pro verchos hine o pindre le posloskre, savo anel e lačhi sprava a phenel: „Smirom tumenge!“ Oslavin, Juda, tire inepi a doľikerel tire lava, so diňal. Imar šoha pre tute na avela o nalačho manuš; hino calkom zňičimen! O zhubcas avel pre tute, Ninive. Stražin o hrados a pozorin o drom! Pripravin tut pro mariben a skide upre savori zor! Se o RAJ obnovinela le Jakoboskri slava sar e slava le Izraeloskri; kajte o zhubci len zňičinde a phagerde lenge o konara andro viňici. O šťiti leskre hrďinengre hine lole; o bojovňika hine urde andro šarlatos. O trastune verdana bľišťisaľon andre oda džives, sar pes skiden upre, a o kopiji razisaľon. O verdana džan igen dzivones pal o uľici a traden pal o pľaci andro foros. Dičhon avri sar o jagale fakľi a predžan sar o bleski. O Ninive zvičinel peskre nekfeder slugaďen, ale o pindre lenge poddžan pal o drom. Siďaren ko hradbi a ačhaven o šťiti pre ochrana. O ňeprijaťeľis phundravel o brani le paňeskre, vašoda o palacis perel tele. Čhiven tele o gada pal e kraľovna a ľidžan la andro otroctvos. Lakre služki roven sar o holubici a maren pes andro koľina. Sar o paňi čuľal avri andral o jazeros, avke o manuša denašen het andral o Ninive. Vareko vičinel: „Ačhen, ačhen!“ Ale ňiko pes na obdikhel palal. Čoren o rup, čoren o somnakaj! Hin ode igen but barvaľipen the o pokladi savore vzacne vecendar. Na ačhiľa ňič, savoro ile het, sa hin zňičimen! O jile predaran a o khoča poddžan, savoredžene izdran a savore muja parňon avri. Kaj hin akana oda foros, so sas sar o than le ľevengro? Oda than kaj o terne ľevi džanas te chal, o than kaj avenas o ľevos the e ľevica a o ľevocis sas ode bi e dar. O ľevos čhingerelas but korisť peskre ciknenge; tasavelas le džviren peskre ľevicenge; peskri jama peske pherarelas oleha, so chudelas; le čhingerde maseha peskro than. „Me džav pre tute, Ninive“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Zlabarava tire maribnaskre verdana, ačhela lendar ča thuv, a tire terne ľeven chala e šabľa. Na mukava andre tiri phuv ňič, so iľal avrenge, a o hangos tire poslengro imar na šunďola.“ Vigos kale foroske! Murdarel le manušen, furt ča klaminel; hino pherdo le čorde vecenca; šoha na preačhel te čorel. O bičos pukinel a o kereki šunďol; o graja aven sig a o verdana džan dzivones. O jazdci pes mukle pro mariben; o šabľi the o kopiji bľišťisaľon. But džene hine murdarde, pherdo mule džene pro kopi. Ajci mule manuša, hoj pes na den aňi te zgenel; le manušenge pre lende poddžan o pindre. Kada savoro pes ačhela vaš o baro lubipen le foroskro Ninive, ola lubňakro, savi džanelas dojekhes te očarinel peskre šukaribnaha, savi pricirdelas le naroden peskre lubipnaha a le nipen peskre čarenca. „Me džav pre tu, Ninive“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Hazdava tuke upre e rokľa dži o muj; sikavava le narodenge tiro langipen a le kraľišagenge tiri ladž. Čhivava pre tute o džungipen, kerava tuke ladž anglo manuša, anava tut avri pro čudos. Sako, ko tut dikhela, denašela tutar a phenela: ‚O Ninive hino zňičimen! Ko pal leste rovela?‘ Kaj tuke te rodel olen, ko tut poťešinena?“ Či sal tu feder sar o foros Tebi paš o Nil, pašal savo sas pherdo paňa? O moros sas leskri ochrana a o paňa leskro muros; o zoralo Kuš the o Egipt sas leskri ňekoňečno zor, o Put the e Libija sas leske pre pomoca. The avke sas kada foros zailo a geľa andro otroctvos. The leskre čhave sas rozčhingerde pro agora savore uľicengre. Vaš leskre vodci pes losinelas a savore leskre anglune murša sas zaphandle le lancenca. The tu, Ninive, mačoha; džaha tut te garuvel a kameha te denašel tire ňeprijaťeľiske. Savore tire pevnosťi hine sar o figovňika, pre save hin o ešebna figi. Te pes lenca razinel, peren andro muj oleske, ko kamel te chal. Tire slugaďa hine sar čhajora; o brani tira phuvakre hine phundrade le ňeprijaťeľenge, bo e jag zlabarďa lengre zavori. Hordin tuke akana o paňi, bo aveha obkľučimen, a zoraľar tuke tire pevnosťi! Rozker e čik, ker tuke malta ker tuke cehli, hoj te zoraľares tire hradbi! No the avke tut zlabarela e jag a čhinela e šabľa; zlabarela tut sar le kobilken. Kajte san but sar kobilki, but sar o maľakre grajora! Tire kupci hine buter sar o čercheňa pro ňebos, ale akana džan het; hine sar o kobilki, so chan avri e maľa a odľecinen. Tire vodci hine sar kobilki a tire veľiťeľa sar kopa maľakre grajora, so ačhen garude andro ohradi, sar hin šil; ale sar avel o kham avri, ľecinen het, a ňiko na džanel kaj. Kraľina andral e Asirija, tire pasťjera zasute a tire vodci peske pašľile tele. Tire manuša hine roztradle pro verchi a nane ko len te skidel upre. Našťi te sasťarel avri tiri dukh; tiri rana hiňi igen bari. Dojekh, ko šunela o hiros pal tute, tuke radisaľola, hoj peľal, bo na sas ňiko, ko na dopeľa pre tiro nalačhipen, savo na preačhehas te kerel. Kada hin o lav, savo o prorokos Habakuk priiľa le RAJESTAR andro viďeňje. Dži kana mek vičinava ke tute pre pomoca, RAJEJA? Ale tu man na šunes avri! Vičinav ke tute: „Hin o mariben!“ Ale tu amen na zachraňines! Soske mange des te dikhel o nalačhipen? Sar šaj dikhes pre ajci nalačho, so pes kerel? E skaza the o baro mariben hine angle mande, o dokeriben the o vesekedišagi hine všadzik, vašoda le zakonos nane zor a o čačipen pro sudos šoha na avel avri; o nalačho obkľučinel le spravodľivones, vašoda o čačipen hino previsardo. „Pozorinen le naroden a dikhen! Dikhen a čudaľinen tumen, bo andre tumare dživesa kerava vareso, soske na pačanďiľanas, te tumenge pal oda vakerdehas. Bo me uštavav le Babilončanen, o narodos dzivo the siďardo, so predžal pal caľi phuv, hoj peske te zalel o fori, save nane leskre. Ola manuša hine strašna the džungale, ľidžan pes upre a korkore peske phenen, so hin lačho a so na. Lengre graja hine richleder sar o leopardi a dziveder sar o vlki rači. Lengre jazdci igen siďaren; lengre graja aven dural. Ľecinen sig sar orli, so džan te chal peskri korisť. Dojekheske lendar džal ča pal o mariben; aven sar e balvaj pal e pušťa a zalen peske ajci bertenošen sar poši. Asan avri le kraľen, dikhen tele le rajen a keren peske pheras savore ohradzimen forendar; ačhaven peske o drom upre, hoj te predžan prekal o foroskre muri, a zalen o fori. Paľis predžan sig sar e burka a džan dureder. Hin len vina, bo lengri zor hin lengro del.“ Či tu na sal večno, RAJEJA, miro Sveto Devla? Amen na meraha! RAJEJA, tu tuke kidňal avri le Babilončanen, hoj te anen tiro sudos; Skalo miri, tu len ačhaďal, hoj amen te maren. Tire jakha hine igen žuže, našťi dikhes pro nalačhipen; našťi dikhes, sar vareko dukhavel avres! Akor soske domukes le ňevernenge te kerel o bini? Soske sal čhit, sar o bijedevleskro chal tele oles, ko hino spravodľiveder sar ov? Kerďal le manušendar sar ribi andro moros; sar džviri andro moros, saven nane vodcas. O Babilončana savoren cirden upre le hakenca, čhiven peskri sita a zachuden len; a sar len cirden avri andre aver sita, igen radisaľon a thoven baripen. Vašoda obetinen peskra sitake a labaren lake o kaďidlos, bo e sita lenge anel o barikano dživipen the o nekfeder chaben. Či furt pherarena e sita a kidena andral avri? Či furt murdarena le naroden a na mukena ňikas te dživel? Džava te stražinel andre miri veža, ačhavava man, hoj te pozorinav, a rozdikhava man, hoj te šunav, sar mange odphenela pre oda, pre soste man sťažinav. O RAJ mange odphenďa: „Pisin mištes kada viďeňje pro tabli, hoj pes te del lokes te pregenel. Bo kada viďeňje pes ačhela andre oda časos, so hin pre oda dino; ačhela pes sig a na ela falošno. Kajte pes dičhola, hoj pes mek na ačhel, užar pre leste, bo čačes pes ačhela a na avela nasig. O čačipnaskro dživela le pačabnastar, ale oda, ko pes ľidžal upre andro jilo, merela, he, e mol les zradzinela. Kajso manuš hino barikano a šoha les nane smirom. Kamel furt buter avke sar o Šeol a nane les šoha dos avke sar le meriben, skidel ke peste savore naroden a zalel savore manušen. Či ola savore lestar na asana a na kerena pal leste o pherasune bajki? Či na phenena: ‚Vigos oleske, ko peske skidel o čorde veci a barvaľol pro interesa!‘ Dži kana mek? Či na avena jekhvareste pre tute ola, kas diňal kečeň? Či na ušťena pre tute a na kerena, hoj te izdras daratar? Avke paľis on tut občorarena. Tu občorarehas pherdo naroden, vašoda ola, ko ačhile te dživel, občorarena tut. Bo tu čhivehas avri le manušengro rat; zňičinehas o phuva the o fori savore lengre manušenca. Vigos oleske, ko ačhavel peskro kher le nalačhe ziskostar, a peskro hňizdos peske kerel učes, hoj pes te chraňinel le nalačhipnastar! Kamehas te zňičinel but naroden, ale oleha ča kerďal ladž tira famelijake a korkoro zňičinďal tiri duša. Mek the o bar andral o muros pre tu svedčinela a o kaštuno hranolos phenela tiš oda. Vigos oleske, ko o foros ačhavel le rateha a le nalačhipnaha thovel o zakladi. O Nekzoraleder RAJ diňa, hoj o narodi pes zbitočňe te trapinen a oda, so budinen, te džal pre jag. Bo o prindžaripen pal le RAJESKRI slava pherarela e phuv, avke sar o paňa pheraren o mori. Vigos tuke, so des te pijel tire susedas a so čhives andre kuči tiri choľi a mačares len vašoda, hoj len te dikhes langen andre ladž. Ale akana tut pherarela e ladž, a na e slava. Pi tu, hoj pes te sikavel tiro langipen! E kuči andral o čačo vast le RAJESKRO ela avričhiďi pre tute a e ladž zaučharela tiri slava. O mariben, so kerďal andro Libanon, avela pre tu; o džviri, saven zňičinehas, akana daravena avri tut. Bo tu čhorehas avri le manušengro rat zňičinehas o phuva the o fori savore lengre manušenca. Savi chasna hin la modlatar, sava rezinďa avri o majstros? Abo pre soste hin lačhi e trastuňi modla, so tut klaminel? Bo oda, ko la kerďa, pes zmukel pre oda, so stvorinďa; kerel o modli, save našťi vakeren. Vigos oleske, ko phenel le kašteske: ‚Obdživ!‘ a le ňeme bareske: ‚Ušťi upre!‘ Či tut šaj on vareso sikaven? Se dikh, hine obthode le somnakaha the le rupoha, no nane andre lende ňisavo dichos. O RAJ hino andre peskro sveto Chramos. Calo svetos angle leste mi el čhit!“ E modľitba, so pisinďa o prorokos Habakuk. E žaľakri giľi. RAJEJA, šunďom pal tute o lačho hiros a čudaľinavas man upral tire skutki, RAJEJA. Ker oda pale akana andre amare dživesa; ker, hoj olestar te džanen andre amaro časos! Andre choľi ma bister pre milosť! O Del avel andral o Teman, o Sveto Del avel pal o verchi Paran. Leskri slava zaučharel o ňebos a leskri chvala pherarel caľi phuv. Ov švicinel sar o bleski; o luči aven avri andral leskre vasta, leskri zor hin garuďi andre lende. Anglal leste džal o nasvaľiben a takoj pal leste avel e skaza. Sar zaačhel, razinel le svetoha, te dikhel la jakhaha, o narodi izdran; o phurikane verchi rozperen, o večna verchi rozkrušisaľon, ale leskre hin o večna droma. Dikhľom sar avel o nalačhipen pro stani le Kušangre, a sar čhivkerel e balvaj le Midijanengre stanenca. Či sal choľamen pro jarki, RAJEJA? Abo čhives avri tiri choľi pro paňa? Či bariľa tiri choľi pro moros? Vaš oda džas pre tire graja the pro verdana, hoj te zachraňines? Tu sal pripravimen te lel tiro lukos, te mukel avri tire šipi. Le paňenca rozďelinďal e phuv a sar tut o verchi dikhen, izdran. O chmari prečhinďon a demel avri o zoralo brišind; e hlbina vičinel a hazdel upre peskre vasta. O kham the o čhonoro zaačhen pre peskre thana; odcirden pes anglo švetlos tire šipengro the anglo leskos tira kopijakro. Bara choľaha phires pal e phuv a choľaha uštares pro narodi. Aves, hoj te les avri tire manušen a te zachraňines tire pomazimen kraľis. Phageres le nalačhe manušengre vodcas mukes les langes le šerestar dži o pindro. Tira kopijaha premares o šere leskre vodcenge, save avle sar burka, hoj amen te roztraden, save radisaľonas sar ola, ko chan avri le čores počoral. Tire grajenca uštares pro moros, pro bare rozburimen paňa. Sar pal oda šunďom, savoro andre ma izdralas, daratar mange izdranas o vušta, andro kokala mange avľa o slabišagos a poddžanas mange o khoča. Ľikerav avri a užarav pro džives le pharipnaskro, savo avela pro manuša, so pre amende džan. Kajte na kvitňinela o figovňikos a pro viňičis na ela o hroznos, kajte e oliva šučola avri a e maľa na dela o chaben, kajte andral e ohrada našľona o bakrore a andre maštalňa na ena ňisave gurumňa, me the avke radisaľuvava andro RAJ a thovava baripen andro Del, miro Spasiťeľis. O RAJ, o Adonaj, hin miri zor; diňa man ajse pindre sar la srnka a lel man pre mire uče thana. Oleske, ko ľidžal o bašaviben pro strunengro nastrojis. Kada lav diňa o RAJ le Sofonijaš akor, sar andre Judsko kraľinelas o Jozijaš, le Amonoskro čhavo. O Sofonijaš sas čhavo le Kušiskro a ov le Gedalijoskro, ov le Amarijoskro a ov le Chizkijoskro. O RAJ phenel: „Calkom zňičinava savoro, so hin pre phuv. Zňičinava le manušen the le džviren, zňičinava le čiriklen pro ňebos the le riben andro moros, a the le modlen, angle save o nalačhe manuša peren andro binos. Zňičinava savore nipen pre phuv,“ phenel o RAJ. „Miro vast nacirdava pro Juda a the pre savoredžene, so bešen andro Jeruzalem. Pre kada than zňičinava savoro, soha pes služinel le Baaloske, zňičinava the lengre rašajen, a khosava avri lengro nav pal e phuv. Zňičinava the olen, ko pes klaňinen le ňeboskre čercheňenge pro padi; olen, ko pes klaňinen a thoven vera pro RAJ, ale paľis thoven vera the pro Moloch; olen, ko gele le RAJESTAR het, ko na roden le RAJES aňi pes ke leste na visaren.“ Aven čhit anglo RAJ, anglo Adonaj, bo o Džives le RAJESKRO hino pašes! O RAJ imar pripravinďa e obeta; pošvecinďa olen, kas vičinďa. „Andre oda Džives le RAJESKRA obetakro marava le rajen the le kraľengre čhaven a the savoren, so keren o cudza zviki avre narodengre. Andre oda džives marava sakones, ko lašarel le devlen avke sar aver narodi, a the olen, ko čoren a murdaren, hoj te pherdžaren o chramos peskre devlengro le čorde vecenca. Andre oda džives,“ phenel o RAJ, „šunena andro Jeruzalem, hoj avel e vika pašal e Ribakri brana the o baro roviben pal e neveder sera le foroskri a andral o verchi šunďola e zoraľi rana. Jojčinen savore, so bešen tele pro pľacos, bo savore kupci ena zňičimen, savore, so važinen o rup, ena avrimurdarde. Andre oda časos prerodava le lampenca o Jeruzalem a marava ole muršen, save hine spokojna korkore peha, olen, ko peske andro jile phenen: ‚O RAJ na kerela ňič, aňi lačho aňi nalačho.‘ Lengro barvaľipen ela občorardo a lengre khera ena zňičimen. Ačhavena peske o khera, ale na bešena andre; sadzinena o viňici, ale na pijena lendar e mol.“ Pašes hin oda Džives le RAJESKRO, pašes a avel igen sig. Andro Džives le RAJESKRO šunďola e bari dukh; mek the o zoralo maribnaskro murš viskinela pharipnastar. Oda ela o Džives le Devleskra choľakro, o džives le pharipnaskro the le cerpišagoskro; sa ela zňičimen a rozburimen, ela baro kaľipen a zamračimen, ela pherdo chmari, pherdo kale chmari; oda džives pes trubinela a vičinela andro mariben a džala pes pro ohradzimen fori the pro bare veži le muroskre. „Bičhavava pro manuša ajso pharipen, hoj hmatinena le vastenca sar o kore, bo kerenas o bini anglo RAJ; lengro rat čuľala avri andro prachos a lengre goja ena pre phuv sar hnojos. Aňi lengro rup, aňi lengro somnakaj len našťi zachraňinela andro Džives le RAJESKRA choľakro.“ Leskri bari žjarlivosť chala caľi phuv sar jag, bo ov kerela jekhvareste o koňec savore manušenca pre phuv. Zdžan tumen jekhetane, a aven ke goďi, tumen, narodona bi e ladž! Sigeder, sar pes ačhela oda, so hin avridino, a o džives predžala sar o phus so hino odphurdlo; angloda, medik pre tumende avela e jagaľi choľi le RAJESKRI, sigeder, sar pre tumende avela o Džives le RAJESKRA choľakro. Roden le RAJES, savore pokorna manušale pre phuv, tumen, so doľikeren leskre prikazi. Roden o spravodľišagos, roden e pokora, či tumen našťi varesar garuvena andre oda Džives le RAJESKRA choľakro. O foros Gaza ela omuklo a o Aškalon ela calkom zňičimen. O Ašdod ela avritradlo pro dilos a o Ekron ela avričhindo. Vigos tumenge le Kereťanenge, so bešen paš o moros, bo o lav le RAJESKRO hin pre tumende; ó Kanaan, phuvije le Filišťincengri: Avke tut zňičinava, hoj ňiko andre tu na bešela. E phuv pašal o moros ačhela sar pastvina, than prekal o pasťjera the prekal lengre stadi. Odi phuv ela olengri, ko ačhena te dživel andral o kmeňos le Judaskro: Ode pes pašinena a rači peske džana te pašľol andro aškaloňika khera, bo o RAJ, lengro Del, pes pal lende starinela a žehňinela lenge pale. „Šunďom, sar o Moab dophenelas, a o Amončana asanas, sar poceňinenas mire manušen a sar pes lašarenas, hoj zalena lengri phuv. Vašoda avke sar me dživav,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, o Del le Izraeloskro, „o Moab doperela avke sar e Sodoma a o Amončana avke sar e Gomora, ačhela lendar o than la burinakro, e jama le loneskri the e pušťa pro furt. Mire manuša, save ode predživena, zalena lengro barvaľipen; ola, ko ačhena te dživel mire narodostar, zalena lengri phuv.“ Kavke ena marde vaš peskro baripen, hoj anenas pre ladž le manušen, so hine le Nekzoraleder RAJESKRE, a lašarenas pes pre lende. O RAJ len daravela avri akor, sar zňičinela savore devlen pre phuv. Avke savore narodi banďona anglal leste ode, kaj hine, sako andre peskri phuv. „Tumen, Etiopčanale, merena tiš mira šabľatar.“ Nacirdela peskro vast pro severos a zňičinela e Asirija. O foros Ninive ela telečhido a omuklo sar pušťa. O stadi the savore dziva džviri peske ode pašľona, the o havranos the e sova peske bešena pre leskre slupi. Lengri vika šunďola prekal o oblaki, o triski ena pro prahos a o cedroskro kašt ela telečhido. Kada hin oda foros, so peske varekana dživelas andro smirom a phenelas peske: „Ča me som a ňiko nane sar me!“ Savo strašno ačhiľa! Than le džvirenge! Sako, ko predžala pašal leste, lestar asala a sikavela pre leste namištes le vasteha. Vigos le zacate, meľarde foroske, so trapinel peskre manušen! Le Devleskro hangos na šunel, o dovakeriben na prilel, pro RAJ pes na mukel, na kamel te avel pašes paš peskro Del. Leskre vodci hine sar o choľamen ľevi, leskre sudci sar o vlki rači, save chan peskri korisť a dži tosara na muken ňič. Leskre proroka hine barikane špekulanta; leskre rašaja meľaren oda, so hin sveto, a calkom previsaren o zakonos. O spravodľivo RAJ hino furt andre leste; ov šoha na kerel ňisavo nalačhipen. Sako tosara anel avri peskro čačipen pro sudos a džives so džives na preačhel, ale o nalačho manuš pes na ladžal ňisostar. „Zňičinďom o narodi; lengre zorale veži hine čhide tele. Zňičinďom lengre uľici, ňiko pal lende na phirel; lengre fori hine zamukle, nane ode manuša, ňiko ode na bešel. Me mange gondoľinďom pal o Jeruzalem: ‚He, darala pes mandar a prilela miro dovakeriben! Te oda kerela, leskre khera na ena zňičimen a ňisave mire tresti pre leste na avena.‘ Ale leskre manuša igen kamenas te kerel o bini andre savoreste. Vašoda užaren pre ma,“ phenel o RAJ, „pre oda džives, sar uščava, hoj te svedčinav pro narodi. Rozhodňinďom man te skidel len upre, te anel o kraľišagi pre jekh than a te čhivel avri pre lende miri choľi – caľi miri bari choľi. Calo svetos ela zňičimen la jagaha, mira choľaha.“ „Akor žužarava o vušta le narodengre, hoj savore te lašaren o nav le RAJESKRO a te služinen leske jekhetane. Pal oki sera le paňeskri andral e Etiopija, mange anena o dari mire roztradle manuša, save man lašaren. Andre oda džives, Jeruzalemona, tut na ladžaha vaš ňisavo nalačhipen, so mange kerďal. Lava tutar het savoren, so pes barikanes lašaren; imar šoha tut na hazdeha upre pre miro sveto verchos. Ale mukava andre tu le manušen, so hine čore a slaba, a on pes mukena pro nav le RAJESKRO. O Izraeliti, save ode ačhena te dživel, na kerena o nalačhipen, na vakerena o klamišagos a andre lengro muj na ena o falošna lava. Chana peske andro smirom a pašľona; ňiko len na daravela avri.“ Giľav radišagoha, čhaje le Sionoskri, vičin zorales, Izraelona! Thov baripen a radisaľuv cale jileha, čhaje le Jeruzalemoskri! Bo o RAJ tut imar preačhiľa te marel, tradňa het tire ňeprijaťeľen. O Kraľis le Izraeloskro, o RAJ, hino tuha, imar tut ma dara le nalačhipnastar. Andre oda džives phenena le Jeruzalemoske: „Ma dara tut, Sionona! Te na slabisaľon tuke o vasta! O RAJ, tiro Del, hino tuha, o zoralo hrďinas, savo zachraňinel. Thovel andre tu baro baripen, peskre kamibnaha tut del o nevo dživipen, andro radišagos upral tute giľavela zorales.“ „Skidava upre le manušen, so roven, bo našťi doľikeren o inepi, a vašoda hine andro pharipen the andre ladž. Andre oda časos marava savoren, so tut trapinenas. Zachraňinava le bangen; le zailen skidava upre. Čerinava lengri ladž pre slava a calo svetos len dela pačiv. Andre oda časos tumen skidava upre; andre oda ideos tumen anava khere. Dava tumen baro nav, hoj tumen te lašaren savore manuša pre phuv, a dikhena, sar tumenge chudava pale te žehňinel,“ phenel o RAJ. Ešebno džives andro šovto čhon andro dujto berš, sar kraľinelas o Darius, o prorokos Haggeus phenďa o lav le RAJESKRO le Zerubabeloske the le Jošuaske. Akor o Zerubabel, o čhavo le Šealtieloskro, sas vodcas andre Judsko a o Jošuas, o čhavo le Jehocadakoskro, sas o nekbareder rašaj. Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Kala manuša phenen: ‚Mek na avľa o časos te ačhavel pale le RAJESKRO Chramos.‘ “ Avke o RAJ phenďa prekal o Haggeus kada: „Či prekal tumende imar hin o časos, hoj te bešen andre tumare barvale khera, a miro Chramos hino zamuklo?“ Vašoda akana phenel o Nekzoraleder RAJ: „Gondoľinen mištes pal oda, so keren. Sadzinenas but, ale skidenas frima. Chanas, ale na dočaľonas. Pijenas mol, ale na sas tumen dos. Urenas pre tumende o gada, ale na roztačonas lendar. Oda, ko peske zarodelas love, thovelas len andre chevaľi žeba.“ Kavke akana phenel o Nekzoraleder RAJ: „Gondoľinen mištes pal oda, so keren. Džan andro veša upre pro verchi, anen odarik kašta a ačhaven pale miro Chramos. Oda Chramos mange ela pre dzeka a avava oslavimen,“ phenel o RAJ. „Tumen užarenas, hoj skidena upre but, ale skidňan frima. Sar oda anďan khere, me oda rozphurdľom. A soske?“ phučel o Nekzoraleder RAJ. „Bo miro Chramos hino zamuklo. Sakoneske tumendar džal ča pal peskro kher. Vašoda pes tumenge zaphandle o chmari a na del o brišind, a pre phuv na barol ňič. Diňom e bokh pre phuv the pro verchi, pro zrnos the pro muštos, pro olejos the pre savoreste, so barol pre phuv, pro manuš the pro dobitkos a oda, pre soste kerenas buči tumare vastenca, na barola.“ Akor o Zerubabel, o Jošua the savore okla manuša kerde oda, so lenge phenďa o RAJ, lengro Del. Šunde the le prorokos Haggeus, bo les bičhaďa o RAJ, lengro Del. A o manuša pes daranas le RAJESTAR. Paľis le RAJESKRO poslos o Haggeus phenďa le manušenge, so phenel o RAJ: „Me, o RAJ, som tumenca.“ Paľis o RAJ zoraľarďa pro duchos le judske vodcas le Zerubabel, le nekbareder rašas le Jošuas, the savore okle manušen. Akor pes mukle andre buči, hoj te ačhaven pale o Chramos le Nekzoraleder RAJESKRO, lengre Devleskro. Oda sas pro bišuštarto (24.) džives andro šovto čhon, andre dujto berš, sar kraľinelas o Darius. Andre dujto berš, sar kraľinelas o Darius pro bišujekhto (21.) džives andro eftato čhon, sas phendo o lav le RAJESKRO prekal o prorokos Haggeus: „Phuč le judske vodcastar le Zerubabelostar, le Šealtieloskre čhastar, the le nekbareder rašastar le Jošuastar, le Jehocadakoskre čhastar, the okle manušendar: ‚Hin maškar tumende vareko, ko dikhľa kada Chramos andre ešebno slava? A sar tumenge dičhol avri akana? Na dičhol pes tumenge, hoj oda hin sar ňič? Ale akana av zoralo, Zerubabelona!‘ phenel o RAJ, ‚Av zoralo, Jošuona, čhavo le Jehocadakoskro! Aven zorale, savore manušale,‘ phenel o RAJ, ‚chuden te kerel buči, bo me som tumenca,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. ‚Kada hin oda lav, so tumen diňom akor, sar tumen iľom avri andral o Egipt: Miro Duchos ačhel maškar tumende. Ma daran tumen!‘ Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Na predžala but a me razinava mek jekhvar le ňeboha the le svetoha, le moroha the la phuvaha. Razinava savore narodenca, lengre barvaľipena pes anela kade a me pherdžarava kada Chramos la slavaha,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. ‚Miro hin o rup, miro hin o somnakaj,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. ‚E slava kale Chramoskri ela bareder, sar sas odi ešebno,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. ‚Pre kada than dava o smirom,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ.“ Bišuštarto (24.) džives andro eňato čhon, sar kraľinelas o Darius dujto berš, sas phendo o lav le RAJESKRO le prorokoske Haggeusoske: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Phuč le rašajendar, so pal kada phenel o zakonos: Te ľigenďahas vareko andro peskro ruchos o pošvecimen mas a te pes leha chudňahas le marestar, le tade chabenestar, la moľatar, le olejostar abo varesave avre chabenestar, či the oda chaben ačhela pošvecimen?‘ “ O rašaja odphende: „Na!“ Akor o Haggeus phučľa: „Te pes vareko meľarďa, bo pes chudňa le mule manušestar a ov pes chudela ole chabenestar, či the oda chaben ačhela meľardo?“ O rašaja odphende: „He, ačhela meľardo.“ Akor o Haggeus odphenďa: „O RAJ phenel: ‚Avke hin oda the kale manušenca a the kale narodoha, so hin angle mande, a avke hin oda the la bučaha, so keren peskre vastenca, vašoda savoro, so obetinen pro oltaris, hin meľardo. Akana mištes pozorinen, so pes chudela te kerel adadživesestar a dureder! Sar tumenge sas angloda, medik pes chudňa te ačhavel o Chramos le RAJESKRO? Oda, ko džalas te lel duj šel kili zrnos pal e kopa, lelas ča šel; oda, ko džalas te lel andral o sudos penda ľitri mol, lelas ča biš. Maravas tumen la plešňaha, le šukibnaha the le krupenca, hoj te zňičinav tumari buči, ale na visarďan tumen ke mande,‘ phenel o RAJ. ‚Ale akana dikhen: Adadžives, o bišuštarto (24.) džives andro eňato čhon, sas thodo o zaklados pro kher le RAJESKRO – no adadživesestar pozorinen, so ela dureder: Či mek hin zrnos andro stodoli? Se mek aňi o viňičis, aňi o figovňikos, aňi o granatovňikos, aňi e oliva na anen o uľipen! Ale adadživesestar chudava te požehňinel.‘ “ Paľis andro bišuštarto (24.) džives andre oda čhon avľa dujtovar o lav le RAJESKRO ko Haggeus kavke: „Phen le Zerubabeloske, le judske vodcaske, hoj me razinava le ňeboha the la phuvaha, visarava avri o kraľika troni a zňičinava e zor le kraľengri andral o aver narodi. Visarava avri o verdana the lengre jazdcen; o graja the lengre jazdci perena; jekh avres murdarena la šabľaha. ‚Andre oda džives,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ, ‚lava tut, miro služobňikona Zerubabelona, čhavo le Šealtieloskro,‘ phenel o RAJ, ‚a kerava tutar miri pečatno angrusi, bo tut mange kidňom avri,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ.“ Andro ochtoto čhon andre dujto berš, sar kraľinelas o Darius andre Perzija, avľa o lav le RAJESKRO ko prorokos Zacharijaš, saveske sas dad o Berechijah a papus o Ido: „O RAJ igen choľisaľiľa pre tumare dada. Vašoda phen le manušenge: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Visaren tumen pale ke ma a me man visarava pale ke tumende. Ma aven sar tumare dada, ke save vičinenas o čirlatune proroka a phenenas lenge, hoj me phenavas, hoj pes te visaren le nalačhe dromendar the le nalačhe skutkendar.‘ Ale on man na šunenas a na ačhenas mandar, phenel o RAJ. Kaj hine tumare dada akana? A o proroka? Či dživena večňe? Či tumare daden na zaile mire lava the prikazi, so diňom mire služobňiken le proroken? Akor kerde pokaňje a phende: ‚O Nekzoraleder RAJ amenca kerďa pal oda, sar dživahas a kerahas; kerďa amenca avke, sar peske kidňa avri.‘ “ Andro dujto berš, sar kraľinelas o Darius, pro bišuštarto (24.) džives andro dešujekhto čhon, andro čhon Šebat, avľa o lav le RAJESKRO ko prorokos Zacharijaš, saveske sas dad o Berechijah a papus o Ido. Prekal e rat dikhľom kada viďeňje: Dikh, o murš, so džal pro lolo graj. Ačhelas maškar o mirtakre stromi andre roklina. Pal leste sas o lole, šiva the o parne graja. Phučľom: „Rajeja, s'oda hin?“ O aňjelos, so manca vakerelas, odphenďa: „Sikavava tuke, s'oda hin kala veci.“ Akor oda murš, so ačhelas maškar ola stromi, mange odphenďa: „Oda hin ola, kas o RAJ bičhaďa te predikhel caľi phuv.“ Avke avle a odphende le RAJESKRE aňjeloske, so ačhelas maškar ola stromi: „Predikhľam caľi phuv a dikhľam, hoj pes dživel andro smirom.“ Le RAJESKRO aňjelos odphenďa: „Ó Nekzoraleder RAJEJA, mek dži kana na presikaveha o jileskeriben le Jeruzalemoske the le judske forenge, pre save sal choľamen imar eftavardeš (70) berša?“ Akor o RAJ odphenďa lačhe the šukar lava le aňjeloske, so ačhelas maškar ola stromi. Akor mange o aňjelos, so manca vakerelas, phenďa: „De te džanel, hoj kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Miro kamiben andre mande labol sar jag pal o Jeruzalem the pal o Sion a som igen choľamen pro narodi, so pes šunen andro smirom. Me somas choľamen pre mire manuša ča sikra, ale ola narodi kerde lengro pharipen goreder, sar kamavas.‘ Vašoda kada phenel o RAJ: ‚Visarava man pale ko Jeruzalem le jileskeribnaha. Miro Chramos ode ela obnovimen a o foros Jeruzalem ela pale ačhado,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. De mek te džanel, hoj o Nekzoraleder RAJ phenel kada: ‚Andre mire fori ela pale pherdo lačhipen. Me, o RAJ, pale poťešinava o Sion a kidava mange avri o Jeruzalem.‘ “ Paľis dikhľom upre a sas angle mande štar rohi le džvirengre. Avke phučľom le aňjelostar, so manca vakerelas: „So hin kada?“ Odphenďa mange: „Kala rohi hine ola, so roztradle e Judsko, o Izrael the o Jeruzalem.“ Paľis mange o RAJ sikaďa štare kovačen. Phučľom: „So kamen on te kerel?“ Odphenďa mange: „Kala rohi roztradle le manušen andral e Judsko a igen len pokorinde. Ale kala kovača avle te daravel avri le naroden a te čhivel tele lengre rohi, save pes hazdle pre Judsko, hoj la te roztraden.“ Paľis dikhľom upre a dikhľom angle ma jekhe muršes, saveste sas andro vasta o lanos te merinel. Avke lestar phučľom: „Kaj džas?“ Odphenďa mange: „Džav te merinel avri o Jeruzalem, hoj te dikhav, savo hino džinďardo the buchlo.“ Paľis, sar džalas het oda aňjelos, so manca vakerelas, avľa paš leste aver aňjelos, hoj pes leha te arakhel, a phenďa leske: „Denaš a phen ole terne muršeske, hoj andro Jeruzalem ena ajci but manuša the džviri, hoj o foros ela otkerdo bi o muri. ‚A me korkoro,‘ phenel o RAJ, ‚avava leskro jagalo muros the e slava andre leste.‘ “ „Sig! Sig! Denašen andral e severno phuv, andre savi tumen roztradňom sar le štare ňeboskre balvajen,“ phenel o RAJ. „Aven sig avri, manušale andral o Sion, tumen, so bešen andro Babilon!“ Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ, savo man bičhaďa prekal leskri slava ko narodi, so tumen občorarde: „Oda, ko pes dotkňinel tutar, pes dotkňinel mira jakhatar. Kamav len te marel a dava, hoj len te občoraren lengre otroka. Akor džanena, hoj o Nekzoraleder RAJ man bičhaďa. Radisaľuv a khel, čhaje le Sionoskri. Bo me avav a bešava maškar tumende,“ phenel o RAJ. „Andre oda džives pes but narodi pridena ko RAJ a ačhena mire manuša. Bešava maškar tumende a džanena, hoj o Nekzoraleder RAJ man bičhaďa ke tumende. E Judsko ela pale o ďeďictvos le RAJESKRO andre sveto phuv a pale peske kidela avri o Jeruzalem sar peskro foros. Aven čhit anglo RAJ, savore manušale, bo ov avel avri pal peskro sveto than.“ Paľis mange o RAJ sikaďa le nekbareder rašas le Jošuas, so ačhelas anglo aňjelos le RAJESKRO. Paš leskri čači sera ačhelas o satan, hoj pre leste te vakerel. O RAJ phenďa le satanoske: „Mi pokarhinel tut o RAJ, satan! Mi pokarhinel tut o RAJ, savo peske kidňa avri o Jeruzalem! Či nane kada murš sar o kaštoro avricirdlo andral e jag?“ No o Jošua sas urdo andro melale gada akor sar ačhelas anglo aňjelos. O aňjelos phenďa okle aňjelenge, so ačhenas angle leste: „Čhiven leske tele ola melale gada!“ A leske phenďa: „Iľom pal tu tele tiro binos, hoj tut te urav andro šukar gada!“ Paľis phenďa: „Thoven leske pro šero o žužo turbanos!“ Akor leske thode pro šero o žužo turbanos a urde les andro gada, medik o aňjelos le RAJESKRO ode ačhelas. Akor o aňjelos le RAJESKRO phenďa le Jošuaske: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Te dživeha avke, sar me phenďom, a te doľikereha mire prikazi, akor aveha spravcas upral miro kher, starineha tut pal miri dvora a dava tut than maškar kala, ko kade ačhen. Akana šun, Jošuona, nekbareder rašajeja – tu the ola, so jekhetane tuha služinen a bešen angle tute, save hine o znameňje, hoj anava mire služobňikos, so pes vičinel Konaricis. Dikh, o bar, savo thoďom anglo Jošua. Kada bar hin jekh a pre leste hin efta jakha. Randava pre leste avri o lava,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ, ‚hoj tel jekh džives odlava e vina kala phuvakri.‘ ‚Andre oda džives vičinena jekh avres te bešel peske jekhetane tel o viňičis the tel o figovňikos,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ.“ Paľis avľa pale o aňjelos, savo manca vakerelas, a uštaďa man sar le manušes, saves uštaven andral o soviben. Phučľa mandar: „So dikhes?“ Odphenďom: „Dikhav o somnakuno svietňikos a upral leste hin o čaro pro olejos. Hin upre efta lampi a efta knoti andre dojekh lampa. Dikhav the o duj olivova stromi, jekh hin pal jekh sera le čareskri a dujto pal aver.“ Phučľom le aňjelostar, savo manca vakerelas: „S'oda hin, raja miro?“ Odphenďa: „Na džanes, s'oda hin?“ Phenďom leske: „Na, raja miro.“ Avke mange phenďa: „Kada hin o lav le RAJESKRO prekal o Zerubabel: ‚Na la zoraha aňi la mocaha, ale mire Duchoha,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. Ko sal tu, baro verchona? Anglo Zerubabel tutar ačhela e rovina! Paľis ľidžala avri o hlavno bar a o manuša vičinena: ‚Milosť! Milosť ole bareske!‘ “ Paloda ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „O vasta le Zerubabeloskre zathode o zaklados kale Chramoskro a leskre vasta les the dokerena.“ Akor sprindžareha, hoj man ke tumende bičhaďa o Nekzoraleder RAJ. Ma dikhen tele o džives le cikne vecengro! O efta jakha le RAJESKRE, so phiren pal caľi phuv, radisaľona, sar dikhena e šparga le olovoha te merinel avri o chramoskre muri andro vast le Zerubabeloskro. Paľis phučľom le aňjelostar: „So sikaven kala duj olivova stromi pal jekh the pal aver sera le svietňikoskri?“ Pale lestar phučľom: „So sikaven o duj olivova konara paš o duj somnakune rurki, savendar čuľal avri o somnakuno olejos?“ Odphenďa mange: „Na džanes, s'oda hin?“ Phenďom: „Na, raja miro.“ Avke mange phenďa: „Oda hin o duj murša pomazimen le olejoha, so služinen anglo Raj caľa phuvakro.“ Akor pale dikhľom upre a sas angle mande o zvitkos, so ľecinelas. O aňjelos mandar phučľa: „So dikhes?“ Odphenďom: „Dikhav o zvitkos, so ľecinel. Hino džinďardo 9 metri a buchlo 450 centimetri.“ Akor mange phenďa: „Pre oda zvitkos hin pisimen o prekošiben, so džal pal caľi phuv. Pre jekh sera hin pisimen, hoj dojekh zbujňikos ela adarik ilo het, a pre aver sera, hoj sako, ko lel falošňe vera, ela tiš ilo het. O Nekzoraleder RAJ phenel: ‚Me bičhavava oda prekošiben a džala andro kher le zbujňikoskro the oleskro, ko lel falošňe vera pre miro nav. Oda prekošiben bešela andre lengre khera a calkom len zňičinela – le khereskre hranoli the bara.‘ “ Paľis ke ma avľa oda aňjelos, so manca vakerelas, a phenďa mange: „Hazde upre o jakha a dikh, so avel.“ Me phučľom: „S'oda hin?“ Ov odphenďa: „Oda hin o košaris.“ A mek phenďa: „Oda hin o nalačhipen le manušengro pal caľi phuv.“ Androda pes hazdľa o olovovo kritos a andro košaris bešelas jekh džuvľi! Phenďa: „Kada hin o nalačhipen.“ Ispidňa la pale andro košaris a prikikidňa tele o kritos. Paľis dikhľom upre a dikhľom te avel ke ma duje džuvľen, la balvajaha andro kridli. Sas len ajse kridli sar le bocianen a hazdle upre o košaris maškar o ňebos the maškar e phuv. Akor phučľom le aňjelostar, so manca vakerelas: „Kaj ľidžan oda košaris?“ Odphenďa: „Andro Babilon. Ode leske ačhavena kher a sar ela dokerdo, thovena andre o košaris, hoj te el lašardo.“ Pale dikhľom upre a dikhľom štar verdana, so avenas maškar o duj verchi le brondzostar. Ešebno verdan cirdenas o lole graja, dujto o kale, trito o parne a štarto verdan cirdenas o graja le šive flekenca – savore sas zorale. Phučľom le aňjelostar, so manca vakerelas: „S'oda hin, raja miro?“ O aňjelos mange odphenďa: „Kala hine o štar ňeboskre duchi, so aven avri pal oda than, kaj ačhenas anglo Raj caľa phuvakro. O verdan le kale grajenca džal andre severno phuv a o verdan le parne grajenca pal lende. O graja le šive flekenca džan andre južno phuv.“ Sar ola zorale graja gele avri, igen kamenas te džal te prephirel e phuv. A phenďa: „Džan, prephiren e phuv!“ Avke gele a prephirde e phuv. Paľis pre ma vičinďa a phenďa mange: „Dikh, ola graja, so džan pro severos, mange ande o smirom pro duchos andre severno phuv.“ Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Le o somnakaj the o rup le Cheldajostar, le Tobijahostar the le Jedajahostar, save avle pale andral o Babilon. A dža mek oda džives andro kher ko Jošija, le Cefanjoskro čhavo. Ker le somnakastar the le rupestar e koruna a thov la pro šero le nekbareder rašaske Jošuaske, le Jehocadakoskre čhaske. Phen leske: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Dikh, o murš, saveskro nav hin o Konaricis, barola avri pre peskro than a ačhavela o Chramos le RAJESKRO. Ov ačhavela o Chramos le RAJESKRO, prilela e pačiv sar kraľis a bešela a vladňinela pre peskro tronos. O rašaj ela paš leskro tronos a ela maškar lende jekh gondoľišagos the o smirom.‘ E koruna ela andro Chramos le RAJESKRO, hoj pes te leperel pro Cheldaj, Tobijah, Jedajah the pro lačhipen le Cefanjoskro čhaskro. A ola, ko hine dur, avena a pomožinena te ačhavel o Chramos le RAJESKRO. Avke sprindžarena, hoj man ke tumende bičhaďa o Nekzoraleder RAJ. Kada pes ačhela akor, te mištes šunena o hangos le RAJESKRO, tumare Devleskro.“ Andro eftato čhon Kislev andro štarto berš, sar kraľinelas o Darius, avľa ko Zacharijaš o lav le RAJESKRO. O manuša andral o foros Betel bičhade le Sarecer the le Regem-Melech the lengre muršen te mangel o lačhipen le RAJESTAR a te phučel le rašajendar, save hine andro kher le Nekzoraleder RAJESKRO, the le prorokendar: „Kampel amenge te rovel a te poscinel andro pandžto čhon, avke sar oda kerahas imar ajci but berša?“ Akor ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Phuč savore manušendar andre phuv the le rašajendar: ‚Sar tumen poscinenas a rovenas andro pandžto the eftato čhon – avke sar oda kerenas imar eftavardeš berša – čačes oda kerenas prekal ma? A sar chanas a pijenas, či oda na kerenas ča prekal tumende? Či oda nane ola lava, so vakerelas o RAJ prekal o čirlatune proroka, sar andro Jeruzalem dživenas o manuša andro smirom a the o gavora pašal leste – akor sar mek the andro Negev the andre Šefela dživenas o manuša?‘ “ Paľis o lav le RAJESKRO pale avľa ko Zacharijaš: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: ‚Pro sudos sudzinen čačipnaha a presikaven tumenge jekh avreske o kamiben the o jileskeriben. Ma trapinen le široten aňi le vdoven, le cudzincos aňi le čores! Ma gondoľinen andro jile te kerel namištes jekh avreske!‘ Ale on na kamle te šunel. Zacatones pes visarde le dumeha a phandle peske o kana, hoj te na šunen. O jile peske zakerde andre sar bar a na šunenas o zakonos aňi o lava, save lenge bičhaďa o Nekzoraleder RAJ prekal peskro Duchos le čirlatune prorokenca. Vašoda sas o Nekzoraleder RAJ pre lende igen choľamen. ‚Sar me vičinavas, on na šunenas. Avke on vičinenas a me len na šunavas,‘ phenel o Nekzoraleder RAJ. ‚Roztradňom len la balvajaha andre savore narodi, save na prindžarenas. E phuv pal lende ačhiľa zamukľi avke, hoj ňiko pal late na phirelas. Avke kerde, hoj e šukar phuv te ačhel zamukľi sar pušťa.‘ “ Paľis ke ma avľa o lav le Nekzoraleder RAJESKRO: Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Labol andre ma o kamiben vaš o verchos Sion a vaš oda baro kamiben som choľamen pre leskre ňeprijaťeľa.“ Kada phenel o RAJ: „Avava pale pro Sion a bešava andro Jeruzalem. Akor pes o Jeruzalem vičinela o Verno foros a o verchos le Nekzoraleder RAJESKRO pes vičinela o Sveto verchos.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „O phure murša the o phure džuvľa peske mek bešena pro uľici andro Jeruzalem, sako peskra bakuľaha andro vasta, bo ela lenge but berša. Pro uľici andro foros ela pherdo muršora the čhajora, so pes ode bavinena.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Te pes akana dičhol le manušenge, so ačhile te dživel, hoj oda pes na del te kerel, mange pes oda del.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Me zachraňinava mire manušen andral o phuva pal o vichodos the pal o zapados. Anava len pale andro Jeruzalem, hoj ode te bešen. On ena mire manuša a me avava lengro Del, verno the spravodľivo.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Mi zoraľon tumenge o vasta, tumenge, so adadžives šunen kala lava! Kada phende the o proroka, save sas paš oda, akor sar pes zathode o zakladi, hoj pes te ačhavel o Chramos le Nekzoraleder RAJESKRO. Bo angle ola dživesa ňiko našťi počinelas vaš e buči le manušeskri aňi le džviroskri. Ňiko našťi kerelas peskri buči andro smirom aňi ňič aver angle peskro ňeprijaťeľis a me kerďom, hoj te džal jekh pre aver. Ale akana na avava ke ola, ko ačhile te dživel, ajso, sar somas angloda,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „O semenos barola mištes, o viňičis dela peskro ovocje, e phuv dela peskro uľipen a o ňebos dela peskri rosa. A kada savoro dava andro ďeďictvos olenge, ko ačhile te dživel kale manušendar. Avke sar sanas pro prekošiben maškar o narodi, ó Judona the Izraelona, avke tumen zachraňinava a avena pro požehnaňje. Ma daran tumen a mi zoraľon tumenge o vasta.“ Bo kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Avke sar gondoľinavas tumenge te kerel o nalačho, sar man tumare dada choľarenas, a na sas mange vaš tumenge pharo, avke andre kala dživesa mange zaiľom, hoj kerava o lačho le Jeruzalemoske the le Judaske. Ma daran tumen!“ phenel o Nekzoraleder RAJ. Kada hin oda, so tumenge kampel te kerel: „Vakeren o čačipen jekh avreha, sudzinen spravodľišagoha pro sudos, hoj te anen o smirom, ma gondoľinen andro jile te kerel namištes jekh avreske a ma len rado e falošno vera. Bo kada savoro me našťi avri ačhav,“ phenel o RAJ. Paľis ke ma avľa o lav le RAJESKRO: „Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: O posti andro štarto, pandžto, eftato the dešto čhon ena bare oslavi pro radišagos the pro kheľiben le manušenge andral o kmeňos Juda. Vašoda kamen o čačipen the o smirom!“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Mek avena but manuša andral o but fori a o manuša andral jekh foros džana andre aver foros a phenena: ‚Aven džas peske te mangel o lačhipen le RAJESTAR a te rodel le Nekzoraleder RAJES. Džav the me!‘ But nipi the zorale narodi avena te rodel le Nekzoraleder RAJES andro Jeruzalem a te mangel peske leskro lačhipen.“ Kada phenel o Nekzoraleder RAJ: „Andre ola dživesa pes deš murša andral o deš aver narodi the čhiba chudena le ruchostar jekhe Židostar a phenena: ‚Kamas te džal tumenca, bo šunďam, hoj o Del hino tumenca.‘ “ O proroctvos: O lav le RAJESKRO pre phuv Chadrach, so perel pro Damašek, – bo o jakha savore manušengre the savore izraelike kmeňengre dikhen pro RAJ – the pro Chamat, so hino paš o Damašek the pro Tir the Sidon, kajte hine igen goďaver. O Tir peske ačhaďa ohradzimen foros, skidňa peske upre rup sar prachos a somnakaj sar čik pro uľici. Ale o RAJ lela savoro, so les hin, a čhivela leskro barvaľipen andro moros a o foros ela zlabardo. O Aškalon oda dikhela a darala pes; e Gaza pes skurčinela dukhatar a o Ekron tiš, bo leskri naďej šučola avri. E Gaza našavela peskre kraľis a o Aškalon ela omuklo. Andro Ašdod bešena o manuša mišimen avre narodenca a skončinava le Filišťincengre baripnaha. Imar lenge na domukava te chal o mas le rateha a lava lenge avri o džungipen andral o danda; ola, ko ačhena te dživel, patrinena le Devleske a ačhena sar o kmeňos andre Judsko; prilava o Ekron avke sar priiľom le Jebusejen. Taborinava angle miro kher, hoj les te stražinav anglo armadi, save kamlehas prekal leste te predžal. O ňeprijaťeľis les na zalela, hoj les te trapinel, bo akana stražinav me. Igen radisaľuv, čhaje le Sionoskri! Vičin radišagostar, čhaje le Jeruzalemoskri! Dikh, tiro kraľis avel ke tu, hino spravodľivo a anel o viťazstvo, hino pokorno a avel pro somaris; pro somaricis, pro terno le oslicakro. O RAJ phenel: „Zňičinava o verdana andral o Efrajim the o graja andral o Jeruzalem, o maribnaskro lukos ela zňičimen. Paľis kerela o smirom maškar o narodi; leskro rajipen ela le morostar dži o moros a le paňestar Eufrat dži pro agor la phuvake. A tu – vaš miri zmluva, so tuha phandľom le rateha, oslobodzinava tire zaile manušen andral e chaňig, kaj nane paňi.“ O RAJ phenel: „Zaile manušale, saven hin e naďej, aven pale andro ohradzimen foros! Adadžives tumenge phenav, hoj tumen požehňinava duvar ajci keci cerpinďan. Bo nacirdava le Juda sar miro lukos a le Efrajimostar kerava šipos. Marava upre le manušen andral o Sion, kerava lestar e šabľa pro mariben, hoj te džan pro manuša andral e Grecko.“ Paľis pes upral lende sikavela o RAJ; leskro šipos ľecinela sar o bleskos. O RAJ, o Adonaj, trubinela pro bakrano rohos; džala anglal andro burki pal o juhos. O Nekzoraleder RAJ ela lengro šťitos; zňičinena a domarena peskre ňeprijaťeľen le prakenca. Paľis pijena a vičinena radišagostar sar mate la moľatar, ena pherde sar o čare, savendar pes kropinel le rateha o rohi le oltariskre. Andre oda džives o RAJ, lengro Del, zachraňinela peskre manušen avke, sar o pasťjeris zachraňinel peskro stados. On švicinena andre leskri phuv sar o vzacna bara pre koruna. Save ena bachtale the šukar! O terne murša zoraľona pro zrnos a o pačivale čhaja pre nevi mol. Mangen le RAJES, hoj te del o brišind jarone! O RAJ kerel o chmari la burkakre a bičhavel baro brišind savorenge, hoj te barol e čar pro maľi. Se o modli den o diline radi, o vražňika dikhen o klamišagoskre viďeňja, vakeren o falošna sune a lengro poťešeňje nane pre ňisoste. Vašoda o manuša bludzinen sar o bakrore, hine strapimen, bo nane len pasťjeris. O RAJ phenel: „Miri choľi labol pro pasťjera a marava le vodcen. Vašoda pes o Nekzoraleder RAJ starinela pal peskro stados, pal o manuša andre Judsko; kerela lendar peskro zoralo graj andro mariben. Le kmeňostar Juda ela o hlavno bar, ela lestar o koľikos pro stanos, ela lestar o lukos pro mariben a lestar avela dojekh vladcas. Ena sar o zorale murša andro mariben; zašľapinena le ňeprijaťeľen andre čik pro uľici. Marena pes, bo o RAJ hino lenca, a anena pre ladž le ňeprijaťeľengre jazdcen pro graja. Zoraľarava o kraľišagos le Judaskro a zachraňinava o kher le Jozefoskro. Anava len pale, bo som ke lende jileskro; ena, sar te len šoha na odčhiďomas, bo me som o RAJ, lengro Del, a me lenge odphenava pro modľitbi! O Efrajimčana ena sar o zorale murša, o jilo lenge radisaľola sar la moľatar. Lengre čhave oda dikhena a thovena baripen, lengro jilo radisaľola andro RAJ. Piskinava pre lende a skidava len upre, bo len cinďom avri; ena ajci but, keci sas varekana. Kajte len roztradňom maškar o narodi, leperena peske pre ma andre ola phuva, so hine dur; the on the lengre čhave predživena a avena pale khere. Anava len pale andral o Egipt a skidava len upre andral e Asirija; anava len andre phuv Gilead the Libanon, no na ela prekal lende dos than. Me, o RAJ, predžava prekal o moros le pharipnaskro, marava le vlnen andro moros a savoro paňi andro Nil šučola avri. O baripen la Asirijakro ela pokorimen a o žezlos le Egiptoskro našľola. Me, o RAJ, len dava zor a andre miro nav dživena andro smirom,“ phenel o RAJ. Phundrav tire brani, Libanonona, hoj e jag te labarel tire cedri! Rov, ciprusona, bo peľa tele o cedros, o zorale stromi sas zňičimen. Roven, dubale andral o Bašan, bo o husto veš sas čhindo tele. Šun, sar o pasťjera jojčinen, bo lengre šukar maľi hine zňičimen! Šun, sar o ľevi roven, bo o bare kraki paš o Jordan hine zňičimen! Kada phenel o RAJ, miro Del: „Pašin o stados, so hino dino pro murdaripen. Lengre kupci len murdaren a ačhen bi o trestos. Ola, ko len bikenen, phenen: ‚Chvala le RAJESKE, barvaľiľom!‘ Mek aňi lengre pasťjera nane ke lende jileskre. Bo me imar na avava jileskro ko manuša andre phuv,“ phenel o RAJ. „Savore manušen dava jekh avrenge andro vasta a the andro vasta lengre kraľenge. On zňičinena e phuv a me ňikas na zachraňinava andral lengre vasta.“ Avke pašinavas o stados dino pro murdaripen prekal ola, ko bikenavkeren le bakren. Paľis iľom duj paci: jekhake diňom nav „o Lačhipen“ a dujtonake „e Jednota“. A pašinavas o stados. Tel jekh čhon zňičinďom trine pasťjeren. Našťi lenca ľikeravas avri a the me lenge džungľuvavas. Phenďom: „Na avava tumaro pasťjeris. So merel, mi merel; so našľol, mi našľol. Ola, so ačhile, mi chan jekh avreskro ťelos.“ Akor iľom miri paca „o Lačhipen“ a phagerďom la. Avke zrušinďom miri zmluva, so phandľom savore narodenca. Andre oda džives sas zrušimen. Akor o kupci le bakrenca, so man pozorinenas, achaľile, hoj oda hin o lav le RAJESTAR. Paľis lenge phenďom: „Te tumenge gondoľinen, hoj hin oda lačho, den mange miro počiňiben, ale te na, muken tumenge oda!“ Avke mange odvažinde o počiňiben – tranda rupune. Paľis mange o RAJ phenďa: „Čhiv oda le hrnčjariske“ – odi bari cena, savaha man oceňinde! Avke iľom ola tranda rupune love a čhiďom len le hrnčjariske andro Kher le RAJESKRO. Paľis phagerďom miri dujto paca „e Jednota“ a oleha zrušinďom e jednota maškar o phrala Judsko the Izrael. Akor mange phenďa o RAJ: „Mek jekhvar tuke le o nastroji le diline pasťjeriskre! Bo me ačhavava andre phuv ajse pasťjeris, savo pes na starinela aňi pal ola, so meren, aňi na rodela olen, so našľile, aňi na sasťarela le dukhaden a aňi na dela te chal le sasten, ale chala o mas le thule bakrendar a čhingerela lenge tele o kopita. Vigos le diline pasťjeriske, savo omukel peskro stados! Mi demel leske e šabľa andro vast the andre čači jakh! Mi šučol leske calkom avri o vast a mi korisaľol pre čači jakh!“ O proroctvos: O lav le RAJESKRO pal o Izrael. Kada phenel o RAJ, savo nacirdňa o ňebos a zathoďa e phuv a savo kerďa le duchos andro manuš: „Dikh, kerava, hoj o Jeruzalem te el sar e kuči la moľaha, so mačarela savore naroden a phirena sar mate. Sar obkľučinena o Jeruzalem, obkľučinena the okla fori andre Judsko. Andre oda džives kerava, hoj o Jeruzalem te el sar pharo bar prekal savore narodi. Savore, ko les kamena te hazdel, pes dukhavena, no savore narodi pre phuv pes zdžana pre leste.“ O RAJ phenel: „Andre oda džives kerava, hoj dojekh graj te el splašimen a leskro jazdcos te ačhel dilino. Le manušen andre Judsko stražinava mire jakhenca, ale le narodenge savore grajen korarava. Akor peske o vodci le Judaskre gondoľinena andro jilo: ‚E zor le manušengri andro Jeruzalem hiňi le Nekzoraleder RAJESTAR, lengre Devlestar.‘ Andre oda džives kerava, hoj o vodci le Judaskre te aven sar o jagale angara andro kašta the sar e jagaľi fakľa maškar o snopi. Zňičinena savore naroden pašal peste pal e čači the baľogňi sera, ale le Jeruzalemoskre manuša ačhena furt pre peskro than andro Jeruzalem. O RAJ zachraňinela ešeb o stani le Judaskre, hoj e slava le Davidoskre khereskri the e slava le manušengri andro Jeruzalem te na barol buter sar e slava le Judaskri. Andre oda džives o RAJ chraňinela le manušen andro Jeruzalem, hoj o nekslabeder lendar ačhela zoralo sar o David a o čhave le Davidoskre len ľidžana sar o Del, sar o aňjelos le RAJESKRO. Oda džives zňičinava savore naroden, so džana pro Jeruzalem. A čhivava avri pro čhave le Davidoskre the pro manuša andro Jeruzalem le lačhipnaskre the mangipnaskre duchos a dikhena pre ma, pre oda, kas predemade. Rovena pal leste avke, sar pes rovel pal jekhoro čhavoro, a hikinena avke, sar pes hikinel pal o ešebno čhavo. Andre oda džives ela baro roviben andro Jeruzalem, sar o roviben pal o Hadad-Rimon andre dolina Megido. Savore fameliji andre phuv rovena po korkore. O murša andre famelija le Davidoskri rovena korkore a the lengre džuvľa korkore; o murša andre famelija le Natanoskri rovena korkore a the lengre džuvľa korkore; o murša andre famelija le Leviskri rovena korkore a the lengre džuvľa korkore; o murša andre famelija le Šimejoskri rovena korkore a the lengre džuvľa korkore. Savore okla fameliji rovena po korkore a the lengre džuvľa rovena po korkore.“ „Andre oda džives ela phundrado o prameňis prekal o potomki le Davidoskre the prekal o manuša andro Jeruzalem pre oda, hoj len te obžužarel le binostar the le nažužipnastar. Andre oda džives,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „khosava avri le modlengre nava andral e phuv a imar buter pes pre lende na leperela. Odlava andral e phuv le proroken the le nažužipnaskre duchos. Te vareko mek prorokinela, leskro dad the daj, save les ande pro svetos, leske phenena: ‚Na dživeha, bo andro nav le RAJESKRO vakerďal o klamišagos.‘ A leskro dad the daj, save les ande pro svetos, les predemena la šabľaha, bo prorokinďa. Andre oda džives pes o proroka ladžana vaš peskro viďeňje, sar prorokinena. Imar pre peste na urena o prorokoskro plašťos kerdo la srsťatar, hoj te klaminen avren. Sako phenela: ‚Me na som prorokos. Me som farmaris, bo hin man maľa imar le terňipnastar.‘ Te lestar vareko phučela: ‚Sostar tut hin kala jazvi pre tiro hrudňikos?‘ odphenela: ‚Kala jazvi man hin andral o kher mire prijaťeľengro.‘“ „Šabľo, ušťi pre miro pasťjeris the pro murš, so mange hino pašes,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Mar le pasťjeris a o bakrore pes rozdenašena, a me visarava miro vast pro ciknore. Andre caľi phuv,“ phenel o RAJ, „duj tretini merena a jekh tretina ačhela. Odi jekh tretina prelava prekal e jag a obžužarava len sar o rup a skušinava len avri sar o somnakaj. Vičinena pre miro nav a me len šunava avri. Phenava: ‚Kala hin mire manuša,‘ a on phenena: ‚O RAJ hino amaro Del.‘ “ Dikh, Jeruzalemona, avel o Džives le RAJESKRO, sar angle tire jakha peske o ňeprijaťeľa rozďelinena tiro barvaľipen maškar peste. Skidava upre savore naroden paš o Jeruzalem, hoj pes leha te maren. O foros zalena, o khera občorarena a le džuvľenca našilu pašľona. Jepaš foros ela zailo a ľigendo het, ale oklen na ľigenena het andral o foros. Paľis o RAJ džala avri a marela pes ole narodenca, avke sar pes marelas varekana andro mariben. Andre oda džives ačhela le pindrenca pro Olivovo Verchos, so hino pro vichodos le Jeruzalemostar. O Olivovo Verchos pharola pro jepaš – le vichodostar dži o zapados – a kerela pes igen bari dolina. Jepaš verchos džala pro severos a jepaš pro juhos. Akor tumen denašena ola dolinaha maškar mire verchi, bo odi dolina džala dži o Acal. Denašena, avke sar denašenas anglo zemetraseňje akor, sar sas o Uziaš kraľis andre Judsko. Akor avela o RAJ, miro Del, a savore sveta leha. Andre oda džives na ela kham aňi šil aňi mrazos. Oda džives ela jediňečno džives, pal savo džanel ča o RAJ. Na ela aňi džives aňi rat, bo the rači ela o švetlos. Oda džives čuľala avri andral o Jeruzalem o džido paňi, jepaš andro moros pro vichodos a jepaš andro moros pro zapados. Kavke ela ňilaje the jevende. Akor o RAJ ačhela kraľiske upral caľi phuv. Andre oda džives ča ov korkoro ela lašardo sar Del a sako viznavinela ča leskro nav. Caľi phuv, la Gebatar dži o Rimon, pro juhos le Jeruzalemostar, pes čerinela pre rovina. Ale o Jeruzalem ačhela upre pre peskro than le Benjaminoskra branatar dži e Phurikaňi brana a dureder ke Rohoskri brana, a le Chananeloskra vežatar dži o lisos le kraľiskro. O manuša bešena andro Jeruzalem a imar šoha na ela pale zňičimen. Ela ode o smirom. O RAJ mukela o strašno nasvaľiben pre savore narodi, so pes marenas le Jeruzalemoha: O ťela lenge kirňona, kajte mek ačhena pro pindre, o jakha lenge kirňona andro jamki a e čhib lenge kirňola andro muj. Andre oda džives pre lende o RAJ bičhavela baro zmetkos. Jekh pre aver thovela o vast a džana jekh pre aver. The o Juda pes marela le Jeruzalemoha. Skidela pes upre o barvaľipen savore narodengro – igen but somnakaj, rup the gada. The pro graja, pro mulici, pro ťavi, pro somara, the pre savore aver džviri andre le ňeprijaťeľengre tabora avela o baro nasvaľiben. Paľis savore, so predžiďile ole narodendar, save džanas pro Jeruzalem, avena ode sako berš te lašarel le Kraľis, le Nekzoraleder RAJES, a te oslavinel o inepos le Stankengro. Te varesave narodi andral o svetos na avena andro Jeruzalem te lašarel le Kraľis, le Nekzoraleder RAJES, ta na dela o brišind andre lengri phuv. A te o Egipťana na avena upre te oslavinel, na dela o brišind aňi lenge a o RAJ pre lende bičhavela oda baro nasvaľiben, savo avela pro narodi, so na avena te oslavinel o inepos le Stankengro. Kada ela o trestos prekal o Egipťana the prekal savore narodi, so na avena upre te oslavinel o inepos le Stankengro. Andre oda džives ela pisimen pro zvončeki le grajengre „Sveto prekal o RAJ“. A o pira andro Kher le RAJESKRO ena sar o čarore pro rat anglo oltaris. Dojekh piri andro Jeruzalem the andre Judsko ela pošvecimen prekal o Nekzoraleder RAJ. Savore, so avena te obetinel, len lena a tavena andre lende. Oda džives imar na ela ňisavo kupcas andro Kher le Nekzoraleder RAJESKRO. O prorocko lav. O RAJ vakerel ko Izraeliti prekal o Malachijaš. „Kamavas tumen,“ phenel o RAJ. „Ale tumen phučen: ‚Soha amenge presikaďal o kamiben?‘ Či na sas o Ezav le Jakoboskro phral?“ phenel o RAJ, „No the avke mange zakamľom le Jakob a le Ezav našťi avri ačhavas. Leskre verchi čerinďom pro omukle thana a leskri ďeďično phuv diňom le šakalenge pal e pušťa.“ O Edom šaj phenel: „Sam zňičimen, ale pale ačhavaha oda, so sas telečhido.“ Ale o Nekzoraleder RAJ phenel kavke: „On šaj ačhaven, ale me čhivava tele! O nipi len vičinena ‚e nalačhi phuv‘ the ‚o manuša, pre save o RAJ hino furt choľamen‘. Tumen oda dikhena pre tumare jakha a phenena: ‚Baro hino o RAJ – dži avri andral e izraeliko phuv!‘ “ „O čhavo del pačiv le dades a o sluhas del pačiv peskre rajes. Te som me tumaro dad, soske mange na presikaven e pačiv? Te som me tumaro raj, kaj hin tumari pačiv ke ma?“ phučel o Nekzoraleder RAJ. „Oda hin tumare rašaja, so dikhen tele miro nav a mek phučen: ‚Soha tele dikhas tiro nav?‘ Pre miro oltaris anen o meľardo maro. Ale tumen phučen: ‚Soha tut meľarďam andre?‘ Oleha, hoj phenen: ‚O skamind le RAJESKRO šaj te dikhel tele.‘ Te mange anen te obetinel kore džviros, hin oda mištes? A te mange anen bange abo nasvale džviros, hin oda mištes? No ča obetin oda tire vladariske! Aveha leske pre dzeka? Prilela tut?“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Mangen akana le Devles, hoj te el ke amende jileskro! Te leske anen kajse obeti, sar leske šaj aven pre dzeka?“ phučel o Nekzoraleder RAJ. „Kamľomas, hoj vareko tumendar te phandel andre o vudar, hoj te na labaren e jag hijaba pre miro oltaris! Na san mange pre dzeka,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „a na prilava tumare vastendar e obeta. Odarik, khatar o kham avel avri, dži ode, kaj zaperel, ela miro nav baro maškar o narodi. Pre dojekh than anena mire naveske o kaďidlos the e žuži obeta, bo baro ela miro nav maškar o narodi,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Ale tumen man tele dikhen akor, sar phenen: ‚O skamind le RAJESKRO šaj te meľarel a leskro chaben šaj tele te dikhel.‘ Phenen: ‚Igen phares!‘ A banďaren o nakh pre oda,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Sar mange anen te obetinel le džviren, so hine čorde, bange the nasvale, užaren mandar, hoj oda tumendar prilava?“ phenel o RAJ. „Prekošlo hin o klamaris, saves hin andre peskro stados lačho samcos, a del lav, hoj les obetinela le RAJESKE, ale paľis obetinel oles, saves hin chiba. Se me som baro kraľis,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „a mire navestar pes mušinen o narodi te daral.“ „Akana, rašajale, dav tumenge kada prikazis: Te na šunena a te tumenge na lena andro jile oda, hoj te den pačiv mire naves,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „bičhavava pre tumende o prekošiben a tumare požehnaňja prekošava. A imar the prekošľom, bo ňiko tumendar peske oda na lel andro jilo. Marava tumare čhaven a čhivava tumenge e khandiňi khoňi andro muja, e khoňi tumare inepengre obetendar, a čhivena tumen avri jekhetane la khoňaha. Akor prindžarena, hoj kada prikazis tumenge bičhaďom, hoj pes te doľikerel miri zmluva le rašajenca, le Leviskre čhavenca,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Miri zmluva lenca sas o dživipen the o smirom; diňom lenge la vašoda, hoj pes mandar te daran, a on pes mandar daranas a sas len pačiv angle miro nav. Andral lengro muj avelas avri o čačipnaskro sikaviben a o klamišagos na sas pre lengre vušta. Phirenas manca andro smirom the andro čačipen a but dženen visarde le nalačhipnastar. Se o vušta le rašaskre mušinen te chraňinel o prindžaripen, o sikaviben pes rodela avri leskre mujestar, bo ov hino poslos le Nekzoraleder RAJESKRO. Ale tumen odgeľan mire dromestar, tumare sikavibnaha but dženen ľigenďan andro binos, prephagľan e zmluva le Leviskri,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. Vašoda kerďom, hoj te aven teledikhle a poňižimen angle savore manuša, bo na doľikeren mire droma, a sar sikaven le Devleskro zakonos, na keren le manušenca jednakones. Či nane amen savoren ča jekh dad? Či amen na stvorinďa oda jekh Del? Soske na sam pačivale jekh avreske a na doľikeras e zmluva amare dadengri? O Juda mange na sas pačivalo a o džungipen pes kerelas andro Izrael the andro Jeruzalem. O Juda meľarďa andre o Neksveteder than, savo o RAJ kamel, bo peske iľa romňa, so lašarel avre devles. O RAJ mi tradel avri oles, ko kerel ajse veci, andral o Jakoboskre stani – dojekhe manušes a the oles, ko anel o daros le Nekzoraleder RAJESKE. Keren mek the kadi veca: Le RAJESKRO oltaris močinen tumare apsenca, roven a jojčinen, bo imar na ačhel tumare obetendar a na prilel len radišagoha andral tumare vasta. Phučen: „Soske?“ Vašoda, bo o RAJ hino švedkos maškar tu the maškar tiri romňi, sava tuke iľal, sar salas terno. Na salas lake pačivalo, kajte oj tuha dživel a hiňi tiri romňi, savaha sal veraduno. Či na kerďa tutar o Del laha jekh ťelos the duchos. A so oleha o Del kamľa te kerel? Hoj tumen te el čhave, so ena le Devleskre. Vašoda tumen chraňinen a ačhen pačivale tumare romňijenge, saven tumenge iľan, sar sanas terne. „Našťi avri ačhav, sar pes vareko rozdžal la romňaha,“ phenel o RAJ, o Del le Izraeloskro, „bo oleha igen dukhavel peskra romňa,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. Vašoda tumen chraňinen, hoj te na aven napačivale. Unavinen le RAJES tumare lavenca. Phučen: „Soha les unavinas?“ Oleha, hoj phenen: „Dojekh, ko kerel o nalačhipen, hino pre dzeka le RAJESKE. Hin les radišagos lendar,“ abo phenen: „Hin o Del čačes spravodľivo?“ „Dikh, me bičhavav mire poslos a ov pripravinela mange o drom. Akor avela jekhvareste o Raj, saves roden, andre peskro chramos; avela o poslos la zmluvakro, saves igen kamen te dikhel,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. Ale ko predživela oda džives, sar ov avela? Ko obačhela, sar pes sikavela? Bo ov ela sar e jag, so prežužarel o somnakaj; sar o zoralo sapuňis. Bešela peske sar oda, ko prežužarel o rup, a prežužarela le rašajen Leviten; prelabarela len sar o somnakaj the o rup. Avke ela le RAJES manuša, so leske anena o lačhe obeti. O obetna dari le Judaskre the le Jeruzalemoskre šukares voňinena le RAJESKE, avke sar varekana andro berša angloda. „Ale avava tumen te sudzinel. Jekhvareste svedčinava pro čaroďejňika, pro lubara, pre ola, ko klaminen pro sudos, ko le robotňikenge na den lengre love, ko trapinen le vdoven the le široten a the pre ola, ko na keren čačipnaha le cudzincenca. Svedčinava pre kala savoredžene, ko pes mandar na daran,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Me, o RAJ, man na čerinďom, a vašoda mek tumen, o čhave le Jakoboskre, na san zňičimen. Akorestar, sar dživenas tumare dada, visaľiľan mire zakonostar a na doľikerenas les. Aven pale ke ma a me avava pale ke tumende,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Ale tumen mandar phučen: ‚Sar šaj avas pale?‘ Či šaj občorarel o manuš le Devles? Ale tumen man občoraren. Tumen phučen: ‚Andre soste tut občoraras?‘ Andro ďesjatki the andro obeti! Vašoda pre tumende avľa o prekošiben, bo man občoraren – calo tumaro narodos. Anen caľi ďesjatka andro sklados, hoj te el o chaben andre miro kher. Avke man skušinen avri,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „či tumenge na otkerava o oblaki le ňeboskre a na čhivava pre tumende o požehnaňja, medik tumen na ela savorestar pherdo. Na domukava le kirmenge, hoj te zňičinen tumaro uľipen. A pre tumare maľi na ena o viňici bi o hroznos,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Akor pre tumende savore narodi phenena, hoj san požehňimen, bo tumari phuv ela ajsi, kaj pes mištes dživela,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Tumen pre mande vakeren zorale lava,“ phenel o RAJ. „A mek phučen: ‚So pre tute vakeras?‘ Tumen phenen: ‚Zbitočňe hin te služinel le Devleske. So amen hin olestar, hoj doľikerahas leskre zakoni a hoj sikavahas le Nekzoraleder RAJESKE, hoj amenge sas pharo vaš amare bini? Akana phenas pro barikane, hoj hine požehňimen. Na ča oda, hoj sa lenge avel avri, ale mek pokušinen le Devles, a furt lenge savoro predžal.‘ “ Akor maškar peste vakerenas ola, ko pes daran le RAJESTAR. O RAJ oda dikhelas a šunďa. A sas pripravimen o zvitkos angle leste, andre savo sas pisimen o nava olengre, ko pes daran le RAJESTAR a den pačiv leskre naves. „On ena mire manuša,“ phenel o Nekzoraleder RAJ, „oda Džives, savo me pripravinav, ena vzacna prekal ma. Avava ke lende jileskro, avke sar hino jileskro o dad ko čhavo, savo leske služinel. Akor dikhena, hoj avres kerava le čačipnaskre manušeha the le nalačhe manušeha. Avres ela oleske, ko služinel le Devleske, the oleske, ko leske na služinel.“ O Nekzoraleder RAJ phenel: „Avel o Džives, so labola sar bov. Akor savore barikane a nalačhe manuša labona sar o phusa. Oda Džives, so avela, zlabona a na ačhela pal lende ňič, aňi konaricis aňi koreňis. Ale tumenge, so tumen daran mire navestar, avela avri o čačipnaskro kham a o sasťipen ela andre leskre luči. Paľis avena avri a chučkerena radišagoha sar o gurumňora andral e maštalňa. Oda Džives, sar sudzinava le manušen, phirena pal o nalačhe a ena tumenge tel o pindre sar o prachos andral o bov,“ phenel o Nekzoraleder RAJ. „Leperen tumenge o zakonos mire služobňikoskro le Mojžišoskro, o prikazaňja the o sikavibena, so leske diňom pro verchos Sinaj prekal calo Izrael. Dikhen: Bičhavava tumenge le prorokos Eliaš, sigeder sar avela oda baro the strašno Džives le RAJESKRO. Ov visarela o jile le dadengre ko čhave, a o jile le čhavengre ko dada, hoj sar me avava, te na mušinav te zňičinel tiri phuv le prekošibnaha.“ O ľil pal o rodokmeňos le Ježišoskro Kristoskro, čhavo le Davidoskro, čhavo le Abrahamoskro. O Abraham sas dad le Izakoske, o Izak sas dad le Jakoboske, o Jakob sas dad le Judaske the leskre phralenge a o Juda sas dad le Pereciske the le Zerachoske, savenge sas daj e Tamar. O Perec sas dad le Checronoske, o Checron sas dad le Ramoske, o Ram sas dad le Aminadaboske, o Aminadab sas dad le Nachšonoske, o Nachšon sas dad le Salmonoske, o Salmon sas dad le Boaziske la Rachabatar a o Boaz sas dad le Obedoske la Rutatar. O Obed sas dad le Izajoske, o Izaj sas dad le kraľiske le Davidoske. O David sas dad le Šalamunoske, savo uľiľa le Urijašiskra romňatar. O Šalamun sas dad le Rechabeamoske, o Rechabeam sas dad le Abijoske, o Abijah sas dad le Asaske, o Asa sas dad le Jošafatoske, o Jošafat sas dad le Jehoramoske a o Jehoram sas dad le Oziašoske. O Oziaš sas dad le Jotamoske, o Jotam sas dad le Achazoske, o Achaz sas dad le Chizkijoske, o Chizkijah sas dad le Menašeske, o Menaše sas dad le Amonoske a o Amon sas dad le Jozijašoske. O Jozijaš sas dad le Jekonijašiske the leskre phralenge akor, sar sas o nipi andral o Izrael zaile andro Babilon. Paloda, sar sas o Izraeliti zaile andro Babilon, le Jekonijaš sas čhavo o Šealtiel a o Šealtiel sas dad le Zerubabeloske. O Zerubabel sas dad le Abijudoske, o Abijud sas dad le Eljakimoske, o Eljakim sas dad le Azoriske, o Azor sas dad le Cadokoske, o Cadok sas dad le Achimoske a o Achim sas dad le Elijudoske. O Elijud sas dad le Eleazaroske, o Eleazar sas dad le Matanoske, o Matan sas dad le Jakoboske a o Jakob sas dad le Jozefoske, savo sas rom la Mariake, savake uľiľa o Ježiš, saves vičinen Kristus. Avke savore pokoleňja le Abrahamostar dži o David sas dešuštar (14); le Davidostar dži akor, sar sas o Izraeliti zaile andro Babilon, sas dešuštar pokoleňja; a akorestar dži o Kristus sas tiš dešuštar pokoleňja. O Ježiš Kristus uľiľa kavke: Akor, sar sas leskri daj e Maria mangaďi le Jozefoha, sar mek leha na sas veraduňi, sikaďa pes, hoj hiňi khabňi le Svete Duchostar. Ale o Jozef, lakro rom, sas čačipnaskro manuš a vaš oda, hoj lake na kamelas te kerel ladž, kamľa la počoral te premukel. Sar pal oda gondoľinelas, sikaďa pes leske o aňjelos le Rajeskro andro suno a phenďa: „Jozef, čhavo le Davidoskro, ma dara tut te lel la Maria romňake, bo oda čhavoro, saves oj užarel, hin le Svete Duchostar. Uľola lake čhavoro a deha leske o nav Ježiš, bo ov zachraňinela peskre manušen andral lengre bini.“ Kada savoro pes ačhiľa vašoda, hoj pes te naplňinel oda, so phenďa o Raj prekal o prorokos: „ Dikh, e pačivaľi džuvľi ačhela khabňi, uľola lake čhavoro a dena leske o nav Immanuel, “ so hin prethodo: O Del amenca. Sar o Jozef ušťiľa andral o soviben, kerďa avke, sar leske oda phenďa o aňjelos le Devleskro, a iľa peske la Maria romňake. Ale le Jozef na sas la Mariaha ňič dži akor, medik lake na uľiľa o čhavoro. A ov leske diňa o nav Ježiš. O Ježiš uľiľa andro Betlehem andre Judsko, sar sas o Herodes kraľis. Paľis avle andro Jeruzalem o goďaver murša pal o vichodos a phučenas: „Kaj hin oda židoviko kraľis, savo uľiľa? Bo dikhľam leskri čercheň, sar avelas avri, a avľam anglal leste te banďol.“ Sar oda šunďa o kraľis Herodes, predaranďiľa a the calo Jeruzalem leha. A vičinďa savore anglune rašajen the le zakoňiken a phučľa lendar: „Kaj uľola o Kristus?“ On leske phende: „Andro Betlehem andre Judsko, bo avke pisinďa o prorokos: ‚Ale tu, Betlehem, andre judsko phuv, ňisoha na sal nekcikneder le anglune forendar andre Judsko, bo andral tu mange avela o vodcas, savo ľidžala mire manušen, le Izrael, sar bakroren.‘ “ Akor o Herodes vičinďa počoral le goďavere muršen a mištes pes lendar dophučľa, kana pes lenge sikaďa e čercheň. Avke len bičhaďa andro Betlehem a phenďa: „Džan a mištes tumen dophučen pal oda čhavoro. Sar les arakhena, den mange oda te džanel, hoj the me te džav a te banďuvav anglal leste.“ On šunde, so phenďa o kraľis, a gele het. A e čercheň, savi dikhle te avel avri, džalas anglal lende, medik na zaačhiľa upral oda than, kaj sas o čhavoro. Sar dikhle e čercheň, igen radisaľile. A sar gele andro kher, arakhle le čhavores la Mariaha, leskra daha. Pele pro khoča a banďonas anglal leste. Ile avri peskre dari a dine les somnakaj, kaďidlos the mirha. Ale andro suno lenge sas phendo, hoj te na džan pale ko Herodes, vašoda gele avre dromeha pale andre peskri phuv. Sar on odgele, sikaďa pes o aňjelos le Rajeskro le Jozefoske andro suno a phenďa: „Ušťi, le tuha le čhavores the leskra da a denaš andro Egipt! Ačh ode dži akor, medik tuke na phenava! Bo o Herodes rodela le čhavores, hoj les te murdarel.“ Avke o Jozef ušťiľa, iľa peha rači le čhavores the leskra da a denašľa andro Egipt. Sas ode dži akor, medik na muľa o Herodes, hoj pes te naplňinel oda, so phenďa o Raj prekal o prorokos: „ Andral o Egipt vičinďom mire čhas. “ Sar dikhľa o Herodes, hoj o goďaver murša leha thode avri, igen choľisaľiľa. Diňa te murdarel savore muršoren dži duj berš andro Betlehem the pašal caľi odi phuv, pal oda časos, pre savo pes mištes dophučľa le goďavere muršendar. Akor pes ačhiľa oda, so sas phendo prekal o prorokos Jeremijaš: „ O hangos šunďol andro foros Rama, e bari žaľa the o zoralo roviben. Oda e Rachel rovel vaš peskre čhave a na del pes te poťešinel, bo on imar nane. “ Sar muľa o Herodes, sikaďa pes andro suno o aňjelos le Rajeskro le Jozefoske andro Egipt a phenďa leske: „Ušťi, le tuha le čhavores the leskra da a dža pale andro Izrael, bo ola, ko kamenas te murdarel le čhavores, imar mule.“ Avke o Jozef ušťiľa, iľa peha le čhavores the leskra da a avľa pale andro Izrael. Ale sar šunďa, hoj o Archelaos kraľinel andre Judsko vaš o Herodes, leskro dad, daralas pes ode te džal. Andro suno leske sas phendo, hoj te džal andre Galileja. Vašoda geľa ode a bešelas andro foros, so pes vičinel Nazaret, hoj pes te naplňinel oda, so sas phendo prekal o proroka, hoj ov pes vičinela Nazaretsko. Andre ola dživesa avľa o Jan Krsťiťeľ a kazinelas pre judsko pušťa a phenelas: „Visaren tumen le binendar! Bo pašes hin le ňeboskro kraľišagos!“ O Jan hin oda, pal savo imar anglal phenďa o prorokos Izajaš: „ O hangos vičinel pre pušťa: ‚Pripravinen o drom le Rajeske, rovňinen prekal leste avri o chodňiki!‘ “ Ov sas urdo andro gada la ťavakra srsťatar, pašal o per les sas cipuno sirimos a chalas kobilki the maľakro medos. Akor avenas ke leste o manuša andral o Jeruzalem, caľi Judsko the caľi phuv pašal o paňi Jordan a phenenas avri peskre bini a ov len bolelas andro paňi Jordan. A sar dikhľa, hoj but Farizeja the Saduceja aven pre leskro boľipen, phenďa lenge: „E famelija le sapengri! Ko tumenge sikaďa, sar te denašel le Devleskra choľatar, so avela? Dživen avke, hoj o manuša te dikhen, hoj tumen visarďan le binendar! Ma gondoľinen tumenge, hoj phenena: ‚Se o Abraham hino amaro dad!‘ Bo phenav tumenge, hoj o Del kale barendar šaj kerel le Abrahamoskre čhaven! O tover imar hino prithodo paš o koreňis le stromengro a dojekh stromos, savo na anel lačho ovocje, ela čhindo tele a čhido pre jag. Me tumen bolav le paňeha, hoj pes te sikavel, hoj tumen visarďan le binendar, ale oda, ko avel pal ma, hino zoraleder sar me. Na som hodno leske mek aňi o sandalki te ľidžal. Ov tumen bolela le Svete Duchoha the la jagaha. Andre leskro vast hin o vejaris a ov prežužarela peskro humnos. O prežužardo zrnos sthovela andre peskri stodola, ale o phus labarela andre jag, so šoha na murdaľola andre.“ Akor avľa o Ježiš andral e Galileja paš o Jordan pal o Jan, hoj pes leske te del te bolel. No o Jan leske na kamelas te domukel a phenelas: „Mange kampel, hoj te avav boldo tutar a tu aves pal ma?“ Ale o Ježiš leske odphenďa: „Akana muk avke! Bo kampel amenge te kerel savoro spravodľišagos.“ A paľis leske o Jan domukľa. Sar sas o Ježiš boldo, takoj avľa avri andral o paňi. Akor phundriľa o ňebos a dikhľa, hoj o Duchos le Devleskro sar holubica avelas tele pre leste. A andral o ňebos šunďiľa o hangos: „Kada hin miro čhavo, saves kamav. Lestar man hin o radišagos!“ Paľis o Duchos ľigenďa le Ježiš pre pušťa, hoj les o beng te pokušinel. O Ježiš poscinelas saranda (40) dživesa the saranda rača a paľis bokhaľiľa avri. Avľa ke leste o beng, hoj les te pokušinel, a phenďa: „Te sal o Čhavo le Devleskro, phen, hoj kale barendar te ačhen mare.“ Ov odphenďa: „Hin pisimen: ‚O manuš na dživela ča le marestar, ale dojekhe lavestar, savo avel avri andral le Devleskro muj.‘ “ Akor les iľa o beng andro sveto foros, thoďa les te ačhel upre pro agor le Chramoske a phenďa leske: „Te sal o Čhavo le Devleskro, čhiv tut tele. Se hin pisimen: ‚Prikazinela peskre aňjelenge pal tu a chudena tut pro vasta, hoj te na demes o pindro pro bar.‘ “ O Ježiš leske odphenďa: „Ale hin the pisimen: ‚Na pokušineha le Rajes, tire Devles!‘ “ Pale les iľa o beng pro igen učo verchos a sikaďa leske savore kraľišagi le svetoskre the lengro baro šukariben. A phenďa leske: „Kada savoro tuke dava, te angle mande banďoha a lašareha man.“ Akor leske o Ježiš phenďa: „Dža het, bengeja, bo hin pisimen: ‚Ča anglo Raj, tiro Del, banďoha a ča leske korkoreske služineha!‘ “ Akor o beng geľa het, avle o aňjela a kerenas pašal leste. Sar o Ježiš šunďa, hoj phandle le Jan andre bertena, geľa andre Galileja. Avľa het andral o Nazaret, hoj te bešel andro foros Kafarnaum, savo hino paš o moros andro phuva Zebulun the Naftali, hoj pes te naplňinel oda, so phenďa o prorokos Izajaš: „ E phuv le Zebulunoskri the e phuv le Naftaliskri, o drom paš o moros, pal o Jordan, e Galileja le pohanengri! O manuša, save dživenas andro kaľipen, dikhle baro kham. Olenge, ko dživenas andre odi phuv andro ciňos le meribnaskro, avľa avri o kham. “ Akorestar chudňa o Ježiš te kazinel: „Visaren tumen le binendar, bo pašes hin le ňeboskro kraľišagos!“ Sar phirelas pašal o Galilejsko moros, dikhľa duje phralen, le Šimon (saves vičinen Peter) the le Andrej leskre phrales, sar mukenas e sita andro moros, bo sas ribara. A phenďa lenge: „Aven pal ma a me tumendar kerava ribaren, so chudena le manušen.“ On takoj omukle o siti a gele pal leste. Sar geľa sikra dureder, dikhľa avre duje phralen, le Jakob the le Jan, le Zebedeoskre čhaven. Sas pre loďka lengre dadeha le Zebedeoha a prikerenas o siti. Vičinďa len a on takoj omukle e loďka the peskre dades a gele pal leste. O Ježiš phirelas pašal caľi phuv Galileja a sikavelas ode andro sinagogi. Kazinelas o evaňjelium pal o kraľišagos a sasťarelas dojekh nasvaľiben the dojekh dukh, so sas le manušen. A rozľigenďa pes pal leste o hiros pal caľi Sirija. Anenas ke leste savoren, ko sas nasvale a cerpinenas andro dukha, olen, ko sas zaphandle le demonenca abo saven sas epilepsija, a the le kaľiken. A o Ježiš len sasťarelas. Džanas pal leste but manuša andral e Galileja, andral o Dekapolis, Jeruzalem, Judsko the andral e phuv pal o Jordan. Sar o Ježiš dikhľa, hoj avle but manuša, geľa upre pro brehos. Bešľa peske a leskre učeňika avle paš leste. A chudňa len te sikavel. „Bachtale hine o čore pro duchos, bo lengro hin o ňeboskro kraľišagos. Bachtale hine ola, ko roven, bo o Del lenge dela pale o radišagos. Bachtale hine o pokorna, bo lengri ela e phuv. Bachtale hine ola, ko hine bokhale the smedna pal o spravodľišagos, bo on ena čaľarde. Bachtale hine o lačhejileskre, bo o Del ela ke lende lačhejileskro. Bachtale hine o žužejileskre, bo on dikhena le Devles. Bachtale hine ola, ko anen o smirom maškar o manuša, bo on pes vičinena le Devleskre čhave. Bachtale hine ola, pre kaste džan vaš o spravodľišagos, bo lengro hin o ňeboskro kraľišagos. Bachtale avena, te vaš ma pre tumende namištes vakerena, džana pre tumende a klamišagoha pre tumende phenena savoro nalačhipen. Radisaľon a thoven baripen, bo baro hin tumaro počiňiben andro ňebos, bo kavke džanas the pro proroka, save sas angle tumende.“ „Tumen san o lon la phuvakro. Te o lon našavela peskro lonďipen, soha pes lonďarela? Pre ňisoste imar nane lačho, ča hoj pes te čhivel avri tel o pindre le manušenge. Tumen san o švetlos le svetoskro. O foros, so ačhel upre pro verchos, našťi te garuvel. Se e momeľi na labaren pre oda, hoj la te garuven tel e piri, ale thoven la pro svietňikos a labol savorenge andro kher. Avke mi labol tumaro švetlos anglo manuša, hoj te dikhen tumare lačhe skutki a te lašaren tumare Dades, savo hino andro ňebos.“ „Ma gondoľinen tumenge, hoj avľom te zrušinel o Zakonos abo le Proroken. Na avľom len te zrušinel, ale te doľikerel. Bo čačipen phenav tumenge, hoj medik na našľona e phuv the o ňebos, na našľola aňi jekh pismenkos aňi jekh čjarkica andral o Zakonos, medik pes savoro na ačhela. Oles, ko zrušinďahas ča jekh le nekciknedere prikazaňjendar a sikaďahas avke le manušen, vičinena nekcikneder andro ňeboskro kraľišagos. Ale oles, ko len doľikerela a sikavela, vičinena baro andro ňeboskro kraľišagos. Bo phenav tumenge, te na ela tumaro spravodľišagos feder sar le zakoňikengro the le Farizejengro, šoha na džana andro ňeboskro kraľišagos.“ „Šunďan, hoj sas phendo le phure dadenge: ‚Na murdareha! Oda, ko murdarďahas, mušinel te džal pro sudos.‘ Ale me tumenge phenav, hoj sako, ko rušel pre peskro phral, mušinel te džal pro sudos. Sako, ko phenďahas peskre phraleske: ‚Tu demado!‘, mušinel te džal angle Bari Rada. A sako, ko phenďahas: ‚Tu dilino!‘, ela čhido andro jagalo peklos. Te anďalas tiro daros pro oltaris a ode tuke avľahas pre goďi, hoj tire phrales hin vareso pre tute, muk ode tiro daros anglo oltaris, dža a lačhuv tire phraleha. Paľis av a obetin tiro daros. Gondoľin mištes a dovaker tut sigo oleha, ko džal pre tute, medik sal leha pro drom, hoj tut te na del andre le sudcaske a o sudcas tut diňahas le stražňikoske a paľis tut čhidehas andre bertena. Čačipen phenav tuke, hoj odarik na aveha avri, medik savoro na počineha.“ „Šunďan, hoj sas phendo: ‚Na kereha lubipen!‘ Ale me tumenge phenav, hoj oda, ko dikhela žadoscaha pre džuvľi, oda imar kerďa laha lubipen andre peskro jilo. Te tut cirdel pro binos tiri čači jakh, džubin la avri a čhiv la tutar het! Bo feder tuke hin, hoj te merel jekh kotor tutar, sar te calo tiro ťelos uľahas čhido andro peklos. Te tut cirdel pro binos tiro čačo vast, odčhin les a čhiv tutar het! Bo feder tuke hin, hoj te merel jekh kotor tutar, sar te calo tiro ťelos uľahas čhido andro peklos.“ „Sas avke phendo: ‚Oda, ko bičhavel peskra romňa het, mi pisinel lake o rozvodno ľil.‘ Ale me tumenge phenav, hoj oda, ko bičhavel peskra romňa het, te oj na kerďa lubipen, ľidžal la andro lubipen. A sako, ko peske lela kajsa romňa, savi hiňi rozvedzimen, kerel lubipen.“ „Šunďan mek, hoj sas phendo le phure dadenge: ‚Na leha vera klamišagoha, ale doľikereha le Rajeske tiri vera!‘ Ale me tumenge phenav, hoj šoha te na len vera, aňi pro ňebos, bo oda hin o tronos le Devleskro, aňi pre phuv, bo oda hin o than, kaj ov thovel peskre pindre, aňi pro Jeruzalem, bo oda hin o foros ole bare Kraľiskro. Aňi pre tiro šero na leha vera, bo mek aňi jekh bal našťi keres parno abo kalo. Ale sar vakeren, ta vakeren avke, hoj tumaro ‚He‘ mi el ‚He‘ a tumaro ‚Na‘ mi el ‚Na‘. Savoro, so hin buter upral oda, hin le nalačhestar.“ „Šunďan, hoj sas phendo: ‚E jakh vaš e jakh a o dand vaš o dand.‘ Ale me tumenge phenav: Ma de pale oleske, ko tuke kerel namištes. A oleske, ko tut demela pal jekh čham, visar the aver. Te vareko pes tuha kamel te sudzinel, hoj tuke te lel o gad, muk leske the o plašťos. A te vareko tut ispidela, hoj leha te džas a te ľidžas leske o veci jekh kilometros, dža leha duj. Te tutar vareko mangel vareso, de les. A ma visar tut olestar, ko tutar kamel vareso kečeň.“ „Šunďan, hoj sas phendo: ‚Kameha tire prijaťeľis a na kameha tire ňeprijaťeľis.‘ Ale me tumenge phenav: Kamen peskre ňeprijaťeľen, [žičinen o lačho olenge, ko tumen prekošen, keren o lačhipen olenge, ko tumen našťi avri ačhen] a mangen pes ko Del vaš ola, [ko tumen tele dikhen] a džan pre tumende, hoj te aven o čhave tumare Dadeskre, savo hino andro ňebos. Bo ov kerel, hoj o kham te avel avri pro nalačhe the pro lačhe a del o brišind pro čačipnaskre the pro načačipnaskre. Bo te kamľanas ča olen, ko tumen kamen, savo počiňiben tumen užarel? Či na keren oda the o colňika? A te pozdravinďanas ča tumare phralen, soha uľanas aver? Či na keren oda the o manuša, save na prindžaren le Devles? Vašoda tumen aven dokonala avke, sar tumaro Dad, savo hino andro ňebos.“ „Den tumenge pozoris, hoj te na keren tumare lačhe skutki anglo manuša avke, hoj tumen te dikhen, bo paľis imar tumenge na počinela pale tumaro Dad, savo hino andro ňebos. Avke te des vareso le čoren, ma ker oda avke, hoj pal oda sako te džanel, sar oda keren ola dujemujengre, save pes rado presikaven andro sinagogi the pro uľici, hoj len o manuša te lašaren. Čačipen phenav tumenge, hoj imar chudle peskro počiňiben. Ale sar tu des vareso le čoren, te na džanel jekh vast pal oda, so kerel dujto. Bo te des oda andro garuďipen, tiro Dad dikhel oda, so hin garudo, a ov tuke počinela pale.“ „Sar tut modľines, ma av sar ola dujemujengre, bo sar pes on modľinen, rado ačhen andro sinagogi abo pre uľica, hoj len o manuša te dikhen. Čačipen phenav tumenge, hoj imar chudle peskro počiňiben. Ale sar tut modľines, dža andre tiri komorka, phand pal tu o vudar a modľin tut tire Dadeske, savo hino andro garuďipen. Bo tiro Dad dikhel oda, so hin garudo, a ov tuke počinela pale. Ale sar tumen modľinen, ma bebľinen but sar o pohana, bo on peske gondoľinen, hoj ena avrišunde vašoda, hoj but vakeren. Avke ma aven ajse sar on, bo tumaro Dad džanel, so tumenge kampel, mek sigeder sar lestar mangen.“ „Tumen pes modľinen kavke: ‚Dado amaro, savo sal andro ňebos, mi el pošvecimen tiro nav! Mi avel tiro kraľišagos! Mi ačhel pes tiri voľa avke sar andro ňebos, avke the pre phuv! De amen adadžives o maro, so amenge kampel sako džives, a odmuk amenge amare bini, avke sar the amen odmukas olenge, ko amen dukhade. A ma domuk amenge, hoj te avas pokušimen, ale chraňin amen le nalačhestar. [Bo tiro hin o kraľišagos the e zor the e slava pro furt. Amen.]‘ Bo te tumen odmukena le manušenge lengre bini, odmukela the tumenge tumaro Dad andral o ňebos. Ale te tumen na odmukena le manušenge lengre bini, aňi tumaro Dad tumenge na odmukela tumare bini.“ „Sar tumen poscinen, ma aven sar ola dujemujengre, save keren chmurava muja a zamuken pes, hoj le manušenge te sikaven, hoj pes poscinen. Čačipen phenav tumenge, hoj imar chudle peskro počiňiben. Ale sar tut poscines, uchan o bala a thov (omor) o muj, hoj te na dikhen o manuša, hoj tut poscines, ale tiro Dad, savo hino andro garuďipen. A tiro Dad, savo dikhel oda, so hin garudo, tuke počinela pale.“ „Ma skiden tumenge o barvaľipen pre phuv, kaj len e hardza the o kirme chan a kaj pes dochuden o zbujňika a čoren, ale skiden tumenge o barvaľipen andro ňebos, kaj len na chan aňi e hardza aňi o kirme a kaj pes o zbujňika na dochuden aňi na čoren. Bo ode, kaj hin tiro barvaľipen, ode ela the tiro jilo. E jakh hiňi e lampa le ťeloskri. Te tiri jakh hiňi žuži, ela o švetlos andre calo tiro ťelos, ale te nane tiri jakh žuži, calo tiro ťelos hino andro kaľipen. Akor te oda švetlos andre tu hin kaľipen, savo baro hin o kaľipen? Ňiko našťi služinel duje rajenge. Bo jekhes kameha a dujtones našťi avri ačheha, abo jekhes rado dikheha a dujtones tele dikheha. Našťi služinen the le Devleske the le lovenge.“ „Vašoda tumenge phenav: Ma trapinen tumen pal tumaro dživipen, so chana a so pijena, aňi pal tumaro ťelos, so urena. Či nane o dživipen buter sar o chaben a o ťelos sar o gada? Dikhen pro čirikle pro ňebos, hoj aňi na sadzinen, na kiden upre aňi na sthoven andro šopi, a tumaro ňeboskro Dad pes pal lende starinel! Či tumen na san vzacneder sar on? A ko tumendar oleha, hoj pes trapinel pal o dživipen, peske šaj dothovel sikra paš o dživipen? Ňiko. Soske tumen ajci trapinen pal o gada? Dikhen pro maľakre kvitki, sar baron. On na keren buči aňi na hekľinen. No phenav tumenge, hoj aňi o Šalamun andre calo peskro šukariben na sas avke urdo sar jekh lendar. Te o Del e maľakri čar kavke uravel, so adadžives hiňi a tajsa ela čhiďi andro bov, ta akor tumen na uravela buter? Manušale cikne pačabnaha! Vašoda tumen ma trapinen a ma phenen: ‚So chaha? So pijaha? So uraha?‘ Bo kada savoro roden ola, ko na prindžaren le Devles. Se tumaro Dad andral o ňebos džanel, hoj tumenge oda savoro kampel. Ale roden ešeb o kraľišagos le Devleskro the leskro spravodľišagos a savore kala veci tumenge ena dine paš oda. Avke ma trapinen tumen, so ela tajsa, bo tajsaskro džives pes starinela pal peste. Sako džives hin dos trapišagos.“ „Ma sudzinen, hoj te na aven sudzimen. Bo save sudoha sudzinen, ajseha avena sudzimen, a sava miraha merinen, ajsaha tumenge ela tiš merimen. Soske dikhes o šmecos andre jakh tire phraleske a andre tiri jakh o kašt na dikhes? Te andre tiri jakh hin o kašt, sar šaj phenes tire phraleske: ‚De, hoj tuke te lav avri o šmecos andral e jakh?‘ Tu dujemujengro, ešeb le avri o kašt andral tiri jakh a paľis dikheha žužes, hoj te les avri o šmecos andral e jakh tire phraleske. Ma den oda, so hin sveto, le rikonenge aňi ma čhivkeren tumare perli anglo bale, hoj pre lende te na uštaren le pindrenca, te na pes visaren a te na rozčhingeren tumen.“ „Mangen a ela tumenge dino, roden a arakhena, durkinen a phundravela pes tumenge. Bo sako, ko mangel, chudel, a ko rodel, arakhel, a oleske, ko durkinel, pes phundravela. Ko tumendar hin ajso manuš, hoj te lestar leskro čhavo mangľahas maro, ta diňahas les bar? Abo te lestar mangľahas riba, diňahas les sap? Avke, te tumen, save san nalačhe, džanen te del tumare čhaven o lačhe dari, či na dela sigeder tumaro Dad andral o ňebos o lačhe dari olen, ko lestar mangen! Savoro, so kamľanas, hoj o manuša te keren tumenge, oda keren tumen lenge. Bo kada hin, so sikavel le Mojžišoskro Zakonos the o Proroka.“ „Aven andre prekal e cesno brana. Bo e buchľi brana the buchlo drom ľidžan andro meriben a but hin ajse, save prekal late džan andre. Ale e cesno brana the o uzko drom ľidžan andro dživipen a frima hin ajse, save oda arakhen.“ „Den tumenge pozoris pro falošna proroka, save ke tumende aven sar bakrore, ale andro jilo hine dziva vlki. Pal lengro ovocje len prindžarena. Či šaj andral o kraki te obkidel o hroznos, abo andral o koľaka o figi? Avke dojekh lačho stromos anel lačho ovocje a o nalačho stromos anel nalačho ovocje. O lačho stromos našťi anel nalačho ovocje a aňi o nalačho stromos našťi anel lačho ovocje. Dojekh stromos, so na anel lačho ovocje, pes čhinel avri a čhivel pre jag. Avke len prindžarena pal lengro ovocje. Na sako, ko mange phenel: ‚Rajeja, Rajeja!‘, džala andro ňeboskro kraľišagos, ale ča oda, ko kerel e voľa mire Dadeskri, savo hino andro ňebos. But džene mange andre oda Džives phenena: ‚Rajeja, Rajeja, či na prorokinahas andre tiro nav? Či na tradahas avri le demonen andre tiro nav? Či na kerahas but zazraki andre tiro nav?‘ Akor lenge phenava: ‚Šoha tumen na prindžaravas. Džan mandar het tumen, so kerenas o nalačhipen!‘ “ „Vašoda sako, ko šunel kala mire lava a doľikerel len, hino sar oda goďaver manuš, savo ačhaďa peskro kher pre skala. A avľa baro brišind, avle o paňa, phurdle o balvaja a demade pre oda kher, ale na peľa, bo sas ačhado pre skala. Ale sako, ko šunel kala mire lava a na doľikerel len, ela sar oda nagoďaver manuš, savo ačhaďa peskro kher pre poši. A avľa baro brišind, avle o paňa, phurdle o balvaja a demade pre oda kher a oda kher rozpeľa a sas calo zňičimen.“ Sar dovakerďa o Ježiš kala lava, o nipi pes čudaľinenas upral leskro sikaviben, bo ov len sikavelas sar oda, kas hin autorita, a na sar lengre zakoňika. Sar avľa o Ježiš tele pal o verchos, avenas pal leste igen but nipi. A avľa ke leste o malomocno, banďolas anglal leste a phenďa: „Rajeja, te kamľalas, šaj man žužares.“ O Ježiš nacirdňa o vast, chudňa pes lestar a phenďa: „Kamav, av sasto!“ A takoj sas žužo andral o malomocenstvo. O Ježiš leske phenďa: „De pozoris, hoj te na phenes ňikaske pal oda, ale dža, sikav tut le rašaske a obetin oda daros, so prikazinďa o Mojžiš, sar sveďectvos lenge.“ Sar avľa o Ježiš andro Kafarnaum, avľa ke leste o veľiťeľis upral o šel slugaďa a mangelas les: „Rajeja, miro sluhas pašľol khere nasvalo, našťi pes čhalavel a igen cerpinel.“ O Ježiš leske phenďa: „Me džava a sasťarava les avri.“ O veľiťeľis leske odphenďa: „Rajeja, me na som hodno, hoj te aves andre miro kher. Ale phen ča lav a miro sluhas sasťola avri. Se the me som manuš tel e autorita avre manušeske a hin man autorita upral o slugaďa. A te phenava kaleske: ‚Dža!‘ – ta džala; a avreske: ‚Av!‘ – ta avela; a mire sluhaske: ‚Ker kada!‘ – ta ov kerela.“ Sar oda šunďa o Ježiš, čudaľinďa pes a phenďa olenge, ko pal leste džanas: „Čačipen phenav tumenge, hoj andro Izrael na arakhľom ňikas kajse bare pačabnaha. Ale phenav tumenge, hoj avena but džene pal o vichodos the pal o zapados a bešena paš o skamind le Abrahamoha, Izakoha the le Jakoboha andro ňeboskro kraľišagos, ale o čhave le kraľišagoskre ena avričhide andro baro kaľipen, kaj ela o roviben a randena le dandenca andre dukh.“ Paľis phenďa o Ježiš le veľiťeľiske: „Dža! Mi ačhel pes tuke avke, sar pačanďiľal.“ A leskro sluhas sasťiľa avri andre odi ora. Sar avľa o Ježiš andro kher ko Peter, dikhľa leskra sasa, hoj pašľol a hin la horučka. Chudňa pes lakre vastestar a takoj latar e horučka geľa het. Oj ušťiľa a kerelas pašal leste. A sar zaračiľa, ande ke leste but dženen, save sas zaphandle le demonenca. A o Ježiš le laveha tradňa avri le nalačhe duchen a savoren, savenge sas namištes, sasťarďa avri, hoj pes te naplňinel oda, so sas phendo prekal o prorokos Izajaš: „ Ov iľa pre peste amare slabišagi a ľidžalas amare nasvaľibena.“ Sar dikhľa o Ježiš pašal peste igen but nipen, prikazinďa le učeňikenge, hoj te džan la loďkaha pre aver sera. Avľa ke leste varesavo zakoňikos a phenďa leske: „Učiťeľina, džava pal tu všadzik, kaj džaha!“ O Ježiš leske odphenďa: „Le lišken hin peskre cheva, kaj šaj dživen, a le čiriklen andral o ňebos peskre hňizdi, ale le Čhas le Manušeskres nane kaj o šero te thovel.“ Aver leskre učeňikendar leske phenďa: „Rajeja, domuk mange ešeb te džal te parunel mire dades.“ Ale o Ježiš leske phenďa: „Av pal ma a muk le mulenge, hoj te parunen peskre mulen.“ Geľa andre loďka a leskre učeňika gele pal leste. Jekhvareste avľa bari burka pro moros avke, hoj o vlni avenas andre e loďka, ale ov sovelas. Avle ke leste leskre učeňika, uštade les a phende: „Rajeja, zachraňin amen, bo meras!“ Ov lenge phenďa: „Soske tumen daran, manušale cikne pačabnaha!“ Avke ušťiľa, pokarhinďa e balvaj the o moros a sas igen čhit. O manuša pes čudaľinenas a phenenas: „Savo manuš hino, hoj les o balvaja the o moros šunen?“ Sar avľa pre oki sera andre phuv Gadara, avle ke leste duj manuša, save sas zaphandle le demonenca. Avenas andral o hrobi bara choľaha a ňiko pašal lende pal oda drom našťi pregeľa. A viskinenas: „So amen hin tuha, Ježiš, Čhavo le Devleskro? Avľal amen te mučinel sigeder, sar hin oda časos?“ Nadur odarik sas but bale, save pes ode pašinenas. O demona les mangenas: „Te amen trades avri, domuk amenge te džal andre kala bale!“ A phenďa lenge: „Džan!“ On avle avri a gele andro bale. Avke pes savore bale mukle tele le brehoha andro moros a tašľile andro paňi. O pasťjera le balengre denašle het a gele andro foros a vakerenas avri savoro, so pes ačhiľa, the ole manušenca, so sas zaphandle le demonenca. Avke savore manuša andral oda foros avle pal o Ježiš, a sar les dikhle, mangenas les, hoj te džal het andral lengri phuv. O Ježiš bešľa andre loďka, geľa la loďkaha pre oki sera le moroskri a avľa andre peskro foros. A ande ke leste jekhe muršes, savo sas kaľikos a pašľolas pro hadžos. Sar dikhľa o Ježiš lengro pačaben, phenďa le kaľikoske: „Čhavo miro, ma dara tut, odmuken pes tuke o bini.“ Varesave zakoňika peske phende: „Kada manuš pes ruhinel!“ Ale o Ježiš dikhľa, so peske gondoľinen a phenďa: „Soske gondoľinen namištes andre tumare jile! Bo so hin lokeder? Te phenel: ‚Odmukel pes tuke o bini!‘ abo te phenel: ‚Ušťi a dža?‘ Ale hoj te džanen, hoj le Čhas le Manušeskres hin zor pre phuv te odmukel o bini“ – phenďa le kaľikoske: „Ušťi, le tuke tiro hadžos a dža khere!“ Ov ušťiľa a geľa khere. Sar oda dikhle o nipi, predaranďile a lašarenas le Devles, hoj diňa kajsi zor le manušen. Sar o Ježiš odarik džalas het, dikhľa te bešel pre colňica jekhe manušes, savo pes vičinelas Matuš, a phenďa leske: „Av pal ma!“ Ov ušťiľa a geľa pal leste. Paľis sar bešelas o Ježiš andro kher paš o skamind, avle but colňika the binošna a bešenas jekhetane le Ježišoha the leskre učeňikenca. Sar oda dikhle o Farizeja, phende leskre učeňikenge: „Soske tumaro učiťeľis chal le colňikenca the le binošnenca?“ O Ježiš oda šunďa a phenďa lenge: „Le sastenge na kampel doktoris, ale le nasvalenge. Džan a sikľon, s'oda hin: ‚Kamav, hoj te aven lačhejileskre, a na hoj mange te anen obeti.‘ Bo na avľom te vičinel le čačipnaskren, ale le binošnen.“ Akor avle ko Ježiš o učeňika le Janoskre a phende leske: „Soske amen the o Farizeja but poscinas, ale tire učeňika na poscinen?“ O Ježiš lenge phenďa: „Či šaj aven o hosci pro bijav smutna, medik o terno hino lenca? Ale avena ajse dživesa, sar o terno lendar ela ilo het, a akor poscinena. Se ňiko na zasivel e chev pro purane gada le neve pochtaneha, bo o nevo pochtan odčhinďahas kotor le puranestar a uľahas mek bareder chev. Aňi na čhiven e nevi mol andro purane cipune gone, bo e nevi mol čhingerela e cipa, čuľala avri a o gone čhinďona. Ale e nevi mol pes čhivel andro neve gone. Avke pes na musarela aňi e mol aňi o gone.“ Medik lenge oda vakerelas, avľa varesavo baro manuš, banďiľa anglal leste a phenďa: „Miri čhajori akana muľa, ale av, thov pre late tiro vast a dživela.“ O Ježiš ušťiľa a geľa pal leste peskre učeňikenca. A varesavi džuvľi, savi sas dešuduj (12) berš nasvaľi pro džuvľikano nasvaľiben, avľa palunestar ko Ježiš a chudňa pes le agorestar leskre ruchostar. Bo phenďa peske: „Ča te man leskre ruchostar chudava, sasťuvava avri.“ O Ježiš pes visarďa, a sar la dikhľa, phenďa: „Pača, čhaje miri, tiro pačaben tut sasťarďa.“ A odi džuvľi takoj sasťiľa avri. Sar avľa o Ježiš andro kher ke oda angluno manuš, dikhľa ode le manušen, so bašavenas pro pišťaľki, the le nipen, so kerenas vika. Phenďa lenge: „Džan het, bo e čhajori na muľa, oj ča sovel.“ Ale asanas lestar. Sar bičhade avri ole nipen, geľa o Ježiš andre, chudňa la čhajora vastestar a oj ušťiľa. A kada hiros pal leste pes rozľigenďa pal caľi odi phuv. Sar odarik o Ježiš džalas het, avenas pal leste duj kore manuša a viskinenas: „Čhavo le Davidoskro, av ke amende jileskro!“ Sar geľa andro kher, avle ke leste o kore a o Ježiš lenge phenďa: „Pačan, hoj oda šaj kerav?“ „He, Rajeja!“ odphende. Avke pes chudňa lengre jakhendar a phenďa: „Mi ačhel pes tumenge avke, sar pačan!“ Takoj lenge phundrile o jakha. O Ježiš lenge zoraha prikazinďa: „Den pozoris pre oda, hoj pes pal oda ňiko te na dodžanel!“ Ale on gele avri a rozľigende pal leste o hiros pal caľi odi phuv. Sar avenas avri, ande ko Ježiš ňemone manušes, zaphandles le demonoha. Pal oda, sar o Ježiš tradňa avri le demonos, o ňemo prevakerďa. O nipi pes čudaľinenas a phenenas: „Mek šoha na dikhľam kajso vareso andro Izrael!“ Ale o Farizeja phenenas: „Le nekbaredere demonoha tradel avri le demonen!“ O Ježiš phirelas pal savore ola fori the gavora a sikavelas len andre lengre sinagogi. Kazinelas o evaňjelium pal o kraľišagos a sasťarelas dojekh dukh the nasvaľiben maškar o manuša. Sar dikhľa o Ježiš ole nipen, igen leske sas pharo vaš lenge, hoj hine strapimen a rozmukle sar o bakrore bi o pasťjeris. Akor phenďa peskre učeňikenge: „E žatva hiňi bari, ale frima hin robotňika. Vašoda mangen le Rajes upral e žatva, hoj te bičhavel le robotňiken pre peskri žatva!“ Vičinďa peske le dešuduje učeňiken a diňa len e moc te tradel avri le nalačhe duchen a te sasťarel dojekh dukh the nasvaľiben. O nava le dešuduj (12) apoštolengre sas kala: Ešebno o Šimon – saves vičinenas Peter – the leskro phral o Andrej, o Jakob le Zebedeoskro the leskro phral o Jan, o Filip, o Bartolomej, o Tomaš, o Matuš o colňikos, o Jakob le Alfeoskro, o Tadeus, o Šimon Kanaansko – saves vičinenas Zelota – the o Judaš Iškarijotsko, savo les zradzinďa. Kale dešudujen bičhaďa o Ježiš a prikazinďa lenge: „Ma džan maškar o aver narodi a ma džan andro fori le Samaritanengre, ale sigeder džan ko bakrore, save našľile andral o kher le Izraeloskro. Džan a kazinen, hoj o ňeboskro kraľišagos hino pašes. Le nasvalen sasťaren avri, le malomocnen žužaren, le mulen uštaven andral o meriben, le demonen traden avri. Hijaba chudňan, hijaba den. Ma len tumenca aňi somnakune aňi rupune aňi meďena love andro žebi. Ma len tumenge pro drom aňi zajdica aňi po duj gada aňi sandalki aňi paci, bo o robotňikos peske zaslužinel peskro chaben. Andre savo foros abo gavoro avena, dophučen tumen ode, ko hino hodno tumen te prilel. Ode ačhen dži akor, medik na džana het. Sar džana andro kher, phenen: ‚Smirom tumenge.‘ Te tumen oda kher prilela, mi avel tumaro smirom pre leste – ale te tumen na prilela, mi avel tumaro smirom pale ke tumende. Te tumen na prilena a na šunena tumare lava, džan het andral oda kher abo andral oda foros a keren tele o prachos pal tumare pindre. Čačipen phenav tumenge, hoj lokeder ela le manušenge andral e Sodoma the Gomora pro sudno džives sar ole foroske.“ „Me tumen bičhavav sar le bakroren maškar o vlki. Aven opatrna sar o sapa a žuže sar o holubi. Den tumenge pozoris pro manuša! Bo dena tumen pro sudi a marena tumen andro sinagogi le bičenca. Vaš ma tumen ľidžana the anglo foroskre vladara the anglo kraľa, hoj lenge a the avre narodenge te svedčinen. Sar tumen dena andre, ma starinen tumen pal oda, so vakerena abo so phenena. Bo andre oda časos tumenge ela dino so te vakerel, se na vakerena oda tumen, ale o Duchos tumare Dadeskro, savo vakerel prekal tumende. O phral le phrales dela te murdarel a o dad le čhas a o čhave ušťena upre pre daj the pro dad a murdarena len. Savoredžene tumen našťi avri ačhena vaš miro nav, ale oda, ko ľikerela avri dži o koňec, ela spasimen. Te pre tumende džana andre jekh foros, denašen andre aver. Bo čačipen tumenge phenav, hoj na predžana o fori le Izraeloskre, medik na avela o Čhavo le Manušeskro. Oda, ko sikľol, nane bareder olestar, ko les sikavel, aňi o sluhas leskre rajestar. Dos hin, te o učeňikos hino ajso sar leskro učiťeľis a o sluhas sar leskro raj. Te le rajes upral o kher vičinde Belzebul – demonos – ta so buter le nipen andral leskro kher!“ „Vašoda ma daran tumen lendar! Bo ňič nane avke garudo, so na ela jekhvar otkerdo a nane počoral ňič, so pes jekhvar na dodžanela. Oda, so tumenge vakerav počoral, phenen avri phundradones a oda, so šunen ča andro kan, viskinen avri pal o padi! Ma daran tumen olendar, ko murdaren o ťelos, ale našťi murdaren e duša. Ale sigeder daran Olestar, ko šaj zňičinel the e duša the o ťelos andro peklos. Či na bikenen duje vrabcen vaš jekh minca? Ale aňi jekh lendar na merel avke, hoj olestar tumaro Dad te na džanel. No tumenge hin zgende mek the savore bala pro šero. Avke ma daran tumen! Tumen mon buter sar but vrabci. Ko man viznavinela anglo manuša, oles the me viznavinava angle miro Dad, so hino andro ňebos. Ale ko man zaprinela anglo manuša, oles the me zaprinava angle miro Dad, so hino andro ňebos.“ „Ma gondoľinen tumenge, hoj avľom te del o smirom pre phuv; na avľom te del o smirom, ale e šabľa. Bo avľom, hoj te džal o čhavo pro dad, e čhaj pre daj a e bori pre sasuj; a o ňeprijaťeľa le manušeskre ena andre leskri famelija. Oda, ko dikhel radeder peskre dades abo peskra da sar man, nane hodno, hoj te avel miro učeňikos. A oda, ko dikhel radeder peskre čhas abo peskra čha sar man, nane hodno, hoj te avel miro učeňikos. Oda, ko na lel peskro kerestos a na avel pal ma, nane hodno, hoj te avel miro učeňikos. Oda, ko arakhela peskro dživipen, našavela les, ale oda, ko vaš ma našavela peskro dživipen, les arakhela.“ „Oda, ko tumen prilel, man prilel; a ko man prilel, prilel Oles, ko man bičhaďa. Oda, ko prilel le prorokos vaš oda, hoj hino prorokos, chudela e odmena sar prorokos. A oda, ko prilel le čačipnaskres vaš oda, hoj hino čačipnaskro, chudela e odmena sar čačipnaskro. A ko diňahas te pijel jekhes kale ciknorendar ča jekh poharis šilalo paňi vaš oda, hoj hino učeňikos, čačipen tumenge phenav, na našavela peskri odmena.“ Sar imar dovakerďa o Ježiš peskre dešuduje učeňikenge, so te keren, geľa odarik het, hoj te sikavel a te kazinel andro galilejska fori. O Jan Krsťiťeľ sas andre bertena, a sar šunďa, save veci kerel o Ježiš, bičhaďa duje peskre učeňiken, hoj lestar te phučen: „Sal tu ‚oda, ko avel‘, abo kampel te užarel avres?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Džan a phenen le Janoske, so šunen a dikhen: O kore dikhen, o bange phiren, o malomocna pes žužaren, o kašuke šunen, o mule ušťen andral o meriben a le čorenge pes vakerel o evaňjelium. Bachtalo hin oda manuš, ko pes pre ma na pohoršinel!“ Sar on odgele, chudňa o Ježiš te vakerel le nipenge pal o Jan: „So geľan te dikhel pre pušťa? E trsťina sar laha čhalavel e balvaj? Abo so geľan te dikhel? Manušes urdones andro barikane gada? Se ola, ko uren o barikane gada, bešen andro barikane khera. Abo soske geľan? Te dikhel le prorokos? He, phenav tumenge, barederes sar prorokos. Bo ov hin oda, pal kaste hin pisimen: ‚Me bičhavav mire poslos anglal tu a ov tuke pripravinela o drom.‘ Čačipen phenav tumenge, hoj maškar savore nipi, ko uľile andral e džuvľi, na sas bareder sar o Jan Krsťiťeľ; ale oda, ko hino nekcikneder andro ňeboskro kraľišagos, hino bareder sar ov. Le Janoskre Krsťiťeľiskre dživesendar dži akana zľidžal o kraľišagos le ňeboskro olen, ko pes andre zorales ispiden, a on pes andre dochuden. Bo savore Proroka the o Zakonos prorokinenas pal o kraľišagos dži ko Jan. A te oda kamena te prilel: Ov hino o Eliaš, savo mušinďa te avel. Kas hin kana, hoj te šunel, mi šunel!“ „Kaha porovňinava adadživeseskre manušen? Hine sar ola čhavore, save bešen pro pľacos, vičinen peskre kamaraten a phenen: ‚Bašavahas tumenge, ale na khelenas; rovahas andre žaľa, ale na rovenas.‘ Bo avľa o Jan, na chalas aňi na pijelas a phende: ‚Hin andre leste o nalačho duchos.‘ Avľa o Čhavo le Manušeskro, chalas the pijelas a phende: ‚Dikhen, o manuš, savo peske rado but chal the pijel; ľikerel pes le binošnenca the le colňikenca.‘ O goďaveripen pes presikavel sar čačipen oleha, so kerel.“ Akor chudňa te karhinel o fori, andre save kerďa nekbuter zazraki vaš oda, hoj pes na visarde le binendar: „Jaj, vigos tuke Chorazin! Vigos tuke, Betsaido! Bo te pes andro Tir the andro Sidon ačhilehas ola zazraki, so pes ačhile ke tumende, čirla pes imar urdehas andro žaľakre gone, čhidehas peske pro šero o prachos a visardehas pes le binendar. Ale phenav tumenge, hoj le forenge Tir the Sidon ela lokeder pro sudno džives sar tumenge. A tu Kafarnaum, kames tut te ľidžal upre dži andro ňebos? Aveha telečhido dži andro peklos, bo te pes andre Sodoma ačhilehas ola zazraki, so pes ačhile ke tu, ta mek dži adadžives ačhiľahas. Ale phenav tumenge, hoj la phuvake Sodoma ela lokeder pro sudno džives sar tuke.“ Akor andre oda časos phenďa o Ježiš: „Paľikerav tuke, Dado, Raja upral o ňebos the upral e phuv, hoj garuďal kala veci anglo manuša, save hine goďaver the avrisikade, a sikaďal len le cikne čhavorenge. He, Dado, bo avke oda kamehas. Miro Dad mange diňa savoro. Ňiko na džanel le Čhas, ča o Dad; aňi le Dades na džanel ňiko, ča o Čhavo the oda, kaske les o Čhavo kamel te sikavel. Aven ke mande savore, so san strapimen a na birinen! Me tumenge dava te odpočovinel. Len pre tumende miro jarmos a sikľon mandar, bo me som cicho the pokorno andro jilo, a arakhena o odpočinkos prekal tumare duši. Bo miro jarmos hino loko a miro bremenos nane pharo.“ Jekhvar pro šabat džalas o Ježiš pašal e maľa, kaj sas sadzimen. Leskre učeňika sas bokhale a chudle te čhingerel a te chal o klasi. Sar oda dikhle o Farizeja, phende leske: „Dikh, tire učeňika keren oda, so našťi keren sombatone, bo hin šabat!“ O Ježiš lenge phenďa: „Mek na genďan, so kerďa o David, sar sas bokhalo ov the leskre manuša? Ov geľa andro kher le Devleskro a chaľa o sveta mare, so našťi chaľa aňi ov aňi leskre manuša, ča o rašaja. Abo na genďan andro Zakonos, hoj sombatone o rašaja andro chramos la službaha na doľikeren o šabat, ale nane len vina? Phenav tumenge, hoj kade hin vareso bareder sar o chramos. Te achaľonas, s'oda hin: ‚Kamav, hoj te aven lačhejileskre, a na hoj mange te anen obeti!‘ – ta na odsudzinďanas le manušen, save hine ňevinna. Bo o Čhavo le Manušeskro hino Raj the upral o šabat.“ Geľa odarik het a avľa andre lengri sinagoga. Ode sas jekh manuš, so leskro vast sas ňevladno. Ča vaš oda, hoj les te den andre, phučle le Ježišostar: „Šaj pro šabat te sasťarel?“ Ov lenge phenďa: „Ko tumendar hino ajso manuš, hoj te les uľahas jekh bakro a peľahas leske pro šabat andre chev, či les na chudela a na cirdela avri? Či nane buter o manuš sar o bakro? Vašoda šaj pro šabat mištes te kerel.“ Avke phenďa le manušeske: „Nacirde o vast!“ Ov nacirdňa, sasťiľa leske avri a sas ajso sar the oka dujto vast. O Farizeja odarik gele het a dovakerenas pes pre leste, sar les te murdarel. Sar pes o Ježiš pal oda dodžanľa, geľa odarik het. Džanas pal leste but nipi a savoren sasťarďa. Ale prikazinďa lenge, hoj te na vakeren avre manušenge pal leste, hoj pes te naplňinel oda, so sas phendo prekal o prorokos Izajaš: „ Dikh, miro služobňikos, saves mange avri kidňom; saves kamav a andre savo man hin o radišagos. Thovava mire Duchos pre leste a vakerela le narodenge pal o sudos. Na vesekedinela pes aňi na viskinela aňi ňiko na šunela leskro hangos pre uľica. E prephagľi trsťina na dophagela a e momeľi, savi mek thuvisaľol, na murdarela andre, medik na kerela, hoj te zviťazinel o spravodľišagos. Pre leskro nav pes mukena o narodi. “ Akor ke leste ande jekhe manušes zaphandles le demonoha, savo sas koro the ňemo, a ov les sasťarďa avke, hoj dikhelas the vakerelas. A savore ola nipi pes čudaľinenas a phenenas: „Nane ov oda Čhavo le Davidoskro?“ Ale sar oda šunde o Farizeja, phende: „Ov tradel avri le demonen ča le Belzebuloskra zoraha, savo hino upral savore demona.“ O Ježiš dikhľa, so peske gondoľinen, a phenďa lenge: „Dojekh kraľišagos, so pes rozďelinel a džal pre peste, ela zňičimen. A ňisavo foros na obačhela, te pes rozďelinel a džal pre peste – aňi ňisavo kher, so hin rozďelimen. Te o satan tradel avri le satan, ta korkoro džal pre peste. Akor sar šaj obačhela leskro kraľišagos? A te me tradav avri le demonen le Belzebuloha, tumare učeňika len kaha traden avri? Vašoda on ena tumare sudci. Ale te me le Devleskre Duchoha tradav avri le demonen, ta akor ke tumende avľa o kraľišagos le Devleskro. Sar šaj džal vareko andro kher le zorale muršeske te čorel leskre veci, medik ole zorale muršes na phandela? Ča akor šaj čorel avri leskro kher. Oda, ko nane manca, džal pre mande, a oda, ko na skidel manca, rozčhivkerel. Vašoda tumenge phenav, hoj dojekh binos the dojekh ruhaňje ela le manušenge odmuklo, ale ko pes ruhinela pro Duchos, oleske na ela odmuklo. A te phenela vareko lav pro Čhavo le Manušeskro, ela leske odmuklo, ale te vareko vakerďahas namištes pro Sveto Duchos, oleske na ela odmuklo aňi andre kada časos, aňi andre oda, so avela. Te hin o stromos lačho, akor the leskro ovocje ela lačho, a te hin o stromos nalačho, akor the leskro ovocje ela nalačho. Bo o stromos pes prindžarel pal o ovocje. Tumen sapale, sar šaj vakeren lačhe veci, te tumen san nalačhe? Bo soha hin pherardo o jilo, oda o muj vakerel. O lačho manuš lel andral peskro lačho barvaľipen avri o lačhe veci, a o nalačho manuš lel andral peskro nalačho barvaľipen avri o nalačhe veci. Ale phenav tumenge, hoj pro sudno džives počinena o manuša vaš dojekh lav, so phenena ča avke. Bo tire lavendar aveha ospravedlňimen a tire lavendar aveha odsudzimen.“ Akor leske phende varesave Farizeja the zakoňika: „Učiťeľina, kamas tutar te dikhel znameňje.“ Ale ov lenge odphenďa: „O nalačhe the o napačivale manuša peske mangen znameňje, ale na ela lenge dino znameňje, ča o znameňje le prorokoskro Jonašiskro. Bo avke, sar sas o Jonaš andro per la bara ribake trin džives the trin rača, ela the o Čhavo le Manušeskro tele andre phuv trin džives the trin rača. O murša andral o foros Ninive ušťena upre pro sudos tumenca a odsudzinena tumen, bo sar lenge o Jonaš kazinelas, visarde pes le binendar – ale kade hin vareko bareder sar o Jonaš. E kraľovna pal o juhos ušťela upre pro sudos tumenca a odsudzinela tumen, bo avľa dži pal o aver agor la phuvakro te šunel o goďaveripen le Šalamunoskro – ale kade hin vareko bareder sar o Šalamun.“ „Sar o nalačho duchos džal avri andral o manuš, phirel pal o thana, kaj nane paňi, a rodel, kaj peske šaj odpočovinel. Ale sar na arakhel, phenel peske: ‚Džav mange pale andre miro kher, khatar avľom avri.‘ A sar avel, dikhel, hoj o kher hino avrišulado the pratimen avri a ňiko ode nane. Avke džal a anel peha efta avre duchen, goreder sar hino ov, džan andre a bešen ode. A paľis ole manušeha ela goreder sar angloda. Kavke oda ela the kale nalačhe manušenca.“ Medik vakerelas le nipenge, avľa leskri daj the leskre phrala, ačhenas avri a kamenas leha te vakerel. Vareko leske phenďa: „Dikh, tiri daj the tire phrala ačhen avri a kamen tuha te vakerel.“ Ale o Ježiš leske odphenďa: „Ko hin miri daj a ko hin mire phrala?“ Sikaďa le vasteha pre peskre učeňika a phenďa: „Dikh, miri daj the mire phrala! Bo sako, ko kerel e voľa mire Dadeskri, savo hino andro ňebos, oda hin miro phral, miri pheň the miri daj.“ Andre oda džives geľa o Ježiš avri andral oda kher a bešľa peske paš o moros. Avle pal leste igen but nipi, vašoda geľa andre loďka a bešľa peske. Savore nipi ačhenas paš o moroskro brehos. Vakerelas lenge but andro podobenstva a phenďa: „O manuš geľa te rozčhivkerel o semena. A sar rozčhivkerelas, varesave pele paš o drom, avle o čirikle a chale len. Aver pele pre baruňi phuv, kaj len na sas but čik, a sig barile, bo na gele but tele andre phuv. Ale sar avľa avri o kham, zlabarďa len a šučile avri, bo na sas len o koreňis. Aver pele andro trňi a o trňi barile a tasade len. Aver pele andre lačhi phuv a ande chasna, varesave šel (100), varesave šovardeš (60) a varesave tranda (30). Kas hin kana, hoj te šunel, mi šunel!“ Avle o učeňika a phende leske: „Soske lenge vakeres andro podobenstva?“ A ov lenge odphenďa: „Tumenge hin dino te achaľol o garude veci andral o kraľišagos le Devleskro, ale lenge nane dino. Bo oleske, kas hin, ela dino buter; ale olestar, kas nane, pes lela mek the oda, so les hin. Andro podobenstva lenge vakerav vaš oda, hoj kajte dikhen, na dikhen, a kajte šunen, na šunen aňi na achaľon. Ačhel pes paš lende oda proroctvos, so phenďa o Izajaš: ‚Te šunel šunena, ale ňič na achaľona; te dikhel dikhena, ale ňič na dikhena. Bo kale nipenge zoraľile o jile, le kanenca phares šunde a phandle andre peskre jakha, hoj ča le jakhenca te na dikhen, le kanenca te na šunen a le jilenca te na achaľon, hoj pes te na visaren a me len te na sasťarav avri.‘ Ale bachtale hine tumare jakha, hoj dikhen, the tumare kana, hoj šunen. Bo čačipen phenav tumenge, hoj but proroka the čačipnaskre manuša kamenas te dikhel oda, so tumen dikhen, ale na dikhle; a te šunel oda, so tumen šunen, ale na šunde.“ „Akor šunen a achaľon o podobenstvo pal oda manuš, savo rozčhivkerelas o semena. Sar o manuš šunel o lav pal oda kraľišagos a na achaľol, akor avel o nalačho a čorel oda, so leske sas sadzimen andro jilo. Ole manušeske sas sadzimen o semenos paš o drom. A pre baruňi phuv hin sadzimen ole manušeske, ko šunel o lav a takoj les radišagoha prilel. Ale nane les koreňis a ľikerel avri ča pre varesavo časos. Sar avel o pharipen vaj džan pre leste vaš o lav, takoj odperel le pačabnastar. Andro trňi hin sadzimen ole manušeske, ko šunel o lav, ale o starišagos the o barvaľipen andre kada svetos tasavel o lav, a nane lestar chasna. Ale andre lačhi phuv hin sadzimen ole manušeske, ko šunel o lav a achaľol. Oda paľis anel chasna: Vareko šel (100), vareko šovardeš (60) a vareko tranda (30).“ Phenďa lenge mek the aver podobenstvo: „O ňeboskro kraľišagos hino sar o manuš, savo sadzinďa lačho semenos pre peskri maľa. Ale medik o nipi sovenas, avľa leskro ňeprijaťeľis a sadzinďa o kukoľ maškar e pšeňica pre maľa a geľa het. Sar bariľa e pšeňica a anďa o uľipen, akor pes sikaďa the o kukoľ. Avle o sluhi a phende le chulajiske: ‚Rajeja, či na sadzinďal o lačho semenos pre tiri maľa? Khatar akor avľa kada kukoľ?‘ Ov phenďa: ‚O ňeprijaťeľis oda kerďa.‘ O sluhi leske phende: ‚Kames, hoj te džas a te cirdas len avri?‘ A ov lenge odphenďa: ‚Na, bo sar cirdena avri o kukoľ, šaj cirden avri the e pšeňica. Muken len jekhetane te barol dži e žatva, a andre žatva phenava olenge, ko skiden upre: Cirden avri ešeb o kukoľ a phanden len andro snopi te labarel, ale e pšeňica ľidžan andre miri stodola.‘ “ A pale lenge phenďa aver podobenstvo: „O ňeboskro kraľišagos hino sar o horčično zrnkos, so iľa o manuš a sadzinďa pre peskri maľa. Oda zrnkos hino nekcikneder maškar savore semena, ale sar barol avri, hino bareder sar savore aver rastlini a ačhel lestar stromos. Avke o čirikle peske bešen pre leskre konara.“ A vakerelas lenge mek the aver podobenstvo: „O ňeboskro kraľišagos hino sar o kvasos, so iľa e džuvľi a rozkerďa andro igen but aro, medik calo chumer na avľa upre.“ Kada savoro vakerelas o Ježiš andro podobenstva le nipenge a bi o podobenstva lenge na vakerelas ňič, hoj pes te naplňinel oda, so sas phendo prekal o prorokos: „ Phundravava miro muj andro podobenstva a vakerava ola veci, so sas garude akorestar, kanastar sas stvorimen o svetos. “ Akor omukľa o Ježiš le nipen a geľa andro kher. Avle ke leste leskre učeňika a phende leske: „Phen amenge avri o podobenstvo pal oda kukoľ pre maľa.“ Ov lenge odphenďa: „Oda, ko rozčhivkerel o lačho semenos, hin o Čhavo le Manušeskro; e maľa hin o svetos; o lačhe semena hine o manuša le kraľišagoskre; o kukoľ hine o manuša le nalačheskre; o ňeprijaťeľis, savo len sadzinďa, hin o beng; e žatva hin o koňec le svetoskro a ola, ko skiden upre, hine o aňjela. Avke sar pes cirdel avri o kukoľ a labarel andre jag, avke ela the pro koňec kale svetoskro: O Čhavo le Manušeskro bičhavela peskre aňjelen a lena avri andral leskro kraľišagos savoren, ko ľidžan le manušen andro binos, the olen, ko keren o nalačhipen. A čhivena len andro jagalo bov. Ode ela o roviben a randena le dandenca andre dukh. Akor švicinena o čačipnaskre manuša sar o kham andro kraľišagos lengre Dadeskro. Kas hin kana, hoj te šunel, mi šunel!“ „O ňeboskro kraľišagos hino sar o poklados garudo pre maľa. Sar les o manuš arakhľa, garuďa les a radišagostar geľa a bikenďa savoro, so les sas, a paľis cinďa odi maľa. A o ňeboskro kraľišagos hino mek the sar o kupcas, so rodelas o šukar perli. A sar arakhľa jekh vzacno perla, odgeľa, bikenďa savoro, so les sas, a cinďa la.“ „O ňeboskro kraľišagos hino mek the sar e sita, so mukle andro moros a zachudňa savore ribendar. A sar sas pherďi, cirdle la avri pro brehos, bešle peske a skidle o lačhe ribi andro košara a o nalačhe čhide avri. Avke ela the pro koňec le svetoskro: Avena o aňjela a lena avri le nalačhen le čačipnaskrendar a čhivena len andro jagalo bov. Ode ela o roviben a randena le dandenca andre dukh.“ O Ježiš lendar phučľa: „Achaľiľan kaleske savoreske?“ „He,“ odphende leske. A ov lenge phenďa: „Vašoda sako, ko sikavel o zakonos a ačhiľa učeňikos andro kraľišagos le ňeboskro, hino sar o chulaj, savo lel avri andral peskro barvaľipen the neve the purane veci.“ Sar dovakerďa o Ježiš kala podobenstva geľa odarik het. Avľa andre odi phuv, kaj bariľa avri, a ode sikavelas andre sinagoga avke, hoj pes čudaľinenas a phenenas: „Khatar les hin kajsi goďi the kajsi zor te kerel o zazraki? Či nane ov le ťesariskro čhavo? Či pes na vičinel leskri daj Maria a leskre phrala Jakob, Jozef, Šimon the Juda? Či nane savore leskre pheňa ke amende? Khatar les hin kada savoro?“ A na priile les. Ale o Ježiš lenge phenďa: „O prorokos hino bi e pačiv ča ode, kaj bariľa avri the andre peskro kher.“ A na kerďa ode but zazraki, bo na sas len pačaben. Andre oda časos šunďa o Herodes, savo sas vladaris upral e Galileja, o hiros pal o Ježiš a phenďa peskre sluhenge: „Oda hin o Jan Krsťiťeľ! Ov ušťiľa andral o meriben, a vašoda les hin zor te kerel ola zazraki.“ Bo o Herodes chudňa le Jan, phandľa les a thoďa les andre bertena vaš e Herodijada, savi sas romňi le Filiposke, leskre phraleske. Bo o Jan leske phenelas: „Nane tuke domuklo, hoj laha te džives.“ O Herodes les kamelas te murdarel, ale daralas pes le manušendar, bo on les lenas sar prorokos. Ale paľis pre Herodesoskre berša khelelas la Herodijakri čhaj angle savorende a sas leske pre dzeka. Vašoda la diňa lav, hoj la dela savoro, so ča peske mangela. A vaš oda, hoj la lakri daj prevakerďa, phenďa: „An mange pre tacka o šero le Janoskro Krsťiťeľiskro.“ O kraľis ačhiľa smutno, ale vaš o lav, so la diňa, the anglo manuša, save leha sas pre hoscina, prikazinďa, hoj te anen. Avke diňa te odčhinel le Janoske o šero andre bertena. Leskro šero ande pre tacka a dine la čhake a oj ľigenďa peskra dake. Akor avle leskre učeňika, ile leskro ťelos a parunde les. Paľis gele a phende oda le Ježišoske. Sar oda šunďa o Ježiš, odgeľa odarik la loďkaha pro omuklo than. Ale došunde pes pal oda o nipi a gele andral o fori pešones pal leste. Sar avľa o Ježiš avri andral e loďka, dikhľa igen but nipen. Sas leske pharo vaš lende a sasťarďa le nasvalen, save sas maškar lende. Sar zaračiľa, avle ke leste leskre učeňika a phende leske: „Pre kada than nane ňič a imar hin but ori, rozmuk le nipen, hoj te džan andro fori peske te cinel te chal.“ Ale o Ježiš lenge phenďa: „Na kampel lenge te džal. Tumen len den te chal.“ Ale on leske phende: „Hin amen kade ča pandž mare the duj ribi.“ „Anen mange len!“ phenďa lenge. A le nipenge phenďa, hoj peske te bešen pre čar. Iľa ola pandž mare the duj ribi, dikhľa pro ňebos a paľikerďa. Paľis phagerelas o mare, delas le učeňikenge a o učeňika denas le nipenge. Chale savore a čaľile. Olestar, so ačhiľa, kidle upre dešuduj (12) pherde košara. Ola, ko chanas, sas vaj pandž ezera (5 000) murša, bi o džuvľa the bi o čhave. O Ježiš takoj bičhaďa peskre učeňiken, hoj te džan andre loďka a te džan anglal pre dujto sera le moroske, medik ov na rozmukela le nipen. Sar len rozmukľa, geľa pes te modľinel pro verchos ča ov korkoro. Sar zaračiľa, sas ode korkoro. E loďka imar sas maškar o moros a o vlni laha čhivkerenas, bo phurdelas zoraľi balvaj. Pre tosaraste, sar mek sas kaľipen, phirelas o Ježiš pal moros a avľa ke lende. Sar o učeňika les dikhle te phirel pal o moros, predaranďile a phende: „O mulo!“ A viskinde daratar. Ale o Ježiš ke lende takoj prevakerďa: „Ma izdran! Me som. Ma daran tumen!“ A o Peter leske phenďa: „Rajeja, te sal oda tu, prikazin mange, hoj te džav ke tu pal o paňi.“ „Av!“ phenďa o Ježiš. Avke o Peter geľa avri andral e loďka, phirelas pal o paňi a džalas ko Ježiš. Ale sar dikhľa pre zoraľi balvaj, daranďiľa, chudňa te tašľol a vičinďa: „Rajeja, zachraňin man!“ O Ježiš takoj nacirdňa o vast, zachudňa les a phenďa: „Manušeja, savo cikno pačaben tut hin! Soske pochibinďal?“ A soča gele andre loďka, e balvaj preačhiľa. Akor ola, ko sas pre loďka, banďonas anglal leste a phenenas: „Tu sal čačes o Čhavo le Devleskro!“ Sar pregele la loďkaha o moros, avle andre phuv Genezaret. O manuša andral oda than les sprindžarde a rozhirinde oda pal caľi odi phuv. Ande ke leste savore nasvalen a mangenas les, či lenge na domukela, hoj pes te chuden ča le agorestar leskre gadendar. Ola, ko pes lestar chudle, sasťile avri. Akor avle ko Ježiš o zakoňika the o Farizeja andral o Jeruzalem a phende leske: „Soske tire učeňika na doľikeren oda, so amenge dine o phure? Bo na thoven (omoren) o vasta, sar džan te chal o maro.“ Ov odphenďa: „A tumen soske na doľikeren le Devleskro prikazaňje, ale čerinen les vaš tumari tradicija. Bo o Del phenďa: ‚De pačiv tira da the tire dades! A oda, ko košel la da the le dades, mušinel te merel!‘ Ale tumen phenen: ‚Sako, ko phenďahas la dake abo le dadeske: Oda, so šaj diňomas tumenge, thoďom pre sera le Devleske sar daros, našťi tumenge oda dav.‘ Avke tumen phenen, hoj na kampel te del pačiv la da vaj le dades. Kajse tumare tradicijenca musaren le Devleskro prikazaňje. Tumen dujemujengre, mištes pal tumende prorokinelas o prorokos Izajaš, sar phenďa: ‚Kala nipi man lašaren le mujeha, ale lengro jilo hino mandar dur. Hijaba man lašaren, bo sikaven o sikaviben le manušengro.‘ “ Paľis o Ježiš vičinďa ke peste le nipen a phenďa lenge: „Šunen a achaľon! Le manušes na meľarel oda, so džal andro muj, ale oda, so avel avri andral o muj.“ Akor avle leskre učeňika a phende leske: „Džanes, hoj o Farizeja rušle, sar šunde oda lav?“ Ov odphenďa: „Dojekh rastlina, savi na sadzinďa miro Dad andral o ňebos, ela cirdľi avri le koreňenca. Muken len avke! On korkore hine kore a kamen te ľidžan avre koren. A te jekh koro ľidžala avre kores, sodujdžene perena andre chev.“ O Peter leske phenďa: „Phen amenge avri pal oda podobenstvo!“ A o Ježiš phučľa: „So the tumen mek na achaľon? Na achaľon, hoj savoro, so avel andro muj, džal andro per a odarik džal avri? Ale oda, so avel avri andral o muj, avel andral o jilo a oda meľarel le manušes. Bo andral o jilo avel avri o nalačho gondoľišagos – te murdarel, te kerel lubipen, te čorel, te svedčinel falošňe a te ruhinel pes. Kada hin oda, so meľarel le manušes. Ale te chal le vastenca, so nane avrithode, na meľarel le manušes.“ O Ježiš odarik geľa het a geľa andro phuva Tir the Sidon. A varesavi Kanaansko džuvľi andral odi phuv avľa ke leste a viskinelas: „Av ke ma jileskro, Rajeja, Čhavo le Davidoskro! Miri čhaj hiňi igen zaphandľi le demonenca.“ Ale ov lake na odphenďa aňi lav. Akor avle ke leste leskre učeňika a mangenas les: „Bičhav la het, bo viskinel pal amende.“ Ale ov odphenďa: „Me som bičhado ča ko bakrore, save našľile andral o kher le Izraeloskro.“ Ale oj avľa, banďiľa anglal leste a phenďa: „Rajeja, pomožin mange!“ Ov odphenďa: „Nane šukares te lel le čhavorenge o maro a te čhivel les le rikonorenge.“ Oj odphenďa: „He, Rajeja, ale the o rikonore telal o skamind chan o trušini, so peren lengre rajenge.“ Akor lake o Ježiš odphenďa: „Džuvľije, baro hin tiro pačaben! Mi ačhel pes tuke avke, sar kames.“ A lakri čhaj sasťiľa avri ola oratar. Sar o Ježiš odarik odgeľa, avľa ko Galilejsko moros. Geľa upre pro verchos a ode peske bešľa. Avle ke leste igen but nipi, save peha ande le bangen, le koren, le ňemen, le kaľiken the mek but avren. Thovenas len paš o pindre le Ježišoske a ov len sasťarelas avri. O nipi pes čudaľinenas, sar dikhle, hoj o ňema vakeren, o kaľiki hine saste, o bange phiren, o kore dikhen a lašarenas le Izraeloskre Devles. O Ježiš peske vičinďa peskre učeňiken a phenďa: „Pharo mange hin vaš kala nipi, bo imar trin dživesa hine manca a nane len so te chal. Na kamav len te bičhavel khere bokhalen, hoj te na odperen pal o drom.“ O učeňika leske phende: „Khatar laha pre kada omuklo than ajci maro, hoj te das te chal kajci but dženen?“ „Keci tumen hin mare?“ phučľa lendar o Ježiš. „Efta the vajkeci ribici,“ odphende. Akor phenďa le nipenge, hoj peske te bešen pre phuv. Iľa ola efta mare the ola ribi, paľikerďa, phagerelas a podelas peskre učeňikenge a o učeňika denas le nipenge. Chale savore a čaľile. Olestar, so ačhiľa, kidle upre efta pherde košara. Savore, so chale, sas vaj štar ezera (4 000) murša, bi o džuvľa the bi o čhave. Paľis rozmukľa le nipen, geľa andre loďka a avľa andre phuv paš o forocis Magadan. Avle ke leste varesave Farizeja the Saduceja, bo les kamenas te skušinel avri. Mangenas les, hoj lenge te sikavel znameňje andral o ňebos. A o Ježiš lenge odphenďa: „Sar hin rat, phenen: ‚Ela šukares, bo o ňebos hino lolo.‘ A tosara phenen: ‚Adadžives ela brišindalo, bo o ňebos hino zachmurimen a lolo.‘ Sar dikhen pro ňebos, džanen te phenel, savo ela džives, ale o znameňja kale časengre na džanen te achaľol? O nalačho the o lubikano pokoleňje mangel znameňje, ale na ela leske dino znameňje, ča o znameňje le Jonašiskro.“ Mukľa len ode a geľa het. Leskre učeňika avle pre oki sera le moroske a bisterde peha te lel o maro. O Ježiš lenge phenďa: „Den tumenge pozoris pro kvasos le Farizejengro the le Saducejengro.“ A o učeňika gondoľinenas maškar peste: „Vašoda phenel, bo na iľam peha o maro.“ Ale sar oda sprindžarďa o Ježiš, phenďa lenge: „Manušale cikne pačabnaha, soske vakeren maškar tumende pal oda, hoj tumen nane maro? Mek furt na achaľon? Imar bisterďan pre ola pandž mare prekal ola pandž ezera (5 000) murša a keci košara kidňan upre? Bisterďan the pre ola efta mare prekal ola štar ezera (4 000) murša a keci košara kidňan upre? Sar oda na achaľon, hoj tumenge na vakeravas pal o maro? Den tumenge pozoris pro kvasos le Farizejengro the le Saducejengro!“ Akor achaľile, hoj na vakerďa pal oda, hoj te den pozoris pro kvasos le mareskro, ale pro sikaviben le Farizejengro the Saducejengro. Sar avľa o Ježiš andro phuva paš e Cezarea Filipi, phučľa peskre učeňikendar: „So phenen o manuša pal o Čhavo le Manušeskro, hoj ko hino?“ On odphende: „Jekh phenen, hoj sal o Jan Krsťiťeľ, aver, hoj o Eliaš, a pale aver, hoj o Jeremijaš, abo jekh le prorokendar.“ „A tumen?“ phučľa lendar. „So phenen, hoj ko me som?“ O Šimon Peter odphenďa: „Tu sal o Kristus, o Čhavo le džide Devleskro!“ O Ježiš leske odphenďa: „Bachtalo sal Šimon, čhavo le Jonašiskro, bo o manuš tuke kada na sikaďa, ale miro Dad, savo hino andro ňebos. A me tuke phenav: Tu sal o Peter a pre kadi skala ačhavava miri cirkev a aňi o brani le pekloskre upral late na zviťazinena. Dava tuke o kleji andral o ňeboskro kraľišagos a savoro, so phandeha pre phuv, ela phandlo the pro ňebos. A savoro, so rozphandeha pre phuv, ela rozphandlo the pro ňebos.“ A phenďa peskre učeňikenge, hoj te na phenen ňikaske avri, hoj ov hino o Kristus. Akorestar chudňa o Ježiš te sikavel peskre učeňiken, hoj mušinel te džal andro Jeruzalem a but te cerpinel le phurederendar, le bare rašajendar the le zakoňikendar; hoj mušinela te merel a pal o trin džives te ušťel andral o meriben. Akor les iľa o Peter pre sera a chudňa leske zorales te dovakerel: „Te na del o Del, Rajeja! Kada pes tuke našťi ačhel!“ Ale o Ježiš pes visarďa ko Peter a phenďa leske: „Dža mandar het, Satan! Ačhes mange andro drom, bo na gondoľines pre le Devleskre veci, ale pre le manušeskre!“ Akor phenďa o Ježiš peskre učeňikenge: „Te kamel vareko te avel pal ma, te na dživel prekal peste, mi lel pre peste peskro kerestos a mi avel pal ma. Bo sako, ko kamel te zachraňinel peskro dživipen, les našavela, ale ko našavela peskro dživipen vaš ma, oda les arakhela. Bo so hin le manušes olestar, hoj calo svetos ela leskro a o dživipen našavela? Soha šaj o manuš počinel vaš peskro dživipen? Bo o Čhavo le Manušeskro avela peskre aňjelenca andre slava peskre Dadeskri a akor počinela sakoneske pal oda, sar kerelas. Čačipen tumenge phenav, hoj varesave tumendar, so kade ačhen, na dikhena o meriben, medik na dikhena le Čhas le Manušeskres te avel andre leskro kraľišagos.“ Pal o šov džives peske vičinďa o Ježiš le Peter, le Jakob the le Jan leskre phrales. Iľa len peha a sas korkore pro učo verchos. Ode pes anglal lende čerinďa. Leskro muj leske švicinelas sar o kham a o gada leske parňile sar o švetlos. A sikade pes lenge o Mojžiš the o Eliaš a vakerenas le Ježišoha. O Peter phenďa le Ježišoske: „Rajeja, mištes amenge hin kade. Te kames, keras trin stani: Tuke jekh, le Mojžišoske jekh the le Eliašiske jekh.“ Mek sar vakerelas, zaučharďa len andre e žjarivo chmara a andral e chmara prevakerďa ke lende o hangos: „Kada hin miro Čhavo, saves kamav. Andre leste man hin radišagos, les šunen!“ Sar oda šunde o učeňika, pele pro muj a igen pes daranas. O Ježiš avľa paš lende, chudňa pes lendar a phenďa lenge: „Ušťen, ma daran tumen!“ A sar dikhle upre, imar na dikhle ňikas, ča le Ježiš korkores. Sar avenas tele pal o verchos, phenďa lenge o Ježiš: „Ma vakeren avri ňikaske pal oda, so dikhľan, medik o Čhavo le Manušeskro na ušťela andral o meriben!“ Leskre učeňika lestar phučle: „Soske phenen o zakoňika, hoj ešeb mušinel te avel o Eliaš?“ O Ježiš lenge odphenďa: „O Eliaš čačes avela ešebno a prikerela sa, ale phenav tumenge, hoj o Eliaš imar avľa a na prindžarde les, ale kerde leha, sar kamle. Avke lendar cerpinela the o Čhavo le Manušeskro.“ Akor achaľile o učeňika, hoj lenge vakerelas pal o Jan Krsťiťeľ. Sar avle paš o nipi, avľa ke leste jekh manuš, savo peľa pro khoča, banďolas anglal leste a phenďa: „Rajeja, av jileskro ke miro čhavo, bo hin les zachvati a igen cerpinel, bo furt perel andre jag the andro paňi. Anďom les ke tire učeňika, ale on les našťi sasťarde.“ O Ježiš odphenďa: „Manušale bi o pačaben! Tumen previsarde manušale, mek dži kana tumenca avava? Dži kana mek tumen zľidžava? Anen les mange kade!“ O Ježiš pokarhinďa le demonos a ov takoj andral leste geľa avri. A ola oratar sas imar o čhavoro sasto. Paľis avle o učeňika korkore paš o Ježiš a phende: „Soske les amen našťi tradňam avri?“ Ov lenge phenďa: „Vašoda, hoj frima pačan. Bo phenav tumenge, te tumen uľahas ča ajso pačaben sar o horčično zrnkos, phenena kale verchoske: ‚Predža kadarik kode!‘ – a predžala. A na ela ňič, so našťi kerena. [Ale kajse demoni na džan avri, ča la modľitbaha the le postoha.]“ A sar phirenas jekhetane pal e Galileja, phenďa lenge o Ježiš: „O Čhavo le Manušeskro ela dino andro vasta le manušenge, murdarena les, ale pro trito džives ušťela andral o meriben.“ A o učeňika ačhile igen smutna. Sar doavle andro Kafarnaum, avle ko Peter ola, ko kiden avri le chramoskre daňe, a phučle: „Či na počinel tumaro učiťeľis e chramoskri daň?“ „Počinel!“ odphenďa. Sar avľa o Peter andro kher, phučľa lestar o Ježiš sigeder: „So pes tuke dičhol, Šimon? Kastar len o kraľa andral kada svetos o clo abo o daňe? Peskre čhavendar, abo le cudzendar?“ Ov odphenďa: „Le cudzendar.“ Akor leske o Ježiš phenďa: „Akor lengre čhave na mušinen te počinel. Ale hoj pre amende te na rušen, dža paš o moros a čhiv e uďica. Le avri ešebno riba, savi chudeha, a sar lake phundraveha o muj, arakheha andre rupuňi minca. Le la avri a počin o daňe vaš tu the vaš ma.“ Andre odi ora avle o učeňika ko Ježiš a phende: „Ko hin bareder andro ňeboskro kraľišagos?“ O Ježiš peske vičinďa čhavores, ačhaďa les maškar lende a phenďa: „Čačipen tumenge phenav, te tumen na visarena a na avena sar o čhavore, šoha na džana andro ňeboskro kraľišagos. Ko pes pokorinela a ela sar kada čhavoro, oda hin nekbareder andro ňeboskro kraľišagos. Sako, ko prilela jekhes kajse čhavorendar andre miro nav, man prilel.“ „Oleske, ko odcirdela andral o pačaben jekhes kale ciknorendar, save pačan andre ma, uľahas feder, te leske thodehas baro bar andre meň a čhidehas les andro moros. Vigos le svetoske vaš ola veci, save keren oda, hoj o manuša te peren andral o pačaben. Kajse veci mušinen te avel, ale vigos ole manušeske, prekal kaste oda avel. Te tut cirdel tiro vast abo tiro pindro te kerel binos, odčhin les a čhiv les tutar het. Bo feder tuke hin te džal andro dživipen bi o pindro abo bi o vast, sar soduje vastenca abo pindrenca te džal andre večno jag. A te tut cirdel pro binos tiri jakh, džubin la avri a čhiv la tutar het. Bo feder tuke hin te džal jekha jakhaha andro večno dživipen, sar soduje jakhenca andro jagalo peklos. Dikhen pre oda, hoj te na dikhen tele aňi jekhes kale ciknorendar! Bo phenav tumenge, hoj lengre aňjela andro ňebos ačhen furt angle miro ňeboskro Dad. [Bo o Čhavo le Manušeskro avľa, hoj te zachraňinel oda, so sas našado.]“ „So tumenge gondoľinen? Te uľahas varesave manušes šel (100) bakre a te jekh lendar našľiľahas, či na mukela ola eňavardeš the eňa (99) pro brehi a na džala te rodel oles, so našľiľa? Čačes phenav tumenge: Te pes ačhela, hoj les arakhela, buter lestar radisaľola sar ole eňavardeš the eňendar (99), save na našľile. Avke aňi tumaro Dad andro ňebos na kamel, hoj te našľol jekh kale ciknorendar.“ „Te kerďahas tiro phral binos, dža a vaker leha pal oda ča tu the ov korkoro. Te tut šunela, dochudňal pale tire phrales. Te tut na šunela, le tuha mek jekhes abo duje dženen, bo dojekh lav ačhela pro duj abo trin švedki. Te len na šunela, phen oda andre khangeri. A te na šunela aňi la khangera, mi el tuke sar colňikos a sar manuš, savo dživel binošnes a bi o Del. Čačipen tumenge phenav: Savoro, so phandena pre phuv, ela phandlo the andro ňebos a savoro, so rozphandena pre phuv, ela rozphandlo the andro ňebos. Pale tumenge phenav: Te duj džene tumendar pre phuv ena jekh andre oda, so mangena, chudena oda mire Dadestar, savo hino andro ňebos. Bo kaj pes duj abo trin džene zdžan andre miro nav, ode som the me maškar lende.“ Akor avľa ke leste o Peter a phučľa lestar: „Rajeja, kecivar mušinav te odmukel mire phraleske, so mange kerel o nalačho? Dži eftavar?“ O Ježiš leske phenďa: „Na phenav tuke, hoj eftavar, ale dži eftavardešvar efta (70 x 7).“ „Vašoda o ňeboskro kraľišagos hino sar kada: Sas jekh kraľis, savo kamelas te džanel, keci love leske kamen leskre sluhi. Sar chudňa te genel, ande leske jekhe manušes, savo leske kamelas but milioni. Ale vaš oda, hoj les na sas sar te del pale, phenďa leskro raj, hoj les la romňaha the le čhavenca te bikenen otrokenge, a mek the savoro, so les hin, hoj te del pale oda, so le kraľiske kamelas. Akor peľa o sluhas pro khoča, banďolas anglal leste a mangelas les: ‚Rajeja, užar mek pre ma a savoro tuke dava pale!‘ Le kraľiske sas vaš leste pharo, mukľa les a savore love, so leske kamelas, leske odmukľa. Ale sar geľa oda sluhas odarik avri, arakhľa avre sluhas ole kraľiskre, savo leske kamelas vaj šel (100) rupune minci. Chudňa les, tasavelas les a phenďa: ‚De mange pale oda, so mange kames!‘ Akor oda aver sluhas peľa paš leskre pindre a mangelas les: ‚Užar mek pre ma a savoro tuke dava pale.‘ Ale ov na kamľa te užarel. Geľa a čhiďa les andre bertena, medik leske na počinela oda, so leske kamelas. Sar dikhle okla sluhi, so pes ačhiľa, ačhile igen smutna. Avle a vakerde avri le kraľiske savoro, so pes ačhiľa. Akor peske les vičinďa o kraľis a phenďa leske: ‚Nalačho sluhona, savoro, so mange kamehas, tuke odmukľom, bo mangehas man. The tuke kampľa te avel jileskro ke miro aver sluhas avke, sar me somas jileskro ke tu.‘ Akor o kraľis choľisaľiľa a diňa les te mučinel andre bertena, medik na dela pale savoro, so leske kamelas. Avke kerela the miro ňeboskro Dad dojekheske tumendar, ko na odmukela peskre phraleske andral o jilo.“ Sar o Ježiš dovakerďa kala lava, geľa het andral e Galileja a avľa andre judsko phuv pal o Jordan. Džanas pal leste but nipi a ov len ode sasťarelas. Avle ke leste o Farizeja a kamenas les te chudel andro lav. Phučle lestar: „Či šaj omukel o rom peskra romňa, vaš soste ča kamel?“ Ov odphenďa: „So na genďan, hoj ešebnovarestar o Del len stvorinďa sar muršes the džuvľa? A o Del mek phenďa: ‚Vašoda omukela o murš la da the le dades a ela jekhetane la romňaha a on duj džene ena jekh ťelos.‘ Avke imar nane duj, ale jekh ťelos. Vašoda oda, so o Del phandľa, o manuš te na rozphandel!“ Avke lestar phučle: „Akor soske phenďa o Mojžiš, hoj šaj te del la romňa o rozvodno ľil a te bičhavel la het?“ A o Ježiš lenge phenďa: „O Mojžiš tumenge domukľa te premukel tumare romňijen vaš oda, hoj tumare jile sas barune. Ale ešebnovarestar na sas avke. A phenav tumenge, hoj sako, ko omukela peskra romňa, te oj na kerďa lubipen, a lela peske avra romňa, kerel lubipen.“ [„Oda murš, ko peske lel ajsa, so hiňi premukľi, tiš kerel lubipen.“] Akor leske phende leskre učeňika: „Te oda hin avke maškar o rom the maškar e romňi, akor nane mištes te lel romňa.“ Ov lenge phenďa: „Na savore achaľon oda lav, ale ča ola, kaske oda hin dino. Bo hin ajse murša, save uľile avke, hoj našťi dživen džuvľaha. A hin the ajse murša, savendar o nipi ajsen kerde. A mek hin the pačivale murša, save korkore kamle te ačhel pačivale prekal o ňeboskro kraľišagos. Oda, ko šaj prilel, mi prilel!“ Akor o manuša anenas ko Ježiš le čhavoren, hoj pre lende te thovel o vasta a te modľinel pes vaš lenge, ale o učeňika lenge na domukenas. No o Ježiš lenge phenďa: „Domuken le čhavorenge te avel ke ma a ma braňinen lenge, bo kajsengro hin o kraľišagos le Devleskro.“ A sar thoďa pre lende o vasta, geľa odarik het. Varesavo murš avľa ke leste a phenďa: „Učiťeľina, savo lačho skutkos mušinav te kerel, hoj te chudav o večno dživipen?“ Ov leske phenďa: „Soske mandar phučes pal o lačho? Jekh hino Lačho. A te kames te džal andro dživipen, doľiker o prikazaňja.“ „Save prikazaňja?“ phučľa le Ježišostar. A o Ježiš phenďa: „ Na murdareha! Na kereha lubipen! Na čoreha! Na svedčineha klamišagoha pre avreste! De pačiv la da the le dades! Kameha avres avke sar tut korkores! “ O terno murš leske pre oda odphenďa: „Kada savoro imar doľikerav. So mange mek kampel?“ O Ježiš leske phenďa: „Te kames te avel dokonalo, dža, biken tiro barvaľipen a rozde le čorenge a ela tut o barvaľipen andro ňebos. Paľis av a phir pal ma!“ Ale sar oda šunďa o terno murš, geľa het smutno, bo sas les but barvaľipen. O Ježiš phenďa peskre učeňikenge: „Čačipen phenav tumenge, hoj o barvalo phares avela andro ňeboskro kraľišagos. A pale tumenge phenav, hoj lokeder hin la ťavake te predžal prekal e suvakri chev, sar le barvaleske te džal andro ňeboskro kraľišagos.“ Sar oda šunde leskre učeňika, igen pes čudaľinenas a phučenas: „Ta akor, ko šaj el spasimen?“ Ale o Ježiš dikhľa pre lende a phenďa lenge: „O manuša oda našťi keren, ča o Del šaj. Bo o Del šaj kerel savoro.“ Akor leske odphenďa o Peter: „Dikh, amen omukľam savoro a geľam pal tu. So amen hin olestar?“ O Ježiš lenge phenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj andre oda časos, so avela, sar bešela o Čhavo le Manušeskro pro tronos andre peskri slava, akor the tumen, save man nasledinenas, bešena pro dešuduj (12) troni a sudzinena o dešuduj kmeňi le Izraeloskre. A sako, ko vaš miro nav omukľa o khera, le phralen abo le pheňen, le dades abo la da, [la romňa,] le čhaven vaj o maľi, chudela šelvar ajci buter a chudela o večno dživipen. Ale but olendar, ko sas ešebna, ena posledna a o posledna ena ešebna.“ „Bo o ňeboskro kraľišagos hino sar jekh chulaj, savo geľa sig tosara avri, hoj te lel le robotňiken andre peskri viňica. Dovakerďa pes le robotňikenca, hoj len dela jekh rupuňi minca pro džives, a bičhaďa len andre peskri viňica. Sar geľa avri vaj eňa orendar, dikhľa avre dženen, hoj ňič na keren a ačhen pro pľacos. The lenge phenďa: ‚Džan the tumen andre viňica a počinava tumen avke, sar kampel.‘ A on gele. Pale geľa avri vaj dešuduj (12) orendar the trin orendar a vičinďa avre robotňiken. Paľis geľa avri vaj pandž orendar a arakhľa avre dženen te ačhel ča avke a phučľa lendar: ‚Soske kade ačhen calo džives a ňič na keren?‘ Phende leske: ‚Bo ňiko amen na iľa andre buči.‘ Phenďa lenge: ‚Džan the tumen andre viňica te kerel buči.‘ Sar zaračiľa, phenďa o raj la viňicakro peskre spravcaske: ‚Vičin le robotňiken a počin lenge.‘ Chude le poslednonendar dži o ešebna. Sar avle ola, ko sas ile andre buči vaj pandž orendar, chudle po jekh rupuňi minca. Paľis avle ola ešebna a gondoľinenas peske, hoj chudena buter, ale the on chudle po jekh minca. Sar ile, dudrinenas pro chulaj a vakerenas: ‚Amen pes trapinahas calo džives pro kham, ale kala posledna kerenas buči ča jekh ora a počinďal len avke sar amen!‘ Ale ov odphenďa jekheske lendar: ‚Prijaťeľina, na som ke tu ňespravedľivo! Či tut manca na dovakerďal pre jekh rupuňi minca? Le oda, so hin tiro, a dža! No me kamav kale poslednones te del avke sar tut. Abo našťi kerav mireha oda, so me kamav? Dikhes pre mande namištes vaš oda, hoj som lačho?‘ Avke ena o posledna ešebna a o ešebna posledna.“ Sar o Ježiš džalas upre andro Jeruzalem, iľa peske pre sera ole dešuduje učeňiken a pal o drom lenge vakerelas: „Šunen: Džas upre andro Jeruzalem a o Čhavo le Manušeskro ela avridino le nekbaredere rašajenge the le zakoňikenge a odsudzinena les pro meriben. Dena les le pohanenge, hoj lestar te asan a hoj les te zbičinen the te ukrižinen; ale pro trito džives ušťela andral o meriben.“ Akor avľa e daj le Zebedeoskre čhavengri ko Ježiš peskre čhavenca, banďolas anglal leste a mangelas lestar vareso. Ov latar phučľa: „So kames?“ Oj phenďa: „Phen, hoj kala mire duj čhave te bešen jekh pal tiri čači sera a dujto pal aver andre tiro kraľišagos.“ O Ježiš lake odphenďa: „Na džanen, so mangen. Či šaj pijen odi kuči, savi me pijava?“ [„A či šaj aven bolde ole boľipnaha, saveha me som boldo?“] Odphende leske: „Šaj.“ Ov lenge phenďa: „Čačes pijena odi kuči, so me pijav. [The ole boľipnaha, saveha som me boldo, the tumen avena bolde.] Ale hoj te bešen pal miri čači the baľogňi sera, oda nane miri veca. Ola thana chudena ola, prekal kaste len miro Dad pripravinďa.“ Sar oda šunde okla deš učeňika, rušle pre ola duj phrala. Ale o Ježiš peske len vičinďa a phenďa: „Džanen, hoj o vladara ľidžan le naroden zoraha a o bare raja trapinen le nipen. Ale maškar tumende oda avke našťi avel! Oda, ko kamel te avel bareder, mušinel te avel tumaro sluhas. Oda, ko kamel te avel ešebno, mušinel te služinel savorenge. Bo aňi o Čhavo le Manušeskro na avľa, hoj leske te služinen, ale hoj ov te služinel a te počinel peskre dživipnaha vaš o but manuša.“ Sar avelas avri andral o Jericho, džanas pal leste igen but nipi. A paš o drom bešenas duj kore manuša. Sar šunde, hoj odarik džal o Ježiš, vičinde: „Rajeja, Čhavo le Davidoskro, av ke amende jileskro!“ Ale o nipi lenge phenenas, hoj te čhiten, no on mek zoraleder vičinenas: „Av ke amende jileskro, Rajeja, Čhavo le Davidoskro!“ O Ježiš zaačhiľa, vičinďa len a phučľa: „So kamen, hoj tumenge te kerav?“ On leske phende: „Rajeja, hoj pes te phundraven amare jakha.“ Le Ježišoske sas pharo vaš lenge a chudňa pes lengre jakhendar. A on takoj chudle te dikhel a džanas pal leste. Sar imar doavenas paš o Jeruzalem a avle andre Betfaga paš o Olivovo verchos, bičhaďa o Ježiš duje učeňiken a phenďa lenge: „Džan andre kada foros, so hin angle tumende. Soča džana andre, arakhena zaphandles terne somaricis the oslica. Odphanden len a anen len ke ma. Te vareko tumenge vareso phenela, tumen phenena, hoj le Rajeske len kampel, ale maj len bičhavela pale.“ Kada pes ačhiľa, hoj pes te naplňinel oda, so phenďa o prorokos: „ Phenen le Sionoskra čhake: ‚Dikh, tiro kraľis avel ke tu pokorno a bešel pre oslica, pro terno somaricis.‘ “ O učeňika gele a kerde avke, sar lenge oda phenďa o Ježiš. Ande la oslica the le somaricis, thode pre lende peskre gada a o Ježiš peske bešľa. But manuša rakinenas peskre gada pro drom, aver čhingerenas o prajti pal o stromi a rakinenas pro drom. O nipi, save džanas anglal leste the pal leste, vičinenas: „ Hosanna le Davidoskre Čhaske! Požehňimen hin oda, ko avel andro nav le Rajeskro! Hosanna andro ňebos!“ Sar avľa andro Jeruzalem, o manuša andre calo foros chudle te kerel bari vika a phučenas: „Ko hin kada?“ Ola nipi lenge odphenenas: „Kada hin o Ježiš, oda prorokos andral o galilejsko Nazaret.“ O Ježiš geľa andro chramos a tradňa avri savoren, save ode cinenas the bikenenas. Previsarďa o skaminda olenge, ko vatinenas o love, the olenge, ko bikenenas le holuben. Phenďa lenge: „Hin pisimen: ‚Miro kher pes vičinela kher pro modľitbi‘, ale tumen lestar kerďan kher prekal o zbujňika!“ Avle ke leste andro chramos o kore the o bange a sasťarďa len. Ale sar dikhle o bare rašaja the o zakoňika ola zazraki, so kerelas, the le čhavoren, save viskinen andro chramos: „Hosanna le Davidoskre Čhaske!“ rušenas. „Šunes, so vakeren?“ phučle lestar. O Ježiš phenďa: „He. Tumen mek šoha na genďan: ‚Andral o muja le čhavorengre the le cikne čhavengre tuke pripravinďal e chvala‘?“ O Ježiš len ode mukľa, geľa avri andral o foros andre Betanija a ode presuča. Tosara, sar džalas pale andro foros, sas bokhalo. Pal o drom dikhľa jekh figovňikos a geľa paš leste, ale na arakhľa upre o figi, ča o prajti. A phenďa leske: „Imar šoha buter te na barol pre tu ovocje!“ A oda figovňikos takoj šučiľa avri. Sar oda dikhle leskre učeňika, čudaľinenas pes a phučenas: „Sar oda, hoj oda figovňikos takoj šučiľa avri?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Čačipen tumenge phenav, te tumen uľahas pačaben a na pochibinďanas, kerďanas the tumen oda, so kerďom me le figovňikoha. A na ča kada, ale te phenďanas kale verchoske: ‚Hazde tut a čhiv tut andro moros!‘ ačhiľahas pes oda. Savoro, vaš soske tumen pačabnaha mangena andre modľitba, chudena.“ Sar avľa andro chramos a sikavelas, avle ke leste o bare rašaja the o phuredera le nipengre a phende leske: „Sava zoraha keres kala veci? Ko tut diňa odi autorita?“ O Ježiš lenge odphenďa: „The me tumendar vareso phučava a te mange odphenena, me tumenge phenava, sava autoritaha kerav kala veci. Khatar sas le Janoskro boľipen? Andral o ňebos vaj le manušendar?“ A on chudle te vakerel maškar peste: „Te phenaha: ‚Andral o ňebos,‘ phenela amenge: ‚Akor soske leske na pačanďiľan?‘ Ale te phenaha: ‚Le manušendar,‘ daras pes le nipendar, bo savore lenas le Jan sar prorokos.“ Avke odphende le Ježišoske: „Na džanas.“ Akor lenge ov phenďa: „Aňi me tumenge na phenava, sava autoritaha kerav kala veci.“ „So gondoľinen pal kada? Varesave manušes sas duj čhave. Avľa pal o ešebno a phenďa: ‚Čhavo miro, dža adadžives te kerel buči andre miri viňica!‘ Ov odphenďa: ‚Na kamav te džal.‘ Ale paľis leske sas pharo a geľa. Avľa pal o dujto čhavo a the leske phenďa oda. Ov odphenďa: ‚Džav, rajeja!‘ Ale na geľa. Savo kale dujendar kerďa oda, so lendar o dad kamelas?“ Odphende le Ježišoske: „Oda ešebno.“ A o Ježiš lenge phenďa: „Čačipen tumenge phenav: O colňika the o lubňa tumen predenašen andro kraľišagos le Devleskro! Bo avľa o Jan tumen te sikavel pal o čačipnaskro drom, ale na pačanďiľan leske. No o colňika the o lubňa leske pačanďile a tumen oda dikhľan, ale the avke na čerinďan tumaro jilo a na chudňan leske te pačal.“ „Šunen the aver podobenstvo! Sas jekh raj, savo peske sadzinďa e viňica a ohradzinďa la. Kerďa e chev, kaj pes pučinel avri e šťava andral o hroznos, a ačhaďa e veža. Paľis diňa e viňica kečeň le vinarenge a geľa het pro droma. Sar avľa oda časos, sar pes skidel o hroznos, bičhaďa peskre sluhen ke ola vinara, hoj te lel peskro uľipen. Ale ola vinara chudle leskre sluhen; jekhes marde, avres murdarde a andre avreste čhivkerenas le barenca. Pale bičhaďa avre sluhen, buter sar ešebnovar, ale the lenca oda kerde. A pro koňec bičhaďa ke lende peskre čhas, bo phenďa peske: ‚Mire čhas dena pačiv.‘ Ale ola vinara peske phende: ‚Ov hino ďeďičis. Aven, murdaras les a leskro ďeďictvos ela amaro!‘ Chudle les, čhide les avri andral e viňica a murdarde les. Sar avela o raj la viňicakro, so kerela ole manušenca?“ Phende leske: „Ole nalačhe manušen murdarela bi e milosť a e viňica dela avre vinarenge, save leske anena o uľipen andre peskro časos.“ O Ježiš lenge phenďa: „So, mek šoha na genďan, so hin pisimen? ‚Oda bar, so o murara odčhide, ačhiľa hlavno bar. O Raj oda kerďa a amen pes oleske čudaľinas!‘ Vašoda tumenge phenav, hoj pes tumendar lela o kraľišagos le Devleskro a dela pes le manušenge, save anena ovocje. Oda, ko perela pre oda bar, phadžola pro kotora, a pre kaste perela, oles rozpučinela.“ Sar šunde o bare rašaja the o Farizeja ola leskre podobenstva, prindžarde, hoj vakerel pal lende. Kamle les te chudel, ale daranas pes le nipendar, bo o nipi les lenas sar prorokos. O Ježiš lenge pale vakerelas andro podobenstva: „O ňeboskro kraľišagos hino sar kada: Sas jekh kraľis, savo kerďa peskre čhaske bijav. Bičhaďa peskre sluhen, hoj te džan te vičinel pro bijav le manušen, ale on na kamenas te avel. Pale bičhaďa avre sluhen a phenďa: ‚Phenen olenge, ko hine vičimen: O dilos imar pripravinďom, o biki the o thule gurumňa imar hine murdarde a sa imar hin kisno! Aven pro bijav!‘ Ale le hoscenge oda sas jekh a gele het, vareko pre peskri maľa a vareko te bikenavkerel. Okla chudle leskre sluhen, ande len avri pre ladž a murdarde len. Sar oda šunďa o kraľis, choľisaľiľa, bičhaďa peskre slugaďen a murdarďa ole vrahen. A lengro foros podlabarďa. Akor phenďa peskre sluhenge: ‚O bijav imar hino pripravimen, ale ola, ko sas vičimen, peske na zaslužinenas te avel pro bijav. Vašoda džan pro droma a vičinen pro bijav savoren, kas arakhena.‘ Ola sluhi gele pro droma a skidle savoren, kas arakhle, le lačhen the le nalačhen. A e sala le bijaveskri pes pherarďa le hoscenca. Ale sar avľa andre o kraľis te dikhel pro hosci, dikhľa ode manušes, savo na sas urdo andro bijavutne gada. A phenďa leske: ‚Prijaťeľina, sar avľal andre, te na sal urdo andro bijavutne gada?‘ A ov sas čhit. Akor phenďa o kraľis le sluhenge: ‚Phanden leske o pindre the o vasta a čhiven les avri andro kaľipen!‘ Ode ela o roviben a randena le dandenca andre dukh. Bo hin but vičimen, ale frima hin avrikidle.“ Akor o Farizeja odgele a dovakerenas pes sar les te chudel pro lava. Bičhade ke leste peskre učeňiken le Herodijanenca a on leske phende: „Učiťeľina, džanas, hoj sal čačipnaskro a sikaves le Devleskro drom andro čačipen. A na džal tuke pal oda, so o manuša phenen, bo na dikhes pro manuš. Phen amenge, so gondoľines: Kampel te počinel le cisariske o daňe, abo na?“ Ale o Ježiš prindžarďa lengro nalačhipen a phučľa: „Soske man kamen te chudel pro lav, tumen dujemujengre? Sikaven mange e minca, savaha pes počinel o daňe!“ On leske ande o denaris a ov lendar phučľa: „Kaskro hin kada muj the nav?“ „Le cisariskro,“ odphende. Avke lenge phenďa: „Den oda, so hin le cisariskro, le cisariske, a so hin le Devleskro, le Devleske.“ Sar oda šunde, čudaľinde pes, mukle les a gele het. Oda džives avle ke leste o Saduceja, save phenen, hoj o manuš našťi ušťel andral o meriben. A phučle le Ježišostar: „Učiťeľina, o Mojžiš phenďa: Te vareko merela bi o čhave, leskro phral peske mušinela te lel leskra romňa, hoj te kerel le phraleske čhaven. Sas ke amende efta phrala. Ešebno iľa romňa a paľis muľa. A vaš oda, hoj les na sas čhave, mukľa la romňa peskre phraleske. Avke pes oda ačhiľa the paš o dujto phral, the paš o trito až dži o eftato. Paľis, sar mule avri savore phrala, muľa the oj. Akor, te savore efta phrala laha dživenas, kaskri lendar ela romňi, sar ušťena andral o meriben?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Tumen na achaľon ňič, bo na prindžaren le Devleskro lav aňi leskri zor. Bo sar ušťena o mule andral o meriben, ena sar o aňjela andro ňebos a na lena romňen aňi na džana romeste. Tumen na genďan, so phenďa o Del, pal o mule, save ušťena andral o meriben? ‚Me som o Del le Abrahamoskro, o Del le Izakoskro the o Del le Jakoboskro!‘ O Del nane Del le mulenge, ale le džidenge!“ Sar oda šunde o nipi, čudaľinenas pes upral leskro sikaviben. Sar o Farizeja šunde, hoj o Ježiš phandľa le Saducejenge o muja andre, zgele pes jekhetane. Jekh lendar, zakoňikos, phučľa le Ježišostar, hoj les te chudel avri: „Učiťeľina, savo prikazaňje hin nekbareder andro Zakonos?“ O Ježiš leske phenďa: „ ‚Kameha le Rajes, tire Devles, andral calo tiro jilo, andral caľi tiri duša the andral caľi tiri goďi.‘ Kada hin oda baro the ešebno prikazaňje. A dujto hin tiš ajso sar o ešebno: ‚Kameha avres avke sar tut korkores!‘ Pre kala duj prikazaňja ačhel calo Zakonos the o Proroka.“ Sar pes zgele o Farizeja, phučľa lendar o Ježiš: „So tumen phenen pal o Mesijašis? Kaskro hino čhavo?“ Phende leske: „Le Davidoskro.“ Phenďa lenge: „Akor soske o David les andro Duchos vičinel Rajeja? Bo phenel: ‚O Raj phenďa mire Rajeske: Beš tuke pal miri čači sera, medik tuke na thovava tire ňeprijaťeľen tel o pindre.‘ Te korkoro o David les vičinel ‚Rajeja‘, sar šaj avel o Kristus leskro čhavo?“ Ňiko leske na džanelas te odphenel aňi lav a ole dživesestar pes imar ňiko na opovažinďa lestar vareso te phučel. Akor phenďa o Ježiš le nipenge the peskre učeňikenge: „O zakoňika the o Farizeja peske bešle pre le Mojžišoskro than a sikaven, so phenel o Zakonos. Vašoda savoro, so tumenge phenena, hoj te doľikeren, oda doľikeren a keren, ale pal lengre skutki ma keren. Bo on na keren oda, so vakeren. Sphanden bare pharipena, so našťi te zľidžal, a thoven len pro vali le manušenge, ale on korkore na kamen te čhalavel aňi le angušteha. Savoro, so on keren, keren ča vaš oda, hoj len o nipi te dikhen. Thoven peske o bare krabički le Devleskre laveha pro čekat the pro vasta a o bare špargici pro agor peskre gadengre. Kamen nekfeder thana pro hoscini the anglune thana andro sinagogi. Kamen, hoj lenge o nipi andro foros te pozdravinen a te vičinen len: ‚Rabbi.‘ Ale tumen peske ma domuken te phenel ‚rabbi‘, bo ča jekh hin tumaro Učiťeľis – o Kristus – a tumen savore san phrala. A ma phenen ňikaske pre phuv ‚dado‘, bo ča jekh hin tumaro Dad, oda, ko hino andro ňebos. Aňi peske ma domuken te phenel ‚duchovna vodci‘, bo ča jekh hin tumaro Vodcas, o Kristus. Oda, ko uľahas maškar tumende bareder, ela tumaro služobňikos. Sako, ko pes hazdel upre, ela pokorimen a oda, ko pes pokorinel, ela uprehazdlo.“ „Ale vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo phanden andre le nipenge o ňeboskro kraľišagos – tumen korkore andre na džan a olenge, ko kamlehas te džal andre, na domuken. [Vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo thoven avri le vdovenca a len lengre khera a but tumen modľinen, hoj tumen te dičhol. Vašoda avena goreder sudzimen.] Vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo predžan o moros the e phuv, hoj te dochuden jekhe manušes andre tumaro pačaben, a sar pes visarel, keren lestar čhavo le pekloskro, duvar goreder sar san tumen. Vigos tumenge, kore vodcale! Bo phenen: ‚Ko lela vera pro chramos, oda nane ňič, ale ko iľahas vera pro somnakaj andro chramos, oda imar mušinel te doľikerel.‘ Tumen diline the kore! So hin bareder: O somnakaj, či o chramos, so pošvecinel o somnakaj? Abo tumen phenen: ‚Te iľahas vareko vera pro oltaris, oda nane ňič, ale te iľahas vareko vera pre oda daros, so hin upre, oda imar mušinel te doľikerel.‘ Tumen diline the kore! So hin bareder, o daros, či o oltaris, so pošvecinel o daros? Avke oda, ko lel vera pro oltaris, lel vera pro oltaris the pre savoreste, so upre hin. A oda, ko lel vera pro chramos, lel vera pro chramos the pre Oda, ko andre bešel. Oda, ko lel vera pro ňebos, lel vera pro tronos le Devleskro the pre Oda, ko upre bešel. Vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo den o ďesjatki andral e meta, andral o kopros the andral e raška, ale omukľan oda, so buter kampel te doľikerel andro Zakonos: O spravodľišagos, o lačhejileskeriben the e vernosť. Kada kampľa te kerel a koda te na omukel. Tumen kore vodcale! La mucha precidzinen a la ťava preľiginen! Vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo žužaren avral e kuči the o čaro, ale andral hin pherdo hamišagos the džungipen. Farizejona, tu koro manuš! Žužar ešeb e kuči the o čaro andral, hoj te aven žuže the avral! Vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo san sar o parne hrobi, so avral dičhon šukares, ale andral hine pherde le mulengre kokalenca the dojekhe džungipnaha. Avke the tumen avral dičhon le nipenge, hoj san čačipnaskre, ale andro jilo san igen falošna the nalačhe. Vigos tumenge, zakoňikale the Farizejale, tumen dujemujengre! Bo ačhaven o hrobi le prorokenge a šukaľaren o pomňiki le čačipnaskrenge. Tumen phenen: ‚Te džiďiľamas andro dživesa amare dadengre, na murdarďamas lenca le proroken.‘ Avke korkore pre tumende phenen avri, hoj san o čhave olengre, ko murdarde le proroken. Dokeren oda, so chudle te kerel tumare dada! Tumen sapale! Tumen čhave le sapengre! Sar šaj denašena olestar, hoj te na aven odsudzimen andro peklos? Vašoda bičhavav ke tumende le proroken, le goďaver muršen the olen, ko hine avrisikade andro Zakonos. Varesaven lendar ukrižinena the murdarena a varesaven lendar marena le bičenca andre tumare sinagogi a džana pre lende foros forostar. Avke avena potrestimen vaš oda, hoj murdarďan le čačipnaskren; vaš oda, hoj čhorďan avri o ňevinno rat le Abelostar dži ko Zachariaš, le Barachiašiskro čhavo, saves murdarďan maškar o chramos the oltaris. Čačipen tumenge phenav, kada savoro avela pre kada pokoleňje!“ „Ó, Jeruzalemona, Jeruzalemona! Tu, so murdares le proroken a čhivkeres le barenca andre ola, ko hine ke tu bičhade. Kecivar kamľom te skidel tire čhaven, avke sar e kachňi skidel peskre kachňoren tel peskre kridli, ale na kamenas! Dikh, tumaro kher ačhela omuklo! Bo phenav tumenge, hoj akanastar man imar na dikhena, medik na phenena: ‚Požehňimen hin oda, ko avel andro nav le Rajeskro!‘ “ Paľis geľa o Ježiš avri andral o chramos a sar džalas het, avle ke leste leskre učeňika, hoj leske te sikaven le chramoskre stavbi. Ale o Ježiš lenge odphenďa: „Dikhen kada savoro? Čačipen tumenge phenav, hoj kade na ačhela bar pre bareste! Savoro ela telečhido.“ Sar bešelas pro Olivovo verchos, avle pal leste leskre učeňika korkore a phende leske: „Phen amenge, kana oda avela. Pal soste prindžaraha, hoj tu aves a imar hin o koňec le svetoskro?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Den pozoris, hoj tumen vareko te na klaminel! Bo ena but ajse manuša, save avena andre miro nav a phenena: ‚Me som o Kristus!‘ – a odcirdena but dženen pro falošno drom. Sar šunena pal o maribena abo hoj pes maren o narodi, tumen ma predaran, bo oda mušinel te avel, ale mek na ela o koňec. Bo o narodos džala pro narodos a o kraľišagos pro kraľišagos; ela bari bokh a pro but thana e phuv razisaľola. Ale kada savoro ela o ešebna ločhibnaskre dukha. Akor tumen phandena andre, marena a murdarena. Savore narodi tumen našťi avri ačhena vaš miro nav. Akor but džene oddžana le pačabnastar. Jekh avres dena andre a jekh avres našťi avri ačhena. Avena but falošna proroka a odcirdena but dženen pro falošno drom. Vašoda, hoj o nalačhipen barola, andro but džene šiľaľola o kamiben, ale oda, ko ľikerela avri dži o koňec, ela spasimen. A kada evaňjelium pal o kraľišagos pes vakerela pal calo svetos, hoj savore narodi te šunen, a paľis avela o koňec. Sar dikhena, hoj pro sveto than ačhel oda baro džungipen, so meľarel andre o chramos, avke sar phenďa o prorokos Daniel – oda, ko genel, mi achaľol – akor ola, ko ena andre Judsko, mi denašen upre pro verchi. Oda, ko ela pro pados, te na avel tele, hoj peske vareso te lel andral o kher. A oda, ko ela pre maľa, te na visaľol pale khere vaš o gada. No andre ola dživesa ela phares le khabňenge the ole džuvľenge, save den te pijel le čhavoren. Modľinen tumen, hoj te na mušinen te denašel jevende abo pro šabat! Bo akor ela ajso pharipen, savo mek na sas, kanastar o Del stvorinďa o svetos, a imar aňi šoha buter na ela. Te o Raj na kerďahas ola dživesa frimeder, na uľahas zachraňimen ňisavo manuš. Ale vaš o manuša, saven peske kidňa avri, kerďa ola dživesa frimeder. Te tumenge akor vareko phenďahas: ‚Dikh, kade hino o Mesijašis,‘ abo: ‚Kode hino!‘ – ma pačan! Bo avena but falošna mesijaša the but falošna proroka a kerena bare znameňja the zazraki, hoj te cirden pro falošno drom – te pes oda diňahas – the le avrikidle manušen. Dikhen, phenďom tumenge oda anglal! Te tumenge akor vareko phenela: ‚Dikh, pre pušťa hino!‘ – ma džan avri. Abo: ‚Dikh, andro kher hino!‘ – ma pačan. Bo sar demel o perumos pro vichodos a dičhol les dži o zapados, avke ela, sar avela o Čhavo le Manušeskro. Bo kaj hin o mulo ťelos, ode pes skidena the o supi. A takoj pal o pharipen andre ole dživesa, o kham kaľola a o čhonoro imar na labola. O čercheňa perena andral o ňebos a o ňeboskre zora razisaľona. Akor pes sikavela pro ňebos o znameňje, o Čhavo le Manušeskro. A savore nipi pre phuv rovena, sar dikhena, hoj o Čhavo le Manušeskro avel pro ňeboskre chmari andre zor the andre bari slava. Sar šunďola e zoraľi truba, bičhavela peskre aňjelen a skidena upre leskre avrikidle manušen pal savore štar seri le svetoskre, pal jekh agor le ňebostar dži pre aver.“ „Le figovňikostar sikľon o podobenstvo: Sar leskre konara hine imar kovle a o prajti aven avri, džanen, hoj o ňilaj hino pašes. Avke the tumen, sar dikhena, hoj pes oda savoro ačhel, džanen, hoj hino pašes paš o vudar. Čačipen phenav tumenge, hoj kada pokoleňje na predžala, medik pes kada savoro na ačhela. O ňebos the e phuv našľona, ale mire lava šoha na našľona.“ „Ale ole dživesestar the ola oratar na džanel ňiko, aňi o ňeboskre aňjela, aňi o Čhavo, ča jekh o Dad. Sar sas andre ola dživesa, sar dživelas o Noach, avke ela the akor, sar avela o Čhavo le Manušeskro. Bo andre ola dživesa angle potopa o manuša chanas the pijenas, lenas romňen a džanas romeste dži andre oda džives, sar geľa o Noach andro korabos a na džanenas, so pes ačhela, medik na avľa e potopa a na iľa savoren het – avke ela the sar avela o Čhavo le Manušeskro. Akor ena duj džene pre maľa: Jekh ela ilo a dujto ačhela. Duj džuvľija erňinena pro mľinkos: Jekh ela iľi a dujto ačhela. Vašoda ma soven, bo na džanen, andre savi ora the andre savo džives avela tumaro Raj. Ale kada džanen: Te džanľahas o gazdas, sava oratar rači avela o zbujňikos, diňahas pozoris a na domukľahas leske te rozmarel o kher. Vašoda the tumen aven pripravimen, bo o Čhavo le Manušeskro avela andre odi ora, savi na užarena.“ „Akor ko hin oda verno the goďaver sluhas, saves ačhaďa leskro raj upral peskre sluhi, hoj len te del te chal pro spravno časos? Bachtalo hin oda sluhas, saves leskro raj, sar avela, arakhela oda te kerel. Čačipen tumenge phenav, hoj les ačhavela upral calo peskro barvaľipen. Ale te peske gondoľinďahas oda nalačho sluhas andre peskro jilo: ‚Miro raj mek avke sig na avela‘ – a chudňahas te marel olen, ko leha služinen, a chaľahas the piľahas le pijakenca, akor avela o raj ole sluhaskro andre oda džives, savo na užarel, the andre odi ora, savi na džanel. Prečhinela les pro jepaš a leskro kotor ela le dujemujengre manušenca. Ode ela o roviben a randena le dandenca andre dukh.“ „Akor ela o ňeboskro kraľišagos ajso, sar o deš pačivale čhaja, save peske ile o lampi a gele anglal te užarel le ternes. Ale pandž lendar sas diline a pandž goďaver. O diline peske ile o lampi, ale na ile peha olejos, ale o goďaver peske ile o lampi the le olejoha andro cakli. Sar imar but na avelas o terno, zadriminde savore a zasute. Ale pal jepaš rat vareko vičinďa: ‚Dikh, o terno avel! Džan avri pal leste!‘ Akor ušťile savore čhaja a pripravinenas peske o lampi. A o nagoďaver phende le goďaverenge: ‚Den amen tumare olejostar, bo amare lampi murdaľon andre.‘ Ale o goďaver lenge odphende: ‚Na, bo na ela dos aňi amen aňi tumen. Feder ela, te tumenge džana te cinel olendar, ko bikenen olejos.‘ A sar gele te cinel, akor avľa o terno. Ola, ko sas pripravimen, gele leha andre pro bijav a phandľa pes andre o vudar. Paľis doavle the okla čhaja a phenenas: ‚Rajeja, Rajeja, phundrav amenge!‘ Ale ov odphenďa: ‚Čačipen tumenge phenav, na prindžarav tumen!‘ Vašoda ma soven, bo na džanen o džives aňi e ora, kana avela o Čhavo le Manušeskro!“ „Oda ela avke, sar jekh manuš, savo džalas het pro droma, vičinďa peske le sluhen a diňa lenge peskro barvaľipen. Jekhes diňa pandž talenti, avres duj a avres jekh. Sakones diňa pal oda, so džanelas te kerel. Paľis geľa het. Oda, ko chudňa pandž talenti, geľa takoj te kerel buči ole lovenca a zarodňa aver pandž talenti. Avke the oda, ko chudňa duj, zarodňa aver duj. Ale oda, ko chudňa jekh, geľa avri a kopaľinďa andre phuv chev a ode garuďa le rajeskre love. Paľis pal o but časos avľa pale o raj ole sluhengro a phučelas lendar, so kerde le lovenca. Avľa oda, ko chudňa pandž talenti, anďa aver pandž a phenďa: ‚Rajeja, pandž talenti man diňal, dikh, aver pandž lenca rodňom!‘ Leskro raj leske phenďa: ‚Mištes kerďal, lačho the pačivalo sluhona! Salas pačivalo andro frima, ačhavava tut upral o but. Av andro radišagos tire rajeskro!‘ Avľa the oda, ko chudňa duj talenti, a phenďa: ‚Rajeja, duj talenti man diňal, dikh, aver duj lenca rodňom!‘ Leskro raj leske phenďa: ‚Mištes kerďal, lačho the pačivalo sluhona! Salas pačivalo andro frima, ačhavava tut upral but. Av andro radišagos tire rajeskro!‘ Paľis avľa the oda, ko chudňa jekh talentos, a phenďa: ‚Rajeja, džanavas, hoj tu sal zoralo manuš. Kides upre ode, kaj na sadzinďal, a les tuke oda, so na rozčhiďal. Vašoda man daravas a geľom te garuvel tiro talentos andre phuv. Dikh, kade hin oda, so hin tiro!‘ Ale leskro raj leske odphenďa: ‚Nalačho the leňivo sluhona! Džanehas, hoj kidav upre ode, kaj na sadzinďom, a lav mange oda, so na rozčhiďom. Šaj diňal mire love olenge, ko keren le lovenca, a sar me avľomas, iľomas mange pale buter. Vašoda len lestar o talentos a den oleske, kas hin deš talenti. Bo sakones, kas hin, oles ela dino a ela les pherdo. Ale olestar, kas nane, pes lela the oda, so les hin. A kale sluhas, savestar nane chasna, čhiven avri andro kaľipen – ode, kaj ela o roviben a randena le dandenca andre dukh.‘ “ „Sar avela o Čhavo le Manušeskro andre peskri slava a savore aňjela leha, akor peske bešela pro tronos andre peskri slava. A savore narodi pes zdžana angle leste a odďelinela len jekhen avrendar avke, sar o pasťjeris odďelinel le bakroren the le capen. A thovela le bakroren pal peskri čači sera a le capen pal oki sera. Akor phenela o kraľis olenge, ko ena pal leskri čači sera: ‚Aven tumen, so san požehňimen mire Dadestar, zalen o kraľišagos, so sas pripravimen prekal tumende, kanastar sas kerdo o svetos. Bo somas bokhalo a diňan man te chal, somas smedno a diňan man te pijel, somas cudzincos a priiľan man, somas lango a diňan man te urel, somas nasvalo a avľan pal ma, somas andre bertena a avľan man te dikhel.‘ Akor leske phenena o čačipnaskre: ‚Rajeja, kana tut dikhľam bokhales a čaľarďam tut, abo smednones a diňam tut te pijel? Kana tut dikhľam cudzincos a priiľam tut, abo langes a diňam tut te urel? Kana tut dikhľam nasvales abo andre bertena a avľam pal tute?‘ O kraľis lenge odphenela: ‚Čačipen tumenge phenav: Savoro, so kerďan jekheske kale mire nekciknedere phralendar, mange oda kerďan.‘ Paľis phenela the olenge pal e baľogňi sera: ‚Džan mandar het tumen, so san prekošle, andre večno jag, so hin pripravimen prekal o beng the leskre aňjela. Bo somas bokhalo, a na diňan man te chal, somas smedno, a na diňan man te pijel, somas cudzincos, a na priiľan man, somas lango, a na diňan man te urel, somas nasvalo the andre bertena, a na avľan pal ma.‘ Akor leske the on odphenena: ‚Rajeja, kana tut dikhľam bokhales, abo smednones, abo sar cudzincos, abo langes, abo nasvales, abo andre bertena, a na pomožinďam tuke?‘ Akor lenge odphenela: ‚Čačipen tumenge phenav: Te oda na kerďan jekheske kale mire nekciknedere phralendar, mange oda na kerďan.‘ A kala džana andro večno trapišagos, ale o čačipnaskre andro večno dživipen.“ Sar dovakerďa o Ježiš savore kala lava, phenďa peskre učeňikenge: „Džanen, hoj mek duj džives a ela e Patraďi a o Čhavo le Manušeskro ela dino, hoj les te ukrižinen.“ Akor pes zgele o bare rašaja, o zakoňika the o phuredera le nipengre andre dvora ko nekbareder rašaj Kajfaš. Dovakerde pes, hoj le Ježiš počoral chudena a murdarena les. Ale phenenas: „Na pro inepos, hoj pes o manuša te na vzburinen pre amende.“ Sar sas o Ježiš andre Betanija andro kher ko Šimon ko Malomocno, avľa ke leste jekh džuvľi. Ola džuvľa sas igen vzacno olejos andro alabastrovo caklocis. Sar bešelas o Ježiš pašal o skamind, čhiďa leske oda olejos avri pro šero. Sar oda dikhle o učeňika, choľisaľile a phučle: „Nane zijan, kajso vzacno olejos? Kada olejos pes šaj bikenďa vaš o but love a šaj pes diňa le čorenge!“ Sar oda dikhľa o Ježiš, phenďa lenge: „Soske pre late chan choľi? Se igen šukar skutkos mange kerďa. Bo o čore tumenca hine furt, ale me tumenca furt na avava. Oleha, hoj čhiďa avri o olejos pre miro ťelos, man pripravinďa pre miro pohrebos. Čačipen tumenge phenav, hoj všadzik pal calo svetos, kaj pes vakerela kada evaňjelium, pes phenela the oda, so kadi džuvľi akana kerďa, hoj pes pre late te leperel.“ Akor jekh le dešudujendar o Judaš Iškarijotsko geľa het ko bare rašaja a phučľa: „So man dena, te les tumenge dava andre?“ A on les dine tranda (30) rupune love. O Judaš akorestar rodelas drom, sar les te del andre. Ešebno džives pro inepos le Marengro bi o Kvasos avle o učeňika ko Ježiš a phende leske: „Kaj kames, hoj tuke te keras o Patraďakro chaben?“ Ov phenďa: „Džan andro foros ke koda the koda manuš a phenen leske: ‚O Učiťeľis tuke phenel: Miro časos hin pašes. Kamav te kerel e Patraďi andre tiro kher mire učeňikenca.‘ “ O učeňika kerde avke, sar lenge oda phenďa o Ježiš, a pripravinde e Patraďi. Sar zaračiľa, bešľa o Ježiš le dešudujenca pašal o skamind. Sar chanas, phenďa: „Čačipen tumenge phenav: Jekh tumendar man zradzinela.“ Sar oda šunde, ačhile igen smutna a phučenas lestar jekh pal aver: „Som oda me, Rajeja?“ O Ježiš odphenďa: „Oda, ko peske manca močinela o maro andro čaro, ov man zradzinela. O Čhavo le Manušeskro mušinel te merel, avke sar pal leste hin pisimen, ale ole manušeha, ko les zradzinel, ela igen namištes. Feder leske uľahas, te aňi na uľiľahas.“ Akor o Judaš, savo les zradzinelas, phučľa: „Som oda me, Rabbi?“ O Ježiš leske phenďa: „Tu oda phenďal.“ Sar chanas, iľa o Ježiš o maro a paľikerďa. Phagerelas, delas le učeňiken a phenďa: „Len, chan, kada hin miro ťelos.“ Paľis iľa e kuči, paľikerďa, diňa lenge a phenďa: „Pijen andral savore, bo kada hin miro rat la zmluvakro, so pes čhorel avri vaš but manuša, hoj pes lenge te odmukel o bini. Ale phenav tumenge, hoj imar buter šoha na pijava olestar, so barol pre viňica, dži andre oda džives, medik les na pijava nevo tumenca andro kraľišagos mire Dadeskro.“ Paloda, sar giľade chvala, gele pro Olivovo verchos. Akor lenge o Ježiš phenďa: „Kadi rat savore denašena a omukena man, bo hin pisimen: ‚ Marava le pasťjeris a o bakrore andral o stados pes rozdenašena.‘ Ale sar uščava andral o meriben, džava anglal tumende andre Galileja.“ Akor leske o Peter phenďa: „Te tut savore omukena, me tut šoha na omukava.“ O Ježiš leske odphenďa: „Čačipen tuke phenav, hoj mek adi rat, sigeder sar o kohutos giľavela, tu man trival zaprineha.“ O Peter leske phenďa: „Kajte tuha mušinava te merel, šoha tut na zaprinava.“ A savore učeňika avke phenenas. Paľis lenca o Ježiš avľa pre ajso than, so pes vičinel Getsemane. Ode phenďa peskre učeňikenge: „Bešen tumenge kade, medik man me džava te modľinel.“ Iľa peha le Peter the le Zebedeoskre duje čhaven. A zaiľa les o pharipen the e žaľa. Akor lenge phenďa: „Miri duša hiňi pro meriben smutno! Ačhen manca kade a ma soven!“ Geľa lendar sikra dureder anglal, peľa le mujeha pre phuv a modľinelas pes: „Dado miro, te pes oda del, mi obdžal man kadi kuči. Ale na oda so me kamav, ale so tu kames.“ Paľis avľa ke peskre učeňika, arakhľa len te sovel a phenďa le Peteriske: „So, na birinen manca te ačhel jekh ora upre? Ma soven a modľinen tumen, hoj te na džan andro pokušeňje! Bo o duchos kamel, ale o ťelos hino slabo.“ Pale pes odgeľa dujtovar te modľinel a phenelas: „Dado miro, te man našťi obdžal kadi kuči a mušinav la te pijel, mi ačhel pes oda, so tu kames!“ Sar avľa, arakhľa len pale te sovel, bo cirdelas len igen te sovel. Mukľa len, odgeľa pes pale tritovar te modľinel a phenďa pale ola lava. Paľis avľa ko učeňika a phenďa lenge: „Mek furt soven a odpočovinen tumenge? Dikh, avľa odi ora, sar o Čhavo le Manušeskro hino dino andro vasta le binošne manušenge. Ušťen upre, aven džas. Miro zradcas hino pašes.“ Androda, medik o Ježiš vakerelas, avľa o Judaš, jekh le dešudujendar. Leha avenas but nipi le šabľenca the le pacenca andro vasta, save sas bičhade le bare rašajendar the le phurederendar. Le Ježišoskro zradcas lenge diňa anglal te džanel: „Oda hin oda, kas čumidava. Chuden les.“ A takoj avľa o Judaš ko Ježiš a phenďa: „Smirom tuke, Rabbi!“ A čumidľa les. O Ježiš leske phenďa: „Prijaťeľina, ker oda, soske avľal.“ Avke avle, chudle les a zaile. Jekhvareste jekh olendar, ko sas le Ježišoha, iľa avri e šabľa, demaďa le nekbaredere rašaskre sluhas a odčhinďa leske o kan. O Ježiš leske phenďa: „Thov e šabľa pale pro than, bo sako, ko pes la šabľaha marel, la šabľaha the merela. Abo gondoľines tuke, hoj našťi akana mangav mire Dades a ov mange bičhaďahas buter sar dešuduj (12) legioni aňjelen? Ale sar pes paľis naplňindehas o Pisišagi, save phenen, hoj pes oda kavke mušinel te ačhel?“ Andre odi ora phenďa o Ježiš le nipenge: „Avľan pre ma le šabľenca the le pacenca, hoj man te zalen sar varesave živaňis? Sako džives bešavas maškar tumende andro chramos, sikavavas a na phandľan man. Ale kada savoro pes ačhiľa, hoj pes te naplňinel oda, so pisinde o Proroka.“ Androda les savore učeňika omukle a denašle het. Avke zaile le Ježiš a ľigende les ko Kajfaš, ko nekbareder rašaj. Ode pes zgele o zakoňika the o phuredera. O Peter avelas pal leste dural a doavľa dži andre dvora le nekbareder rašaskri. Geľa andre a bešľa peske le sluhenca, hoj te dikhel, sar oda savoro doperela. O bare rašaja, o phuredera the caľi Bari Rada kamenas te arakhel falošno sveďectvos pro Ježiš, hoj les te murdaren. Ale kajte avle but falošna švedki, the avke ňič na arakhle. Paľis avle duj džene a phende: „Kada manuš phenďa: ‚Šaj čhivav tele kada chramos a tel o trin džives les pale šaj ačhavav.‘ “ Akor ušťiľa o nekbareder rašaj a phenďa leske: „Ňič na phenes pre oda, so pre tu kala manuša vakeren?“ Ale o Ježiš sas čhit. A o nekbareder rašaj leske phenďa: „Le vera anglo džido Del a phen amenge, či sal tu o Kristus, o Čhavo le Devleskro.“ O Ježiš leske phenďa: „Tu oda phenďal. Ale phenav tumenge, hoj akanastar dikhena, hoj o Čhavo le Manušeskro bešel pre čači sera le Nekzoraledereskri a avel pro ňeboskre chmari.“ Akor čhingerďa o nekbareder rašaj peskre gada a phenďa: „Ruhinel pes! Kampel amenge mek švedken? Akana šunďan, sar pes ruhinel! So pre oda phenen?“ A on odphende: „Zaslužinel peske te merel!“ Akor leske chudle te čhungarel andro muj a marenas les pal o šero. Aver les marenas le pacenca a phenenas: „Prorokin amenge, Kristus! Ko tut demaďa?“ O Peter bešelas avri pre dvora. Avľa ke leste jekh služka a phenďa leske: „The tu salas ole Ježišoha andral e Galileja.“ Ale o Peter zaprinďa angle savoredženende a phenďa: „Na džanav, so vakeres.“ Sar geľa paš e brana, dikhľa les aver služka a phenďa olenge, ko ode sas: „The kada manuš sas ole Ježišoha andral o Nazaret.“ Ale o Peter pale zaprinďa a iľa vera: „Na prindžarav ole manušes!“ Sikra paloda avle ola, ko ode ačhenas, a phende le Peteriske: „Tu sal čačes jekh lendar, bo tiro vakeriben pre tu phenel avri.“ Androda pes o Peter chudňa te košel a iľa pre peste vera: „Me na prindžarav ole manušes!“ A takoj giľaďa o kohutos. Akor avľa le Peteriske pre goďi ola lava, so leske o Ježiš phenďa: „Sigeder sar o kohutos giľavela, tu man trival zaprineha.“ Geľa avri a chudňa igen te rovel. Sig tosara pes dovakerde savore bare rašaja the o phuredera le nipengre pro Ježiš, hoj les dena te murdarel. Phandle les, ľigende het a oddine le vladariske le Pilatoske. Sar dikhľa o Judaš, savo diňa andre le Ježiš, hoj les odsudzinde, sas leske pharo a diňa pale le bare rašajenge the le phurederenge ola tranda (30) rupune love a phenďa: „Kerďom binos, bo zradzinďom o ňevinno rat.“ Ale on odphende: „So amen hin andre oda? Oda hin tiri veca!“ O Judaš čhiďa ola rupune love andro chramos a odgeľa. Paľis geľa a figinďa pes. O bare rašaja ile ola love a phende: „Našťi len thovas andre le chramoskri pokladňica, bo oda hin o počiňiben vaš o rat.“ Dovakerde pes a ole lovenca cinde e maľa le hrnčjariskri, hoj ode te parunen le cudzincen. Vašoda pes vičinel odi maľa „Maľa le Rateskri“ dži adadžives. Akor pes ačhiľa oda, so sas phendo prekal o prorokos Jeremijaš: „ Ile ola tranda (30) rupune love, o počiňiben, pre savo pes dovakerde o čhave le Izraeloskre, a dine len vaš e maľa le hrnčjariske, avke sar mange prikazinďa miro Raj. “ O Ježiš ačhelas anglo vladaris a o vladaris lestar phučľa: „Sal tu o židoviko kraľis?“ „Tu oda phenďal,“ phenďa leske o Ježiš. O bare rašaja the o phuredera pre leste but vakerenas, ale ov ňič na odphenďa. Akor lestar o Pilat phučľa: „Na šunes, keci pre tu vakeren?“ Ale o Ježiš leske na odphenďa aňi lav, vašoda pes o vladaris igen čudaľinelas. Sako berš pre Patraďi premukelas o vladaris le nipenge jekhe bertenošis, saves peske o manuša kidenas avri. Akor ode sas jekh igen nalačho bertenošis, saves vičinenas Barabaš. Sar pes o nipi zgele, phučľa lendar o Pilat: „Kas kamen, hoj tumenge te premukav: Le Barabaš, abo le Ježiš, saves vičinen Kristus?“ Bo džanelas, hoj les andral e zavisť dine andre. Sar bešelas o Pilat pro sudno stolkos, bičhaďa ke leste leskri romňi, hoj leske te phenen: „Te na chal tut ňič ole čačipnaskre manušeha, bo adadžives andro suno but cerpinďom vaš leske!“ Ale o bare rašaja the o phuredera marde upre le nipen, hoj te mangen le Barabaš a te murdaren le Ježiš. O Pilat lendar phučľa: „Kas kale dujendar kamen, hoj tumenge te premukav?“ „Le Barabaš!“ odphende. A o Pilat phučľa: „A so te kerav le Ježišoha, saves vičinen Kristus?“ „Ukrižin les!“ vičinenas savoredžene. Ale ov lendar phučľa: „So ajso nalačho kerďa?“ No on mek zoraleder vičinenas: „Ukrižin les!“ Sar dikhľa o Pilat, hoj ňič našťi kerel a o nipi keren mek bareder vika, iľa o paňi, thoďa (omorďa) o vasta anglo nipi a phenďa: „Me som žužo kale manušeskre ratestar! Pre tumende oda ačhel.“ A savore nipi phende: „Leskro rat pre amende the pre amare čhave!“ Akor lenge premukľa le Barabaš. Ale le Ježiš zbičinďa a diňa te ukrižinel. O slugaďa ile le Ježiš andre le vladariskro palacis a zgele pes pre leste caľi čata. Čhide leske tele o gada a urde les andro purpurovo plašťos. Le trňendar leske kerde koruna a thode leske la pro šero. Dine les paľica andro čačo vast a perenas anglal leste pro khoča. Asanas lestar a phenenas: „Mi dživel o židoviko kraľis!“ Čhungarenas pre leste, ile odi paľica a marenas les pal o šero. Sar lestar imar preačhile te asal, čhide pal leste tele o purpurovo plašťos, urde pre leste leskre gada a ľidžanas les te ukrižinel. Sar avenas avri, arakhle varesave manušes, savo pes vičinelas Šimon Cirenejsko. Leske prikazinde, hoj te ľidžal le Ježišoskro kerestos. Avle pre oda than, so pes vičinel Golgota, so hin „le Lebkengro Than“. Dine les te pijel mol mišimen varesoha, so hin igen kirko. Ale sar koštoľinďa, na kamľa te pijel. Sar les ukrižinde, rozďelinde peske leskre gada a losinenas vaše, [hoj pes te naplňinel oda, so phenďa o prorokos: „Rozďelinde peske mire gada a losinenas vaš mire veci.“] Paľis peske o slugaďa bešle a stražinenas les. Upral leskro šero dine te pisinel leskri vina: „Kada hin o Ježiš, o kraľis le Židengro.“ Jekhetane leha ukrižinde duje zbujňiken, jekhes pal e čači sera a dujtones pal oki sera. Ola manuša, save odarik predžanas, pes ruhinenas, kerenas le šerenca a phenenas: „Tu, so čhives tele o chramos a tel o trin džives les ačhaves, zachraňin tut! Te sal o Čhavo le Devleskro, av tele pal o kerestos!“ Avke lestar asanas the o bare rašaja le zakoňikenca the le phurederenca a phenenas: „Avren zachraňinelas a pes našťi zachraňinel? Ov hino o kraľis le Izraeloskro! Akana mi avel tele pal o kerestos a pačaha leske! Pačalas le Devleske, akana les mi zachraňinel, te les kamel! Se phenďa: ‚Me som o Čhavo le Devleskro!‘ “ Asanas lestar the ola, ko leha sas jekhetane ukrižimen. Dešuduj (12) orendar pro dilos avľa o kaľipen pal caľi phuv a ľikerďa dži trin ori pal o dilos. Vaj trin orendar o Ježiš zoraha vičinďa: „ Eli, Eli, lama sabachtani?“ So hin prethodo: „ Devla miro, Devla miro, soske man omukľal?“ Sar oda šunde varesave džene, save ode ačhenas, phende: „Vičinel le Eliaš!“ Jekh dženo takoj denašľa te močinel e špongija andro šut, thoďa la pre paca a delas les te pijel. Ale okla džene phenenas: „Muk avke! Dikhaha, či les avela o Eliaš te zachraňinel!“ Ale o Ježiš pale zorales vičinďa a muľa. Akor o pochtan, so sas figimen andro chramos, phariľa pro jepaš uprunestar dži tele, e phuv razisaľolas a o skali pharonas. O hrobi pes phundravenas a but sveta manuša ušťile andral o meriben. Avle avri andral o hrobi paloda, sar o Ježiš ušťiľa andral o meriben, a gele andro sveto foros, kaj pes sikade but dženenge. Sar dikhľa o veľiťeľis the ola, ko leha stražinenas le Ježiš, hoj e phuv razisaľolas, a the oda savoro, so pes ačhelas, igen pes daranas a phenenas: „Ov sas čačes o Čhavo le Devleskro!“ Sas ode the but džuvľa, save dikhenas dural. On džanas pal o Ježiš andral e Galileja a kerenas pašal leste. Maškar lende sas e Maria Magdalena the e Maria, e daj le Jakoboskri the le Jozefoskri, a mek e daj le Zebedeoskre čhavengri – le Jakoboskri the le Janoskri. Sar zaračiľa, avľa jekh barvalo manuš andral e Arimatija, savo pes vičinelas Jozef. Ov sas tiš le Ježišoskro učeňikos. Geľa pal o Pilat a mangelas le Ježišoskro ťelos. Avke o Pilat prikazinďa, hoj leske les te den. O Jozef iľa o ťelos a zapačarďa les andre žuži lepeda. Thoďa les andre peskro nevo hrobos, savo avri kerďa andre skala. Paľis zakerďa o vudar andro hrobos bare bareha a geľa het. Sas ode e Maria Magdalena the oki aver Maria a bešenas anglo hrobos. Pre aver džives pro šabat pes zgele o bare rašaja the o Farizeja ko Pilat a phende: „Rajeja, avľa amenge pre goďi, hoj oda zvodcas, mek sar dživelas, phenďa: ‚Pal o trin džives uščava andral o meriben.‘ Vašoda prikazin, hoj dži o trito džives mištes te stražinen o hrobos, hoj les te na aven leskre učeňika rači te čorel a te na phenen le nipenge, hoj ušťiľa andral o meriben. Avke ela o posledno klamišagos goreder sar o ešebno.“ O Pilat lenge phenďa: „Hin tumen slugaďa, džan a stražinen les, sar ča džanen.“ Avke on gele, zapečaťinde andre o bar a dine le slugaďenge te stražinel. Pal o šabat, sar avel avri o kham pro ešebno džives andro kurko, gele e Maria Magdalena the oki dujto Maria te dikhel o hrobos. A dikh, e phuv zorales razisaľiľa, bo o aňjelos le Rajeskro avľa tele andral o ňebos, odcirdňa o bar pašal o hrobos a bešľa peske upre. Leskro muj švicinelas sar bleskos a leskre gada sas parne sar jiv. O slugaďa lestar avke daranďile, hoj ačhile sar mule. Ale o aňjelos phenďa le džuvľenge: „Tumen ma daran! Bo džanav, hoj roden le Ježiš, savo sas ukrižimen. Ov kade nane, bo ušťiľa andral o meriben, avke sar phenďa. Aven, dikhen oda than, kaj pašľolas. Džan sigo te phenel leskre učeňikenge, hoj ušťiľa andral o meriben a džal anglal tumende andre Galileja. Ode les dikhena. Ma bisteren pre oda, so phenďom!“ Avle sigo avri andral o hrobos a daraha the bare radišagoha denašenas oda te phenel leskre učeňikenge. A jekhvareste androda pes lenca o Ježiš arakhľa a phenďa lenge: „Smirom tumenge!“ On avle ke leste, klaňinenas pes leske a chudenas pes leskre pindrendar. Akor lenge o Ježiš phenďa: „Ma daran tumen! Džan te phenel mire phralenge, hoj te džan andre Galileja. Ode man dikhena.“ Sar o džuvľa džanas ko učeňika, varesave ole slugaďendar odgele andro foros a phende le bare rašajenge savoro, so pes ačhiľa. O bare rašaja pes zgele le phurederenca te dovakerel a dine le slugaďen but love a phende: „Phenen, hoj leskre učeňika avle rači a čorde les akor, sar tumen sovenas. A te pes oda došunela o Pilat, amen les prevakeraha a keraha sa, hoj pes tumenge ňič te na ačhel.“ O slugaďa ile o love a kerde avke, sar lenge sas phendo. A kada vakeriben pes rozľigenďa maškar o Židi dži adadžives. O dešujekh (11) učeňika gele andre Galileja pre oda verchos, kaj lenge phenďa o Ježiš. Sar les dikhle, klaňinenas pes leske, ale varesave pochibinenas. O Ježiš avľa ke lende a phenďa: „Hin mange diňi savori zor pro ňebos the pre phuv. Vašoda džan a keren mange učeňiken andral savore narodi. Bolen len andro nav le Dadeskro, le Čhaskro the le Svete Duchoskro a sikaven len te doľikerel savoro, so tumenge prikazinďom. Dikhen, me som tumenca sako džives, medik na ela o koňec le svetoskro.“ O evaňjelium pal o čhavo le Devleskro, pal o Ježiš Kristus, chudňa avke, sar pisinelas o prorokos Izajaš: „ Dikh, me bičhavav mire poslos anglal tu a ov tuke pripravinela o drom. O hangos vičinel pre pušťa: ‚Pripravinen o drom le Rajeske, rovňinen prekal leste avri o chodňiki!‘ “ O Jan chudňa te bolel pre pušťa a phenelas le manušenge, hoj te keren pokaňje a te den pes te bolel, hoj pes lenge te odmuken o bini. Avenas ke leste savore manuša andral e judsko phuv the andral o foros Jeruzalem. A phenenas avri peskre bini a o Jan len bolelas andro paňi Jordan. Sas urdo andro gada la ťavakra srsťatar, pašal o per les sas cipuno sirimos a chalas kobilki the maľakro medos. A kazinelas: „Pal mande avel zoraleder, sar som me. Me na som hodno anglal leste te banďol a te phundravel o sirimocis pre leskre sandalki. Me tumen bolav le paňeha, ale ov tumen bolela le Svete Duchoha.“ Andre ola dživesa avľa o Ježiš andral o galilejsko Nazaret a sas boldo le Janostar andro paňi Jordan. A takoj, sar avelas avri andral o paňi, dikhľa phundrado o ňebos the le Duchos, so sar holubica avelas tele pre leste, a andral o ňebos šunďiľa o hangos: „Tu sal miro čhavo, saves kamav. Tutar man hin o radišagos.“ A takoj paloda les o Duchos ľigenďa pre pušťa. Sas ode saranda (40) dživesa a sas pokušimen le satanostar. Sas ode le dzive džvirenca a o aňjela pašal leste kerenas. Paloda, sar sas o Jan phandlo andre bertena, avľa o Ježiš andre Galileja a kazinelas o evaňjelium le Devleskro. Phenelas: „O časos imar avľa! Pašes hin o kraľišagos le Devleskro. Keren pokaňje a pačan andro evaňjelium!“ Sar phirelas pašal o Galilejsko moros, dikhľa le Šimon the leskre phrales le Andrej, sar mukenas e sita andro moros, bo sas ribara. O Ježiš lenge phenďa: „Aven pal mande a me tumendar kerava ribaren, so chudena le manušen.“ On takoj omukle o siti a gele pal leste. Sar geľa odarik sikra dureder, dikhľa avre duje phralen, le Jakob the le Jan, le Zebedeoskre čhaven, sar pre loďka prikeren o siti. A takoj len vičinďa a on omukle peskre dades le Zebedeus andre loďka le manušenca, so kerenas prekal leste buči, a gele pal o Ježiš. Avke gele andro foros Kafarnaum a takoj pro šabat geľa andre sinagoga a sikavelas. A o manuša pes čudaľinenas oleske, so sikavelas, bo ov na sikavelas sar o zakoňika, ale sar oda, kas hin autorita. Ipen akor sas andre sinagoga jekh manuš, andre savo sas nalačho duchos. Ov viskinďa: „So amen hin tuha, Ježiš Nazaretsko? Avľal amen te murdarel? Me džanav, ko tu sal: Oda Sveto le Devleskro!“ O Ježiš prikazinďa ole nalačhe duchoske: „Čhit, dža andral leste avri!“ O nalačho duchos leha čhivkerelas, viskinďa zorales a geľa andral leste avri. Savore pes čudaľinenas a phučenas jekh avrestar: „Oda so hin kada? Nevo sikaviben? Bo andre autorita prikazinel le nalačhe duchenge a on les šunen!“ A o hiros pal leste pes sig rozľigenďa pal caľi Galileja. Sar o Ježiš, o Jakob the o Jan avle avri andral e sinagoga, gele andro kher ko Šimon the ko Andrej. Ode pašľolas le Šimonoskri sasuj andre horučka a takoj pal late phende le Ježišoske. Ov geľa paš late, chudňa la vastestar a pomožinďa lake te ušťel. E horučka la takoj omukľa a oj pašal lende chudňa te kerel. Rači, sar zageľa o kham, anenas ke leste savore nasvalen the zaphandlen le demonenca. Savore manuša andral o foros pes zgele paš o vudar. O Ježiš sasťarďa but nasvalen, saven trapinenas o všelijaka nasvaľibena, a tradňa avri but demonen. Na domukľa le demonenge te vakerel, bo on les prindžarenas. Sig tosara, mek sar sas rat, ušťiľa a geľa pro omuklo than, kaj pes modľinelas. Ale o Šimon the ola, ko sas leha, les gele te rodel. Sar les arakhle, phende leske: „Sako tut rodel!“ O Ježiš lenge phenďa: „Aven džas avrether, andro gavora, so hine kade pašes, hoj the ode te vakerav o evaňjelium, bo vaš oda avľom.“ Vakerelas o evaňjelium pal caľi Galileja andre lengre sinagogi a tradelas avri le demonen. Avľa ke leste jekh malomocno, geľa angle leste pro khoča a mangelas les: „Te kamľalas, šaj man sasťares!“ Le Ježišoske sas pharo vaš leske, thoďa pre leste o vast, chudňa pes lestar a phenďa: „Kamav, av sasto!“ A o malomocno takoj sasťiľa avri a sas žužo. O Ježiš leske zorales dovakerďa a takoj les bičhaďa het. Phenďa leske: „Šun, ma phen oda ňikaske, ale dža, sikav tut le rašaske a obetin oda, so prikazinďa o Mojžiš, lenge pro sveďectvos.“ Ale ov geľa het a chudňa všadzik te vakerel pal oda, so pes ačhiľa. Vašoda o Ježiš imar našťi geľa andro fori anglo nipi, ale sas avri pro omukle thana, kaj pal leste avenas o manuša pal savore seri. Pal varesave dživesa geľa o Ježiš pale andro foros Kafarnaum a but džene pes dodžanle, hoj hino andro kher. Takoj pes zgele ajci manuša, hoj na sas kaj te ačhel, aňi paš o vudar. A vakerelas lenge pal o evaňjelium. Akor ke leste avle štar murša, save anenas jekhe kaľikos. Ale našťi pes dochudle le nasvaleha ko Ježiš, bo sas ode but manuša. Avke otkerde e strecha a mukle le kaľikos tele pro nošitki ode, kaj sas o Ježiš. Sar dikhľa o Ježiš lengro pačaben, phenďa le kaľikoske: „Čhavo miro, odmukle tuke hine o bini.“ Ale bešenas ode the varesave zakoňika, save peske andro jile gondoľinenas: „Sar kada manuš kavke šaj vakerel? Ruhinel pes! Ňiko našťi odmukel o bini, ča jekh o Del!“ O Ježiš takoj prindžarďa andre peskro duchos, hoj pal leste kavke gondoľinen, a phenďa lenge: „Soske kavke gondoľinen andre tumare jile? So hin lokeder, te phenel le kaľikoske: ‚Odmukle tuke hin o bini‘, či te phenel: ‚Ušťi, le tuke o nošitki a dža‘? Ale vaš oda, hoj te džanen, hoj le Čhas le Manušeskres hin pravos the zor te odmukel pre phuv o bini“ – phenďa le kaľikoske: „Phenav tuke: Ušťi, le tuke o nošitki a dža khere!“ Ov takoj ušťiľa a savore dikhle, sar peske iľa o nošitki a geľa het. Savore pes čudaľinenas, lašarenas le Devles a phenenas: „Mek šoha kajso vareso na dikhľam!“ O Ježiš džalas pale paš o moros. Avenas pal leste igen but manuša a ov len sikavelas. A pal o drom dikhľa le Levi, le Alfeoskre čhas, sar bešelas pre colňica, a phenďa leske: „Av pal mande!“ A ov ušťiľa a geľa pal leste. Paľis o Ježiš geľa ke leste andro kher, a sar ode bešelas pašal o skamind, bešenas leha the leskre učeňikenca but colňika the binošna manuša, bo but ajse pal leste džanas. Ale sar les dikhle o zakoňika the o Farizeja te chal le colňikenca the le binošnenca, phučle leskre učeňikendar: „Soske pijel a chal le colňikenca the le binošnenca?“ Sar oda o Ježiš šunďa, phenďa lenge: „Le sastenge na kampel le doktoris, ale le nasvalenge. Me na avľom te vičinel le spravodľiven, ale le binošnen!“ Le Janoskre učeňika the o Farizeja pes poscinen. Varesave manuša avle a phučle le Ježišostar: „Soske o učeňika le Janoskre the o učeňika le Farizejengre poscinen a tire na poscinen?“ A o Ježiš lenge phenďa: „Či šaj poscinen o hosci pro bijav, te mek o terno hino lenca? Medik hino lenca o terno, našťi pes poscinen! Ale avena ajse dživesa, hoj o terno na ela lenca, a andre ola dživesa pes poscinena. Se ňiko na zasivel e chev pro purane gada le neve pochtaneha, bo o nevo pochtan odčhinďola le puranestar a kerela pes mek bareder chev. A ňiko na čhivel e nevi mol andro purane cipune gone, bo e nevi mol rozčhingerela o gone a zňičinela pes the e mol the o gone. Ale e nevi mol pes čhivel andro neve gone.“ Jekhvar pro šabat džalas o Ježiš pašal e maľa, kaj sas sadzimen, a leskre učeňika chudle te čhingerel o klasi. O Farizeja leske phende: „Dikh, keren oda, so našťi te kerel pro šabat!“ Ov lenge phenďa: „Mek šoha na genďan pal oda, so kerďa o David akor, sar les na sas so te chal a sas bokhalo ov a the ola, ko sas leha? Sar geľa andro kher le Devleskro akor, sar sas o Ebjatar nekbareder rašaj, a chaľa o sveta mare, save ňiko našťi chal, ča o rašaja, a diňa the olen, ko sas leha?“ Phenďa lenge: „O šabat sas kerdo prekal o manuš, a na o manuš prekal o šabat! Vašoda o Čhavo le Manušeskro hino Raj the upral o šabat.“ Sar o Ježiš geľa pale andre sinagoga, sas ode jekh manuš, saves sas ňevladno vast. A varesave džene ča dikhenas, či les sasťarela avri pro šabat, hoj les te obviňinen. O Ježiš phenďa ole manušeske, saves sas ňevladno vast: „Ačh kade maškaral!“ A phučľa lendar: „Či šaj pro šabat mištes te kerel, abo na? O dživipen te zachraňinel, či te murdarel?“ Ale on sas čhit. Dikhľa pro manuša pašal peste choľaha a sas leske igen pharo vašoda, save zacata jile len sas. Phenďa le manušeske: „Nacirde o vast!“ Sar nacirdňa o vast, sasťiľa leske calkom avri. O Farizeja pes takoj gele te dovakerel le Herodijanenca, sar te murdarel le Ježiš. O Ježiš peskre učeňikenca geľa paš o moros. Džanas pal leste but manuša andral e Galileja, Judsko, Jeruzalem, Idumea the Zajordansko. Džanas pal leste the but nipi andral o Tir the Sidon, bo pes došunde pal oda, so kerel. Akor phenďa peskre učeňikenge: „Pripravinen mange e loďka, hoj pes pre ma o manuša te na ispiden.“ Bo sasťarďa but dženen a savore nasvale pes pre leste ispidenas a kamenas pes lestar te chudel. A the o nalačhe duchi, sar les dikhenas, perenas anglal leste a vičinenas: „Tu sal o Čhavo le Devleskro!“ Ale o Ježiš lenge zorales zakazinďa, hoj ňikaske te na phenen avri, ko hino. Paloda o Ježiš geľa pro verchos a vičinďa pal peste ča olen, kas ov kamelas, a on avle ke leste. Kidňa peske avri dešudujen, hoj te aven leha a hoj len te bičhavel te vakerel o evaňjelium. A diňa len zor te tradel avri le demonen. Kala hine ola dešuduj (12): O Šimon (saveske diňa nav Peter), o Jakob the leskro phral o Jan, le Zebedeoskre čhave (savenge diňa nav Boanerges, so hin prethodo: le Perumoskre Čhave), o Andrej, o Filip, o Bartolomej, o Matuš, o Tomaš, o Jakob, le Alfeoskro čhavo, o Tadeus, o Šimon Kanaansko the o Judaš Iškarijotsko, savo les paľis zradzinďa. Paľis o Ježiš avľa andro kher a pale pes zgele ajci but manuša, hoj les the leskre učeňiken na sas kana mek aňi maro te chal. Sar pes le Ježišoskri famelija pal oda došunďa, avle, hoj les te len het, bo phende pre leste, hoj našaďa e goďi. A o zakoňika, save avle andral o Jeruzalem, pre leste phende: „Hin andre leste o Belzebul, o raj le demonengro! Leskra zoraha tradel avri le demonen!“ O Ježiš peske len vičinďa a chudňa lenge te vakerel andro podobenstva: „Sar šaj tradel o satan avri le satan? Te pes o kraľišagos rozďelinel a džal pre peste, oda kraľišagos na obačhela. A te pes o kher rozďelinel a džal pre peste, oda kher našťi obačhela. Avke te o satan džal korkoro pre peste a rozďelinel pes, našťi obačhela, ale hin leske koňec. Ňiko našťi džal ko zoralo murš andro kher te čorel leskre veci, medik ole zorale muršes na phandela. Paľis šaj čorel avri leskro kher. Čačipen tumenge phenav, hoj savore bini the savore lava, savenca pes o manuša ruhinen pro Del, lenge ena odmukle, ale oleske, ko pes ruhinel pro Sveto Duchos, na ela šoha odmuklo a leskro binos ačhela pre leste furt.“ Kada phenďa, bo on phenenas: „Hin andre leste nalačho duchos.“ Paľis avľa leskri daj the leskre phrala, ačhenas avri a dine les te vičinel. Bešenas pašal leste but manuša a phende leske: „Tiri daj the tire phrala hine avri a vičinen tut.“ Ov lendar phučľa: „Ko hin miri daj a ko hin mire phrala?“ A dikhľa pašal peste pre ola, ko leha bešenas, a phenďa: „Dikhen, miri daj the mire phrala. Bo sako, ko kerel e voľa le Devleskri, hino miro phral, miri pheň the miri daj.“ O Ježiš chudňa pale te sikavel paš o moros. A vaš oda, hoj pes zgele igen but manuša, geľa andre loďka a o manuša sas pre phuv paš o moros. Sikavelas len but andro podobenstva a andre peskro sikaviben lenge vakerelas: „Šunen, jekh manuš geľa te rozčhivkerel o semena. Sar rozčhivkerelas, varesave pele paš o drom. Avle o čirikle a chale len. Aver pele pre baruňi phuv, kaj len na sas but čik, a sig barile, bo na gele but tele andre phuv. Ale sar avľa avri o kham, zlabarďa len a šučile avri, bo na sas len koreňis. Aver pele andro trňi a sar o trňi barile, tasade len a na sas lendar chasna. Aver pele andre lačhi phuv, chudle te barol a ande chasna. Varesave tranda (30), varesave šovardeš (60) a varesave šel (100).“ A phenďa lenge: „Kas hin kana pre oda, hoj te šunel, mi šunel!“ Sar sas korkoro, phučle lestar o dešuduj (12) apoštola the okla, so sas paš leste, pal oda podobenstvo. Ov lenge phenďa: „Tumenge hin dino te achaľol o garude veci andral o kraľišagos le Devleskro, ale olenge, so hine avri, pes sikavel savoro andro podobenstva vašoda, hoj te dikhel dikhena, ale na dikhena; te šunel šunena, ale na achaľona, hoj pes te na visaren a te na pes lenge odmuken o bini. “ O Ježiš lendar phučľa: „Te na achaľon kada podobenstvo, sar paľis achaľona savore okla podobenstva? O semena, so rozčhivkerelas o manuš, hin o lav. Ola, kaske sas o lav sadzimen paš o drom, hine ola, ko šunen o lav, ale takoj avel o satan a lel avri o sadzimen lav andral o jilo. Ola, kaske sas sadzimen pre baruňi phuv, hine ola, ko šunen o lav a takoj les radišagoha prilen, ale ľikeren avri ča pre varesavo časos, bo nane len koreňis. Paľis, sar avel o pharipen abo o manuša pre lende džan vaš o lav, takoj oddžan le pačabnastar. Aver džene, kaske sas sadzimen andro trňi, šunen o lav, ale o pharipena andre kada dživipen the o klamišagos le barvaľipnaskro the o aver žadosci, so aven andro jilo, tasaven o lav a nane lestar chasna. A aver džene, kaske sas sadzimen andre lačhi phuv, šunen o lav, prilen les andro jilo a anen chasna – varesave tranda (30), varesave šovardeš (60), varesave šel (100).“ Phenďa lenge: „Či pes labarel e momeľi pre oda, hoj la te garuven tel e piri abo tel o hadžos? Či na pre oda, hoj la te thoven pro svietňikos? Bo ňič nane avke garudo, hoj te na avel jekhvar avri. Savoro, so hin garudo, avela avri pro švetlos. Te hin varekas kana, hoj te šunel, mi šunel!“ A phenďa lenge: „Šunen mištes! Sava miraha merinen, ajsaha tumenge ela merimen a mek pes tumenge pridela. Bo kas hin, oles mek ela dino, a kas nane, olestar pes lela mek the oda, so les hin.“ O Ježiš phenďa: „Le Devleskre kraľišagoha hin oda avke, sar te iľahas o manuš o zrnos a sadzinďahas les andre phuv. Rači džal te sovel, tosara ušťel a o zrnos pes pučinel avri a barol; a ov aňi na džanel sar. Bo e phuv del uľipen korkori pestar – ešeb e prajta, paľis o klasos a paľis but zrnos andro klasos. A sar dobarol o zrnos, takoj pes bičhavel te košinel, bo avľa e žatva.“ Paľis phenďa: „Soha porovňinava o kraľišagos le Devleskro? Save podobenstvoha tumenge sikavava? Hino sar o horčično zrnkos, savo sar pes sadzinel, hino nekcikneder savore semenendar pre phuv. Ale sar hino sadzimen, chudel te barol a hino nekbareder maškar savore rastlini a hin les ajse bare konara, hoj o čirikle peske šaj bešen andre leskro ciňos.“ O Ježiš lenge vakerelas o lav andro but kajse podobenstva – ajci, keci šaj achaľonas. Le manušenge na vakerelas bi o podobenstva, ale sar sas korkoro peskre učeňikenca, lenge phenelas avri savoro. Oda džives, sar zaračiľa, phenďa o Ježiš le učeňikenge: „Aven džas pre oki sera le moroskri.“ Gele het pašal o nipi, avle andre loďka, kaj imar o Ježiš sas, a ile les peha. Sas leha the aver loďki. Jekhvareste avľa bari burka la balvajaha. O vlni marenas andre loďka avke zorales, hoj imar o paňi avelas andre. O Ježiš peske sovelas pre perňica palal andre loďka. Uštade les a phende leske: „Učiťeľina, tuke hin jekh, hoj kade meraha?“ Ov ušťiľa a rozkazinďa la balvajake the le moroske: „Preačh, čhit!“ E balvaj preačhiľa a sas igen cichones. Paľis lendar phučľa: „So tumen avke daran? Mek furt tumen nane pačaben?“ Ale on pes igen daranas a phučenas jekh avrestar: „Oda ko ov hino, hoj les e balvaj the o moros šunen?“ Pregele prekal o Galilejsko moros pre oki sera a doavle andre phuv Gadara. A soča o Ježiš geľa avri andral e loďka, avľa ke leste pašal o hrobi jekh manuš, andre savo sas nalačho duchos. Oda manuš bešelas andro hrobi a ňiko les imar aňi le lancenca našťi phandelas. Bo imar sas buterval phandlo le lancenca the le putenca pro vasta the pro pindre, ale o lanci čhingerelas a o puta phagerelas. Ňikas na sas zor les te skrocinel. Rat-džives kerelas vika pro brehi the paš o hrobi a korkoro pes marelas le barenca. Sar dikhľa dural le Ježiš, denašelas ke leste, peľa pro khoča a vičinďa zorale hangoha: „So mandar kames, Ježiš, Čhavo le Nekbareder Devleskro? Mangav tut pro Del, ma trapin man!“ Bo o Ježiš leske phenďa: „Nalačho duchona, dža andral leste avri!“ Avke o Ježiš lestar phučľa: „Sar tut vičines?“ Odphenďa leske: „Miro nav hin Legion, bo sam igen but.“ A igen les mangelas, hoj les te na tradel andral odi phuv avri. Ode pašes pro brehos sas baro stados le balengro a o demona les mangenas: „Bičhav amen andre kala bale, hoj te džas andre lende.“ O Ježiš lenge takoj domukľa a o nalačhe duchi gele avri andral o manuš andro bale. Calo stados, vaj duj ezera (2 000) bale, denašenas tele le brehoha andro moros a tašľile. Ola džene, save pašinenas le balen, denašle a phende oda avri andro foros the pro maľi a o manuša avle te dikhel, so pes ačhiľa. A sar avle paš o Ježiš a dikhle oles, andre kaste sas oda Legion, hoj bešel, hino urdo a hino paš e goďi, igen predaranďile. Ola, so oda dikhle, vakerenas le manušenge, so pes ačhiľa ole posadnute manušeha the le balenca. Avke o manuša chudle te mangel le Ježiš, hoj te džal avri andral lengri phuv. Sar džalas o Ježiš andre loďka, mangelas les oda, ko sas posadnuto: „Domuk mange te džal tuha!“ Ale o Ježiš leske na domukľa a phenďa leske: „Dža khere ke tiri famelija a phen lenge avri, save bare veci tuke kerďa o Raj the savo lačhipen tuke presikaďa.“ Avke geľa a chudňa te vakerel andro Dekapolis, save bare veci leske kerďa o Ježiš; a savore pes čudaľinenas. Sar pregele la loďkaha pale pre oki sera le moroskri a mek sas paš o moros, avle ke leste igen but manuša. Akor ode avľa o Jairus, jekh vodcas andral e sinagoga, a sar dikhľa le Ježiš, peľa leske paš o pindre a igen les mangelas: „E čhajori mange merel. Mangav tut, av a thov pre late tire vasta, hoj te sasťol avri a te dživel.“ A o Ježiš leha geľa. Džanas pal leste igen but nipi a ispidenas pes pre leste pal savore seri. A sas ode jekh džuvľi, savi sas dešuduj (12) berš nasvaľi pro džuvľikano nasvaľiben. A kajte diňa savore peskre love avri le doktorenge a igen but lendar cerpinďa, na sas lake feder, ale ča furt goreder. Sar šunďa pal o Ježiš, avľa maškar ola but nipi palunestar ko Ježiš a dotkňinďa pes leskre ruchostar. Bo phenďa peske: „Ča te man leskre ruchostar dotkňinava, sasťuvava avri.“ A takoj latar preačhiľa te džal o rat a šunďa andre peskro ťelos, hoj sasťiľa avri le nasvaľibnastar. A o Ježiš džanľa, hoj lestar geľa avri e zor, visaľiľa ko manuša a phučľa: „Ko pes dotkňinďa mire ruchostar?“ O učeňika leske odphende: „Se dikhes, hoj pes pre tu o manuša ispiden pal savore seri, a tu phučes: ‚Ko pes mandar dotkňinďa?‘ “ Ale o Ježiš pes rozdikhelas pašal peste, hoj te dikhel, ko oda kerďa. A odi džuvľi džanelas, so pes lake ačhiľa, avke avľa, izdralas daratar, peľa anglal leste pro khoča a phenďa avri calo čačipen. Ov lake phenďa: „Čhaje miri, tiro pačaben tut sasťarďa. Dža andro smirom. Av sasťi andral tiro nasvaľiben.“ Mek sar ov laha vakerelas, avle o nipi andral o kher le Jairoskro a phende leske: „Tiri čhajori imar muľa. Soske mek trapines le Učiťeľis?“ O Ježiš šunďa, so leske phende, no the avke leske phenďa: „Ma dara tut, ča pača!“ A na domukľa ňikaske leha te džal, ča le Peteriske, le Jakoboske the leskre phraleske, le Janoske. Avle andro kher ko Jairus a dikhle ode but manušen te rovel a te kerel bari vika. O Ježiš geľa andre a phenďa lenge: „Soske keren ajsi bari vika a roven, se e čhajori na muľa, oj ča sovel!“ A chudle lestar te asal. Ale ov tradňa savoren avri, iľa la čhajorakra da the dades a the olen, ko sas leha, a geľa pre oda than, kaj pašľolas e čhajori. Chudňa la čhajorakro vast a phenďa lake: „Talitha kumi!“ Oda pes prethovel: „Čhajorije, tuke phenav, ušťi!“ E čhajori takoj ušťiľa a phirelas – sas lake dešuduj berš – a savore pes igen čudaľinenas. Ale o Ježiš lenge zorales prikazinďa, hoj pal oda te na phenen ňikaske. Paľis lenge phenďa, hoj la te den te chal. Paľis o Ježiš geľa odarik het a avľa andre peskro gav, kaj bariľa avri, a leskre učeňika gele leha. Sar sas o šabat, chudňa te sikavel andre sinagoga. Sas ode but džene a sar les šunde, čudaľinenas pes a phenenas peske: „Khatar les hin kada? Khatar les hin kajsi goďi? Sar šaj kerel kajse bare zazraki? Či nane ov oda ťesaris? Či nane ov oda čhavo la Mariakro the o phral le Jakoboskro, le Jozefoskro, le Judaskro the le Šimonoskro? A či na bešen leskre pheňa kade maškar amende?“ A na kamenas andre leste te pačal. O Ježiš lenge phenďa: „Le prorokos den pačiv všadzik avrether, ča na andre leskro gav, andre leskri famelija the andre leskro kher.“ A našťi ode kerďa ňisave zazraki, ale ča pre varesave nasvale thoďa o vasta a sasťarďa len avri. Čudaľinďa pes, hoj o manuša na pačan. Avke o Ježiš geľa te sikavel andre aver gava. Vičinďa ke peste le dešudujen (12) a bičhaďa len avri po duje dženen. Diňa len zor upral o nalačhe duchi. Prikazinďa lenge: „Ma len tumenca pro drom ňič, aňi maro, aňi love andro sirimos, aňi zajdica, ča e paca. Uren o sandalki pro pindre a ma len tumenca aver gada.“ Phenďa lenge: „Ačhen andre oda kher, andre savo tumen prilena, dži akor, medik na džana avri andral oda foros. Te tumen pre varesavo than na prilena, aňi na kamena te šunel, džan odarik het a keren tele o prachos pal o pindre pro sveďectvos pre lende. [Čačipen tumenge phenav, hoj feder ela pro sudno džives le forenge Sodoma the Gomora sar ole foroske.]“ Avke ola dešuduj učeňika gele avri a kazinenas le manušenge, hoj te keren pokaňje. Tradenas avri but demonen a makhenas but nasvalen le olejoha a sasťarenas len avri. O kraľis Herodes pes pal oda došunďa, bo všadzik pes vakerelas pal o Ježiš. A varesave džene phenenas: „Oda o Jan Krsťiťeľ ušťiľa andral o meriben, vašoda les hin kajsi zor te kerel o zazraki.“ Aver džene phenenas pro Ježiš, hoj ov hino o Eliaš, a aver phenenas, hoj hino ajso prorokos sar ola proroka, so dživenas varekana. No sar oda šunďa o Herodes, phenďa: „Oda hin o Jan, kaske odčhinďom o šero. Ov ušťiľa andral o meriben!“ Bo o Herodes prikazinďa, hoj te zalen le Jan a te thoven les andre bertena. Vašoda, hoj leskre phrales le Filip sas romňi Herodijada a o Herodes laha ačhiľa te dživel, o Jan phenelas le Herodesoske: „Našťi džives le phraleskra romňaha!“ Vašoda e Herodijada chalas choľi pro Jan a kamelas les te murdarel, ale našťi, bo o Herodes pes daralas le Janostar a džanelas, hoj hino čačipnaskro the sveto murš, a chraňinelas les. Rado les šunelas, ale na džanelas, so peske pal oda te gondoľinel. Ale avľa jekh džives, sar sas le Herodesoske o berša, hoj kerďa e hoscina prekal o generala, prekal o veľiťeľa the prekal o vodci andral e Galileja. A sar avľa andre e čhaj la Herodijakri a khelelas, sas oda pre dzeka le Herodesoske the olenge, ko leha sas pre hoscina. O kraľis phenďa ola čhake: „Mang mandar, so ča kames, a me tuke oda dava!“ A diňa la lav: „Dava tut savoro, so mandar mangeha, až dži jepaš mire kraľišagostar.“ Avke odi čhaj geľa avri a phučľa peskra datar: „So mange lestar mangava?“ „O šero le Janoskro Krsťiťeľiskro,“ odphenďa lake e daj. A odi čhaj takoj siďarelas ko kraľis a mangľa lestar: „Kamav, hoj mange takoj akana te anes pre tacka o šero le Janoskro Krsťiťeľiskro.“ O kraľis ačhiľa smutno, ale našťi lake odphenďa, bo la diňa lav anglal o manuša, so leha sas pre hoscina. Avke o kraľis takoj bičhaďa le katos a prikazinďa, hoj te anel le Janoskro šero. O katos geľa, odčhinďa leske o šero andre bertena a anďa o šero pre tacka la čhake. A e čhaj diňa peskra dake. Sar oda šunde le Janoskre učeňika, avle, ile leskro ťelos a thode les andro hrobos. O apoštola avle pale paš o Ježiš a vakerenas leske savoro, so kerenas the sikavenas. A ov lenge phenďa: „Aven džas korkore pre varesavo omuklo than, hoj tumenge sikra te odpočovinen.“ Bo but manuša pal lende avenas a džanas het a len na sas aňi kana te chal. Avke gele la loďkaha varekhaj pro omuklo than, hoj te aven korkore. Ale but nipi len dikhle, sar džan het, a avle pre oda, kaj džan. Vašoda but džene, so sas odarik andral savore gavora, gele pešones pal lende pre oki sera a predenašle len. A sar avľa o Ježiš avri andral e loďka, dikhľa ode pherdo nipen a sas leske pharo vaš lenge, bo sas sar o bakrore bi o pasťjeris. A chudňa len te sikavel but veci. Sar imar sas but ori, avle ke leste leskre učeňika a phende leske: „Pre kada than nane ňič a imar hin but ori. Rozmuk len, hoj peske te džan te cinel vareso te chal andro gava the andro fori.“ Ale ov lenge odphenďa: „Tumen len den te chal!“ Phende leske: „Kames, hoj te džas te cinel maro vaš o duj šel (200) denara a te das len te chal?“ Ov lendar phučľa: „Keci tumen hin mare? Džan te dikhel!“ Sar pes dodžanle, phende leske: „Pandž mare the duj ribi.“ Paľis lenge phenďa, hoj peske te bešen pre zeleno čar andro cikne skupinki. A bešle peske andro skupinki po šel (100) the po penda (50). Avke o Ježiš iľa ola pandž mare the duj ribi, dikhľa pro ňebos, požehňinďa, phagerelas o mare a delas le učeňikenge, hoj te poden le manušenge. The ola duj ribi rozďelinďa savorenge. Chale savore a čaľile. A o učeňika kidle upre ole marendar the ribendar, so mek ačhile dešuduj (12) pherde košara. Oda maro chale vaj pandž ezera (5 000) murša. Takoj paloda bičhaďa o Ježiš peskre učeňiken, hoj te džan la loďkaha anglal leste andre Betsaida pre oki sera le moroskri, medik ov rozmukela le manušen. Sar pes lenca rozlučinďa, geľa pes te modľinel upre pro verchos. A sar imar zaračiľa, sas e loďka maškar o moros, ale o Ježiš sas korkoro pre phuv. O Ježiš dikhľa, hoj pes o učeňika trapinen le veslenca, bo phurdelas pre lende e balvaj. Avľa ke lende, sar imar vidňisaľolas, no mek sas rat. Phirelas pal o moros a kamľa pašal lende te predžal. Ale sar les dikhle te phirel pal o paňi, viskinde, bo peske gondoľinde, hoj dikhen varesave mules. Savoredžene les dikhle a daranďile. Ale o Ježiš takoj ke lende prevakerďa: „Ma izdran! Me som. Ma daran tumen!“ Geľa paš lende andre loďka a e balvaj preačhiľa. A igen pes čudaľinenas, bo na achaľile akor, sar pes ačhiľa o zazrakos le marenca, bo lengre jile sas zakerde andre. Sar pregele o moros, avle andro Genezaret a ode priphandle e loďka. A soča avle avri andral e loďka, takoj les o manuša prindžarde. Rozdenašle pes pal caľi odi phuv a anenas le nasvalen pro nošitki paš o Ježiš ode, kaj pes došunenas, hoj hino. A všadzik, kaj o Ježiš džalas, anenas ke leste le nasvalen, či oda sas avri pro uľici, vaj andro gava abo andro fori, či avri pre maľa. A mangenas les, či pes našťi dotkňinen bajča leskre gadendar, a savore, so pes dotkňinenas, sasťonas avri. O Farizeja the varesave zakoňika, save avle andral o Jeruzalem, pes zgele paš o Ježiš. Dikhle, hoj le Ježišoskre učeňika chan o maro le melale vastenca, bo peske len na thode avri (na morde) avke, sar o Farizeja phenenas, hoj kampel te kerel. Bo o Farizeja the savore Židi doľikerenas o tradiciji le phurederengre, hoj medik na thovenas mištes o vasta avri, na chanas. A sar avenas pal o pľacos, na chanas, medik pes na thovenas. Preile le phurendar the but aver tradiciji a doľikeren len, ajse sar te thovel avri o pohara, o kuča, o pira the o grati meďostar. Vašoda lestar o Farizeja the o zakoňika phučle: „Soske tire učeňika na doľikeren o tradiciji le phurederengre a chan o maro le melale vastenca?“ Odphenďa lenge: „Tumen dujemujengre, mištes pal tumende prorokinelas o Izajaš, avke sar hin pisimen: ‚Kala nipi man lašaren le mujeha, ale lengro jilo hino mandar dur. Hijaba man lašaren, bo sikaven o sikaviben le manušengro.‘ Bo omukľan le Devleskro prikazaňje a doľikeren le manušengre tradiciji.“ A phenďa lenge: „Le Devleskro prikazaňje čerinen vaš tumare tradiciji. Bo o Mojžiš phenďa: ‚De pačiv tira da the tire dades! A oda, ko košel la da the le dades, mušinel te merel!‘ Ale tumen phenen, hoj o manuš te phenel la dake abo le dadeske: ‚Našťi tuke pomožinav, bo oda hin daros prekal o Del,‘ a kavke leske braňinen te kerel vareso prekal e daj abo prekal o dad. Kajse tradicijenca, so ľikeren a poden dureder, musaren le Devleskro Lav. A mek the but aver kajse veci keren!“ Paľis vičinďa ke peste le nipen a phenďa lenge: „Šunen man, savore, a achaľon! Le manušes na meľarel oda, so chal, ale oda, so avel avri andral leskro jilo. [Te hin varekas kana, hoj te šunel, mi šunel!]“ Sar odgeľa le manušendar a geľa andro kher, phučle lestar leskre učeňika pal oda podobenstvo. A o Ježiš lenge phenďa: „So aňi tumen na achaľon? Na achaľon, hoj ňič, so avel avral a džal andro manuš, les našťi meľarel andre? Bo oda na džal andre leskro jilo, ale ča andro per a paľis džal avri.“ Aleha o Ježiš phenďa, hoj dojekh chaben hino žužo. A phenďa: „Le manušes meľarel andre oda, so avel andral leste avri. Bo andral o manuš – andral leskro jilo – aven avri o gondoľišagi te kerel o nalačhe veci, te kerel o lubipen, te murdarel, te čorel, te pašľol avre romňenca, te kamel igen o barvaľipen, te kerel varekaske o nalačho, te klaminel, ňisostar pes te na ladžal, te zavidzinel, te vakerel namištes pal aver, te ľidžal pes upre a te kerel o diliňipen. Savore kala nalačhe veci aven avri andral o jilo a meľaren andre le manušen.“ O Ježiš ušťiľa a geľa odarik paš o fori Tir [the Sidon]. Geľa andro kher a na kamľa, hoj pes pal oda vareko te dodžanel, ale na diňa pes oda te garuvel andre. A došunďa pes pal leste jekh džuvľi, sava sas čhajori, andre savi sas nalačho duchos. Oj avľa a peľa le Ježišoske paš o pindre. Odi džuvľi sas Grekiňa andral e phuv Fenicija andre Sirija. Mangelas les, hoj te tradel avri le demonos andral lakri čhajori. Ale o Ježiš lake phenďa: „Domuk, hoj ešeb te čaľon o čhave, bo nane šukares te lel o maro le čhavenge a te čhivel les le rikonorenge.“ Ale oj leske odphenďa: „He, Rajeja, ale the o rikonore chan telal o skamind o trušini, so peren le čhavenge.“ Avke lake phenďa: „Vaš kada lav, so phenďal, dža! O demonos imar geľa avri andral tiri čhaj.“ A oj geľa khere a arakhľa peskra čhajora te pašľol pro hadžos a o demonos imar andral late geľa avri. Paľis geľa het pašal o Tir prekal e phuv Sidon, tele paš o Galilejsko moros a odarik geľa andre phuv Dekapolis. A ande ke leste jekhe manušes, savo sas kašuko the igen šepetľivo, a mangenas les, hoj te thovel pre leste o vasta. O Ježiš les iľa pašal o nipi sikra dureder a thoďa leske o angušta andro kana, paľis peske čhungarďa pro angušta a dotkňinďa pes leskra čhibatar. Paľis dikhľa upre pro ňebos, phurdľa peske pharipnastar a phenďa: „Effatha!“ So hin: „Phundrav tut!“ Takoj pes leske phundrade o kana the e čhib a imar vakerelas žužes. O Ježiš prikazinďa le manušenge, hoj oda te na phenen ňikaske. Ale so buter lenge prikazinelas, on mek buter vakerenas. Igen pes čudaľinenas a phenenas: „Savoro kerel mištes! Mek the le kašukenge del te šunel a le ňemenge te vakerel!“ Andre ola dživesa, sar sas pale zgele but manuša a na sas len so te chal, o Ježiš vičinďa ke peste le učeňiken a phenďa lenge: „Pharo mange hin vaš kala manuša, bo imar trin džives hine manca a nane len so te chal. Te len bičhavava khere bokhalen, odperena pal o drom, bo varesave avle dural.“ O učeňika leske odphende: „Khatar laha pre kada omuklo than ajci maro, hoj te čaľon savore manuša?“ A phučľa lendar: „Keci tumen hin mare?“ „Efta,“ odphende leske. Avke o Ježiš rozkazinďa le manušenge, hoj peske te bešen pre phuv. Iľa ola efta mare, paľikerďa le Devleske, phagerelas a podelas o maro le učeňikenge, hoj oda te rozden. A on oda rozdenas le manušenge. Sas len the vajkeci ribici, the vaš ola paľikerďa a phenďa, hoj len te rozden. Avke o manuša chale a čaľile. Olestar, so ačhiľa, skidle upre efta pherde košara. Ola, ko chale, sas vaj štar ezera (4 000) manuša. Paľis len o Ježiš rozmukľa a takoj paloda geľa le učeňikenca andre loďka a avľa andre phuv Dalmanuta. Avle paš leste o Farizeja a chudle pes leha te kerel. Mangenas lestar znameňje andral o ňebos, hoj lenge te sikavel, hoj les čačes bičhaďa o Del. Phurdľa peske pharipnastar andro duchos a phenďa: „Soske peske kala manuša mangen znameňje? Čačipen phenav tumenge, hoj kale manušenge na ela dino ňisavo znameňje.“ Mukľa len ode, geľa pale andre loďka a pregeľa pre oki sera le moroskri. Andre loďka len sas ča jekh maro, bo bisterde peha te lel. O Ježiš lenge dovakerelas: „Den tumenge pozoris pro kvasos le Farizejengro the pro kvasos le Herodesoskro!“ Avke on phende jekh avreske: „Vašoda amenge kada phenel, bo nane amen maro.“ O Ježiš džanelas, so peske vakeren, a phučľa lendar: „Soske pal oda vakeren, hoj tumen nane maro? So mek furt na achaľon? Hine tumende o jile phandle andre? Hin tumen jakha, a na dikhen? Hin tumen kana, a na šunen? So imar bisterďan? Sar ola pandž mare rozďelinavas maškar o pandž ezera (5 000) manuša, keci pherde košara skidňan upre olestar, so ačhiľa?“ „Dešuduj (12) košara,“ phende leske. „A sar ola efta mare rozďelinavas maškar o štar ezera (4 000) manuša, keci pherde košara skidňan upre olestar, so ačhiľa?“ „Efta,“ odphende. A phenďa lenge: „So mek furt na achaľon?“ Paľis avle andre Betsaida. Ande ke leste jekhe kores a mangenas les, hoj pes lestar te dotkňinel. O Ježiš chudňa le kores vastestar a iľa les avri andral o gav. Ode leske le šľinenca makhľa o jakha, thoďa pre leste o vasta a phučľa lestar: „Dikhes vareso?“ O koro dikhľa upre a phenďa: „Dikhav le manušen te phirel, ale dičhon avri sar stromi.“ A o Ježiš leske pale thoďa o vasta pro jakha a ov chudňa te dikhel. O koro sasťiľa avri a dikhelas savoro žužes. O Ježiš les bičhaďa khere a phenďa leske: „Ma dža pale andro gav [aňi pal oda ma phen ňikaske!]“ Paľis geľa o Ježiš le učeňikenca andro gavora paš e Filiposkri Cezarea. Pal o drom lendar phučľa: „So pal mande phenen o manuša? So phenen, hoj ko me som?“ Odphende leske: „Jekh phenen, hoj sal o Jan Krsťiťeľ, aver, hoj o Eliaš, a pale aver, hoj sal jekh le prorokendar.“ Ov lendar phučľa: „A tumen so phenen, hoj ko me som?“ O Peter leske odphenďa: „Tu sal o Kristus!“ A o Ježiš lenge igen prikazinďa, hoj oda ňikaske te na phenen avri. Paľis len chudňa te sikavel, hoj o Čhavo le Manušeskro mušinela but te cerpinel, hoj na ela priilo le phurederendar, le nekbaredere rašajendar the le zakoňikendar a hoj mušinela te merel a pal o trin džives te ušťel andral o meriben. Vakerelas lenge pal oda phundradones. Akor o Peter les iľa pre sera a chudňa leske te dovakerel. Ale o Ježiš visaľiľa, dikhľa pro učeňika a pokarhinďa le Peter: „Dža mandar het, satan, bo na gondoľines pre le Devleskre veci, ale pre le manušeskre!“ Paľis ke peste vičinďa le manušen the le učeňiken a phenďa lenge: „Te kamel vareko te avel pal ma, mi zaprinel pes, mi lel pre peste peskro kerestos a mi avel pal ma. Bo sako, ko kamel te zachraňinel peskro dživipen, našavela les, ale ko našavela peskro dživipen vaš ma the vaš o evaňjelium, zachraňinela peske les. Bo so hin le manušes olestar, hoj dochudela calo svetos, ale našavela o dživipen? Soha peske o manuš šaj cinel o dživipen pale? Te pes vareko ladžala vaš ma the vaš mire lava andre kada lubikano the binošno svetos, vaš oda manuš pes jekhvar ladžala the o Čhavo le Manušeskro, sar avela le svete aňjelenca andre slava peskre Dadeskri!“ O Ježiš lenge phenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj varesave džene tumendar, so kade ačhen, na dikhena o meriben, medik na dikhena le Devleskro kraľišagos te avel bara zoraha.“ A pal o šov džives peha o Ježiš iľa le Peter, le Jakob the le Jan a sas korkore pro učo verchos. Ode pes anglal lende prečerinďa. Leskre gada ačhile parne sar jiv – ajse parne, hoj ňič pre phuv len na kerďahas parneder. A sikaďa pes lenge o Eliaš the o Mojžiš a vakerenas le Ježišoha. Akor phenďa o Peter le Ježišoske: „Rajeja, mištes amenge hin kade! Keras trin stani: tuke jekh, le Mojžišoske jekh the le Eliašiske jekh.“ O Peter na džanľa so te phenel, bo igen predaranďile. Jekhvareste avľa e chmara, zaučharďa len a andral e chmara prevakerďa ke lende o hangos: „Kada hin miro Čhavo, saves kamav. Les šunen!“ A soča pes obdikhle, imar na dikhle paš peste ňikas, ča le Ježiš korkores. Sar avenas tele pal o verchos, phenďa lenge o Ježiš, hoj oda, so dikhle, te na vakeren ňikaske avri, medik o Čhavo le Manušeskro na ušťela andral o meriben. On doľikerde oda, so lenge o Ježiš phenďa, ale phučenas jekh avrestar: „So oleha gondoľinel, sar phenel, hoj ušťela andral o meriben?“ A phučle lestar: „Soske phenen o zakoňika, hoj ešeb mušinel te avel o Eliaš?“ Ov lenge odphenďa: „Čačipen hin, hoj o Eliaš avela ešebno a prikerela savoro. Ale soske hin pisimen pal o Čhavo le Manušeskro, hoj mušinela but te cerpinel a na ela priilo? Phenav tumenge, hoj o Eliaš imar avľa, ale kerde leha, so kamle, avke sar pal leste hin pisimen.“ Sar avle pale paš o učeňika, dikhle pašal lende but manušen a the varesave zakoňiken, sar pes lenca vesekedinen. A soča ola manuša dikhle le Ježiš, igen radisaľile a denašle ke leste a pozdravinde les. O Ježiš lendar phučľa: „Soske tumen lenca vesekedinen?“ Jekh ole manušendar leske odphenďa: „Rajeja, anďom paš tu mire čhas, bo hin andre leste o nalačho duchos, so lestar kerel ňemo. Všadzik, kaj pre leste oda avel, čhivkerel leha, marel leske pro muj o peni, randel le dandenca a ačhel sar kašt. Mangľom tire učeňiken, hoj les te traden andral leste avri, ale on oda našťi kerde.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Ó, manušale bi o pačaben! Mek dži kana tumenca avava? Dži kana tumen mek zľikerava? Anen le čhavores kade paš mande!“ Avke les ande paš leste, a sar oda duchos dikhľa le Ježiš, čhivkerelas le čhavoreha. Peľa pre phuv, kuľinelas pes a pro muj leske marelas o peni. O Ježiš phučľa leskre dadestar: „Kanastar hino ajso?“ Ov odphenďa: „Imar čhavorestar. Buterval les o nalačho duchos čhivelas andre jag abo andro paňi, hoj les te murdarel. Te šaj vareso keres, av jileskro ke amende a pomožin amenge.“ O Ježiš leske odphenďa: „Soske phenes: ‚Te šaj?‘ Oleske, ko pačal, pes šaj ačhel savoro!“ Ole čhaveskro dad takoj zvičinďa: „Pačav, Rajeja! Pomožin mange, hoj feder te pačav!“ Sar o Ježiš dikhľa, hoj pes skiden mek buter manuša, pokarhinďa ole nalačhe duchos a phenďa leske: „Tu ňemo the kašuko duchona, prikazinav tuke, av andral leste avri a imar šoha buter andre leste pale ma dža!“ Oda duchos leha čhivkerelas, kerelas bari vika a paľis geľa avri. O čhavoro dičholas sar mulo, vašoda but džene phende, hoj muľa. Ale o Ježiš chudňa le čhavores vastestar, hazdňa les a ov ušťiľa. A paľis sar imar o Ježiš avľa andro kher a sas korkoro le učeňikenca, phučle lestar: „Soske les amen našťi tradňam avri?“ Odphenďa lenge: „Kale demonen našťi te tradel avri, ča la modľitbaha [the le postoha].“ Paľis gele het odarik a džanas pašal e Galileja. O Ježiš na kamelas, hoj olestar vareko te džanel. Bo le učeňiken sikavelas a phenelas lenge: „O Čhavo le Manušeskro ela dino andro vasta le nipenge a murdarena les, ale pro trito džives ušťela andral o meriben.“ O učeňika na achaľonas ole laveske, ale daranas pes lestar te phučel. Avle andro Kafarnaum. Sar sas andro kher, phučľa lendar o Ježiš: „Pal soste vakerenas maškar peste, sar avahas pal o drom?“ Ale on sas čhit. Bo sar avenas pal o drom, vakerenas pal oda, ko hin lendar nekbareder. O Ježiš peske bešľa, vičinďa le dešudujen a phenďa lenge: „Oda, ko kamel te avel ešebno, mušinel te avel posledno a te služinel savorenge.“ Paľis iľa varesave čhavores a ačhaďa les maškar lende. Sar les iľa pro vasta, phenďa: „Sako, ko prilela jekhes kajse čhavorendar andre miro nav, man prilel. A sako, ko man prilel, na man prilel, ale Oles, ko man bičhaďa.“ O Jan leske phenďa: „Rajeja, dikhľam varesave manušes, sar andre tiro nav tradelas avri le demonen a na domukahas leske, bo na phirel amenca.“ Ale o Ježiš lenge phenďa: „Ma braňinen leske! Bo ňiko, ko kerel andre miro nav zazraki, našťi vakerel takoj namištes pal mande. Bo ko na džal pre amende, hino amenca! Čačipen phenav tumenge, hoj sako, ko tumen dela te pijel jekh poharis paňi andre miro nav, bo san le Kristoskre, čačes chudela peskri odmena.“ „Te vareko cirdela pro binos jekhes kale ciknorendar, so pačan andre ma, oleske uľahas feder, te leske thodehas baro bar andre meň a čhidehas les andro moros! A te tut cirdela tiro vast te kerel binos, odčhin les, bo feder tuke hin te džal andro dživipen bi o vast, sar te džal soduje vastenca andro peklos, andre odi jag, so šoha na murdaľol andre! [Ode, kaj mek aňi lengro kirmo na merel a e jag na preačhel!] A te tut cirdela pro binos tiro pindro, odčhin les, bo feder tuke hin te džal andro dživipen bi o pindro, sar te avel čhido soduje pindrenca andro peklos, andre jag, so šoha na murdaľol andre! [Ode, kaj lengro kirmo na merel a e jag na preačhel!] A te tut cirdela pro binos tiri jakh, džubin la avri, bo feder tuke hin te džal jekha jakhaha andro kraľišagos le Devleskro, sar te avel čhido soduje jakhenca andro peklos! Ode, kaj mek aňi lengro kirmo na merel a e jag na murdaľol andre! Bo sako ela žužardo la jagaha, avke sar dojekh obeta pes žužarel le loneha. O lon hino lačho, ale te o lon imar na ela londo, soha les pale lonďarena? Mi el andre tumende o lon a dživen andro smirom jekh avrenca!“ O Ježiš odarik ušťiľa a geľa andre Judsko the andre phuv pal o Jordan. A pale pes zgele paš leste igen but nipi a ov len sikavelas avke sar furt. Androda ke leste avle o Farizeja a phučle lestar, či šaj omukel o rom peskra romňa, bo kamenas les te chudel avri. O Ježiš lendar phučľa: „So tumenge prikazinďa o Mojžiš?“ On phende: „O Mojžiš domukľa le muršeske te pisinel o rozvodno ľil a te bičhavel la romňa het.“ O Ježiš lenge odphenďa: „O Mojžiš tumenge pisinďa oda prikazaňje, bo tumare jile hine barune. Ale ešebnovarestar, sar sas stvorimen o svetos, len o Del stvorinďa sar muršes the džuvľa. Vašoda omukela o murš la da the le dades a ela jekhetane la romňaha a on duj džene ena jekh ťelos. Avke imar nane duj, ale jekh ťelos. Vašoda, so o Del phandľa, o manuš te na rozphandel!“ Paľis, sar sas andro kher, phučle lestar pal oda o učeňika. O Ježiš lenge phenďa: „Sako, ko omukel peskra romňa a lel peske avra, kerel laha lubipen. A te e romňi omukela peskre romes a lela peske avres, tiš kerel lubipen.“ O manuša anenas ko Ježiš peskre cikne čhavoren, hoj pre lende te thovel o vasta, ale o učeňika lenge na domukenas. Sar oda dikhľa o Ježiš, choľisaľiľa a phenďa lenge: „Domuken le čhavorenge te avel ke ma a ma braňinen lenge, bo ajsengro hin o kraľišagos le Devleskro. Čačipen phenav tumenge: Ko na prilela le Devleskro kraľišagos sar čhavoro, šoha andre na džala.“ Paľis lelas o Ježiš le cikne čhavoren pro vasta, thovelas pre lende o vasta a žehňinelas lenge. Sar džalas pal o drom, avľa ke leste jekh terno manuš, peľa anglal leste pro khoča a phučľa lestar: „Lačho Učiťeľina, so mange kampel te kerel, hoj te chudav o večno dživipen?“ O Ježiš leske phenďa: „Soske man vičines lačho? Ňiko nane lačho, ča jekh o Del. Se tu džanes o prikazaňja: ‚Na murdareha! Na kereha lubipen! Na čoreha! Na svedčineha klamišagoha! Na thoveha ňikaha avri! De pačiv tira da the tire dades!‘ “ Ov leske odphenďa: „Učiťeľina, savoro kada imar terňipnastar doľikerav.“ Akor pre leste dikhľa o Ježiš kamibnaha a phenďa leske: „Mek jekh tuke kampel: Dža, biken savoro, so tut hin, a rozde le čorenge a ela tut o barvaľipen andro ňebos. Paľis av a phir pal ma!“ Sar šunďa kala lava, ačhiľa igen smutno a geľa het, bo sas les but barvaľipen. O Ježiš pes rozdikhľa pašal peste a phenďa peskre učeňikenge: „Sar phares pes dochudena andro kraľišagos le Devleskro ola, kas hin o barvaľipen!“ O učeňika pes igen čudaľinenas leskre lavenge, ale o Ježiš lenge oda phenďa mek jekhvar: „Čhavorale mire, sar phares hin te džal andro kraľišagos le Devleskro [olenge, ko pes muken pro barvaľipen]. Lokeder hin la ťavake te predžal prekal e suvakri chev sar le barvaleske andro kraľišagos le Devleskro.“ On pes meksa buter čudaľinenas a phenenas jekh avreske: „Akor ko ela zachraňimen?“ O Ježiš dikhľa pre lende a phenďa: „O manuša oda našťi keren, ale o Del šaj. Bo o Del šaj kerel savoro.“ Akor leske o Peter phenďa: „Dikh, amen omukľam savoro a geľam pal tu.“ O Ježiš odphenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj sako, ko omukľa vaš ma the vaš o evaňjelium peskro kher, vaj le phralen abo le pheňen, vaj la da abo le dades, vaj le čhaven abo o maľi, chudela imar akana andre kada časos šelvar ajci khera, phralen, pheňen, dajen, čhaven the maľi – kajte pre leste o manuša džana – a andre oda časos, so avela, o večno dživipen. Ale but olendar, ko hine ešebna, ena posledna a o posledna ena ešebna.“ Džanas le dromeha upre andro Jeruzalem. O Ježiš džalas anglal lende a le učeňiken andro jilo na sas smirom. A ola, ko džanas pal lende, pes daranas. Iľa le dešudujen pale pre sera a vakerelas lenge, so pes leske ačhela: „Šunen, džas upre andro Jeruzalem a o Čhavo le Manušeskro ela dino le bare rašajenge the le zakoňikenge. Odsudzinena les pro meriben a dena les le pohanenge. Asana lestar, čhungarena pre leste, zbičinena les a murdarena, ale pro trito džives ušťela andral o meriben.“ O Jakob the o Jan, o čhave le Zebedeoskre, avle ko Ježiš a phende leske: „Učiťeľina, kamas, hoj amenge te keres oda, so tutar mangaha.“ Ov lendar phučľa: „So kamen, hoj tumenge te kerav?“ On phende: „Akor sar bešeha pro tronos andre tiri slava, ker prekal amende oda, hoj jekh te bešel pal tiri čači sera a aver pal tiri baľogňi sera.“ Ale o Ježiš lenge odphenďa: „Tumen na džanen, so mandar mangen. Či šaj pijen odi kuči, savi me pijav, a či šaj aven bolde ole boľipnaha, saveha me som boldo?“ „Šaj,“ phende leske. O Ježiš lenge phenďa: „Čačo hin, hoj pijena odi kuči, so me pijav, a avena bolde ole boľipnaha, saveha som me boldo, ale te phenel ko bešela pal miri čači the baľogňi sera, oda nane miri veca. Ola thana ena dine olenge, prekal kaste hine pripravimen.“ Sar oda šunde okla deš učeňika, choľisaľile pro Jakob the pro Jan. Ale o Ježiš peske len vičinďa: „Tumen džanen, hoj o vladara, so ľidžan avre naroden, vladňinen upral lende zoraha a o bare raja sikaven pro manuša peskri zor. Ale maškar tumende oda te na el avke! Oda, ko kamel te avel bareder maškar tumende, mušinel te avel tumaro sluhas. Oda, ko kamel te avel maškar tumende ešebno, mi služinel savorenge. Bo aňi o Čhavo le Manušeskro na avľa, hoj leske te služinen, ale hoj ov te služinel a te počinel peskre dživipnaha vaš o but manuša.“ Paľis avle andro Jericho. Sar avelas o Ježiš le učeňikenca the but manušenca avri andral o Jericho, o koro Bartimeus, le Timeoskro čhavo, bešelas paš o drom a žobrinelas. Sar šunďa o koro, hoj avel o Ježiš Nazaretsko, chudňa te vičinel: „Ježiš, čhavo le Davidoskro, av ke ma jileskro!“ O nipi leske phenenas, hoj te čhitel, no ov mek zoraleder vičinelas: „Čhavo le Davidoskro, av ke ma jileskro!“ O Ježiš zaačhiľa a phenďa: „Vičinen les!“ Vičinde le kores a phende leske: „Ma dara! Ušťi, vičinel tut!“ O koro čhiďa tele peskro plašťos, chučiľa upre a geľa ko Ježiš. O Ježiš lestar phučľa: „So kames, hoj tuke te kerav?“ O koro leske odphenďa: „Učiťeľina, kamav te dikhel!“ Akor leske o Ježiš phenďa: „Dža, tiro pačaben tut sasťarďa!“ O koro takoj chudňa te dikhel a džalas pal oda drom le Ježišoha. Sar imar sas pašes paš o Jeruzalem, paš e Betfaga the Betanija pro Olivovo verchos, bičhaďa o Ježiš duje peskre učeňiken a phenďa lenge: „Džan andre kada gav, so hin angle tumende, a takoj soča džana andre, arakhena zaphandles somaricis, pre savo mek šoha ňiko na bešľa. Odphanden les a anen les kade. Te tumendar vareko phučela: ‚Soske oda keren?‘ – phenen leske: ‚Le Rajeske les kampel, ale maj les anela pale.‘ “ Gele a arakhle le somaricis zaphandles avri paš o vudar pre uľica a odphandle les. Varesave nipi, save ode ačhenas, phučle lendar: „Soske odphanden le somaricis?“ On lenge odphende avke, sar lenge phenďa o Ježiš, a mukle len te džal. Avke ande le somaricis ko Ježiš, thode pre leste peskre gada a o Ježiš peske pre leste bešľa. But džene thovenas peskre gada pro drom a aver čhingerenas o konarica pal o maľi a thovenas len pro drom. Ola nipi, save džanas angle leste the pal leste, vičinenas: „ Hosanna! Požehňimen hin oda, ko avel andro nav le Rajeskro! Požehňimen hin o kraľišagos amare dadeskro le Davidoskro, savo imar avel! Hosanna andro ňebos!“ O Ježiš geľa andro Jeruzalem andro chramos a savoro peske predikhľa. Paľis odgeľa le učeňikenca andre Betanija, bo imar sas buter ori. Sar pre aver džives gele andral e Betanija, o Ježiš sas bokhalo. Dural dikhľa o figovňikos a geľa te dikhel, či upre na ela varesavo ovocje. Ale sar doavľa paš o stromos, na sas upre ňič, ča o prajti, bo mek na sas o časos pro figi. Akor o Ježiš phenďa: „Imar šoha buter te na chal ňiko tiro ovocje!“ A šunde oda leskre učeňika. Sar avle andro Jeruzalem, o Ježiš geľa andro chramos a chudňa te tradel avri olen, ko cinenas the bikenenas. Previsarďa o skaminda olenge, ko vatinenas o love, the olenge, ko bikenenas le holuben. A na domukľa ňikaske, hoj vareso te preľidžal prekal o chramos. Sar len sikavelas, phenelas: „Či nane pisimen: ‚Miro kher pes vičinela kher pro modľitbi prekal savore narodi‘? Ale tumen lestar kerďan kher prekal o zbujňika!“ Šunde oda o zakoňika the o bare rašaja a chudle te gondoľinel, sar les šaj murdarena. Daranas lestar, bo le nipenge sas pre dzeka, so o Ježiš sikavelas. Sar zaračiľa, geľa o Ježiš le učeňikenca avri andral o foros. Paľis sig tosara, sar džanas pašal o figovňikos, dikhle, hoj calo šučiľa avri dži andro koreňis. Le Peteriske avľa pre goďi, so phenďa o Ježiš, a phenďa leske: „Učiťeľina, dikh, o figovňikos, so prekošľal, šučiľa avri!“ O Ježiš odphenďa le učeňikenge: „Pačan le Devleske! Bo čačipen tumenge phenav, hoj te vareko phenela kale verchoske: ‚Hazde tut a čhiv tut andro moros‘ a te na pochibinela andre peskro jilo, a pačala, hoj pes ačhela oda, so phenel, akor pes leske oda ačhela. Vašoda tumenge phenav: Pačan, hoj savoro, vaš soske tumen mangen andre modľitba, imar chudňan a ela tumenge oda dino. Sar tumen džan te modľinel, odmuken, te tumen hin vareso pre varekaste, hoj the tumaro Dad andral o ňebos te odmukel tumenge tumare bini.“ [„Te tumen na odmukena, aňi tumaro Dad andral o ňebos tumenge na odmukela tumare bini.“] Avle pale andro Jeruzalem. Sar pes o Ježiš predžalas pal o chramos, avle ke leste o bare rašaja, o phuredera the o zakoňika a phučle lestar: „Sava zoraha keres kala veci? Ko tut diňa odi autorita, hoj te keres kala veci?“ O Ježiš lenge odphenďa: „The me tumendar vareso phučava. Odphenen mange a me tumenge phenava, sava zoraha kerav kala veci. Khatar sas le Janoskro boľipen? Andral o ňebos, abo le manušendar? Odphenen mange!“ On gondoľinenas maškar peste: „Te phenaha: ‚Andral o ňebos‘, phenela: ‚Akor soske leske na pačanďiľan?‘ Ale aňi našťi phenas: ‚Le manušendar.‘ “ – Daranas pes le nipendar, bo savore nipi pačanas, hoj o Jan sas čačikano prorokos. Avke odphende le Ježišoske: „Na džanas.“ Akor lenge o Ježiš phenďa: „Aňi me tumenge na phenava, sava zoraha kerav kala veci.“ O Ježiš lenge chudňa te vakerel andro podobenstva: „O manuš peske sadzinďa e viňica a ohradzinďa la. Kerďa e chev, kaj pes pučinel avri e šťava andral o hroznos, a ačhaďa e veža. Paľis diňa e viňica kečeň le vinarenge a geľa het pro droma. Sar avľa e žatva, bičhaďa oda manuš peskre sluhas ko vinara, hoj les te den olestar, so kidle upre. Ale on les chudle, marde les, na dine les ňič a bičhade les het. Pale ke lende bičhaďa avre sluhas, ale leske pharade o šero a asanďile les avri. Avke pale bičhaďa avres a oles murdarde. Mek but sluhen bičhaďa, ale jekhen marenas a avren murdarenas. Sas les mek jekh čhavo, saves igen kamelas. A pro koňec savorendar bičhaďa ke lende the les, bo phenďa peske: ‚Mire čhas dena pačiv.‘ No ola vinara peske phende: ‚Leske ačhela savoro. Aven murdaras les a leskro ďeďictvos ela amaro!‘ Avke les chudle, murdarde les a čhide avri andral e viňica.“ O Ježiš phučľa: „Akor so kerela o raj la viňicakro? Avela, murdarela ole vinaren a e viňica dela avrenge.“ A phenďa: „Na genďan, so hin pisimen: ‚O murara odčhide oda bar, so pre stavba hino hlavno. O Raj oda kerďa a amen pes oleske čudaľinas‘?“ Kamenas les te phandel andre, bo achaľile, hoj pal lende phenďa kada podobenstvo. Ale daranas pes le nipendar, vašoda les mukle a gele het. Paľis ke leste bičhade varesave Farizejen the Herodijanen, hoj les te chuden andro lava. Sar avle ko Ježiš, phende leske: „Učiťeľina, džanas, hoj vakeres čačipen a na džal tuke pal oda, so o manuša phenen, bo tu na dikhes pro manuš, ale sikaves le Devleskro drom andro čačipen. Phučas tutar: Kampel te počinel le cisariske o daňe, či na? Kampel te počinel, abo na?“ Ale o Ježiš prindžarďa lengro budžaňďipen a phenďa lenge: „Soske man kamen te chudel pro lav? Anen mange o denaris, hoj les te dikhav.“ A sar leske ande, o Ježiš lendar phučľa: „Kaskro hin kada muj the nav?“ „Le cisariskro,“ odphende leske. Avke lenge o Ježiš phenďa: „Den oda, so hin le cisariskro, le cisariske, a so hin le Devleskro, le Devleske.“ A igen pes oleske čudaľinde. Avle ke leste o Saduceja, save pačan, hoj o manuš našťi ušťel andral o meriben, a phučle le Ježišostar: „Učiťeľina, o Mojžiš amenge pisinďa, hoj te muľahas varekaske o phral a mukela la romňa bi o čhave, leskro phral peske la mušinel te lel romňake, hoj te avel le phrales čhave. Sas efta phrala. Ešebno peske iľa romňa a muľa, ale na sas les laha čhave. Paľis laha ačhiľa dujto phral, tiš muľa a na sas les čhave. A kavke oda sas the paš o trito phral. Avke laha dživenas savore efta phrala, no ňikastar la na sas čhave. Paľis, sar mule avri savore phrala, muľa the oj. Akor sar o mule ušťena andral o meriben, kaskri ela romňi, te savore efta phrala laha dživenas?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Tumen čačes ňisoske na achaľon, bo na prindžaren le Devleskro Lav aňi leskri zor. Bo sar ušťena o mule andral o meriben, na lena romňen a na džana romeste, ale ena sar o aňjela andro ňebos. A pal o mule, save ušťena andral o meriben, tumen na genďan andro Zvitkos le Mojžišoskro, hoj o Del leske paš o labardo krakos phenďa: ‚ Me som o Del le Abrahamoskro, o Del le Izakoskro the o Del le Jakoboskro ‘? O Del nane Del le mulenge, ale le džidenge. Tumen čačes ňisoske na achaľon.“ Androda avľa pašeder jekh le zakoňikendar, bo šunďa, sar pes le Ježišoha vesekedinenas o zakoňika, a džanľa, hoj lenge o Ježiš mištes odphenďa. A phučľa lestar: „Savo prikazaňje hin nekbareder maškar savore?“ O Ježiš leske odphenďa: „Nekbareder maškar savore prikazaňja hin: ‚Šun, Izrael! O Raj hin amaro Del, o Raj hino jekh! Kameha le Rajes, tire Devles, andral calo tiro jilo, andral caľi tiri duša, andral caľi tiri goďi the andral caľi tiri zor!‘ [Kada hin o ešebno prikazaňje.] Dujto hin kada: ‚Kameha avres avke sar tut korkores!‘ Bareder prikazaňja kalendar imar nane.“ O zakoňikos leske phenďa: „Mištes, učiťeľina! Čačipen phenďal, hoj hin ča jekh Del a aver nane. A te kamel le Devles andral calo peskro jilo, andral caľi goďi, andral caľi duša the andral caľi zor a te kamel avres avke sar pes korkores hin buteder sar savore labarde the aver obeti.“ O Ježiš dikhľa, hoj o zakoňikos goďaha odphenďa a phenďa leske: „Na sal dur le Devleskre kraľišagostar.“ A imar buter ňiko pes na opovažinďa te phučel vareso le Ježišostar. Sar o Ježiš sikavelas andro chramos, phučľa: „Sar oda, hoj o zakoňika phenen, hoj o Kristus hin o čhavo le Davidoskro? Se korkoro o David phenďa andro Sveto Duchos: ‚O RAJ phenďa mire Rajeske: Beš tuke pal miri čači sera, medik tuke na thovava tire ňeprijaťeľen tel o pindre.‘ Te korkoro o David les vičinel ‚Rajeja‘, sar šaj el o Kristus leskro čhavo?“ A but nipi le Ježiš radišagoha šunenas. Sar len o Ježiš sikavelas, phenelas lenge: „Den tumenge pozoris pro zakoňika, bo on kamen te phirel andro šukar džinďarde gada a kamen, hoj len o nipi andro foros te pozdravinen; kamen o anglune thana andro sinagogi a o nekfeder thana pro hoscini; chan avri o khera le vdovenge a but pes modľinen, hoj len te dičhol. Vašoda ena goreder sudzimen.“ O Ježiš peske bešľa andro chramos paš e pokladňica a dikhelas, sar o nipi andre čhivkerenas o love. But barvale čhide but. Androda avľa jekh čori vdova a čhiďa duj churde minci, vaj duj centi. Akor o Ježiš vičinďa le učeňiken ke peste a phenďa lenge: „Čačipen tumenge phenav, hoj kadi čori vdova čhiďa buter sar savore okla džene, so čhivkerenas andre pokladňica. Bo savore čhide olestar, so lenge ačhelas, ale oj čhiďa peskre čoripnastar savoro, so la sas pro dživipen.“ Sar avelas o Ježiš avri andral o chramos, phenďa leske jekh le učeňikendar: „Dikh, Rajeja, save šukar bara the save stavbi!“ O Ježiš leske odphenďa: „Dikhes kala bare stavbi? Na ačhela kade bar pre bareste; savoro ela telečhido.“ Sar bešelas pre Olivovo brehos, khatar dičhol o chramos, sas leha korkore o Peter, o Jakob, o Jan the o Andrej a phučle lestar: „Phen amenge, kana oda avela? Pal soste prindžaraha, hoj oda imar hin pašes?“ O Ježiš lenge chudňa te vakerel: „Den tumenge pozoris, hoj tumen vareko te na klaminel! Bo ena but ajse džene, so avena andre miro nav a phenena: ‚Me som o Kristus!‘ a klaminena but nipen. Sar šunena pal o maribena the pal oda, hoj pes maren o narodi, ma predaran, bo oda mušinel te avel, ale mek na ela o koňec. Bo o narodos džala pro narodos a o kraľišagos pro kraľišagos. Pre varesave thana e phuv razisaľola a ela bari bokh [the ňepokoj]. Oda ela o anglune dukha le svetoskre andro trapišagos. Ale tumen tumenge den pozoris! Vaš ma tumen lena pro sudi a marena tumen andro sinagogi. Vaš ma ačhena anglo bare raja the anglo kraľa, hoj lenge te svedčinen. Ale angloda mušinel ešeb te avel vakerdo o evaňjelium savore narodenge. Sar tumen phandena andre a ľidžana tumen pro sudos, ma daran tumen olestar, so vakerena. Ale vakeren oda, so tumenge odi ora ela dino te phenel, bo na tumen vakerena, ale o Sveto Duchos. O phral dela andre le phrales, hoj les te murdaren, a o dad le čhas. O čhave džana pre daj the pro dad a murdarena len. Vaš miro nav tumen savoredžene našťi avri ačhena. Ale oda, ko ľikerela avri dži o koňec, ela spasimen.“ „Sar dikhena oda baro džungipen, so meľarel andre o chramos, pre oda than, kaj oda na kamel te el, [avke sar phenďa o prorokos Daniel] – oda, ko genel, mi achaľol – akor ola, ko ena andre Judsko, mi denašen upre pro verchi. Oda, ko ela pre strecha, te na avel tele, hoj peske vareso te lel andral o kher. Oda, ko ela pre maľa, te na visaľol pale khere vaš o gada. No andre ola dživesa ela igen phares le khabňenge the ole džuvľenge, save den te pijel le čhavoren. Modľinen tumen, hoj pes oda te na ačhel jevende! Bo ola dživesa ena ajse phare, sar mek šoha na sas, kanastar o Del stvorinďa o svetos, a imar aňi šoha buter na ela. A te o Raj na kerďahas ola dživesa frimeder, na uľahas zachraňimen ňisavo manuš. Ale vaš o manuša, saven peske kidňa avri, kerďa ola dživesa frimeder. Te tumenge akor vareko phenďahas: ‚Dikh, kade hin o Kristus!‘ abo: ‚Kode hino!‘ – ma pačan. Bo avena but falošna mesijaša, save phenena pal peste, hoj on hine o Kristus. Avena the but falošna proroka a kerena bare znameňja the zazraki, hoj te klaminen, te pes diňahas, the olen, kas peske o Del kidňa avri. Tumen tumenge den pozoris! Savoro tumenge phenďom anglal.“ „Andre ola dživesa, pal oda pharipen, o kham kaľola andre a o čhonoro imar na švicinela. O čercheňa perena tele andral o ňebos a o ňeboskre zora pes čhalavena. Akor dikhena, sar o Čhavo le Manušeskro avel pro ňeboskre chmari andre bari zor the andre slava. A ov bičhavela peskre aňjelen, hoj te skiden upre leskre avrikidle manušen pal savore štar seri le svetoskre, pal jekh agor la phuvakro dži pre aver.“ „Sikľon andral kada podobenstvo pal o figovňikos: Sar leskre konara hine imar kovle a o prajti aven avri, džanen, hoj o ňilaj hino pašes. Avke the tumen, sar dikhena, hoj pes oda savoro ačhel, džanen, hoj ov hino pašes paš o vudar. Čačipen phenav tumenge, hoj na predžala kada pokoleňje, medik pes kada savoro na ačhela. O ňebos the e phuv našľona, ale mire lava šoha na našľona.“ „Ale ole dživesestar the ola oratar na džanel ňiko, aňi o ňeboskre aňjela, aňi o Čhavo, ča jekh o Dad. Den tumenge pozoris, ma zasoven [a modľinen tumen]! Bo na džanen, kana avela odi ora. Le Čhaha le Manušeskreha hin oda avke sar jekhe manušeha, so omukľa peskro kher, geľa pro droma a diňa peskre sluhenge, hoj pes pal oda te starinen. Sakoneske phenďa so te kerel a prikazinďa le stražňikoske paš o vudar, hoj te na zasovel. Vašoda tumenge den pozoris a ma zasoven, bo na džanen, kana avela o raj le khereskro: Či rači, vaj pal jepaš rat, či akor, sar o kohutos giľavel, vaj tosara. Hoj te na avel akor, sar les na užarena, a arakhela tumen te sovel. So tumenge phenav, savorenge phenav: ‚Ma zasoven!‘ “ Sas mek duj džives angle Patraďi the anglo inepos le Marengro bi o Kvasos. O bare rašaja the o zakoňika rodenas sar le Ježiš počoral te chudel a te murdarel. Ale phenenas: „Našťi oda keras pro inepos, hoj pes te na vzburinen o manuša.“ Sar sas andre Betanija andro kher ko Šimon, saves sas malomocenstvo, a bešelas pašal o skamind, avľa ko Ježiš jekh džuvľi. Ola džuvľa sas alabastrovo caklocis, andre savo la sas igen vzacno olejos le nardostar. Phagľa o caklocis a čhiďa avri oda olejos le Ježišoske pro šero. Varesave džene olendar, so ode sas, dudrinenas: „Zbitočňe sas čhido avri kajso vzacno olejos! Kada olejos pes šaj bikenďa vaš o trin šel (300) rupune minci a šaj pes diňa le čorenge.“ A igen pre late vakerenas. Ale o Ježiš phenďa: „Muken la! Soske la trapinen? Presikaďa mange baro lačhipen. Bo o čore tumenca hine furt a tumen lenge šaj presikaven o lačhipen, kana ča kamen, ale me tumenca furt na avava. Oj kerďa oda, so mek akana šaj kerďa – pomazinďa miro ťelos imar anglal pro pohrebos. Čačipen tumenge phenav, hoj všadzik, kaj ča pes o evaňjelium vakerela pal calo svetos, pes vakerela the pal kada, so kadi džuvľi akana kerďa, pre lakro leperiben.“ O Judaš Iškarijotsko, jekh le dešudujendar, geľa pal o bare rašaja, hoj lenge te del andre le Ježiš. Sar oda on šunde, radisaľile a phende leske, hoj les dena vaš oda love. O Judaš akorestar rodelas drom, sar les te zradzinel. Ešebno džives pro inepos le Marengro bi o Kvasos, pro džives, sar pes murdarel la Patraďakro bakroro, phende o učeňika le Ježišoske: „Kaj kames, hoj tuke te džas te pripravinel o Patraďakro chaben?“ Akor bičhaďa duje peskre učeňiken a phenďa lenge: „Džan andro foros. Ode pes tumenca arakhela manuš, savo ľidžala jekh džbanos paňi. Džan pal leste a ole manušeske, ke kaste džala andro kher, phenen: ‚O Učiťeľis tutar phučel: Kaj hin oda kher, andre savo chava le učeňikenca o Patraďakro chaben?‘ Ov tumenge sikavela upruno baro kher, so imar ela pripravimen the pratimen avri. Ode amenge pripravinen o chaben.“ O učeňika gele andro foros a arakhle savoro avke, sar lenge o Ježiš phenďa; a pripravinde o Patraďakro chaben. A sar zaračiľa, avľa o Ježiš le dešuduje učeňikenca. Sar bešenas pašal o skamind a chanas, o Ježiš phenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj jekh tumendar, so manca chal, man zradzinela.“ Sar oda šunde, ačhile smutna a phučenas lestar jekh pal aver: „Som oda me?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Hin oda jekh le dešudujendar, oda, ko manca močinel o maro andro čaro. O Čhavo le Manušeskro mušinel te merel, avke sar pal leste hin pisimen, ale ole manušeha, ko les zradzinela, ela igen namištes. Feder leske uľahas, te aňi na uľiľahas.“ A sar chanas, iľa o Ježiš o maro, paľikerďa, phagerelas, delas lenge a phenďa: „Len, [chan], kada hin miro ťelos.“ Paľis iľa the e kuči, paľikerďa, diňa lenge a pile andral savore. Phenďa lenge: „Kada hin miro rat la [neva] zmluvakro, so pes čhorel avri vaš but manuša. Čačipen tumenge phenav, hoj imar buter šoha na pijava olestar, so barol pre viňica, dži andre oda džives, medik les na pijava nevo andro kraľišagos le Devleskro.“ Paľis giľade e chvala a gele pro Olivovo verchos. O Ježiš lenge phenďa: „Kadi rat man savore omukena, bo hin pisimen: ‚Marava le pasťjeris a o bakrore pes rozdenašena.‘ Ale sar uščava andral o meriben, džava anglal tumende andre Galileja.“ Akor leske o Peter phenďa: „Te tut savore omukena, me tut šoha na omukava!“ O Ježiš leske odphenďa: „Čačipen tuke phenav, hoj mek kadi rat, sigeder sar o kohutos dujtovar giľavela, tu man trival zaprineha.“ Ale o Peter mek buter vakerelas: „Kajte tuha mušinava te merel, šoha tut na zaprinava.“ A the savore okla učeňika avke phenenas. Paľis avle pre ajso than, so pes vičinel Getsemane. Ode phenďa o Ježiš peskre učeňikenge: „Bešen tumenge kade, medik man modľinava.“ Iľa peha ča le Peter, le Jakob the le Jan a sas leske igen phares. A phenďa lenge: „Miri duša hiňi pro meriben smutno, ačhen kade a ma zasoven.“ Geľa lendar sikra dureder anglal, peľa pre phuv a mangelas pes, hoj te pes del, či les našťi kadi phari ora obdžal. Phenelas: „Abba, Dado, tu šaj keres savoro, le mandar kadi kuči! Ale na oda, so me kamav, ale so tu kames.“ Paľis avľa a arakhľa len te sovel. A phenďa le Peteriske: „Soves, Šimon? Jekh ora na birinďal upre te ačhel? Ma soven a modľinen tumen, hoj te na džan andro pokušeňje, bo o duchos kamel, ale o ťelos hino slabo.“ O Ježiš pes geľa pale te modľinel a vakerelas pale ola lava. Sar avľa pale, arakhľa len pale te sovel, bo o jakha lenge perenas tele. A na džanle, so leske pre oda te phenel. Avľa tritovar a phenďa lenge: „Mek furt soven a odpočovinen tumenge? Imar dos! Avľa odi ora. Dikhen, o Čhavo le Manušeskro hino akana dino andro vasta le binošnenge. Ušťen, aven džas! Imar avel miro zradcas.“ Takoj androda, sar mek o Ježiš vakerelas, avľa o Judaš, jekh le dešudujendar, a leha avenas but nipi khatar o bare rašaja, zakoňika the phuredera le šabľenca the le pacenca andro vasta. Le Ježišoskro zradcas lenge diňa anglal te džanel: „Oda, kas čumidava, oda hin ov. Phanden les mištes a ľidžan les het.“ Sar doavľa, takoj geľa ko Ježiš a phenďa leske: „Rabbi!“ A čumidľa les. Ola murša les takoj chudle a zaile. Avke varesavo dženo, so ode ačhelas pašes, iľa avri e šabľa a demaďa le nekbaredere rašaskre sluhas a odčhinďa leske o kan. O Ježiš lenge phenďa: „Avľan pre ma le šabľenca the le pacenca, hoj man te zalen sar varesave živaňis? Džives so džives somas maškar tumende andro chramos a sikavavas, ale na zaiľan man. Ale oda, so hin pisimen, pes mušinel te ačhel.“ Akor les savore učeňika omukle a denašle het. Džalas pal leste varesavo terno manuš, urdo ča andre lepeda. Sar les chudle, mukľa e lepeda a lango denašľa het. Ľigende le Ježiš ko nekbareder rašaj, kaj pes zgele savore bare rašaja, o phuredera the o zakoňika. O Peter avelas pal leste dural a doavľa dži andre dvora le nekbareder rašaskri. Ode peske bešľa paš o stražňika a tačarelas pes paš e jagori. O bare rašaja the e caľi Bari Rada kamenas te arakhel vareso pro Ježiš, hoj les te murdaren, ale našťi arakhle. But džene pro Ježiš falošňe svedčinenas, ale o lava lenge na pasinenas. Varesave džene ušťile a kavke pre leste klamišagoha svedčinenas: „Amen šunďam, sar phenďa: ‚Čhivava tele kada chramos, so sas ačhado le manušeskre vastenca, a tel o trin džives kerava aver, so na ela ačhado le manušeskre vastenca.‘ “ Ale aňi kala lava le švedkenge na pasinenas. Akor ušťiľa o nekbareder rašaj, ačhiľa maškaral a phučľa le Ježišostar: „Soske ňič na odphenes pre oda, so pre tute kala nipi vakeren?“ Ale o Ježiš sas čhit a na phenďa mek aňi lav. O nekbareder rašaj lestar pale phučľa: „Sal tu o Kristus, o Čhavo le Devleskro?“ O Ježiš leske phenďa: „Me som. A dikhena, sar bešel o Čhavo le Manušeskro pre čači sera le Nekzoraledereskri a sar avel pro ňeboskre chmari.“ Akor čhingerďa o nekbareder rašaj peskre gada a phenďa: „Pre soste amenge mek kampel švedken? Šunďan, sar pes ruhinel! So pre oda phenen?“ A savore phende, hoj peske zaslužinel te merel. A varesave džene pre leste chudle te čhungarel. Zaučharenas leske o muj, marenas les pal o šero a phenenas: „Prorokin! Ko tut demaďa?“ Paľis les ile o stražňika a marenas les. Sar sas o Peter tele pre dvora, avľa ode jekh služka le nekbareder rašaskri, a sar dikhľa le Peter, hoj pes tačarel paš e jag, phenďa: „The tu salas ole Ježišoha andral o Nazaret.“ Ale o Peter zaprinďa: „Me na džanav aňi na achaľuvav, pal soste vakeres!“ A geľa odarik avri pre avruňi dvora. Akor o kohutos giľaďa. Sar les pale ode dikhľa odi služka, phenďa olenge, so ode ačhenas: „The kada hino jekh lendar.“ Ale o Peter pale zaprinďa. Na pregeľa but a ola, so ačhenas paš o Peter, leske pale phende: „Tu sal čačes jekh lendar, bo sal Galilejčanos [a o vakeriben tut lenca hin jekh].“ Ale o Peter pes chudňa te košel a iľa pre peste vera: „Me na prindžarav ole manušes, pal savo tumen vakeren!“ Androda takoj giľaďa o kohutos dujtovar. Akor avľa le Peteriske pre goďi ola lava, so leske o Ježiš phenďa: „Sigeder sar o kohutos duvar giľavela, tu man trival zaprineha.“ A chudňa te rovel. Takoj sig tosara pes dovakerde o bare rašaja, o phuredera, o zakoňika the e Bari Rada. Phandle le Ježiš, odľigende les a dine le Pilatoske. O Pilat lestar phučľa: „Sal tu o židoviko kraľis?“ „Tu oda phenes,“ odphenďa leske o Ježiš. O bare rašaja pre leste but vakerenas a o Pilat lestar pale phučľa: „So ňič na odphenes? Dikh, keci pre tu vakeren!“ Ale o Ježiš imar ňič na phenďa, a vašoda pes o Pilat igen čudaľinelas. Furt pre Patraďi lenge o Pilat premukelas jekhe bertenošis, saves peske on kidenas avri. Akor sas andre bertena jekh murš, saves vičinenas Barabaš. Ov sas phandlo andre olenca, ko paš e vzbura murdarde varesave manušen. Sar pes o nipi zgele, chudle te mangel le Pilat, hoj lenge te premukel jekhe bertenošis, avke sar furt kerelas. O Pilat lendar phučľa: „Kamen, hoj tumenge te premukav le židovike kraľis?“ Bo džanelas, hoj les o bare rašaja dine andre zavisťatar. Ale o bare rašaja kerde upre le nipen, hoj te mangen le Barabaš. O Pilat lendar pale phučľa: „Akor so kamen, hoj te kerav oleha, kas vičinen židoviko kraľis?“ On zorales vičinde: „Ukrižin les!“ O Pilat lendar phučľa: „So ajso nalačho kerďa?“ No on mek zoraleder vičinenas: „Ukrižin les!“ Avke o Pilat kerďa pal e dzeka le manušenge a premukľa le Barabaš. Paľis diňa le Ježiš te zbičinel a te ukrižinel. O slugaďa les ľigende andro palacis le vladariskro – oda hin o Praetorium – a vičinde ode caľi čata. Urde les upre andro purpurovo plašťos a thode leske pro šero koruna, so kerde le trňendar. A chudle lestar te asal a vičinenas: „Mi dživel o židoviko kraľis!“ Marenas les pal o šero le paľicenca, čhungarenas pre leste, perenas pro khoča a banďonas anglal leste. Sar lestar imar preačhile te asal, čhide pal leste tele o purpurovo plašťos a urde pre leste leskre gada. Paľis les ľigende avri, hoj les te ukrižinen. Akor varesavo Šimon Cirenejsko, o dad le Alexandroskro the le Rufoskro, avelas pal e maľa. Leske prikazinde, hoj te ľidžal le Ježišoske o kerestos. A ľidžanas le Ježiš pro than, so pes vičinel Golgota (oda hin prethodo: Le Lebkengro Than). Dine les te pijel mol mišimen la mirhaha, ale ov na kamľa. Ukrižinde les a rozďelinde peske leskre gada maškar peste avke, hoj losinenas, ko peske so lela. Sas eňa ori tosara, sar les ukrižinde. Upral leskro šero sas pisimen leskri vina: „O kraľis le Židengro.“ Jekhetane leha ukrižinde the duje živaňen, jekhes pal e čači sera a dujtones pal e baľogňi. [Akor pes ačhiľa oda, so hin pisimen: „Ľidžanas les sar živaňis.“] Ola manuša, save odarik predžanas, pes ruhinenas pre leste, kerenas le šerenca a phenenas: „Tu so čhives tele o chramos a tel o trin džives les pale ačhaves! Zachraňin akana tut korkores a av tele pal o kerestos!“ The o bare rašaja le zakoňikenca asanas maškar peste: „Avren zachraňinelas, ale pes našťi zachraňinel! O Kristus, o izraeliko kraľis! Akana mi avel tele pal o kerestos, hoj te dikhas a te pačas!“ Asanas lestar mek the ola, ko sas leha ukrižimen. Dešuduj (12) orendar pro dilos avľa kaľipen pal caľi phuv a ľikerďa dži trin ori pal o dilos. A trin orendar o Ježiš zorales vičinďa: „ Eloi, Eloi, lama sabachtani? “ – so hin prethodo: „Devla miro, Devla miro, soske man omukľal?“ Varesave džene, save ode ačhenas, oda šunde a phenenas: „Šunen, vičinel le Eliaš.“ Jekh dženo denašľa te močinel e špongija andro šut, thoďa la pre paca, diňa les te pijel a phenďa: „Užaren! Dikhaha, či avela o Eliaš, hoj les te lel tele.“ Akor o Ježiš zorales vičinďa a muľa. O pochtan, so sas figimen andro chramos, phariľa pro jepaš uprunestar dži tele. A sar dikhľa o veľiťeľis le slugaďengro, savo ode ačhelas, sar muľa o Ježiš, phenďa: „Kada manuš sas čačes o Čhavo le Devleskro!“ Sas ode the varesave džuvľa, so dikhenas dural. Maškar lende sas e Maria Magdalena, e Salome, the e Maria – e daj le terneder Jakoboskri the Jozesoskri. Kala džuvľa phirenas pal o Ježiš a kerenas pašal leste, sar sas mek andre Galileja. Sas ode mek but aver džuvľa, save leha avle andro Jeruzalem. Sar imar zaračolas, a vašoda, hoj oda sas o džives, kana pes pripravinenas pro šabat, avľa o Jozef andral e Arimatija ko Pilat. Ov sas baro manuš andre Bari Rada, savo tiš užarelas o kraľišagos le Devleskro. A bi e dar avľa te mangel le Pilatostar o ťelos le Ježišoskro. O Pilat pes čudaľinďa, hoj o Ježiš imar muľa. Vičinďa peske le veľiťeľis a phučľa lestar, kana muľa. Sar pes dodžanľa le veľiťeľistar, hoj imar muľa, diňa o ťelos le Jozefoske. O Jozef cinďa lepeda, iľa tele o ťelos le Ježišoskro a zapačarďa les andre lepeda. Thoďa les andro hrobos, so sas avrikerdo andre skala, a zaučharďa andre o vudar le bareha. E Maria Magdalena the e Maria le Jozesoskri daj dikhenas, kaj les thode. Sar imar pregeľa o šabat, e Maria Magdalena, e Salome, the e Maria, e daj le Jakoboskri, cinde voňava oleji, hoj te pomazinen le Ježišoskro ťelos. Sig tosara, sar avelas avri o kham, ešebno džives andro kurko, avle ko hrobos. A phenenas jekh avrake: „Ko amenge odcirdela o bar pašal o hrobos?“ Ale sar dikhle feder, dikhle, hoj oda bar, so sas igen baro, imar hino odčhido. Avke gele andro hrobos a dikhle, hoj pre čači sera bešel terno manuš, urdo andro parne gada, a daranďile pes. Ale ov lenge phenďa: „Ma daran tumen! Roden le Ježiš andral o Nazaret, savo sas ukrižimen? Nane kade! Ušťiľa andral o meriben. Dikhen, kade hin oda than, kaj sas thodo. Džan, phenen le učeňikenge the le Peteriske: ‚Džal andre Galileja anglal tumende a ode les dikhena, avke sar tumenge anglal phenďa.‘ “ On denašle sig avri andral o hrobos, bo igen predaranďile a izdranas daratar. Ňikaske ňič na phende, bo pes daranas. [Kurke sig tosara, sar ušťiľa andral o meriben, pes ešeb sikaďa la Maria Magdalenake, andral savi angloda tradňa avri efta demonen. Oj oda geľa te phenel le manušenge, so leha phirenas. On pal leste rovenas a sas igen smutna. A sar šunde, hoj o Ježiš dživel a hoj les dikhľa, na pačanas lake. Paľis pes o Ježiš sikaďa andre aver podoba duje dženenge lendar, sar džanas peskre dromeha andro gav. Avke gele pale a phende oda oklenge, ale aňi lenge na pačanďile. Ale paľis pes sikaďa le dešujekh (11) apoštolenge, sar bešenas pašal o skamind. Pokarhinďa len vaš oda, hoj lengre jile sas zaphandle andre a na pačanďile olenge, ko les dikhle pal oda, sar ušťiľa andral o meriben. Phenďa lenge: „Džan pal calo svetos a vakeren o evaňjelium savorenge, kas o Del stvorinďa! Oda, ko pačala a dela pes te bolel, ela zachraňimen. Ko na pačala, ela odsudzimen. Ola, ko pačana, kerena kala veci: Andre miro nav tradena avri le demonen a vakerena neve čhibenca. Le sapen lena andro vasta, a kajte pilehas o meribnaskro jedos, ňič lende na ela. Pro nasvale thovena o vasta a sasťona avri.“ A paloda, sar lenca o Ježiš dovakerďa, sas ilo upre andro ňebos a bešľa peske pal e čači sera le Devleskri. Paľis o učeňika gele a vakerenas všadzik o evaňjelium. O Raj lenge pomožinelas a pridžanelas pes ke lengro lav prekal o zazraki, so pes ačhenas.] Amen. Imar but džene kamenas te pisinel andre ola veci, so pes ačhile ke amende, sar amenge oda podine ola, ko oda dikhle pre peskre jakha ešebnovarestar a ačhile služobňika andro lav. Vašoda, lačho Teofilona, the me mange phenďom, hoj kampel mištes te preskuminel a te predžal ola veci ešebnovarestar zaradom avke, sar pes ačhile, a te pisinel tuke, hoj mištes te prindžares o čačipen pal ola veci, so tut sikavenas. Andre ola dživesa, sar kraľinelas andre Judsko o Herodes, dživelas ode jekh rašaj o Zachariaš. Ov sas le Abijašiskre rašajendar. Leskri romňi e Alžbeta sas le Aronoskre potomkendar. Sodujdžene sas čačipnaskre anglo Del a pačivales doľikerenas savore zakoni the prikazaňja le Rajeskre. Ale na sas len čhave, bo e Alžbeta našťi ačhiľa khabňi a sodujdženenge sas imar buter berša. Jekh džives avľa pro Zachariaš o šoros te kerel anglo Del e rašajiko služba, bo le rašajen sas ajso zvikos te losinel a o losos peľa pre leste. Avke geľa andro chramos le Rajeskro, hoj te labarel o kaďidlos. A sar thuvisaľolas o kaďidlos, avri pes modľinenas igen but nipi. Androda pes sikaďa le Zachariašiske o aňjelos le Rajeskro a ačhelas pre čači sera le oltariskri, kaj pes labarelas o kaďidlos. Sar les dikhľa o Zachariaš, predaranďiľa a avľa pre leste bari dar. Ale o aňjelos leske phenďa: „Ma dara tut Zachariaš, bo tiro mangipen hin avrišundo! Tiri romňi e Alžbeta ačhela khabňi, uľola lake muršoro a deha leske o nav Jan. Ela tut baro radišagos a thoveha baripen andre leste a but džene radisaľona, sar uľola! Bo ov ela baro anglo Raj. Na pijela mol aňi ňisavo aver pijiben a ela pherdžardo le Svete Duchoha imar peskra dake andro per. A but čhaven le Izraeloskren anela pale ko Raj, ke lengro Del. Ov korkoro džala anglal o Raj andro duchos the andre zor le Eliašiskri, hoj te visarel o jile le dadengre ko čhave a te visarel olen, ko na šunen le Devles, ke goďi the ko čačipen a hoj le Rajeske te pripravinel le nipen.“ Ale o Zachariaš phučľa le aňjelostar: „Pal soste oda prindžarava? Me som imar phuro a the mira romňake hin but berša.“ Akor leske o aňjelos odphenďa: „Me som o Gabriel, savo ačhel anglo Del, a som bičhado vašoda, hoj tuha te vakerav a te phenav tuke kadi lačhi sprava. Dikh, ačheha ňemo a našťi prevakereha dži andre oda džives, medik pes kada savoro na ačhela! Bo na pačanďiľal mire lavenge, save pes ačhena andro spravno časos.“ O nipi užarenas le Zachariaš a čudaľinenas pes, soske pes kajci zľikerďa andro chramos. Sar avľa avri, našťi ke lende prevakerďa, bo ačhiľa ňemo. Sikavelas lenge le vastenca a pal oda prindžarde, hoj dikhľa viďeňje andro chramos. Sar pregele o dživesa leskra službakre, geľa pale khere. Pal ola dživesa ačhiľa khabňi e Alžbeta, leskri romňi, a garuvelas pes pandž čhon. Phenelas: „O Raj prekal ma kada kerďa andre kala dživesa, sar pre ma dikhľa peskre lačhipnaha a iľa mandar e ladž anglal o nipi.“ Andre šovto čhon o Del bičhaďa le aňjelos Gabriel andro galilejsko foros Nazaret ke pačivaľi džuvľi Maria, savi sas mangaďi le Jozefoha. O Jozef sas potomkos le Davidoskro. Oda aňjelos avľa ke late a phenďa lake: „Smirom tuke! Chudňal e bari milosť a o Raj hino tuha.“ [„Bachtaľi sal maškar o džuvľa!“] E Maria pes čudaľinelas le aňjeloskre lavenge a gondoľinelas pal oda, sar lake pozdravinďa. Ale o aňjelos lake phenďa: „Ma dara tut Mario, bo chudňal e milosť le Devlestar. A dikh, ačheha khabňi, uľola tuke čhavoro a deha leske nav Ježiš. Ov ela baro a vičinela pes Čhavo le Nekbaredereskro. A o Raj, o Del, leske dela o tronos le Davidoskro, leskre dadeskro a ov kraľinela upral o kher le Jakoboskro pro furt a leskre kraľišagoske na ela šoha koňec.“ E Maria phučľa le aňjelostar: „Sar pes oda ačhela, se me som mek pačivaľi?“ O aňjelos lake phenďa: „O Sveto Duchos avela pre tu a e zor le Nekbaredereskri tut učharela andre. Vašoda oda čhavoro, so tutar uľola, ela sveto a vičinela pes Čhavo le Devleskro. Dikh, tiri famelija e Alžbeta, pre savi phende, hoj la našťi el čhave, hiňi imar šovto čhon khabňi, kajte hiňi phuri. Bo o Del šaj kerel savoro.“ „Me som le Rajeskri služobňička,“ phenďa e Maria. „Mi ačhel pes mange pal tire lava.“ A o aňjelos latar odgeľa. Andre ola dživesa e Maria ušťiľa a siďarelas andro foros pre brehengri phuv andre Judsko. Geľa andro kher ko Zachariaš a pozdravinďa la Alžbetake. Sar šunďa e Alžbeta la Mariakro pozdravos, podchučiľa andre late o čhavoro a e Alžbeta sas pherdžarďi le Svete Duchoha. A vičinďa zorale hangoha: „Bachtaľi sal maškar o džuvľa a bachtalo hin oda, ko tutar uľola! Ale sar oda hoj mire Rajeskri daj avel ke mande? Bo soča šunďiľa andre mire kana tiro hangos, sar man pozdravinďal, o čhavoro pes radišagoha čhalaďa andre miro per! Bachtaľi sal, bo pačanďiľal, hoj pes ačhela oda, so tuke o Raj phenďa!“ E Maria phenďa: „Miri duša bararel le Rajes a miro duchos radisaľol andro Del, miro Spasiťeľis, bo dikhľa pre peskri pokorno služobňička. Akanastar man savore pokoleňja vičinena bachtaľi, bo bare veci prekal ma kerďa o zoralo Del, saveskro nav hin sveto. Le Devleskri milosť džal andral jekh pokoleňje pre aver; pre ola, ko pes lestar daran. Ov sikaďa o zorale skutki peskre vasteha a roztradňa olen, ko pes ľidžanas upre andro jile, le zoralen čhiďa tele pal o tronos a hazdňa upre olen, ko sas teledikhle; le bokhalen pherdžarďa le lačhe vecenca a le barvalen bičhaďa het a na diňa len ňič. Pomožinďa le Izraeloske, peskre služobňikoske, bo na bisterel pre peskri milosť, avke sar diňa lav amare daden, le Abraham the leskre čhaven pro furt.“ E Maria ačhiľa la Alžbetaha vaj trin čhon a paľis geľa pale khere. Avke avľa oda časos, hoj e Alžbeta te ločhol, a uľiľa lake muršoro. Sar pes dodžanle lakre susedi the famelija, savi bari milosť lake presikaďa o Raj, chudle laha te radisaľol. Pre ochtoto džives avle te obrezinel le čhavores a kamle leske te del o nav Zachariaš pal leskro dad. Ale leskri daj phenďa: „Na, bo vičinela pes Jan.“ Phende lake: „Se ňiko nane andre tiri famelija, ko pes avke vičinel!“ Avke pes visarde ke leskro dad a le vastenca lestar phučle, savo nav leske kamel te del. Ov peske mangľa tabuľka a pisinďa: „Leskro nav hin Jan.“ A savore pes čudaľinenas. Jekhvareste pes le Zachariašiske phundraďa o muj a pomukľa leske e čhib. Chudňa te vakerel a lašarelas le Devles. Akor avľa dar pre savorende, so pašal lende bešenas, a pal caľi brehengri phuv andre Judsko pes vakerelas pal kala veci. Savore, so pes pal oda došunde, gondoľinenas andre peskre jile a phenenas: „So oda ča ela kale čhavorestar?“ Bo le Rajeskro vast sas upral leste. O Zachariaš, le Janoskro dad, sas pherdžardo le Svete Duchoha a prorokinelas: „Požehňimen hin o Del, o Raj le Izraeloskro, bo avľa ke peskre nipi a cinďa len avri. Diňa amen zorale Spasiťeľis andral o potomstvos le Davidoskro, peskre služobňikoskro, avke sar imar čirlastar vakerelas prekal o muja peskre svete prorokengre, hoj amen zachraňinela andral o vasta amare ňeprijaťeľengre the savorengre, ko amen našťi avri ačhen. Oleha sikavel peskri milosť amare dadenge a leperel peske pre peskri sveto zmluva, pro lav, so diňa le Abraham amare dades, hoj amen zachraňinela andral o vasta amare ňeprijaťeľengre, hoj leske te služinas bi e dar, svetones the andro čačipen sako džives andre amaro dživipen. A tut, čhavoreja, vičinena prorokos le Nekbaredereskro, bo džaha anglal o Raj, hoj leske te pripravines o drom; hoj te des te džanel leskre nipenge, hoj ena spasimen prekal oda, hoj lenge ena odmukle o bini. Bo prekal le Devleskri bari milosť avela o spaseňje ke amende andral o ňebos, avke sar avel avri o kham, hoj te švicinel olenge, ko bešen andro kaľipen the andro ciňos le meribnaskro, hoj te ľidžal amare pindre pro drom, kaj hin o smirom.“ A o čhavoro barolas a zoraľolas andro duchos. A paľis dživelas pre pušťa dži andre oda džives, medik pes na sikaďa le Izraeloskre manušenge. Andre ola dživesa o cisaris Augustus diňa avri o prikazis, hoj pes te pisinen andre savore manuša. Kada ešebno zgenďipen pes ačhiľa akor, sar sas o Cirenius vladaris andre Sirija. Savore pes gele te pisinel andre – sako andre peskro foros. Avke geľa the o Jozef andral o galilejsko foros Nazaret andre Judsko, andro Betlehem, andro foros le Davidoskro, bo ov sas potomkos le Davidoskro, hoj pes te pisinel andre la Mariaha, savi sas leha mangaďi a sas khabňi. A sar ode sas, avľa lakro časos te ločhol. Avke lake uľiľa lakro ešebno čhavoro a pačarďa les andro pherne. Thoďa les te pašľol andre maštalňa andro jasle, bo andro sovibnaskro kher na sas prekal lende than. Andre odi phuv ode pašes sas pasťjera, so rači stražinenas peskre bakren pre maľa. Jekhvareste pes lenge sikaďa o aňjelos le Rajeskro a le Rajeskri slava len zaučharďa andre. On igen predaranďile, ale o aňjelos lenge phenďa: „Ma daran tumen, bo avľom tumenge te phenel e lačhi sprava, so ela prekal savore manuša! Bo adadžives tumenge uľiľa andro foros le Davidoskro o Spasiťeľis; ov hino o Kristus, o Raj. A kada tumenge ela znameňje: Arakhena cikne čhavores zapačardes andro pherne te pašľol andro jasle.“ A jekhvareste pes sikaďa le aňjeloha e bari ňeboskri armada, savi lašarelas le Devles a phenelas: „Slava le Devleske upre pro ňebos a o smirom pre phuv le manušenge, savendar les hin o radišagos!“ Sar lendar o aňjela gele het andro ňebos, phende peske ola pasťjera: „No ča džas andro Betlehem te dikhel, so pes ačhiľa, so amenge phenďa o Raj!“ Avke gele, siďarenas a arakhle la Maria le Jozefoha the le čhavores te pašľol andro jasle. Sar les dikhle, chudle te vakerel, so lenge sas phendo pal oda čhavoro. Sako, ko oda šunďa, pes čudaľinelas oleske, so lenge o pasťjera vakerenas. Ale e Maria peske garuvelas savore kala lava andro jilo a gondoľinelas upral lende. Paľis o pasťjera gele pale paš o bakrore a lašarenas the bararenas le Devles vaš savoro, so šunde a dikhle, bo savoro sas avke, sar lenge phenďa o aňjelos. Sar pregeľa ochto džives a kampľa te obrezinel le čhavores, dine leske o nav Ježiš, avke sar phenďa o aňjelos la Mariake mek angloda, sar ačhiľa khabňi. Sar pregele ola dživesa, andre save pes obžužarenas, avke sar phenel o Zakonos le Mojžišoskro, o Jozef the e Maria ande le Ježiš andro Jeruzalem, hoj les te sikaven le Rajeske. Bo andro Zakonos le Rajeskro hin pisimen, hoj dojekh muršoro, so uľol ešebno, ela odďelimen prekal o Raj, a o Zakonos le Rajeskro mek phenel, hoj te obetinen duje hrdličken, abo duje terne holuben. Andro Jeruzalem dživelas jekh manuš, savo pes vičinelas Simeon. Ov sas čačipnaskro manuš a daralas pes le Devlestar. Užarelas o spaseňje le Izraeloskro a o Sveto Duchos sas upral leste. O Sveto Duchos leske sikaďa, hoj na merela dži akor, medik na dikhela le Kristus, saves bičhavela o Raj. A o Duchos ľigenďa le Simeon, hoj te džal andro chramos. A sar e daj the o dad anenas le čhavores le Ježiš, hoj te keren oda, so prikazinďa o Zakonos, iľa les o Simeon pro vasta, bararelas le Devles a phenďa: „Rajeja, avke sar man diňal lav, akana premukes tire služobňikos andro smirom, bo mire jakha dikhle tiro spaseňje, so pripravinďal anglal savore narodi, o švetlos, hoj te švicinel le narodenge, the e slava tire manušengri, le Izraeloskri.“ E Maria the o Jozef pes čudaľinenas upral oda, so pal o Ježiš phenďa. O Simeon len požehňinďa a phenďa la Mariake, leskra dake: „Kada čhavoro hino dino pre oda, hoj but džene andral o Izrael te peren abo te ušťen, the pro znameňje, pre savo o manuša džana, hoj pes te sikavel oda, so peske gondoľinen but džene andro jile. A prekal tiri duša predžala e šabľa.“ Sas ode the varesavi prorokiňa Anna, le Fanueloskri čhaj andral o kmeňos le Ašeroskro. Sas lake imar buter berša. Sas la rom, saveha dživelas efta berš, a paľis lake muľa. Paloda ačhiľa vdovake dži ochtovardeš the štar (84) berš. Oj na džalas avri andral o chramos a rat-džives služinelas le Devleske andro posti the andro modľitbi. A the oj avľa ipen akor ode, lašarelas le Devles a vakerelas pal o Ježiš savorenge, ko užarenas, hoj o Jeruzalem ela zachraňimen. Sar kerde savoro, so prikazinel o Zakonos le Rajeskro, gele pale andre Galileja, andre peskro foros, Nazaret. O čhavoro, o Ježiš, barolas the zoraľolas pro duchos; sas igen goďaver a le Devleskri milosť sas upral leste. A leskri daj the leskro dad phirenas sako berš pre Patraďi andro Jeruzalem. Sar sas le Ježišoske dešuduj (12) berš, gele pre Patraďi, avke sar furt kerenas. Sar pregeľa e Patraďi, avenas pale khere. O čhavoro o Ježiš ačhiľa andro Jeruzalem, ale leskri daj the leskro dad olestar na džanenas. On peske gondoľinenas, hoj hino varekhaj maškar ola nipi, so lenca džanas jekhetane pro drom. Pregele jekh džives drom a chudle les te rodel maškar e famelija the maškar ola, kas džanenas. Sar les na arakhle, gele pale andro Jeruzalem a rodenas les ode. Pal o trin džives arakhle le Ježiš te bešel andro chramos maškar o učiťeľa, sar len šunelas a phučelas lendar. Sako, ko les šunelas, pes čudaľinelas upral leskri goďi the upral oda, sar lenge odphenelas. Sar les e daj the o dad dikhle, čudaľinenas pes a e daj leske phenďa: „Čhavo miro, soske amenge kada kerďal? Dikh, tiro dad the me tut rodahas a darahas pal tu.“ O Ježiš lenge phenďa: „Sar oda hoj man rodenas? So na džanenas, hoj mušinav te avel andre mire Dadeskro kher?“ Ale on na achaľile ole laveske, so lenge phenďa. Geľa lenca pale, avľa andro Nazaret a šunelas len. Leskri daj peske garuvelas savore ola lava andro jilo. O Ježiš barolas andro goďaveripen the pro ťelos a sas pro radišagos le Devleske the le manušenge. Sar sas o Tiberius imar cisaris dešupandžto (15.) berš a o Pontsko Pilat vladaris andre Judsko, o Herodes tetrarchas andre Galileja a o Filip, leskro phral, tetrarchas andro phuva Iturea the Trachonitida a o Lizaniaš tetrarchas andre Abilena a sar sas nekbareder rašaja o Annaš the o Kajfaš, prevakerďa o Lav le Devleskro pre pušťa ko Jan, ke le Zachariašiskro čhavo. O Jan phirelas pal caľi phuv pašal o Jordan a kazinelas: „Visaren tumen le binendar a den tumen te bolel, hoj tumenge o Del te odmukel o bini.“ Avke sar hin pisimen andro zvitkos le prorokoskro Izajašiskro: „ Kada hin o hangos, so vičinel pre pušťa: ‚Pripravinen o drom le Rajeske, rovňinen prekal leste avri o chodňiki! Dojekh dolina ela začhiďi a dojekh verchos the brehos cikňola. Oda drom, so hin bango, rovňisaľola a oda chodňikos, so hin pukľato, ačhela hladko. A savore nipi dikhena o spaseňje le Devleskro.‘ “ O Jan phenelas le nipenge, save avenas ke leste, hoj len te bolel: „Tumen sapale! Ko tumenge sikaďa, sar te denašel le Devleskra choľatar, so avela? Dživen avke, hoj o nipi te dikhen, hoj tumen visarďan tumare binendar! A ma phenen tumenge: ‚Se o Abraham hino amaro dad!‘ Bo phenav tumenge, hoj o Del kale barendar šaj kerel le Abrahamoskre čhaven! O tover imar hino prithodo paš o koreňis le stromengro! Dojekh stromos, so na anel lačho ovocje, ela čhindo avri a čhido pre jag!“ „Akor so amenge kampel te kerel?“ phučenas lestar o nipi. O Jan lenge odphenďa: „Kas hin duj gada, mi del oles, kas nane, a kas hin chaben, mi kerel tiš avke!“ A avle pes te bolel the o colňika a phučle lestar: „Učiťeľina, amenge so kampel te kerel?“ „Ma kiden avri buter, sar tumenge hin phendo!“ phenďa lenge. Avke lestar phučle the varesave slugaďa: „Amenge so kampel te kerel?“ Phenďa lenge: „Ňikastar ma kiden avri o love zoraha a ňikas ma trapinen. Aven spokojna oleha, so zaroden!“ O manuša užarenas pro Mesijašis a gondoľinenas peske andro jile pal o Jan, hoj ov hino Kristus. Ale o Jan odphenďa savorenge: „Me tumen bolav le paňeha, ale avel mandar vareko bareder, kaske na som hodno te rozphandel o sirimocis pre leskre sandalki. Ov tumen bolela le Svete Duchoha the la jagaha. Andre leskro vast hin o vejaris a ov prežužarela peskro humnos. O prežužardo zrnos sthovela andre peskri stodola, ale o phus labarela andre jag, so šoha na murdaľola andre.“ Mek the but aver veci kazinelas o Jan le manušenge a vakerelas lenge o evaňjelium. Ale o Jan karhinelas le tetrarchas Herodes vaš e Herodijada, leskri phraleskri le Filiposkri romňi, the vaš savore nalačhipena, so o Herodes kerelas. A paš kada savoro mek o Herodes phandľa le Jan andre bertena. Akor, sar pes bolenas savore nipi, sas boldo the o Ježiš a sar pes modľinelas, jekhvareste phundriľa o ňebos a o Sveto Duchos avľa pre leste andre podoba sar holubica. Andral o ňebos šunďiľa hangos: „Tu sal miro Čhavo, saves kamav, tutar man hin radišagos.“ Sar chudňa o Ježiš te kazinel, sas leske vaj tranda (30) berš a o manuša peske gondoľinenas, hoj sas le Jozefoskro čhavo. Le Jozefoskro dad sas o Heli, leskro dad sas o Matat, leskro o Levi, leskro o Melchi, leskro o Janai, leskro o Jozef, leskro o Matatiaš, leskro o Amos, leskro o Nahum, leskro o Esli, leskro o Nagge, leskro o Mahat, leskro o Matatiaš, leskro o Semein, leskro o Jozech, leskro o Joda, leskro o Joanan, leskro o Resa, leskro o Zerubabel, leskro o Šealtiel, leskro o Neri, leskro o Melchi, leskro o Adi, leskro o Kosam, leskro o Elmadam, leskro o Er, leskro o Ješua, leskro o Eliezer, leskro o Jorim, leskro o Matat, leskro o Levi, leskro o Simeon, leskro o Juda, leskro o Jozef, leskro o Jonam, leskro o Elijakim, leskro Melea, leskro o Menamas, leskro o Matatas, leskro o Natan, leskro o David, leskro o Izaj, leskro o Obed, leskro o Boaz, leskro o Salmon, leskro o Nachšon, leskro o Aminadab, leskro o Admin, leskro o Checron, leskro o Perec, leskro o Juda, leskro o Jakob, leskro o Izak, leskro o Abraham, leskro o Terach, leskro o Nachor, leskro o Serug, leskro o Reu, leskro o Paleg, leskro o Eber, leskro o Šelach, leskro o Kainan, leskro o Arpachšad, leskro o Šem, leskro o Noach, leskro o Lamech, leskro o Matuzalem, leskro o Enoch, leskro o Jared, leskro o Mahalalel, leskro o Kenan, leskro o Enoš, leskro o Šet a leskro dad sas o Adam, savo sas le Devlestar. O Ježiš avľa pale pašal o Jordan pherdo le Svete Duchoha. O Duchos les ľidžalas pal e pušťa saranda (40) dživesa a ode sas pokušimen le bengestar. Andre ola dživesa ňič na chaľa a pro koňec ole dživesengro bokhaľiľa avri. O beng leske phenďa: „Te sal o Čhavo le Devleskro, phen, hoj kale barestar te ačhel maro.“ O Ježiš leske odphenďa: „ Hin pisimen, hoj o manuš na dživela ča le marestar, [ale dojekhe Devleskre lavestar!] “ Paľis les iľa o beng pro učo than a jekhvareste leske sikaďa savore kraľišagi le svetoskre. O beng leske phenďa: „Dava tuke savori kadi zor the slava, bo mange sas diňi a me la šaj dav, kaske kamav. Te banďoha angle mande, kada savoro ela tiro.“ O Ježiš leske odphenďa: „Hin pisimen: ‚Ča anglo Raj, tiro Del, banďoha a ča leske korkoreske služineha!‘ “ Paloda les ľigenďa andro Jeruzalem, thoďa les te ačhel upre pro agor le chramoskro a phenďa leske: „Te sal o Čhavo le Devleskro, čhiv tut kadarik tele. Se hin pisimen: ‚Prikazinela peskre aňjelenge pal tu, hoj tut te chraňinen. On tut chudena pro vasta, hoj te na demes o pindro pro bar.‘ “ O Ježiš leske odphenďa: „Hin phendo: ‚Na pokušineha le Rajes, tire Devles!‘ “ Sar o beng les imar preačhiľa te pokušinel, geľa lestar het, ale ča pre varesavo časos. O Ježiš avľa andre zor le Duchoskri pale andre Galileja a rozľigenďa pes pal leste o hiros pal caľi odi phuv. Ode len andro sinagogi sikavelas a savoredžene les lašarenas. A avľa andro Nazaret, kaj bariľa avri. A avke, sar sas sikado, geľa pro šabat andre sinagoga. Sar ušťiľa te genel, podine leske o zvitkos pal o prorokos Izajaš. Phundraďa o zvitkos a arakhľa oda than, kaj sas pisimen kada: „O Duchos le Rajeskro hin upral mande, bo man pomazinďa te vakerel le čorenge o evaňjelium, [bičhaďa man te sasťarel olen, kas hin dukhade jile,] te del te džanel le zaphandlenge, hoj hine premukle; le korenge te phundravel o jakha; te premukel olen, ko cerpinen, a te del te džanel, hoj avľa o bachtalo berš le Rajeskro.“ Phandľa andre o zvitkos, diňa les le sluhaske a bešľa peske. A savoredžene andre sinagoga visarde peskre jakha pre leste. A chudňa lenge te vakerel: „Adadžives pes ačhile kala lava, so akana šunďan.“ Savoredžene les denas čačipen a čudaľinenas pes ole šukar lavenge, so avenas andral leskro muj. A phučenas: „Či nane ov le Jozefoskro čhavo?“ A phenďa lenge: „Tumen mange phenena kada prislovje: ‚Doktorina, sasťar tut korkores! Oda, so šunďam, hoj kerďal andro Kafarnaum, ker the kade, kaj bariľal avri!‘ “ A phenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj ňisave prorokos na den pačiv ode, kaj bariľa avri. Ale čačipen tumenge phenav, hoj sar dživelas o Eliaš, sas but vdovi andro Izrael akor, sar na delas brišind trin the jepaš berš a avľa bari bokh pre caľi phuv. No o Eliaš na sas bičhado ke ňisavi lendar, ča ke vdova andre Sarepta andre phuv Sidon. A but malomocna sas andro Izrael, sar dživelas o prorokos Elizeus, ale ňiko lendar na sas obžužardo, ča o Naman andral e Sirija.“ Sar oda šunde, savoredžene, so sas andre sinagoga, igen choľisaľile. Ušťile a tradle les avri andral o foros a ľigende les pro verchos, pre savo sas ačhado lengro foros, dži pro agor, hoj les odarik te čhiven tele. Ale ov pregeľa maškar lende a geľa het. Paľis o Ježiš geľa andre galilejsko foros Kafarnaum a sikavelas le manušen, sar sas o šabat. A čudaľinenas pes upral leskro sikaviben, bo andre leskro vakeriben sas zor. Andre odi sinagoga sas jekh manuš, savo sas zaphandlo le nalačhe duchoha, le demonoha. Ov zorales viskinďa: „Jaj, so amen hin tuha, Ježiš Nazaretsko! Avľal amen te murdarel? Me džanav, ko tu sal, oda Sveto le Devleskro!“ O Ježiš les pokarhinďa a phenďa: „Čhit a dža andral leste avri!“ O demonos čhiďa ole manušes maškar lende a geľa andral leste avri a na kerďa leske ňič nalačho. Akor avľa bari dar pre savorende a vakerenas maškar peste: „Savo hin kada lav, hoj andre autorita the andre zor rozkazinel le nalačhe duchenge a on džan avri?“ A džalas pal leste o hiros pal caľi odi phuv. Paľis o Ježiš ušťiľa, avľa avri andral e sinagoga a geľa andro kher ko Šimon. A le Šimonoskra sasa sas bari horučka a mangenas les, hoj lake te pomožinel. O Ježiš zaačhiľa paš late, pokarhinďa e horučka a e horučka la takoj omukľa. E sasuj ušťiľa a chudňa pašal lende te kerel. Paľis rači, sar zageľa o kham, anenas ko Ježiš savoredžene peskre nasvalen, save cerpinenas andro všelijaka nasvaľibena. A ov thovelas o vasta pre dojekh lendar a sasťarelas len. Andral o but džene džanas avri o demona a viskinenas: „Tu sal o Kristus, oda Čhavo le Devleskro!“ Ale ov len karhinelas a na domukelas lenge te vakerel, bo on džanenas, hoj ov hino o Kristus. A sar sas pale džives, geľa odarik het pre omuklo than. O nipi les rodenas a avle dži ke leste a na mukenas les te džal lendar het. Ale ov lenge phenďa: „Mušinav te džal te vakerel pal o kraľišagos le Devleskro the andre aver fori, bo pre oda som bičhado.“ Avke kazinelas andro sinagogi andre Judsko. Jekhvar, sar o Ježiš ačhelas paš o Galilejsko moros, ispidenas pes pre leste o nipi, hoj te šunen le Devleskro lav. Akor dikhľa paš o brehos te ačhel duj loďki; o ribara len ode mukle, hoj te rajbinen o siti. O Ježiš geľa andre jekh ole loďkendar, so sas le Šimonoskri, a mangľa les, hoj te džal sikra dureder la phuvatar. Bešľa peske a sikavelas le nipen andral e loďka. Sar dovakerďa, phenďa le Šimonoske: „Dža la loďkaha dureder andro bareder paňi a čhiven o siti, hoj te chuden le riben.“ O Šimon leske odphenďa: „Rajeja, caľi rat pes trapinahas a ňič na chudňam, ale pre tiro lav čhivava o siti.“ Sar oda kerde, chudle ajci ribi, hoj až o siti lenge čhinďonas. Avke vičinde le vastenca ole dženen, so sas pre oki loďka, hoj lenge te aven te pomožinel. On avle a pherdžarde soduj loďki avke, hoj až tašľonas. Sar oda dikhľa o Šimon Peter, peľa pro khoča anglo Ježiš a phenďa: „Dža mandar het, Rajeja! Bo me som binošno manuš!“ Bo o Šimon Peter the okla džene pes igen čudaľinenas, keci ribi chudle. A čudaľinenas pes the o Jakob le Janoha, le Zebedeoskre čhave, save kerenas buči jekhetane le Šimonoha. O Ježiš phenďa le Šimonoske: „Ma dara tut, akanastar chudeha le manušen!“ A sar pricirdle o loďki ko brehos, omukle savoro a gele pal leste. Jekhvar sas o Ježiš andre varesavo foros, kaj sas malomocno murš. Sar dikhľa le Ježiš, banďiľa anglal leste pre phuv dži pro muj a mangelas les: „Rajeja, te kamľalas, šaj man sasťares.“ O Ježiš nacirdňa o vast, chudňa pes lestar a phenďa: „Kamav, av sasto!“ A takoj sas žužo andral o malomocenstvo. O Ježiš leske prikazinďa: „Ma phen oda ňikaske avri, ale dža, sikav tut le rašaske a obetin oda, so prikazinďa o Mojžiš, hoj te sikaves savorenge, hoj sasťiľal avri andral o malomocenstvo.“ No o hiros pal o Ježiš pes furt dureder rozľidžalas. But nipi pes zdžanas, hoj les te šunen a hoj len te sasťarel le nasvaľibenendar. Ale ov džalas korkoro pre pušťa, hoj pes ode te modľinel. Andre jekh džives, sar sikavelas, bešenas pašal leste but Farizeja the zakoňika, save avle andral savore galilejska the judska gavora a the andral o Jeruzalem. A le Rajeskri zor sas le Ježišoha, hoj te sasťarel le nasvalen. Androda ode avle varesave murša, save ľidžanas pro hadžos jekhe manušes, so sas kaľikos. A rodenas drom, sar les te dochudel andro kher a te thovel anglo Ježiš. Sas ode but nipi a na sas len khatar te džal andre, vašoda gele upre pro kher a mukle les tele le hadžoha prekal e strecha maškar o manuša anglo Ježiš. Sar dikhľa o Ježiš lengro pačaben, phenďa o Ježiš le kaľikoske: „Manušeja, odmukle tuke hin tire bini.“ O zakoňika the o Farizeja chudle te gondoľinel a phenenas peske: „Ko hin kada manuš, hoj pes kavke ruhinel! Ňiko našťi odmukel o bini, ča jekh o Del!“ Ale o Ježiš prindžarďa, so peske gondoľinen a phenďa lenge: „Soske kavke gondoľinen andre tumare jile? So hin lokeder te phenel: ‚Odmukle tuke hin tire bini,‘ abo te phenel: ‚Ušťi a dža‘? Ale vašoda, hoj te džanen, hoj le Čhas le Manušeskres hin pravos the zor pre phuv te odmukel o bini“ – phenďa le kaľikoske: „Tuke phenav: Ušťi, le tuke tiro hadžos a dža khere!“ A ov takoj anglal lende ušťiľa, iľa peske o hadžos, chudňa te lašarel le Devles a geľa khere. Akor pes savoredžene čudaľinenas a lašarenas le Devles. Avľa pre lende e dar a phenenas: „Adadžives dikhľam oda, so mek šoha na dikhľam.“ Paľis, sar odarik geľa o Ježiš avri, dikhľa jekhe colňikos, savo pes vičinelas Levi, te bešel pre colňica a phenďa leske: „Av pal ma!“ Ov ušťiľa, omukľa savoro a geľa pal leste. Paľis leske o Levi presikaďa bari pačiv andre peskro kher. Sas ode but colňika the aver džene, savenca bešenas pašal o skamind. O Farizeja the lengre zakoňika dudrinenas a phenenas leskre učeňikenge: „Soske chan le colňikenca the le binošnenca?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Le sastenge na kampel doktoris, ale le nasvalenge. Na avľom te vičinel le čačipnaskren, ale le binošnen, hoj pes te visaren le binendar.“ On leske phende: „Le Janoskre učeňika pes furt poscinen the modľinen a the o učeňika le Farizejengre avke keren, ale tire chan the pijen!“ Ov lenge phenďa: „Či šaj phenen le hoscenge pro bijav, hoj pes te poscinen, medik hino lenca o terno? Ale avena o dživesa, sar lendar ela o terno ilo het, a andre ola dživesa pes poscinena.“ A phenďa lenge the kada podobenstvo: „Se ňiko na odčhinel kotor le neve pochtanestar, hoj leha te zasivel andre o purane gada, bo čhingerďahas o neve gada a o nevo pochtan pro purano aňi na pasinďahas. Aňi ňiko na čhivel e nevi mol andro purane cipune gone, bo e nevi mol čhingerela e cipa a čuľala avri a o gone čhinďona. Ale e nevi mol pes čhivel andro neve gone. [Avke pes na musarel aňi e mol aňi o gone.] A sako, ko pijel e puraňi mol, na kamel e nevi, bo phenel peske: ‚E puraňi hiňi feder.‘ “ Jekhvar pro šabat džalas o Ježiš prekal e maľa, kaj sas sadzimen, a leskre učeňika čhingerenas o klasi, pučinenas len andro vasta a chanas. Akor lenge varesave džene le Farizejendar phende: „Soske keren oda, so našťi te kerel pro šabat?“ O Ježiš lenge phenďa: „Mek šoha na genďan, so kerďa o David, sar sas bokhalo ov the leskre murša? Sar geľa andro kher le Devleskro, iľa o sveta mare a chalas a diňa the peskre muršen, kajte ola mare našťi chalas ňiko aver, ča o rašaja.“ A phenďa lenge: „O Čhavo le Manušeskro hin o Raj upral o šabat.“ Jekhvar pre aver šabat geľa andre sinagoga a sikavelas. A ode sas jekh manuš, so les sas o čačo vast ňevladno. O zakoňika the o Farizeja užarenas, či sasťarela varekas pro šabat, hoj les te obviňinen. O Ježiš džanelas, so gondoľinen, no the avke phenďa le manušeske, saves sas ňevladno vast: „Ušťi a ačh kade maškaral!“ Ov ušťiľa a ačhelas. Akor lenge o Ježiš phenďa: „Phučav tumendar: Šaj pro šabat mištes te kerel, vaj namištes te kerel? O dživipen te zachraňinel, či te murdarel?“ Dikhľa pašal peste pre savoredžene a phenďa le manušeske: „Nacirde o vast!“ A sar oda kerďa, leskro vast sasťiľa avri. Ale andre lende avľa bari choľi a vakerenas maškar peste, so šaj keren le Ježišoske. Andre jekh ole dživesendar pes geľa o Ježiš pro verchos te modľinel a sas ode caľi rat andre modľitba. Sar vidňisaľiľa, vičinďa peske le učeňiken a kidňa peske lendar avri dešudujen (12), saven diňa nav apoštola. Oda sas kala: O Šimon (saveske diňa nav Peter), leskro phral o Andrej, o Jakob, o Jan, o Filip, o Bartolomej, o Matuš, o Tomaš, o Jakob le Alfeoskro the o Šimon (saves vičinenas Zelota), o Juda, o čhavo le Jakoboskro – the o Judaš Iškarijotsko, savo les zradzinďa. Sar lenca o Ježiš avľa tele pal o verchos, zaačhiľa pre rovina. Sas leha but leskre učeňika the igen but nipi andral caľi Judsko the andral o Jeruzalem, the andral e tirsko the sidoňiko phuv pašal o moros. Avenas pal leste, hoj les te šunel a te sasťon avri andral peskre nasvaľibena. A sasťonas avri the ola, kas trapinenas o nalačhe duchi. Savore nipi pes lestar kamenas te chudel, bo avelas lestar avri e zor, so savoren sasťarelas. Ov dikhľa pre peskre učeňika a chudňa te vakerel: „Bachtale san tumen o čore, bo tumaro hin o kraľišagos le Devleskro! Bachtale san tumen, so san akana bokhale, bo avena čaľarde! Bachtale san tumen, so akana roven, bo paľis asana! Bachtale san tumen, kas o nipi našťi avri ačhen, kas čhiven avri, kaske keren ladž a pre kaskro nav namištes vakeren vaš o Čhavo le Manušeskro. Radisaľon andre oda džives a khelen, bo andro ňebos tumen užarel baro počiňiben. Se the lengre dada avke kerenas le prorokenge! Ale vigos tumenge, barvale manušale, bo tumen imar akana iľan tumaro radišagos! Vigos tumenge, so akana san čale, bo avena bokhale! Vigos tumenge, so akana asan, bo rovena a hikinena žaľatar! Vigos tumenge, te pal tumende savore nipi mištes vakerena, bo ipen avke kerenas lengre dada le falošne prorokenca!“ „Ale tumenge, so man šunen, phenav: Kamen tumare ňeprijaťeľen, keren o lačhipen olenge, ko tumen našťi avri ačhen, žehňinen olenge, ko tumen košen, a modľinen tumen vaš ola, ko tumen dukhaven. Oleske, ko tut demel pal jekh čham, sikav the dujto a oleske, ko tutar lel o plašťos, de the o gada. De sakones, ko tutar mangel. A ma mang pale olestar, ko tutar vareso iľa. Avke sar kamen, hoj o nipi tumenge te keren, keren the tumen lenge. Te kamen ča olen, ko tumen kamen, savo počiňiben vaš oda užaren? Se the o binošna kamen olen, ko len kamen. A te keren o lačhipen ča olenge, ko tumenge keren lačhipen, savo počiňiben vaš oda užaren? Se the o binošna oda keren. Te dena kečeň ča olen, pal save džanen, hoj tumenge dena pale, savo počiňiben vaš oda užaren? Se the o binošna den kečeň, hoj oda te dochuden pale. Ale kamen olen, ko pre tumende džan! Keren lenge o lačhipen, den kečeň a ma užaren pale. Avke ela tumaro počiňiben baro a avena o čhave le Nekbareder Devleskre, bo ov hino lačho the ko nalačhe the ke ola, ko leske na paľikeren. Vašoda aven lačhejileskre, avke sar the tumaro Dad hino lačhejileskro.“ „Ma sudzinen a na avena sudzimen! Ma odsudzinen a na avena odsudzimen! Odmuken a ela tumenge odmuklo. Den a ela tumenge dino a thovela pes andre tumari brekh pherdo mira, razimen avri, zaispidňi andre a pherdžarďi, bo sava miraha merines, ajsaha tuke ela merimen.“ Phenďa lenge the podobenstvo: „Či šaj ľidžal o koro le kores? Či na perena sodujdžene andre chev? O učeňikos nane bareder sar leskro učiťeľis, ale sako, ko sikľiľa avri, ela ajso sar leskro učiťeľis. Soske dikhes o šmecos andre jakh tire phraleske, ale andre tiri jakh o kašt na dikhes? Abo sar šaj phenes tire phraleske: ‚Phrala, domuk, hoj tuke te lav avri o šmecos andral e jakh,‘ ale oda kašt, so hin andre tiri jakh, na dikhes? Tu dujemujengro! Ešeb le avri o kašt andral tiri jakh a paľis šaj les avri o šmecos andral e jakh tire phraleske.“ „Bo ňisavo lačho stromos na anel nalačho ovocje a ňisavo nalačho stromos na anel lačho ovocje. Bo dojekh stromos pes prindžarel pal o ovocje. Se andral o kraki na obkiden o figi, aňi andral o koľaka na obkiden o hroznos. O lačho manuš lel avri andral o jilo peskre lačhe barvaľipnastar o lačhe veci a o nalačho manuš lel avri andral o jilo peskre nalačhe barvaľipnastar o nalačhe veci. Bo soha hin pherdžardo o jilo, oda o muj vakerel.“ „So man vičinen: ‚Rajeja, Rajeja,‘ a na keren oda, so phenav? Sikavava tumenge, pre kaste marel sako, ko avel ke ma, šunel mire lava a doľikerel len. Ajso manuš hino sar oda, ko ačhaďa peskro kher avke, hoj kopaľinďa but tele andre phuv a kerďa peske o zaklados pre skala. Sar avľa o baro brišind a demaďa o baro paňi pre oda kher, na čhalaďa leha, bo sas mištes ačhado pre skala. Ale oda, ko šunel mire lava a na doľikerel len, hino sar oda manuš, savo ačhaďa peskro kher bi o zaklados. Sar avľa o baro paňi a demaďa pre oda kher, takoj rozpeľa a peľa tele igen zorales.“ Sar o Ježiš dovakerďa savore ola lava le manušenge, so les šunenas, geľa andro Kafarnaum. Jekhe veľiťeľis upral o šel (100) slugaďa sas sluhas, saves igen ľikerelas. No oda sluhas sas pro meriben nasvalo. Sar šunďa o veľiťeľis pal o Ježiš, bičhaďa ke leste varesave phurederen le Židendar, hoj les te mangen, hoj te avel a te sasťarel leskre sluhas. On avle ko Ježiš, igen les mangenas a phende: „Zaslužinel peske, hoj prekal leste oda te keres, bo ov kamel amaro narodos. Se mek the e sinagoga amenge ačhaďa.“ Avke lenca o Ježiš geľa. Sar imar na sas dur ole kherestar, bičhaďa ke leste o veľiťeľis peskre prijaťeľen, hoj leske te phenen: „Rajeja, ma trapin tut, bo na som hodno, hoj te aves andre miro kher. Vašoda man na šunavas hodno te džal ke tute. Ale phen ča lav a miro sluhas sasťola avri. Bo the me som manuš tel o vast avrenge a tel miro vast hin o slugaďa. A te phenava kaleske: ‚Dža!‘ – ta džala; a avreske: ‚Av!‘ – ta avela; a mire sluhaske: ‚Ker kada!‘ – ta ov oda kerela.“ Sar oda šunďa o Ježiš, čudaľinďa pes. Visarďa pes ko nipi a phenďa lenge: „Phenav tumenge, hoj aňi andro Izrael na dikhľom kajso baro pačaben.“ Avke ola džene, so sas bičhade, gele pale khere a arakhle ole sluhas imar sastes. Pre aver džives džalas o Ježiš andro foros, so pes vičinel Nain. A džanas leha but leskre učeňika the igen but nipi. Sar doavľa paš e foroskri brana, ipen akor ľidžanas avri jekhe mules. Oda sas jekhoro čhavo peskra dakro, savi sas vdova, a džanas laha igen but nipi andral o foros. Sar la dikhľa o Raj, sas leske igen pharo vaš lake a phenďa lake: „Ma rov!“ Geľa pašeder, chudňa pes le mochtestar a ola, ko ľidžanas le mules, zaačhile. O Ježiš phenďa: „Čhavoreja, phenav tuke, ušťi!“ O mulo peske bešľa a chudňa te vakerel. O Ježiš les diňa leskra dake. Akor avľa bari dar pre savorende. Lašarenas le Devles a phenenas: „Baro prorokos ušťiľa maškar amende a o Del avľa ke peskre nipi!“ Kada hiros pal leste pes rozľigenďa pal caľi Judsko the pal savore fori odarik pašal. O učeňika le Janoskre phende le Janoske pal savore kala veci. Avke peske o Jan vičinďa duje dženen peskre učeňikendar a bičhaďa len pal o Ježiš, hoj lestar te phučen: „Sal tu ‚oda, ko majinel te avel‘, abo kampel te užarel avres?“ Sar avle ola murša ke leste, phende: „O Jan Krsťiťeľ amen bičhaďa pal tu a phenďa, hoj tutar te phučas: ‚Sal tu oda, ko majinel te avel, abo kampel te užarel avres?‘ “ Ipen andre odi ora o Ježiš sasťarďa but dženen le nasvaľibenendar, le dukhendar the le nalačhe duchendar a but kore dženenge diňa pale te dikhel. O Ježiš lenge odphenďa: „Džan a phenen le Janoske, so dikhľan the šunďan: O kore dikhen, o bange phiren, o malomocna pes žužaren, o kašuke šunen, o mule ušťen andral o meriben a le čorenge pes vakerel o evaňjelium. Bachtalo hin oda manuš, ko pes pre ma na pohoršinel!“ Sar on odgele, chudňa o Ježiš te vakerel le nipenge pal o Jan: „So geľan te dikhel pre pušťa? E trsťina, savaha čhivkerel e balvaj? Abo, so geľan te dikhel? Manušes urdones andro barikane gada? Se ola, ko uren o barikane gada a dživen barikanes, bešen andro palaca. Abo so geľan te dikhel? Le prorokos? He, phenav tumenge, mek buter sar prorokos. Bo ov hin oda, pal kaste hin pisimen: ‚Me bičhavav mire poslos anglal tu a ov tuke pripravinela o drom.‘ Bo phenav tumenge, hoj nane bareder prorokos sar o Jan Krsťiťeľ maškar savore nipi, so uľile le džuvľendar, ale oda, ko hino nekcikneder andro kraľišagos le Devleskro, hino bareder sar ov.“ Savore nipi the colňika, so šunenas le Jan, peske pridžanle, hoj o Del hino čačipnaskro akor, sar pes dine te bolel le Janoskre boľipnaha. Ale o Farizeja the o zakoňika na priile oda planos le Devleskro prekal peste, bo na dine pes te bolel le Janoske. O Ježiš phenďa: „Kaha porovňinava adadživeseskre manušen? Pre kaste maren? Hine sar ola čhavore, so bešen maškar o foros a vičinen pre peste: ‚Bašavahas tumenge, ale na khelenas! Giľavahas andre žaľa sar upral o mulo, ale na rovenas!‘ Bo avľa o Jan Krsťiťeľ, savo na chalas maro aňi na pijelas mol, a phenen: ‚Hin andre leste nalačho duchos!‘ Avľa o Čhavo le Manušeskro, savo chalas the pijelas, a phenen: ‚Dikhen, o manuš, savo peske rado but chal the pijel! Ľikerel pes le binošnenca the le colňikenca!‘ Ale o goďaveripen pes sikavel sar čačipen pre ola džene, ko pal oda dživen.“ Varesavo Farizejis vičinďa le Ježiš ke peste te chal. O Ježiš geľa andre leskro kher a bešľa peske pašal o skamind. No andre oda foros sas jekh binošno džuvľi, a sar pes oj došunďa, hoj o Ježiš bešel andro kher ko Farizejis, avľa ode a anďa peha jekh alabastrovo caklocis, andre savo sas igen vzacno olejos. Avľa rovibnaha palunestar paš o pindre le Ježišoskre a chudňa leske te cinďarel o pindre le apsenca a khoselas len peskre balenca. Čumidelas leske o pindre a makhelas le voňave olejoha. Sar kada dikhľa oda Farizejis, so les vičinďa ke peste, phenďa peske: „Te ov uľahas prorokos, džanľahas, ko hiňi kadi džuvľi, savi pes lestar chudel, hoj hiňi binošno.“ O Ježiš leske odphenďa: „Šimon, kamav tuke vareso te phenel.“ „Phen, učiťeľina!“ odphenďa. „Duj džene kamenas love jekhe manušeske, savo delas kečeň. Jekh leske kamelas pandž šel (500) rupune a dujto penda (50). Na sas len sar te del pale a ov odmukľa sodujenge. Phen mange: Ko kale dujendar les buter kamela?“ O Šimon odphenďa: „Gondoľinav mange, hoj oda, kaske buter odmukľa.“ „Mištes rozsudzinďal,“ phenďa leske o Ježiš. Visarďa pes ke džuvľi a phenďa le Šimonoske: „Dikhes kala džuvľa? Avľom andre tiro kher a na diňal man paňi pro pindre, ale oj mange o pindre peskre apsenca cinďarďa a peskre balenca len khosľa. Tu man na čumidľal, ale oj mange na preačhiľa te čumidel o pindre, kanastar avľom andre. O šero mange na makhľal le olejoha, ale oj mange makhľa o pindre le voňave olejoha. Phenav tuke, hoj vašoda but kamel, bo sas lake odmukle but bini. Oda, kaske hin frima odmuklo, frima kamel.“ A phenďa lake: „Odmuken pes tuke o bini.“ Ola džene, so leha bešenas jekhetane pašal o skamind, chudle maškar peste te vakerel: „Ko hin kada, hoj the o bini odmukel?“ Ale o Ježiš phenďa la džuvľake: „Tiro pačaben tut zachraňinďa. Dža andro smirom!“ Paľis phirelas o Ježiš pal o fori the gavora, kazinelas a vakerelas pal o kraľišagos le Devleskro. A sas leha o dešuduj (12) učeňika the varesave džuvľa, saven sasťarďa avri le nalačhe duchendar the le nasvaľibenendar. Oda sas e Maria (sava vičinenas Magdalena), andral savi gele avri efta demoni; e Johanna, e romňi le Chuzasoskri, savo dodikhelas pro chulajipen le Herodesoske; e Zuzana, the mek but aver džuvľa, save pašal lende kerenas a pomožinenas lenge peskre lovenca. Sar pes zgele igen but nipi a zdžanas pes ke leste but manuša andral o fori, phenďa kada podobenstvo: „Geľa o manuš te rozčhivkerel o semena. Sar rozčhivkerelas, varesave pele paš o drom, phirelas pes pal lende a o čirikle len chale. Aver pele pre baruňi phuv, a sar barile, šučile avri, bo na sas len paňi. Aver pele andro trňi a o trňi barile jekhetane lenca a tasade len. A varesave pele andre lačhi phuv a sar barile, ande šelvar ajci chasna.“ Sar oda o Ježiš dovakerďa, vičinďa: „Kas hin kana pre oda, hoj te šunel, mi šunel!“ Leskre učeňika phučle le Ježišostar: „Pal soste hin kada podobenstvo?“ A ov lenge phenďa: „Tumenge hin dino te achaľol o garude veci andral o kraľišagos le Devleskro, ale oklenge avri pes vakerel andro podobenstva, hoj te dikhen, ale te na dikhen; hoj te šunen, ale te na achaľon. O podobenstvo sikavel pre kada: O semenos hin o lav le Devleskro. Ola, so pele paš o drom, hine ola, ko šunen, ale paľis avel o beng a lel avri o lav andral lengro jilo, hoj te na pačan a te na aven zachraňimen. Ola, so hine sadzimen pre baruňi phuv, hine ola, ko prilen o lav radišagoha, sar les šunen, ale nane len koreňis a pačan ča pre varesavo časos a akor, sar avel e skuška, oddžan. Ola, so hine sadzimen andro trňi, hine ola, ko šunen o lav, ale o starišagi, o barvaľipen the o kiňešagi le dživipnaskre len tasaven andre a nane lendar chasna. A ola, so pele andre lačhi phuv, hine ola, ko šunen o lav a ľikeren les andro lačho the pačivalo jilo a furt anen chasna. Ňiko, ko labarel e momeľi, na garuvel la tel e piri, aňi na thovel la tel o hadžos, ale ačhavel la pro svietňikos, hoj ola, ko aven andre, te dikhen o švetlos. Bo nane ňič počoral, so na ela jekhvar sikado, a nane ňič garudo, so pes na džanela a na avela jekhvar avri. Vašoda šunen mištes! Bo kas hin, oles mek ela dino, a kas nane, olestar pes lela mek the oda, so peske gondoľinel, hoj les hin.“ Akor avle ko Ježiš leskri daj the leskre phrala a našťi pes ke leste dochudle, bo sas ode but manuša. A vareko leske phenďa: „Tiri daj the tire phrala ačhen avri a kamen tut te dikhel.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Miri daj the mire phrala hine ola, ko šunen le Devleskro lav a doľikeren les.“ Andre jekh džives geľa o Ježiš le učeňikenca andre loďka a phenďa lenge: „Aven predžas la loďkaha pre oki sera le moroskri.“ A on gele. Sar džanas la loďkaha, o Ježiš peske zasuča. A ňisostar ňič avľa bari balvaj pro moros a pherdo paňi avelas andre loďka a imar lenca džalas tel o paňi. Avle ke leste, uštade les a phende: „Rajeja! Rajeja! Imar tašľuvas!“ Avke o Ježiš ušťiľa, pokarhinďa e balvaj the o bare vlni a on preačhile a sas igen čhit. A phenďa lenge: „Kaj hin tumaro pačaben?“ O učeňika pes andre dar čudaľinenas a phučenas jekh avrestar: „Ko hin kada manuš, hoj le balvajenge the le paňeske rozkazinel a on les šunen?“ Andral e Galileja doavle la loďkaha andre phuv Gadara, so hiňi pre oki sera le moroskri. Sar geľa avri andral e loďka, arakhľa pes leha varesavo murš andral oda foros, andre savo sas nalačhe duchi. Imar čirlastar sas lango a na bešelas andro kher, ale andro hrobi. Sar dikhľa le Ježiš, viskišagoha peľa anglal leste a vičinďa zorales: „So man hin tuha, Ježiš, Čhavo le Nekbareder Devleskro? Mangav tut, ma trapin man!“ Phenďa oda, bo o Ježiš prikazinďa le nalačhe duchoske, hoj te džal andral leste avri. Buterval les phandenas le lancenca the le putenca pro pindre a stražinenas les, ale ov furt phagerelas o puta a o nalačho duchos les lelas pro omukle thana. O Ježiš lestar phučľa: „Sar tut vičines?“ Ov phenďa: „Legion,“ bo but nalačhe duchi gele andre leste. A mangenas les, hoj len te na bičhavel andre Bari chev. Ode pro verchos pes pašinenas o bale, jekh baro stados. A o nalačhe duchi mangle le Ježiš, hoj lenge te domukel te džal andre lende a ov lenge domukľa. O nalačhe duchi gele avri andral oda manuš a gele andro bale. A calo stados pes mukľa tele le brehoha andro moros a tašľiľa. Sar dikhle o pasťjera le stadoskre, so pes ačhiľa, denašle a phende oda avri andro foros the andro gava. Avke o manuša avle te dikhel, so pes ačhiľa. Avle ko Ježiš, a sar dikhle, hoj oda manuš, andral savo gele avri o nalačhe duchi, bešel paš o pindre le Ježišoskre a hino urdo the paš e goďi, chudle pes te daral. Ola, ko dikhle, so pes ačhiľa, vakerenas ole manušenge, sar sas oda posadnuto sasťardo. Akor savore nipi andral e phuv Gadara les mangenas, hoj te džal lendar het, bo avľa pre lende igen bari dar. Avke o Ježiš geľa andre loďka a geľa pale het. Oda manuš, andral savo gele avri ola nalačhe duchi, les mangelas, či šaj džal leha. Ale o Ježiš les bičhaďa het. Phenďa leske: „Dža pale khere a vaker, save bare veci tuke kerďa o Del.“ Ov geľa a vakerelas pal calo foros, save bare veci leske kerďa o Ježiš. Sar avľa o Ježiš pale pre oki sera le moroskri, priile les igen but nipi, bo savore les užarenas. Avľa ode jekh murš, savo pes vičinelas Jairus. Ov sas baro manuš andral e sinagoga. Peľa paš o pindre le Ježišoske a mangelas les, hoj leha te džal andre leskro kher, bo leskri jekhori čhajori, savake sas vaj dešuduj berš, merelas. Sar o Ježiš džalas, o nipi pes pre leste ispidenas. Sas maškar lende varesavi džuvľi, savi sas dešuduj berš nasvaľi pro džuvľikano nasvaľiben a diňa le doktorenge savoro, so la sas, ale ňiko la našťi sasťarďa avri. Oj avľa palunestar ko Ježiš a dotkňinďa pes le agorestar leskre ruchostar a takoj lake o rat preačhiľa te džal. A o Ježiš phučľa: „Ko pes mandar dotkňinďa?“ A sar pes ňiko na pridžanelas, phenďa o Peter [the ola, ko sas leha]: „Rajeja, o nipi pes pre tu ispiden a kikiden [a tu phučes: ‚Ko pes mandar dotkňinďa?‘]“ Ale o Ježiš phenďa: „Vareko pes mandar dotkňinďa, bo šunďom, sar mandar geľa avri e zor.“ Sar odi džuvľi dikhľa, hoj oda imar našťi garuvel andre, avľa paš o Ježiš a izdralas daratar. Peľa leske paš o pindre a anglal savorende leske phenďa avri, soske pes lestar dotkňinďa a sar takoj sasťiľa avri. Ov lake phenďa: „Čhaje miri, tiro pačaben tut sasťarďa. Dža andro smirom!“ Medik o Ježiš vakerelas, avľa vareko andral le Jairoskro kher a phenďa leske: „Tiri čhajori imar muľa, de smirom le učiťeľis!“ Sar oda šunďa o Ježiš, phenďa leske: „Ma dara tut! Ča pača a ela zachraňimen!“ Geľa andro kher a na domukľa ňikaske, hoj leha te džal andre, ča le Peteriske, Janoske the Jakoboske a the la čhajorakra dake the dadeske. Savore rovenas a hikinenas pal late. Ale o Ježiš phenďa: „Ma roven! Oj na muľa, oj ča sovel.“ Asanďile les avri, bo džanenas, hoj muľa. Ale ov tradňa savoren avri, chudňa la vastestar a vičinďa: „Čhajorije, ušťi!“ Lakro duchos avľa pale andre late a oj takoj ušťiľa. O Ježiš prikazinďa, hoj la te den te chal. La čhajorakri daj the dad radišagostar aňi na džanle so te phenel, ale o Ježiš lenge prikazinďa, hoj ňikaske te na vakeren, so pes ačhiľa. O Ježiš peske vičinďa le dešuduje učeňiken a diňa len e autorita the e zor te tradel avri savore nalačhe duchen a te sasťarel o nasvaľibena. Bičhaďa len te kazinel pal o kraľišagos le Devleskro a te sasťarel le nasvalen. Phenďa lenge: „Ma len tumenca pro drom ňič, aňi paľica aňi zajdica aňi maro aňi love aňi po duj gada. Te džana andre varesavo kher, ačhen ode, medik na džana avri andral oda foros. Andral oda foros, kaj tumen na prilena, džan het a keren tele mek the o prachos pal o pindre sar sveďectvos pre lende.“ Avke o učeňika gele, phirenas pal o gavora, vakerenas o evaňjelium a všadzik sasťarenas le manušen. The o tetrarchas o Herodes šunďa pal savoreste, so kerelas o Ježiš, a na džanelas, so peske te gondoľinel, bo vareko phenelas, hoj o Jan ušťiľa andral o meriben, a varesave džene phenenas, hoj o Eliaš pes sikaďa, a pale aver phenenas, hoj ušťiľa jekh le phurikane prorokendar. O Herodes phenďa: „Le Janoske odčhinďom o šero. Akor ko hin kada manuš, pal savo šunav kajse veci?“ A kamelas les te dikhel. Sar o apoštola avle pale, vakerenas le Ježišoske avri savoro, so kerenas. A ov len iľa peha a geľa lenca korkorenca andro foros, so pes vičinel Betsaida. Sar pes oda o nipi dodžanle, gele pal leste. Priiľa len a vakerelas lenge pal o kraľišagos le Devleskro a sasťarelas olen, kaske oda kampelas. Sar imar zaračolas, avle o dešuduj (12) učeňika ke leste a phende leske: „Rozmuk le nipen, hoj te džan andro fori the andro gavora kade pašes te presovel e rat a te arakhen peske te chal, bo kade sam dur le forostar.“ Ale ov lenge phenďa: „Tumen len den te chal!“ On phende: „Hin amen ča pandž mare the duj ribi. Kames, hoj te džas a te cinas chaben prekal savore kala nipi?“ Sas ode vaj pandž ezera (5 000) murša. Ale o Ježiš phenďa peskre učeňikenge: „Thoven len te bešel andro skupinki po penda (50) dženen!“ A o učeňika oda kerde a thode savoren te bešel. Paľis o Ježiš iľa ola pandž mare the duj ribi, dikhľa pro ňebos, požehňinďa, phagerelas a delas le učeňikenge, hoj on te poden le manušenge. Chale savore a čaľile. Olestar, so ačhiľa, kidle upre dešuduj košara. Sar pes o Ježiš modľinelas korkoro a sas leha the o učeňika, phučľa lendar: „So phenen o manuša pal mande? So phenen, hoj ko me som?“ On leske odphende: „Hoj o Jan Krsťiťeľ, aver phenen, hoj o Eliaš, a pale aver vakeren, hoj ušťiľa jekh le phurikane prorokendar.“ Ov lendar phučľa: „A tumen, so phenen, hoj ko me som?“ O Peter leske odphenďa: „Tu sal o Kristus le Devleskro!“ No o Ježiš lenge zorales prikazinďa, hoj oda ňikaske te na phenen avri. A paľis lenge phenďa: „O Čhavo le Manušeskro mušinela but te cerpinel. O phuredera, o bare rašaja the o zakoňika les na prilena, ela murdardo a pal o trin džives ušťela andral o meriben.“ A savorenge phenďa: „Te kamel vareko te avel pal ma, mi zaprinel pes, mi lel sako džives peskro kerestos a mi avel pal ma. Bo sako, ko kamel te zachraňinel peskro dživipen, oda les našavela, ale ko našavela peskro dživipen vaš ma, oda les zachraňinela. Bo so hin le manušes olestar, hoj dochudela calo svetos, ale peskro dživipen našavela a musarela? Bo sako, ko pes ladžala vaš ma the vaš mire lava, vaš oda pes ladžala the o Čhavo le Devleskro, sar avela andre peskri slava the andre slava le Dadeskri the le svete aňjelengri. Ale čačipen tumenge phenav, hoj varesave džene tumendar, so kade ačhen, na dikhena o meriben, medik na dikhena o kraľišagos le Devleskro.“ Vaj ochto džives pal ola lava, iľa peha o Ježiš le Peter, le Jan the le Jakob a geľa pro verchos pes te modľinel. Sar pes o Ježiš modľinelas, leskro muj pes jekhvareste čerinďa a leskre gada parňile a dičhonas sar o bleskos. A jekhvareste leha vakerenas duj murša, o Mojžiš the o Eliaš, save pes sikade andre slava a vakerenas pal leskro meriben, saveha mušinela te predžal andro Jeruzalem. Pro Peter the pre okla učeňika avľa zoralo soviben, a sar pes prekerde, dikhle leskri slava the ole duje muršen, save leha ačhenas. Sar imar ola murša džanas het pašal o Ježiš, o Peter leske phenďa: „Rajeja, mištes amenge hin kade. Keras peske trin stani: Jekh tuke, jekh le Mojžišoske a jekh le Eliašiske!“ Ov aňi na džanľa, so phenďa. Mek sar oda vakerelas, avľa e chmara a zaučharďa len andre. O učeňika predaranďile, sar on gele andre chmara. Andral e chmara prevakerďa o hangos: „Kada hin miro Čhavo, saves mange avri kidňom – les šunen!“ Androda, sar vakerelas oda hangos, ačhiľa o Ježiš pale ča korkoro. On sas čhit a andre ola dživesa na vakerenas ňikaske pal oda, so dikhle. Pre aver džives, sar avle tele pal o verchos, arakhle pes lenca igen but nipi. A jekh manuš ole nipendar vičinďa: „Učiťeľina, mangav tut, dikh pre miro čhavo, bo nane man aver čhave, ča ov jekh. O duchos les zachudel a jekhvareste chudel te viskinel, čhivkerel leha, marel leske pro muj o peni, trapinel les a phares lestar džal het. Mangľom tire učeňiken, hoj les te traden andral leste avri, no on oda našťi kerde.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Ó, tumen previsarde manušale bi o pačaben! Mek dži kana tumenca avava a zľidžava tumen? An kade tire čhas!“ Mekča sar avelas o čhavo, čhiďa les o nalačho duchos pre phuv a čhivkerelas leha. Ale o Ježiš pokarhinďa le nalačhe duchos, sasťarďa le čhavores a diňa les pale le dadeske. A savore pes čudaľinenas oleske, savi bari hin le Devleskri zor. Androda, medik pes sako čudaľinelas oleske, so kerelas o Ježiš, ov phenďa peskre učeňikenge: „Tumen ma bisteren pre kala lava: O Čhavo le Manušeskro ela dino le manušenge andro vasta.“ Ale on na achaľile kale laveske, bo sas anglal lende garudo, hoj leske te na achaľon, ale daranas pes lestar pal oda lav te phučel. O učeňika pes chudle maškar peste te kerel, ko hin lendar bareder. Ale o Ježiš dikhľa, so peske andro jilo gondoľinen. Iľa le čhavores, ačhaďa les paš peste a phenďa: „Sako, ko prilela kajse čhavores andre miro nav, man prilel. A sako, ko man prilel, prilel oles, ko man bičhaďa. Bo oda, ko hin maškar tumende nekcikneder, oda hino nekbareder.“ O Jan phenďa: „Rajeja, dikhľam varesave manušes te tradel avri le demonen andre tiro nav a na domukahas leske, bo na phirel amenca.“ Ale o Ježiš leske phenďa: „Domuken leske, bo oda, ko na džal pre tumende, hino tumenca.“ Sar imar sas pašes ola dživesa, hoj o Ježiš te avel ilo upre andro ňebos, phenďa peske, hoj džal andro Jeruzalem. A bičhaďa anglal peste varesave manušen, hoj leske savoro te pripravinen. On gele a doavle andre varesavo samaritansko gav, ale ola nipi les ode na priile, bo o Ježiš džalas andro Jeruzalem. Sar oda dikhle o učeňika o Jakob the o Jan, phende: „Rajeja, kames, hoj te mangas, hoj te avel e jag tele andral o ňebos a te labarel len, [avke sar oda kerďa o Eliaš?]“ Ale o Ježiš visaľiľa, pokarhinďa len [a phenďa: „Tumen na džanen, savo duchos andre tumende hin, bo o Čhavo le Manušeskro na avľa te murdarel le manušen, ale te zachraňinel.“] A gele andre aver gavoro. Jekhvar, sar džanas le dromeha, vareko leske phenďa: „Rajeja, džava pal tu všadzik, kaj džaha.“ O Ježiš leske phenďa: „Le lišken hin peskre cheva a le čiriklen peskre hňizdi, ale le Čhas le Manušeskres nane kaj o šero te thovel.“ A avreske phenďa: „Av pal ma!“ Ale ov phenďa: „Rajeja, domuk mange ešeb te džal te parunel mire dades.“ Ale o Ježiš leske phenďa: „Muk le mulen te parunel peskre mulen, ale tu dža a vaker pal o kraľišagos le Devleskro!“ Aver phenďa: „Džava pal tu, Rajeja, ale domuk mange ešeb te rozlučinel pes mira famelijaha.“ Ale o Ježiš leske phenďa: „Ňiko, ko thovel peskro vast pro pluhos a obdikhel pes palal, nane hodno te služinel andro kraľišagos le Devleskro.“ Paľis kidňa avri o Raj the avre eftavardeš (70) dženen a bičhaďa len po duje dženen anglal peste andre dojekh foros the pre dojekh than, kaj ov korkoro kamelas te džal. A phenďa lenge: „E žatva hiňi bari, ale frima hin robotňika. Vašoda mangen le Rajes upral e žatva, hoj te bičhavel le robotňiken pre peskri žatva. Džan! Bičhavav tumen sar le bakroren maškar o vlki. Ma len tumenca love andro žebi aňi zajdica aňi sandalki a ma zaačhen pro drom varekaha te vakerel. Sar džana andre varesavo kher, ešeb phenen: ‚Smirom kale khereske!‘ Te ode ela manuš, savo prilela o smirom, tumaro smirom ačhela pre leste, ale te na, o smirom avela pale pre tumende. Andre oda kher ačhen a chan the pijen oda, so tumen dena, bo o robotňikos peske zaslužinel peskro počiňiben. Ma phiren kher kherestar! Sar džana andre varesavo foros a prilena tumen, chan oda, so tumen dena. Sasťaren ode le nasvalen a phenen lenge: ‚O kraľišagos le Devleskro avľa pašes ke tumende.‘ Ale te džana andre varesavo foros a na prilena tumen, džan avri pre leskre uľici a phenen: ‚Keras pre tumende tele mek the kada prachos, so pes amenge zachudňa pro pindre andre tumaro foros. Ale džanen, hoj o kraľišagos le Devleskro avľa ke tumende.‘ No phenav tumenge, hoj le manušenge andral e Sodoma ela lokeder andre oda džives sar ole foroske.“ „Jaj, vigos tuke Chorazin! Vigos tuke, Betsaido! Bo te pes andro Tir the andro Sidon ačhilehas ola zazraki, so pes ačhile ke tumende, čirla imar bešlehas urde andro žaľakre gone, čhidehas peske pro šero o prachos a visardehas pes le binendar. No, le forenge Tir the Sidon ela lokeder pro sudno džives sar tumenge. A tu Kafarnaum, kames tut te ľidžal upre dži andro ňebos? Aveha telečhido dži andro peklos!“ Phenďa o Ježiš: „Oda, ko tumen šunel, man šunel, a ko tumen na prilel, man na prilel, a ko man na prilel, na prilel oles, ko man bičhaďa.“ Paľis avle pale ola eftavardeš (70) džene radišagoha a phenenas: „Rajeja, the o demona pes amenge podden andre tiro nav.“ Ov lenge odphenďa: „Dikhľom le satan te perel andral o ňebos avke sar o bleskos. Šunen! Diňom tumen zor te uštarel pro sapa the pro škorpijoni a the autorita upral savori zor le bengeskri a ňič tumen na dukhavela. Ale ma radisaľon oleske, hoj pes tumenge podden o nalačhe duchi, ale sigeder radisaľon oleske, hoj tumare nava hine pisimen andro ňebos.“ Akor o Ježiš radisaľiľa andro Sveto Duchos a phenďa: „Lašarav tut Dado, Raja upral o ňebos the upral e phuv! Bo garuďal kala veci anglo avrisikade the goďaver manuša a sikaďal len le čhavorenge. He, Dado, bo avke oda kamehas. Savoro mange hin dino mire Dadestar. Ňiko na džanel, ko hin o Čhavo, ča o Dad. A ňiko na džanel ko hin o Dad, ča o Čhavo the oda, kaske o Čhavo oda kamľahas te sikavel.“ Visarďa pes ko učeňika, sar sas korkore, a phenďa: „Bachtale hine ola jakha, save dikhen oda, so tumen dikhen! Bo phenav tumenge, hoj but proroka the kraľa kamenas te dikhel oda, so tumen dikhen, ale na dikhle, a kamenas te šunel oda, so tumen šunen, ale na šunde.“ Varesavo zakoňikos ušťiľa a skušinelas les: „Učiťeľina, so mange kampel te kerel, hoj te chudav o večno dživipen?“ O Ježiš lestar phučľa: „So hin pisimen andro Zakonos? So ode genes?“ Ov odphenďa: „ Kameha le Rajes, tire Devles, andral calo tiro jilo, andral caľi tiri duša, andral caľi tiri zor the andral caľi tiri goďi a kameha avres avke sar tut korkores.“ O Ježiš leske phenďa: „Mištes odphenďal, kada ker a dživeha.“ Ale o zakoňikos kamelas te presikavel peskro čačipen a phučľa lestar dureder: „A ko hin mange oda aver manuš?“ O Ježiš leske odphenďa: „Varesavo manuš džalas andral o Jeruzalem tele andro Jericho a chudle les o živaňa. Čhide leske tele o gada a marde les, gele het a mukle les ode jepaš mules. Ačhiľa pes, hoj džalas ole dromeha tele varesavo rašaj, a sar les dikhľa, obgeľa les pal oki sera. A avke the jekh Levitas, sar džalas tele, avľa paš oda than, a sar les dikhľa, obgeľa tiš pal oki sera. No paľis avľa ke leste varesavo Samaritanos, savo džalas ole dromeha, a sar les dikhľa, sas leske pharo vaš leste. Avľa ke leste, čhiďa leske pro rani olejos the mol a phandľa len andre. Thoďa les pre peskro somaris, ľigenďa les andro sovibnaskro kher a starinďa pes pal leste. Pre aver džives, sar džalas het, iľa avri duj denara, diňa le chulajiske a phenďa: ‚Starin tut pal leste, a te tut mola buter, me tuke počinava, sar avava kadarik pale.‘ Ko kale trinendar pes tuke dičhol, hoj sas oda aver manuš oleske, kas chudle o živaňa?“ Ov odphenďa: „Oda, ko sas ke leste jileskro.“ Akor leske o Ježiš phenďa: „Dža a ker the tu avke!“ O Ježiš le učeňikenca džalas pal o drom a avľa andre jekh gavoro. A varesavi džuvľi, savake sas o nav Marta, les priiľa andre peskro kher. A sas la pheň, savi pes vičinelas Maria. Oj peske bešľa paš o pindre le Ježišoske a šunelas leskro lav. Ale e Marta kerelas igen but pašal o manuša a imar sas pre late but. Avľa ko Ježiš a phenďa: „Rajeja, tu na dikhes, hoj miri pheň man mukľa, hoj te kerav pašal o manuša korkori? Phen lake, hoj manca te kerel!“ Ale o Ježiš lake odphenďa: „Marto, Marto, starines a trapines tut but vecenca. Ale ča jekh kampel. E Maria peske kidňa avri oda, so hin feder, a oda latar ňiko na lela.“ Jekhvar pes o Ježiš modľinelas pre varesavo than. Sar pes domodľinďa, phenďa leske varesavo leskro učeňikos: „Rajeja, sikav amen pes te modľinel, avke sar the o Jan sikaďa peskre učeňiken.“ Ov lenge phenďa: „Sar tumen modľinen, phenen: ‚Dado [amaro, savo sal andro ňebos], mi el pošvecimen tiro nav, mi avel tiro kraľišagos, [mi ačhel pes tiri voľa, avke sar andro ňebos, avke the pre phuv!] De amen adadžives o maro, so amenge kampel sako džives! Odmuk amenge amare bini avke, sar the amen odmukas olenge, ko amenge kerel vareso nalačho. A ma domuk, hoj te avas pokušimen, [ale le amendar le nalačhes].‘ “ Phenďa lenge: „Te varekas tumendar hin varesavo prijaťeľis a te džaha ke leste pal jepaš rat a pheneha leske: ‚Phrala, de man kečeň trin mare, bo avľa ke ma o prijaťeľis dural a nane man les so te del.‘ A ov andral o kher leske odphenďahas: ‚De man smirom! Imar phandľom andre o vudar a o čhave hine imar manca pro hadžos. Našťi uščav, hoj tut te dav.‘ Phenav tumenge, kajte na ušťela a na dela les maro vašoda, bo hino leskro prijaťeľis, no ušťela a dela les savoro, so kamel, vašoda, bo pes na ladžalas te mangel. Avke the me tumenge phenav: Mangen a ela tumenge dino! Roden a arakhena! Durkinen a phundravela pes tumenge. Bo sako, ko mangel, chudel, a ko rodel, arakhel, a oleske, ko durkinel, pes phundravel. Abo ko hin tumendar ajso dad, hoj te lestar o čhavo mangľahas [maro, ta diňahas les bar]? Abo te lestar mangľahas riba, ta diňahas les sap? Abo te lestar mangľahas jandro, ta diňahas les škorpijonos? Te tumen, so san nalačhe, džanen te del tumare čhaven lačhe dari, či tumaro Dad andral o ňebos na dela sigeder le Svete Duchos olen, ko lestar mangen?“ Jekhvar o Ježiš tradelas avri le ňeme demonos. Sar geľa avri o demonos, o ňemo prevakerďa a o nipi pes čudaľinenas. Ale varesave džene lendar phende: „Ov tradel avri le demonen le Belzebuloskra zoraha, savo hino upral savore demona.“ A pale aver džene les pokušinenas a mangenas lestar znameňje andral o ňebos. Ale o Ježiš džanelas, so peske gondoľinen, a phenďa lenge: „Dojekh kraľišagos, so pes rozďelinel a džal pre peste, pes rozperela. The oda kher, so hino rozďelimen pre peste, perela. A te o kraľišagos le satanoskro hino rozďelimen maškar peste, sar šaj obačhela? Tumen phenen, hoj me tradav avri le demonen le Belzebuloha. No, te me tradav avri le demonen le Belzebuloha, tumare učeňika len kaha traden avri? Vašoda on ena tumare sudci. Ale te me le Devleskra zoraha tradav avri le demonen, akor avľa ke tumende o kraľišagos le Devleskro. Te jekh zoralo manuš – mištes vizbrojimen – del pozoris pre peskro kher, ňiko leske našťi čorel o barvaľipen. Ale te avľahas pre leste zoraleder, sar hino ov, a domarďahas les, akor leske iľahas e vizbroj, pre savi pes mukelas, a leskro barvaľipen rozďelinďahas. Oda, ko nane manca, džal pre mande, a ko na skidel manca, rozčhivkerel.“ „Sar džal o nalačho duchos avri andral o manuš, phirel pal o šuke thana a rodel peske than, kaj pes te odpočovinel. Sar na arakhel, phenel peske: ‚Džav pale andre miro kher, khatar avľom avri.‘ Sar avel, arakhel les avrišulado the avrišukaľardo. Akor džal a lel peha mek efta avre duchen, goreder sar ov, džan andre a bešen ode. A pro koňec oda ela ole manušeha mek goreder, sar sas ešebnovar.“ Androda, sar o Ježiš vakerelas, zvičinďa jekh džuvľi ole nipendar: „Bachtaľi hin odi džuvľi, savi tut anďa pro svetos a the ola koľina, so tut denas te pijel!“ Ale ov odphenďa: „Sigeder hine bachtale ola, ko šunen le Devleskro lav a doľikeren les!“ Sar ke leste avenas but nipi, chudňa te vakerel: „Adadživeseskre manuša hine nalačhe, mangen znameňje, ale na ela lenge dino znameňje, ča o znameňje le prorokoskro Jonašiskro. Bo avke sar o Jonaš sas znameňje prekal o manuša andral o Ninive, avke ela the o Čhavo le Manušeskro kale manušenge. E kraľovna pal o juhos ušťela pro sudos pre kala manuša a odsudzinela len, bo avľa dural pal aver agor la phuvakro te šunel o goďaveripen le Šalamunoskro, ale kade hin vareko bareder sar o Šalamun. O murša andral o foros Ninive ušťena pro sudos pre kala manuša a odsudzinena len, bo sar lenge o Jonaš kazinelas, visarde pes le binendar, ale kade hin vareko bareder sar o Jonaš. Ňiko na labarel e momeľi a na thovel la te ačhel pro garudo than aňi tel e piri, ale pro svietňikos, hoj ola, ko aven andre, te dikhen o švetlos. E momeľi le ťeloskri hin e jakh. Te ela tiri jakh žuži, calo tiro ťelos ela andro švetlos, ale te na ela tiri jakh žuži, calo tiro ťelos ela andro kaľipen. De pozoris, hoj o švetlos, so hin andre tu, te na el kaľipen! Te ela calo tiro ťelos andro švetlos a na ela andre ňisavo kaľipen, akor labola calo avke, sar te andre tu labiľahas e lampa.“ Sar o Ježiš mek vakerelas, vičinďa les varesavo Farizejis ke peste te chal. Ov geľa a bešľa peske pašal o skamind. Sar o Farizejis dikhľa, hoj o Ježiš anglo chaben na thoďa (na omorďa) o vasta, čudaľinďa pes. O Raj leske phenďa: „Tumen, o Farizeja žužaren avral e kuči the o čaro, ale andre tumende hin pherdo hamišagos the nalačhipen. Tumen nagoďaver. Či oda, ko stvorinďa o avruno, na stvorinďa the o andruno? Ale den le čorenge oda, so tumen hin andre kuči, a ela tumenge savoro žužo. Ale vigos tumenge Farizejale, hoj den o ďesjatki andral e meta, e ruta the savore aver koreňje, ale obdžan o spravodľišagos the o kamiben le Devleskro. Kada kampel te kerel a koda te na zamukel. Jaj, vigos tumenge Farizejale! Bo kamen o anglune thana andro sinagogi a kamen, hoj tumenge te pozdravinen pro pľacos. Jaj, vigos tumenge, [zakoňikale the Farizejale! Tumen dujemujengre!] Bo san sar o napoznačimen hrobi a o nipi, so pašal phiren, na džanen, hoj phiren pal o hrobi.“ Jekh le zakoňikendar leske odphenďa: „Učiťeľina, te kavke vakeres, dophenes the amenge.“ O Ježiš phenďa: „Vigos the tumenge, zakoňikale! Bo thoven pro nipi ajso pharipen, savo na birinen te zľidžal, ale tumen korkore na kamen te čhalavel aňi le angušteha ole pharipnaha. Vigos tumenge! Bo ačhaven o hrobi le prorokenge, saven murdarde tumare dada! Avke oleha phenen, hoj den čačipen tumare daden. Bo on le proroken murdarde a tumen lenge ačhaven o hrobi. Vašoda the o Goďaveripen le Devleskro phenďa: ‚Bičhavava ke lende le proroken the le apoštolen. Varesaven lendar murdarena a pre varesave lendar džana.‘ Avke kala manuša ena potrestimen vaš o rat savore prorokengro, so sas avričhordo, kanastar sas kerdo o svetos, le Abeloskre ratestar dži o rat le Zachariašiskro, saves murdarďan maškar o chramos the oltaris. He, phenav tumenge, hoj kada pokoleňje ela potrestimen vaš oda savoro. Vigos tumenge, zakoňikale! Bo iľan e kleja le vudarestar, so phundravel o prindžaripen. Tumen korkore andre na geľan a olenge, ko kamenas, na domukľan.“ Sar geľa odarik avri, chudle o zakoňika the o Farizeja pre leste igen te džal a phučkernas lestar pal o but veci, hoj ča les te chuden andre pre varesavo lav. Sar pes zgele but ezera manuša, avke hoj jekh avreske uštarenas pro pindre, chudňa o Ježiš te vakerel ešeb peskre učeňikenge: „Chraňinen tumen le Farizejengre kvasostar, so hin o dujemujeskeriben. Ale ňič nane garudo, so na ela jekhvar otkerdo, a nane ňič počoral, so pes jekhvar na sikavela. Vašoda savoro, so vakerďan andro kaľipen, pes šunela andro švetlos a oda, so phenďan počoral andro kan, oda pes vičinela avri pal o strechi. Ale tumenge – mire prijaťeľenge – phenav: Ma daran tumen olendar, ko murdaren o ťelos a paľis imar našťi keren buter ňič. Ale sikavava tumenge, kastar pes kampel te daral: Daran tumen olestar, ko šaj murdarel o ťelos a kas hin zor te čhivel tumen andro peklos. He, phenav tumenge: Lestar tumen daran! Či na bikenen pandže čirikloren vaš o duj haľera? A o Del aňi pre jekh lendar na bisterel. Ale tumenge hin zgende mek the savore bala pro šero. Avke ma daran tumen! Tumen san vzacneder sar but čiriklore. Ale phenav tumenge: Sako, ko man pridžanela anglo manuša, ke oda pes the o Čhavo le Manušeskro pridžanela anglo aňjela le Devleskre. Ale ko man zaprinela anglo manuša, oles the me zaprinava anglo Devleskre aňjela. Oleske, ko phenela lav pro Čhavo le Manušeskro, ela odmuklo. Ale oleske, ko pes ruhinela pro Sveto Duchos, oleske na ela odmuklo. Sar tumen ľidžana andro sinagogi, anglo vladara the anglo bare raja, ma starinen tumen, sar tumen braňinena abo so vakerena. Bo o Sveto Duchos tumen andre odi ora sikavela so te phenel.“ Varesavo dženo ole nipendar leske phenďa: „Učiťeľina, phen mire phraleske, hoj peske te rozďelinel manca o ďeďictvos!“ Ale ov odphenďa: „Manušeja, ko man ačhaďa te sudzinel, abo te rozsudzinel maškar tumende?“ A phenďa lenge: „Den pozoris a chraňinen tumen, hoj tumen te na zakamen andro love! Bo le manušes nane o dživipen le barvaľipnastar.“ Phenďa lenge podobenstvo: „Sas varesavo barvalo manuš, saveske bariľa pre maľa but uľipen, a phenďa peske andro jilo: ‚So kerava? Bo nane man, kaj te thovel miro uľipen.‘ Avke phenďa: ‚Kerava kada: Čhivava tele mire stodoli a kerava lendar bareder. Thovava ode savoro miro uľipen the miro barvaľipen a phenava mange: Dušo miri, hin tut but barvaľipen skidlo pro but berša; akana tuke imar odpočovin, cha, pi a mulatin!‘ Ale o Del leske phenďa: ‚Tu nagoďaver! Mek kadi rat tutar ela ilo tiro dživipen a oda, so tuke skidňal, kaske ačhela?‘ Kavke oda ela oleha, ko peske skidel o barvaľipen a nane barvalo andro Del.“ Phenďa peskre učeňikenge: „Vašoda tumenge phenav, ma starinen tumen pal tumaro dživipen, hoj so chana; aňi pal tumaro ťelos, hoj so urena. Bo o dživipen hin buter sar o chaben a o ťelos hin buter sar o uraviben. Dikhen pro vrani! Aňi na sadzinen, aňi na kiden upre; nane len špajzi aňi šopi a o Del len čaľarel. Či tumen na san vzacneder sar o čirikle? Ňiko tumendar našťi phenel: ‚Me buteder dživava, bo me man starinav pal o dživipen.‘ Te aňi oda nekcikneder našťi keren, akor soske pes starinen pal aver veci? Dikhen pro kvitki pre maľa, sar baron. Na keren buči aňi na hekľinen. No phenav tumenge, hoj aňi o Šalamun andre calo peskro šukariben na sas avke urdo sar jekh lendar. Akor te o Del e maľakri čar kavke uravel, so adadžives hiňi a tajsa ela čhiďi andro bov, ta akor tumen na uravela buter? Manušale, cikne pačabnaha! Ma gondoľinen ča pal oda, so chana a so pijena. Ma trapinen tumen pal oda! Bo oda savoro roden o nipi kale svetoskre. Se tumaro Dad džanel, hoj tumenge oda kampel. Ale roden ešeb o kraľišagos le Devleskro a ov tumen dela savore kala veci. Ma dara tut, cikno stadocina, bo tumaro Dad tumenge kamel te del o kraľišagos! Bikenen tumaro barvaľipen a rozden le čorenge! Keren tumenge o zajdici, so na čhingersaľon, o barvaľipen andro ňebos, so šoha na našľola – ode, kaj o živaňis pes na dochudel a o kirme na chan. Bo ode, kaj hin tumaro barvaľipen, ela the tumaro jilo.“ „Aven furt pripravimen a o momeľa tumenge mi labon! Aven ajse sar ola manuša, so užaren peskre Rajes, kana avela pale pal o bijav, hoj leske takoj te phundraven, sar avela a durkinela. Bachtale hine ola sluhi, saven o Raj arakhela te užarel, sar ov avela! Čačipen tumenge phenav, hoj urela pre peste e leketa, thovela len te bešel pal o skamind, avela a kerela pašal lende. Te avľahas pal jepaš rat, abo pre tosaraste, bachtale hine ola sluhi, saven arakhľahas te užarel! Ale kada šaj džanen: Te o gazdas džanľahas, sava oratar avela o živaňis, diňahas pozoris a na domukľahas leske te rozmarel peskro kher. Vašoda the tumen aven pripravimen, bo o Čhavo le Manušeskro avela andre odi ora, savi tumen na užarena.“ O Peter leske phenďa: „Rajeja, oda ča amenge phenes kada podobenstvo, abo the savoredženenge?“ O Raj odphenďa: „Ko akor hin oda verno the goďaver spravcas, saves ačhaďa leskro raj upral peskre sluhi, hoj len te del te chal pro časos? Bachtalo hin oda sluhas, saves arakhela leskro raj oda te kerel akor, sar avela! Čačipen tumenge phenav, hoj les ačhavela upral calo peskro barvaľipen. Ale te peske gondoľinďahas oda sluhas andre peskro jilo: ‚Miro raj mek but na avela!‘ A chudňahas te marel le sluhen the le služken, chaľahas, piľahas the mačiľahas – avela o raj ole sluhaskro andre oda džives, sar les na užarela, the andre odi ora, so na džanela; rozčhinela les pro jepaš a dela les than maškar o manuša, so nane verna. Oda sluhas, savo džanelas, so lestar o raj kamelas, a na pripravinďa pes, aňi na kerďa avke, sar lestar o raj kamelas, ela igen mardo. Ale oda, ko na džanel a kerel ola veci, vaš save peske zaslužinel o mariben, ela frimeder mardo. Sakonestar, ko but chudňa, pes but užarela. A olestar, kaske sas but dino, pes buter mangela.“ „Avľom te čhivel e jag pre phuv. A so me kamav? Hoj imar te chudel te labol! Ale mušinav te predžal le boľipnaha, a sar mange hin phares, medik pes oda na ačhela! Gondoľinen tumenge, hoj avľom te del o smirom pre phuv? Phenav tumenge, hoj na, ale o rozďeleňje! Bo akanastar ena pandž džene andre jekh kher rozďelimen, trin džene džana pro duj a duj džene džana pro trin. Ela o rozďeleňje; o dad džala pro čhavo a o čhavo pro dad; e daj džala pre čhaj a e čhaj pre daj; e sasuj džala pre bori a e bori pre sasuj.“ O Ježiš phenďa le nipenge: „Sar dikhen, hoj e chmara avel le zapadostar, takoj phenen, hoj avel o brišind, a hin oda avke. A sar dikhen, hoj phurdel e balvaj le juhostar, phenen, hoj ela tačipen, a hin oda avke. Tumen dujemujengre! O znameňja la phuvakre the le ňeboskre džanen te rozprindžarel, akor sar oda, hoj kada časos na rozprindžaren? Akor soske na rozsudzinen korkore pestar, so hin spravno? Bo medik džas pro sudos oleha, ko tut obviňinel, ker savoro, hoj leha te lačhuves avri mek pal o drom, hoj tut te na ľidžal anglo sudcas a o sudcas tut diňahas le slugaďiske a o slugaďis tut čhiďahas andre bertena. Phenav tuke, hoj odarik na aveha avri, medik na počineha dži o posledno haľeris.“ Akor ode avle varesave džene, a vakerenas leske pal ola Galilejčana, saven murdarďa o Pilat, sar obetinenas le Devleske. O Ježiš lenge odphenďa: „Gondoľinen tumenge, hoj ola Galilejčana sas binošneder savore okle Galilejčanendar, a vašoda avke cerpinenas? Phenav tumenge, hoj na sas! Ale te na kerena pokaňje, savoredžene avke merena. Abo so tumenge gondoľinen pal ola dešuochto (18) džene, pre save peľa e veža andro Siloe a murdarďa len? Gondoľinen tumenge, hoj on sas binošneder savore okle manušendar, so bešen andro Jeruzalem? Phenav tumenge, hoj na sas! Ale te na kerena pokaňje, savoredžene avke merena.“ Avke lenge o Ježiš phenďa kada podobenstvo: „Varesave manušes sas sadzimen figovňikos andre peskri viňica. Avľa a rodelas upre ovocje, ale na arakhľa ňič. Akor phenďa le vinariske: ‚Dikh, imar trito berš phirav a rodav ovocje pre kada figovňikos, ale na arakhav ňič. Čhin les tele! Soske mek the odi phuv musarel!‘ Ale ov leske phenďa: ‚Rajeja, muk les mek kada berš, mek pašal leste kopaľinava a čhivava hnojos. Či mek na anela aver berš ovocje, a te na anela, čhineha les tele.‘ “ Jekhvar pro šabat sikavelas o Ježiš andre varesavi sinagoga. Sas ode džuvľi, andre savi sas o nalačho duchos, so la trapinelas le nasvaľibnaha dešuochto (18) berš. O dumo late sas banďardo dži tele a našťi pes rovňinelas avri. Sar la dikhľa o Ježiš, vičinďa la paš peste a phenďa lake: „Džuvľije, av oslobodzimen tire nasvaľibnastar!“ Thoďa pre late o vasta a oj takoj rovňisaľiľa avri a lašarelas le Devles. Akor choľisaľiľa o angluno manuš andral e sinagoga, hoj o Ježiš sasťarďa pro šabat, a phenďa le nipenge: „Šov džives hin, andre save pes kerel buči! Andre ola dživesa aven, hoj te sasťon avri – ale ma keren oda pro šabat!“ Ale o Raj leske odphenďa: „Tumen dujemujengre! Či na odphandel sako tumendar pro šabat peskra gurumňa vaj peskre somaris andral e maštalňa a na ľidžal les avri te pijel paňi? Akor soske kadi džuvľi, so hiňi le Abrahamoskri čhaj, sava o beng zaphandľa andre imar dešuochto berš, našťi uľa oslobodzimen pro šabat olestar, so la phandelas andre?“ Sar oda phenďa, ladžanďile pes savoredžene, so pre leste džanas. Ale savore okla nipi radisaľonas savore bare vecendar, so ov kerelas. Akor o Ježiš phenďa: „Sar dičhol avri o kraľišagos le Devleskro? Soha les porovňinava? Hino sar o horčično zrnkos, so iľa o manuš a sadzinďa pre peskri maľa. Ode bariľa, ačhiľa lestar baro stromos a pre leskre konara peske kerde hňizdi o čirikle andral o ňebos.“ Pale phenďa: „Soha porovňinava o kraľišagos le Devleskro? Hino sar o kvasos, savo iľa e džuvľi a rozkerďa andro but aro, medik calo chumer na avľa upre.“ Avke o Ježiš džalas le dromeha andro Jeruzalem prekal o fori the gavora a sikavelas ode. Vareko lestar phučľa: „Rajeja, ena zachraňimen ča frima džene?“ Ov lenge odphenďa: „Keren savoro pre oda, hoj te aven andre prekal e cesno brana, bo phenav tumenge, hoj but džene kamena te avel andre, ale našťi avena. Bo sar ušťela o raj le khereskro a phandela andre o vudar, a tumen ačhena avri a durkinena pro vudar a phenena: ‚Rajeja, Rajeja, phundrav amenge!‘ ov tumenge phenela: ‚Me tumen na prindžarav! Khatar san?‘ Akor chudena te vakerel: ‚Chahas the pijahas tuha a pre amare uľici sikavehas.‘ Ale ov tumenge pale phenela: ‚Me tumen na prindžarav! Khatar san? Džan mandar het, savore, so keren o nalačhipen!‘ Ode ela o roviben a randena le dandenca andre dukh, sar dikhena le Abraham, le Izak, le Jakob the savore proroken andro kraľišagos le Devleskro a tumen avena avričhide. O manuša avena pal o vichodos the pal o zapados, pal o severos the pal o juhos a bešena peske pal o skamind andro kraľišagos le Devleskro. A dikh, ola, ko hine posledna, ena ešebna a ola, ko hine ešebna, ena posledna.“ Andre oda časos avle varesave Farizeja a phende le Ježišoske: „Dža adarik het, bo o Herodes tut kamel te murdarel.“ Ov lenge phenďa: „Džan a phenen ola liškake, hoj tradav avri le demonen a sasťarav adadžives the tajsa a pre trito džives dokerava miri buči. Ale mušinav adadžives the tajsa the paltajsaskro te phirel. Bo na del pes, hoj o prorokos te merel varekhaj avrether sar andro Jeruzalem! Ó, Jeruzalem, Jeruzalem! Tu, so murdares le proroken a čhivkeres le barenca andre ola, ko hine bičhade ke tute! Kecivar kamavas te skidel upre tire čhaven avke, sar e kachňi skidel peskre kachňoren tel peskre kridli, ale tumen na kamenas! Dikh, tumaro kher ela zamuklo! Čačipen tumenge phenav, hoj man imar na dikhena, medik na avela odi ora, sar phenena: ‚Požehňimen hin oda, ko avel andro nav le Rajeskro!‘ “ Jekhvar pro šabat geľa o Ježiš te chal andro kher ke varesavo vodcas le Farizejengro. A o Farizeja les dodikhenas avri. A dikh, sas ode anglal leste varesavo manuš, saveste sas o vasta the o pindre šuvle le paňestar. O Ježiš visaľiľa ko zakoňika the farizeja a phučľa lendar: „Šaj pro šabat te sasťarel, abo na?“ Ale on sas čhit. Avke o Ježiš iľa ole manušes, sasťarďa les a mukľa les te džal het. Avke lenge phenďa: „Te tumenge peľahas o čhavo vaj o bikos andre chaňig, ta na cirdľanas les avri takoj pro šabat?“ A on leske pre oda na džanle te odphenel. Sar o Ježiš dikhľa, hoj peske o hosci kiden avri anglune thana, phenďa lenge kada podobenstvo: „Te tut vareko vičinela pro bijav, ma beš tuke pro angluno than, bo maškar ola hosci šaj avel vareko bareder sar tu. A avela oda, ko tumen sodujen vičinďa, a phenela tuke: ‚Muk les te bešel pre kada than!‘ Avke ladžaha džaha te bešel pro paluno than. Ale te tut vičinena, dža tuke te bešel pro paluno than. A sar avela oda, ko tut vičinďa, phenela tuke: ‚Phrala miro, beš tuke pro feder than!‘ Akor tut ela pačiv angle savoredžene, so tuha bešen pašal o skamind. Bo sako, ko pes hazdel upre, ela pokorimen, a oda, ko pes pokorinel, ela uprehazdlo.“ A ole manušeske, so les vičinďa, phenďa: „Te keres dilos abo večera, ma vičin tire prijaťeľen aňi tire phralen aňi tira famelija aňi tire barvale suseden, bo the on tut šaj vičindehas a oda uľahas tiri odmena. Ale te keres hoscina, vičin le čoren, le bangen, le kaľiken the le koren. A aveha bachtalo, bo len nane soha tuke te visarel pale, a tiri odmena chudeha akor, sar ena o čačipnaskre uštade andral o meriben.“ Sar oda šunďa jekh olendar, ko leha bešenas pašal o skamind, phenďa leske: „Bachtalo, ko chala o maro andro kraľišagos le Devleskro!“ No ov leske phenďa: „Varesavo manuš kerďa bari hoscina a vičinďa but dženen. Sar imar sas e hoscina, bičhaďa peskre sluhas, hoj te phenel olenge, ko sas vičimen: ‚Aven, bo imar hin savoro pripravimen.‘ Ale on leske savoredžene jekh pal aver odphenenas. Ešebno leske phenďa: ‚Cinďom maľa, mušinav la te džal te dikhel. Mangav tut, prebačin mange!‘ Aver phenďa: ‚Cinďom pandž pari voli a džav len te skušinel avri. Mangav tut, prebačin mange!‘ Pale aver dženo phenďa: ‚Iľom mange romňa, a vašoda našťi džav.‘ Sar avľa pale o sluhas, phenďa kada savoro peskre rajeske. Akor choľisaľiľa o raj le khereskro a phenďa peskre sluhaske: ‚Dža sigo andro foros pro uľici the pro dromora a an kade le čoren, le bangen, le kaľiken the le koren!‘ Paloda o sluhas phenďa: ‚Rajeja, imar kerďom avke, sar phenďal, a mek hin than.‘ A o raj phenďa le sluhaske: ‚Dža avri le forostar pro droma the pro maľakre dromora a ispide pro manuša, hoj te aven, hoj miro kher te avel pherdo le manušenca!‘ Bo phenav tumenge, hoj ňiko olendar, ko sas vičimen, na chana pre miri hoscina.“ Jekhvar, sar džanas le Ježišoha but nipi, visarďa pes ke lende a phenďa: „Te vareko kamel te avel pal ma, mušinel man te kamel buter sar peskre dades vaj peskra da, peskra romňa vaj peskre čhaven, peskre phralen vaj peskre pheňen, a mek the buter sar peskro dživipen. Te na, akor našťi ačhel miro učeňikos. Oda, ko na lel peskro kerestos a na avel pal ma, našťi ačhel miro učeňikos. Bo te vareko tumendar kamel te ačhavel e veža, či peske ešeb na bešel, hoj te zrachinel, či les hin pre oda, hoj te dokerel caľi veža? Hoj paľis savoredžene lestar te na asan, sar dikhena, hoj kerďa o zakladi, ale nane les pre oda, hoj te dokerel e veža. A phenena: ‚Kada manuš chudňa te ačhavel a našťi dokerďa.‘ Abo savo kraľis džal andro mariben avre kraľiha, medik peske ešeb na bešel a na dophučel pes, či šaj džal le 10 000 manušenca pre oda, ko pre leste avel le 20 000 manušenca? A te našťi džal, ta bičhavel peskre sluhen, medik leskro ňeprijaťeľis hino dur, hoj pes leha te dovakerel pal o smirom. Avke ňiko, ko na omukel savoro, so les hin, našťi el miro učeňikos.“ „O lon hino lačho, ale te o lon ačhela bilondo, sar les šaj pale te lonďarel? Nane lačho aňi andre phuv aňi andro hnojos, vašoda les čhivena het. Kas hin kana, hoj te šunel, mi šunel!“ O colňika the o binošna avenas pašeder ko Ježiš, hoj les te šunen. O Farizeja the o zakoňika dudrinenas a phenenas: „Kada manuš prilel le binošnen a chal lenca.“ Avke lenge phenďa kada podobenstvo: „Te varekas tumendar uľahas šel (100) bakre a našaďahas jekhes lendar, či na mukela ola eňavardeš the eňa (99) pre maľa a na džala pal oda, so našľiľa, medik les na arakhela? Sar les arakhela, lela peske les pro vali a radisaľola. A sar avela khere, vičinela le prijaťeľen the le suseden a phenela lenge: ‚Radisaľon manca, bo arakhľom le bakres, so mange našľiľa!‘ Phenav tumenge, hoj bareder radišagos ela andro ňebos upral jekh binošno manuš, so pes visarela ko Del, sar upral ola eňavardeš the eňa (99) čačipnaskre, savenge pes na kampel te visarel le binendar.“ „Abo te varesava džuvľa uľahas deš rupune minci a našaďahas jekh lendar, či na labarela e momeľi a na šulavela o kher, hoj mištes te rodel, medik la na arakhela? Sar la arakhela, vičinela le prijaťeľken the le susedken a phenela: ‚Radisaľon manca, bo arakhľom odi minca, so našaďom!‘ Phenav tumenge, hoj ajso radišagos hin maškar o aňjela le Devleskre upral jekh binošno manuš, so pes visarel le binendar ko Del.“ A phenďa: „Varesave manušes sas duj čhave. O terneder čhavo phenďa le dadeske: ‚Dado, de mange miro ďeďictvos tire barvaľipnastar!‘ Avke lenge o dad rozďelinďa o barvaľipen. Pal varesave dživesa o terneder čhavo iľa savoro a geľa het dur andre cudzo phuv. Ode dživelas barikanes a rozkerďa savoro peskro barvaľipen. Sar imar savoro prechaľa, avľa andre odi phuv bari bokh a na sas les so te chal. Avke geľa a chudňa te kerel buči prekal varesavo manuš andral odi phuv. A ov les bičhaďa pre peskre maľi te pašinel le balen. Kamelas pes te čaľarel bajča ole šupenca, so chan o bale, ale ňiko leske len na delas. Akor pes zagondoľinďa a phenďa peske: ‚Keci robotňiken ke miro dad hin but chaben, a me kade merav bokhatar! Uščava, džava ke miro dad a phenava: Dado, kerďom binos anglo ňebos the angle tu, imar na som buter hodno, hoj man te vičinav tiro čhavo; prile man sar jekhes tire robotňikendar.‘ Akor ušťiľa a džalas ke peskro dad. A mek sar sas dur, dikhľa les leskro dad a avľa leske pharo vaš leske. Denašľa ke leste, obchudňa les a čumidľa les. O čhavo leske phenďa: ‚Dado, kerďom binos anglo ňebos the angle tu a imar buter na som hodno, hoj man te vičinav tiro čhavo.‘ Akor phenďa o dad peskre sluhenge: ‚Anen sigo oda nekšukareder ruchos a uren pre leste! Thoven leske e angrusi pro angušt a o sandalki pro pindre! Len ola thuľa gurumňora a murdaren la! Chas a radisaľuvas, bo kada miro čhavo sas mulo a obdžiďiľa; sas našado a hino arakhlo!‘ A chudle te radisaľol. Ale leskro phureder čhavo sas akor pre maľa. Sar avelas pale a sas pašes paš o kher, šunďa o bašaviben the o kheľiben. Vičinďa peske jekhes le sluhendar a phučľa lestar, so pes ačhiľa. Ov leske phenďa: ‚Tiro phral avľa pale, a vašoda, hoj avľa sasto, tiro dad murdarďa thuľa gurumňora.‘ Ov choľisaľiľa a na kamľa te džal andro kher. Avke pal leste avľa leskro dad a prevakerelas les. Ale ov odphenďa peskre dadeske: ‚Ajci but berš tuke služinav a furt kerav oda, so mange phenes, ale man šoha na diňal aňi kozica, hoj man te zabavinav mire prijaťeľenca. Ale sar avľa kada tiro čhavo, so le lubňenca rozkerďa tiro barvaľipen, murdarďal prekal leste thuľa gurumňora.‘ A o dad leske odphenďa: ‚Čhavo miro, tu sal furt manca a savoro, so hin miro, hin the tiro. Ale kampel te radisaľol a te thovel baripen, bo kada tiro phral sas mulo a obdžiďiľa; sas našado a hino arakhlo.‘ “ O Ježiš phenďa peskre učeňikenge: „Sas jekh barvalo manuš a les sas jekh sluhas, so leske dodikhelas pro barvaľipen. A avle pro sluhas te phenel, hoj leske rozčhivkerel o barvaľipen. Avke peske les vičinďa a phenďa: ‚So pal tu šunav? Sikav mange, so keres oleha, so tuke diňom, bo imar buter našťi dodikheha pre miro barvaľipen.‘ O sluhas peske phenďa: ‚So kerava, te mandar o raj lela e buči? Te kopaľinel na birinav a te žobrinel man ladžav. Imar džanav, so kerava, hoj man o manuša te prilen andre peskre khera, sar našavava e buči.‘ Avke peske vičinďa po jekhes olendar, ko kamenas le rajeske, a le ešebnonestar phučľa: ‚Keci kames mire rajeske?‘ Odphenďa: ‚Šel sudi olivovo olejos.‘ Ov leske phenďa: ‚Le o papiris, kaj hin pisimen, keci kames, a beš sigo a pisin penda (50) sudi.‘ Paľis phučľa le dujtonestar: ‚Tu keci kames?‘ Odphenďa: ‚Ezeros (1 000) gone zrnos.‘ Ov leske phenďa: ‚Le kade o papiris, kaj hin pisimen, keci kames, a pisin ochto šel (800) gone.‘ A o raj lašarďa le napačivale sluhas, hoj kerďa avke goďaha. Bo kale svetoskre manuša keren jekh avreha goďavereder sar o čhave le švetloskre. The me tumenge phenav: Keren tumenge prijaťeľen le načačipnaskre barvaľipnastar, hoj sar jekhvar našľola oda barvaľipen, te prilen tumen andro večna khera.“ „Oda, ko hino verno andro frima, hino verno the andro but, a ko nane verno andro frima, nane verno aňi andro but. Te na sanas verna andre le svetoskro barvaľipen, ko tumenge dela oda čačo barvaľipen? A te na sanas verna andre oda, so nane tumaro, ko tumenge dela oda, so hin tumaro?“ „Ňiko našťi služinel duje rajenge. Bo jekhes kameha a dujtones našťi avri ačheha, abo jekhes rado dikheha a dujtones tele dikheha. Našťi služinen the le Devleske the le svetoskre barvaľipnaske.“ Kada savoro šunenas the o Farizeja, so igen kamenas o love, a asanas lestar. A o Ježiš lenge phenďa: „Tumen san ola, ko korkore pestar keren čačipnaskre anglo manuša, ale o Del prindžarel tumare jile. Bo oda, so hin vzacno le manušenge, oda hin le Devleske džungipen.“ „O Zakonos the o Proroka hine dži paš o Jan; akorestar pes vakerel pal o kraľišagos le Devleskro a sako pes ispidel zoraha andre. Ale sigeder o ňebos the e phuv našľona, sar te našľiľahas andral o Zakonos jekh čjarkica. Sako, ko premukel peskra romňa a lel peske avra, kerel o lubipen a sako, ko peske lela kajsa romňa, sava aver rom premukľa, kerel o lubipen.“ „Sas jekh barvalo manuš, so pes urelas andre ola nekšukareder gada a sako džives mulatinelas a dživelas barikanes. Sas the jekh čoro manuš, saves vičinenas Lazar. Ov pašľolas paš leskri brana a sas les pherdo vredi. Kamelas te chal o trušini, so perenas le barvaleske pal o skamind. No mek the o rikone avenas a ľizinenas leske o vredi. Ačhiľa pes, hoj o čoro manuš muľa a o aňjela les ľigende paš o Abraham andro ňebos. Muľa the o barvalo a sas parundo. Paľis andro peklos andro dukha hazdňa o jakha a dikhľa dural le Abraham the le Lazar paš leste. Akor vičinďa: ‚Dado Abraham, av ke ma jileskro! Bičhav le Lazar, hoj te močinel bajča o agor le angušteskro andro paňi a te cinďarel mange e čhib, bo igen cerpinav andre kadi jag!‘ O Abraham phenďa: ‚Čhavo miro, ma bister pre oda, hoj tu chudňal savore lačhe veci, sar dživehas, a o Lazar chudňa o nalačhe. Avke akana ov radisaľol a tu cerpines. A mek paš oda hin maškar amende the maškar tumende bari chev, hoj aňi ola, ko kamen te predžal adarik kode, našťi predžan a aňi ola, ko kamen te avel odarik kade, našťi pes dochuden ke amende.‘ Phenďa: ‚Akor mangav tut, dado Abraham, bičhav les andre mire dadeskro kher, bo hin man pandž phrala. Mi džal a mi dovakerel lenge zorales, hoj pes the on te na dochuden pre kada cerpišagoskro than!‘ Ale o Abraham leske phenďa: ‚Hin len o Mojžiš the o Proroka – len mi šunen!‘ O barvalo odphenďa: ‚Na, dado Abraham! Ale te vareko ušťela andral o meriben a džala ke lende, akor pes visarena le binendar!‘ Ale o Abraham phenďa: ‚Te na šunen le Mojžiš the le Proroken, ta na pačana aňi akor, te vareko ušťela andral o meriben.‘ “ O Ježiš phenďa peskre učeňikenge: „Mušinen pes te ačhel ola veci, save keren oda, hoj o manuša te peren andral o pačaben, ale vigos ole manušeske prekal kaste oda avel. Feder leske uľahas te leske thodehas baro bar andre meň a čhidehas les andro moros, hoj te kerel tele le pačabnastar jekhes kale ciknorendar. Den tumenge pozoris! Te kerďahas tiro phral binos, priphen leske, a te pes visarela le binostar, odmuk leske. A te eftavar pro džives kerďahas binos pre tute, a eftavar andro džives pal tu avľahas a phenďahas: ‚Prebačin, odmuk mange‘ – odmukeha leske!“ O apoštola phende le Rajeske: „De amen bareder pačaben!“ O Raj phenďa: „Te tumen uľahas o pačaben sar o horčično zrnkos, phenďanas kale stromoske: ‚Cirde tut avri the le koreňenca a zasadzin tut andro moros,‘ šunďahas tumen.“ „Te hin tumen sluhas, so orinel abo pašinel, ko tumendar leske takoj phenel, sar avel pal e maľa: ‚Av, beš tuke paš o skamind?‘ Či leske sigeder na phenela: ‚Pripravin mange e večera, le pre tu e leketa a ker pašal ma, medik me na dochava a na dopijava. Tu chaha the pijeha paľis‘. Či paľikerel ole sluhaske vaš oda, hoj kerďa oda, so leske sas phendo? Avke the tumen, te kerena savoro, so tumenge sas phendo, phenen: ‚Sam ča o sluhi, save peske na zaslužinas ňič. Kerďam ča oda, so mušinďam te kerel.‘ “ O Ježiš džalas andro Jeruzalem prekal e Samarija the Galileja, a sar doavľa andre varesavo gav, arakhle pes leha deš malomocna murša, save dural ačhenas a zoraha vičinenas: „Ježiš! Učiťeľina! Av ke amende jileskro!“ Sar len dikhľa, phenďa lenge: „Džan a sikaven tumen le rašajenge!“ A sar džanas, sas obžužarde andral o malomocenstvo. Sar dikhľa jekh dženo lendar, hoj sasťiľa avri, avľa pale a zorale hangoha lašarelas le Devles. Banďiľa le mujeha dži e phuv paš o pindre le Ježišoskre a paľikerelas leske. A oda dženo sas Samaritanos. Akor phenďa o Ježiš: „Či na sasťile avri deš džene? Kaj hine okla eňa džene? On na avle pale, hoj te lašaren le Devles, ča kada cudzincos?“ Phenďa leske: „Ušťi a dža, tiro pačaben tut sasťarďa.“ Sar lestar o Farizeja phučle, kana avela o kraľišagos le Devleskro, o Ježiš lenge odphenďa: „O kraľišagos le Devleskro na avela avke, hoj les te dikhas. Aňi na phenena: ‚Dikh, kade hino!‘ abo ‚Kode hino!‘ Bo o kraľišagos le Devleskro hin maškar tumende!“ Phenďa le učeňikenge: „Avela ajso časos, hoj peske mangena te dikhel jekh le dživesendar le Čhaskre le Manušeskre, ale na dikhena. Phenena tumenge: ‚Dikh, kode hino!‘ abo ‚Kade hino!‘ Ale tumen ma džan, ma denašen pal lende! Bo avke sar demel o bleskos a dičhol savoro pal jekh agor pre phuv dži pre aver, avke ela the akor, sar avela o Čhavo le Manušeskro andre peskro džives. Ale ešeb mušinel but te cerpinel a te avel odčhido kale pokoleňjostar. Avke sar oda sas andro dživesa le Noachoskre, avke oda ela the andro dživesa, sar avela o Čhavo le Manušeskro. Chanas, pijenas, lenas romňijen a džanas romeste dži andre oda džives, sar geľa o Noach andro korabos. Akor avľa e potopa a savore mule. Avke sas the andro dživesa le Lotoskre: Chanas, pijenas, cinenas, bikenenas, sadzinenas a ačhavenas khera, ale oda džives, sar geľa o Lot avri andral e Sodoma, o Del bičhaďa e jag the sira andral o ňebos a savore mule. Avke ela the andre oda džives, sar pes sikavela o Čhavo le Manušeskro. Oda, ko ela andre oda džives pre strecha a leskre veci ena andro kher, te na avel tele, hoj peske len te lel. A aňi oda, ko ela pre maľa, pes te na visarel pale! Ma bisteren pre Lotoskri romňi! Sako, ko kamľahas te zachraňinel peskro dživipen, oda les našavela a sako, ko les našavela, oda les zachraňinela. Phenav tumenge: Odi rat ena duj džene pro hadžos: Jekh ela ilo a dujto ačhela. Duj džuvľija jekhetane erňinena: Jekh ela iľi a dujto ačhela. [Duj džene ena pre maľa, jekh ela ilo a dujto ačhela.]“ On lestar phučle: „Kaj, Rajeja?“ Ov lenge odphenďa: „Ode, kaj ela o ťelos, ode pes skidena the o supi.“ O Ježiš lenge vakerelas podobenstvo pal oda, hoj pes furt kampel te modľinel a te na omukel pes: „Andre varesavo foros sas jekh sudcas, savo pes le Devlestar na daralas a le manušestar na ladžalas. Sas andre oda foros the varesavi vdova, savi phirelas ke leste a phenelas: ‚De man čačipen pro sudos!‘ Ov but na kamelas oleha ňič te kerel. Ale paľis peske phenďa: ‚Kajte man na darav le Devlestar a le manušestar, na ladžav, no vaš oda, hoj man kadi vdova na del smirom, dava la čačipen pro sudos, bo imar la našťi zľidžav, so ajci pal ma phirel.‘ “ A o Raj phenďa: „Šunen, so phenďa kada načačipnaskro sudcas! Či o Del na zaačhela vaš ola, kas peske avri kidňa, save ke leste rat-džives vičinen? Či len mukela but te užarel? Phenav tumenge, hoj zaačhela vaš lenge a oda sig. Ale či arakhela o Čhavo le Manušeskro o pačaben pre phuv, sar avela?“ Olenge, ko peske pačanas, hoj hine čačipnaskre a avren dikhenas tele, phenďa o Ježiš kada podobenstvo: „Duj murša pes gele andro chramos te modľinel. Jekh sas Farizejis a dujto sas colňikos. O Farizejis peske ačhiľa a kavke pes andre peste modľinelas: ‚Devla, paľikerav tuke, hoj na som ajso sar okla manuša, so čoren, hine načačipnaskre a keren o lubipen – abo sar kada colňikos. Poscinav man duvar andro kurko a dav o ďesjatki savorestar, so chudav.‘ Ale o colňikos ačhelas dural a na kamelas mek aňi o jakha te hazdel ko ňebos, ale pes marelas pal o koľin a phenelas: ‚Ó, Devla, av ke ma jileskro, bo som binošno!‘ Phenav tumenge, hoj leske sas odmukle o bini, sar geľa khere, a okleske na sas. Bo sako, ko pes hazdel upre, ela pokorimen, a oda, ko pes pokorinel, ela uprehazdlo.“ Anenas ko Ježiš the le cikne čhavoren, hoj pre lende te thovel o vasta. Ale sar oda dikhle o učeňika, na domukenas lenge. Ale o Ježiš len vičinďa ke peste a phenďa: „Domuken le čhavorenge te avel ke ma a ma braňinen lenge, bo ajsengro hin o kraľišagos le Devleskro. Čačipen phenav tumenge: Ko na prilela le Devleskro kraľišagos sar čhavoro, šoha andre na džala.“ Varesavo baro manuš lestar phučľa: „Lačho Učiťeľina, so mušinav te kerel, hoj te chudav o večno dživipen?“ O Ježiš leske phenďa: „Soske man vičines lačho? Ňiko nane lačho, ča jekh o Del. O prikazaňja džanes: ‚Na murdareha! Na kereha lubipen! Na čoreha! Na svedčineha klamišagoha pre avreste! De pačiv tira da the tire dades!‘ “ Ov odphenďa: „Kada savoro imar mire terňipnastar doľikerav.“ Sar oda šunďa o Ježiš, phenďa leske: „Mek jekh veca tuke kampel. Biken savoro, so tut hin, a rozde le čorenge a ela tut o barvaľipen andro ňebos. Paľis av a phir pal ma!“ Ale sar oda šunďa, ačhiľa igen smutno, bo sas igen barvalo. Sar oda dikhľa o Ježiš, phenďa: „Sar phares hin te avel le barvalenge andro kraľišagos le Devleskro! Lokeder hin la ťavake te predžal prekal e suvakri chev sar le barvaleske andro kraľišagos le Devleskro.“ Akor phučle ola džene, so oda šunde: „Ta akor, ko šaj el spasimen?“ O Ježiš odphenďa: „Oda, so našťi keren o manuša, o Del šaj kerel.“ O Peter phenďa: „Dikh, amen omukľam savoro a geľam pal tu.“ O Ježiš lenge phenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj sako, ko omukľa vaš o kraľišagos le Devleskro peskro kher, vaj le dades the la da, abo le phralen vaj la romňa, abo le čhaven, chudela imar akana andre kada časos buterval ajci a andre oda džives, so avela, mek the o večno dživipen.“ Iľa peske le dešuduje učeňiken a phenďa: „Džas andro Jeruzalem a ačhela pes savoro, so hin pisimen prekal o Proroka pal o Čhavo le Manušeskro. Bo dena les le pohanenge, asana lestar, anena les pre ladž a čhungarena pre leste. Marena les le bičoha a murdarena les, ale pro trito džives ušťela andral o meriben.“ Ale on na achaľile ňič olestar, bo sas anglal lende garudo oda lav. Aňi na džanenas pal soste vakerel. Sar avelas o Ježiš paš o foros Jericho, varesavo koro manuš bešelas paš o drom a žobrinelas. Sar šunďa le nipen, save pašal leste predžanas, phučelas lendar, so pes kerel. Phende leske: „O Ježiš Nazaretsko kadarik predžal.“ Akor o koro vičinďa: „Ježiš, Čhavo le Davidoskro! Av ke ma jileskro!“ Ola, ko džanas anglal, phenenas leske, hoj te čhitel, ale ov mek zoraleder vičinďa: „Čhavo le Davidoskro! Av ke ma jileskro!“ Avke zaačhiľa o Ježiš a phenďa, hoj les te anen ke leste. Sar avľa paš leste, phučľa lestar: „So kames, hoj tuke te kerav?“ „Rajeja, kamav te dikhel,“ odphenďa. O Ježiš leske phenďa: „Akor chude pale te dikhel! Tiro pačaben tut sasťarďa.“ A ov takoj chudňa te dikhel a džalas pal o Ježiš a lašarelas le Devles. The savore nipi, so oda dikhle, lašarenas le Devles. Paľis geľa o Ježiš andro Jericho. Ode sas varesavo murš, so pes vičinelas Zacheus. Ov sas jekh le anglune colňikendar a sas barvalo. Kamelas te dikhel, ko hin o Ježiš. Ale anglo nipi les našťi dikhľa, bo sas cikno. Denašľa anglal a geľa upre pro dzivo figovňikos, hoj les te dikhel, bo odarik o Ježiš majinelas te predžal. Sar avľa o Ježiš pre oda than, dikhľa upre a phenďa leske: „Zacheus, av sigo tele, bo adadžives mušinav te ačhel andre tiro kher!“ Ov avľa sigo tele a radišagoha priiľa le Ježiš. Savore, so oda dikhle, dudrinenas a phenenas: „Ko binošno manuš geľa te chal andro kher!“ Ale o Zacheus ušťiľa a phenďa le Rajeske: „Jepaš mire barvaľipnastar, Rajeja, dav le čorenge, a te varekas andre varesoste občorarďom, dav leske pale štarval ajci.“ O Ježiš leske phenďa: „Adadžives avľa o spaseňje kale khereske, bo the ov hino o čhavo le Abrahamoskro. Bo o Čhavo le Manušeskro avľa, hoj te rodel a te spasinel oda, so sas našado.“ Sar oda šunenas, phenďa mek jekh podobenstvo, bo imar sas paš o Jeruzalem a ola nipi peske gondoľinenas, hoj imar takoj pes sikavela o kraľišagos le Devleskro. Avke phenďa: „Jekh baro raj džalas dur andre varesavi phuv te prelel o kraľišagos a paľis kamľa te avel pale. Vičinďa peske deše sluhen, diňa len deš talenti a phenďa lenge: ‚Zaroden lenca buter, medik me na avava pale.‘ Ale o manuša andral leskri phuv les našťi avri ačhenas a bičhade pal leste le sluhen, hoj te phenen: ‚Na kamas, hoj kada manuš amenge te kraľinel.‘ Sar imar ode preiľa o kraľišagos, avľa pale andre peskri phuv a phenďa: ‚Vičinen le sluhen savenge diňom o love, hoj man te dodžanav, ko keci ole lovenca zarodňa.‘ Avľa ešebno a phenďa: ‚Rajeja, tiro talentos zarodňa aver deš talenti.‘ A ov leske phenďa: ‚Mištes, lačho sluhona! Vašoda, hoj salas verno andro frima, vladňineha upral o deš fori.‘ Paľis avľa dujto a phenďa: ‚Rajeja, tiro talentos zarodňa pandž talenti.‘ Leske phenďa: ‚Tu vladňineha upral o pandž fori.‘ Aver avľa a phenďa: ‚Rajeja, dikh, kade hin tiro talentos. Sas mande garudo andro khosnoro. Daravas tutar, bo sal igen prisno. Les tuke oda, so na odthoďal, a kides upre oda, so na sadzinďal.‘ O raj leske phenďa: ‚Tu nalačho sluhona! Sudzinava tut pal oda, so phenďal. Džanehas, hoj som prisno, hoj mange lav oda, so na odthoďom, a kidav upre oda, so na sadzinďom. Akor soske na diňal mire love olenge, ko keren le lovenca, a sar me avľomas, iľomas mange pale buter?‘ Olenge, ko ode ačhenas, phenďa: ‚Len lestar o talentos a den oleske, kas hin deš talenti.‘ Odphende leske: ‚Rajeja, se les imar hin deš talenti!‘ Odphenďa: ‚Sakones, kas hin, oles ela dino; ale olestar, kas nane, pes lela the oda, so les hin. A ole manušen, so man na kamenas kraľiske – anen kade a murdaren len anglal mande!‘ “ Paloda, sar kada o Ježiš phenďa, geľa anglal a džalas dureder andro Jeruzalem. Sar avľa paš o gava Betfaga the Betanija, paš o Olivovo verchos, bičhaďa duje peskre učeňiken a phenďa lenge: „Džan andre kada gav, so hin angle tumende. Soča andre džana, arakhena zaphandles somaricis, pre savo mek šoha ňisavo manuš na bešľa. Odphanden les a anen les ke ma. Te tumendar vareko phučela: ‚Soske les odphanden,‘ phenena leske kavke: ‚Le Rajeske les kampel.‘ “ On gele a arakhle savoro avke, sar lenge oda phenďa. A sar odphandenas le somaricis, leskre raja lendar phučle: „Soske odphanden le somaricis?“ On odphende: „Le Rajeske les kampel.“ Ande les ko Ježiš, čhide pre leste peskre ruchi a thode le Ježiš upre te bešel. Sar džalas, o manuša rakinenas peskre gada pro drom. Sar imar sas paš oda than, kaj pes avel tele pal o Olivovo verchos, chudle savore ola but učeňika te lašarel zorale hangoha le Devles vaš savore zazraki, so dikhle, a vičinenas: „Bachtalo hin oda kraľis, savo avel andro nav le Rajeskro! O smirom pro ňebos a e slava le Devleske!“ Ale varesave Farizeja, so sas maškar ola but nipi, leske phende: „Učiťeľina, dovaker tire učeňikenge!“ Ale ov lenge odphenďa: „Phenav tumenge, hoj te on ena čhit, o bara vičinena!“ Sar avľa o Ježiš pašeder a dikhľa o foros, zarunďa upral leste. A phenďa: „Oj, te bajča andre kada džives prindžarďalas, so tuke anďahas o smirom! Ale akana oda hin garudo angle tire jakha. Avena pre tu ajse dživesa, hoj tire ňeprijaťeľa ačhavena pašal tu o ohradi, rozačhavena pes pašal tu a phandena tut andre pal savore seri. Calkom tut zňičinena a the tire čhaven tuha a na mukena andre tu bar pre bareste, bo na sprindžarďal o časos, sar tut avľa o Del te zachraňinel.“ Geľa andro chramos a chudňa andral te tradel avri olen, ko ode bikenenas the cinenas, a phenďa lenge: „Hin pisimen: ‚ Miro kher pes vičinela kher pro modľitbi ‘, ale tumen lestar kerďan kher prekal o zbujňika!“ Paľis sako džives sikavelas o Ježiš andro chramos. Ale o bare rašaja, o zakoňika the o anglune murša rodenas, sar les te murdarel. Ale na džanenas so te kerel, bo savore nipi šunenas igen mištes dojekh leskro lav. Andre jekh džives, sar o Ježiš sikavelas le manušen andro chramos a vakerelas lenge o evaňjelium, ačhile paš leste o bare rašaja, o zakoňika the o phuredera le manušengre a phende leske: „Phen amenge, sava zoraha keres kala veci? Ko tut diňa kadi zor?“ A ov lenge odphenďa: „The me tumendar vareso phučava a odphenen mange. O boľipen le Janoskro sas andral o ňebos, abo le manušendar?“ On gondoľinenas maškar peste: „Te phenaha: ‚Andral o ňebos,‘ phenela amenge: ‚Akor soske leske na pačanďiľan?‘ A te phenaha: ‚Le manušendar‘ – savore nipi amen murdarena le barenca, bo on pačan, hoj o Jan sas prorokos.“ Avke odphende: „Na džanas, khatar hin leskro boľipen.“ O Ježiš lenge phenďa: „Aňi me tumenge na phenava, sava zoraha kada kerav.“ Avke o Ježiš chudňa te vakerel le manušenge kada podobenstvo: „Varesavo manuš sadzinďa e viňica, diňa la kečeň le vinarenge a geľa het pro but berša. Sar avľa o časos, bičhaďa peskre sluhas ke ola vinara, hoj les te den olestar, so bariľa andre viňica. Ale ola vinara les marde, bičhade les pale a na dine les ňič. A bičhaďa dujtone sluhas. No the oles marde, ande les avri pre ladž, bičhade les pale a na dine les ňič. Paľis bičhaďa the tritones. Ale on the oles dukhade a čhide les avri. Akor phenďa o raj la viňicakro: ‚So kerava? Bičhavava mire čhas, saves kamav. Sar les dikhena, ta dena les pačiv.‘ No sar les dikhle ola vinara, gondoľinenas maškar peste a phende peske: ‚Leske ačhela savoro. Aven, murdaras les a savoro ela amaro!‘ Čhide les avri andral e viňica a murdarde les. No, so lenca kerela o raj la viňicakro? Avela, murdarela kale vinaren a e viňica dela avrenge.“ Sar oda šunde, phende: „Šoha pes oda te na ačhel!“ Ale o Ježiš pre lende dikhľa a phenďa: „Akor so hin oda, so hin pisimen? ‚O murara odčhide oda bar, so pre stavba hino hlavno.‘ Sako, ko perela pre oda bar, phadžola pro kotora, a pre kaste perela, oles rozpučinela.“ O bare rašaja the o zakoňika les kamenas takoj te phandel andre, ale daranas pes le manušendar. Bo prindžarde, hoj kada podobenstvo phenďa pre lende. Kamenas les te chudel avri, a vašoda bičhade pre leste le špijonen, save pestar kamukeri kerenas čačipnaskre, hoj les te chuden pro lava a paľis les te den andro vasta the andre zor le vladariske. A phučle lestar: „Učiťeľina, džanas, hoj mištes vakeres the sikaves a na dikhes pro manuš, ale sikaves le Devleskro drom andro čačipen. Phen amenge, či kampel te počinel le cisariske o daňe, abo na?“ No o Ježiš predikhľa lengro budžaňďipen a phenďa lenge: „Soske man kamen te chudel pro lav! Sikaven mange o denaris. Kaskro hin kada muj the nav?“ „Le cisariskro,“ odphende. O Ježiš lenge phenďa: „Den oda, so hin le cisariskro, le cisariske, a so hin le Devleskro, le Devleske.“ A našťi les chudle andro lav anglo manuša. Čudaľinde pes oleske, sar lenge odphenďa, a imar sas čhit. Paľis avle ke leste varesave Saduceja, save phenen, hoj o manuša našťi ušťen andral o meriben. Phučle lestar: „Učiťeľina, o Mojžiš amenge pisinďa: ‚Te merela varekaske o phral a mukela peskra romňa bi o čhave, leskro phral peske mi lel ola romňa a mi kerel le phraleske čhaven.‘ Sas efta phrala. Ešebno phral peske iľa romňa, ale muľa a na sas les čhave. Avke peske la iľa dujto, ale the ov muľa. The trito peske la iľa a avke kerde the savore efta phrala, ale na zamukle čhaven a mule avri. Pro koňec savorendar muľa the odi romňi. Akor kaskri lendar ela romňi, sar ušťena andral o meriben, te savore efta phrala laha dživenas?“ O Ježiš lenge phenďa: „O manuša pre kada svetos peske len romňen a džan romeste. Ale ola, kas o Del dikhela sar hodnen te uštavel andral o meriben, hoj te dživen andre oda časos, so avela, imar na lena romňen aňi na džana romeste. Bo imar našťi merena, bo ena sar o aňjela. Ena le Devleskre čhave, bo ena uštade andral o meriben. A oda, hoj o mule čačes ušťena, sikaďa the o Mojžiš paš o krakos, bo phenel, hoj o Raj hino Del le Abrahamoskro, o Del le Izakoskro a o Del le Jakoboskro. O Del nane Del le mulenge, ale le džidenge, bo leske sako dživel.“ Akor varesave džene le zakoňikendar phende: „Učiťeľina, mištes phenďal!“ A buter pes imar na opovažinde lestar te phučel. O Ježiš lenge phenďa: „Sar šaj phenen, hoj o Kristus hino o čhavo le Davidoskro? Se korkoro o David phenel andro Žalmi: ‚O Raj phenďa mire Rajeske: Beš tuke pal miri čači sera, medik tuke na thovava tire ňeprijaťeľen tel o pindre.‘ Te les o David vičinel ‚Rajeja‘ akor, sar šaj el leskro čhavo?“ Sar les savore manuša šunenas, phenďa o Ježiš peskre učeňikenge: „Den tumenge pozoris pro zakoňika, bo on kamen te phirel andro šukar džinďarde gada a kamen, hoj lenge o nipi andro foros te paľikeren. Kamen o anglune thana andro sinagogi a o nekfeder thana pro hoscini. Thoven avri le vdovenca a len lenge o khera, ale but pes modľinen, hoj len te dičhol. Vašoda ena goreder sudzimen!“ O Ježiš pes zadikhľa, sar o barvale čhivenas o love andre le chramoskri pokladňica. Dikhľa the varesava igen čora vdova, sar ode čhiďa duj churde minci. A phenďa: „Čačipen tumenge phenav, hoj kadi čori vdova čhiďa buter sar savore. Bo kala savore denas olestar, so lenge ačhelas, ale oj čhiďa peskre čoripnastar savoro, so la sas pro dživipen.“ Sar varesave učeňika vakerenas pal o chramos, hoj hino avrišukaľardo šukare barenca the ole darenca, so dine o manuša prekal o Del, phenďa o Ježiš: „Avena ajse dživesa, sar olestar, so akana dikhen, na ačhela bar pre bareste. Savoro ela telečhido.“ Phučle lestar: „Učiťeľina, kana oda ela? Pal soste prindžaraha, hoj oda imar hin pašes?“ Ov phenďa: „Den pozoris, hoj tumen vareko te na klaminel. Bo ena but ajse džene, save avena andre miro nav a phenena: ‚Me som o Kristus,‘ a the: ‚Odi ora imar hin pašes.‘ Ale ma džan pal lende! Sar šunena pal o maribena the pal o vzburi, ma predaran! Bo oda pes mušinel ešeb te ačhel, ale o koňec na avela takoj.“ Paľis lenge vakerelas: „O narodos džala pro narodos a o kraľišagos pro kraľišagos, e phuv igen razisaľola a pre varesave thana ela bari bokh the nasvaľibena. Sikavena pes o strašna veci, the o bare znameňja andral o ňebos. Ale mek angloda savoreste tumen zalena a džana pre tumende. Dena tumen andre andro sinagogi a phandena andro berteni. Ľidžana tumen anglo kraľa the anglo vladara vaš miro nav. A oda pes tumenge ačhela vašoda, hoj lenge te svedčinen. Zalen tumenge andro jile, hoj pes tumenge na kampela anglal te trapinel, so phenena pre tumari obrana, bo me tumen dava ajse lava the goďi, anglal save našťi obačhena ňisave tumare ňeprijaťeľa a pre save aňi našťi odphenena. Zradzinena tumen o daja, o dada, o phrala, e famelija the o prijaťeľa – a varekas tumendar the murdarena. Savoredžene tumen našťi avri ačhena vaš miro nav. Ale mek aňi jekh bal pal o šero tumenge na našľola. Te ľikerena avri, chudena o dživipen. Sar dikhena, hoj o armadi hine rozačhade pašal o Jeruzalem, akor šaj džanen, hoj imar sig ela zňičimen. Akor ola, ko ena andre Judsko, mi denašen upre pro verchi a ola, ko ena andro foros, mi džan odarik het a ola, ko ena pro maľi, te na džan andro foros. Bo oda ena o dživesa la pomstakre, hoj pes te ačhel savoro, so hin pisimen. Andre ola dživesa ela igen phares le khabňenge the ole džuvľenge, so dena te pijel le čhavoren. Bo ela baro pharipen pre phuv a e choľi ela pre kala nipi. Varesaven murdarena le šabľenca; avren phandena andre a ľidžana maškar savore narodi. A pal o Jeruzalem phirena o aver narodi, medik pes na pherdžarela lengro časos. Pro kham, pro čhonoro the pro čercheňa pes sikavena o znameňja. O narodi pre phuv ena andre dar a na džanena so te kerel, sar igen hučinela o moros the o vlni. O nipi merena daratar olestar, sar užarena, so avela pro svetos, bo o ňeboskre zora pes čhalavena. Akor dikhena, sar o Čhavo le Manušeskro avel andre chmara, andre bari zor the andre slava. Sar pes kala veci chudena te ačhel, ušťen a hazden upre o šere, bo pašes hin tumaro spaseňje.“ A o Ježiš lenge phenďa kada podobenstvo: „Dikhen pro figovňikos the pre savore stromi! Sar dikhen, hoj imar aven avri o prajti, džanen, hoj o ňilaj hino pašes. Avke the tumen, sar dikhena, hoj pes oda ačhel, džanen, hoj pašes hin o kraľišagos le Devleskro. Čačipen tumenge phenav, hoj kada pokoleňje na predžala, medik pes kada savoro na ačhela. O ňebos the e phuv našľona, ale mire lava šoha na našľona. Den tumenge pozoris, hoj te na gondoľinen andro jile ča pal o but chaben, pijiben the pal o starišagi, so hin andre kada dživipen, hoj oda džives te na avel jekhvareste pre tumende. Bo avela pre savore manuša, so bešen pre phuv, jekhvareste sar e pasca. Vašoda ma soven, ale furt tumen modľinen ko Del, hoj te denašen savorestar, so avela, a hoj te šaj ačhen anglo Čhavo le Manušeskro.“ Prekal o džives o Ježiš sikavelas andro chramos, ale rači džalas avri a presovelas pro Olivovo verchos. A savore nipi avenas sig tosara andro chramos, hoj les te šunen. Imar sas pašes e Patraďi, o inepos le Marengro bi o kvasos. O bare rašaja the o zakoňika rodenas, sar le Ježiš te murdarel, ale daranas pes le nipendar. Akor geľa o satan andro Judaš, so pes vičinelas Iškarijotsko. Ov sas jekh le dešudujendar. Sar o Judaš odgeľa, dovakerďa pes le bare rašajenca the le chramoskre veľiťeľenca, sar lenge les dela andre. On radisaľile a dovakerde pes, hoj les dena love. Ov pre oda priačhiľa a rodelas, sar les te del andre akor, sar leha na ena o nipi. Paľis avľa o inepos le Marengro bi o kvasos, pre savo kampelas te murdarel le Patraďakre bakrores. O Ježiš bičhaďa le Peter the le Jan a phenďa: „Džan a pripravinen amenge te chal o Patraďakro chaben.“ On lestar phučle: „Kaj kames, hoj oda te pripravinas?“ Ov lenge phenďa: „Sar džana andro foros, arakhela pes tumenca jekh manuš, savo ľidžala o paňi andro džbanos. Džan pal leste andre oda kher, kaj džala. A phenen ole manušeske, kaskro hino o kher: ‚O Učiťeľis tuke phenel: Kaj hin oda than, kaj šaj chav o Patraďakro chaben mire učeňikenca?‘ Ov tumenge sikavela upruno baro kher, so imar ela pratimen avri. Ode amenge pripravinen o chaben.“ Avke on gele a arakhle savoro avke, sar lenge o Ježiš phenďa, a pripravinde o Patraďakro chaben. Sar avľa odi ora, bešľa peske o Ježiš paš o skamind le dešuduje (12) apoštolenca. Phenďa lenge: „Igen kamavas tumenca te chal kada Patraďakro chaben sigeder, sar cerpinava. Bo phenav tumenge, hoj imar buter oda na chava, medik pes oda na naplňinela andro kraľišagos le Devleskro.“ Avke iľa e kuči, paľikerďa a phenďa: „Len kadi kuči a den te pijel jekh avres. Bo phenav tumenge, hoj imar buter šoha na pijava olestar, so barol pre viňica, medik na avela o kraľišagos le Devleskro.“ Avke iľa o maro a paľikerďa. Phagerelas, podelas lenge a phenďa: „Kada hin miro ťelos, so pes del vaš tumenge, kada keren pre miro leperiben.“ Avke pal e večera iľa e kuči a phenďa: „Kadi kuči hin e nevi zmluva andre miro rat, so pes čhorel avri vaš tumenge. Ale o manuš, savo man zradzinela, hino manca kade paš o skamind. O Čhavo le Manušeskro mušinel te merel, avke sar hin dino, ale vigos ole manušeske, ko les zradzinel.“ Akor chudle o učeňika te phučel jekh avrestar, hoj ko hin oda, ko oda kerela. O učeňika pes chudle te vesekedinel, ko lendar hin nekbareder. O Ježiš lenge phenďa: „O kraľa ľidžan le naroden zoraha a ola, ko vladňinen upral o nipi, den pes te vičinel: ‚Lačhejileskre.‘ Ale tumen ma keren avke. O nekbareder maškar tumende mi el sar o nekcikneder a o vodcas, mi el sar oda, ko služinel. Bo ko hin bareder? Oda, ko bešel paš o skamind, abo oda, ko pašal leste kerel? Či na oda, ko bešel? Ale me som maškar tumende sar oda, ko služinel. Se tumen andre mire pharipena ačhenas paš ma, vašoda me tumenge dav o kraľišagos, avke sar mange les diňa miro Dad, hoj te chan a te pijen paš miro skamind andre miro kraľišagos a te bešen pro troni a te sudzinen o dešuduj kmeňi le Izraeloskre.“ O Raj phenďa: „Šimon, Šimon, dikh, o satan peske tumen avri mangľa, hoj tumen te precidzinel sar e pšeňica, ale me vaš tu mangavas, hoj te na našľol tiro pačaben. A tu, sar tut jekhvar visareha, zoraľar tire phralen.“ O Peter leske phenďa: „Rajeja, tuha som pripravimen te džal the andre bertena the pro meriben.“ A o Ježiš phenďa: „Phenav tuke, Peter, hoj na giľavela adadžives o kohutos, medik trival na pheneha, hoj man na prindžares.“ Paľis lendar phučľa: „Sar tumen bičhaďom bi o love, bi e zajdica the bi o sandalki, či tumenge vareso chibaľinelas?“ „Na,“ odphende. Akor lenge phenďa: „Ale akana oda, kas hin love, mi lel peske len a the e zajdica; oda, kas nane šabľa, mi bikenel peskre gada a mi cinel peske. Bo phenav tumenge, hoj pes mange mušinel te naplňinel oda, so hin pal ma pisimen: ‚A rachinenas les le živaňenca.‘ Oda, so hin pal ma pisimen, pes akana imar ačhel.“ On leske phende: „Rajeja, dikh, kade hin duj šabľi.“ „Imar dos!“ phenďa lenge. Paľis geľa o Ježiš pro Olivovo verchos, avke sar oda kerelas furt, a o učeňika džanas pal leste. Sar avľa pre oda than, phenďa lenge: „Modľinen tumen, hoj te na peren andro pokušeňje!“ Ov lendar geľa dureder, vaj ajci sar pes del te dočhivel le bareha, peľa pro khoča a modľinelas pes: „Dado, te kames, le mandar kadi kuči, ale na avke sar me kamav, ale sar tu!“ A sikaďa pes leske o aňjelos andral o ňebos a delas les zor. Le Ježišoske sas andro jilo igen phares a mek zoraleder pes modľinelas. A leskro spocišagos pal leste čhorďolas pre phuv sar ratvale kropaja. Sar ušťiľa pašal e modľitba, avľa ko učeňika a arakhľa len te sovel, bo on zasute andre žaľa. Phenďa lenge: „So soven? Ušťen a modľinen tumen, hoj te na peren andro pokušeňje!“ A mek sar o Ježiš vakerelas, avenas ke leste o nipi a anglal lende džalas jekh le dešudujendar, o Judaš. Ov avľa ko Ježiš, hoj les te čumidel. O Ježiš lestar phučľa: „Judašina, le čumibnaha zradzines le Čhas le Manušeskres?“ Sar ola, ko sas pašal leste, dikhle, so pes kerel, phučle lestar: „Rajeja, kames, hoj pes te maras le šabľenca?“ Varesavo dženo lendar demaďa la šabľaha le nekbaredere rašaskre sluhas a odčhinďa leske o čačo kan. Ale o Ježiš phenďa: „Preačhen!“ A chudňa pes leskre kanestar a sasťarďa les. Akor phenďa le bare rašajenge, le chramoskre veľiťeľenge the le phurederenge, save pre leste avle: „Avľan pre ma sar pro živaňis le šabľenca the le pacenca? Sako džives somas tumenca andro chramos a na thoďan pre mande o vasta. Ale kadi hin tumari ora, sar o kaľipen vladňinel.“ Sar les zaile, ľigende les andro kher ko nekbareder rašaj. O Peter džalas pal leste dural. Sar rozthode e jag maškar e dvora a bešle peske pašal, o Peter peske bešľa maškar lende. Varesavi služka les dikhľa, te bešel paš e jag, zadikhľa pes pre leste a phenďa: „The kada sas leha!“ Ale o Peter zaprinďa a phenďa: „Džuvľije, na prindžarav les!“ Na pregeľa but a dikhľa les aver dženo a phenďa: „The tu sal lendar!“ Ale o Peter phenďa: „Manušeja, na som!“ A vaj pal jekh ora vareko aver phenďa: „He, čačo hin, the kada sas leha, bo hino Galilejčanos!“ Ale o Peter phenďa: „Manušeja, me na džanav, so vakeres!“ A takoj, sar mek vakerelas, giľaďa o kohutos. Akor o Raj visaľiľa a dikhľa pro Peter a le Peteriske avľa pre goďi oda lav le Rajeskro, so leske phenďa: „Sigeder, sar adadžives o kohutos giľavela, tu man trival zaprineha.“ O Peter geľa avri a chudňa igen te rovel. Ola murša, so stražinenas le Ježiš, lestar asanas a marenas les. Zakerenas leske andre o jakha a phučenas lestar: „Prorokin! Ko tut demaďa?“ A mek the but aver lava leske phenenas a ruhinenas pes. Sar vidňisaľiľa, zgele pes o phuredera le manušengre, o bare rašaja the o zakoňika a ľigende les angle Bari Rada a phenenas: „Te sal tu o Kristus, akor amenge oda phen!“ O Ježiš lenge phenďa: „Te tumenge phenava, na pačana. A te tumendar vareso phučava, na odphenena mange. Ale akanastar o Čhavo le Manušeskro bešela pre čači sera le zorale Devleske.“ Savoredžene phučle: „Sal tu akor o Čhavo le Devleskro?“ Ov lenge phenďa: „Tumen mištes phenen, hoj me som.“ A on phende: „So kampel amenge mek buter švedken? Se korkore oda šunďam andral leskro muj!“ Androda ušťile savoredžene a ľigende le Ježiš ko Pilat. A chudle pre leste te vakerel: „Kales arakhľam, sar previsarelas amaro narodos! Na domukelas te del le cisariske o daňe a phenelas pal peste, hoj ov hino o Kristus, o kraľis!“ O Pilat lestar phučľa: „Sal tu o židoviko kraľis?“ „Tu oda phenes,“ odphenďa leske o Ježiš. Akor o Pilat phenďa le bare rašajenge the le nipenge: „Pre kada manuš na arakhav ňisavi vina.“ Ale on pre leste ispidenas a phenenas: „Kerel upre le manušen, sar sikavel pal caľi Judsko! Chudňa andral e Galileja a avľa dži kade!“ Sar oda o Pilat šunďa, phučľa: „Hino kada manuš andral e Galileja?“ Sar pes dodžanľa, hoj hino tel e zor le Herodesoskri, bičhaďa les ko Herodes, bo the ov sas andre ola dživesa andro Jeruzalem. Sar o Herodes dikhľa le Ježiš, igen radisaľiľa, bo imar čirlastar les kamelas te dikhel. Bo but pal leste šunelas a užarelas, hoj les dikhela te kerel varesavo zazrakos. Phučelas lestar but veci, ale o Ježiš leske ňič na odphenďa. Ačhenas ode o bare rašaja the o zakoňika a igen pre leste vakerenas. O Herodes peskre slugaďenca ande avri le Ježiš pre bari ladž a asanas lestar. Paľis les urďa andro šukar gada a bičhaďa les pale ko Pilat. O Pilat the o Herodes sas peha ole dživesestar lačhe, bo angloda pes našťi avri ačhenas. O Pilat peske vičinďa le bare rašajen, le anglune muršen the le nipen a phenďa lenge: „Anďan mange kale manušes a phenďan, hoj kerel upre le manušen. Me lestar phučavas anglal tumende a na arakhľom pre kada manuš ňisavi ajsi vina, sar tumen pre leste vakeren. Ale aňi o Herodes pre leste na arakhľa ňič, vašoda amenge les bičhaďa pale. Na kerďa ňič, vaš soske mušinďahas te merel! Dava les te zbičinel a premukava les!“ [Bo pre oda inepos lenge mušinelas furt te premukel jekhe bertenošis.] Ale on savoredžene vičinde: „Kales murdar! Premuk amenge le Barabaš!“ Ov sas zaphandlo andre bertena vaš oda, hoj kerďa andro foros varesavi vzbura a the vaš oda, hoj murdarďa. Akor pale ke lende prevakerďa o Pilat, bo kamelas te premukel le Ježiš. Ale on vičinenas: „Ukrižin! Ukrižin les!“ O Pilat lenge tritovar phenďa: „Ale so ajso nalačho kerďa? Na arakhľom pre leste ňič, vaš soske mušinďahas te merel! Dava les te zbičinel a premukava les!“ Ale on pre leste ispidenas bara vikaha a mangenas, hoj les te del te ukrižinel. Lengri vika zviťazinďa. Akor kerďa o Pilat avke, sar peske mangenas. Premukľa oles, ko sas phandlo andre bertena vaš e vzbura the vaš oda, hoj murdarďa, bo les peske mangenas. A le Ježiš lenge diňa avri, avke sar kamenas. Sar imar les ľidžanas, ačhade varesave Šimon Cirenejsko, sar avelas pal e maľa, a thode pre leste o kerestos, hoj les te ľidžal pal o Ježiš. Džanas pal leste igen but nipi. Maškar lende sas but džuvľa, save rovenas a hikinenas upral leste. O Ježiš pes visarďa ke lende a phenďa: „Čhajale Jeruzalemoskre, ma roven upral ma, ale roven korkore upral peste the upral tumare čhave. Bo aven ajse dživesa, sar phenena: ‚Bachtale ola džuvľa, savenge našťi uľon čhave; ola, ko mek na ločhile, a the ola, ko mek na dine te pijel le čhavoren!‘ Akor phenena le verchenge: ‚Peren pre amende!‘ a le brehenge: ‚Učharen amen andre!‘ Bo te kada keren le saste stromoha, ta akor so kerena le šuke stromoha?“ A ľidžanas leha the duje živaňen, hoj len jekhetane leha te murdaren. Sar avle pre oda than, so pes vičinel Lebka, ode les ukrižinde a leha the ole živaňen – jekhes pal e čači sera a dujtones pal e baľogňi. O Ježiš phenďa: „Dado, odmuk lenge, bo na džanen, so keren!“ Paľis peske rozďelinde leskre gada a losinenas vaše. O manuša ačhenas a dikhenas. O židovika vodci lestar asanas a phenenas: „Avren zachraňinelas! Mi zachraňinel the korkoro pes, te hino o Mesijašis, oda avrikidlo le Devleskro!“ Asanas lestar the o slugaďa, avenas a denas les šut. Phenenas: „Te sal tu oda kraľis le Židengro, zachraňin tut!“ Upral leste sas pisimen: „Kada hin o kraľis le Židengro!“ Jekh olendar, so leha sas ukrižimen, vakerelas pre leste: „Či na sal tu o Kristus? Zachraňin the tut the amen!“ Ale oka dujto leske dovakerďa zorales: „Na daras tut le Devlestar? Se the tu sal odsudzimen avke sar ov! Amen sam marde čačipnaha vaš oda, so kerďam, ale ov na kerďa ňič nalačho!“ A phenďa: „Ježiš, leper tuke pre ma, sar aveha andre tiro kraľišagos.“ O Ježiš leske phenďa: „Čačipen tuke phenav, adadžives aveha manca andro rajos.“ Sas vaj dešuduj (12) ori pro dilos a avľa o kaľipen pre caľi phuv a ľikerelas dži trin ori pal o dilos. O kham kaľiľa andre a o pochtan andro Chramos phariľa pro jepaš. O Ježiš vičinďa zorale hangoha: „Dado, andre tire vasta dav mire duchos!“ Sar oda phenďa, muľa. Sar dikhľa o veľiťeľis upral o šel slugaďa, so pes ačhiľa, lašarelas le Devles a phenďa: „Kada manuš sas čačes čačipnaskro!“ Savore nipi pes ode zgele sar pro ďivadlos, hoj te dikhen, so pes ode ačhel. Sar oda dikhle, marenas pes andro koľina a gele het. Savore, so prindžarenas le Ježiš, ačhenas dural. A dikhenas pre oda the o džuvľa, save pal leste džanas andral e Galileja. Sas jekh manuš, so pes vičinelas Jozef, a sas andre Bari Rada. Ov sas lačho the čačipnaskro manuš andral e judsko foros Arimatija. Užarelas o kraľišagos le Devleskro a na diňa čačo la Bara Rada andre oda, so rozhodňinde a kerde. Kada manuš avľa ko Pilat a mangľa peske o ťelos le Ježišoskro. Sar les iľa tele, zapačarďa les andre lepeda a thoďa andro hrobos, so sas avrikerdo andre skala, andre savo mek šoha ňiko na pašľolas. Sas paraščuvin pal o dilos a imar chudelas o šabat. Džanas pal leste the o džuvľa, save avle le Ježišoha andral e Galileja. Dikhle o hrobos the oda, sar andre thode leskro ťelos. Paľis gele pale a pripravinde o voňava oleji the o voňava masci. Ale prekal o šabat odpočovinenas, avke sar prikazinel o Zakonos. Ešebno džives pal o šabat avle o džuvľa sig tosara ko hrobos a ile peha o voňava oleji, so pripravinde. A arakhle o bar odcirdlo pašal o hrobos. Sar gele andre, na arakhle o ťelos le Rajeskro le Ježišoskro. Sar ode ačhenas a na džanenas, so peske pal oda te gondoľinel, jekhvareste ačhile paš lende duj murša andro igen bľišťaca gada. Ola džuvľa predaranďile a banďile le mujenca dži e phuv. Ale ola murša lendar phučle: „Soske roden le džides maškar o mule? Nane kade, ušťiľa andral o meriben! Leperen tumenge pre oda, so tumenge phenelas, sar mek sas andre Galileja: ‚O Čhavo le Manušeskro mušinel te avel dino andro vasta le binošne manušenge; mušinel te avel ukrižimen a pro trito džives te ušťel andral o meriben.‘ “ Akor lenge avle pre goďi leskre lava. A sar gele pale pašal o hrobos, phende savoro le dešujekh (11) učeňikenge the savore okle dženenge. Oda sas e Maria Magdalena, e Johanna, e Maria le Jakoboskri the okla aver džuvľija, so oda phende le apoštolenge. Ale lenge pes dičholas le džuvľengre lava sar diliňipen a na pačanas lenge. No o Peter ušťiľa a denašľa ko hrobos. Sar banďiľa andre, dikhľa ode ča o lepedi. Geľa het a čudaľinelas pes oleske, so pes ačhiľa. Andre oda džives džanas duj džene lendar andro foros, so pes vičinel Emaus. Oda foros hino le Jeruzalemostar vaj dešujekh kilometri. On peske vakerenas pal savoreste, so pes ačhiľa. A sar peske vakerenas a jekhetane pal oda gondoľinenas, avľa paš lende o Ježiš a džalas lenca. Ale lengre jakha sas zakerde andre, hoj les te na prindžaren. A phučľa lendar: „Pal soste tumenge vakeren le dromeha?“ A on ačhile smutna a zaačhile. Jekh lendar, so pes vičinelas Kleofaš, lestar phučľa: „Ča tu korkoro sal, ko avľa dural andro Jeruzalem a na džanel, so pes andre kala dživesa ode ačhiľa?“ Ov lendar phučľa: „So?“ On leske phende: „Oda, so pes ačhiľa le Ježišoha andral o Nazaret, so sas prorokos a sas zoralo andre oda, so kerelas the vakerelas, anglo Del a the anglo savore manuša. Amare bare rašaja the anglune murša les dine te odsudzinel pro meriben a ukrižinde les. A amen pes mukahas pre oda, hoj ov zachraňinela le Izrael. Ale oda imar hin trito džives, sar pes kada savoro ačhiľa. A amen predaranďilam olestar, so vakerenas varesave amare džuvľija. Sig tosara gele paš o hrobos, ale na arakhle leskro ťelos. Avle a phende amenge, hoj dikhle le aňjelen, save lenge phende, hoj ov dživel. Paľis gele varesave džene amarendar paš o hrobos a arakhle savoro avke, sar phende ola džuvľa. Ale les na dikhle.“ O Ježiš lenge phenďa: „Tumen nagoďaver manušale, so polokes pačan savoreske, so vakerenas o Proroka! Či na mušinďa o Kristus kada savoro te precerpinel a avke te džal andre peskri slava?“ A chudňa lenge le Mojžišostar dži andre savore Proroka te sikavel dojekh than andro Pisišagos, kaj hin pal leste pisimen. Avke doavle paš oda foros, andre savo džanas. Ale o Ježiš pes kerelas, hoj džala dureder. Ale on les mangle: „Ačh amenca, bo imar zaračol a maj ela kaľipen!“ Avke geľa andre a ačhiľa lenca. Sar peske lenca bešľa paš o skamind, iľa o maro a paľikerďa, phagerďa a podiňa lenge. Androda pes lenge phundrade o jakha a on les sprindžarde, ale ov lendar našľiľa. Akor phučle jekh avrestar: „Či andre amende na labonas amare jile, sar amenca pal o drom vakerelas a delas amenge te achaľol o Pisišagos?“ A takoj ušťile a gele pale andro Jeruzalem, kaj arakhle le dešujekh učeňiken jekhetane olenca, ko sas lenca a on lenge phenenas: „O Raj čačes ušťiľa a sikaďa pes le Šimonoske.“ Paľis the ola duj džene phende pal oda, so pes lenge ačhiľa pal o drom, a sar les sprindžarde, sar phagerelas o maro. Sar pal oda vakerenas, jekhvareste maškar lende ačhiľa o Ježiš a phenďa lenge: „Smirom tumenge!“ Ale on igen predaranďile, bo peske gondoľinenas, hoj dikhen le duchos. Ov lendar phučľa: „Soske predaranďiľan? Soske avke pochibinen andre tumare jile? Dikhen mire vasta the mire pindre, hoj oda som me! Chuden tumen mandar a dikhen. Se le duchos nane ťelos the kokala a dikhen, hoj man hin.“ Sar oda phenďa, sikaďa lenge o vasta the o pindre. A sar peske mek andre oda baro radišagos našťi dopačanas a čudaľinenas pes, phučľa lendar: „Nane tumen kade vareso te chal?“ On les dine sikra peki riba. Ov iľa a chaľa la anglal lende. Phenďa lenge: „Kada hin mire lava, so tumenge vakeravas, sar mek somas tumenca: Mušinel pes te ačhel savoro, so hin pal ma pisimen andro Zakonos le Mojžišoskro, andro Proroka the andro Žalmi.“ Akor lenge phundraďa e goďi, hoj te achaľon o Pisišagos. Phenďa lenge: „Avke oda hin pisimen, hoj o Kristus cerpinela a pro trito džives ušťela andral o meriben a andre leskro nav pes kazinela savore narodenge, hoj pes te visaren le binendar a te odmukel pes lenge o bini. A chudela pes oda andral o Jeruzalem. A tumen san oleske o švedki. Me tumenge bičhavava oda daros, pal savo miro Dad diňa lav. Ačhen andre kada foros, medik pre tumende na avela e zor upral andral o ňebos.“ Paľis len iľa avri paš e Betanija, hazdňa o vasta a žehňinelas lenge. Androda, sar lenge žehňinelas, geľa lendar sikra dureder a sas ilo upre andro ňebos. On pes leske klaňinenas a avle pale andro Jeruzalem bare radišagoha. A sas furt andro chramos a lašarenas the bararenas le Devles. Ešebnovarestar sas o Lav a oda Lav sas paš o Del a oda Lav sas o Del. Ov sas ešebnovarestar paš o Del. Savoro sas stvorimen prekal leste a bijal leste na sas stvorimen ňič olestar, so hin stvorimen. Andre leste sas o dživipen a oda dživipen sas o švetlos le manušengro. Oda švetlos labol andro kaľipen a o kaľipen les na zaačhaďa. Sas jekh manuš bičhado le Devlestar, savo pes vičinelas Jan. Ov avľa te svedčinel pal oda švetlos, hoj oda savore te šunen a te pačan. Ov korkoro na sas oda švetlos, ale avľa te svedčinel pal oda švetlos. Oda čačo švetlos, so labol prekal dojekh manuš, avelas pro svetos. Ov sas andro svetos, so sas stvorimen prekal leste, ale oda svetos les na prindžarďa! Avľa andre peskro, ale leskre nipi les na priile! Ale savoren, ko les priile – olen, ko pačan andre leskro nav, diňa pravos te ačhen o čhave le Devleskre, save na uľile le ratestar aňi olestar, so kamelas o ťelos, vaj o murš – ale le Devlestar. Oda Lav ačhiľa manuš a dživelas maškar amende. Dikhľam leskri slava, e slava ča le jekhore Čhaskri, savo avľa le Dadestar a andre savo hin pherdo milosť the čačipen. O Jan svedčinelas pal leste a vičinelas: „Kada hin oda, pal kaste phenďom, ‚Oda, ko avel pal mande, sas angle ma, bo sas sigeder sar me.‘ “ Amen savore priiľam leskre barvaľipnastar jekh požehnaňje pal aver. Bo prekal o Mojžiš sas dino o zakonos, ale e milosť the o čačipen avľa prekal o Ježiš Kristus. Le Devles šoha ňiko na dikhľa, ale ča o jekhoro Čhavo, savo hino korkoro Del a hino nekpašeder paš o Dad, ov amenge les sikaďa. Kada hin o sveďectvos le Janoskro, sar ke leste o Židi andral o Jeruzalem bičhade le rašajen the le Leviten, hoj lestar te phučen: „Ko tu sal?“ O Jan viznavinďa a phenďa phundradones: „Me na som o Kristus.“ A phučle lestar: „Ko akor sal? Či sal tu o Eliaš?“ Ov phenďa: „Na som.“ „Abo sal oda Prorokos?“ Odphenďa: „Na.“ Androda leske phende: „Akor, ko sal? Hoj te džanas te odphenel olenge, ko amen bičhade. So pal tute phenes?“ O Jan phenďa oda, so pisinďa o prorokos Izajaš: „Me som o hangos, so vičinel pre pušťa: ‚Rovňinen avri o drom le Rajeskro!‘ “ Maškar ola manuša, so sas pal leste bičhade, sas the Farizeja. On lestar phučle: „Soske akor boles, te na sal tu o Kristus aňi o Eliaš aňi oda Prorokos?“ O Jan lenge odphenďa: „Me bolav le paňeha, ale maškar tumende ačhel oda, kas tumen na prindžaren. Ov hin oda, ko avel pal mande, ale me na som hodno leske te rozphandel aňi o sirimocis pro sandalki.“ Kada pes ačhiľa andre Betanija pal o Jordan, kaj o Jan bolelas. Pre aver džives dikhľa o Jan le Ježiš, hoj avel ke leste, a phenďa: „Dikh, o Bakroro le Devleskro, savo odlel o binos le svetoskro! Kada hin oda, pal kaste me phenďom: ‚Pal mande avel murš, savo hin angle ma, bo sas sigeder sar me.‘ Aňi me les na prindžaravas, ale vašoda avľom a bolavas le paňeha, hoj les o Izrael te sprindžarel.“ O Jan svedčinelas: „Dikhľom le Duchos te avel sar holubica tele andral o ňebos a ačhiľa pre leste. Aňi me les na prindžaravas, ale oda, ko man bičhaďa te bolel le paňeha, mange phenďa: ‚Pre kaste dikheha te avel tele le Duchos a hoj ačhel pre leste, oda hin ov, savo bolel le Svete Duchoha.‘ A me oda dikhľom a svedčinav, hoj ov hino o Čhavo le Devleskro.“ Pre aver džives ode pale ačhelas o Jan the duj leskre učeňika a dikhľa le Ježiš, sar odarik pašal predžal, a phenďa: „Dikhen, o Bakroro le Devleskro!“ Ola duj učeňika šunde, so phenďa, a gele pal o Ježiš. O Ježiš visaľiľa a dikhľa, hoj džan pal leste, a phenďa lenge: „So roden?“ On leske odphende: „Rabbi (so hin prethodo: Učiťeľina), kaj bešes?“ Ov lenge phenďa: „Aven a dikhen!“ Avke gele a dikhle, kaj bešel, a ačhile oda džives ke leste. Sas vaj štar ori pal o dilos. Jekh ole dujendar, save oda šunde le Janostar a gele pal o Ježiš, sas o Andrej, o phral le Šimonoskro Peteriskro. Ešebno veca, savi kerďa o Andrej, sas, hoj arakhľa peskre phrales le Šimon a phenďa leske: „Arakhľam le Mesijašis,“ so hin prethodo: Le Kristus. A anďa les ko Ježiš. O Ježiš dikhľa pre leste a phenďa: „Tu sal o Šimon, o čhavo le Jonašiskro. Tu pes vičineha Kefas,“ so hin prethodo: „Peter.“ Pre aver džives o Ježiš kamľa te džal andre Galileja. Arakhľa le Filip a phenďa leske: „Av pal ma!“ O Filip sas andral e Betsaida, oda sas o foros, kaj bešelas o Andrej the o Peter. A o Filip arakhľa le Natanael a phenďa leske: „Arakhľam oles, pal kaste hin pisimen andre le Mojžišoskro Zakonos the andro Proroka, le Ježiš andral o Nazaret, le Jozefoskre čhas.“ O Natanael leske phenďa: „Či andral o Nazaret šaj avel vareso lačho?“ O Filip leske odphenďa: „Av a dikh!“ Sar dikhľa o Ježiš, hoj o Natanael avel ke leste, phenďa: „Dikh, čačo Izraelitas, andre savo nane klamišagos.“ O Natanael leske phenďa: „Khatar man prindžares?“ O Ježiš leske odphenďa: „Mek sigeder, sar tut o Filip vičinďa, dikhľom tut, sar salas tel oda figovňikos.“ O Natanael leske phenďa: „Rabbi, tu sal oda Čhavo le Devleskro! Tu sal o kraľis le Izraeloskro!“ O Ježiš leske odphenďa: „Tu pačas ča vaš oda, bo phenďom tuke: ‚Dikhľom tut tel oda figovňikos‘? Dikheha mek bareder veci sar kada.“ Paľis phenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge, hoj dikhena o ňebos phundrado a le Devleskre aňjelen te džal upre a te avel tele pro Čhavo le Manušeskro.“ Pro trito džives sas o bijav andre Kana Galilejsko a sas ode e daj le Ježišoskri. O Ježiš sas vičimen pro bijav peskre učeňikenca. Sar imar lenge dodžalas e mol, phenďa e daj le Ježišoske: „Nane len mol.“ O Ježiš lake phenďa: „So amen hin andre oda, džuvľije? Mek na avľa miri ora.“ Paloda leskri daj phenďa le sluhenge: „Keren savoro, so tumenge phenela!“ A ačhenas ode šov barune kanti pro paňi, hoj pes o Židi te thoven (moren) pal lengri tradicija. Andre dojekh rešľolas vaj po šel ľitri. O Ježiš lenge phenďa: „Pheraren o kanti le paňeha!“ A pherdžarde len dži upre. Paľis lenge phenďa: „Len andral sikra avri a ľidžan le bijaveskre starostaske.“ A ľigende. Ov na džanelas, khatar sas, ale o sluhi, save ile le paňestar, džanenas. Avke sar koštoľinďa o paňi, so sas čerimen pre mol, vičinďa peske le ternes a phenďa leske: „Dojekh manuš thovel pro skamind ešeb e lačhi mol, a sar imar o hosci buter pile, paľis del e goreder. Ale tu mukľal e lačhi mol dži akana!“ Kada ešebno zazrakos, so o Ježiš kerďa, pes ačhiľa andre Kana Galilejsko. Avke sikaďa peskri slava a leskre učeňika andre leste pačanďile. Paloda geľa andro Kafarnaum peskra daha, peskre phralenca the le učeňikenca a ačhile ode vajkeci dživesa. E Patraďi le Židengri sas pašes a o Ježiš džalas andro Jeruzalem. Ode andro chramos arakhľa olen, ko bikenenas le gurumňen, le bakren, le holuben, a the olen, ko vatinenas o love. Le špargendar peske kerďa bičos a tradňa savoredženen le bakrenca the le gurumňenca avri andral o chramos. Olenge, ko vatinenas o love, previsarďa o skaminda a rozčhiďa o love. Olenge, ko bikenenas le holuben, phenďa: „Ľidžan len adarik het! Ma keren mire Dadeskre kherestar pľacos!“ Leskre učeňikenge avľa pre goďi, hoj hin pisimen: „ O kamiben vaš tiro kher andre mande labol sar jag. “ Akor leske o Židi phende: „Sikav amenge varesavo zazrakos, hoj te džanas, hoj tut hin pravos kada te kerel.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Čhiven tele kada chramos a tel o trin džives les pale ačhavava.“ Avke lestar o Židi phučle: „Saranda the šov (46) berš ačhavenas kada chramos a tu les ačhaveha tel o trin džives?“ Ale ov oda vakerelas pal o chramos peskre ťeloskro. Sar imar ušťiľa andral o meriben, o učeňika peske leperde, hoj oda phenďa, a pačanďile oleske, so hin pisimen, a the le lavenge, so o Ježiš phenďa. Sar sas andro Jeruzalem pre Patraďi, but džene pačanďile andre leskro nav, bo dikhenas o zazraki, so kerelas. Ale o Ježiš lenge na phenelas pal peste savoro, bo džanelas savore manušen. Leske na kampelas, hoj leske vareko te phenel vareso pal o manuš, bo ov džanelas, so hin le manušes andro jilo. Sas jekh Farizejis, so pes vičinelas Nikodem, a ov sas baro manuš maškar o Židi. Ov avľa rači ko Ježiš a phenďa leske: „Rabbi, džanas, hoj avľal le Devlestar sar učiťeľis, bo ňiko našťi kerel ajse zazraki, sar tu keres, te leha na uľahas o Del.“ O Ježiš leske odphenďa: „Čačes, čačes phenav tuke: Oda, ko na uľola pale, našťi dikhel o kraľišagos le Devleskro.“ Avke o Nikodem phučľa: „Sar šaj uľol manuš, te hino imar phuro? Či šaj džal dujtovar peskra dake andro per, hoj te uľol?“ O Ježiš odphenďa: „Čačes, čačes phenav tuke, te vareko na uľola andral o paňi the andral o Duchos, našťi džal andro kraľišagos le Devleskro. So uľiľa andral o ťelos, hin o ťelos, a so uľiľa andral o Duchos, hin o duchos. Ma čudaľin tut, hoj tuke phenďom: ‚Mušinen te uľol pale.‘ E balvaj phurdel, kaj kamel, šunes la, ale na džanes, khatar avel a kaj džal. Avke oda hin the sakoneha, ko uľiľa andral o Duchos.“ O Nikodem lestar phučľa: „Sar pes oda šaj ačhel?“ O Ježiš leske odphenďa: „Se tu sal učiťeľis andro Izrael a kada na džanes? Čačes, čačes phenav tuke, hoj so džanas, phenas a oda, so dikhľam, vakeras avri, no tumen na prilen amaro sveďectvos. Te tumenge vakerav pal o veci kale svetoskre a na pačan, sar paľis pačana, te tumenge vakerava pal o veci le ňeboskre? Ňiko na geľa upre andro ňebos, ča oda, ko avľa tele andral o ňebos, o Čhavo le Manušeskro. Avke sar o Mojžiš pre pušťa hazdňa upre le sapes, mušinel te avel uprehazdlo the o Čhavo le Manušeskro, hoj sakones, ko pačal andre leste, te avel o večno dživipen. Bo o Del avke kamelas o svetos, hoj diňa peskre jekhore Čhas, hoj ňiko, ko pačal andre leste, te na merel, ale te avel les o večno dživipen. Bo o Del na bičhaďa pro svetos peskre Čhas, hoj te odsudzinel o svetos, ale hoj les te spasinel. Oda, ko pačal andre leste, na ela odsudzimen. Ale oda, ko na pačal, imar hino odsudzimen, bo na pačanďiľa andro nav le Devleskre jekhore Čhaskro. Kada hin oda sudos, hoj o švetlos avľa pre phuv, ale o nipi buter kamenas o kaľipen sar o švetlos, bo lengre skutki sas nalačhe. Bo oda, ko kerel o nalačhe veci, našťi avri ačhel o švetlos a na džal andro švetlos, hoj te na dičhol, so kerel. Ale oda, ko dživel andro čačipen, džal andro švetlos, hoj pes te sikavel, hoj oda, so kerel, hin kerdo andro Del.“ Paľis avľa o Ježiš peskre učeňikenca andre judsko phuv. Ode lenca ačhiľa a bolelas. A the o Jan bolelas andro Ainon, paš o Salem, bo ode sas but paňi a o manuša ode avenas a denas pes te bolel. Kada sas mek angloda, sar o Jan sas phandlo andre bertena. Varesave učeňika le Janoskre pes vesekedinenas jekhe Židoha pal oda, hoj so phenel o zakonos, sar pes kampel te obžužarel. Avle ko Jan a phende leske: „Rabbi, oda, ko sas tuha pre oki sera pal o Jordan a pal savo tu diňal sveďectvos, bolel a savoredžene džan ke leste.“ O Jan odphenďa: „O manuš peske našťi lel ňič korkoro, te leske oda na sas dino andral o ňebos. Tumen korkore san mire švedki, hoj me phenďom: ‚Me na som o Kristus, ale som bičhado anglal leste.‘ E terňi patrinel le terneske a o prijaťeľis le terneskro, savo ode ačhel a šunel, igen radisaľol, sar šunel le terneskro hangos. Kada miro radišagos hin akana pherdo. Ov mušinel te barol a me te cikňol. Oda, ko avel upral, hino upral savorende. Ko hino pal e phuv, hino pal e phuv a vakerel pal o veci, so pes kerel pre phuv; ale oda, ko avel andral o ňebos, hino upral savorende. Ov vakerel pal oda, so dikhľa a šunďa, ale ňiko na prilel leskro sveďectvos. Oda, ko prilel leskre lava, sikavel, hoj o Del hino čačipnaskro. Bo oda, kas o Del bičhaďa, vakerel o lava le Devleskre, bo o Del leske del le Duchos bi e mira. O Dad kamel le Čhas a diňa savoro andre leskre vasta. Oda, ko pačal andro Čhavo, oles hin o večno dživipen, ale oda, ko na prilel le Čhas, na dikhela o dživipen, ale ačhel pre leste e choľi le Devleskri.“ Sar pes dodžanľa o Ježiš, hoj o Farizeja pes došunde pal leste, hoj dochudel a bolel buter učeňiken sar o Jan, kajte o Ježiš korkoro na bolelas, ale leskre učeňika, omukľa e judsko phuv a geľa pale andre Galileja. Ale mušinďa te džal prekal e Samarija. Avke avľa andre Samarija andro foros Sichar, so sas pašes paš odi maľa, so diňa o Jakob peskre čhaske le Jozefoske. Ode sas e chaňig le Jakoboskri. O Ježiš sas strapimen le dromestar, avke peske bešľa paš e chaňig. Sas vaj dešuduj (12) ori pro dilos. Akor avľa jekh džuvľi andral e Samarija te cirdel o paňi. O Ježiš lake phenďa: „De man te pijel!“ Bo leskre učeňika gele andro foros te cinel te chal. Akor leske odi Samaritanka phenďa: „Tu sal Židos a me som Samaritanka. Sar šaj mandar manges te pijel paňi?“ Bo o Židi na vakeren le Samaritanenca. O Ježiš lake odphenďa: „Te džanľalas, savo daros del o Del a ko hin oda, ko tuke phenel: ‚De man te pijel,‘ mangľalas les a ov tut diňahas o džido paňi.“ E džuvľi leske phenďa: „Rajeja, se nane tut aňi vedros a e chaňig hiňi bari. Akor khatar leha o džido paňi? So, tu sal bareder sar amaro dad o Jakob, savo amenge diňa kadi chaňig? Se ov korkoro andral pijelas, the leskre čhave the leskre džviri.“ O Ježiš lake odphenďa: „Sako, ko pijela kale paňestar, ela pale smedno, ale ko pijela ole paňestar, so les me dava, oles na smedzinela šoha. Ale o paňi, so les me dava, ačhela andre leste sar e chaňig, so dela o večno dživipen.“ E džuvľi leske odphenďa: „Rajeja, de man ole paňestar, hoj man te na smedzinel a te na phirav kade paňeske.“ Ov lake phenďa: „Dža, vičin tire romes a av kade!“ E džuvľi odphenďa: „Nane man rom.“ O Ježiš lake phenďa: „Mištes phenďal, hoj tut nane rom, bo sas tut pandž roma a oda, kaha sal akana, nane tiro rom. Oda phenďal čačo.“ Akor oj phenďa: „Rajeja, dikhav, hoj sal prorokos. Amare dada lašarenas le Devles pre kada verchos a tumen phenen, hoj andro Jeruzalem hin o than, kaj les kampel te lašarel.“ O Ježiš lake odphenďa: „Pača mange, džuvľije: Avel e ora, hoj na lašarena le Devles aňi pre kada verchos aňi andro Jeruzalem. Tumen lašaren oles, kas na prindžaren. Ale amen lašaras oles, kas prindžaras, bo o spaseňje avel le Židendar. Ale avel e ora a imar hiňi akana, hoj ola, ko čačes lašaren le Dades, les lašarena andro Duchos the andro čačipen. Bo o Dad rodel ajsen, ko les avke lašaren. O Del hino Duchos a ola, ko les lašaren, mušinen les te lašarel andro Duchos the andro čačipen.“ E džuvľi leske phenďa: „Džanav, hoj avela o Mesijašis, (savo pes vičinel Kristus). Sar ov avela, phenela amenge savoro.“ O Ježiš lake odphenďa: „Me som oda, ko tuha vakerav.“ Androda avle leskre učeňika a čudaľinenas pes, hoj vakerelas la džuvľaha. Ale ňiko na phučľa: „So latar kames?“ aňi: „Soske laha vakeres?“ Akor mukľa e džuvľi ode peskro džbanos a geľa andro foros te phenel le nipenge: „Aven te dikhel le manušes, savo mange phenďa savoro, so kerďom! Či oda nane o Kristus?“ Avke avle avri andral o foros a gele paš o Ježiš. Androda les mangenas leskre učeňika: „Rabbi, cha!“ Ale ov phenďa: „Man hin te chal chaben, pal savo tumen na džanen.“ Akor phučenas o učeňika jekh avrestar: „Anďa leske vareko te chal?“ Ale o Ježiš lenge odphenďa: „Miro chaben hin oda, hoj te kerav e voľa oleskri, ko man bičhaďa, a te dokerav leskri buči. Či tumen na phenen, hoj mek štar čhon a avela e žatva? Phenav tumenge, hazden tumare jakha a dikhen pro maľi: Imar hine parne a imar šaj te skidel upre e žatva! Oda, ko skidel upre, imar lel o počiňiben a skidel o uľipen pro večno dživipen, hoj oda, ko sadzinďa, the oda, ko skidňa upre, jekhetane te radisaľon. Bo oda lav, so vakeren o nipi, hin čačipen: ‚Jekh dženo sadzinel a aver skidel upre.‘ Me tumen bičhaďom te skidel upre oda, pre soste tumen buči na kerďan. Aver kerenas a tumen kidňan upre o uľipen lengra bučatar.“ But Samaritana andral oda foros pačanďile andro Ježiš angle odi džuvľi, bo oj svedčinelas: „Phenďa mange avri savoro, so keravas.“ Sar ke leste avle o Samaritana, mangenas les, hoj te ačhel ke lende. A o Ježiš ode ačhiľa duj džives. A pačanďile mek buter džene, sar šunde leskre lava, a phende la džuvľake: „Amen pačas imar na ča vaš oda, so tu phenďal, ale the korkore šunďam a džanas, hoj ov hino čačes o Spasiťeľis le svetoskro.“ Pal ola duj dživesa odgeľa odarik o Ježiš andre Galileja, bo o Ježiš korkoro phenďa, hoj le prorokos nane pačiv ode, kaj bariľa avri. Avke avľa o Ježiš andre Galileja. O manuša andral e Galileja les priile, bo the on sas pre Patraďi andro Jeruzalem a dikhle savoro, so kerelas. Avke o Ježiš avľa pale andre Kana Galilejsko, kaj čerinďa o paňi pre mol. Ode sas jekh kraľiko uradňikos, saveskro čhavo sas nasvalo andro Kafarnaum. Sar ov šunďa, hoj o Ježiš avľa andral e Judsko andre Galileja, geľa ke leste a mangľa les, hoj te avel te sasťarel leskre čhas, bo ov imar merelas. O Ježiš leske phenďa: „Te na dikhľanas ďivi the zazraki, na pačanďiľanas.“ O uradňikos odphenďa: „Rajeja, av manca mek angloda, sar miro čhavo merela.“ O Ježiš leske phenďa: „Dža, tiro čhavo dživel.“ Ov pačanďiľa ole laveske, so leske o Ježiš phenďa, a geľa. A sar džalas pal o drom, avle ke leste leskre sluhi a phende leske: „Tiro čhavo dživel.“ Avke lendar phučľa pre ora, kana leske sas feder. Odphende: „Idž, jekh oratar les e horučka omukľa.“ Akor o dad prindžarďa, hoj oda sas andre odi ora, sar leske o Ježiš phenďa: „Tiro čhavo dživel.“ A pačanďiľa ov the calo leskro kher. Kada sas imar dujto zazrakos, so o Ježiš kerďa, sar avľa andral e judsko phuv andre Galileja. Paľis geľa o Ježiš andro Jeruzalem pro židoviko inepos. Andro Jeruzalem paš e Bakrengri brana sas paňi, savo o Židi vičinen Bethesda. Sas ode pandž hali kerde le slupendar. Andre ola thana pašľonas igen but nasvale – kore, bange the kaľiki. [A užarenas, medik pes na čhalavela o paňi. Bo o Židi pačanas, hoj o aňjelos le Rajeskro avelas pal varesavo časos andro paňi a čhalavelas le paňeha a oda, ko pes akor ešebno chudelas le paňestar, sasťolas avri andral savore nasvaľibena, so les sas.] A sas ode varesavo manuš, savo sas nasvalo tranda the ochto (38) berš. Sar les o Ježiš dikhľa te pašľol a prindžarďa, hoj imar hino but nasvalo, phučľa lestar: „Kames te sasťol avri?“ O nasvalo manuš leske odphenďa: „Rajeja, nane ajso manuš, savo man ľigenďahas andro paňi akor, sar pes čhalavel. A medik me dodžav, imar aver džal anglal ma.“ Akor leske o Ježiš phenďa: „Ušťi, le tiro hadžos a dža!“ Oda manuš takoj sasťiľa avri, iľa peske o hadžos a phirelas. Oda pes ačhiľa pro šabat, a vašoda o Židi phende oleske, so sas sasťardo: „Hin šabat, našťi ľidžas o hadžos!“ Ale ov lenge odphenďa: „Oda, ko man sasťarďa, mange phenďa: ‚Le tiro hadžos a dža!‘ “ Avke lestar phučle: „Ko hin oda manuš, so tuke phenďa: ‚Le tiro hadžos a dža?‘ “ Ale oda manuš, so sasťiľa avri, na džanelas, ko oda hin, bo o Ježiš odgeľa dureder pašal ola nipi, so pes ode zgele. Paľis les o Ježiš arakhľa andro chramos a phenďa leske: „Dikh, sasťiľal avri, imar buter ma ker o bini, hoj pes tuke te na ačhel vareso goreder!“ Oda manuš geľa het a phenďa le Židenge: „O Ježiš man sasťarďa.“ A vašoda, hoj oda o Ježiš kerďa pro šabat, chudle pre leste o Židi te džal. Ale o Ježiš lenge odphenďa: „Miro Dad furt kerel, vašoda the me kerav.“ Vaš oda lav les o Židi mek buter kamenas te murdarel, na ča hoj na doľikerel o šabat, ale mek the le Devles vičinel Dado a kerel pestar jekh le Devleha. Avke lenge o Ježiš odphenďa: „Čačes, čačes tumenge phenav, o Čhavo našťi kerel ňič korkoro pestar, ča oda, so dikhel te kerel peskre Dades. Avke sar kerel o Dad, kerel the o Čhavo. Bo o Dad rado dikhel le Čhas a sikavel leske savoro, so ov kerel. A sikavela leske mek bareder veci sar kala, hoj pes tumen te čudaľinen. Bo sar o Dad uštavel le mulen a obdžiďarel len, avke the o Čhavo, kas kamel, obdžiďarel. Bo o Dad na sudzinel ňikas, ale savoro sudos diňa le Čhaske, hoj savore te den pačiv le Čhas, avke sar den pačiv le Dades. Ko na del pačiv le Čhas, na del pačiv le Dades, savo les bičhaďa. Čačes, čačes phenav tumenge, hoj oles, ko šunel miro lav a pačal oleske, ko man bičhaďa, hin večno dživipen. Na džala pro sudos, ale pregeľa andral o meriben andro dživipen. Čačes, čačes phenav tumenge, hoj avela e ora a imar hiňi kade, sar o mule šunena o hangos le Devleskre Čhaskro a ola, ko les šunena, dživena. Bo sar hin le Dades o dživipen andre peste, avke diňa the le Čhaske, hoj les te avel o dživipen andre peste. Diňa les pravos te sudzinel, bo hino o Čhavo le Manušeskro. Ma čudaľinen tumen oleske, bo avel e ora sar savore, ko hine andro hrobi, šunena leskro hangos a ola, ko mištes kerenas, ušťena andral o meriben a dživena, ale ola, ko namištes kerenas, ušťena a ena odsudzimen. Me našťi kerav ňič korkoro mandar. Sudzinav avke, sar šunav le Dadestar a miro sudos hino čačipnaskro, bo na rodav miri voľa, ale e voľa Oleskri, ko man bičhaďa.“ „Te me vakerav korkoro pal mande, miro sveďectvos nane čačipnaskro. Aver dženo svedčinel pal ma a džanav, hoj leskro sveďectvos pal ma hin čačipen. Tumen bičhaďan le manušen ko Jan a ov diňa čačipnaskro sveďectvos. No me na prilav o sveďectvos le manušestar, ale kada phenav vašoda, hoj te aven spasimen. Ov sas e momeľi, so labolas the švicinelas, a tumen kamenas sikra te radisaľol andre leskro švetlos. No man hin bareder sveďectvos sar le Jan. Bo o skutki, save mange diňa te kerel o Dad, save me kerav, ola skutki svedčinen, hoj man o Dad bičhaďa. The o Dad, savo man bičhaďa, korkoro diňa pal ma sveďectvos. Tumen šoha na šunďan leskro hangos aňi na dikhľan leskro muj. A leskro lav na ačhel andre tumende, bo na pačan oleske, kas ov bičhaďa. Roden andro Pisišagi, bo gondoľinen tumenge, hoj andre lende tumen hin o večno dživipen a ipen ola Pisišagi svedčinen pal ma. Ale na kamen te avel paš ma, hoj tumen te avel o večno dživipen. O lašariben le nipendar na prilav, ale me tumen prindžarav, hoj tumen nane o kamiben le Devleskro andro jile. Me avľom andro nav mire Dadeskro a na prilen man, ale te avľahas vareko aver andre peskro nav, oles priiľanas. Sar šaj tumen pačan, te jekh avrestar rado prilen o lašariben, ale o lašariben le jekhore Devlestar na roden? Ma gondoľinen tumenge, hoj me pre tumende vakerava le Dadeske. O Mojžiš, pre savo pes tumen zmuken, ov pre tumende vakerela. Bo te pačanďiľanas le Mojžišoske, pačanďiľanas the mange, bo ov pisinelas pal mande. Ale te na pačan oleske, so ov pisinďa, sar šaj pačan oleske, so me vakerav?“ Paľis o Ježiš geľa pre oki sera le Galilejske moroskri, savo pes vičinel the Tiberijadsko. A džanas pal leste igen but nipi, bo dikhle leskre zazraki, sar sasťarelas le nasvalen. O Ježiš geľa upre pro verchos peskre učeňikenca a ode peske bešľa. A e Patraďi, o inepos le Židengro, sas pašes. Sar o Ježiš hazdňa o jakha a dikhľa, hoj ke leste aven igen but nipi, phenďa le Filiposke: „Kaj cinaha maro, hoj te das te chal savore kale nipen?“ Ale kada phučľa, ča hoj les te skušinel avri, bo ov imar džanelas, so kerela. O Filip leske phenďa: „Aňi kajte cinďamas maro vaš o duj šel (200) denara, ta na uľahas dos, hoj sako lendar bajča sikra te chal.“ Jekh leskre učeňikendar, o Andrej, o phral le Šimonoskro Peteriskro, leske phenďa: „Hin kade jekh čhavoro, saves hin pandž jačmena mare the duj ribi, ale so oda hin prekal kajci džene?“ O Ježiš phenďa: „Phenen le nipenge, hoj peske te bešen.“ A pre oda than sas but čar. Avke peske o manuša bešle; sas ode vaj pandž ezera (5 000) murša. O Ježiš iľa o mare, paľikerďa a rozdelas le učeňikenge a o učeňika olenge, ko bešenas. Avke oda kerďa the le ribenca a savore chale ajci, keci kamenas. Sar imar čaľile, phenďa peskre učeňikenge: „Skiden upre, so ačhiľa, hoj ňič te na musaľol!“ Avke skidle upre dešuduj (12) pherde košara, so ačhile ole pandže jačmene marendar, so chanas. Sar o nipi dikhle oda zazrakos, so o Ježiš kerďa, phenenas: „Ov hino čačes oda Prorokos, savo majinel te avel pro svetos.“ A sar o Ježiš avľa pre oda, hoj imar aven a kamen lestar našilu te kerel kraľis, pale geľa korkoro pro verchos. Sar zaračiľa, gele leskre učeňika paš o moros. Gele andre loďka a džanas pre oki sera le moroskri andro Kafarnaum. Imar sas rat a o Ježiš mek na avľa pale paš lende. Akor pes chudňa o moros te hazdel upre, bo phurdelas e zoraľi balvaj. Sar imar o učeňika pregele la loďkaha vaj pandž abo šov kilometri, dikhle le Ježiš te phirel pal o moros a te avel paš e loďka a predaranďile. Ale o Ježiš lenge phenďa: „Me som, ma daran tumen!“ Akor les ile andre loďka a e loďka sas takoj pre oda than, kaj kamle te džal. O nipi, save ačhenas pre aver sera le moroskri, džanenas, hoj ode sas ča odi jekh loďka, andre savi gele leskre učeňika het. Džanenas the oda, hoj o Ježiš na geľa jekhetane peskre učeňikenca andre loďka, ale hoj o učeňika gele het korkore. Ale avle aver loďki andral e Tiberijada paš oda than, kaj chanas o maro, akor sar o Raj paľikerďa. No pre aver džives, sar dikhle ola nipi, hoj ode nane o Ježiš aňi leskre učeňika, gele andre ola loďki, so avle andral e Tiberijada. Avle andro Kafarnaum a rodenas le Ježiš. A sar les arakhle pre oki sera le moroskri, phende leske: „Rabbi, kana kade avľal?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge: Tumen man na roden vaš oda, hoj dikhľan o zazraki, ale vaš oda, hoj chaľan ole marendar a čaľiľan. Ma keren buči vaš ajso chaben, so našľol, ale vaš ajso chaben, so ačhel andro večno dživipen a so tumen o Čhavo le Manušeskro dela, bo pre leste thoďa o Del o Dad peskri pečať.“ Akor leske phende: „So mušinas te kerel, hoj te keras o skutki le Devleskre?“ O Ježiš lenge odphenďa: „O skutkos le Devleskro hin kada: te pačal andre Oda, kas ov bičhaďa.“ Akor leske phende: „Savo znameňje kereha, hoj te dikhas a te pačas tuke? So kereha? Amare dada chanas e manna pre pušťa, avke sar hin pisimen: ‚Diňa len te chal o maro andral o ňebos.‘ “ Pre oda lenge o Ježiš phenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge, hoj na o Mojžiš tumen diňa o maro andral o ňebos, ale miro Dad tumen del o čačo maro andral o ňebos. Bo le Devleskro maro hin oda, ko avel tele andral o ňebos a del le svetos dživipen.“ Akor leske phende: „Rajeja, de amen furt oda maro.“ O Ježiš odphenďa: „Me som oda maro, so del o dživipen, ko avela ke mande, na ela šoha bokhalo, a ko andre mande pačala, šoha na ela smedno. Ale phenďom tumenge, kajte man imar dikhľan, the avke na pačan. Savore, kas mange del o Dad, avena ke ma a oles, ko avela ke ma, šoha na odčhivava. Bo na avľom tele andral o ňebos, hoj te kerav miri voľa, ale e voľa oleskri, ko man bičhaďa. A e voľa oleskri, ko man bičhaďa, hin, hoj te na našavav ňikas olendar, kas mange diňa. Ale kamel, hoj len savoren te uštavav andral o meriben andro posledno džives. E voľa mire Dadeskri hin, hoj sako, ko dikhel le Čhas a pačal andre leste, te chudel o večno dživipen. A me les uštavava andro posledno džives.“ O Židi pre leste reptinenas, bo phenďa: „Me som oda maro, so avľa tele andral o ňebos.“ A phenenas: „Či nane kada o Ježiš, o čhavo le Jozefoskro? Či na prindžaras leskre dades the da? Sar šaj phenel: ‚Avľom tele andral o ňebos?‘ “ Akor lenge o Ježiš odphenďa: „Ma reptinen maškar tumende! Ňiko našťi avel ke mande, te les na pricirdňahas o Dad, savo man bičhaďa. A me les uštavava andro posledno džives. Andro Proroka hin pisimen: ‚Savore ena sikade le Devlestar.‘ Avke sako, ko šunďa le Dades a sikľiľa lestar, avel ke mande. Ňiko na dikhľa le Dades, ča oda, ko hino le Devlestar; ov le Dades dikhľa. Čačes, čačes phenav tumenge: Oles, ko andre mande pačal, hin o večno dživipen. Me som o maro le dživipnaskro. Tumare dada chanas e manna pre pušťa a mule. Ale kada hin oda maro, so avel tele andral o ňebos, a oda manuš, so lestar chala, na merela. Me som oda džido maro, so avľa tele andral o ňebos. Te vareko chala ole marestar, dživela furt. Oda maro hin miro ťelos, savo me dava vaš o dživipen le svetoskro.“ Akor pes o Židi chudle te vesekedinel maškar peste a phende: „Sar amenge kada manuš šaj del te chal peskro ťelos?“ O Ježiš lenge phenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge, hoj te na chana o ťelos le Čhaskro le Manušeskro a te na pijena leskro rat, na ela andre tumende o dživipen. Ko chal miro ťelos a pijel miro rat, oles hin večno dživipen a me les uštavava andro posledno džives. Bo miro ťelos hin oda čačo chaben a miro rat oda čačo pijiben. Oda, ko chal miro ťelos a pijel miro rat, ačhel andre ma a me andre leste. Avke sar man bičhaďa o džido Dad a sar me dživav le Dadestar, avke the oda, ko man chala, mandar dživela. Kada hin oda maro, so avľa tele andral o ňebos; na avke sar tumare dada chanas e manna a mule. Oda, ko chala kada maro, dživela pro furt.“ Kada phenďa akor, sar sikavelas andre sinagoga andro Kafarnaum. Sar oda šunde leskre učeňika, but džene lendar phende: „Kala lava hine zorale! Ko len šaj šunel?“ Ale o Ježiš džanelas, hoj leskre učeňika pre leste reptinen, vašoda lenge phenďa: „Kada marel tele tumaro pačaben? A so kerďanas akor, te dikhľanas le Čhas le Manušeskres te džal upre ode, kaj sas angloda? O Duchos hin, so obdžiďarel; le manušeskri zor nane pre ňisoste. O lava, so tumenge me vakerďom, hine Duchos the dživipen. Ale maškar tumende hin ajse, so na pačan.“ Bo o Ježiš imar ešebnovarestar džanelas, ko lendar na pačal a the ko les zradzinela. A o Ježiš phenďa: „Vašoda tumenge phenďom, hoj ňiko našťi avel ke ma, te leske oda na sas dino mire Dadestar.“ Akorestar odgele but leskre učeňika het a imar leha na phirenas. Avke o Ježiš phučľa le dešudujendar: „So, the tumen kamen te džal het?“ O Šimon Peter leske odphenďa: „Rajeja, ke kaste džaha? Se tut hin o lava, so den o večno dživipen, a amen pačanďiľam a prindžarďam, hoj tu sal oda Sveto le Devleskro.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Či me mange na kidňom avri tumen le dešudujen? Ale jekh tumendar hin o beng.“ Oda phenďa pal o Judaš, pal o čhavo le Šimonoskro Iškarijotsko. Bo ov sas jekh le dešudujendar, savo les paľis zradzinďa. Paľis phirelas o Ježiš pal e Galileja. Na kamelas te phirel pal e Judsko, bo o židovika vodci les kamenas te murdarel. Sas pašes le Židengro inepos, o inepos le Stankengro. Akor o phrala le Ježišoskre leske phende: „Dža het andral e Galileja a dža andre Judsko, hoj the tire učeňika ode te dikhen o skutki, so keres. Bo ňiko, ko pes kamel te sikavel anglo nipi, na kerel o skutki počoral. Te keres kajse veci, sikav tut le svetoske.“ Bo aňi leskre phrala andre leste na pačanas. Akor lenge o Ježiš phenďa: „Miro časos mek na avľa, ale tumaro časos hino kade furt. Pre tumende o svetos na džal, ale man našťi avri ačhel, bo me pre leste phenav avri, hoj namištes kerel. Tumen džan andro Jeruzalem pro inepos. Me na džav pre kada inepos, bo mek na avľa miri ora.“ Kada lenge phenďa a ačhiľa andre Galileja. Ale sar gele leskre phrala pro inepos, geľa the ov; no na avke, hoj les te dičhol, ale počoral. O židovika vodci les rodenas pro inepos a phučenas: „Kaj hino?“ A maškar o nipi pes pal leste but vakerelas. Jekh vakerenas, hoj hino lačho, a aver vakerenas, hoj cirdel le nipen pal peste le klamišagoha. Ale ňiko pal leste na vakerelas anglal o nipi, bo daranas pes le Židendar. Sar imar pregeľa jepaš inepos, geľa o Ježiš upre andro chramos a chudňa te sikavel. Akor pes o Židi čudaľinenas a phučenas: „Khatar džanel le Devleskro Lav, te šoha na sikľolas?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Miro sikaviben nane mandar, ale Olestar, ko man bičhaďa. Te vareko kamel te kerel le Devleskri voľa, džanela, či hin oda sikaviben le Devlestar, abo či me korkoro mandar vakerav. Oda, ko vakerel korkoro pestar, rodel peskri slava. Ale oda, ko rodel e slava oleskri, ko les bičhaďa, vakerel o čačipen a nane andre leste klamišagos. Či tumenge o Mojžiš na diňa o Zakonos? A ňiko tumendar na doľikerel o Zakonos. Soske man kamen te murdarel?“ O nipi odphende: „Demonos andre tu hin. Ko tut kamel te murdarel?“ O Ježiš odphenďa: „Jekh zazrakos kerďom a savore tumen oleske čudaľinen. O Mojžiš tumenge diňa e obriezka, vašoda obrezinen le manušes pro šabat – kajte e obriezka nane le Mojžišostar, ale le dadendar. Te o murš prilel e obriezka pro šabat, hoj pes te doľikerel le Mojžišoskro zakonos, akor soske pre mande chan choľi, hoj sasťarďom pro šabat cale manušes? Ma sudzinen pal oda, sar oda dičhol avral, ale sudzinen čačipnaha.“ Akor phende varesave Jeruzalemčana: „Či oda nane ov, kas kamen te murdarel? A dikh, bi e dar vakerel anglal o nipi a ňič leske na phenen. So, čačes prindžarde amare vodci, hoj ov hino o Kristus? Se pal kada džanas, khatar hino, ale sar avela o Kristus, pal leste na džanela ňiko, khatar hino.“ Akor sikavelas o Ježiš andro chramos a phenďa zorales: „Tumen man prindžaren a džanen the khatar som. No me na avľom korkoro mandar, ale oda, ko man bičhaďa, hino čačo, a tumen les na prindžaren. Me les prindžarav, bo som lestar a ov man bičhaďa.“ Akor les kamenas te zalel, ale ňiko pre leste na thoďa o vasta, bo mek na avľa leskri ora. But džene ole nipendar andre leste pačanďile a phende: „Sar avela o Kristus, či kerela buter zazraki, sar ov kerďa?“ Ale sar šunde o Farizeja le nipen, hoj peske pal leste vakeren kajse veci, bičhade on the o bare rašaja peskre stražňiken, hoj les te zalen. Akor lenge o Ježiš phenďa: „Mek sikra časos som tumenca a paľis džava ke oda, ko man bičhaďa. Rodena man, ale na arakhena, a ode, kaj me som, tumen našťi aven.“ Akor peske o Židi phende: „Kaj džala, hoj les amen na arakhaha? Či so, džala andre le Grekengre fori, kaj bešen amare manuša, hoj te sikavel le Greken? So hin oda, so phenďa: ‚Rodena man a na arakhena a ode, kaj me som, tumen našťi aven?‘ “ Pre oda posledno baro džives le ineposkro o Ježiš ušťiľa upre a phenďa zorales: „Te hin vareko smedno, mi avel ke ma a mi pijel! A andral oda manuš, ko pačal andre ma, avke sar phenel o Lav le Devleskro, avena avri o prudi le džide paňeskre!“ Ale kada phenďa pal o Sveto Duchos, saves chudena ola, ko andre leste pačana. Bo mek akor na sas dino o Sveto Duchos, bo mek o Ježiš na sas ilo upre andre slava. Varesave džene ole nipendar, save šunde oda lav, phenenas: „Ov hino čačes oda Prorokos.“ Aver phenenas: „Ov hino o Kristus.“ Ale aver phenenas: „Sar šaj avel o Kristus andral e Galileja? Či na phenel o Lav le Devleskro, hoj o Kristus ela andral o potomstvos le Davidoskro, andral o foros Betlehem, kaj bešelas o David?“ Avke pes o nipi vesekedinenas anglo Ježiš. Varesave džene lendar les kamle te zalel, ale ňiko pre leste na thoďa o vasta. O stražňika avle pale ko bare rašaja the ko Farizeja a on lendar phučle: „Soske les na anďan?“ O stražňika odphende: „Šoha ňisavo manuš na vakerelas avke sar kada manuš.“ Akor lenge odphende o Farizeja: „So, the tumen diliňarďa andre? Či hin vareko maškar amare vodci, abo maškar o Farizeja, ko andre leste pačanďiľa? Na! Ča ola nipi andre leste pačanďile, so na prindžaren o Zakonos; prekošle hine!“ Androda phenďa o Nikodem, jekh le Farizejendar, savo sas angloda pal o Ježiš: „Amaro Zakonos na sudzinel le manušes, medik les na šunel avri a medik pes na dodžanel, so kerďa.“ Odphende leske: „So, the tu sal andral e Galileja? Gen andro Lav le Devleskro a dikheha, hoj o prorokos na avela andral e Galileja.“ A paľis gele savoredžene khere. O Ježiš geľa pro Olivovo verchos. Tosara avľa pale andro chramos a savore manuša avenas ke leste. Ov peske bešľa a sikavelas len. O zakoňika the o Farizeja ande ke leste jekha džuvľa, sava arakhle te kerel lubipen, a thode la te ačhel maškaral. A phende leske: „Učiťeľina, kadi džuvľi sas arakhľi paš oda, sar kerelas lubipen. O Mojžiš amenge andro Zakonos prikazinďa te murdarel kajsa džuvľa le barenca. A tu, so pre oda phenes?“ Kada phende vašoda, hoj les te chuden pro lav, hoj pre leste paľis te vakeren. Ale o Ježiš banďiľa tele a pisinelas le angušteha pre phuv. A sar lestar na preačhenas te phučel, ušťiľa a phenďa lenge: „Ko tumendar hino bi o binos, mi čhivel andre late ešebno le bareha.“ A pale banďiľa tele a pisinelas pre phuv. Sar oda on šunde, jekh pal aver džanas het, ešeb o nekphureder, medik ode na ačhiľa ča o Ježiš korkoro ola džuvľaha, savi ačhelas maškaral. O Ježiš pale ušťiľa a phenďa lake: „Kaj hine savore? Ňiko tut na odsudzinďa?“ Oj phenďa: „Ňiko, Rajeja!“ O Ježiš lake phenďa: „Aňi me tut na odsudzinav: Dža a imar ma ker buter o bini!“ Paľis ke lende o Ježiš pale prevakerďa: „Me som o švetlos le svetoskro. Oda, ko phirela pal mande, na phirela andro kaľipen, ale ela les o švetlos le dživipnaskro.“ O Farizeja leske phende: „Tu svedčines korkoro pal tu; tiro sveďectvos nane čačipnaskro.“ O Ježiš odphenďa: „Kajte me svedčinav korkoro pal mande, miro sveďectvos hino čačo, bo džanav, khatar avľom a kaj džav. Ale tumen na džanen, khatar avav aňi kaj džav. Tumen sudzinen avke sar o nipi, me na sudzinav ňikas. Ale te me sudzinav, miro sudos hino čačipnaskro, bo na som korkoro, ale o Dad, savo man bičhaďa, hino manca. Se the andre tumaro Zakonos hin pisimen, hoj o sveďectvos duje manušengro hino čačo. Me svedčinav korkoro pal mande a svedčinel pal mande the o Dad, savo man bičhaďa.“ Akor leske phende: „Kaj hino tiro Dad?“ O Ježiš odphenďa: „Na prindžaren aňi man aňi mire Dades. Te prindžarďanas man, prindžarďanas the mire Dades.“ Kada o Ježiš vakerelas akor, sar sikavelas andro chramos paš e pokladňa, ale ňiko pre leste na thoďa o vasta, bo mek na avľa leskri ora. Paloda lenge o Ježiš pale phenďa: „Me džav het a tumen man rodena a merena andre tumaro binos. Ode, kaj me džav, tumen našťi aven.“ Akor phenenas o Židi: „So pes kamel korkoro te murdarel, hoj phenel: ‚Ode, kaj me džav, tumen našťi aven‘?“ Ov lenge phenďa: „Tumen san telal, me som upral. Tumen san pal kada svetos, me na som. Vašoda tumenge phenďom, hoj merena andre tumare bini, bo te na pačana, hoj Me Som, merena andre tumare bini.“ Akor leske phende: „Ko tu sal?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Oda, ko tumenge furt phenavas, hoj som. Hin man but pal tumende te vakerel a te sudzinel. Ale oda, ko man bičhaďa, hino čačo a me vakerav le svetoske oda, so šunďom lestar.“ No on na achaľile, hoj lenge vakerelas pal o Dad. Avke phenďa o Ježiš: „Sar hazdena upre le Čhas le Manušeskres, akor džanena, hoj me som a hoj korkoro mandar na kerav ňič, ale vakerav avke, sar man sikaďa miro Dad. Oda, ko man bičhaďa, hino manca. Na mukľa man o Dad korkores, bo me furt kerav oda, so hin leske pre dzeka.“ Sar oda vakerelas, but džene andre leste pačanďile. Akor phenďa o Ježiš ole Židenge, save andre leste pačanďile: „Te doľikerena miro lav, čačes san mire učeňika. Prindžarena o čačipen a o čačipen tumen oslobodzinela.“ Odphende leske: „Amen sam le Abrahamoskre čhave a šoha ňikaske na samas otroka. Sar šaj phenes: ‚Avena oslobodzimen?‘ “ O Ježiš lenge phenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge, hoj sako, ko kerel binos, hino otrokos le binoske. O otrokos na ačhela andro kher furt, ale o čhavo ačhela furt. Te tumen o Čhavo oslobodzinela, akor avena čačes slobodna. Džanav, hoj san le Abrahamoskre čhave, ale kamen man te murdarel, bo na kamen te prilel mire lava. Me vakerav oda, so dikhľom paš miro Dad, a tumen keren oda, so šunďan tumare dadestar.“ Odphende leske: „Amaro dad hin o Abraham.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Te uľanas le Abrahamoskre čhave, kerďanas ola veci, so o Abraham. Akana man kamen te murdarel, le manušes, ko tumenge phenďa o čačipen, savo šunďa le Devlestar. A kada o Abraham na kerďa. Tumen keren o skutki tumare dadeskre.“ On phende leske: „Amen na uľiľam andral o lubipen, amen hin jekh Dad, o Del.“ O Ježiš lenge phenďa: „Te uľahas o Del tumaro dad, kamľanas man, bo me avľom le Devlestar a akana som kade. Bo me na avľom korkoro mandar, ale ov man bičhaďa. Soske na achaľon oleske, so me vakerav? Vašoda, bo našťi zľidžan mire lava. Tumaro dad hin o beng a tumen kamen te kerel o nalačhe žadosci tumare dadeskre. Ov sas vrahos ešebnovarestar a na ačhiľa andro čačipen, bo andre leste nane ňisavo čačipen. Te klaminel, vakerel oda, so hin andre leste, bo ov hino klamaris the o dad le klamišagoskro. Ale vašoda, hoj me vakerav o čačipen, tumen mange na pačan. Ko tumendar šaj phenel pre ma, hoj kerďom varesavo binos? Ale te vakerav o čačipen, soske mange na pačan? Oda, ko hino le Devlestar, šunel le Devleskre lava. Tumen vašoda na šunen, bo na san le Devlestar.“ Akor leske o Židi odphende: „Či amen na phenas mištes, hoj sal Samaritanos a hin andre tu demonos?“ O Ježiš odphenďa: „Andre mande nane demonos. Me dav pačiv mire Dades, ale tumen man na den pačiv. Me na rodav miri slava, ale hin aver, ko oda rodel prekal ma, a ov hino sudcas. Čačes, čačes phenav tumenge te vareko doľikerela miro lav, šoha na dikhela o meriben.“ Akor leske o Židi phende: „Akana prindžarďam, hoj andre tu hin demonos. O Abraham muľa the o proroka mule a tu phenes, hoj te vareko doľikerela tiro lav, šoha na merela? So sal tu bareder sar amaro dad o Abraham, savo muľa? The o proroka mule. So tutar keres?“ O Ježiš odphenďa: „Te man lašarav me korkoro, miro lašariben na mol ňič. Miro Dad hin oda, ko man lašarel – pal kaste tumen phenen, hoj hino tumaro Del. Tumen les na prindžarďan, ale me les prindžarav. Te phenďomas, hoj les na prindžarav, uľomas ajso klamaris sar tumen. No me les prindžarav a doľikerav leskro lav. O Abraham tumaro dad radisaľiľa, hoj dikhela miro džives; ov oda dikhľa a radisaľiľa.“ Akor leske o Židi phende: „Mek tuke nane aňi penda (50) berš a le Abraham dikhľal?“ O Ježiš phenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge, hoj sigeder sar sas o Abraham, Me Som.“ Akor hazdle o bara, hoj andre leste te čhiven, ale o Ježiš pes garuďa a geľa avri andral o chramos. Sar džalas o Ježiš dikhľa jekhe manušes, savo sas koro, kanastar uľiľa. A leskre učeňika lestar phučle: „Rabbi, ko kerďa binos, hoj uľiľa koro? Ov, abo leskri daj the dad?“ O Ježiš odphenďa: „Aňi ov na kerďa binos aňi leskri daj the dad. Ale kada pes ačhiľa vašoda, hoj pes pre leste te sikavel le Devleskri zor. Me mušinav te kerel o skutki oleskre, ko man bičhaďa, medik hin o džives. Avel e rat a akor ňiko našťi kerela buči. Medik som pro svetos, som o švetlos le svetoskro.“ Sar oda phenďa, čhungarďa pre phuv, kerďa le šľinenca čik a makhľa o jakha le koreske. A phenďa leske: „Dža, thov (omor) tut andro paňi Siloam,“ (so hin prethodo: Bičhado). Avke geľa a thoďa pes, avľa pale a dikhelas. Akor phende leskre susedi the ola, ko les angloda dikhenas te žobrinel: „Či oda nane ov, so bešelas a žobrinelas?“ Jekh phenenas: „Oda hin ov.“ Aver phenenas: „Nane, ale dičhol sar ov.“ Ale ov phenelas: „Oda som me.“ Akor lestar phučle: „Sar tuke phundrile o jakha?“ Ov odphenďa: „O manuš, savo pes vičinel Ježiš, kerďa čik, makhľa mange o jakha a phenďa: ‚Dža paš o paňi Siloam a thov tut!‘ Avke geľom, a sar man thoďom, chudňom te dikhel.“ Akor lestar phučle: „Kaj hino oda manuš?“ „Na džanav,“ odphenďa. Paľis ľigende oles, ko sas koro, ko Farizeja. Oda džives, sar kerďa o Ježiš e čik a phundraďa leske o jakha, sas šabat. O Farizeja lestar pale phučle: „Sar chudňal te dikhel?“ Ov lenge phenďa: „Thoďa čik pre mire jakha, thoďom man a chudňom te dikhel.“ Akor phende varesave Farizeja: „Kada manuš nane le Devlestar, bo na doľikerel o šabat!“ Aver phenenas: „Sar šaj kerel binošno manuš kajse zazraki?“ A vesekedinenas pes maškar peste. Avke pale phende le koreske: „Tu so phenes akana pal leste, sar tuke phundraďa o jakha?“ Ov phenďa: „Hino prorokos.“ O Židi na pačanas, hoj sas koro a chudňa te dikhel, medik peske na vičinde leskra da the dades. Avke lendar phučle: „Hin kada tumaro čhavo? Hin oda ov, pal kaste tumen phenen, hoj uľiľa koro? Sar oda, hoj akana dikhel?“ Leskri daj the o dad lenge odphende: „Džanas, hoj ov hino amaro čhavo, a džanas, hoj uľiľa koro, ale sar oda, hoj akana dikhel, amen na džanas. Na džanas, ko phundraďa leskre jakha. Hin leske o berša, phučen lestar; ov vakerela korkoro vaš peste.“ Kada phende leskri daj the leskro dad, bo pes daranas le Židendar. Bo o Židi pes maškar peste dovakerde, hoj oda, ko pre leste phenela, hoj hino o Kristus, ela avričhido andral e sinagoga. Vašoda phende leskri daj the leskro dad: „Hin leske o berša, lestar phučen.“ Akor vičinde o Farizeja dujtovar ole manušes, so sas koro, a phende leske: „De lav anglo Del, hoj vakereha čačipen. Amen džanas, hoj oda manuš hino binošno.“ Ov odphenďa: „Či hino binošno, me na džanav, ale jekh džanav: Somas koro a akana dikhav.“ Pale leske phende: „So tuke kerďa? Sar phundraďa tire jakha?“ Odphenďa lenge: „Imar tumenge phenďom a na šunďan. Soske oda kamen pale te šunel? So, the tumen kamen te avel leskre učeňika?“ On leske rakinenas a phende: „Tu sal leskro učeňikos, ale amen sam o učeňika le Mojžišoskre! Amen džanas, hoj o Del ko Mojžiš vakerelas, ale pal kada na džanas, aňi khatar hino.“ Ov odphenďa: „Ipen oda hin čudno, hoj tumen na džanen, khatar hino, ale phundraďa mire jakha. Se amen džanas, hoj o Del le binošnen na šunel, ale šunel oles, ko les del pačiv a kerel leskri voľa. Mek šoha ňiko na šunďa, hoj vareko te phundravel o jakha oleske, ko uľiľa koro. Te ov na uľahas le Devlestar, našťi ňič kerďahas.“ Odphende leske: „Tu calo uľiľal andro bini a amen aves te sikavel?“ A tradle les avri andral e sinagoga. O Ježiš šunďa pal oda, hoj les tradle avri, a sar les arakhľa, phenďa leske: „Tu pačas andro Čhavo le Manušeskro?“ Ov odphenďa: „A ko hin oda, Rajeja, hoj andre leste te pačav?“ O Ježiš leske phenďa: „Imar les the dikhľal a oda hin oda, ko tuha vakerel.“ Ov phenďa: „Pačav, Rajeja!“ A peľa pro khoča anglal leste. O Ježiš phenďa: „Me avľom andre kada svetos te sudzinel. Hoj ola, ko na dikhen, te dikhen a ola, ko dikhen, te ačhen kore.“ Šunde oda varesave Farizeja, save leha sas a phende leske: „So, the amen sam kore?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Te uľanas kore, na uľahas tumen binos, ale akana phenen: ‚Amen dikhas!‘ Vašoda tumaro binos ačhel.“ „Čačes, čačes phenav tumenge, hoj oda, ko na džal andre prekal o vudar andre bakraňi maštalňa, ale džal avres, hino živaňis the zbujňikos. Ale oda, ko avel andre prekal o vudar, hin o pasťjeris le bakrengro. Leske o vratňikos phundravel a o bakrore šunen leskro hangos. Vičinel peskre bakroren pal o nava a ľidžal len avri. Sar ľidžal avri savore peskre bakroren, džal anglal lende a o bakrore džan pal leste, bo prindžaren leskro hangos. Ale pal aver dženo šoha na džana a denašena lestar, bo na prindžaren leskro hangos.“ Kada podobenstvo lenge phenďa o Ježiš, ale on na achaľile, pal soste lenge vakerelas. Akor lenge o Ježiš pale phenďa: „Čačes, čačes phenav tumenge, me som o vudar le bakrorengro. Savore, ko avle angle mande, sas zbujňika the živaňa, ale o bakrore len na šunde. Me som o vudar. Te avela vareko andre prekal ma, ela spasimen. Avela andre a džala avri a arakhela o chaben. O zbujňikos avel ča vašoda, hoj te čorel, te murdarel a te zňičinel. Me avľom vašoda, hoj len te avel o dživipen, o dživipen pherdo andre savoreste.“ „Me som o lačho Pasťjeris. O lačho Pasťjeris del peskro dživipen vaš o bakrore. Ale sar o najomňikos, savo nane pasťjeris a o bakrore nane leskre, dikhel te avel le vlkos, omukel le bakroren a denašel. Paľis len chudel o vlkos a roztradel. Oda manuš denašel het, bo ov hino ča najomňikos a na bajinel pal o bakrore. Me som oda lačho Pasťjeris a me prindžarav miren a the mire man prindžaren. Avke, sar man prindžarel o Dad, avke the me prindžarav le Dades a dav miro dživipen vaš o bakrore. Hin man the aver bakrore, so nane andral kadi maštalňa a the len mušinav te ľidžal. Šunena miro hangos a ela jekh stados the jekh Pasťjeris. Vašoda man kamel miro Dad, bo me dav miro dživipen, hoj mange les te lav pale. Ňiko mandar na lel o dživipen, ale me korkoro les dav. Hin man zor les te del a hin man zor les te lel pale. Kada prikazaňje chudňom le Dadestar.“ Vaš ola lava pes chudle o Židi maškar peste pale te vesekedinel. A but džene lendar phenenas: „O demonos andre leste hin a diliňaľol. Soske les šunen?“ Aver phenenas: „Kala lava nane manušestar, andre savo hin demonos. Či šaj phundravel o demonos o jakha le korenge?“ Andro Jeruzalem sas o inepos, sar sas o Chramos pale pošvecimen, a sas jevend. A o Ježiš pes predžalas pal o Chramos andre dvora le Šalamunoskri. Akor o Židi ačhile pašal leste a phende: „Dži kana amen mukeha avke, hoj te na džanas, ko tu sal? Te sal o Kristus, phen amenge oda phundradones!“ O Ježiš lenge odphenďa: „Phenďom tumenge a na pačan. O skutki, so me kerav andre mire Dadeskro nav, sikaven pre mande. Ale tumen na pačan, bo na san mire bakrore. Mire bakrore šunen miro hangos a me len prindžarav a on aven pal mande. Me len dav večno dživipen a šoha na merena a ňiko len na cirdela avri andral miro vast. Miro Dad, savo mange len diňa, hino nekbareder savorendar. Ňiko len našťi cirdel avri andral o vast mire Dadeske. Me the o Dad sam jekh.“ Akor hazdle o Židi o bara, hoj les te murdaren. Ale o Ježiš lenge odphenďa: „But lačhe skutki tumenge sikaďom mire Dadestar. Vaš savo skutkos man kamen te murdarel le barenca?“ O Židi leske odphende: „Na vaš o lačhe skutki tut kamas te murdarel, ale vaš oda, hoj tut ruhines pro Del a keres tutar Del; se tu sal ča manuš.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Či nane pisimen andre tumaro Zakonos: ‚Me phenďom, devla san?‘ Te ov vičinel ‚devla‘ olen, kaske sas dino o Lav le Devleskro – a le Devleskro Lav hin čačipen pro furt – sar oda, hoj tumen phenen oleske, kas peske o Dad kidňa avri a bičhaďa pro svetos, hoj pes ruhinel pro Del? Ča vaš oda, hoj phenďom: ‚Me som o Čhavo le Devleskro‘? Te me na kerav o skutki mire Dadeskre, akor mange ma pačan. Ale te kerav ola skutki, ta kajte mange na pačan, pačan mire skutkenge, hoj te prindžaren a te pačan, hoj o Dad hino andre mande a me som andro Dad.“ Akor les pale kamenas te chudel, no ov geľa avri andral lengre vasta. A pale geľa pal o Jordan, pre oda than, kaj o Jan angloda bolelas, a ačhiľa ode. But džene avle pal leste a phenenas: „Kajte o Jan na kerďa ňisavo zazrakos, savoro, so pal o Ježiš phenďa, hin čačipen.“ A but džene ode andre leste pačanďile. Sas jekh nasvalo manuš, saveske sas o nav Lazar. Ov sas andral o gav Betanija, kaj bešenas e Maria the lakri pheň e Marta. Oda sas odi Maria, savi pomazinďa le Rajes le olejoha a khosľa leske o pindre le balenca. A lakro phral o Lazar sas nasvalo. Avke ola pheňa bičhade pal o Ježiš, hoj leske te phenen: „Rajeja, oda, kas tu rado dikhes, hino nasvalo.“ Sar o Ježiš oda šunďa, phenďa: „Kada nasvaľiben nane pro meriben, ale pre le Devleskri slava, hoj o Čhavo le Devleskro te avel oslavimen.“ O Ježiš rado dikhelas la Marta, la Maria the le Lazar. Ale sar šunďa, hoj o Lazar hino nasvalo, ačhiľa mek duj džives pre oda than, kaj sas. Paľis phenďa le učeňikenge: „Aven džas pale andre Judsko.“ O učeňika leske phende: „Rabbi, ča akana tut kamenas o Židi te murdarel le barenca a pale ode džas?“ O Ježiš odphenďa: „Či nane le džives dešuduj (12) ori? Te vareko phirel dživese, na perela, bo dikhel o švetlos kale svetoskro. Ale te phirel vareko rači, perela, bo nane andre leste o švetlos.“ Pal kala lava lenge phenďa: „Amaro prijaťeľis o Lazar zasuča, ale džav, hoj les te uštavav.“ Akor leske o učeňika phende: „Rajeja, te zasuča, sasťola avri.“ O Ježiš vakerelas pal leskro meriben, ale on peske gondoľinenas, hoj vakerel pal o soviben. Paľis lenge o Ježiš phenďa phundradones: „O Lazar muľa. Vaš tumenge som rado, hoj ode na somas, hoj tumen te pačan. Ale aven džas pal leste!“ Akor phenďa o Tomaš, saves vičinen Didimos, okle učeňikenge: „Džas the amen, hoj te meras leha!“ Sar ode o Ježiš avľa, dodžanľa pes, hoj o Lazar imar štar džives pašľol andro hrobos. E Betanija sas pašes paš o Jeruzalem, vaj trin kilometri. A but Židi avle ke Marta the Maria, hoj len te poťešinen andre žaľa pal o phral. Sar šunďa e Marta, hoj avel o Ježiš, geľa ke leste, ale e Maria ačhiľa khere. Avke phenďa e Marta le Ježišoske: „Rajeja, te kade uľalas, miro phral na muľahas. Ale the akana džanav, hoj savoro, so mangeha le Devlestar, o Del tut dela.“ O Ježiš lake phenďa: „Tiro phral ušťela.“ E Marta leske phenďa: „Džanav, hoj ušťela akor, sar ušťena o mule andral o meriben andro posledno džives.“ O Ježiš lake phenďa: „Me som oda, ko uštavel le manušen andral o meriben a del len o dživipen. Oda, ko andre mande pačal, kajte merela, dživela. A ňiko, ko dživel a pačal andre ma, šoha na merela. Pačas oleske?“ „He, Rajeja,“ phenďa leske, „me pačanďiľom, hoj tu sal o Kristus, o Čhavo le Devleskro, savo mušinďa te avel pro svetos.“ A sar oda phenďa, geľa pale, vičinďa peskra pheňa la Maria a počoral lake phenďa: „O Učiťeľis hino kade a vičinel tut.“ Sar oda e Maria šunďa, ušťiľa sig a geľa pal leste. O Ježiš mek na geľa andro gav, ale ačhiľa mek pre oda than, kaj ke leste avľa e Marta. O Židi, so sas la Mariaha andro kher a poťešinenas la, dikhle, hoj sig ušťiľa a geľa avri. Gele pal late, bo peske gondoľinenas, hoj džal paš o hrobos te rovel. Avke e Maria avľa ode, kaj sas o Ježiš, a sar les dikhľa, peľa leske paš o pindre a phenďa leske: „Rajeja, te kade uľalas, miro phral na muľahas.“ Sar o Ježiš dikhľa te rovel la Maria a the ole Židen, so avle laha, igen les oda zaiľa a sas leske pharo andro jilo a phučľa: „Kaj les thoďan?“ On leske phende: „Rajeja, av a dikh!“ A o Ježiš zarunďa. Akor phende o Židi: „Dikhen, sar les rado dikhelas!“ Varesave džene lendar phende: „Či ov, so phundraďa o jakha le koreske, našťi kerďa vareso, hoj o Lazar te na merel?“ Le Ježišoske sas pale pharo a avľa paš o hrobos. Oda sas jaskiňa, savi sas phandľi andre le bareha. O Ježiš phenďa: „Odlen o bar!“ E Marta, e pheň le muleskri, phenďa: „Rajeja, imar khandel, bo imar štarto džives hino ode.“ O Ježiš lake phenďa: „Či tuke na phenďom, hoj te pačaha, dikheha le Devleskri slava?“ Avke odile o bar. O Ježiš hazdňa upre o jakha a phenďa: „Dado, paľikerav tuke, hoj man šunďal avri. Me džanavas, hoj man furt šunes, ale oda phenďom anglo nipi, save kade ačhen, hoj te pačan, hoj man tu bičhaďal.“ Sar oda phenďa, vičinďa zorale hangoha: „Lazar, av avri!“ A o mulo avľa avri. O pindre the o vasta leste sas zapačarde le pochtanenca a o muj leste sas zakerdo andre le khosneha. O Ježiš lenge phenďa: „Rozphanden les a muken les te džal!“ But džene ole Židendar, save avle pal e Maria, dikhle, so kerďa o Ježiš, a pačanďile andre leste. Ale varesave džene lendar gele ko Farizeja a phende lenge, so kerďa o Ježiš. Akor o bare rašaja the o Farizeja zvičinde e Bari Rada a phende: „So keraha? Bo kada manuš kerel but znameňja! Te les mukaha avke, savoredžene pačana andre leste! Avena o Rimana a zňičinena amaro chramos the amaro narodos!“ Jekh dženo lendar, o Kajfaš, savo sas oda berš nekbareder rašaj, phenďa: „Tumen na džanen ňič! Na achaľon, hoj prekal tumende hin feder, te merela jekh manuš vaš o nipi, sar te muľahas calo narodos.“ Vašoda, hoj sas oda berš nekbareder rašaj, na phenďa oda korkoro pestar, ale prorokinďa, hoj o Ježiš merela vaš o narodos, a na ča vaš o narodos, ale the vaš oda, hoj te sthovel pale jekhetane le rozčhide čhaven le Devleskren. Avke pes ole dživesestar dovakerde, hoj les murdarena. Vašoda pes imar o Ježiš na sikavelas phundradones maškar o Židi, ale geľa odarik pre ajso than paš e pušťa, andro foros Efrajim. Ode ačhiľa peskre učeňikenca. E Patraďi sas pašes a but džene gele andro Jeruzalem imar angle Patraďi, hoj pes te obžužaren. Rodenas ode le Ježiš, a sar ačhenas andro chramos, phučenas jekh avrestar: „So phenen? Avela pro inepos?“ Ale o bare rašaja the o Farizeja imar dine prikazis, hoj te pes vareko dodžanela, kaj hino o Ježiš, mušinel oda te phenel avri, hoj les te zalen. Šov džives angle Patraďi o Ježiš avľa andre Betanija, kaj bešelas o Lazar, saves o Ježiš uštaďa andral o meriben. Kerde leske ode te chal. E Marta kerelas pašal lende a o Lazar sas jekh olendar, ko leha bešelas pašal o skamind. E Maria iľa vaj jepaš ľitra igen vzacno olejos andral o nardos a pomazinďa le Ježišoske o pindre a khosľa len peskre balenca. A calo kher šukares voňinelas pal oda olejos. Jekh leskre učeňikendar, o Judaš Iškarijotsko, savo les paľis zradzinďa, phenďa: „Soske pes oda olejos na bikenďa vaš o trin šel (300) rupune a na diňa pes le čorenge?“ Ov oda na phenďa vašoda, hoj leske džalas pal o čore, ale vašoda, hoj čorelas. Leste sas o gonoro le lovenca a lelas peske olestar, so andre thovenas. Ale o Ježiš phenďa: „Muk la, bo oda kerďa pre oda džives, sar merava. Se o čore hine maškar tumende furt, ale me tumenca furt na avava.“ But Židi pes dodžanle, hoj o Ježiš sas ode, a avke avle andre Betanija na ča pal o Ježiš, ale the vaš oda, hoj te dikhen le Lazar, saves uštaďa andral o meriben. Avke pes o bare rašaja dovakerde, hoj murdarena the le Lazar, bo angle leste but Židi džanas pal o Ježiš a pačanas andre leste. Pre aver džives pes but nipi, so avle pre Patraďi, došunde, hoj o Ježiš džal andro Jeruzalem. Avke ile o palmengre konara, gele ke leste a vičinenas: „ Hosanna! Požehňimen hin oda, ko avel andro nav le Rajeskro! Bachtalo o kraľis le Izraeloskro! “ O Ježiš arakhľa somaricis a bešľa peske pre leste, avke sar hin pisimen: „ Ma dara tut, čhaje le Sionoskri! Dikh, tiro kraľis avel bešindos pro somaricis. “ Leskre učeňika oda mek akor na achaľile, ale sar sas o Ježiš oslavimen, avľa lenge pre goďi, hoj kada sas pal leste pisimen, a avke pes oda the ačhiľa. Ola nipi, so leha sas akor, sar vičinďa avri le Lazar andral o hrobos a uštaďa les andral o meriben, svedčinenas pal oda. Vašoda avle ke leste but nipi, bo šunde, hoj kerďa oda zazrakos. Akor peske o Farizeja phende: „Dikhen, ňič našťi keras. Calo svetos džal pal leste!“ Sas ode the varesave Greki, save avle andro Jeruzalem, hoj pro inepos te lašaren le Devles. On avle ko Filip, savo sas andral e galilejsko Betsaida, a mangle les: „Rajeja, kamas te dikhel le Ježiš.“ O Filip geľa a phenďa oda le Andrejiske a sodujdžene oda gele te phenel le Ježišoske. O Ježiš lenge odphenďa: „Avľa e ora, hoj te avel oslavimen o Čhavo le Manušeskro. Čačes, čačes phenav tumenge: Te perela o zrnos andre phuv, ale na merela, ačhela korkoro. Ale te merela, anela but uľipen. Oda, ko rado dikhel peskro dživipen, našavela les, ale oda, ko na kamel peskro dživipen andre kada svetos, zachraňinela les pro večno dživipen. Te mange vareko služinel, mi phirel pal ma, a ode, kaj som me, ela the miro služobňikos. Miro Dad dela pačiv oles, ko mange služinel. Akana mange hin phares a so šaj phenav: ‚Dado, le man avri andral kadi ora‘? Se vašoda avľom, hoj te cerpinav. Dado, oslavin tiro nav!“ Akor šunďiľa o hangos andral o ňebos: „Imar oslavinďom a mek oslavinava.“ Ola nipi, save ode ačhenas, oda šunde a phende: „Herminďa!“ A aver phende: „O aňjelos leske vareso phenďa.“ O Ježiš odphenďa: „Na prekal ma šunďiľa oda hangos, ale prekal tumende. Akana hin o sudos upral kada svetos; akana ela avričhido o vladcas kale svetoskro. A sar me avava uprehazdlo la phuvatar, cirdava savoren ke mande.“ Kada phenďa vašoda, hoj lenge te del te džanel, save meribnaha merela. O nipi leske odphende: „Amen šunďam andro Zakonos, hoj o Kristus ačhela pro furt! Sar oda, hoj tu phenes, hoj o Čhavo le Manušeskro mušinel te avel uprehazdlo? Ko hin oda Čhavo le Manušeskro?“ O Ježiš lenge phenďa: „Mek sikra hin o švetlos tumenca. Phiren, medik tumen hin o švetlos, hoj tumen te na zachudel o kaľipen. Bo ko phirel andro kaľipen, na džanel, kaj džal. Medik tumen hin o švetlos, pačan andro švetlos, hoj te aven o čhave le švetloskre.“ Sar oda o Ježiš phenďa, odgeľa a garuďa pes lenge. Kajte o Ježiš anglal lende kerďa kajci but zazraki, na pačanas andre leste, hoj pes te naplňinel oda lav, so phenďa o prorokos Izajaš: „ Rajeja, ko pačanďiľa amare lavenge? A kaske sas sikaďi le Rajeskri zor? “ Vašoda našťi pačanďile, bo avrether pisinďa o Izajaš: „ Korarďa lenge o jakha a zakerďa lenge o jile, hoj le jakhenca te na dikhen, le jilenca te na achaľon, hoj pes te na visaren a me len te na sasťarav avri. “ Kada phenďa o Izajaš, bo dikhľa leskri slava a vakerelas pal leste. No the avke but anglune murša andre leste pačanďile. Ale anglo Farizeja pes na pridžanenas, hoj len te na čhiven avri andral e sinagoga. Bo on buter kamenas, hoj len o nipi te lašaren sar o Del. O Ježiš vičinďa: „Oda, ko pačal andre ma, na pačal ča andre ma, ale the andre oda, ko man bičhaďa. A ko man dikhel, dikhel oles, ko man bičhaďa. Me avľom sar o švetlos pre phuv, hoj ňiko, ko andre ma pačal, te na ačhel andro kaľipen. Te vareko šunel mire lava a na doľikerel len, me les na sudzinav, bo me na avľom o svetos te odsudzinel, ale te zachraňinel. Oda, ko man na prilel aňi mire lava, oles hin ko te sudzinel. O lav, so vakeravas, les sudzinela andro posledno džives. Bo me na vakeravas korkoro mandar, ale o Dad, savo man bičhaďa, mange prikazinďa, so mušinav te phenel a sar te vakerel. A me džanav, hoj leskro prikazaňje anel o večno dživipen. Oda, so me vakerav, vakerav avke, sar mange phenďa o Dad.“ Sas o džives angle Patraďi. O Ježiš džanelas, hoj avľa leskri ora te džal het andral kada svetos ko Dad, a vašoda, hoj kamelas peskren, save sas pro svetos, presikaďa lenge baro kamiben. Rači paš o chaben o beng imar thoďa andro jilo le Judašiske, saveske sas dad o Šimon Iškarijotsko, hoj les te zradzinel. No o Ježiš džanelas, hoj o Dad leske diňa savoro andro vasta a hoj avľa le Devlestar a džal pale ko Del. Ušťiľa pašal o chaben, čhiďa tele o uprune gada a phandľa pašal peste e leketa. Paľis čhiďa o paňi andro lavoris, chudňa te thovel (omorel) o pindre le učeňikenge a khoselas lenge len la leketaha, so sas phandľi pašal leste. Sar avľa paš o Šimon Peter, phučľa lestar o Peter: „Rajeja, tu mange kames te thovel o pindre?“ O Ježiš leske odphenďa: „Oda, so me kerav, tu akana na achaľos, ale paľis achaľoha.“ O Peter leske phenďa: „Šoha tuke na domukava, hoj mange te thoves o pindre!“ Ale o Ježiš leske odphenďa: „Te tuke na thovava o pindre, na aveha buter miro učeňikos.“ Akor leske o Šimon Peter phenďa: „Rajeja, na ča mire pindre, ale the o vasta the o šero.“ O Ježiš leske phenďa: „Oleske, ko pes imar thoďa, kampel te thovel ča o pindre, bo imar hino calo žužo. The tumen san žuže, ale na savore.“ Bo ov džanelas, ko les zradzinela, a vašoda phenďa: „Na savore san žuže.“ Sar lenge thoďa o pindre, urďa pre peste pale o uprune gada a bešľa peske. Paľis lendar phučľa: „Achaľiľan, so tumenge kerďom? Tumen man vičinen ‚Učiťeľina‘ the ‚Rajeja‘ a mištes phenen, bo me som. A te me, tumaro Raj the Učiťeľis, tumenge thoďom o pindre, akor the tumen thoven o pindre jekh avreske. Me tumenge sikaďom, sar oda te keren, hoj the tumen te keren avke sar me. Čačes, čačes phenav tumenge, hoj o sluhas nane bareder sar leskro raj a aňi oda, ko sas bičhado, nane bareder sar oda, ko les bičhaďa. Te oda džanen, bachtale san, te oda the keren. Na vakerav pal tumende savorende. Me džanav, kas mange avri kidňom, ale hoj pes te naplňinel oda, so hin pisimen: ‚ Oda, ko manca chal o maro, chudňa pre ma te džal. ‘ Phenav tumenge oda akana, hoj paľis, sar pes oda ačhela, te pačan, hoj Me Som. Čačes, čačes phenav tumenge: Oda, ko prilel oles, kas me bičhavava, man prilel, a ko man prilel, prilel oles, ko man bičhaďa.“ Sar oda vakerelas o Ježiš, sas leske phares pro jilo a phenďa lenge phundradones: „Čačes, čačes phenav tumenge, jekh tumendar man zradzinela.“ Akor o učeňika chudle te dikhel jekh pre aver, bo na achaľonas, pal kaste vakerel. Jekh leskre učeňikendar, oda, saves o Ježiš rado dikhelas, peske pašľolas igen pašes paš o Ježiš. O Šimon Peter leske sikaďa, hoj te phučel le Ježišostar, pal kaste oda vakerel. Avke oda učeňikos geľa le šereha mek pašeder paš o Ježiš a phučľa lestar: „Rajeja, ko hin oda?“ O Ježiš odphenďa: „Oda hin oda, kaske me podava o močimen maro.“ Močinďa o maro a diňa le Judašiske, saveske sas dad o Šimon Iškarijotsko. Sar o Judaš iľa o maro, takoj andre leste avľa o satan. O Ježiš leske phenďa: „Oda, so kames te kerel, ker sig.“ Ale ňiko olendar, so bešenas pašal o skamind, na achaľile, soske leske o Ježiš oda phenďa. Vašoda, hoj le Judašiste sas o gonoro le lovenca, varesave učeňika peske gondoľinenas, hoj o Ježiš leske phenel: „Dža, cin oda, so kampel pro inepos,“ abo: „De vareso le čoren.“ Sar iľa o Judaš o maro, geľa avri. A sas rat. Sar o Judaš geľa avri, phenďa o Ježiš: „Akana hin oslavimen o Čhavo le Manušeskro a o Del hin oslavimen andre leste. A te o Del hin oslavimen andre leste, the o Del les oslavinela korkoro andre peste a takoj les oslavinela. Čhave mire, imar na avava but tumenca. Rodena man a avke, sar phenďom le Židenge, the tumenge akana phenav: Ode, kaj me džav, tumen našťi aven. Nevo prikazaňje tumen dav: Kamen jekh avres. Avke, sar me tumen kamavas, the tumen kamen jekh avres. Pal oda prindžarena savore, hoj san mire učeňika, te ela o kamiben maškar tumende.“ O Šimon Peter lestar phučľa: „Rajeja, kaj džas?“ O Ježiš leske odphenďa: „Kaj me džav, ode pal ma akana našťi aves, ale paľis pal ma aveha.“ O Peter leske phenďa: „Rajeja, soske našťi džav akana pal tu? Me o dživipen vaš tu dava!“ O Ježiš leske odphenďa: „Tu vaš ma o dživipen deha? Čačes, čačes phenav tuke, hoj mek aňi o kohutos na giľavela, imar tu man trival zaprineha.“ „Te na pes tumaro jilo daral! Pačan andro Del, pačan the andre ma. Andre mire Dadeskro kher hin but khera, te oda na uľahas avke, phenďomas tumenge, hoj tumenge džav te pripravinel o than? A sar džava a pripravinava tumenge o than, avava pale a lava tumen ke mande, hoj te aven ode, kaj som me. Tumen džanen o drom, kaj me džav.“ O Tomaš leske phenďa: „Rajeja, amen na džanas, kaj džas. Sar šaj džanas o drom?“ O Ježiš leske phenďa: „Me som o drom, o čačipen the o dživipen. Ňiko na avela ko Dad, te na avela prekal ma. Te prindžarďanas man, prindžarďanas the mire Dades. Akanastar les imar prindžaren a imar les dikhľan.“ O Filip phenďa: „Rajeja, sikav amenge le Dades a buter amenge imar na kampela.“ O Ježiš leske phenďa: „Kajci but som tumenca a na prindžarďal man, Filip? Ko man dikhľa, dikhľa le Dades. Sar šaj phenes: ‚Sikav amenge le Dades?‘ Na pačas, hoj me som andro Dad a o Dad andre ma? O lava, so tumenge me vakerav, na vakerav korkoro mandar. Ale o Dad, so dživel andre mande, ov kerel peskre skutki. Pačan mange, hoj me som andro Dad a o Dad andre mande. Ale te na pačan mange, ta akor pačan vaš ola skutki, so kerav! Čačes, čačes phenav tumenge, hoj oda, ko pačal andre ma, kerela ola skutki, so me kerav, a mek the bareder kerela, bo me džav ko Dad. A me kerava savoro, so mangena andre miro nav, hoj te avel o Dad oslavimen andro Čhavo. Te mandar mangena vareso andre miro nav, me oda kerava.“ „Te man kamen, doľikerena mire prikazaňja. A me mangava le Dades a ov tumen dela avre Ťešiťeľis, savo ela tumenca pro furt; le Duchos le čačipnaskres, saves o svetos našťi prilel, bo les aňi na dikhel aňi na prindžarel. Ale tumen les prindžaren, bo dživel maškar tumende a ela andre tumende. Na mukava tumen sar široten, avava ke tumende. Mek sikra a o svetos man buter na dikhela, ale tumen man dikhena. Vašoda, hoj me dživav, the tumen dživena. Andre oda džives tumen prindžarena, hoj me som andre miro Dad a tumen andre mande a me andre tumende. Ko prilel mire prikazaňja a doľikerel len, oda man kamel. A ko man kamel, oles kamela miro Dad; a the me les kamava a sikavava man leske.“ O Judaš, ale na oda Iškarijotsko, phenďa: „Rajeja, sar oda, hoj tut kames te sikavel amenge, a na le svetoske?“ O Ježiš leske odphenďa: „Oda, ko man kamel, doľikerela miro lav a miro Dad les kamela. A avaha ke leste a dživaha leha. Oda, ko man na kamel, na doľikerel mire lava. O lav, so šunen, nane miro, ale le Dadeskro, savo man bičhaďa. Kada tumenge phenďom, mek sar som tumenca. Ale o Ťešiťeľis, o Sveto Duchos, saves bičhavela o Dad andre miro nav, ov tumen sikavela savoro a leperela tumenge sa, so tumenge phenďom. O smirom tumenge mukav; miro smirom tumenge dav. Ale me les tumenge na dav avke sar kada svetos. Tumare jile pes te na trapinen aňi te na predaran! Šunďan, hoj tumenge phenďom: ‚Džav a pale avava ke tumende.‘ Te man kamľanas, radisaľiľanas, hoj phenďom: ‚Džav ko Dad,‘ bo o Dad hino bareder sar me. Phenďom tumenge akana, sigeder sar pes oda ačhela, hoj tumen te pačan, sar pes oda ačhela. Imar na vakerava but tumenca, bo avel o vladcas kale svetoskro. Nane les zor upral mande, ale hoj o svetos te prindžarel, hoj kamav le Dades, kerav savoro avke, sar mange o Dad prikazinďa. Ušťen, džas adarik!“ „Me som oda čačo viňičis a miro Dad hino vinaris. Dojekh konaricis andre mande, so na anel ovocje, odčhinel a dojekh, so anel ovocje, žužarel, hoj te anel buter ovocje. Tumen san imar žuže vaš o lav, so tumenge vakeravas. Ačhen andre mande a me andre tumende. Sar o konaricis našťi anel ovocje korkoro pestar, te na ačhela andro viňičis, avke aňi tumen, te na ačhena andre mande. Me som o viňičis, tumen san o konarica. Ko ačhel andre mande a me andre leste, anel but ovocje, bo bijal mande našťi ňič keren. Te vareko na ačhel andre mande, ela čhido avri sar o konaricis a šučola avri. Paľis len skidena upre, čhivena andre jag a zlabona. Te ačhena andre mande a mire lava ačhena andre tumende, akor mangen savoro, so kamen, a ačhela pes tumenge. Miro Dad hino oslavimen oleha, hoj tumen anen but ovocje a ačhen mire učeňika. Sar man kamel o Dad, avke the me tumen kamav. Ačhen andre miro kamiben! Te doľikerena mire prikazaňja, ačhena andre miro kamiben, avke sar me doľikeravas mire Dadeskre prikazaňja a ačhav andre leskro kamiben. Kada tumenge phenavas vašoda, hoj miro radišagos te ačhel andre tumende a tumare radišagoske ňič te na chibaľinel. Kada hin miro prikazaňje: Kamen jekh avres avke, sar me tumen kamav. Ňikas nane bareder kamiben sar oles, ko del peskro dživipen vaš peskre prijaťeľa. Tumen san mire prijaťeľa, te keren savoro, so tumenge prikazinav. Imar buter tumen na vičinav ‚sluhale‘, bo o sluhas na džanel, so kerel leskro raj. Ale tumen vičinav ‚prijaťeľale‘, bo diňom tumenge te džanel savoro, so šunďom mire Dadestar. Na tumen tumenge kidňan avri man, ale me mange kidňom avri tumen a ačhaďom tumen, hoj te džan a te anen ovocje, savo ačhela. Hoj o Dad tumen te del savoro, so mangena andre miro nav. Kada tumenge prikazinav: Kamen jekh avres!“ „Te tumen o svetos našťi avri ačhel, džanen, hoj man sigeder našťi avri ačhelas. Te uľanas andral o svetos, o svetos tumen rado dikhľahas sar peskren. Ale vašoda, hoj na san andral o svetos, ale me mange tumen avri kidňom andral o svetos, o svetos tumen našťi avri ačhel. Leperen tumenge pro lav, so tumenge phenďom: O sluhas nane bareder sar leskro raj. Te pre mande džanas, džana the pre tumende. Te doľikerde miro lav, doľikerena the tumare. Ale kada savoro tumenge kerena vaš miro nav, bo na prindžaren oles, ko man bičhaďa. Te na avľomas a na vakerďomas lenge, na uľahas len binos. Ale akana len nane vihovorka vaš lengro binos. Oda, ko man našťi avri ačhel, našťi avri ačhel the mire Dades. Te na kerďomas maškar lende o skutki, so ňiko aver na kerďa, na uľahas len binos. Ale akana dikhle, a the avke man the mire Dades našťi avri ačhen, hoj pes te ačhel o lav, so hin pisimen andre lengro Zakonos: ‚ Našťi man avri ačhenas a na sas vaš soske.‘ Ale sar avela o Ťešiťeľis, saves tumenge bičhavava, o Duchos le čačipnaskro, savo avel le Dadestar, ov svedčinela pal ma. A the tumen svedčinena pal ma, bo san manca ešebnovarestar.“ „Kada tumenge phenďom vašoda, hoj te na preačhen te pačal. Čhivena tumen avri andral o sinagogi a avel e ora, kana peske sako, ko tumen murdarela, gondoľinela, hoj oleha služinel le Devleske. A kerena oda, bo na prindžarde aňi le Dades aňi man. Ale kada tumenge phenďom vašoda, hoj sar avela odi ora te leperen tumenge, hoj tumenge oda phenavas. Ešebnovarestar tumenge kada na phenďom, bo somas tumenca.“ „Ale akana džav ke Oda, ko man bičhaďa, a ňiko tumendar mandar na phučel: ‚Kaj džas?‘ Ale o pharipen pherdžarďa tumare jile, bo tumenge vakerďom kala veci. No me tumenge phenav o čačipen: Tumenge ela feder, te me džava het. Bo te me na džava het, o Ťešiťeľis na avela ke tumende. Ale te džava het, bičhavava les ke tumende. Sar ov avela, sikavela le svetoske o binos, o spravodľišagos the o sudos: O binos hin andre oda, hoj na pačan andre ma; o spravodľišagos hin andre oda, hoj džav ke miro Dad a imar man buter na dikhena; a o sudos hin andre oda, hoj o vladcas kale svetoskro hino odsudzimen. Mek man hin but so tumenge te phenel, ale akana mek oda našťi zľidžan. Ale sar avela Ov, o Duchos le čačipnaskro, ľidžala tumen andre dojekh čačipen. Na vakerela korkoro pestar, ale vakerela savoro, so šunel. A phenela tumenge the oda, so avela. Ov man oslavinela, bo lela olestar, so hin miro, a phenela oda tumenge. Savoro, so hin le Dades, hin miro – vašoda phenďom, hoj lela olestar, so hin miro, a phenela oda tumenge.“ „Mek sikra a na dikhena man a pale sikra a dikhena man.“ Akor varesave učeňika maškar peste phende: „Soske phenel: ‚Mek sikra a na dikhena man a pale sikra a dikhena man‘? A soske phenel: ‚Me džav ko Dad‘?“ Avke pestar phučenas: „So hin oda: ‚Mek sikra‘? Na džanas, so vakerel.“ O Ježiš džanľa, hoj lestar oda kamle te phučel a phenďa lenge: „Phučen jekh avrestar, soske phenďom: ‚Mek sikra a na dikhena man a pale sikra a dikhena man‘? Čačes, čačes tumenge phenav, hoj tumen rovena the hikinena a o svetos radisaľola. Tumen avena andro pharipen, ale tumaro pharipen pes visarela pro radišagos. La khabňa džuvľa hin o dukha, sar ločhol, bo avľa lakri ora. Ale sar lake uľol o čhavoro, radišagostar bisterel pro dukha, bo anďa le čhavores pro svetos. The tumen akana hin pharipen, ale pale tumen dikhava a tumare jile radisaľona a tumaro radišagos tumendar ňiko na lela. Oda džives mandar imar na phučena ňič. Čačes, čačes tumenge phenav, hoj dela tumen savoro, so mangena le Dadestar andre miro nav. Dži akana mek andre miro nav na mangenas ňič. Avke mangen a chudena, hoj tumare radišagoske ňič te na chibaľinel. Kada tumenge vakeravas andro podobenstva, ale avela e ora, hoj tumenge na vakerava buter andro podobenstva. Ale vakerava tumenge phundradones pal o Dad. Andre oda džives tumen mangena andre miro nav. Na phenav tumenge, hoj me vaš tumenge mangava le Dades, se korkoro o Dad tumen rado dikhel, bo tumen man rado dikhenas a pačanďiľan, hoj me avľom le Devlestar. Avľom pašal o Dad andro svetos. Akana pale omukav o svetos a džav paš o Dad.“ Akor o učeňika phende: „Dikh, akana vakeres phundradones, a na vakeres andro podobenstvo. Akana džanas, hoj džanes savoro a na kampel tuke, hoj tutar vareko te phučel. Vašoda pačas, hoj avľal le Devlestar.“ O Ježiš lenge odphenďa: „Akana pačan? Dikhen, avel e ora a imar akana avľa, hoj sako tumendar denašela pal peskro drom a man mukena korkores, ale me na som korkoro, bo o Dad hino manca. Kada tumenge vakeravas vašoda, hoj tumen te avel andre mande smirom. Andro svetos tumen ela pharipen. Ale aven zorale! Me zviťazinďom upral o svetos.“ Sar oda o Ježiš dovakerďa, dikhľa pro ňebos a phenďa: „Dado, avľa e ora. Oslavin tire Čhas, hoj o Čhavo te oslavinel tut. Bo tu les diňal zor upral dojekh manuš, hoj te del večno dživipen savoren, kas leske diňal. O večno dživipen hin andre oda: Hoj te prindžaren tut, le jekhe čače Devles the le Ježiš Kristus, saves bičhaďal. Me tut oslavinďom pre kadi phuv oleha, hoj dokerďom savoro, so mange diňal te kerel. Akana tu, Dado, oslavin man paš tute ola slavaha, so man sas paš tu mek angloda, sar sas stvorimen o svetos. Sikaďom tiro nav le manušenge, saven mange diňal andral o svetos. Tire sas a diňal len mange a doľikerde tiro lav. On akana džanen, hoj savoro, so mange diňal, hin tutar. Bo me lenge diňom o lava, so tu mange diňal a on len priile a čačes sprindžarde, hoj avľom tutar, a pačanďile, hoj tu man bičhaďal. Me mangav vaš lenge. Na mangav vaš o svetos, ale vaš ola, kas mange diňal, bo hine tire. A savoro, so hin miro, hin tiro a savoro, so hin tiro, hin miro. A me som oslavimen prekal lende. Imar buter na som pro svetos, ale on hine pro svetos a me džav ke tu. Sveto Dado, doľiker len andre tiro nav, savo man diňal, hoj te aven jekh, avke sar amen sam jekh. Medik somas lenca pro svetos, me len doľikeravas andre tiro nav, so man tu diňal. Davas pre lende pozoris a ňiko lendar na našľiľa, ča oda, ko mušinďa te avel našado, hoj pes te ačhel avke, sar hin pisimen. Akana džav ke tu a kada phenav, medik som pro svetos, hoj miro radišagos te avel pherdo andre lengre jile. Me lenge diňom tiro lav a o svetos len našťi avri ačhel, bo nane andral o svetos, avke sar me na som andral o svetos. Na mangav, hoj len te les andral o svetos, ale hoj len te chraňines le nalačhestar. Nane andral o svetos, avke sar me na som andral o svetos. Pošvecin len tire čačipnaha! Tiro lav hin o čačipen. A sar tu man bičhaďal andro svetos, avke the me len bičhaďom andro svetos. A me man oddav tuke vaš lenge, hoj the on te aven oddine le čačipnaske. Na mangav ča vaš lenge, ale mangav the vaš ola džene, ko prekal lengre lava pačana andre mande, hoj savore te aven jekh. Avke sar tu, Dado, sal andre ma a me andre tu, avke mi en the on andre amende, hoj o svetos te pačal, hoj tu man bičhaďal. Me lenge diňom odi slava, so tu mange diňal, hoj te aven jekh, avke sar amen sam jekh. Me andre lende a tu andre mande, hoj te aven jekh andre savoreste, hoj o svetos te džanel, hoj tu man bičhaďal a hoj len kamehas avke, sar man kamehas. Dado, kamav, hoj ola manuša, saven mange diňal, te aven manca ode, kaj som me, hoj te dikhen miri slava – e slava, so mange diňal vašoda, bo man kamehas mek angloda, sar sas o svetos stvorimen. Čačipnaskro Dado, o svetos tut na prindžarďa, ale me tut prindžarďom a the kala prindžarde, hoj tu man bičhaďal. Diňom lenge te džanel tiro nav a mek the dava, hoj o kamiben, saveha man kamehas, te ačhel andre lende a me andre lende.“ Sar pes o Ježiš imar domodľinďa, geľa peskre učeňikenca prekal o paňi Kidron, kaj sas olivovo sados. O Ježiš geľa andre peskre učeňikenca. O Judaš, savo les zradzinďa, džanelas ole thanestar, bo o Ježiš pes ode buterval arakhelas peskre učeňikenca. Avke iľa peha o Judaš jekh čata slugaďen the sluhen le nekbaredere rašajendar the Farizejendar. Sas len lampaša the aver švetla, šabľi the kopiji. O Ježiš džanelas savorestar, so pes leske ačhela, avke geľa a phučľa lendar: „Kas roden?“ „Le Ježiš Nazaretsko,“ odphende leske. O Ježiš phenďa: „Me Som.“ A sas lenca the o Judaš, leskro zradcas. Sar lenge o Ježiš phenďa: „Me Som,“ gele palal a pele pre phuv. Avke lendar pale phučľa: „Kas roden?“ „Le Ježiš Nazaretsko,“ phende. O Ježiš odphenďa: „Phenďom tumenge, hoj Me Som. Te man roden, len muken te džal.“ Kada phenďa, hoj pes te ačhen leskre lava: „Ňikas olendar, kas mange diňal, na našaďom.“ Akor o Šimon Peter cirdňa avri peskri šabľa a odčhinďa le nekbaredere rašaskre sluhaske o čačo kan. Oda sluhas pes vičinelas Malchos. Ale o Ježiš phenďa le Peteriske: „Thov e šabľa pale, kaj sas! Či na pijava avri e kuči, so mange o Dad diňa?“ Akor o slugaďa, o veľiťeľis the o sluhi le Židengre ile le Ježiš a zaphandle les. A ešeb les ľigende ko Annaš, bo ov sas o sastro le Kajfašiskro. O Kajfaš sas oda berš nekbareder rašaj. Oda sas oda Kajfaš, savo phenďa le Židenge, hoj feder ela, te merela jekh manuš vaš savore nipi. Džalas pal o Ježiš o Šimon Peter the dujto učeňikos. Ole učeňikos o nekbareder rašaj prindžarelas a geľa jekhetane le Ježišoha andre le nekbareder rašaskri dvora. No o Peter ačhelas avri paš o vudar. Paľis oda dujto učeňikos, saves o nekbareder rašaj prindžarelas, avľa avri a vakerďa ola čhaha, savi phundravelas e brana, paľis iľa andre le Peter. Odi čhaj, savi phundravelas e brana, phučľa le Peteristar: „Na sal the tu jekh kale manušeskre učeňikendar?“ „Na som,“ odphenďa o Peter. Ačhenas ode o sluhi the o služobňika le Židengre a kerde bari jag a tačarenas pes, bo sas šil. Ačhelas lenca the o Peter a tačarelas pes. O nekbareder rašaj phučelas le Ježišostar pal o učeňika the pal leskro sikaviben. O Ježiš leske odphenďa: „Me vakeravas le svetoske phundradones. Furt sikavavas andre sinagoga the andro chramos, kaj pes zdžan savore Židi, a ňič na vakeravas počoral. So mandar phučes? Phuč olendar, ko šunenas, so lenge vakeravas. On džanen, so vakerďom.“ Sar oda phenďa, jekh ole slugaďendar, so ode ačhelas, demaďa le Ježiš pal o muj a phenďa: „Kavke odphenes le nekbareder rašaske?“ O Ježiš leske odphenďa: „Te namištes phenďom, sikav, so namištes phenďom, ale te mištes, soske man mares?“ Paľis bičhaďa o Annaš le Ježiš zaphandlones ke aver nekbareder rašaj ko Kajfaš. O Šimon Peter ačhelas a tačarelas pes. A phučle lestar: „Na sal the tu jekh leskre učeňikendar?“ No ov zaprinďa a phenďa: „Na som.“ Jekh le nekbareder rašaskre sluhendar, savo sas famelija oleske, kaske o Peter odčhinďa o kan, phenďa: „Na dikhľom tut leha andre zahrada?“ O Peter pale zaprinďa a takoj giľaďa o kohutos. Avke ľigende le Ježiš khatar o Kajfaš andro palacis le Pilatoskro a sas tosara. Ale on na gele andre, hoj pes te na meľaren, bo kamle te chal le bakrores pre Patraďi. O Pilat avľa avri pal lende a phučľa: „So hin tumen pre kada manuš?“ Odphende leske: „Te na kerďahas kada manuš namištes, na anďamas les ke tu.“ O Pilat odphenďa: „Len les tumen a sudzinen les pal tumaro zakonos.“ O Židi leske phende: „Amen nane pravos ňikas te murdarel.“ Kada pes ačhiľa, hoj pes te ačhen o lava le Ježišoskre, savenca diňa te džanel, save meribnaha merela. Avke o Pilat geľa pale andro palacis, vičinďa le Ježiš a phučľa lestar: „Sal tu o židoviko kraľis?“ O Ježiš odphenďa: „Phenes oda korkoro tutar, abo tuke oda pal ma phende aver džene?“ O Pilat phenďa: „So me som Židos? Korkoro tiro narodos the o bare rašaja mange tut dine. So kerďal?“ O Ježiš odphenďa: „Miro kraľišagos nane andral kada svetos. Te uľahas miro kraľišagos andral kada svetos, mire služobňika pes mardehas vaš ma, hoj te na avav dino andro vasta le Židenge. Ale akana miro kraľišagos nane adarik.“ Akor o Pilat phenďa: „Ta akor the avke sal kraľis?“ O Ježiš odphenďa: „Tu phenes, hoj som kraľis. Me pre oda uľiľom, a vašoda avľom pro svetos, hoj te svedčinav pal o čačipen. Sako, ko hin andral o čačipen, šunel miro hangos.“ O Pilat phučľa: „So hin o čačipen?“ Sar oda phenďa, geľa pale avri paš o Židi a phenďa lenge: „Me pre leste na arakhľom ňič nalačho. Ale hin tumen tradicija, hoj tumenge premukav pre Patraďi jekhe bertenošis. Kamen, hoj tumenge te premukav le židovike kraľis?“ Ale on savore vičinenas: „Na les, ale le Barabaš!“ O Barabaš sas zbujňikos. Akor iľa o Pilat le Ježiš a diňa les te marel le bičoha. O slugaďa kerde le trňendar koruna a thode le Ježišoske pro šero. Urde les andro purpurovo plašťos, avenas paš leste a phenenas: „Mi dživel o židoviko kraľis!“ A marenas les pal o muj. Paľis o Pilat avľa pale avri a phenďa lenge: „Dikhen, anav tumenge les avri, hoj te džanen, hoj me pre leste na arakhav ňič nalačho.“ Avke avľa o Ježiš avri. Pro šero les sas e koruna le trňendar a sas urdo andro purpurovo plašťos. O Pilat lenge phenďa: „Dikhen, o manuš!“ Sar les dikhle o bare rašaja the o stražňika, vičinde: „Ukrižin les! Ukrižin les!“ O Pilat lenge phenďa: „Tumen les len a ukrižinen! Me pre leste na arakhav ňič nalačho!“ O Židi leske odphende: „Amen hin zakonos a pal oda zakonos mušinel te merel, bo kerelas pestar o Čhavo le Devleskro.“ Sar oda šunďa o Pilat, meksa buter predaranďiľa a geľa pale andre peskro palacis a phučľa le Ježišostar: „Khatar sal?“ Ale o Ježiš leske na odphenďa. O Pilat leske phenďa: „Manca na vakeres? So na džanes, hoj man hin zor tut te premukel abo tut te ukrižinel?“ O Ježiš leske odphenďa: „Na uľahas tut upral mande ňisavi zor, te tuke oda na uľahas dino upral. Vašoda bareder binos hin oles, ko man tuke diňa andro vasta.“ Akorestar les kamelas o Pilat te premukel. Ale o Židi vičinenas: „Te kales premukeha, na sal le cisariskro prijaťeľis. Bo sako, ko pestar kerel kraľis, džal pro cisaris.“ Sar o Pilat šunďa kala lava, iľa le Ježiš avri a bešľa peske pro sudno stolkos pro than, so pes vičinel Litostrotos a andre hebrejiko čhib Gabata. A sas o džives, sar pes pripravinenas pre Patraďi; sas vaj dešuduj ori. O Pilat phenďa le Židenge: „Dikhen! Tumaro kraľis!“ No on vičinde: „De les het! Murdar les! Ukrižin les!“ O Pilat phučľa: „Kamen, hoj te ukrižinav tumare kraľis?“ Ale o bare rašaja odphende: „Nane amen kraľis, ča cisaris!“ Akor lenge les diňa, hoj les te ukrižinen. Avke ile le Ježiš het. Ľidžalas peskro kerestos a džalas pro than, so pes vičinel Lebka a andre hebrejiko čhib Golgota. Ode les ukrižinde a leha mek the duje avren, jekhes pal jekh sera a dujtones pal e dujto sera, a le Ježiš maškaral. O Pilat diňa te pisinel tabuľka a thoďa la pro kerestos. A sas ode pisimen: „O Ježiš Nazaretsko, o kraľis le Židengro.“ A genenas la but Židi, bo oda than, kaj sas o Ježiš ukrižimen, sas pašes paš o foros. Sas oda pisimen hebrejski, grecki the laťinski. Akor phende le Židengre nekbaredere rašaja le Pilatoske: „Ma pisin: ‚O kraľis le Židengro,‘ ale pisin, hoj ov phenďa: ‚Me som kraľis le Židengro.‘ “ Ale o Pilat odphenďa: „Oda, so pisinďom, pisinďom.“ Sar imar o slugaďa ukrižinde le Ježiš, rozďelinde leskre gada pro štar kotora, dojekhe slugaďiske jekh kotor. Ile the o teluno gad, savo na sas sido, ale sas jekhe pochtanestar uprunestar dži tele a phende peske: „Na čhingeras les, ale losinas vaše, kaskro ela.“ Aleha pes ačhiľa oda, so hin pisimen: „ Rozďelinde peske maškar peste mire gada a vaš miro ruchos peske čhide losos.“ Kada hin oda, so kerde o slugaďa. Paš o kerestos le Ježišoskro ačhelas leskri daj, leskra dakri pheň, e Maria, so sas romňi le Kleofašiskri, the e Maria Magdalena. Sar o Ježiš ode dikhľa peskra da a the le učeňikos, saves kamelas, hoj ačhel paš late, phenďa peskra dake: „Džuvľije, dikh, tiro čhavo!“ Paľis phenďa le učeňikoske: „Dikh, tiri daj!“ Akorestar la iľa oda učeňikos ke peste. Paľis, sar imar dikhľa o Ježiš, hoj hin savoro dokerdo a hoj pes te naplňinel oda, so hin pisimen, phenďa: „Smedno som!“ Sas ode čaro, andre savo sas šut. Močinde e špongija andro šut, phandle la pre izoposkri paca a thode leske la paš o vušta. Sar o Ježiš koštoľinďa o šut, phenďa: „Dokerdo hin!“ Zmukľa tele o šero a mukľa avri peskre duchos. Vašoda, hoj sas o džives anglo šabat, mangle o Židi le Pilat, hoj te del te phagel o kokala pro pindre olenge, ko sas ukrižimen. Bo na kamenas len te mukel pro keresti pro šabat a kada šabat sas baro. Avke avle o slugaďa a phagle o kokala pro pindre le ešebnoneske the le dujtoneske, so leha sas ukrižimen. Ale sar avle paš o Ježiš a dikhle, hoj imar hino mulo, na phagerde leske o kokala, ale jekh le slugaďendar predemaďa la kopijaha leskri sera a takoj čuľiľa avri o rat the o paňi. A oda, ko oda dikhľa, diňa sveďectvos a leskro sveďectvos hino čačipnaskro. Ov džanel, hoj vakerel čačipen, hoj the tumen te pačan. Kada pes ačhiľa vašoda, hoj pes te naplňinel oda, so hin pisimen: „ Aňi jekh leskro kokalos na ela phagerdo,“ a pre aver than hin pisimen: „ Dikhena oles, kas predemade.“ Paľis o Jozef andral e Arimatija, savo sas le Ježišoskro učeňikos, ale počoral, bo daralas le Židendar, phučľa le Pilatostar, či šaj lel tele le Ježišoskro ťelos, a o Pilat leske domukľa. Avke avľa a iľa tele le Ježišoskro ťelos. Avľa the o Nikodem, savo sas angloda rači paš o Ježiš, a iľa peha vaj tranda (30) kili mišimen aloe the mirha. Avke ile le Ježišoskro ťelos a pačarde les andro lepedi le voňave olejenca, avke sar hine o Židi sikade te parunel. Pre oda than, kaj les ukrižinde, sas zahrada a andre zahrada nevo hrobos, andre savo mek šoha ňiko na sas thodo. A vašoda, hoj sas o džives anglo šabat a hoj o hrobos sas pašes, thode ode le Ježiš. Paľis ešebno džives andro kurko sig tosara, mek sar sas rat, avľa e Maria Magdalena paš o hrobos a dikhľa, hoj o bar hino odcirdlo pašal o hrobos. Sar oda dikhľa, denašelas a avľa ko Šimon Peter the ke oda dujto učeňikos, saves rado dikhelas o Ježiš, a phenďa lenge: „Ile le Rajes andral o hrobos a na džanas, kaj les thode.“ Akor o Peter the o dujto učeňikos gele paš o hrobos. Sodujdžene denašenas jekhetane, ale o dujto učeňikos denašelas sigeder sar o Peter a doavľa ešebno paš o hrobos. Sar banďiľa andro hrobos, dikhľa ode ča o lepedi, ale na geľa andre. Paľis ode doavľa the o Šimon Peter a geľa andro hrobos a tiš dikhľa o lepedi the o khosno, so sas le Ježišoste pro šero. O khosno na sas paš o lepedi, ale sas zapačardo pre aver than. Akor geľa andre the o dujto učeňikos, savo sas ešebno paš o hrobos, a dikhľa a pačanďiľa. On mek na achaľonas le Devleskre Laveske, hoj o Ježiš mušinela te ušťel andral o meriben. Avke ola učeňika gele pale khere. Ale e Maria ačhelas avri paš o hrobos a rovelas. A sar rovelas, banďiľa andro hrobos a dikhľa te bešel duje aňjelen andro parne gada ode, kaj angloda pašľolas le Ježišoskro ťelos; jekhes paš o šero a dujtones paš o pindre. On latar phučle: „Džuvľije, so roves?“ Oj odphenďa: „Ile mire Rajes a na džanav, kaj les thode.“ Sar oda phenďa, visarďa pes palal a dikhľa ode te ačhel le Ježiš, ale na džanelas, hoj oda hin o Ježiš. O Ježiš latar phučľa: „Džuvľije, so roves? Kas rodes?“ Oj peske gondoľinďa, hoj oda hin o zahradňikos, a phenďa leske: „Rajeja, te les tu iľal het, phen mange, kaj les thoďal, a me les lava.“ O Ježiš lake phenďa: „Mario!“ Oj visaľiľa a phenďa leske andre hebrejiko čhib: „Rabbuni!“ (So hin prethodo: Učiťeľina.) O Ježiš lake phenďa: „Ma chude tut mandar, bo mek na somas upre ke miro Dad, ale dža pal mire phrala a phen lenge: ‚Džav upre ke miro Dad the ke tumaro Dad, ke miro Del the ke tumaro Del.‘ “ Avke e Maria Magdalena geľa pal o učeňika a phenďa lenge: „Dikhľom le Rajes!“ A phenďa lenge the oda, so lake phenďa. Mek rači oda džives, o ešebno džives andro kurko, sas o učeňika zgele a daratar anglo Židi sas o vudar zarimen. O Ježiš avľa, ačhiľa maškar lende a phenďa lenge: „Smirom tumenge!“ Sar oda phenďa, sikaďa lenge peskre vasta the peskri sera. O učeňika radisaľile, sar dikhle le Rajes. O Ježiš lenge pale phenďa: „Smirom tumenge! Sar man bičhaďa o Dad, avke the me tumen bičhavav.“ Sar oda phenďa, phurdľa pre lende a phenďa lenge: „Prilen le Svete Duchos! Olenge, kaske odmukena o bini, hin odmuklo, a kaske na odmukena o bini, nane odmuklo.“ Ale o Tomaš, savo pes vičinel Didimos, jekh le dešudujendar, na sas lenca, sar avľa o Ježiš. Avke leske phende okla učeňika: „Dikhľam le Rajes!“ No ov lenge phenďa: „Te na dikhava o cheva pal o lecegi andre leskre vasta a na thovava miro angušt andro cheva, kaj sas predemado, a na thovava miro vast andre leskri sera, na pačava!“ Pal ochto džives sas pale leskre učeňika andro kher a the o Tomaš sas lenca. O Ježiš avľa prekal o zarimen vudar, ačhiľa peske maškar lende a phenďa: „Smirom tumenge!“ Paľis phenďa le Tomašiske: „Thov tiro angušt kade a dikh pre mire vasta. An tiro vast a thov les andre miri sera a ma av napačabnaskro, ale pačabnaskro!“ O Tomaš leske odphenďa: „Miro Raj the miro Del!“ O Ježiš leske phenďa: „Pačanďiľal, bo man dikhľal. Bachtale hine ola, ko na dikhle a pačanďile.“ O Ježiš mek but aver zazraki kerďa anglo jakha peskre učeňikengre, so nane pisimen andre kadi kňižka. Ale kada hin pisimen vašoda, hoj te pačan, hoj o Ježiš hino o Kristus, o Čhavo le Devleskro, a pačabnaha tumen te avel o dživipen andre leskro nav. Paľis pes pale o Ježiš sikaďa le učeňikenge paš o Tiberijadsko moros. Ačhiľa pes oda kavke: Sas jekhetane o Šimon Peter, o Tomaš, saves vičinen Didimos, o Natanael andral e Kana Galilejsko, o duj čhave le Zebedeoskre the mek duj aver leskre učeňika. O Šimon Peter lenge phenďa: „Džav te chudel ribi.“ Phende leske: „Džas the amen tuha.“ Avke bešle andre loďka a gele, ale odi rat na chudle ňič. Sar vidňisaľolas, ačhelas o Ježiš paš o paňi, ale o učeňika na džanenas, hoj oda hin o Ježiš. O Ježiš lendar phučľa: „Čhavale, chudňan varesave ribi?“ „Na,“ odphende. Ov lenge phenďa: „Čhiven e sita pre čači sera la loďkakri a chudena.“ Avke čhide a chudle ajci but ribi, hoj aňi na birinenas te cirdel avri e sita. Akor phenďa oda učeňikos, saves kamelas o Ježiš, le Peteriske: „Oda hin o Raj!“ Sar šunďa o Šimon Peter, hoj oda hin o Raj, urďa pre peste o uprune gada, so angloda čhiďa tele, a chučiľa andro moros. Okla učeňika avle la loďkaha a cirdenas pal peste e sita le ribenca, bo na sas dur la phuvatar, vaj šel (100) metri. Sar doavle paš o brehos, dikhle, hoj imar ode sas kerďi e jag le angarendar a upral sas thoďi e riba the o maro. O Ježiš lenge phenďa: „Anen ole ribendar, so akana chudňan.“ O Šimon Peter geľa a cirdňa e sita avri pre phuv. A sas andre pherdo bare ribi, šel penda the trin (153), ale kajte sas kajci but, e sita na čhinďiľa. Paľis phenďa o Ježiš: „Aven te chal!“ A ňiko le učeňikendar pes na opovažinďa lestar te phučel: „Ko tu sal?“ Bo džanenas, hoj oda hin o Raj. O Ježiš avľa pašeder, iľa o maro a podiňa lenge. Avke kerďa the la ribaha. Kada sas imar tritovar, so pes sikaďa o Ježiš peskre učeňikenge, kanastar ušťiľa andral o meriben. Sar imar dochale, phučľa o Ježiš le Šimonostar Peteristar: „Šimon, čhavo le Janoskro, kames man buter sar kala?“ „He, Rajeja, tu džanes, hoj tut rado dikhav,“ phenďa leske o Peter. O Ježiš leske phenďa: „Pašin mire bakroren!“ Pale lestar o Ježiš phučľa: „Šimon, čhavo le Janoskro, kames man?“ „He, Rajeja, tu džanes, hoj tut rado dikhav,“ phenďa leske. O Ježiš leske phenďa: „Starin tut pal mire bakrore!“ Tritovar lestar phučľa: „Šimon, čhavo le Janoskro, rado man dikhes?“ Akor ačhiľa smutno o Peter, hoj lestar tritovar phučel: „Rado man dikhes?“ A phenďa leske: „Rajeja, tu džanes savoro! Tu džanes, hoj tut rado dikhav.“ O Ježiš leske phenďa: „Pašin mire bakroren! Čačes, čačes phenav tuke: Sar salas terneder, phandehas tut korkoro a džahas, kaj kamehas. Ale sar phuroha, nacirdeha tire vasta a aver tut phandela a ľidžala tut ode, kaj na kameha.“ Oleha o Ježiš diňa le Peteriske te džanel, save meribnaha oslavinela le Devles. Sar oda phenďa, prikazinďa leske: „Av pal ma!“ O Peter visaľiľa a dikhľa, hoj džal pal leste oda učeňikos, saves kamelas o Ježiš a savo paš o chaben geľa pašeder paš o Ježiš a phučľa: „Rajeja, ko tut zradzinela?“ Sar les o Peter dikhľa, phenďa le Ježišoske: „Rajeja, so ela kaleha?“ O Ježiš leske phenďa: „Te kamav, hoj te ačhel, medik na avava, so tut andre oda? Tu av pal ma!“ Vaš oda lav pes maškar o phrala vakerelas, hoj oda učeňikos na merela. No o Ježiš leske na phenďa, hoj na merela, ale: „Te kamav, hoj te ačhel, medik na avava, so tut hin andre oda?“ Oda hin oda učeňikos, savo svedčinel pal kala veci a kada pisinďa. Džanas, hoj leskro sveďectvos hino čačipnaskro. No, hin mek the but aver veci, save o Ježiš kerďa. Te pes oda savoro pisinďahas andre, gondoľinav mange, hoj aňi le svetos na uľahas dos than pre ola kňižki, so pes diňahas te pisinel. Amen. Lačho Teofilona, ešebno zvitkos pisinďom pal savoreste, so chudňa o Ježiš te kerel a te sikavel dži andre oda džives, sar sas ilo upre andro ňebos. Angloda sar sas ilo upre, diňa prekal o Sveto Duchos o prikazaňja le apoštolenge, saven peske kidňa avri. Saranda (40) džives pal peskro meriben pes lenge o Ježiš buterval sikavelas avke, hoj te džanen, hoj dživel. Dikhle les a vakerelas lenca pal o kraľišagos le Devleskro. Sar mek sas lenca jekhetane, prikazinelas lenge: „Ma džan het andral o Jeruzalem, ale užaren pre oda daros, pal savo tumenge vakeravas a pal savo miro Dad diňa lav, hoj tumen dela. O Jan bolelas le paňeha, ale tumen avena bolde le Svete Duchoha, imar nabut dživesenca.“ A sar pes zgele, phučle le Ježišostar: „Rajeja, či kames akana pale te ačhavel o kraľišagos le Izraeloskro?“ O Ježiš lenge odphenďa: „Oda nane tumari veca te džanel o dživesa, abo te prindžarel o časi, save o Dad diňa peskra zoraha. Ale avela pre tumende o Sveto Duchos, prilena leskri zor a avena mire švedki andro Jeruzalem the pal caľi Judsko the andre Samarija a paľis the dži andro posledno agor la phuvakro.“ Pal kala lava sas angle lengre jakha hazdlo upre andro ňebos a e chmara les iľa pašal lengre jakha. Androda, sar dikhenas upre pro ňebos, jekhvareste paš lende ačhile duj murša urde andro parne gada, a phende: „Muršale andral e Galileja, so kade ačhen a dikhen pro ňebos? Kada Ježiš, savo sas tumendar ilo upre andro ňebos, avela pale avke, sar les dikhľan te džal andro ňebos.“ Paľis gele pale andro Jeruzalem pal o Olivovo Verchos, so hin vaj jekh kilometros paš o Jeruzalem. Sar doavle andro foros, gele andro upruno baro kher, kaj bešenas o Peter, o Jakob, o Jan, o Andrej, o Filip, o Tomaš, o Bartolomej, o Matuš, o Jakob le Alfeoskro, o Šimon Zelota, saves vičinenas Horľivec, the o Judaš le Jakoboskro. Kala savore ačhenas jekhetane andro modľitbi, jekhetane le džuvľenca the la Mariaha, le Ježišoskra daha, the leskre phralenca. Andre ola dživesa ušťiľa upre o Peter maškar savore učeňika. Sas ode vaj šel the biš (120) manuša. A phenďa: „Muršale, phralale, mušinďa pes te naplňinel oda, so hin pisimen, so imar anglal phenďa o Sveto Duchos prekal o David pal o Judaš, savo ľidžalas olen, ko phandle andre le Ježiš. Bo o Judaš sas jekh amendar a služinelas amenca jekhetane.“ A vaš o love, so chudňa vaš oda, hoj zradzinďa le Ježiš peske cinďa maľa. Paloda peľa tele šereha a phariľa avke, hoj savoro andral leste avľa avri. A dodžanle pes paloda savore manuša, so bešenas andro Jeruzalem. Vašoda pes vičinel odi maľa andre lengri čhib Akeldama, so hin le Rateskri Maľa. „Bo andro Žalmi hin pisimen: ‚Mi ačhel leskro kher omuklo a ňiko ode te na bešel!‘ A avrether: ‚Leskri služba mi prelel aver!‘ Vašoda kampel te kidel avri jekhes ole muršendar, ko sas amenca calo časos, medik sas o Ježiš maškar amende a phirelas amenca, ko sas amenca akorestar, sar sas o Ježiš boldo le Janostar, dži andre oda džives, sar sas amendar ilo upre. Bo oda murš ačhela švedkos jekhetane amenca, hoj o Ježiš ušťiľa andral o meriben.“ Avke ačhade duje dženen: Le Jozef Barsabaš, saves vičinenas Čačipnaskro, the le Maťej. Paľis pes kavke modľinenas: „Rajeja, tu prindžares o jile savore manušengre, tu amenge sikav, saves kale dujendar tuke kidňal avri, hoj te prelel e apoštolsko služba, savi o Judaš omukľa, hoj te džal pre peskro than.“ Avke len dine losi a o losos peľa pro Maťej, savo sas imar rachimen paš o dešujekh (11) apoštola. Sar avľa o inepos Letňice, penda (50.) džives pal e Patraďi, sas savoredžene jekhetane pre jekh than. Jekhvareste šunďiľa andral o ňebos ajso zoralo hangos, sar te avľahas zoraľi balvaj, a naplňinďa calo kher, kaj bešenas. Sikade pes lenge ajse sar jagale čhiba, so pes rozďelinde a bešle pre dojekh lendar. Jekhvareste sas savore naplňimen le Svete Duchoha a chudle te vakerel andre aver čhiba, avke sar lenge delas o Duchos te vakerel. Andro Jeruzalem sas o pobožna Židi andral savore narodi pal calo svetos. Sar šunde oda hangos, savoredžene pes ode zgele a igen pes čudaľinenas, sar len šunde te vakerel andre lengre čhiba. Našťi avenas ke peste, čudaľinenas pes a phenenas jekh avreske: „Či nane savore kala, so kade vakeren, Galilejčana? Sar oda, hoj sako amendar len šunas te vakerel andre amare čhiba, andre save bariľam avri? Amen o Parti, o Medi, o Elamiti, ola, ko bešas andre Mezopotamija, andre Judsko the andre Kapadokija, andro Pontus the andre Azija, andre Frigija the andre Pamfilija, andro Egipt the andre phuv Libija paš o Cirenija, the ola, ko sam andral o Rim, o Židi the ola, ko pregele andro židoviko pačaben, o Kreťana the o Arabi – savore len šunas te vakerel andre amare čhiba o bare veci le Devleskre!“ Igen pes čudaľinenas a našťi ke peste avenas, phenenas jekh avreske: „Oda so hin kada?“ Ale varesave džene lendar asanas a phenenas: „Pile but mol!“ O Peter ušťiľa upre jekhetane le dešujekh (11) apoštolenca a chudňa ke lende te vakerel le zorale hangoha: „Muršale, save san Židi, the savore tumen, so bešen andro Jeruzalem! Šunen mištes mire lava a achaľon kaleske! Kala manuša nane mate, sar tumenge tumen gondoľinen. Se mekča hin eňa ori tosara. Ale kada hin oda, so sas phendo prekal o prorokos Joel: ‚Andre ola posledna dživesa ela avke, phenel o Del, hoj čhivava avri mire Duchos pre dojekh manuš a tumare čhave the tumare čhaja prorokinena, tumare terne dikhena viďeňja a tumare phure manušen ela sune. He, mek the pre mire služobňika the pro služobňički čhivava avri mire Duchos a prorokinena. Sikavava o zazraki upre pro ňebos the o znameňja tele pre phuv, o rat, e jag the o baro thuv. O kham pes čerinela pro kaľipen a o čhonoro pro rat angloda, sar avela oda baro the slavno džives le Rajeskro. A ela avke, hoj sako, ko lašarela le Rajeskro nav, ela zachraňimen.‘ Muršale andral o Izrael, šunen kala lava: O Ježiš Nazaretsko sas oda murš, savo sas le Devlestar maškar tumende dokazimen la bara zoraha the le zazrakenca, save prekal leste o Del kerelas, avke sar oda the tumen korkore džanen. Ale o Del imar anglal džanelas, so pes ačhela, a oda sas leskro planos, hoj tumen ole muršes te zalen a prekal o vasta le binošnengre te primaren pro kerestos a te murdaren. No o Del les uštaďa andral o meriben a iľa lestar o meribnaskre dukha, se aňi pes na delas, hoj les o meriben te ľikerel andre peskri zor. Bo o David pal leste phenďa: ‚Dikhavas le Rajes furt anglal mande; ov hino paš miro čačo vast, vašoda man na čhalavava. Vašoda radisaľiľa miro jilo the miri čhib, hoj mek the miro ťelos odpočovinela andre naďej, bo na mukeha miri duša pre oda than, kaj hine o mule, aňi na deha tire svetoneske, hoj leskro ťelos te kirňol. Diňal mange te prindžarel o droma le dživipnaskre a naplňineha man le radišagoha anglal tute!‘ Muršale, phralale! Šaj tumenge phenav šmelones pal amaro dad pal o David, hoj ov muľa, sas parundo a leskro hrobos hino ke amende dži adadžives. Ov sas prorokos a džanelas, hoj o Del les diňa veraha lav, hoj pre leskro tronos bešela jekh leskre potomkendar. O David oda imar anglal dikhľa a vakerelas pal o Kristus, hoj ušťela andral o meriben a hoj leskri duša na ačhela pre oda than, kaj hine o mule, aňi leskro ťelos na kirňola. Ipen ole Ježiš o Del uštaďa andral o meriben a amen savore oda dikhľam. O Del les hazdňa upre paš peskro čačo vast a priiľa le Dadestar le Svete Duchos, avke sar o Dad diňa lav. Ov les čhiďa avri pre amende a oda hin oda, so tumen akana dikhen the šunen. Se o David na geľa upre andro ňebos, ale phenďa: ‚O Del phenďa mire Rajeske: Beš tuke pal miri čači sera, medik tuke na thovava tire ňeprijaťeľen tel o pindre.‘ A vašoda mi džanen savore manuša andral o Izrael, hoj o Del ole Ježiš, saves tumen ukrižinďan, kerďa Rajeske the Kristoske.“ Sar oda o manuša šunde, geľa lenge oda dži andro jile a phende le Peteriske the okle apoštolenge: „So amenge kampel te kerel, phralale?“ O Peter lenge phenďa: „Keren pokaňje a sako tumendar pes mi del te bolel andro nav Ježiš Kristus, hoj tumenge te aven odmukle o bini, a chudena le Svete Duchos sar daros. Bo kada lav, so o Del diňa, hin prekal tumende, prekal tumare čhave a the prekal sakoneste, ko hine dur, saven peske vičinela o Raj, amaro Del.“ A mek the but avre lavenca lenge svedčinelas. Vakerelas a phenelas lenge pre goďi: „Zachraňinen tumen andral kada binošno pokoleňje!“ Avke ola džene, ko radišagoha priile leskro lav, pes dine te bolel. A andre oda džives pes ke lende pridine vaj trin ezera (3 000) manuša. Savore ola džene furt sikľonas le apoštolendar a sas jekhetane le phralenca. Phagerenas o mare a ačhenas pro modľitbi. Pre savore nipi avelas dar, bo o apoštola kerenas but zazraki the znameňja. Savore manuša, so pačanďile, sas peha a sas len savoro jekhetane. Bikenenas peskre maľi the majetki a rozdenas maškar peste pal oda, kaske keci kampelas. Sako džives sas jekhetane andro chramos a andre peskre khera phagerenas o mare a chanas o chaben radišagoha the žuže jilenca. Lašarenas le Devles a savore nipi len rado dikhenas. A o Raj pridelas sako džives neve zachraňimen manušen. O Peter the o Jan džanas upre andro chramos trin orendar pro modľitbi. A ipen akor ode anenas varesave muršes, savo sas bango, kanastar uľiľa. Sako džives les hordinenas paš e chramoskri brana, savi pes vičinel Šukar, hoj te žobrinel olendar, ko džanas andro chramos. Sar dikhľa le Peter the le Jan te avel andro chramos, mangľa peske lendar love. Akor o Peter the o Jan pre leste dikhle a phende: „Dikh pre amende!“ A ov pre lende igen dikhelas, bo užarelas, hoj les dena love. Ale o Peter phenďa: „Nane man somnakaj aňi rup, ale oda, so man hin, oda tut dava: Andro nav Ježiš Kristus Nazaretsko ušťi a phir!“ Chudňa les le čače vastestar a hazdňa les upre. A takoj pro than leske zoraľile o pindre the o khoča, chučiľa upre a phirelas. Geľa lenca andro chramos, ode phirelas, chučkerelas radišagostar a lašarelas le Devles. Savore nipi, so ode sas, les dikhle, sar phirel a lašarel le Devles, a prindžarde, hoj oda sas ov, so bešelas paš e chramoskri brana, savi pes vičinel Šukar, a žobrinelas. A igen pes čudaľinenas oleske, so pes leske ačhiľa. Oda manuš phirelas pal o Peter the pal o Jan, a vašoda pes savore manuša zgele ke lende andre bari dvora le Šalamunoskri, bo našťi avenas ke peste. Sar oda dikhľa o Peter, odphenďa le manušenge: „Muršale andral o Izrael, soske tumen oleske avke čudaľinen? Abo soske pre amende avke dikhen, sar te oda amen kerďamas peskra zoraha abo pobožnosťaha, hoj kada manuš te phirel? O Del le Abrahamoskro, le Izakoskro the le Jakoboskro, o Del amare dadengro oslavinďa peskre čhas le Ježiš, saves tumen diňan andre a na kamľan les akor, sar les o Pilat kamelas te premukel. Tumen na kamľan le Svetes a Čačipnaskres, ale mangľan, hoj tumenge te premukel le vrahos. Murdarďan oles, ko del o dživipen, ale o Del les uštaďa andral o meriben a amen sam oleske švedki! Pačabnaha andro nav Ježiš kada manuš, saves tumen dikhen a prindžaren, sasťiľa avri. O pačaben andro Ježiš calkom sasťarďa kale muršes, avke sar oda tumen savore šaj dikhen. Phralale, me džanav, hoj tumen aňi na džanenas, so kerďan, aňi tumare vodci. Ale o Del naplňinďa oda, so imar anglal phenďa prekal savore peskre proroka, hoj leskro Kristus cerpinela. Vašoda akana keren pokaňje a visaren tumen, hoj pes tumenge te khosen tele o bini a te avel pre tumende e nevi zor the o smirom le Devlestar, hoj te bičhavel tumenge le Ježiš Kristus, savo sas pre oda imar anglal dino. Ov mušinel te ačhel andro ňebos dži akor, medik o Del na prikerela savoro, pal soste imar čirla vakerelas prekal savore peskre sveta proroka. Bo o Mojžiš phenďa le dadenge: ‚ O Raj, tumaro Del, tumenge ačhavela prorokos tumare phralendar, avke sar ačhaďa man. Les šunena andre savoreste, so tumenge phenela. A dojekh manuš, ko na šunela ole prorokos, ela le Devleskre manušendar tradlo het.‘ Savore proroka, o Samuel a the savore proroka, so avle pal leste, imar anglal vakerenas pal kala dživesa. Tumen san o čhave le prorokengre the la zmluvakre, savi o Del kerďa tumare dadenca akor, sar phenďa le Abrahamoske: ‚ Andre tiro potomkos ena požehňimen savore narodi pre phuv.‘ O Del ačhaďa peskre Služobňikos le Ježiš a ešeb les bičhaďa ke tumende, hoj tumen te požehňinel oleha, hoj tumen visarela tumare binošne dromendar.“ Sar oda vakerelas le manušenge, avle pre lende o rašaja, o Saduceja the le chramoskre stražňikengro veľiťeľis. On sas pre lende choľamen, bo o apoštola sikavenas le manušen a phenenas lenge, hoj andro Ježiš šaj ušťena andral o meriben. Zaile len, a vašoda, hoj imar sas rat, phandle len andre bertena. Ale but džene olendar, ko šunde o lav, pačanďile a imar sas vaj pandž ezera (5 000) murša. Ačhiľa pes pro dujto džives tosara, hoj pes andro Jeruzalem zgele o vodci, o phuredera, o zakoňika, o nekbareder rašaj Annaš, o Kajfaš, o Jan, o Alexander a the mek savore andral e famelija le nekbareder rašaskri. Thode len te ačhel maškaral a phučenas lendar: „Sava zoraha, abo andre savo nav oda kerďan?“ Avke o Peter, naplňimen le Svete Duchoha, lenge phenďa: „Vodcale the phureder manušale le Izraeloskre! Amen sam adadžives sudzimen vaš o lačhipen, so pes kerďa le nasvale manušeske, a tumen amendar phučen, sar les sasťarďam. Akor mi džanen savore Izraeliti a the tumen savore, hoj andro nav Ježiš Kristus Nazaretsko, saves tumen ukrižinďan a saves o Del uštaďa andral o meriben, sasťiľa kada manuš avri anglal tumare jakha. O Ježiš hin ‚oda bar, savo tumen o murara odčhiďan a savo ačhiľa oda hlavno bar.‘ A andre ňikaste avreste nane e zachrana, bo aňi nane aver nav tel o ňebos, so uľahas dino le manušenge, andre savo šaj avas amen zachraňimen.“ Sar dikhle, hoj o Peter the o Jan pes na daran, čudaľinde pes, bo džanenas, hoj on hine običajna manuša, so nane avrisikade. A prindžarde len, hoj phirenas le Ježišoha. Ale sar dikhle paš lende te ačhel ole manušes, so sasťiľa avri, našťi phende ňič. Bičhade len avri andral e Bari Rada a paľis pes maškar peste dovakerenas: „So keraha kale manušenca? Bo sako, ko bešel andro Jeruzalem, džanel, hoj prekal lende pes ačhiľa baro zazrakos a amen oda našťi zaprinas. Ale vašoda, hoj pes oda mek buter te na rozvakerel maškar o nipi, zakazinas lenge, hoj imar te na vakeren andre oda nav ňisave manušeske.“ Vičinde len a prikazinde lenge, hoj imar šoha te na vakeren aňi te na sikaven andro nav Ježiš. Ale o Peter the o Jan lenge odphende: „Korkore rozsudzinen, či oda uľahas mištes anglo Del, hoj buter te šunas tumen sar le Devles. Bo amen našťi preačhas te vakerel pal oda, so dikhľam the šunďam.“ Paľis lenge mek jekhvar zakazinde a mukle len, bo na arakhle pre lende ňič, vaš soske len šaj potrestindehas. Bo savore manuša lašarenas le Devles vaš oda, so pes ačhiľa. Ole manušeske, so sasťiľa avri, sas buter sar saranda (40) berš. A sar len premukle, avle paš peskre a phende lenge pal savoreste, so lenge o bare rašaja the o phuredera phende. Sar oda on šunde, jekhetane hazdle o hangos ko Del a phende: „Tu sal o Nekbareder Del, savo kerďa o ňebos the e phuv, o moros a the savoro, so andre lende hin. Tu phenďal prekal o Sveto Duchos prekal o muj tire služobňikoskro, amare dadeskro le Davidoskro: ‚Soske pes choľaren o narodi a o manuša gondoľinen avri o zbitočna plani? O kraľa pre phuv the o vladara ušťile upre a gele pro Del the pre leskro Pomazimen.‘ Bo čačes o Herodes, o Pontsko Pilat, o pohana the o Izraeliti pes zgele andre kada foros pre tiro sveto Služobňikos, pro Ježiš, saves tu pomazinďal, hoj te keren savoro oda, so tiro vast the tiri voľa imar anglal kamľa, hoj pes te ačhel. Avke akana, ó, Rajeja, dikh pre oda, sar amen daraven avri a de tire služobňikenge te vakerel o lav šmelones the bi e dar. Nacirde tiro vast a sasťar avri, ker o ďivi the o zazraki andro nav Ježiš, andro nav tire svete Služobňikoskro.“ A sar pes preačhile te modľinel, razisaľiľa oda than, kaj sas zgele, a jekhvareste sas savoredžene naplňimen le Svete Duchoha a vakerenas le Devleskro lav bi e dar. Olen, ko pačanďile, sas jekh gondoľišagos the jekh jilo a sas igen but džene. A ňiko lendar na phenelas pal oda, so les sas, hoj oda hin leskro, ale savoro len sas jekhetane. O apoštola svedčinenas andre bari zor, hoj o Raj o Ježiš ušťiľa andral o meriben a upral lende savorende sas bari milosť le Devleskri. Na sas ňiko maškar lende, kas uľahas vareso frima. Bo savore, kas sas maľi abo khera, bikenenas len a ola love, so vaš oda chudenas, anenas le apoštolenge a on rozdenas savorenge, kaske keci kampelas. Jekh lendar sas o Jozef, saves dine o apoštola nav Barnabaš (so hin prethodo: Oda, ko avren podhazdel upre.) Ov sas Levitas andral o Ciprus. Les sas maľa, bikenďa la a ola love anďa a thoďa le apoštolenge paš o pindre. Sas jekh murš, savo pes vičinelas Ananijaš a leskri romňi Zafira, a on bikende peskri maľa. Ale ov peske počoral mukľa ole lovendar a leskri romňi olestar džanelas. Okla love, so leske ačhiľa, anďa a thoďa le apoštolenge paš o pindre. O Peter phenďa: „Ananijaš, soske o beng naplňinďa tiro jilo, hoj te klamines le Svete Duchoske, a počoral tuke mukľal ole lovendar, so chudňal vaš e maľa? Či na sas odi maľa tiri, akor sar mek na sas bikenďi? A sar sas bikenďi, či našťi kerďal ole lovenca oda, so tu kamľal? Soske tuke domukľal andro jilo odi veca? Na klaminďal le manušenge, ale le Devleske.“ Sar šunďa o Ananijaš ola lava, peľa tele a muľa. A pre savoredženende, ko pes pal oda došunde, avľa bari dar. O terne murša ušťile, ile les avri a parunde les. Vaj pal o trin ori avľa andre the leskri romňi, ale oj na džanelas, so pes ačhiľa. O Peter phučľa the latar: „Phen mange, či vaš kajci bikenďan e maľa?“ „He, vaš ajci,“ oj odphenďa. Avke lake o Peter phenďa: „Soske tumen dovakerďan, hoj pokušinena le Rajeskre Duchos? Dikh, o pindre olengre, ko parunde tire romes, hine paš o vudar a ľidžana avri the tut.“ A oj jekhvareste peľa tele leske paš o pindre a muľa. Sar avle andre o terne murša, dikhle la muľa, ile la avri a parunde la paš lakro rom. A avľa bari dar pre caľi khangeri the pre savorende, ko pes pal oda došunde. Prekal o vasta le apoštolengre pes ačhenas maškar o nipi bare ďivi the zazraki. Savore pačabnaskre pes arakhenas jekhetane andre dvora le Šalamunoskri a sas len jekh gondoľišagos. Aver džene pes daranas paš lende te džal, ale maškar o nipi len sas bari pačiv. So dureder, ta buter manuša pačanas a igen but murša the džuvľa pačanďile andro Raj. Pro uľici anenas le nasvalen a thovenas len pro hadži the pro nošitki, hoj te odarik predžala o Peter, hoj bajča leskro ciňos te avel pre varesave lendar. A avenas ode the but nipi andral o fori pašal o Jeruzalem a anenas le nasvalen the olen, kas o nalačhe duchi trapinenas, a savore sas sasťarde avri. Akor ušťiľa o nekbareder rašaj the savore, so leha sas andral e sekta le Saducejengri, a igen žjarlinenas, vašoda chudle le apoštolen a phandle andre foroskri bertena. Ale o aňjelos le Rajeskro phundraďa prekal e rat o vudar la bertenakro, ľigenďa len avri a phenďa: „Džan andro chramos a vakeren le manušenge savore lava pal oda nevo dživipen.“ Sar oda on šunde, avle sig tosara andro chramos a sikavenas. A sar avľa o nekbareder rašaj the ola, ko sas leha, zvičinde e Bari Rada, savore phurederen andral o Izrael. A bičhade andre bertena, hoj te anen le apoštolen. Ale sar ode gele, na arakhle len andre bertena. Avke avle pale a phende: „E bertena arakhľam mištes phandľi andre a o stražňika ačhenas avri paš o vudar, ale sar la phundraďam, na arakhľam andre ňikas.“ Sar oda šunďa o veľiťeľis le chramoskre stražňikengro the o bare rašaja, čudaľinenas pes, bo na džanenas, so pes ačhiľa. Androda vareko avľa a phenďa lenge: „Dikhen, ola murša, saven tumen thoďan andre bertena, ačhen andro chramos a sikaven le manušen.“ Avke o veľiťeľis peskre sluhenca geľa a anďa le apoštolen, ale na zoraha, bo daralas le manušendar, hoj andre lende te na čhivkeren le barenca. Sar len ande, ačhade len angle Bari Rada. O nekbareder rašaj lendar phučľa: „Či tumenge na zakazinďam te sikavel andre oda nav? Ale tumen pherdžarďan o Jeruzalem tumare sikavibnaha a amenge den e vina vaš leskro meriben.“ A o Peter the okla apoštola odphende: „Buter kampel te šunel le Devles sar le manušen. O Del amare dadengro uštaďa andral o meriben le Ježiš, saves tumen primarďan pro kerestos a murdarďan. O Del les hazdňa upre paš peskro čačo vast a kerďa lestar Nekbareder Vodcas the Spasiťeľis, hoj o Izrael te visaľol pale ko Del a te aven lenge odmukle o bini. Amen sam o švedki kale vecenge a the o Sveto Duchos, saves diňa o Del olenge, ko les šunen.“ Sar oda on šunde, ačhile igen choľamen a kamle len te murdarel. Ale ušťiľa varesavo Farizejis andral e Bari Rada, savo pes vičinelas Gamaliel a sas učiťeľis le Zakonoskro, saves peske važinenas savore nipi. Ov rozkazinďa, hoj te ľidžan le manušen pro sikra avri a phenďa lenge: „Muršale andral o Izrael, mištes tumen rozgondoľinen, so kerena kale manušenca! Bo nadočirla ušťiľa o Teudas, savo phenelas pal peste, hoj ov hino vareko. A prithode pes paš leste vaj štar šel (400) murša. Ale sar les paľis murdarde, savore, ko les šunenas, pes rozdenašle a rozgele. A pal leste ušťiľa o Judaš andral e Galileja, akor sar pes zgenenas o manuša. Iľa pal peste but nipen a the ov muľa a savore, ko les šunenas, pes rozdenašle. Vašoda tumenge phenav: Den smirom kale manušen a muken len te džal! Bo te kada planos abo kadi buči hin le manušendar, rozperela pes, ale te oda hin le Devlestar, našťi len zaačhavena. A te na pes paľis mek sikavel, hoj džan pro Del!“ A savore andral e Bari Rada les šunde. Vičinde peske le apoštolen a marde len. Prikazinde lenge, hoj te na vakeren andro nav Ježiš, a premukle len. Sar o apoštola odgele pašal e Bari Rada, thovenas baripen vaš oda, hoj šaj cerpinen vaš o nav Ježiš. Na preačhenas sako džives te sikavel andro chramos the pal o khera a vakerenas o evaňjelium, hoj o Ježiš hin o Kristus. Andre ola dživesa, sar sas furt buteder učeňika, chudle o Helenisti te dudrinel pro Hebreja, hoj sako džives na kerenas pašal lengre vdovi avke sar pašal aver vdovi. Akor peske o dešuduj (12) apoštola vičinde savore učeňiken a phende: „Nane oda šukares, hoj amen te omukas le Devleskro lav a te keras pašal o skaminda. Vašoda, phralale, kiden tumenge tumendar avri efta muršen, pal save sako džanel, hoj hine naplňimen le Svete Duchoha the la goďaha. Len ačhavaha andre kadi služba a amen pes šaj modľinas a služinas le Devleskre laveha calo časos.“ Oda lav sas pre dzeka savoredženenge a kidle peske avri le Štefan, muršes, andre savo sas pherdo pačaben the Sveto Duchos, a the le Filip, le Prochorus, le Nikanor, le Timon, le Parmenas the le Mikulaš andral e Antiochija, savo sas Grekos a savo imar sigeder pregeľa pro židoviko pačaben. Ačhade len anglo apoštola a on pes pre lende modľinde a thode pre lende o vasta. Le Devleskro lav barolas a sas furt buteder učeňika andro Jeruzalem. A the igen but rašaja pačanďile. A o Štefan, andre savo sas pherdo le Devleskri milosť the zor, kerelas maškar o nipi bare ďivi the zazraki. No avle varesave manuša andral e Libertinsko sinagoga, kaj sas Židi andral e Cirenija the Alexandrija, a avle mek the ola, so sas andral e Cilicija the andral e Azija, a vesekedinenas pes le Štefanoha. Ale o Duchos diňa le Štefan ajsi goďi te vakerel, hoj leske našťi odphenenas. Avke počoral prevakerde varesave muršen, hoj te phenen: „Šunďam les te vakerel nalačhe lava pro Mojžiš the pro Del.“ Avke marde upre le nipen, le phurederen the le zakoňiken. Avle pre leste, chudle les a ľigende les angle Bari Rada. Ande falošne švedken, save phende: „Kada manuš na preačhel te vakerel nalačhe lava pre kada sveto than the pro zakonos. Bo šunďam les te vakerel, hoj oda Ježiš Nazaretsko čhivela tele kada than a čerinela o tradiciji, so amenge diňa o Mojžiš.“ Savore, so bešenas andre Bari Rada, pes zadikhle pro Štefan a dikhle, hoj leskro muj dičholas avke sar muj le aňjeloskro. O nekbareder rašaj lestar phučľa: „Hin oda čačes avke?“ O Štefan odphenďa: „Phralale the dadale, šunen! O baro Del pes sikaďa amare dadeske le Abrahamoske, sar sas andre Mezopotamija, sar mek na bešelas andro Charan a phenďa leske: ‚Dža avri andral tiri phuv the andral tiri famelija a dža andre odi phuv, savi tuke sikavava.‘ Avke geľa het andral e chaldejiko phuv a bešelas andro Charan. Paľis, sar muľa leskro dad, preande les odarik andre kadi phuv, andre savi tumen akana bešen. O Del ode na diňa le Abraham aňi sikra phuv, ale diňa les lav, hoj odi phuv dela leske the leskre potomkenge. O Del oda phenďa akor, sar mek les na sas čhave. O Del phenďa, hoj leskre potomki bešena andre cudzo phuv, hoj ode lendar kerena otroka a štar šel (400) berš len trapinena. Ale oda narodos, kaske on služinena, me sudzinava, phenďa o Del. Paľis odarik avena avri a služinena mange pre kada than. Kerďa leha zmluva pal e obriezka, avke leske uľiľa o Izak a pro ochtoto džives les o Abraham obrezinďa. Le Izakostar sas o Jakob a le Jakobostar sas amare dešuduj (12) bare dada. O bare dada žjarlinenas pro Jozef a bikende les andro Egipt, ale o Del sas leha a iľa les avri andral savore leskre pharipena, presikaďa leske peskri milosť a diňa les goďi anglo Faraonos, egiptsko kraľis. Ov paľis ačhaďa le Jozef, hoj pes te starinel pal o Egipt the pal calo leskro kher. Avke avľa bari bokh pro calo Egipt the pro Kanaan the baro pharipen a amare daden na sas so te chal. Sar šunďa o Jakob, hoj andro Egipt hin o chaben, bičhaďa ode ešebnovar amare daden. A sar ode avle dujtovar, diňa pes o Jozef te prindžarel peskre phralenge a o Faraonos pes dodžanľa pal e famelija le Jozefoskri. Avke len bičhaďa o Jozef, hoj te anen ke leste leskre dades le Jakob the caľi leskri famelija – eftavardeš the pandž (75) manušen. O Jakob the amare dada avle tele andro Egipt a ode the mule. Paľis len preľigende andro Šichem a parunde len andro hrobos. Oda hrobos cinďa o Abraham le Chamoroskre čhavendar andro Šichem. Sar imar avelas o časos, hoj o Del te doľikerel oda lav, so diňa le Abrahamoske, amare manuša andro Egipt igen baronas a zoraľonas, medik na chudňa te kraľinel andro Egipt aver kraľis, savo imar na prindžarelas le Jozef. Oda kraľis paľis avke trapinelas amare manušen the amare daden, hoj mušinenas te odčhivel peskre čhavoren, save mekča uľonas a mukenas len te merel. Andre oda časos uľiľa o Mojžiš a sas igen šukar anglo Del. Trin čhon les bararenas avri andre le dadeskro kher. Sar les mušinde pestar te del het, arakhľa les le faraonoskri čhaj a bararďa les avri sar peskre čhas. O Mojžiš sas avrisikado andro nekfeder egiptsko goďaveripen a sas zoralo andre oda, so vakerelas, the andre oda, so kerelas. Sar leske sas saranda (40) berš, avľa leske andro jilo, hoj te džal te dikhel peskre phralen, le Izraeliten. A sar dikhľa o Mojžiš, hoj varesavo Egipťanos dukhavelas jekhe Izraelitas, geľa les te braňinel a murdarďa le Egipťanos. Ov peske gondoľinelas, hoj leskre manuša achaľona, hoj len o Del kamel te zachraňinel prekal leskro vast, ale on oleske na achaľile. Paľis pre aver džives avľa o Mojžiš paš o duj Izraeliti, save pes vesekedinenas maškar peste. Kamľa maškar lende te anel o smirom a phenďa: ‚Muršale! Phrala san, soske tumen maren?‘ Ale oda, ko dukhavelas peskre phrales, ispidňa le Mojžiš a phenďa: ‚Ko tut ačhaďa upral amende vodcaske the sudcaske? Kames man te murdarel avke, sar murdarďal idž kole Egipťanos?‘ Sar oda o Mojžiš šunďa, denašľa a bešelas andre midijaňiko phuv sar cudzincos, kaj leske uľile duj muršora. Pal o saranda (40) berš pes sikaďa o aňjelos le Rajeskro pre pušťa le Mojžišoske paš o verchos Sinaj andro krakos, so labolas. Sar oda dikhľa o Mojžiš, čudaľinelas pes oleske, so dikhel. Ale sar geľa pašeder, hoj te dikhel feder, prevakerďa ke leste o hangos le Rajeskro: ‚Me som o Del tire dadengro, o Del le Abrahamoskro, o Del le Izakoskro a o Del le Jakoboskro.‘ O Mojžiš avke predaranďiľa, hoj izdralas a daralas pes pre oda te dikhel. O Raj leske phenďa: ‚Čhiv tele o sandalki pal o pindre, bo odi phuv, pre savi ačhes, hiňi sveto. Dikhľom, me mištes dikhľom, sar mire nipi cerpinen andro Egipt a šunďom, sar lenge hin phares. Vašoda avľom tele, hoj len te zachraňinav. Avke akana av a bičhavava tut andro Egipt.‘ Oda sas oda Mojžiš, saves on na kamle a saveske phende: ‚Ko tut ačhaďa upral amende vodcaske the sudcaske?‘ A ipen les bičhaďa o Del, hoj len te ľidžal a te zachraňinel akor, sar ke leste prevakerďa o aňjelos, savo pes leske sikaďa andro krakos. O Mojžiš len iľa avri andral o Egipt a kerelas o ďivi the o zazraki andro Egipt, paš o Lolo moros a the pre pušťa saranda (40) berš. Oda hin oda Mojžiš, savo phenďa le Izraelitenge: ‚O Raj, tumaro Del, tumen dela ajse prorokos tumare phralendar, sar som me.‘ Ov hin oda, ko sas pre pušťa le manušenca andral o Izrael the le aňjeloha, savo ke leste vakerelas pro verchos Sinaj the ke amare dada, a ov chudňa o lava le dživipnaskre, hoj len te del amenge. Ale amare dada les na kamenas te šunel, odčhide les a visarde pes pale le jilenca andro Egipt. Phende le Aronoske: ‚Ker amenge devlen, save džana anglal amende, bo na džanas, so pes ačhiľa ole Mojžišoha, so amen iľa avri andral e egiptsko phuv.‘ Andre ola dživesa peske kerde modla gurumňora a obetinde lake. Radisaľonas oleske, so kerde peskre vastenca. Ale o Del pes lendar visarďa het a diňa lenge, hoj pes te modľinen ko ňeboskre čercheňa, avke sar hin pisimen andro zvitkos le prorokengro: ‚Izraelitale, či mange anďan obeti the dari pre pušťa tel o saranda (40) berš? Iľan a ľidžanas le Molochoskro stanos the e čercheň tumare devleskri le Refanoskri; o modli, so tumenge kerďan, hoj anglal lende te banďon. Vašoda tumen bičhavava andro zajaťje dži pal o Babilon.‘ Amare daden sas pre pušťa o Svetostankos. Sas kerdo avke, sar o Del le Mojžišoske phenďa the sar oda dikhľa. Oda Svetostankos preile amare dada a le Jozuaha les doande andre phuv, so sas le pohanengri. Le pohanen tradňa o Del het amare dadendar a o Svetostankos ode ačhiľa dži andro dživesa le Davidoskre. O Del rado dikhelas le David a o David mangelas le Jakoboskre Devles, či šaj leske ačhavel kher, ale oda sas o Šalamun, ko le Devleske ačhaďa kher. Ale o Nekbareder na bešel andro khera, so hine kerde le manušengre vastendar, avke sar phenel o prorokos: ‚O ňebos hin miro tronos, phenel o Del, a e phuv hiňi tel mire pindre. Savo kher mange ačhavena? Vaj kaj hin varesavo than, kaj mange me šaj odpočovinav? Či oda savoro na kerďa miro vast?‘ Tumen zacata manušale! O jile tumende hin zaphandle a na šunen pro kana! Tumen furt džan pro Sveto Duchos avke sar the tumare dada! Pre savo prorokos na džanas tumare dada? Se on murdarde olen, ko imar anglal phenenas, hoj avela o Čačipnaskro. A tumen les akana diňan andre a murdarďan. Tumen priiľan o Zakonos le aňjelendar a na doľikerďan les!“ Sar kada šunde, avľa lenge bari choľi andro jile a randenas pre leste le dandenca. O Štefan, naplňimen le Svete Duchoha, hazdňa o jakha pro ňebos a dikhľa le Devleskri slava the le Ježiš te ačhel pal e čači sera le Devleskri. A phenďa: „Dikhav o ňebos phundrado a le Čhas le Manušeskres te ačhel pal e čači sera le Devleskri.“ Akor on chudle zorales te vičinel, phandle peske andre o kana a jekhetane pre leste chučile. Tradle les avri andral o foros a chudle andre leste te čhivkerel le barenca. O švedki peske thode o plašťi paš jekh terno manuš, savo pes vičinelas Saul. A sar čhivkerenas andro Štefan le barenca, ov vičinelas pro Raj: „Raja, Ježiš, prile mire duchos!“ Paľis peľa pro khoča a vičinďa zorale hangoha: „Rajeja, ma rachin lenge kada binos!“ Sar oda phenďa, zasuča. O Saul suhlasinelas, hoj le Štefan murdarde. A ole dživesestar chudle igen te džal pre khangeri andro Jeruzalem. Savoredžene pes rozdenašle andre Judsko the andre Samarija, ale o apoštola na denašle. O pobožna murša parunde le Štefan a igen pal leste rovenas. Ale o Saul chudňa te ňičinel e khangeri. Džalas andro khera, lelas le muršen the le džuvľen a thovelas len andro berteni. Ola, ko pes rozdenašle, vakerenas o evaňjelium všadzik, kaj džanas. O Filip geľa andro foros Samarija a kazinelas lenge le Kristus. But manuša igen mištes šunenas, so o Filip vakerelas, a dikhenas o zazraki, so kerelas. Bo andral o but manuša avenas avri o nalačhe duchi bara vikaha a but kaľiki the bange sasťile avri. Avke avľa baro radišagos andre oda foros. Ale andre oda foros imar angloda dživelas jekh murš, savo pes vičinelas Šimon. Ov peskre čarenca kerelas oda, hoj pes o nipi andre Samarija igen te čudaľinen, a lašarelas pes, hoj hino vareko baro. Savoredžene les igen šunenas, o bare the o cikne, a phenenas: „Ov hino odi Bari zor le Devleskri.“ Igen mištes les šunenas, bo imar but kerelas maškar lende o čari. Ale sar pačanďile le Filiposke, savo lenge vakerelas pal o kraľišagos le Devleskro the pal o nav Ježiš Kristus, denas pes te bolel, o murša the o džuvľa. No the oda Šimon pačanďiľa, diňa pes te bolel a phirelas pal o Filip. A sar dikhľa, hoj pes ačhen bare ďivi the zazraki, čudaľinelas pes. Sar pes o apoštola andro Jeruzalem došunde, hoj e Samarija priiľa o lav le Devleskro, bičhade ke lende le Peter the le Jan. Sar ode doavle, modľinenas pes vaš lenge, hoj te chuden le Svete Duchos, bo o Sveto Duchos mek na avľa tele pre ňikaste lendar a sas ča bolde andro nav le Rajeskro le Ježišoskro. Avke pre lende thode o vasta a on priile le Svete Duchos. Sar dikhľa o Šimon, hoj le Svete Duchos chudle akor, sar pre lende o apoštola thode o vasta, anďa lenge love a phenďa: „Den the man kajsi zor, hoj oda, pre kaste thovava o vasta, te chudel le Svete Duchos.“ O Peter leske phenďa: „Mi kirňon tire love the tuha, bo tuke gondoľinďal, hoj tuke šaj cines le Devleskro daros vaš o love! Tu na sal jekh amendar andre kadi buči, bo tiro jilo nane žužo anglo Del. Vašoda ker pokaňje andral kada binos a mang le Rajes, či tuke na odmukela oda, so tuke gondoľinehas andro jilo. Bo dikhav, hoj hin andre tu pherdo zavisť a sal phandlo andro binos!“ O Šimon odphenďa: „Mangen le Rajes vaš ma, hoj te na avel pre ma ňič olestar, so phenďan.“ Sar imar o apoštola dine avri o sveďectvos a vakerde le Rajeskro lav, džanas pale andro Jeruzalem. Pal o drom vakerenas avri o evaňjelium andro but Samaritanska gavora. O aňjelos le Rajeskro prevakerďa ko Filip a phenďa leske: „Ušťi a dža pro juhos, pro drom, so džal andral o Jeruzalem tele andre Gaza.“ (Pal oda drom pes imar akana na phirel.) O Filip ušťiľa a geľa. Dikhľa muršes Etiopčanos, savo sas baro manuš, eunuchos la Kandakakro, la kraľovnakro andral e Etiopija. Ov sas upral savoro lakro barvaľipen a sas andro Jeruzalem te lašarel le Devles. Džalas pale khere, bešelas pre peskro verdan a genelas le prorokos Izajaš. A o Duchos phenďa le Filiposke: „Dža pašeder a dochude o verdan.“ Sar doavľa o Filip a šunďa les te genel le prorokos Izajaš, phenďa: „Či achaľos oda, so genes?“ Ov odphenďa: „Sar šaj achaľuvav, te mange ňiko na phenela, pal soste ode džal?“ A mangľa le Filip, hoj te bešel paš leste a te džal leha. Oda, so genelas le Devleskre Lavestar, sas kada: „Ľidžanas les sar ovečka te murdarel a avke sar o bakroro na del avri o hangos anglal oda, ko les strihinel, avke aňi ov na phundraďa peskro muj. Ov sas teledikhlo a na sudzinde les avke, sar kampľa. A ko šaj vakerela pal leskro potomstvos, te leskro dživipen pes lel pal e phuv?“ O eunuchos odphenďa le Filiposke: „Mangav tut, pal kaste vakerel o prorokos? Pal peste, či pal avreste?“ Akor chudňa o Filip te vakerel ole lavestar andral o Izajaš a phenelas leske o evaňjelium pal o Ježiš. Sar džanas pal o drom, dikhle varesavo paňi a o eunuchos phenďa: „Dikh, paňi! So mange braňinel te del pes te bolel?“ [O Filip phenďa: „Te pačas andral calo tiro jilo, šaj.“ Ov odphenďa: „Pačav, hoj o Ježiš Kristus hino le Devleskro Čhavo.“] Avke zaačhaďa o verdan a sodujdžene, o Filip the o eunuchos, gele andro paňi a bolďa les. Sar avle avri andral o paňi, o Duchos le Rajeskro iľa le Filip het. O eunuchos les imar buter na dikhľa a džalas peskre dromeha radišagoha. O Filip pes arakhľa andro Azotus. Phirelas a vakerelas savore ole forenge o evaňjelium, medik na doavľa andre Cezarea. O Saul mek furt džalas pro učeňika le Rajeskre a kamelas len te murdarel avri. Avľa ko nekbareder rašaj a mangľa lestar o ľila pro sinagogi andro Damašek, hoj te rodel avri ole muršen the ole džuvľen, save džan pal o drom le Rajeskro, hoj len te phandel andre a te anel len andro Jeruzalem. Ačhiľa pes androda, sar džalas, sar imar sas pašes paš o Damašek, hoj les jekhvareste zaučharďa andre o švetlos andral o ňebos. Peľa pre phuv a šunďa o hangos, savo leske phenďa: „Saul, Saul, soske pre mande džas?“ O Saul phenďa: „Ko sal, Rajeja?“ O Raj odphenďa: „Me som o Ježiš, pre kaste tu džas. Ušťi a dža andro foros, ode pes tuke phenela, so kampel te kerel.“ Ola murša, so leha džanas jekhetane, na džanle pre oda so te phenel, bo šunde o hangos, ale ňikas na dikhle. Paľis o Saul ušťiľa pal e phuv, a sar phundraďa o jakha, na dikhelas ňič. Avke les ile vastestar a ľigende les andro Damašek. Trin džives sas koro a na chalas aňi na pijelas. Andro Damašek sas varesavo učeňikos, savo pes vičinelas Ananijaš. Leske phenďa o Raj andro viďeňje: „Ananijaš!“ „Kade som, Rajeja,“ odphenďa. Avke leske o Raj phenďa: „Ušťi a dža pre uľica, so pes vičinel Rovno. Andre le Judaskro kher arakh avri le Saul andral o Tarzus, bo ipen akana pes modľinel. Ov dikhľa andro viďeňje muršes, savo pes vičinel Ananijaš, savo avľa paš leste a thoďa pre leste o vasta, hoj te dikhel.“ O Ananijaš odphenďa: „Rajeja, but manušendar šunďom pal kada murš, hoj keci but nalačhipen kerďa tire manušenge andro Jeruzalem. A the kade les hin zor le bare rašajendar te phandel andre savoren, ko lašaren tiro nav.“ Ale o Raj leske phenďa: „Dža, bo me mange les kidňom avri, hoj prekal leste te kerav miri buči, hoj ov te anel miro nav anglo aver narodi, anglo kraľa the anglo čhave le Izraeloskre. Me leske sikavava, keci but mušinela te precerpinel vaš miro nav.“ Akor odgeľa o Ananijaš a geľa andro kher, thoďa pre leste o vasta a phenďa: „Saul, phrala! O Raj o Ježiš, savo pes tuke sikaďa pro drom, sar avehas kade, man bičhaďa, hoj pale te dikhes a te aves naplňimen le Svete Duchoha.“ Takoj leske pele tele pal o jakha ajse sar šupini. Chudňa pale te dikhel, ušťiľa a diňa pes te bolel. Paľis chaľa o chaben a chudňa zor. O Saul ačhiľa vajkeci dživesa le učeňikenca andro Damašek. Takoj vakerelas andro sinagogi, hoj o Ježiš Kristus hin le Devleskro Čhavo. Savore, save les šunde, pes čudaľinenas a phenenas: „Či nane oda ov, savo andro Jeruzalem murdarelas olen, ko lašarenas kada nav? A the kade avľa, hoj len te phandel andre a te ľidžal anglo bare rašaja.“ O Saul furt zoraľolas andro lav. Igen džanelas te dokazinel, hoj o Ježiš hino o Kristus, až avke, hoj o Židi, so bešenas andro Damašek, pre oda našťi odphenenas. Sar imar pregeľa but dživesa, o Židi pes maškar peste dovakerde, hoj les murdarena, a stražinenas o brani rat-džives, hoj les te murdaren, ale o Saul pes pal oda dodžanľa. Vašoda o učeňika les rači mukle tele pal o muros le lanoha andro košaris. Sar avľa o Saul andro Jeruzalem, kamľa te džal paš o učeňika, ale daranas lestar, bo na pačanas leske, hoj ov hino čačes učeňikos. Ale o Barnabaš les iľa, ľigenďa ko apoštola a vakerďa lenge avri, sar o Saul dikhľa le Rajes pro drom, sar leha vakerďa a the sar andro Damašek vakerelas bi e dar andro nav le Ježišoskro. Paľis o Saul ačhiľa lenca a phirelas pal o Jeruzalem. Kazinelas šmelones andro nav le Rajeskro le Ježišoskro. Vakerelas a vesekedinelas pes le Židenca, save vakerenas grecki. Ale on les kamenas te murdarel. No, sar pes pal oda dodžanle o phrala, ile les tele andre Cezarea a bičhade andro Tarzus. Avke sas smirom andro khangera pal caľi Judsko, Galileja the Samarija. O khangera zoraľonas a baronas, bo dživenas andre sveto dar anglo Raj a o Sveto Duchos len poťešinelas. Sar phirelas o Peter than thanestar, avľa the ke le Devleskre manuša, save bešenas andre Lidda. A arakhľa ode varesave manušes, savo pes vičinelas Eneaš. Ov sas kaľikos a ochto beršendar pašľolas ča andro hadžos. O Peter leske phenďa: „Eneaš, o Ježiš Kristus tut sasťarel avri! Ušťi a ker pal tu o hadžos!“ A o Eneaš takoj ušťiľa. Dikhle les savore, so bešenas andre Lidda the andro Šaron, a visarde pes ko Raj. Andre Joppa sas jekh učeňička, savi pes vičinelas Tabita, so hin andre grecko čhib Dorkas. Oj kerelas but lačhipen a pomožinelas le čorenge. Andre ola dživesa pes ačhiľa, hoj nasvaľiľa a muľa. Sar la thode le paňeha, ľigende la andro upruno kher. Vašoda, hoj e Lidda hiňi pašes paš e Joppa a o učeňika pes došunde, hoj ode hin o Peter, bičhade ke leste duje muršen a mangenas les: „Av sig ke amende!“ O Peter ušťiľa a geľa lenca. Sar doavľa ode, ľigende les andro upruno kher a zgele pes paš leste savore vdovi a sikavenas leske o rokľi the o gada, so lenge kerelas e Tabita, medik sas lenca. Akor bičhaďa o Peter savoren avri, geľa pro khoča a modľinďa pes. Paľis visaľiľa ke muľi a phenďa lake: „Tabito, ušťi!“ A oj phundraďa o jakha, a sar dikhľa le Peter, bešľa peske. O Peter lake podiňa o vast a pomožinďa lake te ušťel upre. Paľis vičinďa savore Devleskre manušen the le vdoven a sikaďa lenge la Tabita džidona. Dodžanľa pes pal oda caľi Joppa a but džene pačanďile andro Raj. O Peter ačhiľa but dživesa andre Joppa ke varesavo Šimon, savo kerelas buči le cipenca. Andre Cezarea sas varesavo murš, savo pes vičinelas Kornelius. Ov sas veľiťeľis upral o šel slugaďa andral e čata, so la vičinenas Italsko. Ov sas pobožno manuš a ov the caľi leskri famelija lašarenas le Devles. Pomožinelas but le čorenge a furt pes modľinelas ko Del. Jekhvar, vaj trin orendar pal o dilos, žužes dikhľa andro viďeňje le Devleskre aňjelos. O aňjelos leske phenďa: „Kornelius!“ Ov pes pre leste zadikhľa a daraha phenďa: „So, Rajeja?“ O aňjelos leske odphenďa: „Tiro lačhipen, so kerehas le čorenge, the o modľitbi sas avrišunde a o Del pre tu na bisterďa. Avke akana bičhav le muršen andre Joppa a vičin le Šimon, saves vičinen Peter. Ov bešel ke varesavo Šimon, savo kerel buči le cipenca a saveskro kher hino paš o moros. Ov tuke phenela, so kampel te kerel.“ A sar odgeľa het o aňjelos, so leha vakerelas, vičinďa peske o Kornelius duje sluhen the jekhe pobožne slugaďis, savo paš leste furt ačhelas. Sar imar lenge savoro vakerďa avri, bičhaďa len andre Joppa. Pre aver džives, sar sas ola murša pro drom a imar sas pašes paš o foros, vaj pro dilos, o Peter geľa pro pados pes te modľinel. Igen bokhaľiľa a kamelas te chal. Medik leske kerenas o chaben, dikhľa viďeňje. Dikhľa o ňebos phundrado a andral o ňebos avelas tele pre phuv vareso ajso sar bari lepeda mukľi tele le štare agorendar. Andre odi lepeda sas savore štarepindrengre džviri, so hin pre phuv, o čirikle a the ola, so pes cirden pal e phuv. A prevakerďa ke leste o hangos: „Ušťi, Peter, murdar a cha!“ O Peter phenďa: „Na, Rajeja, bo mek šoha na chaľom vareso melalo abo nažužo!“ Oda hangos leske pale phenďa: „Tu ma phen melalo pre oda, so o Del obžužarďa!“ Kada savoro pes ačhiľa trival a paľis e lepeda sas takoj iľi upre andro ňebos. Medik o Peter andre peste gondoľinelas, hoj so leske o Del kamľa te phenel prekal oda viďeňje, doavle paš e brana ola murša, saven bičhaďa o Kornelius, bo arakhle o drom paš le Šimonoskro kher. Vičinenas a phučenas, či ode na bešel o Šimon, saves vičinen Peter. Sar mek gondoľinelas o Peter pal oda viďeňje, phenďa leske o Duchos: „Dikh, trin murša tut roden. Ušťi, dža tele pal o pados a dža lenca! Ma odcirde tut lendar, bo me len bičhaďom.“ Sar avľa o Peter tele pal ola murša, phenďa: „Me som oda, kas roden. Soske pal ma avľan?“ On odphende: „Bičhaďa amen o Kornelius, o veľiťeľis upral o šel slugaďa. Ov hino čačipnaskro manuš, savo pes daral le Devlestar a saves calo židoviko narodos del pačiv. O sveto aňjelos leske phenďa, hoj tut te vičinel andre peskro kher a te šunel tire lava.“ Akor len vičinďa o Peter andre a presikaďa lenge e pačiv a presute ode. Pre aver džives o Peter odgeľa lenca a gele leha the varesave phrala andral e Joppa. Pre dujto džives doavle andre Cezarea. O Kornelius len imar užarelas a vičinďa peske la famelija the peskre nekpašeder prijaťeľen. Sar dikhľa o Kornelius le Peter te avel andre, peľa pro khoča a klaňinelas pes leske. Ale o Peter les hazdňa upre a phenďa: „Ušťi, se the me som ča manuš.“ Vakerelas leha, geľa andre a dikhľa pherdo manušen, so pes ode zgele. A phenďa lenge: „Tumen džanen, hoj le manušeske, so hino Židos, nane domuklo te džal andro kher ke ajso manuš, so nane Židos aňi pes leha te arakhel. Ale mange sikaďa o Del, hoj te na phenav pal varesavo manuš, hoj hino nažužo abo melalo. Vašoda avľom a na odphenďom tuke. A akana phučav, soske vaš ma bičhaďan?“ O Kornelius phenďa: „Anglo štar džives trin orendar man modľinavas andre miro kher a jekhvareste angle ma ačhiľa murš andro igen parne gada a phenďa: ‚Kornelius, tiro lačhipen, so kerehas le čorenge, the o modľitbi sas avrišunde a o Del pre tu na bisterďa. Bičhav andre Joppa a vičin le Šimon, saves vičinen Peter. Ov bešel paš o moros andro kher ko Šimon, savo kerel buči le cipenca. [Sar avela, phenela tuke savoro.]‘ Avke me pal tu bičhaďom a tu mištes kerďal, hoj avľal. A vašoda sam kade akana savore anglo Del, hoj te šunas savoro, so tuke prikazinďa o Raj.“ Akor chudňa o Peter te vakerel: „Akana čačes achaľuvav, hoj o Del na dikhel jekhe manušes barederes sar avres. Ale le Devleske hin pre dzeka sako andral dojekh narodos, ko lestar daral a dživel andro čačipen. Tumen džanen oda lav, so o Del bičhaďa le Izraelitenge, sar vakerelas o evaňjelium pal o smirom prekal o Ježiš Kristus, savo hin o Raj upral savoreste. Tumen džanen pal oda, so pes ačhiľa pal caľi Judsko. Chudňa oda andre Galileja pal o boľipen, so kazinelas o Jan. A tumen džanen pal o Ježiš andral o Nazaret, sar les o Del pomazinďa le Svete Duchoha the la zoraha. O Ježiš phirelas pal e phuv, kerelas o lačhipen le manušenge a sasťarelas savoren, ko sas tel e zor le bengeskri, bo o Del sas leha. Amen sam o švedki savoreske, so ov kerelas andre židoviko phuv the andro Jeruzalem. Paľis les murdarde a primarde pro kerestos. Ale o Del les uštaďa pro trito džives a ov pes sikavelas amenge. Na sikavelas pes savore manušenge, ale ča le švedkenge, saven peske o Del imar anglal kidňa avri, amenge, save leha chahas the pijahas paloda, sar ušťiľa andral o meriben. A ov amenge prikazinďa, hoj te kazinas le manušenge a te svedčinas, hoj ov hino oda, kas o Del ačhaďa te sudzinel le džiden the le mulen. Savore proroka svedčinen pal leste, hoj andre leskro nav ena odmukle o bini sakoneske, ko pačala andre leste.“ Mek sar o Peter vakerelas, o Sveto Duchos avľa tele pre savorende, ko šunenas leskre lava. A o pačabnaskre Židi, so avle le Peteriha, pes čudaľinenas, hoj o Sveto Duchos hino avričhido the pro manuša, so nane Židi, bo len šunde te vakerel andro aver čhiba a te lašarel le Devles. Akor o Peter phenďa: „Či šaj vareko zaačhavel te bolel le paňeha olen, ko priile le Svete Duchos avke sar the amen?“ A prikazinďa lenge, hoj pes te den te bolel andro nav Ježiš Kristus. A on les paľis mangle, hoj te ačhel ode vajkeci dživesa. Paľis šunde o apoštola the o phrala andre Judsko, hoj the o manuša, so nane Židi, priile le Devleskro lav. Sar avľa o Peter upre andro Jeruzalem, dovakerenas leske o pačabnaskre Židi a phende: „Geľal ko naobrezimen manuša a chahas lenca!“ Avke lenge o Peter chudňa savoro te vakerel avri: „Somas andro foros Joppa, modľinavas man a sas man viďeňje. Dikhľom, sar avelas andral o ňebos vareso ajso sar bari lepeda mukľi tele le štare agorendar, a doavľa dži paš ma. Mištes man andre zadikhľom a dikhľom andre le štarepindrengre džviren, le dzive džviren, le čiriklen a the olen, so pes cirden pal e phuv. A šunďom o hangos, savo mange phenďa: ‚Ušťi, Peter, murdar a cha!‘ Me phenďom: ‚Na, Rajeja, bo mek šoha na geľa andre miro muj vareso melalo abo nažužo!‘ O hangos andral o ňebos mange pale phenďa: ‚Tu ma phen melalo pre oda, so o Del obžužarďa!‘ Kada savoro pes ačhiľa trival a paľis sas savoro pale ilo upre andro ňebos. Takoj paloda doavle trin murša, saven ke ma bičhade andral e Cezarea, paš o kher, kaj bešavas. O Duchos mange phenďa, hoj te džav lenca a te na odcirdav man lendar. Avle manca the kala šov phrala a geľam andro kher ke oda murš. Ov amenge vakerelas, hoj andre peskro kher dikhľa le aňjelos, so ačhiľa anglal leste a phenďa leske: ‚Bičhav andre Joppa vajkeci muršen a vičin le Šimon, saves vičinen Peter. Ov tuke vakerela o lava, prekal save aveha zachraňimen tu the calo tiro kher.‘ A soča chudňom te vakerel, avľa pre lende o Sveto Duchos avke sar angloda pre amende. Akor mange avľa pre goďi oda lav le Rajeskro, so ov phenďa: ‚O Jan bolelas le paňeha, ale tumen avena bolde le Svete Duchoha.‘ Te len o Del diňa ajso daros sar the amen, ko pačanďiľam andro Raj Ježiš Kristus, akor ko som me, hoj man te ačhavav le Devleske?“ Sar oda šunde, preačhile pre leste te vakerel. Lašarenas le Devles a phende: „Ta akor o Del diňa the le manušenge, so nane Židi, hoj te keren pokaňje a te dživen.“ Ola, ko pes rozdenašle angle ola pharipena, so avle, sar murdarde le Štefan, gele dži andre Fenicija, Ciprus the Antiochija a vakerenas o evaňjelium ča le Židenge. Ale varesave lendar sas the andral o Ciprus the andral e Cirenija, a sar avle andre Antiochija, vakerenas the le Grekenge o evaňjelium pal o Ježiš Kristus. Le Rajeskri zor sas lenca a but džene pačanďile a visaľile ko Raj. Došunde pes pal oda andre khangeri andro Jeruzalem a bičhade le Barnabaš andre Antiochija. Sar ode avľa a dikhľa odi milosť le Devleskri, radisaľiľa a phenelas lenge, hoj te ačhen paš o Raj cale jilenca. O Barnabaš sas lačho manuš, naplňimen le Svete Duchoha the le pačabnaha. A igen but nipi pačanďile andro Raj. Paľis geľa o Barnabaš andro Tarzus te rodel avri le Saul. A sar les arakhľa, anďa les andre Antiochija. Ačhiľa pes avke, hoj pes calo berš zdžanas andre odi khangeri a sikavenas igen but nipen. Andre Antiochija ešebnovar dine le učeňiken nav kresťana. Andre ola dživesa avle o proroka andral o Jeruzalem andre Antiochija. Jekh lendar, so pes vičinelas o Agabus, ušťiľa a prekal o Duchos prorokinďa, hoj pal caľi phuv avela bari bokh. A odi bokh the čačes avľa akor, sar sas o Klaudius cisaris. Vašoda pes savore učeňika dovakerde, hoj sako dela ajci, keci šaj, hoj te pomožinen le phralenge andre Judsko. Avke skidle upre o love a bičhade le Barnabaš the le Saul, hoj te anen o love le vodcenge andre khangeri andro Jeruzalem. Andre ola dživesa chudňa o kraľis Herodes igen te džal pre varesave džene andral o khangera. A murdarďa la šabľaha le Jakob, le Janoskre phrales. Sar dikhľa, hoj oda sas pre dzeka le Židenge, diňa te zalel the le Peter. Ipen akor sas o inepos le Marengro bi o Kvasos. Sar les chudňa, thoďa les andre bertena a diňa, hoj pre leste te den pozoris štar čati po štar slugaďa. Pal e Patraďi les kamľa o Herodes te anel anglo nipi. Medik stražinenas le Peter andre bertena, o manuša andre khangeri pes vaš leske na preačhenas te modľinel. Rači angloda, sar imar les o Herodes kamľa te anel anglo nipi, sovelas o Peter maškar o duj slugaďa. Ov sas zaphandlo duje lancenca a anglo vudar sas mek o slugaďa, save stražinenas e bertena. A jekhvareste paš leste ačhiľa o aňjelos le Rajeskro a andre bertena avľa baro švetlos. O aňjelos demaďa le Peter andre sera, uštaďa les a phenďa: „Sigo, ušťi!“ A le Peteriske pele tele o lanci pal o vasta. O aňjelos leske phenďa: „Phand o sirimos a uri o sandalki!“ O Peter oda kerďa a o aňjelos leske paľis phenďa: „Le pre tu o plašťos a av pal ma!“ O Peter džalas pal leste a aňi na džanelas, hoj oda, so pes ačhel prekal o aňjelos, hin čačes. Gondoľinelas peske, hoj džal suno. Sar pregele ešebne slugaďen the dujtone, doavle paš e trastuňi brana, savaha pes džal andro foros, a phundraďa pes lenge korkori pestar. Sar avle avri, pregele jekh uľica a o aňjelos les jekhvareste omukľa. O Peter avľa ke peste a phenďa: „Akana čačes džanav, hoj o Raj bičhaďa peskre aňjelos a iľa man avri andral o vasta le Herodesoskre a the savorestar, so mange kamle o Židi te kerel.“ Sar imar savoreske achaľiľa, avľa paš o kher la Mariakro. Oj sas e daj le Janoskri, saves vičinen the Marek. Ode sas zgele but manuša a modľinenas pes. O Peter durkinďa pre brana a avľa e čhajori, savi pes vičinelas Rode, a phučľa, ko ode hin. Sar prindžarďa le Peteriskro hangos, avke radisaľiľa, hoj leske na phundraďa, ale denašľa te phenel, hoj o Peter ačhel angle brana. Ale on lake phende: „So sal diliňi?“ No oj ačhelas furt pre peskro lav a phenelas, hoj oda hin čačo. On paľis phende: „Oda hin leskro aňjelos.“ No o Peter mek furt durkinelas. Sar phundrade o vudar, dikhle les a igen pes čudaľinde. O Peter lenge sikaďa le vasteha, hoj te čhiten, a chudňa lenge te vakerel, sar les o Raj iľa avri andral e bertena, a phenďa: „Den ada te džanel le Jakoboske the le phralenge.“ Paľis geľa pre aver than. Sar vidňisaľiľa, daranas pes o slugaďa a chudle pes maškar peste te vesekedinel, bo na džanle, so pes ačhiľa le Peteriha. O Herodes les diňa te rodel. Sar les na arakhľa, vičinďa peske le slugaďen, hoj lendar te phučel, so pes ačhiľa. Paľis len diňa te murdarel. Paloda geľa o Herodes te bešel andral e Judsko andre Cezarea. O Herodes chalas choľi pro Tirčana the pro Sidončana, ale on pes savore jekhetane sthode a avle pal leste. Sar imar prevakerde le Blastus, le kraľiskre nekbaredere manušes a dochudle les pre peskri sera, mangenas le Herodes vaš o smirom, bo lengre phuva chudenas o chaben andral le kraľiskri phuv. A sar avľa oda džives, urďa pes o kraľis andro kraľika gada, bešľa peske pro tronos a prevakerďa ke lende. A o manuša zorales vičinenas: „Kada hin o hangos le Devleskro, a na le manušeskro!“ A takoj ode pro than les o aňjelos le Rajeskro marďa, bo na diňa e slava le Devleske. Chale les o kirme a muľa. O lav le Devleskro džalas furt dureder a buter džene pes pridenas andro pačaben. Sar imar o Barnabaš the o Saul dokerde oda, pre soste sas bičhade, gele het andral o Jeruzalem. Ile peha le Jan, saves vičinenas the Marek. Andre khangeri andre Antiochija sas kala proroka the učiťeľa: o Barnabaš, o Šimon, saves vičinen Kalo, o Lucius andral e Cirenija, o Manahem (savo sas avribarardo paš o guverneris Herodes) the o Saul. Sar služinenas le Rajeske a poscinenas, phenďa lenge o Sveto Duchos: „Odďelinen mange le Barnabaš the le Saul pre odi buči, pre savi len me kidňom avri.“ Avke poscinenas a modľinenas pes, thode pre lende o vasta a mukle len te džal. A on, bičhade le Svete Duchostar, avle tele andre Seleukia a odarik gele la loďaha pro ostrovos Ciprus. Sar avle andro Salamis, vakerenas o lav le Devleskro andre le Židengre sinagogi. O Jan sas lenca a pomožinelas lenge. Sar pregele calo ostrovos dži andro Pafos, arakhle ode varesave Židos, savo sas čaroďejňikos the falošno prorokos. Vičinelas pes Barjezus a ov sas le guverneriha, le Sergiusoha Pavloha, savo sas goďaver murš. Ov peske vičinďa le Barnabaš the le Saul, bo kamelas te šunel le Devleskro lav. Ale o Elimas, o čaroďejňikos, bo avke pes prethovel leskro nav, lenge ačhelas pro lav a kamelas te odlel le guverneris andral o pačaben. Akor o Saul, savo pes vičinelas the Pavol, sas naplňimen le Svete Duchoha. Dikhľa pro Elimas a phenďa leske: „Tu sal le bengeskro čhavo, pherdo le klamišagoha the džungipnaha – tu, so džas pre dojekh čačipen. Kana imar preačheha te previsarel o čače droma le Devleskre? Avke akana pre tu avela o vast le Rajeskro: Korisaľoha a na dikheha pre varesavo časos o kham!“ A takoj pre leste avľa o kaľipen a ov chudňa te rodel, ko les šaj ľidžal vastestar. Sar o guverneris dikhľa, so pes ačhiľa, pačanďiľa a čudaľinelas pes upral le Rajeskro sikaviben. Paľis o Pavol the ola, so sas leha, gele la loďaha andral o Pafus a gele andro foros Perga andre Pamfilija. Ale o Jan (saves vičinenas the Marek) len omukľa a geľa pale andro Jeruzalem. Andral e Perga gele andro foros Antiochija andre Pisidija. Sar sas šabat, gele andre sinagoga a bešle peske. Sar imar pregende andral o Zakonos the andral o Proroka, bičhade pal lende o vodci andral e sinagoga, hoj lenge te phenen: „Phralale, te tumen hin varesavo lav, so šaj pomožinel le manušenge, phenen lenge!“ Akor ušťiľa o Pavol, sikaďa le vasteha, hoj te šunen, a phenďa: „Muršale andral o Izrael the tumen, so tumen daran le Devlestar, šunen! Le Izraeloskro Del peske kidňa avri amare daden a hazdňa len upre, akor sar dživenas sar cudzinci andre egiptsko phuv a peskra bara zoraha len iľa odarik avri. Paloda vaj saranda (40) berš pre pušťa o Del zľidžalas oda, so kerenas. Paľis zňičinďa efta naroden andre phuv Kanaan a rozďelinďa odi phuv le Izraelitenge. A paloda vaj štar šel the penda berš (450) len delas sudcen dži paš o prorokos Samuel. Akorestar peske mangenas kraľis a o Del lenge diňa pro saranda (40) berš le Saul. Ov sas le Kišoskro čhavo andral o kmeňos Benjamin. Sar les paľis iľa het, diňa lenge le David kraľiske, pal savo diňa sveďectvos a phenďa: ‚Arakhľom le David, le Izajoskre čhas, muršes pal miro jilo, savo furt kerel miri voľa.‘ Andral leskro potomstvos ačhaďa o Del le Ježiš sar Spasiťeľis, avke sar diňa lav le Izrael. O Jan imar anglo Ježiš phenelas savore Izraelitenge, hoj pes te visaren le binendar a te den pes te bolel. Sar imar o Jan dokerelas peskri buči, phenďa: ‚Me na som oda, ko tumenge gondoľinen, hoj som. Ale dikhen, pal ma avel oda, kaske na som hodno te phundravel o sandalki pro pindre.‘ Phralale, čhave le Abrahamoskre, a the tumen manušale avre narodendar, so tumen daran le Devlestar! Tumenge hin bičhado kada lav, so tumen šaj zachraňinel. Bo ola, ko bešen andro Jeruzalem, the lengre vodci les na prindžarde, ale aleha, hoj les odsudzinde, naplňinde o lava le prorokengre, so pes genel sako šabat. Na arakhle pre leste ňič, vaš soske mušinďa te merel, ale on the avke mangenas le Pilat, hoj les te del te murdarel. Sar imar dokerde savoro, so hin pal leste pisimen, ile les tele pal o kerestos a thode les andro hrobos. Ale o Del les uštaďa andral o meriben a ov pes buter dživesa sikavelas olenge, ko andral e Galileja avle jekhetane leha andro Jeruzalem. On hine akana leskre švedki anglo nipi. The amen tumenge phenas: Oda lav, so o Del diňa amare daden, akana doľikerďa amenge, lengre čhavenge, bo uštaďa le Ježiš andral o meriben. Avke sar hin pisimen andro dujto Žalm: ‚Tu sal miro čhavo, me adadžives ačhiľom tiro Dad.‘ Oda, hoj les uštaďa andral o meriben, hoj te na kirňol leskro ťelos andro hrobos, phenďa kavke: ‚Dava tumen o sveta the o lačhe požehnaňja, pal save diňom lav le David.‘ A pre aver than phenel: ‚Tu na domukeha tire svetoneske, hoj leskro ťelos te kirňol.‘ O David andre peskro pokoleňje kerďa le Devleskri voľa. Sar muľa, sas thodo paš peskre dada a leskro ťelos kirňiľa andro hrobos, ale oleske, kas o Del uštaďa andral o meriben, o ťelos na kirňiľa. Kamav, hoj te džanen, phralale, hoj prekal leste tumenge šaj el odmukle o bini the savoro, sostar tumen našťi ospravedlňinďas o zakonos le Mojžišoskro. Andre leste hin ospravedlňimen sako, ko pačal. Den pre tumende pozoris, hoj te na avel pre tumende oda, so imar anglal phende o Proroka: ‚Dikhen, tumen, ko asan le Devlestar, čudaľinen tumen a meren! Bo andre tumare dživesa kerava vareso baro, soske tumen na pačana, kajte tumenge vareko pal oda vakerela.‘ “ Sar avenas avri andral e sinagoga, mangenas len o manuša, hoj lenge buter pal oda te vakeren the pre aver šabat. Sar pes rozgele andral e sinagoga, but Židi the manuša, save priile o židoviko pačaben, džanas pal o Pavol the pal o Barnabaš. On lenca vakerenas a phenenas lenge, hoj te ačhen andre milosť le Devleskri. Pre aver šabat pes zgele maj calo foros te šunel le Devleskro lav. Sar dikhle o Židi kajci but nipen, avľa andre lende e zavisť. Chudle te vakerel pre oda, so o Pavol vakerelas, previsarenas leskre lava a namištes pre leste vakerenas. Ale o Pavol the o Barnabaš lenge šmelones phende: „Tumenge pes mušinďa ešeb te vakerel o lav le Devleskro. Ale te les tumen na prilen a korkore tumendar odčhiven o večno dživipen, džas tumendar het ke aver narodi. Bo o Raj amenge kavke prikazinďa: ‚Ačhaďom tut švetloske prekal o aver narodi, hoj te ľidžas o spaseňje dži pro koňec le svetoskro.‘ “ Sar oda šunde o manuša andral o aver narodi, radisaľile a lašarenas o lav le Rajeskro. A pačanďile savore, so sas avrikidle andro večno dživipen. A o lav le Rajeskro pes rozľidžalas pal caľi odi phuv. Ale o Židi marde upre le foroskre vodcen the le pobožne bare raňijen pre oda, hoj te džan pro Pavol the pro Barnabaš, a tradle len avri andral peskri phuv. Avke on marde tele o prachos pal peskre pindre pre lende a gele andre Ikonija. A o učeňika sas naplňimen le radišagoha the le Svete Duchoha. The andre Ikonija pes ačhiľa oda, hoj o Pavol the o Barnabaš gele andre židoviko sinagoga, a sar vakerenas, pačanďile igen but Židi the Greki. Ale o Židi, save na pačanďile, marde upre le manušen andral aver narodi a kerde len upre pro phrala. O apoštola ode ačhile buter časos a šmelones vakerenas o lav pal e milosť le Devleskri. A o Raj pes ke lende pridžanelas avke, hoj pes ačhenas bare ďivi the zazraki prekal lengre vasta. O nipi andro foros pes rozďelinde: Jekh sas le Židenca a aver le apoštolenca. O Židi, o manuša andral oda foros, the lengre vodci peske phende, hoj džana pre lende a čhivkerena andre lende le barenca. Ale on pes olestar dodžanle a denašle andre phuv Likaonija, andro fori Listra the Derbe the andro phuva ode pašal a vakerenas ode o evaňjelium. Andre Listra bešelas varesavo murš, savo sas kaľikos pro pindre, kanastar uľiľa, a mek šoha na phirďa. Oda manuš šunelas le Pavol te vakerel a ov pre leste dikhľa. Sar dikhľa, hoj les hin pačaben te sasťol avri, phenďa leske o Pavol zorales: „Ušťi upre a ačh pre tire pindre!“ Ov chučiľa upre a phirelas. A sar dikhle o nipi, so kerďa o Pavol, vičinde zorales a phende andre likaoňiko čhib: „O devla pes sikade sar manuša a avle tele paš amende!“ Le Barnabaš vičinenas Zeus a le Pavol Hermes, bo ov ľidžalas o lav. O rašaj andral o chramos le Zeusoskro, so sas anglo foros, anďa biken the venci paš e brana a ov the o nipi kamle le apoštolenge te obetinel. Ale sar oda šunde o apoštola o Barnabaš the o Pavol, čhingerde pre peste o gada, denašle maškar o nipi a vičinenas: „Muršale, so oda keren? Se the amen sam ča manuša avke sar the tumen. A vakeras tumenge o evaňjelium, hoj te visaľon kale mule modlendar ko džido Del, savo kerďa o ňebos the e phuv the o moros the savoro, so andre hin. Varekana o Del mukelas te džal savore naroden lengre dromenca, no the avke na preačhelas lenge te del o sveďectvos pal peste. Kerelas o lačhipen, delas o brišind andral o ňebos a pro maľi o uľipen, pherdžarelas amen le chabeneha the le radišagoha andro jile!“ Kale lavenca len ča varesar phares prevakerde a zaačhade, hoj lenge te na obetinen. Ale paloda avle o Židi andral e Antiochija the andral e Ikonija a marde upre le nipen. A on čhivkerenas le barenca andro Pavol, ľigende les avri andral o foros a gondoľinenas peske, hoj muľa. No sar pes o učeňika rozačhade pašal leste, ušťiľa a geľa lenca andro foros. A pre aver džives geľa le Barnabašiha andro Derbe. Sar imar dovakerde o evaňjelium andre oda foros a kerde but učeňiken, visarde pes pale andre Listra, andre Ikonija the andre Antiochija. Ode zoraľarenas le učeňiken pro duchos a povzbudzinenas len, hoj te ačhen andro pačaben. Phenenas lenge, hoj andro kraľišagos le Devleskro musaj te džal prekal o but pharipena. Andro khangera la modľitbaha the le postoha kidenas avri le phurederen. Paľis len denas andro vasta le Rajeske, andre savo pačanďile. Sar pregele e phuv Pisidija, doavle andre phuv Pamfilija. Sar dovakerde o lav andre Perga, gele andre Atalija. Odarik gele la loďaha pale andre Antiochija, khatar sas angloda bičhade andre milosť le Devleskri te kerel e služba, savi akana dokerde. Sar doavle, zgele pes le manušenca andre khangeri a vakerenas lenge savoro, so prekal lende kerďa o Del a sar phundraďa the le avre narodenge o pačabnaskro drom. Ačhile ode le učeňikenca but časos. Andral e Judsko avle tele varesave džene a sikavenas le phralen, so na sas Židi, hoj na ena zachraňimen, te pes na obrezinena avke, sar oda phenel o Mojžiš. Vašoda pes lenca vesekedinenas o Pavol the o Barnabaš. Dovakerde pes, hoj o Pavol the o Barnabaš a the vareko lendar te džan upre andro Jeruzalem pal o apoštola the pal o phuredera, hoj lendar te phučen pal kadi veca. Avke len e khangeri bičhaďa a on gele prekal e Fenicija the Samarija, kaj vakerenas pal oda, hoj pes the o aver narodi visarde ko Del, a savore phralen sas olestar baro radišagos. Sar doavle andro Jeruzalem, priiľa len e khangeri, o apoštola the o phuredera a on lenge vakerenas avri savoro, so prekal lende kerďa o Del. Ale varesave pačabnaskre, save sas le Farizejendar, ušťile a phende: „O manuša, so pačanďile, pes mušinen te obrezinel a kampel lenge te prikazinel, hoj te doľikeren o zakonos le Mojžišoskro.“ Akor pes o apoštola the o phuredera zgele, hoj pal oda te gondoľinen. Paloda, sar imar buter vakerenas, ušťiľa o Peter a phenďa lenge: „Phralale! Tumen džanen, hoj imar varekana peske man tumendar o Del kidňa avri, hoj mandar te šunen the aver nipi o evaňjelium a te pačan. O Del, savo prindžarel o jile, sikaďa, hoj len prilel oleha, hoj len diňa le Svete Duchos avke sar the amen. Ov na kerďa ňisavo rozďjel maškar amende the maškar lende, sar lenge obžužarďa o jile le pačabnaha. Soske kamen akana te choľarel le Devles oleha, hoj thoven pre meň kale manušenge oda pharipen, so na birinahas te ľidžal aňi amen aňi amare dada? Se amen pačas, hoj prekal e milosť, so del o Raj o Ježiš Kristus, avaha zachraňimen avke sar the on.“ A savore ola but manuša ačhile čhit, sar šunde le Barnabaš the le Pavol te vakerel, save bare ďivi the zazraki kerďa o Del prekal lende maškar o aver narodi. Sar preačhile te vakerel, phenďa o Jakob: „Phralale, šunen man! O Šimon akana vakerelas pal oda, sar peske o Del ešebnovar kidňa avri manušen le avre narodendar, hoj te aven leskre nipi. Oleha pasinen the o lava le Prorokengre. Se hin pisimen: ‚Paľis avava pale a ačhavava o rozpelo stankos le Davidoskro. Oda, so hin telečhido, pale ačhavava a thovava les te ačhel pre peskro than, hoj the okla manuša te roden le Rajes: Savore narodi, saven vičinďom, hoj te aven mire. Avke phenel o Raj, savo kerel kada savoro‘. Kada pes džanel imar čirlastar. Vašoda phenav, hoj na kampel te kerel pharipen olenge, ko pes visaren ko Del andral aver narodi, ale kampel lenge te pisinel ľil a te phenel, hoj te na chan oda, so hin obetimen le modlenge, te na keren lubipen, te na chan o mas le tasade džvirengro aňi o rat. Bo o zakonos le Mojžišoskro pes imar čirla genel sako šabat andro sinagogi a leskre lava pes vakeren andre dojekh foros.“ Akor peske phende o apoštola the o phuredera the caľi khangeri, hoj kidena avri pestar varesave muršen a bičhavena len andre Antiochija. Avke bičhade le Barnabaš the le Pavol a lenca bičhade le Juda, saves vičinen Barsabaš, the le Silas, save sas vodci maškar o phrala. Pisinde a bičhade lenca kada ľil: „O apoštola, o phuredera the o phrala andral o Jeruzalem pozdravinen le phralen andral o aver narodi andre Antiochija, Sirija the Cilicija. Šunďam, hoj varesave džene amendar, savenge amen ňič na prikazinďam, tumenge keren pharipen a na den tumen smirom peskre lavenca. Vašoda pes savoredžene jekhetane dovakerďam, hoj kidaha avri muršen a bičhavaha len ke tumende le Barnabašiha the le Pavloha. On hine amare phrala, saven kamas, murša, save dine peskre dživipena vaš o nav amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro. Vašoda bičhavas le Juda the le Silas, hoj the on korkore tumenge oda te phenen. Bo le Svete Duchoske a the amenge pes oda dičholas mištes, hoj te na thovas pre tumende ňisavo pharipen, ča oda, so igen kampel: Hoj te na chan oda, so hin obetimen le modlenge, te na keren lubipen a te na chan o mas le tasade džvirengro aňi o rat. Te kada savoro doľikerena, mištes kerena. Ačhen Devleha!“ Sar pes rozgele, doavle andre Antiochija, zvičinde le manušen andre khangeri a dine lenge o ľil. Sar les pregende, radisaľile oleske. The o Juda the o Silas sas proroka, vašoda povzbudzinenas le phralen andro pačaben a but lavenca len zoraľarenas. Sar imar ode ačhile varesavo časos, rozgele pes le phralenca andro smirom a gele pale paš ola, ko len bičhade. [No o Silas dikhelas avke, hoj ode te ačhel.] Ale o Pavol the o Barnabaš ačhile andre Antiochija a sikavenas ode. A the mek but aver džene vakerenas o lav le Rajeskro. Pal vajkeci dživesa phenďa o Pavol le Barnabašiske: „Av džas pale te dikhel amare phralen pal savore fori, savenge vakerďam o lav le Rajeskro, a dikhaha, sar lenge džal.“ O Barnabaš kamľa, hoj peha te len le Jan, saves vičinen the Marek. Ale le Pavloske pes dičholas avke, hoj les na kampel peha te lel. Bo akor, sar sas andre Pamfilija, geľa lendar het a buter lenca na služinelas. Vaš kada pes vesekedinenas maškar peste avke, hoj pes rozgele. O Barnabaš peha iľa le Marek a gele pre loďa andro Ciprus, ale o Pavol peske kidňa avri le Silas. O phrala pes modľinenas vaš lende a dine len andro vasta le Rajeskre a avke gele het. O Pavol phirelas pal e Sirija the Cilicija a povzbudzinelas o khangera andro pačaben. Avke doavľa o Pavol andro Derbe the andre Listra. Ode sas varesavo učeňikos, savo pes vičinelas Timoteus. Leskri daj sas pačabnaskri Židovka a leskro dad sas Grekos. O phrala andral e Listra the Ikonija pal leste mištes vakerenas. O Pavol kamľa, hoj leha te džal pro drom. Avke les obrezinďa anglo Židi, so ode bešenas, bo sako džanelas, hoj leskro dad sas Grekos. Sar phirenas pal ola fori, phenenas lenge, hoj te doľikeren oda, so phende o apoštola the o phuredera andral o Jeruzalem. O khangera zoraľonas andro pačaben a džives so džives sas buter džene. O Sveto Duchos lenge na domukľa te vakerel o lav andre Azija, vašoda pregele e Galatsko phuv the e Frigija. Sar avle andre phuv Mizija, kamenas te džal dureder andre Bitinija, ale o Duchos le Ježišoskro lenge na domukľa. Avke pregele e Mizija a avle tele andre foros Troada. Ode dikhľa o Pavol rači viďeňje: Varesavo murš, Macedončanos, ačhelas a mangelas les: „Av andre Macedonija a pomožin amenge!“ Sar dikhľa o viďeňje, takoj paloda rodahas drom sar te džal andre Macedonija. Avke amen oleske achaľuvahas, hoj o Raj amen ode vičinďa, hoj lenge te vakeras o evaňjelium. Akor geľam la loďaha andral e Troada rovnones pro ostrovos Samotrake a pre aver džives andro Neapolis andre Macedonija. Odarik geľam andro Filipi, so hin ešebno foros andre rimaňiko provincija Macedonija. Samas andre oda foros vajkeci dživesa. Pro šabat geľam avri pal e foroskri brana paš o paňi, kaj peske gondoľinahas, hoj pes zdžana o Židi pre modľitba. Bešľam peske a vakerahas le džuvľenca, save pes ode zgele. Šunelas amen the varesavi džuvľi, savake sas o nav Lidija a savi lašarelas le Devles. Oj sas andral o foros Tiatira a bikenavkerelas o lole pochtana. Lake o Raj phundraďa o jilo, hoj mištes te šunel oda, so vakerel o Pavol. Sar pes bolďa oj the savore manuša andral lakro kher, mangelas amen kavke: „Te phenen pal mande, hoj man hin pačaben andro Raj, akor aven andre miro kher a bešen ke mande.“ A prevakerďa amen. Ačhiľa pes, sar džahas pre modľitba, hoj pes amenca arakhľa varesavi čhaj, andre savi sas o nalačho duchos, so lake delas te vražinel. A le vražišagenca zarodelas peskre rajenge bare love. Oj phirelas pal o Pavol the pal amende a vičinelas: „Kala manuša hine o služobňika le Nekbareder Devleskre a on tumenge phenen, sar šaj aven zachraňimen!“ Kada kerelas but dživesa. O Pavol pre oda choľisaľiľa, vašoda visaľiľa a phenďa ole duchoske: „Prikazinav tuke andro nav Ježiš Kristus, dža andral late avri!“ A o duchos latar takoj geľa het. Ale sar dikhle lakre raja, hoj oleha našade o love, chudle le Pavol the le Silas a ľidžanas len pro pľacos anglo nekbareder manuša ole foroskre. Ande len anglo veľiťeľa a phende: „Kala manuša hine Židi a keren vzbura andre amaro foros a sikaven o zviki, so amen o Rimana našťi aňi prilas aňi doľikeras.“ Androda džanas pre lende the o nipi a o sudci cirdle tele pal lende o gada a dine len le pacenca te marel. Sar imar len but marde, čhide len andre bertena a le stražňikoske phende, hoj len mištes te stražinel. Sar chudňa o stražňikos oda prikazis, čhiďa len andre andruňi bertena a o pindre lenge zaphandľa andro kaštune puta. Ale pal jepaš rat pes o Pavol the o Silas modľinenas a giľavenas o giľa pre chvala le Devleske a o bertenoša len šunenas. A jekhvareste avke razisaľiľa e phuv, hoj o zakladi la bertenakre pes čhalade. A takoj phundrile savore vudara a savore puta pes otkerde. Sar ušťiľa o stražňikos a dikhľa, hoj savore vudara andre bertena hine phundrade, cirdňa avri e šabľa a kamľa pes te murdarel, bo peske gondoľinelas, hoj o bertenoša denašle. Ale o Pavol vičinďa zorale hangoha: „Ma ker tuke ňič nalačho, bo savore sam kade!“ Sar peske mangľa e lampa, denašľa andre, izdralas daratar a peľa paš o pindre le Pavloske the le Silasoske. Iľa len avri a phučľa lendar: „Rajale, so mušinav te kerel, hoj te avav zachraňimen?“ On leske phende: „Pača andro Raj Ježiš Kristus a aveha zachraňimen tu the calo tiro kher!“ Vakerenas leske the savorenge andre leskro kher o lav le Rajeskro. A mek odi ora rači len iľa a žužarďa lenge o rani. A takoj paloda pes diňa te bolel ov the savore andre leskro kher. Paľis len iľa upre andre peskro kher, thoďa lenge pro skamind o chaben a radisaľolas caľa peskra famelijaha, hoj pačanďiľa andro Del. Sar sas džives, bičhade o sudci le slugaďen, hoj te džan te phenel le stražňikoske: „Premuk kale manušen!“ O stražňikos la bertenakro phenďa le Pavloske: „O sudci bičhade le slugaďen, hoj tumen te premukav. Avke akana džan avri andro smirom.“ Ale o Pavol lenge phenďa: „Ešeb amen marde angle savore nipi a aňi amen na sudzinde, kajte sam rimaňika občana! Paloda amen čhide andre bertena a akana amen počoral premuken? Na. Mušinen te avel kade a korkore amen te ľidžal adarik avri.“ O slugaďa dine te džanel ola lava le sudcenge. On pes daranďile, sar šunde, hoj hine rimaňika občana. Avke avle a odmangle pes lenge. A sar len ľigende avri, mangenas len, hoj te džan het andral o foros. Sar avle avri andral e bertena, gele ke Lidija, dikhle le phralen, povzbudzinde len a paľis gele het. Sar o Pavol the o Silas pregele prekal o fori Amfipolis the Apolonija, avle andre Tesalonika, kaj sas e sinagoga le Židengri. A o Pavol, avke sar sas sikado, geľa maškar lende a trin šabati pal peste lenca vakerelas pal oda, so hin pisimen andro Lav. Sikavelas lenge andral o Lav le Devleskro, hoj te achaľon, hoj o Kristus mušinďa te cerpinel a pro trito džives te ušťel andral o meriben. Phenďa lenge: „Oda Ježiš, pal savo me tumenge vakerav, hin o Mesijašis.“ Varesave lendar pačanďile a pridine pes ko Pavol the ko Silas. Lenca pačanďile mek but Greki, save pes daranas le Devlestar, the but anglune džuvľija. Ale okla Židi žjarlinenas a skidle upre pal e uľica varesave živaňen, hoj te maren upre le manušen the calo foros. Avke gele vikaha pro kher le Jasonoskro a kamle te anel le Pavol the le Silas anglo nipi. Sar len na arakhle, ile le Jason the varesave phralen anglo uradňika ole foroskre a vičinenas: „Kala manuša, so maren upre calo svetos, avle the kade a o Jason len priiľa andre peskro kher. A kala savoredžene džan pro cisariskre zakoni, bo phenen, hoj aver dženo hino kraľis, o Ježiš!“ Kavke marde upre le nipen the le foroskre uradňiken, so oda šunenas. Ale sar chudle o uradňika le Jasonostar the oklendar o love, premukle len. O phrala takoj rači bičhade le Pavol the le Silas andre Berea. Sar ode doavle, gele andre sinagoga le Židengri. On sas buter otkerde prekal o lav sar o Židi andral e Tesalonika. Priile o lav radišagoha a sako džives rodenas andro Lav le Devleskro, či oda hin čačes avke. Avke pačanďile but džene lendar, the mek but anglune džuvľija the murša andral e Grecko. Ale sar pes dodžanle o Židi andral e Tesalonika, hoj o Pavol the andre Berea vakerel o lav le Devleskro, avle the ode a marenas upre le manušen, hoj te džan pre lende. Akor o phrala takoj bičhade odarik le Pavol het paš o moros. Ale o Silas the o Timoteus ačhile ode. Ola, so džanas le Pavloha, les ľigende dži andro Ateni a paľis avle pale andre Berea. O Pavol lenge phenďa, hoj te phenen le Silasoske the le Timoteoske, hoj pal leste te aven so neksigeder. Medik len o Pavol užarelas andro Ateni, leskro duchos andre leste choľisaľolas, sar dikhľa, hoj andro foros hin pherdo modli. Vašoda vakerelas andre sinagoga le Židenca the olenca, ko pes daranas le Devlestar. A sako džives vakerelas the pro pľacos olenca, ko odarik ča avke predžanas. Avke pes leha chudle te vesekedinel varesave filozofa the mudrci: o epikurejci the stoici. Jekh phenenas: „So kamel kada bebľošis te phenel?“ A aver phenenas: „Avke pes oda dičhol, hoj ov vakerel pal varesave aver devla.“ Bo o Pavol lenge vakerelas pal o Ježiš the pal o ušťiben andral o meriben. Chudle les, ľigende les pro Areopagos a phende: „Kamas te džanel buter pal oda nevo sikaviben, so tu vakeres. Bo oda, so šunen amare kana, hin vareso, so mek na šunďam. Vašoda kamľamas te džanel, s'oda hin.“ Bo savore Atenčana a the o cudzinci, so ode bešenas, na užarenas pre ňisoste avreste, ča pre oda, hoj te vakeren abo te šunen vareso nevo. Avke o Pavol ačhiľa anglal lende pro Areopagos a phenďa: „Muršale andral o Ateni! Pal savoreste dikhav, hoj san igen pobožna manuša. Sar phiravas pal o foros, predikhavas mange tumare sveta thana a arakhľom the oltaris, pre savo hin pisimen: ‚Le devleske, saves na prindžaras.‘ Ole Devles, saves tumen lašaren, ale na prindžaren, pal oda tumenge me vakerav. O Del, savo kerďa o svetos the savoro, so andre hin, ov hino o Raj le ňeboskro the la phuvakro a na bešel andro chrami kerde le manušengre vastendar. Aňi pes leske na služinel le manušeskre vastenca, sar te leske vareso kampľahas, bo ov korkoro del savoreske o dživipen, o dichos the savoro. Ov kerďa jekhe manušestar savore manušen, hoj te bešen pal caľi phuv. A diňa le manušen časos keci te dživel the o than kaj te bešel. O Del oda kerďa, hoj les o manuša te roden, či pes varesar na nacirdena ke leste a na arakhena les, kajte ov nane dur ňikastar amendar. Bo andre leste dživas, čhalavas pes a sam. Avke sar oda phende the varesave tumare basňika: ‚Bo amen sam the leskro potomstvos.‘ Akor te sam le Devleskro potomstvos, našťi peske gondoľinas, hoj o Del dičhol avri sar vareso somnakuno, rupuno abo baruno; sar vareso, so o manuš gondoľinďa avri a kerďa peskre vastenca. Varekana o Del predikhelas ola časi, sar les o manuša na prindžarenas, ale akana phenel savore manušenge všadzik, hoj pes te visaren peskre nalačhe dromendar. Bo o Del diňa jekh džives, andre savo sudzinela spravodľišagoha calo svetos prekal jekh murš, saves pre oda kidňa avri, a dokazinďa oda savorenge oleha, hoj les uštaďa andral o meriben.“ Ale sar šunde, hoj o Pavol vakerel pal o ušťiben andral o meriben, chudle lestar varesave džene te asal, ale aver džene phende: „Kamas tut te šunel pal oda te vakerel the dujtovar.“ Avke lendar o Pavol geľa het. Ale varesave murša pes pridine ke leste a pačanďile. Maškar lende sas o Dionis Areopagsko the e džuvľi Damaris a lenca mek the aver džene. Paľis geľa o Pavol het andral o Ateni a avľa andro foros Korint. Ode arakhľa jekhe Židos, so pes vičinelas Akvila a sas andral o Pontus. Ov ode avľa peskra romňaha la Priscillaha andral e Talijaňiko nadočirla, bo o cisaris Klaudius prikazinďa, hoj savore Židi te džan het andral o Rim. O Pavol geľa ke lende, a vašoda, hoj džanelas te kerel o stani avke sar on, ačhiľa te bešel ke lende a kerelas lenca. Sako šabat vakerelas andre sinagoga a prevakerelas le Židen the le Greken. Sar o Silas the o Timoteus doavle andral e Macedonija, diňa o Pavol calo peskro časos pre oda, hoj te vakerel o lav a te svedčinel le Židenge, hoj o Ježiš hino Mesijašis. Ale sar o Židi chudle te džal pro Pavol a namištes pre leste vakerenas, razinďa peske avri o prachos pal o gada a phenďa lenge: „Tumaro rat pre tumaro šero! Me som olestar žužo. Akanastar džava ke aver narodi.“ Avke odarik o Pavol geľa het a geľa andro kher paš e sinagoga ko Titus Justus, savo lašarelas le Devles. O Krispus, o vodcas andral e sinagoga, caľa peskra famelijaha pačanďiľa andro Raj. A the but aver Korinťana, save šunenas le Pavol, pačanďile a dine pes te bolel. Jekhvar rači phenďa o Raj le Pavloske andro viďeňje: „Ma dara tut! Vaker a ma av čhit, bo me som tuha a ňiko pre tu na thovela o vast, hoj tuke te kerel vareso nalačho, bo hin man andre kada foros but manuša.“ A ačhiľa ode berš the šov čhon a sikavelas len o lav le Devleskro. Ale sar sas o Gallion guverneris andre Achaja, ušťile o Židi jekhetane pro Pavol a ľigende les pro sudos. A phende: „Kada manuš marel upre le nipen, hoj te lašaren le Devles avke, sar oda o Zakonos na domukel!“ Sar imar o Pavol kamľa te prevakerel, phenďa o Gallion le Židenge: „Te geľahas pal varesoste, so pes na kerel, abo pal varesavi aver nalačhi veca, uľahas man soske tumen te šunel avri, ale te tumen vesekedinen vaš o lava abo vaš o nava vaj vaš tumaro zakonos, oda hin ča maškar tumende. Me na kamav te sudzinel kala veci.“ A čhiďa len odarik avri. Akor chudle savore Židi le Sostenes, le vodcas andral e sinagoga, a marde les takoj ode paš o sudos. Ale o Gallion pre oda ňič na phenďa. O Pavol ode ačhiľa mek but dživesa a paľis pes rozgeľa le phralenca. Geľa la loďaha andre Sirija a geľa leha e Priscilla the o Akvilas. Andre Kenchrea peske diňa te strihinel o bala, bo diňa ajso lav. Sar avle andro foros Efezus, o Pavol len ode mukľa a geľa korkoro andre sinagoga, kaj vakerelas le Židenca. On les mangenas, hoj ode te ačhel buter časos, ale ov na kamľa. A sar lendar džalas het, phenďa lenge: „Te kamela o Del, avava pale ke tumende.“ Avke geľa la loďaha andral o Efezus. Sar doavľa andro pristavos Cezarea, geľa upre andro Jeruzalem te dikhel e khangeri a odarik geľa andre Antiochija. Paloda, sar imar ode ačhiľa varesavo časos, geľa pale dureder pal e Galatsko phuv a paľis pal e Frigija a zoraľarelas savore učeňiken andro pačaben. Varesavo Židos andral e Alexandrija, savo pes vičinelas Apollo, avľa andro Efezus. Ov sas murš, savo sas lačho andro vakeriben a mištes prindžarelas o Lav le Devleskro. O Apollo sas imar avrisikado pal o drom le Rajeskro. Ov sas igen horľivo andro duchos a vakerelas a sikavelas mištes pal o Raj pal o Ježiš, ale prindžarelas ča o boľipen le Janoskro. A chudňa bi e dar te vakerel andre sinagoga. Sar les šunde e Priscilla the o Akvilas, ile les ke peste a vakerde leske pal o drom le Devleskro a feder les pal oda sikade. Sar o Apollo kamľa te džal andre Achaja, o phrala leske pomožinde oleha, hoj pisinde le učeňikenge andre Achaja, hoj les te prilen. Sar ode avľa, igen pomožinďa olenge, ko prekal e milosť le Devleskri pačanďile. O Apollo zorales phenelas pre goďi le Židenge a avri anglo nipi sikavelas andral o Lav le Devleskro, hoj o Ježiš hin o Mesijašis. Sar o Apollo sas andro Korint, o Pavol phirelas pal o brehengre phuva a avľa andro Efezus. A ode arakhľa varesave učeňiken, savendar phučľa: „Chudňan le Svete Duchos, sar pačanďiľan?“ On leske odphende: „Mek aňi na šunďam, hoj hin Sveto Duchos.“ Avke lendar phučľa: „Ta akor, save boľipnaha san bolde?“ On odphende: „Le Janoskre boľipnaha.“ O Pavol phenďa: „O Jan bolelas vašoda, hoj pes o manuša te visaren le binendar, a phenelas lenge, hoj te pačan andre oda, ko avela pal leste, andro Ježiš Kristus.“ Sar oda šunde, dine pes te bolel andro nav le Rajeskro le Ježišoskro. A sar pre lende o Pavol thoďa o vasta, avľa pre lende o Sveto Duchos a chudle te vakerel andro aver čhiba a te prorokinel. Sas ode vaj dešuduj (12) murša. O Pavol geľa andre sinagoga a vakerelas ode bi e dar vaj trin čhon. Vakerelas the sikavelas len pal o kraľišagos le Devleskro. Ale varesave džene pes na poddenas, na šunenas a namištes vakerenas pal o drom le Rajeskro anglo manuša, avke lendar o Pavol geľa het. Iľa peha le učeňiken a lenca vakerelas sako džives andre hala le Tiranoskri. Ada ľikerďa duj berš a savore, so bešenas andre Azijsko provincija, o Židi the o Greki, šunde o lav le Rajeskro. O Del kerelas bare zazraki prekal o vasta le Pavloskre. Avke hoj mek až o khosne the o leketi, savenca pes chudenas le Pavlostar, anenas ko nasvale a o nasvaľibena lendar takoj džanas het a o nalačhe duchi lendar avenas avri. Ale sas ode the varesave Židi, save phirenas foros forostar te tradel avri le duchen. On kamenas te tradel avri le nalačhe duchen andral o manuša andro nav le Rajeskro le Ježišoskro a phenenas: „Andro nav Ježiš, pal savo o Pavol vakerel, tumenge prikazinas: Džan avri!“ Oda sas o efta čhave le Skevoskre, le židovike bare rašaskre, so oda kerenas. Ale o nalačho duchos lenge odphenďa: „Le Ježiš prindžarav a the pal o Pavol džanav, ale ko san tumen?“ Oda manuš, andre kaste sas o nalačho duchos, len chudňa a savoren ajci marďa, hoj lange the dukhade denašle andral oda kher. A dodžanle pes pal oda savore Židi the Greki, so bešenas andro Efezus, a avľa pre savorende bari dar a chudle te bararel o nav le Rajeskro le Ježišoskro. But džene olendar, so pačanďile, avle a viznavinenas a phenenas avri peskre bini, so kerenas. A pherdo džene olendar, so čarinenas, anenas peskre kňižki a labarenas len anglal savorende. Sar zgende, keci monas ola kňižki, avle pre oda, hoj monas penda ezera (50 000) rupune. Kavke zorales barolas o lav le Devleskro a zoraľolas. Paloda, sar pes kala veci ačhile, phenďa peske o Pavol, hoj predžala e Macedonija the e Achaja a džala andro Jeruzalem. Phenďa peske: „Ačhava ode a paľis mušinav te džal te dikhel the o Rim.“ A bičhaďa andre Macedonija duje peskre pomocňiken, le Timoteus the le Erastos. Ale ov mek ačhiľa sikra buter andre Azijsko provincija. Andre ola dživesa pes o manuša andro Efezus chudle igen te vesekedinel vaš o drom le Rajeskro. Bo varesavo zlatňikos, savo pes vičinelas Demetrios, kerelas o cikne rupune khangerora la devľiňake Dijanake a oleha delas peskre robotňikenge te zarodel but love. Ov pes lenca zgeľa a the mek avre manušenca, save kerenas kale vecenca, a phenďa: „Muršale, tumen džanen, hoj kala bučaha peske zarodas but love. A tumen dikhen a šunen, hoj kada Pavol na ča andro Efezus, ale maj pal caľi Azijsko provincija cirdňa upre but manušen a prevakerďa len. Ov phenel, hoj ola devla, saven o manuša keren peskre vastenca, nane devla. Avke akana na hoj ča amari buči šaj našavas a polokes la ňikaske na kampela, ale mek the o chramos la bara devľiňakro la Dijanakro pes na ľikerela ňisoske a musarela pes e slava olake, kas lašarel caľi Azijsko provincija a the calo svetos.“ Sar oda šunde, avľa andre lende bari choľi a chudle zorales te vičinel: „Bari hiňi e Dijana andral o Efezus!“ Pal calo foros kerenas bari vika a savoredžene jekhetane denašle andro ďivadlos. Cirdle pal peste the le Gajos the le Aristarchos, save sas Macedončana, a phirenas jekhetane le Pavloha. O Pavol kamľa te džal maškar o manuša, ale o učeňika les na mukle. A the varesave uradňika andral e Azija, save sas leskre prijaťeľa, bičhade ke leste a mangle les, hoj te na džal andro ďivadlos. Avke sas, hoj dojekh dženo lendar vičinelas vareso aver, bo savoredžene sas sar diline a but džene lendar aňi na džanenas, soske pes ode zgele. O Židi cirdle avri le nipendar le Alexander a ispidle les anglal. O Alexander kerďa le vasteha, hoj te čhiten, a kamľa te prevakerel ko manuša, hoj pes te braňinel. Ale sar prindžarde, hoj hino Židos, chudle savoredžene jekhetane vaj duj ori te vičinel: „Bari hiňi e Dijana le Efežanengri!“ Sar o pisaris le foroskro zaačhaďa e vika le manušengri, phenďa lenge: „Muršale, Efežanale, sako džanel, hoj amaro foros Efezus stražinel o chramos la bara Dijanakro a the lakro obrazis, savo peľa tele andral o ňebos. Vašoda, hoj kala veci našťi ňiko zaprinel, kampel tumenge te zaačhel, hoj te na keren varesavo diliňipen. Bo tumen anďan kade kale muršen, ale on na vakerenas namištes pre tumari devľi. Te hin le Demetrios the olen, ko hine leha, vareso pre varekaste, ta pre oda hin o foroskre sudi the o prokonzula. Ode šaj obviňinen jekh avres. A te mek kamen vareso aver, mušinel pes oda te vakerel pro zakonno zhromažďeňje. Bo mek amen šaj den andre vaš e vzbura, so pes adadžives kerďa. Se aňi na džanas te phenel, so pes ačhiľa.“ Pal ola lava rozmukľa le manušen. Sar imar preačhiľa e vzbura, vičinďa peske o Pavol le učeňiken, zoraľarďa len, obchudle pes a paľis geľa andre Macedonija. Pregeľa ola phuvaha a but lavenca povzbudzinďa le pačabnaskren a paľis geľa andro Grecko. Ačhiľa ode trin čhon a paľis kamľa te džal la loďaha andre Sirija. Vašoda, hoj o Židi pes pre leste kidenas, rozgondoľinďa pes, hoj avela pale prekal e Macedonija. Džanas leha o Sopater, le Pirroskro čhavo andral e Berea, o Aristarchos the o Sekundus andral e Tesalonika, o Gajos andral o Derbe, o Timoteus a the andral e Azija o Tichikus the o Trofimus. On gele anglal a užarenas amen andre Troada. Pal o inepos le Marengro bi o Kvasos geľam la loďaha andral o Filipi a pandže dživesenca doavľam pal lende andre Troada, kaj ačhiľam efta džives. Ešebno džives andro kurko, sar pes zgeľam te phagerel o maro, o Pavol lenge kazinelas a vakerelas dži pal jepaš rat, bo pre aver džives kamelas te džal het. Andro upruno kher, kaj samas zgele, sas but lampi. Jekh terno manuš, savo pes vičinelas Eutichus, bešelas andre oblaka. Vašoda, hoj o Pavol but vakerelas, cirdelas les pro soviben a zasuča avke zorales, hoj peľa pal o trito poschoďje tele. A sar les hazdle upre, sas mulo. Ale o Pavol geľa tele, čhiďa pes pre leste, obchudňa les a phenďa: „Ma daran tumen, bo leskri duša hiňi andre leste.“ Paľis o Pavol geľa pale upre, phagerelas o maro a chalas. Vakerelas lenca dži tosara a paľis geľa het. A le terne manušes ľigende džidones khere a savoren sas olestar baro radišagos. Amen geľam la loďaha sigeder andro Asos, hoj ode te las le Pavol paš peste andre loďa, bo o Pavol amenge phenďa, hoj ov ode kamel te džal pešones. Sar pes amenca arakhľa andro Asos, iľam les andre loďa a avľam andre Mitilena. Odarik geľam la loďaha het, pre dujto džives avľam paš o Chios a pre trito džives geľam la loďaha paš o Samos. Paľis pre aver džives avľam andro Miletus. Bo o Pavol peske phenďa, hoj obdžala o Efezus a na ačhela ode, hoj pes te na zľikerel andre Azija. Bo siďarelas, hoj te doavel andro Jeruzalem pro Letňice, te pes oda diňahas. Andral o Miletus o Pavol bičhaďa andro Efezus pal o phuredera andral e khangeri, hoj pes leha te arakhen. A sar avle pal leste, phenďa lenge: „Tumen džanen, hoj ešebne dživesestar, kanastar avľom andre Azija, somas calo časos maškar tumende. Služinavas le Rajeske andre caľi pokora le apsenca prekal o skuški, so pre ma avenas le Židendar. Na garuďom tumenge andre ňič olestar, so tumenge uľahas pro lačho. Ale vakeravas a sikavavas tumen anglo manuša pal o khera a vakeravas o sveďectvos le Židenge the le Grekenge, hoj pes te visaren ko Del a te pačan andre amaro Raj Ježiš Kristus. Ale akana man o Duchos ispidel te džal andro Jeruzalem, kajte na džanav, so man ode užarel. Džanav ča ajci, hoj o Sveto Duchos mange sikavel, hoj andre dojekh foros man užarel e bertena the o pharipen. Ale pal miro dživipen mange na džal. Džal mange ča pal oda, hoj te dodenašav miro denašiben a te dokerav e služba, so priiľom le Rajestar le Ježišostar, hoj te vakerav o evaňjelium pal e milosť le Devleskri. Akana džanav, hoj ňiko tumendar, maškar kaste phiravas a vakeravas pal o kraľišagos le Devleskro, man imar buter na dikhela. Vašoda tumenge adadžives phenav, hoj som žužo savoredženengre ratestar. Bo me tumenge phenďom savoro, so o Del kamel; ňič tumenge na garuďom andre. Den pozoris pre tumende the pro calo stados, andre savo tumen o Sveto Duchos ačhaďa sar dozorcen, hoj tumen te starinen sar pasťjera pal e cirkev le Devleskri, vaš savi počinďa peskre rateha. Bo me džanav, hoj sar me džava het, avena maškar tumende o dziva vlki, save na sajinena o stados. A mek the tumendar korkorendar avena ajse manuša, save previsarena o lava, hoj pal peste te cirden le učeňiken. Vašoda tumenge den pozoris! Ma bisteren pre oda, hoj rat-džives trin berš na preačhiľom sakoneske tumendar te vakerel le apsenca pre goďi. Avke akana, phralale, mukav tumen andro vasta le Devleske the leskre milosťive laveske, savo tumen šaj del zor te barol a savo tumen del o ďeďictvos savore svetenca. Me na kamľom ňikaskro rup aňi somnakaj aňi gada. Tumen korkore džanen, hoj mire vastenca mange zarodavas pre savoreste, so kampelas mange abo olenge, ko sas manca. Andre savoreste, so keravas, tumenge sikaďom, hoj kampel phares te kerel buči, te pomožinel le slabenge a te na bisterel pro lava le Rajeskre le Ježišoskre, bo ov phenďa: ‚Bachtaleder hin te del, sar te lel.‘ “ A sar dovakerďa kala lava, gele savoredžene pro khoča a o Pavol pes modľinďa. A savoredžene chudle igen te rovel, obchudenas le Pavol pašal e meň a čumidenas les. Nekbuter len dukhalas oda, so o Pavol phenďa, hoj imar buter les na dikhena. A paľis les ľigende dži paš e loďa. Sar pes lenca rozlučinďam, geľam la loďaha pro moros. Džahas rovnones a doavľam pro ostrovos Kos. Pre aver džives pro ostrovos Rodos a odarik andro foros Patara. Ode arakhľam varesavi loďa, so džalas andre phuv Fenicija, a geľam upre. Dikhahas dural o ostrovos Ciprus, obgeľam les pal e baľogňi sera a džahas la loďaha andre Sirija. Zaačhiľam andro foros Tir, bo ode kampľa la loďake te thovel tele o tovaris. Rodňam ode avri le učeňiken a ačhiľam lenca ode efta džives. Ola učeňika ľigende le Duchoha phenenas le Pavloske, hoj te na džal upre andro Jeruzalem. Pal ola efta džives geľam het a džahas dureder amare dromeha. A ola savoredžene le romňijenca the le čhavenca amen ľigende dži avri pal o foros. Ode pro brehos geľam pro khoča a modľinďam pes. Sar pes lenca rozlučinďam, geľam andre loďa a on gele pale khere. Džahas la loďaha dureder andral o Tir andro foros Ptolemaida. Ode pozdravinďam le phralen a ačhiľam ode jekh džives. Paľis pre aver džives geľam het a doavľam andre Cezarea. Ode geľam andro kher ko Filip ko evaňjelistas, a ačhiľam ke leste. Ov sas jekh ole efta dženendar, save sas avrikidle andro Jeruzalem. Les sas štar pačivale čhaja, save sas prorokiňi. Medik ode samas a ačhiľam ode buter dživesa, avľa ode andral e Judsko varesavo prorokos, savo pes vičinelas Agabus. Sar avľa paš amende, iľa le Pavloskro sirimos, phandľa peske o vasta the o pindre a phenďa: „Kada phenel o Sveto Duchos: ‚Kavke phandena andro Jeruzalem ole muršes, kaskro hin kada sirimos, a dena les andro vasta le pohanenge.‘ “ Sar oda šunďam, mangahas les the amen the o phrala andral o foros, hoj te na džal upre andro Jeruzalem. Ale o Pavol odphenďa: „So keren? Soske roven a dukhaven miro jilo? Bo me som pripravimen, na ča man te del te phandel, ale the te merel andro Jeruzalem vaš o nav le Rajeskro le Ježišoskro.“ Sar dikhľam, hoj pes na del te prevakerel, preačhiľam a phenďam: „Mi ačhel pes e voľa le Rajeskri.“ Pal ola dživesa pes pripravinďam a džahas upre andro Jeruzalem. Avenas amenca the varesave učeňika andral e Cezarea a ile amen ko Ciperčanos ko Mnason, savo sas jekh le čirlatune učeňikendar, a ke leste ačhiľam te bešel. Sar doavľam andro Jeruzalem, o phrala amen radišagoha priile. Pre aver džives geľa o Pavol amenca ko Jakob a avle ode the savore phuredera. O Pavol len pozdravinďa a chudňa lenge te vakerel avri savoro, so kerďa o Del maškar o aver narodi prekal leskri služba. Sar oda on šunde, lašarenas le Devles. A on leske paľis phende: „Tu dikhes, phrala, keci but ezera Židi kade pačanďile a savore igen kamen o Zakonos. On pes pal tu došunde, hoj sikaves le Židen, so dživen maškar o aver narodi, hoj te na šunen le Mojžiš, bo phenes lenge, hoj te na obrezinen le čhavoren a te na doľikeren o tradiciji. Akana so keraha? Bo savoredžene pes došunena, hoj avľal. Ker oda, so tuke phenas: Hin amen štar murša, so dine lav le Devleske. Le len tuha a jekhetane lenca tut obžužar a počin vaš lenge, hoj peske te den te hoľinel o šere. Paľis savoredžene prindžarena, hoj nane čačipen oda, so pal tu šunde, ale hoj the tu korkoro doľikeres o Zakonos. Le pačabnaskre manušenge andral aver narodi amen pisinďam, hoj te na chan oda, so hin obetimen le modlenge, te na keren lubipen, te na chan o mas le tasade džvirengro aňi o rat.“ Akor iľa o Pavol ole muršen a pre aver džives pes lenca diňa te obžužarel. Geľa andro chramos a diňa le rašajenge te džanel, keci dživesa pes obžužarena a hoj pal ola dživesa pes anela e obeta vaš dojekh lendar. Sar imar predžanas ola efta džives, dikhle les andro chramos o Židi andral e Azijsko provincija a marde upre savore manušen. Chudle les a vičinenas: „Muršale andral o Izrael, pomožinen amenge! Kada hin oda manuš, savo savoredženen všadzik sikavel a vakerel pro Izraeliti, pro Zakonos a the pre kada than. Mek the le Greken anďa andro chramos a meľarďa kada sveto than!“ Bo angloda dikhle le Trofimus andral o Efezus le Pavloha andro foros a gondoľinenas peske, hoj les o Pavol iľa andro chramos. Calo foros pes vzburinďa a o manuša pal dojekh sera ode denašenas. Chudle le Pavol, ľidžanas les avri andral o chramos a takoj phandle o brani. Androda, sar les imar džanas te murdarel, pes došunďa o veľiťeľis upral o ezeros slugaďa, hoj hin bari vika andro Jeruzalem. Ov peha takoj iľa le slugaďen the le veľiťeľen upral o šel a denašľa maškar lende. Sar dikhle o manuša le veľiťeľis the le slugaďen, preačhile te marel le Pavol. O veľiťeľis avľa paš leste, chudňa les a diňa les te phandel duje lancenca. Phučľa lendar: „Ko hin kada manuš? So kerďa?“ Ale sako ole but manušendar vičinelas vareso aver. Sar pes o veľiťeľis angle vika našťi dodžanľa o čačipen, rozkazinďa, hoj les te len andre kasarňa. Sar avľa o Pavol paš o garadiči, ačhiľa pes oda, hoj les mušinde o slugaďa te ľidžal pro vasta anglo manuša, bo savore ola but nipi džanas pal leste a vičinenas: „Murdaren les!“ Sar les imar kamenas te ľidžal andre kasarňa, phenďa o Pavol le veľiťeľiske: „Šaj tuke vareso phenav?“ A ov odphenďa: „Džanes te vakerel grecki? Na sal tu oda Egipťanos, savo anglo vajkeci dživesa marďa upre a ľigenďa pre pušťa štar ezera (4 000) živaňen?“ O Pavol phenďa: „Me som Židos, občanos andral o Tarzus, savo nane chocsavo foros andre phuv Cilicija, a mangav tut, domuk mange te prevakerel ko nipi.“ Sar leske domukľa, ačhaďa pes o Pavol pro garadiči a kerďa le manušenge le vasteha, hoj te čhiten. Sar sas savoredžene čhit, prevakerďa ke lende hebrejski. A o Pavol phenďa: „Muršale, phralale the dadale! Šunen akana, so me pre oda phenav.“ Sar šunde, hoj ke lende prevakerďa hebrejski, ačhile meksa cicheder. A phenďa: „Me som Židos, uľiľom andro Tarzus andre phuv Cilicija, ale bariľom avri andre kada foros a sikľuvavas paš o pindre le Gamalieloskre. Ode sikľiľom o zakonos amare dadengro a džavas pal o Del avke sar the tumen adadžives. Me somas oda, ko igen džalas pro evaňjelium a varesave dženen davas až te murdarel. Phandavas le muršen the le džuvľen a čhivavas len andre bertena. Miro švedkos hin o nekbareder rašaj a the savore phuredera. Sar lendar chudňom o ľila pro phrala, džavas andro Damašek, hoj len te anav zaphandlen andro Jeruzalem, hoj len ode te maren. Ačhiľa pes mange, sar džavas imar paš o Damašek, avke vaj pro dilos, hoj jekhvareste avľa andral o ňebos igen zoralo švetlos a zaučharďa man andre. Peľom pre phuv a šunďom o hangos, so mange phenďa: ‚Saul, Saul, soske pre mande džas?‘ A me odphenďom: ‚Ko sal, Rajeja?‘ Odphenďa mange: ‚Me som o Ježiš Nazaretsko, oda, pre kaste tu džas.‘ Ola, so manca sas, dikhle oda švetlos a daranďile, ale na šunde oda hangos, so manca vakerelas. Me phenďom: ‚So mange kampel te kerel, Rajeja?‘ O Raj mange odphenďa: ‚Ušťi a dža andro Damašek. Ode pes tuke phenela savoro, so mušines te kerel.‘ Ole zorale švetlostar na dikhavas ňič, a vašoda man chudenas ola, so manca sas, le vastestar a ľidžanas andro Damašek. Ode sas varesavo pobožno murš, savo pes vičinelas Ananijaš. Ov doľikerelas o Zakonos a savore Židi, so ode bešenas, pal leste mištes vakerenas. Ačhiľa paš ma a phenďa mange: ‚Saul phrala, chude pale te dikhel!‘ A takoj mange phundrile o jakha a dikhľom les. O Ananijaš phenďa: ‚O Del amare dadengro peske tut anglal kidňa avri, hoj te prindžares leskri voľa a te dikhes ole Čačipnaskres a te šunes o hangos andral leskro muj. Bo tu aveha leskro švedkos maškar savore manuša a vakereha pal oda, so dikhľal the šunďal. Akana so užares? Ušťi, de tut te bolel, obžužar tut tire binendar a lašar o nav le Rajeskro!‘ A sar avľom pale andro Jeruzalem a modľinavas man andro chramos, dikhľom viďeňje. Dikhľom le Rajes, sar mange phenel: ‚Sig dža avri andral o Jeruzalem, bo na prilena tire lava pal mande.‘ Me phenďom: ‚Rajeja, on džanen, hoj me džavas andral jekh sinagoga andre aver, hoj te phandav andre bertena a te marav olen, ko pačan andre tu. A the akor, sar murdarde tire švedkos le Štefan, me ode somas a davas len čačipen, sar oda kerenas, a ačhavas paš o gada olenge, ko les murdarenas.‘ Ale ov mange phenďa: ‚Dža, bo me tut bičhavava dur maškar o aver narodi.‘ “ Šunenas les dži akor, medik na phenďa kada lav. Paľis chudle zorales te vičinel a phende: „Murdar les! Kajso manuš mi našľol pal o svetos! Našťi dživel!“ Sar vičinenas a čhivkerenas o uprune gada pal peste tele the o prachos andro luftos, phenďa o veľiťeľis upral o ezeros, hoj te len le Pavol andro kasarňi. Prikazinďa, hoj les te zbičinen a paľis te šunen avri, bo kamľa pes te dodžanel, vaš soske pro Pavol kavke vičinen. Sar les ile te zbičinel, phenďa o Pavol le veľiťeľiske upral o šel slugaďa, savo ode ačhelas: „Či šaj maren bičoha le rimaňike občanos bi o sudos?“ Sar oda šunďa o veľiťeľis upral o šel, geľa oda te phenel le veľiťeľiske upral o ezeros: „So kames te kerel? Bo kada manuš hino rimaňiko občanos!“ Akor avľa o veľiťeľis upral o ezeros paš o Pavol a phenďa leske: „Phen mange, sal tu rimaňiko občanos?“ Ov odphenďa: „He, som.“ O veľiťeľis leske odphenďa: „Me mange vaš o but love cinďom oda, hoj te avav Rimanos.“ O Pavol phenďa: „Ale me uľiľom sar rimaňiko občanos.“ A takoj pašal leste gele het o slugaďa, save les kamle te marel. The o veľiťeľis daranďiľa, sar pes došunďa, hoj o Pavol hino rimaňiko občanos, bo diňa les te phandel. Pre aver džives kamelas o veľiťeľis pes mištes te dodžanel, sostar les o Židi obviňinen. Iľa leske pal o vasta tele o puta a diňa prikazis, hoj pes te zdžan o bare rašaja the e caľi Bari Rada. Anďa le Pavol a ačhaďa les anglal lende. O Pavol dikhľa andro jakha le manušenge andral e Bari Rada a phenďa: „Muršale, phralale! Me dži adadžives dživavas miro dživipen anglo Del avke, hoj miro svedomje hino žužo.“ Ale o nekbareder rašaj o Ananijaš phenďa olenge, ko ačhenas paš o Pavol, hoj les te maren pal o muj. Akor leske o Pavol phenďa: „Marela tut o Del, tu parňi falo! Bešes kade, hoj man te sudzines pal o Zakonos, ale phenes, hoj man te maren, a keres oda, so o Zakonos na phenel!“ Ola, ko ode ačhenas, phende: „Tu rakines le Devleskre nekbareder rašaske?“ O Pavol odphenďa: „Na džanavas, phralale, hoj ov hino nekbareder rašaj, bo hin pisimen: ‚Ma vaker namištes a ma koš tire vodcas!‘ “ Sar pes o Pavol dodžanľa, hoj varesave džene andral e Bari Rada hine Saduceja a varesave Farizeja, vičinďa zorales: „Muršale, phralale! Me som Farizejis, čhavo le Farizejiskro a sudzinen man vaš oda, hoj užarav pre oda, hoj o mule ušťena andral o meriben!“ Sar oda phenďa, chudle pes maškar peste te vesekedinel o Farizeja the o Saduceja a o zhromažďeňje pes rozďelinďa pro duj. Bo o Saduceja na pačan andre oda, hoj pes ušťel andral o meriben, aňi andre oda, hoj hin varesavo aňjelos abo duchos, ale o Farizeja pačan the andre kada the andre kada. A sas olestar bari vika. Andre oda ušťile upre varesave Farizeja, save sas avrisikade andro židoviko zakonos, a phenenas: „Na dikhas ňič nalačho pre kada manuš. A so te ke leste prevakerďa o duchos abo o aňjelos? [Te na pes ačhavas le Devleske!]“ Sar pes furt buter vesekedinenas, daralas pes o veľiťeľis, hoj te na rozcirden le Pavol. Vašoda prikazinďa le slugaďenge, hoj te džan tele a te cirden les lendar avri a te ľidžan les andro kasarňi. Pre aver rat avľa o Raj ke leste a phenďa leske: „Ma dara tut Pavol, bo avke sar pal ma svedčinehas andro Jeruzalem, avke mušines te svedčinel the andro Rim.“ Sar avľa avri o kham, dovakerde pes varesave Židi a ile vera, hoj na chana aňi na pijena, medik na murdarena le Pavol. Ola, ko ile vera, sas buter sar saranda (40) džene. Avle ko bare rašaja the ko phuredera a phende: „Iľam vera, hoj na laha ňič andro muj, medik na murdaraha le Pavol. Avke akana tumen the e Bari Rada mangen le veľiťeľis, hoj les tajsa te anel tele ke tumende. Keren avke, sar te les kamľanas feder te šunel avri pal leskri veca. A amen sam pripravimen les te murdarel mek sigeder, sar kade doavela.“ Ale sar šunďa le Pavloskra pheňakro čhavo, so les kamen te kerel, avľa andre kasarňa a diňa oda te džanel le Pavloske. O Pavol peske vičinďa jekhe veľiťeľis upral o šel a phenďa: „Ľidža kale terne manušes ke tiro veľiťeľis, bo kamel leske vareso te phenel.“ Avke les ľigenďa ke peskro veľiťeľis a phenďa: „O Pavol, o bertenošis, peske man vičinďa a mangľa man, hoj ke tu te anav kale terne manušes, bo kamel tuke vareso te phenel.“ O veľiťeľis les iľa vastestar sikra pre sera a phučľa lestar: „So mange kames te phenel?“ Ov phenďa: „O Židi pes dovakerde, hoj tut mangena, hoj tajsa te anes le Pavol angle Bari Rada, a kerena avke, sar te pes kamlehas pal leste vareso buter te dodžanel. Ale ma de tut lenge te prevakerel, bo buter sar saranda (40) murša pre leste džan. Ola murša ile vera, hoj na chana aňi na pijena, medik les na murdarena. Akana imar hine pripravimen a ča užaren pre tu, hoj lenge kereha oda, so tutar mangen.“ Paľis premukľa o veľiťeľis le terne manušes a prikazinďa leske: „Ma phen ňikaske avri, hoj mange oda phenďal!“ Avke o veľiťeľis vičinďa duje veľiťeľen upral o šel a phenďa: „Pripravinen duj šel (200) slugaďen the eftavardeš (70) muršen pro graja a mek duj šel (200) slugaďen le kopijenca, hoj te džan eňa orendar rači andre Cezarea.“ Prikazinďa, hoj te anen grajes, te thoven upre le Pavol te bešel a te ľidžan les sastes ko vladaris Felix. A pisinďa leske kajso ľil: O Klaudius Lisijaš pozdravinel le lačhe vladaris le Felix! Kale manušes zaile o Židi a kamle les te murdarel, ale avľom le slugaďenca a cirdňom lenge les avri andral o vasta, bo dodžanľom man, hoj hino rimaňiko občanos. Kamľom man te dodžanel, soske pre leste vakeren a ľigenďom les angle lengri Bari Rada. Avľom pre oda, hoj pre leste vakeren vaš varesave lava andral lengro zakonos, ale na kerďa ňič, vaš soske mušinďahas te merel, abo te džal andre bertena. Sar man dodžanľom, hoj kale muršes kamen o Židi te murdarel, takoj les bičhaďom ke tute. Prikazinďom olenge, ko les obviňinen, hoj tuke te phenen, so len pre leste hin. [Av bachtalo!] Avke o slugaďa kerde oda, so lenge sas phendo. Ile le Pavol a ľigende les prekal e rat andre Antipatrida. Pre aver džives gele o slugaďa pro graja le Pavloha dureder a okla slugaďa gele pale andre kasarňa. Sar doavle andre Cezarea, dine le vladariske o ľil a ačhade anglal leste le Pavol. O vladaris pregenďa o ľil a phučľa le Pavlostar, andral savi provincija hino. Sar pes dodžanľa, hoj hino andral e Cilicija, phenďa: „Šunava tut avri, sar ade doavena ola džene, ko tut obviňinen.“ A prikazinďa, hoj les te stražinen andro palacis le Herodesoskro. Pal o pandž džives avľa tele o nekbareder rašaj Ananijaš le phurederenca the le Tertulloha, so sas avrisikado andro vakeriben, hoj te obviňinen le Pavol anglo vladaris. Avke vičinde le Pavol andre a o Tertullus les chudňa te obviňinel anglo Felix: „Amen peske paš tute dživas imar but berša andro smirom a tira bara goďaha anďal andre kada narodos feder dživipen! Nekbareder Felixona, amen oda vakeras furt a všadzik a igen tuke vaš oda paľikeras! Ale hoj tut but te na zľikerav, mangav tut, hoj amen sikra te šunes avri andre tiro lačhipen. Bo avľam pre oda, hoj kada manuš hino sar nasvaľiben a pal calo svetos marel upre le Židen a anel maškar lende o nasmirom. Ov ľidžal e Nazaritsko sekta a mek the o chramos kamelas te meľarel andre. Amen les chudňam [a kamahas les te sudzinel pal amaro zakonos, ale avľa o veľiťeľis Lisijaš a cirdňa les avri andral amare vasta bara zoraha a iľa les het. A prikazinďa olenge, ko les obviňinenas, hoj te aven ke tu.] Sar les šuneha avri, the korkoro tut dodžaneha savoro, sostar les amen obviňinas.“ A the okla Židi vakerenas avke sar o Tertullus a phenenas, hoj oda hin čačo. Sar sikaďa o vladaris le Pavloske le vasteha, hoj te vakerel, phenďa o Pavol: „Džanav, hoj imar but berš sudzines kada narodos. Vašoda phenava bi e dar o čačipen pal mande. Avke sar tut šaj dodžanes the korkoro, hoj oleske nane buter sar dešuduj (12) džives, sar man geľom te modľinel andro Jeruzalem. A na arakhle man varekaha pes te vesekedinel aňi te marel upre le nipen andro chramos aňi andro sinagogi aňi andro foros. A aňi tuke našťi dokazinen oda, so pre mande akana vakeren. Ale kada tuke šaj phenav, hoj ole Rajeskre dromeha, so on vičinen sekta, me služinav mire dadengre Devleske. Pačav savoreske, so hin pisimen andro Zakonos the andro Proroka. Me man mukav pro Del avke sar the on, hoj o lačhe manuša the o nalačhe ušťena andral o meriben. Vašoda kerav savoro, hoj man te avel žužo svedomje anglo Del a the anglo nipi. Pal o buter berš avľom andro Jeruzalem, hoj te anav mire narodoske almužni a te obetinav obeti. A pašoda, sar oda keravas, man arakhle obžužardes andro chramos a na sas manca ňisave nipi aňi na keravas ňisavi vika. Ale sas ode varesave Židi andral e Azijsko provincija; on kamle kade te ačhel anglal tu a te obviňinel man, te len hin vareso pre mande. Abo the kala džene, so hine kade, tuke šaj phenen, či pre ma arakhle varesavo nalačhipen, sar ačhavas angle Bari Rada. Ča oda jekh lavoro, so phenďom, sar ačhavas angle lende, a zorales vičinďom: ‚Adadžives man sudzinen vaš oda, bo pačav, hoj o mule ušťena andral o meriben.‘ “ Sar oda šunďa o Felix, bo ov mištes džanelas pal oda drom le Rajeskro, prethoďa lengro sudos a phenďa: „Rozsudzinava tumari veca akor, sar ade doavela o veľiťeľis Lisijaš.“ Phenďa le veľiťeľiske upral o šel, hoj te phanden le Pavol andre loki bertena a te na braňinel leskre prijaťeľenge te anel leske oda, so leske kampel. Pal vajkeci dživesa avľa o Felix peskra romňaha la Druzillaha, savi sas Židovka, bičhaďa pal o Pavol a šunelas les, so vakerel pal o pačaben andro Ježiš Kristus. Sar vakerelas o Pavol pal o spravodľišagos, pal oda, hoj pes te zľikeras le žadoscendar, a the pal o sudos, so avela, daranďiľa o Felix a phenďa: „Akana imar dža, ale sar man ela časos, vičinava tut.“ Ale pašoda užarelas, hoj les o Pavol dela love, hoj les te premukel. Vašoda pal leste the buterval bičhavelas a vakerelas leha. Sar pregeľa duj berš, čerinďa le Felix aver vladaris o Porcius Festus. No o Felix kamelas te avel pre dzeka le Židenge, vašoda mukľa le Pavol andre bertena. Trin džives pal oda, sar o Festus avľa andre odi provincija, geľa andral e Cezarea upre andro Jeruzalem. Avle paš leste o bare rašaja the o židovika vodci, hoj te vakeren pro Pavol. Mangenas le Festus, hoj lenge te kerel pal e dzeka a te del te anel le Pavol andro Jeruzalem, bo on les kamenas te murdarel pal o drom. Ale o Festus odphenďa, hoj o Pavol mušinel te ačhel andre bertena andre Cezarea a hoj the ov korkoro ode maj džala. A phenďa: „Tumare vodci mi aven manca, a te len hin vareso pre oda murš, ode les mi obviňinen.“ O Festus ačhiľa maškar lende vaj ochto abo deš džives a paľis geľa tele andre Cezarea. Pre aver džives peske bešľa o Festus pro sudno stolkos a prikazinďa, hoj te anen le Pavol. Sar avľa o Pavol andre, akor ola Židi, so avle andral o Jeruzalem, pes rozačhade pašal leste a chudle pre leste but te vakerel ajse bare veci, save našťi dokazinenas. Ale o Pavol pes braňinelas a phenďa: „Na phenďom ňič aňi pro židoviko zakonos aňi pro chramos aňi pro cisaris.“ O Festus kamľa te kerel pal e dzeka le Židenge, a vašoda phenďa le Pavloske: „Kames te džal upre andro Jeruzalem, hoj te aves ode sudzimen angle mande?“ Ale o Pavol odphenďa: „Me akana ačhav anglo sudno stolkos le cisariskro a kade man kampel te sudzinel. Tu džanes mištes, hoj me na kerďom le Židen ňič nalačho. Te kerďom vareso nalačho, vaš soske mušinav te merel, na darav man te merel. Ale te nane ňič čačo, so pre mande kala Židi vakeren, ňiko man našťi del lenge andro vasta. Mi sudzinel man o cisaris!“ Akor pes o Festus dovakerďa peskra radaha a phenďa: „Ko cisaris tut mangľal, ko cisaris džaha!“ Pal vajkeci dživesa avle andre Cezarea o kraľis Agrippa the e Bernika te pozdravinel le Festus. Sar imar ode sas buter dživesa, diňa te džanel o Festus le kraľiske pal o Pavol a phenďa: „O Felix kade mukľa varesave bertenošis. A sar somas andro Jeruzalem, avle ke ma o bare rašaja the o phuredera le Židengre a mangenas man, hoj les te odsudzinav. Me lenge phenďom, hoj o Rimana našťi den le bertenošis andro vasta olenge, ko les obviňinen, medik les anglal lende na šunen avri, hoj pes te šaj braňinel oleske, so pre leste vakeren. Avke avle o Židi kade pal mande, me takoj pre aver džives bešľom a diňom te anel ole manušes, hoj les te sudzinav. Ola, so les obviňinenas, pes rozačhade pašal leste, ale na vakerenas pre leste varesave bare veci, sar me užaravas, hoj vakerena. Ale vesekedinenas pes leha vaš peskro pačaben the vaš varesavo Ježiš, savo muľa, pal kaste o Pavol phenel, hoj dživel. Me na džanavas so te kerel andre kadi veca, vašoda lestar phučľom, či na kamel te džal andro Jeruzalem, hoj les ode te sudzinen. Vašoda, bo o Pavol pes mangľa ko cisaris, hoj les te sudzinel, me prikazinďom, hoj te ačhel andre bertena, medik les na bičhavava ko cisaris.“ Avke o Agrippa phenďa le Festoske: „The me kamľomas te šunel ole manušes.“ A o Festus leske phenďa: „Tajsa les šuneha.“ Avke pre aver džives avľa o Agrippa the e Bernika bare rajikaňibnaha pre oda than, kaj pes sudzinel. Avle leha o bare veľiťeľa the o bare raja andral o foros a o Festus prikazinďa, hoj te anen le Pavol. O Festus phenďa: „Kraľina Agrippa the savore, so san kade amenca! Dikhen kale manušes, vaš savo man mangenas igen but Židi andro Jeruzalem a the kade a vičinenas, hoj našťi ačhel te dživel. Ale me avľom pre oda, hoj na kerďa ňič, vaš soske mušinďahas te merel. No ov pes mangľa ko cisaris a me phenďom, hoj les ode bičhavava. Ale nane man so pal leste te pisinel le cisariske. Vašoda les anďom angle tumende a nekbuter angle tute, kraľina Agrippa, hoj te džanav so te pisinel, sar les šunaha avri. Bo mange pes dičhol, hoj nane mištes te bičhavel ode bertenošis a te na pisinel, so kerďa.“ O Agrippa phenďa le Pavloske: „Domukav tuke, hoj te vakeres pre tiri obrana.“ Akor o Pavol nacirdňa o vast a phenďa: „Bachtalo som, kraľina Agrippa, hoj šaj adadžives vakerav pre miri obrana anglal tute pal ola savore veci, savendar man o Židi obviňinen, bo tu mištes prindžares le Židengre tradiciji the ola veci, so len rozďelinen. Vašoda tut mangav, hoj man mištes te šunes avri. Savore Židi prindžaren miro dživipen terňipnastar, džanen, savo somas angloda andre miro narodos the andro Jeruzalem. On man prindžaren ešebnovarestar, a te kamlehas, šaj mange dosvedčinen, hoj me dživavas sar jekh le Farizejendar a igen zorales doľikeravas savoro andre amaro pačaben. A the akana ačhav anglo sudos vašoda, bo pačav ole laveske, so diňa o Del amare dadenge. Oda hin oda lav, andre savo pačan the o dešuduj (12) kmeňi amare narodoskre, sar lašaren le Devles rat-džives. A vaš kada pačaben man o Židi obviňinen, kraľina Agrippa. Soske tumen phenen, hoj našťi te pačal oleske, hoj o Del uštavel le mulen? Me mange tiš gondoľinavas, hoj mušinav zoraha te džal pro nav Ježiš Nazaretsko. A andro Jeruzalem oda the kerďom. O bare rašaja mange domukle te phandel but Devleskre manušen andro berteni. A sar len murdarenas, the me somas vaš oda, hoj len te murdaren. Andre savore sinagogi len buterval maravas a ispidavas pre lende, hoj te zaprinen le Ježiš. Džavas pre lende bara choľaha a lavas len palal dži andro aver fori. A kavke džavas the andro Damašek. O bare rašaja mange oda domukle a dine man pre oda pravos. A vaj pro dilos, kraľina Agrippa, sar džavas le dromeha, dikhľom andral o ňebos ajso švetlos, so sas zoraleder sar kham, a zaučharďa andre the man a the olen, ko sas manca. Savoredžene peľam pre phuv a šunďom o hangos, so mange hebrejski phenďa: ‚Saul, Saul, soske pre mande džas? Phares tuke ela, te aveha sar volos, so ruginel andre špicovato paca peskre rajeskri.‘ A me phučľom: ‚Ko sal, Rajeja?‘ O Raj mange odphenďa: ‚Me som o Ježiš, pre kaste tu džas. Avke akana ušťi a ačhav tut pro pindre, bo vaš oda man tuke sikaďom, hoj te aves miro služobňikos a te svedčines pal kada, so akana dikhľal, a the pal oda, so tuke mek sikavava. Cirdava tut avri andral o vasta tire manušengre the andral e zor le pohanengri, paš save tut me akana bičhavav, hoj lenge te phundraves o jakha, hoj pes te visaren le kaľipnastar ko švetlos a le bengeskra zoratar ko Del, hoj pes lenge te odmuken o bini a te chuden o than maškar ola, so pačabnaha andre ma ačhile sveta.‘ Avke, kraľina Agrippa, me kerďom oda, so šunďom andro viďeňje andral o ňebos. Me vakeravas ešeb andro Damašek the andro Jeruzalem the pal caľi judsko phuv a paľis the le avre narodenge, hoj pes te visaren le binendar ko Del a hoj te sikaven oda peskre skutkenca. Vašoda man o Židi chudle andro chramos a kamenas man te murdarel. Ale o Del mange pomožinďa dži adadžives, a vašoda kade ačhav a svedčinav savoredženenge, le čorenge the le barvalenge. A me na vakerav ňič aver, ča oda, so phende o Proroka the o Mojžiš, hoj pes ačhela, hoj o Kristus cerpinela a sar ešebno ušťela andral o meriben a vakerela pal o švetlos le Židenge the avre narodenge.“ A sar o Pavol kada vakerelas pre peskri obrana, zaačhaďa les o Festus a zorales pre leste vičinďa: „Tu na sal paš e goďi, Pavol! Igen but sikľiľal a oda tut ľidžal andro diliňipen!“ Ale o Pavol phenďa: „Me na som dilino, nekbareder Festus, ale vakerav čačipen sasťa goďaha. O kraľis džanel pal kala veci, a vašoda ke leste šmelones vakerav. Bo som presvedčimen, hoj ov mištes džanel kale vecendar, bo oda pes na ačhiľa varekhaj garudo andro kutos. Kraľina Agrippa, pačas le prorokenge? Džanav, hoj pačas.“ O Agrippa phenďa le Pavloske: „Imar na kampľa but, hoj man te prevakeres, hoj te ačhav kresťanoske.“ Ale o Pavol phenďa: „Či kampľa but vaj na, mangav mange le Devlestar, hoj na ča tu, ale the savore, so man adadžives šunen, te aven ajse, sar som me, ale bi e kala puta.“ Sar oda phenďa, ušťiľa o kraľis Agrippa, o vladaris Festus, e Bernika the ola, ko lenca bešenas. A sar džanas, phenenas jekh avreske: „Kada manuš na kerel ňič ajso, vaš soske mušinďahas te merel abo te avel andrephandlo.“ O Agrippa phenďa le Festoske: „Te kada manuš pes na mangľahas ko cisaris, šaj les premukľamas.“ Sar sas phendo, hoj te džas la loďaha andre Italija, oddine le Pavol the varesave avre bertenošen le veľiťeľiske, savo pes vičinelas Julius a sas andral e cisariskri čata. A bešľam pre loďa andral e Adramitija, savi kamelas te džal pašal e Azijsko provincija. Sar pes imar mukľam pro drom, sas amenca o Aristarchos, o Macedončanos andral e Tesalonika. Pre aver džives doavľam andro Sidon. Vašoda, hoj o Julius sas lačho le Pavloha, domukľa leske te džal ko prijaťeľa, hoj les te den oda, so leske kampelas. Sar odarik geľam het, mukľam pes la loďaha pre aver sera pašal o ostrovos Ciprus, bo phurdelas pre amende e zoraľi balvaj. Pregeľam o moros la loďaha pašal e Cilicija the Pamfilija a doavľam ke Mira andre provincija Licija. Ode arakhľa o veľiťeľis loďa andral e Alexandrija, so džalas andre Italija, a thoďa amen upre. But dživesa džahas la loďaha igen polokes a igen phares dochudňam pes paš o Knidus. Vašoda, hoj e balvaj amenge na domukelas te džal avke, sar kamľam, geľam pašal o Salmon tele pašal o ostrovos Kreta. Igen phares paľis pregeľam pašal leste a avľam pro than, so pes vičinelas Šukar pristavos, pašes paš o foros Lasea. Vašoda, hoj ode našaďam but časos, sas imar dar te džal dureder la loďaha, bo pregeľa imar the o Postos a avelas o jevend. Avke lenge o Pavol phenďa: „Muršale, den pozoris, bo me dikhav, hoj nane mištes te džal dureder, bo na ča e loďa the lakro tovaris našavaha, ale the amare dživipena.“ Ale o veľiťeľis buter pačalas le kapitanoske the oleske, kaskri sas e loďa, sar le Pavloske. Vašoda, hoj na sas mištes te ačhel andre oda pristavos prekal o jevend, buter džene lendar peske phende, hoj džana odarik het. Bo kamenas pes varesar te dochudel dži andro Fenix a ode te ačhel prekal o jevend. O Fenix hin jekh pristavos pre Kreta, savo hino visardo pro juhozapados the severozapados. Chudňa te phurdel e južno balvaj a gondoľinenas peske, hoj imar dochudle oda, so peske phende. Cirdle upre o kotvi a džanas la loďaha pašes pašal e Kreta. Ale na pregeľa but a demaďa pre loďa zoraľi balvaj, so pes vičinel Eurakilon. E balvaj zachudňa e loďa a imar la našťi ľikerďam, vašoda pomukľam, hoj la te ľidžal e balvaj. Sar avľam paš o cikno ostrovos, so pes vičinel Kauda, ča ajci-ajci so zachraňinďam e loďkica, savi pal peste cirdahas. Cirdle la upre a paľis zoraľarde e loďa le lanenca. Daranas, hoj te na demen tel o paňi andro pošakro than paš e phuv Libija, mukle tele la loďakri lepeda a dine pes te ľidžal la balvajake. Vašoda, hoj e zoraľi balvaj amenca igen čhivkerelas, pro dujto džives chudle te čhivkerel avri o veci andral e loďa. A pro trito džives peskre vastenca čhivkerenas avri o sersamos la loďakro. Sar imar buter dživesa pes na sikavenas aňi o kham aňi o čercheňa a mek furt ľikerelas oda nalačho časos, preačhiľam imar te pačal, hoj pes zachraňinaha. Sar imar buter dživesa o manuša na chale ňič, ačhiľa o Pavol maškar lende a phenďa: „Kampľa man te šunel, muršale, a te na mukel pes andral e Kreta. Na uľahas tumen kada pharipen the kada našaviben. Akana tumen mangav, hoj tumen te na daran, bo ňiko tumendar na našavela o dživipen, ča e loďa tašľola. Bo adi rat ačhiľa paš mande o aňjelos le Devleskro, kaskro som the saveske služinav, a phenďa mange: ‚Ma dara tut, Pavol, bo mušines te ačhel pro sudos anglo cisaris! Dikh, o Del tuke diňa olen, ko hine tuha andre loďa.‘ Vašoda, muršale, ma daran tumen, bo pačav le Devleske, hoj pes savoro ačhela avke, sar mange phenďa. Ale e loďa demela andre varesavo ostrovos.“ Pre dešuštarto (14.) rat amen ľigenďa e balvaj pro Adrijatiko moros a vaj pal jepaš rat pes dičholas le namorňikenge, hoj doaven paš varesavi phuv. Merinde, keci tele hin o paňi, a sas saranda (40) metri. Sar gele la loďaha sikra dureder, pale merinde a sas tranda (30) metri. Daranas pes, hoj te na demen pro bar, mukle palunestar tele štar kotvi a modľinenas pes, hoj te avel imar džives. O namorňika kamenas te denašel andral e loďa a mukle e loďka tele andro moros. Kerenas pes avke, sar te kamlehas anglunestar te mukel tele o kotvi. O Pavol phenďa le veľiťeľiske the le slugaďenge: „Te kala namorňika na ačhena pre loďa, tumen našťi avena zachraňimen.“ Akor prečhinde o slugaďa o lani la loďkakre a mukle la te perel andro moros. Sar imar chudelas o džives, mangľa o Pavol savoren, hoj te chan, a phenďa lenge: „Adadžives imar hin dešuštarto (14.) džives, so užaren bokhaha a na chaľan ňič. Vašoda tumen mangav, hoj te chan, se kampel tumenge oda, hoj te predživen, bo ňiko tumendar na našavela mek aňi jekh bal pal o šero!“ Sar o Pavol kada dophenďa, iľa o maro a paľikerďa le Devleske anglal savorende, phagľa lestar a chudňa te chal. Savorenge avľa pale o radišagos a chudle the on te chal. Pre loďa samas duj šel the eftavardeš the šov (276) džene. Sar savoredžene čaľile, chudle te čhivkerel andral e loďa avri o zrnos, hoj te ačhel e loďa lokeder. Sar imar vidňisaľiľa, na džanenas, kaj hine, ale dikhle varesavi zatoka a phende peske, hoj te pes oda dela, ta zaačhena ode la loďaha. Odčhinde o kotvi pal soduj seri a mukle len tele andro moros. Rozphandle the o lani pro kormidli, hazdle upre e angluňi lepeda a mukle pes te ľidžal la balvajaha ko brehos. Ale e loďa demaďa andro pošakro than tel o paňi avke, hoj angluno kotor la loďakro zageľa andre poši a našťi pes čhalavelas a palunestar demenas o vlni andre loďa a phagerenas la. Akor kamle o slugaďa te murdarel le bertenošen, hoj te na lendar vareko chučel andro paňi a te na denašel. Ale o veľiťeľis upral o šel kamľa te zachraňinel le Pavol a na domukľa lenge te kerel oda, so kamenas. Avke rozkazinďa, hoj ola, ko džanen te plavinel, te chučen ešebna andro paňi a te doplavinen pre phuv, a oklenge phenďa, hoj te preplavinen pro kašta, abo pre varesave aver kotora pal e loďa. Kavke pes savore bachtales dochudle pre phuv a zachraňinde pes. Sar imar pes zachraňinďam, akor prindžarďam, hoj o ostrovos pes vičinel Malta. O manuša, so ode bešenas, amenge presikade bari pačiv. Kerde jag a savoredženen amen priile, bo chudňa te del o brišind a sas šil. Sar skidňa o Pavol upre šuke kaštora a thovelas len pre jag, avľa avri o sap le tačipnastar a danderďa les andro vast. O manuša, so ode bešenas, dikhle, sar leske figinel o sap pal o vast, a phende peske: „Kada manuš mušinel te avel vrahos, bo kajte pes zachraňinďa andral o moros, the avke leske na domukľa e spravodľišagoskri devľi te dživel.“ Ale o Pavol pal peste razinďa tele le sapes andre jag a ňič pes leske na ačhiľa. On užarenas, hoj šuvľola, abo hoj perela jekhvareste tele mulo. Sar imar buter užarenas a dikhle, hoj pes leske ňič na ačhel, čerinde peskre lava a phende, hoj hino del. Pašal oda than sas maľi le Publius, savo sas o načelňikos le ostrovoskro. Ov amen priiľa a trin džives pašal amende kerelas. Ačhiľa pes, hoj le Publiuskro dad pašľolas strapimen andre horučka a igen les pretradelas. O Pavol geľa ke leste, modľinďa pes, thoďa pre leste o vasta a sasťarďa les. Sar pes oda ačhiľa, avenas the aver nasvale manuša pal o ostrovos a sasťonas avri. On amenge presikade bari pačiv, a sar imar džahas la loďaha het, dine amen oda, so amenge kampelas. Pal o trin čhon odgeľam het la loďaha andral e Alexandrija, savi ačhiľa prekal o jevend pro ostrovos. La loďa sas znakos Dvojički. Doavľam la loďaha andro Sirakuzi a ačhiľam ode trin džives. Odarik džahas la loďaha pašal o brehos a doavľam andro Regium. Vašoda, hoj pre aver džives phurdelas lačhi balvaj, dogeľam tel o duj džives andro Puteol. Ode arakhľam le phralen, save amen mangle, hoj ode te ačhas efta džives. A kavke doavľam andro Rim. Sar pes o phrala odarik pal amende došunde, avle pal amende dži paš o Appiuskro Forum the paš o Trin Taberne, hoj pes amenca te arakhen. Sar len dikhľa o Pavol, paľikerďa le Devleske, radisaľiľa a sas povzbudzimen. Sar doavľam andro Rim, [o veľiťeľis upral o šel oddiňa le bertenošen le nekbareder veľiťeľiske]. Ale le Pavloske sas domuklo te bešel korkoro avrether jekhe slugaďiha, savo les stražinelas. Ačhiľa pes, hoj pal o trin džives peske o Pavol vičinďa le židovike vodcen. Sar pes zgele, phenelas lenge: „Muršale, phralale! Me na kerďom ňič amare manušen, aňi na džavas pro tradiciji amare dadengre, ale the avke man andro Jeruzalem phandle andre a dine andro vasta le Rimanenge. On man mištes šunde avri a kamle man te premukel, bo na arakhle pre ma ňič, vaš soske mušinďomas te merel. Ale o Židi oda na kamenas a mušinďom man te mangel ko cisaris, ale na vašoda, hoj te obviňinav varesostar miro narodos. Vašoda tumen akana vičinďom, hoj tumen te dikhav a te vakerav tumenca. Bo me som adadžives phandlo andre kale lancoha vaš e naďej le Izraeloskri.“ On leske phende: „Amen pal tute na chudňam ňisavo ľil andral e Judsko, aňi ade na avľa ňiko le phralendar, hoj amenge te del te džanel abo te phenel vareso nalačho pal tute. Ale kamľamas tutar te šunel, sar gondoľines, bo džanas pal kadi sekta, hoj pre late všadzik džan.“ Dine leske te džanel savo džives a avle buter džene ke leste andro kher. O Pavol lenge svedčinelas tosarastar dži rači a vakerelas pal o kraľišagos le Devleskro a sikavelas lenge pro Ježiš andral o zakonos the andral o Proroka, hoj len te prevakerel. Varesave džene pačanas oleske, so vakerelas, ale varesave na pačanas. Vašoda, hoj len na sas jekh gondoľišagos, rozgele pes akor, sar o Pavol phenďa kada lav: „Mištes phenďa o Sveto Duchos prekal o prorokos Izajaš amare dadenge: ‚Dža ke kala nipi a phen: Tumen šunena tumare kanenca, ale na achaľona! Tumen dikhena tumare jakhenca, ale na dikhena! Bo kale nipengro jilo ačhiľa baruno, peskre kanenca phares šunen a peskre jakha phandle andre, hoj te na dikhen, le kanenca te na šunen, le jilenca te na achaľon, hoj pes te na visaren a me len te na sasťarav avri.‘ Ta akor džanen, hoj avre narodenge hiňi bičhaďi kadi zachrana le Devleskri a on la the šunena.“ [Sar oda o Pavol phenďa, o Židi gele het a igen pes maškar peste vesekedinenas.] O Pavol ačhiľa duj berš andre oda kher, savo peske korkoro iľa. Prilelas savoren, ko ke leste avenas, a vakerelas pal o kraľišagos le Devleskro a sikavelas pal o Raj Ježiš Kristus šmelones a ňiko leske andre oda na braňinelas. Pisinav tumenge me o Pavol, o služobňikos le Ježišoskro Kristoskro. O Del peske man avri kidňa, hoj te avav leskro apoštolos, a vičinďa man, hoj te vakerav o evaňjelium. O Del imar čirla diňa lava pal oda evaňjelium prekal peskre proroka andro peskro sveto Lav. Oda hin o evaňjelium pal leskro Čhavo, savo pal o ťelos uľiľa andral o potomstvos le Davidoskro. No o Sveto Duchos sikaďa peskra bara zoraha pre leste, hoj o Ježiš Kristus, amaro Raj, hino o Čhavo le Devleskro, akor, sar les uštaďa andral o meriben. Prekal o Kristus mange sas diňi e milosť le Devleskri, hoj te avav leskro apoštolos a te ľidžav le manušen andral savore narodi, hoj te pačan andre leste a te šunen les. The tumen san jekh olendar, ko sas vičimen le Ježišostar Kristostar. A vašoda pisinav tumenge savorenge andro foros Rim, kas o Del kamel a kas peske kidňa avri sar peskre manušen: E milosť the o smirom tumenge le Devlestar, amare Dadestar the amare Rajestar le Ježišostar Kristostar! Ešeb kamav te paľikerel mire Devleske prekal o Ježiš Kristus vaš tumenge savorenge, hoj pes vakerel pal tumaro pačaben pal calo svetos. O Del, saveske andral calo jilo služinav le evaňjelioha pal leskro Čhavo, hin miro švedkos, sar tumen furt leperav, kecivar man modľinav. Furt mangav le Devles, hoj pes mange imar te podarisaľol, te oda ela e voľa le Devleskri, te džal ke tumende. Bo igen tumen kamav te dikhel, hoj tumen te dav varesavo duchovno daros, hoj te zoraľon. Kamav te phenel, hoj sodujdžene jekhvareste te zoraľuvas: Tumen mire pačabnastar a me tumare. Kamav, hoj te džanen, phralale, hoj buterval kamľom te džal ke tumende. Bo kamav te dochudel varesave neve manušen andro pačaben the maškar tumende, avke sar maškar o aver narodi. Ale vareso man furt ačhavelas. Bo me oda mušinav te vakerel savore manušenge: Le Grekenge the avre narodenge; olenge, ko hine avrisikade, the olenge, ko nane avrisikade. Vašoda kamav igen te vakerel o evaňjelium the tumenge andro foros Rim. Se me man na ladžav vaš o evaňjelium le Kristoskro, bo oda hin e zor le Devleskri, so zachraňinel savoren, ko pačan: Ešeb le Židen a paľis the le Nažiden. Bo andro evaňjelium pes presikavel, hoj o manuš hino čačipnaskro anglo Del le pačabnastar a ča le pačabnaha, avke sar hin pisimen: „ O čačipnaskro manuš dživela le pačabnastar. “ Le Devleskri choľi pes sikavel andral o ňebos pre dojekh binos the nalačhipen le manušengro, so garuven andre o čačipen le nalačhipnaha. Bo lenge hin dino te džanel, so šaj te džanel pal o Del. Se o Del lenge oda diňa te džanel. Le Devleskri zor the leskro devľipen našťi te dikhel, ale kanastar o Del kerďa o svetos, šaj oda dikhen andre ola veci, so kerďa, a vašoda pes o manuša našťi ospravedlňinena. Bo kajte prindžarde le Devles, na lašarenas les sar Devles, aňi leske na paľikerenas. Andre peskro gondoľišagos gele andro diliňipen a andre lengro nagoďaver jilo avľa o kaľipen. Phenen pre peste, hoj hine goďaver, ale ačhile diline. Na te lašardehas le Devles, savo šoha na merel, ale lašaren o obraza, so maren pro manuš, savo na dživel furt, abo lašaren le čiriklen, le chocsave džviren, abo le sapen. Vašoda len o Del oddiňa andre oda džungipen, so kamenas te kerel andral peskre jile, hoj te keren ola ladžandutne veci peskre ťelenca maškar peste. On čerinde o čačipen le Devleskro vaš o klamišagos a radeder lašarenas a služinenas le stvorimen vecenge sar le Stvoriťeľiske. Les kampel furt te lašarel! Amen. Vašoda len o Del diňa andro džungale žadosci. Bo lengre džuvľa čerinde o prirodzeno dživipen le muršenca vaš o ňeprirodzeno dživipen. Avke the o murša omukle o prirodzeno dživipen le džuvľenca a chudňa andre lende te labol e binošno žadosca jekh pal aver. O murša le muršenca kerenas o džungale veci a ande pre peste o trestos, so peske zaslužinde vaš peskro nalačho dživipen. A vašoda, hoj ola manuša na kamle te ľikerel andre peskre goďa o čačipen pal o Del, diňa len o Del andre lengre previsarde goďa, hoj te keren oda džungipen, so pes na kerel. Hin andre lende pherdo všelijaka bini, nalačhipen, džungipen, choľi the hamišagos. Hine nalačhe, murdaren, maren pes, klaminen, keren o pľetki a namištes vakeren jekh pre aver. Našťi avri ačhen le Devles, ľidžan pes upre, hine barikane, lašaren pes, gondoľinen avri o nalačhe veci, na šunen le dajen the le daden, nane goďaver, na doľikeren peskre lava, na sikaven ňisavo kamiben a nane jileskre ke ňikaste. Kala manuša džanen, hoj le Devleskro zakonos phenel, hoj ko kavke dživel, zaslužinel peske o meriben. Ale on na ča, hoj oda keren, on mek the avre dženenge phenen, hoj oda šaj keren. Tu manušeja, sudzines avren? Te ada keres, našťi tut ňisoha ospravedlňineha, kajte ko sal. Bo te tu sudzines avren a paľis keres ola veci, so the on, korkoro tut sudzines. Amen džanas, hoj o Del sudzinel čačipnaha ole manušen, save keren kajse veci. Tu manušeja, sudzines avre manušen vaš oda, so keren, a the tu oda keres? Gondoľines tuke, hoj tu denašeha le Devleskre sudoske? Abo či tele dikhes le Devleskro baro lačhipen, leskri trpezľivosť the leskro zľikeriben? Tu na džanes, hoj le Devleskro lačhipen tut ľidžal ko pokaňje? Tiro jilo hino baruno the zacato a avke tuke skides e choľi pre oda džives, sar o Del sikavela peskri choľi a čačipnaha sudzinela savoro. O Del počinela sakoneske vaš oda, so kerelas. Ov dela o večno dživipen sakones, ko ľikerel avri te kerel o lačhipen a rodel e slava, e pačiv the oda, hoj te dživel furt. Ale pre sakoneste, ko na šunelas o čačipen vaš oda, hoj dikhelas ča pre peste a kamelas te kerel o nalačhipen, sikavela peskri igen bari choľi. O pharipen the e dukh avela pre sakoneste, ko kerel o nalačhipen: Ešeb pro Židi a paľis the pre aver narodi. Ale sako, ko kerel o lačhipen, chudela e slava, e pačiv the o smirom: Ešeb o Židi a paľis the o aver narodi. Bo o Del sudzinel sakones jednakones. Savore, so kerenas bini a nane len o zakonos, bi o zakonos the merena. A savore, so kerenas bini a hin len o zakonos, le zakonostar ena sudzimen. Bo paš o Del nane čačipnaskre ola manuša, so ča šunen o zakonos, ale ola, ko les doľikeren. Kajte le avre naroden nane zakonos, ale korkore pestar keren oda, so mangel o zakonos, kajte len nane zakonos, korkore peske hine zakonos. On sikaven, hoj oda, so kamel o zakonos, hin pisimen andre lengre jile. A takoj the lengro svedomje pre oda sikavel, sar pes andro gondoľišagos obviňinen, abo obraňinen. Kada pes sikavela andre oda džives, sar o Del sudzinela prekal o Ježiš Kristus o garude veci le manušengre, avke sar oda vakeravas andre miro evaňjelium. Ale te pes tu mukes pro zakonos; vičines tut Židos; lašares tut le Devleha a džanes, so tutar o Del kamel; te sikľos andral o zakonos te prindžarel, so hin lačho the nalačho a pačas tuke, hoj sal oda, ko ľidžal le koren; oda, ko hin o švetlos olengro, save hine andro kaľipen; oda, ko bararel avri le nagoďaveren a sikavel le terne manušen, bo andro zakonos tut hin o čačipen the o prindžaripen: Akor soske tu, so avres sikaves, na sikaves tut korkores? Tu vakeres, hoj pes te na čorel, a tu korkoro čores? Avrenge phenes, hoj te na keren lubipen, a tu korkoro oda keres? Našťi avri ačhes o modli, ale čores avri o chramos? Lašares tut le zakonoha, ale oleha, hoj les na doľikeres, keres ladž le Devleske. Avke sar hin pisimen: „ Vaš tumenge o aver narodi namištes vakeren pro Del. “ Te doľikeres o zakonos, akor hin tiri obriezka pro lačho; ale te na doľikeres o zakonos, oda hin avke, sar te šoha na uľalas obrezimen. Te doľikerel o naobrezimen manuš oda, so lestar kamel o zakonos, či les na rachinel o Del avke, sar te uľahas obrezimen? A oda manuš, savo nane obrezimen, ale doľikerel o zakonos, sudzinela tut, bo kajte tu sal obrezimen a hin tut o zakonos, ale na doľikeres les. Bo nane Židos oda manuš, ko avke dičhol avral; aňi e obriezka nane oda, so dičhol pro ťelos; ale Židos hin oda manuš, ko hino Židos andral a obrezimen hin oda manuš, ko hino obrezimen andro jilo le Duchostar a na olestar, so hin pisimen. Kajse manušes na lašaren o nipi, ale o Del. So hin feder le Židen avre narodendar, abo savi chasna hin la obriezkatar? Igen bari chasna andre savoreste! Ešeb oda, hoj lenge sas dine le Devleskre lava. Se so te varesave lendar na pačanas ole lavenge? Či vaš oda akana o Del na ela verno, bo len na sas pačaben? Šoha na! Ale mi sikavel pes, hoj o Del hino čačipnaskro a dojekh manuš hino klamaris, avke sar hin pisimen: „ Te sikavel pes, hoj sal čačipnaskro, sar vakeres, a hoj te zviťazines, te tut sudzinena. “ Te amaro nalačhipen, so keras, sikavel, savo čačipnaskro o Del hino – ta akor, so šaj phenas? Akor o Del namištes kerel, te amen vaš oda marel? (Kada phenav avke, sar gondoľinel o manuš.) Šoha na! Se sar paľis o Del sudzinďahas o svetos? Ale te miro klamišagos sikavel, hoj le Devleskro čačipen hino bareder a anel leske oda e slava, akor soske som the me sudzimen sar binošno? Či so? Hin oda avke, sar varesave manuša vakeren? Bo phenen pre amende, hoj amen phenas: „Aven keras o nalačho, hoj te avel o lačho.“ Ola manuša ena vaš oda čačipnaha odsudzimen. So akor? Hine o Židi feder sar o aver narodi? Ňisoha na! Se akana phenďam the pro Židi the pre aver narodi, hoj savore hine tel e zor le binoskri. Avke sar hin pisimen: „ Ňiko nane lačho, ňiko na achaľol, ňiko na rodel le Devles. Sako pes visarďa het le Devlestar, savore gele namištes, nane ňiko, ko kerďahas o lačho, nane aňi jekh. Lengro kirlo hin o phundrado hrobos, peskre čhibenca vakeren o klamišagos a pre lengre vušta hin o sapengro jedos. Andre lengro muj hin pherdo džungale košibena. Lengre pindre siďaren te dukhavel a te murdarel, savoro hin zňičimen the musardo pre lengre droma. O drom, so anel o smirom, na prindžaren. Nane andre lende ňisavi dar le Devlestar. “ Amen džanas, hoj oda, so hin phendo andro zakonos, hin phendo prekal ola, kas hin o zakonos, hoj pes te phandel andre dojekh muj a calo svetos te avel binošno anglo Del. Bo le zakonoskre skutkendar na ela anglal leste ospravedlňimen ňisavo manuš. Se prekal o zakonos pes prindžarel o binos. Ale akana pes sikaďa, hoj o Del kerel le manušen spravodľiven bi o zakonos, avke sar sikavel andro zakonos the andro proroka; o spravodľišagos le Devleskro prekal o pačaben andro Ježiš Kristus savorenge, ko pačan. Bo nane ňisavo rozďjel maškar o manuša, bo savore manuša kerde bini a nane len le Devleskri slava. Ale hine ospravedlňimen hijaba, le Devleskra milosťatar, prekal o Ježiš Kristus, savo len cinďa avri. O Del diňa le Ježiš sar obeta, hoj prekal leskro rat pačabnaha andre leste te avas ko Del. Oleha o Del presikaďa peskro spravodľišagos, hoj odmukľa o bini, so sas kerde anglal, andre oda časos, sar o Del zľikerelas avri. Vašoda, hoj akana andre kada časos te presikavel peskro spravodľišagos, bo Ov hino čačipnaskro a ospravedlňinel oles, ko pačal andro Ježiš. Soha pes paľis o manuš šaj lašarel? Ňisoha! Soske? Či šaj pes lašaras, hoj doľikeras o zakonos? Na! Ale oleha, hoj pačas. Bo amen pačas, hoj o manuš hino ospravedlňimen le pačabnaha bi o skutki le zakonoskre. Či o Del hino Del ča le Židenge? Či nane Del the avre narodenge? He, ov hino Del the avre narodenge. Se hin ča jekh Del. Ov ospravedlňinela le obrezimen le pačabnastar a the le naobrezimen prekal o pačaben. Abo či amen tele čhivas o zakonos le pačabnaha? Na, šoha na! Ipen hoj previsar: Amen upre hazdas o zakonos. So akor phenaha pal o Abraham, amaro dad pal o ťelos? Bo te sas o Abraham ospravedlňimen le skutkendar, ta hin les soha pes te lašarel, ale na anglo Del. Se sar hin pisimen? „ O Abraham pačanďiľa le Devleske a rachinelas pes leske oda sar spravodľišagos. “ Oleske, ko kerel buči, na rachinel pes o počiňiben sar daros, ale počinel pes les, bo peske oda zaslužinel. Ale oleske, ko na kerel o skutki, ale pačal andre Oda, ko ospravedlňinel le bijedevleskre manušes, rachinel pes leskro pačaben sar spravodľišagos. Avke sar the o David vakerel pal oda, hoj bachtalo hin o manuš, kas rachinel o Del sar čačipnaskres bijal oda, hoj peske oda zaslužinďa: „ Bachtale hine ola, kaske sas odmukle o nalačhipena a kaske sas o bini učharde andre! Bachtalo manuš, kaske o Raj na rachinel o binos! “ Hine kala bachtaľipena ča prekal o obrezimen, abo the prekal o naobrezimen? Se phenas: „ Le Abrahamoske pes rachinelas o pačaben sar spravodľišagos. “ Ale kana pes leske oda rachinelas? Sar sas obrezimen, abo akor, sar mek na sas? Na akor sar imar sas, ale akor sar mek na sas obrezimen. A ov priiľa e obriezka sar o znameňje, sar e pečať le spravodľišagoskri, hoj les sas pačaben mek angloda, sar sas obrezimen. Avke ačhiľa o Abraham dad savorenge, ko pačana, hoj the lenge pes oda te rachinel sar o spravodľišagos, the te nane obrezimen. A ov hino dad the olenge, ko hine obrezimen, olenge, ko na ča hoj hine obrezimen, ale the dživen andre oda pačaben, sar amaro dad o Abraham dživelas mek angloda, sar sas obrezimen. Bo na prekal o zakonos sas dino o lav le Abrahamoske the leskre čhavenge, hoj ela o ďeďičis le svetoskro, ale prekal o spravodľišagos, so avel le pačabnastar. Te hine ďeďiča ola, ko pes muken pro zakonos, akor o pačaben nane pre ňisoste a o Del diňa zbitočňe peskre lava. Bo le zakonoha avel e choľi, ale kaj nane zakonos, ode nane aňi binos. Vašoda mušinel o spravodľišagos te avel prekal o pačaben, hoj oda te avel le Devleskra milosťatar a oda lav te avel prekal savore potomki le Abrahamoskre. Oda lav na sas dino ča prekal ola, ko dživen le zakonostar, ale the prekal ola, ko dživen le pačabnastar sar o Abraham. Ov hino Dad amenge savorenge. Avke sar hin pisimen: „ Kerďom tut dadeske prekal o but narodi. “ O Abraham hin amaro dad anglo Del, saveske ov pačanďiľa; oda Del, savo obdžiďarel le mulen a vakerel ke oda, so mek nane, sar te oda imar uľahas. Ode, kaj na sas le Abraham naďej, pačanďiľa andre naďej a ačhiľa lestar dad prekal o but narodi, avke sar sas phendo: „ Ajci but ena tire potomki.“ Le Abrahamoskro pačaben na cikňiľa aňi akor, sar leske sas maj šel (100) berš a dikhelas, hoj leskro ťelos imar hino phuro a na birinel a leskra romňa la Sara imar našťi aven čhave. Na preačhiľa te pačal andre oda lav, so les o Del diňa, ale zoraľiľa andro pačaben a bararelas le Devles. Igen pačalas, hoj o Del hino zoralo the te kerel oda, so leske phenďa. Vašoda o Del le Abrahamoske oda rachinelas sar spravodľišagos. A na ča prekal leste oda hin pisimen, hoj pes leske o pačaben rachinelas, ale the prekal amende. Rachinela pes oda the amenge, so pačas andre Oda, ko uštaďa andral o meriben amare Rajes le Ježiš. Bo ov sas dino, hoj te merel vaš amare bini, a sas uštado andral o meriben, hoj te avas ospravedlňimen. A vašoda, hoj akana sam ospravedlňimen prekal o pačaben, hin amen smirom le Devleha prekal amaro Raj Ježiš Kristus. Pačabnaha andre leste šaj avas andre milosť le Devleskri, andre savi akana the ačhas. A lašaras pes oleha, hoj užaras pre le Devleskri slava. Na ča oda, ale lašaras pes the le pharipenenca. Bo džanas, hoj o pharipen amen ľidžal ke trpezľivosť a andre trpezľivosť pes presikavel, či obačhiľam; a oda amenge anel e naďej. A kadi naďej amenge šoha na ela pre ladž, bo o kamiben le Devleskro hino avričhido andre amare jile prekal o Sveto Duchos, savo amenge sas dino. Bo o Kristus andre le Devleskro časos, mek sar amen samas slaba, muľa vaš o bijedevleskre. Či diňahas vareko o dživipen vaš o čačipnaskro manuš? No talam pes vareko arakhľahas, ko diňahas peskro dživipen vaš varesavo lačho manuš, ale o Del presikavel peskro kamiben ke amende avke, hoj o Kristus muľa vaš amenge mek akor, sar amen samas binošna. Ta keci sigeder akana, sar imar samas ospravedlňimen leskre rateha, avaha prekal o Kristus zachraňimen le Devleskra choľatar. Prekal o meriben leskre Čhaskro samas zmjerimen le Devleha mek akor, sar samas leskre ňeprijaťeľa. Avke akana džanas, hoj avaha zachraňimen leskre dživipnaha, te sam imar leha zmjerimen. A na ča oda, ale le Devleha pes lašaras prekal amaro Raj Ježiš Kristus, prekal savo priiľam o zmjereňje. Prekal jekh manuš avľa o binos andro svetos a le binostar avľa o meriben. Avke pregeľa o meriben pre savore manuša, bo savore kerde bini. O binos sas pro svetos imar the anglo zakonos, ale te nane zakonos, o binos pes na rachinel. Ale le Adamostar dži ko Mojžiš sas o manuša tel e zor le meribnaskri, the te na kerde ajso binos sar o Adam. O Adam sikavel pre Oda, ko avela. Ale le Devleskre daroha oda hin avres sar le binoha. Bo te prekal jekhe manušeskro binos but džene mule, ta avke prekal e milosť jekhe manušeskri, le Ježišoskri Kristoskri, igen but rozbariľa le manušenge le Devleskri milosť the daros. Kale Devleskre daroha oda hin avres sar ole binoha, so kerďa jekh manuš. Bo prekal jekh binos avľa o sudos, ale pal o but bini avľa le Devleskro milosťivo daros, so amendar kerel čačipnaskren. Vašoda, hoj jekh manuš kerďa binos, chudňa o meriben te kraľinel. So sigeder akana prekal oda jekh, prekal o Ježiš Kristus, kraľinena andro dživipen savore, so chudle le Devleskri milosť the oda daros, so lendar kerel čačipnaskren. Avke sar prekal jekh manuš, savo kerďa binos, avľa o sudos pre savore manuša, avke the prekal jekh čačipnaskro skutkos avľa o ospravedlňeňje pre savore manuša, hoj len te avel o dživipen. Bo avke sar prekal oda, hoj jekh manuš na šunďa, ačhile but džene binošna, avke the prekal oda, hoj jekh manuš šunďa, ačhena but džene čačipnaskre. Andre oda avľa mek the o zakonos, hoj te barol o binos. Ale kaj bariľa o binos, ode mek buter bariľa le Devleskri milosť, hoj avke, sar o binos chudňa te kraľinel a te ľidžal ko meriben, avke the e milosť le Devleskri chudňa te kraľinel prekal o spravodľišagos a te ľidžal ko večno dživipen prekal o Ježiš Kristus amaro Raj. Akor so phenaha? Ačhaha andro binos, hoj te barol e milosť le Devleskri? Šoha na! Amen, so muľam le binoske, sar šaj mek andre leste dživas? Abo so, na džanen, hoj savore, ko samas bolde andro Ježiš Kristus, bolde sam andre leskro meriben? Le boľipnaha samas jekhetane leha parunde andro meriben, hoj avke, sar sas o Kristus uštado andral o meriben le Dadeskra slavaha, the amen te dživas andro nevo dživipen. Bo te ačhiľam jekh leha andre leskro meriben a muľam avke sar the ov, ta avaha uštade andral o meriben, avke sar sas ov. Se džanas, hoj amaro purano manuš sas jekhetane leha ukrižimen, hoj te avel zňičimen o binošno ťelos, hoj imar buter te na avas otroka le binoske. Bo oda, ko muľa, hino imar slobodno le binostar. Amen pačas, hoj te muľam le Kristoha, jekhetane leha the dživaha. Se džanas, hoj o Kristus ušťiľa andral o meriben, imar buter na merel a imar nane tel e zor le meribnaskri. Bo ov muľa jekhvar a pro furt a le binos nane upral leste ňisavi zor, ale o dživipen, so dživel, dživel le Devleske. Avke peske the tumen gondoľinen pal tumende, hoj san mule le binoske, ale džide le Devleske andro Ježiš Kristus. Te na kraľinel o binos andre tumaro meribnaskro ťelos avke, hoj šunena leskre ťeloskre žadosci. Aňi ma den, hoj varesavo kotor tumare ťelostar te avel le binoske sar o nastrojis pro nalačhipen. Ale odden tumen le Devleske sar ola, ko ušťile andral o meriben a dživen. A tumare ťeloskre kotora den le Devleske sar o nastroji pro spravodľišagos. O binos na vladňinela upral tumende, bo na san tel o zakonos, ale tel e milosť le Devleskri. Akor sar? Keraha o bini, bo na sam tel o zakonos? Bo sam tel e milosť le Devleskri? Šoha na! So na džanen, hoj te tumen varekaske odden te šunel sar otroka, hoj san otroka oleske, kas šunen? Vaj san otroka le binoske, so ľidžal andro meriben, abo san otroka le šunďipnaske, so ľidžal ko spravodľišagos. Varekana sanas otroka le binoske, ale paľikeras le Devleske, hoj andral o jilo šunďan oda sikaviben, so tumenge sas dino. Akana san slobodna le binostar a ačhiľan otroka le spravodľišagoske. Vašoda, hoj tumaro ťelos hino slabo, vakerav sar manuš: Bo avke, sar varekana denas tumare ťela te služinel le nažužipnaske the le nalačhipnaske pro nalačhe veci, avke akana den cale tumare ťela te služinel le spravodľišagoske pro posveťeňje. Bo akor, sar sanas otroka le binoske, sanas slobodna le spravodľišagostar. Savi chasna tumen akor sas ole vecendar, vaš save tumen akana ladžan? Bo o koňec ole vecengro hin o meriben. Ale akana san slobodna le binostar a ačhiľan otroka le Devleskre. Kada tumen ľidžal andro posveťeňje a o koňec kaleskro hin o večno dživipen. Bo e odplata vaš o binos hin o meriben, ale le Devleskro milosťivo daros hin o večno dživipen andro Ježiš Kristus, amaro Raj. Abo či na džanen, phralale – bo phenav olenge, ko prindžaren o zakonos –, hoj le zakonos hin zor upral o manuš dži akor, medik dživel? Bo e veraduňi džuvľi hiňi le zakonoha phandľi ke peskro rom, medik o rom dživel. Ale te o murš muľahas, e džuvľi uľahas slobodno le zakonostar, so la phandelas ko murš. Ale medik dživel o rom a oj geľahas avre muršeha, vičindehas la lubňi. Ale te lakro rom muľahas, oj hiňi slobodno le zakonostar a nane lubňi te ačhela te dživel avreha. Avke the tumen, phralale mire, muľan le zakonoske prekal o ťelos le Kristoskro, hoj te patrinen Oleske, ko sas uštado andral o meriben, hoj te anas e chasna le Devleske. Bo mek sar dživahas pal o ťelos, ľidžanas amen o binošna žadosci, so avenas prekal o zakonos. A savoro, so kerahas, ľidžalas andro meriben. Ale akana sam oslobodzimen le zakonostar, bo muľam oleske, so amen phandelas andre, vašoda akana služinas le Devleske andro nevo Duchos a na andro purano pisimen zakonos. Akor so? Phenaha, hoj o zakonos hin binos? Šoha na! Ale o binos na prindžaravas, prindžarďom les ča prekal o zakonos. Bo aňi pal e žadosca na džanľomas, te na phenďahas o zakonos: „ Na žadineha! “ O binos pes chudňa le zakonostar a prekal o prikazaňje andre mande uštaďa savore nalačhe žadosci. Bo bi o zakonos hino o binos mulo. Me dživavas varekana bi o zakonos, ale sar avľa o prikazaňje, o binos obdžiďiľa. Ale me muľom a sikaďa pes, hoj o prikazaňje, so man kamelas te ľidžal ko dživipen, mange anďa o meriben. O binos pes olestar chudňa, klaminďa man prekal o prikazaňje a murdarďa man. Avke o zakonos hino sveto the o prikazaňje hino sveto, spravodľivo a lačho. Akor so? Oda lačho mange anďa o meriben? Šoha na! Ale hoj te dičhol o binos, hoj oda hin binos. O binos mange prekal oda lačho anel o meriben. Hoj pes prekal o prikazaňje te sikavel o binos, savo baro hino. Se džanas, hoj o zakonos hino duchovno, ale me som ťelesno, bikendo andro otroctvos le binoske. Me na achaľuvav oleske, so kerav. Bo na kerav oda, so kamav, ale kerav oda, so našťi avri ačhav. Ale te kerav oda, so na kamav, dav čačo le zakonos, hoj hino lačho. Avke akana imar oda na kerav me, ale o binos, so dživel andre mande. Bo džanav, hoj andre mande – oda hin andre miro ťelos – na dživel o lačho. Bo the te kamav te kerel o lačho, na birinav oda te kerel. Bo na kerav o lačho, so kamav, ale kerav oda nalačho, so na kamav. Ale te kerav oda, so me na kamav, na kerav oda imar me, ale oda kerel o binos, so dživel andre mande. Avke arakhav andre mande o zakonos, hoj sar kamav te kerel o lačho, takoj hin paš ma o nalačho. Bo andre miro andruno manuš dav radišagoha čačipen le Devleskre zakonos. Ale dikhav andre mande aver zakonos, so pes marel le zakonoha andre miri goďi a phandel man andro zakonos le binoskro, so hin andre mande. Ó, savo čoro manuš som! Ko man lela avri andral kada meribnaskro ťelos? Ale paľikerav le Devleske, hoj kerel oda prekal o Ježiš Kristus, amaro Raj. Avke akana, me mira goďaha služinav le Devleskre zakonoske, ale mire ťeloha le binoskre zakonoske. Akana imar nane ňisavo odsuďeňje prekal ola, ko hine andro Ježiš Kristus. Bo o zakonos le Duchoskro, so amen del o dživipen andro Ježiš Kristus, man oslobodzinďa andral o zakonos le binoskro the andral o meriben. Oda, so našťi kerelas o zakonos, bo o ťelos sas slabo, oda kerďa o Del, sar bičhaďa peskre Čhas. Ov avľa andre ajso ťelos, sar hin le binošne manušen, a odsudzinďa o binos andro ťelos. O Del oda kerďa, hoj pes te dokerel savoro, so amendar o zakonos mangelas, andre amende, so na dživas pal o ťelos, ale pal o Duchos. Bo ola, ko dživen pal o ťelos, gondoľinen pro ťeloskre veci, ale ola, ko dživen pal o Duchos, gondoľinen pro duchoskre veci. Bo le ťeloskro gondoľišagos anel o meriben, ale o gondoľišagos le Duchoskro anel o dživipen the o smirom. Le ťeloskro gondoľišagos džal pro Del, bo pes na poddel le Devleskre zakonoske, bo pes aňi našťi poddel. Ola, ko dživen andro ťelos, našťi aven pre dzeka le Devleske. No tumen na san andro ťelos, ale andro duchos, te o Duchos le Devleskro dživel andre tumende. Ale te varekas nane le Kristoskro Duchos, oda nane leskro. Ale te hin o Kristus andre tumende, akor hin o ťelos mulo anglo binos, ale o Duchos hin o dživipen anglo spravodľišagos. Te dživel andre tumende o Duchos oleskro, ko uštaďa le Ježiš andral o meriben, ta akor oda, ko uštaďa le Kristus andral o meriben, obdžiďarela the tumare meribnaskre ťela prekal peskro Duchos, so dživel andre tumende. Vašoda, phralale, amen na mušinas te dživel avke, sar kamel o ťelos, bo te dživen le ťeloske, merena, ale te le Duchoha meraren o skutki le ťeloskre, dživena. Bo savore, ko hine ľigende le Devleskre Duchoha, hine o čhave le Devleskre. Se priiľan le Duchos, so tumendar na kerel otroken, hoj pale te dživen andre dar, ale priiľan le Duchos, so tumendar kerel čhaven. Andre leste šaj vičinas: „Abba, Dado!“ Oda Duchos korkoro svedčinel amare duchoske, hoj sam o čhave le Devleskre. A te sam o čhave, sam the o ďeďiča: O ďeďiča le Devleskre the jekhetane ďeďiča le Kristoskre. Bo te leha jekhetane cerpinas, jekhetane leha the avaha andre leskri slava. Me mange gondoľinav, hoj o pharipen, so amen hin akana, pes aňi na del te rachinel ke odi slava, so pes amenge sikavela. Bo calo ňebos the caľi phuv igen užarel pro Del, sar sikavela, ko hin peskre čhaven. Bo savoro, so sas kerdo pre phuv, hin musardo. Nane lačho pre ňisoste a oda na korkoro pestar, ale o Del oda avke domukľa. No diňa amen the naďej, hoj savoro, so sas kerdo le Devlestar, ela oslobodzimen andral o otroctvos la skazakro andre sloboda the andre slava le Devleskre čhavengri. Amen džanas, hoj savoro, so sas kerdo le Devlestar, dži akana cerpinel andro dukha sar e džuvľi, savi užarel te ločhol. No na ča oda, ale the amen, save chudňam le Duchos sar oda ešebno daros le Devlestar, cerpinas andre peste, sar užaras pro Del, hoj amendar te kerel peskre čhaven a te oslobodzinel amaro ťelos. Bo amen sam zachraňimen andre naďej. Ale te oda, pre soste užaras, šaj te dikhel, akor oda nane naďej. Bo soske vareko užarela pre oda, so dikhel? Ale te pes mukas pre oda, so na dikhas, ta akor užaras pre oda andre trpezľivosť. Avke the o Duchos pomožinel amare slabišagenge. Se amen na džanas, vaš soske pes amenge kampel te modľinel. Ale korkoro o Duchos pes privakerel vaš amenge avke, hoj pes aňi le lavenca na del te phenel avri. Ale oda, ko skuminel o jile, džanel, so kamel o Duchos, bo ov pes privakerel vaš o manuša le Devleskre avke, sar o Del kamel. Amen džanas, hoj savoro, so avel andro dživipen, hin pro lačho olenge, ko kamen le Devles a kas peske vičinďa andre peskro planos. Olen, kas peske o Del anglal kidňa avri, olen the iľa avri, hoj te ačhen ajse sar leskro Čhavo, hoj o Čhavo te avel ešebno maškar o but phrala. Olen, kas peske anglal iľa avri, olen the vičinďa; olen, kas vičinďa, olen the ospravedlňinďa; olen, kas ospravedlňinďa, olen the oslavinďa. Akor so pre oda šaj phenas? Te hin o Del amenca, ko pre amende šaj avel? O Del, savo na sajinďa peskre Čhas, ale diňa les vaš amenge savorenge, či oleha amenge na diňa savoro? Ko šaj vakerel pre ola manuša, kas peske o Del avri kidňa? O Del hin oda, ko amen ospravedlňinel. Ko len šaj odsudzinel? O Ježiš Kristus hin oda, ko muľa, no na ča oda, ale mek the ušťiľa andral o meriben, ov hino pal e čači sera le Devleskri a privakerel pes vaš amenge. Ko amen odlela le Kristoskre kamibnastar? O pharipen, abo e dukh? Abo te pre amende džana, vaj e bokh, abo o čoripen, či e dar pal o dživipen, vaj o meriben? Avke sar hin pisimen: „ Vaš tuke amen murdaren calo džives; keren amenca sar le bakrorenca, saven ľidžan te murdarel. “ Ale andre kada savoro sam buter sar viťaza prekal o Ježiš, savo peske amen zakamľa. Bo me pačav, hoj aňi o meriben, aňi o dživipen, aňi o aňjela, aňi o uprune zora, aňi ola veci, so hin akana, aňi ola veci, so mekča avena, aňi ňisave zora, aňi oda, so hin učes, aňi oda, so hin teles, aňi ňič aver, so sas kerdo le Devlestar, amen našťi odlela le Devleskre kamibnastar, so hin andro Ježiš Kristus, andre amaro Raj. Me vakerav čačipen andro Kristus, na klaminav a miro svedomje andro Sveto Duchos mange hin švedkos, hoj man hin bari žaľa a bari dukh andro jilo, savi na preačhel. Bo me korkoro kamľomas te avel prekošlo a odčhido le Kristostar vaš mire phrala the miri famelija pal o ťelos. On hine o Izraeliti: Lendar kerďa peskre čhaven; lenge sas diňi e slava, o zmluvi, o zakonos, e bohoslužba the o zasľubeňja. Lendar hine o dada a lendar hine the ola, kastar avel o Kristus pal o ťelos, savo hino Del upral savorende a hino požehňimen pro furt. Amen. Ale našťi phenas, hoj o Del prephagľa peskre lava. Bo na savore, ko hine andral o Izrael, hine čačes Izraeliti. Aňi na savore hine o čhave ča vaš oda, hoj hine o potomki le Abrahamoskre, ale o Del phenďa le Abrahamoske: „ Le Izakostar pes tuke rachinela o potomstvos. “ Dikhas, hoj le Devleskre čhave nane ola, ko uľile andro Izrael pal o ťelos, ale ola čhave, pal save o Del diňa lav, pes rachinen andro potomstvos le Abrahamoskro. A kada hin oda lav, so diňa o Del: „ Aver berš andre kajso časos avava a la Sara ela čhavoro. “ Avke oda sas na ča paš late, ale the paš e Rebeka. La Rebekakre čhaven sas jekh dad, amaro dad o Izak. Avke sar hin pisimen: „Le Jakob kamavas, ale le Ezav našťi avri ačhavas.“ Akor so šaj phenas, hoj o Del nane spravodľivo? Šoha na! Bo le Mojžišoske phenel kada: „ Ela mange pharo vaš oda, vaš kaste me kamav, a avava jileskro ke oda, ke kaste me kamav!“ Na džal pal oda, so kamen abo so keren o manuša, ale džal pal oda, hoj o Del del peskri milosť. Andro lava le Devleskre hin phendo le faraonoske: „ Vašoda tut vičinďom andro dživipen, hoj pre tute te sikavav miri zor a hoj pes miro nav te rozvakerel pal caľi phuv. “ Bo o Del hino jileskro ke oda, ke kaste ov kamel; ale kaske kamel, oleske zakerel o jilo andre. Ale vareko mange šaj phenel: „Ňiko pes našťi ačhavel oleske, so o Del kamel. Te oda hin avke, soske amen akor marel?“ Ó, manušeja, ko sal tu, hoj ačhes pre čhib le Devleske? Či šaj phenel oda, so hino kerdo, oleske, ko les kerďa: „Soske man avke kerďal?“ Abo či nane zor le hrnčjaris upral e čik, hoj andral odi jekh čik te kerel jekh kuči pro slavno učel a aver pro običajno? Avke o Del kamľa te sikavel peskri choľi the peskri zor. Igen ľikerelas avri a zľidžalas ola kuča, pre save sas leskri choľi, so sas pripravimen pro meriben. O Del kamľa te sikavel peskri bari slava pro kuča, ke save sas lačhejileskro a save pripravinďa pre slava – pre amende, saven peske vičinďa: Na ča le Židendar, ale the avre narodendar. Avke sar the andro Hozeaš phenel: „ Olen, ko na sas mire manuša, vičinava ‚mire manuša‘ a olenge, kas na kamavas, phenava: ‚Kamav tumen.‘ A ela avke, hoj ode, kaj pes lenge phenelas: ‚Tumen na san mire manuša‘, ode pes len vičinela čhave le džide Devleskre. “ O Izajaš vičinel upral o Izrael: „ The te o čhave le Izraeloskre ulehas ajci, keci hin e poši paš o moros, ča frima lendar ena zachraňimen, bo o Raj kerela la phuvaha savoro, so phenďa, a kerela oda sig. “ The o Izajaš oda imar anglal phenďa: „ Te amenge o Nekzoraleder Raj na mukľahas o potomstvos, uľamas sar e Sodoma a dičhiľamas avri sar e Gomora.“ So akor oleha phenas? O aver narodi, save na kerenas ňič pre oda, hoj te aven spravodľiva anglo Del, dochudle o spravodľišagos prekal o pačaben. No o manuša andral o Izrael, save kerenas savoro, hoj te aven spravodľiva prekal o zakonos, na dochudle o spravodľišagos prekal o zakonos. Soske? Vašoda, hoj on pes na mukenas pro pačaben, ale pre peskre skutki. Avke pele pro bar a demade pes, avke sar hin pisimen: „ Dikh, thovav pro Sion e skala, kaj pes o manuša demena, the o bar, pre savo perena, ale oda, ko andre leste pačala, pes šoha na ladžala. “ Phralale, jilestar kamav a mangav le Devles, hoj o Izrael te avel zachraňimen. Šaj phenav, hoj labon pal o Del, ale nane len spravno prindžaripen. Bo na prindžaren le Devleskro spravodľišagos a kamen te presikavel peskro spravodľišagos, na poddine pes le Devleskre spravodľišagoske. Se o Kristus hin o koňec le zakonoskro, hoj sako, ko pačala, te avel spravodľivo anglo Del. Bo o Mojžiš pisinel pal o spravodľišagos andral o zakonos: „ Oda manuš, ko doľikerela leskre prikazaňja, dživela lendar. “ Ale o spravodľišagos prekal o pačaben, phenel kada: „ Ma phen tuke andro jilo: ‚Ko džala upre andro ňebos?‘ (Oda hin te anel le Kristus tele.) Abo: ‚Ko džala tele andro svetos le mulengro?‘ (Oda hin te anel le Kristus upre andral o meriben.)“ Ale sar phenel? „ Oda lav hino igen pašes, hino andre tiro muj the andre tiro jilo “ – oda hin oda lav pal o pačaben, so vakeras. Bo te viznavineha le Ježiš sar Rajes a pačaha andre tiro jilo, hoj les o Del uštaďa andral o meriben, aveha zachraňimen. Se le jileha pes pačal, hoj te avas čačipnaskre, ale le mujeha pes viznavinel, hoj te avas zachraňimen. Bo hin pisimen: „ Sako, ko andre leste pačala, na ladžala pes. “ Oda hin jekh, či oda hin Židos vaj Grekos, bo oda jekh Raj hino Raj savorenge – barvalo ke sakoneste, ko les mangel. Bo sako, ko vičinel pro nav le Rajeskro, ela zachraňimen. Ale sar šaj pre leste vičinena, te andre leste na pačanďile? A sar šaj pačana andre oda, pal kaste na šunde? A sar šaj šunena, te ňiko lenge o lav na vakerela? A sar šaj vakerena, te na ena bičhade? Avke sar hin pisimen: „ Save šukar hine o pindre olengre, save aven te vakerel o lačho hiros pal o lačhe veci.“ Ale na savore priile o evaňjelium, bo o Izajaš phenel: „ Rajeja, ko pačanďiľa amare lavenge? “ O pačaben avel akor, sar šunas, a šunas akor, sar pes vakerel o lav le Kristoskro. Ale phučav: So, čačes na šunde? Sar hoj na? Šunde! Avke sar hin pisimen: „ Lengro hangos pes rozľigenďa pal caľi phuv a lengre lava dži pro agor le svetoske. “ Pale phučav: Či oda o Izrael na achaľiľa? O Mojžiš ešebno pre oda odphenďa: „ Me kerava, hoj o manuša andral o Izrael te žjarlinen pro manuša, save aňi nane narodos. Kerava, hoj te chan choľi pro narodos, savo nane goďaver. “ O Izajaš pes na daralas te phenel: „ Diňom man te arakhel olenge, ko man na rodenas, sikaďom man olenge, ko pal ma na phučenas. “ Ale pal o Izrael phenel: „ Calo džives nacirdavas mire vasta ko manuša, save na kamenas te šunel a ačhenas mange pre čhib. “ Phučav akor: Či odčhiďa o Del peskre manušen? Šoha na! Se the me som Izraelitas andral o potomstvos le Abrahamoskro andral o kmeňos Benjamin. O Del na odčhiďa peskre manušen, saven peske anglal kidňa avri. Se džanen, so hin pisimen andro lav, kaj pes vakerel pal o Eliaš – sar vakerelas le Devleske pro Izrael a phenďa: „ Rajeja, tire proroken murdarde a tire oltara čhide tele. Ačhiľom ča me korkoro a the man kamen te murdarel. “ Ale so leske odphenďa o Del? „ Mukľom mange efta ezera (7 000) muršen, save na lašarenas le Baal, le falošne devles. “ Avke hin the akana. Ačhiľa lendar ča frima džene, ča ola, kas peske kidňa o Del avri peskra milosťaha. Ale te oda hin le Devleskra milosťatar, ta akor oda nane le skutkendar; bo te oda uľahas avke, paľis imar le Devleskri milosť na uľahas milosť. Akor so? O manuša andral o Izrael na dochudle oda, so rodenas, ale ča ola, ko sas avrikidle. A okle dženenge ačhile o jile zakerde andre, avke sar hin pisimen: „ O Del len diňa duchos, hoj zorales te soven, jakha, hoj te na dikhen, a kana, hoj te na šunen – dži adadžives. “ A o David phenel: „ Mi el lenge lengro hosťinakro skamind e pasca a mi peren a mi el lenge vaš oda počimen! Mi korisaľon pro jakha, hoj te na dikhen, a banďar lengro dumo pro furt.“ Me akor phučav: Pele o manuša andral o Izrael avke, hoj imar na ušťena? Šoha na! Ale vaš oda, hoj on pele andro binos, avľa e zachrana ke aver narodi, hoj o Izrael pre lende te žjarlinel. Ale te le Židengro binos anďa o barvaľipen le svetoske a oda, hoj on pele, anďa o barvaľipen le avre narodenge, ta keci buter barvaľipen anela oda, sar avena savoredžene pale? Tumenge, le Nažidenge, phenav: Lašarav kadi služba, bo me som apoštolos le Nažidenge. A talam šaj kerava oda, hoj mire ťeloskre phrala te žjarlinen, a oleha šaj zachraňinava varekas lendar. Bo te vaš oda, hoj o Del odčhiďa le Židen, hin o svetos le Devleha zmjerimen – ta so ela akor, sar len pale prilela? Či na o dživipen andral o meriben? Te o ešebno kotor le marestar hin dino le Devleske sar sveto, akor calo maro hino sveto a te hin o koreňis sveto, akor the o konara. Varesave konarica sas avriphagle, a tu, sar e dzivo oliva, salas andre zašťepimen maškar okla a ačhiľa tutar oda, ko lel e chasna la olivakre koreňistar the le žirostar, ma lašar tut upral o konara. A te tut lašares, ta džan, hoj na tu ľidžas o koreňis, ale o koreňis tut. Ale tu pheneha: „O konara sas avriphage, hoj me te avav zašťepimen.“ Mištes, sas avriphage vaš oda, hoj na pačanas, ale tu ačhes le pačabnaha. Vašoda tut ma ľidža upre, ale dara tut! Bo te o Del na sajinďa o čače konara, na sajinela aňi tut. Vašoda dikh le Devleskro lačhipen, ale the oda, sar zoraha sudzinel! O Del hino zoralo ke ola, ko pele, ale hino lačho ke tu, te ačheha andro lačhipen. Ale te na ačheha, aveha the tu avričhindo. Avke the on, te na ačhena andro napačaben, ena pale zašťepimen. Bo le Devles hin zor pale len te zašťepinel. Te tu sal avričhindo andral e dzivo oliva a sal zašťepimen andre lačhi oliva, so nane prirodzeno, ta keci sigeder ena kala konara, so imar sas andre čači oliva, pale zašťepimen andre peskri oliva? Se kamav, phralale, hoj te džanen kada garuďipen, hoj te na aven goďaver korkore ke peste. Bo varesave manušenge andral o Izrael hine o jile zakerde andre dži akor, medik na avena savore manuša, save nane Židi ko Del. A avke ela calo Izrael zachraňimen, sar hin pisimen: „ Andral o Sion avela o Zachrancas a odlela o bijedevleskeriben le Jakobostar. Kada ela miri zmluva prekal lende, sar odlava lengre bini. “ Vašoda, hoj o Židi odčhide o evaňjelium, hine ňeprijaťeľa le Devleskre a ada hin pro lačho tumenge, ko na san Židi. Ale vaš lengre dada, saven peske o Del kidňa avri, hine leskre prijaťeľa. Bo o Del na lel pale o dari, so diňa, a na bisterel pro manuša, saven peske kidňa avri. Avke sar tumen, o Nažidi, varekana na šunenas le Devles, ale akana chudňan e milosť le Devleskri vaš oda, hoj o Židi na šunenas le Devles, avke akana on na šunen, hoj pes tumenge te dochudel e milosť le Devleskri. No prekal oda paľis the on chudena pale e milosť le Devleskri. Bo o Del zakerďa andre savore manušen andre oda, hoj les te na šunen, hoj pre sakoneste te avel paľis leskri milosť. Ó, savo baro hino o Del andre peskro barvaľipen, goďaveripen the prindžaripen! Ko šaj achaľol leskre sudi a ko šaj avel pre oda, save hin leskre droma? „ Se ko prindžarel le Devleskro gondoľišagos? Abo ko sas varekana leskro radcas? “ „ Ko diňa le Devles vareso, hoj ov oda leske te del pale? “ Bo lestar, prekal leste a leske hin savoro! Leske e slava pro furt! Amen. Phralale, mangav tumen vaš oda, hoj o Del hino lačhejileskro! Den tumare ťela sar džiďi, sveto obeta, so ela le Devleske pre dzeka. Ada hin nekfeder služba le Devleske. Ma keren avke, sar kerel kada svetos. Ale domuken le Devleske te čerinel tumen andral a te del tumen nevo gondoľišagos, hoj paľis te džanen, so kamel o Del, so hin lačho, so hin leske pre dzeka a so hin dokonalo. Vaš e milosť le Devleskri, so sas mange diňi, phenav sakoneske tumendar: Ma av barikano, ma gondoľin pal tu buter, sar kampel, ale gondoľin pal tu ajci, keci tut o Del diňa pačaben. Bo sar amen hin but kotora andro ťelos, ale na savore kotora keren jekh buči, avke the amen sam but džene jekh ťelos andro Kristus, ale sako hin aver kotor. No jekhetane sam oda jekh ťelos. Ale o Del amen diňa peskra milosťatar sakones aver dari. Te hin varekas daros te prorokinel, mi kerel oda, pal oda keci les hin pačaben. Te hin varekas daros te služinel, mi služinel. Te hin varekas daros te sikavel, mi sikavel. Oda, kas hin daros te podhazdel andro pačaben, mi kerel oda. Oda, ko del, mi del ščirones. Ko ľidžal varesavi služba, mi kerel oda savore jileha. Ko kerel lačhipen avreske, mi kerel oda radišagoha. O kamiben mi el čačo a na dujemujengro. Mi džungľol tumenge o nalačhipen; ľikeren tumen le lačhipnastar. Jilestar tumen kamen sar phrala-pheňa a jekh avreske presikaven bareder pačiv. Keren savoro prekal oda, hoj te služinen le Rajeske radišagoha andral calo jilo. Radisaľon andre naďej; andro pharipen ľikeren avri; andro modľitbi ma preačhen. Sthoven tumen pre oda, so kampel le phralenge. Phundraven tumare khera prekal o cudza manuša a den len pačiv. Žehňinen olenge, ko pre tumende džan, žehňinen a ma košen. Radisaľon olenca, ko radisaľon, a roven olenca, ko roven. Mi el tumen jekh gondoľišagos maškar peste. Ma hazden tumen upre, ale achaľon the olen, ko hine slabeder. Ma aven goďaver korkore prekal peste. Ňikaske ma den pale o nalačho vaš o nalačho. Ale keren oda, so hin lačho angle savore manuša. Te pes oda del a te oda hin pre tumende, dživen savore manušenca andro smirom. Mire lačhe phralale, ma visaren avrenge pale o nalačhipen, ale muken oda le Devleskra choľake. Se hin pisimen: „ Me man pomsťinava, me lenge dava pale.,“ phenel o Raj. Vašoda, te hino tiro ňeprijaťeľis bokhalo, de les te chal, a te hino smedno, de les te pijel. Bo te kada kereha, čhiveha leske pro šero o jagale angara. Ma domuk, hoj o nalačhipen tut te thovel tele, ale le lačhipnaha thov tele o nalačhipen. Sako pes mi poddel le svetoskre autoritenge. Bo ňiko na ľidžal korkoro pestar, te leske oda o Del na domukľahas. Sako hino ačhado le Devlestar. Avke sako, ko pes ačhavel pro autoriti, ačhavel pes the pre oda, so o Del prikazinďa, bo ov le autoriten ačhaďa. Ola, ko na šunen, anen pre peste o sudos. Ola, ko keren o lačho, pes na mušinen te daral le autoritendar, ale ola, ko keren o nalačho. Na kames tut te daral le autoritendar? Akor, ker o lačho a lašarena tut, bo on hine le Devleskre služobňika tuke pro lačho. Ale te keres oda, so nane lačho, dara tut, bo na hijaba hordinen e šabľa. On hine le Devleskre služobňika, save sikaven le Devleskri choľi olenge, ko keren o nalačho. Vašoda pes igen kampel te poddel na ča vaš le Devleskri choľi, ale the vašoda, bo andro jilo džanes, hoj oda hin mištes. Se vašoda počinen the o daňe, bo on hine le Devleskre služobňika, save keren ipen odi buči. Den sakoneske oda, so leske kamen: Kaske o daňe, oleske o daňe; kaske o clo, oleske o clo; kaske e pačiv, oleske e pačiv; kastar kampel te daral, olestar daran. Ma ačhen ňikaske ňič te kamel, ča o kamiben jekh ke avreste, bo ko kamel avres, doľikerel calo zakonos. Bo o prikazaňja: „Na kereha lubipen! Na murdareha! Na čoreha! Na žadineha!“ – savore kala a mek the savore okla prikazaňja hine andre kada jekh prikazaňje: „Kameha avres avke sar tut korkores.“ Te varekas kames, šoha leske na kereha o nalačho. Vašoda te tut hin o kamiben, akor doľikeres calo zakonos. A kada keren, se džanen, hoj imar avľa tumari ora, hoj te ušťen andral o soviben. Bo akana hin amaro spaseňje pašeder, sar sas akor, sar pačanďiľam. E rat imar oddžal a o džives hino pašeder. Vašoda preačhas te kerel o skutki le kaľipnaskre a las pre peste o zbraňe le švetloskre. Vašoda ľikeras pes rajikanes sar o manuša, save dživen dživese – na andro mulatišagi the andro pijiben; na andro lubipen the andro džungale veci; na andro vesekedišagi the andro hamišagos. Ale uren tumen andro Raj Ježiš Kristus a ma gondoľinen pre oda, sar te kerel o nalačhe žadosci, save kamel te kerel amaro ťelos. Prilen olen, ko hine slaba andro pačaben, a ma vesekedinen tumen lenca vaš oda, sar on gondoľinen, so hin lačho, abo nalačho. Jekh pačal, hoj šaj chal savoro, a vareko hino slabo andro pačaben a chal ča zeleňina. Oda, ko chal savoro, te na dikhel tele oles, ko na chal. A oda, ko na chal savoro, te na sudzinel oles, ko chal. Se o Del les priiľa. Ko sal tu, hoj sudzines avreskre sluhas? Ča leskro Raj rozsudzinel či ačhela, abo perela. Ale ačhela, bo o Raj dela les zor, hoj te ačhel. Varesave manuša ľikeren varesavo džives bareder sar aver. Aver phenen, hoj savore dživesa hine jekh. Sako mi el zoralo andre oda, sar achaľol. Ko doľikerel varesavo džives, doľikerel les le Rajeske. Oda, ko chal savoro, del pačiv le Rajes, bo paľikerel le Devleske vaš o chaben. Oda, ko na chal savoro, del tiš pačiv le Rajes, bo the ov paľikerel le Devleske. Bo ňiko amendar na dživel korkoro peske a ňiko korkoro peske na merel. Te dživas, le Rajeske dživas; te meras, le Rajeske meras. Avke či imar dživas, abo meras, sam le Rajeskre. Bo vašoda o Kristus the muľa the obdžiďiľa, hoj te avel Raj upral o džide the upral o mule. Ale tu soske sudzines tire phrales? Abo tu, soske tele dikhes tire phrales? Se savore jekhvar ačhaha anglo Del pro sudos. Bo hin pisimen: „ Vašoda, hoj dživav, phenel o Raj, dojekh khoč anglal mande banďola a dojekh čhib viznavinela, hoj me som o Del. “ Avke sako amendar odphenela korkoro vaš peste le Devleske vaš oda, sar dživelas. Vašoda preačhas te sudzinel jekh avres. Ale sigeder gondoľin pre oda, hoj te na keres vareso, pre soste o phral šaj perel andro pačaben. Me džanav a pačav, hoj andro Ježiš Kristus korkoro pestar nane ňisavo chaben nažužo, ča oleske hin nažužo, ko pačal, hoj oda chaben hin nažužo. Bo te dukhaves tire phrales vaš o chaben, imar akor na phires andro kamiben. Ma musar tire chabeneha oles, vaš kaske muľa o Kristus! Te na vakeren namištes pre oda, pal soste tumen džanen, hoj hin lačho. Bo o kraľišagos le Devleskro nane o chaben the o pijiben, ale o spravodľišagos, o smirom the o radišagos andro Sveto Duchos. Oda, ko le Kristoske avke služinel, hino pre dzeka le Devleske a o manuša les den pačiv. Mušinas te džal pal oda, so anel o smirom a jekhetane amen bararel andro pačaben. Ma musar oda, so o Del kerďa, ča vaš o chaben. Se savoro hin žužo, ale nane mištes te chal oda, soha aver šaj perel andro binos. Mištes hin te na chal mas, te na pijel mol, aňi te na kerel ňič, pre soste šaj perel tiro phral. O pačaben, so tut hin, ľiker andre tu anglo Del. Bachtalo hin oda, ko pes korkoro na odsudzinel andre oda, pal soste peske gondoľinel, hoj hin lačho. Ale oda, ko pochibinel, sar vareso chal, hino odsudzimen, bo na kerel oda pačabnaha. A savoro, so keras bi o pačaben, hin binos. Te sam zorale andro pačaben, kampel amenge te ľidžal o slabišagi olengre, ko hine slaba, a na te avel pre dzeka ča korkore peske. Sako amendar mi el pre dzeka avreske pre leskro lačho, hoj les te budinel andro pačaben. Se aňi o Kristus na rodelas oda, so leske sas pre dzeka, ale avke sar hin pisimen: „ O dopheňiben olengro, ko tuke dophenen, avľa pre mande. “ Se savoro, so sas varekana pisimen, sas pisimen prekal amende, hoj te sikľuvas, te ľikeras avri, te radisaľuvas a avke amen te avel naďej. A o Del, savestar avel e trpezľivosť the o radišagos, mi del tumenge te gondoľinel maškar peste pre oda jekh, hoj te keras avke, sar kerelas o Ježiš Kristus, hoj savoredžene jekhetane te lašaras jekhe hangoha le Devles, le Dades amare Rajeskre le Ježišoskre Kristoskre. Vašoda prilen jekh avres avke, sar o Kristus tumen priiľa pre slava le Devleskri. Bo phenav, hoj o Ježiš Kristus sas o služobňikos le Židenge, vaš oda, hoj te sikavel, hoj o Del vakerel čačipen; a te sikavel, hoj le Devleskre lava, so diňa lengre dadenge, hine čače, a hoj o aver narodi vaš leskri milosť te lašaren le Devles. Avke sar hin pisimen: „ Vašoda tut lašarava maškar o narodi a giľavava tire naveske o chvali. “ A pale phenel: „ Narodale, radisaľon leskre manušenca! “ A pale: „ Lašaren le Devles, savore narodale. Bararen les, savore manušale! “ O Izajaš phenel: „ Avela o potomkos le Izajoskro, ov ľidžala avre naroden a pre leste pes zmukena o narodi. “ A o Del, savo amen del e naďej, tumen mi pherdžarel savore radišagoha the smiromoha andro pačaben, hoj te baron prekal e zor le Svete Duchoskri andre naďej. Phralale mire, the me pačav pal tumende, hoj the tumen san pherde le lačhipnaha a hin tumen savoro prindžaripen, a vašoda šaj sikaven jekh avres. Me tumenge pisinďom sikra zoraleder, bo kamľom tumenge pale te leperel varesave veci prekal e milosť, so man diňa o Del, hoj me te avav o služobňikos le Ježišoskro Kristoskro prekal o aver narodi, hoj te služinav sar rašaj le Devleskre evaňjelioske, hoj o narodi te aven e obeta, so šukares voňinel le Devleske a so hiňi pošvecimen le Svete Duchostar. Vašoda man andro Ježiš Kristus šaj lašarav oleha, so kerav prekal o Del. Darav man te vakerel vareso aver. Vakerav ča oda, so kerďa o Kristus prekal ma le lavenca the le skutkenca, vaš oda, hoj les o aver narodi te šunen. O Kristus oda kerďa prekal o zorale zazraki the ďivi, andre zor le Devleskre Duchoskri. Avke chudňom te vakerel le Kristoskro evaňjelium andral o Jeruzalem, dži paš e phuv Illirikum. Furt kamavas te vakerel o evaňjelium pre ola thana, kaj mek na šunde pal o Kristus, hoj te na ačhavav pre avreskro zaklados. Avke sar hin pisimen: „ Ola, kaske na sas vakerdo pal leste, dikhena les a ola, ko pal leste na šunde, achaľona. “ Vašoda mange na sas buterval domuklo te džal ke tumende. Ale akana imar andre kala phuva dokerďom miri buči a imar but berš kamav te džal ke tumende. A džava akor, sar man ela drom andre Špaňjelsko, bo pačav, hoj tumen dikhava, sar predžava prekal tumaro foros, a hoj tumen mange paľis pomožinena te džal dureder pro drom. Ale sigeder sar džava, kamav tumenca sikra te radisaľol. Akana džav andro Jeruzalem te služinel ode le Devleskre manušenge, bo e Macedonija the e Achaja pes rozhodňinde te kerel zbjerka prekal o čore maškar o phrala andro Jeruzalem. On oda kerde, bo dičholas pes lenge, hoj mištes hin lenge oda te visarel pale. Bo te o aver narodi dochudle le Židengro duchovno barvaľipen, ta akor hine dlžna te služinel le Židenge peskre ťelesne barvaľipnaha. Sar kada dokerava a sar lenge dava savore love, so sas prekal lende skidle upre, džava ke tumende a odarik džava andre Špaňjelsko. Džanav, hoj sar avava ke tumende, anava pherdo požehnaňje le Kristoskro. Prekal amaro Raj Ježiš Kristus the prekal o kamiben le Duchoskro, tumen mangav, phralale, hoj tumen jekhetane manca te maren vaš ma andro modľitbi anglo Del. Modľinen tumen, hoj te avav avricirdlo andral o vasta le napačabnaskre manušengre andre Judsko. A modľinen tumen, hoj le Devleskre manuša andro Jeruzalem te prilen miri služba paľikeribnaha. A modľinen tumen, hoj le Devleskra voľatar te avav ke tumende pherdo radišagoha, hoj mange maškar tumende te odpočovinav. O Del, savo del o smirom, mi el tumenca savorenca. Amen. Kamav tumenge te phenel pal amari pheň Feba, savi služinel andre khangeri andro foros Kenchrea, hoj la te prilen andro nav le Rajeskro, avke sar kampel le Devleskre manušenge. Te lake vareso kampela, andre savoreste lake pomožinen; se oj pomožinďa but dženenge a the mange korkoreske. Pozdravinen la Priska the le Akvilas, save manca jekhetane služinen le Ježišoske Kristoske. On vaš miro dživipen riskinde the peskro dživipen. Me lenge paľikerav, no na ča me, ale the savore khangera andral o aver narodi. Pozdravinen the e khangeri, so hiňi andre lengro kher. Pozdravinen the le Epainetos, mire lačhe phrales. Ov sas ešebno andre Azija, ko pačanďiľa andro Kristus. Pozdravinen la Maria, savi kerďa igen phari buči prekal tumende. Pozdravinen le Andronikos the le Junias, save hine Židi avke sar me a sas manca andre bertena, saven o apoštola mištes džanen a on pačanďile andro Kristus sigeder sar me. Pozdravinen le Amplijatos, mire lačhe phrales andro Raj. Pozdravinen le Urban, savo manca jekhetane kerel e buči le Kristoskri, the le Stachis, mire lačhe phrales. Pozdravinen le Appolo, savo presikaďa peskro pačaben andro Kristus. Pozdravinen olen, ko hine andro kher ko Aristobulos. Pozdravinen le Herodion, savo hino Židos avke sar me. Pozdravinen le pačabnaskren andral e famelija le Narcissoskri. Pozdravinen la Trifajna the la Trifosa, save keren buči prekal o Raj. Pozdravinen la Persida, mira lačha pheňa, savi kerďa igen but buči prekal o Raj. Pozdravinen le Rufos, savo hino avrikidlo le Rajestar, the leskra da, savi hiňi the mange sar daj. Pozdravinen le Asinkritos, le Flegon, le Hermes, le Patrobas, le Hermas the savore phralen, save hine lenca. Pozdravinen le Filologos the la Julia, le Nereus the leskra pheňa, le Olimpas the savore phralen andro Del, save hine lenca. Pozdravinen tumen jekh avres le svete čumibnaha. Pozdravinen tumen savore khangera le Kristoskre. Phralale mire, mangav tumen, den pozoris pre ola džene, save rozďelinen o khangera a maren upre le manušen a džan pre oda sikaviben, so tumen priiľan. Obdžan kajse dženen! Bo kajse manuša na služinen amare Rajeske le Ježišoske Kristoske, ale peskre ťeloskre žadoscenge. Peskre gule lavenca the šukare vakeribnaha odcirden le pačivale manušen, save hine slaba andro gondoľišagos. Se sako džanel pal tumende, sar šunen le Devles. Vašoda man hin tumendar o radišagos, ale kamav, hoj te džanen, so hin lačho, a te na domuken tumenge o nalačho. O Del, savestar avel o smirom, sig rozpučinela le satan tel tumare pindre. E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumenca. Pozdravinel tumen o Timoteus, savo manca kerel jekhetane e buči, the o Lucius, o Jason the o Sosipatros, save hine Židi avke sar me. Pozdravinav tumen andro Raj, me o Tercius, savo pisinďa kada ľil. Pozdravinel tumen o Gajos, andre saveskro kher pes zdžal e khangeri, a the me ode akana bešav. Pozdravinel tumen o Erastos, o spravcas le foroskro, a mek the leskro phral o Kvartos. [E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumenca savorenca.] Slava le Devleske! Ov tumen šaj zoraľarel andro pačaben, avke sar vakerav andre miro evaňjelium pal o Ježiš Kristus; avke sar pes sikaďa o garuďipen, so sas garudo čirlastar. Ale akana oda avľa avri prekal oda, so pisinenas o proroka; a prikazinďa oda o večno Del, hoj oda te džanen savore narodi, hoj savore te pačan a te šunen les. Leske, le jekhe goďavere Devleske, mi džal e slava prekal o Ježiš Kristus pro furt. Amen. Me o Pavol, le Devleskra voľatar vičindo sar apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, the o phral o Sostenes pisinas le Devleskra khangerake andro foros Korint, olenge, ko hine vičinde, hoj te aven le Devleskre manuša andro Ježiš Kristus, the savorenge, save bararen o nav amare the lengre Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro pre dojekh than: Mi del tumen o Del, amaro Dad, the o Raj, o Ježiš Kristus, peskri milosť the smirom! Na preačhav te paľikerel mire Devleske vaš tumenge, vaš le Devleskri milosť, so tumenge sas diňi andro Ježiš Kristus. Bo andre leste ačhiľan barvale andre savoreste, andre dojekh lav the andre dojekh prindžaripen. O sveďectvos pal o Kristus hino zoralo maškar tumende, vašoda na chibaľinel tumenge ňisavo duchovno daros, sar užaren pre amaro Raj Ježiš Kristus, hoj pes sikavela. Ov tumen dela zor andro pačaben dži o koňec. Ľikerela tumen avke, hoj na ela pre tumende so te phenel andro Džives amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro. Le Devleske šaj pačan. Ov tumen vičinďa, hoj te dživen jekhetane leskre Čhaha, le Ježišoha Kristoha, amare Rajeha. Phralale, mangav tumen andro nav amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro, hoj savoredžene te vakeren jekh, hoj tumen te na vesekedinen maškar peste. Aven jekhetane andre savoreste, andre jekh gondoľišagos, hoj oda jekh te kamen a te roden. Bo dodžanľom man la Chloakra famelijatar, phralale, hoj hin maškar tumende o vesekedišagi. Oleha kamav te phenel, hoj sako tumendar phenel: „Me som le Pavloskro,“ abo: „Me som le Apolloskro,“ a aver: „Me le Peteriskro,“ a mek aver: „Me le Kristoskro!“ Či hino o Kristus rozďelimen? Či sas o Pavol vaš tumenge ukrižimen? Abo san bolde andro nav le Pavloskro? Paľikerav le Devleske, hoj ňikas tumendar na bolďom, ča le Krispus the le Gajos, hoj ňiko te na phenel, hoj sanas bolde andre miro nav. No, mek bolďom the le Štefan leskra famelijaha a buter imar na džanav, či mek bolďom varekas avres. Bo o Kristus man na bičhaďa te bolel, ale te vakerel o evaňjelium, na andro manušengre goďaver lava, hoj o kerestos le Kristoskro te na našavel peskri zor. Se o lav pal o kerestos hin diliňipen prekal ola, ko meren, ale prekal amende, save avaha zachraňimen, hin le Devleskri zor. Bo hin pisimen: „ Zňičinava o goďaveripen le goďavere manušengro a e goďi le goďavere manušengri odčhivava. “ Kaj hino o goďaver? Kaj o avrisikado andro zakonos? Kaj ola, ko avke bares vakeren andre kada svetos? Či na visarďa o Del o goďaveripen kale svetoskro pro diliňipen? Bo andre peskro goďaveripen o Del kerďa, hoj o manuša les te na sprindžaren peskre goďaveripnaha, ale sas leske pre dzeka, hoj te aven spasimen prekal o kazimen lav, so lenge dičhol sar diliňipen. Bo o Židi mangen o zazraki a o Greki roden o goďaveripen. Ale amen vakeras pal o ukrižimen Kristus: O Židi pre oda rušen a le Grekenge oda hin diliňipen. Ale olenge, kas o Del vičinďa, le Židenge the le Grekenge, hin o Kristus le Devleskri zor the le Devleskro goďaveripen. Bo oda, so dičhol sar diliňipen le Devleskro, hin goďavereder sar le manušengro goďaveripen. A oda, so dičhol sar o slabišagos le Devleskro, hin zoraleder sar le manušengri zor. Se dikhen, phralale, save sanas, sar tumen o Del vičinďa! Pal oda, sar dikhen o manuša, nane maškar tumende but avrisikade, abo zorale, vaj bare manuša. Ale o Del peske kidňa avri oda, so hin dilino andro svetos, hoj pes te ladžan o goďaver, a so hin slabo andro svetos, oda peske o Del kidňa avri, hoj pes te ladžan o zorale. O Del peske kidňa avri oda, so hin teledikhlo andro svetos a odčhido, oda, so o svetos na ľikerel ňisoske, hoj te zňičinel oda, so o svetos ľikerel varesoske, hoj pes anglo Del ňiko te na lašarel. Ale le Devlestar san andro Ježiš Kristus, savo ačhiľa amaro goďaveripen. Andro Kristus sam ospravedlňimen, pošvecimen the avricinde, hoj te avel avke, sar hin pisimen: „ Oda, ko pes lašarel, mi lašarel pes le Rajeha. “ The me, phralale, sar avľom ke tumende te vakerel le Devleskro garudo čačipen, na avľom les te vakerel bare lavenca, abo bare goďaveripnaha. Phenďom mange, hoj maškar tumende na vakerava ňič aver, ča pal o Ježiš Kristus, savo sas primardo pro kerestos. Sar avľom ke tumende, avľom andro slabišagos – daravas man the izdravas. Mire lava the miri kazeň na sas andro goďaver the presvedčiva lava, ale andro Duchos le Devleskro, savo sikavelas peskri zor, hoj tumaro pačaben te na ačhaven pro goďaveripen le manušeskro, ale pre zor le Devleskri. Ale amen vakeras o goďaveripen maškar ola, ko imar podbarile andro pačaben, ale na o goďaveripen kale svetoskro, abo le bare rajengro andral kada svetos, save našľon. Ale vakeras le Devleskro garudo goďaveripen, so o Del diňa pre amari slava mek angloda, sar sas kerdo o svetos. A ňiko le rajendar pre kada svetos na prindžarel oda goďaveripen. Bo te les prindžardehas, ta akor na ukrižindehas amare Rajes, saveske džal e slava. Ale avke sar hin pisimen: „ Aňi e jakh na dikhľa, aňi o kan na šunďa, mek aňi andro jilo le manušeskro na avľa, so o Del pripravinďa olenge, ko les kamen.“ Ale o Del oda sikaďa amenge prekal peskro Duchos, bo o Duchos skuminel savoro, the o garude veci le Devleskre. Bo ko džanel, so hin andro manuš, te na o duchos le manušeskro, so hin andre leste? Avke the le Devleskre veci na prindžarel ňiko, ča o Duchos le Devleskro. A amen na chudňam le duchos kale svetostar, ale le Duchos, savo hin le Devlestar, hoj te prindžaras savoro, so amenge o Del diňa. Pal oda the vakeras, ale na ajse lavenca, so hin le manušeskre goďaveripnastar, ale ole lavenca, so sikľiľam le Duchostar. Avke sikavas le Duchoskre čačipena olenge, kas hin o Duchos. Ale o ťelesno manuš na achaľol oda, so kamel le Devleskro Duchos, bo oda hin leske diliňipen. Našťi oda sprindžarel, bo oda kampel te achaľol andro Duchos. O manuš, savo dživel andro Duchos, džanel te sudzinel savore veci, ale les našťi sudzinel o ťelesno manuš. Avke sar hin pisimen: „ Se ko prindžarďa e goďi le Rajeskri, hoj les te sikavel? “ No amen hin e goďi le Kristoskri. A me, phralale, našťi ke tumende vakerďom sar ke ola, ko dživen pal o Duchos, ale sar ke ola, ko hine ťelesna a mek hine cikne čhavore andro Kristus. Karminavas tumen le thudeha a na le zorale chabeneha, bo mek oda našťi chaľan. Aňi akana našťi chan, bo mek furt san ťelesna. Bo te hin maškar tumende e zavisť the o vesekedišagi, či mek na san ťelesna a či na keren avke sar o nipi andro svetos? Bo te vareko phenel: „Me som le Pavloskro!“ a aver phenel: „Me le Apolloskro!“ – či na keren avke sar o nipi andro svetos? Se ko hin o Apollo? A ko hin o Pavol? On hine o služobňika, prekal save pačanďiľan. A oda sako avke, sar leske diňa o Raj. Me sadzinavas a o Apollo poľivinelas, ale o Del diňa, hoj te barol. A vašoda oda manuš, ko sadzinel nane ňič, aňi oda, ko poľivinel, ale o Del, savo del, hoj te barol. No oda, ko sadzinel the oda, ko poľivinel, hine jekh. Ale sako chudela peskro počiňiben pal oda, sar kerelas peskri buči. Bo amen keras e buči jekhetane le Devleha a tumen san le Devleskri maľa the le Devleskri stavba. Andral e milosť le Devleskri, so mange sas diňi, sar goďaver staviťeľis thoďom o zaklados a aver dženo upre ačhavel. Ale sako mi dikhel, sar upre ačhavel. Bo ňiko našťi thovel aver zaklados sar oda, so imar hin thodo, a oda hin o Ježiš Kristus. Či vareko pre oda zaklados ačhavel o somnakaj, o rup, o vzacna bara, o kašt, o phus, abo e šuki čar: Sakoneskri buči pes jekhvar sikavela. Bo andro Džives le Kristoskro dojekhe manušeskri buči pes skušinela avri andre jag a odi jag sikavela, savi odi buči hiňi. Te odi buči, so varesavo manuš kerďa pre oda zaklados, ľikerela avri, chudela o počiňiben. Ale te varesave manušeske e buči zlabola, našavela o počiňiben, ale ov korkoro ela zachraňimen, no avke, sar te uľahas avricirdlo andral e jag. So na džanen, hoj tumen san le Devleskro chramos a hoj o Duchos le Devleskro dživel andre tumende? Te vareko musarel le Devleskro chramos, oles o Del musarela, bo o chramos le Devleskro hino sveto a oda san tumen. Ňiko pes korkoro te na klaminel! Te peske maškar tumende vareko gondoľinel, hoj hino goďaver pre kada svetos, mi ačhel dilino, hoj te avel goďaver. Bo o goďaveripen kale svetoskro hin diliňipen anglo Del. Bo hin pisimen: „ O Del zachudel le goďaveren andre lengro goďaveripen. “ A pale: „ O Raj džanel, hoj o gondoľišagi le goďaverengre nane pre ňisoste. “ Vašoda pes ňiko te na lašarel le manušenca. Bo savoro hin tumaro: Či o Pavol, vaj o Apollo, abo o Peter; vaj o svetos, či o dživipen, vaj o meriben; či ola veci, so hine akana; abo ola, so mekča ena – savoro hin tumaro, ale tumen san le Kristoskre a o Kristus le Devleskro. A vašoda tumen pal amende gondoľinen avke sar pal o služobňika le Kristoskre the sar pal o spravci, savende hin le Devleskre garude čačipena. Le spravcendar pes užarel, hoj te aven pačivale peskre rajenge. Mange na džal pal oda, či man sudzinen tumen abo o manušeskro sudos. Ale aňi korkoro man na sudzinav, bo hin man žužo svedomje, ale oleha na kamav te phenel, hoj som bi e chiba. Se oda, ko man sudzinel, hin o Raj. Vašoda ma sudzinen ňič anglal, medik na avela o Raj a anela pro švetlos oda, so hin garudo andro kaľipen, a sikavela, so peske gondoľinenas o manuša andro jile. Paľis chudela sako le Devlestar peskro lašariben. Phralale, kada phenďom prekal tumende a sikaďom pre ma the pro Apollo, hoj amendar te sikľon kada prislovje: „Ma džan dureder sar oda, so hin pisimen.“ Hoj pes ňiko te na lašarel varekaha a avres te na dikhel tele. Bo ko tutar kerďa bareder avrestar? A so tut hin, so na chudňal? A te oda chudňal, soske tut lašares, sar te oda na chudňalas? Imar tumen hin savoro, so tumenge kampel? Imar barvaľiľan? Imar chudňan te kraľinel bijal amende? No kamľomas, hoj čačes te kraľinen a hoj amen te kraľinas jekhetane tumenca! Bo avke pes mange dičhol, sar te amen, le apoštolen, diňahas o Del oda nekostatneder than: Sar olen, ko hine odsudzimen pro meriben. Bo sam sar o ďivadlos cale svetoske, le aňjelenge the le manušenge. Amen sam diline vaš o Kristus a tumen san goďaver andro Kristus; amen slaba a tumen zorale; amen tele dikhen a tumen lašaren. Dži akana sam bokhale, smedna a lange; sam marde a phiras than thanestar. Keras phares buči peskre vastenca; rakinen amenge, amen žehňinas; džan pre amende, amen zľidžas; sar amen košen, amen lenge odphenas šukar lavenca. Ačhiľam sar o šmeci le svetoskre; sam odčhide savorendar dži akana. Me na pisinav kada vaš oda, hoj tumen te anav andre ladž, ale hoj tumenge te dovakerav sar mire čhavenge, saven kamav. Kajte tumen uľahas deš ezera (10 000) manuša, save tumen sikadehas pal o pačaben andro Kristus, no našťi tumen avel but dada, bo me tumen anďom pro svetos andro Ježiš Kristus prekal o evaňjelium. Mangav tumen: Keren avke sar me. Vašoda tumenge bičhaďom le Timoteus, mire čhas, saves kamav a savo hino pačivalo andro Raj. Ov tumenge leperela, sar me dživav andro Ježiš Kristus – oda, so sikavav všadzik andre dojekh khangeri. Varesave džene tumendar ačhile barikane, bo peske gondoľinen, hoj na avava ke tumende. Te oda o Raj kamela, avava ke tumende sig a paľis sprindžarava e zor ole barikane manušengri, a na ča lengre lava. Bo o kraľišagos le Devleskro nane andro lava, ale andre zor. So kamen? Kamen, hoj te avav ke tumende la pacaha, abo le kamibnaha the le jemne duchoha? Šunďom, hoj hin maškar tumende o lubipen a oda ajso lubipen, savo nane mek aňi maškar o napačabnaskre. Phenav pal oda, hoj vareko tumendar dživel peskre dadeskra romňaha. A mek tumen lašaren? Na uľahas feder, hoj te roven a te čhiven avri tumendar ole dženes, ko oda kerďa? Bo kajte na som maškar tumende, som tumenca andro duchos, sar te ode uľomas a imar sudzinďom oles, ko oda kerďa. Sar tumen zdžana the mire duchoha, kampel andro nav the andre zor amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri te del ole manušes le satanoske, hoj leskro ťelos te avel zňičimen, hoj leskro duchos te avel zachraňimen andro džives amare Rajeskro. Oda, soha tumen lašaren, nane lačho. So, na džanen, hoj sikra kvasos anel upre calo chumer? Odčhiven tumendar o purano kvasos, hoj te aven o nevo chumer, bo tumen san o maro bi o kvasos. Se the o Kristus, amaro Patraďakro Bakroro, sas murdardo vaš amenge. Vašoda te na ľikeras o inepos le purane kvasoha, andre savo hin o binos the o nalačhipen. Ale ľikeras o inepos ole mareha, so hino bi o kvasos, andro žužipen the čačipen. Pisinďom tumenge andro ľil, hoj tumen te na chal ňič le lubarenca, ale na gonďoľinav pal o lubara andral kada svetos, abo pal ola, ko hine izdrade pal o love, abo pal o živaňa, abo pal o modlara andro svetos, bo akor mušinďanas te džal het andral o svetos. Ale pisinďom tumenge, hoj tumen te na zdžan ole dženeha, savo pal peste phenel, hoj hino phral – ale hino lubaris, hino izdrado pal o love, abo modlaris, abo košel a pijel, abo hino živaňis. Kajse dženenca aňi ma chan! Bo so man hin andre oda, hoj te sudzinav olen, ko nane andre khangeri? Ale andre khangeri mušinas te sudzinel o binos. A olen, ko hine avri, sudzinel o Del. „ Čhiven ole nalačhe manušes tumendar avri! “ Te varekas tumendar hin vareso avreha, sar pes šaj sudzinel anglo napačabnaskre manuša a na anglo pačabnaskre? Či so, na džanen, hoj o pačabnaskre manuša sudzinena o svetos? A te tumen sudzinena o svetos, ta na džanen te rozsudzinel aňi oda nekcikneder? So na džanen, hoj sudzinaha le aňjelen? Ta keci buter o veci kale dživipnaskre? Sar džan pro sudos vaš o veci kale dživipnaskre, soske tumen den te sudzinel ajsenge, save nane ňič andre khangeri? Phenav oda, hoj tumen te ladžan! So, nane maškar tumende aňi jekh goďaver manuš, savo džanel te rozsudzinel o veci maškar peskre phrala? Ale o phral pes sudzinel le phraleha a mek ke oda anglo napačabnaskre? Se imar ča oleha prehrajinďan, hoj tumen sudzinen maškar peste. Soske radeder na cerpinen o dukha? Soske radeder na zľidžan o nalačhipen? Ale tumen keren o nalačho a dukhaven le phralen. So na džanen, hoj o načačipnaskre na zďeďinena o kraľišagos le Devleskro? Ma klaminen tumen korkoren! O binošna manuša na zďeďinena o kraľišagos le Devleskro: Aňi o lubara, aňi o modlara, aňi ola, ko keren lubipen pašal o rom vaj pašal e romňi, aňi o homoseksuala, aňi ola, ko lenca oda keren, aňi ola, ko čoren, aňi ola, ko izdran pal o love, aňi o pijaka, aňi ola, ko košen, aňi o živaňa. Ňiko kajse dženendar na zďeďinela o kraľišagos le Devleskro. A varesave džene tumendar sanas ajse. Ale akana sanas olestar obžužarde, pošvecimen the ospravedlňimen andro nav le Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro the andro Duchos amare Devleskro. „Savoro šaj kerav, no na savoro mange hin pro lačho.“ „Savoro šaj kerav, ale me na avava ňisoske otrokos.“ „O chabena hin prekal o per a o per hin prekal o chabena!“ Ale o Del zňičinela soduj. No o ťelos nane prekal o lubipen, ale prekal o Raj, a o Raj prekal o ťelos. O Del uštaďa le Rajes andral o meriben a the amen uštavela peskra zoraha. So na džanen, hoj tumare ťela hine o kotora le Kristoskre ťelostar? Či šaj lav o kotora le Kristoskre ťelostar a kerava lendar o kotora la lubňakre? Šoha na! Abo so na džanen, hoj oda, ko del peskro ťelos la lubňake, hino laha jekh ťelos? Se hin pisimen: „ Ola duj džene ena jekh ťelos. “ A oda, ko pes podel le Rajeske, hino leha jekh duchos. Denašen het le lubipnastar! Dojekh aver binos, savo kerďahas o manuš, na kerel peskre ťeloske, ale ko kerel o lubipen, kerel binos korkoro pre peskro ťelos. So na džanen, hoj tumaro ťelos hino o chramos le Svete Duchoskro, savo hino andre tumende a saves tumenge diňa o Del? Tumen na patrinen korkore tumenge! Sanas avricinde bare počiňibnaha. Vašoda lašaren le Devles tumare ťeloha [the tumare duchoha, bo the o duchos the o ťelos hin le Devleskro]. Akana pal oda, so mange pisinďan. Mištes uľahas, te le muršes na elas ňič la džuvľaha. Ale vaš oda, hoj pes te na kerel o lubipen, mi el dojekhe muršes leskri romňi a dojekha džuvľa lakro rom. O murš mi kerel oda, so kampel peskra romňake, a the e džuvľi mi kerel avke peskre romeske. E džuvľi nane raňi peskre ťeloske, ale lakro rom – aňi o murš nane raj peskre ťeloske, ale leskri romňi. Ma odphenen pes jekh avreske, ča te sodujdžene oda kamena pre varesavo časos, hoj tumen te modľinen, a paľis tumen pale zdžan, hoj tumen te na pokušinel o satan, sar bijal oda našťi ľikerena avri. Kada nane prikazis, ale phenav, hoj kavke oda šaj keren. Kamľomas, hoj savore manuša te aven sar me, ale sakones hin le Devlestar peskro daros: Jekhes kajso daros a avres aver. Ale phenav olenge, ko nane veradune, the le vdovenge, hoj feder prekal lende ela, te ačhena korkore avke sar me. Ale te pes na džanen te zľikerel, mi džan romeste, bo feder hin te džal romeste sar te labol la žadoscaha. Prekal o veradune manuša dav prikazaňje, so nane mandar, ale le Rajestar: E džuvľi pes te na rozdžal peskre romeha. Ale kajte pes rozgeľahas, mi ačhel bi o rom, abo pes mi sthovel pale peskre romeha, a o murš pes te na rozdžal peskra romňaha. A oklenge phenav me, na o Raj: Te hin varesave phrales romňi, savi na pačal, a oj leha kamel te dživel, te na pes laha rozdžal. A te hin varesava džuvľa ajso rom, savo na pačal, a ov laha kamel te dživel, te na pes leha rozdžal. Bo o napačabnaskro murš hino pošvecimen prekal peskri romňi a e napačabnaskri džuvľi hiňi pošvecimen prekal peskro rom. Te oda na uľahas avke, tumare čhave ulehas nažuže, ale akana hine sveta. Ale te o napačabnaskro pes kamel te rozdžal, ta pes mi rozdžal. Andre kajse veci o pačabnaskro phral abo pheň nane phandle, se o Del amen vičinďa te dživel andro smirom. Bo sar šaj džanes, džuvľije, či zachraňineha tire romes? Abo tu, muršeja, sar šaj džanes, či zachraňineha tira romňa? Sako tumendar mi dživel avke, sar leske oda diňa o Raj – sako avke, sar les o Del vičinďa. Kada hin, so sikavav andre savore khangera. Sas vareko vičimen sar obrezimen? Te na oda garuvel andre. Abo sas vareko vičimen sar naobrezimen? Te na pes del te obrezinel. Bo na džal pal oda, či hino o manuš obrezimen abo nane, ale džal pal oda, či doľikerel le Devleskre prikazaňja. Sako mi ačhel andre oda, andre soste sas vičimen. Salas vičimen sar otrokos? Ma trapin tut oleha! Ale te šaj kerďalas, hoj te aves slobodno, ker oda. Bo o otrokos, savo sas vičimen le Rajestar, hino slobodno andro Raj a avke the o slobodno manuš, savo sas vičimen, hino otrokos le Kristoskro. Bo o Kristus vaš tumenge but počinďa. Ma aven otroka le manušenge! Phralale, sako mi ačhel andre oda, andre soste sas paš o Del vičimen. Prekal o manuša, save nane veradune: Man nane le Rajestar prikazaňja. No phenava sar oda, ko chudňa e milosť le Rajeskri, hoj te avel verno: Gondoľinav mange, hoj mištes hin prekal o manuš vaš ola pharipena, so hin akana, hoj te ačhel bi e romňi. Sal veraduno? Ma kam tut laha te rozdžal. Na sal veraduno? Ma rode romňa. Ale te iľalas romňa, na kerďal binos. A te džala e pačivaľi čhaj romeste, na kerďa binos. Ale kajsen ela pharipen andro ťelos a me tumen kamav olestar te chraňinel. Ale kada tumenge phenav, phralale, hoj imar amen nane but časos. A akanastar ola, kas hin romňija, mi dživen avke, sar te len na elas romňija. Ola, ko roven, sar te na rovenas; ola, ko radisaľon, sar te na radisaľonas; ola, ko cinavkeren, sar te len ňič na elas; a ola, ko uživinen avri kada svetos, sar te les na uživinenas. Bo avke, sar akana hino kada svetos, imar but na ačhela. Me kamľomas, hoj te aven bi o starišagi. Oda, ko hino bi e romňi, starinel pes pal oda, so hin le Rajeskro, hoj te avel pre dzeka le Rajeske. Ale oda, ko iľa romňa, starinel pes pal o veci le svetoskre, sar te avel pre dzeka la romňake. Akor hin leskro jilo rozďelimen. E pačivaľi džuvľi vaj odi džuvľi, sava nane rom, pes starinel pal o veci le Rajeskre, hoj te avel sveto the le ťeloha the le duchoha. Ale odi, savi geľa romeste, starinel pes pal o veci le svetoskre, sar te avel pre dzeka le romeske. Ale kada phenav na vašoda, hoj tumenge te phandav e šparga andre meň, ale pre tumaro lačho, hoj te dživen mištes a šukares tumen te ľikeren le Rajestar, hoj te na gondoľinen pre aver. Te varesavo manuš phirel pačivaľa čhaha a našťi pes zľikerel a lake imar hin o berša, ta mi lel peske la romňake te šunel andro jilo, hoj mušinel avke te kerel. Oleha na kerela ňisavo binos. Te peske o manuš andro jilo phenel, hoj la na kamel te lel romňake, a hino zoralo pes te zľikerel a phenďa peske andro jilo, hoj la mukela te ačhel pačivaľi, mištes kerel. O manuš, savo peske lel romňa, mištes kerel. Ko peske na lel romňa, kerel meksa feder. E džuvľi hiňi phandľi ko rom dži akor, medik lake o rom dživel. Ale te lake muľahas o rom, hiňi slobodno a šaj džal romeste, pal kaste kamel, ale ča pal oda, ko hino andro Raj. No me oda dikhav avke, hoj ela bachtaleder, te ačhela slobodno. A gondoľinav mange, hoj the man hin le Devleskro Duchos. A pal oda mas, so pes obetinel le modlenge, džanas, hoj amen hin savoren o prindžaripen. No o prindžaripen ľidžal ko baripen, ale o kamiben budinel. Oda manuš, ko peske gondoľinel, hoj vareso džanel, ov mek na sprindžarďa avke, sar kampel te sprindžarel. Ale ko le Devles kamel, oles o Del prindžarel. A pal oda chaben, so sas obetimen le modlenge: Amen džanas, hoj o modli pre kada svetos nane ňič a hoj nane aver del, bo hin ča jekh Del. Bo kajte hin „devla“, saven o manuša len sar devlen, či pro ňebos vaj pre phuv – a kajte hin but ajse „devla“ the „raja“ –, ale amen hin ča jekh Del, o Dad. Lestar hin savoro a the amen dživas prekal leste. A hin ča jekh Raj, o Ježiš Kristus, prekal kaste hin savoro a the amen dživas lestar. Ale na sako prindžarel kada čačipen. Vareko mek dži akana hine sikade te chal o mas avke, sar te oda mas uľahas čačes obetimen le modlenge, a vaš oda, hoj lengro svedomje hino slabo, hino oleha meľardo. Ale o chaben amen na anel pašeder ko Del, bo te na chaha, ňič na našavaha, a te chaha, ňič na dochudaha. Ča den tumenge pozoris, hoj kadi tumari sloboda te na anel andro binos le slaben. Bo te hin tut prindžaripen, a vareko, saves hin slabo svedomje, tut dikhela te bešel pal o skamind andro modlakro chramos: Či ov na chala tiš ole masestar, so sas obetimen le modlenge? A avke tiro slabo phral, vaš savo muľa o Kristus, ela zňičimen angle tiro prindžaripen. Te kavke keren binos pro phrala a dukhaven lengro slabo svedomje, hin tumen binos the anglo Kristus. Vašoda, te oda, so me chav, anel mire phrales andro binos, ta akor šoha na chava oda mas, hoj te na perel miro phral andro binos. Či na som slobodno manuš? Či na som apoštolos? Či na dikhľom le Ježiš, amare Rajes? Či na san tumen o ovocje mira bučakro andro Raj? Te na som apoštolos avrenge, no tumenge som. Se tumen san e pečať, savi sikavel pre ma, hoj som apoštolos andro Raj. Sar man o manuša sudzinen, me lenge phenav kada: Či nane man pravos, hoj man te den o chaben the o pijiben vaš miri buči? Či amen nane pravos te kidel peha pačabnaskra džuvľa avke, sar oda keren the okla apoštola the o phrala le Rajeskre a the o Peter? Abo so, ča me the o Barnabaš mušinas te kerel buči, hoj amen te avel pro dživipen? Savo slugaďis peske korkoro počinel savoro peskre lovendar? Ko sadzinel e viňica a na chal lakre uľipnastar? Abo ko pes starinel pal o bakre a na pijel lengre thudestar? Phenav oda ča sar manuš? Či na phenel oda the o zakonos? Bo andro zakonos le Mojžišoskro hin pisimen: „ Na phandeha o piskos la gurumňake, savi kerel buči, hoj te na chal. “ Či pes o Del starinel ča pal o gurumňa? Či oda na vakerel prekal amende? Se prekal amende sas pisimen: „Oda, ko orinel, a the oda, ko marel avri o zrnos, mi kerel peskri buči andre naďej, hoj chudela peskro kotor le uľipnastar.“ Te amen maškar tumende sadzinahas oda duchovno, ta akor oda uľahas ajsi bari veca te tumendar amen iľamas o veci, save kampel le ťeloske? Te aver dženen hin pravos te lel oda tumendar, ta so buter amen? No amen na viužinďam oda pravos, ale savoro zľidžas vaš oda, hoj te na zaačhavas o evaňjelium le Kristoskro. So na džanen, hoj ola, ko služinen andro chramos, chan o chaben andral o chramos a ola, ko keren buči paš o oltaris, šaj chan le obetendar? Avke the o Raj prikazinďa, hoj ola, ko kazinen o evaňjelium, te dživen le evaňjeliostar. Ale me na viužinďom aňi jekh kale pravostar. Aňi kada na pisinďom vaš oda, hoj mange oda avke te keren. Bo feder mange uľahas te merel, sar oda, hoj mange vareko te musarel kada miro lašariben. Bo sar vakerav o evaňjelium, nane man soha pes te lašarel, bo mušinav oda te kerel, ale vigos mange uľahas, te les na vakerďomas. Te oda kerav korkoro mandar, chudav vaš oda o počiňiben. Ale te oda kerav, bo mušinav, kerav ča oda, so mange sas dino le Devlestar. Akor so hin miro počiňiben? Me na lav ňisave love vaš oda, hoj vakerav o evaňjelium le Kristoskro. Kajte mange oda ola bučatar patrinel, me oda na lav, kajte šaj iľomas. Me som slobodno manuš a na som ňikaske otrokos, ale me mandar kerďom sakoneskro otrokos, hoj te dochudav so mek buter manušen. Prekal o Židi ačhiľom sar Židos, hoj te dochudav le Židen. Prekal ola, ko hine tel o zakonos, ačhiľom, sar te uľomas the me tel o zakonos – kajte na som tel o zakonos –, hoj te dochudav olen, ko hine tel o zakonos. Prekal ola, ko hine bi o zakonos, ačhiľom sar te bi o zakonos – kajte na som bi o zakonos le Devleskro, ale som tel o zakonos le Kristoskro –, hoj te dochudav olen, ko hine bi o zakonos. Prekal o slaba ačhiľom slabo, hoj te dochudav le slaben. Prekal savorende ačhiľom savoro, hoj te zachraňinav bajča varesaven. Savoro kerav prekal o evaňjelium, hoj lestar te avav požehňimen the me. Se džanen, hoj but džene denašen pro preťeki, ale ča jekh lendar chudela e cena. Vašoda denašen avke, hoj la te dochuden. Dojekh preťekaris pes mušinel te zľikerel savorestar. On oda keren vašoda, bo kamen te chudel e koruna, so našľola, ale amen chudaha ajsi koruna, so ačhela pro furt. Vašoda me denašav rovnones, hoj te dodžav andro cieľos, a demavav avke, hoj te trafinav, a na ča avke andro luftos. Marav miro ťelos avke, hoj man te šunel, bo našťi avrenge pal oda kazinav, te me korkoro na dochudava e cena. Kamav, phralale, hoj te džanen, hoj savore amare dada sas tel e chmara a savore pregele prekal o moros. Savore sas bolde andro Mojžiš, sar sas bolde andre chmara the andro moros. Savore chanas oda jekh duchovno chaben a savore pijenas oda jekh duchovno pijiben, bo pijenas andral e duchovno skala, so džalas pal lende – a odi skala sas o Kristus. Ale buter džene lendar na sas pre dzeka le Devleske a mule pre pušťa. Kada savoro pes ačhiľa prekal amende, vaš oda, hoj te na kamas o nalačhipen, avke sar on. Aňi ma aven modlara, sar varesave lendar sas. Avke sar hin pisimen: „ O manuša peske bešle, hoj te chan a te pijen; paľis ušťile a khelenas džungales the bi e ladž jekh avreha. “ Aňi te na keras o lubipen, sar varesave lendar kerenas a tel jekh džives lendar mule avri 23 000 manuša. Aňi te na pokušinas le Kristus, avke sar varesave lendar pokušinenas a murdarde len o sapa. Aňi ma dudrinen, bo varesave džene lendar dudrinenas a murdarďa len o meribnaskro aňjelos. Kada savoro pes ačhiľa lenge a hin pisimen vaš oda, hoj amen pre oda te dikhas a te sikľuvas olestar – amen, save dživas andro posledna časi. A avke oda, ko peske gondoľinel, hoj ačhel, mi del pozoris, hoj te na perel. O pokušeňja, so pre tumende avle, hine ča ajse, so šaj zľidžal o manuš. Ale o Del hino verno. Ov na domukela, hoj te aven skušimen buter, sar birinen, ale andre skuška tumen dela the drom sar te avel andral avri, hoj oda te birinen te zľidžal. Vašoda, mire lačhe phralale, denašen het andral e modloslužba. Vakerav ke tumende sar ko goďaver manuša, hoj tumen te zagondoľinen upral oda, so phenav. Či nane amen kotor andro rat le Kristoskro, sar pijas andral e kuči, vaš savi paľikeras? A či nane amen kotor andro ťelos le Kristoskro, sar chas o maro, so phageras? Bo hin ča jekh maro a amen but džene sam jekh ťelos vašoda, hoj savore chas ole jekhe marestar. Dikhen pro Izrael: Či nane olen, ko chan o chaben le oltaristar, spoločenstvo le oltariha? So oleha kamav te phenel? Či oda mas, so hin obetimen le modlenge, hin vareso? Abo hoj e modla hin vareso? Na! Ale so on obetinen, obetinen le demonenge a na le Devleske. A me na kamav, hoj tumen te avel vareso jekhetane le demonenca. Našťi pijen andral e kuči le Rajeskri the andral e kuči le demonengri. Našťi chan pal o skamind le Rajeskro the pal o skamind le demonengro. Abo či kamas te choľarel le Rajes? Abo sam zoraleder sar Ov? „Savoro šaj kerav“ – ale na savoro hin pro lačho. „Savoro šaj kerav“ – ale na savoro hin pre chasna. Ňiko te na dikhel pre peskro lačho, ale sako mi rodel oda, so hin lačho prekal o aver. Savoro, so pes bikenel pro pľacos, chan a ma phučen ňič angle tumaro svedomje. Bo hin pisimen: „ Le Rajeskri hiňi e phuv the savoro, so upre hin. “ Te tumen vičinela te chal varesavo manuš, savo na pačal, a tumen kamena te džal, chan ode savoro, so tumen dena, a ma phučen ňič angle tumaro svedomje. Ale te tumenge vareko phenďahas: „Kada sas obetimen le modlenge!“ Ma chan anglo svedomje the angle oda manuš, savo tumenge oda phenďa. Me na vakerav pal tumaro svedomje, ale pal o svedomje avre dženeskro. Vareko šaj phučel: „Soske te avel miri sloboda sudzimen prekal o aver dženeskro svedomje? Bo te me paľikerav le Devleske vaš o chaben, soske pre mande aver dženo te vakerel vaš oda chaben, vaš savo me paľikerďom?“ Savoro, so keren, či chan abo pijen, keren pre slava le Devleskri. Vašoda, ľikeren tumen avke, hoj te na anen o pohoršeňje aňi le Židenge, aňi le Grekenge, aňi le Devleskra khangerake, avke sar the me kerav savoro pre oda, hoj te avav pre dzeka savorenge andre savoreste. Me na rodav oda, so hin mange pro lačho, ale so hin pro lačho but dženenge, hoj te aven zachraňimen. Keren savoro pal ma, avke sar me kerav savoro pal o Kristus. Lašarav tumen phralale vaš oda, hoj furt man leperen a ľikeren tumen olestar, so tumen sikaďom, avke sar tumenge oda podiňom. Ale kamav, hoj te džanen, hoj o šero dojekhe muršeskro hin o Kristus, o šero la džuvľakro hin o murš a o šero le Kristoskro hin o Del. Dojekh murš, sar pes modľinel abo prorokinel a hin les vareso pro šero, tele dikhel peskro šero. Dojekh džuvľi, sar pes modľinel abo prorokinel a nane la učhardo andre o šero, tele dikhel peskro šero – a oda hin avke, sar te peske hoľinďahas o šero. Bo te peske e džuvľi na učharel andre o šero, ta akor pes šaj the strihinel. Ale te pes e džuvľi ladžal te strihinel o bala abo peske te hoľinel o šero, ta mi učharel peske o šero andre. O murš peske na mušinel te učharel andre peskro šero, bo hino o obrazis the e slava le Devleskri, ale e džuvľi hiňi e slava le muršeskri. Bo o murš nane la džuvľatar, ale e džuvľi le muršestar, bo na o murš sas kerdo prekal e džuvľi, ale e džuvľi prekal o murš. Vašoda mušinel te avel la džuvľa pro šero vareso, so sikavel, hoj hiňi tel e autorita le romeskri, prekal o aňjela. Ale andro Raj nane aňi e džuvľi bi o murš a aňi o murš bijal e romňi. Bo avke sar hiňi e džuvľi kerďi le muršestar, avke uľol the o murš la džuvľatar a sodujdžene hine le Devlestar. Rozsudzinen korkore maškar peste, či oda hin šukares, hoj pes e džuvľi te modľinel ko Del bijal ňisoste pro šero. Abo či na sikľuvas the andro dživipen oda, hoj te hin le muršes bare bala, hin leske oda pre ladž? No te hin la džuvľa bare bala, lake oda hin pro šukariben. Bo o bare bala lake sas dine sar o šlajeris. Ale te pes vareko vaš oda kamľahas te vesekedinel: Amen pre oda na sam sikade, aňi o khangera le Devleskre. Andre kala veci, so akana phenava, tumen na lašarav, bo sar tumen zdžan, anel oda buter nalačho sar lačho. Ešeb šunďom, hoj tumen vesekedinen maškar peste, sar tumen zdžan andre khangeri – a me pačav, hoj oda hin sikra the čačo. Bo mušinel maškar tumende te avel the o vesekedišagi, hoj pes te presikaven maškar tumende ola, ko hine dokazimen andro Del. A oda, so tumen chan, sar tumen zdžan jekhetane, oda nane e večera le Rajeskri. Bo sar džan te chal, sako peske chal peskro chaben a avke hin vareko bokhalo a aver mato. Abo či tumen nane tumare khera, kaj šaj chan the pijen? Abo či na dikhen tele la Devleskra khangera a keren ladž olenge, kas nane ňič? So kamen, hoj tumenge pre kada te phenav? Kamen, hoj tumen vaš oda te lašarav? Vaš kada tumen na lašarava. Bo oda, so me priiľom le Rajestar, tumenge the phenďom: O Raj o Ježiš andre odi rat, sar les dine andre, iľa o maro a sar paľikerďa, phagerelas a phenďa: „Len, chan, kada hin miro ťelos, so pes vaš tumenge del. Kada keren pre miro leperiben!“ Avke pal e večera iľa the e kuči a phenďa: „Kadi kuči hin e nevi zmluva andre miro rat. Kada keren, kecivar pijena pre miro leperiben.“ Bo kecivar chan kada maro a pijen andral kadi kuči, ľidžan o hiros pal o meriben le Rajeskro, medik na avela. Vašoda, te vareko chaľahas le Rajeskre marestar abo piľahas andral leskri kuči le nažuže jileha, ela les binos pro ťelos the pro rat le Rajeskro. Ale sako pes ešeb mi zagondoľinel upral peskro dživipen a avke šaj chal ole marestar a šaj pijel andral odi kuči. Bo te o manuš chal ole marestar the pijel andral odi kuči bi e pačiv anglo ťelos le Rajeskro, akor chal the pijel peskro sudos. Vašoda hin maškar tumende but džene slaba, nasvale the mule. Bo te pes korkore zagondoľinďamas upral peste, či mištes dživas, akor na uľamas sudzimen. No oleha, hoj amen o Raj sudzinel, bararel amen avri, hoj te na avas odsudzimen le svetoha. A avke, phralale mire, sar tumen zdžana te chal, užaren jekh pre aver! Te hin vareko bokhalo, ta mi chal khere, hoj te na anel o sudos pre tumende, sar tumen zdžan. A okla veci dava andro poradkos, sar avava. Phralale, kamav, hoj te džanen pal ola dari, so del o Duchos. Se džanen, hoj mek sar sanas pohana, phirenas ko ňema modli, avke sar sanas ke oda ľigende. Vašoda kamav hoj te džanen, hoj ňiko, kas ľidžal o Duchos le Devleskro, našťi košel le Ježiš. A ňiko našťi phenel, hoj o Ježiš hino Raj, ča oda, kas ľidžal o Sveto Duchos. Bo hin ajse the kajse dari, ale o Duchos hino jekh. A hin ajse the kajse službi, ale o Raj hino jekh. A hin ajse the kajse buča, ale savoro kerel oda jekh Del andre savorende. Ale andre sakoneste pes o Duchos presikavel avres pro lačho savorenge. Bo jekheske hin dino le Duchostar te vakerel o goďaveripnaskro lav; avreske hin dino o prindžaripnaskro lav ole jekhe Duchostar; avreske o pačaben ole jekhe Duchostar; avreske o dari te sasťarel ole jekhe Duchostar; avreske te kerel o zazraki; avreske te prorokinel; avreske te rozprindžarel le duchen; avreske te vakerel andre aver čhiba; a avreske te prethovel o čhiba. Ale savoro kerel oda jekh Duchos korkoro, savo rozdel sakoneske o dari avke, sar ov kamel. Bo avke sar hin jekh ťelos a hin les but kotora a savore kotora hine andral jekh ťelos, kajte hine but, avke hin the o Kristus. Se amen savore samas bolde jekhe Duchoha andre jekh ťelos; či o Židi vaj o Greki, či o otroka abo o slobodna: Savore priiľam ole jekhe Duchos. Se aňi o ťelos nane kerdo jekhe kotorestar, ale but kotorendar. Te avke phenďahas o pindro: „Me na som le ťelostar, bo me na som o vast,“ ta imar na ela o pindro le ťeloskro kotor? A te phenďahas o kan: „Me na som le ťelostar, bo me na som e jakh,“ ta imar na ela o kan le ťeloskro kotor? Te uľahas calo ťelos ča e jakh, sar paľis o ťelos šaj šunďahas? Te uľahas calo ťelos ča o kan, sar paľis šaj voňinďahas? Vašoda sthoďa o Del savore kotora pro ťelos avke, sar ov kamľa. Te uľahas savore kotora ča jekhe kotorestar, kaj uľahas calo ťelos? No akana hin but kotora, ale ča jekh ťelos. Vašoda e jakh našťi phenel le vasteske: „Mange tut na kampel!“ Aňi o šero le pindrenge: „Na kampel mange tumen!“ No ola kotora, so pes dičhol, hoj hine slabeder: Ipen len igen kampel pro ťelos. A presikavas bareder pačiv ole kotorenge, so peske amen gondoľinas, hoj hine frimeder pačivale. A feder uraviben das ole kotoren, so hine garude. Ale amare pačivale kotorenge oda na kampel. O Del sthoďa o ťelos avke, hoj olen, ko hine slabeder, diňa bareder pačiv, hoj te na avel andro ťelos o vesekedišagi, ale hoj pes o kotora jekh pal aver te starinen. A te cerpinel jekh kotor, jekhetane leha cerpinen the okla kotora; a te lašaren jekhe kotores, jekhetane leha radisaľon savore kotora. Tumen san le Kristoskro ťelos a sako tumendar hin leskro kotor. A o Del ačhaďa andre cirkev ešebnen le apoštolen, dujtonen le proroken, tritonen le učiťeľen, paľis olen, ko keren o zazraki, paľis olen, kas hin daros te sasťarel, te pomožinel, te starinel pes, abo te vakerel andre aver čhiba. Či hine savore apoštola? Či hine savore proroka? Či hine savore učiťeľa? Či hin sakoneske dino te kerel o zazraki? Či hin savoren o dari te sasťarel? Či savore vakeren andro čhiba? Či savore džanen te prethovel o čhiba? Ale mi džal tumenge pal o bareder dari. A me tumenge sikavava oda nekfeder drom. Kajte vakerďomas le manušengre či le aňjelengre čhibenca, ale na uľahas man o kamiben, uľomas ča sar o zvonos, so harangozinel, abo sar o trast, so čerginel. Kajte man uľahas o daros te prorokinel a achaľiľomas savore garuďipena, kajte man uľahas savoro prindžaripen, abo ajso pačaben, hoj o verchi prethoďomas, ale na uľahas man o kamiben, ňič na som. A kajte rozdiňomas savoro miro barvaľipen, abo kajte miro ťelos diňomas te labarel, ale na uľahas man o kamiben, na uľahas mange oda pre ňisoste. O kamiben ľikerel avri, o kamiben hino lačho. O kamiben na zavidzinel, na lašarel pes a na ľidžal pes upre. O kamiben pes ľikerel rajikanes, na rodel peskro, na choľisaľol, na leperel o nalačho, na radisaľol le načačipnaske, ale radisaľol le čačipnaske. O kamiben savoro zľidžal, andre savoreste pačal, andre savoreste užarel, savoro precerpinel. O kamiben šoha na preačhel, ale o proroctva predžana, o čhiba preačhena a o prindžaripen našľola. Bo ča varesavo kotor džanas a ča varesavo kotor prorokinas. Ale sar avela oda, so hin dokonalo, akor našľola oda, so nane dokonalo. Sar somas čhavoro, vakeravas sar čhavoro, gondoľinavas sar čhavoro a achaľuvavas sar čhavoro, ale sar ačhiľom murš, zamukľom o čhavorikane veci. Akana dikhas nažužes, sar andro gendalos a sar prekal e molha, ale paľis pes dikhaha muj-mujeha. Akana prindžarav ča frima, ale paľis prindžarava dokonales, avke sar o Del prindžarel the man. Avke akana ačhel kala trin: O pačaben, e naďej the o kamiben. Ale nekbareder lendar hin o kamiben. Keren savoro prekal oda, hoj tumen te avel o kamiben, a horľivones džan pal o dari le Duchoskre, ale buter pal oda, hoj te prorokinen. Bo oda, ko vakerel avre čhibenca, na vakerel le manušenge, ale le Devleske. Bo ňiko leske na achaľol, bo vakerel o garuďipena prekal o Duchos. No oda, ko prorokinel, vakerel le manušenge, hoj len te zoraľarel, te podhazdel a te anel o radišagos. Oda, ko vakerel avre čhibenca, zoraľarel pes korkores, ale oda, ko prorokinel, zoraľarel e khangeri. Me kamav, hoj savoredžene te vakeren andro čhiba, no uľomas radeder te prorokinďanas. Bo bareder hin oda, ko prorokinel sar oda, ko vakerel andro čhiba. No, ča akor na, te džanľahas o čhiba the te prethovel, hoj pes te budinel e khangeri. Phralale, te me avľomas ke tumende a vakerďomas avre čhibenca, savi chasna tumen mandar uľahas, te tumenge na vakerďomas varesavo zjaveňje, abo prindžaripen, abo proroctvos, abo sikaviben? Avke sar the o nadžide nastroji, so den avri o zvukos, či e pišťaľka vaj e harfa: Te na dinehas sako aver zvukos, sar pes džanľahas, sar šunďol e pišťaľka a sar e harfa? Abo ko pes pripravinela pro mariben, te e truba namištes šunďola a na dela avri lačho hangos? Avke the tumen: Te na phenďan la čhibaha ajso lav, so pes del te achaľol, sar pes džanela, so pes vakerel? Bo vakerena ča andro luftos. Andro svetos hin ajci but čhiba a ňisavi lendar nane bi o lava. Ale te na prindžarav a na achaľuvav odi čhib, so vareko vakerel, ov ela cudzincos mange a me leske. Avke hin the tumenca. Te igen kamen o dari le Duchoskre, dikhen hoj te džan pal o dari, save budinen e khangeri. A avke oda, ko vakerel andro čhiba, pes mi modľinel, hoj oda te džanel the te prethovel. Bo sar man modľinav andro aver čhiba, modľinel pes miro duchos, ale mira goďa olestar nane ňič. Akor so te kerel? Modľinava man mire duchoha, ale modľinava man the mira goďaha. Lašarava le Devles le giľavipnaha andre miro duchos, ale giľavava le Devleske the mira goďaha. Bo sar lašares le Devles andro duchos a te ela ode ajso manuš, so mek na achaľol, sar šaj phenela „Amen“ pre oda, sar tu paľikeres? Bo kajte tu mištes paľikeres, no okleske oda na pomožinel te barol. Paľikerav le Devleske, hoj buter vakerav avre čhibenca sar tumen savore, ale andre khangeri kamav radeder te phenel pandž ajse lava, so pes achaľola, sar deš ezera (10 000) ajse lava andro čhiba, so pes na achaľola, hoj te sikavav the avren oleha, so vakerav. Phralale, ma aven sar čhavore andre tumaro gondoľišagos. Sar džal pal o nalačhipen, aven sar čhavore, ale andro gondoľišagos aven sar duchovňe dospela. Andro zakonos hin pisimen: „ Avre čhibenca the avre vuštenca vakerava ke kala manuša, no the avke man na šunena,“ phenel o Raj. Vašoda hin o čhiba pro znameňje, no na olenge, ko pačan, ale olenge, ko na pačan. Ale o proroctvos nane prekal ola, ko na pačan, ale prekal ola, ko pačan. Te pes caľi khangeri zgeľahas jekhetane a savore vakerdehas andro aver čhiba a avlehas andre aver manuša, abo napačabnaskre, či na phendehas pre tumende, hoj diliňaľon? Ale te savore prorokindehas a avľahas andre varesavo napačabnaskro, abo varesavo manuš, so mek na achaľol, ta uľahas usvedčimen the sudzimen olestar, so šunďahas, sar pes o garude veci andral leskro jilo otkerdehas. Avke perela pro muj, banďola anglo Del a viznavinela, hoj o Del hino čačes maškar tumende. Akor so te kerel, phralale? Sar tumen zdžan, varekas hin varesavi chvala, varekas hin vareso te sikavel, abo vareso, so leske o Del sikaďa, vareko vakerel avre čhibenca, abo vareko oda prethovel. Kada savoro pes mi kerel pre oda, hoj pes e khangeri te budinel. Te vakerel vareko avre čhibenca: Mi vakeren jekh pal aver, duj abo nekbuter trin džene, a jekh dženo oda mi prethovel. Ale te nane ko te prethovel, mi el čhit andre khangeri a mi vakerel korkoro peske the le Devleske. Le prorokendar mi vakeren duj, abo trin džene a okla oda mi rozsudzinen. Ale te vareko aver, ko ode bešel, chudela zjaveňje le Devlestar, oka ešebno mi preačhel te vakerel. Bo po jekh dženo šaj savore prorokinen, hoj sako te sikľol a te avel povzbudzimen. A o duchi le prorokengre hine poddine le prorokenge, bo o Del hino Del, savo kamel o poradkos the o smirom. Avke sar hin andre savore khangera le Devleskre manušengre. O džuvľa andro khangera te na vakeren, bo pes lenge na domukel te vakerel, ale mi podden pes avke, sar oda phenel the le Mojžišoskro zakonos. A te kamen vareso te sikľol, mi phučen oda khere peskre romendar. Bo la džuvľake nane šukares te vakerel andre khangeri. Abo so, tumendar avľa avri o lav le Devleskro? Abo ča ke tumende doavľa? Te peske vareko gondoľinel, hoj hino prorokos, abo hino obdarimen le Duchostar, ta mi džanel, hoj oda, so tumenge pisinav, hin o prikazis le Rajeskro. Ale te vareko kada na šunel, ma šunen aňi tumen les. Avke, phralale mire, horľinen pal oda, hoj te prorokinen, a ma braňinen te vakerel andre aver čhiba. Ale savoro pes mi kerel šukares the andro poradkos. Phralale, leperav tumenge o evaňjelium, savo tumenge vakeravas, savo priiľan a andre savo ačhen. Prekal oda evaňjelium san zachraňimen, te les doľikerena avke, sar tumenge les vakeravas. Te na, ta akor hijaba pačanďiľan. Bo oda nekbareder, so tumenge diňom, hin oda, so the me priiľom: O Kristus muľa vaš amare bini, avke sar hin pisimen; parunde les a pro trito džives ušťiľa andral o meriben, avke sar hin pisimen; a sikaďa pes le Peteriske a paľis le dešudujenge. Paloda pes jekhvareste sikaďa buter sar pandž šel (500) phralenge, savendar buter džene dživen mek dži akana, ale varesave imar the mule. Paloda pes sikaďa le Jakoboske a paľis savore apoštolenge. A pro ostatkos savorendar pes sikaďa the mange sar varekaske, ko na uľiľa andro spravno časos. Bo me som nekcikneder le apoštolendar a na som hodno man te vičinel apoštolos, bo džavas pre le Devleskri cirkev. Ale le Devleskra milosťatar som oda, ko som, a leskri milosť mange na sas presikaďi hijaba. Se buter kerďom buči sar on savore – no oda na me, ale e milosť le Devleskri, so hiňi manca. Či me abo on: Savore vakeras oda jekh a tumen oleske pačanďiľan. Ale te vakeras pal o Kristus, hoj ušťiľa andral o meriben, sar oda, hoj varesave džene tumendar phenen, hoj pes na del te ušťel andral o meriben? Se te pes na del te ušťel andral o meriben, ta akor aňi o Kristus na ušťiľa andral o meriben. Te o Kristus na ušťiľa andral o meriben, ta akor hijaba vakeras a tumaro pačaben nane pre ňisoste. Bo te o mule čačes nane uštade andral o meriben a te le Kristus o Del na uštaďahas andral o meriben, ta akor amen uľamas o falošna švedki le Devleskre, bo amen svedčinahas pal o Del, hoj uštaďa le Kristus andral o meriben. Bo te o mule na ušťen andral o meriben, ta akor aňi o Kristus na ušťiľa andral o meriben; a te o Kristus na ušťiľa andral o meriben, ta tumaro pačaben nane pre ňisoste a mek san andre tumare bini. A paľis the ola, ko mule andro Kristus, hine našade. Te pes pro Kristus šaj mukas ča andre kada dživipen, ta akor sam nekčoreder savore manušendar. Ale o Kristus sas uštado andral o meriben sar ešebno olendar, ko mule. Bo sar avľa prekal o manuš o meriben, avke avľa prekal o manuš the o ušťiben andral o meriben. Bo sar andro Adam savore meren, avke andro Kristus ena savore obdžiďarde. Ale sako andre peskro poradkos: Ešeb o Kristus a paľis ola, ko hine le Kristoskre, sar ov avela. A paľis avela o koňec, sar o Kristus oddela o kraľišagos le Devleske le Dadeske, sar prephagela o rajipen savore rajenge the savore vladarenge the zorenge. Bo ov mušinel te kraľinel, medik leske na thovela tel o pindre savore ňeprijaťeľen. A sar o posledno ňeprijaťeľis ela zňičimen o meriben. Bo hin pisimen: „ Savoro leske thoďa tel o pindre. “ Ale te phenel, hoj savoro leske hin poddino, ta džanas, hoj o Del, savo leske thoďa savoro tel o pindre, nane leske poddino. A sar leske ela savoro poddino, akor pes the o Čhavo korkoro poddela Oleske, savo leske savoro poddiňa, hoj o Del te avel savoro andre savoreste. Bo akor so kerena ola, ko pes den te bolel vaš o mule? Te o mule našťi ušťen andral o meriben, akor soske pes den vaš lenge te bolel? Akor soske sako džives predžas e dar pal amare dživipena? Me sako džives merav, phralale, no andre tumende thovav baripen andro Ježiš Kristus amaro Raj! Bo te oda sas mandar, hoj man andro Efezus maravas sar le dzive džvirenca, akor so man hin olestar? Te o mule na ušťen andral o meriben, ta akor „ chas, pijas, bo tajsa meraha! “ Ma den tumen te klaminel: „Maškar o nalačhe manuša pes musarel o lačho charakteris.“ Strižbisaľon avri avke, sar kampel, a ma keren o bini! Bo varesave na prindžaren le Devles – phenav oda, hoj tumen te ladžan. Ale vareko šaj phučel: „Sar ušťena o mule andral o meriben? A andre savo ťelos avena?“ Tu nagoďaver! Oda, so thoves andre phuv, ela obdžiďardo ča akor, te merela. Akor sar thoves andre phuv o zrnos la pšeňicakro, vaj varesavo aver, mek na dičhol avri avke sar odi rastlina, so lestar barola. A o Del les del o ťelos avke, sar ov kamel, a dojekhe semenos del peskro ťelos. Na dojekh ťelos hin jekh: Aver ťelos hin le manušen, aver le džviren, aver le čiriklen a aver le riben. Hin ňeboskre ťela a hin phuvakre ťela, ale aver šukariben hin le ňeboskren a aver la phuvakren. Aver hin o šukariben le khameskro, aver hin o šukariben le čhonoreskro a aver hin o šukariben le čercheňengro; a e čercheň la čercheňatar hiňi aver andro šukariben. Avke oda ela, sar pes ušťela andral o meriben. Thovel pes andre phuv ajso ťelos, so kirňol, ale ušťel ajso, so na kirňol. Thovel pes andre phuv andro našukariben – ušťela andro šukariben; thovel pes andre phuv andro slabišagos – ušťela andre zor; parunel pes o phuvakro ťelos, no ušťela o duchovno ťelos. Te hin phuvakro ťelos, akor hin the duchovno ťelos. Avke hin the pisimen: „ Ešebno manuš o Adam ačhiľa džido manuš “; o posledno Adam ačhiľa Duchos, savo del dživipen. Nane ešeb o duchovno, ale o ťelesno, a paľis o duchovno. Ešebno manuš hino la phuvatar, kerdo le prachostar; dujto manuš hin andral o ňebos. Savo sas oda phuvakro, ajse hine the savore phuvakre; a savo oda ňeboskro, ajse hine the savore ňeboskre. Sar pre peste urahas e podoba la phuvakre manušeskri, avke pre peste uraha the e podoba le ňeboskre manušeskri. Ale kada phenav, phralale, hoj o ťelos the o rat našťi džal andro kraľišagos le Devleskro, aňi amaro ťelos, so kirňol, našťi chudela o večno dživipen. Šunen, phenava tumenge o garudo čačipen: Savore na meraha, ale savore avaha čerimen – jekhvareste, takoj, sar trubinela e posledno truba. Bo sar šunďola e truba, o mule ušťena andral o meriben a imar šoha pale na merena a amen avaha čerimen. Bo oda, so kirňol, mušinel pre peste te urel oda, so na kirňol; a oda, so merel, mušinel pre peste te urel oda, so imar našťi merel. A sar kada, so kirňol, pre peste urela oda, so na kirňol; a kada, so merel, pre peste urela oda, so imar našťi merel; akor pes ačhela oda, so hin pisimen: „O meriben hin zňičimen! O viťazstvo hin dokerdo!“ „Meriben, kaj hin tiro viťazstvo? Meriben, kaj hin tiri zor, savaha dukhaves?“ O meriben lel peskri zor le binostar a o binos lel peskri zor le zakonostar. Ale paľikeras le Devleske, savo amenge del te zviťazinel prekal amaro Raj Ježiš Kristus. A avke, mire lačhe phralale, aven zorale! Ma den tumenca te čhalavel! A ma preačhen te barol andre buči le Rajeskri! Se tumen džanen, hoj tumari buči andro Raj nane zbitočno. Pal o love, so pes skidel upre prekal o manuša le Devleskre, keren avke, sar oda phenďom the le khangerenge andre Galacija. Kurke peske sako mi thovel pre sera ajci, keci šaj, hoj pes te na skidel upre o love ča akor, sar me imar avava. Sar avava, bičhavava olen, kas tumen kidena avri, mire ľileha, hoj te ľidžan tumaro daros andro Jeruzalem. Te kampľahas, hoj te džav the me, on avena manca. Ke tumende avava, sar imar predžava e Macedonija, bo prekal e Macedonija ča predžava. Ale ke tumende ačhava talam buter, talam the prekal o jevend, hoj mange te pomožinen te džal dureder všadzik, kaj kamava te džal. Bo me tumen na kamav te dikhel ča avke, hoj ča sig pašal tumende predžava. Pačav, hoj ačhava ke tumende buter dživesa, te oda o Raj domukela. Andro Efezus ačhava, medik na ela o Letňice, bo ode pes mange phundrade o bare vudara te kerel e lačhi buči, the te ode hin but manuša, save pre ma džan. Sar avela o Timoteus, dikhen, hoj pes te na mušinel te daral ke tumende, bo ov kerel le Rajeskri buči avke sar me. Ňiko les te na dikhel tele. Pomožinen leske te džal dureder pro drom andro smirom, hoj te avel pal ma, bo užarav les le phralenca. Kamav te phenel pal amaro phral pal o Apollo, hoj les igen mangavas te avel ke tumende le phralenca, ale na kamelas akana te džal. No sar pre oda ela feder časos, džala. Aven upre a ma zasoven! Ačhen zoraha andro pačaben! Aven odvažna a aven zorale! Savore tumare veci pes mi keren andro kamiben! Phralale, tumen džanen pal o kher le Štefanoskro, hoj hine ešebna andral e Achaja a dine pes andre služba le Devleskre manušenge. Vašoda tumen mangav, hoj tumen lenge te podden radišagoha a the sakoneske, ko lenca služinel a kerel buči. Radisaľuvav oleske, hoj avľa o Štefan, o Fortunatos the o Achajikos. Bo on mange kerde oda, so tumen našťi kerďan, akor sar kade na sanas. Bo on ande o radišagos andre miro the tumaro duchos. Kajse dženen den pačiv. Pozdravinen tumen o khangera andral e Azija. Igen tumen pozdravinen andro Raj o Akvilas the e Priska the e khangeri, so hin andre lengro kher. Pozdravinen tumen savore phrala. Pozdravinen tumen jekh avres le svete čumibnaha. Me, o Pavol, mire vasteha kada pisinav a pozdravinav tumen. Te vareko na kamel le Rajes, mi el prekošlo! Maranatha! Av, Rajeja amaro! E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri mi el tumenca! Miro kamiben mi el tumenca savorenca andro Ježiš Kristus. Me o Pavol, le Devleskra voľatar apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, the o phral o Timoteus pisinas le Devleskra khangerake andro foros Korint the savore Devleskre manušenge andre caľi Achaja: Mi del tumen o Del, amaro Dad, the o Raj, o Ježiš Kristus, peskri milosť the o smirom! Paľikeras le Devleske, savo hino Dad amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro. Ov hino lačhejileskro Dad the o Del, kastar avel savoro radišagos. Ov amen del o radišagos andre savore amare pharipena. Avke paľis the amen šaj das ole radišagostar, so chudňam le Devlestar, avre manušen andre lengre pharipena. Bo sar aven pre amende but pharipena le Kristoskre, avke aven the but radišagi le Kristostar. Te amen avke cerpinas, oda hin prekal tumaro radišagos the zachrana. A te hin amen radišagos, ta the tumen hin radišagos. Oda radišagos tumen del zor te ľikerel avri a te zľidžal ola pharipena, so the amen zľidžas. Amari naďej pal tumende hiňi zoraľi, bo džanas, hoj sar san jekhetane amenca andro pharipena, avke avena jekhetane amenca the andro radišagos. Amen kamas, phralale, hoj te džanen pal o pharipen, so amen sas andre Azija. O pharipen, so pre amende avľa, sas ajso baro, bareder sar birinahas te zľidžal, avke imar aňi na pačahas, hoj oda predživaha. Imar peske gondoľinahas, hoj ode meraha. Ale oda pes ačhiľa vašoda, hoj pes te na mukas korkore pre peste, ale pro Del, savo uštavel le mulen. Kajte sas oda avke, hoj šaj muľam, o Del amen andral oda cirdňa avri a mek amen the cirdela. Pre leste pes mukas, hoj amen furt pale cirdela avri, te amenge the tumen pomožinena tumare modľitbenca vaš amenge. Vaš oda, hoj but džene pes vaš amenge modľinenas, but manuša paľikeren vaš e milosť, so chudňam. Bo amaro lašariben hin kada: Amaro svedomje amenge sikavel, hoj andro svetos dživahas svetones the andro žužipen, so hin le Devlestar, a maškar tumende meksa buter, na andre le manušeskri goďi, ale andre le Devleskri milosť. Se na pisinas tumenge vareso aver, ale ča oda, so genen abo imar mištes achaľon. A pačav, hoj mek achaľona savoro. Akana amen achaľuven ča sikra, ale pačav, hoj achaľona amen andre savoreste, hoj pes amenca te lašaren, avke sar the amen tumenca, andro džives amare Rajeskro le Ježišoskro. Andre kada pačaben kamľom te avel sigeder ke tumende, hoj te aven duvar požehňimen. Paľis khatar tumende kamľom te predžal andre Macedonija a andral e Macedonija te avel pale ke tumende, hoj mange te pomožinen te džal andre Judsko. Te oda me kamľom, kerďom oda bi o gondoľišagos? Abo te man rozhodňinav, rozhodňinav man mandar, hoj jekhvareste phenav the „He“ the „Na“? Ale avke sar o Del vakerel o čačipen, avke the mire lava ke tumende na sas the „He“ the „Na“. Bo o Čhavo le Devleskro, o Ježiš Kristus, na sas the „He“ the „Na“. Ov, pal savo tumenge vakerahas me, o Silvan the o Timoteus, hin le Devleskro „He“, bo furt kerel, so phenel. Bo savore lava, pal save o Del phenďa, hoj amenge dela, hine andro Ježiš „He“, a vašoda andro Ježiš phenas „Amen“ – le Devleske pre slava. Ale o Del hino oda, ko zoraľarel amaro the tumaro pačaben andro Kristus. Ov amen pomazinďa a zapečaťinďa, hoj te avas leskre. A diňa le Duchos andre amare jile, sar zaloha savorestar, so mek chudaha. O Del mange hino švedkos, bo prindžarel miro jilo, hoj vaš oda na avľom andro Korint, bo tumen na kamľom te dukhavel. Se amen na kamas te vladňinel upral tumaro pačaben, ale kamas te kerel e buči tumenca jekhetane pre tumaro radišagos, bo le pačabnaha ačhen zorales. Phenďom mange, hoj na avava ke tumende avke, hoj tumenge anava o pharipen. Bo te me tumenge kerava o pharipen, ko man paľis dela o radišagos? Te na oda, kaske me kerďom o pharipen? A kada tumenge pisinďom, hoj sar avava, te na avav smutno ole dženendar, kastar majinďomas te radisaľol. Bo pačav, hoj savoren tumen hin jekhetane manca radišagos. Bo bare pharipnastar the phare jilestar a but apsenca tumenge pisinavas. Na vašoda, hoj te aven smutna, ale hoj te sprindžaren miro baro kamiben ke tumende. Ale te vareko kerďa varekaske pharipen, na ča mange kerďa pharipen, ale sikra the tumenge savorenge. No me na kamav paš oda mek te prithovel. Imar sas dos potrestimen oda manuš but tumare dženendar. Ale akana imar ela feder, te leske odmukena a poťešinena les, hoj les oda smutňišagos te na odlel calkom le pačabnastar. Vašoda tumen mangav, hoj leske te presikaven o kamiben. Bo vašoda kada pisinďom, hoj te dikhav, sar andre odi skuška obačhena a či kerena savoro avke, sar phenďom. Te tumen odmukena varekaske vareso, oleske odmukava the me. Bo oda, so me odmukľom – te man sas so te odmukel – odmukľom prekal tumaro lačho anglo Raj, hoj amen o satan te na klaminel. Bo amen prindžaras leskre plani. Sar avľom andre Troada te vakerel o evaňjelium le Kristoskro, kajte sas o vudar le Rajestar phundrado prekal ma, mire duchos na sas smirom, bo na arakhľom ode mire phrales le Titus. Vašoda man lenca ode rozlučinďom a geľom andre Macedonija. Ale paľikerav le Devleske, savo amenge del furt te zviťazinel andro Kristus a prekal amende del te sikavel pre dojekh than peskro prindžaripen sar odi šukar voňa. Bo amen sam le Devleske sar odi šukar voňa le Kristoskri maškar ola, ko ena zachraňimen, a the maškar ola, ko ena zňičimen. Prekal jekh oda hin e meribnaskri voňa pro meriben a prekal aver oda hin e dživipnaskri voňa pro dživipen. Ale ko oda šaj kerel? Bo amen na šeftinas le Devleskre laveha, sar oda but džene keren. Ale vaš oda, hoj amen o Del bičhaďa, vakeras pačivalones anglo Del sar služobňika le Kristoskre. Či pes chudas korkore pale te lašarel? Abo či amenge kampel (sar varesave avre manušenge) o ľila prekal tumende – abo tumendar –, so phenena, hoj ko sam? Se tumen san amaro ľil pisimen andre amare jile, savo prindžaren a genen savore manuša. Se pre tumende dičhol, hoj san le Kristoskro ľil, pripravimen amara službaha, savo nane pisimen la tintaha, ale le džide Devleskre Duchoha. Oda ľil hin pisimen na pro barune tabli, ale pro masune tabli – pre tumare jile. A kajso pačaben amen hin le Kristostar andro Del. Amen našťi kajso vareso keras korkore pestar, ale amari zor hin le Devlestar. Ov amendar kerďa, hoj te avas služobňika la neva zmluvakre – na le pismenengre andro zakonos, ale le Duchoskre – bo o pismena murdaren, ale o Duchos obdžiďarel. E služba le meribnaskri – o zakonos avrirandlo le pismenenca pro bara – sas ajsi slavno, hoj o manuša andral o Izrael našťi dikhenas le Mojžišoske pro muj, bo švicinelas la slavaha. Te e služba, so našľiľa, sas ajsi slavno, či na ela e služba le Duchoskri meksa slavneder? Te e služba, so anel odsuďeňje, sas ajsi slavno, keci slavneder ela e služba, so anel o spravodľišagos? Odi služba, so sas jekhvar slavno, imar nane slavno anglal odi služba, so hin akana, bo hin la bareder slava. Bo te oda, so našľol, sas slavno, ta akor, keci slavneder hin oda, so ačhel pro furt? Vašoda, hoj amen hin kajsi naďej, sam igen šmela. Na avke sar o Mojžiš, savo thoďa o khosno pro muj, hoj te na dikhen o Izraeliti o koňec ola slavakro, savi našľiľa. Ale lengre goďa sas zaphandle a mek dži adadžives lenge ačhel oda khosno, sar genen o purano zakonos. Nane lenge otkerdo, bo ča andro Kristus pes otkerel. Ale mek dži adadžives, kecivar genen le Mojžišoskro zakonos, ačhel o khosno pre lengre jile. Ale sar pes vareko visarel ko Raj, o khosno hino ilo het. Oda Raj hin o Duchos a kaj hin o Duchos le Rajeskro, ode hin e sloboda. No amen savore pes dikhas andre slava le Rajeskri odučharde mujeha sar andro gendalos. A odi slava, so avel le Rajestar, savo hino o Duchos, amen čerinel pre leskro obrazis – andral jekh slava andre aver. Vašoda, hoj amen hin kadi služba, so amenge sas diňi le Devleskra milosťatar, amen na slabisaľuvas. Diňam pestar het o garude ladžandutne veci, aňi na keras o veci vibitones, aňi na previsaras o lav le Devleskro. Ale sar sikavas o čačipen, savore manuša šaj džanen andre peskre jile, save sam amen manuša anglo Del. A te hin amaro evaňjelium garudo, garudo hino olenge, ko meren. On na pačan vašoda, bo o del kale svetoskro lenge korarďa o goďa, hoj te na dikhen o švetlos, so avel andral o evaňjelium, pal e slava le Kristoskri, savo hino o obrazis le Devleskro. Bo amen na vakeras korkore pal peste, ale pal o Ježiš Kristus, hoj hino Raj, bo amen sam ča tumare služobňika prekal o Ježiš. Bo o Del, savo phenďa: „Mi švicinel o švetlos andral o kaľipen!“, labarďa o švetlos the andre amare jile a anďa o vidňišagos, hoj te prindžaras e slava le Devleskri, savi dičhol pro muj le Ježišoskro Kristoskro. Ale kada barvaľipen hin andre amende andro čikakre kuča, hoj te dičhol, hoj odi bari zor hin le Devlestar a na amendar. Pal savore seri pre amende avel o pharipen, ale šoha na sam ispidle andro kutos; varekana na džanas, so te kerel, ale šoha pes na poddas; džan pre amende, ale na sam omukle; sam čhide tele, ale na sam zňičimen. Furt las pre peskro ťelos le Ježišoskro meriben, hoj o dživipen le Ježišoskro te dičhol pre amaro ťelos. Bo amen, ko dživas, sam furt dine pro meriben vaš o Ježiš, hoj pes the o dživipen le Ježišoskro te sikavel pre amaro meribnaskro ťelos. A avke andre amende kerel o meriben, no andre tumende o dživipen. Hin pisimen: „ Pačanďiľom, vašoda phenďom. “ Amen hin oda jekh pačabnaskro Duchos – the amen pačas, vašoda vakeras. Bo džanas, hoj o Del, savo uštaďa le Rajes le Ježiš andral o meriben, uštavela the amen andral o meriben le Ježišoha a ačhavela amen jekhetane tumenca anglal peste. Kada savoro hin prekal tumaro lačho, hoj le Devleskri milosť te dodžal paš o buter a buter manuša, hoj o paľikeriben te barol pre slava le Devleskri. Vašoda amen na slabisaľuvas, ale kajte amaro avruno manuš merel, o andruno manuš hino neveder džives so džives. Bo kala loke pharipena, so akana predžas, na ľikerena but a anena amenge igen baro barvaľipen – e večno slava. Bo na dikhas pre oda, so dičhol, ale pre oda, so na dičhol. Bo ola veci, so dičhol, hine ča pre varesavo časos, ale ola, so na dičhol, hine pro furt. Bo amen džanas, hoj hin amen kher le Devlestar, sar ela telečhido kada ťeloskro stankos, andre savo dživas kade pre phuv: Oda hin o večno kher andro ňebos, so nane kerdo le vastenca. Vašoda andre kada ťelos le pharipnastar vzdichinas a igen kamas peske te urel peskro kher andral o ňebos, hoj te avas arakhle urde a na lange. Bo medik sam andre kada ťeloskro stankos, vzdichinas le pharipnastar, se amen na kamas ča te čhivel tele o phuvakro ťelos, ale te urel pre peste oda ňeboskro, hoj pes o meribnaskro te zaučharel andre le dživipnaha. No, o Del hin oda, ko amen pre oda pripravinďa a diňa amenge the le Duchos sar e zaloha. Vašoda furt pačas a džanas, hoj medik sam khere andro ťelos, sam dur le Rajestar. Bo amen dživas le pačabnastar a na olestar, so dikhas. Hin amen zoralo pačaben a radeder omukľamas peskro ťelos a geľamas te bešel khere ko Raj. Vašoda, či sam khere vaj avri le kherestar, keras savoro, hoj te avas leske pre dzeka. Bo savore pes mušinas te ačhavel anglo sudno tronos le Kristoskro, hoj peske sako te lel peskro počiňiben vaš oda, so kerďa, medik sas andro ťelos – či lačho, abo nalačho. Amen džanas, s'oda hin te daral pes le Devlestar, a vašoda prevakeras le manušen. O Del amen prindžarel a pačav, hoj the tumen amen prindžaren andre tumare jile. Bo amen pes na kamas pale kaleha te lašarel, ale das tumen vareso, soha tumen šaj lašaren amenca. Hoj te džanen so te phenel olenge, ko pes lašaren le avruneha, so dičhol, a na oleha, so hin andro jilo. Te samas bi e goďi, oda sas prekal o Del. Te samas paš e sasťi goďi, oda sas prekal tumende. Bo o kamiben le Kristoskro amen ispidel, bo amen achaľiľam, hoj te jekh dženo muľa vaš savore, ta akor savore mule. A vašoda muľa vaš savore, hoj ola, ko dživen, te na dživen buter peske, ale oleske, ko vaš lenge muľa a sas uštado andral o meriben. Akanastar imar na prindžaras ňikas avke, sar oda dikhen o manuša, bo kajte avke le Kristus varekana prindžarahas, akanastar les imar avke na prindžaras. Vašoda te hin vareko andro Kristus, hino nevo manuš. O purane veci našľile, dikh, savoro hin nevo! Kada savoro hin le Devlestar, savo amen zmjerinďa korkoro peha prekal o Kristus a diňa the amen e služba, savi anel o zmjereňje. Bo o Del andro Kristus anďa o zmjereňje maškar peste the maškar o svetos. Na rachinelas imar le manušenge lengre bini a diňa amenge o lav, so anel o zmjereňje. Sam bičhade te vakerel vaš o Kristus, sar te o Del tumenge dovakerďahas prekal amende. Vaš o Kristus tumen mangas: Zmjerinen tumen le Devleha! Bo o Del thoďa pre oda, ko na prindžarelas o binos, savore amare bini, hoj andro Kristus amen te avas čačipnaskre anglo Del. Mangas tumen sar ola, ko keras buči jekhetane le Devleha, hoj e milosť le Devleskri te na prilen hijaba. Bo phenel: „ Andro milosťivo časos tut šunďom avri; andro džives la spasakro tuke pomožinďom. “ Dikh, akana hin oda milosťivo časos, akana hin oda džives la spasakro! Amen na keras ňič, pre soste vareko šaj rušľahas, hoj ňiko te na dikhel tele amari služba. Ale andre savoreste pes sikavas sar le Devleskre služobňika, save but ľikeren avri andro pharipen, andro čoripen the andro cerpišagi; samas marde, samas andro berteni a but nipi pre amende igen džanas; phares kerahas buča, soviben amen na sas a samas bokhale. Ľikerahas pes andro žužipen, andro prindžaripen, andre trpezľivosť, andro lačhipen, andro Sveto Duchos, andro čačo kamiben, andro čačipnaskro lav the andre zor le Devleskri. O spravodľišagos amenge hin andre jekh vast sar zbraň pro utokos a andre aver pre obrana. Sar le Devleskre služobňika predživas the e slava the e ladž; vakeren pal amende the šukares the džungales. Phenen, hoj sam klamara, ale the avke vakeras o čačipen. Sam sar ola, kas na prindžaren a the avke amen mištes prindžaren; sam sar ola, ko imar meren, a dikhen, the avke dživas; sam marde, ale na sam murdarde. Sam sar smutna, ale furt radisaľuvas; sam sar čore a the avke but dženen barvaľaras; sam sar te amen ňič na uľahas, ale hin amen savoro. Ó, Korinťanale, vakerahas tumenca andral o jilo a ňič tumenge na garuďam andre. Amen na phandľam amare jile prekal tumende, ale tumen prekal amende. Ale phenav tumenge sar le čhavenge: Phundraven the tumen tumare jile prekal amende! Ma cirden o cudzo jarmos jekhetane olenca, ko na pačan! Sar šaj el o lačhipen jekhetane le nalačhipnaha? Abo sar šaj el o švetlos jekhetane le kaľipnaha? Šaj o Kristus pes zdžal le bengeha? So hin jekhetane oles, ko pačal, oleha, ko na pačal? So hin jekhetane le Devleskre chramos le modlenca? Se amen sam o chramos le džide Devleskro, avke sar phenďa o Del: „ Bešava andre lende a phirava maškar lende, me avava lengro Del a on ena mire manuša. “ Vašoda: „ Aven lendar avri a odďelinen tumen lendar, phenel o Raj, ma chuden tumen le nažužestar a me tumen prilava. Me avava tumaro Dad a tumen avena mire čhave the čhaja, phenel o Nekzoraleder Raj. “ Mire lačhe phralale, te amen o Del diňa kajse lava, žužaras pes savorestar, so meľarel o ťelos the o duchos, hoj te avas andre savoreste sveta a te daras le Devlestar. Prilen amen jilestar! Ňikaske na kerďam ňič nalačho; ňikas na dukhaďam; ňikaha na thoďam avri. Na phenav oda, hoj tumen te odsudzinav. Se imar phenďom, hoj san andre amare jile, hoj jekhetane te meras a jekhetane te dživas. Andre savoreste tumenge pačav a thovav andre tumende baro baripen! Andre savore amare pharipena som zoraľardo a pherdžardo le radišagoha. Bo akorestar, sar avľam andre Macedonija, amare ťelos na sas ňisavo odpočinkos. Všadzik amen sas pharipena: Avral sas o maribena a andre amare jile e dar. Ale o Del, savo del o radišagos olen, ko andro duchos na birinen, diňa o radišagos the amen oleha, hoj avľa o Titus. No, na ča oleha, hoj ov avľa, ale the ole radišagoha, so les sas tumendar. Ov amenge vakerelas pal oda, sar man igen kamen te dikhel; sar pal ma roven a sar tumenge igen pal ma džal. Olestar man sas mek buter radišagos. A te le ľileha tumenge kerďom pharipen, imar mange oda nane pharo, kajte sas. Se dikhav, hoj tumenge oda ľil anďa sikra pharipen, ale akana radisaľuvav. No na vašoda, hoj tumen sas pharipen, ale vašoda, hoj oda pharipen tumen visarďa le binendar. Oda pharipen sas le Devleske pre dzeka a oleha tumenge ňič na kerďam nalačho. Se te hin varekaske pharo, te hin oda le Devleskri voľa, a visarel pes le binostar, zachraňinel les oda. Kajso pharipen na mušinas te bajinel. Ale te hin varekas o svetoskro pharipen, anel leske oda o meriben. Dikhen kaj tumen anďa kada pharipen, so hin pal e Devleskri voľa. Ča dikhen savi snaha the ochota! Savi dar, savi tužba a savi horľivosť! Savi voľa te potrestinel oles, ko kerďa o nalačho! Aleha savoreha presikaďan, hoj san žuže andre kadi veca! A kajte tumenge pisinďom, oda na sas vaš oda manuš, ko kerďa o nalačho; aňi na vaš oda manuš, kaske sas kerdo o nalačhipen; ale vaš oda, hoj pes te sikavel anglo Del, sar amen čačes kamen. Olestar samas zoraľarde. A paš oda mek bareder radišagos amen sas le Titoskre radišagostar, bo leskro duchos sas tumendar savorendar zoraľardo. Me man lašarďom tumenca anglal leste a na ladžavas man vaš tumende. Amen tumenge furt vakerahas o čačipen a avke the amaro lašariben anglo Titus pes sikaďa sar čačipen. Leskro jilo hino meksa pašeder paš tumende, sar peske leperel, sar les savore šunenas a sar les priiľan andre sveto dar anglo Del the andre bari pačiv. Radisaľuvav, hoj tumenge šaj pačas andre savoreste. Kamas, phralale, hoj te džanen pal e milosť le Devleskri, so sas diňi le khangerenge andre Macedonija. Prekal o but pharipena sas skušimen avri, ale lengro radišagos sas ajso baro, hoj kajte hine igen čore, the avke dine igen ščirones. Čačes tumenge phenav, hoj korkore pestar dine ajci, keci šaj; a mek buter dine, sar sas hodna. Igen amen mangenas vaš e milosť, hoj te šaj the on pomožinen le Devleskre manušenge andre Judsko. No, na kerde ča avke, sar lendar amen užarahas, ale ešeb pes korkore oddine le Rajeske a paľis the amenge, avke sar oda o Del kamel. Vašoda mangľam le Titus, hoj avke, sar chudňa tumenca te kerel kadi kamibnaskri služba, avke la the te dokerel. Avke sar san barvale andre savoreste – andro pačaben, andro lav the andro prindžaripen, andre oda, hoj igen kamen te del, the andro kamiben ke amende – aven barvale the andre kadi kamibnaskri služba. Na phenav oda sar rozkazis. Ale leperav, sar igen kamen te del aver džene, hoj te skušinav avri, savo čačo hin tumaro kamiben. Se prindžaren e milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri. Sas barvalo, ale prekal tumende ačhiľa čoro, hoj tumen te barvaľon prekal leskro čoripen. Kada hin miri rada tumenge: Oka berš na ča hoj diňan ešebna, ale the ešebna oda kamenas te kerel. No akana tumenge hin pre chasna oda te dokerel. Avke, sar oda kamenas te kerel, akana den olestar, so tumen hin. Te kamen te del, le Devleske na džal pal oda, či tumen hin abo nane, ale pal oda, keci den olestar, so tumen hin. Bo na džal pal oda, hoj avrenge te avel lokeder a tumenge phareder, ale hoj te avel len avke sar the tumen. Akana tumen hin buter a pomožinen lenge, bo len nane; a sar ela len buter, hoj on te pomožinen tumenge, te kampela. Avke sar hin pisimen: „ Oleske, ko skidňa but, na ačhiľa a oleske, ko frima, na chibaľinelas. “ Paľikeras le Devleske, hoj thoďa le Titoske andro jilo kajso starišagos pal tumende. Bo sar les mangahas, hoj te džal ke tumende, ov oda priiľa. A na ča oda, ale korkoro kamelas igen te džal ke tumende. Amen leha bičhaďam the le phrales, saves lašaren andre savore khangera vaš leskri služba prekal o evaňjelium. A na ča oda, ale o khangera les kidle avri, hoj amenca te phirel andre kadi kamibnaskri služba. Oda keras pre slava le Rajeske, hoj pes te sikavel, sar kamas te pomožinel. Amenge džal pal oda, hoj ňiko amenge te na čhivel pro jakha oda, sar keras kale barvale daroha. Bo kamas te kerel o lačho: Na ča anglo Raj, ale the anglo manuša. A bičhaďam lenca the avre phrales. Les buterval skušinďam avri a dikhľam, hoj hino igen horľivo. Ale akana mek buter kamel te pomožinel, bo hin les andre tumende baro pačaben. A te džal pal o Titus: Ov kerel jekhetane manca andre odi služba maškar tumende; te džal pal okla phrala: On hine bičhade le khangerendar a anen e slava le Kristoske. Vašoda lenge presikaven tumaro kamiben avke, hoj savore khangera te džanen, soske pes tumenca lašarahas. Mange na kampel tumenge te pisinel pal e pomoca prekal le Devleskre manuša. Se džanav pal tumende, sar oda kamen te kerel, a vašoda man tumenca šaj lašarav anglo Macedončana, hoj tumen – o phrala andral e Achaja – san imar okle beršestar pripravimen. Oda, hoj tumen igen kamenas te del, povzbudzinďa but dženen. Vašoda bičhaďom le phralen, hoj te aven pripravimen, sar tumenge oda phenďom, a amaro lašariben tumenca andre kadi veca te na avel ča lava andro luftos. Na kamav, hoj pes andre kadi veca te ladžas, sar manca avena o Macedončana a na arakhena tumen pripravimen – bo paľis tumen ladžana? Vašoda dikhavas, hoj kampel igen te mangel le phralen, hoj te džan ke tumende anglal a te pripravinen oda daros, so diňan lav, hoj dena. Te avel oda imar pripravimen a te dičhol, hoj den ščirones a na vašoda, bo mušinen. Oda hin avke: „Ko skupones sadzinel, skupones the kidela upre, a ko ščirones sadzinel, ščirones the kidela upre.“ Sako avke, sar peske phenďa andro jilo, na avke, hoj musaj, abo hoj tut vareko andre oda ispidel, bo o Del kamel ole manušes, ko del radišagoha. Bo o Del tumen šaj požehňinel andre savoreste buter, sar tumenge kampel, avke hoj tumen furt ela savoro, so tumenge kampel pre dojekh lačho skutkos. Avke sar hin pisimen: „ Rozčhiďa ščirones a diňa le čorenge, leskro spravodľišagos ačhel pro furt. “ No, o Del hin oda, ko del o zrnos oles, ko sadzinel, a Ov del the o maro te chal. Dela a kerela buter tumare semenostar a dela, hoj te barol tumaro čačipnaskro uľipen. Ov tumen barvaľarela andre savoreste, hoj te aven ščira. A o manuša paľikerena le Devleske vaš tumaro daros, so prilena amendar. Bo kadi sveto služba, so keras, na ča del le Devleskre manušen oda, so lenge chibaľinel, ale the igen barol andre oda, hoj but manuša paľikeren le Devleske. Se oleha, hoj tumen andre kadi služba mištes presikaven, on lašaren le Devles. Bo tumen šunen le Kristoskro evaňjelium, podden tumen leske a ščirones tumen lenca the savorenca rozďelinen. On pes vaš tumenge modľinen a igen tumen kamen, bo le Devleskri milosť upral tumende hin igen bari. Paľikeras le Devleske vaš leskro daros, so pes na del le lavenca te phenel avri! Mangav tumen, me o Pavol, savo som „kovlejileskro“, sar som tumenca, ale „zoralo“ ke tumende, sar som tumendar dur! Mangav vaš o Kristus, savo hino lačho the kovlejileskro, hoj te na mušinav te avel zoralo, sar avava pre varesave džene tumendar, so peske pal amende gondoľinen, hoj keras avke sar o manuša andre kada svetos. Bo kajte dživas andro ťelos pre kada svetos, amen pes na maras avke sar o manuša andro svetos. No amare zbraňe, savenca pes amen maras, nane le svetoskre, ale hine le Devleskre, zorale te phagerel o pevnosťi. Lenca phageras o nalačho gondoľišagos a savoro, so pes upre ľidžal a hazdel pes upral le Devleskro prindžaripen. Ole zbraňenca phandas dojekh gondoľišagos, hoj pes te poddel le Kristoske. A sam pripravimen te potrestinel savoren, ko na šunen, medik na avena šunde andre savoreste. Tumen dikhen ča pre oda, so tumen hin anglo jakha. Te vareko tumendar pačal, hoj hino le Kristoskro, mi gondoľinel pre oda, hoj avke, sar ov hino le Kristoskro, avke sam the amen. Kajte man but lašarava ola autoritaha, so amen diňa o Raj, na avava pre ladž, bo odi autorita amenge sas diňi, hoj tumen te budinas a na te burinas. Na kamav, hoj te dičhol avke, sar te tumen kamľomas le ľilenca te daravel avri. Bo varesave džene phenen: „Leskre ľila hine zorale the phare, ale sar hino maškar amende, hino slabo a leskre lava ňikhaj ňič.“ Kajso manuš mi džanel, hoj oda, so pisinas andro ľila, sar na sam tumenca, keraha the akor, sar avaha tumenca. No amen pes na opovažinas te prirovňinel abo te rachinel paš varesave džene, save pal peste but gondoľinen a korkore pes ispiden anglal. On oda keren sar bi e goďi! Bo pes korkore peha merinen a korkore peha porovňinen. No amen pes na lašaraha buter, sar kampel. Lašaraha pes ča ola bučaha, so o Del amen diňa te kerel a the tumen san andre odi buči. Amen pes na lašaras buter, sar kampel. Se dogeľam dži ke tumende le Kristoskre evaňjelioha. Aňi na keras oda, hoj pes te lašaras avrengra bučaha, ale pačas, hoj sar barola tumaro pačaben, tumen amen lašarena furt buter vaš odi buči, so keras maškar tumende. Paľis šaj anaha o evaňjelium the avre phuvenge, so hine pal tumende, a na mušinaha pes te lašarel avreskra bučaha. Ale avke sar hin pisimen: „ Oda, ko pes lašarel, mi lašarel pes le Rajeha. “ Bo na ola, ko pes korkore ispiden anglal, hine lačhe služobňika, ale ola, kas o Raj ispidel anglal. Šaj mek zľidžan man andre oda, hoj avava sikra nagoďaver? Mangav tumen, hoj te zľidžan! Bo mange pal tumende igen džal, avke sar the le Devleske. Mangaďom tumen jekhe muršeha, le Kristoha, a dava tumen leske sar žuža, pačivaľa čha. Ale darav man, hoj pes tumaro gondoľišagos te na visarel het le čačipnastar the le žužipnastar ko Kristus, avke sar o beng cirdňa pro binos la Eva peskre klamišagoha. Bo tumen šukares zľidžan te vareko avel ke tumende a zvestinel tumenge avre Ježiš, sar tumenge amen kazinahas, a prilen the avre duchos the aver evaňjelium sar oda, so priiľan amendar. Me mange gondoľinav, hoj pal ola „bare apoštola“ ňisoha na som palal. Bo kajte na som avrisikado andro vakeriben, andro prindžaripen som. Se amen tumenge oda savoro sikaďam andre savoreste. Či so, kerďom binos, hoj man korkoro tele dikhavas a tumen upre hazdavas, oleha, hoj bi o počiňiben tumenge vakeravas o evaňjelium le Devleskro? Aver khangera občoravas, bo lavas lendar o počiňiben, hoj tumenge te služinav. The akor, sar somas ke tumende a chibaľinelas mange vareso, na somas ňikaske pre meň. Se te mange vareso chibaľinelas, pomožinenas mange o phrala, save avenas andral e Macedonija. Avke keravas, hoj tumen te na el manca ňisavo starišagos, a avke kamav dureder the te kerel. Avke sar hin o čačipen le Kristoskro andre mande: Kada miro lašariben ňiko našťi ačhavela andro phuva la Achajakre! Soske? Vaš oda, hoj tumen na kamav? O Del džanel, hoj tumen kamav. No oda, so kerav, kerava dureder, hoj te musarav o lašariben ole „apoštolenge“, save kamen te sikavel, hoj hine ajse sar amen. Bo on hine o falošna apoštola, klamišagoha keren buči a keren pestar apoštola le Kristoskre. Na čudaľinas pes, se korkoro o satan pes prekerel pro aňjelos le švetloskro! Vašoda nane oda bari veca, te pes leskre služobňika prekeren pro služobňika le čačipnaskre. Ale lengro koňec ela avke, sar peske zaslužinen. Pale phenav: Ňiko peske pal ma te na gondoľinel, hoj som nagoďaver. Ale te avke kerena, prilen man sar nagoďaverones, hoj man the me sikra te lašarav. Oda, so phenav akana, na phenav le Rajestar, ale me man lašarav, sar o nagoďaver manuš. Ale te pes but džene lašaren avke, sar andro svetos, the me man avke lašarava, bo te san ajse goďaver, ta radišagoha zľidžan le nagoďaveren! Se tumen zľidžan te tumendar vareko kerel otroken, te tumen vareko viužinel avri, te tumenca vareko thovel avri, te pes vareko ľidžal upre pre tumende a mek the oda, sar tumen vareko pal o muj demel. Ladžaha phenav: Amen samas igen slaba oda te kerel tumenca! Ale te pes vareko šaj lašarel, the me man šaj lašarav. Phenav oda sar nagoďaver: On hine Hebreja? The me som. Hine Izraeliti? The me som. Hine o potomki le Abrahamoskre? The me som. Hine o služobňika le Kristoskre? Phenav oda sar nagoďaver: Me meksa buter! Buter keravas buči sar on, buter somas andro berteni, buterval man marde a buterval somas pašes paš o meriben. Le Židendar chudňom pandžvar le bičoha po tranda the eňa (39) rani, trival man marde la pacaha a jekhvar andre mande čhivkerenas le barenca, hoj man te murdaren. Trival predžiďiľom oda, hoj e loďa rozpeľa a jekh džives the jekh rat somas andro paňi pro moros. Somas furt pro droma, somas andre dar pro paňa, andre dar le zbujňikendar the andre dar mire manušendar – le Židendar – a the le avre narodendar. Somas andre dar andro foros, pre pušťa, andro moros a the maškar o falošna phrala. Keravas phares buči a trapinavas man, buterval aňi na sovavas, somas bi o chaben the bi o paňi, but man poscinavas a somas andro šila the bi o gada. Mek paš oda savoro, aňi na phenav pal o starišagi, so man hin sako džives pal savore khangera. Vareko phenel, hoj hino slabo a me te na avav? Abo te vareko perel andro binos, mange oda te na avel pharo? Te man mušinav te lašarel, me man lašarava mire slabišagoha. O Del, o Dad le Ježišoskro Kristoskro – mi el požehňimen leskro nav pro furt – džanel, hoj na klaminav. Sar somas andro foros Damašek, o guverneris, savo sas tel o kraľis Aretas, man kamľa te phandel andre a diňa te stražinel o brani le foroskre. Ale varesave manuša man mukle le košariha prekal e oblaka tele le muroha a denašľom leske andral o vasta. Mušinav man te lašarel, the te oda nane pre ňisoste lačho. A phenava pal oda, so dikhľom a so mange o Raj sikaďa. Prindžarav manušes andro Kristus, savo sas anglo dešuštar berš avricirdlo dži andro trito ňebos. Na džanav, či oda sas andro ťelos vaj avri le ťelostar – o Del džanel. A džanav, hoj oda manuš – či oda sas andro ťelos, vaj avri le ťelostar, me na džanav, o Del džanel – sas avricirdlo andro rajos a šunďa ajse veci, save pes na den te phenel avri le lavenca, save aňi o manuš našťi phenel avri. Kaleha man lašarava, no korkoro man na lašarava, ča mire slabišagenca. Se kajte man kamľomas te lašarel, na uľomas nagoďaver, bo phenava ča o čačipen. Ale zľikerav man, hoj peske pal ma vareko te na gondoľinel buter sar oda, so dikhel abo šunel mandar. Ale vašoda, hoj man te na ľidžav upre ole bare vecenca, so dikhľom, sas mange dino o trňos andro ťelos – oda hin o poslos le satanoskro –, hoj man te dukhavel, hoj man te na ľidžav igen upre. Vašoda trival man mangavas le Rajeske, hoj mandar oda te lel het. Ale ov mange odphenďa: „Dos tuke hin miri milosť, bo miri zor pes presikavel andro slabišagos.“ Vašoda man nekradeder lašarav mire slabišagenca, hoj te bešel andre mande e zor le Kristoskri. Vašoda radišagoha prilav oda, sar som slabo, sar mange keren ladž, sar som andro pharipen, sar pre mande džan a sar cerpinav vaš o Kristus. Bo sar som slabo, akor som zoralo. Ačhiľom nagoďaver, no tumen man pre oda ispidňan. Se tumen man kamľan te lašarel; no kajte me na som ňič, andre ňisoste na som cikneder ole „bare apoštolendar“. Se oda, hoj som apoštolos, dičholas maškar tumende akor, sar dživavas andre bari trpezľivosť a keravas o zazraki, o znameňja the o zorale veci. So keravas goreder maškar tumende sar andre okla khangera? Ča ipen ajci, hoj tumenge na somas pre meň. Mangav tumen, hoj mange te odmuken oda nalačhipen! Akana som imar tritovar pripravimen te džal ke tumende a na avava tumenge pre meň. Se me na rodav tumare veci, ale rodav tumen. Bo na o čhave mušinen te skidel o barvaľipen le dajenge the le dadenge, ale on le čhavenge. Ale me radišagoha dava savoro, so man hin, a the man korkores, vaš tumare dživipena. Te me tumen buter kamav, tumen man kamen frimeder? Se dikhen, me na somas tumenge pre meň. Ale vareko šaj phenel, hoj som goďaver a thoďom tumenca avri. Či tumen viužinďom avri varekaha olendar, kas ke tumende bičhaďom? Mangľom le Titus a bičhaďom leha le phrales. Či o Titus tumen viužinďa avri? Či na phirahas andre oda jekh duchos, ole jekhe dromeha? Calo časos tumenge gondoľinen, hoj pes anglal tumende obhajinas? Anglo Del andro Kristus phenas: Kada savoro, so keras, mire lačhe phralale, hin pre oda, hoj tumen te baron. Bo sar avava, darav man, hoj te na arakhav tumen ajsen, sar na kamav, a hoj aňi tumen man te na arakhen ajses, saves na kamen. Darav man, hoj tumen te na arakhav andre vika, andre žjarlivosť, andre choľi, andro vesekedišagi, andro pľetki, andro nalačhe vakeribena, andro baripen vaj andro nasmirom. Bo sar avava pale ke tumende, na kamav man te ladžal anglo Del a na kamav te rovel upral ola but manuša, save kerde o bini, ale mek pes na visarde le nažuže vecendar, le lubipnastar the ole džungale vecendar, so kerde. Kada imar hin tritovar, so džav ke tumende. Hin pisimen: „ Dojekh lav ačhela pro duj abo trin švedki. “ Phenďom oda imar akor, sar somas dujtovar ke tumende. A akana – kajte ode na som – pale phenav olenge, ko angloda kerde o bini, the savore okle dženenge: Sar avava pale, na sajinava ňikas! Se tumen kamen te dikhel, či čačes prekal mande vakerel o Kristus, savo nane slabo ke tumende, ale hino zoralo maškar tumende. Bo kajte sas ukrižimen andro slabišagos, no dživel le Devleskra zoratar. Avke the amen sam slaba andre leste, ale leha dživaha prekal tumende le Devleskra zoraha. Korkore tumen skušinen avri, či dživen andro pačaben abo na; phučen oda korkore tumendar. Či na prindžaren pre tumende, hoj o Kristus dživel andre tumende? Te na, oda vašoda, bo na obačhiľan andre skuška. Pačav, hoj džanena, hoj amen obačhiľam. Mangas pes ko Del, hoj te na keren ňič nalačho. Na vašoda, hoj amen te dičhuvas lačhe, ale hoj tumen te keren o lačho, kajte oda dičhiľahas, hoj amen na obačhiľam. Se amen našťi džas pro čačipen, ale ačhas vaš o čačipen. Radisaľuvas, sar sam slaba a tumen san zorale. A amen pes the modľinas vaš oda, hoj tumen te aven dokonala. Kada tumenge pisinav, sar mek na som tumenca, hoj te na mušinav te avel prisno pre tumende, sar avava. Bo o Raj man na diňa autorita pre oda, hoj tumen te burinav, ale hoj tumen te budinav. A pro koňec, phralale: Radisaľon! Zdokonaľinen tumen; povzbudzinen jekh avres; gondoľinen jednakones a dživen andro smirom! A o Del le kamibnaskro the le smiromoskro ela tumenca. Pozdravinen jekh avres le svete čumibnaha. Pozdravinen tumen savore phrala andro Del. E milosť le Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri, o kamiben le Devleskro the o spoločenstvo le Svete Duchoskro mi el tumenca savorenca! Me o Pavol, o apoštolos, savo nane bičhado le nipendar, aňi le manušestar, ale bičhado le Ježišostar Kristostar the le Devlestar le Dadestar, savo les uštaďa andral o meriben, the savore phrala, save hine manca, pisinas le khangerenge andre Galacija: E milosť tumenge the o smirom le Devlestar, amare Dadestar, the le Rajestar le Ježišostar Kristostar, savo pes korkores diňa vaš amare bini, hoj amen te zachraňinel andral kada nalačho časos, andre savo dživas, bo avke oda kamelas o Dad amaro Del. Leske mi džal e slava pro furt. Amen. Čudaľinav man, hoj Olestar, ko tumen vičinďa te dživel andre milosť le Kristoskri, avke sig oddžan paš aver evaňjelium. Ale aver evaňjelium nane. Ča hin varesave džene, so tumen diliňaren andre, bo kamen te previsarel o evaňjelium le Kristoskro. Ale kajte tumenge amen, abo varesavo aňjelos andral o ňebos, vakerďahas aver evaňjelium sar oda, so tumenge imar vakerďam – ta mi el prekošlo! Avke sar imar sigeder phenďam the akana pale phenav: Te tumenge vareko vakerela aver evaňjelium sar oda, so imar priiľan – ta mi el prekošlo! Či mange džal akana pal oda, hoj man te prilen o manuša abo o Del? Abo kamav te avel pre dzeka le manušenge? Bo te mek kamľomas te avel pre dzeka le manušenge, ta imar na uľomas le Kristoskro služobňikos. Kamav tumenge te phenel, phralale, hoj o evaňjelium, so tumenge vakeravas, nane le manušestar. Bo me o evaňjelium na priiľom le manušestar, aňi mange les na sikaďa o manuš, ale priiľom les le Ježišostar Kristostar, savo mange les sikaďa. Se tumen šunďan pal miro dživipen, sar mek somas andro židoviko pačaben. Šunďan, sar džavas pre le Devleskri cirkev a keravas sa pre oda, hoj la te zňičinav. A andro židoviko pačaben somas feder le but Židendar, save sas andre mire berša, bo somas igen horľivo pal o tradiciji amare dadengre. Ale o Del peske man avri kidňa mek angloda, sar uľiľom, a vičinďa man peskra milosťaha, akor sar kamľa prekal mande te sikavel peskre Čhas, hoj pal leste te vakerav maškar o aver narodi. Akor me imar na geľom pal oda ňikastar te phučel, aňi na geľom andro Jeruzalem pal o apoštola, save sas sigeder sar me, ale geľom andre Arabija a paloda avľom pale andro Damašek. Paľis pal o trin berš geľom andro Jeruzalem, hoj te prindžarav le Kefas, a ačhiľom ke leste dešupandž džives. Avre apoštolos na dikhľom, ča le Jakob, le Rajeskre phrales. O Del džanel, hoj oda, so tumenge pisinav, na klaminav. Paľis geľom andro phuva Sirija the Cilicija, ale le Kristoskre khangera andre Judsko man dži akor na dikhle a na prindžarenas. On ča šunde kada: „Oda, ko pre amende varekana džalas, akana kazinel pal o pačaben, so angloda kamelas te zňičinel.“ A lašarenas vaš ma le Devles. Paľis pal o dešuštar berš geľom le Barnabašiha pale andro Jeruzalem a iľom manca the le Titus. Geľom ode, bo o Del mange sikaďa, hoj te džav. Sar man arakhľom korkoro le vodcenca, phenďom lenge o evaňjelium, savo kazinav maškar o aver narodi. Bo kamavas te džanel, či na denašav abo na denašavas zbitočňe. Ale aňi le Titus, savo sas manca, na ispidenas, hoj pes te obrezinel, kajte hino Grekos. Ča varesave falošna phrala oda kamenas, bo kamenas amendar te kerel otroka. On pes sar špijona ispidle počoral andre, hoj te musaren amari sloboda, so amen hin andro Ježiš Kristus. Amen lenge na pomukľam aňi sikra aňi pes lenge na poddiňam, hoj o čačipen le evaňjelioskro te ačhel furt tumenca. Ale ola, kas o manuša ľikerenas sar vodcen, paš oda evaňjelium ňič buter na dothode – kajte man andre oda nane ňič, ko sas on, bo o Del na dikhel jekhe manušes barederes sar avres. No ale dine man čačipen, sar dikhle, hoj mange hin dino te kazinel o evaňjelium prekal o naobrezimen, avke sar le Peteriske prekal o obrezimen. Se oda, ko delas zor le Peter pre apoštoliko buči maškar o obrezimen, delas zor the man maškar o aver narodi. Ola, ko hine sar o slupi andre cirkev: O Jakob, o Kefas the o Jan sprindžarde e milosť, so chudňom le Devlestar. Avke podine mange the le Barnabašiske o čačo vast, hoj te keras jekhetane e buči: Amen maškar o aver narodi a on maškar o obrezimen. Ča oda amendar mangenas, hoj te na bisteras pro čore, a oda the me kamavas igen te kerel. Ale sar avľa o Peter andre Antiochija, ačhaďom man leske a phenďom leske andro jakha, bo namištes kerďa. Bo mek sar ode na sas varesave džene le Jakobostar, chalas jekhetane le manušenca andral o aver narodi. Ale sar avle on, chudňa pes te odcirdel a te odďelinel le manušendar andral o aver narodi, bo pes daralas olendar, ko sikavenas pal e obriezka. A the okla Židi kerenas avke sar o Peter a mek the le Barnabaš scirdle andre oda, hoj te avel dujemujengro. Ale sar dikhľom, hoj na džan rovnones pal o čačipen le evaňjelioskro, phenďom le Peteriske anglal savorende: „Te tu, so sal Židos, džives sar o manuša andral o aver narodi, a na sar o Židi, akor soske ispides pro phrala andral o aver narodi, hoj te dživen avke sar o Židi?“ Amen uľiľam sar Židi, a na sar binošna manuša andral o aver narodi, ale džanas, hoj o manuš pes našťi ospravedlňinel prekal o skutki le zakonoskre, ale ča prekal o pačaben andro Ježiš Kristus. The amen pačanďiľam andro Ježiš Kristus, hoj te avas ospravedlňimen prekal o pačaben le Kristoskro, a na prekal o skutki le zakonoskre. Bo prekal o skutki le zakonoskre na ela ospravedlňimen ňisavo manuš. Ale te amen o Židi kamas te avel ospravedlňimen andro Kristus a dikhas, hoj the amen sam binošna manuša, ta akor hin o Kristus služobňikos le binoskro? Šoha na! Bo te pale ačhavav oda, so čhiďom tele, korkoro sikavav, hoj na doľikerav o zakonos. Bo me prekal o zakonos muľom le zakonoske, hoj te dživav le Devleske. Som ukrižimen jekhetane le Kristoha. Imar na dživav me, ale dživel andre ma o Kristus. A oda dživipen, so akana dživav andro ťelos, dživav andro pačaben andro Čhavo le Devleskro, savo peske man zakamľa a diňa pes korkores vaš ma. Na odčhivav mandar e milosť le Devleskri, bo te uľahas o manuš ospravedlňimen prekal o zakonos, akor o Kristus muľa zbitočňe. Ó, tumen nagoďaver Galaťanale! Ko tumen diliňarďa andre? Se avke žužes tumenge sas oda avriphendo, sar muľa o Ježiš Kristus pro kerestos – avke sar te oda dikhľanas tumare jakhenca! Ča oda tumendar kamľomas te džanel: Či chudňan le Devleskre Duchos, bo kerenas o skutki le zakonoskre? Abo vašoda, hoj šunďan o evaňjelium a pačanďiľan? So, našaďan e goďi? Chudňan le Duchoha a akana kamen te dokerel le ťeloha? Kajci but precerpinďan a zbitočňe? Pačav, hoj oda na sas savoro zbitočňe! Či o Del tumen del peskre Duchos a kerel maškar tumende o zazraki vašoda, hoj keren o skutki le zakonoskre, abo vašoda, hoj šunďan o evaňjelium a pačanďiľan? Dikhen pro Abraham: „ Pačanďiľa le Devleske a rachinelas pes leske oda sar spravodľišagos. “ Avke šaj džanen, hoj ola, ko pačan, hine o čhave le Abrahamoskre. Le Devleskro Lav imar anglal dikhelas, hoj o Del prekal o pačaben ospravedlňinela avre naroden, vašoda imar anglal diňa te džanel o evaňjelium le Abrahamoske: „ Andre tu ena požehňimen savore narodi. “ O Abraham pačanďiľa a sas požehňimen; avke the savore, ko pačan, hine požehňimen, sar sas ov. Bo savore, ko pes muken pro skutki le zakonoskre, hine tel o prekošiben. Bo hin pisimen: „ Prekošlo hin sako, ko na doľikerel a na kerel savoro, so hin pisimen andro zakonos. “ Kade dikhas, hoj anglo Del na ela ospravedlňimen ňisavo manuš prekal o zakonos, bo „ o čačipnaskro manuš dživela prekal o pačaben.“ Ale o zakonos nane zathodo pro pačaben, bo hin pisimen: „ Ča oda, ko doľikerela o prikazaňja, dživela. “ O Kristus amen cinďa avri andral o prekošiben le zakonoskro oleha, hoj ov korkoro ačhiľa prekošlo vaš amenge. Bo hin pisimen: „ Prekošlo hin sako, ko hino figimen pro kašt. “ Ov amen cinďa avri vašoda, hoj prekal o Ježiš Kristus te avel le Abrahamoskro požehnaňje pre aver narodi a hoj prekal o pačaben te chudas le Duchos, saves o Del phenďa, hoj dela. Phralale, dav tumen priklados andral o dživipen: Te pes duj manuša pre varesoste dovakeren a keren e zmluva, ta ňiko imar oda našťi čerinel, aňi našťi ke oda vareso dothovel. O Del diňa lav le Abraham the leskre potomkos. Na phenďa „the leskre potomkenge,“ sar te vakerďahas pal o but džene, ale phenďa pal jekh: „ the tire potomkos “, savo hin o Kristus. Kamav oleha te phenel kada: O Del kerďa zmluva le Abrahamoha a diňa les lav, hoj la doľikerela. O zakonos, so sas dino pal štar šel the tranda (430) berša, našťi prephagel e zmluva the oda lav, so o Del diňa. Bo te o ďeďictvos uľahas le zakonostar, akor imar na uľahas ole lavestar, so o Del diňa. No o Del oda diňa sar daros le Abrahamoske prekal peskro lav. Akor pre soste sas dino o zakonos? Sas dino anglo bini, medik na avela o potomkos, pal savo o Del diňa lav. O zakonos sas dino le aňjelendar prekal o vast le prostredňikoskro. Ale na kampel prostredňikos, te džal ča pal jekh dženo. A o Del hino jekh. Ta akor, sar? Či o zakonos džal pro lava le Devleskre, so diňa? Na, šoha na! Bo te o manuša chudlehas ajso zakonos, so len šaj diňahas dživipen, ta akor sako, ko les doľikerďahas, uľahas ospravedlňimen. Ale le Devleskro Lav phenel, hoj calo svetos hino tel e zor le binoskri, hoj ola, ko pačan, te chuden prekal o pačaben andro Ježiš Kristus oda daros, pal savo o Del diňa lav. Ale angloda, sar avľa o pačaben, amen o zakonos chudelas zaphandlen sar andre bertena, medik pes na sikaďa o pačaben. O zakonos sas amaro vichovavaťeľis, medik na avľa o Kristus, hoj te avas ospravedlňimen prekal o pačaben. Ale kanastar avľa o pačaben, imar na sam tel o vichovavaťeľis, bo savore san o čhave le Devleskre prekal o pačaben andro Ježiš Kristus. Se savore, ko san bolde andro Kristus, urďan pre tumende le Kristus. Imar akana nane aňi Židos, aňi Grekos; aňi otrokos aňi slobodno; aňi murš aňi džuvľi, bo savore san jekh andro Ježiš Kristus. A te san le Kristoskre, akor san o potomstvos le Abrahamoskro a prekal oda lav, so diňa o Del, the o ďeďiča. Ale phenav: Medik hin o ďeďičis ternoro, ňisoha nane aver le otrokostar, kajte savoro hin leskro. Hino mek tel o dozorci the spravci, medik na avela oda džives, savo určinďa leskro dad. Avke the amen, sar samas ternore, samas otroka ole duchovne zorenge, so ľidžan kada svetos. Ale sar pes naplňinďa o časos, bičhaďa o Del peskre Čhas, savo uľiľa la džuvľatar, uľiľa tel o zakonos, hoj te cinel avri olen, ko sas tel o zakonos, hoj amen te ačhas o čhave le Devleskre. A vašoda, hoj san leskre čhave, bičhaďa o Del le Duchos peskre Čhaskro andre amare jile – le Duchos, savo vičinel: „Abba, Dado!“ Avke imar akana na sal otrokos, ale čhavo; a te sal čhavo, akor tutar o Del kerďa the ďeďičis. Ale akor, sar na prindžarenas le Devles, služinenas sar otroka ole devlenge, save nane čačes devla. No akana, sar prindžarďan le Devles – abo sigeder phenďomas, sar o Del prindžarďa tumen – sar oda, hoj tumen pale visaren paš ola slaba the bezmocna zora, so ľidžan kada svetos? Soske lenge kamen pale te služinel sar otroka? Soske avke doľikeren o dživesa, o čhona, o časi the o berša? Darav man pal tumende, či man tumenca na trapinďom zbitočňe. Mangav tumen phralale: Aven ajse sar me, bo the me som ajso sar tumen. Ňisoha mange na ubľižinďan. Se tumen džanen, hoj somas nasvalo, sar tumenge ešebnovar vakeravas o evaňjelium. Ale kajte miro nasvaľiben sas prekal tumende bari skuška, na dikhľan man tele a na odčhiďan man. Priiľan man sar le Devleskre aňjelos – sar te priiľanas korkores le Ježiš Kristus. So pes ačhiľa tumare radišagoha, so tumen sas? Bo phenav tumenge čačipen, te pes oda diňahas, ta the o jakha tumenge iľanas avri a diňanas len mange. Ačhiľom akana tumaro ňeprijaťeľis oleha, hoj tumenge phenav o čačipen? Ola manuša tumen kamen te dochudel a sikaven, hoj lenge igen džal pal tumaro lačho. Ale on tumen ča kamen te odlel mandar, bo kamen, hoj te džan pal lende. Hin mištes te tumenge džal pal o lačho; a oda furt, a na ča akor, sar som tumenca. Čhavale mire, pale vaš tumenge cerpinav avke sar odi daj, so užarel te ločhol, medik na avena ajse sar o Kristus. Akana kamľomas te avel paš tumende, hoj tumenca te vakerav avres, bo igen man pal tumende darav. Phenen mange tumen, ko kamen te avel tel o zakonos: Na šunen, so vakerel o zakonos? Bo hin pisimen, hoj le Abraham sas duj čhave – jekh la otrokiňatar a jekh la slobodna romňatar. La otrokiňakro čhavo uľiľa le ťelostar, ale la slobodnakro čhavo uľiľa le lavestar, so o Del diňa. Oda, so pes ode ačhiľa, kampel te achaľol sar podobenstvo. Kala duj džuvľija hine o duj zmluvi. Jekh zmluva hin pal o verchos Sinaj: Oda hin e Hagar, savake uľon o čhave andro otroctvos. E Hagar sikavel pre oda verchos Sinaj andre Arabija a oda verchos hino sar o foros Jeruzalem akana, bo o Jeruzalem hino peskre čhavenca andro otroctvos. Ale oda Jeruzalem, so hino upre, sikavel pre slobodno a oj hiňi amari daj. Bo hin pisimen: „ Radisaľuv tu, so našťi ačhes khabňi a šoha na ločhiľal! Vičin radišagostar a giľav tu, so šoha na precerpinďal o ločhibnaskre dukha! Bo buter čhave ela ola džuvľa, so hiňi omukľi, sar ola, sava hin rom. “ Ale tumen phralale, tumen san o čhave le lavestar, so diňa o Del, avke sar o Izak. Akor oda sas avke, hoj oda čhavo, so uľiľa le ťelostar, džalas pre oda, so uľiľa le Duchostar. Avke oda hin the akana. Ale so phenel le Devleskro Lav? Trade avri la otrokiňa the lakre čhas, bo lakro čhavo na ela ďeďičis la slobodna romňakre čhaha. Vašoda, phralale, amen na sam o čhave la otrokiňakre, ale la slobodna romňakre. O Kristus amen oslobodzinďa, hoj te avas slobodna. Vašoda ačhen andre odi sloboda a ma visaren tumen pale andro otroctvos. Me, o Pavol, tumenge phenav, hoj te tumen dena te obrezinel, akor tumenge o Kristus na ela pre ňisoste. Ale kamav te phenel dojekhe manušeske, ko pes del te obrezinel, hoj mušinel te doľikerel calo zakonos. Tumen, ko kamen te avel ospravedlňimen prekal o zakonos, san calkom odďelimen le Kristostar. Peľan avri andral e milosť le Devleskri. Ale amen pes mukas pre oda, hoj prekal o Duchos le pačabnaha avaha ospravedlňimen anglo Del. Bo te hin o manuš andro Ježiš Kristus, na džal pal oda, či hino obrezimen, abo na, ale džal pal o pačaben, so pes presikavel le kamibnaha. Avke mištes denašenas! Ko tumen zaačhaďa, hoj te na šunen o čačipen? Oda prevakeriben na avel Olestar, ko tumen vičinďa. „ Sikra kvasos anel upre calo chumer.“ Me tumenge pačav andro Raj, hoj na gondoľinena avres. Ale oles, ko tumen diliňarel andre, o Del marela, kajte ko oda ela. Phralale, te me mek furt vakerďomas, hoj pes kampel te del te obrezinel, akor soske pre mande mek furt gelehas? Te oda uľahas čačo, ta akor o kerestos le Kristoskro lenge imar na anďahas o rušiben. Ola manuša, save tumen upre maren, peske mi den te čhinel avri the sa! Ale phralale, tumen san vičimen pre oda, hoj te aven slobodna. No, ma použinen e sloboda prekal tumaro ťelos, hoj kerena oda, so kamen tumare žadosci, ale služinen jekh avreske andro kamiben. Bo calo zakonos hino naplňimen andre kada jekh prikazaňje: „ Kameha avres avke sar tut korkores! “ Ale te jekh avres chan the danderen, den tumenge pozoris, hoj te na aven jekh avrestar zachale! Ale phenav: Dživen pal o Duchos a na kerena o žadosci le ťeloskre. Bo o ťelos na kamel oda, so o Duchos, a o Duchos na kamel oda, so o ťelos. Ale te tumen ľidžal o Duchos, na san tel o zakonos. O skutki le ťeloskre igen dičhol a oda hin kala: Te kerel o lubipen, te kerel o nažužipen, te dživel bi e ladž, te služinel le modlenge, te čarinel, te džal jekh pre aver, te vesekedinel pes, te žjarlinel, te choľarel pes, te marel upre jekh avres, te rozďelinel pes, te rozmarel o khangera, te zavidzinel, te murdarel, te mačol a te mulatinel. A mek hin but ajse veci. Pal kala veci tumenge imar anglal phenav, sar imar the sigeder phenďom: Ola, ko keren kala veci, na chudena o kraľišagos le Devleskro. Ale o ovocje le Duchoskro hin o kamiben, o radišagos, o smirom, e trpezľivosť, o lačhipen, o lačhejileskeriben, e vernosť, o kovlejileskeriben the o zľikeriben. Pre kala veci nane zakonos. Ola, ko hine le Kristoskre, primarde pro kerestos peskre nalačhe binošna žadosci. Te dživas le Duchoha, mušinas the te phirel andro Duchos. Te na amenge džal pal oda, hoj amen o manuša te lašaren; te na pes jekh avres provokinas; te na zavidzinas jekh avreske. Phralale, te varesave manušes arakhľanas paš oda, sar kerel varesavo binos, akor tumen, ko san duchovna, pomožinen leske te avel andral oda avri, ale keren oda andre pokora. Ale den pozoris the korkore pre tumende, hoj the tumen te na peren andro pokušeňje. Ľidžan o pharipena jekh avreskre a oleha naplňinena o zakonos le Kristoskro. Bo te peske vareko pal peste gondoľinel, hoj hino vareko, a ov nane ňiko, korkoro pes klaminel. Sako mi dikhel pre peste, so kerel, a paľis pes šaj lašarela korkoro andre peste, ale te na pes porovňinel avrenca. Bo sako ľidžala peskro pharipen. Oda manuš, savo sikľol o lav, mi del oles, ko les sikavel, savore lačhipnastar, so les hin. Ma klaminen tumen korkoren! Le Devlestar ňiko na asala. Bo savoro, so o manuš sadzinel, oda the kidela upre. Bo oda, ko sadzinel avke, hoj te avel pre dzeka peskre ťeloske, andral o ťelos kidela upre o kirňipen. Ale oda, ko sadzinel avke, hoj te avel pre dzeka le Duchoske, andral o Duchos kidela upre o večno dživipen. Te na ačhas strapimen avke, hoj preačhaha te kerel o lačhipen, bo avela jekhvar o časos, hoj kidaha upre o uľipen. Vašoda, medik amen hin časos, keras o lačhipen savorenge a mek buter le phralenge the le pheňenge andro pačaben. Dikhen, save bare pismenenca tumenge me mire vasteha pisinav! Ola, ko kamen te avel pre dzeka le manušenge, tumen ispiden, hoj tumen te den te obrezinel ča vašoda, hoj pre lende te na džan vaš o kerestos le Kristoskro. Bo aňi on korkore, so hine obrezimen, na doľikeren o zakonos. Ale kamen, hoj pes tumen te den te obrezinel vašoda, hoj pes paľis on te lašaren oleha, hoj kerde e obriezka pre tumaro ťelos. Ňisoha man na kamav te lašarel, ča le kerestoha, pre savo muľa amaro Raj o Ježiš Kristus. O svetos mange hin ole kerestoha ukrižimen a me som ukrižimen le svetoske. Bo na džal pal oda, či hin o manuš obrezimen, abo nane, ale či hino nevo stvoreňje. O smirom the e milosť pre sakoneste, ko pes kamel pal oda te ľikerel, a the pro Izrael le Devleskro. A akanastar man imar ňiko te na trapinel, bo me ľidžav pre miro ťelos o jazvi le Kristoskre. E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumare duchoha, phralale. Amen. Me o Pavol, o apoštolos le Ježišoskro Kristoskro le Devleskra voľatar, pisinav le Devleskre manušenge andro foros Efezus, olenge, ko pačan andro Ježiš Kristus. Mi del tumen o Del, amaro Dad, the o Raj o Ježiš Kristus, peskri milosť the peskro smirom! Požehňimen hin o Del the o Dad amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro, savo amen andro Kristus požehňinďa savore duchovne požehnaňjenca andral o ňebos. Se mek aňi o svetos na sas kerdo, imar peske amen o Del kidňa avri prekal peste, hoj te avas andro Kristus sveta the bi e chiba a te dživas andro kamiben. Ov oda avke kamelas a imar anglal oda kerďa, bo sas leske oda pre dzeka, hoj te avas leskre čhave prekal o Ježiš Kristus. Aven lašaras le Devles vaš leskri bari šukar milosť, so amen diňa hijaba andre peskro Čhavo, saves kamel. Andre leste sam avricinde, prekal leskro rat amenge hin odmukle o bini. Igen bari hin e milosť le Devleskri, savi amen avke barvales diňa! Andre savoro peskro goďaveripen the prindžaripen amenge diňa o Del te džanel o garuďipen. Oda, so ov kamelas a so leske sas pre dzeka, the oda, so peske imar anglal phenďa, hoj kerela prekal o Kristus. Le Devleskro planos hin, hoj sar avela oda lačho časos, kamel te sthovel savoro jekhetane andro Kristus sar andro šero savoro, so hin pro ňebos the pre phuv. Andre leste ačhiľam the o ďeďiča, avke sar oda o Del imar anglal kamľa. Bo ov kerel savoro avke, sar oda ov kamel, hoj te avas pro lašariben leskra slavake; amen, save pes imar sigeder mukahas pro Kristus. The tumen, sar andre leste pačanďiľan, sanas zapečaťimen ole Svete Duchoha, pal savo o Del diňa lav, hoj dela. Oda sas akor, sar šunďan o lav le čačipnaskro, o evaňjelium pal tumari zachrana. O Sveto Duchos hino e zaruka prekal amende, hoj o Del amen dela oda, so phenďa. Diňa lav, hoj cinela peskre manušen avri pre chvala peskra slavake! Vašoda the me, sar šunďom pal tumaro pačaben andro Ježiš, amaro Raj, the pal o kamiben, so tumen hin ke savore Devleskre manuša, na preačhav vaš tumenge te paľikerel le Devleske. Leperav tumen andre mire modľitbi, hoj o Del amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro, o Dad la slavakro, tumen te del peskre Duchos. Bo o Duchos tumendar kerela goďaveren a sikavela tumenge le Devles avke, hoj les prindžarena. Mangav, hoj tumenge te phundravel o jile te dikhel leskro švetlos, hoj te džanen, andre savi naďej tumen vičinďa, a savo slavno the barvalo hin o ďeďictvos maškar leskre manuša. Kamav, hoj te prindžaren, savi igen bari hiňi odi zor, so kerel andre amende, ko pačas. Oda hin odi bari zor le Devleskri, savaha uštaďa le Kristus andral o meriben a thoďa les te bešel pal peskri čači sera andro ňebos. Ov hino upral savorende pro ňebos; upral dojekh vladaris, autorita, zor, the rajipen; a mek the upral dojekh nav, so hin na ča andre kada svetos, ale the andre oda svetos, so avela. O Del thoďa le Kristoske savoro tel o pindre a diňa les šereske upral savoreste la cirkvake. E cirkev hiňi leskro ťelos; hiňi naplňimen lestar, savo naplňinel savoro andre savoreste. The tumen sanas varekana mule, bo na šunenas le Devles a kerenas bini. Akor dživenas avke, sar pes dživel andro svetos a šunenas le benges, savo hino raj upral o nalačhe duchengre zora andro luftos, so akana kerel andre ola manuša, save na šunen le Devles. The amen savore varekana lenca dživahas andro žadosci le ťeloskre a kerahas oda, so kamelas amaro ťelos the amari goďi a avke sar the okla manuša peske zaslužinahas te cerpinel le Devleskri choľi. Ale o Del hino ajso barvalo andre peskri milosť a baro andro kamiben ke amende, hoj amen obdžiďarďa le Kristoha, mek sar samas mule andre amare bini. Le Devleskra milosťatar san spasimen! Andro Ježiš Kristus amen o Del jekhetane leha uštaďa andral o meriben, hoj leha jekhetane te bešas andro ňebos. Ov ada kerďa vašoda, hoj peskra milosťaha andro Ježiš Kristus amenge te sikavel peskro igen baro kamiben andre oda časos, so avela. Bo le Devleskra milosťatar san zachraňimen prekal o pačaben. No oda nane tumendar, ale le Devlestar – oda hin leskro daros. Na san zachraňimen le skutkendar, hoj pes ňiko te na lašarel. Se vašoda amen o Del stvorinďa andro Ježiš Kristus, hoj te keras ola lačhe skutki, save o Del imar anglal pripravinďa prekal amende. Vašoda ma bisteren, hoj tumen varekana uľiľan sar o Nažidi. Ola, ko peske phenen „obrezimen“, tumen vičinen „naobrezimen“ (a thoven baripen andre oda, so pes kerel le manušeskre vastenca pro ťelos). Ma bisteren, hoj andre oda časos sanas bi o Kristus, na sanas jekhetane le Izraeloskre manušenca a na sas tumen kotor andro zmluvi the andro lava, so diňa o Del. Sanas andre kada svetos bi e naďej a dživenas bi o Del. Tumen, so sanas varekana dur, san akana andro Ježiš Kristus pašes paš o Del prekal o rat le Kristoskro. Bo ča ov hino amaro smirom a sodujen le Židen the le Nažiden sthoďa andre jekh. Čhiďa tele peskre ťeloha oda muros, so len rozďelinelas sar ňeprijaťeľen. A zrušinďa o zakonos leskre prikazaňjenca the pravidlenca, hoj andre peste te kerel ole dujendar jekhe neve manušes a avke te anel o smirom. Andre jekh ťelos sthoďa sodujen le Devleha prekal o kerestos, pre savo zňičinďa lengro ňeprijaťeľstvo. A sar avľa, kazinelas o smirom tumenge, save sanas dur le Devlestar, a o smirom the amenge le Židenge, save samas pašes. Bo prekal leste šaj avas sodujdžene andre jekh Duchos ko Dad. Avke akana imar na san sar cudzinci, abo sar ola, ko avle andral aver phuv, ale san kade khere jekhetane le Devleskre manušenca andre jekh famelija le Devleskri. San sar kher, so hin ačhado pro zaklados le apoštolengro the le prorokengro, kaj hin o hlavno bar korkoro o Ježiš Kristus. Ov ľikerel caľi stavba jekhetane a kerel, hoj te barol andro sveto chramos andro Raj. Andre leste san the tumen jekhetane upreačhade sar oda chramos, kaj o Del bešel prekal peskro Duchos. Vašoda som me, o Pavol, andre bertena, bo služinav le Ježišoske Kristoske, vaš tumenge, so na san Židi. Se šunďan pal oda, hoj o Del andre peskri milosť mange diňa kadi služba, hoj la te kerav prekal tumende. O Del mange sikaďa, hoj te džanav leskro garuďipen, pal savo sikra pisinďom. Sar oda pregenena, šaj sprindžarena, sar me achaľuvav o garuďipen le Kristoskro. Varekana oda na sas le manušenge dino te džanel, ale akana prekal o Duchos o Del diňa te džanel peskre svete apoštolenge the le prorokenge oda, hoj the o aver narodi hine prekal o evaňjelium jekhetane ďeďiča le Židenca a jekhetane kotora andre jekh ťelos a the prekal lende hine o lava, so diňa o Del andro Ježiš Kristus. Me ačhiľom o služobňikos ole evaňjelioske prekal o daros le Devleskra milosťakro, savo mange sas dino prekal leskri zor, savi andre ma kerel. Mange, savo som nekcikneder maškar o manuša le Devleskre, sas diňi kadi milosť, hoj le avre narodenge te vakerav o evaňjelium pal o barvaľipen le Kristoskro, savo pes aňi na del te zmerinel, a savorenge te otkerav oda planos, so sas garudo čirlastar paš o Del, savo kerďa savoro. O Del kamel, hoj pes akana prekal e cirkev te dodžanel dojekh ňeboskri zor the rajipen, savi bari hin le Devleskri goďi andre savoreste. Ov oda imar ešebnovarestar naplaňinďa, hoj pes te ačhel prekal amaro Raj Ježiš Kristus, hoj pačabnaha andro Kristus te šaj avas slobodna the bi e dar anglo Del. Vašoda tumen mangav, hoj tumen te na zaačhavel miro pharipen vaš tumenge, bo oda hin prekal tumaro lašariben. Vašoda mangav pro khoča le Dades, savestar hin savore famelijen andro ňebos the pre phuv peskre nava, hoj prekal o Duchos tumenge andral peskri barvaľi slava te del igen te zoraľol pro andruno manuš; mangav les, hoj o Kristus prekal o pačaben te dživel andre tumare jile, hoj te aven zakoreňimen the zorales zathode andro kamiben, hoj te šaj achaľon tumen the savore manuša le Devleskre, savo buchlo, džinďardo, učo, the igen baro hino o kamiben le Kristoskro; a mangav, hoj te prindžaren oda kamiben le Kristoskro, so hin upral dojekh goďi, hoj te aven naplňimen andre savori plnosť le Devleskri. Vašoda tumen mangav me, o bertenošis prekal o Raj, hoj te dživen mištes oda dživipen, andre savo san vičimen le Devlestar. Aven pokorna a kovlejileskre andre savoreste a zľidžan jekh avres andre trpezľivosť the andro kamiben. Keren savoro prekal oda, hoj te doľikeren e jednota le Duchoskri, savi tumen sphandel jekhetane andro smirom. Hin jekh ťelos a jekh Duchos, avke sar the sanas vičimen andre jekh naďej le Devlestar; hin jekh Raj, jekh pačaben, jekh boľipen, a hin jekh Del the Dad savorenge, savo hino upral sakoneste, prekal sakoneste a andre sakoneste. Ale sakoneske amendar sas dino o daros le Devleskra milosťatar pal oda, keci amenge o Kristus merinďa avri. Avke sar hin pisimen: „ Geľa upre pro nekučeder thana, iľa peha le zaphandlen; diňa le manušen o dari. “ Akana, so hin oda, hoj „geľa upre“? Oda hin, hoj ešeb geľa tele andro nekteluneder thana la phuvakre. Oda, ko avľa tele, hin oda jekh, savo geľa the upre upral savore ňebi, hoj te naplňinel savoro. Ov ačhaďa jekhen sar apoštolen, avren sar proroken, avren sar evaňjelisten, avren sar pastoren a avren sar učiťeľen. Ačhaďa len pre oda, hoj te pripravinen le Devleskre manušen te kerel e služba, hoj te budinen le Kristoskro ťelos, medik na avaha savore jekhetane avribararde andre jekh pačaben the andro prindžaripen le Devleskre Čhaskro a medik na avaha dospela manuša andro pačaben the andre savoreste sar o Kristus. Avke imar na avaha buter sar čhavore, savenca upre tele čhivkerel sar le vlnenca dojekh balvaj: Oda hin dojekh nevo sikaviben le manušendar, save le klamišagoha ľidžan avren pro nalačho drom, hoj te peren. Vašoda vakeras o čačipen andro kamiben, hoj te baruvas a te avas andre savoreste sar o Kristus, bo ov hino o šero. Ov sthovel savore kotora andro ťelos a ľikerel calo ťelos jekhetane. A kerel, hoj dojekh kotor te kerel e buči avke, sar kampel, hoj o ťelos te barol a te zoraľol andro kamiben. Mangav tumen andro nav le Rajeskro: Imar ma dživen avke sar o bijedevleskre manuša, bo oda, so on gondoľinen, nane lačho pre ňisoste a lengre goďa hine andro kaľipen. Na prindžaren le Devleskro dživipen, bo na achaľon ňisoske a lengre jile hine barune. Imar pes aňi na ladžan ňisostar, keren savoro džungipen a na džanen kana te preačhel. Ale tumen pal o Kristus avke na sikľiľan! Te šunďan pal o Ježiš a sikľiľan o čačipen, so hin andre leste, čhiven pal tumende tele le purane manušes leskre phurikane dživipnaha, savo pes korkoro musarelas le falošne the le nalačhe žadoscenca. Domuken le Duchoske te čerinel tumaro gondoľišagos a uren pre tumende le neve manušes, so sas kerdo pre le Devleskri podoba andro spravodľišagos the andro sveto čačipen. Savore sam jekhetane andre jekh ťelos, vašoda preačhen te klaminel a chuden te vakerel o čačipen jekh avreha. Te tumen ela choľi, ma keren binos a o kham te na zadžal upral tumari choľi. Ma den le benges ňisavo than! Oda, ko čorel, imar buter te na čorel, ale mi chudel te kerel buči peskre vastenca, hoj les te avel so te del olen, kas nane. Ňisavo džungalo lav te na avel avri andral tumaro muj, ale ča lačho lav, so zoraľarel avren avke, sar kampel a anel e milosť olenge, ko šunen. Ma dukhaven le Svete Duchos, saveha sanas zapečaťimen pre oda Džives, sar avena zachraňimen. Preačhen te ľikerel e kirko choľi andro jilo, te rušel, te vesekedinel pes, te kerel vika a te košel. Ma keren ňič, so nane lačho. Ale aven jekh ke aver lačhe a kovlejileskre – a odmuken jekh avreske avke, sar the o Del andro Kristus odmukľa tumenge. O Del tumen kamel, bo san leskre čhave, vašoda dživen avke, hoj te aven ajse sar Ov. Dživen andro kamiben avke sar o Kristus amen kamelas a diňa pes korkores sar daros the sar obeta, so šukares voňinelas a hiňi pre dzeka le Devleske. Avke sar oda mušinel te avel maškar o čhave le Devleskre, te na pes aňi leperel maškar tumende o lubipen, vaj o džungale veci, abo hoj vareko ela hamišno. Ma vakeren džungale, diline, abo nalačhe lava, ale radeder paľikeren le Devleske. Bo mištes džanen, hoj ňisave manušes, ko kerel o lubipen, abo o džungale veci, abo hino igen lakomo – bo o lakomstvo hin sar modloslužba – nane ňisavo than andro kraľišagos le Kristoskro the le Devleskro. Ma domuken, hoj tumenca vareko te thovel avri varesave diline lavenca, bo ipen vaš oda avel e choľi le Devleskri pre ola manuša, save les na šunen. Te na chal tumen ňič kajse manušenca! Bo varekana sanas andro kaľipen, ale akana san o švetlos, bo san le Rajeskre. Dživen sar o manuša, save hine andro švetlos. Se o ovocje le švetloskro hin savoro lačhipen, spravodľišagos the čačipen. Roden, so hin le Devleske pre dzeka. Ma keren lenca ola veci, so pes kerel andro kaľipen a nane lačhe pre ňisoste, ale radeder anen ola veci avri pro švetlos. Bo hin ladž mek až te vakerel pal oda, so on počoral keren, ale andro švetlos dičhola, save ola veci čačes hine. Bo andro švetlos dičhol savoro. Vašoda hin phendo: „Preker tut, tu so soves, ušťi andral o meriben a švicinela tuke o Kristus.“ Vašoda den tumenge baro pozoris pre oda, so keren – na sar o nagoďaver, ale sar o goďaver. Kala dživesa nane lačhe, vašoda viužinen dojekh ora pre oda, hoj te keren o lačho. Ma aven nagoďaver, ale achaľon, so tumendar o Raj kamel. Ma mačon la moľatar, bo o pijiben tumenge ča musarela o dživipen, ale aven naplňimen le Svete Duchoha. Vakeren jekh avreha le žalmenca, le chvalenca the le duchovne giľenca a giľaven the bašaven andral o jilo le Rajeske. Vaš savoreske paľikeren furt le Devleske le Dadeske andro nav amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro. Podden tumen jekh avreske, hoj oleha te den pačiv le Kristus. O džuvľa pes mi podden peskre romenge sar le Rajeske. Bo o murš hin o šero la džuvľake, avke sar hin o Kristus o šero la cirkvake, peskre ťeloske, saveske hino Spasiťeľis. Ale avke, sar pes e cirkev poddel le Kristoske andre savoreste, avke pes mi podden the o džuvľa peskre romenge. Tumen muršale, kamen le romňijen avke, sar the o Kristus kamelas peskri cirkev a diňa vaš lake pes korkores, hoj la te pošvecinel a te žužarel andro paňi prekal o lav. O Kristus kamel anglal peste te ačhavel e slavno cirkev pre savi nane škvrni abo vraski abo varesavi ajsi chiba, ale kamel hoj te avel sveto a žuži. Avke the o murša mi kamen peskre romňijen avke, sar peskre vlastna ťela. Bo oda murš, savo kamel peskra romňa, korkoro pes kamel. Bo mek šoha ňiko na sas ajso, hoj te našťi avri ačhiľahas peskro ťelos. Ale sako les ľikerel a starinel pes pal leste avke sar the o Raj pal e cirkev, bo amen sam leskre ťeloskre kotora. Avke sar hin pisimen: „ Vašoda omukela o murš peskra da the peskre dades, ela jekhetane la romňaha a on duj džene ena jekh ťelos. “ Kada garuďipen hin baro, ale me oda vakerav pal o Kristus the pal e cirkev. Avke the tumen: Sako tumendar mi kamel peskra romňa sar pes korkores a e romňi mi del pačiv peskre romes. Čhavorale, tumen san le Rajeskre, vašoda šunen tumare dajen the tumare daden, bo oda hin mištes. „ De pačiv tira da the tire dades, “ – kada hin ešebno prikazaňje, paš savo o Del amen diňa lav –, „ hoj tuke te avel mištes a te džives pre phuv but berš.“ Tumen, dadale, ma choľaren tumare čhaven, ale bararen len mištes avri, dovakeren lenge a sikaven len pal o Raj. Otrokale, šunen tumare phuvakre rajen žuže jilestar sar le Kristus, daraha the andro izdraňipen. Ma služinen lenge ča anglo jakha sar ola, ko kamen te avel pre dzeka le manušenge, ale sar le Kristoskre otroka, save keren jilestar oda, so hin le Devleske pre dzeka. Služinen radišagoha sar le Rajeske, a na le manušenge. Se džanen, hoj sako, ko kerela vareso lačho, chudela o počiňiben le Rajestar, či hino otrokos abo slobodno. A tumen, rajale, keren lenca tiš avke. Ma daraven len avri, bo džanen, hoj the tumen the len hin jekh Raj andro ňebos a ov na dikhel jekhe manušes barederes sar avres. A pro koňec phralale, aven zorale andro Raj the andre leskri zor. Uren pre tumende caľi vizbroj le Devleskri, hoj te šaj obačhen andro nalačhe plani le bengeskre. Bo amen pes na maras le manušenca, ale le duchovne zorenca, le uprune rajenca, save ľidžan kada kalo svetos the le nalačhe duchenca andro luftos. Vašoda uren pre tumende caľi vizbroj le Devleskri, hoj te šaj ľikeren avri, sar avela o nalačho džives, a sar imar predžana savoreha, hoj mek te ačhen. Vašoda ačhen! Prephanden tumenge pašal o klubi o čačipen sar o sirimos; uren pre tumende o spravodľišagos sar o trastuno pancjeris a pro pindre tumenge uren oda, hoj te aven pripravimen te vakerel o evaňjelium pal o smirom. A andre savoreste len o pačaben sar o šťitos, saveha šaj murdaren andre savore jagale šipi le nalačheskre. Len o spaseňje sar e prilba pre tumare šere the e šabľa le Duchoskri, so hin o Lav le Devleskro. Modľinen tumen furt andro Duchos a anen o modľitbi the o mangipena anglo Del. A pašoda den furt pozoris a modľinen tumen vaš savore manuša le Devleskre. Modľinen tumen the vaš ma, hoj mange te avel dino o lav, sar prevakerava, hoj te vakerav bi e dar o garuďipen le evaňjelioskro. Me somas bičhado les te vakerel, a vašoda som akana andre bertena. Mangen tumen vaš ma, hoj bi e dar te vakerav o lav avke, sar mušinav. O Tichikus, amaro lačho phral the o pačivalo služobňikos andro Raj, dela tumenge te džanel, sar manca hin a so kerav. Me les bičhaďom ke tumende, hoj te džanen pal amende, sar sam, a te anel tumenge o radišagos andro jile. O Del o Dad the o Ježiš Kristus, amaro Raj, mi del le phralen o smirom, o kamiben the o pačaben. Le Devleskri milosť mi el savorenca, ko kamen amare Rajes le Ježiš Kristus le kamibnaha, so šoha na preačhel. Me o Pavol the o Timoteus, o sluhi le Ježišoskre Kristoskre, pisinas savore Devleskre manušenge andro Ježiš Kristus, save hine andro foros Filipi, the le zborengre vodcenge the dijakonenge. E milosť tumenge the o smirom le Devlestar, amare Dadestar, the le Rajestar le Ježišostar Kristostar! Paľikerav mire Devleske, kecivar mange ča pre tumende leperav. Andre dojekh miri modľitba man modľinav furt radišagoha vaš tumenge savorenge, bo mange pomožinenas andre služba le evaňjelioskri le ešebne dživesestar dži akana. Vašoda pačav, hoj o Del dokerela e lačhi buči, so andre tumende chudňa te kerel, dži andre oda džives, sar o Ježiš Kristus avela pale. Me mange oda šaj gondoľinav pal tumende savorende. Se tumen mange san andro jilo, bo savoren tumen hin o kotor manca pre milosť le Devleskri, či akana, sar som andre bertena, abo akor, sar braňinahas a zoraľarahas o evaňjelium. O Del mange hino švedkos, sar mange pal tumende savorende igen džal le Ježišoskre Kristoskre kamibnaha. A modľinav man vaš oda, hoj tumaro kamiben te barol buter a buter, hoj te prindžaren o čačipen a mištes te achaľon a te džanen te rozsudzinel, so hin nekfeder. Modľinav man, hoj te aven žuže the bi o binos andro Džives le Kristoskro a te avel andre tumende pherdo čačipnaskro ovocje, so avel le Ježišostar Kristostar – pre slava the pre chvala le Devleskri. Phralale, kamav, hoj te džanen, hoj oda, so pes mange ačhiľa, pomožinďa le evaňjelioske. Savore slugaďa andro palacis a the savore okla džene pes dodžanle, hoj som phandlo andre vaš o Kristus. Oda, hoj som andre bertena, zoraľarďa but phralen andro Raj, hoj meksa šmeleder a bi e dar te vakeren o Lav. No varesave phrala kazinen pal o Kristus, bo zavidzinen a kamen pes te vesekedinel, ale aver džene kazinen pal o Kristus lačhe jilestar. On oda keren kamibnastar, bo džanen, hoj kade som vašoda, hoj braňinav o evaňjelium, no aver džene kazinen pal o Kristus, bo kamen pes te ispidel anglal a na keren oda žužes, bo peske gondoľinen, hoj mange kerena buter pharipen andre bertena. Ale so paloda? Či imar pes kazinel kavke abo kavke – či kamukeri vaj andro čačipen – pal o Kristus pes kazinel. Oleske radisaľuvav a mek radisaľuvava, bo džanav, hoj oda mange ela pre zachrana prekal tumare modľitbi the prekal e pomoca le Ježišoskre Kristoskre Duchoskri. Igen pre oda užarav a mukav man pre oda, hoj man andre ňisoste na ladžava. Pačav, hoj leske služinava bi e dar a avke sar furt the akana ela o Kristus barardo andre miro ťelos – či dživava, abo merava. Bo prekal mande te dživel hin o Kristus a te merel hin o ziskos. Ale te oleha, hoj dureder dživava andro ťelos, šaj kerava buter lačhi buči, na džanav so mange te kidel avri. Cirdel man pro soduj seri: Kamav te merel a te avel le Kristoha, bo ada mange uľahas nekfeder; ale prekal tumende hin feder, hoj te ačhav andro ťelos. Aleske pačav a džanav, hoj ačhava a avava tumenca savorenca pre tumaro lačho the radišagos andro pačaben. Avke tumen mek buter šaj lašarena manca andro Ježiš Kristus, sar avava pale ke tumende. Ča dživen avke, sar tumenge oda phenel le Kristoskro evaňjelium. Či imar avava a dikhava tumen, abo na avava, kamav te šunel pal tumende, hoj ačhen zorales andre jekh duchos a jekhetane tumen maren vaš o pačaben le evaňjelioskro. Ma den tumen ňisoha te daravel avri olenge, ko pre tumende džan! Oda ela znameňje le Devlestar, hoj on ena zňičimen a tumen avena zachraňimen. Bo tumenge sas diňi e milosť, na ča hoj andro Kristus te pačan, ale the te cerpinen vaš leske. Se the tumen predžan ajse pharipnaha, savo dikhľan pre ma a pal savo the akana šunen, hoj mek predžav. Vašoda, te tumen hin varesavo povzbuďeňje andro Kristus, varesavo poťešeňje leskre kamibnastar, varesavo spoločenstvo andro Duchos, varesavo lačhipen the milosrďenstvo, akor naplňinen miro radišagos avke, hoj gondoľinena jednakones, kamena tumen jednakones a avena jekh andro duchos the andro gondoľišagos. Ma keren ňič prekal tumaro baripen abo vašoda, hoj tumen o manuša te lašaren, ale andre pokora dikhen jekh avren bareder pestar. Ma dikhen sako ča pre tumaro, ale sako the pre oda, so hin avrengro. Mi el andre tumende ajso gondoľišagos, sar sas the andro Ježiš Kristus: Ov, savo sas ipen ajso sar o Del, peske na gondoľinelas, hoj mušinel te ačhel andre le Devleskri podoba, ale korkoro savoro omukľa a priiľa e podoba le sluhaskri, ačhiľa ajso sar o manuš a sikaďa pes sar manuš. Poňižinďa pes a sas poslušno dži o meriben – dži o meriben pro kerestos. Vašoda les o Del hazdňa upral savoreste a diňa les nav, so hin upral dojekh nav, hoj andro nav Ježiš te banďol dojekh khoč andro ňebos, the pre phuv the tel e phuv, hoj dojekh čhib te viznavinel, hoj o Ježiš Kristus hino Raj, pre slava le Devleskri le Dadeskri. Vašoda, mire lačhe phralale, sar furt man šunenas – oda na ča akor, sar paš tumende somas, ale mek buter akana, sar tumenca na som – keren buči pre tumaro spaseňje andre sveto dar anglo Del the andre bari pačiv. Bo o Del hino oda, ko andre tumende kerel, hoj na ča te kamen, ale the te keren oda, so hin leske pre dzeka. Savoro keren bi o dudrišagos the bi o vesekedišagos, hoj te aven bi e chiba, žuže čhave le Devleskre maškar kada falošno the previsardo pokoleňje, hoj te švicinen maškar lende sar o čercheňa pro ňebos. Chuden tumen zorales le dživipnaskre lavestar, hoj mange oda te avel andro Džives le Kristoskro pro lašariben, hoj na denašavas aňi na keravas e buči hijaba. No kajte uľahas miro dživipen avričhordo sar obeta pre sveto služba tumare pačabnaskri, radisaľuvav jekhetane tumenca savorenca. Avke the tumen radisaľon jekhetane manca. Ale mukav man andro Ježiš Kristus pre oda, hoj ke tumende sig bičhavava le Timoteus a radisaľuvava, sar man dodžanava, sar tumenge hin. Bo nane man ňiko ajso sar ov, ko avke pal tumende gondoľinel a čačes pes pal tumende starinel. Bo savore roden ča peskro a na le Ježišoskro Kristoskro. Ale pal o Timoteus džanen, sar pes presikaďa, bo sar o čhavo le dadeha jekhetane manca služinelas andro evaňjelium. Pačav, hoj les bičhavava takoj, soča man dodžanava, so manca ela. Ale pačav andro Raj, hoj the me korkoro sig avava. Dičholas pes mange avke, hoj kampel ke tumende te bičhavel pale le Epafroditos, mire phrales – savo manca jekhetane kerel e buči a jekhetane pes manca the marel – saves tumen bičhaďan, hoj pes te starinel pal oda, so mange kampel. Igen tumen kamelas te dikhel a na sas leske mištes, hoj tumen došunďan, hoj nasvaľiľa. Bo ov čačes pro meriben nasvaľiľa, ale o Del sas ke leste lačhejileskro, a na ča ke leste, ale the ke mande, hoj man te na el mek bareder pharipen. Vašoda les so neksigeder bičhaďom ke tumende, hoj pale te radisaľon, sar les dikhena, a man hoj te avel frimeder pharipen. Avke les prilen savore radišagoha andro Raj. Kajse manušen den pačiv, bo vaš e buči le Kristoskri sas imar dži paš o meriben. A na daranďiľa te del the peskro dživipen, hoj te kerel prekal mande oda, so tumen našťi kerďan. No akana mek phenav, phralale mire, radisaľon andro Raj. Nane mange phares tumenge pale oda te pisinel a tumenge oda hin pro lačho. Den tumenge pozoris pro rikone, pro nalačhe manuša, pre ola, ko čhingeren o ťelos. Bo amen sam čačes obrezimen, amen, ko služinas le Devleske andre leskro Duchos a lašaras pes andro Kristus a na mukas pes pre amaro ťelos, kajte me man šaj mukľomas the pre miro ťelos. Te peske vareko aver gondoľinel, hoj pes šaj mukel pro ťelos, meksa buter me: Somas obrezimen pro ochtoto džives, andral o izraeliko rodos, andral o kmeňos Benjamin, Hebrejis le Hebrejendar a pal o zakonos Farizejis; bara choľaha andro jilo igen džavas pre cirkev; a doľikeravas savoro, so kamel o zakonos. Ale oda, so mange sas pre chasna, akana prekal ma hin sar ňič vaš o Kristus. Ale čačes dikhav savoro sar našaďipen, bo vzacneder mange hin, hoj te prindžarav le Ježiš Kristus, mire Rajes. Vaš leste oda savoro odčhiďom a hin mange oda sar šmeci, hoj te dochudav le Kristus a te avav arakhlo andre leste sar ajso manuš, savo nane čačipnaskro korkoro pestar prekal o skutki le zakonostar. Hoj te avav čačipnaskro prekal o pačaben andro Kristus: Čačipnaskro le Devlestar prekal o pačaben; hoj te prindžarav les the e zor, so les uštaďa andral o meriben; hoj te ľidžav leskre dukha a te avav ajso sar ov andre leskro meriben, hoj varesar te dodžav ke oda, hoj avava uštado andral o meriben. Na hoj oda savoro imar te dochudňomas abo imar te uľomas dokonalo, ale denašav, hoj te dochudav oda, prekal soste man o Ježiš Kristus imar dochudňa. Phralale, me mange na gondoľinav pal mande, hoj imar oda dochudňom, ale kada jekh kerav: Bisterav pre oda, so hin pal ma, a kerav sa, hoj te dochudav oda, so hin anglal ma. Denašav andro cieľos, hoj te zviťazinav e ňeboskri odmena, prekal savi man o Del vičinďa andro Ježiš Kristus. A kavke kampel te gondoľinel amenge savorenge, ko sam dospela andro pačaben. A te pal varesoste avres gondoľinen, the oda tumenge mek o Del sikavela. Ča dživas dureder andre oda, so imar priiľam. Phralale mire, keren avke sar me. A dikhen mištes pre ola džene, save dživen avke, sar tumenge amen sikaďam. Bo but džene, save avke dživen a pal save tumenge imar buterval phenavas a the akana rovibnaha phenav, dživen sar ňeprijaťeľa le Kristoskre kerestoske. Lengro koňec hin o meriben, lengro del hin lengro per, lengri slava hin e ladž, bo gondoľinen ča pre oda, so hin pre kadi phuv. Ale amaro kher hin andro ňebos a odarik užaras the le Spasiťeľis, le Rajes le Ježiš Kristus. Ov peskra zoraha, savaha peske šaj thovel savoro tel o pindre, čerinela amare slaba meribnaskre ťela pre ajse, sar sas leskro oslavimen ťelos. Avke, mire lačhe phralale, saven kamav a save mange chibaľinen, tumen san miro radišagos the miro lašariben! Vašoda, mire kamibnaskre phralale, ačhen zoraha andro Raj! Mangav tut, Evodio, a mangav the tut, Sinticho: Mi el tumen jekh gondoľišagos andro Raj! Mangav the tut, miro verno phrala: Pomožin ole pheňenge, se the on manca phares kerenas buči vaš o evaňjelium jekhetane le Klementoha the mek avrenca, savengre nava hine pisimen andre kňižka le dživipnaskri. Radisaľon andro Raj furt a pale phenav: Radisaľon! Tumaro lačhipen mi prindžaren savore manuša. O Raj hino pašes! Pal ňisoste tumen ma starinen, ale andre savoreste, andro modľitbi the andro mangipena phenen le Devleske paľikeribnaha, so tumenge kampel. A o smirom le Devleskro, so hin upral dojekh goďi, chraňinela tumare jile the tumare gondoľišagi andro Ježiš Kristus. No akana pro ostatkos, phralale, phenav: Gondoľinen pre oda, so hin čačo, pačivalo, čačipnaskro a žužo, pre oda, so hin šukar, igen lačho a pro lašariben. Keren oda, so sikľiľan, so priiľan, šunďan a dikhľan pre ma. A o Del, savo del o smirom, ela tumenca. Igen radisaľiľom andro Raj, hoj tumen pale chudňan te starinel pal ma. Džanav, hoj tumen na preačhiľan pal ma te starinel, ča na sas tumen, kana mange oda te sikavel. Na vakerav kada vašoda, hoj mange vareso chibaľinel, bo me sikľiľom te avel spokojno oleha, so man hin. Džanav te dživel, sar man hin frima, the akor, sar man hin but. Andre savoreste the andre savore veci som avrisikado: Džanav te avel spokojno, sar som čalo vaj sar som bokhalo, the sar man hin but the akor, sar som andro čoripen. Savoro birinav andro Kristus, bo ov man del zor. Ale mištes kerďan, hoj mange pomožinďan andre miro pharipen. The tumen, o Filipana, džanen, hoj kanastar chudňom te vakerel o evaňjelium, sar odgeľom andral e Macedonija, aňi jekh khangeri mange na pomožinelas andre oda, so mange kampelas, ča tumen korkore. Bo the akor, sar somas andre Tesalonika, bičhaďan mange buterval oda, so mange kampelas. Na džal mange pal tumare dari, ale džal mange pal o ovocje, so olestar barola pre tumaro lačho. Chudňom savoro, hin man mek buter, sar mange kampel; hin man savoro pherdo olestar, so bičhaďan mange le Epafroditoha. Oda hin sar e šukar voňa, sar e kamibnaskri obeta igen šukar le Devleske. A miro Del tumen dela savoro, so tumenge kampel peskre barvaľipnastar andre slava andro Ježiš Kristus. Le Devleske, amare Dadeske, mi džal e slava pro furt. Amen. Pozdravinen savore Devleskre manušen andro Ježiš Kristus. The o phrala, save hine manca, tumen pozdravinen. Pozdravinen tumen savore Devleskre manuša a nekbuter ola, ko služinen andro palacis le cisariskro. E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumenca savorenca. Me o Pavol, le Devleskra voľatar o apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, the o phral o Timoteus pisinas le Devleskre manušenge, le verne phralenge andro Ježiš Kristus, save hine andro foros Kolosi: E milosť the o smirom tumenge le Devlestar, amare Dadestar! Sar pes modľinas, furt paľikeras vaš tumenge le Devleske, savo hino o Dad amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro. Bo šunďam pal tumaro pačaben andro Ježiš Kristus the pal o kamiben, so tumen hin ke savore manuša le Devleskre, angle naďej, savi tumenge hiňi pripravimen andro ňebos a pal savi imar sigeder šunďan andro čačipnaskro lav, andro evaňjelium, savo avľa ke tumende. Avke sar pal calo svetos avke the maškar tumende oda evaňjelium anel ovocje a rozbarol ole dživesestar, kanastar šunďan a prindžarďan čačes le Devleskri milosť. Avke sar oda sikľiľan le Epafrasistar, amare vzacne phralestar, savo služinel jekhetane amenca a hino verno služobňikos le Kristoskro prekal tumende. Ov amenge vakerelas the pal tumaro kamiben andro Duchos. Vašoda the amen ole dživesestar, sar oda šunďam, pes na preačhas vaš tumenge te modľinel. Mangas le Devles, hoj tumen te naplňinel, hoj te prindžaren, so hin leskri voľa, hoj tumen te avel savoro goďaveripen the savori duchovno goďi. Mangas, hoj te dživen avke, sar tumendar oda o Raj kamel, a hoj leske te aven andre savoreste pre dzeka, a te anen o ovocje andre savore lačhe veci, so kerena, a hoj furt buter a buter te prindžaren le Devles. A mek mangas, hoj tumen te del savori zor peskra slavna zoratar, hoj te birinen savoro te zľidžal, te aven trpezľiva a radišagoha te paľikeren le Dadeske, savo tumendar kerďa ajsen, save šaj chuden o kotor andro ďeďictvos maškar le Devleskre manuša andro kraľišagos le švetloskro. Ov amen cirdňa avri andral e zor le kaľipnaskri a prethoďa andro kraľišagos peskre Čhaskro, saves kamel. Andre leste sam avricinde [prekal leskro rat] a o bini amenge hin odmukle. O Kristus hino o obrazis le ňeviďiťelne Devleskro. Ov hino o ešebno Čhavo, savo hino upral savoreste, so hin stvorimen. Bo andro Kristus sas stvorimen savoro andro ňebos the pre phuv – oda, so dičhol, the oda, so na dičhol, či o troni abo o raja, či o kraľa abo o autoriti – savoro hin stvorimen lestar a prekal leste. O Ježiš hino anglal savoreste a andre leste ľikerel savoro jekhetane. Ov hino o šero le ťeloskro, la cirkvakro. Ov hino ešebno, ko ušťiľa andral o meriben, hoj te avel andre savoreste ešebno. Bo le Devleske sas pre dzeka, hoj te dživel savoreha andre peskro Čhavo a prekal leste te zmjerinel savoro, so hin pro ňebos the pre phuv, hoj te anel o smirom prekal leskro rat, savo čuľiľa avri pro kerestos. Tumen sanas varekana igen dur le Devlestar a sanas le Devleskre ňeprijaťeľa angle tumare nalačhe skutki, so kerenas a gondoľinenas. Ale akana san zmjerimen leha prekal leskro Čhavo, savo muľa andro manušeskro ťelos vašoda, hoj tumen te ačhavel anglo Del sveten, žužen the bi o binos. No oda ča akor, te ľikerena avri, te ačhena zorales andro pačaben a te tumen na visarena het la naďejatar, pal savi šunďan andro evaňjelium. Oda evaňjelium pes vakerel savore manušenge pro svetos. Me, o Pavol, ačhiľom služobňikos ole evaňjelioske. Akana radisaľuvav, hoj šaj cerpinav vaš tumenge a šaj ľidžav the me pre miro ťelos vareso olestar, so o Kristus cerpinďa vaš leskro ťelos, so hin e Cirkev. Me ačhiľom o služobňikos la cirkvakro, avke sar oda o Del kamelas. A diňa man andre kadi buči prekal tumaro lačho, hoj te vakerav calo lav le Devleskro, o garuďipen, so sas but berša the pokoleňja garudo, ale akana sas sikado le Devleskre manušenge. Lenge o Del kamľa te del te džanel, savo slavno barvaľipen hin andre oda garuďipen maškar o narodi. Oda garuďipen hin o Kristus andre tumende, e naďej la slavakri. Ov hin oda, pal kaste kazinas, dovakeras a sikavas dojekhe manušes andre savoro goďaveripen, hoj dojekhe manušes te anas anglo Del sar dokonales andro Kristus. A vaš kada man marav a kerav savoro leskra zoraha, savi andre mande zorales kerel. Bo kamav, hoj te džanen, sar kade kerav phares buči vaš tumenge the vaš ola, ko hine andre Laodikea, the vaš savorenge, save man mek šoha na dikhle. Kamav, hoj te aven povzbudzimen andro jile a spojimen andro kamiben, hoj te dochuden savoro barvaľipen andre oda, hoj achaľona savoreske a prindžarena le Devleskro garuďipen, so hin o Kristus. Bo andre leste hin garudo savoro goďaveripen the o prindžaripen, so hin baro barvaľipen. Ale kada phenav vašoda, hoj tumen ňiko te na odcirdel le falošne vakeribnaha. Bo kajte na som tumenca andro ťelos, som tumenca andro duchos a radisaľuvav, sar dikhav tumaro poradkos the tumaro zoralo pačaben andro Kristus. Sar priiľan le Ježiš Kristus, le Rajes, avke the dživen jekhetane leha. Aven zakoreňimen the zathode andre leste, zorale andro pačaben, avke sar sanas sikade, a aven naplňimen le paľikeribnaha. Den tumenge pozoris pre oda, hoj tumen vareko te na lel andro otroctvos varesava prazdna the falošna filozofijaha, savi hiňi zathoďi pre le manušengre tradiciji the pro svetoskre sikavibena, a na pro Kristus. Bo andro Kristus dživel savori plnosť le Devleskri, andre le manušeskro ťelos. A the tumen dochudňan e plnosť andre leste. Ov hino upral savore raja the autoriti. Tumen san andre leste obrezimen, ale na san obrezimen le manušeskre vastenca. Ale o Kristus tumen obrezinďa akor, sar sas pal tumende čhido tele o ťelesno dživipen. Bo sar sanas bolde, sanas parunde le Kristoha a andro boľipen sanas the uštade andral o meriben jekhetane le Kristoha prekal o pačaben andre zor le Devleskri, savo les uštaďa andral o meriben. A the tumen, so sanas mule andre tumare bini the andre oda, hoj na sanas obrezimen pre tumare ťela, o Del obdžiďarďa jekhetane le Kristoha, sar amenge odmukľa savore bini. O Del mažinďa avri oda dlžno ľil, so svedčinelas pre amende, hoj na doľikerahas le Mojžišoskro zakonos. Mažinďa avri oda ľil oleha, hoj les primarďa pro kerestos. Odzbrojinďa le duchovne rajen the autoriten a anďa len avri anglal sakoneste pre ladž, akor sar pro kerestos upral lende zviťazinďa. Ňiko tumen te na sudzinel vaš oda, so chan a pijen, aňi vaš varesavo inepos, aňi vaš o inepos le Neve čhoneskro, aňi vaš o šabat. Bo kala hine ča o ciňi ole vecengre, so avena, ale e skutočnosť hin o Kristus. Ma domuken, hoj kajse manuša, save pestar keren kamukeri pokorna a lašaren le aňjelen, tumenge te len het tumari odmena vaš o viťazstvo. On pes ča furt ľidžan upre oleha, so dikhle, a lašaren pes barikanes andre peskro manušeskro gondoľišagos. Kajse manuša pes na ľikeren le šerestar, so hin o Kristus. O šero ľikerel jekhetane calo ťelos, savo hino prephandlo le šľachenca the le klubenca, hoj te barol avke, sar oda o Del kamel. Te imar muľan le Kristoha kale duchovne zorenge andral kada svetos, akor soske tumen mek podden sar ola manuša, so dživen andro svetos, kajse prikazenge? „Ma chude tut olestar! Ma koštoľin! Aňi ma le andro vasta!“ Oda hin ča le manušeskre prikazi the sikavibena pal o veci, so pes chal a pijel – hine ča jekhvar pre chasna a paľis nane. Kajse prikazi dičhon avri sar goďaver, bo ola manuša korkore pestar keren pobožna the pokorna oleha, hoj peskre ťela den te cerpinel. Ale oda na pomožinel le manušeske, hoj te preačhel te kerel oda, so kamel o ťelos. Avke, te imar ušťiľan le Kristoha andral o meriben, roden oda, so hin upre, kaj bešel o Kristus pal e čači sera le Devleskri. Gondoľinen pre oda, so hin upre, a na pre oda, so hin pre phuv. Bo imar muľan a tumaro dživipen hin garudo le Kristoha andro Del. A sar pes sikavela o Kristus, tumaro dživipen, akor pes the tumen leha sikavena andre slava. Vašoda murdaren andre tumende o žadosci le ťeloskre: O lubipen, o nalačhipen, o nažužipen, e nalačhi žadosca the o lakomstvo, so hin e modloslužba. Angle kala veci avel e choľi le Devleskri pre ola, ko na kamen te šunel. The tumen varekana avke andre kada phirenas a dživenas. Ale akana čhiven tumendar kada savoro het: E choľi, e vibušnosť, o nalačhipen, o nalačhe lava pal aver džene the o džungale lava andral o muj. Ma klaminen jekh avreske, bo imar čhiďan tele le purane manušes leskre skutkenca a urďan pre tumende le neve manušes, saves o Del furt kerel neveder pal peskri podoba, hoj furt feder te prindžarel Oles, ko les kerďa. Avke akana imar nane rozďjel či hin vareko Grekos abo Židos, obrezimen abo naobrezimen, cudzincos abo barbaris, otrokos abo slobodno, ale o Kristus hin savoro a ov hino andre savorende. Tumen san le Devleskre avrikidle manuša, sveta, saven o Del igen kamel, vašoda tumen uren andro lačhejileskeriben, lačhipen, pokora, kovlejileskeriben the trpezľivosť. Zľidžan jekh avres a odmuken tumenge, te hin varekas vareso pre varekaste. Odmuken jekh avreske avke, sar o Kristus odmukľa tumenge. Ale upral savoreste uren tumen andro kamiben, savo sphandel savoro andre dokonalo jednota. A o smirom le Kristoskro mi ľidžal tumare jile, se sanas vičimen andre jekh ťelos, hoj te dživen andro smirom. A aven vďačna. O lav le Kristoskro mi el barvales andre tumende. Andre savoro goďaveripen sikaven jekh avres a dovakeren tumenge. A paľikeribnaha andro jile giľaven le Devleske o žalmi, o chvali the o duchovna giľa. A savoro, so keren, abo vakeren, keren andro nav le Rajeskro le Ježišoskro a prekal leste paľikeren le Devleske, amare Dadeske. Džuvľale, podden tumen tumare romenge, avke sar oda kampel te kerel andro Raj. Muršale, kamen tumare romňijen a ma chučkeren pre lende avri choľaha. Čhavorale, šunen le dajen the le daden andre savoreste, bo ada hin le Rajeske pre dzeka. Dadale, ma aven igen zorale pre tumare čhave, hoj te na pes phanden andre peste. Tumen, o sluhi, šunen tumare rajen andre savoreste a ma služinen pačivales ča anglal lengre jakha sar ola, ko kamen te avel pre dzeka le manušenge, ale služinen žuže jilestar a daratar le Devlestar. Savoro, so keren, keren andral o jilo sar le Rajeske, a na sar le manušenge. Se džanen, hoj le Rajestar chudena o ďeďictvos sar o počiňiben, bo le Rajeske le Kristoske služinen. Oleske, ko kerel o nalačhipen, ela počimen vaš oda nalačhipen, so kerďa. Bo o Del peske na kidel avri ňisave manušes, sar sudzinel. Tumen, o raja, den le sluhenge oda, so hin spravodľivo a so peske zaslužinen. Se džanen, hoj the tumen hin Raj andro ňebos. Ačhen andro modľitbi, aven upre a ma soven, ale furt paľikeren le Devleske. Modľinen tumen the vaš amenge, hoj amenge o Del te phundravel o vudar prekal o lav, hoj te vakeras le Kristoskro garuďipen, vaš savo som akana andre bertena. Modľinen tumen, hoj oda garuďipen te sikavav žužes, avke sar kampel. Dživen goďaha anglo napačabnaskre manuša a viužinen avri dojekh časos. Tumaro vakeriben mi el furt pherdo le kamibnaha, lačho sar o chaben le loneha, hoj te džanen, sar kampel sakoneske te odphenel. Miro lačho phral the pačivalo služobňikos, savo amenca jekhetane služinel le Rajeske, o Tichikus, tumenge dela te džanel savoro, so manca hin. Me les bičhaďom ke tumende vašoda, hoj tumen te dodžanen, sar amenge hin a so keras, hoj tumenge te anel o radišagos andro jile. Džal leha o Onezimus, o pačivalo the lačho phral, saves igen kamas a hino jekh tumendar. On tumenge dena te džanel sa, so pes kade kerel. Pozdravinel tumen o Aristarchos, savo hino manca jekhetane andre bertena, the o Marek, le Barnabašiskro strično phral. (Pal leste tumenge imar pisinďom, hoj les te prilen, te avela ke tumende.) Pozdravinel tumen the o Jesus, saves vičinen Justus. Le Židendar ča on korkore keren manca jekhetane buči prekal o kraľišagos le Devleskro a but mange pomožinde. Pozdravinel tumen o Epafras, savo hino jekh tumendar, o sluhas le Ježišoskro Kristoskro, savo pes furt vaš tumenge marel andre peskre modľitbi, hoj te ačhen zoraha andro pačaben, te aven dokonala a andre savoreste te keren le Devleskri voľa. Šaj phenav pal leste, hoj kerel bari buči vaš tumenge the vaš ola, ko hine andre Laodikea the andro Hierapolis. Pozdravinel tumen o Lukaš, o doktoris, saves rado dikhas, the o Demas. Pozdravinen le phralen andre Laodikea the andre Nimfa the e khangeri, so hiňi andre leskro kher. A sar ela o ľil pregendo ke tumende, den, hoj les te pregenen the andre khangeri andre Laodikea. A tumen pregenen o ľil andral e Laodikea. A phenen le Archipaske: Snažin tut te dokerel odi buči, so priiľal le Rajestar. Me, o Pavol, mire vasteha kada pisinav a pozdravinav tumen. Ma bisteren pre mire lanci! E milosť le Devleskri mi el tumenca savorenca! Me o Pavol, o Silvan the o Timoteus pisinas le manušenge andro foros Tesalonika, la khangerake, so hiňi andro Del amaro Dad the andro Raj Ježiš Kristus: E milosť the o smirom tumenge! Amen paľikeras le Devleske vaš tumenge savorenge furt, sar tumen leperas andre amare modľitbi. Na preačhas te leperel anglo Del amaro Dad tumari buči, so keren le pačabnastar, tumari služba andro kamiben the oda, savi zoraľi hiňi tumari naďej andre amaro Raj Ježiš Kristus. Amen džanas, phralale, hoj o Del tumen kamel a kidňa peske tumen avri. Bo amaro evaňjelium na avľa ke tumende ča le lavenca, ale la zoraha the le Svete Duchoha the andre bari istota. Se tumen džanen, sar dživahas maškar tumende, a oda sas prekal tumaro lačho. A tumen napodobňinenas amen a the le Rajes, sar priiľan o lav andro but cerpišagi radišagoha le Svete Duchostar. Vašoda san priklados savorenge, save pačan andre Macedonija the andre Achaja. Bo tumendar geľa o lav le Rajeskro na ča andre Macedonija the andre Achaja – pre dojekh than pes rozľigenďa tumaro pačaben andro Del. Vašoda amenge imar na kampel buter ňič te vakerel, bo on korkore vakeren pal oda, sar amen priiľan a sar tumen visarďan le modlendar ko Del, hoj te služinen le džide the čače Devleske. Vašoda akana užaren leskre Čhas le Ježiš, saves o Del uštaďa andral o meriben a savo amen zachraňinel andral odi choľi, so avela. Tumen korkore džanen, phralale, hoj amen na avľam ke tumende hijaba. Se džanen, hoj angloda but precerpinďam andro Filipi a hoj amen ande avri pre ladž. Ale the avke arakhľam e zor andro Del te vakerel tumenge o evaňjelium le Devleskro bi e dar, kajte but manuša džanas pre amende. Bo oda, so amen tumenge vakerahas, na sas, hoj varekaha te thovas avri, a na sas aňi le klamišagoha, aňi le nažuže jilenca, ale vašoda, hoj amen o Del dikhľa sar hodnen, diňa amenge o evaňjelium a avke les vakeras – na avke, hoj te avas pre dzeka le manušenge, ale le Devleske, savo skušinel amare jile. Se tumen džanen, hoj šoha tumenge na vakerahas gule lava, aňi na samas izdrade pal tumare love andre amare jile – o Del hino amaro švedkos. Aňi na rodahas e slava le manušendar – aňi tumendar, aňi ňikastar avrestar. Bo sar o apoštola le Kristoskre šaj tumendar užarďamas, hoj pes pal amende te starinen. No amen avke na kerďam, ale samas ke tumende kamibnaskre sar e daj, savi pes starinel pal peskre čhave. Avke tumen kamahas, hoj anahas tumenge na ča o evaňjelium, ale dahas the peskre dživipena, bo igen peske tumen zakamľam. Se leperen tumenge, phralale, pre amari phari buči. Rat-džives kerahas, hoj te na avas tumenge pre meň, medik tumenge vakerahas o evaňjelium le Devleskro. Tumen san švedki a the o Del, sar pobožňe, spravodľivones the žužes pes ľikerahas maškar tumende, so pačan. Tumen džanen mištes, hoj dojekheha tumendar kerahas avke, sar o dad kerel peskre čhaha: Zoraľarahas, dovakerahas a priphenahas tumenge, hoj te dživen lačho dživipen, so hin pre dzeka le Devleske, savo tumen vičinel andre peskro kraľišagos the andre peskri slava. Vašoda na preačhas te paľikerel le Devleske, hoj na priiľan sar o lav le manušeskro, oda lav, so šunďan amendar, ale sar le Devleskro lav. Bo ajso čačes hino oda lav, so kerel andre tumende, save pačan. Se tumen, phralale, ačhiľan ajse sar le Devleskre zbori andro Ježiš Kristus andre Judsko. Bo avke, sar on cerpinenas le Židendar, avke the tumen cerpinenas tumare manušendar. Ola Židi murdarde amare Rajes le Ježiš a the peskre proroken a the pre amende džanas. On nane le Devleske pre dzeka a hine ňeprijaťeľa savore manušenge. Na domuken amenge te vakerel le avre narodenge, hoj te aven zachraňimen, a oleha mek furt buter dothoven paš peskre bini. Ale e choľi le Devleskri imar avľa pre lende. Phralale, kajte amen geľam het tumendar pro sikra, na geľam het le jileha. Igen tumen kamahas te dikhel a kerahas sa prekal oda, hoj tumen te dikhas. A kamahas te avel ke tumende – me, o Pavol, buterval kamavas – ale o satan amenge na domukľa. Bo ko hin amari naďej, amaro radišagos, vaj amari baripnaskri koruna? Či na san oda tumen angle amaro Raj Ježiš Kristus, sar avela? Tumen san amari slava the amaro radišagos! Vašoda, hoj imar buter našťi ľikerahas avri, phenďam peske, hoj ačhaha andro Ateni korkore, sar bičhaďam le Timoteus, amare phrales the le Devleskre služobňikos, savo amenca kerel jekhetane e buči prekal o evaňjelium le Kristoskro, hoj tumen te zoraľarel a hoj te pomožinel tumare pačabnaske, hoj ňiko te na omukel o pačaben andre kala pharipena. Se tumen korkore džanen, hoj amen sar pačabnaskre manuša mušinas kajse pharipenenca te predžal. The sar samas ke tumende, phenahas tumenge imar anglal, hoj pre amende avena o pharipena. A džanen, hoj avke pes the ačhiľa. Vašoda, sar me imar buter našťi ľikerďom avri, bičhaďom les, hoj man te dodžanav pal tumaro pačaben, či tumen na pokušinelas o beng a amari buči paľis na uľahas pre ňisoste. Ale akana, sar avľa o Timoteus tumendar ke amende, anďa amenge o lačho hiros pal tumaro pačaben the kamiben. Phenďa amenge, hoj pre amende furt gondoľinen andro lačhipen a igen amen kamen te dikhel – avke sar the amen tumen. Vašoda, phralale, radisaľiľam tumare pačabnaske, kajte amen hin bare pharipena the cerpišagi. Akana obdžiďiľam, bo džanas, hoj tumen ačhen zoraha andro Raj. Se soha šaj paľikeras le Devleske vaš tumenge, vaš oda savoro radišagos, so amen tumendar hin angle amaro Del? Rat-džives pes igen mangas, hoj tumen te dikhas a te dokeras oda, so mek kampel tumare pačabnaske. Ale ov korkoro, o Del amaro Dad the amaro Raj o Ježiš Kristus, mi ľidžal amaro drom ke tumende. A mi kerel o Raj, hoj tumaro kamiben jekh ke avreste a the ke sakoneste te barol a te prečuľal avri, avke sar hin amaro kamiben ke tumende. Mi zoraľarel tumen andro jile, hoj te aven sveta the bi o binos anglo Del amaro Dad, sar avela amaro Raj o Ježiš savore peskre manušenca. Amen. No akana, phralale, mangas tumen a dovakeras tumenge andre amaro Raj Ježiš, hoj furt buter te baron andre oda, so amendar priiľan. Bo amen tumen sikaďam, sar kampel te dživel a te avel pre dzeka le Devleske a avke imar the dživen. Se džanen, save prikazaňja tumen diňam amare Rajestar le Ježišostar. Bo kada hin, so o Del kamel: tumaro posveťeňje, hoj tumen te zľikeren le lubipnastar, hoj sako tumendar te džanel sar te dživel peskra romňaha svetones the andre pačiv a na andre džungaľi žadosca, sar oda keren o pohana, save na prindžaren le Devles. Ňiko te na thovel avri peskre phraleha avke, hoj kerela vareso leskra romňaha. Bo amaro Raj marela sakones, ko oda kerel, sar tumenge imar sigeder zoraha priphenďam the dovakerďam. Bo na vičinďa amen o Del pre oda, hoj te avas nažuže, ale hoj te dživas sveto dživipen. Ko kada na prilel, na prilel le Devles. Bo oda nane le manušestar, ale le Devlestar, savo tumen del peskre Svete Duchos. Pal o kamiben maškar o phrala tumenge na kampel te pisinel, bo tumen san korkore avrisikade le Devlestar, hoj jekh avres te kamen. Bo imar sikaven oda kamiben savore phralenge andre caľi Macedonija. Ale mangas tumen, hoj oda te keren mek buter. Keren sa prekal oda, hoj te dživen andro smirom a sako pes mi starinel pal peskro a mi kerel peskre vastenca e buči, avke sar tumenge oda phenďam. Bo oleha tumen ľikerena šukares anglal ola, ko na pačan, a na avena ňikaske pre meň. Amen kamas, phralale, hoj te džanen, so ela ole manušenca, save imar mule. Bo na kamas, hoj tumen te trapinen avke sar okla džene, saven nane naďej. Bo te amen pačas, hoj o Ježiš muľa a ušťiľa andral o meriben, ta akor pačas the oda, hoj o Del anela pale le Ježišoha olen, ko mule pačabnaha andre leste. Kada, so tumenge amen phenas, hin o lava le Rajeskre: Amen, save mek dživaha, sar avela o Raj, na predenašaha olen, ko imar mule. Bo sar šunďola o zoralo rozkazis, le archaňjeloskro hangos the le Devleskri truba, korkoro o Raj avela tele andral o ňebos a ola, ko mule andro Kristus, ušťena ešebna. A paľis amen, save avaha mek džide, avaha jekhvareste cirdle upre jekhetane lenca andro chmari, kaj pes arakhaha le Rajeha. A avke avaha le Rajeha pro furt. Vašoda tumen zoraľaren jekh avren kale lavenca. Phralale, pal o časi, kana oda avela, na kampel tumenge te pisinel, bo korkore mištes džanen, hoj o Džives le Rajeskro avela avke sar o živaňis prekal e rat. Bo sar vakerena: „Smirom hin a na mušinas pes te daral,“ akor e bari bibach, avela jekhvareste pre lende, sar o dukha pre khabňi džuvľi a na denašena. Ale tumen, phralale, na san andro kaľipen, hoj tumen oda Džives te zachudel sar o živaňis. Bo tumen savore san o čhave le švetloskre the o čhave le dživeseskre. Amen na sam o čhave le kaľipnaskre the la račakre. Vašoda, te na sovas avke sar okla džene, ale te avas upre a te avas strižba. Bo ola, ko soven, rači soven a ola, ko mačon, hine rači mate. Ale amen, save sam o čhave le dživeseskre, avas strižba, uras pre peste o pancjeris le pačabnaskro the le kamibnaskro a sar e prilba e naďej pro spaseňje. Bo o Del peske amen na kidňa avri pre peskri choľi, ale pre oda, hoj te dochudas o spaseňje prekal amaro Raj Ježiš Kristus, savo muľa vaš amenge, hoj te dživas jekhetane leha – či sam džide abo mule. Vašoda tumen zoraľaren a podhazden jekh avres, avke sar oda the keren. Mangas tumen, phralale, hoj tumenge te ľikeren olen, ko maškar tumende keren e phari buči, ko hine upral tumende andro Raj a sikaven tumen. Igen tumenge len važinen a kamen len vaš lengri buči. Dživen andro smirom jekh avreha! A mangas tumen, phralale: Dovakeren olenge, ko na kamen te kerel buči, podhazden olen, ko pes pomukle, pomožinen le slabenge a sakoneha ľikeren avri. Dodikhen pre oda, hoj ňiko te na visarel varekaske pale o nalačho vaš o nalačho, ale furt tumen snažinen te kerel o lačho jekh avreske a the savore manušenge. Furt radisaľon! Ma preačhen tumen te modľinel! Andre savoreste paľikeren, bo ada hin le Devleskri voľa prekal tumende andro Ježiš Kristus. Ma murdaren andre e jag le Svete Duchoskri. Ma dikhen tele o proroctva, ale savoro skušinen a o lačho tumenge muken. Ňič tumen te na chal le ňisave nalačhipnaha. A o Del korkoro, savo amen del o smirom, mi kerel tumendar sveten andre savoreste a mi doľikerel tumen – calo tumaro duchos, duša the ťelos – bi e mel, medik na avela pale amaro Raj o Ježiš Kristus. Verno hino Oda, ko tumen vičinel: Ov oda the kerela. Phralale, modľinen tumen vaš amenge! Pozdravinen šukares savore phralen jilestar. Mangav tumen anglo Raj: Pregenen kada ľil savore svete phralenge. E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi avel tumenca! Me o Pavol, o Silvan the o Timoteus pisinas le manušenge andre khangeri andro foros Tesalonika, save patrinen le Devleske, amare Dadeske the le Rajeske le Ježišoske Kristoske: E milosť the o smirom tumenge le Devlestar, amare Dadestar the amare Rajestar, le Ježišostar Kristostar! Phralale, amen mušinas vaš tumenge te paľikerel furt le Devleske a hin vaš soske, bo igen barol tumaro pačaben the tumaro kamiben jekh ke avreste. Vašoda the amen korkore pes lašaras tumenca andro khangera le Devleskre, hoj sar ľikeren avri a pačan andre savore tumare pharipena the skuški, savenca predžan. Kada savoro sikavel pre le Devleskro čačipnaskro sudos, a vašoda avena hodna te džal andro kraľišagos le Devleskro, vaš savo the cerpinen. Bo o Del hino čačipnaskro: Dela pale o pharipen olenge, ko tumenge keren o pharipen, ale tumenge, save san andro pharipen, dela o smirom le pharipnastar avke, sar the amenge, akor sar pes andral o ňebos sikavela o Raj o Ježiš peskre zorale aňjelenca. Akor marela andro jagale plameňa olen, ko na prindžaren le Devles, the olen, ko na šunen o evaňjelium amare Rajeskro le Ježišoskro. Lengro trestos hin, hoj ena zňičimen pro furt dur le Rajeskre mujestar the leskra slavakra zoratar, andre oda Džives, sar o Ježiš avela, hoj les te avel e slava savore leskre manušendar the e bari pačiv savorendar, save pačanďile. Tumen avena maškar lende, bo pačanďiľan amare sveďectvoske. Vašoda pes furt vaš tumenge modľinas, hoj tumendar amaro Del te kerel hodnen te dživel oda dživipen, andre savo tumen vičinďa, a hoj peskra zoraha te dokerel savoro lačho, so tumen kamen, a the dojekh pačabnaskri buči. Modľinas pes vaš oda, hoj o nav amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro te avel barardo andre tumende a tumen andre leste prekal e milosť, so del o Del the amaro Raj, o Ježiš Kristus. Te vakeras pal oda Džives, sar avela amaro Raj, o Ježiš Kristus, a sar amen lela ke peste, mangas tumen, phralale, ma den tumen te daravel avri ňisave duchoha, aňi laveha, aňi ľileha – so dičhol, hoj hin amendar –, so phenen, hoj o Džives le Kristoskro imar avľa. Ma den tumen ňisoha a ňikaha te klaminel, bo o Džives le Kristoskro na avela, medik pes na ačhela oda, hoj but manuša oddžana le pačabnastar, a medik pes na sikavela o Manuš le Binoskro, oda, kas o Del zňičinela andro peklos. Ov džala pre savoreste a hazdela pes upral savoreste, so pes vičinel Del, abo pes lašarel, vašoda peske bešela andro chramos le Devleskro a kerela pestar, hoj ov hino Del. Bisterďan, hoj pal oda imar vakeravas, sar somas ke tumende? A tumen džanen, so les akana zľikerel, hoj pes te sikavel ča andre oda časos, so hin dino prekal leste. A e zor le nalačhipnaskri imar kerel počoral, bo mek hino zľikerdo, no ča dži akor, medik na ela ilo het oda, ko les akana zľikerel. A paľis pes oda Manuš le Binoskro sikavela, saves o Raj o Ježiš murdarela le dichoha andral peskro muj a zňičinela peskra slavaha, sar avela. Oda Manuš le Binoskro avela savora zoraha le satanostar a kerela falošna znameňja the zazraki, hoj te cirdel andro nalačhipen olen, ko ena zňičimen, bo na priile a na kamle o čačipen, hoj te aven spasimen. Vašoda pre lende o Del bičhavel e zor, so len ľidžala andro bludi, hoj te pačan le klamišagoske. Avke ena odsudzimen savore, ko na pačanďile le čačipnaske, ale rado kamenas o nalačhipen. Ale amen mušinas furt te paľikerel le Devleske vaš tumenge, phralale, saven o Raj kamel. Bo o Del peske tumen avri kidňa sar ešebnen, hoj te aven spasimen, a pošvecinďa tumen le Duchoha the le pačabnaha andro čačipen. Akor, sar amendar šunďan o evaňjelium, vičinďa tumen ke oda, hoj te prilen e slava amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri. Vašoda, phralale, ačhen zorales a ľikeren oda, so sikľiľan, či amare lavestar abo amare ľilestar. A korkoro amaro Raj, o Ježiš Kristus, the o Del, amaro Dad, savo peske amen zakamľa a diňa amen peskra milosťaha o večno radišagos the e lačhi naďej, mi poťešinel tumare jile a mi del tumen zor andre dojekh lačho skutkos the lav. Dureder, phralale, modľinen tumen vaš amenge, hoj pes o lav le Rajeskro sig te rozľiďžal a te prilel andre pačiv the avrether avke sar ke tumende. A modľinen tumen, hoj te avas avricirdle andral e zor le nalačhe the napačivale manušendar, bo na sakones hin pačaben. Ale o Raj hino pačivalo. Ov tumen dela zor a chraňinela le nalačhestar. Pačas tumenge andro Raj, hoj imar keren a the kerena, so tumenge amen prikazinas. O Raj mi ľidžal tumare jile ko kamiben le Devleskro the ke trpezľivosť le Kristoskri. Prikazinas tumenge, phralale, andro nav amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro, hoj tumen te odcirden dojekhe phralestar, savo dživel leňivones a na dživel pal oda sikaviben, so amendar chudňan. Tumen korkore džanen, hoj kampel te kerel avke sar amen, bo amen na dživahas maškar tumende leňivones: Na chahas o maro ňikastar hijaba, ale andre buči phares kerahas rat-džives, hoj te na avas ňikaske tumendar pro starišagos. Amen kerďam oda, na vašoda, hoj amen na sas pre oda pravos, ale hoj tumenge te avas priklados, hoj te keren avke sar amen. A sar samas ke tumende, prikazinahas tumenge kada: „Oda, ko na kamel te kerel buči, aňi te na chal!“ Bo šunas, hoj varesave džene maškar tumende pes namištes ľikeren – ňič na keren, ča pes thoven andre ola veci, so lenge na kampel. Ajsenge prikazinas a priphenas prekal amaro Raj Ježiš Kristus, hoj šukares te keren buči, a avke te chan peskro maro. Ale tumen, phralale, ma preačhen te kerel o lačhipen, a te vareko na šunel amaro lav andre kada ľil, pre oda manuš tumenge den pozoris a ma zdžan tumen leha, hoj pes te ladžal. Ma len les sar ňeprijaťeľis, ale dovakeren leske sar phraleske. Korkoro o Raj, savestar avel o smirom, tumen mi del o smirom andre dojekh časos the andre savoreste. O Raj mi el tumenca savorenca! Me, o Pavol, pisinav mire vasteha kada pozdravos. Avke pisinav. Kada hin o znakos andre savore mire ľila. E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumenca savorenca! Me o Pavol, o apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, savo somas bičhado le Devlestar amare Spasiťeľistar the le Ježišostar Kristostar, savo hino amari naďej, pisinav le Timoteoske, mire čače čhaske andro pačaben: Mi del tut o Del o Dad the o Ježiš Kristus, amaro Raj, e milosť, o lačhejileskeriben the o smirom! Mangav tut, sar tut imar mangavas, sar džavas andre Macedonija, hoj te ačhes andro Efezus a te dovakeres varesave manušenge, hoj te na sikaven falošno sikaviben. Phen lenge, hoj pes te na zalen varesave bajkenca the le ňekoňečne rodokmeňenca, bo kajse lava na služinen le Devleskra bučake, savi pes kerel le pačabnaha, ale sigeder anen o vesekedišagi. O cieľos ole prikaziskro hin o kamiben, so avel andral o žužo jilo, andral o lačho svedomje the andral o čačo pačaben. Kada varesave džene našade a visarde pes ko diline vakeribena. On kamen te avel o učiťeľa le zakonoskre, ale aňi na achaľon, so vakeren, a aňi oda, pre soste avke ačhen. Ale amen džanas, hoj o zakonos hino lačho – te les vareko lel avke, sar kampel. A kada džanen, hoj o zakonos nane dino prekal o čačipnaskre, ale prekal ola, ko na doľikeren o zakonos a ko pes na podden – hino dino prekal o bijedevleskre the binošna, prekal ola, ko nane sveta aňi žuže, the prekal o vrahi, prekal ola, ko murdaren le dajen the le daden. O zakonos hino the prekal o lubara, prekal o murša, so soven le muršenca, prekal ola, ko cinen the bikenen le manušen, prekal o klamara the prekal ola, ko den lav klamišagoha, a prekal sakoneste, ko dživen avke, hoj pes oda na zdžal le saste sikavibnaha. Oda sikaviben šaj arakhas andro slavno evaňjelium le požehňimen Devleskro, savo mange sas dino te vakerel. Paľikerav le Ježišoske Kristoske, amare Rajeske, savo man diňa zor te kerel leskri buči. Paľikerav leske, hoj man dikhľa sar vernones a ačhaďa man andre služba, man, savo pre leste varekana namištes vakeravas, džavas pre leste a dukhavavas les. Ale o Del sas ke mande lačhejileskro, bo mek na somas andro pačaben a na džanavas, so kerav. Ale o Raj pre ma čhiďa avri barvales peskri milosť a diňa man o pačaben the o kamiben, so hin andro Ježiš Kristus. Kala lava, so phenav, hin čačipen a šaj len te prilel a te pačal: O Ježiš Kristus avľa pro svetos te spasinel le binošnen, savendar me som nekgoreder. Ale o Del sas ke mande lačhejileskro vašoda, hoj pre ma ešebno o Ježiš Kristus sikaďa peskri bari trpezľivosť, sar priklados prekal ola, ko pačana andre leste, a avke chudena o večno dživipen. Le večne Kraľiske, le jekhe Devleske, savo furt dživel a saves našťi te dikhel, mi džal e pačiv the e slava pro furt! Amen. Timoteus, čhavo miro, kada prikazis, so tuke dav, hino zathodo pro prorocka lava, save tuke sas angloda phende. Te keres pal ola lava, mares tut lenca o lačho mariben a ľikeres tuke o pačaben the o lačho svedomje! Varesave džene preačhile te šunel peskro svedomje, a vašoda lengro pačaben rozpeľa. Lendar hin o Himeneos the o Alexander, saven diňom le satanoske, hoj te odsikľon pes te ruhinel. Mangav tut anglal savoreste, hoj pes te keren o modľitbi, o mangipena, o prosbi vaš avrenge a the o paľikeribena vaš savore manuša. A modľinen tumen the vaš o kraľa the vaš savore autoriti, hoj te dživas andro smirom cicho dživipen andre savori pobožnosť the svetosť. Kada hin lačho the šukar anglo Del amaro Spasiťeľis, savo kamel, hoj savore manuša te aven zachraňimen a te prindžaren o čačipen. Bo hin ča jekh Del a hin ča jekh prostredňikos maškar o Del the maškar o manuša, o manuš Ježiš Kristus, savo počinďa peskre dživipnaha, hoj te cinel avri savore manušen. O Del amenge ada sikaďa andro spravno časos. Vašoda somas me ačhado sar o apoštolos the kazaťeľis, o učiťeľis le pohanenge, hoj lenge te vakerav pal o pačaben the čačipen. Vakerav čačo, na klaminav! Vašoda kamav, hoj pes o murša te modľinen pre dojekh than a te hazden o sveta vasta bi e choľi the vesekedišagos. Avke the o džuvľa pes mi uren rajikanes, avke sar kampel, žužipnaha the zľikeribnaha, jednoduche uchaňibnaha, bi o somnakaj, perli abo barikane gada, ale mi šukaľaren pes le lačhe skutkenca, avke sar oda kampel te kerel le džuvľenge, save phenen, hoj lašaren le Devles. E džuvľi cichones mi sikľol savora pokoraha. La džuvľake na domukav te sikavel, aňi te ľidžal le muršes, ale mi avel čhit. Bo o Adam sas stvorimen ešebno a až paľis e Eva. A na o Adam sas klamimen, ale e džuvľi sas klamimen a kerďa o binos. Ale e džuvľi ela zachraňimen prekal oda, hoj anela pro svetos le čhavoren, te ačhela andro pačaben, kamiben, sveto dživipen the zľikeriben. Kala lava hin čačipen: Te vareko kamel te ľidžal e khangeri, mangel peske lačhi služba. Oda, ko ľidžal e khangeri, mušinel te dživel avke, hoj te na avel pre leste so te phenel, murš jekha džuvľakro, strižbo, goďaver the rajikano, savo presikavel e pačiv le hoscenge a džanel te sikavel avren. Našťi avel pijakos, aňi maribnaskro, ale kovlo, aňi ajso, savo pes choľarel sig, aňi ajso, savo izdral pal o love. Mušinel mištes te ľidžal peskro kher a te sikavel le čhaven, hoj les te šunen a te den pačiv. Ale te vareko na džanel te ľidžal peskro kher, sar pes paľis starinela pal e khangeri le Devleskri? Oda, ko ľidžal e khangeri, našťi avel terno andro pačaben, hoj te na ačhel barikano a te na avel odsudzimen avke sar o beng. Ale mušinel pal leste te džal o lačho hiros the le manušendar, save na pačan, hoj te na perel andre ladž aňi le bengeske andre pasca. Avke the o dijakona mušinen te dživel pačivalones a mušinen te doľikerel peskro lav. Našťi aven ajse, save pijen but mol, abo hine izdrade pal o love, ale ajse, save o čačipen le pačabnaskro ľikeren andro žužo svedomje. No the on mi aven ešeb skušimen avri a paľis, sar pre lende na ela so te phenel, šaj keren e dijakonoskri služba. Avke the lengre romňija te aven lačhe, na pľetkarki, ale strižba the pačivale andre savoreste. Le dijakonen mi el ča jekh romňi a mi džanen mištes te ľidžal peskre čhaven the peskre khera. Bo pal ola, ko mištes keren e dijakonoskri služba, džal o lačho hiros a šaj vakeren bi e dar pal o pačaben andro Ježiš Kristus. Pisinav tuke kada ľil, ale pačav, hoj sig ke tu avava. No, te avľomas nasig, kamav, hoj te džanes, sar pes kampel te ľikerel andro kher le Devleskro, so hin e cirkev le džide Devleskri, o slupos the o zoralo zaklados le čačipnaskro. Čačes viznavinas, baro garuďipen hin andre oda, so pačas: O Kristus sas zjavimen andro ťelos, ospravedlňimen andro Duchos, dikhle les o aňjela, maškar o narodi pal leste kazinenas, pačanďile andre leste andro svetos a sas ilo upre andre slava. O Duchos phenel igen jasňe, hoj andro posledna časi oddžana varesave džene le pačabnastar a ľikerena pes le klamišagoskre duchendar the le demonengre sikavibenendar. Kada sikaviben avel le dujemujengre manušendar, save klaminen a na šunen imar peskro svedomje, sar te lende uľahas avrilabardo le jagale trasteha. Kala manuša sikaven, hoj nane mištes te džal romeste, a zakazinen te chal varesave chabena, so o Del kerďa, hoj len paľikeribnaha te chan ola, ko pačan a prindžaren o čačipen. Ale savoro, so o Del kerďa, hin lačho a ňič na kampel te odčhivel het, te pes prilel paľikeribnaha. Bo o chaben pes pošvecinel le Devleskre laveha the la modľitbaha. Te kada sikaveha le phralen, aveha lačho služobňikos le Ježišoske Kristoske, avribarardo le pačabnaskre lavenca the le lačhe sikavibnaha, savestar tut dži akana ľikerehas. Ale ola bijedevleskre paramisa ma prile, ale sigeder tut zoraľar andro sveto dživipen anglo Del. Bo te zoraľares tiro ťelos, oda anel ča frima chasna, ale o sveto dživipen anel chasna the andre kada dživipen the andre oda dživipen, so avela. Kala lava hin čačipen a šaj len te prilel a te pačal. Vašoda keras buči a trapinas pes, bo mukas pes pro džido Del, savo hino Spasiťeľis savore manušenge, no mek buter olenge, ko pačan. Kada prikazin a sikav. Ma domuk, hoj tut vareko te dikhel tele vaš oda, bo sal terno. Ale sikav o priklados le pačabnaskre manušenge, sar pes kampel te ľikerel andro lav, dživipen, kamiben, pačaben the žužipen. Medik me avava, gen o Lav, kazin a sikav le manušen. Ma zamuk oda duchovno daros, so hin andre tu a savo tuke sas dino prekal o prorocko lav, sar pre tu o starši thode peskre vasta. Kala veci ker a muk tut andre oda cale jileha, hoj savore manuša te dikhen, sar džas anglal andro pačaben. De tuke pozoris pre tu the pre tiro sikaviben. Ačh andre oda! Bo te kada kereha, zachraňineha tut a the olen, ko tut šunen. Le phuredere manušeske ma dovaker zoraha, ale dovaker leske sar dadeske, le ternederenge sar phralenge, le phuredere džuvľenge sar dajenge a le ternedere džuvľenge sar pheňenge, andre savoro žužipen. De pačiv le vdoven, save hine čačes vdovi. Bo te hin varesava vdova čhave abo vnučata, on pes ešeb mi sikaven te avel pobožna andre peskro kher oleha, hoj den pale o lačhipen le dajenge the le dadenge, bo oda hin šukares anglo Del. E čači vdova, savi hiňi korkori a nane la ňiko, pes zmukel pro Del a rat-džives hiňi andro modľitbi the mangipena. Ale ajsi vdova, savi dživel rozmukles, hiňi muľi, kajte dživel. Prikazin lenge kada, hoj ňikas pre lende te na avel so te phenel, bo te pes vareko na starinel pal peskri famelija a meksa buter pal ola džene, ko leha dživen andro kher, akor zaprinďa o pačaben a hino goreder sar o napačabnaskre. Vdovake pes rachinel odi, savake hin buter sar šovardeš (60) berš a sas ča jekhvar veraduňi a džal pal late o lačho hiros, hoj kerelas o lačhipen, bararďa avri le čhaven, prilelas le hoscen, thovelas avri (omorelas) o pindre le Devleskre manušenge, pomožinelas olenge, ko hine andro pharipen, a kamelas te kerel savoro lačhipen. Ale ma rachin le ternedere vdoven, bo sar len cirdela te džal romeste, šaj pes visaren le Kristostar a anen pre peste o sudos, bo na doľikerde oda ešebno lav, so les dine. A mek paš oda sikľon ňič te na kerel, ča te phirel kher kherestar a na ča, hoj ňič na keren, ale mek vakeren pal oda, so lenge na kampel, keren o pľetki a thoven pes andre savoreste. Vašoda kamav, hoj o terneder vdovi te džan romeste, te avel len čhave a te starinen pes pal peskre khera, bo oleha na domukena olenge, ko pre amende džan, hoj pal amende te vakeren namištes. Bo varesave vdovi pes imar visarde pale a džan pal o satan. Te varesava pačabnaskra džuvľa hin vdova andre lakri famelija, mi starinel pes pal late, hoj te na avel pre khangeri o starišagos, hoj e khangeri pes te starinel pal ola, ko hine čačes vdovi. Le staršen, save mištes ľidžan e khangeri, kampel te del duvar ajci pačiv; no mek buter olen, ko služinen andro lav a sikaven. Bo hin pisimen: „ Na phandeha o piskos la gurumňake, savi kerel buči, hoj te na chal “; a: „Oda, ko kerel buči, zaslužinel peske o počiňiben. “ Te tuke phenela vareko vareso pre oda, ko ľidžal e khangeri, ma prile oda, te nane duj abo trin švedki. Olen, ko keren bini, karhin anglal savoredženende, hoj pes te daran the okla džene. Mangav tut anglo Del, anglo Ježiš Kristus the anglo avrikidle aňjela, hoj tut te ľikeres pal kada a te aves čačipnaskro ke dojekh a te na kides tuke avri ňikaskri sera. Ma thov pre ňikaste sig o vasta a te na chal tut ňič avrengre binenca. Ľiker tut, hoj te aves žužo. Ma pi imar ča paňi, ale pi po sikra the mol, bo furt tut dukhal e džombra a furt sal nasvalo. Varesave dženengre bini igen dičhol a džan anglal lende pro sudos, aver dženengre bini pes sikavena, sar ela o sudos. Avke the o lačhe skutki igen dičhol a te len mek na dičhol, našťi ačhena garude. Savore manuša, save hine otroka, mi presikaven peskre rajenge savori pačiv, hoj ňiko te na dikhel tele o lav le Devleskro the amaro sikaviben. Ola manuša, kas hin pačabnaskre raja, te na sikaven lenge frimeder pačiv vašoda, hoj hine phrala. Mi služinen lenge mek feder, bo ola, kaske služinen, hine pačabnaskre a on len kamen. Kada sikav a prikazin. Te vareko sikavel avres a na ľikerel pes le saste lavendar, so phenďa amaro Raj o Ježiš Kristus, aňi le sikavibnastar pal o pačabnaskro dživipen, ajso manuš peske pal peste but gondoľinel a na džanel ňič – furt pes kamel te kerel a te vesekedinel pro lava. Olestar avel e zavisť, o vesekedišagi, o džungale vakeribena the o nalačho gondoľišagos pal aver a furt pes vesekedinen o manuša, save namištes gondoľinen a savenge chibaľinel o čačipen, a save peske gondoľinen, hoj o dživipen le Devleha hin o drom ko barvaľipen. He, hin le manušes but barvaľipen olestar, hoj služinel le Devleske, te hino spokojno oleha, so les hin. Bo ňič peha pro svetos na anďam a ňič peha pal o svetos aňi našťi las, ale te amen hin o chaben the o uraviben, avas oleha spokojna. Ola, ko kamen te barvaľol, peren andro pokušeňje, andre pasca the andro but nagoďaver the nalačhe žadosci, so doanen le manušen andro meriben a zňičinen len. Bo o kamiben ko love hin o koreňis savore nalačhipnaske. Varesave džene andre oda pele, odgele le pačabnastar a kerde korkore peske but dukha. Ale tu, manušeja le Devleskro, denaš kajse vecendar a dža pal oda, so hin čačipnaskro, pal o dživipen, so hin le Devleske pre dzeka, pal o pačaben, pal o kamiben, pal e trpezľivosť the pal e krotkosť. Mar tut o lačho pačabnaskro mariben a chude mištes o večno dživipen, andre savo salas vičimen akor, sar phenďal o lačho viznaňje anglo but švedki. Prikazinav tuke anglo Del, savo del savoreske o dživipen, the anglo Ježiš Kristus, savo phenďa avri o lačho viznaňje anglo Pontsko Pilat: Doľiker oda, so tuke phenďom pačivalones the žužes, medik pes na sikavela amaro Raj o Ježiš Kristus. Ov pes sikavela andro časos, so diňa o Del, savo hino korkoro požehňimen Raj, o Kraľis le kraľengro the o Raj le rajengro. Jekh ov, o Del, šoha na merel a bešel andro švetlos, kaj ňiko našťi džal; ňisavo manuš les šoha na dikhľa a aňi les našťi dikhel. Leske mi džal e pačiv the e večno zor! Amen. Le barvalenge andre kada svetos phen, hoj pes te na ľidžan upre a te na pes muken pro barvaľipen, so nane isto, ale pro džido Del, savo amen del barvales sa, so amenge kampel pro bachtalo dživipen. Prikazin lenge, hoj te keren o lačhipen, te barvaľon andro lačhe skutki, te aven ščira a te džanen pes te rozďelinel avrenca. Kavke peske skidena o barvaľipen, so hin o lačho zaklados andre oda časos, so avela, hoj te dochuden oda čačo dživipen. Timoteus, doľiker oda, so tuke sas dino le Devlestar. Obdža a ma šun olen, ko vakeren o bijedevleskre diline lava a phenen pre ola lava, hoj oda hin o prindžaripen. Oda nalačho sikaviben zachudňa varesave dženen a zabludzinde andral o pačaben. E milosť tumenca! Me o Pavol, o apoštolos le Ježišoskro Kristoskro le Devleskra voľatar, savo somas bičhado te vakerel pal o dživipen andro Ježiš Kristus, pal savo o Del angloda diňa lav, pisinav le Timoteoske, mire čhaske, saves kamav: Mi del tut o Del, o Dad, the o Ježiš Kristus, amaro Raj, e milosť, o lačhejileskeriben the o smirom! Paľikerav le Devleske, saveske služinav avke sar the mire dada andral o žužo svedomje, sar mange pre tu furt rat-džives leperav andre mire modľitbi. Na bisterav pre tire apsa a kamav tut te dikhel, hoj te avav naplňimen le radišagoha. Leperav mange pre tiro žužo pačaben, savo sas ešeb andre tiri baba Loisa the andre tiri daj Eunika, a pačav oleske, hoj akana hin the andre tu. Vašoda tuke leperav: Rozlabar e jag le Devleskre daroskri, so hin andre tu akorestar, sar pre tu thoďom mire vasta. Bo o Del amen na diňa darandutno duchos, ale Duchos, savo amen del zor, kamiben the sasťi goďi. Vašoda tut ma ladža vaš o sveďectvos le Rajeskro, aňi vaš ma, hoj bešav vaš leske andre bertena, ale jekhetane manca zľidža o cerpišagos vaš o evaňjelium andre zor le Devleskri. O Del amen zachraňinďa a vičinďa, hoj te avas leskre sveta manuša, na prekal amare skutki, ale prekal leskro planos the prekal leskri milosť, so amen diňa andro Ježiš Kristus mek angloda, sar chudle o časi. Kadi milosť pes sikaďa akana, sar pes sikaďa amaro Spasiťeľis, o Ježiš Kristus. Ov zňičinďa o meriben a prekal o evaňjelium anďa pro švetlos o večno dživipen. Me somas ačhado apoštoloske, kazaťeľiske the učiťeľiske andre kada evaňjelium. Vašoda the cerpinav, ale na ladžav man, bo džanav, kaske pačanďiľom; a pačav, hoj les hin zor dži andre oda Džives te doľikerel oda, so mange sas dino. Ľiker tut mištes ole saste lavendar, so mandar šunďal, a mi aven tuke sar priklados andro pačaben the kamiben andro Ježiš Kristus. Oda lačhipen, so amenge sas dino, doľiker le Svete Duchoskra zoraha, savo dživel andre amende. Džanes, hoj pes mandar visarde savore, save hine andre Azija; maškar lende hin the o Figelos the o Hermogenes. Mi el o Raj lačhejileskro ke Oneziforoskro kher, bo buterval man zoraľarďa a na ladžalas pes vaš ma, hoj som andre bertena. Ale sar avľa andro foros Rim, igen man rodelas a arakhľa man. Mi del leske o Raj, hoj te arakhel o lačhejileskeriben le Rajestar andre oda Džives. Tu džanes nekfeder, keci pašal mande kerelas andro Efezus. Avke tu, čhavo miro, av zoralo andre odi milosť, so amen hin andro Ježiš Kristus. Oda, so šunďal mandar anglo but švedki, de avre pačivale manušenge, save džanena te sikavel the avren. Zľidža manca o pharipen sar lačho slugaďis le Ježišoskro Kristoskro. Ňisavo slugaďis, savo džal andro mariben a kamel te avel pre dzeka peskre veľiťeľiske, pes na mišinel andre aver buča. Te vareko denašel pro preťeki, našťi zviťazinel, te na denašel pal o pravidla. O manuš, savo kerel phares buči pre maľa, kamľahas ešebno te chudel le uľipnastar. Gondoľin pal oda, so vakerav. O Raj tuke dela savoro te achaľol. Ma bister pro Ježiš Kristus, le Davidoskro čhavo, savo ušťiľa andral o meriben, avke sar me vakerav andre miro evaňjelium. Vaš oda evaňjelium cerpinav avke, hoj som phandlo le lancenca sar živaňis, ale o Lav le Devleskro nane zaphandlo. Vašoda zľidžav savoro, vaš o avrikidle manuša, bo kamav, hoj the on te dochuden o spaseňje andro Ježiš Kristus the e večno slava. Čačipnaskre hin kala lava: „Te leha jekhetane muľam, jekhetane leha the dživaha; te ľikeraha avri, jekhetane leha the kraľinaha; te les amen zaprinaha, the ov amen zaprinela; te amen na sam verna, ov ačhel verno furt, bo našťi pes korkoro zaprinel.“ Kada lenge leper a mang len anglo Del, hoj pes te na vesekedinen pro lava, se oda nane pre ňisoste lačho a musarel olen, ko oda šunen. Ker sa prekal oda, hoj tut te sikaves anglo Del sar manuš, savo pes na mušinel te ladžal vaš peskri buči a savo mištes vakerel o čačipnaskro lav avke, sar kampel. Ľiker tut dur le bijedevleskre the diline lavendar, bo kajse lava ľidžan le manušen dur le Devlestar a lengre lava rozdžana a barona sar e rakovina. Lendar hine the o Himeneos the o Filetos. Kala džene odgele dur le čačipnastar, sar vakeren, hoj o mule imar ušťile andral o meriben a kaleha musaren varekaske o pačaben. Ale o zoralo zaklados le Devleskro ačhel a hino zapečaťimen kale lavenca: „ O Raj džanel olen, ko hine leskre “; a: „Mi oddžal le nalačhipnastar sako, ko viznavinel o nav le Rajeskro!“ Andro baro kher nane ča somnakune the rupune nadobi, ale the kaštune the čikakre; oda jekh pre pačiv, ale dujta nane pre pačiv. Te pes vareko obžužarela ole vecendar, ela sar e nadoba pre pačiv, sveto, so anel e chasna le Rajeske a hiňi pripravimen pre dojekh lačhi buči. Denaš het le terňikane žadoscendar a dža pal o spravodľišagos, pal o pačaben, pal o kamiben the pal o smirom jekhetane olenca, ko andral o žužo jilo lašaren le Rajes. Ale o diline the nagoďaver lava odmar, se džanes, hoj ole lavendar aven ča o vesekedišagi. A le Rajeskre sluhaske pes na kampel te vesekedinel, ale kampel leske te avel lačho ke sakoneste. Mušinel te džanel te sikavel a te zľidžal the o nalačho. Mušinel te džanel šukares te dovakerel olenge, ko pre leste vakeren, andre naďej, či lenge jekhvar o Del na dela te visarel pes a te prindžarel o čačipen, a avke avlehas ke goďi a denašlehas avri andral e pasca le bengeskri, andre savi sas zachudle, hoj te keren leskri voľa. Ale kada te džanes, hoj andro posledna dživesa avena phare časi. Bo o manuša rado dikhena ča pes korkoren, igen kamena o love a ena lašarde the barikane; namištes vakerena pal aver, na šunena le dajen the le daden, ena ňevďačna the bijedevleskre, bi o kamiben, bi o jilo, pľetkošna, na zľikerena pes, ena igen dziva, na kamena o lačhipen, ena zradci, ena splašimen a igen pes ľidžana upre. Buter kamena o rozkošno dživipen sar le Devles. Kerena pestar, hoj hine pačabnaskre, ale e zor le pačabnaskri zaprinena. Chraňin tut kajse manušendar. Bo varesave lendar džan andro khera a diliňaren andre le slabe džuvľen, saven hin but bini a hine ľigende le všelijake žadoscenca; ola džuvľa furt sikľon, ale šoha našťi prindžaren o čačipen. Sar o Jannes the o Jambres džanas pro Mojžiš, avke the kala džene džan pro čačipen, bo lengro gondoľišagos hino musardo a nane dokazimen andro pačaben. Ale imar na džana dureder anglal, bo lengro diliňipen dikhena savore, avke sar pes sikaďa the o diliňipen kole duje dženengro. Ale tu tut mištes ľikerehas mire sikavibnastar a kerehas avke sar me andre miro dživipen, bo tu dikhehas miro pačaben, miro zľikeriben, miro kamiben the miri trpezľivosť, a the oda, sar pre mande o manuša džanas. Dikhehas the o pharipena, so man sas andre Antiochija, Ikonija the andre Listra. Tu džanes, sar pre mande o manuša igen džanas a soha pregeľom. No andral savoreste man o Del iľa avri. A o manuša džana the pre savorende, ko kamen te dživel o sveto dživipen le Ježišoha Kristoha. Ale o nalačhe manuša the o podvodňika džana furt dureder andro nalačhipen. Diliňarena andre le manušen a the korkore ena andre diliňarde. Ale tu ačh andre oda, so sikľiľal, the andre oda, so pačanďiľal, se džanes, kastar oda sikľiľal. Bo imar ciknovarestar prindžares le Devleskre lava, so tut den goďi pre oda, hoj te aves zachraňimen le pačabnaha andro Ježiš Kristus. Sa, so hin pisimen andre le Devleskro lav, avel andral le Devleskro muj a hino lačho pre oda, hoj le manušes te sikavel, te dovakerel leske andro dživipen, te karhinel les a te bararel les avri andro spravodľišagos, hoj o manuš le Devleskro te avel pripravimen the vizbrojimen pre dojekh lačhi buči. Igen tut mangav anglo Del the anglo Ježiš Kristus, savo sudzinela le džiden the le mulen, sar avela leskro kraľišagos: Av pripravimen te vakerel o Lav le manušenge andro lačho the nalačho časos, dovaker lenge, karhin, podhazde a sikav andre savori trpezľivosť. Bo avela ajso časos, hoj o manuša na kamena te šunel o sasto sikaviben, ale rodena peske le učiťeľen, save len sikavena oda, so on kamena te šunel. A visarena peskre kana le čačipnastar ko paramisa, ale tu av strižbo andre savoreste, zľiker savoro pharipen, ker e buči sar o evaňjelistas a doker mištes tiri buči. Bo me som imar obetimen a imar avľa miro časos, hoj te džav pal kada svetos. O lačho mariben man domarďom, o denašiben dodenašľom, o pačaben doľikerďom. Imar mange hin pripravimen e koruna le spravodľišagoskri, savi man dela andre oda Džives o Raj, o spravodľivo Sudcas – no, na ča man, ale the savoren, ko užaren kamibnaha pre leste, sar ov avela. Snažin tut so neksigeder te avel pal ma. O Demas man omukľa, bo pes zakamľa andre kada svetos a geľa andre Tesalonika. O Krescens geľa andre Galacija a o Titus andre Dalmacija. Ča o Lukaš hino manca. An tuha le Marek, bo the ov mange but pomožinel andre buči. Le Tichikus bičhaďom andro Efezus. Sar aveha, an tuha o plašťos, so mukľom andre Troada ko Karpos. An tuha the o ľila, ale mek buter o zvitki, so sas pisimen pre cipa. O kovačis Alexander mange kerďa but nalačho. O Del leske dela pale vaš oda, so kerďa. A the tu tut lestar chraňin, bo igen džalas pre amare lava. Sar ešebnovar ačhavas pro sudos vaš mange, na sas ňiko manca, ale savore man omukle. Te na pes lenge oda rachinel. Ale o Raj ačhelas paš ma a zoraľarďa man, hoj te avel prekal mande vakerdo o evaňjelium a hoj les te šunen savore narodi. Somas avricirdlo andral o piskos le ľevoske. O Raj man the cirdela avri andral savoro nalačhipen a zachraňinela man a lela andre peskro ňeboskro kraľišagos. Leske mi džal e slava pro furt! Amen. Pozdravin la Priska, le Akvilas the le Oneziforoskri famelija. O Erastos ačhiľa andro Korint. Le Trofimus mukľom nasvales andro foros Miletus. Ker savoro prekal oda, hoj te aves mek anglo jevend. Pozdravinel tut o Eubulos, o Pudens, o Linus, e Klaudija the savore phrala. O Raj mi el tire duchoha. E milosť le Devleskri mi el tumenca! Kada ľil pisinav me o Pavol, o služobňikos le Devleskro the o apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, savo somas bičhado, hoj te vakerav pal o pačaben olenge, kas peske o Del avri kidňa, a te sikavav len te prindžarel o čačipen, so len ľidžal andro pobožno dživipen the andre naďej pro večno dživipen, pal savo amen o čačipnaskro Del diňa lav mek sigeder, sar sas o svetos stvorimen. A andre peskro časos oda lav sikaďa andre kazeň, savi mange sas diňi pro prikazis le Devleskro amare Spasiťeľiskro. Pisinav le Titoske, mire čače čhaske, andre amaro jekhetano pačaben: Mi del tut o Del o Dad the o Ježiš Kristus, amaro Spasiťeľis, o smirom the e milosť! Vašoda tut mukľom pre Kreta, hoj ode te prikeres oda, so mek kampel, a hoj andre savore fori te ačhaves le staršen, avke sar tuke oda phenďom. O starši mušinel te dživel žužo dživipen, te avel verno peskra romňake, leskre čhave mušinen te avel pačabnaskre, pal save na vakeren, hoj hine rozmukle abo na šunen. Bo oda, ko ľidžal e khangeri, hino sar o spravcas le Devleskro a mušinel te dživel žužo dživipen. Našťi pes ľidžal upre, aňi sig choľisaľol, našťi avel pijakos, aňi maribnaskro murš aňi oda, ko izdral pal o love. Ale mušinel te džanel te del pačiv le hoscen, te kamel o lačhipen, te zľikerel pes, te avel goďaver, čačipnaskro a sveto. Mušinel pes te ľikerel le čačipnaskre lavestar avke, sar sikľiľa amendar. Mušinel te džanel te zoraľarel le manušen andro sasto sikaviben a te dovakerel olenge, ko džan pre oda sikaviben. Bo hin but ajse manuša, so pes vzburinen, but vakeren a diliňaren andre o goďa. A nekbuter oda keren ola le Židendar. Lenge kampel te phandel andre o muja, bo vaš o napačivalo ziskos rozmaren cala fameliji, bo sikaven oda, so našťi. Jekh lengro prorokos phenďa: „O Kreťana hine furt klamara, dziva džviri, leňiva pera.“ Kada, so pre lende phenen, hin čačipen. Vašoda lenge zorales dovaker, hoj te sasťon avri andro pačaben, te na pes ľikeren le židovike paramisendar the le prikazaňjendar, so vakeren ola manuša, save pestar odčhide o čačipen. Le žuženge hin savoro žužo. Ale le melalenge the olenge, ko na pačan, nane ňič žužo a meľarďi hin the lengri goďi the lengro svedomje. On phenen, hoj prindžaren le Devles, ale oleha, so keren, sikaven, hoj les na prindžaren. Hine odporna, na šunen a na džanen te kerel ňič lačho. Ale tu, Titus, vaker oda, so kampel andro sasto sikaviben. O phureder murša mi en strižba, pačivale, goďaver, saste andro pačaben, kamiben the andre trpezľivosť. A the o phureder džuvľa pes mi ľikeren avke, sar kampel le pobožne manušenge te dživel, te na vakeren o pľetki, te na aven otrokiňi la moľake. Mi sikaven oda, so hin lačho, a mi den le ternedere džuvľen goďi, hoj te kamen peskre romen the peskre čhaven. O terneder džuvľa mi en goďaver the pačivale, mi starinen pes pal peskre khera, mi en lačhe a mi podden pes peskre romenge, hoj ňikas te na avel so te phenel pro Lav le Devleskro. A le terneder muršenge tiš dovaker, hoj te aven goďaver andre savoreste. Tu korkoro lenge presikav andre savoreste, sar kampel te kerel o lačhipen. Oda, so sikaves, mi el pačivalo the lačho. Oda, so len sikaves, mi en čače lava, pre save ňiko našťi ňič phenela, hoj pes te ladžan ola, ko pre tumende džan, bo na ela len pre tumende so te phenel. O sluhi pes andre savoreste mi podden peskre rajenge, hoj lenge te aven pre dzeka. Te na lenge odvakeren a te na lenge čoren, ale mi presikaven lenge andre savoreste e vernosť, hoj savoreha te šukaľaren o sikaviben pal o Del, amaro Spasiťeľis. Bo o Del sikaďa peskri milosť, savi šaj spasinel savore manušen. Odi milosť le Devleskri amen sikavel, hoj te das pestar het o bijedevleskro dživipen the o žadosci le svetoskre a pre kada svetos te dživas andro goďaveripen, čačipen the andre sveto dar anglo Del a te užaras pre oda bachtalo Džives, pre savo pes mukas, sar pes sikavela e slava le bare Devleskri the amare Spasiťeľiskri, le Ježišoskri Kristoskri. Ov diňa pes korkores vaš amenge, hoj amen te cinel avri andral savoro nalačhipen a hoj peske te žužarel peskre avrikidle manušen, save igen kamen te kerel o lačhipen. Kada len sikav, dovaker lenge a phen lenge pre goďi savora autoritaha. Ma domuk, hoj tut vareko te dikhel tele. Leper le manušenge, hoj pes te podden le vladarenge the le autoritenge, hoj len te šunen a te aven pripravimen te kerel dojekh lačho skutkos. Phen lenge, hoj pre ňikaste te na vakeren pľetki a te na pes vesekedinen, ale mi aven kovlejileskre a mi presikaven o lačhipen savore manušenge. Bo the amen samas varekana nagoďaver a na šunahas le Devles. Bludzinahas a samas otroka le všelijake žadoscenge the rozkošenge; dživahas andre choľi a zavidzinahas. Aver manuša amen narado dikhenas a the amen len. Ale sar pes sikaďa o lačhipen le Devleskro, amare Spasiťeľiskro, the leskro kamiben ko manuša, ov amen zachraňinďa a oda na sas vaš amare lačhe skutki, so amen kerďam, ale vašoda, bo ov hino lačhejileskro. Zachraňinďa amen prekal o Sveto Duchos, savo amen znovuzrodzinďa a diňa amen o nevo dživipen oleha, hoj amen obžužarďa. O Del pre amende barvales čhiďa avri le Svete Duchos prekal o Ježiš Kristus, amaro Spasiťeľis, hoj te avas ospravedlňimen prekal leskri milosť a te chudas sar ďeďiča o večno dživipen, pre savo pes mukas the užaras. Kada lav hin čačipen. A kamav, hoj te keres savoro pre oda, hoj ola, ko pačanďile andro Del, te aven oddine te kerel o lačhe skutki. Kada hin oda, so hin pro lačho the pre chasna le manušenge. Ale obdža o diline phučibena the o vakeribena pal o rodokmeňa, o vesekedišagi the o spričkišagi pal o zakonos, bo nane pre ňisoste a na anen ňisavi chasna. Kajse manušeske, savo rozmarel e khangeri, phen pre goďi jekhvar the duvar. Paľis tut leha te na chal buter ňič. Tu džanes, hoj kajso manuš hino previsardo, kerel o bini a korkoro pes odsudzinel. Sar ke tu bičhavava le Artemas abo le Tichikus, ker savoro pre oda, hoj te aves pal ma andro Nikopolis, bo kamav ode te ačhel prekal o jevend. Ker avke, sar nekfeder džanes, hoj te pomožines le pravňikoske le Zenaske the le Apolloske, hoj len te avel savoro, so lenge kampel pro drom. The amare manuša mi sikľon te kerel o lačhe skutki ode, kaj kampel, hoj the on te anen chasna. Pozdravinen tut savore, so hine manca. Pozdravin amare phralen andro pačaben, save amen kamen. Le Devleskri milosť mi el tumenca savorenca. Me o Pavol, o bertenarošis vaš o Ježiš Kristus, the o phral o Timoteus pisinas le Filemonoske, saves igen kamas a savo amenca jekhetane kerel e buči, pisinas the la pheňake la Apfijake the le Archipaske, savo amenca jekhetane kerel e buči, a the la khangerake, so pes zdžal andre tiro kher. Mi del tumen o Del amaro Dad the o Raj o Ježiš Kristus e milosť the o smirom! Me paľikerav mire Devleske furt, sar tut leperav andre mire modľitbi, bo šunav pal o pačaben, so tut hin ko Ježiš ke amaro Raj the pal tiro kamiben ke savore manuša le Devleskre. Modľinav man, hoj oda pačaben, so amen hin jekhetane, te zoraľol andre tu, a avke te prindžares savoro lačhipen, so amen hin andro Kristus. Hin man igen baro radišagos tire kamibnastar, phrala miro, bo le Devleskre manuša chudle tutar e nevi zor andro jile. Me tuke andro Kristus the šmelones šaj rozkazinďomas, so kampel te kerel, ale vašoda, hoj tut kamav, mangav man tuke, me, o Pavol, phureder manuš a akana the bertenarošis vaš o Ježiš Kristus. Mangav tut vaš o Onezimus, savo ačhiľa miro duchovno čhavo, sar somas andre bertena. Ov tuke varekana na sas pre chasna, ale akana hino pre chasna the tuke the mange. Bičhaďom les pale ke tute a leha džal the miro jilo. Kamľom mange les te mukel paš mande, hoj ov mange vaš tuke te služinel, medik som andro lanci vaš o evaňjelium. Ale na kamľom te kerel ňič bijal oda, hoj te džanav, so pre oda tu phenes, bo na kamav pre tu te ispidel, ale kamav, hoj oda lačhipen te avel korkoro tire jilestar. Talam tutar sikra odgeľa vašoda, hoj paľis tuha te avel pro furt, imar na sar otrokos, ale imar buter sar otrokos: sar lačho phral. Hino igen lačho mange a tuke meksa buter, the sar manuš the sar phral andro Raj. Te man ľikeres sar oles, ko tuha jekhetane kerel e buči, prile les avke sar man. Te tuke kerďa vareso nalačho, abo te tuke kamel vareso, rachin oda mange. Me, o Pavol, kada pisinav mire vasteha: Me počinava. Na kamav tuke te leperel, hoj mange kames mek the tut korkores. He, kamav, phrala, hoj man tutar te avel varesavi chasna andro Raj. Ker mange radišagos andro jilo andro Kristus! Pisinďom oda avke, bo pačav, hoj sal šundo a kereha meksa buter, sar tuke phenďom. A mek tut mangav: Pripravin mange o than pro soviben, bo pačav, hoj o Del šunela avri tumare modľitbi a dela man tumenge pale. Pozdravinel tut o Epafras, savo hino manca andre bertena vaš o Ježiš Kristus. Pozdravinen tut the ola, ko jekhetane manca keren e buči – o Marek, o Aristarchos, o Demas the o Lukaš. E milosť amare Rajeskri le Ježišoskri Kristoskri mi el tumare duchoha! Varekana čirla o Del vakerelas ke amare dada buterval the but sposobenca prekal o proroka, ale akana andre kala posledna dživesa prevakerďa ke amende prekal peskro Čhavo, saveha stvorinďa sa, so hin pro ňebos the pre phuv, a saves ačhaďa sar ďeďičis savoreske. Le Devleskri slava avel avri prekal o Čhavo a o Čhavo hino ipen ajso sar o Del. Ov savoro ľikerel peskre zorale laveha. Sar dokerďa oda, hoj obžužarďa le manušen le binendar, bešľa peske andro ňebos pal e čači sera le Nekzoraledere Devleske. Ov ačhiľa ajci bareder le aňjelendar, keci oda nav, so chudňa, hino bareder lengrendar. Se o Del šoha na phenďa ňisave peskre aňjeloske: „ Tu sal miro Čhavo, adadžives ačhiľom tiro Dad. “ A o Del šoha na phenďa pal ňisavo aňjelos: „ Me avava leskro Dad a ov ela miro Čhavo. “ A sar o Del bičhaďa andro svetos peskre jekhore Čhas, phenďa: „ Savore aňjela le Devleskre mušinen anglal leste te banďol. “ Pal o aňjela o Del phenel: „ Ov kerel peskre aňjelendar balvaja a peskre služobňikendar jagale jaga. “ Ale pal o Čhavo phenďa: „ Tiro tronos, ó, Devla, hino na veki vekov a tu kraľineha le spravodľive žezloha! Zakamľal tut andro spravodľišagos a našťi avri ačhes o nalačhipen, vašoda tut o Del, tiro Del, pomazinďa le olejoha pro radišagos buter sar olen, ko hine tuha. “ Ov the phenďa: „ Tu, Rajeja, anglal savoreste stvorinďal e phuv a tire vastenca kerďal o ňebos. On našľona a rozperena sar o uraviben, ale tu ačheha furt. Tu len zapačareha sar o plašťos a čerinena pes sar o uraviben, ale tu sal furt jekh a tire berša šoha na preačhena. “ Se o Del šoha na phenďa ňisave peskre aňjeloske: „ Beš tuke pal miri čači sera, medik tuke na thovava tire ňeprijaťeľen tel o pindre. “ Akor ko hine o aňjela? On savore hine o duchi, save služinen, a hine bičhade le Devlestar te služinel le manušenge, save prilena o spaseňje. Vašoda mušinas mek zoraleder te ľikerel oda, so šunďam, hoj te na oddžas varekhaj avrether. Se imar o lav, so sas vakerdo prekal o aňjela, pes sikaďa sar čačipen a sako, ko les na doľikerelas abo na šunelas, chudelas oda, so peske zaslužinelas. Akor, sar šaj amen denašaha, te pestar odčhivaha kajso baro spaseňje? O Raj chudňa ešebno te vakerel avri pal oda spaseňje a ola, ko les šunde, amenge svedčinenas, hoj oda hin čačipen. The o Del svedčinelas pal oda spaseňje avke, hoj kerelas všelijaka zorale zazraki the znameňja a delas peskre Svete Duchos avke, sar ov kamelas. Bo o Del na diňa le aňjelenge te vladňinel upral oda svetos, so avela, pal savo amen vakeras. Vareko pal oda kavke svedčinelas andro Lav: „ So hino o manuš, hoj les leperes, abo o čhavo le manušeskro, hoj tut pal leste starines? Kerďal lestar pro sikra cikneder sar o aňjela, diňal les e slava the e pačiv sar koruna a savoro thoďal tel leskre pindre. “ Savoro leske diňal a na mukľal ňič, so leske na uľahas poddino. Ale akana mek na dikhas, hoj leske hin savoro poddino. Akana dikhas le Ježiš, savo sas pro cikno časos kerdo cikneder sar o aňjela, savo chudňa e slava the e pačiv sar koruna vašoda, hoj precerpinďa o meriben, bo prekal e milosť le Devleskri muľa vaš sakoneste. Se oda pasinelas, hoj o Del, angle kaste a prekal kaste hin savoro stvorimen, prekal o cerpišagos te kerel dokonales Oles, kastar avel o spaseňje, hoj te anel but čhaven andre slava. Bo the Ov, savo pošvecinel le manušen, the on, save hine pošvecimen, hine jekhe Dadestar. Vašoda pes o Ježiš na ladžal te vičinel len phralale, sar phenel le Devleske: „ Vakerava pal tiro nav maškar o phrala a lašarava tut andre khangeri. “ Pale phenel: „ Me man mukava pro Del. “ A pale: „ Kade som le čhavenca, save man diňa o Del. “ Avke sar le čhaven hin ťelos masestar the ratestar, avke the o Ježiš avľa andre ajso ťelos sar manuš, hoj peskre meribnaha te zňičinel le benges, saves sas zor upral o meriben. A avke oslobodzinďa olen, ko calo peskro dživipen sas zaphandle sar otroka andre dar le meribnastar. Se o Ježiš na avľa te pomožinel le aňjelenge, ale le Abrahamoskre potomkenge, vašoda mušinďa te ačhel manuš savoreha, hoj te avel ajso sar leskre phrala, hoj lestar te ačhel o lačhejileskro the o verno Nekbareder Rašaj anglo Del, hoj te cinel avri le manušen le binendar. A vašoda, hoj ov korkoro cerpinelas, sar sas pokušimen, šaj pomožinel olenge, ko hine pokušimen. Mire sveta phralale, save san vičimen le Devlestar, dikhen pro Ježiš – pro apoštolos the Nekbareder Rašaj amare pačabnaskro. Ov hino verno Oleske, ko les andre oda ačhaďa, avke sar the o Mojžiš sas verno andre calo kher le Devleskro. O manuš, savo ačhavel o kher, peske zaslužinel bareder pačiv sar o kher, so kerďa. Avke the o Ježiš peske zaslužinel bareder pačiv sar o Mojžiš. Bo dojekh kher mušinel vareko te ačhavel a oda, ko ačhaďa savoro, hin o Del. O Mojžiš sas verno sar služobňikos andre calo kher le Devleskro a svedčinelas pal o lava, so o Del pozneder kamľa te vakerel. Ale o Kristus hino verno sar o Čhavo upral le Devleskro kher. A leskro kher sam amen, te doľikeraha zoraha o pačaben the e naďej, savaha pes lašaras. Vašoda, avke sar phenel o Sveto Duchos: „ Adadžives, te šunďanas Leskro hangos, ma phanden andre tumare jile, sar oda kerenas ola džene, save pes vzburinde andre oda džives, sar pokušinenas le Devles pre pušťa, akor, sar man tumare dada furt pokušinenas, kajte saranda (40) berš dikhenas oda, so keravas. Vašoda ačhiľom choľamen pre oda pokoleňje a phenďom: ‚Furt hine le jileha avrether a mire droma na prindžaren.‘ Avke andre choľi diňom lav: ‚Čačes na džana andre miro odpočinkos!‘ “ Den tumenge pozoris, phralale, hoj te na avel varekas tumendar nalačho the napačabnaskro jilo a te na oddžal le džide Devlestar. Ale sako džives povzbudzinen jekh avres, medik hin časos, so pes vičinel „adadžives“, hoj ňiko tumendar te na avel klamimen le binoha a te na ačhel zacato andro jilo. Se amen keras e buči jekhetane le Kristoha, ale ča akor, te doľikeraha zorales dži o koňec oda pačaben, so amen sas akor, sar chudňam te pačal. Hin phendo: „ Adadžives, te šunďanas Leskro hangos, ma phanden andre tumare jile, sar oda kerenas ola džene, save pes vzburinde. “ Ko sas ola manuša, save šunde le Devleskro hangos a vzburinde pes? Či na sas oda ipen ola džene, saven o Mojžiš ľigenďa avri andral o Egipt? Pre kaste o Del chalas choľi saranda (40) berš? Pro manuša, save kerenas o bini a lengre ťela mule avri pre pušťa. Kaske o Del diňa lav, hoj na džana andre leskro odpočinkos? Či na olenge, ko les na kamenas te šunel? Avke dikhas, hoj našťi gele andro odpočinkos, bo na pačanas. Kampel amenge te del pozoris, hoj te na vareko amendar zaačhel, medik ľikerel kada lav, so o Del amen diňa, hoj pes del te džal andre leskro odpočinkos. Se the amenge pes vakerelas o evaňjelium avke sar the lenge, ale lenge na pomožinďa oda lav, so šunde, bo kajte les šunde, na priile les pačabnaha. Andro odpočinkos džas amen, ko pačanďiľam, avke sar phenďa: „ Avke andre choľi diňom lav: ‚Čačes na džana andre miro odpočinkos!‘ “ Phenďa oda, kajte leskri buči imar hiňi dokerďi akorestar, kanastar hin stvorimen o svetos, bo pal o eftato džives hin varekhaj pisimen kavke: „ O Del peske odpočovinďa eftato džives savore peskre bučendar. “ A kade pale: „ Čačes na džana andre miro odpočinkos! “ Ola, ko šunde ešebnovar o evaňjelium, na gele andro odpočinkos, bo les na kamenas te šunel. Avke hin kade mek aver džene, save šaj džan andro odpočinkos, a o Del pale del aver džives a vičinel les „ adadžives, “ sar pal kajci but berša vakerel prekal o David, avke sar imar sas phendo: „ Adadžives, te šunďanas Leskro hangos, ma phanden andre tumare jile! “ Bo te len o Jozua anďahas andro odpočinkos, o Del imar na vakerďahas pal aver džives. Avke mek ačhel o šabatoskro odpočinkos prekal le Devleskre manuša, bo oda, ko geľa andre leskro odpočinkos, peske odpočovinďa peskre bučendar, avke sar o Del peskrendar. Vašoda, keras sa prekal oda, hoj te džas andre oda odpočinkos, hoj ňiko amendar te na doperel avke sar ola džene, so les na kamenas te šunel. Bo o Lav le Devleskro hino džido the zoralo, ostreder sar e šabľa, so čhinel pal soduj seri. Predžal dži ode, kaj pes rozďelinel e duša le duchostar a o klubi le špikendar, a sikavel oda, so peske gondoľinas andro jilo a so kamas. A nane ňič stvorimen, so uľahas garudo anglal leste. Savoro hin le Devleske phundrado a sa dičhol anglo jakha Oleske, kaske jekhvar phenaha, sar dživahas, so kerahas a soske. Vašoda ľikeras zoraha o pačaben, so viznavinas. Bo hin amen o Nekbareder Rašaj, savo geľa andro ňebos dži paš o Del – o Ježiš, o Čhavo le Devleskro. Bo nane amen Nekbareder Rašaj, savo na achaľol amare slabišagenge, ale hin amen ajso, savo sas pokušimen andre savoreste avke sar amen, ale na kerďa ňisavo binos. Vašoda šaj avas šmelones anglo tronos le Devleskro, bo ode hin e milosť. Ode chudaha o lačhipen a arakhaha e milosť ipen akor, sar amenge oda kampela. Dojekhe nekbaredere rašas kidel avri o Del le manušendar a ačhavel les andre peskri služba prekal o manuša, hoj te anel o dari the o obeti vaš o bini. Vašoda, hoj the ov korkoro hino slabo, šaj avel kovlo andro jilo ke ola manuša, save aňi na džanen, hoj keren namištes, a bludzinen. A vašoda mušinel te anel o obeti na ča vaš le manušengre bini, ale the vaš peskre. Ňiko korkoro peske našťi lel odi pačiv, bo ča o Del kidel avri le nekbaredere rašas, avke sar kidňa avri le Aron. Avke aňi o Kristus peske na iľa korkoro odi pačiv, hoj ačhela Nekbareder Rašaj, ale o Del leske phenďa: „ Tu sal miro Čhavo, adadžives ačhiľom tiro Dad. “ A sar pre aver than phenel: „ Tu sal rašaj pro furt avke sar o Melchisedek. “ O Ježiš andre ola dživesa, sar dživelas pre phuv, le zorale hangoha the le apsenca anelas peskre modľitbi the mangipena Oleske, ko les šaj zachraňinďa le meribnastar. A sas the avrišundo vašoda, bo sas pokorno a poddino le Devleske. Kajte ov sas o Čhavo, sikľiľa prekal peskre cerpišagi te šunel le Dades, a sar dosjahňinďa e dokonalosť, ov ačhiľa oda, kastar avel o večno spaseňje prekal savore, ko les šunen, a o Del pal leste phenďa, hoj hino o Nekbareder Rašaj avke sar o Melchisedek. Diňahas pes pal oda mek but te vakerel, ale phares oda hin te phenel avke, hoj te achaľon, bo san leňiva te šunel. Pal kajci časos imar tumen kamľan te avel učiťeľa, ale mek tumenge kampel, hoj tumen pale vareko te sikavel ola ešebna zakladi le Devleskre lavendar. Bo mek furt san ajse, kaske kampel thudoro a na o zoralo chaben. Bo oda, kaske mek kampel thudoro, mek na achaľol, so hin čačes lačho a so na, bo mek hino čhavoro. Ale o zoralo chaben hin prekal o dospela, save sikľile oleha, so pregele andro dživipen te rozprindžarel, so hin lačho a so na. Vašoda mukas akana ola ešebna čačipena, so sikľiľam, a džas anglal andro dospelo sikaviben pal o Kristus. Na thovas pale o zakladi – o sikavibena pal o pokaňje andral o mule skutki, pal o pačaben andro Del, pal o boľipena, pal oda, sar pes thovel o vasta pro manuša, pal o ušťiben andral o meriben the pal o večno sudos. A the ada keraha, te amenge amaro Del domukela. Bo olen, ko omukle peskro pačaben, ko imar varekana sas andro švetlos le Devleskro, ko koštoľinde o ňeboskre dari a priile le Svete Duchostar, ko prindžarde o lačho lav le Devleskro a the o zora ole časoskre, so avela, a paľis the avke odpele andral o pačaben, olen pes imar na del te anel pale ko pokaňje, bo pale ukrižinen le Devleskre Čhas a anen les avri pre ladž. O Del požehňinel odi phuv, so prilel furt o brišind a anel o uľipen, a del chasna olen, ko pre late keren buči. Ale odi phuv, savi anel o koľaka the o bodľaka, na mol ňič a o prekošiben lake hin pašes a pro koňec ela zňičimen la jagaha. Ale kajte kavke vakeras, mire lačhe phralale, pal tumende pačas, hoj tumen san pre oda feder a san pašeder ko spaseňje. Se o Del hino čačipnaskro a na bisterel pre tumari buči, aňi pre tumaro kamiben, so presikaďan leskre naveske, sar služinenas le Devleskre manušenge a mek furt služinen. Ale amen igen kamas, hoj ňiko tumendar te na preačhel te labol pal o Del, ale hoj peske oda te doľikerel dži o koňec, hoj pes te ačhen ola veci, pre save pes tumen zmuken. Na kamas, hoj te ačhen leňiva, ale hoj te aven ajse sar ola, ko ľikeren avri a pačan, a oleha te dochuden oda, so tumenge o Del phenďa. Sar delas o Del le Abraham lav, na sas ňiko bareder, pre kaste iľahas vera, vašoda iľa vera korkoro pre peste. A phenďa: „ Čačes tut igen but požehňinava a dava tut but potomken. “ O Abraham ľikerďa avri a dochudňa oda lav, so leske o Del phenďa, hoj les dela. Bo o manuša len vera pre varekaste, ko hin bareder lendar, a e vera potverdzinel oda, so sas phendo, a zaačhavel dojekh sporos. O Del paše thoďa peskri vera, bo kamľa te sikavel peskre manušenge, hoj na čerinela oda lav, so len diňa. O Del oda kerďa vašoda, hoj andre kala duj veci, save pes našťi čerinen, le Devleskro lav the leskri vera, andre save o Del šoha našťi klaminel, te avas zorales povzbudzimen amen, so pes denašľam te garuvel paš o Del, hoj pes mištes te chudas ola naďejatar, so hiňi thoďi angle amende. Odi naďej hiňi sar e kotva prekal amaro dživipen, zoraľi the isto a džal prekal o pochtan le ňeboskre chramoskro dži andro Neksveteder than. O Ježiš ode imar anglal geľa vaš amenge a ačhiľa Nekbareder Rašaske pro furt avke sar o Melchisedek. Oda Melchisedek sas kraľis andro foros Salem the rašaj le Nekbaredere Devleskro. Sar o Abraham avľa pale andral o mariben, kaj domarďa štare (4) kraľen, o Melchisedek geľa paš leste a požehňinďa les. O Abraham les diňa ďesjatka savorestar, so peske anďa andral o mariben. Leskro nav pes ešeb prethovel „o Kraľis le čačipnaskro“ a paľis the „o Kraľis le Salemoskro,“ so hin „o Kraľis le smiromoskro.“ Hino bi o dad, bi e daj, bi o rodokmeňos, a na džanel pes, aňi kana uľiľa, aňi kana muľa. Hino sar o Čhavo le Devleskro a ačhel rašaske pro furt. Dikhen, savo baro hino: O Abraham, o dad amare narodoskro, les diňa ďesjatka savorestar, so peske anďa andral o mariben. Le Leviskre čhavenge, save prilen e rašajiko služba, sas prikazimen pal o zakonos te prilel o ďesjatki le manušendar andral o Izrael – oda hin peskre manušendar – kajte the on hine o potomki le Abrahamoskre. Ale o Melchisedek, kajte nane andral le Leviskro potomstvos, priiľa e ďesjatka le Abrahamostar a požehňinďa oles, kas o Del diňa o lava. A džanas mištes, hoj o bareder požehňinel le ciknederes. Kade prilen o ďesjatki o manuša, save meren, ale kode prilel o ďesjatki o Melchisedek, pal savo hin sveďectvos, hoj dživel. A del pes te phenel, hoj prekal o Abraham the o Levi diňa o ďesjatki, kajte korkoro ďesjatki chudelas. Bo o Levi mek na sas aňi pro svetos, sar pes o Melchisedek arakhľa le Abrahamoha leskre predkoha. Te pes e dokonalosť diňahas te dochudel prekal o levitsko rašajipen – he, hin čačo, hoj o zakonos, so sas dino le manušenge, sas zathodo pre oda rašajipen –, akor soske mek kampelas, hoj te avel aver rašaj, ajso sar o Melchisedek, a na ajso sar o Aron? Bo te pes čerinel o rašajipen, mušinel pes te čerinel the o zakonos. A Oda, pal kaste pes akana vakerel, hino andral aver kmeňos, andral savo ňiko na služinelas paš o oltaris. Se mištes džanas, hoj amaro Raj avel le Judaskre kmeňostar, no o Mojžiš šoha na phenďa, hoj o rašaj avela andral kada kmeňos. A akana oda dikhas meksa feder, bo avľa aver rašaj, savo hino sar o Melchisedek. Ov na ačhiľa rašaske prekal o prikazaňje le zakonoskro pal leskro rodokmeňos, ale prekal e zor le večne dživipnaskri. Se pal leste hin pisimen: „ Tu sal rašaj pro furt avke sar o Melchisedek. “ Oleha pes zrušinel o purano prikazaňje, bo hino slabo a nane pre chasna. Se o zakonos našťi kerďa ňikastar dokonalo. No akana amen hin feder naďej, savaha avas pašeder paš o Del. A oda pes na ačhiľa bi e vera. Okla aver džene ačhile rašajenge bi e vera, ale sar o Ježiš ačhiľa rašaske, o Del diňa paše the e vera a phenďa leske: „ O Raj iľa vera a na bajinela: ‚Tu sal rašaj pro furt.‘ “ A vašoda o Ježiš ačhiľa o ručiťeľis la feder zmluvakro. Angloda sas but rašaja, bo o meriben lenge na domukelas te ačhel rašajenge pro furt, ale le Ježiš hin o rašajipen, so na predžal pre aver dženo, bo ov dživel furt. Vašoda ov šaj dokonales zachraňinel olen, ko aven ko Del prekal leste, bo dživel furt a šaj pes vaš lenge privakerel paš o Dad. Se oda the kampelas, hoj amen te avel ajso Nekbareder Rašaj – sveto, bi e chiba, bi o binos, odďelimen le binošnendar a uprehazdlo upral o ňebi. Leske na kampel sako džives te obetinel ešeb vaš peskre bini a paľis vaš o bini le manušengre, avke sar oda keren o nekbareder rašaja. Se ov oda kerďa jekhvar a pro furt akor, sar obetinďa pes korkores. Bo o zakonos ačhavel nekbareder rašajenge le manušen, save nane dokonala, ale e vera le Devleskri, savi avľa pal o zakonos, ačhavel le Čhas, savo hino dokonalo pro furt. Savorestar, pal soste vakeras, hin nekbuter kada: Hin amen ajso Nekbareder Rašaj, savo peske bešľa pal e čači sera le Devleskre tronoske andro ňebos. Ov služinel sar o Nekbareder Rašaj andro Neksveteder than, andro čačo Svetostankos, so ačhaďa o Raj, a na o manuš. Dojekh nekbareder rašaj hino ačhado, hoj te anel o dari the o obeti, vašoda the leske kampelas vareso te obetinel. Te ov uľahas ade pre phuv, našťi uľahas rašaj, bo ade imar hin rašaja, save anen o dari pal o zakonos. No on služinen andre ajso Svetostankos, savo hino ča o obrazis the o ciňos ole Svetostankoskro, savo hino andro ňebos. Vašoda, sar kamľa o Mojžiš te kerel o Svetostankos, phenďa leske o Del: „ Dikh, hoj te keres savoro pal o vzoros, so tuke sas sikado pro verchos. “ No akana chudňa o Ježiš e rašajiko služba, savi hiňi bareder sar lengri, bo kadi zmluva, savake hino ov prostredňikos, hiňi zathoďi pro feder zaslubeňja. Se te uľahas odi ešebno bi e chiba, ta akor na kampľahas e dujto. Bo o Del len karhinel a phenel: „ Dikh, aven ajse dživesa, phenel o Raj, hoj kerava le Izraeloskre khereha the le Judaskre khereha e nevi zmluva. Na ajsi zmluva, sar kerďom lengre dadenca andre oda džives, sar len iľom vastestar, hoj len te lav avri andral o Egipt, bo on na doľikerde miri zmluva a me len omukľom, phenel o Raj. Kada hin e zmluva, so kerava le Izraeloskre khereha andre ola dživesa, so avena, phenel o Raj. Thovava mire zakoni andre lengri goďi a pisinava len pre lengre jile. Me avava lengro Del a on ena mire manuša. A imar ňiko na mušinela te sikavel avres, aňi o phral peskre phrales, le lavenca: ‚Prindžar le Rajes!‘ Bo savore man prindžarena, le nekciknederestar dži o nekbareder, bo odmukava lenge o nalačhipen a lengre bini mange imar na leperava. “ Sar o Del vakerel pal e nevi zmluva, phenel, hoj e ešebno hiňi imar puraňi a oda, so imar hin purano the phuro, na ľikerela but a sig našľola. Andre ešebno zmluva sas o pravidla pre sveto služba le Devleske a sas la pre phuv o Sveto than. Sas kerdo o Svetostankos, andre savo sas o ešebno than, kaj sas o svietňikos the o skamind, pre savo thovenas o mare anglo Del. Oda than pes vičinelas o Sveto than. Pal o dujto pochtan sas o than, so pes vičinelas o Neksveteder than, a andre sas o somnakuno kaďidloskro oltaris the e archa la zmluvakri, so sas obthoďi pal savore seri le somnakaha a andre sas o somnakuno čaro la mannaha, le Aronoskri paca, so rozkvitňisaľiľa, the o barune tabli la zmluvakre. Upral e archa sas o cherubi la slavakre, save peskre kridlenca zaučharenas o kritos la archakro. Ale akana amenge na kampel te vakerel pal savore kala veci. Sar imar sas savoro kavke pripravimen, džanas o rašaja furt andre oda ešebno than, hoj ode te keren peskri služba, ale andre oda dujto than džalas ča o nekbareder rašaj jekhvar beršeste, no ča le rateha, so anelas vaš peske the vaš o bini le manušengre, so kerenas a na džanenas, hoj oda hin bini. Oleha sikavelas o Sveto Duchos, hoj mek na sas phundrado o drom andro Neksveteder than, medik ačhelas o ešebno Svetostankos. Oda hin obrazis pre kada časos, savo sikavel, hoj prekal o dari the obeti, so pes anel, našťi žužol o svedomje ole manušeskro, savo lašarel le Devles. Bo oda hin ča pal o chaben, pal o pijiben the pal o všelijaka sposobi, sar pes te žužarel. Oda hin ča o avrune predpisi, save ľikeren ča dži akor, medik pes na kerela neve. Ale sar avľa o Kristus, amaro Nekbareder Rašaj, anďa peha ola lačhe veci, so imar akana hine kade. Ov avľa prekal o bareder the dokonaleder Svetostankos, savo na sas kerdo le manušeskre vasteha a na sas andral kada stvorimen svetos. Ov geľa jekhvar a pro furt andro Neksveteder than, korkoro peskre rateha a na le rateha le capendar vaj le gurumňorendar a avke dochudňa o večno dživipen prekal amende. Te imar o rat le capengro, le bikengro the o prachos pal o labarde gurumňora pošvecinelas olen, ko sas melale, hoj te aven žuže pro ťelos, ta keci buter o rat le Kristoskro amenge žužarela o svedomje andral o mule skutki! Bo o Ježiš anďa pes korkores sar dokonalo obeta le Devleske prekal e zor le večne Duchoskri, hoj te šaj služinas le džide Devleske. Vašoda hin o Kristus o prostredňikos la neva zmluvakro, hoj savore, save sas vičimen le Devlestar, te chuden o večno ďeďictvos, pal savo len o Del diňa lav – bo o Kristus muľa, hoj len te cinel avri le binendar, so kerde, medik sas e ešebno zmluva. Ode, kaj hin pisimen e posledno voľa, pes mušinel te dokazinel, hoj imar muľa oda, ko la pisinďa. Bo e posledno voľa hiňi platno až akor, sar merel oda, ko la pisinďa. Vašoda aňi e ešebno zmluva na sas kerďi bi o rat. Sar o Mojžiš diňa te džanel savore manušenge savore prikazaňja pal o zakonos, iľa o rat le capengro the le bikengro a mišinďa les le paňeha, paľis iľa e ľoľi vlna the o konaricis pal o izopos a pokropinďa o zvitkos the savore manušen a phenďa: „ Kada hin o rat la zmluvakro, savi o Del tumenge prikazinďa te doľikerel. “ Avke pokropinďa le rateha o Svetostankos the savore veci, soha pes kerelas e služba le Devleske. Andro zakonos pes maj savoro obžužarel le rateha a te nane avričhordo o rat, nane odmukle o bini. Vašoda pes kavke mušinďa te obžužarel ola veci, so hine ča o podobi le ňeboskre vecenge, ale o ňeboskre veci kampel te obžužarel federe obetenca, sar hin kala. Se o Kristus na geľa andro Sveto than, so sas kerdo le vasteha a hino ča o angluno obrazis le čačeske, ale ov geľa dži andro ňebos, hoj pes akana te sikavel anglo Del vaš amenge. Aňi na vašoda, hoj pes buterval te obetinel, avke sar o nekbareder rašaj džal sako berš andro Neksveteder than le rateha, so nane leskro. Bo te oda uľahas avke, akor mušinďahas o Ježiš te cerpinel buterval, kanastar sas stvorimen o svetos. Ale ov pes sikaďa akana andro posledna časi jekhvar a pro furt, hoj pes te obetinel a te zňičinel o binos. Avke sar hin dino le manušenge jekhvar te merel a paľis ela o sudos, avke the o Kristus pes jekhvar obetinďa, hoj te odlel o bini but manušengre a sar pes dujtovar sikavela, oda imar na ela vašoda, hoj te odlel o binos, ale hoj te spasinel olen, ko pre leste užaren. O zakonos hino ča ciňos ole lačhipnaskro, so avela, ale nane calo the čačo obrazis ole vecengro. Vašoda našťi ole jekhe obetenca, so pes anen furt berš pre beršeste, te kerel dokonalen olen, ko aven ko Del. Te o manuša, save lašaren le Devles, ulehas jekhvar a pro furt obžužarde peskre binendar, ta imar na šundehas andro jilo, hoj hine binošna, a preačhilehas imar te obetinel. Ale ipen o obeti leperen berš pre beršeste le manušenge o bini. Bo o rat le capengro the le bikengro šoha našťi odlel o bini. Vašoda, sar o Kristus avľa pro svetos, phenďa: „ Obeti aňi dari na kamehas, ale diňal man ťelos. Na sas tuke pre dzeka o labarde obeti, aňi o obeti vaš o binos. Akor phenďom: ‚Dikh, avav te kerel oda, so tu kames, ó, Devla, avke sar pal ma hin pisimen andro zvitkos le zakonoskro.‘ “ Ešeb phenel: „ Aňi obeti, aňi o dari, aňi o labarde obeti, aňi o obeti vaš o binos na kamehas a na sas tuke pre dzeka,“ – kajte pes kala obeti anen avke, sar oda phenel o zakonos. Paľis phenďa: „ Kade som, avľom te kerel, ó, Devla, oda, so tu kames. “ Prephagel o ešebno, hoj te ačhavel o dujto. Vašoda prekal le Devleskri voľa sam amen savore obžužarde le binendar prekal e ťeloskri obeta le Ježišoskri Kristoskri jekhvar pro furt. Dojekh židoviko rašaj ačhel sako džives te služinel a anel buterval furt pale ola jekh obeti, save šoha našťi odlen o bini. No o Kristus anďa jekh obeta vaš o bini pro furt a bešľa peske pal e čači sera le Devleskri. Akorestar užarel, medik leske na ena thode leskre ňeprijaťeľa tel o pindre. Bo jekha obetaha kerďa dokonalen pro furt olen, ko pes pošvecinen. A the o Sveto Duchos amenge svedčinel pal oda, sar phenel: „ Kada hin e zmluva, so lenca kerava pal ola dživesa, phenel o Raj. Thovava mire zakoni andre lengre jile a pisinava len andre lengre goďa; a pre lengre bini the nalačhipena mange imar na leperava. “ A ode, kaj hin kavke odmukle o bini, ode imar na kampel buter te obetinel vaš o bini. Phralale, akana šaj džas prekal o rat le Ježišoskro bi e dar andro Neksveteder than, pal o nevo the džido drom, so amenge otkerďa prekal o pochtan, so hin leskro ťelos a vašoda, hoj amen hin Nekbareder Rašaj upral o kher le Devleskro, aven džas paš o Del čače jileha, savore pačabnaha – le jilenca, so hine obžužarde andral o nalačho svedomje, the le ťelenca, so hine thode (omorde) le žuže paňeha. Aven, chudas pes zoraha la naďejatar, so viznavinas, bo Ov, ko diňa lav, hino verno. Starinas pes jekh pal aver, hoj jekh avres te povzbudzinas andro kamiben the lačhe skutki. Na omukas amari khangeri, avke sar peske oda vareko sikľiľa te kerel, ale zoraľaren jekh avres buter a buter, se dikhen, hoj oda Džives le Rajeskro hino pašeder. Bo te amen kamas te dživel andro binos pal oda, sar imar prindžarďam o čačipen, ta akor imar nane aver obeta vaš amare bini, ale imar ča šaj užaras andre dar o sudos the e bari jag, so zňičinela olen, ko pes ačhaven le Devleske. Te vareko na doľikerela le Mojžišoskro zakonos a ela pre leste duj abo trin švedki, mušinel te merel a našťi leske presikaven e milosť. No akana, gondoľinen: Te vareko uštarel pro Čhavo le Devleskro a dikhel tele o rat la zmluvakro, so les obžužarďa, a namištes vakerel pro Duchos, savo les diňa milosť, ta keci bareder trestos peske zaslužinel? Se prindžaras oles, ko phenďa: „ Me man pomsťinava, me lenge dava pale. “ A pale phenďa: „ O Raj sudzinela peskre manušen. “ Igen bari dar hin te perel andro vasta le džide Devleskre! Ma bisteren pre ola ešebna dživesa, sar avľan andro švetlos a sar pregeľan baro mariben andro cerpišagi. Ande tumen andre ladž anglal o manuša a namištes tumenca kerenas a paľis pre aver dživesa zľidžanas o pharipena avrenca, save cerpinenas avke sar tumen. Cerpinenas jekhetane le bertenošenca a sar tumenge ile o barvaľipen, radišagoha oda zľidžanas, bo džanenas, hoj tumen hin vareso feder, so ačhela pro furt. Vašoda džan dureder bi e dar, bo te ľikerena avri, užarel tumen baro počiňiben. Kampel tumenge te ľikerel avri, hoj te keren oda, so kamel o Del, hoj te chuden lestar o ďeďictvos. Bo hin pisimen: „ Imar ča sikra, sikrica a avela Oda, kaske kampel te avel, a na avela nasig. Miro čačipnaskro manuš dživela le pačabnastar, ale te džala palal, na ela mange pre dzeka. “ Ale amen na sam o manuša, save džan palal a meren, ale o manuša, save pačan a hine spasimen. O pačaben hin te avel peske isto pal ola veci, pre save pes mukas, a te avel presvedčimen pal ola veci, so pes na dikhel. Amare phure dada sas le pačabnaha pre dzeka le Devleske. Le pačabnaha achaľuvas, hoj o ňebos the e phuv sas stvorimen le Devleskre laveha avke, hoj olestar, so na dičhol, hino kerdo oda, so dičhol. Le pačabnaha anďa o Abel le Devleske feder obeta sar o Kain. Prekal o pačaben chudňa o sveďectvos, hoj hino čačipnaskro, bo leskre dari sas le Devleske pre dzeka. A kajte hino imar mulo, furt vakerel prekal o pačaben. Le pačabnaha sas o Enoch ilo upre, hoj te na dikhel o meriben. Na arakhle les, bo o Del les iľa upre. Mek angloda, sar sas ilo upre, chudňa sveďectvos, hoj hino pre dzeka le Devleske. Bi o pačaben našťi avas pre dzeka le Devleske, bo oda, ko avel paš o Del, mušinel te pačal, hoj o Del hino a hoj počinela pale olenge, ko les roden. Le pačabnaha o Noach šunďa le Devles, sar leske o Del diňa te džanel oda, so pes mek dži akor šoha na dikhľa, a andre sveto dar ačhaďa o korabos, hoj te zachraňinel peskra famelija. Le pačabnaha odsudzinďa o svetos a chudňa le Devlestar o spravodľišagos, so avel prekal o pačaben. Le pačabnaha o Abraham šunďa le Devles, sar les vičinďa, hoj te džal avri andral peskri phuv pre oda than, so leske o Del kamľa te del. Geľa bi oda, hoj te džanľahas, kaj džal, a le pačabnaha dživelas sar cudzincos andre odi phuv, pal savi o Del phenďa, hoj leske la dela. Dživelas andro stani; avke sar o Izak the o Jakob, save tiš chudle oda lav le Devlestar. Bo užarelas o foros le zorale zakladenca, savo naplaňinďa the ačhaďa o Del. Le pačabnaha the e Sara, sava našťi uľa čhave, chudňa zor te ačhel khabňi, kajte sas imar phuri. Bo pačalas, hoj o Del šaj kerel oda, so lake phenďa. Vašoda jekhe muršestar, le Abrahamostar, savo imar sas maj mulo, uľile ajci but potomki, keci hin o čercheňa pro ňebos the e poši paš o moros, so pes aňi na del te zrachinel. Kala savore mule andro pačaben bi oda, hoj te chudlehas le Devlestar oda, so lenge phenďa, hoj len dela, ale ča dural oda dikhenas a radisaľonas oleske. Viznavinenas, hoj ča predžan pal kadi phuv sar cudzinci a nane kade khere. Ola, ko avke vakeren, sikaven, hoj roden peskri phuv. Se te gondoľindehas pre odi phuv, andral savi avle avri, mek šaj gelehas pale. Ale on radisaľon pre feder phuv, pre ňeboskri phuv. Vašoda pes aňi o Del na ladžal te vičinel lengro Del, se pripravinďa lenge o foros. Le pačabnaha obetinďa o Abraham le Izak, sar sas skušimen le Devlestar. Sas pripravimen te obetinel peskre jekhore čhas, kajte ov sas oda, kas o Del diňa lav, sar leske phenďa: „ Le Izakostar avela tiro potomstvos. “ O Abraham achaľolas avke, hoj le Devles sas zor les te uštavel andral o meriben. A oda sas avke, sar te o Del diňahas pale le Abrahamoske le Izak andral o meriben. Le pačabnaha požehňinďa o Izak le Jakob the le Ezav andre ola veci, so avena. Le pačabnaha o Jakob, sar imar merelas, požehňinďa savore Jozefoskre čhaven a zmukľa o šero pre paca, sar lašarelas le Devles. Le pačabnaha o Jozef phenďa sigeder, sar merelas, hoj le Izraeloskre čhave džana avri andral o Egipt, a phenďa lenge so te keren leskre kokalenca. Le pačabnaha garuvenas le Mojžišoskri daj the dad le Mojžiš trin čhon pal oda, sar uľiľa, bo dikhenas, hoj o čhavoro hino šukar, a na daranas pes le Faraonoskre rozkazistar. Le pačabnaha o Mojžiš, sar bariľa avri, na kamľa, hoj les te vičinen čhavo le Faraonoskra čhakro. Radeder peske kidňa avri te cerpinel le Devleskre manušenca, sar te radisaľol pro cikno časos le binostar. Te avel pre ladž vaš o Kristus sas prekal leste feder sar o barvaľipen andral o Egipt, bo dikhelas anglal pre peskro počiňiben. Le pačabnaha omukľa o Egipt a na daralas pes le kraľiskra choľatar, ale ľikerďa avri avke, sar te dikhľahas le Devles, saves našťi te dikhel. Le pačabnaha kerďa e Patraďi a pokropinďa o vudara le rateha, hoj te na murdarel o meribnaskro aňjelos le Izraelitengre ešebne čhavoren. Le pačabnaha pregele prekal o Lolo moros sar pal e šuki phuv a sar oda kamle te kerel the o Egipťana, takoj tašľile. Le pačabnaha pele o muri le Jerichoskre, sar pašal lende efta džives phirenas. Le pačabnaha na muľa e lubňi e Rachab olenca, ko na kamenas le Devles te šunel, bo priiľa šukares olen, ko avle te predikhel e phuv. A mek so te phenel? Se imar man nane kana te vakerel pal o Gideon, Barak, Samson, Jeftah, David a Samuel the pal o proroka, save le pačabnaha domarenas o kraľišagi, kerenas o spravodľišagos a dochudenas o lava, so len o Del diňa. Le pačabnaha phandenas andre o piski le ľevenge, murdarenas andre o bare jaga a zachraňinenas pes le ňeprijaťeľengre šabľendar. Sas slaba, ale ačhenas zorale, zoraľonas andro maribena a roztradenas avre narodengre armadi. Le pačabnaha chudle o džuvľa pale peskre mulen, save sas uštade andral o meriben. Aver manuša sas mučimen, ale na kamle te avel premukle, bo kamenas te avel uštade andral o meriben andro feder dživipen. Aver predžanas oda, hoj lendar asanas, marenas le bičenca a phandenas andro lanci the andro berteni. Murdarenas len le barenca the le šabľenca a prerezinenas len pro jepaš. Aver phirenas upre tele urde andro bakrane the kozakre cipi – na sas len sostar te dživel, džanas pre lende a ubľižinenas lenge. On sas ajse manuša, saven peske o svetos na zaslužinďa, save bludzinenas pal o pušťi the pal o verchi a dživenas andro jaskiňi the andro cheva andre phuv. A savore kala džene, kajte sas dokazimen andro pačaben, mek na dochudle oda, so lenge o Del phenďa, hoj len dela, bo o Del pripravinďa prekal amende vareso feder. Leskro planos sas, hoj te dochuden e dokonalosť jekhetane amenca. Vašoda te amen hin kajci but švedki, save hine pašal amende sar ajsi bari chmara, čhivas pal peste tele savoro, so amen cirdel tele, a the o binos, so amen phandel andre a ľikeras avri andro denašiben, so hin angle amende. Aven dikhas pro Ježiš, pre oda, ko chudňa amaro pačaben a ko les the dokerela. Ov precerpinďa o meriben pro kerestos a pregeľa bara ladžaha, bo džanelas, hoj pre leste užarel baro radišagos, a paľis peske bešľa pal e čači sera le Devleskre tronoskri. Gondoľinen pre oda, ko zľigenďa kajci but nalačhipen le binošnendar, save pre leste igen džanas, hoj tumen te na podden a te na slabisaľon pro duchos. Bo andre tumaro mariben le binoha tumen leske mek na ačhaďan dži andro rat. Bisterďan pro lava, so tumen zoraľaren, a vakeren ke tumende sar ko čhave? Čhavo miro, sar tut o Raj bararel avri, ma le tuke lokes oda, aňi ma slabisaľuv, akor sar tuke dovakerel. Bo kas o Raj kamel, oles bararel zoraha avri a marel sakones, kas prilel sar čhas. Ľikeren avri andre oda pharipen, so pre tumende avel vašoda, hoj tumen te bararel avri, bo o Del tumenca avke kerel sar peskre čhavenca. Bo savo dad na bararel zoraha avri peskre čhas? Ale te na san avribararde avke, sar hine savore leskre čhave, akor san o kopirdana a na san leskre čhave. The amare ťelesna dada amen zoraha bararenas avri a ľikerahas peske len, či pes na poddaha buter le duchovne Dadeske, hoj te dživas? Amare dada amen zoraha bararenas avri, medik samas čhavore, avke sar peske on gondoľinenas, hoj hin mištes. No o Del amen bararel avri pre amari chasna, hoj te avas ajse sveta sar ov. Hin čačo, hoj te amen vareko zoraha bararel avri, akor pes amenge oda na dičhol sar vareso, so del o radišagos, ale o pharipen. Ale paľis anel o smirom the o spravodľišagos, so hin pre chasna olenge, kas sikaďa avri. Vašoda rovňinen avri o vasta, so hine zmukle tele, the o khoča, so tel tumende izdran, a tumare pindre mi phiren pal o rovna droma, hoj oda pindro, so hino bango, te na chučel avri, ale te sasťol avri. Keren sa prekal oda, hoj tumen te avel o smirom sakoneha a hoj te dživen o sveto dživipen, bijal savo ňiko na dikhela le Devles. Dikhen mištes pre oda, hoj ňiko te na visaľol palal le Devleskra milosťatar, hoj te na barol ňisavo kirko koreňis, so anďahas pharipen a musarďahas but dženen. Ňiko te na avel lubaris aňi bijedevleskro avke sar o Ezav, savo vaš jekh chaben bikenďa peskro pravos, so les sas sar le ešebne čhas. Se džanen, hoj kajte paľis kamelas te chudel le dadestar o požehnaňje, sas odčhido a imar pes oda na delas te visarel pale, kajte rovibnaha oda kamelas. Se tumen na avľan paš o verchos, savestar pes o manuš šaj chudel, abo savo labolas la jagatar, abo paš o kaľipen, paš e rat abo paš e burka, aňi paš o hangos la trubakro, aňi paš o hangos, savo vakerelas ajse lava, hoj ola, ko les šunde, pes mangenas, hoj imar te na vakerel dureder. Bo našťi zľidžanas oda, so pes lenge prikazinďa: „ Te ča o džviros pes chudňahas le verchostar, mušinel te avel murdardo le barenca. “ Oda, so dikhle, sas ajso strašno, hoj o Mojžiš phenďa: „Izdrav a darav man!“ No tumen avľan paš o verchos Sion the paš o foros le džide Devleskro, paš o ňeboskro Jeruzalem, the paš o but ezera aňjela. Avľan paš o radišagoskro zhromažďeňje le Devleskre ešebna čhavengro, savengre nava hine pisimen andro ňebos. Avľan paš o Del, paš savorengro Sudcas, paš o duchi le čačipnaskre manušengre, save imar chudle e dokonalosť. Avľan paš o Ježiš, paš o prostredňikos la neva zmluvakro, the paš o pokropimen rat, savo vičinel zoraleder sar o rat le Abeloskro. Den tumenge pozoris pre oda, hoj te šunen a te na odčhiven oles, ko vakerel! On, save na kamenas te šunel oles, ko lenge pre phuv phenelas le Devleskri voľa, na denašle, vašoda aňi amen našťi denašaha, te pes visaraha Olestar, ko vakerel andral o ňebos. Leskro hangos akor čhalaďa la phuvaha, no akana mek diňa lav: „ Me mek jekhvar čhalavava, na ča la phuvaha, ale the le ňeboha. “ Oda, hoj phenel „mek jekhvar“, igen mištes sikavel pre oda, hoj ola stvorimen veci, so ena čhalade, ena ile het, hoj te ačhen ča ola veci, so pes našťi čhalaven. Vašoda te amen prilas oda kraľišagos, so pes našťi čhalavel, kampel amenge te paľikerel a te služinel le Devleske andre bari pačiv the andre sveto dar, avke sar leske oda hin pre dzeka. Bo amaro Del hin e jag, so zlabarel. O kamiben maškar o phrala te na preačhel. Ma bisteren te prilel le hoscen a te presikavel lenge e pačiv, bo avke vareko priile le aňjelen, a aňi olestar na džanenas. Gondoľinen pre ola, ko hine andre bertena, avke sar te the tumen uľanas lenca andre bertena. A gondoľinen the pre ola, ko cerpinen, avke sar te the tumen cerpinďanas lenca. Sako peske mi ľikerel o manželstvo andre pačiv. O rom la romňaha mušinen te avel verna jekh avreske, bo o Del sudzinela olen, ko keren lubipen abo džan avreha pašal o rom vaj pašal e romňi. Ma dživen avke, hoj tumen te zakamen andro love, a aven spokojna oleha, so tumen hin, bo o Del phenďa: „ Na mukava tut aňi tut na omukava. “ Vašoda bi e dar šaj phenas: „ O Raj mange pomožinel a na darava man. So man šaj kerel o manuš? “ Ma bisteren pre ola, ko tumen ľidžanas a vakerenas tumenge o lav le Devleskro. Dikhen mištes pre lengro dživipen, sar dživenas a sar mule, a napodobňinen lengro pačaben. O Ježiš Kristus hino oda jekh idž, adadžives the na veki. Ma den tumen te odlel le všelijake avre sikavibenenca. Bo hin mištes, te o jilo hino zoraľardo le Devleskra milosťatar a na ole zakonendar pal o chabena, so nane pre chasna olenge, ko oda doľikeren. Amen hin o oltaris, pal savo našťi chan aňi o rašaja, save služinen andro Svetostankos. O nekbareder rašaj lel o rat le džvirengro andro Neksveteder than vaš o bini, ale lengre ťela labaren avri le taboristar. Vašoda the o Ježiš cerpinelas avri pal e brana le foroskri, hoj te pošvecinel le manušen peskre rateha. Aven džas pal leste avri andral o taboris a zľidžas leha leskri ladž. Bo pre kadi phuv amen nane foros, so ačhela pro furt, ale užaras pre oda, so avela. Vašoda, aven, obetinas furt le Devleske e chvalakri obeta prekal o Ježiš, oda hin o ovocje le vuštengro, so viznavinel leskro nav. Ma bisteren te kerel o lačhipen a te pomožinel jekh avreske, bo ajse obeti hin le Devleske pre dzeka. Šunen olen, ko tumen ľidžan, a podden tumen lenge, bo on pes starinen pal tumare duši a ačhena vaš tumenge anglo Del. Šunen len, hoj oda te keren radišagoha, a na pharipnaha, bo oda tumenge na anďahas ňisavo lačhipen. Modľinen tumen vaš amenge. Amen džanas, hoj amen hin žužo svedomje, bo andre savoreste pes kamas mištes te ľikerel. A mek buter tumen mangav, hoj tumen te modľinen vaš ma, hoj sigeder pale te džav ke tumende. A o Del le smiromoskro, savo prekal o rat la večna zmluvakro uštaďa andral o meriben amare Rajes le Ježiš, le bare Pasťjeris le bakrorengres, tumen mi vizbrojinel andre savoro lačhipen, hoj te keren leskri voľa. Ov andre amende mi kerel oda, so hin leske pre dzeka, prekal o Ježiš Kristus. Leske mi džal e slava na veki vekov. Amen. Phralale, na pisinďom tumenge but, ale mangav tumen, hoj te prilen kala lava, so hin pre oda, hoj tumen te zoraľaren. Kamav, hoj te džanen, hoj amaro phral o Timoteus sas premuklo. Te avela sigeder, džava ke tumende jekhetane leha. Pozdravinen savore tumare vodcen the savore Devleskre manušen. O phrala andral e Italija tumen pozdravinen. E milosť le Devleskri mi el tumenca savorenca! O Jakob, savo služinel le Devleske the le Rajeske le Ježišoske Kristoske, bičhavel pozdravi le dešuduje kmeňenge, save hine rozčhide pal calo svetos. Phralale mire, len oda sar baro radišagos, te pre tumende avela o všelijaka skuški. Se tumen džanen, hoj o skuški andre tumaro dživipen tumen ľidžan andre trpezľivosť. A tumari trpezľivosť pes mi dokazinel andro skutki, hoj te aven dokonala the bi e chiba a ňič tumenge te na chibaľinel. Te varekaske tumendar kampel goďi, mi mangel peske le Devlestar a ela leske diňi. Bo ov del ščirones sakones a na čhivkerel pro jakha. Ale mi mangel andro pačaben a te na pochibinel. Bo oda, ko pochibinel, hino sar moroskri vlna, pre savi phurdel e balvaj a čhivkerel laha pal jekh sera pre aver. Kajso manuš peske te na gondoľinel, hoj chudela vareso le Rajestar. Bo kajso manuš hino rozpolťimen a nane stabilno andre ňisoste, so kerel. O phral, savo hino čoro, mi thovel baripen andre oda, hoj sas uprehazdlo andro Kristus, a o barvalo mi thovel baripen andre oda, hoj sas pokorimen, bo našľola sar e kvitka pre maľa. Bo sar avel avri o kham, le tačipnaha, so labarel, šučarel avri e čar, lakri kvitka perel tele a lakro šukariben našľol. Avke perela tele the o barvalo pre peskre droma. Bachtalo murš, savo zľidžal e skuška, bo te obačhela, chudela odi koruna le dživipnaskri, pal savi o Raj diňa lav, hoj dela olen, ko les kamen. Ňiko te na phenel, sar les cirdel pro binos: „Se oda o Del man cirdňa!“ Se le Devles našťi te cirdel pro nalačho a aňi ov ňikas na cirdel andro binos. Ale sako hino cirdlo andro binos peskra žadoscatar, so les cirdel a vabinel. A paloda, sar e žadosca khabňol, ločhol o binos a o binos, sar hino kerdo, anel o meriben. Ma den tumenca avri te thovel mire lačhe phralale! Savore lačhe veci a dojekh dokonalo daros avel upral le Dadestar, savo kerďa o ňeboskre švetla a hino furt jekh, ov pes na čerinel avke sar o ciňos. Peskra voľatar amen diňa o dživipen prekal o čačipnaskro lav, hoj te avas ešebna savorestar, so kerďa! Mire lačhe phralale: Sako sig mi šunel, polokes mi vakerel a te na choľisaľol sig! Bo o manuš andre choľi na kerel oda spravodľišagos, so kamel o Del. Vašoda odčhiven tumendar savori mel the savoro nalačhipen a šukares prilen oda lav, so hin sadzimen andre tumaro jilo a šaj zachraňinel tumare dživipena. Aven ola, ko dživen pal le Devleskro lav, a na ola, ko ča šunen a oleha pes korkoren klaminen. Bo te vareko hino ajso, hoj ča šunel o lav a na doľikerel les, hino sar ajso manuš, savo dikhel peskro muj andro gendalos. Dikhel pes, džal het a takoj bisterel, sar dičhol avri. Ale ajso manuš, ko pes mištes zadikhel andro dokonalo zakonos, so del e sloboda, a ľikerel pes pal oda lav a na bisterel pre oda, so šunďa, ale dživel pal oda, ajso manuš ela požehňimen andre oda, so kerel. Te peske vareko tumendar gondoľinel, hoj hino pobožno, a na zľikerel peske e čhib, klaminel korkoro pes a leskri pobožnosť hiňi zbitočno. Anglo Del, amaro Dad, hin kadi pobožnosť žuži the bi e mel: Te starinel pes pal o široti the pal o vdovi andre lengro pharipen a te na meľarel pes andre le svetoha. Phralale mire, sar ola, ko pačan andro Ježiš Kristus, andro Raj la slavakro: Ma dikhen pro manuš a ma keren rozďjel maškar o manuša. Bo te avľahas andre tumari khangeri murš somnakuňa angrusaha, urdo andro šukar gada, a te avľahas the čoro murš andro melale gada, a dikhľanas pre oda, pre kaste hin ola šukar gada a phenďanas leske: „Tu tuke šukares beš kade,“ ale le čoreske phenďanas: „Tu ačh kode,“ abo: „Beš tuke kade paš mire pindre,“ či na keren oleha rozďjel maškar tumende? Či na ačhiľan sudci, save namištes gondoľinen a sudzinen? Šunen, mire lačhe phralale! Či peske na kidňa o Del avri le čoren andral kada svetos, hoj te ačhen barvale andro pačaben a te prilen o kraľišagos, pal savo o Del diňa lav olenge, ko les kamen? Ale tumen tele dikhľan le čores! Či nane oda ipen o barvale, ko tumen trapinen a cirden pal o sudi? Či nane oda on, ko pes ruhinen pre oda lačho nav le Rajeskro, so tumenge o Del diňa? No, te doľikeren o zakonos le kraľišagoskro, avke sar hin pisimen: „ Kameha avres avke sar tut korkores! “ Ta akor mištes keren. Ale te keren rozďjel maškar o manuša, akor keren binos a o zakonos tumen usvedčinel sar olen, ko les na doľikeren. Bo oda, ko doľikerďahas calo zakonos, ale jekh prikazaňje na doľikerďahas, hino vinnovato andre savore. Se Oda, ko phenďa: „ Na kereha lubipen “, phenďa the: „ Na murdareha. “ No, kajte na keres lubipen, ale murdares, na doľikeres o zakonos. Avke vakeren the keren sar ola, ko ena sudzimen pal o zakonos so del e sloboda! Bo o sudos bi e milosť užarel oles, ko na presikavelas e milosť. Ale e milosť zviťazinel upral o sudos! So hin olestar, phralale mire, te vareko phenel, hoj les hin o pačaben, ale nane les o skutki? Či šaj les oda pačaben zachraňinel? Te le phrales abo la pheňa na uľahas so te urel a na uľahas len o dživeseskro chaben, a te lenge vareko tumendar phenďahas: „Džan andro smirom, tačaren tumen a chan,“ ale te len na diňanas oda, so kampel le ťeloske, so len hin olestar? Avke the o pačaben, te les nane o skutki, hino mulo. Ale vareko phenela: „Tut hin o pačaben a man hin o skutki.“ Sikav mange tiro pačaben bi o skutki a me tuke sikavava miro pačaben andral mire skutki. Tu pačas, hoj hin jekh Del? Mištes keres. The o demona pačan a izdran. Kames, hoj tuke te sikavav, tu nagoďaver manušeja, hoj o pačaben bi o skutki hino mulo? Či na sas o Abraham, amaro dad, ospravedlňimen le skutkendar, sar anďa peskre čhas le Izak te obetinel pro oltaris? Akor dikhes, hoj o pačaben kerelas jekhetane leskre skutkenca a o skutki keren leskro pačaben dokonalo. A ačhiľa pes, so hin pisimen: „ O Abraham pačanďiľa le Devleske a rachinelas pes leske oda sar spravodľišagos. “ A sas vičimen le Devleskro prijaťeľis. Avke akor dikhen, hoj o manuš hino ospravedlňimen the le skutkendar a na ča le pačabnastar. Avke sas the paš e lubňi Rachab: Či na sas ospravedlňimen le skutkendar, sar priiľa le poslen a bičhaďa len het avre dromeha? Bo avke sar o ťelos hino mulo bi o duchos, avke the o pačaben hino mulo bi o skutki. Phralale mire, ma keren tumendar savore učiťeľa. Se džanen, hoj amen o učiťeľa avaha zoraleder sudzimen. Savoredžene but peras. Ale te vareko na perel andro lav, oda hin dokonalo murš, savo džanel te ľikerel calo peskre ťelos. Te le grajeske thovas andro piskos o zubadla, šunel amen a avke visaras calo leskro ťelos, kaj kamas. Abo dikhen pro loďi, kajte hine kajse bare a traden len o zorale balvaja, o kormiďelňikos len šaj ľidžal le ciknore kormidloha ode, kaj kamel. Avke the e čhib hiňi cikno kotor andro ťelos, ale šaj kerel bare veci. Dikhen, savo baro veš labarďa e cikňi jagori! E čhib hiňi jag, o svetos le nalačhipnaskro maškar amare ťeloskre kotora. Meľarel andre calo amaro ťelos. Rozlabarel calo manušeskro dživipen a korkori hiňi podlabarďi le peklostar. O manuš šaj skrocinel a thovel tele savore dzive džviren the le čiriklen, le sapen a the le džviren andro moros, ale e čhib ňiko le manušendar našťi skrocinel. E čhib hiňi ňepokojno a nalačhi, pherďi le jedoha, so murdarel. La čhibaha lašaras le Rajes, le Devles the le Dades – a ola jekha čhibaha the košas le manušen, save hine kerde pre le Devleskri podoba. Andral oda jekh muj avel avri o lašariben the o košiben. Našťi oda avke avel, phralale mire! Či šaj andral jekh chaňig avel avri gulo the kirko paňi? Či šaj barol, phralale mire, pro figovňikos o olivi, vaj pro viňičis o figi? Avke the ňisavi lonďi chaňig našťi del gulo paňi. Ko hin maškar tumende goďaver a kas hin goďi? Mi sikavel peskre dživipnaha o lačhe skutki a mi avel pokorno the goďaver andre savoreste, so kerel. Ale te tumen hin andre tumare jile e horko zavisť a kamen tumen ča te hazdel upre, ma lašaren tumen a ma džan pro čačipen. Kajsi goďi na avel upral, ale hiňi pal e phuv, ťelesno, benguňaľi. Bo ode, kaj hin e zavisť a kaj sako ča pes kamel te hazdel upre, ode hin o ňepokoj the dojekh nalačhipen. Ale odi goďi, so avel andral o ňebos, hiňi ešeb žuži, paľis ajsi, so kamel o smirom, kovľi a phundraďi te šunel; hiňi ajsi, so sajinel avres a anel o lačho ovocje, na kerel rozďjel maškar o manuša a nane dujemujengri. A o ovocje le spravodľišagoskro pes sadzinel andro smirom maškar ola, ko keren o smirom. Khatar aven o maribena maškar tumende a khatar aven o roztržki? Či na andral tumare ťelesna žadosci, so pes maren andre tumende? Tumen kamen vareso a nane tumen, murdaren a zavidzinen a našťi dochuden – maren tumen a vesekedinen, ale nane tumen, bo na mangen tumenge le Devlestar. Sar tumenge mangen, na chuden, bo namištes mangen, bo kamen oda prekal tumare nalačhe žadosci. Ó, napačivale manušale, či na džanen, hoj oda, ko kamel te avel lačho le svetoha, hino nalačho le Devleha? Oda manuš, ko kamľahas te avel prijaťeľis le svetoha, ačhel ňeprijaťeľis le Devleskro. Abo gondoľinen tumenge hoj ča avke phenel le Devleskro Lav: „O Del žjarlivones tužinel pal o duchos, saves diňa andre amende te bešel?“ Se o Del del bareder milosť. Vašoda phenel le Devleskro Lav: „ O Del džal pro barikane, ale le pokornen del peskri milosť. “ Vašoda podden tumen le Devleske. Ačhaven tumen le bengeske a denašela tumendar. Aven pašeder paš o Del a ov avela pašeder paš tumende. Thoven avri o vasta, tumen binošna manušale! A tumen, so san rozpolťena, žužaren tumenge o jile! Jojčinen, roven a hikinen! Tumaro asaben pes mi visarel pro roviben a o radišagos pre žaľa. Pokorinen tumen anglo Raj a ov tumen hazdela upre. Ma vakeren namištes jekh pre aver, phralale! Oda, ko vakerel namištes pro phral, abo sudzinel peskre phrales, vakerel pro zakonos a sudzinel o zakonos. A te sudzines o zakonos, na sal oda, ko dživel pal o zakonos le Devleskro, ale sal leskro sudcas. Ča jekh o Del diňa o zakonos a ov hino the o sudcas. Ov šaj zachraňinel a šaj zňičinel. Ale ko sal tu, hoj sudzines avres? No akana tumen, so phenen: „Adadžives abo tajsa džaha andre kada abo andre koda foros, ačhaha ode berš, keraha buči a zarodaha peske love.“ Se tumen na džanen so ela tajsa tumare dživipnaha! San sar e para, so pes pro sikra sikavel a paľis našľol. Ale kampel tumenge te phenel kavke: „Te o Raj kamela, dživaha a keraha kada abo koda.“ Ale akana tumen lašaren tumare barikane planenca. Dojekh kajso lašariben nane lačho. Te vareko džanel te kerel o lačho, a na kerel oda, kerel binos. No akana, tumen barvale, roven a hikinen upral tumare pharipena, so pre tumende avena! Tumaro barvaľipen kirňiľa a tumare gada chale o kirme. Tumaro somnakaj the rup hardzavisaľiľa a odi hardza sikavela pre tumende a chala tumare ťela sar jag, bo skidňan o barvaľipen pro posledna dživesa. Le čore manušenge, save kerenas buči pre tumare maľi, na počinďan! Vašoda, dikh, lengro počiňiben vičinel pre tumende! O vičiňiben olengro, save kidenas upre pal tumare maľi, doavľa dži andro kana le Nekzoraledere Rajeske. Dživenas pre kadi phuv andro kiňešagos the andro baripen a čaľarďan tumare jile avke sar oda dobitkos, so pes pripravinel, hoj les te začhinen. Odsudzinďan a murdarďan le spravodľive manušes, savo pes tumenge na braňinelas. Phralale, vašoda ľikeren avri, medik na avela o Raj. Dikh, o manuš, savo kerel buči pre maľa, užarel, medik na avela o jaruno the o jesuno brišind a dela les o lačho uľipen andral e phuv. Avke the tumen: Aven trpezľiva a ačhen zorales, bo o Raj avela maj pale. Phralale, ma vakeren jekh pre aver, hoj te na aven odsudzimen. Dikh, o sudcas ačhel anglo vudar! Len tumenge, phralale, priklados pal o proroka, save vakerenas andro nav le Rajeskro, dikhen pre lende sar te cerpinel a te ľikerel avri. Dikhen, amen phenas pal ola, ko ľikerde avri, hoj hine bachtale. Šunďan pal o Job, sar ľikerďa avri, a dikhľan, sar pes pal leste o Raj pro koňec postarinďa! O Raj hino igen lačho the jileskro. Anglal savoreste, phralale mire, ma len vera aňi pro ňebos aňi pre phuv, aňi ňisavi aver vera. Ale tumaro „He“, mi el „He“, a tumaro „Na“, mi el „Na“, hoj te na peren andro odsuďeňje. Cerpinel vareko maškar tumende? Mi modľinel pes. Hin varekas radišagos andro jilo? Mi giľavel le Devleske. Hin vareko maškar tumende nasvalo? Mi vičinel peske le phurederen andral e khangeri. On pes vaš leste mi modľinen a mi makhen les le olejoha andro nav le Rajeskro. A e modľitba andro pačaben sasťarela le nasvales a o Raj les hazdela upre. Te kerďa bini, odmukela pes leske. Vašoda, phenen avri jekh avreske o bini a modľinen tumen jekh vaš aver, hoj te sasťon avri. E modľitba le spravodľive manušeskri šaj kerel but a hin la bari zor. O Eliaš sas ajso manuš sar the amen a modľinelas pes, hoj te na del o brišind, a na diňa o brišind pre phuv trin berš the šov čhon. A pale pes modľinelas a o ňebos diňa o brišind a e phuv diňa peskro uľipen. Phralale mire, te vareko tumendar odgeľahas le čačipnastar a te les vareko visarďahas pale, mi džanel, hoj oda, ko visarela le binošne manušes pal leskro nalačho drom, zachraňinela leskro dživipen andral o meriben a učharela andre but bini. Me, o Peter, o apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, pisinav tumenge le Devleskre avrikidle manušenge, save dživen sar cudzinci a san rozčhide andro Pontus, andre Galacija, andre Kapadokija, andre Azija the andre Bitinija, saven peske o Del, amaro Dad, anglal kidňa avri pre peskro planos a pošvecinďa peskre Duchoha, hoj te aven poslušna le Ježišoske Kristoske a pokropimen leskre rateha. Mi del tumen o Del pherdo milosť the smirom! Lašaras le Devles, savo hino o Dad amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro! Bo andre peskri bari milosť amen diňa o nevo dživipen the e džiďi naďej, sar uštaďa le Ježiš Kristus andral o meriben, hoj te chudas o ďeďictvos, savo šoha na preačhel, na musaľol aňi na kirňol a hino garudo andro ňebos prekal tumende. Prekal tumende, kas e zor le Devleskri prekal o pačaben chraňinel pre zachrana. Odi zachrana hiňi pripravimen te sikavel pes andro posledno časos. Radisaľon olestar, kajte mek akana pro sikra mušinen te predžal le pharipnaha prekal o všelijaka skuški. Vašoda, hoj pes te sikavel tumaro preskušimen pačaben, so hin vzacneder sar o somnakaj, savo našľola. Bo avke sar o somnakaj pes preskušinel andre jag, avke pes mušinel te preskušinel the tumaro pačaben. A akor chudena o lašariben, e slava the e pačiv andre oda džives, sar pes sikavela o Ježiš Kristus. Šoha les na dikhľan a the avke les kamen; aňi akana les na dikhen, ale pačan andre leste a radisaľon ajse radišagoha, savo pes aňi na del avri te phenel, a san naplňimen la slavaha. Bo dochuden e zachrana prekal tumare duši, so hin o cieľos tumare pačabnaskro. Kadi zachrana igen rodenas a skuminenas o proroka, save prorokinenas pal e milosť le Devleskri, savi sas pripravimen prekal tumende. A skuminenas, kana oda časos ela a sar oda avela, a o Duchos le Kristoskro, savo sas andre lende, anglal phenelas avri pal o cerpišagi le Kristoskre the pal e slava, so avela paľis. Lenge sas sikado, hoj na služinenas peske, ale tumenge, sar vakerenas pal ola veci, save akana sas phende tumenge prekal ola džene, ko tumenge kazinenas o evaňjelium andre zor le Svete Duchoskri, savo sas bičhado andral o ňebos. Mek the o aňjela tužinen te dikhel andre kala veci. Vašoda gondoľinen pal oda, so keren. Aven strižba a muken tumen igen pre milosť le Devleskri, so tumenge ela diňi, sar pes sikavela o Ježiš Kristus. Sar o poslušna čhave ma den tumen te ľidžal ole žadoscenge, so tumen sas varekana, sar mek na džanenas o čačipen. Ale avke sar hino sveto Oda, ko tumen vičinďa, the tumen aven sveta andre savoreste, so keren. Bo hin pisimen: „ Aven sveta, bo me som sveto! “ A te vičinen „Dado“ le Devles – savo na kerel rozďjel maškar o manuša, ale sudzinel sakones pal leskre skutki – ta dživen daraha anglo Del, medik san sar cudzinci pre kadi phuv. Se džanen, hoj andral tumaro marno dživipen, so zďeďinďan pal tumare dada, na sanas avricinde le somnakaha aňi le rupoha, save našľona, ale le vzacne Kristoskre rateha. Ov sar o bakroro bi e chiba the bi o binos sas pre oda imar anglal avrikidlo mek angle oda, sar o Del kerďa o svetos, ale sas sikado andro posledna dživesa prekal tumende. Prekal leste pačan andro Del, savo les uštaďa andral o meriben a diňa les e slava, hoj tumaro pačaben the tumari naďej te avel andro Del. Avke akana, te imar obžužarďan tumare duši oleha, hoj sanas poslušna le čačipnaske, hoj te kamen le phralen čače kamibnaha, kamen jekh avres žuže jileha. Se uľiľan mek jekhvar, na andral o semenos, so kirňol, ale andral o semenos, so na kirňol: andral o džido the večno lav le Devleskro. Bo hin pisimen: „ Savore manuša hine sar e čar a caľi lengri slava hiňi sar e kvitka pre maľa. E čar šučol avri a lakri kvitka perel tele, ale o lav le Rajeskro ačhel pro furt. “ A oda hin oda lav, savo pes tumenge kazinelas sar evaňjelium. Vašoda odčhiven tumendar savori choľi, savore pľetki, dojekh klamišagos the zavisť a ma aven dujemujengre. Sar o čhavore, save mekča akana uľile, mangen tumenge o žužo duchovno thud, hoj lestar te baron a te aven zachraňimen, te imar koštoľinďan oda, hoj o Raj hino lačho. Aven ke leste, ko džido bar, savo sas odčhido le manušendar, ale anglo Del avrikidlo the igen vzacno. The tumen sar o džide bara den tumen te zabudinel andro duchovno kher, hoj tumendar te ačhen o sveta rašaja, save anena o duchovna obeti, save ena pre dzeka le Devleske prekal o Ježiš Kristus. Vašoda hin pisimen andro Lav le Devleskro: „ Thovav pro Sion o hlavno bar, o avrikidlo the igen vzacno bar; oda, ko andre leste pačala, na ladžala pes. “ Oda bar hino vzacno tumenge, ko pačan, ale olenge, ko na pačan, hino sar: „ O bar, so odčhide o murara, ačhiľa pre stavba hlavno, o bar, pre savo pes demen, the e skala, pre savi peren.“ Ola, ko na šunen oda lav, peren pre oda bar, bo o Del oda avke kamelas. Ale tumen san o avrikidle manuša, o kraľika rašaja, o sveto narodos a le Devleskre zvlaštna manuša, hoj te vakeren avri ola bare veci, so kerel o Del, savo tumen vičinďa avri andral o kaľipen andre peskro igen šukar švetlos. Tumen varekana na sanas le Devleskre manuša, no akana san leskre manuša; varekana sanas bi e milosť le Devleskri, ale akana la chudňan. Phralale mire, phenav tumenge sar olenge, ko nane khere kade pre phuv a ko ča pal kadi phuv predžan: Zľikeren tumen le ťelesne žadoscendar, so pes maren tumara dušaha! Dživen mištes tumaro dživipen maškar ola, ko na pačan, kajte pre tumende namištes vakeren sar pro živaňa, hoj te dikhen tumare lačhe skutki a te lašaren le Devles andre oda Džives, sar avela. O Raj kamel, hoj tumen te podden savore manušengre autoritenge: či le kraľiske sar le nekbaredereske, abo le vladarenge. Bo ov len bičhavel te marel olen, ko namištes keren, a te lašarel olen, ko keren mištes. Se le Devleskri voľa hin, hoj te keren o lačhipen a oleha te phanden o muja le nagoďaver manušenge, save na džanen, so vakeren. Dživen sar o slobodna manuša, ale tumari sloboda ma použinen sar e zamjenka te kerel o nalačhipen; dživen sar o sluhi le Devleskre. Važinen tumenge savore manušen, le phralen kamen, le Devlestar daran a le kraľis den pačiv. A tumen, o sluhi, andre savori dar anglo Del, podden tumen tumare rajenge, ale na ča olenge, save hine lačhe the jileskre, ale the le nalačhenge. Se oda hin e milosť le Devleskri, te vareko andro žužo svedomje anglo Del zľidžal o pharipen a cerpinel, kajte ňič nalačho na kerďa. Bo so tumen hin olestar, hoj ľikeren avri, sar tumen maren, te tumen keren o bini? Ale te mištes keren a the avke cerpinen bi e vina a ľikeren avri, kada hin le Devleske pre dzeka. Se pre oda sanas le Devlestar vičimen, bo the o Kristus cerpinelas vaš tumenge a sikaďa tumenge sar te dživel, hoj te keren avke sar ov. Ov šoha na kerďa binos, aňi o klamišagos šoha na sas andre leskro muj. Sar les košenas, ov na košelas pale, a sar cerpinelas, ov pes na vihražinelas, ale savoreha pes mukelas pre oda, ko čačipnaha sudzinel. Ov korkoro ľigenďa amare bini peskre ťeloha pro kerestos, hoj amen te meras le binenge a te dživas le čačipnaske. Leskre ranenca sasťiľan avri. Bo sanas sar o našade bakrore, ale akana avľan pale ko Pasťjeris, ke Oda, ko pes starinel pal tumare duši. Avke the tumen o džuvľa, podden tumen tumare romenge. A te varesave lendar na pačan le Devleskre laveske, anen len bi o lava paš o Del, tumare dživipnaha, oleha, hoj dikhena tumaro žužo dživipen andre sveto dar anglo Del. Tumaro šukariben te na avel avruno, hoj tumenge dena te kerel o bala pro šere, figinena pre tumende o somnakaj, abo urena tumen andro barvale gada. Ale tumaro šukariben te avel garudo andro jilo, oda, so ačhel pro furt, o jemno the pokorno duchos, so hin igen vzacno anglo Del. Bo kavke pes varekana šukaľarnas the o sveta džuvľija, save pačanas andro Del a poddenas pes peskre romenge, avke sar e Sara, savi šunelas le Abraham a vičinelas les „rajeja“. Tumen san lakre čhaja, te keren oda, so hin lačho, a na den tumen ňisoha te daravel avri. Avke the tumen o murša, gondoľinen, sar dživen tumare romňijenca, a presikaven lenge e pačiv sar le slabeder nadobenge, bo the on hine jekhetane tumenca o ďeďički le Devleskre dživipnaskre. A avke na ela tumare modľitben ňisave prekažki. A pro koňec phenav mek kada: aven savore jednotna, jileskre, kamen jekh avres, aven milosťiva the pokorna. Ma den pale o nalačho le nalačhipnaha abo o košiben le košibnaha, ale keren oda visara, tumen žehňinen, bo pre oda san vičimen, hoj te zďeďinen o požehnaňje. Bo hin pisimen: „ Oda, ko kamel, hoj les te avel bachtalo dživipen, a kamel te dikhel o lačhe dživesa, mi zľikerel peskri čhib le nalačhestar the peskre vušta, hoj te na vakerel o klamišagos, mi visarel pes le nalačhestar a mi kerel o lačhipen a mi rodel o smirom andral calo jilo. Bo le Rajeskre jakha dikhen pro spravodľiva manuša a leskre kana šunen lengro mangipen, ale o Raj džal pre ola džene, save keren namištes.“ A ko tumenge ubľižinela, te igen kamena te kerel o lačhipen? Ale kajte cerpinďanas vaš o čačipen, bachtale san. A ma daran tumen lendar, aňi ma predaran. Ale den le Kristus pačiv sar le svete Rajes andre tumare jile. Aven furt pripravimen te odphenel sakoneske, ko tumendar phučľahas pal odi naďej, savi tumen hin. Ale keren oda polokes, andro smirom the andro žužo svedomje, hoj pes te ladžan ola džene, save namištes vakeren pal tumaro pačivalo dživipen le Kristoha. Bo feder hin, te oda hin e voľa le Devleskri, te cerpinel vaš o lačho sar vaš o nalačho. Se the o Kristus cerpinelas jekhvar a pro furt, o spravodľivo vaš o ňespravodľiva, hoj tumen te anel ko Del. Sas murdardo andro ťelos, ale obdžiďardo andro Duchos. A andre oda Duchos geľa te vakerel le duchenge andre bertena, olenge, ko varekana na šunenas, sar o Del ľikerelas avri a užarelas pre lende andro dživesa le Noachoskre, medik pes ačhavelas o korabos, andre savo pes zachraňinde le paňestar ča frima manuša, oda sas ochto džene. Oda paňi sas o angluno obrazis le boľipnaskro, savo akana zachraňinel the tumen. O boľipen nane te žužarel pes la meľatar pal o ťelos, ale oda hin o mangipen ko Del vaš o žužo svedomje. A oda tumen akana zachraňinel prekal ada, hoj o Ježiš ušťiľa andral o meriben a geľa andro ňebos a hino pal e čači sera le Devleske a hin leske poddine o aňjela, o autoriti the o zora. Te o Kristus kavke cerpinďa vaš amenge pro ťelos, ta the tumen pes vizbrojinen kajse gondoľišagoha, bo oda, ko cerpinďa pro ťelos, preačhiľa te kerel o binos. Vašoda, medik dživen pre phuv, ma dživen imar pal o manušeskre žadosci, ale pal e voľa le Devleskri. Se imar dos dživenas avke, sar dživen o bijedevleskre manuša. Ňisostar tumen na ladžanas, dživenas andro nalačhe žadosci, mačarenas tumen la moľaha, mulatinenas, pijenas a služinenas le džungale modlenge. A sar imar lenca oda na keren a na dživen, avke rozmukles sar on, čudaľinen pes oleske a namištes pal tumende vakeren. Ola manuša pes jekhvar ačhavena anglo Del, savo hino pripravimen te sudzinel le džiden the le mulen. Se vašoda pes vakerelas o evaňjelium the le mulenge, hoj te aven sudzimen pal oda, sar dživenas andro ťelos, ale hoj te dživen andro duchos avke, sar kamel o Del. O koňec savoreske hino pašes. Vašoda aven goďaver the strižba, hoj te aven pripravimen pes te modľinel. Ale anglal savoreste, kamen jekh avres bare kamibnaha, bo o kamiben učharel andre but bini. Presikaven e pačiv jekh avreske, bi o dudrišagos. Sar o lačhe chulaja, saven o Del diňa všelijaka dari, služinen jekh avreske, sako ole duchovne daroha, so chudňa. Te vareko vakerel, mi vakerel sar o lava le Devleskre; te vareko služinel, mi kerel oda andral e zor, so les del o Del, hoj te avel andre savoreste barardo o Del prekal o Ježiš Kristus, bo leske patrinel e slava the e zor pro furt. Amen. Mire lačhe phralale, ma čudaľinen tumen la jagake, savi pre tumende avľa, hoj tumen te skušinel, sar te pes tumenge ačhiľahas vareso čudno. Ale radisaľon vašoda, hoj cerpinen vaš o Kristus, hoj te radisaľon bares the akor, sar pes sikavela leskri slava. Te tumenge keren ladž vaš le Kristoskro nav, bachtale san, bo o Duchos la slavakro, o Duchos le Devleskro, ačhel pre tumende. Ale ňiko tumendar te na cerpinel sar vrahos, živaňis abo zbujňikos, vaj sar oda, ko pes thovel andre savoreste. Ale te cerpinel vareko sar kresťanos, te na pes ladžal, ale mi bararel le Devles vašoda, hoj šaj ľidžal kada nav. Imar hin e ora, hoj o Del te chudel o sudos peskre manušendar. Ale te pes chudela ešeb amendar, savo ela o koňec ole dženengro, ko na šunen o evaňjelium le Devleskro? Avke sar hin pisimen: „ Te pes o čačipnaskro ča ajci-ajci zachraňinela, kaj ela o binošno the o bijedevleskro? “ Vašoda the ola džene, save cerpinen avke, sar oda o Del kamel, pes mi podden peskre verne Stvoriťeľiske a dureder mi keren o lačho. Le staršen maškar tumende mangav, sar oda, ko hino tiš starši, sar oda, ko dikhľa le Kristoskro cerpišagos a hino the o ďeďičis ola slavakro, savi pes sikavela: Ľidžan o stados, savo tumenge o Del diňa. Na vašoda, hoj tumen andre oda vareko ispidel, ale radišagostar avke, sar tumendar kamel o Del; na vaš o love, ale vašoda, hoj lenge kamen andral o jile čačes te služinel. Ma ľidžan olen, kas tumenge o Raj diňa, sar te uľanas lengre raja, ale aven priklados le stadoske. A sar pes sikavela o nekbareder Pasťjeris, chudena e slavno koruna, savi šoha na kirňola. Avke the tumen o terneder: Podden tumen le phurederenge a savore tumen podden jekh avrenge. A uren tumen andre pokora, bo o Del pro barikane džal, ale le pokornen del peskri milosť. Vašoda podden tumen tel o zoralo vast le Devleskro, hoj tumen te hazdel upre andre peskro časos. Savore tumare pharipena čhiven pre leste, bo ov pes pal tumende starinel. Aven paš e goďi a ma soven! Bo oda, ko pre tumende džal, o beng, phirel upre tele sar o choľamen ľevos, savo rodel kas te chal. Ačhaven tumen leske, aven zorale andro pačaben a džanen, hoj tumare phrala avrether pal o svetos tiš predžan prekal ajse pharipena. Te sikra cerpinena, o Del – savo presikavel peskri milosť andre savoreste a savo amen andro Ježiš Kristus vičinďa andre peskri slava – ov korkoro tumen sasťarela, zoraľarela, thovela pro zoralo zaklados a kerela, hoj te na peren. Leske e slava the e zor pro furt. Amen. Ča sikra tumenge pisinďom le Silasoha, saves me lav sar pačivale phrales. Bo kamav tumen te podhazdel andro pačaben a kamav te svedčinel, hoj kada hin odi čačikaňi milosť le Devleskri. Ačhen andre oda! Pozdravinen tumen miro čhavo o Marek the e khangeri andro Babilon, savi hiňi avrikidňi avke sar the tumen. Pozdravinen šukares jekh avres le jilestar. Smirom tumenge savorenge, save san andro Kristus. Me o Šimon Peter, o otrokos the apoštolos le Ježišoskro Kristoskro, pisinav olenge, ko chudle ajso vzacno pačaben sar the amen amare čačipnaskre Devlestar the Spasiťeľistar le Ježišostar Kristostar. E milosť the o smirom mi rozbaron maškar tumende, hoj čačes te prindžaren le Devles the le Ježiš, amare Rajes. Le Devleskri zor amen diňa sa, so amenge kampel, hoj te dživas avke, sar ov kamel. Diňa amenge oda akor, sar prindžarďam oles, ko amen vičinďa peskra slavaha the zoraha. Oleha amen diňa igen bare the vzacna zaslubeňja, hoj prekal lende amen te avel o kotor pre le Devleskri prirodzenosť a te šaj denašas het le svetoskre džungipnastar, andre savo amen cirden o nalačhe žadosci. Ipen vašoda keren sa pre oda, hoj te prithoven paš o pačaben o žužipen, paš o žužipen o prindžaripen, paš o prindžaripen o zľikeriben, paš o zľikeriben e trpezľivosť, paš e trpezľivosť o dživipen, so hin le Devleske pre dzeka, paš oda dživipen o lačhipen ko phrala a paš oda lačhipen o kamiben. Te kada savoro tumen hin a barol oda andre tumende, ta akor na avena ajse, so ňič na keren a na anen e chasna andro prindžaripen amare Rajeskro le Ježišoskro Kristoskro. Bo kas nane kala veci andre peskro dživipen, hino koro, na dikhel dur a bisterďa pre oda, hoj sas obžužardo peskre binendar, so varekana kerelas. Vašoda, mire phralale, keren sa prekal oda, hoj te aven zoraleder andre oda, pre soste san vičimen the avrikidle. Bo te kada kerena, šoha na perena a kavke avena igen šukares priile andro večno kraľišagos amare Rajeskro the Spasiťeľiskro le Ježišoskro Kristoskro. Vašoda tumenge ada kamav furt te leperel, kajte oda džanen a san zorale andro čačipen, so priiľan. Medik som andre kada ťelos, dikhel pes mange oda mištes, hoj tumenge te leperav kala veci, bo džanav, hoj imar kada ťeloskro stankos maj omukava, sar mange oda diňa te džanel amaro Raj o Ježiš Kristus. A kerava sa prekal oda, hoj tumenge te leperen kala veci, sar me adarik džava het. Sar tumenge vakerahas, sava zoraha avela amaro Raj o Ježiš Kristus, na ľikerahas pes pal varesave avrigondoľimen paramisa. Bo amen korkore pre peskre jakha dikhľam leskri slava. Ov chudňa le Dadestar le Devlestar e pačiv the e slava, sar avľa pre leste andral e Bari Slava kada hangos: „Kada hin miro Čhavo, saves kamav! Andre leste man hin radišagos.“ Amen šunďam oda hangos, so avľa tele andral o ňebos, sar leha samas pre oda sveto verchos. Kada amen diňa mek buter pačaben andre oda, so vakerenas o proroka. A mištes keren, hoj tumen zadikhen pre oda prorocko lav, bo hino sar e momeľi, so labol andro kaľipen, medik na avela o džives a e tosaraskri čercheň tumenge na anela o nevo švetlos andro jile. Anglal savoreste, tumen mušinen te achaľol, hoj aňi jekh proroctvos andro pisimen Lav našťi achaľol o manuš korkoro pestar. Bo o proroctvos šoha na avľa andral e voľa le manušeskri, ale o manuša ľigende le Svete Duchoha vakerenas o lava, so avenas le Devlestar. Ale avke sar sas the akor maškar o nipi le Devleskre o falošna proroka, avke ena the maškar tumende o falošna učiťeľa, save počoral anena o falošno sikaviben. A zaprinena the le Bare Rajes, savo len cinďa avri, a avke korkore pre peste anena oda, hoj sig ena zňičimen. But manuša džana pal lengro džungipen a angle lende namištes vakerena pro čačipnaskro drom. No ola falošna učiťeľa kamena ča o love, vašoda tumenca thovena avri a phenena tumenge oda, so peske gondoľinde avri. Le Devleskro sudos kale falošne učiťeľenge imar hino pripravimen čirla a Oda, ko len zňičinela, na sovel. Se o Del na sajinďa le aňjelen, save kerde binos, ale čhiďa len andre bertena a zaphandľa len andre le lancenca andro baro kaľipen, andro peklos, hoj ode te aven stražimen dži o sudos. O Del na sajinďa aňi o phurikano svetos, sar anďa e potopa pro binošna manuša. Ale o Del zachraňinďa le Noach, savo kazinelas le manušenge pal o spravodľišagos, a leha the mek efta avre dženen. A the o fori Sodoma the Gomora zlabarďa la jagaha pro prachos sar vistražno priklados prekal o bijedevleskre manuša. Ale o Del zachraňinďa le spravodľive Lot, savo pes igen trapinelas, sar dikhelas le bijedevleskre manušengro džungalo dživipen. Oda spravodľivo manuš bešelas maškar lende a džives so džives andre peskri spravodľivo duša cerpinelas, sar dikhelas a šunelas, savo nalačhipen kerenas. Avke dikhas, hoj o Raj džanel te cirdel avri le pobožne manušen andral o pokušeňje, ale ňespravedľive manušen te mukel avke, medik na ena potrestimen pro Sudno džives. Mek buter potrestinela olen, ko džan pal peskre džungale ťelesna žadosci a na kamen pes te poddel le autoritenge. Ola manuša na daran ňikastar, hine barikane a bi e dar vakeren namištes pro ňeboskre bitosťi. Ale o aňjela, save hine bareder the zoraleder, na vakeren nalačhe lava pre ola bitosťi anglo Raj. Ale kala hine bi e goďi sar o dziva džviri, save uľile ča pre oda, hoj len te chuden a te murdaren. Vakeren namištes pre ola veci, so na achaľon, a ena zňičimen avke sar o dziva džviri. A vaš lengro nalačhipen pes lenge počinela pale. Imar andro parno džives keren rado o džungipen. On hine e mel the e ladž pre tumare hoscini, kaj pes presikaven peskre diliňipnaha. Lengre jakha džan igen pal o lubipen a o bini lenge nane šoha dos; odcirden le slabe manušen a lengre jile hine vicvičimen andre chamťivosť. On hine prekošle manuša. Ola falošna učiťeľa omukle o čačo drom, našade pes a gele pal o drom le Balaamoskro, le Beoriskre čhaskro, savo kamelas, hoj leske te počinen love vaš o nalačhipen. Ale vaš leskre bini leske sas phendo pre goďi: O ňemo somaris ke leste prevakerďa manušeskre hangoha a zaačhaďa o diliňipen le prorokoskro. On hine sar o chaňiga bi o paňi; o chmari, saven tradel e zoraľi balvaj. Prekal lende hin pripravimen o nekkaleder kaľipen. Bo vakeren bare lava, so na anen ňisavi chasna a cirden andro džungale ťelesna žadosci ajse manušen, save mekča akana denašle olendar, save dživen andro diliňipen. On len den lav, hoj ena slobodna, ale korkore hine otroka le džungipnaske. Bo oleske sal otrokos, ko upral tu zviťazinel. Bo te denašle le nalačhipnastar andral o svetos oleha, hoj prindžarde le Rajes the le Spasiťeľis le Ježiš Kristus, a te len o svetos pale zachudňa a zviťazinďa upral lende, akor lenge ela goreder pro agor sar ešeb. Bo feder lenge uľahas, te na prindžarel o čačipnaskro drom, sar te prindžarel a paľis te visarel pes andral oda sveto prikazaňje, so lenge sas dino. Ačhiľa pes lenge avke, sar pes vakerel: „ O rikono geľa pale paš oda, so čandľa avri,“ a: „O žužo balo pes geľa pale te meľarel andre čik.“ Kada ľil imar hino dujto, so tumenge pisinav, mire lačhe phralale. Andro soduj ľila tumenge leperav, hoj mištes te gondoľinen. Kamav, hoj te na bisteren pro lava, so imar anglal phende o sveta proroka, aňi pro prikazaňje le Rajeskro le Spasiťeľiskro, savo tumenge sas dino prekal o apoštola. Ale anglal savoreste džanen oda, hoj andro posledna dživesa avena o posmjevača, save dživena pal peskre binošna žadosci. Asana tumendar a phenena: „Kaj hine ola leskre lava, hoj avela pale? Se kanastar mule amare dada, savoro džal avke, sar džalas akorestar, kanastar sas kerdo o svetos!“ Bo on narokom na kamen te dikhel, hoj o ňebos the e phuv sas imar čirlastar kerde prekal le Devleskro lav a hoj e phuv ačhiľa le paňestar a prekal o paňi. A ole paňeha pre potopa sas o phurikano svetos zňičimen. Oda jekh lav ľikerel kada ňebos the kadi phuv prekal e jag. Ľikerel len prekal o Sudno džives, hoj te aven zňičimen jekhetane le bijedevleskre manušenca. Ale pre kadi jekh veca ma bisteren, mire lačhe phralale, hoj jekh džives hin ko Raj sar ezeros (1 000) berša a ezeros berša sar jekh džives. O Raj na avel nasig te kerel oda, so phenďa, avke sar peske oda vareko gondoľinel, ale ov mek užarel, bo na kamel, hoj vareko te merel, ale kamel, hoj pes savoredžene te visaren le binendar ko Del. A o džives le Rajeskro avela sar o živaňis počoral. Andre oda džives o ňebos našľola bara vikaha a sa, so hin upre pro ňebos, zlabola andre jag a e phuv the sa, so pre late hin, ela zňičimen. Te kada savoro kavke našľola, save sveta the pobožna mušinen te avel tumen andre tumaro dživipen? Tumen, so igen užaren pre oda Džives le Devleskro, a kamen, hoj te avel sig. Andre oda Džives ela o ňebos zňičimen la jagaha a o ňeboskre ťelesa rozdžana le bare tačipnastar? No amen užaras pre oda lav, so amenge diňa: Pro nevo ňebos the pre nevi phuv, andre save hin o spravodľišagos. Vašoda, mire lačhe phralale: Te užaren kala veci, keren sa, hoj tumen o Raj te arakhel bi o škvrni the bi o bini a andro smirom leha. A oda, hoj amaro Raj mek užarel, tumenge len sar tumari zachrana. Avke sar tumenge pisinelas the amaro lačho phral, o Pavol, ola goďaha, so leske sas diňi. Ov pal kala veci avke vakerel andre savore peskre ľila. Andre ola ľila hin varesave veci, so hin phares te achaľol, vašoda len o nagoďaver manuša, so nane zorale andro pačaben, previsaren avke, sar previsaren the o aver pisimen Lava, a oleha zňičinen pes korkoren. Vašoda, mire lačhe phralale, te oda imar anglal džanen, chraňinen tumen, hoj tumen te na scirden o bijedevleskre manuša le klamišagoha a te na odperen andral tumaro zoralo pačaben. Ale baron andre milosť le Rajeskri, hoj feder te prindžaren le Ježiš Kristus, amare Rajes the Spasiťeľis. Leske e slava the akana the pro furt! Amen. Pal oda vakeras, so sas ešebnovarestar, so šunďam, so dikhľam peskre jakhenca, pre soste dikhahas a sostar pes amare vasta chudenas, pal oda lav, so del o dživipen. A oda dživipen pes sikaďa, amen les dikhľam a svedčinas tumenge pal oda večno dživipen, so sas paš o Dad a sikaďa pes amenge. Avke oda, so dikhľam the šunďam, vakeras avri the tumenge, hoj tumen te aven amenca jekhetane. A amen sam jekhetane le Dadeha the leskre Čhaha, le Ježišoha Kristoha. Kada tumenge pisinas vašoda, hoj amaro radišagos te avel pherdo. Kada hin oda, so šunďam lestar a vakeras avri tumenge: O Del hin o švetlos a andre leste nane ňisavo kaľipen. Te phenas, hoj sam leha jekhetane, ale phiras andro kaľipen, klaminas a na keras o čačipen. Ale te phiras andro švetlos avke, sar ov hino andro švetlos, akor sam jekhetane jekh avreha anglo Del a o rat le Ježišoskro, leskre Čhaskro, amen obžužarel andral dojekh binos. Te phenas, hoj amen nane bini, korkore pes klaminas a nane andre amende o čačipen. Ale te viznavinas amare bini, verno hino the čačipnaskro, hoj amenge te odmukel o bini a te obžužarel amen andral savore nalačhipena. Te phenas, hoj na kerďam binos, keras le Devlestar klamaris a leskro lav nane andre amende. Čhavorale mire, kada tumenge pisinav vašoda, hoj te na keren o bini. A te vareko kerďahas binos, hin amen vareko, ko paš amende ačhel anglo Dad: o Ježiš Kristus, o čačipnaskro. Prekal leskri obeta amenge hin odmukle o bini – no, na ča amenge, ale the cale svetoske. Pal oda džanas, hoj les prindžaras, te doľikeras leskre lava. Oda, ko phenel: „Prindžarav les,“ ale na doľikerel leskre lava, hino klamaris a nane andre leste o čačipen. Ale oda, ko doľikerel leskro lav, čačes kamel le Devles. Pal oda džanas, hoj sam andre leste. Oda, ko phenel, hoj ačhel andre leste, mušinel te dživel avke, sar ov dživelas. Mire lačhe phralale, na pisinav tumenge nevo prikazaňje, ale o purano prikazaňje, so tumende sas ešebnovarestar. Oda purano prikazaňje hin o lav, so imar šunďan. A the avke tumenge pisinav nevo prikazaňje, bo oda čačipen dičhol andro Kristus the andre tumende. Se o kaľipen džal het a o čačo švetlos imar švicinel. Oda, ko phenel, hoj hino andro švetlos, ale našťi avri ačhel peskre phrales, hino mek furt andro kaľipen. Oda, ko kamel peskre phrales, ačhel andro švetlos a nane andre leste ňič, angle soste vareko šaj peľahas andro binos. Ale oda, ko našťi avri ačhel peskre phrales, hino andro kaľipen a phirel andro kaľipen. Aňi na džanel, kaj džal, bo o kaľipen korarďa leskre jakha. Pisinav tumenge, čhavorale, hoj vaš leskro nav tumenge hin odmukle o bini. Pisinav tumenge, dadale, hoj prindžarďan oles, ko hin ešebnovarestar. Pisinav tumenge, terne čhavale, hoj zviťazinďan upral o nalačho. Pisinav tumenge, čhavale, hoj prindžarďan le Dades. Pisinďom tumenge, dadale, hoj prindžarďan oles, ko hin ešebnovarestar. Pisinďom tumenge, terne muršale, bo san zorale a le Devleskro lav ačhel andre tumende a zviťazinďan upral o nalačho. Ma kamen o svetos, aňi oda, so hin andro svetos. Te vareko kamel o svetos, nane andre leste o kamiben le Dadeskro. Bo ňič olestar, so hin andro svetos – e žadosca le ťeloskri, e žadosca le jakhengri, abo o barikano dživipen – nane le Dadestar, ale hin andral o svetos. A o svetos the leskri žadosca našľol, ale oda, ko kerel e voľa le Devleskri, ačhela pro furt. Čhavale, hin kade e posledno ora a avke sar šunďan, hoj avela o antikrist, avke imar akana avle but antikristi. Vašoda džanas, hoj hin e posledno ora. Avle avri amendar, ale na sas amendar, bo te ulehas amendar, ačhilehas amenca. Ale kada pes ačhiľa, hoj pes te sikavel, hoj nane savore amendar. No tumen san pomazimen le Svete Duchoha le Devlestar a džanen savoro. Na pisinďom tumenge vašoda, hoj na prindžaren o čačipen, ale vašoda, hoj les prindžaren a džanen, hoj ňisavo klamišagos na avel andral o čačipen. A ko hin klamaris, te na oda, ko zaprinel, hoj o Ježiš hino o Kristus? O antikrist hin oda, ko zaprinel le Dades the le Čhas. Oles, ko zaprinel le Čhas, nane aňi o Dad. Ale oles, ko viznavinel le Čhas, hin the o Dad. Vašoda mi ačhel andre tumende oda, so šunďan ešebnovarestar. Te oda, so šunďan ešebnovarestar, ačhela andre tumende, akor the tumen ačhena andro Čhavo the andro Dad. A o Kristus amen diňa lav, hoj amen dela kada: o večno dživipen. Kada tumenge pisinďom pal ola, ko tumen kamen te klaminel. No pre tumende ačhel o pomazaňje, savo priiľan lestar, a vašoda tumenge na kampel, hoj tumen vareko te sikavel. Bo leskro pomazaňje tumen sikavel pal savoreste a oda hin čačipen a na klamišagos – ačhen andre leste, avke sar tumen sikavelas. A akana, mire čhavorale, ačhen andre leste, hoj te avas bi e dar, sar pes sikavela, a te na pes lestar ladžas, sar avela. Te džanen, hoj ov hino spravodľivo, akor džanen, hoj sako, ko kerel o spravodľišagos, uľiľa lestar. Dikhen, savo baro kamiben amen diňa o Dad, hoj pes te vičinas le Devleskre čhave. A amen the sam! Vašoda amen o svetos na prindžarel, bo les na prindžarďa. Mire lačhe phralale, akana sam le Devleskre čhave, ale mek pes na sikaďa, so avaha. Ale džanas, hoj sar pes sikavela, avaha ajse sar ov, bo dikhaha les avke, sar hino. Sako, kas hin kajsi naďej andre leste, pes žužarel avke, sar ov hino žužo. Sako, ko kerel binos, na doľikerel o zakonos; bo o binos hin oda, hoj pes na doľikerel o zakonos. A tumen džanen, hoj o Ježiš pes sikaďa vašoda, hoj te lel amare bini, a andre leste nane ňisavo binos. Ňiko, ko ačhel andre leste, na kerel o bini a sako, ko kerel o bini, les na dikhľa aňi les na prindžarďa. Čhavorale, ňiko tumenca te na thovel avri! Oda, ko kerel o spravodľišagos, hino spravodľivo, avke sar o Kristus hino spravodľivo. Oda, ko kerel o bini, hino le bengestar, bo o beng kerel o bini ešebnovarestar. Vašoda pes sikaďa o Čhavo le Devleskro, hoj te musarel le bengeskre buča. Sako, ko uľiľa le Devlestar, na kerel o bini, bo leskro semenos ačhel andre leste, a aňi našťi kerel o bini, bo uľiľa le Devlestar. Pal oda šaj džanen, ko hin le Devleskre čhave a ko le bengeskre čhave: Oda, ko na kerel o spravodľišagos, nane le Devlestar – aňi oda, ko na kamel peskre phrales. Bo kada hin oda, so šunďan ešebnovarestar, hoj te kamas jekh avres. Na avke sar o Kain, savo sas le nalačhestar a murdarďa peskre phrales le Abel. A soske les murdarďa? Bo le Kainoskre skutki sas nalačhe a leskre phraleskre sas lačhe. Ma čudaľinen tumen, phralale mire, te tumen o svetos našťi avri ačhel. Amen džanas, hoj pregeľam andral o meriben andro dživipen, bo kamas le phralen. Oda, ko na kamel le phrales, ačhel andro meriben. Sako, ko našťi avri ačhel peskre phrales, hino vrahos a džanen, hoj andre ňisavo vrahos na ačhel o večno dživipen. Pal oda prindžarďam le Devleskro kamiben, hoj ov diňa peskro dživipen vaš amenge. Avke the amen mušinas te del peskro dživipen vaš o phrala. Te vareko hino barvalo andre kada svetos a dikhel, hoj le phraleske vareso kampel, a phandel angle leste peskro jilo, sar šaj ačhel le Devleskro kamiben andre leste? Mire čhavorale, te na kamas ča le lavenca the la čhibaha, ale le skutkenca the le čačipnaha. Pal oda džanaha, hoj sam andral o čačipen a ela amen anglo Del o smirom andro jilo, bo te amen o jilo obviňinel, o Del hino bareder sar amaro jilo a džanel savoro. Phralale, te amen o jilo na obviňinel, šaj džas anglo Del bi e dar. A chudas lestar savoro, so mangas, bo doľikeras leskre prikazaňja a keras oda, so leske hin pre dzeka. Kada hin leskro prikazaňje, hoj te pačas andro nav leskre Čhaskro, andro Ježiš Kristus, a hoj te kamas jekh avres, avke sar amenge prikazinďa. Oda, ko doľikerel leskre prikazaňja, ačhel andro Del a o Del andre leste. A pal kada džanas, hoj ačhel andre amende, pal o Duchos, saves amenge diňa. Phralale mire, ma pačan dojekhe duchoske. Rozsudzinen le duchen, či hine le Devlestar, bo but falošna proroka avle andro svetos. Pal kada prindžarena le Devleskre Duchos: Dojekh duchos, savo viznavinel, hoj o Ježiš Kristus avľa andro ťelos, hino le Devlestar. A dojekh duchos, savo na viznavinel, hoj o Ježiš Kristus avľa andro ťelos, nane le Devlestar. Oda hin oda duchos le antikristoskro, pal savo šunďan, hoj avela, a akana imar hino andro svetos. Čhavorale, tumen san le Devlestar a zviťazinďan upral lende, bo oda, ko hin andre tumende, hino bareder sar oda, ko hin andro svetos. On hine andral o svetos, vašoda vakeren avke sar o svetos a o svetos len šunel. Amen sam le Devlestar a oda, ko prindžarel le Devles, šunel amen, ale oda, ko nane le Devlestar, na šunel amen. Pal oda prindžaras le čačipnaskre Duchos the le klamišagoskre duchos. Phralale mire, kamas jekh avres, bo o kamiben hin le Devlestar. Sako, ko kamel, uľiľa le Devlestar a prindžarel le Devles. Oda, ko na kamel, na prindžarel le Devles, bo o Del hin o kamiben. Le Devleskro kamiben ke amende pes sikaďa avke, hoj o Del bičhaďa peskre jekhore Čhas pro svetos, hoj prekal leste amen te avel o dživipen. O kamiben hin andre kada, hoj na amen kamahas le Devles, ale hoj ov kamelas amen a bičhaďa peskre Čhas, hoj prekal leskri obeta pes amenge te odmukel o bini. Phralale mire, te amen o Del avke kamelas, the amen mušinas te kamel jekh avres. Le Devles šoha ňiko na dikhľa, ale te kamas jekh avres, o Del ačhel andre amende a leskro kamiben hin dokerdo andre amende. Pal oda džanas, hoj ačhas andre leste a ov andre amende, hoj amen diňa peskre Duchostar. Amen dikhľam a svedčinas, hoj o Dad bičhaďa le Čhas sar Spasiťeľis le svetoske. Te vareko viznavinel, hoj o Ježiš hin o Čhavo le Devleskro, o Del ačhel andre leste a ov andro Del. Amen pačanďiľam a prindžarďam o kamiben, so hin le Devles ke amende. O Del hin o kamiben a oda, ko ačhel andro kamiben, ačhel andro Del a o Del andre leste. Kavke hin o kamiben dokerdo andre amende, hoj te avas bi e dar pro sudno džives. Bo ajso sar ov hino, ajse sam the amen andre kada svetos. Andro kamiben nane dar, bo o kamiben, so hino dokonalo, tradel avri e dar. Ko pes daral, daral pes le trestostar, vašoda nane dokonalo andro kamiben. Amen les kamas, bo ov amen ešebno kamelas. Te vareko phenel: „Kamav le Devles,“ ale peskre phrales našťi avri ačhel, hino klamaris. Bo te o manuš na kamel peskre phrales, saves dikhľa, sar šaj kamel le Devles, saves na dikhľa? A kada prikazaňje amen hin le Kristostar: Oda, ko kamel le Devles, mušinel te kamel the peskre phrales. Sako, ko pačal, hoj o Ježiš hino o Kristus, uľiľa le Devlestar; a sako, ko kamel le Dades, kamel the oles, ko lestar uľiľa. Akor džanas, hoj kamas le Devleskre čhaven, sar kamas le Devles a doľikeras leskre prikazaňja. Bo o kamiben ko Del hin andre oda, hoj doľikeras leskre prikazaňja. A leskre prikazaňja nane phare. Bo savoro, so uľiľa le Devlestar, zviťazinel upral o svetos. A oda, so zviťazinďa upral o svetos, hin amaro pačaben. A ko aver zviťazinel upral o svetos, te na oda, ko pačal, hoj o Ježiš hino o Čhavo le Devleskro? O Ježiš Kristus hin oda, ko avľa prekal o paňi the prekal o rat. Na avľa ča le paňeha, ale le paňeha the le rateha. A o Duchos hin oda, ko oda dosvedčinel, bo o Duchos hin o čačipen. Bo trin hine, so svedčinen [pro ňebos: o Dad, o Čhavo the o Sveto Duchos. A on trin hine jekh. A trin hine, so svedčinen pre phuv:] o Duchos, o paňi the o rat. A on trin hine jekh andre oda. Te prilas o sveďectvos le manušengro, o sveďectvos le Devleskro hino bareder. Le Devleskro sveďectvos hin oda, so phenďa pal peskro Čhavo. Oda, ko pačal andro Čhavo le Devleskro, oles hin o sveďectvos andre peste. Oda, ko na pačal le Devleske, oda lestar kerďa klamaris, bo na pačanďiľa ole sveďectvoske, so phenďa o Del pal peskro Čhavo. A kada hin oda sveďectvos, hoj amen o Del diňa večno dživipen, a oda dživipen hin andre leskro Čhavo. Oda, kas hin o Čhavo, oles hin o dživipen; a kas nane o Čhavo le Devleskro, oles nane o dživipen. Kada pisinďom tumenge, so pačan andro nav le Devleskre Čhaskro, hoj te džanen, hoj tumen hin o večno dživipen. A kada hin amari istota paš o Del, hoj sar mangas vareso pal leskri voľa, ov amen šunel. A te džanas, hoj amen šunel avri andre savoreste, so mangas, akor džanas, hoj imar chudňam oda, so lestar mangľam. Te vareko dikhľahas peskre phrales, hoj kerel binos, so na ľidžal pro meriben, mi mangel vaš leske a o Del les dela dživipen – ale ča te na kerďa binos pro meriben. Te vareko kerďa ajso binos, so ľidžal pro meriben, na phenav, hoj pes te mangel vaš ajso manuš. Dojekh nalačhipen hin binos, ale hin the binos, so na ľidžal pro meriben. Džanas, hoj ňiko, ko uľiľa le Devlestar, na kerel o bini, bo Oda, ko uľiľa le Devlestar, les chraňinel a o nalačho pes lestar na chudel. Amen džanas, hoj sam o čhave le Devleskre a calo svetos hin andre zor le bengeskri. A džanas, hoj o Čhavo le Devleskro amen avľa te del goďi, hoj te prindžaras le čače Devles. A amen sam andro čačo Del, andre leskro Čhavo Ježiš Kristus. Ov hino o čačo Del the o večno dživipen. Čhavorale, chraňinen tumen le falošne devlendar. Me o phureder pisinav la Raňake, so hiňi avrikidňi le Devlestar, the lakre čhavenge, saven čačes kamav, a na ča me korkoro, ale the savore, so prindžarde o čačipen, bo o čačipen ačhel andre amende a ela amenca pro furt. E milosť, o lačhejileskeriben the o smirom le Devlestar le Dadestar the le Ježišostar Kristostar, le Dadeskre Čhastar, ela amenca andro čačipen the andro kamiben. Igen radisaľiľom, hoj arakhľom varesave tire čhaven te phirel andro čačipen avke, sar chudňam o prikazaňje le Dadestar. Akana, Raňije, na pisinav tuke nevo prikazaňje, ale oda, so amen sas ešebnovarestar. Mangav tut, hoj te kamas jekh avren. A o kamiben hin kada: te phirel andre leskre prikazaňja. A kada hin oda prikazaňje, so šunďan ešebnovarestar, hoj te dživas andro kamiben. Bo andro svetos avle but klamara, save na viznavinen, hoj o Ježiš Kristus avľa andro ťelos. Dojekh kajso manuš hino klamaris the o antikrist. Den pre tumende pozoris, hoj te na našaven oda, pre soste kerenas buči, ale hoj te chuden calo počiňiben. Sakones, ko džal dureder a na ačhel andro sikaviben le Kristoskro, nane o Del. Ale oles, ko ačhel andro sikaviben le Kristoskro, hin the o Dad the o Čhavo. Te vareko avel ke tumende a na anel kada sikaviben, ma prilen les andro kher, aňi les ma pozdravinen. Bo oda, ko les pozdravinel, hino leha jekhetane andre leskre nalačhe skutki. Hin man but so tumenge te pisinel, ale na kamav oda te kerel pro papiris la tintaha. Bo pačav, hoj avava ke tumende a vakeraha jekh avreha, a avke ela amaro radišagos pherdo. Pozdravinen tut o čhave tira pheňakre, savi hiňi avrikidňi le Devlestar. Me o phureder pisinav le lačhe phraleske, le Gajoske, saves kamav andro čačipen. Miro lačho Gajona, modľinav man, hoj tuke te avel mištes andre savoreste a hoj te aves sasto, avke sar hin mištes tira dušake. Bo igen radisaľiľom, sar avenas o phrala a vakerenas, hoj sal verno le čačipnaske a džives andro čačipen. Nane man bareder radišagos sar oda, hoj šunav, hoj mire čhavore dživen andro čačipen. Phrala miro lačho, sal igen verno andre oda, so keres le phralenge, so tuke hine cudza. On phende la khangerake o sveďectvos pal tiro kamiben. A mištes keres, sar len des oda, so lenge kampel pro drom, bo avke oda kamel o Del. Se anglo nav le Kristoskro pes dine pro drom a na lenas ňič le napačabnaskre manušendar. Amenge kampel kajse phralen te prilel, bo avke keras jekhetane e buči prekal o čačipen. Pisinďom imar la khangerake, ale o Diotrefes, savo pes rado thovel anglal maškar lende, amen na prilel. Vašoda sar avava, anava avri ola skutki, so kerel, hoj pal amende vakerel o nalačhe lava. A aňi oda leske nane dos, ale mek korkoro na prilel le phralen. A olenge, ko len kamlehas te prilel, na domukel a čhivel len avri andral e khangeri. Phrala miro, ma ľiker tut pal o nalačho, ale pal o lačho. Oda, ko kerel o lačho, hin le Devlestar, ale ko kerel o nalačho, na dikhľa le Devles. Sako vakerel mištes pal o Demetrios the o čačipen korkoro vakerel pal leste mištes. A the amen svedčinas a tu džanes, hoj amare lava hine čačipnaskre. Uľahas man tuke but so te phenel, ale na kamav tuke te pisinel andro ľil. Ale pačav, hoj tut sig dikhava a vakeraha jekh avreha. Smirom tuke! O phrala tuke bičhaven pozdravi. Pozdravin mandar dojekhe phrales. Me o Juda, le Ježišoskro sluhas the le Jakoboskro phral, pisinav tumenge, so san vičimen avri, saven o Del o Dad kamel a chraňinel prekal o Ježiš Kristus. E milosť, o smirom the o kamiben mi rozbaron maškar tumende. Phralale mire, igen tumenge kamavas te pisinel pal amaro spaseňje, so amen hin jekhetane, ale akana tumenge mušinav te pisinel a te dovakerel, hoj tumen te maren vaš o pačaben, so sas dino le Devleskre manušenge jekhvar a pro furt. Bo varesave manuša pes počoral ispidle andre maškar tumende, savengro sudos hin pisimen imar čirla anglal. Ola manuša hine bijedevleskre a čerinen e milosť amare Devleskri vaš o nažužipena a zaprinen amare jekhe vladcas the Rajes, le Ježiš Kristus. Kamav tumenge te leperel, kajte oda imar savoro džanen, hoj o Raj ešeb zachraňinďa leskre manušen andral e egiptsko phuv, ale paľis murdarďa olen, ko na pačanďile. A the le aňjelen, so peske na doľikerde e autorita, savi lenge sas diňi, ale omukle peskro than, ľikerel andro kaľipen andro večna puta, medik len na sudzinela andre oda Baro Džives. Leperen tumenge the pre Sodoma the Gomora a the pro fori pašal lende, so kerenas ajso baro lubipen, hoj džalas o murš le muršeha, a vašoda sas marde la večna jagaha a hine pro priklados savorenge, hoj olestar te daran. Avke hin the kale manušenca, save pes muken pro sune a meľaren andre peskre ťela le binenca, na prilen upral peste o autoriti a namištes vakeren pro aňjela andre slava. Se mek aňi o archaňjelos o Michael, sar pes marelas le bengeha vaš o ťelos le Mojžišoskro, pes na opovažinďa leske namištes te phenel. Ča phenďa: „O Raj tut mi marel!“ Ale kala vakeren namištes pre savoreste, so na achaľon; hine sar o dziva džviri, save keren ča avke, sar pes šunen, no ipen vašoda ena zňičimen. Vigos lenge! Bo gele ajse dromeha sar o Kain. Vaš o love pes dine te cirdel andro diliňipen avke sar o Balaam. A mule avke sar o Korach, bo pes vzburinde sar the ov. Sar tumen zdžan jekhetane te chal, on hine sar o melale fleki; chan tumenca bi e ladž a starinen pes ča pal peste. O balvaja len ľidžan avrether a hine sar o chmari bi o paňi; sar o stromi jesone, pre save nane ovocje: Duvar avrimule a avricirdle the le koreňenca. Hine sar o dziva moroskre vlni, so anen avri peskro džungipen sar o peni. Ola manuša hine sar o našade čercheňa a prekal lende hin pripravimen o nekkaleder kaľipen pro furt. Prorokinelas pal lende the o Enoch, o eftato murš pal o Adam, sar phenďa: „Dikh, o Raj avela peskre svete aňjelenca, so ena ezera-ezerenge, hoj te odsudzinel a te marel savore bijedevleskre manušen vaš savore bijedevleskre veci, so kerenas, the vaš savore džungale lava, so o binošna manuša pre leste phende.“ Oda hin o dudroša, savenge nane ňič pre dzeka a save dživen pal peskre žadosci. Lengre vušta vakeren bare zorale veci a le manušen lašaren ča vašoda, hoj lendar vareso te dochuden. Ale tumen, mire lačhe phralale, ma bisteren pro lava, so tumenge anglal phende o apoštola, saven bičhaďa amaro Raj, o Ježiš Kristus. On tumenge phenenas, hoj andro posledna časi avena ajse manuša, so tumendar asana a dživena pal peskre binošna žadosci. Oda hin ola, ko keren o rozďeleňje; o ťelesna manuša bi o Duchos. Ale tumen, mire phralale, baron andre tumaro igen sveto pačaben a modľinen tumen andro Sveto Duchos. Ľikeren tumen andro kamiben le Devleskro, sar užaren pre milosť, so tumen ľidžala andro večno dživipen – e milosť, so tumen dela amaro Raj o Ježiš Kristus. Aven lačhejileskre ke ola džene, ko hine slaba andro pačaben, a avren zachraňinen a cirden avri andral e jag. Avrenge presikaven e milosť daraha, ale mi džungľol tumenge mek the lengre gada, so sas meľarde andre le binenca. O Del hino zoralo a pomožinela tumenge, hoj te na peren. Ov tumen šaj anel andre peskri slava bare radišagoha a bi e mel. Ča le jekhe Devleske, amare Spasiťeľiske, prekal amaro Raj Ježiš Kristus, mi džal e slava, o baripen, e zor the o rajipen anglal savore časi the akana a the pro furt. Amen. Kada hin o zjaveňje le Ježišoskro Kristoskro, savo les diňa o Del, hoj te sikavel peskre sluhenge, so pes mušinela sig te ačhel. Ov bičhaďa peskre aňjelos, hoj oda te del te džanel peskre sluhaske le Janoske. Ov dosvedčinďa savoro, so dikhľa – oda hin o lav le Devleskro the o sveďectvos le Ježišoskro Kristoskro. Bachtalo hin oda, ko genel, the ola, ko šunen o lava andral kada proroctvos a doľikeren oda, so hin andre pisimen, bo o časos hino pašes. Me o Jan pozdravinav o efta khangera, so hine andre Azija. E milosť the o smirom tumenge Olestar, ko hin, ko sas a ko avela, the ole efta duchendar, save hine anglal leskro tronos, the le Ježišostar Kristostar. Ov hino verno švedkos, ešebno olendar, ko sas uštade andral o meriben, a hino kraľis upral savore kraľa pre phuv. Leske, savo amen kamel a peskre rateha amen cinďa avri amare binendar; savo amendar kerďa kraľen the rašajen le Devleske peskre Dadeske, e slava the e zor pro furt! Amen. Dikh, avel le chmarenca a dikhela les dojekh jakh, the ola, ko les predemade; rovena upral leste savore nipi pre phuv. Avke hin. Amen! „Me som e Alfa the Omega, o Ešebno the o Posledno,“ phenel o Raj, o Del, „oda, ko hin, ko sas a ko avela, oda Nekzoraleder.“ Me o Jan, tumaro phral, oda, ko jekhetane tumenca ľikerel avri o pharipen, so amen hin vaš o kraľišagos le Ježišoskro Kristoskro, somas pro ostrovos Patmos vaš o lav le Devleskro the vaš o sveďectvos pal o Ježiš. Somas andro Duchos andro džives le Rajeskro a šunďom pal mande zoralo hangos sar o hangos la trubakro, savo phenďa: „Oda, so dikhes, pisin andro zvitkos a bičhav le efta zborenge [save hine andre Azija]: Andro Efezus, andre Smirna, andro Pergamos, andre Tiatira, andro Sardis, andre Filadelfia the andre Laodikea.“ Visaľiľom palal, hoj te dikhav oles, ko manca vakerelas. A sar visaľiľom, dikhľom efta somnakune svietňiki a maškar ola efta svietňiki dikhľom varekas, ko marelas pro čhavo le manušeskro. Sas urdo andro džinďarde gada dži o pindre a somnakuno pasos les sas prephandlo prekal e hruďa. Leskro šero the leskre bala sas igen parne – parne sar jiv – a leskre jakha sas sar o jagale plameňa. A leskre pindre sas sar o bľišťaco trast rozlabardo andro bov a leskro hangos sas sar o hangos but paňengro. Andro čačo vast les sas efta čercheňa, andral leskro muj avelas avri ostro šabľa, so čhinel pal soduj seri, a leskro muj sas sar o kham, so labol andre peskri zor. Sar les dikhľom, peľom leske paš o pindre sar mulo. Ov pre ma thoďa peskro čačo vast a phenďa mange: „Ma dara tut! Me som o Ešebno the o Posledno. Me som the o Džido – somas mulo, ale dikh, som džido pro furt. Amen. Mande hin o kleji le peklostar the le meribnastar. Vašoda pisin andre savoro, so akana dikhľal: Oda, so hin akana, the oda, so pes pal kada ačhela. Ola efta čercheňa, so dikhľal andre miro čačo vast, the ola efta somnakune svietňiki oda hin o tajomstvo a sikavel pre kada: O efta čercheňa hin o aňjela le efta khangerengre a o efta svietňiki hin o efta khangera.“ „Le aňjeloske andre khangeri Efezus pisin: Kada phenel oda, savo ľikerel o efta čercheňa andre peskro čačo vast a phirel maškar ola efta somnakune svietňiki. Džanav tire skutki, pal tiri buči the pal tiri trpezľivosť a the oda, hoj našťi zľidžas le nalačhen. Skušinďal olen, ko pal peste phenen, hoj hine apoštola, ale nane, a avľal pre oda, hoj hine klamara. Ľikerďal avri, cerpinďal but vaš miro nav a na slabisaľiľal. Ale hin man pre tu oda, hoj omukľal tiro ešebno kamiben. Ma bister pre oda, kaj salas a khatar peľal avri, visar tut ole binendar a ker oda, so ešeb kerehas. Ale te tut na visareha le binendar, avava pre tu a čhalavava tiro svietňikos pal leskro than. Ale jekh veca keres mištes: Našťi avri ačhes oda, so keren o Mikulašenci, so the me našťi avri ačhav. Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge! Oles, ko zviťazinela, dava te chal pal o stromos le dživipnaskro, so hin andro rajos le Devleskro.“ „Le aňjeloske andre khangeri Smirna pisin: Kada phenel oda Ešebno the o Posledno, oda, ko sas mulo a obdžiďiľa. Džanav tiro pharipen the tiro čoripen, ale sal barvalo. Džanav the pal ola, ko pal tu namištes vakeren a ko pal peste phenen, hoj hine Židi, ale nane a hine e sinagoga le satanoskri. Ma dara tut olestar, so cerpineha! Dikh, o beng čhivela varesaven tumendar andre bertena, hoj te aven skušimen avri, a ela tumen pharipen deš džives. Av pačivalo dži o meriben a dava tut e koruna le dživipnaskri! Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge! Oles, ko zviťazinela, o dujto meriben na dukhavela.“ „Le aňjeloske andre khangeri Pergamos pisin: Kada phenel oda, kas hin odi ostro šabľa, so čhinel pal soduj seri. Džanav, kaj bešes – ode, kaj hin o tronos le satanoskro. Ale ľikeres tut mire navestar a na preačhiľal andre ma te pačal, aňi andre ola dživesa, sar svedčinelas o Antipas, miro pačivalo švedkos, saves murdarde andre tumaro foros, kaj bešel o satan. Ale hin man pre tu sikra vareso: Hin tut ode ajse džene, save ľikeren o sikaviben le Balaamoskro. Bo ov sikavelas le Balak sar te ľidžal le Izraeloskre čhaven pro bini, hoj te chan oda, so hin obetimen le modlenge a te keren o lubipen. A the tut hin ajse džene, save ľikeren o sikaviben le Mikulašengro. Visar tut olestar! Bo sar na, avava pre tu sig a marava man lenca la šabľaha andral miro muj. Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge! Oles, ko zviťazinela, dava andral e garuďi manna a dava les parno baroro, pre savo ela pisimen o nevo nav, so na džanel ňiko, ča oda, ko les chudel.“ „Le aňjeloske andre khangeri Tiatira pisin: Kada phenel o Čhavo le Devleskro, saves hin o jakha sar o jagale plameňa the o pindre sar o bľišťaco trast. Džanav tire skutki, tiro kamiben, tiri buči, tiro pačivaľiben the tiri trpezľivosť. Džanav the oda, hoj akana keres buter sar akor, sar andre ma pačanďiľal. Ale hin man pre tu oda, hoj na zaačhaves la džuvľa Jezabel, savi phenel pal peste, hoj hiňi prorokiňa, a oleha, so oj sikavel, cirdel mire služobňiken te kerel lubipen a te chal oda, so hin obetimen le modlenge. Diňom la časos, hoj pes te visarel andral peskro lubipen, ale na kamel. Dikh, me la čhivav pro hadžos, kaj cerpinela. A pre ola, ko laha keren o lubipen, domukava baro pharipen, te pes na visarena olestar, so keren. Lakre čhaven marava the le meribnaha a dodžanena pes savore khangera, hoj me som oda, ko skuminel o jile the o goďa, a sakoneske tumendar počinava pal oda, so kerel. Ale tumenge oklenge andre Tiatira, so tumen na ľikeren pal lakro nalačho sikaviben a so na sikľiľan oda, so aver džene vičinen ‚o bare garuďipena le satanoskre‘, tumenge phenav, hoj pre tumende na thovav aver pharipen. Ča ľikeren mištes oda, so tumen hin, medik me na avava. Oles, ko zviťazinela a kerela miri voľa dži o koňec, dava zor upral o aver narodi – ‚Ov len ľidžala la trastuňa pacaha a phagerela len pro kotora sar o nadobi čikatar‘ – avke sar the me priiľom e zor mire Dadestar. A dava les the e tosaraskri čercheň. Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge!“ „Le aňjeloske andre khangeri Sardis pisin: Kada phenel oda, saves hin o efta duchi le Devleskre the o efta čercheňa. Džanav tire skutki, hoj tut hin nav, hoj džives, ale sal mulo. Ušťi upre! Zoraľar oda, so mek ačhiľa a so imar maj merel. Bo dikhav, hoj tire skutki mek nane dostatočna angle miro Del. Ma bister pre oda, so priiľal a šunďal, doľiker oda a visar tut le binendar! Dikh, hoj te na zasoves, bo avava pre tu sar o živaňis a aňi na džaneha, savi ora pre tu avava. Ale hin tut the andro Sardis vajkeci manuša, save peske na meľarde andre o gada. On phirena manca andro parne gada, bo on peske oda zaslužinen. Oda, ko zviťazinela, ela urdo andro parne gada a leskro nav na khosava avri andral e kňižka le dživipnaskri. A pridžanava man ke leste anglal miro Dad the anglal leskre aňjela. Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge!“ „Le aňjeloske andre khangeri Filadelfia pisin: Kada phenel o Sveto, o Čačipnaskro, kaste hin e kleja le Davidoskri, oda, ko phundravel o vudar avke, hoj ňiko našťi phandel a phandel avke, hoj ňiko našťi phundravel: Džanav tire skutki. Dikh, phundraďom anglal tu o vudar a ňiko les našťi phandel. Bo kajte tut hin ča sikra zor, doľikeres miro lav a na zaprinďal man. Dikh, me kerava oda, hoj ola džene andral e satanoskri sinagoga – ola, ko pal peste phenen, hoj hine Židi, ale nane, bo klaminen – te aven a te banďon anglal tire pindre a te prindžaren, hoj me mange tut zakamľom. Vašoda, hoj doľikerďal miro lav a ľikerďal avri, the me tut ochraňinava a lava tut avri ola oratar, sar avela o baro pharipen pre calo svetos, hoj te skušinel avri olen, ko bešen pre phuv. Avava sig! Ľiker oda, so tut hin, hoj tuke ňiko te na lel tiri koruna! Oles, ko zviťazinela, kerava sluposke andro chramos mire Devleske a imar šoha odarik na avela avri. Pisinava pre leste o nav mire Devleskro the o nav mire Devleskre foroskro, ole neve Jeruzalemoskro, so avel tele mire Devlestar andral o ňebos. Pisinava pre leste the miro nevo nav. Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge!“ „Le aňjeloske andre khangeri Laodikea pisin: Kada phenel oda, ko pes vičinel Amen, oda pačivalo the čačipnaskro švedkos, oda, ko hino upral savoreste, so o Del stvorinďa. Džanav tire skutki, hoj na sal aňi šilalo aňi tato. Te ča uľalas šilalo abo tato! Ale vaš oda, hoj sal ľetno a na sal aňi šilalo aňi tato, čhungarava tut avri andral miro muj! Bo phenes: ‚Som barvalo, barvaľiľom a na kampel mange ňikas,‘ ale tu na džanes, hoj sal čoro, pro roviben, biedno, koro the lango. Dav tut goďi: Cin tuke mandar o somnakaj prežužardo andre jag, hoj te barvaľos. Cin tuke mandar the o parne gada, hoj tut te ures, hoj pes te na sikavel e ladž tire langipnaskri. A cin tuke mandar the e masca te makhel pro jakha, hoj te dikhes. Me sakones, kas kamav, karhinav a zorales bararav avri. Vašoda av horľivo a visar tut le binendar! Dikh, me ačhav paš o vudar a durkinav. Te vareko šunďahas miro hangos a phundraďahas o vudar, džava andre ke leste a chava leha a ov manca. Oleske, ko zviťazinela, dava te bešel manca pre miro tronos, avke sar the me zviťazinďom a bešav mire Dadeha pre leskro tronos. Kas hin kana, mi šunel, so o Duchos phenel le khangerenge!“ Paľis dikhľom o phundrado vudar pro ňebos. A oda ešebno hangos, so šunďom sar o hangos la trubakro, manca vakerelas a phenďa: „Av kade upre a me tuke sikavava, so pes mušinela pal kada te ačhel.“ A takoj somas andro Duchos. Dikhľom tronos, so ačhelas andro ňebos, a pro tronos vareko bešelas. Oda, ko bešelas pro tronos, dičholas avri sar o bar jaspis the sardis a pašal o tronos sas e duha, so dičholas avri sar smaragdos. Pašal o tronos ačhenas bišuštar (24) troni a pro troni dikhľom te bešel bišuštar (24) phurederen. Sas urde andro parne gada a pro šere len sas o somnakune koruni. Andral o tronos avenas avri o bleski, o hangi the o perumi. Anglo tronos labonas efta jagale lampi, so hin o efta duchi le Devleskre. A anglo tronos sas ajso vareso sar cakluno moros, so dičholas avri sar krištalos. A maškar o tronos the pašal o tronos sas štar džide bitosťi, saven sas pherdo jakha anglunestar the palunestar. Ešebno džiďi bitosť dičholas sar o ľevos; e dujto dičholas sar e gurumňori; la tritona bitosť sas ajso muj sar le manušes; a štarto dičholas sar orlos, so ľecinel. Dojekha kale bitosťendar sas po šov kridli a sas len pherdo jakha avrunestar the andrunestar. A rat-džives na preačhen te vičinel: „Sveto, sveto, sveto hin o Raj, o Nekzoraleder Del, Oda, ko sas, ko hin a ko avela.“ A furt sar den o džide bitosťi e slava, e pačiv the o paľikeriben Oleske, ko bešel pro tronos a ko dživel pro furt, o bišuštar (24) phureder peren anglal Oda, ko bešel pro tronos, a banďon anglal Oda, ko dživel pro furt. A čhiven peskre koruni anglo tronos a phenen: „Tu sal hodno, Rajeja, amaro Devla, te lel e slava, e pačiv the e zor, bo tu kerďal savore veci; tira voľatar sas stvorimen a hine.“ Andro čačo vast Oleske, ko bešelas pro tronos, dikhľom zvitkos, pre savo sas pisimen pal soduj seri a savo sas zapečaťimen le efta pečaťenca. A dikhľom jekhe zorale aňjelos te vakerel zorale hangoha: „Ko hino hodno te phundravel o zvitkos a te prephagel leskre pečaťe?“ A ňiko pro ňebos, aňi pre phuv, aňi tel e phuv les našťi phundraďa, aňi andre našťi dikhľa. Me igen rovavas, hoj pes ňiko na arakhľa hodno te phundravel o zvitkos a aňi andre te dikhel. Jekh le phurederendar mange phenďa: „Ma rov! Dikh, zviťazinďa o Ľevos andral o kmeňos le Judaskro, o Koreňis le Davidoskro, hoj te phundravel o zvitkos the leskre efta pečaťe.“ A dikhľom te ačhel le Bakrores maškar o tronos the maškar ola štar džide bitosťi the maškar ola phuredera. O Bakroro dičholas avri sar murdardo a sas les efta rohi the efta jakha, so hine o efta duchi le Devleskre bičhade pre caľi phuv. Ov avľa a iľa o zvitkos andral o čačo vast Olestar, ko bešelas pro tronos. Sar iľa oda zvitkos, o štar džide bitosťi the o bišuštar (24) phureder pele anglal o Bakroro. Sakones lendar sas jekh harfa the somnakuňi kuči pherdžarďi le kaďidloha, so hin o modľitbi le Devleskre manušengre. Giľavenas nevi giľi a phenenas: „Hodno sal te lel o zvitkos a te phundravel leskre pečaťe, bo salas murdardo a cinďal avri tire rateha le manušen le Devleske, andral savore kmeňi, čhiba, nipi the narodi. Kerďal lendar kraľen the rašajen amare Devleske a on kraľinena pre phuv.“ Paľis dikhľom a šunďom o hangos le pherdo aňjelengro, save sas pašal o tronos, pašal o džide bitosťi the pašal o bišuštar (24) phureder. Lengro počet sas milioni milionenge a ezera ezerenge. A on vičinenas zorale hangoha: „Hodno hino o Bakroro, oda murdardo, te prilel e moc, o barvaľipen, o goďaveripen, e zor, e pačiv e slava the o lašariben!“ A paľis šunďom savoren, kas o Del stvorinďa andro ňebos, pre phuv, tel e phuv the pro moros, a the savoren, so dživen andre lende, te vičinel: „Oleske, ko bešel pro tronos, the le Bakroreske e chvala, e pačiv, e slava the e zor pro furt!“ O štar džide bitosťi phende: „Amen,“ a o bišuštar (24) phureder pele pre phuv a klaňinenas pes. Dikhľom, sar phundraďa o Bakroro jekh le efta pečaťendar a šunďom jekha le džide bitosťendar te vičinel perumoskre hangoha: „Av!“ Me dikhľom a ode sas jekh parno graj a oles, ko upre bešelas, sas jekh lukos. Sas leske diňi e koruna. A geľa sar viťaz, hoj te zviťazinel. Sar phundraďa e dujto pečať, šunďom, sar e dujto džiďi bitosť vičinel: „Av!“ Aver graj avľa avri, sas jagalo-lolo. A oleske, ko upre bešelas, sas diňi zor te lel o smirom pal e phuv, hoj o manuša jekh avres te murdaren. A sas leske diňi jekh bari šabľa. Sar phundraďa e trito pečať, šunďom, sar e trito džiďi bitosť vičinel: „Av!“ Dikhľom a ode sas jekh kalo graj a oda, ko upre bešelas, ľikerelas andro vast e vaha. A maškar ola štar džide bitosťi šunďom vareso sar hangos, so vičinelas: „Jepaš kilos zrnos vaš jekhedživeseskro počiňiben a kilos the jepaš jačmeňis tiš vaš ajci, ale o olejos the e mol ma musar!“ Sar phundraďa e štarto pečať, šunďom, sar e štarto džiďi bitosť vičinel: „Av!“ Dikhľom a ode sas jekh šivo graj a oda, ko upre bešelas, pes vičinelas o Meriben a o peklos džalas jekhetane pal leste. Diňa pes lenge e zor upral jekh štvrťina la phuvatar, hoj te murdaren la šabľaha, la bokhaha, le meribnaskre nasvaľibnaha the le dzive džvirenca pre phuv. Sar phundraďa e pandžto pečať, dikhľom tel o oltaris o duši ole manušengre, save sas murdarde vaš o lav le Devleskro the vaš o sveďectvos, so ľikerenas. Vičinenas zorale hangoha a phenenas: „Ó, Nekzoraleder Rajeja, sveto the čačipnaskro, kana imar sudzineha a pomsťineha tut le manušenge pre phuv vaš oda, hoj amen murdarde?“ Dojekheske lendar sas dine džinďarde parne gada a sas lenge phendo, hoj mek sikra te odpočovinen, medik na ena murdarde the lengre phrala, save lenca služinenas, a save mušinen te avel murdarde avke sar on. Sar phundraďa e šovto pečať, dikhľom, hoj e phuv chudňa igen te razisaľol, o kham kaľiľa andre a o čhonoro sas calo sar rat. A o ňeboskre čercheňa perenas pre phuv, avke sar pal o figovňikos peren tele o zelena figi, te pre leste phurdel e zoraľi balvaj a razinel leha. O ňebos pes scirdňa andre sar zapačardo papiris a savore verchi the ostrovi pes čhalade pal peskre thana. Akor pes o kraľa pre phuv, o vladara, o generala, o barvale, o zorale, o otroka the o slobodna garude andro jaskiňi the andro skali le verchengre a phenenas le verchenge the le skalenge: „Peren pre amende a zaučharen amen anglal Oda, ko bešel pro tronos, the anglal e choľi le Bakroreskri! Bo avľa oda baro džives lengra choľakro a ko šaj obačhel?“ Paľis dikhľom štare aňjelen, sar ačhenas pro štar agora la phuvakre a chudenas la phuvakre balvaja, hoj te na phurdel e balvaj pre phuv, aňi pro moros, aňi pre ňisavo stromos. A dikhľom avre aňjelos, savo avelas upre pal o vichodos a saveste sas e pečať le džide Devleskri. Ov vičinelas zorale hangoha pro štar aňjela, savenge sas dino, hoj te dukhaven e phuv the o moros, a phenďa lenge: „Ma dukhaven e phuv, aňi o moros, aňi o stromi, medik amen na daha e pečať pro čekata ole dženen, save služinen amare Devleske.“ Šunďom, keci džene sas zapečaťimen: 144 000 džene andral savore kmeňi andral o Izrael. Andral o kmeňos le Judaskro dešuduj ezera (12 000) zapečaťimen, andral o kmeňos le Rubenoskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Gadoskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Ašeroskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Naftaliskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Menašeskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Simeonoskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Leviskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Jisacharoskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Zebulunoskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Jozefoskro dešuduj ezera, andral o kmeňos le Benjaminoskro dešuduj ezera zapečaťimen. Paľis dikhľom a sas ode pherdo manuša, saven ňiko našťi zrachinelas, andral savore narodi, kmeňi, nipi the čhiba. Ola manuša ačhenas anglo tronos the anglo Bakroro, urde andro džinďarde parne gada a sas len andro vasta o palmi. Vičinenas zorale hangoha a phenenas: „Amaro spaseňje hin le Devlestar, savo bešel pro tronos, the le Bakrorestar!“ Savore aňjela ačhenas pašal o tronos the pašal o phureder the pašal o štar džide bitosťi. Pele pro muj anglo tronos a klaňinenas pes le Devleske a phenenas: „Amen! O lašariben, e slava, e goďaveripen, o paľikeriben, e pačiv, e moc the e zor amare Devleske pro furt! Amen!“ Jekh le phurederendar mandar phučľa: „Ko hine kala džene, save hine urde andro džinďarde parne gada? A khatar avle?“ Me leske odphenďom: „Rajeja, tu džanes.“ A phenďa mange: „Kala hine ola džene, save aven andral oda baro pharipen a rajbinde peskre gada a parňarde len andro rat le Bakroreskro. Vašoda hine anglo tronos le Devleskro a služinen leske rat-džives andre leskro chramos. A Oda, ko bešel pro tronos, dživela maškar lende a chraňinela len. Imar na ena buter bokhale aňi smedna; imar len na labarela aňi o kham aňi ňisavo aver tačipen. Bo o Bakroro, savo hino maškar o tronos, ela lengro pasťjeris; ľidžala len paš o prameňis, khatar džal o džido paňi a o Del lenge khosela savore apsa pal o jakha.“ Sar phundraďa o Bakroro e eftato pečať, sas pro ňebos čhit vaj pre jepaš ora. Dikhľom efta aňjelen, save ačhen anglo Del a sas lenge dine o efta trubi. Avľa jekh aver aňjelos a la somnakuňa kaďidelňicaha ačhiľa paš o oltaris. Chudňa but kaďidlos, hoj les te thovel le modľitbenca savore Devleskre manušengre pro somnakuno oltaris, so hin anglo tronos. O thuv le kaďidlostar avelas jekhetane le Devleskre manušengre modľitbenca andral o vast le aňjeloskro upre anglo Del. Paľis iľa o aňjelos o thuvalo čaroro, pherdžarďa les la jagaha pal o oltaris a čhiďa les pre phuv. A chudňa te herminel, marenas o perumi the o bleski a e phuv razisaľolas. Ola efta aňjela, saven sas o efta trubi, pes pripravinde te trubinel. Ešebno aňjelos zatrubinďa a chudňa te del baro brišind le krupenca a e jag mišimen le rateha sas čhido pre phuv. A zlabiľa jekh treťina la phuvatar, jekh treťina le stromendar the savori zeleno čar. Dujto aňjelos zatrubinďa a ajso vareso sar baro verchos, so labolas la jagaha, sas čhido andro moros. A jekh treťina le morostar pes čerinďa pro rat a muľa jekh treťina le moroskre džvirendar a jekh treťina le loďendar sas zňičimen. Trito aňjelos zatrubinďa a andral o ňebos peľa jekh bari čercheň, so labolas sar e fakľa a peľa pre jekh treťina le paňendar the pro chaňiga. Odi čercheň pes vičinel Palina. Jekh treťina le paňendar kirkiľa a but manuša mule le paňendar, bo kirkile. Štarto aňjelos zatrubinďa a sas zasjahňimen treťina le khamestar, treťina le čhonorestar the treťina le čercheňendar avke, hoj treťina lendar kaľiľa andre. Jekh treťina le dživesestar the la račatar sas bi o švetlos. Paľis dikhľom a šunďom jekhe orlos, sar ľecinel upre a vičinel zorale hangoha: „Jaj, vigos, vigos, vigos olenge, ko bešen pre phuv, bo mek posledna trin aňjela mušinen te trubinel!“ O pandžto aňjelos zatrubinďa a dikhľom e čercheň, savi peľa andral o ňebos pre phuv a diňa pes lake e kleja andral e chaňig, andral e Bari chev. Odi čercheň otkerďa e chaňig, odi Bari chev, a andral odi chev avľa avri ajso baro thuv, sar andral o baro bov. Ole thuvestar kaľiľa andre o kham the o luftos. Andral o thuv avle avri pre phuv o maľakre grajora a chudle ajsi zor, sar hin le škorpijonen pre phuv. A sas lenge phendo, hoj te na musaren e čar pre phuv, aňi o stromi, aňi ňič, so hin zeleno, ale hoj te dukhaven ča le manušen, saven nane le Devleskri pečať pro čekat. Na sas lenge domuklo, hoj len te murdaren, ale hoj len igen te dukhaven pandž čhon. Lengri dukh sas ajsi bari sar le manušes, saves danderďa o škorpijonos. Andre ola dživesa o manuša rodena o meriben, ale na arakhena les. Igen peske mangena te merel, ale o meriben lendar denašela. Ola maľakre grajora dičhonas avri sar ajse graja, so hine pripravimen te džal andro mariben. Pro šere len sas ajso vareso sar somnakune koruni a lengre muja sas ajse sar o muja le manušengre. Lengre bala sas ajse sar o džuvľikane bala a lengre danda sas ajse sar o danda le ľevengre. Sas pre lende urdo ajso vareso sar trastune pancjera a o hangos lengre kridlendar šunďolas avke, sar te o graja le verdanenca denašen pro mariben. Sas len chvosti the žihadla sar le škorpijonen. A andro chvosti len sas zor te dukhavel le manušen pandž čhon. Ľidžalas len o kraľis, o aňjelos andral e Bari chev, so pes hebrejski vičinel Abaddon a grecki Apollion. Ešebno rana pregeľa. Dikh, pal kada avena mek duj aver rani! O šovto aňjelos zatrubinďa a pašal o štar agora le somnakune oltaristar, so hin anglo Del, šunďom o hangos, so phenelas le šovtone aňjeloske la trubaha: „Muk avri ole štare aňjelen, save hine zaphandle andre paš o baro paňi Eufrat!“ A sas mukle avri ola štar aňjela, save sas pripravimen pre kadi ora, džives, čhon the berš, hoj te murdaren jekh treťina le manušendar. O slugaďa pro graja sas duj šel milioni (200 000 000). Šunďom, keci ode sas. Andro viďeňje dikhľom le grajen the olen, ko upre bešenas a sas len jagale-lole pancjera, belava the šarge. O šere le grajengre sas sar o šere le ľevengre a andral o muj lenge avelas avri e jag, o thuv the e sira. Kale trine ranendar, la jagatar, le thuvestar the la siratar, so avenas avri andral lengre muja, sas murdarďi jekh treťina le manušendar. Bo le grajengri zor hin andre lengre muja the andro chvosti. Lengre chvosti hine sar o sapa, so peskre šerenca dukhaven le manušen. No okla manuša, save na mule ole ranendar, pes mek aňi akor na visarde peskre binendar aňi le modlendar, so kerenas lengre vasta. Na preačhile pes te klaňinel le demonenge aňi le somnakune, rupune, meďene, barune the kaštune modlenge, save na dikhen, na šunen a aňi našťi phiren. Aňi na preačhile te murdarel, te vražinel, te čarinel, te kerel o lubipen aňi te čorel. Dikhľom avre zorale aňjelos te avel tele andral o ňebos. Ov sas urdo andre chmara, pro šero les sas e duha, leskro muj sas sar o kham a leskre pindre sas sar jagale slupi. Andro vast les sas phundrado cikno zvitkos. Le čače pindreha ačhelas pro moros a le baľogneha pre phuv a zvičinďa zorale hangoha sar o ľevos. Sar zvičinďa, o efta perumi prevakerde peskre hangenca. Sar prevakerde o efta perumi, kamľom te pisinel, ale šunďom andral o ňebos o hangos, so mange phenďa: „Ma phen avri oda, so vakerenas ola efta perumi, a ma pisin oda!“ O aňjelos, saves dikhľom te ačhel pro moros the pre phuv, hazdňa peskro čačo vast ko ňebos a iľa vera andro nav le Devleskro, savo hino džido pro furt a stvorinďa o ňebos the oda, so andre hin, e phuv the oda, so upre hin, o moros the oda, so andre hin. A phenďa: „Imar na ela časos! Andre oda džives, sar o eftato aňjelos trubinela, pes dokerela o garudo planos le Devleskro, avke sar oda vakerelas peskre sluhenge le prorokenge.“ Pale manca vakerelas oda hangos, so šunďom andral o ňebos, a phenďa: „Dža a le o phundrado zvitkos, so hin andro vast le aňjeloste, savo ačhel pro moros the pre phuv.“ Akor geľom ko aňjelos a phenďom leske, hoj mange te del oda cikno zvitkos. A ov mange phenďa: „Le, cha les. Kerela tuke andro per kirkiben, ale andro muj tuke ela gulo sar medos.“ Iľom oda cikno zvitkos andral o vast le aňjeloske a chaľom les. A sas mange andro muj gulo sar medos, ale sar les preľiginďom, kirkiľa mange andro per. A sas mange phendo: „Mušines pale te prorokinel ko but manuša, narodi, čhiba the kraľa.“ Sas mange dino kaštoro, ajso sar paca, a sas mange phendo: „Ušťi a merin o chramos le Devleskro the o oltaris a rachin olen, ko pes andre klaňinen. Ale e avruňi chramoskri dvora muk avri, ma merin la, bo hiňi diňi le avre narodenge, a on uštarena pro sveto foros saranda the duj (42) čhon. A me dava mire duje švedkenge te prorokinel 1 260 džives a ena urde andro gone.“ Kada hin ola duj olivi the o duj svietňiki, so ačhen anglo Del, anglo Raj la phuvakro. Te len kamľahas vareko te dukhavel, avela lenge avri andral o muj e jag a zlabarela olen, ko pre lende džan. Avke te len kamľahas vareko te dukhavel, mušinel te merel. Len hin zor te phandel andre o ňebos, hoj te na del o brišind andre ola dživesa, sar on prorokinen. A hin len zor te čerinel o paňi pro rat a te marel e phuv savore ranenca, kana ča on kamena. Sar dovakerena peskro sveďectvos, e šelma, so avel avri andral odi Bari chev, pes lenca marela, zviťazinela upral lende a murdarela len. Lengre mule ťela pašľona pre uľica andre oda baro foros, savo pes obrazňe vičinel Sodoma the Egipt, kaj sas the lengro Raj ukrižimen. But manuša andral savore kmeňi, nipi, čhiba the narodi dikhena lengre mule ťela trin the jepaš džives, ale na domukena te parunel lengre mule ťela andro hrobos. Ola, ko bešen pre phuv, radisaľona upral lende, thovena baripen a jekh avreske bičhavena o dari, bo kala duj proroka trapinenas le manušen pre phuv. Ale pal ola trin the jepaš dživesa o dživipnaskro dichos le Devleskro avľa andre lende a ušťile upre pre peskre pindre. A pre ola džene, save len dikhle, avľa bari dar. A andral o ňebos šunde zoralo hangos, savo lenge phenďa: „Aven kade upre!“ Avke gele upre andro ňebos andre chmara a lengre ňeprijaťeľa oda dikhenas. Andre odi ora chudňa e phuv igen te razisaľol. Jekh ďesaťina le forostar peľa tele a efta ezera (7 000) manuša mule. Okla džene predaranďile a dine e slava le Devleske pro ňebos. Dujto vigos pregeľa. Dikh, trito vigos avela maj! Eftato aňjelos zatrubinďa a pro ňebos šunďiľa o zorale hangi, save phenenas: „O kraľišagos le svetoskro ačhiľa o kraľišagos le Rajeskro the leskre Kristoskro a ela kraľis na veki vekov.“ O bišuštar (24) phureder, save bešen anglo Del pre peskre troni, pele sako pre peskro muj a klaňinenas pes le Devleske. Phenenas: „Paľikeras tuke, Rajeja, Nekzoraleder Devla, savo sal a savo salas! Bo preiľal tiri bari zor a chudňal te kraľinel! O narodi pes choľarde, ale avľa tiri choľi the o časos te sudzinel le mulen a te odmeňinel tire sluhen, le proroken, le Devleskre manušen the olen, ko pes daran tire navestar, le ciknen the le baren; avľa o časos, hoj te zňičines olen, ko ňičinen e phuv.“ Pal ada pes phundraďa o chramos le Devleskro andro ňebos a dičholas e archa la zmluvakri. Avle o bleski, šunďile o hlasi, demade o perumi, e phuv razisaľolas a delas baro brišind le krupenca. Pro ňebos pes sikaďa baro znameňje: Jekh džuvľi sas urďi andro kham, o čhonoro lake sas tel o pindre a pro šero la sas e koruna le dešuduje čercheňendar. Oj sas khabňi a vičinelas bara dukhatar, bo avľa lakro časos te ločhol. A sikaďa pes the aver znameňje pro ňebos: Dikh, baro lolo drakos, saves sas efta šere the deš rohi a pro šere les sas efta koruni. A le chvostoha cirdňa pal peste tele jekh treťina le ňeboskre čercheňendar a čhiďa len pre phuv. O drakos pes thoďa te ačhel angle džuvľi, savi užarelas te ločhol, hoj lake te chal le čhavores takoj, sar ločhola. Uľiľa lake čhavoro, muršoro, savo ľidžala savore naroden la trastuňa pacaha. A lakro čhavoro sas ilo upre ko Del the ke leskro tronos. E džuvľi denašľa pre pušťa, kaj lake o Del pripravinďa than, hoj pes pal late ode te starinen 1 260 džives. Andro ňebos pes chudle te marel. O Michael peskre aňjelenca pes marelas le drakoha the leskre aňjelenca, save na ľikerde avri a imar buter na sas prekal lende andro ňebos than. A sas avričhido oda baro drakos, oda phuro sap, savo pes vičinel o beng the o satan. Ov, savo peskre klamišagenca odcirdel calo svetos, sas telečhido pre phuv a leskre aňjela leha. A šunďom te vakerel zoralo hangos andral o ňebos: „Akana avľa o spaseňje the e zor the o kraľišagos amare Devleskro the o rajipen leskre Kristoskro. Bo sas telečhido o žalobcas amare phralengro, oda, ko pre lende rat-džives žalinelas angle amaro Del. A on zviťazinde upral leste anglo rat le Bakroreskro the angle peskro sveďectvos a sas pripravimen te del peskro dživipen a te merel. Vašoda radisaľuv, ňebona, savorenca, save andre tu dživen! Ale vigos olenge, ko bešen pre phuv the andro moros, bo avľa tele ke tumende o beng bara choľaha, bo džanel, hoj les hin frima časos.“ Sar dikhľa o drakos, hoj hino čhido pre phuv, denašelas pal e džuvľi, savake uľiľa oda muršoro. Ale la džuvľa sas dine duj bare orloskre kridli, hoj te ľecinel pre pušťa pre peskro than. Ode pes pal late starinena jekh časos, duj časi the jepaš časos, dur le sapestar. O sap mukľa andral peskro muj baro paňi pre džuvľi, hoj la oda paňi te lel het. Ale e phuv pomožinďa la džuvľake, bo phundraďa peskro muj a nakhaďa oda paňi, so mukľa o drakos andral peskro muj. O drakos choľisaľiľa pre džuvľi a geľa pes te marel lakre avre čhavenca, save šunen le Devleskre prikazaňja a ľikeren o sveďectvos le Ježišoskro. Paľis o drakos zaačhiľa pre poši paš o moros. Dikhľom te avel avri andral o moros la šelma. Sas la efta šere the deš rohi a pro rohi la sas deš koruni a pre dojekh šero la sas o nav, saveha pes ruhinelas le Devleske. E šelma, sava dikhľom, dičholas sar leopardos. Lakre pindre sas sar le medvedziskre a lakro piskos dičholas sar le ľevoskro. O drakos lake diňa peskri zor, peskro tronos the peskri bari moc. A dikhľom, hoj jekhes lakre šerendar sas e meribnaskri rana, ale lakri meribnaskri rana sasťiľa avri. Caľi phuv pes čudaľinelas a džalas pal e šelma. Klaňinenas pes le drakoske, hoj diňa la šelma ajsi bari moc, a klaňinenas pes the la šelmake a phenenas: „Ko hin ajso sar e šelma a ko pes laha šaj marel?“ La šelmake sas dino muj, hoj te vakerel igen pišna lava, savenca pes ruhinelas le Devleske, a chudňa moc pro saranda the duj (42) čhona. Phundraďa peskro muj, hoj pes te ruhinel le Devleske, leskre naveske the ole thaneske, kaj o Del bešel, a the olenge, ko bešen andro ňebos. Sas lake diňi e zor, hoj pes te marel le Devleskre manušenca a te zviťazinel, a chudňa e moc upral savore kmeňi, nipi, čhiba the narodi. A savore manuša, so bešen pre phuv, pes klaňinena la šelmake – ola, kaskre nava nane pisimen andre kňižka le dživipnaskri, le Bakroreskri, savo sas murdardo, kanastar sas kerdo o svetos. Kas hin kana, mi šunel! Te mušinel vareko te avel phandlo andre bertena, ela phandlo andre bertena. Te mušinel vareko te avel murdardo la šabľaha, ela murdardo la šabľaha. Kade kampela le Devleskre manušenge zorales te ľikerel avri a te pačal. A dikhľom avra šelma, sar avelas avri andral e phuv. Sas la duj rohi sar le Bakrores, ale vakerelas sar o drakos. Oj kerelas savoro andre moc la ešebna šelmakri angle lakre jakha a ispidelas zoraha pro manuša, save bešen pre phuv, hoj pes savore te klaňinen la ešebna šelmake, savake sasťiľa odi meribnaskri rana. Kerelas bare zazraki, mek až e jag andral o ňebos avelas tele pre phuv anglo jakha le manušengre. A cirdelas pal peste le manušen pre phuv le zazrakenca, so lake sas dine, hoj te kerel anglal e šelma. Rozkazinďa le manušenge pre phuv, hoj te keren obrazis la šelmake, savi sas zraňimen la šabľaha a obdžiďiľa. Sas lake diňi e zor, hoj te del duchos andro obrazis la šelmakro, hoj oda obrazis te vakerel a te kerel, hoj te aven murdarde savore, ko na banďona anglo obrazis la šelmakro. Kerelas oda, hoj savore – o cikne the o bare, o barvale the o čore, o slobodna the o sluhi – te chuden o znakos pre peskro čačo vast abo pre peskro čekat, hoj ňiko aňi te na cinel, aňi te na bikenel, ča oda, kas hin o znakos, so hin o nav la šelmakro abo o čislos lakre naveskro. Andre kada hin o goďaveripen: Kas hin goďi, mi zrachinel o čislos la šelmakro, bo oda hin o čislos le manušeskro. A leskro čislos hin 666. Paľis dikhľom, hoj o Bakroro ačhelas pro verchos Sion a leha 144 000 manuša, saven hin pisimen pro čekat leskro nav the o nav leskre Dadeskro. Šunďom o hangos andral o ňebos sar o hangos but paňengro, sar o hangos le zorale perumoskro. Oda hangos, so šunďom, sas ajso, sar kana o lavutara bašaven pre peskre harfi. A giľavenas nevi giľi anglo tronos, anglo štar džide bitosťi the anglo phureder. Ňiko našťi sikľiľa odi giľi, ča ola 144 000 manuša, saven peske o Del pal e phuv cinďa avri. Oda hine ola, ko pes na meľarde andre le džuvľenca, bo hine pačivale, a save džan pal o Bakroro všadzik, kaj džal. On sas avricinde maškar o manuša sar oda ešebno daros le Devleske the le Bakroreske. Andre lengro muj na sas arakhlo ňisavo klamišagos; on hine bi e škvrna. Paľis dikhľom maškar o ňebos te ľecinel avre aňjelos. Les sas o večno evaňjelium, hoj les te vakerel olenge, ko bešen pre phuv, savore narodenge, kmeňenge, čhibenge the nipenge. A phenelas zorale hangoha: „Daran tumen le Devlestar a den leske e slava, bo avľa leskri ora, hoj te sudzinel! Klaňinen tumen Oleske, ko kerďa o ňebos, e phuv, o moros the o prameňa le paňengre!“ Pal leste avelas dujto aňjelos a phenelas: „Peľa, peľa tele oda baro Babilon, so mačarelas savore naroden la moľaha peskra lubikaňa žadoscaha!“ Pal lende avelas trito aňjelos a phenelas zorale hangoha: „Te pes vareko klaňinela la šelmake the lakre obraziske a prilela o znakos pre peskro čekat abo pre peskro vast, the ov pijela andral le Devleskri choľi e zoraľi mol, so hiňi čhiďi andre kuči leskra choľakri. A cerpinela andre jag the andre sira anglo sveta aňjela the anglo Bakroro. O thuv lengre cerpišagostar avela upre pro furt. A na ela smirom aňi dživese aňi rači olen, ko pes klaňinen la šelmake the lakre obraziske, a aňi olen, ko prilena o znakos lakre naveskro.“ Kade kampela zorales te ľikerel avri le Devleskre manušenge, save doľikeren o prikazaňja le Devleskre a hine verna le Ježišoske. Paľis andral o ňebos šunďom o hangos, so mange phenelas: „Pisin! Bachtale hine o mule, save akanastar meren andro Raj.“ „He,“ phenel o Duchos, „odpočovinena peskre bučendar, bo lengre skutki džan lenca.“ Dikhľom parňi chmara a dikh, upre bešelas vareko sar o Čhavo le Manušeskro. Pro šero les sas e somnakuňi koruna a andre peskro vast ostro kosakos. Aver aňjelos avľa avri andral o chramos a vičinelas zorale hangoha pre oda, ko bešel pre chmara: „Le tiro kosakos a skide upre o uľipen, bo imar avľa o časos pre žatva a dobariľa oda, so kampel te skidel pal e phuv.“ Oda, ko bešelas pre chmara, chudňa te košinel e phuv a o uľipen sas skidlo upre. Pale aver aňjelos avľa avri andral o chramos, so hin andro ňebos, a the les sas ostro kosakos. A mek the aver aňjelos avľa le oltaristar. Les sas zor upral e jag a vičinďa zorale hangoha pre oda, kas sas ostro kosakos: „Le tiro kosakos a obkide o hroznos andral e viňica pal e phuv, bo lakro hroznos imar dobariľa.“ O aňjelos čhiďa peskro kosakos pre phuv, obkidňa e viňica a lakro hroznos čhiďa andro baro lisos le Devleskra choľakro. A o hroznos pes pučinelas andro lisos avri le forostar a andral o lisos čuľalas avri o rat. O rat džalas prudoha dur pro trin šel (300) kilometri a sas dži o zubadla le grajengre. A dikhľom aver znameňje pro ňebos, baro the igen čudno: efta aňjelen le efta posledne ranenca, bo lenca pes dokerela e choľi le Devleskri. Dikhľom ajso vareso sar cakluno moros mišimen la jagaha. Dikhľom the olen, ko zviťazinde upral e šelma, upral lakro obrazis the upral o čislos lakre naveskro, hoj ačhenas pro cakluno moros. A sas len o harfi, so len diňa o Del. A giľavenas e giľi le Mojžišoskri, savo služinelas le Devleske, the e giľi le Bakroreskri: „Baro a igen šukar hino oda, so tu keres, Rajeja, Nekzoraleder Devla! Spravodľiva a čačipnaskre hine tire droma, ó, Kraľina le narodengro! Ko pes tutar na daranďiľahas, ó, Rajeja, a na lašarďahas tiro nav? Bo ča tu jekh sal Sveto! Savore narodi avena a klaňinena pes anglal tu, bo pes sikade tire spravodľiva sudi.“ Paľis dikhľom, sar pes phundraďa o chramos andro ňebos, o Svetostankos. Andral o chramos avle avri efta aňjela, saven sas o efta rani. Sas urde andro igen parne gada a sas prephandle le somnakune pasenca prekal e hruďa. A jekh le štare džide bitosťendar diňa le efta aňjelenge o efta somnakune kuča, pherde le Devleskra choľaha, savo hino džido pro furt. O chramos pes naplňinďa le thuveha, savo avelas le Devleskra slavatar the zoratar. Ňiko našťi geľa andro chramos, medik na sas dokerde o efta rani le efta aňjelengre. Šunďom andral o ňebos zoralo hangos, so phenelas le efta aňjelenge: „Džan a čhiven avri pre phuv le Devleskri choľi, so hin andre ola efta kuča!“ Avke odgeľa o ešebno a čhiďa avri pre phuv oda, so les sas andre peskri kuči. A čhide pes avri o džungale the dukhade vredi pro manuša, saven sas o znakos la šelmakro, the pre ola, ko pes klaňinenas lakre obraziske. Dujto aňjelos čhiďa avri peskri kuči pro moros a o paňi andro moros pes čerinďa pro rat, so dičholas sar o rat le mule manušestar, a muľa savoro, so dživelas andro moros. Trito aňjelos čhiďa avri peskri kuči pro paňa the pro prameňa a čerinde pes pro rat. A šunďom, sar o aňjelos, saves sar zor upral o paňa, phenel: „Čačipnaskro sal, ó, Rajeja, tu, ko sal a ko salas, oda Sveto, hoj oda avke rozsudzinďal, bo on čhivenas avri o rat tire svete manušengro the tire prorokengro. Diňal lenge te pijel o rat, zaslužinde peske oda!“ Šunďom, sar o oltaris vičinelas: „He, Rajeja, Nekzoraleder Devla, čačipnaskre the spravodľiva hine tire sudi!“ A štarto aňjelos čhiďa avri peskri kuči pro kham a sas le khameske dino, hoj te labarel le manušen la jagaha. A zlabile o manuša ole bare tačipnastar a košenas le Devleskro nav, saves hin zor upral ola rani, ale na visarde pes le binendar, hoj leske te den e slava. Pandžto aňjelos čhiďa avri peskri kuči pro tronos la šelmakro a lakro kraľišagos kaľiľa andre. A dukhatar peske danderenas o čhiba a košenas le Devles pro ňebos, vaš peskre dukha the vredi, ale na visarde pes peskre skutkendar. Šovto aňjelos čhiďa avri peskri kuči pro baro paňi Eufrat a šučiľa avri leskro paňi, hoj pes te pripravinel o drom le kraľenge andral o vichodos. Dikhľom, sar aven avri trin nažuže duchi, save dičhonas sar žabi, andral o muj le drakoske, andral o muj la šelmake the andral o muj le falošne prorokoske. Oda hine o duchi le demonengre, save keren o zazraki. On hine ola, ko džan avri ko kraľa pal calo svetos, hoj len te skiden upre pro mariben andre oda baro Džives le Nekzoraledere Devleskro. „Dikh, avava avke sar o živaňis, hoj aňi na džaneha kana! Bachtalo hino oda, ko na zasovel a ačhel urdo andro gada, hoj te na phirel lango a te na dikhen leskri ladž.“ A ola nalačhe duchi len skidle upre pro than, so pes hebrejski vičinel Harmagedon. Eftato aňjelos čhiďa avri peskri kuči pro luftos a le tronostar andro ňeboskro chramos avľa avri zoralo hangos a phenďa: „Imar hin dokerdo!“ A chudle te marel o bleski, o hangi the o perumi a e phuv chudňa igen te razisaľol. Avke zorales razisaľiľa sar mek šoha, kanastar hino o manuš pre phuv. Oda baro foros pes prečhinďa pro trin kotora a o fori le narodengre pele. O Del na bisterďa aňi pre oda baro Babilon a diňa leske te pijel e mol andral peskri kuči, e mol peskra bara choľakri. A našľile savore ostrovi a aňi o verchi imar na sas. Pro manuša perenas andral o ňebos igen bare krupi, sar bare bara, a o manuša košenas le Devles vaš e rana le krupengri, bo odi rana sas igen bari. Avľa jekh ole efta aňjelendar, saven sas ola efta kuča, prevakerďa manca a phenďa: „Av, sikavava tuke sar odsudzinava ola bara lubňa, savi bešel pro but paňa. Laha kerenas o lubipen o phuvakre kraľa a ola, ko bešenas pre phuv, mačonas lakra lubikaňa moľatar.“ A ľigenďa man andro duchos pre pušťa. Dikhľom jekha džuvľa, savi bešelas pre ľoľi šelma. Pre odi šelma sas pherdo nava, so pes ruhinenas le Devleske a sas la efta šere the deš rohi. E džuvľi sas urďi andro fijalova the lole gada a sas avrišukaľarďi le somnakaha, le vzacne barenca the le perlenca. Andro vast la sas o somnakuno poharis, pherdo le džungipnaha the la meľaha lakre lubipnastar. Pro čekat la sas pisimen nav, so hin o garuďipen: O BARO BABILON, E DAJ LE LUBŇENGRI THE LE DŽUNGIPNASKRI PRE PHUV. A dikhľom la džuvľa, savi sas mači le Devleskre manušengre ratestar the le Ježišoskre švedkengre ratestar. Sar la dikhľom, igen man čudaľinavas. O aňjelos mange phenďa: „Soske tut čudaľines? Me tuke phenava o garuďipen la džuvľakro the la šelmakro, savi la ľidžal a sava hin efta šere the deš rohi. E šelma, sava dikhľal, sas, akana nane, ale avela avri andral e Bari chev a džala andre večno zahuba. Ola, ko bešen pre phuv a kaskre nava nane pisimen andre kňižka le dživipnaskri, kanastar sas kerdo o svetos, čudaľinena pes, sar dikhena la šelma, hoj sas a akana nane, ale avela pale. Pre kada kampel bari goďi: O efta šere hin o efta verchi, pre save bešel e džuvľi. A oda hin the o efta kraľa: Pandž lendar sas murdarde, jekh hino a jekh mek na avľa. Sar avela, mušinela te kraľinel ča pro frima časos. E šelma, savi sas a nane, oj korkori hiňi o ochtoto kraľis. Hiňi the ole eftendar a džal andre zahuba. O deš rohi, so dikhľal, hine deš kraľa, save mek na chudle o kraľišagos, ale chudena e moc te kraľinel pre jekh ora jekhetane la šelmaha. Len hin jekh gondoľišagos a peskri zor the peskri moc dena la šelmake. On pes marena le Bakroreha a o Bakroro upral lende zviťazinela, bo ov hino Raj le rajenge a o Kraľis le kraľenge. A leha ena the leskre vičimen, avrikidle the verna manuša.“ A o aňjelos mange phenďa: „Ola paňa, so dikhľal, upral save bešel odi lubňi, oda hin o manuša, o nipi, o narodi the o čhiba. E šelma the o deš rohi, so dikhľal, našťi avri ačhena ola džuvľa, savi kerel o lubipen. Čhivena la tele, mukena la langa, chana lakro mas a zlabarena andre jag. Bo o Del lenge thoďa andro jile, hoj te keren oda, so hin leskro planos, a jekhetane te den peskro kraľišagos la šelmake, medik pes na naplňinena o lava le Devleskre. Odi džuvľi, sava dikhľal, hin oda baro foros, so kraľinel upral savore kraľa pre phuv.“ Paľis dikhľom te avel tele andral o ňebos avre aňjelos, saves sas bari zor. Leskra slavatar e phuv rozvidňisaľiľa. A vičinďa zorale hangoha: „Peľa, peľa tele o baro Babilon! Ačhiľa lestar kher prekal o demona, o than prekal dojekh nažužo duchos, o than prekal dojekh nažužo the džungalo čiriklo, o than prekal dojekh nažužo the džungalo džviros, bo savore narodi pijenas andral leskri zoraľi lubikaňi mol. O kraľa pre phuv leha kerenas o lubipen a ola, ko cinen the bikenen, barvaľile leskre barikane barvaľipnastar.“ Andral o ňebos šunďom aver hangos, so phenelas: „Aven odarik avri, mire manušale, hoj te na keren leha o bini a te na chuden kotor leskre ranendar! Bo leskre bini doavle dži ko ňebos a o Del peske leperďa pre leskro nalačhipen. Visaren lake pale avke, sar oj tumenge kerelas, den lake duvar ajci pal lakre skutki. Andre oda poharis, andre savo oj čhivkerelas, čhiven lake duvar ajci. A keci pes lašarelas a ľidžalas pes upre, ajci la den cerpišagos the pharipen, bo andro jilo peske phenel: ‚Bešav mange sar e kraľovna, na som vdova a šoha na dikhava o pharipen.‘ Vašoda andre jekh džives avena pre late o rani, o meriben, e žaľa the e bokh a ela zlabarďi la jagaha, bo zoralo hino o Raj, o Del, savo la odsudzinel. O kraľa la phuvakre rovena pre late a hikinena upral late, sar dikhena lakro thuv, hoj labol. Bo laha kerenas o lubipen a kiňešnones dživenas andro barvaľipen. Ačhena dural, daratar lakre dukhendar a phenena: ‚Jaj, vigos! Vigos tuke, ó, baro foros, zoralo foros Babilon, bo andre jekh ora avľa pre tu o sudos!‘ The ola, ko cinen the bikenen pre phuv, rovena a ena andre žaľa upral late, bo imar ňiko na cinela lengro tovaris: O somnakaj, o rup, o vzacna bara, o perli, o kmentos, o purpuros, o hodvabos, o šarlatos, o všelijaka voňava kašta, o všelijaka veci le slonoskre kokalostar, o vzacna kašta, o meďos, o trast, o mramoris, e škorica, o voňavo amonos, o timian, e mirha, o kaďidlos, e mol, o olejos, o sano aro, o zrnos, o gurumňa, o bakre, o graja, o verdana, o otroka the o duši le manušengre. Našľiľa tutar o ovocje, pal savo igen džalas tiri duša, a the savoro, so sas vzacno the bľišťaco, a imar šoha oda na arakhena! Ola, ko cinen the bikenen kala veci a save lestar barvaľile, ačhena dural daratar leskre dukhendar. Rovena, ena andre žaľa a phenena: ‚Jaj, vigos! Vigos, ó, baro foros, so sas urdo andro šukar lole the fijalova pochtana a sas učhardo andre le somnakaha, le vzacne barenca the le perlenca! Tel jekh ora sas zňičimen kajso baro barvaľipen!‘ Ačhela dural dojekh kormiďelňikos the sako, ko odarik predžal la loďaha, o namorňika the savore, save dživen le morostar, a viskinena, sar dikhena o thuv, hoj labol o foros. A phenena: ‚Savo foros sas ajso sar kada baro foros?‘ Čhivkerenas peske o prachos pro šere a rovibnaha the pharipnaha viskinenas: ‚Jaj, vigos! Vigos, ó, baro foros, andre savo savore, kas sas o loďi pro moros, barvaľile. Bo tel jekh ora sas zňičimen!‘ Radisaľon upral late, savore andro ňebos! Radisaľon the tumen, manušale le Devleskre! Radisaľon, apoštolale the prorokale! Bo o Del la odsudzinďa vaš oda, so tumenca kerelas.“ A jekh zoralo aňjelos hazdňa igen baro bar, sar o bar andral o mlinos, čhiďa les andro moros a phenďa: „Avke zoraha ela telečhido o Babilon, oda baro foros, a šoha pes imar na arakhela. Imar šoha andre tu na šunďola o bašaviben olengro, ko bašaven pro harfi, pro flauti the pro trubi, aňi o hangos avre lavutarengro. Imar šoha pes andre tu na arakhela ňisavo majstros, savo kerel varesavi buči, aňi andre tu na šunďola o zvukos le mlinoskro. Šoha imar na labola andre tu o švetlos la momeľakro, aňi imar na šunďola andre tu o hangos le terneskro the la terňakro. Ola manuša, save tutar cinenas the bikenenas, sas bare manuša pre phuv; savore narodi sas andre diliňarde tire čarenca. A arakhľa pes andre late o rat le prorokengro the le Devleskre svete manušengro the savore olengro, ko sas murdarde pre phuv.“ Paľis šunďom andro ňebos vareso sar zoralo hangos igen but manušengro, sar vičinenas: „Haleluja! O spaseňje, e slava the e zor le Rajeske, amare Devleske! Bo lačhe the čačipnaskre hin leskre sudi, bo odsudzinďa ola bara lubňa, savi musarelas e phuv peskre lubipnaha a pomsťinďa pes lake vaš o rat peskre služobňikengro.“ A vičinde the dujtovar: „Haleluja! O thuv latar avel upre na veki vekov!“ O bišuštar (24) phureder the o štar džide bitosťi pele a banďonas anglo Del, savo bešel pro tronos, a phende: „Amen. Haleluja!“ Andral o tronos avľa avri o hangos, so phenďa: „Lašaren amare Devles, savore leskre služobňika, tumen, so lestar daran, o cikne the o bare!“ Paľis šunďom vareso sar hangos but manušengro the but paňengro the zorale perumengro, savo vičinelas: „Haleluja! Bo chudňa te kraľinel o Raj, amaro Nekzoraleder Del! Radisaľuvas, khelas a das leske e slava! Bo avľa o bijav le Bakroreskro a leskri terňi pes pripravinďa a diňa pes lake, hoj pes te urel andro žuže, igen šukar, bľišťaca gada.“ (Ola gada hine o čačipnaskre skutki le Devleskre manušengre.) O aňjelos mange phenďa: „Pisin: ‚Bachtale hine ola, ko hine vičimen pro bijav le Bakroreskro.‘ “ A mek mange phenďa: „Kala hine o čačipnaskre lava le Devleskre.“ Me peľom paš leskre pindre, hoj te banďuvav anglal leste. Ale ov mange phenďa: „Ma ker ada! Me služinav le Devleske jekhetane tuha the le phralenca, save ľikeren o sveďectvos le Ježišoskro. Anglo Del banďuv! Bo olen, ko vakeren le Ježišoskro sveďectvos, hin o prorocko duchos.“ Dikhľom phundrado o ňebos a jekhvareste pes sikaďa o parno graj a Oda, ko upre bešelas, pes vičinelas Verno the Spravodľivo. Leskro sudos the mariben hino spravodľivo. Leskre jakha sas sar o jagale plameňa, pro šero les sas but koruni. Sas pre leste pisimen nav, savo na džanelas ňiko, ča ov korkoro. Urdo sas andro gada, so sas močimen andro rat a leskro nav sas: „O Lav le Devleskro.“ A o ňeboskre armadi džanas pal leste pro parne graja a sas urde andro žuže, parne gada. Andral leskro muj avelas avri ostro šabľa, hoj laha te marel le naroden. Ov len ľidžala la trastuňa pacaha a ov pučinela avri andral o moľakro lisos e mol – e choľi le Nekzoraledere Devleskri. A pre leskre gada the pre leskro klubos les hin pisimen nav: O KRAĽIS LE KRAĽENGRO THE O RAJ LE RAJENGRO. Paľis dikhľom te ačhel jekhe aňjelos andro kham. Zorale hangoha vičinďa pre savore čirikle, save ľecinenas andro luftos: „Aven, zdžan tumen pre le Devleskri bari hoscina! Aven te chal o ťela le kraľengre, le generalengre, le rajengre, le grajengre the lengre jazdcengre, the o ťela savore slobodnengre the le otrokengre, le ciknengre the le barengre!“ Dikhľom la šelma the le kraľen pal e phuv the lengre slugaďen, sar pes zdžan, hoj pes te maren oleha, ko bešelas pre oda graj, the leskre slugaďenca. A e šelma sas zachudňi a laha the o falošno prorokos, savo kerelas anglal late o zazraki, savenca odcirdňa andro klamišagos olen, ko priile o znakos la šelmakro the olen, ko banďonas anglal lakro obrazis. Sodujdženen čhide džidonen andro jagalo jazeros, so labol la siraha. Okla sas murdarde la šabľaha, so avelas avri andral o muj Oleske, ko bešelas pro graj. A savore čirikle čaľile lengre ťelendar. Dikhľom aňjelos, savo avelas tele andral o ňebos. Sas les e kleja andral odi Bari chev a andro vast baro lancos. Chudňa le drakos, ole phure sapes, savo hin o beng the o satan, a phandľa les andre pro ezeros (1 000) berša. Čhiďa les andre odi Bari chev a zaphandľa a zapečaťinďa la andre, hoj imar buter te na odcirdel le naroden le Devlestar, medik na predžana o ezeros berša. Paľis mušinel te avel premuklo pro cikno časos. Dikhľom o troni a bešle upre ola, ko chudle e moc te sudzinel. Dikhľom the o duši ole dženengre, savenge odčhinde o šere vaš o sveďectvos le Ježišoskro the vaš o lav le Devleskro. Oda sas ola, ko na banďile anglal e šelma aňi anglal lakro obrazis a na priile o znakos pre peskro čekat aňi pre peskro vast. Obdžiďile a kraľinenas le Kristoha ezeros berša. Kada hin o ešebno ušťiben andral o meriben. Ale okla aver mule manuša na obdžiďile, medik na predžala ezeros berša. Bachtalo a sveto hin oda, kas o Del uštaďa andro ešebno ušťiben. Ole dženen o dujto meriben našťi kerel ňič, ale ena o rašaja le Devleske the le Kristoske a kraľinena leha ezeros berša. Sar predžana ola ezeros berša, ela o satan premuklo andral peskri bertena. Avela avri, hoj le klamišagoha te scirdel le naroden, save hine pro štar seri la phuvakre, le Gog the le Magog, hoj len te skidel andro mariben. Ena ajci but sar e moroskri poši. Dikhľom, sar gele pal caľi phuv a rozačhade pes pašal o taboris le Devleskre manušengro, pašal oda foros, savo o Del kamel. Ale avľa tele e jag andral o ňebos a zlabarďa len. O beng, savo len le klamišagoha scirdňa, sas čhido andro jagalo the sirakro jazeros, kaj hiňi the e šelma the o falošno prorokos. Ode ena mučimen rat-džives na veki vekov. Dikhľom baro parno tronos the Oles, ko upre bešelas. E phuv the o ňebos anglal leste denašľa a na sas prekal lende than. A dikhľom le mulen, le ciknen the le baren, te ačhel anglo tronos le Devleskro. A phundrade pes o kňižki a phundraďa pes the aver kňižka, e kňižka le dživipnaskri. O mule sas sudzimen pal oda, so sas pisimen andro kňižki, pal lengre skutki. O moros diňa avri peskre mulen, save sas andre leste, a o meriben the o peklos dine le mulen, save sas andre lende. A sako sas sudzimen pal peskre skutki. Paľis o meriben the o peklos sas čhide andre oda jagalo jazeros. Kada jagalo jazeros hin o dujto meriben. Te varekaskro nav na sas pisimen andre kňižka le dživipnaskri, sas čhido andro jagalo jazeros. A dikhľom nevo ňebos the nevi phuv, bo ešebno ňebos the ešebno phuv našľile a aňi moros imar na sas. Dikhľom oda sveto foros, o nevo Jeruzalem, te avel tele le Devlestar andral o ňebos. Sas pripravimen sar e terňi, savi hiňi šukares urďi prekal peskro rom. Le tronostar šunďom zoralo hangos, so phenďa: „Dikh, o Stanos le Devleskro hino maškar o manuša. O Del bešela maškar lende a on ena leskre manuša. Korkoro o Del, lengro Del, ela lenca. Ov khosela savore apsa pal lengre jakha a o meriben imar buter na ela. Aňi žaľa, aňi vika, aňi dukh imar buter na ena, bo o ešebna veci našľile.“ Oda, ko bešelas pro tronos, phenďa: „Dikh, kerav savoro nevo!“ A phenďa mange: „Pisin, bo kala lava hine pačivale the čačipnaskre.“ Phenďa mange: „Imar hin dokerdo! Me som e Alfa the Omega, o Ešebno the o Posledno. Me dava oles, ko hino smedno, andral o prameňis o džido paňi hijaba. Oda, ko zviťazinela, zďeďinela kada savoro; me avava leskro Del a ov ela miro čhavo. Ale o zbabelci, o ňeverna, ola, ko keren o džungale veci, o vrahi, o lubara, o čaroďejňika, o modlara a the savore klamara ena čhide andro jazeros, so labol la jagaha the la siraha. Kada hin o dujto meriben.“ Avľa ke ma jekh le efta aňjelendar, saven sas ola efta kuča pherdžarde le efta posledne ranenca, a phenďa mange: „Av, sikavava tuke la terňa, la romňa le Bakroreskra.“ A ľigenďa man andro duchos pro baro the učo verchos a sikaďa mange oda baro foros, o sveto Jeruzalem, sar avel tele le Devlestar andral o ňebos. Sas les e slava le Devleskri a švicinelas sar žužo krištalos, avke sar o igen vzacno bar jaspis. Le foros sas učo the baro muros a dešuduj (12) brani a paš o brani dešuduj aňjela. Pre ola brani sas pisimen o nava le dešuduje kmeňengre le Izraeloskre manušengre. Sas trin brani pal o vichodos, trin brani pal o severos, trin brani pal o juhos a trin brani pal o zapados. Le foroskre muros sas dešuduj zakladi a pre lende dešuduj nava le dešuduje apoštolengre le Bakroreskre. A oles, ko manca vakerelas, sas somnakuňi paca, hoj te merinel o foros the leskre brani the leskro muros. O foros hino ačhado andro štvorcos, hino džinďardo ajci sar the buchlo. A merinďa o foros la pacaha a sas džinďardo 2 400 kilometri. Keci hino džinďardo, ajci hino the buchlo the učo. A merinďa leskro muros a sas šovardeš the šov (66) metri. O aňjelos merinelas ajsa miraha sar o manuša. A o muros sas ačhado le barestar jaspis a o foros le žuže somnakastar, so dičholas sar žužo caklos. O zakladi le muroskre pašal o foros sas avrišukaľarde savore vzacne barenca. Ešebno zakladoskro bar sas jaspis, dujto sas zafir, trito chalcedon, štarto smaragd, pandžto sardonix, šovto sardion, eftato chrizolit, ochtoto beril, eňato topasos, dešto chrizopras, dešujekhto hiacint a dešudujto ametist. Dešuduj brani sas dešuduj perlendar, dojekh brana sas jekha perlatar. E uľica le foroskri sas žuži somnakaj sar žužo krištalos. O chramos andre na dikhľom, bo leskro chramos hino o Raj, o Nekzoraleder Del, the o Bakroro. Le foroske na kampel, hoj leske te švicinel o kham abo o čhonoro, bo e slava le Devleskri leske švicinel a leskri lampa hin o Bakroro. O narodi phirena andre leskro švetlos a o kraľa pal e phuv anena andre leste peskro baripen. Leskre brani pes dživese na phandena andre, bo e rat ode na ela. Anena andre leste e slava the e pačiv le narodengri. A na džala andre leste šoha ňič nažužo, aňi oda, ko kerel o džungipen the o klamišagos, ale ča ola, ko hine pisimen andre le Bakroreskri kňižka le dživipnaskri. Paľis mange o aňjelos sikaďa baro paňi, o paňi le dživipnaskro, ajso žužo sar krištalos, savo avelas avri andral tronos le Devleskro the le Bakroreskro a džalas maškar e uľica le foroskri. A pal o soduj seri le paňeskre sas o stromos le dživipnaskro, so anel dešuduvar beršeste ovocje: Sako čhon del peskro ovocje a o prajti pal o stromos hin pro sasťipen le narodenge. Andro foros na ela ňič, so hino prekošlo. Le Devleskro the le Bakroreskro tronos ela andre leste a leskre služobňika leske služinena. Dikhena leskro muj a leskro nav ela pre lengre čekata. E rat imar na ela, na kampela lenge o švetlos la lampakro aňi le khameskro, bo o Raj, o Del, ela lengro švetlos. A on kraľinena na veki vekov. A phenďa mange o aňjelos: „Kala lava hine pačivale the čačipnaskre. O Raj, o Del, savo del le proroken peskre Duchos, bičhaďa peskre aňjelos, hoj te sikavel peskre služobňikenge, so pes mušinela sig te ačhel.“ O Ježiš phenel: „Dikh, avava sig! Bachtalo hino oda, ko doľikerel o prorocka lava kala kňižkakre!“ Me, o Jan, oda dikhľom the šunďom. Sar oda dikhľom the šunďom, peľom paš o pindre le aňjeloske, savo mange oda sikavelas, hoj man leske te klaňinav. Ale ov mange phenďa: „Ma ker ada! Bo the me služinav le Devleske avke, sar the tu the tire phrala, o proroka a the ola, ko doľikeren o lava kala kňižkakre. Le Devleske tut klaňin!“ A phenďa mange: „Ma zapečaťin andre a ma garuv o prorocka lava andral kadi kňižka, bo e ora hiňi pašes! Oda, ko kerel o nalačhipen, mi kerel o nalačhipen dureder; o melalo pes mi meľarel dureder; o spravodľivo mi kerel dureder o spravodľišagos a o sveto pes mi pošvecinel dureder.“ „Dikh!“ phenel o Ježiš: „Avava sig a miro počiňiben avela manca, hoj te počinav sakoneske pal leskre skutki. Me som e Alfa the Omega, o Ešebno the o Posledno, oda, ko savoro chudel te kerel a the savoro dokerel. Bachtale hine ola, ko peske rajbinen o gada. Len ela pravos paš o stromos le dživipnaskro a šaj džana andro foros prekal o brani. Ale avri ačhena o rikone, o čaroďejňika, o lubara, o vrahi, o modlara a the sako, ko rado dikhel o klamišagos a klaminel. Me, o Ježiš, bičhaďom mire aňjelos, hoj tumenge te vakerel avri kala veci pal o khangera. Me som o koreňis andral o pokoleňje le Davidoskro, e jasno tosaraskri čercheň.“ O Duchos the e terňi phenen: „Av!“ Oda, ko šunel, mi phenel: „Av!“ Ko hino smedno, mi avel; ko kamel, mi lel peske o džido paňi hijaba. Me phenav sakoneske, ko šunel o prorocka lava andral kadi kňižka: Te vareko dothovela vareso paš kala lava, oleske o Del dothovela o rani, pal save hin pisimen andre kadi kňižka. A te vareko odlela kale prorocke lavendar andral kadi kňižka, olestar o Del odlela leskro kotor le dživipnaskre stromostar the le svete forostar, pal save hin pisimen andre kadi kňižka. Oda, ko dosvedčinel kala veci, phenel: „He, avava sig!“ Amen! Av, Raja Ježiš! E milosť le Rajeskri le Ježišoskri mi el tumenca! Amen.