Wa ḏ lkitab n ȓejḏuḏ n Ƹisa Lmasiḥ, wenni iǧan zi ddurriṯ n Dawed ḏ Brahim. Brahim ijja-d Isḥaq. Isḥaq ijja-d Yaƹqub. Yaƹqub ijja-d Yahuḏa ḏ ayṯmas. Yahuḏa ijja-d Faris ḏ Zaraḥ ak ṯemɣarṯ nnes Ṯamra. Faris ijja-d Ḥaṣrun. Ḥaṣrun ijja-d Aram. Aram ijja-d Ƹaminadab. Ƹaminadab ijja-d Nassun. Nassun ijja-d Salmun. Salmun ijja-d Buƹazza ak ṯemɣarṯ nnes Riḥab. Buƹazza ijja-d Ƹubayd ak ṯemɣarṯ nnes Raƹuṯ. Ƹubayd ijja-d Yassa. Yassa ijja-d Dawed azeǧiḏ. Dawed azeǧiḏ ijja-d Suliman zi ṯenni tuɣa iǧan ḏ ṯamɣarṯ n Uryaḥ. Suliman ijja-d Raḥubƹam. Raḥubƹam ijja-d Abiya. Abiya ijja-d Asa. Asa ijja-d Yahucafaṭ. Yahucafaṭ ijja-d Yuram. Yuram ijja-d Ƹuzzaya. Ƹuzzaya ijja-d Yuṯam. Yuṯam ijja-d Aḥaz. Aḥaz ijja-d Ḥisqi. Ḥisqi ijja-d Manassa. Manassa ijja-d Amun. Amun ijja-d Yuciya. Yuciya ijja-d Yakunya ḏ ayṯmas ḏi ȓweqṯ nni wami twasufɣen ɣar Babil. Menbaƹd i ȓweqṯ nni wami twasufɣen ɣar Babil, Yakunya ijja-d Cƹaltihil. Cƹaltihil ijja-d Zarubbabil. Zarubbabil ijja-d Abihud. Abihud ijja-d Lyaqim. Lyaqim ijja-d Ƹazur. Ƹazur ijja-d Ṣaduq. Ṣaduq ijja-d Axim. Axim ijja-d Alyud. Alyud ijja-d Lƹizar. Lƹizar ijja-d Mattan. Mattan ijja-d Yaƹqub. Yaƹqub ijja-d Yusef aryaz n Maryam nettaṯ iy d ijjin Ƹisa ig itwasemman s Lmasiḥ. Ḏinni arbeƹṭac n lʼajyal zi Brahim ɣar Dawed. Zi Dawed ḥetta wami twasufɣen ɣar Babil arbeƹṭac n lʼajyal. Zeg wami twasufɣen ɣar Babil ḥetta wami d ixȓeq Lmasiḥ arbeƹṭac n lʼajyal. Fa mammec iy d ixȓeq Ƹisa Lmasiḥ. Yemmas Maryam tuɣa ṯegga lxuṭuba ak Yusef. Menbaƹd qbeȓ ma aḏ meȓcen jarasen ṯeysi aƹeddis zi Arruḥ iqeddsen. Yusef anexḍab nnes, nican ig iǧa. War ixes ca axas iḍȓeq ddiƹaya, irezzu aḏas iǧef s ṯnufra. Walakin wami itfekkar ḏi ṯmesȓayṯ nni, ṯbedd-d xas ijjen n lmalaʼika ḏi ṯirjiṯ ṯenna-as: "A Yusef a mmis n Ayṯ-Dawed, war teggweḏ ca aḏ tiȓi Maryam ḏ ṯamɣarṯ nnec. Aqa zi Arruḥ iqeddsen iy zi ṯeysi aƹeddis. Aqa aḏ d tejj ijjen n uḥenjir aṯ ṯsemmiḏ Ƹisa ȓaḥeqqac netta iy ɣa isnejmen ȓqum nnes zi ȓmuƹṣiyaṯ nsen." Qa ḏ manaya marra ig iweqƹen ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ iy inna Siḏi Arebbi i nnabi Icaƹya ḏeg yijjen n zman: <Aqa ṯaƹzriṯ aḏ teysi aƹeddis, aḏ tejj ijjen n uḥenjir aḏas semman Immanwil.> (Ȓmaƹna nnes: Arebbi aqaṯ akiḏneɣ.) Wami d ifaq Yusef zeg yiḍeṣ igga min ḏas ṯenna lmalaʼika n Siḏi Arebbi, yuwi-d ṯamɣarṯ nnes. Walakin war ɣares iqarreb ca aȓ wami d ṯejja mmis. Ṯumma isemma-ṯ igga-as Ƹisa. Wami d ixȓeq Ƹisa ḏeg ubilaj n Bayt Laḥm ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya ḏi ȓweqṯ n uzeǧiḏ Hirudus, usin-d can yiwḏan zeg yinni iqqaren lƹilem n yiṯran zi ccarq ɣar ṯendint n Lquds. Nnan: "Mani iǧa uḥenjir nni iy d ixeȓqen aḏ yiȓi ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil? Aqa neẓra iṯri nnes ḏi ccarq, qa nusa-d aḏas nsejjeḏ." Wami isȓa uzeǧiḏ Hirudus manaya, ixeyyeq iysi ijjen n umnus ḏ ameqqran netta ḏ imezḏaɣ n Lquds. Ismun marra arruyas n ȓfuqaha n Ayṯ-Israʼil ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa isseqsa-ṯen inna-asen: "Mani d ɣa ixȓeq Lmasiḥ?" Arrin xas nnan-as: "Ḏi Bayt Laḥm ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya, mammec yura nnabi Mixa ḏeg yijjen n zman: Arebbi inna: <Uȓa ḏ cem, a Bayt Laḥm ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya, war ṯeǧiḏ bu ḏ ṯamezyant jar ṯneddam n Yahuḏiya. Zzayem iy d ɣa iffeɣ ijjen n lḥakem iy ɣa inedhen ccaƹb inu n Ayṯ-Israʼil.>" Ȓexddenni iȓaɣa-yasen-d uzeǧiḏ Hirudus s ṯnufra i yinni iqqaren lƹilem n yiṯran, isseqsa-ṯen issen zzaysen meȓmi tuɣa d imeḍhar yiṯri-ya. Ssenni issekk-iṯen ɣar Bayt Laḥm inna-asen: "Ruḥem ḏinni rzum mliḥ x uḥenjir nni. Xmi ṯ ɣa ṯafem, ƹeȓmem-ayi bac aḏ raḥeɣ uȓa ḏ nec aḏas sejjḏeɣ." Sȓin min inna uzeǧiḏ, kkaren ruḥen ḏinni. Iṯri nni iy ẓrin ḏi ccarq iggur ɣar zzaṯ. Wami yuweḍ yiṯri nni, ibedd ḏeg ujenna ɣar mani iǧa uḥenjir nni. Wami ẓrin iṯri nni farḥen aṭṭas. Uḏfen ṯaddarṯ nni, ufin aḥenjir nni ak yemmas Maryam, wḍan x ifadden nsen sejjḏen-as. Kksen-d ȓeknuz nsen, iƹni ddheb ḏ tbaxur lluban ḏ yijjen n ȓḥajeṯ ḏ tufuḥ qqaren-as murr, ucin-as-ṯen ḏ lhadiyaṯ. Iƹȓem-asen Arebbi ḏi ṯirjiṯ inna-asen war teƹqibem ca ɣar uzeǧiḏ Hirudus. Ṣafi kkaren ḏewȓen ɣar ṯmurṯ nsen x yijjen n ubriḏ nneɣni. Wami uyuren yiwḏan nni iqqaren lƹilem n yiṯran, ṯbedd-d ijjen n lmalaʼika n Siḏi Arebbi ḏi ṯirjiṯ ɣar Yusef ṯenna-as: "Kkar ysi aḥenjir ḏ yemmas arweȓ ɣar Miṣra, zeḏɣem ḏinni aȓ ḏac ɣa iniɣ ḏweȓ-d. Aqa azeǧiḏ Hirudus irezzu x uḥenjir-a bac aṯ ineɣ." Ikkar Yusef yuyur s ǧiȓeṯ ɣar Miṣra yuwi aḥenjir nni ḏ yemmas akiḏes. Iqqim ḏinni ḥetta aȓ wami immuṯ Hirudus. Qaƹ manaya iwqeƹ ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ ig inna Siḏi Arebbi i nnabi umi qqaren Hucaƹ ḏeg yijjen n zman: <Qa ȓaɣiɣ-d i Mmi bac aḏ d iffeɣ zi Miṣra.> Wami d yarra ȓexbar Hirudus belli yinni iqqaren lƹilem n yiṯran cemṯen-ṯ, iƹeṣṣeb aṭṭas iɣḍeb. Issekk bac aḏ ineɣ iḥenjiren nni marra ḏi Bayt Laḥm ḏ nnawaḥi nnes iy ɣar ṯeǧa qell zi ƹamayen. Manaya ƹlaḥsab ȓweqṯ iy ḏasen d imeḍhar yiṯri nni i yinni iqqaren lƹilem n yiṯran. Ȓexddenni ikemmeȓ wawaȓ nni iy inna Siḏi Arebbi i nnabi umi qqaren Irmiya ḏeg yijjen n zman: <Ṯɣuyyiṯ tesȓan-as zi dcar n Rama, ḏ imeṭṭawen ḏ waṭṭas n lḥuzen, ḏ Ayṯ-Raḥil ig itrun x ṯarwa nsen, war xsen aṯen iƹezza ḥadd x ṯarwa nsen immuṯen.> Wami immuṯ uzeǧiḏ Hirudus ṯbedd-d ijjen n lmalaʼika n Siḏi Arebbi ɣar Yusef ḏi ṯirjiṯ ḏi Miṣra. Ṯenna-as: "Kkar ƹqeb, awi akiḏec aḥenjir-a ḏ yemmas ɣar ṯmurṯ n Ayṯ-Israʼil, aqa yinni ixsen aḏ nɣen aḥenjir-a qa mmuṯen." Ssenni ikkar Yusef yuwi akiḏes aḥenjir nni ḏ yemmas iḏweȓ ɣar ṯmurṯ nnes n Ayṯ-Israʼil. Walakin wami isȓa belli azeǧiḏ Arxilawus ixȓef babas Hirudus ḏi ȓeḥkam n Yahuḏiya, iggweḏ aḏ iraḥ ḏinni. Siḏi Arebbi iƹȓem-as-d ƹaweḏ ḏeg yijjen n ṯirjiṯ, ikkar iruḥ ɣar jjiheṯ n ṯmurṯ n Ljalil. Izḏeɣ ḏeg yijjen n ubilaj qqaren-as Naṣira ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ nni iy inna Siḏi Arebbi i lʼanbiya ḏeg yijjen n zman: <Aqa aḏas semman Naṣiri.> Ḏi ȓweqṯ nni imeḍhar-d Yaḥya, itṭehhar i yiwḏan s waman itbeccar-iṯen ḏi ȓexȓa n Yahuḏiya. Iqqar-asen: "Tubem, aqa yuḏes-d ȓmulk n ujenna." X Yaḥya ig inna nnabi umi qqaren Icaƹya ḏeg yijjen n zman: <Ṯmijja tȓaɣa ḏi ȓexȓa ṯeqqar: Swejḏeṯ abriḏ i Siḏi Arebbi, ggem ibriḏen nnes nican.> Yaḥya arruḍ nnes xeḏmen-ṯ s cƹar n uȓɣem, x nneṣṣ nnes ijjen n uḥezzam n yiȓem. Itett ṯmurɣi ḏ ṯamment ṯaḥurrect. Tasen-d ɣares imezḏaɣ n ṯendint n Lquds ḏ yinni n Yahuḏiya amen-ṯekmaȓ ḏ marra yinni iy d innḍen i yiɣzar n Lʼurdun. Teƹtarafen s ȓmuƹṣiyaṯ nsen, Yaḥya itṭehhar-iṯen s waman ḏeg yiɣzar n Lʼurdun. Walakin wami iẓra Yaḥya belli aṭṭas n ȓfuqaha ḏ ifarrisiyen ḏ iṣadduqiyen tasen-d ɣares ḥima aṯen iṭehhar s waman inna-asen: "Ya ṯarwa n ifiɣeran, wi ḏawem iƹeȓmen aḏ tarewȓem zi lɣaḍab n Siḏi Arebbi iy d ɣa yasen? Meȓa ṯtubem ḏ ṣṣaḥ, ggeṯ ȓexḏayem ṯiṣebḥanin. Maci aḏ tinim ḏi nnefs nwem qa neccin ḏ ṯarwa n Brahim u ṣafi. Meȓa ixes Arebbi ṯarwa n Brahim, ataf aḏ iysi izra-ya aṯen yarr ḏ ṯarwa n Brahim! Aqa caqur iwjeḏ ḥima aḏ iqess iẓewran n ȓcejjur. Mkuȓ ṯacejjarṯ iy war itirwen ca min iǧan ḏ aṣebḥan ataf aḏ twaqess aḏ tmenḍar ḏi ṯmessi. Nec tṭehhareɣ-kenniw s waman bac aḏ tubem, walakin wenni iy d ɣa yasen menbaƹd i nec, netta ijheḏ xafi. War sḏihiǧeɣ ca aḏas ysiɣ uȓa ḏ ṯisiȓa nnes. Netta akenniw iṭehhar s Arruḥ iqeddsen ḏ yiȓesawen n ṯmessi. Ɣares ṯazzarṯ ḏeg ufus ḥima aḏ izuzzar ṯaffa nnes qaƹ, aḏ ismun ṯiḥebba n yirḏan aṯent igg ḏi ṯesrafṯ. Min war ineffƹen ca aṯ issecmeḍ ḏi ṯmessi iy war ixessin ƹemmarṣ." Ssenni yusa-d Ƹisa zi ṯmurṯ n Ljalil ɣar yiɣzar n Lʼurdun bac aṯ iṭehhar Yaḥya s waman. Walakin Yaḥya yugi inna-as: "Nec itxeṣṣa cek iy ḏayi ɣa iṭehharen, u cek ṯusiḏ-d ɣari?" Indeq-d Ƹisa inna-as: "Ɣir qbeȓ ȓexxu, ḏ manaya ig iǧan nican ḥima aḏ ikemmeȓ marra min ixes Siḏi Arebbi." Uca iqbeȓ Yaḥya. Wami itwaṭehhar Ƹisa iffeɣ-d ȓexddenni zeg waman nni. Aqa inurzem-as-d ujenna iẓra Arruḥ n Arebbi ihewwa-d igga am yijjen n ṯeḏbirṯ ṯmars-d xas. Ssenni iȓaɣa-d ijjen n ṣṣut zeg ujenna inna-d: "Wa ḏ Memmi iƹizzen, nec farrḥeɣ zzayes." Ssenni Arruḥ nni n Arebbi yuwi Ƹisa ɣar ȓexȓa ḥima aṯ ijarreb Ibȓis. Wami iẓumm Ƹisa arbeƹin yum jar ǧiyaȓi ḏ wussan yusa-as-d jjuƹ. Ikkar wenni itjarraben iqarreb-d ɣar Ƹisa inna-as: "Meȓa cek ḏ Mmis n Arebbi, ini-yasen i yizra-ya aḏ ḏewȓen ḏ aɣrum." Indeq-d Ƹisa inna-as: "Lla, Lkitab iqqar: <Bnaḏem war itƹic ca s uɣrum waha, itƹic s mkuȓ awaȓ ig iqqar Arebbi.>" Ssenni Ibȓis yuwi Ƹisa ɣar ṯendint n Lquds, isiȓi-ṯ x ṯqiccat n ṯemziḏa ṯameqqrant. Inna-as: "Cek meȓa ḏ Mmis n Arebbi ngez ssanita ɣar ṯmurṯ. Aqa Lkitab iqqar: <Qa Arebbi aḏ iweṣṣa bac ac ḥḍant lmalaʼikaṯ nnes. Ac ysint x ifassen nsent bac war ṯeȓqifeḏ uȓa ḏ ij uzru s uḍar nnec.>" Inna-as Ƹisa: "Lla, Lkitab iqqar: <War tjarrab ca Siḏi Arebbi nnec.>" Ssenni Ibȓis yuwi Ƹisa ɣar ṯqiccat n yijjen n uḏrar yuƹȓa aṭṭas. Ismeḍhar-as-d marra lmemlakaṯ n ddunect-a ḏ ṯuṣubḥant nsent. Inna-as: "Aḏac uceɣ marra ṯina meȓa ṯewḍiḏ x ifadden nnec ṯsejjḏeḏ-ayi." Indeq-d Ƹisa inna-as: "Ruḥ, beƹƹeḏ-ayi a Cciṭan. Aqa Lkitab iqqar: <Sejjeḏ i Siḏi Arebbi nnec, ƹbeḏ-iṯ netta waḥḏes.>" Ssenni ibeƹƹeḏ xas Ibȓis. Usint-id lmalaʼikaṯ bḏant tsexxarent x Ƹisa. Wami isȓa Ƹisa belli Yaḥya aqa itwaḥebbes, iƹqeb ɣar Naṣira ɣar ṯmurṯ n Ljalil. Walakin war iqqim ca ḏi Naṣira, iruḥ aḏ izḏeɣ ḏeg yijjen n ubilaj qqaren-as Kafernaḥum ig iǧan x ṭṭarf n ȓebḥar n Ljalil, jjiheṯ n ṯmurṯ n Zafulun ḏ Naftali. Amenni ikemmeȓ wawaȓ nni iy inna Siḏi Arebbi i nnabi umi qqaren Icaƹya ḏeg yijjen n zman: <Ṯamurṯ n Zafulun ḏ ṯmurṯ n Naftali, ṯinni umi qqaren ṯamurṯ n Ljalil, x ubriḏ n ȓebḥar ḏi ccarq n yiɣzar n Lʼurdun, mani iy zeddɣen uȓa ḏ yinni war iǧin zi Ayṯ-Israʼil. Ccaƹb-a iy izeddɣen ḏi ṯaǧest, aḏ iẓer ṯfawṯ ḏ ṯameqqrant. Yina izeddɣen ḏi ṯaǧest n ȓmewṯ aḏasen d imeḍhar nnur.> Zi ssenni ibḏa Ƹisa itbeccar iqqar-asen: "Tubeṯ, aqa yuḏes-d ȓmulk n ujenna." Iggur Ƹisa x cceṭṭ n ȓebḥar n Ljalil, yufa ḏinni ṯnayen n iḥeǧaqen n iseȓman niṯni ḏ awmaṯen. Ijjen qqaren-as Simƹan tȓaɣan-as s Buṭrus, akiḏes umas qqaren-as Andrus. Neṭṭaren ṯracca ḏi ȓebḥar. Inna-asen Ƹisa: "Ḏfarem-ayi-d, aqa ȓexxu iy kenniw ɣa arreɣ ḏ iḥeǧaqen n yiwḏan." Ȓexddenni semḥen ḏi ṯracciwin nsen ḏfaren-ṯ. Iƹḏu aɣiȓin, yufa ṯnayen n wawmaṯen nneɣni, ijjen qqaren-as Yaƹqub ijjen qqaren-as Yuḥanna. Niṯni ḏ ṯarwa n yijjen n uryaz umi qqaren Zabadi. Aqaṯen ḏi ṯɣarrabut ak babaṯsen ƹeddȓen ṯiracciwin nsen. Iȓaɣa-yasen-d Ƹisa, ḏeg umcan semḥen ḏi ṯɣarrabut nsen ḏ babaṯsen ḏfaren Ƹisa. Iggur Ƹisa ḏi lʼiqlim n Ljalil marra, iseȓmaḏ ḏi ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil itbeccar-iṯen s Lʼinjil n ȓmulk n Arebbi isgenfa marra ȓehȓacaṯ ḏ ddiƹan n ddat ḏeg yiwḏan. Iffeɣ ȓexbar nnes ḏi Surya amen-ṯekmaȓ. Tawin-d ɣares marra yinni iheȓcen tƹeddaben s lʼanwaƹ n ȓehȓacaṯ ḏ ȓeḥȓiqaṯ, mkuȓ imaryaḥen ḏ imejnunen ḏ inecrufen netta isgenfa-ṯen. Ḏfaren Ƹisa aṭṭas n ȓɣaci zi Ljalil ḏ lʼiqlim umi qqaren Dikaplis ḏ ṯendint n Lquds ḏ Yahuḏiya ḏ jjiheṯ n ccarq n yiɣzar n Lʼurdun. Wami iẓra qaƹ ȓɣaci nni, yuȓi ɣar uḏrar iqqim usin-d ɣares imeḥḍaren nnes. Ibḏa iseȓmaḏ-iṯen inna-asen: "Ssaƹḏ nsen i yinni iǧan ḏ ȓmusakin ḏeg arruḥ nsen, aqa ȓmulk ujenna i niṯni. Ssaƹḏ nsen i yinni itrun, aqa aḏ twacejjƹen. Ssaƹḏ nsen i yinni iǧan ḏ drawec, aqa aḏ warṯen ddunect. Ssaƹḏ nsen i yinni iǧuzen iffuḏen ɣar min iǧan nican, ȓaḥeqqac niṯni aḏ jjawnen. Ssaƹḏ nsen i yinni ireḥḥmen, aqa aṯen irḥem Arebbi uȓa ḏ niṯni. Ssaƹḏ nsen i yinni ɣar iǧa wuȓ ḏ acemȓaȓ, aqa aḏ ẓren Arebbi. Ssaƹḏ nsen i yinni iṣeǧḥen iwḏan, aqa niṯni aṯen semman amecnaw ṯarwa n Arebbi. Ssaƹḏ nsen i yinni itwaƹeddaben x ssabab n min iǧan nican, aqa ȓmulk n ujenna i niṯni. Ssaƹḏ nwem meȓa tzawaren-kenniw, ƹeddben-kenniw, niɣ nnan ḏaywem ȓƹib s ixarriqen x ssabab inu. Ḍeḥceṯ, farḥeṯ. Aqa ɣarwem ijjen n lʼajar ḏ ameqqran ḏeg ujenna ȓaḥeqqac amenni iy twaƹeddben lʼanbiya tuɣa iǧan qbeȓ nwem. Ḏ kenniw iy iǧan ḏ ȓemȓeḥ ṯaṣebḥant n ṯmurṯ. Walakin meȓa iruḥ-as lmaḏaq nnes, mamc ḏas ɣa negg aḏas ṯiḏ narr? Ataf war ṯṣeǧaḥ i walu, ɣir at nḍaren ɣar barra waha axas ƹeffsen yiwḏan. Kenniw ḏ ṯfawṯ n ddunect. Ijjen n ṯendint iy iǧan x uḏrar war ṯzemmar aḏ teqqim ṯnuffar. Iwḏan war sreqqin ca ȓqendiȓ ḥima axas qeȓben aqnuc; Lla, teggen-ṯ x ȓmarfaƹ ḥima aḏasen yuc ṯfawṯ i marra ug iǧan ḏi ṯeddarṯ. Ammu, jjeṯ ȓqendiȓ nwem iceƹƹeȓ i yiwḏan ḥima aḏ ẓren ȓexḏayem nwem ṯiṣebḥanin aḏ ḥemḏen Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna. War tfekkareṯ ca belli usiɣ-d bac aḏ qḍiɣ x Ccariƹa n Musa niɣ x min nnan lʼanbiya; Lla, war d usiɣ ca axasen qḍiɣ, usiɣ-d bac aḏ kemmȓeɣ x wawaȓ nsen. Aqa tesȓam ȓḥaqq: War itekkes ijjen n ȓḥarf niɣ ḏ ijjen n ṯneqqiṭ zi ccariƹa aȓ ɣa itwakkes ujenna ḏ ṯmurṯ aȓ ɣa itwakemmeȓ kuȓci. Marra uw ɣa iḥarfen ijjen n ȓuṣiyeṯ ḏ ṯamezyant zi ccariƹa, ssenni aḏ iseȓmeḏ i yiwḏan x min itegg netta, ataf aḏ yiȓi ḏ amezyan s waṭṭas ḏi ȓmulk ujenna. Walakin wenni ɣa iṭaƹen i ccariƹa igga zzayes, ssenni aḏ iseȓmeḏ i yiwḏan aḏ ggen am netta, ataf aḏ yiȓi ḏ ameqqran s waṭṭas ḏi ȓmulk ujenna. Aqa qqareɣ-awem: Meȓa war ṯṭiƹim ca i min iqqar Arebbi ktar zi min teggen imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, ataf ƹemmarṣ aḏ taḏfem ȓmulk ujenna. Aqa ṯesȓim ḏi Lkitab belli itwanna-yasen i ȓejḏuḏ nwem: War neqq ca, aqa marra wenni iy ɣa inɣen ḥadd ataf aḏ itwaḥkem. Walakin nec qqareɣ-awem: Marra uw ɣa iƹaṣben x wumas ataf aḏ itwaḥkem. Wenni ɣa yinin i wumas: Ay aɣyuȓ, ataf aḏ itwaḥkem ḏi lmaḥkama ṯameqqrant. Ḏ wenni ɣa yinin i wumas: Ay afɣuȓ, ataf isḏaheǧ aḏ iraḥ ɣar ṯmessi n jahennama. Meȓa ṯruḥeḏ aḏ tqeddmeḏ dbiḥeṯ i Arebbi uca ṯfekkareḏ ijjen n wumac ixeyyeq xac, ejj dbiḥeṯ nni ḏinni ɣar ȓmeḏbaḥ, ruḥ ḏ amezwaru aḏ tṣeȓḥeḏ ak wumac. Ƹaḏ iy d ɣa ṯḏewȓeḏ aḏ tqeddmeḏ dbiḥeṯ nnec i Arebbi. Meȓa ithem-icek ca ḥadd menbaƹd uwin-ac-d lʼistidƹa ḥima akiḏes ṯraḥeḏ ɣar lmaḥkama, ƹḏeȓ akiḏes ḏeɣya ḏeg ubriḏ bac war c isiwwiḍ ca ɣar ȓqaḍi, ȓqaḍi nni aḏ iʼamar amxazni, amxazni nni ac inḍar ḏi ȓeḥbes. Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: War ssenni d teffɣeḏ ca aȓ ɣa ṯxeǧseḏ ṣuldi aneggaru. Ṯesȓim ḏi Lkitab belli itwanna ḏeg yijjen n zman: War zenna ca. Walakin nec qqareɣ-awem: Marra wenni ixezzaren ɣar can ṯemɣarṯ s wuȓ nnes, ataf itwaḥsab izna. Meȓa ṯiṭṭ nnec ṯafusiṯ tsebbab-ac ḏi can ȓefḍiḥeṯ, qȓeƹ-it zaƹma nḍar-it xak. Ḥsen i cek aḏ texsareḏ ijjen n ṭṭarf zi ddat nnec zi meȓa ṯmenḍar ddat nnec amen-ṯekmaȓ ḏi jahennama. Meȓa fus nnec afusi itsebbab-ac ḏi can ȓefḍiḥeṯ, qess-iṯ zaƹma nḍar-iṯ xak. Ḥsen i cek aḏ texsareḏ ijjen n ṭṭarf zi ddat nnec zi meȓa ṯruḥ ddat nnec amen-ṯekmaȓ ḏi jahennama. Aqa itwanna ḏeg yijjen n zman ḏi Lkitab ƹaweḏ: Wenni ɣa iǧfen i ṯemɣarṯ nnes, ataf aḏas yuc ṯabrat nnes. Walakin nec qqareɣ-awem: Marra wenni ɣa iǧfen i ṯemɣarṯ nnes, nettaṯ war ṯezni ca, ataf itarra-t ṯezna iƹni meȓa ṯƹaweḏ ȓemȓac. Wenni iy ɣa imeȓcen ak ṯenni iǧfen, ataf izna. Aqa ṯesȓim ḏi Lkitab ƹaweḏ belli itwanna i ȓejḏuḏ nwem: Qa war txalaf bu ṯjaǧiṯ nnec, kemmeȓ ṯjaǧiṯ nnec iy ṯejjuǧeḏ zzaṯ i Siḏi Arebbi. Walakin nec qqareɣ-awem: War tjaǧam ca ƹemmarṣ: waxxa s ujenna ȓaḥeqqac netta ḏ lƹarc n Arebbi; uȓa s ṯmurṯ ȓaḥeqqac xas itmarsen iḍaren nnes; waxxa s ṯendint n Lquds ȓaḥeqqac nettaṯ ḏ ṯandint n Uzeǧiḏ ameqqran. War tjaǧa bu s uzeǧif nnec, ȓaḥeqqac war ṯzemmareḏ ca aḏ tarreḏ can n uzuṭṭu ḏ acemȓaȓ niɣ ḏ abercan. Aḏ yiȓi wawaȓ nwem wah niɣ lla. Marra min ɣa ṯinim ḏ zzyada, ataf aẓwer nnes zi Cciṭan. Aqa ṯesȓim ḏi Lkitab min itwannan ḏeg yijjen n zman: Wenni ɣa ikksen ṯiṭṭ i can yijjen, ataf aḏas kksen ṯiṭṭ. Wenni ɣa ikksen ṯiɣmest i can yijjen, ataf aḏas kksen ṯiɣmest. Walakin nec qqareɣ-awem: War tƹarraḍem ca i wenni iǧan ḏ aƹeffan. Wenni c ɣa iseqqȓen ɣar uɣembub jjiheṯ ṯafusiṯ ḏewwaȓ-as jjiheṯ nneɣni. Wenni ixsen ac yawi ɣar craƹ ḥima aḏac yawi ṯaqmijat, uc-as uȓa ḏ azeǧab nnec. Meȓa can yijjen zi ȓmexzen igga xak bezzez aḏ teysiḏ ȓeḥmeȓ ijjen n kilumit, ysi-ṯ cek ṯnayen kilumit. Wenni ḏac ɣa ittaren can ṯmesȓayṯ, uc-as-t. Wenni d ɣa yasen ɣarek irezzu aḏ irḍeȓ war ṯ tarra ca ixwa. Aqa ṯesȓim ḏi Lkitab min itwannan ḏeg yijjen n zman: Aḏ texseḏ ajjar nnec, aḏ tƹiffeḏ ȓaƹḏu nnec. Walakin qqareɣ-awem nec: Xseṯ ȓƹaḏyan nwem, ttareṯ i Arebbi x yinni kenniw itƹeddaben, ḥima aḏ tiȓim ḏ ṯarwa n Babaṯwem iy iǧan ḏeg ujenna. Ȓaḥeqqac itsummur-d ṯfuct x yinni iṣebḥanen ḏ yinni iƹeffanen. Iticc anẓar i yinni iteggen ȓxir ḏ yinni iteggen ccarr. Meȓa kenniw texsem ɣir yinni iy kenniw itexsen, man lʼajar iy ɣarwem kenniw? Ma war iǧi amenni iy teggen uȓa ḏ iƹeccaren? Meȓa tseǧamem ɣir x imeddukaȓ nwem, iwa min teggem ḏ zzyada? Aqa uȓa ḏ ȓkuffar teggen manaya! Iȓiṯ nican qaƹ, amecnaw mamc iǧa Babaṯwem ḏeg ujenna. Ɣarwem aḏ teggem ȓxir zzaṯ i yiwḏan ḥima akenniw ẓren, ataf war ɣarwem itiȓi bu lʼajar zi Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna. Ƹlaḥsab manaya, xmi ɣa ṯṣeddqeḏ i can n yijjen, war zzayes tberraḥ ca ḏi ȓbuq amecnaw mammec teggen lmunafiqin ḏi ṯemziḏawin ḏ znaqi bac azzaysen semɣaren yiwḏan. Aqa tesȓam ȓḥaqq: War ɣarsen itiȓi bu lʼajar. Walakin cek xmi ɣa ṯṣeddqeḏ i can n yijjen, itxeṣṣa fus nnec aẓeȓmaḍ war itessen min iticc fus afusi nnec. Ḥima ṣṣaḏaqa nnec aḏ twagg s ṯnufra. Ḏ Babac Arebbi ig iẓerren min itwaggen s ṯnufra ataf aḏac yuc lʼajar. Xmi ɣa ṯeẓẓaǧem, war tiȓim ca am lmunafiqin iy texsen aḏ ẓẓaǧen amen bedden ḏi ṯemziḏawin ḏ ṯɣemmura n znaqi ḥima aṯen ẓren yiwḏan. Aqa tesȓam ȓḥaqq: War ɣarsen itiȓi bu lʼajar. Walakin cek xmi ɣa ṯeẓẓaǧeḏ, aḏef ɣar uxxam nnec qqen xak ṯawwarṯ, ẓẓaǧ i Babac iǧan mani war ṯ itwiȓi ḥadd. Babac ig iẓerren min itwaggen s ṯnufra ataf ac ijaza. War tẓaǧam ca s wawaȓen war ɣarsen bu ȓmaƹna amecnaw mammec teggen ȓegnus. Ḥessben meȓa qqaren awaȓen aṭṭas, ataf Arebbi aḏasen istajeb. Lla, war teggem ca am niṯni ȓaḥeqqac Arebbi issen min ṯeḥḏajem qbeȓ ma ḏas t ṯettarem. Ha mammec iy ɣa ṯeẓẓaǧem: A Babaṯneɣ iǧan ḏeg ujenna, ḏ ameqqran ig iǧa yisem nnec. Aḏ d yas ȓmulk nnec, aḏ ggen ȓxaḍar nnec ḏi ṯmurṯ, mamc teggen ḏeg ujenna. Uc-aneɣ kuȓ nhar aɣrum iy ɣa neḥḏaj. Ɣfar-aneɣ ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ i neccin, mammec nsemmeḥ i yinni iy kiḏneɣ ixeṭṭan. War ḏaneɣ tegg ca ḏi ȓemḥayen, senjem-aneɣ zi ccarr. {Ȓaḥeqqac ȓmulk iǧan nnec, ḏ ṯizemmar, ḏ lƹaḍama i cek i ȓebda. Amin.} Meȓa ṯsemmḥem i yiwḏan ḏeg uxeṭṭi nni iy kiḏwem ixeṭṭan, ataf Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna uȓa ḏ netta aḏawem iɣfar. Meȓa war ṯsemmḥem ca i yiwḏan ḏeg uxeṭṭi nni iy kiḏwem ixeṭṭan, ataf Babaṯwem uȓa ḏ netta war ḏawem iɣeffar ca x ddnub nwem. Xmi ɣa ṯẓummem, war teggem ca amecnaw mammec teggen lmunafiqin. Txeyyaqen ḥima marra iwḏan aṯen ssnen belli ẓummen. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ataf war ɣarsen itiȓi bu lʼajar. Walakin cek xmi ɣa ṯẓummeḏ, sireḏ aɣembub nnec mceḍ acewwaf nnec, ḥima iwḏan war tessnen ca qa cek ṯẓummeḏ. Walakin Siḏi Arebbi iy iǧan mani war ṯ itwiȓi ḥadd, netta ig issnen. U Siḏi Arebbi ig iẓerren min itwaggen s ṯnufra ataf ac ijaza. War snuffureṯ ca ȓkenz nwem ḏi ddunect-a mani yarecca tettent-ṯ ṯkeccawin ḏ mani ǧan iceffaren ccaṯen nqabeṯ tacaren-ṯ. Walakin snuffareṯ ȓkenz nwem ḏeg ujenna mani war yarecci ca war ṯ tettent ca ṯkeccawin ḏ mani war ǧin ca iceffaren ccaṯen nqabeṯ tacaren-ṯ. Aqa mani iǧa ȓkenz nnec, ḏinni iy ɣa yiȓi wuȓ nnec. Ṯiṭṭawin am ṯfawṯ i ṯuḏarṯ nnec. Meȓa ɣarek ṯiṭṭawin ṣeḥḥant, ataf aɣarek ṯiȓi ṯfawṯ marra ḏi ṯuḏarṯ nnec. Walakin meȓa ṯiṭṭawin nnec war ǧint ca mliḥ, ataf marra ṯuḏarṯ nnec aḏayes ṯiȓi ṯaǧest. Meȓa ṯfawṯ iy ḏayec ṯeḏwer ḏ ṯaǧest, cḥaȓ ḏ ṯubbarcent iy tiȓi ḏ ṯaǧest nni iy ḏayec. War izemmar can yijjen aḏ yiȓi ḏ axeddam ɣar ṯnayen n siyaḏis. Mayemmi? Ima ijjen aṯ iƹiff, ijjen aṯ ixes. Niɣ ijjen aḏayes iṭṭef, ijjen aṯ iḥeggar. Aḏ txeḏmem i Arebbi niɣ aḏ txeḏmem i ȓewsex n ddunect-a, war iǧi bu s ṯnayen. X manaya aḏawem iniɣ: War kessim ca s umnus i ṯuḏarṯ nwem ƹlaḥsab min ɣa ṯeccem niɣ ḏ min ɣa ṯeswem niɣ ḏ arruḍ iy ɣa ṯeḥḏajem i ddat nwem. Minzi ṯuḏarṯ-a tseggwa ktar zi macca. Ddat-a tseggwa ktar zeg warruḍ. Xzareṯ mliḥ ɣar yijḍaḍ ujenna. War zerrƹen, war mejjaren, war xezznen ḏi ṯesȓafin. Walakin Babaṯwem iy iǧan ḏeg ujenna iy ḏasen iticcen aḏ ccen. Kenniw, ma war tseggwim ca aṭṭas s waṭṭas x yijḍaḍ? Ug izemmaren zzaywem aḏ yarni s umnus nnes ɣir ṯsaƹƹat waha ḏi ȓƹumur nnes? Mayemmi ṯkessim amnus i warruḍ? Xzareṯ ḏi nwar n ȓexȓa mammec igga, war yarebbeȓ war itxeyyiḍ. Qqareɣ-awem nec: Uȓa ḏ azeǧiḏ Suliman mecḥaȓ ɣares ḏ agȓa war izemmar ca aḏ yareḍ ca n warruḍ igga am nwar-a wanita. Meȓa Arebbi iticc arruḍ zaƹma i arbiƹ n ȓexȓa ig iǧan nhara aḏ iḥareq ṯiwecca ḏeg ufarran, ma war itegg akiḏwem kenniw ktar? Ḏaywem lʼiman nwem ḏ uqlil. War kessiṯ bu s umnus aḏ tinim, min ɣa necc? Niɣ ḏ min ɣa nsew? Niɣ ḏ min ɣa nareḍ ḏ arruḍ? Marra manaya rezzun-ṯ ȓegnus. Aqa Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna issen belli teḥḏajim ṯimesȓayin-a. Rezzuṯ ḏ amezwaru x ȓmulk n Arebbi ḏ ṯuḏarṯ ig iǧan nican, ssenni ṯimesȓayin-a marra aḏawem marnint. War kessiṯ bu s umnus i min ɣa iweqƹen ṯiwecca, aqa ṯiwecca aḏ iysi nniṯ s umnus i yixef nnes. Ȓhemm iy d imeḍehharen nhar nni aḏ ikfa nhar nni. War tƹeyyabem ḥadd ḥima war kenniw itƹeyyib ca Arebbi. Mammec ɣa ṯƹeyybem amenni i kenniw iy ɣa iƹeyyeb Arebbi. Ȓaƹbar nni iy ṯsexḏamem ḏ wenni iy kiḏwem ɣa isexḏem Arebbi. Mayemmi tseḥqareḏ cwayt n uȓum ig iǧan ḏi ṯiṭṭ n wumac, cek tettuḏ akeccuḍ ig iǧan ḏi ṯiṭṭ nnec? Mammec teggeḏ ṯzeƹƹmeḏ aḏ tiniḏ i wumac: Ejj-ayi aḏac d kkseɣ ȓum-a ig iǧan ḏi ṯiṭṭ nnec, cek ƹaḏ tejjiḏ akeccuḍ ḏi ṯiṭṭ nnec? A lmunafiq, kkes ḏ amezwaru akeccuḍ zi ṯiṭṭ nnec. Ƹaḏ iy ɣa ṯetwaȓiḏ mliḥ ḥima aḏ tekkseḏ ȓum zi ṯiṭṭ n wumac. War ticceṯ ca min iqeddsen n Arebbi i iqzinen ḥima war ɣarwem d teƹqiben akenniw mezzqen. War neṭṭareṯ ca jjuwhar nwem zzaṯ i yiȓfan ḥima war xasen ƹeffsen ca. Ttarem, ataf aḏawem immuc. Rezzum, ataf aḏ tafem. Sqerqubem, ataf aḏawem rezmen. Minzi marra wenni ɣa ittaren aḏas immuc. Wenni ɣa irzun aḏ yaf. Wenni ɣa isqerqben aḏas ṯnurzem ṯewwarṯ. Meȓa can yijjen zzaywem ittar-as mmis aɣrum, ma aḏas yuc azru ḏeg umcan n uɣrum nni? Lla! Meȓa ittar-as asȓem, ma aḏas yuc fiɣer? Lla! Meȓa kenniw ḏ iƹeffanen ṯessnem aḏ tucem i ṯarwa nwem min iǧan ḏ aṣebḥan, ataf Babaṯwem ig iǧan ḏeg ujenna itegg ktar. Iticc min iǧan ḏ aṣebḥan i yinni ḏas ṯ itettaren. Ggeṯ i yiwḏan min ṯexsem aḏawem ggen. Manaya ḏ ȓmaƹna n Ccariƹa n Musa ḏ ttaƹalim n lʼanbiya. Aḏfeṯ zi ṯewwarṯ iḥṣaren minzi ṯawwarṯ nni itawin ɣar jahennama ṯiriw aṭṭas, abriḏ nnes isheȓ. Aṭṭas iy zzayes iƹeddun. Walakin ṯawwarṯ iḥṣaren ḏ ubriḏ iqesḥen niṯni tawin ɣar ṯuḏarṯ. Ḏrus iy ɣa iƹḏun ssenni. Ḥḍam ixef nwem zeg yinni itarran ixef nsen ḏ lʼanbiya. Tasen-d ɣarwem am can n iḥuȓiyen walakin ḏeg wuȓawen nsen ḏ uccanen iwƹaren. Aṯen ṯessnem s ȓefƹayeȓ nsen. Ma zemmaren yiwḏan aḏ ȓeqḏen ṯazarṯ zeg isennanen, niɣ aḏ kksen aḍiȓ zi ṯzeggwarṯ? Ṯacejjarṯ ṯaṣebḥant tarew min iǧan ḏ aṣebḥan. Ṯacejjarṯ ṯaƹeffant tarew min iǧan ḏ aƹeffan. Ṯacejjarṯ ṯaṣebḥant war tirew ca min iǧan ḏ aƹeffan. Ṯenni ṯaƹeffant war tirew ca min iǧan ḏ aṣebḥan. Marra ṯacejjarṯ iy war itirwen ca min iǧan ḏ aṣebḥan aḏ twaqess aḏ tmenḍar ḏi ṯmessi. Ammu s ȓefƹayeȓ nsen iy ɣa ṯessnem yinni itarran ixef nsen ḏ l'anbiya. Maci marra yinni iy ḏayi iqqaren a Siḏi a Siḏi aḏ aḏfen ɣar ȓmulk ujenna; Lla, war ṯ tiḏfen ca illa yinni iteggen min ixes Baba ig iǧan ḏeg ujenna. Ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aṭṭas iy ḏayi ɣa inin: A Siḏi a Siḏi, yak s lḥikma n yisem nnec iy zi tuɣa nseȓmaḏ i yiwḏan? Yak s lḥikma n yisem nnec iy zi tuɣa nsufuɣ jnun? Yak s lḥikma n yisem nnec iy zi tuɣa ntegg ȓaƹjayeb? Ȓexddenni aḏasen iniɣ: Tuɣayi nec ƹemmarṣ war kenniw ssineɣ ca. Beƹƹḏeṯ xafi a yinni iteggen ccarr! Marra wenni itsȓan i wawaȓ inu ixeddem zzayes, netta am yijjen n bnaḏem ḏ amiɣis ibna ṯaddarṯ nnes x uzru. Yuwṯa unẓar, ḥemȓen-d iɣezran, iṣuḍ-d arriḥ ijheḏ iƹḏu x ṯeddarṯ nni. Waxxa amenni war ṯewḍi ca ȓaḥeqqac ṯebna x dsas n uzru. Marra wenni itsȓan i wawaȓ inu war zzayes ixeddem ca, netta am yijjen n ufɣuȓ ibna ṯaddarṯ nnes x yijḏi. Yuwṯa unẓar, ḥemȓen-d iɣezran, iṣuḍ-d arriḥ ijheḏ iƹḏu x ṯeddarṯ nni. Ȓexddenni ṯewḍa, ṯeqqim ḏ ȓxirbeṯ." Wami ikemmeȓ Ƹisa awaȓ nnes, tƹejjben ȓɣaci zeg useȓmeḏ nnes minzi ɣares ssulṭa iy zi iseȓmaḏ, war iǧi bu amecnaw imseȓmaḏen nsen n ccariƹa. Wami d ihwa Ƹisa zeg uḏrar nni ḏfaren-ṯ aṭṭas n ȓɣaci. Iqarreb-d ɣares ijjen ḏayes jḏam, isejjeḏ-as inna-as: "A Siḏi, cek meȓa ṯexseḏ ṯzemmareḏ aḏayi ṯessiṣfiḏ." Isers xas Ƹisa fus nnes iḥaḏa-ṯ inna-as: "Wah nec xseɣ, cek qa ṯgenfiḏ." Ṣafi ḏeg umcan igenfa umehȓuc nni zi jḏam nnes. Inna-as Ƹisa: "Xzar, war txebbar ḥadd." Inna-as: "Ruḥ ɣar ȓefqi seḍhar-as ixef nnec. Egg ṣṣeḏqeṯ nni iy zi iweṣṣa Musa ḥima aɣarsen ṯiȓi chaḏeṯ x min iweqƹen." Wami yuḏef Ƹisa ɣar ubilaj n Kafernaḥum, yusa-d ɣares ijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus. Iṭaleb-iṯ inna-as: "A Siḏi, aqa ɣari axeddam inu ḏ anecruf ḏi ṯeddarṯ itnezbar aṭṭas ḏi ṯassuṯ." Inna-as Ƹisa: "Aḏ raḥeɣ aṯ sgenfiɣ." Indeq-d uƹaskari nni ameqqran inna-as: "Lla a Siḏi, nec war sḏihiǧeɣ ca aḏ taḏfeḏ ɣar ṯeddarṯ inu. Ini ɣir ijjen n wawaȓ u ṣafi ataf aḏ igenfa uxeddam inu. Uȓa ḏ nec s yixef inu ɣari yinni xafi iḥekkmen. Ɣari ȓƹaskar x ufus inu ḥekkmeɣ xasen. Aḏ iniɣ i yijjen: Ruḥ, aḏ iraḥ. Aḏ iniɣ i yijjen: Araḥ-d, aḏ d yas. Aḏ iniɣ i uxeddam inu: Egg ṯa, at igg." Wami isȓa Ƹisa i manayenni itƹejjeb aṭṭas. Inna-asen i yinni ṯ iḏfaren: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Yinni iǧan zi Ayṯ-Israʼil war ḏaysen ufiɣ bu lʼiman imɣar aṭṭas am wanita! Aqa qqareɣ-awem: Aḏ d asen aṭṭas n yiwḏan zi ccarq ḏ ȓɣarb aḏ qqimen ak Brahim ḏ Isḥaq ḏ Yaƹqub ɣar missa ḏi ȓmulk ujenna. Walakin yinni tuɣa itxeṣṣa aḏ warṯen ȓmulk n Arebbi, ataf aḏ menḍaren ɣar barra ḏi ṯaǧest mani ɣa iȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas." Inna-as Ƹisa i uƹaskari nni: "Ruḥ! Aɣarec yiȓi anect min ṯumneḏ." Ȓexddenni igenfa uxeddam nni. Wami yuḏef Ƹisa ɣar ṯeddarṯ n Buṭrus, yufa ṯaḏeggwaȓṯ n Buṭrus ḏi ṯassuṯ ḏayes ṯimessi. Ɣir iḥaḏa-t s ufus ṯruḥ xas ṯmessi, ṯekkar ṯebḏa tsexxar xas. Wami ṯeɣȓi ṯfuct ɣar ṯmeddiṯ, uwin-d ɣar Ƹisa aṭṭas n yinni ḏi ǧan jnun. S lʼamar nnes isufuɣ zzaysen jnun isgenfa marra yinni iheȓcen. Manayenni ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ iy inna Siḏi Arebbi i nnabi Icaƹya ḏeg yijjen n zman: "Iysi xaneɣ ȓeḥriqaṯ nneɣ, yarbu ȓehȓacaṯ nneɣ." Wami iẓra Ƹisa aṭṭas n yiwḏan iy ḏas d innḍen, ikkar yumar imeḥḍaren nnes inna-asen: Yallah a neẓwam ɣar ujemmaḍ-in. Iqarreb-d ɣares ijjen n umseȓmaḏ n ccariƹa inna-as: "A Lmuƹallim, nec ac ḏfareɣ mani ma ṯruḥeḏ." Inna-as Ƹisa: "Uccanen ɣarsen ifran nsen, ijḍaḍ ɣarsen ȓaƹwac nsen, walakin Mmis n bnaḏem war ɣares uȓa ḏ mani ɣa isummeṯ azeǧif nnes." Ƹaweḏ inna-as ij umeḥḍar nnes: "A Siḏi, sameḥ-ayi ḏ amezwaru aḏ raḥeɣ aḏ neḍȓeɣ baba." Inna-as Ƹisa: "Ḏfar-ayi-d." Inna-as: "Yinni immuṯen ejj-iṯen aḏ neḍȓen imettinen nsen." Inya Ƹisa ḏi ṯɣarrabut, ḏfaren-ṯ imeḥḍaren nnes. Bȓa ȓexbar, ṯekkar-d ijjen n lƹaṣifa ṯejheḏ aṭṭas ḏi ȓebḥar ṯebḏa ṯɣarrabut tƹemmar s waman. Ƹisa netta tuɣaṯ iṭṭeṣ. Qarrben ɣares imeḥḍaren, sfaqen-ṯ nnan-as: "A Siḏi, nejja-yaneɣ aqa neccin netmetta!" Inna-asen Ƹisa: "Mayemmi teggwḏem qaƹ ammu? Lʼiman nwem ḏ uqlil." Ȓexddenni ikkar isbedd arriḥ ḏ ȓemwaj, yarsa ȓḥaȓ. Qqimen iryazen nni tƹejjben ḏayes nnan: "Min iƹna wanitan? Uȓa ḏ arriḥ ḏ ȓebḥar tṭaƹan-as!" Wami yuweḍ Ƹisa ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar ɣar ṯmurṯ n ijariṯiyen, ȓqan-ṯ-iḏ ṯnayen n yiwḏan ḏaysen jnun ffɣen-d zeg imeḍȓan mani zeddɣen. Qesḥen, ccaṯen, war izemmar ḥadd axasen ikk x ubriḏ nni. Ƹeyyḍen nnan-as: "Min ṯexseḏ zzayneɣ a Mmis n Arebbi? Ma ṯusiḏ-d aḏaneɣ ṯƹeddbeḏ qbeȓ i ȓweqṯ?" Ɣar ȓeggwaj cwayt, ḏinni ijjen n ṯḥimerṯ ḏ ṯameqqrant n yiȓfan ṯarwes. Jnun nni ttaren zi Ƹisa nnan-as: "Meȓa ṯsufɣeḏ-aneɣ, sekk-aneɣ ɣar ṯḥimerṯ-in n yiȓfan ḥima aḏaysen naḏef." Inna-asen Ƹisa i jnun nni: "Ruḥem!" Ȓexddenni ffɣen zi ṯnayen nni n yiwḏan uḏfen ḏeg yiȓfan. Ṯehwa ṯḥimerṯ nni marra ḏi ṯeysarṯ ɣar ȓebḥar mmuṯen ḏeg waman. Yinni yarewsen arewȓen ruḥen ɣar ubilaj, sufɣen ȓexbar ḏinni x marra min iweqƹen ḏ min iweqƹen i yiwḏan nni ḏi ǧan jnun. Ȓexddenni ffɣen-d marra iwḏan n ubilaj bac aḏ raḥen aḏ ȓqan Ƹisa. Wami ṯ ẓrin, ḥeccmen-ṯ ḥima axasen ibeƹƹeḏ zi jjiheṯ nsen. Inya Ƹisa ḏi ṯɣarrabut, iqḍeƹ ȓebḥar irewweḥ ɣar dcar nnes. Ḏinni can yiwḏan uwin-d ɣares ijjen n uryaz mmuṯen-as iḍaren, izzeȓ ḏi ṯassuṯ nnes. Wami Ƹisa iẓra lʼiman iy ḏaysen inna-as i unecruf nni: "War teggweḏ ca a mmi, qa twaɣfarent-ac ȓmuƹṣiyaṯ nnec." Ḏinni can imseȓmaḏen n ccariƹa qqaren ḏeg wuȓawen nsen: "Bnaḏem-a iqqar awaȓ war iḥȓin x Arebbi." Ƹisa issen min tfekkaren ḏi ȓaƹquȓaṯ nsen inna-asen: "Mayemmi tfekkarem ammu ḏi min war iḥȓin? Min isehȓen aṭṭas aḏas iniɣ i unecruf-a, ma aḏas iniɣ: Twaɣfarent-ac ȓmuƹṣiyaṯ nnec? Niɣ ma aḏas iniɣ: Kkar cek uyur? Nec xseɣ aḏ tessnem belli Mmis n bnaḏem ɣares ssulṭa x ṯmurṯ ḥima aḏ iɣfar ȓmuƹṣiyaṯ." Uca inna-as i unecruf nni: "Kkar, ysi ṯassuṯ nnec, ruḥ aḏ trewwḥeḏ ɣar ṯeddarṯ nnec!" Ikkar uryaz nni irewweḥ. Wami ẓrin yiwḏan manayenni, ggwḏen ḥemḏen Arebbi x ssulṭa iy ḏasen iticc i yiwḏan. Wami yuyur ssenni Ƹisa, yufa ijjen n uryaz qqaren-as Matta iqqim ḏeg umcan mani jemmƹen ḍḍariba. Inna-as Ƹisa: "Ḏfar-ayi-d." Uca ikkar Matta iḏfar-iṯ. Iqqim Ƹisa ḏi ṯeddarṯ n Matta itett netta ḏ imeḥḍaren nnes. Aṭṭas n iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan zaƹma qqimen tetten akiḏes. Wami ẓrin ȓḥizeb n ifarrisiyen manayenni kkaren nnan-asen i imeḥḍaren nnes: "Mayemmi itett lmuƹallim nwem ak iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan?" Isȓa-yasen Ƹisa inna-asen: "Iwḏan iṣeḥḥan war teḥḏijin bu uḍbib, aḍbib teḥḏajan-ṯ imehȓac. Ruḥem rzum x ȓmaƹna n lʼaya iy iqqaren: Xseɣ aḏ treḥmem iwḏan, war xseɣ bu aḏ tɣarṣem i ȓebhayem." Inna-asen: "War d usiɣ ca aḏ ȓaɣiɣ i yinni iǧan nican, usiɣ-d aḏ ȓaɣiɣ i yinni iƹeṣṣan!" Ṯumma qarrben-d imeḥḍaren n Yaḥya ɣar Ƹisa nnan-as: "Mayemmi neccin ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen ȓebda netẓumma, imeḥḍaren nnec war tẓummin ca?" Inna-asen Ƹisa: "Imeddukaȓ n muȓay, ma zemmaren aḏ xeyyqen ḏi nhar nni n ȓfarḥ nnes? Lla, walakin aḏ d asen wussan aḏ imeysi muȓay zi ȓwesṭ nsen. Ȓexddenni aḏ ẓummen! War iǧi ḥadd itreqqaƹ arruḍ ḏ ȓbaȓi s yijjen n ṯreqqiƹṯ n ttub ḏ jḏiḏ, mayemmi? Ȓaḥeqqac ṯareqqiƹṯ nni n jḏiḏ aḏ tnejmeƹ uca aḏ twakkes zeg warruḍ nni n ȓbaȓi. Ȓexddenni aḏ iqqim ucarrig imɣar! Uȓa ḏ aman n uḍiȓ ḏ jḏiḏ war xeǧqen ca ḏeg yiȓemawen iqḏimen, ḥima war dduqquzen war tzeǧiƹen ca waman n uḍiȓ aḏ ḍeyyƹen yiȓemawen nni. Walakin aman n uḍiȓ ḏ jḏiḏ xeǧqen ḏeg yiȓemawen ḏ jḏiḏ. Amenni war tḍeyyiƹ uȓa ḏ ijjen n ȓḥajeṯ: lla aman uḍiȓ, lla iȓemawen." Wami tuɣa ƹaḏ iqqar Ƹisa manaya, yusa-d ɣares ijjen n arrayes isejjeḏ-as inna-as: "Yeǧi qa ȓexxu iy ṯemmuṯ. Yallah akiḏi sers xas fus nnec ḥima aḏ teddar." Ikkar Ƹisa iḏfar-iṯ netta ḏ imeḥḍaren nnes. Ḏinni ijjen n ṯemɣarṯ ṯenƹac iseggwusa zeg wami iy ṯehȓec, tazzeȓ s iḏammen. Ṯeḏfar Ƹisa, ṯḥaḏa-yas ṭṭarf n useȓham nnes. Ṯenna qbeȓ ḏeg wuȓ nnes: "Meȓa ḥaḏiɣ ɣir aseȓham nnes ataf aḏ genfiɣ." Ineqȓeb ɣares Ƹisa iẓri-t uca inna-as: "War teggweḏ ca a yeǧi, cem lʼiman nnem isgenfa-cem." Ṯgenfa ṯemɣarṯ nni ȓexddenni. Wami yuweḍ Ƹisa ɣar ṯeddarṯ n arrayes nni, itwaȓa ḏinni ȓebƹaḍ zi ȓɣaci itzemmaren lmusiqa umettin u ḏ yijjen n lharaj. Inna-asen Ƹisa: "Ffɣem ssa! Aqa ṯaḥenjirṯ-a war ṯemmuṯ ca, ṯeṭṭeṣ waha!" Ȓexddenni bḏan ḍeḥḥcen xas. Wami sufɣen iwḏan nni, yuḏef ɣar uxxam iṭṭef-as ḏeg ufus i ṯḥenjirṯ nni uca ṯekkar. Iffeɣ ȓexbar ɣar marra ayṯbab n ṯmurṯ nni. Yuyur ssenni Ƹisa, ḏfaren-ṯ ṯnayen n iḍarɣaȓen tȓaɣan qqaren: "A Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-aneɣ!" Wami yuḏef Ƹisa ɣar ṯeddarṯ, qarrben ɣares iḍarɣaȓen nni. Inna-asen Ƹisa: "Ma ṯumnem belli nec zemmareɣ aḏ ggeɣ manaya?" Nnan-as: "Wah a Siḏi." Uca iḥaḏa-yasen Ƹisa ṯiṭṭawin inna-asen: "Ƹlaḥsab lʼiman nwem iy ɣa twagenfam." Ȓexddenni nurzment ṯiṭṭawin nsen. Iƹȓem-asen Ƹisa inna-asen: "Ɣarwem aḏ iffeɣ ȓexbar-a ɣar ca ḥadd!" Walakin niṯni ruḥen sufɣen ȓexbar nni x Ƹisa ḏi ṯmurṯ nni marra. Ḏi ȓweqṯ iy ḏi ruḥen, can yiwḏan uwin-as-d i Ƹisa ijjen n uryaz ḏ azeynun ḏayes jjenn. Wami isufeɣ Ƹisa jjenn nni, ibḏa uzeynun nni issawaȓ. Qqimen tƹejjben ȓɣaci nni nnan: "Ƹemmarṣ ma iwqeƹ manaya ḏi ṯmurṯ n Ayṯ-Israʼil." Walakin ȓḥizeb n ifarrisiyen nnan: "Netta isufuɣ jnun ȓaḥeqqac arrayes n jnun yuca-as jjheḏ-a." Yuyur Ƹisa ḏi marra ṯineddam ḏ ȓedcur, iseȓmaḏ ḏi ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil itḥeddaṯ itbeccar s ȓmulk n Arebbi. Isgenfa marra ȓehȓacaṯ ḏ ddiƹan n ddat. Iẓerr Ƹisa ȓɣaci nni qqsen-as minzi twaƹeddaben tnehwaȓen, ggin amecnaw iḥuȓiyen war ɣarsen ca uw ṯen ɣa yarewsen. Inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Ṯafeǧaḥṯ aṭṭas walakin ḏrus icewwaren iy ɣa ixeḏmen. Ttareṯ zi Bab n ṯfeǧaḥṯ aḏ yarni icewwaren ḏeg umarjeƹ nnes." Iȓaɣa-d Ƹisa x ṯenƹac nni n imeḥḍaren nnes yuca-asen ssulṭa iy zi ɣa sufɣen jnun aḏ sgenfan marra ȓehȓacaṯ ḏ ȓeḥriqaṯ n yiwḏan. Ḏ yina ḏ isemawen n ṯenƹac n arrusul: Amezwaru nsen qqaren-as Simƹan maƹruf s Buṭrus ḏ wumas qqaren-as Andrus, ḏ mmis n Zabadi qqaren-as Yaƹqub ḏ wumas qqaren-as Yuḥanna, ḏ Filippas, ḏ Bartulumay, ḏ Tuma, ḏ Matta zeg iƹeccaren, ḏ Yaƹqub mmis n Ḥalfa, ḏ Taddi, ḏ Simƹan umi qqaren <Lmunaḍil>, ḏ Yahuḏa Isxaryuṭi iƹni wenni izzenzen Ƹisa. Ṯenƹac-a n iryazen issekk-iṯen Ƹisa iweṣṣa-ṯen inna-asen: "War traḥem ca ɣar ṯmura n ȓegnus. War tiḏfem bu ṯineddam n ṯmurṯ n Samarya. Lla, ruḥeṯ ɣar iḥuȓiyen nni iweddaren iƹni iwḏan n Ayṯ-Israʼil. Xmi ɣa ṯraḥem, ḥeddṯem s ȓmulk ujenna aqa yuḏes-d. Sgenfam imehȓac, sfaqem-d yinni immuṯen, siṣfam yinni ig iǧa jḏam, sufɣem jnun. Manaya immuc-awem baṭeȓ, uȓa ḏ kenniw ucem-ṯ baṭeȓ! War debbarem walu: lla ddheb, lla nnuqarṯ, lla nneḥḥas ḏeg uḥezzam nwem. War debbarem bu uqrab x ubriḏ uȓa ḏ ṯnayen ičammiren, uȓa ḏ ṯisiȓa, uȓa ḏ aƹekkaz. Minzi wenni itbeccaren ɣares ȓḥaqq aḏ itxaȓes aɣrum nnes. Xmi ɣa ṯaḏfem can ṯendint niɣ can dcar, rzum x wenni kenniw ɣa iqebȓen ɣar ṯeddarṯ nnes. Qqimeṯ ḏayes aȓ ɣa ṯuyurem ssenni. Xmi ɣa ṯaḏfem ɣar can ṯeddarṯ, seǧmem x ayṯbab nnes. Meȓa qebȓen-kenniw ayṯbab nnes, ataf akiḏsen ṯiȓi lbaraka nwem. Meȓa war kenniw qbiȓen ca, ataf war kisen tɣimi ca lbaraka nwem. Meȓa war kenniw qbiȓen ca ḏi can ṯeddarṯ niɣ ḏi can ṯendint niɣ meȓa war xsen aɣarwem ṣennṭen, ffɣeṯ ssenni mesḥeṯ ṯaƹejjact zeg iḍaren nwem. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ yiȓi lƹiqab n ṯendint nni ktar zi lƹiqab n ṯendint ṯaƹeffant n Sadum ḏ ṯendint ṯaƹeffant n Ƹamura. Nec aqa ssekkiɣ-kenniw amecnaw iḥuȓiyen jar wuccanen. Iȓim ṯfaqem amecnaw ifiɣeran, iȓim ḏ nniyyeṯ amecnaw iḏbiren. Ḥḍam ixef nwem zeg yiwḏan. Akenniw sellmen i lmaḥkamaṯ; akenniw uwṯen ḏi ṯemziḏawin nsen. Akenniw jarren ɣar lḥukkam ḏ izeǧiḏen ƹlaḥsab isem inu ḥima axafi ṯcehḏem ɣar niṯni ḏ yinni zi ȓegnus. Xmi kenniw ɣa sellmen, bȓa ma aḏ teysim amnus ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem min ɣa ṯinim niɣ ḏ mammec iy ɣa ṯessiwȓem; Lla, awaȓen nni iy ɣa ṯinim ḏ Arebbi iy ḏawem ṯen ɣa yucen ḏi ṯsaƹƹat nni. War iǧi bu ḏ kenniw iy ɣa issiwȓen; Lla, ḏ Arruḥ n Babaṯwem iy ɣa issiwȓen ḏeg umcan nwem. Umas aḏ isellem umas i ȓmewṯ. Babas aḏ isellem mmis. Ṯarwa aḏ raḥen ḍed i lwalidin nsen, aṯen sellmen i yinni iy ṯen ɣa nɣen. Akenniw ƹiffen marra ƹlaḥsab isem inu, walakin wenni ɣa iṣbaren ɣar uneggaru ataf aḏ injem. Meȓa ƹeddben-kenniw ḏi can ṯendint, arewȓem ɣar ṯenneɣni. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aḏ d yas Mmis n bnaḏem, ataf kenniw ƹaḏ war ṯkemmȓem x min kenniw weṣṣiɣ ḏi ṯneddam n Ayṯ-Israʼil. Ameḥḍar war iǧi ca ḏ ameqqran x lmuƹallim nnes. Axeddam war iǧi ca ḏ ameqqran x uweqqaf nnes. Baraka ɣir aḏ yiȓi umeḥḍar am lmuƹallim nnes, aḏ yiȓi uxeddam am uweqqaf nnes. Meȓa ȓaɣan i bab n ṯeddarṯ <A Ibȓis>, iwa mammec ɣa ȓaɣan i ȓeḥbab n ṯeddarṯ nnes? War teggwḏem ca zzaysen. Marra min itwasnuffaren aḏ inefḍeḥ. Marra min inuffaren aḏ itwassen! Min ḏawem qqareɣ ḏi ṯaǧest, ƹawḏem-as ḏi ṯfawṯ n nhar. Min tesȓam s ȓḥess, ƹeyyḍeṯ zzayes x ṯzeqqa. War teggwḏeṯ ca zeg yinni ineqqen ddat war zemmaren aḏ nɣen uȓa ḏ ȓaƹmar; Lla, ggwḏeṯ zi Arebbi iƹni wenni izemmaren aḏ idemmar ddat ḏ ȓaƹmar ḏi jahennama. Ma war tmenzin ṯnayen n izawjiwen s duru? Walakin, war zzaysen iweṭṭi uȓa ḏ ijjen ɣar ṯmurṯ meȓa war ixis ca Babaṯwem. Uȓa ḏ izuṭṭan iy ɣarwem x uzeǧif nwem iḥseb-iṯen Arebbi marra. War teggwḏem ca. Kenniw ṯseggwam ktar s waṭṭas x izawjiwen. Wenni zzayi ɣa icehḏen nec zzaṯ i yiwḏan, ataf azzayes cehḏeɣ nec zzaṯ i Baba iǧan ḏeg ujenna. Wenni ḏayi ɣa inkaren zzaṯ i yiwḏan, ataf aṯ nkareɣ nec zzaṯ i Baba iǧan ḏeg ujenna. War tfekkarem ca belli usiɣ-d aḏ ggeɣ ȓehna ḏi ddunect-a. War d usiɣ ca aḏ ggeɣ ȓehna; Lla, usiɣ-d aḏ ggeɣ amenɣi. Usiɣ-d aḏ smenɣeɣ mmis ak babas, ḏ yeǧis ak yemmas, ḏ ṯsȓiṯ ak lallas. Aḏ yiȓi ȓaƹḏu n bnaḏem ḏ ȓeḥbab iy kis izeddɣen ḏi ṯeddarṯ nnes. Wenni xef iƹizz babas niɣ ḏ yemmas ktar zzayi nec, ataf war ḏayi isḏiheǧ ca. Wenni xef iƹizz mmis niɣ ḏ yeǧis ktar zzayi nec, ataf war ḏayi isḏiheǧ ca. Wenni itagin aḏ iysi ṣṣalib nnes aḏayi iḏfar nec, ataf war ḏayi isḏiheǧ ca. Wenni ɣa irebḥen ṯuḏarṯ nnes, ataf at ixsar. Wenni ɣa ixsaren ṯuḏarṯ nnes x ssabab inu, ataf at irbeḥ. Wenni kenniw iqebbȓen, ataf iqbeȓ-ayi. Wenni ḏayi iqebbȓen, ataf iqbeȓ wenni ḏayi d issekken. Wenni iqebbȓen can n nnabi ȓaḥeqqac issekk-iṯ-iḏ Arebbi, ataf aɣares yiȓi lʼajar amecnaw can n nnabi. Wenni iqebbȓen can n ȓmumen ȓaḥeqqac ḏ ȓmumen, ataf aɣares yiȓi lʼajar amecnaw can n ȓmumen. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni ɣa yucen ɣir ȓkas n waman ḏ asemmaḍ i can yijjen zeg imezyanen-a ȓaḥeqqac ḏ ameḥḍar inu, ataf aḏ yawi lʼajar nnes war ṯ itḍeyyiƹ ca." Wami ikemmeȓ Ƹisa ȓuṣiyaṯ i ṯenƹac n imeḥḍaren nnes, yuyur ssenni iruḥ ḥima aḏ iseȓmeḏ aḏ iḥeddeṯ ḏi ṯneddam iy d yuḏsen jjiheṯ nni. Wami Yaḥya aqaṯ ḏi ȓeḥbes, isȓa x ȓexḏayem n Lmasiḥ. Issekk can imeḥḍaren nnes ɣar Ƹisa ḥima aḏas inin: "Ma ḏ cek iy xef netsȓa aḏ d taseḏ niɣ a nraja can yijjen nneɣni?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ƹeqbeṯ ɣar Yaḥya ƹawḏem-as min tesȓam ḏ min twaȓam: iḍarɣaȓen twaȓan, izeḥḥafen gguren, yinni iy ḏi iǧa jḏam genfan, iḏehcuren tesȓan, yinni immuṯen tnekkaren-d, ȓmusakin twabeccaren. Ssaƹḏ n yinni war ḏayi itcekkin ca." Wami rewwḥen imeḥḍaren n Yaḥya, Ƹisa ibḏa issawaȓ x Yaḥya iqqar-asen i ȓɣaci nni: "Minxef ṯeffɣem aḏ teẓrem ḏi ȓexȓa? Ma ɣar yij uɣanim ithezza-ṯ arriḥ? Lla! Meȓa lla, minxef ṯeffɣem aḏ teẓrem? Ma ḏ ijjen n uryaz yareḍ arruḍ ḏ aṣebḥan? Lla, yinni iy ɣar iǧa warruḍ ḏ aṣebḥan tƹicen mliḥ tiȓin ḏi ȓquṣur n izeǧiḏen! Meȓa lla, minxef ṯeffɣem aḏ teẓrem? Ma ḏ ijjen n nnabi? Qqareɣ-awem: Wah, netta ktar zeg yijjen n nnabi. Ḏ Yaḥya iy xef issawaȓ Lkitab: Aqa tsekkiɣ-d ijjen n arrasul inu zzaṯec, ḥima aḏac isewjeḏ abriḏ nnec. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Zi min d jjint ṯemɣarin, war iǧi ḥadd ḏ ameqqran zi Yaḥya, walakin wenni iy iǧan ḏ amezyan qaƹ ḏi ȓmulk n ujenna netta ḏ ameqqran zi Yaḥya. Zi ȓweqṯ n Yaḥya aȓ ȓexxu iwḏan temḏeḥḥasen aḏ aḏfen ḏi ȓmulk ujenna, iryazen tmenɣan bac aɣarsen yiȓi. Aqa Ccariƹa n Musa ḏ qaƹ lʼanbiya ssiwȓen x ȓmulk ujenna ḥetta aȓ ȓweqṯ n Yaḥya. U meȓa ṯexsem aḏ tfehmem, Yaḥya netta ḏ nnabi Ilyas nni iy netraja. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan. X manaya wi ḏi ɣa cabbheɣ iwḏan n ȓweqṯ-a? Niṯni am ca n iḥenjiren iy iqqimen ḏi saḥa tȓaɣan i wayawya qqaren: Netṣuḍ ḏi ṯemja, war ṯecḍiḥem ca. Netƹezza-kenniw, war ṯetrum ca. Minzi Yaḥya yusa-d itẓumma war isess aman n uḍiȓ, nnan aqa ḏayes jnun! Yusa-d Mmis n bnaḏem itett isess war itẓummi ca, nnan qa wanita itett isess aṭṭas, ƹaweḏ netta ḏ ameddukeȓ n iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan. Innama, ȓefhameṯ n Arebbi qebbȓen-teṯ marra yinni ifehhmen." Ssenni ibḏa Ƹisa itƹeyyab ṯineddam nni iy ḏi igga aṭṭas n lmuƹjizaṯ nnes, war tuben ca ayṯbab nsent. Inna Ƹisa: "Ya ȓefḍiḥeṯ nnec ya abilaj n Kurazim! Ya ȓefḍiḥeṯ nnec ya abilaj n Bayt Ṣayda! Maƹlik lmuƹjizaṯ-a iy ḏaywem iweqƹen, weqƹent ḏi ṯneddam ṯiƹeffanin n Ṣur ḏ Ṣayda, ataf ayṯbab nsent tuben mecḥaȓ zeg wami, iȓi ggin arruḍ n lḥuzen qqimen x yiɣɣeḏ ḥima aḏ d tban tuba nsen. X manayenni aḏawem iniɣ: Aqa ṯineddam ṯiƹeffanin nni n Ṣur ḏ Ṣayda aḏ iȓint ḥsen zzaywem ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab. Y cek, ay abilaj n Kafernaḥum! Ma tɣir-ac aḏ tgaƹƹḏeḏ ɣar ujenna? Lla, qa cek aḏ tehwiḏ ɣar Ljaḥim. Ȓaḥeqqac lmuƹjizaṯ nni iy ḏayec iweqƹen mȓi weqƹent ḏi ṯendint ṯaƹeffant nni n Sadum, iȓi ƹaḏ aqat ḏ ṯandint aȓ nhara. X manayenni aḏawem iniɣ: Aqa ṯandint ṯaƹeffant nni n Sadum aḏ tiȓi ḥsen zzayec ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab!" Ȓexddenni issiweȓ Ƹisa inna: "Ḥemḏeɣ-cek a Baba a Siḏi Arebbi n ujenna ḏ ṯmurṯ ȓaḥeqqac ṯesnuffareḏ manaya x imiɣisen ḏ lƹulama, ṯseḍhareḏ-ṯ-id i iḥenjiren imezyanen. Wah a Baba, ȓaḥeqqac ammu iy xak yarḍa. Immuc-ayi kuȓci zi Baba. War issin ḥadd min iƹna Mmis menɣir Babas. War issin ḥadd min iƹna Babas menɣir Mmis. Babas, aṯ ssnen ɣir yinni umi ixes Mmis aḏasen ṯiḏ ismeḍhar. A yinni yuḥȓen s dqeȓ iy ṯarbum, araḥem-d ɣari marra kenniw nec akenniw sreyyḥeɣ. Arbuṯ xawem ṯzayȓut inu, ȓemḏeṯ zzayi ȓaḥeqqac nec ḏ aṣebbar, war ḏayi bu ttakebbur. Ȓexddenni aḏ tafem arraḥeṯ i yixef nwem. Ȓaḥeqqac meȓa ṯarbum ṯzayȓut inu nettaṯ aqa ṯehwan, dqeȓ inu ifsus. Ḏeg wussan nni ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada iƹḏu Ƹisa ḏeg ubriḏ ḏi ȓwesṭ n imendi, imeḥḍaren nnes ǧuzen gguren tekksen ṯiyḏerin tetten-ṯent. Wami ṯen ẓrin ca n yiwḏan zi ȓḥizeb n ifarrisiyen nnan-as i Ƹisa: "Xzar! Imeḥḍaren nnec teggen min iǧan ḥram ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ma war ṯeɣrim ca min igga Dawed wami tuɣa iǧuz netta ḏ yinni akiḏes? Yuḏef ɣar ṯemziḏa n Arebbi yufa ḏinni aɣrum nni iy iǧan ḏ ṣṣeḏqeṯ icci-ṯ netta ḏ yinni iy kiḏes; waxxa manayenni war iǧi ca ḥalal ɣir i ȓfuqaha waha. Niɣ war ṯeɣrim ca ḏi Ccariƹa n Musa belli ȓfuqaha txaȓafen zaƹma nhar n ssebṯ n lƹibada ḏi ṯemziḏa n Arebbi bȓa ma ṯen iḥasseb ḥadd? Qqareɣ-awem: Ḏanita ḏinni ijjen ktar zi ṯemziḏa n Arebbi. Mȓi ṯfehmem ȓmaƹna n wawaȓ-a iy iqqar Arebbi: <Xseɣ aḏ treḥmem iwḏan, war xseɣ ca aḏ tɣarṣem i ȓebhayem>, ataf war ṯḥekkmem ca x yinni war iggin minxef. Ȓaḥeqqac Mmis n bnaḏem ig iǧan ḏ lḥakem x nhar n ssebṯ." Yuyur ssenni Ƹisa, yuḏef ɣar yijjen n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil. Yufa ḏinni ijjen n uryaz fus nnes immuṯ. Ȓexddenni sseqsan Ƹisa rezzun aṯ tahmen nnan-as: "Ma ḥalal aḏ tesgenfiḏ can yijjen ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada ma lla?" Inna-asen Ƹisa: "Meȓa can yijjen zzaywem ɣares ij uḥuȓi iwḍa-yas ḏi ṯsrafṯ ḏi nhar n lƹibada, ma ṯiḏ iṭṭef aṯiḏ isiȓi ma lla? Iwa bnaḏem iseggwa aṭṭas s waṭṭas zeg yij uḥuȓi! Ƹlaḥsab manaya ḥalal aḏ teggeḏ ȓxir ḏi nhar n lƹibada." Ȓexddenni inna-as Ƹisa i lmuƹaq nni: "Sarreḥ fus nnec." Isarreḥ-iṯ uca iḏweȓ ufus nnes igenfa, mliḥ am ufus nneɣni. Ffɣen yiwḏan n ȓḥizeb n ifarrisiyen ciṭṭnen jarasen mammec ɣa ggen aḏ nɣen Ƹisa. Issen Ƹisa manayenni yuyur ssenni. Ḏfaren-ṯ aberru n yiwḏan, isgenfa marra imehȓac nsen. Iweṣṣa-ṯen inna-asen war txebbarem ḥadd xafi. Manaya ḥima aḏ iffeɣ wawaȓ iy inna Siḏi Arebbi i nnabi Icaƹya ḏeg yijjen n zman: <Ḏ wanita ḏ axeddam inu ig ixḍareɣ, wenni iy xafi iƹizzen iy xef arḍiɣ. Aḏayes ggeɣ Arruḥ iqeddsen, aḏ ixebbar yinni zi ȓegnus s ȓḥaqq. War itmenɣi ak ḥadd, war isnekkar bu ṯɣuyyeṯ, war itsȓi ḥadd i wawaȓ nnes ḏeg ibriḏen. War itrezzi bu ɣanim imeyyȓen, war isexsay ṯfawṯ n ṯefṯiȓt iteggen ddexxan, aȓ ɣa irbeḥ ȓḥaqq. Ḏeg yisem nnes ȓegnus aḏ ggen lʼamal.> Ssenni can yiwḏan uwin-as-d i Ƹisa ijjen n uryaz ḏ aḍarɣaȓ ḏ azeynun ḏayes jjenn. Isgenfa-ṯ Ƹisa ḥima aḏ issiweȓ aḏ itwaȓa. Qqimen ȓɣaci nni tƹejjben marra nnan: "Maci ḏ wanita ig iǧan ḏ Mmis n Dawed niɣ?" Tesȓan ȓḥizeb n ifarrisiyen i wawaȓ nsen nnan-asen: "Bnaḏem-a isufuɣ jnun minzi arrayes n jnun umi qqaren Bƹalzabul yuca-as jjheḏ-a." Issen Ƹisa min nwan inna-asen: "Mkuȓ lmemlaka iy ḏi tmenɣan ayṯbab nnes ijjen ak unneɣni aḏ tnehḏem. Mkuȓ ṯandint niɣ ḏ ṯaddarṯ iy ḏi tmenɣan ayṯbab nnes ijjen ak unneɣni war ṯzemmar aḏ teqqim. Meȓa Cciṭan isufuɣ Cciṭan, ataf aḏ iqḍa x yixef nnes. Mammec ɣa ṯegg aḏ teqqim lmemlaka nnes? Nec meȓa sufuɣeɣ jnun s jjheḏ n Bƹalzabul nni zaƹma, inim-ayi kenniw mammec teggen yiwḏan nwem sufuɣen-ṯen uȓa ḏ niṯni? Niṯni s yixef nsen tbeyyanen belli kenniw war ɣarwem bu ȓḥaqq ḏi min ṯeqqarem. Nec, meȓa sufuɣeɣ jnun s Arruḥ n Arebbi, aqa ȓmulk n Arebbi yusa-d ɣarwem. Iwa mammec? War izemmar ḥadd aḏ ihjem x ṯeddarṯ n can yijjen ijheḏ bac aḏ yacar agȓa nnes illa meȓa icedd-iṯ ḏ amezwaru. Uca aḏas yawi marra min ɣares ḏi ṯeddarṯ. Wenni war kiḏi iǧin ca, ataf aqaṯ ḍed inu. Wenni war kiḏi ismunen, ataf netta itzeǧaƹ. Aqa qqareɣ-awem: Aḏ twaɣfarent marra ȓmuƹṣiyaṯ iy teggen yiwḏan ḏ kuȓ awaȓ nni war iḥȓin iy qqaren x Arebbi. Walakin wenni ɣa yinin can wawaȓ war iḥȓin x Arruḥ iqeddsen, ataf war ḏas iɣeffar ca. Wenni ɣa yinin can wawaȓ war iḥȓin x Mmis n bnaḏem, ataf axas iɣfar. Walakin wenni ɣa yinin can wawaȓ war iḥȓin x Arruḥ iqeddsen, ataf war xas iɣeffar ca lla ḏi ddunect-a u lla ḏi lʼaxira. Meȓa ṯacejjarṯ ḏ ṯaṣebḥant, ataf aḏ tarew min iǧan ḏ aṣebḥan. Meȓa ṯacejjarṯ ḏ ṯaƹeffant, ataf aḏ tarew min iǧan ḏ aƹeffan. Ṯacejjarṯ ṯḍehhar-d s min tarew. A ṯarwa ifiɣeran, mammec ɣa ṯeggem aḏ tinim awaȓ aṣebḥan u kenniw ḏ iƹeffanen? Ȓaḥeqqac aqemmum n bnaḏem issawaȓ min iǧan ḏeg wuȓ nnes. Bnaḏem aṣebḥan isufuɣ-d min iǧan ḏ aṣebḥan zi ȓkenz aṣebḥan n wuȓ nnes. Bnaḏem aƹeffan isufuɣ-d min iǧan ḏ aƹeffan zi ȓkenz aƹeffan n wuȓ nnes. Aḏawem iniɣ: Aqa Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ twaḥasben yiwḏan x mkuȓ awaȓ ixwan iy ssiwȓen. Ȓaḥeqqac ƹlaḥsab awaȓen nnec aqac bariʼ, niɣ ƹlaḥsab awaȓen nnec aḏ twaƹaqbeḏ." Ȓebƹaḍ n imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen nnan-as i Ƹisa: "A Lmuƹallim, nexs a nẓer ijjen n lƹalama ḏ ṯameqqrant zzayek." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Iwḏan iƹeffanen n ȓweqṯ-a ixeddƹen Arebbi rezzun lƹalama. Inna-asen: Lla, war ḏasen itmucci illa lƹalama nni n nnabi Yunes. Amec iseƹḏu Yunes ṯeȓtiyyam jar ǧiyaȓi ḏ wussan ḏeg uƹeddis n usȓem ameqqran, amenni iy ɣa iseƹḏu Mmis n bnaḏem ṯeȓtiyyam jar ǧiyaȓi ḏ wussan ḏeg uƹeddis n ṯmurṯ. Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ d kkaren imezḏaɣ n ṯendint n Ninwa ak yiwḏan n ȓweqṯ-a axasen ceṯcan, ȓaḥeqqac ayṯbab n ṯendint n Ninwa tuben wami ṯen inha nnabi Yunes. U ḏanita ijjen ḏ ameqqran zi Yunes. Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ tekkar lmalika n ljanub ak yiwḏan n ȓweqṯ-a axasen ṯceṯca, ȓaḥeqqac ṯusa-d nettaṯ zi ṯmurṯ yugjen ḥima aḏ tṣenneṭ i ȓefhameṯ n Suliman. U ḏanita ijjen ḏ ameqqran zi Suliman. Cuf, xmi ɣa itwasufeɣ jjenn aƹeffan zi can bnaḏem, ataf aḏ iggur ḏeg imucan yuzɣen irezzu amcan mani ɣa ireyyeḥ. Meȓa war yufi ca, ataf aḏ yini aqa nec aḏ raḥeɣ aḏ ḏewȓeɣ ɣar ṯeddarṯ inu manis iy ffɣeɣ. Ssenni aɣares iḏweȓ at yaf ṯexwa, ṯeƹḏeȓ, ṯenqa. Uca aḏ iraḥ aḏ d yawi sebƹa n jnun nneɣni ḏ iƹeffanen ktar zzayes ḥima aḏ ḏewȓen kuȓci aḏayes zeḏɣen. Ataf aḏ tiȓi lḥala ṯaneggarut n bnaḏem nni ḏ ṯaƹeffant ktar zi lḥala nnes ṯamezwarut. Amenni iy ḏasen ɣa ṯewqeƹ i yiwḏan iƹeffanen n ȓweqṯ-a." Ƹaḏ issawaȓ Ƹisa ak ȓɣaci wami ɣares d tusa yemmas ḏ ayṯmas, bedden barra i ṯeddarṯ rezzun akiḏes ssiwȓen. Inna-as can yijjen i Ƹisa: "Aqa yemmac ḏ ayṯmac bedden ɣar barra rezzun akiḏec ssiwȓen." Indeq-d Ƹisa inna-as i wenni iy kiḏes issiwȓen: "Min ƹnan yemma ḏ ayṯma?" Iswiẓẓeḏ s ufus nnes ɣar imeḥḍaren nnes inna: "Aqa yemma ḏ ayṯma." Inna-as: "Wenni iteggen s min ixes Baba iy iǧan ḏeg ujenna, ataf netta ḏ uma ḏ učma ḏ yemma." Nhar nni, iffeɣ Ƹisa zi ṯeddarṯ iqqim ṭṭarf n ȓebḥar. Munen-d xas aṭṭas n ȓɣaci. S zḥameṯ nni iruḥ inya ḏeg yijjen n ṯɣarrabut iqqim ḏayes. Iwḏan qqimen marra x cceṭṭ n ȓebḥar. Iqqar-asen aṭṭas n ṯmesȓayin s ȓemƹani inna-asen: " Ṣennṭeṯ! Iffeɣ ufeǧaḥ aḏ izreƹ. Wami izerreƹ, ṯewḍa-yas can zzarriƹeṯ x ṭṭarf n ubriḏ, usin-d ijḍaḍ ccin-teṯ. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa-yas jar yizra war ḏinni bu caȓ aṭṭas. Ṯeɣmi-d ḏeɣya ȓaḥeqqac war ṯuǧiɣ ca ḏi ṯmurṯ aṭṭas. Walakin wami ṯsummar ṯfuct, ṯnezȓef ȓexddenni ṯisraw ȓaḥeqqac iẓewran nnes war uwṯin ca ɣar ȓaǧeɣ n ṯmurṯ. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa jar isennanen. Ɣmin-d akiḏes isennanen nni jeyyfen-teṯ. Walakin can zzarriƹeṯ ṯewḍa x ṯmurṯ ṯaṣebḥant, ṯegga ṯiyḏerin. Ȓebƹaḍ ggint miyya, ȓebƹaḍ ggint settin, ȓebƹaḍ ggint ṯȓaṯin. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan." Qarrben-d ɣares imeḥḍaren nnes nnan-as: "Mayemmi iy kisen ṯessawaȓeḏ s ȓemƹani?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Itwasmeḥ i kenniw aḏ tessnem min inuffaren ḏi ȓmulk ujenna. Walakin niṯni lla, war ḏasen itwasmiḥ ca. Ȓaḥeqqac wenni iǧan ɣares itmarni-yas, aɣares yiȓi aṭṭas. Walakin wenni war ɣar iǧi ca, itwaksi-yas uȓa ḏ min ɣares. X manaya iy kisen ssawaȓeɣ s ȓemƹani. Waxxa xezzaren, war twiȓin ca. Waxxa tesȓan, war tesȓin ca war fehhmen i ca. Amenni iy ḏasen itkemmaȓ wawaȓ n nnabi Icaƹya ig inna ḏeg yijjen n zman: <Cḥaȓ ma tesȓim war tefhimem, cḥaȓ ma ṯxezzarem war twiȓim. Ȓaḥeqqac ccaƹb-a, uȓ nnes iḏweȓ am azru, ƹȓayen war tesȓin walu, qqnen ṯiṭṭawin nsen. Ḥima war twiȓin ca s ṯiṭṭawin nsen, war tesȓin ca s imejjan nsen, war fehhmen ca s wuȓawen nsen, aɣari d ḏewȓen, aṯen sgenfiɣ.> Walakin ssaƹd nwem kenniw wami ṯiṭṭawin nwem twaȓant, ssaƹḏ nwem wami imejjan nwem tesȓan. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aṭṭas n lʼanbiya ḏ ȓmuminin rzun aḏ ẓren min twaȓam, walakin war ṯ ẓrin ca. Rzun aḏ sȓen min ṯesȓam, walakin war ṯ sȓin ca. Iwa ṣennṭeṯ ȓmaƹna n ufeǧaḥ nni izerrƹen. Ijjen itsȓa i wawaȓ x ȓmulk ujenna war ṯ itefhim ca. Iƹni netta am zzarriƹeṯ nni ig iwḍan x ubriḏ. Itraḥ Uƹeffan nni n Ibȓis, itekkes awaȓ nni itwazerƹen ḏayes ḏeg wuȓ. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan jar yizra nettaṯ am can bnaḏem ig itesȓan i wawaȓ n Arebbi iqbeȓ-iṯ s ȓefraḥeṯ. Wami war yuwṯi bu iẓewran mliḥ ḏeɣya tneqȓaƹen. Xmi d tasent can ȓemḥayen niɣ ḏ can uƹeddeb x ssabab n wawaȓ n Arebbi, ḏeɣya iteffeɣ abriḏ. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan jar isennanen nettaṯ am yijjen n bnaḏem iy itesȓan i wawaȓ n Arebbi ḏayes amnus n ddunect, icemmeṯ-iṯ ṭṭmaƹ n wagȓa, ssenni itwajeyyef wawaȓ n Arebbi war ineffeƹ ca. Walakin zzarriƹeṯ nni ig iwḍan ḏi ṯmurṯ ṯaṣebḥant nettaṯ am can bnaḏem ig itesȓan i wawaȓ n Arebbi, ifehhem-as itarew. Ijjen itarew miyya, ijjen settin, ijjen ṯȓaṯin." Issiweȓ Ƹisa s yijjen n ȓmaƹna nneɣni inna-asen: "Ȓmulk ujenna igga am yijjen n uryaz izreƹ zzarriƹeṯ ṯaṣebḥant ḏeg umarjeƹ nnes. Ijjen n ǧiȓeṯ wami ṭṭṣen marra iwḏan, yusa-d ȓaƹḏu nnes izreƹ zzarriƹeṯ n isennanen ak zzarriƹeṯ nni n yirḏan ȓexddenni yarweȓ. Wami d gaƹƹḏen yirḏan ggin ṯiyḏerin, ȓexddenni gaƹƹḏen-d akiḏsen uȓa ḏ isennanen. Usin-d ixeddamen nnan-as i bab n umarjeƹ: A siḏi, cek ṯzerƹeḏ zzarriƹeṯ ṯaṣebḥant ḏeg umarjeƹ nnec. Iwa manis ḏas d kkin isennanen-a? Inna-asen: Can ȓaƹḏu ig iggin manaya. Nnan-as ixeddamen nnes: Ma ṯexseḏ a nraḥ a nekkes isennanen-a? Inna-asen: Lla, bac war kiḏsen ṯqeǧƹem ca uȓa ḏ irḏan. Jjeṯ irḏan aḏ mɣaren ak isennanen. Axmi d ɣa yaweḍ ȓweqṯ n umjar aḏasen iniɣ i icewwaren: Kkseṯ isennanen ḏ amezwaru smunem-ṯen ceddem-ṯen ḥima aḏ ḥarqen. Walakin irḏan jemƹem-ṯen awim-ṯen ɣar ṯesrafin inu." Inna-asen Ƹisa ijjen n ȓmaƹna nneɣni: "Ȓmulk ujenna igga am yijjen n zzarriƹeṯ n yijjen n nnuƹ n arbiƹ qqaren-as bugarḏaȓ. Iysi-t ijjen n uryaz iẓẓu-t ḏeg umarjeƹ nnes. Tiȓi nettaṯ ḏ ṯamezyant qaƹ x marra ṯiḥebba. Walakin xmi temɣar ṯḏewweȓ ktar zi marra arbiƹ. Ṯḏewweȓ ḏ ṯacejjarṯ, tasen-d yijḍaḍ teggen ḏayes ȓaƹwac nsen." Inna-asen Ƹisa ijjen n ȓmaƹna nneɣni: "Ȓmulk ujenna am untun ṯeysi-ṯ yijjen n ṯemɣarṯ ṯuggwa zzayes ȓmudd n waren, antun nni isgaƹƹeḏ-iṯ-iḏ marra." Qaƹ manaya inna-ṯ Ƹisa i yiwḏan s ȓemƹani. War kiḏsen issiwiȓ illa s ȓemƹani waha. Ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ iy inna Siḏi Arebbi i nnabi Icaƹya ḏeg yijjen n zman: <Akisen ssiwȓeɣ s ȓemƹani, aḏ sexbareɣ min innuffaren zeg wami ṯeǧa ddunect.>" Ijja Ƹisa ȓɣaci nni yuḏef ɣar ṯeddarṯ. Ȓexddenni usin-d ɣares imeḥḍaren nnes nnan-as: "Fesser-aneɣ ȓmaƹna n isennanen ḏeg umarjeƹ." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Wenni izerrƹen zzarriƹeṯ ṯaṣebḥant netta ḏ Mmis n bnaḏem. Amarjeƹ netta ḏ ddunect. Zzarriƹeṯ ṯaṣebḥant nettaṯ ḏ ṯarwa n ȓmulk ujenna. Isennanen niṯni ḏ ṯarwa n Uƹeffan nni n Ibȓis. Ȓaƹḏu ig izerrƹen isennanen netta ḏ Ibȓis. Ȓweqṯ n umjar nettaṯ ḏ ȓefna n zman. Ixeddamen niṯni ḏ lmalaʼikaṯ. Amecnaw mammec ismun ufeǧaḥ isennanen isḥerreq-iṯen ḏi ṯmessi, amenni iy ɣa ṯiȓi ȓefna n zman. Aḏ d issekk Mmis n bnaḏem lmalaʼikaṯ nnes, aḏ kksent zi ȓmulk nnes marra min itsebbaben ḏi ȓmuƹṣiyaṯ ḏ yinni iteggen ccarr. Aṯen nḍaren ḏi ȓkuceṯ n ṯmessi mani ɣa iȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas. Walakin ȓmuminin aḏ cƹecƹen am ṯfuct ḏi ȓmulk n Babaṯsen. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan. Ȓmulk ujenna amecnaw ijjen n ȓkenz ixzen ḏi can umarjeƹ, yufi-ṯ can ḥadd iƹaweḏ isnuffar-iṯ. Uca s ȓefraḥeṯ nni iy ḏayes, izzenz marra min ɣares isɣa amarjeƹ nni. Ȓmulk ujenna amecnaw ijjen n ttajar iy irezzu x jjuwhar aṣebḥan. Wami yufa ijjen n jjuwhar iɣȓan, izzenz marra min ɣares isɣi-ṯ. Ȓmulk ujenna amecnaw ṯracca inḍar-it ij ubeḥri ḏi ȓebḥar, ṯeṭṭef mkuȓ nnuƹ n usȓem. Wami ṯƹemmar ṯracca sufɣen-t-id ibeḥriyen ɣar ṭṭarf n ȓebḥar. Qqimen, bḏan tixḍaren ggin iseȓman iṣebḥanen ḏi ṯsuǧaṯin, iseȓman iƹeffanen nḍaren-ṯen. Ammu iy ɣa yiȓi nhar iy ḏi ɣa ifna zman: Aḏ d asent lmalaʼikaṯ aḏ fernent ȓkuffar zi ȓmuminin; aṯen nḍarent ḏi ȓkuceṯ n ṯmessi mani ɣa iȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas." Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Ma ṯfehmem marra manaya?" Nnan-as: "Wah a Siḏi." Inna-asen: "Kuȓ amseȓmaḏ n Ccariƹa n Musa ig ifehmen ȓmulk ujenna netta am yijjen n bab n ṯeddarṯ ig isufuɣen ṯimesȓayin ṯiqḏimin niɣ ḏ jḏiḏ zi mani ixzen ȓkenz nnes." Wami ikemmeȓ Ƹisa ȓemƹani nni, yuyur ssenni. Iḏweȓ ɣar ṯmurṯ nnes ibḏa iseȓmaḏ ḏi ṯemziḏa nsen. Tƹejjben ḏayes nnan: "Mani yufa ȓefhameṯ-a iy ḏas immucen ḏ lmuƹjizaṯ-a? Ma war iǧi ca wanita ḏ mmis n unejjar? Ma war iǧi yemmas ḏ Maryam? Ayṯmas ijjen qqaren-as Yaƹqub, ijjen ḏ Yusef, ijjen ḏ Simƹan, ijjen ḏ Yahuḏa ma lla? Ma war ǧint ca suyṯmas aqaṯent akiḏneɣ ḏanita? Iwa manis ḏas d ikka marra manaya?" X manayenni war ṯ qbiȓen ca. Ikkar Ƹisa inna-asen: "Nnabi meḥtarem mani ma, walakin ḏeg ubilaj nnes ḏ ṯeddarṯ nnes lla!" Igga ḏinni Ƹisa ḏrus n lmuƹjizaṯ ȓaḥeqqac lʼiman nsen ḏ uqlil. Ḏi ȓweqṯ nni azeǧiḏ Hirudus yarra-d ȓexbar x Ƹisa. Inna-asen i ixeddamen nnes: "Wanita iƹenni ḏ Yaḥya nni, itwasekkar-d netta zi ȓmewṯ! S manaya iy ɣares jjheḏ iy zi itegg lmuƹjizaṯ-a." Qbeȓ i manaya, azeǧiḏ Hirudus tuɣa iṭṭef Yaḥya icedd-iṯ iggi-ṯ ḏi ȓeḥbes x ssabab n Hirudiya ṯamɣarṯ n wumas Filippas. Ȓaḥeqqac iqqar-as Yaḥya i uzeǧiḏ Hirudus: "Ḥram cek aḏ tawiḏ ṯamɣarṯ n wumac." Azeǧiḏ Hirudus irezzu aḏ ineɣ Yaḥya, walakin iggweḏ zi ccaƹb ȓaḥeqqac Yaḥya twaȓan-ṯ ḏ nnabi. Wami igga uzeǧiḏ Hirudus ȓƹiḏ lmilad nnes, ṯekkar yeǧis n ṯemɣarṯ nnes Hirudiya ṯecḍeḥ zzaṯ i inewjiwen, iƹjeb-as ȓḥaȓ i uzeǧiḏ Hirudus. X manaya ijjuǧ inna-as Ttar-ayi min ṯexseḏ, aḏam ṯ uceɣ. Nettaṯ ƹlaḥsab min ḏas ṯweṣṣa yemmas, ṯekkar ṯenna-as i uzeǧiḏ Hirudus: "Uc-ayi-d ḏa azeǧif n Yaḥya x ssiniyyeṯ!" Ȓexddenni indem uzeǧiḏ, walakin iweṣṣa aḏas ṯ yuc ȓaḥeqqac tuɣa ijjuǧ zzaṯ i inewjiwen ḏi ȓfarḥ nnes. Issekk ɣar ȓeḥbes wenni ḏas ɣa iqessen azeǧif i Yaḥya. Yuwi-d azeǧif nnes ḏi ssiniyyeṯ yuca-as-ṯ i ṯḥenjirṯ nni, ṯruḥ ṯuwi-yas-ṯ i yemmas. Kkaren imeḥḍaren n Yaḥya usin-d ysin ddat nnes ggin-t ḏeg unḍeȓ. Ssenni uyuren, xbaren Ƹisa s min iweqƹen. Wami d yarra Ƹisa ȓexbar nni, iruḥ ssenni waḥḏes ḏi ṯɣarrabut ɣar yijjen n umcan ixȓa. Arrin-d ȓexbar ȓɣaci, ḏfaren-ṯ zi ṯneddam x iḍaren. Wami d iḍra Ƹisa zi ṯɣarrabut yufa qaƹ anect nni n yiwḏan, qqsen-as isgenfa imehȓac nsen. Wami iƹḏu ȓḥaȓ, qarrben ɣares imeḥḍaren nnes nnan-as: "Ȓweqṯ ṯeƹḏu, amcan-a ḏ ȓexȓa waha. Sekk iwḏan-a ɣar ȓedcuraṯ bac aḏ d sɣen min ɣa ccen." Inna-asen Ƹisa: "Mayemmi ɣa raḥen? Ucem-asen kenniw min ɣa ccen." Nnan-as imeḥḍaren nnes: "Neccin ɣarneɣ ḏa ɣir xemsa n ṯxebbazin ḏ ṯnayen n iseȓman." Inna-asen: "Awim-ayi-d manayenni ɣari nec." Yumar ȓɣaci nni aḏ qqimen x arbiƹ. Iṭṭef xemsa n ṯxebbazin nni ḏ ṯnayen n iseȓman nni, iysi ṯiṭṭawin nnes ɣar ujenna icekkar Arebbi. Irza ṯixebbazin nni x ṯnayen yuca-asen-ṯent i imeḥḍaren nnes, ȓexddenni ferqen-ṯent x yiwḏan nni marra. Marra ccin jjiwnen. Kkaren jemƹen min xasen iceṭṭen, ṯenƹac n ṯeqrabin ƹemmarent s iȓeqquzen. Lƹadad n yinni iccin niṯni xemsaȓaf n iryazen bȓa ṯimɣarin bȓa iḥenjiren. Ȓexddenni yumar Ƹisa imeḥḍaren nnes aḏ nyen ḏi ṯɣarrabut aḏ ẓwan ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar, netta itemsafaḍ x ȓɣaci. Wami xasen imsafaḍ x ȓɣaci nni, igaƹƹeḏ ɣar uḏrar aḏ iẓẓaǧ ḏinni waḥḏes. Ɣar ṯmeddiṯ ƹaḏ aqaṯ ḏinni waḥḏes. Ṯaɣarrabut nni ṯeggwej aṭṭas zi ȓbarr, ȓemwaj tawin-teṯ tarran-teṯ ȓaḥeqqac arriḥ itṣuḍ-d zi jjiheṯ nneɣni. Ƹȓayen iqarreb-d ȓefjar, iruḥ Ƹisa ɣar imeḥḍaren nnes iggur x iḍaren x waman n ȓebḥar. Wami ṯ ufin iggur x iḍaren x waman n ȓebḥar, nxeȓƹen nnan qa wanita ḏ ȓexyaȓ! Snekkaren ṯɣuyyeṯ s ṯiggwḏi. Ȓexddenni inna-asen Ƹisa: "Ahnam! Aqa ḏ nec, war teggwḏem ca!" Inna-as Buṭrus: "A Siḏi meȓa ḏ cek, ȓaɣa-ayi-d aɣarek d aseɣ x waman." Inna-as Ƹisa: "Araḥ-d!" Ikkar ihwa-d Buṭrus zi ṯɣarrabut iggur x iḍaren x waman ɣar Ƹisa. Walakin iggweḏ wami iẓra arriḥ itṣuḍ s jjheḏ, ibḏa iɣarreq. Isnekkar ṯɣuyyeṯ inna: "A Siḏi, ƹṯeq-ayi!" Ȓexddenni yuca-as Ƹisa fus nnes iṭṭef-iṯ inna-as: "Lʼiman nnec ḏ uqlil waha, mayemmi iy ḏayi ṯcekkeḏ?" Ṣafi nyan ḏi ṯɣarrabut irsa arriḥ nni. Uca sejjḏen-as yinni iǧan ḏi ṯɣarrabut nnan: "Ḏ ṣṣaḥ, cek ḏ Mmis n Arebbi!" Wami iẓwa Ƹisa netta ḏ imeḥḍaren nnes ȓebḥar, uwḍen ɣar ṯmurṯ n Ganisarat. Ayṯbab n ṯmurṯ nni ẓrin Ƹisa ƹeqȓen-ṯ. Ȓexddenni sufɣen ȓexbar ḏi marra ṯamurṯ nni, uwin-as-d imehȓac marra. Ttaren-as aṯen ijj aḏ ḥaḏan ɣir ṭṭarf n warruḍ nnes. Ṣafi marra yinni ṯ iḥaḏan genfan. Ssenni usin-d ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa ɣar Ƹisa zi ṯendint n Lquds nnan-as: "Mayemmi imeḥḍaren nnec beṭṭȓen lƹadaṯ n ȓejḏuḏ nneɣ? Mayemmi war siriḏen ca ifassen nsen qbeȓ ma aḏ ccen aɣrum?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Iwa mayemmi kenniw ṯbeṭṭaȓem ȓuṣiyeṯ n Arebbi ḥima aḏ tesxeḏmem lƹadaṯ nwem? Minzi Arebbi inna: Weqqar babac ḏ yemmac. Aqa wenni ɣa yukkaren babas niɣ ḏ yemmas, ataf itxeṣṣa-yas aḏ immeṯ. A lmunafiqin! Qa nnabi Icaƹya inna ȓḥaqq wami xawem issiweȓ ḏeg yijjen n zman: <Ccaƹb-a itweqqar-ayi s uqemmum waha, maca uȓ nnes iggwej xafi. Iwḏan-a ƹebbḏen-ayi ḏi ȓxawi, ȓaḥeqqac seȓmaḏen ṯimesȓayin iǧan ḏ ȓuṣiyaṯ n bnaḏem waha.>" Iȓaɣa-d Ƹisa i ȓɣaci inna-asen: "Sennṭeṯ mliḥ, fehmeṯ: Ma ḏinni ca n ṯmesȓayṯ itaḏfen aqemmum tḥarram bnaḏem?" Inna-asen: "Lla, min d iteffɣen zeg uqemmum aqa manayenni ig itḥarramen bnaḏem." Qarrben-d ɣares imeḥḍaren nnes nnan-as: "Ma ṯessneḏ belli ifarrisiyen war ḏasen iƹjib bu ȓḥaȓ wami sȓan i wawaȓ nnec?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Kuȓ arbiƹ war ṯ iẓẓu ca Baba iǧan ḏeg ujenna aḏ ineqȓeƹ s iẓewran nnes. Jjem-ṯen! Niṯni ḏ iḍarɣaȓen tjarran iḍarɣaȓen. Meȓa aḍarɣaȓ ijarr aḍarɣaȓ, ataf aḏ wḍan s ṯnayen iḏsen ḏi can ṯesrafṯ." Inna-as Buṭrus: "Fesser-aneɣ ȓmaƹna-ya." Inna-as Ƹisa: "Uȓa ḏ kenniw ƹaḏ war ṯefhimem ca? Ma war ṯessinem belli min itaḏfen ḏeg uqemmum itraḥ ɣar uƹeddis iteffeɣ zi ddat? Walakin min d iteffɣen zeg uqemmum itas-d zeg wuȓ, u ḏ manaya itḥarramen bnaḏem. Ȓaḥeqqac zeg wuȓ iy zi d tekkant lʼafkar ṯiƹeffanin ḏ ṯmenɣiwṯ ḏ zzna ḏ lfasad ḏ ṯukkarḏa ḏ ẓẓur ḏ ȓbaṭeȓ. Ḏ ṯimesȓayin-a ig itḥarramen bnaḏem. Walakin meȓa icca s ifassen bȓa ma ṯen isireḏ ataf war itḥarrim bu bnaḏem." Ikkar Ƹisa yuyur ssenni iruḥ ɣar jwayeh n ṯendint n Ṣur ḏ ṯendint n Ṣayda. Ṯusa-d ɣares ijjen n ṯemɣarṯ zi Ayṯ-Kanƹan ṯzeddeɣ ḏinni. Traɣa ṯeqqar-as i Ƹisa: "Rḥem-ayi a Siḏi, a Mmis n Ayṯ-Dawed! Qa yeǧi ḏayes ijjen n jjenn ḏ aƹeffan itƹeddab-it aṭṭas." War ḏas inni Ƹisa uȓa ḏ ijjen n wawaȓ. Qarrben ɣares imeḥḍaren nnes nnan-as: "Ṯamɣarṯ-a sufeɣ-it xaneɣ, zi ṣbaḥ nettaṯ ṯḏeffar-aneɣ ṯesɣuyiw xaneɣ." Inna-asen Ƹisa: "Qa nec twassekkeɣ-d ɣir ɣar iḥuȓiyen iweddaren, iƹni iwḏan n Ayṯ-Israʼil." Walakin ṯamɣarṯ nni ṯusa-d ɣares ṯsejjeḏ-as ṯenna-as: "A Siḏi, ƹawen-ayi!" Indeq-d Ƹisa inna-as: "Maci maƹqul aḏ itwakkes uɣrum n iḥenjiren aḏ imenḍar i iqzinen." Ṯenna-as ṯemɣarṯ nni: "Ɣarek ȓḥaqq a Siḏi, walakin uȓa ḏ iqzinen nni tetten ifetwitten n uɣrum ig itweṭṭan zi ṭabȓa n ayṯbab nsen." Ikkar Ƹisa inna-as: "Cem a ṯamɣarṯ, lʼiman nnem ijheḏ s waṭṭas!" Inna-as: "Min ṯrezzuḏ aḏ tafeḏ." Ḏi ṯsaƹƹat nni ṯgenfa yeǧis. Ibeƹƹeḏ ssenni Ƹisa, yuyur x cceṭṭ n ȓebḥar n Ljalil. Igaƹƹeḏ ɣar yijjen n uḏrar iqqim ḏinni. Usin-d ɣares aṭṭas n ȓɣaci. Uwin-d akiḏsen izeḥḥafen ḏ iḍarɣaȓen ḏ izeynunen ḏ inecrufen ḏ waṭṭas n imehȓac nneɣni. Sersen-ṯen ɣar iḍaren nnes isgenfa-ṯen. Tƹejjben yiwḏan nni wami ẓrin izeynunen ssawaȓen, inecrufen genfan, izeḥḥafen gguren, iḍarɣaȓen twaȓan. Kkaren ḥemḏen Arebbi n Ayṯ-Israʼil. Iȓaɣa-d Ƹisa i imeḥḍaren nnes inna-asen: "Nec qqsen-ayi yiwḏan-a. Ṯeȓtiyyam zeg wami aqaṯen akiḏi war ɣarsen ca min ɣa ccen. War xseɣ ca aṯen ssekkeɣ niṯni war ccin ca ḥima war tesxiffen x ubriḏ." Nnan-as imeḥḍaren nnes: "Ḏi ȓexȓa-ya mani ɣa naf aɣrum iy zi ɣa nsecc qaƹ lƹadad-a n yiwḏan?" Inna-asen Ƹisa: "Cḥaȓ ɣarwem n uɣrum?" Nnan-as: "Ɣarneɣ sebƹa n ṯecnifin ḏ ca n iseȓman ḏ imezyanen." Yumar Ƹisa ȓɣaci aḏ qqimen ḏi ṯmurṯ. Iṭṭef sebƹa nni n ṯecnifin ḏ iseȓman nni, icekkar Arebbi. Irzi-ṯen yuci-ṯen i imeḥḍaren nnes, imeḥḍaren nnes ferqen-ṯen x ȓɣaci nni. Marra ccin jjiwnen, ceṭṭent sebƹa n ṯeqrabin ƹemmarent s iȓeqquzen. Marra iryazen nni ig iccin niṯni arbeƹaȓaf iḏsen bȓa ṯimɣarin bȓa iḥenjiren. Wami imsafaḍ xasen Ƹisa x ȓɣaci nni, inya ḏeg yijjen n ṯɣarrabut iruḥ ɣar jwayeh n Magdala. Usin-d ɣar Ƹisa ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ ȓḥizeb n iṣadduqiyen, ttaren zzayes ijjen n lƹalama ḏ ṯameqqrant zeg ujenna bac aṯ jarrben. Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ɣar ȓmeɣreb ṯeqqarem ṯiwecca aḏ yiȓi ljaw ḏ aṣebḥan ȓaḥeqqac ajenna ḏ azeggwaɣ. Ɣar ȓefjar ṯeqqarem: Nhara aḏ yiȓi unẓar ḏ wajjaj ȓaḥeqqac ajenna ḏ azeggwaɣ ḏayes aseynu ḏ abercan. Lḥala n ujenna ṯessnem at tcerrḥem. Walakin lƹalamaṯ n zman-a lla, war ṯzemmarem aṯent tcerrḥem. Iwḏan iƹeffanen n ȓweqṯ-a ixeddƹen Arebbi tettaren lƹalama ṯameqqrant, walakin war ḏasen itmuci illa lƹalama nni n nnabi Yunes." Ssenni iruḥ ijji-ṯen. Wami uwḍen imeḥḍaren nnes ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar ttun war kisen uwin ca aɣrum. Inna-asen Ƹisa: "Ɣarwem! Ḥḍam ixef nwem zeg untun n lʼaḥzab n ifarrisiyen ḏ iṣadduqiyen." Ssiwȓen jarasen nnan: " Iqqar manaya ȓaḥeqqac war d nuwi bu uɣrum." Issen Ƹisa minxef tuɣa ssawaȓen inna-asen: "Kenniw lʼiman nwem ḏ uqlil. Mayemmi ṯeqqarem jarawem war ɣarneɣ bu uɣrum? Ma ƹaḏ war ṯefhimem? War ṯeƹqiȓem xemsa nni n ṯecnifin ig iseccen xemsaȓaf n iryazen, mecḥaȓ n ṯeqrabin iy ṯeccurem? War ṯeƹqiȓem sebƹa nni n ṯecnifin ig iseccen arbeƹaȓaf n iryazen, mecḥaȓ n ṯeqrabin iy ṯeccurem? Mammec ṯeggim war ṯefhimem? Nec war ssiwiȓeɣ ca x uɣrum. Ḥḍam ixef nwem zeg untun n lʼaḥzab n iṣadduqiyen ḏ ifarrisiyen." Ȓexddenni ƹaḏ iy fehmen imeḥḍaren belli war ḏasen issiwiȓ ca x untun n uɣrum; Lla, inna-asen: Ḥḍam ixef nwem zi min seȓmaḏen ifarrisiyen ḏ iṣadduqiyen. Wami yuweḍ Ƹisa ɣar jjiheṯ n ṯendint n Qayṣariya n Filippas, isseqsa imeḥḍaren nnes inna-asen: "Min qqaren yiwḏan x Mmis n bnaḏem?" Nnan-as: "Ijjen iqqar cek ḏ Yaḥya, ijjen iqqar cek ḏ Ilyas, ijjen iqqar cek ḏ Irmiya niɣ ḏ can yijjen zi lʼanbiya." Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Y kenniw, min ḏayi d tarram nec?" Indeq-d Simƹan Buṭrus inna-as: "Cek ḏ Lmasiḥ, Mmis n Arebbi iddaren." Ȓexddenni inna-as Ƹisa: "Ssaƹḏ nnec a Simƹan a mmis n Yuna! War iǧi bu ḏ ca n bnaḏem iy ḏac d ismeḍharen manaya menɣir Baba iǧan ḏeg ujenna. Nec ƹaweḏ aqa qqareɣ-ac: Cek ḏ Buṭrus, iƹni ḏ 'Azru.' X uzru-ya aḏ bniɣ nec jmaƹṯ n ȓmuminin inu, ṯiwwura n Ljaḥim war zzayes tiwint walu! Aḏac uceɣ ȓemfataḥ n ȓmulk ujenna. Min ɣa ṯceddeḏ ḏi ṯmurṯ aḏ yiȓi itwacedd ḏeg ujenna. Min ɣa ṯerzmeḏ ḏi ṯmurṯ aḏ yiȓi itwarzem ḏeg ujenna." Ȓexddenni Ƹisa iweṣṣa imeḥḍaren nnes inna-asen war qqarem i ḥadd belli nec ḏ Lmasiḥ. Ssenni ibḏa Ƹisa isfehham i imeḥḍaren nnes belli labud aḏ iraḥ netta ɣar ṯendint n Lquds aḏ itwaƹeddeb x waṭṭas n ṯmesȓayin x ufus n imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Aṯ nɣen, wis ṯeȓtiyyam aḏ d itwasekkar zi ȓmewṯ." Isbeƹƹeḏ-iṯ Buṭrus waḥḏes inha-ṯ inna-as: "Ac iḥfeḍ Arebbi a Siḏi! Ƹemmarṣ war ḏac itewqiƹ manaya." Walakin Ƹisa ineqȓeb-d ɣar Buṭrus inna-as: "Aggwej xafi ɣar ḏeffar a Cciṭan! Cek am yijjen n uzru ḏeg ubriḏ inu tneqȓaḏeɣ ḏayes. Cek war tfekkareḏ ca amecnaw Arebbi; Lla, cek tfekkareḏ amecnaw bnaḏem." Ssenni issiweȓ Ƹisa ak imeḥḍaren nnes inna-asen: "Wenni ixsen aḏayi iḏfar nec, labud aḏ ismeḥ ḏeg yixef nnes aḏ ikessi ṣṣalib nnes aḏayi iḏfar. Ȓaḥeqqac wenni ixsen aḏ isenjem ṯuḏarṯ nnes ataf at ixsar. Wenni ɣa ixsaren ṯuḏarṯ nnes x ssabab inu ataf at yaf. Minzi ɣa infeƹ bnaḏem meȓa irbeḥ ddunect-a qaƹ wa ixsar ȓaƹmar nnes? Min ɣa yuc bnaḏem ḏeg umcan n ȓaƹmar nnes? Aqa Mmis n bnaḏem aḏ d yas s lƹaḍama n Babas ak lmalaʼikaṯ nnes, uca aḏ ijaza mkuȓ ijjen ƹlaḥsab ȓxeḏmeṯ nnes. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ȓebƹaḍ zeg yinni iǧan ḏa akiḏi war tmettin ca aȓ ɣa ẓren Mmis n bnaḏem yusa-d ḏi ȓmulk nnes." Ṯeƹḏu settiyyam, Ƹisa yuwi akiḏes Buṭrus ḏ Yaƹqub ḏ wumas Yuḥanna, yuwi-ṯen waḥeḏsen ɣar yijjen n uḏrar yuƹȓa. Ḏinni zzaṯ i ṯiṭṭawin nsen iḏweȓ am yijjen n nnur, aɣembub nnes itceƹciƹ am ṯfuct. Iḏweȓ warruḍ nnes ḏ acemȓaȓ ireqq am ṯfawṯ. Imeḍhar-asen-d ḏinni nnabi Ilyas ḏ nnabi Musa. Twaȓan-ṯen ssawaȓen ak Ƹisa. Indeq-d Buṭrus inna-as i Ƹisa: "A Siḏi, ḏ aṣebḥan akiḏec neqqim ḏanita. Meȓa ṯexseḏ, aḏ ggeɣ ṯȓaṯa n iqiḍan: ijjen i cek, ijjen i Musa, ijjen i Ilyas." Ƹaḏ issawaȓ Buṭrus ihwa-d xasen yijjen n useynu itseqsiq. Ṯendeq-d ijjen n ṯmijja zeg useynu nni ṯenna-asen: "Qa ḏ wanita ḏ Mmi iƹizzen, nec farḥeɣ zzayes. Ṣennṭeṯ ɣares." Wami sȓin imeḥḍaren ṯmijja nni ggwḏen sejjḏen ɣar ṯmurṯ. Iqarreb ɣarsen Ƹisa iḥaḏa-ṯen inna-asen: "Kkarem war teggwḏem ca." Ysin ṯiṭṭawin nsen ɣar ujenna war ufin ḥadd illa Ƹisa. Wami d hewwan zeg uḏrar iweṣṣa-ṯen Ƹisa inna-asen: "War tƹawaḏem i ḥadd min ṯeẓrim aȓ d ɣa ikkar Mmis n bnaḏem zi ȓmewṯ." Sseqsan-ṯ imeḥḍaren nnes nnan-as: "Mayemmi imseȓmaḏen n ccariƹa qqaren itxeṣṣa nnabi Ilyas aḏ d yas netta ḏ amezwaru?" Inna-asen Ƹisa: "Ḏ ṣṣaḥ, itxeṣṣa aḏ d yas Ilyas aḏ iƹḏeȓ kuȓci. Walakin qqareɣ-awem: Aqa Ilyas nni yusa-d niṯni war ṯ ssinen ca, xeḏmen ḏayes min xsen. Amenni iy ɣa ƹeddben Mmis n bnaḏem." Uca fehmen imeḥḍaren belli issawaȓ-asen x Yaḥya wenni itṭehharen s waman. Wami d ḏewȓen ɣar ȓɣaci, iqarreb ijjen n uryaz ɣar Ƹisa iwḍa x ifadden zzaṯ nnes. Inna-as: "A Siḏi rḥem-ayi memmi, ijjen n jjenn itƹeddab-iṯ aṭṭas. Aṭṭas n ṯwaȓaṯin itweṭṭa ḏi ṯmessi niɣ ḏeg waman. Uwiɣ-ṯ-iḏ ɣar imeḥḍaren nnec walakin niṯni war zemmaren aṯ sgenfan." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "A iwḏan n ȓweqṯ-a iy ḏi war iǧi bu lʼiman, a yinni iffɣen abriḏ! Mecḥaȓ iy kiḏwem ɣa qqimeɣ u mecḥaȓ ḏawem ɣa ṣbareɣ? Awim-ayi-ṯ-id ḏa." Ƹisa isbedd jjenn nni aƹeffan, iffeɣ zeg uḥenjir nni igenfa ḏi ṯsaƹƹat nni. Qarrben-d imeḥḍaren ɣar Ƹisa waḥḏes nnan-as: "Mayemmi zaƹma neccin tuɣa war nzemmar aṯ nsufeɣ?" Inna-asen Ƹisa: "Ȓaḥeqqac lʼiman nwem ḏ uqlil. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Mȓi ḏaywem lʼiman ɣir anect ijjen n ṯḥebbuct n bugarḏaȓ, aḏ tinim i uḏrar-a: Neqȓeƹ-d cek ssanita ruḥ ɣar ḏiha ataf aḏ d ineqȓeƹ. War xawem iteqsiḥ walu. {Nnuƹa-ya n jjenn aṯ tsufɣem ɣir s ṯẓaǧiṯ ḏ uẓummi.}" Imeḥḍaren nnes wami d munen akiḏes ɣar ṯmurṯ n Ljalil ikkar Ƹisa inna-asen: "Ƹȓayen aḏ itwasellem Mmis n bnaḏem ɣar ifassen n yiwḏan. Aṯ nɣen, nhar wis ṯeȓtiyyam aḏ d itwasekkar." Ȓexddenni xeyyqen imeḥḍaren s waṭṭas s wawaȓ nni. Wami yuweḍ Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes ɣar ubilaj n Kafernaḥum, usin-d yinni ijemmƹen ḍḍariba i ṯemziḏa ṯameqqrant. Qarrben ɣar Buṭrus nnan-as: "Ma war itxeǧis ca lmuƹallim nwem ḍḍariba n ṯemziḏa ṯameqqrant?" Inna-asen Buṭrus: "Wah, itxeǧas-it." Wami yuḏef Buṭrus ɣar ṯeddarṯ, Ƹisa izwar-as s wawaȓ inna-as: "Min ḏac imeḍharen a Simƹan? Uw ɣa ixeǧsen ȓaƹcur niɣ ḍḍariba i izeǧiḏen n ṯmurṯ, ma ḏ ṯarwa nsen niɣ ḏ iwḏan ƹadi?" Inna-as Buṭrus: "Iwḏan ƹadi." Inna-as Ƹisa: "Iwa ṯarwa nsen war txeǧisen ca baƹda. Walakin itxeṣṣa war nesxeyyeq ḥadd. Ruḥ ɣar ȓebḥar nḍar ṯiṣennarṯ ḏeg waman, asȓem nni iy ɣa ṯeṭṭfeḏ ḏ amezwaru, rzem-as aqemmum aḏayes ṯafeḏ ijjen n ṯpeyyast n nnuqarṯ. Ysi-t uc-asen-t, xeǧes xac ḏ xafi." Ḏi ṯsaƹƹat nni qarrben-d imeḥḍaren ɣar Ƹisa nnan-as: "Ug iǧan qaƹ ḏ ameqqran ḏi ȓmulk ujenna?" Iȓaɣa-d Ƹisa x yijjen n uḥenjir ḏ amezyan, isbedd-iṯ ḏi ȓwesṭ nsen. Inna-asen: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Labud i kenniw aḏ tḏewȓem aḏ tiȓim amecnaw iḥenjiren imezyanen. Meȓa lla, ataf ƹemmarṣ aḏ taḏfem ḏi ȓmulk ujenna. Wenni isemzayen ixef nnes amecnaw aḥenjir-a, ḏ netta iy ɣa yiȓin ḏ ameqqran qaƹ ḏi ȓmulk ujenna. Wenni ɣa iqebȓen can uḥenjir am wanita ƹlaḥsab isem inu, axmi ḏ nec ig iqbeȓ. Wenni iy ɣa yawin ijjen zeg imezyanen-a iy zzayi itamnen ɣar ȓmuƹṣiyeṯ, ḥsen i netta aḏas cedden ijjen n uzru n ṯsirṯ s usɣun ɣar yiri nnes aḏ itwaɣreq ḏi ȓaǧeɣ n ȓebḥar. Ya tamara n yiwḏan x ssabab n ṯmesȓayin itawin ɣar ȓmuƹṣiyeṯ. Ṯimesȓayin nni aḏ d asent, walakin ya tamara n bnaḏem nni ig iteggen manayenni! Cek fus nnec niɣ ḍar nnec meȓa itsebbab-ac ḏi can ȓmuƹṣiyeṯ, qess-iṯ zaƹma nḍar-iṯ. Ḥsen i cek aḏ taḏfeḏ jjenneṯ s yijjen n ufus niɣ s yijjen n uḍar zi meȓa qqimen ɣarek ṯnayen n ifassen niɣ ṯnayen n iḍaren aḏ tmenḍareḏ ḏi ṯmessi iy war ixessin ca ƹemmarṣ. Cek ṯiṭṭ nnec meȓa tsebbab-ac ḏi can ȓefḍiḥeṯ, qȓeƹ-it zaƹma nḍar-it. Ḥsen i cek aḏ taḏfeḏ jjenneṯ s yijjen n ṯiṭṭ zi meȓa qqiment ɣarek ṯnayen n ṯiṭṭawin aḏ tmenḍareḏ ḏi jahennama n ṯmessi. Ɣarwem aḏ tḥeggarem can ḥadd zeg imezyanen-a. Qqareɣ-awem: Lmalaʼikaṯ nsen ḏeg ujenna ȓebda xezzarent Baba iǧan ḏeg ujenna. {Liʼanna Mmis n bnaḏem yusa-d aḏ inejja yinni iweddaren.} Min ḏawem imeḍharen? Ijjen ɣares miyya n iḥuȓiyen. Meȓa iweddar-as ijjen zzaysen, ataf aḏ ijj tesƹa u tesƹin ḏeg uḏrar aḏ iraḥ aḏ irzu x wenni iweddaren. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Meȓa yufi-ṯ, ataf azzayes ifareḥ ktar zi min ɣa ifareḥ x tesƹa u tesƹin nni war iweddaren ca! Amenni uȓa ḏ Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna war ixes uȓa ḏ ijjen zeg imezyanen-a aḏ iweddar. Meȓa ixḍa akiḏec wumac, ruḥ ɣares nha-ṯ ɣir cek ḏ netta ɣir s ṯnayen iḏwem. Meȓa igg-ac array, ataf aḏ tiȓiḏ mliḥ ƹaweḏ ak wumac. Walakin meȓa yugi aɣarek iṣenneṭ, awi akiḏec ijjen niɣ ṯnayen ḥima ataf lɣaleṭ nnes ssnen-ṯ ṯnayen niɣ ṯȓaṯa n ȓechuḏ. Walakin meȓa yugi aɣarsen iṣenneṭ, ini-ṯ i jmaƹṯ n ȓmuminin. U meȓa yugi aɣarsen iṣenneṭ, ḥseb-iṯ ḏ ȓkafer niɣ ḏ axeddaƹ. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Marra min ɣa ṯceddem ḏi ṯmurṯ ataf aḏ yiȓi itwacedd ḏeg ujenna. Marra min ɣa ṯerzmem ḏi ṯmurṯ ataf aḏ yiȓi itwarzem ḏeg ujenna. Qqareɣ-awem ƹaweḏ: Meȓa ṯtafqem ṯnayen zzaywem x ṯmurṯ ṯettarem can ȓḥajeṯ i Baba iǧan ḏeg ujenna, ataf aḏawem t istajeb. Ȓaḥeqqac mani ɣa munen ṯnayen niɣ ṯȓaṯa x ssabab inu, nec aȓ ḏin iȓiɣ ḏi ȓwesṭ nsen." Ȓexddenni iqarreb Buṭrus ɣar Ƹisa inna-as: "A Siḏi, cḥaȓ n ṯwaȓaṯin iy kiḏi ɣa ixḍa wuma bac aḏas semḥeɣ? Ma sebƹa n ṯwaȓaṯin?" Inna-as Ƹisa: "Lla, war iǧi bu sebƹa n ṯwaȓaṯin, aḏac iniɣ sebƹin uweṯ-it ḏi sebƹa n ṯwaȓaṯin! Ȓaḥeqqac ȓmulk ujenna itawi-d ḏeg yijjen n uzeǧiḏ irezzu aḏ igg ȓeḥsab ak ixeddamen nnes. Wami ibḏa ḏi ȓeḥsab, uwin-d ɣares ijjen ḏayes aṭṭas n umarwas, am ƹecra aȓaf milyar. War ɣares minzi ɣa yarr amarwas-a, iweṣṣa siḏes aḏ immenz netta ḏ ṯamɣarṯ nnes ḏ ṯarwa nnes ḏ marra min ɣares ḥima aḏ ixeǧes amarwas nni. Yusa-d uxeddam nni isejjeḏ-as i siḏes inna-as: Ahya a siḏi, ṣbar xafi. Aḏac xeǧseɣ marra min ḏayi tarseḏ. Ȓexddenni iqqes-as i siḏes iḏȓeq-as, ismeḥ-as ḏeg umarwas nni. Iffeɣ uxeddam nni yufa ijjen nneɣni zeg ixeddamen, tuɣa itares-as cwayt waha, am yijjen n milyun. Iṭṭef-iṯ ibḏa itjeyyaf-iṯ iqqar-as: Xeǧes-ayi min ḏac tarseɣ! Iwḍa-yas umeddukeȓ nnes ɣar iḍaren inna-as: Ṣbar xafi cwayt ac xeǧseɣ. Yugi, iruḥ netta inḍar-iṯ ḏi ȓeḥbes aȓ ɣa ixeǧes amarwas nnes. Ẓrin yinni kis ixeddmen min iweqƹen, iqqes-asen ȓḥaȓ ruḥen ɣar siḏiṯsen ƹawḏen-as min iweqƹen. Ikkar iȓaɣa-yas-d siḏes inna-as: Ay axeddam aƹeffan, mayemmi? Nec semḥeɣ-ac ḏi marra min ḏac tarseɣ ȓaḥeqqac ṯettareḏ-ayi. Ȓa ḏ cek tuɣa itxeṣṣa-cek aḏ treḥmeḏ ameddukeȓ nnec amecnaw mammec c reḥmeɣ uȓa ḏ nec." Iɣḍeb siḏes s waṭṭas isellem axeddam nni ɣar yinni iy ṯ ɣa iƹeddben aȓ ɣa ixeǧes marra min ḏayes ḏ amarwas. Ammu iy kiḏwem ɣa igg Baba iy iǧan ḏeg ujenna meȓa war ismiḥ mkuȓ ijjen zzaywem s wuȓ nnes i wumas. Wami ikemmeȓ Ƹisa awaȓ nnes, iffeɣ zi ṯmurṯ n Ljalil yuweḍ ɣar jwayeh n Yahuḏiya ḏ ujemmaḍ-in n yiɣzar n Lʼurdun. Ḏfaren-ṯ ijjen n lƹadad n yiwḏan, isgenfa imehȓac nsen ḏinni. Qarrben-d ɣares can yiwḏan zi ȓḥizeb n ifarrisiyen ḥima aṯ jarrben. Nnan-as: "Ma ḥalal aḏ iǧef can uryaz i ṯemɣarṯ nnes ḏi ayyi ȓḥajeṯ?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ma war ṯeɣrim min iqqar Lkitab? Zeg wami ṯeǧa ddunect ixȓeq Lxaliq aryaz ḏ ṯemɣarṯ. Inna Arebbi: Aqa aryaz aḏ ijj babas ḏ yemmas aḏ imun ak ṯemɣarṯ nnes, aḏ ḏewȓen s ṯnayen iḏsen ḏ ijjen. X manaya war tiȓin ca ḏ ṯnayen; Lla, aḏ iȓin ḏ ijjen. Iḏen, min ismun Arebbi war ṯ isfarreq ca bnaḏem." Nnan-as ifarrisiyen: "Iwa, mayemmi iweṣṣa Musa aryaz aḏ yuc ṯabrat n waǧaf i ṯemɣarṯ nnes aḏas iǧef?" Inna-asen Ƹisa: "Ijji-kenniw Musa aḏ teǧfem i ṯemɣarin nwem minzi ɣarwem uȓ iqseḥ, walakin ḏeg umezwaru war tuɣa ca ammu. Qqareɣ-awem nec: Marra wenni ɣa iǧfen i ṯemɣarṯ nnes amen war ṯezni, yuwi can icten nneɣni, ataf izna." Nnan-as imeḥḍaren nnes: "Meȓa ammu lḥala n uryaz ak ṯemɣarṯ nnes, ḥsen-as ataf war imeǧec ca." Inna-asen Ƹisa: "Zemmaren aḏ qebȓen awaȓ-a ɣir yinni umi yuca Arebbi ṯizemmar aṯ qebȓen. Ḏinni ȓebƹaḍ zeg wami xeȓqen war zemmaren aḏ meȓcen. Ḏinni ȓebƹaḍ nneɣni qqnen-ṯen yiwḏan. U ḏinni ȓebƹaḍ nneɣni ugin aḏ meȓcen x ssabab n ȓmulk ujenna. Wenni izemmaren aḏ iqbeȓ ṯimesȓayin-a aṯent iqbeȓ." Uwin-d yiwḏan can iḥenjiren ḏ imezyanen ɣar Ƹisa ḥima axasen isers ifassen axasen iẓẓaǧ, walakin ƹarrḍen-asen imeḥḍaren nnes. Ikkar Ƹisa inna-asen: "Jjem iḥenjiren imezyanen aɣari d asen. War ḏasen tƹarraḍem ca ȓaḥeqqac ȓmulk ujenna itiȓi ɣar yinni iy iǧan am yina." Igga xasen ifassen nnes yuyur ssenni. Iqarreb ijjen n uḥenjir ɣar Ƹisa inna-as: "A Lmuƹallim, min ɣa ggeɣ ḏ aṣebḥan ḥima aɣari ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda?" Inna-as Ƹisa: "Mayemmi iy ḏayi tesseqsiḏ x min iṣebḥan? Ɣir ijjen ig iǧan ḏ aṣebḥan. Meȓa ṯexseḏ aḏ taḏfeḏ ṯuḏarṯ n ȓebda, egg array s ȓuṣiyaṯ." Inna-as uḥenjir nni: "Man ȓuṣiyaṯ?" Inna-as Ƹisa: "War neqq, war zenni, war tacar, war cehheḏ bu ẓẓur, weqqar babac ḏ yemmac, xes ajjar nnec amecnaw ixef nnec." Inna-as uḥenjir nni: "Tweqqareɣ marra manaya. Min ḏayi iqqimen aṯ ggeɣ?" Inna-as Ƹisa: "Meȓa ṯexseḏ aḏ teggeḏ kuȓci nican, ruḥ zenz marra min ɣarek ḏ agȓa ṣeddeq-iṯ x ȓmusakin. Ssenni aɣarek yiȓi ijjen n ȓkenz ḏeg ujenna, ȓexddenni araḥ-d cek ḏfar-ayi-d." Aḥenjir nni, wami isȓa i manayenni iruḥ ixeyyeq aṭṭas ȓaḥeqqac ɣares aṭṭas n wagȓa. Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Mecḥaȓ iqseḥ xas x ttajar aḏ yaḏef ȓmulk ujenna." Qqareɣ-awem ƹaweḏ: Aqa isheȓ aḏ iƹḏu ijjen n uȓɣem zi ṯiṭṭ n ṯseynefṯ qbeȓ ma aḏ yaḏef ijjen n ttajar ḏi ȓmulk n Arebbi." Imeḥḍaren setƹejjben aṭṭas wami sȓin manayenni, nnan-as: "Xyar, ug izemmaren aḏ injem!?" Ixzar ɣarsen Ƹisa inna-asen: "Manaya war ḏas zemmaren ca yiwḏan, walakin kuȓci izemmar-as Arebbi." Indeq-d Buṭrus inna-as: "Aqa neccin nesmeḥ ḏi kuȓci neḏfar-ic, min ɣarneɣ ɣa yiȓin?" Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ḏi ṯuḏarṯ nneɣni xmi ɣa iqqim Mmis n bnaḏem x lƹarc nnes n lƹaḍama, uȓa ḏ kenniw ḏayi d iḏfaren aḏ teqqimem x ṯenƹac n lƹarcaṯ ḥima aḏ tḥekmem x ṯenƹac n ṯqebbaȓ n Ayṯ-Israʼil. U marra yinni isemmḥen ḏi ṯuḏrin nsen niɣ ḏi ayṯmas niɣ ḏi suyṯmas niɣ ḏi babas ḏ yemmas niɣ ḏi ṯarwa nsen niɣ ḏeg imarjeƹiwen nsen x ssabab inu nec, ataf aɣarsen ṯiȓi miyya n ṯseqqar ktar, aḏ warṯen ṯuḏarṯ n ȓebda. Aṭṭas iy iǧan ḏ imezwura aḏ ḏewȓen ḏ ineggura, ineggura aḏ ḏewȓen ḏ imezwura." "Aqa ȓmulk ujenna amecnaw ijjen n bab n umarjeƹ uḍiȓ. Iffeɣ ɣar ṣbaḥ zic aḏ igg ixeddamen ḏeg umarjeƹ uḍiȓ nnes. Itafeq ak ixeddamen nni x yijjen n dinar i nhar, issekk-iṯen ɣar umarjeƹ nnes. Iffeɣ-d ɣar jwayeh nni n tesƹa yufa ixeddamen nneɣni qqimen ḏi ȓmewqef bȓa ȓxeḏmeṯ. Inna-asen: Ruḥem uȓa ḏ kenniw ɣar umarjeƹ inu, ataf aḏawem xeǧseɣ min ṯesḏaheǧem. Kkaren ruḥen. Iffeɣ-d ɣar jwayeh n ṯenƹac ƹaweḏ ɣar jwayeh n ṯȓaṯa uƹecci igga nnefs ȓxeḏmeṯ. Uca iffeɣ-d ƹaweḏ ɣar jwayeh nni n xemsa uƹecci, yufa ixeddamen nneɣni qqimen bȓa ȓxeḏmeṯ. Inna-asen: Min kenniw yuɣin ṯeqqimem ḏa nhar amen-ikmaȓ bȓa ȓxeḏmeṯ? Nnan-as: Walu, war ḏaneɣ isexḏem ḥadd. Inna-asen: Ruḥem uȓa ḏ kenniw ɣar umarjeƹ inu. Wami ṯeɣȓi ṯfuct, inna-as bab n umarjeƹ i uweqqaf nnes: Ȓaɣa-d i ixeddamen xeǧes-iṯen. Bḏa zeg yinni iy d yusin ḏ ineggura ƹaḏ i imezwura. Yinni ibḏan ȓxeḏmeṯ ɣar xemsa uƹecci, yuca-asen dinar dinar. Wami d usin imezwura tɣir-asen aḏasen yuc ktar walakin lla, uȓa n niṯni yuca-asen dinar dinar. Wami ḏasen yuca dinar, mxeyyaqen ak bab n umarjeƹ. Nnan-as: Ixeddamen-a iy d yusin ḏ ineggura xeḏmen ijjen n ṯsaƹƹat waha, cek ṯuciḏ-asen amecnaw neccin ig yuwṯin tamara n nhar amen-ikmaȓ ḏi ṯfuct. Indeq-d bab n umarjeƹ inna-as i yijjen zzaysen: War c cmiṯeɣ ca ay ameddukeȓ. Yac cek ṯtafqeḏ akiḏi x yijjen n dinar niɣ lla? Ysi texȓiseṯ nnec uyur. Xseɣ aḏas uceɣ i wa iy d yusin ḏ aneggaru anect nnec. Ma war ɣari ȓḥaqq aḏ ggeɣ min xseɣ zi ṯmesȓayin inu? Niɣ ṯḥesḏeḏ-ayi wami ǧiɣ ṣaxiy? Amenni yinni iǧan ḏ ineggura aḏ ḏewȓen ḏ imezwura; yinni iǧan ḏ imezwura aḏ ḏewȓen ḏ ineggura." Wami igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar ṯendint n Lquds, ḏeg ubriḏ iruḥ yuwi ṯenƹac nni n imeḥḍaren nnes waḥeḏsen inna-asen: "Aqa netgaƹƹaḏ ɣar Lquds mani ɣa itwaxḏeƹ Mmis n bnaḏem i arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Axas ḥekmen s ȓmewṯ, aṯ sellmen i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Axas ḍeḥcen, aṯ uwṯen s usɣun, aṯ ṣellben. Nhar wis ṯeȓtiyyam aḏ d itwasnekkar zi ȓmewṯ." Ijjen n ṯemɣarṯ, nettaṯ ḏ yemmaṯsen n ṯarwa n Zabadi, ṯqarreb ɣar Ƹisa ak ṯnayen n ṯarwa nnes ṯsejjeḏ-as ḥima azzayes ṯettar can ȓḥajeṯ. Inna-as Ƹisa: "Min ṯrezzuḏ?" Ṯenna-as: "Ini-ayi aḏ qqimen yina ṯarwa inu s ṯnayen ḏi ȓmulk nnec ijjen x ufusi ijjen x uẓeȓmaḍ nnec." Indeq-d Ƹisa inna-asen i Yaƹqub ḏ Yuḥanna: "Kenniw war ṯessinem ca min ṯettarem. Ma ṯzemmarem aḏ teswem zi ȓkas nni iy zi ɣa sweɣ nec ƹȓayen?" Nnan-as: "Wah, nzemmar-as!" Inna-asen: "Wah, ataf aḏ teswem zi ȓkas inu. Walakin aɣimi x ufusi inu ḏ uẓeȓmaḍ inu war iǧi bu ḏ nec iy ṯ ɣa yucen, aḏ immuc i yinni umi ṯen isewjeḏ Baba." Ƹecra nni n imeḥḍaren wami sȓin x min rezzun ṯnayen nni n wawmaṯen war ḏasen iƹjib ca ȓḥaȓ. Iȓaɣa-yasen-d Ƹisa marra iḏsen inna-asen: "Qa ṯessnem arruyas n ṯmura ḥekkmen x ccuƹub nsen, yinni imeqqranen zzaysen tzeyyaren xasen. Walakin manayenni itxeṣṣa war itiȓi ca jarawem. Lla, wenni irezzun aḏ iḏweȓ ḏ ameqqran jarawem itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi ḏ axeddam nwem. Wenni irezzun aḏ iḏweȓ ḏ amezwaru jarawem itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi ḏ ismeɣ nwem. Mmis n bnaḏem uȓa ḏ netta war d yusi ca ḥima axas xeḏmen yiwḏan. Lla, netta yusa-d ḥima axasen ixḏem, axasen iṣeddeq ṯuḏarṯ nnes ḥima aḏ isenjem aṭṭas zzaysen." Wami ffɣen zi ṯendint n Ariḥa, ḏfaren-d Ƹisa aṭṭas n ȓɣaci. Ḏinni ṯnayen n iḍarɣaȓen qqimen x ṭṭarf n ubriḏ. Wami sȓin i Ƹisa iggur-d, snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren: "A Siḏi a Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-aneɣ!" Zeyyaren xasen yiwḏan nnan-asen sqarem, walakin niṯni qqimen snekkaren ṯɣuyyeṯ ƹaḏ s jjheḏ qqaren: "A Siḏi a Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-aneɣ!" Ibedd Ƹisa, iȓaɣa-yasen-d inna-asen: "Min ṯexsem aḏawem ggeɣ?" Nnan-as: "A Siḏi, qa nexs aḏ nurzment ṯiṭṭawin nneɣ!" Qqsen-as i Ƹisa iḥaḏa-yasen ṯiṭṭawin nsen. Ḏeg umcan ḏewȓen twaȓan uca ḏfaren-ṯ. Wami qarrben ɣar ṯendint n Lquds uwḍen ɣar ubilaj n Bayt Faji zzaṯ i Uḏrar n Zzitun, ikkar Ƹisa issekk ṯnayen zeg imeḥḍaren nnes, inna-asen: "Ruḥem ɣar ubilaj-in iǧan zzaṯwem, aḏ tafem ḏinni ṯaɣyuȓṯ ṯeqqen akiḏes asnus. Fsim-asen awim-ṯen-d ɣari. Meȓa issiweȓ ɣarwem can yijjen inna-awem ca, inim-as qa Iḥḏaj-iṯen Siḏiṯneɣ. Ȓexddenni akiwem-ṯen-d issekk." Ammu iwqeƹ ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ iy inna Siḏi Arebbi i nnabi Zakariya ḏeg yijjen n zman: "Inim-as i yeǧis n Lquds: Xzar, azeǧiḏ nnem yusa-d ɣarem, war ḏayes bu ttakebbur. Inya x yijjen n ṯeɣyuȓṯ, ḏ usnus mmis n ṯeɣyuȓṯ." Ruḥen ṯnayen nni imeḥḍaren, ggin mamc ḏasen inna Ƹisa. Uwin-d ṯaɣyuȓṯ ḏ usnus, ggin xasen izeǧuba nsen ȓexddenni inya Ƹisa. Aṭṭas n yiwḏan ssun-as abriḏ s izeǧuba nsen. Inneɣni qessen ȓefruƹ n ȓcejjur ssun zzaysen abriḏ. Yinni igguren zzaṯes ḏ yinni iy ṯ iḏeffaren qqaren: "Lƹaḍama i Mmis n Ayṯ-Dawed! Ssaƹḏ n wenni iy d yusin ƹlaḥsab isem n Siḏi Arebbi. Lḥamdu i Arebbi yuƹȓan." Wami yuḏef Ƹisa ɣar ṯendint n Lquds, kkaren-d ayṯbab n ṯendint nnan: "Min iƹna wa?" Nnan ȓɣaci qa wanita ḏ nnabi Ƹisa zeg ubilaj n Naṣira ḏi ṯmurṯ n Ljalil." Yuḏef Ƹisa ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant yuzzeȓ x marra x yinni issaɣen ḏ yinni iznuzan. Iqȓeb-asen missaṯ n yinni itṣarrafen tmenyaṯ ḏ ȓekrasa n yinni iznuzan iḏbiren. Inna-asen: "Lkitab iqqar: <Ṯaddarṯ inu aḏ tiȓi ḏ ṯaddarṯ n ṯẓaǧiṯ.> Walakin kenniw ṯarrim-teṯ ḏ ifri n ixewwanen." Ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant qarrben-d ɣar Ƹisa iḍarɣaȓen ḏ izeḥḥafen uca isgenfa-ṯen. Ƹeṣṣben arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa wami ẓrin Ƹisa lmuƹjizaṯ iy igga, ḏ iḥenjiren ṭṭarf i ṯemziḏa ṯameqqrant tȓaɣan s jjheḏ qqaren: "Lƹaḍama i Mmis n Ayṯ-Dawed!" Nnan-as i Ƹisa: "Ma tesȓiḏ min xak qqaren?" Inna-asen Ƹisa: "Wah, ma war ṯeɣrim min iǧan ḏi Lkitab? <Ṯeggiḏ, ay Arebbi, ac ḥemḏen iḥenjiren ḏ iseyman s uqemmum nsen.>" Ssenni ismeḥ ḏaysen, iffeɣ zi ṯendint nni iruḥ ɣar ubilaj n Bayt Ƹanya isens ḏinni. Ɣar ṣbaḥ zic igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar ṯendint, netta iǧuz. Iẓra ijjen n ṯcejjarṯ n ṯazarṯ x ubriḏ iruḥ ɣares yufi-t ḏayes ṯifray waha. Inna-as: "Cem zi ssa aȓ ṯsawent ƹemmarṣ aḏ tarweḏ." Ȓexddenni ṯuzeɣ ṯcejjarṯ nni n ṯazarṯ. Imeḥḍaren nnes wami ẓrin min iweqƹen, tƹejjben nnan-as i Ƹisa: "Mammec ṯegga ṯcejjarṯ-a ṯuzeɣ ḏeg umcan?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Mȓi ḏaywem lʼiman war ṯcekkim ca, ataf aḏ teggem ktar zi min itwaggen i ṯcejjarṯ-a. Meȓa ṯennim i uḏrar-a: Neqȓeƹ-d cek ssanita ṯmenḍareḏ ḏi ȓebḥar, ataf aḏ ineqȓeƹ. Inna-asen: Meȓa ṯumnem, aɣarwem yiȓi marra min ɣa ṯettarem i Arebbi ḏi ṯẓaǧiṯ nwem." Yuḏef Ƹisa ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant iseȓmaḏ ḏinni. Qarrben-d ɣares arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen zi Ayṯ-Israʼil nnan-as: "Cek manis ḏac d ṯekka ssulṭa nni iy zi teggeḏ ṯimesȓayin-a? Wi ḏac yucin ssulṭa nni?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Uȓa ḏ nec akenniw sseqsiɣ x yijjen n ṯmesȓayṯ. Meȓa ṯjawbem-ayi-d xas, ataf aḏawem iniɣ zi manis ḏayi d ṯekka ssulṭa-ya iy zi teggeɣ ṯimesȓayin-a. Yaḥya, man ssulṭa iy zi iṭehhar s waman, ma zi Arebbi ma zeg yiwḏan?" Ssiwȓen jarasen nnan: "Meȓa nenna-as zi Arebbi, ataf aḏaneɣ yini Ƹisa mayemmi war zzayes ṯuminem ca? Meȓa nenna-as ssulṭa nni ṯekka-d zeg yiwḏan, ataf neccin a neggweḏ zi ccaƹb minzi marra ccaƹb twaȓan belli Yaḥya netta ḏ nnabi." Kkaren nnan-as i Ƹisa: "War nessin ca." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Iwa uȓa ḏ nec war ḏawem qqareɣ ca manis ḏayi d ṯekka ssulṭa-ya iy zi teggeɣ ṯimesȓayin-a." "Min ḏawem imeḍharen? Ijjen n bnaḏem ɣares ṯnayen n ṯarwa nnes. Iruḥ ɣar umezwaru inna-as: A mmi, ruḥ aḏ txeḏmeḏ nhara ḏeg umarjeƹ inu uḍiȓ. Indeq-d mmis inna-as: Lla, war traḥeɣ ca. Walakin menbaƹd cwayt indem, iruḥ ɣar umarjeƹ. Iruḥ ɣar mmis nneɣni inna-as min ḏas inna i mmis nni amezwaru. Yarra xas inna-as: Waxxa a Baba inu. Walakin war iruḥ ca. Uw iggin min ixes babaṯsen zi ṯnayen-a?" Nnan-as: "Amezwaru." Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Iƹeccaren ḏ ṯemɣarin iffɣen abriḏ aḏawem izwaren ɣar ȓmulk n Arebbi. Ȓaḥeqqac yusa-d ɣarwem Yaḥya iseḍhar-awem-d abriḏ n ȓḥaqq, war zzayes ṯuminem ca. Walakin iƹeccaren ḏ ṯemɣarin iffɣen abriḏ umnen zzayes. Kenniw ṯeẓrim manayenni, walakin war tubem ca ḥima azzayes ṯamnem." "Ṣennṭeṯ i yijjen n ȓmaƹna nneɣni. Ijjen n bab n ṯeddarṯ iẓẓu aḍiȓ ḏeg yijjen n umarjeƹ nnes. Inneḍ-as-d ȓḥiḍ, igga ḏayes ṯasirṯ uḍiȓ. Ibna ḏayes ijjen n ṯsumƹeṯ i ȓƹasseṯ. Igga ḏayes ixemmasen iruḥ isafar. Wami d yuweḍ ȓweqṯ n uȓqeḍ n uḍiȓ, ikkar issekk ixeddamen nnes ɣar ixemmasen nni bac aḏas d ucen ȓḥaqq nnes n uḍiȓ. Walakin min ggin ixemmasen nni? Ṭṭfen ixeddamen nnes, ijjen uwṯin-ṯ, ijjen nɣin-ṯ, ijjen rejmen-ṯ. Ikkar issekk ixeddamen nneɣni ktar zeg umezwaru. Ggin-asen ixemmasen nni min ggin i imezwura. Ɣar uneggaru ikkar issekk ɣarsen mmis. Inna aqa aḏ ggwḏen memmi. Wami ufin ixemmasen nni mmis yusa-d, nnan i wayawya: Aṯ nneɣ bac aḏas nawi amarjeƹ-a n uḍiȓ! Ṭṭfen-ṯ, nɣin-ṯ, nḍaren-ṯ-iḏ ɣar barra i umarjeƹ uḍiȓ. Iwa xmi iy d ɣa iḏweȓ bab n umarjeƹ, min ḏasen ɣa igg i ixemmasen nni?" Nnan-as: "Iwḏan nni iƹeffanen aṯen ineɣ, uca aḏ ijj amarjeƹ uḍiȓ i ixemmasen nneɣni iy ḏas ɣa ucen ȓḥaqq nnes uḍiȓ ḏi ȓweqṯ." Inna-asen Ƹisa: "Ma ƹemmarṣ war ṯeɣrim min yurin ḏi Lkitab? <Azru iy ƹiffen ibennayen, iwqeƹ ḏeg umcan aṣebḥan ḏi ṯɣemmarṯ n dsas. Ḏ Siḏi Arebbi ig iggin manaya, ḏ ijjen n ȓḥajeṯ ḏ ṯameqqrant!> S manaya qqareɣ-awem: Ȓmulk n Arebbi aḏawem itwakkes aḏ immuc i yijjen n ccaƹb ig iteggen ȓxir. Wenni ɣa iwḍan x uzru-ya aḏ irez. Wenni xef ɣa iwḍa uzru-ya aḏ ineȓbeẓ." Wami sȓin arruyas n ȓfuqaha ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen i ȓemƹani n Ƹisa fehmen belli issawaȓ xasen. Rezzun aṯ ṭṭfen, walakin ggwḏen zi ccaƹb minzi twaȓan Ƹisa ḏ nnabi. Issawaȓ Ƹisa akiḏsen ƹaweḏ s ȓemƹani, indeq-d inna-asen: "Ȓmulk ujenna amecnaw ij uzeǧiḏ igga amensi ḏ ameqqran ḏi ȓfarḥ n mmis. Issekk ixeddamen nnes aḏ d ȓaɣan i yinni xef iƹareḍ ɣar umensi, walakin ugin aḏ d asen. Issekk ixeddamen nneɣni inna-asen: Inim-asen i yinni itwaƹarḍen: Aqa nec swejḏeɣ amensi inu, ɣarṣeɣ iƹejmiyen ḏ iyenduzen inu iṣeḥḥan. Kuȓci iwjeḏ, araḥem-d ɣar ȓfarḥ! Walakin yinni itwaƹarḍen war ḏayes t uwin ca: ijjen iruḥ ɣar umarjeƹ nnes, ijjen ɣar ttijara nnes. Inneɣni ṭṭfen ixeddamen n uzeǧiḏ ƹedden xasen nɣin-ṯen. Iɣḍeb uzeǧiḏ issekk ȓƹaskar nnes aḏ nɣen lmujrimin nni aḏ sḥerqen ṯandint nsen. Inna-asen i ixeddamen nnes: Amensi n ȓfarḥ iwjeḏ, walakin yinni itwaƹarḍen war ṯ sḏihiǧen ca. Effɣeṯ ɣar mani temsagaren ibriḏen ƹarḍem-d ɣar umensi marra wi ɣa ṯafem ḏinni. Ruḥen ixeddamen nni ɣar ibriḏen uwin-d marra ug ufin ḏinni, iṣebḥanen ḏ iƹeffanen, ṯƹemmar ssaḥa s inewjiwen. Yuḏef uzeǧiḏ ḥima aḏ iẓer inewjiwen, yufa ḏinni ijjen n uryaz war yareḍ bu warruḍ n ȓfarḥ. Iruḥ ɣares inna-as: Ay ameddukeȓ, mammec ṯeggiḏ ṯuḏfeḏ-d bȓa arruḍ n ȓfarḥ? Aryaz nni istuk. Uca inna-asen uzeǧiḏ i ixeddamen nnes: Carfem-ṯ zeg iḍaren ḏ ifassen nḍarem-ṯ barra ɣar ṯaǧest mani ɣa iȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas." Inna-asen Ƹisa: "Aqa aṭṭas ig itwaƹarḍen, ḏrus iy ɣa itwaxḍaren." Kkaren ifarrisiyen mcawaren jarasen ggin ijjen n lxuṭa aḏ ṭṭfen Ƹisa x min iqqar. Ssekken ɣares can imeḥḍaren nsen ak can yiwḏan zi ȓḥizeb n uzeǧiḏ Hirudus aḏas inin: "A Lmuƹallim qa nessen belli cek nican iy ṯeǧiḏ. War teggwḏeḏ ca zeg yiwḏan ȓaḥeqqac war teggeḏ bu s wuḏemawen. Ṯseȓmaḏeḏ s ȓḥaqq mammec ixes Arebbi a nƹic. Ini-yaneɣ, min ḏac imeḍharen? Ṯsemmeḥ ccariƹa nneɣ a nxeǧes ḍḍariba i uzeǧiḏ Qayṣar niɣ lla?" Issen Ƹisa ixarwiḍen nni iy ḏaysen inna-asen: "A lmunafiqin, mayemmi ḏayi ṯsewjaḏem ṯaxcebṯ? Awim-ayi-d dinar nni n ḍḍariba ḥima aṯ ẓreɣ." Kkaren uwin-as-d ijjen n dinar. Inna-asen: "Wi yiȓan teṣwirṯ-a ḏ yisem-a iy ḏayes?" Nnan-as: "N Qayṣar." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Min iǧan n Qayṣar ucem-as-ṯ i Qayṣar. Min iǧan n Arebbi ucem-as-ṯ i Arebbi." Wami sȓin i ujawab nni qqimen tƹejjben ḏayes. Ssenni semḥen ḏayes uyuren. Ḏi nhar nni, qarrben-d ɣar Ƹisa can yiwḏan zi ȓḥizeb n iṣadduqiyen (niṯni qqaren belli iwḏan war d tekkaren ca zi ȓmewṯ). Kkaren nnan-as: "A Lmuƹallim, iqqar-aneɣ Musa aryaz meȓa immuṯ war d ijji bu ṯarwa, ṯajjaȓṯ nnes at yawi uȓwes nnes bac akiḏes d ijj ṯarwa i wumas nni immuṯen. Neccin tuɣa akiḏneɣ sebƹa n wawmaṯen, imȓec umezwaru immuṯ war d ijji bu ṯarwa. Ṯamɣarṯ nni yuwi-t uȓwes nnes. Amenni ig iweqƹen i wumas wis ṯnayen ḏ wis ṯȓaṯa aȓ wis sebƹa. Aȓ uneggaru uȓa ḏ ṯamɣarṯ nni ṯemmuṯ. Yum Lqiyama, umi ɣa ṯiȓi ṯemɣarṯ nni? Aqa uwin-t s sebƹa iḏsen." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Kenniw ṯexḍam ȓaḥeqqac war ṯessinem ca Lkitab uȓa ḏ jjheḏ n Arebbi. Xmi d ɣa kkaren yinni immuṯen iryazen ḏ ṯemɣarin war meǧcen ca war twasmeǧicen ca; Lla, aḏ iȓin amecnaw lmalaʼikaṯ ig iǧan ḏeg ujenna. Walakin cuf, yinni immuṯen aḏ d kkaren zi ȓmewṯ. Ma ƹemmarṣ war ṯeɣrim min ḏawem iqqar Arebbi? Iqqar qa nec ḏ Arebbi n Brahim, ḏ Arebbi n Isḥaq, ḏ Arebbi n Yaƹqub." Inna-asen Ƹisa: "Netta ḏ Arebbi n yinni iddaren maci n yinni immuṯen." Sȓin yiwḏan i wawaȓ-a, ḏehcen ḏeg useȓmeḏ nnes. Kkaren ȓḥizeb n ifarrisiyen wami d arrin ȓexbar belli Ƹisa ibelleƹ aqemmum n iṣadduqiyen, ȓexddenni munen jarasen. Iruḥ yijjen zzaysen netta itcerraḥ ccariƹa, ixes aḏ ijarreb Ƹisa inna-as: "A Lmuƹallim, min ṯeƹna ȓuṣiyeṯ iy iǧan ḏ ṯameqqrant qaƹ ḏi ccariƹa?" Inna-as Ƹisa: "Aḏ texseḏ Siḏi Arebbi nnec s marra uȓ nnec, s marra arruḥ nnec, s marra ȓaƹqeȓ nnec. Ḏ ṯa ḏ ȓuṣiyeṯ iy iǧan ḏ ṯameqqrant ḏ ṯamezwarut. Ȓuṣiyeṯ wis ṯnayen am ṯenni ṯamezwarut: Aḏ texseḏ ajjar nnec amecnaw ixef nnec. Ṯnayen-a n ȓuṣiyaṯ iy xef ṯebna Ccariƹa n Musa amen-ṯekmaȓ ḏ ttaƹalim n lʼanbiya." Ȓḥizeb n ifarrisiyen aqaṯen munen ḏinni, ikkar Ƹisa isseqsa-ṯen inna-asen: "Min ḏawem imeḍharen ḏi Lmasiḥ? Uw ṯ yiȓan?" Nnan-as: "Ḏ mmis n Dawed." Inna-asen Ƹisa: "Iwa mammec Dawed iqqar-as i mmis s Arruḥ n Arebbi: A Siḏi? Minzi Dawed inna: Siḏi Arebbi inna-as i Siḏi: Qqim-d x ufusi inu, aȓ d ɣa ggeɣ ȓƹaḏyan nnec swadday i iḍaren nnec. Mammec ɣa yiȓi Lmasiḥ ḏ mmis n Dawed? Netta Dawed iqqar-as i Lmasiḥ: A Siḏi." Uȓa ḏ ijjen war izemmar axas yarr ca n wawaȓ. U zi nhar nni war izƹim ḥadd aṯ isseqsa ƹaḏ ktar. Issiweȓ Ƹisa ak imeḥḍaren nnes ḏ yiwḏan inna-asen: "Imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen qqimen-as i Musa x ȓkursi nnes, iƹni seȓmaḏen ccariƹa nnes. X manaya, teggeṯ marra min ḏawem qqaren, xeḏmem zzayes. Walakin war teggem ca am niṯni, mayemmi? Liʼanna niṯni war teggen ca min qqaren. Tceddan ȓeḥmeȓ iḏeqȓen iqesḥen x yiwḏan ḥima aṯ arbun, walakin war tḥiḏin ca ȓeḥmeȓ nni uȓa s uḍaḍ nsen. Marra min teggen ḥima aɣarsen xzaren yiwḏan. Teggen ȓeḥruz ḏ imeqqranen, arennin ṯicȓuȓin i izeǧaben nsen. Texsen imucan imezwura ḏi ȓefruḥ ḏ ṯemziḏawin. Texsen axasen seǧmen ḏi ȓeswaq aḏasen ȓaɣan yiwḏan: A siḏiṯneɣ. Walakin kenniw, war tejjam ḥadd aḏawem iȓaɣa: A siḏiṯneɣ. Ȓaḥeqqac kenniw marra ḏ awmaṯen ɣarwem ijjen n Siḏiṯwem. War tȓaɣam i ḥadd ḏi ṯmurṯ: A babaṯneɣ. Ȓaḥeqqac ɣarwem ɣir ijjen n Babaṯwem aqaṯ ḏeg ujenna. War tejjam ḥadd aḏawem iȓaɣa: Ay amseȓmaḏ. Ȓaḥeqqac ɣarwem ɣir ijjen n Umseȓmaḏ, netta ḏ Lmasiḥ. Ameqqran jarawem itxeṣṣa aḏ yiȓi ḏ axeddam nwem. Wenni isemɣaren ixef nnes, ataf aḏ yiȓi ḏ amezyan. Wenni isemzayen ixef nnes, ataf aḏ yiȓi ḏ ameqqran. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Teqqnem ṯawwarṯ n ȓmulk ujenna x yiwḏan. Kenniw war tiḏfem, war tejjim wi ɣa yaḏfen. {Ya ȓefḍiḥeṯ nwem ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Tettem i ṯajjaȓin marra min ɣarsent. Tesmeḍharem-d ixef nwem tẓaǧam aṭṭas ḥima aḏ tbeyynem i yiwḏan belli ṯṣebḥem aṭṭas zaƹma. X manayenni aḏ twaƹaqbem ktar.} Ya ȓefḍiḥeṯ nwem ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Tekkem marra ȓebḥar ḏ ȓbarr ḥima aḏ tjarrem can yijjen ɣar ddin nwem. U xmi iy kiwem ɣa yiȓi, tarrim-ṯ isḏaheǧ ṯimessi marrṯayen ktar zi min ṯesḏaheǧem kenniw. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem, ay iḍarɣaȓen itjarran iwḏan! Ṯeqqarem: War ṯseggwi walu ṯjaǧiṯ s ṯemziḏa ṯameqqrant, walakin wenni ɣa ijjaǧen s ddheb n ṯemziḏa ṯameqqrant itxeṣṣa axas ikemmeȓ x ṯjaǧiṯ nnes. Ay ifɣaȓ ay iḍarɣaȓen, min iseggwan ktar? Ma ḏ ddheb ma ḏ ṯamziḏa ṯameqqrant ig yucin lqima i ddheb? Ṯeqqarem ƹaweḏ: War ṯseggwi walu ṯjaǧiṯ s ȓmeḏbaḥ, walakin wenni ɣa ijjaǧen s dbiḥaṯ iǧan x ȓmeḏbaḥ, itxeṣṣa axas ikemmeȓ x ṯjaǧiṯ nnes. Ay iḍarɣaȓen, min iseggwan ktar: Ḏ dbiḥaṯ niɣ d ȓmeḏbaḥ iticcen lqima i dbiḥaṯ? X manaya, wenni itjaǧan s ȓmeḏbaḥ, itjaǧa zzayes ḏ marra min xas. Wenni itjaǧan s ṯemziḏa ṯameqqrant, itjaǧa zzayes ḏ Arebbi iy t izeddɣen. Wenni itjaǧan s ujenna, itjaǧa s lƹarc n Arebbi ḏ wenni xas iqqimen. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem, ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Ticcem ȓaƹcur uȓa x naƹnaƹ ḏ uwram ḏ ȓcemmun, walakin war tehtimim ca min iǧan muhim qaƹ ḏi ccariƹa iƹni ȓḥaqq ḏ arraḥmeṯ ḏ lʼiman. Lla, itxeṣṣa-awem aḏ tehtamem s manaya bȓa ma tettum ȓaƹcur. Ay iḍarɣaȓen itjarran iwḏan! Tṣeffim izi zi min ṯsessem, ṯesɣeǧayem aȓɣem! Ya ȓefḍiḥeṯ nwem ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Kenniw ṯsiriḏem mliḥ ȓkas ḏ ṭebṣi ɣar barra, walakin ɣar ḏaxeȓ aqa ccuren s ṯukkarḏa ḏ ṭṭmaƹ! Ay afarrisi aḍarɣaȓ, ḏ amezwaru sireḏ ȓkas ɣar ḏaxeȓ ḥima aḏ yiȓi isireḏ ɣar barra. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Kenniw amecnaw imeḍȓan ibeyyḍen s jjir. Tmeḍharen ṣebḥan ɣar barra, walakin niṯni ccuren ɣar ḏaxeȓ s yixsan ḏ marra min yareccan. Amenni kenniw iy tmeḍharem i yiwḏan nican iy ṯeǧam ɣar barra, walakin ɣar ḏaxeȓ ṯeccurem s nnifaq ḏ ȓmuƹṣiyaṯ. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem ay imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen, a lmunafiqin! Kenniw ṯbennam imeḍȓan n lʼanbiya, ṯƹeddȓem imrabeḏen n ȓmuminin. Ṯeqqarem: Maƹlik neǧa ḏi ȓweqṯ n ȓejḏuḏ nneɣ ataf war kiḏsen nsizzeȓ ca iḏammen n l'anbiya. X manayenni ṯcehhḏem x yixef nwem belli kenniw ḏ ṯarwa n yinni inɣin lʼanbiya. Iwa, kemmȓeṯ kenniw x min bḏan ȓejḏuḏ nwem! Ay ifiɣeran! A ṯarwa n ṯfiɣerawin! Mamc ṯfekkarem aḏ tarewȓem zi lƹiqab n jahennama? X manaya xzarem! Tsekkiɣ-awem-d lʼanbiya ḏ imiɣisen ḏ imseȓmaḏen. Ijjen zzaysen aṯ ṯenɣem ijjen aṯ ṯṣellbem. Ijjen zzaysen aṯ ṯuwṯem s usɣun ḏi ṯemziḏawin, ijjen axas ṯazzȓem zi ṯendint ɣar ṯendint. X manayenni aḏ twaƹaqbem x marra iḏammen iy yuzzȓen n ȓmuminin ḏi ddunect-a. Zeg iḏammen n Habil ȓmumen aȓ iḏammen n Zakariya mmis n Barxiya iy ṯenɣim jar ȓmeḏbaḥ ḏ ṯemziḏa ṯameqqrant. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Marra lƹiqab-a aḏ d ihwa x yiwḏan n ȓweqṯ-a! Ya Lquds ya Lquds! Ḏ cem ig ineqqen lʼanbiya, ḏ cem ig irejjmen yinni ɣarem d issekk Arebbi! Nec mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin xseɣ aḏ smuneɣ ṯarwa nnem am can ṯyaziṭ iteḥbubuḍen x ifiǧusen nnes walakin kenniw ṯugim. Aqa ṯaddarṯ nwem aḏawem ṯeqqim ḏ ȓxirbeṯ. Aḏawem iniɣ belli war ḏayi ṯẓerrem ca ƹaweḏ ḥetta aȓ Nhar nni iy ɣa ṯinim: Ssaƹḏ ya wenni iy d yusin ƹlaḥsab isem n Siḏi Arebbi!" Iffeɣ Ƹisa zi ṯemziḏa ṯameqqrant ibeƹƹeḏ ssenni cwayt. Qarrben-d ɣares imeḥḍaren nnes ḥima aḏas seḍharen ȓebni n ṯemziḏa ṯameqqrant. Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ma twaȓam qaƹ manaya? Aqa tesȓam ȓḥaqq: War ḏa itɣimi ijjen n uzru x unneɣni, marra manaya aḏ inehḏem." Wami iqqim Ƹisa ḏeg Uḏrar n Zzitun, qarrben-d ɣares imeḥḍaren nnes waḥeḏsen nnan-as: "Ini-yaneɣ cek, meȓmi ɣa iwqeƹ manaya? Min ṯeƹna lƹalama nni xmi d ɣa ṯaseḏ cek, ḏ ȓefna n zman?" Ijaweb-iṯen Ƹisa inna-asen: "Ḥḍam ixef nwem ḥima war kenniw ixeddeƹ ḥadd. Aṭṭas iy d ɣa yasen s yisem inu zaƹma aḏ inin qa nec ḏ Lmasiḥ! Aḏ xeḏƹen aṭṭas n yiwḏan. Xmi ɣa ṯesȓam x lḥurub ḏ ȓexbar n lḥurub war teggwḏem ca, labud zi manaya. Walakin ddunect-a ƹaḏ war ṯfenni ca. Dduwla aḏ tehjem x dduwla, lmemlaka aḏ tehjem x lmemlaka. Aḏ yiȓi jjuƹ aḏ iwqeƹ zzinzal ḏeg waṭṭas n imucan. Marra manaya aḏ yiȓi amecnaw ȓeḥriq amezwaru n ṯemɣarṯ itarwen. Ssenni akenniw sellmen yiwḏan ḥima akenniw ƹeddben, akenniw nɣen. Marra dduwal akenniw ƹiffen ƹlaḥsab isem inu. Aṭṭas iy ɣa ikfaren zeg yinni iy yumnen. Aḏ zzenzen ayawya, aḏ ƹiffen ayawya. Aḏ d meḍharen aṭṭas n yiwḏan aḏ arren ixef nsen ḏ lʼanbiya, aḏ xeḏƹen aṭṭas n yiwḏan. Aḏ tenqes ȓemḥibbeṯ jar yiwḏan minzi aḏ ikṯar ccarr. Walakin wenni ɣa iṣbaren ɣar uneggaru ataf aḏ injem. Lʼinjil n ȓmulk n Arebbi axas ḥeddṯen yiwḏan ḏi marra ṯimura n ddunect ḥima aɣarsen ṯiȓi chaḏeṯ xafi. Ȓexddenni iy d ɣa yas ȓefna. Xmi ɣa ṯeẓrem <min iǧan ḏ aƹeffan aṭṭas iheddmen>, netta itbedda ḏeg umcan iqeddsen, iƹni mixef issiweȓ nnabi Danyal (A fhem a wenni iɣrin manaya!), ȓexddenni yinni iǧan ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya itxeṣṣa aḏ arewȓen ɣar iḏurar. Wenni ɣa yiȓin x ṯzeqqa nnes itxeṣṣa-as war ihewwi ca ɣar ṯeddarṯ ḥima aḏ iysi can ȓḥajeṯ. Wenni ɣa yiȓin ḏeg umarjeƹ itxeṣṣa-as war iteƹqib ca ɣar ṯeddarṯ aḏ iysi čammir nnes. Ya tamara x ṯemɣarin iy ɣa yiȓin s iƹeddisen ḏeg wussan nni, ḏ ṯinni issuṭuḍen! Ttareṯ i Arebbi bac war tarewwȓem ca ḏi ȓmecta niɣ ḏi nhar n lƹibada. Ḏi ȓweqṯ nni ataf aḏ tewqeƹ ijjen n tamara ḏ ṯameqqrant iy war iweqiƹen ƹemmarṣ zeg wami ṯeǧa ddunect-a aȓ ȓexxu, u ƹemmarṣ aḏ tewqeƹ ƹaweḏ. Maƹlik Siḏi Arebbi war isenqis ca ḏi ȓiyyam nni n tamara-ya iy d ɣa yasen, ataf war inejjem uȓa ḏ ijjen. X ssabab n yinni ixḍar Arebbi, ataf aḏ isenqes ȓiyyam nni iy d ɣa yasen. Ssenni meȓa inna-awem can yijjen: Xzarem! Aqaṯ ḏanita Lmasiḥ! Niɣ, Aqaṯ ḏiha! War ṯ tamnem ca. Aqa aṭṭas iy d ɣa imeḍharen s ixarriqen aḏ inin aqa nec ḏ Lmasiḥ niɣ nec zi lʼanbiya. Aḏ ggen lmuƹjizaṯ ḏ ṯimeqqranin ḏ ȓaƹjayeb zaƹma ḥima aḏ xeḏƹen iwḏan. Maƹlik zemmaren iȓi xeḏƹen uȓa ḏ yinni ixḍar Arebbi. Xzarem! Aqa nec ƹeȓmeɣ-awem x manaya qbeȓ ma aḏ iwqeƹ. Meȓa nnan-awem: Xzarem, aqaṯ ḏi ȓexȓa! War traḥem ca ḏinni. Niɣ meȓa nnan-awem: Xzarem, aqaṯ ɣar ḏaxeȓ ḏeg ixammen! War ṯen tamnem ca. Aqa xmi d ɣa yas Mmis n bnaḏem ataf aḏ yiȓi amecnaw assam iy d iteffɣen zi ccarq itceƹƹaȓ ɣar lɣarb. Mani ǧan imurḍas, ḏinni ig itmunen ibaɣeriwen. Menbaƹd i tamara n ȓiyyam nni, ȓexddenni ṯfuct aḏ teḏweȓ ḏ ṯaǧest, ṯaziri war ticc bu ṯfawṯ. Iṯran aḏ d wḍan zeg ujenna, yinni ijehḏen ḏeg ujenna aṯen isenhezz Arebbi. Uca aḏ tmeḍhar lƹalama n Mmis n bnaḏem ḏeg ujenna, ȓexddenni iy ɣa ḥeznent marra ṯiqebbaȓ n ṯmurṯ. Aḏ ẓrent Mmis n bnaḏem ihewwa-d ḏeg useynu n ujenna s lƹaḍama ḏ jjheḏ nnes imɣaren. Aḏ iṣuḍ ijjen n zzammar ḏ ameqqran, aḏ d issekk lmalaʼikaṯ nnes ɣar arbeƹa n imucan n ṯmurṯ manis d itekk arriḥ: zi ccarq ḏ lɣarb ḏ ljanub ḏ ccamal. Aḏ d ismun yinni ixḍar zi ȓaḥedd n ujenna aȓ ȓaḥedd nnes nneɣni. Ȓemḏem ijjen n ȓmaƹna zi ṯcejjarṯ n ṯazarṯ. Ɣir ȓefruƹ nnes aḏ ḥebbben aḏ ggen ṯifray, ataf aḏ tessnem yallah anebḏu iqarreb-d. Amenni uȓa ḏ kenniw. Xmi ɣa ṯeẓrem marra ṯimesȓayin-a itewqiƹen ataf aḏ tessnem illa manaya yuḏes-d, aqaṯ zzaṯ i ṯewwarṯ. Aqa tesȓam ȓḥaqq: War tmettin yiwḏan n ȓweqṯ-a aȓ ɣa iwqeƹ marra manaya. Aḏ ifna ujenna ḏ ṯmurṯ, walakin awaȓen inu war fennin ca ƹemmarṣ. Cuf, nhar nni niɣ ṯsaƹƹat nni war t issin uȓa ḏ ijjen, lla lmalaʼikaṯ ḏeg ujenna uȓa ḏ Mmis. Issen-it ɣir Baba waḥḏes. Amecnaw mamc iwqeƹ ḏi ȓiyyam nni n Nuḥ, amenni iy ɣa iwqeƹ xmi d ɣa iḏweȓ Mmis n bnaḏem. Yiwḏan ḏi ȓweqṯ nni qbeȓ i ṭṭufan, tuɣa tetten, sessen, meǧcen twasmeǧacen, ḥetta aȓ nhar wami yuḏef Nuḥ ḏeg uɣarrabu. War fṭinen ca aȓ wami d yusa ṭṭufan isɣareq-iṯen marra. Ammu iy ɣa iwqeƹ xmi d ɣa iḏweȓ Mmis n bnaḏem. Aḏ iȓin ṯnayen n iryazen ḏeg umarjeƹ, ijjen aḏ imeysi ijjen aḏ iqqim. Aḏ iȓint ṯnayen n ṯemɣarin ḏi ṯsirṯ ḥerrint ṯiḥebba, icten aḏ tmeysi icten aḏ teqqim. X manaya faqem baƹda, qa war ṯessinem ca meȓmi d ɣa iḏweȓ Siḏiṯwem. Itxeṣṣa-awem aḏ tessnem manaya: Mȓi bab n ṯeddarṯ issen ṯsaƹƹat iy ḏi d ɣa yas uceffar, iȓi iqqim ifaq ḥima war ṯ itijji ca aḏ d yaḏef ṯaddarṯ nnes. X manaya, swejḏem ixef nwem minzi Mmis n bnaḏem aḏ d yas ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat war ṯ trijim ca. Min iƹna uxeddam iy iǧan ḏ amiɣis, ḏayes ȓaman? Netta ḏ wenni ig itkellaf siḏes aḏasen yuc macca i ixeddamen nnes ḏi ȓweqṯ nican. Ssaƹḏ n uxeddam nni, xmi d ɣa iḏweȓ siḏes aṯ yaf ixeddem. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Axeddam nni aṯ ikellef siḏes x marra agȓa nnes. Walakin axeddam nni meȓa ḏ aƹeffan inewwa belli siḏes aḏ iƹḍeȓ war d itis ca, ataf aḏ ibḏa iccaṯ ixeddamen aḏ icc aḏ isew aḏ yiȓi ak iskayriyen waha. Uca aḏ d yas siḏes n uxeddam nni ḏeg yijjen n nhar war ṯ inwi ca, ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat war t issin ca. Aṯ iqess ḏ iwezwizen aṯ inḍar ḏeg umcan n lmunafiqin, ḏinni iy ɣa iȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas. Ȓmulk ujenna amecnaw can ƹecra n ṯeƹzriyin ig iysin ȓeqnaḏeȓ, ffɣent aḏ ȓeqqant muȓay. Xemsa iḏsent ḏ ṯifɣaȓ, xemsa iḏsent ḏ ṯimiɣisin. Ṯifɣaȓ wami ysint ȓeqnaḏeȓ, war ysint bu zzect ḏ zziyada. Ṯimiɣisin niṯenti ysint akiḏsent zziyada n zzect ḏi ṯzeyyaṯin. Iƹḍeȓ muȓay war d yusi ca, niṯenti uḥȓent ṭṭṣent marra iḏsent. Ɣar ȓwesṭ n ǧiȓeṯ, sȓint i uȓaɣi iqqar aqa muȓay yusa-d, ffɣent aṯ ṯeȓqant! Kkarent ṯeƹzriyin nni serɣent ȓeqnaḏeȓ. Ṯifɣaȓ nnant i ṯimiɣisin: Ucent-aneɣ cwayt n zzect ȓaḥeqqac ȓeqnaḏeȓ nneɣ ƹȓayen aḏ xsin. Arrint xasent ṯimiɣisin nnant-asent: Lla, minzi war ḏaneɣ itqeddi ca i neccin ḏ kennint. Ruḥent ɣar ṯḥanet sɣent-id min ɣa ṯeḥḏajent. Wami ruḥent ṯefɣaȓ aḏ sɣent zzect, ixḍeȓ-d muȓay. Uḏfent akiḏes ṯinni iswejḏen ɣar ȓfarḥ, ṯbelleƹ ṯewwarṯ. Menbaƹd usint-id ṯefɣar nnant-as s jjheḏ: A siḏi a siḏi, rzem-aneɣ ṯawwarṯ! Yarra xasent muȓay inna-asent: Aqa tesȓant ȓḥaqq: nec war kennint ssineɣ ca. Iḏen, iȓim ƹlabal ȓaḥeqqac war ṯessinem uȓa ḏ nhar nni uȓa ḏ ṯsaƹƹat nni. Nhar nni aḏ yiȓi am yijjen n ssiyyed irezzu aḏ isafer. Iȓaɣa-d i ixeddamen nnes ikellef-iṯen x wagȓa nnes. Yuca-asen ƹlaḥsab min umi zemmaren. Ijjen yuca-as xemsaȓaf n ȓuznaṯ n nnuqarṯ. Ijjen yuca-as aȓefayen. Ijjen yuca-as aȓaf. Ssenni iruḥ netta aḏ isafer. Ȓexddenni ikkar wenni umi yuca xemsaȓaf n ȓuznaṯ igga zzaysent ttijara irbeḥ xemsaȓaf nneɣni. Amenni igga uȓa ḏ wenni umi yuca aȓefayen, irbeḥ aȓefayen nneɣni. Walakin wenni umi yuca aȓaf n ȓuznaṯ, iruḥ netta iɣza ḏi ṯmurṯ isnuffar tmenyaṯ n siḏes. Wami ṯeƹḏu xarebbi n ȓweqṯ, iḏwer-d siḏiṯsen itegg akiḏsen ȓeḥsab. Iqarreb-d wenni umi yuca xemsaȓaf n ȓuznaṯ, yarni-yas akiḏsent xemsaȓaf nneɣni. Inna-as i siḏes: A siḏi, ṯuciḏ-ayi cek xemsaȓaf n ȓuznaṯ, nec uwiɣ-d xemsaȓaf nneɣni. Inna-as siḏes: Ṯeggiḏ mliḥ ay axeddam aṣebḥan, cek ḏayek ȓaman. Ḏayek ȓaman x ḏrus, ȓexxu ac kellfeɣ x waṭṭas. Aḏef aḏ tfarḥeḏ ak siḏec. Ƹaweḏ iqarreb-d uxeddam nni umi yuca aȓefayen n ȓuznaṯ inna-as i siḏes: A siḏi, ṯuciḏ-ayi cek aȓefayen n ȓuznaṯ, nec uwiɣ-d aȓefayen nneɣni. Inna-as siḏes: Ṯeggiḏ mliḥ ay axeddam aṣebḥan, cek ḏayek ȓaman. Ḏayek ȓaman x ḏrus, ȓexxu ac kellfeɣ x waṭṭas. Aḏef aḏ tfarḥeḏ ak siḏec. Iqarreb-d wenni umi yuca aȓaf n ȓuznaṯ inna-as i siḏes: A siḏi, nec ssneɣ cek ḏ ijjen n bnaḏem ṯeqsḥeḏ. Ṯmejjareḏ mani war ṯzerrƹeḏ ca, ṯkessiḏ min war teẓẓuḏ ca. Ggwḏeɣ zzayek, ruḥeɣ snuffareɣ tmenyaṯ nnec ḏi ṯmurṯ, u aqac tmenyaṯ nnec. Indeq-d siḏes inna-as: Ay axeddam amcum, ay afenyan! Iwa ṯessneḏ belli nec mejjareɣ mani war zerrƹeɣ, kessiɣ min war teẓẓuɣ. Mayemmi war ṯejjiḏ tmenyaṯ inu ɣar iṣarrafen, ataf nec aḏ d aseɣ aḏ ysiɣ tmenyaṯ inu ḏ ȓefḍeȓ akiḏsent? Uca inna-asen i ixeddamen nnes: Kksem-as aȓaf n ȓuznaṯ nni i wanita, arnim-ṯent i wenni ɣar iǧa ƹecraȓaf. Wah, wenni iǧan ɣares itmarni-yas, aɣares yiȓi aṭṭas. Wenni war ɣar iǧi ca, itwaksi-yas uȓa ḏ min ɣares. Axeddam-a iy ḏi war iǧi nnfaƹ, nḍarem-ṯ barra ɣar ṯaǧest. Ḏinni iy ɣa iȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas. Xmi d ɣa yas Mmis n bnaḏem s lƹaḍama nnes, akiḏes marra lmalaʼikaṯ, aḏ iqqim x lƹarc nnes n lƹaḍama. Aḏ njemƹen marra iwḏan zzaṯes, aḏ iƹzeȓ iwḏan ijjen zeg unneɣni amecnaw mammec wenni yarewwsen ȓebhayem iteƹzaȓ iḥuȓiyen zi ṯɣatin. Iḥuȓiyen aṯen igg x ufusi, ṯiɣatin aṯent igg x uẓeȓmaḍ. Ȓexddenni yinni iǧan x ufusi aḏasen yini uzeǧiḏ-a: A yinni iy ḏi igga Baba lbaraka araḥem-d kenniw warṯem ȓmulk iy ḏawem isewjeḏ zeg wami ṯeǧa ddunect. Ȓaḥeqqac ṯufim-ayi ǧuzeɣ ṯseccem-ayi. Ṯufim-ayi ffuḏeɣ ṯsesswem-ayi. Ṯufim-ayi ḏ aɣrib ṯsezḏɣem-ayi. Ṯufim-ayi ḏ aƹaryan ṯeggim-ayi arruḍ. Ṯufim-ayi heȓceɣ ṯbeddem akiḏi. Ṯufim-ayi twaḥebbseɣ ṯeggim-d ɣari zziyara. Aṯ jawben iṣebḥanen nni aḏas inin: A Siḏi, neccin meȓmi c nufa ṯeǧuzeḏ, nsecc-ic? Niɣ ṯeffuḏeḏ, nsessew-ic? Meȓmi c nufa ḏ aɣrib, nsezḏeɣ-icek? Niɣ ḏ aƹaryan, negga-ac arruḍ? Meȓmi c nufa ṯheȓceḏ niɣ ḏ ameḥbus, nusa-d ɣarek? Aḏ d yas uzeǧiḏ aḏasen yini: Aqa tesȓam ȓḥaqq: Min ṯeggim i yijjen n wuma ḏ amezyan zeg ayṯma, ṯeggim-ayi-t i nec. Ȓexddenni yinni iǧan x uẓeȓmaḍ aḏasen yini uzeǧiḏ: A yinni inƹeȓ Arebbi beƹƹḏem xafi! Ruḥem ɣar ṯmessi iy war ixessin ƹemmarṣ isewjḏen i Cciṭan ḏ ccayaṭin nnes! Ȓaḥeqqac ṯufim-ayi ǧuzeɣ, war ḏayi ṯseccem ca. Ṯufim-ayi ffuḏeɣ, war ḏayi ṯsesswem ca. Ṯufim-ayi ḏ aɣrib, war ḏayi ṯsezḏɣem ca. Ṯufim-ayi ḏ aƹaryan, war ḏayi ṯeggim bu warruḍ. Ṯufim-ayi heȓceɣ twaḥebbseɣ, war ɣari d ṯeggim bu zziyara! Aṯ jawben uȓa ḏ yinni iǧan x uẓeȓmaḍ aḏas inin: A Siḏi, neccin meȓmi c nufa ṯeǧuzeḏ niɣ ṯeffuḏeḏ niɣ ḏ aɣrib niɣ ḏ aƹaryan niɣ ṯheȓceḏ niɣ ṯetwaḥebseḏ u neccin war c nƹiwen ca? Aḏ d yas uzeǧiḏ aḏasen yini: Aqa tesȓam ȓḥaqq: Min war ṯeggim ca i yijjen n wuma ḏ amezyan zeg ayṯma, war ḏayi t ṯeggim ca i nec. Aḏ raḥen yina ɣar ṯmessi iy war ixessin ƹemmarṣ. Walakin iṣebḥanen aḏ raḥen ɣar ṯuḏarṯ n ȓebda." Wami ikemmeȓ Ƹisa awaȓ nni inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Ṯessnem belli Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil iqqim-as yuwmayen. Ḏayes iy ɣa itwasellem Mmis n bnaḏem aḏ itwaṣelleb." Ssenni munen arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏi ṯeddarṯ n arrays n ȓfuqaha wenni umi qqaren Qiyafa. Mcawaren jarasen ḥima aḏ ṭṭfen Ƹisa s ṯeḥraymiṯ aṯ nɣen. Nnan jarasen: Itxeṣṣa war ṯ nteṭṭef ca ḏi Ȓƹiḏ ḥima ccaƹb war itegg ca lfawḍa. Ƹisa aqaṯ ḏeg ubilaj n Bayt Ƹanya ḏi ṯeddarṯ n yijjen qqaren-as Simƹan bu-jḏam. Ṯqarreb-d ɣares ijjen n ṯemɣarṯ ɣares ijjen n ṯzeyyat itwaṣenƹen s lmarmar, ḏayes aman n lwarḏ iɣȓan s waṭṭas. Ṯferreɣ-as-ṯen x uzeǧif nnes wami iqqim ɣar missa. Wami t ẓrin imeḥḍaren min ṯexḏem, iqqes-asen ȓḥaȓ nnan jarasen: "Mayemmi qaƹ aḍeyyeƹ-a? Ataf aman nni iȓi menzen s waṭṭas n tmenyaṯ aḏ mmucent i imesƹan!" Issen Ƹisa minxef ssiwȓen jarasen inna-asen: "Mayemmi ṯesxeyyaqem ṯamɣarṯ-a? Aqa min ḏayi ṯegga ḏ aṣebḥan aṭṭas. Imesƹan aqaṯen akiḏwem i ȓebda, nec war kiḏwem tɣimiɣ ca i ȓebda. Ṯferreɣ-ayi aman-a n lwarḏ x ddat inu ḥima aḏayi ṯsewjeḏ i ṯenḍeȓṯ inu. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Mani ma yuweḍ Lʼinjil ḏi ddunect-a amen-ṯekmaȓ, ataf aḏ ƹawḏen x ṯemɣarṯ-a ḏ min ḏayi ṯegga am yijjen n ḏikra xas." Uca ikkar Yahuḏa Isxaryuṭi wenni zi ṯenƹac n arrusul iruḥ netta ɣar arruyas n ȓfuqaha inna-asen: "Min ḏayi ɣa ṯucem meȓa uwiɣ-awem-d Ƹisa?" Ḥesben-as ṯȓaṯin n ṯpeyyasin n nnuqarṯ ucin-as-ṯent. Ssenni irezzu Yahuḏa lfurṣa mammec iy ɣa igg aḏ izzenz Ƹisa. Nhar amezwaru n Ȓƹiḏ n Ṯefḍirṯ qarrben-d imeḥḍaren ɣar Ƹisa nnan-as: "Mani ṯexseḏ aḏac nsewjeḏ amensi n Ȓƹiḏ Ameqqran?" Inna-asen Ƹisa: "Ruḥem ɣar ṯendint inim-as i fȓan qa inna-yac Siḏiṯneɣ ṯsaƹƹat inu ṯuweḍ-d akic iy ɣa ƹeyyḏeɣ nec ḏ imeḥḍaren inu." Imeḥḍaren ggin minxef ṯen iweṣṣa Ƹisa ssenni swejḏen amensi n Ȓƹiḏ. Ṯuweḍ-d ṯmeddiṯ, iqqim Ƹisa ak ṯenƹac n arrusul nnes ɣar missa. Qqimen tetten inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ijjen zzaywem aḏayi izzenz." Uca xeyyqen aṭṭas bḏan tseqsan-ṯ ij-ij nnan-as: "War iǧi bu ḏ nec, yac a Siḏi?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: Wenni iy kiḏi issisnen ḏi ṭṭebṣi ḏ wenni iy ḏayi ɣa izzenzen. Mmis n bnaḏem aḏas iwqeƹ ƹlaḥsab mamc xas iqqar Lkitab, walakin ya ȓefḍiḥeṯ n bnaḏem nni iy ṯ ɣa izzenzen! Ḥsen i netta mȓi war d ixȓiq ca." Uca inna-as Yahuḏa iƹni wenni iy ṯ ɣa izzenzen: "War iǧi bu ḏ nec, yac a Siḏi?" Inna-as Ƹisa: "Ḏ cek iy ṯ innan." Wami ƹaḏ tetten, iysi-d aɣrum icekkar Arebbi irza aɣrum nni yuca-asen-ṯ i imeḥḍaren nnes inna-asen: "Ysim-ṯ ccem-ṯ, wa ig iǧan ḏ ddat inu." Iysi-d ȓkas icekkar Arebbi yuca-asen-ṯ. Inna-asen: "Swem zzayes marra iḏwem. Ȓkas-a ḏayes iḏammen n ȓƹaheḏ, iƹni ḏ iḏammen inu iy ɣa yazzȓen ƹlaḥsab aṭṭas n yiwḏan ḥima aḏasen iɣfar Arebbi ȓmuƹṣiyaṯ nsen. Aqa qqareɣ-awem: Zi ssa aȓ ṯsawent war sesseɣ ca zeg waman-a n uḍiȓ ḥetta aȓ Nhar nni iy ṯen ɣa sweɣ akiḏwem zi jḏiḏ ḏi ȓmulk n Baba." Ɣennjen ijjen n yizȓi n Ȓƹiḏ, ssenni ffɣen ruḥen ɣar Uḏrar n Zzitun. Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Ǧiȓeṯ-a ṯanita aḏayi ṯsemḥem marra iḏwem minzi iqqar Lkitab: Aḏ uwṯeɣ wenni irassen iḥuȓiyen, kuȓ ijjen zi ṯḥimerṯ mani ɣa yarweȓ. Walakin xmi d ɣa kkareɣ zi ȓmewṯ, aḏawem izwareɣ ɣar ṯmurṯ n Ljalil." Indeq-d Buṭrus inna-as: "Waxxa aḏayec ɣa semḥen marra, nec war ḏayec semḥeɣ ca ƹemmarṣ." Inna-as Ƹisa: "Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Ṯa, ǧiȓeṯ-a qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ ataf aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin." Inna-as Buṭrus: "Nec war c nekkareɣ ca waxxa akiḏec iy ɣa mmṯeɣ." Amenni iy nnan marra imeḥḍaren. Yusa-d Ƹisa ak imeḥḍaren nnes ɣar yijjen n umcan qqaren-as <Gatsimani.> Inna-asen: "Qqimem ḏa, nec aḏ raḥeɣ ḏiha aḏ ẓẓaǧeɣ." Yuwi akiḏes Buṭrus ḏ ṯnayen n ṯarwa n Zabadi, ibḏa itnexȓaƹ itxeyyaq. Inna-asen: "Ȓaƹmar inu ƹȓayen aḏ idduqqez s lḥuzen. Qqimem ḏa ṯfaqem akiḏi." Ibeƹƹeḏ xasen cwayt, isejjeḏ ɣar ṯmurṯ ibḏa itettar i Arebbi inna: "A Baba, meȓa mumkin sbeƹƹeḏ-iṯ xafi ȓkas-a n ȓaƹḏab. Maci mamc xseɣ nec; Lla, mamc ixes ȓxaḍar nnec cek." Iḏweȓ ɣar imeḥḍaren-a yufi-ṯen ṭṭṣen, inna-as i Buṭrus: "Ma war ṯzemmarem ca akiḏi ṯfaqem waxxa ḏ ijjen n ṯsaƹƹat waha? Iȓim ƹlabal ẓẓaǧem ḥima war tiḏfem ca ḏi ȓemḥayen. Uȓ n bnaḏem iwjeḏ walakin ddat nnes ṯeḍƹef." Ibeƹƹeḏ xasen ṯwaȓa wis ṯnayen, ittar i Arebbi inna: "A Baba, meȓa ȓkas-a n ȓaƹḏab war xafi ṯesbeƹƹḏeḏ ca swiɣ-ṯ, ataf aḏ yiȓi min ixes ȓxaḍar nnec." Iḏweȓ-d ƹaweḏ ɣarsen yufi-ṯen ṭṭṣen ȓaḥeqqac iɣelleb xasen yiḍeṣ. Ibeƹƹeḏ xasen ƹaweḏ, iẓẓuǧ ṯwaȓa wis ṯȓaṯa inna mamc inna qbeȓ. Iḏweȓ-d ɣar imeḥḍaren-a inna-asen: "Ƹaḏ ṯeṭṭṣem, ƹaḏ ṯreyyḥem? Ṣafi, baraka! Aqa ṯuweḍ-d ȓweqṯ nni iy ḏi ɣa itwasellem Mmis n bnaḏem ɣar ifassen n yinni iƹeṣṣan. Kkarem a nuyurem, qa wenni iy ḏayi ɣa izzenzen aqaṯ yusa-d." Yallah Ƹisa issawaȓ yuweḍ-d Yahuḏa, ijjen zi ṯenƹac nni n arrusul nnes. Yuwi-d akiḏes ȓɣaci aṭṭas ysin ȓesyuf ḏ idebbuzen. Ssekken-ṯen-d arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Wenni iy ṯ ɣa izzenzen iƹni Yahuḏa qbeȓ tuɣa itafeq akiḏsen x yijjen n lƹalama inna-asen: Wenni xef ɣa seǧmeɣ ḏ wenni iy xef ṯrezzum, ṭṭfem-ṯ." Ȓexddenni iqarreb Yahuḏa ɣar Ƹisa inna-as: "Ssalam a Siḏi." Uca iseǧem xas. Inna-as Ƹisa: "Ay ameddukeȓ, minɣar d ṯusiḏ egg-iṯ." Uca qarrben-d ɣar Ƹisa ḥerṯen xas, ṭṭfen-ṯ. Ikkar-d yijjen zeg yinni ḏinni iǧan ak Ƹisa iswizzeḏ ijbeḏ-d ssif, yuwṯa zzayes ismeɣ n arrayes n ȓfuqaha iqess-as amezzuɣ. Inna-as Ƹisa: "Arr ssif nnec ɣar umcan nnes, ȓaḥeqqac marra yinni ikessin ssif tmettan s ssif. Ma tɣir-ac war zemmareɣ aḏ ttareɣ i Baba aḏayi d issekk ȓexxu ktar zi ṯenƹac n ljuyuc n lmalaʼikaṯ? Walakin mammec iy ɣa ikemmeȓ wawaȓ iy inna Siḏi Arebbi belli manaya itxeṣṣa aḏ iwqeƹ ammu?" Ȓexddenni inna-asen Ƹisa i yiwḏan nni: "Ma tɣir-awem qa nec ḏ lmujrim wami d ṯeysim ȓesyuf ḏ idebbuzen ḥima aḏayi ṯeṭṭfem niɣ? Tuɣa tɣimiɣ mkuȓ nhar ḏi ṯemzida ṯameqqrant, seȓmaḏeɣ ḏinni war ḏayi ṯeṭṭifem ca. Walakin marra manaya iwqeƹ ḥima aḏ ikemmeȓ min yurin ḏi Lkutub n lʼanbiya." Uca semḥen ḏayes marra imeḥḍaren nnes arewȓen. Yinni iṭṭfen Ƹisa uwin-ṯ ɣar arrayes n ȓfuqaha qqaren-as Qiyafa. Munen akiḏes imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Iḏfar-iṯ Buṭrus zi ȓeggwaj, yuḏef ɣar ȓemraḥ n ṯeddarṯ n arrays n ȓfuqaha. Yuḏef iqqim ḏi ȓemraḥ ak iƹessasen ḥima aḏ iẓer min ɣa iweqƹen. Arruyas n ȓfuqaha ḏ marra Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil rezzun uw ɣa icehḏen ẓẓur x Ƹisa ḥima aṯ nɣen. War ufin ca minxef rezzun waxxa aṭṭas iy xas icehhḏen ẓẓur. Menbaƹd ḥḍaren-d ṯnayen nnan: "Aryaz-a inna: Zemmareɣ aḏ heḏmeɣ ṯamziḏa ṯameqqrant n Arebbi, at bniɣ ḏi ṯeȓtiyyam." Uca ibedd arrays n ȓefuqaha inna-as i Ƹisa: "Ma war ṯeqqareḏ walu cek? Min xac cehhḏen yiwḏan-a?" Iqqim Ƹisa isqar war ḏas yinni walu. Uca inna-as arrays nni: "Tettareɣ zzayec aḏaneɣ ṯejjaǧeḏ s Arebbi iddaren ḥima aḏaneɣ ṯiniḏ: Ma cek ḏ Lmasiḥ ḏ Mmis n Arebbi?" Inna-as Ƹisa: "Aqa ṯenniḏ-ṯ cek. Innama, aqa qqareɣ-awem: Zi ssa aȓ ṯsawent aḏ teẓrem Mmis n bnaḏem iqqim x ufusi n Lqawi. Aṯ ṯeẓrem ƹaweḏ ihewwa-d ak useynu n ujenna." Ȓexddenni arrays nni n ȓfuqaha iɣareṣ arruḍ x yixef nnes inna-asen: "Ma ṯesȓim-as iqqar lmunkar x Siḏi Arebbi? War neḥḏij bu ȓechuḏ! Min ḏawem imeḍharen?" Nedqen-d nnan: "Wanita isḏaheǧ ȓmewṯ!" Ȓexddenni ssusufen xas x uɣembub ccaṯen-ṯ s ȓpunyaṯ. Ȓebƹaḍ zzaysen tseqqaȓen-ṯ qqaren-as: "Iwa a nnabi Lmasiḥ, ssen uw c yuwṯin zzayneɣ!" Buṭrus iqqim ɣar barra ḏi ȓemraḥ. Ṯqarreb ɣares ijjen n ṯxeddant ṯenna-as: "Uȓa ḏ cek ṯeǧiḏ ak Ƹisa zi Ljalil." Inkar Buṭrus zzaṯ i yiwḏan nni marra inna-as: "War ssineɣ ca minxef ṯessawaȓeḏ!" Iffeɣ Buṭrus iruḥ ṭṭarf n ṯewwarṯ n ȓemraḥ. Ṯeẓri-ṯ ijjen n ṯxeddant nneɣni ṯenna-asen i yinni iḥḍaren ḏinni: "Aryaz-a itiȓi ak Ƹisa zi Naṣira!" Inkar Buṭrus ƹaweḏ inna-asen: "Aḏawem jjaǧeɣ, aryaz-a war ṯ ssineɣ ca." Menbaƹd cwayt qarrben-d ɣar Buṭrus yinni iḥḍaren ḏinni nnan-as: "Cek ḏ ijjen zzaysen, war ḏayes bu ccekk. Twaƹeqȓeḏ ɣir ḏeg wawaȓ nnec." Ikkar Buṭrus ibḏa itḥarram ixef nnes itjaǧa iqqar-asen: "Nec aryaz-a war ṯ ssineɣ ca!" Ȓexddenni idden uyaziḍ. Ḏinni ifekkar-d Buṭrus awaȓ nni n Ƹisa wami ḏas inna: Qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ ataf aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin." Iffeɣ ɣar barra iru imeṭṭawen ḏ imeǧaḥen aṭṭas. Wami iṣbaḥ ȓḥaȓ, marra arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil mcawaren jarasen ḥima aḏ nɣen Ƹisa. Carfen-ṯ uwin-ṯ aṯ sellmen i lḥakem arrumani umi qqaren Bilaṭus. Yahuḏa wenni ig izzenzen Ƹisa, wami iẓra belli Ƹisa itwaḥkem indem. Wami indem iruḥ ɣar arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil yarra-asen ṯȓaṯin nni n ṯpeyyasin n nnuqarṯ. Inna-asen: "Nec ƹṣiɣ wami sellmeɣ ijjen i ȓmewṯ netta war iggi minxef!" Nnan-as niṯni: "Wenni ḏ ccɣeȓ nnec! Neccin, min ḏaneɣ iruḥen?" Ȓexddenni inḍar tmenyaṯ nni ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant, iffeɣ ssenni iruḥ ijeyyef ixef nnes. Arruyas n ȓfuqaha jemƹen tmenyaṯ nni nnan: "Tmenyaṯ-a ḏ ttaman n iḏammen n bnaḏem. Ccariƹa nneɣ war ḏaneɣ ṯsemmeḥ aṯent nsers ḏi ṣṣenduq n ṯemziḏa." Mcawaren jarasen, sɣin zzaysent ṯamurṯ nni umi qqaren <Iyer n wenni itṣennaƹen ȓeqcuƹ> ḥima aḏayes ggen imeḍȓan i ȓbarrani. S manayenni iy ḏas qqaren "Iyer iḏammen" ar ȓexxu ƹaḏ. Amenni ikemmeȓ wawaȓ ig inna nnabi Irmiya ḏeg yijjen n zman: <Jemƹen ṯȓaṯin nni n ṯpeyyasin, ttaman nni iy xef tafqen yiwḏan n Ayṯ-Israʼil iy xas ggin x netta. Sɣin zzaysent ṯamurṯ n wenni itṣennaƹen ȓeqcuƹ; amenni iy ḏayi iweṣṣa Siḏi Arebbi.> Ibedd Ƹisa zzaṯ i lḥakem nni arrumani. Isseqsa-ṯ lḥakem inna-as: "Ma ḏ cek ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Inna-as Ƹisa: "Aqa ṯenniḏ-t cek." Wami ṯ tahamen arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil, war xasen yarri ca. Inna-as Bilaṭus: "Ma war tesȓiḏ ca min qqaren ḏ marra min xak tceṯcan?" War xasen yarri Ƹisa bu wawaȓ. Iqqim lḥakem nni itƹejjeb aṭṭas. Ḏi mkuȓ Ȓƹiḏ Ameqqran inum lḥakem iḍeǧeq-asen-d i yijjen n umeḥbus ƹlaḥsab wenni ixes ccaƹb. Ḏi ȓweqṯ nni ɣarsen ijjen n umeḥbus maƹruf qqaren-as Barabas. Wami munen yiwḏan, isseqsa-ṯen lḥakem Bilaṭus inna-asen: "Manwen iy ṯexsem aḏawem d rxuɣ, ma i Barabas niɣ i Ƹisa wenni umi qqaren Lmasiḥ?" Tuɣa issen Bilaṭus belli sellmen-as Ƹisa ȓaḥeqqac ḥesḏen-ṯ. Wami iqqim lḥakem Bilaṭus x ȓkursi n ȓeḥkam, ṯessekk-d ɣares ṯemɣarṯ nnes ṯenna-as: "Tarek-as i uryaz-a iṣfan ȓaḥeqqac ƹeddbeɣ aṭṭas ǧiȓeṯ-a ḏi ṯirjiṯ x ssabab nnes." Walakin arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil qeȓben azeǧif i ȓɣaci ḥima aḏasen d isufeɣ Barabas, Ƹisa aḏ immeṯ. Isseqsa-ṯen lḥakem inna-asen: "Manwen iy ṯexsem zi ṯnayen-a aḏas rxuɣ?" Nnan-as: "Barabas." Inna-asen Bilaṭus: "Iwa, min ḏas ɣa ggeɣ i Ƹisa wenni umi qqaren Lmasiḥ?" Nnan-as marra: "Ṣelleb-iṯ!" Inna-asen Bilaṭus: "Mayemmi? Man ljarima ig igga wanita?" Walakin arennin snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ qqaren: "Ṣelleb-iṯ!" Wami yufa Bilaṭus belli war iqḍi walu arnin ḏi lfawḍa, iysi aman isireḏ ifassen nnes zzaṯ i ȓɣaci nni inna-asen: "Aqa nec tberriɣ azeǧif inu zeg iḏammen n uryaz-a! Aqaṯ x yiri nwem!" Arrin xas marra iḏsen nnan-as: "Iḏammen nnes x yiri nneɣ ḏ ṯarwa nneɣ!" Ssenni iḍȓeq-asen-d i Barabas. Ƹisa uwṯin-ṯ s usɣun, uca isellem-asen-ṯ Bilaṭus ḥima aṯ ṣellben x ṣṣalib. Uwin-ṯ ȓƹaskar n lḥakem ɣar ȓemraḥ n ȓeqṣar n lḥakem, smunen-d ḏinni marra lfirqa n ȓƹaskar nni. Kksen-as arruḍ nnes, ggin xas aseȓham ḏ azeggwaɣ. Muḏen-as ijjen n ttaj n isennanen, ggin-as-ṯ x uzeǧif nnes. Ggin-as ɣanim ḏeg ufus afusi, wḍan-as ɣar ifadden bḏan tbuṣaren xas. Qqaren-as ssalam ay azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil! Ssusufen xas, ysin ɣanim nni bḏan ccaṯen-ṯ zzayes ɣar uzeǧif. Wami xas kemmȓen abuṣar, kksen-as aseȓham nni ggin-as arruḍ nnes uwin-ṯ ḥima aṯ ṣellben. Ffɣen ssenni ȓƹaskar ufin ijjen n uryaz qqaren-as Simƹan zi ṯendint n Lqurina, ggin xas s bezzez aḏ yarbu ṣṣalib n Ƹisa. Uwḍen ɣar yijjen n umcan qqaren-as "Gulguṭa" (ȓmaƹna n yisem-a: Amcan n Jumjuma). Ucin-as aman uḍiȓ ixelleṭ ḏaysen ijjen n ddwa ḏ amerzag. Wami ṯen iqqas, yugi aṯen isew. Wami ṯ ṣellben, ggin lqurƹa x warruḍ nnes ferqen-ṯ jarasen. Qqimen ḏinni ḥḍan-ṯ. Ɣar uzeǧif nnes ggin-as ijjen n ṯeȓwiḥet ṯura ḏayes ttuhma nni iqqaren: "Wanita ḏ Ƹisa, azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil." Ṣellben akiḏes ṯnayen n iceffaren, ijjen x ufusi ijjen x uẓeȓmaḍ nnes. Iwḏan iy tekken ssenni tukkaren-ṯ thezzan azeǧif nsen, qqaren-as: "Ma ḏ cek iy ɣa iheḏmen ṯamziḏa ṯameqqrant at tebniḏ ḏi ṯeȓtiyyam? Meȓa cek ḏ Mmis n Arebbi, nejja ixef nnec hwa-d zeg ujenna zi ṣṣalib-a!" Uȓa ḏ arruyas n ȓfuqaha akiḏsen imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa tbuṣaren xas qqaren: "Isenjem inneɣni, walakin war izemmar ca ȓexxu aḏ isenjem ixef nnes!" Nnan-as: "Hwa-d ay azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil ȓexxu zeg ujenna zi ṣṣalib-a ḥima azzayek namen! Itwekkeȓ x Arebbi; Meȓa irḍa xas Arebbi aṯ isenjem ȓexxu! Ȓaḥeqqac inna: Nec ḏ Mmis n Arebbi." Amenni ƹaweḏ iy ṯ zawaren iceffaren nni iy kis iṣellben. Ɣar ṯenƹac n uziȓ ṯehwa-d ṯaǧest x ṯmurṯ amen-ṯekmaȓ aȓ wami ƹȓayen ḏ ṯȓaṯa uƹecci. Aȓ jwayeh nni n ṯȓaṯa uƹecci iȓaɣa Ƹisa s jjheḏ inna: ""Ili, Ili, lma sbaqṯani?" Ȓmaƹna n wawaȓ-a: "Ya Arebbi, ya Arebbi, mayemmi ḏayi ṯsemḥeḏ?" Sȓin-as ȓebƹaḍ zeg yinni iḥḍaren ḏinni nnan: "Aqa itȓaɣa x nnabi Ilyas." Ȓexddenni iruḥ ijjen zzaysen iqȓeƹ itazzeȓ, iysi ijjen n spunxa iseɣḏeṣ-it ḏeg waman uḍiȓ ḏ isemmamen, iggi-t x yij ukeccuḍ yuca-as aḏ isew. Nnan-as yiwḏan nneɣni ḏinni: "Ejj-iṯ, a nẓer ma aḏ d yas nnabi Ilyas ma aṯ iƹṯeq niɣ lla!" Iȓaɣa Ƹisa ƹaweḏ s yijjen n ṯmijja ṯemɣar uca isellem buḥbeȓ nnes. Ȓexddenni ig iqqars arrwaq n ṯemziḏa ṯameqqrant x ṯnayen zeg ujenna aȓ ṯmurṯ. Iwqeƹ zzinzal, nferqen yizra x ṯnayen. Nurzmen imeḍȓan kkaren-d aṭṭas n ȓmuminin immuṯen ffɣen-d zeg imeḍȓan. (Menbaƹd i ṯeȓtiyyam aḏ d ikkar Ƹisa zi ȓmewṯ, niṯni aḏ aḏfen ɣar ṯendint n Lquds aḏ d meḍharen i waṭṭas n yiwḏan.) Aƹaskari nni ameqqran n arrumanus ḏ yinni akiḏes iḥeṭṭan Ƹisa ẓrin zzinzal nni ḏ min iweqƹen, ggwḏen aṭṭas nnan: "Wanita ḏ Mmis n Arebbi ḏ ṣṣaḥ!" Ḏinni aṭṭas n ṯemɣarin xezzarent-id zi ȓeggwaj. Niṯenti tuɣa ḏfarent-ṯ, tsexxarent xas wami tuɣaṯ iǧa ḏi ṯmurṯ n Ljalil. Ḏaysent Maryam ṯamagdaliṯ, ḏ Maryam yemmas n Yaƹqub amezyan ḏ Yusef, ḏ icten nneɣni nettaṯ ḏ yemmas n ṯarwa n Zabadi. Wami d ṯuweḍ ṯmeddiṯ, yusa-d ijjen n ttajar qqaren-as Yusef zi dcar n Arimatya. Netta s yixef nnes tuɣa iḏweȓ ḏ ameḥḍar n Ƹisa. Iruḥ ɣar lḥakem Bilaṭus ittar-as ddat n Ƹisa, ikkar Bilaṭus iweṣṣa xas aḏas t ucen. Iruḥ Yusef sehwa-t-id zi ṣṣalib, ikeffen-it s ȓecfen inqa. Isers-it ḏeg unḍeȓ nnes ḏ jḏiḏ. Netta tuɣa iɣez-iṯ zi qbeȓ ḏeg uzru igga am yifri. Iseqnunni ijjen n uzru ḏ ameqqran yarri-ṯ x uqemmum n unḍeȓ nni yuyur. Maryam ṯamagdaliṯ ḏ Maryam nni nneɣni aqaṯent ḏinni qqiment zzaṯ i unḍeȓ. Ṯiwecca nnes, iƹni nhar n ssebṯ n lƹibada, ruḥen arruyas n ȓfuqaha ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen munen ɣar lḥakem Bilaṭus. Nnan-as: "Neccin neƹqeȓ a siḏi belli wami tuɣa iddar uɣeddar nni inna-d menbaƹd i ṯeȓtiyyam nec aḏ d kkareɣ zi ȓmewṯ." Nnan-as: "Iwa weṣṣa aḏ ggen ȓƹasseṯ x unḍeȓ nnes ḥetta aȓ wis ṯeȓtiyyam ḥima war d tisen imeḥḍaren nnes aḏ ysin ddat nnes aḏ inin i ccaƹb belli ikkar-d zi ȓmewṯ. Ssenni aḏ iwqeƹ uɣḏar nnes aneggaru ktar zeg wenni amezwaru." Inna-asen lḥakem Bilaṭus: "Ha ȓƹaskar iy ɣa iƹesssen. Ruḥeṯ ggeṯ ȓƹasseṯ x unḍeȓ mammec ṯexsem kenniw." Ruḥen ggin ȓƹasseṯ x unḍeȓ: cemƹen ṯawwarṯ nnes, jjin ḏinni iƹessasen. Wami iƹḏu nhar n ssebṯ n lƹibada, ɣar ȓefjar ḏi nhar n ȓḥad ṯusa-d Maryam ṯamagdaliṯ ḏ Maryam nneɣni ḥima aḏ ẓrent anḍeȓ n Ƹisa. Ƹlaɣafla ṯenhezz ṯmurṯ ij unhezzi ḏ ameqqran ȓaḥeqqac ṯehwa-d ijjen n lmalaʼika n Arebbi zeg ujenna, ṯekkes azru nni x ṯewwarṯ ṯeqqim xas. Uḏem nnes itceƹciƹ s nnur am wassam, arruḍ nnes netta ḏ acemȓaȓ amecnaw aḏfeȓ. Iƹessasen n unḍeȓ ggwḏen zzayes terjijin, qqimen am imettinen. Ṯendeq-d lmalaʼika nni ṯenna-asent i ṯemɣarin: "War teggwḏent ca, nec ssneɣ belli ṯrezzunt x Ƹisa itwaṣellben. Netta war ḏa iǧi ca, ikkar-d zi ȓmewṯ ƹlaḥsab mammec inna zi qbeȓ. Araḥent-id aḏ teẓrent amcan nni mani tuɣa iǧa. Ruḥent ḏeɣya ɣar imeḥḍaren nnes inint-asen aqa ikkar-d zi ȓmewṯ. Aḏ iraḥ ɣar ṯmurṯ n Ljalil akenniw iraja ḏinni. Ḏinni iy ṯ ɣa ṯeẓrem, qa nniɣ-awem-ṯ." Kkarent niṯenti ruḥent ḏeɣya zeg unḍeȓ nni, ggwḏent walakin farḥent aṭṭas. Tazzȓent aḏ ssiwḍent ȓexbar-a ɣar imeḥḍaren n Ƹisa. Ssenni imeȓqa akiḏsent Ƹisa inna-asent: "Azul." Qarrbent ɣares ṭṭfent ḏeg iḍaren nnes sejjḏent-as. Ȓexddenni inna-asent Ƹisa: "War teggwḏent ca. Ruḥent siwḍent ȓexbar inint i ayṯma: Ruḥeṯ ɣar ṯmurṯ n Ljalil ḏinni iy ḏayi ɣa ṯeẓrem." Wami ruḥent niṯenti, ȓebƹaḍ n ȓƹaskar nni itƹesssen x unḍeȓ ḏewȓen ɣar ṯendint ssiwḍen-asen ȓexbar i arruyas n ȓfuqaha x marra min iweqƹen. Munen arruyas nni n ȓfuqaha ak imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Wami mcawaren jarasen, ucin-asen ijjen n lƹadad n tmenyaṯ i ȓƹaskar nni. Nnan-asen i ȓƹaskar: "Aḏ tinim i yiwḏan qa usin-d imeḥḍaren nnes s ǧiȓeṯ, ysin ddat nnes wami tuɣa neccin neṭṭeṣ. U meȓa yarra-d lḥakem ȓexbar, a nemsefham akiḏes akenniw nesbeƹƹeḏ x lmuckila-ya." Kkaren ysin tmenyaṯ nni ȓƹaskar, ggin ƹlaḥsab mammec ṯen weṣṣan. Amenni intacar wawaȓ jar Ayṯ-Israʼil ɣar ȓexxu. Ruḥen ḥiṭac nni n imeḥḍaren ɣar ṯmurṯ n Ljalil ɣar uḏrar nni ƹlaḥsab mammec tuɣa ṯen iweṣṣa Ƹisa zi qbeȓ. Wami ṯ ẓrin, sejjḏen-as walakin ḏinni ȓebƹaḍ ƹaḏ cekken. Iqarreb-d ɣarsen Ƹisa, issiweȓ akiḏsen inna-asen: Amezwaru n Lʼinjil n Ƹisa Lmasiḥ Mmis n Arebbi. Mammec iqqar Lkitab n nnabi Icaƹya: Aqa tsekkiɣ-d ij n arrasul inu zzaṯec, ḥima aḏ isewjeḏ abriḏ nnec. Ṯmijja tȓaɣa ḏi ȓexȓa: Swejḏeṯ abriḏ i Siḏi Arebbi, ggeṯ ibriḏen nnes nican. Yusa-d Yaḥya ɣar ȓexȓa. Itbeccar iwḏan ḥima aḏ tuben aḏ twaṭehharen s waman ḥima aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen. Tasen-d ɣares marra imezḏaɣ n ṯmurṯ n Yahuḏiya ḏ marra imezḏaɣ n ṯendint n Lquds, teƹtarafen s ȓmuƹṣiyaṯ nsen, Yaḥya itṭehhar-iṯen s waman ḏeg yiɣzar n Lʼurdun. Arruḍ n Yaḥya xeḏmen-ṯ s cƹar n uȓɣem, x nneṣṣ nnes ijjen n uḥezzam n yiȓem. Itett ṯmurɣi ḏ ṯamment ṯaḥurrect. Itḥeddaṯ iqqar: "Menbaƹd i nec aḏ d yas ijjen ijheḏ xafi, war sḏihiǧeɣ nec aḏ aḏreɣ ḥima aḏas fesyeɣ uȓa ḏ ifiȓan n ṯsiȓa nnes. Nec ṭehhareɣ-kenniw s waman, netta akenniw iṭehhar s Arruḥ iqeddsen." Ḏi ȓiyyam nni yusa-d Ƹisa zeg ubilaj n Naṣira iy iǧan ḏi ṯmurṯ n Ljalil, iṭehhar-iṯ Yaḥya s waman ḏeg yiɣzar n Lʼurdun. Wami d yuȓi zeg waman, ȓexddenni iẓra ajenna inurzem, ḏ Arruḥ n Arebbi ihewwa-d xas igga am yijjen n ṯeḏbirṯ. Ḏ ijjen n ṯmijja zeg ujenna ṯeqqar: "Cek ḏ Memmi iƹizzen, nec farrḥeɣ zzayek." Ȓexddenni yuwi-ṯ Arruḥ nni ɣar ȓexȓa. Ikka ḏinni arbeƹin yum itjerrab-iṯ Cciṭan. Aqaṯ mani ǧan ȓuwḥuc, tsexxarent xas lmalaʼikaṯ. Wami ḥebbsen Yaḥya, yuyur Ƹisa iruḥ ɣar ṯmurṯ n Ljalil itbeccar ḏinni s Lʼinjil n Arebbi. Iqqar-asen: Aqa ȓweqṯ ṯuweḍ-d, ȓmulk n Arebbi yuḏes-d. Tubeṯ, amneṯ s Lʼinjil. Ƹisa wami iggur x cceṭṭ n ȓebḥar n Ljalil, iẓra Simƹan ḏ wumas Andrus neṭṭaren ṯracca ḏi ȓebḥar minzi niṯni ḏ iḥeǧaqen n iseȓman. Inna-asen Ƹisa: "Ḏfarem-ayi-d, aqa ȓexxu iy kenniw ɣa arreɣ ḏ iḥeǧaqen n yiwḏan." Ȓexddenni semḥen ḏi ṯracciwin nsen ḏfaren-ṯ. Iƹḏu cwayt aɣirin, iẓra Yaƹqub ḏ Yuḥanna niṯni ḏ ṯarwa n Zabadi, aqaṯen ḏi ṯɣarrabut ƹeddȓen ṯiracciwin. Ȓexddenni iȓaɣa-yasen-d Ƹisa, semḥen ḏi babaṯsen Zabadi ig iǧan ḏi ṯɣarrabut ak ixeddamen nnes, ḏfaren-ṯ. Uḏfen ɣar ubilaj n Kafernaḥum. Ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada yuḏef Ƹisa ḏi ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil ibḏa iseȓmaḏ ḏinni. Tƹejjben ḏeg useȓmeḏ nnes ȓaḥeqqac ɣares ssulṭa iy zi iseȓmaḏ, war iǧi bu amecnaw imseȓmaḏen n ccariƹa. Ȓexddenni ufin ḏi ṯemziḏa nni ijjen n bnaḏem ḏayes jjenn ḏ aƹeffan. Iȓaɣa s jjheḏ jjenn nni inna-as: "Min ṯrezzuḏ zzayneɣ a Ƹisa Naṣiri? Ma ṯusiḏ-d axaneɣ ṯeqḍiḏ? Nec qa ssneɣ min ṯeƹniḏ; cek ḏ Lƹaḍim n Arebbi!" Inha-ṯ Ƹisa inna-as: "Stuk cek, ffeɣ zzayes!" Iserjijay-iṯ jjenn nni aƹeffan iƹeyyeḍ s yijjen n ṯmijja ṯemɣar iffeɣ zzayes. Ḏehcen marra iwḏan nni nnan i wayawya: "Min iƹna manaya? Aseȓmeḏ-a ḏ jḏiḏ, ḏayes ssulṭa! Itʼamar uȓa ḏ jnun iƹeffanen, teggen-as array." Ȓexddenni intacar ȓexbar nnes ḏi mkuȓ amcan ḏi jwayeh n Ljalil. Wami d iffeɣ zi ṯemziḏa nni, yusa-d ɣar ṯeddarṯ n Simƹan ḏ Andrus akiḏes Yaƹqub ḏ Yuḥanna. Yufa ṯaḏeggwaȓṯ n Simƹan ṯezzeȓ ḏi ṯassuṯ ḏayes ṯimessi. Ȓexddenni ƹawḏen-as xas. Iqarreb ɣares iṭṭef-it zeg ufus nnes isgaƹƹeḏ-it-id. Ṯeffeɣ-it ṯmessi, ṯekkar ṯebḏa tsexxar xasen. Wami ṯeɣȓi ṯfuct ɣar ṯmeddiṯ, uwin-d ɣares marra yinni iheȓcen ḏ yinni ḏi ǧan jnun, munen marra ayṯbab n ubilaj ḏinni ɣar ṯewwarṯ. Isgenfa aṭṭas n imehȓac ḏaysen lʼanwaƹ n ȓehȓacaṯ. Isufeɣ aṭṭas n jnun, war ṯen ijji ca aḏ ssiwȓen minzi jnun-a ssnen min iƹna. Ṯiwecca nnes zic wami ƹaḏ war iṣbiḥ ca ȓḥaȓ, ikkar iffeɣ iruḥ ɣar yijjen n umcan ixȓa, itẓaǧa ḏinni. Irzu xas Simƹan ḏ yinni kiḏes iǧan. Wami ṯ ufin nnan-as: "Marra rezzun xak." Inna-asen: "Yallahiṯ akiḏi, a nraḥ ɣar ȓedcuraṯ nneɣni yuḏsen ḥima aḏ ḥeddṯeɣ uȓa ḏinni. X manaya mixef d usiɣ." Iruḥ itḥeddaṯ ḏi ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil ḏi marra ṯamurṯ n Ljalil isufuɣ jnun. Yusa-d ɣar Ƹisa ijjen ihȓec ḏayes jḏam. Iwḍa x ifadden nnes iḥeccem-iṯ inna-as: "Cek meȓa ṯexseḏ, ṯzemmareḏ aḏayi ṯessiṣfiḏ." Iqqes-as i Ƹisa, iḥaḏa-ṯ s ufus nnes inna-as: "Wah nec xseɣ, cek qa ṯgenfiḏ!" Ḏeg umcan ikkes-as jḏam nni iḏweȓ iṣfa. Ȓexddenni issekk-iṯ Ƹisa iweṣṣa-ṯ aṭṭas inna-as: "Xzar, war txebbar ḥadd." Inna-as: "Ruḥ ɣar ȓefqi seḍhar-as ixef nnec. Egg ṣṣeḏqeṯ nni iy zi iweṣṣa Musa ḥima aɣarsen ṯiȓi chaḏeṯ x min iweqƹen." Walakin netta min igga? Iruḥ ibḏa issawaȓ aṭṭas, isufeɣ ȓexbar aȓ wami iḏweȓ Ƹisa war izemmar aḏ yaḏef ɣar ca n ubilaj bȓa ma aḏ isnuffar ixef nnes. Tuɣa labud itɣima ḏeg imucan ixwan, walakin waxxa amenni iwḏan tasen-d ɣares ḏinni zi marra imucan. Menbaƹd i can wussan, iḏweȓ-d Ƹisa ƹaweḏ ɣar ubilaj n Kafernaḥum sȓin iwḏan belli aqaṯ ḏi ṯeddarṯ. Munen aṭṭas n ȓɣaci iƹemmar ȓḥaȓ aȓ wami war iqqim uȓa ḏ ijjen n umcan waxxa zzaṯ i ṯewwarṯ. Issawaȓ akiḏsen Ƹisa s wawar n Arebbi. Usin-d can yiwḏan uwin-as-d ijjen n uryaz mmuṯen-as iḍaren, ysin-ṯ arbeƹa iḏsen x ṯassuṯ nnes. War zemmiren ca aṯ siḏfen ɣar Ƹisa minzi ḏinni aṭṭas n ȓɣaci. Qeȓƹen ssqef cwayt rezmen-ṯ, sehwan anecruf nni x ṯassuṯ nnes ɣar uxxam mani iǧa Ƹisa. Wami iẓra Ƹisa lʼiman nsen, inna-as i unecruf nni: "A mmi twaɣfarent-ac ȓmuƹṣiyaṯ nnec." Can imseȓmaḏen n ccariƹa iy iqqimen ḏinni tfekkaren nnan ḏeg wuȓawen nsen: "Mammec issawaȓ bnaḏem-a ammu? Iqqar awaȓ war iḥȓin x Arebbi. Ug izemmaren aḏ iɣfar ȓmuƹṣiyaṯ illa Arebbi waḥḏes!?" Ḏeɣya issen Ƹisa ḏi nnefs nnes min tfekkaren ḏi ȓaƹquȓaṯ nsen inna-asen: "Mayemmi tfekkarem ammu kenniw ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem? Min isehȓen aṭṭas aḏas iniɣ i unecruf-a, ma aḏas iniɣ: Twaɣfarent-ac ȓmuƹṣiyaṯ nnec? Niɣ ma aḏas iniɣ: Kkar cek, ysi ṯassuṯ nnec uyur? Nec xseɣ aḏ tessnem belli Mmis n bnaḏem ɣares ssulṭa x ṯmurṯ ḥima aḏ iɣfar ȓmuƹṣiyaṯ." Uca inna-as Ƹisa i unecruf nni: "Aḏac iniɣ, bedd x iḍaren nnec ysi ṯassuṯ nnec ruḥ aḏ trewwḥeḏ ɣar ṯeddarṯ nnec!" Ȓexddenni ibedd x iḍaren nnes iysi ṯassuṯ nnes iffeɣ zzaṯ i yiwḏan marra. Qqimen kuȓci ḏehhcen ḥemmḏen Arebbi nnan: "Ƹemmarṣ ma neẓra manaya iwqeƹ zi qbeȓ." Iffeɣ Ƹisa ƹaweḏ ɣar ṭṭarf n ȓebḥar, usin-d ɣares marra ȓɣaci iseȓmaḏ-iṯen ḏinni. Wami iƹḏu ssenni, yufa Lawi mmis n Ḥalfa iqqim ɣar missa ḏeg umcan mani jemmƹen ḍḍariba. Inna-as Ƹisa: "Ḏfar-ayi-d." Uca ikkar iḏfar-iṯ. Iqqim Ƹisa ḏi ṯeddarṯ n Lawi, itett netta ḏ imeḥḍaren nnes. Aṭṭas n iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan zaƹma qqimen tetten akiḏes ȓaḥeqqac aṭṭas n yiwḏan iy ṯ iḏeffaren. Can imseȓmaḏen n ccariƹa zi ȓḥizeb n ifarrisiyen ufin Ƹisa itett ak iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan zaƹma, nnan i imeḥḍaren nnes: "Mayemmi itett netta ak iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan?" Isȓa-yasen Ƹisa inna-asen: "Iwḏan iṣeḥḥan war teḥḏijin bu uḍbib, aḍbib teḥḏajan-ṯ imehȓac." Inna-asen: "Nec war d usiɣ ca aḏ ȓaɣiɣ i yinni iǧan nican, usiɣ-d ɣar yinni iƹeṣṣan." Tuɣa imeḥḍaren n Yaḥya ḏ imeḥḍaren n ȓḥizeb n ifarrisiyen niṯni tẓumman. Usin-d yiwḏan ɣar Ƹisa nnan-as: "Mayemmi imeḥḍaren n Yaḥya ḏ imeḥḍaren n ȓḥizeb n ifarrisiyen tẓumman, imeḥḍaren nnec war tẓummin ca?" Inna-asen Ƹisa: "Imeddukaȓ n muȓay, ma zemmaren aḏ ẓummen ḏi nhar nni n ȓfarḥ nnes? Lla, xmi itiȓi muȓay akiḏsen war zemmaren aḏ ẓummen. Walakin aḏ d asen wussan aḏ imeysi muȓay zi ȓwesṭ nsen, ȓexddenni aḏ ẓummen ḏi nhar nni. War iǧi ḥadd itreqqaƹ arruḍ ḏ ȓbaȓi s yijjen n ṯreqqiƹṯ n ttub ḏ jḏiḏ, mayemmi? Ȓaḥeqqac ṯareqqiƹṯ nni n ttub ḏ jḏiḏ aḏ tnejmeƹ aḏ twakkes zeg warruḍ nni ḏ ȓbaȓi. Ȓexddenni aḏ iqqim ucarrig imɣar! Uȓa ḏ aman n uḍiȓ ḏ jḏiḏ war xeǧqen ca ḏeg yiȓemawen iqḏimen, ḥima war dduqquzen war tzeǧiƹen ca waman n uḍiȓ aḏ ḍeyyƹen yiȓemawen nni. Walakin aman n uḍiȓ ḏ jḏiḏ xeǧqen ḏeg yiȓemawen ḏ jḏiḏ." Ijjen n nhar n ssebṯ n lƹibada, iƹḏu Ƹisa ḏeg ubriḏ ḏi ȓwesṭ n imendi, gguren akiḏes imeḥḍaren nnes bḏan tekksen ṯiyḏerin. Nnan-as ȓebƹaḍ zi ȓḥizeb n ifarrisiyen: "Xzar! Mayemmi imeḥḍaren nnec teggen min iǧan ḥram ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ma war ṯeɣrim ca min igga Dawed wami iḥḏaj, iǧuz netta ḏ yinni akiḏes? Yuḏef ɣar ṯemziḏa n Arebbi ḏi zman n Abyaṯar arrayes n ȓfuqaha, yufa ḏinni aɣrum nni iy iǧan ḏ ṣṣeḏqeṯ icca netta yuca-asen i yinni akiḏes; waxxa manayenni war iǧi ca ḥalal ɣir i ȓfuqaha waha." Uca inna-asen: "Nhar n ssebṯ n lƹibada itwaxȓeq i ssabab n bnaḏem, maci ḏ bnaḏem itwaxeȓqen i ssabab n nhar n ssebṯ n lƹibada. Ȓaḥeqqac Mmis n bnaḏem ig iǧan ḏ lḥakem ḥetta x nhar n ssebṯ n lƹibada." Yuḏef Ƹisa ƹaweḏ ɣar yijjen n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil yufa ḏinni ijjen n uryaz fus nnes immuṯ. Tlaḥaḍen xas ma aṯ isgenfa ma lla ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada ḥima aṯ tahmen. Inna-as Ƹisa i uryaz nni iy ɣar iǧa fus immuṯ: "Bedd ḏi ȓwesṭ." Isseqsa-ṯen Ƹisa inna-asen: "Nhar n lƹibada ma ḥalal a negg ȓxir niɣ a negg ccarr? A nsenjem nnefs niɣ aṯ nneɣ?" Walakin niṯni sqaren. Ixzar ɣarsen iƹeṣṣeb, ixeyyeq ȓaḥeqqac uȓawen nsen qesḥen. Inna-as i uryaz nni: "Sarreḥ fus nnec." Isarreḥ-iṯ uca iḏweȓ ufus nnes igenfa. Ȓexddenni ffɣen ȓḥizeb n ifarrisiyen munen ak yiwḏan zi ȓḥizeb n uzeǧiḏ Hirudus, mcawaren mammec iy ɣa ggen aḏ nɣen Ƹisa. Iffeɣ Ƹisa ak imeḥḍaren nnes ihwa ɣar cceṭṭ n ȓebḥar, iḏfar-iṯen ijjen n lƹadad ḏ ameqqran n yiwḏan zi ṯmurṯ n Ljalil ḏ ṯmurṯ n Yahuḏiya ḏ ṯendint n Lquds ḏ ṯmurṯ n Idumya ḏ ujemmaḍ-in i yiɣzar n Lʼurdun, ƹaweḏ zi jwayeh n Ṣur ḏ Ṣayda. Usin-d ɣares aṭṭas n ȓɣaci wami d arrin ȓexbar i marra min igga. Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: Swejḏem-ayi ijjen n ṯɣarrabut ḥima war xafi temziḥimen ȓɣaci-ya. Minzi netta tuɣa isgenfa aṭṭas n yiwḏan aȓ wami marra yinni ḏi iǧa ȓeḥriq mzaḥamen xas, xsen aṯ ḥaḏan. Jnun iƹeffanen meȓmi ma ẓrin Ƹisa, weṭṭan ɣar iḍaren nnes snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren: "A cek ḏ Mmis n Arebbi." Iweṣṣa-ṯen Ƹisa aṭṭas inna-asen: "War ssawaȓeṯ ca ḥima war twassineɣ ca." Igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar uḏrar iȓaɣa-d x yinni ixes uca usin-d ɣares. Ixḍar zzaysen ṯenƹac, iggi-ṯen ḏ arrusul ḥima akiḏes iȓin aṯen issekk aḏ ḥeddṯen, aɣarsen ṯiȓi ssulṭa ḥima aḏ sufɣen jnun. Ṯenƹac-a ig igga niṯni ḏ Simƹan, isemma-ṯ Buṭrus, ḏ Yaƹqub ḏ Yuḥanna ṯarwa n Zabadi, isemma-ṯen Bunarges (manaya ixes aḏ yini ṯarwa n wajjaj), ḏ Andrus, ḏ Filippas, ḏ Bartulumay, ḏ Matta, ḏ Tuma, ḏ Yaƹqub mmis n Ḥalfa, ḏ Taddi, ḏ Simƹan umi qqaren <Lmunaḍil>, ḏ Yahuḏa Isxaryuṭi iƹni wenni izzenzen Ƹisa. Irewweḥ-d Ƹisa ɣar ṯeddarṯ, munen-d ƹaweḏ ȓɣaci aȓ wami war izemmar Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes aḏ ccen uȓa ḏ aɣrum. Wami sȓin ȓeḥbab nnes x manaya, usin-d ḥima aṯ awin akiḏsen nnan qa iruḥ-as ȓaƹqeȓ. Imseȓmaḏen n ccariƹa iy d yusin zi Lquds nnan: "Ḏayes Bƹalzabul arrayes n jnun. Isufuɣ jnun minzi Bƹalzabul yuca-yas jjheḏ-a." Iȓaɣa-d xasen Ƹisa issiweȓ akiḏsen s ȓemƹani inna-asen: "Mammec igga Cciṭan aḏ isufeɣ Cciṭan? Lmemlaka iy ḏi tmenɣan ayṯbab nnes ijjen ak unneɣni war ṯzemmar aḏ teqqim. Ṯaddarṯ iy ḏi tmenɣan ayṯbab nnes ijjen ak unneɣni war ṯzemmar aḏ teqqim. Meȓa Cciṭan ikkar aḏ iqḍa x Cciṭan, war itɣimi ca, aḏ ifna. War izemmar ḥadd aḏ ihjem x ṯeddarṯ n can yijjen ijheḏ bac aḏ yacar agȓa nnes illa meȓa icedd-iṯ ḏ amezwaru. Uca aḏas yawi marra min ɣares ḏi ṯeddarṯ. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aḏ twaɣfarent marra ȓmuƹṣiyaṯ iy teggen yiwḏan ḏ kuȓ awaȓ nni war iḥȓin iy qqaren x Arebbi. Walakin wenni ɣa yinin can wawaȓ war iḥȓin x Arruḥ iqeddsen, war ḏas iɣeffar lla ḏi ddunect-a u lla ḏi lʼaxira." Minzi qqaren qa Ƹisa ḏayes ijjen n jjenn ḏ aƹeffan. Ṯusa-d ɣares yemmas ḏ ayṯmas, bedden barra i ṯeddarṯ ssekken ɣares ȓaɣan-d xas. Ȓɣaci nni qqimen nnḍen-as nnan-as: "Aqa yemmac ḏ ayṯmac ḏ suyṯmac ḏi barra rezzun xak." Indeq-d inna-asen: "Min ƹnan yemma ḏ ayṯma?" Ixzar ɣar yinni iqqimen nnḍen-as uca inna: "Aqa yemma ḏ ayṯma." Inna-asen: "Wenni iteggen s min ixes Arebbi, ataf netta ḏ uma ḏ učma ḏ yemma." Ƹaweḏ ibḏa Ƹisa iseȓmaḏ x ṭṭarf n ȓebḥar. Munen-d xas aṭṭas n ȓɣaci, ikkar netta inya ḏeg yijjen n ṯɣarrabut ḏi ȓwesṭ n waman iqqim ḏayes, iwḏan qqimen marra ḏi ȓbarr x ṭṭarf n ȓebḥar. Iseȓmaḏ-asen aṭṭas n ṯmesȓayin s ȓemƹani. Inna-asen ḏeg useȓmeḏ nnes: "Ṣennṭeṯ, iffeɣ ufeǧaḥ aḏ izreƹ. Wami izerreƹ, ṯewḍa-yas can zzarriƹeṯ x ṭṭarf n ubriḏ, usin-d ijḍaḍ ccin-teṯ. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa-yas jar yizra war ḏinni bu caȓ aṭṭas. Ṯeɣmi-d ḏeɣya ȓaḥeqqac war ṯuǧiɣ ca ḏi ṯmurṯ aṭṭas. Walakin wami ṯsummar ṯfuct, ṯnezȓef ȓexddenni ṯisraw ȓaḥeqqac iẓewran nnes war uwṯin ca ɣar ȓaǧeɣ n ṯmurṯ. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa jar isennanen. Ɣmin-d akiḏes isennanen nni jeyyfen-teṯ war ṯeggi bu ṯiyḏerin. Walakin can zzarriƹeṯ ṯewḍa x ṯmurṯ ṯaṣebḥant, ṯuȓi-d ṯemɣar ṯegga ṯiyḏerin. Ȓebƹaḍ ggint ṯȓaṯin, ȓebƹaḍ ggint settin, ȓebƹaḍ ggint miyya." Uca inna-asen Ƹisa: "Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan." Wami Ƹisa iqqim waḥḏes, sseqsan-ṯ yinni ḏas innḍen ak ṯenƹac n imeḥḍaren x ȓemƹani-ya. Inna-asen: "Itwasmeḥ i kenniw aḏ tessnem min inuffaren ḏi ȓmulk n Arebbi. Yinni zi barra marra tas-asen-d s ȓemƹani waha: <Waxxa xezzaren, war twiȓin ca. Waxxa tesȓan, war fehhmen i ca war tubin ca, war ḏasen twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen.>" Inna-asen: "Ma war ṯefhimem ȓmaƹna-ya? Iwa, mammec ɣa ṯfehmem marra ȓemƹani? Afeǧaḥ netta izerreƹ awaȓ n Arebbi. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan x ubriḏ nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi. Itraḥ Cciṭan ḏeɣya itekkes awaȓ nni itwazerƹen ḏaysen ḏeg wuȓ. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan jar yizra nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi, qebȓen-ṯ s ȓefraḥeṯ. Wami war uwṯin bu iẓewran mliḥ ḏeɣya tneqȓaƹen. Xmi d tasent can ȓemḥayen niɣ ḏ can uƹeddeb x ssabab n wawaȓ n Arebbi, ḏeɣya teffɣen abriḏ. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan jar isennanen nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi ḏaysen amnus n ddunect, icemmeṯ-iṯen ṭṭmaƹ n wagȓa, ḏaysen ccehawaṯ n ṯmesȓayin nneɣni, ssenni itwajeyyef wawaȓ n Arebbi war ineffeƹ ca. Walakin zzarriƹeṯ nni ig iwḍan ḏi ṯmurṯ ṯaṣebḥant nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi qebȓen-ṯ tarwen. Ȓebƹaḍ tarwen ṯȓaṯin, ȓebƹaḍ settin, ȓebƹaḍ miyya." Inna-asen: "Uȓa ḏ ijjen war d itiwi ȓqendiȓ ḥima axas iqȓeb aqnuc niɣ aṯ igg swadday i qama; Lla, itegg-iṯ x ȓmarfaƹ. Aqa marra min inuffaren aḏ d imeḍhar. Marra min itwasnuffaren aḏ inefḍeḥ. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan." Inna-asen: "Arrem-d ȓbaȓ nwem i min tesȓam. Ȓaƹbar iy ṯsexḏamem ḏ wenni iy kiḏwem ɣa isexḏem Arebbi u ƹaḏ ktar. Ȓaḥeqqac wenni iǧan ɣares itmarni-yas. Walakin wenni war ɣar iǧi ca, itwaksi-yas uȓa ḏ min ɣares." Inna-asen Ƹisa ƹaweḏ: "Ȓmulk n Arebbi igga am yijjen n bnaḏem izerreƹ zzarriƹeṯ ḏi ṯmurṯ. Iteṭṭeṣ s ǧiȓeṯ itfaq-d ag ṣbaḥ itaf zzarriƹeṯ tgaƹƹaḏ temɣur. Netta war issin ca mammec iwqeƹ manayenni. Minzi ṯamurṯ ticc ṯiḥebba nnes nniṯ. Ḏ amezwaru ṯɣemmi-d, ṯḏewweȓ ḏ ṯiyḏerin, ṯiyḏerin nni tƹemmarent s ṯḥebba. Walakin ɣir aḏ iwjeḏ imendi, ȓexddenni aḏ iffeɣ aḏ imjar minzi ȓweqṯ n umjar ṯuweḍ-d." Inna-asen ƹaweḏ: "Minḏi itcabbah ȓmulk n Arebbi? Niɣ s minzi ɣa ṯ nmeṯṯel? Ȓmulk n Arebbi igga am yijjen n zzarriƹeṯ n yijjen n nnuƹ n arbiƹ qqaren-as bugarḏaȓ. Xmi t zerƹen ḏi ṯmurṯ tiȓi ḏ ṯamezyant qaƹ x marra ṯiḥebba iǧan ḏi ṯmurṯ. Walakin xmi t zerƹen, temɣar ṯḏewweȓ ḏ ṯameqqrant zi marra arbiƹ n ȓƹarseṯ tegg ȓefruƹ ḏ imeqqranen. Uȓa ḏ ijḍaḍ tasen-d teggen ḏayes ȓaƹwac nsen ḏi ṯiȓi nnes." Issawaȓ Ƹisa ak ȓɣaci s waṭṭas n ȓemƹani am yina ƹlaḥsab min zemmaren aḏ fehmen. War kiḏsen issiwiȓ ca illa s ȓemƹani, walakin imeḥḍaren nnes isefham-iṯen mliḥ xmi itiȓi akiḏsen waḥḏes. Nhar nni wami d ṯuweḍ ṯmeddiṯ, inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Yallah a neẓwam ɣar ujemmaḍ-in." Wami semḥen ḏi ȓɣaci, iruḥ Ƹisa akiḏsen ḏi ṯɣarrabut nni iy ḏi iǧa ƹaḏ. Akiḏes ḏinni ṯiɣarruba nneɣni. Ikkar-d ijjen n arriḥ ijheḏ aṭṭas ḏi ȓebḥar, ȓemwaj ccaṯent ṯaɣarrabut nni aȓ wami ṯebḏa tƹemmar s waman. Netta iǧa ɣar puppa n ṯɣarrabut iṭṭeṣ isummeṯ ijjen n ṯsunta. Sfaqen-ṯ imeḥḍaren nnan-as: "A Lmuƹallim, ma war c ithimi ca manaya? Aqa neccin netmetta!" Ikkar isbedd arriḥ inna-as i ȓebḥar: "Sqar, qḍeƹ ȓḥiss!" Uca ibedd arriḥ irsa ȓḥaȓ. Inna-asen: "Mayemmi teggwḏem qaƹ ammu? Ma ƹaḏ war ḏaywem bu lʼiman?" Ggwḏen aṭṭas nnan i wayawya: "Min iƹna wanitan? Uȓa ḏ arriḥ ḏ ȓebḥar tṭaƹan-as!" Iẓwa Ƹisa ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar ɣar ṯmurṯ n ijariṯiyen. Wami iḍra zi ṯɣarrabut iȓqa ijjen n uryaz ḏayes jjenn ḏ aƹeffan yusa-d zeg imeḍȓan. Izeddeɣ ḏinni ḏeg imeḍȓan. War izemmar uȓa ḏ ijjen aṯ iqqen waxxa s snaseȓ. Aṭṭas n ṯwaȓaṯin carrfen-ṯ zeg ifassen ḏ iḍaren s snaseȓ ḏ leqtina, walakin iqeṭṭew snaseȓ itrezza leqtina. War izemmar uȓa ḏ ijjen aṯ iṭṭef. Itiȓi ǧiȓeṯ ḏ nhar ḏeg imeḍȓan ḏ iḏurar isnekkar ṯɣuyyeṯ ijarreḥ ixef nnes s uzru. Wami iẓra Ƹisa zi ȓeggwaj, yuzzeȓ ɣares isejjeḏ-as. Indeq-d s yijjen n ṯmijja ṯejheḏ inna-as: "A Ƹisa a Mmis n Arebbi yuƹȓan, min ṯexseḏ zzayi? Tettareɣ zzayek i Arebbi ḥima war ḏayi tƹeddibeḏ ca!" Inna manaya minzi Ƹisa tuɣa inna-as: "A jjenn aƹeffan ffeɣ zeg uryaz-a!" Isseqsa-ṯ Ƹisa inna-as: "Mammec ḏac qqaren?" Inna-as: "Nec qqaren-ayi Aberru minzi neccin aṭṭas iḏneɣ." Iḥeccem-iṯ aṭṭas ḥima war ṯen issekki barra i jjiheṯ nni. Ḏi ȓweqṯ nni ḏinni ijjen n ṯḥimerṯ ḏ ṯameqqrant n yiȓfan ṯarwes x uḏrar. Ttaren zzayes jnun nni nnan-as: "Sekk-aneɣ ɣar yiȓfan-in ḥima aḏaysen naḏef." Wami ṯen ijja, ffɣen jnun nni iƹeffanen uḏfen ḏeg yiȓfan nni. Ṯuzzeȓ ṯḥimerṯ nni ṯehwa x uḏrar ɣar ȓebḥar ṯeɣreq ḏinni. Tuɣa lƹadad nsen ƹȓayen aȓefayen. Yinni yarewwsen arewȓen sufɣen ȓexbar ḏi ṯendint ḏ ȓedcuraṯ. Ffɣen-d yiwḏan ḥima aḏ xzaren min iweqƹen. Usin-d ɣar Ƹisa ufin aryaz nni iy ḏi tuɣa iǧa aberru n jnun yareḍ arruḍ nnes iqqim igenfa s ȓaƹqeȓ nnes. Uca ggwḏen aṭṭas. Xbaren-ṯen ȓechuḏ x min iweqƹen i uryaz nni iy ḏi tuɣa ǧan jnun ḏ min ḏasen iweqƹen i yiȓfan. Uca bḏan tettaren zzayes ḥima axasen ibeƹƹeḏ zi jjiheṯ nsen. Wami tuɣa innay ḏi ṯɣarrabut, ittar zzayes uryaz nni iy ḏi tuɣa ǧan jnun inna-as: "Ejj-ayi akic raḥeɣ." Walakin Ƹisa yugi, inna-as: "Ruḥ ɣar ṯeddarṯ nnec ḏ ȓeḥbab nnec sxebbar-iṯen s min ḏac igga Siḏi Arebbi ḏ mammec cek irḥem." Iruḥ uryaz nni ibḏa itxebbar ḏi lʼiqlim umi qqaren Dikaplis zi min ḏas igga Ƹisa. Qqimen iwḏan nni marra ḏehhcen. Wami iḏweȓ Ƹisa ḏi ṯɣarrabut ɣar jjiheṯ nni manis d yusa, munen-d xas ȓɣaci ḏ ameqqran x cceṭṭ n ȓebḥar. Yusa-d ɣares ijjen zi arruyas n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil qqaren-as Yagrus. Wami iẓra Ƹisa iwḍa-yas ɣar iḍaren nnes iḥeccem-iṯ aṭṭas inna-as qa yeǧi ṯamezyant aqa tmetta. Araḥ-d sers xas ifassen nnec ḥima aḏ tgenfa aḏ teddar. Iruḥ akiḏes ḏfaren-ṯ aṭṭas n ȓɣaci temzaḥamen xas. Ḏinni ijjen n ṯemɣarṯ ṯenƹac iseggwusa zeg wami iy ṯehȓec tazzeȓ s iḏammen. Ṯƹeddeb aṭṭas x ifassen n waṭṭas n iḍbiben. Marra min ɣares ḏ agȓa ṯḍeyyeƹ-iṯ bȓa nnfaƹ. Waxxa amenni lḥala nnes ṯarni. Tesȓa x Ƹisa ṯeḏfar-iṯ ak ȓɣaci ṯḥaḏa-yas aseȓham nnes. Ṯenna ḏeg wuȓ nnes aqa meȓa ḥaḏiɣ ɣir aseȓham nnes ataf aḏ genfiɣ. Ȓexddenni ṯgenfa ḏeg umcan ṯessen belli ddat nnes ṯgenfa zi ȓehȓac nni. Ƹisa isḥess ḏi nnefs nnes belli ijjen n jjheḏ nnes iffeɣ, ineqȓeb ɣar ȓɣaci nni inna-asen: "Wi ḏayi iḥaḏan arruḍ inu?" Nnan-as imeḥḍaren nnes: "Xzar mecḥaȓ n yiwḏan iy ḏanita temzaḥamen xak u cek ṯeqqareḏ wi ḏayi iḥaḏan?" Walakin iqqim ƹaḏ ixezzar ammu ḏ wammu ḥima aḏ iẓer wi iggin manayenni. Wami ṯessen ṯemɣarṯ nni min ḏas iweqƹen ṯeggweḏ terjiji, ṯusa-d ṯewḍa ɣar iḍaren nnes ṯƹaweḏ-as marra lḥaqiqa. Inna-as: "A yeǧi, cem lʼiman nnem isgenfa-cem. Ruḥ ḏi ȓehna ṯgenfiḏ zi ȓeḥȓac nnem." Wami ƹaḏ issawaȓ Ƹisa, usin-d can yiwḏan zi ṯeddarṯ n arrayes nni n ṯemziḏa nnan-as: "Yeǧic cek ṯemmuṯ, mayemmi ƹaḏ ṯseddaƹeḏ lmuƹallim?" Isȓa-yasen Ƹisa i min qqaren, inna-as i arrayes nni n ṯemziḏa: "War teggweḏ ca! Itxeṣṣa aḏ tamneḏ waha." Ssenni war ijji uȓa ḏ ijjen aṯ iḏfar, iḏfar-iṯ ɣir Buṭrus ḏ Yaƹqub ḏ Yuḥanna iǧan ḏ umas n Yaƹqub. Wami uwḍen ɣar ṯeddarṯ n arrayes nni n ṯemziḏa, itwaȓa Ƹisa ḏinni lharaj ḏ yiwḏan trun sɣuyiwen aṭṭas. Wami yuḏef inna-asen: "Mayemmi ṯesɣuyiwem, mayemmi ṯetrum? Aqa ṯaḥenjirṯ-a war ṯemmuṯ ca, ṯeṭṭeṣ waha!" Ḍeḥcen xas, ikkar Ƹisa isufeɣ-iṯen marra ssenni. Yuwi akiḏes ḏinni babas ḏ yemmas n ṯḥenjirṯ nni ḏ yinni iruḥen akiḏes. Yuḏef mani ṯeǧa ṯḥenjirṯ nni. Iṭṭef-as ḏeg ufus i ṯḥenjirṯ nni inna-as: Ṭaliṯa qumi, iƹni A ṯaḥenjirṯ kkar. Ȓexddenni ṯekkar ṯḥenjirṯ nni ṯebḏa ṯeggur. Ɣares ṯenƹac iseggwusa. Qqimen tƹejjben aṭṭas. Yumar-iṯen Ƹisa inna-asen war tƹawaḏem i ḥadd min iweqƹen. Ƹaweḏ inna-asen ucem-as aḏ tecc. Iffeɣ ssenni Ƹisa iḏweȓ ɣar ṯmurṯ nnes, ḏfaren-ṯ imeḥḍaren nnes. Nhar n ssebṯ n lƹibada, ibḏa iseȓmaḏ ḏi ṯemziḏa nni. Marra yinni ḏas itsȓan qqimen tƹejjben ḏayes nnan: "Mani yufa manaya? Min ṯeƹna ȓefhameṯ-a iy ḏas immucen? Mammec igga lmuƹjizaṯ-a ig iweqƹen x ifassen nnes? Ma war iǧi ca wanita ḏ anejjar mmis n Maryam umas n Yaƹqub ḏ Yusis ḏ Yahuḏa ḏ Simƹan, suyṯmas aqaṯent ḏanita akiḏneɣ?" X manayenni war ṯ qbiȓen ca. Inna-asen Ƹisa: "Nnabi meḥtarem mani ma, walakin ḏeg ubilaj nnes ḏ ȓeḥbab nnes ḏ ṯeddarṯ nnes lla!" War izemmar ca aḏ igg ḏinni lmuƹjiza, ɣir iḥaḏa ḏrus n imehȓac s ifassen nnes isgenfa-ṯen. Itƹejjeb ȓaḥeqqac lʼiman nsen ḏ uqlil. Ssenni iggur iseȓmaḏ zi dcar ɣar dcar iy ṯ yuḏsen ḏinni. Iȓaɣa-d Ƹisa x ṯenƹac n arrusul issekk-iṯen ṯnayen ṯnayen, yuca-asen ssulṭa aḏ ḥekmen x jnun iƹeffanen. Iweṣṣa-ṯen inna-asen: "War kiḏwem tawim walu ḏeg ubriḏ, awim akiḏwem ɣir aƹekkaz. War kiḏwem tawim ni aɣrum ni aqrab ni nneḥḥas ḏeg uḥezzam nwem. Ggeṯ ṯisiȓa, war teggem ca ṯnayen n ičammiren." Inna-asen: "Mani ma ṯuḏfem ɣar can ṯeddarṯ, qqimem ḏinni aȓ ɣa ṯuyurem ssenni. Meȓa war kenniw qbiȓen ca ḏi can umcan niɣ war xsen ca aɣarwem ṣennṭen, ffɣem ssenni mesḥeṯ ṯaƹejjact zeg iḍaren nwem am ca n chaḏeṯ xasen." Kkaren niṯni ruḥen tḥeddaṯen i yiwḏan ḥima aḏ tuben. Sufɣen aṭṭas n jnun, ḏehnen i waṭṭas n imehȓac s zzect sgenfan-ṯen. Azeǧiḏ Hirudus yarra-d ȓexbar x min itegg Ƹisa minzi isem nnes iḏweȓ maƹruf aṭṭas. Ḏinni can yiwḏan qqaren qa wanita iƹni ḏ Yaḥya nni, itwasekkar-d netta zi ȓmewṯ! S manaya iy ɣares jjheḏ iy zi itegg lmuƹjizaṯ-a. Ijjen iqqar lla qa wanita ḏ nnabi nni Ilyas. Ijjen iqqar lla qa wanita ḏ ijjen n nnabi amecnaw ijjen zi lʼanbiya nni iqḏimen. Azeǧiḏ Hirudus wami isȓa manaya, inna qa wanita ḏ Yaḥya nni umi qesseɣ azeǧif, aqa itwasekkar-d zi ȓmewṯ! Hirudiya ṯenḍar ḏayes ṯiṭṭawin ṯrezzu aṯ tneɣ walakin war ṯzemmar. Mayemmi? Ȓaḥeqqac Hirudus iteggweḏ zi Yaḥya. Issen belli netta ḏ ijjen n uryaz iǧa nican, ḏ amqeddes. Iḥemma-ṯ Hirudus, iteƹjib-as xmi itḥeddaṯ walakin itɣima istƹejjib ḏayes aṭṭas. Ṯusa-yas-d lfursa i Hirudiya wami igga uzeǧiḏ Hirudus ȓƹiḏ lmilad i yixef nnes igga amensi i imeqqranen nnes ḏ arruyas n ȓƹaskar ḏ imeqqranen n ṯmurṯ n Ljalil. Ṯuḏef-d yeǧis n Hirudiya ṯecḍeḥ, iƹjeb-as ȓḥaȓ i uzeǧiḏ ḏ inewjiwen nnes. Inna-as uzeǧiḏ i ṯḥenjirṯ nni: "Ttar-ayi min ṯexseḏ, aḏam ṯ uceɣ." Ijjuǧ-as inna-as: "Min ḏayi ɣa ṯettareḏ aḏam ṯ uceɣ, waxxa azyen n lmemlaka inu." Ṯeffeɣ ṯenna-as i yemmas: "Min ḏas ɣa ttareɣ?" Ṯenna-as yemmas: "Rezzuɣ azeǧif n Yaḥya." Ȓexddenni ṯeḏweȓ ḏeɣya ɣar uzeǧiḏ, ṯettar zzayes ṯenna-as: "Ȓexxu xseɣ aḏayi ṯuceḏ ḏa azeǧif n Yaḥya x ssiniyyeṯ!" Ixeyyeq uzeǧiḏ aṭṭas walakin igga-as array ȓaḥeqqac ijjuǧ-as zzaṯ i inewjiwen nnes. Ȓexddenni azeǧiḏ issekk ij uƹessas ɣar ȓeḥbes, yumar-iṯ ḥima aḏ d yawi azeǧif n Yaḥya. Iruḥ uƹessas nni iqess azeǧif n Yaḥya ḏi ȓeḥbes. Yuwi-ṯ-iḏ x ssinniyeṯ, yuca-as-ṯ i ṯḥenjirṯ nni, ṯaḥenjirṯ nni ṯuca-as-ṯ i yemmas. Wami sȓin imeḥḍaren n Yaḥya manaya, usin-d ysin ddat nnes ggin-t ḏeg unḍeȓ. Munen arrusul ak Ƹisa ƹawḏen-as x marra min ggin ḏ marra min seȓmaḏen. Aṭṭas n yiwḏan tasen-d traḥen. Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes war ufin ȓweqṯ waxxa aḏ ccen. X manaya inna-asen: "Araḥem-d waḥeḏwem ɣar yijjen n umcan ixȓa aḏ ṯreyyḥem cwayt." Ruḥen waḥeḏsen ḏi ṯɣarrabut ɣar yijjen n umcan ixȓa. Ẓrin-ṯen aṭṭas n yiwḏan wami gguren. Ƹeqȓen-ṯen ffɣen ḏeɣya zi marra ibilajen nni tazzȓen marra ḏinni x iḍaren, izwaren-asen ɣar umcan nni. Wami d iḍra Ƹisa zi ṯɣarrabut yufa ḏinni ȓɣaci nni, qqsen-as minzi ggin amecnaw iḥuȓiyen war ɣarsen ca uw ṯen ɣa yarewsen. Ibḏa iseȓmaḏ-asen aṭṭas n ṯmesȓayin. Wami iƹḏu ȓḥaȓ, qarrben ɣares imeḥḍaren nnes nnan-as: "Ȓweqṯ ṯeƹḏu, amcan-a ḏ ȓexȓa waha. Sekk iwḏan-a ɣar ȓedcuraṯ ḏ ṯuḏrin yuḏsen bac aḏ d sɣen min ɣa ccen." Yarra xasen Ƹisa inna-asen: "Ucem-asen kenniw min ɣa ccen." Nnan-as: "Ma a nraḥ neccin a d nseɣ aɣrum s miyyatayen n ṯpeyyasin n nnuqarṯ, aḏasen ṯ nuc aḏ ccen?" Inna-asen: "Cḥaȓ ɣarwem n uɣrum? Ruḥeṯ aḏ texzarem." Ruḥen ufin cḥaȓ nnan-as: "Ɣarneɣ xemsa n ṯxebbazin ḏ ṯnayen n iseȓman." Ikkar Ƹisa yumar-iṯen ḥima aṯen sɣimen marra ḏ lfirqaṯ x arbiƹ aziza. Ȓexddenni qqimen ḏ lfirqaṯ xemsin xemsin, miyya miyya. Iysi xemsa nni n ṯxebbazin ḏ ṯnayen nni n iseȓman iysi ṯiṭṭawin nnes ɣar ujenna uca icekkar Arebbi. Irza aɣrum nni yuca-asen-ṯ i imeḥḍaren nnes ak ṯnayen n iseȓman nni ḥima aṯen ferqen x yiwḏan nni marra. Ccin jjiwnen marra. Ȓexddenni ysin ṯenƹac n ṯeqrabin ƹemmarent s uɣrum iceṭṭen ak iseȓman. Lƹadad n yinni iccin aɣrum nni niṯni xemsaȓaf n iryazen. Ȓexddenni Ƹisa isney imeḥḍaren nnes ḏi ṯɣarrabut bac aḏ zwan ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar ɣar ubilaj n Bayt Ṣayda, netta itemsafaḍ x ȓɣaci. Wami xasen imsafaḍ, netta iruḥ ɣar uḏrar aḏ iẓẓaǧ. Ɣar ṯmeddiṯ ṯaɣarrabut aqat ḏi ȓweṣt n ȓebḥar, netta aqaṯ ḏi ȓbarr waḥḏes. Iẓri-ṯen tqeddafen, tƹeddaben minzi arriḥ itṣuḍ-d zi jjiheṯ nneɣni. Ƹȓayen iqarreb-d ȓefjar, iruḥ Ƹisa ɣar imeḥḍaren nnes iggur x iḍaren x waman n ȓebḥar ixes aṯen iƹḏu. Wami ṯ ufin iggur x iḍaren x waman n ȓebḥar, tɣir-asen ḏ ȓexyaȓ bḏan snekkaren ṯɣuyyeṯ. Marra ẓrin-ṯ ggwḏen. Walakin ḏeɣya inna-asen: "Ahnam! Aqa ḏ nec, war teggwḏem ca!" Inya akiḏsen ḏi ṯɣarrabut, irsa arriḥ. Tƹejjben aṭṭas ḏi nnefs nsen mizi tuɣa war fhimen ca lmuƹjiza nni n uɣrum, uȓawen nsen twaqsḥen. Iẓwa Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes ȓebḥar, uwḍen ɣar ṯmurṯ n Ganisarat qqnen ḏinni ṯaɣarrabut. Wami ḍrin zi ṯɣarrabut, ȓexddenni ayṯbab n ṯmurṯ nni ƹeqȓen Ƹisa. Tazzȓen-d zi ṯamurṯ nni marra, bḏan tawin-d imehȓac x ṯassuṯ ɣar mani sȓin iqqim netta. Mani ma yuḏef ɣar ibilajen niɣ ɣar ṯneddam niɣ ɣar ȓkampawaṯ, iwḏan srusan imehȓac ḏi ȓeswaq. Tettaren-as aṯen ijj aḏ ḥaḏan ɣir ṭṭarf n warruḍ nnes. Ṣafi marra yinni ṯ iḥaḏan genfan. Ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ can imseȓmaḏen n ccariƹa zi Lquds munen-d x Ƹisa. Ẓrin can imeḥḍaren nnes tetten aɣrum bȓa ma aḏ sirḏen ifassen, iƹni bȓa ma aḏ ggen ȓuḍu nni. Ȓaḥeqqac ifarrisiyen ḏ marra Ayṯ-Israʼil meȓa war sirḏen ca ifassen nsen war tetten ca, minzi ṭṭfen aṭṭas ḏi lƹadaṯ n ȓejḏuḏ nsen. Meȓmi ma d ḏewwȓen zi ssuq, meȓa war sirḏen ca ataf war tetten ca. Aṭṭas n ȓeḥwayej nneɣni iy ḏeffaren, ȓemḏen-ṯen teṭṭfen-ṯen u ṣafi, amecnaw asireḏ n ȓkisan ḏ iɣarrafen ḏ ȓeqcuƹ n nneḥḥas ḏ ṯassuṯ. Sseqsan-ṯ ifarrisiyen ḏ can imseȓmaḏen n ccariƹa nnan-as: "Mayemmi imeḥḍaren nnec war teggen ca lƹadaṯ n ȓejḏuḏ nneɣ? Mayemmi war siriḏen ca ifassen nsen qbeȓ ma aḏ ccen aɣrum?" Inna-asen Ƹisa: "A lmunafiqin! Qa nnabi Icaƹya inna ȓḥaqq wami xawem issiweȓ ḏeg yijjen n zman: <Ccaƹb-a itweqqar-ayi s uqemmum waha, maca uȓ nnes iggwej xafi. Iwḏan-a ƹebbḏen-ayi ḏi ȓxawi, ȓaḥeqqac seȓmaḏen ṯimesȓayin iǧan ḏ ȓuṣiyaṯ n bnaḏem waha.> Kenniw ṯejjim ȓuṣiyeṯ n Arebbi, ṯeṭṭfem ḏi lƹadaṯ n yiwḏan u ṣafi." Inna-asen ƹaweḏ: "Iwa! Tbeṭṭaȓem ȓuṣiyeṯ n Arebbi ḥima aḏ qqiment lƹadaṯ nwem! Musa, min inna? Inna: Weqqar babac ḏ yemmac. Aqa wenni ɣa yukkaren babas niɣ ḏ yemmas, ataf itxeṣṣa-yas aḏ immeṯ. Ammu kenniw ṯbeddȓem ȓmaƹna n wawaȓ n Arebbi ḥima aḏ teggem mammec ḏawem iƹjeb ȓḥaȓ s lƹadaṯ nwem iy ṯȓemḏem. Teggem aṭṭas n ṯmesȓayin amecnaw ṯina." Iȓaɣa-d Ƹisa ƹaweḏ x ȓɣaci-ya inna-asen: "Ṣennṭeṯ ɣari marra iḏwem, fehmeṯ: Ma ḏinni ca n ṯmesȓayṯ itaḏfen ḏi bnaḏem zi barra tḥarram-iṯ? Lla, walu. Aqa min d iteffɣen zi bnaḏem aqa ḏ manayenni iy ṯ itḥarramen. {Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan!}" Wami ijja ȓɣaci, yuḏef ɣar ṯeddarṯ. Sseqsan-ṯ imeḥḍaren x ȓmaƹna-ya min texs aḏ tini. Inna-asen: "Uȓa ḏ kenniw ƹaḏ war ṯefhimem ca? Ma war ṯessinem belli marra min itaḏfen ḏi bnaḏem zi barra war ṯ itḥarrim ca? Minzi war itiḏef ca ɣar wuȓ nnes; Lla, itraḥ ɣar uƹeddis iteffeɣ zi ddat." (S manaya Ƹisa yarra marra lmakla ḥalal.) Inna-asen: "Walakin min d iteffɣen zeg uqemmum n bnaḏem ḏ manaya itḥarramen bnaḏem. Mayemmi? Ȓaḥeqqac zi ḏaxeȓ iƹni zeg wuȓ n bnaḏem iy zi d tekkant lʼafkar ṯiƹeffanin ḏ lfasad ḏ ṯukkarḏa ḏ ṯmenɣiwṯ ḏ zzna ḏ ṭṭmaƹ ḏ ccarr ḏ ȓbaṭeȓ ḏ ixarwiḍen ḏ ȓeqbaḥeṯ ḏ ṯiṭṭawin n yiwḏan ḏ ttakebbur ḏ ṯubuhȓiya. Marra ṯimesȓayin-a ṯiƹeffanin teffɣent-id zi ḏaxeȓ n bnaḏem tḥarrament bnaḏem." Ikkar Ƹisa yuyur ssenni iruḥ ɣar jwayeh n ṯendint n Ṣur yuḏef deg yijjen n ṯeddarṯ. Irezzu war itessen ḥadd belli aqaṯ ḏinni walakin iwḏan arrin-d ȓexbar. Ḏinni ijjen n ṯemɣarṯ yeǧis ḏayes jjenn ḏ aƹeffan. Wami d ṯarra ȓexbar ḏeɣya ṯusa-d ɣar Ƹisa ṯewḍa-yas ɣar iḍaren nnes. Ṯamɣarṯ nni ḏ ṯayunaniṯ, lʼaṣel nnes zi Surya Finiqya. Ṯettar zzayes aṭṭas ḥima aḏ isufeɣ jjenn nni aƹeffan zeg yeǧis. Inna-as Ƹisa: "Ejj baƹda iḥenjiren aḏ jjawnen. Maci maƹqul aḏ itwakkes uɣrum n iḥenjiren aḏ imenḍar i iqzinen." Ṯarra xas ṯemɣarṯ nni ṯenna-as: "Ɣarek ȓḥaqq a Siḏi, walakin uȓa ḏ iqzinen nni iǧan swadday n ṭabȓa tetten ifetwitten n uɣrum ig itweṭṭan zeg iḥenjiren." Inna-as Ƹisa: "Ƹlaḥsab awar-a iy ṯenniḏ cem, ruḥ aqa jjenn nni iffeɣ zeg yeǧim." Wami ṯeḏweȓ ɣar ṯeddarṯ nnes, ṯufa yeǧis ṯezzeȓ ḏi ṯassuṯ nnes iffeɣ zzayes jjenn nni. Iffeɣ Ƹisa ƹaweḏ zi jwayeh nni n Ṣur ikka x ṯmurṯ n Ṣayda, iruḥ ɣar ȓebḥar n Ljalil ḏ lʼiqlim nni umi qqaren Dikaplis. Uwin-as-d ijjen n uḏehcur ḏ azeynun, ttaren i Ƹisa axas isers fus nnes. Isbeƹƹed-iṯ Ƹisa x ȓɣaci ɣar yijjen n jjiheṯ nneɣni, igga iḍuḍan nnes ḏeg imejjunen n uryaz nni. Issusef Ƹisa, iḥaḏa-yas iȓes nnes. Iysi ṯiṭṭawin nnes ɣar ujenna issuḥreṯ inna: "Ifataḥ!" (Awaȓ-a ixes aḏ yini twarzmen.) Ȓexddenni iy genfan imejjunen nnes iḍȓeq iȓes nnes, ibḏa issawaȓ nican. Iweṣṣa-ṯen inna-asen war tƹawaḏem manaya i ḥadd. Walakin niṯni mecḥaȓ ma iweṣṣa-ṯen txebbaren xas aṭṭas. Tƹejjben aṭṭas nnan: "Marra min itegg ḏ aṣebḥan. Itarra ḥetta ḏ iḏehcuren tesȓan, ḥetta ḏ izeynunen ssawaȓen." Ḏi ȓiyyam nni, munen-d xas ƹaweḏ ȓɣaci aṭṭas u niṯni war ɣarsen min ɣa ccen. Iȓaɣa-d Ƹisa i imeḥḍaren nnes inna-asen: "Nec qqsen-ayi yiwḏan-a. Ṯeȓtiyyam zeg wami aqaṯen akiḏi war ɣarsen ca min ɣa ccen. Meȓa ssekkeɣ-ṯen ɣar ṯuḏrin nsen war ccin ca ataf aḏ sexfen ḏeg ubriḏ, ḏinni ca zzaysen usin-d zi ȓeggwaj." Nnan-as imeḥḍaren nnes: "Ḏi ȓexȓa-ya mani ɣa naf aɣrum iy zi ɣa nsecc qaƹ lƹadad-a n yiwḏan?" Inna-asen Ƹisa: "Cḥaȓ ɣarwem n uɣrum?" Nnan-as: "Ɣarneɣ sebƹa n ṯecnifin." Yumar Ƹisa ȓɣaci nni aḏ qqimen ḏi ṯmurṯ. Iṭṭef sebƹa nni n ṯecnifin icekkar Arebbi, irzi-ṯent yuci-ṯent i imeḥḍaren nnes aṯent ferqen x yiwḏan nni. Ȓexddenni ferqen-ṯent. Ɣarsen ḏinni ƹaweḏ ȓebƹaḍ n iseȓman ḏ imezyanen. Ƹisa icekkar Arebbi inna-asen: "Ferqem uȓa ḏ yina x yiwḏan-a." Ccin jjiwnen, ceṭṭent sebƹa n ṯeqrabin ƹemmarent s iȓeqquzen. Tuɣa ḏinni can arbeƹaȓaf n yiwḏan. Ssenni imsafaḍ xasen uyuren. Ȓexddenni inya Ƹisa ḏeg yijjen n ṯɣarrabut ak imeḥḍaren nnes iruḥ ɣar jwayeh n Dalmanyuṯa. Usin-d ɣares ȓḥizeb n ifarrisiyen bḏan tmenɣan akiḏes, ttaren zzayes ijjen n lƹalama ṯameqqrant zeg ujenna bac aṯ jarrben. Iḥreq wuȓ nnes aṭṭas inna-asen: "Mayemmi iwḏan n ȓweqṯ-a tettaren lƹalama ṯameqqrant? Aqa tesȓam ȓḥaqq: Iwḏan n ȓweqṯ-a war ḏasen ticc bu lƹalama ṯameqqrant, qaƹ." Ijji-ṯen Ƹisa inya ḏi ṯɣarrabut iruḥ ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar. Imeḥḍaren ttun aɣrum war ṯ ysin ca, ɣarsen ɣir ijjen n ṯecnifṯ waha ḏi ṯɣarrabut. Iweṣṣa-aṭen Ƹisa inna-asen: "Cuf! Ḥḍam ixef nwem zeg untun n ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ untun n uzeǧiḏ Hirudus." Bḏan ssawaȓen jarasen nnan qa neccin war ɣarneɣ ḏanita bu uɣrum. Issen Ƹisa minxef tuɣa ssawaȓen inna-asen: "Mayemmi ṯeqqarem jarawem war ɣarneɣ bu uɣrum? Ma ƹaḏ war ṯessinem? Ma ƹaḏ war ṯefhimem? Uȓawen nwem, ma twaqsḥen niɣ? Ɣarwem ṯiṭṭawin, ma war twiȓim ca niɣ? Ɣarwem imejjunen, ma war tesȓim ca niɣ? Ma war ṯeƹqiȓem ca niɣ? Wami rziɣ xemsa nni n ṯecnifin i xemsaȓaf nni n yiwḏan, mecḥaȓ n ṯeqrabin iy ṯeccurem s iȓeqquzen iceṭṭen?" Nnan-as: "Ṯenƹac n ṯeqrabin." Inna-asen: "Iwa ƹaweḏ, wami rziɣ sebƹa nni n ṯecnifin i arbeƹaȓaf nni n yiwḏan, mecḥaȓ n ṯeqrabin iy ṯeccurem s iȓeqquzen iceṭṭen?" Nnan-as: "Sebƹa n ṯeqrabin." Inna-asen: "Ma ƹaḏ war ṯefhimem ca?" Wami uwḍen ɣar ubilaj n Bayt Ṣayda, uwin-as-d ijjen n uḍarɣaȓ i Ƹisa ttaren zzayes aṯ iḥaḏa. Iṭṭef aḍarɣaȓ nni s ufus isufeɣ-iṯ ɣar barra n ubilaj nni. Issusef-as x ṯiṭṭawin nnes igga xas ifassen nnes inna-as: "Ma twaȓiḏ can ȓḥajeṯ ma lla?" Ixzar inna-as: "Twaȓiɣ iwḏan ggin am ȓcejjur gguren-d." Igga xas ƹaweḏ ifassen nnes x ṯiṭṭawin n uḍarɣaȓ nni. Ṣafi igenfa, ṯiṭṭawin nnes nurzment ibḏa itwaȓa mliḥ. Issekk-iṯ ɣar ṯeddarṯ nnes inna-as: "War trewwaḥ ca ɣar ubilaj n Bayt Ṣayda." Iruḥ Ƹisa netta ḏ imeḥḍaren nnes ɣar ȓedcuraṯ n ṯendint n Qayṣariya n Filippas. Gguren x ubriḏ isseqsa imeḥḍaren nnes inna-asen: "Min xafi qqaren yiwḏan?" Arrin xas nnan-as: "Ijjen iqqar cek ḏ Yaḥya, ijjen iqqar cek ḏ Ilyas, ijjen iqqar cek zi lʼanbiya." Inna-asen Ƹisa: "Y kenniw, min ḏayi d tarram nec?" Indeq-d Buṭrus inna-as: "Cek ḏ Lmasiḥ." Iƹȓem-asen Ƹisa inna-asen: "War qqarem ca manaya xafi i ḥadd." Ibḏa iseȓmaḏ-iṯen inna-asen: "Aqa Mmis n bnaḏem itxeṣṣa-yas aḏ itwaƹeddeb x waṭṭas n ṯmesȓayin, aṯ ƹiffen imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Aṯ nɣen, wis ṯeȓtiyyam aḏ d ikkar zi ȓmewṯ." Issiweȓ akiḏsen nican x manaya. Isbeƹƹeḏ-iṯ Buṭrus inha-ṯ. Walakin Ƹisa ineqȓeb ɣares ixzar ɣar imeḥḍaren nnes, inha Buṭrus inna-as: "Aggwej xafi ɣar ḏeffar a Cciṭan! Cek war tfekkareḏ ca amecnaw Arebbi; Lla, cek tfekkareḏ amecnaw bnaḏem." Iȓaɣa-d x imeḥḍaren nnes ḏ ȓɣaci inna-asen: "Wenni ixsen aḏayi iḏfar nec, labud aḏ ismeḥ ḏeg yixef nnes aḏ ikessi ṣṣalib nnes minxef ɣa iƹeddeb aḏayi iḏfar. Ȓaḥeqqac wenni ixsen aḏ isenjem ṯuḏarṯ nnes ataf at ixsar. Wenni iy ɣa ixsaren ṯuḏarṯ nnes x ssabab inu ḏ ssabab n Lʼinjil ataf at isenjem. Mizi ɣa ṯenfeƹ bnaḏem meȓa irbeḥ ddunect-a qaƹ, wa ixsar ȓaƹmar nnes? Cuf, bnaḏem war izemmar aḏ ibeddeȓ walu ḏeg umcan n ȓaƹmar nnes. Wenni xafi ɣa iƹeffaren nec niɣ aḏ iƹeffar x wawaȓ inu ḏi zman-a aƹeffan ixeddƹen Arebbi, ataf axas iƹeffar Mmis n bnaḏem xmi d ɣa yas s lƹaḍama n Babas ak lmalaʼikaṯ iqeddsen. Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ȓebƹaḍ zeg yinni iǧan ḏa akiḏi war tmettin ca aȓ ɣa ẓren ȓmulk n Arebbi yusa-d s jjheḏ." Ṯeƹḏu settiyyam, Ƹisa yuwi akiḏes Buṭrus ḏ Yaƹqub ḏ Yuḥanna yuwi-ṯen waḥeḏsen ɣar yijjen n uḏrar yuƹȓa. Ḏinni zzaṯ i ṯiṭṭawin nsen iḏweȓ am yijjen n nnur. Iḏweȓ warruḍ nnes ḏ acemȓaȓ ireqq, war izemmar uȓa ḏ ijjen x ṯmurṯ aḏ yarr arruḍ ḏ acemȓaȓ am wenni. Imeḍhar-asen-d ḏinni nnabi Ilyas ḏ nnabi Musa. Twaȓan-ṯen ssawaȓen ak Ƹisa. Indeq-d Buṭrus inna-as i Ƹisa: "A Siḏi, ḏ aṣebḥan akiḏec neqqim ḏanita. Neccin a negg ṯȓaṯa n iqiḍan, ijjen i cek, ijjen i Musa, ijjen i Ilyas." Buṭrus tuɣa ifaja, war yufi ca min ɣa yini, niṯni ggwḏen. Yusa-d ijjen n useynu ihwa-d xasen. Ṯendeq-d zzayes ijjen n ṯmijja ṯenna-asen: "Qa ḏ wanita ḏ Mmi iƹizzen, ṣennṭeṯ ɣares." Wami xzaren imeḥḍaren ammu ḏ wammu, ƹlaɣafla war akiḏsen ufin ḥadd illa Ƹisa. Wami d hewwan zeg uḏrar iweṣṣa-ṯen Ƹisa inna-asen: "War tƹawaḏem i ḥadd min ṯeẓrim aȓ d ɣa ikkar Mmis n bnaḏem zi ȓmewṯ." Jjin awaȓ nni jarasen, ssiwȓen ak wayawya nnan: Kifac, min ixes aḏ yini aḏ d ikkar zi ȓmewṯ? Sseqsan-ṯ imeḥḍaren nnes nnan-as: "Mayemmi imseȓmaḏen n ccariƹa qqaren itxeṣṣa nnabi Ilyas aḏ d yas netta ḏ amezwaru?" Inna-asen Ƹisa: "Ḏ ṣṣaḥ itxeṣṣa aḏ d yas Ilyas ḏ amezwaru aḏ iƹḏeȓ kuȓci. Walakin mayemmi iqqar Lkitab belli itxeṣṣa-yas i Mmis n bnaḏem aḏ itwaƹeddeb, aṯ ƹiffen? Aḏawem iniɣ: Aqa Ilyas nni yusa-d, xeḏmen ḏayes min xsen mammec xas yura ḏi Lkitab." Ƹisa ḏ yinni akiḏes dewȓen-d ɣar imeḥḍaren ufin ḏinni ȓɣaci ḏ ameqqran munen-d xasen. Ufin ƹaweḏ can imseȓmaḏen n ccariƹa tmenɣan ak imeḥḍaren nni. Wami ẓrin Ƹisa, marra ȓɣaci nni ḏehcen uzzȓen ɣares axas seǧmen. Inna-asen Ƹisa: "Minxef tmenɣam?" Indeq-d yijjen zi ȓɣaci nni inna-as: "A Lmuƹallim, aqa uwiɣ-ac-d mmi ḏayes jjenn ḏ azeynun. Mani ma iṭṭef-iṯ iɣeṭṭaȓ-iṯ ɣar ṯmurṯ, isufuɣ-d netta kuffu zeg uqemmum nnes itɣeẓẓaẓ ṯiɣmas nnes iḏewweȓ war itenhezzi. Ttareɣ zeg imeḥḍaren nnec azzayes sufɣen jjenn nni walakin niṯni war ḏas zemmaren ca." Yarra xasen Ƹisa inna-asen: "A iwḏan n ȓweqṯ-a iy ḏi war iǧi bu lʼiman! Mecḥaȓ iy kiḏwem ɣa qqimeɣ u mecḥaȓ ḏawem ɣa ṣbareɣ? Awim-ayi-ṯ-id i nec." Uwin-ṯ-id ɣar Ƹisa, jjenn nni yallah iẓra Ƹisa iserjiji aḥenjir nni iwḍa ɣar ṯmurṯ, iterjiji itekk-as-d kuffu zeg uqemmum. Inna-as Ƹisa i babas n uḥenjir nni: "Mecḥaȓ zeg wami iy ḏayes manaya?" Inna-as: "Zeg wami iǧa ḏ amezyan. Aṭṭas n ṯwaȓaṯin ineṭṭar-iṯ ḏi ṯmessi niɣ ḏeg waman bac aṯ ineɣ. Cek meȓa ṯzemmareḏ, ƹawen-aneɣ rḥem-aneɣ." Inna-as Ƹisa: "Mayemmi iy ɣa ṯiniḏ meȓa zemmareɣ? Iwa wenni yumnen izemmar i kuȓci." Ȓexddenni issiweȓ s jjheḏ babas n uḥenjir nni inna-as: "Nec umneɣ! Ƹawen lʼiman inu ḏ uqlil." Wami yufa Ƹisa ȓɣaci ḏeɣya munen-d xas, isbedd jjenn nni aƹeffan inna-as: "A jjenn azeynun a jjenn aḏehcur, tamareɣ cek ffeɣ zzayes war ḏayes taḏaf ca ƹemmarṣ ƹaweḏ!" Isnekkar ṯɣuyyeṯ jjenn nni iserjiji aḥenjir nni aṭṭas ȓexddenni iffeɣ zzayes. Aḥenjir nni iḏweȓ axmi immuṯ, nnan aṭṭas n yiwḏan aqa immuṯ ṣafi. Walakin Ƹisa iṭṭef-iṯ zeg ufus nnes isbedd-iṯ ikkar. Yuḏef Ƹisa ɣar ṯeddarṯ, sseqsan-ṯ imeḥḍaren nnes waḥḏes nnan-as: "Mayemmi zaƹma neccin tuɣa war nzemmar aṯ nsufeɣ?" Yarra xasen inna-asen: "Nnuƹ n jjenn-a aṯ nsufeɣ ɣir s ṯẓaǧiṯ." Ruḥen kkin ssenni x ṯmurṯ n Ljalil. Ƹisa war ixes ḥadd aḏ issen aqaṯen ḏinni minzi irezzu aḏ iseȓmaḏ i imeḥḍaren nnes. Inna-asen: "Mmis n bnaḏem aḏ itwasellem ɣar ifassen n yiwḏan. Aṯ nɣen, nhar wis ṯeȓtiyyam menbaƹd i ȓmewṯ nnes aḏ d ikkar." Walakin niṯni war fhimen ca i wawaȓ nni, ggwḏen aṯ sseqsan x min ḏasen inna. Usin-d ɣar ubilaj n Kafernaḥum. Aqaṯen ḏi ṯeddarṯ isseqsa imeḥḍaren nnes inna-asen: "Minxef tmenɣam ḏeg ubriḏ?" War xas arrin ca seḏḥan minzi tmenɣan x ubriḏ ak wayawya ug iǧan ḏ ameqqran zzaysen. Iqqim, iȓaɣa-d x ṯenƹac nni n imeḥḍaren nnes inna-asen: "Wenni irezzun aḏ iḏweȓ ḏ amezwaru jarawem itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi ḏ aneggaru iƹni ḏ axeddam n marra." Isqarreb-d ɣares ij uḥenjir ḏ amezyan, isbedd-iṯ ḏi ȓwesṭ nsen iḏerreƹ-as inna-asen: "Wenni ɣa iqebȓen can uḥenjir am wanita ƹlaḥsab isem inu, axmi ḏ nec ig iqbeȓ. Wenni ḏayi ɣa iqebȓen, maci ḏ nec ig iqbeȓ; Lla, iqbeȓ wenni ḏayi d issekken." Inna-as Yuḥanna: "A Lmuƹallim, qa neẓra ijjen isufuɣ jnun ƹlaḥsab isem nnec. Neccin nerzu aṯ nesbedd wami war iǧi ca ḏ ameḥḍar akiḏneɣ." Inna-as Ƹisa: "War ṯ sbeddam ca. War izemmar can yijjen aḏ igg lmuƹjiza ƹlaḥsab isem inu ȓexddenni ḏeɣya axafi yini awaȓ ḏ aƹeffan. Wenni war iǧin ca ḍed nneɣ, aqaṯ akiḏneɣ. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni ḏawem ɣa yucen ȓkas n waman ȓaḥeqqac teḏfarem Lmasiḥ ataf aḏ yawi lʼajar nnes war ṯ itḍeyyiƹ ca." Wenni iy ɣa yawin ijjen zeg imezyanen-a iy zzayi itamnen ɣar ȓmuƹṣiyeṯ, ḥsen i netta aḏas cedden ijjen n uzru n ṯsirṯ s usɣun ɣar yiri nnes aṯ nḍaren ḏi ȓebḥar. Cek fus nnec meȓa itsebbab-ac ḏi can ȓefḍiḥeṯ, qess-iṯ zaƹma. Ḥsen i cek aḏ taḏfeḏ jjenneṯ s yijjen n ufus zi meȓa qqimen ɣarek ṯnayen n ifassen aḏ tmenḍareḏ ḏi jahennama ɣar ṯmessi iy war ixessin ca ƹemmarṣ. {Qa ḏinni ikeccawen war tmettin ca, ṯimessi war ṯxessi ca.} Meȓa ḍar nnec itsebbab-ac ḏi can ȓefḍiḥeṯ, qess-iṯ zaƹma. Ḥsen i cek aḏ taḏfeḏ jjenneṯ s yijjen n uḍar zi meȓa qqimen ɣarek ṯnayen n iḍaren aḏ tmenḍareḏ ḏi jahennama. {Qa ḏinni ikeccawen war tmettin ca, ṯimessi war ṯxessi ca.} Meȓa ṯiṭṭ nnec tsebbab-ac ḏi can ȓefḍiḥeṯ, qȓeƹ-it zaƹma. Ḥsen i cek aḏ taḏfeḏ jjenneṯ s yijjen n ṯiṭṭ zi meȓa qqiment ɣarek ṯnayen n ṯiṭṭawin aḏ tmenḍareḏ ḏi jahennama. Qa ḏinni ikeccawen war tmettin ca, ṯimessi war ṯxessi ca. Minzi marra iwḏan aḏ twameǧḥen s ṯmessi. Ȓemȓeḥ ṯṣeǧaḥ, walakin meȓa iruḥ-as lmaḏaq nnes, mamc ḏas ɣa negg aḏas ṯiḏ narr? Aɣarwem ṯiȓi ȓemȓeḥ ḏi nnefs nwem, iȓim ḏi ȓehna ak wayawya." Ikkar Ƹisa iffeɣ ssenni iruḥ ɣar jwayeh n Yahuḏiya ḏ ujemmaḍ-in n yiɣzar n Lʼurdun. Munen-d xas ḏinni ȓɣaci ƹaweḏ, ibḏa iseȓmaḏ-iṯen amecnaw ȓebda. Qarrben-d ɣares can yiwḏan zi ȓḥizeb n ifarrisiyen ḥima aṯ jarrben nnan-as: "Ma ḥalal aḏ iǧef can uryaz i ṯemɣarṯ nnes?" Inna-asen Ƹisa: "Minxef kenniw iweṣṣa Musa?" Nnan-as ifarrisiyen: "Musa ismeḥ i uryaz aḏ yari ṯabrat n waǧaf aḏas t yuc i ṯemɣarṯ nnes aḏas iǧef." Inna-asen Ƹisa: "Musa yura ȓuṣiyeṯ nni i kenniw minzi ɣarwem uȓ iqseḥ. Walakin zeg wami ṯebḏa ddunect Arebbi ixȓeq-d aryaz ḏ ṯemɣarṯ. S manayenni aryaz aḏ ismeḥ ḏi babas ḏ yemmas aḏ imun ak ṯemɣarṯ nnes, aḏ ḏewȓen s ṯnayen iḏsen ḏ ijjen. X manaya war tiȓin ca ḏ ṯnayen; Lla, aḏ iȓin ḏ ijjen. Iḏen, min ismun Arebbi war ṯ isfarreq ca bnaḏem." Ḏi ṯeddarṯ sseqsan-ṯ imeḥḍaren nnes ƹaweḏ x manayenni. Inna-asen Ƹisa: "Marra wenni ɣa iǧfen i ṯemɣarṯ nnes yuwi can yicten nneɣni, ataf izna. Ṯamɣarṯ meȓa ṯeǧef i uryaz nnes ṯuwi can yijjen nneɣni, ataf ṯezna." Uwin-d yiwḏan can iḥenjiren ḏ imezyanen ɣar Ƹisa ḥima aṯen iḥaḏa, walakin ƹarrḍen-asen imeḥḍaren nnes. Iẓra Ƹisa manaya, war ḏas iƹjib bu ȓḥaȓ inna-asen: "Jjem iḥenjiren imezyanen aɣari d asen. War ḏasen tƹarraḍem ca ȓaḥeqqac ȓmulk n Arebbi itiȓi ɣar yinni iy iǧan am yina. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Labud i bnaḏem aḏ yamen s ȓmulk n Arebbi mamc zzayes itamen uḥenjir amezyan. Meȓa lla, ataf bnaḏem nni ƹemmarṣ aḏ yaḏef ḏi ȓmulk n Arebbi." Iḏerreƹ-asen Ƹisa igga xasen ifassen nnes ibarek-iṯen. Ƹisa wami iggur x ubriḏ, yusa-d ɣares ijjen itazzeȓ iwḍa x ifadden zzaṯes inna-as: "A Lmuƹallim aṣebḥan, min ɣa ggeɣ ḥima aɣari ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda?" Inna-as Ƹisa: "Mayemmi ṯeqqareḏ qa nec ḏ aṣebḥan? War iǧi ḥadd ḏ aṣebḥan illa Arebbi waḥḏes. Ṯessneḏ ȓuṣiyaṯ: War neqq, war zenna, war tacar, war cehheḏ bu ẓẓur, war cemmeṯ, weqqar babac ḏ yemmac." Inna-as uryaz nni: "A Lmuƹallim, zeg wami iy ǧiɣ nec ḏ amezyan tweqqareɣ qaƹ manaya." Ixzar ɣares Ƹisa yuḏef-as ɣar wuȓ nnes inna-as: "Qa ṯeqqim-ac ijjen n ȓḥajeṯ war t ṯeggiḏ ca." Inna-as: "Ruḥ zenz marra min ɣarek ḏ agȓa ṣeddeq-iṯ x ȓmusakin aɣarek yiȓi ȓkenz ḏeg ujenna, ȓexddenni araḥ-d cek ḏfar-ayi-d." Wami isȓa i manayenni iruḥ ixeyyeq aṭṭas ȓaḥeqqac ɣares aṭṭas n wagȓa. Ixzar ɣarsen Ƹisa inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Mecḥaȓ iqseḥ xasen x twajar aḏ aḏfen ȓmulk n Arebbi." Ḏehcen imeḥḍaren nnes x wawaȓ nni. Inna-asen Ƹisa ƹaweḏ: "A ṯarwa inu, mecḥaȓ iqseḥ aḏ yaḏef bnaḏem ȓmulk n Arebbi! Aqa isheȓ aḏ iƹḏu ijjen n uȓɣem zi ṯiṭṭ n ṯseynefṯ qbeȓ ma aḏ yaḏef ijjen n ttajar ḏi ȓmulk n Arebbi!" Imeḥḍaren tƹejjben aṭṭas nnan i wayawya: "Xyar, ug izemmaren aḏ injem!?" Ixzar ɣarsen Ƹisa inna-asen: "Iwḏan war zemmaren ca i manaya. Walakin Arebbi wah, izemmar i kuȓci." Indeq-d Buṭrus inna-as: "Aqa neccin nesmeḥ ḏi kuȓci neḏfar-ic!" Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Marra wenni isemḥen ḏi ṯeddarṯ nnes niɣ ḏi ayṯmas niɣ ḏi suyṯmas niɣ ḏi yemmas niɣ ḏi babas niɣ ḏi ṯarwa nnes niɣ ḏeg imarjeƹiwen nnes x ssabab inu nec u ƹlaḥsab Lʼinjil, ataf aɣares ṯiȓi miyya n ṯseqqar zi ṯuḏrin ḏ ayṯmas ḏ suyṯmas ḏ yemmas ḏ ṯarwa nnes ḏ imarjeƹiwen nnes. Aɣares yiȓi uƹeddeb ḏi zman-a, walakin ḏi zman iy d ɣa yasen aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda. Aṭṭas iy iǧan ḏ imezwura aḏ ḏewȓen ḏ ineggura; Yinni iy iǧan ḏ ineggura aḏ ḏewȓen ḏ imezwura." Aqaṯen x ubriḏ tgaƹƹaḏen ɣar ṯendint n Lquds, Ƹisa aqaṯ zzaṯ. Imeḥḍaren nnes ḏehcen, yinni ṯ iḏfaren ggwḏen. Iruḥ yuwi ṯenƹac nni n imeḥḍaren nnes ṯwaȓa nneɣni waḥeḏsen, ibḏa issawaȓ akiḏsen x min ḏas ɣa iweqƹen inna: "Aqa netgaƹƹaḏ ɣar Lquds mani ɣa itwaxḏeƹ Mmis n bnaḏem i arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Axas ḥekmen s ȓmewṯ, aṯ sellmen i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Axas ḍeḥcen, axas ssusfen, aṯ uwṯen s usɣun, aṯ nɣen. Nhar wis ṯeȓtiyyam aḏ d ikkar zi ȓmewṯ." Yaƹqub ḏ Yuḥanna iy iǧan ḏ ṯarwa n Zabadi qarrben ɣar Ƹisa nnan-as: "A Lmuƹallim, nrezzu aḏaneɣ ṯḏebbareḏ min ɣa nettar zzayek." Inna-asen Ƹisa: "Min ṯrezzum aḏawem ḏebbareɣ?" Nnan-as: "Ejj-aneɣ a neqqim ḏi lƹaḍama nnec ijjen x ufusi ijjen x uẓeȓmaḍ nnec." Inna-asen Ƹisa: "Kenniw war ṯessinem ca min ṯettarem. Ma ṯzemmarem aḏ teswem zi ȓkas nni iy zi ɣa sweɣ nec? Niɣ aḏ tɣeḍsem ḏi ȓaƹḏab nni iy ḏi ɣa ɣeḍseɣ nec?" Nnan-as: "Wah, nzemmar-as!" Inna-asen Ƹisa: "Wah, ataf aḏ teswem zi ȓkas nni iy zi ɣa sweɣ nec, aḏ tɣeḍsem ḏi ȓaƹḏab nni iy ḏi ɣa ɣeḍseɣ nec. Walakin aɣimi x ufusi inu niɣ x uẓeȓmaḍ inu war iǧi bu ḏ nec iy ṯ ɣa yucen, aḏ immuc i yinni umi itwassewjeḏ." Ƹecra nni n imeḥḍaren wami sȓin x min rezzun Yaƹqub ḏ Yuḥanna war ḏasen iƹjib ca ȓḥaȓ. Iȓaɣa-yasen-d Ƹisa marra iḏsen inna-asen: "Qa ṯessnem arruyas n ȓegnus ḥekkmen x ccuƹub nsen, yinni imeqqranen zzaysen tzeyyaren xasen. Walakin manayenni itxeṣṣa war itiȓi ca jarawem; Lla, wenni irezzun aḏ iḏweȓ ḏ ameqqran jarawem itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi ḏ axeddam nwem. Wenni irezzun aḏ iḏweȓ ḏ amezwaru jarawem itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi ḏ ismeɣ n marra. Mmis n bnaḏem uȓa ḏ netta war d yusi ca ḥima axas xeḏmen yiwḏan; Lla, netta yusa-d ḥima axasen ixḏem, axasen iṣeddeq ṯuḏarṯ nnes ḥima aḏ isenjem aṭṭas zzaysen." Uwḍen ɣar ṯendint n Ariḥa. Menbaƹd iffeɣ Ƹisa zi Ariḥa ak imeḥḍaren nnes ḏ waṭṭas n ȓɣaci. Ufin ḏinni ijjen n uḍarɣaȓ iqqim ṭṭarf n ubriḏ itettar, qqaren-as Bartimus mmis n Timus. Itesȓa belli Ƹisa Naṣiri iy iƹeddun ssenni ibḏa isnekkar ṯɣuyyeṯ iqqar: "A Ƹisa a Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-ayi!" Zeyyaren xas aṭṭas n yiwḏan qqaren-as sqar. Netta yugi, iqqim isnekkar ṯɣuyyeṯ ƹaḏ s jjheḏ iqqar: "A Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-ayi!" Ibedd Ƹisa inna-asen: "Ȓaɣam-d xas." Ȓaɣan-d x uḍarɣaȓ nni nnan-as: "Fareḥ cek kkar, aqa itȓaɣa-d xak Ƹisa." Ikkes azeǧab nnes inḍar-iṯ, inexḍef ḏeɣya ibedd x iḍaren nnes yusa-d ɣar Ƹisa. Inna-as Ƹisa: "Min ṯexseḏ aḏac ggeɣ?" Inna-as uḍarɣaȓ nni: "A Siḏi, qa nec xseɣ aḏ twaȓiɣ." Indeq-d Ƹisa inna-as: "Ruḥ, qa lʼiman nnec isgenfa-cek!" Ȓexddenni ibḏa itwaȓa iḏfar Ƹisa ḏeg ubriḏ. Wami qarrben ɣar ṯendint n Lquds ɣar ibilajen n Bayt Faji ḏ Bayt Ƹanya zzaṯ i Uḏrar n Zzitun, ikkar Ƹisa issekk ṯnayen zeg imeḥḍaren nnes inna-asen: "Ruḥem ɣar ubilaj-in iy iǧan zzaṯwem. Xmi ɣa ṯawḍem ḏinni, aḏ tafem ij usnus iqqen ƹemmarṣ war xas inyi uȓa ḏ ijjen, fsim-as awim-ṯ-iḏ. Meȓa issiweȓ-d ɣarwem can yijjen inna-awem mayemmi teggem ammu, inim-as qa iḥḏaj-iṯ Siḏiṯneɣ, walakin aḏawem ṯiḏ yarr ḏanita ḏeɣya." Ruḥen ufin ijjen n usnus ḏi zzenqeṯ iqqen ɣar yijjen n ṯewwarṯ, fesyen-as. Nnan-asen ȓebƹaḍ zeg yinni ibedden ḏinni: Min teggem? Mayemmi ṯfessim i usnus-a? Jawben-ṯen ƹlaḥsab mammec ṯen iweṣṣa Ƹisa, uca jjin-ṯen. Uwin-ṯ-iḏ ɣar Ƹisa ggin xas izeǧuba nsen, netta inya xas. Aṭṭas n yiwḏan ssun-as abriḏ s izeǧuba nsen. Ȓebƹaḍ zzaysen qessen zeg imarjeƹiwen ȓefruƹ n ȓcejjur ssun-as zzaysen abriḏ. Yinni igguren zzaṯes ḏ yinni iy ṯ iḏeffaren qqaren: "Lḥamdu i Arebbi! Ssaƹḏ n wanita iy d yusin ƹlaḥsab isem n Siḏi Arebbi. Ssaƹḏ n ȓmulk nni iy d itasen n jeddiṯneɣ Dawed. Lḥamdu i Arebbi yuƹȓan." Yuḏef Ƹisa ɣar ṯendint n Lquds ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil, ixzar min ḏinni marra. Walakin tuɣa iƹḏu ȓḥaȓ, iffeɣ ak ṯenƹac n imeḥḍaren nnes iruḥ ɣar Bayt Ƹanya. Ṯiwecca nnes teffɣen zi Bayt Ƹanya, Ƹisa iǧuz. Iẓra zi ȓeggwaj ijjen n ṯcejjarṯ n ṯazarṯ ḏayes ṯifray, iqarreb ɣares irezzu x ṯazarṯ. Wami ɣares yuweḍ yufa ḏayes ṯifray waha minzi ƹaḏ war d ṯuwiḍ ca ȓweqṯ n ṯazarṯ. Inna-as: "Cem zi ssa aȓ ṯsawent ƹemmarṣ war zzayem itett ḥadd." Imeḥḍaren nnes sȓan-as i min inna. Ṣafi uwḍen ɣar ṯendint n Lquds. Yuḏef Ƹisa ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant ibḏa itazzeȓ x yinni issaɣen ḏ yinni iznuzan ḏinni ḏi ṯemziḏa. Iqȓeb-asen missaṯ n yinni itṣarrafen tmenyaṯ ḏ ȓekrasa n yinni iznuzan iḏbiren. War itijji uȓa ḏ ijjen aḏ ikk x ṯemziḏa meȓa ɣares sseȓƹaṯ. Iseȓmaḏ-iṯen inna-asen: "Ma iqqar Lkitab ma lla belli <Ṯaddarṯ inu aḏ tiȓi ḏ ṯaddarṯ n ṯẓaǧiṯ i marra ȓegnus>? Walakin kenniw ṯarrim-teṯ ḏ ifri n ixewwanen." Sȓin-as arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa, bḏan tfekkaren mammec ṯ ɣa nɣen. Ggwḏen zzayes wami marra ȓɣaci qqimen ḏehhcen s useȓmeḏ nnes. Ɣar ṯmeddiṯ teffɣen ɣar barra n ṯendint. Ɣar sbaḥ zic wami gguren x ubriḏ ẓrin ṯacejjarṯ nni n ṯazarṯ ṯuzeɣ s iẓewran nnes. Ifekkar ḏayes Buṭrus inna-as i Ƹisa: "Xzar a Lmuƹallim, ṯacejjarṯ nni n ṯazarṯ iy ṯexziḏ aqa ṯuzeɣ!" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Amnem zi Arebbi! Aqa tesȓam ȓḥaqq: Meȓa can yijjen inna-as i uḏrar-a: Neqȓeƹ-d cek ssanita ṯmenḍared ḏi ȓebḥar, u ḏeg wuȓ nnes war ḏayes bu ccekk yumen aḏ iwqeƹ manayenni, ataf manayenni aḏ yiȓi. X manaya aḏawem iniɣ: Qaƹ min ɣa ṯettarem i Arebbi ḏi ṯẓaǧiṯ nwem, amnem belli aḏ tiȓi aɣarwem d ṯaweḍ ataf aɣarwem d tiȓi. Kenniw xmi ɣa ṯbeddem aḏ teẓẓaǧem, meȓa ɣarwem ca n lƹadawa ak can yijjen semḥem-as ḥima Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna aḏawem iɣfar ddnub nwem. {Meȓa war ṯsemḥem ca i yiwḏan, Babaṯwem iǧan ḏeg ujenna war ḏawem iɣeffar ca ddnub nwem.}" Ṣafi ḏewȓen ɣar Lquds. Ƹisa iggur ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant, usin-d ɣares arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Kkaren nnan-as: "Cek manis ḏac d ṯekka ssulṭa nni iy zi teggeḏ ṯimesȓayin-a? Wi ḏac yucin ssulṭa nni iy zi ṯent teggeḏ" Ijaweb-iṯen Ƹisa inna-asen: "Uȓa ḏ nec akenniw sseqsiɣ x yijjen n ṯmesȓayṯ. Meȓa ṯjawbem-ayi-d xas, ataf aḏawem iniɣ zi manis ḏayi d ṯekka ssulṭa-ya iy zi teggeɣ ṯimesȓayin-a." Inna-asen Ƹisa: "Yaḥya, man ssulṭa iy zi iṭehhar s waman, ma zi Arebbi ma zeg yiwḏan? Jawbem-ayi-d." Ssiwȓen jarasen nnan: "Meȓa nenna-as ssulṭa nni qa ṯekka-d zi Arebbi, ataf aḏaneɣ yini Ƹisa mayemmi war zzayes ṯuminem? Walakin, meȓa nenna-as ssulṭa nni qa ṯekka-d zeg yiwḏan???" Ggwḏen niṯni zi ccaƹb aḏ inin amenni minzi qaƹ twaȓan belli Yaḥya netta ḏ nnabi. Uca nnan-as i Ƹisa: "Neccin war nessin ca." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Iwa uȓa ḏ nec war ḏawem qqareɣ ca manis ḏayi d ṯekka ssulṭa-ya iy zi teggeɣ ṯimesȓayin-a." Ibḏa Ƹisa issawaȓ akiḏsen s ȓemƹani inna-asen: "Ijjen n ssiyyed iẓẓu aḍiȓ ḏeg yijjen n umarjeƹ nnes. Inneḍ-as-d ȓḥiḍ, igga ḏayes ṯasirṯ uḍiȓ. Ibna ḏayes ijjen n ṯsumƹeṯ i ȓƹasseṯ. Ijja ḏayes ixemmasen ṣafi iruḥ isafar. Wami d yuweḍ ȓweqṯ n uȓqeḍ n uḍiȓ, ikkar issekk ijjen n uxeddam ɣar ixemmasen nni bac aḏas d ucen ȓḥaqq nnes n umarjeƹ n uḍiȓ. Walakin min ggin ixemmasen nni? Ṭṭfen-ṯ uwṯin-ṯ, ssekken-ṯ-id ixwa. Issekk-asen ƹaweḏ ijjen n uxeddam nneɣni, merzen-as ƹedden xas. Issekk-asen ijjen nneɣni, nɣin-ṯ. Issekk-asen inneɣni aṭṭas, ijjen uwṯin-ṯ ijjen nɣin-ṯ. Iqqim-as memmis iƹizzen waḥḏes. Ɣar uneggaru issekk-iṯ ɣarsen inna aqa aḏ ggwḏen memmi. Ixemmasen nni min ggin? Kkaren nnan i wayawya: Aqa wenni iy ɣa iwarṯen! Aṯ nneɣ bac aḏas nawi amarjeƹ-a n uḍiȓ! Ṭṭfen-ṯ nɣin-ṯ, nḍaren-ṯ-iḏ ɣar barra i umarjeƹ uḍiȓ. Iwa, min ḏasen ɣa igg bab n umarjeƹ nni uḍiȓ? Aḏ d yas netta s yixef nnes aḏ ineɣ ixemmasen nni marra aḏ ijj amarjeƹ nni uḍiȓ i inneɣni. Ma ƹemmarṣ war ṯeɣrim min yurin ḏi Lkitab? <Azru iy ƹiffen ibennayen, iwqeƹ ḏeg umcan aṣebḥan ḏi ṯɣemmarṯ n dsas. Ḏ Siḏi Arebbi ig iggin manaya, ḏ ijjen n ȓḥajeṯ ḏ ṯameqqrant!>" Lḥukkam n Ayṯ-Israʼil rezzun aḏ ṭṭfen Ƹisa, walakin ggwḏen zi ccaƹb. Fehmen belli issawaȓ xasen Ƹisa s ȓmaƹna-ya. Jjin-ṯ uyuren ssenni. Kkaren lḥukkam nni ssekken ɣar Ƹisa can ifarrisiyen ḏ can yiwḏan zi ȓḥizeb n uzeǧiḏ Hirudus, rzun aṯ ṭṭfen x ca n wawaȓ nnes. Wami d usin ɣar Ƹisa nnan-as: "A Lmuƹallim qa nessen belli cek nican iy ṯeǧiḏ. War teggwḏeḏ ca zeg yiwḏan ȓaḥeqqac war teggeḏ bu s wuḏemawen. Ṯseȓmaḏeḏ s ȓḥaqq mammec ixes Arebbi a nƹic. Ini-yaneɣ: Ma ṯsemmeḥ ccariƹa nneɣ a nxeǧes ḍḍariba i uzeǧiḏ Qayṣar niɣ lla? Ma ḏas t nxeǧes niɣ lla?" Issen Ƹisa ixarwiḍen nni iy ḏaysen inna-asen: "Mayemmi ḏayi ṯsewjaḏem ṯaxcebṯ? Awim-ayi-d dinar nni n ḍḍariba ḥima aṯ ẓreɣ." Ucin-as-ṯ-iḏ. Inna-asen: "Wi yiȓan teṣwirṯ-a ḏ yisem-a iy ḏayes?" Nnan-as: "N Qayṣar." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Min iǧan n Qayṣar ucem-as-ṯ i Qayṣar. Min iǧan n Arebbi ucem-as-ṯ i Arebbi." Uca qqimen tƹejjben ḏayes. Qarrben-d ɣar Ƹisa can yiwḏan zi ȓḥizeb n iṣadduqiyen (qqaren niṯni belli iwḏan war d tnekkaren ca zi ȓmewṯ). Kkaren nnan-as: "A Lmuƹallim, qa yura-aneɣ Musa aryaz meȓa immuṯ ijja ṯamɣarṯ nnes war kiḏes d ijji bu ṯarwa, ṯajjaȓṯ nni labud at yawi uȓwes nnes bac akiḏes d ijj ṯarwa i wumas nni immuṯen. Neccin tuɣa akiḏneɣ sebƹa n wawmaṯen, imȓec umezwaru immuṯ war d ijji bu ṯarwa. Ṯamɣarṯ nni yuwi-t wis ṯnayen immuṯ war d ijji bu ṯarwa. Amenni ƹaweḏ wis ṯȓaṯa. Amenni ƹaweḏ aȓ wis sebƹa, mmuṯen marra war kis d jjin bu ddurriṯ. Aȓ uneggaru uȓa ḏ ṯamɣarṯ nni ṯemmuṯ. Yum Lqiyama, xmi d ɣa kkaren yinni immuṯen, umi ɣa ṯiȓi ṯemɣarṯ nni? Aqa uwin-t s sebƹa iḏsen." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Kenniw ṯexḍam ȓaḥeqqac war ṯessinem ca Lkitab, war ṯessinem ca uȓa ḏ jjheḏ n Arebbi. Xmi d ɣa kkaren yinni immuṯen iryazen ḏ ṯemɣarin war meǧcen ca war twasmeǧicen ca; Lla, aḏ iȓin amecnaw lmalaʼikaṯ ig iǧan ḏeg ujenna. Walakin cuf, yinni immuṯen aḏ d kkaren zi ȓmewṯ. Ma ƹemmarṣ war ṯeɣrim min yurin ḏi Lkitab n Musa? Ḏi ȓqiṣṣa n uxcab, wami issiweȓ Arebbi ak Musa inna-as qa nec ḏ Arebbi n Brahim, ḏ Arebbi n Isḥaq, ḏ Arebbi n Yaƹqub." Inna-asen Ƹisa: "Netta ḏ Arebbi n yinni iddaren maci n yinni immuṯen. Aqa kenniw ṯexḍam aṭṭas!" Yusa-d ijjen zeg imseȓmaḏen n ccariƹa isȓa-yasen temnaqacen, yufa belli Ƹisa ijaweb-iṯen mliḥ. Ikkar netta inna-as i Ƹisa: "Min ṯeƹna ȓuṣiyeṯ iy iǧan ḏ ṯameqqrant qaƹ ḏi ccariƹa?" Inna-as Ƹisa: "Ȓuṣiyeṯ ṯameqqrant ḏ ṯanita: Ṣennṭeṯ ay Ayṯ-Israʼil, Siḏi Arebbi ḏ lʼilah nneɣ, Siḏi Arebbi ḏ ijjen. Aḏ texseḏ Siḏi Arebbi nnec s marra uȓ nnec, s marra arruḥ nnec, s marra ȓaƹqeȓ nnec, s marra jjheḏ nnec. Ȓuṣiyeṯ wis ṯnayen ḏ ṯanita: Aḏ texseḏ ajjar nnec amecnaw ixef nnec. War ḏinni bu can ȓuṣiyeṯ ktar zi ṯina." Inna-as umseȓmaḏ nni n ccariƹa: "A Lmuƹallim mliḥ, min ṯenniḏ ḏ ȓḥaqq. Siḏi Arebbi ḏ ijjen, war ḏinni uȓa ḏ ijjen illa netta. U ƹaweḏ meȓa bnaḏem itexs Siḏi Arebbi s marra uȓ nnes ḏ ȓaƹqeȓ nnes ḏ jjheḏ nnes aḏ ixes uȓa ḏ ajjar nnes amecnaw ixef nnes, manaya ḥsen zi bnaḏem meȓa iɣareṣ dbiḥeṯ issecmaḍ-it qaƹ ḏi tmessi niɣ aḏ iqeddem mana ktar i Arebbi." Yufa Ƹisa aryaz nni ijaweb-iṯ s ȓefhameṯ, inna-as: "War ṯeggwijeḏ ca aṭṭas x ȓmulk n Arebbi." Ssenni war izƹim ḥadd aṯ isseqsa ƹaḏ ktar. Ƹisa aqaṯ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant iseȓmaḏ ḏinni. Indeq-d inna-asen: "Mayemmi qqaren imseȓmaḏen n ccariƹa qa Lmasiḥ ḏ mmis n Dawed?" Inna-asen: "Qa Dawed inna netta s yixef nnes s Arruḥ iqeddsen: <Siḏi Arebbi inna-as i Siḏi: Qqim-d x ufusi inu, aȓ d ɣa ggeɣ ȓƹaḏyan nnec swadday i iḍaren nnec.> Mammec ɣa yiȓi Lmasiḥ ḏ mmis n Dawed? Netta Dawed iqqar-as i Lmasiḥ A Siḏi." Aṭṭas n ȓɣaci tesȓan-as, farḥen. Iseȓmaḏ-iṯen Ƹisa inna-asen: "Ḥḍam ixef nwem zeg imseȓmaḏen n ccariƹa. Niṯni texsen aḏ uyuren s iseȓhamen nni nsen, texsen axasen seǧmen ḏi ȓeswaq, texsen aḏ qqimen ḏeg imucan imezwura ḏi ṯemziḏawin ḏ ȓefruḥ. Tetten ṯajjaȓin, smeḍharen-d ixef nsen tẓaǧan aṭṭas ḥima aḏ beyynen i yiwḏan belli niṯni ṣebḥen aṭṭas zaƹma. Yina, lḥisab nsen aḏ yiȓi iqṣeḥ aṭṭas!" Iqqim Ƹisa ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant zzaṯ i ṣṣenduq nnes. Iẓra mammec ȓɣaci srusan ṣṣaḏaqa nsen ḏi ṣṣenduq nni. Aṭṭas n twajar teggen ḏinni aṭṭas n tmenyaṯ. Ṯusa-d ijjen n ṯajjaȓṯ ḏ ȓmeskina waha ṯegga ḏinni ṯnayen iṣuldan, iƹni ijjen n frank. Iȓaɣa-d Ƹisa x imeḥḍaren nnes inna-asen: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ṯajjaȓṯ-a ḏ ȓmeskina waha ṯegga ḏi ṣṣenduq ktar zi min ggin marra inneɣni. Minzi marra inneɣni ucin zi min xasen izayḏen ḏ agȓa. Nettaṯ lla, waxxa ḏ ȓmeskina waha ṯṣeddeq marra min ṯeƹȓem." Wami d iffeɣ Ƹisa zi ṯemziḏa ṯameqqrant iqarreb-d ɣares ijjen n zeg imeḥḍaren nnes inna-as: "A Lmuƹallim, xzar izra-ya ḏ ȓebni-ya mecḥaȓ ḏ iṣebḥanen!" Indeq-d Ƹisa inna-as: "Twaȓiḏ ȓebni-ya mecḥaȓ d itas ḏ aṣebḥan, yac? Walakin war ḏa itɣimi uȓa ḏ ijjen n uzru x unneɣni, marra manaya aḏ inehḏem." Wami iqqim Ƹisa ḏeg Uḏrar n Zzitun zzaṯ i ṯemziḏa ṯameqqrant, sseqsan-ṯ Buṭrus ḏ Yaƹqub ḏ Yuḥanna ḏ Andrus waḥḏes nnan-as: "Ini-yaneɣ cek, meȓmi ɣa iwqeƹ manaya? Min ṯeƹna lƹalama nni xmi ƹȓayen ɣa weqƹent marra ṯimesȓayin-a?" Ijaweb-iṯen Ƹisa inna-asen: "Ḥḍam ixef nwem ḥima war kenniw ixeddeƹ ḥadd. Aṭṭas iy d ɣa yasen s yisem inu zaƹma aḏ inin qa nec ḏ Lmasiḥ! Aḏ xeḏƹen aṭṭas n yiwḏan. Xmi ɣa ṯesȓam x lḥuȓub ḏ ȓexbar n lḥurub war teggwḏeṯ ca, labud zi manaya. Walakin ddunect-a ƹaḏ war ṯfenni ca. Dduwla aḏ tehjem x dduwla, lmemlaka aḏ tehjem x lmemlaka. Aḏ yiȓi jjuƹ aḏ iwqeƹ zzinzal ḏeg waṭṭas n imucan. Manaya aḏ yiȓi amecnaw ȓeḥriq amezwaru n ṯemɣarṯ itarwen. Ḥḍam ixef nwem! Akenniw sellmen i lmaḥkamaṯ, akenniw uwṯen ḏi ṯemziḏawin nsen. Aḏ tbeddem zzaṯ i lḥukkam ḏ izeǧiḏen ƹlaḥsab isem inu ḥima axafi ṯcehḏem. Aqa ḏ amezwaru itxeṣṣa aḏ itwabeccar Lʼinjil i marra ȓegnus. Xmi kenniw ɣa awin ḥima akenniw sellmen ɣar ccraƹ, bȓa ma aḏ teysim amnus ḏ amezwaru ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem min ɣa ṯinim; Lla, awaȓen nni iy ɣa ṯinim ḏ Arebbi iy ḏawem ṯen ɣa yucen ḏi ṯsaƹƹat nni. War iǧi bu ḏ kenniw iy ɣa issiwȓen; Lla, aḏ issiweȓ Arruḥ iqeddsen. Umas aḏ isellem umas i ȓmewṯ. Babas aḏ isellem mmis. Ṯarwa aḏ raḥen ḍed i lwalidin nsen, aṯen sellmen i yinni iy ṯen ɣa nɣen. Akenniw ƹiffen marra iwḏan ƹlaḥsab isem inu, walakin wenni ɣa iṣbaren ɣar uneggaru ataf aḏ injem. Xmi ɣa ṯeẓrem <min iǧan ḏ aƹeffan aṭṭas iheddmen>, netta ibedd mani ixeṣṣa war itbeddi ca, ȓexddenni yinni iǧan ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya itxeṣṣa aḏ arewȓen ɣar iḏurar. (A fhem a wenni iɣrin manaya!) Wenni ɣa yiȓin x ṯzeqqa nnes itxeṣṣa-as war ihewwi ca ɣar ṯeddarṯ, war ḏayes itiḏef ca ḥima aḏ iysi can ȓḥajeṯ. Wenni ɣa yiȓin ḏeg umarjeƹ itxeṣṣa-as war iteƹqib ca ɣar ṯeddarṯ aḏ iysi čammir nnes. Ya tamara iy ɣa yiȓin x ṯemɣarin nni s iƹeddisen ḏeg wussan nni ḏ ṯinni issuṭuḍen! Ttareṯ i Arebbi bac manaya war itiȓi ca ḏi ȓmecta. Ḏi ȓweqṯ nni ataf aḏ tewqeƹ ijjen n tamara ḏ ṯameqqrant iy war iweqiƹen ƹemmarṣ zeg wami ṯeǧa ddunect-a iy d ixȓeq Arebbi aȓ ȓexxu, u ƹemmarṣ aḏ tewqeƹ ƹaweḏ. Maƹlik Siḏi Arebbi war isenqis ca ḏi ȓiyyam nni n tamara-ya iy d ɣa yasen, ataf war inejjem uȓa ḏ ijjen. X ssabab n yinni ixḍar Arebbi, ataf aḏ isenqes ȓiyyam nni iy d ɣa yasen. Ssenni meȓa inna-awem can yijjen: Xzarem! Aqaṯ ḏanita Lmasiḥ! Niɣ, Aqaṯ ḏiha! War ṯ tamnem ca. Aqa aṭṭas iy d ɣa imeḍharen s ixarriqen aḏ inin aqa nec ḏ Lmasiḥ niɣ nec zi lʼanbiya. Aḏ ggen lmuƹjizaṯ ḏ ṯimeqqranin ḏ ȓaƹjayeb zaƹma ḥima aḏ xeḏƹen iwḏan. Maƹlik zemmaren iȓi xeḏƹen uȓa ḏ yinni ixḍar Arebbi. Iȓim ƹlabal kenniw! Aqa nec ƹeȓmeɣ-awem x marra manaya qbeȓ ma aḏ iwqeƹ. Menbaƹd i tamara n ȓiyyam nni, ȓexddenni ṯfuct aḏ teḏweȓ ḏ ṯaǧest, ṯaziri war ticc bu ṯfawṯ. Iṯran aḏ d wḍan zeg ujenna, yinni ijehḏen ḏeg ujenna aṯen isenhezz Arebbi. Ȓexddenni iy ɣa ẓren Mmis n bnaḏem ihewwa-d ḏeg useynu s lƹaḍama ḏ jjheḏ nnes imɣaren. Aḏ d issekk lmalaʼikaṯ nnes ɣar arbeƹa n imucan n ṯmurṯ manis d itekk arriḥ: zi ccarq ḏ lɣarb ḏ ljanub ḏ ccamal. Aḏ d ismun yinni ixḍar zi ȓaḥedd n ddunect-a aȓ ȓaḥedd n ujenna. Ȓemḏem ijjen n ȓmaƹna zi ṯcejjarṯ n ṯazarṯ. Ɣir ȓefruƹ nnes aḏ ḥebbben aḏ ggen ṯifray, ataf aḏ tessnem yallah anebḏu iqarreb-d. Amenni uȓa ḏ kenniw. Xmi ɣa ṯeẓrem ṯimesȓayin-a itewqiƹen ataf aḏ tessnem illa manaya yuḏes-d, aqaṯ zzaṯ i ṯewwarṯ. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Yiwḏan n ȓweqṯ-a war tmettin ca aȓ ɣa iwqeƹ marra manaya. Aḏ ifna ujenna ḏ ṯmurṯ, walakin awaȓen inu war fennin ca ƹemmarṣ. Cuf, nhar nni niɣ ṯsaƹƹat nni war t issin uȓa ḏ ijjen, lla lmalaʼikaṯ ḏeg ujenna uȓa ḏ Mmis. Issen-it ɣir Baba waḥḏes. Ḥḍam ixef nwem, iȓim ƹlabal ȓaḥeqqac war ṯessinem ca meȓmi d ɣa ṯas ȓweqṯ nni. Nhar nni aḏ yiȓi am yijjen n ssiyyed irezzu aḏ isafer. Iffeɣ zi ṯeddarṯ nnes, ixeddamen nnes ikellef-iṯen x wagȓa nnes kuȓ ijjen x ȓxeḏmeṯ nnes. Iweṣṣa aƹessas n ṯewwarṯ aḏ iqqim ifaq. X manaya faqem baƹda, qa war ṯessinem meȓmi d ɣa iḏweȓ bab n ṯeddarṯ. War ṯessinem ma ag uƹecci niɣ ɣar ȓwesṭ n ǧiȓeṯ niɣ xmi ɣa idden uyaziḍ niɣ ɣar ȓefjar. Ɣarwem aḏ d yas ƹlaɣafla akenniw yaf ṯeṭṭṣem! Min ḏawem qqareɣ, qqareɣ-ṯ i marra: Iȓim ƹlabal!" Iqqim-as yumayen i Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil ḏ ȓƹiḏ nni umi qqaren Ȓƹiḏ n Ṯefḍirṯ. Arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa rezzun mammec ḏas ɣa ggen ḥima aḏ ṭṭfen Ƹisa s ṯeḥraymiṯ aṯ nɣen. Nnan jarasen: "Itxeṣṣa war ṯ nteṭṭef ca ḏi Ȓƹiḏ ḥima ccaƹb war itegg ca lfawḍa." Ƹisa aqaṯ ḏeg ubilaj n Bayt Ƹanya ḏi ṯeddarṯ n yijjen qqaren-as Simƹan bu-jḏam. Wami iqqim ḏinni itett, ṯqarreb-d ɣares ijjen n ṯemɣarṯ ɣares ijjen n ṯzeyyat ḏayes aman n lwarḏ iṣfan, iɣȓan s waṭṭas. Ṯerzem-it ṯferreɣ-as-ṯen x uzeǧif nnes. Can iḏsen zzaysen iqess-asen ȓḥaȓ nnan jarasen: "Mayemmi qaƹ aḍeyyeƹ-a n waman n lwarḏ? Ataf aman nni iȓi menzen s yijjen n ttaman ḏ ameqqran ktar zi ṯeȓtmiyya n ṯpeyyasin n nnuqarṯ aḏ mmucent i imesƹan!" Qqimen niṯni nehhan-t aṭṭas. Inna-asen Ƹisa: "Ejjem-t! Mayemmi t ṯesxeyyaqem? Aqa min ḏayi ṯegga ḏ aṣebḥan aṭṭas. Imesƹan aqaṯen akiḏwem ȓebda. Meȓmi ma ṯexsem ṯzemmarem aḏaysen ṯeggem ȓxir, nec war kiḏwem tɣimiɣ ca i ȓebda. Ṯegga min xas. Ṯferreɣ-ayi aman-a n lwarḏ x ddat inu ḥima aḏayi ṯsewjeḏ i ṯenḍeȓṯ inu. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Mani ma yuweḍ Lʼinjil ḏi ddunect-a amen-ṯekmaȓ, ataf aḏ ƹawḏen x ṯemɣarṯ-a ḏ min ḏayi ṯegga am yijjen n ḏikra xas." Uca ikkar Yahuḏa Isxaryuṭi wenni zi ṯenƹac n arrusul iruḥ netta ɣar arruyas n ȓfuqaha ḥima aḏasen izzenz Ƹisa. Sȓin manaya farḥen weƹḏen-ṯ aḏas ucen tmenyaṯ. Ssenni irezzu Yahuḏa lfurṣa mammec iy ɣa igg aḏasen ṯ izzenz. Nhar amezwaru n Ȓƹiḏ n Ṯefḍirṯ, nhar nni iy ḏi ɣarrṣen i ȓƹiḏ, sseqsan imeḥḍaren Ƹisa nnan-as: "Mani ṯexseḏ a nraḥ aḏac nsewjeḏ amensi n Ȓƹiḏ Ameqqran?" Ikkar Ƹisa ixḍar ṯnayen zeg imeḥḍaren nnes issekk-iṯen inna-asen: "Ruḥem ɣar ṯendint, akiḏwem imeȓqa ijjen n uryaz iysi-d aqnuc n waman, ḏfarem-ṯ. Mani ma yuḏef inim-as i bab n ṯeddarṯ nni, Qa inna-ac lmuƹallim: Mani iǧa uxxam inu iy ḏi ɣa ƹeyyḏeɣ nec ḏ imeḥḍaren inu? Akenniw yawi ɣar yijjen n ṯɣurfat ḏ ṯameqqrant ṯessu, ṯeƹḏeȓ. Ḏinni iy ḏaneɣ ɣa ṯeswejḏem." Ruḥen imeḥḍaren nnes uḏfen ɣar ṯendint, ufin nican mamc ḏasen inna. Ṣafi swejḏen amensi n Ȓƹiḏ. Ṯuweḍ-d ṯmeddiṯ, yusa-d Ƹisa ak ṯenƹac n arrusul nnes. Qqimen tetten inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ijjen zzaywem ittet akiḏi aḏayi izzenz." Iqqim ḏaysen ȓḥaȓ imeḥḍaren nnes tseqsan-ṯ ij-ij nnan-as: "War iǧi bu ḏ nec, yac?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ijjen zi kenniw zi ṯenƹac iḏwem, wenni iy kiḏi issisnen ḏi ṭṭebṣi." Inna-asen: "Mmis n bnaḏem aḏas iwqeƹ ƹlaḥsab mamc xas iqqar Lkitab, walakin ya ȓefḍiḥeṯ n nni iy ṯ ɣa izzenzen! Ḥsen i netta mȓi war d ixȓiq ca." Wami ƹaḏ tetten, iysi-d aɣrum icekkar Arebbi irza aɣrum nni yuca-asen-ṯ i imeḥḍaren nnes inna-asen: "Ysim-ṯ, ḏ wa ig iǧan ḏ ddat inu." Iysi-d ȓkas icekkar Arebbi yuca-asen-ṯ, swin zzayes marra iḏsen. Inna-asen: " Ȓkas-a ḏayes iḏammen n ȓƹaheḏ, iƹni ḏ iḏammen inu iy ɣa yazzȓen ƹlaḥsab aṭṭas n yiwḏan. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Zi ssa aȓ ṯsawent war sesseɣ ca zeg waman-a uḍiȓ ḥetta aȓ Nhar nni iy ṯen ɣa sweɣ zi jḏiḏ ḏi ȓmulk n Arebbi." Ɣennjen ijjen n yizȓi n Ȓƹiḏ, ssenni ffɣen ruḥen ɣar Uḏrar n Zzitun. Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Aḏayi ṯsemḥem marra iḏwem minzi iqqar Lkitab: <Aḏ uwṯeɣ wenni irassen iḥuȓiyen, kuȓ ijjen zi ṯḥimerṯ mani ɣa yarweȓ.> Walakin xmi d ɣa kkareɣ zi ȓmewṯ, aḏawem izwareɣ ɣar ṯmurṯ n Ljalil." Inna-as Buṭrus: "Waxxa aḏayec ɣa semḥen marra, nec war ḏayec semḥeɣ ca." Yarra xas Ƹisa inna-as: "Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Ṯa, ǧiȓeṯ-a qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ marrṯayen ataf aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin." Inna-as Buṭrus netta metʼakkad: "Nec war c nekkareɣ ca waxxa akiḏec iy ɣa mmṯeɣ." Amenni iy nnan marra imeḥḍaren. Yusa-d Ƹisa ak imeḥḍaren nnes ɣar yijjen n umcan qqaren-as <Gatsimani.> Inna-asen: "Qqimem ḏa, nec aḏ raḥeɣ ḏiha aḏ ẓẓaǧeɣ." Yuwi akiḏes Buṭrus ḏ Yaƹqub ḏ Yuḥanna, ibḏa itnexȓeƹ itxeyyaq. Inna-asen: "Ȓaƹmar inu ƹȓayen aḏ idduqqez s lḥuzen. Qqimem ḏa ṯfaqem." Ibeƹƹeḏ xasen cwayt, isejjeḏ ɣar ṯmurṯ ibḏa itettar i Arebbi irezzu axas twakkes ṯsaƹƹat nni. Inna: "A Baba cek kuȓci ṯzemmareḏ-as, sbeƹƹeḏ-iṯ xafi ȓkas-a n ȓaƹḏab. Maci mamc xseɣ nec; Lla, mamc ixes ȓxaḍar nnec cek." Iḏweȓ ɣar imeḥḍaren-a yufi-ṯen ṭṭṣen, inna-as i Buṭrus: "Ma teṭṭṣeḏ a Simƹan? Ma war ṯzemmareḏ ca akiḏi ṯfaqeḏ waxxa ḏ ijjen n ṯsaƹƹat waha? Iȓim ƹlabal ẓẓaǧem ḥima war tiḏfem ca ḏi ȓemḥayen. Uȓ n bnaḏem iwjeḏ walakin ddat nnes ṯeḍƹef." Ibeƹƹeḏ xasen ƹaweḏ ittar i Arebbi amecnaw amezwaru. Iḏweȓ-d ƹaweḏ ɣarsen yufi-ṯen ṭṭṣen ȓaḥeqqac iɣelleb xasen yiḍeṣ. Niṯni ƹaweḏ war ufin min ḏas ɣa inin. Iḏweȓ-d ɣarsen wis ṯeȓt-marraṯ inna-asen: "Ƹaḏ ṯeṭṭṣem, ƹaḏ ṯreyyḥem? Ṣafi, baraka! Aqa ṯuweḍ-d ȓweqṯ nni iy ḏi ɣa itwasellem Mmis n bnaḏem ɣar ifassen n yinni iƹeṣṣan. Kkarem a nuyurem qa wenni iy ḏayi ɣa izzenzen aqaṯ yusa-d." Yallah Ƹisa issawaȓ yuweḍ-d Yahuḏa, ijjen zi ṯenƹac nni n arrusul nnes. Yuwi-d akiḏes ȓɣaci aṭṭas ysin ȓesyuf ḏ idebbuzen. Ssekken-ṯen-d arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Wenni iy ṯ ɣa izzenzen iƹni Yahuḏa qbeȓ tuɣa itafeq akiḏsen x yijjen n lƹalama inna-asen: Wenni xef ɣa seǧmeɣ ḏ wenni iy xef ṯrezzum. Ṭṭfem-ṯ, awim-ṯ iḥḍa. Ṣafi yusa-d Yahuḏa iqarreb ɣar Ƹisa inna-as: "A Siḏi." Uca iseǧem xas. Ȓexddenni sersen xas ifassen nsen ṭṭfen-ṯ. Ijjen zeg yinni ḏinni iǧan ijbeḏ-d ssif yuwṯa zzayes ismeɣ n arrayes n ȓfuqaha iqess-as amezzuɣ. Inna-asen Ƹisa: "Ma tɣir-awem qa nec ḏ lmujrim wami d ṯeysim ȓesyuf ḏ idebbuzen ḥima aḏayi ṯeṭṭfem niɣ? Tuɣa tɣimiɣ akiḏwem mkuȓ nhar ḏi ṯemzida ṯameqqrant seȓmaḏeɣ ḏinni, war ḏayi ṯeṭṭifem ca. Walakin marra manaya iwqeƹ ḥima aḏ ikemmeȓ min yurin ḏi Lkutub." Uca semḥen ḏayes marra arewȓen. Iḏfar-iṯ ijjen n uḥenjir, xas čammir waha. Ṭṭfen-ṯ walakin netta yarweȓ-asen ḏ aƹeryan ijja ḏinni čammir nnes. Uwin Ƹisa ɣar arrayes n ȓfuqaha. Munen akiḏes marra arruyas n ȓfuqaha, ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil, ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Iḏfar-iṯ Buṭrus zi ȓeggwaj, yuḏef ɣar ȓemraḥ n ṯeddarṯ n arrays nni. Iqqim ak iƹessasen izɣar ɣar ṯmessi. Arruyas n ȓfuqaha ḏ marra Jmaƹṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil rezzun chaḏeṯ ḍed i Ƹisa ḥima aṯ nɣen walakin war ufin walu. Aṭṭas iy xas icehhḏen ẓẓur, walakin ɣarsen tanaquḍ ḏi chaḏeṯ nsen kuȓ ijjen min iqqar. Kkaren ȓebƹaḍ cehḏen xas ẓẓur nnan: "Netsȓa-yas iqqar qa nec aḏ heḏmeɣ ṯamziḏa-ya ṯameqqrant iy bnan yiwḏan s ifassen, aḏ bniɣ ijjen n ṯemziḏa ḏi ṯeȓtiyyam war t bnin yiwḏan s ifassen." Walakin ƹaweḏ ɣarsen tanaquḍ ḏi chaḏeṯ nni nsen kuȓ ijjen min iqqar. Uca ibedd arrays n ȓefuqaha ḏi ȓwesṭ n jmaƹṯ inna-as i Ƹisa: "Ma war ṯeqqareḏ walu cek? Min xac cehhḏen yiwḏan-a?" Iqqim Ƹisa isqar war xas yarri ca. Ikkar isseqsa-ṯ ƹaweḏ arrayes n ȓefuqaha inna-as: "Ma cek ḏ Lmasiḥ Mmis n Arebbi iy iǧan mubarik?" Inna-as Ƹisa: "Wah, ḏ nec. Kenniw aḏ teẓrem Mmis n bnaḏem iqqim x ufusi n Lqawi. Aṯ ṯeẓrem ƹaweḏ ihewwa-d ak useynu n ujenna." Arrays nni n ȓfuqaha iɣareṣ arruḍ x yixef nnes inna-asen: "War neḥḏij bu ȓechuḏ! Ma ṯesȓim-as iqqar lmunkar x Siḏi Arebbi? Min ḏawem imeḍharen?" Marra ḥekmen xas belli isḏaheǧ ȓmewṯ. Ssenni bḏan ȓebƹaḍ zzaysen ssusufen xas. Ȓeḥḥfen-as x uɣembub nnes ccaṯen-ṯ s ȓpunyaṯ qqaren-as: Iwa a nnabi siweȓ! Uwin-ṯ-id iƹassasen ccaṯen-ṯ s iseqqiȓen. Buṭrus iqqim ɣar barra awedday ḏi ȓemraḥ. Ṯqarreb ɣares ijjen n ṯxeddant n arrays n ȓfuqaha. Ṯeẓri-ṯ izɣar ɣar ṯmessi, ṯexzar ḏayes mliḥ ṯenna-as: "Uȓa ḏ cek ṯeǧiḏ ak Ƹisa zi Naṣira." Inkar Buṭrus inna-as: "War fhimeɣ ca war ssineɣ ca minxef ṯessawaȓeḏ!" Iffeɣ Buṭrus iruḥ ṭṭarf n ṯewwarṯ n ȓemraḥ. {Ȓexddenni idden uyaziḍ.} Ṯeẓri-ṯ ṯxeddant nni ḏinni ṯenna-asen ƹaweḏ i yinni ibedden ḏeg umcan nni: "Qa aryaz-a wanita zzaysen." Inkar Buṭrus ƹaweḏ. Menbaƹd cwayt nnan-as yinni ibedden ḏeg umcan nni: "Iwa nican, cek ḏ ijjen zzaysen minzi cek zi Ljalil." Ikkar Buṭrus ibḏa itḥarrem ixef nnes itjaǧa iqqar-asen: "Aryaz-a iy xef ṯessawaȓem nec war ṯ ssineɣ ca!" Ȓexddenni idden uyaziḍ ṯwaȓa wis ṯnayen, ifekkar-d Buṭrus awaȓ nni n Ƹisa wami ḏas inna: Qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ marrṯayen aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin. Wami ifekkar ḏi manayenni iru imeṭṭawen ḏ imeǧaḥen aṭṭas. Wami iṣbeḥ ȓḥaȓ, munen arruyas n ȓfuqaha, ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil, ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa, ḏ marra Jmaƹṯ n lḥukkam nsen mcawaren jarasen. Carfen Ƹisa uwin-ṯ aṯ sellmen i lḥakem arrumani umi qqaren Bilaṭus. Isseqsa-ṯ Bilaṭus inna-as: "Ma ḏ cek ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Inna-as Ƹisa: "Aqa ṯenniḏ-t cek." Qqimen ḏinni arruyas n ȓfuqaha tahamen-ṯ aṭṭas. Inna-as Bilaṭus i Ƹisa: "Ma war ṯqarreḏ walu? Qa xzar mecḥaȓ xak tceṯcan!" Iqqim Bilaṭus itƹejjeb wami war xasen yarri bu wawaȓ Ƹisa. Ḏi mkuȓ Ȓƹiḏ Ameqqran inum Bilaṭus iḍeǧeq-asen-d i yijjen n umeḥbus ƹlaḥsab wenni ixes ccaƹb. Ijjen n umeḥbus qqaren-as Barabas ggin-ṯ ḏi ȓeḥbes ak yinni itḥerraben ḍed i ȓmexzen minzi nɣin ijjen n bnaḏem ḏi ȓfawḏa. Gaƹƹḏen ȓɣaci ɣar Bilaṭus, bḏan tettarren zzayes aḏasen igg min inum itegg-asen. Inna-asen Bilaṭus: "Ma ṯexsem aḏawem d ḍeȓqeɣ i uzeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Issen Bilaṭus belli arruyas nni n ȓfuqaha sellmen-as Ƹisa ȓaḥeqqac ḥesḏen-ṯ. Kkaren arruyas nni n ȓfuqaha qeȓben azeǧif i ȓɣaci nni ḥima aḏasen d iḍȓeq i Barabas. Indeq-d Bilaṭus inna-asen: "Iwa min ḏas ɣa ggeɣ i bnaḏem-a umi ṯeqqarem qa netta ḏ Azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ qqaren: "Ṣelleb-iṯ!" Inna-asen Bilaṭus: "Mayemmi? Man ljarima ig igga wanita?" Walakin arennin snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ qqaren: "Ṣelleb-iṯ!" Bilaṭus wami irezzu aḏ iseƹƹef ȓɣaci nni, iḍȓeq-asen-d i Barabas. Ssenni uwṯin Ƹisa s usɣun isellem-asen-ṯ ḥima aṯ ṣellben x ṣṣalib. Uwin-ṯ ȓƹaskar ɣar ḏaxeȓ ɣar ȓemraḥ n ȓeqṣar n lḥakem, smunen-d ḏinni marra lfirqa n ȓƹaskar nni. Ggin xas aseȓham ḏ azeggwaɣ. Muḏen-as ijjen n ttaj n isennanen ggin-as-ṯ x uzeǧif nnes. Bḏan tseǧamen xas qqaren-as ssalam ay azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil. Ccaṯen-ṯ s yijjen n uɣanim ɣar uzeǧif nnes, ssusufen xas, terkaƹen-as tsejjaḏen-as. Wami xas kemmȓen abuṣar, kksen-as aseȓham nni azeggwaɣ ggin-as arruḍ nnes uwin-ṯ ḥima aṯ ṣellben. Ijjen n uryaz ikka-d zi ȓkampu iƹḏu-d ssenni. Aryaz nni zi ṯendint n Lqurina qqaren-as Simƹan, netta ḏ babas n Iskander ak Arufus. Ggin xas ȓƹaskar ṣṣalib s bezzez ḥima aṯ yarbu. Uwin Ƹisa ɣar yijjen n umcan qqaren-as <Gulguṭa.> (Ȓmaƹna n yisem-a: Amcan n Jumjuma.) Ucin-as aman uḍiȓ ixelleṭ ḏaysen ijjen n ddwa ḏ amerzag qqaren-as murr, walakin yugi Ƹisa aṯen isew. Ṣellben-ṯ, ferqen arruḍ nnes jarasen. Ggin lqurƹa ḥima kuȓ ijjen min ɣa iysi. Tuɣat ḏ tesƹa n ṣbaḥ wami ṯ ṣellben. Ɣar uzeǧif nnes ggin-as ijjen n ṯeȓwiḥet ṯura ḏayes ttuhma nni iqqaren: "Wanita ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil." Ṣellben akiḏes ṯnayen n iceffaren, ijjen x ufusi ijjen x uẓeȓmaḍ nnes. {S manayenni ikemmeȓ min yurin ḏi Lkitab qa ḥesben-ṯ zi lmujrimin.} Iwḏan iy tekken ssenni tukkaren-ṯ thezzan azeǧif nsen qqaren-as: "Ma ḏ cek iy ɣa iheḏmen ṯamziḏa ṯameqqrant at tebniḏ ḏi ṯeȓtiyyam!? Nejja ixef nnec hwa-d zeg ujenna zi ṣṣalib-a!" Uȓa ḏ arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa tbuṣaren xas ƹaweḏ qqaren i wayawya: "Isenjem inneɣni walakin war izemmar ca ȓexxu aḏ isenjem ixef nnes! Hwa-d a Lmasiḥ ay azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil ȓexxu zeg ujenna zi ṣṣalib-a ḥima a nẓer manaya azzayek namen!" Amenni ƹaweḏ iy ṯ zawaren lmujrimin nni iy kiḏes ṣellben. Ɣar ṯenƹac n uziȓ, ṯehwa-d ṯaǧest x ṯmurṯ amen-ṯekmaȓ aȓ wami ḏ ṯȓaṯa uƹecci. Ɣar ṯȓaṯa uƹecci iȓaɣa Ƹisa s jjheḏ inna: "Iliy, Iliy, lma sbaqṯani?" Ȓmaƹna n wawaȓ-a: "Ya Arebbi, ya Arebbi, mayemmi ḏayi ṯsemḥeḏ?" Sȓin-as ȓebƹaḍ zeg yinni iḥḍaren ḏinni nnan: "Aqa itȓaɣa x nnabi Ilyas." Ȓexddenni iruḥ ijjen zzaysen iqȓeƹ itazzeȓ, iysi ijjen n spunxa iseɣḏeṣ-it ḏeg waman uḍiȓ ḏ isemmamen, iggi-t x yij ukeccuḍ yuca-as aḏ isew. Inna: "Ȓexxu jjem-ṯ, a nẓer ma aḏ d yas nnabi Ilyas aṯiḏ isihwa!" Iȓaɣa Ƹisa s yijjen n ṯmijja ṯemɣar yarra nnefs ṣafi immuṯ. Ȓexddenni ig iqqarṣ arrwaq n ṯemziḏa ṯameqqrant x ṯnayen zeg ujenna aȓ ṯmurṯ. Ijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus ibedd ḏinni zzaṯes iẓra ȓmewṯ ig igga Ƹisa inna: "Aṯarras-a ḏ ṣṣaḥ ḏ Mmis n Arebbi." Ḏinni can n ṯemɣarin xezzarent-id zi ȓeggwaj, ḏaysent Maryam ṯamagdaliṯ, ḏ Salumi, ḏ Maryam yemmas n Yaƹqub amezyan ḏ Yusis. Niṯenti tuɣa ḏeffarent-ṯ, tsexxarent xas wami tuɣaṯ iǧa ḏi ṯmurṯ n Ljalil. Ƹaweḏ ḥḍarent akiḏes aṭṭas n ṯemɣarin nneɣni zi ṯinni kis igaƹƹḏen ɣar Lquds. Nhar nni sewjaḏen i nhar n ssebṯ n lƹibada. Wami d ṯuweḍ ṯmeddiṯ, yusa-d ijjen n uryaz qqaren-as Yusef, zi dcar n Arimatya. Netta ḏ ijjen n uryaz muhim jar Jmaƹṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil, itreḥḥab ƹaweḏ zi ȓmulk n Arebbi. Izƹem yuḏef ɣar lḥakem Bilaṭus ittar-as ddat n Ƹisa. Bilaṭus iḏhec wami isȓa Ƹisa ḏeɣya immuṯ. Iȓaɣa-d x uƹaskari nni ameqqran innas-as ma immuṯ ma ƹaḏ? Wami issen Bilaṭus zeg uƹaskari nni Ƹisa immuṯ, isellem ddat nnes i Yusef. Yusef isɣa-d ȓecfen, isehwa-d ddat nnes ikeffen-it s ȓecfen. Isers-it ḏeg yijjen n unḍeȓ iɣzin ḏeg uzru igga am yifri. Iseqnunni ijjen n uzru ḏ ameqqran yarri-ṯ x uqemmum n unḍeȓ nni. Maryam ṯamagdaliṯ ḏ Maryam yemmas n Yusis xezzarent mani inḍeȓ. Wami iƹḏu nhar n ssebṯ n lƹibada, Maryam ṯamagdaliṯ, ḏ Salumi, ḏ Maryam yemmas n Yaƹqub ruḥent sɣint lƹiṭar uwint-ṯ-id aḏas ḏehnent. Nhar amezwaru n ssimana zic ak ȓefjar ruḥent ɣar unḍeȓ nnes. Ssawaȓent jarasent ak ubriḏ qqarent: "Wi ḏaneɣ ɣa ikksen azru x uqemmum n unḍeȓ aṯ iseqnunni?" Wami xzarent, ufint azru nni itwakkes u netta ḏ ameqqran aṭṭas. Uḏfent ɣar yifri n unḍeȓ nni ufint ijjen n uḥenjir iqqim x jjiheṯ ṯafusiṯ, igga arruḍ ḏ acemȓaȓ u qqiment ḏehhcent aṭṭas. Inna-asent: "War ḏehhcent ca! Kennint ṯrezzunt x Ƹisa Naṣiri itwaṣellben. Netta war ḏa iǧi ca, ikkar-d zi ȓmewṯ. Haqa amcan nnes mani tuɣa ṯ sersen. Ruḥent kennint ȓexxu ɣar imeḥḍaren nnes ḏ Buṭrus inint-asen aqa Ƹisa iruḥ aḏawem izwar ɣar ṯmurṯ n Ljalil akenniw iraja ḏinni. Aṯ tafem ḏinni mammec ɣarwem d iweṣṣa zi qbeȓ." Ṯimɣarin nni terjijint ḏehhcent, kkarent ruḥent ḏeɣya zeg unḍeȓ nni arewȓent. War ƹawḏent manayenni i ḥadd minzi niṯenti ggwḏent. {Ƹisa wami d ikkar zi ȓmewṯ zic nhar amezwaru n ssimana imeḍhar-d ḏ amezwaru i Maryam ṯamagdaliṯ ṯenni iy zi tuɣa isufeɣ sebƹa n jnun. Ṯruḥ nettaṯ aḏ tsiweḍ ȓexbar-a i yinni tuɣa iǧan ak Ƹisa, ṯufi-ṯen ḥeznen trun. Wami ḏasen ṯƹaweḏ ṯenna-asen qa ẓriɣ-ṯ iddar, war t uminen ca. Menbaƹd i manaya imeḍhar-asen-d Ƹisa s yijjen n ṣṣifeṯ nneɣni i ṯnayen iḏsen wami tuɣa gguren ɣar ȓkampu. Ḏewȓen-d aḏ ƹawḏen ȓexbar-a i ayṯmaṯsen, war ṯen uminen ca. Menbaƹd wami qqimen tetten ḥiṭac n arrusul nnes, imeḍhar-asen-d inha-ṯen minzi lʼiman nsen ḏ uqlil uȓawen nsen qesḥen. Tuɣa niṯni ƹaweḏ war uminen ca yinni iy ṯ iẓrin wami d ikkar zi ȓmewṯ. Inna-asen: "Ruḥem ɣar marra ddunect, beccarem marra ȓegnus s Lʼinjil. Wenni yumnen aḏ itwaṭehhar s waman ataf aḏ injem. Wenni war yuminen ca ataf aḏ itwaḥkem. Ḏ ṯina ḏ lƹalamaṯ iy d ɣa imeḍharen ak yinni itamnen: Aqa niṯni aḏ sufɣen jnun ƹlaḥsab isem inu, aḏ ssiwȓen s yiȓesawen ḏ jḏiḏ, aḏ ysin ifiɣeran s ifassen nsen. Meȓa swin min ineqqen, ataf war ṯen iḍarri ca. Aḏ sersen ifassen nsen x imehȓac aḏ genfan." Issiweȓ akiḏsen Siḏiṯneɣ Ƹisa ssenni itwarfeƹ ɣar ujenna iqqim x ufusi n Arebbi. Niṯni ffɣen beccaren iwḏan ḏi mkuȓ amcan. Siḏiṯneɣ aqaṯ akiḏsen, ismeḍhar-d ȓḥaqq n yinni itbeccaren s waṭṭas n lƹalamaṯ iy ṯen iḏeffaren.} A si Tufilus, aṭṭas n yiwḏan ggin aḏ arin min iweqƹen ɣarneɣ. Urin nican ƹlaḥsab mamc ḏaneɣ xbaren ȓechuḏ ḏ ixeddamen n wawaȓ n Arebbi iǧan ḏeg umezwaru. Tuɣa ḏi ȓweqṯ n uzeǧiḏ Hirudus netta iḥekkmen x ṯmurṯ n Yahuḏiya ḏinni ijjen n ȓefqi netta zi lfirqa n Abyu qqaren-as Zakariya. Ɣares ijjen n ṯemɣarṯ zi ddurriṯ n Harun nettaṯ qqaren-as Ilizabet. Zakariya ḏ Ilizabet niṯni gguren nican ak Arebbi, uȓ nsen ḏ acemȓaȓ. Teggen marra min yumar ḏ marra min iweṣṣa Siḏi Arebbi. Walakin war ɣarsen bu iḥenjiren minzi Ilizabet war tirew ca. Ƹaweḏ niṯni s ṯnayen iḏsen mɣaren aṭṭas. Ijjen n nhar Zakariya ṯuweḍ-d nnuba nnes aḏ ixḏem ḏi ṯemziḏa ḏ ȓefqi zzaṯ i Arebbi ak lfirqa nnes. Ggin lqurƹa ƹlaḥsab ttaqalid nsen iy teggen ȓfuqaha. Nhar nni ṯusa-d lqurƹa ḏi Zakariya bac aḏ yaḏef ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant n Siḏi Arebbi ḥima aḏ iceƹƹeȓ tbaxur ḏinni. Wami itceƹƹaȓ tbaxur, marra ccaƹb nni iy ḏinni imunen qqimen ɣar barra i ṯemziḏa tẓaǧan. Ȓexddenni imeḍhar-as-d i Zakariya ijjen n lmalak n Siḏi Arebbi ibedd x ufusi n ȓmeḏbaḥ n tbaxur. Zakariya wami ṯ iẓra inexȓeƹ, iggweḏ. Inna-as Lmalak nni: "A Zakariya war teggweḏ ca, qa istajeb-ac Arebbi ḏi min ḏas ṯettareḏ. Ṯamɣarṯ nnec Ilizabet aḏac d ṯejj ijjen n uḥenjir, aṯ ṯsemmiḏ cek Yaḥya. Ssaƹḏ nnec aḏ tfarḥeḏ. Xmi d ɣa ixȓeq azzayes farḥen aṭṭas n yiwḏan minzi aḏ yiȓi ḏ ameqqran ɣar Siḏi Arebbi. Aḏ tiȓi labud ƹemmarṣ aḏ isew aman n uḍiȓ niɣ ḏ waman n imendi. Aḏ yiȓi iƹemmar s Arruḥ iqeddsen ḥetta ḏeg uƹeddis n yemmas. Aḏ yarr aṭṭas n Ayṯ-Israʼil ɣar Siḏi Arebbi nsen. Aḏ yuyur zzaṯ i Siḏi Arebbi s yijjen n arruḥ ijheḏ am wenni n nnabi Ilyas. Aḏ ismeṣȓaḥ lwalidin ak ṯarwa nsen. Aḏ yarr yinni iƹeṣṣan ɣar ubriḏ n yinni iǧan nican ḥima aḏ isewjeḏ ccaƹb i Siḏi Arebbi aḏ iȓin wejḏen." Inna-as Zakariya i lmalak nni: "Mammec ɣa ssneɣ nec manaya ḏ ṣṣaḥ? Qa nec wessareɣ, ṯamɣarṯ inu ṯewsar." Indeq-d lmalak nni inna-as: "Qa nec ḏ Jibril ḏ wenni itbeddan zzaṯ i Arebbi, issekk-ayi-d Arebbi ɣarec bac akic ssiwȓeɣ aḏac iniɣ ȓexbar-a isfarraḥen. Ȓexxu cek aḏ tiȓiḏ ḏ azeynun. War ṯessiwiȓeḏ ca ḥetta aȓ nhar nni iy ɣa iwqeƹ manaya minzi cek war ṯumineḏ ca zeg wawaȓ inu wenni iy d ɣa iffɣen nican ḏi ȓweqṯ nnes." Ccaƹb qqimen trajan Zakariya, tƹejjben wami iƹḍeȓ aṭṭas ɣar ḏaxeȓ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant. Wami d iffeɣ ssenni war izemmar ca akiḏsen issiweȓ, iqqim issawaȓ akiḏsen s ifassen waha. Ssenni fehmen imeḍhar-as-d lwaḥi ɣar ḏaxeȓ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant iḏweȓ ḏ azeynun. Wami ƹḏun wussan n ȓxeḏmeṯ nnes iḏweȓ ɣar ṯeddarṯ nnes. Menbaƹd ṯeysi ṯemɣarṯ nnes Ilizabet aƹeddis ṯeqqim xems chur ṯesnuffar ixef nnes. Ṯeqqar: "Ḏ manaya iy ḏayi yuca Siḏi Arebbi ḏi nhar wami ḏayi ifqeḏ ḥima axafi ikkes ȓƹib n yiwḏan." Ilizabet wami ṯeǧa ḏi char wis setta, issekk-d Arebbi ijjen n lmalak qqaren-as Jibril ɣar yijjen n ubilaj ḏi ṯmurṯ n Ljalil qqaren-as Naṣira. Iruḥ ɣar yijjen n ṯeƹzriṯ qqaren-as Maryam ṯenni iy keḏ igga zzujiya ijjen n uryaz zi ddurriṯ n Dawed netta qqaren-as Yusef. Yuḏef ɣares lmalak nni inna-as: "Azul ya ṯenni iy xef irḍa Arebbi, aqa Siḏi Arebbi aqaṯ akiḏem." Ḏinni Maryam ṯnexȓeƹ wami ṯesȓa i wawaȓen nnes, ṯrezzu aḏ tmeyyez min iƹna sȓam nni. Inna-as lmalak nni: "War teggweḏ ca a Maryam, aqa cem yarḍa xam Arebbi! Aḏ teysiḏ aƹeddis, aḏ d tejjeḏ ijjen n uḥenjir aṯ tsemmiḏ Ƹisa. Aḏ yiȓi imɣar, ataf tȓaɣan-as a Mmis n Wenni Yuƹȓan. Aḏas yuc Siḏi Arebbi nnes lƹarc n jeddis ameqqran Dawed. Aḏ iḥkem x ȓqum n Yaƹqub i ȓebda, ȓmulk nnes ƹemmarṣ aḏ ifna." Ṯenna-as Maryam i lmalak nni: "Mammec iy ɣa yiȓi manaya? Aqa nec ƹaḏ ḏ ṯaƹzriṯ." Indeq-d lmalak nni inna-as: "Axam d ihwa Arruḥ iqeddsen ḏ jjheḏ n Wenni Yuƹȓan axam yarr ṯiȓi. S manayenni aḥenjir iqeddsen iy ɣa d ṯejjeḏ ataf tȓaɣan-as a Mmis n Arebbi. Ilizabet ṯenni iǧan zi ȓeḥbab nnem, waxxa nettaṯ ṯemɣar aqat s uƹeddis. Aqat ḏi char wis setta waxxa tȓaɣan-as yiwḏan a ṯenni war itirwen ca. War ṯeǧi bu can ȓḥajeṯ ṯeqseḥ ɣar Arebbi." Ṯenna-as Maryam: "Nec aqayi ḏ ṯaxeddant ɣar Siḏi Arebbi, arḍiɣ x wawaȓ nnec aḏayi iwqeƹ." Ssenni iruḥ xas lmalak nni. Ḏeg wussan nni ṯekkar Maryam ṯruḥ s ṯazzȓa ɣar uḏrar ɣar yijjen n ubilaj ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya. Ṯuḏef ɣar ṯeddarṯ n Zakariya ṯseǧem x Ilizabet. Wami ṯesȓa Ilizabet i sȓam n Maryam, inhezz useymi nni ḏeg uƹeddis nnes, nettaṯ ṯeccur s Arruḥ iqeddsen. Ṯȓaɣa s yijjen n ṯmijja ṯejheḏ ṯenna: "Cem twabarkeḏ jar ṯemɣarin, ƹaweḏ itwabarek wenni iy iǧan ḏeg uƹeddis nnem! Nhara ḏ nhar ḏ ameqqran i nec wami ɣari d tusa yemmas n Siḏi! Wami d tusiḏ sȓiɣ i sȓam nnem, inhezz uƹeddis inu s ȓefraḥeṯ. A ssaƹḏ n ṯenni yumnen min ḏas inna Siḏi Arebbi aḏ yiȓi." Uca ṯenna Maryam: "Ȓaƹmar inu iḥemmeḏ Siḏi Arebbi, arruḥ inu ifareḥ zi Arebbi iy ḏayi isnejmen. Iẓra-ayi ḏ ṯaxeddanṯ nnes ḏ ṯadriwect waha. Ssa aȓ ṯsawent marra iwḏan aḏayi ḥessben ḏ ṯamimunt, minzi wenni izemmaren igga-ayi aṭṭas n ṯmesȓayin ḏ ṯimeqqranin. Netta isem nnes ḏ ameqqran, arraḥmeṯ nnes ṯeǧa zi ljil ɣar ljil i yinni ṯ iteggwḏen. Igga s ufus nnes ȓexḏayem ṯimeqqranin, icettet yinni iḥesben ixef nsen ḏ imeqqranen. Isehwa-d izeǧiḏen zi lƹarcaṯ nsen, isgaƹƹeḏ yinni iǧan ḏ ḏrawec. Isejjiwen s ȓxir nnes yinni iǧuzen, issekk twajar s ifassen nsen xwan. Iƹawen Ayṯ-Israʼil iy iǧan ḏ ȓƹabḏ nnes ƹlaḥsab arraḥmeṯ nnes, mamc iwƹeḏ ȓejḏuḏ nneɣ, Brahim ḏ ddurriṯ nnes i ȓebda." Ṯeqqim Maryam ak Ilizabet can ṯeȓt chur ssenni ṯeƹqeb-d ɣar ṯeddarṯ nnes. Wami d ṯuweḍ ȓweqṯ n Ilizabet aḏ tarew, ṯejja-d aḥenjir. Jjiran nnes ḏ ȓeḥbab nnes farḥen akiḏes wami ɣarsen ȓexbar belli Siḏ Arebbi irḍa xas aṭṭas. Ṯeƹḏu ṯmenyam, usin-d yiwḏan ḥima aṯ ṭehharen. Rezzun aḏas semman Zakariya x yisem n babas, walakin yemmas ṯugi ṯenna-asen: "Lla, aṯ nsemma Yaḥya." Nnan-as: "Uȓa ḏ ijjen zi ȓeḥbab nnem ma isemma s yisem-a." Sseqsan babas s ifassen: "Mammec ṯexseḏ cek aṯ tsemmiḏ?" Ittar Zakariya ijjen n ṯaȓwiḥet yura ḏayes: "Isem nnes Yaḥya." Qqimen yiwḏan nni tƹejjben marra iḏsen. Ḏeg umcan indeq Zakariya ibḏa issawaȓ iḥemmeḏ Arebbi. Ggwḏen marra jjiran. Bḏan ssawaȓen yiwḏan x marra manaya ḏi marra iḏurar n ṯmurṯ n Yahuḏiya. Marra ug itesȓan x ṯmesȓayin-a qqaren ḏeg wuȓawen nsen, Min ɣa iḏweȓ uḥenjir-a? Minzi fus n Siḏi Arebbi aqaṯ akiḏes. Zakariya babas n Yaḥya, iccur s Arruḥ iqeddsen, issiweȓ s min iƹȓem zi Arebbi inna: "Lḥamdu lillah i Siḏi Arebbi n Ayṯ-Israʼil, ȓaḥeqqac ifqeḏ ccaƹb nnes ifekk-iṯ. Ismeḍhar-aneɣ-d wenni ḏeg iǧa jjheḏ iy ḏaneɣ ɣa isnejmen, yusa-d zi ddurriṯ n Dawed ȓƹabḏ n Arebbi. Manaya issiweȓ s yiȓesawen n lʼanbiya ṣṣaliḥin aṭṭas zeg wami, aḏaneɣ isenjem zi ȓƹaḏyan nneɣ, ƹaweḏ zeg ifassen n marra yinni ḏaneɣ itƹiffan. Aḏ d ismeḍhar arraḥmeṯ nnes iy zi iwƹeḏ ȓejḏuḏ nneɣ, aḏ iƹqeȓ x ȓƹaheḏ nnes iqeddsen. Yuca-as ȓƹaheḏ i jeddiṯneɣ Brahim, aḏaneɣ isenjem zeg ifassen n ȓƹaḏyan nneɣ, ḥima aṯ neƹbeḏ bȓa ṯiggwḏi, s wuȓ iṣfa ḏ acemȓaȓ i marra ṯuḏarṯ nneɣ. Y cek ay aḥenjir, aḏac tȓaɣan nnabi n Wenni Yuƹȓan, minzi aḏ tuyureḏ ɣar zzaṯ ḥima aḏ teswejḏeḏ abriḏ i Siḏi Arebbi. Ƹaweḏ aḏ tesȓemḏeḏ i ccaƹb nnes x usenjem, iƹni mamc iy ɣa twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen. Minzi Arebbi nneɣ ḏ araḥman ḏ araḥim, ifqeḏ-aneɣ-d zeg ujenna xmi ṯɣeǧi ṯfuct. Ḥima aḏ yuc ṯfawṯ i yinni itƹicen ḏi ṯaǧesṯ ḏi ṯiȓi n ȓmewṯ, ḥima aḏaneɣ isuyur iḍaren nneɣ ɣar ubriḏ n ȓehna." Tuɣa aḥenjir itemɣar itejhiḏ s arruḥ nnes. Izeddeɣ ḏi ȓexȓa aȓ wami d imeḍhar i Ayṯ-Israʼil. Ḏi ȓiyyam nni azeǧiḏ Qayṣar Agusṭus yuca lʼamar aḏ ḥesben marra imezḏaɣ n ṯmura iy ḏi iḥkem. Aḥsab-a amezwaru iwqeƹ wami iḥkem Kurinus ḏi ṯmurṯ n Surya. Ruḥen marra iwḏan ḥima aḏ sejjlen, kuȓ ijjen iruḥ ɣar ubilaj nnes. Igaƹƹeḏ Yusef zi ṯmurṯ n Ljalil zeg ubilaj n Naṣira iruḥ ɣar ṯmurṯ n Yahuḏiya ɣar ubilaj n Dawed wenni umi qqaren Bayt Laḥm minzi netta zi ddurriṯ n Dawed ḏ ȓeḥbab nnes. Igaƹƹeḏ ḏinni aḏ isejjel netta ḏ Maryam ṯenni iy keḏ igga zzujiya, nettaṯ aqat s uƹeddis. Wami uwḍen ḏinni, ṯuweḍ-d ȓweqṯ nnes ḥima aḏ tarew. Ṯurew mmis amenzu ṯseḥnunneḍ-iṯ ṯeggi-ṯ ḏi ȓmeḏweḏ minzi war ufin bu umcan ḏi ṯeddarṯ n imsafaren. Tuɣa ḏinni aȓ jjiheṯ nni imeksawen ḥeṭṭan ṯiḥimeriwin nsen s ǧiȓeṯ. Ṯusa-d ijjen n lmalaʼika n Siḏ Arebbi ṯbedd-d ɣarsen, itceƹciƹ nnur n lƹaḍama n Siḏ Arebbi inneḍ-d xasen ggwḏen aṭṭas. Ṯenna-asen lmalaʼika nni: "War teggwḏem ca. Aqa nec tbeccareɣ-kenniw s yijjen n ȓexbar imɣar aṭṭas azzayes ifareḥ marra ccaƹb. Ixȓeq-d nhara ḏeg ubilaj n Dawed wenni iy kenniw ɣa isnejmen, netta ḏ Siḏiṯneɣ Lmasiḥ. Kenniw aḏ tafem ijjen n lƹalama aḏ tafem ijjen n useymi iḥnunneḍ iṭṭeṣ ḏi ȓmeḏweḏ." Ƹlaɣafla meḍharen-d ak lmalaʼika nni aṭṭas n imezḏaɣ n ujenna ḥemmḏen Arebbi qqaren: "Lƹaḍama i Arebbi Yuƹȓan, ḏ ȓehna n yinni ḏi ṯmurṯ mixef irḍa." Wami ruḥent lmalaʼikaṯ nni ƹeqbent ɣar ujenna, ssiwȓen imeksawen nni jarasen nnan: "Yallahet a nraḥeṯ ɣar Bayt Laḥm a nẓer manaya ig iweqƹen min xaneɣ issiweȓ Siḏi Arebbi." Ruḥen ḏeɣya ufin Maryam ḏ Yusef ḏ useymi nni iṭṭeṣ ḏi ȓmeḏweḏ. Wami ṯ ufin ḏinni, kkaren xbaren iwḏan min ḏasen ṯenna lmalaʼika nni x uḥenjir-a. Marra wenni itsȓan itƹejjeb ḏeg wawaȓ nni iy ḏasen nnan imeksawen. Amma Maryam, ṯxemmeȓ marra ṯimesȓayin-a ḏeg wuȓ nnes txemmam ḏaysent. Ssenni ƹeqben imeksawen nni semɣaren Arebbi ḥemmḏen-ṯ x marra min sȓin ḏ min ẓrin, ufin ṯimesȓayin nni weqƹent nican amecnaw mamc ḏasen ṯenna lmalaʼika nni. Wami ikemmeȓ uḥenjir nni ṯmeniyyam ḥima aḏayes iṭehhar, semman-ṯ Ƹisa s yisem nni mamec ṯ isemma lmalak nni zi qbeȓ ma aḏ yiȓi ḏeg uƹeddis n yemmas. Wami kemmȓen wussan nni iy ḏi teggen ruḍu bac lwalidin nnes aḏ iȓin ṣfan ƹlaḥsab Ccariƹa n Musa, uwin-ṯ ɣar ṯendint n Lquds ḥima axas ttaren i Siḏ Arebbi. Ammu ig yuri ḏi Lkitab n Siḏ Arebbi: <Mkuȓ mmis amenzu aḏ yiȓi ḏ ameqqran ɣar Siḏ Arebbi.> Ƹaweḏ bac aḏ qeddmen ijjen n dbiḥeṯ mamc d yusa ḏi Lkitab n Siḏ Arebbi: <Ṯnayen n ṯeḏbirin n ȓexȓa, niɣ ṯnayen n ṯeḏbirin ḏ ṯimezyanin.> Tuɣa ḏinni ḏi ṯendint n Lquds ijjen n bnaḏem qqaren-as Cimƹun. Iggur nican, iteggweḏ Arebbi, itraja Ayṯ-Israʼil aḏ nejmen, Arruḥ iqeddsen aqaṯ xas. Tuɣa netta ixbar-iṯ Arruḥ iqeddsen war itmetti ca aȓ ɣa iẓer Lmasiḥ n Siḏ Arebbi. Ikkar Cimƹun isuyur-iṯ Arruḥ iqeddsen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant. Wami uḏfen lwalidin n Ƹisa ḥima aḏas ggen min ṯeqqar Ccariƹa n Musa, yufa Cimƹun aḥarmuc nni iysi-ṯ jar ifassen nnes icekkar Arebbi inna: "Ya Mulana, ejj-ayi ȓƹabḏ nnec aḏ raḥeɣ ȓexxu ɣar ṯeddarṯ n ȓehna, amecnaw mamc ṯenniḏ cek s wawaȓ nnec. Minzi ṯiṭṭawin inu ẓrint asenjem nnec, iy ṯeswejḏeḏ i marra iwḏan. Netta ḏ ijjen n nnur iy ṯesmeḍhareḏ i ȓegnus, netta ḏ ijjen n lƹaḍama n ccaƹb nnec n Ayṯ-Israʼil." Babas ḏ yemmas qqimen tƹejjben ḏi min xas itwannan. Ibarek-iṯen Cimƹun inna-yas i yemmas Maryam: "Aqa wanita iggi-ṯ Siḏi Arebbi aḏ d isehwa aḏ isiȓi aṭṭas n yiwḏan ḏi Ayṯ-Israʼil. Netta ḏ ijjen n lƹalama ataf war t txisen ca, aḏ nfeḍḥen lʼafkar n waṭṭas n wuȓawen. ḏ ijjen n lḥuzen am ssif iqeḍƹen aḏ icukk ȓaƹmar nnem." Tuɣa ḏinni ƹaweḏ ijjen n nnabiya ḏ ṯawessarṯ qqaren-as Ḥanan nettaṯ ḏ yeǧis n Fanwil zi ṯeqbiȓṯ n Ƹacur. Ṯƹic ak uryaz nnes sebƹa iseggwusa. Ȓexddenni immuṯ netta, ṯeqqim nettaṯ ḏ ṯajjaȓṯ ḥetta wami ṯemmuṯ x arbeƹa u ṯmanin iseggwusa. Tɣima ȓebda ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant, ṯƹebbeḏ Arebbi tẓumma tẓaǧa ǧiȓeṯ ḏ wass. Ḏi ȓweqṯ nni ṯusa-d ṯḥemmeḏ Arebbi ṯessiweȓ x uḥenjir nni ak marra yinni itrajan nhar nni ḏi ɣa ifekk Arebbi Lquds. Wami Yusef ḏ Maryam ṣafi kemmȓen marra min zzaysen ṯumar Ccariƹa n Siḏ Arebbi, ḏewȓen ɣar ṯmurṯ n Ljalil ɣar ubilaj nsen n Naṣira. Ƹisa itemɣar itejhiḏ itcar s ȓefhameṯ, xas arḍa n Arebbi. Lwalidin nnes traḥen mkuȓ aseggwas ɣar Lquds ḏi Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil. Ƹisa wami yuweḍ ṯenƹac n iseggwusa, gaƹƹḏen ɣar Lquds ƹlaḥsab taqalid n Ȓƹiḏ. Wami kemmȓen wussan n Ȓƹiḏ rewwḥen netta iqqim ḏi Lquds, walakin niṯni war ssinen ca belli netta ƹaḏ iqqim ḏinni. Tɣir-asen aqaṯ akiḏsen ak lmejmaƹ nsen. Uyuren nhar ikmaȓ, bḏan rezzun xas jar familya ḏ imeddukaȓ. Wami war ṯ ufin ca, ḏewȓen ɣar ṯendint rezzun xas. Kkin ṯeȓtiyyam uca ufin-ṯ iqqim ḏi ṯemzida ṯameqqrant jar yinni iseȓmaḏen, itsȓa-yasen itseqsa-ṯen. Marra yinni ḏas itsȓan tƹejjben ḏayes s ȓaƹqeȓ nnes ḏ ljawabaṯ nnes. Wami ṯ ẓrin lwalidin nnes tƹejjben ḏayes, ṯenna-as yemmas: "Mayemmi ḏaneɣ ṯeggiḏ ammu? Aqa nec ḏ babac nrezzu xak, ṯejjiḏ-aneɣ ḏi ȓaƹḏab." Inna-asen Ƹisa: "Mayemmi xafi ṯrezzum? Ma war ṯessinem ca belli nec itxeṣṣa-ayi aḏ iȓiɣ ḏi ṯeddarṯ n Baba?" War ḏas fhimen ca i wawaȓ nni iy ḏasen inna. Iḏweȓ-d akiḏsen ɣar Naṣira itegg-asen array. Yemmas txemmam ḏi marra manaya ḏeg wuȓ nnes. Ƹisa yarenni ḏi ȓefhameṯ ḏ ṭṭul, itemɣar ḏi arḍa ɣar Arebbi ḏ ȓƹabḏ. Azeǧiḏ Qayṣar Tibaryus yuweḍ xemessṭacar ssna zeg wami iteḥkam, lƹam nni ƹaweḏ Bilaṭus Lbanṭi netta ḏ lḥakem x Yahuḏiya, Hirudus netta ḏ lwali x Ljalil, umas Filippas netta ḏ lwali x Iṭurya ḏ jwayeh n Tarxanitis, Laṣan netta ḏ lwali x Abilina, Ḥanin ḏ Qiyafa niṯni ḏ arruyas n ȓfuqaha. Ḏi ȓweqṯ nni yusa-d wawaȓ n Arebbi i Yaḥya mmis n Zakariya ḏi ȓexȓa. Ikkar netta ikka x marra imucan ṭṭarf n iɣzar n Lʼurdun ibḏa itbeccar iwḏan ḥima aḏ tuben aḏ twaṭehharen s waman ḥima aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen. Manaya ƹlaḥsab min yura ḏi Lkitab n wawaȓ n nnabi Icaƹya: Ṯmijja tȓaɣa ḏi ȓexȓa ṯeqqar: Swejḏeṯ abriḏ i Siḏi Arebbi, ggem ibriḏen nnes nican. Aḏ itwanṭu kuȓ iɣzar, aḏ iwaṭa kuȓ aḏrar ḏ ṯaƹrurṯ. Min war icnin aḏ icna, aḏ twaƹeḏȓen ibriḏen itwaḥfaren. Marra iwḏan aḏ ẓren asenjem n Arebbi. Yaḥya iqqar-asen i ȓɣaci yinni iffɣen bac aḏ twaṭehharen s waman: "Ya ṯarwa n ifiɣeran, wi ḏawem iƹeȓmen aḏ tarewȓem zi lɣaḍab n Siḏi Arebbi iy d ɣa yasen? Meȓa ṯtubem ḏ ṣṣaḥ, ggeṯ ȓexḏayem ḏ ṯiṣebḥanin. Maci aḏ tinim ḏi nnefs nwem qa neccin ḏ ṯarwa n Brahim u ṣafi. Meȓa ixes Arebbi ṯarwa n Brahim, ataf aḏ iysi izra-ya aṯen yarr ḏ ṯarwa n Brahim! Aqa caqur iwjeḏ ḥima aḏ iqess iẓewran n ȓcejjur. Mkuȓ ṯacejjarṯ iy war itirwen ca min iǧan ḏ aṣebḥan ataf aḏ twaqess aḏ tmenḍar ḏi ṯmessi." Nnan-as ȓɣaci: "Y neccin min ɣa negg?" Yarra xasen Yaḥya inna-asen: "Wenni ɣar ǧant ṯnayen n ṯeqmijaṯin itxeṣṣa aḏ yuc icten i wenni war ɣar iǧi ca. Ƹaweḏ wenni ɣar iǧa min ɣa icc itxeṣṣa aḏ yuc i wenni war ɣar iǧi ca." Usin-d ɣares ȓebƹaḍ zeg yinni ijemmƹen ḍḍariba bac aḏ twaṭehharen s waman nnan-as: "A Lmuƹallim, min ɣa negg neccin?" Yarra xasen inna-asen: "War jemmƹeṯ bu ktar zi lqanun." Ƹaweḏ sseqsan-ṯ ȓƹaskar nnan-as: "Y neccin min ɣa negg?" Inna-asen Yaḥya: "War tkessim bu tmenyaṯ s bessif. War znuzam ḥadd x ȓbaṭeȓ. Qenƹem s min ṯrebḥem." Qaƹ iwḏan nni trajan Lmasiḥ tfekkaren ḏeg wuȓ nsen Yaḥya ma netta ḏ Lmasiḥ ma lla. Ijaweb-iṯen Yaḥya marra inna-asen: "Qa nec ṭehhareɣ-kenniw s waman, walakin aḏ d yas ijjen ijheḏ xafi, war sḏihiǧeɣ ca aḏas fesyeɣ uȓa ḏ ifiȓan n ṯsiȓa nnes. Netta akenniw iṭehhar s Arruḥ iqeddsen ḏ yiȓesawen n ṯmessi. Ɣares ṯazzarṯ ḏeg ufus ḥima aḏ izuzzar ṯaffa nnes qaƹ, aḏ ismun ṯiḥebba n yirḏan aṯent igg ḏi ṯesrafṯ. Min war ineffƹen ca aṯ issecmeḍ ḏi ṯmessi iy war ixessin ƹemmarṣ." Amenni Yaḥya iseȓmaḏ iwḏan itbeccar-iṯen s waṭṭas n ṯmesȓayin nneɣni. Menbaƹd lwali Hirudus yuwi icten qqaren-as Hirudya u nettaṯ ḏ ṯamɣarṯ n wumas. Yaḥya inha Hirudus x manaya, ƹaweḏ inha-ṯ x marra lʼaɣlaṭ nneɣni iy itegg. Hirudus netta min igga? Yarni ḏi ccarr nnes igga Yaḥya ḏi ȓeḥbes. Wami marra ccaƹb ittwaṭehhar s waman, yusa-d uȓa ḏ Ƹisa itwaṭehhar s waman. Netta wami itẓaǧa, ṯnurzem ṯewwarṯ ḏeg ujenna ihwa-d Arruḥ iqeddsen ḏi ṣṣifeṯ n ṯeḏbirṯ yarsa-d x Ƹisa. Ḏ ijjen n ṯmijja zeg ujenna ṯeqqar-as qa cek ḏ Memmi iƹizzen, nec farrḥeɣ zzayek. Wami ibḏa Ƹisa ḏi ȓxeḏmeṯ nnes tuɣa ɣares ca n ṯȓaṯin iseggwusa. Tɣir-asen ḏ mmis n Yusef, n Ƹali, n Maṭyu, n Lawi, n Mluki, n Yani, n Yusef, n Maṭyusus, n Amun, n Naḥum, n Ḥuṣni, n Naji, n Muḥit, n Maṭyusus, n Camƹi, n Yuski, n Yuḍa, n Yuhan, n Ris, n Zarubbabil, n Cƹaltihil, n Nir, n Mluki, n Adi, n Qasem, n Lmudam, n Ƹir, n Yassu, n Liƹazar, n Yurim, n Maṭyu, n Lawi, n Cimƹun, n Yahuḏa, n Yusef, n Yunam, n Lyaqim, n Malyu, n Mennan, n Maṭyus, n Naṯan, n Dawed, n Yassa, n Ƹubid, n Buƹazza, n Salmun, n Nassun, n Ƹaminadab, n Admi, n Ƹarni, n Ḥaṣrun, n Faris, n Yahuḏa, n Yaƹqub, n Isḥaq, n Brahim, n Taraḥ, n Naḥur, n Sarug, n Raƹu, n Falaj, n Ƹabir, n Ṣalaḥ, n Qinan, n Arfakceḏ, n Sam, n Nuḥ, n Lamak, n Matucaliḥ, n Axnux, n Yarid, n Muhallil, n Qinan, n Anuc, n Cuṯ, n Adam mmis n Arebbi. Iḏweȓ-d Ƹisa zeg iɣzar n Lʼurdun iccur s Arruḥ iqeddsen, ȓexddenni yuwi-ṯ Arruḥ nni ɣar ȓexȓa. Ikka ḏinni arbeƹin yum itjerrab-iṯ Ibȓis. Ḏeg wussan nni war icci walu. Wami kemmȓen wussan nni iǧuz. Ikkar Ibȓis inna-as i Ƹisa: "Cek meȓa ḏ Mmis n Arebbi, ini-yasen i yizra-ya aḏ ḏewȓen ḏ aɣrum." Yarra xas Ƹisa inna-as: "Lla, Lkitab iqqar: <Bnaḏem war itƹic ca s uɣrum waha.>" Ikkar Ibȓis yuwi Ƹisa ɣar yijjen n umcan yuƹȓa, ismeḍhar-as-d marra lmemlakaṯ n ddunect-a ḏeg yijjen n dqiqeṯ. Inna-as Ibȓis: "Aḏac uceɣ marra jjheḏ-a ḏ lƹaḍama-ya nsent ȓaḥeqqac nec ṯemmuc-ayi, at uceɣ i wumi ma xseɣ. Meȓa ṯsejjḏeḏ-ayi, aḏ yiȓi qaƹ manaya i cek." Inna-as Ƹisa: "Lla, Lkitab iqqar: <Sejjeḏ i Siḏi Arebbi nnec, ƹbeḏ-iṯ netta waḥḏes.>" Ikkar Ibȓis yuwi Ƹisa ɣar ṯendint n Lquds, isiȓi-ṯ x ṯqiccat n ṯemziḏa ṯameqqrant inna-as: "Cek meȓa ḏ Mmis n Arebbi, ngez ssanita ɣar ṯmurṯ. Aqa Lkitab iqqar: <Qa Arebbi aḏ iweṣṣa bac ac ḥḍant lmalaʼikaṯ nnes.> Ƹaweḏ iqqar: <Ac ysint x ifassen nsent bac war ṯeȓqifeḏ uȓa ḏ ij uzru s uḍar nnec.>" Indeq-d Ƹisa inna-as: "Lla, Lkitab iqqar: <War tjarrab ca Siḏi Arebbi nnec.>" Ibȓis wami ikemmeȓ akiḏes marra ajerrab nni, ikkar ibeƹƹeḏ xas aȓ yijjen n ṯwaȓa nneɣni. Iḏweȓ Ƹisa ɣar ṯmurṯ n Ljalil s jjheḏ n Arruḥ iqeddsen, itentacar ȓexbar nnes marra ḏi jwayeh nni. Iseȓmaḏ ḏi ṯemziḏawin nsen semɣaren-ṯ marra iwḏan. Yusa-d ɣar ubilaj n Naṣira mani irebba. Nhar n ssebṯ n lƹibada iruḥ ɣar ṯemzida am ȓebda, ikkar ḥima aḏ iɣar. Ucin-as Lkitab nni n nnabi Icaƹya, irzem-iṯ yufa amcan iy ḏi yura wawaȓ-a: <Aqa Arruḥ n Siḏi Arebbi aqaṯ xafi, ixḍar-ayi ḥima aḏ beccareɣ ȓmusakin. Issekk-ayi-d aḏ xbareɣ lḥurriya i imeḥbas, yinni itwaḍarɣȓen aṯen arreɣ twaȓan, yinni itwaḍeȓmen aḏasen d rxuɣ. Aḏ xbareɣ x useggwas n arḍa n Siḏi Arebbi.> Ibelleƹ lkitab nni yarra-as-ṯ i uxeddam iqqim. Marra yinni iǧan ḏi ṯemziḏa qqimen txezzaren ḏayes. Ibḏa iqqar-asen: "Nhara qa iffeɣ-d wawaȓ n Lkitab-a iy umi ṯesȓim." Marra ssawaȓen xas mliḥ, tƹejjben ḏeg wawaȓen iṣebḥanen iy d iffɣen zeg uqemmum nnes. Nnan xas: Ma war iǧi ca wanita ḏ mmis n Yusef? Inna-asen Ƹisa: "Bȓa ccekk aḏayi ṯinim ȓmaƹna-ya: Cek ay aḍbib mȓi ṯeddawiḏ, iȓi ṯeddawiḏ ixef nnec. Aḏayi ṯinim ƹaweḏ qa min nesȓa iweqƹen ḏeg ubilaj n Kafernaḥum, ȓexxu manayenni egg-iṯ uȓa ḏanita ḏi ṯmurṯ nnec." Inna-asen: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: War iǧi ca can nnabi qebȓen-ṯ ḏi ṯmurṯ nnes. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Tuɣa ḏinni aṭṭas n ṯajjaȓin ḏi ṯmurṯ n Ayṯ-Israʼil ḏi zman n nnabi Ilyas wami war yuwṯi bu unẓar ṯeȓt snin u sett chur wami iwqeƹ ijjen n buheyyuf ḏi ṯmurṯ ṯekmaȓ. Walakin ṯajjaȓin nni war ɣarsent d itwassekk ca nnabi Ilyas, itwassekk-d ɣir ɣar yicten n ṯajjaȓṯ waha ḏi dcar n Ṣarepta ḏi ṯmurṯ n Ṣayda. Ƹaweḏ tuɣa aṭṭas n yiwḏan heȓcen ḏaysen jḏam ḏi ṯmurṯ n Ayṯ-Israʼil ḏi zman nni n nnabi Alicaƹ. Arebbi war zzaysen isgenfi uȓa ḏ ijjen, isgenfa illa Nuƹman zi Surya." Yinni imunen ḏi ṯemziḏa wami sȓin i wawaȓ-a ɣeḍben aṭṭas. Kkaren sufɣen-ṯ ɣar barra n ṯendint. Uwin-ṯ ɣar jjarf n uḏrar mani ṯebna ṯendint nsen bac aṯ seyyben x jjarf nni. Walakin netta ifȓeṯ-asen yuyur. Iruḥ Ƹisa ɣar ubilaj n Kafernaḥum ig iǧan ḏi ṯmurṯ n Ljalil, ibḏa iseȓmaḏ iwḏan ḏinni ḏi nhar n lƹibada nsen kuȓ ssebṯ. Qqimen yiwḏan nni tƹejjben ḏeg useȓmeḏ nnes minzi ɣares ssulṭa iy zi iseȓmaḏ. Ufin ḏi ṯemziḏa nni ijjen n uryaz ḏayes ijjen n jjenn ḏ aƹeffan. Ibḏa isnekkar ṯɣuyyeṯ s jjheḏ inna-as i Ƹisa: "Min ḏayneɣ ṯrezzuḏ a Ƹisa Naṣiri? Ma ṯusiḏ-d axaneɣ ṯeqḍiḏ? Nec qa ssneɣ min ṯeƹniḏ; cek ḏ Lƹaḍim n Arebbi!" Izeyyar-iṯ Ƹisa inna-as: "Stuk cek, ffeɣ zzayes!" Iseɣḍeȓ jjenn aryaz nni ɣar ṯmurṯ ḏi ȓwesṭ nsen ȓexddenni iffeɣ zzayes war ḏas iggi walu. Qqimen marra iwḏan nni ḏehhcen nnan i wayawya: "Min iƹna manaya? Itʼamar uȓa ḏ jnun iƹeffanen s yijjen n ssulṭa ḏ ṯzemmar niṯni teffɣen." Itentacar ȓexbar nnes ḏi mkuȓ amcan ḏi jwayeh nni. Ssenni Ƹisa iffeɣ-d zi ṯemziḏa nni yuḏef ɣar ṯeddarṯ n Simƹan. Yufa ḏinni ṯaḏeggwaȓṯ n Simƹan qa ṯehȓec ḏayes ṯimessi aṭṭas, ttaren zzayes ḥima at isgenfa. Yuḏar aɣares isbedd ṯimessi ṯeffeɣ-it. Ḏeg umcan ṯekkar ṯebḏa tsexxar xasen. Wami ṯeɣȓi ṯfuct ɣar ṯmeddiṯ, iwḏan uwin ɣar Ƹisa imehȓac nsen kuȓ ijjen mamec igga ȓehȓac nnes. Mkuȓ ijjen zzaysen isrusa xas fus nnes isgenfa-ṯ. Zeg waṭṭas n yiwḏan ƹaweḏ teffɣen jnun snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren-as qa cek ḏ Mmis n Arebbi." Walakin netta itzeyyar-iṯen, war ṯen itejji ca aḏ ssiwȓen minzi ssnen netta ḏ Lmasiḥ. Wami iṣbaḥ ȓḥaȓ iffeɣ Ƹisa iruḥ ɣar yijjen n umcan n ȓexȓa. Iwḏan nni bḏan rezzun xas, usin-d ɣares ṭṭfen-ṯ ḥima war xasen iggur ca. Inna-asen: "Lla, nec itxeṣṣa-ayi aḏ beccareɣ s ȓmulk n Arebbi ḏi ṯneddam nneɣni minzi twassekkeɣ-d i manaya." Iruḥ itḥeddaṯ ḏi ṯemziḏawin nsen n Yahuḏiya. Ijjen n nhar ibedd Ƹisa ɣar ȓebḥar n Ganisarat, mzaḥamen xas ȓɣaci bac aḏ sȓen i wawaȓ n Arebbi. Yufa ṯnayen n ṯɣarruba beddent x ṭṭarf n ȓebḥar. Tuɣa hwan-d zzaysent iḥeǧaqen n iseȓman bac aḏ ƹeḏȓen ṯiracciwin nsen. Inya Ƹisa ḏeg yicten zi ṯɣarruba nni ṯenni iy iǧan n Simƹan, iṭaleb zzayes aḏ yuyur cwayt x ȓbarr u netta iqqim ḏayes ibḏa iseȓmaḏ ȓɣaci zi ṯɣarrabut nni. Wami ikemmeȓ awaȓ nni inna-as i Simƹan: "Ndeh ṯaɣarrabut nnec ɣar mani uǧɣen waman ḍȓeq ṯiracciwin ḥima aḏ tḥeǧqeḏ iseȓman." Inna-as Simƹan: "A Lmuƹallim, neccin ǧiȓeṯ ṯekmaȓ nxeddem war d nsiȓi uȓa ḏ ijjen n usȓem, walakin wami t ṯenniḏ cek aḏ ḍeȓqeɣ ṯiracciwin." Wami ggin ammu siȓin-d aṭṭas n iseȓman, ṯiracciwin nsen ƹȓayen aḏ qqarṣent. Ceyyaren imeddukaȓ nsen ḏi ṯɣarrabut nni nneɣni ḥima aḏ d asen aṯen ƹawnen. Usin-d ƹemmaren ṯnayen n ṯɣarruba nsen aȓ wami ƹȓayen aḏ ɣerqent. Simƹan Buṭrus wami iẓra manaya yusa-d iwḍa ɣar iḍaren n Ƹisa inna-as: "A Siḏi, beƹƹeḏ xafi nec ḏ lƹaṣi." Iḏhec netta ḏ yinni akiḏes marra ȓaḥeqqac ḥeǧqen-d aṭṭas n iseȓman. Ƹaweḏ iḏhec uȓa ḏ Yaƹqub ḏ Yuḥanna ṯarwa n Zabadi niṯni ḏ imeddukaȓ n Simƹan. Inna-as Ƹisa i Simƹan: "War teggweḏ ca, cek ssa aȓ ṯsawent ataf aḏ tḥeǧqeḏ iwḏan." Wami d ḏewȓen s ṯɣarruba ɣar ȓbarr semḥen ḏi marra min ɣarsen ḏfaren Ƹisa. Wami Ƹisa aqaṯ ḏeg yijjen n ṯendint, yusa-d ijjen n uryaz ḏayes jḏam aṭṭas. Iẓra Ƹisa iwḍa-yas ɣar iḍaren ittar-as inna-as: "A Siḏi, cek meȓa ṯexseḏ ṯzemmareḏ aḏayi ṯessiṣfiḏ." Iqarreb ɣares Ƹisa iḥaḏa-ṯ s ufus nnes inna-as: "Wah nec xseɣ, cek qa ṯgenfiḏ!" Ṣafi ḏeg umcan iruḥ-as jḏam nni. Iweṣṣa-ṯ inna-as: "War txebbar ḥadd. Inna-as: "Ruḥ ɣar ȓefqi seḍhar-as ixef nnec. Egg ṣṣeḏqeṯ nni iy zi iweṣṣa Musa ḥima aɣarsen ṯiȓi chaḏeṯ x min iweqƹen." Walakin ssenni ibḏa itentacar xas ȓexbar ktar ƹaḏ. Usin-d ɣares aṭṭas n ȓɣaci ḥima aḏas sȓen ḥima aḏ genfan zi ȓehȓacaṯ nsen. Netta tuɣa itraḥ ɣar imucan ig ixȓan ḥima aḏ iẓẓaǧ ḏinni. Ijjen n nhar tuɣa Ƹisa iseȓmaḏ iwḏan. Qqimen ḏinni jarasen ȓebƹaḍ zi ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa, usin-d zi marra ȓedcuraṯ n Ljalil ḏ Yahuḏiya ḏ Lquds. Jjheḏ n Siḏi Arebbi aqaṯ ak Ƹisa bac aḏ isgenfa imehȓac. Usin-d can yiwḏan ysin ijjen n uryaz izzeȓ ḏi ṯassuṯ nnes mmuṯen-as iḍaren. Rezzun mammec ɣa ggen aṯ siḏfen aṯ sersen zzaṯes. Wami ufin war zemmaren aṯ siḏfen minzi ḏinni aṭṭas n ȓɣaci, gaƹƹḏen zzayes ɣar ṯzeqqa qeȓƹen ijjen n umcan ḏi ssqef sehwan-ṯ-id x ṯassuṯ nnes ɣar ȓwesṭ zzaṯ i iḍaren n Ƹisa. Netta wami iẓra lʼiman nsen inna-as i unecruf nni: "Ay aryaz, twaɣfarent-ac ȓmuƹṣiyaṯ nnec." Bḏan imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen tfekkaren nnan ḏeg wuȓawen nsen: "Min iƹna wanita itarra ixef nnes ḏ Arebbi? Ȓmuƹṣiyaṯ war ṯent iɣfar ca illa Arebbi waḥḏes!" Ƹisa issen min nwan inna-asen: "Mayemmi tfekkarem ammu kenniw ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem? Min isehȓen aṭṭas aḏas iniɣ i unecruf-a, ma aḏas iniɣ: Twaɣfarent-ac ȓmuƹṣiyaṯ nnec? Niɣ ma aḏas iniɣ: Kkar cek uyur? Nec xseɣ aḏ tessnem Mmis n bnaḏem ɣares ssulṭa x ṯmurṯ ḥima aḏ iɣfar ȓmuƹṣiyaṯ." Uca inna-as Ƹisa i unecruf nni: "Aḏac iniɣ, bedd x iḍaren nnec ysi ṯassuṯ nnec ruḥ aḏ trewwḥeḏ ɣar ṯeddarṯ nnec!" Ȓexddenni ikkar unecruf nni zzaṯsen iysi min tuɣa xef izzeȓ, irewweḥ iḥemmeḏ Arebbi. Marra ḏehcen ḏi manaya ḥemmḏen Arebbi, ggwḏen aṭṭas nnan: "Nhara neẓra ṯimesȓayin seḏhacent aṭṭas!" Menbaƹd iruḥ Ƹisa yufa ijjen ijemmeƹ ḍḍariba qqaren-as Lawi, iqqim ḏeg umcan mani jemmƹen ḍḍariba. Inna-as Ƹisa: "Ḏfar-ayi-d." Uca ikkar Lawi ismeḥ ḏi marra iḏfar-iṯ. Igga-as Lawi ijjen n zarrdeṯ ḏ ṯameqqrant ḏi ṯeddarṯ nnes. Ḥḍaren akiḏsen aṭṭas n iƹeccaren ḏ inneɣni iy qqimen akiḏsen aḏ ccen. Ceṯcan zzayes ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa nnan-asen i imeḥḍaren nnes: "Mayemmi tettem ṯsessem ak iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan?" Yarra xasen Ƹisa inna-asen: "Iwḏan iṣeḥḥan war teḥḏijin bu uḍbib, aḍbib teḥḏajan-ṯ imehȓac." Inna-asen: "Nec war d usiɣ ca aḏ ȓaɣiɣ i yinni iǧan nican ḥima aḏ tuben, usiɣ-d ɣar yinni iƹeṣṣan." Nnan-as: "Mayemmi imeḥḍaren n Yaḥya ḏ imeḥḍaren n ȓḥizeb n ifarrisiyen tẓumman tẓaǧan aṭṭas, imeḥḍaren nnec tetten sessen waha?" Inna-asen Ƹisa: "Kenniw ma tejjem imeddukaȓ n muȓay aḏ ẓummen ḏi ȓfarḥ nnes?" Inna-asen: "Lla, walakin ƹaḏ aḏ d asen wussan aḏ imeysi muȓay zi ȓwesṭ nsen, ȓexddenni aḏ ẓummen ḏeg wussan nni." Issiweȓ ƹaweḏ akiḏsen s ȓmaƹna-ya: "War iǧi ḥadd iteqssas-d ṯareqqiƹṯ zeg warruḍ n jḏiḏ ḥima s ṯreqqiƹṯ nni azzayes ireqqeƹ arruḍ ḏ ȓbaȓi. Mayemmi? Arruḍ ḏ jḏiḏ aḏ iqqim itcerrag waha, wenni n ȓbaȓi war xas d tis ṯreqqiƹṯ nni n jḏiḏ. Uȓa ḏ aman n uḍiȓ ḏ jḏiḏ war xeǧqen ca ḏeg yiȓemawen iqḏimen, ḥima war dduqquzen war tzeǧiƹen ca waman n uḍiȓ aḏ ḍeyyƹen yiȓemawen nni. Walakin aman n uḍiȓ ḏ jḏiḏ xeǧqen ḏeg yiȓemawen ḏ jḏiḏ. Meȓa iswa can ijjen aman uḍiȓ iqḏimen, ataf war itexs ca yinni ḏ jḏiḏ minzi iqqar qa yinni iqḏimen ḏ iṣebḥanen." Ijjen n nhar n ssebṯ n lƹibada, iƹḏu Ƹisa ḏeg ubriḏ ḏi ȓwesṭ n imendi akiḏes imeḥḍaren nnes. Bḏan imeḥḍaren nnes tekksen ṯiyḏerin, tqeccaren-ṯent s ifassen nsen, tetten-ṯent. Nnan-asen ȓebƹaḍ zi ȓḥizeb n ifarrisiyen: "Mayemmi teggem min iǧan ḥram ḏi nhar n lƹibada?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ma war ṯeɣrim ca min igga Dawed wami tuɣa iǧuz netta ḏ yinni akiḏes? Yuḏef ɣar ṯemziḏa n Arebbi yufa ḏinni aɣrum nni iy iǧan ḏ ṣṣeḏqeṯ icca netta yuca-asen i yinni akiḏes; waxxa manayenni war iǧi ca ḥalal ɣir i ȓfuqaha waha." Inna-asen Ƹisa: "Mmis n bnaḏem ig iǧan ḏ lḥakem ḥetta x nhar n ssebṯ n lƹibada." Ijjen n nhar n ssebṯ n lƹibada nneɣni, yuḏef Ƹisa ɣar yijjen n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil ibḏa iseȓmaḏ. Ḏinni ijjen n uryaz fus nnes afusi immuṯ. Imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen tlaḥaḍen xas ma aṯ isgenfa ma lla ḏi nhar n lƹibada ḥima aṯ tahmen. Ƹisa issen min ɣarsen ḏi ȓaƹquȓaṯ nsen, inna-as i uryaz nni iy ɣar iǧa fus immuṯ: "Kkar bedd ḏi ȓwesṭ." Aryaz nni ikkar ibedd ḏinni. Inna-asen Ƹisa: "Akenniw sseqsiɣ: Ḏi nhar n lƹibada ma ḥalal a negg ȓxir niɣ a negg ccarr? A nsenjem nnefs niɣ aṯ nneɣ?" Ixzar ɣarsen marra ij-ij, inna-as i uryaz nni: "Sarreḥ fus nnec!" Isarreḥ-iṯ uca iḏweȓ ufus nnes igenfa. Niṯni min ggin? Ɣeḍben aṭṭas mcawaren jarasen min ɣa ggen i Ƹisa. Ḏeg wussan nni, igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar uḏrar aḏ iẓẓaǧ iqqim ḏinni ǧiȓeṯ ṯekmaȓ itẓaǧa i Arebbi. Wami iṣbaḥ ȓḥaȓ, iȓaɣa-d x imeḥḍaren nnes ixḍar ṯenƹac zzaysen iggi-ṯen ḏ arrusul. Ḏinni Simƹan, isemma-ṯ Buṭrus, ḏ wumas Andrus, ḏ Yaƹqub, ḏ Yuḥanna, ḏ Filippas, ḏ Bartulumay, ḏ Matta, ḏ Tuma, ḏ Yaƹqub mmis n Ḥalfa, ḏ Simƹan umi qqaren <Lmunaḍil>, ḏ Yahuḏa mmis n Yaƹqub, ḏ Yahuḏa Isxaryuṭi iƹni wenni izzenzen Ƹisa. Ihwa-d Ƹisa ibedd ḏeg yijjen n umcan ḏ ȓewḍa. Ḏinni aṭṭas n imeḥḍaren nnes ḏ waṭṭas n yiwḏan zi ṯmurṯ n Yahuḏiya ṯekmaȓ, zi Lquds, ƹaweḏ zi Ṣur ḏ Ṣayda ig iǧan x uɣezḏis n ȓebḥar. Usin-d ɣares ḥima aḏ sȓan i wawaȓ nnes, ƹaweḏ ḥima aṯen isgenfa zi ȓehȓacaṯ nsen. Yinni itƹeddaben s jnun ḏ iƹeffanen uȓa ḏ niṯni tgenfan. Xsen marra ȓɣaci nni aṯ ḥaḏan minzi ijjen n jjheḏ iteffeɣ-d zzayes, isgenfa-ṯen marra iḏsen. Iysi ṯiṭṭawin nnes Ƹisa ɣar imeḥḍaren nnes inna-asen: "Ssaƹḏ nwem a ȓmusakin, aqa ȓmulk n Arebbi i kenniw. Ssaƹḏ nwem a yinni iǧuzen, aqa aḏ tejjawnem. Ssaƹḏ nwem a yinni itrun, aqa aḏ tḍeḥcem. Ssaƹḏ nwem meȓa tƹiffan-kenniw yiwḏan, war kenniw qebȓen ssawaȓen ḏaywem s ȓƹib, tzawaren-kenniw ƹlaḥsab Mmis n bnaḏem. Ḏi Nhar nni farḥem negzem s ȓefraḥeṯ ȓaḥeqqac aɣarwem yiȓi ijjen n lʼajar ḏ ameqqran ḏeg ujenna minzi ammu iy iggin ȓejḏuḏ nsen i lʼanbiya. Walakin, ya ȓefḍiḥeṯ nwem a twajar, minzi ṯƹicem min ṯƹicem. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem a yinni ijjiwnen ȓexxu, minzi akenniw iȓqef jjuƹ. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem a yinni iḍeḥcen ȓexxu, minzi aḏ txeyyqem aḏ trum. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem meȓa tcekkaren-kenniw yiwḏan minzi ammu iy iggin ȓejḏuḏ nsen i yinni itarran ixef nsen ḏ lʼanbiya. Aḏawem iniɣ a yinni itesȓan: Xseṯ ȓƹaḏyan nwem, ggeṯ ȓxir ḏeg yinni kenniw itƹiffan. Barkeṯ wenni iy kenniw ineƹȓen, ttareṯ i Arebbi x yinni kenniw itƹeddaben. Wenni c ɣa yuwṯan ɣar umeggiz nnec, uc-as cek uȓa ḏ ameggiz nnec nneɣni. Wenni ḏac ɣa iysin azeǧab nnec, ejj-iṯ cek aḏac iysi uȓa ḏ ṯaqmijat nnec. Wenni ḏac ɣa ittaren can ṯmesȓayṯ, uc-as-t. Wenni ḏac ɣa ikksen ṯimesȓayin nnec, war ṯ tettar ca aḏac ṯent yarr. Mammec texsem aḏawem ggen yiwḏan, uȓa ḏ kenniw ggem-asen amenni. Meȓa kenniw texsem ɣir yinni iy kenniw itexsen, man lʼajar iy ɣarwem? Iwa uȓa ḏ yinni iƹeṣṣan texsen yinni ṯen itexsen. Meȓa teggem ȓxir ɣir ḏeg yinni iy ḏaywem iteggen ȓxir, man lʼajar iy ɣarwem? Uȓa ḏ yinni iƹeṣṣan teggen manaya. Meȓa ṯerḍȓem i yinni ṯessnem aḏawem d arren, man lʼajar iy ɣarwem? Uȓa ḏ yinni iƹeṣṣan reṭṭȓen i yinni iƹeṣṣan ḥima aḏ d arren amarwas nsen. Walakin xseṯ ȓƹaḏyan nwem, ggeṯ ḏaysen ȓxir. Reḍȓeṯ war trajaṯ walu. Uca aɣarwem yiȓi lʼajar ḏ ameqqran, aḏ tiȓim ḏ ṯarwa n Arebbi Yuƹȓan. Minzi netta ḏ aṣebḥan ak yinni war ṯ itcekkaren ca ḏ yinni iteggen ccarr. Reḥmeṯ iwḏan mammec ireḥḥem Babaṯwem. War tƹeyyabem ḥadd ḥima war kenniw itƹeyyib ca Arebbi. War tzawaȓem ḥadd ḥima war kenniw itzawaȓ ca Arebbi. Semḥem i yiwḏan, aḏawem iɣfar Arebbi. Ucem-asen i yiwḏan, ataf aḏawem immuc. Aḏawem immuc ȓaƹbar ḏ aṣebḥan ḏeg waḥsi n uzeǧab nwem, aṯ shezzen aṯ ḏekknen ḥetta aḏ infeyyeḍ. Ȓaƹbar iy ṯsexḏamem ḏ wenni iy kiḏwem ɣa isexḏem Arebbi." Issiweȓ akiḏsen ƹaweḏ Ƹisa s yijjen n ȓmaƹna inna-asen: "Aḍarɣaȓ, ma aḏ ijarr aḍarɣaȓ? Ma war weṭṭin ca s ṯnayen iḏsen ḏi can ṯesrafṯ? Ameḥḍar war iǧi ca ḏ ameqqran x lmuƹallim nnes. Walakin mkuȓ ameḥḍar ig ikemmȓen ṯɣuri nnes itiȓi amecnaw lmuƹallim nnes. Mayemmi tseḥqareḏ cwayt n uȓum ig iǧan ḏi ṯiṭṭ n wumac, cek tettuḏ akeccuḍ ig iǧan ḏi ṯiṭṭ nnec? Mammec teggeḏ ṯzeƹƹmeḏ aḏ tiniḏ i wumac: Ay uma, ejj-ayi aḏac d kkseɣ ȓum-a ig iǧan ḏi ṯiṭṭ nnec, cek ƹaḏ tejjiḏ akeccuḍ ḏi ṯiṭṭ nnec? A lmunafiq, kkes ḏ amezwaru akeccuḍ zi ṯiṭṭ nnec. Ƹaḏ iy ɣa ṯetwaȓiḏ mliḥ ḥima aḏ tekkseḏ ȓum ig iǧan ḏi ṯiṭṭ n wumac! War ṯeǧi ṯcejjarṯ ṯaṣebḥant tarew min iǧan ḏ aƹeffan. War ṯeǧi ƹaweḏ ṯcejjarṯ ṯaƹeffant tarew min iǧan ḏ aṣebḥan. Minzi kuȓ ṯacejjarṯ ṯḍehhar-d s min tarew. War d ȓeqḏen bu ṯazarṯ zeg isennanen. War d tekksen bu uḍiȓ zi ṯzeggwarṯ. Bnaḏem aṣebḥan isufuɣ-d min iǧan ḏ aṣebḥan zi ȓkenz aṣebḥan n wuȓ nnes. Bnaḏem aƹeffan isufuɣ-d min iǧan ḏ aƹeffan zi ȓkenz aƹeffan n wuȓ nnes. Ȓaḥeqqac aqemmum n bnaḏem issawaȓ min iǧan ḏeg wuȓ nnes. Mayemmi ḏayi ṯeqqarem a Siḏi, a Siḏi u kenniw war teggem min ḏawem qqareɣ? Marra wenni ɣari d itasen itesȓa i wawaȓ inu ixeddem zzayes ataf aḏawem iniɣ mindi itcabbah. Itcabbah ḏeg yijjen n uryaz ig ibennan ṯaddarṯ nnes, iɣza aṭṭas igga dsas x uzru. Wami d iḥmeȓ iɣzar iƹḏu x ṯeddarṯ nni, war izemmar at isenhezz minzi ṯebna mliḥ. Wenni itsȓan i wawaȓ inu war zzayes ixeddem ca ataf itcabbah ḏeg yijjen n uryaz ibna ṯaddarṯ nnes x ucaȓ bȓa dsas. Wami xas iƹḏu iɣzar nni ṯewḍa ḏeɣya ḏ abriḏ, ṯeqqim ḏ ȓxirbeṯ." Wami ikemmeȓ Ƹisa awaȓ nnes ak yiwḏan iy tuɣa ḏas itesȓan, yuḏef ɣar ubilaj n Kafernaḥum. Ḏinni ijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus ɣares ijjen n uxeddam itƹewwaȓ xas aṭṭas, walakin axeddam nni ihȓec ƹȓayen aḏ immeṯ. Wami isȓa x Ƹisa issekk ɣares ca n ȓecyux n Ayṯ-Israʼil ḥima aṯ ḥeccmen aḏ d yas aḏ isgenfa axeddam nnes. Wami d usin ɣar Ƹisa ḥeccmen-ṯ nnan-as: Bnaḏem-a isḏaheǧ aṯ tƹawneḏ minzi itexs ccaƹb nneɣ ƹaweḏ ibna ṯamziḏa nneɣ. Ikkar Ƹisa iruḥ akiḏsen. Wami iqarreb ɣar ṯeddarṯ nni issekk-d ɣares uƹaskari nni can imeddukaȓ nnes inna-as: "A Siḏi ṯƹeddbeḏ ixef nnec waha, nec war sḏihiǧeɣ ca aḏ taḏfeḏ ɣar ṯeddarṯ inu. X manaya nec ḥesbeɣ ixef inu war sḏihǧeɣ ca aḏ d aseɣ ɣarek. Ini ɣir ijjen n wawaȓ u ṣafi ataf aḏ igenfa uxeddam inu. Uȓa ḏ nec s yixef inu ɣari yinni xafi iḥekkmen. Ɣari ȓƹaskar x ufus inu ḥekkmeɣ xasen. Aḏ iniɣ i yijjen: Ruḥ, aḏ iraḥ. Aḏ iniɣ i yijjen: Araḥ-d, aḏ d yas. Aḏ iniɣ i uxeddam inu: Egg ṯa, at igg." Wami isȓa Ƹisa i manayenni itƹejjeb ḏayes aṭṭas, ineqȓeb ɣar ȓɣaci iy ṯ iḏfaren inna-asen: "Aḏawem iniɣ: Yinni iǧan zi Ayṯ-Israʼil war ḏaysen ufiɣ bu lʼiman imɣar aṭṭas am wanita!" Yinni issekk uƹaskari nni ḏewȓen ɣar ṯeddarṯ ufin axeddam igenfa. Ṯiwecca nnes iruḥ Ƹisa ɣar yijjen n ubilaj qqaren-as Naƹin, akiḏes imeḥḍaren nnes ḏ ȓɣaci aṭṭas. Wami iqarreb ɣar ṯewwarṯ n ubilaj, yufa ḏinni ysin-d ijjen n umettin aṯ neḍȓen. Netta iy ɣares ɣar yemmas waḥḏes, nettaṯ ḏ ṯajjaȓṯ. Akiḏes ḏinni aṭṭas n ȓɣaci zeg ubilaj nni. Wami t iẓra Siḏiṯneɣ ṯeqqes-as inna-as: "War tru ca!" Iqarreb ɣar ȓmeḥmeȓ iḥaḏa-ṯ, bedden yinni ṯ iysin. Inna: "Kkar ay aḥenjir." Ikkar-d umettin nni ibḏa issawaȓ, yarr-iṯ Ƹisa i yemmas. Marra ggwḏen semɣaren Arebbi nnan: "Imeḍhar-d jaraneɣ ijjen n nnabi ḏ ameqqran. Arebbi ifqeḏ ccaƹb nnes!" Iffeɣ ȓexbar-a x Ƹisa ḏi marra ṯamurṯ n Yahuḏiya ḏ marra jwayeh iy ḏas d innḍen. Yaḥya yarra-d ȓexbar x marra manaya zeg imeḥḍaren nnes. Iȓaɣa-d x ṯnayen zzaysen issekk-iṯen ɣar Siḏiṯneɣ ḥima aḏas inin ma ḏ cek iy xef netsȓa aḏ d taseḏ niɣ a nraja can yijjen nneɣni? Wami d usin ṯnayen nni n iryazen ɣar Ƹisa, nnan-as qa isqaḏ-aneɣ-d ɣarek Yaḥya ac nesseqsa: Ma ḏ cek iy netraja aḏ d taseḏ niɣ ḏ can yijjen nneɣni? Ḏi ȓweqṯ nni isgenfa Ƹisa aṭṭas n imehȓac ḏ yinni ḏi iǧa ȓeḥȓiq ḏ yinni ḏi ǧan jnun ḏ iƹeffanen. Ƹaweḏ yarra aṭṭas n iḍarɣaȓen twaȓan. Inna-asen Ƹisa: "Ƹeqbeṯ ɣar Yaḥya ƹawḏem-as min twaȓam ḏ min tesȓam: iḍarɣaȓen twaȓan, izeḥḥafen gguren, yinni iy ḏi iǧa jḏam genfan, iḏehcuren tesȓan, yinni immuṯen tnekkaren-d, ȓmusakin twabeccaren. Ssaƹḏ n yinni war ḏayi itcekkin ca." Ṣafi rewwḥen yinni issekk Yaḥya, Ƹisa ibḏa issawaȓ x Yaḥya iqqar-asen i ȓɣaci nni: "Minxef ṯeffɣem aḏ teẓrem ḏi ȓexȓa? Ma ɣar yij uɣanim ithezza-ṯ arriḥ? Lla! Meȓa lla, minxef ṯeffɣem aḏ teẓrem? Ma ḏ ijjen n uryaz yareḍ arruḍ ḏ aṣebḥan? Lla, yinni iy ɣar iǧa warruḍ ḏ aṣebḥan tƹicen mliḥ tiȓin ḏi ȓquṣur n izeǧiḏen! Meȓa lla, minxef ṯeffɣem aḏ teẓrem? Ma ḏ ijjen n nnabi? Qqareɣ-awem: Wah, netta ktar zeg yijjen n nnabi. Ḏ Yaḥya iy xef issawaȓ Lkitab: <Aqa tsekkiɣ-d ijjen n arrasul inu zzaṯec, ḥima aḏac isewjeḏ abriḏ nnec.> Aqa tesȓam: Zi min d jjint ṯemɣarin war iǧi ḥadd ḏ ameqqran zi Yaḥya, walakin wenni iy iǧan ḏ amezyan qaƹ ḏi ȓmulk n Arebbi netta ḏ ameqqran zi Yaḥya." Marra iwḏan tesȓan xas, uȓa ḏ iƹeccaren niṯni s yixef nsen ƹtarfen belli manaya iǧa nican minzi niṯni twaṭehharen s waman ƹlaḥsab Yaḥya. Walakin ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ yinni itcerraḥen ccariƹa war xisen ca min ixes Arebbi, ugin aṯen iṭehhar Yaḥya s waman. "X manaya wi ḏi ɣa cabbheɣ iwḏan n ȓweqṯ-a? Minḏi tcabbahen? Niṯni am ca n iḥenjiren iy iqqimen ḏi ssaḥa tȓaɣan i wayawya qqaren: Netṣuḍ ḏi ṯemja, war ṯecḍiḥem ca. Netƹezza-kenniw, war ṯetrum ca. Minzi Yaḥya yusa-d itẓumma war isess aman n uḍiȓ kenniw ṯennim aqa ḏayes jnun! Yusa-d Mmis n bnaḏem itett isess war itẓummi ca. Kenniw ṯennim aqa bnaḏem-a itett isess aṭṭas, ƹaweḏ netta ḏ ameddukeȓ n iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan. Innama, ȓefhameṯ n Arebbi qebbȓen-teṯ marra yinni itefhamen." Ij ufarrisi iƹareḍ Ƹisa ḥima aḏ icc akiḏes. Yuḏef ɣar ṯeddarṯ n ufarrisi nni iqqim ɣar missa. Ḏinni ḏeg ubilaj nni ijjen n ṯemɣarṯ ṯƹeṣṣa. Ṯarra-d ȓexbar Ƹisa iqqim aḏ icc ḏi ṯeddarṯ n ufarrisi nni, ṯusa-d nettaṯ ɣares ijjen n ṯzeyyat ḏayes aman n lwarḏ. Ṯeqqim ɣar ḏeffar n Ƹisa ɣar iḍaren nnes ṯebḏa ṯetru wḍan-as imeṭṭawen nnes x iḍaren n Ƹisa. Ṯruḥ ṯemseḥ-iṯen s ucewwaf nnes, ṯseǧem-iṯen ṯeḏhen-iṯen s waman n lwarḏ. Afarrisi nni iy ṯ iƹarḍen wami iẓra manaya inna ḏi nnefs nnes: Wanita maƹlik ḏ nnabi ataf aḏ issen min ṯeƹna ṯemɣarṯ-a iy ṯ itḥaḏan, nettaṯ ṯeƹṣa Arebbi. Indeq-d Ƹisa inna-as: "A Simƹan, ɣari ij n ȓḥajeṯ aḏac t iniɣ." Inna-as Simƹan: "Siweȓ a Lmuƹallim." "Ḏinni ijjen n ssiyyed irḍeȓ tmenyaṯ i ṯnayen n yiwḏan. Ijjen irḍeȓ-as xemsmiyya dinar, ijjen irḍeȓ-as xemsin dinar. Walakin war ɣarsen minzi ɣa arren, ṣafi ssiyyed nni ismeḥ-asen marra. In-ayi cek: Manwen iy ṯ ɣa iḥibben aṭṭas?" Inna-as Simƹan: "Imken wenni umi ismeḥ ḏeg waṭṭas n umarwas." Inna-as Ƹisa: "Ɣarek ȓḥaqq." Ineqȓeb ɣar ṯemɣarṯ nni inna-as i Simƹan: "Aqa twaȓiḏ ṯamɣarṯ-a? Usiɣ-d ɣar ṯeddarṯ nnec war ḏayi d ṯuwiḏ cek uȓa ḏ aman iy zi ɣa sirḏeɣ iḍaren inu. Nettaṯ ṯsireḏ-ayi iḍaren inu s imeṭṭawen nnes ṯemseḥ-iṯen s ucewwaf nnes. Cek war xafi ṯseǧmeḏ ca. Zeg wami d usiɣ nettaṯ ṯseǧam-ayi iḍaren inu. Cek war ḏayi ṯeḏhineḏ azeǧif uȓa s zzect. Nettaṯ ṯeḏhen-ayi iḍaren inu s waman n lwarḏ. X manaya aḏac iniɣ, ȓmuƹṣiyaṯ nni iy ṯegga aṭṭas twaɣfarent-as minzi nettaṯ ḏayes ȓemḥibbeṯ aṭṭas. Wenni umi twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ ḏrus, netta ḏayes ȓemḥibbeṯ ḏrus." Inna-as i ṯemɣarṯ nni: "Ȓmuƹṣiyaṯ nnem twaɣfarent-am." Bḏan yinni iy kis iqqimen qqaren i wayawya: "Min iƹna wanita ig iɣfaren ȓmuƹṣiyaṯ-a?" Inna-as Ƹisa i ṯemɣarṯ nni: "Cem isenjem-icem lʼiman nnem, ruḥ ḏi ȓehna." Menbaƹd i manaya iggur Ƹisa zi dcar ɣar dcar zeg ubilaj ɣar ubilaj itḥeddaṯ itbeccar s ȓmulk n Arebbi. Akiḏes ṯenƹac n imeḥḍaren nnes ḏ can ṯemɣarin isgenfa-ṯent zi jnun ḏ ȓehȓacaṯ. Niṯenti ḏ Maryam umi qqaren ṯamagdaliṯ iy zi ffɣen sebƹa n jnun, ḏ Ayunna ṯamɣarṯ n Xuzi lwakil n Hirudus, ḏ Suzana, ḏ ṯinneḍni aṭṭas iy tƹawanent s wagȓa nsent. Wami xas d munen ƹaweḏ aṭṭas n ȓɣaci ḏ yinni ɣares d yusin zi mkuȓ abilaj, ibḏa issawaȓ akiḏsen s yijjen n ȓmaƹna inna: "Iffeɣ ufeǧaḥ aḏ izreƹ. Wami izerreƹ, ṯewḍa-yas can zzarriƹeṯ x ṭṭarf n ubriḏ. Ƹeffsen xas yiwḏan ccin-teṯ ijḍaḍ n ujenna. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa-yas jar yizra. Ṯeɣmi-d, ȓexddenni ṯnezȓef ṯisraw ȓaḥeqqac war ṯeswi bu waman. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa jar isennanen. Ɣmin-d akiḏes isennanen nni jeyyfen-teṯ. Can zzarriƹeṯ ṯewḍa x ṯmurṯ ṯaṣebḥant. Ṯuȓi-d ṯemɣar ṯegga ṯiyḏerin, kuȓ icten ṯurew miyya." Wami ikemmeȓ wawaȓ-a inna s jjheḏ: "Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan." Sseqsan-ṯ imeḥḍaren nnes nnan-as: "Min ixes aḏ yini ȓmaƹna-ya?" Inna-asen: "Itwasmeḥ i kenniw aḏ tessnem min inuffaren ḏi ȓmulk n Arebbi, walakin i yiwḏan nneɣni lla. Ssawaȓeɣ akiḏsen s ȓemƹani ḥima aḏ xzaren walakin war twiȓin ca, ḥima aḏ sȓen walakin war fehhmen i ca. Ȓmaƹna-ya ixes aḏ yini: Zzarriƹeṯ nni nettaṯ ḏ awaȓ n Arebbi. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan x ubriḏ nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi. Itraḥ Ibȓis itekkes-asen-ṯ zeg wuȓ ḥima war timnen ca, war nejjmen ca. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan jar yizra nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi, qebȓen-ṯ s ȓefraḥeṯ. Wami war uwṯin bu iẓewran mliḥ ḏeɣya tneqȓaƹen. Tamnen zzayes ɣir ḏeg yijjen n ȓweqṯ waha, ḏi ȓweqṯ n ȓemḥayen ḏeɣya teffɣen abriḏ. Zzarriƹeṯ nni ig iwḍan jar isennanen nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi, walakin ḏeɣya temjeyyafen s umnus ḏ wagȓa ḏ ccehawaṯ n ddunect-a war neffƹen ca. Walakin zzarriƹeṯ nni ig iwḍan ḏi ṯmurṯ ṯaṣebḥant nettaṯ am yiwḏan iy tesȓan i wawaȓ n Arebbi qebȓen-ṯ s wuȓ nsen aṣebḥan ḏ acemȓaȓ, ṣebbaren ḥima aḏ arwen. Uȓa ḏ ijjen war itcaƹƹiȓ ȓqendiȓ ḥima axas iqȓeb aqnuc niɣ aṯ igg swadday i qama. Lla, itegg-iṯ x ȓmarfaƹ ḥima aḏasen yuc ṯfawṯ i yinni iy d ɣa yaḏfen. Marra min inuffaren aḏ d imeḍhar. Marra min itwasnuffaren aḏ inefḍeḥ aḏ itwassen. Arrem-d ȓbaȓ nwem i mammec tesȓam. Wenni iǧan ɣares itmarni-yas. Walakin wenni war ɣar iǧi ca, itwaksi-yas uȓa ḏ min ḏas itɣir ɣares." Ƹisa ṯusa-d ɣares yemmas ḏ ayṯmas, war zemmaren ca aɣares awḍen, ḏinni aṭṭas n ȓɣaci. Nedqen-d can yiwḏan nnan-as: "Aqa yemmac ḏ ayṯmac bedden ɣar barra rezzun acek ẓren." Yarra xasen inna-asen: "Aqa yemma ḏ ayṯma niṯni ḏ iwḏan nni itsȓan i wawaȓ n Arebbi xeddmen zzayes." Ijjen n nhar inya Ƹisa ḏi ṯɣarrabut ak imeḥḍaren nnes inna-asen: "Yallah a neẓwam ɣar ujemmaḍ-in n ȓebḥar." Ruḥen, wami uyuren ḏi ȓebḥar, Ƹisa ikka xas yiḍeṣ. Ƹlaɣafla ikkar-d ijjen n arriḥ ijheḏ aṭṭas ḏi ȓebḥar, ṯebḏa ṯɣarrabut tƹemmar s waman uwḍen-d ḏeg yijjen n lxaṭar. Qarrben ɣares imeḥḍaren sfaqen-ṯ nnan-as: "A Lmuƹallim a Lmuƹallim, aqa neccin netmetta!" Ikkar Ƹisa isbedd arriḥ ḏ ȓemwaj ihedden ȓḥaȓ irsa. Inna-asen: "Mani iǧa lʼiman nwem?" Ggwḏen tƹejjben nnan i wayawya: "Min iƹna wanitan? Uȓa ḏ arriḥ ḏ waman n ȓebḥar itʼamar-iṯen tṭaƹan-as." Uwḍen ɣar ṯmurṯ n ijariṯiyen zzaṯ i ṯmurṯ n Ljalil. Wami yuweḍ Ƹisa ɣar ȓbarr iȓqa-ṯ-iḏ ijjen n bnaḏem zi ṯendint ḏayes jnun. Netta aṭṭas zeg wami war yarreḍ bu warruḍ war izeddeɣ ca ḏi ṯeddarṯ, izeddeɣ ḏeg imeḍȓan. Wami yufa Ƹisa ḏinni ibḏa isnekkar ṯɣuyyeṯ, iwḍa ɣar iḍaren n Ƹisa indeq-d s yijjen n ṯmijja ṯuƹȓa inna-as: "A Ƹisa a Mmis n Arebbi Yuƹȓan, min ṯexseḏ zzayi? Tettareɣ zzayek ḥima war ḏayi tƹeddibeḏ ca!" Inna manaya minzi Ƹisa tuɣa yumar jjenn nni aƹeffan ḥima aḏ iffeɣ zeg uryaz nni. Ƹaweḏ minzi jjenn nni iteṭṭef-iṯ aṭṭas n ṯwaȓaṯin. Waxxa teqqnen-as ifassen ḏ iḍaren nnes s snaseȓ ḥeṭṭan-ṯ, itrezza-ṯent indeh-iṯ jjenn nni ɣar ȓexȓa. Isseqsa-ṯ Ƹisa inna-as: "Mammec ḏac qqaren?" Inna-as: "Nec qqaren-ayi Aberru" minzi tuɣa uḏfen ḏayes aṭṭas n jnun. Ḥeccmen-ṯ aṭṭas jnun nni ḥima war ṯen itsekki ca ɣar wanu bȓa ȓaḥedd. Ḏinni ijjen n ṯḥimerṯ ḏ ṯameqqrant n yiȓfan ṯarwes x uḏrar. Ttaren zzayes ḥima aṯen ijj aḏayes aḏfen. Ssenni ijji-ṯen. Ffɣen jnun zi bnaḏem nni uḏfen ḏeg yiȓfan. Ṯehwa ṯḥimerṯ nni x uḏrar ɣar ȓebḥar ṯeɣreq ḏinni. Yinni yarewwsen, ẓrin min iweqƹen arewȓen sufɣen ȓexbar ḏi ṯendint ḏ ȓedcuraṯ. Ffɣen-d yiwḏan ḥima aḏ ẓren min iweqƹen. Usin-d ɣar Ƹisa ufin aryaz nni ffɣen zzayes jnun, iqqim ɣar iḍaren n Ƹisa yareḍ arruḍ nnes igenfa iḏweȓ s ȓaƹqeȓ nnes. Uca ggwḏen aṭṭas. Xebbaren-ṯen ȓechuḏ mammec igga Ƹisa isgenfa aryaz nni iy ḏi tuɣa ǧan jnun. Uca ttaren zi Ƹisa marra ayṯbab n jjiheṯ n ijariṯiyen ḥima axasen ibeƹƹeḏ minzi ggwḏen aṭṭas. Inya ḏi ṯɣarrabut iƹqeb ssenni. Aryaz nni iy zi ffɣen jnun ittar zi Ƹisa ḥima akiḏes iraḥ. Walakin Ƹisa yugi issekk-iṯ inna-as: "Ƹqeb ɣar ṯeddarṯ nnec, sxebbar-iṯen s min ḏac igga Arebbi." Iruḥ uryaz nni ibḏa itxebbar ḏi ṯendint ṯekmaȓ zi min ḏas igga Ƹisa. Wami d iḏweȓ Ƹisa, reḥḥben zzayes ȓɣaci minzi marra iḏsen trajan-ṯ. Yusa-d ɣares ijjen n uryaz qqaren-as Yagrus. Netta ḏ arrayes n ṯemziḏa iy iǧan ḏinni. Iwḍa ɣar iḍaren n Ƹisa ibḏa itḥeccam-iṯ aṭṭas ḥima akiḏes iraḥ ɣar ṯeddarṯ nnes minzi ɣares ɣir ijjen n ṯḥenjirṯ waha ƹȓayen aḏ tegg ṯenƹac iseggwusa, tmetta. Ikkar Ƹisa iruḥ, temzaḥamen xas ȓɣaci. Ḏinni jar yiwḏan nni ijjen n ṯemɣarṯ ṯenƹac iseggwusa zeg wami iy ṯehȓec, tazzeȓ s iḏammen. Marra min ɣares ḏ agȓa ṯḍeyyeƹ-iṯ x iḍbiben, war izemmar ḥadd at isgenfa. Ṯeḏfar Ƹisa, ṯḥaḏa-yas ṭṭarf n useȓham nnes ȓexddenni ṯgenfa ḏeg umcan. Inna Ƹisa: "Wi ḏayi iḥaḏan?" Marra iḏsen nkaren. Inna-as Buṭrus: "A Lmuƹallim, qa marra yiwḏan-a temzaḥamen xac!" Inna Ƹisa: "Lla, sḥisseɣ can yijjen iḥaḏa-ayi minzi ssneɣ jjheḏ iffeɣ zzayi." Wami ṯufa ṯemɣarṯ nni ṯnefḍeḥ, ṯruḥ ɣar Ƹisa terjiji ṯewḍa-yas ɣar iḍaren nnes. Ṯƹaweḏ-as zzaṯ i marra iwḏan nni mayemmi iy ṯ ṯḥaḏa ḏ mammec ṯgenfa ḏeg umcan. Inna-as Ƹisa: "A yeǧi, cem lʼiman nnem isgenfa-cem. Ruḥ ḏi ȓehna." Wami ƹaḏ issawaȓ, yusa-d ijjen zi ṯeddarṯ n arrayes nni n ṯemziḏa inna-as: "Yeǧic cek ṯemmuṯ. War tƹeddab ca ȓexxu lmuƹallim." Isȓa-yas Ƹisa inna-as: "War teggweḏ ca! Amen waha, aqa yeǧic aḏ tgenfa." Wami yuweḍ ɣar ṯeddarṯ n Yagrus, war ijji uȓa ḏ ijjen aḏ yaḏef illa Buṭrus ḏ Yuḥanna ḏ Yaƹqub ḏ babas d yemmas n ṯḥenjirṯ nni. Marra trun xas tƹezzan. Inna-asen Ƹisa: "War xas trum ca. Aqa ṯaḥenjirṯ-a war ṯemmuṯ ca, ṯeṭṭeṣ waha!" Bḏan ḍeḥḥcen xas qa ssnen belli ṯemmuṯ. Iṭṭef-as ḏeg ufus i ṯḥenjirṯ nni inna-as: "A ṯaḥenjirṯ kkar." Ȓexddenni buḥbeȓ nnes iḏweȓ-as-d, ṯekkar ḏeg umcan. Iweṣṣa-ṯen aḏas ucen min ɣa ṯecc. Babas ḏ yemmas qqimen tƹejjben. Netta iweṣṣa-ṯen inna-asen war tƹawaḏem i ḥadd min iweqƹen. Iȓaɣa-d Ƹisa x ṯenƹac n arrusul yuca-asen ṯizemmar ḏ ssulṭa aḏ ḥekmen x marra jnun u ƹaweḏ ḥima aḏ sgenfan ȓehȓacaṯ. Issekk-iṯen ḥima aḏ beccaren s ȓmulk n Arebbi aḏ sgenfan imehȓac. Inna-asen: "War kiḏwem tiwim walu x ubriḏ. War kessim ni aƹekkaz, ni aqrab, ni aɣrum, ni nnuqarṯ, ni ṯnayen n ičammiren. Xmi ɣa ṯaḏfem ɣar can ṯeddarṯ, qqimem ḏinni aȓ ɣa ṯuyurem ssenni. Meȓa war kenniw qbiȓen ca ḏi can ṯendint, ffɣem ssenni mesḥeṯ ṯaƹejjact zeg iḍaren nwem am ca n chaḏeṯ xasen." Ṣafi ruḥen arrusul ƹḏun ḏi ȓedcuraṯ, tbeccaren sgenfan iwḏan ḏi mkuȓ amcan. Lwali Hirudus yarra-d ȓexbar x marra min itewqiƹen, iḏhec minzi can yiwḏan qqaren qa wanita ḏ Yaḥya nni, itwasekkar-d zi ȓmewṯ. Ijjen iqqar lla, qa ḏ Ilyas iy d imeḍharen. Ijjen iqqar lla, qa ikkar-d ijjen zi lʼanbiya nni iqḏimen. Hirudus inna: "Aqa nec qesseɣ azeǧif i Yaḥya nni, min iƹna wanita iy xef tesȓiɣ manaya?" Ixes aṯ iẓer. Wami d ḏewȓen arrusul, ƹawḏen-as i Ƹisa x marra min ggin. Yuwi-ṯen ssenni ɣar jjiheṯ n yijjen n ubilaj umi qqaren Bayt Ṣayda. Wami ȓɣaci ssnen manaya ḏfaren-ṯ. Netta isteqbeȓ-iṯen ibḏa issawaȓ akiḏsen x ȓmulk n Arebbi isgenfa yinni ixsen aḏ genfan. Wami iƹḏu ȓḥaȓ usin-d ɣares ṯenƹac n imeḥḍaren nnes nnan-as: "Sekk iwḏan-a ssa ɣar ȓedcuraṯ ḏ ṯuḏrin yuḏsen ammu ḏ wammu, aḏ rzun min ɣa ccen ḏ mani ɣa sensen minzi amcan-a ḏ ȓexȓa waha." Inna-asen Ƹisa: "Ucem-asen kenniw min ɣa ccen." Nnan-as: "Neccin ɣarneɣ ḏa ɣir xemsa n ṯxebbazin ḏ ṯnayen n iseȓman. Ma a nraḥ neccin a d nseɣ macca i marra iwḏan-a?" (Minzi ḏinni can xemsaȓaf n iryazen.) Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Sɣimem-ṯen ḏ lfirqaṯ, xemsin xemsin." Ggin manayenni, sɣimen-ṯen marra. Ikkar iṭṭef xemsa nni n ṯxebbazin ḏ ṯnayen nni n iseȓman, iysi ṯiṭṭawin nnes ɣar ujenna uca icekkar Arebbi. Irza aɣrum nni yuca-asen-ṯ i imeḥḍaren nnes ḥima aṯ ferqen x yiwḏan nni marra. Ccin marra jjiwnen. Ssenni ysin ṯenƹac n ṯeqrabin ƹemmarent s iȓeqquzen nni iceṭṭen. Ijjen n nhar Ƹisa itẓaǧa waḥḏes ṭṭarf nnes imeḥḍaren nnes. Ikkar isseqsa-ṯen inna-asen: "Min xafi qqaren yiwḏan?" Arrin xas nnan-as: "Ijjen iqqar cek ḏ Yaḥya. Ijjen iqqar cek ḏ Ilyas. Ijjen iqqar cek zi lʼanbiya iqḏimen iy d ikkaren zi ȓmewṯ." Inna-asen Ƹisa: "Y kenniw, min ḏayi d tarram nec?" Indeq-d Buṭrus inna-as: "Cek ḏ Lmasiḥ n Arebbi." Ƹisa iʼakked xasen yumar-iṯen bac war txebbaren ḥadd x manayenni. Inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Mmis n bnaḏem labud aḏ itwaƹeddeb x waṭṭas n ṯmesȓayin, aṯ ƹiffen imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Aṯ nɣen, wis ṯeȓtiyyam aḏ d itwasekkar zi ȓmewṯ." Ṯumma inna-asen i marra iwḏan nni: "Wenni ixsen aḏayi iḏfar nec, labud aḏ ismeḥ ḏeg yixef nnes, labud kuȓ nhar aḏ ikessi ṣṣalib nnes minxef ɣa iƹeddeb aḏayi iḏfar. Ȓaḥeqqac wenni irezzun aḏ isenjem ṯuḏarṯ nnes ataf at ixsar. Wenni ɣa ixsaren ṯuḏarṯ nnes x ssabab inu ataf at isenjem. Minzi ɣa infeƹ bnaḏem meȓa irbeḥ ddunect-a qaƹ wa ixsar ixef nnes niɣ iḍeyyeƹ ixef nnes? Wenni xafi ɣa iƹeffaren nec niɣ aḏ iƹeffar x wawaȓ inu, ataf axas iƹeffar Mmis n bnaḏem xmi d ɣa yas s lƹaḍama nnes ḏ lƹaḍama n Babas ak lmalaʼikaṯ iqeddsen. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ȓebƹaḍ zeg yinni iǧan ḏa akiḏi war tmettin ca aȓ ɣa ẓren ȓmulk n Arebbi." Menbaƹd i wawaȓ nni can ṯmenyam igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar uḏrar ḥima aḏ iẓẓaǧ, yuwi akiḏes Buṭrus ḏ Yuḥanna ḏ Yaƹqub. Wami iẓẓuǧ, ibeddeȓ uɣembub nnes iḏweȓ ḏayes nnur, iḏweȓ warruḍ nnes ḏ acemȓaȓ itceƹciƹ. Meḍharen-d ṯnayen n iryazen ssawaȓen akiḏes ijjen ḏ nnabi Musa ijjen ḏ nnabi Ilyas. Meḍharen-d ak Ƹisa s yijjen n lƹaḍama ḏ ṯameqqrant, bḏan ssawaȓen akiḏes x wufuɣ nnes iy zi ɣa iffeɣ ḏeɣya zi Lquds. Walakin Buṭrus ḏ yinni akiḏes teṭṭṣen tnuddumen s yiḏes, wami faqen mliḥ ṯumma ufin lƹaḍama n Ƹisa, akiḏes ṯnayen n iryazen bedden. Wami ƹaḏ gguren zzayes iryazen nni, indeq-d Buṭrus inna-as i Ƹisa: "A Siḏi, ḏ aṣebḥan akiḏec neqqim ḏanita. Neccin a negg ṯȓaṯa n iqiḍan, ijjen i cek, ijjen i Musa, ijjen i Ilyas." Buṭrus tuɣa ifaja, war yufi ca min ɣa yini. Wami netta tuɣaṯ ƹaḏ issawaȓ ihwa-d xasen ij useynu iɣeṭṭa-ṯen ggwḏen. Ṯendeq-d zzayes ijjen n ṯmijja zeg useynu nni ṯenna-asen: "Qa ḏ wanita ḏ Mmi iy ixḍareɣ, ṣennṭeṯ ɣares." Wami ṣafi ṯmijja nni ṯessiweȓ ufin Ƹisa waḥḏes. Imeḥḍaren nni snuffaren manayenni ḏeg wuȓ nsen war xebbaren ḥadd ḏi lʼayamaṯ nni x min ẓrin. Ṯiwecca nnes hwan-d zeg uḏrar, reḥḥben zzaysen ȓɣaci aṭṭas. Iȓaɣa ijjen n uryaz zi ȓɣaci nni inna: "A Lmuƹallim, tettareɣ zzayec aḏ texzareḏ mmi aqa ḏ wa waha iy ɣari. Memmi ixeṭṭef-iṯ ijjen n jjenn, ḏeɣya isnekkar ṯɣuyyeṯ. Jjen nni iserjiji-ṯ aȓ d ɣa isufeɣ netta kuffu zeg uqemmum nnes, war ḏas irexxu ḥetta aȓ ṯ ɣa isala. Ttareɣ zeg imeḥḍaren nnec azzayes sufɣen jjenn-a walakin niṯni war ḏas zemmaren ca." Yarra xasen Ƹisa inna-asen: "A iwḏan n ȓweqṯ-a iy ḏi war iǧi bu lʼiman, a yinni iffɣen abriḏ! Mecḥaȓ iy kiḏwem ɣa qqimeɣ u mecḥaȓ ḏawem ɣa ṣbareɣ? Awi-yayi-d mmic ḏanita." Wami d iqarreb uḥenjir nni ɣar Ƹisa, iserjiji-ṯ jjenn nni iɣḍeȓ-iṯ ɣar ṯmurṯ. Isbedd Ƹisa jjenn nni aƹeffan, isgenfa aḥenjir nni yarri-ṯ i babas. Qqimen yiwḏan nni marra tƹejjben ḏi jjheḏ n Arebbi. Wami tƹejjben marra ḏi qaƹ min igga Ƹisa, ikkar netta inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Ṣennṭeṯ mliḥ i wawaȓ-a iy ḏawem ɣa iniɣ: Mmis n bnaḏem ƹȓayen aḏ itwasellem ɣar ifassen n yiwḏan." Walakin niṯni war fhimen ca i wawaȓ nni, iqseḥ xasen ḥima aḏ fehmen, ggwḏen aṯ sseqsan x min ḏasen inna. Tmenɣan imeḥḍaren ak wayawya ug iǧan ḏ ameqqran zzaysen. Ƹisa issen min ɣarsen ḏeg wuȓawen nsen. Isqarreb-d ɣares ij uḥenjir ḏ amezyan, isbedd-iṯ zzaṯes. Inna-asen: "Wenni ɣa iqebȓen can uḥenjir am wanita ƹlaḥsab isem inu, axmi ḏ nec ig iqbeȓ. Wenni ḏayi iqebbȓen, ataf iqbeȓ wenni ḏayi d issekken. Minzi wenni iǧan zzaywem ḏ amezyan qaƹ, ḏ netta ig iǧan ḏ ameqqran." Inna-as Yuḥanna: "A Lmuƹallim, qa neẓra ijjen isufuɣ jnun ƹlaḥsab isem nnec. Neccin nerzu aṯ nesbedd wami war iǧi ca ḏ ameḥḍar akiḏneɣ." Inna-as Ƹisa: "War ṯ sbeddam ca. Minzi yinni war iǧin ca ḍed nwem, aqaṯen akiḏwem." Ƹisa wami d tuweḍ ȓweqṯ nnes iy ḏi ɣa itwarfeƹ ɣar ujenna, ikkar iwejjeh aɣembub nnes bac aḏ iraḥ ɣar ṯendint n Lquds. Issekk arrusul qbeȓ ma aḏ iraḥ netta, ruḥen niṯni uḏfen ɣar yijjen n dcar ḏi ṯmurṯ n Ayṯ-Samarya ḥima aḏas swejḏen amcan. Walakin iwḏan n dcar nni war ṯ qbiȓen ca minzi ssnen itraḥ illa ɣar Lquds. Imeḥḍaren nnes Yaƹqub ḏ Yuḥanna wami ufin manayenni nnan-as i Ƹisa: "A Siḏi, ma ṯexseḏ a nȓaɣa i ṯmessi aḏ tehwa zeg ujenna ḥima aṯen ṯecc?" Indeq-d Ƹisa inha-ṯen inna-asen lla. Ṣafi kkaren ruḥen ɣar yijjen n dcar nneɣni. Wami gguren x ubriḏ, yusa-d ijjen inna-as i Ƹisa: "Nec ac ḏfareɣ mani ma ṯruḥeḏ." Inna-as Ƹisa: "Uccanen ɣarsen ifran nsen, ijḍaḍ ɣarsen ȓaƹwac nsen, walakin Mmis n bnaḏem war ɣares uȓa ḏ mani ɣa isummeṯ azeǧif nnes." Inna-as Ƹisa i yijjen nneɣni: "Ḏfar-ayi-d!" Inna-as wenni: "A Siḏi, sameḥ-ayi ḏ amezwaru aḏ raḥeɣ aḏ neḍȓeɣ baba." Inna-as Ƹisa: "Yinni immuṯen ejj-iṯen aḏ neḍȓen imettinen nsen. Cek arwaḥ aḏ tbeccareḏ s ȓmulk n Arebbi." Yusa-d ijjen nneɣni inna-as i Ƹisa: "Acek ḏfareɣ a Siḏi, walakin ḏ amezwaru ejj-ayi aḏ msafaḍeɣ x familya inu." Inna-as Ƹisa: "Wenni isersen fus nnes x usɣar ƹaḏ ixezzar ɣar ḏeffar ataf war iṣeǧeḥ ca aḏ ixḏem ḏi ȓmulk n Arebbi." Menbaƹd i manaya ixḍar Siḏiṯneɣ ijjen ṯnayen u sebƹin n imeḥḍaren, issekk-iṯen ṯnayen ṯnayen izwaren-as ɣar kuȓ ṯendint ḏ umcan ig igga netta aɣarsen iraḥ. Inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Ṯafeǧaḥṯ aṭṭas walakin ḏrus icewwaren iy ɣa ixeḏmen. Ttareṯ zi Bab n ṯfeǧaḥṯ aḏ yarni icewwaren ḏeg umarjeƹ nnes. Ruḥeṯ, aqa ssekkeɣ-kenniw amecnaw izmaren jar wuccanen. War kiḏwem kessim ni ṯazeƹbuȓṯ, ni aqrab, ni ṯisiȓa. War tseǧamem ca x wenni ɣa ṯafem ḏeg ubriḏ. Xmi ɣa ṯaḏfem ɣar ca n ṯeddarṯ, inim ḏ amezwaru: Sȓam x ṯeddarṯ-a. Meȓa iqbeȓ-kenniw bab n ṯeddarṯ nni, ataf akiḏes tiȓi lbaraka nwem. Meȓa war kenniw iqbiȓ ca, ataf war kiḏes tɣimi ca lbaraka nwem. Qqimem ḏi ṯeddarṯ nni, ccem swem zi min ɣarsen minzi wenni itbeccaren ɣares ȓḥaqq aḏ itxaȓes. War traḥem ca zi ṯeddarṯ ɣar ṯeddarṯ. Xmi ɣa ṯaḏfem can ṯendint, meȓa qebȓen-kenniw ayṯbab nnes, ccem s minzi ḏawem ɣa ucen. Sgenfam imehȓac nsen inim-asen qa ȓmulk n Arebbi yuḏes-d ɣarwem. Aḏawem iniɣ: Ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ yiȓi lƹiqab n ṯendint nni ktar zi lƹiqab n ṯendint ṯaƹeffant n Sadum. Ya ȓefḍiḥeṯ nnec ya abilaj n Kurazim! Ya ȓefḍiḥeṯ nnec ya abilaj n Bayt Ṣayda! Maƹlik lmuƹjizaṯ-a iy ḏaywem iweqƹen, weqƹent ḏi ṯneddam ṯiƹeffanin n Ṣur ḏ Ṣayda, ataf ayṯbab nsent tuben mecḥaȓ zeg wami, iȓi ggin arruḍ n lḥuzen qqimen x yiɣɣeḏ ḥima aḏ d tban tuba nsen. Aqa ṯineddam ṯiƹeffanin nni n Ṣur ḏ Ṣayda aḏ iȓint ḥsen zzaywem ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab. Y cek, ay abilaj n Kafernaḥum! Ma tɣir-ac aḏ tgaƹƹḏeḏ ɣar ujenna? Lla, qa cek aḏ tehwiḏ ɣar Ljaḥim." Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Wenni itsȓan i wawaȓ nwem, ataf itesȓa-yayi i nec. Wenni war kenniw iqbiȓen ca, ataf uȓa ḏ nec war ḏayi iqbiȓ ca. Wenni war ḏayi iqbiȓen ca nec, ataf war iqbiȓ ca wenni ḏayi d issekken." Ḏewren-d ṯnayen u sebƹin nni n imeḥḍaren farrḥen. Nnan-as i Ƹisa: "A Siḏi, qa uȓa ḏ jnun teggen-aneɣ array ƹlaḥsab isem nnec." Inna-asen Ƹisa: "Tuɣa twaȓiɣ Cciṭan iwḍa-d zeg ujenna mamc d iweṭṭa ȓbarq. Aqa ticceɣ-awem jjheḏ iy zi ɣa ṯƹeffsem x ifiɣeran ḏ ṯɣirḏemiwin ḏ marra jjheḏ n ȓaƹḏu, war kenniw itḍarri walu. Innama, war farrḥeṯ ca wami jnun ḏawem teggen array. Lla, farḥeṯ wami isemawen nwem urin zemmen ḏeg ujenna." Ȓexddenni ifareḥ Ƹisa s Arruḥ iqeddsen inna: "Ḥemḏeɣ-cek a Baba a Siḏi Arebbi n ujenna ḏ ṯmurṯ ȓaḥeqqac ṯesnuffareḏ manaya x imiɣisen ḏ lƹulama, ṯseḍhareḏ-ṯ-id i iḥenjiren imezyanen. Wah a Baba, ȓaḥeqqac ammu iy xak yarḍa. Immuc-ayi kuȓci zi Baba. War issin ḥadd min iƹna Mmis menɣir Babas. War issin ḥadd min iƹna Babas menɣir Mmis. Babas, aṯ ssnen ɣir yinni umi ixes Mmis aḏasen ṯiḏ ismeḍhar." Ineqȓeb ɣar imeḥḍaren nnes waḥeḏsen inna-asen: "Ssaƹḏ n ṯiṭṭawin nni iẓrin min ṯeẓrim! Minzi aḏawem iniɣ: Aṭṭas n lʼanbiya ḏ izeǧiḏen rzun aḏ ẓren min twaȓam, walakin war ṯ ẓrin ca. Rzun aḏ sȓen min ṯesȓam, walakin war ṯ sȓin ca." Yusa-d ijjen zeg yinni itcerraḥen ccariƹa ixes aḏ ijarreb Ƹisa inna-as: "A Lmuƹallim, min ɣa ggeɣ ḥima aɣari ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda?" Inna-as Ƹisa: "Min ṯeqqar ccariƹa? Min ḏayes ṯessneḏ?" Yarra xas wenni inna-as: "Itxeṣṣa-ac aḏ texseḏ Siḏi Arebbi nnec s marra uȓ nnec ḏ marra arruḥ nnec ḏ marra jjheḏ nnec ḏ marra ȓaƹqeȓ nnec. Aḏ texseḏ ajjar nnec amecnaw ixef nnec." Inna-as Ƹisa: "Ɣarek ȓḥaqq ḏi min ṯenniḏ. Egg zzayes ḥima aɣarec ṯiȓi ṯuḏarṯ." Walakin wenni itcerraḥen ccariƹa irezzu aḏ yuc ȓḥaqq x yixef nnes, inna-as i Ƹisa: "Min iƹna wajjar inu?" Yarra xas Ƹisa inna-as: "Ijjen n bnaḏem ihewwa zi ṯendint n Lquds iggur ɣar ṯendint n Ariḥa. Ffɣen-d akiḏes ixewwanen ḏeg ubriḏ kksen-as arruḍ nnes, uwṯin-ṯ jjin-ṯ jar ṯuḏarṯ ḏ ȓmewṯ. Iƹḏu ssenni ijjen n ȓefqi ḏeg ubriḏ nni, iẓri-ṯ yarweȓ zzayes. Ȓexddenni iƹḏu-d ssenni ijjen zi ccurfa n Ayṯ-Lawi, ƹaweḏ ixzar ḏayes yarweȓ. Walakin ij uṯarras zi ṯmurṯ n Ayṯ-Samarya itsafar iƹḏu-d ssenni, iẓri-ṯ iqqes-as. Iqarreb ɣares iysi zzect ḏ waman n uḍiȓ iḏhen-as s ijariḥen nnes icedd-as-ṯen. Ȓexddenni isney-ṯ x uɣyuȓ nnes, yuwi-ṯ ɣar yijjen n ṯeddarṯ n imsafaren ithella ḏayes igga ḏayes ȓxir. Ṯiwecca nnes iysi-d ṯnayen n dinar yuca-as-ṯen i bab n ṯeddarṯ n imsafaren inna-as: Thilla ḏayes, cḥaȓ ma xas ṯɣasṭareḏ nneɣni, ataf nec xmi d ɣa aseɣ aḏac ṯen d arreɣ." Inna-as Ƹisa i wenni: "Min twaȓiḏ cek? Min iƹna wenni zi ṯȓaṯa nni iy ɣa yiȓin ḏ ajjar n bnaḏem nni iy ṭṭfen ixewwanen?" Inna-as wenni itcerraḥen ccariƹa qa ḏ aṯarras nni iy ḏayes iggin ȓxir. Inna-as Ƹisa: "Ruḥ, egg manayenni uȓa ḏ cek." Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes gguren x ubriḏ. Yuḏef ɣar yijjen n dcar, ṯreḥḥeb zzayes ijjen n ṯemɣarṯ qqaren-as Marṯa ɣar ṯeddarṯ nnes. Akiḏes ijjen n učmas nettaṯ qqaren-as Maryam ṯruḥ ṯeqqim ɣar iḍaren n Siḏiṯneɣ ṯebḏa tsennaṭ i wawaȓ nnes. Marṯa ṯennuɣ aṭṭas ḏi ccɣeȓ n ṯeddarṯ. Ṯusa-d ṯenna-as i Ƹisa: "A Siḏi, ma war ḏac ṯecqi ca učma ṯeqqim waha ṯejja-ayi waḥḏi xeddmeɣ ccɣeȓ? Ini-yas aḏayi ṯƹawen baƹḏa!" Ijjen n wass Ƹisa itẓaǧa ḏeg yijjen n umcan. Wami ikemmeȓ ṯẓaǧiṯ nni inna-as ijjen zeg imeḥḍaren nnes: "A Siḏi, seȓmeḏ-aneɣ a neẓẓaǧ mammec iseȓmaḏ Yaḥya imeḥḍaren nnes." Inna-asen Ƹisa: "Meȓmi ɣa ṯeẓẓaǧem inim ammu: A Babaṯneɣ, ḏ ameqqran ig iǧa yisem nnec. Aḏ d yas ȓmulk nnec. Uc-aneɣ kuȓ nhar aɣrum iy ɣa neḥḏaj. Ɣfar-aneɣ ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ i neccin, mammec nsemmeḥ i yinni iy kiḏneɣ ixeṭṭan. War ḏaneɣ tegg ca ḏi ȓemḥayen." Inna-asen Ƹisa: "Maṯalan ijjen zzaywem ɣares ameddukeȓ. Ḏi ȓwesṭ n ǧiȓeṯ iruḥ ɣar umeddukeȓ nnes inna-as: Ay ameddukeȓ, uc-ayi ṯȓaṯa n uɣrum minzi ijjen n umeddukeȓ inu isafar ikka-d xafi, nec war ɣari min ḏas ɣa uceɣ. Axas yarr umeddukeȓ nni nnes zi ḏaxeȓ n ṯeddarṯ aḏas yini: War ḏayi tseddaƹ ca! Nec ȓexxu ṯawwarṯ ṯbelleƹ ṯarwa inu ṭṭṣen akiḏi, war zemmareɣ ca aḏ kkareɣ aḏac uceɣ." Inna-asen Ƹisa: "Aḏawem iniɣ: Ḏ amezwaru yugi aḏ ikkar aḏas yuc min irezzu waxxa netta ḏ ameddukeȓ nnes, walakin aḏ ikkar aḏas yuc marra min iḥḏaj ȓaḥeqqac yusa-d ɣares ḏi ȓwesṭ n ǧiȓeṯ itrezza-yas azeǧif." "Nec aḏawem iniɣ: Ttarem, ataf aḏawem immuc. Rezzum, ataf aḏ tafem. Sqerqubem, ataf aḏawem rezmen. Minzi marra wenni ɣa ittaren aḏas immuc. Wenni ɣa irzun aḏ yaf. Wenni ɣa isqerqben aḏas ṯnurzem ṯewwarṯ. Meȓa can yijjen zzaywem ittar-as mmis asȓem, ma aḏas yuc fiɣer ḏeg umcan n usȓem nni? Lla! Ma aḏas yuc babas ṯɣirḏent i memmis meȓa ittar-as ṯamǧaȓṯ? Lla! Meȓa kenniw ḏ iƹeffanen ṯessnem aḏ tucem i ṯarwa nwem min iǧan ḏ aṣebḥan, ataf Babaṯwem ig iǧan ḏeg ujenna itegg ktar, iƹni iticc Arruḥ iqeddsen i yinni ḏas ṯ itettaren." Isufeɣ Ƹisa ijjen n jjenn ḏ azeynun zeg yijjen n uryaz. Wami iffeɣ jjenn nni issiweȓ uryaz, qqimen tƹejjben ȓɣaci. Walakin ȓebƹaḍ zzaysen nnan: "Bnaḏem-a isufuɣ jnun minzi arrayes n jnun umi qqaren Bƹalzabul yuca-as jjheḏ-a." Inneɣni tettarren zzayes ijjen n lƹalama ḏ ṯameqqrant zeg ujenna bac aṯ jarrben. Issen Ƹisa min nwan inna-asen: "Mkuȓ lmemlaka iy ḏi tmenɣan ayṯbab nnes ijjen ak unneɣni aḏ tnehḏem. Mkuȓ ṯaddarṯ iy ḏi tmenɣan ayṯbab nnes ijjen ak unneɣni aḏ tewḍa. Meȓa Cciṭan ikkar aḏ iqḍa x Cciṭan, mammec ɣa ṯegg aḏ teqqim lmemlaka nnes? Minzi ṯeqqarem sufuɣeɣ jnun s jjheḏ n Bƹalzabul. Nec meȓa sufuɣeɣ jnun s jjheḏ n Bƹalzabul nni zaƹma, inim-ayi kenniw, mammec teggen yiwḏan nwem sufuɣen-ṯen uȓa ḏ niṯni? Niṯni s yixef nsen tbeyyanen belli kenniw war ɣarwem bu ȓḥaqq ḏi min ṯeqqarem. Nec meȓa sufuɣeɣ jnun s jjheḏ n ufus n Arebbi, aqa ȓmulk n Arebbi yusa-d ɣarwem. Aryaz ijehḏen wenni ɣar iǧa ȓesnaḥ iḥeṭṭa ṯaddarṯ nnes, ataf agȓa nnes itiȓi ḏi ȓaman. Walakin meȓa ihjem xas wenni xas ijehḏen, ataf aṯ iɣȓeb aḏas ikkes marra ȓesnaḥ iy xef iƹewweȓ aḏas yawi agȓa nnes marra." Wenni war kiḏi iǧin ca, ataf aqaṯ ḍed inu. Wenni war kiḏi ismunen ca, ataf netta itzeǧaƹ. Xmi ɣa itwasufeɣ jjenn aƹeffan zi can bnaḏem, ataf aḏ iggur ḏeg imucan yuzɣen irezzu amcan mani ɣa ireyyeḥ. Meȓa war yufi ca, ataf aḏ yini aqa nec aḏ raḥeɣ aḏ ḏewȓeɣ ɣar ṯeddarṯ inu manis iy ffɣeɣ. Ssenni aɣares iḏweȓ at yaf ṯeƹḏeȓ, ṯenqa. Uca aḏ iraḥ aḏ d yawi sebƹa n jnun nneɣni ḏ iƹeffanen ktar zzayes ḥima aḏ ḏewȓen kuȓci aḏayes zeḏɣen. Ataf aḏ tiȓi lḥala ṯaneggarut n bnaḏem nni ḏ ṯaƹeffant ktar zi lḥala nnes ṯamezwarut." Wami tuɣa issawaȓ x manaya, ijjen n ṯemɣarṯ ṯȓaɣa ḏi ȓwesṭ n ȓɣaci ṯenna: "Ssaƹḏ n ṯemɣarṯ nni iy cek d yurwen, ṯenni iy c issuṭḍen." Walakin netta inna: "Lla, ssaƹḏ n yinni itsȓan i wawaȓ n Arebbi, tṭaƹan-as." Wami temzaḥamen ȓɣaci, ibḏa Ƹisa iqqar: "Iwḏan n ȓweqṯ-a ḏ iƹeffanen. Niṯni tettaren lƹalama ṯameqqrant walakin war ḏasen ticc illa ṯenni n nnabi Yunes. Mammec tuɣa iǧa nnabi Yunes ḏ ijjen n lƹalama i ayṯbab n ṯendint n Ninwa, amenni ƹaweḏ aḏ yiȓi Mmis n bnaḏem ḏ ijjen n lƹalama i yiwḏan n ȓweqṯ-a. Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ tekkar lmalika n Ljanub ak yiwḏan n ȓweqṯ-a axasen ṯceṯca, ȓaḥeqqac ṯusa-d nettaṯ zi ṯmurṯ yugjen ḥima aḏ tṣenneṭ i ȓefhameṯ n Suliman. U ḏanita ijjen ḏ ameqqran zi Suliman. Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ d kkaren imezḏaɣ n ṯendint n Ninwa ak yiwḏan n ȓweqṯ-a axasen ceṯcan, ȓaḥeqqac ayṯbab n ṯendint n Ninwa tuben wami ṯen inha nnabi Yunes. U ḏanita ijjen ḏ ameqqran zi Yunes. Uȓa ḏ ijjen war itcaƹƹiȓ ȓqendiȓ ḥima aṯ isers ḏeg yij umcan inuffar niɣ axas iqȓeb aqnuc. Lla, itegg-iṯ x ȓmarfaƹ ḥima aḏasen yuc ṯfawṯ i yinni iy d ɣa yaḏfen. Ṯiṭṭ nnec nettaṯ ḏ ṯfawṯ i ṯuḏarṯ nnec. Meȓa ɣarek ṯiṭṭawin ṣeḥḥant, ataf aɣarek ṯiȓi ṯfawṯ marra ḏi ṯuḏarṯ nnec. Meȓa ṯiṭṭawin nnec war ǧint ca mliḥ, ataf aḏ tiȓi marra ṯuḏarṯ nnec ḏ ṯaǧest. Ḥḍa ixef nnec mliḥ ḥima nnur iy ḏayek war itḏewwiȓ ca ḏ ṯaǧest. Meȓa marra ddat nnec ḏayes ṯfawṯ war ḏayes bu ṯaǧest, ataf aḏ tceƹceƹ aṭṭas aḏ tegg ṯfawṯ amecnaw mammec ḏawem iticc ȓqendiȓ ṯfawṯ." Wami issiweȓ Ƹisa, yusa-d ijjen zi ȓḥizeb n ifarrisiyen iƹareḍ-iṯ ḥima akiḏes icc. Yuḏef Ƹisa iqqim ɣar missa, afarrisi nni itƹejjeb wami yufa Ƹisa war isireḏ ca ifassen nnes qbeȓ ma aḏ icc. Inna-as Siḏiṯneɣ: "Kenniw ifarrisiyen ṯsiriḏem ȓkas nwem ḏ ṭṭebsi nwem ɣar barra mliḥ, walakin ɣar ḏaxeȓ nwem ṯeccurem s ṭṭmaƹ ḏ ccarr. A yinni war ifehhmen! Arebbi ḏ netta ig iggin ddat, ḏ netta ƹaweḏ ig iggin min ḏayes ɣar ḏaxeȓ. Ṣeddqem min ḏaywem ɣar ḏaxeȓ, ataf marra aḏ iḏweȓ isireḏ i kenniw. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem a ȓḥizeb n ifarrisiyen! Ticcem ȓaƹcur uȓa x naƹnaƹ ḏ uwram ḏ marra ȓaƹcub, walakin war tehtimim ca zi ȓḥaqq ḏ ȓemḥibbeṯ n Arebbi. Lla, ixeṣṣa-awem aḏ tehtamem s manaya bȓa ma tettum ȓaƹcur. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem a ȓḥizeb n ifarrisiyen! Minzi texsem imucan imezwura ḏi ṯemziḏawin, iteƹjib-awem axawem seǧmen yiwḏan ḏi ȓeswaq. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem, kenniw amecnaw imeḍȓan iweddaren gguren xasen yiwḏan war d arrin ca ȓexbar." Indeq-d ijjen zeg yinni itcerraḥen ccariƹa inna-as: "A Lmuƹallim, wami ṯeqqareḏ manaya aqa uȓa ḏ neccin tḥeggareḏ-aneɣ!" Yarra xas Ƹisa inna: "Ya ȓefḍiḥeṯ nwem uȓa ḏ kenniw a yinni itcerraḥen ccariƹa minzi tceddam ȓeḥmeȓ iḏeqȓen iqesḥen x yiwḏan ḥima aṯ arbun, walakin kenniw war tḥiḏim bu ȓeḥmeȓ nni uȓa s yijjen n uḍaḍ nwem. Ya ȓefḍiḥeṯ nwem minzi kenniw ṯbennam imeḍȓan n lʼanbiya tarrim-ṯen ḏ imrabḏen u kenniw ȓejḏuḏ nwem ḏ niṯni iy ṯen inɣin. Tafaqem ak ȓejḏuḏ nwem, kenniw ḏ ȓechuḏ x min xeḏmen minzi d niṯni ig inɣin lʼanbiya u kenniw ṯbennam imrabḏen nsen. X manaya ƹaweḏ ṯeqqar lḥikma n Arebbi aḏasen ssekkeɣ lʼanbiya ḏ arrusul, ijjen aṯ nɣen ijjen axas azzȓen. Ḥima iwḏan n ȓweqṯ-a aḏ twaƹaqben x marra iḏammen iy yuzzȓen zi lʼanbiya zeg wami ṯeǧa ddunect-a. Zeg iḏammen n Habil aȓ iḏammen n Zakariya wenni inɣin jar ȓmeḏbaḥ ḏ ṯemziḏa ṯameqqrant. Wah, aḏawem iniɣ: Marra lƹiqab x manayenni ḏ iwḏan n ȓweqṯ-a iy xas ɣa itwaḥesben! Ya ȓefḍiḥeṯ nwem a yinni itcerraḥen ccariƹa! Ṯeṭṭfem ȓmeftaḥ n ȓefhameṯ, kenniw war tiḏfem ca ḏayes war tejjim wi ɣa yaḏfen." Wami ssenni iffeɣ, bḏan imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ ȓḥizeb n ifarrisiyen tƹarraḍen-ṯ ktar, tseddaƹen-ṯ x waṭṭas n ṯmesȓayin. Ḥeṭṭan-ṯ ḥima aḏ yini can wawaȓ aṯ ṭṭfen zzayes. Ȓexddenni munen aṭṭas n uȓufaṯ n yiwḏan aȓ wami ḏewȓen ƹeffsen x wayawya. Ibḏa Ƹisa iqqar-asen i imeḥḍaren nnes: "Ḥḍam ixef nwem zi nnifaq n ȓḥizeb n ifarrisiyen iǧan am untun. Marra min itwasnuffaren aḏ inefḍeḥ. Marra min inuffaren aḏ itwassen. X manaya, marra min ṯeqqarem ḏi ṯaǧest aḏas tesȓan s uziȓ. Marra min ṯeqqarem s ȓḥess ɣar ḏaxeȓ i ixammen, azzayes tƹeyyaḍen x ṯzeqqa. Aḏawem iniɣ ay imeddukaȓ inu: War teggwḏem ca zi yinni ineqqen ddat waha war ɣarsen min ɣa ggen ktar zi manayenni. Lla, aḏawem iniɣ wi zi ɣa ṯeggwḏem: Ggwḏeṯ zi Wenni iy ɣa inɣen ddat nwem menbaƹd aɣares yiȓi jjheḏ bac aḏ igg ktar, at inḍar ḏi jahennama. Wah, qqareɣ-awem: Wenni ggwḏem-ṯ. Ma war tmenzin xemsa n izawjiwen s ṯnayen n duru? Walakin Arebbi war itettu uȓa ḏ ijjen zzaysen. Uȓa ḏ izuṭṭan iy ɣarwem x uzeǧif nwem iḥseb-iṯen Arebbi marra. War teggwḏem ca, kenniw ṯseggwam ktar s waṭṭas x izawjiwen. Aḏawem iniɣ: Wenni zzayi ɣa icehḏen nec zzaṯ i yiwḏan, ataf azzayes cehḏeɣ nec Mmis n bnaḏem zzaṯ i lmalaʼikaṯ n Arebbi. Wenni ḏayi ɣa inkaren zzaṯ i yiwḏan, ataf aḏ itwankar zzaṯ i lmalaʼikaṯ n Arebbi. Wenni ɣa yinin can wawaȓ war iḥȓin x Mmis n bnaḏem ataf axas iɣfar. Wenni ɣa yinin can wawaȓ war iḥȓin x Arruḥ iqeddsen ataf war xas iɣeffar ca ƹemmarṣ. Axmi kenniw ɣa awin ɣar ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil niɣ ḏ ȓḥukkam ḏ imxazniyen, bȓa ma aḏ teysim amnus ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem minzi ɣa ṯdafƹem x yixef nwem niɣ ḏ min ɣa ṯinim. Minzi Arruḥ iqeddsen aḏawem yuc min ɣa ṯinim ḏi ṯsaƹƹat nni." Inna-as ijjen n uryaz zi ȓɣaci nni: "A Lmuƹallim, in-as i wuma akiḏi ifreq ȓwarṯ." Inna-as Ƹisa: "A bnaḏem, wi ḏayi iggin jarawem ḏ ȓqaḍi niɣ ḏ wenni iferqen ȓwarṯ?" Inna-asen: "Ḥḍam ixef nwem, beƹƹḏeṯ x ṭṭmaƹ minzi ṯuḏarṯ n bnaḏem war tiȓi ca s waṭṭas n wagȓa." Issiweȓ akiḏsen s yijjen n ȓmaƹna inna-asen: "Ijjen n bnaḏem ḏ ttajar ṯamurṯ nnes ṯurew-as aṭṭas. Inna ḏi nnefs nnes: War ufiɣ bu amcan mani ɣa xemmȓeɣ ṯafeǧaḥṯ-a, min ɣa ggeɣ? Inna: Aḏ heḏmeɣ ixezzanen inu, aḏ bniɣ inneɣni ḏ jḏiḏ ḏ imeqqranen xasen, aḏaysen xemmȓeɣ marra ṯafeǧaḥṯ ḏ arzeq inu. Aḏ iniɣ i yixef inu: Ṣafi, ɣari aṭṭas n ȓxir iy ḏayi ɣa iqidden i waṭṭas n iseggwusa, aḏ qqimeɣ waha aḏ cceɣ aḏ sweɣ aḏ farḥeɣ! Walakin inna-as Arebbi: Ay afɣuȓ! Umi ṯsewjaḏeḏ manaya? Ḏi ǧiȓeṯ-a ṯanita aḏ itwaffeɣ buḥbeȓ nnec. Amenni iy ɣa yiȓi wenni ijemmƹen agȓa i yixef nnes waha war ijemmeƹ ca i Arebbi." Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "X manaya aḏawem iniɣ: War kessim ca s umnus i ṯuḏarṯ nwem ƹlaḥsab min ɣa ṯeccem niɣ ḏ arruḍ iy ɣa ṯeḥḏajem i ddat nwem. Minzi ṯuḏarṯ-a tseggwa ktar zi macca. Ddat-a tseggwa ktar zeg warruḍ. Xzarem ɣar ibaɣeriwen. War zerrƹen, war mejjaren. War ɣarsen ṯisrafin uȓa ḏ mani ɣa xezznen. Ḏ Arebbi iy ḏasen iticcen aḏ ccen. Kenniw, ma war tseggwim ca aṭṭas s waṭṭas x yijḍaḍ? Ug izemmaren zzaywem aḏ yarni s umnus nnes ɣir ṯsaƹƹat waha ḏi ȓƹumur nnes? Meȓa war ṯzemmarem ca uȓa i min iǧan ḏ amezyan, mayemmi ṯkessim amnus i ca n ȓḥajeṯ nneɣni? Xzareṯ ḏi nwar n ȓexȓa mammec igga, war yarebbeȓ war itxeyyiḍ. Qqareɣ-awem nec: Uȓa ḏ azeǧiḏ Suliman, mecḥaȓ ɣares ḏ agȓa war izemmar ca aḏ yareḍ ca n warruḍ igga am nwar-a wanita. Meȓa Arebbi iticc arruḍ zaƹma i arbiƹ n ȓexȓa ig iǧan nhara aḏ iḥreq ṯiwecca ḏeg ufarran, ma war itegg akiḏwem kenniw ktar? Ḏaywem lʼiman nwem ḏ uqlil. War rezzuṯ ca min ɣa ṯeccem niɣ ḏ min ɣa ṯeswem, war kessiṯ bu s umnus. Marra manaya rezzun-ṯ ȓegnus n ddunect-a, kenniw Babaṯwem issen belli teḥḏajim ṯimesȓayin-a. Rezzuṯ kenniw x ȓmulk n Arebbi, ssenni ṯimesȓayin-a aḏawem marnint. War teggwḏem ca a ṯḥimerṯ inu ṯamezyant, irḍa Babaṯwem aḏawem yuc ȓmulk nnes. Zenzeṯ agȓa nwem, ṣeddqem-ṯ. Ggeṯ ṯicemmusin n tmenyaṯ iy war ifennin ca niṯenti ḏ ijjen n ȓkenz ḏeg ujenna war iqeṭṭin ca. War itqarrib ca ḏinni uceffar, ṯikeccawin war ṯ tettent ca. Aqa mani iǧa ȓkenz nwem, ḏinni iy ɣa yiȓi wuȓ nwem. Iȓim ṯewjḏem geffḍem, aḏ iȓin ȓeqnaḏeȓ nwem caƹƹȓen. Iȓim ṯwejḏem am yiwḏan iy trajan siḏiṯsen aḏ d iḏweȓ zi ȓfarḥ, aḏ d yas aḏ isqerqeb aḏas rezmen ḏeɣya. Ssaƹḏ n ixeddamen nni meȓa yusa-d siḏiṯsen yufi-ṯen ƹaḏ war ṭṭiṣen ca. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aḏ igeffeḍ siḏiṯsen aṯen isɣim, aḏ ibḏa itsexxar xasen. Meȓa yusa-d yufi-ṯen ƹaḏ war ṭṭiṣen ca waxxa ḏi ȓwesṭ n ǧiȓeṯ niɣ qbeȓ i ȓefjar, ataf ssaƹḏ n ixeddamen nni. Itxeṣṣa-awem aḏ tessnem manaya: Mȓi bab n ṯeddarṯ issen ṯsaƹƹat iy ḏi d ɣa yas uceffar, iȓi war ṯ itijji ca aḏ d yaḏef ṯaddarṯ nnes. Swejḏem ixef nwem minzi Mmis n bnaḏem aḏ d yas ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat war ṯ trijim ca." Indeq-d Buṭrus inna-as: "A Siḏi, ȓmaƹna-ya ma ṯeqqareḏ-ṯ ɣir i neccin ma i marra iwḏan?" Yarra xas Siḏiṯneɣ inna-as: "Iwa min iƹna uweqqaf nni iǧan ḏ amiɣis ḏayes ȓaman? Netta ḏ wenni ig itkellaf siḏes aḏasen yuc lmakla i ixeddamen nnes ḏi ȓweqṯ nican. Ssaƹḏ n uweqqaf nni xmi d ɣa iḏweȓ siḏes aṯ yaf ixeddem. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aṯ ikellef siḏes x marra agȓa nnes. Walakin aweqqaf nni meȓa inewwa ḏeg yixef nnes iqqar: Siḏi itƹeṭṭaȓ aṭṭas war d itis ca, ṯumma aḏ ibḏa iccaṯ ixeddamen ḏ ṯxeddamin itett isess aqaṯ ak iskayriyen waha, ataf aḏ d yas siḏes n uweqqaf nni ḏeg yijjen n nhar war ṯ inwi ca, ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat war t issin ca. Aṯ iqess ḏ iwezwizen, aṯ inḍar ḏeg umcan nni n yinni iy ḏi war iǧi ca lʼiman. Aweqqaf nni netta issen min irezzu siḏes walakin war isewjiḏ ca i siḏes war itegg ca min irezzu siḏes, ataf aḏ itwaƹaqeb aṭṭas. Wenni war issinen ca min irezzu siḏes itegg ṯimesȓayin isḏahǧen aƹmuḏ, ataf aḏ itwaƹaqeb ḏrus waha. Marra wenni umi immuc aṭṭas, azzayes rzun aṭṭas. Wenni ig itwakellfen x waṭṭas, azzayes rzun aṭṭas. Usiɣ-d aḏ nḍareɣ ijjen n ṯmessi icemmḍen x ṯmurṯ, u mecḥaȓ tmenniɣ at afeɣ ȓexxu ṯceƹƹeȓ! Itxeṣṣa-ayi aḏ twaƹaddbeɣ, xeyyqeɣ aṭṭas ḥetta aȓ ɣa ƹḏuɣ manayenni. Ma tfekkarem belli usiɣ-d aḏ ggeɣ ȓehna ḏi ddunect-a? Lla! Aḏawem iniɣ usiɣ-d aḏ ggeɣ amenɣi. Ssa aȓ ṯsawent xemsa n yiwḏan aḏ menɣen ak wayawya ḏeg yijjen n ṯeddarṯ: ṯȓaṯa aḏ menɣen ak ṯnayen, ṯnayen aḏ menɣen ak ṯȓaṯa. Babas aḏ imneɣ ak mmis, mmis aḏ imneɣ ak babas. Yemmas aḏ temneɣ ak yeǧis, yeǧis aḏ temneɣ ak yemmas. Lalla aḏ temneɣ ak ṯesȓiṯ, ṯasȓiṯ aḏ temneɣ ak lallas." Inna-asen Ƹisa i ȓɣaci nni: "Meȓa ṯeẓrim aseynu igaƹƹeḏ-d zi ȓɣarb, ḏeɣya aḏ tinim aḏ yiȓi unẓar. U ḏ manayenni iy ɣa yiȓin. Meȓa iṣuḍ-d arriḥ zi ljanub, aḏ tinim aḏ yiȓi ȓeḥmu aṭṭas. U ḏ manayenni iy ɣa yiȓin." Inna-asen: "A lmunafiqin! Lḥala n ujenna ḏ ṯmurṯ ṯessnem aṯen tcarrḥem mamc ǧan. Mayemmi war ṯzemmarem ca aḏ tcarrḥem lḥala n zman-a iy ḏi neǧa ȓexxu?" Kenniw, mayemmi war tmeyyizem ca s yixef nwem min iǧan ḏ ȓḥaqq? Cuf, meȓa ithem-icek ca ḥadd menbaƹd uwin-ac-d lʼistidƹa ḥima akiḏes ṯraḥeḏ ɣar lmaḥkama, ƹḏeȓ akiḏes ḏeɣya ḏeg ubriḏ bac war c isiwwiḍ ca ɣar ȓqaḍi, ȓqaḍi nni aḏ iʼamar amxazni, amxazni nni ac inḍar ḏi ȓeḥbes. Nniɣ-ac: War ssenni d teffɣeḏ ca aȓ ɣa ṯxeǧseḏ frank aneggaru." Ḏi nhar nni ḥḍaren-d can yiwḏan xebbaren Ƹisa x ca n yiwḏan zi Ayṯ-Ljalil tuɣa ɣarrṣen i dbiḥaṯ nsen wami d yusa lḥakem ḏ arumani Bilaṭus inɣi-ṯen, iḏammen nsen xellṭen ak iḏammen n dbiḥaṯ nsen. Yarra xasen Ƹisa inna-asen: "Ma ṯḥesbem ȓmuƹṣiyaṯ n ijaliliyen-a ktar zi ȓmuƹṣiyaṯ n marra Ayt-Ljalil wami d tehwa xasen ȓmuṣiba-ya? Qqareɣ-awem lla. Meȓa war ṯtubem ca, ataf marra iḏwem aḏ temmṯem amecnaw niṯni. Niɣ ṯmenṭac nni iy xef d tewḍa ṣṣumƹeṯ ḏi ḥay-Silwam ṯenɣi-ṯen, ma tɣir-awem belli ggin dunub ktar zi marra iwḏan izeddɣen ḏi ṯendint ṯekmaȓ n Lquds? Qqareɣ-awem lla. Meȓa war ṯtubem ca, ataf marra iḏwem aḏ temmṯem amecnaw niṯni." Issiweȓ akiḏsen s ȓmaƹna-ya inna-asen: "Ijjen n uryaz ɣares ṯacejjarṯ n ṯazarṯ ṯeẓẓu ḏi ȓaƹraṣi nnes, yusa-d netta azzayes iȓqeḏ ṯazarṯ yufa war ḏayes walu qaƹ. Inna-as i wenni ixeddmen ȓaƹraṣi nnes: Ṯacejjarṯ-a ṯeȓt snin nec taseɣ-d ɣares ḥima azzayes ȓeqḏeɣ ṯazarṯ war ḏayes tifeɣ walu. Araḥ-d qess-it! Mayemmi t ɣa nejj aḏ tḍeyyeƹ ṯamurṯ waha? Yarra xas uxeddam nni inna-as: A siḏi, ejj-it ɣir ȓƹam-a waha axas neqceɣ aḏas ggeɣ ȓeɣbar. Meȓa ṯurew-d ṯazarṯ ḏeg useggwas-a iy d ɣa yasen, ataf mliḥ. Meȓa ƹaḏ walu, ataf ṣafi qess-it." Tuɣa Ƹisa iseȓmaḏ ḏeg yijjen n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada. Yufa ḏinni ijjen n ṯemɣarṯ ṯmenṭac iseggwusa zeg wami ṯehȓec ḏayes jjenn, ṯeqwes war ṯzemmar ca aḏ tbedd nican. Wami t iẓra Ƹisa iȓaɣa-d xas inna-as: "A ṯamɣarṯ, cem ȓexxu ṯenfekkeḏ zi ȓehȓac nnem." Isers xas ifassen nnes ȓexddenni ṯbedd nican ṯebḏa ṯḥemmeḏ Arebbi. Arrayes n ṯemziḏa nni war ḏas iƹjib bu ȓḥaȓ wami Ƹisa isgenfa ṯamɣarṯ nni ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada. Ikkar netta inna-asen i yiwḏan: "Arebbi yuca settiyyam n ȓxeḏmeṯ, ḏi settiyyam nni iy d ɣa tasem aḏ tgenfim, war iǧi bu ḏi nhar n lƹibada." Inna-as Siḏiṯneɣ: "A lmunafiqin, ma war ṯḍeǧqem ca ifunasen ḏ iɣyaȓ nwem zi ȓkuri ḏi nhar n lƹibada ḥima aṯen ṯsesswem? Ṯamɣarṯ-a meskina iǧan zi ddurriṯ n Brahim iḥebbes-it Cciṭan ṯmenṭac iseggwusa, ma war ḏas nrezzem ca zi ȓeḥbes-a ḏi nhar n lƹibada ma lla?" Wami inna awaȓ-a, marra yinni akiḏes itmenɣan seḏḥan. Iwḏan nneɣni marra farḥen zi ȓexḏayem ṯimeqqranin ig itegg. Inna-asen Ƹisa: "Minḏi itcabbah ȓmulk n Arebbi? Niɣ s minzi ɣa ṯ meṯṯleɣ? Ȓmulk n Arebbi igga am yijjen n zzarriƹeṯ n yijjen n nnuƹ n arbiƹ qqaren-as bugarḏaȓ. Iysi-t ijjen n uryaz yuwi-t iẓẓu-t ḏi ȓƹarseṯ nnes. Ṯemɣar ṯḏewweȓ am ṯcejjarṯ, ijḍaḍ tasen-d teggen ḏayes ȓaƹwac nsen." Inna-asen ƹaweḏ: "S minzi ɣa meṯṯleɣ ȓmulk n Arebbi? Netta am untun ṯeysi-ṯ ijjen n ṯemɣarṯ ṯuggwa zzayes ȓmudd n waren, antun nni isgaƹƹeḏ-iṯ-id marra." Ikka Ƹisa x ibilajen ḏ ȓedcuraṯ, iseȓmaḏ iggur ɣar ṯendint n Lquds. Isseqsa-ṯ ijjen n uryaz inna-as: "A Siḏi, ma ḏrus iy ɣa iraḥen ɣar ṯuḏarṯ n ȓebda?" Inna-as Ƹisa: "Ggeṯ mamc ɣa ṯaḏfem zi ṯewwarṯ iḥṣaren. Aḏawem iniɣ: Aṭṭas n yiwḏan ataf aḏ rzun aḏ aḏfen walakin war zemmaren. Bab n ṯeddarṯ aḏ ikkar aḏ ibelleƹ ṯawwarṯ ṣafi. Kenniw meȓa ṯeqqimem ɣar barra ṯesqerqubem ḏi ṯewwarṯ ṯeqqarem: A siḏi, rzem-aneɣ! Aḏawem yini: Nec war ssineɣ ca zi manis d tusim! Ssenni aḏ tebḏam aḏ tinim: Neccin necca neswa akiḏec, tuɣa ṯseȓmaḏeḏ-aneɣ ḏeg ibriḏen nneɣ! Aḏawem yini: Nec war ssineɣ ca zi manis d tusim. Beƹƹḏem xafi a yinni iteggen ccarr! Ḏinni i ɣa yiȓin imeṭṭawen ḏ uɣeẓẓaẓ n ṯeɣmas xmi ɣa ṯeẓrem Brahim ḏ Isḥaq ḏ Yaƹqub ḏ marra lʼanbiya ɣar ḏaxeȓ ḏi ȓmulk n Arebbi, kenniw tmenḍarem ɣar barra! Aḏ d asen yiwḏan zi ccarq ḏ ȓɣarb ḏ ccamal ḏ ljanub, aḏ qqimen ɣar missa ḏi ȓmulk n Arebbi. Yinni iǧan ḏ ineggura aḏ ḏewȓen ḏ imezwura; Yinni iy iǧan ḏ imezwura aḏ ḏewȓen ḏ ineggura." Nhar nni qarrben ȓebƹaḍ zi ȓḥizeb n ifarrisiyen ɣar Ƹisa nnan-as: "Ffeɣ ssanita aqa azeǧiḏ Hirudus irezzu ac ineɣ!" Inna-asen Ƹisa: "Ruḥeṯ inim-as i wuccen nni: Qa nec sufuɣeɣ jnun, sgenfayeɣ iwḏan nhara ḏ ṯiwecca. Ḏi nhar wis ṯeȓtiyyam aḏ kemmȓeɣ. Walakin labud aḏ uyureɣ nhara ḏ ṯiwecca ḏ nhar iy ṯiḏ ɣa iḏfaren minzi war izemmar aḏ immeṯ can nnabi illa ḏi ṯendint n Lquds. Ya Lquds, ya Lquds! Ḏ cem ig ineqqen lʼanbiya, ḏ cem ig irejjmen yinni ɣarem d issekk Arebbi! Nec mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin xseɣ aḏ smuneɣ ṯarwa nnem am can ṯyaziṭ iteḥbubuḍen x ifiǧusen nnes walakin kenniw ṯugim. Aqa ṯaddarṯ nwem aḏ texȓa! Aḏawem iniɣ belli war ḏayi ṯẓerrem ca ƹaweḏ ḥetta aȓ nhar nni iy ɣa ṯinim: Ssaƹḏ ya wenni iy d yusin ƹlaḥsab isem n Siḏi Arebbi." Ijjen n nhar n ssebṯ n lƹibada iruḥ Ƹisa yuḏef ṯaddarṯ n yijjen zeg imeqqranen n ȓḥizeb n ifarrisiyen ḥima aḏ icc aɣrum, niṯni ḥeṭṭan-ṯ. Ḏinni zzaṯes ijjen n uryaz ihȓec ḏayes ṯuffet. Inna-asen Ƹisa i yinni itcerraḥen ccariƹa ḏ yinni zi ȓḥizeb n ifarrisiyen: "Ma ḥalal aḏ itwasgenfa bnaḏem ḏi nhar n lƹibada ma lla?" Niṯni sqaren waha. Uca Ƹisa isqarreb-iṯ-iḏ ɣares isgenfa-ṯ, inna-as iwa ruḥ. Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Meȓa can yijjen zzaywem iwḍa-yas mmis niɣ ḏ ayenduz nnes ḏeg wanu ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada, ma war ṯiḏ isiȓi ca ḏeɣya niɣ lla?" Niṯni ugin aṯ jawben x manaya. Ƹisa wami yufa ḏinni yinni itwaƹarḍen qqimen rezzun x imucan imezwura ɣar missa, ibḏa issawaȓ akiḏsen s yijjen n ȓmaƹna inna-asen: "Meȓa iƹareḍ-ic can yijjen ɣar yijjen n ȓfarḥ, war tɣima ca cek ḏeg umcan amezwaru; Lla, imken ƹarḍen can ijjen ɣares lqima ktar zzayek. Aɣarek d yas wenni iy xawem iƹarḍen aḏac yini uc-as amcan nnec i wanita! Ataf aḏ tseḏḥiḏ aḏ tekkareḏ aḏ traḥeḏ ɣar umcan aneggaru. Lla, meȓa ƹarḍen xak, ruḥ qqim ḏeg umcan aneggaru. Aɣarek d yas wenni iy c iƹarḍen aḏac yini ay ameddukeȓ inu gaƹƹeḏ ḏiha. Ataf aḏ temɣareḏ ɣar marra yinni itwaƹarḍen. Ȓaḥeqqac wenni isemɣaren ixef nnes, ataf aḏ yiȓi ḏ amezyan. Wenni isemzayen ixef nnes, ataf aḏ yiȓi ḏ ameqqran." Inna-as Ƹisa i wenni iy ṯ iƹarḍen: "Meȓa ṯeggiḏ amecri niɣ ḏ amensi, war ƹarreḍ ca x imeddukaȓ nnec niɣ ḏ ayṯmac niɣ ḏ familya nnec niɣ ḏ jjiran iǧan ḏ twajar minzi meȓa ƹarḍen-c uȓa ḏ niṯni, ataf war ɣarek bu lʼajar x manaya. Lla, meȓa ṯeggiḏ zarrdeṯ ƹareḍ x ȓmusakin ḏ inecrufen ḏ izeḥḥafen ḏ iḍarɣaȓen. Ssaƹḏ nnec ƹlaḥeqqac war ɣarsen minzi c ɣa xeǧsen. Ataf aḏac itwaxȓef ḏi Nhar nni xmi d ɣa kkaren zi ȓmewṯ yinni iǧan nican." Ikkar ijjen zeg yinni itwaƹarḍen isȓa i wawaȓ nni inna-as i Ƹisa: "Ssaƹḏ n wenni iy ɣa iccen aɣrum ḏi ȓmulk n Arebbi!" Inna-as Ƹisa: "Ijjen n uryaz igga amensi ḏ ameqqran iƹareḍ x waṭṭas n yiwḏan. Issekk axeddam nnes ḏi ȓweqṯ n umensi i yinni xef iƹareḍ bac aḏasen yini: Araḥem-d aqa kuȓci iwjeḏ! Marra iḏsen bḏan teggen ssabab bac war triḥen ca. Ḏ amezwaru inna-as ijjen: Nec sɣiɣ ij umarjeƹ itxeṣṣa-ayi aḏ raḥeɣ aṯ ẓreɣ, sameḥ-ayi. Inna-as ijjen ƹaweḏ: Nec sɣiɣ xemsa n ṯyuya n ifunasen. Ȓexxu aḏ raḥeɣ ḥima aṯen qeǧbeɣ, sameḥ-ayi. Inna-as ijjen nneɣni: Nec uwiɣ ijjen n ṯemɣarṯ, x manaya war zemmareɣ aḏ d aseɣ. Iḏweȓ-d uxeddam nni ɣar siḏes iƹaweḏ-as min iweqƹen. Ȓexddenni iɣḍeb bab n ṯeddarṯ inna-as i uxeddam nnes: Ffeɣ ḏeɣya ɣar ccawariƹ ḏ znaqi, siḏef-d ȓmusakin ḏ inecrufen ḏ iḍarɣaȓen ḏ izeḥḥafen. Inna-as uxeddam: Aqayi ggiɣ min ḏayi ṯenniḏ a siḏi walakin ƹaḏ qqimen imucan xwan. Inna-as siḏes: Ffeɣ ɣar ibriḏen ḏ imesruqen, siḏef-d iwḏan s bezzez bac aḏ aḏfen bac aḏ tƹemmar ṯeddarṯ inu. Aḏawem iniɣ: Uȓa ḏ ijjen zeg yinni iy xef ƹarḍeɣ war itqisi amensi inu!" Ḏinni aṭṭas n ȓɣaci gguren ak Ƹisa, ineqȓeb-d ɣarsen inna-asen: "Wenni ɣari d itasen nec, meȓa iƹizz xas babas ktar zzayi nec niɣ ḏ yemmas niɣ ḏ ṯemɣarṯ nnes niɣ ḏ ṯarwa nnes niɣ ḏ ayṯmas niɣ ḏ swiṯmas niɣ ḏ ixef nnes, ataf war izemmar aḏ yiȓi ḏ ameḥḍar inu. Wenni irezzun aḏayi iḏfar war ikessi ca ṣṣalib nnes mix ɣa iƹeddeb, ataf war izemmar aḏ yiȓi ḏ ameḥḍar inu. Meȓa can ijjen zzaywem irzu aḏ ibna ṣṣumƹeṯ, itxeṣṣa-yas ḏ amezwaru aḏ igg ȓeḥsab mecḥaȓ minzi ɣa ṯenqam ma izemmar-as at ikemmeȓ ma lla. Maci aḏ igg dsas waha, ṣṣumƹeṯ nni war izemmar ca at ikemmeȓ. Yinni iy ḏayes ixezzaren ataf marra axas ḍeḥcen, aḏ inin qa aryaz-a ibḏa ibenna walakin war izemmar ca at ikemmeȓ. Azeǧiḏ, meȓa iruḥ aḏ igg ȓḥarb ak yijjen n uzeǧiḏ nneɣni, itxeṣṣa-yas ḏ amezwaru aḏ ifekkar ma aḏ irbeḥ ȓḥarb nni s ƹecraȓaf n ȓƹaskar ȓƹaḏu nnes ɣares ƹicrin aȓaf n ȓƹaskar. Meȓa war ḏas izemmar ca, aɣares issekk nnuyab nnes netta ƹaḏ iggwej war d yuwiḍ ca bac azzayes ttaren mamc ɣa ggen aḏ ƹeḏȓen jarasen. Amenni ƹaweḏ war izemmar ca uȓa ḏ ijjen zzaywem aḏ yiȓi ḏ ameḥḍar inu illa meȓa ismeḥ ḏi marra min ɣares. Ȓemȓeḥ ṯṣeǧaḥ, walakin meȓa iruḥ-as lmaḏaq nnes, mamc ḏas ɣa negg aḏas ṯiḏ narr? Ataf war ṯṣeǧaḥ lla i ṯmurṯ lla i ṯzewbayṯ, ɣir at nḍaren ɣar barra waha. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan." Marra yinni iǧan ḏ iƹeccaren ḏ yinni iƹeṣṣan qarrben-d ɣar Ƹisa ḥima aḏas ṣennṭen. Ȓḥizeb n ifarrisiyen ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa ssawaȓen ḏi Ƹisa nnan: "Aryaz-a itreḥḥab zeg yinni iƹeṣṣan itett akiḏsen!" Indeq-d Ƹisa inna-asen ȓmaƹna-ya: "Ijjen zzaywem ɣares miyya n iḥuȓiyen maṯalan. Meȓa iweddar-as ijjen zzaysen, ataf aḏ ijj tesƹa u tesƹin ḏi ȓexȓa aḏ iraḥ aḏ irzu x wenni iweddaren aȓ ṯ ɣa yaf. Amenni niɣ lla? Xmi ṯ ɣa yaf aṯ iysi x uɣiȓ nnes aḏ ifareḥ. Aḏ iḏweȓ ɣar ṯeddarṯ nnes aḏ d iȓaɣa x imeddukaȓ nnes ḏ jjiran nnes aḏasen yini farḥem akiḏi aqa ufiɣ aḥuȓi nni iy tuɣa ḏayi iweddaren! Aḏawem iniɣ: Aḏ farḥen ḏeg ujenna aṭṭas x yijjen meȓa iḏweȓ-d ɣar ubriḏ ktar zi min ɣa farḥen x tesƹa u tesƹin nni war ffiɣen ca abriḏ. Niɣ, can ṯemɣarṯ ɣares ƹecra n dinar maṯalan, iweddar-as ijjen. Ataf aḏ tceƹƹeȓ ȓqendiȓ aḏ tsekk ḏi ṯeddarṯ aḏ terzu aṭṭas x dinar nni aȓ ṯ ɣa ṯaf. Amenni niɣ lla? Xmi ṯ ɣa ṯaf, aḏ tȓaɣa x ṯmeddukaȓ ḏ ṯajjarin aḏasent ṯini: Farḥent akiḏi aqa ufiɣ dinar nni iy tuɣa ḏayi iweddaren! Aḏawem iniɣ: Amenni ijjen meȓa iƹṣa menbaƹd itub, ataf akiḏes farḥent lmalaʼikaṯ n Arebbi." Ƹisa inna ƹaweḏ: "Tuɣa ijjen n uryaz ɣares ṯnayen n iḥenjiren. Wenni amezyan inna-as i babas: A baba uc-ayi ȓḥaqq inu ḏi ȓwarṯ. Ṣafi ikkar uryaz nni ifreq agȓa i ṯarwa nnes. Wami ƹḏun cwayt n wussan, aḥenjir nni amezyan iysi marra min ɣares ḏ agȓa iruḥ ɣar yijjen n ṯmurṯ ṯiggwej isperḏer ḏinni tmenyaṯ nnes ḏi teflayes. Wami iḍeyyeƹ marra agȓa nnes, iwqeƹ ḏi ṯmurṯ nni ijjen n buheyyuf war yufi min ɣa icc. Ssenni ibḏa ixeddem ɣar yijjen n uryaz zi ṯmurṯ nni issekk-iṯ aḏ yarwes iȓfan ḏeg imarjeƹiwen nnes. Ḏayes imezȓan aḏ ijjawen s iqaccwen n ṯsȓiɣwa yinni iy tetten yiȓfan nni, war ṯ iƹṯiq ḥadd. Ibḏa ȓexddenni itxemmam mliḥ ḏeg yixef nnes inna: Mecḥaȓ ɣares ḏ ixeddamen ɣar baba itceṭṭa xasen uɣrum, nec aqayi ḏanita tmettiɣ s jjuƹ. Inna: Aḏ kkareɣ aḏ ḏewȓeɣ ɣar baba aḏas iniɣ: A baba ƹṣiɣ Siḏi Arebbi, ƹṣiɣ cek. Ȓexxu war sḏihǧeɣ ca aḏ iȓiɣ ḏ mmic, egg-ayi am uxeddam nnec waha. Ikkar iruḥ ɣar babas. Netta aqaṯ ƹaḏ iggwej aṭṭas x ṯeddarṯ wami ṯ iẓra babas iqqes-as. Iruḥ ɣares itazzeȓ iḏerreƹ-as iseǧem xas. Inna-as mmis: A baba ƹṣiɣ Siḏi Arebbi, ƹṣiɣ cek. War sḏihǧeɣ ca aḏ iȓiɣ ḏ mmic. Inna-asen babas i ixeddamen nnes: Ruḥem ḏeɣya awim-d čammir ḏ aṣebḥan arḍem-as-ṯ. Ggem-as ṯxaḏent ḏeg ufus nnes, ggem-as ṯisiȓa ḏeg iḍaren nnes. Mmis ameqqran netta tuɣaṯ ƹaḏ ḏeg umarjeƹ. Wami d iḏweȓ ɣar ṯeddarṯ iqarreb-d, itesȓa i lmusiqa ḏ cḍiḥ. Iȓaɣa-d x yijjen zeg ixeddamen isseqsa-ṯ, inna-as min ḏa iweqƹen? Inna-as uxeddam nni qa umac iḏweȓ-d. Ȓexxu babac iɣareṣ-as i uyenduz iseḥḥen ȓaḥeqqac ireḥḥeb zeg wumac wami d iḏweȓ s buḥbeȓ nnes. Iqqes-as ȓḥaȓ i mmis ameqqran yugi aḏ yaḏef ɣar ṯeddarṯ. Iffeɣ-d ɣares babas ɣar barra ibḏa itḥeccam-iṯ bac aḏ yaḏef. Inna-as i babas: Nec mecḥaȓ n iseggwusa aqayi xeddmeɣ akiḏec ȓebda tṭaƹaɣ-ac, ƹemmarṣ war ḏayi ṯuciḏ uȓa ḏ iɣiyḏ ḥima aḏ farḥeɣ zzayes ak imeddukaȓ inu. Wami d yusa mmic-a wanita ig isperḍren agȓa nnec ḏi lfasdaṯ waha, cek min ṯeggiḏ? Ṯɣarṣeḏ-as i uyenduz iṣeḥḥen? Inna-as babas: Lla a mmi inu, cek aqac akiḏi ḏanita i ȓebda, marra min ɣari ḏ agȓa inu aḏ iḏweȓ i cek. Ȓexxu itxeṣṣa-aneɣ a nfareḥ a nezhu aṭṭas minzi umac tuɣa immuṯ, ȓexxu iddar. Tuɣa iweddar, ȓexxu itwaf." Ƹisa inna-asen ƹaweḏ i imeḥḍaren nnes: "Ijjen n ssiyyed ḏ ttajar ɣares aweqqaf. Ucin-as ȓexbar x uweqqaf nnes iḍeyyeƹ-as aṭṭas n tmenyaṯ. Ikkar ssiyyed nni iȓaɣa-d xas inna-as: Min xak tesȓiɣ? Uc-ayi-d ȓeḥsab iǧan jaraneɣ. Zi nhara aȓ ṯsawent war tɣimiḏ ca aḏ tiȓiḏ ḏ aweqqaf inu. Inna uweqqaf ḏi nnefs nnes: Min ɣa ggeɣ? Ȓexxu bab n ci aḏayi ikkes lwakala. Nec war ḏayi bu jjheḏ aḏ neqceɣ, aḏ seḏḥiɣ aḏ ttareɣ. Uca inna: Ssneɣ min ɣa ggeɣ. Meȓa ikkes-ayi lwakala, ataf azzayi reḥḥben yiwḏan ɣar ṯuḏrin nsen. Ȓexddenni iȓaɣa-d i kuȓ ijjen umi itars bab n ci. Inna-as i umezwaru: Mecḥaȓ ḏac itars bab n ci inu? Yarra xas inna-as: Miyya n ṯbarmiȓin n zzect. Inna-as uweqqaf nni: Ysi-d lisṭa nnec qqim ḏeɣya, ari ḏayes ɣir xemsin! Ƹaweḏ inna-as i unneɣni: Y cek, mecḥaȓ ḏac itars? Yarra xas inna-as: Miyya n iqendaren n yirḏan. Inna-as uweqqaf nni: Ysi-d lisṭa nnec, ari ḏayes ɣir ṯmanin! Bab n ci icekkar aweqqaf nnes ḏi iǧa lḥila x ȓefṭaneṯ nnes. Cuf, ṯarwa n zman-a ḏaysen ȓefṭaneṯ jarasen ktar zi ṯarwa n nnur. Nec aḏawem iniɣ: Ggem imeddukaȓ zi ȓewsex n ddunect-a. Ataf xmi ɣa itwaqḍa aḏ twaqebȓem ḏi ṯuḏrin n ȓebda. Wenni ḏi iǧa ȓaman x ḏrus, ḏayes ȓaman x waṭṭas. Wenni war ḏi iǧi ȓaman x ḏrus, war ḏayes bu ȓaman x waṭṭas. Meȓa war ḏaywem bu ȓaman x ȓewsex n ddunect-a, wi ḏaywem ɣa iggen ȓaman x wagȓa n ṣṣaḥ? Meȓa war ḏaywem bu ȓaman x min war iǧin nwem, wi ḏaywem ɣa yucen min iǧan nwem? War izemmar aḏ yiȓi can yijjen ḏ axeddam ɣar ṯnayen n siyaḏis. Mayemmi? Ima ijjen aṯ iƹiff, ijjen aṯ ixes. Niɣ ijjen aḏayes iṭṭef, ijjen aṯ iḥeggar. Aḏ txeḏmem i Arebbi niɣ aḏ txeḏmem i ȓewsex n ddunect-a, war iǧi bu s ṯnayen." Ȓḥizeb n ifarrisiyen niṯni zeg yinni itexsen tmenyaṯ, wami sȓin i marra manaya ḍeḥcen xas. Inna-asen Ƹisa: "Kenniw ḏ yinni iy irezzun aḏ ucen ȓḥaqq x yixef nsen zzaṯ i yiwḏan, walakin Arebbi issen min ɣarwem ḏeg wuȓawen nwem. Min itarran bnaḏem ɣares lqima, ataf manayenni ḏ aƹeffan aṭṭas ɣar Arebbi. Ccariƹa n Musa ḏ useȓmeḏ n lʼanbiya tuɣa ǧan aȓ wami d yusa Yaḥya. Zi ȓweqṯ n Yaḥya ssenni aȓ ṯsawent ibḏa itwabeccar ȓmulk n Arebbi, kuȓ ijjen itemḏeḥḥas ḥima aḏayes yaḏef. Innama, isheȓ aḏ itwakkes ujenna ḏ ṯmurṯ qbeȓ iy ɣa ttwakkes ijjen n ṯneqqiṭ zi ccariƹa. Marra wenni ɣa iǧfen i ṯemɣarṯ nnes yuwi can yicten nneɣni, ataf izna. Marra wenni iy ɣa imeȓcen ak ṯenni iǧfen, ataf izna." "Cuf, tuɣa ijjen ḏ ttajar, netta itareḍ arruḍ iɣȓan kuȓ nhar itƹic ḏeg yijjen n nniƹmeṯ izehhu. Ḏinni ƹaweḏ ijjen nneɣni netta ḏ ȓmeskin waha qqaren-as Liƹazar, ḏayes aṭṭas n ṯḥebba netta itmenḍar ɣar ṯewwarṯ n ttajar nni. Itmenna aḏ icc min iweṭṭan zi missa n ttajar nni. Arnin-as uȓa ḏ iqzinen tasen-d ȓessḥen-as ṯiḥebba nnes. Ṣafi immuṯ ȓmeskin nni, ysint-ṯ lmalaʼikaṯ sersent-ṯ x ufuḏ n Brahim. Ƹaweḏ immuṯ ttajar nni ysin-ṯ neḍȓen-ṯ. Isiȓi ttajar ṯiṭṭawin nnes itƹeddab ḏi Ljaḥim, iẓra Brahim ḏ Liƹazar akiḏes aqaṯen ḏi ȓeggwaj. Iȓaɣa-yas inna-as: A baba Brahim rḥem-ayi, sekk-d Liƹazar ḥima aḏ isuff ijjen n ṯicceṭ n uḍaḍ n ufus nnes ḏeg waman bac azzayes semḍeɣ iȓes inu minzi nec tƹeddabeɣ ḏi ṯmessi-ya. Inna-as Brahim: Ƹqeȓ a mmi inu, cek ṯeysiḏ ȓḥaqq nnec zi ȓxir ḏi ṯuḏarṯ nnec, Liƹazar iƹic mƹaddeb. Ȓexxu netta aqaṯ ḏa mliḥ, cek aqac ḏi ȓaƹḏab. U ƹaweḏ ḏinni ijjen n ȓaǧeɣ yuǧeɣ jaraneɣ. Ijjen ssanita meȓa ixes aɣarwem d iƹḏu war izemmar ca. Ijjen ssenni meȓa ixes aɣarneɣ d iƹḏu war izemmar ca. Inna-as ttajar nni: A baba Brahim, x manaya tettareɣ zzayek aḏ tessekkeḏ Liƹazar ɣar ṯeddarṯ n baba. Ɣari xemsa n ayṯma xseɣ aṯen iƹȓem ḥima uȓa ḏ niṯni war tƹeddiben ca ḏeg umcan-a. Inna-as Brahim: Lla, ayṯmac ɣarsen Musa ḏ lʼanbiya nneɣni, itxeṣṣa aḏasen ṣennṭen. Inna-as ttajar nni: A baba Brahim! Meȓa iruḥ ɣarsen can yijjen zeg yinni immuṯen, ataf aḏ tuben. Inna-as Brahim: Lla, meȓa niṯni war tesȓin ca i Musa ḏ lʼanbiya, waxxa ikkar-d can yijjen zi ȓmewṯ ataf war ṯen isneqniƹ ca." Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Ȓebda tewqiƹent ṯmesȓayin iy ɣa iɣeḍȓen iwḏan ḏi ȓmuƹṣiyaṯ, walakin ya tamara n bnaḏem nni ig iǧan ḏ ssabab n ȓmuƹṣiyaṯ nni. Netta, meȓa cedden ijjen n uzru n ṯsirṯ s usɣun ɣar yiri nnes aṯ nḍaren ḏi ȓebḥar, ataf ḥsen i netta zi meȓa yuwi ijjen zeg imezyanen-a ɣar ȓmuƹṣiyeṯ. Ḥḍam ixef nwem. Meȓa ixḍa akiḏec umac nha-ṯ. Meȓa indem sameḥ-as. Meȓa ixḍa akiḏec sebƹa n ṯwaȓaṯin ḏi nhar iḏweȓ-d ɣarek sebƹa n ṯwaȓaṯin inna-ac ndemmeɣ x min xeḏmeɣ, ataf aḏas ṯsamḥeḏ." Nnan-as arrusul i Siḏiṯneɣ: "Arni ḏayneɣ lʼiman." Yarra xasen Siḏiṯneɣ inna-asen: "Mȓi ḏaywem lʼiman ɣir anect ijjen n ṯḥebbuct n bugarḏaȓ, ataf aḏas ṯinim i ṯcejjarṯ-a n ttuṯ: Neqȓeƹ-d cem s iẓewran ruḥ aḏ teẓẓuḏ ixef nnem ḏi ȓebḥar, ataf aḏawem ṯegg array." "Cuf, can yijjen zzaywem maṯalan ɣares axeddam itfeǧaḥ niɣ itrass iḥuȓiyen. Xmi ɣa d iƹqeb zeg umarjeƹ, ma aḏas ṯiniḏ qqim ḏeɣya aḏ tecceḏ? Lla, aḏas ṯiniḏ sewjeḏ-ayi-d min ɣa cceɣ. Geffeḍ, sexxar xafi aȓ ɣa cceɣ aḏ sweɣ. Ƹaḏ ȓexddenni iy ɣa ṯecceḏ cek aḏ tesweḏ. Axeddam nni, ma ṯ ṯcekkareḏ meȓa igga-ac array? Lla. Ammu uȓa ḏ kenniw. Meȓa ṯeggim marra minxef kenniw weṣṣan, ataf aḏ tinim neccin ḏ ixeddamen waha, ntegg ɣir lwajib nneɣ itxeṣṣa aṯ negg." Ƹisa ḏeg ubriḏ ɣar ṯendint n Lquds, ikka x ubriḏ mani tḥedda ṯmurṯ n Samarya ḏ ṯmurṯ n Ljalil. Yuḏef ɣar yijjen n dcar yufa ḏinni ƹecra n iryazen ḏaysen jḏam. Bedden ɣar ȓeggwaj tȓaɣan-as s jjheḏ qqaren: "A Ƹisa a Lmuƹallim, rḥem-aneɣ!" Ixzar ḏaysen inna-asen: "Ruḥem ɣar ȓfuqaha seḍharem-asen ixef nwem!" Niṯni wami uyuren ḏeg ubriḏ nsen ṣafi genfan. Ijjen zzaysen wami yufa ixef nnes igenfa, iḏweȓ-d iḥemmeḏ Arebbi s jjheḏ. Isejjeḏ-as i Ƹisa ɣar iḍaren nnes ibḏa itcekkar-iṯ. Netta aryaz nni zi Samarya. Inna Ƹisa: "Ƹecra nni, genfan marra ma lla? Mani ǧan tesƹa nni nneɣni? Ma abarrani-ya waha iy d iḏewȓen iḥemmeḏ Arebbi?" Inna-as: "Kkar aḏ trewwḥeḏ, lʼiman nnec isenjem-ic." Iwḏan zi ȓḥizeb n ifarrisiyen sseqsan Ƹisa nnan-as: Meȓmi d ɣa yas ȓmulk n Arebbi? Inna-asen Ƹisa: "Ȓmulk n Arebbi war d itis ca s lƹalamaṯ nni iy zi ɣa ṯetwaȓam. Lla, ataf iwḏan war qqaren ca qa xzareṯ aqaṯ ḏiha niɣ aqaṯ ḏa! Mayemmi? Ataf ȓmulk n Arebbi aqaṯ ḏaywem." Inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Aḏ d asent ȓiyyam aḏaysent ṯrezzum aḏ teẓrem ijjen n nhar zi nhuraṯ n Mmis n bnaḏem walakin war ṯ tẓerrem ca. Aḏawem inin yiwḏan aqaṯ ḏa niɣ aqaṯ ḏiha! Walakin war ḏinni triḥem ca, war ṯen tḏeffarem ca. Minzi am wassam itebsissiqen ḏi ṭṭarf n ujenna aḏ igg ṯfawṯ ḏi ṭṭarf nneɣni, amenni iy ɣa yiȓi Mmis n bnaḏem ḏi nhar nnes. Walakin itxeṣṣa-as ḏ amezwaru aḏ itwaƹeddeb aṭṭas, aṯ ƹiffen yiwḏan n ȓweqṯ-a. Amecnaw mamc iwqeƹ ḏi ȓiyyam nni n Nuḥ, amenni iy ɣa iwqeƹ ḏi ȓiyyam n Mmis n bnaḏem: Iwḏan tuɣa tetten sessen, meǧcen twasmeǧacen, ḥetta aȓ nhar nni wami yuḏef Nuḥ ḏeg uɣarrabu. Yusa-d ṭṭufan inɣi-ṯen marra iḏsen. Ƹaweḏ mammec iwqeƹ ḏi ȓiyyam n Luṭ: Iwḏan tuɣa tetten sessen, ssaɣen znuzan, teẓẓun bennan. Walakin ḏi nhar nni iy ḏi iffeɣ Luṭ zi ṯendint n Sadum ṣafi isehwa-d xasen Arebbi ṯimessi ḏ izra issecmaḍen zeg ujenna, inɣi-ṯen marra. Amenni iy ɣa iweqƹen ḏi Nhar nni iy ḏi d ɣa imeḍhar Mmis n bnaḏem. Ḏi Nhar nni, wenni ɣa yiȓin x ṯzeqqa ȓeḥwayej nnes aqaṯen swedday ḏi ṯeddarṯ itxeṣṣa-as war ihewwi ca ɣar ṯeddarṯ ḥima aḏ iysi ȓeḥwayej nnes. Ƹaweḏ wenni ɣa yiȓin ḏeg umarjeƹ itxeṣṣa-as war iteƹqib ca ɣar ṯeddarṯ. Fekkareṯ ḏi min ḏas iweqƹen i ṯemɣarṯ n Luṭ! Wenni ixsen aḏ isenjem ṯuḏarṯ nnes ataf at ixsar. Wenni iy ɣa ixsaren ṯuḏarṯ nnes ataf at isenjem. Aḏawem iniɣ: Ḏi ǧiȓeṯ nni aḏ iȓin ṯnayen ṭṭṣen ḏeg yijjen n ṯassuṯ, ijjen aḏ imeysi ijjen aḏ iqqim. Aḏ iȓint ṯnayen n ṯemɣarin ḏi ṯsirṯ ḥerrint ṯiḥebba, icten aḏ tmeysi icten aḏ teqqim. {Aḏ iȓin ṯnayen n iryazen ḏeg yij umarjeƹ, ijjen aḏ imeysi ijjen aḏ iqqim."} Sseqsan-ṯ imeḥḍaren nnes nnan-as: "A Siḏi, mani ɣa iwqeƹ manaya?" Indeq-d netta inna-asen: "Mani ǧan imurḍas, ḏinni ig itmunen ibaɣeriwen." Issiweȓ akiḏsen Ƹisa s yijjen n ȓmaƹna bac aḏ ssnen belli itxeṣṣa-yasen aḏ tẓaǧen ȓebda war tiḥȓen ca. Inna-asen: "Ijjen n twaȓa ḏeg yijjen n ṯendint ijjen n ȓqaḍi war iteggweḏ ca Arebbi, war itweqqir ca iwḏan. Ḏinni ḏi ṯendint nni ijjen n ṯajjaȓṯ traḥ ɣares teqqar-as: Uc-ayi ȓḥaqq inu x wenni ḏayi iḍellmen! Aṭṭas zeg wami itagi aḏas yuc min ḏas tettar nettaṯ. Walakin menbaƹd i manaya inna ḏi nnefs nnes: Waxxa war teggwḏeɣ ca Arebbi, war tweqqireɣ ca iwḏan, ṯajjaȓṯ-a ṣafi ṯsiḥeȓ-ayi. Aḏas uceɣ ȓḥaqq ḥima war d tƹiqib ṯwaȓa nneɣni aḏayi ṯseddeƹ." Inna-asen Siḏiṯneɣ: "Ṣennṭeṯ i min inna ȓqaḍi-ya iḍeǧmen. Arebbi, ma war ḏasen iticc ȓḥaqq i yiwḏan nnes iy ṯ itettaren ǧiȓeṯ ḏ nhar? Ma axasen iƹeṭṭaȓ war ḏasen istijib ca? Aḏawem iniɣ: Aḏasen yuc ȓḥaqq ḏeɣya. Innama, Mmis n bnaḏem nhar iy ḏi d ɣa yas, ma aḏ yaf lʼiman ḏi ṯmurṯ?" Issiweȓ s ȓmaƹna-ya ak can yiwḏan tuɣa tarran ixef nsen nican, tḥeggaren inneɣni: "Ijjen n nhar ruḥen ijjen ṯnayen n iryazen ɣar ṯemzida ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil ḥima aḏ ẓẓaǧen, ijjen zi ȓḥizeb n ifarrisiyen, ijjen ijemmeƹ ḍḍariba. Ibedd ufarrisi nni itẓaǧa ḏi nnefs nnes inna: Ya Arebbi tcekkareɣ-cek, minzi war ǧiɣ ca am yiwḏan nneɣni iǧan ḏ ixewwanen niɣ ḏ yinni war iǧin ca nican niɣ ḏ yinni izennan niɣ am wanita ig ijemmƹen ḍḍariba! Tẓummiɣ yumayen ḏi ssimana, tƹeccareɣ x marra min rebḥeɣ ḏ agȓa. Walakin wenni ijemmƹen ḍḍariba ibedd ɣar ȓeggwaj. War izƹim ḥetta aḏ iysi ṯiṭṭawin nnes ɣar ujenna, iccaṯ ḏeg wuȓ nnes inna: Ya Arebbi, rḥem-ayi nec ḏ lƹaṣi! Aḏawem iniɣ: Wenni ijemmƹen ḍḍariba iḏweȓ ɣar ṯeddarṯ nnes mliḥ imeṣȓaḥ ak Arebbi, afarrisi nni lla. Minzi wenni isemɣaren ixef nnes, ataf aḏ yiȓi ḏ amezyan. Wenni isemzayen ixef nnes, ataf aḏ yiȓi ḏ ameqqran." Tuɣa iwḏan tawin-as-d uȓa ḏ iseyman i Ƹisa ḥima aṯen iḥaḏa. Walakin imeḥḍaren nnes wami ẓrin manayenni tƹarraḍen-asen. Ikkar Ƹisa iȓaɣa-d x iḥenjiren uca inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Jjem iḥenjiren imezyanen aɣari d asen. War ḏasen tƹarraḍem ca ȓaḥeqqac ȓmulk n Arebbi itiȓi ɣar yinni iy iǧan am yina. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Labud i bnaḏem aḏ yamen s ȓmulk n Arebbi mamc zzayes itamen uḥenjir amezyan. Meȓa lla, ataf bnaḏem nni ƹemmarṣ aḏ yaḏef ḏi ȓmulk n Arebbi." Isseqsa-ṯ ijjen zi lḥukkam n Ayṯ-Israʼil inna-as: "A Lmuƹallim aṣebḥan, min ɣa ggeɣ ḥima aɣari ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda?" Yarra xas Ƹisa inna-as: "Mayemmi ṯeqqareḏ qa nec ḏ aṣebḥan? War iǧi ḥadd ḏ aṣebḥan illa Arebbi waḥḏes. Ṯessneḏ ȓuṣiyaṯ: War zenna, war neqq, war tacar, war cehheḏ bu ẓẓur, weqqar babac ḏ yemmac." Inna-as uryaz nni: "Zeg wami iy ǧiɣ nec ḏ amezyan tweqqareɣ qaƹ manaya." Ƹisa wami isȓa i wawaȓ nnes inna-as: "Qa ṯeqqim-ac ijjen n ȓḥajeṯ war t ṯeggiḏ ca. Ruḥ zenz marra min ɣarek ḏ agȓa ṣeddeq-iṯ x ȓmusakin. Ssenni aɣarek yiȓi ȓkenz ḏeg ujenna, ȓexddenni araḥ-d cek ḏfar-ayi-d." Wami isȓa i manayenni ixeyyeq aṭṭas ȓaḥeqqac ɣares aṭṭas n wagȓa. Ixzar ḏayes Ƹisa inna: "Mecḥaȓ iqseḥ xasen x twajar aḏ aḏfen ȓmulk n Arebbi. Aqa isheȓ aḏ iƹḏu uȓɣem zi ṯiṭṭ n ṯseynefṯ qbeȓ ma aḏ yaḏef ttajar ḏi ȓmulk n Arebbi!" Nnan yinni itesȓan: "Xyar, ug izemmaren aḏ injem!?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Min war ḏas zemmaren ca yiwḏan, izemmar-as Arebbi." Inna-as Buṭrus: "Aqa neccin nesmeḥ ḏi kuȓci neḏfar-ic!" Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Marra wenni isemḥen ḏi ṯeddarṯ nnes niɣ ḏi ṯemɣarṯ nnes niɣ ḏi ayṯmas niɣ ḏi babas niɣ ḏi yemmas niɣ ḏi ṯarwa nnes ƹlaḥsab ȓmulk n Arebbi, ataf aɣares ṯiȓi ḏi ddunect-a ktar s waṭṭas. U ḏi zman iy d ɣa yasen ataf aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda." Iruḥ Ƹisa yuwi ṯenƹac nni n imeḥḍaren nnes waḥeḏsen inna-asen: "Aqa netgaƹƹaḏ ɣar Lquds mani iy ɣa ikemmeȓ marra min urin lʼanbiya x Mmis n bnaḏem. Aṯ sellmen i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, axas ḍeḥcen, aṯ seḥqaren, axas ssusfen. Aṯ uwṯen s usɣun, aṯ nɣen. Nhar wis ṯeȓtiyyam aḏ d ikkar zi ȓmewṯ." Imeḥḍaren nni war fhimen walu zeg wawaȓen-a. Ȓmaƹna n wawaȓen-a inuffar xasen, war ssinen ca minxef issawaȓ. Wami iqarreb Ƹisa ɣar ṯendint n Ariḥa, ufin ḏinni ijjen n uḍarɣaȓ iqqim ṭṭarf n ubriḏ itettar. Wami isȓa i ȓɣaci ƹeddun inna-asen min iweqƹen? Nnan-as qa Ƹisa Naṣiri netta iy ssa iƹeddun. Ibḏa isnekkar ṯɣuyyeṯ iqqar-as: "A Ƹisa a Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-ayi!" Yinni izwaren i Ƹisa nhan-ṯ nnan-as sqar. Netta yugi, iqqim isnekkar ṯɣuyyeṯ ƹaḏ s jjheḏ iqqar: "A Mmis n Ayṯ-Dawed, rḥem-ayi!" Ibedd Ƹisa yumar-iṯen ḥima aḏas ṯiḏ awin. Wami ɣares d iqarreb isseqsa-ṯ inna-as: "Min ṯexseḏ aḏac ggeɣ?" Inna-as uḍarɣaȓ nni: "A Siḏi, qa nec xseɣ aḏ twaȓiɣ." Indeq-d Ƹisa inna-as: "Twaȓa, qa lʼiman nnec isgenfa-cek!" Ȓexddenni ibḏa itwaȓa, iḏfar Ƹisa isemɣar Arebbi. Wami ẓrin yiwḏan nni min iweqƹen, marra bḏan ḥemmḏen Arebbi. Yuḏef Ƹisa ɣar ṯendint n Ariḥa iƹeddu-d ssenni. Ḏinni ijjen n uryaz ḏ ttajar zeg imeqqranen n iƹeccaren qqaren-as Zaki. Irezzu aḏ issen Ƹisa min iƹna walakin war izemmar aṯ iẓer ƹlaḥeqqac ḏinni aṭṭas n ȓɣaci u netta ḏ aquḍaḍ. Yuzzeȓ ɣar zzaṯ igaƹƹeḏ x yijjen n ṯcejjarṯ n ṯazarṯ n isemɣan x ubriḏ nni manis d ɣa ikk Ƹisa ḥima aṯ iẓer. Wami yuweḍ Ƹisa ɣar umcan nni, irfeƹ ṯiṭṭawin nnes iẓri-ṯ inna-as: "Hwa-d ḏeɣya ssenni a Zaki, itxeṣṣa-ayi nhara aḏ raḥeɣ ɣar ṯeddarṯ nnec." Ihwa-d ḏeɣya ireḥḥeb zzayes s ȓefraḥeṯ. Iwḏan marra ẓrin manaya bḏan tgemgumen nnan qa yuḏef Ƹisa aḏ iqqim ḏi ṯeddarṯ n yijjen n uryaz ḏ lƹaṣi! Ibedd Zaki inna-as i Siḏiṯneɣ: "A Siḏi, aḏ uceɣ azyen n wagȓa inu i ȓmusakin. Meȓa cemṯeɣ can yijjen aḏas arniɣ arbeƹa n ṯseqqar." Inna-as Ƹisa i Zaki: "Nhara ayṯbab n ṯeddarṯ-a nejmen minzi aryaz-a wanita uȓa ḏ netta zi ddurriṯ n Brahim. Mmis n bnaḏem yusa-d ḥima aḏ irzu aḏ isenjem yinni iweddaren." Wami tesȓan i manaya, issiweȓ akiḏsen Ƹisa s yijjen n ȓmaƹna nneɣni ȓaḥeqqac tuɣaṯ yuḏes ɣar ṯendint n Lquds. Ƹaweḏ tɣir-asen ȓmulk n Arebbi aḏ d imeḍhar ȓexddenni. Inna-asen: "Ijjen n ssiyyed lʼaṣel nnes zeg imeqqranen isafar zi ṯmurṯ nnes ɣar yijjen n ṯmurṯ ṯiggwej ḥima aḏ iysi tesriḥ aḏ iḏweȓ aḏ iḥkem x ṯmurṯ nnes. Iȓaɣa-d x ƹecra zeg ixeddamen nnes, kuȓ ijjen zzaysen yuca-as ƹecra n ȓuznaṯ n nnuqarṯ. Inna-asen: Ggem zzaysent ttijara aȓ d ɣa ḏewȓeɣ. Walakin ccaƹb nnes ƹiffen-ṯ seḏfaren-as ca n nnuyab aȓ mani ɣa iraḥ bac aḏ inin qa neccin war nexs ca aryaz-a aḏ yiȓi ḏ azeǧiḏ xaneɣ. Wami iḏweȓ ḏ azeǧiḏ iƹqeb-d, yumar ḥima aḏas d awin ixeddamen nni umi yuca tmenyaṯ nni ḥima aḏ ixzar mecḥaȓ irbeḥ mkuȓ ijjen zzaysen. Yusa-d uxeddam amezwaru inna-as: A siḏi, ƹecra n ȓuznaṯ n nnuqarṯ nnec kuȓ icten ṯarni ƹecra nneɣni. Azeǧiḏ nni inna-as: Ṯeggiḏ mliḥ ay axeddam aṣebḥan! Cek ḏayek ȓaman x ḏrus, ȓexxu aḏac uceɣ aḏ tḥekmeḏ x ƹecra n ṯneddam. Yusa-d wenni wis ṯnayen inna-as: A siḏi, ƹecra nni n ȓuznaṯ n nnuqarṯ iy ḏayi ṯuciḏ kuȓ icten ṯarni xemsa nneɣni. Inna-as uzeǧiḏ: Aḏac uceɣ aḏ tḥekmeḏ x xemsa n ṯneddam. Yusa-d wenni wis ṯȓaṯa inna-as: A siḏi, aqac ƹecra nni n ȓuznaṯ n nnuqarṯ iy ḏayi ṯuciḏ. Tuɣa nec xemmȓeɣ-ṯent ḏeg yijjen n zzif minzi ggwḏeɣ zzayek. Cek ḏ ijjen n bnaḏem ṯeqsḥeḏ, ṯkessiḏ min war ṯesrusiḏ ṯmejjareḏ min war ṯzerrƹeḏ. Indeq-d uzeǧiḏ nni inna-as: Cek min ṯenniḏ axak ḥekmeɣ zzayes ay axeddam amcum. Iwa ṯessneḏ belli nec ḏ ijjen n uryaz qesḥeɣ, kessiɣ min war srusiɣ, mejjareɣ min war zerrƹeɣ. Mayemmi war ṯejjiḏ tmenyaṯ inu ɣar iṣarrafen ataf nec aḏ d aseɣ aḏ ysiɣ tmenyaṯ inu ḏ ȓefḍeȓ akiḏsent? Uca inna-asen i yinni iǧan ḏinni: Kksem-as ƹecra n ȓuznaṯ n nnuqarṯ i wanita, arnim-ṯent i wenni ɣar iǧa miyya n ȓuznaṯ n nnuqarṯ. Nnan-as: Mayemmi zaƹma a siḏi? Aqa wenni ṣafi, ɣares miyya n ȓuznaṯ n nnuqarṯ! Aḏawem iniɣ: Wah, wenni iǧan ɣares itmarni-yas. Walakin wenni war ɣar iǧi ca, itwaksi-yas uȓa ḏ min ɣares. Amma ȓƹaḏyan inu yinni tuɣa war ixsen ca axasen iȓiɣ ḏ azeǧiḏ, awim-ṯen-d ḏanita nɣem-ṯen zzaṯi." Ƹisa wami inna awaȓ-a ikkar netta iggur bac aḏ igaƹƹeḏ ɣar ṯendint n Lquds. Wami ƹȓayen aḏ yaweḍ ɣar ibilajen umi qqaren Bayt Faji ḏ Bayt Ƹanya ɣar uḏrar umi qqaren Aḏrar n Zzitun, ikkar netta issekk ṯnayen zeg imeḥḍaren nnes inna-asen: "Ruḥem ɣar ubilaj-in iy iǧan zzaṯwem. Xmi ɣa ṯawḍem ḏinni, aḏ tafem ijjen n usnus iqqen ƹemmarṣ war xas inyi ḥadd, fsim-as awim-ayi-ṯ-id. Meȓa issiweȓ ɣarwem can yijjen inna-awem mayemmi ḏas ṯ fsim, inim-as qa iḥḏaj-iṯ Siḏiṯneɣ." Ruḥen yinni itwasekken ɣar zzaṯ ufin mammec ḏasen inna Ƹisa. Wami fessin i usnus nni nnan-asen ayṯbab nnes: "Min teggem? Mayemmi ṯfessim i usnus-a?" Arrin xasen nnan-asen: "Iḥḏaj-iṯ Siḏiṯneɣ." Ȓexddenni uwin-ṯ-iḏ ɣar Ƹisa, ggin xas izeǧuba nsen senyen xas Ƹisa. Netta wami tuɣa iggur, iwḏan tsun-as abriḏ s izeǧuba nsen. Iqarreb ɣar ṯeksarṯ n ubriḏ zzaṯ i Uḏrar n Zzitun, bḏan aṭṭas n imeḥḍaren nnes farrḥen ḥemmḏen Arebbi s jjheḏ x marra lmuƹjizaṯ nni iy ẓrin. Qqaren: "Ssaƹḏ n uzeǧiḏ iy d yusin ƹlaḥsab isem n Siḏi Arebbi. Ȓehna ḏeg ujenna, lḥamdu i Arebbi yuƹȓan!" Ȓebƹaḍ zi ȓḥizeb n ifarrisiyen iǧan ḏi ȓɣaci nni nnan-as: "A Lmuƹallim, nha imeḥḍaren nnec." Inna-asen: "Aḏawem iniɣ: Meȓa sqaren niṯni, ataf izra aḏ snekkaren ṯɣuyyeṯ." Wami ƹȓayen aḏ yaweḍ ɣar ṯendint n Lquds, iẓri-t ibḏa itru xas. Inna: " A ṯandint n Lquds, cem maƹlik tuɣa ṯessneḏ nhara ṯimesȓayin iy d iticcen ȓehna! Walakin lla, ȓexxu nuffarent x ṯiṭṭawin nnem. Aqa axam d asen nhuraṯ xmi xam d ɣa sennḍen ȓƹaḏyan nnem ijjen n ṣṣur, aḏam d nnḍen, acem seḥsaȓen zi mkuȓ jjiheṯ. Acem sheḏmen cem ḏ ṯarwa nnem iy iǧan ɣar ḏaxeȓ nnem. War ḏayem tejjin bu uzru x unneɣni minzi ifqeḏ-icem Arebbi, cem war xas ṯeƹqireḏ." Ssenni yuḏef ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil ibḏa itazzeȓ x yinni iznuzan ḏinni. Inna-asen: "Lkitab iqqar: <Ṯaddarṯ inu aḏ tiȓi ḏ ṯaddarṯ n ṯẓaǧiṯ.> Walakin kenniw ṯarrim-teṯ ḏ ifri n ixewwanen." Tuɣa iseȓmaḏ mkuȓ nhar ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant. Arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ imeqqranen n ccaƹb rezzun aṯ nɣen. War ufin mammec ɣa ggen minzi marra ccaƹb tuɣa itesȓa-yas iqqim ḏeg wawaȓ nnes. Ijjen n nhar ḏeg wussan nni, Ƹisa aqaṯ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant iseȓmaḏ iwḏan itbeccar-iṯen, usin-d ɣares arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Kkaren nnan-as: "Ini-yaneɣ cek, manis ḏac d ṯekka ssulṭa nni iy zi teggeḏ ṯimesȓayin-a? Wi ḏac yucin ssulṭa nni?" Mcawaren jarasen nnan: " Ssulṭa nni, meȓa nenna-as qa ṯekka-d zi Arebbi, ataf aḏaneɣ yini Ƹisa mayemmi war zzayes ṯuminem ca? Walakin meȓa nenna-as ssulṭa nni qa ṯekka-d zeg yiwḏan, ataf marra iwḏan aḏaneɣ rejmen minzi umnen belli Yaḥya ḏ nnabi." Uca nnan-as i Ƹisa: "Neccin war nessin ca manis d ṯekka ssulṭa nni nnes." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Iwa uȓa ḏ nec war ḏawem qqareɣ ca manis ḏayi d ṯekka ssulṭa-ya iy zi teggeɣ ṯimesȓayin-a." Ibḏa Ƹisa issawaȓ ak ccaƹb s ȓmaƹna-ya ṯanita inna-asen: "Ijjen n ssiyyed iẓẓu aḍiȓ ḏeg yijjen n umarjeƹ nnes, ijja ḏayes ixemmasen ṣafi iruḥ isafar aṭṭas n ȓweqṯ. Wami d yuweḍ ȓweqṯ n uȓqeḍ n uḍiȓ, ikkar issekk ijjen n uxeddam nnes ɣar ixemmasen nni bac aḏas d ucen ȓḥaqq nnes n umarjeƹ n uḍiȓ. Walakin min ggin ixemmasen nni? Uwṯin-ṯ, ssekken-ṯ-id ixwa. Iruḥ issekk-asen ijjen n uxeddam nneɣni, walakin uȓa ḏ wenni uwṯin-ṯ ƹedden xas ssekken-ṯ-id ixwa. Issekk-asen ḥetta ḏ ij uxeddam wis ṯȓaṯa, uȓa ḏ wenni jarḥen-ṯ uzzȓen xas. Ssenni bab n umarjeƹ n uḍiȓ inna, min ɣa ggeɣ? Ṣafi, nec aḏasen ssekkeɣ memmi iƹizzen imken aṯ ggwḏen. Ixemmasen nni min ggin? Wami ufin mmis yusa-d, kkaren nnan i wayawya: Aqa wenni iy ɣa iwarṯen! Aṯ nneɣ bac aḏas nawi amarjeƹ-a n uḍiȓ! Nḍaren-ṯ-iḏ ɣar barra i umarjeƹ uḍiȓ nɣin-ṯ. Iwa, min ḏasen ɣa igg bab n umarjeƹ nni uḍiȓ i ixemmasen nni? Aḏ d yas netta s yixef nnes aḏ ineɣ ixemmasen nni marra, aḏ ijj amarjeƹ nni uḍiȓ i inneɣni." Wami sȓin i manaya nnan: "Arebbi istar!" Ixzar ɣarsen inna: "Min ixes aḏ yini wawaȓ-a iy yurin ḏi Lkitab? <Azru iy ƹiffen ibennayen, iwqeƹ ḏeg umcan aṣebḥan ḏi ṯɣemmarṯ n dsas.> Wenni ɣa iwḍan x uzru-ya aḏ irez. Wenni xef ɣa iwḍa uzru-ya aḏ ineȓbeẓ." Ȓexddenni imseȓmaḏen n ccariƹa ḏ arruyas n ȓfuqaha rezzun aḏ ṭṭfen Ƹisa, fehmen belli issawaȓ xasen s ȓmaƹna-ya walakin ggwḏen zi ccaƹb. Bḏan imseȓmaḏen nni n ccariƹa ḏ arruyas n ȓfuqaha ḥeṭṭan Ƹisa, rezzun aṯ ṭṭfen x can wawaȓen nnes ḥima aṯ sellmen i lḥakem ḏ ssulṭa nnes. Ruḥen ssekken-as i Ƹisa can yiwḏan sneƹmiȓen aqaṯen nican walakin niṯni ḏ ibergagen. Sseqsan-ṯ nnan-as: "A Lmuƹallim, nessen belli cek ṯeqqareḏ ȓḥaqq ṯseȓmaḏeḏ s ȓḥaqq. War teggeḏ bu uḏemawen, ṯseȓmaḏeḏ s ȓḥaqq mammec ixes Arebbi a nƹic. Ini-yaneɣ, ma ṯsemmeḥ ccariƹa nneɣ a nxeǧes ḍḍariba i uzeǧiḏ Qayṣar niɣ lla?" Issen Ƹisa ixarwiḍen nni iy ḏaysen, inna-asen: "Awim-ayi-d dinar nni n ḍḍariba ḥima aṯ ẓreɣ." Inna-asen: "Wi yiȓan teṣwirṯ-a ḏ yisem-a iy ḏayes?" Nnan-as: "N Qayṣar." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Min iǧan n Qayṣar ucem-as-ṯ i Qayṣar, min iǧan n Arebbi ucem-as-ṯ i Arebbi." Niṯni war zemmaren ca aḏ cemṯen Ƹisa zi can wawaȓ nnes zzaṯ i ccaƹb. Qqimen tƹejjben ḏeg ujawab nnes, war ufin ca min ɣa inin. Kkaren can yiwḏan zi ȓḥizeb n iṣadduqiyen qarrben-d ɣar Ƹisa. (Qqaren niṯni belli iwḏan war d tekkaren ca zi ȓmewṯ.) Sseqsan Ƹisa nnan-as: "A Lmuƹallim, qa yura-aneɣ Musa aryaz meȓa immuṯ ijja ṯamɣarṯ nnes war kiḏes d ijji bu ṯarwa, ṯajjaȓṯ nni labud at yawi uȓwes nnes bac akiḏes d ijj ṯarwa i wumas nni immuṯen. Neccin tuɣa akiḏneɣ sebƹa n wawmaṯen, imȓec umezwaru immuṯ war d ijji bu ṯarwa. Aȓ uneggaru uȓa ḏ ṯamɣarṯ nni ṯemmuṯ. Yum Lqiyama, umi ɣa ṯiȓi ṯemɣarṯ nni? Aqa uwin-t s sebƹa iḏsen." Yarra xasen Ƹisa inna-asen: "Wah, ṯarwa n ddunect-a meǧcen twasmeǧacen. Walakin inneɣni iḥesseb-iṯen Arebbi aɣarsen ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda, xmi d ɣa kkaren zi ȓmewṯ ataf niṯni war meǧcen ca war twasmeǧicen ca. War zemmaren ca aḏ mmṯen, aḏ iȓin amecnaw lmalaʼikaṯ. Niṯni ḏ ṯarwa n Arebbi, xeȓqen-d ḏi Yum Lqiyama. Walakin cuf, yinni immuṯen aḏ d kkaren zi ȓmewṯ. Uȓa ḏ Musa isbeyyan-d manaya ḏi ȓqiṣṣa n uxcab wami inna qa Siḏi Arebbi ḏ Arebbi n Brahim ḏ Arebbi n Isḥaq ḏ Arebbi n Yaƹqub. Netta ḏ Arebbi n yinni iddaren maci n yinni immuṯen, ȓaḥeqqac netta marra iwḏan aɣares iȓin ddaren." Nnan-as can imseȓmaḏen n ccariƹa: "A Siḏi, ṯenniḏ mliḥ!" U ssenni war izƹim ḥadd aṯ isseqsa ƹaḏ ktar. Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Mayemmi qqaren qa Lmasiḥ ḏ mmis n Dawed? Qa Dawed inna netta s yixef nnes ḏi Lkitab n Zzabur: <Siḏi Arebbi inna-as i Siḏi: Qqim-d x ufusi inu, aȓ d ɣa ggeɣ ȓƹaḏyan nnec swadday i iḍaren nnec.> Mammec ɣa yiȓi Lmasiḥ ḏ mmis n Dawed? Netta Dawed iqqar-as i Lmasiḥ A Siḏi." Inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes u marra ccaƹb itesȓa-yas: "Ḥḍam ixef nwem zeg imseȓmaḏen n ccariƹa. Niṯni texsen aḏ uyuren s iseȓhamen nni nsen, texsen axasen seǧmen ḏi ȓeswaq, texsen aḏ qqimen ḏeg imucan imezwura ḏi ṯemziḏawin ḏ ȓefruḥ. Tetten ṯajjaȓin, smeḍharen-d ixef nsen tẓaǧan aṭṭas ḥima aḏ beyynen i yiwḏan belli niṯni ṣebḥen aṭṭas zaƹma. Yina, lḥisab nsen aḏ yiȓi iqṣeḥ aṭṭas!" Ixzar Ƹisa itwaȓa twajar mammec teggen ṣṣaḏaqa nsen ḏi ṣṣenduq n ṯemziḏa ṯameqqrant. Iẓra ƹaweḏ ijjen n ṯajjaȓṯ ḏ ȓmeskina waha ṯegga ḏinni ṯnayen iṣuldan. Inna: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ṯajjaȓṯ-a ḏ ȓmeskina waha ṯegga ḏi ṣṣenduq ktar zi min ggin marra inneɣni. Minzi marra inneɣni ucin zi min xasen izayḏen ḏ agȓa. Nettaṯ lla, waxxa ḏ ȓmeskina waha ṯṣeddeq marra min ṯeƹȓem." Can yiwḏan ssawaȓen x ṯemziḏa ṯameqqrant qqaren mecḥaȓ ṯeṣbaḥ, ṯzewweq s uzru aṣebḥan u s ṣṣeḏqeṯ. Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ṯimesȓayin-a iy twaȓam qa aḏ d yas ijjen n nhar war ḏa itɣimi uȓa ḏ ijjen n uzru x unneɣni, marra manaya aḏ inehḏem." Sseqsan-ṯ nnan-as: "A Lmuƹallim, meȓmi ɣa iwqeƹ manaya? Min ṯeƹna lƹalama nni xmi ƹȓayen ɣa weqƹent ṯmesȓayin-a?" Inna-asen: "Ḥḍam ixef nwem ḥima war kenniw ixeddeƹ ḥadd. Aṭṭas iy d ɣa yasen s yisem inu zaƹma aḏ inin qa nec ḏ Lmasiḥ! Ƹaweḏ aḏawem inin qa ȓweqṯ ṯuweḍ-d! Walakin kenniw itxeṣṣa war ṯen teḏfirem ca. Xmi ɣa ṯesȓam x lḥuȓub ḏ lfitnaṯ war teggwḏem ca minzi ṯimesȓayin nni labud aḏ weqƹent ḏ amezwaru. Walakin ddunect-a ƹaḏ war ṯfenni ca." Inna-asen: "Dduwla aḏ tehjem x dduwla, lmemlaka aḏ tehjem x lmemlaka. Aḏ iwqeƹ zzinzal imɣar ḏeg waṭṭas n imucan. Aḏ yiȓi jjuƹ ḏ ȓehȓacaṯ ḏ waṭṭas n ṯmesȓayin isaggwaḏen, ḏ lƹalamaṯ ḏ ṯimeqqranin ḏeg ujenna. Qbeȓ i marra manaya akenniw ṭṭfen, akenniw ƹeddben, akenniw sellmen i ṯemziḏawin nsen. Akenniw ḥebsen, akenniw jarren ɣar izeǧiḏen ḏ lḥukkam ƹlaḥsab isem inu. Manaya aɣarwem yiȓi ḏ ijjen n lfurṣa i chaḏeṯ. Bȓa ma aḏ teysim amnus ḏ amezwaru ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem minzi ɣa ṯdafƹem x yixef nwem. Lla, aḏawem uceɣ awaȓen ḏ ȓefhameṯ ḥima marra yinni kiḏwem itmenɣan war zemmaren ca axawem d arren. Akenniw zzenzen lwalidin nwem ḏ ayṯmaṯwem ḏ ȓeḥbab nwem ḏ imeddukaȓ nwem, aḏ nɣen ȓebƹaḍ zzaywem. Akenniw ƹiffen marra iwḏan ƹlaḥsab isem inu. Waxxa amenni war iweṭṭi uȓa ḏ ij uzuṭṭu zeg uzeǧif nwem. S ṣṣbar nwem ataf aḏ tnejmem. Meȓa ṯeẓrim ṯandint n Lquds nnḍen-as-d ȓƹaskar, aqa aḏ tessnem belli ƹȓayen aḏ tnehḏem. Ȓexddenni yinni iǧan ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya itxeṣṣa aḏ arewȓen ɣar iḏurar; ḏ yinni iǧan ḏi Lquds itxeṣṣa aḏ arewȓen ɣar barra; ḏ yinni iǧan ḏeg imarjeƹiwen itxeṣṣa war tiḏfen ca ɣar Lquds. Aqa ȓiyyam nni ḏ ȓiyyam n uƹmuḏ, aḏaysen ikemmeȓ marra min yurin ḏi Lkutub n lʼanbiya. Ya tamara x ṯemɣarin nni iy ɣa yiȓin s iƹeddisen ḏeg wussan nni ḏ ṯinni issuṭuḍen! Minzi ḏi ṯmurṯ-a aḏ iwqeƹ ijjen n uƹeddeb ḏ ameqqran ḏ uɣḍab x ccaƹb-a. Aṯen nɣen s ȓesyuf, aṯen awin ḏ imeḥbas ɣar marra ȓegnus. Ssenni yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ heḏmen Lquds aȓ ɣa fnant lʼawqat nsen. Aḏ d meḍharent lƹalamaṯ ḏ ṯimeqqranin ḏi ṯfuct ḏ ṯziri ḏ yiṯran. Ḏi ṯmurṯ, ȓegnus aḏ yiȓi ḏaysen amnus minzi war fhimen ca i ssdaƹ n ȓmujaṯ n ȓebḥar. Aḏ sexfen yiwḏan s ṯiggwḏi ḏ umnus x min itewqiƹen ḏi ddunect minzi marra yinni ijehḏen ḏeg ujenna aṯen isenhezz Arebbi. Ȓexddenni iy ɣa ẓren Mmis n bnaḏem ihewwa-d ḏeg useynu s lƹaḍama ḏ jjheḏ nnes imɣaren. Xmi ɣa ibḏa aḏ iwqeƹ manaya, beddeṯ sgaƹƹḏeṯ azeǧif nwem minzi ƹȓayen aḏ tnejmem." Issiweȓ akiḏsen Ƹisa s yijjen n ȓmaƹna inna-asen: "Xzareṯ ɣar ṯcejjarṯ n ṯazarṯ ḏ marra ȓcejjur. Ɣir ȓefruƹ nnes aḏ ḥebbben aḏ ggen ṯifray ataf aḏ tessnem yallah anebḏu iqarreb-d. Amenni uȓa ḏ kenniw, xmi ɣa ṯeẓrem ṯimesȓayin-a itewqiƹen ataf aḏ tessnem illa ȓmulk n Arebbi yuḏes-d. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Yiwḏan n ȓweqṯ-a war tmettin ca aȓ ɣa iwqeƹ marra manaya. Aḏ ifna ujenna ḏ ṯmurṯ, walakin awaȓen inu war fennin ca ƹemmarṣ. Ma ṯexsem aḏ teccem uȓ nwem? Ḥḍaṯ ixef nwem zi lmaddla n ssekra ḏ waṭṭas n ccreb ḏ ȓehmum n ddunect-a. Qa aḏ d yas Nhar nni aneggaru ƹlaɣafla am yijjen n ṯexcefṯ. Nhar nni aḏ iṭṭef marra yinni iǧan x ṯmurṯ. Ḥḍaṯ, ẓaǧem ḏi mkuȓ ȓweqṯ ḥima ataf ṯzemmarem aḏ tnejmem zi marra min ɣa iweqƹen aḏ tbeddem zzaṯ i Mmis n bnaḏem." Kuȓ nhar Ƹisa itraḥ iseȓmaḏ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant. S ǧiȓeṯ itraḥ isnusa ḏeg Uḏrar n Zzitun. Marra iwḏan traḥen ɣares zic ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant ḥima aḏ ṣennṭen i wawaȓ nnes. Iqarreb-d Ȓƹid n Ṯefḍirṯ umi qqaren Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil. Arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa rezzun mammec ḏas ɣa ggen ḥima aḏ nɣen Ƹisa walakin ggwḏen zi ccaƹb. Yuḏef Cciṭan ḏeg wuȓ n Yahuḏa wenni umi qqaren Isxaryuṭi, netta zi ṯenƹac nni n arrusul. Ikkar iruḥ aḏ itafeq ak arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n iƹessasen n ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil x mamc ɣa igg aḏasen izzenz Ƹisa. Farḥen, weƹḏen-ṯ aḏas ucen tmenyaṯ. Ssenni iwafeq netta, irezzu lfurṣa mammec iy ɣa igg aḏ izzenz Ƹisa bȓa ma akiḏes yiȓi ccaƹb. Yuweḍ-d nhar n Ȓƹiḏ n Ṯefḍirṯ nhar nni iy ḏi ɣarrṣen i ȓƹiḏ. Iruḥ Ƹisa issekk Buṭrus ḏ Yuḥanna inna-asen: "Ruḥem swejḏem-aneɣ amensi n Ȓƹiḏ Ameqqran ḥima aṯ necc." Nnan-as: "Mani ṯexseḏ a nraḥ aṯ nsewjeḏ?" Inna-asen: "Xmi ɣa ṯaḏfem ɣar ṯendint, akiḏwem imeȓqa ijjen n uryaz iysi-d aqnuc n waman, ḏfarem-ṯ ɣar ṯeddarṯ mani ɣa yaḏef. Inim-as i bab n ṯeddarṯ nni: Qa inna-ac lmuƹallim, mani iǧa uxxam n inewjiwen iy ḏi ɣa ƹeyyḏeɣ nec ḏ imeḥḍaren inu? Akenniw yawi ɣar yijjen n ṯɣurfat ḏ ṯameqqrant ṯessu, ṯeƹḏeȓ. Ḏinni iy ḏaneɣ ɣa ṯeswejḏem." Ruḥen ufin nican mamc ḏasen inna. Ṣafi swejḏen amensi n Ȓƹiḏ. Wami d tuweḍ ȓweqṯ yusa-d Ƹisa iqqim ɣar missa aḏ icc ak arrusul nnes. Inna-asen: "Mecḥaȓ nec tuɣa trajiɣ akiḏwem munsweɣ ḏi Ȓƹiḏ Ameqqran-a qbeȓ iy ɣa twaƹeddbeɣ. Aqa qqareɣ-awem: Zi ssa aȓ ṯsawent war zzayes tetteɣ ca aȓ ɣa iwqeƹ ḏi ȓmulk n Arebbi." Iysi-d Ƹisa ȓkas icekkar Arebbi inna-asen: "Ysim ȓkas-a, ferqem-ṯ jarawem. Aqa qqareɣ-awem: Zi ssa aȓ ṯsawent war sesseɣ ca zeg waman-a n uḍiȓ aȓ d ɣa yas ȓmulk n Arebbi." Iysi aɣrum icekkar Arebbi irzi-ṯ yuca-asen-ṯ inna-asen: "Ḏ wa ig iǧan ḏ ddat inu iy ɣa immucen ƹlaḥsab kenniw. Teggeṯ manaya ḥima aḏayi ṯfekkarem." Ammu ƹaweḏ menbaƹd i umensi iysi-d ȓkas inna-asen: "Ȓkas-a ḏ ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ iy kiḏwem teggeɣ s iḏammen inu aḏ azzȓen ƹlaḥsab kenniw." Inna-asen: "Walakin wenni irezzun aḏayi izzenz fus nnes aqaṯ akiḏi x missa. Mmis n bnaḏem aḏas iwqeƹ ƹlaḥsab mamc xas iqqar Lkitab, walakin ya ȓefḍiḥeṯ n bnaḏem nni iy ṯ ɣa izzenzen." Bḏan imeḥḍaren ssawaȓen jarasen qqaren, Manwen zzayneɣ iy ɣa iggen manaya? Tmenɣan ƹaweḏ ak wayawya ƹlaḥsab wenni iḥessben zzaysen ḏ ameqqran. Inna-asen Ƹisa: "Izeǧiḏen n ȓegnus ḥekkmen x ccuƹub nsen. Lḥukkam nsen qqaren-asen ssadat. Walakin manayenni itxeṣṣa war itiȓi ca jarawem; Lla, wenni iǧan ḏ ameqqran jarawem itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi am umezyan nwem ḏ wenni iḥekkmen itxeṣṣa-yas aḏ yiȓi am wenni itsexxaren. Ug iǧan ḏ ameqqran? Ma ḏ wenni iqqimen aḏ icc niɣ ḏ wenni iy xas itsexxaren? Yac ḏ wenni iqqimen aḏ icc niɣ lla? Walakin nec aqayi akiḏwem am wenni iy xawem itsexxaren. Ḏ kenniw iy kiḏi iṣbaren ḏi ȓemḥayen inu. Mamc ḏayi yuca Baba ijjen n ȓmulk i nec, uȓa ḏ nec aḏawem uceɣ ijjen n ȓmulk. Iƹni ḏi ȓmulk inu aḏ teqqimem akiḏi ɣar missa aḏ teccem aḏ teswem. Aḏ teqqimem x ȓƹarcaṯ ḥima aḏ tḥekmem x ṯenƹac n ṯqebbaȓ n Ayṯ-Israʼil." Inna-as Ƹisa: "Xzar a Simƹan: Cciṭan irezzu akenniw iɣarbeȓ am mammec tɣarbaȓen irḏan. Tettareɣ akiḏec ɣar Siḏi Arebbi ḥima lʼiman nnec war ineqqeṣ ca. Xmi ɣari d ɣa ṯḏewȓeḏ, cejjeƹ ayṯmac." Inna-as Buṭrus: "A Siḏi, aqayi akiḏec wejḏeɣ meȓa ṯuḏfeḏ ȓeḥbes akiḏec aḏfeɣ, meȓa ṯemmuṯeḏ akidec mmṯeɣ." Yarra xas Ƹisa inna-as: "Aḏac iniɣ a Buṭrus: Qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ nhara ataf aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin war ḏayi ṯessineḏ ca." Ȓexddenni inna-asen Ƹisa i imeḥḍaren nnes: "Wami kenniw ssekkeɣ bȓa ṯazeƹbuȓṯ, bȓa aqrab, bȓa ṯisiȓa, ma ixeṣṣi-kenniw ca?" Nnan-as: "Lla." Inna-asen: "Ȓexxu wenni ɣar ṯeǧa can ṯzeƹbuȓṯ niɣ can uqrab aṯ iysi. Wenni war ɣar iǧi ca ssif, aḏ izzenz arruḍ nnes aṯ iseɣ. Aḏawem iniɣ: U labud aḏayi iwqeƹ min yurin ḏi Lkitab ƹlaḥsab mamc iqqar: <Ḥesben-ṯ ak lmujrimin.> Iwa min xafi yurin ṣafi aḏ iwqeƹ." Nnan-as: "Aqa ɣarneɣ ṯnayen n ȓesyuf a Siḏi." Inna-asen: "Wah, ṣafi." Iffeɣ Ƹisa am ȓebda iruḥ ɣar Uḏrar n Zzitun, ḏfaren-ṯ ƹaweḏ imeḥḍaren nnes. Wami yuweḍ ɣar umcan nni inna-asen: "Ẓẓaǧem ḥima war tiḏfem ca ḏi ȓemḥayen." Ibeƹƹeḏ xasen cwayt, isejjeḏ ɣar ṯmurṯ ibḏa itettar i Arebbi. Inna: "A Baba, meȓa ṯexseḏ sbeƹƹeḏ-iṯ xafi ȓkas-a n ȓaƹḏab. Maci mamc xseɣ nec; Lla, mamc ixes ȓxaḍar nnec cek." Ȓexddenni ṯbedd-d ɣares ijjen n lmalaʼika zeg ujenna ḥima aḏas ṯuc jjheḏ. Ixeyyeq wuȓ nnes yarni itẓaǧa ktar ƹaḏ, ṯiḏi nnes ṯehwa-d zzayes ɣar ṯmurṯ ṯegga am ṯneqqiḍin n iḏammen nican. Wami ikemmeȓ ṯẓaǧiṯ nnes, iḏweȓ ɣar imeḥḍaren nnes yufi-ṯen ṭṭṣen s lḥuzen. Inna-asen: "Mayemmi teṭṭṣem? Kkarem, ẓẓaǧem ḥima war tiḏfem ca ḏi ȓemḥayen." Yallah Ƹisa issawaȓ yuweḍ-d Yahuḏa, ijjen zi ṯenƹac n arrusul nnes. Yuwi-d akiḏes ȓɣaci aṭṭas, iqarreb ɣares ḥima axas iseǧem x uɣembub nnes. Inna-as Ƹisa: "Ma s sȓam-a iy zi ɣa ṯezzenzeḏ Mmis n bnaḏem a Yahuḏa?" Wami ẓrin imeḥḍaren manaya nnan-as: "A Siḏi, ma a nuweṯ s ssif?" Ijjen zeg yinni ḏinni iǧan yuwṯa ismeɣ n arrayes n ȓfuqaha iqess-as amezzuɣ afusi. Inna-asen Ƹisa: "Ṣafi, beddeṯ!" Iḥaḏa amezzuɣ n uryaz nni isgenfa-ṯ. Inna-asen Ƹisa i arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n iƹessasen n ṯemziḏa ṯameqqrant ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil iy ɣares d yusin: "Ma tɣir-awem qa nec ḏ lmujrim wami d ṯeysim ȓesyuf ḏ idebbuzen ḥima aḏayi ṯeṭṭfem niɣ? Tuɣa tɣimiɣ akiḏwem mkuȓ nhar ḏi ṯemzida ṯameqqrant war ḏayi ṯeṭṭifem ca. Walakin ȓexxu ḏ ṯsaƹƹat nwem ḏ jjheḏ n ṯaǧest." Ṭṭfen Ƹisa, uwin-ṯ ɣar ṯeddarṯ n arrayes n ȓfuqaha siḏfen-ṯ. Iḏfar-iṯ Buṭrus zi ȓeggwaj. Ceƹƹȓen ṯimessi ḏi ȓwesṭ n ȓemraḥ n ṯeddarṯ. Qqimen ḏinni, iqqim akiḏsen Buṭrus. Ṯeẓri-ṯ ijjen n ṯxeddant iqqim zzaṯ i ṯmessi, ṯexzar ḏayes mliḥ ṯenna-asen: "Bnaḏem-a wanita tuɣa iǧa akiḏes." Inkar Buṭrus inna-as: "A ṯamɣarṯ, war ṯ ssineɣ ca." Menbaƹd cwayt iẓri-ṯ ijjen nneɣni inna-as: "Cek ḏ ijjen zzaysen?" Inna-as Buṭrus: "A bnaḏem, nec lla!" Wami ṯeƹḏu can ṯsaƹƹat inna-as ijjen nneɣni u netta mʼakked: "Ḏ ṣṣaḥ, aṯarras-a wanita tuɣa iǧa akiḏes minzi uȓa ḏ netta zi Ljalil." Inna-as Buṭrus: "A bnaḏem, nec war ssineɣ ca minxef ṯessawaȓeḏ cek!" Netta wami tuɣaṯ ƹaḏ issawaȓ, ȓexddenni idden uyaziḍ. Ineqȓeb-d Siḏiṯneɣ ixzar ɣar Buṭrus, Buṭrus ifekkar-d awaȓ nni iy ḏas inna Siḏiṯneɣ: Qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ ataf aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin. Iffeɣ ɣar barra iru imeṭṭawen ḏ imeǧaḥen aṭṭas. Bḏan yinni iḥeṭṭan Ƹisa ḍeḥḥcen xas ccaṯen-ṯ. Ȓeḥḥfen-as x uɣembub nnes qqaren-as: "Iwa a nnabi siweȓ, ssen uw c yuwṯin zzayneɣ!" Arnin x wawaȓen nni, qqaren-as ṯimesȓayin nneɣni war iḥȓin ca. Wami iṣbeḥ ȓḥaȓ munen imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa, uwin Ƹisa ɣar Jmaƹṯ n lḥukkam nsen. Nnan-as: "Meȓa cek ḏ Lmasiḥ ini-yaneɣ-t!" Inna-asen: "Meȓa nniɣ-awem-t, kenniw ataf war ḏayi timnem ca. Meȓa sseqsiɣ-kenniw, ataf war ḏayi tjiwibem ca. Walakin zi ssa aȓ ṯsawent aḏ iqqim Mmis n bnaḏem x ufusi n Lqawi." Nnan-as marra iḏsen: "Iwa cek ḏ Mmis n Arebbi baƹda?" Inna-asen: "Aqa ṯennam-ṯ kenniw ḏ nec." Ȓexddenni nnan: "Ma ƹaḏ a neḥḏaj ca n ȓechuḏ? Neccin marra iḏneɣ nesȓa-yas min inna netta s uqemmum nnes." Kkaren marra iḏsen uwin Ƹisa aṯ sellmen i lḥakem Bilaṭus. Bḏan ttahmen-ṯ nnan: "Nufi-ṯ itegg lbelbala ḏi ccaƹb. Iqqar-asen war ticceṯ bu ḍḍariba i uzeǧiḏ Qayṣar. Netta iḥesseb ixef nnes ḏ Lmasiḥ iƹni ḏ ijjen n uzeǧiḏ." Isseqsa-ṯ Bilaṭus inna-as: "Ma ḏ cek ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Inna-as Ƹisa: "Aqa ṯenniḏ-t cek." Inna-asen Bilaṭus i arruyas n ȓfuqaha ḏ ȓɣaci nni: "War xas tifeɣ bu can ttuhmeṯ x uṯarras-a." Walakin niṯni zeyyaren xas aṭṭas nnan-as: "Itegg ȓfitna ḏi marra ṯamurṯ n Yahuḏiya s useȓmeḏ nnes. Ibḏa ḏi ṯmurṯ n Ljalil, ȓexxu aqaṯ ḏa." Wami isȓa Bilaṭus belli nnan Ljalil, inna-asen: "Ma aryaz-a zi ṯmurṯ n Ljalil?" Wami issen belli Ƹisa zi ṯmurṯ nni mani iteḥkam Hirudus, ikkar issekk-iṯ ɣar Hirudus iǧan netta s yixef nnes ḏi ṯendint n Lquds ḏi ȓweqṯ nni. Wami iẓra Hirudus Ƹisa ifareḥ aṭṭas. Tuɣa ixes aṯ iẓer aṭṭas zeg wami. Wami xas isȓa itmenna aḏ igg Ƹisa can lmuƹjiza zzaṯes. Isseqsa-ṯ aṭṭas walakin Ƹisa war xas d yarri ca qaƹ. Arruyas n ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa bedden ḏinni tahamen-ṯ aṭṭas. Iḥeggar-iṯ Hirudus ḏ ȓƹaskar nnes ḍeḥḥcen xas. Igga xas aseȓham ḏ aṣebḥan, yarr-iṯ ɣar Bilaṭus. Qbeȓ, Bilaṭus ḏ Hirudus tuɣa ḏin lƹadawa jarasen walakin ȓexxu ḏewȓen ḏ imeddukaȓ ḏi nhar nni. Iȓaɣa-d Bilaṭus x arruyas n ȓfuqaha ḏ lḥukkam n Ayṯ-Israʼil ḏ marra ccaƹb. Inna-asen: "Kenniw ṯuwim-ayi-d bnaḏem-a ṯennim-ayi qa itegg ȓfitna jar yiwḏan. Nec xemmmeɣ ḏi ṯmesȓayṯ-a zzaṯwem. War ḏayes ufiɣ ḏeg uṯarras-a bu can ttuhmeṯ ƹlaḥsab min ṯeqqarem kenniw. Uȓa ḏ Hirudus war ḏayes yufi walu minzi yarra-aneɣ-ṯ-id. Xzareṯ, Ƹisa-ya war iggi min xef isḏaheǧ ȓmewṯ. Isnekkar ṯɣuyyeṯ marra ccaƹb nnan-as: "Ysi xaneɣ wanita, ḍȓeq-aneɣ-d i Barabas." Barabas-a tuɣa ggin-ṯ ḏi ȓeḥbes ƹlaḥsab ijjen n ȓfawḍa ṯewqeƹ ḏi ṯendint, ƹaweḏ ƹlaḥsab ijjen n ljarima n ȓmewṯ. Bilaṭus ixes aḏ d iḍȓeq i Ƹisa, issiweȓ ak ccaƹb ṯwaȓa nneɣni. Niṯni snekkaren ṯɣuyyeṯ nnan-as: "Ṣelleb-iṯ! Ṣelleb-iṯ!" Issiweȓ akiḏsen wis ṯeȓt-marraṯ inna-asen: "Mayemmi? Man ljarima ig igga wanita? Nec war ḏayes ufiɣ bu can ttuhmeṯ iy xef ɣa isḏaheǧ ȓmewṯ. Nec aḏas uceɣ aƹmuḏ aḏas d ḍeȓqeɣ." Niṯni snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ ḥima aṯ iṣelleb, ṣafi ṯɣuyyeṯ nsen ṯeqȓeb-as array. Ikkar Bilaṭus iḥkem s min xsen niṯni. Iḍȓeq-d i wenni iǧan ḏi ȓeḥbes x ssabab n ȓfawḍa ḏ ljarima n ȓmewṯ, isellem-asen Ƹisa ḥima aḏas ggen min xsen. Wami uwin Ƹisa aṯ ṣellben, ṭṭfen ijjen n uryaz zi ṯendint n Lqurina qqaren-as Simƹan, aryaz-a ikka-d zi ȓkampu iƹḏu-d ssenni. Sarbun-as ȓƹaskar ṣṣalib ḥima aṯ yarbu aḏ iḏfar Ƹisa. Ḏfaren-ṯ aṭṭas n ȓɣaci, ṯimɣarin ḥeznent trunt xas. Ineqȓeb-d ɣarsent Ƹisa inna-asent: "Ay yessis n Lquds war xafi trunt ca, runt x yixef nkent ḏ ṯarwa nkent. Aḏ d tas ijjen n ȓweqṯ aḏayes inin: Ssaƹḏ nsent n ṯinni war izemmaren ca aḏ arwent ḏ ṯinni ƹemmarṣ war uriwent ca ḏ ṯinni ƹemmarṣ war ssuṭḍent ca. Aḏ bḏan aḏ inin i iḏurar wḍam-d xaneɣ, aḏ inin i ṯeƹrurin qbarent-id xaneɣ. Meȓa iwḏan-a yina ggin manaya i ṯcejjarṯ ḏ ṯazeyzawṯ, min ḏas ɣa iweqƹen xmi ɣa ṯazeɣ?" Ƹaweḏ uwin-d ṯnayen nneɣni ḏ lmujrimin ḥima akiḏes twanɣen. Wami uwḍen ɣar umcan nni umi qqaren Jumjuma, ṣellben-ṯ ḏinni ak ṯnayen nni n lmujrimin, ijjen x ufusi ijjen x uẓeȓmaḍ. Inna Ƹisa: "A Baba, ɣfar iwḏan-a qa war ssinen ca min teggen." Ȓƹaskar nni ggin lqurƹa x warruḍ nnes ḥima kuȓ ijjen min ɣa iysi. Iwḏan bedden ḏinni xezzaren ḏayes, arruyas tbuṣaren xas qqaren: "Meȓa ḏ ṣṣaḥ netta ḏ Lmasiḥ iy ixḍar Arebbi ataf aḏ isenjem ixef nnes minzi isenjem inneɣni." Ƹaweḏ uȓa ḏ ȓƹaskar ḍeḥḥcen xas, qarrben ɣares ucin-as aman uḍiȓ ḏ isemmamen. Nnan-as: "Meȓa cek ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil senjem ixef nnec." Ɣar uzeǧif nnes ggin-as ijjen n ṯeȓwiḥet ṯura ḏayes: Wanita ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil. Ijjen zi lmujrimin nni iy kiḏes ṣellben ibḏa itzawar-iṯ iqqar-as: "Cek ma ḏ Lmasiḥ ma lla? Yallah, nejja ixef nnec nejja-yaneɣ." Inha-ṯ wenni nneɣni inna-as: "Cek ma war teggwiḏeḏ ca Arebbi? Qa ḥekkmen xak amecnaw netta. Neccin ḥekkmen xaneɣ nican, nesḏaheǧ lḥukem-a ƹlaḥsab min negga. Walakin aryaz-a war iggi ca minxef." Ȓexddenni inna-as: "Ƹqeȓ xafi a Ƹisa xmi d ɣa ṯaseḏ ɣar ȓmulk nnec." Indeq-d Ƹisa inna-as: "Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Nhara aḏ tiȓiḏ akiḏi ḏi jjenneṯ." Ɣar ṯenƹac n uziȓ, ṯehwa-d ṯaǧest x ṯmurṯ amen-ṯekmaȓ aȓ wami ḏ ṯȓaṯa uƹecci. Ṯfuct ṯruḥ-as ṯfawṯ nnes, iqqarṣ arrwaq n ṯemziḏa ṯameqqrant x ṯnayen. Iȓaɣa Ƹisa s yijjen n ṯmijja ṯejheḏ inna: "A Baba, nec buḥbeȓ inu sellmeɣ-ac-ṯ ḏeg ifassen nnec." Wami inna manaya yarra nnefs ṣafi immuṯ. Aƹaskari nni ameqqran n arrumanus iy iǧan ḏinni wami iẓra min iweqƹen ibḏa isemɣar Arebbi inna: "Aṯarras-a ḏ ṣṣaḥ bariʼ iy iǧa." Marra iwḏan iy ḏinni imunen wami ẓrin min iweqƹen, trewwaḥen-d ccaṯen ḏeg wuȓawen nsen. Marra imƹacaren nnes ḏ ṯemɣarin iy ṯ iḏfaren zi Ljalil bedden ɣar ȓeggwaj ẓrin manayenni. Ḏinni ijjen n uryaz qqaren-as Yusef zi Jmaƹṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil, netta ḏ ijjen n uryaz iṣbaḥ iǧan nican. War iqbiȓ ca minxef ṯtafeq jmaƹṯ nni ḏ min ṯxeddem. Netta zeg ubilaj n Arimatya iy iǧan ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya. Itreḥḥab ƹaweḏ zi ȓmulk n Arebbi. Iruḥ ɣar Bilaṭus ittar-as ddat n Ƹisa. Iruḥ Yusef isehwa-t-id, ikeffen-it s ȓecfen. Isers-it ḏeg yijjen n unḍeȓ iɣzin ḏeg uzru igga am yifri, ƹemmarṣ war ḏayes inḍiȓ ḥadd. Nhar nni tuɣa ḏ jjemƹa, israʼiliyen sewjaḏen i nhar n ssebṯ n lƹibada iy tuɣa ƹȓayen aḏ ibḏa. Ṯimɣarin nni iy d yusin ak Ƹisa zi Ljalil ḏfarent Yusef ɣar unḍeȓ ẓrint-ṯ ḏ mamc ḏayes inḍeȓ ddat nnes. Ḏewȓent ɣar ṯeddarṯ sewjaḏent lƹiṭar ḏ waman n lwarḍ. Ḏi nhar n lƹibada qqiment reyyḥent ƹlaḥsab ȓuṣiyeṯ nni n Musa. Nhar amezwaru n ssimana iƹni ḏ ȓḥad, ṯimɣarin nni ruḥent ɣar ṣbaḥ zic ɣar yifri n unḍeȓ nni, uwint lƹiṭar iy tuɣa swejḏent. Ufint azru itwakkes x unḍeȓ. Wami uḏfent ḏayes war ufint ca ḏinni ddat n Siḏiṯneɣ Ƹisa. Niṯenti wami qqiment ḏehhcent ḏi manayenni, bedden-d ɣarsent ṯnayen n iṯarrasen ggin arruḍ itceƹciƹ. Ggwḏent ṯemɣarin nni aṭṭas sejjḏent ɣar ṯmurṯ, nnan-asent ṯnayen n iṯarrasen nni: "Mayemmi ṯrezzunt x wenni iddaren jar yinni immuṯen? Netta war ḏa iǧi ca, ikkar-d zi ȓmewṯ. Ma war ṯeƹqiȓent ca wami kiḏwem issiweȓ u netta tuɣaṯ ƹaḏ ḏi ṯmurṯ n Ljalil? Inna-awem qa itxeṣṣa Mmis n bnaḏem aḏ itwasellem i yinni iƹeṣṣan, niṯni aṯ ṣellben netta aḏ d itwasekkar ḏi nhar n wis ṯeȓtiyyam." Ssenni niṯenti ƹeqȓent x wawaȓ nni n Ƹisa. Ḏewȓent-id zeg unḍeȓ ssiwḍent marra ȓexbar-a ɣar ḥiṭac n arrusul ḏ marra inneɣni. Ṯinni issiwḍen ȓexbar-a ɣar arrusul niṯenti ḏ Maryam ṯamagdaliṯ, ḏ Ayunna, ḏ Maryam yemmas n Yaƹqub, ḏ ṯinneɣni. Arrusul-a war uminen ca ṯimɣarin nni minzi fekkaren niṯenti ssawaȓent waha. Walakin Buṭrus ikkar yuzzeȓ ɣar yifri n unḍeȓ nni, wami issij ḏinni yufa ȓecfen imars waḥḏes. Iruḥ netta iḏweȓ ɣar ṯeddarṯ itƹejjeb ḏi nnefs nnes ƹlaḥsab min iweqƹen. Nhar nni, ṯnayen n imeḥḍaren nnes traḥen ɣar yijjen n dcar qqaren-as Ƹinwas. Iggwej x ṯendint n Lquds ijjen n ḥiṭac n kilumit. Ssawaȓen jarasen x ṯmesȓayin iweqƹen. Wami ssawaȓen temnaqacen imeȓqa akiḏsen Ƹisa netta s yixef nnes ibḏa iggur akiḏsen. Walakin niṯni war itwasmiḥ ca aṯ ƹeqȓen. Inna-asen Ƹisa: "Min iƹna manaya iy xef ṯessawaȓem ammu wami ṯuggurem ḏeg ubriḏ?" Bedden, iban lḥuzen x wuḏem nsen. Indeq-d ijjen zzaysen qqaren-as Klupas inna-as: "Ma ḏ cek waḥḏec ḏanita iy d izuren ɣar Lquds ḏeg wussan-a qa war ṯessineḏ ca min iweqƹen?!" Inna-asen Ƹisa: "Min iweqƹen ḏinni?" Nnan-as: "Qa Ƹisa naṣiri tuɣa iǧa ḏ ijjen n nnabi ɣares jjheḏ ḏi min itegg ḏ min iqqar zzaṯ i Arebbi ḏ marra iwḏan. Ṭṭfen-ṯ arruyas n ȓfuqaha ḏ lḥukkam nneɣ sellmen-ṯ aṯ nɣen, ṣellben-ṯ. Neccin tuɣa netmenna belli ḏ netta iy ɣa isnejmen Ayṯ-Israʼil! Nhara ḏ wis ṯeȓtiyyam zeg wami iwqeƹ manaya. Ƹaweḏ ḏinni can ṯemɣarin zzayneɣ jjint-aneɣ nestƹejjeb minzi ruḥent ɣar unḍeȓ zic war ḏinni ufint ca ddat nnes. Ḏewȓent-id, nnant-aneɣ belli meḍharent-id lmalaʼikaṯ xebbarent-ṯent belli aqaṯ iddar. Ȓexddenni ruḥen can yiwḏan zzayneɣ ɣar unḍeȓ nnes, ufin nican mamc ḏaneɣ nnant ṯemɣarin nni, walakin netta war ṯ ufin ca ḏinni." Inna-asen Ƹisa: "A yinni war ifhimen ca! A yinni war itimnen ca ḏeɣya ḏi marra min nnan lʼanbiya! Tuɣa itxeṣṣa i Lmasiḥ aḏ iƹeddeb, ssenni aḏ yaḏef ɣar lƹaḍama nnes." Ḏinni ibḏa-yasen Ƹisa zi Ccariƹa n Musa ḏ Lkutub n marra lʼanbiya isefhem-iṯen min xas yurin ḏi marra Lkutub nni. Qarrben ɣar dcar iy ɣar traḥen, Ƹisa igga ixef nnes axmi ixes aḏ ikemmeȓ x ubriḏ nnes. Walakin bḏan niṯni teḥcamen-ṯ nnan-as: "Qqim akiḏneɣ minzi ƹȓayen ḏ ṯameddiṯ qa iruḥ ȓḥaȓ." Ssenni yuḏef ɣarsen ḥima akiḏsen isens. Wami akiḏsen iqqim aḏ icc, ikkar iysi aɣrum icekkar Arebbi irzi-ṯ ibḏa ifarreq-asen-ṯ. Ḏinni iy nurzment ṯiṭṭawin nsen ƹeqȓen-ṯ, walakin netta inerfeƹ war iqqim ca aṯ ẓerren. Nnan i wayawya: "Neccin nesḥissa can ȓḥajeṯ ṯeccaṯ ḏeg wuȓawen nneɣ wami tuɣaṯ issawaȓ akiḏneɣ ḏeg ubriḏ isefhem-aneɣ Lkutub." Ȓexddenni kkaren ḏewȓen ɣar Lquds. Ufin ḥiṭac n arrusul ḏ yinni iy kiḏsen imunen ḏinni. Nnan-asen: "Manaya ḏ ṣṣaḥ! Ikkar-d Siḏiṯneɣ zi ȓmewṯ, tuɣa iban-d i Simƹan!" Txebbaren-ṯen s min iweqƹen ḏeg ubriḏ ḏ mammec ssnen Siḏiṯsen wami irza aɣrum. Wami ssawaȓen x manaya yusa-d Ƹisa ibedd ḏi ȓwesṭ nsen inna-asen: "Sȓam xawem." Ggwḏen aṭṭas tɣir-asen aqa twaȓan can ȓexyaȓ. Inna-asen: "Min kenniw yuɣin ṯenxeȓƹem? Mayemmi uȓawen nwem ḏaysen ccekk? Xzarem ifassen inu ḏ iḍaren inu, aqa ḏ nec. Ḥaḏam-ayi, xzarem. Aqa ȓexyaȓ war ḏayes bu uysum uȓa ḏ yixsan ammu iy ḏayi twaȓam nec." Inna-asen manaya, isbeyyen-asen-d ifassen nnes ḏ iḍaren nnes. Niṯni qqimen ƹaḏ war uminen ca min iweqƹen minzi farrḥen ḏehhcen. Uca inna-asen: "Ma ḏa can lmakla at cceɣ?" Ucin-as cwayt n iseȓman cenfen. Iysi-t icci-t zzaṯsen. Inna-asen: "Ḏ wa ḏ awaȓ iy zi kiḏwem ssiwȓeɣ wami ƹaḏ tuɣa ǧiɣ akiḏwem, iƹni labud aḏ ikemmeȓ marra min xafi yurin ḏi Ccariƹa n Musa ḏ Lkutub n lʼanbiya ḏ Zzabur." Ȓexddenni irzem Ƹisa ȓaƹquȓaṯ nsen ḥima aḏ fehmen Lkutub. Inna-asen: "Ammu iy yura ḏi Lkitab qa itxeṣṣa i Lmasiḥ aḏ itwaƹeddeb aḏ d ikkar zi ȓmewṯ wis ṯeȓtiyyam. Aḏ beccaren marra ȓegnus ḥima aḏ tuben aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen s yisem n Lmasiḥ. Aḏ ibḏa manaya ḏi Lquds. Kenniw aqa ṯcehhḏem x manaya. Ataf minḏi kenniw iwƹeḏ Baba aḏawem ṯiḏ ssekkeɣ nec. Qqimem ḏi ṯendint-a aȓ xawem d ɣa ihwa jjheḏ zeg ujenna." Isufeɣ-iṯen zi ṯendint yuwi-ṯen ɣaȓ Bayt Ƹanya. Isgaƹƹeḏ ifassen nnes ibarek-iṯen. Wami ṯen itbarak, itgaƹƹaḏ xasen itwarfeƹ ɣar ujenna. Sejjḏen-as, ḏewȓen-d ɣar Lquds niṯni farrḥen aṭṭas. Ssenni qqimen ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant ḥemmḏen Arebbi. Ḏeg umezwaru iǧa wawaȓ. Awaȓ nni iǧa ak Arebbi. Awaȓ nni ḏ netta ig iǧan ḏ Arebbi. Ḏeg umezwaru iǧa ak Arebbi. Zzayes iy d ixȓeq Arebbi marra, u bȓa awaȓ nni war tiȓi uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ zi min d ixȓeq. Ḏayes iy ṯeǧa ṯuḏarṯ, u ṯuḏarṯ nni nettaṯ ḏ nnur i yiwḏan. Nnur nni itceƹciƹ ḏi ṯaǧest, ṯaǧest nni war ḏas ṯzemmar. Yusa-d ijjen n uryaz issekk-iṯ-iḏ Arebbi qqaren-as Yaḥya. Netta yusa-d ḏ ccaheḏ ḥima aḏ icheḏ i nnur, ḥima s chaḏeṯ nnes aḏ amnen marra iwḏan. Netta Yaḥya war iǧi ca ḏ nnur; Lla, yusa-d aḏ icheḏ i nnur, iƹni nnur nni nican tuɣa d itasen ɣar ddunect-a aḏ iceƹceƹ x kuȓ bnaḏem. Nnur nni tuɣa iǧa ḏi ddunect. Waxxa ḏ netta ig iggin ddunect, ayṯbab n ddunect war ṯ ssinen ca. Yusa-d ɣar ṯmurṯ nnes, ayṯbab n ṯmurṯ nnes war ṯ qbiȓen ca. Yinni iy ṯ iqebȓen umnen zzayes zeg yisem nnes, yuca-asen netta ṯizemmar ḥima aḏ ḏewȓen ḏ ṯarwa n Arebbi. Yina war d xȓiqen ca ƹlaḥsab ddurriṯ uȓa ƹlaḥsab min texs ddat uȓa ƹlaḥsab ȓxaḍar n uryaz; Lla, ḏ Arebbi iy ṯen d ijjin. Awaȓ-a iḏweȓ ḏ bnaḏem, izḏeɣ jaraneɣ. Neccin neẓra lƹaḍama ɣares iǧan, lƹaḍama-ya ṯeǧa ɣar Mmis waḥḏes n Babas. Netta iccur s arḍa ḏ lḥaqiqa. Icheḏ xas Yaḥya, itberraḥ inna: "Ḏ wa iy xef tuɣa ssiwȓeɣ nniɣ-awem aḏ d yas ijjen menbaƹd i nec, walakin netta imɣar xafi minzi tuɣaṯ qbeȓ ma aḏ iȓiɣ nec." S lbaraka nnes ṯameqqrant ibarek-aneɣ marra s arḍa x arḍa. Ccariƹa n Ayṯ-Israʼil ṯemmuc x ufus n Musa. Arḍa ḏ lḥaqiqa niṯenti usint-id x ufus n Ƹisa Lmasiḥ. Uȓa ḏ ijjen war iẓri Arebbi ƹemmarṣ. Mmis waḥḏes ig iǧan ḏeg wuȓ n Babas ḏ netta iy ḏaneɣ d ismeḍharen Siḏi Arebbi. Ḏ ṯa ḏ chaḏeṯ n Yaḥya wami ɣares d ssekken israʼiliyen can n ȓfuqaha ḏ can n ccurfa n Ayṯ-Lawi zi ṯendint n Lquds ḥima aṯ sseqsan nnan-as min ṯeƹniḏ cek? Yaḥya war inkar ca ixef nnes, iƹtaref-asen inna-asen: "Nec war ǧiɣ ca ḏ Lmasiḥ." Nnan-as: "Y min ṯeƹniḏ, ma ḏ nnabi Ilyas?" Inna-asen: "Maci ḏ nec." Nnan-as: "Cek, ma ḏ nnabi iy qqaren aḏ d yas?" Inna-asen: "Lla." Nnan-as: "Y cek, min ṯeƹniḏ? Ḥima a naf min ɣa nini i yinni iy ḏaneɣ d issekken, min ṯeqqareḏ x yixef nnec?" Yarra xasen s wawaȓ n nnabi umi qqaren Icaƹya inna qbeȓ: "Nec ḏ ṯmijja itȓaɣan ḏi ȓexȓa ṯeqqar: Swejḏeṯ abriḏ nican i Siḏi Arebbi." Yinni iy ɣares d issekken niṯni zi ȓḥizeb n ifarrisiyen. Nnan-as: "Meȓa cek war ṯeǧiḏ ca ḏ Lmasiḥ niɣ ḏ Ilyas niɣ ḏ nnabi iy d ɣa yasen, mayemmi cek tṭehhareḏ i yiwḏan s waman?" Indeq-d Yaḥya inna-asen: "Nec tṭehhareɣ i yiwḏan s waman, walakin ḏanita ijjen ḏi ȓwesṭ nwem war ṯ ṯessinem ca. Ḏ netta iy d ɣa yasen menbaƹd i nec, war sḏihiǧeɣ aḏas fesyeɣ uȓa ḏ ifiȓan n ṯsiȓa nnes." Marra manaya iwqeƹ ḏeg ubilaj n Bayt Ƹanya ajemmaḍ i yiɣzar n Lʼurdun mani ig itṭehhar Yaḥya i yiwḏan s waman. Ṯiwecca nnes Yaḥya itwaȓa Ƹisa iggur-d ɣares, inna: "Xzarzeṯ, ḏ win ḏ Izmar n Arebbi iy ɣa ikksen ȓmuƹṣiyeṯ x yiwḏan marra. Ḏ win iy xef tuɣa ssiwȓeɣ nniɣ-awem: Aḏ d yas menbaƹd i nec ijjen n uryaz, walakin netta imɣar xafi minzi tuɣaṯ qbeȓ ma aḏ iȓiɣ nec. Tuɣa nec s yixef inu war ṯ ssineɣ ca min iƹna, walakin usiɣ-d aḏ ṭehhareɣ i yiwḏan s waman ḥima aḏasen d iban netta i Ayṯ-Israʼil." Yaḥya icheḏ xas inna: "Ẓriɣ Arruḥ n Arebbi ihwa-d zeg ujenna igga am yijjen n ṯeḏbirṯ ṯmars x Ƹisa. Tuɣa nec war ṯ ssineɣ ca min iƹna, walakin ḏ Arebbi iy ḏayi d issekken aḏ ṭehhareɣ i yiwḏan s waman, netta inna-ayi: Wenni ɣa ṯeẓreḏ ihwa-d xas Arruḥ imars xas, ḏ netta iy ɣa iṭehharen i yiwḏan s Arruḥ iqeddsen. Nec ẓriɣ manaya s yixef inu, cehhḏeɣ xas belli netta ḏ Mmis n Arebbi." Ṯiwecca nnes ƹaweḏ ibedd ḏinni Yaḥya ak ṯnayen n imeḥḍaren nnes. Wami yufa Ƹisa iƹḏu ssenni inna-asen: "Xzarem, ḏ win ḏ Izmar iy d issekk Arebbi." Kkaren ṯnayen nni n imeḥḍaren wami ḏas sȓin issawaȓ x Ƹisa, ḏfaren-ṯ. Ineqȓeb Ƹisa ɣar ḏeffar yufi-ṯen ḏfaren-ṯ-iḏ inna-asen: "Min trezzum?" Nnan-as: "A Ravi, mani tiȓiḏ?" (Awaȓ-a Ravi ixes aḏ yini Lmuƹallim.) Inna-asen: "Araḥem-d aḏ texzarem." Ruḥen akiḏes ẓrin mani itiȓi. Ṯsaƹƹat ƹȓayen ḏ arbeƹa n uƹecci, ssenni sensen akiḏes nhar nni. Ijjen zi ṯnayen nni n imeḥḍaren qqaren-as Andrus, umas n Simƹan Buṭrus, isȓa i wawaȓ n Yaḥya iḏfar Ƹisa. Ȓexddenni yufa umas Simƹan inna-as nufa Lmasiya. (Awaȓ-a Lmasiya ixes aḏ yini Lmasiḥ.) Issiweḍ-iṯ-iḏ ɣar Ƹisa. Wami ṯ iẓra Ƹisa inna-as: "Cek ḏ Simƹan mmis n Yuḥanna, zi ssa aȓ ṯsawent aḏac tȓaɣan Ṣifas." (Awaȓ-a Ṣifas ixes aḏ yini Buṭrus.) Ṯiwecca nnes Ƹisa ixes aḏ iraḥ ɣar ṯmurṯ n Ljalil. Iruḥ yufa ijjen qqaren-as Filippas inna-as: "Ḏfar-ayi-d!" Filippas netta zi Bayt Ṣayda, abilaj n Andrus ḏ Buṭrus. Filippas yufa ijjen qqaren-as Naṯnahil inna-as: "Nufa wenni iy xef yura Musa ḏi ccariƹa, mixef urin Lkutub n Lʼanbiya. Netta ḏ Ƹisa zeg ubilaj n Naṣira ḏ mmis n Yusef." Inna-as Naṯnahil: "Min iṣebḥan zi Naṣira!?" Inna-as Filippas: "Araḥ-d, aḏ texzareḏ." Ƹisa iẓra Naṯnahil iggur-d ɣares inna: "Wanita nican zi Ayṯ-Israʼil, war ḏayes bu ixarwiḍen." Inna-as Naṯnahil i Ƹisa: "Minzi ḏayi ṯessneḏ?" Inna-as Ƹisa: "Ẓriɣ-c swadday i ṯcejjarṯ n ṯazarṯ, qbeȓ ma c d iȓaɣa Filippas." Inna-as Naṯnahil i Ƹisa: "A Lmuƹallim, qa cek ḏ Mmis n Arebbi, cek ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil." Inna-as Ƹisa: "Ma ṯumneḏ wami c nniɣ ẓriɣ-c swadday i ṯcejjarṯ n ṯazarṯ?" Inna-as: "Ƹaḏ aḏ teẓreḏ ktar zi manaya. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aḏ teẓrem ajenna innurzem, lmalaʼikaṯ n Arebbi taȓint hewwant-id x Mmis n bnaḏem." Ḏi nhar wis ṯeȓtiyyam ḏinni ijjen n ȓfarḥ ḏeg ubilaj n Qana ḏi ṯmurṯ n Ljalil. Ḏinni yemmas n Ƹisa. Uȓa ḏ Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes twaƹarḍen ɣar ȓfarḥ nni. Wami war ɣarsen qqimen waman n uḍiȓ, ṯenna-as yemmas i Ƹisa qa aman n uḍiȓ qḍan. Inna-as Ƹisa: "A ṯamɣarṯ, maci ḏ ccɣeȓ inu. Nec ȓweqṯ inu ƹaḏ war d tusi ca." Ṯenna-asen yemmas i ixeddamen: "Ggem min ḏawem iqqar." Ḏinni ḏi ṯeddarṯ nni setta n iqnucen n waman ƹlaḥsab mammec nnumen teggen zzaysen israʼiliyen ȓuḍu. Iqnucen nni twaxeḏmen s uzru, kuȓ ijjen ikessi zi ṯmanin aȓ miyya u ƹicrin litru n waman. Inna-asen Ƹisa i ixeddamen: "Ƹemmarem iqnucen-a s waman." Ƹemmaren-ṯen s waman aȓ uqemmum. Inna-asen: "Aymem cwayt awim-ṯen i wenni itkellafen zi ȓfarḥ." Uca uwin-as ci ḥaja. Ufin aman ƹadi nni ḏewȓen ḏ aman n uḍiȓ. Wenni itkellafen zi ȓfarḥ-a iqqas-iṯen walakin netta war issin ca manis d kkin waman-a n uḍiȓ. Ixeddamen nnes iy ḏas d yuymen aman-a, ḏ niṯni ig ssnen manis d ikka manaya. Ṯumma wenni ikellfen zi ȓfarḥ issiweȓ ak muȓay inna-as: "Ƹadatan ḏeg umezwaru iwḏan ticcen-asen i inewjiwen aman n uḍiȓ iṣebḥanen. Xmi tiȓi swin zzaysen aṭṭas, ḏi ȓweqṯ nni iy ḏasen ticcen aman n uḍiȓ ƹadi. Cek lla, ṯxemmȓeḏ aman n uḍiȓ iṣebḥanen aȓ ȓexxu." Ṯanita ḏ lmuƹjiza ṯamezwarut ig igga Ƹisa. Iggi-t ḏeg ubilaj n Qana ḏi ṯmurṯ n Ljalil. Ismeḍhar-d lƹaḍama nnes, umnen zzayes imeḥḍaren nnes. Menbaƹd i manaya ihwa ɣar ubilaj n Kafernaḥum, netta ḏ yemmas ḏ ayṯmas ḏ imeḥḍaren nnes, qqimen ḏinni ḏrus n wussan. Wami d yuweḍ Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil, ikkar Ƹisa yuȓi ɣar ṯendint n Lquds. Yufa ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant znuzan ḏayes ifunasen ḏ iḥuȓiyen ḏ iḏbiren, uȓa ḏ iṣarrafen qqimen ḏinni tṣerrafen tmenyaṯ. Imuḏ iseɣwan, s iseɣwan nni yuzzeȓ xasen marra zi ṯemziḏa ṯameqqrant s iḥuȓiyen ḏ ifunasen. Iqȓeb-asen missaṯ n yinni itṣarrafen, izeǧeƹ-asen tmenyaṯ nni ḏi ṯmurṯ. Inna-asen i yinni iznuzan iḏbiren: "Ysiṯ manaya ssanita. War tarraṯ ca ṯaddarṯ n Baba ḏ ssuq!" Fekkaren imeḥḍaren nnes manaya yusa-d ḏi Lkitab: "Aḏ ṣeddqeɣ ṯuḏarṯ inu x ȓemḥibbeṯ n ṯemziḏa nnec." Kkaren israʼiliyen nnan-as: "Man lƹalama ṯameqqrant iy ɣa ṯeggeḏ bac aɣarec yiȓi ȓḥaqq aḏ teggeḏ manaya?" Inna-asen Ƹisa: "Heḏmeṯ ṯamziḏa-ya ṯameqqrant, nec atid siȓiɣ ḏi ṯeȓtiyyam!" Nnan-as israʼiliyen: "Cek, atid ṯsiȓiḏ ḏi ṯeȓtiyyam? Ṯamziḏa-ya ṯameqqrant ṯebna ḏi setta u arbeƹin iseggwusa!" Walakin ṯamziḏa ṯameqqrant minxef issawaȓ Ƹisa nettaṯ ḏ ddat nnes. Wami d ikkar zi ȓmewṯ, fekkaren imeḥḍaren nnes min ḏasen inna, umnen zi Lkitab ḏ wawaȓ iy inna Ƹisa. Wami iǧa ḏi ṯendint n Lquds ḏi Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil, aṭṭas n yiwḏan iy zzayes yumnen zeg yisem nnes wami ẓrin lmuƹjizaṯ ig itegg. Walakin netta war ḏaysen ittiqi ca minzi issen iwḏan marra min ḏaysen. War iteḥḏiji bu ȓechuḏ x yiwḏan, netta iƹȓem x wuȓawen nsen. Tuɣa iǧa ijjen n uryaz qqaren-as Nikudim zi ȓḥizeb n ifarrisiyen. Netta ḏ ijjen zi lḥukkam n Ayṯ-Israʼil. Yusa-d ɣar Ƹisa s ǧiȓeṯ inna-as: "A Lmuƹallim, neccin nessen belli cek ḏ amseȓmaḏ iy d yusin zi Arebbi. War izemmar uȓa ḏ ijjen aḏ igg can lmuƹjizaṯ zi min teggeḏ cek illa meȓa kiḏes Arebbi." Indeq-d Ƹisa inna-as: "Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: War izemmar uȓa ḏ ijjen aḏ iẓer ȓmulk n Arebbi illa meȓa ixȓeq-d ḏ jḏiḏ." Inna-as Nikudim: "Mammec ɣa igg bnaḏem aḏ d ixȓeq ḏ jḏiḏ meȓa iwsar? Ma izemmar aḏ yaḏef ƹaweḏ ḏeg uƹeddis n yemmas aḏ d ixȓeq ḏ jḏiḏ?" Inna-as Ƹisa: "Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Meȓa can yijjen war d ixȓiq ca s waman ḏ Arruḥ n Arebbi, war izemmar aḏ yaḏef ḏi ȓmulk n Arebbi. Min itwaxeȓqen zi ddat, nettaṯ ḏ ddat. Min itwaxeȓqen zi Arruḥ n Arebbi, netta ḏ arruḥ. Meȓa nniɣ-ac itxeṣṣa-kenniw aḏ d txeȓqem ḏ jḏiḏ, war tƹejjib ca. Arriḥ itṣuḍ mani ixes netta. Aḏ tesȓiḏ i ṣṣut nnes, walakin war ṯessineḏ ca manis d ikka uȓa ḏ mani ɣa iraḥ. Ammu iy ggin marra yinni itwaxeȓqen s Arruḥ n Arebbi." Inna-as Nikudim: "Mammec manaya?" Yarra xas Ƹisa inna-as: "Iwa ṯseȓmaḏeḏ cek Ayṯ-Israʼil war ṯfehhimeḏ ca manaya? Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Neccin nessawaȓ zi min nessen, ncehheḏ s min neẓra, walakin kenniw war ṯeqbiȓem ca chaḏeṯ nneɣ. Meȓa ssiwȓeɣ ɣarwem x ṯmesȓayin n ṯmurṯ kenniw war timnem ca, mammec ɣa ṯamnem meȓa ssiwȓeɣ-awem x ṯmesȓayin n ujenna? Uȓa ḏ ijjen ma yuȓi ɣar ujenna illa wenni d ihwan zeg ujenna, netta ḏ Mmis n bnaḏem. Amecnaw mammec isbedd Musa fiɣer n neḥḥas x ṯeḥnact ḏi ȓexȓa, ammu itxeṣṣa aḏ itwasbedd Mmis n bnaḏem ḏeg ujenna. Marra wenni zzayes ɣa yamnen aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ i ȓebda." Wami iḥibb Arebbi ddunect-a, ihḏa-yas Mmis aweḥḏani ḥima wenni zzayes ɣa yamnen war ifenni ca aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda. Arebbi war d issekk ca Mmis ɣar ddunect ḥima aḏ iḥaseb iwḏan; Lla, issekk-iṯ-iḏ ḥima azzayes isenjem iwḏan. Wenni zzayes itamnen ataf war itwaḥasab ca. Wenni war zzayes itimnen ca aqa itwaḥasab minzi netta war yumin ca zeg yisem n Mmis n Arebbi aweḥḏani. Ḏ wa ḏ lḥukem iy xas ɣa yiȓin: Nnur yusa-d ɣar yiwḏan, yiwḏan xsen ṯaǧest ḥsen zi nnur minzi teggen ccarr. Marra wenni iteggen min iǧan ḏ aƹeffan itƹiffa nnur, war ɣares d itis ca ɣar nnur ḥima war tnefḍiḥent ca ȓefƹayeȓ nnes. Wenni ixeddmen nican aḏ d yas ɣar nnur. Ammu aḏ d iban belli ȓexḏayem nnes itegg-iṯent i Arebbi. Menbaƹd i manaya Ƹisa ḏ imeḥḍaren nnes usin-d ɣar ṯmurṯ n Yahuḏiya iqqim akiḏsen ḏinni, itṭehhar i yiwḏan s waman. Uȓa ḏ Yaḥya itṭehhar i yiwḏan s waman ḏi Ȓƹunṣar n Nun ḏi ṭṭarf n ṯendint n Salim minzi ḏinni aman aṭṭas. Tasen-d ḏinni yiwḏan ḥima aṯen iṭehhar. (Iwqeƹ manaya qbeȓ ma aḏ ggen Yaḥya ḏi ȓeḥbes.) Iwqeƹ lxilaf jar imeḥḍaren n Yaḥya ḏ yijjen n uʼisraʼili x mammec ɣa yiȓi ȓuḍu. Usin-d ɣar Yaḥya nnan-as: "A Lmuƹallim, wenni tuɣa akiḏec iǧan ajemmaḍ i yiɣzar n Lʼurdun u cek ṯcehḏeḏ xas, netta itṭehhar i yiwḏan s waman gguren ɣares marra." Inna-asen Yaḥya: "War izemmar bnaḏem aɣares ṯiȓi can ṯmesȓayṯ meȓa war ḏas d tusi ca zi Arebbi. Kenniw s yixef nwem ṯcehḏem qa nniɣ-awem: Nec war ǧiɣ ca ḏ Lmasiḥ; Lla, twassekkeɣ-d qbeȓ i netta. Wenni ɣar ṯeǧa ṯsȓiṯ, netta ḏ muȓay. Awzir n muȓay iƹni wenni itbeddan zzaṯes itsȓa-yas, netta ifarreḥ aṭṭas i wawaȓ n muȓay. Ammu uȓa ḏ nec farḥeɣ aṭṭas. U labud netta aḏ imɣar, nec aḏ neqṣeɣ." Wenni iy d itasen zeg ujenna, netta imɣar x kuȓci. Walakin wenni iy d itasen zi ṯmurṯ netta zi ṯmurṯ, issawaȓ amecnaw iwḏan n ṯmurṯ. Wenni iy d itasen zeg ujenna, netta imɣar x kuȓci. Icehheḏ zi min iẓra ḏ min isȓa, walakin chaḏeṯ nnes war t iqebbeȓ uȓa ḏ ijjen. Wenni iqebbȓen chaḏeṯ nnes, ataf itḥaqqeq belli Arebbi ḏ lḥaqiqa ig iǧa. Wenni iy d issekk Arebbi issawaȓ s wawaȓ n Arebbi minzi iticc-as Arruḥ nnes bȓa ȓeqyas. Babas iƹizz xas Mmis, igga-as kuȓci ḏeg ufus nnes. Wenni itamnen zi Mmis ataf ɣares ṯuḏarṯ n ȓebda. Wenni war itṭiƹin ca i Mmis, ataf war ɣares bu ṯuḏarṯ axas iɣḍeb Arebbi." Issen Ƹisa belli ifarrisiyen arrin-d ȓexbar wami d marnin ɣares imeḥḍaren itṭehhar-iṯen s waman ktar zi Yaḥya. Walakin Ƹisa s yixef nnes war itṭehhar ca i yiwḏan, ḏ imeḥḍaren nnes ig iggin manayenni. Ssenni iffeɣ zi ṯmurṯ n Yahuḏiya, iruḥ ɣar ṯmurṯ n Ljalil. Itxeṣṣa-yas i netta aḏ ikk x ṯmurṯ n Samarya. Ikka x yijjen n ṯendint zi Samarya qqaren-as Suxar, zzaṯ i umarjeƹ nni ig yuca Yaƹqub i mmis Yusef. Ḏinni anu n Yaƹqub. Wami Ƹisa yuḥeȓ s ubriḏ ag uzyen n nhar, iqqim ɣar wanu nni n Yaƹqub. Ṯenna-as ṯemɣarṯ nni: "Cek ḏ aʼisraʼili, nec ḏ ṯasamariṯ. Mammec ḏac ṯexȓeq cek ṯettareḏ-ayi aḏ tesweḏ?" (Iwa israʼiliyen qa war temṣurufen ca ak yiwḏan n Samarya.) Inna-as Ƹisa: "Maƹlik cem ṯessneḏ lhadiya n Arebbi ṯessneḏ min ƹniɣ nec iy ḏam iqqaren uc-ayi aḏ sweɣ, ataf ṯettareḏ-ayi cem aman aḏam uceɣ aman n ṯuḏarṯ." Ṯenna-as: "A Siḏi, war ɣarek ca minzi ɣa ṯaymeḏ. Anu-ya yuǧeɣ, manis d ɣa ṯawiḏ aman nni n ṯuḏarṯ? Jeddiṯneɣ Yaƹqub yuca-aneɣ anu-ya, iswa zzayes netta s yixef nnes ḏ ṯarwa nnes ḏ ȓebhayem nnes. Ma ṯḥessbeḏ ixef nnec ktar zzayes?" Indeq-d Ƹisa inna-as: "Marra wenni ɣa iswen zeg waman-a ataf aḏ iffaḏ ƹaweḏ. Walakin wenni ɣa iswen aman iy ḏas ɣa uceɣ nec ataf war itfiḏi ca ƹemmarṣ. Aman iy ḏas ɣa uceɣ nec aḏ ḏewȓen ḏayes amecnaw ijjen n ȓƹunṣar azzayes ṯesfiy ṯuḏarṯ n ȓebda." Ṯenna-as ṯemɣarṯ nni: "A Siḏi, uc-ayi aman nni ḥima war tfiḏiɣ ca, war d tiseɣ ca war taymeɣ ca aman ssanita." Inna-as Ƹisa: "Ruḥ ȓaɣa-d i uryaz nnem, ḏweȓ-d ḏanita." Ṯenna-as ṯemɣarṯ nni: "War ɣari bu aryaz." Inna-as Ƹisa: "Wah, cem ṯessiwȓeḏ nican wami ṯenniḏ war ɣari bu aryaz, minzi ṯuwiḏ xemsa n iryazen. Aryaz nni mikeḏ tƹiceḏ ȓexxu war iǧi bu ḏ aryaz nnem. Iwa ɣarem ṣṣaḥ ḏi min ṯenniḏ." Ṯenna-as ṯemɣarṯ nni: "A Siḏi, twaȓiɣ cek ḏ nnabi. Ȓejḏuḏ nneɣ ƹebbḏen Arebbi ḏeg uḏrar-a, kenniw israʼiliyen ṯeqqarem qa itxeṣṣa a neƹbeḏ ḏeg umcan n Lquds." Inna-as Ƹisa: "Tiqqa-ayi a ṯamɣarṯ, aḏ d tas ijjen n ȓweqṯ ataf kenniw war ṯƹebbḏem ca Baba uȓa ḏeg uḏrar-a uȓa ḏi Lquds. Kenniw ṯƹebbḏem wenni war ṯessinem ca, neccin nƹebbeḏ wenni iy nessen minzi asenjem ikka-d zeg israʼiliyen. Walakin aḏ d tas ȓweqṯ aqa ȓexxu ṯusa-d, maƹlik yinni iƹebbḏen nican ataf aḏ ƹebbḏen Baba s lḥaqiqa ḏ arruḥ. Ḏ yina iy xef irezzu Baba. Arebbi netta ḏ Arruḥ, yinni iy ṯ iƹebbḏen itxeṣṣa-yasen aṯ ƹebḏen s lḥaqiqa ḏ arruḥ." Ṯenna-as ṯemɣarṯ nni: "Nec qa ssneɣ aḏ d yas Lmasiya, qqaren-as Lmasiḥ. Xmi d ɣa yas aḏaneɣ yini kuȓci." Inna-as Ƹisa: "Qa ḏ nec iy kiḏem issawaȓen." Wami d ƹeqben imeḥḍaren nnes, tƹejjben wami ṯ ufin issawaȓ ak yijjen n ṯemɣarṯ. Walakin war ḏas yinni uȓa ḏ ijjen min ɣares ṯrezzuḏ ɣar ṯa? Niɣ, mayemmi iy kiḏes ṯessawaȓeḏ? Ṯejja ṯemɣarṯ nni aqḏiḥ nnes ṯruḥ ɣar ṯendint, ṯenna-asen i yiwḏan: "Araḥem-d aḏ teẓrem ijjen n uryaz inna-ayi marra min ggiɣ. Imken ḏ Lmasiḥ niɣ?" Ffɣen yiwḏan nni zi ṯendint ruḥen ɣares. Ḏi ȓweqṯ nni qqaren-as imeḥḍaren A Lmuƹallim, ecc! Walakin netta inna-asen: "Ɣari min tetteɣ, kenniw war ṯ ṯessinem ca." Imeḥḍaren nnes sseqsan ayawya Ma yuwi-as-d ḥadd min ɣa icc? Inna-asen Ƹisa: "Ȓmakla inu aḏ xeḏmeɣ min ixes wenni ḏayi d issekken aḏ kemmȓeɣ ȓxeḏmeṯ nnes. Ɣarwem ijjen n lmiṯal iqqar: Menbaƹd i arbeƹa n churaṯ aḏ d tas ȓweqṯ n umjar. Nec aḏawem iniɣ: Rezmeṯ ṯiṭṭawin nwem xzareṯ imarjeƹiwen, ṯuweḍ-d ȓweqṯ n umjar. Wenni imejjaren aḏ iysi texȓiseṯ nnes ijemmeƹ ṯafeǧaḥṯ i ṯuḏarṯ n ȓebda, ḥima aḏ munen ḏi ȓefraḥeṯ nsen yinni izerrƹen ḏ yinni imejjaren. Iƹni ḏ ṣṣaḥ min iqqar lmiṯal: Ijjen izerreƹ, ijjen imejjar. Nec ssekkeɣ-d kenniw aḏ temjarem mani war ṯzerƹem ca. Inneɣni zerƹen, kenniw ṯestenfaƹem zi ȓxeḏmeṯ nsen." Aṭṭas n yiwḏan zi jjiheṯ n Samarya umnen zi Ƹisa wami ṯecheḏ ṯemɣarṯ nni ṯenna-asen qa inna-ayi marra min ggiɣ. Wami iy ɣares d usin yiwḏan zi Samarya ƹarḍen-ṯ akiḏsen iqqim. Ssenni iqqim akiḏsen yumayen ḏinni. Wami sȓin awaȓ n Ƹisa marnin yiwḏan iy zzayes yumnen. Nnan-as i ṯemɣarṯ nni neccin war ntimen ca ȓexxu ɣir ƹlaḥsab min ḏaneɣ ṯenniḏ cem, minzi issiweȓ akiḏneɣ s yixef nneɣ u neccin nessen belli ḏ ṣṣaḥ ḏ wa ig isenjamen ddunect. Menbaƹd i yumayen iffeɣ ssenni Ƹisa, iruḥ ɣar ṯmurṯ n Ljalil. U netta s yixef nnes iqqar uȓa ḏ ijjen n nnabi ma meḥtarem ḏi ṯmurṯ nnes. Wami yuweḍ ɣar Ljalil reḥḥben zzayes yiwḏan minzi niṯni ẓrin marra ṯimesȓayin ig igga ḏi Ȓƹiḏ ḏi Lquds. Uȓa ḏ niṯni tuɣa ḥḍaren ḏinni ḏi Ȓƹiḏ. Yusa-d ƹaweḏ ɣar ubilaj n Qana ḏi ṯmurṯ n Ljalil mani tuɣa yarra aman ƹadi ḏ aman n uḍiȓ. U ḏeg ubilaj n Kafernaḥum ḏinni ijjen zeg imxazniyen n uzeǧiḏ ihȓec mmis. Amxazni nni wami d yarra ȓexbar Ƹisa yusa-d zi ṯmurṯ n Yahuḏiya ɣar ṯmurṯ n Ljalil, iruḥ ɣares inna-as ma kiḏi ṯehwiḏ ḥima aḏ tesgenfiḏ memmi? Qa ƹȓayen aḏ immeṯ. Inna-as Ƹisa: "Kenniw, ma war timnem ca ḥetta aḏ teẓrem lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ?" Inna-as umxazni: "A Siḏi, yallah akiḏi ṯehwiḏ qbeȓ ma aḏ immeṯ uḥenjir inu." Inna-as Ƹisa: "Ruḥ, aqa mmic iddar." Aryaz nni yumen zeg wawaȓ nni iy ḏas inna Ƹisa uca iruḥ. Ihewwa-d netta, mseȓqan akiḏes ixeddamen nnes nnan-as qa aḥarmuc nnec iddar. Isseqsa-ṯen inna-asen: "Man ṯsaƹƹat nni ig igenfa?" Nnan-as: "Ɣar lwaḥḏa n yiḍennaṭ ag uƹecci ṯruḥ xas ṯmessi iy ḏayes." Ȓexddenni yufa babas qa ḏi ȓweqṯ nni iy ḏas inna Ƹisa mmic aḏ iddar. Yumen netta ḏ marra ayṯbab n ṯeddarṯ nnes. Ḏ ṯanita ḏ lmuƹjiza wis ṯnayen ig igga Ƹisa zeg wami iy d iffeɣ zi ṯmurṯ n Yahuḏiya ɣar ṯmurṯ n Ljalil. Menbaƹd i manaya igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar ṯendint n Lquds ḏeg yijjen n ȓƹiḏ n Ayṯ-Israʼil. Ḏi Lquds zzaṯ i Ṯewwarṯ Uḥuȓi ḏinni ṭṭarf nnes ijjen n ṣṣarij qqaren-as s wawaȓ n Ayṯ-Israʼil Bayt Ḥisda, ɣares xemsa n iseqqifen. Tɣiman ḏinni aṭṭas n imehȓac ḏ iḍarɣaȓen ḏ izeḥḥafen ḏ inecrufen, {trajan aman n ṣṣarij aḏ nhezzen. Ṯhewwa-d Ijjen n lmalaʼika n Arebbi ɣar ṣṣarij nni ṯsenhezza aman nnes. Wenni ɣa ihwan ḏ amezwaru ḏeg waman nni xmi tenhezzan ataf aṯ sgenfan zi ȓehȓec nnes mammec ma igga.} Ḏinni ijjen n umehȓuc ṯmenya u ṯȓaṯin iseggwusa netta ihȓec. Yufi-ṯ Ƹisa izzeȓ ḏinni, issen qa aṭṭas n ȓweqṯ zeg wami netta ihȓec. Inna-as: "Ma ṯexseḏ aḏ tgenfiḏ?" Inna-as umehȓuc nni: "A Siḏi, war ɣari wi ḏayi ɣa isersen ḏi ṣṣarij xmi tenhezzan waman. Nec meȓmi ma rezzuɣ aḏ hwiɣ, tizwaren-ayi inneɣni." Uca inna-as Ƹisa: "Kkar, ysi ṯassuṯ nnec, uyur." Ȓexddenni igenfa uryaz nni, iysi ṯassuṯ nnes yuyur. Ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada ig iwqeƹ manaya. Kkaren israʼiliyen nnan-as i wenni igenfan: "Nhara ḏ nhar n ssebṯ n lƹibada, war ɣarek bu ȓḥaqq aḏ teysiḏ ṯassuṯ nnec." Inna-asen: "Wenni ḏayi isgenfan inna-ayi ysi ṯassuṯ nnec, uyur." Nnan-as: "Wi ḏac innan ysi ṯassuṯ nnec, uyur?" Aryaz nni war issin ca min iƹna wenni iy ṯ isgenfan minzi Ƹisa iweddar ḏi ȓɣaci nni. Menbaƹd i manayenni Ƹisa yufa wenni igenfan aqaṯ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil inna-as: "Aqac ṯgenfiḏ, war tegg bu ȓmuƹṣiyaṯ ƹaweḏ ḥima war ḏac itewqiƹ ktar zi min tuɣa ḏayec." Iruḥ uryaz nni inna-asen i israʼiliyen qa ḏ Ƹisa iy ḏayi isgenfan. S manayenni rezzun israʼiliyen aḏ ƹeddben Ƹisa minzi itegg manaya ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada. Inna-asen Ƹisa: "Baba ixeddem ȓebda, uȓa ḏ nec xeddmeɣ am netta." S manaya israʼiliyen rezzun ktar aṯ nɣen. War iǧi bu x ssabab n nhar n lƹibada u ṣafi, walakin ƹaweḏ xmi ḏasen iqqar belli Arebbi ḏ Babas itemsawa ixef nnes ak Arebbi. Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Mmis war izemmar aḏ igg can ṯmesȓayṯ s yixef nnes, ɣir min iẓerr zi Babas aqa itegg-iṯ. Min ma itegg Babas aqa itegg-iṯ uȓa ḏ Mmis. Babas itexs Mmis, isbeyyan-as marra min itegg. Aḏas isbeyyen ȓexḏayem ṯimeqqranin x ṯmesȓayin-a ḥima aḏ tƹejjbem! Mammec d isnekkar Babas yinni immuṯen iticc-asen ṯuḏarṯ, uȓa ḏ Mmis iticc-asen ṯuḏarṯ i yinni ixes. Babas war itḥissib ḥadd, yuca-as lḥisab marra i Mmis ḥima marra aḏ karmen Mmis amec tkarramen Babas. Wenni war itkarrimen ca Mmis war itkarrim ca uȓa ḏ Babas iy ṯiḏ issekken. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni itsȓan i wawaȓ inu itamen zeg wenni ḏayi d issekken, aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda war itiḏef ca ḏi lƹiqab, netta aḏ imutti zi ȓmewṯ ɣar ṯuḏarṯ. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Aḏ d tas ȓweqṯ aqa ȓexxu ṯusa-d, aḏ sȓen imettinen i ṣṣut n Mmis n Arebbi u yinni ḏas ɣa isȓen aḏ ddaren. Am Babas ɣares ṯuḏarṯ ḏeg yixef nnes, ammu iy ḏas yuca i Mmis aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ ḏeg yixef nnes. Yuca-as ƹaweḏ jjheḏ ḥima aḏ iḥaseb minzi netta ḏ Mmis n bnaḏem. Nec war zemmareɣ aḏ ggeɣ walu zeg yixef inu. Mammec tesȓiɣ, ammu tḥasabeɣ. Lḥisab inu n ȓḥaqq minzi nec war rezzuɣ ca min xseɣ; Lla, rezzuɣ min ixes wenni iy ḏayi d issekken." "Maƹlik cehḏeɣ x yixef inu, iȓi chaḏeṯ inu war ṯeǧi bu nican. Ijjen nneɣni icehheḏ xafi. Nec ssneɣ chaḏeṯ iy xafi icehheḏ nettaṯ nican iy ṯeǧa. Kenniw tuɣa ṯessekkem-d ɣar Yaḥya, netta icheḏ x lḥaqiqa. Walakin nec war ḥḏijeɣ ca chaḏeṯ n bnaḏem. Qqareɣ-awem manaya ḥima aḏ tnejmem. Yaḥya yusa-d ḏ ȓefnar ireqqan itecriqen, kenniw ṯexsem aḏ tfarḥem can ȓiyyam s nnur nnes. Walakin nec ɣari ijjen n chaḏeṯ ḏ ṯameqqrant x ṯenni n Yaḥya. Min ḏayi d yuca Baba aṯid sbaneɣ, ṯimesȓayin-a s yixef nsent cehhḏent xafi belli issekk-ayi-d Baba. Baba ḏayi d issekken ḏ netta iy xafi icehḏen. Kenniw ƹemmarṣ war ṯesȓim ca ṣṣut nnes, ƹemmarṣ war ṯeẓrim ca uḏem nnes. Awaȓ nnes war ḏaywem itɣimi ca minzi wenni iy ṯid issekken war zzayes timnem ca. Ṯrezzum ḏi Lkutub kenniw tɣir-awem ḏaysen ṯuḏarṯ n ȓebda. Iwa uȓa ḏ yina cehhḏen xafi. Waxxa amenni kenniw war ṯxisem ca aɣari d tasem ḥima aɣarwem ṯiȓi ṯuḏarṯ. War ḥḏijeɣ ca aḏayi semɣaren yiwḏan. Ssneɣ-kenniw belli war ḏaywem bu ȓemḥibbeṯ n Arebbi. Nec usiɣ-d ḏeg yisem n Baba, kenniw war ḏayi ṯeqbiȓem ca. Walakin, meȓa yusa-d can yijjen nneɣni ɣarwem ḏeg yisem nnes nniṯ waha aṯ ṯqebȓem. Mammec ɣa ṯeggem aḏ tamnem? Iwa kenniw texsem lƹaḍama n wayawya, war ṯrezzum ca x lƹaḍama n Arebbi aweḥḏani. War tfekkarem ca azzaywem ceṯciɣ ɣar Baba; Lla, wenni iy zzaywem ɣa iceṯcan netta ḏ Musa wenni ḏi ṯeggim lʼamal nwem. Maƹlik kenniw ṯumnem ḏi Musa, iȓi ṯumnem ḏayi uȓa ḏ nec minzi netta yura xafi. Meȓa kenniw war ṯuminem ca zi min yura, mammec ɣa ṯeggem aḏ tamnem ḏeg wawaȓ inu?" Menbaƹd i manaya iruḥ Ƹisa aḏ iẓwa ȓebḥar n Ljalil (qqaren-as i ȓebḥar nni Ṭabarya). Ḏfaren-ṯ aṭṭas n yiwḏan wami ẓrin lmuƹjizaṯ nni wami isgenfa imehȓac. Igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar uḏrar iqqim ak imeḥḍaren nnes. Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil war ḏas iqqim ca aḏ d yaweḍ. Iysi Ƹisa ṯiṭṭawin nnes yufa ȓɣaci gguren-d ɣares, inna-as i Filippas: "Manis d ɣa nseɣ aɣrum bac aḏasen nuc i yina aḏ ccen?" Iqqar-as ammu ḥima aṯ ijarreb ȓaḥeqqac netta issen min ɣa ixḏem. Inna-as Filippas: "Meȓa nseɣ-d aɣrum s miyyatayen n ṯpiyyasin n nnuqarṯ, war itqiddi uȓa ḏ ijjen n uremmuz i yijjen." Inna-as ijjen zeg imeḥḍaren nnes, netta ḏ Andrus umas n Simƹan Buṭrus: "Aqa ij uḥenjir ɣares xemsa n ṯxebbazin n imendi ḏ ṯnayen n iseȓman, walakin manaya war ḏasen itqiddi ca i ȓɣaci-ya." Inna-asen Ƹisa: "Sɣimeṯ iwḏan-a." Amcan nni mani qqimen ḏinni aṭṭas n arbiƹ u ḏinni can xemsaȓaf n iryazen. Iysi-d Ƹisa aɣrum nni icekkar Arebbi, ifreq-iṯ i yinni iy ḏinni iqqimen. Ammu igga uȓa i iseȓman, ucin-asen ƹlaḥsab min rezzun. Wami jjiwnen, inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Jemƹeṯ iȓeqquzen nni iceṭṭen ḥima war itemḍeyyiƹ walu." Wami jemƹen, ufin ṯenƹac n ṯeqrabin ccurent zeg iȓeqquzen nni iceṭṭen x yinni iccin zi xemsa n ṯxebbazin n imendi nni. Wami ẓrin lmuƹjiza nni iy igga, iwḏan nnan qa ḏ wanita ḏ nnabi ḏ ṣṣaḥ tuɣa d ɣa yasen aḏ yiȓi ḏi ddunect-a. Issen Ƹisa belli rezzun aṯ arran ḏ azeǧiḏ s bessif. Ikkar yuyur ssenni, iḏweȓ ɣar iḏurar waḥḏes. Ag uƹecci, hwan-d imeḥḍaren nnes ɣar ȓebḥar. Nyin ḏi ṯɣarrabut raḥen aḏ qeḍƹen ȓebḥar ɣar ubilaj n Kafernaḥum. Ṯuweḍ-d ǧiȓeṯ u Ƹisa netta ƹaḏ war ɣarsen d yusi. Ikkar-d akiḏsen ȓebḥar, itṣuḍ arriḥ aṭṭas. Wami niṯni tuɣa uyuren can xemsa niɣ setta kilumit, ẓrin Ƹisa iggur x iḍaren x waman n ȓebḥar iqarreb-d ɣar ṯɣarrabut, nxeȓƹen s ṯiggwḏi. Inna-asen: "Aqa ḏ nec, war teggwḏem ca." Uca qebȓen-ṯ s ȓxaḍar nsen aḏ yaȓi ḏi ṯɣarrabut. Ȓexddenni ṯaɣarrabut ṯuweḍ ɣar ȓbarr mani tuɣa ggin aḏ raḥen. Ṯiwecca nnes, ȓɣaci nni iqqimen ajemmaḍ i ȓebḥar feqḏen belli tuɣa ḏinni ijjen n ṯɣarrabut waha war t ufin ca. Niṯni ssnen Ƹisa war yuȓi ca ḏi ṯɣarrabut nni, imeḥḍaren nnes uyuren waḥeḏsen. Ssenni usint-id ṯɣarruba nneɣni zi ṯendint n Ṭabarya ɣar umcan nni mani ccin aɣrum nni mani icekkar Ƹisa Arebbi. Wami ȓɣaci nni war ẓrin ca Ƹisa ḏinni uȓa ḏ imeḥḍaren nnes, nyin uȓa ḏ niṯni ḏi ṯɣarruba uyuren ssenni ruḥen ɣar Kafernaḥum rezzun x Ƹisa. Wami ṯ ufin ɣar ujemmaḍ-in i ȓebḥar nnan-as: "A Lmuƹallim, meȓmi ḏa d tusiḏ ḏanita?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Kenniw ṯrezzum xafi war iǧi bu wami ṯeẓrim lmuƹjizaṯ, kenniw ṯrezzum xafi wami ṯeccim ṯejjiwnem aɣrum. War xeddmeṯ ca i ȓmakla ixessaren, xeḏmeṯ i ȓmakla itɣiman i ṯuḏarṯ n ȓebda. Ḏ ṯa ḏ ȓmakla ḏawem ɣa yuc Mmis n bnaḏem minzi wanita iḍbeƹ-iṯ Arebbi Babas s ṭṭabaƹ nnes." Nnan-as: "Min itxeṣṣa a negg ḥima a nzemmar a nexḏem ȓexḏayem n Arebbi?" Inna-asen Ƹisa: "Ḏ ṯa ḏ ȓxeḏmeṯ n Arebbi: Aḏ tamnem zi wenni iy d issekk netta." Nnan-as: "Man lƹalama ṯameqqrant iy ɣa ṯeggeḏ at nẓer ḥima azzayek namen? Min ɣa ṯeggeḏ? Ḏi ȓexȓa ȓejḏuḏ nneɣ ccin aɣrum nni umi qqaren lmanna mammec d yusa ḏi Lkitab: <Yuca-asen-d aɣrum zeg ujenna ḥima aṯ ccen.>" Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: War iǧi bu ḏ Musa iy ḏawem yucin aɣrum zeg ujenna; Lla, ḏ Baba iy ḏawem iticcen aɣrum n ṣṣaḥ zeg ujenna. Minzi aɣrum n Arebbi netta ḏ wenni iy d ihewwan zeg ujenna iticc-as ṯuḏarṯ i ddunect." Nnan-as: "Iwa a Siḏi, uc-aneɣ aɣrum-a i ȓebda." Inna-asen Ƹisa: "Nec ḏ aɣrum n ṯuḏarṯ. Wenni iy ɣari d ɣa yasen war itȓizi ƹemmarṣ. Wenni zzayi ɣa yamnen war itfiḏi ƹemmarṣ. Walakin nniɣ-awem: Waxxa ṯeẓrim-ayi kenniw, war timnem ca. Marra min ḏayi d iticc Baba itas-d ɣari. Wenni iy d itasen ɣari war ṯ siggwijeɣ ca. Minzi nec hwiɣ-d zeg ujenna, war iǧi ca aḏ ggeɣ min xseɣ; Lla, hwiɣ-d aḏ ggeɣ min ixes wenni iy ḏayi d issekken. Min ixes wenni iy ḏayi d issekken? Ixes belli zi marra min ḏayi yuca war ḏayi itweddar uȓa ḏ ijjen, aṯen d sekkareɣ ḏi Nhar Aneggaru. Min ixes Baba? Ixes belli kuȓ wenni iẓrin Mmis yumen zzayes, aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda nec aṯiḏ sekkareɣ ḏi Nhar Aneggaru." Bḏan israʼiliyen nni tceṯcan zzayes wami ḏasen inna qa nec ḏ aɣrum iy d ihwan zeg ujenna. Nnan: "Wanita, ma war iǧi ca ḏ Ƹisa ḏ mmis n Yusef niɣ? Neccin nessen babas ḏ yemmas, mammec ɣa yini qa nec hwiɣ-d zeg ujenna?" Inna-asen Ƹisa: "War tceṯcam ca jarawem. War izemmar uȓa ḏ ijjen aḏ d yas ɣari illa meȓa s lʼiḏen n Baba iy ḏayi d issekken, nec aṯiḏ sekkareɣ ḏi Nhar Aneggaru. Ammu iy yura ijjen zi lʼanbiya: <Marra aḏ ȓemḏen zi Arebbi.> Marra uw iy s isȓin i Baba aḏ iȓmeḏ zzayes ataf aɣari d yas. War iǧi uȓa ḏ ijjen iẓra Baba illa wenni iy d yusin zi Arebbi, ḏ netta ig iẓrin Baba. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni iy ɣa yamnen aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda. Nec ḏ aɣrum n ṯuḏarṯ. Ȓejḏuḏ nwem ccin aɣrum n ujenna ḏi ȓexȓa, waxxa amenni mmuṯen. Min iƹna uɣrum iy d ihwan zeg ujenna bac wenni iy ṯ ɣa iccen war itmetti ca? Aqa ḏ nec ḏ aɣrum iddaren iy d ihwan zeg ujenna. Marra wenni ɣa iccen zeg uɣrum-a aḏ iddar i ȓebda. Aɣrum-a iy ticceɣ nec ḏ ddat inu ḥima aḏ teddar ddunect-a." Israʼiliyen nni menɣen jarasen nnan: "Mammec ɣa igg wanita aḏaneɣ yuc ddat nnes at necc?" Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Meȓa war ṯeccim ca ddat n Mmis n bnaḏem war ṯsessem ca iḏammen nnes, aḏ tiȓi war ɣarwem bu ṯuḏarṯ ḏeg yixef nwem." Inna-asen: "Wenni ɣa iccen ddat inu aḏ isew iḏammen inu, aɣares ṯiȓi ṯuḏarṯ i ȓebda nec aṯiḏ sekkareɣ ḏi Nhar Aneggaru. Minzi ddat inu ḏ ȓmakla n ṣṣaḥ, iḏammen inu ḏ ṯisessi n ṣṣaḥ. Marra wenni ɣa iccen ddat inu aḏ isew iḏammen inu, ataf aḏ iqqim ḏayi, nec ḏayes. Mammec iy ḏayi d issekk Baba iddaren u nec ddareɣ zi Baba, amenni wenni ḏayi ɣa iccen azzayi iy iddar. Ṣafi, ḏ wanita ḏ aɣrum iy d ihwan zeg ujenna. War iǧi ca am ȓejḏuḏ nwem iy ccin aɣrum nni umi qqaren lmanna menbaƹd mmuṯen; Lla, wenni ɣa iccen zeg uɣrum-a aḏ iddar i ȓebda." Manaya inna-ṯ Ƹisa ḏi ṯemziḏa wami tuɣa iseȓmaḏ ḏeg ubilaj n Kafernaḥum. Aṭṭas zeg imeḥḍaren nnes wami sȓin manayenni nnan qa awaȓ-a iqseḥ war iǧi wi ṯ ɣa iqebȓen. Iƹȓem Ƹisa s wuȓ nnes qa imeḥḍaren nnes tceṯcan inna-asen: "Ma s manaya iy zi ḏawem iteqqes ȓḥaȓ? Y meȓa ṯeẓrim Mmis n bnaḏem itwarfeƹ ɣar mani iqqim ḏ amezwaru? Arruḥ n Arebbi ḏ netta iseddaren. Min iǧan ḏ bnaḏem war ineffeƹ i walu. Awaȓen iy ḏawem nniɣ, ḏaysen arruḥ ḏ ṯuḏarṯ. Walakin ḏaywem yinni war itimnen ca." Minzi Ƹisa issen zeg umezwaru yinni ḏaysen war itimnen ca ḏ wenni iy ṯ ɣa izzenzen. Inna-asen: "S manaya nniɣ-awem: War izemmar uȓa ḏ ijjen aḏ d yas ɣari illa meȓa s lʼiden n Baba." Zi ȓweqṯ nni semḥen ḏayes aṭṭas n imeḥḍaren nnes, war kis qqimen ca gguren akiḏes. Indeq-d Ƹisa inna-asen i ṯenƹac n arrusul iy kis iǧan: "Uȓa ḏ kenniw, ma ṯexsem aḏayi ṯsemḥem?" Inna-as Simƹan Buṭrus: "A Siḏi, min iƹna wenni mani ɣa nraḥ? Cek ɣarek awaȓen n ṯuḏarṯ n ȓebda. Qa neccin numen, nessen qa cek ḏ Lƹaḍim n Arebbi." Inna-asen Ƹisa: "Nec iy kenniw ixḍaren s ṯenƹac iḏwem, walakin ijjen zzaywem ḏ Ibȓis." Manaya iqqar-iṯ x Yahuḏa mmis n Simƹan Isxaryuṭi liʼanna ḏ wanita iy ṯ ɣa izzenzen u netta ḏ ijjen zi ṯenƹac n arrusul. Menbaƹd i manaya Ƹisa iggur zeg umcan ɣar umcan ḏi ṯmurṯ n Ljalil. Itbeƹƹaḏ zi ṯmurṯ n Yahuḏiya minzi israʼiliyen nni rezzun xas aṯ nɣen. Iqarreb-d ijjen n ȓƹiḏ n Ayṯ-Israʼil umi qqaren <Ṯinwaȓin.> Nnan-as ayṯmas zeg yemmas: "Uyur ssanita, ruḥ ɣar ṯmurṯ n Yahuḏiya ḥima uȓa ḏ imeḥḍaren nnec aḏ ẓren man ȓexḏayem iy ṯxeddmeḏ. War iǧi ḥadd ixeddem can ṯmesȓayṯ s ṯnufra meȓa irezzu aṯ ssnen. Meȓa teggeḏ ṯimesȓayin-a, smeḍhar-d ixef nnec i ddunect." Ayṯmas s yixef nsen war uminen ca zi Ƹisa. Inna-asen Ƹisa: "Ȓweqṯ inu ƹaḏ war d tuwiḍ ca ḥima aḏ raḥeɣ, walakin kenniw aḏ traḥem ḏi ayyi ȓweqṯ. Ddunect war ṯzemmar ca akenniw ṯƹiff, nec tƹiffa-ayi ddunect minzi cehhḏeɣ qa ȓexḏayem n ddunect-a ḏ ṯiƹeffanin. Gaƹƹḏeṯ kenniw ɣar ȓƹiḏ, nec war tgaƹƹiḏeɣ ca ɣar ȓƹiḏ-a minzi ȓweqṯ inu ƹaḏ war d tuwiḍ." Wami ḏasen inna awaȓ-a iqqim ḏi ṯmurṯ n Ljalil. Walakin wami gaƹƹḏen ayṯmas ɣar ȓƹiḏ, menbaƹd igaƹƹeḏ uȓa ḏ netta. Igga axmi innuffar, war d ismeḍhar ca ixef nnes. Rezzun xas israʼiliyen ḏi ȓƹiḏ nnan manis ikka uryaz nni? Aṭṭas ig itwecwicen zi ȓɣaci xas qqaren netta ḏ aryaz n ȓxir. Walakin inneɣni zzaysen qqaren lla, isxarriq xaneɣ waha. Walakin uȓa ḏ ijjen war xas issiweȓ s jjheḏ s ṯiggwḏi zeg imeqqranen nni n Ayṯ-Israʼil. Wami iƹḏu uzyen zi ȓƹiḏ, igaƹƹeḏ Ƹisa ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil iseȓmaḏ ḏinni. Israʼiliyen ḏehcen nnan: "Mammec igga netta issen min ḏaysen ḏi Lkutub u netta war iɣri ca?" Inna-asen Ƹisa: "Min seȓmaḏeɣ war iǧi bu inu, aseȓmeḏ-a n wenni iy ḏayi d issekken. Wenni ixsen aḏ igg zi min ixes Arebbi ataf aḏ issen aseȓmeḏ-a inu ma zzayi niɣ zi Arebbi. Wenni issawaȓen zi ɣares irezzu lƹaḍama i yixef nnes. Wenni irezzun lƹaḍama n wenni iy ṯiḏ issekken, qa netta ḏayes lḥaqiqa war ḏayes bu ȓɣecc. Ḏ Musa iy ḏawem yucin ccariƹa, niɣ? Walakin uȓa ḏ ijjen zzaywem ma itegg zi ccariƹa nni. Iwa, mayemmi ṯexsem aḏayi ṯenɣem?" Nnan-as ȓɣaci: "Ma ḏayek jnun cek niɣ? Uw irezzun ac ineɣ?" Inna-asen Ƹisa: Ggiɣ lmuƹjiza, ṯḏehcem kenniw marra. Cuf, ijja-awem-d Musa ṭṭahareṯ u ṭṭahareṯ-a war ṯeǧi bu zi Musa lla, zi ssalaf ṣṣaliḥin. X manaya kenniw waxxa ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada tṭehharem i iḥarmucen. Meȓa ṯsemmḥem iḥarmucen aḏ ṭehharen ḏi nhar n lƹibada ḥima war txilifem ca Ccariƹa n Musa, ma tƹaṣṣabem xafi wami sgenfiɣ ijjen n bnaḏem qaƹ ḏi nhar n lƹibada? Iwa, war tḥasabeṯ ca xafi ammu waha, ḥasbeṯ s ȓḥaqq." Ȓebƹaḍ zi ṯendint n Lquds nnan, ḏ wanita imken iy irezzun aṯ nɣen niɣ lla? Iwa xzareṯ, issawaȓ bȓa ma aḏ isnuffar ixef nnes war ḏas qqaren walu. Imken ssnen arruyas belli ḏ wanita iǧan ḏ Lmasiḥ? Walakin xmi d ɣa yas Lmasiḥ uȓa ḏ ijjen war itessen manis netta. Wanita lla, neccin nessen manis netta. Ikkar Ƹisa itxaṭab s jjheḏ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil iseȓmaḏ-iṯen iqqar-asen: "Ma ḏ ṣṣaḥ ṯessnem-ayi manis nec, niɣ min ƹniɣ? War d usiɣ ca s yixef inu lla. Wenni ḏayi d issekken ɣares lḥaqiqa! Kenniw war ṯ ṯessinem ca. Nec ssneɣ-ṯ minzi nec zzayes u ḏ netta iy ḏayi d issekken." Ȓexddenni rezzun aṯ ṭṭfen, walakin war xas isers fus ḥadd zzaysen minzi ȓweqṯ nnes ƹaḏ war d tuwiḍ. Innama, aṭṭas zi ȓɣaci nni umnen zzayes. Nnan: "Ma aḏ d yas ƹaḏ ca n Lmasiḥ aḏ igg lmuƹjizaṯ ktar zi ṯina itegg wanita?" Arrin-d ȓexbar ifarrisiyen belli ȓɣaci twecwicen xas x ṯmesȓayin nni. Uca kkaren arruyas n ȓfuqaha ḏ ifarrisiyen ssekken iƹessasen bac aṯ ṭṭfen. Inna Ƹisa: "Nec akiḏwem qqimeɣ ḏrust n ȓweqṯ, ssenni aḏ ƹeqbeɣ ɣar wenni ḏayi d issekken. Axafi ṯerzum war ḏayi tifem ca. War ṯzemmarem aḏ d tasem mani ɣa iȓiɣ nec." Mseqsan israʼiliyen jarasen nnan: "Mani ɣa iraḥ wanita war ṯ ntif ca? Ma aḏ iraḥ ɣar israʼiliyen iy itemzeǧaƹen ḏi ṯmura n iyunaniyen bac aḏ iseȓmeḏ iyunaniyen? Min ixes aḏ yini wawaȓ-a ig inna? Iƹni <Axafi ṯerzum war ḏayi tifem ca. War ṯzemmarem aḏ d tasem mani ɣa iȓiɣ nec.>" Ḏi nhar aneggaru ameqqran zi ȓƹiḏ nni, ikkar ibedd Ƹisa itxaṭab s jjheḏ inna: "Meȓa iffuḏ ḥadd, itxeṣṣa netta aḏ d yas ɣari aḏ isew. Mammec inna Lkitab x wenni zzayi ɣa yamnen: Azzayes azzȓen iɣezran n waman iseddaren." Manaya inna-ṯ x Arruḥ iqeddsen iy ɣa iqebȓen yinni zzayes yumnen. Arruḥ iqeddsen ƹaḏ war ṯiḏ yuci ca minzi Ƹisa ƹaḏ war itwarfeƹ ca. Sȓin ȓebƹaḍ n ȓɣaci i wawaȓen n Ƹisa nnan: "Ḏ wanita ḏ ṣṣaḥ ḏ nnabi iy qqaren aḏ d yas." Inneɣni nnan: "Netta ḏ Lmasiḥ." Walakin ȓebƹaḍ zzaysen nnan: "Ma aḏ d yas Lmasiḥ zi ṯmurṯ n Ljalil? Inna Lkitab aqa Lmasiḥ aḏ d yas zi ddurriṯ n Dawed, iƹni zi Bayt Laḥem zi dcar manis d yusa Dawed." X manaya iwqeƹ lxilaf jar ȓɣaci nni ḏi ssabab nnes. Ȓebƹaḍ rezzun aṯ ṭṭfen, walakin war xas isers fus ḥadd zzaysen. Ƹeqben-d iƹessasen ɣar ifarrisiyen ḏ arruyas n ȓfuqaha. Ssiwȓen ak iƹessasen nni nnan-asen: "Mayemmi war ṯiḏ tuwim?" Nnan-asen iƹessasen: "Ƹemmarṣ war issiweȓ can n bnaḏem ammec issawaȓ uryaz-a!" Nnan-asen ifarrisiyen i iƹessasen: "Ma twaxeḏƹem uȓa ḏ kenniw zzayes? Ma ṯufim can yijjen zi arruyas niɣ ḏ ifarrisiyen yumen zzayes? Yak ȓɣaci nni war ssinen ca Ccariƹa n Musa, yinni aqaṯen menƹuȓin iy ǧan." Ikkar ijjen zi arruyas-a, netta tuɣaṯ qbeȓ iruḥ ɣar Ƹisa qqaren-as Nikudim, inna-asen: "Ma ccariƹa nneɣ ṯḥekkem x yij n bnaḏem qbeȓ ma ṯ nẓer niɣ a nessen min itegg?" Nnan-as: "Ma cek ƹaweḏ zi ṣḥab n Ljalil? Rzu ḏi Lkutub xzar, uȓa ḏ ijjen n nnabi war d yusi ca zi ṯmurṯ n Ljalil." Ssenni iruḥ kuȓ ijjen ɣar ṯeddarṯ nnes. Walakin Ƹisa yuȓi ɣar Uḏrar n Zzitun. Ak ṣbaḥ zic iḏweȓ-d ƹaweḏ ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil. Usin-d ɣares ȓɣaci marra, iqqim iseȓmaḏ-iṯen. Menbaƹd imseȓmaḏen n ccariƹa uȓa ḏ ifarrisiyen uwin-as-d ijjen n ṯemɣarṯ ufin-t ṯxeddeƹ aryaz nnes, sbedden-teṯ zzaṯsen. Nnan-as i Ƹisa: "A Lmuƹallim, ṯamɣarṯ-a ufin-t ṯxeddeƹ aryaz nnes. Iweṣṣa-aneɣ Musa ḏi ccariƹa inna-aneɣ qa amecnaw ṯanita at nerjem s uzru. Y cek, min ɣa ṯiniḏ?" Nnan-as niṯni manaya tjarraban-ṯ ḥima aṯ tahmen. Ikkar Ƹisa ihwa ɣar ṯmurṯ ibḏa itari ḏeg ucaȓ s ufus nnes. Wami niṯni qqimen amenni tseqsan-ṯ, ibedd inna-asen: "Wenni iǧan zzaywem ƹemmarṣ war iƹṣi at yuweṯ s uzru netta ḏ amezwaru." Ȓexddenni ihwa ƹaweḏ ɣar ṯmurṯ itari ḏeg ucaȓ. Wami sȓin i wawaȓ-a bḏan ugguren ij-ij, iwessura ḏ imezwura. Iqqim Ƹisa waḥḏes netta ḏ ṯemɣarṯ nni ṯbedd zzaṯes. Ibedd Ƹisa inna-as: "A ṯamɣarṯ, mani ǧan? Ma war xam iḥkim ḥadd?" Ṯenna-as nettaṯ: "Wah, a Siḏi." Inna-as Ƹisa: "Uȓa ḏ nec war xam ḥekkmeɣ ca. Ruḥ, zi ssa aȓ ṯsawent war taḏaf ca ḏi ȓmuƹṣiyeṯ." Issiweȓ ɣarsen ƹaweḏ Ƹisa inna-asen: "Nec ḏ nnur n ddunect. Wenni ḏayi ɣa iḏfaren ƹemmarṣ aḏ yuyur ḏi ṯaǧest, aɣares yiȓi nnur n ṯuḏarṯ." Nnan-as ifarrisiyen: "Cek ṯcehhḏeḏ x yixef nnec, chaḏeṯ nnec war ṯeǧi ca ḏ ṣṣaḥ." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Lla, waxxa nec cehhḏeɣ x yixef inu, chaḏeṯ inu nican minzi nec ssneɣ manis iy d usiɣ ḏ mani ɣa raḥeɣ. Walakin kenniw war ṯessinem ca manis d usiɣ niɣ mani ɣa raḥeɣ. Kenniw tḥasabem ijjen s ȓaƹqeȓ waha, nec war tḥisibeɣ uȓa ḏ ijjen. U nec meȓa ḥasbeɣ, lḥisab inu nican ȓaḥeqqac war tḥisibeɣ ca waḥḏi, netḥasab nec ḏ Baba iy ḏayi d issekken. Ṯura ḏi ccariƹa nwem s yixef nnes belli chaḏeṯ n ṯnayen n ȓechuḏ nican. Nec cehhḏeɣ x yixef inu, u ƹaweḏ Baba iy ḏayi d issekken icehheḏ xafi." Nnan-as: "Mani iǧa Babac?" Inna-asen Ƹisa: "Kenniw war ḏayi ṯessinem ca, war ṯessinem uȓa ḏ Baba. Maƹlik ḏayi ṯessnem aḏ tiȓi ṯessnem uȓa ḏ Baba." Inna awaȓ-a ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant nsen mani jemmƹen ṣṣaḏaqa, iseȓmaḏ ḏinni. War ṯ iṭṭif uȓa ḏ ijjen minzi ȓweqṯ nnes ƹaḏ war d tuwiḍ. Inna-asen ƹaweḏ Ƹisa: "Nec aḏ uyureɣ kenniw axafi ṯerzum, ḏi ȓmuƹṣiyeṯ nwem aḏ temmṯem. Mani ɣa raḥeɣ nec, war ṯzemmarem ca aḏ d tasem ḏinni." Nnan israʼiliyen nni: "Netta inna qa mani ɣa raḥeɣ nec, war ṯzemmarem ca aḏ d tasem ḏinni. Ma aḏ ineɣ ixef nnes niɣ?" Inna-asen Ƹisa: "Kenniw zeg wadday iƹni zi ṯmurṯ, nec zeg ujenna. Kenniw zi ddunect-a, nec war ǧiɣ ca zi ddunect-a. Nniɣ-awem aḏ temmṯem ḏi ȓmuƹṣiyaṯ nwem. Aḏ temmṯem ḏi ȓmuƹṣiyaṯ nwem iƹni meȓa kenniw war ṯuminem ca belli ḏ nec ig iǧan." Nnan-as: "Min ṯeƹniḏ?" Inna-asen Ƹisa: "Nec ḏ wenni mixef ḏawem ssawaȓeɣ zeg umezwaru. Ɣari aṭṭas n wawaȓen zemmareɣ aḏawem ṯen iniɣ, zzaysen iy ɣa ḥekmeɣ xawem. Wenni ḏayi d issekken netta ḏayes lḥaqiqa. Min sȓiɣ zzayes qqareɣ-ṯ i ddunect." War fhimen ca belli netta issawaȓ-asen x Babas. X manaya inna-asen Ƹisa: "Axmi ɣa ṯesbeddem Mmis n bnaḏem ḏeg ujenna, aḏ tessnem belli ḏ nec ig iǧan. War teggeɣ ca zi ɣari; Lla, nec ssawaȓeɣ x mammec ḏayi iseȓmaḏ Baba. Wenni ḏayi d issekken aqaṯ akiḏi war ḏayi ijji bu waḥḏi minzi nec xeddmeɣ ȓebda min ḏas iteƹjiben." Wami inna netta manaya, umnen zzayes aṭṭas n yiwḏan. Inna-asen Ƹisa i israʼiliyen yinni zzayes yumnen: "Meȓa ṯeqqimem ḏeg wawaȓ inu, aḏ tiȓim ḏ ṣṣaḥ ḏ imeḥḍaren inu. Aḏ tessnem lḥaqiqa, u lḥaqiqa aḏawem d teḍȓeq aḏ tiȓim ḥurr." Nnan-as: "Neccin zi ddurriṯ n Brahim, ƹemmarṣ war neǧi ḏ isemɣan i ḥadd. Mayemmi ḏaneɣ ṯenniḏ aḏ twaḍeȓqem aḏ tiȓim ḥurr?" Inna-asen Ƹisa: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Marra wenni iteggen ȓmuƹṣiyeṯ netta ḏ ismeɣ, bab nnes ḏ ȓmuƹṣiyeṯ. Ismeɣ war ɣares bu umcan ag lƹaʼila n ṯeddarṯ i ȓebda, walakin memmiṯsen wah ɣares amcan nnes i ȓebda. Meȓa iḍȓeq-awem Mmis yuca-awem lḥurriya, aɣarwem ṯiȓi ḏ ṣṣaḥ lḥurriya. Nec ssneɣ qa kenniw ḏ ddurriṯ n Brahim. Innama, kenniw ṯrezzum aḏayi ṯenɣem minzi awaȓ inu war ṯ ṯeqbiȓem ca. Nec ssawaȓeɣ s min ẓriɣ ɣar Baba. Ȓa ḏ kenniw teggem s min ṯesȓim zi babaṯwem." Arrin xas nnan-as: "Babaṯneɣ ḏ Brahim." Inna-asen Ƹisa: "Lla, maƹlik kenniw ḏ ddurriṯ n Brahim, iȓi qa ṯxeḏmem ȓexḏayem nnes. Xzar, nec ḏ ijjen n bnaḏem ssiwȓeɣ akiḏwem s lḥaqiqa zi min sȓiɣ zi Arebbi. Ȓexxu kenniw ṯrezzum aḏayi ṯenɣem, mayemmi? Brahim ƹemmarṣ ma igga ammu. Lla, kenniw ṯxeddmem ȓexḏayem n babaṯwem." Nnan-as: "Neccin war d nexȓiq ca zi lfasad. Ɣarneɣ ijjen n Babaṯneɣ netta ḏ Arebbi." Inna-asen Ƹisa: "Lla, maƹlik Babaṯwem ḏ Arebbi, ataf tḥibbim-ayi minzi nec ffɣeɣ-d zi Arebbi usiɣ-d. War d usiɣ ca zeg yixef inu; Lla, ḏ Baba iy ḏayi d issekken. Mayemmi war ṯefhimem ca i min ḏawem qqareɣ? Ȓaḥeqqac war ṯzemmarem ca aḏ tqebȓem awaȓ inu. Babaṯwem ḏ Ibȓis, ṯrezzum aḏ teḏfarem min ixes netta. Zeg umezwaru netta ineqq iwḏan. War ɣares ca lƹalaqa ak lḥaqiqa minzi netta war ḏayes bu lḥaqiqa. Meȓmi ma isxerraq, ataf issawaȓ zi min ḏayes minzi netta ḏ bu-ixerriqen, ḏ babaṯsen n ixerriqen. Nec qqareɣ ȓḥaqq s manayenni kenniw war ḏayi timnem ca. Min iƹna wenni izemmaren zzaywem aḏayi iṭṭef ȓmuƹṣiyeṯ? Meȓa qqareɣ ȓḥaqq, mayemmi war ḏayi timnem ca? Wenni iǧan n Arebbi ataf netta itsȓa i wawaȓen n Arebbi. Kenniw war ṯesȓim ca minzi kenniw war ṯeǧim ca n Arebbi." Nnan-as israʼiliyen nni: "Ɣarneɣ ȓḥaqq niɣ lla meȓa nenna cek zi Samarya, ḏayek jnun?" Inna-asen Ƹisa: "Nec war ḏayi bu jnun tweqqareɣ Baba, kenniw tḥeggarem-ayi. Nec war rezzuɣ ca lƹaḍama i yixef inu. Ḏinni wenni ḏayi t irezzun u netta ḏ wenni iḥekkmen. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni iteggen array i wawaȓ inu ataf war itwiȓi ȓmewṯ ƹemmarṣ." Nnan-as israʼiliyen: "Ȓexxu nessen belli cek ḏayek jnun. Siḏna Brahim ḏ lʼanbiya marra mmuṯen. Cek ṯeqqareḏ meȓa can yijjen aḏ igg array i wawaȓ inu ƹemmarṣ aḏ iqqas ȓmewṯ. Ma cek ktar zi jeddiṯneɣ Brahim ḏ lʼanbiya nni immuṯen? Min ṯḥessbeḏ ixef nnec?" Inna-asen Ƹisa: "Nec meȓa semɣareɣ ixef inu, ataf lƹaḍama inu war ṯeǧi ḏ walu. Ḏ Baba iy ḏayi isemɣaren, ḏ wenni iy ṯeqqarem qa ḏ Arebbi nneɣ. Kenniw war ṯ ṯessinem ca, nec ssneɣ-ṯ. Meȓa nniɣ uȓa ḏ nec war ṯ ssineɣ ca, aḏ iȓiɣ am kenniw ḏ bu-ixerriqen. Walakin nec ssneɣ-ṯ, teggeɣ array i wawaȓ nnes. Jeddiṯwem Brahim ifareḥ aṭṭas ƹlaḥsab xmi ɣa iẓer nhar inu, wami ṯ iẓra ifareḥ." Nnan-as israʼiliyen nni: "Ƹaḏ war ɣarek bu xemsin iseggwusa, mammec ṯeggiḏ ṯeẓriḏ Brahim nni?" Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Qbeȓ ma aḏ yiȓi Brahim, nec ǧiɣ." Kkaren israʼiliyen nni ysin izra ḥima aṯ rejmen, walakin Ƹisa inesȓeṯ iffeɣ zi ṯemziḏa ṯameqqrant. Wami tuɣa Ƹisa iggur ḏeg ubriḏ yufa ijjen n uryaz ḏ aḍarɣaȓ ixȓeq-d amenni. Nnan-as imeḥḍaren nnes: "A Lmuƹallim, ug iy iƹṣan? Ma ḏ wanita ma ḏ lwalidin nnes wami d ixȓeq ḏ aḍarɣaȓ?" Inna-asen Ƹisa: "War iƹṣi wanita uȓa ḏ lwalidin nnes. Ixȓeq-d ḏ aḍarɣaȓ bac marra aḏ ẓren min izemmar Arebbi aḏayes ixḏem. Xmi itiȓi ḏ nhar, itxeṣṣa-yaneɣ a nexḏem ȓexḏayem n wenni iy ḏayi d issekken. Xmi d taweḍ ǧiȓeṯ, war izemmar uȓa ḏ ijjen aḏ ixḏem. Madama ƹaḏ ǧiɣ ḏi ddunect, nec ḏ nnur n ddunect." Wami inna ammu, issusef ḏeg ucaȓ igga zzayes abeǧaƹ s ikuffan nni isers-iṯ x ṯiṭṭawin n uḍarɣaȓ. Inna-as Ƹisa: "Ruḥ aḏ tessirḏeḏ ḏi ṣṣarij n Silwam." (Awaȓ-a Silwam ixes aḏ yini <Wenni iy d itwassekken.>) Iruḥ isireḏ, irewweḥ itwaȓa. Ssiwȓen jarasen jjiran ḏ yiwḏan iy ṯ issnen zi qbeȓ nnan, Maci ḏ wanita itɣiman itettar? Ȓebƹaḍ zzaysen nnan: "Qa ḏ netta." Nnan inneɣni: "Lla, itawi-d ḏayes waha." Walakin netta inna: "Qa ḏ nec." Nnan-as: "Mammec genfant ṯiṭṭawin nnec?" Inna-asen: "Bnaḏem nni umi qqaren Ƹisa iysi-d abeǧaƹ isers-ayi-ṯ x ṯiṭṭawin inu. Inna-ayi ruḥ ɣar Silwam aḏ tessirḏeḏ. Ruḥeɣ ssirḏeɣ, rewwḥeɣ twaȓiɣ." Nnan-as: "Mani iǧa?" Inna-asen: "War ssineɣ." Uwin aryaz nni iḏewȓen itwaȓa ɣar ifarrisiyen. Tuɣa nhar nni ḏ ssebṯ n lƹibada wami ḏas isers Ƹisa abeǧaƹ x ṯiṭṭawin nnes isgenfa-ṯ. Nnan-as uȓa ḏ ifarrisiyen, Min ḏac iweqƹen wami cek twaȓiḏ? Inna-asen: "Isers-ayi abeǧaƹ x ṯiṭṭawin inu, ssirḏeɣ ḏewȓeɣ twaȓiɣ." Nnan ȓebƹaḍ n ifarrisiyen nni: "Bnaḏem nni war iǧi ca zi Arebbi minzi war iweqqar ca nhar n lƹibada." Walakin ȓebƹaḍ nneɣni nnan: "Lla, mammec bnaḏem ḏ lƹaṣi zaƹma aḏ igg lmuƹjizaṯ-a?" X manaya iwqeƹ lxilaf jarasen. Nnan-as ƹaweḏ i uḍarɣaȓ nni: "Mammec twaȓiḏ cek wenni iy c isgenfan ṯiṭṭawin nnec?" Inna-asen: "Netta ḏ nnabi." Walakin ƹaḏ war uminen ca israʼiliyen nni belli netta tuɣaṯ ḏ aḍarɣaȓ iḏweȓ itwaȓa ḥetta wami d ȓaɣan i lwalidin nnes. Nnan-asen: "Ma ḏ wanita ḏ mmiṯwem iy ṯeqqarem ixȓeq-d ḏ aḍarɣaȓ? Mammec igga ȓexxu netta itwaȓa?" Nnan-asen lwalidin nnes: "Neccin nessen belli wanita ḏ mmiṯneɣ ixȓeq-d ḏ aḍarɣaȓ. War nessin ca min ḏas iweqƹen ȓexxu iḏweȓ itwaȓa. War nessin ca wenni iy ṯ isgenfan zi ṯiṭṭawin nnes. Sseqsam-ṯ kenniw, netta qa imɣar aḏ issiweȓ nniṯ x yixef nnes." Nnan lwalidin nnes amenni minzi ggwḏen zeg imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Tuɣa imeqqranen nni tafqen belli wenni ɣa icehḏen Ƹisa ḏ Lmasiḥ, aṯ ṭerden zi ṯemziḏa. X manaya nnan lwalidin nnes sseqsam-ṯ kenniw netta qa imɣar. Ȓaɣan-d wis marrṯayen i uryaz nni tuɣa iǧan ḏ aḍarɣaȓ nnan-as: "Iwa ḥmeḏ Arebbi cek! Qa neccin nessen aryaz nni netta ḏ lƹaṣi." Inna-asen: "Netta meȓa ḏ lƹaṣi zaƹma nec war ssineɣ ca. Ssneɣ ijjen n ṯmesȓayṯ: tuɣayi ḏ aḍarɣaȓ ȓexxu twaȓiɣ." Nnan-as: "Min ḏac igga? Mammec igga isgenfa-c zi ṯiṭṭawin nnec?" Inna-asen: "Nniɣ-awem-t war ḏayi ṯṣennṭem ca. Mayemmi ṯexsem aḏ tesȓem ƹaweḏ? Ma ṯexsem uȓa ḏ kenniw aḏ tiȓim ḏ imeḥḍaren nnes?" Zawaren-ṯ nnan-as: "Cek iy iǧan ḏ ameḥḍar nnes! Qa neccin ḏ imeḥḍaren n Musa. Neccin nessen belli Arebbi issiweȓ ak Musa, walakin wenni war nessin ca manis iy d yusa." Inna-asen uryaz nni: "Manaya ḏ ȓƹajeb! Isgenfa ṯiṭṭawin inu, kenniw war tessinem ca manis netta! Neccin nessen Arebbi war itsȓi ca ɣar yinni iƹeṣṣan; Lla, itsȓa ɣar yinni iy ṯ itweqqaren ḏ yinni ixeddmen s min ixes. Ƹemmarṣ war nesȓi ḏi zman bnaḏem ixȓeq-d ḏ aḍarɣaȓ aḏ d yas can yijjen aḏas isgenfa ṯiṭṭawin. Aryaz-a, maƹlik war iǧi ca zi Arebbi ataf war izemmar aḏ igg walu!" Nnan-as: "Cek ḏ lƹaṣi zeg wami d ṯxeȓqeḏ, ma ṯrezzuḏ aḏaneɣ ṯesȓemḏeḏ neccin?" Ȓexddenni ṭerden-ṯ zi ṯemziḏa. Isȓa Ƹisa belli wenni ṭerden-ṯ zi ṯemziḏa. Wami ṯ yufa inna-as: "Ma tamneḏ zi Mmis n bnaḏem?" Inna-as: "Min iƹna wenni a Siḏi ḥima azzayes amneɣ?" Inna-as Ƹisa: "Aqa ṯeẓriḏ-ṯ, ḏ wenni iy kic issawaȓen." Inna-as: "Umneɣ zzayec a Siḏi." Ȓexddenni isejjeḏ-as. Inna Ƹisa: "Usiɣ-d ɣar ddunect-a aḏ ḥasbeɣ ḥima yinni iǧan ḏ iḍarɣaȓen aḏ twaȓan, yinni itwaȓan aḏ ḍerɣȓen." Sȓin-as ȓebƹaḍ zeg ifarrisiyen iy iǧan ḏinni nnan-as: "Ma uȓa ḏ neccin ḏ iḍarɣaȓen niɣ?" Inna-asen Ƹisa: "Maƹlik ḏ iḍarɣaȓen iy ṯeǧam, ataf war ḏaywem bu ȓmuƹṣiyeṯ. Walakin kenniw ȓexxu ṯeqqarem neccin netwaȓa. X manayenni ƹaḏ ḏaywem ȓmuƹṣiyeṯ." "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni war itiḏfen ca zi ṯewwarṯ n ȓkuri n iḥuȓiyen itgaƹƹaḏ manis nneɣni, netta itwaḥsab ḏ aceffar ḏ axewwan. Walakin wenni d ɣa yaḏfen zi ṯewwarṯ netta ig yarewwsen iḥuȓiyen nnes. Aƹessas n ȓkuri aḏas irzem ṯawwarṯ i wenni iy yarewwsen, iḥuȓiyen nnes tesȓan i ṣṣut nnes. Itȓaɣa x iḥuȓiyen nnes s yisemawen nsen, aṯen isufeɣ. Aḏ isufeɣ marra iḥuȓiyen nnes iggur zzaṯsen, iḥuȓiyen nni ḏeffaren-ṯ minzi ssnen ṣṣut nnes. Walakin aṯarras n midden war ṯ ḏeffaren ƹemmarṣ, azzayes arewȓen minzi niṯni war ssinen ca ṣṣut n uṯarras n midden." Inna-asen Ƹisa ȓmiṯal-a, walakin niṯni war fhimen ca ṯimesȓayin mixef iy ḏasen issawaȓ. Inna-asen Ƹisa ƹaweḏ: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Nec ḏ ṯawwarṯ n ȓkuri. Marra yinni d yusin qbeȓ i nec niṯni twaḥasben ḏ iceffaren ḏ ixewwanen, iḥuȓiyen niṯni war ɣarsen sȓin ca. Nec ḏ ṯawwarṯ, wenni zzayi ɣa yaḏfen aḏ injem. Aḏ yiȓi amecnaw ijjen n uḥuȓi itaḏef iteffeɣ itaf min ɣa icc. Netta aceffar itas-d ɣir aḏ yacar aḏ ineɣ aḏ ihḏem. Nec usiɣ-d ḥima aɣarsen ṯiȓi ṯuḏarṯ nni n ṯuḏarṯ bȓa ȓeqyas. Nec ig yarewwsen ḏ ṣṣaḥ. Wenni ig yarewwsen ḏ ṣṣaḥ itṣeddaq ṯuḏarṯ nnes x iḥuȓiyen nnes. Axeddam maci am wenni yarewwsen iḥuȓiyen nnes nniṯ. Axeddam, meȓa iẓra uccan yusa-d aḏ ismeḥ ḏeg iḥuȓiyen nni aḏ yarweȓ. Uccan aḏ ihjem x iḥuȓiyen aṯen iƹzeȓ x wayawya. Axeddam aḏ yarweȓ minzi netta ḏ axeddam waha, war ṯ thimmin ca iḥuȓiyen. Ɣari iḥuȓiyen nneɣni war ǧin ca ḏi ȓkuri-ya, itxeṣṣa-ayi aṯen d awiɣ. Aḏ sȓen i ṣṣut inu aḏ tiȓi ḏ ijjen n ṯḥimerṯ ḏ ijjen iy ṯen ɣa yarewsen. S manaya Baba itḥibba-ayi minzi nec tṣeddaqeɣ ṯuḏarṯ inu ḥima ƹaweḏ atid arreɣ. Uȓa ḏ ijjen war zzayi t itekkes ca; Lla, nec tṣeddaqeɣ ṯuḏarṯ inu s ȓxaḍar inu. Ɣari jjheḏ ḥima at ṣeddqeɣ. Ɣari jjheḏ ḥima atid arreɣ ƹaweḏ. Ammu iy ḏayi iweṣṣa Baba." Iwqeƹ lxilaf ƹaweḏ jar israʼiliyen x wawaȓen-a. Nnan aṭṭas zzaysen: "Wanita ḏayes jnun. Netta ḏ abuhaȓi, mayemmi ɣares tesȓam?" Nnan inneɣni: "Awaȓen-a war ṯen iqqar ca wenni iy ḏi ǧan jnun. Ma izemmar can yijjen zi jnun aḏ isgenfa ṯiṭṭawin n iḍarɣaȓen?" Yuweḍ-d Ȓƹiḏ lmilad n ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil ḏi Lquds. Manaya ḏi ȓmecta, Ƹisa iggur ḏeg Useqqif n Suliman ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant. Munen xas israʼiliyen nnan-as: "Aȓ meȓmi c ɣa nraja? Meȓa cek ḏ Lmasiḥ, ini-yaneɣ-ṯ nican!" Inna-asen Ƹisa: "Nniɣ-awem-ṯ, kenniw war timnem ca. Ȓexḏayem iy teggeɣ ƹlaḥsab isem n Baba cehhḏent xafi. Walakin kenniw war timnem ca minzi war ṯeǧim ca ḏ iḥuȓiyen inu. Iḥuȓiyen inu tesȓan ɣar ṣṣut inu, ssneɣ-ṯen niṯni ḏeffaren-ayi. Ticceɣ-asen ṯuḏarṯ n ȓebda ƹemmarṣ war fennin ca, war ṯen ixeṭṭef uȓa ḏ ijjen zeg ufus inu. Ḏ Baba iy ḏayi ṯen yucin u netta ḏ ameqqran zi kuȓci. War izemmar uȓa ḏ ijjen aṯen ixḍef zeg ufus n Baba. Nec ḏ Baba ḏ ijjen." Israʼiliyen nni ysin-d ƹaweḏ izra aṯ rejmen. Inna-asen Ƹisa: "Sbeyyneɣ-awem-d aṭṭas n ȓexḏayem ṯiṣebḥanin zi Baba, mant ȓxeḏmeṯ iy ṯexsem aḏayi ṯrejmem xas?" Nnan-as israʼiliyen: "War c nrejjem ca x ȓxeḏmeṯ iṣebḥan; Lla, ac nerjem wami ṯenniḏ lbuhtan x Arebbi. Qa cek ḏ bnaḏem, ṯarriḏ ixef nnec ḏ Arebbi." Inna-asen Ƹisa: "Ma ṯura niɣ lla ḏi ccariƹa nwem belli Arebbi inna: <Nec nniɣ-awem kenniw ḏ arebbiṯen>!? Netta iy ḏasen iqqaren <arebbiṯen> i yinni umi d yusa wawaȓ n Arebbi, u Lkitab ȓebda iqqar ȓḥaqq. Ma ṯeqqarem i wenni ixḍar Baba issekk-iṯ-iḏ ɣar ddunect cek ṯenniḏ lbuhtan x Arebbi minzi nniɣ nec ḏ Mmis n Arebbi? Meȓa war xḏimeɣ ca ȓexḏayem n Baba, war zzayi tamneṯ ca. Meȓa xeḏmeɣ-ṯent, amneṯ zi ȓexḏayem nni waxxa war zzayi ṯuminem. Ammu aḏ tessnem qa Baba aqaṯ ḏayi, nec aqayi ḏi Baba." Rezzun aṯ ṭṭfen walakin inufseȓ-asen jar ifassen nsen. Iḏweȓ ƹaweḏ ɣar ujemmaḍ-in n yiɣzar n Lʼurdun ɣar umcan mani tuɣa itṭehhar Yaḥya ḏeg umezwaru, iqqim ḏinni. Usin-d ɣares aṭṭas nnan, Yaḥya war iggi uȓa ḏ ijjen n lmuƹjiza, walakin marra min inna x wanita ḏ ṣṣaḥ. Umnen zzayes aṭṭas n yiwḏan ḏinni. Ijjen n bnaḏem qqaren-as Liƹazar ihȓec, netta zeg ubilaj nni umi qqaren Bayt Ƹanya. Zeddɣent ḏinni suyṯmas, icten qqaren-as Maryam icten qqaren-as Marṯa. Maryam ḏ nettaṯ ig iḏehnen iḍaren n Ƹisa s waman n lwarḏ ṯemseḥ-as-ṯen s ucewwaf nnes. Umas n Maryam Liƹazar ihȓec. Suyṯmas nni ssekkent-id ɣar Ƹisa nnant-as a Siḏi, qa wenni xak iƹizzen qa ihȓec. Wami isȓa i manayenni Ƹisa inna ȓeḥȓac-a war d yusi ca ḥima aḏ immeṯ; Lla, yusa-d ḏ ssabab i lƹaḍama n Arebbi ḥima azzayes itwasemɣar Mmis n Arebbi. Tuɣa ƹizzen xas x Ƹisa Marṯa ḏ učmas ḏ umas Liƹazar. Wami isȓa netta qa ihȓec, iqqim ḏinni yumayen mani iǧa. Menbaƹd i manaya inna-asen i imeḥḍaren nnes: "Yallah a neḏweȓ ƹaweḏ ɣar ṯmurṯ n Yahuḏiya." Nnan-as imeḥḍaren: "Mammec a Lmuƹallim? Israʼiliyen nni tuɣa rezzun ac rejmen, cek ṯexseḏ aḏ tƹeqbeḏ ḏinni?" Inna-asen Ƹisa: "Ḏinni ṯenƹac n swayaƹ n ṯfawṯ ḏi nhar. Wenni igguren ḏi nhar war itneqriḍ ca minzi itwaȓa ṯfawṯ n ddunect-a. Meȓa can yijjen iggur s ǧiȓeṯ itneqraḍ minzi ǧiȓeṯ war ḏayes bu ṯfawṯ." Wami inna manaya, yarni inna-asen: "Ameddukeȓ nneɣ Liƹazar qa iṭṭeṣ, aḏ raḥeɣ aṯiḏ sfaqeɣ." Nnan-as imeḥḍaren: "A Siḏi, meȓa netta iṭṭeṣ aḏ ikkar nniṯ." Walakin Ƹisa issiweȓ x ȓmewṯ nnes, niṯni tɣir-asen issawaȓ x arraḥeṯ nni n yinni iṭṭṣen. Uca inna-asen nican: "Qa Liƹazar immuṯ. Nec farḥeɣ wami war ḏinni ǧiɣ ḥima aḏ tamnem. Yallah aɣares nraḥ." Tuma iƹni wenni umi qqaren Acniw inna-asen i imeḥḍaren iy iǧan ḏ imeddukaȓ nnes: "Akis nuyur uȓa ḏ neccin akiḏes nemmeṯ." Wami d yusa Ƹisa, yufa ṯeƹḏu arbeƹiyyam zeg wami itwanḍeȓ. Bayt Ƹanya ṯeggwej ṯȓaṯa kilumit x Lquds. Aṭṭas n israʼiliyen usin-d ɣar Marṯa ḏ Maryam ḥima aṯent ƹezzan x umaṯsent. Wami ṯesȓa Marṯa qa Ƹisa iggur-d, ṯruḥ aṯ teȓqa walakin Maryam ṯeqqim ḏi ṯeddarṯ. Ṯenna-as Marṯa i Ƹisa: "A Siḏi, maƹlik aqac ḏanita iȓi war immuṯ ca uma. Nec ssneɣ belli ƹaḏ ȓexxu qa Arebbi aḏac yuc min ma ṯettareḏ-as." Inna-as Ƹisa: "Aḏ d ikkar ƹaweḏ wumam." Ṯenna-as Marṯa: "Ssneɣ aḏ d ikkar ḏi ȓweqṯ n Lqiyama ḏi Nhar Aneggaru." Inna-as Ƹisa: "Nec ḏ lqiyama nec ḏ ṯuḏarṯ, wenni itamnen zzayi ataf aḏ iddar waxxa immuṯ. Marra wenni iddaren u netta itamen zzayi ataf war itmetti i ȓebda. Ma ṯumneḏ zi manaya?" Ṯenna-as: "Wah a Siḏi. Nec umneɣ qa cek ḏ Lmasiḥ, cek ḏ Mmis n Arebbi, cek ḏ wenni iy d itasen ɣar ddunect." Wami ṯenna manaya, ṯruḥ ṯȓaɣa-d i učmas s ȓḥess ṯenna-as: "Lmuƹallim yusa-d irezzu xam." Wami ṯesȓa manaya, ṯekkar s ṯazȓa ṯraḥ ɣares. Ƹisa ƹaḏ war d yusi ca ɣar ubilaj, aqaṯ ḏeg umcan mani ṯ teȓqa Marṯa. Israʼiliyen nni aqaṯen ak Maryam ḏi ṯeddarṯ tƹezzan-t. Wami ẓrin Maryam ṯekkar s ṯazȓa ṯeffeɣ niṯni ḏfaren-t tɣir-asen aḏ traḥ ɣar unḍeȓ aḏ tru ḏinni. Wami d tusa Maryam mani iǧa Ƹisa, ṯeẓri-ṯ ṯewḍa-yas ɣar iḍaren nnes ṯenna-as: "A Siḏi, maƹlik aqac ḏanita iȓi war immuṯ ca uma." Ƹisa wami t iẓra ṯetru ḥetta ḏ israʼiliyen nni iy kiḏes d yusin uȓa ḏ niṯni trun, netta uȓ nnes iɣȓeb-iṯ ixeyyeq ḏi nnefs nnes. Inna-asen: "Mani ṯ tneḍȓem?" Nnan-as: "Araḥ-d a Siḏi aḏ teẓreḏ." Ƹisa itru. Nnan israʼiliyen nni xzarem mecḥaȓ tuɣa xas iƹizz. Nnan ȓebƹaḍ zzaysen qa ḏ wanita iy isgenfan ṯiṭṭawin n uḍarɣaȓ, ma war izemmar ataf igga can ȓḥajeṯ bac war itmetti ca Liƹazar? Ƹisa iziǧez-as ƹaweḏ ḏeg wuȓ nnes, yusa-d ɣar yifri n unḍeȓ yufa xas azru. Inna Ƹisa: "Sbeƹƹḏeṯ xas azru-ya." Ṯenna-as Marṯa učmas n wenni immuṯen: "A Siḏi, qa yurṣuḍ ȓaḥeqqac ṯeƹḏu xas arbeƹiyyam zeg wami immuṯ." Inna-as Ƹisa: "Yac nniɣ-am, meȓa ṯumneḏ aḏ teẓreḏ lƹaḍama n Arebbi?" Uca niṯni sbeƹƹḏen azru nni. Iysi Ƹisa ṯiṭṭawin ɣar ujenna inna: "Tcekkareɣ-cek a Baba ṯestajbeḏ-ayi. Nec ssneɣ qa cek ȓebda testajabeḏ-ayi, walakin nec qqareɣ manaya ƹlaḥsab x ȓɣaci-ya iy ḏayi d innḍen, ḥima aḏ amnen belli qa ḏ cek iy ḏayi d issekken." Wami inna manaya, iȓaɣa s jjheḏ inna: "A Liƹazar, ffeɣ-d ssenni!" Iffeɣ-d wenni immuṯen, inneḍ-as ȓecfen x ifassen ḏ iḍaren x uɣembub nnes xas ȓqabb. Inna-asen Ƹisa: "Kksem xas ȓecfen nni, jjem-ṯ aḏ yuyur." Aṭṭas n israʼiliyen iy d yusin ɣar Maryam ẓrin min igga Ƹisa umnen zzayes. Walakin inneɣni ruḥen ɣar ifarrisiyen nnan-asen min igga. Munen arruyas n ȓfuqaha ḏ ifarrisiyen ak Jmaƹṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil nnan: "Min ɣa negg? Qa aryaz-a itegg aṭṭas n lmuƹjizaṯ. Meȓa nejji-ṯ ammu, marra azzayes amnen. Aḏ d asen irumaniyen, aḏaneɣ xarben ṯamziḏa ṯameqqrant nneɣ ḏ lʼumma nneɣ." Ijjen zzaysen qqaren-as Qiyafa, netta ḏ arrayes n ȓfuqaha ḏeg useggwas nni. Ikkar netta inna-asen: "Kenniw war ṯessinem walu, war ṯefhimem ca. Ḥsen i kenniw aḏ immeṯ ijjen n uryaz x ccaƹb ḥima war ṯfenni ca lʼumma nneɣ marra." Netta ḏeg useggwas nni tuɣaṯ ḏ arrayes n ȓfuqaha. War inni ca manayenni zeg yixef nnes; Lla, yusa-as-d manayenni zi Arebbi belli Ƹisa aḏ immeṯ x lʼumma n Ayṯ-Israʼil. War iǧi bu x lʼumma n Ayṯ-Israʼil waha, uȓa ḏ ṯarwa n Arebbi itemzeǧaƹen ḏi ṯmura, aṯen ismun Arebbi ḏ ijjen. Zi nhar nni tafqen ḥima aṯ nɣen. X manaya war iqqim ca Ƹisa itraḥ itas-d jar israʼiliyen. Iruḥ ɣar can ṯmurṯ ṯuḏes ȓexȓa, ɣar yij ubilaj qqaren-as Afrayim iqqim ḏinni ak imeḥḍaren nnes. Iqarreb-d Ȓƹiḏ Ameqqran n Ayṯ-Israʼil. Usin-d aṭṭas n yiwḏan zi ȓedcur ɣar Lquds ḥima aḏ ṭehharen ixef nsen qbeȓ i Ȓƹiḏ. Tuɣa rezzun x Ƹisa, ssawaȓen wami bedden ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil qqaren jarasen, Min twaȓam? Ma war d itis ca ɣar Ȓƹiḏ? Arruyas n ȓfuqaha ḏ ifarrisiyen weṣṣan wenni iy ɣa iẓren mani iǧa Ƹisa, asen t yini bac aḏ raḥen aṯ ṭṭfen. Settiyyam qbeȓ i Ȓƹiḏ Ameqqran, yusa-d Ƹisa ɣar Bayt Ƹanya mani izeddeɣ Liƹazar wenni iy d isekkar Ƹisa zi ȓmewṯ. Ggin-as amensi ḏinni, učmas Marṯa tsexxar Liƹazar iqqim akiḏsen. Ṯeysi-d Maryam azyen n litru n waman n lwarḏ ṣfan zeg yinni iɣȓan s waṭṭas, ṯeḏhen-as i Ƹisa iḍaren nnes, ṯemseḥ-as iḍaren nnes s ucewwaf nnes. Ṯaddarṯ marra ṯeccur s arriḥeṯ n waman nni n lwarḏ. Ijjen zeg imeḥḍaren nnes, wenni umi qqaren Yahuḏa Isxaryuṭi u ḏ netta iy ɣa izzenzen Ƹisa, inna-asen: "Mayemmi war zzenzen ca aman nni n lwarḏ s ṯeȓṯmiyya n ṯpeyyasin n nnuqarṯ aḏ mmucent i imesƹan?" Wami inna ammu maci ziǧzen-as imesƹan; Lla, netta ḏ aceffar mkellef x ucemmus n tmenyaṯ itacar zi min ḏin srusan. Inna-as Ƹisa: "Ejj-it, nettaṯ ṯxemmeȓ aman-a i nhar n ṯenḍeȓṯ inu. Imesƹan aqaṯen akiḏwem ȓebda, nec war kiḏwem tɣimiɣ ca i ȓebda." Usin-d aṭṭas n ȓɣaci n israʼiliyen wami d arrin ȓexbar belli netta aqaṯ ḏinni. War iǧi x Ƹisa waha, usin-d aḏ ẓren uȓa ḏ Liƹazar wenni iy d isekkar zi ȓmewṯ. X manayenni tafqen arruyas n ȓfuqaha aḏ nɣen uȓa ḏ Liƹazar. Mayemmi? Ȓaḥeqqac netta ḏ ssabab minzi tbeƹƹaḏen xasen aṭṭas n israʼiliyen tamnen zi Ƹisa. Ṯiwecca nnes qaƹ ȓɣaci nni iy d yusin ɣar Ȓƹiḏ sȓin belli Ƹisa iggur-d ɣar Lquds. Ysin afriwen n ṯcejjura n tmar bac azzayes reḥben ffɣen aṯ ȓqan s ȓefraḥeṯ. Tƹeyyaḍen qqaren lḥamdu i Arebbi! Ssaƹḏ n wanita iy d yusin ƹlaḥsab isem n Siḏi Arebbi, qa netta ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil! Yufa Ƹisa ijjen n usnus inya xas mammec iy yura ḏi Lkitab: "War teggweḏ ca a yeǧis n Lquds. Xzar, azeǧiḏ nnem aqa yusa-d ɣarem, inya-d x usnus." Imeḥḍaren nnes war fhimen ca i ṯmesȓayin-a ḏeg umezwaru. Walakin wami itwarfeƹ Ƹisa ƹaḏ iy d fekkaren manaya yura xas ḏi Lkitab belli iwqeƹ-as. Ȓɣaci nni kiḏes, ẓrin wami d iȓaɣa x Liƹazar zeg unḍeȓ isekkar-iṯ-iḏ zi ȓmewṯ, ȓɣaci-ya ƹaḏ qqimen cehhḏen x manayenni. S manaya ȓqan-ṯ-iḏ ȓɣaci nneɣni minzi ȓɣaci-ya sȓin belli tuɣa igga lmuƹjiza nni. Nnan ifarrisiyen jarasen: "Aqa twaȓam war ṯuwwiḍem ɣar walu! Ddunect marra ṯḏeffar-iṯ." Yinni igaƹƹḏen aḏ ƹebḏen ḏi Ȓƹiḏ akiḏsen ȓebƹaḍ n iyunaniyen. Iyunaniyen-a usin-d ɣar Filippas, Filippas netta zeg ubilaj n Bayt Ṣayda ḏi Ljalil. Tettaren-as nnan-as, A siḏi nexs a nẓer Ƹisa. Iruḥ Filippas ɣar Andrus bac aḏas ṯ yini, uca ruḥen s ṯnayen iḏsen ɣar Ƹisa nnan-as-ṯ. Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ṯusa-d ȓweqṯ aḏ itwarfeƹ Mmis n bnaḏem. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ṯaḥebbuct n yirḏan meȓa war twaẓẓu ca ḏi ṯmurṯ iƹni meȓa war twanḍeȓ ca, ataf aḏ teqqim ḏ ṯaḥebbuct waha. Meȓa twanḍeȓ aḏ tuc aṭṭas n ȓḥabb. Wenni itexsen ṯuḏarṯ nnes, ataf at ixsar. Wenni itƹiffan ṯuḏarṯ nnes ḏi ddunect-a, ataf at yaf ḏi ṯuḏarṯ n ȓebda. Wenni ixsen aḏayi ixḏem, itxeṣṣa aḏayi iḏfar. Mani ɣa iȓiɣ nec, aḏ yiȓi ƹaweḏ ḏ axeddam inu. Wenni ḏayi ɣa ixeḏmen, aṯ ikarrem Baba. Ȓexxu ȓaƹmar inu ixeyyeq. Ma aḏ iniɣ: A Baba senjem-ayi zi ȓweqṯ-a? Lla, x ssabab n ȓweqṯ-a minxef iy d usiɣ. A Baba, semɣar isem nnec." Uca yusa-d ijjen n ṣṣut zeg ujenna inna, Semɣareɣ-ṯ, aṯ semɣareɣ ƹaweḏ. Ȓɣaci nni tuɣa ibedden tesȓan, nnan aqa wa ḏ ajjaj. Inneɣni nnan, aqa ṯessiweȓ ɣares ijjen n lmalaʼika. Inna-asen Ƹisa: "Ṣṣut-a war iǧi bu i yixef inu lla, i kenniw. Ȓexxu aḏ twaƹaqeb ddunect-a. Ȓexxu Lmufsid nni ameqqran n ddunect-a axas azzȓen. Xmi ɣa twasbeddeɣ ḏeg ujenna i ṯmurṯ, aḏ seḏfareɣ ɣari marra iwḏan." S wawaȓ-a irezzu asen d isbeyyen ȓmewṯ nni iy ɣa immeṯ. Nnan-as ȓɣaci nni: "Neccin nesȓa zi min iqqar Lkitab qa Lmasiḥ aḏ iqqim i ȓebda. Iwa, mammec ṯeqqareḏ cek qa Mmis n bnaḏem itxeṣṣa aḏ itwasbedd ḏeg ujenna? Min iƹna Mmis-a n bnaḏem qaƹ?" Inna-asen Ƹisa: "Ḏrust n ȓweqṯ iy kiḏwem itiȓi nnur. Uyurem madama ƹaḏ ɣarwem nnur-a ḥima war xawem d ṯḥarreṯ ṯaǧest. Wenni igguren ḏi ṯaǧest war issin mani iggur. Xmi ƹaḏ ɣarwem nnur, amneṯ zi nnur-a ḥima kenniw aḏ tḏewȓem ḏ ṯarwa n nnur." Wami inna manaya Ƹisa yuyur innuffar zzaysen. Ƹisa waxxa igga aṭṭas n lmuƹjizaṯ zzaṯsen, war zzayes uminen ca. Manaya ḥima aḏ ikemmeȓ i min inna nnabi umi qqaren Icaƹya: <Ay Arebbi, wi yumnen s wawaȓ nneɣ? I wumi d isbeyyen jjheḏ n ufus n Arebbi?> S manaya war zemmaren ca aḏ amnen minzi Icaƹya inna ƹaweḏ: <Isḍerɣeȓ-iṯen zi ṯiṭṭawin nsen, isseqseḥ-asen uȓawen nsen, ḥima war twiȓin s ṯiṭṭawin nsen, ḥima war fehhmen s wuȓawen nsen, bac war ɣari d ḏewwiȓen nec aṯen sgenfiɣ.> Nnabi Icaƹya inna manaya x Ƹisa wami iẓra lƹaḍama nnes issiweȓ xas netta. Innama, iwḏan aṭṭas waxxa zi arruyas nni umnen zzayes. Walakin x ssabab n ifarrisiyen ugin yiwḏan-a at inin ḥima war ṯen ṭerden ca zi ṯemziḏa. Aqa rezzun arḍa n yiwḏan ktar zi arḍa n Arebbi. Ƹisa itxaṭab s jjheḏ inna: "Wenni itamnen zzayi, maci itamen zzayi itamen zi wenni iy ḏayi d issekken. Wenni iy ḏayi iẓrin, iẓra wenni iy ḏayi d issekken. Usiɣ-d ɣar ddunect-a ḏ nnur ḥima wenni iy zzayi yumnen war itɣimi ca ḏi ṯaǧest. Wenni ɣa isȓen i wawaȓ inu war ḏas itṭiƹi ca ataf nec war ṯ tḥisibeɣ ca. Aqa nec war d usiɣ ca aḏ ḥasbeɣ ddunect; Lla, usiɣ-d ḥima aḏ senjmeɣ ddunect. Wenni iy ḏayi itƹeyyaben netta war iqebbeȓ ca awaȓ inu, ataf ɣares wi ṯ ɣa iḥasben. Awaȓ-a iy nniɣ ḏ wenni iy ṯ ɣa iḥasben ḏi Nhar Aneggaru. Aqa war ssiwȓeɣ ca zi ɣari; Lla, nec ssawaȓeɣ nec qqareɣ zi ȓuṣiyeṯ iy ḏayi yuca Baba iƹni wenni iy ḏayi d issekken. Ssneɣ ȓuṣiyeṯ nnes nettaṯ ḏ ṯuḏarṯ n ȓebda. Min ssawaȓeɣ nec, ssawaȓeɣ-ṯ ƹlaḥsab mammec iy ḏayi inna Baba." Qbeȓ i Ȓƹiḏ Ameqqran, netta Ƹisa issen qa ȓweqṯ nnes ṯuweḍ-d aḏ imutti zi ddunect-a ɣar Babas. Netta iḥibb yinni iǧan akiḏes ḏi ddunect, iḥibb-iṯen aȓ uneggaru. Qbeȓ amensi tuɣa Ibȓis iɣarr Yahuḏa mmis n Simƹan Isxaryuṭi ḥima aḏ izzenz Ƹisa. Tuɣa Ƹisa issen qa Babas igga-as kuȓci ḏeg ifassen nnes, yusa-d zi Arebbi aḏ iḏweȓ ɣar Arebbi. Ikkar x umensi ikkes čammir nnes, iysi ijjen n umendiȓ iṣṣar ixef nnes. Ifarreɣ-d aman ḏi ṯbeqqiṯ ibḏa isiriḏ iḍaren n imeḥḍaren nnes, imseḥ-asen s umendiȓ mizi iṣṣar ixef nnes. Wami d yusa ɣar Simƹan Buṭrus inna-as i Ƹisa: "Ma cek a Siḏi aḏayi ṯsirḏeḏ iḍaren inu?" Inna-as Ƹisa: "Cek ȓexxu war ṯefhimeḏ ca min xeddmeɣ, zi ssa aȓ ṯsawent ƹaḏ aḏ tfehmeḏ manaya." Inna-as Buṭrus: "Iḍaren inu ƹemmarṣ aṯen ṯsirḏeḏ." Inna-as Ƹisa: "Meȓa war ḏac sirḏeɣ, war ṯzemmareḏ ca aḏ tiȓiḏ ḏ ameḥḍar inu." Inna-as Simƹan Buṭrus: "A Siḏi, war iǧi ca aḏayi ṯsiȓḏeḏ iḍaren inu waha, aḏayi tsiȓḏeḏ uȓa ḏ ifassen inu ḏ uzeǧif inu." Inna-as Ƹisa: "Lla, wenni isiriḏen bȓa ma aḏ isireḏ ƹaweḏ. Aḏ isireḏ iḍaren nnes waha minzi netta qaƹ ḏ amenqawi. Kenniw marra ḏ imenqawiyen illa ijjen." Netta issen wenni iy ṯ ɣa izzenzen. S manayenni inna kenniw war ṯeǧim ca marra ḏ imenqawiyen. Wami ḏasen isireḏ iḍaren nsen, igga čammir nnes iqqim ƹaweḏ inna-asen: "Ma ṯfehmem min ḏawem ggiɣ? Kenniw ṯeqqarem-ayi a Lmuƹallim niɣ a Siḏi, kenniw ɣarwem ȓḥaqq minzi nican qa ḏ nec. Meȓa nec ig iǧan ḏ Siḏiṯwem u ḏ Lmuƹallim nwem sirḏeɣ-awem iḍaren nwem, itxeṣṣa uȓa ḏ kenniw aḏ tsirḏem iḍaren i wayawya. Ggiɣ-awem ammu ḥima aḏ teggem min ggiɣ nec. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Axeddam war iǧi ca ḏ ameqqran zeg uweqqaf nnes. Amsexxar war iǧi ca ḏ ameqqran zeg wenni iy ṯiḏ issekken. Ȓexxu ṯessnem manaya, ssaƹḏ nwem meȓa ṯeggim min ḏawem nniɣ. Nec war ssiwiȓeɣ ca xawem marra, nec ssneɣ ug ixḍareɣ. Ȓexxu labud aḏ ikemmeȓ min d yusin ḏi Lkitab: <Wenni iccin zeg uɣrum inu, yuweṯ-ayi s unirez nnes.> Sxebbareɣ-kenniw s manaya qbeȓ ma aḏ iwqeƹ, xmi ɣa iwqeƹ ataf aḏ tamnem qa ḏ nec ig iǧan. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni iqebbȓen wenni iy d ɣa ssekkeɣ, aqa iqbeȓ-ayi. Wenni ḏayi iqebbȓen, aqa iqebbeȓ uȓa ḏ wenni iy ḏayi d issekken." Wami inna Ƹisa manaya, ixeyyeq ḏi nnefs nnes inna-asen-t nican: "Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ijjen zzaywem aḏayi izzenz." Imeḥḍaren nnes xzaren ḏeg wayawya war ssinen wenni mixef issawaȓ. Ḏinni ijjen n umeḥḍar nnes iƹizz xas x Ƹisa aṭṭas, netta iqqim ak uɣezḏis nnes. Iceyyar-as Simƹan Buṭrus inna-as: "Sseqsa-ṯ min iƹna wenni mixef issawaȓ." Imeyyeȓ ɣar Ƹisa inna-as: "A Siḏi, min iƹna?" Inna-as Ƹisa: "Aḏ ssisneɣ areqquz-a n uɣrum, wenni umi ɣa ṯ uceɣ ḏ netta." Issisen areqquz nni n uɣrum, yuca-as-ṯ i Yahuḏa mmis n Simƹan Isxaryuṭi. Wami iṭṭef areqquz nni n uɣrum Yahuḏa ȓexddenni yuḏef-iṯ Cciṭan. Inna-as Ƹisa: "Ḏeɣya, egg min ɣa ṯeggeḏ." War ifhim uȓa ḏ ijjen zeg yinni iy ḏin iḥḍaren x min ḏas inna. Tɣiȓ-asen i ȓebƹaḍ qa inna-as aḏ iseɣ min ḥḏajen ḏi Ȓƹiḏ niɣ aḏ iṣeddeq x imesƹan minzi Yahuḏa mkellef x ucemmus n tmenyaṯ. Wami iṭṭef areqquz nni n uɣrum ṣafi iffeɣ. Ȓexddenni ṯuweḍ-d ṯmeddiṯ. Wami iffeɣ Yahuḏa inna Ƹisa: "Ȓexxu itwasemɣar Mmis n bnaḏem, itwasemɣar s Mmis uȓa ḏ Arebbi. Meȓa Arebbi itwasemɣar s Mmis, ataf aṯ isemɣar ƹaweḏ Arebbi ḏeg yixef nnes, u ḏeɣya aṯ isemɣar. A ṯarwa inu, ṯeqqim ḏrust n ȓweqṯ bac aḏ iȓiɣ akiḏwem. Axafi ṯrezzum. Min nniɣ nec i israʼiliyen aḏawem t iniɣ ȓexxu i kenniw: Mani ɣa raḥeɣ nec, war ṯzemmarem ca aḏ d tasem ḏinni. Ȓexxu ticceɣ-awem ijjen n ȓuṣiyeṯ ḏ jḏiḏ: Ḥibbeṯ ayawya. U ḥibbeṯ ayawya mammec kenniw ḥibbeɣ nec. Meȓa kenniw tḥibbim ayawya, ataf aḏ ssnen marra qa kenniw ḏ imeḥḍaren inu." Inna-as Simƹan Buṭrus: "Mani ɣa ṯraḥeḏ a Siḏi?" Inna-as Ƹisa: "Mani ɣa raḥeɣ nec, ȓexxu war ṯzemmareḏ ca aḏayi ṯeḏfareḏ ḏinni. Walakin ƹaḏ aḏayi d ṯeḏfareḏ." Inna-as Buṭrus: "A Siḏi, mayemmi war zemmareɣ ca ac ḏfareɣ ȓexxu? Nec axak ṣeddqeɣ ṯuḏarṯ inu!" Indeq-d Ƹisa inna-as: "Ma ḏ ṣṣaḥ axafi ṯṣeddqeḏ ṯuḏarṯ nnec? Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Aḏayi ṯenkareḏ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin qbeȓ ma aḏ idden uyaziḍ." "Itxeṣṣa kenniw war txeyyiqen ca wuȓawen nwem. Amneṯ zi Arebbi, amneṯ ƹaweḏ zzayi. Ṯaddarṯ n Baba ḏayes aṭṭas n ixammen. Maƹlik war iǧi ca amenni, iȓi nniɣ-awem-t. Aḏ raḥeɣ nec aḏawem swejḏeɣ amcan. Xmi ɣa raḥeɣ aḏawem swejḏeɣ amcan nni, aḏ d ḏewȓeɣ ƹaweḏ akenniw ysiɣ akiḏi ḥima aḏ tiȓim kenniw mani ɣa iȓiɣ nec. Mani ɣa raḥeɣ ṯessnem abriḏ." Inna-as Tuma: "A Siḏi, war nessin ca mani ɣa ṯraḥeḏ, mammec ɣa nessen abriḏ?" Indeq-d Ƹisa inna-as: Nec ḏ abriḏ, nec ḏ lḥaqiqa, nec ḏ ṯuḏarṯ. War d itis uȓa ḏ ijjen ɣar Baba illa zzayi. Meȓa ṯessnem-ayi, ataf aḏ tessnem uȓa ḏ Baba ƹaweḏ. Qa ȓexxu ṯessnem-ṯ ṯeẓrim-ṯ." Inna-as Filippas: "A Siḏi, smeḍhar-aneɣ-d Babac u ṣafi ikfa-yaneɣ." Inna-as Ƹisa: "Qaƹ ȓweqṯ-a iy kiwem kkiɣ ƹaḏ war ḏayi ṯessineḏ ca a Filippas? Wenni iy ḏayi iẓrin, iẓra Baba. Mayemmi ḏayi ṯettareḏ aḏawem d smeḍhareɣ Baba? Ma war timneḏ ca belli nec aqayi ḏi Baba, Baba aqaṯ ḏayi? Awaȓen iy ḏawem qqareɣ war ṯen qqareɣ ca nec, ḏ Baba iy ḏayi iy ṯen iqqaren. Netta ixeddem ȓexḏayem nnes. Amnem-ayi nec aqayi ḏi Baba, Baba aqaṯ ḏayi, niɣ amnem zi ȓexḏayem nni s yixef nsent. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Wenni zzayi yumnen, ataf aḏ igg ȓexḏayem iy xeddmeɣ niɣ ktar minzi nec ggureɣ ɣar Baba. Marra min ɣa ṯettarem ƹlaḥsab isem inu aṯ xeḏmeɣ ḥima aḏ itwasemɣar Baba s Mmis. Min ḏayi ɣa ṯettarem ƹlaḥsab isem inu, aṯ xeḏmeɣ. Meȓa tḥibbim-ayi kenniw, ggeṯ zi ȓuṣiyaṯ inu. Nec aḏ ttareɣ i Baba ḥima aḏawem yuc Lmuƹawin nneɣni ḥima akiḏwem itiȓi i ȓebda. Lmuƹawin netta ḏ Arruḥ n lḥaqiqa. War ṯzemmar ddunect aṯ teqbeȓ, minzi nettaṯ war ṯ twiȓi ca war ṯ ṯessin ca. Walakin kenniw ṯessnem-ṯ minzi iqqim akiḏwem u aḏ yiȓi ḏaywem. War kenniw tijjiɣ ca ḏ iyuwjiȓen, aɣarwem d ƹeqbeɣ. Cwit n ȓweqṯ ig iqqimen war ḏayi ṯẓerr ca ddunect-a, walakin kenniw aḏayi ṯeẓrem. Wami nec ddareɣ, uȓa ḏ kenniw aḏ teddarem. Ḏi nhar nni aḏ tessnem belli nec aqayi ḏi Baba, kenniw ḏayi, nec ḏaywem. Wenni ɣar ǧant ȓuṣiyaṯ inu ixeddem zzaysent, ataf itḥibba-ayi. Wenni ḏayi itḥibban, ataf aṯ iḥibb uȓa ḏ Baba. Aṯ ḥibbeɣ uȓa ḏ nec, aḏas d smeḍhareɣ ixef inu." Inna-as Yahuḏa (maci Yahuḏa Isxaryuṭi): "A Siḏi, mayemmi ɣa d ṯseḍhareḏ ixef nnec i neccin, ddunect lla?" Inna-as Ƹisa: "Wenni ḏayi itḥibban, ataf aḏ ixḏem zeg wawaȓ inu. Aṯ iḥibb Baba, a nraḥ ɣares nec ḏ Baba, ɣares iy ɣa nezḏeɣ. Wenni war ḏayi itḥibbin, ataf war ixeddem ca zeg wawaȓ inu. Awaȓen-a iy tesȓam war ǧin ca inu lla, n Baba iy ḏayi d issekken. Ṯimesȓayin-a nniɣ-awem-ṯent u nec ƹaḏ aqayi akiḏwem. Lmuƹawin nni netta ḏ Arruḥ iqeddsen, aṯiḏ issekk Baba ƹlaḥsab isem inu aḏawem iseȓmeḏ kuȓci akenniw isfekkar marra min ḏawem nniɣ. Tijjeɣ-awem ȓehna, ticceɣ-awem ȓehna inu. War ḏawem ṯ ticceɣ ca am ṯ ticc ddunect. Itxeṣṣa uȓawen nwem war txeyyiqen war teggwḏen ca. Ṯesȓam qa nniɣ-awem: Nec aḏ uyureɣ, aḏ d ƹeqbeɣ ɣarwem. Meȓa ṯḥibbim-ayi, ataf kenniw aḏ tfarḥem belli aḏ raḥeɣ ɣar Baba minzi Baba ḏ ameqqran xafi. Nec nniɣ-awem-t ȓexxu qbeȓ ma aḏ iwqeƹ, bac xmi ɣa iwqeƹ kenniw aḏ tamnem. War kiḏwem ssiwiȓeɣ ca nec ƹaḏ aṭṭas minzi Lmufsid nni ameqqran n ddunect-a itas-d. War ɣares bu ṯzemmar xafi. Lla, nec teggeɣ zi min ḏayi iweṣṣa Baba ḥima ddunect-a aḏ tessen qa nec tḥibbiɣ Baba. Kkareṯ ssanita, yallah a nraḥem." "Nec ḏ ṯzayarṯ uḍiȓ ḏ ṣṣaḥ. Baba ḏ bab n ṯzayarṯ uḍiȓ. Kuȓ akeccuḍ iy d iffɣen zzayi war itirew ca izekkunen n uḍiȓ aṯ iqess Baba. U kuȓ akeccuḍ ig itarwen izekkunen n uḍiȓ aṯ izbar ḥima aḏ d yarni izekkunen nneɣni. Kenniw ḏ imenqawiyen ḏeg useȓmeḏ iy ḏawem nniɣ. Qqimeṯ ḏayi, nec aḏ qqimeɣ ḏaywem. Amecnaw akeccuḍ nni war izemmar aḏ yarew izekkunen zeg yixef nnes illa meȓa iqqim ḏi ṯzayarṯ, uȓa ḏ kenniw war ṯzemmarem ca illa meȓa ṯeqqimem ḏayi. Nec ḏ ṯzayarṯ uḍiȓ, kenniw ḏ ikeccuḍen. Wenni itɣiman ḏayi u nec tɣimiɣ ḏayes, ataf netta aḏ yarew izekkunen n uḍiȓ aṭṭas ȓaḥeqqac kenniw bȓa zzayi war ṯzemmarem aḏ teggem walu. Meȓa can yijjen war iqqim ca ḏayi, ataf aḏ imenḍar ɣar barra amecnaw ikeccuḍen yuzɣen, aṯen smunen aṯen ggen ḏi ṯmessi aḏ cemḍen. Meȓa ṯeqqimem ḏayi ṯeggim zeg wawaȓ inu, ataf min ma ṯettarem aɣarwem yiȓi. Aḏ tarwem izekkunen aṭṭas, aḏ tiȓim ḏ imeḥḍaren inu. S manaya itwasemɣar Baba. Nec tḥibbiɣ-kenniw amecnaw mamc ḏayi itḥibba Baba. Iȓiṯ ḏi ȓemḥibbeṯ inu. Meȓa ṯxeddmem zi ȓuṣiyaṯ inu, ataf aḏ tiȓim ḏi ȓemḥibbeṯ inu amecnaw mamc ggiɣ nec zi ȓuṣiyaṯ n Baba aqayi ḏi ȓemḥibbeṯ nnes. Nniɣ-awem manaya ḥima aḏ tiȓi ḏaywem ȓefraḥeṯ inu, ḥima aḏ tiȓi ȓefraḥeṯ nwem ṯƹemmar. Ȓuṣiyeṯ inu ḏ ṯanita: <Ḥibbeṯ ayawya mammec kenniw tḥibbiɣ nec.> War ḏinni bu ȓemḥibbeṯ ktar zi ṯenni n bnaḏem aḏ iṣeddeq ṯuḏarṯ nnes ƹlaḥsab imeddukaȓ nnes. Meȓa teggem ȓuṣiyaṯ inu, ataf kenniw ḏ imeddukaȓ inu. War iqqim ƹaḏ aḏawem semmiɣ ixeddamen minzi axeddam war issin ca min itegg uweqqaf nnes. Kenniw aḏawem semmiɣ imeddukaȓ inu minzi nniɣ-awem marra min sȓiɣ zi Baba. Maci ḏ kenniw iy ḏayi ixḍaren; Lla, ḏ nec iy kenniw ixḍaren. Kellfeɣ-kenniw ḥima aḏ traḥem aḏ tarwem izekkunen, ḥima izekkunen nwem aḏ qqimen i ȓebda. Ammu, aḏawem yuc Baba marra min ḏas ɣa ṯettarem ƹlaḥsab isem inu. Ḏ ṯa ḏ ȓuṣiyeṯ inu, iƹni aḏ tḥibbem ayawya. Meȓa ddunect tƹiffa-kenniw, fekkareṯ qa nec ṯƹiff-ayi qbeȓ i kenniw. Maƹlik kenniw zi ddunect-a, iȓi kenniw ṯƹizzem x ddunect-a. Walakin kenniw war ṯeǧim ca zi ddunect. Nec ixḍareɣ-kenniw zi ddunect-a, s manayenni tƹiffa-kenniw ddunect. Fekkareṯ ḏeg wawaȓ iy ḏawem nniɣ iƹni axeddam war iǧi ca ḏ ameqqran zeg uweqqaf nnes. Meȓa ƹeddben-ayi, ataf akenniw ƹeddben. Meȓa sȓin i wawaȓ inu, ataf aḏ sȓen ƹaweḏ i wawaȓ nwem. Niṯni teggen-awem manaya marra x ssabab n yisem inu minzi war ssinen ca wenni iy ḏayi d issekken. Maƹlik war d usiɣ ssiwȓeɣ akiḏsen, ataf war ɣarsen bu ȓmuƹṣiyeṯ. Walakin ȓexxu war ɣarsen bu lƹuder x ȓmuƹṣiyeṯ nsen. Wenni iy ḏayi itƹiffan, ataf itƹiffa uȓa ḏ Baba ƹaweḏ. Maƹlik war xḏimeɣ akiḏsen lmuƹjizaṯ war ṯent ixḏim uȓa ḏ ijjen illa nec, ataf war ɣarsen bu ȓmuƹṣiyeṯ. Walakin ȓexxu niṯni ẓrin lmuƹjizaṯ inu ƹiffen-ayi nec uȓa ḏ Baba. Manaya iwqeƹ ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ ig yurin ḏi ccariƹa nsen wami inna <Qa ƹiffen-ayi bȓa ssabab.> Aḏ d yas Lmuƹawin iƹni Arruḥ n lḥaqiqa. Aḏawem ṯiḏ ssekkeɣ nec zi Baba u netta iffeɣ-d zi Baba. Xmi d ɣa yas, axafi icheḏ. Aḏ tcehḏem uȓa ḏ kenniw ƹaweḏ minzi aqa kenniw akiḏi zeg umezwaru." "Nniɣ-awem manaya ḥima war ṯsemḥem ca ḏi lʼiman nwem. Akenniw ṭerden zi ṯemziḏawin. Ƹaḏ aḏ d tas ȓweqṯ aḏas itɣir i wenni iy kenniw ɣa inɣen belli itegg lʼajar i Arebbi. Niṯni teggen manaya minzi war ssinen ca Baba, war ḏayi ssinen uȓa ḏ nec. Qa nniɣ-awem ṯimesȓayin-a ȓexxu bac meȓmi d ɣa ṯas ȓweqṯ, aḏ tƹaqȓem belli nniɣ-awem-ṯent nec. Ḏeg umezwaru war ḏawem nniɣ ca ṯimesȓayin-a minzi nec aqayi akiḏwem. Ȓexxu nec aḏ raḥeɣ ɣar wenni iy ḏayi d issekken, walakin kenniw uȓa ḏ ijjen zzaywem war ḏayi isseqsi mani ɣa raḥeɣ. Wami ḏawem nniɣ manaya, uȓawen nwem ḏaysen ȓeḥȓiq aṭṭas. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Ḥsen i kenniw aḏ raḥeɣ. Meȓa war ruḥeɣ ca, ataf war ɣarwem d itis ca Lmuƹawin nni. Walakin meȓa ruḥeɣ, ataf aḏawem ṯiḏ ssekkeɣ. Xmi d ɣa yas, aḏ d isbeyyen i yiwḏan n ddunect ɣalṭen x ȓmuƹṣiyeṯ ḏ min iṣeȓḥan ḏ lḥisab. Ɣalṭen x ȓmuƹṣiyeṯ nsen minzi niṯni war zzayi timnen ca. Ɣalṭen x min iṣeȓḥan minzi ggureɣ ɣar Baba, war ḏayi ṯẓerrem ca zi ssa aȓ ṯsawent. U ɣalṭen x lḥisab minzi Lmufsid nni ameqqran n ddunect-a itwaḥkem. Ɣari aṭṭas n ṯmesȓayin aḏawem ṯent iniɣ, walakin ȓexxu qesḥent xawem. Xmi d ɣa yas Arruḥ n lḥaqiqa, ataf aḏawem d isbeyyen lḥaqiqa ṯekmaȓ. Aqa netta war issiwiȓ ca zeg yixef nnes, issawaȓ illa zi min ḏas ɣa yini Arebbi. Aḏawem ixebbar ḏi ṯmesȓayin iy d ɣa yasen. Netta iy ḏayi ɣa isemɣaren minzi ikessi zi min ɣari, aḏawem ixebbar zzayes. Marra min ɣares ɣar Baba, ɣari uȓa ḏ nec. S manaya nniɣ-awem belli netta ikessi zi min ɣari, aḏawem ixebbar zzayes." Inna-asen Ƹisa: "Cwit n ȓweqṯ war ḏayi ṯẓerrem ca, cwit n ȓweqṯ ƹaḏ aḏayi ṯeẓrem." Nnan ȓebƹaḍ n imeḥḍaren nnes jarasen: "Min ixes aḏ yini s wawaȓ-a? Iqqar-aneɣ cwit n ȓweqṯ war ḏayi ṯẓerrem ca, cwit n ȓweqṯ ƹaḏ aḏayi ṯeẓrem. Ƹaweḏ iqqar, ȓaḥeqqac nec aḏ raḥeɣ ɣar Baba." Qqaren: "Min ixes aḏ yini ȓmaƹna n <cwit n ȓweqṯ>? War nefhim ca min iqqar." Issen Ƹisa qa rezzun aṯ sseqsan, uca inna-asen: "Mayemmi tseqsam ayawya x wawaȓ iy ḏawem nniɣ: <Cwit n ȓweqṯ war ḏayi ṯẓerrem ca, cwit n ȓweqṯ ƹaḏ aḏayi ṯeẓrem>? Aqa tesȓam ȓḥaqq: Kenniw aḏ trum aḏ tḥeznem, walakin ddunect-a aḏ tfareḥ. Kenniw aḏaywem yiȓi ȓeḥȓiq, walakin ȓeḥȓiq nwem aḏ iḏweȓ ḏ ȓefraḥeṯ. Ṯamɣarṯ xmi tarew, itiȓi ḏayes ȓeḥȓiq ȓaḥeqqac ȓweqṯ nnes ṯuweḍ-d. Walakin xmi ɣa ṯarew aseymi, war tfekkir ca ƹaḏ ḏi ȓeḥȓiq nni s ȓefraḥeṯ nnes minzi ṯurew-d ijjen n useymi ɣar ddunect-a. Uȓa ḏ kenniw ḏaywem ȓeḥȓiq ȓexxu, walakin akenniw ẓreɣ ƹaweḏ. Ȓexddenni aḏ tfarḥem s wuȓawen nwem, war ḏawem itekkes ȓefraḥeṯ nwem ḥadd. Nhar nni iy d ɣa yasen kenniw war ḏayi tseqsim x walu. Aqa tesȓam ȓḥaqq: Baba aḏawem yuc marra min ḏas ɣa ṯettarem ƹlaḥsab isem inu. Ḥetta aȓ ȓexxu war ṯettarem walu ƹlaḥsab isem inu. Ttareṯ aḏ tafem, ataf ȓefraḥeṯ nwem aḏ tiȓi ṯekmaȓ. Ssiwȓeɣ-awem manaya s ȓemƹani. Aḏ d tas ijjen n ȓweqṯ war kiḏwem ssiwiȓeɣ ca s ȓemƹani. Aḏawem xebbareɣ x Baba s wawaȓen nican bȓa ȓemƹani. Nhar nni kenniw aḏ tettarem i Baba ƹlaḥsab isem inu. Qqareɣ-awem belli maci ḏ nec iy ɣa ittaren ḏeg umcan nwem. Minzi Baba s yixef nnes itḥibba-kenniw wami ḏayi ṯḥibbem ṯumnem belli nec ffɣeɣ-d zi Arebbi. Ffɣeɣ-d zi Baba wḍeɣ-d ɣar ddunect-a. Aḏ uyureɣ zi ddunect-a aḏ ƹeqbeɣ ƹaweḏ ɣar Baba." Nnan-as imeḥḍaren nnes: "Ȓexxu cek ṯessawaȓeḏ nican, war iǧi ca s ȓemƹani. Ȓexxu neccin netwaȓa belli ṯessneḏ kuȓci war ṯeḥḏijeḏ wi c ɣa isseqsan. S manaya numen belli ṯusiḏ-d zi Arebbi." Indeq-d Ƹisa inna-asen: "Ȓexxu iy ṯumnem niɣ? Aḏ d tas ijjen n ȓweqṯ aqa ȓexxu ṯusa-d, aḏ temzeǧaƹem kenniw kuȓ ijjen zzaywem aḏ irewwaḥ. Aḏayi ṯsemḥem aḏ iȓiɣ waḥḏi, walakin war tiȓiɣ ca waḥḏi minzi Baba aqaṯ akiḏi. Qqareɣ-awem manaya ḥima aḏ teysim zzayi ȓehna. Ḏi ddunect-a ṯanita axawem ṯekk ḏayes tamara, walakin cejjƹeṯ ixef nwem aqa nec rebḥeɣ ddunect-a." Wami issiweȓ Ƹisa x manaya, iysi ṯiṭṭawin nnes ɣar ujenna inna: "A Baba, ṯuweḍ-d ȓweqṯ. Semɣar Mmic ḥima ac isemɣar. Minzi ṯuciḏ-as jjheḏ x kuȓ bnaḏem ḥima aḏ yuc ṯuḏarṯ n ȓebda i marra yinni iy ḏas ṯuciḏ. Ṯuḏarṯ n ȓebda ḏ ṯa iƹni ac ssnen belli cek ḏ Arebbi nican waḥḏec, aḏ ssnen ƹaweḏ Ƹisa Lmasiḥ iƹni wenni iy ṯessekkeḏ. Nec semɣareɣ-c ḏa ḏi ṯmurṯ, kemmȓeɣ ȓxeḏmeṯ iy ḏayi ṯuciḏ. Semɣar-ayi ȓexxu akiḏec a Baba s lƹaḍama nni tuɣa ɣari wami ǧiɣ akiḏec qbeȓ ma aḏ tiȓi ddunect. Sbeyyneɣ-d isem nnec i imeḥḍaren-a iy ḏayi ṯuciḏ zi ddunect-a. Cek ṯeǧiḏ ḏ bab nsen qbeȓ, ṯuciḏ-ayi-ṯen qa ṭaƹen i wawaȓ nnec. Ȓexxu ssnen belli marra min ḏayi ṯuciḏ yusa-d zi ɣarek. Minzi nec ssiwḍeɣ-asen awaȓ iy ḏayi ṯuciḏ, niṯni qebȓen-ṯ. Ssnen ḏ ṣṣaḥ belli nec zi ɣarek iy d usiɣ, umnen ƹaweḏ belli ḏ cek iy ḏayi d issekken. Tettareɣ ƹlaḥsab i niṯni. War tettareɣ ca ƹlaḥsab i ddunect-a; Lla, tettareɣ ƹlaḥsab i yinni iy ḏayi ṯuciḏ minzi niṯni nnec. Kuȓci min ɣari, ɣarek. U kuȓci min ɣarek, ɣari. Nec twasemɣareɣ zzaysen. War tɣimiɣ ca nec ḏi ddunect, aḏ qqimen niṯni ḏayes u nec ggureɣ-d ɣarec. A Baba Amqeddes, ḥḍa-ṯen s yisem nnec iy ḏayi ṯuciḏ ḥima aḏ iȓin ḏ ijjen am neccin. Wami kiḏsen ǧiɣ, ḥefḍeɣ xasen s yisem nnec iy ḏayi ṯuciḏ. Ḥḍiɣ-ṯen, uȓa ḏ ijjen ma iweddar ɣir wenni tuɣa iweddaren ḥima aḏ ikemmeȓ min iqqar Lkitab. Ȓexxu ggureɣ-d ɣarek. Ssawaȓeɣ awaȓen-a u nec ƹaḏ aqayi ḏi ddunect ḥima aɣarsen ṯiȓi ȓefraḥeṯ inu ṯekmaȓ. Ssiwḍeɣ-asen awaȓ nnec i imeḥḍaren inu, niṯni ƹiffen-ṯen yiwḏan minzi war ǧin ca zi ddunect-a amecnaw nec war ǧiɣ ca zi ddunect. Nec war ḏac tettareɣ ca aṯen ṯsufɣeḏ zi ddunect-a; Lla, tettareɣ-ac aṯen teḥḍiḏ zi ccarr. Niṯni war ǧin ca zi ddunect, amecnaw nec war ǧiɣ ca zi ddunect. Ṣeffa-ṯen s lḥaqiqa, awaȓ nnec netta iy iǧan ḏ lḥaqiqa. Mammec ḏayi ṯessekkeḏ cek ɣar ddunect, uȓa ḏ nec ssekkeɣ-ṯen ɣar ddunect. Nec ṣeffiɣ ixef inu x ssabab nsen ḥima aḏ twaṣeffan uȓa ḏ niṯni ƹaweḏ s lḥaqiqa. War tettareɣ ca ƹlaḥsab i niṯni waha, tettareɣ ƹlaḥsab i yinni iy ɣa iqebȓen awaȓ nsen ḥima aḏ amnen zzayi. Ḥima aḏ iȓin marra ḏ ijjen a Baba, am cek aqac ḏayi nec aqayi ḏayek. Ḥima aḏ iȓin niṯni ƹaweḏ ḏ ijjen ḏayneɣ. Ḥima aḏ amnen yiwḏan qa ḏ cek iy ḏayi d issekken. Nec uciɣ-asen lƹaḍama iy ḏayi ṯuciḏ ḥima aḏ iȓin ḏ ijjen am neccin ḏ ijjen. Cek aqac ḏayi nec aqayi ḏaysen, ḥima aḏ munen aḏ iȓin ḏ ijjen. Ḥima aḏ ssnen yiwḏan qa cek ṯessekkeḏ-ayi-d ɣar imeḥḍaren-a, tḥibbiḏ-ṯen amecnaw mammec ḏayi tḥibbiḏ nec. A Baba, yina ḏayi ṯuciḏ xseɣ aḏ iȓin akiḏi mani ma ǧiɣ nec ḥima aḏ ẓren lƹaḍama inu iy ḏayi ṯuciḏ minzi cek ṯḥibbeḏ-ayi qbeȓ ma aḏ tiȓi ddunect. A Baba iǧan nican, ddunect war c ṯessin ca walakin nec qa ssneɣ-c. Yina akiḏi ssnen qa ṯessekkeḏ-ayi-d cek. Nec sbeyyneɣ-asen-d isem nnec u ƹaḏ aṯ sbeyyneɣ ḥima aḏaysen ṯiȓi ȓemḥibbeṯ nni iy zi ḏayi tḥibbiḏ, aḏaysen iȓiɣ nec s yixef inu." Menbaƹd i ṯẓaǧiṯ nni, iffeɣ Ƹisa ak imeḥḍaren nnes ẓwan iɣzar n Qidrun. Ḏinni ijjen n jarda, uḏfen ḏayes netta ḏ imeḥḍaren nnes. Tuɣa Yahuḏa wenni iy ṯ ɣa izzenzen issen amcan nni minzi Ƹisa tuɣa itmeȓqa ḏinni aṭṭas ak imeḥḍaren nnes. Ṣafi, yusa-d Yahuḏa ɣar jarda nni yuwi-d akiḏes ȓƹaskar, twassekken-d akiḏes ƹaweḏ can n iƹessasen zeg ifarrisiyen u zi arruyas n ȓfuqaha. Usin-d s ȓefnaraṯ ḏ iṣfeḍawen ḏ ȓesnaḥ. Issen Ƹisa marra min ḏas ɣa iweqƹen, iffeɣ-d ɣarsen inna-asen: "Minxef ṯrezzum?" Nnan-as: "X Ƹisa zi Naṣira." Inna-asen: "Aqa ḏ nec." Ibedd akiḏsen Yahuḏa wenni iy ṯ izzenzen. Wami ḏasen inna qa ḏ nec, ḏewȓen ɣar ḏeffar wḍan ɣar ṯmurṯ. Inna-asen ƹaweḏ: "Minxef ṯrezzum?" Nnan-as: "X Ƹisa zi Naṣira." Inna-asen Ƹisa: "Qa nniɣ-awem-ṯ ḏ nec. Meȓa ṯrezzum xafi jjem yina aḏ uyuren." S wawaȓ-a ikemmeȓ min inna Ƹisa zi qbeȓ iƹni <War ḏayi iweddar ḥadd zeg yinni iy ḏayi ṯuciḏ.> Simƹan Buṭrus tuɣa ɣares ssif, ijbeḏ-iṯ-iḏ yuwṯa zzayes ismeɣ n arrayes n ȓfuqaha iqess-as amezzuɣ afusi. Ismeɣ nni qqaren-as Maȓxus. Inna-as Ƹisa i Buṭrus: "Arr ssif nnec ɣar umcan nnes. Ȓkas-a n ȓaƹḏab iy ḏayi yuca Baba, ma war sesseɣ ca zzayes?" Ȓƹaskar ḏ arrayes nsen ḏ iƹessasen n israʼiliyen ṭṭfen Ƹisa carfen-ṯ. Ḏ amezwaru nedhen-ṯ ɣar yijjen qqaren-as Ḥannin minzi netta ḏ babas n ṯemɣarṯ n Qiyafa. Qiyafa tuɣaṯ ḏ arrayes n ȓfuqaha ḏeg useggwas nni. Netta tuɣa inṣeḥ israʼiliyen inna-asen qa ḥsen aḏ immeṯ ijjen n uryaz x ccaƹb. Simƹan Buṭrus ḏ ijjen n umeḥḍar nneɣni ḏfaren Ƹisa. Ameḥḍar nni maƹruf ɣar arrayes n ȓfuqaha, yuḏef ak Ƹisa ɣar ȓemraḥ n ṯeddarṯ n arrayes nni. Buṭrus ibedd itraja barra ɣar ṯewwarṯ. Iffeɣ-d umeḥḍar nni ig iǧan maƹruf ɣar arrayes n ȓfuqaha, issiweȓ ak ṯƹessast nni itiȓin ḏi ṯewwarṯ issiḏef-d Buṭrus. Ṯaƹessast nni iḥeṭṭan ḏi ṯewwarṯ ṯenna-as i Buṭrus: "Ma war ṯeǧiḏ cek zeg imeḥḍaren n bnaḏem-a?" Inna-as: "Nec, lla!" Ixeddamen ḏ iƹessasen bedden ḏinni, ggin ṯimessi s ȓefḥam zɣaren ɣares minzi ṯesmeḍ. Ibedd uȓa ḏ Buṭrus akiḏsen ḥima aḏ izɣar. Ibḏa arrayes n ȓfuqaha itseqsa Ƹisa x imeḥḍaren nnes ḏ min iseȓmaḏ. Inna-as Ƹisa: "Tbeccareɣ zzaṯ i yiwḏan, seȓmaḏeɣ-ṯen ȓebda ḏi ṯemziḏawin uȓa ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant mani tmunen israʼiliyen marra. War ssiwiȓeɣ walu s ṯnufra. Nec, mayemmi ḏayi tseqsiḏ? Sseqsa yinni ḏayi isȓin min ḏasen nniɣ. Niṯni ssnen min nniɣ." Inna-as Ƹisa manaya ȓexddenni ijjen zeg iƹessasen ibedden ḏinni yuca-as ijjen n useqqiȓ i Ƹisa inna-as: "Ma s wawaȓ-a iy zi ɣa ṯarreḏ x arrayes n ȓfuqaha?" Inna-as Ƹisa: "Meȓa xḍiɣ ḏeg wawaȓ, in-ayi minḏi xḍiɣ. Meȓa ssiwȓeɣ nican, mayemmi ḏayi ṯuwṯiḏ?" Ssenni issekk-iṯ Ḥannin ḏ ameḥbus ɣar Qiyafa arrayes n ȓfuqaha. Buṭrus ibedd ḏinni izɣar ɣar ṯmessi. Nnan-as: "Ma war ṯeǧiḏ uȓa ḏ cek zeg imeḥḍaren nnes?" Netta inkar inna-asen: "Nec, lla!" Ȓexddenni ijjen zeg ixeddamen n arrayes n ȓfuqaha, netta iteƹna-d i wenni umi iqess Buṭrus amejjun, iruḥ inna-as i Buṭrus: "Ma war ṯeǧiḏ ḏ cek iy ẓriɣ akiḏes ḏi jarda nni?" Buṭrus inkar ƹaweḏ, ȓexddenni idden uyaziḍ. Uwin Ƹisa zi ṯeddarṯ n Qiyafa ɣar ȓeqṣar n lḥakem, tuɣa zic. Israʼiliyen war uḏifen ca ɣar ȓeqṣar ḥima war sḥerrimen ca ȓƹiḏ x yixef nsen. Iffeɣ-d ɣarsen lḥakem ḏ arumani qqaren-as Bilaṭus, inna-asen: "Man ttuhmeṯ iy ɣarwem x bnaḏem-a?" Nnan-as: "Maƹlik war iǧi ḏ lmujrim, ataf war ḏac ṯiḏ ntiwi ca ḏa." Inna-asen Bilaṭus: "Iwa awim-ṯ kenniw, axas ṯḥekmem s ccariƹa nwem." Nnan-as israʼiliyen: "War ḏaneɣ ṯsemmḥem ca kenniw a nneɣ uȓa ḏ ijjen." Iwqeƹ manaya ḥima aḏ ikemmeȓ wawaȓ iy inna Ƹisa x ȓmewṯ iy ɣa immeṯ. Ssenni yuḏef-d ƹaweḏ Bilaṭus ɣar ȓeqṣar, iȓaɣa x Ƹisa inna-as: "Ma ḏ cek ḏ azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Inna-as Ƹisa: "Manaya, ma ṯeqqareḏ-t zi ɣarek niɣ nnan-ac-ṯ xafi inneɣni?" Inna-as Bilaṭus: "Ma nec ḏ aʼisraʼili? Lʼumma nnec ḏ arruyas n ȓfuqaha iy c d yuwin ɣari, min ṯeggiḏ?" Inna-as Ƹisa: "Ȓmulk inu maci zi ddunect-a. Maƹlik ȓmulk inu zi ddunect-a, ataf imeḥḍaren inu ḥarben ḥima war weṭṭiɣ ca ḏeg ifassen n israʼiliyen; Lla, ȓmulk inu war iǧi ca ssanita." Inna-as Bilaṭus: "Zaƹma, cek ḏ azeǧiḏ?" Inna-as Ƹisa: "Ṯenniḏ cek nec ḏ azeǧiḏ. Nec xeȓqeɣ-d usiɣ-d ɣar ddunect-a ḥima aḏ cehḏeɣ i lḥaqiqa. Marra wenni iǧan zi lḥaqiqa aḏ iḏfar awaȓ inu." Inna-as Bilaṭus: "Iwa min ṯeƹna lḥaqiqa-ya?" Wami inna ammu, iffeɣ ƹaweḏ ɣar israʼiliyen inna-asen: "War ḏayes ufiɣ bu ttuhmeṯ. Walakin ṯnumem ḍeǧqeɣ-awem-d i yijjen n umeḥbus ḏi Ȓƹiḏ Ameqqran. Ȓexxu, ma ṯexsem aḏawem d ḍeȓqeɣ i uzeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil?" Ƹeyyḍen s jjheḏ nnan: "War d ḍeǧeq ca i wanita, ḍȓeq-aneɣ-d i Barabas!" Tuɣa Barabas ḏ aqeṭṭaƹ ibriḏen. Yuwi Bilaṭus Ƹisa ḥima aṯ uwṯen ȓƹaskar s usɣun. Muḏen-as ijjen n ttaj n isennanen ggin-as-ṯ x uzeǧif nnes. Ggin xas aseȓham ḏ azeggwaɣ. Tqerraben ɣares ccaṯen-ṯ s iseqqiȓen, qqaren-as ssalam ay azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil. Iffeɣ-d ƹaweḏ Bilaṭus inna-asen: "Xzareṯ, aḏawem ṯiḏ sufɣeɣ ḥima aḏ tessnem belli nec war ḏayes ufiɣ bu can ttuhmeṯ." Ssenni iffeɣ Ƹisa ɣar barra s ttaj nni n isennanen ḏ useȓham nni azeggwaɣ. Inna-asen Bilaṭus: "Haqa bnaḏem nni." Wami ṯ ẓrin arruyas n ȓfuqaha ḏ iƹessasen, tƹeyyaḍen s jjheḏ qqaren-as: "Ṣelleb-iṯ! Ṣelleb-iṯ!" Inna-asen Bilaṭus: "Ysim-ṯ kenniw ṣellbem-ṯ, nec war ḏayes ufiɣ bu can ttuhmeṯ." Arrin xas israʼiliyen nnan-as: "Ɣarneɣ ijjen n ȓqanun. Ƹlaḥsab ȓqanun nni itxeṣṣa aḏ immeṯ minzi netta itarra ixef nnes ḏ Mmis n Arebbi." Wami isȓa Bilaṭus awaȓ-a iggweḏ ktar. Yuḏef ƹaweḏ ɣar ȓeqṣar nnes inna-as i Ƹisa: "Manis cek?" Ƹisa war xas yarri ca. Inna-as Bilaṭus: "Ma war kiḏi ṯessiwiȓeḏ ca? Ma war ṯessineḏ belli ɣari jjheḏ aḏac ḍeȓqeɣ niɣ ac ṣellbeɣ?" Indeq-d Ƹisa inna-as: "War ɣarek bu jjheḏ xafi illa meȓa immuc-ac zi Arebbi. Ƹlaḥsab manaya, wenni iy ḏayi d yuwin ɣarec, ɣares ddnub ktar zzayek." Ssenni irezzu Bilaṭus aḏas iḍȓeq. Walakin israʼiliyen tƹeyyaḍen s jjheḏ qqaren: "Meȓa ṯḍeȓqeḏ i uryaz-a ataf war ṯeǧiḏ ca ḏ ameddukeȓ n Qayṣar. Marra wenni itarran ixef nnes ḏ azeǧiḏ netta ḍed i Qayṣar." Wami isȓa Bilaṭus awaȓ-a isufeɣ Ƹisa, iqqim Bilaṭus x ȓkursi n ȓeḥkam ḏeg yijjen n umcan qqaren-as <Ssaḥa n Uzru.> S wawaȓ n israʼiliyen qqaren-as <Gabbaṭa.> Nhar nni ḏ jjemƹa ɣar jwayeh n ṯenƹac, sewjaḏen i Ȓƹiḏ Ameqqran. Inna-asen Bilaṭus i israʼiliyen: "Haqawem azeǧiḏ nwem." Walakin tƹeyyaḍen s jjheḏ qqaren: "Ysi-ṯ ysi-ṯ, ṣelleb-iṯ!" Inna-asen Bilaṭus: "Ma aḏ ṣellbeɣ azeǧiḏ nwem?" Arrin xas arruyas n ȓfuqaha nnan-as: "War ɣarneɣ bu uzeǧiḏ illa Qayṣar!" Ssenni isellem-asen-ṯ ḥima aṯ ṣellben x ṣṣalib, ysin Ƹisa. Iffeɣ Ƹisa yarbu ṣṣalib s yixef nnes iruḥ ɣar yijjen n umcan qqaren-as <Amcan n Jumjuma.> S wawaȓ n israʼiliyen qqaren-as <Gulguṭa.> Mani ṯ ṣellben, ṣellben akiḏes ṯnayen nneɣni, ssa ḏ ssa, Ƹisa ḏi ȓwesṭ. Yura Bilaṭus ḏeg ijjen n ṯeȓwiḥet, iggi-t ɣar uzeǧif n Ƹisa x ṣṣalib ṯura ḏayes: <Ƹisa zi Naṣira, azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil.> Ṯaȓwiḥet nni ɣrin-t aṭṭas n israʼiliyen minzi amcan mani iy ṣellben Ƹisa yuḏes ṯandint. Ṯaȓwiḥet nni tuɣa ṯura s Lƹibriya ḏ Latiniya ḏ Ṯyunaniṯ. Nnan-as arruyas n ȓfuqaha n israʼiliyen i Bilaṭus: "War tari ca, <Azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil.> Ari: <Aryaz-a inna nec ḏ Azeǧiḏ n Ayṯ-Israʼil.>" Inna-asen Bilaṭus: "Nec min uriɣ, qa uriɣ-ṯ." Wami ȓƹaskar ṣellben Ƹisa, ysin arruḍ nnes bḍan-ṯ x arbeƹa n ṯseqqar kuȓ aƹeskri iysi ṯasɣarṯ nnes. Ysin ƹaweḏ čammir, čammir nni iṣneƹ-iṯ uḏerraz. Nnan i wayawya, War ṯ netcarrig ca, axas negg lqurƹa bac a nessen wi ṯ ɣa iysin. Ammu ikemmeȓ wawaȓ n Lkitab: <Bḍan arruḍ inu jarasen, ggin lqurƹa x ȓeɣḍa inu.> U ḏ manaya iy ggin ȓƹaskar. Zzaṯ i ṣṣalib n Ƹisa ṯbedd yemmas ḏ xačes ḏ Maryam ṯamɣarṯ n Krifas ḏ Maryam ṯamagdaliṯ. Wami iẓra Ƹisa yemmas ibedd akiḏes umeḥḍar nni iy xas iƹizzen aṭṭas, inna-as: "A yemma, aqaṯ ḏin mmim!" Inna-as ƹaweḏ i umeḥḍar nni: "Aqat ḏin yemmac!" Ssenni yuwi-t umeḥḍar nni ɣar ṯeddarṯ nnes. Menbaƹd i manaya issen Ƹisa belli kuȓci ikemmeȓ, inna: "Aqayi ffuḏeɣ." S wawaȓ nni iffeɣ min d yusin ḏi Lkitab. Ḏinni ijjen n uɣerraf iccur s waman uḍiȓ ḏ isemmamen. Sɣeḍṣen spunxa ḏeg waman uḍiȓ nni, ggin-t x ukeccuḍ ucin-as-t ɣar uqemmum nnes. Wami iqqas Ƹisa aman nni, inna: "Itwakemmeȓ!" Isaḏar azeǧif nnes, isellem buḥbeȓ nnes. Iwqeƹ manayenni iḍennaṭ n Ȓƹiḏ Ameqqran. X manaya israʼiliyen ttaren-as i Bilaṭus aḏasen rzen iḍaren i yinni itwaṣellben aḏ d sehwan ddat nsen zi ṣṣalib. Ggin-asen amenni ḥima war tɣimi ddat nsen x ṣṣalib ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada minzi nhar n ssebṯ nni ḏ ameqqran aṭṭas. Usin-d ȓƹaskar rzin iḍaren i umezwaru ḏ wis ṯnayen iy kiḏes itwaṣellben. Wami ruḥen ɣar Ƹisa, war ḏas rzin bu iḍaren minzi ufin-ṯ immuṯ. Walakin ijjen zi ȓƹaskar nni icukk-iṯ ɣar uɣezḏis nnes s yijjen n ukeccuḍ ḏayes ṯicceṭ n wuzzeȓ, uzzȓen-d zzayes ḏeɣya iḏammen ḏ waman aṭṭas. Wenni iẓrin manayenni icheḏ xas, u min icheḏ nican iy iǧa. Issen belli min iqqar ḏ lḥaqiqa u icehheḏ bac azzayes ṯamnem uȓa ḏ kenniw. Iwqeƹ manaya ḥima aḏ ikemmeȓ min d yusin ḏi Lkitab: <War zzayes itrezzi uȓa ḏ ijjen n yiɣes.> Ṯusa-d ḏeg yijjen n lʼaya nneɣni: <Aḏ xzaren ɣar wenni itwacukken.> Menbaƹd i manaya, ijjen qqaren-as Yusef zi ṯendint n Arimatya iruḥ ittar-as i Bilaṭus aḏ iysi ddat n Ƹisa. Netta Yusef ḏ ameḥḍar n Ƹisa walakin war d isbeyyen ca ixef nnes iggweḏ zeg israʼiliyen. Wami iqbeȓ Bilaṭus, iruḥ Yusef iysi ddat n Ƹisa. Yusa-d uȓa ḏ Nikudim, aryaz nni tuɣa ig iggin zziyara ijjen n ṯwaȓa s ǧiȓeṯ ɣar Ƹisa. Ȓexxu yuwi-d akiḏes ca n texliṭa ḏayes arbeƹa u ṯȓaṯin kilu n murr ḏ ukeccuḍ n lƹud teggen-t israʼiliyen i yinni immuṯen. Ssenni ysin ddat n Ƹisa keffnen-t s ȓecfen ḏ lƹiṭar nni, mammec teggen israʼiliyen i yinni immuṯen. Ḏeg umcan nni mani ṣellben Ƹisa ḏinni ijjen n jarda. Ḏi jarda nni ḏayes ijjen n unḍeȓ ḏ jḏiḏ igga am yifri, war ḏayes inḍiȓ ḥadd. Nhar nni tuɣa ḏ jjemƹa, israʼiliyen sewjaḏen i nhar n ssebṯ n lƹibada. X manayenni neḍȓen Ƹisa ḏeg yifri nni n unḍeȓ minzi yuḏes. Ḏi nhar amezwaru n ssimana, ṯusa-d Maryam ṯamagdaliṯ ɣar yifri n unḍeȓ n Ƹisa zic. Tuɣa ƹaḏ ṯaǧest, ṯufa azru itwakkes x yifri n unḍeȓ. Ṯuzzeȓ-d ṯusa-d ɣar Simƹan Buṭrus ḏ umeḥḍar nneɣni wenni iƹizzen x Ƹisa aṭṭas, ṯenna-asen qa ysin Ƹisa zeg yifri n unḍeȓ, war nessin mani ṯ ggin. Isijj x yifri yufa ȓecfen imars ḏinni walakin war yuḏif ca. Iḏeffar-iṯ-iḏ Simƹan Buṭrus ixḍeȓ, yuḏef ḏeg yifri n unḍeȓ. Itwaȓa ȓecfen nni yufa ȓqabb iy zi tuɣa iɣeṭṭa uzeǧif n Ƹisa war iǧi ca ag ȓecfen, iḍfes waḥḏes. Ȓexddenni yuḏef umeḥḍar nni izwaren ɣar yifri n unḍeȓ, iẓra manayenni yumen. Walakin niṯni ƹaḏ war fhimen ca zi Lkitab belli labud aḏ ikkar Ƹisa zi ȓmewṯ. Ssenni rewwḥen imeḥḍaren. Maryam ṯbedd ɣar ṯewwarṯ n yifri n unḍeȓ ṯeqqim ṯetru. Wami ṯetru ṯsijj x yifri n unḍeȓ ṯufa ṯnayen n lmalaʼikaṯ s warruḍ ḏ acemȓaȓ icten ṯeqqim ɣar uzeǧif icten ṯeqqim ɣar iḍaren mani tuɣa ṯeǧa ddat n Ƹisa. Nnant-as: "A ṯamɣarṯ min cem yuɣin ṯetruḏ?" Ṯenna-asent: "Ysin Siḏi, war ssineɣ mani ṯ sersen." Ṯenna manayenni ṯexzar ɣar ḏeffar ṯufa ḏinni Ƹisa, walakin nettaṯ war ṯessin ca netta ḏ Ƹisa. Inna-as Ƹisa i Maryam: "A ṯamɣarṯ min cem yuɣin ṯetruḏ, mixef ṯrezzuḏ?" Maryam tɣir-as ḏ bab n jarda nni, ṯenna-as: "A Siḏi meȓa ḏ cek iy ṯ iysin, in-ayi mani ṯ ṯserseḏ ḥima aṯ ysiɣ." Inna-as Ƹisa: "A Maryam!" Ȓexddenni ṯeƹqeȓ-iṯ ṯenna-as s wawaȓ n israʼiliyen: "A Rabuni!" (Zaƹma <A Lmuƹallim.>) Inna-as Ƹisa: "War ḏayi teṭṭef ca, qa nec ƹaḏ war gaƹƹḏeɣ ca ɣar Baba. Ruḥ ɣar ayṯma inu, in-asen qa nec aḏ gaƹƹḏeɣ ɣar Baba ḏ Babaṯwem, ɣar Arebbi inu ḏ Arebbi nwem." Ṯruḥ Maryam ṯamagdaliṯ ṯessiweḍ-asen ȓexbar i imeḥḍaren ṯenna-asen qa ẓriɣ Siḏiṯneɣ issiweȓ-d akiḏi aqa min ḏayi inna... Nhar n ȓḥad munen imeḥḍaren ɣar ṯmeddiṯ, ṯiwwura qqnent ggwḏen zeg israʼiliyen. Yusa-d Ƹisa ibedd ḏi ȓwesṭ inna-asen: "Sȓam xawem." Inna-asen manaya, isbeyyen-asen-d ifassen nnes ḏ uɣezḏis nnes. Farḥen imeḥḍaren wami ẓrin Siḏiṯsen. Inna-asen ƹaweḏ Ƹisa: "Sȓam xawem. Mammec ḏayi d issekk Baba, ammu nec akenniw ssekkeɣ." Wami inna manaya iṣṣuḍ xasen inna-asen: "Qebȓeṯ Arruḥ iqeddsen. Wenni umi ṯsemḥem i ddnub nnes, aḏas twasemḥent. Wenni umi war ṯesmiḥem ca, war ḏas twasmiḥent ca." Walakin ijjen zi ṯenƹac n imeḥḍaren nnes umi qqaren Tuma tȓaɣan-as Acniw, war kisen iǧi ca wami d yusa Ƹisa. Nnan-as imeḥḍaren nni nneɣni qa neẓra Siḏiṯneɣ! Ikkar Tuma inna-asen: "Meȓa war ẓriɣ ca lʼaṯar n imesmiȓen ḏeg ifassen nnes aḏ ggeɣ ḍaḍ inu ḏeg umcan n imesmiȓen nni, aḏ serseɣ fus inu x uɣezḏis nnes, war timneɣ ca." Menbaƹd i ṯmeniyyam, munen imeḥḍaren ƹaweḏ ɣar ḏaxeȓ, ṯiwwura qqnent akiḏsen Tuma. Yusa-d Ƹisa ibedd ḏi ȓwesṭ nsen inna-asen: "Sȓam xawem!" Inna-as i Tuma: "Egg ḍaḍ nnec ḏanita, xzar ifassen inu. Sers fus nnec x uɣezḏis inu. War tcekka ca; Lla, amen." Indeq-d Tuma inna-as: "A Siḏi inu, ay Arebbi inu!" Inna-as Ƹisa: "Aȓ wami ḏayi ṯeẓriḏ, ƹaḏ iy ṯumneḏ? Ssaƹḏ n yinni war ḏayi ẓrin ca, umnen." Igga Ƹisa aṭṭas n lmuƹjizaṯ nneɣni zzaṯ i imeḥḍaren nnes, niṯenti war urint ca ḏi Lkitab-a. Ṯimesȓayin-a urint ḥima aḏ tamnem belli Ƹisa netta ḏ Lmasiḥ Mmis n Arebbi bac meȓa ṯumnem aɣarwem ṯiȓi ṯuḏarṯ ḏeg yisem nnes. Menbaƹd i manaya imeḍhar-d Ƹisa ƹaweḏ i imeḥḍaren nnes x cceṭṭ n ȓebḥar n Ṭabarya. Ammu iy iwqeƹ. Munen ḏinni ȓebƹaḍ n imeḥḍaren nnes: Simƹan Buṭrus ḏ Tuma wenni umi qqaren <Acniw>, ḏ Naṯnahil netta zeg ubilaj n Qana ḏi ṯmurṯ n Ljalil, ḏ ṯarwa n Zabadi, ḏ ṯnayen nneɣni. Ikkar Simƹan Buṭrus inna-asen nec aḏ raḥeɣ aḏ ymareɣ. Nnan-as akic nraḥ uȓa ḏ neccin. Ffɣen, nyin ḏi ṯɣarrabut. Ḏi ǧiȓeṯ nni war ymaren walu. Wami iṣbaḥ ȓḥaȓ, ufin Ƹisa ibedd x cceṭṭ n ȓebḥar walakin imeḥḍaren war ṯ ƹqiȓen ca. Inna-asen: "Ay iḥenjiren, ma ṯeymarem can iseȓman?" Nnan-as: "Lla, walu." Inna-asen Ƹisa: "Seyybeṯ ṯracca x ufusi n ṯɣarrabut aḏ tafem iseȓman." Wami t seyyben war zemmaren atid jebḏen ȓaḥeqqac ṯƹemmar s iseȓman aṭṭas. Ameḥḍar nni iƹizzen x Ƹisa aṭṭas inna-as i Buṭrus qa win ḏ Siḏiṯneɣ. Wami isȓa Simƹan Buṭrus qa win ḏ Ƹisa, ikkar yareḍ čammir nnes ȓaḥeqqac tuɣa ikkes-iṯ, ȓexddenni inḍew ḏi ȓebḥar bac aḏ iraḥ ɣar Ƹisa. Walakin imeḥḍaren nni nneɣni iy kiḏes iǧan ḏfaren-ṯ-iḏ s ṯɣarrabut, jebbḏen-d ṯracca nni ṯeccur s iseȓman. War ggwijen ca x ȓbarr ɣir can miyyat mitru waha. Wami d uwḍen ɣar ȓbarr, ufin ṯimessi n ȓefḥam xas iseȓman ḏ uɣrum. Inna-asen Ƹisa: "Awim-d cwayt n iseȓman iy d ṯeymarem ȓexxu." Inya Simƹan Buṭrus ijbeḏ-d ṯracca nni ɣar ȓbarr, ḏayes miyya u ṯȓaṯa u xemsin n iseȓman ḏ imeqqranen. Qaƹ manaya, war ṯeqqares ca ṯracca nni. Inna-asen Ƹisa: "Araḥem-d aḏ teccem." War izƹim uȓa ḏ ijjen zeg imeḥḍaren aṯ isseqsa, min ṯeƹniḏ cek? Ȓaḥeqqac ssnen qa ḏ Siḏiṯsen. Iruḥ Ƹisa iysi-d aɣrum nni ḏ iseȓman nni ifreq-iṯen xasen. Ṯanita ḏ wis ṯeȓt marraṯ iy ḏi itmeḍhar-d Ƹisa i imeḥḍaren nnes zeg wami iy d ikkar zi ȓmewṯ. Wami reyyqen, inna-as Ƹisa i Simƹan Buṭrus: "A Simƹan a mmis n Yuḥanna, ma tḥibbiḏ-ayi ktar zi yina?" Inna-as Simƹan Buṭrus: "Wah a Siḏi, cek ṯessneḏ qa nec texseɣ-c." Inna-as Ƹisa: "Secc izmaren inu." Inna-as Ƹisa wis marrṯayen: "A Simƹan a mmis n Yuḥanna, ma tḥibbiḏ-ayi?" Yenna-as Simƹan: "Wah a Siḏi, cek ṯessneḏ qa nec texseɣ-c." Inna-as Ƹisa: "Arwes iḥuȓiyen inu." Inna-as Ƹisa wis ṯeȓt marraṯ: "A Simƹan a mmis n Yuḥanna, ma texseḏ-ayi?" Iqqes-as ȓḥaȓ i Buṭrus ȓaḥeqqac inna-as-ṯ wis ṯeȓt marraṯ, cek ma texseḏ-ayi? Inna-as: "A Siḏi, cek ṯessneḏ kuȓci. Ṯessneḏ qa nec texseɣ-c." Inna-as Ƹisa: "Secc iḥuȓiyen inu. Aqa tesȓiḏ ȓḥaqq: Ḏi ṯemẓi nnec tḥezzameḏ ixef nnec traḥeḏ mani ma ṯexseḏ. Walakin xmi ɣa ṯewsareḏ, aḏ tḍeȓqeḏ ifassen nnec ataf ḥadd nneɣni ac iḥezzem ac yawi mani war texseḏ ca." Inna manayenni Ƹisa ḥima aḏ isbeyyen mamc ɣa immeṯ Buṭrus ḥima aḏ tmeḍhar lƹaḍama n Arebbi. Wami iy ḏas inna manayenni, inna-as: "Ḏfar-ayi-d." Ineqȓeb Buṭrus yufa iḏeffar-iṯen-d umeḥḍar nni iƹizzen x Ƹisa aṭṭas, iƹni wenni tuɣa iqqimen ɣar uɣezḏis n Ƹisa ḏeg umensi nni inna-as: A Siḏi, min iƹna wenni c ɣa izzenzen? Wami ṯ iẓra Buṭrus inna-as i Ƹisa: "A Siḏi, y win min ḏas ɣa iweqƹen?" Inna-as Ƹisa i Buṭrus: "Nec meȓa xseɣ win aḏ iddar aȓ ɣa d ḏewȓeɣ, war ḏac iruḥ bu ȓḥaȓ. Cek ḏfar-ayi-d!" Ssenni iffeɣ ȓexbar ɣar wawmaṯen qqaren: <Ameḥḍar-a war itmetti ca.> Walakin ḏ ṣṣaḥ Ƹisa war yinni ca belli ameḥḍar-a war itmetti ca. Min inna? Inna-t ammu: <Nec meȓa xseɣ win aḏ iddar aȓ ɣa d ḏewȓeɣ, war ḏac iruḥ bu ȓḥaȓ.> Ameḥḍar-a, min iƹna? Ḏ netta ig icehhḏen x ṯmesȓayin-a ṯumma yuri-ṯent. Neccin nessen qa chaḏeṯ nnes n ṣṣaḥ. Aṭṭas n ṯmesȓayin nneɣni iy igga Ƹisa. Maƹlik ṯura kuȓ icten zzaysent ict-ict, ḥessbeɣ belli ataf ddunect-a marra war ṯzemmar aḏ teysi lkutub nni iy ɣa yarin. Wami iƹḏu ȓaƹḏab n ȓmewṯ nnes, itmeḍhar-asen-d x yijjen n arbeƹin yum isefham-iṯen mebȓa ccekk netta aqa iddar. Itas-d ɣarsen issawaȓ akiḏsen x ȓmulk n Arebbi. Wami tuɣa akiḏsen itett, iweṣṣa-aṯen inna-asen: "War teffɣem ca zi ṯendint n Lquds. Rajam aȓ d ɣa yas min iwƹeḏ Baba iy xef ḏawem tuɣa ssiwȓeɣ. Iƹni Yaḥya iṭehhar i yiwḏan s waman, kenniw war ḏawem iqqim ca aḏ twaṭehharem s Arruḥ iqeddsen." Wami munen arrusul ak Ƹisa nnan-as: "A Siḏi, ma ḏeg wussan-a iy d ɣa ṯarreḏ ȓeḥkam ɣar Ayṯ-Israʼil?" Inna-asen Ƹisa: "War ḏawem itwasmeḥ ca aḏ tessnem lʼawqat niɣ ḏ ttawarix tuɣa igga Baba s ssulṭa nnes. Walakin axmi xawem d ɣa ihwa Arruḥ iqeddsen, aɣarwem yiȓi jjheḏ. Axafi ṯcehḏem ḏi ṯendint n Lquds ḏ marra ṯimura n Yahuḏiya ḏ Samarya aȓ ṭṭarf uneggaru n ddunect-a." Ɣir ikemmeȓ Ƹisa awaȓ nnes, itwarfeƹ ɣar ujenna. Qqimen txezzaren ḏayes uca iweddar-asen ḏeg useynu. Qqimen txezzaren mliḥ wami yuȓi ɣar ujenna, ƹlaɣafla ufin akiḏsen ṯnayen n iṯarrasen bedden, ɣarsen arruḍ ḏ acemȓaȓ. Nnan-asen: "Ay iryazen n ṯmurṯ n Ljalil, mayemmi ƹaḏ ṯbeddem ḏanita txezzarem ḏeg ujenna? Qa Ƹisa-ya wanita iy ḏawem itwarfƹen ɣar ujenna, mammec ṯ ṯeẓrim igaƹƹeḏ ɣar ujenna amenni iy d ɣa iḏweȓ." Ssenni ḏewȓen-d arrusul zeg Uḏrar n Zzitun ɣar ṯendint n Lquds ig iggwjen s yijjen n kilumit. Wami uwḍen, gaƹƹḏen ɣar ṯɣurfat mani tiȓin: Buṭrus ḏ Yuḥanna ḏ Yaƹqub ḏ Andrus, ḏ Filippas ḏ Tuma ḏ Bartulumay ḏ Matta, ḏ Yaƹqub mmis n Ḥalfa ḏ Simƹan Lmunaḍil, ḏ Yahuḏa mmis n Yaƹqub. Yina kuȓ nhar tmunen marra s yijjen n lfikra tẓaǧan, akiḏsen can n ṯemɣarin ḏ Maryam yemmas n Ƹisa ḏ ayṯmas. Ḏeg wussan nni ikkar Buṭrus ibedd ḏi ȓwesṭ n ȓmuminin (ḏinni can miyya u ƹicrin iḏsen) inna-asen: "Ay ayṯma, tuɣa itxeṣṣa aḏ ikemmeȓ wawaȓ n Arruḥ iqeddsen iy d yusin x yiȓes n nnabi Dawed ḏeg yijjen n zman wami issiweȓ x Yahuḏa iƹni wenni izenzen Ƹisa isbeyyen-asen abriḏ yuwi yinni iy ṯ iṭṭfen. Yahuḏa-ya tuɣa itwaḥsab zzayneɣ, yuḏef akiḏneɣ ḏi ȓxeḏmeṯ n Arebbi. S tmenyaṯ nnes ig iṭṭef n lḥaram, iruḥ isɣa zzaysent ijjen n ṯmurṯ. Ḏinni iy iwḍa s jjheḏ x wuḏem nnes, idduqqez-as uƹeddis menḍaren-as-d marra waḏan nnes. Arrin-as-d ȓexbar marra ayṯbab n Lquds. X manayenni semman-as i ṯmurṯ nni s wawaȓ nsen <Ḥaqel Damma> iƹni <Iyar n iḏammen.> Iqqar Lkitab n Zzabur: Arebbi aḏ ixȓa ṯaddarṯ n wenni war ḏayes izeddeɣ ḥadd. Iqqar ƹaweḏ: Ȓxeḏmeṯ nnes at iṭṭef ijjen nneɣni. Iḏen, itxeṣṣa a nexḍar ijjen n uryaz zeg yinni tuɣa iǧan akiḏneɣ marra ȓweqṯ nni wami Siḏiṯneɣ Ƹisa itaḏef iteffeɣ xaneɣ. Iƹni zeg wami iy ṯ iṭehhar Yaḥya s waman aȓ wami iy itwarfeƹ xaneɣ ɣar ujenna. Aryaz-a itxeṣṣa akiḏneɣ icheḏ qa Ƹisa ikkar-d zi ȓmewṯ." Kkaren qeddmen ṯnayen n yiwḏan: ijjen qqaren-as Matyas ijjen qqaren-as Yusef. Yusef nni ƹaweḏ qqaren-as Barsaba niɣ Yustus. Ttaren-as i Arebbi nnan-as: "A Siḏi Arebbi qa cek ṯessneḏ min iǧan ḏeg wuȓawen n yiwḏan marra. Seḍhar-aneɣ-d wenni iy ṯixḍareḏ zi ṯnayen-a. Akiḏneɣ yiȓi ḏi ȓxeḏmeṯ-a, aḏ iḏweȓ ḏ arrasul ḏeg umcan n Yahuḏa wenni ig isemḥen ḏi ȓxeḏmeṯ-a iruḥ ɣar umcan nnes aƹeffan." Uca ggin lqurƹa, lqurƹa nni ṯusa-d ḏi Matyas, arnin-ṯ-iḏ ɣar ḥiṭac nni n arrusul. Wami d yuweḍ Ȓƹiḏ n nhar wis xemsin, munen marra ȓmuminin ḏeg yijjen n umcan. Ƹlaɣafla ihwa-d ijjen n ȓḥess zeg ujenna am arriḥ iy itṣuḍen s jjheḏ, yuḏef ḏi mkuȓ jjiheṯ n ṯeddarṯ mani qqimen. Ẓrin iȓesawen am iṣfeḍawen n ṯmessi iruḥ kuȓ yiȓes waḥḏes imars ij ij x kuȓ ijjen zzaysen. Ccuren s Arruḥ iqeddsen marra iḏsen, bḏan ssawaȓen s lluɣaṯ war iǧin bu nsen amecnaw mammec ḏasen yuca Arruḥ aḏ ssiwȓen. Ḏinni can iryazen zi Ayṯ-Israʼil teggwḏen Arebbi tzuran ɣar Lquds, niṯni zi marra ṯimura n ddunect-a. Iryazen nni wami sȓan i ȓḥess nni usin-d munen ḏinni qqimen tƹejjben, mkuȓ ijjen itsȓa i lluɣa nnes. Ḏehhcen tƹejjben nnan jarasen: "Marra iwḏan-a iy ssawaȓen lʼaṣel nsen zi ṯmurṯ n Ljalil niɣ lla? Mammec mkuȓ ijjen zzayneɣ itsȓa i lluɣa n ṯmurṯ nnes? Iƹni ṯamurṯ n Bardaya ḏ Madya ḏ Ƹilam, ḏ imezḏaɣ n Misibuṭamya ḏ Yahuḏiya ḏ Kapdukya, ḏ Punṭus ḏ Asya, ḏ Frijya ḏ Pamfilya, ḏ Miṣra ḏ jwayeh n Lqurina ḏi Libya, ḏ yinni itzuran zi ṯendint n Ruma. Ḏ Ayṯ-Israʼil ḏ yinni iseȓmen ḏi ddin n Ayṯ-Israʼil, ḏ Ayṯ-Krit ḏ waƹraben. Neccin marra netsȓa-yasen ssawaȓen s lluɣaṯ nneɣ x ṯmesȓayin ṯimeqqranin n Arebbi." Ḏehcen ccekken, bḏan ssawaȓen jarasen nnan: "Min ixes aḏ yini manaya?" Ȓebƹaḍ ḍeḥcen xasen nnan qa swin aṭṭas n waman uḍiȓ. Buṭrus aqaṯ ak ḥiṭac nni n arrusul, ikkar issiweȓ s jjheḏ inna-asen: "Ay iryazen n Ayṯ-Israʼil ḏ marra imezḏaɣ n Lquds, itxeṣṣa aḏ tessnem aḏ tṣennṭem mliḥ i wawaȓen inu. Iwḏan-a war swin ca war ɣellan ca s ccreb amecnaw mammec ṯḥessbem minzi ṯsaƹƹat-a ƹaḏ ḏ tesƹa n ṣbaḥ waha! Lla, issiweȓ nnabi Waʼil x manaya ḏeg yijjen n zman wami inna: Arebbi inna: Ḏeg wussan ineggura aḏ farɣeɣ Arruḥ inu x marra iwḏan. Ṯarwa nwem ḏ yissiṯwem aḏ ssiwȓen s min ƹeȓmen zi Arebbi. Iḥenjiren nwem aḏ ẓren lwaḥi, iwessura nwem aḏ arjan ṯirja. Ḏeg wussan nni aḏ farɣeɣ Arruḥ inu x lƹibad inu iryazen ḏ ṯemɣarin, aḏ ssiwȓen s min ƹeȓmen zi Arebbi. Aḏ ggeɣ ȓaƹjayeb ḏeg ujenna ḏ lƹalamaṯ ḏi ṯmurṯ, aḏ iȓin iḏammen ḏ ṯmessi ḏ waṭṭas n ddexxan. Ṯfuct aḏ teḏweȓ ḏ ṯaǧest, ṯaziri aḏ teḏweȓ ḏ iḏammen qbeȓ iy d ɣa yas Nhar nni ameqqran lƹaḍim n Siḏi Arebbi. Ssenni marra wenni iy ɣa iȓaɣan s yisem n Siḏi Arebbi ataf aḏ injem. Ay iryazen n Ayṯ-Israʼil, ṣennṭeṯ i min ḏawem ɣa iniɣ. Ƹisa-ya zi Naṣira min iƹna netta? Netta ḏ ijjen n uryaz itwaḍhar-d zi Arebbi i kenniw s lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ ḏ lƹalamaṯ ig igga Arebbi x ufus n Ƹisa jarawem mammec ṯessnem. Y kenniw min ḏas ṯeggim? Wami itwasellem ƹlaḥsab mammec ixes Arebbi ḏ mammec tuɣa issen netta, kenniw tṣellbem-ṯ ṯenɣim-ṯ s ifassen n lkuffar. Walakin Arebbi netta isekkar-iṯ-iḏ iḍȓeq-as zi ȓeḥriq nni n ȓmewṯ xmi tarew, aqa ȓmewṯ war ḏas ṯzemmar. Liʼanna issiweȓ xas nnabi Dawed ḏeg yijjen n zman wami inna: Qa twaȓiɣ Siḏi Arebbi zzaṯi i ȓebda, aqaṯ x ufusi inu bac war terjijiɣ. X manaya ifarreḥ wuȓ inu, izehhu yiȓes inu. Ddat inu aḏ tƹic ḏi lʼamal. War ṯsemmḥeḏ ca ḏi ȓaƹmar inu ḏi Lʼaxira, war tejjiḏ ca Lƹaḍim nnec aḏ ikiccew. Ṯseḍhareḏ-ayi-d ibriḏen n ṯuḏarṯ, aḏayi ṯesfarḥeḏ s waṭṭas xmi ɣa ẓreɣ aɣembub nnec. Ay ayṯma, aḏawem iniɣ ṣarraḥa: Dawed zi ssalaf ṣṣaliḥin, netta immuṯ itwanḍeȓ. Anḍeȓ nnes aqaṯ akiḏneɣ aȓ nhara. Azeǧiḏ Dawed tuɣa ḏ nnabi iƹni issen belli iwƹeḏ-iṯ Arebbi inna-as aqa aḏ sɣimeɣ ijjen zi ddurriṯ nnec x lƹarc nnec. Dawed iƹȓem zi Arebbi min ɣa iweqƹen, issiweȓ x lqiyama n Lmasiḥ belli war ḏayes isemmeḥ ca ḏi Lʼaxira, war tkicciw ca ddat nnes. Ƹisa-ya wanita isekkar-iṯ-iḏ Arebbi zi ȓmewṯ, aqa neccin marra ncehheḏ x manaya. Wami itwarfeƹ ɣar ufusi n Arebbi, iysi zi Babas Arruḥ iqeddsen iy zi ṯ iwƹeḏ, isfareɣ-d Ƹisa manaya iy twaȓam ȓexxu ḏ manaya iy ṯesȓam. Qa Dawed war itwarfeƹ ca ɣar ujenna, netta s yixef nnes iy innan: Siḏi Arebbi inna-as i Siḏi: Qqim-d x ufusi inu, aȓ d ɣa ggeɣ ȓƹaḏyan nnec swadday iḍaren nnec. Iwa kenniw itxeṣṣa aḏ tessnem marra Ayṯ-Israʼil mebȓa ccekk, qa Ƹisa-ya wanita iy ṯṣellbem iggi-ṯ Arebbi ḏ Siḏiṯneɣ ḏ Lmasiḥ." Iwḏan nni wami sȓin i wawaȓ-a, uȓawen nsen cemḍen. Kkaren nnan-as i Buṭrus ḏ arrusul nneɣni: "Ay ayṯma, min ɣa negg?" Inna-asen Buṭrus: "Tubeṯ, twaṭehhareṯ s waman kuȓ ijjen zzaywem ƹlaḥsab isem n Ƹisa Lmasiḥ ḥima aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nwem, ataf aḏawem immuc Arruḥ iqeddsen ḏ lhadiya. Liʼanna yuca-awem ȓƹaheḏ i kenniw ḏ ṯarwa nwem ḏ marra yinni iggwjen, iƹni i marra yinni iy xef d ɣa iȓaɣa Siḏi Arebbi." Iƹȓem-asen Buṭrus aṭṭas iweṣṣa-aṯen inna-asen: "Snejmeṯ ixef nwem zeg yiwḏan n ȓqewṯ-a ḏi ǧan ixarwiḍen." Ssenni yinni iqebȓen awaȓ nnes ruḥen twaṭehharen s waman. Nhar nni marnin can ṯeȓtaȓaf iḏsen ɣar ȓmuminin. Ȓmuminin ȓebda tesȓan i ttaƹlim n arrusul, tmunen ag wayawya am wawmaṯen, tetten aɣrum ag wayawya, tẓaǧan. Arrusul teggen aṭṭas n lmuƹajizaṯ ḏ lburhanaṯ, yiwḏan tƹejjben zzaysen marra. Tmunen marra ȓmuminin carrcen marra ag wayawya. Znuzan agȓa nsen ḏ ȓeḥwayej nsen, ferrqen x mkuȓ ijjen min iḥḏaj. Tmunen marra iḏsen mkuȓ nhar ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil. Tetten aɣrum marra ḏi ṯuḏrin nsen, tetten mecca s ȓefraḥeṯ ḏ ȓxaḍar nsen. Ḥemmḏen Arebbi, reṭṭan xasen yiwḏan marra. Kuȓ nhar yarenni-yasen Siḏi Arebbi ḏi lƹadad n yinni inejjmen. Ijjen n nhar ɣar ṯȓaṯa uƹecci ḏi ȓweqṯ n ṯẓaǧiṯ, Buṭrus ḏ Yuḥanna gaƹƹḏen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil. Ufin ḏinni ijjen n uryaz ḏ anecruf ixȓeq-d amenni. Tawin-ṯ-iḏ yiwḏan ɣar ṯewwarṯ n ṯemziḏa umi qqaren <Ṯawwarṯ ṯaṣebḥant>, srusan-ṯ ḏinni mkuȓ nhar aḏ ittar ɣar yinni itaḏfen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant. Wami iẓra unecruf nni Buṭrus ḏ Yuḥanna taḏfen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant, ibḏa itettar-asen ṣṣaḏaqa. Buṭrus ḏ Yuḥanna xezzaren ḏayes mliḥ, inna-as Buṭrus: "Xzar-d ɣarneɣ!" Ixzar ɣarsen, itɣiȓ-as aḏas ucen can ȓḥajeṯ. Indeq-d Buṭrus inna-as: "Nec war ɣari nnuqarṯ niɣ ḏ ddheb. Walakin zi min ɣari nec aḏac ṯ uceɣ. Inna-as: Ƹlaḥsab isem n Ƹisa Lmasiḥ zi Naṣira, kkar uyur!" Yuca-as fus iṭṭef-iṯ zeg ufus nnes afusi isgaƹƹeḏ-iṯ, ȓexddenni ṯicƹebin nnes ḏ iḍaren nnes genfan. Inexḍef ibedd x iḍaren nnes ibḏa iggur. Yuḏef akiḏsen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant iggur ineṭṭew iḥemmeḏ Arebbi. Wami ṯ ẓrin marra iwḏan iggur iḥemmeḏ Arebbi, ƹeqȓen-ṯ nnan ḏ wanita tuɣa itɣiman itettar zzaṯ i Ṯemziḏa ṯameqqrant ɣar ṯewwarṯ umi qqaren <Ṯawwarṯ ṯaṣebḥant.> Qqimen tƹejjben aṭṭas, ḏehhcen zi min ḏas iweqƹen. Aryaz nni igenfan iṭṭef ḏi Buṭrus ḏ Yuḥanna. Marra iwḏan nni qqimen ḏehhcen, ruḥen ɣarsen tazzȓen ɣar umcan umi qqaren <Asqif n Suliman.> Wami ṯen iẓra Buṭrus inna-asen: "Ay iryazen n Ayṯ-Israʼil, mayemmi ṯetƹejjbem x manaya? Mayemmi ḏayneɣ txezzarem ammu? Ma tfekkarem s jjheḏ nneɣ niɣ s ṭṭaƹa nneɣ iy zi narra aryaz-a iggur? Lla, ḏ Arebbi n ȓejḏuḏ nneɣ iƹni Arebbi n Brahim ḏ Arebbi n Isḥaq ḏ Arebbi n Yaƹqub. Liʼanna ḏ netta iy d isbeyynen lƹaḍama nnes ḏeg uxeddam nnes Ƹisa. Walakin ḏ kenniw iy ṯ isellmen i lḥukkam ṯenkarem-ṯ zzaṯ i Bilaṭus wami tuɣa irezzu aḏas iḍȓeq. Wenni iǧan ƹaḍim ḏ ṣṣaliḥ ṯenkarem-ṯ, wenni iǧan ḏ ameḥbus ḏ lmujrim ṯettarem xas i Bilaṭus aḏawem d itwaḍȓeq. Ṯenɣim wenni iǧan ḏ lʼaṣel n ṯuḏarṯ, walakin Arebbi isekkar-iṯ-iḏ zi ȓmewṯ, neccin necheḏ xas. Ḏeg yisem n Ƹisa iƹni ḏ lʼiman s yisem nnes, aqa aryaz-a iy twaȓam iy ṯessnem iḏweȓ ijheḏ. S lʼiman nnes ḏi Ƹisa iy zi igenfa qaƹ mammec twaȓam marra kenniw. Ȓexxu ssneɣ ay ayṯma belli ṯeggim manayenni i Ƹisa s ȓeqfaȓeṯ nwem kenniw ḏ arruyas nwem. Ammu ikemmeȓ wawaȓ nnes iy inna Arebbi i marra lʼanbiya zi qbeȓ, iƹni itxeṣṣa Lmasiḥ nnes aḏ itwaƹeddeb. Itxeṣṣa netta aḏ iqqim ḏeg ujenna aȓ ȓweqṯ iy ḏi ɣa itwaƹḏeȓ kuȓci ƹlaḥsab awaȓen n lʼanbiya ṣṣaliḥin iy ḏasen inna Arebbi ḏeg yijjen n zman. Aqa inna Musa: Aḏawem d yuc Siḏi Arebbi nwem ijjen n nnabi zeg ayṯmaṯwem am nec. Itxeṣṣa aḏ tṣennṭem i marra min ḏawem ɣa yini. Qa marra wenni war ḏas itṣenniṭen ca ɣar nnabi nni aḏ itwakkes zi ȓqum aḏ inehḏem. Aqa nnabi Ṣamwil ḏ marra lʼanbiya iy ṯiḏ iḏfaren xebbaren x wussan-a yina iy ḏi neǧa. Kenniw ḏ ddurriṯ n lʼanbiya. Kenniw ḏ ṯarwa n ȓƹaheḏ nni ig igga Arebbi ak ȓejḏuḏ nwem. Inna-as Arebbi i Brahim: Zi ddurriṯ nnec iy zi ɣa barkeɣ marra ȓegnus n ṯmurṯ-a. Wami ḏawem d yuca Arebbi axeddam nnes Ƹisa, ḏ amezwaru issekk-awem-ṯ-iḏ i kenniw bac akenniw ibarek, iƹni aḏ isbeƹƹeḏ mkuȓ ijjen zzaywem x ccarr nnes." Usin-d ȓḥizeb n iṣadduqiyen ḏ ȓfuqaha ḏ umeqqran n iƹessasen n ṯemziḏa ṯameqqrant n Ayṯ-Israʼil, ufin Buṭrus ḏ Yuḥanna ssawaȓen ak yiwḏan. War ḏasen iƹjib bu ȓḥaȓ qaƹ wami ufin Buṭrus ḏ Yuḥanna seȓmaḏen tḥeddaṯen i yiwḏan x Ƹisa qqaren belli iwḏan aḏ d kkaren zi ȓmewṯ. Kkaren ṭṭfen Buṭrus ḏ Yuḥanna siḏfen-ṯen ḏi ȓeḥbes jjin-ṯen ḏinni aȓ ṯiwecca minzi iƹḏu ȓḥaȓ. Aṭṭas n yiwḏan iy isȓin i wawaȓ nsen umnen. Iryazen nni iy yumnen ȓexxu uwḍen ɣar yijjen xemsaȓaf iḏsen. Ṯiwecca nnes munen ḏi Lquds imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ arruyas nsen ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa. Tuɣa ḏinni Ḥanin ig iǧan ḏ arrayes n ȓfuqaha ḏ Qiyafa ḏ Yuḥanna ḏ Iskandar ḏ yinni iǧan zi ȓeḥbab n arrayes n ȓfuqaha. Uwin-d Buṭrus ḏ Yuḥanna sbedden-ṯen ḏi ȓwesṭ nsen nnan-asen: "Man jjheḏ niɣ ḏ yisem iy zi teggem manaya?" Buṭrus iccur-d s Arruḥ iqeddsen ȓexddenni inna-asen: "A lḥukkam ay imeqqranen n ccaƹb! Ma teggem-aneɣ lʼistijwab nhara ƹlaḥsab ijjen n ȓxir iy negga ḏeg unecruf-a ƹlaḥsab mammec igenfa? Iwa itxeṣṣa aḏ tessnem kenniw ḏ marra Ayṯ-Israʼil belli aryaz-a iy ḏa ibedden zzaṯwem igenfa s yisem n Ƹisa Lmasiḥ zi Naṣira. Kenniw ṯṣellbem-ṯ, walakin Arebbi isekkar-iṯ-iḏ zi ȓmewṯ. Ƹisa-ya netta ḏ azru nni iy ṯƹiffem kenniw ibennayen. Ȓexxu iḏweȓ ḏ azru aṣebḥan aqaṯ ḏi ṯɣemmarṯ n dsas. War izemmar ḥadd aḏ injem bȓa zzayes netta. Liʼanna war ḏinni uȓa ḏ ijjen n yisem nneɣni jar i iryazen ḏi ddunect-a azzayes netwasenjem illa netta." Xzaren lḥukkam nni ḏi zƹameṯ n Buṭrus ḏ Yuḥanna ufin-ṯen war ɣrin ca niṯni ḏ iwḏan ƹadi. Qqimen tƹejjben, ƹeqȓen-ṯen tuɣaṯen ak Ƹisa. Ƹaweḏ twaȓan aryaz nni igenfa ibedd ḏinni akiḏsen, war ufin min ɣa inin. Lḥukkam nni umaren Buṭrus ḏ Yuḥanna aḏ ffɣen barra aḏ jjen Jmaƹeṯ nni n lḥukkam aḏ mcawaren waḥeḏsen. Nnan: "Min ɣa negg i ṯnayen-a n iryazen? War nzemmar ca a nenkar lmuƹjiza-ya iy ggin aqa ṯmeḍhar-asen-d i marra imezḏaɣ n Lquds. Walakin labud aḏasen neƹȓem bac ssa aȓ tsawent war ssiwiȓen ɣar ḥadd ƹlaḥsab isem n Ƹisa bac war itentacar ca useȓmeḏ-a ḏi ccaƹb." Siḏfen-ṯen-d, umaren-ṯen nnan-asen war ssawaȓeṯ war seȓmaḏeṯ ḥadd ƹlaḥsab isem n Ƹisa. Indeq-d Buṭrus ḏ Yuḥanna nnan-asen: "Ḥekmeṯ kenniw, ma mliḥ zzaṯ i Arebbi a nṭaƹ i wawaȓ nnes niɣ i wawaȓ nwem? War nzemmar ca a nejj x min neẓra niɣ x min nesȓa." Arnin siggwḏen-ṯen, ȓexddenni ḍeȓqen-asen. War ufin mammec ḏasen ɣa ggen aṯen ƹaqben minzi marra iwḏan ḥemmḏen Arebbi x min iweqƹen. Aryaz-a igenfan s lmuƹjiza nni ɣares ktar zi arbeƹin iseggwusa. Ɣir ḍeȓqen-asen-d i Buṭrus ḏ Yuḥanna, ruḥen ɣar imeddukaȓ nsen ƹawḏen-asen marra min ḏasen nnan arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Wami sȓin i manaya, ttaren i Arebbi ḏi ṯẓaǧiṯ marra iḏsen nnan-as: "Ya Mawlana ḏ cek ixeȓqen ajenna ḏ ṯmurṯ ḏ ȓebḥar ḏ marra min ḏaysen. Ḏ cek iy innan s Arruḥ iqeddsen s yiȓes n jeddiṯneɣ Dawed ȓƹabḏ nnec wami inna: Mayemmi ȓegnus ɣeḍben aṭṭas? Mayemmi iwḏan tciṭinen ḏi ȓxawi? Sewjaḏen izeǧiḏen n ṯmurṯ ixef nsen, munen arruyas ak wayawya, bac aḏ ƹarrḍen i Siḏi Arebbi ḏ Lmasiḥ nnes. Li'anna ḏ ṣṣaḥ azeǧiḏ Hirudus ḏ lḥakem Bunṭyus Bilaṭus munen ak Ayṯ-Israʼil ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil ḏi ṯendint-a. Tafqen ḍed i uxeddam nnec iqeddsen Ƹisa iy ṯixḍareḏ. Ggin qaƹ min tuɣa ṯzemmmeḏ aḏ iwqeƹ s ufus ḏ ȓxaḍar nnec. A Siḏi, ȓexxu xzar mammec ḏaneɣ theddaḏen, uc-aneɣ i neccin lƹibad nnec a nessiweȓ s wawaȓ nnec s zƹameṯ. Sarreḥ fus nnec bac aḏ tesgenfiḏ aḏ tesbeyyneḏ lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ ƹlaḥsab isem n Ƹisa axeddam nnec iqeddsen." Wami kemmȓen ṯẓaǧiṯ nni inhezz umcan nni mani munen, ccuren niṯni marra s Arruḥ iqeddsen ssawaȓen s wawaȓ n Arebbi s yijjen n zƹameṯ. Jmaƹeṯ nni n ȓmuminin ɣarsen uȓ nsen ḏ ȓaƹqeȓ nsen kif-kif. Uȓa ḏ ijjen zzaysen war iḥesseb min ɣares nnes waḥḏes, carrcen marra ṯimesȓayin jarasen. Cehhḏen arrusul s yijjen n jjheḏ ḏ ameqqran x lqiyama iy igga Siḏiṯneɣ Ƹisa wami ikkar zi ȓmewṯ. Arebbi igga xasen marra ijjen n lbaraka ṯemɣar. War iǧi uȓa ḏ ijjen zzaysen ma iḥḏaj. Li'anna yinni iy ɣar iǧa ṯimura ḏ ṯuḏrin traḥen znuzan-ṯent tawin-d tmenyaṯ nni, srusan-ṯent ɣar iḍaren n arrusul tferraqen-ṯent ƹlaḥsab mkuȓ ijjen min iḥḏaj. Ḏinni ijjen qqaren-as Yusef, ƹaweḏ semman-ṯ arrusul s Barnaba iƹni <wenni itcejjaƹen.> Netta zi ccurfa n Ayṯ-Lawi ḏ mmis n ṯendint n Qubruṣ. Ikkar izzenz ijjen n ṯmurṯ iy ɣares, yuwi-d tmenyaṯ nni isers-iṯent ɣar iḍaren n arrusul. Ikkar ijjen n uryaz qqaren-as Anas ṯamɣarṯ nnes qqaren-as Safura, iruḥ izzenz ijjen n ṯmurṯ nnes. Yuwi-d tmenyaṯ, ca isnuffar-iṯent ɣares, ca yuwi-ṯent isers-iṯent ɣar iḍaren n arrusul. Ṯamɣarṯ nnes ṯargeb qaƹ x manayenni. Inna-as Buṭrus: "Ay Anas, mayemmi ṯejjiḏ Cciṭan ac iɣarr yuḏef ḏeg wuȓ nnec ṯesxerrqeḏ x Arruḥ iqeddsen ṯesnuffareḏ can n tmenyaṯ i yixef nnec zi tmenyaṯ n ṯmurṯ nni? Ṯamurṯ nni tuɣa ṯeǧa nnec marra qbeȓ iy t ɣa ṯezzenzeḏ. Wami ṯezzenzeḏ ṯamurṯ nni, tmenyaṯ nni marra ǧant nnec kulci." Inna-as: "Mayemmi ṯenwiḏ ḏeg wuȓ nnec manaya? Qa war iǧi ṯesxerrqeḏ x yiwḏan, qa ṯesxerrqeḏ x Arebbi." Wami isȓa Anas i wawaȓ nni, iwḍa ɣar ṯmurṯ immuṯ ḏinni. Iwḏan marra iy d yarrin ȓexbar-a ggwḏen aṭṭas. Usin-d ccabab keffnen Anas s ȓecfen uwin-ṯ neḍȓen-ṯ. Ƹḏunt can ṯȓaṯa n ṯsaƹƹaṯin ṯusa-d ṯemɣarṯ n Anas war d ṯarri bu ȓexbar x min iweqƹen. Indeq-d Buṭrus inna-as: "In-ayi, ma anictuya waha iy zi ṯezzenzem ṯamurṯ nni?" Ṯenna-as nettaṯ: "Wah, anictuya wah." Inna-as Buṭrus: "Mayemmi ṯtafqem aḏ tzaƹmem aḏ teẓrem Arruḥ n Siḏi Arebbi min ɣa igg?" Inna-as: "Yinni inḍȓen aryaz nnem ḏewȓen-d aqaṯen ɣar ṯewwarṯ, acem ysin uȓa ḏ cem." Ṣafi ṯewḍa ȓexddenni, ṯemmuṯ ḏinni ɣar iḍaren n Buṭrus. Uḏfen ccabab nni ufin-t ṯemmuṯ, ysin-t neḍȓen-t ag uɣezḏis n uryaz nnes. Marra jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏ marra yinni isȓin x manaya ggwḏen aṭṭas. Arrusul teggen aṭṭas n lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ jar yiwḏan, tmunen marra ḏeg Useqqif n Suliman ḏi Ṯemziḏa ṯameqqrant. Zeg yiwḏan nni iy war yuminen ca war izƹim ḥadd akiḏsen yiȓi ak ȓmuminin walakin waxxa amenni teḥtaramen-ṯen aṭṭas. Marnin-d aṭṭas n yiwḏan iy yumnen zi Siḏiṯneɣ, zzaysen ijjen n lƹadad n iryazen uȓa ḏ ṯemɣarin. Iwḏan sufuɣen-d imehȓac nsen ɣar znaqi, srusan-ṯen x ṯassuṯ ḏ ijarṯiȓen ḥima axmi ssenni d ɣa iƹḏu Buṭrus, imken aḏ iȓqef ȓebƹaḍ zzaysen s ṯiȓi nnes. Tasen-d aṭṭas n yiwḏan zi ȓeḏcuraṯ iy yuḏsen ɣar Lquds, tawin-d imehȓac nsen ḏ yinni itƹeddaben jnun iƹeffanen niṯni tgenfan marra. Ikkar arrayes n ȓfuqaha ḏ marra yinni kis iǧan niṯni zi ȓḥizeb n iṣadduqiyen, ḥesḏen arrusul aṭṭas. Ṭṭfen-ṯen ggin-ṯen ḏi ȓeḥbes. Walakin s ǧiȓeṯ ijjen n lmalaʼika n Siḏi Arebbi ṯerzem-asen ṯiwwura n ȓeḥbes, ṯsufeɣ-iṯen ṯenna-asen: "Ruḥem beddeṯ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant, ḥeddṯem i yiwḏan s marra awaȓen n ṯuḏarṯ-a n jḏiḏ." Ḏ manayenni iy ggin, uḏfen ɣar ȓefjar ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant bḏan seȓmaḏen. Menbaƹd iruḥ arrayes n ȓfuqaha ḏ marra yinni kis iǧan smunen-d Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil iƹni marra imeqqranen nsen, ssenni ssekken iƹessasen n ṯemziḏa aḏ d awin arrusul zi ȓeḥbes. Wami uwḍen iƹessasen nni ɣar ȓeḥbes war ṯen ufin ca ḏinni. Ḏewȓen-d ssiwḍen ȓexbar, nnan-asen: "Nufa ṯiwwura n ȓeḥbes bellƹent mliḥ, ḏ iƹessasen n ȓeḥbes bedden zzaṯ i ṯewwura nni. Neccin wami nuḏef ɣar ḏaxeȓ war ḏinni nufi ḥadd." Wami sȓin i wawaȓ-a arruyas n ȓfuqaha ḏ umeqqran n iƹessasen n ṯemziḏa ṯameqqrant ismeḍ-asen ȓaƹjeb ḏeg wuȓ fekkaren mani ɣa yaweḍ manaya? Yusa-d ɣarsen ijjen inna-asen: "Iryazen nni iy ṯeggim ḏi ȓeḥbes aqaṯen ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant seȓmaḏen iwḏan!" Ȓexddenni iruḥ umeqqran nni n iƹessasen ak imxazniyen nnes uwin-d arrusul bȓa lƹunf minzi ggwḏen zi ccaƹb aṯen rejmen s uzru. Wami d siḏfen arrusul, sbedden-ṯen zzaṯ i Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil. Inna-asen arrayes n ȓfuqaha: "Neccin numar-ikenniw war ṯseȓmaḏem ca ƹlaḥsab isem nni n Ƹisa. Walakin kenniw ṯƹemmarem Lquds s ttaƹlim nwem. Ṯexsem aḏ teggem ȓmewṯ n uryaz-a x yiri nneɣ." Indeq-d arrasul Buṭrus ḏ arrusul nneɣni nnan-asen: "Itxeṣṣa-yaneɣ a nṭaƹ i Arebbi maci i yiwḏan! Arebbi n ȓejḏuḏ nneɣ isekkar-d Ƹisa wenni iy ṯenɣim kenniw ṯrefƹem-ṯ x ṯeḥnact. Irfeƹ-iṯ Arebbi aɣares iggi-ṯ x ufusi nnes bac aḏ iḥkem aḏ isenjem, aḏ yuc ttuba i Ayṯ-Israʼil aḏ iɣfar ȓmuƹṣiyaṯ nsen. X ṯmesȓayin-a ncehheḏ xasent neccin ḏ Arruḥ iqeddsen, Arruḥ-a yuci-ṯ Arebbi i yinni ḏas itṭaƹan." Wami sȓin i wawaȓ-a xeyyqen ɣeḍben rezzun aṯen nɣen. Ikkar-d ijjen n ufarrisi, netta ḏ amseȓmaḏ n ccariƹa qqaren-as Gamlil iteḥtaram-iṯ ccaƹb marra. Ibedd ḏi ȓwesṭ n Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil, ittar-asen aḏ sufɣen arrusul cwayt n ȓweqṯ ɣar barra. Inna-asen: "Ay iryazen n Ayṯ-Israʼil, ḥḍam ixef nwem zi min ṯexsem aḏ teggem i yiwḏan-a! Qbeȓ i wussan-a, ikkar-d ijjen n uryaz qqaren-as Aṯuddas. Yarra ixef nnes ḏ ameqqran, ḏfaren-ṯ can arbeƹa miyya n iryazen. Walakin nɣin-ṯ, marra yinni iy ṯ iḏfaren msefraqen ḏewȓen ḏ walu. Menbaƹd i uryaz-a Aṯuddas, ikkar-d ijjen nneɣni qqaren-as Yahuḏa zi ṯmurṯ n Ljalil ḏi ȓiyyam n lʼiḥṣaʼ n imezḏaɣ n Ayṯ-Israʼil. Ijmeƹ akiḏes ijjen n lƹadad n yiwḏan, walakin nɣin-ṯ uȓa ḏ netta, yinni iy ṯ iḏfaren kuȓ ijjen manis ikka. Ȓexxu akenniw neṣḥeɣ aḏ tbeƹƹḏem i yiwḏan-a, aṯen ṯejjem. Min newwan niɣ ḏ min xeddmen, meȓa zzaysen waha aḏ iqḍa. Meȓa manaya zi Arebbi war ṯzemmarem ca axasen ṯeqḍam. Ɣarwem aḏ tafem ixef nwem tmenɣam ak Arebbi!" Sȓin yiwḏan nni ɣar Gamlil. Uwin-d arrusul ƹannen-asen aƹmuḏ nnan-asen: "Qa ƹemmarṣ aḏ tƹawḏem aḏ tessiwȓem ƹlaḥsab isem n Ƹisa." Ȓexddenni ḍeȓqen-asen. Farḥen arrusul wami ffɣen zi Jmaƹeṯ nni n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil, ḥessben belli ɣarsen lhimma x lʼihana nni iy ḏasen iweqƹen x yisem n Ƹisa. Qqimen mkuȓ nhar traḥen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant, traḥen zi ṯeddarṯ aȓ ṯeddarṯ seȓmaḏen tbeccaren s Ƹisa belli netta ḏ Lmasiḥ. Ḏeg wussan nni lƹadad n imeḥḍaren imarni. Ȓmuminin iy ssawaȓen s lluɣa ṯayunaniṯ tceṯcan zeg yinni issawaȓen lƹibriya, qqaren qa neccin ṯajjaȓin nneɣ war ḏasent ticcen bu ȓḥaqq nsent xmi ferrqen lmuƹawana mkuȓ nhar. Kkaren ṯenƹac nni n arrusul smunen marra imeḥḍaren nnan-asen: "Neccin arrusul maci maƹqul a nesmeḥ ḏeg wawaȓ n Arebbi bac a nefreq lmuƹawana. Ay ayṯma, kkarem awim-d sebƹa n iryazen zzaywem aḏ tiȓi ṯessnem-ṯen aqaṯen mliḥ, aḏ iȓin ccuren s Arruḥ iqeddsen ḏ ȓefhameṯ. Neccin aṯen nkellef s lmuhimma-ya bac neccin arrusul a nuc ȓweqṯ nneɣ i ṯẓaǧiṯ ḏ uḥeddeṯ." Iƹjeb-asen ȓḥaȓ i marra jmaƹeṯ. Kkaren ixḍaren ijjen n uryaz qqaren-as Stifan, netta iccur s lʼiman ḏ Arruḥ iqeddsen. Ixḍaren Filippas ḏ Brukurus ḏ Nikanur ḏ Timun ḏ Parminas ḏ Nikulas zeg Wanṭakya, tuɣa isȓem netta ḏi ddin n Ayṯ-Israʼil. Sebƹa-ya n ṣṣaḥaba qeddmen-ṯen ɣar arrusul, ẓẓuǧen xasen sersen xasen ifassen nsen baraken-ṯen. Intacar wawaȓ n Arebbi, marnin-d aṭṭas n imeḥḍaren ḏi Lquds, umnen aṭṭas n ȓfuqaha n Ayṯ-Israʼil zi Lʼinjil. Stifan nni netta iccur s lbaraka n Arebbi ḏ jjheḏ, ixeddem jar yiwḏan lburhanaṯ ḏ lmuƹjizaṯ ḏ ṯimeqqranin. Kkaren ȓebƹaḍ zi temziḏa umi qqaren <Lbartinun.> Niṯni ḏ israʼiliyen n ṯendint n Lqurina ḏ ṯendint n Iskandariya ḏ inneɣni zi lʼiqlim n Kilikya ḏ lʼiqlim n Asya. Bḏan temnaqaren ak Stifan, walakin war zemmaren aḏ qawwmen ȓefhameṯ ḏ Arruḥ iy zi issawaȓ. Kkaren ucin arrecweṯ i can iryazen bac aḏ inin qa neccin nesȓa i Stifan netta iqqar awaȓ war iḥȓin x Musa ḏ Arebbi! Wami sƹeṣṣben iwḏan uȓa ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa, ṭṭfen Stifan uwin-ṯ ɣar Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil. Uwin-d iwḏan axas cehḏen ẓẓur qqaren "Qa bnaḏem-a iqqar awaȓ war iḥȓin x umcan-a amqeddes ḏ Ccariƹa n Musa! Nesȓa-yas iqqar belli Ƹisa zi Naṣira aḏ ihḏem amcan-a aḏ ibeddeȓ lƹadaṯ nni iy ḏaneɣ d ijja Musa." Xezzaren ḏayes ḏi Stifan marra yinni iy ḏinni iǧan ḏi Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil, ufin aɣembub nnes am uɣembub n lmalaʼika. Ikkar arrayes n ȓfuqaha inna-as i Stifan: "Ma ḏ ṣṣaḥ manaya?" Inna-asen Stifan: "Ay ayṯma! A yinni imɣaren! Ṣennṭeṯ ɣari. Wami tuɣa iǧa jeddiṯneɣ Brahim ḏi ṯmurṯ nni n Misubuṭamya qbeȓ ma aḏ izḏeɣ ḏi ṯendint n Ḥaran, imeḍhar-as-d Arebbi Lƹaḍim inna-as: Kkar, ffeɣ cek ssa zi ṯmurṯ-a nnec, ejj ȓeḥbab nnec ruḥ ɣar ṯmurṯ nni iy ḏac d ɣa seḍhareɣ. Ikkar Brahim yuyur zi ṯmurṯ nni n ikaldaniyen, iƹni Misubuṭamya, iruḥ izḏeɣ ḏi ṯendint n Ḥaran. Wami immuṯ babas, yuwi-ṯ Arebbi ɣar ṯmurṯ-a mani ṯzeddɣem ȓexxu. Walakin war ḏas yuci uȓa ḏ ccbar zi ṯmurṯ-a aṯ imlek. Ḏi ȓweqṯ nni Brahim war ɣares bu ṯarwa. Waxxa amenni iwƹeḏ-iṯ Arebbi inna-as: Aḏac uceɣ ṯamurṯ-a aḏ tiȓi nnec cek ḏ ddurriṯ nnec menbaƹd i cek. Ammu iy ḏas inna Arebbi: Ddurriṯ nnec aḏ ƹicen ḏi ṯmurṯ n midden, aḏ iȓin ḏ isemɣan n ayṯbab n ṯmurṯ nni, axasen ssekken tamara arbeƹmiyya iseggwusa. Walakin Arebbi iqqar: Aḏ ƹaqbeɣ iwḏan n ṯmurṯ nni iy ṯen iggin ḏ isemɣan, menbaƹd aḏ ffɣen ssenni ddurriṯ nnec aḏ tiȓi ƹebbḏen-ayi ḏeg umcan-a. Fa Arebbi yuca-as ȓƹaheḏ nni n ṭṭahareṯ i Brahim. Brahim ijja-d Isḥaq, iṭehhar-iṯ nhar wis ṯmenyam. Isḥaq ijja-d Yaƹqub. Yaƹqub ijja-d ṯenƹac n ȓejḏuḏ nneɣ. Ȓejḏuḏ nneɣ ḥessḏen umaṯsen Yusef, zzenzen-ṯ aḏ iḏweȓ ḏ ismeɣ ḏi Miṣra. Walakin Arebbi aqaṯ akiḏes, ifekk-iṯ zi marra tamara nnes. Yuca-as lḥikma, isƹizz-iṯ ɣar Firƹun iƹni azeǧiḏ n Miṣra. Iggi-ṯ Firƹun aḏ iḥkem x Miṣra ḏ ȓeqṣar nnes ikmaȓ. Ṯumma iwqeƹ buheyyuf ḏi marra ṯimura n Miṣra ḏ Kanƹan. Ṯekka xasen tamara ḏ ṯameqqrant, ȓejḏuḏ nneɣ war ufin min ɣa ccen. Wami isȓa Yaƹqub Miṣra ḏayes ḏinni irḏan, issekk ȓejḏuḏ nneɣ ḏinni ṯwaȓa ṯamezwarut. Wami ruḥen ḏinni ṯwaȓa wis ṯnayen, inna-asen Yusef i ayṯmas aqa nec ḏ umaṯwem Yusef, ȓexddenni ƹeqȓen-ṯ. Ssenni ig issen Firƹun ȓeḥbab n Yusef. Yusef issekk aḏ d awin babas Yaƹqub ḏ ȓeḥbab nnes, ḏaysen xemsa u sebƹin iḏsen. Ihwa-d Yaƹqub ɣar Miṣra mani immuṯ netta ḏ ȓejḏuḏ nneɣ. Mmeysin-d ssenni uwin-ṯen ɣar ṯmurṯ n Cakim, neḍȓen-ṯen ḏinni ḏeg unḍeȓ nni iy tuɣa isɣa Brahim s can n nnuqarṯ x Ayṯ-Ḥammur ḏi Cakim. Ṯumma wami d ṯqarreb ȓweqṯ nni iy ḏi ɣa ikemmeȓ Arebbi awaȓ nnes minzi tuɣa iwƹeḏ Brahim, ikṯar ccaƹb nneɣ ḏi Miṣra imarni-d aṭṭas. Imeḍhar-d ijjen n uzeǧiḏ nneɣni ḏi Miṣra netta war issin ca Yusef. Ixeddeƹ ccaƹb nneɣ issekk-it x ȓejḏuḏ nneɣ, itegg xasen bessif bac aḏ nḍaren iseyman nsen ɣar barra ḥima aḏ mmṯen. Ḏi ȓweqṯ nni ixȓeq-d Musa, netta ḏ aṣebḥan aṭṭas. Itwarebba ṯeȓt chur ḏi ṯeddarṯ n babas. Wami ṯ nḍaren ɣar barra, ṯeysi-ṯ yeǧis n Firƹun ṯrebba-ṯ ṯarri-ṯ ḏ mmis. Uca sȓemḏen-as i Musa marra min ssnen imiṣriyen, iḏweȓ ɣares jjheḏ ḏi min iqqar ḏ min itegg. Ṯumma wami ikemmeȓ arbeƹin iseggwusa, irezzu aḏ ifqeḏ ayṯmas iƹni Ayṯ-Israʼil. Iẓra ijjen n umiṣri iƹedd x yijjen n uʼisraʼili, iruḥ netta iḏafeƹ x wenni itwaḍeȓmen, intaqam-as inɣa amiṣri nni. Netta inwa ayṯmas Ayṯ-Israʼil aḏ fehmen belli aṯen isenjem Arebbi x ufus nnes, walakin niṯni war fhimen ca. Ṯiwecca nnes yufa ṯnayen israʼiliyen tmenɣan jarasen, ixes aṯen ismeṣȓaḥ inna-asen: Kenniw ḏ awmaṯen, mayemmi tƹeddam x wayawya? Ikkar-d wenni itƹeddan, iƹann-iṯ inna-as: Uw c iggin cek ḏ arrayes niɣ ḏ ȓqaḍi xaneɣ? Ma ṯrezzuḏ aḏayi ṯenɣeḏ am ṯenɣiḏ amiṣri nni n iḍennaṭ? Wami isȓa Musa manaya, ikkar yarweȓ iruḥ ɣar ṯmurṯ n Midyan iƹic ḏinni ḏ abarrani. Xeȓqen-d ɣares ḏinni ṯnayen n iḥenjiren. Ṯumma wami ƹḏun arbeƹin iseggwusa, ṯbedd-d ɣares ijjen n lmalaʼika zeg uḥaḏuq n ṯmessi ṯreqq ḏeg uxcab ḏi ṣṣaḥra zzaṯ i uḏrar n Sina. Wami iẓra Musa manayenni itƹejjeb, iqarreb ɣares aḏ ixzar. Isȓa i ṣṣut n Siḏi Arebbi iqqar-as: Nec ḏ Arebbi n ȓejḏuḏ nnec, ḏ Arebbi n Brahim ḏ Isḥaq ḏ Yaƹqub. Ibḏa Musa iterjiji s ṯiggwḏi war izƹim ca aḏ ixzar. Inna-as Siḏi Arebbi: Kkes ṯisiȓa zeg iḍaren nnec qa amcan-a mani ṯbeddeḏ netta muqeddes. Aqa ẓriɣ ȓaƹḏab n ccaƹb inu iǧan ḏi Miṣra, sȓiɣ i iɣuyan nsen aqa hwiɣ-d aṯen snejmeɣ. Ȓexxu araḥ-d cek ac ssekkeɣ ɣar Miṣra. Musa-ya nkaren-ṯ nnan-as: Uw c iggin cek ḏ arrayes niɣ ḏ ȓqaḍi xaneɣ? Walakin netta issekk-iṯ Arebbi aḏ yiȓi ḏ arrayes ḏ wenni iy ṯen ɣa isnejmen. Issekk-iṯ Arebbi x ufus n lmalaʼika nni iy ḏas d imeḍharen ḏeg uxcab nni. Musa-ya ḏ netta iy ṯen isufɣen s ȓaƹjayeb ḏ lmuƹjizaṯ iy igga ḏi Miṣra, ḏi Ȓebḥar azeggwaɣ, uȓa ḏi ṣṣaḥra arbeƹin iseggwusa. Ḏ Musa-ya iy ḏasen innan i Ayṯ-Israʼil: Aḏawem d yuc Arebbi ijjen n nnabi zeg ayṯmaṯwem am nec. Ḏ netta Musa iy igguren ak jmaƹeṯ n Ayṯ-Israʼil ig imunen ḏi ṣṣaḥra. Ḏ netta mikeḏ ṯessiweȓ lmalaʼika x uḏrar n Sina ḏ ȓejḏuḏ nneɣ. Ḏ netta iy xef d hwan wawaȓen iddaren ḥima aḏaneɣ ṯen yuc. Walakin ȓejḏuḏ nneɣ ugin aḏas ṭaƹen ugin aṯ qebȓen, nwan ḏeg wuȓawen nsen aḏ ḏewȓen ɣar Miṣra. Nnan-as i Harun: Ṣneƹ-aneɣ lʼaṣnamaṯ ḥima aḏ iȓin ḏ arebbiṯen nneɣ aṯen neysi ɣar zzaṯ nneɣ. War nessin ca manis ikka Musa-ya iy ḏaneɣ d isufɣen zi Miṣra! Ḏi ȓiyyam nni ṣenƹen ijjen n lʼaṣnam x teṣwirṯ n uyenduz. Qeddmen-as dbiḥeṯ, farḥen aṭṭas x min ggin s ifassen nsen. Ibeƹƹeḏ xasen Arebbi, ijji-ṯen aḏ ƹebbḏen iṯran n ujenna am mammec iqqar Lkitab n lʼanbiya: "Ay Ayṯ-Israʼil, wami tqeddamem dbiḥeṯ ḏ teḍḥiyeṯ ḏi arbeƹin iseggwusa nni ḏi ṣṣaḥra, ma ṯeggim-ayi-t i nec niɣ? Lla, ṯeysim aqiḍun n lʼaṣnam umi qqaren Mulux, ḏ yiṯri n arebbi nwem umi qqaren Rafan. Ḏ yina ḏ lʼaṣnamaṯ iy ṯeggim bac aṯen ṯƹebḏem! X manaya nec axawem azzȓeɣ aɣirin i ṯmurṯ n Babil." Ɣarsen ɣar ȓejḏuḏ nneɣ Ṯamziḏa uqiḍun n Arebbi ḏi ṣṣaḥra. Iggi-t Musa amec iy ṯ yumar Arebbi ƹlaḥsab cckel iy tuɣa iẓra. Ṯamziḏa nni uqiḍun ṯemmuc-asen i ȓejḏuḏ nneɣ. Niṯni ysin-t akiḏsen ak Yacuƹ ɣar ṯmurṯ-a n ȓegnus iy xef yuzzeȓ Arebbi zzaṯ i ȓejḏuḏ nneɣ. Ṯeqqim amenni aȓ wussan n Dawed. Dawed irḍa xas Arebbi inna-as: A Siḏi Arebbi n jeddiṯneɣ Yaƹqub, ejj-ayi aḏ ḏebbareɣ ijjen n umcan aḏayes ṯiȓi ṯzeddiɣṯ nnec. Walakin iruḥ Suliman ibna netta ijjen n ṯeddarṯ i Arebbi. Waxxa amenni qa Arebbi Yuƹȓan war izeddeɣ ca ḏi ṯuḏrin iy bennan s ifassen. Amec inna nnabi Icaƹya: Iqqar Siḏi Arebbi ajenna ḏ lƹarc inu, ḏ ṯamurṯ mix srusiɣ iḍaren inu. Mammec ṯegga ṯeddarṯ iy ḏayi ɣa ṯebnam? Mani ɣa yiȓi umcan n arraḥeṯ inu? Ma war iǧi ca ḏ fus inu iy d ixeȓqen manaya kuȓci? Inna-asen Stifan: A yinni iy ḏi ṯeǧa ṯɣennant, qa uȓawen nwem ḏ imejjan nwem qqnen! Kenniw teggem mammec iy ggin ȓejḏuḏ nwem, kif-kif. Ȓebda tƹarraḍem-as i Arruḥ iqeddsen. Ma injem can n nnabi war ṯ ƹeddben ca ȓejḏuḏ nwem? Niṯni nɣin uȓa ḏ lʼanbiya nni n zman iy innan qa aḏ d yas wenni iǧan ṣṣaliḥ, iƹni wenni ȓexxu ṯxeḏƹem kenniw ṯenɣim-ṯ. Ṯeṭṭfem ccariƹa x ufus n lmalaʼikaṯ, kenniw war zzayes ṯeggim ca." Wami sȓin Jmaƹeṯ nni n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil awaȓ n Stifan, xeyyqen ɣeḍben, tɣeẓẓaẓen ɣares ṯiɣmas. Stifan iccur s Arruḥ iqeddsen, ixzar ɣar ujenna iẓra lƹaḍama n Arebbi yufa Ƹisa ibedd x ufusi n Arebbi. Inna: "Aqa twaȓiɣ ajenna inurzem ḏ Mmis n bnaḏem ibedd x ufusi n Arebbi." Snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ bellƹen x imejjan nsen, hejmen xas marra iḏsen. Sufɣen-ṯ barra i ṯendint bḏan rejjmen-ṯ s uzru. Sersen izeǧuba nsen ɣar iḍaren n yijjen n ccab qqaren-as Cawul. Qqimen rejjmen Stifan s uzru netta inna: "A Siḏiṯneɣ Ƹisa, qbeȓ buḥbeȓ inu!" Iwḍa x ifadden inna-as s jjheḏ: "A Siḏi, war xasen ḥesseb ca ȓmuƹṣiyeṯ-a!" Wami inna manaya ṣafi iffeɣ-iṯ buḥbeȓ nnes. Wami nɣin Stifan, ijjen qqaren-as Cawul aqaṯ ḏinni iḥḍar itafeq akiḏsen. Nhar nni bḏan tƹeddaben jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi ṯendint n Lquds. Mesfraqen marra ȓmuminin ruḥen ɣar jwayeh n Yahuḏiya ḏ Samarya kuȓ ijjen mani iruḥ, war iqqim ḥadd ḏi Lquds illa arrusul. Can n iryazen iy teggwḏen Arebbi neḍȓen Stifan ḥeznen xas aṭṭas. Cawul netta irezzu aḏ iqḍa x jmaƹeṯ n ȓmuminin, itaḏef zi ṯeddarṯ ɣar ṯeddarṯ isufuɣ-d iryazen ḏ ṯemɣarin itegg-iṯen ḏi ȓeḥbes. Ȓmuminin nni imesfraqen traḥen zeg umcan ɣar umcan tbeccaren s wawaȓ n Arebbi. Filippas iruḥ ɣar ṯendint n Samarya, itḥeddaṯ i imezḏaɣ nnes s Lmasiḥ. Ssenni marra ȓɣaci nni wami sȓin i wawaȓ nnes wami ẓrin lmuƹjizaṯ nni igga, qqimen tṣennaṭen-as mliḥ ɣar min iqqar. Jnun iƹeffanen ffɣen zeg waṭṭas n yiwḏan snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ. Aṭṭas n izeḥḥafen ḏ yinni umi mmuṯen iḍaren genfan. Farrḥen aṭṭas ḏi ṯendint nni. Ḏinni ḏi ṯendint nni ijjen n useḥḥar qqaren-as Simƹan mecḥaȓ zeg wami isxeddam ssḥur. Iseḏhac marra iwḏan n Ayṯ-Samarya, yarra ixef nnes ḏ ameqqran. Tesȓan-as marra iwḏan s umezyan ḏ umeqqran nnan xas: "Aryaz-a netta ḏ jjheḏ nni ameqqran n Arebbi iy iǧan Ƹaḍim!" Tesȓan-as minzi iseḏhac-iṯen aṭṭas n ȓweqṯ s ssḥur nnes. Walakin wami ṯen ibeccar Filippas s ȓmulk n Arebbi ḏ yisem n Ƹisa Lmasiḥ ȓexddenni umnen tetwaṭehharen s waman s iryazen ḏ ṯemɣarin. Simƹan netta s yixef nnes yumen itwaṭehhar s waman. Imun ak Filippas itƹejjeb Simƹan wami iẓra lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ ḏ ṯimeqqranin ig itewqiƹen. Wami d arrin ȓexbar arrusul ḏi Lquds qa Ayṯ-Samarya qebȓen awaȓ n Arebbi, kkaren ssekken ɣarsen Buṭrus ḏ Yuḥanna. Wami uwḍen, ttaren-as i Arebbi aḏasen yuc Arruḥ iqeddsen. Ƹaḏ war d ihwi Arruḥ uȓa x yijjen zzaysen minzi tuɣa twaṭehharen s waman ƹlaḥsab isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa u ṣafi. Ṯumma Buṭrus ḏ Yuḥanna sersen xafsen ifassen nsen uca immuc-asen Arruḥ iqeddsen. Wami sersen arrusul ifassen nsen x yiwḏan itwaȓa Simƹan belli immuc-asen Arruḥ iqeddsen. Ikkar Simƹan irezzu aḏasen yuc tmenyaṯ i arrusul. Inna-asen: "Ucem-ayi uȓa ḏ nec jjheḏ-a ḥima wenni iy xef ɣa serseɣ ifassen inu aḏas immuc Arruḥ iqeddsen." Ikkar Buṭrus inna-as: "Lla, jmeƹ nnuqarṯ nnec qa aḏ tiȓi ḏ ṯimessi akiḏec ḏi ȓefna minzi ṯenwiḏ aḏ tesɣeḏ lhadiya n Arebbi s tmenyaṯ! War ɣarek itiȓi bu umcan uȓa ḏ ȓḥaqq ḏi ȓxeḏmeṯ-a ȓaḥeqqac uȓ nnec war iǧi ca nican ak Arebbi. Tub zi ccarr nnec, ttar i Siḏi Arebbi imken aḏac iɣfar min ṯenwiḏ ḏeg wuȓ nnec. Twaȓiɣ cek ṯeccureḏ s ṯarzugi n ȓeḥseḏ, cek ḏ ameḥbus n ccarr." Inna-as Simƹan: "Ttareṯ akiḏi ɣar Siḏi Arebbi ḥima war ḏayi tewqiƹ uȓa ḏ ijjen n ȓḥajeṯ zi min ṯennim." Wami Buṭrus ḏ Yuḥanna cehḏen x Ƹisa beccaren niṯni s wawaȓ n Siḏi Arebbi, kkaren ḏewȓen ɣar Lquds beccaren s Lʼinjil ḏeg waṭṭas n ȓedcuraṯ ḏi Samarya. Ijjen lmalaʼika n Siḏi Arebbi ṯessiweȓ-d ɣar Filippas ṯenna-as: "Kkar, ruḥ ɣar ljanub ekk x ubriḏ nni n ȓexȓa itawin zi Lquds ɣar Ɣazza." Ikkar iruḥ, imseȓqa ḏinni ak yijjen n uryaz netta ḏ aḥabaci ḏ axaṣyuni. Netta zeg imeqqranen n lmalika n Lḥabaca qqaren-as nettaṯ Kandaka, netta ig itkellafen x ṣṣenduq n tmenyaṯ n lmalika nni. Tuɣa iruḥ ɣar Lquds aḏ iƹbeḏ Arebbi, iḏweȓ-d ɣar Lḥabaca inya x ukarru nnes iqqar ḏi Lkitab n nnabi Icaƹya. Inna-as Arruḥ n Arebbi i Filippas: "Yallah, mun ak ukarru-yin." Yuzzeȓ Filippas ɣar uḥabaci nni itsȓa-yas iqqar ḏi Lkitab n nnabi Icaƹya. Inna-as: "Ma ṯfehmeḏ min ṯeqqareḏ?" Inna-as uḥabaci nni: "Nec, mammec ɣa ggeɣ aḏ fehmeɣ meȓa war ḏayi isefhem can yijjen? Yallah ney-d akiḏi ḏeg ukarru-ya." Aqa lʼayaṯ nni iy iqqar uḥabaci ḏi Lkitab: <Netta amecnaw aḥuȓi iy tawin aḏas ɣarṣen, amecnaw izmar iy iḏweȓ ḏ azeyzun zzaṯ i yinni itȓassen ṯaḍufṯ nnes, ammen war irezzem ca netta aqemmum nnes. Ḍeȓmen-ṯ, ksin-as ȓḥaqq nnes. War ɣares ṯeǧi ddurriṯ axas yiȓi wawaȓ. Ṯuḏarṯ nnes twakkes x ṯmurṯ-a.> Isseqsa uḥabaci nni Filippas inna-as: "Tettareɣ zzayek aḏayi ṯiniḏ, minxef issawaȓ nnabi-ya? Ma x yixef nnes niɣ x can ḥadd nneɣni?" Itcarraḥ-as Filippas ibḏa-yas zi lʼayaṯ-a ḏi Lkitab itbeccar-iṯ s Ƹisa. Gguren ḏeg ubriḏ uwḍen ɣar can waman. Inna-as uḥabaci nni: "Aqac aman mujud, min ḏayi yuɣen nec war twaṭehhareɣ ca s waman-a?" {Inna-as Filippas: "Cek, meȓa ṯumneḏ s marra uȓ nnec qa ṯzemmareḏ aḏ twaṭehhareḏ s waman-a." Yarra xas inna-as: "Wah, nec tamneɣ belli Ƹisa Lmasiḥ netta ḏ Mmis n Arebbi."} Yumar uḥabaci aḏ sbedden akarru nni. Hwan s ṯnayen iḏsen ɣar waman, Filippas iṭehhar-as i uḥabaci nni s waman. Wami d gaƹƹḏen zeg waman nni, Arruḥ n Siḏiṯneɣ irfeƹ Filippas ssenni. War iqqim ca uḥabaci nni itwaȓa Filippas ktar ƹaḏ, yuyur x ubriḏ nnes s ȓefraḥeṯ. Filippas yufa ixef nnes ḏi ṯendint n Wacdud, itraḥ zeg umcan ɣar umcan itbeccar s Lʼinjil ḏi marra ibilajen ḥetta aȓ wami yuweḍ ɣar ṯendint n Qayṣariya. Cawul ƹaḏ itheddaḏ s ȓmewṯ imeḥḍaren n Siḏiṯneɣ. Ikkar iruḥ ɣar arrayes n ȓfuqaha, ittar zzayes arruxṣaṯ aṯent iysi ɣar ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil ḏi Dimaceq bac yinni ɣa yaf ḏeffaren abriḏ n Ƹisa s ṯemɣarin ḏ iryazen aṯen yawi ḏ imeḥbas ɣar Lquds. Wami iggur ɣar Dimaceq iqqim-as cwayt aḏ yaweḍ, ƹlaɣafla inneḍ-as-d ijjen n nnur itceƹciƹ-d xas zeg ujenna. Iwḍa ɣar ṯmurṯ, itesȓa i yijjen n ṯmijja ṯeqqar-as-d: "A Cawul a Cawul, mayemmi ḏayi tƹeddabeḏ?" Yarra xas Cawul inna-as: "Min ṯeƹniḏ cek a Siḏi?" Ṯenna-as ṯmijja nni: "Nec ḏ Ƹisa wenni iy tƹeddabeḏ." Inna-as: "Kkar aḏef ɣar ṯendint, aḏac itwanna ḏinni min itxeṣṣa aḏ teggeḏ." Iryazen nni isafaren ak Cawul bedden ḏinni ḏewȓen war ssiwiȓen ca. Sȓin i ṯmijja walakin war twiȓin ḥadd. Ikkar Cawul zi ṯmurṯ irzem ṯiṭṭawin nnes iḏweȓ war itwiȓi walu. Ṭṭfen-ṯ zeg ufus nnes uwin-ṯ ɣar Dimaceq. Iqqim ḏinni ṯeȓtiyyam war itett ca, war isess ca, war itwiȓi ca. Ḏinni ḏi Dimaceq ijjen n umeḥḍar qqaren-as Anas. Imeḍhar-as-d Siḏiṯneɣ ḏi lwaḥi inna-as: "Ay Anas." Yarra xas inna-as: "Aqayi a Siḏi." Inna-as Siḏiṯneɣ: "Kkar ruḥ ɣar zzenqeṯ nni umi qqaren <Abriḏ Iseggḏen>, rzu ḏinni ḏi ṯeddarṯ n Yahuḏa x yijjen n uryaz zi ṯendint n Ṭarsus, isem nnes Cawul. Netta itẓaǧa ḏinni. Tuɣa iẓra ḏi lwaḥi ijjen n uryaz qqaren-as Anas aḏ d yas axas isers ifassen nnes bac aḏ iḏweȓ itwaȓa." Yarra xas Anas inna-as: "A Siḏi, nec xebbaren-ayi aṭṭas n yiwḏan x bnaḏem-a Cawul, mecḥaȓ iƹeddeb netta ȓmuminin nnec ṣṣaliḥin ḏi Lquds. Ȓexxu aqaṯ ḏa, ucin-as arruxṣa arruyas n ȓfuqaha ḥima aḏ iṭṭef marra yinni iƹebbḏen s yisem nnec." Inna-as Siḏiṯneɣ: "Lla ruḥ, qa aryaz-a ḏ nec iy ṯ ixḍaren aṯ ssekkeɣ ḥima aḏ issiweḍ isem inu i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, ḏ izeǧiḏen nsen, ḏ israʼiliyen. Nec aḏas d seḍhareɣ mecḥaȓ iy ɣa itwaƹeddeb u labud x ssabab n yisem inu nec." Iruḥ Anas yuḏef ṯaddarṯ nni isers ifassen nnes x Cawul inna-as: "Ay uma Cawul, nec qa issekk-ayi-d Siḏiṯneɣ Ƹisa, wenni iy ḏac d imeḍharen ḏeg ubriḏ nni iy d ṯuwiḏ. Issekk-ayi-d ɣarek ḥima aḏ tḏewȓeḏ twaȓiḏ aḏ teccareḏ s Arruḥ iqeddsen." Ȓexddenni ṯewḍa-yas-d ijjen n ȓḥajeṯ zi ṯiṭṭawin nnes am ṯeqcurṯ, iḏweȓ itwaȓa. Ikkar itwaṭehhar s waman. Wami icca, iḏweȓ-d ɣares jjheḏ nnes. Iqqim Cawul ȓebƹaḍ n wussan ak imeḥḍaren ḏi Dimaceq. Ȓexddenni ibḏa itḥeddaṯ ḏi ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil iqqar-asen qa Ƹisa ḏ Mmis n Arebbi. Tƹejjben marra yinni itesȓan qqaren: Ma war iǧi ḏ wanita irzun aḏ iqḍa x yinni itȓaɣan x yisem-a n Ƹisa ḏi Lquds? Ma war iǧi ɣarsen iy d yusa ḏanita bac aṯen iṭṭef aṯen yawi ɣar arruyas n ȓfuqaha? Cawul netta yarni itḥeddaṯ s jjheḏ, iseḏhac Ayṯ-Israʼil ig izeddɣen ḏi Dimaceq, isbeyyen-asen-d s wawaȓ nnes qa Ƹisa ḏ Lmasiḥ. Ijjen n ǧiȓeṯ imeḥḍaren nnes serwȓen-ṯ, sehwan-ṯ-iḏ s iseɣwan ḏeg yijjen n uqbub zeg yijjen n ṯburjat n ṣṣur n ṯendint. Wami d yuweḍ Cawul ɣar Lquds irezzu aḏ imun ak imeḥḍaren, walakin ggwḏen zzayes marra war ḏayes ttiqen ca netta ḏ ameḥḍar n ṣṣaḥ. Barnaba ikkar ikellef zzayes yuwi-ṯ ɣar arrusul. Iƹaweḏ-asen xas mammec ḏas d imeḍhar Siḏiṯneɣ i Cawul ḏeg ubriḏ nni ḏ mammec iy kis issiweȓ ḏ mammec itḥeddaṯ s zƹameṯ ƹlaḥsab isem n Ƹisa ḏi Dimaceq. Ssenni ṣafi, itraḥ itas-d Cawul akiḏsen ḏi Lquds, itḥeddaṯ s yijjen n zƹameṯ ƹlaḥsab isem n Siḏiṯneɣ. Issawaȓ ak israʼiliyen yinni issawaȓen s lluɣa ṯayunaniṯ itemnaqar akiḏsen, ssenni niṯni rezzun aṯ nɣen. Wami d arrin ȓexbar ayṯmaṯneɣ, uwin-ṯ ɣar Qayṣariya ssenni ssekken-ṯ ɣar ṯendint n Ṭarsus. Ḏi ȓweqṯ nni jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi marra jwayeh n Yahuḏiya ḏ Ljalil ḏ Samarya hnan. Twajehḏen, teggwḏen zi Siḏi Arebbi, twacejjaƹen s Arruḥ iqeddsen, tmarnin ḏi lƹadad. Buṭrus itraḥ zeg umcan ɣar umcan, iruḥ iẓra ȓmuminin ṣṣaliḥin iy zeddɣen ḏeg ubilaj n Ludda. Yufa ḏinni ijjen n uryaz qqaren-as Ƹinyas, netta izzeȓ ṯmenya iseggwusa ḏi ṯassuṯ mmuṯen-as iḍaren. Inna-as Buṭrus: "A Ƹinyas, qa cek isgenfa-cek Ƹisa Lmasiḥ! Kkar jmeƹ ṯassuṯ nnec." Ȓexddenni ikkar ibedd x iḍaren. Marra iwḏan iy zeddɣen ḏeg ubilaj n Ludda ḏ ȓewḍa n Carun ẓrin-ṯ tuben ɣar Siḏi Arebbi. Ḏi ṯendint n Yafa ḏinni ijjen n ṯmeḥḍarṯ qqaren-as Ṭabita (ȓmaƹna n yisem-a, <ṯiɣit n uzɣar>). Tegg ȓxir aṭṭas tƹawan imesƹan. Ḏi ȓweqṯ nni ṯehȓec ṯemmuṯ, ysint-teṯ sirḏent-teṯ sgaƹƹḏen-teṯ ɣar yijjen n ṯɣurfat. Sȓin imeḥḍaren ḏi ṯendint n Yafa belli Buṭrus aqaṯ ḏeg ubilaj n Ludda. Ludda ṯuḏes-d i Yafa, ssekken ɣares ṯnayen n yiwḏan ḥecmen-ṯ nnan-as: "Ƹafek arwaḥ akiḏneɣ ḏeɣya!" Ikkar Buṭrus iruḥ akiḏsen. Wami yuweḍ sgaƹƹḏen-ṯ ɣar ṯɣurfat nni. Nnḍent-as-d i netta marra ṯajjaȓin, trunt seḍharent-as ičammiren ḏ izeǧuba tuɣa ṯxeyyeḍ Ṭabita wami tuɣa ṯeǧa akiḏsent. Ssenni isufeɣ-iṯen Buṭrus marra zi ṯɣurfat, iwḍa x ifadden ibḏa itẓaǧa. Ixzar ɣar ddat nnes inna-as: "Ya Ṭabita, kkar!" Uca nettaṯ ṯerzem ṯiṭṭawin nnes, wami ṯeẓra Buṭrus ṯekkar ṯeqqim. Isiɣ-as fus nnes, isekkar-it-id. Iȓaɣa-d i ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏ ṯajjaȓin inna-asen aqa ṯeddar. Iffeɣ ȓexbar ḏi ṯendint n Yafa marra, umnen zi Siḏiṯneɣ aṭṭas n yiwḏan. Iqqim Buṭrus ḏi Yafa aṭṭas n wussan ak yijjen n bu-yiȓemawen qqaren-as Simƹan. Ḏi ṯendint n Qayṣariya tuɣa ḏinni ijjen n uryaz qqaren-as Kurninyus. Netta ḏ ijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus aqaṯ ḏeg yijjen n lfirqa n ȓƹaskar umi qqaren <Aṭalyan.> Ḏayes ddin iteggweḏ Arebbi, netta ḏ marra ayṯbab n ṯeddarṯ nnes. Itegg ȓxir aṭṭas ḏeg yinni iḥḏajen, war ixeṭṭi ca ṯẓaǧiṯ nnes. Ijjen n nhar ɣar ṯȓaṯa uƹecci, iẓra nican ḏi lwaḥi ijjen n lmalak n Arebbi itaḏef-d xas itȓaɣa-yas-d: "A Kurninyus." Ixzar ḏayes Kurninyus mliḥ iggweḏ inna-as: "A siḏi, min ṯrezzuḏ?" Inna-as lmalak nni: "Qa ṯẓaǧiṯ nnec ḏ ṣṣaḏaqa nnec aqa iqbeȓ-iṯent zzayek Arebbi, netta qa ifqeḏ-icek. Sekk ȓexxu iryazen ɣar ṯendint n Yafa aḏac d awin ijjen n bnaḏem isem nnes Simƹan umi qqaren Buṭrus. Aqaṯ ḏ anewji ɣar yijjen n bu-yiȓemawen qqaren-as Simƹan, ṯaddarṯ nnes aqat x ṭṭarf n ȓebḥar." Wami iruḥ lmalak nni iy kis d issiwȓen, iȓaɣa-d i ṯnayen zeg ixeddamen nnes ḏ yijjen n uƹaskari ḏayes ddin, itiȓi ȓebda akiḏes. Iƹaweḏ-asen marra min iweqƹen, issekk-iṯen ɣar ṯendint n Yafa. Ṯiwecca nnes, yinni itwassekken zi Kurninyus ɣar ṯendint n Yafa wami ƹȓayen aḏ awḍen ḏinni, yuȓi Buṭrus ɣar ṯzeqqa ɣar uzyen n nhar aḏ iẓẓaǧ. Iǧuz aṭṭas ixes aḏ icc. Wami ƹaḏ sewjaḏen-as mecca yuḥa-yas-d Arebbi ḏi lwaḥi. Iẓra ajenna inurzem shewwan-d zzayes ɣar ṯmurṯ ijjen n ȓḥajeṯ ṯegga am ṯcuqqet ḏ ṯameqqrant twacedd zi ṯɣemmura nnes s arbeƹa. Ḏayes marra lḥayawanaṯ igguren x arbeƹa n iḍaren ḏ min itenḥuruḏen x uƹeddis ḏ yijḍaḍ n ujenna. Ṯendeq-d ijjen n ṯmijja ṯenna-as: "Kkar a Buṭrus, ɣareṣ, ecc!" Inna-as netta: "Lla walu a Siḏi! Nec ƹemmarṣ ma cciɣ min iǧan ḥram niɣ mekruh." Ṯendeq-d ṯmijja nni wis marrṯayen ṯenna-as: "Cek war tḥarram ca min iḥeǧeȓ Arebbi yarri-ṯ ḥalal!" Iwqeƹ manaya ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin, ssenni ṯnejmeƹ ṯcuqqet nni ṯeḏweȓ ɣar ujenna. Iqqim Buṭrus itxemmam itƹejjeb ḏi ȓmaƹna n lwaḥi-ya iy iẓra, ȓexddenni iryazen nni iy d issekk Kurninyus ufin ṯaddarṯ n Simƹan bedden ɣar ṯewwarṯ nnes. Ȓaɣan nnan: "Simƹan wenni umi qqaren Buṭrus, ma aqaṯ ḏinni ḏ anewji?" Buṭrus ƹaḏ itxemmam ḏi lwaḥi nni inna-as Arruḥ n Arebbi, "Qa ṯȓaṯa n iryazen rezzun xak. Kkar hwa ɣarsen, ruḥ akiḏsen bȓa ma aḏaysen ṯcekkeḏ qa ḏ nec iy ṯen d issekken." Ihwa-d Buṭrus ɣar iryazen nni inna-asen, "Aqa ḏ nec iy xef ṯrezzum. Mayemmi ɣari d ṯusim?" Nnan-as: "Qa neccin issekk-aneɣ-d Kurninyus ijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus. Netta ḏ ijjen n uryaz nican iteggweḏ Arebbi, tweqqaren-ṯ marra ȓqum n Ayṯ-Israʼil. Inna-as ijjen n lmalak n Arebbi: Sekk ɣar Buṭrus, aḏ d yas ɣar ṯeddarṯ nnec aḏas ṯṣennṭeḏ min ḏac ɣa yini." Ikkar Buṭrus isiḏef-iṯen ɣar ḏaxeȓ isnewjew-iṯen. Ṯiwecca nnes iruḥ akiḏsen Buṭrus. Munen akiḏes ȓebƹaḍ n ayṯmas zi ṯendint n Yafa. Farwicca nnes yuweḍ Buṭrus ɣar ṯendint n Qayṣariya. Itraja-ṯen ḏinni Kurninyus, akiḏes ȓebƹaḍ n ȓeḥbab nnes ḏ ȓebƹaḍ n imeddukaȓ nnes iy d iƹareḍ. Wami yuweḍ Buṭrus ɣar ṯeddarṯ nni, iffeɣ-d ɣares Kurninyus iwḍa-yas ɣar iḍaren nnes isejjeḏ-as. Isbedd-iṯ Buṭrus x iḍaren inna-as: "Lla, kkar bedd. Qa nec ḏ bnaḏem am nec am cek." Yuḏef Buṭrus issaweȓ akiḏes yufa ḏinni aṭṭas n yiwḏan munen. Inna-asen: "Qa ṯessnem belli israʼiliyen ɣarsen ḥram aḏ xellṭen ak ȓbarrani niɣ aḏ aḏfen ṯaddarṯ nsen. Walakin Arebbi isfahem-ayi-d qbeȓ war qqareɣ i ḥadd qa cek ḥram niɣ mekruh. Wami ḏayi d ṯȓaɣim usiɣ-d bȓa ma aḏ iniɣ lla. Akenniw sseqsiɣ, mayemmi ɣari d ṯessekkem?" Indeq-d Kurninyus inna-as: "Qa nec arbeƹiyyam zeg wami ɣar ṯȓaṯa uƹecci am ȓweqṯ-a, tuɣa tẓaǧiɣ ḏi ṯeddarṯ inu. Ƹlaɣafla ibedd-d zzaṯi ijjen n uṯarras ɣares arruḍ itceƹciƹ. Iqqar-ayi-d: A Kurninyus! Qa Arebbi istajeb-ac i ṯẓaǧiṯ nnec, ṣṣaḏaqa nnec ifekkar ḏayes. Sekk ɣar ṯendint n Yafa, awi-d Simƹan wenni umi qqaren Buṭrus. Aqaṯ ḏinni ḏ anewji ḏi ṯeddarṯ n yijjen n bu-yiȓemawen qqaren-as Simƹan x ṭṭarf n ȓebḥar. Iwa x manaya iy ɣarek d ssekkeɣ ḏeɣya, ṯeggiḏ mliḥ wami d ṯusiḏ. Neccin ȓexxu marra aqaneɣ neḥḍar zzaṯ i Arebbi bac a nṣenneṭ marra minzi cek iweṣṣa Siḏi Arebbi." Ibḏa Buṭrus issawaȓ inna-asen: "Ḏ ṣṣaḥ twaȓiɣ Arebbi war itegg ca s wuḏemawen jar yiwḏan. Arebbi iqebbeȓ iwḏan zi mkuȓ ȓgens yinni iy ṯ iteggwḏen teggen min iǧan nican. Ṯessnem Arebbi issekk-d awaȓ nnes ɣar Ayṯ-Israʼil itbeccar-iṯen s Lʼinjil n ȓehna s Ƹisa Lmasiḥ, netta ḏ Siḏiṯneɣ n marra iwḏan. Neccin ḏ ȓechuḏ x marra min itegg Ƹisa ḏi ṯmurṯ n Ayṯ-Israʼil ḏ ṯendint n Lquds. Nɣin-ṯ wami ṯ refƹen x ṯeḥnact. Nhar wis ṯeȓtiyyam isekkar-iṯ-iḏ Arebbi zi ȓmewṯ ismeḍhar-iṯ-iḏ. Maci ismeḍhar-iṯ-iḏ Arebbi i marra ccaƹb; Lla, ismeḍhar-iṯ-iḏ i ȓechuḏ iy ixḍar zi qbeȓ iƹni neccin iy kiḏes iccin iy kiḏes iswin wami d ikkar zi ȓmewṯ. Neccin iweṣṣa-yaneɣ Ƹisa a nbeccar ccaƹb, a necheḏ belli Arebbi ixḍar-iṯ aḏ iḥaseb yinni iddaren ḏ yinni immuṯen. Marra lʼanbiya cehhḏen xas nnan qa marra yinni zzayes ɣa yamnen aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen s yisem nnes." Wami ƹaḏ issawaȓ Buṭrus ḏi manaya, yusa-d Arruḥ iqeddsen ihwa-d x marra yinni itesȓan i wawaȓ nnes. Ȓmuminin zeg Ayṯ-Israʼil iy d yusin ak Buṭrus qqimen tƹejjben wami ufin Arruḥ iqeddsen itwafeyyeḍ uȓa x yinni war iǧin ca ḏ israʼiliyen. Ȓaḥeqqac sȓin-asen ssawaȓen s lluɣaṯ war iǧin bu nsen ḥemmḏen Arebbi. Uca inna Buṭrus: "Ma ḏinni can bnaḏem iy ɣa isbedden iwḏan-a bac war tetwaṭehhiren ca s waman? Yina immuc-asen Arruḥ iqeddsen am neccin am niṯni!" S manaya iweṣṣa-ṯen Buṭrus aḏ twaṭehharen s waman ƹlaḥsab isem n Ƹisa Lmasiḥ. Ssenni ttaren zzayes akiḏsen iqqim can wussan. Menbaƹd, arrusul ḏ uwmaṯen yinni iǧan ḏi Yahuḏiya sȓin qa uȓa ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil qebȓen awaȓ n Arebbi. Ibḏa Buṭrus itfessar-asen ṯa s ṯa inna-asen: "Nec wami tuɣa ǧiɣ ḏi ṯendint n Yafa tẓaǧiɣ yuḥa-ayi-d Arebbi, ḏi lwaḥi nni shewwan-d zeg ujenna ɣar ṯmurṯ ijjen n ȓḥajeṯ ṯegga am ṯcuqqet ḏ ṯameqqrant twacedd zi ṯɣemmura nnes s arbeƹa ṯusa-d ɣari. Xzareɣ ḏayes mliḥ ufiɣ lḥayawanaṯ igguren x arbeƹa n iḍaren ḏ ȓuḥuc ḏ min itenḥuruḏen x uƹeddis ḏ yijḍaḍ n ujenna. Ṯumma sȓiɣ i yijjen n ṯmijja ṯeqqar-ayi: Kkar a Buṭrus, ɣareṣ, ecc! Nniɣ-as: Lla walu a Siḏi! Nec ƹemmarṣ war ggiɣ ḏeg uqemmum inu min iǧan ḥram niɣ mekruh. Ṯendeq-d ṯmijja nni zeg ujenna wis marrṯayen ṯenna-ayi: Cek war tḥarram ca min iḥeǧeȓ Arebbi yarri-ṯ ḥalal! Iwqeƹ-ayi manayenni ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin, ssenni inejmeƹ kuȓci ɣar ujenna. Ḏi ṯsaƹƹat nni bedden ṯȓaṯa n iryazen ɣar ṯeddarṯ nni mani ǧiɣ ḏ anewji, twassekken-d ɣari zi ṯendint n Qayṣariya. Ṯumma iweṣṣa-ayi Arruḥ n Arebbi inna-ayi ruḥ akiḏsen bȓa ma aḏaysen ṯcekkeḏ. Uwiɣ akiḏi setta-ya n yayṯma, nuḏef ɣar ṯeddarṯ n Kurninyus. Iƹaweḏ-aneɣ netta mammec iẓra ijjen n lmalak ibedd-d ḏi ṯeddarṯ nnes inna-as: Sekk iryazen ɣar ṯendint n Yafa aḏ d awin ssenni Simƹan umi qqaren Buṭrus. Aḏac yini awaȓen iy zi ɣa ṯnejmeḏ cek ḏ marra ayṯbab n ṯeddarṯ nnec. Ṯumma wami bḏiɣ ssawaȓeɣ, yusa-d Arruḥ iqeddsen ihwa-d xasen mammec xaneɣ d ihwa ḏeg umezwaru. Fekkareɣ-d min inna Siḏiṯneɣ wami inna qa Yaḥya iṭehhar i yiwḏan s waman, kenniw qa aḏ twaṭehharem s Arruḥ iqeddsen. Iwa meȓa yuca-asen Arebbi i niṯni amecnaw min ḏaneɣ yuca i neccin wami numen zi Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ, min ƹniɣ nec bac aḏ ƹarrḍeɣ i Arebbi?" Yinni iḥḍaren wami sȓin i wawaȓ-a, sqaren ḥemḏen Arebbi nnan: "Xyar, uȓa ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil yuca-asen Arebbi ttuba aɣarsen ṯiȓi ṯuḏarṯ!" Ƹlaḥsab aƹeddeb nni iy iweqƹen wami itwaneɣ Stifan, ȓmuminin kuȓ ijjen mani iruḥ: ijjen iruḥ aȓ Finiqya, ijjen iruḥ aȓ Qubruṣ, ijjen iruḥ aȓ Wanṭakya. War tbecciren ḏinni ḥadd s wawaȓ n Arebbi illa israʼiliyen. Walakin ȓebƹaḍ n iryazen zi Qubruṣ ḏ Lqurina usin-d ɣar Wanṭakya bḏan ssawaȓen ak iyunaniyen tbeccaren-ṯen s Siḏiṯneɣ Ƹisa. Siḏi Arebbi aqaṯ akiḏsen, aṭṭas n yiwḏan umnen ḏewȓen-d ɣar Siḏiṯneɣ. Yuweḍ ȓexbar-a ɣar jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi Lquds, kkaren ssekken Barnaba ɣar Wanṭakya. Wami d yuweḍ, yufa mammec ṯen ibarek Arebbi. Ifareḥ ibḏa itcejjaƹ-iṯen marra bac aḏ qqimen ḏeg ubriḏ n Siḏiṯneɣ s marra uȓawen nsen. Barnaba netta ḏ ijjen n uryaz ḏ aṣebḥan iccur s Arruḥ iqeddsen itamen aṭṭas, xarebbi n yiwḏan umnen zi Siḏiṯneɣ. Iruḥ Barnaba ɣar ṯendint n Ṭarsus irezzu x Cawul. Wami ṯ yufa yuwi-ṯ-iḏ akiḏes ɣar ṯendint-a n Wanṭakya. Seƹḏun ƹam ikmaȓ ak jmaƹeṯ n ȓmuminin, seȓmaḏen aṭṭas n yiwḏan. Ḏanita ḏi Wanṭakya-ya iy twasemman imeḥḍaren ṯwaȓa ṯamezwarut s <imasiḥiyen.> Ḏi ȓiyyam nni hwan-d can n lʼanbiya zi Lquds ɣar Wanṭakya. Ikkar ijjen zzaysen qqaren-as Ɣabus, ixbar i ȓmuminin ḏinni s min ḏas inna Arruḥ n Arebbi. Inna-asen qa aḏ iwqeƹ ijjen n buheyyuf ḏ ameqqran x ṯmurṯ marra (u ḏ ṣṣaḥ iwqeƹ manayenni ḏi ȓweqṯ n Lmalik Qayṣar Kludyus). Kkaren imeḥḍaren tafqen jarasen kuȓ ijjen zzaysen aḏ ssekken cwayt n lmuƹawana ƹlaḥsab ṯizemmar nsen ɣar ayṯmaṯsen ig izeddɣen ḏi Yahuḏiya. Amenni iy ggin jarasen, ucin lmuƹawana nni i Barnaba ḏ Cawul at ssiwḍen i imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏinni. Ḏi ȓweqṯ nni, azeǧiḏ Hirudus ibḏa itƹeddab ȓebƹaḍiṯ zi jmaƹeṯ n ȓmuminin. Netta yumar uca nɣin s ssif Yaƹqub umas n Yuḥanna. Wami yufa manayenni iƹjeb-asen i Ayṯ-Israʼil ikkar iṭṭef uȓa ḏ Buṭrus. Ḏi ȓiyyam n Ȓƹiḏ n Ṯefḍirṯ iy ḏi iwqeƹ manayenni. Iṭṭef-iṯ iggi-ṯ ḏi ȓeḥbes, isellem-iṯ i arbeƹa n lfirqaṯ n ȓƹaskar aṯ ḥḍan, mkuȓ lfirqa ḏayes arbeƹa. Inwa axas iḥkem zzaṯ i ccaƹb menbaƹd i Ȓƹiḏ Ameqqran. Tƹessasen x Buṭrus ḏi ȓeḥbes, jmaƹeṯ n ȓmuminin tettaren xas i Arebbi. Ǧiȓeṯ nni iy ḏi d ɣa iṣebbeḥ Hirudus aḏ iḥkem x Buṭrus zzaṯ i ccaƹb, tuɣa Buṭrus iṭṭeṣ jar ṯnayen n ȓƹaskar icedd s ṯnayen n snaseȓ. Ȓƹaskar nneɣni ɣar ṯewwarṯ tƹessasen x ȓeḥbes. Ȓexddenni ṯmeḍhar-d ḏinni ijjen n lmalaʼika n Siḏi Arebbi, itceƹciƹ-d ijjen n nnur ḏi ȓeḥbes. Lmalaʼika nni ṯuwṯa Buṭrus ɣar uɣezḏis nnes ṯesfaq-iṯ-iḏ ṯenna-as: "Kkar ḏeɣya!" Uca snaseȓ nni fesyent zeg ifassen nnes. Ṯenna-as lmalaʼika nni: "Kkar ḥezzem, qqen ṯisiȓa nnec." Igga Buṭrus min ḏas ṯenna. Ṯenna-as ƹaweḏ: "Egg azeǧab nnec, ḏfar-ayi-d." Ikkar Buṭrus iffeɣ iḏfar-it, war issin ca min tegg lmalaʼika nni ma ḏ ṣṣaḥ ma lla, itɣir-as yuḥa-yas-d Arebbi. Ƹḏun x uƹessas amezwaru ḏ wis ṯnayen. Uwḍen ɣar ṯewwarṯ n ȓeḥḏiḏ ṯenni itawin ɣar ṯendint, ṯerzem waḥḏes ffɣen. Ȓexddenni wami gguren ḏeg yijjen n zzenqeṯ ṯesmeḥ ḏayes lmalaʼika nni. Ḏinni iy d yarra Buṭrus ȓbaȓ nnes inna: "Ȓexxu ssneɣ manaya ḏ ṣṣaḥ qa issekk-ayi-d Siḏi Arebbi lmalaʼika nnes, isenjem-ayi-d zeg ifassen n Hirudus ḏ marra min xsen aḏayi ggen Ayṯ-Israʼil." Wami ifṭen ḏi manaya, iruḥ ɣar ṯeddarṯ n Maryam yemmas n Yuḥanna umi qqaren Marqus, tmunen ḏinni aṭṭas n yiwḏan tẓaǧan. Buṭrus tuɣa isqerqub ḏi ṯewwarṯ n barra, ṯruḥ ɣares ijjen n ṯxeddant qqaren-as Ruda aḏas terzem. Wami ṯeƹqeȓ awaȓ n Buṭrus ṯfareḥ aṭṭas, walakin qbeȓ ma aḏ terzem ṯawwarṯ ṯeƹqeb-d ɣarsen ṯuzzeȓ ṯenna-asen qa Buṭrus aqaṯ ɣar ṯewwarṯ isqerqub. Nnan-as: "Ma ṯbuhȓiyeḏ niɣ?" Walakin nettaṯ metʼakkeda belli min ṯenna nican. Nnan-as: "Waqila wanita ḏ buḥbeȓ n Buṭrus waha." Iqqim Buṭrus isqerqub ƹaḏ ḏi ṯewwarṯ. Wami ḏas rezmen ufin-ṯ ḏ netta, qqimen tƹejjben. Iqqar-asen s ufus stukaṯ, ssenni iƹaweḏ-asen mammec iy ṯ isufeɣ Siḏi Arebbi zi ȓeḥbes. Inna-asen: "Xebbarem Yaƹqub ḏ ayṯmaṯneɣ s min iweqƹen." Iffeɣ iruḥ ɣar yijjen n umcan nneɣni. Wami iṣbaḥ ȓḥaȓ iwqeƹ ijjen n umenɣi ḏ ameqqran jar ȓƹaskar manis ikka Buṭrus. Hirudus issekk axas rzun, war ṯ yufi ca. Wami ḏasen igga lʼistijwab i iƹessasen nni, yumar aṯen nɣen. Ssenni iffeɣ uzeǧiḏ Hirudus zi ṯmurṯ n Yahuḏiya iruḥ ɣar ṯendint n Qayṣariya iqqim ḏinni. Tuɣa iɣḍeb x imezḏaɣ n ṯendint n Ṣur ḏ ṯendint n Ṣayda. Kkaren imezḏaɣ nni rezzun aḏ meṣȓaḥen ak uzeǧiḏ Hirudus liʼanna lmakla nsen tekk-d zi ṯmurṯ n uzeǧiḏ. Ttaren-as manaya wami ruḥen mesfhamen ak Blastus iǧan netta ḏ naʼib n Hirudus. Ḏeg yijjen n ȓmunasaba, ikkar Hirudus irsa arruḍ iy teggen izeǧiḏen iqqim x lƹarc ibḏa istexṭab x imezḏaɣ n ṯmurṯ nni. Kkaren niṯni ƹeyyḍen s jjheḏ qqaren: "Cek ṯmijja nnec am yijjen zi arebbiṯen maci am bnaḏem!" Ȓexddenni ijjen n lmalaʼika n Siḏi Arebbi ṯsehȓec Hirudus wami war iḥmiḏ ca Arebbi. Ɣeẓẓen-ṯ imiɣziwen immuṯ netta. Walakin awaȓ n Arebbi itentacer netta yarenni. Barnaba ḏ Cawul ḏewȓen-d zi Lquds wami kemmȓen ȓxeḏmeṯ nsen, uwin-d akiḏsen Yuḥanna umi qqaren Marqus. Ḏi jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi ṯendint n Wanṭakya ḏinni lʼanbiya ḏ imseȓmaḏen. Niṯni ḏ Barnaba, ḏ Simƹan wenni umi qqaren Abercan, ḏ Luqyus zi Lqurina, ḏ Manahen wenni ig irebban ak uzeǧiḏ Hirudus zi ṯemẓi nnes, ḏ Cawul. Wami ƹebbḏen Siḏi Arebbi tẓumman, inna-asen Arruḥ iqeddsen: Ḥuzem-ayi-d Barnaba ḏ Cawul i ȓxeḏmeṯ nni umi ṯen ixḍareɣ. Wami ẓummen ẓẓuǧen, ȓexddenni sersen xasen ifassen nsen ssekken-ṯen. Issekk-iṯen Arruḥ iqeddsen ruḥen ɣar ṯendint n Sulukya. Ssenni safaren ḏeg uɣarrabu ɣar ṯeyzirṯ n Qubruṣ. Wami uwḍen ɣar ṯendint n Salamis bḏan tbeccaren s wawaȓ n Arebbi ḏi ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil, itƹawan-iṯen Yuḥanna nni. Uyuren ḏi ṯeyzirṯ nni amen-ṯekmaȓ aȓ wami uwḍen ɣar ṯendint n Pafus. Ufin ḏinni ijjen n useḥḥar netta ḏ aʼisraʼili yarra ixef nnes ḏ nnabi qqaren-as Benyacuƹ. Itiȓi ak lƹamil wenni umi qqaren Sarjyus Bulus. Lƹamil nni netta ḏ ijjen n uryaz ḏ amiɣis, iȓaɣa-d i Barnaba ḏ Cawul ixes aḏas sȓemḏen awaȓ n Arebbi. Walakin iƹarreḍ-asen useḥḥar nni Benyacuƹ (wenni umi qqaren s ṯyunaniṯ Ulimas). Netta irezzu aḏ isbeƹƹeḏ lƹamil x lʼiman. Ikkar Cawul iƹni Bulus iccur s Arruḥ iqeddsen ixzar ḏeg useḥḥar nni mliḥ; Inna-as: "Cek ḏ mmis n Ibȓis. Cek ḏ ȓaƹḏu n qaƹ min iǧan nican, ṯeccureḏ s lḥila ḏ ṯeḥraymect! Ma ƹaḏ ṯrezzuḏ aḏ tƹewwjeḏ ibriḏen iy iǧan nican n Siḏi Arebbi? Ssa aȓ ṯsawent Siḏi Arebbi aqaṯ ḍeḏ nnec, aḏ tḏarɣȓeḏ ataf war ṯẓerreḏ ca ṯfawṯ n ṯfuct aȓ yijjen n lmudda." Ȓexddenni ṯekka-as-d ṯacbabṯ i useḥḥar nni x ṯiṭṭawin itwaȓa ṯaǧest, iqqim itenneḍ ḏinni irezzu wi ṯ ɣa isgewwḏen s ufus. Iẓra manayenni lƹamil ȓexddenni yumen, iqqim iḏehhec s ttaƹlim n Siḏiṯneɣ. Inya Bulus ḏ imeddukaȓ nnes ḏeg uɣarrabu, ruḥen zi ṯendint nni n Pafus ɣar ṯendint n Barja ḏi Pamfilya. Ismeḥ ḏaysen ḏinni Yuḥanna iḏweȓ-d ɣar Lquds. Niṯni ffɣen zi ṯendint n Barja ruḥen ɣar ṯendint n Wanṭakya ḏi jwayeh n Pisidya. Uḏfen qqimen ḏi ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil ḏi nhar n ssebṯ. Menbaƹd i ṯɣuri zi Lkutub n Ccariƹa n Musa ḏ lʼanbiya, ssekken arruyas n ṯemziḏa awaȓ nsen i Barnaba ḏ Cawul nnan-asen: "Ay ayṯma, meȓa ɣarwem can wawaȓ iy zi ɣa ṯcejjƹem ccaƹb-a, inim-asen-ṯ." Ikkar iceyyar-asen Bulus s ufus inna-asen: "Ay iryazen n Ayṯ-Israʼil ay yinni iteggwḏen Arebbi, ṣennṭeṯ. Fa Arebbi iy iǧan x ccaƹb n Ayṯ-Israʼil ixḍar netta ȓejḏuḏ nneɣ, yarni lƹadad nsen wami niṯni tuɣa zeddɣen ḏi Miṣra. Isufeɣ-iṯen ssenni s jjheḏ nnes. Ṯumma iṣbar akiḏsen ḏeg uƹeṣṣay nsen can arbeƹin sna ḏi ṣṣaḥra. Ṯumma iqḍa x sebƹa n ȓegnus ḏi ṯmurṯ n Kanƹan, ṯamurṯ nni iswarṯ-it i ȓejḏuḏ nneɣ. Marra manayenni ikka xasen ijjen arbeƹmiyya u xemsin sna. Ṯumma igga xasen ȓquḍaṯ aȓ ȓweqṯ nni n nnabi Ṣamwil. Ṯumma ttaren-as i Arebbi aɣarsen yiȓi ijjen n uzeǧiḏ nsen, ssenni yuca-asen Cawul mmis n Qays zi Ayṯ-Benyamin. Iḥkem xasen netta arbeƹin iseggwusa. Ṯumma ikkes-iṯ Arebbi, yarra Dawed ḏ azeǧiḏ xasen. Icheḏ xas inna qa ufiɣ Dawed mmis n Yassa netta ḏ ijjen n uryaz iqbeȓ ȓxaḍar inu aḏ igg marra min xseɣ. Ṯumma zi ddurriṯ n Dawed issekk-d Arebbi Ƹisa ɣar Ayṯ-Israʼil iƹni wenni iy ṯen ɣa isnejmen, mammec ṯen iwƹeḏ zi qbeȓ. Qbeȓ ma aḏ iraḥ ɣarsen Ƹisa, tuɣa ḏinni Yaḥya itbeccar marra ccaƹb n Ayṯ-Israʼil ḥima aḏ tuben aḏ twaṭehharen s waman. Wami Yaḥya ƹȓayen aḏ ikemmeȓ ȓxeḏmeṯ nnes inna-asen: Min ḏayi tarrim kenniw? Qa nec war ǧiɣ ca ḏ wenni iy trajam! Menbaƹd i nec aḏ d yas ijjen war sḏihiǧeɣ aḏas fesyeɣ uȓa ḏ ifiȓan n ṯsiȓa iqqen ḏeg iḍaren nnes." Inna-asen Bulus: "Ay ayṯma, a ṯarwa n Brahim, ay yinni iteggwḏen Arebbi! Qa ḏ neccin umi d issekk Arebbi awaȓ-a iy zi ɣa nenjem. Qa imezḏaɣ n Lquds ḏ arruyas nsen war ƹqiȓen ca Ƹisa-ya, war fhimen ca awaȓen n lʼanbiya ḏi Lkutub iy qqaren ḏi ṯemziḏawin zi ssebṯ ɣar ssebṯ. Wami ḥekmen x Ƹisa s ȓmewṯ ffɣen-d wawaȓen nni iy nnan lʼanbiya. Waxxa war ufin uȓa ḏ ijjen n ssabab iy zi ɣa xas ḥekmen s ȓmewṯ, walakin ttaren i Bilaṭus aṯ ineɣ. Wami ggin marra min tuɣa xas urin lʼanbiya, sehwan-ṯ-iḏ zi ṯeḥnact sersen-ṯ ḏeg unḍeȓ. Walakin Arebbi isekkar-iṯ-iḏ zi ȓmewṯ. Ṯumma imeḍehhar-d Ƹisa ḏeg waṭṭas n nhuraṯ i yinni tuɣa igaƹƹḏen akiḏes zi ṯmurṯ n Ljalil ɣar ṯendint n Lquds. Ȓexxu yina iǧan ḏ ȓechuḏ nnes ɣar ccaƹb. Fa Arebbi isekkar-d Ƹisa zi ȓmewṯ iƹni ƹemmarṣ aḏ ikiccew. Amenni iqqar Lkitab: <Aḏawem uceɣ lbaraka ṯamqeddest, lbaraka ḏ ṣṣaḥ iy zi weƹḏeɣ nnabi Dawed.> Amenni iqqar ƹaweḏ Lkitab: <War tejjiḏ ca Lƹaḍim nnec aḏ ikiccew.> Liʼanna Dawed ḏi zman nnes wami ikemmeȓ min ixes Arebbi ṣafi immuṯ, itwanḍeȓ ṭṭarf i ȓejḏuḏ nnes ṣafi ikiccew. Walakin wenni d isekkar Arebbi zi ȓmewṯ netta lla war ikiccew ca. Iwa ḥḍaṯ ixef nwem bac war ḏawem itewqiƹ ca min urin lʼanbiya: Xzareṯ a yinni itbuṣaren, tƹejjbeṯ fnaṯ. Ḏi ȓiyyam nwem aḏ ggeɣ can ṯmesȓayin waxxa ixebbar-ikenniw ḥadd zzaysent, war ṯ timnem ca." Wami kkaren Bulus ḏ Barnaba aḏ d ffɣen zi ṯemziḏa nni n Ayṯ-Israʼil, ttaren zzaysen yiwḏan nni aḏasen ḥeddṯen s manayenni nhar n ssebt iy d ɣa yasen. Wami d teffɣen zi ṯemziḏa, ḏfaren-ṯen aṭṭas n israʼiliyen ḏ yinni iseȓmen ḏi ddin n Ayṯ-Israʼil iy teggwḏen Arebbi. Bulus ḏ Barnaba ssiwȓen akiḏsen cejjƹen-ṯen ḥima aḏ arnin ḏi arḍa n Arebbi. Wami d ṯuweḍ sebṯ nni, munen ƹȓayen marra ayṯbab n ṯendint ḥima aḏ ṣennṭen i wawaȓ n Siḏi Arebbi. Ayṯ-Israʼil wami ufin ȓɣaci aṭṭas bḏan ḥessḏen aṭṭas arrusul bḏan tƹarraḍen i wawaȓ n Bulus, tukkaren-ṯ. Bulus ḏ Barnaba nnan-asen s yijjen n zƹameṯ: "Neccin tuɣa itxeṣṣa aḏawem nessiweȓ i kenniw ḏ imezwura s wawaȓ n Arebbi. Wami ṯugim, ṯḥekmem x yixef nwem belli kenniw war ṯesḏiheǧem ca ṯuḏarṯ n ȓebda, ȓexxu qa neccin a nraḥ ɣar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Liʼanna Siḏi Arebbi iweṣṣa-yaneɣ inna-aneɣ: <Arriɣ-cek ḏ ṯfawṯ i marra ȓegnus, ḥima iwḏan aḏ nejmen ḥetta aȓ ṭṭarf n ddunect.>" Yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil wami sȓin min inna Bulus, farḥen ḥemmḏen i wawaȓ n Siḏi Arebbi. Umnen marra yinni ixḍar Arebbi i ṯuḏarṯ n ȓebda. Intacar wawaȓ n Siḏi Arebbi ḏi ṯmurṯ nni marra. Walakin israʼiliyen samaren ṯimɣarin iy ḏaysent ddin ɣarsent lmartaba, ƹaweḏ samaren imeqqranen n ṯendint. Teggen ssabab i yiwḏan ḥima aḏ ƹeddben Bulus ḏ Barnaba uca uzzȓen xasen zi jjiheṯ nni. Kkaren Bulus ḏ Barnaba mesḥen ṯaƹejjact zeg iḍaren nsen am yijjen n chaḏeṯ xasen, ruḥen ɣar ṯendint n Ikunya. Imeḥḍaren iǧan ḏinni ccuren s ȓefraḥeṯ ḏ Arruḥ iqeddsen. Ḏi ṯendint n Ikunya uḏfen Bulus ḏ Barnaba s ṯnayen iḏsen ɣar ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil, umnen aṭṭas n israʼiliyen ḏ iyunaniyen s ttebcir nsen. Walakin israʼiliyen iy yugin aḏ amnen samaren yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil x ayṯmaṯneɣ, ƹemmaren-asen azeǧif. Bulus ḏ Barnaba qqimen ḏinni aṭṭas n ȓweqṯ tbeccaren s Siḏiṯneɣ s yijjen n zƹameṯ. Igga Siḏiṯneɣ lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ x ifassen n Bulus ḏ Barnaba bac aḏ isbeyyen awaȓen nni iy tbeccaren x arḍa n Siḏiṯneɣ ḏ ṣṣaḥ. Mesfraqen ayṯbab n ṯendint-a n Ikunya x ṯnayen. Ȓebƹaḍ iḏsen aqaṯen ak israʼiliyen, ȓebƹaḍ iḏsen aqaṯen ak arrusul. Kkaren israʼiliyen ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil tafqen ak arruyas nsen bac aḏ ƹedden x arrusul aṯen rejmen s uzru. Ḏi ṯendint n Listra ḏinni ijjen n uryaz ḏ anecruf mmuṯen-as iḍaren, zeg wami d ixȓeq ƹemmarṣ ma yuyur. Itsȓa i wawaȓ n Bulus. Ixzar ḏayes mliḥ Bulus, yufa ḏayes lʼiman iy zi ɣa igenfa. Iȓaɣa-d s yijjen n ṯmijja ṯejheḏ inna-as: "Kkar, bedd nican x iḍaren nnec!" Ȓexddenni inexḍef ibḏa iggur. Wami ẓrin ȓɣaci nni min igga Bulus, ƹeyyḍen s lluɣa n Liqunya nnan qa arebbiṯen ḏewȓen ḏ iwḏan hwan-d ɣarneɣ! Semman-as i Barnaba <Zafas>, semman-as i Bulus <Hirmis> liʼanna ḏ Bulus ig itbeccaren aṭṭas. Yusa-d ȓemqeddem n lʼaṣnam Zafas wenni ig itiȓin ḏi zzawyiṯ zzaṯ i ṯendint, yuwi-d iyenduzen yuwi-d ṯiqebbiḍin n nwar ɣar ṯewwura n ṯendint, ixes netta ḏ ccaƹb aḏasen qeddmen dbiḥeṯ i Barnaba ḏ Bulus. Arrusul nni iƹni Barnaba ḏ Bulus wami sȓin awaȓ nni kkaren cerrgen arruḍ nsen. Uḏfen ḏi ȓwesṭ n yiwḏan ƹeyyḍen nnan-asen: "Ay iryazen, mayemmi teggem manaya? Qa neccin ḏ iwḏan waha am kenniw am neccin kif-kif. Nuwi-awem-d ijjen n wawaȓ ḏ aṣebḥan bac aḏ tbeƹƹḏem i ṯmesȓayin-a war ineffƹen ca, aḏ tḏewȓem ɣar Arebbi iddaren iy d ixeȓqen ajenna ḏ ṯmurṯ ḏ ȓebḥar ḏ marra min ḏaysen. Ḏi zmanaṯ iƹḏun, Arebbi ijja marra ȓegnus aḏ ḏfaren ibriḏen iy xsen. Walakin Arebbi isbeyyan-awem-d ixef nnes s min ixeddem, iƹni itegg ȓxir iticc-awem anẓar zeg ujenna ḏ ṯfeǧaḥṯ ḏi ȓweqṯ nnes. Iteccar-awem uȓawen nwem s ȓefraḥeṯ." S wawaȓ-a Bulus ḏ Barnaba sbedden-ṯen, walakin ȓɣaci nni qesḥen s waṭṭas ƹȓayen qeddmen-asen dbiḥeṯ. Menbaƹḏ usin-d can israʼiliyen zi Wanṭakya ḏ Ikunya tsamaren ȓɣaci nni, arejmen Bulus s uzru jarren-ṯ barra i ṯendint tɣiȓ-asen immuṯ. Walakin wami xas munen imeḥḍaren, ikkar-d iddar wa ssenni yuḏef ɣar ṯendint. Ṯiwecca nnes iffeɣ ak Barnaba iruḥ ɣar ṯendint n Dirba. Beccaren ḏi ṯendint nni n Dirba, arrin aṭṭas n yiwḏan ḏ imeḥḍaren. Ssenni ḏewȓen ɣar ṯendint n Listra ḏ Ikunya ḏ Wanṭakya. Ggin uȓ ḏeg imeḥḍaren nni, cejjƹen-ṯen bac aḏ arnin ḏi lʼiman nsen. Qqaren-asen: U labud axaneɣ ṯekk aṭṭas n tamara bac neccin ȓmuminin a naḏef ḏi ȓmulk n Arebbi. Bulus ḏ Barnaba ixḍaren imeqqranen ḏi mkuȓ jmaƹeṯ n ȓmuminin ȓexddenni ẓẓuǧen, ẓummen, jjin-ṯen ḏeg ufus n Siḏi Arebbi iy zi umnen. Ssenni ƹḏun x jwayeh n Pisidya, uwḍen ɣar jwayeh n Pamfilya. Wami tbeccaren s wawaȓ n Arebbi ḏi ṯendint n Barja, ƹḏun ɣar ṯendint n Waṭalya. Wami kemmȓen ȓxeḏmeṯ nni ḏinni, ƹeqben ssenni ḏeg uɣarrabu ɣar ṯendint n Wanṭakya manis d usin qbeȓ, zi manis twakellfen s ȓxeḏmeṯ nni s arḍa n Arebbi. Wami uwḍen ḏinni, smunen jmaƹeṯ n ȓmuminin ƹawḏen-asen marra min igga Arebbi x ufus nsen ḏ mammec irzem-asen ṯawwarṯ n lʼiman i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Seƹḏun aṭṭas n ȓweqṯ ḏinni ak imeḥḍaren. Usin-d ca n iryazen zi Yahuḏiya seȓmaḏen ayṯmaṯneɣ ḏeg Wanṭakya nnan-asen: "War ṯzemmarem ca aḏ tnejmem illa meȓa ṯeggim ṭṭahareṯ ƹlaḥsab Ccariƹa n Musa." Wami uwḍen ɣar Lquds, reḥḥben zzaysen jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏ imeqqranen n jmaƹeṯ-a ḏ arrusul. Ḏinni Bulus ḏ Barnaba ƹawḏen-asen i niṯni marra min igga Arebbi x ufus nsen. Walakin kkaren can n ȓmuminin ȓḥizeb nsen zeg ifarrisiyen nnan: Itxeṣṣa wa labud aḏ ṭehharen yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, aṯen ṯweṣṣam aḏ ṭaƹen i Ccariƹa n Musa. Munen arrusul ḏ imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin ḥima aḏ xzaren ḏi lxilaf-a. Wami mnaqacen aṭṭas, ikkar Buṭrus ibedd inna-asen: "Ay ayṯma, aqa kenniw ṯessnem mecḥaȓ zeg wami iy ḏayi ixḍar Arebbi zzaywem bac yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ sȓen zeg uqemmum inu awaȓ n Lʼinjil aḏ amnen. Arebbi ḏ netta ig issnen uȓ n bnaḏem, iseḍhar-d netta belli iqbeȓ-iṯen iƹni yuca-asen Arruḥ iqeddsen mammec ḏaneɣ ṯ yuca i neccin. War iggi bu s wuḏemawen jaraneɣ, isireḏ-asen uȓawen nsen wami umnen. Ȓexxu kenniw mayemmi ṯzaƹmem aḏ teẓrem Arebbi min ɣa igg, teggem dqeȓ n ṯzayȓut x yiri n imeḥḍaren? Dqeȓ nni tuɣa war nzemmar aṯ neysi lla neccin uȓa ḏ ȓejḏuḏ nneɣ. Neccin min ntamen? Ntamen belli neccin a nenjem s arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa mammec ɣa nejmen uȓa ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil." Marra jmaƹeṯ nni ḏinni iy qqimen war nnin walu, tesȓan i Barnaba ḏ Bulus ssawaȓen x lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ igga Arebbi x ufus nsen jar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Wami kemmȓen awaȓ nsen, indeq-d Yaƹqub inna-asen: "Ay ayṯma, ṣennṭem ɣari mliḥ! Iƹaweḏ-aneɣ Simƹan x mammec ḏeg umezwaru ifqeḏ Arebbi yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil ixḍar ca zzaysen aḏ iȓin ḏ ccaƹb nnes. Manaya yusa-d ak lʼanbiya min nnan ḏi zman, mammec iqqar Lkitab: Menbaƹd i manaya nec aḏ d ḏewȓeɣ, aqiḍun n Dawed iy iwḍan aṯ sbeddeɣ, min zzayes inheḏmen aṯ sgaƹƹḏeɣ aṯ ƹeḏȓeɣ. Inna-asen Yaƹqub: "X manaya nec twaȓiɣ war nseqsaḥ ca x yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil ig itamnen ȓexxu zi Arebbi. Walakin aḏasen nari ṯabrat-a ḥima aḏ beƹƹḏen x lmakla itwaqeddmen i lʼaṣnam ḏ lfasad ḏ min itwajeyyfen ḏ iḏammen. Liʼanna zi zman tḥeddaṯen i yiwḏan s Ccariƹa n Musa ḏi mkuȓ ṯendint, qqaren-t zi ssebṯ ɣar ssebṯ ḏi ṯemziḏawin n Ayṯ-Israʼil." X manaya arrusul ḏ imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏ marra jmaƹeṯ n ȓmuminin ggin aḏ ixḍaren can n iryazen nsen, aṯen ssekken ak Bulus ḏ Barnaba ɣar ṯendint n Wanṭakya. Ixḍaren ijjen umi qqaren Silas ḏ yijjen qqaren-as Yahuḏa iƹni wenni umi qqaren Barsaba, ɣarsen ijjen n umcan ḏ ameqqran jar ȓmuminin. Ssekken akiḏsen ṯabrat-a nnan-asen: "Ay ayṯmaṯneɣ war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil ig izeddɣen ḏi Wanṭakya ḏ Surya ḏ lʼiqlim n Kilikya, netseǧam xawem neccin iy iǧan ḏ arrusul ḏ imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin. Netsȓa belli can yiwḏan zzayneɣ usin-d ɣarwem bȓa lʼiḏen nneɣ, seddƹen-kenniw siḏfen ḏaywem ccekk s wawaȓ nsen. Neccin marra ntafeq, nixḍar can n iryazen aṯen d nessekk ɣarwem ak imƹizzen nneɣ Barnaba ḏ Bulus. Iryazen-a ɣamaren s ṯuḏarṯ nsen x yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. X manaya nessekk-awem-d uȓa ḏ Yahuḏa-ya ḏ Silas-a bac aḏawem inin s uqemmum nsen min ḏawem d nura ḏi ṯebrat-a. Neccin ḏ Arruḥ iqeddsen netwaȓa mliḥ war xawem ntegg bu dqeȓ aṭṭas illa min iǧan wa labud. Iƹni aḏ tbeƹƹḏem x lmakla itwaqeddmen i lʼaṣnam, ḏ iḏammen, ḏ min itwajeyyfen, ḏ lfasad. Meȓa ṯbeƹƹḏem x ṯmesȓayin-a wa ataf ṯeggim mliḥ. Akenniw iƹawen Arebbi." Yina itwassekken ɣar Wanṭakya ṣafi uwḍen ḏinni, smunen jmaƹeṯ n ȓmuminin ucin-asen ṯabrat nni. Wami t ɣrin jmaƹeṯ nni farḥen aṭṭas liʼanna ṯcejjeƹ-iṯen. Yahuḏa ḏ Silas niṯni ḏ l'anbiya, tcejjaƹen ȓmuminin s waṭṭas n wawaȓen, ggin ḏaysen uȓ. Qqimen dinni ijjen n lmudda, menbaƹd ssekken-ṯen ȓmuminin nni ḏi ȓehna ɣar yinni iy ṯen d issekken. {Walakin Silas igga aḏ iqqim ḏinni.} Bulus ḏ Barnaba qqimen ḏi ṯendint n Wanṭakya, seȓmaḏen tbeccaren s wawaȓ n Siḏi Arebbi, niṯni ḏ waṭṭas n yiwḏan. Ṯeƹḏu ijjen n ȓweqṯ, inna-as Bulus i Barnaba: Yallah, a neḏweȓ ɣar ayṯmaṯneɣ ḏi kuȓ ṯendint mani nbeccar s wawaȓ n Siḏi Arebbi a nẓer mammec ǧan. Barnaba ixes akiḏsen yawi Yuḥanna wenni umi qqaren Marqus. Walakin Bulus war ḏas iƹjib ca aṯ awin akiḏsen minzi Marqus tuɣa ismeḥ ḏaysen ḏi Pamfilya war kisen iqqim ca ḏi ȓxeḏmeṯ nni. War tafqen qaƹ ḏi ṯmesȓayṯ-a, kuȓ ijjen manis ikka. Barnaba isafar ak Marqus ḏeg uɣarrabu ɣar Qubruṣ. Bulus netta ixḍar Silas, ffɣen niṯni kellfen-ṯen ȓmuminin x ȓxeḏmeṯ nni nnan axawem yarḍa Siḏiṯneɣ. Iruḥ ɣar Surya ḏ lʼiqlim n Kilikya itegg uȓ ḏi ṯjumaƹ n ȓmuminin. Yuweḍ Bulus ɣar ṯendint n Dirba ḏ ṯendint n Listra, yufa ḏinni ijjen n umeḥḍar qqaren-as Timutawus. Yemmas nettaṯ ḏ ṯaʼisraʼiliṯ ḏ ȓmumna, babas ḏ ayunani. Ayṯmaṯneɣ iy iǧan ḏi ṯendint n Ikunya ḏ Listra ssiwȓen mliḥ x Timutawus. Igga-as ṭṭahareṯ Bulus wami ixes aṯ yawi akiḏes. Igga-as amenni ƹlaḥsab israʼiliyen iǧan ḏeg imucan nni niṯni marra ssnen belli babas ḏ ayunani. Xmi iggur Bulus ḏ imeddukaȓ nnes zeg ubilaj ɣar ubilaj iqqar-asen ȓuṣiyaṯ nni ṯinni iy ggin arrusul ḏ imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi Lquds ḥima aṯent ḏfaren yiwḏan. Amenni ṯijumaƹ n ȓmuminin tejhiḏent ḏi lʼiman, kuȓ nhar yarenni lƹadad nsent. Bulus ḏ imeddukaȓ nnes kkin x jwayeh n Frijya ḏ Galaṭya, war ṯen ijji ca Arruḥ iqeddsen aḏ beccaren s wawaȓ n Arebbi ḏi lʼiqlim n Asya. Wami uwḍen ɣar lḥudud n Misya, qeǧben aḏ aḏfen lʼiqlim n Biṯinya walakin war ṯen ijji ca Arruḥ n Ƹisa. S manaya semḥen ḏi Misya hwan ɣar ṯendint n Traws. Ḏi ǧiȓeṯ nni ihwa-d ijjen n lwaḥi x Bulus iẓra ḏayes ijjen n uṯarras zi lʼiqlim n Masidunya ibedd itṭalab-iṯ iqqar-as zwa-d ɣarneɣ ɣar Masidunya ƹawen-aneɣ. Wami ṣafi iẓra lwaḥi nni Bulus, nekkar neccin nsewjeḏ ḥima a nsafer ȓexddenni ɣar lʼiqlim n Masidunya. Nefhem belli Arebbi itȓaɣa-d xaneɣ aṯen nbeccar s Lʼinjil ḏinni. Ssenni nsafer ḏeg uɣarrabu zi ṯendint n Traws, nruḥ nican ɣar ṯendint n Samutrakya. Ṯiwecca nnes nruḥ ɣar ṯendint n Niyapulis. Ssenni nruḥ ɣar Filippi, nettaṯ ḏ ijjen n ṯendint ṯusa-d ḏi lwilaya ṯamezwarut n lʼiqlim n Masidunya, staƹmaren-teṯ irumaniyen. Neqqim ḏinni ḏi ṯendint nni ȓebƹaḍ n wussan. Ḏi nhar n ssebṯ n lƹibada neffeɣ zi ṯewwarṯ n ṯendint nruḥ ɣar ṭṭarf n yiɣzar, tɣiȓ-aneɣ a naf ḏinni ijjen n umcan n ṯẓaǧiṯ. Neqqim nessawaȓ ak ṯemɣarin nni iy nufa ḏinni imunen. Akiḏsent ḏinni ijjen n ṯemɣarṯ ṯesȓa-yaneɣ qqaren-as Lidya. Nettaṯ zi ṯendint n Ṯiyatra ṯeznuza ṯcuqqet nni iy iɣȓan llun nnes ḏ llila, ṯƹebbeḏ Arebbi. Irzem-as Siḏi Arebbi uȓ nnes bac aḏ tṣenneṭ i wawaȓ n Bulus. Wami ṯetwaṭehhar s waman nettaṯ ḏ ȓeḥbab nnes, ṯettar zzayneɣ ṯenna-aneɣ: "Araḥem-d ɣar ṯeddarṯ inu qqimem akiḏi iƹni meȓa ṯteyyqem belli nec umneɣ zi Siḏi Arebbi." Ṯḥeccem-aneɣ nettaṯ aȓ wami neqbeȓ. Ijjen n nhar wami nruḥ ɣaȓ umcan nni mani tẓaǧan yiwḏan, ṯmeȓqa akiḏneɣ ijjen n ṯismeɣṯ nettaṯ ḏ ṯakehhant tawi-d s ssiḥer nnes aṭṭas n tmenyaṯ i ayṯbab nnes. Tbaƹ-aneɣ-d neccin ḏ Bulus tƹeyyaḍ ṯeqqar qa iryazen-a ƹebbḏen Arebbi Yuƹȓan, tbeccaren-kenniw s ubriḏ iy zi ɣa ṯnejmem! Ṯegga manayenni aṭṭas n nhuraṯ, Bulus war ḏas iƹjib bu ȓḥaȓ. Ineqȓeb-d ɣares inna-as i jjenn nni iy ḏayes: "Nec tamareɣ-cek ƹlaḥsab isem n Ƹisa Lmasiḥ azzayes ṯeffɣeḏ." Ȓexddenni iffeɣ jjenn nni zzayes ḏeg umcan. Ayṯbab n ṯismeɣṯ nni wami ufin ṯawwarṯ n lmanda nsen ṣafi ṯbelleƹ xasen, kkaren ṭṭfen Bulus ḏ Silas jarren-ṯen ɣar ssaḥa ɣar lḥukkam. Qeddmen-ṯen ɣar lḥukkam nnan-asen: "Iryazen-a ḏ israʼiliyen teggen-aneɣ ȓfawḍa ḏi ṯendint. Seȓmaḏen lƹadaṯ war nzemmar ca aṯent neqbeȓ niɣ azzaysent nexḏem minzi neccin ḏ irumaniyen." Ȓexddenni munen ȓɣaci hejmen x Bulus ḏ Silas, lḥukkam nni cerrgen-asen arruḍ umaren xasen bac aḏasen ucen aƹmuḏ. Uwṯin-ṯen aṭṭas s uƹmuḏ nḍaren-ṯen ḏi ȓeḥbes. Nnan-as i lḥaris n ȓeḥbes ƹess xasen mliḥ. Wami isȓa netta awaȓ-a, iruḥ iggi-ṯen ɣar ḏaxeȓ qaƹ n ȓeḥbes iqqen-iṯen zeg iḍaren nsen ɣar ikeccuḍen iḏeqȓen. Ɣar ȓwesṭ n ǧiȓeṯ Bulus ḏ Silas tẓaǧan tɣennajen izȓan i Arebbi, tesȓan-asen imeḥbas. Ƹlaɣafla iwqeƹ ijjen n zzinzal ḏ ameqqran aȓ wami nhezzen uȓa ḏ dsasaṯ n ȓeḥbes. Nurzment ṯewwura nnes marra, ƹaweḏ nufsȓent-asen snaseȓ i imeḥbas marra. Wami d ifaq lḥaris n ȓeḥbes zeg yiḍeṣ yufa ṯiwwura n ȓeḥbes nurzment tɣiȓ-as imeḥbas nni arewȓen, ijbeḏ-d ssif ḥima aḏ ineɣ ixef nnes. Iȓaɣa-yas-d Bulus s jjheḏ inna-as: "Lla! Ɣarek aḏ tḍarreḏ ixef nnec, qa neccin ƹaḏ aqaneɣ ḏa marra iḏneɣ!" Inna lḥaris n ȓeḥbes ceƹƹȓem ȓefnaraṯ. Iruḥ itazzeȓ ɣar Bulus ḏ Silas isejjeḏ-asen ɣar iḍaren nsen ibḏa iterjiji. Isufeɣ-iṯen-d inna-asen: "A siyaḏi, min ɣa ggeɣ bac aḏ nejmeɣ?" Nnan-as: "Amen zi Siḏiṯneɣ Ƹisa aḏ tnejmeḏ cek ḏ ȓeḥbab nnec." Bḏan tbeccaren-ṯ netta ḏ marra ȓeḥbab nnes s wawaȓ n Siḏiṯneɣ. Ḏi ṯsaƹƹat nni s ǧiȓeṯ, yuwi-ṯen lḥaris n ȓeḥbes imseḥ-asen ijarriḥen. Ȓexddenni itwaṭehhar s waman netta ḏ marra ȓeḥbab nnes. Yuwi-ṯen ɣar ṯeddarṯ nnes yuca-asen aḏ ccen. Ifareḥ netta ḏ marra ȓeḥbab nnes minzi umnen zi Arebbi. Wami d iṣbeḥ ȓḥaȓ, lḥukkam ssekken imxazniyen ɣar lḥaris n ȓeḥbes nnan-as: Ḍȓeq-asen i iryazen-a! Lḥaris ixebbar Bulus inna-as qa umaren-kenniw lḥukkam aḏ twaḍeȓqem. Ṣafi ffɣeṯ, ruḥeṯ ḏi ȓehna! Inna-asen Bulus i imxazniyen nni: "Uwṯin-aneɣ zzaṯ i yiwḏan bȓa ȓqanun nḍaren-aneɣ ḏi ȓeḥbes, walakin neccin ɣarneɣ ljinsiya n Ruma. Ȓexxu niṯni, ma rezzun aḏaneɣ sufɣen war d itarri ḥadd ȓexbar?" Inna-asen: "Lla, itxeṣṣa aḏ d asen lḥukkam nni s yixef nsen aḏaneɣ sufɣen!" Imxazniyen nni ruḥen ƹawḏen-asen awaȓ-a i lḥukkam, lḥukkam nni nxeȓƹen wami ssnen belli Bulus ḏ Silas ḏ irumaniyen. Usin-d ɣarsen tettaren zzaysen aḏasen samḥen, sufɣen-ṯen zi ȓeḥbes ttaren zzaysen aḏ ffɣen zi ṯendint. Wami ffɣen zi ȓeḥbes ruḥen ɣar ṯeddarṯ n Lidya. Ẓrin ḏinni ayṯmaṯsen cejjƹen-ṯen, ssenni uyuren. Ƹḏun x ṯendint n Umfipulis ḏ ṯendint n Upulunya, uwḍen ɣar ṯendint n Salunik mani ṯeǧa ḏinni ijjen n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil. Yuḏef Bulus ɣar ṯemziḏa nni mammec itegg ȓebda. Ṯȓaṯa n simanaṯ kuȓ nhar n ssebṯ n lƹibada itemnaqac akiḏsen iqqar-asen min yurin ḏi Lkutub. Isefham-iṯen isbeyyan-asen ddalil x mammec u labud Lmasiḥ aḏ itwaƹeddeb aḏ d ikkar zi ȓmewṯ. Inna-asen qa Ƹisa-ya iy zi kenniw tbeccareɣ netta s yixef nnes ḏ Lmasiḥ. Qtanƹen ȓebƹaḍ zzaysen munen ak Bulus ḏ Silas. Akiḏsen xarebbi n iyunaniyen iy iteggwḏen Arebbi. Akiḏsen ƹaweḏ aṭṭas n ṯemɣarin zi ṯinni iy ɣar ṯeǧa lmartaba. Walakin israʼiliyen nneɣni ḥesḏen-ṯen, ruḥen smunen-d zi ssuq ijjen n lmejmuƹ n ikruccaren iƹeffanen bac aḏ ggen ssdaƹ, snekkaren ȓfawḍa ḏi ṯendint. Hejmen x ṯeddarṯ n yijjen qqaren-as Yasin rezzun x Bulus ḏ Silas ḥima aṯen sellmen i ȓɣaci. Wami war ṯen ufin ca, jarren Yasin ḏ ȓebƹaḍ n ayṯmaṯneɣ ɣar lḥukkam n ṯendint. Snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren: "Iryazen nni iy ggin lfitna ḏi marra ddunect, ȓexxu aqaṯen ḏa ḏ inewjiwen ɣar Yasin wanita. Marra yina ƹeṣṣan ȓqanun n Lmalik Qayṣar qqaren qa ḏinni ijjen n uzeǧiḏ nneɣni qqaren-as Ƹisa." Wami ccaƹb ḏ lḥukkam n ṯendint sȓin i manaya, ikkar ijjen n ssdaƹ ḏ ameqqran. Ssenni ṭṭfen lkafala zi Yasin ḏ inneɣni, ḍeȓqen-asen. Ssenni s ǧiȓeṯ nni ayṯmaṯneɣ ssekken Bulus ḏ Silas ɣar ṯendint umi qqaren Birya. Wami uwḍen, uḏfen ɣar ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil. Ayṯ-Birya niṯni ḥsen zeg Ayṯ-Salunik, qebbȓen awaȓ n Arebbi ḏeɣya s ȓefraḥeṯ. Qqaren ḏi Lkutub kuȓ nhar bac aḏ ssnen awaȓ nni iy qqaren Bulus ḏ Silas ma ḏ ṣṣaḥ niɣ lla. Umnen aṭṭas zzaysen. Umnent xarebbi n ṯemɣarin ṯiyunaniyin ɣarsent lmartaba, umnen ƹaweḏ aṭṭas n iyunaniyen. Israʼiliyen nni ḏi ṯendint n Salunik arrin-d ȓexbar Bulus itbeccar s wawaȓ n Arebbi ḏi ṯendint n Birya. Usin-d ɣar Birya bḏan teggen ixarwiḍen shajen xas ȓɣaci. Ȓexddenni ayṯmaṯneɣ ssekken Bulus ɣar ȓebḥar, iqqim Silas ḏ Timutawus ḏi ṯendint n Birya. Iryazen nni iy ruḥen ak Bulus ssiwḍen-ṯ ɣar ṯendint n Utina ssenni ḏewȓen-d. Iweṣṣa-ṯen Bulus inna-asen: Inim-asen i Silas ḏ Timutawus araḥem-d ɣari ḏeɣya. Bulus wami tuɣa itraja Silas ḏ Timutawus ḏi ṯendint nni n Utina itwaȓa ṯandint nni ṯƹemmar s lʼaṣnamaṯ war ḏas iƹjib bu ȓḥaȓ. Itemnaqac ḏi ṯemziḏa ak israʼiliyen ḏ inneɣni iteggwḏen Arebbi, itemnaqac ƹaweḏ ak yinni iy keḏ itemseȓqa kuȓ nhar ḏi ssaḥa n ṯendint. Can n lfalasifa umi qqaren ibikuriyen ḏ can lfalasifa nneɣni umi qqaren iriwaqiyen bḏan temnaqacen ak Bulus nnan ȓebƹaḍ zzaysen, min ixes aḏ yini wanita itpeȓpiȓen waha? Nnan yiwḏan nneɣni imken itbeccar s arebbiṯen n dduwal. Nnan manaya minzi Bulus itbeccar s Ƹisa ḏ lqiyama. Uwin Bulus nedhen-ṯ ɣar lmajlis nsen umi qqaren Aryubagus nnan-as: "Nrezzu a nessen ttaƹlim-a n jḏiḏ iy zi ṯseȓmaḏeḏ cek. Ṯimesȓayin-a netƹejjeb ḏaysent, ƹemmarṣ war nesȓi x min ṯeqqareḏ cek. Nexs a nessen ȓmaƹna nsent." (Iwa marra imezḏaɣ n Utina niɣ ḏ ȓbarrani iy ḏayes izeḏɣen sƹeddun marra ȓweqṯ nsen ḏeg wawaȓ niɣ ḏeg uṣenneṭ n can ȓḥajeṯ ḏ jḏiḏ.) Ȓexddenni ibedd Bulus ḏi ȓwesṭ n lmajlis inna-asen: "Ay iryazen n Utina, nec twaȓiɣ kenniw ṯceɣȓem aṭṭas ḏi ddin. Axmi tsariɣ nec, xezzareɣ mliḥ ḏi zzawyaṯ nwem mani ṯƹebbḏem. Ẓriɣ ḏinni ijjen n ȓmeḏbaḥ urint ḏayes ṯira, ṯira nni qqarent: Arebbi nni iy war itwassnen ca. Cuf, Arebbi nni iy ṯƹebbḏem kenniw war ṯ ṯessinem ca, aḏawem iniɣ nec min iƹna. Ixȓeq-d ddunect-a ḏ marra min ḏayes, netta ḏ Siḏi Arebbi n ujenna ḏ ṯmurṯ. War izeddeɣ ca ḏi zzawyaṯ nni ig bennan yiwḏan s ifassen nsen. War xas tsexxiren ca ifassen n bnaḏem, netta war iteḥḏiji walu. Ḏ netta iy d iticcen i marra iwḏan ṯuḏarṯ ḏ buḥbeȓ ḏ marra ṯimesȓayin nneɣni. Zeg yijjen n bnaḏem iy zi d ixȓeq marra ȓegnus bac aḏ zeḏɣen ḏi ddunect-a amen-ṯekmaȓ. Iḥedd-asen nhuraṯ n ttarix nsen ḏ mani iy ɣa zeḏɣen. Igga-asen ammu Arebbi ḥima iwḏan axas rzun aɣares swizzḏen s ifassen nsen aṯ afen. Innama, netta kuȓ ijjen zzayneɣ war xas iggwij ca. Zzayes netta iy neddar, zzayes netta iy ntenhezza, zzayes netta iy neǧa. Mammec nnan uȓa ḏ ȓebƹaḍ n ccuƹaraʼ nwem qa neccin ḏ ṯarwa nnes. Cuf, neccin meȓa ḏ ṯarwa n Arebbi, itxeṣṣa-yaneɣ war netfekkir ca belli wenni yuƹȓan qa netta am ddheb niɣ am nnuqarṯ niɣ am uzru. Arebbi war iǧi ca ḏ lʼaṣnam ig itṣennaƹ bnaḏem s lfikra nnes ḏ ṯzemmar nnes. Manaya Arebbi war t yuwi ca ḏi zman n ȓeqfaȓeṯ, walakin ȓexxu yumar marra iwḏan ḏi mkuȓ amcan bac aḏ tuben. Mayemmi? Arebbi izemmem ijjen n nhar iy ḏi ɣa iḥaseb marra iwḏan s ȓḥaqq x ufus n bnaḏem nni ig ixḍar. Yuca-asen ddalil i marra iwḏan x manaya wami ṯiḏ isekkar zi ȓmewṯ." Yina wami tesȓan x yiwḏan aḏ d kkaren zi ȓmewṯ ḏi Lqiyama ḍeḥcen ȓebƹaḍ xasen, walakin ȓebƹaḍ nneɣni nnan-as qa neccin nexs aḏac nṣenneṭ ṯwaȓa nneɣni x manaya. Ssenni iffeɣ Bulus zi ȓwesṭ nsen. Ȓebƹaḍ zzaysen umnen munen ak Bulus. Zzaysen Diyunisyus zi lmajlis n Aryubagus ḏ yijjen n ṯemɣarṯ qqaren-as Damaris ḏ inneɣni akiḏsen. Menbaƹd iffeɣ Bulus zi ṯendint n Utina iruḥ ɣar ṯendint n Kurinṯ. Mkuȓ nhar n ssebṯ n lƹibada Bulus itemnaqac ak Ayṯ-Israʼil ḏ iyunaniyen ḏi ṯemziḏa bac aṯen iseqneƹ. Wami d ixḍeȓ Silas ḏ Timutawus zi lʼiqlim n Masidunya, ibḏa Bulus ixeddem ɣir s ttebcir u ṣafi, icehheḏ i Ayṯ-Israʼil belli Ƹisa netta ḏ Lmasiḥ. Wami bḏan tƹarraḍen-as tbuṣaren xas, imseḥ arruḍ nnes am yijjen n chaḏeṯ xasen inna-asen: "Iḏammen nwem x yirawen nwem, qa nec tberriɣ azeǧif inu zzaywem. Ssa aȓ ṯsawent aḏ raḥeɣ ɣar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil." Iffeɣ-d ssenni iruḥ ɣar ṯeddarṯ n yijjen n uryaz iƹebbḏen Arebbi qqaren-as Titus Yustus, ṯaddarṯ nnes aqat ṭṭarf i ṯemziḏa nni. Ȓefqih n ṯemziḏa nni qqaren-as Krispus, yumen s Siḏiṯneɣ netta ḏ marra ȓeḥbab nnes. Xarebbi n yiwḏan zi ṯendint n Kurinṯ wami sȓin i wawaȓ n Bulus, umnen twaṭehharen s waman. Ijjen n ǧiȓeṯ yuḥa-yas-d Siḏi Arebbi i Bulus inna-as: "War teggweḏ ca, siweȓ war stuka ca. Nec aqayi akiḏec, cek war c itḍarri ḥadd zeg yinni xak d ɣa ihejmen minzi nec ɣari aṭṭas n ccaƹb inu ḏi ṯendint-a." Iqqim ḏinni Bulus ƹam u sett-chur iseȓmaḏ netta awaȓ n Arebbi i yiwḏan. Walakin ḏi ȓweqṯ nni n Galyun lƹamil n lʼiqlim n Uxaya, munen israʼiliyen hejmen x Bulus uwin-ṯ ɣar lmaḥkama. Nnan aryaz-a isqenneƹ iwḏan aḏ ƹebḏen Arebbi ḍed i ȓqanun. Wami ƹȓayen aḏ issiweȓ Bulus ikkar lƹamil Galyun inna-asen i israʼiliyen nni: "Maƹlik ṯceṯcam x can n ccarr niɣ x can n ljarima ḏ ṯaƹeffant, ataf ɣarwem ȓḥaqq aɣarwem ṣennṭeɣ. Walakin manaya ḏ lxilaf jarawem kenniw ḏeg wawaȓen ḏ yisemawen ḏ ccariƹa nwem. Ḥellem manaya nniṯ jarawem. Bȓa ma aḏ iȓiɣ nec ḏ ȓqaḍi x ṯmesȓayin-a jarawem." Ssenni yuzzeȓ-d xasen zi lmaḥkama. Kkaren marra iḏsen ṭṭfen Sastin ȓefqi n ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil uwṯin-ṯ zzaṯ i lmaḥkama. Galyun netta war ṯ icqi ca manayenni qaƹ. Iqqim ƹaḏ Bulus aṭṭas n wussan ḏi ṯendint n Kurinṯ. Ssenni imsafaḍ x ayṯmas ḏinni, inya ḏeg uɣarrabu iruḥ ɣar Surya akiḏes Priskila ḏ Wakilas. Tuɣa iḥeff Bulus acewwaf nnes ḏi ȓemwiyi umi qqaren Kanɣarya minzi tuɣa xas ȓƹaheḏ iy igga ak Siḏi Arebbi. Uwḍen ɣar ṯendint n Ufasus, ijja Bulus ḏinni Priskila ḏ Wakilas, ssenni yuḏef ɣar ṯemziḏa bac aḏ imnaqac ak israʼiliyen. Ttaren zzayes israʼiliyen-a aḏ iqqim ƹaḏ ktar walakin netta yugi. Wami xasen imsafaḍ inna-asen qa meȓa ixes Arebbi, ƹaḏ aḏ d ƹeqbeɣ. Ssenni inya ḏeg uɣarrabu iffeɣ zi ṯendint nni n Ufasus. Wami yuweḍ ɣar ṯendint n Qayṣariya, igaƹƹeḏ ɣar Lquds iseǧem x jmaƹeṯ n ȓmuminin, ssenni yuyur ɣar ṯendint n Wanṭakya. Wami iy ḏayes ikka can ȓweqṯ, iffeɣ iƹḏu ḏi jwayeh n Galaṭya ḏ jwayeh n Frijya itegg uȓ ḏeg imeḥḍaren nni iy iǧan ḏinni marra. Ijjen n uʼisraʼili qqaren-as Apulus netta ixȓeq ḏi ṯendint n Iskandariya, yusa-d ɣar ṯendint n Ufasus. Netta ifsus ḏeg wawaȓ iɣra aṭṭas ḏi Lkutub. Aryaz-a iȓmeḏ x ubriḏ n Siḏiṯneɣ, issawaȓ s jjheḏ ḏ ameqqran, iseȓmaḏ nican x Ƹisa. Walakin issen ɣir x uṭehhar nni n waman ig isexḏem nnabi Yaḥya. Ibḏa issawaȓ ḏi ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil s zƹameṯ. Sȓin-as Priskila ḏ Wakilas, uwin-ṯ akiḏsen ɣar ṯeddarṯ nsen bḏan sfehhamen-ṯ ḥsen x ubriḏ n Arebbi. Wami ixes Apulus aḏ isafer ɣar lʼiqlim n Uxaya, cejjƹen-ṯ ayṯmas urin-asen ijjen n ṯebrat i imeḥḍaren nni n ḏinni bac azzayes reḥben. Wami yuweḍ ɣar lʼiqlim nni iƹawen aṭṭas yinni yumnen s arḍa n Arebbi. Liʼanna netta itemnaqac s jjheḏ ak israʼiliyen zzaṯ i yiwḏan, niṯni war zemmaren ca aṯ jawben nican minzi isbeyyen-asen-d awaȓen zi Lkutub belli netta Ƹisa ḏ Lmasiḥ. Apulus wami iǧa ḏi ṯendint n Kurinṯ ḏi lʼiqlim n Uxaya, ikkar arrasul Bulus ikka x ubriḏ n iḏurar yuweḍ ɣar ṯendint n Ufasus. Yufa ḏinni can imeḥḍaren inna-asen: "Ma ihwa-d xawem Arruḥ iqeddsen wami ṯumnem?" Nnan-as: "Lla, neccin ƹemmarṣ war xas nesȓi ca x Arruḥ iqeddsen." Inna-asen: "Mammec ṯeggim wami ṯetwaṭehharem s waman?" Nnan-as: "Neccin netwaṭehhar s waman ƹlaḥsab mammec ixeddem nnabi Yaḥya." Inna-asen Bulus: "Qa Yaḥya itṭehhar s waman i yinni ituben, iqqar-asen amneṯ zeg wenni iy d ɣa yasen menbaƹd i nec, iƹni Ƹisa." Sȓin i manaya ruḥen twaṭehharen s waman ƹlaḥsab isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa. Wami xasen isers Bulus ifassen nnes, ihwa-d xasen Arruḥ iqeddsen. Bḏan ssawaȓen s lluɣaṯ war iǧin bu nsen, ssawaȓen s minzi ƹeȓmen zi Arebbi. Iryazen nni niṯni can ṯenƹac iḏsen. Ssenni Bulus yuḏef ɣar ṯemziḏa n Ayṯ-Israʼil, issawaȓ ḏinni s zƹameṯ can n ṯeȓt-chur. Itemnaqac akiḏsen bac aṯen iseqneƹ x ȓmulk n Arebbi. Ȓebƹaḍ zzaysen ṭṭfen akiḏes ṯaɣennant ugin aḏ amnen, tukkaren ḏi ttaƹlim n Siḏiṯneɣ zzaṯ i yiwḏan. Ssenni iffeɣ-d Bulus zi ṯemziḏa nni yuwi akiḏes imeḥḍaren nnes, kuȓ nhar iseȓmaḏ-iṯen ḏi lmarkez n Tirannus. Iqqim Bulus itegg manayenni ƹamayen. Marra imezḏaɣ n lʼiqlim n Asya sȓin i wawaȓ n Siḏi Arebbi, Ayṯ-Israʼil ḏ iyunaniyen s ṯnayen iḏsen. Arebbi itegg lmuƹjizaṯ ḏ ṯimeqqranin x ufus n Bulus. Iwḏan kessin ȓezyuf ḏ ṯibantiwin tḥaḏan zzaysent Bulus srusan-ṯent x imehȓac. Ȓexddenni ȓehȓacaṯ nni tgenfan, ƹaweḏ teffɣen zzaysen jnun nni iƹeffanen iy ḏaysen. Ḏinni can israʼiliyen niṯni ḏ iseḥḥaren traḥen zeg umcan ɣar umcan. Tjarraben aḏ sxeḏmen isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa bac aḏ sufɣen jnun iƹeffanen zeg yiwḏan. Nnan-asen qa tʼamareɣ-kenniw ƹlaḥsab isem n Ƹisa iy zi itḥeddaṯ Bulus, ffɣeṯ! Amenni iy teggen ijjen n sebƹa n ṯarwa n yijjen n uʼisraʼili qqaren-as Skiba, netta zi arruyas n ȓfuqaha. Ijjen n nhar indeq-d jjenn nni aƹeffan inna-asen qa nec ssneɣ Ƹisa min iƹna, ssneɣ Bulus min iƹna, kenniw min ṯeƹnam? Ȓexddenni inḍew xasen uryaz nni iy ḏi iǧa jjenn aƹeffan iɣeȓb-iṯen marra ijheḏ xasen. Arewȓen zi ṯeddarṯ nni ḏ iƹaryanen jarrḥen. Arrin-asen-d ȓexbar marra imezḏaɣ n Ufasus, iƹni Ayṯ-Israʼil ḏ iyunaniyen s ṯnayen iḏsen. Ṯeȓqef-iṯen ṯiggwḏi uca itwasemɣar isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa aṭṭas. Usin-d aṭṭas zeg yinni iy yumnen ȓexxu, ȓexḏayem nsen iy tuɣa ggin ṯiƹeffanin ƹtarfen zzaysent. Aṭṭas n yiwḏan tuɣa ggin ssḥur uwin-d lkutub nsen sḥarrqen-ṯen ɣar barra zzaṯ i kuȓci. Wami ḥesben ttaman n lkutub nni, ufin xemsin aȓaf n dinar. Amenni awaȓ n Siḏi Arebbi itentacer yarenni ɣares jjheḏ aṭṭas. Menbaƹd i manaya, iƹewweȓ Bulus aḏ isafer ɣar Lquds, aḏ ikk x lʼiqlim n Masidunya ḏ lʼiqlim n Uxaya. Inna: Xmi ɣa awḍeɣ ḏinni, itxeṣṣa-ayi ƹaweḏ aḏ raḥeɣ ɣar ṯendint n Ruma! Issekk ɣar Masidunya ṯnayen zeg yinni iy ṯ itƹawanen ijjen qqaren-as Timutawus ijjen qqaren-as Arisṭus, netta Bulus iqqim ijjen n ȓweqṯ ḏi lʼiqlim n Asya. Ḏi ȓweqṯ nni ṯewqeƹ ijjen n ȓfawḍa ṯemɣar x ssabab n ubriḏ n Siḏiṯneɣ. Ḏinni ijjen n uryaz qqaren-as Dimitriyus. Netta iḍebbaƹ nnuqarṯ, itṣennaƹ munikuṯ s nnuqarṯ itemcabbahen ḏi zzawyiṯ n lʼaṣnam umi qqaren Ṯarṭamist. Dimitriyus-a isrebbaḥ aṭṭas yina itṣennaƹen munikuṯ-a. Iȓaɣa-d x yinni ixeddmen ḏi manayenni ḏ yinni itṣennaƹen ṯimesȓayin nneɣni amenni. Inna-asen: "Ay iryazen, ṯessnem belli nrebbeḥ aṭṭas n tmenyaṯ ḏi ṣṣenƹaṯ-a. Aqa twaȓam tesȓam Bulus-a isqenneƹ aṭṭas n yiwḏan ḏi ṯendint-a n Ufasus ƹȓayen uȓa ḏi marra lʼiqlim n Asya, isufuɣ-iṯen zeg ubriḏ nneɣ. Iqqar-aneɣ qa l'aṣnam-a itwaṣenƹen s ifassen qa war ǧin ca ḏ arebbiṯen. Xaṭar manaya x ṣṣenƹaṯ nneɣ ataf war ɣares bu lqima. Xaṭar ƹaweḏ uȓa x zzawyiṯ ṯameqqrant n arebbi nneɣ Ṯarṭamist ataf aḏ tneqḍeƹ. Ataf nettaṯ ƹaweḏ imken war ḏayes tɣimi lƹaḍama nnes qaƹ, ṯanita iy ƹebbḏen imezḏaɣ n lʼiqlim-a n Asya marra ḏ ddunect amen-ṯekmaȓ." Wami sȓin i wawaȓ-a, ɣeḍben aṭṭas snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren Ṯarṭamist n Ayṯ-Ufasus mecḥaȓ ṯemɣar! Ṯewqeƹ ijjen n ȓfawḍa ḏ ṯameqqrant ḏi ṯendint nni amen-ṯekmaȓ. Munen yiwḏan-a uzzȓen ɣar furbu jarren akiḏsen ṯnayen n imeddukaȓ n Bulus iy kiḏes itsafaren, ijjen qqaren-as Ɣayus ijjen qqaren-as Aristarxus, niṯni zi Ayṯ-Masidunya. Irezzu Bulus aḏ iḥḍar zzaṯ i ȓɣaci nni, war ṯ jjin ca imeḥḍaren nnes. Ḥetta can n imxazniyen ḏ imeqqranen zi lʼiqlim nni n Asya iy ǧan ḏ imeddukaȓ n Bulus ssekken ɣares ttaren zzayes nnan-as war traḥ ca ɣar furbu nni. Mxarwaḍen marra iwḏan iy ḏinni imunen, snekkaren ṯɣuyyeṯ kuȓ ijjen min iqqar. Azyen ameqqran war issin mixef ḏin munen. Ḏinni jar ȓɣaci nni ijjen n bnaḏem qqaren-as Iskander. Ƹanen-ṯ israʼiliyen ɣar zzaṯ, ȓaɣan-as-d ȓebƹaḍ zzaysen ḥima aḏ issiweȓ. Itceyyar-asen i ȓɣaci nni s ifassen irezzu aṯen isbedd bac aḏ iḏafeƹ s yijjen n wawaȓ. Wami ẓrin ȓɣaci nni netta ḏ aʼisraʼili, munen marra iḏsen can ṯnayen n ṯsaƹƹaṯin snekkaren ṯɣuyyeṯ nnan Ṯarṭamist n Ayṯ-Ufasus mecḥaȓ ṯemɣar! Yusa-d naʼib n lḥakem n ṯendint ihedden ȓɣaci nni inna-asen: "Ay iryazen n Ufasus, ma ḏinni ca ḥadd iy war issinen ca belli ṯandint-a n Ufasus ḏ nettaṯ iy iḥeṭṭan zzawyiṯ n Ṯarṭamist ṯameqqrant ḏ uzru nnes amqeddes iy d iwḍan zeg ujenna? Manaya war ḏayes bu ccekk. Iḏen itxeṣṣa kenniw aḏ theddnem, war xeddmeṯ ca bȓa ȓaƹqeȓ. Ṯuwim-d ḏanita iryazen-a, war xewwnen ca zzawyaṯ war nnin bu ȓƹib ḏi arebbi nneɣ. Meȓa ixes Dimitriyus ḏ yinni iy kiḏes itṣennaƹen nnuqarṯ aḏ ceṯcan x can yijjen, aqa lmaḥkama mujud u lƹamil mujud aḏ raḥen aḏ ceṯcan s ȓqanun. Meȓa ɣarwem ca uceṯci nneɣni, axas ḥekmen ḏi lmajlis n ṯendint. Ȓexxu aqaneɣ ḏi lxaṭar a netwaḥkem marra iḏneɣ x ȓfawḍa itewqiƹen nhara, neccin war ɣarneɣ bu can n ssabab x ssdaƹ-a." Wami inna awaȓ-a issekk yinni imunen aḏ rewwḥen. Ṯkemmeȓ ȓfawḍa nni, menbaƹd Bulus iȓaɣa-d x imeḥḍaren icejjeƹ-iṯen. Ssenni imsafaḍ xasen, iruḥ isafer ɣar lʼiqlim n Masidunya. Itcejjaƹ imeḥḍaren ḏinni s waṭṭas n wawaȓen. Wami iƹḏu ḏi jwayeh nni, yuweḍ ɣar Lyunan ikka ḏinni ṯeȓt-chur. Wami ƹȓayen aḏ iney Bulus ḏeg uɣarrabu aḏ iraḥ ɣar Surya, ciṭṭnen israʼiliyen bac aṯ nɣen. X manaya netta igga aḏ iƹqeb x ubriḏ n Masidunya. Isafer akiḏes Supatrus mmis n Piru zi ṯendint n Birya, ḏ Aristarxus ḏ Sakundus niṯni zi ṯendint n Salunik, ḏ Ɣayus zi ṯendint n Dirba, ḏ Timutawus ḏ Tuciq ḏ Trifumu niṯni zi lʼiqlim n Asya. Yina izwaren-aneɣ trajan-aneɣ ḏi ṯendint n Traws. Wami iƹḏu Ȓƹiḏ n Ṯefḍirṯ, nenya ḏeg uɣarrabu neffeɣ zi ṯendint n Filippi. Menbaƹd i xemsiyyam neḏfar-iṯen ɣar ṯendint n Traws, neqqim ḏinni sebƹiyyam. Ḏeg wass amezwaru n simana nmun neccin a necc aɣrum, issiweȓ Bulus ak yiwḏan. Iqqim issawaȓ aȓ uzyen n ǧiȓeṯ minzi ṯiwecca nnes inwa aḏ isafer. Ḏinni aṭṭas n ȓeqnaḏeȓ ḏi ṯɣurfat nni mani nmun. Ḏinni ijjen n uḥenjir qqaren-as Yutikus iqqim netta x ṯenharṯ n ṯburjat. Iȓha Bulus itemharwaḍ, aḥenjir nni iṭṭef-iṯ yiḍeṣ iɣelleb xas yiḍeṣ nni uca iwḍa zi ṯȓaṯa n ṭṭbaqaṯ aȓ ṯmurṯ ufin-ṯ immuṯ. Ihwa-d Bulus yuḍaȓ ɣares iysi-iṯ-iḏ s ifassen. Inna-asen: War teggwḏem ca, aqa iƹqeb-as-d buḥbeȓ nnes. Iruḥ Bulus igaƹƹeḏ sennej, irza aɣrum icca. Issiweȓ aṭṭas aȓ wami ḏ ȓefjar ikkar yuyur. Iwḏan nni twacejjƹen aṭṭas wami aḥenjir nni srewwḥen-ṯ iddar. Itafeq Bulus akiḏneɣ bac neccin a nsafer ɣar ṯendint n Wassus ḏeg uɣarrabu netta aḏ d yas x iḍaren, menbaƹd a nemseȓqa ḏinni aṯ nesney akiḏneɣ ḏeg uɣarrabu. Wami xaneɣ d iḥreṯ ḏi ṯendint n Wassus, nesney-iṯ-iḏ akiḏneɣ ḏeg uɣarrabu nruḥ ɣar ṯendint n Mitilini. Ssenni nsafer ḏeg uɣarrabu, ṯiwecca nnes nuweḍ ɣar ṯeyzirṯ n Kiyus. Wis ṯeȓtiyyam nuweḍ zzaṯ i ṯeyzirṯ n Samus. Wis arbeƹiyyam nuweḍ ɣar ṯendint n Militus. Wami ɣares d usin imeqqanen nni inna-asen: "Kenniw qa ṯessnem mammec tƹiceɣ marra ȓweqṯ nni iy tuɣa akiḏwem qqimeɣ, zi nhar nni amezwaru iy d uḏfeɣ ɣar Asya. Xeddmeɣ i Siḏi Arebbi bȓa ttakebbur, s imeṭṭawen inu kkint xafi ȓemḥayen wami xayi ciṭṭnen israʼiliyen. War zzaywem snuffareɣ walu, nec txebbareɣ-kenniw s marra min kenniw ɣa inefƹen. Seȓmaḏeɣ-awem-ṯ zzaṯ i yiwḏan u ƹaweḏ zi ṯeddarṯ ɣar ṯeddarṯ. Ƹeǧmeɣ i israʼiliyen ḏ iyunaniyen bac aḏ tuben ɣar Arebbi aḏ amnen s Siḏiṯneɣ Ƹisa. Nec nhara ggureɣ ɣar ṯendint n Lquds ḏ Arruḥ iy ḏayi itawin ḏinni, war ssineɣ min ḏayi ɣa iweqƹen. Innama, ḏi mkuȓ ṯendint iƹeǧem-ayi-d Arruḥ iqeddsen qa itraja-ayi ȓeḥbes ḏ tamara. Walakin war ticceɣ bu lhimma i ṯuḏarṯ inu. Nec aḏ kemmȓeɣ minxef d usiɣ ḏ ȓxeḏmeṯ iy zi ḏayi ikellef Siḏiṯneɣ Ƹisa, iƹni aḏ cehḏeɣ x L'injil n arḍa n Arebbi. Ȓexxu kenniw umi beccareɣ s ȓmulk n Arebbi ssneɣ nec belli uȓa ḏ ijjen zzaywem ma aḏ iẓer aɣembub inu ssa aȓ ṯsawent. X manaya qqareɣ-awem nec zi nhara tberriɣ ixef inu zeg iḏammen nwem marra. Liʼanna nec war zzaywem snuffareɣ walu zi marra min inewwa Arebbi aṯ igg. Ḥḍaṯ ixef nwem. Ḥḍaṯ ṯḥimerṯ nwem, ṯenni iy zi kenniw ikellef Arruḥ iqeddsen. Arewseṯ jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi qa netta iseɣ-it s iḏammen nnes. Cuf, ssneɣ xmi ɣa uyureɣ nec aḏ d aḏfen jarawem can n wuccanen iwƹaren war reḥḥmen ca ṯḥimerṯ. Ƹaweḏ zzaywem aḏ d meḍharen can iṯarrasen aḏ sƹewwjen lḥaqiqa ḥima aḏ jarren ɣarsen imeḥḍaren. Iwa iȓiṯ ƹlabal! War tettum ca nec ṯeȓt-snin iy kiḏwem kkiɣ, qqimeɣ tweṣṣiɣ mkuȓ ijjen zzaywem ǧiȓeṯ ḏ wass s imeṭṭawen inu. Ay ayṯma, ȓexxu axawem weddiɣ, iȓiṯ ag Arebbi ḏ wawaȓen n arḍa nnes. Awaȓen-a ḏaysen ṯizemmar aḏawem ucen jjheḏ aḏawem ucen ȓwarṯ ak marra ȓmuminin ṣṣaliḥin. Nec ƹemmarṣ war ḍmiƹeɣ i yixef inu can n ddheb niɣ ḏ nnuqarṯ niɣ ḏ warruḍ n can ḥadd. Kenniw ṯessnem nec tuɣa xeḏmeɣ s ifassen inu bac aɣari yiȓi min ḥḏajeɣ nec ḏ min ḥḏajen yinni akiḏi. S marra manaya smeḍhareɣ-awem-d mammec itxeṣṣa-yaneɣ a nexḏem mliḥ bac a nƹawen yinni iḥḏajen. A nfekkar ḏeg wawaȓ n Siḏiṯneɣ Ƹisa iy inna: Ssaƹḏ n wenni iticcen ktar zeg wenni iqebbȓen." Wami inna Bulus ṯimesȓayin-a, irkeƹ x ifadden ḏ yinni marra netta iẓẓuǧ. Ḏerrƹen-as i Bulus bḏan tseǧamen xas, trun marra iḏsen. Xeyyqen aṭṭas s wawaȓ nni iy ḏasen inna war ṯẓerrem ca aɣembub inu ssa aȓ ṯsawent. Ssenni uwin-ṯ ɣar uɣarrabu. Wami xasen d nuyur ssenni, nenya ḏeg uɣarrabu nruḥ nican ɣar ṯeyzirṯ n Kus. Ṯiwecca nnes nuweḍ ɣar ṯeyzirṯ n Rudus. Ssenni nuyur ɣar ṯendint n Batara. Nufa ḏinni ijjen n uɣarrabu itraḥ ɣar jwayeh n Finiqya, nenya ḏayes nuyur. Ṯmeḍhar-aneɣ-d ṯeyzirṯ n Qubruṣ x uẓeȓmaḍ nneɣ. Neƹḏu-t, nruḥ ɣar Surya neḍra ḏi ṯendint n Ṣur minzi aɣarrabu itxeṣṣa aḏ isers sseȓƹaṯ ḏinni. Wami nerzu x imeḥḍaren, nufi-ṯen ḏinni neqqim akiḏsen sebƹiyyam. Ƹlaḥsab min ƹeȓmen niṯni zi Arruḥ, qqaren-as i Bulus war tgaƹƹaḏ ca cek ɣar ṯendint n Lquds. Wami ḏaneɣ ṯeqḍa ḏinni ȓweqṯ nneɣ nekkar neffeɣ bac a nsiɣi x usafar nneɣ. Marra imeḥḍaren ruḥen akiḏneɣ ɣar barra n ṯendint s ṯemɣarin nsen ḏ ṯarwa nsen, nerkeƹ x ifadden nneɣ x yijḏi n ȓebḥar neẓẓuǧ. Wami nemsafaḍ xasen nenya ḏeg uɣarrabu, niṯni rewwḥen ɣar ṯuḏrin nsen. Ssenni nsiɣi x usafar nneɣ ḏi ȓebḥar zi ṯendint nni n Ṣur nexḍeȓ ɣar ṯendint n Baṭlaymus. Nseǧem x ayṯmaṯneɣ ḏinni, neqqim akiḏsen ijjen n nhar. Ṯiwecca nnes nruḥ ɣar ṯendint n Qayṣariya nuḏef neqqim ḏi ṯeddarṯ n lmubcir Filippas. Netta ḏ ijjen zi sebƹa n ṣṣaḥaba n arrusul n Lquds. Netta ɣares arbeƹa n ṯḥenjirin ḏ ṯiƹzriyin ssawaȓent s min ƹeǧment zi Arebbi. Wami neqqim akiḏsen can wussan, yusa-d ɣarneɣ ijjen n nnabi zi Yahuḏiya qqaren-as Ɣabus. Iqarreb-d ɣarneɣ iysi aḥezzam n Bulus, icedd iḍaren ḏ ifassen i yixef nnes inna: "Iqqar Arruḥ iqeddsen: Ammu israʼiliyen n Lquds aḏ qqnen bab n uḥezzam-a, aṯ sellmen i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil." Neccin ḏ yiwḏan wami nesȓa manaya nḥeccem Bulus bac war itriḥ ca ɣar ṯendint n Lquds. Inna-aneɣ: "Min kenniw yuɣin? Mayemmi iy ḏayi ṯeḥfarem ḏeg wuȓ s imeṭṭawen nwem? Nec aqayi mujud maci aḏayi qqnen waha. Nec aqayi mujud aḏ mmṯeɣ ḏi Lquds ƹlaḥsab isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa!" Wami nufa neccin war ṯ nseqniƹ ca, nesqar nenna: Min ixes Siḏi Arebbi aṯ igg ḏ wenni netta! Menbaƹd ȓexddenni, nsewjeḏ ixef nneɣ a ngaƹƹeḏ ɣar ṯendint n Lquds. Uwin-aneɣ can n imeḥḍaren zi ṯendint n Qayṣariya bac a nnewjew ɣar yijjen n bnaḏem qqaren-as Mnasun netta zi ṯendint n Qubruṣ. Netta zeg imeḥḍaren imezwura. Wami nuweḍ ɣar Lquds, reḥḥben zzayneɣ ayṯmaṯneɣ s ȓefraḥeṯ. Ṯiwecca nnes yuḏef akiḏneɣ Bulus ɣar arrasul Yaƹqub, ḥḍaren ḏinni marra imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin. Iseǧem xasen Bulus, iƹaweḏ-asen ṯa s ṯa inna-asen min igga Arebbi x ufus nnes jar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Wami sȓin i manayenni, ḥemḏen Arebbi nnan-as i Bulus: "Cuf ay umaṯneɣ mecḥaȓ n uȓufaṯ n israʼiliyen iy yumnen! Marra iḏsen rezzun aḏ ggen lwajib ƹlaḥsab ccariƹa nneɣ. Itwanna-yasen zaƹma cek ṯseȓmaḏeḏ marra israʼiliyen iy zeddɣen ḏi lxarij aḏ semḥen ḏi Musa, ṯeqqareḏ-asen war ṭehhareṯ ca i ṯarwa nwem, war ḏeffareṯ ca lƹadaṯ nneɣ. Bȓa ccekk aḏ sȓen qa cek illa ṯusiḏ-d. Iwa, mammec ɣa negg? Iḏen, min ḏac ɣa nini egg-iṯ. Cuf, ɣarneɣ arbeƹa n iryazen ggin ȓƹaheḏ ak Siḏi Arebbi. Awi yina xeǧes xasen axmi ɣa ṯeggem marra kenniw ȓuḍu nni aṣebḥan bac niṯni aḏ ḥeffen aḏ ḏewȓen ḏ iqeccura. Ammu aḏ ssnen marra min xak itwannan war iǧi bu ḏ ṣṣaḥ. Cek s yixef nnec ṯḏeffareḏ ccariƹa nneɣ. Walakin ƹlaḥsab ȓmuminin nni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, nura-yasen ṯabrat numar-iṯen aḏ beƹƹḏen x lmakla itwaqeddmen i lʼaṣnam, ḏ iḏammen, ḏ min itwajeyyfen, ḏ lfasad." Ṯiwecca nnes yuwi Bulus iryazen nni akiḏes, igga ȓuḍu nni aṣebḥan akiḏsen. Yuḏef ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant aḏ iƹȓem ȓfuqaha x ȓweqṯ iy ḏi ɣa kemmȓen nhuraṯ nni iqqimen x uṣeffi nsen, iƹni ȓweqṯ iy ɣa qeddmen ȓfuqaha dbiḥaṯ i arbeƹa-ya. Wami ƹȓayen aḏ kemmȓen sebƹa nni n nhuraṯ n ȓuḍu, can israʼiliyen zi lʼiqlim n Asya ẓrin Bulus ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant samaren xas marra ȓɣaci nni temzaḥamen xas. Snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren: "Ay iryazen n Ayṯ-Israʼil! Qa aryaz-a wenni iseȓmaḏen iwḏan marra ḏi mkuȓ amcan irezzu aḏ ƹarrḍen ccaƹb nneɣ ḏ ccariƹa nneɣ ḏ umcan-a nneɣ! Ƹaweḏ isiḏef-d iyunaniyen ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant, isexnaz amcan-a muqeddes." Nnan manayenni minzi tuɣa ẓrin akiḏes ḏi ṯendint ijjen n bnaḏem qqaren-as Trifumu zi Ayṯ-Ufasus, itɣiȓ-asen Bulus isiḏef-iṯ ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant. Ṯekkar ȓfawḍa ḏi ṯendint marra. Kkaren yiwḏan nni uzzȓen ɣar Bulus ṭṭfen-ṯ, jarren-ṯ zi ṯemziḏa ṯameqqrant ɣar barra ȓexddenni bellƹen ṯiwwura. Wami rezzun aṯ nɣen, yuweḍ ȓexbar ɣar arrayes n ȓƹaskar n arrumanus ṯekkar ijjen n ȓfawḍa ḏi Lquds marra. Iruḥ netta ḏeɣya yuwi akiḏes ȓƹaskar ḏ imeqqranen nsen yuzzeȓ ɣarsen. Israʼiliyen wami ẓrin arrayes ḏ ȓƹaskar nnes, bedden war qqimen ca ƹaḏ ccaṯen Bulus. Iqarreb arrayes nni ɣar Bulus iṭṭef-iṯ, yumar aṯ qqnen s ṯnayen n snaseȓ. Isseqsa xas inna-asen: Wanita min iƹna ḏ min igga? Ȓɣaci nni snekkaren ṯɣuyyeṯ kuȓ ijjen min iqqar. Wami arrayes nni war ifhim ca nican man ssabab n ssdaƹ nni, yumar aṯ siȓin ɣar lqecla. Wami yuweḍ Bulus ɣar ddruj, arbun-ṯ ȓƹaskar siȓin-ṯ ƹlaḥsab amenɣi nni n yiwḏan. Minzi ḏeffaren-ṯ snekkaren ṯɣuyyeṯ qqaren ysim xaneɣ wanita! Wami ƹȓayen aḏ siḏfen Bulus ɣar lqecla nni, inna-as i arrayes n ȓƹaskar: "Smeḥ-ayi ac iniɣ ijjen n wawaȓ." Inna-as arrayes nni i Bulus: "Mammec teggeḏ cek ṯessawaȓeḏ ṯayunaniṯ? Ma war ṯeǧiḏ ca cek ḏ amiṣri nni iy iggin lfitna ḏi ȓiyyam nni wami ṯsuyureḏ arbeƹaȓaf n lʼirhabiyen ɣar ȓexȓa?" Inna-as Bulus: "Lla, nec ḏ aʼisraʼili, ljinsiya inu zi ṯendint maƹrufa n Ṭarsus ḏi lʼiqlim n Kilikya. Tettareɣ zzayec aḏayi ṯsemḥeḏ aḏ ssiwȓeɣ ak yiwḏan-a." Wami iy ṯ ijja arrayes n ȓƹaskar aḏ issiweȓ, ibedd Bulus x ddruj iceyyar-asen s ifassen nnes. Niṯni sqaren, issiweȓ akiḏsen s lluɣa lƹibriya inna-asen: "Ay ayṯma ay imɣaren, ṣennṭeṯ-ayi mliḥ ȓexxu bac aḏ ḏafƹeɣ x yixef inu!" Wami sȓin i Bulus issawaȓ s lluɣa lƹibriya uca qeḍƹen ȓḥess. Inna-asen: "Nec ḏ aʼisraʼili xeȓqeɣ ḏi ṯendint n Ṭarsus ḏi lʼiqlim n Kilikya, walakin nec ymiɣ ḏi ṯendint-a ḏanita. Ɣriɣ ɣar iḍaren n lʼustad Gamlil twarebbiɣ s ccariƹa n ȓejḏuḏ nneɣ mammec ḏaneɣ ṯweṣṣa ṯa s ṯa kuȓci. Rezzuɣ aḏ ggeɣ lwajib ak Arebbi s wuȓ inu mamc ṯrezzum aḏ teggem kenniw marra nhara. Nec tuɣa tƹeddabeɣ yinni iḏfaren abriḏ-a ḥetta wami mmuṯen. Ṭṭfeɣ iryazen ḏ ṯemɣarin ggiɣ-ṯen ḏi ȓeḥbes. Arrayes n ȓfuqaha ḏ marra Jmaƹeṯ n imeqqranen n Ayṯ-Israʼil niṯni ḏ ȓechuḏ x manayenni. Ucin-ayi arruxṣaṯ aṯent ssiwḍeɣ ɣar ayṯmaṯsen ḏi ṯendint n Dimaceq. Ruḥeɣ ḏinni aḏ ṭṭfeɣ iwḏan n ubriḏ-a aṯen d awiɣ ɣar Lquds bac aḏ twaƹaqben. Nec tuɣa ggureɣ ḏeg ubriḏ qarrbeɣ ɣar Dimaceq, tuɣa ƹȓayen ḏ azyen n nhar. Ƹlaɣafla inneḍ-ayi-d ijjen n nnur itceƹciƹ zeg ujenna. Wḍiɣ ɣar ṯmurṯ sȓiɣ i yijjen n ṯmijja ṯeqqar-ayi-d: A Cawul a Cawul, mayemmi ḏayi tƹeddabeḏ? Nniɣ-as nec: Min ṯeƹniḏ cek a Siḏi? Inna-ayi Nec ḏ Ƹisa zi Naṣira ḏ wenni iy tƹeddabeḏ. Yinni kiḏi iǧan ẓrin nnur nni walakin war fhimen ca i ṯmijja n wenni iy kiḏi d issawaȓen. Nniɣ-as nec: Min ɣa ggeɣ a Siḏi? Inna-ayi Siḏiṯneɣ: Kkar aḏef ɣar Dimaceq, aḏac itwanna ḏinni marra min yurin aḏ teggeḏ. Nnur nni tuɣa itseqsiq ijheḏ xafi, ḏewȓeɣ war twiȓiɣ walu. Ṭṭfen-ayi zeg ufus inu yinni kiḏi iǧan, ssiwḍen-ayi ɣar Dimaceq. Inna-ayi: Arebbi n ȓejḏuḏ nneɣ ixḍar-icek netta bac aḏ tessneḏ min ixes, aḏ twaȓiḏ s ṯiṭṭawin nnec axeddam nnes ṣṣaliḥ aḏ tṣennṭeḏ i yijjen n wawaȓ zeg uqemmum nnes. Cek axas ṯiȓiḏ ḏ ccaheḏ ɣar marra iwḏan ƹlaḥsab min ṯeẓriḏ ḏ min ṯesȓiḏ. Y ȓexxu min trajiḏ? Kkar aḏ twaṭehhareḏ s waman, sireḏ zi ȓmuƹṣiyaṯ nnec xmi ɣa ṯȓaɣiḏ x yisem nnes. Wami ḏewȓeɣ ɣar ṯendint n Lquds tẓaǧiɣ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant, ihwa-d xafi ijjen n lwaḥi. Ẓriɣ Siḏiṯneɣ inna-ayi: Kkar ffeɣ ḏeɣya zi Lquds minzi chaḏeṯ nnec xafi war t qebbȓen ca. Nniɣ-as: A Siḏi, niṯni ssnen belli tuɣa traḥeɣ zi ṯemziḏa ɣar ṯemziḏa tḥebbaseɣ ccaṯeɣ yinni zzayek yumnen. Ḥḍareɣ nec wami sizzȓen iḏammen n Stifan wenni xak icehhḏen. Wafqeɣ x ȓmewṯ nnes, ḥḍiɣ-asen uȓa ḏ arruḍ n yinni iy ṯ inɣin. Inna-ayi Siḏi: Ruḥ, cek ac ssekkeɣ ɣar imucan ggwjen aṭṭas, ɣar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil." Sȓin mliḥ i Bulus ḥetta aȓ wami inna awaȓ-a aneggaru. Ȓexddenni snekkaren xas ṯɣuyyeṯ nnan: Mḥaṯ aryaz-a zi ddunect-a, war isḏiheǧ ca aḏ iqqim ƹaḏ iddar! Snekkaren ṯɣuyyeṯ, neṭṭaren izeǧuba nsen, zzuzzaren ṯaƹejjact ɣar ujenna. Ikkar arrayes n ȓƹaskar yumar aḏ siḏfen Bulus ɣar lqecla, aṯ uwṯen s usɣun aḏas ggen lʼistijwab mayemmi xas snekkaren ṯɣuyyeṯ qaƹ ammu. Wami ṯ cedden bac aṯ uwṯen, inna-as Bulus i umeqqran n ȓƹaskar ibedden ḏinni: "Ma qanuni aḏ tuwṯem ijjen n bnaḏem s usɣun ɣares ljinsiya n arrumanus meȓa war xas ṯḥekkimem ca?" Wami isȓa umeqqran nni n ȓƹaskar manayenni, iruḥ ɣar arrayes n ȓƹaskar inna-as: "Min teggeḏ cek ammu? Qa aryaz nni ɣares ljinsiya n arrumanus!" Yusa-d arrayes nni inna-as: "In-ayi cek, ma ɣarek ljinsiya n arrumanus?" Yarra xas Bulus: "Wah, nec aqat ɣari." Inna-as arrayes nni: "Qa nec sɣiɣ ljinsiya inu s waṭṭas n tmenyaṯ." Inna-as Bulus: "Nec xeȓqeɣ-d zzayes." Ȓexddenni beƹƹḏen xas ḏeɣya yinni ixsen as ggen lʼistijwab. Iggweḏ waxxa ḏ arrayes nni wami issen belli icedd ijjen ɣares ljinsiya n arrumanus. Ṯiwecca nnes, irezzu arrayes nni n ȓƹaskar aḏ issen mayemmi Ayṯ-Israʼil tahamen Bulus, iruḥ yumar arruyas n ȓfuqaha ḏ marra Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil aḏ munen. Ȓexddenni isufeɣ-d Bulus yuwi-ṯ-iḏ ɣarsen isbedd-iṯ zzaṯsen. Ixzar mliḥ Bulus ɣar Jmaƹeṯ n lḥukkam n Ayṯ-Israʼil inna-asen: "Ay ayṯma, qa nec ggiɣ lwajib nican ak Arebbi, zi qbeȓ ḥetta nhara nec ḍḍamir inu mertaḥ." Ikkar Anas arrayes n ȓfuqaha yumar yinni ibedden ak Bulus aṯ uwṯen ɣar uqemmum. Ȓexddenni inna-as Bulus: "Cek ṯeggiḏ am ȓḥiḍ ircan ijjiyaren s jjir, ac yuweṯ Arebbi! Ṯeqqimeḏ cek ḏinni axafi ṯḥekmeḏ ƹlaḥsab ccariƹa, walakin ȓexxu txalafeḏ ccariƹa wami ṯen ṯumareḏ aḏayi uwṯen." Nnan-as i Bulus yinni ḏinni iḥḍaren: "Ma tukkareḏ cek arrayes n ȓfuqaha n Arebbi?!" Inna-asen Bulus: "Ay ayṯma, qa nec war ṯ ssineɣ ca tuɣaṯ ḏ arrayes n ȓfuqaha minzi Lkitab iqqar: <Arrayes n ccaƹb, war ḏayes qqar bu ȓƹib.>" Wami issen Bulus qa ca zzaysen zi ȓḥizeb n iṣadduqiyen ca nneɣni zi ȓḥizeb n ifarrisiyen, ikkar iȓaɣa-d s jjheḏ ḏi Jmaƹeṯ nni n lḥukkam jarasen inna-asen: "Ay ayṯma, qa nec ḏ afarrisi mmis n ifarrisiyen! Aqa tḥakamem xafi wami nec ɣari lʼamal aḏ d kkaren yiwḏan zi ȓmewṯ ḏi Lqiyama." Wami inna manaya iwqeƹ ijjen n lxilaf jar ifarrisiyen ḏ iṣadduqiyen, Jmaƹeṯ nni n lḥukkam mesfraqen jarasen. (Minzi iṣadduqiyen qqaren qa war ḏinni lla Lqiyama, lla lmalaʼikaṯ, lla jnun, walakin ifarrisiyen qqaren marra manaya iǧa.) Iwqeƹ ijjen n ssdaƹ imɣar, kkaren ȓebƹaḍ zeg imseȓmaḏen n ccariƹa niṯni ḏ ifarrisiyen temnaqaren s jjheḏ qqaren: "Neccin war ḏas ntif bu can lɣaleṭ ḏi bnaḏem-a, imken issiweȓ akiḏes can n jjenn niɣ ḏ can n lmalaʼika." Wami bḏan tmenɣan s jjheḏ ƹlaḥsab lxilaf nni, iggweḏ arrayes n ȓƹaskar aḏ mezqen Bulus. Yumar ȓƹaskar nnes aḏ hwan aḏ d xeḍfen Bulus zi ȓwesṭ nsen, aṯ siȓin ɣar lqecla. Ǧiȓeṯ nni ibedd-d Siḏiṯneɣ ɣar Bulus inna-as: "Egg zƹameṯ! Mammec iy zzayi ṯcehḏeḏ ḏi ṯendint n Lquds, u labud ƹaweḏ azzayi ṯcehḏeḏ ḏi ṯendint n Ruma." Wami d iṣbeḥ ȓḥaȓ ciṭṭnen Ayṯ-Israʼil, weƹḏen Arebbi ḥarrmen ixef nsen war tetten war sessen aȓ ɣa nɣen Bulus. Ktar zi arbeƹin iḏsen ig iciṭṭnen ḏi manaya. Ruḥen ɣar arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil nnan-asen: "Neccin newƹeḏ Arebbi nḥarrem ixef nneɣ war ntett walu aȓ ɣa nneɣ Bulus neccin. Ȓexxu Jmaƹeṯ n lḥukkam ḏ kenniw ttarem zi arrayes n ȓƹaskar n arrumanus bac aɣarwem d issekk Bulus. Ggeṯ ixef nwem ṯexsem akiḏes ṯeggem lʼistijwab mliḥ. Neccin aqaneɣ mujud bac aṯ nneɣ qbeȓ iy d ɣa yaweḍ." Mmis n učmas n Bulus yarra-d ȓexbar x min ciṭṭinen yiwḏan nni, iruḥ ɣar lqecla yuḏef ḏinni iƹaweḏ-as manayenni i Bulus. Iȓaɣa-d Bulus x yijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus inna-as: "Awi aḥenjir-a ɣar arrayes nwem aqa ɣares can wawaȓ aḏas ṯ yini." Yuwi-ṯ ɣar arrayes n ȓƹaskar inna-as qa iȓaɣa-d xafi Bulus ameḥbus nni ittar zzayi inna-ayi aḏac d awiɣ aḥenjir-a aqa ɣares can wawaȓ aḏac ṯ yini. Arrayes nni n ȓƹaskar iṭṭef aḥenjir nni ḏeg ufus, yuwi-ṯ ɣar can ṯɣemmarṯ waḥḏes inna-as: "Min texseḏ aḏayi ṯiniḏ?" Inna-as uḥenjir nni: "Israʼiliyen ttafaqen jarasen bac azzayek ttaren aḏ d tessekkeḏ ṯiwecca Bulus ɣar Jmaƹeṯ n lḥukkam nsen. Ggin ixef nsen axmi xsen aḏas ggen lʼistijwab mliḥ. War ṯen tejja ca ac sqenƹen qa ḏinni ktar zi arbeƹin n iryazen wejjḏen i Bulus, weƹḏen Arebbi ḥarrmen ixef nsen war tetten war sessen aȓ ṯ ɣa nɣen. Aqa niṯni wejjḏen, ɣir trajan aḏ twafqeḏ x ṭṭaleb nsen." Issekk arrayes-a n ȓƹaskar aḥenjir nni inna-as: "War tƹawaḏ i ḥadd belli cek ṯenniḏ-ayi i nec ȓexbar-a." Ȓexddenni iȓaɣa-d arrayes nni n ȓƹaskar i ṯnayen n imeqqranen nnes inna-asen: "Swejḏeṯ miyytayen n ȓƹaskar ḏ sebƹin n yinni iy inyin x yiysan ḏ miyytayen zeg yinni ikessin ikeccuḍen ɣarsen ṯicceṭ n wuzzeȓ, aḏ traḥem ɣar tesƹa n ǧiȓeṯ ɣar ṯendint n Qayṣariya. Swejḏeṯ i Bulus minxef ɣa iney bac aṯ tsiwḍem ḏi lʼaman u ḍaman ɣar Lwali Filikes." Uca yura ijjen n ṯebrat i Lwali Filikes inna-as ḏayes: "A si Lwali Filikes, nec Kludyus Lisyas tseǧameɣ xak. Aryaz-a ṭṭfen-ṯ Ayṯ-Israʼil tuɣa ƹȓayen aṯ nɣen. Wami d arriɣ ȓexbar qa netta ɣares ljinsiya n arrumanus, ruḥeɣ nec ḏ ȓƹaskar inu nsenjem-iṯ-iḏ. Rezzuɣ aḏ ssneɣ nec ttuhmaṯ iy xas ggin, uwiɣ-ṯ ɣar Jmaƹeṯ n lḥukkam nsen. Ufiɣ ttuhmaṯ nni niṯenti ḏ can ṯmesȓayin x ccariƹa nsen waha. War xas ufiɣ bu can ttuhma isḏaheǧ xas ȓmewṯ niɣ ḏ ȓeḥbes. Wami d arriɣ ȓexbar ciṭṭnen xas, ssekkeɣ-ṯ-iḏ ɣarek ḏeɣya. Umareɣ yinni xas iy ggin ttuhmaṯ aḏac ƹawḏen min ɣarsen ḍed nnes." Menbƹad i xemsiyyam ihwa-d ɣar Qayṣaria arrayes n ȓfuqaha Anas akiḏes ȓebƹaḍ n imeqqranen n Ayṯ-Israʼil ḏ ijjen n lmuḥami qqaren-as Tartulus, tahhamen Bulus ɣar Lwali. Walakin war xseɣ ca ac sƹeṭṭaȓeɣ aṭṭas, tettareɣ zzayek ƹlaḥsab ȓxaḍar nnec aɣarneɣ ṯesȓeḏ cwayt. Aryaz-a wanita nufi-ṯ itxarwaḍ waha itegg lfitna jar marra israʼiliyen iy ǧan ḏi marra ddunect. Netta ḏ ijjen n arrayes n lbidƹa n nnaṣara. Ƹaweḏ irezzu aḏ isexnez ḥetta ṯamziḏa ṯameqqrant. Neccin neṭṭef-iṯ {nexs axas neḥkem ƹlaḥsab ccariƹa nneɣ. Walakin yusa-d arrayes n ȓƹaskar Lisyas ikkes-aneɣ-ṯ zeg ufus nneɣ s lquwwa. Yumar yinni iteggen ttuhmaṯ bac aɣarek d asen.} Axmi ḏas ɣa ṯeggeḏ cek s yixef nnec lʼistijwab aḏ tessneḏ minxef ṯ ntaham neccin." Tafqen israʼiliyen x ttuhmaṯ nni, qqaren qa manayenni iggi-ṯ ḏ ṣṣaḥ. Iceyyar-as Lwali i Bulus bac aḏ issiweȓ. Indeq-d Bulus inna-as: "Nec ssneɣ mecḥaȓ zeg wami cek ṯḥekkmeḏ x ṯmurṯ-a. X manaya farrḥeɣ bac aḏ ḏafƹeɣ x yixef inu. Ṯzemmareḏ aḏ tesseqsiḏ nec yallah ṯenƹacar yum zeg wami gaƹƹḏeɣ ɣar Lquds maci ktar, bac aḏ ƹebḏeɣ Arebbi. War ḏayi ufin ca tmenɣiɣ ak can ḥadd ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant niɣ tsamareɣ ȓɣaci ȓa ḏi ṯemziḏawin uȓa ḏi ṯendint. War ɣarsen bu ddalil x ttuhmaṯ-a iy xafi tqeddamen ȓexxu. Walakin qqareɣ-ac nec taƹtarafeɣ zzaṯec ƹebbḏeɣ Arebbi n ȓejḏuḏ nneɣ ƹlaḥsab abriḏ-a iy ḥessben niṯni zaƹma ḏ lbidƹa. Tamneɣ s marra min itafaqen ak ccariƹa ḏ min d yurin ḏi Lkutub n lʼanbiya. Ɣari lʼamal zi Arebbi mamc ɣarsen iǧa ɣar iryazen-a, iƹni aḏ d kkaren zi ȓmewṯ ṣṣaliḥin ḏ ḍḍalimin. Falihaḏa teggeɣ marra jjheḏ inu bac aḏ ƹiceɣ s yijjen n ḍḍamir mertaḥ zzaṯ i Arebbi ḏ yiwḏan. Menbaƹd i waṭṭas n iseggwusa ƹeqbeɣ-d ɣar ṯendint n Lquds uwiɣ-d can n ṣṣaḏaqa i lʼumma inu, qeddmeɣ ca n dbiḥaṯ. Wami ḏayi ufin ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant teggeɣ ȓuḍu. War ufin akiḏi bu ȓɣaci, war teggeɣ bu ssdaƹ. Walakin ḏinni can n israʼiliyen zi lʼiqlim n Asya, itxeṣṣa niṯni aɣarek d asen s yixef nsen ḏanita bac aḏ inin ttuhmaṯ iy ɣarsen ḍed inu. Niɣ aḏac inin yina iy ḏa ibedden man ljarima iy xafi ufin wami beddeɣ zzaṯ i Jmaƹeṯ n lḥukkam nsen. Wac imken x wawaȓ nni iy nniɣ s uȓaɣi jarasen wami beddeɣ ḏinni? Nniɣ-asen aqa kenniw ṯḥakamem xafi nhara minzi tamneɣ belli iwḏan aḏ d kkaren zi ȓmewṯ ḏi Lqiyama." Filikes netta issen mliḥ x ubriḏ-a n Ƹisa, walakin iʼejjel lḥukem nnes inna-asen: "Ḥetta aḏ d yas arrayes n ȓƹaskar Lisyas ƹaḏ iy ɣa ḥekmeɣ x manaya." Yumar ijjen n umeqqran n ȓƹaskar inna-as: "Ƹess x Bulus ḏi ȓeḥbes." Inna-as: "Walakin uc-as cwayt n lḥurriya, ejj imeddukaȓ nnes aɣares d asen bac aḏayes thillan." Ƹḏun can wussan, yusa-d Filikes akiḏes ṯamɣarṯ nnes Drusila, nettaṯ ḏ ṯaʼisraʼiliṯ. Iȓaɣa-d x Bulus iṣenneṭ-as wami issawaȓ x lʼiman zi Ƹisa Lmasiḥ. Wami issiweȓ Bulus x min iǧan nican, ḏ mammec ɣa iḥkem bnaḏem x yixef nnes, ḏ Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab iy d ɣa yasen uca inexȓeƹ Filikes inna-as: "Ṣafi ȓexxu, ƹqeb. Xmi ɣari ɣa ṯiȓi lfurṣa axak d ȓaɣiɣ." Netta ƹaweḏ Filikes irezzu zi Bulus arrecweṯ. S manaya itȓaɣa-d xas aṭṭas n ṯwaȓaṯin issawaȓ akiḏes. Ƹḏun ṯnayen n iseggwusa, iḏweȓ-d Burkyus Fastus ḏeg umcan n Lwali Filikes. Walakin Filikes igga-asen ȓxaḍar i israʼiliyen, ijja Bulus ḏi ȓeḥbes. Fastus netta iḏweȓ ḏ Lwali ḏi lʼiqlim. Wami ṯeƹḏu ṯeȓtiyyam igaƹƹeḏ zi ṯendint nni n Qayṣariya ɣar ṯendint n Lquds. Inna-asen Lwali qa Bulus aqaṯ ḏi ṯendint n Qayṣariya ḏ ameḥbus, ȓexxu nec aḏ ḏewȓeɣ ḏinni. U labud akiḏi raḥen zzaywem ȓebƹaḍ n imeqqranen nwem. Meȓa ixḍa uryaz nni ḏi can ȓḥajeṯ, qeddmem-ayi-d ttuhmaṯ iy ɣarwem ḍed nnes ḏinni. Iqqim Fastus ḏi Lquds ma ṯmeniyyam ma ƹecriyyam, menbƹad ihwa ɣar Qayṣariya. Ṯiwecca nnes, igga ljelsa ḏi lmaḥkama yumar aḏas d awin Bulus. Wami d iḥḍar ḏinni, munen-d xas israʼiliyen nni iy d yusin zi Lquds. Tahamen-ṯ s waṭṭas n ṯmesȓayin iy wƹarent walakin war ɣarsen bu ddalil. Ibḏa Bulus itḏafaƹ x yixef nnes inna: "Nec war xḍiɣ ca ḏi manayenni, niɣ ḏi Ccariƹa n Ayṯ-Israʼil niɣ ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant niɣ ḏi Lmalik Qayṣar." Walakin Lwali Fastus irezzu aḏ igg ȓxaḍar i Ayṯ-Israʼil uca inna-as i Bulus: "Ma ṯexseḏ aḏ tgaƹƹḏeḏ ɣar ṯendint n Lquds axak ḥekmeɣ ḏinni nec x ttuhmaṯ-a?" Inna-as Bulus: "Nec aqayi beddeɣ ḏi lmaḥkama-ya n Lmalik Qayṣar, itxeṣṣa ḏa iy ɣa twaḥakmeɣ. Qa Ayṯ-Israʼil war ḏaysen xḍiɣ ca, mammec ṯessneḏ cek. Meȓa xḍiɣ iƹni ggiɣ can ȓḥajeṯ sḏaheǧeɣ xas ȓmewṯ war zemmareɣ azzayes arewȓeɣ. Walakin meȓa ttuhmaṯ-a iy xafi qeddmen war ǧint ca ḏ ṣṣaḥ, uȓa ḏ ijjen ma ɣares ȓḥaqq aḏayi isellem i niṯni. Nec testanafeɣ ddaƹweṯ inu ɣar Lmalik Qayṣar." Lwali Fastus issiweȓ ak imcawaren nnes uca inna-as i Bulus: "Meȓa cek ddaƹweṯ nnec ṯestanfeḏ-t ɣar Qayṣar, qa ɣar Qayṣar iy ɣar ɣa ṯraḥeḏ." Ƹḏun ȓebƹaḍ n wussan, yusa-d uzeǧiḏ Aɣribas akiḏes učmas Brinka ɣar ṯendint n Qayṣariya bac aḏ seǧmen x Lwali Fastus. Wami ḏinni iy qqimen aṭṭas n wussan, issiweȓ Fastus ak uzeǧiḏ x lqaḍiya n Bulus. Inna-as: "Ḏanita ijjen n uryaz ijji-ṯ Filikes ḏ ameḥbus. Wami ruḥeɣ nec ɣar Lquds qeddmen-ayi-d ttuhmaṯ arruyas n ȓfuqaha ḏ imeqqranen n Ayṯ-Israʼil, ttaren zzayi axas ḥekmeɣ x lmujrim. Nniɣ-asen: Ƹlaḥsab lƹada n arrumanus war tsellimen ḥadd ḥetta aḏ imqabaȓ ak yinni iy xas iggin ttuhma, aɣares ṯiȓi lfurṣa aḏ iḏafeƹ x yixef nnes. Iḏen, ṯiwecca nnes munen-d ḏanita qa ggiɣ ljelsa nnes ḏi lmaḥkama. Tuɣa war ƹeṭṭaȓeɣ ca, umareɣ bac aṯiḏ awin. Kkaren ssiwȓen yinni xas iqeddmen ttuhmaṯ, ufiɣ ttuhmaṯ nni iy ggin ḍed i Bulus war ǧint ca ḏ can ljarimaṯ iy tuɣa xseɣ aḏ ssneɣ nec. Lla, menɣen akiḏes x can ṯmesȓayin ḏi ddin nsen ḏ yijjen n uryaz qqaren-as Ƹisa, qa immuṯ walakin Bulus iqqar lla netta iddar! Wami weddareɣ nec war ufiɣ mammec ɣa beḥṯeɣ ḏi ṯmesȓayin-a, nniɣ-as i Bulus: Ma aḏ traḥeḏ ɣar Lquds axak ḥekmeɣ ḏinni x ttuhmaṯ-a? Bulus yugi, ikkar istanef ddaƹweṯ nnes ɣar Qayṣar. Umareɣ nec aḏ iqqim ḏ ameḥbus aȓ ṯ ɣa ssekkeɣ i Lmalik Qayṣar." Inna-as uzeǧiḏ Aɣribas i Fastus: "Nec s yixef inu xseɣ aḏas ṣennṭeɣ i uryaz-a." Inna-as Fastus: "Ṯiwecca aḏas ṯṣennṭeḏ." Ṯiwecca nnes, wami d yusa uzeǧiḏ Aɣribas ḏ Brinka s yijjen n ccan ḏ ameqqran, uḏfen ɣar uxxam ḏ ameqqran n uyraw akiḏes arruyas n ȓƹaskar n arrumanus ḏ imeqqranen n ṯendint. Ȓexddenni yumar Fastus uwin-d Bulus. Inna Fastus: "A si azeǧiḏ Aɣribas ḏ iryazen iḥḍaren akiḏneɣ marra! Aqa twaȓam aryaz-a zzaṯwem xas iy ḏayi qeddmen ttuhmaṯ marra lʼumma n Ayṯ-Israʼil ḏi Lquds uȓa ḏanita ḏi Qayṣariya. Snekkaren xas ṯɣuyyeṯ qqaren labud wanita war itɣimi ca ƹaḏ aḏ iddar! Nec war xas ufiɣ bu can ȓḥajeṯ isḏaheǧ xas ȓmewṯ. Wami istanef ddaƹweṯ nnes ɣar lmalik Qayṣar, xseɣ aɣares ṯ ssekkeɣ. Walakin nec war xas ufiɣ bu can n ttuhma nican ḥima aḏas t ariɣ i si Lmalik Qayṣar. S manaya seḥḍareɣ-ṯ-iḏ zzaṯwem, xaṣṣatan cek a si azeǧiḏ Aɣribas, bac meȓa ṯeggim-as lʼistijwab aḏ ssneɣ min xas ɣa ariɣ. Nec twaȓiɣ maci maƹqul aḏ ssekkeɣ can umeḥbus bȓa ma aḏ ariɣ ttuhmaṯ iy xas qeddmen." Inna-as uzeǧiḏ Aɣribas i Bulus: "Qa neccin nesmeḥ-ac aḏ tdafƹeḏ x yixef nnec." Iceyyar Bulus s ufus nnes ibḏa itḏafaƹ x yixef nnes inna-as: "A ssaƹḏ inu nec a si azeǧiḏ Aɣribas wami ḏayi ṯejjiḏ aḏ ḏafƹeɣ x yixef inu nhara zzaṯec cek x marra ttuhmaṯ iy zzayi tahamen Ayṯ-Israʼil. Xaṣṣatan minzi cek ṯessneḏ marra lƹadaṯ n Ayṯ-Israʼil ḏ lxilafaṯ nsen. S manaya tettareɣ zzayek aḏ teṣbareḏ aḏayi ṯṣennṭeḏ. Qa marra Ayṯ-Israʼil ssnen mammec tuɣa ṯeǧa ṯuḏarṯ inu zi ṯemẓi inu iy ƹiceɣ ḏi ṯmurṯ inu, ƹaweḏ uȓa ḏi ṯendint n Lquds. Niṯni ssnen-ayi aṭṭas zeg wami. Meȓa xsen axafi cehḏen nec ƹiceɣ ḏ afarrisi, ȓḥizeb nni iqesḥen aṭṭas ḏi ddin nneɣ. Cuf, mayemmi iy ǧiɣ nec nhara ḏi lmaḥkama-ya? Liʼanna ɣari lʼamal zi ȓƹaheḏ nni iy ḏaneɣ yuca Arebbi zi ȓejḏuḏ nneɣ. Ǧiȓeṯ ḏ nhar ṯenƹac n ṯqebbaȓ n Ayṯ-Israʼil ƹebbḏen Arebbi minzi ɣarsen lʼamal ȓƹaheḏ nni aḏ yiȓi. Cuf, a si azeǧiḏ, lʼamal-a netta ḏ ttuhma iy xafi nnan Ayṯ-Israʼil! Mayemmi ṯenwim qa Arebbi war itemkin ca aḏ d isnekkar yinni immuṯen zi ȓmewṯ? Nec qenƹeɣ s yixef inu tuɣa ḍaruri aḏ ggeɣ marra min zemmareɣ bac aḏ ƹarrḍeɣ i yisem n Ƹisa zi Naṣira. Amenni iy ggiɣ ḏi ṯendint n Lquds. S arruxṣa n arruyas n ȓfuqaha tḥebbaseɣ aṭṭas n ȓmuminin ṣṣaliḥin. Xmi xasen taḥkamen s ȓmewṯ, nec tafaqeɣ x manayenni. Mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin traḥeɣ zi ṯemziḏa ɣar ṯemziḏa tƹeddabeɣ-ṯen, rezzuɣ aḏ ssiwȓen s bezzez ȓƹib ḏi Arebbi. S uɣḍab nni inu traḥeɣ ḥetta ɣar ṯneddam ḏi lxarij bac aṯen ƹeddbeɣ ḏinni. S manaya iy ruḥeɣ ijjen n nhar ɣar ṯendint n Dimaceq, ysiɣ-d arruxṣa n arruyas n ȓfuqaha ḏ ttesriḥ nsen. A si azeǧiḏ, wami ggureɣ ɣar uzyen n nhar ẓriɣ ijjen n nnur ḏeg ujenna ṯfawṯ nnes tseqsiq ktar zi ṯfuct, inneḍ-ayi-d itceƹciƹ xafi nec ḏ yinni iy kiḏi igguren. Newḍa marra ɣar ṯmurṯ, sȓiɣ i yijjen n ṯmijja ṯessawaȓ s lluɣa lƹibriya ṯeqqar-ayi-d: A Cawul a Cawul, mayemmi ḏayi tƹeddabeḏ? Teggeḏ am wenni iy ḏi ṯeǧa ṯɣennant isuggur-iṯ Arebbi s ṯsennant. Nniɣ-as: Min ṯeƹniḏ cek a Siḏi? Inna-ayi qa Nec ḏ Ƹisa wenni iy tƹeddabeḏ. Ȓexxu kkar, bedd x iḍaren nnec. Aqa nec meḍhareɣ-ac-d bac ac d ixḍareɣ aḏ tḏewȓeḏ ḏ axeddam inu aḏ tiȓiḏ ḏ ijjen n ccaheḏ x min zzayi teẓriḏ ḏ min ƹaḏ ḏac d ɣa sbeyyneɣ. Ac snejmeɣ zi lʼumma nnec, ac snejmeɣ ƹaweḏ zeg yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Ac ssekkeɣ ɣarsen bac aḏasen ṯrezmeḏ ṯiṭṭawin nsen, aṯen ṯesbeƹƹḏeḏ zi ṯaǧest ɣar nnur, aṯen ṯesbeƹƹḏeḏ zi ssulṭa n Cciṭan ɣar Arebbi. Ammu aḏasen twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nsen aɣarsen yiȓi umcan ak ṣṣaliḥin iƹni s lʼiman iy ḏayi iy ggin. Nec a si azeǧiḏ Aɣribas, war ƹṣiɣ ca lwaḥi nni iy xafi d ihwan zeg ujenna. Lla, tbeccareɣ ḏ amezwaru imezḏaɣ n tendint n Dimaceq, ƹaḏ ḏ imezḏaɣ n ṯendint n Lquds ḏ marra jwayeh n ṯmurṯ n Yahuḏiya, ḏ aneggaru marra yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Tbeccareɣ-ṯen aḏ tuben aḏ ḏewȓen ɣar Arebbi, aḏ xeḏmen ȓexḏayem n ttuba iy iǧan n ṣṣaḥ. X manaya ṭṭfen-ayi Ayṯ-Israʼil ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant, xsen aḏayi nɣen. Walakin Arebbi iƹawen-ayi-d zi qbeȓ ḥetta nhara. Ammu aqayi nec ḏanita beddeɣ, tbeccareɣ s umezyan ḏ umeqqran. Qqareɣ ɣir ṯimesȓayin nni iy nnan lʼanbiya ḏ Musa labud aḏ weqƹent. Iƹni, Lmasiḥ wa labud aḏ itwaƹeddeb aḏ ibeccar lʼumma nneɣ s nnur ḏ marra yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil liʼanna ḏ netta iy d ɣa ikkaren ḏ amezwaru zi ȓmewṯ." Bulus netta aqaṯ ƹaḏ issawaȓ itḏafaƹ x yixef nnes, ikkar lwali Fastus inna-as s jjheḏ: "A Bulus, cek ma ṯeflippaḏ? Ṯɣuri nnec ṯemɣar qa ṯesbuheȓi-yic!" Inna-as Bulus: "A si lwali Fastus, lla nec war flippaɣ ca. Min qqareɣ ḏ ṣṣaḥ u s ȓaƹqeȓ. Azeǧiḏ Aɣribas issen netta mliḥ x manaya, nec rezzuɣ akiḏes ssiwȓeɣ s ṣṣaraḥa marra. Nec mesteqneƹ war ṯeqqim uȓa ḏ ijjen n ȓḥajeṯ zi manaya war t issin ca, liʼanna war ṯewqiƹ ca ḏi can n ṯɣemmarṯ waha. A si azeǧiḏ Aɣribas, cek ma tamneḏ s lʼanbiya? Nec ssneɣ illa cek tamneḏ." Inna-as uzeǧiḏ Aɣribas: "Ma s cwayt n ȓweqṯ ṯa cek ṯenwiḏ aḏayi ṯarreḏ ḏ amasiḥi?" Inna-as Bulus: "S cwayt n ȓweqṯ ṯa niɣ s waṭṭas, nec tettareɣ zi Arebbi i cek ḏ yinni iy ḏayi itesȓan nhara aḏ tḏewȓem am nec walakin bȓa snaseȓ-a." Ikkar Uzeǧiḏ ḏ Lwali ḏ Brinka ḏ yinni kiḏsen iqqimen. Fɣen, nnan i wayawya qa bnaḏem-a war itegg ca minxef isḏaheǧ ȓmewṯ niɣ ḏ ȓeḥbes. Inna-as uzeǧiḏ Aɣribas i lwali Fastus: "Bnaḏem-a maƹlik war istanef ddaƹweṯ nnes ɣar Qayṣar ataf tuɣaṯ itwaḍȓeq." Wami umaren aḏaneɣ ssekken ḏeg uɣarrabu ɣar ṯmurṯ n Iṭalya, sellmen Bulus ḏ ȓebƹaḍ n imeḥbas akiḏes ijjen n uƹaskari ḏ ameqqran n arrumanus qqaren-as Yulyus. Netta yusa-d zi ȓƹaskar nni umi qqaren <Lfirqa n Qayṣar.> Ngaƹƹeḏ ḏeg yijjen n uɣarrabu itraḥen ḏi ȓweqṯ nni zi ȓmuwyi n Adramit ɣar ȓmuyawaṯ n lʼiqlim n Asya. Iruḥ akiḏneɣ Aristarxus, netta zi Ayṯ-Masidunya zi ṯendint n Salunik. Ṯiwecca nnes, wami nuweḍ ɣar ṯendint n Ṣayda igga ȓxir Yulus ḏi Bulus ijji-ṯ aḏ iraḥ ɣar imeddukaȓ nnes bac aḏayes thillan. Ssenni neffeɣ nruḥ ḏeg uɣarrabu ḏi jjiheṯ nni mani ihedden ȓebḥar n ṯeyzirṯ n Qubruṣ, minzi arriḥ iccaṯ-aneɣ-d ɣar uɣembub nneɣ. Wami neƹḏu ȓebḥar nni iy iǧan zzaṯ i lʼiqlim n Kilikya ḏ lʼiqlim n Pamfilya, nuweḍ ɣar ṯendint n Mira ḏi lʼiqlim n Likya. Yufa ḏinni uƹaskari nni ameqqran ijjen n uɣarrabu yusa-d zi ṯendint n Iskandariya itraḥ ḏi ȓweqṯ nni ɣar ṯmurṯ n Iṭalya, isney-aneɣ ḏayes. Aṭṭas n wussan neccin iggur zzayneɣ uɣarrabu walakin yuyur ɣir cwayt n ubriḏ waha, menbaƹd neƹḏu ṭṭarf i ṯendint n Kanidus. Wami arriḥ war ḏaneɣ ijji ca a nkemmeȓ x ubriḏ nni, neƹḏu swadday n ṯeyzirṯ n Krit jjiheṯ n Qabu n Salmun. S bezzez nuggur ṭṭarf ṭṭarf n ȓbarr menbaƹd nuweḍ ɣar yijjen n umcan qqaren-as <Ȓmarsaṯ Ṯiṣebḥanin> netta yuḏes i ubilaj n Lisya. Walakin aƹaskari nni ameqqran war ḏas iggi ca array i Bulus, igga array i bab n uɣarrabu ḏ arrayes nnes. Lʼianna ȓmarsa nni ḏ ṯaƹeffant bac aḏayes seƹḏun ȓmecta ḏinni. X manaya azyen ameqqran ggin aḏ uyuren ssenni ḏeg uɣarrabu, tmennan aḏ awḍen ɣar ubilaj n Finikes aḏayes seƹḏun ȓmecta. Nettaṯ ḏ ijjen n ȓmarsa ḏi ṯeyzirṯ n Krit teḍhur ɣar ljanub ḏ ccamal ḏi jjiheṯ n lɣarbi. Wami d iṣuḍ ijjen n arriḥ ifsus zi ljanub, itɣir-asen ufin min rezzun. Sgaƹƹḏen-d aȓiyzim n uɣarrabu ruḥen ḏi ȓebḥar ṭṭarf i ȓbarr n ṯeyzirṯ nni n Krit. Walakin menbaƹd cwayt ikkar-d ijjen n arriḥ ijheḏ ihwa-d zi ṯeyzirṯ nni, arriḥ nni qqaren-as <Asmawi.> Lƹaṣifa nni ṯuwi aɣarrabu, wami war nzemmar ca a nuyur ɣar zzaṯ nejja aɣarrabu nni aṯ yawi arriḥ. Nnuffar zi arriḥ wami neƹḏu swadday n yijjen n ṯeyzirṯ ḏ ṯamezyant qqaren-as Kawda. Izeyyar xaneɣ aṭṭas ȓḥaȓ walakin nrekken ṯaɣarrabut n lʼiɣaṯa, nesgaƹƹeḏ-it-id ɣar uɣarrabu. Ixeddamen cedden aɣarrabu s iseɣwan swadday bac war itrezzi ca. Wami ggwḏen aɣarrabu aḏ yuyur aḏ innaɣ ḏeg yijḏi n ȓebḥar n Surt, sehwan-d ȓeqȓuƹ uɣarrabu jjin arriḥ aṯ yawi. Ṯarni lƹaṣifa nni, ṯiwecca nnes bḏan neṭṭaren sseȓƹaṯ ḏi ȓebḥar. Nhar wis ṯeȓtiyyam nḍaren ȓqecc uɣarrabu ḏi ȓebḥar s ifassen nsen. Ṯeqqim amenni lƹaṣifa nni, aṭṭas n wussan war neẓri ṯfuct uȓa ḏ yiṯran. Neccin ḏeg uneggaru nefqeḏ lʼamal belli a nenjem. Wami kkin aṭṭas n ȓweqṯ war ccin ca aɣrum, ikkar Bulus inna-asen: "Ay iryazen, maƹlik ḏayi ṯeggim array war ṯeffiɣem ca zi ṯeyzirṯ n Krit, ataf qa war xawem ṯekki ca tamara-ya niɣ ḏ ṯxessarṯ-a. Ȓexxu tettareɣ zzaywem aḏ tiȓim ḏ iryazen aqa war itmetti ḥadd zzaywem, ɣir aɣarrabu-ya aḏ irez waha. Cuf, ǧiȓeṯ-a ṯanita qa ṯmeḍhar-ayi-d ijjen n lmalaʼika n Arebbi, Arebbi wenni umi xeddmeɣ netta ḏ bab inu. Ṯenna-ayi lmalaʼika nni: A Bulus, war teggweḏ ca! Wa labud aḏ tbeddeḏ ɣar Lmalik Qayṣar. Xzar ƹaweḏ, yinni iy kiḏec itsafaren marra isenjem-iṯen Arebbi akiḏec." Inna-asen Bulus: "Iwa iȓiṯ ḏ iryazen! Qa nec tamneɣ zi Arebbi min ḏayi inna aḏ yiȓi qa aḏ yiȓi. Walakin labud aḏ innaɣ uɣarrabu-ya ɣar ṭṭarf n can ṯeyzirṯ." Ḏi ǧiȓeṯ nni wis arbeƹṭacar yum neccin ƹaḏ nuggur nweddar ḏi ȓebḥar n Wadriyatiki, ɣar uzyen n ǧiȓeṯ tɣir-asen i ixeddamen n uɣarrabu qa tqerraben ɣar ȓbarr. Ƹbaren ȓaǧeɣ n ȓebḥar ufin sebƹa u ṯȓaṯin mitru. Ṯeƹḏu cwayt n ȓweqṯ, ƹaweḏ ƹbaren ufin ɣir sebƹa u ƹicrin mitru. Ggwḏen aɣarrabu aḏ iȓqef izra, nḍaren zi puppa n uɣarrabu arbeƹa n iȓiyzam qqimen tẓaǧan bac aḏ iṣbeḥ ȓḥaȓ. Ixeddamen n uɣarrabu wami rezzun aḏ arewȓen zzayes, sehwan ṯaɣarrabut n lʼiɣaṯa ɣar waman sneƹmiȓen axmi xsen aḏ nḍaren iȓiyzam zi pruba uɣarrabu. Inna-as Bulus i uƹaskari nni ameqqran ḏ ȓƹaskar nni akiḏes: "Meȓa war qqimen ca ixeddamen-a ḏeg uɣarrabu, war ṯzemmarem ca aḏ tnejmem." Ȓexddenni ȓƹaskar qessen iseɣwan n ṯɣarrabut n lʼiɣaṯa jjin-teṯ axasen ṯbeƹƹeḏ. Wami ibḏa aḏ iṣbeḥ ȓḥaȓ, ikkar Bulus ittar zzaysen marra aḏ ccen ca n ȓḥajeṯ inna-asen: "Ṯeƹḏu arbeƹṭacar yum trajam waha ṯeǧuzem, war ṯeccim walu. Ȓexxu tettareɣ zzaywem aḏ teccem can ȓḥajeṯ bac aḏ teqqimem ṯeddarem, war iweṭṭi uȓa ḏ ijjen n uzuṭṭu zeg uzeǧif nwem." Wami inna awaȓ-a, ikkar iysi-d aɣrum icekkar Arebbi zzaṯsen marra, irez-iṯ ibḏa itett-iṯ. Cejjƹen marra iḏsen ccin. Neccin lƹadad nneɣ ḏeg uɣarrabu miyytayen u setta u sebƹin n yiwḏan. Wami ccin jjiwnen, nḍaren irḏan ḏi ȓebḥar bac aḏ sfessen aɣarrabu. Wami d iṣbeḥ ȓḥaȓ, twaȓan ca n ṯmurṯ niṯni war t ssinen ca. Ẓrin ijjen n lxalij ḏinni, cceṭṭ nnes ḏayes ijḏi. Ggin aɣares sqarrben aɣarrabu meȓa zemmaren-as. Qeḍwen iȓiyzam jjin-ṯen ḏi ȓebḥar, serxun iseɣwan iy zi twarekknen dmamaṯ. Sgaƹƹḏen ȓeqȓaƹ n zzaṯ i arriḥ itṣuḍen, wejjhen ɣar ȓbarr. Walakin aɣarrabu ikka ḏeg yijjen n uyeddim n yijḏi ḏi ȓwesṭ n waman innuɣ ḏayes ḏinni. Pruba nnes ṯennuɣ mliḥ war tenhezzi ca. Puppa nnes ṯebḏa trezza ccaṯen-t ȓemwaj. Ȓƹaskar nwan aḏ nɣen imeḥbas bac war zzaysen itƹummi ḥadd aḏ yarweȓ. Walakin aƹaskari nni ameqqran ixes aḏ isenjem Bulus, isbedd-iṯen x min xsen aḏ ggen. Yumar yinni issnen aḏ ƹummen aḏ neḍwen ḏ imezwura ḥima aḏ ffɣen ɣar ȓbarr. Inneɣni aṯen ḏfaren x ṯfeȓwin niɣ x ṯeȓwiḥin uɣarrabu. Amenni iy ggin bac aḏ ffɣen marra iḏsen ɣar ȓbarr aḏ nejmen. Wami nenjem nuweḍ ɣar ȓbarr, nufa isem n ṯeyzirṯ nni qqaren-as Malṭa. Ibarbariyen n ṯmurṯ nni ggin ḏayneɣ ȓxir aṭṭas. Reḥben zzayneɣ marra, ceƹƹȓen-aneɣ ṯimessi minzi tuɣa ṯesmeḍ ƹaweḏ iccaṯ unẓar. Bulus ijmeƹ-d ikeccuḍen, wami ṯen isers ḏi ṯmessi iffeɣ-d ijjen n ufiɣer zi ȓeḥmu, iqqes-as iȓseq-as ḏeg ufus. Wami ẓrin ibarbariyen fiɣer iȓseq ḏeg ufus n Bulus, nnan jarasen: Nican aryaz-a wanita inɣa can yijjen. Arebbi nneɣ umi qqaren <Lʼirada> war ṯ ijji ca aḏ iddar waxxa injem zi ȓebḥar. Walakin Bulus inḍar fiɣer nni ḏi ṯmessi war ḏas iwqiƹ walu. Ibarbariyen nni trajan ma aḏ yuff wa ima ḏeɣya aḏ iwḍa aḏ immeṯ. Wami ṯ rajan aṭṭas twaȓan-ṯ war ḏas iwqiƹ walu, ibeddeȓ array nsen nnan wanita ḏ can yijjen zi arebbiṯen nneɣ! Ȓbarr-a wanita yuḏes ɣar ca n ṯmura n arrayes n ṯeyzirṯ nni, netta qqaren-as Publiyus. Irḥeb zzayneɣ, isnewjew-aneɣ ikarem-aneɣ ṯeȓtiyyam. Babas n Publiyus itnezbar ḏi ṯassuṯ ihȓec s ṯmessi itazzeȓ-as uƹeddis. Iruḥ ɣares Bulus ɣar uxxam nnes iẓẓuǧ, isers xas ifassen nnes isgenfa-ṯ. Iwqeƹ manayenni, senni usin-d ɣares imehȓac n ṯeyzirṯ nni marra isgenfa-ṯen Bulus. Weqqaren-aneɣ ucin-aneɣ aṭṭas n ṯmesȓayin. Wami nekkar a neffeɣ ḏeg uɣarrabu, ḏebbaren-aneɣ-d ȓqecc nni iy neḥḏaj. Menbaƹd i ṯeȓt chur, ngaƹƹeḏ ḏeg yijjen n uɣarrabu zi Iskandariya tuɣa iseƹḏu ȓmecta ḏi ṯeyzirṯ nni. Aɣarrabu nni x uɣembub nnes ḏayes lʼaṣnam semman-ṯen <Icniwen n Arebbi.> Nuweḍ ɣar ṯendint n Saraqusa neqqim ḏayes ṯeȓtiyyam. Ssenni nruḥ ḏeg uɣarrabu ɣar ṯendint n Riǧew. Ṯiwecca nnes ikkar-d ijjen n arriḥ zi ljanub, nhar wis ṯeȓtiyyam nuweḍ ɣar ȓmuyi n Butisuli. Nufa ḏinni ȓebƹaḍ n ayṯmaṯneɣ, ƹarḍen-aneɣ a neqqim akiḏsen sebƹiyyam. Amenni iy nuweḍ ɣar ṯendint n Ruma. Ɣarsen ȓexbar ɣar ayṯmaṯneɣ ḏi Ruma nusa-d, ffɣen-d aḏaneɣ d ȓqan ḥetta ɣar Ssuq n Wabyan u ḥetta ɣar Ṯraṯa n Ṯuḏrin n imsafaren. Wami ṯen iẓra Bulus, icekkar Arebbi itwacejjeƹ. Nuḏef ṯandint n Ruma, ismeḥ-as ȓmexzen i Bulus aḏ izḏeɣ waḥḏes akiḏes iqqim ijjen n uƹaskari axas iƹesses. Ṯeƹḏu ṯeȓtiyyam, iȓaɣa-d Bulus x imeqqranen n Ayṯ-Israʼil. Wami d munen inna-asen: "Ay ayṯma, nec war ggiɣ walu ḍed i ccaƹb nneɣ niɣ ḍed i lƹadaṯ n ȓejḏuḏ nneɣ. Waxxa amenni ṭṭfen-ayi ḏi Lquds sellmen-ayi i ifassen n arrumanus. Niṯni ggin-ayi lʼistijwab, xsen aḏayi ḍeȓqen minzi war xafi ufin bu can ttuhma iy xef sḏaheǧeɣ ȓmewṯ. Wami Ayṯ-Israʼil ƹarrḍen qa war ufiɣ illa aḏ stanfeɣ ddaƹweṯ inu ɣar Lmalik Qayṣar. Walakin nec war ggiɣ bu can ttuhma x lʼumma inu. Iḏen x manaya ttareɣ-kenniw akenniw ẓreɣ akiḏwem ssiwȓeɣ. Aqa ƹlaḥsab lʼamal n Ayṯ-Israʼil iy twaceddeɣ s ssensȓeṯ-a." Nnan-as: "War ḏaneɣ d ṯuwiḍ xak uȓa ḏ ijjen n ṯebrat zi jwayeh n Yahuḏiya. Zeg yinni iy d yusin zi ayṯmaṯneɣ ssenni war ḏaneɣ issiweȓ ḥadd xac, war xak inni ḥadd ȓƹib. Walakin nexs aḏac nṣennet lʼafkar nnec minzi nessen aṭṭas n yiwḏan ḏi mkuȓ amcan tƹarraḍen i ȓḥizeb-a wanita." Ttafqen aḏ meȓqen ijjen n nhar, tmarnin-d inneɣni usin-d ɣares aṭṭas iḏsen ɣar ṯeddarṯ mani iqqim Bulus. Ibḏa itḥeddaṯ-iṯen zi ṣbaḥ aȓ wami d yuweḍ uƹecci netta icehheḏ s ȓmulk n Arebbi, ixes aṯen iseqneƹ s Ccariƹa n Musa ḏ Lkutub n lʼanbiya x Ƹisa. Ȓebƹaḍ zzaysen qtanƹen s min inna, ȓebƹaḍ zzaysen war uminen ca. Niṯni war mesfhimen ca ak wayawya. Qbeȓ ma aḏ ffɣen ssenni, inna-asen Bulus awaȓ-a ḏ aneggaru: "Arruḥ iqeddsen inna ȓḥaqq i ȓejḏuḏ nwem s yiȓes n nnabi Icaƹya, inna: <Ruḥ ɣar ccaƹb-a ini-yasen: Cḥaȓ ma tesȓam war ṯfehhmem, cḥaȓ ma ṯxezzarem war twiȓim. Ȓaḥeqqac ccaƹb-a, uȓawen nsen ḏewȓen am uzru, ƹȓayen war tesȓin walu, qqnen ṯiṭṭawin nsen. Ḥima war twiȓin s ṯiṭṭawin nsen, war tesȓin s imejjan nsen, war fehhmen s wuȓawen nsen, aɣari d ḏewȓen aṯen sgenfiɣ.> Iwa itxeṣṣa aḏ tessnem uȓa ḏ yinni war iǧin ca ḏ israʼiliyen Arebbi aṯen isenjem, niṯni aḏas sȓen." {Wami inna awaȓ-a, ffɣen Ayṯ-Israʼil zzayes temnaqaren s jjheḏ jarasen.} Iqqim Bulus ƹamayen ḏi ṯeddarṯ nni itxeǧas ȓekra netta s yixef nnes. Itreḥḥab s yinni iy ɣares d igguren marra. Itḥeddaṯ-iṯen s ȓmulk n Arebbi, iseȓmaḏ x Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ s yijjen n zƹameṯ ḏ lḥurriya. Nec ḏ Bulus axeddam n Ƹisa Lmasiḥ, igg-ayi-d Arebbi aḏ iȓiɣ ḏ arrasul. Twaxḍareɣ ḥima aḏ xbareɣ s Lʼinjil n Arebbi, Lʼinjil-a iy zi iwƹeḏ Arebbi ḏi zman s yiȓes n lʼanbiya nnes ḏi Lkitab lmuqeddes. Aqa zi Ƹisa u x ssabab n yisem nnes igga ḏayi Arebbi lbaraka ḥima aḏ iȓiɣ ḏ arrasul, aḏ beccareɣ iwḏan zi marra ȓegnus azzayes amnen aḏas ṭaƹen. Uȓa ḏ kenniw zeg yinni itwaxḍaren aḏ teḏfarem Ƹisa Lmasiḥ. Tariɣ i marra imƹizzen n Arebbi iy iǧan ḏi ṯendint n Ruma ixḍar-ikenniw aḏ tiȓim ḏ ȓmuminin ṣṣaliḥin. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Ḏ amezwaru, tcekkareɣ Arebbi xawem marra iḏwem s yisem n Ƹisa Lmasiḥ ȓaḥeqqac lʼiman nwem arrin-as-d ȓexbar ḏi ddunect-a ṯekmaȓ. Nec rezzuɣ s waṭṭas akenniw ẓreɣ ḥima aḏawem uceɣ ijjen n lqudra ruḥiya iy ḏawem ɣa yucen jjheḏ. Iƹni a ncejjeƹ ayawya s lʼiman iy ḏayneɣ icarrcen. Ay ayṯma, xseɣ aḏ tessnem belli aṭṭas n ṯwaȓaṯin teggeɣ aɣarwem d aseɣ, walakin ȓexxu ƹaḏ war ɣarwem d uwiḍeɣ. Nec xseɣ ȓxeḏmeṯ inu aḏ tenjeḥ ḏaywem mammec ṯenjeḥ jar ȓegnus nneɣni. Liʼanna u labud aḏ ggeɣ lwajib ak iyunaniyen ḏ yinni war iǧin ca ḏ iyunaniyen, ak yinni iɣrin ḏ yinni war iɣrin ca. S manaya nec rezzuɣ aṭṭas akenniw beccareɣ s Lʼinjil uȓa ḏ kenniw iy iǧan ḏi ṯendint n Ruma. Aqa nec war tseḏḥiɣ ca zi Lʼinjil liʼanna Lʼinjil ḏ jjheḏ nni ig isxeddam Arebbi bac aḏ isenjem marra wi ɣa yamnen: Ayṯ-Israʼil ḏ imezwura ṯumma yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Arebbi isbeyyen-aneɣ-d ḏi Lʼinjil mammec ɣa nemṣȓaḥ akiḏes, manaya s lʼiman waḥḏes. Mammec iqqar Lkitab: <Wenni iǧan nican aḏ iƹic s lʼiman.> Fa imeḍhar-d uɣḍab n Arebbi zeg ujenna x marra ccarr ḏ ȓbaṭeȓ iy teggen yiwḏan iƹni yinni itbeṭṭaȓen lḥaqiqa s ccarr nsen. Aqa min zemmaren yiwḏan aṯ ssnen x Arebbi imeḍhar-asen-d, liʼanna Arebbi netta s yixef nnes iy ḏasen-t-id ismeḍharen. Zeg wami ṯeǧa ddunect-a, min war itwaẓerren n Arebbi iƹni jjheḏ nnes itduman ḏ ṭṭabiƹa nnes yuƹȓan, nfehhem-iṯent nẓerr-iṯent mliḥ ḏi ṯmesȓayin itwaxeȓqen. Ƹlaḥsab manaya iwḏan war ɣarsen bu lƹuder. Waxxa niṯni tuɣa ssnen Arebbi, walakin war ṯ ḥemmiḏen ca war ṯ ṯcekkaren ca mammec itxeṣṣa aḏ ggen ak Arebbi. Lʼafkar nsen ḏewȓent xwant, uȓawen nsen ḏ ibuhaȓiyen ḏewȓen ḏ ṯaǧest. Ḥessben x yixef nsen ḏ imiɣisen, niṯni ḏewȓen ḏ ibuhaȓiyen. Beddȓen lƹaḍama n Arebbi iddaren i ȓebda s lʼaṣnam itcabbahen ḏeg iwḏan iy ɣa ifnan, ḏ lʼaṣnam itcabbahen ḏeg yijḍaḍ ḏ lḥayawanaṯ ḏ min itenḥuruḏen. S manayenni isellem-iṯen Arebbi i min tcehhan wuȓawen nsen bac aḏ ggen lfasad bac aḏ sbehdȓen ayawya. Kkaren beddȓen lḥaqiqa n Arebbi s ixarriqen. Ƹebbḏen xeddmen i min d itwaxeȓqen maci i Arebbi Lxaliq, wenni iy ḏi ṯeǧa lbaraka i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Ṯumma isellem-iṯen Arebbi i ccehawaṯ nsen iy ṯen ifeḍḥen. Kkarent ṯemɣarin beddȓent iryazen s ṯemɣarin. Uȓa ḏ iryazen kkaren semḥen ḏi ṯemɣarin, ṯekkar ḏaysen ṯmessi ijjen x unneɣni, aryaz ifesseḏ ak uryaz. S manaya jebḏen-d lƹiqab i yixef nsen iy sḏaheǧen x ȓmunkar iy teggen. Ssenni niṯni wami ugin aḏ ssnen Arebbi, isellem-iṯen i ȓaƹquȓaṯ nsen infeḍḥen aḏ ggen min war iḥȓin. Niṯni ccuren s kuȓ nnuƹ n ȓmuƹṣiyaṯ ḏ ccarr ḏ ṭṭmaƹ ḏ ȓeqbaḥeṯ ḏ ȓeḥseḏ. Neqqen iwḏan tmenɣan. Ccuren s uɣḏar ḏ min war iḥȓin, qqaren nnamima. Qqaren ȓbaṭeȓ, tƹiffan Arebbi, tukkaren iwḏan, semɣaren ixef nsen, ḏaysen ttakebbur. Teggen nniṯ ccarr ḏ jḏiḏ, ƹeṣṣan lwalidin. War fehhmen ca, war teṭṭfen ca ḏeg wawaȓ nsen, war ḏaysen bu lḥanana uȓa ḏ arraḥmeṯ. Waxxa ssnen Arebbi iḥekkem xasen s ȓmewṯ x yinni iteggen ṯimesȓayin-a, niṯni kkaren teggen-ṯent. Ktar zi manaya, reṭṭan x yinni iy ṯent iteggen. Iḏen ay aryaz, cek meȓa tƹeyyabeḏ x yiwḏan, ataf war ɣarek bu ȓḥaqq min ma ṯeƹniḏ. Liʼanna xmi tƹeyyabeḏ x can yijjen, tƹeyyabeḏ x yixef nnec, mayemmi? Liʼanna cek teggeḏ kif-kif mammec teggen niṯni! Wah, neccin nessen qa lƹiqab n Arebbi ihewwa nican x yinni iteggen ṯimesȓayin-a. Ay aryaz, iwa min tfekkareḏ? Ma aḏ tnejmeḏ zi lƹiqab n Arebbi wami tƹeyyabeḏ x yina u cek teggeḏ ṯmesȓayin-a kif-kif am niṯni? Niɣ ṯseḥqareḏ lḥanana imɣaren n Arebbi ḏ ṣṣbar nnes ḏ ȓxaḍar iy ɣares? Ma war ṯessineḏ Arebbi s lḥanana nnes irezzu ac d isbeyyen abriḏ bac aḏ tubeḏ? Walakin cek s ṯɣennant-a iy ḏayek ḏ wuȓ nnec war ituben ca tesmuniḏ aɣḍab i yixef nnec aȓ Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab, nhar iy ḏi d ɣa imeḍhar ȓḥukem n Arebbi s ȓḥaqq. Ṯumma aḏ ixeǧes Arebbi mkuȓ ijjen x ȓexḏayem nnes. Aḏasen yuc ṯuḏarṯ war ifennin ca i yinni iṣebbaren teggen lḥasanaṯ, liʼanna rezzun x lhimma ḏ uweqqar ḏ ṯuḏarṯ nni itduman. Walakin aɣarsen yiȓi lḥisab ḏ lƹiqab ɣar yinni iy irezzun i yixef nsen waha ḏ yinni war itṭiƹin ca i lḥaqiqa ḏeffaren min war iǧin ca nican. Aḏ yiȓi uziyyar ḏ tamara x kuȓ bnaḏem iteggen ssayyiʼaṯ, x yinni zi Ayṯ-Israʼil ḏ imezwura ƹaḏ ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Walakin aḏ tiȓi lhimma ḏ uweqqar ḏ ȓehna i marra yinni iteggen lḥasanaṯ, Ayṯ-Israʼil ḏ imezwura ƹaḏ ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Liʼanna Arebbi war itegg ca s wuḏemawen. Cuf, marra yinni iƹeṣṣan niṯni war ɣarsen tiȓi bu ccariƹa, ataf aḏ fnan bȓa ccariƹa. Walakin yinni iƹeṣṣan ataf ɣarsen ccariƹa, aḏ twaḥakmen ƹlaḥsab ccariƹa nni. Liʼanna iwḏan war tmeṣȓiḥen ca ag Arebbi meȓa tṣennaṭen waha i wawaȓ n ccariƹa; Lla, yinni iteggen array s min ḏayes ḏi ccariƹa, ataf ḏ yinni iy itmeṣȓaḥen ag Arebbi. U ḏ ṣṣaḥ, yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil war ɣarsen ca ccariƹa, maƹlik teggen array s nniyyeṯ nsen min ḏayes ḏi ccariƹa n Musa, ataf niṯni aḏ iȓin ḏ ccariƹa s yixef nsen waxxa war ɣarsen ca ccariƹa n Musa. Yina seḍharen-d belli min yurin ḏi ccariƹa aqaṯ ɣarsen yura ḏeg wuȓawen nsen. Ȓaƹquȓaṯ nsen iy zi ṣaḥḥen manaya, ḍḍamir nsen iƹeǧem-asen xmi teggen min iǧan ḏ aṣebḥan niɣ ḏ min iǧan war iḥȓin. Iqqar Lʼinjil iy zi tḥeddaṯeɣ: Manaya aḏ yiȓi ḏi Nhar nni xmi ɣa iḥaseb Arebbi x ufus n Ƹisa Lmasiḥ marra min inuffaren ḏeg wuȓawen n yiwḏan. Iwa cek, meȓa ṯḥessbeḏ ixef nnec ḏ aʼisraʼili, trajiḏ zi ccariƹa, teftaxareḏ s lƹalaqa nnec ak Arebbi. Meȓa cek ṯessneḏ min ixes Arebbi, ṯessneḏ ƹaweḏ aḏ tixḍareḏ min iǧan nican liʼanna ccariƹa n Musa ṯesfehham-ic. Meȓa cek aqac metʼakked ṯzemmareḏ aḏ tsuyureḏ iḍarɣaȓen, cek ƹaweḏ aqac ḏ nnur i yinni iǧan ḏi ṯaǧest, ṯneṣṣḥeḏ yinni war issinen, ṯseȓmaḏeḏ imezyanen, liʼanna ɣarek ḏi ccariƹa n Musa marra ṯusna ḏ lḥaqiqa. Iwa cek iy iseȓmaḏen yinni, mayemmi war ṯseȓmiḏeḏ ca ixef nnec? Cek tḥeddaṯeḏ ṯeqqareḏ: "War tacar ca." Y cek, ma tacareḏ? Ṯeqqareḏ: "War zenna ca." Y cek, ma ṯzenniḏ? Cek tƹiffiḏ lʼaṣnam. Y cek, ma tacareḏ zi ṯemziḏawin? Cek iteftaxaren zi ccariƹa, ma war tweqqareḏ ca Arebbi xmi ṯƹeṣṣiḏ min ḏayes ḏi ccariƹa n Musa? Aqa mammec iqqar Lkitab: <Ay Ayṯ-Israʼil, x ssabab nwem minzi qqaren awaȓen war iḥȓin x yisem n Arebbi yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil.> Cek meȓa ṯxeddmeḏ s min ḏayes ḏi ccariƹa, ataf ṭṭahareṯ nnec aḏ tiȓi ɣares arbeḥ. Walakin meȓa ṯƹeṣṣiḏ ccariƹa, ataf aḏ tiȓiḏ axmi war ṯeggiḏ ca ṭṭahareṯ. Innama, meȓa ḏinni can yijjen war iggi ca ṭṭahareṯ, netta ixeddem s min ḏayes ḏi ccariƹa n Musa, ataf wanita itwaḥsab axmi igga ṭṭahareṯ. Iƹni wenni ixeddmen s min ḏayes ḏi ccariƹa n Musa, waxxa war iggi ca ṭṭahareṯ ḏi ddat, axac iḥkem cek iy ɣar iǧa Lkitab nni ḏ ṭṭahareṯ. Mayemmi? Liʼanna cek ṯƹeṣṣiḏ ccariƹa. Liʼanna wenni iǧan ḏ aʼisraʼili ḏ ṣṣaḥ, war iǧi am wenni d itbanen am israʼiliyen ḏi ddat waha. Ƹaweḏ ṭṭahareṯ n ṣṣaḥ war ṯeǧi ca ḏ ṯenni d itbanen ɣar barra waha x ddat. Walakin aʼisraʼili iǧan ḏ ṣṣaḥ itiȓi ɣares manaya ɣar ḏaxeȓ. U ḏ ṭṭahareṯ n ṣṣaḥ tiȓi ḏeg wuȓ s Arruḥ n Arebbi, war iǧi bu s ccariƹa. Bnaḏem-a war ṯ tcekkaren ca yiwḏan, itcekkar-iṯ Arebbi. Iwa israʼiliyen, ma ɣarsen can nnfaƹ x yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil? Ƹaweḏ ṭṭahareṯ, ma ḏayes can nnfaƹ? Wah, aṭṭas n nnfaƹ! Ḏ amezwaru, ijja-asen-d Arebbi awaȓ nnes ḏ lʼamana. Iwa meȓa ȓebƹaḍ zzaysen war uminen ca, ma s lkufer nsen iy zi ɣa isbeṭṭeȓ Arebbi ȓƹaheḏ nnes? Ƹemmarṣ! Ȓaḥeqqac Arebbi iqqar lḥaqiqa waxxa iwḏan marra sxerriqen. Mammec iqqar Lkitab: <Awaȓen nnec aḏ iȓin ṣeḥḥan, cek aḏ trebḥeḏ xmi ɣa twaḥekmeḏ.> Fa meȓa ȓbaṭeȓ nneɣ iy ntegg ismeḍhar-d ȓḥaqq n Arebbi, min ɣa nini? (Nec ssawaȓeɣ ƹlaḥsab lfikra n bnaḏem.) Arebbi, ma iḍeǧem-aneɣ xmi ḏaneɣ itƹaqab? Lla, ƹemmarṣ! Maƹlik amenni, mammec ɣa igg Arebbi aḏ iḥaseb ddunect-a? Imken aḏ yini can yijjen: Mȓi ȓbaṭeȓ inu netta ismeḍhar-d mliḥ lḥaqiqa n Arebbi, mȓi zzayes itmarni Arebbi ḏi lƹaḍama nnes, iwa mayemmi ḏayi ɣa iḥseb ḏ lƹaṣi? Niɣ aḏ yini can yijjen: Yallah a negg ȓbaṭeȓ ḥima azzayes d ikk ȓxir. Amenni tahamen-aneɣ can yiwḏan s ẓẓur belli neqqar awaȓ-a. Iwḏan-a niṯni sḏaheǧen lƹiqab n Arebbi! Iwa neccin Ayṯ-Israʼil, ma lḥala nneɣ ḥsen zeg yiwḏan nneɣni? Lla, ƹemmarṣ! Nenna qbeȓ qa Ayṯ-Israʼil ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil marra negga ȓmuƹṣiyeṯ. Mammmec iqqar Lkitab: <War iǧi ḥadd nican, uȓa ḏ ijjen. Uȓa ḏ ijjen ma ifehhem. War irezzu x Arebbi, uȓa ḏ ijjen. Ffɣen abriḏ marra iḏsen, ḏewȓen marra war neffƹen. War iǧi ḥadd itegg min iṣebḥan. Ṯmijja nsen ḏ anḍeȓ inurzmen, iȓesawen nsen ixeddƹen. Ssem n ifiɣeran iteffeɣ-d zeg iyencicen nsen. Nnaƹȓeṯ ḏ ṯarzugi iccur zzaysen uqemmum nsen. Tqelliqen s iḍaren nsen aḏ sizzȓen iḏammen. Tejjan arrwina ḏ lʼazma mani ma ruḥen, abriḏ n ȓehna war ṯ ssinen. Ṯiggwḏi zi Arebbi war ɣarsen ṯeǧi jar ṯiṭṭawin nsen.> Fa neccin nessen belli marra min ḏayes ḏi ccariƹa n Musa tweṣṣa yinni ɣar ṯeǧa ccariƹa-ya bac uȓa ḏ ijjen war ɣares itiȓi bu lƹuder. U marra yinni iǧan ḏi ddunect-a aḏ iȓin swadday n lḥisab n Arebbi. Falihaḏa, uȓa ḏ ijjen n bnaḏem war izemmar aḏ imeṣȓaḥ ak Arebbi s ȓexḏayem iy ḏayes ḏi ccariƹa; Lla, ccariƹa ṯesbeyyan-aneɣ-d min ṯeƹna ȓmuƹṣiyeṯ. Fa ȓexxu Arebbi ismeḍhar-aneɣ-d mammec ɣa negg a nmeṣȓaḥ akiḏes bȓa ccariƹa. Manaya ṣaḥḥen-ṯ Lkutub n lʼanbiya ḏ ccariƹa n Musa niṯni s yixef nsen. Arebbi, netta isemṣȓaḥ-iṯen akiḏes s arḍa nnes baṭeȓ s usenjem iy d yusin s Ƹisa Lmasiḥ. Arebbi iqeddem-iṯ ḏ lfidya ḥima aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ s iḏammen nnes, iƹni i yinni iqebbȓen manayenni s lʼiman nsen. S manayenni ismeḍhar-d Arebbi ȓḥaqq nnes. Netta tuɣa iṣebbar, war t yuwi ca ḏi ȓmuƹṣiyaṯ nni iy iƹḏun, ḥima aḏ d ismeḍhar ḏi zman-a ȓḥaqq nnes. Liʼanna Arebbi netta nican ig iǧa, netta isemṣȓaḥ akiḏes wenni ɣa yamnen zi Ƹisa. Iwa ma a neftaxer s can ȓḥajeṯ? Lla, memnuƹ! Ma memnuƹ s ccariƹa, iƹni s lḥasanaṯ? Lla, s lʼiman! Mayemmi? Ȓaḥeqqac neccin ɣarneɣ belli bnaḏem ismeṣȓah-iṯ Arebbi akiḏes s lʼiman nnes bȓa lḥasanaṯ n ccariƹa. Iwa Arebbi, ma netta ḏ Arebbi n Ayṯ-Israʼil waha? Lla! Ma war iǧi uȓa ḏ Arebbi n yiwḏan war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil? Wah, ḏ Arebbi nsen uȓa ḏ niṯni. Liʼanna Arebbi netta ḏ ijjen. Ḏ netta ig ismeṣȓahen Ayṯ-Israʼil akiḏes s lʼiman, ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil s nnefs lʼiman. Iḏen, ma a nesbeṭṭeȓ ccariƹa s lʼiman-a? Ƹemmarṣ! Lla, neccin netḥama ccariƹa. Iwa min ɣa nini x jeddiṯneɣ Brahim? Min ḏas iweqƹen i netta? Maƹlik netta isemṣȓaḥ-iṯ Arebbi akiḏes ƹlaḥsab ȓexḏayem nnes, ataf Brahim ɣares ȓḥaqq iy zi ɣa iftaxer zeg yixef nnes walakin zzaṯ i Arebbi lla. Mamc iqqar Lkitab: <Uca yumen Brahim zi Arebbi, ikkar Arebbi isemṣȓaḥ-iṯ akiḏes s lʼiman nni.> Fa wenni ɣa iggen can ȓxeḏmeṯ, ma isḏaheǧ axas itwaxeǧes niɣ lla? Wah, manaya ḏ texȓiseṯ nnes maci ḏ kadu. Wenni war itwekkiȓen x ȓexḏayem ig itegg, itwekkiȓ x Arebbi itarran lƹaṣi ɣar ubriḏ, wanita isemṣȓaḥ-iṯ Arebbi akiḏes s lʼiman iy ḏayes. Nnabi Dawed uȓa ḏ netta, issawaȓ x ssaƹḏ n bnaḏem wami ṯ isemṣȓaḥ Arebbi akiḏes bȓa ȓexḏayem. Iqqar: <Ssaƹḏ n yinni umi twaɣfarent ssayyiʼaṯ nsen, twamḥant ȓmuƹṣiyaṯ nsen. Ssaƹḏ n wenni war itḥisib Siḏi Arebbi x ȓmuƹṣiyaṯ nnes.> U ssaƹḏ-a, ma n yinni waḥeḏsen ig iteggen ṭṭahareṯ niɣ uȓa ḏ yinni war iteggen ca ṭṭahareṯ? Cuf, neccin neqqar: "Arebbi isemṣȓaḥ Brahim akiḏes s lʼiman nnes." Meȓmi iy ṯ isemṣȓaḥ akiḏes Arebbi? Ma qbeȓ ma aḏ igg ṭṭahareṯ nnes niɣ menbaƹd ma t igg? Lla, maci menbaƹd i ṭṭahareṯ nnes walakin qbeȓ. Ṯumma ṭṭahareṯ-a ṯusa-as-d ḏ ijjen n lƹalama ḏ ijjen n ddalil belli Arebbi isemṣȓaḥ-iṯ akiḏes s lʼiman nni iy tuɣa ḏayes qbeȓ ma aḏ iṭehhar. Mayemmi manaya? Bac aḏ yiȓi Brahim ḏ jeddiṯsen n yinni marra itamnen waxxa war ggin ca ṭṭahareṯ, bac uȓa ḏ yinni aṯen isemṣȓaḥ Arebbi akiḏes. U netta ḏ jeddiṯsen ƹaweḏ uȓa n yinni iggin ṭṭahareṯ, walakin maci ggin ṭṭahareṯ u ṣafi. Lla, itxeṣṣa-yasen aḏ ḏeffaren ȓaṯar n lʼiman mamc tuɣa iǧa ɣar jeddiṯneɣ Brahim wami tuɣa ƹaḏ war iggi bu ṭṭahareṯ. Ȓƹaheḏ iy zi iwƹeḏ Arebbi Brahim ḏ ddurriṯ nnes ḥima aḏ iwareṯ netta ddunect. Ȓƹaheḏ nni war d yusi ca s ccariƹa, yusa-d s lʼiman nni ig isemṣȓaḥen iwḏan ak Arebbi. Maƹlik aḏ warṯen yinni iḏeffaren ccariƹa, ataf lʼiman-a walu, ataf ȓƹaheḏ-a ixwa. Aqa ccariƹa n Musa tawi-d lƹiqab n Arebbi. Walakin mani war tiȓi ca ccariƹa war tiȓi ca ḏinni ȓmuƹṣiyeṯ. S manayenni ȓƹaheḏ-a ibna x lʼiman waḥḏes: Ḥima ȓƹaheḏ-a aḏ d yas zi arḍa nnes, ḥima aṯ iḍmen Arebbi i marra ddurriṯ n Brahim. U maci ɣir wenni iḏeffaren ccariƹa n Musa; Lla, uȓa ḏ wenni icarrcen ḏi lʼiman n Brahim. Netta ḏ jeddiṯneɣ marra. Mammec iqqar Lkitab: <Arriɣ-cek ḏ jeddiṯsen i waṭṭas n ȓegnus.> Ḏinni Brahim zzaṯ i Arebbi iy zi itamen, iƹni wenni d isnekkaren yinni immuṯen, iƹni wenni d ixeȓqen min ƹemmarṣ war iǧin. Waxxa war ḏinni bu lʼamal qaƹ, yumen Brahim igga lʼamal. Amenni iy iḏweȓ ḏ jeddiṯsen i waṭṭas n ȓegnus mammec tuɣa ḏas itwanna zi qbeȓ: < Min iǧan ḏ iṯran ḏeg ujenna amenni iy ɣa ṯiȓi ddurriṯ nnec.> Ṯumma lʼiman nnes war inqiṣ ca waxxa ɣares ƹȓayen miyya n iseggwusa, waxxa issen ixef nnes war izemmar ca ṯamɣarṯ nnes Sara war tirew ca. Waxxa amenni war inqiṣ ca lʼiman nnes, war itcekki ca ḏi ȓƹaheḏ nni iy ḏas yuca Arebbi. Walakin yarenni ḏi lʼiman nnes iḥemmeḏ Arebbi, netta aqaṯ metʼakked aṭṭas Arebbi izemmar aḏ ikemmeȓ x ȓƹaheḏ nnes. S manaya isemṣȓaḥ-iṯ Arebbi akiḏes. Mayemmi iqqar Lkitab qa < Arebbi isemṣȓaḥ-iṯ akiḏes >? Ma iqqar awaȓ-a ƹlaḥsab Brahim waḥḏes? Lla, yura ƹaweḏ ƹlaḥsab neccin umi ḏaneɣ isemṣȓaḥ akiḏes wami zzayes numen zi Arebbi wenni iy d isekkaren Siḏiṯneɣ Ƹisa zi ȓmewṯ. Itwasellem ḥima aḏ immeṯ x ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ, itwasekkar-d ḥima aḏaneɣ isemṣȓaḥ Arebbi akiḏes. Iḏen fa wami ḏaneɣ isemṣȓaḥ Arebbi akiḏes s lʼiman nneɣ aqaneɣ ḏi ȓehna ak Arebbi x ufus n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Netta zzayes iy nufa abriḏ s lʼiman ɣar arḍa iy ḏi neǧa ȓexxu. Nfarreḥ ḏi lʼamal n lƹaḍama n Arebbi. War iǧi ɣir manaya waha, nfarreḥ neccin uȓa ḏi ȓemḥayen. Nessen belli ȓemḥayen-a tarwent-id ṣṣbar. Ṣṣbar-a itarew ḏayneɣ minzi ɣa neɣȓeb x ȓemḥayen. S ȓeɣȓab-a x ȓemḥayen itarew ḏayneɣ lʼamal. Lʼamal-a war ḏaneɣ itxeyyib ca, mayemmi? Liʼanna Arebbi yuca-aneɣ Arruḥ iqeddsen, zzayes ig iccur uȓawen nneɣ s ȓemḥibbeṯ nnes. Fa ḏi ȓweqṯ nni nican ṯenni tuɣa ixḍar Arebbi neccin war ɣarneɣ bu jjheḏ, immuṯ Lmasiḥ xaneɣ wami neƹṣa. Muḥaȓ aḏ iqbeȓ can yijjen aḏ immeṯ x yijjen n bnaḏem nneɣni ḏ aṣebḥan waha. Meȓa bnaḏem aqaṯ ḏ aṣebḥan aṭṭas, imken can yijjen axas iqbeȓ aḏ immeṯ. Walakin neccin tuɣaneɣ ƹaḏ nƹeṣṣa Arebbi wami immuṯ xaneɣ Lmasiḥ. S manayenni isbeyyen-aneɣ-d Arebbi mecḥaȓ ḏaneɣ itexs. Iḏen, aqaneɣ bariʼin ȓexxu s iḏammen n Lmasiḥ, u labud zzayes iy ɣa nenjem zeg uɣḍab n Arebbi. Neccin nmeṣȓaḥ ak Arebbi s ȓmewṯ n Mmis wami tuɣaneɣ neccin ƹaḏ ḏ ȓƹaḏyan nnes. Ȓexxu wami kiḏes nmeṣȓaḥ, u labud zzayes iy ɣa nenjem s ṯuḏarṯ nnes! War iǧi ɣir manaya waha, neccin nfarreḥ zi Arebbi s Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏaneɣ isemṣȓaḥen akiḏes. Iḏen, ṯban-d ȓmuƹṣiyeṯ ɣar ddunect s yijjen n bnaḏem, iƹni Adam. S ȓmuƹṣiyeṯ nni iy ṯeǧa ȓmewṯ. Ssenni ṯnefreq ȓmewṯ x yiwḏan marra liʼanna iwḏan marra ƹṣan. Aqa ȓmuƹṣiyeṯ tuɣa teǧa ḏi ddunect qbeȓ ma aḏ d ṯas ccariƹa. Walakin mani war ṯuwiḍ ca ccariƹa, Arebbi war ḏinni itḥisib bu ȓmuƹṣiyeṯ. Innama, zi zman n Adam aȓ zman n Musa ṯḥekkem ȓmewṯ x yiwḏan uȓa x yinni war iƹṣin ca amecnaw ȓmuƹṣiyeṯ n Adam, u netta ḏ ȓmiṯal n bnaḏem iy d ɣa yasen. Walakin ȓmuƹṣiyeṯ n Adam war nzemmar at nmeṯṯel ak lhadiya n arḍa n Arebbi. Cuf, ijjen n bnaḏem, netta ḏ Adam, iƹṣa Arebbi yuwi-d ȓmewṯ i marra yiwḏan. Ȓexxu mecḥaȓ imɣar arḍa n Arebbi ḏ lhadiya iy d infeyyḍen x yiwḏan s arḍa n yijjen n bnaḏem nneɣni netta ḏ Ƹisa Lmasiḥ. Cuf ƹaweḏ, lhadiya n Arebbi maci amecnaw min iweqƹen x ssabab n ȓmuƹṣiyeṯ igga bnaḏem nni Adam. Liʼanna ȓḥukem iy d ṯuwi ijjen n ȓmuƹṣiyeṯ netta ḏ lḥisab ḏ lƹiqab. Walakin s lhadiya-ya Arebbi isemṣȓaḥ akiḏes bnaḏem menbaƹd i waṭṭas n ȓmuƹṣiyaṯ. Iƹni, s ssabab n ȓmuƹṣiyeṯ nni n yijjen n bnaḏem ṯebḏa ȓmewṯ ṯḥekkem x yiwḏan s ssabab n bnaḏem nni. Ȓexxu s ssabab n yijjen n bnaḏem, iƹni s Ƹisa Lmasiḥ, ḏ ṯuḏarṯ nettaṯ ṯḥekkem aṭṭas x yinni iqebbȓen arḍa imɣaren n Arebbi ḏ lhadiya iy ṯen isemṣȓaḥen akiḏes. Iḏen ijjen n ȓmuƹṣiyeṯ ig igga ijjen n bnaḏem ṯuwi-d lḥisab ḏ lƹiqab i marra iwḏan. Amenni ijjen n baraʼa ig igga ijjen n bnaḏem yuwi-d ṣṣulḥ ḏ ṯuḏarṯ i marra iwḏan. Liʼanna mammec iƹṣa Adam Arebbi yuwi-d ȓmuƹṣiyeṯ i waṭṭas n yiwḏan, amenni iṭaƹ Ƹisa i Arebbi ssenni meṣȓaḥen aṭṭas n yiwḏan ak Arebbi. U ccariƹa nettaṯ ṯuḏef-d ḥima aḏ kṯarent ȓmuƹṣiyaṯ. Walakin cḥaȓ ma kṯarent ȓmuƹṣiyaṯ, arḍa n Arebbi ikṯar ktar zzaysent. U mammec ṯeḥkem ȓmuƹṣiyeṯ ṯuwi-d ȓmewṯ, amenni iy xaneɣ iḥkem arḍa wami ḏaneɣ isemṣȓaḥ Arebbi akiḏes yuwi-d ṯuḏarṯ n ȓebda x ufus n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Iwa, min ɣa nini? Ma a nsiɣi ḏi ȓmuƹṣiyaṯ ḥima aḏ ikṯar arḍa n Arebbi? Lla, ƹemmarṣ! Neccin nemmuṯ-as i ȓmuƹṣiyeṯ, ixeṣṣa-yaneɣ ȓexxu war netsiɣi ca a nƹic ḏayes. Ma war ṯessinem ca kenniw? Neccin, wami netwaṭehhar s waman ḥima a niȓi ḏ ijjen ak Lmasiḥ, netwaṭehhar akiḏes ḥima a ncarec ḏi ȓmewṯ nnes. Falihaḏa wami netwaṭehhar akiḏes s waman, iƹni netwanḍeȓ akiḏes ḏi ȓmewṯ. Mayemmi? Ḥima mammec d ikkar Lmasiḥ zi ȓmewṯ s lƹaḍama n Arebbi Babaṯneɣ, amenni uȓa ḏ neccin aqa a nƹic ḏeg yijjen n ṯuḏarṯ ḏ jḏiḏ. Cuf, meȓa ncarec akiḏes ḏeg yijjen n ȓmewṯ am ṯenni iy igga netta, amenni ƹaweḏ iy kiḏes ɣa ncarec ḏeg yijjen n lqiyama am ṯenni iy igga netta. Neccin nessen belli nnefs nneɣ tuɣa ṯeǧa qbeȓ, nettaṯ iƹni, twaṣelleb ak Lmasiḥ ḥima aḏ tbeṭṭeȓ nnefs nneɣ iccuren s ȓmuƹṣiyaṯ, bac war netɣimi ca ssa aȓ ṯsawent ƹaḏ ḏ isemɣan n ȓmuƹṣiyeṯ. Aqa wenni immuṯen ihna zi ȓmuƹṣiyeṯ. Fa meȓa nemmuṯ neccin ak Lmasiḥ, ntamen ƹaweḏ akiḏes neddar. Neccin nessen qa Lmasiḥ ikkar-d zi ȓmewṯ, ƹemmarṣ aḏ immeṯ ƹaweḏ. War tɣimi ȓmewṯ axas ṯḥekkem. Liʼanna wami immuṯ, immuṯ ijjen n ṯwaȓa waha i ȓebda i min iǧan ḏ ȓmuƹṣiyeṯ. Ṯuḏarṯ nnes iddar ȓexxu, iddar-it i Arebbi. Ammu labud aḏ tḥessbem kenniw ixef nwem ṯemmuṯem-as i ȓmuƹṣiyeṯ, ṯeddarem-as i Arebbi s Ƹisa Lmasiḥ. Falihaḏa ixeṣṣa war tejjim ca ȓmuƹṣiyeṯ aḏ teḥkem x ddat nwem iy ɣa ifnan ḥima war teggem ca array i ccehweṯ nnes. War tqeddameṯ uȓa ḏ ijjen n ṭṭarf zi ddat nwem i ȓmuƹṣiyeṯ aḏ tegg ccarr s ddat nwem. Qeddmeṯ ixef nwem i Arebbi am yiwḏan zaƹma iy d ikkaren zeg imettinen ɣar ṯuḏarṯ. Qeddmeṯ kuȓ ṭṭarf zi ddat nwem ḥima azzayes itwagg min iǧan nican. Aqa ȓmuƹṣiyeṯ war ṯeqqim ca aḏ teḥkem xawem liʼanna war ṯeǧim ca swadday n ufus n ccariƹa, aqawem swadday n arḍa n Arebbi. Iwa neccin ma a neƹṣa Arebbi xmi aqaneɣ swadday n arḍa nnes war neǧi ca swadday n ufus n ccariƹa? Lla, ƹemmarṣ! Ma war ṯessinem ca? Meȓa ṯsellmem ixef nwem i can yijjen ṯḏewȓem ḏ isemɣan ṯṭaƹam-as, ataf aḏ tḏewȓem ḏ isemɣan i wenni umi ṯṭaƹam. Imma aḏ tṭaƹem i ȓmuƹṣiyeṯ itawin ɣar ȓmewṯ, imma aḏ tṭaƹem i wenni iy kenniw ɣa yawin ɣar ṣṣulḥ akiḏes. Nec ssawaȓeɣ akiḏwem s yijjen n wawaȓ ƹadi liʼanna iqseḥ x bnaḏem aḏ ifhem manaya. Qbeȓ tuɣa tqeddamem kuȓ ṭṭarf zi ddat nwem bac azzayes itwagg lfasad ḏ ccarr itemɣuren. Walakin ȓexxu tqeddameṯ ddat nwem aḏ texḏem min iǧan nican ḥima aḏ tiȓim ṯeṣfam. Cuf, wami tuɣa ṯṭaƹam i ȓmuƹṣiyeṯ, tuɣa ɣarwem lḥurriya aḏ trezzum war teggem min iǧan nican. Ḏi ȓweqṯ nni, ṯimesȓayin nni ma ḏaysent can nnfaƹ minzi ȓexxu tseḏḥam? Walu, liʼanna ṯimesȓayin nni tawint ɣar ȓmewṯ. Ȓexxu ṯehnam zi ȓmuƹṣiyeṯ, ṯṭaƹam i Arebbi. Man nnfaƹ iy zzayes ɣa ṯawim? Iƹni aḏ tiȓim ṯeṣfam u manayenni itawi ɣar tuḏarṯ n ȓebda. Aqa axeǧes n ȓmuƹṣiyeṯ netta ḏ ȓmewṯ, walakin lhadiya n Arebbi nettaṯ ḏ ṯuḏarṯ n ȓebda ḏi Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ay ayṯma, ssawaȓeɣ akiḏwem ṯessnem ccariƹa. Ma war ṯessinem illa ccariƹa ṯḥekkem x bnaḏem iy iddaren waha? Maṯalan ḏi ccariƹa, ṯamɣarṯ ṯemȓec meȓa aryaz nnes aqaṯ ƹaḏ iddar, aqat x yiri nnes. Meȓa aryaz nnes immuṯ aqa twafekk zi lqanun n ȓemȓac. S manaya, meȓa ṯruḥ ɣar can yijjen nneɣni, aryaz nnes aqaṯ ƹaḏ iddar, ataf twaḥsab ṯezna. Walakin meȓa immuṯ uryaz nnes, ataf twafekk zi lqanun-a. Ȓexddenni meȓa ṯemȓec ak can uryaz nneɣni ataf war twiḥisib ca ṯezna. Ay ayṯma, amenni iy ṯeǧam uȓa ḏ kenniw. Iƹni twafekkem zi ccariƹa n Musa wami ṯemmuṯ ddat n Lmasiḥ, aqawem x yiri n yijjen nneɣni netta ḏ yiri n Lmasiḥ iy d ikkaren zi ȓmewṯ, ḥima a narew ȓexḏayem ḏ ṯiṣebḥanin i Arebbi. Liʼanna qbeȓ wami tuɣa ntegg array i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nneɣ, arnint ḏayneɣ ccehawaṯ ḏ ṯiƹeffanin ƹlaḥsab min ḏaneɣ ṯenna ccariƹa, xeddment ccehawaṯ nni ḏi ddat nneɣ uca ntarew ȓexḏayem itawin ɣar ȓmewṯ. Walakin ȓexxu neccin netwafekk zi ccariƹa-ya iy ḏaneɣ iqqnen, nemmuṯ-as i manayenni. Neccin nƹebbeḏ s yijjen n ubriḏ ḏ jḏiḏ n Arruḥ n Arebbi, maci s nniḍam nni aqḏim iy yurin ḏi Lkitab. Iwa min ɣa nini? Ma ccariƹa n Musa nettaṯ s yixef nnes ḏ ijjen n ȓmuƹṣiyeṯ? Lla, ƹemmarṣ! Maƹlik ccariƹa war ṯeǧi, ataf war ssineɣ min ṯeƹna ȓmuƹṣiyeṯ. Maƹlik war ḏayes ȓuṣiyeṯ nni <War ƹecceq>, ataf war ssineɣ min iƹna uƹeccaq. Ṯumma ȓmuƹṣiyeṯ ṯufa ḏayi lfurṣa s ȓuṣiyeṯ-a, ṯarni ḏayi zi kuȓ nnuƹ n uƹeccaq iy iǧan liʼanna ȓmuƹṣiyeṯ bȓa ccariƹa axmi ṯemmuṯ. Nec qbeȓ ma aḏ ssneɣ ccariƹa, tuɣayi ddareɣ. Walakin wami d ṯusa ȓuṣiyeṯ n Arebbi, ȓmuƹṣiyeṯ axmi ṯekkar-d zi ȓmewṯ uca nec axmi mmuṯeɣ. Ṯumma ufiɣ ȓuṣiyeṯ nni iy d yusin aḏayi ṯuc ṯuḏarṯ, lla, qa nec ṯuwi-yayi ɣar ȓmewṯ. Liʼanna ȓmuƹṣiyeṯ ṯufa ḏayi lfurṣa s ȓuṣiyeṯ-a ṯecmeṯ-ayi u ƹaweḏ zzayes zi ȓuṣiyeṯ-a ṯneɣ-ayi. S manaya ccariƹa n Musa ṯeṣfa, ȓuṣiyeṯ n Arebbi ṯeṣfa, ṯeṣȓaḥ, ṯeṣbaḥ. Iwa, ma iḏweȓ min iṣebḥan ḏ ssabab iy zi ɣa mmṯeɣ nec? Lla, ƹemmarṣ! Lƹaks, ḏ ȓmuƹṣiyeṯ iy iggin manayenni, ṯesxeddam min iṣebḥan ḥima aḏayi ṯneɣ. Mayemmi? Ḥima aḏ tesmeḍhar ixef nnes nettaṯ ḏ ȓmuƹṣiyeṯ. Ṯumma s lfurṣa n ȓuṣiyeṯ-a ȓmuƹṣiyeṯ ṯesmeḍhar-d bȓa ȓaḥedd mecḥaȓ iqbeḥ ccarr nnes. Fa neccin nessen ccariƹa n Musa zi Arebbi, walakin nec ḏ bnaḏem twammenzeɣ i ȓmuƹṣiyeṯ. War sent tefhimeɣ ca i ȓexḏayem inu liʼanna nec war teggeɣ min xseɣ aṯ ggeɣ, teggeɣ min tƹiffiɣ. U xmi teggeɣ min war xseɣ ca aḏ ggeɣ, ataf wafqeɣ belli ccariƹa n Musa ṯeṣbaḥ. Ṯumma zi ssa aȓ ṯsawent ataf maci ḏ nec iteggen manaya, ḏ ȓmuƹṣiyeṯ nni iy ḏayi izeddɣen. Nec ṭṭabiƹa ṯaƹeffant inu ssneɣ war ḏayes ṯezḏiɣ uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ ḏ ṯaṣebḥant. Liʼanna rezzuɣ aḏ ggeɣ ṯimesȓayin ṯiṣebḥanin, walakin war zemmareɣ aṯent ggeɣ. Ṯimesȓayin nni ṯiṣebḥanin iy texseɣ aṯent ggeɣ war ṯent teggeɣ ca; Lla, ccarr nni iy war texseɣ aṯ ggeɣ teggeɣ-ṯ. Meȓa teggeɣ min war texseɣ, ataf nettaṯ ḏ ȓmuƹṣiyeṯ nni iy ḏayi izeddɣen; maci ḏ nec iteggen manayenni. Falihaḏa nec ufiɣ ḏeg yixef inu ijjen n ṭṭabiƹa, iƹni xmi texseɣ aḏ ggeɣ can ṯmesȓayṯ ḏ ṯaṣebḥant, ufiɣ ḏinni ccarr yuḏes. Liʼanna ḏi nnefs inu nec farḥeɣ s ccariƹa n Arebbi, walakin tafeɣ ijjen n ṭṭabiƹa nneɣni ḏeg yixef inu ig itmenɣan ak min ɣari ḏi ȓaƹqeȓ inu. S ṭṭabiƹa-ya teqqen-ayi ȓmuƹṣiyeṯ nni iy ḏayi izeddɣen ḏeg yixef inu. Ya ȓefḍiḥeṯ inu nec! Wi ḏayi ɣa isnejmen zi ddat-a ṯanita n ȓmewṯ? Tcekkareɣ Arebbi ƹlaḥsab Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ! S manaya ḏi ȓaƹqeȓ inu nec ḏ ismeɣ n ccariƹa n Arebbi, nec ḏi ddat inu ḏ ismeɣ n ṭṭabiƹa n ȓmuƹṣiyeṯ. Iḏen fa ȓexxu, war iǧi bu lḥisab ḏ lƹiqab x yinni iǧan ḏ ijjen ak Ƹisa Lmasiḥ. Liʼanna ḏi Ƹisa Lmasiḥ, ṭṭabiƹa n Arruḥ ig iticcen ṯuḏarṯ ṯfekk-icek-d zi ṭṭabiƹa n ȓmuƹṣiyeṯ ḏ ȓmewṯ. Cuf, Arebbi igga min war ṯzemmar aḏ tegg ccariƹa n Musa, mayemmi? Ƹlaḥsab ḍḍuƹef n ddat nneɣ iy ḏas ikksen jjheḏ i ccariƹa. Arebbi, wami iy d issekk Mmis imeṯṯel-iṯ-iḏ am ddat n bnaḏem iƹṣan, issekk-iṯ-id ḏ lfidya x ȓmuƹṣiyeṯ nneɣ. Ammu iḥaseb iƹaqeb ȓmuƹṣiyeṯ ig iǧan ḏi ddat n bnaḏem bac aḏ itwakemmeȓ min ṯxes zzayneɣ ccariƹa n Musa. Neccin, iƹni ḏ yinni ig igguren ḏeg ubriḏ n Arruḥ, war ntegg array i nnefs nneɣ. Cuf, yinni itƹicen ƹlaḥsab ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nsen xeddmen s ȓxaḍar nsen ḏi ṯmesȓayin n ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nsen. Walakin yinni itƹicen ƹlaḥsab abriḏ n Arruḥ xeddmen s ȓxaḍar nsen ḏi ṯmesȓayin n Arruḥ. Aqa yinni ixeddmen s ȓxaḍar nsen ḏi ṯmesȓayin n ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nsen ataf aḏ mmṯen. Walakin yinni ixeddmen s ȓxaḍar nsen ḏi ṯmesȓayin n Arruḥ ataf aḏ ddaren aɣarsen yiȓi ȓehna. Aqa ȓxaḍar ixeddmen ḏi ṯmesȓayin n ṭṭabiƹa ṯaƹeffant n bnaḏem itƹarraḍ Arebbi. War iṭṭiƹi ca i ccariƹa n Arebbi, u ḏ ṣṣaḥ war izemmar ca. U yinni itṭaƹan i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nsen war zemmaren ca aḏ sarḍan Arebbi. Amma kenniw, meȓa izeddeɣ ḏaywem Arruḥ n Arebbi, ataf aḏ tƹicem x ubriḏ n Arruḥ ataf war teggem array i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem. U wenni war ɣar iǧi Arruḥ n Lmasiḥ, war iǧi ca zi Lmasiḥ. Ṯumma Lmasiḥ meȓa aqaṯ ḏaywem, ddat nwem waxxa ṯemmuṯ s ssabab n ȓmuƹṣiyeṯ, arruḥ nwem iddar s ssabab n ṣṣulḥ. Ṯumma meȓa izeddeɣ ḏaywem Arruḥ n Arebbi iy d isekkaren Ƹisa zi ȓmewṯ, ataf wenni iy d isekkaren Ƹisa zi ȓmewṯ aḏaywem d yarr ṯuḏarṯ uȓa ḏi ddat nwem ifennan iƹni s Arruḥ nnes iy ḏaywem izeddɣen. X manayenni ay ayṯma, itxeṣṣa-yaneɣ a negg lwajib, walakin maci ḥima a negg array i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nneɣ. Liʼanna kenniw meȓa teggem array i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem, aḏ temmṯem. Meȓa ṯneqqem ȓefƹayer n ddat nwem s Arruḥ n Arebbi, aḏ teddarem. U yinni iḏeffaren Arruḥ n Arebbi, ḏ yinni iy iǧan ḏ ṯarwa n Arebbi. Liʼanna Arruḥ iy ḏawem d immucen war kenniw itarri ca ḏ isemɣan ḥima aḏ tƹicem ƹaweḏ ḏi ṯiggwḏi; Lla, immuc-awem-d Arruḥ iqeddsen ḥima aḏ tiȓim ḏ ṯarwa n Arebbi. S Arruḥ nni iy ɣa nȓaɣa: Abba, iƹni, a Baba inu. Iƹni Arruḥ n Arebbi s yixef nnes ig iṣaḥḥen ḏi arruḥ nneɣ belli neccin ḏ ṯarwa n Arebbi. U neccin meȓa aqaneɣ ḏ ṯarwa n Arebbi, ataf a nwareṯ. Iƹni a nwareṯ zi Arebbi, a nwareṯ ak Lmasiḥ. Walakin ixeṣṣa-yaneɣ a ncarec akiḏes ḏeg uƹeddeb nnes ḥima a ncarec akiḏes ƹaweḏ ḏi lƹaḍama nnes. Cuf, nec twaȓiɣ aƹeddeb-a iy xaneɣ itekken ḏi ddunect-a netta war iǧi ḏ walu bac aḏ imeṯṯel ak lƹaḍama iy ḏaneɣ d ɣa imeḍharen. Aqa marra min d itwaxeȓqen ḏaysen mezȓi ḏ ameqqran trajan aḏ ẓren ṯsaƹƹat nni iy ḏi d ɣa banen ṯarwa n Arebbi. Liʼanna marra min d itwaxeȓqen nṣaben s lfacal. Walakin maci s array nsen, s array n wenni iy ṯen iṣaben. U manayenni ḏi lʼamal. Lʼamal, iƹni, belli marra min d itwaxeȓqen aḏ twafekken zi lfana n ȓmewṯ, aḏ carcen ḏi lḥurriya n lƹaḍama iy ɣarsen ɣar ṯarwa n Arebbi. Cuf, neccin nessen belli marra min d itwaxeȓqen aqaṯen aȓ nhara ƹaḏ tnezbaren amecnaw ṯamɣarṯ nni iy ḏi iǧa ȓeḥriq n ṯarwa. U maci niṯni waha, uȓa ḏ neccin umi immuc Arruḥ iqeddsen ḏ amezwaru nnehhek ḏeg yixef nneɣ. Ḏayneɣ mezȓi, neccin netraja zi Arebbi aḏ d isbeyyen belli neccin ḏ ṯarwa nnes, iƹni aḏ ifekk ddat nneɣ. Aqa ḏi mezȓi-ya neccin nenjem. Cuf, meȓa ṣafi nufa mezȓi nni iy nrezzu, ataf ṣafi war ḏayneɣ itiȓi bu mezȓi ƹaḏ. Ma a nraja ƹaḏ mezȓi nni meȓa ṣafi nufi-ṯ? Lla, walakin meȓa ƹaḏ war ṯ nufi ca ataf aṯ nraja s ṣṣbar. Fa ammu Arruḥ iqeddsen itƹawan-aneɣ ḏi ḍḍuƹef nneɣ. Neccin war nessin ca mliḥ minxef ɣa neẓẓaǧ, walakin Arruḥ iqeddsen s yixef nnes itṭalab-as i Arebbi x ssabab nneɣ s unhak war itsemiƹen. Ṯumma Arebbi netta itwaȓan min iǧan ḏeg wuȓawen n bnaḏem, issen min itexs Arruḥ iqeddsen. Liʼanna Arruḥ ƹlaḥsab ȓxaḍar n Arebbi itṭalab x ȓmuminin ṣṣaliḥin. Fa neccin nessen belli marra min itewqiƹen qaƹ itarra-ṯ Arebbi ḏ ttisir i yinni iy ṯ itexsen, iƹni ḏ yinni umi iy d iȓaɣa ƹlaḥsab lɣaraḍ nnes. Liʼanna yinni iy tuɣa issen-iṯen zi qbeȓ, izemmem-iṯen zi qbeȓ ḥima aḏ iȓin x ṣṣifeṯ n Mmis aḏ iȓin am netta. Ammu aḏ yiȓi netta ḏ Mmis amenzu n waṭṭas n ayṯmas. Ṯumma yinni iy tuɣa izemmem zi qbeȓ, iȓaɣa-d xasen. Ṯumma yinni umi d iȓaɣa, isemṣȓaḥ-iṯen akiḏes. Ṯumma yinni isemṣȓaḥ akiḏes, yuca-asen amcan ḏi lƹaḍama nnes. Iwa, min ɣa nini menbaƹd i marra manaya? Meȓa Arebbi aqaṯ akiḏneɣ, uw izemmaren aḏ yiȓi ḍed nneɣ? Siḏi Arebbi war isƹizz ca Mmis xaneɣ, iqeddem-iṯ i ȓmewṯ xaneɣ marra. Ma aḏ teqqim can ȓḥajeṯ war ḏaneɣ-t iticc ca akiḏes? Wi izemmaren aḏ itahem yinni iy ixḍar Arebbi? Uȓa ḏ ijjen! Arebbi s yixef nnes netta ig isemṣȓaḥen akiḏes iwḏan. Wi izemmaren axasen iḥkem? Uȓa ḏ ijjen! Liʼanna netta Ƹisa Lmasiḥ ig immuṯen. U ktar, ikkar-d zi ȓmewṯ u ḏ netta iy iǧan x ufusi n Arebbi, itcafaƹ ḏayneɣ. Wi ḏaneɣ ɣa iƹezȓen zi ȓemḥibbeṯ n Lmasiḥ? Uȓa ḏ ijjen! Ȓa ḏ azeyyar, ȓa ḏ tamara, ȓa ḏ aƹeddeb, ȓa ḏ buheyyuf, ȓa ḏ ṯuƹaryant, ȓa ḏ lxaṭar, uȓa ḏ ssif. Mammec iqqar Lkitab: <Neccin x ssabab nnec cek netwajah ȓmewṯ nhar ikmaȓ. Neccin netwaḥsab amecnaw iḥuȓiyen umi ɣa ɣarṣen.> Walakin ḏi marra manaya neccin netwaḥsab ktar zi lʼabṭal x ufus n wenni iy ḏaneɣ ixsen. Ssawaȓeɣ ȓḥaqq ḏi Lmasiḥ war iǧi bu ḏ ixarriqen. Ȓaƹqeȓ inu u ḏ Arruḥ iqeddsen aḏayi ṣaḥḥen min ɣa iniɣ. Niṯni ḏ Ayṯ-Israʼil, itbenna-ṯen Siḏi Arebbi. Ismeḍhar-asen-d lƹaḍama nnes, iƹaheḏ-iṯen, yuca-asen ccariƹa n Musa ḏ lƹibada, iwƹeḏ-iṯen. Usin-d zi ssalaf ṣṣaliḥin, u zeg uẓwer nsen iy d yusa Lmasiḥ ḏ ddat ḏ bnaḏem. Arebbi itwaḥmeḏ i ȓebda, wenni iḥekkmen x marra. Amin. Walakin, awaȓ n Arebbi ma war injiḥ ca? Lla, injeḥ! Fa maci Ayṯ-Israʼil qaƹ ig iǧan ḏ israʼiliyen ḏ ṣṣaḥ. Ƹaweḏ war iǧi marra ṯarwa iy d ikkin zi Brahim ḏ ṯarwa nnes n ṣṣaḥ. Inna-as Arebbi: <Ḏ ṯarwa nnec iy d ɣa iffɣen zi mmic Isḥaq iy ɣa itwaḥessben.> Manaya ixes aḏ yini ṯarwa n Arebbi ḏ ṣṣaḥ twaḥessben zi ṯarwa n ȓƹaheḏ, maci zi ṯarwa n bnaḏem. Liʼanna ȓƹaheḏ-a iy ḏas yuca Arebbi i Brahim ḏ wanita, inna: <Aḏ d ƹeqbeɣ aseggwas iy d ɣa yasen am ȓweqṯ-a, aḏ afeɣ ij uḥenjir ɣar Sara.> War iǧi bu manayenni waha. Rafiqa ṯeysi aƹeddis ɣares acniwen, babaṯsen netta ḏ jeddiṯneɣ Isḥaq. Mammec iqqar Lkitab: <Ḥibbeɣ Yaƹqub, seḥqareɣ Ƹasu.> Min ɣa nini x manaya? Ma Arebbi iḍeǧem? Lla, ƹemmarṣ! Qa Arebbi inna-as i Musa: <Aḏ reḥmeɣ wenni xseɣ, aḏ ḥinneɣ x wenni xseɣ.> Manaya war iǧi ca zi ȓxeḏmeṯ n bnaḏem niɣ zi min itexs, manaya aqaṯ zi Arebbi wenni ireḥḥmen. Aqa iqqar-as Lkitab i Firƹun: <Ggiɣ-ac ḏ azeǧiḏ ḥima aḏayek d smeḍhareɣ jjheḏ inu, ḥima aḏ itwassen yisem inu ḏi marra ddunect.> Falihaḏa Arebbi ireḥḥem wenni ixes, isɣannan wenni ixes. Iwa a bnaḏem, ma aḏayi ṯiniḏ mayemmi ƹaḏ iy ḏaneɣ itḥasab Arebbi? Ma aḏayi ṯiniḏ ug izemmaren aḏ imɣannen ak min ixes netta? Cuf a bnaḏem, min ṯeƹniḏ cek bac ṯzemmareḏ aḏ tarreḏ awaȓ x Arebbi? Ma zemmaren aḏ inin iɣerrafen i wenni iy ṯen iṣenƹen, Mayemmi ḏaneɣ ṯeggiḏ ammu? Ma war ɣares bu ȓḥaqq ɣar lemƹallem aḏ isexḏem ṯȓaxṯ mammec ixes, iƹni aḏ igg zeg yijjen n ȓƹajneṯ iḏeqqi ijjen n uɣerraf i min iṣebḥan, aḏ igg ijjen i min iƹuffnen? Amenni ig igga Arebbi. Wami ixes aḏ d ismeḍhar aɣḍab nnes aḏ d isbeyyen jjheḏ iy ɣares, iṣebbar aṭṭas x yinni iy xef iɣḍeb iƹni iɣerrafen nni wejḏen aḏ twarzen. Mammec iqqar Arebbi ḏi Lkitab n nnabi Hucaƹ: <Yinni tuɣa war iǧin ca ḏ ccaƹb inu, asen ȓaɣiɣ a ccaƹb inu. Ṯenni tuɣa war iƹizzen, as ȓaɣiɣ a ṯamƹizzit inu.> U ḏeg umcan nni wenni mani ḏasen inna Arebbi: Kenniw war ṯeǧim ca ḏ ccaƹb inu, ḏinni iy ḏasen ɣa ȓaɣan a ṯarwa n Arebbi iddaren. Fa nnabi Icaƹya iȓaɣa netta x Ayṯ-Israʼil inna: <Waxxa lƹadad n Ayṯ-Israʼil igga am yijḏi n ȓebḥar, ḏrus zzaysen iy ɣa inejmen. Aqa Siḏi Arebbi war itƹeṭṭiȓ ca aḏ ixḏem ḏi ddunect-a awaȓ ig inna.> Ammu ig inna nnabi Icaƹya zi qbeȓ: <Maƹlik war iǧi ḏ Siḏi Arebbi Lƹalamin iy iḥefḍen can ddurriṯ nneɣ, iȓi iwqeƹ-aneɣ amecnaw min iweqƹen i ṯendint n Sadum ḏ ṯendint n Ƹamura.> Iwa, min ɣa nini? Yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil tuɣa war rezzun ca ṣṣulḥ ak Arebbi, walakin ufin-ṯ wami umnen. Ayṯ-Israʼil wami rezzun ijjen n ccariƹa iticcen ṣṣulḥ ak Arebbi, war ufin ca ccariƹa nni. Mayemmi? Liʼanna tuɣa rezzun ṣṣulḥ nni s ȓexḏayem nsen waha bȓa ma aḏ amnen. Nqeȓḍen ḏeg uzru nni iy ḏi tneqȓaḍen yiwḏan. Mammec iqqar Lkitab: <Aqa ggiɣ ḏi ṯendint n Lquds ij n ttirceṯ iy ḏi tenqȓaḍen yiwḏan, ḏ yijjen n uzru iy ṯen iɣeṭṭȓen. Wenni iy zzayes ɣa yamnen, ƹemmarṣ aṯ xeyybeɣ.> Inna-asen Bulus: Ay ayṯma, mecḥaȓ tmenniɣ s wuȓ inu tẓaǧiɣ i Arebbi aḏ tenjem lʼumma inu. Nec cehhḏeɣ xasen rezzun aḏ ggen lwajib ak Arebbi, walakin war ssinen ca aḏ ggen lwajib. Wami war ssinen ca mammec igga Arebbi isemṣȓaḥ akiḏes bnaḏem, kkaren niṯni ḏfaren abriḏ nsen nniṯ war qbiȓen ca abriḏ n Arebbi. Li'anna Lmasiḥ ḏayes ḏi netta iy ṯkemmeȓ ccariƹa ḥima marra wi zzayes ɣa yamnen aḏ imeṣȓaḥ ak Arebbi. Cuf, mammec iǧa ubriḏ n ṣṣulḥ ƹlaḥsab ccariƹa? Yura xas Musa inna: Marra wi ɣa ixeḏmen s ṯmesȓayin-a ṯina, ataf azzaysent iƹic. Walakin min iqqar Lkitab x wenni irezzun aḏ imeṣȓaḥ ak Arebbi azzayes yamen? Iqqar: War qqar ca ḏeg wuȓ nnec: Min iƹna wi ɣa igaƹƹḏen ɣar ujenna (iƹni bac aḏ d isehwa Lmasiḥ)? Niɣ: Min iƹna wi ɣa ihwan ɣar ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd (iƹni bac aḏ d yarr Lmasiḥ zeg yinni immuṯen)? Iwa min iqqar Lkitab? Iqqar: <Awaȓ-a yuḏes i cek, aqaṯ ḏeg uqemmum nnec ḏ wuȓ nnec.> Iƹni awaȓ-a netta ḏ lʼiman iy zi netḥeddaṯ. Qa meȓa ṯcehḏeḏ s uqemmum nnec illa Ƹisa ḏ Siḏic, meȓa ṯumneḏ s wuȓ nnec illa Arebbi isekkar-iṯ-iḏ zi ȓmewṯ, ataf aḏ tnejmeḏ. Liʼanna s wuȓ nnec cek tamneḏ, ac isemṣȓaḥ Arebbi akiḏes. U s uqemmum nnec cek ṯcehhḏeḏ, cek ṯnejmeḏ. Aqa Lkitab iqqar: <Marra wenni zzayes ɣa yamnen war ṯ itxiyyib ca.> Liʼanna war ḏinni bu ȓfarq jar israʼiliyen ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil minzi Siḏi Arebbi ḏ ijjen, aqaṯ xaneɣ marra. Itenfeyyaḍ-d ȓxir nnes x marra wenni xas itȓaɣan. Aqa <Marra wenni iy ɣa iȓaɣan s yisem n Siḏi Arebbi ataf aḏ injem.> Iḏen, mammec ɣa ggen aḏ ȓaɣan x wenni iy zi war yuminen ca? Mammec ɣa ggen aḏ amnen zeg wenni umi war xas sȓin ca? Mammec ɣa ggen axas sȓen meȓa war ḏasen itḥeddiṯ ḥadd? U mammec ɣa ggen aḏ ḥeddṯen meȓa war ḏasen d issekk ḥadd? Aqa iqqar Lkitab: <Mecḥaȓ ṣebḥan iḍaren n yinni itbeccaren s Lʼinjil.> Lʼinjil walakin war ṯ qbiȓen ca marra iwḏan. Aqa min iqqar nnabi Icaƹya zi zman: <A Siḏi Arebbi, wi yumnen s minzi netbeccar?> Falihaḏa, lʼiman itas-d zi min netsȓa, u min ntesȓa netta ḏ awaȓ n Lmasiḥ. Walakin nec tseqsiɣ, Ma war sȓin ca? Wah, sȓin. Aqa min iqqar Lkitab: <Ḏi marra ṯamurṯ iffeɣ-d ṣṣut nsen, awaȓen nsen uwḍen aȓ ȓaḥedd n ddunect.> Ƹaweḏ nec tseqsiɣ, Ayṯ-Israʼil ma war fhimen ca? Ḏ amezwaru inna-asen Musa: <Akenniw jjeɣ aḏ tḥesḏem yinni war iǧin ca ḏ lʼumma, akenniw sƹeṣṣbeɣ s yijjen n lʼumma war ifehhmen.> Menbaƹd izƹem nnabi Icaƹya inna: <Yinni war xafi irezzun ca ufin-ayi, smeḍhareɣ-d ixef inu i yinni war xafi itseqsin.> Walakin x Ayṯ-Israʼil iqqar: <Nec ifassen inu ḍeȓqeɣ-ṯen-d nhar ikmaȓ ɣar yij n ccaƹb iƹṣan, ḏaysen ṯaɣennant.> Iwa tseqsiɣ nec, Arebbi ma inkar ccaƹb nnes? Lla, ƹemmarṣ! Nec s yixef inu ḏ aʼisraʼili, zi ddurriṯ n Brahim zi Ayṯ-Benyamin. Arebbi war inkar ca ccaƹb nnes tuɣa issen-iṯen zi qbeȓ. Ma war ṯessinem ca kenniw min iqqar Lkitab x nnabi Ilyas? Wami iceṯca ɣar Arebbi zi Ayṯ-Israʼil inna-as: <A Siḏi Arebbi! Nɣin lʼanbiya, heḏmen imucan mani ḏac netqeddam dbiḥaṯ. Ȓexxu qqimeɣ ɣir nec waḥḏi rezzun aḏayi nɣen.> Iwa minzi xas yarra Arebbi? Inna-as: <Jjiɣ sebƹa aȓaf n iryazen i yixef inu war rkiƹen ca i lʼaṣnam nni umi qqaren Baƹl!> Iḏen uȓa ḏi zman-a iy ḏi neǧa, qa ḏa ȓebƹaḍ ixḍar-iṯen Arebbi s arḍa nnes. Meȓa ixḍar-iṯen s arḍa nnes, ataf ȓexxu war iǧi ca s lḥasanaṯ nsen. Meȓa maci amenni, ataf arḍa war itiȓi bu ḏ arḍa. Iḏen, mixef rezzun Ayṯ-Israʼil war ṯ ufin ca, yinni itwaxḍaren ufin-ṯ. Yinni iqqimen, uȓawen nsen twaqsḥen. Iwa mammec iqqar Lkitab: <Yuca-asen Arebbi ȓeqfaȓeṯ, ṯiṭṭawin war twiȓint, imejjan war tesȓin aȓ nhar n yiḍa.> Iqqar nnabi Dawed: <Aḏ iḏweȓ ȓƹiḏ nsen ḏ ṯaxcebṯ ḏ lfexx, ḏ azru iy ḏi tneqȓaḍen axas ccen aƹmuḏ. Aḏ ḍarɣȓent ṯiṭṭawin nsen ḥima war twiȓint, aḏ iȓin iƹurar nsen ȓebda ḏ imaqewsen.> Iwa tseqsiɣ, Ayṯ-Israʼil ma ṣafi nqeȓḍen wḍan? Lla, ƹemmarṣ! Lƹaks, s ȓmuƹṣiyeṯ-a n Ayṯ-Israʼil isenjem Arebbi yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil bac aḏ tekkar lɣira ḏi Ayṯ-Israʼil. Ȓexxu ȓmuƹṣiyeṯ nni iy ggin Ayṯ-Israʼil meȓa ṯuwi-d lbaraka ḏ ṯameqqrant i ddunect-a, u ƹaweḏ weṭṭu nni iy ggin meȓa yuwi-d lbaraka ḏ ṯameqqrant i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, mecḥaȓ ɣa ṯarni lbaraka xmi d ɣa ḏewȓen ɣar ubriḏ? Fa nec qqareɣ-awem manaya i kenniw war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Nec ḏ arrasul ɣar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, nec ȓxeḏmeṯ inu ḥessbeɣ-t ɣares ijjen n ccan imɣar. Rezzuɣ aḏ snekkareɣ lɣira ḏeg ayṯma israʼiliyen ḥima aḏ snejmeɣ ȓebƹaḍ zzaysen. Aqa wami xasen yuzzeȓ Arebbi, isemṣȓaḥ netta ddunect-a akiḏes. Ƹaweḏ xmi ṯen ɣa iqbeȓ, aḏ tiȓi am ṯuḏarṯ i yinni immuṯen! Meȓa ṯqerrṣeḏ cwayt zeg urecṯi iṣfan ṯqeddmeḏ-ṯ i Arebbi, ataf aḏ yiȓi amenni iṣfa urecṯi nni amen-ikmaȓ. U meȓa aḏ iȓin iẓewran n ṯcejjarṯ ṣfan, ataf aḏ iȓin uȓa ḏ ȓefruƹ, iƹni ṯiseḍwin. Cuf, ȓebƹaḍ n ȓefruƹ iƹni ṯiseḍwin twaqessent zi ṯzitunt, ssenni cek ṯetwaȓeqqmeḏ ḏeg umcan nsent jar ṯinni iqqimen waxxa cek ḏ azemmur, ṯcarrceḏ ḏeg iẓewran n ṯzitunt ṯeddareḏ zzaysen. Walakin war tsemɣar ca ixef nnec x ȓefruƹ nni itwaqessen. Mayemmi? War tettu ca belli ḏ iẓewran nni iy cek iysin, war iǧi bu ḏ cek iy ṯen iysin. Iḏen, imken cek aḏ tiniḏ qa ṯiseḍwin twaqessent bac nec aḏ twaȓeqqmeɣ ḏeg umcan nsent. Wah, niṯenti twaqessent ssenni wami war uminent ca; cek ṯeqqimeḏ ḏinni wami ṯumneḏ. Walakin war tsemɣar ca ixef nnec; Lla, ggweḏ! Iwa, meȓa Arebbi tuɣa war iḥinn ca ḏi ȓefruƹ n lʼaṣel, uȓa ḏ cek war ḏayek itḥinni ca. Iḏen xzar mecḥaȓ iṣbeḥ Arebbi mecḥaȓ iy iqseḥ. Iqseḥ x yinni iwḍan; iṣbeḥ akiḏec cek iƹni meȓa ṯeqqimeḏ ḏi ȓxir nnes. Meȓa lla ataf aḏ twaqesseḏ uȓa ḏ cek. U meȓa war qqimen ca israʼiliyen x lkufer nsen, uȓa ḏ niṯni aṯen iȓeqqem Arebbi liʼanna ɣares jjheḏ netta iy zi ṯen ɣa iȓeqqem ƹaweḏ. Cuf, cek twaqesseḏ zeg uzemmur iƹni ṭṭabiƹa nnec, ssenni twaȓeqqmeḏ ḏi ṯzitunt iƹni maci ṭṭabiƹa nnec. U niṯenti, mecḥaȓ ihwen aḏ twaȓeqqment iƹni ṯiseḍwin n ṯzitunt aḏ twaƹeqbent ɣar lʼaṣel nsent. Ay ayṯma, ḥima war ḏawem itiȓi ca ttakebbur rezzuɣ aḏ tfehmem ṯamesȓayṯ-a ṯanita inuffaren, iƹni Ayṯ-Israʼil ḏaysen ijjen n ṯɣennant war tɣimi ca i ȓebda. Aḏ teqqim aȓ ɣa ikemmeȓ lƹadad nni n ȓmuminin iy ɣa inejmen zeg yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Amenni iy ɣa nejmen marra Ayṯ-Israʼil mammec iqqar Lkitab: <Zi Lquds iy d ɣa yas wenni iy ṯen ɣa isnejmen, aḏ isbeƹƹeḏ ccarr x ṯarwa n Yaƹqub. Aḏ yiȓi ḏ wa ḏ ȓƹaheḏ inu akiḏsen xmi xasen ɣa mḥiɣ ȓmuƹṣiyaṯ nsen.> S ssabab n Lʼinjil, israʼiliyen ḏ ȓaƹḏu ƹlaḥsab kenniw. Walakin s ssabab minzi twaxḍaren, niṯni ḏ imƹizzen ƹlaḥsab ssalaf ṣṣaliḥin. Liʼanna Arebbi war ineddem ca x min iticc niɣ x min itixḍar. Cuf, ḏi ȓweqṯ nni iƹḏun tuɣa kenniw ṯƹeṣṣam Arebbi, irḥem-ikenniw ȓexxu s ssabab n ȓmuƹṣiyeṯ nni n Ayṯ-Israʼil. Amenni uȓa ḏ niṯni wami ƹṣan Arebbi ȓexxu, aṯen irḥem mammec iy kenniw irḥem. Liʼanna netta Arebbi yarra iwḏan marra ḏ imeḥbas n ȓmuƹṣiyeṯ ḥima aṯen irḥem marra iḏsen. Mecḥaȓ imɣar wagȓa n ȓefhameṯ ḏ ṯusna n Arebbi! War twacerrḥen lʼaḥkam nnes, war twafehhmen ibriḏen nnes. Wig issnen ȓaƹqeȓ n Siḏi Arebbi, niɣ wi kis imcawaren? Wi ḏas yucin can ȓḥajeṯ ḏ amezwaru, bac netta aḏas-t-iḏ yarr? Aqa marra yusa-d ikka-d zzayes, kulci nnes. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama i netta i ȓebda. Amin. Iḏen fa ay ayṯma, s arraḥmeṯ n Arebbi tcejjaƹeɣ-kenniw aḏ tqeddmem ixef nwem i Arebbi amecnaw ijjen n dbiḥeṯ ṯeddar, ḏ ṯamqeddest, axas yarḍa netta. Manaya ḏ lwajib n lƹibada xawem. War teggem ca min teggen yiwḏan ḏi ȓweqṯ-a ṯanita. Itxeṣṣa aɣarwem yiȓi ijjen n ȓaƹqeȓ ḏ jḏiḏ ḥima aḏ twabeddȓem, ssenni aḏ tessnem kenniw min ixes Arebbi, iƹni min iṣebḥan ḏ min ḏas iteƹjiben war ḏayes bu uxeṭṭi. Fa s lbaraka iy ḏayi yuca Arebbi qqareɣ i mkuȓ ijjen zzaywem: War ḥesseb ca ixef nnec ktar zi min ṯeƹniḏ. Cek fekkar s ȓaƹqeȓ nnec ƹlaḥsab mecḥaȓ n lʼiman iy ḏac yuca Arebbi. Liʼanna ddat ḏayes aṭṭas n ṭrufaṯ, mkuȓ ṭṭarf ixeddem ȓxeḏmeṯ nnes. Amenni iy neǧa uȓa ḏ neccin. Waxxa neccin aṭṭas iy iḏneɣ aqaneɣ marra iḏneɣ ḏ ijjen n ddat ḏi Lmasiḥ, kuȓ ṭṭarf iteḥḏaja unneɣni. Ƹlaḥsab lbaraka iy ḏaneɣ immucen ɣarneɣ neccin lqudraṯ, kuȓ lqudra war tcibbih ca ḏi ṯenneɣni. Ijjen meȓa yuca-as Arebbi lwaḥi, u labud aḏ isexḏem lqudra-ya ƹlaḥsab lʼiman nnes. Ijjen meȓa itsexxar, u labud aḏ isexxar. Ijjen meȓa iseȓmaḏ, u labud aḏ iseȓmeḏ. Ijjen meȓa itcejjaƹ, u labud aḏ icejjeƹ. Ijjen meȓa itṣeddaq, u labud aḏ yiȓi ḏ asexxay. Ijjen meȓa itraya, u labud aḏ iray s wuȓ nnes. Ijjen meȓa ireḥḥem, u labud aḏ irḥem s ȓefraḥeṯ nnes. Ȓemḥibbeṯ itxeṣṣa aḏ tiȓi bȓa nnifaq. Ƹiffeṯ min iǧan ḏ ccarr, ṭṭfeṯ ḏi min iǧan ḏ ȓxir. Xseṯ ayawya am ṯawmat. Weqqareṯ ayawya ktar zi jjheḏ. Ḥawȓeṯ war teƹgizem ca. Xeḏmeṯ i Siḏi Arebbi s wuȓ ḏ arruḥ. Farḥeṯ ḏi lʼamal. Ṣbareṯ x tamara. Dawwmeṯ x ṯẓaǧiṯ. Ƹawneṯ ȓmuminin ṣṣaliḥin yinni iteḥḏajen. Reḥḥbeṯ x yinni itsafaren. Barkeṯ i yinni kenniw itƹeddaben, barkeṯ war ṯen neƹƹȓem ca. Farḥeṯ ak yinni ifarrḥen, truṯ ak yinni itrun. Ƹiceṯ ag wayawya ḏi ȓehna. War semɣareṯ ca ixef nwem, mƹacareṯ ag ipubriṯen. War tarraṯ ca ixef nwem ḏ imiɣisen. War tarram ca ccarr s ccarr. Arrem-d ȓbaȓ nwem bac aḏ teḥtarmem marra iwḏan ḏi min teggem. Ƹlaḥsab kenniw, meȓa mumken ggeṯ aḏ tiȓim ḏi ȓehna ak yiwḏan marra. Ay imƹizzen inu, war tentaqamem zi ḥadd, lƹiqab jjem-ṯ i Arebbi. Aqa Lkitab iqqar: <Ḏ nec ig itentaqamen, ḏ nec iy itxeǧasen, iqqar-it Siḏi Arebbi.> Lƹaks: Ȓaƹḏu nnec meȓa iǧuz, uc-as aḏ icc. Meȓa iffuḏ, uc-as aḏ isew. U mayemmi? Meȓa ṯeggiḏ-as ammu, axmi ṯserɣeḏ-as ȓefḥam x uzeǧif nnes. War tejja ca ccarr ac iɣȓeb, ḏ cek iy ɣa iɣeȓben ccarr s ȓxir. Labud aḏ iṭaƹ kuȓ ijjen i ṣḥab n ȓmexzen liʼanna war iǧi bu ȓmexzen illa wenni d ikkin zi Arebbi. U yinni iḥekkmen ḏ Arebbi iy ṯen iggin. X manaya wi itƹarraḍen i ȓmexzen, itƹarraḍ i min igga Arebbi. U yinni ḏasen itƹarraḍen aḏ twaƹaqben. Liʼanna lḥukkam war ssiggwiḏen ca wenni iteggen ȓxir, ssaggwaḏen wenni iteggen ccarr. Meȓa ṯexseḏ war teggwḏeḏ ca zi ȓmexzen, tegg ȓxir axak yarḍa. Aqa netta ḏ axeddam n Arebbi ac infeƹ. Walakin meȓa teggeḏ ccarr ggweḏ zzayes, war iysi ca ssif bȓa ssabab. Netta ḏ axeddam n Arebbi itxeǧas itƹaqab wenni iteggen ccarr. Falihaḏa labud aḏas ṯṭaƹeḏ i ȓmexzen maci ƹlaḥsab lƹiqab waha, walakin ƹaweḏ ƹlaḥsab ḍḍamir nnec iy ḏac itetten. Ƹaweḏ ḏ wanita ḏ ssabab iy xef txeǧasem ḍḍariba liʼanna yinni iḥekkmen niṯni ḏ ixeddamen n Arebbi, xeddmen ḏi manaya. Mkuȓ ijjen ucem-as ȓḥaqq nnes: ḍḍariba i bab n ḍḍariba, ȓaƹcur i bab n ȓaƹcur, lʼiḥtiram i bab n lʼiḥtiram, ȓewqar i bab n ȓewqar. Itxeṣṣa war itiȓi ca umarwas jarawem; Lla, itxeṣṣa aḏ yiȓi illa umarwas n ȓemḥibbeṯ. Aqa wenni itexsen unneɣni itwaḥsab ikemmeȓ min yurin ḏi ccariƹa. Liʼanna ȓuṣiyaṯ nni iy iqqaren war zenna, war neqq, war tacar, war ƹecceq, ḏ ȓuṣiyaṯ nneɣni, marra munent ḏeg yijjen n ȓuṣiyeṯ iqqaren: <Aḏ texseḏ ajjar nnec amecnaw ixef nnec.> Ȓemḥibbeṯ-a war tḍarri ca ajjar nnes. Falihaḏa, ȓemḥibbeṯ tkemmaȓ ccariƹa amen-ṯekmaȓ. Mayemmi manaya? Kenniw ṯessnem man ȓweqṯ iy ḏi neǧa neccin. Ṯuweḍ-d ṯsaƹƹat ḥima aḏ tfaqem zeg yiḍeṣ. Liʼanna ṯsaƹƹat-a iy ḏi ɣa nenjem ȓexxu aqa ṯqarreb-d ktar zi ṯenni iy ḏi numen ḏ amezwaru. Ǧiȓeṯ aqa ṯeƹḏu, nhar aqa yuweḍ-d. X manaya labud a nekkes ȓeḥwayej n ṯaǧest, a negg arruḍ n nnur n ȓeḥḏiḏ. Itxeṣṣa labud a nuyur s lʼiḥtiram am wenni igguren ḏi ṯfawṯ n nhar. War ntegg ca lmadella n ssekra ḏ waṭṭas n ccreb ḏ lfasad ḏ ȓeqbaḥeṯ ḏ umenɣi ḏ ȓeḥseḏ. Walakin, ggeṯ ȓeḥwayej n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. War rehham ca ak ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem, war tseƹƹafeṯ ca ccehawaṯ nnes. Fa wenni umi iḍƹef lʼiman nnes qebȓem-ṯ jarawem bȓa ma akiḏes ṯmenɣem x lʼafkar nnes. Ijjen itwaȓa lmakla marra ḥalal. Ijjen nneɣni wenni ɣar iǧa lʼiman nnes iḍƹef itett ɣir ȓxuḍarṯ. Wenni itwaȓan marra lmakla ḥalal itxeṣṣa-yas war iseḥqir ca wenni war itetten ca. Ƹaweḏ wenni war itetten ca itxeṣṣa-yas war itƹeyyib ca x wenni itwaȓan lmakla marra ḥalal liʼanna Arebbi iqbeȓ-iṯ. Cek min ṯeƹniḏ bac aḏ tƹeyybeḏ axeddam n midden? Injeḥ niɣ war injiḥ, wanita ḏ ccɣeȓ n siḏis. U ḏ ṣṣaḥ netta aḏ injeḥ liʼanna Siḏi Arebbi izemmar aṯ isenjeḥ. Cuf, ijjen itwaȓa ijjen n nhar mubarek zi nhuraṯ nneɣni. Ijjen itwaȓa-ṯen qaƹ kif-kif. Kuȓ ijjen itxeṣṣa-as labud aḏ yiȓi meqtanaƹ mliḥ s array nnes. Wenni itwaȓan ijjen n nhar mubarak zeg unneɣni aḏ igg manaya bac aḏ iweqqar Siḏi Arebbi. Wenni itetten zi marra lmakla qa itett bac aḏ iweqqar Siḏi Arebbi liʼanna aḏ icekkar Arebbi. Wenni war itetten ca zi marra lmakla qa itegg manaya ḥima aḏ iweqqar Siḏi Arebbi, uȓa ḏ netta aḏ icekkar Arebbi. Cuf, war ḏayneɣ ḥadd iddar i yixef nnes, war ḏayneɣ ḥadd itmetta i yixef nnes. Neccin meȓa neddar, a neddar i Siḏi Arebbi. Meȓa nemmuṯ, a nemmeṯ i Siḏi Arebbi. Falihaḏa, meȓa neddar niɣ nemmuṯ neccin n Siḏi Arebbi. Liʼanna x manaya iy xef immuṯ Lmasiḥ uca ṯeƹqeb-d ḏayes ṯuḏarṯ ḥima aḏ yiȓi netta ḏ Siḏiṯsen n yinni immuṯen ḏ yinni iddaren. Iwa cek mayemmi tƹeyyabeḏ umac? Cek mayemmi ṯseḥqareḏ umac? Neccin marra a nbedd zzaṯ i lƹarc n Arebbi mani iy ɣa netwaḥkem. Aqa yura ḏi Lkitab: <Nec tjaǧiɣ s ṯuḏarṯ inu, iqqar-it Siḏi Arebbi, aqa marra iwḏan aḏayi sejjḏen x ifadden nsen, mkuȓ iȓes aḏ icheḏ nec ḏ Siḏi Arebbi.> Falihaḏa, mkuȓ ijjen zzayneɣ aḏ itwaḥaseb zzaṯ i Arebbi. Iḏen zi ssa aȓ ṯsawent itxeṣṣa-yaneɣ u labud war netƹeyyib ca x wayawya; Lla, itxeṣṣa-kenniw aḏ tfekkarem mliḥ ḥima war ṯɣeṭṭȓem ca ijjen wumaṯwem niɣ aṯ tesfecȓem. Nec ssneɣ u mteyyqen ḏi Siḏiṯneɣ Ƹisa aqa min nettet war ḏayes bu can ȓḥajeṯ ḥram. Walakin itiȓi ḥram x wenni iy t itwaȓan ḥram. Liʼanna meȓa itxeyyaq wumac s macca nni iy tetteḏ, ataf cek war ṯuggureḏ ca nican s ȓemḥibbeṯ. War tegg ca macca nnec ḏ ssabab iy zi ɣa inehḏem wumac wenni mix immuṯ Lmasiḥ. Amenni war tejjam ca iwḏan aḏ ssiwȓen ccarr x min twaȓim ḏ aṣebḥan. Liʼanna ȓmulk n Arebbi netta war iǧi ca s macca niɣ ḏ ṯisessi; netta s umṣȓaḥ ak Arebbi ḏ ȓehna ḏ ȓefraḥeṯ s Arruḥ iqeddsen. Wenni iy ɣa ixeḏmen i Lmasiḥ amenni, aqa Arebbi ireṭṭa xas iwḏan tcekkaren-ṯ. Iḏen fa itxeṣṣa-yaneɣ u labud a negg lmejhud nneɣ bac a negg min itawin ɣar ȓehna ḏ minzi ɣa ncejjeƹ ayawya. War heddem ca ȓxeḏmeṯ n Arebbi ƹlaḥsab lmakla. Ḏ ṣṣaḥ marra min iǧan netta ḥalal, walakin ḏ ȓƹib meȓa ṯɣeḍȓeḏ can yijjen s ssabab n min tetteḏ. Ḏ ijjen n ȓxir meȓa war tetteḏ ca aysum, niɣ war ṯsesseḏ ca aman uḍiȓ, niɣ ḏ can ȓḥajeṯ nneɣni iy ɣa iɣeḍȓen umac. Min ma ṯumneḏ x ṯmesȓayin-a, ejj-iṯent jarac-d ḏ Arebbi. Ssaƹḏ n wenni war d itiwin lḥisab ḏ lƹiqab i yixef nnes x min itwaȓa ḥalal. Walakin meȓa ijjen itett itcekka ḏi lmakla nnes, axas itwaḥakem axas itwaƹaqeb liʼanna war itett ca s lʼiman nnes iy ḏayes. U marra min war itiȓin s lʼiman nni netta ḏ ijjen n ȓmuƹṣiyeṯ. Fa neccin ig ijehḏen itxeṣṣa-yaneɣ a narbu ḍḍuƹef n yinni war ijhiḏen ca, maci a negg min ḏaneɣ iteƹjiben i yixef nneɣ u ṣafi. Mkuȓ ijjen zzayneɣ itxeṣṣa-yas axas yarḍa wajjar nnes akiḏes igg ȓxir ḥima aḏ ijheḏ. Liʼanna Lmasiḥ war iggi ca min ḏas iteƹjiben i yixef nnes, igga mammec iqqar Lkitab: <Ȓbaṭeȓ iy xac nnan ifḍeḥ-ayi.> Cuf, marra min yurin ḏi Lkutub ḏi zman urin-ṯ bac azzayes neȓmeḏ neccin. Awaȓ n Arebbi itcejjaƹ-aneɣ, itawi-yaneɣ-d ṣṣbar ḥima aɣarneɣ yiȓi lʼamal. Arebbi iƹni wenni iticcen ṣṣbar itcejjaƹ-ikenniw, ataf akenniw ismun ḥima aḏ tiȓim ḏ ijjen xmi ṯḏeffarem Ƹisa Lmasiḥ, bac aḏ tḥemḏem Arebbi Babas n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ s yijjen n array ḏ yijjen n uqemmum. S manaya qebȓeṯ ayawya mammec iy kenniw iqbeȓ Lmasiḥ ḥima aḏ tsemɣarem Arebbi. Cuf, nec qqareɣ-awem Lmasiḥ yusa-d ḥima aḏ yiȓi ḏ axeddam n Ayṯ-Israʼil bac aḏ d ismeḍhar lḥaqiqa n Arebbi aḏ igg min iwƹeḏ ssalaf ṣṣaliḥin. Ƹaweḏ bac yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ ḥemḏen Arebbi x arraḥmeṯ nnes. Mammec iqqar Lkitab: <S manaya iy cek ɣa ḥemḏeɣ jar ȓegnus, aḏ ɣennjeɣ izȓan i yisem nnec.> Iqqar Lkitab ƹaweḏ: <Farḥeṯ ya ȓegnus ak ccaƹb nnes!> Iqqar ƹaweḏ: <Ḥemḏeṯ Siḏi Arebbi, ya ȓegnus marra iḏwem! Ḥemḏem-ṯ, marra iḏwem ya ccuƹub!> Iqqar ƹaweḏ nnabi Icaƹya: <Aḏ iɣmi uẓwer n Yassa, netta iy ɣa ikkaren aḏ iḥkem x ȓegnus, aḏayes ggen ȓegnus lʼamal.> Arebbi wenni iticcen lʼamal, akenniw iccur s ȓefraḥeṯ ḏ ȓehna wami zzayes ṯumnem bac aḏ tenfeyyḍem s lʼamal s jjheḏ n Arruḥ iqeddsen. Ay ayṯma, nec mteyyqen belli kenniw ṯeccurem s ȓxir ḏ marra ṯusna, ṯzemmarem aḏ tesȓemḏem ayawya. Falihaḏa s Ƹisa Lmasiḥ aḏ ftaxareɣ s ȓxeḏmeṯ inu i Arebbi. Cuf, zeƹmeɣ aḏ ssiwȓeɣ ɣir x min ixeddem Lmasiḥ x ufus inu ḥima yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ ṭaƹen i Arebbi s wawaȓ ḏ ȓexḏayem inu, iƹni s jjheḏ n lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ iy d yusin s jjheḏ n Arruḥ n Arebbi. Ammu iy beccareɣ s Lʼinjil n Lmasiḥ ḏi mkuȓ amcan iƹni zi ṯendint n Lquds aȓ jwayeh n Ilirya. U nec rezzuɣ aḏ tbeccareɣ ȓebda s Lʼinjil ḏi ṯmura mani war xas tesȓin ca x Lmasiḥ bac war benniɣ ca x ca n dsas ig igga ḥadd nneɣni. Mammec iqqar Lkitab: <Yinni war xas itwaxebbaren aḏ twaȓan, yinni war xas itsȓin aḏ fehmen.> Ḏ wa ḏ ssabab iy ḏayi iṭṭfen aṭṭas n ṯwaȓaṯin war ɣarwem d usiɣ ca. Walakin ȓexxu war ɣari bu umcan aḏ xeḏmeɣ ḏi jwayeh-a, u nec mecḥaȓ zeg wami iy rezzuɣ aḏ d aseɣ akenniw ẓreɣ. Xmi ɣa raḥeɣ ɣar Spanya tmenniɣ axawem d kkeɣ, akiḏwem qqimeɣ akiḏwem farḥeɣ cwayt n ȓweqṯ. Nec tmenniɣ zzaywem aḏayi ṯƹawnem aḏ kemmȓeɣ x ubriḏ inu. Walakin ȓexxu aqa ggureɣ ɣar ṯendint n Lquds bac aḏ ƹawneɣ ȓmuminin ṣṣaliḥin iy ḏinni. Liʼanna ȓmuminin iy iǧan ḏi jwayeh n Masidunya ḏ Uxaya texsen aḏ ƹawnen ipubriṯen iy iǧan jar ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏi ṯendint n Lquds. Aqa niṯni texsen ad ggen manaya, manaya ḏ ṣṣaḥ ḏ ijjen n lwajib aqaṯ xasen. Mayemmi? Liʼanna yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil meȓa ysin zi lbaraka ruḥiya n israʼiliyen, itxeṣṣa-yasen labud yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ ƹawnen israʼiliyen s wagȓa nsen. Iḏen xmi ɣa kemmȓeɣ ccɣeȓ-a aḏasen ssiwḍeɣ marra lmuƹawana-ya, axawem d kkeɣ xmi ɣa raḥeɣ ɣar Spanya. U nec ssneɣ xmi ɣarwem d ɣa aseɣ, aḏ d aseɣ s yijjen n ȓmudd iccur s lbaraka n Lmasiḥ. Fa tettareɣ zzaywem ay ayṯma, s Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ ḏ ȓemḥibbeṯ n Arruḥ n Arebbi aḏ tbeddem akiḏi s ṯẓaǧiṯ nwem ɣar Arebbi s ssabab inu. Ẓẓaǧeṯ ḥima nec aḏ nejmeɣ zeg ifassen n yinni war yuminen ca ḏi jwayeh n Yahuḏiya, u ƹaweḏ bac ȓxeḏmeṯ inu ḏi Lquds at qebȓen ȓmuminin ṣṣaliḥin iy ḏinni. Ȓexddenni, meȓa ixes Arebbi aɣarwem d aseɣ s ȓefraḥeṯ a nreyyeḥ ag wayawya. Arebbi n ȓehna akiḏwem yiȓi marra iḏwem. Amin. Fa tweṣṣiɣ-kenniw x učmaṯneɣ Fifi ig ixeddmen i jmaƹṯ n ȓmuminin ḏi ṯendint n Kanxarya. Reḥḥbeṯ zzayes ƹlaḥsab Siḏiṯneɣ, iƹni ijjen n ureḥḥeb iy sḏaheǧen ȓmuminin ṣṣaliḥin. Ƹawnem-t ḏi marra min teḥḏaj zzaywem ȓaḥeqqac nettaṯ tƹawan aṭṭas n yiwḏan, tƹawan-ayi uȓa ḏ nec. Siwḍem-asen sȓam i Priskila ḏ Wakilas, yinni akiḏi ixeddmen ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Ɣamaren s ṯuḏarṯ nsen x ssabab inu. War iǧi ɣir nec iy ṯen itcekkaren, walakin tcekkarent-ṯen marra ṯijumaƹ n ȓmuminin war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Siwḍem-asen sȓam ƹaweḏ i jmaƹṯ n ȓmuminin itmunan ḏi ṯeddarṯ n ṯnayen-a. Siwḍem-as sȓam i umƹizz inu Ipantus wenni iy yumnen ḏ amezwaru s Lmasiḥ ḏi lʼiqlim n Asya. Siwḍem-as sȓam i Maryam ig ixeddmen aṭṭas xawem. Siwḍem-asen sȓam i Andruni ḏ Yunyas ȓeḥbab inu, yinni tuɣa akiḏi ḏi ȓeḥbes. Niṯni maƹrufin jar arrusul, umnen zi Lmasiḥ qbeȓ ma aḏ amneɣ nec. Siwḍem-as sȓam i Amfilawus, amƹizzi inu ḏi Siḏiṯneɣ. Siwḍem-asen sȓam i Urban wenni ixeddmen akiḏi ḏi Lmasiḥ ḏ umƹizz inu Staxis. Siwḍem-as sȓam i Apilas wenni itwamellken ḏi Lmasiḥ. Siwḍem-asen sȓam ƹaweḏ i lƹaʼila n Aristubus. Siwḍem-as sȓam i Ḥarudi wenni iǧan zi ȓeḥbab inu. Siwḍem-asen sȓam i lƹaʼila n Narqis yinni itamnen s Siḏiṯneɣ. Siwḍem-asent sȓam i Ḍrifuna ḏ Ḍrifisa ṯinni ixeddmen aṭṭas ḏi Siḏiṯneɣ. Siwḍem-as sȓam i Ṯafersist iy xaneɣ iƹizzen, ṯxeddem aṭṭas ḏi Siḏiṯneɣ. Siwḍem-asen sȓam i Arufus wenni itwaxḍaren ḏi Siḏiṯneɣ uȓa ḏ yemmas iy ḥessbeɣ am yemma. Siwḍem-asen sȓam i Sinkritus ḏ Filgun ḏ Harmas ḏ Patrubas ḏ Hirmis ḏ ayṯmaṯsen iy kisen iǧan. Siwḍem-asen sȓam i Filuɣi ḏ Julya ḏ Lumbas ḏ Niryus ak učmas ḏ marra ȓmuminin ṣṣaliḥin iy kiḏsen iǧan. Seǧmeṯ x wayawya s yijjen n sȓam iṣfa. Qa marra ṯijumaƹ n Lmasiḥ tseǧament xawem. Ay ayṯma, tettareɣ zzaywem aḏ teḥḍam ixef nwem zeg yinni iferrqen ȓmuminin x wayawya teggen-awem min isefciȓen, iƹni ḍed ṯɣuri nni iy ṯȓemḏem kenniw. Beƹƹḏeṯ xasen x yina. Liʼanna yina war xeddmen ca i Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ, xeddmen ɣir i uƹeddis nsen waha. S wawaȓ yiziḍen ḏ lmuhawaḍa izewwqen xeddƹen uȓawen n yinni iy ḏi ṯeǧa nniyyeṯ. Kenniw, sȓin xawem iwḏan marra x ṭṭaƹa nwem, nec farḥeɣ zzaywem x manayenni. Walakin xseɣ kenniw aḏ tiȓim ḏ ifṭanen x min iǧan ḏ aṣebḥan, aḏ tɣefȓem x min iǧan ḏ ccarr. Arebbi n ȓehna netta ƹȓayen aḏ iȓbeẓ Cciṭan swadday i iḍaren nwem. Akiḏwem yiȓi arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Issiweḍ-awem-d sȓam Timutawus wenni ixeddmen akiḏi, ḏ ȓeḥbab inu iƹni Luqyus ḏ Yasin ḏ Sibatru. Nec Tartyus ssiwḍeɣ-awem-d ijjen n sȓam ḏi Siḏiṯneɣ, nec ig yurin ṯabrat-a. Issiweḍ-awem-d sȓam Ɣayus, ḏ netta iy zzayi ireḥḥben ɣar ṯeddarṯ nnes irzem-it i marra jmaƹṯ n ȓmuminin. Issiweḍ-awem-d sȓam Arisṭus lʼamin n ṣṣenduq n ṯendint, ḏ umaṯneɣ Qartus. {Axawem yiȓi marra iḏwem arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Amin.} Itwabarak Arebbi! Netta ḏ wenni izemmaren aḏawem yuc jjheḏ s Lʼinjil-a iy tbeccareɣ u ƹaweḏ s uḥeddeṯ n Ƹisa Lmasiḥ ƹlaḥsab min d ibanen tuɣaṯ manayenni zi zman inuffar. Ȓexxu iban-d manaya i yiwḏan itwassen s Lkutub n lʼanbiya. Arebbi iƹni wenni itduman i ȓebda yumar azzayes amnen marra ȓegnus aḏas ṭaƹen. Arebbi waḥḏes iy ɣar ṯeǧa lḥikma, aɣares ṯiȓi lƹaḍama i netta i ȓebda n ȓebdaṯ s Ƹisa Lmasiḥ! Amin. Ṯabrat-a zzayi nec Bulus akiḏi umaṯneɣ Sastin. Iȓaɣa-ayi-d Arebbi s ȓxaḍar nnes ḥima aḏ iȓiɣ ḏ arrasul n Ƹisa Lmasiḥ. Netseǧam xawem kenniw iy iǧan ḏ jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi ḏi ṯendint n Kurinṯ. Twassiṣfam ḏi Ƹisa Lmasiḥ, twaxḍarem bac aḏ tiȓim ḏ ṣṣaliḥin ak marra yinni itȓaɣan x yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ ḏi marra imucan. Netta ḏ Siḏiṯneɣ ḏ Siḏiṯsen. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Tcekkareɣ Arebbi xawem ȓebda x arḍa iy ḏawem yuca ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Zi netta, itwarni-yawem ȓxir ḏi kuȓci, iƹni ḏi marra awaȓen ḏ ṯusna. Ḏaywem kenniw iy d ismeḍhar Arebbi lḥaqiqa x chaḏeṯ nneɣ x Lmasiḥ. S manaya war ḏawem ṯneqqiṣ uȓa ḏ ijjen n lqudra ruḥiya xmi trajam aḏ d imeḍhar Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ḏ netta iy kenniw ɣa isbedden ɣar uneggaru ataf war ḏaywem itiȓi bu ȓƹib ḏi Nhar nni n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Arebbi ḏayes ttiqeṯ, zzayes iy ḏaneɣ d yusa uȓaɣi a nƹacar Memmis iƹni Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Fa tettareɣ zzaywem ay ayṯma s yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ, msefhameṯ ak wayawya ḥima war itiȓi bu lxilaf jarawem. Itxeṣṣa kenniw aḏ tiȓim kif-kif ḏi ȓaƹquȓaṯ nwem ḏ array nwem. Ay ayṯma, arriɣ-d ȓexbar zi ṯeddarṯ n Kluwi tmenɣam jarawem. Iƹni, ijjen iqqar nec ḏeffareɣ Bulus. Ijjen iqqar nec ḏeffareɣ Apullus. Ijjen iqqar nec ḏeffareɣ Buṭrus. Ijjen iqqar nec ḏeffareɣ Lmasiḥ. Lmasiḥ ma ḏayes lfirqaṯ? Lla! Ma ḏ Bulus itwaṣellben x ṣṣalib ƹlaḥsab kenniw? Lla! Ma ṯetwaṭehharem kenniw s waman s yisem inu Bulus? Lla! (Wah, nec ṭehhareɣ s waman i ȓeḥbab n Stifanus. War ƹqiȓeɣ ca ma ṭehhareɣ i ḥadd nneɣni s waman ktar zeg yina.) Liʼanna Lmasiḥ war ḏayi d issekk ca ḥima aḏ ṭehhareɣ i yiwḏan s waman; Lla, nec issekk-ayi-d aḏ beccareɣ s Lʼinjil walakin maci s ȓefhameṯ nni n wawaȓen izewwqen. Mayemmi? Bac jjheḏ iy iǧan ḏi ṣṣalib n Lmasiḥ war itbeṭṭiȓ ca. Cuf, awaȓ n ṣṣalib netta ḏ ṯubbuhȓiya waha ɣar yinni war inejjmen ca, walakin ɣar neccin inejjmen awaȓ-a netta ḏ jjheḏ n Arebbi. Liʼanna iqqar Lkitab: <Ȓefhameṯ n yinni itefhamen at heḏmeɣ. Ȓefṭaneṯ n yinni ifeṭṭnen at sfecȓeɣ.> Wenni itefhamen zaƹma, ȓexxu mani iǧa? Amseȓmaḏ n ccariƹa zaƹma, ȓexxu mani iǧa? Lfilasuf n ȓweqṯ-a zaƹma, ȓexxu mani iǧa? Yak Arebbi isbuheȓi ȓefhameṯ n yiwḏan n ddunect-a ṯanita? Isbuheȓi-t s ȓefhameṯ n min netbeccar neccin. Mammec? S ȓefhameṯ-a n Arebbi iƹjeb-as aḏ isenjem yinni itamnen, walakin iwḏan n ddunect-a war zemmaren aṯ ssnen s ȓefhameṯ nsen. Niṯni israʼiliyen tettaren lmuƹjizaṯ, ḏ yinni war iǧin zi Ayṯ-Israʼil rezzun ȓefhameṯ, walakin neccin netbeccar s Lmasiḥ itwaṣellben. Israʼiliyen tneqȓaḍen ḏi manaya, ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil qqaren qa manaya ḏ ṯubbuhȓiya waha. Walakin i yinni umi d iȓaɣa Arebbi, iƹni israʼiliyen ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, Lmasiḥ netta ḏ jjheḏ n Arebbi ḏ ȓefhameṯ nnes. Mayemmi? Liʼanna zaƹma ṯubbuhȓiya n Arebbi nettaṯ ṯsefham ktar zi ȓefhameṯ n bnaḏem, zaƹma ḍḍuƹef n Arebbi netta ijheḏ ktar zi jjheḏ n bnaḏem. Ay ayṯma, fekkareṯ ḏi min tuɣa ṯeǧam qbeȓ wami ḏawem d iȓaɣa i kenniw Arebbi. Maci aṭṭas iḏwem iy ḏi tuɣa ṯeǧa ȓefhameṯ ƹlaḥsab min qqaren yiwḏan. Maci aṭṭas iḏwem kenniw ɣar tuɣa ṯeǧa lmartaba. Maci aṭṭas iḏwem kenniw lʼaṣel nwem tuɣaṯ zeg imeqqranen. Walakin Arebbi ixḍar min iǧan ḏ ṯubbuhȓiya ɣar yiwḏan n ddunect-a ḥima aḏ ifḍeḥ yinni itefhamen zaƹma. Ixḍar Arebbi min iḍeƹfen ḏi ddunect-a ḥima aḏ ifḍeḥ yinni ijehhḏen. Ixḍar Arebbi wenni ɣar iǧa lʼaṣel nnes ḏ amezyan ḏ min itwaƹiffan, ixḍar ḥetta ḏ ṯimesȓayin war iǧin ca bac aḏ isbeṭṭeȓ ṯimesȓayin nni iy iǧan. Mayemmi? Ḥima uȓa ḏ ijjen n bnaḏem war iteftaxar ca zzaṯ i Arebbi. U netta ḏ ssabab iy zi ṯeǧam kenniw ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Iggi-ṯ Arebbi netta ḏ ȓefhameṯ nneɣ, iƹni netta ḏayes ṣṣulḥ nneɣ ḏ uṣeffi nneɣ ḏ ufekki nneɣ. Falihaḏa, mamc iqqar Lkitab: <Wenni irezzun aḏ iftaxar, aḏ iftaxar netta zi Siḏi Arebbi.> Ay ayṯma, nec wami d usiɣ ɣarwem, usiɣ-d aḏ beccareɣ s ȓmaƹna inuffaren n Arebbi, maci usiɣ-d aḏ beccareɣ s wawaȓen izewwqen niɣ s ȓefhameṯ nni n bnaḏem. Wami tuɣa ǧiɣ akiḏwem, ggiɣ aḏ scenƹeɣ ɣir Ƹisa Lmasiḥ u ḏ netta itwaṣellben ḏi ṣṣalib. Tuɣa aqayi akiḏwem s yijjen n ḍḍuƹef ḏ yijjen n ṯiggwḏi, terjijiɣ aṭṭas. Min qqareɣ ḏ min tḥeddaṯeɣ war iǧi ca s wawaȓen n ȓefhameṯ bac akenniw sqenƹen ḏeɣya; Lla, sxeddameɣ jjheḏ n Arruḥ n Arebbi ḥima lʼiman nwem war itbeddi ca s ȓefhameṯ n bnaḏem, aḏ ibbed s ṯzemmar n Arebbi. Innama, neccin nessawaḍ ijjen n wawaȓ n ȓefhameṯ ɣar yinni war iqqimen ca ḏ imezyanen ḏi lʼiman nsen. Walakin ȓefhameṯ-a war d tis ca zi ȓweqṯ-a niɣ zi lḥukkam n ȓweqṯ-a ig igguren aḏ fnan. Lla, neccin nessawaḍ ijjen n ȓefhameṯ ḏayes ȓmaƹna inuffaren n Arebbi ḏ min itwasnuffaren. Izemmem-it Arebbi qbeȓ ma aḏ d ṯexȓeq ȓweqṯ qaƹ ḥima neccin a netwasemɣar. Ȓefhameṯ-a war t ifhim uȓa ḏ ijjen zi lḥukkam n ȓweqṯ-a. Lla, liʼanna maƹlik tuɣa t fehmen, iȓi war ṣelliben ca Siḏiṯneɣ ɣar ṯeǧa lƹaḍama. Mamc iqqar Lkitab: <Manayenni war ḏinni bu ṯiṭṭ iy ṯ itwaȓan, niɣ ḏ amejjun iy ḏas itsȓan, niɣ ḏ ȓaƹqeȓ iy ṯ itxayaȓen, min isewjeḏ Arebbi i yinni iy ṯ itḥibban.> Ṯimesȓayin nni ismeḍhar-aneɣ-ṯent-id Arebbi s Arruḥ nnes. Liʼanna Arruḥ n Arebbi ixezzar ḏi ṯmesȓayin marra, waxxa ḏ min yuǧɣen n Arebbi. Cuf, min iƹna wenni ig issnen lʼafkar n bnaḏem ɣar ḏaxeȓ? Issen-iṯent arruḥ n bnaḏem nni s yixef nnes. Kif-kif Arebbi, war ḏinni ḥadd issen lʼafkar n Arebbi illa Arruḥ n Arebbi waḥḏes. War ḏaneɣ d yuci ca arruḥ n ddunect-a, yuca-aneɣ-d Arruḥ iy d yusin zi Arebbi ḥima a nefhem ṯimesȓayin nni iy ḏaneɣ d yuca Arebbi baṭeȓ. Nsawaḍ manaya s wawaȓen iy war ṯen ṯseȓmiḏ ca ȓefhameṯ n bnaḏem; Lla, nessawaḍ-iṯ s wawaȓen ig iseȓmaḏ Arruḥ n Arebbi. Awaȓen-a tcarraḥen lḥaqiqaṯ ruḥiyaṯ i yinni umi ɣar iǧa Arruḥ n Arebbi. Bnaḏem ƹadi itagi aḏ iqbeȓ ṯimesȓayin n Arruḥ n Arebbi, ɣares manaya ḏ ṯubbuhȓiya waha. War izemmar ca aṯent ifhem, liʼanna s Arruḥ n Arebbi waḥḏes iy ṯent ɣa imeyyez. Amma bnaḏem wenni ɣar iǧa Arruḥ n Arebbi. Itmeyyaz marra ṯimesȓayin, netta war ḏayes itmeyyiz ḥadd. Liʼanna mamc iqqar Lkitab: <Wig issnen ȓaƹqeȓ n Siḏi Arebbi ḥima aṯ isefhem?> U neccin ɣarneɣ ȓaƹqeȓ n Lmasiḥ. Ay ayṯma, nec tuɣa war zemmareɣ ca akiḏwem ssiwȓeɣ am yiwḏan iteggen array i Arruḥ n Arebbi. Lla, ssiwȓeɣ akiḏwem am yiwḏan ig iteggen array i nnefs nsen, am iseyman waha iy d ixeȓqen ḏi Lmasiḥ. Uciɣ-awem aḏ tḥeȓwem aɣi waha maci lmakla ḏ ṣṣaḥ, lmakla ḏ ṣṣaḥ tuɣa war ḏas ṯzemmarem ca. Aqa ƹaḏ ȓexxu war ḏas ṯzemmarem ca, kenniw ƹaḏ teggem array i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem. Meȓa itiȓi ȓeḥseḏ jarawem ḏ umenɣi, ataf teggem array i ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem ataf tƹicem am yiwḏan n ddunect-a waha, niɣ lla? Cuf, meȓa ijjen iqqar nec ḏeffareɣ Bulus ijjen iqqar nec ḏeffareɣ Apullus, ataf kenniw tƹicem am yiwḏan n ddunect-a, niɣ lla? Iwa min iƹna Apullus? Min iƹna Bulus? Neccin ḏ ixeddamen waha, ṯumnem x ufus nneɣ mammec ḏaneɣ d yuca Siḏi Arebbi a nexḏem. Nec ẓẓuɣ, Apullus isessew, u ḏ Arebbi iy kenniw iseɣmayen. Wenni iteẓẓun ḏ wenni isessawen niṯni war ǧin ḏ walu. Wenni iǧan netta ḏ Arebbi iƹni netta iseɣmayen. Fa wenni iteẓẓun ḏ wenni isessawen ȓxeḏmeṯ nsen ḏ ijjen, kuȓ ijjen aṯ ijaza ƹlaḥsab ȓxeḏmeṯ nnes. Liʼanna neccin ncarrec ak Arebbi ḏi ȓxeḏmeṯ-a. Kenniw ḏ amarjeƹ nnes ḏ ȓebni nnes. Nec ƹlaḥsab arḍa iy ḏayi yuca Arebbi ggiɣ ijjen n dsas am yijjen n lemƹallem ifsus netta. Yusa-d ijjen nneɣni ibenna x dsas-a. Walakin u labud kuȓ ijjen aḏ yarr ȓbaȓ mammec ɣa ibna x dsas-a. War ḏinni ḥadd izemmar aḏ igg ijjen n dsas nneɣni x wenni ḏinni itwaggen, u ḏsas-a wanita ḏ Ƹisa Lmasiḥ. Wenni ibnan x dsas-a ȓxeḏmeṯ nnes nican war t tett ca ṯmessi, ataf aṯ ijaza. Wenni umi ɣar ṯeḥreq ȓxeḏmeṯ nnes, ataf aḏ ixsar ljaʼiza nni. Netta s yixef nnes aḏ injem walakin am wenni yallah d yarewȓen zi ṯmessi. Ma war ṯessinem ca belli ḏ kenniw iy iǧan ḏ ṯamziḏa n Arebbi, izeddeɣ ḏaywem Arruḥ n Arebbi? Wenni ɣa iheḏmen ṯamziḏa-ya n Arebbi, aṯ ihḏem Arebbi. Liʼanna ṯamziḏa-ya n Arebbi nettaṯ muqeddes u ḏ kenniw ig iǧan ḏ ṯamziḏa nni. Itxeṣṣa war ḏinni itiȓi ḥadd ixeddeƹ ixef nnes. Meȓa ḏinni can yijjen jarawem iḥesseb ixef nnes ḏ amiɣis ḏi zman-a, itxeṣṣa aḏ iḏweȓ ḏ abuhaȓi zaƹma bac aḏ yiȓi ḏ amiɣis. Cuf, ȓefhameṯ n ddunect-a nettaṯ ḏ ṯubbuhȓiya waha ɣar Arebbi. Liʼanna iqqar Lkitab: <Netta iṭṭef imiɣisen ḏeg ixarwiḍen nsen.> Iqqar ƹaweḏ: <Siḏi Arebbi issen lʼafkar n imiɣisen war neffƹent ca.> Kenniw n Lmasiḥ, u Lmasiḥ netta n Arebbi. Cuf, ammu itxeṣṣa aḏaneɣ ẓren yiwḏan iƹni neccin ḏ ixeddamen n Lmasiḥ, neccin netkellaf x ṯmesȓayin inuffaren n Arebbi. U labud yinni itkellafen itxeṣṣa aḏaysen ṯiȓi ttiqeṯ. Nec war ḏayi ithimmi ca aṭṭas meȓa tḥakamem-ayi kenniw niɣ ḏ can lmaḥkama nneɣni. Uȓa ḏ nec war ǧiɣ bu ḏ ȓqaḍi x yixef inu. Nec ḍḍamir inu mertaḥ iy iǧa, walakin nec ma bariʼ iy ǧiɣ ƹlaḥsab ḍḍamir inu? Lla, ḏ Siḏi Arebbi iy ḏayi ɣa yucen ȓḥukem-a. X manaya war qqarem walu x ȓḥukem qbeȓ ȓweqṯ, iƹni qbeȓ iy d ɣa yas Siḏiṯneɣ. Ḏ netta iy ɣa isbeyynen ṯimesȓayin nni ɣar nnur ȓexxu nuffarent ḏi ṯaǧest, aḏ d ismeḍhar kuȓ lɣaraḍ n yiwḏan iy ɣarsen ḏeg wuȓawen nsen. Ȓexddenni kuȓ ijjen aɣares yiȓi usemɣar nnes zi Arebbi. Ay ayṯma qqareɣ manaya x Apullus ḏ nec, meṯṯleɣ manaya ḥima azzayes ṯawim nnfaƹ. Kenniw aḏ tȓemḏem zzayneɣ min iƹna lmiṯal nni iqqaren "War tbeƹƹaḏeṯ ca zi min yurin ḏi Lkitab." Amenni war ḏinni ḥadd aḏ isecneƹ can uryaz x unneɣni. Cek, wi c iscenƹen x unneɣni? Kuȓ ȓḥajeṯ iy ɣarek ṯemmuc-ac niɣ lla? Y cek, wami immuc-ac manayenni mayemmi teftaxareḏ axmi war ḏac immuc ca? Kenniw, ma ṣaaaafi ɣarwem marra min teḥḏajim? Ma ṣaaaafi kenniw ṯḏewȓem ḏ twajar? Kenniw, ma ḏ ṣṣaḥ ṯḏewȓem ḏ izeǧiḏen bȓa neccin?! Iwa mecḥaȓ xseɣ bac aḏ yiȓi ḏ ṣṣaḥ kenniw teḥkamem ḥima aḏ tcarcem akiḏneɣ ȓeḥkam nni nwem. Liʼanna tfekkareɣ belli neccin arrusul isfurruj-aneɣ Arebbi ḏ ineggura ḏi lmelƹab, iƹni neccin am yiwḏan ḥekmen xasen s ȓmewṯ aḏ mmṯen ḏinni. Igga-aneɣ a nesfurruj ddunect-a ṯekmaȓ, iƹni iwḏan ḏ lmalaʼikaṯ. Neccin ḏ ibuhaȓiyen zaƹma ƹlaḥsab Lmasiḥ, y kenniw ma ḏ imiɣisen ḏi Lmasiḥ? Neccin neḍƹef, y kenniw ma ṯjehḏem? Karrmen-kenniw, neccin sbehdaȓen-aneɣ. Qa ƹaḏ ḏi ṯsaƹƹat-a neǧuz, nfuḏ, aqaneɣ s ixarṭiṭen, tmarraṯen-aneɣ, war ɣarneɣ mani ɣa ndurra. Neccaṯ tamara, nxeddem s ifassen nneɣ. Meȓa niṯni tzebbaȓen ḏayneɣ, neccin netbarrak-iṯen. Meȓa niṯni tƹeddaben-aneɣ, neccin nṣebbar. Meȓa niṯni qqaren xaneɣ ȓbaṭeȓ, neccin ntarra-d xasen s yijjen n lʼiḥsan. Qa neccin ƹaḏ aȓ ȓexxu neḏweȓ am ṯzewbayṯ n ddunect-a ḏ zzbeȓ n marra yiwḏan. Maci uriɣ ṯimesȓayin-a bac akenniw feḍḥeɣ; Lla, uriɣ-ṯent bac akenniw nhiɣ am ca n ṯarwa inu iƹizzen. Waxxa akiḏwem ƹecraȓaf n lmurebbiyin ḏi Lmasiḥ, war ɣarwem ca aṭṭas n babaṯwem. Liʼanna ḏi Ƹisa Lmasiḥ nec ḏ babaṯwem ḏi Lʼinjil. Iḏen, tcejjaƹeɣ-kenniw aḏayi ṯqelldem mamc teggeɣ nec. X manayenni iy xef kenniw d ssekkiɣ Timutawus. Netta iƹizzen xafi am can memmi, ḏayes ttiqeṯ ḏi Siḏiṯneɣ. Akenniw isfekkar x ibriḏen inu ḏi Lmasiḥ mammec ṯen seȓmaḏeɣ ḏi marra imucan ḏ marra ṯijumaƹ n ȓmuminin. Fa ȓebƹaḍ zzaywem ḏaysen ttakebbur, tɣir-asen nec war ɣarwem d tiseɣ ca. Lla, qa ƹȓayen aɣarwem d aseɣ meȓa ixes Arebbi. Yinni iy ḏi iǧan ttakebbur aṯen ssneɣ nec. Maci aṯen ssneɣ min qqaren; Lla, aṯen ssneɣ ma ḏaysen can jjheḏ ma lla. Liʼanna ȓmulk n Arebbi war iǧi bu ḏeg wawaȓ; Lla, aqaṯ ḏi jjheḏ. Mamc ṯrezzum aḏ d aseɣ? Ma s uƹmuḏ ma s ȓemḥibbeṯ ak yijjen n wuȓ iṣebbaren? Iffeɣ-d ijjen n ȓexbar belli ḏinni ijjen n nnuƹ n lfasad jarawem war xas ṣebbaren ca waxxa ḏ lkuffar! Ijjen n uryaz ɣares ṯamɣarṯ n babas. Y kenniw, ma ḏaywem ttakebbur?! Lla, kenniw itxeṣṣa aḏ txeyyqem. Itxeṣṣa aḏ tsufɣem wenni iggin manaya zi jmaƹeṯ nwem. Nec, waxxa ɣabeɣ zzaywem s ddat inu, aqaṯ ḏinni akiḏwem arruḥ inu. Ṣafi, nec axmi aqayi ḏinni ḥekmeɣ x wenni iggin ṯamesȓayṯ-a. Xmi ɣa ṯmunem s yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa akiḏwem yiȓi arruḥ inu, s jjheḏ n Siḏiṯneɣ Ƹisa aḏ tsufɣem aryaz-a ɣar Cciṭan ḥima aḏ tefna ṭṭabiƹa ṯaƹeffant n nnefs nnes aḏ injem arruḥ nnes ḏi Yum n Siḏiṯneɣ. Maci mliḥ wami teftaxarem. War ṯessinem ca illa ɣir ḏrus n untun iy d isgaƹƹaḏen marra ȓƹajneṯ n urecṯi? Kkseṯ antun nni aqḏim ḥima aḏ tiȓim ḏ ijjen n ȓƹajneṯ ḏ jḏiḏ n urecṯi bȓa antun. Liʼanna ammu ḏ ṣṣaḥ iy ṯeǧam kenniw. Cuf, itwaɣareṣ ȓƹiḏ nneɣ iƹni Lmasiḥ. X manaya a nƹeyyeḏ walakin war netƹeyyiḏ ca s untun nni aqḏim, iƹni antun nni netta ḏ ȓeqbaḥeṯ ḏ ccarr. Lla, neccin a nƹeyyeḏ s ṯefḍirṯ, iƹni ijjen n uɣrum ḏayes lḥaqiqa war ḏayes bu ixarriqen. Tuɣa uriɣ-awem-d ḏi ṯebrat nni inu war tƹacareṯ ca yinni iteggen lfasad. Walakin tuɣa war ssiwiȓeɣ ca x lkuffar n ddunect-a yinni iteggen lfasad niɣ ḏ iḍemmaƹen niɣ ḏ iɣeccacen niɣ ḏ yinni iƹebbḏen lʼaṣnam. Maƹlik amenni, aḏ yiȓi labud aḏ teffɣem zi ddunect-a qaƹ. Lla, walakin ȓexxu nec uriɣ-awem-d bac war tƹacarem ca ȓmumen wenni iqqaren qa nec ḏ umac walakin netta itegg lfasad niɣ ḏ aḍemmaƹ niɣ iƹebbeḏ lʼaṣnam niɣ iqqar ȓbaṭeȓ niɣ isess aṭṭas n ccreb niɣ ḏ aɣeccac. Ijjen am wanita, war tettem ca akiḏes qaƹ. Cuf, maci ḏ ccɣeȓ inu aḏ ḥekmeɣ x lkuffar ɣar barra n jmaƹeṯ n ȓmuminin; Lla, walakin ḏ ccɣeȓ nwem aḏ tḥekmem x yiwḏan ɣar ḏaxeȓ n jmaƹeṯ. Lkuffar ɣar barra axasen iḥkem Arebbi. Ṣafi, mammec iqqar Lkitab: <Sufɣeṯ xawem bnaḏem aƹeffan.> Can yijjen zzaywem ɣares ccikaya ḍeḏ i yijjen nneɣni. Ma ḏ ṣṣaḥ war itseḏḥi ca netta, itbedda ḏi lmaḥkama ɣar zzaṯ n yinni war yuminen ca maci ɣar zzaṯ n ṣṣaliḥin? Ma war ṯessinem ca belli niṯni ṣṣaliḥin iy ɣa iḥekmen x ddunect-a? Y kenniw meȓa ṯḥekmem x ddunect-a, mayemmi war ṯzemmarem ca aḏ tḥellem ccikayaṯ ṯimezyanin? Ma war ṯessinem ca belli a neḥkem x lmalaʼikaṯ? Iwa u labud a neḥkem x ṯmesȓayin n ṯuḏarṯ-a! Iḏen, wami jarawem ccikayaṯ am ṯina, mayemmi ṯent ṯsersem zzaṯ i yinni war ɣar ṯeǧi ca lqima ak jmaƹeṯ n ȓmuminin? Qqareɣ-awem manaya ḥima aḏ tseḏḥim. Ma ḏ ṣṣaḥ war ḏinni ḥadd jarawem ḏayes ȓefhameṯ ḥima aḏ iḥell ccikayaṯ-a jar ȓmuminin? Walakin maci mliḥ awmaṯen temcarraƹen ak wayawya zzaṯ i yinni war yuminen ca. Xmi kenniw temcarraƹem ak wayawya, ataf ṣafi ṯexsarem. Iwa ḥsen i kenniw meȓa twaḍeȓmem niɣ twaɣeccem. Lla, walakin kenniw ṯḍeǧmem teggem ȓɣecc, teggem manaya i ayṯmaṯwem. Ma war ṯessinem ca belli yinni war yuminen ca war zemmaren aḏ warṯen ȓmulk n Arebbi? War xeddƹem ca ixef nwem. Yinni iteggen lfasad, ḏ yinni iƹebbḏen lʼaṣnam, ḏ yinni izennan, ḏ iḥenjiren ifessḏen ak iryazen, ḏ iryazen ifessḏen ak iryazen, ḏ iceffaren, ḏ iḍemmaƹen, ḏ yinni isessen aṭṭas n ccreb, ḏ yinni iqqaren ȓbaṭeȓ, ḏ iɣeccacen war twaraṯen ca ȓmulk n Arebbi. Ammu iy tuɣa teggen ȓebƹaḍ zzaywem, walakin ȓexxu twasirḏem, twassiṣfam, twasemṣȓaḥem ak Arebbi s yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ u s Arruḥ n Arebbi nneɣ. Nec ɣari marra ṯimesȓayin ḥeǧȓent, walakin war neffƹent ca marra ṯimesȓayin nni. Ɣari marra ṯimesȓayin ḥeǧȓent, walakin itxeṣṣa war xafi trayi uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ. Aḏ yini ijjen: "Iwa lmakla n uƹeddis, aƹeddis n lmakla." Walakin Arebbi aṯen ihḏem s ṯnayen iḏsen. Ddat maci n lfasad, ddat nettaṯ n Siḏiṯneɣ. U Siḏiṯneɣ itḏebbar i ddat. Arebbi s jjheḏ nnes isekkar-d Siḏiṯneɣ zi ȓmewṯ, aḏaneɣ d isekkar zi ȓmewṯ uȓa ḏ neccin. Ma war ṯessinem ca belli ddat nwem nettaṯ ḏ ṭṭrufaṯ n ddat n Lmasiḥ? Iwa ṭṭrufaṯ-a, ma aṯent ysiɣ aṯent smuneɣ ak lfasdaṯ? Lla, ƹemmarṣ! Ma war ṯessinem wenni itmunen ak lfasda aḏ iḏweȓ ḏ ijjen n ddat akiḏes? Wah, liʼanna iqqar Lkitab: <Niṯni s ṯnayen iḏsen aḏ ḏewȓen ḏ ijjen.> Walakin wenni imunen ak Siḏiṯneɣ aḏ iḏweȓ ḏ ijjen n arruḥ akiḏes. Arewȓeṯ zi lfasad. Kuȓ ȓmuƹṣiyeṯ nneɣni ig itegg bnaḏem aḏ tiȓi ɣar barra n ddat nnes. Wenni iteggen lfasad iƹeṣṣa ddat nnes nniṯ. Niɣ ma war ṯessinem ddat nwem nettaṯ ḏ ṯamziḏa n Arruḥ iqeddsen ig izeddɣen ḏaywem? Iwa ɣarwem Arruḥ-a zi Arebbi. Kenniw war trayim ca x yixef nwem minzi twasɣem kenniw s yijjen n ttaman. Falihaḏa, semɣareṯ Arebbi s ddat nwem. Fa ȓexxu a nessiweȓ x ṯmesȓayin iy xef ṯurim kenniw. Maṯalan, mliḥ aryaz meȓa war itḥiḏi ca ṯamɣarṯ. Walakin ḥsen meȓa kuȓ ijjen aɣares ṯiȓi ṯemɣarṯ nnes, kuȓ icten aɣares yiȓi uryaz nnes ḥima war itiȓi ca lfasad. U labud aryaz aḏ yuc ȓḥaqq n ȓemȓac i ṯemɣarṯ nnes. Ammu ƹaweḏ u labud ṯamɣarṯ aḏ tucc ȓḥaqq n ȓemȓac i uryaz nnes. Ȓaheqqac ṯamɣarṯ war trayi ca x ddat nnes waḥḏes, itraya xas uȓa ḏ aryaz nnes. Ammu ƹaweḏ aryaz war itrayi ca x ddat nnes waḥḏes, traya xas uȓa ḏ ṯamɣarṯ nnes. Itxeṣṣa war ṯqeṭṭƹem ca x wayawya illa meȓa ṯtafqem ak wayawya ijjen n lmudda waha ḥima aḏ tucem ȓweqṯ nni i ṯẓaǧiṯ nwem. Menbaƹd aḏ tmunem ḥima war kenniw itɣarri ca Cciṭan ȓaḥeqqac ataf war ṯzemmarem ca aḏ tḥekmem mliḥ x ccehweṯ nwem. Walakin manaya maci ḏ ijjen n ȓuṣiyeṯ, qqareɣ-awem-t am yijjen n ttesriḥ. Rezzuɣ marra iryazen aḏ iȓin am nec. Walakin kuȓ ijjen ɣares ṯizemmar iy ḏas yuca Arebbi, ijjen ɣares ṯin, ijjen ɣares ṯa. Fa ȓexxu aḏ ssiwȓeɣ x yinni war imȓicen ca ḏ ṯajjaȓin. Iƹni mliḥ meȓa qqimen am nec. Walakin meȓa war zemmaren ca aḏ ḥekmen x ccehweṯ nsen u labud aḏ meȓcen. Ȓaḥeqqac meȓa meȓcen ḥsen zi meȓa qqimen ḥerrqen ḏi ccehweṯ nsen. Fa yinni imeȓcen, iweṣṣa xasen Siḏiṯneɣ maci ḏ nec: Memnuƹ ṯamɣarṯ aḏ tesmeḥ ḏeg uryaz. Meȓa ṯamɣarṯ ṯesmeḥ ḏeg uryaz nnes itxeṣṣa-yas war tmeǧec ca ƹaweḏ, niɣ aḏ tmeṣȓaḥ ak uryaz nnes. Memnuƹ ƹaweḏ aryaz aḏ iǧef i ṯemɣarṯ nnes. Fa yinni nneɣni, qqareɣ-asen nec (iƹni war t iqqar ca Siḏiṯneɣ, ɣir nec): Meȓa can umaṯneɣ ɣares ṯamɣarṯ maci ḏ ȓmumna ṯeqbeȓ akiḏes ṯƹic, memnuƹ aḏas iǧef. Ƹaweḏ ṯamɣarṯ, meȓa ɣares aryaz maci ḏ ȓmumen iqbeȓ akiḏes iƹic, memnuƹ aḏas ṯeǧef. Cuf, aryaz maci ḏ ȓmumen aqaṯ swadday i lƹinaya n Arebbi s ṯemɣarṯ nnes. Ṯamɣarṯ maci ḏ ȓmumna aqat swadday i lƹinaya n Arebbi s uryaz nnes. Meȓa maci amenni, ṯarwa nwem aḏ iȓin s barra n lƹinaya n Arebbi. Walakin ȓexxu aqaṯen swadday i lƹinaya nnes. Innama, wenni niɣ ṯenni war yuminen ca meȓa ismeḥ, ṣafi aḏ ismeḥ. Iƹni ȓmumen-a ḏ ȓmumna-ya ɣarsen lḥurriya s ḍḍuruf-a liʼanna iȓaɣa-yawem-d Arebbi aḏ tƹicem ḏi ȓehna. Cuf a ṯamɣarṯ, manis ṯessneḏ cem zaƹma bac aḏ tesnejmeḏ aryaz nnem? Y cek ay aryaz, manis ṯessneḏ cek zaƹma bac aḏ tesnejmeḏ ṯamɣarṯ nnec? Kuȓ ijjen aḏ iƹic ṯuḏarṯ nnes mamc ḏas t yuca Siḏiṯneɣ, mamc ḏas d iȓaɣa Arebbi. Ammu iy tweṣṣiɣ nec marra ṯijumaƹ n ȓmuminin. Can ijjen, meȓa iȓaɣa-yas-d Arebbi u netta tuɣa ggin-as ṭṭahareṯ, maci aḏ iraḥ aḏ ikkes ṭṭahareṯ nni. Can ijjen, meȓa iȓaɣa-yas-d Arebbi tuɣa war ḏas ggin ca ṭṭahareṯ, maci aḏ irzu aḏ igg ṭṭahareṯ. Meȓa itṭehhar niɣ war itṭehhir ca, manayenni itwaḥsab ḏ walu. Meȓa itegg s ȓuṣiyaṯ n Arebbi ḏ manayenni ig itwaḥsaben. Kuȓ ijjen aḏ iqqim ḏi lḥala iy ḏi tuɣa iǧa zi qbeȓ ma ḏas d iȓaɣa Arebbi. Cek ma ḏ ismeɣ wami ḏac d iȓaɣa? Iwa bȓa ma ac icqa manaya. Walakin meȓa ɣarek lfurṣa aḏ trebḥeḏ lḥurriya nnec, egg-it. Liʼanna wenni tuɣa iǧan ḏ ismeɣ wami ḏas d iȓaɣa Siḏiṯneɣ, netta ȓexxu ɣares ijjen n lḥurriya zi Siḏiṯneɣ. Amenni ƹaweḏ wenni tuɣa iǧan ɣares lḥurriya, netta ȓexxu iḏweȓ ḏ ismeɣ n Siḏiṯneɣ. Ṣafi, isɣi-kenniw s yijjen n ttaman, war tarram ca ixef nwem ḏ isemɣan n bnaḏem. Ay ayṯma, aḏ iqqim kuȓ ijjen ḏi lḥala nni iy ḏi ḏas d iȓaɣa Arebbi. Fa ȓexxu aḏ ssiwȓeɣ x ṯḥarmucin war imȓicen ca. War ɣari bu ȓuṣiyeṯ zi Siḏiṯneɣ; Lla qqareɣ manaya s array inu. Teyyqem ḏayi ƹlaḥsab arraḥmeṯ n Siḏiṯneɣ. Ƹlaḥsab ȓweqṯ-a iqesḥen, iƹni mliḥ meȓa iqqim bnaḏem mamc iǧa. Cek, ma ɣarek ṯamɣarṯ? War rezzu ca aḏ tsemḥeḏ ḏi manaya. Cek, ma war ɣarek bu ṯemɣarṯ? War rezzu ca x ṯemɣarṯ. Walakin cek meȓa ṯmeȓceḏ maƹlic, war ṯeƹṣiḏ ca. Ƹaweḏ ṯaḥarmucṯ meȓa ṯemȓec maƹlic, war ṯeƹṣi ca. Walakin yinni imeȓcen aɣarsen iȓin lmacakil ḏi ddunect-a. Nec rezzuɣ axawem sbeƹƹḏeɣ manayenni. Fa ay ayṯma, min rezzuɣ aḏ iniɣ? Ȓweqṯ aqa ṯqarreb-d. Ssa aȓ ṯsawent yinni imeȓcen aḏ ƹicen axmi war mȓicen ca, ḏ yinni itxeyyaqen axmi war txeyyiqen ca, ḏ yinni ifarrḥen axmi war farrḥen ca, ḏ yinni issaɣen axmi manayenni war zzayes tmelliken ca, ḏ yinni ineffƹen zi ddunect-a axmi manayenni war zzayes neffƹen ca. Mayemmi? Minzi ṭṭabiƹa n ddunect-a war tdumi ca. Fa rezzuɣ aḏ tiȓim bȓa amnus. Wenni war imȓicen ca ɣares ijjen n lmuhima i ccɣeȓ n Siḏiṯneɣ, mammec ɣa igg axas yarḍa Siḏiṯneɣ. Manaya qqareɣ-ṯ bac akenniw nefƹeɣ, maci akenniw sḥesȓeɣ. Lla, rezzuɣ kenniw aḏ tƹicem s lmaƹqul aḏ tƹebbḏem Siḏiṯneɣ maci s can n lmuhima nneɣni. Fa wenni ixeḍben, meȓa war izemmar ca aḏ iṣbar x ṯḥenjirṯ nni iƹni war iḥekkem ca mliḥ x ccehawaṯ nnes, ṣafi itxeṣṣa-as aḏ igg lwajib nnes iƹni aḏ imȓec akiḏes. Maƹlic netta war iƹeṣṣi ca. Amma wenni iƹewwȓen mliḥ ḏeg wuȓ nnes aḏ ifsex ak ṯenni ig ixḍeb. Meȓa iƹemmeḏ x manaya ḏeg wuȓ nnes war ḏinni ḥetta ḏ ca n ȓḥajeṯ axas ṯzeyyar iƹni iḥekkem x ccehweṯ nnes, maƹlic igga mliḥ. X manaya wenni imeȓcen ak ṯenni ig ixḍeb, maƹlic igga mliḥ. U wenni war kiḏes imȓicen ca, igga ḥsen ƹaḏ. Ṯamɣarṯ imeȓcen nettaṯ ṯeqqen ɣar uryaz nnes meȓa iddar. Walakin meȓa immuṯ, nettaṯ ɣares ȓḥaqq aḏ temȓec ak wenni ṯxes nettaṯ meȓa netta ḏ ȓmumen zi Siḏiṯneɣ. Walakin mammec twaȓiɣ nec, aḏ tfareḥ ktar meȓa ṯeqqim mammec ṯeǧa. Wah, tfekkareɣ belli uȓa ḏ nec akiḏi Arruḥ n Arebbi ḏi manaya. Fa lmakla itqeddamen i lʼaṣnam. Neccin marra iḏneɣ ɣarneɣ ṯusna, iƹni nessen ṯimesȓayin. Ṯusna-ya iy nessen tsuffa iwḏan s ttakebbur, walakin ȓemḥibbeṯ tarni ḏayneɣ jjheḏ. Ijjen meȓa itɣir-as issen, lla war issin ca. Ƹaḏ itxeṣṣa-yas aḏ issen. Walakin wenni itḥibban Arebbi, ataf Arebbi issen-iṯ netta. Amma lmakla itqeddamen i lʼaṣnam, nessen lʼaṣnam ǧan ḏi ddunect-a walakin ḏ ixarriqen waha. Nessen neccin ijjen n Arebbi ig iǧan, waḥḏes. Waxxa zaƹma qqaren belli ḏinni arebbiṯen ḏeg ujenna ḏ ṯmurṯ, iƹni ɣarsen arebbiṯen nsen mujudin ḏ ssiyaḏiṯsen mujudin. Walakin neccin ɣarneɣ ijjen n Arebbi waḥḏes, netta ḏ Babaṯneɣ. Zzayes netta ǧant marra ṯimesȓayin, neccin neǧa i netta. Ƹaweḏ ɣarneɣ ijjen n Siḏiṯneɣ, iƹni Ƹisa Lmasiḥ. Zi netta mizi xeȓqent marra ṯimesȓayin, zzayes mizi nexȓeq neccin. Walakin maci iwḏan qaƹ ssnen manaya. Ȓebƹaḍ n yiwḏan tuɣa ɣarsen lʼaṣnam ḏ ddin nsen ijheḏ. Meȓa tetten lmakla-ya itqeddamen i lʼaṣnam ataf itɣir-asen manaya ḏ ṣṣaḥ, ḍḍamir nsen iḍeƹfen ataf aḏ ixnez. Iwa maci ḏ lmakla iy ḏaneɣ ɣa isqarrben ɣar Arebbi; Lla, war ḏaneɣ ineffeƹ ca meȓa necca niɣ war necci ca. Walakin ḥḍam ixef nwem ḏi lḥurriya-ya nwem ṯanita bac war ṯɣeṭṭȓem ca yinni iḍeƹfen ḏi lʼiman nsen aḏ wḍan. Cuf, wenni umi ɣar iǧa lʼiman iḍƹef. Maƹlik iẓri-c cek ɣarek ṯusna zaƹma tetteḏ ḏeg yijjen n zzawyiṯ n lʼaṣnam, iȓi ṯcejjƹeḏ-ṯ cek ḥima uȓa ḏ netta aḏ icc lmakla itqeddamen i lʼaṣnam, niɣ lla? U s ṯusna-ya nnec zaƹma aḏ tdemmareḏ umaṯneɣ wanita iḍeƹfen iy xef immuṯ Lmasiḥ. Xmi ṯƹeṣṣim ayṯmaṯwem tḍarram ḍḍamir nsen iḍeƹfen, ataf ḏ Lmasiḥ iy ṯƹeṣṣam. X manaya meȓa lmakla inu ṯɣeṭṭeȓ uma ḏi ȓmuƹṣiyeṯ, ataf ƹemmarṣ aḏ cceɣ aysum ƹaweḏ ḥima war ɣeṭṭȓeɣ ca uma. Ɣari lḥurriya iƹni nec maci ḏ ismeɣ. Nec ḏ arrasul, ẓriɣ Siḏiṯneɣ Ƹisa. Yac ḏ kenniw iy iǧan ḏ nnatija n ȓxeḏmeṯ inu ḏi Siḏiṯneɣ, niɣ lla? Meȓa war ǧiɣ ḏ arrasul i can yiwḏan nneɣni, ataf i kenniw iy ɣa ǧiɣ ḏ arrasul. Liʼanna kenniw ḏ ddalil igga-ayi nec Siḏiṯneɣ ḏ arrasul. Ḏ wa ḏ ddifaƹ inu ɣar yinni ḏayi iteggen lʼistijwab. Iƹni, neccin ma war ɣarneɣ bu ȓḥaqq a necc a nsew? Neccin ma war ɣarneɣ bu ȓḥaqq a nawi akiḏneɣ ṯimɣarin ȓmuminaṯ mammec ggin arrusul nneɣni ḏ ayṯmas n Siḏiṯneɣ ḏ Buṭrus? Ma nec ḏ Barnaba waheḏneɣ iy war ɣar iǧi ȓḥaqq ḏi ccarḍ, ma itxeṣṣa-yaneɣ i neccin a nexḏem ḏi can ȓḥajeṯ nneɣni bac a nƹic? Cuf, ma iǧa ca ḥadd aḏ yaḏef ḏi ȓƹaskar aḏ ixḏem bȓa ma aḏ itxaȓes? Lla! Ma iǧa ca ḥadd aḏ iẓẓu ṯzayarṯ uḍiȓ bȓa ma aḏ icc ṯizewrin nnes? Lla! Ma iǧa ca ḥadd aḏ yarwes ṯḥimerṯ bȓa ma aḏ isew aɣi nnes? Lla! Ma qqareɣ manaya ƹlaḥsab array n bnaḏem waha? Lla, ƹlaḥsab array n ccariƹa iqqar kif-kif. Iƹni iqqar Lkitab n Musa: War ḏas tegg bu ṯacmant i ufunas nni itṣarwaṯen. Ma i iyenduzen waha umi iticc Arebbi lhimma? Niɣ iqqar-it marra ƹlaḥsab neccin? Wah, iqqar-it ƹlaḥsab neccin. Liʼanna wenni icerrzen ḏ wenni iṣarwaṯen u labud aḏ rezzun aḏ ccen zi ṯfeǧaḥṯ nni. Meȓa tuɣa nezreƹ jarawem ṯimesȓayin n ujenna, ma ḏ aṭṭas xaneɣ meȓa nemjar zzaywem ṯimesȓayin n ṯmurṯ? Meȓa iwḏan nneɣni ɣarsen ȓḥaqq nni n ccarḍ aḏasen ṯucem, yak neccin ɣarneɣ ȓḥaqq-a ktar niɣ lla? Walakin neccin nugi a nkessi ȓḥaqq-a wanita. Nṣebbar aṭṭas i ṯmesȓayin bac war netbellaƹ ca ṯawwarṯ i Lʼinjil. Ma war ṯessinem ca yinni ixeddmen ḏi ṯemziḏa kessin-d lmakla nsen zzayes, ḏ yinni ixeddmen ḏi ȓmeḏbaḥ kessin-d ȓḥaqq nsen zi min itwaɣarrṣen ḏi ȓmeḏbaḥ? Amenni uȓa ḏ yinni itbeccaren s Lʼinjil, yumar xasen Siḏiṯneɣ aḏ kessin ccarḍ nsen zi Lʼinjil. Walakin nec war ksiɣ ca uȓa ḏ ijjen zi ȓḥuquq nni. Ƹaweḏ nec war tariɣ ca ṯabrat-a ȓexxu ḥima ataf kenniw aḏayi ṯucem ȓḥuquq nni; Lla, nec ḥsen meȓa mmuṯeɣ qbeȓ ma aḏayi ikkes ḥadd manaya minzi ɣa ftaxreɣ. Walakin meȓa tbeccareɣ, war zemmareɣ aḏ ftaxreɣ liʼanna itxeṣṣa-ayi u labud aḏ beccareɣ. Ya tamara xafi nec maƹlik war tbeccareɣ ca! Meȓa tbeccareɣ s ȓxaḍar inu, ataf aḏayi ijaza Arebbi. Meȓa war iǧi bu s ȓxaḍar inu, iƹni ataf teggeɣ ijjen n lmesʼuliya bezzez xafi waha. Iḏen, min iƹna ccarḍ inu? Ccarḍ inu ḏ wa: Xmi tbeccareɣ s Lʼinjil tqeddameɣ-ṯ baṭeȓ iƹni maci ƹlaḥsab ȓḥaqq n ccarḍ-a iy ɣari ḏi Lʼinjil. Waxxa nec war ɣari bu bab inu, walakin arriɣ ixef inu ḏ ismeɣ zaƹma i marra bac aḏ rebḥeɣ aṭṭas n zziyada n yiwḏan. Nec arriɣ ixef inu am yijjen ḏ aʼisraʼili ɣar Ayṯ-Israʼil bac ataf aṯen rebḥeɣ. Arriɣ ixef inu am yijjen minxef ṯḥekkem Ccariƹa n Musa ɣar yinni minxef ṯḥekkem Ccariƹa n Musa bac ataf aṯen rebḥeɣ (waxxa nec war xafi ṯḥekkem ca ccariƹa nni). Arriɣ ixef inu am yijjen war ɣares ṯeǧi ca Ccariƹa n Musa ɣar yinni war ɣarsen ṯeǧi ca Ccariƹa n Musa bac ataf aṯen rebḥeɣ (waxxa nec war ǧiɣ ca bȓa ccariƹa n Arebbi, ṯḥekkem xafi ccariƹa n Lmasiḥ). Arriɣ ixef inu am yijjen iḍƹef ɣar yinni iḍeƹfen bac ataf aṯen rebḥeɣ. Arriɣ ixef inu ḏ marra i marra iwḏan bac aḏ ggeɣ marra lʼimkaniyaṯ aḏ snejmeɣ ca zzaysen. Nec teggeɣ marra manaya ƹlaḥsab Lʼinjil ḥima aḏ carceɣ ḏi lbarakaṯ nnes. Ma war ṯessinem ca ṯazȓa nni iteggen ḏi lmelƹab? Marra tazzȓen walakin ijjen waha iy ɣa irebḥen ljaʼiza. Ammeni uȓa ḏ kenniw itxeṣṣa aḏ tazȓem bac at ṯrebḥem. Marra yinni itemƹanaḏen ḏi lmelƹab ḥekkmen x ddat nsen ḏi marra ṯimesȓayin-a. Teggen manaya bac aḏ d awin ijjen n ttaj war ḏasen itdumi ca. Walakin neccin ntegg manaya bac a d nawi ijjen n ttaj itduman i ȓebda. X manaya war tizzȓeɣ ca bȓa lʼitijah, war cciṯeɣ ca s ȓbuks am wenni iccaṯen ḏi lhawa waha. Lla, tzeyyareɣ x ddat inu tarriɣ-t ḏ ṯismeɣṯ inu. Maci aḏ beccareɣ awaȓ i yiwḏan u ɣar uneggaru aḏ iȓiɣ ak yinni iy ṯen isufuɣen bȓa ljaʼiza. Cuf ay ayṯma, war xseɣ ca aḏ tettum belli ȓejḏuḏ nneɣ tuɣaṯen qaƹin swadday i useynu nni iḥeṭṭa-ṯen. Marra niṯni ẓwan ɣar ujemmaḍ-in n Ȓebḥar Azeggwaɣ. Marra niṯni twaṭehharen s waman ƹlaḥsab Musa wami ƹḏun ḏeg useynu nni ḏ ȓebḥar nni. Marra niṯni ccin zeg yijjen n lmakla ruḥiya. Marra niṯni swin zeg yijjen n ṯsessi ruḥiya. Liʼanna niṯni swin zeg uɣbaȓ nni n uzru ruḥiya iy ṯen iḏeffaren, aɣbaȓ nni n uzru tuɣaṯ netta ḏ Lmasiḥ. Waxxa amenni ȓebƹaḏ zzaysen waha mixef yarḍa Arebbi, inneɣni menḍaren ḏinni ḏ immurḍas ḏi ȓexȓa nni. Ṯimesȓayin-a weqƹent ḏ ijjen n lƹibra i neccin. Mayemmi? Bac war ḏayneɣ itiȓi mezȓi x ccarr mammec tuɣa cehhan niṯni. War ƹebbḏeṯ ca lʼaṣnam mammec ggin ȓebƹaḍ zzaysen. Mammec iqqar Lkitab: <Iwḏan nni qqimen aḏ swen aḏ ccen, uca kkaren aḏ zhun.> Itxeṣṣa war nfesseḏ ca mammec ggin ȓebƹaḍ zzaysen, mmuṯen wḍan ɣar ṯmurṯ can ṯȓaṯa u ƹicrin aȓaf zzaysen ḏeg yijjen n nhar. Itxeṣṣa war nzeƹƹem ca a nẓer min ɣa igg Lmasiḥ, mammec ggin ȓebƹaḍ zzaysen uca twanɣen s ifiɣeran. Itxeṣṣa war netceṯca ca mammec ggin ȓebƹaḍ zzaysen wami xasen iqḍa Ƹazȓayen. Weqƹent-asen ṯimesȓayin-a ḏ ijjen n lƹibra i neccin. Zemmmen-ṯent ḥima azzaysent neȓmeḏ neccin, iƹni xeḍȓent-id xaneɣ aȓ uneggaru-ya n zmanaṯ. S manaya wenni umi itɣiȓ-as qa ibedd war iweṭṭi ca, itxeṣṣa-yas aḏ d yarr ȓbaȓ nnes. Ṯimesȓayin nni ṯinni ig itiȓin ȓebda ak bnaḏem ḏ ṯinni iy kenniw itɣarran. U Arebbi netta ḏayes ttiqeṯ, war kenniw itejji ca aḏ twaɣarram s min war ṯzemmarem aḏ teṣbarem; Lla, aḏawem iḏebbar ijjen n ṯewwarṯ ḥima aḏ teṣbarem i manayenni. S manayenni ay imƹizzen inu, arewȓeṯ zi lʼaṣnam. Ssawaȓeɣ akiḏwem ɣarwem ȓaƹqeȓ nwem, meyyzeṯ min qqareɣ ma ḏ ṣṣaḥ ma lla. Ȓkas nni n lbaraka iy zi netbarak neccin, zzayes iy ncarrec ḏeg iḏammen n Lmasiḥ. Aɣrum nni iy netrezza, zzayes iy ncarrec ḏi ddat n Lmasiḥ. Ḏinni ijjen n ṯxebbast n uɣrum waḥḏes, s ssabab-a neccin ḏ ijjen, waxxa ḏinni aṭṭas iy iḏneɣ. Minzi neccin marra iḏneɣ ncarrec ḏeg yijjen n ṯxebbast. Fekkareṯ ḏi Ayṯ-Israʼil, yak yinni itetten dbiḥaṯ niṯni carrcen ḏi ȓmeḏbaḥ nni, niɣ lla? Min xseɣ nec aḏ iniɣ? Ma qqareɣ belli lmakla nni itqeddamen i lʼaṣnam nettaṯ ḏ ca n ȓḥajeṯ? Niɣ qqareɣ belli lʼaṣnam niṯni ḏ ca n ȓḥajeṯ? Lla, walakin qqareɣ belli min ɣarrṣen lkuffar ḏ dbiḥaṯ tqeddamen-ṯent i ccayaṭin maci i Arebbi. Nec war xseɣ ca akiḏsen ṯcarcem ak ccayaṭin. War ṯzemmarem ca aḏ teswem zi ȓkas n Siḏiṯneɣ niɣ zi ȓkas n ccayaṭin s ṯnayen iḏsen. War ṯzemmarem ca aḏ tcarcem ḏi missa n Siḏiṯneɣ ḏ missa n ccayaṭin s ṯnayen iḏsent. Ma nrezzu a nesƹeṣṣeb Siḏiṯneɣ s lɣira? Niɣ ma nejheḏ xas neccin? Marra ṯimesȓayin ḥeǧȓent, walakin maci marra ṯimesȓayin testenfaƹent. Marra ṯimesȓayin ḥeǧȓent, walakin maci marra ṯimesȓayin aḏaneɣ sjehḏent. War rezzuṯ ca ȓxir i yixef nwem, rzum-ṯ i wajjar nwem. Cceṯ min ma ṯufim itmenza ḏi ssuq n igezzaren, war tseqsam ca jjeṯ ḍḍamir nwem mertaḥ. Liʼanna iqqar: <Ṯamurṯ-a nettaṯ ḏ marra min ḏayes n Siḏi Arebbi.> Meȓa can yijjen maci ḏ ȓmumen iƹareḍ-ikenniw bac aḏ teccem akiḏes u kenniw ṯrezzum aḏ traḥem, cceṯ min ma ṯufim sersen-t zzaṯ nwem war tseqsam ca, jjeṯ ḍḍamir nwem mertaḥ. Walakin meȓa inna-awem ḥadd qa manaya qeddmen-ṯ ḏ dbiḥeṯ i lʼaṣnam, war t tettem ca. Manaya ƹlaḥsab wenni iy ḏawem ṯ iqqaren u ƹlaḥsab ḍḍamir. Iƹni ḍḍamir n wenni iy kenniw iƹarḍen, maci ḏ ḍḍamir nwem. Ȓaḥeqqac nec mayemmi ḍḍamir n yijjen nneɣni aḏ iḥkem x lḥurriya inu? Meȓa cekkareɣ Arebbi x can lmakla, mayemmi iy ḏayi ɣa ḥasben x manayenni iy zi cekkareɣ Arebbi? Iḏen, meȓa ṯsessem niɣ tettem niɣ min ma teggem, ggeṯ marra manayenni bac aḏ itwasemɣar Arebbi. War ɣeṭṭȓeṯ ḥadd waxxa niṯni ḏ israʼiliyen niɣ ḏ iyunaniyen niɣ ḏ jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi. Nec rezzuɣ aḏ sarḍiɣ marra iwḏan ḏi marra min teggeɣ. War rezzuɣ ca ȓxir i yixef inu, rezzuɣ-ṯ i marra iwḏan bac aḏ nejmen. Ḏeffarem-ayi-d mammec ḏeffareɣ nec Lmasiḥ. Fa tcekkareɣ-kenniw wami teƹqaȓem xafi ḏi marra ṯimesȓayin, ṯḥeffḍem ttaƹlim nni mammec ḏawem ṯ seȓmaḏeɣ nec. Walakin xseɣ akenniw sfehmeɣ mliḥ qa azeǧif n mkuȓ aryaz netta ḏ Lmasiḥ u ḏ netta ig itrayan. Azeǧif n mkuȓ ṯamɣarṯ netta ḏ aryaz u ḏ netta ig itrayan. Azeǧif n Lmasiḥ netta ḏ Arebbi u ḏ netta ig itrayan. Mkuȓ aryaz ig itẓaǧan niɣ issawaȓ s min iƹȓem zi Arebbi azeǧif nnes iɣemmes, ataf netta war itweqqar ca azeǧif nnes. Mkuȓ ṯamɣarṯ ig itẓaǧan niɣ ṯessawaȓ s min ṯeƹȓem zi Arebbi azeǧif nnes war iɣemmes ca, ataf nettaṯ war tweqqar ca azeǧif nnes. Itwaḥsab axmi azeǧif nnes itwaḥeff ḏ aqeccar. Ṯamɣarṯ meȓa ṯugi aḏ teɣmes i uzeǧif nnes ḥsen meȓa ṯḥeff acewwaf nnes. Walakin ḏ ijjen n ȓefḍiḥeṯ ṯamɣarṯ meȓa ṯḥeff niɣ ṯeḏweȓ ḏ ṯaqeccarṯ, iƹni itxeṣṣa-yas aḏ teɣmes i uzeǧif nnes. Cuf, aryaz itxeṣṣa-yas war iɣemmes ca i uzeǧif nnes liʼanna netta ḏ ṣṣifeṯ ḏ ccenƹeṯ n Arebbi, ṯamɣarṯ nettaṯ ḏ ccenƹeṯ n uryaz. Aryaz war d itwaxȓiq ca zi ṯemɣarṯ. Lla, ṯamɣarṯ iy d itwaxeȓqen zeg uryaz. Ƹaweḏ aryaz war d itwaxȓiq ca i ṯemɣarṯ. Lla, ṯamɣarṯ iy d itwaxeȓqen i uryaz. S manayenni u ƹlaḥsab lmalaʼikaṯ itxeṣṣa-yas i ṯemɣarṯ aɣares ṯiȓi ijjen n lƹalama n ssulṭa x uzeǧif nnes. Innama, ḏi Siḏiṯneɣ ṯamɣarṯ taƹtamad x uryaz, aryaz itaƹtamad x ṯemɣarṯ. Liʼanna mammec ṯexȓeq ṯemɣarṯ zeg uryaz, amenni ȓexxu aryaz ixeǧeq-d zi ṯemɣarṯ. U marra zi Arebbi. Ḥekmeṯ s yixef nwem. Ma maƹqul ṯamɣarṯ aḏ teẓẓaǧ i Arebbi bȓa ma aḏ teɣmes i uzeǧif nnes? Yak ddunect-a s yixef nnes ṯseȓmaḏ-ikenniw, aryaz meȓa ijja acewwaf ḏ azeyrar ḏ ȓƹib niɣ lla? Walakin ṯamɣarṯ meȓa ṯejja acewwaf ḏ azeyrar netta ḏ ijjen n ccan nnes. Liʼanna acewwaf nnes azeyrar immuc-as bac azzayes ṯeɣmes i uzeǧif nnes. Meȓa ḏinni can yijjen irzu aḏ imɣannen x manaya, neccin war nennum ca can lƹada nneɣni, uȓa ḏ ṯijumaƹ n ȓmuminin n Arebbi war nnument ca can ȓḥajeṯ nneɣni. Nec tweṣṣiɣ-kenniw, ȓexxu war kenniw tcekkareɣ ca. Ȓaḥeqqac ṯijumaƹ nwem tḍarrant ktar zi min kenniw neffƹent. Ḏ amezwaru, xmi tmunem jmaƹeṯ n ȓmuminin tesȓiɣ belli tiȓin jarawem lxilafaṯ, u nec tamneɣ manaya illa ḏayes cwayt n ṣṣaḥ. Ȓaḥeqqac wa labud aḏ iȓin lxilafaṯ jarawem bac aḏ d banen yinni iǧan nican jarawem. Xmi tmunem kenniw, ma tettem amensi n Siḏiṯneɣ nican? Lla, walu. Mayemmi? Liʼanna kuȓ ijjen min itegg: ijjen itraḥ itett waha bȓa ma aḏ iraja wenni nneɣni, ijjen iǧuz, ijjen isess aṭṭas n waman uḍiȓ. Cuf, ma war ɣarwem bu ṯuḏrin mani iy ɣa ṯeccem niɣ ḏ mani iy ɣa ṯeswem? Kenniw, ma tseḥqarem jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi tḥeggarem yinni war ɣar iǧi walu? Min ḏawem ɣa iniɣ? Ma kenniw iy ɣa cekkareɣ x manaya? Lla, walu. Cuf, nec aqa min ḏayi yuca Siḏiṯneɣ u ḏ manaya iy ḏawem d ssiwḍeɣ iƹni ḏi ǧiȓeṯ nni iy ḏi immenz Siḏiṯneɣ Ƹisa iysi-d netta aɣrum, wami icekkar Arebbi irez-iṯ inna: "Ḏ wa ig iǧan ḏ ddat inu iy ɣa immucen ƹlaḥsab kenniw. Teggeṯ manaya ḥima aḏayi tfekkarem." Ammu ƹaweḏ wami kemmȓen amensi, iysi-d netta ȓkas nni, inna: "Ȓkas-a ḏ ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ iy kiḏwem teggeɣ s iḏammen inu. Teggeṯ manaya meȓmi ma ṯ ṯeswim ḥima aḏayi tfekkarem." Minzi meȓmi ma ṯeccim zeg uɣrum-a ṯeswim zi ȓkas-a, aqa txebbarem s ȓmewṯ n Siḏiṯneɣ aȓ d ɣa yas. Aqa wenni iy ɣa iccen zeg uɣrum-a n Siḏiṯneɣ niɣ ḏ wenni iy ɣa iswen zi ȓkas-a war ḏasen iticc ca lqima, ataf netta itegg ȓmuƹṣiyeṯ ḏ ṯameqqrant ak ddat ḏ iḏammen n Siḏiṯneɣ. Iwa itxeṣṣa-yas i bnaḏem aḏ irajeƹ ixef nnes qbeȓ ma aḏ icc zeg uɣrum-a, qbeȓ ma aḏ isew zi ȓkas-a. Aqa wenni itetten isessen bȓa ma aḏ iƹqeȓ nican x ddat n Siḏiṯneɣ, ataf itett isess lƹiqab i yixef nnes. S manayenni ḏinni aṭṭas jarawem ig iǧan ḍeƹfen heȓcen, can ȓebƹaḍ zzaywem mmuṯen. Maƹlik nḥekkem x yixef nneɣ nican, ataf neccin war netwaḥkam ca. Xmi xaneɣ itaḥkam Siḏiṯneɣ iƹni inehha-yaneɣ bac war nkessi ca lƹiqab n ddunect-a. X manaya ay ayṯma, xmi tmunem aḏ teccem rajaṯ ayawya. Can yijjen meȓa iǧuz, itxeṣṣa-yas aḏ icc ḏi ṯeddarṯ nnes bac xmi ɣa ṯmunem ataf war kenniw itḥissib ca Arebbi. Xmi d ɣa aseɣ nec ataf akenniw weṣṣiɣ x ṯmesȓayin nni nneɣni. Fa amma lqudraṯ ruḥiyaṯ. Ay ayṯma, war xseɣ ca axasent tqefaȓem ixef nwem. Qa ṯessnem belli wami tuɣa kenniw ḏ lkuffar twasufɣem zeg ubriḏ ɣar lʼaṣnam izeynunen. S manayenni xseɣ aḏ tfehhmem mliḥ belli war ḏinni ḥadd aḏ yini s Arruḥ n Arebbi <qa Ƹisa itwanƹeȓ>! Ƹaweḏ war ḏinni ḥadd aḏ yini <qa Ƹisa ḏ Mawlana> illa s Arruḥ iqeddsen. Fa ḏinni lʼanwaƹ n lqudraṯ, walakin Arruḥ ḏ ijjen. Ḏinni lʼanwaƹ n lmesʼuliyaṯ, walakin Siḏiṯneɣ ḏ ijjen. Ḏinni lʼanwaƹ n ȓexḏayem, walakin Arebbi ḏ ijjen ḏ netta iy ṯent isxeddamen marra ḏi kuȓ bnaḏem. Immuc-as i kuȓ ijjen iy zi ɣa ismeḍhar ȓxeḏmeṯ n Arruḥ iqeddsen bac aḏ infeƹ marra iwḏan. Ijjen immuc-as s ufus n Arruḥ iqeddsen bac aḏ issiweȓ s lḥikma. Ijjen immuc-as awaȓ n ṯusna s ufus n Arruḥ-a wanita. Ijjen immuc-as lʼiman ijheḏ s ufus n Arruḥ-a wanita. Ijjen mmucent-as can lqudraṯ bac aḏ isgenfa s ufus n Arruḥ-a wanita. Ijjen immuc-as aḏ igg lmuƹjizaṯ. Ijjen immuc-as aḏ issiweȓ s min iƹȓem zi Arebbi. Ijjen mmucent-as ṯizemmar aḏ imeyyez jar n arruḥaṯ. Ijjen immuc-as aḏ issiweȓ s ȓebƹaḍ n lluɣaṯ ruḥiyaṯ. Ijjen immuc-as aḏ istarjem lluɣaṯ nni. Marra ṯimesȓayin-a ṯina twasxeddament s ufus n yijjen n Arruḥ wanita. Ifareq-iṯent i kuȓ ijjen waḥḏes mammec ixes netta. Cuf, ddat nneɣ nettaṯ ḏ icten ɣares aṭṭas n ṭrufaṯ, waxxa ṭrufaṯ-a aṭṭas iy iǧan niṯni ḏ ijjen. Ammu iǧa Lmasiḥ. Liʼanna neccin marra netwaṭehhar s waman s yijjen n Arruḥ bac a niȓi ḏ ijjen n jmaƹeṯ, iƹni Ayṯ-Israʼil niɣ ḏ iyunaniyen, ḏ yinni ɣar iǧa bab nsen niɣ ḏ yinni ɣar ṯeǧa lḥurriya nsen. Neccin marra iḏneɣ yuca-aneɣ a nsew iƹni a ncarec ḏeg yijjen n Arruḥ. Ȓexxu cuf, ddat war ɣares ca ijjen n ṭṭarf waha; Lla, ɣares aṭṭas n ṭrufaṯ. Meȓa inna uḍar nnes qa nec war ǧiɣ ca ḏ fus nec war ǧiɣ ca zi ddat-a, maci s wawaȓ-a iy ɣa iffeɣ zi ddat-a. Meȓa inna umejjun nnes qa nec war ǧiɣ ca ḏ ṯiṭṭ nec war ǧiɣ ca zi ddat-a, maci s wawaȓ-a iy ɣa iffeɣ zi ddat-a. Meȓa ddat ṯekmaȓ nettaṯ ḏ ijjen n ṯiṭṭ, manis iy ɣa ṯṣenneṭ? Meȓa ddat ṯekmaȓ nettaṯ ḏ ijjen n umejjun, manis iy ɣa ṯcumm? Walakin ȓexxu Arebbi isettef ṭrufaṯ n ddat issen kuȓ icten mammec ixes at igg. Iwa maƹlik ṭrufaṯ-a marra tuɣa ḏ ijjen, mani ṯeǧa ddat? Ȓexxu ḏinni aṭṭas n ṭrufaṯ walakin ḏinni ijjen n ddat waha. Fa ṯiṭṭ war ṯzemmar aḏas ṯini i ufus qa ṣafi nec war c teḥḏijiɣ ca. Niɣ ƹaweḏ azeǧif aḏasen yini i iḍaren qa ṣafi nec war kenniw teḥḏijiɣ ca. Lla, ṭrufaṯ nni n ddat iy ḏaneɣ tɣiȓ ḍeƹfent ataf niṯenti twaḥḏajant ktar. Ṭrufaṯ nni n ddat iy ḏaneɣ tɣiȓ war ɣarsent bu lqima, ataf aḏasent negg lqima ktar. Ƹaweḏ ṭrufaṯ nneɣ iy war d tbinent ca, ataf netseḏḥa zzaysent ktar. Walakin ṭrufaṯ nneɣ iy d tbanent war teḥḏijint ca azzaysent nseḏḥa. Iƹni Arebbi igga lƹaks, isettef ṭrufaṯ n ddat bac aḏ yuc lqima i ṭṭarf nni iteḥḏajan lqima. Ammu war iǧi bu lxilaf ḏi ddat, thellant ḏeg waywaya kif-kif. Meȓa can yijjen itwaƹeddab, aḏ twaƹeddaben kuȓci. Meȓa can yijjen ṯemmuc-as lqima, akiḏes farḥen marra. Fa kenniw ḏ ddat-a iƹni ḏ jmaƹeṯ n Lmasiḥ, kuȓ ijjen zzaywem ḏ ijjen ṭṭarf zzayes. Ḏi jmaƹeṯ-a n ȓmuminin iretteb Arebbi ḏ amezwaru arrusul, wis ṯnayen lʼanbiya, wis ṯȓaṯa imseȓmaḏen, menbaƹd yinni isxeddamen lmuƹjizaṯ ḏ yinni ɣar ǧant lqudraṯ bac aḏ sgenfan iwḏan, ḏ yinni itƹawanen, ḏ yinni itkellafen s ȓxeḏmeṯ, ḏ yinni issawaȓen s ȓebƹaḍ n lluɣaṯ ruḥiyaṯ. Ma zaƹma marra iḏsen ḏ arrusul? Ma marra iḏsen ḏ lʼanbiya? Ma marra iḏsen ḏ imseȓmaḏen? Ma marra iḏsen sxeddamen lmuƹjizaṯ? Ma marra iḏsen ɣarsen lqudraṯ aḏ sgenfan? Ma marra iḏsen ssawaȓen s lluɣaṯ ruḥiyaṯ? Ma marra iḏsen starjamen? Fa kenniw ṯrezzum aṭṭas x lqudraṯ yuƹȓan, nec aḏawem cerrḥeɣ ijjen n ubriḏ yuƹȓan x marra ibriḏen. Maƹlik ssawaȓeɣ s yiȓesawen n iṯarrasen s lluɣa, maƹlik ssawaȓeɣ s lluɣa n lmalaʼikaṯ iƹni ruḥiya, maca ȓemḥibbeṯ war ḏayi tiȓi ca, iȓi tseddaƹeɣ am yij n darbuga, temqerqabeɣ am ȓeqraqeb waha. Nec maƹlik ɣari lqudra aḏ ssiwȓeɣ am lʼanbiya, maƹlik fehmeɣ marra min inuffaren ḏ marra ṯusna, maƹlik sxeddameɣ lʼiman aḏ smuttiɣ iḏurar-a, iȓi ḏ walu iy ǧiɣ nec meȓa war tḥibbiɣ ca. Nec maƹlik ṣeddqeɣ marra min ɣari ḏ agȓa, maƹlik sellmeɣ ixef inu aḏ sḥerqen ddat-a, iȓi nec war rebḥeɣ walu meȓa war tḥibbiɣ ca. Ȓemḥibbeṯ ḏayes ttisaƹ n ȓxaḍar, ḏayes ij n lḥanana. Nettaṯ war teftaxar war ṯḥesseḏ ca. War ḏayes ttakebbur, aqa nettaṯ tseḏḥa. War ṯrezzu ca x min ṯenwa nettaṯ waha. War ishiȓ aḏ tƹeṣṣeb, meȓa ƹṣan-t tettu ḏeɣya. War ṯfarreḥ ca zi ccarr, ṯfarreḥ zi lḥaqiqa. War ṯfeṭṭaḥ ƹemmarṣ. Tamen cḥaȓ ma ṯekka. Ṯṣebbar x min ma iǧan. S lʼamal ȓebda tmenna. Ȓemḥibbeṯ-a nettaṯ ƹemmarṣ aḏ teqḍa, maca aḏ ntahan wawaȓen n lʼanbiya, iȓesawen n iṯarrasen war tɣimin ca ḏ lluɣa, lmaƹrifa aḏ twakemmeȓ iƹni ṯusna. Aqa min nessen maci ikmaȓ manaya, min nessawaȓ neccin lʼanbiya ḏ aneqṣi ig iǧa. Min iǧan qaƹ ikmaȓ aḏ d iban ḏanita, ssenni min iǧan ḏ aneqṣi aḏ iweddar netta. Wami nec tuɣayi ḏ aseymi waha, amecnaw aseymi ssiwȓeɣ am netta, amecnaw aseymi tfekkareɣ am wanita, amecnaw aseymi war tmeyyizeɣ s lfikra. Nec wami ḏewȓeɣ ḏ aryaz baƹda, semḥeɣ ḏeg ibriḏen n useymi-ya. Aqa ȓexxu nxezzar ḏeg yijjen n ṯisiṯ war ṯeṣfi ca, maca menbaƹd a nemẓer mliḥ qara ḏi qara. Ȓexxu min ssneɣ ḏ aneqṣi ig iǧa, menbaƹd aḏ ssneɣ nec ṯimesȓayin marra, kif-kif mammec twassneɣ nec ḏanita. Aqaṯen ȓexxu qqimen ṯȓaṯa-ya: lʼiman ḏ lʼamal ḏ ȓemḥibbeṯ yina. Maca zi yina ȓemḥibbeṯ ṯuƹȓa. Ḏfareṯ abriḏ n ȓemḥibbeṯ, rzuṯ mliḥ x lqudraṯ ruḥiyaṯ xaṣṣatan ṯenni n wawaȓ itwaƹeȓmen zi Arebbi. Cuf, wenni issawaȓen s lluɣa ruḥiya, ma issawaȓ ak yiwḏan? Lla, issawaȓ ak Arebbi. War ḏinni ḥadd iy ḏas ifehhmen, iqqar ṯimesȓayin s Arruḥ iqeddsen ḏaysent ȓmaƹnaṯ inuffaren. Walakin wenni issawaȓen ak yiwḏan s min iƹȓem zi Arebbi ataf issawaḍ-asen ijjen n wawaȓ bac aḏ twajehhḏen aḏ twacejjƹen aḏ twaṣebbaren. Wenni issawaȓen s lluɣa ruḥiya istenfaƹ ixef nnes. Wenni issawaȓen s min iƹȓem zi Arebbi istenfaƹ jmaƹeṯ n ȓmuminin. Iwa xseɣ marra kenniw aḏ tessiwȓem s lluɣaṯ ruḥiyaṯ, walakin mliḥ ƹaḏ aḏ tessiwȓem s wawaȓen iy ṯƹeȓmem zi Arebbi. Wenni issawaȓen s wawaȓ ig iƹȓem zi Arebbi netta imɣar x wenni issawaȓen s lluɣaṯ ruḥiyaṯ, illa meȓa can yijjen aḏ istarjem ḥima aḏ istenfeƹ jmaƹeṯ n ȓmuminin. Fa ȓexxu ay ayṯma, meȓa usiɣ-d ɣarwem ssawaȓeɣ nec s lluɣaṯ ruḥiyaṯ, man nnfaƹ iy zi kenniw ɣa nefƹeɣ illa meȓa uwiɣ-awem-d can lwaḥi niɣ can ṯusna niɣ can wawaȓ iy ƹeȓmeɣ zi Arebbi niɣ can n ttaƹlim? Amenni uȓa ḏ lʼalaṯ n lmusiqa war ḏaysent bu buḥbeȓ am ṯemja niɣ am ṯgambrit. Meȓa war ṯṣuḍeḏ nican war ṯneqṭeḏ war ḏac ticcen bu nneɣma, war ṯzemmareḏ aḏ tessneḏ lmusiqa nni min ṯeƹna. Ƹaweḏ amecnaw zzammar, meȓa war ḏayes ṯṣuḍeḏ ca s yijjen n ṯmijja ṯeṣfa, wi ɣa iswejḏen i ȓḥarb? Ammu ƹaweḏ uȓa ḏ kenniw, meȓa twejwijem waha s wawaȓ nwem, wi ḏawem ɣa ifehmen min ṯeqqarem? Ataf awaȓ nwem kenniw am wenni issawaȓen ḏi ȓehwa! Bȓa ccekk ǧan aṭṭas n lʼanwaƹ n lluɣaṯ ḏi ddunect-a, walakin kur ict s ȓmaƹna nnes. Iwa meȓa nec war ssineɣ ca ȓmaƹna n lluɣa nni, ataf nec aḏ iȓiɣ am yijjen ḏ abarrani ak wenni issawaȓen ataf netta ƹaweḏ akiḏi yiȓi am yij ubarrani. Iwa kenniw, wami ṯrezzum aṭṭas x lqudraṯ ruḥiyaṯ, ggeṯ lmejhud nwem ḥima aḏ tarnum ḏi ṯinni iy zi istenfaƹen jmaƹeṯ n ȓmuminin. S manayenni, wenni issawaȓen s lluɣaṯ ruḥiyaṯ itxeṣṣa-yas aḏ iẓẓaǧ ḥima aḏ istarjem min iqqar. Liʼanna meȓa ẓẓuǧeɣ s lluɣa ruḥiya, arruḥ inu itẓaǧa walakin ȓaƹqeȓ inu war istenfiƹ ca. Iwa min ɣa ggeɣ? Aḏ ẓẓaǧeɣ s arruḥ inu, aḏ ẓẓaǧeɣ ƹaweḏ s ȓaƹqeȓ inu. Aḏ ɣennjeɣ s arruḥ inu, aḏ ɣennjeɣ ƹaweḏ s ȓaƹqeȓ inu. Meȓa ṯcekkareḏ Arebbi s arruḥ waha, wenni iy ɣarwem d yusin s zziyara war izemmar aḏ yini amin x ccuker nnec liʼanna war issin ca min ṯeqqareḏ. Wah, imken cek ṯcekkareḏ Arebbi walakin wenni nneɣni war ṯ ineffeƹ ca. Tcekkareɣ Arebbi nec ssawaȓeɣ s lluɣaṯ ruḥiyaṯ ktar zzaywem marra. Innama, meȓa ssiwȓeɣ ak jmaƹeṯ n ȓmuminin ɣir s xemsa n wawaȓen ataf aḏayi fehhmen ḥsen zi meȓa ssiwȓeɣ s ƹecraȓaf n wawaȓen s yijjen n lluɣa ruḥiya. Lla ay ayṯma, war tfekkareṯ ca am iḥenjiren imezyanen. Iȓiṯ am iseyman ḏi ccarr; iȓiṯ am imeqqranen ƹlaḥsab ȓaƹqeȓ. Iqqar ḏi Ccariƹa n Musa: "Nec aḏ ssiwȓeɣ aȓ yiwḏan-a s lluɣaṯ n iṯarrasen s iyencicen n ibarraniyen, waxxa amenni war ḏayi tṣenniṭen ca. Manaya iqqar-iṯ Siḏi Arebbi." S wawaȓ-a, lluɣaṯ ruḥiyaṯ niṯenti ḏ ijjen n lƹalama war ṯeǧi bu i yinni yumnen; Lla, aqat i yinni war yuminen ca. Walakin awaȓ nni itwaƹeȓmen zi Arebbi istenfaƹ yinni yumnen maci i yinni war yuminen ca. Iḏen, meȓa ṯmunem jmaƹeṯ ṯekmaȓ n ȓmuminin ṯessawaȓem marra s lluɣaṯ ruḥiyaṯ uḏfen-d jarawem yiwḏan n barra niɣ ḏ lkuffar, ataf qqaren xawem qa iwḏan-a ḏ ibuhaȓiyen. Iḏen fa ay ayṯma, xmi ɣa ṯmunem ijjen aɣares yiȓi ijjen n uɣennij, ijjen aɣares yiȓi ijjen n wawaȓ n useȓmeḏ, ijjen aɣares yiȓi lwaḥi, ijjen aɣares ṯiȓi lluɣa ruḥiya, ijjen aɣares ṯiȓi ttarjama. Marra ṯimesȓayin-a aḏ iȓint ḥima aḏ tjehḏem. Meȓa ṯessiwȓem s yijjen n lluɣa ruḥiya, labud aḏ tessiwȓem ṯnayen niɣ ṯȓaṯa u ṣafi. Aḏ tessiwȓem ij-ij, u labud aḏ iqqim ijjen zzaywem aḏ istarjem. Meȓa war ḏinni ḥadd aḏ istarjem, wenni issawaȓen aḏ istuk aḏ issiweȓ ḏeg wuȓ nnes ḏ Arebbi. Fa lʼanbiya u labud aḏ ssiwȓen ṯnayen niɣ ṯȓaṯa. Inneɣni aḏ meyyzen awaȓen nni. Meȓa ihwa-d ca n wawaȓ n lwaḥi x can yijjen jar n yinni iqqimen jarawem, ataf wenni issawaȓen ḏ amezwaru aḏ istuk. Liʼanna ṯzemmarem marra aḏ tessiwȓem s min ṯƹeȓmem zi Arebbi ij-ij ḥima marra ȓmuminin aḏ ȓemḏen aḏ twacejjƹen. Wa lqudraṯ ruḥiyaṯ n lʼanbiya aqaṯent x yiri nsen s yixef nsen. Liʼanna Arebbi war iǧi bu n ȓfawḍa walakin n ȓehna. Ḏ ṯanita ḏ lƹada iy ḏaysent ḏi marra ṯijumaƹ n ȓmuminin. Ṯimɣarin ḏi ṯjumaƹ n ȓmuminin labud aḏ qqiment stukant. War ḏasent itwasmiḥ ca aḏ ssiwȓent. Labud aḏ tseḏḥant mammec ṯeqqar Ccariƹa n Musa. Meȓa rezzunt aḏ ssnent can ṯmesȓayṯ, labud aḏ sseqsant iryazen nsent ḏi ṯeddarṯ. Liʼanna ṯamɣarṯ ḏ ȓƹib aḏ tessiweȓ ḏi ȓwesṭ n jmaƹeṯ n ȓmuminin. Awaȓ n Arebbi, ma iffeɣ-d zzaywem kenniw? Ma yuweḍ-d ɣarwem kenniw waha? Meȓa ijjen iḥesseb ixef nnes nican ḏ nnabi niɣ ḏ ijjen n bnaḏem ruḥiya ataf u labud aḏ iqbeȓ min ḏawem d tariɣ ḏi ṯebrat-a nettaṯ ḏ ȓuṣiyeṯ n Siḏiṯneɣ. Meȓa war iqbiȓ ca manaya, war itwaqebbiȓ ca netta. S manaya ay ayṯma, rzuṯ aṭṭas ḥima aḏ tessiwȓem s wawaȓ itwaƹeȓmen zi Arebbi, u ƹaweḏ war mennaƹṯ ca iwḏan aḏ ssiwȓen s lluɣaṯ ruḥiyaṯ. Walakin itxeṣṣa-kenniw aḏ teggem kuȓci maƹqul s yijjen n nniḍam nican. Fa ay ayṯma akenniw sfekkareɣ x Lʼinjil iy zi kenniw beccareɣ, iƹni netta ṯqebȓem-ṯ u mtebṯin xas. Aqa ṯnejjmem zzayes wami ḏayes teṭṭfem mliḥ ḏeg wawaȓ n ttebcir nni wenni iy zi kenniw beccareɣ. Meȓa lla, zaƹma lʼiman nwem ṯesbeṭṭȓem-ṯ. Cuf, ssiwḍeɣ-awem-d manayenni iǧan muhim tuɣa qebȓeɣ-ṯ nec s yixef inu, iƹni Lmasiḥ immuṯ ƹlaḥsab ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ mammec iqqar Lkitab. Ṯumma itwanḍeȓ, ṯumma itwasnekkar-d ḏeg wass wis ṯeȓtiyyam mammec iqqar Lkitab. Ṯumma imeḍhar-as-d i Buṭrus, ssenni imeḍhar-asen-d i ṯenƹac nni n arrusul. Menbaƹd imeḍhar-asen-d i ktar zi xemsmiyya n wawmaṯen ḏi twaȓa ḏ icten. Niṯni ƹaḏ ddaren ƹaȓayen marra iḏsen, ȓebƹaḍ zzaysen aqa ṭṭṣen iƹni mmuṯen. Ṯumma imeḍhar-as-d i Yaƹqub, menbaƹd i marra arrusul. Ɣar uneggaru qaƹ imeḍhar-ayi-d i nec, axmi nec ƹeḍȓeɣ war d xȓiqeɣ ca ḏi zman inu nican. Aqa nec ḏ amezyan qaƹ ḏi arrusul. War sḏihiǧeɣ ca aḏayi ȓaɣan arrasul ȓaḥeqqac tuɣa nec tƹeddabeɣ jmaƹeṯ n ȓmuminin. Walakin nec s arḍa n Arebbi ḏewȓeɣ mammec ǧiɣ ȓexxu. Ṯumma arḍa nnes war iǧi bu xafi s bȓa nnfaƹ; Lla, nec ccaṯeɣ tamara ktar zzaysen marra. Maci ḏ nec zaƹma; Lla, ḏ arḍa n Arebbi iy kiḏi. Falihaḏa waxxa ḏ nec niɣ ḏ niṯni, ḏ wanita ḏ ttebcir iy zi netbeccar ssenni kenniw ṯumnem zzayes. Fa Lmasiḥ netbeccar xas itwasekkar-d zi ȓmewṯ. Mammec qqaren ȓebƹaḍ zzaywem war ṯeǧi bu lqiyama n imettinen? Meȓa walu lqiyama n imettinen, uȓa ḏ Lmasiḥ war d itwasekkar ca. Maƹlik war d itwasekkar ca Lmasiḥ, iȓi ttebcir nneɣ ḏ ȓbaṭeȓ waha, iȓi kenniw lʼiman nwem uȓa ḏ netta ḏ ȓbaṭeȓ. Maƹlik amenni, iȓi nufa ixef nneɣ ncehheḏ ẓẓur x Arebbi. Mayemmi? Ȓaḥeqqac necheḏ x Arebbi belli isekkar-d Lmasiḥ zi ȓmewṯ. Walakin maƹlik war tiȓi bu lqiyama n imettinen, iȓi Arebbi zaƹma war d isekkar ca Lmasiḥ zi ȓmewṯ. Cuf, maƹlik imettinen war d twasnekkaren ca, iȓi Lmasiḥ zaƹma war d itwasekkar ca uȓa ḏ netta. Maƹlik war d itwasekkar ca Lmasiḥ, iȓi kenniw zaƹma lʼiman nwem ḏ ȓbaṭeȓ waha, iȓi ƹaḏ aqa kenniw ḏi ȓmuƹṣiyaṯ nwem. Maƹlik amenni, iȓi yinni iṭṭṣen iƹni yinni immuṯen ḏi Lmasiḥ zaƹma ṣafi qa fnan. Maƹlik negga lʼamal nneɣ ḏi Lmasiḥ ƹlaḥsab ṯuḏarṯ-a ṯanita waha, iȓi s manaya netziǧiz i yiwḏan zaƹma ktar zeg yiwḏan marra. Fa aqa ȓexxu Lmasiḥ itwasekkar-d zi ȓmewṯ, iƹni netta ḏ ṯafeǧaḥṯ ṯamezwarut iy d ikkaren zeg yinni immuṯen. Cuf, s yijjen n bnaḏem Adam ṯusa-d zzayes ȓmewṯ. S yijjen n bnaḏem ƹaweḏ ṯusa-d zzayes lqiyama n imettinen. Ȓaḥeqqac am mammec iy ɣa nemmeṯ marra s bnaḏem nni Adam, ammu ƹaweḏ aɣarneɣ ṯiȓi ṯuḏarṯ i marra neccin s Lmasiḥ. Walakin kuȓ ijjen nnubeṯ nnes: Lmasiḥ netta ḏ ṯafeǧaḥṯ ṯamezwarut. Xmi d ɣa iƹqeb netta, aḏ d tas nnubeṯ n yinni iǧan zzayes netta. Ṯumma aḏ yiȓi ȓefna n ddunect-a. Lmasiḥ aḏ iqḍa x marra ȓeḥkam ḏ ȓmexzen ḏ jjheḏ ig iǧan, ṯumma aḏ ijj ȓeḥkam nni nnes i Arebbi Babas. Aqa itxeṣṣa aḏ iḥkem Lmasiḥ aȓ ɣa igg Arebbi marra ȓƹaḏyan nnes swadday n ssulṭa n iḍaren nnes. Ȓaƹḏu aneggaru iy ɣa ibeṭṭeȓ nettaṯ ḏ ȓmewṯ. Aqa Arebbi igga marra ṯimesȓayin swadday i ssulṭa n iḍaren n Lmasiḥ. Walakin xmi iqqar qa marra ṯimesȓayin twaggent swadday nnes, nessen belli Arebbi war iǧi bu jar n ṯmesȓayin nni ȓaḥeqqac Arebbi s yixef nnes netta ig iggin marra ṯimesȓayin nni swadday n ssulṭa n Lmasiḥ. Xmi ɣa iȓint marra ṯimesȓayin-a swadday n ssulṭa n Lmasiḥ, ṯumma Mmis iƹni Lmasiḥ s yixef nnes aḏ iḏweȓ uȓa ḏ netta swadday n ssulṭa n Arebbi ig iggin marra ṯimesȓayin-a swadday n ssulṭa n Lmasiḥ. Ammu aḏ yiȓi Arebbi ḏ marra ḏi min ḏi ma. Cuf, yinni itwaṭehharen s waman ƹlaḥsab i yinni immuṯen, man nnfaƹ iy rezzun niṯni? Meȓa ḏ ṣṣaḥ zaƹma belli yinni immuṯen war d twasnekkaren ca, mayemmi iwḏan-a tetwaṭehharen s waman ƹlaḥsab i yinni immuṯen? Y nec, mayemmi ǧiɣ ḏi lxaṭar kuȓ ṯsaƹƹat? Ay ayṯma, twajaheɣ ȓmewṯ kuȓ nhar! Qqareɣ-awem manaya s lʼiftixar-a iy ɣari ḏaywem ƹlaḥsab ṯuḏarṯ-a nneɣ iy ɣarneɣ ḏ icten ak Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Nec meȓa ƹlaḥsab ṯimesȓayin n ddunect-a waha, mayemmi menɣeɣ ak ȓuḥuc ḏi ṯendint n Ufasus? Min ɣa rebḥeɣ? Imettinen, meȓa war d tnekkaren ca zi ȓmewṯ, i mayemmi? "Yallah a necceṯ a nesweṯ, qa ṯiwecca a nemmeṯ." War xeddƹeṯ ca ixef nwem: "Ṯamƹacareṯ ṯaƹeffant, tḍeyyaƹ ttarbiya ṯaṣebḥant." Arrem-d ȓbaȓ nwem, war ƹeṣṣaṯ ca. Qqareɣ-awem manaya bac aḏ tseḏḥam minzi ȓebƹaḍ zzaywem ḏaysen ȓeqfareṯ x Arebbi. Walakin ijjen aḏ yini: Imettinen, mammec ɣa ggen aḏ d kkaren? Man ṣṣifeṯ iy zi d ɣa ḏewȓen? A wenni war ifhimen, ṯaḥebbuyṯ nni iy ṯzerrƹeḏ aḏ temmeṯ zaƹma swadday n ucaȓ, menbaƹd aḏ teɣmi. U ṯenni ṯzerrƹeḏ cek nettaṯ war ṯeǧi bu ḏ ṣṣifeṯ nni iy d ɣa iɣmin. Lla, ṯzerrƹeḏ ɣiȓ ijjen n ṯḥebbuyṯ waha n zzarriƹeṯ n yirḏan niɣ ḏ ca n zzarriƹeṯ nneɣni. Ṯumma iticc-as Arebbi ijjen n ṣṣifeṯ iy ɣa ixḍar netta. Kuȓ nnuƹ n zzarriƹeṯ iticc-as ṣṣifeṯ nnes waḥḏes. Aysum ƹaweḏ war iǧi bu marra kif-kif. Iryazen ɣarsen ijjen n nnuƹ n uysum waḥeḏsen, lḥayawanaṯ waḥeḏsen, ijḍaḍ ijjen n nnuƹ waḥeḏsen, iseȓman ƹaweḏ waḥeḏsen. Ƹaweḏ ḏinni ṣṣifaṯ n ṯmesȓayin iy iǧan ḏeg ujenna. Ƹaweḏ ḏinni ṣṣifaṯ n ṯmesȓayin iy iǧan ḏi ṯmurṯ. Aceƹceƹ n min iǧan ḏeg ujenna netta ḏ ijjen n nnuƹ. Aceƹceƹ n min iǧan ḏi ṯmurṯ netta ḏ ijjen n nnuƹ. Ṯfuct ɣares nnuƹ n uceƹceƹ nnes waḥḏes. Ṯaziri ɣares nnuƹ n uceƹceƹ nnes waḥḏes. Iṯran nnuƹ n uceƹceƹ nsen waḥeḏsen. Kuȓ iṯri ƹaweḏ ḏ aceƹceƹ nnes waḥḏes. Ammu iy ṯiȓi lqiyama n imettinen. Min itwazerrƹen aḏ ifna, min d itwasnekkaren aḏ iḏum. Ddat twazerreƹ ḏi ȓefḍiḥeṯ, twasnekkar-d ḏi ccenƹeṯ. Twazerreƹ ḏi ḍḍuƹef, twasnekkar-d ḏi jjheḏ. Twazerreƹ ḏ ijjen n ddat n bnaḏem, twasnekkar-d ḏ ijjen n ddat ruḥiya. Meȓa ṯeǧa ddat n bnaḏem, ṯeǧa ƹaweḏ ddat ruḥiya. Ammu iqqar Lkitab: "Bnaḏem amezwaru iƹni Adam iḏweȓ ḏ buḥbeȓ iddaren." Adam aneggaru netta ḏ buḥbeȓ ig iseddaren. Min iǧan ruḥiya war d itis ca ḏ amezwaru; Lla, itas-d min iǧan n bnaḏem. Min iǧan ruḥiya itas-d menbaƹd. Bnaḏem amezwaru itwaṣenneƹ zeg ucaȓ n ṯmurṯ, bnaḏem wis ṯnayen yusa-d zeg ujenna. Mammec iy iǧa bnaḏem nni itwaṣennƹen zeg ucaȓ, amenni ƹaweḏ iy ǧan yiwḏan itwaṣennaƹen zeg ucaȓ. Wa mammec iy iǧa bnaḏem nni n ujenna, amenni ƹaweḏ iy ǧan yiwḏan n ujenna. Mammec netcabbah ḏi ṣṣifeṯ n wenni itwaṣennƹen zeg ucaȓ, amenni ƹaweḏ iy ɣa ncabbah ḏi ṣṣifeṯ n wenni zeg ujenna. Fa qqareɣ-awem ay ayṯma, qa aysum ḏ iḏammen war zemmaren aḏ warṯen ḏi ȓmulk ujenna. Min ifennan war iwarreṯ ca min war ifennin. Cuf, min ifennan itxeṣṣa aḏ iɣmes s min war ifennin, ḏ min itmettan itxeṣṣa aḏ iɣmes s min war itmettin. Min ifennan xmi ɣa iɣmes s min war ifennin, ḏ min itmettan xmi ɣa iɣmes s min war itmettin, ȓexddenni aḏ d iffeɣ min yurin ḏi Lkitab: <Ȓmewṯ iseɣȓey-t arbaḥ.> <Hiwa cem a Ȓmewṯ, arbaḥ nnem mani iǧa? Hiwa cem a Ȓmewṯ, ṯiqqest nnem mani ṯeǧa?> Aqa ȓmewṯ ṯiqqest nnes tas-d zi ȓmuƹṣiyeṯ. Qa ȓmuƹṣiyeṯ ṯizemmar nnes tas-d zi ccariƹa. Neccin a neḥmeḏ Arebbi! Netta iticc-aneɣ-d bac a nerbeḥ s Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. S manaya ay ayṯma imƹizzen inu, beddeṯ nican maci akenniw senhezzen. Ggeṯ lmejhud nwem ȓebda ḏi ȓxeḏmeṯ n Siḏiṯneɣ, qa ṯessnem belli ȓxeḏmeṯ nwem ḏi Siḏiṯneɣ maci ḏ ȓbaṭeȓ. Ƹlaḥsab ṣṣaḏaqa i ȓmuminin ṣṣaliḥin, swejḏeṯ kenniw mammec ṯent weṣṣiɣ i ṯjumaƹ n ȓmuminin ḏi lʼiqlim n Galaṭya. Ḏi nhar amezwaru n kuȓ simana, kur ijjen zzaywem itxeṣṣa-yas aḏ ikkes ca n tmenyaṯ ƹlaḥsab lmanḍa nnes aṯent ixemmeȓ. Maci aȓ d ɣa aseɣ nec ƹaḏ aḏ tebḏam aḏ tesmunem tmenyaṯ-a. Menbaƹd, iƹni xmi iy d ɣa awḍeɣ nec, ataf aḏ d ssekkeɣ yinni iy ɣa ṯsejjlem ḏi ṯebraṯin belli ḏaysen ttiqeṯ aḏ raḥen aḏ awin ṣṣaḏaqa-ya iy ṯesmunem ɣar ṯendint n Lquds. Meȓa u labud aḏ raḥeɣ uȓa ḏ nec, akiḏi raḥen. Fa xmi ɣa ƹḏuɣ Masidunya aɣarwem d aseɣ, qa nec ƹaḏ aḏ d kkeɣ ssenni x Masidunya. Imken akiḏwem qqimeɣ ijjen n ȓweqṯ niɣ akiḏwem seƹḏuɣ ȓmecta bac aḏayi ṯƹawnem ḏeg usafar inu mani ma ruḥeɣ. Ȓexxu war xseɣ ca akenniw ẓreɣ minzi axawem d kkeɣ waha; Lla, tmenniɣ ƹaḏ akiḏwem qqimeɣ ijjen n lmudda iƹni meȓa ixes Arebbi. Nec aḏ qqimeɣ ḏi ṯendint n Ufasus aȓ ɣa d yaweḍ Ȓƹiḏ n nhar wis xemsin. Aqa ṯnurzem-ayi-d ijjen n ṯewwarṯ ḏ ṯameqqrant i ȓxeḏmeṯ walakin yinni ig itƹarraḍen aqaṯen mujudin. Meȓa yusa-d Timutawus thellam ḏayes mliḥ bac war ḏayes itiȓi ca umnus ȓaḥeqqac netta itegg ȓxeḏmeṯ n Siḏiṯneɣ amecnaw nec. Itxeṣṣa uȓa ḏ ijjen war aṯ iseḥqar ca. Ƹawnem-ṯ ḏeg usafar nnes bac aɣari d iƹqeb ḏi ȓehna ȓaḥeqqac nec trajiɣ-ṯ ak ayṯmaṯneɣ. U ƹlaḥsab umaṯneɣ Apullus, ttareɣ zzayes aṭṭas ḥima aɣarwem d yas ak ayṯmaṯneɣ nneɣni walakin netta yugi aɣarwem d yas ȓexxu. Aɣarwem d yas axmi aɣares ṯiȓi ijjen n lfurṣa. Iȓiṯ ƹlalbal, beddeṯ nican ḏi lʼiman, iȓiṯ ḏ iryazen, iȓiṯ ṯjehḏem. Marra min ɣa ṯeggem kenniw teggem-ṯ s ȓemḥibbeṯ. Nec farḥeɣ wami d usin Stifanus ḏ Furtunaws ḏ Axeykus ȓaḥeqqac ƹemmaren imucan nwem. Niṯni sreyyaḥen uȓ inu ḏ wuȓ nwem. Iwa weqqareṯ iwḏan am yina. Ṯijumaƹ n ȓmuminin ḏi lʼiqlim n Asya tseǧament-id xawem. Akilas ḏ Priskila ḏ yinni iǧan ḏi jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi ṯeddarṯ nsen tseǧamen-d xawem aṭṭas ḏi Siḏiṯneɣ. Tseǧamen-d xawem marra aymaṯneɣ. Seǧamem x wayawya s yijjen n sȓam iṣfa. Sȓam-a uriɣ-ṯ nec Bulus s ufus inu. Wenni war ixsen ca Siḏiṯneɣ aḏ itwaḥarrem. Araḥ-d a Mawlana! Arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa akiḏwem yiȓi. Ȓemḥibbeṯ inu akiḏwem ṯiȓi kenniw marra ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Amin. Ṯabrat-a zzayi nec Bulus ig iǧan ḏ arrasul n Ƹisa Lmasiḥ s ȓxaḍar n Arebbi, akiḏi umaṯneɣ Timutawus. Tariɣ i jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi yinni iǧan ḏi ṯendint n Kurinṯ ḏ marra ȓmuminin ṣṣaliḥin ƹaweḏ ig iǧan ḏi lʼiqlim n Uxaya amen-ṯekmaȓ. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Aḏ itwabarek Arebbi Babas n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Netta ƹaweḏ ḏ Babas n arraḥmeṯ ḏ netta ḏ Arebbi ig itƹawan marra iwḏan. Itƹawan-aneɣ ḏi marra tamara nneɣ ḥima neccin s umƹawan-a iy zi ḏaneɣ itƹawan Arebbi nzemmar a nƹawen yinni iǧan ḏi kuȓ tamara. Liʼanna mammec aƹeddeb n Lmasiḥ itenfeyyaḍ-d itaḏaf ḏi ṯuḏarṯ nneɣ amenni ƹaweḏ s Lmasiḥ itenfeyyaḍ-d umƹawan nneɣ. Meȓa netwazeyyar neccin aqa manayenni bac kenniw aḏ twaƹawnem bac aḏ twasnejjmem. Meȓa netwaƹawen neccin aqa manayenni bac ƹaweḏ aḏ twaƹawnem kenniw. Aqa amƹawan-a itarew-d ḏaywem ijjen n ṣṣbar xmi tƹeddabem s min netƹeddab neccin. Lʼamal nneɣ ƹlaḥsab kenniw ijheḏ. Aqa nessen mammec ṯcarrcem ḏi tamara nneɣ, amenni ƹaweḏ nessen aḏ tcarrcem ḏeg umƹawan nneɣ. Ay ayṯma, nexs aḏ tessnem tamara iy xaneɣ ikkin ḏi lʼiqlim n Asya. Tuɣa netwazeyyar aṭṭas neccin, azeyyar nni tuɣaṯ ktar zi jjheḏ nneɣ war nzemmar azzayes neṣbar ḥetta wami nefqeḏ lʼamal bac a neddar. Wah, nḥessa ḏeg yixef nneɣ belli netwaḥkam s ȓmewṯ. Iwqeƹ manayenni bac war netƹewwiȓ ca x yixef nneɣ, a nƹewweȓ x Arebbi wenni iy d isnekkaren yinni immuṯen. Aqa neccin nteftaxar zi ḍḍamir nneɣ iƹni icehheḏ belli nuyur mliḥ ḏi ddunect-a xaṣṣatan akiḏwem s yijjen n nniyyeṯ ḏ wuȓ iṣfan zi Arebbi. War iǧi bu s yijjen n ȓefhameṯ n ddunect-a; Lla, s yijjen n arḍa n Arebbi. U s lʼiftixar-a tuɣa rezzuɣ ḏ amezwaru aɣarwem d ggeɣ ijjen n zziyara ḥima aḏawem dubliɣ lbaraka. Iƹni tuɣa rezzuɣ axawem d kkeɣ xmi ɣa raḥeɣ ɣar lʼiqlim n Masidunya, menbaƹd aɣarwem d ƹeqbeɣ zi Masidunya bac aḏayi ṯƹawnem aḏ safareɣ ɣar ṯmurṯ n Yahuḏiya. Wami tuɣa nec txeṭṭaṭeɣ aḏ ggeɣ manayenni, ma ḏewwȓeɣ ḏeg wawaȓ waha? Niɣ ma txeṭṭaṭeɣ am yijjen n bnaḏem n ddunect-a waha, iƹni aḏ iniɣ wah-wah niɣ lla-lla ḏi nnefs n ȓweqṯ? Am Arebbi ḏayes ttiqeṯ netta, neccin ƹaweḏ qa awaȓ nneɣ i kenniw war iǧi bu ḏ wah akeḏ lla. Liʼanna Mmis n Arebbi iƹni Ƹisa Lmasiḥ netbeccar-iṯ jarawem nec uȓa ḏ Silas uȓa ḏ Timutawus. Lmasiḥ war iǧi bu ḏ wah akeḏ lla, netta iǧa ȓebda ḏ <Wah> u ṣafi. Liʼanna netta ḏayes iy iqqar Arebbi <Wah> i marra ṯimesȓayin iy iƹaheḏ Arebbi. S manaya zi Ƹisa neqqar <Amin> i lƹaḍama n Arebbi. Iwa tettareɣ i Arebbi aḏ yiȓi netta ḏ ccaheḏ inu qa nec tuɣa rezzuɣ axawem ḥinneɣ wami ugiɣ aɣarwem d aseɣ ɣar Kurinṯ. Lʼianna war iǧi bu netḥekkem x lʼiman nwem; Lla, nxeddem akiḏwem bac aḏ tfarḥem. Aqa s lʼiman nwem iy ṯbeddam nican. Cuf, ggiɣ ḏi ȓbaȓ inu war teggeɣ bu ca n zziyara nneɣni bac war kenniw sxeyyiqeɣ ca. Liʼanna meȓa sxeyyaqeɣ-kenniw nec, wi ɣa iqqimen bac aḏayi isfareḥ illa kenniw iy sxeyyaqeɣ nec? Tuɣa uriɣ ṯabrat nni bac war ḏayi tesxeyyaqem ca, rezzuɣ axmi d ɣa aseɣ ɣarwem u labud aḏayi tesfarḥem. Meȓa farḥeɣ aḏ iȓiɣ nec metʼakked aḏ tfarḥem uȓa ḏ kenniw. Liʼanna uriɣ-awem-t-id s yijjen n uziyyar ḏ yijjen n uxiyyeq zeg wuȓ inu ḏ waṭṭas n imeṭṭawen. War iǧi bu nniɣ-awem-t ḥima akenniw sxeyyqeɣ; Lla, ḥima aḏ tessnem mecḥaȓ ṯemɣar ȓemḥibbeṯ inu ɣarwem. Fa meȓa ijjen tuɣa isxeyyaq-ikenniw, war iǧi bu ḏ nec ig isxeyyeq lla. Imken isxeyyeq-ikenniw marra niɣ ȓebƹaḍ zzaywem (war xseɣ ca aḏ semɣareɣ lqaḍiya-ya). Bnaḏem-a, lƹiqab nni iy ḏas ṯeggim teqȓiban marra iḏwem, baraka xas. Ȓexxu aḏas ṯsemḥem ƹawnem-ṯ bac war iɣerreq ca s uxeyyeq aṭṭas. S manaya tettareɣ zzaywem aḏas ṯesbeyynem ƹaweḏ ȓemḥibbeṯ nwem. Uriɣ-awem-d manayenni bac akenniw jarrbeɣ aḏ ssneɣ ma tṭaƹam ḏi marra ma lla. Wenni umi ɣa ṯsemḥem uȓa ḏ nec aḏas semḥeɣ. Meȓa ḏinni can ȓḥajeṯ aḏas semḥeɣ, qa semḥeɣ-as-t. Semḥeɣ-as ƹlaḥsab kenniw, icheḏ xas Lmasiḥ. Manaya ḥima Cciṭan war ḏaneɣ ixeddeƹ ca, aqa war nɣeffeȓ ca x min itciṭin netta. Fa wami d uwḍeɣ ɣar ṯendint n Traws bac aḏ beccareɣ s Lʼinjil n Lmasiḥ, ufiɣ ṯnurzem-ayi-d ijjen n ṯewwarṯ n Siḏiṯneɣ. Walakin uȓ inu war iǧi ca mertaḥ wami war ufiɣ ca ḏinni uma Titus, mṣafaḍeɣ xasen uyureɣ ɣar Masidunya. Walakin a neḥmeḏ Arebbi. Netta ȓebda isuggur-aneɣ ḏeg ubriḏ n arbaḥ s Lmasiḥ u zzayneɣ neccin itentacar ȓefwaḥ n ṯusna x Lmasiḥ. Liʼanna neccin ḏ ijjen n ȓefwaḥ n Lmasiḥ ɣar Arebbi jar n yinni inejjmen ḏ yinni ifennan. Neccin am ccum n ȓmewṯ ɣar yinni ifennan, ḏ ccum n ṯuḏarṯ ɣar yinni inejjmen. Iwa war ḏinni ḥadd iy ɣa izemmaren i ȓxeḏmeṯ-a! Aqa neccin maci am xarebbi n yiwḏan iteggen ttijara ḏeg wawaȓ n Arebbi, neccin ḏi Lmasiḥ nessawaȓ s wuȓ iṣfa zi Arebbi u zzaṯ i Arebbi. Neccin, ma nebḏa a ncekkar ixef nneɣ ƹaweḏ zaƹma bac aḏawem nqeddem ixef nneɣ? Ma neccin am ca n iṯarrasen ɣa iḥḏajen ṯibraṯin bac axaneɣ cehhḏent, iƹni ṯibraṯin nni aḏ d asent zzaywem niɣ aɣarwem d asent? Lla, kenniw s yixef nwem ḏ ṯabrat nneɣ iƹni ṯcehhḏem xaneɣ. Ṯabrat-a ṯura g wuȓawen nneɣ, ssnen-teṯ qqaren-teṯ marra iwḏan. Ṯbanem-d belli kenniw am yijjen n ṯebrat zi Lmasiḥ, nessiweḍ-it neccin. War ṯuri ca s smex, ṯura s Arruḥ n Arebbi iddaren. War ṯenqic ca ḏi ṯeȓwiḥin n uzru, ṯenqec ḏi ṯeȓwiḥin n wuȓ n bnaḏem. Manaya neqqar-iṯ s ttiqeṯ iy ɣarneɣ ḏi Arebbi s Lmasiḥ. Iƹni marra manaya war ḏas nzemmar ca neccin s yixef nneɣ. War netḥessib ca belli ṯizemmar-a tasent-id zzayneɣ; Lla, tasent-id zi Arebbi. Ḏ netta iy ḏaneɣ yucin ṯizemmar-a bac a niȓi ḏ ixeddamen n yijjen n Ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ. Ȓƹaheḏ-a maci s ccariƹa; Lla, ȓƹaheḏ-a s Arruḥ n Arebbi. Liʼanna ccariƹa ṯneqq, Arruḥ n Arebbi netta iseddar. Fa ccariƹa nni n ȓmewṯ, ṯira nnes neqcent ḏi ṯeȓwiḥin n uzru. ccariƹa nni ṯusa-d s yijjen n lƹaḍama ḏ ṯameqqrant, ataf Ayṯ-Israʼil war zemmaren aḏ qqimen xezzaren ḏeg uɣembub n Musa s lƹaḍama nni iy ḏayes itceƹciƹen waxxa tiȓi traḥ-as lƹaḍama nni. Ȓexxu ȓƹaheḏ ruḥiya, lƹaḍama nnes ktar aṭṭas zi ccariƹa nni! Meȓa ɣares lƹaḍama ɣar ccariƹa nni iy tuɣa d itawin lḥisab ḏ lƹiqab, ataf ȓƹaheḏ-a iy d itawin ṣṣulḥ mecḥaȓ ṯemɣar lƹaḍama nnes ktar zi ṯenni nneɣni. Ḏ ṣṣaḥ ccariƹa nni iy tuɣa ɣar ṯeǧa lƹaḍama, ȓexxu war ɣares ṯeqqim ca lƹaḍama iƹni ak lƹaḍama-ya ṯameqqrant aṭṭas iy ɣares ɣar ȓƹaheḏ nni ruḥiya. Cuf, min itwatekksen iƹni ccariƹa nni, meȓa ṯusa-d s yijjen n lƹaḍama, wa labud lƹaḍama-ya n ȓƹaheḏ itduman aḏ tiȓi ktar aṭṭas zi ṯen nneɣni! Iḏen, meȓa ɣarneɣ ijjen n lʼamal am wanita ataf ɣarneɣ ijjen n zƹameṯ. War neǧi ca am Musa iɣemmes i uɣembub nnes s yijjen n ltam bac war tɣimin ca Ayṯ-Israʼil txezzaren ḏayes xmi ataf itraḥ-as uceƹceƹ nni. Niṯni ȓaƹquȓaṯ nsen twaqesḥen war fehhmen ca. Aȓ nhara xmi ɣa ɣaren ḏi Ȓƹaheḏ nni aqḏim tafen ltam nni ƹaḏ ḏayes. Ltam nni war itwakkes ca, ɣir s Lmasiḥ iy ɣa itwakkes. Wah, aȓ nhara xmi ɣa ɣaren Ayṯ-Israʼil ḏi Lkitab n Musa ataf uȓawen nsen ɣemmsen s yijjen n ltam. Walakin xmi ɣa yamen can yijjen zi Siḏiṯneɣ, aḏas itwakkes ltam nni. Cuf, Siḏiṯneɣ netta ḏ Arruḥ, mani ma iǧa Arruḥ n Siḏiṯneɣ ḏinni lḥurriya ruḥiya. Ȓexxu neccin aɣembub nneɣ war iɣmis s walu. Netwaȓa lƹaḍama n Siḏiṯneɣ, netwabeddaȓ bac a niȓi ḏ ijjen n ṣṣifeṯ nnes s yijjen n lƹaḍama itmarnin. Manaya itas-d zi Siḏiṯneɣ ig iǧan ḏ Arruḥ. S manaya, war ntefciȓ ca minzi ɣarneɣ ȓƹaheḏ-a wanita s arraḥmeṯ n Arebbi. Neccin netbeƹƹaḏ x ṯmesȓayin n ȓefḍiḥeṯ ig itwaxeddmen s ṯnufra. War nesxeddim ca ṯaḥraymiṯ, war netḥerrif ca awaȓ n Arebbi. Neccin zzaṯ i Arebbi nseȓmaḏ lḥaqiqa bȓa ma at nesnuffar. Ammu ɣarsen marra iwḏan ḏi ḍḍamir nsen belli ḏayneɣ ttiqeṯ. Lʼinjil nneɣ meȓa iɣemmes s yijjen n ltam, iɣemmes ɣir i yinni ifennan. Yinni war yuminen ca ȓaƹquȓaṯ nsen isṭemmeṣ-iṯen Ibȓis wenni iǧan am arebbi n ddunect-a zaƹma. Niṯni war zemmaren aḏ ẓren nnur n Lʼinjil iƹni lƹaḍama n Lmasiḥ, netta iǧan ḏ ṣṣifeṯ n Arebbi. War netbeccir ca s yixef nneɣ, netbeccar s Ƹisa Lmasiḥ iƹni netta ḏ Siḏiṯneɣ. U neccin ḏ ixeddamen nwem ƹlaḥsab Ƹisa. Ḏ Arebbi ig innan: "Nnur aḏ iceƹceƹ zi ṯaǧest." Ḏ Arebbi-ya ig iceƹcƹen ḏeg wuȓawen nneɣ bac a nessen lƹaḍama n Arebbi ig itceƹciƹen ḏeg wuḏem n Ƹisa Lmasiḥ. Fa ȓkenz-a wanita aqaṯ ɣarneɣ ḏeg iɣerrafen n ucaȓ iƹni ḏi ddat nneɣ, bac aḏ d imeḍhar belli jjheḏ-a ameqqran aṭṭas itas-d zi Arebbi maci zzayneɣ. Neccin netwazeyyar zi mkuȓ jjiheṯ, walakin war netwaḥesseȓ ca. War nessin ca mani ɣa narr s uzeǧif, walakin war ntefciȓ ca. Netwaƹeddab, walakin war neqqim ca waḥeḏneɣ. Netwaɣḍeȓ, walakin war nerriz ca. Ȓebda narebbu ḏi ddat nneɣ ȓmewṯ n Ƹisa bac aḏ d tmeḍhar uȓa ḏ ṯuḏarṯ n Ƹisa ḏi ddat nneɣ. Liʼanna neccin ig iddaren netwasellam ȓebda ɣar ȓmewṯ ƹlaḥsab Ƹisa ḥima ṯuḏarṯ n Ƹisa aḏ d tmeḍhar ḏi ddat nneɣ itmettan. X manaya xmi neccin netwajah ȓmewṯ, kenniw tiȓi ḏaywem ṯuḏarṯ. Iqqar yijjen ḏi Lkitab: "Umneɣ, s manaya ssiwȓeɣ." Nnefs lʼiman-a iǧan ḏayneɣ, zzayes iy ntamen zzayes iy nessawaȓ. Nessen wenni iy d isekkaren Siḏiṯneɣ Ƹisa netta ƹaweḏ aḏaneɣ d isekkar ak Ƹisa aḏaneɣ iseḥḍar akiḏwem zzaṯ nnes. Cuf, manaya iwqeƹ marra bac akenniw infeƹ. Xmi itentacar arḍa ɣar yiwḏan aṭṭas s waṭṭas iƹni arḍa-ya aḏ d isfeyyeḍ ccuker i lƹaḍama n Arebbi. X manaya neccin war ntefciȓ ca. Waxxa ṭṭabiƹa n ddat nneɣ ɣar barra traḥ, ṭṭabiƹa nneɣ ɣar ḏaxeȓ tejhiḏ nhar x nhar. Cuf, ȓemḥayen nneɣ fsusent traḥent tasent-id ḏeɣya, sewjaḏent-aneɣ ɣar yijjen n lƹaḍama ḏ ṯameqqrant bȓa ȓeqyas. War nesrusi ca ṯiṭṭawin nneɣ ḏi min netwaȓa, nsrusa-ṯent ḏi min war netwiȓi ca. Liʼanna min netwaȓa ḏeɣya itraḥ, min war netwiȓi ca ḏ wenni ig itduman i ȓebda. Cuf, neccin nessen meȓa irez uqiḍun-a iƹni ddat nneɣ n ddunect-a, ataf ɣarneɣ ijjen n ṯzeddiɣṯ nneɣni zi Arebbi. Ṯaddarṯ nni war ibnin ca s ifassen tduma i ȓebda. Ȓexxu neccin nnehhek ḏayneɣ mezȓi a neɣmes s ddat nneɣ n ujenna. Xmi ɣa neɣmes zzayes, ataf war ḏaneɣ tifen ca ḏ iƹaryanen. Liʼanna xmi netɣemmas s ddat-a nneɣ, tbessaȓ xaneɣ neccin ƹaḏ nnehhek. Iwa war nrezzu ca a niȓi bȓa arruḍ, nrezzu a neɣmes s ddat nneɣ n ujenna, mayemmi? Bac min ifennan aṯ iseɣȓey min war itmettin. Wi ḏaneɣ iswejḏen i manayenni? Netta ḏ Arebbi, yuca-aneɣ-d Arruḥ nnes ḏ ijjen n ttesbiq. Iḏen ƹemmarṣ a nefceȓ neccin. Nessen meȓa ƹaḏ aqaneɣ ḏi ddat-a n ddunect-a ntaggwaj zi Siḏiṯneɣ. Aqa netƹic s lʼiman maci s min netwaȓa. War ntefciȓ ca, lla! Maƹlic neccin meȓa ntaggwaj zi ddat-a n ddunect-a ataf neccin netƹic ak Siḏiṯneɣ. X manayenni mixef nrezzu? Nrezzu axas narḍa waxxa nzeddeɣ ḏi ddat-a n ddunect-a niɣ ntaggwaj zzayes. Liʼanna labud a nbedd marra iḏneɣ zzaṯ i lƹarc n Lmasiḥ mani iy ɣa netwaḥkem. Kuȓ ijjen aṯ ijaza x min isḏaheǧ ƹlaḥsab ṯimesȓayin nni ig igga wami izḏeɣ ḏi ddat, ḏ ṯiṣebḥanin niɣ ḏ ṯiƹeffanin. Falihaḏa wami nessen a neggweḏ zi Siḏiṯneɣ, nrezzu iwḏan aḏ qtanƹen. Y min neƹna neccin issen-iṯ Arebbi mliḥ, u tmenniɣ ƹaweḏ ḍḍamir nwem aḏ issen manayenni. Ma nebḏa a ncekkar ixef nneɣ ƹaweḏ zaƹma? Lla, nticc-awem minzi xaneɣ ɣa teftaxarem. Mayemmi? Iƹni ḥima aɣarwem yiȓi minzi ɣa ṯarrem x yinni iteftaxaren x min d itbanen ɣar barra maci min iǧan ɣar ḏaxeȓ ḏeg wuȓ. Cuf, meȓa iruḥ-aneɣ ȓaƹqeȓ zaƹma, manaya jaraneɣ ḏ Arebbi. Meȓa ɣarneɣ ȓaƹqeȓ, ataf manaya mliḥ i kenniw. Liʼanna ȓemḥibbeṯ n Lmasiḥ tsayṭar xaneɣ wami nessen ijjen immuṯ ƹlaḥsab marra iwḏan. Falihaḏa ȓmewṯ nnes ḏ ȓmewṯ n marra iwḏan. Immuṯ netta ƹlaḥsab marra iwḏan bac yinni iddaren war teddaren ca i yixef nsen waha, aḏ ddaren i wenni xasen immuṯen ṯumma itwasekkar-d zi ȓmewṯ. X manayenni, zi ssa aȓ ṯsawent neccin war nxezzar ca ḏi ḥadd ƹlaḥsab ȓaƹqeȓ n ddunect-a. Waxxa nxezzar qbeȓ ḏi Lmasiḥ ƹlaḥsab ȓaƹqeȓ n ddunect-a, ȓexxu war ṯ netwiȓi ca amenni. S manaya, wenni iǧan ḏi Lmasiḥ aqa itwaxȓeq-d ḏ jḏiḏ; min iǧan ḏ aqḏim iƹḏu yusa-d min iǧan ḏ jḏiḏ. Manaya marra zi Arebbi, isemṣȓaḥ-aneɣ akiḏes s Lmasiḥ yuca-aneɣ-d a nbeccar s ȓƹaheḏ n ṣṣulḥ. Iƹni Arebbi igga ḏi Lmasiḥ bac aḏ isemṣȓaḥ iwḏan akiḏes, war xasen iḥesseb ca ȓmuƹṣiyaṯ nsen. Ƹaweḏ Arebbi ikellef xaneɣ awaȓ-a wanita n ṣṣulḥ. Falihaḏa neccin ḏ lmubcirin n Lmasiḥ, Arebbi issekk ṭṭalab nnes x ufus nneɣ. Nṭalab-ikenniw ƹlaḥsab Lmasiḥ aḏ temṣȓaḥem ak Arebbi. Tuɣa wanita war ɣares bu ȓmuƹṣiyeṯ yarri-ṯ Arebbi ḏ ȓƹiḏ nneɣ ḥima aḏaneɣ yarr nican ak Arebbi. Fa neccin ig ixeddmen ak Arebbi ntettar i kenniw neqqar-awem: Maci aḏ tqebbȓem arḍa n Arebbi war zzayes ṯxeddmem ca. Aqa netta iqqar: <Wami iy xafi ṯarḍa ȓweqṯ sȓiɣ-ac, nhar nni n ufekki ƹawneɣ-c.> Haqac, ȓexxu ḏ ȓweqṯ ig yarḍan x Arebbi. Haqac, ȓexxu ḏ nhar ig isenjamen. War nesrusi walu ḏeg ubriḏ i ḥadd bac aṯ neɣḍeȓ ḥima war tifen bu ȓƹib ḏi ȓxeḏmeṯ nneɣ. Innama, neccin netqeddam-awem ixef nneɣ s marra minzi neccin ḏ ixeddamen n Arebbi: Iƹni nṣebbar aṭṭas; tekkent xaneɣ ȓemḥayen ḏ tamara ḏ uziyyar; neccin tmarraṯen-aneɣ, tḥebbasen-aneɣ, teggen-aneɣ ȓfawḍa; neccin neccaṯ tamara, neqqim ḏi ǧiyaȓi bȓa iḍeṣ, neǧuz. Netqeddam-awem ixef nneɣ s ṣṣfa iy ɣarneɣ ḏ ȓefhameṯ ḏ ttasiƹ n ȓxaḍar ḏ ȓxir ḏ Arruḥ iqeddsen ḏ ijjen n ȓemḥibbeṯ bȓa nnifaq; s wawaȓ n lḥaqiqa ḏ jjheḏ n Arebbi ḏ ȓesnaḥ n ȓḥaqq ig iǧan ḏeg ufusi ḏ uẓermaḍ. Netqeddam-awem ixef nneɣ liʼanna iwḏan tweqqaren-aneɣ sbehdaȓen-aneɣ; qqaren ḏayneɣ ȓbaṭeȓ semɣaren-aneɣ; tarran-aneɣ ḏ iɣeccacen walakin neccin war ḏayneɣ bu ixarriqen; nekkaren-aneɣ walakin neccin netwassen mliḥ; netmetta walakin neccin nteddar; tƹaqaben-aneɣ walakin neccin war ḏaneɣ neqqen ca; neccin netwazeyyar walakin ȓebda nfarreḥ; neccin ḏ ipubriṯen nserbaḥ aṭṭas n yiwḏan; war ɣarneɣ walu walakin ɣarneɣ kuȓci. Ay Ayṯ-Kurinṯ, nessiweȓ akiḏwem s marra ṣṣaraḥa, uȓawen nneɣ nnurzmen aṭṭas i kenniw. Ȓemḥibbeṯ nneɣ war xawem t nteɣliq ca neccin, ḏ kenniw iy xaneɣ t iteɣlaqen. Ssawaȓeɣ akiḏwem am ṯarwa inu. Iwa jjeṯ waxxa ḏ uȓawen nwem aḏ nnurzmen aṭṭas am neccin. War teggeṯ xawem ṯzayȓut ak yinni war yuminen ca, war tiȓiṯ ca ḏ ṯiyuya akiḏsen. Ma ḏinni ca n ȓḥajeṯ ig icarrec ȓḥaqq ak ȓbaṭeȓ? Lla. Min icarrec nnur ak ṯaǧest? Walu. Ma ḏinni ca n ȓḥajeṯ kif-kif jar Lmasiḥ ḏ Ibȓis? Lla. Ma ḏinni ca n ȓḥajeṯ ṯcarrec jar ȓmumen ḏ wenni war yuminen ca? Walu. Min ṯcarrec ṯemziḏa ṯameqqrant n Arebbi ak lʼaṣnam? Walu. Cuf, neccin iy iǧan ḏ ṯamziḏa n Arebbi iddaren. Amenni iqqar Arebbi: <Nec aḏ zeḏɣeɣ akiḏsen aḏ uyureɣ jarasen, aḏ iȓiɣ ḏ Arebbi nsen, niṯni aḏ iȓin ḏ ccaƹb inu. X manaya iqqar Siḏi Arebbi: Ffɣem-d zi ȓwesṭ nsen ƹezȓeṯ ixef nwem, war tḥaḏaṯ ca min iǧan ḥaram. Uca nec akenniw qebȓeɣ, aḏ iȓiɣ ḏ babaṯwem, kenniw aḏ tiȓim ḏ ṯarwa inu ḏ yissi inu. Amenni iqqar Arebbi izemmaren i kuȓci.> Iḏen ay imƹizzen inu, wami ḏaneɣ iƹaheḏ Arebbi x ṯmesȓayin-a labud a nessiṣfa ixef nneɣ zi marra min ḏaneɣ isexnizen ḏi ddat ḏ arruḥ ḥima a niȓi ḏ ṣṣaliḥin bȓa axeṭṭi s ṯiggwḏi n Arebbi. Arzmem-aneɣ kenniw imucan ḏeg wuȓawen nwem. Uȓa ḏ ijjen war ṯ neḍȓim ca, war ṯ nesƹewwej ca, war ṯ nɣecc ca. War qqareɣ ca manaya bac akenniw ƹeyybeɣ lla. Ȓaḥeqqac nniɣ-awem qbeȓ qa kenniw ḏeg wuȓawen nneɣ, a nemmeṯ niɣ a neddar akiḏwem. Nec teggeɣ akiḏwem zƹameṯ aṭṭas, lʼiftixar iy ɣari ḏaywem imɣar. Twacejjƹeɣ aṭṭas, ȓefraḥeṯ inu temfeyyaḍ-d x marra ȓemḥayen nneɣ. Cuf, neccin wami d nuḏef ɣar lʼiqlim n Masidunya ddat nneɣ war ṯriyyeḥ ca, netwazeyyar zi mkuȓ jjiheṯ amenɣi ɣar barra ḏ ṯiggwḏi ɣar ḏaxeȓ. Walakin Arebbi, iƹni wenni itƹawanen yinni itxeyyaqen iƹawen-aneɣ s umaṯneɣ Titus wami d yusa. U maci ɣir wami d yusa Titus, iƹawen-aneɣ Arebbi ƹaweḏ wami tuɣa ḏayes thillam. Ixbar-aneɣ Titus qa ṯweḥḥcem-ayi, qa ṯnedmem ṯrezzum xafi aṭṭas. Amenni ȓefraḥeṯ inu ṯarni ktar. Iwa wami kenniw sxeyyqeɣ s ṯebrat nni inu nneɣni, ḏ amezwaru tuɣa nedmeɣ ȓexxu war ndimeɣ ca. Iƹni nedmeɣ wami ẓriɣ ṯabrat nni inu ṯesxeyyeq-ikenniw ḏeg yijjen n ȓweqṯ walakin ṯeƹḏu ḏeɣya. Ȓexxu nec farrḥeɣ. Maci wami ṯxeyyqem; Lla, wami ṯxeyyqem bac aḏ ttubem. Ṯxeyyqem iƹni ijjen n uxiyyeq zi Arebbi, amenni war kenniw ṯeȓqif uȓa ḏ ijjen n ṯxessarṯ zzayneɣ. Cuf, axiyyeq zi Arebbi itarew-d ttuba, ttuba-ya ṯneddeh-ikenniw aḏ tnejmem war tejji bu ndameṯ. Axiyyeq zi ddunect-a lla, itarew-d ȓmewṯ. Fekkareṯ kenniw ḏi min ḏaywem d itarew uxiyyeq-a zi Arebbi. Iƹni mecḥaȓ tḥawaȓem s wuȓ ṯrezzum aḏ tḥellem manaya ḏeɣya. Iƹni mecḥaȓ ṯnedmem mecḥaȓ ṯenxeȓƹem, ḏaywem ijjen n mezȓi ḏ ṯiggwḏi. Iƹni mecḥaȓ ṯeswejḏem aḏ tḥekmem nican. Min ma iǧan ḏi ṯmesȓayṯ-a kenniw war ḏaywem bu ȓƹib. Nec uriɣ-awem-d ṯabrat nni, mayemmi? Ma ƹlaḥsab wenni iḍeȓmen niɣ ḏ wenni itwaḍeȓmen? Lla, uriɣ-awem-t-id bac akenniw sfehmeɣ zzaṯ i Arebbi mecḥaȓ iy ḏaneɣ teggem array s wuȓ. S marra manaya netwaƹawen. Maci netwaƹawen neccin u ṣafi; Lla, ƹaweḏ nfareḥ aṭṭas wami neẓra mecḥaȓ ifareḥ Titus arruḥ nnes ṯesreyyḥem-ṯ kenniw marra. Wami zzaywem ftaxareɣ ɣar Titus war iǧi mayemmi ɣa seḏḥiɣ ȓexxu. Ȓaḥeqqac mammec nessiweȓ akiḏwem nican ḏi marra, uȓa ḏ lʼiftixar nneɣ xawem ɣar Titus qa iffeɣ-d nican. Netta aqa ṯeqqimem-as ḏeg wuȓ u ktar ƹaḏ xmi itfekkar ḏi array iy ḏas ṯeggim, iƹni ṯqebȓem-ṯ s yijjen n ṯiggwḏi terjijim. Farrḥeɣ wami zemmareɣ axawem tƹewwaȓeɣ ḏi min ḏi ma. Fa ay ayṯma, nexs aḏ tessnem x arḍa nni iy ḏasent yuca Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin ig iǧan ḏi lʼiqlim n Masidunya. Ṯekka xasen ijjen n ȓmiḥneṯ ḏ ṯameqqrant ṯeqseḥ xasen aṭṭas. Waxxa niṯni ḏ ipubriṯen war ɣarsen walu walakin niṯni ȓefraḥeṯ nsen ṯemɣar. Zi manayenni iy zi teffeɣ ijjen n ṣṣaḏaqa ḏ ṯameqqrant aṭṭas. Aqa nec cehhḏeɣ ṣeddqen s min zemmaren aḏ ucen, qa ḏ ṣṣaḥ ṣeddqen ktar zi min zemmaren. Ggin manaya s ȓxaḍar nsen waḥeḏsen, ttaren zzayneɣ s wuȓ nsen aḏ ƹawnen s ȓxir-a ȓmuminin ṣṣaliḥin iy iǧan ḏi ṯendint n Lquds. Neccin neḏhec wami ggin manayenni. Ƹlaḥsab min ixes Arebbi sellmen ḏ amezwaru ȓxaḍar nsen i Siḏiṯneɣ u ƹaḏ sellmen-ṯ i neccin. Amenni iy nweṣṣa Titus wami tuɣa ibḏa ijemmeƹ zi qbeȓ ȓxir n ṣṣaḏaqa-ya zzaywem, ȓexxu nweṣṣa-ṯ at ikemmeȓ. Kenniw teggem zyada ḏi marra ṯimesȓayin, iƹni ḏi lʼiman nwem ḏ lxuṭba nwem ḏ ṯusna nwem ḏ mammec iy tḥawaȓem s wuȓawen nwem u ḏ ȓemḥibbeṯ nwem i neccin. Ammu iy ɣa ṯeggem mliḥ aṭṭas ḏi ȓxir n ṣṣaḏaqa-ya ƹaweḏ. War qqareɣ ca manaya ḏ ijjen n ȓuṣiyeṯ; Nec rezzuɣ aḏ jarrbeɣ lḥaqiqa n ȓemḥibbeṯ nwem iƹni tcabbaheɣ min teggem kenniw ak mammec tḥawaȓen iwḏan nneɣni s wuȓawen nsen ḏi ȓxeḏmeṯ-a. Aqa ṯessnem arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Tuɣa netta ɣares kuȓci, walakin ƹlaḥsab neccin ismeḥ ḏi kuȓci manayenni bac aɣarneɣ yiȓi kuȓci s manayenni iy ḏi ismeḥ. Ȓexxu nec aḏawem uceɣ array inu ḏi manaya, azzayes ṯawim nnfaƹ. Azeḏɣaṯ kenniw ig iṣeddqen ḏ imezwura; u kenniw ƹaweḏ ḏ imezwura iy ṯexsem aḏ teggem manayenni. Ȓexxu u labud aḏ tkemmȓem ccɣeȓ-a s min ṯzemmarem aḏ tṣeddqem. Iƹni min ṯebḏam s wuȓawen nwem, iwa ƹaweḏ kemmȓem-ṯ. Liʼanna bnaḏem meȓa s ȓxaḍar nnes, min ɣa iṣeddeq aḏ itwaqbeȓ. Walakin ƹlaḥsab min ɣares ḏ agȓa maci ƹlaḥsab min war ɣares. Cuf, neccin ma nrezzu aḏ tucem fus i yiwḏan nneɣni, axawem ibesseȓ dqeȓ? Lla, nrezzu mkuȓ ijjen aɣares yiȓi ȓḥaqq nnes nican. Ḏi ȓweqṯ-a ṯanita min ḏawem ɣa iceṭṭen ḏ agȓa aḏ infeƹ i min teḥḏajan niṯni. Menbaƹd, min ḏasen ɣa iceṭṭen aḏ infeƹ i min teḥḏajam kenniw. Ammu iy ɣa yiȓi ȓḥaqq nnes nican i mkuȓ ijjen. Mammec iqqar Lkitab: "Wenni ismunen aṭṭas war ḏas itceṭṭi walu, wenni ismunen ḏrus war ḏas itxeṣṣi walu." A neḥmeḏ Arebbi wami ḏas igga ḏeg wuȓ i Titus nnefs n ȓxaḍar iy ɣari nec xawem. Iqbeȓ Titus ṭṭalab nneɣ, u ktar itegg marra ṯizemmar nnes aɣarwem d yas s ȓxaḍar nnes nniṯ. Ak Titus nessekk umaṯneɣ nni maƹruf ɣar marra ṯijumaƹ n ȓmuminin x ȓxeḏmeṯ itegg ƹlaḥsab Lʼinjil. Maci manayenni waha, qa xḍarent-ṯ-iḏ ṯjumaƹ n ȓmuminin bac akiḏneɣ isafar xmi ɣa neksi ȓxir n ṣṣaḏaqa-ya. Nkellef x ṣṣaḏaqa-ya i lƹaḍama n Siḏiṯneɣ s yixef nnes u bac aḏ d imeḍhar mammec ntegg ṯizemmar a nƹawen. Ammu nexs axaneɣ nesbeƹƹeḏ aya n ȓƹib iy xaneɣ ɣa inin x mammec iy ɣa nkellef x ṣṣaḏaqa-ya ṯameqqrant. Ntegg ṯizemmar bac a negg min iǧan ḏ aṣebḥan maci ƹlaḥsab Siḏi Arebbi waha, ntegg ƹaweḏ ƹlaḥsab min twaȓan yiwḏan. Ƹaweḏ nessekk akiḏsen umaṯneɣ nneɣni aṭṭas n ṯwaȓaṯin njarreb-iṯ nufi-ṯ ixeddem mliḥ s wuȓ nnes. Ȓexxu ƹlaḥsab ttiqeṯ ṯameqqrant iy ɣares ḏaywem ixeddem s wuȓ nnes ƹaḏ ktar zi min tuɣa ixeddem qbeȓ. Meȓa sseqsan x Titus, netta icarrec akiḏi ixeddem akiḏi jarawem. Meȓa sseqsan x ayṯmaṯneɣ yina, niṯni ssekkant-ṯen ṯjumaƹ n ȓmuminin sbeyyanen-d lƹaḍama n Lmasiḥ. Falihaḏa, awim-asen i iryazen-a ddalil n ȓemḥibbeṯ nwem ḏ ssabab s minzi nteftaxar ḏaywem bac manaya aṯ ẓrent ṯijumaƹ n ȓmuminin. U ssekkeɣ-d ɣarwem ayṯmaṯneɣ Titus ḏ ṯnayen-a nneɣni bac lʼiftixar nneɣ ḏaywem war itiȓi ca ḏ ȓbaṭeȓ waha, ataf aḏ tiȓim ṯsewjaḏem mammec tuɣa ḏasen nniɣ nec. Menbaƹd meȓa usin-d akiḏi ȓebƹaḍ zi Ayṯ-Masidunya ufin-kenniw war ṯeswejḏem ca ataf neccin a nseḏḥa x ttiqeṯ nneɣ ḏaywem (uȓa ḏ kenniw aḏ tseḏḥam). S manaya ufiɣ u labud aḏ cejjƹeɣ ayṯmaṯneɣ yina iy ḏayi d izwaren ɣarwem zic bac aḏ ƹeḏȓen marra x ṣṣaḏaqa-ya ṯameqqrant iy zi ḏayi ṯƹahḏem zi qbeȓ. Ammu aḏ tiȓi ṣṣaḏaqa-ya mujuda s wuȓawen nwem maci s bessif. Fekkareṯ, wenni ɣa izerƹen ḏrus aḏ imjar ḏrus. Wenni ɣa izerƹen aṭṭas aḏ imjar aṭṭas. Kuȓ ijjen itxeṣṣa-yas aḏ iṣeddeq s min inwa ḏeg wuȓ nnes maci s uxeyyaq niɣ s bessif, minzi Arebbi itexs wenni itṣeddaqen s ȓefraḥeṯ. Arebbi netta izemmar akenniw isfeyyeḍ s lbaraka bac ataf ȓebda aɣarwem yiȓi min teḥḏajam marra ṯumma aḏ tarnim aṭṭas ḏi marra ȓxeḏmeṯ ṯaṣebḥant. Mammec iqqar Lkitab: <Netta iferreq aṭṭas uca yuca-asen i ipubriṯen, ȓḥaqq ig itegg netta itduma i ȓebda.> Wenni ig iferrqen zzarriƹeṯ i ufeǧaḥ nni ig izerrƹen iticc-as ƹaweḏ uȓa ḏ aɣrum iy ɣa icc, ataf netta ƹaweḏ aḏawem yarni ḏi zzarriƹeṯ nni iy ṯzerrƹem aḏ isemɣar min ṯmejjarem zi ṣṣaḏaqa-ya nwem. Aɣarwem yiȓi ȓxir aṭṭas ḏi marra bac ataf aḏ tiȓim ṣaxiyin. U xmi ɣa nessiweḍ ṣṣaḏaqa-ya nwem aḏ teḏweȓ ḏ ijjen n ccuker i Arebbi. Liʼanna ṣṣaḏaqa-ya iy teggem maci ɣir tƹemmar zzayes ifassen ixwan n ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏi Lquds; Lla, nettaṯ ƹaweḏ itenfeyyaḍ zzayes aṭṭas n ccuker i Arebbi. Ṣṣaḏaqa-ya ṯuca ddalil xawem, zzayes iy ɣa ḥemḏen ṣṣaliḥin Arebbi. Ṯumnem s Lʼinjil n Lmasiḥ, ṯṭaƹem-as xmi tṣeddaqem aṭṭas xasen u x marra iwḏan. Rezzun xawem tẓaǧan xawem ƹlaḥsab arḍa nni ameqqran iy ḏawem yuca Arebbi. A neḥmeḏ Arebbi x lhadiya nni nnes, war nzemmar at newṣef. Fa nec ḏ Bulus, s yixef inu tṭalabeɣ-kenniw s ttawaḍuƹ ḏ lḥanana n Lmasiḥ. Wah, ṯeqqarem nec zaƹma terjijiɣ xmi tiȓiɣ akiḏwem, xmi tɣabeɣ xawem tqesiḥeɣ. Tettareɣ-kenniw bac war ḏayi tijjim ca aḏ iȓiɣ qesḥeɣ ak ȓebƹaḏ zzaywem am trajiɣ nec aḏ ggeɣ, ȓebƹaḍ-a tfekkaren qa netƹic s array n bnaḏem waha. Ḏ ṣṣaḥ netƹic am bnaḏem, walakin war netḥarib ca am bnaḏem. Ȓesnaḥ nneɣ maci am wenni ig isxeddam bnaḏem, ɣarneɣ ijjen n ȓesnaḥ nneɣ zi Siḏi Arebbi zzayes iy netrezza imucan ijehḏen. Netrezza awaȓen ḏ kuȓ array iy ḏi iǧa ttakebbur ig itƹarraḍen i min nessen x Arebbi. Nḥebbes kuȓ lfikra ḥima ataf aḏ tṭaƹ i Lmasiḥ. Xmi ɣa ṯessiwḍem kenniw nican ṭṭaƹa nwem, ataf neccin a niȓi nsewjaḏ bac a nƹaqeb wenni war itṭiƹin ca. Kenniw ṯxezzarem ɣar min d itbanen x wuḏem waha. Meȓa can yijjen metʼakked netta zi Lmasiḥ u labud aḏ ifekkar uȓa ḏ neccin zi Lmasiḥ am netta. Waxxa teftaxareɣ cwayt s ṣṣaraḥa-ya x ssulṭa nni iy ḏaneɣ yuca Siḏiṯneɣ, walakin war tseḏḥiɣ ca zi manaya. Ssulṭa-ya yuca-aneɣ-t ḥima akenniw nsejheḏ maci ḥima akenniw nrez. War xseɣ ca aḏawem tɣiȓ belli nec akenniw siggwḏeɣ s ṯebraṯin inu. Liʼanna qqaren xafi ȓebƹaḍ zzaywem qa ṯibraṯin n Bulus jehḏent qesḥent. U qqaren ƹaweḏ walakin xmi akiḏneɣ itiȓi netta s yixef nnes iteḍƹif awaȓen nnes xwan. Lla! Wenni issawaȓen amenni itxeṣṣa-yas aḏ issen min neƹna neccin ḏi ṯebraṯin-a nneɣ axmi netɣab, amenni iy ɣa nexḏem xmi d nḥeṭṭar. Cuf, war nzemmar a nqaran ixef nneɣ niɣ a nmeṯṯel ixef nneɣ ak yinni itcekkaren i yixef nsen. Yina xmi tmeyyazen ixef nsen ak wayawya niɣ tmeṯṯalen ixef nsen ak wayawya iƹni ḏaysen ȓeqfaȓeṯ. Walakin neccin a neftaxar s min iǧan nican maci ktar, a neftaxar s min ḏaneɣ ikellef Arebbi iƹni xawem kenniw. Iwa kenniw, ma ikellef-aneɣ Arebbi xawem niɣ lla? Wah, neccin nuweḍ-d ɣarwem, nusa-d ɣarwem ḏ imezwura s Lʼinjil n Lmasiḥ. War nteftaxar ca s ȓxeḏmeṯ iy ggin midden iƹni bac a nawi ccan nnes; Lla, neccin netmenna aḏ tarnim ḏi lʼiman nwem bac ƹaweḏ lḥudud nneɣ akiḏwem itmarni. Ammu neccin a nbeccar s Lʼinjil ḏeg imucan aɣirin nwem, aqa war nexs ca a neftaxar s ȓxeḏmeṯ iy ggin midden. Mamc iqqar Lkitab: <Wenni irezzun aḏ iftaxar, aḏ iftaxar netta zi Siḏi Arebbi.> Liʼanna maci wenni itqeddamen ixef nnes iy ɣa itwaqebbȓen; Lla, wenni iy ɣa itwaqebbȓen ḏ Siḏi Arebbi iy ṯ ɣa iqeddmen. Walakin nec ggwḏeɣ mammec ḏas iwqeƹ i Ḥawwa icmeṯ-it ufiɣar s ṯeḥraymiṯ nnes uȓa ḏ kenniw ȓaƹquȓaṯ nwem aḏ ffɣen abriḏ, war ḏas tṭiƹim ca i Lmasiḥ s wuȓawen nwem bȓa nnifaq u bȓa ȓƹib. Liʼanna kenniw ṯeqqarem maƹlic waxxa yusa-d ɣarwem ijjen itbeccaren s yijjen n Ƹisa nneɣni mzuwwar maci ḏ wenni iy xef netbeccar neccin zi qbeȓ. Niɣ ḏeɣya ṯqebbȓem ijjen n arruḥ nneɣni mzuwwar maci ḏ wenni iy tuɣa ṯqebȓem zi qbeȓ. Niɣ ḏeɣya ṯqebbȓem ijjen n Lʼinjil nneɣni mzuwwar maci ḏ wenni iy tuɣa ṯqebȓem zi qbeȓ. Cuf, war ḥessbeɣ ca ixef inu ḏ aneqṣi zi arrusul imezwura. Lla walu. U nec waxxa war ssineɣ ca lxuṭba inu mliḥ, war ḏayi ṯenqiṣ ca ṯusna. Neccin ṯusna-ya nesbeyyen-awem-t-id nican s marra ṯimesȓayin. Ma ḏ ȓƹib meȓa beccareɣ-kenniw s Lʼinjil n Arebbi bȓa ma ḏayi ṯxeǧsem, iƹni semzayeɣ ixef inu bac akenniw sgaƹƹḏeɣ? Nec jemƹeɣ-d tmenyaṯ zi ṯjumaƹ nneɣni n ȓmuminin qebȓeɣ zzaysen manayenni bac akiḏwem xeḏmeɣ. Wami ḥḍareɣ akiḏwem tuɣa nec teḥḏajiɣ, war tbessaȓeɣ x ḥadd zzaywem; Lla, ucin-ayi min teḥḏajiɣ ayṯmaṯneɣ yinni iy d yusin zi Masidunya. Amenni ugiɣ axawem bessȓeɣ, aḏ qqimeɣ mestammer amenni. S ȓḥaqq n Lmasiḥ iy ḏayi, uȓa ḏ ijjen ḏeg imucan n Uxaya ma aḏ ikkes lʼiftixar-a inu. Mayemmi? Ma war kenniw texseɣ ca? Qa Arebbi issen belli ṯƹizzem xafi. Fa min teggeɣ aḏ qqimeɣ ammu teggeɣ-ṯ. Mayemmi? Xseɣ aḏ qesseɣ iḍaren i yinni irezzun lfurṣa aḏ iȓin mquddan akiḏneɣ ḏi ṯmesȓayin-a iy xef teftaxaren. Cuf, iryazen am yina tarran ixef nsen ḏ arrusul xeddmen ḏ iɣeddaren, sneƹmiȓen ḏ arrusul n Lmasiḥ. Iwa war nesteɣȓib ca liʼanna Cciṭan netta s yixef nnes isneƹmiȓ ḏ ijjen n lmalaʼika n nnur. Falihaḏa, war nesteɣȓib ca meȓa ixeddamen n Cciṭan sneƹmiȓen ḏ ixeddamen n ȓḥaqq. Ȓefna nsen aḏ yiȓi ƹlaḥsab min staḥqent ȓefƹayeȓ nsen. Aḏ iniɣ ƹaweḏ, war ḏayi ḥessbeṯ ca ḏ abuhaȓi. Waxxa ṯḥesbem-ayi ḏ abuhaȓi, qebbȓem-ayi bac aḏ ftaxareɣ cwayt. Manaya iy zi teftaxareɣ qqareɣ-ṯ nec am yijjen n ṯubbuhȓiya, war ṯ iqqar ca Siḏiṯneɣ. Xmi teftaxaren yiwḏan-a aṭṭas ƹlaḥsab min itegg bnaḏem, uȓa ḏ nec aḏ ftaxareɣ. Ma kenniw zaƹma ṯfehmem mliḥ? Iwa, mayemmi s ȓefraḥeṯ ṯṣebbarem ibuhaȓiyen? Aqa ṯṣebbarem uȓa ḏ yinni iy kenniw itarran ḏ isemɣan, ḏ yinni iy kenniw itetten, ḏ yinni iy xawem itbuṣaren, ḏ yinni iy ḏi iǧa ttakebbur, ḏ yinni iy kenniw iccaṯen s iseqqiȓen. Nec tseḏḥiɣ zaƹma, neccin neḍƹef war nzemmar a nexḏem amenni! Qqareɣ nec zaƹma s ṯubbuhȓiya-ya qa meȓmi ma izƹem ḥadd azzayes iftaxar uȓa ḏ nec azzayes ftaxareɣ. Meȓa niṯni ḏ iƹibraniyen, uȓa ḏ nec ḏ aƹibrani. Meȓa niṯni zi Ayṯ-Israʼil, uȓa ḏ nec ḏ aʼisraʼili. Meȓa niṯni usin-d zi ṯarwa n Brahim, uȓa ḏ nec usiɣ-d zi ṯarwa n Brahim. Meȓa niṯni ḏ ixeddamen n Lmasiḥ, uȓa ḏ nec ḥsen ƹaḏ ḏ axeddam n Lmasiḥ (ssawaȓeɣ zaƹma s ṯubbuhȓiya-ya). Nec ccaṯeɣ tamara ktar zzaysen, ḥebbsen-ayi ktar zzaysen, uwṯin-ayi s usɣun ktar zzaysen. Nec mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin twajaheɣ ȓmewṯ. Xemsa n ṯwaȓaṯin ccaṯen-ayi israʼiliyen s arbeƹin n ṯyiṯa qell icten s usɣun. Ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin tmarraṯen-ayi s uƹmuḏ. Ijjen n ṯwaȓa rejmen-ayi s uzru. Ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin iɣreq zzayi uɣarrabu seƹḏuɣ ijjen n wass ḏ yijjen n ǧiȓeṯ ḏi ȓebḥar. Nec mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin tiȓiɣ tsafareɣ ḏi lxaṭar n iɣezran, ḏ lxaṭar n iceffaren, ḏ lxaṭar n ȓqum inu, ḏ lxaṭar n iyunaniyen, ḏ lxaṭar ḏi ṯendint, ḏ lxaṭar ḏi ȓexȓa, ḏ lxaṭar ḏi ȓebḥar, ḏ lxaṭar n yinni itarran ixef nsen ḏ ayṯma. Xeddmeɣ, ccaṯeɣ tamara, tnuseɣ aṭṭas n ǧiyaȓi bȓa iḍeṣ. Fuḏeɣ ǧuzeɣ, qqimeɣ aṭṭas n ṯwaȓaṯin bȓa lmakla. Ṯneqq-ayi ṯesmeḍ arruḍ inu ḏ uqlil. Iwa qaƹ ṯimesȓayin-a u ƹaḏ ḏayi amnus kuȓ nhar ƹlaḥsab marra ṯijumaƹ n ȓmuminin. Meȓa can yijjen iḍƹef, nec ma war teḍƹifeɣ ca? Meȓa can yijjen itwasufeɣ zeg ubriḏ, nec ma war ḏayi iteqqes ca wuȓ inu? Meȓa nec u labud aḏ ftaxareɣ, aḏ ftaxareɣ s min ḏayi d isbeyyanen ḍeƹfeɣ. Wenni itwabarken i ȓebda iƹni Arebbi Babas n Siḏiṯneɣ Ƹisa, issen illa nec qqareɣ lḥaqiqa. Ḏi ṯendint n Dimaceq qa lwali n uzeǧiḏ Ḥariṯ igga ȓƹasseṯ ḏi ṯendint ḥima aḏayi iṭṭef. Walakin sehwan-ayi-d imeḥḍaren inu ḏeg yijjen n uqbub s iseɣwan zeg yijjen n ṯburjat n ṣṣur n ṯendint ȓexddenni nejmeɣ zeg ifassen nnes. U labud aḏ ftaxareɣ ƹaḏ, waxxa war ḏayes bu nnfaƹ. Aḏ ssiwȓeɣ ȓexxu x ṯmesȓayin iy d ihwan ḏi lwaḥi ḏ ṯmesȓayin innufaren iy d isbeyyen Siḏiṯneɣ. Ijjen n uryaz iǧan ḏi Lmasiḥ, aqa ssneɣ-ṯ ḏ nec. Arbeƹṭac iseggwusa zeg wami itwaxḍef ɣar ujenna wis ṯȓaṯa. Ma itwaxḍef s ddat niɣ bȓa ddat manayenni war ṯ ssineɣ ca nec, issen-iṯ illa Arebbi. Ijjen n uryaz am wanita zemmareɣ nec azzayes ftaxareɣ. Walakin war teftaxareɣ ca zi min ḏayi d yusin, teftaxareɣ zi ḍḍuƹef inu u ṣafi. Cuf, mȓi xseɣ aḏ ftaxareɣ zeg yixef inu ataf ssawaȓeɣ s ȓḥaqq maci s ṯubbuhȓiya. Walakin ugiɣ aḏ ggeɣ ammu, mayemmi? Ḥima aḏayi ḥesben yiwḏan ɣir s min twaȓan ḏayi s ṯiṭṭawin nsen u ḏ min tṣennaṭen zzayi s imejjan nsen. Iḏen immuc-ayi ijjen n usennan ḏeg uysum inu, mayemmi? Ḥima war semɣareɣ ca ixef inu ƹlaḥsab ṯimesȓayin-a istƹejjiben iy ḏayi d isbeyyen Arebbi ḏi lwaḥi. Asennan-a wenni iy d issekken Cciṭan itƹeddab-ayi bac war semɣareɣ ca ixef inu. Ttareɣ-as i Siḏiṯneɣ ṯȓaṯa n ṯwaȓaṯin bac axafi isbeƹƹeḏ manaya. Netta inna-ayi lla, icfa-yac arḍa inu; Jjheḏ inu aḏ iḏweȓ ikmaȓ s ḍḍuƹef-a. Falihaḏa farrḥeɣ aṭṭas aḏ ftaxareɣ s ḍḍuƹef n jjheḏ inu bac jjheḏ n Lmasiḥ aḏayi izḏeɣ. S manaya ƹlaḥsab Lmasiḥ nec farrḥeɣ s ḍḍuƹef inu ḏ ṯukkwra ḏ tamara ḏ uƹeddeb ḏ uziyyar. Mayemmi? Meȓa ḍeƹfeɣ ȓexddenni nec aḏ iȓiɣ jehḏeɣ. Ƹaḏ ssawaȓeɣ s ṯubbuhȓiya-ya zaƹma, ḏ kenniw iy xafi ibezzen ammu. Cuf, tuɣa itxeṣṣa-kenniw aḏayi ṯcekarem, mayemmi? Liʼanna nec waxxa ḏ walu iy ǧiɣ, war ǧiɣ bu ḏ aneqṣi zi arrusul nni imezwura. Ṯimesȓayin nni iy d isbeyyanen nec ḏ arrasul iy ǧiɣ niṯenti tuɣa twaxeȓqent-id jarawem s yijjen n ṣṣbar ḏ ameqqran, iƹni lƹalamaṯ ḏ lmuƹjizaṯ ḏ lburhanaṯ. Ma ḏinni ca n ṯmesȓayṯ minxef arḍiɣ nec ḏi ṯjumaƹ n ȓmuminin ṯinneɣni war xas arḍiɣ ca jarawem? Wah icten, iƹni war xawem tbessiȓeɣ ca! Semḥem-ayi x falṭa-ya. Ȓexxu aqayi wejḏeɣ aɣarwem d aseɣ ḏi zziyara wis ṯȓaṯa. War xawem tbessiȓeɣ ca, war rezzuɣ ca x wagȓa nwem rezzuɣ xawem kenniw. Ȓaḥeqqac war itxeṣṣi ca iḥenjiren aḏ smunen agȓa i lwalidin nsen, itxeṣṣa lwalidin nsen iy ɣa ismunen agȓa i iḥenjiren. Nec s ȓefraḥeṯ aḏ hḏiɣ ixef inu aḏ twahḏiɣ ƹlaḥsab ȓaƹmar nwem. Meȓa texseɣ-kenniw aṭṭas, ma ṯesneqṣem ȓemḥibbeṯ nwem xafi? Iwa ṣafi, meȓa war xawem bessȓeɣ ca, ma ṯeqqarem ȓexxu qa nec ḏ aɣeccac ṭṭfeɣ-kenniw s ṯeḥraymiṯ, ah? Ma ṯenwim xewwneɣ-kenniw s yijjen zeg yinni tuɣa ɣarwem d ssekkeɣ? Lla, walu. Ḏ nec iy d iweṣṣan Titus aɣarwem d yas, ssekkeɣ-d akiḏes umaṯneɣ nni. War izemmar akenniw iɣecc Titus. Nec ḏ netta nxeddem s yijjen n ȓaƹqeȓ ḏ ijjen, isurifen nneɣ ḏ ijjen. Mecḥaȓ zeg wami ṯnewwam zaƹma ndafeƹ x yixef nneɣ zzaṯwem waha? Lla ay imƹizzen inu, nessawaȓ marra manaya ḏi Lmasiḥ zzaṯ i Arebbi bac akenniw nsejheḏ. Cuf, ggwḏeɣ xmi d ɣa awḍeɣ war kenniw tifeɣ ca mammec tmenniɣ akenniw afeɣ. U ƹaweḏ war ḏayi tifem ca mammec tmennim aḏayi ṯafem. Ggwḏeɣ aḏ afeɣ jarawem amenɣi ḏ ȓeḥseḏ ḏ uƹaṣṣeb, kuȓ ijjen irezzu i yixef nnes waha, ḏ ȓbaṭeȓ ḏ nnamima, ḏaywem ttakebbur ḏ ȓfawḍa. Ggwḏeɣ aɣarwem d ƹeqbeɣ aḏ seḏḥiɣ zi Arebbi inu aḏ ruɣ aṭṭas x yinni ig iƹṣan zi qbeȓ, ƹaḏ war tuben ca zeg ufelles ḏ lfasad ḏ ȓeqbaḥeṯ iy tuɣa teggen. Ṯanita ḏ zziyara wis ṯȓaṯa taseɣ-d ɣarwem. Mamc iqqar Lkitab: <Kuȓ ttuhma axas cehḏen ḏ ddalil ṯnayen n ȓechuḏ niɣ ṯȓaṯa.> Nec ḏi zziyara iy tuɣa d ggiɣ ɣarwem wis ṯnayen ƹeȓmeɣ-asen i yinni iƹeṣṣan ḏ yiwḏan nneɣni marra. Ȓexxu xmi xawem tɣabiɣ aḏawem ƹeȓmeɣ ƹaweḏ, iƹni xmi d ɣa awḍeɣ uȓa ḏ ijjen zeg yinni iƹeṣṣan ma axas ḥinneɣ. Mayemmi? Liʼanna ṯrezzum ddalil Lmasiḥ issawaȓ zzayi. Ma iḍƹef netta ḏi ȓwesṭ nwem? Lla, ijheḏ jarawem. Wah, netta itwaṣelleb x ṣṣalib s ḍḍuƹef, wa innama iteddar s jjheḏ n Arebbi. Amenni uȓa ḏ neccin. Neḍƹef am ḍḍuƹef nnes netta, wa innama jarawem nteddar akiḏes netta s jjheḏ n Arebbi. Jarrbeṯ ixef nwem ma aqa kenniw ḏi lʼiman. Rajƹeṯ ixef nwem. Yac ṯessnem qa Ƹisa Lmasiḥ aqaṯ ḏaywem? Iƹni meȓa war ṯesqiṭem ca. U nec tteyyqeɣ illa kenniw aḏaneɣ ṯafem neccin war nesqiṭ ca. Ntettar-as i Arebbi bac war ṯƹeṣṣim ca, maci bac aḏaneɣ afen yiwḏan war nesqiṭ ca ḏi ttuhma-ya iy xawem nqeddem; Lla, neccin nrezzu aḏ teggem min iǧan nican. Meȓa zɣiȓ-asen i ȓebƹaḍ qa nesqeṭ zaƹma ḏi ttuhma-ya iy xawem nqeddem, iwa maƹlic. Cuf, war nzemmar a negg walu ḍed i lḥaqiqa; nxeddem i lḥaqiqa. Liʼanna nfarreḥ meȓmi ma neḍƹef, kenniw tiȓim ṯjehḏem. Ḏ manaya mixef nrezzu ḏi ṯẓaǧiṯ nneɣ aḏ tṣeȓḥem nican. S manaya iy tariɣ nec ṯimesȓayin-a ḏi ṯebrat-a nec ɣabeɣ xawem. Ammu xmi iy d ɣa ƹeqbeɣ ɣarwem war xseɣ ca aḏ iȓiɣ qesḥeɣ akiḏwem ƹlaḥsab ssulṭa nni iy ḏayi yuca Siḏiṯneɣ. Yuca-ayi-t bac akenniw sjehḏeɣ maci akenniw rzeɣ. Ṣafi ay ayṯma, farrḥeṯ. Ṣeȓḥeṯ ibriḏen nwem nican. Tṣennaṭeṯ ɣari min ḏawem qqareɣ. Iȓiṯ ḏ ijjen ḏi array nwem. Tƹiceṯ ḏi ȓehna. Arebbi nneɣ n ȓemḥibbeṯ ḏ ȓehna aḏ yiȓi akiḏwem. Arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ ḏ ȓemḥibbeṯ n Arebbi ḏ umƹacar n Arruḥ iqeddsen akiḏwem yiȓi marra. Amin. Nec ḏ Bulus, nec ḏ ijjen n arrasul maci s yiwḏan niɣ s ȓxaḍar n bnaḏem; Lla, nec ḏ arrasul s Ƹisa Lmasiḥ u ƹaweḏ s Arebbi Babaṯneɣ iy d isekkaren Ƹisa zi ȓmewṯ. Tariɣ ṯabrat-a nec ḏ marra ayṯma iǧan akiḏi ɣar ṯjumaƹ n ȓmuminin iǧan ḏi jwayeh n Galaṭya. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Lmasiḥ iṣeddeq ixef nnes x ȓmuƹṣiyeṯ nneɣ s ȓxaḍar n Arebbi Babaṯneɣ ḥima aḏaneɣ isenjem zi zman-a aƹeffan iy ḏi neǧa. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama i netta i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Nec setƹejjibeɣ ḏaywem, ḏeɣya ṯsemḥem ḏi Arebbi iy ḏawem d iȓaɣan s arḍa n Lmasiḥ ṯḏeffarem can n Lʼinjil nneɣni mzuwwar! Walakin war ḏinni bu can n Lʼinjil nneɣni. Ɣir ḏinni can yiwḏan iy kenniw isxerwaḍen rezzun aḏ sƹewwjen Lʼinjil n Lmasiḥ. Walakin neccin meȓa nbeccar-ikenniw niɣ ibeccar-ikenniw can n lmalak zeg ujenna s can n Lʼinjil nneɣni maci s wenni iy zi kenniw nbeccar zi qbeȓ, ataf wenni iy kenniw ɣa ibeccaren aḏ itwanƹeȓ! Mammec ḏawem nenna zi qbeȓ aḏawem ṯ ƹawḏeɣ nec ȓexxu: Meȓa can yijjen ibeccar-ikenniw s can n Lʼinjil nneɣni maci ḏ wenni iy tuɣa ṯqebȓem, ataf aḏ itwanƹeȓ! Cuf, nec ma rezzuɣ ȓexxu axafi arḍan yiwḏan? Lla, rezzuɣ axafi yarḍa Arebbi! Ma nec rezzuɣ aḏasen ƹejbeɣ i yiwḏan? Lla, maƹlik ƹaḏ rezzuɣ aḏasen ƹejbeɣ i yiwḏan, ataf nec war ǧiɣ ca ḏ axeddam n Lmasiḥ. Fa ay ayṯma, itxeṣṣa-kenniw aḏ tessnem belli Lʼinjil nni iy zi kenniw beccareɣ qa netta war d yusi ca zi bnaḏem. War ḏayi d yusi zi ḥadd, war ḏayi ṯ sȓemḏen ca yiwḏan; Lla, netta ihwa-d xafi ḏ lwaḥi zi Ƹisa Lmasiḥ. Aqa ṯesȓim xafi mammec tuɣa tƹiceɣ zi qbeȓ wami tuɣa tbaƹeɣ ddin n Ayṯ-Israʼil, iƹni mammec tuɣa tƹeddabeɣ jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi s umenɣi, rezzuɣ axasen qḍiɣ. Tuɣa nec tgaƹƹaḏeɣ mliḥ ḏi ddin n Ayṯ-Israʼil ƹȓayen qaƹ ḥsen zeg iqrinen inu. Tuɣa nec rezzuɣ aṭṭas aḏ ggeɣ lwajib ƹlaḥsab lƹadaṯ n ȓejḏuḏ inu. War gaƹƹḏeɣ ca ɣar ṯendint n Lquds bac aḏ ẓreɣ yinni tuɣa iǧan ḏ arrusul qbeȓ i nec. Lla, nec ruḥeɣ nican ɣar ṯmurṯ n waƹraben u ssenni ḏewȓeɣ-d ƹaweḏ ɣar ṯendint n Dimacq. Ṯeƹḏu ijjen ṯeȓt snin gaƹƹḏeɣ ɣar ṯendint n Lquds ḥima aḏ ẓreɣ arrasul Buṭrus, qqimeɣ akiḏes ijjen xemmesṭacar yum. Nec ḏinni war ẓriɣ uȓa ḏ ijjen n arrasul nneɣni ɣir Yaƹqub umas n Siḏiṯneɣ. Min ḏawem d tariɣ, tariɣ-ṯ-iḏ u Arebbi ixezzar ḏayi war iǧi bu ḏ ixarriqen. Menbaƹd ruḥeɣ ɣar Surya ḏ lʼiqlim n Kilikya. Tuɣa nec ƹaḏ war ḏayi ssinen ca ḏeg uɣembub inu ṯijumaƹ n ȓmuminin n Lmasiḥ ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya. Niṯni ɣir tesȓan xafi qa Bulus nni iy tuɣa ḏaneɣ itƹeddaben zi qbeȓ ȓexxu netta itbeccar s Lʼinjil nni iy xef irezzu aḏ iqḍa. Ssenni uca ḥemmḏen Arebbi xafi. Wami ṯeƹḏu ijjen arbeƹṭacar sna, gaƹƹḏeɣ ƹaweḏ ɣar ṯendint n Lquds ak Barnaba, uwiɣ akiḏi uȓa ḏ umaṯneɣ Titus. Ƹlaḥsab min zi ḏayi iweṣṣa Arebbi ḏeg yijjen n lwaḥi iy gaƹƹḏeɣ ḏinni sexbareɣ-ṯen x Lʼinjil iy zi tbeccareɣ jar ȓegnus. Walakin ggiɣ manayenni ɣir i yinni iǧan ḏ imeqqranen n jmaƹeṯ ḥima aḏ ssneɣ min xeḏmeɣ ḏ min tuɣa xeddmeɣ war iǧi ca ḏ ȓbaṭeȓ. Titus iǧan ḏ amƹacar inu, waxxa netta ḏ ayunani war xas zeyyaren ca ḥima aḏ igg ṭṭahareṯ. Rezzun xas x manayenni can n wawmaṯen zaƹma tbuṣaren waha, uḏfen-d jaraneɣ s ṯnufra ḥima aḏ jesssen x lḥurriya iy ɣarneɣ ḏi Lmasiḥ bac aḏaneɣ arren am isemɣan i ccariƹa nsen. Walakin neccin nugi aḏasen negg array uȓa ḏ ijjen n dqiqeṯ ḥima aḏ teqqim akiḏwem lḥaqiqa n Lʼinjil. Amma yinni tɣir-awem ḏ imeqqranen xawem, niṯni war arnin uȓa ḏ ijjen n wawaȓ zi min beccareɣ nec. Qqareɣ manaya, min ma ƹnan yina ɣari kif-kif, iƹni Arebbi war itegg bu s wuḏemawen jaraneɣ. Walakin min ufin? Ufin ikellef-ayi Arebbi bac aḏ beccareɣ i iyunaniyen mammec ikellef Buṭrus bac aḏ ibeccar i Ayṯ-Israʼil. Minzi Arebbi ig isxeddamen ttebcir n Buṭrus am arrasul i Ayṯ-Israʼil, ḏ netta ig isxeddamen ƹaweḏ ttebcir inu am arrasul i yinni iǧan ḏ iyunaniyen. Yaƹqub ḏ Buṭrus ḏ Yuḥanna itwaḥsabben ḏ imeqqranen ḏi jmaƹeṯ nni, fehmen arḍa iy ḏayi yuca Arebbi seǧmen xaneɣ nec ḏ Barnaba s ufus afusi nsen amƹacar. Qebȓen-aneɣ neccin a nraḥ a nbeccar i yinni iǧan ḏ iyunaniyen, niṯni aḏ beccaren i yinni iǧan zi Ayṯ-Israʼil. Ɣir ttaren zzayneɣ a nfekkar ḏeg ipubriṯen nsen. Manayenni rezzuɣ-ṯ nniṯ s wuȓ inu aṯ ggeɣ. Fa wami d yusa Buṭrus ɣar ṯendint n Wanṭakya wajheɣ-ṯ aɣembub ḏeg uɣembub liʼanna igga ijjen n lɣaleṭ. Min iƹna lɣaleṭ nni? Aqa qbeȓ ma aḏ d yas ijjen n ȓḥizeb iƹni can yiwḏan zi Yaƹqub tuɣa Buṭrus itett ak ȓmuminin iǧan ḏ iyunaniyen. Walakin wami d yusa ȓḥizeb nni, ibḏa Buṭrus itbeƹƹaḏ x iyunaniyen nni ineƹzeȓ xasen. Mayemmi? Liʼanna iggweḏ zi ȓḥizeb nni iƹni n ṭṭahareṯ. Ȓexddenni ḏfaren-ṯ ḏi nnifaq nnes israʼiliyen nneɣni iy yumnen. Uȓa ḏ Barnaba s yixef nnes sbeƹƹḏen-ṯ zeg ubriḏ nican ḏi nnifaq-a nsen. Wami ṯen ẓriɣ war gguren ca nican ƹlaḥsab lḥaqiqa iy iǧan ḏi Lʼinjil, nniɣ-as i Buṭrus zzaṯsen marra: Cek ḏ aʼisraʼili walakin tƹiceḏ amecnaw iyunaniyen, iƹni maci amecnaw aʼisraʼili. Mammec ɣa ṯeggeḏ aḏ tzeyyareḏ x iyunaniyen bac aḏ ƹicen amecnaw israʼiliyen? Neccin ḏ israʼiliyen zeg wami d nexȓeq, neccin war neǧi ca zi ȓegnus iƹeṣṣan zaƹma. Innama, nessen belli bnaḏem war itwasemṣȓaḥ ca ak Arebbi iƹni meȓa iṭaƹ i Ccariƹa n Musa; Lla, manaya illa s lʼiman zi Ƹisa Lmasiḥ. X manaya uȓa ḏ neccin numen zi Ƹisa Lmasiḥ bac a nemṣȓaḥ ak Arebbi s lʼiman nni iy zi numen, maci s ṭṭaƹa n Ccariƹa n Musa. Liʼanna uȓa ḏ ijjen n bnaḏem war itwamsemṣȓaḥ ca ak Arebbi s ṭṭaƹa n ccariƹa nni. Fa neccin nrezzu a nemṣȓaḥ ak Arebbi s lʼiman zi Lmasiḥ. Meȓa s manaya menbaƹd nufa ixef nneɣ am ȓegnus iƹeṣṣan zaƹma, ma ataf Lmasiḥ itcejjaƹ-aneɣ ɣar ȓmuƹṣiyeṯ? Lla, ƹemmarṣ! Lƹaks, nec aḏ iȓiɣ ḏ lƹaṣi meȓa bniɣ ƹaweḏ nniḍam nni aqḏim n ccariƹa iy heḏmeɣ. Ƹlaḥsab Ccariƹa n Musa nettaṯ s yixef nnes, nec mmuṯeɣ zaƹma i ȓeḥkam n Ccariƹa-ya xafi bac aḏ ddareɣ i Arebbi waha. Twaṣellbeɣ ak Lmasiḥ. Ssa aȓ ṯsawent maci ḏ nec iy ɣa iddaren; Lla, ḏ Lmasiḥ iy ɣa iddaren ḏayi. Ṯuḏarṯ-a iy ddareɣ ȓexxu ḏi ddat inu, aqa ddareɣ-t s lʼiman inu zi Mmis n Arebbi iy ḏayi iḥibben iṣeddeq xafi ixef nnes. Nec ugiɣ aḏ sbeṭṭȓeɣ arḍa n Arebbi. Cuf, maƹlik bnaḏem imeṣȓaḥ ak Arebbi s Ccariƹa n Musa, ataf immuṯ Lmasiḥ x ȓbaṭeȓ waha. A Ayṯ-Galaṭya, ma ṯbuhȓiyem niɣ? Wi ḏawem iggin ssḥur? Ncerreḥ-awem mliḥ zzaṯ i ṯittawin nwem mammec immuṯ Lmasiḥ x ṣṣalib. Akenniw sseqsiɣ x yijjen n ṯmesȓayṯ waha. Ma ihwa-d xawem Arruḥ iqeddsen wami ṯṭaƹem i Ccariƹa n Musa? Lla, ihwa-d wami ṯesȓim i Lʼinjil ṯumnem zzayes. Ma ṯbuhȓiyem mliḥ niɣ? Kenniw ṯebḏam mliḥ s ṯzemmar n Arruḥ iqeddsen. Ma ṯrezzum ȓexxu aḏ tkemmȓem s ṯzemmar nwem n bnaḏem?! Marra min tƹeddbem, ma iruḥ ḏ ȓbaṭeȓ niɣ? Lla, imken maci ḏ ṣṣaḥ! Iḏen, mammec ḏawem d iticc Arebbi Arruḥ iqeddsen itegg jarawem lmuƹjizaṯ? Wac xmi tṭaƹam i Ccariƹa n Musa? Lla, xmi tesȓam Lʼinjil tamnem zzayes. Iqqar Lkitab x Brahim: <Uca yumen Brahim zi Arebbi, ikkar Arebbi isemṣȓaḥ-iṯ akiḏes s lʼiman nni.> Falihaḏa, fehmeṯ kenniw belli yinni yumnen niṯni ḏ ṯarwa n Brahim. Zi qbeȓ ixbar-d Arebbi ḏi Lkitab aḏ ismeṣȓaḥ akiḏes s lʼiman yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Ƹlaḥsab manayenni ibeccar zi qbeȓ Brahim s Lʼinjil inna-as qa aḏ twabarken marra ȓegnus x ssabab nnec. X manayenni yinni yumnen aḏ twabarken ak Brahim iƹni wenni umi qqaren aryaz n lʼiman. Cuf, marra yinni itƹewwaȓen x ṭṭaƹa n Ccariƹa n Musa twanaƹƹȓen. Mayemmi? Ȓaḥeqqac Lkitab iqqar: <Twanaƹƹȓen marra yinni war ixeddmen ca zi marra ṯimesȓayin iy yurin ḏi ccariƹa war zzaysent teggen ca!> Maƹruf belli uȓa ḏ ijjen war izemmar aḏ imeṣȓaḥ ak Arebbi s Ccariƹa n Musa ȓaḥeqqac Lkitab iqqar: <Wenni iǧan nican aḏ iƹic s lʼiman.> Walakin abriḏ n Ccariƹa n Musa war iǧi ca am ubriḏ n lʼiman ȓaḥeqqac ccariƹa tweṣṣa: <Kuȓ ijjen ixeddmen s ȓuṣiyaṯ-a ḏ lqawanin-a itxeṣṣa azzaysen iƹic.> Lmasiḥ ifekk-aneɣ zi nnaƹȓeṯ nni iǧan ḏi ccariƹa wami yarra ixef nnes ḏ ijjen n nnaƹȓeṯ ƹlaḥsab neccin. Ȓaḥeqqac Lkitab iqqar: <Menƹuȓ kuȓ ijjen iy ṯ ɣa sgaƹƹḏen x ṯeḥnact.> S Ƹisa Lmasiḥ ṯehwa-d lbaraka nni iy zi tuɣa ṯ iwƹeḏ Arebbi i Brahim ṯuweḍ ɣar ȓegnus, ḥima s lʼiman aḏaneɣ immuc Arruh iqeddsen iy zi ḏaneɣ iwƹeḏ. Ay ayṯma, aḏawem uceɣ ijjen n lmiṯal zi lƹadaṯ nneɣ. Lwaṣiya, nettaṯ meȓa ṯura ṯeḍbeƹ, war izemmar ḥadd at isbeṭṭeȓ niɣ aḏayes yarni can n ȓḥajeṯ. Amenni ƹaweḏ ȓƹaheḏ nni iƹni lwuƹud iy ḏas yuca Arebbi i Brahim ḏ wayyaw nnes. Lkitab war iqqar ca <ayyawen nnes>, iƹni aṭṭas iḏsen. Lla, iqqar <ayyaw nnes>, iƹni ijjen n bnaḏem u netta ḏ Lmasiḥ. Fa nec, min rezzuɣ aḏ iniɣ? Iƹni Ccariƹa n Musa ṯusa-d arbeƹmiyya u ṯȓaṯin sna menbaƹd i ȓƹaheḏ-a ak Brahim. Ccariƹa nni war ṯzemmar ca aḏ tesbeṭṭeȓ ȓƹaheḏ-a ak Brahim ig igga Arebbi. Iƹni min iwƹeḏ Arebbi i Brahim war ṯ tarri ca ccariƹa nni ḏ ȓbaṭeȓ. Cuf, lwareṯ maƹlik iticc-iṯ Arebbi ak Ccariƹa n Musa, ataf war ṯ iticc ca ak ȓƹaheḏ nnes i Brahim. Walakin lla, lwareṯ nni iwƹed-iṯ Arebbi i Brahim s yijjen n ȓƹaheḏ. Iwa, mayemmi teǧa Ccariƹa n Musa baƹḏa? Ccariƹa ṯemmuc nettaṯ bac aḏ issen bnaḏem ȓmuƹṣiyaṯ. Tuɣa ṯṣeǧaḥ qbeȓ ma aḏ d yas wayyaw n Brahim iy zi ṯ iwƹeḏ Arebbi. Ccariƹa nni uwint-it lmalaʼikaṯ, ṯumma ijjen n lwasiṭ iƹni Musa issiweḍ-it-id. Netta ḏ lwasiṭ waha, iƹni war ixeddem ca waḥḏes. Walakin Arebbi netta ig iǧan waḥḏes. Iḏen Ccariƹa n Musa, ma tƹarraḍ lwuƹud n Arebbi? Lla walu! Cuf, maƹlik ṯemmuc can ccariƹa iticcen ṯuḏarṯ i bnaḏem, ataf aḏaneɣ ṯarr nican ak Arebbi ccariƹa nni. Walakin lla, Lkitab iqqar belli marra min iǧan netta amecnaw ameḥbus n ȓmuƹṣiyeṯ. Mayemmi? Bac min iwƹeḏ aḏ immuc s lʼiman zi Ƹisa Lmasiḥ i yinni iy ɣa yamnen. Fa qbeȓ ma aḏ d yas lʼiman-a, tuɣa Ccariƹa n Musa ṯcarref-aneɣ iƹni neccin tuɣa neǧa amecnaw imeḥbas nnes ḥetta aȓ wami iy d imeḍhar lʼiman-a iy tuɣa d itasen. S manayenni Ccariƹa n Musa tuɣa trebba-yaneɣ ḥetta aȓ wami d yusa Lmasiḥ u ssenni iy ɣa nmeṣȓaḥ ak Arebbi s lʼiman. Ȓexxu wami ṣafi imeḍhar-d lʼiman, war ṯeqqim ca Ccariƹa n Musa trebba-yaneɣ. Ḏi Ƹisa Lmasiḥ aqa kenniw marra iḏwem ḏ ṯarwa n Arebbi s lʼiman. Liʼanna kenniw ig itwaṭehharen s waman bac aḏ tiȓim ḏi Lmasiḥ, aqa ṯmunem kenniw ḏ ijjen akiḏes. War ḏinni lla aʼisraʼili niɣ ḏ ayunani. War ḏinni lla ismeɣ niɣ ḏ wenni iǧan ḥurr. War ḏinni lla aryaz lla ṯamɣarṯ. Aqa kenniw marra iḏwem ṯmunem ḏ ijjen ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Meȓa kenniw zi Lmasiḥ ataf kenniw ḏ ṯarwa n Brahim ɣarwem lwareṯ nni ƹlaḥsab minzi ṯ iwƹeḏ Siḏi Arebbi. Iwa, min xseɣ aḏawem iniɣ? Wenni iy ɣa iwarṯen can ṯmesȓayṯ netta ƹaḏ ḏ amezyan, itwaḥsab netta am yijjen n yismeɣ waxxa ataf netta ḏ bab n kuȓci. Iƹni itegg array i wenni iy ṯ itrebban u ḏ wenni iy zzayes itkellafen aȓ ɣa d ṯaweḍ ȓweqṯ nni iy ḏas iḥedd babas. Ammu uȓa ḏ neccin. Wami neǧa ƹaḏ ḏ imezyanen, am isemɣan ḥekkmen xaneɣ lqawanin iqḏimen n ddunect-a. Walakin wami d ṯuweḍ ȓweqṯ ig izemmem Arebbi, ikkar netta issekk-d Mmis itwaxȓeq-d zeg yijjen n ṯemɣarṯ, itwaxȓeq-d ṯḥekkem xas Ccariƹa n Musa. Mayemmi? Ḥima aḏ iqeddem lfidya x yinni iy xef ṯḥekkem Ccariƹa n Musa bac aḏaneɣ itbenna Arebbi a niȓi ḏ ṯarwa nnes. Wami ṯḏewȓem kenniw ḏ ṯarwa n Arebbi, issekk-d Arruḥ n Mmis yuḏef ḏeg wuȓawen nneɣ ɣar ḏaxeȓ itȓaɣa iqqar, a Baba a Baba inu! X manaya ȓexxu cek maci ḏ ismeɣ, cek ḏ mmis. Wami cek ḏ mmis, azzayes ṯwarṯeḏ zi Arebbi. Ḏi ȓweqṯ nni iƹḏun tuɣa war ṯessinem ca Arebbi, ḥekkmen xawem lʼaṣnam zaƹma, ḏi ṭṭabiƹa nsen niṯni maci ḏ arebbiṯen n ṣṣaḥ. Walakin ȓexxu kenniw ṯessnem Arebbi, iƹni netta iy kenniw issnen. Mammec teggem ƹaweḏ ṯḏewwaȓem ɣar lqawanin iqḏimen nni iteḍƹifen war itejhiḏen ca? Ma ṯexsem aɣarsen ṯḏewȓem ḏ isemɣan ƹaweḏ niɣ? Aqa kenniw tbaƹem ussan n ddin nsen ḏ ȓechuraṯ ḏ ȓfuṣul ḏ lƹamaṯ nsen! Ggwḏeɣ, imken marra ȓxeḏmeṯ inu akiḏwem ṯiȓi ḏi ȓbaṭeȓ u ṣafi. Ay ayṯma tzawageɣ-kenniw, iȓiṯ am nec liʼanna nec ƹaweḏ ḏewȓeɣ am kenniw. Kenniw war ḏayi ṯeḍȓimem ca uȓa s yijjen n ȓḥajeṯ. Aqa ṯessnem belli nec tbeccareɣ-kenniw s Lʼinjil ḏ amezwaru ƹlaḥsab ijjen n ȓehȓac ḏ lmaraḍ ḏi ddat inu. Ȓehȓac nni inu yuwi-awem-d ijjen n tamara. Waxxa amenni war ḏayi ṯḥeggarem ca war ḏayi ṯseḥqarem ca. Lla, ṯreḥbem zzayi ɣarwem am yijjen zi lmalaʼikaṯ n Arebbi niɣ am Ƹisa Lmasiḥ s yixef nnes. Iwa, manis ṯekka ȓefraḥeṯ nni tuɣa ɣarwem? Aqa cehhḏeɣ xawem belli maƹlik tuɣa ṯzemmarem, iȓi ṯqeȓƹem-d ṯiṭṭawin nwem ṯucim-ayi-ṯent. Ma ȓexxu nec ḏ ȓƹaḏu nwem wami ḏawem nniɣ lḥaqiqa nican? Iwḏan-a iseƹƹwajen Lʼinjil, min rezzun? Teggen akiḏwem ȓxir aṭṭas zaƹma walakin ƹlaḥsab aƹeddis nsen imɣaren. Rezzun akenniw kesben bac akenniw sbeƹƹḏen xaneɣ, ṯumma kenniw iy ḏaysen ɣa iggen ȓxir aṭṭas. Iwa ȓebda ḏ lemliḥ meȓa can yijjen irezzu aḏawem igg ȓxir. Maci ɣir nec iy ɣa iggen manaya waha, walakin labud ssabab n ȓxir-a aḏ yiȓi ḏ aṣebḥan. A ṯarwa inu, kessiɣ xawem ijjen n umnus ƹaweḏ amecnaw ȓeḥriq n ṯarwa ḥetta aȓ d ixȓeq Lmasiḥ ḏaywem! Mecḥaȓ tmenniɣ akiḏwem iȓiɣ ȓexxu bac ṣṣut inu war iteqsiḥ ca akiḏwem ammu liʼanna aqayi tƹeddabeɣ s umnus ƹlaḥsab kenniw. Inim-ayi kenniw itexsen axawem ṯḥekkem Ccariƹa n Musa. Ma war ṯessinem min ḏayes ḏi ccariƹa nni niɣ? Wah, Lkitab iqqar belli Brahim ɣares ṯnayen n ṯarwa nnes, ijjen zi ṯismeɣṯ ijjen zi tenni iy iǧan ḥurr. Mmis nni iy d yusin zi ṯismeɣṯ ixȓeq-d ƹlaḥsab ȓxaḍar n bnaḏem waha. Walakin mmis iy d yusin zi ṯenni iy iǧan ḥurr ixȓeq-d ƹlaḥsab minzi iwƹeḏ Arebbi Brahim. Iƹni manaya ḏayes ȓemƹani. Ṯimɣarin-a niṯenti s ṯnayen ḏaysent ṯnayen n ȓƹuhuḏ. Ijjen n ȓƹaheḏ netta zeg Uḏrar n Sina, itarew ṯarwa ḏ isemɣan. Nettaṯ ḏ Hajar. Iwa Hajar nettaṯ amecnaw Aḏrar n Sina iy d itasen ḏi ṯmurṯ n waƹraben. Nettaṯ ṯetwaḥsab ḏ ṯandint n Lquds ḏi ȓweqṯ-a liʼanna nettaṯ ḏ ṯarwa nnes ig iǧan ḏ isemɣan. Walakin ṯandint n Lquds iy iǧan ḏeg ujenna aqat ḥurr, nettaṯ ḏ yemmaṯneɣ. Minzi Lkitab iqqar: <Ssaƹḏ nnem ya ṯenni war itirwen ca ṯarwa! Ƹeyyeḍ s ȓefraḥeṯ ya ṯenni war ḏi itiȓi ȓeḥriq n ṯarwa! Aqa ṯarwa n ṯenni bȓa aryaz aḏ arnin ktar zi ṯenni ɣar iǧa uryaz.> Fa ay ayṯma, kenniw ḏ ṯarwa n ȓƹaheḏ amecnaw Isḥaq mmis n Brahim. Ḏi ȓweqṯ nni, wenni iy d ixeȓqen ƹlaḥsab ȓxaḍar waha n bnaḏem itƹeddab Isḥaq iƹni wenni iy d ixeȓqen s jjheḏ n Arruḥ iqeddsen. U manaya kif-kif ḏi ȓweqṯ-a. Walakin min iqqar Lkitab? <Azzeȓ x ṯismeɣṯ ḏ mmis ȓaḥeqqac mmis n ṯismeɣṯ war itwariṯ ca akeḏ mmis n ṯenni iǧan ḥurr.> Ay ayṯma, s manaya war neǧi ca ḏ ṯarwa n ṯismeɣṯ; Lla, neccin ḏ ṯarwa n ṯenni iǧan ḥurr. Ɣar lḥurriya iḍȓeq-aneɣ-d Lmasiḥ bac a niȓi ḥurr ḏ ṣṣaḥ. Beddeṯ nican baƹda, war tejjaṯ ca axawem ibesseȓ ƹaweḏ ijjen n dqeȓ n ṯzayȓut n isemɣan. Ṣennṭeṯ! Nec ḏ Bulus qqareɣ-awem meȓa ṯeggim ṭṭahareṯ n Musa, ataf Lmasiḥ war kenniw ineffeƹ s walu. Aḏawem ƹawḏeɣ, aḏ iniɣ i kuȓ aryaz wenni iy ɣa iggen ṭṭahareṯ n Musa, itxeṣṣa labud aḏ iṭaƹ i Ccariƹa n Musa amen-ṯekmaȓ. Kenniw iy irezzun ṣṣulḥ s ccariƹa nni ak Arebbi, aqa ṯetwaḥarrmem zi Lmasiḥ ṯbeƹƹḏem x arḍa nnes. Qa neccin lla, netraja Arebbi aḏaneɣ isemṣȓaḥ akiḏes s lʼiman, u lʼamal-a nneɣ netta s jjheḏ n Arruḥ iqeddsen. Liʼanna ḏi Ƹisa Lmasiḥ iƹni bnaḏem meȓa igga ṭṭahareṯ niɣ war t iggi ca, manaya war ineffeƹ s walu. Min ineffƹen? Ineffeƹ lʼiman ig ixeddmen ccɣeȓ nnes s ȓemḥibbeṯ. Tuɣa kenniw ṯeǧam ḏeg yijjen n ubriḏ ɣar zzaṯ mliḥ. Wi kenniw isbedden bac war teggem ca array i lḥaqiqa? Array-a iy teggem kenniw zaƹma maci zi Arebbi iy ḏawem d itȓaɣan. Ɣir ḏrus n untun isgaƹƹaḏ-d marra ȓƹajneṯ n urecṯi. Nec ɣari ttiqeṯ ḏi Arebbi war ṯqebbȓem bu can n array nneɣni. Walakin wenni iy kenniw isxerwaḍen, min ma iƹna netta aṯ iḥaseb s lƹiqab nnes. Ay ayṯma, nec maƹlik ƹaḏ seȓmaḏeɣ ṭṭahareṯ n Musa zaƹma, iwa mayemmi ƹaḏ ḏayi tƹeddaben niṯni? Maƹlik labud ṭṭahareṯ-a, ataf ṣafi war itiȓi bu uḥeggar n ṣṣalib. U yinni iy kenniw iheǧcen x ṭṭahareṯ-a tmenniɣ aḏ raḥen niṯni aḏ qessen ixef nsen! Cuf ay ayṯma, iȓaɣa-yawem-d Arebbi bac aḏ tiȓim ḥurr. Walakin war tejjaṯ ca lḥurriya-ya nwem aḏ tiȓi ḏ ijjen n ubriḏ iy zi ɣa ṯseƹƹifem ccehweṯ n ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem; Lla, aḏ tsexxarem i wayawya s ȓemḥibbeṯ. Aqa marra ȓuṣiyaṯ n Ccariƹa n Musa munent-iḏ ḏanita: <Aḏ texseḏ ajjar nnec amecnaw ixef nnec.> Walakin meȓa tmermacem ayawya am ȓuḥuc wa itett wa, ḥḍam ixef nwem aḏ tseɣȓim ayawya. Fa nniɣ-awem, tƹiceṯ ƹlaḥsab ȓxaḍar n Arruḥ iqeddsen ṯumma war tseƹƹifem ca ccehawaṯ n ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nwem. Liʼanna min ṯrezzu ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nneɣ netta ḍed n min irezzu Arruḥ iqeddsen. U amenni min irezzu Arruḥ iqeddsen netta ḍed n min ṯrezzu ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nneɣ. Tƹarraḍen i wayawya ssenni war teggem ca ṯimesȓayin-a iy ṯexsem aḏ teggem. U meȓa ȓxaḍar n Arruḥ iqeddsen indeh-ikenniw, ataf war xawem ṯḥekkim ca ccariƹa. Ȓexḏayem n ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nneɣ aqa tbanent-id iƹni lfasad ḏ min isexnizen ḏ ȓeqbaḥeṯ, ḏ lƹibada n lʼaṣnam ḏ ssḥur ḏ lƹadawa ḏ umenɣi ḏ lɣira ḏ uɣḍab ḏ lʼananiya ḏ lxilafaṯ ḏ lʼaḥzab, ḏ ȓeḥseḏ ḏ waṭṭas n ccreb ḏ lmadella n ssekra ḏ min itcabbahen ḏi manaya. Ƹeǧmeɣ-awem-d ȓexxu mamc tuɣa ḏawem ƹeȓmeɣ zi qbeȓ: yinni iteggen ȓexḏayem-a war twariṯen ca ȓmulk n Arebbi. Fa min d itarew Arruḥ iqeddsen? Itarew-d ȓemḥibbeṯ ḏ ȓefraḥeṯ ḏ ȓehna ḏ ttasiƹ n ȓxaḍar ḏ ȓxir ḏ wuȓ acemȓaȓ ḏ bnaḏem ḏi iǧa ttiqeṯ ḏ ttawaḍuƹ ḏ bnaḏem iḥekkmen x ccehweṯ nnes. War ṯeǧi bu can n ccariƹa ig isbeddan ṯimesȓayin-a. U yinni iǧan n Ƹisa Lmasiḥ ṣafi ṣellben ṭṭabiƹa nni ṯaƹeffant nsen ak ccehweṯ ḏ ȓxaḍar n ṭṭabiƹa-ya. Meȓa netƹic s Arruḥ iqeddsen, ataf labud a nuyur s ȓxaḍar nnes. War nsemɣar ca ixef nneɣ s ttakebbur, war ḏayneɣ itiȓi ca ȓeḥseḏ ḏ ṯɣennant jaraneɣ. Ay ayṯma, meȓa ṯufim can yijjen zzaywem ṯseḥṣer-iṯ ȓmuƹṣiyeṯ, labud meȓa ṯjehḏem kenniw s Arruḥ iqeddsen aṯiḏ tarrem ɣar ubriḏ s yijjen n wuȓ iṣebbaren. U ḥḍa ixef nnec uȓa ḏ cek bac war ṯetwaɣarriḏ ca. Arbuṯ dqeȓ ag wayawya, s manaya aḏ teggem ȓuṣiyeṯ nni n Lmasiḥ. Cuf, meȓa can n bnaḏem itfekkar aḏ iftaxar s yixef nnes walakin netta war ḏayes walu, ataf ixeddeƹ ixef nnes. Lla, labud mkuȓ ijjen aḏ irajeƹ nniṯ ȓexḏayem nnes, ṯumma ataf aḏ iftaxar nican u bȓa ma aḏ icabbeh ixef nnes ḏeg umƹacar nnes. Ȓaḥeqqac mkuȓ ijjen aḏ yarbu ȓeḥmeȓ nnes. Fa wenni umi seȓmaḏen awaȓ n Arebbi, itxeṣṣa aḏ icarec netta ak wenni iseȓmaḏen zi marra min iǧan ḏ aṣebḥan. War xeddƹeṯ ca ixef nwem, Arebbi war ṯ icemmeṯ uȓa ḏ ijjen. Iƹni min ma izreƹ bnaḏem, ḏ manayenni iy ɣa imjar. Wenni iy ɣa izerƹen min ṯexs ṭṭabiƹa ṯaƹeffant nnes azzayes imjar min ifennan. Wenni iy ɣa izerƹen min ixes Arruḥ iqeddsen azzayes imjar ṯuḏarṯ n ȓebda. Iwa itxeṣṣa war ntiḥeȓ ca ḏi ȓexḏayem n ȓxir. Mayemmi? Ȓaḥeqqac aȓ ȓweqṯ nni nican n umjar a nemjar iƹni meȓa war nefciȓ ca. Iḏen meȓmi ma nufa lfurṣa, labud a negg ȓxir ḏi marra iwḏan xaṣṣatan ak ayṯmaṯneɣ ḏi lʼiman. Aqa twaȓam ȓḥuruf-a mecḥaȓ ḏ imeqqranen niṯni, u nec tariɣ-ṯen nniṯ s ufus inu! Yinni irezzun aḏ ftaxaren zi ddat, iƹni min war iǧin ca zi Arruḥ iqeddsen, niṯni tbessaȓen xawem bac aḏ teggem ṭṭahareṯ n Musa. Mayemmi? Ɣir rezzun niṯni war tƹeddiben ca x ssabab n ṣṣalib n Lmasiḥ. Cuf, yinni iteggen ṭṭahareṯ niṯni s yixef nsen war tṭiƹin ca i ccariƹa nsen. Rezzun kenniw aḏ teggem ṭṭahareṯ bac aḏ ftaxaren belli ṯeggim lƹada nsen ḏi ddat nwem. Walakin nec ƹemmarṣ aḏ ftaxareɣ illa zi ṣṣalib n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Zi ṣṣalib nnes iy zi ṯetwaṣelleb ddunect i nec, u zzayes ƹaweḏ nec iy zi twaṣellbeɣ i ddunect. Liʼanna bnaḏem meȓa igga ṭṭahareṯ niɣ war t iggi ca, manaya war ineffeƹ ca; Lla, ineffeƹ meȓa bnaḏem ixȓeq-d qaƹ ḏ jḏiḏ. Marra yinni igguren x min tweṣṣiɣ nec ḏi ȓuṣiyeṯ-a ataf aɣarsen yiȓi ȓehna ḏ arraḥmeṯ ak ccaƹb n Arebbi. Ssa aȓ ṯsawent itxeṣṣa war ḏayi itegg ḥadd tamara ȓaḥeqqac ddat inu ḏayes lʼaṯar n Ƹisa. Ay ayṯma, aḏ yiȓi ak arruḥ nwem arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Amin. Nec ḏ Bulus, nec ḏ ijjen n arrasul n Ƹisa Lmasiḥ s ȓxaḍar n Arebbi. Uriɣ ṯabrat-a i ṣṣaliḥin iy iǧan ḏi jwayeh n Ufasus iy yumnen s Ƹisa. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Aḏ itwabarek Arebbi, Babas n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. U ḏi Lmasiḥ ibarek-aneɣ Siḏi Arebbi zi mkuȓ lbaraka ruḥiya ig iǧan ḏeg ijennaṯen. Cuf, ixḍar-aneɣ ḏi Lmasiḥ qbeȓ ma d ixȓeq ddunect-a bac a niȓi neṣfa bȓa ȓƹib zzaṯes. S ȓemḥibbeṯ nnes izemmem-aneɣ bac aḏaneɣ itbenna am ṯarwa nnes s Ƹisa Lmasiḥ ƹlaḥsab lɣaraḍ n ȓxaḍar nnes. Aḏ itwabarek arḍa nnes imɣaren, ifareɣ-iṯ-iḏ xaneɣ Arebbi s Mmis iƹizzen. Ifekk-aneɣ-d Siḏi Arebbi s lfidya nni n Mmis iƹni s iḏammen nnes bac aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ ƹlaḥsab agȓa n arḍa nnes. Arḍa-ya ifareɣ-aneɣ-ṯ-iḏ Siḏi Arebbi s marra ȓefhameṯ ḏ ṯusna nnes. U ƹlaḥsab lɣaraḍ nnes ig igga ḏi Lmasiḥ isbeyyen-aneɣ-d ȓmaƹna inuffaren n ȓxaḍar nnes. Ȓmaƹna-ya inuffaren ixeṭṭeṭ-it-id bac aḏ tebḏa ṯṣeǧaḥ ḏi ȓweqṯ nnes nican bac aḏ ismun Arebbi marra ṯimesȓayin ḏi Lmasiḥ, iƹni ṯimesȓayin ḏeg ujenna ḏ ṯmurṯ. Marra ṯimesȓayin itegg-iṯent Arebbi ƹlaḥsab min ixeṭṭeṭ ḏ min ixḍar netta. Neccin ḏi Ƹisa yarra-aneɣ Arebbi a nwareṯ ƹlaḥsab min izemmem netta s lɣaraḍ nnes. Ḥima neccin iy yumnen ḏ imezwura ḏi Lmasiḥ a neḥmeḏ Arebbi x lƹaḍama nnes. Ṯumma ismun-ikenniw-d ƹaweḏ ak Lmasiḥ wami ṯṣennṭem i wawaȓ n lḥaqiqa iƹni Lʼinjil iy zi ṯnejmem. Wami ṯumnem iḍbeƹ-ikenniw Arebbi s ṭṭabaƹ nnes iƹni s Arruḥ iqeddsen iy zi ḏaneɣ iwƹeḏ. Arruḥ-a netta ḏ ijjen n ȓƹarbun iḍemmen lwareṯ nneɣ aȓ ɣa ṯ neṭṭef ṯumma a neḥmeḏ Arebbi x lƹaḍama nnes. X manaya, nec zeg wami tuɣa tesȓiɣ x lʼiman nwem zi Siḏiṯneɣ Ƹisa ḏ ȓemḥibbeṯ nwem i marra ṣṣaliḥin tcekkareɣ Arebbi xawem bȓa ma aḏ beddeɣ u ȓebda tfekkareɣ ḏaywem ḏi ṯẓaǧiṯ inu. Ḥima Arebbi Babaṯneɣ ƹaḍim n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ aḏawem d yuc ijjen n arruḥ n ȓefhameṯ, kenniw aḏ tƹeȓmem x min inuffaren bac aḏ tessnem Siḏi Arebbi mliḥ. Aḏawem d yuc ijjen n nnur i wuȓawen nwem bac aḏ tessnem min iƹna lʼamal-a iy zi ḏawem d iȓaɣa, ḏ min iƹna wagȓa-ya n lwareṯ ƹaḍim n ṣṣaliḥin, ḏ min iƹna jjheḏ nnes imɣaren bȓa ȓeqyas ɣar neccin iy yumnen. Jjheḏ-a am wenni ig isexḏem Arebbi s lquwwa nnes ig igga ḏi Lmasiḥ wami ṯiḏ isekkar zi ȓmewṯ isɣim-iṯ x ufusi nnes ḏeg ijennaṯen. Isuƹȓa-ṯ Arebbi aṭṭas x marra ȓeḥkam ḏ ȓmexzen ḏ jjheḏ ḏ lmemlaka. Isuƹȓa-ṯ netta ƹaweḏ x kuȓ isem iy teggen ḏ isemawen, maci ɣir ḏi zman-a iy ḏi neǧa waha walakin ƹaweḏ ḏi lʼaxira. Igga Arebbi ƹaweḏ marra ṯimesȓayin swadday iḍaren nnes iggi-ṯ ḏ azeǧif iy itrayyan x marra ṯimesȓayin ḏi jmaƹeṯ n ȓmuminin. Jmaƹeṯ-a nettaṯ iy iǧan ḏ ddat n Lmasiḥ u zzayes nettaṯ iy iccur yixef nnes u ḏ netta iy iccuren marra ḏi min ḏi ma. Fa kenniw tuɣa ṯemmuṯem s wuȓawen nwem ƹlaḥsab ȓmuƹṣiyaṯ ḏ ddnub nwem. Ḏaysent iy tuɣa tƹicem xmi ṯeggurem ḏeg ubriḏ n ddunect-a ṯḏeffarem arrayes n ȓeḥkam iy iǧan jar ujenna ḏ ṯmurṯ iƹni Cciṭan iy iǧan netta ḏ arruḥ nni ig ixeddmen ḏeg yinni iy iƹeṣṣan Arebbi. Neccin marra tuɣa netƹic am niṯni ḏeg yijjen n ȓweqṯ wami tuɣa netseƹƹaf ccehawaṯ n array aƹeffan n nnefs nneɣ nḏeffar min irezzu ḏ min itfekkar. Tuɣaneɣ am marra iwḏan iƹni neccin zeg yinni iy ɣa iƹaqeb Siḏi Arebbi. Walakin Arebbi s ȓemḥibbeṯ nnes iy igga i neccin ḏ arraḥmeṯ nnes ṯameqqrant aṭṭas, min ḏaneɣ igga netta? Iseddar-aneɣ-d ak Lmasiḥ waxxa neccin s wuȓawen nneɣ nemmuṯ ƹlaḥsab ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ. Iwa s arḍa n Siḏi Arebbi iy zi nenjem. Ṯumma isekkar-aneɣ-d ak Lmasiḥ isɣim-aneɣ ḏeg imucan n ujenna s Ƹisa Lmasiḥ. Mayemmi? Ḥima Siḏi Arebbi ḏi zmanaṯ iy d ɣa yasen aḏ d ismeḍhar agȓa nnes iƹni arḍa nnes mecḥaȓ ig iǧa ḏ ameqqran bȓa ȓeqyas iy ḏaneɣ d isbeyyen ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Aqa s arḍa n Siḏi Arebbi iy zi ṯnejmem wami ṯumnem. Manaya war zzaywem d itekk ca zi kenniw; Lla, manaya itekk-d zi lhadiya n Arebbi. Manaya maci ƹlaḥsab lḥasanaṯ nwem lla, bac uȓa ḏ ijjen war iteftaxar ca zeg yixef nnes. Liʼanna neccin ḏ ȓxeḏmeṯ n Siḏi Arebbi, ixȓeq-aneɣ-d ḏi Ƹisa Lmasiḥ bac a negg ȓexḏayem ṯiṣebḥanin. Niṯenti isewjeḏ-aneɣ-ṯent-id Arebbi zi qbeȓ bac aṯent nexḏem. Iwa ƹeqȓeṯ belli kenniw tuɣa ṯeǧam zeg yinni itwasemman ḏ lkuffar zaƹma, war ṯeggim ca ṭṭahareṯ. Amenni iy qqaren yinni iteggen ṭṭahareṯ (iƹni ɣir min teggen ḏi ddat s ifassen n bnaḏem waha ). Ƹeqȓeṯ belli ḏi ȓweqṯ nni tbeƹƹaḏem x Lmasiḥ tenƹezaȓem zi ljinsiya n ccaƹb n Arebbi. Aqa kenniw ḏ ibarraniyen ƹlaḥsab ṯimesȓayin nni iy zi d iwƹeḏ Arebbi ḏi ȓƹuhuḏ nnes. Kenniw tuɣa ṯeǧam bȓa lʼamal bȓa Arebbi ḏi ddunect-a. Walakin wami ṯumnem zi Ƹisa Lmasiḥ, kenniw iy tuɣa ṯuggwjem aṭṭas zi Arebbi qbeȓ, ṣafi ȓexxu isqarreb-ikenniw-d ɣares s iḏammen n Lmasiḥ. Cuf, Lmasiḥ netta s yixef nnes ḏ ȓehna nneɣ. Ḏ netta ig ismunen Ayṯ-Israʼil ḏ ȓegnus nneɣni igga ṯnayen n ccuƹub-a ḏeg yijjen n ccaƹb. S ddat n Lmasiḥ ihḏem ȓḥiḍ nni iy tuɣa ḏaneɣ iferrqen s lƹadawa jaraneɣ. S ddat nnes isbeṭṭeȓ ccariƹa nni s ȓuṣiyaṯ nnes ḏ lqawanin nnes bac aḏ igg ḏeg yixef nnes ijjen n ccaƹb waḥḏes ḏ jḏiḏ ḏeg umcan n ṯnayen n ccuƹub nni. Amenni igga ȓehna. Amenni isemṣȓaḥ ṯnayen n ccuƹub-a ak Arebbi yarri-ṯen ḏ ijjen n ccaƹb s ṣṣalib, inɣa zzayes lƹadawa jarasen. Aqa yusa-d Ƹisa itbeccar netta s Lʼinjil yuwi-awem-d ȓehna i kenniw tuɣa iǧan ṯbeƹƹḏem x Arebbi u ḏ yinni iy d yuḏsen ɣar Arebbi. Liʼanna s Lmasiḥ am neccin am kenniw nzemmar a nqarreb ɣar Arebbi Babaṯneɣ s yijjen n Arruḥ iqeddsen. Iḏen, ȓexxu kenniw war ṯeqqimem ca ḏ ibarraniyen niɣ ḏ imezḏaɣ. Lla, ȓexxu kenniw ḏ imƹacaren ak ṣṣaliḥin iƹni yuca-awem Arebbi ljinsiya akiḏsen ṯḏewȓem ḏ ȓeḥbab n ṯeddarṯ n Arebbi. Ṯaddarṯ-a nettaṯ ṯebna x dsas n yizra iy iǧan ḏ arrusul ḏ lʼanbiya. U Lmasiḥ s yixef nnes aqaṯ ḏ azru nni iy iǧan ḏeg umcan aṣebḥan ḏi ṯɣemmarṯ n dsas nnes. Ḏayes ḏi netta iy imun marra ȓebni n ṯeddarṯ-a tgaƹƹaḏ ḏ icten bac aḏ tiȓi ḏ ijjen n ṯemziḏa ḏ ṯamqeddest i Arebbi. Ḏayes ƹaweḏ ḏi Lmasiḥ ibenna-kenniw ijjen ak unneɣni bac aḏ tiȓim ḏ ijjen n ṯzeddiɣṯ ḏayes iy ɣa izḏeɣ Arebbi s Arruḥ nnes. X manaya terkaƹeɣ x ifadden inu, nec Bulus iy iǧan ḏ ameḥbus ƹlaḥsab Ƹisa Lmasiḥ u xawem kenniw iy war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil... Ma ṯesȓam niɣ lla x lmesʼuliya nni, iƹni ijjen n lbaraka iy ḏayi yuca Arebbi xawem kenniw? Iƹni ȓmaƹna inuffaren x Lʼinjil ismeḍhar-ayi-iṯ-iḏ isehwa-ṯ-iḏ xafi s lwaḥi mamc ḏawem t uriɣ cwayt zi qbeȓ. Xmi ɣa ṯɣarem manaya aḏ tessnem ȓefhameṯ inu iy ɣari ḏi ȓmaƹna-ya inuffaren x Lmasiḥ. Ȓmaƹna-ya war ṯiḏ ismeḍhar ca Arebbi i ṯarwa n Adam ḏi zmanaṯ iy iƹḏun am mammec ṯiḏ ismeḍhar ȓexxu s Arruḥ iqeddsen i arrusul ṣṣaliḥin ak lʼanbiya. Ȓmaƹna-ya inuffaren ṯanita, min ṯeƹna? Aqa uȓa ḏ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ warṯen zi Arebbi ak Ayṯ-Israʼil s Lʼinjil. Niṯni ḏ ijjen n jmaƹeṯ, marra aḏ carcen ḏi min iwƹeḏ Arebbi ḏi Lmasiḥ. Ḏewȓeɣ ḏ axeddam n Lʼinjil-a ƹlaḥsab lbaraka n Arebbi wami ḏayi t ihḏa isexḏem-it s jjheḏ nnes. Lbaraka-ya yuca-ayi-t Arebbi waxxa ḏ amezyan iy ǧiɣ x marra ṣṣaliḥin bac nec aḏ beccareɣ yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏ ssnen agȓa nni n Lmasiḥ iy war itwacerriḥen ca. Ƹaweḏ bac aḏ seḍhareɣ mliḥ i marra iwḏan min ixeṭṭeṭ Arebbi ḏi ȓmaƹna nni inuffaren ig ijja netta ḏeg yixef nnes ḏi zmanaṯ iy iƹḏun u ḏ netta ḏ Lxaliq n marra min iǧan ḏ ṯimesȓayin. Min ixeṭṭeṭ netta? Yinni ig iḥekkmen ḏ yinni ig ijehḏen ḏeg ijennaṯen ȓexxu aḏ ssnen x ufus n jmaƹeṯ n ȓmuminin min ṯeƹna ȓefhameṯ n Arebbi x marra ṯimesȓayin. Manaya iǧa ƹlaḥsab lɣaraḍ n Arebbi zi ȓebda, u lɣaraḍ-a ikemmeȓ-iṯ s Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Zzayes netta a nqarreb ɣar Arebbi s zƹameṯ ḏ ttiqeṯ bȓa ma a neggweḏ xmi zzayes ntamen. Falihaḏa nniɣ-awem war tefciȓeṯ ca ƹlaḥsab aƹeddeb inu xawem ȓaḥeqqac manaya akenniw infeƹ. Nniɣ-awem x manaya nec terkaƹeɣ x ifadden inu zzaṯ i Babaṯneɣ. Zzayes netta iy d tekken isemawen n lʼaṣel n marra ȓeḥbab n ujenna ḏ ṯmurṯ. Tettareɣ i Arebbi zeg wagȓa nnes aƹḍim akenniw isejheḏ ḏi nnefs nwem s ufus n Arruḥ nnes ḥima Lmasiḥ aḏ izḏeɣ ḏeg wuȓawen nwem s lʼiman. Tettareɣ i Arebbi ƹaweḏ aḏ twaẓẓum aḏ tuwṯem mliḥ iẓewran ḏeg ucaȓ n ȓemḥibbeṯ bac aḏ yiȓi ɣarwem jjheḏ ak marra ṣṣaliḥin aḏ tzemmarem aḏ tfehmem mecḥaȓ ṯiȓiw mecḥaȓ ṯazeyrarṯ mecḥaȓ ṯuƹȓa mecḥaȓ ṯuǧeɣ ȓemḥibbeṯ n Lmasiḥ. Aḏ tessnem ƹaweḏ mliḥ ȓemḥibbeṯ-a ṯanita n Lmasiḥ mecḥaȓ ṯemɣer x marra ṯusna ḏi ddunect-a bac aḏ teccarem s min iccur Arebbi. Iwa Siḏi Arebbi ḏ netta iy izemmaren aḏ igg aṭṭas s waṭṭas zi min ḏas ntettar niɣ ḏ min netxeyyal ƹlaḥsab jjheḏ nnes iy ixeddmen ḏayneɣ. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama ḏi jmaƹeṯ n ȓmuminin u ƹaweḏ ḏi Ƹisa Lmasiḥ zi ljil ɣar ljil i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin! Iḏen fa nec ig iǧan ḏ ameḥbus x ssabab n Siḏiṯneɣ akenniw nhiɣ bac aḏ tuyurem nican ƹlaḥsab awaȓ nni iy ḏawem d iȓaɣan zeg ujenna. Iȓim bȓa ttakebbur qaƹ. Iȓim s yijjen n ttawaḍuƹ. Ṣbarem ak wayawya s ttasiƹ n ȓxaḍar ḏ ȓemḥibbeṯ. Ggeṯ marra lmejhud nwem bac aḏ tiȓim ḏ ijjen ḏi Arruḥ iqeddsen wami ṯeṭṭfem fus ḏeg ufus s ȓehna. Jmaƹeṯ ḏ icten, Arruḥ iqeddsen ḏ ijjen. Amenni Arebbi wami ḏawem d iȓaɣa, iȓaɣa-yawem-d ɣar lʼamal ḏ ijjen. Siḏiṯneɣ ḏ ijjen, lʼiman ḏ ijjen, ṭṭahareṯ s waman ḏ icten. Arebbi Babaṯneɣ n marra ḏ ijjen. Aqaṯ x marra, iƹeddu-d x marra, aqaṯ ḏi marra. Cuf, kuȓ ijjen zzayneɣ ṯemmuc-as yijjen n lbaraka ƹlaḥsab mammec t iwzen Lmasiḥ ḏ lhadiya. X manaya iqqar Lkitab: <Wami igaƹƹeḏ ɣar umcan nni iy yuƹȓan, yuwi akiḏes xarebbi ḏ imeḥbas yuca-asen lhadiyaṯ i iryazen.> (Min ixes aḏ yini belli netta igaƹƹeḏ? Iƹni ixes aḏ yini belli netta ihwa-d ƹaweḏ ɣar imucan iy yuǧɣen ḏi ṯmurṯ. Wah, wenni iy d ihwan ḏ wenni s yixef nnes ig igaƹƹḏen qaƹ ḏeg ujenna n ijennaṯen bac aḏ iccar marra ṯimesȓayin.) Ḏ netta ig ixḍaren arrusul ḏ lʼanbiya ḏ yinni ig itbeccaren s Lʼinjil ḏ ȓfuqaha ḏ imseȓmaḏen. Niṯni aḏ swejḏen i ṣṣaliḥin aḏ xeḏmen ccɣeȓ n Arebbi bac jmaƹeṯ n Lmasiḥ aḏ tejheḏ. Aȓ ɣa niȓi marra ḏ ijjen ḏi lʼiman u ḏi ṯusna x Mmis n Arebbi. Aȓ ɣa niȓi marra ƹaweḏ nemɣar iƹni ḏ iryazen am ȓaƹbar nni ikmaȓ n ȓqedd n Lmasiḥ. Amenni war netɣimi ca ḏ iḥenjiren tawint-aneɣ ȓemwaj tarrant-aneɣ. Niɣ ḏ arriḥ itṣuḍ xaneɣ ikessi-yaneɣ ssa ḏ ssa s kuȓ arriḥ zaƹma n useȓmeḏ u s ṯeḥraymiṯ ḏ ixarwiḍen n iryazen ḏ min tciṭṭinen. Lla, innama neccin xmi nessawaȓ ȓḥaqq s ȓemḥibbeṯ labud a nemɣar s kuȓ abriḏ a niȓi am netta ḏ azeǧif nni itrayyan xaneɣ iƹni Lmasiḥ. Zzayes zi Lmasiḥ ddat ṯekmaȓ n jmaƹeṯ ṯmun aqat ḏ icten s qaƹ ȓemfaseȓ nni iy ḏayes. U kuȓ ṭṭarf nnes meȓa ixeddem nican ataf aḏ isemɣer ddat-a u s yixef nnes aḏ tebna s ȓemḥibbeṯ. Aqa min ḏawem qqareɣ ḏ uziyyar-a iy xawem tzeyyareɣ ḏi Siḏiṯneɣ, iƹni u labud war ṯeggurem ca mammec gguren ȓegnus s ȓaƹquȓ nsen ixwan. Niṯni ṯṭemmeṣ-iṯen ȓefhameṯ zaƹma iy ḏaysen. Niṯni ggwjen zi ṯuḏarṯ n Arebbi ƹlaḥsab ȓeqfaȓeṯ nni iy ḏaysen s ṯɣennant n wuȓawen nsen. Fellsen qaƹ ḏeffaren ccehweṯ nsen u ṣafi, ḏaysen ijjen n zƹameṯ aḏ sxeḏmen i kuȓ nnuƹ n min isexnizen. Walakin kenniw lla, maci amenni iy ṯȓemḏem x Lmasiḥ. Wah, ṯȓemḏem x Ƹisa lḥaqiqa iy iǧan ḏayes iƹni meȓa ṯesȓam xas nican. Iwa tuɣa ṯȓemḏem aḏ tsemḥem ḏi ṭṭabiƹa nni nwem tuɣa ɣarwem qbeȓ. Liʼanna ṭṭabiƹa nni nwem ṯarecca ƹlaḥsab ccehweṯ nnes istwaɣarren. Tuɣa ṯȓemḏem aḏ tiȓim ḏ jḏiḏ zi ȓefhameṯ n ȓaƹquȓaṯ nwem aḏ teggem ijjen n ṭṭabiƹa ṯenneɣni iƹni ḏ jḏiḏ, ijjen n ṭṭabiƹa iy d ɣa itwaxeȓqen amecnaw wenni n Arebbi ḏayes ȓḥaqq ḏayes min iṣfan. Iḏen labud kuȓ ijjen zzaywem aḏ ibeƹƹeḏ zeg ixerriqen aḏ issiweȓ s ȓḥaqq ak wajjar nnes liʼanna neccin marra ḏ ijjen n jmaƹeṯ iy neǧa. Ƹeṣṣbeṯ bȓa ma aḏ teggem ȓmuƹṣiyeṯ. War tejjaṯ ca ṯfuct axawem ṯeɣȓi kenniw ƹaḏ tƹeṣṣibem. Iƹni war tejjaṯ ca abriḏ i Cciṭan aḏ yaḏef ḏeg wuȓawen nwem. Wenni ig itacaren labud aḏ ibeƹƹeḏ zi ṯukkarḏa nni, aḏ ixḏem ijjen n ȓxeḏmeṯ ḏ ṯaṣebḥant s ifassen nnes bac aḏ iƹawen zzayes wenni iteḥḏajen. War tejjaṯ ca aḏ d iffeɣ zeg uqemmum nwem can wawaȓ ḏ aƹeffan. Lla, aḏ d iffeɣ zzayes ɣiȓ awaȓ aṣebḥan wenni itcejjaƹen ḏ wenni itḥellalen bac azzayes snefƹen yinni ḏas itesȓan. War sxeyyaqem ca Arruḥ iqeddsen n Arebbi iƹni wenni iy zi ṯetwaḍebƹem i Nhar nni iy ɣa ṯnejjmem. Marra lƹuqda ḏ uɣḍab ḏ uƹeṣṣeb ḏ sḏaƹ ḏ ȓbaṭeȓ sbeƹƹḏem-ṯen xawem marra, u kkseṯ ƹaweḏ kuȓ nnuƹ n ȓeqbaḥeṯ. Teggeṯ ȓxir ak wayawya, tḥinnam x wayawya. Semmḥem i wayawya mammec ḏawem iɣfar Arebbi ḏi Lmasiḥ. Falihaḏa ggem mamc itegg Arebbi minzi kenniw ḏ ṯarwa nnes imƹizzen. Ƹicem ḏi ȓemḥibbeṯ mamc igga Lmasiḥ wami ḏaneɣ iḥibb iṣeddeq xaneɣ ixef nnes am yijjen n ṣṣeḏqeṯ ṯufuḥ ḏ ijjen n dbiḥeṯ i Arebbi. Wa labud war itiȓi walu jarawem zi lfasad niɣ ḏ min isexnizen niɣ ḏ ṭṭmaƹ ȓaḥeqqac manaya maci maƹqul i ṣṣaliḥin. U labud ƹaweḏ war itiȓi ca jarawem awaȓ aƹeffan niɣ ḏ wawaȓ ixwan niɣ ḏ nnukta ḏ ṯaƹeffant; Lla, itxeṣṣa aḏ yiȓi ccuker i Arebbi. Liʼanna wenni iteggen lfasad niɣ ḏ min isexnizen niɣ ḏ min iseḍmaƹen, iƹni netta ḏ wenni iƹebbḏen lʼaṣnam, aqa tessnem bȓa ccekk belli marra yinni iteggen manaya war ɣarsen bu lwareṯ ḏi ȓmulk n Lmasiḥ niɣ ḏi Arebbi. War tejjaṯ can ḥadd akenniw icmeṯ s wawaȓen nnes ixwan. Liʼanna x ssabab n ṯmesȓayin-a iy d ihewwa uɣḍab n Arebbi x yinni iy ṯ iƹeṣṣan. Iḏen war temƹacareṯ ca akiḏsen. Cuf, ḏeg yijjen n ȓweqṯ kenniw tuɣa ḏ ṯaǧest, ȓexxu kenniw ṯḏewȓem ḏ ijjen n nnur ḏi Siḏi Arebbi. Iwa ƹiceṯ am ṯarwa n nnur. Aqa nnur itarew-d min iǧan ḏ aṣebḥan ḏ min iǧan nican ḏ min iǧan ḏ lḥaqiqa. Meyyzeṯ ƹaweḏ min ḏas iteƹjiben i Siḏi Arebbi. War carrcem ca ḏi ȓexḏayem n ṯaǧest war tarwent ca, feḍḥem-ṯent. Yinni war itṭiƹin ca. Meȓa nessiweȓ xasen ijjen n wawaȓ waha x min teggen s ṯnufra ataf a nseḏḥa. Walakin min d infeḍḥen s nnur aḏ d imeḍhar minzi ḏ nnur iy d ismeḍharen marra. X manaya iqqar Lkitab: <Faq cek a wenni iteṭṭṣen kkar-d zi ȓmewṯ, axak iceƹceƹ Lmasiḥ s nnur nnes.> Iḏen fa, rajƹaṯ ixef nwem xzareṯ mammec iy ɣa ṯƹicem. Maci aḏ tƹicem am yinni iy ḏi ṯeǧa ȓeqfaȓeṯ; Lla, ƹicem am yinni iy ḏi ṯeǧa ȓefhameṯ. Staɣellam ȓweqṯ nwem mliḥ liʼanna nhuraṯ-a ḏ iƹeffanen. Iwa war tiȓim ca bȓa ȓaƹqeȓ; Lla, fehmeṯ min ixes Siḏi Arebbi. War skareṯ ca s ccreb ig itawin ɣar lmadella n ssekra; Lla, ccarem s Arruḥ iqeddsen. Siwȓem ag wayawya s wawaȓen n Zzabur ḏ lʼamdaḥ ḏ yizȓan ruḥiya. Ɣennjem, ggem lmusiqa i Siḏi Arebbi ḏeg wuȓawen nwem. Cekkarem ȓebda Arebbi Babaṯneɣ x marra ṯimesȓayin ḏeg yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ṯaƹem i wayawya ƹlaḥsab ȓuweqqar nwem i Lmasiḥ. A ṯimɣarin, ṭaƹent i iryazen nkent mammec iy ṯṭaƹant i Siḏiṯneɣ. Ȓaḥeqqac aryaz itrayya x ṯemɣarṯ nnes mamc ƹaweḏ itrayya Lmasiḥ x jmaƹeṯ n ȓmuminin. Jmaƹeṯ-a isenjem-it Lmasiḥ u ḏ nettaṯ ig iǧan ḏ ddat nnes. U mammec ṯṭaƹa jmaƹeṯ n ȓmuminin i Lmasiḥ, amenni iy ɣa ṭaƹent ṯemɣarin i iryazen nsent ḏi marra. Ḥima Lmasiḥ aḏ iqeddem jmaƹeṯ n ȓmuminin i yixef nnes tceƹciƹ ḏ ṯamqeddest war twessix war tecniq war ḏayes itiȓi bu ca n ȓƹib nneɣni. Amenni kif-kif labud iryazen aḏ ḥibben ṯimɣarin nsen mamc tḥibban ddat nsen. Wenni itḥibban ṯamɣarṯ nnes ḏ ixef nnes iy itḥibba. Cuf, ƹemmarṣ war iǧi ḥadd itƹiffa ddat nnes; Lla, itḏebbar-d xas itḥawaȓ xas. Amenni iy itegg Lmasiḥ ag jmaƹeṯ n ȓmuminin. Liʼanna neccin ḏ ṭrufaṯ n ddat nnes. Lkitab iqqar: <X manaya aryaz aḏ ismeḥ ḏi babas ḏ yemmas aḏ imun ak ṯemɣarṯ nnes, ṯnayen iḏsen aḏ ḏewȓen ḏ ijjen.> Ḏeg wawaȓ-a mixef nessawaȓ ḏayes ijjen n ȓmaƹna inuffaren yuǧeɣ aṭṭas. Qqareɣ nec belli ȓmaƹna-ya issawaȓ x Lmasiḥ ak jmaƹeṯ n ȓmuminin. Innama, labud kuȓ ijjen zzaywem aḏ iḥibb ṯamɣarṯ nnes am mammec itḥibba ixef nnes. Ṯamɣarṯ u labud aḏ tweqqar aryaz nnes. Ay iḥenjiren ṭaƹem i lwalidin nwem ḏi Siḏiṯneɣ, aqa manaya nican ig iǧa. Lkitab iqqar: <Weqqar babac ḏ yemmac.> War ḏinni bu can ȓuṣiyeṯ nneɣni qbeȓ i ṯanita yuca-d akiḏes Arebbi ijjen n lwaƹd. Iƹni inna: <Ḥima aɣarek ṯiȓi marra mliḥ, ḥima aḏ iȓin wussan nnec ḏi ddunect-a ḏ izeyraren.> Ay ibabaṯen, war seɣḍabem ca iḥenjiren nwem, rebbam-ṯen x ttarbiyeṯ ḏ useȓmeḏ n Siḏiṯneɣ. Ay isemɣan, ṭaƹem i ayṯbab nwem ḏi ddunect-a, weqqarem-ṯen ggwḏem-ṯen s yijjen n wuȓ iṣfa amecnaw mammec ṯṭaƹam i Lmasiḥ. Ṭaƹem-asen maci ɣir xmi ḏawem tbeddan ɣar uzeǧif waha aḏasen ṯƹejbem; Lla, aḏ tiȓim am isemɣan n Lmasiḥ aḏ teggem s ȓxaḍar nwem min ixes Arebbi. Xeḏmem s yijjen n ȓxaḍar nwem axmi ṯxeddmem i Siḏiṯneɣ maci i iryazen. Itxeṣṣa kenniw aḏ tessnem marra ȓxir iy ɣa ṯeggem akenniw ijaza xas Siḏiṯneɣ waxxa kenniw ḏ isemɣan niɣ ḏ ayṯbab nsen. U kenniw ay ayṯbab n isemɣan aḏasen ṯeggem kif-kif, maci aṯen tsiggwḏem. Aqa ṯessnem belli Bab nwem ḏ Bab nsen netta ḏ ijjen aqaṯ ḏeg ujenna, war itegg bu s wuḏemawen. Aqa awaȓ inu aneggaru: Jehḏeṯ s Siḏi Arebbi u s lquwwa nnes ṯameqqrant. Ggem xawem marra ȓesnaḥ n Arebbi bac aḏ tesbeddem min xawem itciṭṭin Ibȓis. Liʼanna neccin war netmenɣi ca ḍed i yiwḏan n uysum ḏ iḏammen. Lla, netmenɣa ḍed n ṯzemmar n ṯaǧest-a ṯanita n zman-a ḏ yinni ig iḥekkmen ḏ yinni ig ijehḏen ḏi ṯaǧest-a. Neccin netmenɣa ḍed n ccayaṭin iƹeffanen ig iǧan ḏeg imucan n ijennaṯen. S manaya ysiṯ ɣarwem marra ȓesnaḥ n Arebbi bac war trekkwiȓem ca ḏi nhar n ccarr. U meȓa ṯeggim manaya marra, ataf aḏ tbeddem. Beddem baƹda nican, ḥezzmem aḥezzam nni n lḥaqiqa iy teggem ḏi nneṣṣ. Ggem ƹaweḏ ṯjilit nni n ȓeḥḏiḏ n ȓḥaqq. Qqnem ṯisiȓa i iḍaren nwem bac aḏ teswejḏem ixef nwem aḏ tbeccarem s Lʼinjil n ȓehna. Aḏ teysim ȓebda lʼiman nwem am yijjen n lḥimaya x ufus iy zi ɣa ṯsexsim marra fȓičaṯ nni iḥarrqen n Uƹeffan nni n Ibȓis. Ysiṯ ƹaweḏ lkask n usefȓeṯ, sxeḏmem akiḏes ssif nni n Arruḥ iqeddsen ig iǧan ḏ awaȓ n Arebbi. Marra ḍḍuruf iy ḏi ṯeǧam ttarem i Arebbi xasen s Arruḥ iqeddsen s marra lʼanwaƹ n ṯẓaǧiṯ ḏ dduƹaʼ. Sxeḏmem ȓaƹqeȓ nwem ḏi manaya, arrem-d ȓbaȓ nwem s yijjen n ṣṣbar, ttarem x marra ṣṣaliḥin. Ttarem xafi nec ƹaweḏ meȓmi ma rezmeɣ aqemmum inu aḏayi muccen wawaȓen iy zi ɣa beccareɣ s ȓmaƹna inuffaren n Lʼinjil. Ƹlaḥsab Lʼinjil-a wanita iy tiȓiɣ nec ḏ ijjen n ssafir carrfeɣ s snaseȓ. Ẓẓaǧem kenniw bac azzayes beccareɣ bȓa ma aḏ ggwḏeɣ ƹlaḥsab lwajib inu. Rezzuɣ aḏ tessnem mamc ǧiɣ ḏ min teggeɣ. Ḏ uma Tuciq iƹizzen iy ḏawem ɣa yinin marra manaya. Netta ḏ ijjen n uxeddam nican ḏi Siḏiṯneɣ. Tsekkiɣ-awem-ṯ-iḏ i kenniw x ssabab-a wanita bac aḏ tessnem mamc ǧiɣ nec aḏ icejjeƹ uȓawen nwem. Aḏ yiȓi ȓehna i ayṯmaṯneɣ ḏ ȓemḥibbeṯ ak lʼiman zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Aḏ yiȓi arḍa i marra yinni ig itḥibban Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ s yijjen n ȓemḥibbeṯ war ṯfenni ca ƹemmarṣ. Nec ḏ Bulus akiḏi Timutawus neccin ḏ ixeddamen n Ƹisa Lmasiḥ. Ntari ṯabrat-a i ṣṣaliḥin n Ƹisa Lmasiḥ iy iǧan ḏi ṯendint n Filippi ḏ arruyas nsen ḏ nnuyab nsen. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Tcekkareɣ Arebbi kuȓ ṯwaȓat xmi ḏaywem tfekkareɣ. Kur ṯwaȓat tẓaǧiɣ xawem ḏi ṯẓaǧiṯ inu s yijjen n ȓefraḥeṯ ḏ ṯameqqrant ȓaḥeqqac ṯcarrcem akiḏi ḏi Lʼinjil zi nhar amezwaru aȓ ȓexxu. Nec aqayi mteyyqen ḏi ṯmesȓayṯ-a: Wenni ig ibḏan ḏaywem ca n ccɣeȓ ḏ aṣebḥan axas itsiɣi axas itkemmaȓ ḥetta aȓ Nhar nni n Ƹisa Lmasiḥ. Ɣari ȓḥaqq aḏaywem fekkareɣ amenni ȓaḥeqqac aqa kenniw ɣari ḏeg wuȓ inu. Aqa marra ṯcarrcem akiḏi ḏi arḍa n ȓxeḏmeṯ-a waxxa aqayi ḏi ȓeḥbes niɣ tḏafaƹeɣ x Lʼinjil ḏ ȓḥaqq iy ḏayes. Ataf Arebbi ḏ ccaheḏ inu mecḥaȓ iy kenniw tweḥḥaceɣ s lḥanana n Ƹisa Lmasiḥ. Ḏ ṯanita ḏ ṯẓaǧiṯ inu ataf aḏ tarni ȓemḥibbeṯ nwem ktar u ktar bac aḏ tessnem marra aḏ tmeyyzem marra. Ḥima aḏ tixḍarem min iǧan ḏ aṣebḥan ḥima aḏ tiȓim ṯeṣfam bȓa ȓƹib ɣar nhar n Lmasiḥ. Zzayes zi Ƹisa Lmasiḥ aḏ tiȓim ṯƹemmarem s min d itarwen ȓḥaqq. Marra manaya i lƹaḍama n Arebbi ḏ lḥamd nnes. Ay ayṯma rezzuɣ aḏ tessnem min ḏayi iweqƹen, manayenni ḏ ṣṣaḥ ixeddem i Lʼinjil bac aḏ itentacar. Nec lḥala inu ṯeḏweȓ maƹrufa jar marra ȓƹaskar n ȓeqṣar ḏ marra iwḏan iƹni nec aqayi ḏi ȓeḥbes ƹlaḥsab Lmasiḥ. X ssabab n snaseȓ-a inu azyen ameqqran n ayṯma twacejjƹen bac aḏ ssiwȓen s wawaȓ n Arebbi s yijjen n zƹameṯ ḥsen zi qbeȓ bȓa ṯiggwḏi. Ḏ ṣṣaḥ ḏinni ȓebƹaḍ tbeccaren s Lmasiḥ s ȓeḥseḏ ḏ lƹadawa, u ḏinni ȓebƹaḍ tbeccaren nican s ȓxaḍar nsen. Yina tbeccaren s ȓemḥibbeṯ nsen wami ssnen twaxḍareɣ bac aḏ dafƹeɣ x Lʼinjil. Yinni nneɣni lla, tbeccaren s Lmasiḥ s lʼananiya maci s wuȓ nsen iṣfa, rezzun aḏayi ggen lmacakil wami ǧiɣ ḏi ȓeḥbes. Walakin maƹlic, s ṯnayen n ibriḏen-a Lmasiḥ itwabeccar. Ḏ manayenni iy iǧan muhim waxxa s wuȓ iy iǧan ḏ aɣeddar niɣ s wuȓ iy iǧan iṣfan. U s manayenni iy zi farḥeɣ nec. Wah, aḏ qqimeɣ nec farrḥeɣ. Liʼanna ssneɣ xmi tettarem xafi i Arebbi ḏ Arruḥ n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ itƹawan-ayi ataf min ḏayi itewqiƹen aḏ iḏweȓ ḏ asefȓeṯ inu. Trajiɣ s wur inu nec tmenniɣ war tseḏḥiɣ ca qaƹ x lwajib inu. Lla, nec tzeƹƹameɣ ȓexxu aḏ zeƹmeɣ menbaƹd bac s ddat inu azzayes imɣar Lmasiḥ waxxa aḏ mmṯeɣ niɣ aḏ ddareɣ. Minzi ɣari Lmasiḥ netta ḏ ṯuḏarṯ inu, ɣari ȓmewṯ nettaṯ ḏ ljaʼiza inu. Meȓa qqimeɣ ddareɣ s ddat-a inu, ataf aḏ arniɣ mliḥ ḏi ȓxeḏmeṯ inu. Walakin nec war ssineɣ ca min ɣa ixḍareɣ. Ȓexxu aqayi jar ṯnayen n ṯmesȓayin-a iy ɣa ixḍareɣ. Ḏayi mizȓi aḏ uyureɣ zi ṯuḏarṯ-a aḏ iȓiɣ ak Lmasiḥ ȓaḥeqqac manaya qaƹ ḥsen zi marra. Walakin labud ḥsen i kenniw meȓa qqimeɣ ddareɣ s ddat-a inu. Aqayi teyyqeɣ s lwajib-a inu ssneɣ aḏ qqimeɣ aḏ siɣiɣ ḏanita akiḏwem bac aḏ tarnim ḏi lʼiman azzayes ṯfarḥem. Aɣarwem d ƹeqbeɣ ƹaweḏ. X ssabab-a ataf ȓefraḥeṯ nwem ḏi Ƹisa Lmasiḥ aḏ d tenfeyyeḍ ƹlaḥsab nec. Lmuhim, suyureṯ ixef nwem ḏeg yijjen n ubriḏ iticcen lqima i Lʼinjil n Lmasiḥ. Ṯumma waxxa nec usiɣ-d akenniw ẓreɣ niɣ ɣabeɣ xawem ataf axawem sȓeɣ ȓexbar belli ṯuggurem nican x yijjen n array, ṯxeddmem fus ḏeg ufus x ssabab n lʼiman iy iǧan ḏi Lʼinjil, ƹaweḏ war teggwḏem ca qaƹ zeg yinni iy ḏawem itƹarraḍen. Manaya iy teggem aɣarsen ṯiȓi ḏ ijjen n lƹalama iy d isbeyyanen mliḥ niṯni aḏ fnan kenniw aḏ tnejmem. Marra manaya aḏ d yas zi Arebbi. Maci ƹlaḥsab Lmasiḥ azzayes ṯamnem waha; Lla, labud ƹaweḏ aḏ twaƹeddbem ƹlaḥsab ssabab nnes. Minzi kenniw tmenɣam ḏeg umenɣi nni iy ḏi tuɣa tmenɣiɣ nec u ƹaḏ tesȓim belli tmenɣiɣ ḏayes. Meȓa kenniw twacejjƹem s Lmasiḥ niɣ ṯethillam ḏi ȓemḥibbeṯ nnes niɣ ṯcarrcem ak Arruḥ nnes, niɣ ṯufim ḏayes arraḥmeṯ ḏ lḥanana, ataf itxeṣṣa aḏ tkemmȓem i ȓefraḥeṯ inu aɣarwem yiȓi array ḏ ijjen ḏ ȓemḥibbeṯ ḏ icten, kenniw aḏ tiȓim ḏ ijjen aɣarwem ṯiȓi ijjen n lfikra. War teggem walu zi lʼananiya niɣ zi ttakebbur. Bȓa ttakebbur weqqarem inneɣni ḥsen zeg yixef nwem. Itxeṣṣa kuȓ ijjen zzaywem war ixezzar ca min ṯ ithiman waha. Itxeṣṣa-ṯ ƹaweḏ aḏ ixzar min ithiman i yinneɣni. Array nwem itxeṣṣa aḏ yiȓi am array n Ƹisa Lmasiḥ. Netta aqaṯ ḏ ṣṣifeṯ n Arebbi, walakin wami imqudda ak Arebbi war inwi ca aḏ iṭṭef ḏi manayenni. Lla, netta yarra ixef nnes ḏ walu iṭṭef ijjen n ṣṣifeṯ am yismeɣ, iƹni ixȓeq-d am ṣṣifeṯ n bnaḏem. Wami d imeḍhar am ṣṣifeṯ n yijjen n bnaḏem, isehwa-d ixef nnes iṭaƹ ḥetta wami immuṯ ijjen n ȓmewṯ ḏi ṣṣalib. X manayenni isgaƹƹeḏ-iṯ Arebbi ɣar ujenna qaƹ, igga-as isem nni iy iǧan ḏeg ujenna x yisemawen marra. Bac x yisem nni n Ƹisa aḏ rekƹen marra x ifadden nsen, yinni iǧan ḏeg ujenna ḏ yinni iǧan ḏi ṯmurṯ ḏ yinni iǧan swadday n ṯmurṯ. Aḏ iƹtaref kuȓ yiȓes aḏ yini x Ƹisa Lmasiḥ qa netta ḏ Siḏiṯneɣ azzayes isemɣar Arebbi Babaṯneɣ. Iḏen ay imƹizzen inu, mamc tuɣa ṯetṭaƹam ȓebda zi qbeȓ wami tuɣayi akiḏwem, amenni ƹaweḏ iy ɣa ḏayi ṯṭaƹem wami xawem ɣabeɣ. Iƹni aḏ teqqimem teggem lmejhud bac aḏ tkemmȓem mliḥ ḏeg usenjem nwem s yijjen n ṯiggwḏi ḏ yijjen n tarjiji. Minzi ḏ Arebbi ig isxeddamen array nwem ḏ ȓexḏayem nwem bac aḏ teggem lɣaraḍ nnes ḏ aṣebḥan. Ggeṯ marra ṯimesȓayin bȓa ma aḏ tceṯcam bȓa ma aḏ tmenɣem. Nec farrḥeɣ akiḏwem s yijjen n ȓefraḥeṯ maƹlic meȓa ferrɣen-ayi-d waha am yijjen n ṣṣeḏqeṯ n iḏammen x dbiḥeṯ nwem iy tqeddamem kenniw s lʼiman nwem. Amenni ƹaweḏ uȓa ḏ kenniw itxeṣṣa akiḏi ṯfarḥem s yijjen n ȓefraḥeṯ. Tmenniɣ s Ƹisa Lmasiḥ aḏawem d ssekkeɣ Timutawus ḏeɣya bac xmi ḏayi d ɣa yarr ȓexbar xawem aḏayi isfareḥ. War ɣari ḏa ḥadd am netta thima-ṯ lḥala nwem. Marra rezzun min ḏasen ithiman i yixef nsen waha, maci min ithiman i Ƹisa Lmasiḥ. Amma Timutawus netta ṯessnem-ṯ meltazem s yixef nnes, ixeddem akiḏi ḏi Lʼinjil am yijjen n uḥarmuc ixeddem ak babas. X manaya, tmenniɣ aḏawem ṯiḏ ssekkeɣ walakin trajiɣ aḏ ẓȓeɣ mamc ɣa ƹḏunt lmacakil inu. U nec aqayi mteyyqen ḏi Siḏiṯneɣ aɣarwem d aseɣ ḏeɣya uȓa ḏ nec. Cuf, twaȓiɣ labud aḏawem d arreɣ uma Parfulitus wenni iy kiḏi itemƹacaren am ca n umjaheḏ. Netta ḏ amsexxar nwem wenni iy ḏayi d ṯessekkem bac aḏayi ithilla. Itweḥḥac-ikenniw aṭṭas marra iḏwem, iysi xawem amnus ƹaweḏ wami d ṯarrim ȓexbar tuɣa ihȓec. Wah, tuɣa ihȓec ḏ ṣṣaḥ. Tuɣa ƹȓayen immuṯ walakin Arebbi irḥem-iṯ. War iǧi ca netta waha, irḥem-ayi uȓa ḏ nec bac war xafi itmarni ȓhemm x ȓhemm. X manayenni aḏawem ṯiḏ ssekkeɣ ȓexxu ḏ abriḏ bac aḏ tfarḥem xmi ṯ ɣa ṯeẓrem u ƹaweḏ war ḏayi itiȓi bu umnus. Reḥḥbem-ṯ s Siḏiṯneɣ s yijjen n ȓefraḥeṯ ḏ ṯameqqrant, weqqareṯ iryazen am netta. Mayemmi? Tuɣa ƹȓayen immuṯ ƹlaḥsab ȓxeḏmeṯ n Lmasiḥ minzi iɣamar s ṯuḏarṯ nnes wami irzu aḏ ixḏem min war ṯzemmarem ca aḏ txeḏmem kenniw zi lwajib nwem ɣari. Ȓexxu ay ayṯma aḏ kemmȓeɣ, farḥeṯ s Siḏiṯneɣ! War ɣari bu lmuckil aḏawem ƹawḏeɣ ṯimesȓayin-a s ṯira, kenniw ƹaweḏ azzaysent twaḥḍam zi lxaṭar. Ḥḍam ixef nwem zeg iqzinen nni, iƹni iryazen nni iteggen ccarr itḥejjamen i bnaḏem. Cuf, ḏ neccin ig iǧan ḏ ṭṭahareṯ nni n ṣṣaḥ. Iƹni nƹebbeḏ s Arruḥ n Arebbi, ɣir nteftaxar s Ƹisa Lmasiḥ, war netriji ca aȓ lḥasanat nneɣ. Iwa uȓa ḏ nec ɣari ssabab aḏ rajiɣ aȓ lḥasanat inu zaƹma. Meȓa ḏinni can yijjen ɣares ssabab aḏ iraja aȓ lḥasanat nnes, ataf nec ɣari ktar zzayes. Mayemmi? Nec ṭehhareɣ nhar wis ṯmeniyyam. Lʼaṣel inu zi Ayṯ-Israʼil zi Ayṯ-Benyamin. Nec ḏ aƹibrani mmis n iƹibraniyen. Ƹlaḥsab ccariƹa, nec zi ȓḥizeb nni n ifarrisiyen. Ƹlaḥsab zƹameṯ inu nec tuɣa tƹeddabeɣ jmaƹeṯ n ȓmuminin n Lmasiḥ. Ƹlaḥsab lqawanin iy iǧan ḏi ccariƹa tuɣayi s bȓa ȓƹib. Walakin x ssabab n Lmasiḥ min ḏayi ineffƹen qbeȓ, ȓexxu ḥessbeɣ-ṯ ḏ ṯaxṣarṯ. Ḏ ṣṣaḥ ḥessbeɣ ṯimesȓayin-a qaƹ ḏ ṯaxṣarṯ x ssabab n lqima ṯameqqrant bac aḏ ssneɣ Ƹisa Lmasiḥ netta ḏ Siḏi. X ssabab nnes iy xṣareɣ ṯimesȓayin-a qaƹin, ḥesbeɣ-ṯent ḏ zzbeȓ bac aḏ rebḥeɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ḥima aḏayi afen ḏayes bȓa ca n ṣṣulḥ ak Arebbi iy d itasen zzayi nec waha ƹlaḥsab ccariƹa. Lla, ṣṣulḥ nni inu ak Arebbi itas-d s lʼiman inu zi Lmasiḥ, iƹni ṣṣulḥ nni itas-d zi Arebbi itas-d s lʼiman. Rezzuɣ aḏ ssneɣ Lmasiḥ ḏ jjheḏ nnes wami d ikkar zi ȓmewṯ. Aḏ ssneɣ ƹaweḏ ṯamƹacarṯ nni xmi ɣa ncarec akiḏes s uƹeddeb nni iy xas ikkin netta, a neḏweȓ amecnaw netta s ȓmewṯ nnes. Amenni mamec ma igga, nec aḏ afeɣ Yum Lqiyama aḏ yiȓi inu. War iǧi ca ṣafi ṭṭfeɣ marra ṯimesȓayin nni niɣ ṣafi war ḏayi bu ca n ȓƹib; Lla, nec ƹaḏ tḥawaȓeɣ aḏ ṭṭfeɣ ṯimesȓayin nni iy zi ḏayi iṭṭef Ƹisa Lmasiḥ. Ay ayṯma, war ḥessbeɣ ca ṣafi ṭṭfeɣ qaƹ ṯimesȓayin nni. Walakin ḏinni ijjen n ṯmesȓayṯ teggeɣ-t: Tettuɣ min iteƹqaben ɣar ḏeffar, teggeɣ lmejhud inu ɣar min d igguren ɣar zzaṯ. Tḥawaȓeɣ x manayenni iy xef rezzuɣ bac aḏ rebḥeɣ ljaʼiza nni iy zi ḏayi d iȓaɣa Arebbi ɣares ɣar ujenna s Ƹisa Lmasiḥ. Falihaḏa marra neccin ig itemɣuren ḏi lʼiman itxeṣṣa a nfekkar amenni. Meȓa kenniw war ṯfekkarem ca amenni ḏ Arebbi iy kenniw ɣa isfehmen. Walakin min nessen ƹaḏ nican labud aḏayes neṭṭef mliḥ. Ay ayṯma, muneṯ ak yinni iteggen am nec. Xzareṯ mliḥ ɣar yinni igguren ḏeg ubriḏ nneɣ. Liʼanna ḏinni aṭṭas n yinni igguren ḏ ȓƹaḏyan x ṣṣalib n Lmasiḥ. Awaȓ-a nniɣ-awem-ṯ zi qbeȓ, ȓexxu tƹawaḏeɣ-awem-ṯ s imeṭṭawen inu. Aneggaru nsen aḏ itwamḥa. Arebbi nsen netta ḏ aƹeddis nsen. Semɣaren ixef nsen s ȓefḍayeḥ nsen. Ȓaƹquȓaṯ nsen nnuɣen ḏi ṯmesȓayin n ddunect-a. Neccin lla, ljinsiya nneɣ aqat ḏeg ujenna. Ssenni iy d ɣa yas wenni iy netraja iy ḏaneɣ ɣa isnejmen iƹni Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ddat nneɣ n ddunect-a at isbeddeȓ Lmasiḥ bac aḏ teḏweȓ am ddat nnes lƹaḍim. Itegg manaya s jjheḏ nni iy zi izemmar aḏ yarr qaƹ ṯimesȓayin swadday i lḥukem nnes. Iḏen ay ayṯma iy xafi iƹizzen iy tweḥḥaceɣ ig iǧan ḏ ȓefȓaḥeṯ inu ḏ ttaj inu, amenni labud itxeṣṣa aḏ teqqimem ṯbeddem ḏi Siḏiṯneɣ ay imƹizzen inu. Tettareɣ i suyṯmaṯneɣ Ṯudya ḏ Ṯinticya bac aḏ yiȓi array nsent ḏ ijjen ak Siḏiṯneɣ. Wah, tettareɣ uȓa ḏ cek ay amƹacar inu n ṣṣaḥ, ƹawen ṯimɣarin-a iy kiḏi ixeddmen fus ḏeg ufus ḏi Lʼinjil, akiḏsent ƹaweḏ Krimu ḏ imƹacaren inu nneɣni. Isemawen nsen marra aqaṯen ḏi Lkitab n Ṯuḏarṯ. Farrḥeṯ ȓebda s Siḏiṯneɣ! Aḏawem iniɣ awaȓ-a ƹaweḏ, farrḥeṯ! Itxeṣṣa aḏ d imeḍhar ṣṣbar nwem i marra iwḏan, aqa Siḏiṯneɣ yuḏes-d. War kessim bu umnus x walu. S ṯẓaǧiṯ nwem ḏ dduƹaʼ nwem akiḏsen ccuker nwem aḏ tqeddmem marra ṯimesȓayin s ṭṭalabaṯ nwem i Arebbi. Ṯumma ȓehna n Arebbi ig itejhiḏen x marra ȓefhameṯ ḏi ddunect-a ḏ wenni iy ɣa iḥḍan uȓawen nwem ḏ ȓaƹquȓaṯ nwem ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Ɣar uneggaru ay ayṯma, min iǧan ḏ lḥaqiqa ḏ mindi iǧa ȓewqqar ḏ min iǧan iseggḏen ḏ min iǧan iṣfan ḏ min iǧan ḏ aṣebḥan ḏ min xaneɣ iƹizzen ḏ ayyi ṯamesȓayṯ ḏ ṯaṣebḥant aṭṭas aḏas nuc lqima itxeṣṣa kenniw aḏ tfekkarem ḏi ṯmesȓayin-a. Min ṯȓemḏem ḏ min ṯqebȓem zzayi ḏ min ṯesȓim ḏ min ṯeẓrim xafi itxeṣṣa u labud aḏ tesxeḏmem ṯimesȓayin-a. Ṯumma akiḏwem yiȓi Arebbi n ȓehna. Fa, mecḥaȓ farḥeɣ s Siḏiṯneɣ wami aȓ uneggaru ƹaweḏ tuɣa ṯzemmarem aḏayi ṯfeqḏem. Wah, tuɣa tfekkarem ḏayi qbeȓ walakin war ṯufim ca lfurṣa bac aḏayi ṯƹawnem. Awaȓ-a inu war iqqar ca rezzuɣ can ȓḥajeṯ; Lla, nec ȓemḏeɣ aḏ qenƹeɣ mammec ma ǧant ḍḍuruf inu. Ssneɣ aḏ ƹiceɣ ḏeg uzeyyar, ssneɣ ƹaweḏ aḏ ƹiceɣ ḏi ȓxir. Nec mamc ma ǧant ḍḍuruf inu ȓemḏeɣ ssir aḏ wajheɣ ȓxir niɣ ḏ jjuƹ, waxxa ɣari aṭṭas niɣ cwayt waha. Qaƹ ṯimesȓayin zemmareɣ-asent s wenni iy ḏayi iticcen jjheḏ. Walakin mliḥ wami ṯcarcem akiḏi ḏi lmacakil inu. A Ayṯ-Filippi, wami ffɣeɣ nec zi lʼiqlim n Masidunya ṯessnem qa ḏ kenniw waha zi marra ṯijumaƹ n ȓmuminin iy kiḏi icarcen ḏi lmuƹawana. Manayenni iwqeƹ wami yallah bḏiɣ tbeccareɣ s Lʼinjil ḏi jwayeh nni. Waxxa wami tuɣayi ḏi ṯendint n Salunik min ḥḏajeɣ ḏinni ṯessekkem-ayi-ṯ-id aṭṭas n ṯwaȓaṯin. Walakin nec war rezzuɣ ca aḏayi ṯucem ca n ȓḥajeṯ, nec rezzuɣ min ɣa yarnin ḏi lʼajar nwem ak Arebbi. Ṭṭfeɣ ȓmuneṯ ṯekmaȓ zzaywem u ktar ƹaḏ. Ṯḏebbarem-ayi-d mliḥ wami qebȓeɣ zeg wumaṯneɣ Parfulitus lhadiyaṯ nni iy ḏayi d ṯessekkem. Niṯenti am yijjen ṣṣeḏqeṯ ṯetfuḥ ḏ yijjen n dbiḥeṯ iy ɣa iqbeȓ Arebbi iy ḏas ɣa iƹejben. Aqa Arebbi inu aḏawem yuc qaƹ min ṯeḥḏajem ƹlaḥsab agȓa nnes lƹaḍim ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Lƹaḍama i Arebbi Babaṯneɣ i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Siwḍem sȓam i marra ṣṣaliḥin s Ƹisa Lmasiḥ. Awmaṯen iy iǧan akiḏi sawwaḍen-awem-d sȓam. Marra ṣṣaliḥiin sawwaḍen-awem-d sȓam xaṣṣatan yinni iǧan ḏi ṯeddarṯ n uzeǧiḏ Qayṣar. Aḏ yiȓi ak arruḥ nwem arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Nec ḏ Bulus ḏ arrasul n Ƹisa Lmasiḥ s ȓxaḍar n Arebbi, akiḏi umaṯneɣ Timutawus. Tariɣ ṯabrat-a i wawmaṯen iy ḏi iǧa lʼiman iǧan ḏ ṣṣaliḥin ḏi ṯendint n Kulus. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ. Neccin ȓebda netcekkar Arebbi Babas n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ xmi ḏas ntettar xawem. Liʼanna netsȓa xawem x lʼiman nwem iy ḏaywem x Ƹisa Lmasiḥ ḏ ȓemḥibbeṯ nwem iy teggem i ṣṣaliḥin marra. Amenni iy ṯ ṯȓemḏem zeg wumaṯneɣ Pafras netta ḏ amsexxar iƹizzen ḏi ȓxeḏmeṯ. Ixeddem nican i Lmasiḥ ƹlaḥsab nneɣ. Iƹaweḏ-aneɣ xawem x ȓemḥibbeṯ nwem lʼaṣel n ȓemḥibbeṯ-a ḏ Arruḥ iqeddsen. X manaya zi nhar nni wami tuɣa nesȓa neccin xawem, netɣima ntettar-as i Arebbi xawem bac aḏ tƹemmarem s ṯusna x ȓxaḍar n Arebbi s marra ȓƹaqeȓ ḏ ȓefhameṯ ig iticcen Arruḥ iqeddsen. Ḥima aḏ tuyurem x yijjen n ubriḏ iy ḏas iticcen i Siḏiṯneɣ lqima iy ḏas iteƹjiben marra. X ubriḏ-a aḏ tarwem marra ȓexḏayem ṯiṣebḥanin aḏ tmarnim ḏi ṯusna nwem x Arebbi. Ntettar i Arebbi aḏ tjehḏem ḏi marra ṯizemmar nwem ƹlaḥsab lquwwa nnes iǧan ƹaḍima bac aḏ tbeddem aḏ teṣbarem mliḥ s ȓefraḥeṯ, bac aḏ tcekkarem Babaṯneɣ wenni iy ḏawem yucin ȓḥaqq aḏ tcarcem ḏi lwareṯ n ṣṣaliḥin ḏi nnur. Isefȓeṯ-aneɣ zi ȓeḥkam n ṯaǧest issiweḍ-aneɣ ɣar ȓmulk n Mmis iƹizzen. Zzayes netta isenjem-aneɣ iƹni iɣfar-aneɣ ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ. Mmis netta ḏ ṣṣifeṯ n Arebbi wenni war nzemmar ca neccin aṯ nẓer. Netta ḏ amenzu iḥekkem x qaƹ min d itwaxeȓqen. Zzayes netta iy zi d twaxeȓqent qaƹ ṯimesȓayin ig iǧan ḏeg ujenna niɣ ḏi ṯmurṯ. Waxxa tbanent-id niɣ war d tbinent ca. Niɣ ḏ lƹarcaṯ niɣ ḏ lmemlakaṯ niɣ ḏ yinni iḥekkmen niɣ ḏ yinni ijehḏen. Qaƹ ṯimesȓayin-a zzayes iy d twaxeȓqent, twaxeȓqent-as-d i netta. Ḏ netta ig iǧan qbeȓ x ṯmesȓayin qaƹ u x dsas nnes iy tmunent qaƹ ṯimesȓayin. Ḏ netta iy iǧan ḏ azeǧif n ddat iƹni n jmaƹeṯ n ȓmuminin. Ḏ netta ig iǧan ḏ amezwaru, ḏ netta ig iǧan ḏ amenzu zeg imettinen bac ḏ netta iy ɣa yiȓin ḏ amezwaru ḏi ṯmesȓayin qaƹ. Liʼanna iƹjeb-as i Arebbi aḏayes isezḏeɣ ḏi Mmis qaƹ min ɣares. Ṯumma isemṣȓaḥ Arebbi qaƹ ṯimesȓayin i yixef nnes ig iǧan ḏi ṯmurṯ niɣ ḏeg ujenna iƹni igga ȓehna s iḏammen n Mmis iy yuzzȓen x ṣṣalib. Kenniw tuɣa qbeȓ tiggwjem x Arebbi tmenɣam akiḏes s ȓaƹquȓaṯ nwem teggem ṯimesȓayin ḏ ṯiƹeffanin. Walakin ȓexxu lla, Arebbi isemṣȓaḥ-ikenniw akiḏes s ddat n Lmasiḥ iƹni s ȓmewṯ nnes bac akenniw iqeddem zzaṯes ṯeṣfam bȓa ȓƹib war ḏinni bu wi kenniw iy ɣa itahamen. Walakin labud aḏ teqqimem ḏi lʼiman nwem nican aḏ tbeddem x dsas, war ṯsemmḥem ca ḏi lʼamal n Lʼinjil tuɣa iy tesȓim. Lʼinjil-a twabeccarent zzayes qaƹ ṯimesȓayin itwaxeȓqen swadday ujenna, u nec Bulus ḏewȓeɣ ḏ axeddam nnes. Ȓexxu nec farrḥeɣ x minxef tƹeddabeɣ ƹlaḥsab kenniw. Liʼanna ḏi ddat-a inu kessiɣ ȓḥaqq inu zi min ƹaḏ ineqqṣen zeg uƹeddeb nni n Lmasiḥ ƹlaḥsab ddat nnes iƹni jmaƹeṯ n ȓmuminin. Jmaƹeṯ-a ḏewȓeɣ ɣares nec ḏ ijjen n uxeddam nnes ƹlaḥsab lwajib nni zi Arebbi iy ḏayi d immucen bac akenniw beccareɣ s wawaȓ ikmaȓ n Arebbi. Awaȓ-a netta ḏ ȓmaƹna nni iy tuɣa inuffaren ḏi zmanaṯ ḏ ljilaṯ iƹḏun, ȓexxu arrin-d xas ȓexbar ṣṣaliḥin. Niṯni ixḍar-iṯen Arebbi bac aḏ xebbaren i yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil aḏasen inin mecḥaȓ imɣar ȓxir-a lƹaḍim n ȓmaƹna inuffaren wanita. Min iƹna ȓmaƹna-ya? Lmasiḥ netta iǧa ḏaywem, ḏ lʼamal n lƹaḍama. Lmasiḥ-a netbeccar zzayes i yiwḏan, nnehha-ṯen marra iḏsen, nseȓmaḏ-iṯen s marra ȓefhameṯ bac a nqeddem iwḏan marra ḏi Lmasiḥ bȓa ca n ȓƹib i Arebbi. X manaya nec xeddmeɣ, taḥȓeɣ ḏi ȓxeḏmeṯ-a s marra jjheḏ nni n Lmasiḥ netta isxeddam-ayi s ṯzemmar nnes. Cuf, xseɣ aḏ tessnem mecḥaȓ taḥȓeɣ ḏi ȓxeḏmeṯ-a ƹlaḥsab kenniw ḏ yinni iǧan ḏi ṯendint n Lawdukya ḏ marra yinni ƹemmarṣ ma ẓȓin aɣembub inu. Rezzuɣ uȓawen nwem aḏ twacejjƹen xmi ɣa munen ak wayawya s ȓemḥibbeṯ bac aḏ tawḍem ɣar marra ȓxir nni ig iǧan ḏeg yijjen n ȓefhameṯ ṯekmaȓ ḏ yijjen n ṯusna x ȓmaƹna inuffaren n Arebbi iǧan ḏi Lmasiḥ. Ḏayes ḏi netta iy twasnuffaren marra ȓkunuz n ȓefhameṯ ḏ marra ȓkunuz n ṯusna. Qqareɣ-awem manaya bac war d itis ḥadd akenniw icmeṯ s wawaȓ nnes aḏawem isneƹmiȓ ḏ ṣṣaḥ. Nec waxxa war ǧiɣ ca akiḏwem s ddat inu aqayi akiḏwem s arruḥ inu, farrḥeɣ nec xmi twaȓiɣ lƹibada nwem nican teggem-t ṯa s ṯa u mecḥaȓ iy tbeddam ḏi lʼiman nwem ḏi Lmasiḥ. Iḏen, mammec ṯqebȓem Ƹisa Lmasiḥ amenni iy ɣa ṯƹicem. Itxeṣṣa-kenniw aḏ tiȓim ṯebnam x ḏsas nnes mliḥ, aḏ tiȓim ṯjehḏem ḏi lʼiman nwem mammec iy kenniw seȓmaḏen, aḏ tiȓim tenfeyyaḍem s ccuker. Arrem-d ȓbaȓ nwem uȓa ḏ ijjen ma izemmar akenniw isxarweḍ s lfelsafa niɣ s uɣeddaȓ nni ixwan ƹlaḥsab ttaqalid n bnaḏem niɣ ƹlaḥsab lqawanin iqḏimen n ddunect-a qa maci ƹlaḥsab Lmasiḥ. Liʼanna Lmasiḥ marra min iǧan n Arebbi izḏeɣ ḏi ddat nnes. Kenniw ṯuḏarṯ nwem ṯekmaȓ ak Lmasiḥ iǧan netta ḏ azeǧif itrayyan x marra yinni iḥekkmen ḏ yinni ijehḏen. Dayes ḏi netta ƹaweḏ iy ḏi ṯṭehharem walakin maci ḏ ijjen n ṭṭahareṯ iy ggin s ifassen n bnaḏem; Lla, ṯṭehharem ṭṭabiƹa nwem ṯaƹeffant qaƹ s yijjen n ṭṭahareṯ iggi-t Lmasiḥ. Iƹni ṯenḍȓem akiḏes s ṭṭahareṯ nwem ḏeg waman, u ƹaweḏ s ṭṭahareṯ nwem ḏeg waman ṯekkarem-d akiḏes zi ȓmewṯ s lʼiman nwem ḏi ṯzemmar n Arebbi wenni d isekkaren Ƹisa zi ȓmewṯ. Fa kenniw tuɣa ṯemmuṯem s wuȓawen nwem ƹlaḥsab ȓmuƹṣiyaṯ ḏ ṭṭabiƹa nwem war iṭehharen ca, walakin Arebbi iseddar-d kenniw ak Lmasiḥ wami ḏaneɣ iɣfar qaƹ ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ. Imḥa amarwas nni ig izemmmen xaneɣ aqaṯ ḍed nneɣ s Lqanun. Manayenni iysi-ṯ iṣemmar-iṯ x ṣṣalib. Arebbi ikkes ṯizemmar nni n yinni iḥekkmen ḏ yinni ijehḏen yarri-ṯen axasen furrjen iwḏan ifḍeḥ-iṯen irbeḥ-iṯen x ṣṣalib. Iḏen war tejjam ḥadd akenniw iƹeyyeb x min tettem niɣ x min ṯsessem niɣ x ca n ȓeƹyuḏaṯ iy tiȓin kuȓ ƹam niɣ kuȓ char niɣ x nhar n ssebṯ n lƹibada. Marra ṯimesȓayin-a niṯenti am ṯiȓi waha n ṯmesȓayin nni iy d ɣa yasen, ṯimesȓayin nni n ṣṣaḥ n Lmasiḥ. War tejjam uȓa ḏ ijjen n bnaḏem akenniw isbeṭṭeȓ x ljaʼiza. Netta bnaḏem nni ḏ wenni ig isemɣaren min iqesḥen ḏi ddin, isemɣar ƹaweḏ lƹibada nni iy zi ƹebbḏen lmalaʼikaṯ. Issawaȓ aṭṭas ṯa s ṯa x min iẓra zaƹma ḏi ca n lwaḥi nnes. Ȓƹaqeȓ nnes yuff imɣar s ttakebbur. War ḏinni bu Arruḥ iqeddsen, ḏinni lʼafkar nnes ixwan waha. Bnaḏem nni isexṣar lƹalaqa ak wenni itrayyan ḏ azeǧif. Azeǧif nni netta itḏebbar i ddat nnes amen-ṯekmaȓ wami nettaṯ ṯmun s ipurṣuṯen ḏ ȓemfaseȓ nnes bac ddat aḏ temɣar ƹlaḥsab min ixes Arebbi aḏ temɣar. Kenniw meȓa ṯemmuṯem ak Lmasiḥ i lqawanin nni iqḏimen n ddunect-a, mayemmi ḏas teggem array i lqanun nni axmi ƹaḏ tƹicem zzayes ḏi ddunect-a? Iƹni: "War kessi ca s ufus, war tqasa ca, war tḥaḏa ca." Lqawanin-a yina ssawaȓen x can ṯmesȓayin iy ɣa ifnan xmi ɣa twaccent, niṯni ḏ lqawanin ḏ useȓmeḏ n yiwḏan waha. Ḏ ṣṣaḥ, tɣiȓ-asen i yiwḏan lqawanin nni am ḏaysen ȓefhameṯ zaƹma x ssabab n lwajib n lƹibada nsen ḏ ddin nsen iqseḥ u ƹaweḏ mecḥaȓ tzeyyaren x ddat n bnaḏem. Walakin lqawanin-a war tƹiwinen uȓa ḏ ijjen n bnaḏem bac war itseƹƹif ca ccehawaṯ n ddat nnes. Iḏen fa wami twasnekkarem kenniw ak Lmasiḥ u labud aḏ terzum s wuȓawen nwem ṯimesȓayin nni iǧan ḏeg ujenna mani iqqim Lmasiḥ ɣar ufusi n Arebbi. Rezzuṯ s wuȓawen nwem ṯimesȓayin nni iǧan ḏeg ujenna, maci ṯinni ḏi ṯmurṯ. Minzi zaƹma kenniw ṯemmuṯem, ṯuḏarṯ nwem aqa ṯnuffar ak Lmasiḥ ḏi Arebbi. Xmi d ɣa imeḍhar Lmasiḥ iƹni wenni iǧan ḏ ṯuḏarṯ nwem, ȓexddenni akiḏes tmeḍharem uȓa ḏ kenniw ḏi lƹaḍama. X manaya nɣeṯ min iǧan ḏaywem ḏi ṭṭabiƹa nwem n ddunect-a iƹni lfasad ḏ min ixenzen ḏ ccehweṯ ḏ ȓxaḍar aƹeffan ḏ ṭṭmaƹ ig iǧan netta am lƹibada n lʼaṣnam. Ƹlaḥsab ṯimesȓayin-a iy d ɣa yasen Nhar n uɣḍab n Arebbi. Tuɣa qbeȓ ṯuyurem x ibriḏen-a ṯƹicem ḏaysen. Walakin ȓexxu ṯimesȓayin nni itxeṣṣa axawem ṯent ṯesbeƹƹḏem qaƹ iƹni aƹeṣṣab ḏ uɣḍab ḏ ccarr ḏ ȓbaṭeȓ ḏ wawaȓen iƹeffanen iy ṯeqqarem s uqemmum nwem. War sxerriqem ca x wayawya ȓaḥeqqac ṯbeddȓem ṭṭabiƹa nni nwem tuɣa ɣarwem qbeȓ ḏayes ixarwiḍen waha. Ȓexxu kenniw ṯeggim ijjen n ṭṭabiƹa nneɣni ḏ jḏiḏ ƹaḏ tḏewwaȓ-d ḏ jḏiḏ, ȓmaƹrifa nnes am ṣṣifeṯ n Lxaliq nnes. War itɣimi bu uyunani niɣ ḏ aʼisraʼili, niɣ ḏ wenni iṭehharen niɣ ḏ wenni war iṭehhiren ca, niɣ ḏ abarbari niɣ ḏ aweḥciw, niɣ ḏ ismeɣ niɣ ḏ wenni iǧan ḥurr. Lla, Lmasiḥ netta ḏ marra, aqaṯ ḏi marra. Iḏen kenniw ḏ ccaƹb muqeddes ixḍar-ikenniw Arebbi ṯƹizzem xas. Labud aḏaywem ṯiȓi lḥanana ḏ ȓxir ḏ ttawaḍuƹ ḏ ṣṣbar u marra bȓa ttakebbur. Ṣbareṯ ak wayawya. Meȓa can yijjen zzaywem ɣares can lmuckil iy zzayes ɣa iceṯca x unneɣni, itxeṣṣa ijjen aḏ ismeḥ i unneɣni. Mammec ḏawem iɣfar Arebbi i kenniw, amenni iy ɣa ṯsemḥem i yiwḏan. Ktar marra zi ṯmesȓayin-a ṯina itxeṣṣa aḏ tesxeḏmem ȓemḥibbeṯ jarawem minzi ȓemḥibbeṯ-a tas-d am yijjen n usɣun ig ismunen marra ṯimesȓayin-a ḏeg yicten. Jjem ȓehna n Lmasiḥ aḏ iḥkem ḏeg wuȓawen nwem minzi kenniw ḏ ijjen n jmaƹeṯ iȓaɣa-yawem-d aȓ ȓehna-ya. Kenniw ƹaweḏ cekkarem Arebbi. Jjem awaȓen n Lmasiḥ aḏaywem zeḏɣen s marra lbaraka nsen. S marra ȓefhameṯ itxeṣṣa ijjen aḏ isefhem unneɣni, ijjen aḏ inha unneɣni. Ɣennjem s wawaȓen n Zzabur ḏ lʼamdaḥ ḏ yizȓan ruḥiya akiḏes ṯeggem ijjen n ccuker ḏeg wuȓawen nwem i Arebbi. Marra min teggem s wawaȓen niɣ s lḥasanaṯ, itxeṣṣa aḏ teggem manaya marra ƹlaḥsab isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa azzayes tcekkarem Arebbi Babaṯneɣ. A ṯimɣarin, ṭaƹent i iryazen nkent minzi manaya ig iǧan ḏ lmaƹqul zi Arebbi. Ay iryazen, ḥibbem ṯimɣarin nwem war iǧi aḏkisent twaqsḥem. Ay iḥenjiren, ṭaƹem i lwalidin nwem ḏi marra ṯimesȓayin minzi manaya itƹejib-as i Siḏi Arebbi. Ay ibabaṯen, war tqehharem ca ṯarwa nwem bac war tefciȓen ca. Ay isemɣan, ṭaƹeṯ i ayṯbab nwem n ddunect-a ḏi marra ṯimesȓayin. Ṭaƹem-asen maci ɣir xmi ḏawem tbeddan ɣar uzeǧif waha ḥima aḏasen ṯƹejbem; Lla, ṭaƹem-asen s ȓxaḍar nwem akiḏwem ṯiȓi ijjen n ṯiggwḏi ḏi Siḏiṯneɣ. Marra min teggem, teggem-ṯ s ȓxaḍar nwem mammec ḏas ṯxeddmem i Siḏiṯneɣ maci i iryazen. Kenniw ṯessnem ljaʼiza nwem aḏ tiȓi ḏ ijjen n lwareṯ zi Siḏiṯneɣ. Netta umi ṯxeddmem netta ḏ Siḏiṯneɣ Lmasiḥ. Cuf, wenni iḍeǧmen ataf aḏ icc aƹmuḏ x min iḍeǧem. Arebbi war itegg bu s wuḏemawen jar yiwḏan. Ay ayṯbab n isemɣan, ḏebbarem xasen x isemɣan nwem s min iǧan nican ḏ ȓḥaqq nsen aqa kenniw ṯessnem illa ɣarwem Bab nwem ḏeg ujenna. Teggem lmejhud s ṯẓaǧiṯ nwem, iȓim ƹlabal ḏi ṯẓaǧit nwem cekkarem Arebbi. Ḏi nnefs n ȓweqṯ ttarem-as i Arebbi xaneɣ bac aḏ irzem ṯawwarṯ i wawaȓ nneɣ a nbeccar s ȓmaƹna inuffaren n Lmasiḥ iy xef iy ǧiɣ nec ḏi ȓeḥbes. Ttarem-as i Arebbi bac azzayes sfehmeɣ mliḥ i yiwḏan ƹlaḥsab min labud aḏ iniɣ. Ƹiceṯ s ȓefhameṯ ak yinni iǧan ɣar barra nwem war yuminen ca, staɣellam ȓweqṯ nwem mliḥ. U labud awaȓ nwem aḏ yiȓi ȓebda iccur s arḍa imeǧḥen s ȓemȓeḥ bac aḏ tessnem mamc ɣa ṯarrem x kur ijjen. Umaṯneɣ Tuciq akenniw ixebbar x marra min teggeɣ ḏanita. Netta iƹizz xafi, itsexxar i Arebbi s yijjen n ttiqeṯ. Netta ḏ axeddam itemƹacaren akiḏi ḏi ȓxeḏmeṯ n Siḏiṯneɣ. Ssekkeɣ-ṯ-iḏ ɣarwem x ccɣeȓ-a wanita bac aḏ tessnem mamc neǧa neccin aḏ icejjeƹ uȓawen nwem. Akiḏes umaṯneɣ Wanisamu netta iy xaneɣ iƹizzen ḏayes ttiqeṯ, netta zi ṯmurṯ nwem. Yina akenniw xebbaren marra min iweqƹen ḏeg umcan-a. Isawwaḍ-awem-d sȓam Aristarxus wenni iy kiḏi iǧan ḏi ȓeḥbes-a. Isawwaḍ-awem-d sȓam uȓa ḏ Marqus mmis n ƹzizes n Barnabas. Tuɣa weṣṣiɣ-kenniw x Marqus-a, meȓa yusa-d ɣarwem reḥḥbeṯ zzayes. Isawwaḍ-awem-d sȓam ƹaweḏ Ƹisa wenni umi qqaren Yustus. Ḏ yina waha ig iǧan ḏ israʼiliyen zeg yinni itemƹacaren akiḏi ḏi ȓxeḏmeṯ-a ƹlaḥsab ȓmulk n Arebbi, tcejjaƹen-ayi aṭṭas. Isawwaḍ-awem-d sȓam Pafras netta ig iǧan zi ṯmurṯ nwem, netta ḏ ijjen n uxeddam n Ƹisa Lmasiḥ. Ȓebda itaḥeȓ ḏi ṯẓaǧiṯ ƹlaḥsab kenniw bac aḏ tbeddem x dsas aḏ tiȓim ṯemɣarem ḏi lʼiman nwem war ɣarwem itȓi bu ccekk ḏi marra min ixes Arebbi. Nec cehhḏeɣ xas irebbeȓ xawem mliḥ ḏ yinni ƹaweḏ iǧan ḏi ṯendint n Lawdukya ḏ yinni iǧan ḏi ṯendint n Yirapulis. Isawwaḍ-awem-d sȓam amƹizz nneɣ Luqa ig iǧan ḏ aḍbib, akiḏes Dimas. Siwḍem-asen sȓam inu i ayṯmaṯneɣ iy iǧan ḏi ṯendint n Lawdukya ḏ wučmaṯneɣ Numibya ḏ jmaƹeṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯeddarṯ nnes. Xmi ɣa ṯɣarem ṯabrat-a kenniw jarawem, ƹaweḏ xzarem jmaƹeṯ n ȓmuminin at ɣaren ḏi Lawdukya. Xzarem ƹaweḏ kenniw ṯabrat nsen zi Lawdukya at tɣarem. Inim-as i Arkippus u labud aḏ tkemmȓeḏ lwajib n ȓxeḏmeṯ iy ṯqebȓeḏ zi Siḏiṯneɣ. Qa nec ḏ Bulus s ṯira n ufus inu iy zi ḏawem d sawwaḍeɣ sȓam ȓexxu. Feqḏem-ayi-d s snaseȓ inu n ȓeḥbes-a. Akiḏwem yiȓi arḍa. Nec ḏ Bulus, akiḏi Silas ḏ Timutawus. Ntari ṯabrat-a ɣar jmaƹeṯ n ȓmuminin n Ayṯ-Salunik iy yumnen zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna. Neccin ȓebda netcekkar Arebbi xawem marra, ntettar i Arebbi xawem bȓa ma a nbedd. Netxemmam zzaṯ n Arebbi iǧan ḏ Babaṯneɣ mecḥaȓ ixeddem lʼiman nwem, mecḥaȓ ṯrebbeȓ ȓemḥibbeṯ nwem, u mecḥaȓ iṣebbar lʼamal nwem ḏi Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ay ayṯmaṯneɣ yinni iƹizzen x Arebbi, nessen qa netta ixḍar-ikenniw. Liʼanna Lʼinjil iy netbeccar war d yusi ca ɣarwem s wawaȓen waha, yusa-d ɣarwem s ṯzemmar ḏ Arruḥ iqeddsen ḏ yijjen n uqennaƹ imɣar. Aqa ṯessnem mamc tuɣa netƹic jarawem ƹlaḥsab kenniw. Kenniw ṯebḏam teggem mamc ntegg neccin ḏ mamc itegg Siḏiṯneɣ liʼanna kenniw ḏi ȓwesṭ n waṭṭas n tamara ṯqebȓem awaȓ nneɣ s ȓefraḥeṯ iy d yusin zi Arruḥ iqeddsen. Ammu ṯḏewȓem ḏ ijjen n lmiṯal aṯ ḏeffaren marra ȓmuminin ig iǧan ḏi lʼiqlim n Masidunya ḏ lʼiqlim n Uxaya. Zzaywem kenniw iy d iffeɣ ṣṣut n wawaȓ n Siḏiṯneɣ. Maci iffeɣ-d ḏi Masidunya ḏ Uxaya waha; Lla, iffeɣ-d ȓexbar-a x lʼiman nwem zi Arebbi ɣar yiwḏan ḏi marra imucan. X manaya war ḏaneɣ itxeṣṣi ca axas nessiweȓ minzi iwḏan tesȓan xawem. Iwḏan nni s yixef nsen sufuɣen xawem ȓexbar x mamc iy ḏaneɣ ṯqebȓem ḏ mamc iy ṯsemḥem ḏi lʼaṣnam bac aḏ tƹebḏem Arebbi iddaren iy iǧan ḏ ṣṣaḥ. Ḥima aḏ trajam Mmis iy d ɣa yasen zeg ujenna wenni iy d isekkar Arebbi zeg imettinen iƹni Ƹisa iy ḏaneɣ isenjamen zeg uɣḍab nni iy d ɣa yasen. Ay ayṯma, kenniw s yixef nwem ṯessnem nnfaƹ nni iy d nuwi wami d nusa ɣarwem. Ḏi ṯendint n Filippi ṯessnem belli tƹeddan xaneɣ ḏinni tbuṣaren xaneɣ. Walakin neccin nzaƹem akiḏwem, tuɣa itƹawan-aneɣ Arebbi bac a nbeccar jarawem s Lʼinjil waxxa can yiwḏan tƹarraḍen-aneɣ. Awaȓ nneɣ iy zi netweṣṣa war d itis ca zeg uɣḏar niɣ zi min ixenzen niɣ zi ṯeḥraymiṯ. Lla, iḍbeƹ-aneɣ Arebbi ikellef-aneɣ x wawaȓen-a iǧan ḏi Lʼinjil. Zi manaya nessawaȓ bac axaneɣ yarḍa Arebbi maci axaneɣ arḍan yiwḏan minzi ḏ netta ig iǧan ḏ wenni itmeyyazen min ɣarneɣ ḏeg wuȓawen nneɣ. Cuf, qa ṯessnem ƹemmarṣ ma nseȓha ḥadd s wawaȓen niɣ ƹemmarṣ ma neḍmeƹ ḥadd ƹlaḥsab ca n ssabab. Icehheḏ xaneɣ Arebbi! War nexs ca iryazen aḏaneɣ cehharen: lla kenniw, lla can iryazen nneɣni. Neccin tuɣa nzemmar axawem nzeyyar s ssulṭa nneɣ am arrusul. Walakin lla, neccin nxeddem akiḏwem s ttawaḍuƹ am ṯemɣarṯ ak ṯarwa nnes. Ammu iy nethella ḏaywem netxes-ikenniw. Nfareḥ wami ncarec akiḏwem Lʼinjil ḏ ṯuḏarṯ nneɣ minzi ṯƹizzem xaneɣ aṭṭas. Ay ayṯma, aqa ṯƹeqȓem x ȓxeḏmeṯ nneɣ qa neccin nuwṯa xas tamara. Wami kenniw netbeccar s Lʼinjil n Arebbi, qa nxeddem ǧiȓeṯ ḏ nhar bac war netbessiȓ ca x can ḥadd zzaywem. Netƹic akiḏwem kenniw iy yumnen s yijjen n ṣṣfa ḏ yijjen n ubriḏ nican bȓa ȓƹib. Kenniw ḏ ȓechuḏ x manaya uȓa ḏ Arebbi. Ntegg akiḏwem am yijjen n uryaz ak ṯarwa nnes. Netweṣṣa-kenniw netcejjaƹ-ikenniw netzeyyar xawem bac aḏ tuyurem s yijjen n ṯicri iy ḏas iticcen lqima i Arebbi ig isḏaheǧ netta iƹni wenni iy ḏawem d itȓaɣan ɣar ȓmulk nnes ḏ lƹaḍama nnes. Neccin netcekkar Arebbi xawem bȓa ma a nbedd wami ṯqebȓem awaȓ nnes iy ḏawem d nessiweḍ. Ṯqebȓem-ṯ maci am wawaȓ n yiwḏan, ṯqebȓem-ṯ am wawaȓ n Arebbi nican. Ixeddem wawaȓ-a ƹaweḏ ḏaywem kenniw iy yumnen. Ay ayṯma, ṯḏewȓem am ṯjumaƹ nni n ȓmuminin n Arebbi ḏi Ƹisa Lmasiḥ ṯinni iy iǧan ḏi ṯmurṯ n Yahuḏiya. Liʼanna iwḏan n ṯmurṯ nwem tbuṣaren xawem am Ayṯ-Yahuḏiya tbuṣaren x ṯjumaƹ n ȓmuminin iy ḏinni. Ay ayṯma, tuɣa nɣab xawem cway n ȓweqṯ, walakin ḏeg wuȓawen nneɣ war xawem nɣib ca. Ḏi ȓweqṯ nni netḥawaȓ aṭṭas bac a d nas minzi ḏayneɣ mezȓi akenniw nẓer. Mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin nexs aɣarwem d nas, nec s yixef inu ƹaweḏ, walakin itqaṭeƹ-aneɣ-d Cciṭan ḏeg ubriḏ. Liʼanna ḏ kenniw iy iǧan ḏ lʼamal nneɣ ḏ ȓefraḥeṯ nneɣ ḏ ttaj nneɣ n ccan zzaṯ i Siḏiṯneɣ Ƹisa xmi d ɣa yas. Wah, ḏ kenniw iy iǧan ḏ ccan nneɣ ḏ ȓefraḥeṯ nneɣ. Nessekk-iṯ ḥima uȓa ḏ ijjen war iterjiji ca s ȓemḥayen-a nwem; Aqa ṯessnem belli manaya iy xaneɣ yurin. Wah, wami tuɣaneɣ akiḏwem qbeȓ neqqar-awem qa ȓemḥayen axaneɣ kkent. Ḏ manaya ig iweqƹen qa ṯessnem kenniw. X manaya, wami ugiɣ aḏ ṣbareɣ ƹaḏ ktar, ssekkeɣ-d ɣarwem Timutawus bac aḏ ssneɣ lʼiman nwem. Ggwḏeɣ wenni itɣarran tuɣa iɣarr-ikenniw s ibriḏen nnes uca min tuɣa nexḏem jarawem imken iḏweȓ axmi war neggi walu. Ȓexxu iḏweȓ-d ɣarneɣ zzaywem Timutawus, yuwi-yaneɣ-d ijjen n ȓexbar ḏ aṣebḥan x lʼiman nwem ḏ ȓemḥibbeṯ nwem. Inna-aneɣ aqa txemmamem ḏayneɣ mliḥ, ḏaywem ƹaweḏ mezȓi aḏaneɣ ṯeẓrem uȓa ḏ neccin ḏayneɣ mezȓi akenniw nẓer. X manaya ay ayṯma, neccin netwacejjeƹ s lʼiman nwem waxxa aqaneɣ ḏanita ḏi ȓemḥayen ḏ yij uziyyar. Ȓexxu aqa netƹic mliḥ wami tbeddam nican ḏeg ubriḏ n Siḏiṯneɣ. Mammec iy ɣa negg a ncekkar Arebbi xawem?! Mecḥaȓ n ȓefraḥeṯ iy ɣarneɣ zzaṯ i Arebbi ƹlaḥsab kenniw! Ǧiȓeṯ ḏ nhar ntettar-as i Arebbi s wuȓawen nneɣ bac akenniw nẓer ƹaweḏ, aḏawem narni min ineqqṣen ḏi lʼiman nwem. Aḏaneɣ irzem Arebbi Babaṯneɣ abriḏ ɣarwem netta s yixef nnes ak Siḏiṯneɣ Ƹisa. Aḏ yarni Siḏiṯneɣ ȓemḥibbeṯ nwem ak wayawya at isfeyyeḍ s waṭṭas ak marra iwḏan am neccin nexs-ikenniw. Aḏawem isejheḏ uȓawen nwem bac aḏ tiȓim bȓa ȓƹib aḏ tiȓim muqeddsin zzaṯ i Arebbi Babaṯneɣ xmi d ɣa yas Siḏiṯneɣ Ƹisa ak marra ṣṣaliḥin nnes. Fa ay ayṯma ƹlaḥsab ṯimesȓayin nneɣni, kenniw qa ṯqebȓem zzayneɣ mamc iy ɣa ṯƹicem bac axawem yarḍa Arebbi; amenni ƹaweḏ iy tƹicem. Ȓexxu ḏi Ƹisa Lmasiḥ netḥeccam-ikenniw netweṣṣa-kenniw bac aḏ teggem ƹaḏ ktar. Cuf, ṯessnem ṯimesȓayin nni iy zi kenniw nweṣṣa s ssulṭa n Ƹisa Lmasiḥ. Aqa ȓxaḍar n Arebbi itxeṣṣa-kenniw aḏ tiȓim ṯeṣfam aḏ tbeƹƹḏem zi lfasad. Itxeṣṣa aḏ tessnem mamc ɣa ṯḥekmem x ddat nwem ƹlaḥsab min iǧan muqeddes ḏayes aweqqar. Maci aḏ tƹicem ḏi ccehweṯ n ddat nwem mammec teggen ȓegnus war issinen ca Arebbi. Ƹlaḥsab manaya itxeṣṣa labud uȓa ḏ ijjen war iḍeǧem umas war ṯ itɣecci ca liʼanna ḏ Siḏiṯneɣ ig itxeǧasen x marra ṯimesȓayin-a mammec ḏawem ṯ nenna qbeȓ neƹȓem-awem xas. Minzi Arebbi war ḏaneɣ d iȓaɣi ca bac a nƹic ḏi min ixenzen; Lla, iȓaɣa-yaneɣ-d a nƹic ḏi min iṣfan. Falihaḏa wenni itagin aḏ iḏfar ȓuṣiyeṯ-a ṯanitan ataf maci itagi i bnaḏem, itagi i Arebbi wenni iy ḏawem d iticcen Arruḥ nnes iqeddsen. Ȓexxu ƹlaḥsab ȓemḥibbeṯ jarawem war nteḥḏiji ca ƹaḏ aḏawem nari, mayemmi? Minzi iseȓmeḏ-ikenniw Arebbi s yixef nnes aḏ texsem ayawya. Wah, ḏ ṣṣaḥ texsem marra ayṯmaṯwem iy kiḏwem itƹicen ḏi lʼiqlim n Masidunya. Walakin netweṣṣa-kenniw ay ayṯma aḏ tarnim ƹaḏ ktar. Netweṣṣa ƹaweḏ aḏ tḥawȓem bac aḏ tƹicem ḏi ȓhudneṯ, aḏ taḏfem ḏi ccɣuȓaṯ nwem waha, aḏ txeḏmem s ifassen nwem. Amenni iy kenniw netweṣṣa qbeȓ. Ḥima aḏ tuyurem s lmaƹqul ak yinni ɣar barra nwem war yuminen ca, war teḥḏijim walu zi ḥadd. Fa ay ayṯma, war nexs ca aḏ tqefȓem i yixef nwem ƹlaḥsab yinni iṭṭṣen ḏeg imeḍȓan bac war txeyyiqem ca am yinni nneɣni war ḏi iǧi bu lʼamal. Cuf, neccin ntamen belli Ƹisa immuṯ ikkar-d, ntamen ƹaweḏ belli Arebbi ƹaḏ aḏ iysi yinni iṭṭṣen ḏeg imeḍȓan iy yumnen zi Lmasih aḏ iȓin ak Ƹisa. Ƹlaḥsab awaȓ n Siḏiṯneɣ neqqar-awem qa neccin iƹni yinni ƹaḏ iddaren iƹni yinni ƹaḏ iqqimen ḏi ddunect-a xmi d ɣa yas Siḏiṯneɣ qa neccin war netgaƹƹiḏ ca ḏ imezwura x yinni iṭṭṣen ḏeg imeḍȓan. Liʼanna Siḏiṯneɣ aqa aḏ d ihwa s yixef nnes zeg ujenna s yijjen n ṯɣuyyeṯ ṯemɣar ḏ yijjen n ṯmijja n lmalak nni ameqqran ḏ zzammar nni itṣuḍen n Arebbi, ȓexddenni imettinen tuɣa yumnen zi Lmasiḥ aḏ d kkaren ḏ imezwura. Ssenni neccin iƹni yinni ƹaḏ iddaren iƹni yinni ƹaḏ aqaneɣ ḏi ddunect-a ataf akiḏsen netwarfeƹ ɣar ujenna ḏeg iseynuṯen bac a nmeȓqa ak Siḏiṯneɣ ḏi lhawa. Wa amenni akiḏes niȓi i ȓebda. Iḏen, cejjƹeṯ ayawya s wawaȓen-a. Fa ay ayṯma, war nteḥḏiji ca aḏawem ntari x lʼawqat niɣ ḏ ttawarix. Aqa ṯessnem mliḥ belli Yum n Siḏiṯneɣ aḏ d yas am d yusa ij uceffar s ǧiȓeṯ. Ataf xmi ɣa yinin yiwḏan aqa ḏinni lʼaman ḏ ḍḍaman ȓexddenni axasen d ihwa ijjen n lxarab ḏeɣya amecnaw mamc d itas ȓeḥȓiq n ṯarwa i ṯemɣart itarwen. Ataf war zemmaren niṯni aḏ arewȓen. Walakin kenniw ay ayṯma, war ṯeǧim ca ḏi ṯaǧest bac Yum nni axawem d ixḍeȓ am yij uceffar. Lla, kenniw marra ḏ ṯarwa n ṯfawṯ ḏ iḥenjiren n nhar. War neǧi ca ḏ ṯarwa n ǧiȓeṯ niɣ n ṯaǧest. Iḏen, war nteṭṭeṣ ca am yiwḏan nneɣni, itxeṣṣa a niȓi nfaq aɣarneɣ yiȓi ȓaƹqeȓ. Cuf, yinni iteṭṭṣen, teṭṭṣen s ǧiȓeṯ. Yinni itɣellan s ccreb, tɣellan s ǧiȓeṯ. Neccin lla, neccin ḏ ṯarwa n nhar, aɣarneɣ yiȓi ȓaƹqeȓ. A negg ṯjilit nni n ȓeḥḏiḏ iǧan nettaṯ n lʼiman ḏ ȓemḥibbeṯ. A negg lkask nneɣ iǧan netta ḏ lʼamal n ufekki. Qa war ḏaneɣ ixḍar ca Arebbi bac axaneɣ ikk uɣḍab; Lla, qa ixḍar-aneɣ bac a nenjem s ufus n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Netta immuṯ xaneɣ bac a neddar akiḏes waxxa neccin nfaq niɣ neṭṭeṣ ḏeg unḍeȓ. Falihaḏa tcejjaƹeṯ ayawya tƹawaneṯ ayawya mammec teggem ȓexxu. Fa ay ayṯma, neqqar-awem weqqarem yinni ixeddmen jarawem ig iǧan xawem nehhan-kenniw. Ucem-asen ijjen n lqima ṯemɣar s ȓemḥibbeṯ nwem ƹlaḥsab ȓxeḏmeṯ nsen. Iȓim ƹaweḏ ḏi ȓehna ak wayawya. Ay ayṯma, nhaṯ yinni itbaƹen farq-ccɣeȓ, cejjƹeṯ yinni itefciȓen, ƹawneṯ yinni iteḍƹifen, ṣebbareṯ ak marra. Arrem-d ȓbaȓ nwem, itxeṣṣa uȓa ḏ ijjen war itxeǧis ccarr s ccarr nneɣni; Lla, ȓebda rezzuṯ min iǧan ḏ aṣebḥan jarawem ḏ jar yiwḏan marra. Farḥem ȓebda, tettarem i Arebbi bȓa ma aḏ tbeddem, cekkarem-ṯ ḏi marra ṯimesȓayin. Liʼanna ḏ manaya ig itraja Arebbi zzaywem ḏi Ƹisa Lmasiḥ. War tsexsayem ca Arruḥ iqeddsen. War tseḥqarem ca awaȓen nni iy ƹeȓmen yiwḏan zi Arebbi qqaren-ṯen. Lla, meyyzeṯ manayenni marra. Ṭṭfeṯ ḏi min iǧan ḏ aṣebḥan; Aggwjeṯ x marra min iǧan ḏ aƹeffan. Arebbi nneɣ n ȓehna akenniw issiṣfa ḏeg yixef nwem qaƹ. Buḥbeȓ nwem ḏ ȓaƹmar nwem ḏ ddat nwem aḏ qqimen kemȓen bȓa ȓƹib aȓ d ɣa yas Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Wenni iy ḏawem d itȓaɣan ḏayes ttiqeṯ, ḏ netta iy kenniw ɣa issiwḍen ɣar manaya. Ay ayṯma, ttarem i Arebbi xaneɣ. Seǧmeṯ x marra awmaṯen s yijjen n sȓam iṣfa. Tweṣṣiɣ-kenniw zzaṯ i Siḏiṯneɣ ḥima aḏ tɣarem ṯabrat-a i wawmaṯen marra. Akiḏwem yiȓi arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Nec ḏ Bulus, akiḏi Silas ḏ Timutawus, nura ṯabrat-a ɣar jmaƹeṯ n ȓmuminin n Ayṯ-Salunik iy yumnen zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ay ayṯma, itxeṣṣa u labud a ncekkar Arebbi xawem ȓebda. Qa manaya nican minzi lʼiman nwem itemɣur s waṭṭas, minzi ƹaweḏ ȓemḥibbeṯ nwem ṯarenni ak wayawya. X manaya ḏ kenniw ig iǧan ḏ ccan nneɣ jar ṯjumaƹ n ȓmuminin, nessawaȓ x ṣṣbar nwem ḏ lʼiman nwem ḏi marra aƹeddeb nni ḏ marra ȓemḥayen nni iy xawem iy tekken. Manaya ḏ ijjen n ddalil belli lḥukem n Arebbi iǧa nican, u s ddalil-a akenniw iḥseb ṯesḏaheǧem ȓmulk nnes iy xef ṯƹeddbem. Arebbi netta ḏ Bab n ȓḥaqq, aḏ iƹeddeb s ȓemḥayen yinni iy kenniw itmeḥḥanen, aḏawem yuc arraḥeṯ akiḏneɣ kenniw itwameḥḥanen. Manaya aḏ yiȓi xmi d ɣa imeḍhar Siḏiṯneɣ Ƹisa zeg ujenna ḏeg yijjen n ṯmessi ṯḥeddeq, akiḏes d meḍharent lmalaʼikaṯ nnes ijehḏen. Aḏ intaqem zeg yinni war issinen ca Arebbi ḏ yinni war itṭiƹin ca i Lʼinjil n Siḏiṯneɣ Ƹisa. Aḏ twaƹaqben s yijjen n lxarab war ifennin ca, aḏ twaḥarrmen zeg uɣembub n Siḏiṯneɣ ḏ lƹaḍama n jjheḏ nnes. Manaya aḏ iwqeƹ ḏi Yum nni iy d ɣa yas Siḏiṯneɣ bac aḏ itwasemɣar jar ṣṣaliḥin nnes, netta azzayes tƹejjben marra yinni yumnen, ḏaysen kenniw minzi ṯumnem zi min xas necheḏ. X manaya ntettar i Arebbi xawem ȓebda bac akenniw yarr ṯesḏahǧem aȓaɣi nnes. U s jjheḏ nnes aḏawem yarew marra ȓxir iy ṯexsem aḏ teggem, aḏawem yarew kuȓ ȓxeḏmeṯ ƹaweḏ iy d tasen zi lʼiman nwem. Ntettar-as manaya bac isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa aḏaywem itwasemɣar, aḏayes twamɣarem ƹaweḏ kenniw ƹlaḥsab arḍa n Arebbi nneɣ ḏ Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Amma Yum nni xmi d ɣa imeḍhar Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ neccin aɣares ngaƹƹeḏ. Ay ayṯma, neqqar-awem war tenxȓiƹem ca ḏeɣya ḏi ȓaƹqeȓ nwem, war txeyyaqem ca ƹlaḥsab ca n arruḥ n lwaḥi niɣ ḏ ca n wawaȓ niɣ ḏ ca n ṯebrat zzayneɣ zaƹma iqqaren qa Yum n Siḏiṯneɣ aqa yuweḍ-d. Lla, war tejjam ḥadd akenniw icmeṯ s walu. Ataf war izemmar Yum nni aḏ d yas qbeȓ ma aḏ semḥen aṭṭas aṭṭas n yiwḏan ḏ amezwaru ḏi Arebbi aḏ d imeḍhar lmesxuṭ mmis n ȓefna. Netta itƹarraḍ i Arebbi isemɣar ixef nnes x marra minxef iǧa isem n Arebbi ḏ min ƹebbḏen yiwḏan ḥetta aḏ iqqim ḏi Ṯemziḏa ṯameqqrant n Arebbi aḏ iƹeyyeḍ aḏ yini qa nec ḏ Arebbi. Ma war ṯeƹqiȓem ca? Iwa wami tuɣayi akiḏwem qbeȓ qqareɣ-awem ṯimesȓayin-a. Kenniw ṯessnem min ṯ iteṭṭfen ƹaḏ bac war d itmeḍhar ca aȓ d ɣa yaweḍ ȓweqt nnes nican. Cuf, ijjen n jjheḏ inuffaren n ssayyiʼaṯ ixeddem ȓexxu, walakin ḏinni ijjen nneɣni ƹaḏ iteṭṭef-iṯ ḥetta wanita nneɣni aḏ itwakkes zi ȓwesṭ. Ṯumma aḏ d imeḍhar lmesxuṭ, axas iṣuḍ Siḏiṯneɣ Ƹisa s uqemmum nnes aṯ ineɣ, aṯ isbeṭṭeȓ s lƹaḍama nnes iy zi d ɣa iƹqeb Ƹisa. Lmesxuṭ-a wanita aḏ d imeḍhar ḏi ddunect-a ƹlaḥsab ȓexḏayem n Cciṭan s marra ṯizemmar ḏ lburhanaṯ ḏ ȓaƹjayeb isxarriqen ḏ marra ibriḏen n ccarr iy zi twacemmaṯen yinni ifennan. Niṯni aḏ fnan minzi war qbiȓen ca aḏ texsen lḥaqiqa bac aṯen isenjem Arebbi. X manaya aḏ issekk Arebbi aṯen istexiyyal bac aḏ amnen s uxarriq-a. Ḥima aḏ twaḥasben marra yinni war yuminen ca s lḥaqiqa arḍan s ccarr. Fa ay ayṯma iy xef iƹizz Siḏiṯneɣ, labud a ncekkar Arebbi xawem minzi ixḍar-ikenniw ḏ imezwura nni iƹni ḏ yinni iy twasnejmen s ȓxeḏmeṯ nni issiṣfan n Arruḥ iqeddsen ḏ yijjen ttiqeṯ nwem ḏi lḥaqiqa. Aqa iȓaɣa-d xawem ƹlaḥsab i manaya s Lʼinjil iy netbeccar bac aḏ tcarcem ḏi lƹaḍama n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Iḏen ay ayṯma, beddem nican, ṭṭfem ḏi ttaƹalim nni iy kenniw nseȓmeḏ waxxa s wawaȓ nneɣ waxxa s ṯebrat nneɣ. Amma ṯimesȓayin nneɣni ay ayṯma, ttareṯ xaneɣ i Arebbi bac awaȓ n Siḏiṯneɣ aḏ itentacar aḏ itwasemɣar mammec iy iweqƹen jarawem. Ttareṯ ƹaweḏ a nefȓeṯ zeg yiwḏan war iḥȓin ḏ iƹeffanen minzi lʼiman war iǧi ca ḏi marra iwḏan. Walakin Siḏiṯneɣ ḏayes ttiqeṯ, akenniw isejheḏ akenniw iḥḍa zi ccarr. Neccin qa metʼakkedin ḏi Siḏi Arebbi aqa minzi kenniw nweṣṣa qa teggem-ṯ, aṯ teggem ƹaḏ. Aḏ issiweḍ Siḏiṯneɣ uȓawen nwem ɣar ȓemḥibbeṯ n Arebbi, ƹaweḏ ɣar ṣṣbar n Lmasiḥ. Fa ay ayṯma, netweṣṣa-kenniw ƹlaḥsab isem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ aḏ tbeƹƹḏem zi mkuȓ ȓmumen itbaƹen farq-ccɣeȓ, netta war iḏeffar ca ttaƹlim iy ṯqebȓem zzayneɣ. Kenniw s yixef nwem ṯessnem u labud aḏ tebƹem abriḏ nni iy negga jarawem. Neccin war netbiƹ ca farq-ccɣeȓ wami tuɣaneɣ akiḏwem. War necci bu uɣrum ak ḥadd baṭeȓ. Lla, nxeddem ǧiȓeṯ ḏ nhar, neccaṯ tamara nrebbeȓ bac war netbessiȓ x ḥadd zzaywem. Negga manayenni maci war ɣarneɣ bu ȓḥaqq aḏaneɣ ṯƹawnem; Lla, nseḍhar-awem-d abriḏ iy ɣa ṯeḏfarem. Waxxa wami tuɣaneɣ akiḏwem nuca-awem ȓuṣiyeṯ-a ṯanita: Wenni itagin aḏ ixḏem war itett ca. Liʼanna netsȓa belli ḏinni ȓebƹaḍ zzaywem tbaƹen farq-ccɣeȓ. War xeddmen ca ccɣuȓaṯ nsen, niṯni taḏfen ḏi ccɣuȓaṯ n midden waha. Iwḏan-a netweṣṣa-ṯen neqqar-asen s yisem n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ aḏ xeḏmen s lmaƹqul aḏ ccen aɣrum iy iǧan nsen. Amma kenniw ay ayṯma, ggeṯ ȓxir bȓa ma aḏ taḥȓem. Wenni war itṭiƹin ca i wawaȓ nneɣ ḏi ṯebrat-a ggem-ṯ ḏi ȓbaȓ nwem, war kiḏes ggurem ca bac aḏ iseḏḥa. Walakin war ṯ twaȓam ca am ȓaƹḏu nwem; Lla, nham-ṯ am yijjen zeg wuwmaṯwem. Siḏiṯneɣ n ȓehna aḏawem yuc ijjen ȓehna ḏi aya ȓweqṯ u s marra ṯimesȓayin. Aḏ yiȓi Siḏi Arebbi akiḏwem marra. Sȓam-a wanita uriɣ-ṯ nec s ufus inu Bulus, ḏ ṯanita ḏ lƹalama inu iǧan ḏi marra ṯibraṯin inu. Ammu iy tariɣ nec. Arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ akiḏwem yiȓi marra. Nec ḏ Bulus ḏ arrasul n Ƹisa Lmasiḥ s lʼamar n Arebbi wenni iy ḏaneɣ isenajmen ḏ Ƹisa Lmasiḥ netta ḏ lʼamal nneɣ. Tariɣ ṯabrat-a i Timutawus wenni iy iǧan am memmi ḏ ṣṣaḥ ḏi lʼiman. Akiḏec yiȓi arḍa ḏ arraḥmeṯ ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Nec wami ruḥeɣ ɣar lʼiqlim n Masidunya weṣṣiɣ-cek aḏ teqqimeḏ ḏi ṯendint n Ufasus bac aḏ tenhiḏ can iryazen aḏasen ṯiniḏ war seȓmaḏem ca ṯimesȓayin ig itxalafen ḏi lʼiman. Aḏasen ṯiniḏ war ḏeffarem ca ṯiḥuja niɣ ḏ ṯacejjarṯ nni war iqeṭṭin ca x ȓejḏuḏ nwem. Ṯimesȓayin-a am ṯina ɣir tsejjaƹent-aneɣ bac a nweddar ḏi lʼafkar ixwan, war ḏaneɣ ṯsiwwiḍent ca ɣar min itxeṭṭeṭ Arebbi minzi min ḏaneɣ isawwaḍen ɣar Arebbi netta ḏ lʼiman. Min iƹna lɣaraḍ n ȓuṣiyeṯ-a? Lɣaraḍ nnes ḏ ijjen n ȓemḥibbeṯ iy d itasen zeg wuȓawen iṣfan ḏ yijjen n ḍḍamir ḏ aṣebḥan ḏ yijjen n lʼiman bȓa nnifaq. Ȓebƹaḍ ffɣen zi ṯmesȓayin-a uḏfen ḏeg wawaȓen iy ixwan. Rezzun aḏ dewȓen ḏ imseȓmaḏen n ccariƹa, walakin war fehhmen ca min qqaren uȓa ḏ minxef tʼakkaden aṭṭas. Ccariƹa-ya meȓa isteƹmel-it bnaḏem nican, neccin nessen-it ḏ ṯaṣebḥant. Nessen Ccariƹa-ya ƹaweḏ war d ṯexȓiq ca i yinni isemṣȓaḥen ak Arebbi. Lla, ṯexȓeq-d i yinni iǧan ḏ iƹeffanen ḏ yinni iy ḏi ṯeǧa ṯɣennant ḏ yinni war iḏeffiren ca Arebbi ḏ yinni iƹeṣṣan ḏ yinni war iṣfin ca ḏ yinni war ɣar iǧi bu ddin ḏ yinni ineqqen babaṯsen ḏ yemmaṯsen ḏ yinni ineqqen iwḏan ḏ yinni iteggen lfasad ḏ iryazen ifessḏen ak wayawya ḏ yinni itacaren iwḏan ḥima aṯen arren ḏ isemɣan ḏ yinni iqqaren ixarriqen ḏ yinni icehhḏen ẓẓur niɣ ḏ yinni iteggen can n ṯmesȓayin nneɣni iǧan ḍed i ttaƹlim n lʼiman iǧan nican. Ttaƹlim-a iǧan nican aṯ naf ḏi Lʼinjil n Arebbi lƹaḍim ig itwarbarken. Lʼinjil-a ikellef-ayi-d xas nec am yijjen n lʼamana. Tcekkareɣ Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏayi yucin jjheḏ nnes yufa ḏayi ttiqeṯ isiḏef-ayi ɣar ȓxeḏmeṯ nnes. Nec qbeȓ tuɣa qqareɣ awaȓen war iḥȓin x Arebbi tƹeddabeɣ ȓmuminin, nec ḏ ijjen bnaḏem iḍeǧmen. Waxxa tuɣa xeḏmeɣ manayenni iseḍhar-ayi-d Arebbi arraḥmeṯ nnes liʼanna xeḏmeɣ manayenni s ȓeqfaȓeṯ inu bȓa ma aḏ ssneɣ min iǧan nican, uȓ inu war ḏayes bu lʼiman. Arḍa n Siḏiṯneɣ infeyyeḍ-d xafi s waṭṭas ḏ waṭṭas, akiḏes ijjen n lʼiman ḏ ijjen n ȓemḥibbeṯ ig iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Aqa ijjen n wawaȓ ḏayes ttiqeṯ u labud aḏ itwaqbeȓ marra, iƹni Ƹisa Lmasiḥ yusa-d ɣar ddunect-a bac aḏ isenjem yinni iƹeṣṣan, zzaysen nec ig iǧan ḏ lƹaṣi ḏ ameqqran xasen marra. Wami nec ḏ lƹaṣi ḏ ameqqran xasen marra iseḍhar-ayi-d Arebbi arraḥmeṯ nnes bac Ƹisa Lmasiḥ azzayi d ismeḍhar marra ṣṣbar nnes aḏ yiȓi manaya ḏ ijjen n lmiṯal i yinni iy zzayes ɣa yamnen aɣarsen ṯiȓi ṯuḏarṯ n ȓebda. Azeǧiḏ nneɣ aɣares ṯiȓi lƹaḍama i ȓebda n ȓebdaṯ, wenni ƹemmarṣ aḏ ifna ƹemmarṣ aḏ immeṯ wenni war ṯ itwiȓi ḥadd wenni iǧan ḏ Arebbi waḥḏes. Amin. A wulidi Timutawus, aḏac uceɣ lmasʼuliya-ya ṯanitan ƹlaḥsab awaȓen nni iy xac nnan lʼanbiya zi qbeȓ bac xmi xasen ɣa ṯƹeqȓeḏ ataf aḏ tmenɣeḏ mliḥ amenɣi-ya aṣebḥan, ataf aɣarec yiȓi lʼiman nnec ḏ yijjen ḍḍamir ḏ aṣebḥan. Maci am ȓebƹaḍiṯ semḥen ḏi manaya uca lʼiman nsen iɣareq am yij uɣarrabu ḏi ȓebḥar. Zzaysen Ḥimmit ḏ Iskander, jjiɣ-ṯen nec i Cciṭan ḥima aḏ twarebban war qqaren ca awaȓen nni war iḥȓin x Arebbi. Ḏ amezwaru tweṣṣiɣ-kenniw aḏ tettarem i Arebbi aṯ tedƹim aṯ ṭelbem aṯ tcekkarem x marra iwḏan ḏ izeǧiḏen ḏ marra yinni iḥekkmen bac a nƹiceṯ ḏeg yijjen n ȓehna bȓa ssdaƹ ḏeg yijjen n ṭṭaƹa n Arebbi ḏ yijjen n lmaƹqul. Manaya ḏ aṣebḥan yarḍa xas Arebbi iy ḏaneɣ d isnejmen, ixes marra iwḏan aḏ twasnejmen aḏ awḍen aḏ ssnen lḥaqiqa. Liʼanna ḏinni ijjen n Arebbi waḥḏes ḏ yijjen lwasiṭ waḥḏes jar Arebbi ḏ yiwḏan iƹni aryaz-a ḏ Ƹisa Lmasiḥ. Netta iṣeddeq ṯuḏarṯ nnes ḏ ijjen n lfidya bac azzayes isenjem marra iwḏan, manaya aḏ itwacheḏ ḏi ȓweqṯ nnes. X manayenni iy twaxḍareɣ nec bac aḏ ḥeddṯeɣ aḏ iȓiɣ ḏ arrasul aḏ iȓiɣ ḏ amseȓmaḏ ƹlaḥsab lʼiman ḏ ȓḥaqq jar yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil. Qqareɣ lmaƹqul maci ḏ ixarriqen. Falihaḏa xseɣ iryazen ḏi marra imucan aḏ ẓẓaǧen aḏ ysin ifassen nsen iṣfan ɣar ujenna bȓa ma aḏ tƹeṣṣben bȓa ma aḏ tmenɣan. Amenni ƹaweḏ xseɣ ṯimɣarin aḏaysent yiȓi lʼiḥtiram aḏaysent yiȓi ȓeḥya ḏ lmaƹqul, maci aḏ qqiment s ucewwaf iḍȓeq aṭṭas niɣ s ddheb ḏ jjuwhar ḏ warruḍ iy iɣȓan. Lla, aḏ ṣarent ixef nsent s lḥasanaṯ ig iǧan labud ḏi ṯemɣarin nni iqqaren qa neccin nƹebbeḏ Arebbi. Ṯamɣarṯ u labud aḏ teȓmeḏ s ṭṭaƹa ḏ ȓhudneṯ. Nec war tejjiɣ ca ṯamɣarṯ aḏ tseȓmeḏ aryaz niɣ axas ṯeḥkem; Lla, labud aḏ tiȓi mhedna. Mayemmi? Arebbi ixȓeq-d Adam ḏ amezwaru, ƹaḏ iy d ixȓeq Ḥawwa. Ƹaweḏ Adam war ṯ icmiṯ ca Cciṭan, ḏ ṯamɣarṯ itwacemṯen ṯeƹṣa Arebbi. Ṯamɣarṯ aḏ twasenjem ƹlaḥsab ṯarwa walakin itxeṣṣa wa labud aḏ qqiment niṯenti ḏi lʼiman ḏ ȓemḥibbeṯ ḏ ȓeṣfiyeṯ ƹlaḥsab lmaƹqul. Aqa ijjen n wawaȓ ḏayes ttiqeṯ iƹni wenni irezzun aḏ yiȓi ḏ arrayes n jmaƹeṯ qa irezzu ijjen n ṯmesȓayṯ ḏ ṯaṣebḥant. Fa arrayes n jmaƹeṯ maci am yijjen n bnaḏem iy tƹeyyaben yiwḏan. U labud aɣares ṯiȓi ijjen n ṯemɣarṯ waha. U labud aḏ iḥkem x yixef nnes aḏayes yiȓi lmaƹqul ḏ lʼiḥtiram aḏ itreḥḥab zeg inewjiwen aɣares ṯiȓi ṯzemmar aḏ iseȓmeḏ iwḏan. Itxeṣṣa war itegg ca lmadla n ssekra, war icciṯ ca aḏ yiȓi trankiȓ. Itxeṣṣa war itmenɣi ca s wawaȓ, war iḍemmeƹ ca ḏi tmenyaṯ. Aḏ yiȓi ḏ ijjen n bnaḏem ig iḥekkmen x ṯeddarṯ nnes mliḥ, tṭaƹan-as iḥenjiren nnes tseḏḥan-ṯ. Iwa bnaḏem-a meȓa war issin ca aḏ iḥkem x ṯeddarṯ nnes, mammec iy ɣa igg aḏ itraya x jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi? Arrayes-a, maci yallah iy isȓem aḏ yuff s ttakebbur x ȓxeḏmeṯ-a aḏ iwḍa ḏi lƹuquba nni n Ibȓis. U labud ƹaweḏ aṯ weqqaren yinni iǧan n barra war iǧin ca ḏ ȓmuminin bac war xas tƹeyyiben ca yiwḏan war iweṭṭi ca ḏi ṯexcebṯ nni n Ibȓis. Amenni ƹaweḏ imsexxaren u labud aḏ iȓin mweqqerin aɣarsen yiȓi wawaȓ, ataf war sessen ca aṭṭas n ccreb war ḍemmƹen ca ḏi ȓewsex n ddunect-a. Imsexxaren-a itxeṣṣa u labud aḏ ṭṭfen ḏi ȓmaƹna inuffaren n lʼiman s yijjen n ḍḍamir iṣfa. Ḏ amezwaru aḏ twajarrben. Meȓa war ḏinni can n ṯmesȓayṯ ḍed nsen, ataf aḏ ḏewȓen ḏ imsexxaren. Amenni ƹaweḏ ṯimɣarin itxeṣṣa aḏ iȓint mweqqerint war ḏaysent tiȓi ca nnamima aḏ ḥekkment x yixef nsent aḏaysent ṯiȓi ttiqeṯ ḏi marra ṯimesȓayin. Imsexxaren itxeṣṣa u labud aḏ iȓin ḏ iryazen n yijjen n ṯemɣarṯ waha, aḏ ḥekkmen x iḥenjiren ḏ ṯuḏrin nsen mliḥ. Aqa imsexxaren ig ixeddmen mliḥ aḏ rebḥen i yixef nsen ijjen n ddaraja ḏ ṯaṣebḥant ḏ yijjen n ttiqeṯ ḏi lʼiman nsen ig iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Ṯimesȓayin-a tariɣ-ṯent-id i cek, nec tmenniɣ aɣarec d aseɣ ḏeɣya. Meȓa ṭewwleɣ aṭṭas war ḏinni d usiɣ ca, ataf aḏ tessneḏ cek mamc iy ɣa suguren yiwḏan ixef nsen ḏi ṯeddarṯ n Arebbi iƹni jmaƹeṯ n ȓmuminin n Arebbi iddaren ḏ nettaṯ iy iǧan ḏ apilar ḏ dsas n lḥaqiqa. U bȓa ccekk mecḥaȓ ṯeǧa ḏ ṯameqqrant ȓmaƹna inuffaren n lʼiman: Netta, ḏ bnaḏem iy d imeḍharen, ḏ Arruḥ iy xas icehḏen. Netta, ḏ lmalaʼikaṯ iy ḏayes ixzaren, ḏ ȓegnus iy zzayes itwabeccaren. Netta, ḏi ddunect-a yinni iy zzayes yumnen, ḏ lƹaḍama n ujenna iy ṯ iqebȓen. Fa iqqar Arruḥ iqeddsen nican bȓa ccekk ḏeg wussan-a ineggura aḏ semḥen ca n yiwḏan ḏi lʼiman nican aḏ ggen array i jnun iɣeddaren ḏ min seȓmaḏen ccayaṭin. Aḏ yiȓi manaya s nnifaq n iryazen isxarriqen, ḍḍamir nsen ṣafi iḥareq mamc iy ṯ iḥareq ijjen n warcem n wuzzeȓ issecmaḍen. Niṯni aḏ sbedden iwḏan bac war meǧcen ca, qqaren-asen ƹaweḏ qa ca n lmaklaṯ memnuƹ aṯent ccen. Walakin lmaklaṯ nni ixȓeq-iṯent-id Arebbi aṯent neqbeȓ neccin ig itamnen nessen lḥaqiqa. Qa marra min d ixȓeq Arebbi ḏ aṣebḥan. Meȓa neqbeȓ-iṯ neccin s ccuker ataf war ḏayes min ɣa nƹiff. Aqa manaya iḥeǧeȓ ḥalal ƹlaḥsab awaȓ n Arebbi ḏ ṯẓaǧiṯ. Ṯimesȓayin-a meȓa ṯesbeyyaneḏ-ṯent-id i ayṯmaṯneɣ aḏ tiȓiḏ cek ḏ ijjen n uxeddam ḏ aṣebḥan n Ƹisa Lmasiḥ, aḏ tiȓiḏ twarebbiḏ s wawaȓen n lʼiman ḏ ttaƹlim nni aṣebḥan iy ṯḏeffareḏ cek. Fa awggwej cek x ṯḥuja nni iǧan ḍed lʼiman iy tƹawaḏent ṯwessura waha, setrinar ixef nnec ƹlaḥsab lʼiman. Meȓa ṯestrinareḏ ixef nnec s arriyaḍa, aḏ tawiḏ ijjen n arbaḥ ac ineffeƹ cwayt. Meȓa ṯestrinareḏ s lʼiman, aḏ tawiḏ ijjen n arbaḥ ac ineffeƹ i ṯmesȓayin marra. Lʼiman-a iwƹeḏ-ic ƹlaḥsab ṯuḏarṯ-a iǧan ȓexxu ḏ ṯenni iy d ɣa yasen. Awaȓ-a ḏayes ttiqeṯ u labud aḏ itwaqbeȓ ikmaȓ. X manaya neccin nxeddem nrebbeȓ liʼanna negga lʼamal nneɣ ḏi Arebbi iddaren wenni isenjamen marra iwḏan xaṣṣatan ḏ yinni itamnen. Ṯimesȓayin-a tweṣṣa xasent cek seȓmaḏ-iṯent. War tejja ḥadd ac iseḥqar ƹlaḥsab ṯemẓi nnec. Lla, cek labud aḏasen tiȓiḏ i ȓmuminin ḏ lmiṯal ƹlaḥsab awaȓen nnec ḏ ṯicri nnec ḏ ȓemḥibbeṯ nnec ḏ lʼiman ḏ ȓeṣfiyeṯ. Ḥetta aȓ d ɣa yaseɣ nec sxeddam ixef nnec mliḥ s ṯɣuri n Lkutub ḏ uḥeddeṯ ḏ useȓmeḏ. War tferraṭ ca ḏi lqudra nni iy ḏac immucen ƹlaḥsab awaȓ nni aṣebḥan iy xac nnan lʼanbiya wami ayraw n imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin sersen xac ifassen nsen. Ṭebbeq ṯimesȓayin-a, sellem-asent ixef nnec qaƹ bac aḏ ẓren marra iwḏan nnajaḥ nnec. Xzar ḏi ṯuḏarṯ nnec ḏ ṯmesȓayin iy ṯseȓmaḏeḏ, arni ḏaysent. Liʼanna meȓa ṯeggiḏ manaya aḏ tesnejmeḏ ixef nnec ḏ yinni iy ḏac itsȓan. War nehha ca ijjen n uwessar s ȓeqsaḥeṯ; Lla, siweȓ akiḏes am babac. Iḥenjiren egg-iṯen am ayṯmac. Ṯiwessura egg-iṯent am yemmaṯac. Ṯiḥenjirin egg-iṯent am suyṯmac s yijjen n wuȓ iṣfa. Weqqar ṯajjaȓin ig iǧan ḏ ṯajjaȓin ḏ ṣṣaḥ. Cuf, ṯajjaȓṯ nni meȓa ɣares iḥenjiren niɣ ḏ ayyawen ataf ḏ niṯni iy t ɣa iƹawnen aḏ ȓemḏen ḏ amezwaru aḏ sxeddmen lʼiman nsen ak lƹaʼila nsen aḏ arren ȓxir i lwalidin nsen. Aqa manaya yarḍa xas Arebbi. Qa ṯajjaȓṯ n ṣṣaḥ ṯenni war ɣar iǧi ḥadd aqa ḏ nettaṯ iteggen lʼamal nnes ḏi Arebbi tɣima tedƹa Arebbi tettar-as ǧiȓeṯ ḏ nhar. Walakin ṯenni itƹicen ḏi ccehweṯ waha, qa nettaṯ ṯemmuṯ waxxa ṯeddar. Ṯimesȓayin-a tweṣṣa-ṯent baƹda cek bac aḏ qqimen yiwḏan bȓa ȓƹib. Cuf, wenni war itḏebbiren x ȓeḥbab nnes xaṣṣatan x lƹaʼila nnes ataf netta inkar lʼiman, wenni war yuminen qaƹ ataf ḥsen zzayes. War tejja uȓa ḏ icten aḏ tsejjel ak ṯajjaȓin ɣar lmuƹawana illa meȓa ɣares zi settin iseggwusa aȓ ṯsawent, illa meȓa tuɣa ɣares ijjen n uryaz waha. Labud aḏ tiȓi maƹrufa s lḥasanaṯ nnes iƹni meȓa ṯrebba ṯarwa nnes, treḥḥab s inewjiwen, ṯsiȓiḏ iḍaren n ṣṣaliḥin, tƹawan yinni itzeyyaren, ṯḏeffar marra ṯimesȓayin ṯiṣebḥanin. Fa ṯajjaȓin ṯimezyanin war ṯent tsejjal ca ƹlaḥsab lmuƹawana. Niṯenti xmi ɣa ṯeḏfarent ccehawaṯ nsent ktar zi Lmasiḥ ataf rezzunt aḏ meȓcent. Ammu aḏ twaḥekment minzi semḥent ḏi lwaƹeḏ nsent iy ggint ḏ amezwaru. Ƹaweḏ aḏ dewȓent ḏ ṯimeƹgazin ggurent zi ṯaddarṯ ɣar ṯeddarṯ teggent farq-ccɣeȓ. Maci ḏ ṯimeƹgazin waha, tƹawaḏent ȓexburaṯ taḏfent ḏi ccɣuȓaṯ n midden qqarent ṯimesȓayin war itxeṣṣa ca aḏ twannant. Iḏen, xseɣ ṯajjaȓin ṯimezyanin aḏ meȓcent aḏ d jjent iḥenjiren aḏ sugurent ṯaddarṯ nsent mliḥ war tejjint bu can lfurṣa i ȓaƹḏu axasent issiweȓ s ȓƹib. Minzi ḏinni ȓebƹaḍ ṣafi ffɣent abriḏ ḏfarent Cciṭan. Tamɣarṯ ḏ ȓmumna meȓa tiȓint akiḏes can ṯajjaȓin aḏaysent thilla u labud akiḏes qqiment axasent ṯḏebbar. Ṯina, maci ḏ jmaƹeṯ n ȓmuminin axasent tarbu; Lla, aḏ tarbu ɣir x ṯinni iǧan ḏ ṯajjaȓin ḥḏajent ḏ ṣṣaḥ. Imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin yinni iteḥkamen mliḥ u labud aṯen tweqqarem ḏ ḍubli, xaṣṣatan yinni ixeddmen aṭṭas ḏeg uḥeddeṯ ḏ useȓmeḏ. Aqa Lkitab iqqar: War ḏas tegg bu ṯacmant i ufunas nni itṣarwaṯen. Aqa ƹaweḏ axeddam ɣares ȓḥaqq aḏ itxaȓes. War qebbeȓ ca ttuhmeṯ ḍed i umeqqran n jmaƹeṯ n ȓmuminin illa meȓa ḏinni ṯnayen niɣ ṯȓaṯa n ȓechuḏ tahamen-ṯ. Imeqqranen ig iƹeṣṣan nha-ṯen cek zzaṯ i marra iwḏan bac yinni inneɣni aḏ ggwḏen baƹda. Aqa ƹeȓmeɣ-ac zzaṯ i Arebbi ḏ Ƹisa Lmasiḥ ḏ lmalaʼikaṯ itwaxḍaren qa labud aḏ teggeḏ ṯimesȓayin-a bȓa ma aḏ teggeḏ ȓfarz ak can ḥadd bȓa ma aḏ teggeḏ ƹaweḏ s wuḏemawen. Ifassen nnec war tqeǧiq ca aṯen tserseḏ x can ḥadd, war carrec ca ḏi ȓmuƹṣiyaṯ n midden. Qqim cek ṯeṣfiḏ. War sess ca aman waha, sew ƹaweḏ ḏrus n waman uḍiȓ ƹlaḥsab ṯakrict nnec ḏ ȓehracaṯ iy c iȓeqqfen. Ca n ȓmuƹṣiyaṯ n iryazen twameḍharent-id tizwarent-id i lƹiqab nsen, walakin ȓmuƹṣiyaṯ n iryazen nneɣni axasen d xeḍȓent menbaƹd. Ammu ƹaweḏ can n lḥasanaṯ twameḍharent-id, ƹaḏ can n lḥasanaṯ nneɣni war zemmarent ca aḏ qqiment twanuffarent. Marra yinni iǧan ḏ isemɣan ṯḏeqqeȓ xasen ṯzayȓut nni wa labud aḏ fekkaren belli ayṯbab nsen sḏaheǧen marra min iǧan ḏ aweqqar bac iwḏan war tƹeyyiben ca isem n Arebbi ḏ ttaƹlim nneɣ. Isemɣan umi ɣar iǧa ayṯbab nsen ḏ ȓmuminin wa labud aḏasen tṣennaṭen i ayṯbab nsen maci aḏasen agin aḏasen inin lla qa neccin ḏ awmaṯen. Lla, aḏasen xeḏmen ktar liʼanna ayṯbab nsen ḏ niṯni iy ɣa irebḥen zi ȓxeḏmeṯ nni u niṯni tamnen twaƹizzen. Ṯimesȓayin-a seȓmaḏ-iṯent cek, zeyyar xasent. Meȓa can uryaz iseȓmeḏ can ȓḥajeṯ nneɣni war itifiq ca ak wawaȓen nican n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ ḏ ttaƹlim x lʼiman, ataf netta yuff s ttakebbur war ifehhem walu qaƹ. Ihȓec irezzu ɣir amxarwaḍ ḏ umnaqar x wawaȓen iy zi d itas ȓeḥseḏ ḏ umenɣi ḏ ȓbaṭeȓ ḏ lʼafkar ḏ ṯiƹeffanin. Iryazen-a thewwaȓen jarasen s ȓaƹquȓaṯ nsen iƹewwjen ṯweddar-asen lḥaqiqa. Tfekkaren belli lʼiman ḏ ijjen n ubriḏ bac aḏ rebḥen tmenyaṯ. Fa lʼiman iy ḏi ṯeǧa ȓeqnaƹeṯ netta ḏ ijjen n arbaḥ ḏ ameqqran. Ȓaḥeqqac neccin war d nuwi walu i ddunect-a, war nzemmar azzayes niysi walu. Falihaḏa neccin nejjiwen s min ɣa necc ḏ min ɣa nareḍ ḏ arruḍ u ṣafi. Yinni irezzun aḏ iȓin ḏ twajar ataf aḏ twaɣarran aḏ wḍan ḏeg yijjen n ṯexcebṯ ḏ waṭṭas n ccehawaṯ ig isbuhȓuyen ig isefcaḏen ig isɣerraqen iryazen ḏi arrwina ḏ ȓefna. Liʼanna ȓemḥibbeṯ n tmenyaṯ netta ḏ lʼaṣel n waṭṭas n lʼanwaƹ n ccarr. Ȓebƹaḍ n yiwḏan ig itexsen tmenyaṯ aqa ffɣen abriḏ snuqquben ixef nsen s waṭṭas n ȓeḥriqaṯ. Fa cek ay aryaz n Arebbi, arweȓ zi marra manaya ḏfar min iǧan nican ḏ min ḏas iteƹjiben i Arebbi ḏ lʼiman ḏ ȓemḥibbeṯ ḏ ttasiƹ n ȓxaḍar ḏ ttawaḍuƹ. Mneɣ amenɣi nni aṣebḥan n lʼiman, ṭṭef ḏi ṯuḏarṯ nni war ifennin ca aȓ ḏac d iȓaɣa Arebbi wami ṯcehḏeḏ chaḏeṯ nni ṯaṣebḥant zzaṯ i waṭṭas n ȓechuḏ. Tweṣṣiɣ-cek zzaṯ i Arebbi wenni iseddaren qaƹ ṯimesȓayin u zzaṯ i Ƹisa Lmasiḥ wenni icehḏen chaḏeṯ nni ṯaṣebḥant zzaṯ i lḥakem Bunṭus Bilaṭus. Tegg s ȓuṣiyeṯ-a bȓa ȓƹib bȓa ca n uxciw aȓ d ɣa imeḍhar Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Aṯiḏ ismeḍhar Arebbi ḏi ȓweqṯ iy ḏi ixes netta iƹni Arebbi ḏ wenni ig itwabarken ḏ wenni ig iteḥkamen waḥḏes netta ḏ Azeǧiḏ n izeǧiḏen ḏ Mawlana n lmawlanaṯ. Ḏ netta waḥḏes iy war itmettin ƹemmarṣ, izeddeɣ ḏeg yijjen n nnur iy war izemmar ḥadd aɣares d iqarreb iƹni wenni umi ƹemmarṣ war ṯ iẓri bnaḏem war izemmar aṯ iẓer. Ḏ netta iy ɣa yiȓi uweqqar ḏ jjheḏ i ȓebda. Amin. Yinni ig iǧan ḏ twajar ḏi ddunect-a iy ḏi neǧa tweṣṣa-ṯen bac war ḏaysen itiȓi ca ttakebbur bac war teggen ca lʼamal nsen ḏeg wagȓa ḏi war ṯeǧi bu ttiqeṯ. Lla, aḏ yiȓi lʼamal nsen ḏi Arebbi wenni iy ḏaneɣ itḏebbaren marra ṯimesȓayin s ȓxir azzaysent nfareḥ. Tweṣṣa-ṯen aḏ ggen ȓxir aḏ iȓin ḏ twajar ƹlaḥsab lḥasanaṯ aḏ iȓin ṣaxiyin aḏ iȓin wejḏen bac aḏ ṣeddqen aḏ ḏebbaren. Amenni iy ɣa xemȓen agȓa i yixef nsen am yijjen n dsas ijehḏen i ṯuḏarṯ iy d ɣa yasen bac aḏ ṭṭfen mliḥ ḏi ṯuḏarṯ nni iy iǧan ḏ ṯuḏarṯ n ṣṣaḥ. A Timutawus, ḥḍa minxef tkellafeḏ qbeȓ. Awggwej zi min tperpiren yinni war yuminen ca ḏ lʼafkar nni iy ḏaneɣ itƹarraḍen qqaren-as Lƹarfaniya walakin manayenni ḏ ixarriqen waha. Ḏinni ȓebƹaḍ ḏfaren Lƹarfaniya-ya zaƹma menbaƹd ffɣen abriḏ n lʼiman. Aɣarwem yiȓi arḍa i kenniw. Nec ḏ Bulus ḏ ijjen n arrasul n Ƹisa Lmasiḥ s ȓxaḍar n Arebbi ƹlaḥsab lwaƹeḏ nni iy ḏaneɣ iwƹeḏ x ṯuḏarṯ nni iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Tariɣ ṯabrat-a i Timutawus wenni iy iǧan am memmi iƹizzen xafi. Akiḏec yiȓi arḍa ḏ ȓehna ḏ arraḥmeṯ zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Tcekkareɣ Arebbi wenni ƹebbḏeɣ zi ȓejḏuḏ inu s yijjen n ḍḍamir iṣfan. Tettareɣ-as i Arebbi xac ǧiȓeṯ ḏ nhar bȓa ma aḏ beddeɣ. Xmi tfekkareɣ ḏeg imeṭṭawen nnec iteṭṭef-ayi-d ijjen n mezȓi ac ẓreɣ ḥima aḏ ƹemmareɣ s ȓefraḥeṯ. Ƹeqȓeɣ x lʼiman nnec bȓa nnifaq wenni iǧan ḏ amezwaru ḏi ḥennac Lwiza ḏ yemmac Anisa. Ȓexxu teyyqeɣ ḏ ṣṣaḥ belli aqaṯ ḏayec uȓa ḏ cek. X manaya ac fekkareɣ bac aḏ tsenhezzeḏ lqudra nni iy ḏayec iǧan zi Arebbi ƹlaḥsab wami xac serseɣ ifassen inu. Aqa Arebbi war ḏaneɣ yuci ca ijjen n arruḥ n ṯiggwḏi; Lla, qa yuca-aneɣ-d ijjen arruḥ n jjheḏ ḏ ȓemḥibbeṯ ḏ ȓeḥkam x yixef nneɣ s ȓaƹqeȓ. Iḏen war tseḏḥa ca aḏ tcehḏeḏ x Siḏiṯneɣ niɣ xafi nec iy iǧan ḏ ameḥbus ƹlaḥsab netta; Lla, qebbeȓ aƹeddeb nni iǧan ƹlaḥsab Lʼinjil, s jjheḏ n Arebbi. Isenjem-aneɣ iȓaɣa-yaneɣ-d s yijjen n uȓaɣi muqeddes. War ḏaneɣ d iȓaɣi ca ƹlaḥsab lḥasanaṯ nneɣ; Lla, iȓaɣa-yaneɣ-d ƹlaḥsab lɣaraḍ nnes netta ḏ arḍa nnes iy ḏaneɣ d yuca ḏi Ƹisa Lmasiḥ qbeȓ ma aḏ tebḏa ȓweqṯ n ddunect-a qaƹ. Arḍa-ya qa imeḍhar-d ȓexxu wami d imeḍhar Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏaneɣ isenjamen wenni isbeṭṭȓen ȓmewṯ. Ȓexxu s ufus n Lʼinjil yuwi-d ṯuḏarṯ ɣar nnur ḏ ṯenni war ifennin ca. Ƹlaḥsab Lʼinjil-a twaxḍareɣ nec aḏ beccareɣ aḏ iȓiɣ ḏ arrasul ḏ ijjen n umseȓmaḏ. X ssabab-a nec qa tƹeddabeɣ x marra ṯimesȓayin-a ṯina walakin war tseḏḥiɣ ca, nec ssneɣ wenni iy zi umneɣ. Teyyqeɣ netta izemmar aḏ iḥḍa lʼamana nni iy kiḏes jjiɣ ḥetta aȓ Nhar nni aneggaru. Meṯṯel ttaƹlim nni nican iy ṯesȓiḏ zzayi, akiḏes iy ɣa yiȓi ijjen n lʼiman ḏ yijjen n ȓemḥibbeṯ iy iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Ḥḍa ṯamesȓayṯ nni iy ḏac ijja ḏ lʼamana, ḥḍa-t s Arruḥ iqeddsen iy ḏayneɣ izeddɣen. Cek ṯessneḏ belli marra yinni iǧan ḏi lʼiqlim n Asya semḥen ḏayi uȓa ḏ Fixulus ḏ Hirmujinus. Aḏ ibarek Siḏi Arebbi ȓeḥbab n umaṯneɣ Wanisfur, aṭṭas n ṯwaȓaṯin isertaḥ-ayi war iseḏḥi ca x snaseȓ inu. Lla, netta wami iǧa ḏi ṯendint n Ruma irezzu xafi aṭṭas aȓ wami iy ḏayi yufa. Aṯ ijj Siḏiṯneɣ ḥima aḏ yaf arraḥmeṯ zi Siḏi Arebbi ḏi Nhar nni aneggaru. Cek ƹaweḏ ṯessneḏ mecḥaȓ n ṯwaȓaṯin iy ḏayi iƹawen ḏi ṯendint n Ufasus. Iḏen fa cek a mmi, sjehheḏ ixef nnec ḏi arḍa nni iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Ṯimesȓayin nni iy ṯesȓiḏ zzayi zzaṯ i waṭṭas n ȓechuḏ, ejj-iṯent am yijjen n lʼamana ak iryazen ataf ḏaysen ttiqeṯ, ƹaweḏ iryazen nni zemmaren aḏ sȓemḏen iwḏan nneɣni. Iȓi akiḏi ḏeg uƹeddeb am uƹeskari aṣebḥan n Ƹisa Lmasiḥ. War ḏinni bu can uƹeskari ig itemxumburen ḏi ddur nnes ḏi ṯmesȓayin n ddunect-a ȓaḥeqqac irezzu aḏ yarḍa x wenni iy ṯ yarrin ḏ aƹeskari. Amenni ƹaweḏ wenni itemƹanaḏen ḏi lmelƹab; Meȓa war itemƹanaḏ ca ƹlaḥsab lqanun war irebbeḥ ca ljaʼiza. Afeǧaḥ ig itamaren ḏi ȓxeḏmeṯ u labud aḏ iysi ȓḥaqq nnes netta ḏ amezwaru zi ṯfeǧaḥṯ nni. Fekkar ḏi min ḏac qqareɣ, aqa ḏ Siḏi Arebbi netta iy c ɣa isefhamen ḏi marra ṯimesȓayin-a. Fekkar ḏi Ƹisa Lmasiḥ wenni iy d isekkar Arebbi zi ȓmewṯ, netta lʼaṣel nnes zi Dawed. Ḏ manaya ig iǧan ḏi Lʼinjil iy tbeccareɣ nec. X Lʼinjil-a iy twaƹeddabeɣ nec qennen-ayi s snaseȓ am yijjen n lmujrim. Walakin awaȓen n Arebbi lla, war zemmaren aṯen qennen s snaseȓ. X manaya nec ṣebbareɣ x marra ṯimesȓayin ƹlaḥsab yinni itwaxḍaren ḥima uȓa ḏ yina aḏ nejjmen s ufus n Ƹisa Lmasiḥ, akiḏes ijjen lƹaḍama iy war ifennin ca. Aqa ijjen wawaȓ ḏayes ttiqeṯ: Sfekkar ȓmuminin x ṯmesȓayin-a. Ƹȓem-asen zzaṯ i Arebbi bac war tmenɣin ca x wawaȓen. Amenɣi nni war ḏayes walu, ɣir aḏ isufeɣ zeg ubriḏ yinni itsȓan. Egg lmejhud nnec bac aḏ tseḥḍareḏ ixef nnec ɣar Arebbi am yijjen ɣares iǧan meqbul, iƹni am yijjen n uxeddam war ɣares minxef iy ɣa iseḏḥa itfessar nican awaȓ n lḥaqiqa. Fa awggwej zeg wawaȓen nni ixwan n yiwḏan n ddunect-a minzi awaȓen nsen aḏ arnin ɣir ḏi ȓeqfaȓeṯ nsen x Arebbi. Awaȓ nsen aḏ iɣezz ḏeg uysum am ȓehrac n ssaraṭan, zzaysen Ḥimmit ḏ Filitus. Niṯni ffɣen abriḏ n lḥaqiqa qqaren qa ṣafi Yum Lqiyama iwqeƹ, tḍeyyaƹen lʼiman n ȓebƹaḍ n yiwḏan. Walakin dsas ijehḏen n Arebbi war itenhezzi ca, xas iy neqcent ṯira-ya qqarent qa Siḏi Arebbi qa issen iwḏan iǧan nnes. Qqarent ƹaweḏ qa marra yinni icehhḏen s yisem n Siḏiṯneɣ itxeṣṣa u labud aḏ beƹƹḏen x ccarr. Cuf, ijjen n ṯeddarṯ ṯaṣebḥant war ḏayes ca ɣir ȓeqcuƹ n ddheb niɣ ḏ nnuqarṯ waha; Lla, ḏayes uȓa ḏ ȓeqcuƹ n ukeccuḍ ḏ ucaȓ. Ȓebƹaḍiṯ twasteƹmalen i min iǧan ḏ ccan, ȓebƹaḍiṯ twasteƹmalen i min iǧan ƹadi waha. Wenni issiṣfan ixef nnes zi marra ṯimesȓayin nni ṯiƹeffanin ataf aḏ yiȓi am ȓeqcuƹ nni iy twasteƹmalen i min iǧan ḏ ccan, netta aḏ yiȓi iṣfa aḏ yiȓi ineffeƹ i Bab nnes, aḏ yiȓi iwjeḏ i kuȓ ȓxeḏmeṯ ṯaṣebḥant. Fa arweȓ zi ccahawaṯ nni ṯiƹeffanin n ṯemẓi, ḏeffar ṣṣulḥ ḏ lʼiman ḏ ȓemḥibbeṯ ḏ ȓehna ak yinni iy d iȓaɣan x Siḏiṯneɣ s yijjen n wuȓ iṣfa. Awggwej zeg umnaqar nni iy ḏi iǧa ɣir ṯubuhȓiya ḏ ȓeqfaȓeṯ waha minzi ṯessneḏ belli itarew ɣir amenɣi u ṣafi. Fa axeddam n Siḏiṯneɣ labud war itmenɣi ca s wawaȓ aṭṭas; Itxeṣṣa-as aḏ yiȓi ḍrif ak marra iwḏan, ataf issen aḏ iseȓmeḏ, ataf ɣares ttasiƹ n ȓxaḍar. Aḏ iṣeḥḥaḥ s yijjen n wuȓ iṣebbaren i yinni iy ḏas itƹarraḍen; ḥima meȓa ixes Arebbi aṯen ijj aḏ tuben aḏ ssnen lḥaqiqa. Uca aḏ d arren ȓbaȓ nsen aḏ arewȓen zi ṯexcebṯ n Ibȓis wenni iy ṯen iḥebbsen ḥima aḏ ggen ȓxaḍar nnes. Fa labud itxeṣṣa aḏ tfehmeḏ belli ussan ineggura aḏ iȓin qeṣḥen. Qa iwḏan aḏ texsen ixef nsen, aḏ texsen tmenyaṯ, aḏaysen yiȓi ttakebbur, aḏ semɣaren ixef nsen, aḏ ssiwȓen awaȓ war iḥȓin x Arebbi. War tṭiƹin ca i lwalidin nsen, war tcekkaren ḥadd, war tiȓin ca ṣfan, war ḏaysen tiȓi ȓemḥibbeṯ, war semmḥen ca i yiwḏan, aḏ qqaren ȓbaṭeȓ, war ḥekkmen ca x yixef nsen, aḏ menɣen am ȓuḥuc, war tḥibbin ca min iǧan ḏ aṣebḥan, aḏ zzenzen ayṯmaṯsen, aḏ ggen ṯimesȓayin bȓa ȓaƹqeȓ, aḏ uffen s nfaxeṯ, aḏ ḥibben ccehweṯ nsen war tḥibbin ca Arebbi, aḏ ggen ixef nsen ƹebbḏen Arebbi walakin nekkaren jjheḏ nnes. Iwḏan-a, awggwej xasen. Iryazen-a ḏ yina iy d isnuquben ṯuḏrin am ibbuƹen taḏfen bac aḏ sayṭaren x ṯemɣarin iy ḏi ṯeǧa niyyeṯ tƹemmarent s ȓmuƹṣiyaṯ twacemmaṯent s waṭṭas n lʼanwaƹ n ccahawaṯ. Ȓebda tesȓant ɣar ttaƹlim walakin ƹemmarṣ aḏ awḍent aḏ ssnent lḥaqiqa. Mammec Yanis ḏ Yampris nni tƹarraḍen i Musa, amenni ƹaweḏ uȓa ḏ iryazen-a tƹarraḍen i lḥaqiqa. Ȓaƹquȓaṯ nsen ƹewwjen, lʼiman nsen ixwa. Walakin iryazen-a war tiwḍen ca mani. Qa aḏasen ṯewqeƹ mamc ḏasen ṯewqeƹ i Yanis ḏ Yampris nni, ṯubuhȓiya n iryazen-a aḏ d tmeḍhar i marra iwḏan. Walakin cek ṯessneḏ mliḥ ttaƹlim inu ḏ ubriḏ n ṯuḏarṯ inu ḏ lɣaraḍ inu ḏ lʼiman inu ḏ ttasiƹ n ȓxaḍar inu ḏ ȓemḥibbeṯ inu ḏ ṣṣbar inu ḏ uƹeddeb inu ḏ tamara inu. Ṯessneḏ min ḏayi iweqƹen ḏi ṯendint n Wanṭakya ḏ Ikunya ḏ Listra ḏ min twaƹeddbeɣ ḏeg imucan nni. Innama, isefȓeṯ-ayi-d Siḏiṯneɣ zi marra manayenni. Ḏ ṣṣaḥ, marra wenni iy irezzun aḏ iƹic s lʼiman iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ qa aḏ itwaƹeddeb. Amma iryazen iƹeffanen ḏ iryazen icemmaṯen niṯni aḏ arnin ḏi ṯuƹuffna waha, niṯni aḏ cemmṯen aḏ twacemmṯen. Cek lla, arni ḏi min ḏac sȓemḏen ḏ min c iseqnaƹen minzi ṯessneḏ yinni iy ḏac isȓemḏen manayenni. Aqa zi ṯemẓi nnec ṯessneḏ ƹaweḏ Ṯira iǧan Muqeddsin zemmarent ac d arrent ḏ miɣis ƹlaḥsab mamc iy ɣa ṯnejmeḏ s lʼiman nni iy iǧan ḏi Ƹisa Lmasiḥ. Aqa marra Ṯira Muqeddsin usint-id zi Arruḥ n Arebbi, neffƹent ḥima azzaysent nseȓmeḏ azzaysent nenha azzaysent nṣeḥḥeḥ azzaysent nrebba ƹlaḥsab ṣṣulḥ. Ḥima aryaz n Arebbi aḏ yiȓi iwjeḏ aḏ yaf iḏebbar-as s qaƹ ṯimesȓayin ƹlaḥsab kuȓ ȓxeḏmeṯ ḏ ṯaṣebḥant. Acek weṣṣiɣ zzaṯ i Arebbi ḏ Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ɣa iḥekmen x yinni iddaren ḏ yinni immuṯen, acek weṣṣiɣ ƹaweḏ ḏi ȓmulk nnes ḏ Nhar nni iy ḏi d ɣa imeḍhar: Beccar awaȓ n Arebbi, sewjeḏ ixef nnec aḏ tbeccareḏ ḏi ȓweqṯ nni iy trajiḏ niɣ ḏi ȓweqṯ nni iy war trijiḏ ca. Ȓmuminin nha-ṯen, ƹȓem-asen, cejjeƹ-iṯen s marra ttasiƹ n ȓxaḍar ḏ useȓmeḏ. Aqa aḏ d tas ȓweqṯ nni niṯni war tṣenniṭen ca ɣar ttaƹlim nican; aɣarsen d smunen ijjen n lƹadad n imseȓmaḏen ssawaȓen ɣir min ḏasen iƹejben i imejjan nsen waha. Yina aḏ sbeƹƹḏen imejjan nsen zi lḥaqiqa aṯen awin aḏ sȓen i ṯḥuja waha. Cek arr-d ȓbaȓ nnec ḏi marra ṯimesȓayin, ṣbar i tamara, egg ȓxeḏmeṯ am wenni itbeccaren, egg lwajib n ȓxeḏmeṯ nnec. Cuf, nec tferraɣen-ayi-d am yijjen n ṣṣeḏqeṯ n iḏammen x dbiḥeṯ itwaqeddamen, aqa ṯuweḍ-d ȓweqṯ n ufuɣ inu zi ddunect-a. Amenɣi-ya aṣebḥan menɣeɣ-ṯ, ṯazzȓa-ya kemmȓeɣ-t, lʼiman ḥḍiɣ-ṯ. Ssa aȓ ṯsawent itraja-ayi ijjen n ttaj n ṣṣulḥ ag Arebbi wenni iy ḏayi ɣa yuc Siḏiṯneɣ iy iǧan ḏ lqaḍi nican; Aḏayi-ṯ yuc ḏi Nhar nni n Lḥisab. Maci aḏayi-ṯ yuc i nec waha; Lla, aṯ yuc i marra yinni itexsen Nhar nni iy ḏi d ɣa imeḍhar. Egg lmejhud nnec bac aɣari d taseḏ ḏeɣya. Minzi Dimas ismeḥ ḏayi ṯuwi-ṯ ȓemḥibbeṯ n ddunect-a iruḥ ɣar ṯendint n Salunik. Iruḥ Kriskus ɣar lʼiqlim n Galaṭya, iruḥ Titus ɣar jjiheṯ n Dalmasya. Iqqim akiḏi ɣir Luqa waha. Awi-d akiḏec Marqus minzi ineffeƹ-ayi ḏi ȓxeḏmeṯ inu. Ssekkeɣ Tuciq ɣar ṯendint n Ufasus. Xmi d ɣa ṯaseḏ, awi-d akiḏec azeǧab inu wenni iy jjiɣ ak Karpus ḏi ṯendint n Traws uȓa ḏ lkutub inu xaṣṣatan yinni iǧan n iȓemawen. Iskander wenni itṣennaƹen nneḥḥas iḍarr-ayi aṭṭas, aṯ ixeǧes Arebbi x ȓefƹayeȓ nnes. Uȓa ḏ cek ḥḍa ixef nnec zzayes minzi netta itƹarraḍ aṭṭas i min netbeccar. Wami ḏafƹeɣ x yixef inu ṯwaȓa ṯamezwarut ḏi lmaḥkama marra semḥen ḏayi uȓa ḏ ijjen ma ibedd akiḏi. War xasen t itḥisib ca Siḏi Arebbi. Ḏ Siḏiṯneɣ iy kiḏi ibedden ɣar uɣezḏis inu yuca-ayi jjheḏ ḥima zzayi nec aḏ itwabeccar Lʼinjil ikmaȓ aṯ sȓen marra yinni war iǧin ca zi Ayṯ-Israʼil, ssenni nec feȓṯeɣ zeg uqemmum n ssbaƹ. Aḏayi isefȓeṯ Siḏiṯneɣ zi mkuȓ ṯamesȓayṯ ḏ ṯaƹeffant aḏayi isenjem ɣar ȓmulk nnes iǧan ḏeg ujenna. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Siweḍ-as sȓam i Priskila ḏ Wakilas ḏ ṯedḏarṯ n Wanisfur. Iqqim Arisṭus ḏi ṯendint n Kurinṯ, Trifumu jjiɣ-ṯ nec ḏi ṯendint n Militus ihȓec. Egg lmejhud nnec bac aḏ d taseḏ qbeȓ i ȓmecta-ya. Isawwaḍ-ac-d sȓam Yubulus uȓa ḏ Buden ḏ Linus ḏ učmaṯneɣ Kludya ḏ marra ayṯmaṯneɣ. Aḏ yiȓi Siḏiṯneɣ ak arruḥ nnec. Aḏ yiȓi arḍa akiḏwem marra. Nec ḏ Bulus ḏ axeddam n Arebbi ḏ arrasul n Ƹisa Lmasiḥ xeddmeɣ ƹlaḥsab yinni ig ixḍar Arebbi bac aḏ amnen aḏ ssnen lḥaqiqa iy ṯen isegguren ɣar min iǧan nican ḏi lʼiman. Lʼiman-a ḏ ṯusna-ya ṯbedda x lʼamal n ṯuḏarṯ nni war ifennin ƹemmarṣ, ṯenni iy zi iwƹeḏ Arebbi iƹni wenni war isxerriqen ca. Iwƹeḏ s ṯuḏarṯ nni qbeȓ ma aḏ bḏan zmanaṯ qaƹ. U ḏi lweqṯ nni ig ixḍar netta ismeḍhar-d lwaƹed-a s ttebcir nni iy zi ḏayi itwakellef s lʼamar n Arebbi wenni iy ḏaneɣ isnejmen. Tariɣ ṯabrat-a i Titus wenni iy iǧan am memmi ḏ ṣṣaḥ ḏi lʼiman-a iy ḏi ncarrec. Akiḏec yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏaneɣ isnejmen. X manayenni jjiɣ-cek ḏi ṯeyzirṯ n Krit, aḏ tƹeḏȓeḏ min tuɣa rezzuɣ nec aḏ ƹeḏȓeɣ war uwiḍeɣ ca u ƹaweḏ bac aḏ tixḍareḏ imeqqranen n jmaƹeṯ n ȓmuminin ḏi mkuȓ abilaj am mammec iy c weṣṣiɣ. Ameqqran-a maci aḏ yiȓi ḏ ijjen n bnaḏem tƹeyyaben-ṯ yiwḏan. Aɣares ṯiȓi ijjen n ṯemɣarṯ waha aḏ iȓin iḥenjiren nnes ḏ ȓmuminin. Maci axasen inin yiwḏan teggen lmadella n ssekra niɣ war tseḏḥin ca. Aqa arrayes n jmaƹeṯ itkellaf netta s lmesʼuliya zi Arebbi u labud aḏ yiȓi bȓa ȓƹib, war ḏayes itiȓi bu ttakebbur, war itƹeṣṣib ca ḏeɣya, war isekkar ca s ccreb, war icciṯ ca, war iḍemmeƹ ca ḏi tmenyaṯ. Wah, itxeṣṣa aḏ itreḥḥab zeg inewjiwen, aḏas iteƹjib min iǧan ḏ aṣebḥan, aḏ iḥkem x ṯnefsiyṯ nnes, aḏayes yiȓi lmaƹqul, aḏ yiȓi iṣfa, aḏ irebba ixef nnes. Itxeṣṣa u labud aḏ iṭṭef mliḥ ḏeg wawaȓ nni iy ḏi ṯeǧa ttiqeṯ iy ḏas itwasȓemḏen ḥima aḏ icejjeƹ iwḏan s yijjen n ttaƹlim nican aḏ inha yinni itƹarraḍen i ttaƹlim-a. Liʼanna yinni iy ḏi ṯeǧa ṯɣennant aqaṯen mujudin, ssawaȓen waha niṯni ḏ iɣeddaren xaṣṣatan ḏ yinni iticcen lhimma aṭṭas i ṭṭahareṯ. Yina aqemmum nsen itxeṣṣa-yasen aḏasen itwaqqen. Niṯni mecḥaȓ n lƹaʼilaṯ kemȓent iy sparḏȓen wami ḏasen seȓmaḏen ṯimesȓayin itxeṣṣa-yasen war ḏasen ṯent seȓmiḏen ca, niṯni ḍemmƹen ḏi tmenyaṯ waha. Ijjen zzaysen ḥessben-ṯ ḏ nnabi netta s yixef nnes inna: "Niṯni Ayṯ-Krit ȓebda ḏ ayṯ-buyixarriqen ḏ ȓuḥuc iwƹaren ḏ imaƹgazen ḏaysen aƹeddis waha." Aqa chaḏeṯ nni iy inna nican iy ṯeǧa. Iḏen, nha-ṯen s ȓeqsaḥeṯ ḥima aḏ iȓin nican ḏi lʼiman. Maci aḏ ggen array i ṯḥuja nni n Ayṯ-Israʼil niɣ aḏ ggen array i ȓuṣiyaṯ nni n yinni isbeƹƹaḏen ixef nsen zi lḥaqiqa. Aqa yinni ig iǧan ṣfan ataf qaƹ ṯimesȓayin aḏaysen iȓint ṣfant. Walakin yinni ixenzen war uminen ca ataf war ḏaysen tiȓi uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ ṯeṣfa. Ataf ȓƹaquȓaṯ nsen ḏ ḍḍamiraṯ nsen s ṯnayen texnizen. Qqaren qa nessen Arebbi walakin nekkaren-ṯ s ȓefƹayeȓ nsen. Niṯni twaƹiffen, war tṭiƹin ca, war neffƹen ca uȓa ḏeg yijjen n ȓxeḏmeṯ ḏ ṯaṣebḥant. Amma cek, seȓmaḏ min imunen ak ttaƹlim nican. Yinni imɣaren aḏaysen yiȓi lmaƹqul, aḏ iȓin mweqqrin, aḏ ḥekmen x ṯnefsiyṯ nsen, aḏ iȓin nican ḏi lʼiman ḏ ȓemḥibbeṯ ḏ ṣṣbar. Ṯinni imɣaren ƹaweḏ aḏ ƹiccent ƹlaḥsab lʼiman, war ḏaysent tiȓi bu nnamima, war tebliyint ca aṭṭas s binu. Aḏ sȓemḏent min iǧan ḏ aṣebḥan. Amenni aḏ rebbant ṯimɣarin ṯimezyanin ḥima aḏ texsent iryazen nsent ḏ ṯarwa nsent, aḏ ḥekment x ṯnefsiyṯ nsent aḏ iȓint ṣfant, aḏ ggent ccɣeȓ ḏi ṯeddarṯ nsent, aɣarsent yiȓi wuȓ ḏ acemȓaȓ, aḏ ṭaƹent i iryazen nsent ḥima awaȓ n Arebbi war itwaƹeyyib ca. Ammu ƹaweḏ in-asen i iḥenjiren aɣarsen yiȓi ȓaƹqeȓ nsen. Ḏi marra ṯimesȓayin aɣarsen ṯiȓiḏ cek ḏ lmiṯal s lḥasanaṯ iy teggeḏ. Ttaƹlim nnec sexḏem-iṯ s ṣṣaraḥa ḏ lmaƹqul ḏ yijjen n wawaȓ ḏ ṣṣaḥ war ḏayes bu ȓƹib. Ammu ac seḏḥan yinni ḏac itƹarraḍen minzi war ɣarsen min xaneɣ ɣa inin. Isemɣan aḏ ṭaƹen i ayṯbab nsen ḏi kulci, axasen arḍan, war ḏasen teggen ca ṯaɣennant, war tacaren ca ayṯbab nsen bac aḏ ssnen belli niṯni ḏaysen marra ttiqeṯ bac s marra ibriḏen aḏ zewwqen lʼiman n Arebbi iy ḏaneɣ isnejmen. Cuf, arḍa n Arebbi itmeḍhar-asen-d i marra iwḏan itawi-ṯen ɣar mani ɣa twasnejmen. Arḍa-ya itrebba-yaneɣ a nenkar ccarr ḏ ccehawaṯ n ddunect-a, a nƹic ḏi zman-a a neḥkam x ṯnefsiyṯ nneɣ aḏayneɣ yiȓi lmaƹqul ḏ lʼiman u neccin ɣir netraja lʼamal nni itwabarken iƹni Nhar nni iy ḏayes d ɣa ṯmeḍhar lƹaḍama n Arebbi Ameqqran ḏ Umsenjem nneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Netta iṣeddeq xaneɣ ixef nnes ḏ ijjen n lfidya x marra ccarr nneɣ u ƹaweḏ bac aḏ issiṣfa ijjen n ccaƹb i yixef nnes ataf aḏ iȓin nnes mujudin aḏ ggen lḥasanaṯ. Siweȓ x ṯmesȓayin-a, zeyyar x ȓmuminin nehha-ṯen s marra ssulṭa. War tejja ḥadd ac iseḥqar. Sfekkar i ȓmuminin aḏ ggen array i ȓḥukkam ḏ ȓmexzen, aḏasen ṭaƹen aḏ iȓin wejḏen i kuȓ ȓxeḏmeṯ ḏ ṯaṣebḥant. Sfekkar-aṯen ḥima war tƹeyyiben ḥadd, war tmenɣin ca s wawaȓen, aḏ iȓin trankiȓ, aḏ sxeḏmen ijjen n ttawaḍuƹ ak marra iwḏan. Cuf, neccin ƹaweḏ tuɣa ḏayneɣ ijjen n ȓeqfaȓeṯ, war netṭiƹi ca, netwacemmeṯ, ḥekkment xaneɣ aṭṭas n lʼanwaƹ n ccehawaṯ ḏ zzhu. Tuɣa netƹic ḏeg yijjen n ȓeqbaḥeṯ ḏ ȓeḥseḏ, ƹiffen-aneɣ yiwḏan, netƹiffa ayawya. Walakin wami d imeḍhar ȓxir ḏ lḥanana n Arebbi wenni iy ḏaneɣ isnejmen ȓexddenni isenjem-aneɣ maci ƹlaḥsab lḥasanaṯ nni iy negga; Lla, tuɣa ƹlaḥsab arraḥmeṯ nnes netta. Issireḏ-aneɣ s waman n uxȓaq ḏ jḏiḏ, yarra-aneɣ ḏ jḏiḏ s ufus n Arruḥ iqeddsen. Arruḥ-a ifareɣ-iṯ-iḏ xaneɣ Arebbi s yijjen n ȓxir imɣar s ufus n Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏaneɣ isnejmen. Ḥima a nwareṯ zzayes, aɣarneɣ yiȓi ijjen n lʼamal n ṯuḏarṯ ṯenni war ifennin ca liʼanna nmeṣȓaḥ ak Arebbi s arḍa nnes. Awaȓ-a iy qqareɣ ḏayes ttiqeṯ. Nec xseɣ cek aḏ twekkḏeḏ x ṯmesȓayin-a i yinni iy yumnen zi Arebbi bac aḏ d arren ȓbaȓ nsen aḏ ṭewwƹen ixef nsen s lḥasanaṯ. Ṯimesȓayin-a ḏ ṯiṣebḥanin s waṭṭas neffƹent iwḏan. Walakin siggwej ixef nnec zeg imnaqaren iy ḏi ṯeǧa ɣir ṯubuhȓiya u ƹaweḏ zi lbaḥt nni n ṯcejjura n ȓejḏuḏ ḏ imenɣiwen ḏ imxarwaḍen x ccariƹa liʼanna niṯni ḏ ȓbaṭeȓ waha war neffƹen ca qaƹ. Wenni ismenɣan iwḏan ag wayawya cek ƹȓem-as ṯwaȓa ṯamezwarut ḏ wis ṯnayen ȓexddenni awggwej zzayes qaƹ. Ṯessneḏ illa bnaḏem-a iƹeṣṣa ḏ amƹewwaj, lƹiqab nnes x yiȓi nnes. Xmi ḏawem d ɣa ssekkeɣ umaṯneɣ Artimas niɣ ḏ Tuciq, egg lmejhud nnec aɣari d ṯaseḏ ɣar ṯendint n Nikupris minzi nec tuɣa fekkareɣ aḏ seƹḏuɣ ḏinni ȓmecta. Ƹlaḥsab ayṯmaṯneɣ Apullus ḏ Zinnas wenni iy iǧan ḏ awkiȓ, egg lmejhud nnec bac aṯen ṯƹawneḏ ḏeg ubriḏ nsen; Xzar ma ɣarsen marra min teḥḏajan. Iwḏan nneɣ itxeṣṣa war tƹicen ca bȓa nnfaƹ, itxeṣṣa aḏ ṭewwƹen ixef nsen s lḥasanaṯ ḥima aḏ debbaren i yina iteḥḏajan. Sawwaḍen-ac-d sȓam marra yinni iǧan akiḏi. Siweḍ-asen sȓam i yinni iy ḏaneɣ itexsen ḏi lʼiman. Akiḏwem yiȓi arḍa i marra kenniw. Nec ḏ Bulus aqayi ḏ ameḥbus ƹlaḥsab Ƹisa Lmasiḥ akiḏi umaṯneɣ Timutawus. Tariɣ ṯabrat-a i Filimun iǧan ḏ amƹacar nneɣ iy xaneɣ iƹizzen, ḏ učmaṯneɣ Ƹabya ḏ umaṯneɣ Arkippus wenni iy kiḏneɣ itemƹacaren am yijjen n umjaheḏ, u ƹaweḏ ḏ jmaƹṯ n ȓmuminin itmunan ḏi ṯeddarṯ nnec. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ. Ȓebda tcekkareɣ Arebbi inu xmi tfekkareɣ ḏayec ḏi ṯẓaǧiṯ inu. Qa nec tesȓiɣ x lʼiman nnec iy ḏayec zi Siḏiṯneɣ Ƹisa ḏ ȓemḥibbeṯ nnec ɣar marra ṣṣaliḥin. Tettareɣ i Arebbi x ṯemƹacarṯ nneɣ ḏi lʼiman ac ṯawi ɣar yijjen n ȓefhameṯ ṯekmaȓ x kuȓ ṯamesȓayṯ ṯaṣebḥant ig iǧan ɣarneɣ ḏi Lmasiḥ. Ay uma, ȓemḥibbeṯ iy ɣarec cek ticc-ayi-d ijjen n ȓefraḥeṯ ḏ ucejjaƹ ḏ ameqqran minzi cek ṯsiḥemmiḏ uȓawen n ṣṣaliḥin. Iḏen, min itxeṣṣan aḏ teggeḏ zemmareɣ nec ac amareɣ s zƹameṯ ḏi Lmasiḥ aṯ teggeḏ, walakin ḥsen ac ttareɣ manaya s ȓemḥibbeṯ. Iwa nec ḏ Bulus aqayi numɣareɣ, ȓexxu aqayi ƹaweḏ ḏi ȓeḥbes ƹlaḥsab Siḏiṯneɣ Ƹisa. Tettareɣ-cek x Wanisamu wenni iǧan am memmi, arriɣ-ṯ nec ḏ mmi wami tuɣaṯ akiḏi ḏi ȓeḥbes. Qbeȓ i manaya tuɣa netta war c ineffeƹ ca, ȓexxu iḏweȓ aḏaneɣ ineffeƹ nec ḏ cek. Aqa nec tarriɣ-ac-ṯ-iḏ axmi ɣa c d ssekkeɣ uȓ inu. Mecḥaȓ nec tuɣa rezzuɣ akiḏi iqqim ḏanita aḏayi iƹawen ḏeg umcan nnec zeg wami ǧiɣ ḏanita ḏi ȓeḥbes-a ƹlaḥsab Lʼinjil. Walakin nec war xseɣ ca aḏ ggeɣ can n ȓḥajeṯ bȓa array nnec; Nec xseɣ ȓxir nnec aḏayi d yas s ȓxaḍar nnec maci s yijjen n bezzez zzayi lla. Netta imken x ssabab-a iy xak ifareq ḏeg yijjen n lmudda bac aɣarec d iḏweȓ ȓexxu i ȓebda. Walakin ȓexxu maci am ismeɣ, netta ḥsen zeg ismeɣ: Am umac iy xac iƹizzen. Netta iƹizz xafi, walakin cek iƹizz xac ktar: ḏi ȓxeḏmeṯ u ƹaweḏ am umac ḏi Siḏiṯneɣ. Falihaḏa, meȓa ṯḥesbeḏ-ayi ḏ amƹacar nnec, qbeȓ-iṯ axmi ḏayi ṯqebȓeḏ nec. Meȓa iḍȓem-ic ḏi ca n ṯamesȓayṯ niɣ meȓa ḏinni can n umarwas jarawem, ḥseb-iṯ xafi nec. Qa nec ḏ Bulus tariɣ manaya s ufus inu: Aḏac ṯ xeǧseɣ nec. Bȓa ma aḏac iniɣ qa ttarseɣ-ac uȓa ḏ ṯuḏarṯ nnec. Wah ay uma, xseɣ azzayek rebḥeɣ ijjen n nnfaƹ ḏi Siḏiṯneɣ, siḥma-ayi uȓ inu ḏi Lmasiḥ. Nec tʼakkadeɣ s ṭṭaƹa nnec, s manaya tariɣ-ac-d ṯabrat-a ssneɣ cek aḏ teggeḏ ktar zi min ḏac tṭalabeɣ. U ƹaweḏ sewjeḏ-ayi ijjen n ṯɣurfat, tmenniɣ aɣarwem d ƹeqbeɣ ƹlaḥsab ṯẓaǧiṯ nwem. Isawwaḍ-ac-d sȓam Pafras wenni iy kiḏi iǧan ḏ ameḥbus ƹlaḥsab Ƹisa Lmasiḥ. Sawwaḍen-ac-d sȓam ƹaweḏ Marqus ḏ Aristarxus ḏ Dimas ḏ Luqa iǧan marra ḏ imƹacaren inu. Aḏ yiȓi ak arruḥ nwem arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Ḏi zman issawaȓ Arebbi ak ȓejḏuḏ nneɣ s uqemmum n lʼanbiya s waṭṭas n ṯwaȓaṯin s waṭṭas n ibriḏen. Walakin ḏi lʼayyam-a ineggura issawaȓ akiḏneɣ s uqemmum n Mmis iƹni wenni iy ixḍar aḏ iwareṯ marra ṯimesȓayin, zzayes iy d ixȓeq Arebbi ddunect. Netta ḏ nnur n lƹaḍama n Arebbi ḏ ṣṣifeṯ n ṭṭabiƹa nnes bȓa axeṭṭi. S jjheḏ n wawaȓ nnes iy zi irebbu marra ṯimesȓayin. Wami iḥell ȓmuƹṣiyaṯ n bnaḏem issiṣfa-ṯent, ssenni iqqim x ufusi n Arebbi Subḥana wa Tƹala. Fa Mmis iḏweȓ imɣar aṭṭas x lmalaʼikaṯ minzi isem nni iy ḏas iswareṯ Arebbi imɣar aṭṭas x yisemawen nsent. Arebbi ƹemmarṣ war ḏas yinni i can n lmalak zi lmalaʼikaṯ aqa cek ḏ Mmi, nhara nec ḏewȓeɣ ḏ Babac. Ƹemmarṣ war yinni x can n lmalak qa nec aḏ iȓiɣ ḏ Babas, netta aḏ yiȓi ḏ Mmi. U ƹaweḏ Arebbi wami d itawi Mmis amenzu ɣar ddunect-a iqqar: Aḏas sejjḏent marra lmalaʼikaṯ. Xmi issawaȓ x lmalaʼikaṯ iqqar: <Ixeǧeq-d lmalaʼikaṯ nnes ḏ arriḥ, ḏ imsexxaren nnes ḏ aḥaḏuq n ṯmessi.> Walakin x Mmis iqqar ḏi Lkitab: <Ay Arebbi, ȓƹarc nnec aḏ idum i ȓebda n ȓebdaṯ, ȓḥaqq aḏ yiȓi ḏ ṯaɣriṯ n ȓeḥkam nnec. Tḥibbiḏ min iṣeȓḥen, tƹiffiḏ ccarr. S manaya Arebbi iƹni Arebbi nnec, iḏhen-ac s zzect n ȓefraḥeṯ, isiȓi-yic ḏeg ujenna x imƹacaren nnec.> Iqqar ƹaweḏ: <Ay Arebbi, ḏeg umezwaru ṯserseḏ dsasaṯ n ddunect-a, ṯeggiḏ ijennaṯen s ufus nnec. Yina aḏ fnan cek aḏ tdumeḏ, marra aḏ rcan am warruḍ. Aṯen ṯḍefseḏ am uzeǧab ḏ axarṭiṭ, aḏ twabeddȓen am warruḍ. Cek lla, war tbeddiȓeḏ ca, iseggwusa nnec ƹemmarṣ aḏ fnan.> Iwa ƹemmarṣ Arebbi war yinni i can n lmalak zi lmalaʼikaṯ: <Qqim-d x ufusi inu aȓ d ɣa ggeɣ ȓƹaḏyan nnec swadday iḍaren nnec.> Lmalaʼikaṯ, niṯenti min ƹnant? Niṯenti ḏ arruḥaṯ twassekkent-id aḏ sexxarent i yinni iy ɣa iwarṯen asenjem. X manaya labud a d narr ȓbaȓ nneɣ i min netsȓa bac war nteffeɣ ca abriḏ. Cuf, Ccariƹa nni n Musa tuɣa uwint-tid lmalaʼikaṯ, tseyṭar xaneɣ tƹaqab-aneɣ iƹni meȓa neƹṣa niɣ meȓa war nṭiƹ ca. Ȓexxu asenjem nneɣ imɣaren, mammec iy ɣa negg a nenjem zi lƹiqab iƹni meȓa neɣfeȓ x usenjem-a? Awaȓ n usenjem-a ibcar-iṯ-iḏ ḏ amezwaru Siḏiṯneɣ, ṯumma cehḏen xas yinni iy ḏas iṣennṭen ssiwḍen-ṯ-iḏ i neccin. Icehheḏ xas uȓa ḏ Arebbi s lƹalamaṯ ḏ lburhanaṯ ḏ waṭṭas n lʼanwaƹ n lmuƹjizaṯ. S lʼiden nnes ƹaweḏ ifreq lqudraṯ ruḥiyaṯ n Arruḥ iqeddsen. Ȓexxu neccin nessawaȓ x ddunect-a iy tuɣa netraja. Cuf, Arebbi maci i lmalaʼikaṯ umi yuca ȓeḥkam x ddunect-a lla. Aqa ḏinni ijjen n umcan ḏi Lkitab mani icheḏ ijjen x manaya iqqar: Tfekkareḏ cek ḏeg iryazen, maca min swan? Mmis n bnaḏem, mayemmi iy ḏayes ɣa ithillan? Ṯeggiḏ-ṯ ƹȓayen am lmexluqaṯ ujenna yuƹȓan, ṯuciḏ-as ttaj n ȓuweqqar ḏ waṭṭas n ccan, ṯeggiḏ swadday iḍaren nnes marra min iǧan. Wami igga Arebbi marra swadday iḍaren nnes, war ṯeqqim uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ war xas iḥekkim ca. Innama, ƹaḏ ḏi ȓweqṯ-a war netwiȓi ca marra swadday iḍaren n bnaḏem. Walakin Ƹisa wah, netwaȓa-ṯ ȓexxu s ttaj nnes n ȓuweqqar ḏ waṭṭas n ccan. Mayemmi? Lʼianna Ƹisa ḏeg yijjen n ȓweqṯ tuɣa isehwa-ṯ-iḏ Arebbi cwayt swadday i lmalaʼikaṯ iƹni wami iṣbar i ȓaƹḏab n ȓmewṯ. Bac netta s arḍa n Arebbi aḏ iqqas ȓmewṯ, ȓmewṯ nni aḏ tiȓi n marra iwḏan. Zi Arebbi iy tiȓint marra ṯimesȓayin-a u netta umi tiȓint. Ḏ Arebbi netta iy yarrin Ƹisa war ḏayes bu ȓƹib s ȓaƹḏab nni nnes ig xas iƹḏun ḥima Arebbi aḏ d yawi aṭṭas n ṯarwa ɣar lƹaḍama nnes. Ɣares ȓmaƹna manaya ȓaḥeqqac Ƹisa netta ḏ zzaƹim n usenjem n ṯarwa-ya. Aqa wenni issiṣfan iwḏan zi ȓmuƹṣiyaṯ nsen u ḏ yiwḏan nni itwassiṣfan, Babaṯsen ḏ ijjen. X manaya war xasen itƹeffar ca aḏasen yini ay ayṯma. Lla, iqqar-as i Arebbi: <Aḏ ssiwȓeɣ x yisem nnec ak ayṯma, ḏi ȓwesṭ n jmaƹeṯ ac ḥemḏeɣ s iɣennijen.> U ƹaweḏ iqqar: <Nec aḏ teyyqeɣ ḏi Arebbi.> Iqqar ƹaweḏ: <Aqayi nec ḏ ṯarwa inu iy ḏayi yuca Arebbi.> Iḏen ṯarwa-ya niṯni ḏ iwḏan ḏaysen marra aysum ḏ iḏammen. X manaya Ƹisa uȓa ḏ netta ḏayes ṯimesȓayin-a. Ammu s ȓmewṯ nnes isbeṭṭeȓ zzaƹim n ȓmewṯ iƹni ḏ Ibȓis. U ƹaweḏ Ƹisa aḏ d iḍȓeq i yinni iǧan ḏ isemɣan zi ȓexȓuq iƹni yinni xasen ṯḥekkem ṯiggwḏi zi ȓmewṯ uca aḏ iȓin ḥurr. Cuf, nessen belli Ƹisa war itƹiwin ca lmalaʼikaṯ: Lla, itƹawan ṯarwa n Brahim. X manaya tuɣa wa labud Arebbi aḏ yarr Ƹisa am ayṯmas ḏi marra bac aḏ yiȓi ḏ ȓefqi ameqqran ḏayes arraḥmeṯ ḏayes ttiqeṯ ixeddem i Arebbi. U ƹaweḏ ȓefqi-ya aḏ iqeddem lfidya ḥima aḏ twaɣfarent ȓmuƹṣiyaṯ n yiwḏan. Wami netta s yixef nnes itwaƹeddeb ḏi ȓemḥayen, izemmar aḏ iƹawen yinni iǧan ḏi ȓemḥayen. Ay ayṯma ṣṣaliḥin, ḏ kenniw iy iǧan ḏ imƹacaren ḏeg uȓaɣi nni iy d yusin zeg ujenna. Fekkareṯ mliḥ ḏi Ƹisa, netta ḏ arrasul netta ḏ ȓefqi ameqqran n lʼiman iy xas ncehheḏ neccin. Ixḏem Ƹisa s lʼiḏen n wenni iy ṯid iƹeyynen mammec igga nnabi Musa uȓa ḏ netta ixḏem s lʼiḏen n Arebbi ḏi ayṯbab n ṯeddarṯ ṯekmaȓ n Arebbi. Cuf, Ƹisa yufi-ṯ isḏaheǧ lƹaḍama ktar zi nnabi Musa mammec iǧa bab n ṯeddarṯ isḏaheɣ ccan ktar zi ayṯbab n ṯeddarṯ nni iy ḏinni d yurew. Liʼanna kuȓ ṯaddarṯ ɣares wenni iy ṯen d yurwen u marra ijji-ṯen-d Arebbi. Tuɣa nnabi Musa ixeddem nican ḏ amsexxar, itƹawan ayṯbab n ṯeddarṯ ṯekmaȓ n Arebbi, icehheḏ x ṯmesȓayin tuɣa ƹaḏ iy ɣa itwabeccaren ḏi lmustaqbel. Walakin Lmasiḥ netta ḏ Mmis iḥekkem x ayṯbab n ṯeddarṯ n Arebbi, itkellaf zzaysen nican. U neccin ḏ ayṯbab-a n ṯeddarṯ nnes iƹni meȓa neṭṭef mliḥ ḏi zƹameṯ nneɣ u ḏi lʼamal nneɣ iy xef nteftaxar. X manaya ammu iqqar Arruḥ iqeddsen: Nhara meȓa ṯesȓim i ṣṣut n Arebbi, war seqsiḥeṯ ca uȓawen nwem mamc iy ggin Ayṯ-Israʼil wami ḏayi ƹṣan ḏi ȓweqṯ nni n ȓmiḥneṯ ḏi ȓexȓa. Ḏeg umcan nni ȓejḏuḏ nwem zeƹƹmen-ayi s ṯɣennant aḏ ẓren nec min ƹenniɣ, waxxa uȓa ḏi arbeƹin iseggwusa ẓrin ȓexḏayem inu. X manayenni sƹeṣṣben-ayi yiwḏan n zman nni. Nniɣ nec aqa ȓebda tbeƹƹaḏen xafi s wuȓawen nsen, ibriḏen inu war ṯen ssinen ca niṯni. Ssenni jjuǧeɣ s uɣḍab inu nniɣ ƹemmarṣ aḏ aḏfen ḏi arraḥeṯ inu. Ay ayṯma, ḥḍam ixef nwem bac uȓa ḏ ijjen zzaywem war ɣares itiȓi wuȓ ḏ abercan niɣ war ḏayes itiȓi bu lʼiman bac war itbeƹƹiḏ ca netta x Arebbi iddaren. Lla, meȓa nzemmar a nini <nhara>, ataf aḏ tcejjƹem ayawya kuȓ nhar bac war ḏinni itiȓi ḥadd zzaywem aḏ iḏweȓ iqseḥ wuȓ nnes aṯ texḏeƹ ȓmuƹṣiyeṯ nnes. Aqa neccin a niȓi ḏ imƹacaren ḏi Lmasiḥ iƹni meȓa neqqim neṭṭef mliḥ aȓ uneggaru ḏi ttiqeṯ nni iy tuɣa ɣarneɣ ḏ amezwaru. Mammec iqqar Lkitab: <Nhara meȓa ṯesȓim i ṣṣut nnes, war seqsiḥeṯ ca uȓawen nwem mamc iy ggin Ayṯ-Israʼil wami ṯ ƹṣan.> Cuf, min ƹnan yinni isȓin ugin aḏ ggen array i Arebbi? Yac ḏ iwḏan nni marra ig isufeɣ nnabi Musa zi Miṣra niɣ? Min ƹnan yinni isƹeṣṣaben Arebbi ḏi arbeƹin iseggwusa nni? Yac ḏ yinni iƹṣan Arebbi menḍaren ḏinni ḏi ȓexȓa nni am immurḍas niɣ? U min ƹnan yinni iy xef ijjuǧ Arebbi inna-asen ƹemmarṣ aḏ aḏfen ḏi arraḥeṯ inu? Yac ḏ yinni war itṭiƹin ca niɣ? Iwa neccin netwaȓa belli tuɣa war zemmaren ca aḏ aḏfen ḏi arraḥeṯ n Siḏi Arebbi minzi ugin aḏ amnen. Iḏen fa ƹaḏ nzemmar a naḏef ḏi arraḥeṯ n Siḏi Arebbi minzi ḏaneɣ iwƹeḏ. Wa labud a neggweḏ bac war itɣimi uȓa ḏ ijjen zzaywem war ḏinni d ixeṭṭeȓ. Liʼanna ȓexbar-a n ȓxir iy ḏaneɣ d itwabeccaren i neccin, uȓa ḏ ȓejḏuḏ nneɣ twabeccaren zzayes. Walakin war stenfiƹen ca zzayes wami ugin azzayes amnen. Cuf, arraḥeṯ nni mixef issawaȓ Arebbi ataf ntaḏef ḏayes neccin iy yumnen. Issiweȓ Arebbi x manaya wami inna: <Qa nec jjuǧeɣ s uɣḍab inu nniɣ ƹemmarṣ aḏ aḏfen ḏi arraḥeṯ inu.> Man arraḥeṯ? Iƹni ṯenni n Siḏi Arebbi wami ikemmeȓ ȓexḏayem nnes ixȓeq-d ddunect-a. Iwa ḏeg yijjen n lʼaya amenni ig inna x nhar wis sebƹa: Inna: <Ḏi nhar wis sebƹa ig ireyyeḥ Arebbi zi marra ȓexḏayem nnes.> U ƹaweḏ ḏi lʼaya nni nneɣni iy xef nessiweȓ qbeȓ inna: <Ƹemmarṣ aḏ aḏfen ḏi arraḥeṯ inu.> Iḏen ƹaḏ qqimen ȓebƹaḍ n yiwḏan aḏ aḏfen ḏi arraḥeṯ-a n Siḏi Arebbi, yinni itwabeccaren zi qbeȓ war uḏifen ca ḏinni liʼanna war uminen ca. S manaya tuɣa isejjel Arebbi ijjen n ȓweqṯ nneɣni bac a naḏef ḏi arraḥeṯ nnes, ȓweqṯ nni isemma-yas Arebbi <Nhara.> Menbaƹd i waṭṭas n lqurun ig issiweȓ Arebbi s nnabi Dawed wami inna mamc nenna qbeȓ: <Nhara meȓa ṯesȓim i ṣṣut n Arebbi, war seqsiḥeṯ ca uȓawen nwem.> Cuf, maƹlik nnabi Yacuƹa tuɣa issiweḍ ȓejḏuḏ nneɣ ɣar yijjen n arraḥeṯ, ataf Arebbi war issiweȓ ca x yijjen n nhar nneɣni menbaƹd i waṭṭas n lqurun. Falihaḏa ƹaḏ iqqim ijjen n ssebṯ, iƹni ḏ ijjen n ȓweqṯ n arraḥeṯ i ccaƹb n Arebbi. Liʼanna wenni yuḏfen ḏi arraḥeṯ n Arebbi aqa itreyyaḥ zi ȓxeḏmeṯ nnes mammec ireyyeḥ Arebbi zi ȓxeḏmeṯ nni nnes. Iḏen wa labud a negg lmejhud nneɣ bac a naḏef ḏi arraḥeṯ nni ḥima uȓa ḏ ijjen war iweṭṭi ḏi nnefs n ȓmuƹṣiyeṯ. Aqa awaȓ n Arebbi iddar netta ifsus, iqḍeƹ aṭṭas ktar zi ssif n ṯnayen n jjihaṯ. Itaḏef aȓ ḏaxeȓ iferreq buḥbeȓ ḏ arruḥ ḏ mani tmunen ȓemfaseȓ, itaḏef ɣar waḏuf. Itmeyyaz jar lʼafkar ḏ lʼaɣraḍ n wuȓ. War ḏinni uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ zi min d itwaxeȓqen ṯnuffar zi Arebbi. Qaƹ ṯimesȓayin twafeḍḥent-id twaḍharent-id i ṯiṭṭawin n wenni umi ɣa nuc ȓeḥsab nneɣ. Iḏen neccin a neṭṭef mliḥ ḏi lʼiman nneɣ iy xef ncehheḏ minzi ɣarneɣ ijjen n ȓefqi ameqqran imɣar yuḏef ḏeg ijennaṯen iƹḏu-ṯen, netta ḏ Ƹisa Mmis n Arebbi. Cuf, war ɣarneɣ bu ijjen n ȓefqi ameqqran netta war izemmar ca aḏ iḥess zi ḍḍuƹef nneɣ. Wah, ɣarneɣ ijjen ȓefqi kkint xas marra ȓemḥayen; netta am neccin walakin war iggi bu ȓmuƹṣiyeṯ. Falihaḏa a nqarreb s zƹameṯ ɣar ȓƹarc n Arebbi ḏayes arḍa bac a naf ḏinni arraḥmeṯ ḏ yijjen n arḍa iy ḏaneɣ ɣa iƹawnen ḏi ȓweqṯ n uḥḏaji nneɣ. Cuf, kuȓ ȓefqi ameqqran tixḍaren-ṯ-iḏ zeg iryazen, ticcen-as ȓweqṯ n ȓxeḏmeṯ nnes bac aḏ ixḏem zzaṯ i Arebbi ƹlaḥsab iwḏan aḏ iqeddem ṣṣeḏqeṯ ḏ dbiḥaṯ x ȓmuƹṣiyaṯ. Izemmar netta aḏ iḥinn x yinni war ifehhmen ca ḏ yinni iffɣen abriḏ minzi netta s yixef nnes ḏayes ḍḍuƹef. X manaya wa labud aḏ iqeddem dbiḥaṯ x ȓmuƹṣiyaṯ nnes nniṯ mammec iy ṯent itqeddam x yiwḏan. Ƹaweḏ war ḏinni ḥadd iy ɣa isemɣaren ixef nnes aḏ ixḏem s ccan-a iƹni ḏ ȓefqi ameqqran; Lla, ḏ Arebbi iy ḏas iticcen ȓḥaqq nni mammec ḏas ṯ yuca i ȓefqi nni umi qqaren Harun. Ammu uȓa ḏ Ƹisa war isemɣar ca ixef nnes aḏ ixḏem s lƹaḍama-ya iƹni ḏ ȓefqi ameqqran; Lla, inna-as Arebbi: <Aqa cek ḏ Mmi, nhara nec ḏewȓeɣ ḏ Babac.> Ƹaweḏ iqqar Arebbi ḏeg yijjen n umcan nneɣni: <Cek ḏ ȓefqi i ȓebda amecnaw lfirqa nni n ȓefqi umi qqaren Malikiṣadiq.> Ḏeg wussan nni iy ḏi tuɣa iddar Ƹisa ḏi ṯmurṯ-a, itẓaǧa itȓaɣa x Arebbi s jjheḏ u s imeṭṭawen itettar-as i wenni izemmaren aṯ isenjem zi ȓmewṯ. Arebbi itṣennaṭ-as wami Ƹisa iteggweḏ zzayes. Waxxa netta ḏ Mmis n Arebbi iy iǧa, iȓmeḏ ṭṭaƹa s uƹeddeb nni iy xas ikkin. Wami iƹḏu aƹeddeb nni bȓa ȓmuƹṣiyeṯ, iḏweȓ netta ḏ ȓƹunṣar n usenjem iƹni izemmar aḏ isenjem marra yinni iy ṯ itṭaƹan. Ssenni yarri-ṯ Arebbi ḏ ȓefqi ameqqran amecnaw lfirqa nni n ȓefqi Malikiṣadiq. Ƹaḏ nzemmar a nini aṭṭas x ṯmesȓayin-a walakin iqseḥ akenniw nsefhem. Mayemmi? Liʼanna kenniw ṯḏeqȓem aḏ tfehmem. Cuf, wa labud kenniw ȓexxu aḏ tiȓim ḏ imseȓmaḏen walakin ƹaḏ itxeṣṣa-yawem ijjen akenniw isɣar s ṯɣuri nni ṯamezwarut zeg wawaȓ n Arebbi. Kenniw teḥḏajam aɣi waha, maci lmakla ḏ ṣṣaḥ. Kuȓ ijjen ƹaḏ ḏ aseymi itƹic s uɣi waha, iƹni war ifehhem ca i useȓmeḏ x min iṣeȓḥen. Walakin lmakla n ṣṣaḥ tetten-teṯ ɣir yinni war iǧin ca ḏ iseyman. Niṯni zemmaren i lmakla nni n ṣṣaḥ minzi ȓebda xeddmen i ṯɣuri nni iy qqaren tmeyyazen jar min iǧan ḏ aṣebḥan ḏ jar min iǧan ḏ aƹeffan. X manaya war netɣimiṯ ca ḏi ttaƹlim-a amezwaru x Lmasiḥ, a nuyureṯ ɣar zzaṯ bac a nemɣar. War ntaƹqib ca ɣar dsas. Iƹni war nessawaȓ ca ƹaḏ x ttuba nni n ssayiʼaṯ, niɣ x mammec ɣa negg a namen zi Arebbi, niɣ x ibriḏen bac aḏ twaṭehharen yiwḏan s waman, niɣ x mammec ɣa negg a nsers ifassen nneɣ x yiwḏan, niɣ x lqiyama n imettinen, niɣ x Lḥisab nni war ifennin ca. Iwa, a nuyureṯ ɣar zzaṯ iƹni meȓa ixes Arebbi. Amma yinni mixef iceƹceƹ nnur, qqasen lhadiya n ujenna, carrcen ḏi Arruḥ iqeddsen, ḏuwqen ƹaweḏ zi lbaraka n wawaȓ n Arebbi ḏ lquduraṯ n zman iy d ɣa yasen. Yina meȓa ffɣen abriḏ, war iǧi wi ṯen d ɣa yarren ɣar ttuba. Mayemmi? Liʼanna yina aḏ iȓin am tṣellaben Mmis n Arebbi ƹaweḏ x ṣṣalib tƹeyyaben-ṯ zzaṯ i yiwḏan. Cuf, meȓa ṯamurṯ iccaṯ xas unẓar aṭṭas nettaṯ ṯsess ticc ṯafeǧaḥṯ, ataf aḏ tawi ijjen n lbaraka zi Arebbi. Walakin meȓa ṯamurṯ nni ṯseɣmay-d ɣir isennanen ḏ ṯzeggwarṯ, ataf nettaṯ ḏ walu aqat ḏi lxaṭar aḏ twanƹeȓ, aȓ uneggaru at sḥarqen s ṯmessi. Ay imƹizzen inu, waxxa nessawaȓ ammu neccin metʼakeddin zzaywem iƹni x ṯmesȓayin ṯiṣebḥanin iy zi ɣa ṯnejmem. Iwa Arebbi, ma iticc ȓḥaqq ma lla? Wah, Arebbi war itettu ca ȓxeḏmeṯ nwem ḏ ȓemḥibbeṯ nni ḏas d ṯseḍharem wami ṯƹawnem ṣṣaliḥin. U ƹaḏ teggem manaya. Nexs aḏ tḥawȓem kenniw s wuȓ kuȓ ijjen am qbeȓ bac aḏ tiȓim kenniw metʼakeddin ḏi lʼamal nwem aȓ uneggaru. War nexs ca aḏ tƹegzem. Itxeṣṣa aḏ tiȓim am yinni itwaraṯen s ṣṣbar ḏ lʼiman nsen x ṯmesȓayin nni iy zi ṯen iwƹeḏ Arebbi. Cuf, wami Arebbi iwƹeḏ Brahim x ȓƹaheḏ nni, ijjuǧ Arebbi aḏ icc ixef nnes. Mayemmi? Liʼanna war ḏinni ḥadd imɣar ktar zi Arebbi. Inna-as: <Nec jjuǧeɣ qa ac barkeɣ s yijjen n lbaraka ṯemɣar, aḏ semɣareɣ ddurriṯ nnec.> Iwa ammu wami iraja Brahim s yijjen n ṣṣbar yuweḍ-as-d min zi ṯ iwƹeḏ Arebbi. Liʼanna iwḏan tjuǧen s yijjen ḏ ameqqran zzaysen. U s yijjen n ṯjaǧiṯ aḏ ḥaqqen marra lqadiyaṯ nsen aḏ kemmȓent. X manaya iḍmen Arebbi manayenni s yijjen n ṯjaǧiṯ i yinni iy ɣa iwarṯen min zi ṯen iwƹeḏ. Iƹni ixes aḏasen d iseḍhar mliḥ ṭṭabiƹa n lɣaraḍ nnes ƹemmarṣ aḏ twabeddeȓ. Ṯnayen n ṯmesȓayin-a war twabeddiȓent ca, Arebbi war izemmar axasent isxarreq. Zi ṯnayen n ṯmesȓayin-a azzaysent iy ɣa netwacejjeƹ neccin iy narweȓ bac aɣares nnuffar. Zzaysent iy ɣa neṭṭef s jjheḏ ḏi lʼamal iy ḏaneɣ itwabeccaren. Lʼamal-a itiȓi ɣarneɣ am yijjen n uȓiyzim n uɣarrabu n ȓaƹmar nneɣ, irseq s jjheḏ war iḍeǧeq. Yuḏef lʼamal-a iƹḏu ɣar ḏeffar n arrwaq n Uxxam Amqeddes Aṭṭas. Ḏeg umcan nni yuḏef Ƹisa ḏinni ḏ amezwaru ƹlaḥsab neccin, iḏweȓ ḏ ȓefqi ameqqran i ȓebda amecnaw lfirqa nni n ȓefqi umi qqaren Malikiṣadiq. Cuf, Malikiṣadiq nni tuɣaṯ netta ḏ azeǧiḏ n ṯendint n Salim ḏ ȓefqi n Siḏi Arebbi Yuƹȓan. Iruḥ imeȓqa ak Brahim ibarek-iṯ. Manaya iwqeƹ wami d itrewwaḥ Brahim zi ȓḥarb nni iy ḏi iɣȓeb izeǧiḏen. Yuca-as Brahim i Malikiṣadiq ȓaƹcur, ƹecra ḏi miyya zi marra. Ḏ amezwaru ȓmaƹna n yisem-a n Malikiṣadiq ixes aḏ yini <Azeǧiḏ n ṣṣulḥ.> U ƹaweḏ netta ḏ Lmalik n ṯendint n Salim iƹni ḏ azeǧiḏ n ȓehna. War ɣares ntif lla babas lla yemmas lla ȓejḏuḏ nnes. War ɣares ntif amezwaru n ȓiyyam nnes uȓa ḏ aneggaru n ṯuḏarṯ nnes. Netta itcabbah ḏi Mmis n Arebbi, iddar am ȓefqi ameqqran i ȓebda. Iwa fekkareṯ netta mecḥaȓ ḏ ameqqran, waxxa ḏ jeddiṯneɣ ameqqran Brahim yuca-as ȓaƹcur, ƹecra ḏi miyya zi marra agȓa nni ig irbeḥ zeg izeǧiḏen nni! Ḏinni ƹaweḏ ijjen n ȓuṣiyeṯ ḏi Ccariƹa n Musa tweṣṣa yinni iǧan ḏ ȓfuqaha zi Ayṯ-Lawi aḏ ysin ȓaƹcur zeg yiwḏan iƹni zi ayṯmaṯsen, waxxa uȓa ḏ ayṯmaṯsen ijji-ṯen-d jeddiṯsen ameqqran Brahim. Walakin aryaz-a Malikiṣadiq war iǧi ca zi Ayṯ-Lawi, iysi ȓaƹcur zi Brahim uca Malikiṣadiq ibarek Brahim wenni umi ɣar ǧan lwuƹud. U bȓa ccekk wenni ameqqran aḏ yuc lbaraka i wenni amezyan. Ayṯ-Lawi ig ikessin ȓaƹcur iƹni niṯni ḏ iwḏan ƹadi tmettan. Walakin Malikiṣadiq ig iysin ȓaƹcur nni icehheḏ xas Lkitab belli netta iddar. Iwa nzemmar a nini Lawi netta s yixef nnes iy ikessi ȓaƹcur zeg yiwḏan, issekk-iṯ x ufus n Brahim ɣar Malikiṣadiq liʼanna Brahim netta ḏ jeddis ameqqran. Mammec manaya? Wami Brahim imeȓqa ak Malikiṣadiq, tuɣa Lawi ƹaḏ ɣar ḏaxeȓ n ddat n Brahim iƹni jeddis ameqqran. Iḏen, maƹlik ccɣeȓ nni iy xeddmen ȓfuqaha n Ayṯ-Lawi war ḏas inqis walu, mayemmi ƹaḏ tuɣa ɣa neḥḏaj aḏ d yas ijjen n ȓefqi nneɣni amecnaw lfirqa n Malikiṣadiq, maci zi lfirqa nni ƹadi n Harun n Ayṯ-Lawi? U cuf, meȓa ibeddeȓ ccɣeȓ nni iy xeddmen ȓfuqaha n Ayṯ-Lawi ataf wa labud aḏ tbeddeȓ ƹaweḏ can ȓḥajeṯ ḏi ccariƹa. Liʼanna wenni iy xef nessawaȓ iƹni Ƹisa netta yusa-d zi ṯeqbiȓṯ nneɣni maci zi ṯeqbiȓṯ n Ayṯ-Lawi. Zi ṯeqbiȓṯ nnes ƹemmarṣ war ixḏim can yijjen ḏ ȓefqi ɣar ȓmeḏbaḥ. Liʼanna nessen Siḏiṯneɣ yusa-d zi ṯeqbiȓṯ n Ayṯ-Yahuḏa. Ƹemmarṣ ma inna Musa aḏ d ffɣen ȓfuqaha zi ṯeqbiȓṯ nni. Ȓexxu marra manaya itwaḍhar-d mliḥ wami d imeḍhar ijjen n ȓefqi nneɣni, iƹni ḏ Ƹisa, amecnaw lfirqa n Malikiṣadiq. Iƹni maci ƹlaḥsab ijjen n ȓuṣiyeṯ x ȓejḏuḏ nnes zi ccariƹa iy ṯ yarrin ḏ ȓefqi; Lla, netta ḏ ȓefqi ƹlaḥsab jjheḏ n ṯuḏarṯ nnes ƹemmarṣ aḏ tefna. Aqa icehheḏ xas Lkitab: <Cek ḏ ȓefqi i ȓebda amecnaw lfirqa n Malikiṣadiq.> Ȓuṣiyeṯ nni ḏ ṯaqḏint ṯetwabeddeȓ wami ṯetwaḥsab ṯeḍƹef bȓa nnfaƹ. Iffeɣ-d ijjen lʼamal ḥsen zi ȓuṣiyeṯ nni, zzayes iy ɣa nqarreb ɣar Arebbi ȓaḥeqqac Ccariƹa n Musa war d tarri uȓa ḏ ijjen ȓḥajeṯ war ḏayes bu ȓƹib. Lʼamal-a wanita maci waḥḏes, akiḏes ijjen n ṯjaǧiṯ. Yinni iḏewȓen qbeȓ ḏ ȓfuqaha arrin-ṯen ḏ ȓfuqaha bȓa ṯjaǧiṯ. Walakin Ƹisa yarri-ṯ Arebbi ḏ ȓefqi s yijjen n ṯjaǧiṯ wami ḏas inna: <Aqa Siḏi Arebbi ijjuǧ u ƹemmarṣ aḏ ibeddeȓ array nnes, inna-as qa cek ḏ ȓefqi i ȓebda.> Ṯjaǧiṯ nni n Arebbi ḏ nettaṯ ig yarrin Ƹisa aḏ iḍemmen ijjen n ȓƹaheḏ ḥsen zi ȓƹaheḏ nni aqḏim. Ȓfuqaha nni n Ayṯ-Lawi niṯni aṭṭas iḏsen, mayemmi? Liʼanna ȓmewṯ war ṯen tejji ca aḏ dumen ḏi ȓxeḏmeṯ nsen. Walakin Ƹisa ȓxeḏmeṯ nnes n ȓefqi aḏ teqqim war twakkis ca liʼanna netta itduma i ȓebda. X manaya yinni zzayes itqarraben ɣar Arebbi izemmar Ƹisa aṯen isenjem i ȓebda. Mayemmi? Liʼanna netta iddar i ȓebda aḏaysen itcafaƹ. Cuf, ijjen n ȓefqi ameqqran am wanita ḏ netta iy neḥḏaj. Netta ƹaḍim, bȓa ȓƹib, iṣfa, ineƹzeȓ zeg yiwḏan iy ggin ȓmuƹṣiyeṯ, itwasemɣar yuƹȓa x ijennaṯen. Netta maci am ȓfuqaha nni nneɣni imeqqranen teḥḏajan niṯni aḏ qeddmen dbiḥaṯ kuȓ nhar iƹni x ȓmuƹṣiyaṯ nsen u menbaƹd x ȓmuƹṣiyaṯ n yiwḏan. Mayemmi? Liʼanna igga manaya Ƹisa icten n ṯwaȓa i ȓebda qaƹ wami iqeddem ixef nnes ḏ lfidya x yiwḏan. Liʼanna Ccariƹa n Musa tarra iryazen s ḍḍuƹef nsen aḏ iȓin ḏ ȓfuqaha imeqqranen. Walakin Arebbi s ṯjaǧiṯ nnes iy d yusin menbaƹd i Ccariƹa n Musa yarra Mmis ḏ ȓefqi ameqqran iḏweȓ netta bȓa ȓƹib qaƹ i ȓebda. Iwa, min iǧan muhim ḏi min neqqar? Iƹni ijjen n ȓefqi ameqqran am wenni iy xef nessiweȓ aqaṯ ɣarneɣ neccin. Iqqim netta x ufusi n lƹarc n Arebbi Subḥana wa Tƹala ḏeg ujenna. Netta ixeddem ḏi ṯemziḏa nni iƹni ḏ aqiḍun nni n ṣṣaḥ lƹaḍim iy igga Siḏi Arebbi maci bnaḏem. Cuf, kuȓ ȓefqi ameqqran tixḍaren-ṯ bac aḏ iqeddem ṣṣeḏqeṯ ḏ dbiḥaṯ. X manaya wa labud ȓefqi wanita iƹni ḏ Ƹisa aḏ iqeddem can n ȓḥajeṯ. Maƹlik iǧa netta ḏi ṯmurṯ-a, ataf war izemmar aḏ ixḏem ḏ ȓefqi liʼanna ḏanita ȓfuqaha n Ayṯ-Lawi itqeddamen ṣṣeḏqaṯ ƹlaḥsab Ccariƹa n Musa. Yina xeddmen ccɣeȓ nsen ḏeg yijjen n ṯemziḏa nettaṯ am yijjen n ṯiȓi itemcabbahen ḏi min iǧan ḏeg ujenna. X manayenni Arebbi iƹȓem i Musa wami ibḏa isbedda Aqiḍun nni Ameqqran inna-as: <Fekkar bac aḏ teggeḏ marra min ḏac xaṭṭeɣ ḏi lxariṭa nni ḏeg uḏrar.> Walakin ccɣeȓ nni n ȓefqi iy ḏas yuca i Ƹisa imɣar aṭṭas x ccɣeȓ nni aqḏim n ȓfuqaha nneɣni. U ȓƹaheḏ-a iy xef itcafaƹ netta imɣar aṭṭas x wenni aqḏim, liʼanna ibedd x yijjen n dsas n lwuƹud iy iǧan ḥsen. Maƹlik ȓƹaheḏ nni amezwaru war ḏas inqis walu, ataf war rezzun ca x wis ṯnayen. Liʼanna Arebbi yufa iwḏan nni ḏ ineqsiyen wami inna: Aqa tasen-d wussan, iqqar-iṯ Siḏi Arebbi, aḏaysen ggeɣ ijjen n ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ i Ayṯ-Israʼil ḏ Ayṯ-Yahuḏa. Maci am ȓƹaheḏ nni iy ggiɣ ak ȓejḏuḏ nsen, wami ṯen ṭṭfeɣ zeg ifassen nsen, aṯen sufɣeɣ zi ṯmurṯ n Miṣra. Liʼanna niṯni war ṭṭifen ca ḏi ȓƹaheḏ inu, uca nec semḥeɣ ḏaysen, iqqar-iṯ Siḏi Arebbi. Ḏ wanita ḏ ȓƹaheḏ iy ɣa ggeɣ ak Ayṯ-Israʼil menbaƹd i ȓweqṯ nni, iqqar-iṯ Siḏi Arebbi. Aḏasen siḏfeɣ ȓuṣiyaṯ inu ḏi ȓaƹquȓaṯ nsen, aɣarsen iȓint ḏ ṯira x wuȓawen nsen. Aḏ iȓiɣ ḏ Arebbi nsen aḏ iȓin ḏ ccaƹb inu. Maci kur ijjen aḏas iseȓmeḏ i wajjar nnes, niɣ i wumas aḏas yini: Ssen Siḏi Arebbi. Lla, marra iḏsen aḏayi ssnen nec, s umezyan nsen aȓ umeqqran nsen. Aqa nec aḏasen ɣfareɣ i ccarr nsen, ȓmuƹṣiyaṯ nsen war ḏaysent tfekkareɣ ca ƹaḏ. Wami issiweȓ Arebbi x yijjen n ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ, ṣafi wenni amezwaru isbeṭṭaȓ-iṯ. U wenni ig itwasbeṭṭaȓen ȓexxu iḏewweȓ ḏ aqḏim, ataf ḏeɣya aḏ itwakkes war itɣimi ca. Ȓƹaheḏ nni amezwaru tuɣa ɣares can n lqawanin n lƹibada u ḏ ijjen n umcan amqeddes ḏi ddunect-a. Iƹni sewjaḏen ijjen n Uqiḍun Ameqqran ḏayes ṯnayen n ixammen. Ḏeg uxxam amezwaru ggin ḏayes ȓqendiȓ ḏ ṭṭabȓa mani srusan aɣrum nni itqeddamen ḏ ṣṣeḏqeṯ i Arebbi. Axxam nni qqaren-as <Axxam Amqeddes.> Ṯumma ḏinni ijjen n arrwaq, ɣar ḏeffar nnes ḏinni ijjen n uxxam wis ṯnayen qqaren-as <Axxam Amqeddes Aṭṭas.> Ḏayes ȓmejmar n tbaxur icellel s ddheb, u ḏ tabut n ȓƹaheḏ marra iɣezḏisen nnes u ḏ ṯisi nnes celllen s ddheb. Ḏi tabut-a ḏayes aqnuc itwaṣenneƹ s ddheb, aqnuc nni ḏayes aɣrum umi qqaren lmanna. Tabut-a ƹaweḏ ḏayes ṯaɣȓiṯ n Harun ṯnewwar, ḏ ṯeȓwiḥin n ƹecra n ȓuṣiyaṯ. Ṯaqebbarṯ n tabut-a xas ṯnayen n lmexluqaṯ n lƹaḍama ggin am munikuṯ ɣarsen afriwen. Ṯiȓi n wafriwen nsen ṯɣeṭṭa ṯaqebbarṯ-a ṯanita n arraḥmeṯ. Walakin neccin ḏi ȓweqṯ-a war nzemmar a nweṣṣef ṯimesȓayin-a ṯa s ṯa. Wami swejḏen marra ṯimesȓayin-a ammu, tuɣa taḏfen ȓfuqaha ɣar uxxam amezwaru kuȓ nhar ḏi lʼawqat nnes, teggen ccɣeȓ nsen. Walakin axxam nni wis ṯnayen itraḥ ḏinni ɣir ȓefqi ameqqran, ijjen n ṯwaȓa ḏi lƹam u ṣafi. Wa labud akiḏes yawi ca n iḏammen bac aṯen iqeddem x yixef nnes u x ddnub iy ggin ccaƹb bȓa ma ṯent ssnen. Min ḏaneɣ d isbiyyen Arruḥ iqeddsen ḏi manaya? Isbiyyen-aneɣ-d meȓa ƹaḏ iqqim Uqiḍun nni Ameqqran, ataf war innurzem ca ubriḏ ɣar min iǧan ḏ amqeddes aṭṭas. Marra manaya iticc ijjen lmiṯal i ȓweqṯ-a iy ḏi neǧa ȓexxu. Ccɣeȓ nni iy tuɣa teggen ḏinni xmi tqeddamen ṣṣeḏqeṯ ḏ dbiḥaṯ war izemmar ca aḏ issiṣfa ḍḍamir n wenni iƹebbḏen. Manaya ɣir ḏayes can n lqawanin n ccariƹa x lmakla ḏ ṯsessi ḏ ȓuḍu. Lqawanin-a war ǧin ca x wuȓawen n bnaḏem, xeddmen ḥetta ȓweqṯ n ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ u ṣafi. Fa Lmasiḥ wami d iḥḍar ḏ ȓefqi ameqqran n ṯmesȓayin-a iy d yusin, iƹni yuḏef aqiḍun nni iǧan ƹaḍim war ḏas inqis walu war ṯ bnin ca ifassen n bnaḏem, war iǧi ca zi min d itwaxeȓqen ḏi ddunect-a. Yuḏef ijjen n ṯwaȓa u ṣafi ɣar Uxxam Amqeddes Aṭṭas. Netta war yuḏif ca s iḏammen n iɣayḏen niɣ ḏ iyenduzen; Lla, yuḏef s iḏammen nnes nniṯ ixeǧes xaneɣ lfidya bac a nenjem i ȓebda. Cuf, iḏammen n iɣayḏen ḏ iyenduzen ḏ yiɣɣeḏ n ṯfunast truccan zzaysen yinni ixenzen issiṣfa-ṯen bac aḏ ḏewȓen ḏ imenqawiyen. Meȓa amenni, mecḥaȓ iy ḏaneɣ ɣa ssiṣfan iḏammen n Lmasiḥ ktar! Netta iruḥ s Arruḥ nni itduman i ȓebda iqeddem ixef nnes bȓa ȓƹib i Arebbi, iḏammen nnes aḏaneɣ ssiṣfan ḍḍamir nneɣ zi ssayiʼaṯ bac a neƹbeḏ Arebbi iddaren. Falihaḏa netta Lmasiḥ itcafaƹ jaraneɣ ḏ Arebbi s yijjen n ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ bac yinni umi d iȓaɣa Arebbi ataf aḏ awin lwareṯ iy zi ṯen iwƹeḏ itduman i ȓebda. Liʼanna Lmasiḥ immuṯ ḏ lfidya ḥima aḏasen iḍȓeq aḏ iȓin ḥurr zi ȓmuƹṣiyaṯ iy ggin swadday i ȓƹaheḏ nni amezwaru. Cuf, ƹlaḥsab lwaṣiya labud aḏ d awin chada n lwafat n wenni iggin lwaṣiya. Liʼanna lwaṣiya war ṯṣeǧeḥ ca illa meȓa immuṯ bab nnes. Meȓa ƹaḏ iddar bab nnes iƹni wenni iy t yurin ataf war ṯṣeǧeḥ ca. X manaya tuɣa waxxa ḏ ȓƹaheḏ amezwaru war iṣeǧeḥ ca ḥetta wami uzzȓen iḏammen. Aqa nnabi Musa wami iɣra kuȓ ȓuṣiyeṯ i marra ccaƹb, ṯumma iysi iḏammen n iyenduzen ḏ iɣayḏen ixelleṭ-iṯen ak waman, ṯumma irucc zzaysen Lkitab s yixef nnes ḏ marra ccaƹb s ṯaḍufṯ ṯazeggwaɣṯ ḏ uzuy. Inna-asen qa yina ḏ iḏammen n ȓƹaheḏ iy ḏawem yumar Arebbi aḏ teggem. Amenni ƹaweḏ irucc Aqiḍun Ameqqran s iḏammen-a ḏ marra ȓeqcuƹ iy ḏayes staƹmaȓen ḏi lƹibada. U ḏ ṣṣaḥ ƹlaḥsab Ccariƹa n Musa ƹȓayen marra ṯimesȓayin aḏ twassiṣfant s iḏammen. U bȓa ma aḏ azzȓen iḏammen ataf ȓmuƹṣiyaṯ war twaɣfirent ca. Iḏen, ṯimesȓayin-a itcabbahen ḏi ṯmesȓayin nni n ujenna tuɣa twassiṣfant s dbiḥaṯ. Walakin ṯimesȓayin nni s yixef nsent n ujenna lla; Twassiṣfant niṯenti s yijjen n nnuƹ n dbiḥaṯ ḥsen zi ṯinni nneɣni. Cuf, Lmasiḥ war yuḏif ca Axxam nni Amqeddes Aṭṭas iy ibnan s ifassen n bnaḏem itcabbahen waha ḏeg wenni n ṣṣaḥ; Lla, netta yuḏef ḏeg ujenna nniṯ aḏ iḥḍar zzaṯ i Arebbi ƹlaḥsab neccin. War yuḏif ca ḏeg ujenna bac aḏ itqeddam ixef nnes aṭṭas n ṯwaȓaṯin amecnaw mamc itegg ȓefqi nni ameqqran xmi itaḏef kuȓ lƹam ɣar Uxxam Amqeddes Aṭṭas s iḏammen maci nnes. Maƹlik amenni tuɣa ataf labud Lmasiḥ itwaƹeddab aṭṭas n ṯwaȓaṯin zeg wami twaxȓeq ddunect-a. Walakin lla, ihwa-d netta ijjen n ṯwaȓa aȓ uneggaru n zmanaṯ bac aḏ isbeṭṭeȓ ȓmuƹṣiyeṯ wami iqeddem ixef nnes ḏ dbiḥeṯ. Ȓmewṯ itmetta-t bnaḏem ijjen n ṯwaȓa, ṯumma iḏeffar-it Lḥisab ḏ Lƹiqab. Ammu Lmasiḥ, itwaqeddem ḏ dbiḥeṯ ijjen n ṯwaȓa bac aḏ yarbu ȓmuƹṣiyaṯ n waṭṭas n yiwḏan. Ṯumma aḏ d ihwa wis marrṯayen. Mayemmi? Maci ƹlaḥsab ȓmuƹṣiyeṯ n yiwḏan ƹaweḏ; Lla, aḏ d ihwa bac aḏ isenjem yinni iy ṯ itrajan. Cuf, Ccariƹa n Musa nettaṯ ɣir ḏ ijjen n ṯiȓi n ṯmesȓayin ṯiṣebḥanin iy d ɣa yasen, war ṯeǧi ca nettaṯ ḏ ṯimesȓayin nni ḏ ṣṣaḥ. X manaya, dbiḥaṯ nni n ccariƹa iy teggen zi lƹam ɣar lƹam war zemmarent ƹemmarṣ aḏ ssiṣfant yinni itqarraben ɣar Arebbi aḏ iȓin bȓa ȓƹib. Dbiḥaṯ nni maƹlik zemmarent aḏ ssiṣfant, ataf ṣafi sbedden-ṯent niɣ lla? Liʼanna yinni iƹebbḏen ataf aḏ qqimen ḏ imenqawiyen ijjen n ṯwaȓa i ȓebda, ataf ḍḍamir nsen war itƹeddib ca s ȓmuƹṣiyeṯ. Walakin dbiḥaṯ nni min ƹnant? Niṯenti tfekkarent-aneɣ kuȓ lƹam s ȓmuƹṣiyeṯ. Liʼanna iḏammen n iyenduzen ḏ iɣayḏen war zemmaren ca aḏ kksen ȓmuƹṣiyeṯ, war itemkin ca. X manaya, wami d yusa Lmasiḥ ɣar ddunect-a inna-as i Arebbi: <Ṯeswejḏeḏ-ayi ijjen n ddat, war ṯerzuḏ ca dbiḥaṯ ḏ ṣṣeḏqeṯ lla. Tuɣa war ḏac iteƹjib bu ȓḥaȓ aḏac scemḍen lḥayawanaṯ, aḏac qeddmen ṣṣeḏqeṯ x ȓmuƹṣiyeṯ. Uca nniɣ, Ay Arebbi aqayi usiɣ-d aḏ ggeɣ ȓxaḍar nnec, mamc xafi yura ḏi Lkitab.> Ḏ amezwaru inna-as qa dbiḥaṯ ḏ ṣṣeḏqeṯ war ṯent ṯerzuḏ ca cek, war ḏac iteƹjib bu ȓḥaȓ aḏac cemḍen lḥayawanaṯ aḏac qeddmen ṣṣeḏqeṯ x ȓmuƹṣiyeṯ. (Ṯina tqeddamen-ṯent ƹlaḥsab ccariƹa.) Ṯumma inna-as aqayi usiɣ-d aḏ ggeɣ ȓxaḍar nnec. Iƹni aḏ ikkes dbiḥaṯ nni ṯimezwura aḏ igg ḏeg umcan nsent dbiḥeṯ wis ṯnayen n Lmasiḥ. U s ȓxaḍar nni neccin netwassiṣfa s dbiḥeṯ n ddat n Ƹisa Lmasiḥ, ijjen n ṯwaȓa i ȓebda. Ȓefqi kuȓ nhar itɣima netta itegg ccɣeȓ-a nnes, iƹni itqeddam aṭṭas n ṯwaȓaṯin nnefs n dbiḥaṯ, walakin dbiḥaṯ nni war zemmarent ca aḏ kksent ȓmuƹṣiyeṯ. Lmasiḥ lla, netta iqeddem ijjen n dbiḥeṯ waḥḏes x ȓmuƹṣiyeṯ ijjen n ṯwaȓa i ȓebda, uca iqqim netta x ufusi n Arebbi. Ssenni iqqim itraja ȓƹaḏyan nnes aḏ iȓin swadday iḍaren nnes. Liʼanna yinni itḏewwaȓen ḏ ṣṣaliḥin issiṣfa-ṯen ḏeg yijjen n ṯwaȓa i ȓebda s yijjen n dbiḥeṯ u ṣafi bac aḏ iȓin bȓa ȓƹib. Fa icehheḏ-aneɣ Arruḥ iqeddsen x manaya. Ḏ amezwaru iqqar: <Ḏ wanita ḏ ȓƹaheḏ iy ɣa ggeɣ ak Ayṯ-Israʼil menbaƹd i ȓweqṯ nni, iqqar-iṯ Siḏi Arebbi. Aḏasen siḏfeɣ ȓuṣiyaṯ inu ḏeg wuȓawen nsen, aɣarsen iȓint ḏ ṯira x ȓaƹquȓaṯ nsen.> Ssenni yarni inna: <Ȓmuƹṣiyaṯ nsen ḏ ssayiʼaṯ nsen war ḏaysent tfekkareɣ ca ƹaḏ.> Ṯina, meȓa twaɣfarent maci ƹaḏ aḏ iqeddem can yijjen dbiḥeṯ x ȓmuƹṣiyeṯ. A neṭṭef bȓa ma a neḍȓeq ḏi lʼamal nni iy xef ncehheḏ liʼanna Arebbi iy ḏaneɣ iweƹḏen ḏayes ttiqeṯ. Neccin a nxemmem mliḥ mammec iy ɣa negg a nweṣṣa ayawya x ȓemḥibbeṯ ḏ lḥasanaṯ. A nmun ak wayawya maci a nesmeḥ ḏi lwajib-a am mammec nnumen [nnimen] ȓebƹaḍ n yiwḏan. Lla, a ncejjeƹ ayawya, u ktar ƹaḏ xmi netwaȓa Nhar n Siḏiṯneɣ iqarreb-d. Cuf, neccin meȓa netƹic s ȓmuƹṣiyeṯ s ȓxaḍar nneɣ u nessen lḥaqiqa, ataf war ɣarneɣ bu can dbiḥeṯ aḏ tekkes ȓmuƹṣiyeṯ nneɣ. Lla, neccin ɣir netraja ijjen n Lḥisab ḏ Lƹiqab s ṯiggwḏi ḏ yijjen n ṯmessi ṯḥeddeq aḏ tecc ȓƹaḏyan n Arebbi. Wenni tuɣa ixeȓfen ḏi Ccariƹa n Musa, meȓa cehḏen xas ṯnayen niɣ ṯȓaṯa n ȓechuḏ ataf aḏ immeṯ bȓa ma ṯ reḥmen. Y kenniw, min tfekkarem? Mecḥaȓ iy ɣa yiȓi lƹiqab ig isḏaheǧ wenni iseḥqaren Mmis n Arebbi, isexnez iḏammen n ȓƹaheḏ nni iy zi itwassiṣfa, izebbeȓ Arruḥ n arḍa! Aqa neccin nessen belli ḏ Arebbi ig innan qa ḏ nec ig itentaqamen aṯen xeǧseɣ. Meȓa ijjen ḥekkmen xas ifassen n Arebbi iddaren, ataf manaya isaggwaḏ. Fa ƹeqȓeṯ x wussan nni iƹḏun wami xawem d iceƹceƹ nnur. Ṯeṣbarem x yijjen n umenɣi iqseḥ, ṯwajham aƹeddeb. Ȓebƹaḍ n ṯwaȓaṯin tzebbaȓen-kenniw tƹeddaben-kenniw, iwḏan tfurrujen xawem. Ȓebƹaḍ n ṯwaȓaṯin tƹawanem yinni itwaƹeddaben tbeddam akiḏsen. Liʼanna imeḥbas qqimen ḏaywem ḏeg wuȓ. Ƹaweḏ ṯeṣbarem s ȓefraḥeṯ wami ḏawem kksin agȓa nwem, tuɣa tessnem ƹaḏ aɣarwem yiȓi ijjen n wagȓa ḥsen zeg unneɣni, itduman. Iḏen ejjeṯ ttiqeṯ nwem, nettaṯ aḏawem d ṯawi ijjen n lʼajar imɣar. Aqa itxeṣṣa aḏ teṣbarem, mayemmi? Bac xmi ɣa ṯeggem ȓxaḍar n Arebbi, ataf aɣarwem yiȓi minzi iy kenniw iwƹeḏ. Liʼanna ṯeqqim ḏrust n ȓweqṯ aḏ d yaweḍ wenni iy d itasen war itƹeṭṭaȓ ca. Walakin wenni iǧan nican aḏ iƹic s lʼiman. Meȓa iƹqeb ɣar ḏeffar ataf war xas reṭṭiɣ ca. Walakin neccin maci zeg yinni itƹeqaben ɣar ḏeffar bac a nefna; Lla, neccin zeg yinni itamnen a nsenjem ȓaƹmar nneɣ. Fa lʼiman netta ḏ ijjen n ttiqeṯ ijehḏen ḏi min netraja, neccin metʼakkadin ḏi ṯmesȓayin waxxa war ṯent netwiȓi ca. S lʼiman-a iy twacekkaren iwḏan n zman. S lʼiman iy nfehhem qa ddunect-a ṯetwaxȓeq-d s wawaȓ n Arebbi iƹni min ḏayes netwaȓa war d ikki ca zi min d itbanen. S lʼiman ikkar nnabi Habil iqeddem ijjen n dbiḥeṯ iy zi xas yarḍa Arebbi ḥsen zi ṯenni n wumas Qabil. Ƹlaḥsab lʼiman-a itcekkar-iṯ Arebbi iqbeȓ-iṯ netta nican wami xas issiweȓ Arebbi mliḥ x min iqeddem. U nnabi Habil s lʼiman nnes netta ƹaḏ issawaȓ waxxa immuṯ. S lʼiman ikkar nnabi Axnux itwaxḍef ɣar ujenna ḥima war itwiȓi ca ȓmewṯ. War ṯ ufin ca, iysi-ṯ Arebbi ɣares. U qbeȓ ma aḏ itwaxḍef itwacekkar am yijjen yarḍa xas Arebbi. Iwa uȓa ḏ ijjen war izemmar axas yareṭṭa Arebbi bȓa lʼiman. Minzi wenni iy ɣa qarrben ɣar Arebbi labud aḏ yamen belli netta iǧa u ḏ netta ig itjazan yinni iy xas irezzun s wuȓawen nsen. S lʼiman nnabi Nuḥ wami ḏas iƹȓem Arebbi x ṯmesȓayin nni war ṯent ẓrin yiwḏan ƹemmarṣ, ikkar netta s yijjen n ṯiggwḏi ḏ yijjen n ȓeḥya igga aɣarrabu bac aḏ isenjem ayṯbab n ṯeddarṯ nnes. Wami igga manayenni netta iƹeyyeb ddunect, iwareṯ ṣṣulḥ nni iy d itasen s lʼiman. S lʼiman ikkar nnabi Brahim iṭaƹ-as i Arebbi wami ḏas d iȓaɣa aḏ iraḥ ɣar yijjen n umcan iy ɣa iqbeȓ ḏ lwareṯ. Iffeɣ netta tuɣa war issin ca mani ɣa iraḥ. S lʼiman iruḥ netta izḏeɣ ḏi ṯmurṯ nni iy zi ṯ iwƹeḏ Arebbi, netta aqaṯ ḏinni am ca n ubarrani. Itƹic ḏeg iqiḍan akiḏes memmis Isḥaq ḏ wayyaw nnes Yaƹqub, twaraṯen akiḏes ƹlaḥsab min zi ṯen iwƹeḏ. Ȓaḥeqqac Brahim itraja ṯandint nni ɣar ǧan dsasaṯ itduman, ixaṭṭ-it Arebbi ibna-t. S lʼiman Sara s yixef nnes immuc-as jjheḏ aḏ teysi aƹeddis waxxa nettaṯ ṯnumɣar, minzi ṯekkar nettaṯ ṯḥesseb wenni iy t iweƹḏen ḏayes ttiqeṯ. Ṯumma zi Brahim ḏ ijjen n uryaz iwsar ikemmeȓ, ijja-d ijjen n ddurriṯ am yiṯran iǧan ḏeg ujenna am yijḏi iǧan x cceṭṭ n ȓebḥar war izemmar ḥadd at iḥesseb. Yina marra mmuṯen ḏi lʼiman nni nsen qbeȓ ma ḏasen d awḍent ṯmesȓayin nni iy zi ṯen iwƹeḏ. Walakin ẓrin-ṯent reḥḥben zzaysent zi ȓeggwaj, ƹtarfen belli niṯni ḏ ibarraniyen ḏ iƹezzaben ḏi ṯmurṯ-a. Iwḏan iy ssawaȓen ammu iteḍhar-d belli rezzun x yijjen n ṯmurṯ aḏ tiȓi ḏ ṯamurṯ nsen. Maƹlik tuɣa txemmamen ḏi ṯmurṯ nni manis d ffɣen, iȓi ɣarsen lfurṣa aḏ d ƹeqben. Walakin lla, rezzun x yijjen n ṯmurṯ ḥsen zi ṯenni, iƹni icten ḏeg ujenna. X manayenni Arebbi war iseḏḥi ca aḏas inin qa cek ḏ Arebbi nneɣ minzi netta isewjeḏ-asen ijjen n ṯendint. S lʼiman ikkar nnabi Brahim aḏ iqeddem ḏ dbiḥeṯ s memmis Isḥaq wami ṯ ijarreb Arebbi. Iƹni tuɣa itqeddam ḏ dbiḥeṯ s memmis waḥḏes iy zi iwƹeḏ Arebbi Brahim, tuɣa inna-as qa s Isḥaq iy zi ɣa twaḥesseb ddurriṯ nnec. Iḥesseb Brahim belli izemmar Arebbi aḏ d isekkar mmis zeg imettinen. Manayenni ḏayes ȓemƹani minzi wah, memmis iḏweȓ-d i Brahim am yijjen zi ȓmewṯ. S lʼiman ikkar nnabi Isḥaq ibarek ṯarwa nnes Yaƹqub ḏ Ƹasu ƹlaḥsab lmustaqbel nsen. S lʼiman ikkar nnabi Yaƹqub wami tuɣa itmetta ibarek ṯarwa n mmis Yusef ij-ij, iƹebbeḏ netta xmi itsennaḏ x ṯeɣȓiyṯ nnes. S lʼiman ikkar nnabi Yusef ɣar uneggaru n ṯuḏarṯ nnes, issiweȓ x wufuɣ n Ayṯ-Israʼil zi Miṣra iweṣṣa-aṯen aḏ ysin akiḏsen ixsan nnes. S lʼiman kkaren lwalidin n nnabi Musa snuffaren memmiṯsen wami d ixȓeq minzi ẓrin belli netta iṣbaḥ aṭṭas, war ggwiḏen ca zi min ḏasen iweṣṣa uzeǧiḏ. S lʼiman ikkar nnabi Musa wami imɣar yugi aḏas ȓaɣan memmis n yeǧis n lmalik Firƹun. Ixḍar axas buṣaren imiṣriyen ak ccaƹb n Arebbi, war iqbiȓ ca aḏ ifareḥ ḏeg ufelles nni war itdumin ca. Ifhem meȓa seḥqaren-ṯ ƹlaḥsab Lmasiḥ iƹni manayenni ɣares lqima ktar zi min ɣarsen ḏ lkunuz ḏi Miṣra. Aqa netta ixezzar ɣar zzaṯ ḏi ljaʼiza nnes. S lʼiman ikkar Musa iffeɣ zi Miṣra, war iggwiḏ ca zeg uɣḍab n uzeǧiḏ nni. Iṭṭef ḏi lʼiman nnes am yijjen itwaȓan Arebbi netta war izemmar aṯ iẓer ḥadd. S lʼiman ikkar netta igga Ȓƹiḏ Ameqqran irucc ṯiwwura s iḏammen n ȓƹiḏ ḥima Ƹazȓayen war ineqq ca imenza n Ayṯ-Israʼil. S lʼiman ikkar ccaƹb iẓwa ɣar ujemmaḍ-in n Ȓebḥar Azeggwaɣ s iḍaren nsen, ṯisi nnes ṯegga amecnaw ṯamurṯ yuzɣen. Walakin wami jarrben imiṣriyen aḏ ƹḏun ssenni infeyyeḍ-d xasen ȓebḥar ɣerqen. S lʼiman ikkar ccaƹb ȓexddenni wḍan ȓeḥyuḍ n ṯendint n Ariḥa wami ḏas inneḍ ccaƹb sebƹiyyam. S lʼiman ṯaḥenjirṯ nni umi qqaren Riḥab iy tuɣa iffɣen abrid, ṯekkar nettaṯ ṯreḥḥeb s lmuxabaraṯ n Ayṯ-Israʼil. S manayenni war ṯemmuṯ ca ak yinni war itṭiƹin ca. Iwa min ɣa iniɣ ƹaḏ? War ɣari bu ȓweqṯ aḏ ssiwȓeɣ x Jaƹḏun niɣ ḏ Barak niɣ ḏ Camcun niɣ ḏ Yafta niɣ ḏ nnabi Dawed niɣ ḏ nnabi Ṣamwil niɣ ḏ marra lʼanbiya. S lʼiman kkaren niṯni rebḥen lmemlakaṯ, ḥekmen s ȓḥaqq, ḥerṯen x lwuƹud, bellƹen iqemmumen n sbuƹaṯ, sexsin aḥaḏuq n ṯmessi, feȓṯen zi ȓeqḍeƹ n ssif. Ḍḍuƹef nsen iḏweȓ ḏ jjheḏ, jehḏen ḏi ȓḥarb uzzȓen x ȓƹaskar n ṯmura nneɣni. Ȓebƹaḍ n ṯemɣarin ysint-id imettinen nsent iy d kkaren zi ȓmewṯ. Ȓebƹaḍ n yiwḏan marrṯen-ṯen, walakin niṯni ugin aḏ twaḍeȓqen bac aḏ rebḥen ijjen n lqiyama ḥsen. Ȓebƹaḍ n yiwḏan ḥeggaren-ṯen, uwṯin-ṯen s usɣun, carfen-ṯen s snaseȓ, ḥebbsen-ṯen. Rejmen-ṯen s uzru, qessen-ṯen x ṯnayen s ȓmencar, nɣin-ṯen s ssif. Gguren s yiȓemawen n iḥuȓiyen ḏ iɣayḏen. Niṯni ḏ imesƹan, twaƹeddaben, tenƹeddan xasen. Niṯni ddunect-a war ṯen ṯesḏaheǧ ca. Tƹezzaben ḏi ȓexȓawaṯ ḏ iḏurar ḏ ixubac ḏ yifran n ṯmurṯ. Marra yina twacekkaren s lʼiman nsen. Innama, uȓa ḏ ijjen zzaysen tuɣa ƹaḏ war ḏas d yuwiḍ ca min zi ṯ iwƹeḏ Arebbi. Tuɣa Arebbi iḏebbar-aneɣ-d i neccin zi qbeȓ ijjen n ȓḥajeṯ ḥsen bac niṯni war tiwiḍen ca ɣar uneggaru iƹni aḏ iȓin kemȓen bȓa neccin. Iḏen ƹlaḥsab niṯni, iƹni ȓechuḏ nni n lʼiman iy xaneɣ itennḍen am yijjen n umuni ḏ ameqqran, labud a nekkar a nekkes kuȓ dqeȓ ḏ kuȓ ȓmuƹṣiyeṯ iy ḏaneɣ iseḥṣaren. A nazzȓeṯ s ṣṣbar ṯazzȓa nni iy ḏaneɣ itrajan ɣar zzaṯ. U labud a nxezzar mliḥ ɣar Ƹisa zzaƹim nneɣ ḏ netta iy ḏaneɣ ɣa issiwḍen nican ɣar uneggaru. Ƹisa s ȓefraḥeṯ nni iy tuɣa ṯ itrajan ɣar zzaṯ, iṣbar x ṣṣalib iƹeyyeb aḥeggar n ṣṣalib nni ssenni iqqim x ufusi n ȓƹarc n Arebbi. Fekkareṯ mliḥ ḏi Ƹisa netta mecḥaȓ iṣbar x ccmayeṯ iy ḏas iƹarrḍen bac kenniw war tiḥȓem ca war tefciȓem ca. Wami ṯmenɣem ḍed i ȓmuƹṣiyeṯ, war ṯƹirrḍem ca bac aḏ azzȓen iḏammen nwem lla. Kenniw ṯettum awaȓ nni zi Lkitab iy kenniw ɣa icejjƹen, issawaȓen akiḏwem am ṯarwa nnes inna-awem: <A mmi, war tqehhar ca ttarbiya n Siḏi Arebbi, war tefciȓ ca meȓa netta inehha-cek. Minzi Siḏi Arebbi itrebba wenni xas iƹizzen, inehha wenni iy xef yarḍa itwaḥsab am mmis.> Ṣbareṯ x ttarbiya n Arebbi, itegg akiḏwem am ṯarwa nnes. Min iƹna mmis-a war ṯ itrebbi ca babas? Yac marra iwḏan twarebban niɣ? Maƹlik kenniw war kenniw irebbi ca Arebbi, ataf kenniw am ṯarwa n ȓeḥram maci ḏ ṯarwa n lḥalal. U ƹaweḏ neccin marra tuɣa ɣarneɣ lwalidin ḏi ddunect-a iy ḏaneɣ itrebban netseḏḥa zzaysen. Iwa neccin meȓa a neddar, ataf a nseḏḥa zi Babaṯneɣ n ujenna ktar niɣ lla? Cuf, lwalidin trebban-aneɣ ḏeg yijjen n ȓweqṯ, teggen mammec ḏasen itɣiȓ mliḥ. Walakin Arebbi itrebba-yaneɣ x nnfaƹ nneɣ bac a ncarec ḏi ṭṭabiƹa nnes iǧan ƹaḍim. Ḏi ȓweqṯ nnes kuȓ ttarbiyeṯ tɣiȓ-aneɣ ṯeqseḥ maci ḏ ṯaṣebḥant. Walakin menbaƹd aḏ tarew ijjen n ṯfeǧaḥṯ n ȓxir ḏ ijjen n ȓehna i yinni iy t ɣa iȓemḏen. X manaya sjehḏeṯ ifassen nwem irxun ḏ ifadden nwem ifecȓen. Seggḏeṯ ibriḏen nwem nican bac iḍaren nwem izeḥḥafen war tɣimin ca ḏ ineƹḏam aḏ genfan. Ggeṯ lmejhud bac aḏ tƹicem ḏi ȓehna ak marra iwḏan u bac aḏ tiȓim ṯeṣfam. Bȓa a niȓi neṣfa war ḏinni ḥadd iy ɣa iẓren Mawlana. Arrem-d ȓbaȓ nwem bac war itɣimi ḥadd war ixeṭṭeȓ ɣar arḍa n Arebbi, niɣ ƹaweḏ war iɣemmi can n uẓwar ḏ amerzag aḏ igg lmacakil aḏ iḍeyyeƹ aṭṭas n yiwḏan. Arrem-d ȓbaȓ nwem bac war itegg can yijjen zzaywem lfasad, niɣ can yijjen war ɣares itiȓi bu Arebbi am Ƹasu nni iruḥ netta izzenz ȓḥaqq nnes zi lbaraka n babas x yijjen n ṭṭebsi n lmakla. Aqa ṯessnem menbaƹd iƹqeb-d Ƹasu-ya irezzu aḏ iwareṯ lbaraka nni yugi-yas babas. War yufi mammec tid ɣa yarr waxxa itettar-as-t s imeṭṭawen. Cuf, kenniw war ṯqarrbem ca ɣar yijjen n uḏrar iy ɣa tḥaḏam s ufus ḏayes ṯimessi ṯḥeddeq ḏayes ṯaǧest ḏayes ṯubarcant ḏayes arriḥ aṭṭas. Iteffeɣ-d zzayes ijjen n ṣṣut n zzammar ḏ yijjen n ṯmijja ṯessawaȓ awaȓen isaggwaḏen i yinni ḏas itsȓan, tettaren-teṯ war ḏasen ṯeqqar bu ca n wawaȓen nneɣni. Minzi tuɣa niṯni war zemmaren ca aḏ ṣbaren i min ḏasen ṯweṣṣa ṯmijja nni, ṯenna-asen qa lḥayawan nni iy ɣa iḥaḏan aḏrar-a ataf u labud aḏ itwarjem s uzru. Min twaȓan ḏinni isaggwaḏ aṭṭas, ḥetta uȓa ḏ nnabi Musa inna aqayi terjijiɣ s ṯiggwḏi. Walakin kenniw ṯqarrbem-d ɣar Uḏrar n Ṣiyun iƹni ṯandint n Arebbi iddaren ḏ Lquds n ujenna, ḏayes aȓaf n uȓufaṯ n lmalaʼikaṯ. Ṯqarrbem-d ɣar yinni itmunen ḏi ȓefraḥeṯ iƹni ɣar jmaƹeṯ n yinni ixḍar Arebbi iy d ixeȓqen ḏ imezwura isemawen nsen twazemmen ḏeg ujenna. Ṯqarrbem-d ɣar Arebbi wenni iǧan ḏ ȓqaḍi x marra iwḏan. Ṯqarrbem-d ɣar arruḥaṯ n ṣṣaliḥin yarri-ṯen Arebbi bȓa ȓƹib. Ṯqarrbem-d ɣar Ƹisa wenni itcafaƹen ḏayneɣ s yijjen n ȓƹaheḏ ḏ jḏiḏ. Ṯqarrbem-d kenniw ɣar iḏammen nnes itwaruccen iy qqaren ijjen n wawaȓ ḥsen zeg wenni n nnabi Habil. Arrem-d ȓbaȓ nwem war tjihiȓem ca awaȓ n wenni issawaȓen, mayemmi? Liʼanna Ayṯ-Israʼil war feȓṯen ca wami jehȓen awaȓ n wenni tuɣa ṯen iweṣṣan ḏi ṯmurṯ. U neccin ƹaḏ ktar, meȓa nugi a ntaƹ i wenni ḏaneɣ iweṣṣan zeg ujenna ataf ƹemmarṣ a nefȓeṯ. Ḏi ȓweqṯ nni iƹḏun ṣṣut n Arebbi isenhezz ṯamurṯ, walakin ȓexxu iwƹeḏ inna qa ƹaḏ aḏ d tas ijjen n ȓweqṯ nec aḏ senhezzeɣ ṯamurṯ uȓa ḏ ijennaṯen. Awaȓ nni nnes iƹni <ƹaḏ aḏ d tas ijjen n ȓweqṯ> ataf netta issawaȓ x ca n ṯmesȓayin itenhezzan aḏ twakksent iƹni ḏ ṯimesȓayin nni iy d itwaxeȓqen bac ṯimesȓayin nni iy war itenhezzin ca ataf aḏ qqiment. X manaya a ncekkar Arebbi ȓaḥeqqac neqbeȓ ijjen n ȓmulk war itenhezzin ca. Ammu aḏas nqeddem i Arebbi ijjen n lƹibada s ȓuweqqar ḏ ṯiggwḏi axas yarḍa netta, minzi Arebbi nneɣ netta ḏ ijjen n ṯmessi isḥarraqen. Qqimeṯ tḥibbaṯ ayawya am wawmaṯen. War tettuṯ ca aḏ treḥḥbem zi midden minzi ȓebƹaḍ iy ggin manayenni treḥḥaben zi lmalaʼikaṯ bȓa ma ṯent ssnen. Xemmmeṯ ḏeg imeḥbas amecnaw kenniw iy kiḏsen ṯetwaḥebbsem ḏ yinni iy xef tbuṣaren amecnaw kenniw ṯetwaƹeddabem. Weqqareṯ ȓemȓac marra. Qama n ȓemȓac aḏ tiȓi s nniyyeṯ bȓa ȓɣedȓan. Aqa Arebbi aḏ iƹaqeb yinni ifessḏen ḏ yinni izennan. Aḏ tƹicem bȓa ma aḏ tḥibbem tmenyaṯ, aḏ tqenƹem s min ɣarwem. Arebbi s yixef nnes inna qa ƹemmarṣ ac jjeɣ, ƹemmarṣ aḏayek semḥeɣ. S manayenni neqqar s zƹameṯ qa nec Siḏi Arebbi itƹawan-ayi maci aḏ ggwḏeɣ. Min ḏayi ɣa igg bnaḏem? Ƹeqȓeṯ x yinni iy xawem itrayyan iƹni yinni issiwȓen akiḏwem s wawaȓ n Arebbi. Fekkareṯ ḏi min urwen niṯni s ṯuḏarṯ nsen, ggeṯ mammec iy ggin niṯni s lʼiman nsen. Ƹisa Lmasiḥ netta ḏ ijjen, amecnaw iḍennaṭ amecnaw nhara amecnaw i ȓebda. Arrem-d ȓbaȓ nwem bac war tḏeffarem ca lʼanwaƹ n useȓmeḏ feckel. Cuf, ḏ lemliḥ aḏ ijheḏ wuȓ nneɣ s arḍa maci s lmakla ddiniya, yinni iy t itetten war zzayes stenfiƹen ca. Neccin ɣarneɣ ijjen n ȓmeḏbaḥ, zi ȓmeḏbaḥ-a war ɣarsen bu ȓḥaqq azzayes ccen yinni ixeddmen ḏeg Uqiḍun Ameqqran. Liʼanna ȓefqi ameqqran itawi-d akiḏes iḏammen n lḥayawanaṯ ɣar Uxxam Amqeddes Aṭṭas amecnaw ijjen n ṣṣeḏqeṯ x ȓmuƹṣiyeṯ, walakin lḥayawanaṯ nni immuṯen sḥarraqen-ṯen ɣar ȓeggwaj n mani qqimen yiwḏan ḏeg iqiḍan nsen. Ammu ƹaweḏ Ƹisa, ṯekka xas tamara nni ɣar ȓeggwaj n ṯewwarṯ n ṯendint bac aḏ issiṣfa ccaƹb s iḏammen nnes. X manaya a nraḥ ɣar Ƹisa ɣar ȓeggwaj n iqiḍan a narbu aḥeggar nni iy xef iṣbar netta. Minzi ḏanita war ɣarneɣ bu ṯendint itduman; Lla, nrezzu x ṯendint nni iy d ɣa yasen. Iḏen labud s Ƹisa iy zi ɣa neḥmeḏ Arebbi ḏi mkuȓ ȓweqṯ. Ḏ ṯanita ḏ dbiḥeṯ iy ɣa nqeddem i Arebbi, iƹni meȓa neƹtaref s yisem nnes. U war tettuṯ ca aḏ teggem ȓxir aḏ tcarcem ak inneɣni minzi s dbiḥaṯ-a am ṯina iy ḏas iteƹjiben i Arebbi. Ṭaƹeṯ i yinni xawem itrayyan, ggem-asen array minzi ḏ yinni ig iḥeṭṭan ȓaƹmar nwem. Aḏ ucen niṯni ȓeḥsab x manaya i Arebbi. Ṭaƹeṯ i yina bac ȓxeḏmeṯ nsen azzayes farḥen war xasen tbessiȓ ca. Meȓa ṯeggim ṯaɣennant ataf war kenniw ineffeƹ walu. Ttareṯ i Arebbi xaneɣ. Aqa neccin metʼakeddin ḍḍamir nneɣ mertaḥ, nrezzu a nexḏem s ȓeḥya marra ṯimesȓayin. Tettareɣ-awem s wuȓ inu xaṣṣatan aḏ teẓẓaǧem bac ḏeɣya aɣarwem d ḏewȓeɣ. Arebbi ḏayes ȓehna, ḏ netta iy d yarrin Siḏiṯneɣ Ƹisa zeg imettinen s iḏammen n ȓƹaheḏ ig itduman i ȓebda, Ƹisa-ya ḏ Ameksa Ameqqran n iḥuȓiyen. Aḏawem iḏebbar Arebbi marra ṯimesȓayin ṯiṣebḥanin bac aḏ teggem ȓxaḍar nnes. Aḏayneɣ ixḏem min ḏas iteƹjiben zzaṯes, s Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ iy ɣar ɣa ṯiȓi lƹaḍama i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Fa ay ayṯma tettareɣ-awem aḏ teṣbarem i wawaȓ inu iy zi kenniw tweṣṣiɣ minzi uriɣ-awem-d ɣir ijjen n ṯebrat ḏ ṯamezyant. Itxeṣṣa aḏ tessnem belli ḍeȓqen-as-d i wumaṯneɣ Timutawus. Akenniw ẓreɣ akiḏes iƹni meȓa yusa-d ḏeɣya. Siwḍem-asen sȓam i marra yinni iy xawem itrayyan ḏ marra ṣṣaliḥin. Yina zi Iṭalya sawwaḍen-awem-d sȓam. Akiḏwem yiȓi arḍa marra iḏwem. Nec ḏ Yaƹqub ḏ ȓƹabḏ n Arebbi ḏ ȓƹabḏ n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ, tseǧameɣ x ṯenƹac n ṯqebbaȓ n ȓmuminin iy itemzeǧaƹen x ṯmura. Ay ayṯma, farḥem aṭṭas xmi ɣa ṯiȓim ḏi lʼanwaƹ n ȓemḥayen. Kenniw ṯessnem marra ȓemḥayen-a iy ṯseƹḏum ƹlaḥsab lʼiman nwem tawint-id ṣṣbar. U labud ṣṣbar-a aḏaywem ikemmeȓ ccɣeȓ nnes ḥima aḏ temɣarem aḏ tƹemmarem s lʼiman war ḏawem ṯneqqiṣ uȓa ḏ ijjen n ȓhajeṯ. Meȓa can yijjen zzaywem itxeṣṣa-yas ȓefhameṯ, aḏas t ittar i Arebbi netta aḏas t yuc. Minzi netta ifassen nnes rezzmen war itḥeggar ḥadd. Walakin manaya itxeṣṣa-yas aḏas ṯ ittar s lʼiman bȓa ma aḏ icekk ȓaḥeqqac wenni itcekkan igga am ȓmujeṯ n ȓebḥar ishaja-t arriḥ itawi-t itarra-t-id. Bnaḏem-a itxeṣṣa-yas war itfekkir ca belli Siḏi Arebbi aḏas yuc can ȓḥajeṯ. Itcekka, kuȓ ȓaƹqeȓ nnes min ḏas iqqar menbaƹd itḏewwax ḏeg ibriḏen nnes marra. Fa itxeṣṣa-yas i ȓmeskin ig yumnen aḏ iftaxar minzi isgaƹƹeḏ-iṯ Arebbi. Itxeṣṣa-yas i ttajar ig yumnen aḏ iftaxar minzi netta isehwa-ṯ Arebbi, ȓaḥeqqac ttajar igga am nwar n arbiƹ war itdummin ca. Tsummar-d ṯfuct, s ȓeḥmu nnes issecmaḍen tsazzaɣ arbiƹ, iweṭṭa nwar nnes itraḥ zzin nnes. Ammu iy ḏas itewqiƹ i ttajar-a, netta itisraw axmi ixeddem ccɣeȓ nnes. Ssaƹḏ n wenni iṣbaren x ȓemḥayen ataf xmi ɣa injeḥ aḏ iysi ttaj n ṯudarṯ wenni iy zi iƹaheḏ Arebbi yinni iy ṯ itḥibban. Meȓa itwaɣarra can yijjen, itxeṣṣa-yas war iqqar ca qa ḏ Arebbi iy ḏayi itɣarran. Lla, Arebbi war itɣarri ḥadd, war itwaɣarri ca s ccarr. Netta bnaḏem itwaɣarra s ssabab n ccehweṯ nnes ṯaƹeffant, nettaṯ iy ṯ itjarran nettaṯ iy ṯ ixeddƹen. Ṯumma ccehweṯ-a wami ṯeysi aƹeddis ṯurew-d ȓmuƹṣiyeṯ, ṯumma ȓmuƹṣiyeṯ-a wami ṯemɣar ṯejja-d ȓmewṯ. Ay ayṯma imƹizzen inu, war xeddƹeṯ ca ixef nwem. Marra ṯimuca ṯiṣebḥanin ḏ lhadiyaṯ ikemȓen tekkent-id zeg ujenna, tasent-id zi Arebbi Babas n nnur. Netta war itbeddiȓ ca am ṯiȓi nni ig igguren. Wami ixes netta, ikkar yarra-aneɣ ḏ ṯarwa nnes iy d ijja s wawaȓ n lḥaqiqa ḥima a niȓi neccin ḏ imezwura zi min d ixȓeq. Cuf ay ayṯma inu imƹizzen, itxeṣṣa kuȓ ijjen aḏ itsȓa aṭṭas, aḏ ifekkar qbeȓ ma aḏ issiweȓ, war itƹaṣṣib ca ḏeɣya. Minzi aƹeṣṣeb n bnaḏem war d isiwwiḍ ca min iǧan ḏ ȓḥaqq ɣar Arebbi. Beƹƹḏeṯ x marra min iǧan ḏ aƹeffan ḏ min iǧan ḏ ccarr. Bȓa ttakebbur qebbȓeṯ awaȓ nni n Arebbi itwaẓẓun ḏaywem izemmar aḏ isenjem ȓaƹmar nwem. Fa maci aḏ tesȓem i wawaȓ n Arebbi u ṣafi; Itxeṣṣa-kenniw azzayes ṯxeddmem ḥima war ṯxeddƹem ca ixef nwem. Walakin wenni ixezzaren ḏi ccariƹa ikemȓen ṯenni iy ḏi ṯeǧa lḥurriya, iteṭṭef ḏayes war itettu ca min itsȓa ixeddem zzayes, ataf azzayes yawi lbaraka ḏi min itegg. Wenni itḥassaben ixef nnes ɣares ddin war iḥeṭṭi ca iȓes nnes, ataf ixeddeƹ ixef nnes waha war ɣares bu ddin. Ddin iṣfan iy inqan ɣar Arebbi Babaṯneɣ min iƹna? Iƹni bnaḏem itraḥ ɣar yujiȓen ḏ ṯajjaȓin aṯen iƹawen ḏeg uzeyyar nsen, aḏ iḥḍa ixef nnes ḥima war ṯ twessix ca ddunect-a. Ay ayṯma, kenniw ṯumnem zi Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ iy ɣar ṯeǧa lƹaḍama, war teggeṯ ca s wuḏemawen jar yiwḏan. Maṯalan, yuḏef-d ijjen n ttajar ɣar jmaƹeṯ nwem igga ṯxaḏent n ddheb ḏeg ufus nnes yareḍ arruḍ iṣbaḥ. Iḏfar-iṯ-id ijjen ḏ ȓmeskin arruḍ nnes iwessex. Kenniw ḏeɣya ṯeqqarem-as i wenni iggin arruḍ ḏ aṣebḥan: Qqim cek ḏanita ḏeg umcan-a aṣebḥan. Ṯeqqarem-as ƹaweḏ i ȓmeskin: Cek bedd ḏiha niɣ qqim ḏanita ḏi ṯmurṯ ɣar iḍaren nneɣ. Iƹni teggem s wuḏemawen ak wayawya tmeyyazem jar yiwḏan s lʼafkar ṯiƹeffanin. Cuf ay ayṯma imƹizzen inu, ma war ṯessinem ca Arebbi ixḍar ȓmusakin n ddunect-a ḥima aḏ iȓin ḏ twajar s lʼiman nsen aḏ warṯen ḏi ȓmulk iy zi iwƹeḏ Arebbi yinni iy ṯ itḥibban? Walakin kenniw ṯḥeggarem ȓmusakin! Ma war ṯessinem ca ḏ twajar iy kenniw iy ḍeǧmen, tjarran-kenniw ɣar lmaḥakim? Ma war ṯessinem ca belli ḏ niṯni ig issawaȓen s ȓƹib ḏeg yisem aṣebḥan n Lmasiḥ wenni iy zi ḏawem tȓaɣan yiwḏan? Ȓuṣiyeṯ n Uzeǧiḏ izeǧiḏen iy d yusin ḏi Lkitab ṯeqqar: "Aḏ texseḏ ajjar nnec amecnaw ixef nnec." Kenniw aḏ teggem mliḥ meȓa ṯxeddmem zzayes. Walakin meȓa teggem s wuḏemawen jar yiwḏan, aqa kenniw teggem ȓmuƹṣiyeṯ, ṯḥekkem xawem ccariƹa belli ṯeƹṣam. Liʼanna wenni ixeddmen ḏi Ccariƹa-ya marra, meȓa ixḍa ɣir ḏeg yijjen n ȓuṣiyeṯ nnes ataf netta ixḍa ḏi ccariƹa amen-ṯekmaȓ. Liʼanna wenni innan: <War zenna ca> inna ƹaweḏ <War neqq ca.> Meȓa ṯenɣiḏ war ṯezniḏ ca, ataf ṯeƹṣiḏ s ccariƹa. Iwa ssiwȓeṯ ggeṯ am yiwḏan iy xef ɣa iḥkem Arebbi s ccariƹa nni iy ḏi ṯeǧa lḥurriya. Nhar n Lḥisab Arebbi war ireḥḥem ca wenni war ireḥḥmen ca; arraḥmeṯ ṯɣeǧeb lḥisab. Ay ayṯma, min ṯ ɣa inefƹen bnaḏem meȓa iqqar nec ḏ ȓmumen walakin ȓexḏayem nnes war d tesbeyyinent ca belli netta ḏ ȓmumen? Ma ḏ lʼiman-a iy ṯ ɣa isnejmen? Lla ƹemmarṣ! Aqa icten n wučmaṯneɣ niɣ ḏ yijjen n wumaṯneɣ war ɣares bu arruḍ iy ɣa yareḍ ḏayes jjuƹ. Ṯenniḏ-as cek niɣ ḏ ḥadd nneɣni: "Ruḥ aḏ tecceḏ aḏ tarḍeḏ arruḍ. Ac iƹawen Arebbi axak isehheȓ." Iƹni cek war ḏas tuciḏ ca min ṯeḥḏaj ddat nnes. Man nnfaƹ ḏi manaya? Lʼiman nnec amenni meȓa war d isbeyyen ca ȓexḏayem nnes itwaḥsab immuṯ. Imken can yijjen aḏ yini: "Iwa cek ḏayec lʼiman nnec, nec ɣari ȓexḏayem inu." Nec qqareɣ: "Cek sbeyyen-ayi-d mammec igga lʼiman nnec bȓa ȓexḏayem nnec, nec aḏac sbeyyneɣ mammec igga lʼiman inu s ȓexḏayem inu." Cek tamneḏ belli Arebbi netta ḏ ijjen? Iwa mliḥ, walakin uȓa ḏ ccayaṭin tamnen s manayenni terjijin. Ay aryaz, cek ṯqefȓeḏ! Ma nec aḏawem d sbeyyneɣ belli lʼiman bȓa ȓexḏayem war ḏayes bu nnfaƹ? Xzar ɣar jeddiṯneɣ Brahim, aqa iḥseb-iṯ Arebbi nican s min igga Brahim wami iqeddem mmis Isḥaq x ȓmeḏbaḥ. Aqa twaȓiḏ lʼiman n Brahim ixeddem ak ȓexḏayem nnes, uca lʼiman nnes iḏweȓ ikmaȓ s ȓexḏayem-a iy igga. Ḏ wa ḏ ȓmaƹna n wawaȓ nni n Arebbi ḏi Lkitab wami inna: "Uca yumen Brahim zi Arebbi, ikkar Arebbi isemṣȓaḥ-iṯ akiḏes s lʼiman nni." Amenni ig ijja Arebbi Brahim ḏ ameddukeȓ nnes. Kenniw isbeyyen-awem-d Arebbi iḥesseb bnaḏem nican maci ɣir s lʼiman nnes u ṣafi, uȓa s ȓexḏayem nnes. Amenni uȓa ḏ ṯaḥenjirṯ nni umi qqaren Riḥab tuɣa ṯeffeɣ abriḏ, iḥseb-it Arebbi nican s min ṯegga wami ṯreḥḥeb zi ṯnayen nni n lmuxabarat, ṯsenjem-iṯen ṯessekk-iṯen x yijjen n ubriḏ nneɣni. Cuf, ddat n bnaḏem bȓa buḥbeȓ ṯemmuṯ, amenni lʼiman bȓa ȓexḏayem immuṯ. Ay ayṯma, itxeṣṣa war zzaywem itiȓi bu aṭṭas n imseȓmaḏen, aqa ṯessnem belli neccin imseȓmaḏen ataf axaneɣ izeyyar Arebbi ḏi lḥisab. Marra iḏneɣ ntegg aṭṭas n lɣalaṭ. Meȓa can yijjen war ixeṭṭi ca ḏeg wawaȓ nnes qaƹ, ataf wanita ḏ ijjen n bnaḏem nican ikmaȓ. Izemmar aḏ iḥkem x ddat nnes marra. Xmi ntegg sȓimeṯ deg uqemmum n ikiddaren, nneddeh-iṯen mani ma nexs. Cuf ƹaweḏ, aɣarrabu waxxa ḏ ameqqran aṭṭas iḏeffeƹ-iṯ arriḥ ijehḏen, walakin arrayes izemmar aṯ indeh s yijjen n dmam ḏ amezyan aṯ indeh mani ma ixes. Uȓa ḏ iȓes nneɣ netta ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ ḏ ṯamezyant ḏi ddat nneɣ, walakin iteftaxar s ṯmesȓayin ṯimeqqranin. Cuf, ijjen n ȓɣabeṯ ḏ ṯameqqrant ṯesḥarreq-it ijjen n ṯȓuqit ḏ ṯamezyant! Iȓes netta ḏ ijjen n ṯmessi ḏayes ccarr aṭṭas iswessax marra min ɣarneɣ ḏi ddat nneɣ. Isruɣa ṯimessi ḏi marra ṯuḏarṯ nneɣ, ƹaweḏ netta s yixef nnes ṯesruqq-iṯ ṯmessi n jahennama. Izemmar bnaḏem aḏ irebba ȓuḥuc ḏ ijḍaḍ ḏ min itenḥuruḏen ḏ min itƹicen ḏi ȓebḥar mkuȓ nnuƹ, u ḏ ṣṣaḥ netta itrebba-ṯen. Walakin bnaḏem war izemmar aḏ irebba iȓes nnes, mayemmi? Netta ḏ ijjen n ccarr war iǧi uw iy ṯ ɣa isbedden iƹemmar s ssem ineqqen. Zzayes iy nḥemmeḏ Siḏi Arebbi Babaṯneɣ. Ma zzayes ƹaweḏ iy zi ɣa nenƹeȓ iryazen iy d ixȓeq Arebbi x ṣṣifeṯ nnes? Wac zeg yijjen n uqemmum iy zi ɣa nsufeɣ ccuker ḏ nnaƹȓeṯ? Lla ay ayṯma, manaya itxeṣṣa war itiȓi ca. Ma zemmaren aḏ ffɣen waman ḏ imiziḍen ḏ imerzagen zeg yijjen n ȓƹunṣar? Lla ay ayṯma. Ma ṯzemmar ṯcejjarṯ n ṯazarṯ aḏ tarew zzitun, niɣ ṯzayarṯ uḍiȓ aḏ tarew ṯazarṯ? Lla. Uȓa ḏ ȓƹunṣar ameǧaḥ war izemmar aḏ d isufeɣ aman ḏ imiziḍen. Ma akiḏwem wenni iy ḏi ṯeǧa ȓefhameṯ ḏ ṯusna? Itxeṣṣa-yas aḏ d ismeḍhar manaya s mammec itƹic s lmaƹqul ḏ lḥasanaṯ nnes ig itegg ak yijjen n ttawaḍuƹ iy d itasen s ȓefhameṯ. Walakin meȓa ḏaywem ȓeḥseḏ ḏ aƹeffan ḏ lʼananiya, war teftaxareṯ ca s yixef nwem. Iƹni itxeṣṣa-yawem kenniw war ṯesxarriqem ca x lḥaqiqa. Nnuƹ n ȓefhameṯ-a war d thewwi ca zeg ujenna; Lla, nettaṯ n ddunect-a n yiwḏan n Cciṭan. Minzi mani ma iǧa ȓeḥseḏ ḏ lʼananiya, ḏinni uȓa ḏ ȓfawḍa ḏ kuȓ ccarr. Ȓefhameṯ iy d ihewwan zeg ujenna, min ḏayes muhim qaƹ aḏ tiȓi ṯeṣfa. Nettaṯ ƹaweḏ ḏayes ȓehna ḏ ṣṣbar, war ḏayes tiȓi bu ṯɣennant. Ṯeccur s arraḥmeṯ ḏ lḥasanaṯ, war ḏayes bu wuḏemawen niɣ ḏ nnifaq. Yinni isemṣȓaḥen iwḏan zerrƹen manayenni, ataf aḏ mjaren ijjen n ṯfeǧaḥṯ n ȓḥaqq. Iwa ixarwiḍen ḏ imenɣiwen itiȓin jarawem, manis d tekken? Tekken-d zi ccehawaṯ nwem ṯiƹeffanin iy itmenɣan ɣar ḏaxeȓ nwem. Xmi war tifem ca kenniw x minxef ṯrezzum, ataf ṯneqqem. Tmenɣam temnaqarem jarawem, mayemmi? Liʼanna kenniw war ṯzemmarem ca aḏ tawḍem ɣar min ṯƹeccqem. War ɣarwem ca, mayemmi? Liʼanna kenniw war tettarem ca i Arebbi. Xmi ḏas tettarem war ḏawem d iticc ca, mayemmi? Liʼanna kenniw tɣalaṭem ḏi min ḏas tettarem, ṯexsem aḏ tseƹƹfem ccehawaṯ nwem u ṣafi. A yinni ixeddƹen, kenniw ma war ṯessinem ca belli wenni itexsen ddunect-a ḏ wenni ḏ ȓaƹḏu n Arebbi? Wah, wenni ixḍaren dunnect-a qa netta nican ḏ ȓƹaḏu n Arebbi. Awaȓ n Lkitab iqqar: <Arruḥ nni iy ḏayneɣ igga Arebbi iƹizz xas aṭṭas.> Ma tɣiȓ-awem awaȓ nni war ɣares bu ȓmaƹna? Walakin netta yarni-yaneɣ-d arḍa zzayes. S manaya iqqar Lkitab: <Arebbi aqaṯ ḍed n yinni isemɣaren ixef nsen, yinni isemzayen ixef nsen iticc-asen arḍa nnes.> S manaya ṭaƹeṯ i Arebbi. Ƹarrḍeṯ i Ibȓis, azzaywem yarweȓ. Aḏseṯ ɣar Arebbi, netta aɣarwem d yaḏes. A yinni ixḍan, sirḏeṯ ifassen nwem. A yinni kuȓ ȓaƹqeȓ min ḏawem iqqar, seṣfaṯ uȓawen nwem. Xeyyqem, ḥeznem, trum. Beddȓem ṯaḍeḥḥact nwem ɣar imeṭṭawen ḏ ȓefraḥeṯ nwem ɣar uxiyyeq. Semzyeṯ ixef nwem zzaṯ i Siḏi Arebbi, netta akenniw isemɣar. Ay ayṯma, war qqareṯ bu ȓbaṭeȓ x wayawya. Minzi wenni iqqaren ȓbaṭeȓ x wumas niɣ itƹeyyab-iṯ, ataf iqqar ȓbaṭeȓ x ccariƹa itƹeyyab-it. Xmi tƹeyyabeḏ ccariƹa ataf cek war zzayes ṯxeddmeḏ ca; Lla, ataf cek ḏ ȓqaḍi nnes waha. Ḏinni ijjen ig iggin ccariƹa netta ƹaweḏ ḏ ȓqaḍi, netta ḏ Arebbi. Netta waḥḏes ig izemmaren aḏ isenjem izemmar aḏ isefna, walakin min ṯeƹniḏ cek tƹeyyabeḏ ajjar nnec? Ṣennṭeṯ mliḥ a yinni iqqaren, "Yallaheṯ a nraḥ nhara niɣ ṯiwecca ɣar ṯendint-in niɣ ɣar ṯendint-a, a nseƹḏu ḏinni lƹam a negg ttijara bac a nerbeḥ." Iwa, ma ṯessnem min ɣa iweqƹen ṯiwecca? Lla, aqa ṯudarṯ nwem tegg am yijjen n ṯseynut, tmeḍhar-d ḏeɣya, ḏeɣya traḥ. Itxeṣṣa-yawem aḏ tinim ammu: <Meȓa ixes Siḏi Arebbi a neddar, a negg ccɣeȓ-a niɣ ḏ ccɣeȓ-in.> Walakin ȓexxu kenniw teftaxarem, tsemɣarem ixef nwem. Marra ttakebbur-a am wanita netta ḏ ccarr. Wenni itwaȓen can n ȓxir aṯ igg, meȓa war ṯ iggi ca itwaḥsab-as ḏ ȓmuƹṣiyeṯ. Yallaheṯ a twajar, ṣennṭeṯ mliḥ! Truṯ, sɣuyeṯ x lmuṣibaṯ iy xawem d ɣa ihwan. Agȓa nwem ixsar, arruḍ nwem ccin-ṯ ṯkeccawin. Ddheb nwem ḏ nnuqarṯ nwem arcant, ṯarciṯ nni aḏ techeḏ ḍed nwem aḏ tecc aysum nwem am ṯmessi. Kenniw ṯxezznem agȓa s waṭṭas i yixef nwem ḏi ȓƹaheḏ-a aneggaru. Iwa, kenniw war txeǧisem ca icewwaren iy ḏawem imejjaren ḏeg imarjeƹiwen nwem, texȓiseṯ nsen ṯesɣuyiw-d tceṯca zzaywem. Ṯɣuyyeṯ nni n icewwaren itsȓa-yas Siḏi Arebbi Lƹalamin. Kenniw tƹicem ḏi ddunect-a s ufelles ḏ ccehweṯ nwem. Ṯḏewȓem ṯṣaḥḥem ṯwejḏem am iyenduzen ḏi nhar nni iy ḏi ḏasen ɣa ɣarṣen. Ṯḥekmem x yinni iǧan nican, ṯenɣim-ṯen bȓa ma ḏawem ƹarrḍen. Ay ayṯma, ṣbareṯ aȓ d ɣa yas Siḏiṯneɣ. Xzareṯ ɣar ufeǧaḥ mammec itraja ṯafeǧaḥṯ n ṯmurṯ nnes, itraja-t s yijjen n ṣṣbar aȓ ɣa yuweṯ unẓar amezwaru ḏ wenni aneggaru. Uȓa ḏ kenniw ṣbareṯ cejjƹeṯ ixef nwem minzi Siḏiṯneɣ ƹȓayen aḏ d iƹqeb. Ay ayṯma, war ssawaȓeṯ ca ḏeg wayawya ḥima war twaƹiqibem ca; qa wenni iteḥkamen ibedd-d ɣar ṯewwarṯ. Ay ayṯma, ḏfareṯ abriḏ n lʼanbiya yinni ig issiwȓen s yisem n Siḏi Arebbi niṯni twaƹeddben ṣebbaren. Aqa ṯessnem yinni iṣbaren nteḥsab-iṯen ɣarsen ssaƹḏ. Kenniw ṯesȓim x ṣṣbar nni n nnabi Ayub, ṯessnem mammec ṯ ibarek Siḏi Arebbi ḏeg uneggaru minzi Siḏi Arebbi netta ḏ aḥnin ḏ araḥim. Ay ayṯma, aqa min iǧan muhim. War tjaǧam ca s ujenna niɣ s ṯmurṯ niɣ s can ṯmesȓayṯ nneɣni. Iwa, xmi ɣa ṯinim wah, iniṯ wah. Xmi ɣa ṯinim lla, iniṯ lla. Ḥima war xawem d ihewwi ca lƹiqab. Meȓa ḏin can yijjen jarawem itwaƹeddab, itxeṣṣa-yas aḏ iẓẓaǧ. Meȓa ḏin can yijjen jarawem ifarreḥ, itxeṣṣa-yas aḏ iɣennej i Arebbi. Meȓa ḏin can yijjen jarawem itnezbar, itxeṣṣa-yas aḏ d iȓaɣa x imeqqranen n jmaƹṯ n ȓmuminin axas ẓẓaǧen aṯ dehnen s zzect s yisem n Siḏiṯneɣ. U ṯẓaǧiṯ nni ṯenni itqeddamen s lʼiman aḏ tesgenfa wenni iǧan ƹeyyan. Ssenni Siḏiṯneɣ aṯ isbedd. Meȓa igga ȓmuƹṣiyaṯ, aḏas iɣfar. Ƹtarfeṯ s ȓmuƹṣiyaṯ nwem kenniw i wayawya, ẓẓaǧeṯ x wayawya ḥima aḏ tgenfam. Ṯẓaǧiṯ n bnaḏem ig iǧan nican nettaṯ ḏayes jjheḏ aṭṭas nettaṯ ṯefsus. Tuɣa nnabi Ilyas netta ḏ bnaḏem am neccin, itẓaǧa aṭṭas ḥima war icciṯ bu unẓar. Ikka ṯeȓt snin ḏ uzyen war yuwṯi bu unẓar x ṯmurṯ. Menbaƹd ƹaweḏ iẓẓuǧ, yuwṯa unẓar x ṯmurṯ ṯeṣȓaḥ ṯfeǧaḥṯ nnes. Nec ḏ Buṭrus ḏ arrasul n Ƹisa Lmasiḥ. Tsekkiɣ-d ṯabrat-a i yinni ig ixḍar Arebbi iy iǧan ḏ iƹezzaben itemzeǧaƹen ḏi lʼiqlim n Punṭus ḏ lʼiqlim n Galaṭya ḏ lʼiqlim n Kafadusya ḏ lʼiqlim n Asya ḏ lʼiqlim n Biṯanya. Arebbi Babaṯneɣ ixḍar-ikenniw ƹlaḥsab mammec tuɣa issen netta zi qbeȓ, issiṣfa-kenniw s yijjen n ȓxeḏmeṯ n Arruḥ iqeddsen ḥima aḏ tṭaƹem i Ƹisa Lmasiḥ aḏ twaruccem s iḏammen nnes iy yuzzȓen. Aḏaywem imarni arḍa ḏ ȓehna s waṭṭas. Aḏ itwabarek Arebbi, Babas n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ iy ḏaneɣ yucin s arraḥmeṯ nnes ṯameqqrant ad nexȓeq ḏ jḏiḏ ɣar yijjen n lʼamal iddaren wami d isekkar Ƹisa Lmasiḥ zeg imettinen. Ḥima a nwareṯ ijjen n wagȓa ƹemmarṣ aḏ ifna ƹemmarṣ aḏ ixsar ƹemmarṣ aḏ ikcef wenni iy ḏawem itwaxemmȓen ḏeg ujenna. Ƹlaḥsab lʼiman nwem Arebbi iḥeṭṭa-kenniw s ṯzemmar nnes ɣar yijjen n usenjem ig isewjeḏ netta aṯiḏ ismeḍhar ḏi Nhar aneggaru. S usenjem-a kenniw ṯfarrḥem waxxa ȓebƹaḍ zzaywem twaƹeddaben ȓexxu ḏi ȓemḥayen cwayt n ȓweqṯ. Ȓemḥayen-a usint-id bac aḏ d smeḍharent illa lʼiman nwem netta aqaṯ ḏ ṣṣaḥ; netta isewwa ktar zi ddheb ig ifennan waxxa itwassiṣfa ḏi ṯmessi. Ḥima lʼiman nwem aṯ cekkaren aḏayes yiȓi ccan ḏ lqima xmi d ɣa imeḍhar Ƹisa Lmasiḥ. Ṯḥibbem-ṯ waxxa war ṯ ṯeẓrim ca. Aqa ṯumnem zzayes waxxa war ṯ twiȓim ca ȓexxu. Kenniw ṯƹemmarem s yijjen n ȓefraḥeṯ ḏ ṯameqqrant war ṯzemmarem ca at tcarrḥem. Aqa kenniw ṯqebbȓem lɣaraḍ n lʼiman nwem iƹni aḏ injem ȓaƹmar nwem. X usenjem-a wanita ssiwȓen xas lʼanbiya, iƹni arḍa nni iy tuɣa ḏawem d ɣa imeḍharen. Niṯni rezzun xas mliḥ tfettacen xas aṭṭas. Tuɣa rezzun xas bac aḏ ssnen meȓmi d ɣa imeḍhar usenjem-a ḏ ḍḍuruf nnes. Rezzun aḏ ssnen minxef issawaȓ Arruḥ n Lmasiḥ iy iǧan ḏaysen wami Arruḥ-a iƹȓem-asen zi qbeȓ mecḥaȓ iy ɣa itwaƹeddeb Lmasiḥ, ssenni mecḥaȓ iy ɣa itwasemɣar menbaƹd. Ismeḍhar-asen-d i lʼanbiya belli manaya war ṯ xeddmen ca i yixef nsen, xeddmen-ṯ i kenniw wami ssawaȓen s ṯmesȓayin-a. U ȓexxu nnan-awem ṯimesȓayin-a yinni iy kenniw itbeccaren s Lʼinjil s jjheḏ n Arruḥ iqeddsen iy ḏawem d itwassekken zeg ujenna. Waxxa ḏ lmalaʼikaṯ ḏaysent mezȓi aḏ xzarent ḏi ṯmesȓayin-a. Iḏen, swejḏem ȓaƹquȓaṯ nwem bac aḏ txeḏmem. Arrem-d ȓbaȓ nwem. Ggem lʼamal nwem ɣir ḏi arḍa n usenjem nni iy ḏawem d ɣa immucen xmi d ɣa imeḍhar Ƹisa Lmasiḥ. Iȓim am ṯarwa itṭaƹan, war ḏeffareṯ ca ccehawaṯ nni ṯiƹeffanin ṯinni iy ḏi tuɣa tƹicem ḏi ȓeqfaȓeṯ nwem iƹḏun. Lla, itxeṣṣa aḏ tiȓim ṯeṣfam ḏi marra min teggem am mammec iṣfa Arebbi wenni iy ḏawem d iȓaɣan. Aqa yura ḏi Lkitab: Iȓiṯ kenniw ṯeṣfam minzi nec ṣfiɣ. Meȓa ṯeqqarem-as "A Baba" i wenni iteḥsaben ȓexḏayem n kuȓ bnaḏem bȓa uḏemawen ataf itxeṣṣa aḏ tƹicem s yijjen n ṯiggwḏi axmi ɣa ṯƹezzbem ḏi ṯmurṯ-a. Aqa ṯessnem kenniw s yijjen n lfidya Arebbi issufeɣ-ikenniw-d zeg yijjen n ṯuḏarṯ ṯexwa iy ḏawem immucen zi ȓejḏuḏ nwem, walakin lfidya-ya iy xawem ixeǧes maci ḏ can n ȓḥajeṯ am ddheb niɣ am nnuqarṯ ig ifennan. Lla, issufeɣ-ikenniw-d s iḏammen nni iy iɣȓan s waṭṭas n Lmasiḥ iƹni Izmar nni iǧan bȓa ȓƹib bȓa ȓewsex. U netta itwaxḍar qbeȓ ma d twaxȓeq ddunect-a, walakin ismeḍhar-iṯ-iḏ Arebbi ḏi zman-a aneggaru x ssabab nwem. Zzayes netta iy zi tamnem zi Arebbi iy ṯiḏ isekkaren zeg imettinen, yuca-as lƹaḍama bac ttiqeṯ nwem ḏ lʼamal nwem tiȓin ḏi Arebbi. Ȓexxu ṯessiṣfam ixef nwem wami ṯṭaƹem i lḥaqiqa bac aḏ tiȓi ḏaywem ijjen n ȓemḥibbeṯ jar wawmaṯen bȓa nnifaq. S manaya itxeṣṣa-kenniw aḏ texsem ayawya aṭṭas s wuȓawen nwem. Aqa twaxeȓqem-d ḏ jḏiḏ maci zeg yijjen n zzarriƹeṯ ifennan; Lla, ṯenni war ifennin ca ƹemmarṣ, s wawaȓ n Arebbi iddaren itdumman. Liʼanna: Ccan n bnaḏem marra, am nwar n arbiƹ ig iǧa. Kuȓ bnaḏem am arbiƹ netta. Aqa arbiƹ itisraw nwar nnes iweṭṭa, maca awaȓ n Arebbi itɣima i ȓebda. Awaȓ-a netta ḏ Lʼinjil iy ḏawem d itwabeccaren. Iḏen fa kkseṯ zeg wuȓawen nwem marra ccarr ḏ marra lɣeḏran ḏ nnifaq ḏ ȓeḥseḏ ḏ marra ȓbaṭeȓ. Iȓiṯ am iḥḍiḍen, sɣuyiweṯ x uɣi nni iṣfan n Arruḥ iqeddsen bac azzayes ṯemɣarem ḏi lʼiman nwem ig isenjamen. Aqa ṯeqqasem Siḏiṯneɣ netta mecḥaȓ ḏ aṣebḥan. Xmi ɣares d ṯqarrabem ɣar netta iy iǧan ḏ azru nni iddaren ƹiffen-ṯ iryazen walakin Arebbi ixḍar-iṯ iƹizz xas, uȓa ḏ kenniw ƹaweḏ am ca n yizra iddaren zzaywem iy ṯbenna ijjen n ṯeddarṯ n Arruḥ iqeddsen. Ḥima aḏ tiȓim kenniw ḏ ijjen n jmaƹeṯ n ȓfuqaha ṣṣaliḥin, tqeddamem dbiḥaṯ rruḥiyaṯ yarḍa xasent Arebbi s ufus n Ƹisa Lmasiḥ. Qa manaya ig iqqar Lkitab: <Aqa xḍareɣ ij n uzru, srusiɣ-ṯ x udrar n Lquds. Netta isewwa aṭṭas, ggiɣ-ṯ ḏi ṯɣemmarṯ n dsas. Wenni iy zzayes ɣa yamnen war ineddem ca.> Fa azru-ya isewwa aṭṭas i kenniw iy yumnen, yinni war yuminen ca lla. Aqa yura ḏi Lkitab: <Azru nni iy ƹiffen ibennayen, iwqeƹ ḏeg umcan aṣebḥan ḏi ṯɣemmarṯ n dsas.> U ƹaweḏ iqqar: <Ij n ttirceṯ iy ḏi tenqȓaḍen yiwḏan, ḏ yijjen n uzru iy ṯen iɣeṭṭȓen.> Qa tenqȓaḍen ḏayes minzi ƹeṣṣan awaȓ nnes, amenni iy xasen yura. Fa kenniw ḏ ijjen n ccaƹb itwaxḍaren ḏ ijjen n jmaƹeṯ n ȓfuqaha n Uzeǧiḏ ḏ ijjen n ȓgens ḏ amqeddes ḏ yiwḏan niṯni Bab nsen ḏ Arebbi bac aḏ tbeccarem s ṯmesȓayin ṯiṣebḥanin n wenni iy kenniw issufɣen zeg yijjen n ṯaǧest yarri-kenniw-d ɣar nnur nnes ƹajib. Tuɣa kenniw ḏeg yijjen n ȓweqṯ maci ḏ ȓgens, ȓexxu kenniw ṯḏewȓem ḏ ccaƹb n Arebbi. Tuɣa ḏeg yijjen n ȓweqṯ war ṯessinem ca arraḥmeṯ n Arebbi, ȓexxu ṯessnem arraḥmeṯ nnes. Ay imƹizzen inu, nec qqareɣ-awem i kenniw iy iǧan ḏ iƹezzaben ḏ ibarraniyen ḏi dduncet-a, beƹƹḏeṯ zi ccehawaṯ nni ṯiƹeffanin iy kenniw itḥaraben ḍed n ȓaƹmar nwem. Ƹiceṯ s lmaƹqul jar ȓegnus. Meȓa tahamen-kenniw x can ȓḥajeṯ ḏ ṯaƹeffant uca niṯni ẓerren lḥasanaṯ nwem ataf aḏ ḥemḏen Arebbi ḏi Nhar nni iy xasen d ɣa ixḍeȓ. X ssabab n Siḏiṯneɣ ṭaƹeṯ i kuȓ lḥakem umi immuc ȓḥaqq nican aḏ iḥkem. Waxxa netta ḏ azeǧiḏ iteḥkamen x marra, niɣ ḏ lḥukkam iy d issekk uzeǧiḏ aḏ ƹaqben yinni iteggen ccarr aḏ tcekkaren yinni iteggen min iǧan ḏ aṣebḥan. Liʼanna manaya ḏ ȓxaḍar n Arebbi iƹni meȓa ṯeggim min iǧan ḏ aṣebḥan ataf aḏ teqḍam x wawaȓen ijahȓen n iryazen nni iy ḏi ṯeǧa ṯubbuhȓiya u ṣafi. Ƹiceṯ am yiwḏan iy ɣar ṯeǧa lḥurriya walakin war steƹmaleṯ ca lḥurriya-ya nwem bac aḏ tesnuffarem ccarr nwem; Lla, itxeṣṣa aḏ tƹicem am ixeddamen n Arebbi. Weqqareṯ marra iwḏan. Sƹizzeṯ ayṯmaṯwem. Ggwḏeṯ zi Arebbi. Weqqareṯ azeǧiḏ. Ay ixeddamen, ṭaƹeṯ i ayṯbab nwem s lʼiḥtiram marra. Maci ɣir i yinni iǧan ḏ iṣebḥanen ḏaysen ttawaḍuƹ, lla, ḥetta ḏ yinni iqesḥen. Cuf, meȓa ijjen iṭaƹ i Arebbi iṣbar i uƹeddeb netta war isḏiheǧ ca tamara nni, ma ḏayes can n ccuker? Wah, ḏayes ccuker. Walakin meȓa ṯeƹṣam ṯeccim xas aƹmuḏ ṯeṣbarem x manayenni, ma ḏayes can n ccuker? Lla, walu. Meȓa ṯeggim ȓxir ṯetwaƹeddbem xas ṯeṣbarem xas, ataf manaya wah ḏayes ijjen n ccuker ḏ ameqqran zzaṯ i Arebbi. Iȓaɣa-yawem-d Arebbi ɣar manaya minzi Lmasiḥ itwaƹeddeb ƹlaḥsab kenniw; Ijja-awem-d ijjen n lmiṯal aṯ tḏeffarem ḏeg isurifen nnes. Netta war iggi uȓa ḏ ijjen n ȓmuƹṣiyeṯ, war ḏas d ikki uȓa ḏ ij uxarriq zeg uqemmum nnes. Wami tuɣa xas tbuṣaren, netta war xasen d yarri ca abuṣar nsen. Wami tuɣa ṯ tƹeddaben, netta war ṯen iheddeḏ ca; Lla, netta isellem ixef nnes ḏeg ifassen n wenni iteḥkamen nican. Netta s yixef nnes iysi ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ ḏi ddat nnes x ṯeḥnact nni ḥima a nemmeṯ neccin s wuȓawen nneɣ i ȓmuƹṣiyaṯ, a neddar i min iǧan nican. Aqa s ujarriḥ nnes iy zi ṯgenfam kenniw. Tuɣa kenniw am iḥuȓiyen itweddaren, ȓexxu ṯḏewȓem-d ɣar wenni iy kenniw irassen itkellafen zi ȓaƹmar nwem. A ṯimɣarin, amenni ƹaweḏ itxeṣṣa aḏ ṭaƹent i iryazen nkent. Ḥima yinni war iteggen ca array i wawaȓ n Arebbi ataf ṯimɣarin nsen aṯen d arrent ɣar ȓmuminin bȓa ma akiḏsen ssiwȓent s wawaȓ ɣir s ṯicri nsent u ṣafi. Yina ɣir aḏ ẓren ṯicri nkent ṯeṣfa tseḏḥant zzaysen ataf aḏ amnen. Zzin nkent maci ḏ lmuhim ɣar barra iƹni aḏ tmuḏent icewwafen niɣ aḏ teggent ṯisensȓin ḏ ṯemqeyyasin n ddheb niɣ ḏ arruḍ iy iɣȓan. Lla, zzin nkent itxeṣṣa aḏ yiȓi ɣar ḏaxeȓ nkent iƹni zzin nni itiȓin inuffar ḏeg wuȓ. Zzin-a war ifenni ca ƹemmarṣ, ɣares arruḥ mhedden ḏayes ttawaḍuƹ ḏ yijjen n ccan ḏ ameqqran zzaṯ i ṯiṭṭawin n Arebbi. Ammu iy tuɣa iǧa zzin n lallaṯ n zman srusant lʼamal nsent ḏi Arebbi. Tṭaƹant i iryazen nsent, am Sara tuɣa iteggen array i uryaz nnes Brahim traɣa-yas <A siḏi.> Kennint aḏ tiȓint am yissis iƹni meȓa teggent ȓxir war teggwḏent ca zi min isaggwaḏen. Ay iryazen, amenni itxeṣṣa-yawem aḏ teggem ƹaweḏ, aḏ tƹicem ak ṯemɣarin nwem s yijjen n ȓefhameṯ jarawem. Ucem-as lqima i ṯemɣarṯ iǧan nettaṯ am ṯɣerrafṯ itrezzan ḏeɣya minzi ḏ niṯenti itwarraṯen akiḏwem lbaraka n ṯuḏarṯ. Ḥima war ḏinni tiȓi bu can n ȓḥajeṯ aḏ trez ṯẓaǧiṯ nwem. Lmuhim, itxeṣṣa-kenniw marra iḏwem ȓaƹquȓaṯ nwem aḏ iȓin ḏ ijjen, aḏ tesḥissem ak wayawya, aɣarwem ṯiȓi yijjen n ȓemḥibbeṯ n wawmaṯen, aḏ tḥinnem ḏeg wayawya, war ḏaywem itiȓi bu ttakebbur. War tarraṯ ca ccarr s ccarr nneɣni niɣ ȓƹib s ȓƹib nneɣni. Lla, barkeṯ inneɣni, mayemmi? Minzi iȓaɣa-d xawem i manaya bac aḏ txaȓsem s yijjen n lbaraka. Liʼanna iqqar: Wenni irezzun aḏ iḥibb ṯuḏarṯ nnes, niɣ ixes ƹaweḏ aḏ iẓer ussan ḏ iṣebḥanen, u labud aḏ iḥḍa iȓes nnes zi ccarr, ḏ uqemmum nnes zeg wawaȓ n ṯeḥȓaymiṯ. Itxeṣṣa aḏ iggwej x ccarr aḏ igg ȓxir, aḏ irzu x ssalam aṯ iḏfar. Aqa ṯiṭṭawin n Siḏi Arebbi xezzarent ṣṣaliḥin, imejjan nnes nurzmen i ṯẓaǧiṯ nsen. Maca uḏem n Siḏi Arebbi, yarra aƹrur ɣar yinni iteggen ccarr. Iwa meȓa ṯḥawȓem aḏ teggem ȓxir, min iƹna wenni iy kenniw ɣa iḍarren? Walakin waxxa ṯetwaƹeddbem meȓa ṯeggim ȓḥaqq, aḏ yiȓi ḏ ssaƹḏ nwem. War teggwḏem ca zeg yiwḏan, war ṯen tejjam ca akenniw sḏehcen. Lla, semɣareṯ Lmasiḥ ḏeg wuȓawen nwem arrem-ṯ ḏ Siḏiṯwem. Iȓiṯ ȓebda ṯwejḏem bac aḏ tdafƹem x yixef nwem aḏ tjawbem wenni irezzun x ssabab n lʼamal iy ḏaywem. Walakin jawbem-ṯ s yijjen n ttawaḍuƹ ḏ lʼiḥtiram ḏ yijjen n ḍḍamir mertaḥ. Ammu yinni xawem iqqaren ȓbaṭeȓ ataf aḏ seḏḥan s ṯicri nwem ṯaṣebḥant iy xawem tƹeyyaben niṯni. Cuf, meȓa ixes Arebbi ataf ḥsen aḏ twaƹeddbem ƹlaḥsab ȓxir iy teggem maci ƹlaḥsab ccarr. Amenni ig igga Lmasiḥ wami itwaƹeddeb ijjen n ṯwaȓa i ȓebda ƹlaḥsab ȓmuƹṣiyaṯ. Iƹni wenni iǧan nican itwaƹeddeb ḏeg umcan n yinni iƹeṣṣan ḥima akenniw issiweḍ ɣar Arebbi. Ddat nnes nɣin-teṯ, iseddar-it-id Arruḥ iqeddsen. S Arruḥ-a iy zi iruḥ bac aḏ ibeccar arruḥaṯ n yiwḏan nni itwaḥebbsen. Mayemmi? Liʼanna mecḥaȓ zeg wami ḏi zman n Nuḥ ugin yiwḏan-a aḏ ggen array i Arebbi wami ṯen tuɣa itraja s ṣṣbar itṣennaƹ aɣarrabu n Nuḥ. Ḏeg uɣarrabu-ya ḏrust n yiwḏan ṯmenya waha kkin x waman nni nejmen. Aman-a niṯni ḏ ijjen n lmiṯal x ṭṭahareṯ nneɣ n waman iy kenniw isenjamen ȓexxu. Maci aḏ itwakkes ȓewsex zi ddat nneɣ; Lla, ṭṭahareṯ-a nettaṯ ḏ ijjen n uȓaɣi nwem i Arebbi bac aḏawem d yuc ijjen n ḍḍamir mertaḥ. Manaya x ssabab n Ƹisa Lmasiḥ wami d ikkar zi ȓmewṯ. Ḏ netta igaƹƹḏen ɣar ujenna aqaṯ x ufusi n Arebbi, yarra lmalaʼikaṯ swadday n lḥukem nnes ḏ yinni iḥekkmen ḏ yinni ijehḏen. Fa Ƹisa Lmasiḥ itwaƹeddeb ḏi ddat nnes. X manaya ƹaweḏ kenniw aḏ tesjehḏem ixef nwem s array nni nnes. Mayemmi? Meȓa ṯetwaƹeddbem ḏi ddat nwem, ṣafi ṯbeƹƹḏem ƹaweḏ x ȓmuƹṣiyeṯ. X manaya nhuraṯ nni iy ḏawem itɣiman ḏi ddat nwem maci aṯen ṯseƹḏum ƹlaḥsab ccehawaṯ n bnaḏem; Lla, seƹḏum-ṯen ƹlaḥsab ȓxaḍar n Arebbi. Iwa ṣafi, ṯejjiwnem zi min tuɣa tƹicem ƹlaḥsab min rezzun aḏ ggen lkuffar iƹni ȓeqbaḥeṯ ḏ ccehawaṯ ṯiƹeffanin ḏ waṭṭas n ccreb ḏ lfasad ḏ zzhu ḏ lƹibada n lʼaṣnam iƹiffen. Tƹejjiben niṯni iƹni meȓa kenniw war kiḏsen tiḏfem ca ḏi lfayaḍan n ufelles-a aḏ qqimen ƹaweḏ tzawwaren-kenniw. Walakin lḥisab nsen aṯ igg wenni iwejjḏen aḏ iḥaseb yinni iddaren ḏ yinni immuṯen. X ssabab-a twabeccaren s Lʼinjil uȓa ḏ imettinen. Mmuṯen mammec tmettan yiwḏan marra, walakin niṯni aḏ ddaren s arruḥ nsen ƹlaḥsab lɣaraḍ n Arebbi. Aqa yusa-d uneggaru n marra ṯimesȓayin. Iḏen itxeṣṣa aḏ d tarrem ȓbaȓ nwem aɣarwem yiȓi ȓaƹqeȓ nwem bac ataf aḏ tzemmarem aḏ tẓaǧem. Min iǧan muhim qaƹ? Itxeṣṣa aḏ tḥibbem ayawya zeg wuȓ minzi ȓemḥibbeṯ ṯqeṭṭa x waṭṭas n ddunub. Labud aḏ treḥḥbem zeg wayawya am inewjiwen bȓa ma aḏ tceṯcam. Itxeṣṣa-yas i mkuȓ ijjen aḏ isexḏem lqudra nni iy ḏas immucen ak yiwḏan. Aḏ isexḏem nican lbaraka n Arebbi iy zi itkellaf kuȓ nnuƹ nnes. Wenni umi immuc aḏ issiweȓ itxeṣṣa-yas aḏ issiweȓ am wenni issawaȓen awaȓen n Arebbi. Wenni umi immuc aḏ ixḏem itxeṣṣa-yas aḏ ixḏem am wenni ixeddmen s jjheḏ ig iticc Arebbi. Ḥima s marra ṯimesȓayin-a aḏ itwaḥmeḏ Arebbi s ufus n Ƹisa Lmasiḥ. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama ḏ ȓeḥkam i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Ay imƹizzen inu, war tƹejjibem ca ƹlaḥsab ȓmiḥneṯ-a iy xawem d iwḍan am ṯmessi bac akenniw ṯjarreb. War tfekkareṯ ca belli manaya ƹajib. Lla, itxeṣṣa kenniw aḏ tfarḥem wami ṯcarrcem ḏeg uƹeddeb n Lmasiḥ bac aḏ tfarḥem ƹaweḏ aṭṭas xmi d ɣa ṯmeḍhar lƹaḍama nnes. Meȓa iwḏan tukkaren-kenniw ƹlaḥsab isem n Lmasiḥ ataf ssaƹḏ nwem, minzi Arruḥ n lƹaḍama ḏ Arruḥ n Arebbi imars-d xawem. Ḥḍam akiḏwem yiȓi ijjen jarawem ig itwaƹeddaben minzi inɣa bnaḏem niɣ yucar niɣ ḏ lmujrim niɣ itaḏef ḏi ccɣuȓaṯ n midden. Innama, meȓa can yijjen itwaƹeddab ȓaḥeqqac netta ḏ amasiḥi itxeṣṣa-as war itseḏḥi ca, u labud aḏ isemɣar Arebbi ȓaḥeqqac iysi-d isem nnes. Aqa ṯuweḍ-d ȓweqṯ bac aḏ ibḏa lḥisab jar ayṯbab n ṯeddarṯ n Arebbi. Meȓa aḏ ibḏa lḥisab-a jaraneɣ min ɣa iweqƹen i yinni war itṭiƹin ca i Lʼinjil n Arebbi? Aqa iqqar: <Meȓa iqseḥ aḏ injem can yijjen zeg yinni iǧan nican, mammec ɣa ggen yinni iƹeṣṣan, ḏ yinni war itṭiƹin ca i Arebbi?> Falihaḏa yinni itwaƹeddaben s array n Arebbi, itxeṣṣa-yasen aḏ sellmen ȓaƹmar nsen ḏeg ifassen n Lxaliq nsen netta iy ḏi ṯeǧa ttiqeṯ, aḏ qqimen teggen min iǧan ḏ aṣebḥan. Fa nec tȓaɣiɣ-d x imeqqranen iǧan jar n ṯjumaƹ, nec iy iǧan ḏ ijjen n umeqqran am kenniw ḏ yijjen n ccaheḏ x min xef itwaƹeddeb Lmasiḥ, nec ḏ ijjen ƹaweḏ iy ɣa icarcen ḏi lƹaḍama iy d ɣa imeḍharen. Arewseṯ ṯḥimerṯ nni n Arebbi iy xef kenniw itkellaf netta. Ḥḍam-teṯ s ȓxaḍar nwem maci s yijjen n bezzez iy xawem teggen minzi ammu iy ixes Arebbi. Maci s ṭṭmaƹ n ȓefḍiḥeṯ, lla s wuȓawen nwem. Maci axasen tḥekmem s uziyyar x yinni iy xef tkellafem; Lla, aḏ tiȓim ḏ lmiṯal i ṯḥimerṯ iy ɣa tebƹen. Xmi d ɣa imeḍhar Umeksaw ameqqran ataf aḏ tqebȓem ijjen n ttaj ƹemmarṣ aḏ ikcef. Ay iḥenjiren, kenniw ṭaƹeṯ ƹaweḏ i yinni iǧan ḏ imeqqranen. Swejḏeṯ ixef nwem marra kenniw s yijjen n array ak wayawya war ḏayes bu ttakebbur minzi <Arebbi aqaṯ ḍed n yinni isemɣaren ixef nsen, yinni isemzayen ixef nsen iticc-asen arḍa nnes.> Iḏen, semzayem ixef nwem swadday n ufus ijehḏen n Arebbi, akenniw isemɣar ḏi ȓweqṯ iy ixes netta. Marra imnusen jjem-ṯen i netta minzi netta ithella ḏaywem. Arrem-d ȓbaȓ nwem, iȓiṯ ƹlabal. Ȓaƹḏu nwem Ibȓis qa itqeyyaḏ-kenniw am ssbaƹ ithirriw irezzu x wenni iy ɣa iseɣȓi. Ƹarrḍem-as i Ibȓis, beddem nican x dsas n lʼiman nwem minzi ṯessnem belli ayṯmaṯwem ḏi marra ddunect-a aqa twaƹeddaben am kenniw. Ataf aḏ twaƹeddbem cwayt n ȓweqṯ ȓexddenni akenniw isreyyeḥ Arebbi nneɣ iy ḏi iǧa marra arḍa ḏ netta iy ḏawem d iȓaɣan ɣar lƹaḍama nnes war ifennin ca ḏi Lmasiḥ. Akenniw isbedd, akenniw isejheḏ, akenniw igg x dsas. Aɣares yiȓi ȓeḥkam i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Uriɣ-awem-d ṯabrat-a ṯamezyant x ufus n Silwan ḥessbeɣ-ṯ nec am umaṯneɣ ḏayes ttiqeṯ. Tcejjaƹeɣ-kenniw, cehhḏeɣ min qqareɣ manaya ḏ arḍa n Arebbi ḏ ṣṣaḥ. Beddem ḏayes nican. Ṯsawwaḍ-awem-d sȓam jmaƹeṯ iy iǧan ḏi ṯendint n Babil, niṯni twaxḍaren am kenniw. Waxxa uȓa ḏ Marqus isawwaḍ-awem-d sȓam wenni iǧan am memmi. Tseǧameṯ x wayawya s yijjen n sȓam n ṯemƹacarṯ. Aɣarwem yiȓi ȓehna i marra kenniw iy iǧan ḏi Lmasiḥ. Nec ḏ Simƹan Buṭrus ḏ ijjen n ȓƹabḏ n Ƹisa Lmasiḥ ḏ arrasul nnes. Tsekkiɣ-d ṯabrat-a i yinni iqebȓen nnefs n lʼiman am wenni iy neqbeȓ neccin s ṣṣulḥ nni n Arebbi ḏ Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏaneɣ isenjamen. Aḏaywem imarni arḍa ḏ ȓehna s waṭṭas minzi ṯessnem Arebbi ḏ Siḏiṯneɣ Ƹisa. Aqa ṯizemmar nnes yuƹȓan ṯuca-aneɣ-d qaƹ min neḥḏaj ƹlaḥsab ṯuḏarṯ ḏ ṭṭaƹa nneɣ i Arebbi. Manaya minzi nessen wenni ḏaneɣ d iȓaɣan ɣar lƹaḍama nnes ḏ ṯuṣubḥant nnes. Ƹlaḥsab ṯimesȓayin-a netta yuca-aneɣ-d lwuƹud nnes imɣaren ig isewwan aṭṭas. Ḥima s lwuƹud-a aḏ tcarcem ḏi ṭṭabiƹa n wenni yuƹȓan wami ṯarewȓem zi min ifennan ḏi ddunect-a ƹlaḥsab ccehawaṯ ṯiƹeffanin. Fa x ssabab-a wanitan, ggeṯ lmejhud nwem marra bac aḏ tarnim min iǧan ḏ aṣebḥan ɣar lʼiman nwem; ssenni arnim ṯusna ak manaya iǧan ḏ aṣebḥan; u ƹaweḏ arnim ȓeḥkam x yixef nwem ak ṯusna-ya nwem; u ƹaweḏ arnim ṭṭaƹa i Arebbi ak ȓeḥkam-a x yixef nwem; u ƹaweḏ arnim ȓxir jar wawmaṯen ak ṭṭaƹa-ya nwem i Arebbi; u ƹaweḏ arnim ȓemḥibbeṯ ak ȓxir-a nwem jar wawmaṯen. Cuf, kenniw meȓa ḏaywem ṯimesȓayin-a aḏaysent ṯarennim, ataf aḏaywem yiȓi nnfaƹ aḏ tarwem ƹaweḏ ḏi ṯusna n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Qa wenni umi war ḏi ǧint ca ṯimesȓayin-a, ataf netta war itwiȓi ca mliḥ ɣar ȓeggwaj qa itwaḥsab ḏ aḏarɣaȓ ataf ƹaweḏ itettu belli Arebbi iɣfar-as ȓmuƹṣiyaṯ nnes tuɣa igga zi qbeȓ. Iḏen ay ayṯma, ggeṯ lmejhud nwem ktar ƹaḏ bac aḏ tḍemnem aȓaɣi nnes ɣarwem belli netta ixḍar-ikenniw. Meȓa ṯeggim ṯimesȓayin-a, ataf ƹemmarṣ aḏ d tewḍam. Ataf aḏawem twassewjeḏ ƹaweḏ ijjen n ṯewwarṯ ḏ ṯaṣebḥant ɣar ȓmulk nnes war ifennin ca n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ wenni iy ḏaneɣ isenjamen. Iḏen fa, akenniw sfekkareɣ ȓebda x ṯmesȓayin-a waxxa ṯessnem-ṯent kenniw mliḥ qa ṯbeddem x dsas n lḥaqiqa-ya iy ɣarwem ȓexxu. Nec meȓa ƹaḏ qqimeɣ ddareɣ ḏi ddat inu, tḥessabeɣ-ṯ ḏ lwajib akenniw sfekkareɣ x manaya. Qa ssneɣ belli ḏeɣya nec aḏ semḥeɣ ḏi ddat inu minzi ammu iy tuɣa ḏayi isefhem mliḥ zi qbeȓ Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. U nec labud aḏ ggeɣ marra lmejhud inu bac aḏ tzemmarem aḏ tƹeqȓem menbaƹd x ṯmesȓayin-a xmi ɣa ffɣeɣ nec zi ddunect-a. Wa cuf, neccin tuɣa war nḏeffar ca ṯiḥuja nni iy twaggent s ȓefṭaneṯ n bnaḏem wami iy kenniw nsefham x jjheḏ nnes ḏ Nhar nni iy ḏi d ɣa yas Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ; Lla, neccin neẓra s ṯiṭṭawin nneɣ mecḥaȓ ṯemɣar ṯuƹȓat nnes. Ȓaḥeqqac Arebbi Babaṯneɣ isemɣar-iṯ yuca-as lƹaḍama wami ɣares d tenṭeq ṯmijja nni zi lƹaḍama yuƹȓan ṯenna-aneɣ: Qa ḏ wanita ḏ Mmi iƹizzen, nec farḥeɣ zzayes. Ṯmijja-ya iy ɣarneɣ d ineṭqen zeg ujenna nesȓa-yas neccin s yixef nneɣ wami tuɣa akiḏes ḏinni neǧa ḏeg uḏrar amqeddes. Neccin ȓexxu ɣarneɣ awaȓen n lʼanbiya twaḍemmnen ktar zi min nefhem qbeȓ. Aḏ teggem mliḥ meȓa teggem ḏaysen array nwem am i yijjen n nnur itceƹciƹen ḏeg yijjen n ṯaǧest aȓ d ɣa iṣbeḥ Nhar nni aḏ d igaƹƹeḏ Yiṯri n ȓefjar ḏeg wuȓawen nwem. Min iǧan muhim qaƹ itxeṣṣa u labud aḏ tfehmem belli uȓa ḏ ijjen n wawaȓ zi lʼanbiya iy iǧan ḏi Lkitab, lʼaṣel nnes war d ikki ca zi min itfessaȓ bnaḏem. Liʼanna awaȓen n lʼanbiya tuɣa ƹemmarṣ war teffiɣen ca zi lʼafkar nsen; Lla, niṯni ssawaȓen zi min ḏasen d itasen zi Arebbi mamc iy xasen d ihewwa Arruḥ iqeddsen. Iwa zi zic kkaren ca n lʼanbiya jar ccaƹb sneƹmiȓen waha. Amenni ƹaweḏ iy d ɣa kkaren can imseȓmaḏen jarawem zaƹma. S ṯnufra iṯarrasen-a aḏ siḏfen ttaƹlim n lbidaƹ jarawem ig isfennan waha. Aḏ nkaren waxxa ḏ Siḏiṯsen iy xasen ixeǧsen lfidya. Yina ḏeɣya tawin-d ȓefna x yixef nsen. Aṭṭas iy ɣa iqellden ȓeqbaḥeṯ nsen. X ssabab-a wanitan iwḏan aḏ zebbȓen ḏeg ubriḏ n lḥaqiqa. Ƹlaḥsab aƹeddis nsen aḏawem ccen ȓmux s wawaȓen iy tsayasen waha. Mecḥaȓ zeg wami lƹiqab nsen ƹaḏ itrajan-ṯen war iteṭṭeṣ ca. Iwa cuf, qa Arebbi war iḥinn ca x lmalaʼikaṯ wami ṯ ƹṣant, iruḥ iqenn-iṯent s snaseȓ inḍar-iṯent ḏeg yijjen n ṯaǧest ḏ ṯabercant ḏi lʼaxira mani ɣa rajant Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab. War iḥinn ca ƹaweḏ x ddunect-a n zman aqḏim wami xasen d isehwa ijjen n ṭṭufan n waman x yinni war ḏas itṭiƹin ca. Tuɣa iḥḍa ɣir Nuḥ wenni itbeccaren s ȓḥaqq ḏ yijjen n sebƹa akiḏes. Iƹaqeb ƹaweḏ Arebbi ṯandint n Sadum ḏ ṯendint n Ƹamura issecmeḍ-iṯent yarri-ṯent ḏ ṯaƹejjajṯ n yiɣɣeḏ [=ṯnifesṯ] waha, iggi-ṯent ḏ lƹibra x min itrajan i yinni war ḏas itṭiƹin ca. Isenjem Arebbi ɣir Luṭ netta ḏ ijjen n bnaḏem iy iǧan nican ṯesxeyyaq-iṯ ȓeqbaḥeṯ n lmufsidin. Minzi aryaz-a itƹic jar lmufsidin nican, itett-iṯ wuȓ nnes kuȓ nhar ƹlaḥsab ȓefƹayeȓ nsen ṯiƹeffanin ḏ min itesȓa ḏ min itwaȓa. Ammu ƹaweḏ issen Arebbi aḏ isenjem yinni iy ḏas itṭaƹan zi ȓemḥayen iy xasen d itekken. Issen ƹaweḏ aḏ iqenn yinni iƹeṣṣan swadday lḥukem nnes ḥetta aȓ Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab. Xaṣṣatan yinni igguren ḏeg ubriḏ n ccehweṯ ig isexnizen bnaḏem ḏ yinni itseḥqaren ssulṭa. Iṯarrasen-a ḏaysen zƹameṯ n ttakebbur, war teggwḏen ca aḏ inin awaȓen war iḥȓin x lmexluqaṯ n ujenna. Qa lmalaʼikaṯ waxxa ɣarsent jjheḏ ḏ ṯzemmar ktar zeg iṯarrasen-a, walakin tagint aṯen tahment s wawaȓen war iḥȓin zzaṯ i Mawlana. Iṯarrasen-a niṯni qqaren awaȓen war iḥȓin x ṯmesȓayin war fehhmen ca. Niṯni ggin am ȓuḥuc iqefȓen am lḥayawanaṯ iy iǧan s ṭṭabiƹa nsen iwƹaren. Xeȓqen-d iṯarrasen-a bac aḏ twaṭṭfen aḏ twanɣen mammec twaneqqen ȓuḥuc. Aḏ txaȓasen ƹlaḥsab mamc ggin, aḏ twaḍarrmen mammec ḍarrmen niṯni iwḏan. Meȓa zehhun ḏi ṯfawṯ n uziȓ teḥsaben manaya ḏ aṣebḥan. Niṯni ḏ ixeciwen ḏ ȓƹibaṯ, zehhun s ccehweṯ nsen istwaɣarran xmi tmunsiwen akiḏwem. Ṯiṭṭawin nsen ɣir xezzarent ḏi zzna, war tjiwinent ca s ȓmuƹṣiyaṯ. Niṯni tḥeǧaqen-d yinni war itejhiḏen ca ḏi lʼiman, uȓawen nsen trinaren ḏi ṭṭmaƹ. Niṯni ḏ ṯarwa n nnaƹȓeṯ. Ffɣen abriḏ nican weddaren, ṭṭfen abriḏ n nnabi Balƹam mmis n Biƹur netta tuɣa iteƹjib-as txaȓus n ccarr. Netta ṯenha-ṯ ṯeɣyuȓṯ nnes x ccarr nni; ṯaɣyuȓṯ nni ḏ ijjen n lḥayawan ḏ ṯazeyzunt ṯessiweȓ s yijjen n ṯmijja n bnaḏem ṯesbedd ṯubbuhȓiya nnes n nnabi nni. Iṯarrasen-a niṯni ḏ ȓaƹnaṣeȓ bȓa yaman ḏ ṯayyuṯ iy ṯneddeh lƹaṣifa waha. Niṯni ṯetwassewjeḏ-asen ijjen n ṯaǧest ḏ ṯabercant aṭṭas. Semɣaren ixef nsen s wawaȓen ixwan. S ȓeqbaḥeṯ nni n ccehweṯ n bnaḏem tḥeǧaqen-d yinni yallah ƹaḏ yarewwȓen zeg yiwḏan iy tƹicen ḏi lɣalaṭ. Ḍemmnen-asen iṯarrasen-a lḥurriya i yiwḏan walakin yina bab nsen netta ḏ ȓefna. Ȓaḥeqqac min iteḥkamen x bnaḏem netta ḏ bab nnes. Cuf, iṯarrasen-a meȓa tuɣa ssnen Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ arewȓen zi ȓewsex n ddunect-a ssenni ƹaweḏ ƹeqben-d ḥnunnḍen ḏayes iḏweȓ iḥekkem xasen, ataf aneggaru nsen iqseḥ ktar zeg umezwaru nsen. Maƹlik tuɣa ƹemmarṣ war ssinen ca ȓuṣiyeṯ nni n ȓḥaqq iȓi ḥsen zi meȓa ssnen-t, ssenni semḥen ḏi ȓuṣiyeṯ-a ṯamqeddest iy ḏasen d immucen zi qbeȓ. Iwqeƹ ḏ ṣṣaḥ min iqqar lmiṯal: <Aqzin iƹqeb-d aḏ icc min d inṣer> niɣ <Ṯiȓefṯ iƹummen ḏeg waman ṯeḏweȓ-d aḏ teḥnunneḍ ḏeg urwiḍ.> Ay imƹizzen inu, ṯabrat-a ḏ wis ṯnayen ȓexxu iy ḏawem d uriɣ. S ṯnayen iḏsent sfekkareɣ-kenniw tcejjaƹeɣ-kenniw s ȓaƹquȓaṯ nwem aḏ tiȓim ṯeṣfam. Xseɣ aḏ tƹeqȓem x wawaȓen nni tuɣa nnan ḏi zman lʼanbiya ṣṣaliḥin; xseɣ aḏ tƹeqȓem ƹaweḏ x ȓuṣiyeṯ nni n Umsenjem nneɣ ḏ Siḏiṯneɣ iƹni ṯenni iy ḏawem d immucen s uqemmum n arrusul nwem. Min iǧan muhim qaƹ? Itxeṣṣa u labud aḏ tfehmem belli ḏi ȓiyyam nni ineggura aḏ iȓin mujudin iwḏan iy iḍeḥḥcen xawem, aḏ ḍeḥcen aḏ ḏeffaren ccehawaṯ nsen u ṣafi. Aḏawem qqaren qa netta iwƹeḏ aḏ d iḏweȓ, hiwa mani iǧa? Qa zeg wami ṭṭṣen ȓejḏuḏ nneɣ ṣṣaliḥin ḏi ȓmewṯ qaƹ ṯimesȓayin-a ggurent mamc tuɣa ggurent wami d ṯexȓeq ddunect. Cuf, iwḏan-a ugin aḏ ƹeqȓen x yijjen n ȓḥajeṯ iy iǧan ḏ ṣṣaḥ iƹni ḏi zman nni aqḏim ixȓeq-d Arebbi ijennaṯen s ȓuṣiyeṯ nnes issufeɣ-d ddunect-a zeg waman inneḍ-as-d aman. Menbaƹd isɣreq ddunect n ȓweqṯ nni s waman-a s yijjen n ṭṭufan imḥa-t. Ȓexxu ƹaweḏ s ȓuṣiyeṯ nnes twaxemmȓen ijennaṯen ḏ ṯmurṯ ḏi ȓweqṯ-a i ṯmessi, aqa twassewjaḏen i Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab aḏ sefnan yinni war itṭiƹin ca i Arebbi. Ay imƹizzen inu, war tettuṯ ca ṯamesȓayṯ-a: Siḏiṯneɣ iḥesseb ijjen n nhar am waȓaf n iseggwusa, iḥesseb aȓaf n iseggwusa am yijjen n nhar. Siḏiṯneɣ war iḏqiȓ ca aḏ isexḏem lwaƹed nnes am mammec iy ḏasen itɣiȓ i yiwḏan. Lla, netta iṣebbar akiḏwem war ixes ca uȓa ḏ ijjen zzaywem aḏ ifna, irezzu marra iwḏan aḏ tuben. Walakin Yum n Siḏiṯneɣ aḏ d yas am d yusa ijjen n uceffar. Uca ijennaṯen aḏ weddaren s yijjen n ssdaƹ ḏ ameqqran igga am ṯmessi isḥarraqen, ḏ marra iṯran ḏ ṯziri aḏ twascemḍen aḏ ftuttsen, aḏ texȓa ṯmurṯ-a ḏ marra min ḏayes itwaggen. Meȓa amenni iy ɣa twamḥant marra ṯimesȓayin-a, mammec iy ɣa ṯiȓi ṯuḏarṯ nwem? Iwa u labud aḏ tƹicem s yijjen n ṯuḏarṯ ṯeṣfa aḏ ṭaƹem i Arebbi xmi trajam i Lyuwm n Arebbi aṯ tseggurem bac ḏeɣya aḏ d yas. Nhar nni aḏ d yawi ȓefna n ijennaṯen s ṯmessi, aḏ twamḥan marra iṯran ḏ ṯziri aḏ fesyen xmi ɣa twascemḍen. Walakin ƹlaḥsab lwaƹed nnes neccin netraja ijennaṯen n jḏiḏ ḏ yijjen n ddunect n jḏiḏ mani ɣa izḏeɣ ȓḥaqq. X manaya ay imƹizzen inu, xmi ɣa ṯrajam kenniw i ṯmesȓayin-a ggeṯ lmejhud nwem bac akenniw yaf akiḏes ḏi ȓehna bȓa ȓewsex bȓa ȓƹib. Ḥesbem ṣṣbar n Siḏiṯneɣ netta am yijjen n ȓḥajeṯ iy kenniw isenjamen. Ḏ manaya iy ḏawem d yura umaṯneɣ iƹizzen Bulus s ȓefhameṯ iy ḏas d immucen. Itari manaya ḏi marra ṯibraṯin nnes issawaȓ x ṯmesȓayin-a. Ḏi ṯebraṯin nnes ḏinni ca n ṯmesȓayin qesḥent aṯent ṯfehmem. Ṯimesȓayin nni sƹewwajen-ṯent can yiwḏan iqefȓen war tejhiḏen ca ḏi lʼiman nsen, wa amenni ƹaweḏ iy teggen i Lkutub nneɣni. Sxeddamen manaya i ȓefna nsen. Iḏen ay imƹizzen inu, kenniw ṯessnem manaya, ḥḍaṯ ixef nwem bac war kenniw itawi ca lɣalaṭ n lmufsidin aḏ d tewḍam zi dsas nwem. Lla, aḏ tmarnim ḏi arḍa ḏ ȓefhameṯ n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ iy ḏaneɣ isenjamen. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama zi ȓexxu ḥetta aȓ Nhar nni war ifennin ca ƹemmarṣ. Amin. Min tuɣa ḏinni zeg umezwaru, netsȓa-yas neẓẓer-iṯ s ṯiṭṭawin nneɣ, nxezzar ḏayes netḥaḏa-ṯ s ifassen nneɣ iƹni ḏ Awaȓ n ṯuḏarṯ. Ṯusa-d ṯuḏarṯ ṯmeḍhar-d, neccin nẓer-it necheḏ xas. Netbeccar-ikenniw s ṯuḏarṯ-a war ifennin ca ƹemmarṣ. Tuɣa ṯeǧa ḏinni ak Babas ssenni ṯmeḍhar-aneɣ-d. Min neẓra ḏ min netsȓa netbeccar-ikenniw zzayes ḥima uȓa ḏ kenniw aḏ temƹacarem akiḏneɣ. Marra neccin ṯamƹacarṯ nneɣ aqat ak Babaṯneɣ ḏ Mmis Ƹisa Lmasiḥ. Ntari-yawem-d ṯimesȓayin-a ḥima ȓefraḥeṯ nneɣ aḏ tejjawen. Ḏ wa ḏ awaȓ iy zzayes netsȓa netbeccar-ikenniw zzayes iƹni Arebbi ḏ nnur war ḏayes bu ṯaǧest. Meȓa neqqar qa neccin ntemƹacar akiḏes walakin neggur ḏeg ubriḏ n ṯaǧest ataf nesxarriq waha war nesxeddim ca lḥaqiqa. Walakin meȓa neggur ḏi nnur mammec iǧa netta ḏi nnur, ataf ntemƹacar ak wayawya ataf iḏammen n Mmis Ƹisa ssiṣfan-aneɣ zi marra ȓmuƹṣiyaṯ. Meȓa neqqar war ḏayneɣ bu ȓmuƹṣiyaṯ ataf nesxarriq x yixef nneɣ waha, ataf lḥaqiqa war ḏayneɣ ṯzeddeɣ ca. Walakin meȓa neƹtaref s ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ i Arebbi, netta aqaṯ nican ḏayes ttiqeṯ, aḏaneɣ iɣfar ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ aḏaneɣ issiṣfa zi marra ccarr. Meȓa neqqar qa neccin war neƹṣi ca Arebbi, ataf netta ntarra-ṯ ḏ bu-ixarriqen, ataf awaȓ nnes war ḏayneɣ izeddeɣ ca. A iḥenjiren inu, tariɣ-awem-d ṯimesȓayin-a ḥima war ṯƹeṣṣim ca Arebbi. Walakin meȓa neƹṣa-ṯ aqa ɣarneɣ ijjen n lwasiṭ ak Arebbi Babaṯneɣ netta ḏ Ƹisa Lmasiḥ wenni ig iǧan nican. Ḏ netta ig iruḥen ḏ lfidya x ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ u maci ɣir x ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ waha, ḥetta uȓa ḏ ȓmuƹṣiyaṯ n ddunect-a amen-ṯekmaȓ. Mammec ɣa negg neccin a nefhem belli nessen-iṯ? Qa ṯ nessen meȓa netṭaƹa-asent i ȓuṣiyaṯ nnes. Wenni iy ɣa inin qa nec ssneɣ-ṯ war itṭiƹi ca i ȓuṣiyaṯ nnes ataf netta ḏ bu-ixarriqen waha, ataf lḥaqiqa war ḏayes ṯzeddeɣ ca. Walakin wenni ig itṭaƹan i wawaȓ nnes, aqa wanita ḏ ṣṣaḥ ṯejjiwen zzayes ȓemḥibbeṯ n Arebbi. Mammec ɣa negg neccin a nessen illa nzeddeɣ ḏayes? Iƹni wenni iy ɣa inin qa nec zeddɣeɣ ḏayes itxeṣṣa-yas u labud aḏ iggur ḏeg ubriḏ nican am wenni iy ḏi tuɣa iggur Ƹisa. Ay imƹizzen inu, war ḏawem d tariɣ ca ijjen n ȓuṣiyeṯ ḏ jḏiḏ; Lla, nettaṯ ḏ ijjen n ȓuṣiyeṯ ḏ ṯaqḏint tuɣa ṯeǧa ɣarwem zeg umezwaru. Ȓuṣiyeṯ-a ṯaqḏint nettaṯ ḏ awaȓ nni iy tuɣa ṯesȓim. Walakin nettaṯ ƹaweḏ ḏ ijjen n ȓuṣiyeṯ ḏ jḏiḏ iy ḏawem d uriɣ. Lḥaqiqa nnes ntwaȓa-t ḏi Ƹisa ntwaȓa-t ḏaywem ȓaḥeqqac ṯaǧest ṯƹeddu, ȓexxu nnur n ṣṣaḥ ṣafi itceƹciƹ-d. Wenni iqqaren nec aqayi ḏi nnur netta itƹiffa umas, ataf netta iǧa ƹaḏ ḏi ṯaǧest. Walakin wenni itexsen umas ataf netta itƹic ḏi nnur ataf war ɣares min ṯ ɣa iɣeḍȓen. Wenni itƹiffan umas ataf netta ƹaḏ aqaṯ ḏi ṯaǧest ataf iggur ḏi ṯaǧest. War issin ca mani iggur ȓaḥeqqac ṯaǧest nni ṯesḍaɣeȓ-iṯ zi ṯiṭṭawin nnes. A iḥenjiren, nec uriɣ-awem-d ȓaḥeqqac ȓmuƹṣiyaṯ nwem twaɣfarent-awem s yisem nnes. A ibabaṯen, nec uriɣ-awem-d ȓaḥeqqac kenniw ṯessnem wenni iy iǧan zeg umezwaru. A iƹzriyen, nec uriɣ-awem-d ȓaḥeqqac kenniw ṯɣeȓbem x lmufsiḏ nni. A iḥenjiren, nec uriɣ-awem-d ȓaḥeqqac kenniw ṯessnem Babaṯneɣ. A ibabaṯen, nec uriɣ-awem-d ȓaḥeqqac kenniw ṯessnem wenni iy iǧan zeg umezwaru. A iƹzriyen, nec uriɣ-awem-d ȓaḥeqqac kenniw ṯjehḏem, awaȓ n Arebbi izeddeɣ ḏaywem, kenniw ṯɣeȓbem x lmufsid nni. War texsem ca dduncet-a niɣ ḏ min ḏayes iǧan. Wenni itexsen ddunect-a ataf ȓemḥibbeṯ n Arebbi war ḏayes ṯeǧi ca. Minzi marra min iǧan ḏi ddunect-a iƹni min ṯrezzu ṭṭabiƹa ṯaƹeffant n bnaḏem ḏ min rezzunt ṯiṭṭawin ḏ ttakebbur iy zi teftaxaren yiwḏan qa manaya war d yusi ca zi Arebbi, yusa-d zi ddunect-a. Ddunect-a aqa ṯƹeddu-d akiḏes ccehawaṯ nnes, walakin wenni iteggen ȓxaḍar n Arebbi aḏ iqqim iddar i ȓebda n ȓebdaṯ. A iḥenjiren, aqa ṯsaƹƹat-a ṯaneggarut ṯuweḍ-d. Kenniw ṯesȓim ddejjal nni iggur-d, amenni ƹaweḏ aṭṭas n yiwḏan iy d yusin ȓexxu ggin am ddejjal nni. S manayenni iy nessen aqa ṯsaƹƹat ṯaneggarut ṯuweḍ-d. Ffɣen zzayneɣ walakin tuɣa war ǧin ca zzayneɣ. Maƹlik zzayneɣ, ataf qqimen akiḏneɣ. Niṯni ffɣen bac aḏ d iban belli war ǧin ca zzayneɣ. Kenniw lla, twaḏehnem s ufus n Lƹaḍim, marra kenniw ṯessnem min iǧan. Tariɣ-awem-d ȓaḥeqqac ṯessnem lḥaqiqa maci war t ṯessinem ca. U ƹaweḏ war iǧi bu can uxarriq iy d yusin zi lḥaqiqa. Min iƹna wenni iy isxarriqen illa wenni inekkaren belli Ƹisa ḏ Lmasiḥ? Netta ḏ ddejjal iƹni wenni iy inekkaren Babaṯneɣ ḏ Mmis. Wenni ɣa inkaren Mmis ataf war ɣares itiȓi ca Babas. Wenni iy ɣa iqebȓen Mmis ataf aɣares yiȓi Babas. Iwa arrem-d ȓbaȓ nwem bac aḏaywem iqqim min ṯesȓim zeg umezwaru. Meȓa iqqim ḏaywem awaȓ nni iy ṯesȓim zeg umezwaru, ataf uȓa ḏ kenniw aḏ teqqimem ḏi Mmis ak Arebbi Babas. Minzi ḏaneɣ iwƹeḏ? Iwƹeḏ-aneɣ s ṯuḏarṯ n ȓebda n ȓebdaṯ. Uriɣ-awem-d ṯimesȓayin-a x yinni irezzun akenniw xeḏƹen. Kenniw, ddehneṯ nni iy zzayes ṯqebȓem ƹaḏ aqat ḏaywem. Kenniw war ṯeḥḏijem ḥadd akenniw iseȓmeḏ, aqa ddehneṯ nnes ṯseȓmaḏ-awem marra ṯimesȓayin. Nettaṯ ḏ ṣṣaḥ maci ḏ axarriq. Iwa mammec iy kenniw ṯseȓmaḏ ddehneṯ-a, amenni itxeṣṣa aḏayes ṯƹicem ḏi netta. A iḥenjiren, ȓexxu ƹiceṯ ḏayes ḥima aɣarneɣ ṯiȓi ijjen n ttiqeṯ war zzayes narewweȓ ca s useḏḥi xmi d ɣa yas aḏaneɣ d imeḍhar. Xmi ɣa ṯessnem belli netta nican ig iǧa, ataf aḏaywem ṯiȓi ttiqeṯ belli bnaḏem ig isxeddamen min iǧan nican netta ixȓeq-d zzayes. Xzareṯ mecḥaȓ ḏ ṯameqqrant ȓemḥibbeṯ iy ḏaneɣ d yuca Babaṯneɣ wami netwasemma ḏ ṯarwa n Arebbi! U ḏ ṣṣaḥ ammu iy neǧa. Ddunect-a, mayemmi war ḏaneɣ ṯessin ca neccin? Ȓaḥeqqac uȓa ḏ netta war ṯ ṯessin ca. Ay imƹizzen inu, ȓexxu neccin ḏ ṯarwa n Arebbi. Ƹaḏ war d tmeḍhar ca ṣṣifeṯ nneɣ mamc ɣa ṯiȓi, walakin nessen aḏ tiȓi am netta xmi d ɣa imeḍhar ȓaḥeqqac aṯ nẓer netta mamc iy iǧa. U marra wenni ɣar iǧa l'amal-a aḏ issiṣfa ixef nnes am mammec iǧa netta iṣfa. Marra wenni iqqimen iƹeṣṣa netta itrezza ȓuṣiyaṯ. Wah, ȓmuƹṣiyeṯ nettaṯ ḏ ṯarezziṯ n ȓuṣiyaṯ. Aqa ṯessnem belli Ƹisa Lmasiḥ netta imeḍhar-d bac axaneɣ ikkes ȓmuƹṣiyaṯ. U ȓmuƹṣiyeṯ netta war ḏayes ṯeǧi ca. Uȓa ḏ ijjen ig itƹicen ḏayes war iqqim ca isxeddam ȓmuƹṣiyaṯ. Wenni ig iqqimen isxeddam ȓmuƹṣiyaṯ netta war ṯ iẓri ca war ṯ issin ca. A iḥenjiren, war tejjam ḥadd akenniw ixḏeƹ. Wenni ig iqqimen isxeddam min iǧan nican qa netta aqaṯ nican mammec ig iǧa Siḏiṯneɣ. Wenni ig iqqimen isxeddam ȓmuƹṣiyaṯ netta zeg Ibȓis ȓaḥeqqac Ibȓis iqqim iƹeṣṣa zeg umezwaru. Mayemmi d imeḍhar Mmis n Arebbi? Imeḍhar-d bac aḏ irez ȓefƹayeȓ n Ibȓis. Wenni d ixeȓqen zi Arebbi war iqqim ca isxeddam ȓmuƹṣiyaṯ ȓaḥeqqac ṯaqquct n Arebbi ṯzeddeɣ ḏayes. War izemmar ca aḏ iqqim ḏi ȓmuƹṣiyaṯ ȓaḥeqqac ixȓeq-d zi Arebbi. Mammec ɣa negg a nesfreq ṯarwa n Arebbi ḏ ṯarwa n Ibȓis? Qa yinni war iqqimen ca sxeddamen min iǧan nican war ǧin ca zi Arebbi. Ƹaweḏ wenni war itexsen ca umas war iǧi ca zi Arebbi. Ḏ wa ḏ awaȓ iy tesȓam zeg umezwaru iƹni itxeṣṣa wa labud a ntexs ayawya. Maci a niȓi am Qabil iǧan zi Lmufsid nni iruḥ inɣa umas. Mayemmi iy ṯ inɣa? Ȓaḥeqqac ȓexḏayem nnes netta ḏ ṯiƹeffanin, ȓexḏayem n wumas ḏ ṯiṣebḥanin. Iwa a ayṯma, war tƹejjibem ca wami ddunect-a tƹiffa-kenniw. Neccin nessen belli neẓwa zi ȓmewṯ ɣar ṯuḏarṯ ȓaḥeqqac ntexs ayṯmaṯneɣ. Wenni war itexsen ca ƹaḏ aqaṯ itƹic ḏi ȓmewṯ. Marra wenni ig itƹiffan umas am wenni ig ineqqen bnaḏem. Aqa kenniw ṯessnem wenni ig ineqqen bnaḏem war ḏayes tiȓi ca ṯuḏarṯ n ȓebda. S minzi iy ɣa nessen ȓemḥibbeṯ? Minzi Siḏiṯneɣ iṣeddeq xaneɣ ixef nnes. U ammu ƹaweḏ iy ɣa niȓi newjeḏ a nṣeddeq ixef nneɣ x ayṯmaṯneɣ. Wenni ɣar iǧa wagȓa n ddunect-a itwaȓa umas war ɣares ca iteḥḏaja uca iseqseḥ uȓ nnes xas, mammec ɣa ṯiȓi ȓemḥibbeṯ n Arebbi ḏeg wanita? A iḥenjiren, maci a ntexs bnaḏem s wawaȓen ḏ yiȓes waha; Lla, itxeṣṣa aṯ nexs s ȓexḏayem ḏ ȓḥaqq. Amenni iy ɣa nessen belli neccin zi lḥaqiqa, amenni ƹaweḏ a nesreyyeḥ uȓawen nneɣ zzaṯ i Arebbi. Meȓa ƹaqbent-aneɣ lʼafkar n wuȓawen nneɣ ataf maƹlic, aqa Arebbi ḏ ameqqran x lʼafkar n wuȓawen nneɣ qa ifehhem marra ṯimesȓayin. Ay imƹizzen inu, meȓa war ḏaneɣ tƹaqiben ca wuȓawen nneɣ ataf aɣarneɣ ṯiȓi ijjen n zƹameṯ zzaṯ i Arebbi, ataf azzayes neqbeȓ marra min ḏas ɣa nettar neccin ȓaḥeqqac netṭaƹa ȓuṣiyaṯ nnes ntegg minxef ireṭṭa netta. Aqa ṯanita ḏ ȓuṣiyeṯ nnes a namen zeg yisem n Mmis Ƹisa Lmasiḥ, a ntexs ayawya am mammec iy ḏaneɣ d iweṣṣa netta. Wenni ig isxeddamen ȓuṣiyaṯ nnes ataf aḏ iƹic ḏi Arebbi, Arebbi izeddeɣ ḏayes. Mammec ɣa negg neccin a nessen belli izeddeɣ ḏayneɣ? Nessen-iṯ s Arruḥ nni iy ḏaneɣ d yuca. Ay imƹizzen inu, war tiqqim ca ḏi marra arruḥaṯ, jarrbem-ṯen bac aḏ tessnem ma zi Arebbi ma lla. Qa ffɣen-d aṭṭas n iṯarrasen ɣar ddunect-a tarran ixef nsen ḏ lʼanbiya. Mammec ɣa negg a nessen arruḥ nni iy d itasen zi Arebbi? Kuȓ arruḥ iy d itasen zzayes u labud aḏ icheḏ belli Ƹisa Lmasiḥ netta yusa-d s ddat n bnaḏem. Arruḥ nni war icehhḏen ca x Ƹisa ataf war d yusi ca zi Arebbi. Arruḥ-a netta ḏ arruḥ n ddejjal iy xef ṯesȓim kenniw netta itas-d, ȓexxu ƹaweḏ aqaṯ ḏa ḏi ddunect-a. Kenniw a iḥenjiren, zi Arebbi iy ṯeǧam. Iṯarrasen-a ṯɣeȓbem-ṯen ȓaḥeqqac wenni iǧan ḏaywem imɣar x wenni iǧan ḏi ddunect-a. Niṯni zi ddunect-a. Falihaḏa ssawaȓen s ȓaƹquȓaṯ nsen n ddunect-a waha, iwḏan n ddunect-a tṣennaṭen-asen. Neccin zi Arebbi iy neǧa. Wenni issnen Arebbi itṣennaṭ-aneɣ. Wenni war iǧin ca zi Arebbi war ḏaneɣ itṣenniṭ ca. S manaya iy ɣa nessen Arruḥ n lḥaqiqa ḏ arruḥ n ixarriqen. Ay imƹizzen inu, u labud a ntexs ayawya ȓaḥeqqac ȓemḥibbeṯ tekka-d zi Arebbi. Wenni itexsen netta ixȓeq-d zi Arebbi issen Arebbi. Wenni war itexsen ca war issin ca Arebbi ȓaḥeqqac Arebbi ḏ ȓemḥibbeṯ ig iǧa. Ammu iy d ṯmeḍhar ȓemḥibbeṯ n Arebbi jaraneɣ wami d issekk Mmis aweḥḏani ɣar ddunect-a ḥima azzayes neddar. S manayenni minzi ḏas qqaren ȓemḥibbeṯ. Maci ḏ neccin iy ixsen Arebbi, ḏ netta iy ḏaneɣ ixsen wami d issekk Mmis aḏ yiȓi ḏ lfidya x ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ. Ay imƹizzen inu, meȓa anectuya iy ḏaneɣ ixes Arebbi, itxeṣṣa uȓa ḏ neccin a nexs ayawya. War ḏinni ḥadd ƹemmarṣ iẓra Arebbi. Walakin neccin meȓa ntexs ayawya ataf Arebbi izeddeɣ ḏayneɣ, ȓemḥibbeṯ nnes ṯejjiwen zzayneɣ. Mammec ɣa negg neccin a nessen belli netƹic ḏayes, netta izeddeɣ ḏayneɣ? Liʼanna yuca-aneɣ zi Arruḥ nnes. Iwa neccin neẓra ncehheḏ belli Babaṯneɣ issekk-d Mmis ḥima aḏ isenjem ddunect-a. Wenni ɣa icehḏen Ƹisa ḏ Mmis n Arebbi, ataf Arebbi iqqim ḏayes ataf netta iqqim ḏi Arebbi. Ammu iy d nuweḍ a nessen ȓemḥibbeṯ n Arebbi a namen zi ṯenni iy ḏaneɣ d yuca i neccin. Arebbi ḏ ȓemḥibbeṯ ig iǧa. Wenni iqqimen ḏi ȓemḥibbeṯ netta iqqim ḏi Arebbi, Arebbi iqqim ḏayes. Ammu iy ṯejjiwen zzayneɣ ȓemḥibbeṯ nnes ḥima aɣarneɣ ṯiȓi ijjen n zƹameṯ ḏi Yum Lḥisab ḏ Lƹiqab. Ȓaḥeqqac ḏi ddunect-a am Ƹisa am neccin. Iƹni ȓemḥibbeṯ war ṯessin ca ṯiggwḏi. Ȓemḥibbeṯ iy iǧan ṯekmaȓ aḏ tazzeȓ x ṯiggwḏi, mayemmi? Ȓaḥeqqac ṯiggwḏi tas-d zi ȓxuf n lƹiqab. Wenni iteggwḏen, netta ȓemḥibbeṯ nnes ƹaḏ war zzayes ṯejjiwen ca. Neccin ntexs minzi netta ixes-aneɣ ḏ amezwaru. Wenni iqqaren qa nec texseɣ Arebbi netta itƹiffa umas, ataf netta ḏ bu-ixarriqen waha ig iǧa. Mayemmi? Wenni war itexsen ca umas ig iẓerr, ataf war izemmar ca aḏ ixes Arebbi iy war iẓerr ca. Iwa aqa ȓuṣiyeṯ iy ḏaneɣ ijja Lmasiḥ iƹni wenni itexsen Arebbi itxeṣṣa-ṯ aḏ ixes uȓa ḏ umas. Marra wenni ɣa yamnen Ƹisa netta ḏ Lmasiḥ ataf ixȓeq-d zi Arebbi. U marra wenni itexsen Babaṯneɣ ataf netta ƹaweḏ itexs ṯarwa nnes iy zzayes d ixeȓqen. Mammec ɣa negg neccin a nessen illa ntexs ṯarwa n Arebbi? Ntessen-iṯ meȓa ntexs Arebbi netṭaƹa-asent i ȓuṣiyaṯ nnes. Liʼanna ḏ ṯa ḏ ȓemḥibbeṯ n Arebbi iƹni netṭaƹa i ȓuṣiyaṯ nnes. U ȓuṣiyaṯ-a nnes war xaneɣ teḏqiȓent ca. Aqa marra wenni iy d ixeȓqen zi Arebbi aḏ iɣȓeb x ddunect-a. Ḏ wa ḏ aɣȓab iy zi neɣȓeb x ddunect-a iƹni lʼiman nneɣ. Min iƹna wenni iɣellben x ddunect-a? Wenni iɣellben ḏ wenni yumnen illa Ƹisa ḏ Mmis n Arebbi. Ƹisa Lmasiḥ ḏ wanita iy d yusin s waman ḏ iḏammen. Netta maci yusa-d s waman waha, yusa-d s waman ḏ iḏammen. Wenni icehhḏen netta ḏ Arruḥ iqeddsen minzi Arruḥ-a netta ḏ lḥaqiqa. Meȓa neqbeȓ chaḏeṯ n bnaḏem qa chaḏeṯ n Arebbi ṯemɣar ktar. Liʼanna nettaṯ ḏ chaḏeṯ-a, ṯenni n Arebbi ig icehhḏen x Mmis. Wenni ɣa yamnen zi Mmis n Arebbi ataf aɣares ṯiȓi chaḏeṯ-a ḏeg wuȓ nnes. Wenni war yuminen ca zi chaḏeṯ-a n Arebbi ataf aṯ yarr ḏ bu-ixarriqen waha ȓaḥeqqac netta war yumin ca zi chaḏeṯ-a ig icheḏ ƹlaḥsab Mmis. Ḏ ṯanita ḏ chaḏeṯ-a iƹni Arebbi yuca-aneɣ-d ṯuḏarṯ n ȓebda, ṯuḏarṯ-a aqat ḏi Mmis. Wenni ɣar iǧa Mmis ataf ɣares ṯuḏarṯ. Wenni war ɣar iǧi bu Mmis n Arebbi ataf war ɣares bu ṯuḏarṯ. Nec uriɣ-awem-d ṯimesȓayin-a i kenniw iy yumnen s yisem n Mmis n Arebbi ḥima aḏ tessnem illa ɣarwem ṯuḏarṯ n ȓebda n ȓebdaṯ. Ḏ ṯa ḏ ttiqeṯ iy ɣarneɣ ḏayes iƹni meȓa nettar-as can n ṯmesȓayṯ ƹlaḥsab ȓxaḍar nnes ataf netta aɣarneɣ iṣenneṭ. Meȓa neccin nessen belli itsȓa ɣarneɣ qaƹ ṯimesȓayin nni iy ḏas ntettar ataf a nessen belli min ḏas ɣa nettar aḏaneɣ ṯ yuc. Wenni ɣa itwaȓan ijjen n wumas iƹṣa ijjen ȓmuƹṣiyeṯ iy war itiwin ca ɣar ȓmewṯ, netta itxeṣṣa-yas axas iẓẓaǧ ɣar Arebbi ataf aḏas yuc ṯuḏarṯ i wumas nni. Nniɣ-awem-d manaya ƹlaḥsab yinni ȓmuƹṣiyeṯ nsen war ṯen tiwi ca ɣar ȓmewṯ. Ḏinni ijjen n ȓmuƹṣiyeṯ ig itawin ɣar ȓmewṯ, ṯenni war ḏawem t qqareɣ ca axas ṯeẓẓaǧem. Marra ccarr netta ḏ ȓmuƹṣiyeṯ, walakin ḏinni ȓmuƹṣiyaṯ war ḏaneɣ tiwint ca ɣar ȓmewṯ. Neccin nessen belli marra wenni d ixeȓqen zi Arebbi war iqqim ca isxeddam ȓmuƹṣiyaṯ. Mmis iy d ixeȓqen zi Arebbi iḥeṭṭa-ṯ, war ṯ itḍarri ca Lmufsid. Nessen illa neccin zi Arebbi, nessen ƹaweḏ marra ddunect-a aqat swadday i ṯzemmar n Lmufsid. Nessen ƹaweḏ aqa Mmis n Arebbi yusa-d yuca-aneɣ ȓefhameṯ bac a nessen wenni iǧan ḏ ṣṣaḥ. Neccin aqaneɣ ḏeg wenni iǧan ḏ ṣṣaḥ s Mmis Ƹisa Lmasiḥ. Wanita ig iǧan ḏ Arebbi n ṣṣaḥ ḏ ṯuḏarṯ n ȓebda n ȓebdaṯ. A iḥenjiren, ḥḍam ixef nwem zi lʼaṣnam. Nec ḏ amɣar, tariɣ ṯabrat-a i ṯemɣarṯ itwaxḍaren ḏ ṯarwa nnes iy texseɣ ḏi lḥaqiqa. Maci ḏ nec waha iy ṯen itexsen; Lla, texsen-ṯen qaƹ yinni issnen lḥaqiqa. Manaya ƹlaḥsab lḥaqiqa ig izeddɣen ḏayneɣ aḏ tiȓi akiḏneɣ i ȓebda. Ƹlaḥsab lḥaqiqa ḏ ȓemḥibbeṯ akiḏneɣ yiȓi arḍa ḏ arraḥmeṯ ḏ ȓehna zi Arebbi Babaṯneɣ ḏ Ƹisa Lmasiḥ wenni iǧan ḏ Mmis n Babaṯneɣ. Nec farḥeɣ aṭṭas wami ufiɣ zi ṯarwa nnem yinni igguren ḏeg ubriḏ n lḥaqiqa am mammec ḏaneɣ iweṣṣa Babaṯneɣ. A ṯamɣarṯ itwaƹizzen, ȓexxu tettareɣ zzayem a ntexs ayawya. War ḏam d tariɣ bu can n ȓuṣiyeṯ ḏ jḏiḏ; Lla, nettaṯ ḏ ṯenni tuɣa ɣarneɣ zeg umezwaru. Iwa ammu iy ṯeǧa ȓemḥibbeṯ iƹni a neggur ƹlaḥsab ȓuṣiyaṯ nnes. Ȓuṣiyeṯ-a nettaṯ ḏ ṯenni tuɣa ṯesȓim zeg umezwaru. Wa ammu itxeṣṣa aḏayes ṯeggurem. Aqa aṭṭas n iṯarrasen niṯni ḏ iɣeddaren ffɣen-d ɣar ddunect-a, nekkaren belli Ƹisa Lmasiḥ imeḍhar-d s ddat n bnaḏem. Aṯarras-a iy iǧan ammu netta ḏ aɣeddar waha ḏ ddejjal iy iǧa. Ḥḍam ixef nwem ḥima aḏ trebḥem ljaʼiza nwem ṯekmaȓ maci aḏ texsarem minxef nxeddem. Wenni iruḥen ɣar ȓeggwaj war iqqim ca ḏi ttaƹlim n Lmasiḥ ataf war ɣares ca Arebbi. Wenni iqqimen ḏi ttaƹlim-a aɣares yiȓi Babaṯneɣ ak Mmis. Wenni iy ɣarwem d itasen war d itiwi akiḏes ttaƹlim-a, itxeṣṣa-kenniw war ṯ ṯsiḏifem ca ɣar ṯuḏrin nwem war ḏas ṯeqqarem ca ḥetta uȓa ḏ azul. Ȓaḥeqqac wenni iy ḏas ɣa inin uȓa ḏ azul ataf icarrec akiḏes ḏi ȓefƹayeȓ nnes ṯiƹeffanin. Ƹaḏ ɣari aṭṭas iy xseɣ aḏawem ṯiḏ ariɣ i kenniw walakin aḏ yiȓi ḥsen meȓa war steƹmiȓeɣ ca ḏi ṯiwriqin ḏ ssmex. Lla, tmenniɣ aɣarwem d aseɣ akiḏwem ssiwȓeɣ aɣembub ḏeg uɣembub bac ȓefraḥeṯ nneɣ aḏ tejjawen. Tsawwaḍen-awem-d sȓam ṯarwa n wučmam itwaxḍaren. Nec ḏ amɣar, tariɣ ṯabrat-a i Ɣayus wenni iy xafi iƹizzen ḏi lḥaqiqa. Ay uma inu iƹizzen, tẓaǧiɣ axak isseqsa ȓxir aɣarek ṯiȓi ṣṣaḥeṯ nnec wami ṯeǧiḏ mliḥ ḏi ȓaƹmar nnec. Minzi nec farḥeɣ aṭṭas wami d usin ȓebƹaḍ n wawmaṯen cehḏen xak x lḥaqiqa iy ḏayec ḏ mammec cek ƹaḏ ṯeggured nican ḏi lḥaqiqa. Farrḥeɣ aṭṭas s waṭṭas war zemmareɣ aḏ arniɣ xmi tesȓiɣ ṯarwa inu gguren nican x ubriḏ n lḥaqiqa. Ay uma inu iƹizzen, cek ḏayec ttiqeṯ wami teggeḏ lmejhud nnec ƹlaḥsab awmaṯen-a waxxa niṯni tasen-d ɣarek ḏ ibarraniyen. Cehḏen xak ḏanita zzaṯ i jmaƹeṯ x ȓemḥibbeṯ nnec. Aḏ teggeḏ mliḥ ƹaweḏ meȓa ṯdebbareḏ xasen x ubriḏ nsen ƹlaḥsab min iteḥḏaja Arebbi. Yina twassekken-d ƹlaḥsab isem nni yuƹȓan, war jemmƹen bu lmuƹawana zeg yinni war iḏeffaren ca Arebbi. S manaya itxeṣṣa u labud a nƹawen awmaṯen-a am yina bac a nexḏem ak wayawya ƹlaḥsab lḥaqiqa. Uriɣ ijjen n wawaȓ i jmaƹeṯ walakin yugi Diyutrif i ssulṭa nneɣ ȓaḥeqqac netta iteƹjib-as aḏ yiȓi ḏ amezwaru. S manaya meȓa usiɣ-d nec, aḏ feḍḥeɣ min itegg netta issawaȓ s wawaȓ n ṯubbuhȓiya war iḥȓin ḍed nneɣ. War iqniƹ ca s manayenni, netta itagi aḏ itreḥḥab s wawmaṯen isbedda uȓa ḏ yinni itreḥḥaben zzaysen itazzeȓ xasen zi jmaƹeṯ. Ay uma inu iƹizzen, war tqellad ca min iǧan ḏ aƹeffan; Lla, qelled min iǧan ḏ aṣebḥan. Wenni iteggen min iǧan ḏ aṣebḥan netta zi Arebbi; Wenni iteggen min iǧan ḏ aƹeffan netta war itwiȓi ca Arebbi. Amma Dimitriyus cehhḏen xas mliḥ qaƹ iwḏan waxxa uȓa ḏ lḥaqiqa ṯcehheḏ xas s yixef nnes. Axas narni waxxa ḏ chaḏeṯ nneɣ u kenniw ṯessnem belli chaḏeṯ nneɣ neccin ḏ ṣṣaḥ. Itɣima-ayi ƹaḏ aṭṭas min ḏac d ɣa ariɣ walakin ḥsen war ḏac ṯiḏ tariɣ ca s stilu ḏ ssmex. Lla, tmenniɣ ac ẓreɣ ḏeɣya ȓexddenni a nessiweȓ aɣembub ḏeg uɣembub. Aɣarek yiȓi ȓehna. Tsawwaḍen-ac-d sȓam ṣṣḥaba. Seǧem xasen x ṣṣḥaba kuȓ ijjen s yisem nnes. Nec ḏ Yahuḏa ḏ axeddam n Ƹisa Lmasiḥ, nec ḏ umas n Yaƹqub. Tariɣ ṯabrat-a i yinni iy d itwaȓaɣan, itḥibba-ṯen Arebbi Babaṯneɣ, iḥeṭṭa-ṯen Ƹisa Lmasiḥ. Aḏaywem ṯmarni arraḥmeṯ ḏ ȓehna ḏ ȓemḥibbeṯ s waṭṭas. Ay imƹizzen inu, tuɣa rzuɣ aḏawem ariɣ x ubriḏ nni iy zi nnejjem neccin iy ḏi ncarrec marra, walakin ufiɣ u labud aḏawem ariɣ ṭṭalab-a ḥima aḏ tmenɣem x lʼiman-a iy zi twakellfen ṣṣaliḥin ḏeg yijjen n ṯwaȓa i ȓebda. Aqa ca iṯarrasen uḏfen-d jarawem war ḏasen d ṯarrim bu ȓexbar, qa lƹiqab nsen yura xas mecḥaȓ zeg wami. Yina ƹeṣṣan Arebbi, sƹewwajen arḍa nnes bac aɣarsen yiȓi am can n ttesriḥ n ccehweṯ. Nekkaren Ƹisa Lmasiḥ iy iǧan ḏ Mawlana nneɣ qa netta ḏ Siḏiṯneɣ waḥḏes. Waxxa ssneɣ belli ṯessnem manaya, xseɣ akenniw sfekkareɣ mliḥ belli Siḏiṯneɣ ifekk ccaƹb nnes zi Miṣra, walakin menbaƹd yinni war yuminen ca imḥa-ṯen qaƹ. Ammu ƹaweḏ iweqƹen i lmalaʼikaṯ nni iy yugin aḏ qqiment ḏi lmarṭaba nsent n ssulṭa semḥent ƹaweḏ ḏi ṯzeddiɣṯ nsent. Min ḏasent igga? Iqqen-iṯent s snaseȓ nni war ifennin ca ƹemmarṣ, ibelleƹ xasent ḏeg yijjen n ṯaǧest ḏ ṯabercant aȓ Lƹiqab n Nhar nni Ameqqran. Ammu ƹaweḏ iy ggin imezḏaɣ ḏi ṯendint nni n Sadum ḏ ṯendint nni n Ƹamura ḏ ibilajen nni iy ḏasent-id innḍen. Sellmen ixef nsen i lfasad ḏ ccehweṯ nni maci ṭṭabiƹi. Iƹni niṯni iggi-ṯen Arebbi ḏ lƹibra, twaƹaqben s yijjen n lƹiqab n ṯmessi war ifennin ca ƹemmarṣ. Ammu ƹaweḏ iṯarrasen-a. Ƹlaḥsab ṯirja nsen sexnazen ddat nsen, nekkaren ssulṭa, qqaren awaȓen war iḥȓin x lmexluqaṯ n ujenna. Walakin min igga lmalak ameqqran Mikaʼil wami imneɣ ak Ibȓis imnaqar akiḏes x ddat immuṯen n Musa? Waxxa ḏ Mikaʼil-a war izƹim ca aḏ yini ca n wawaȓ war iḥȓin x Ibȓis, yenna-as cek ac inha Siḏi Arebbi! Walakin iṯarrasen-a yina ssawaȓen s wawaȓ war iḥȓin x marra min war fehhmen ca. Ṯimesȓayin-a umi fehhmen iwa fehhmen-ṯent s ṭṭabiƹa nsen waha, niṯni ggin am ȓuḥuc iqefȓen. Ṯimesȓayin-a ḏ niṯenti iy ṯen ɣa imḥan! Ya ȓefḍiḥeṯ nsen! Tebƹen abriḏ nni n Qabil. Semḥen ḏeg yixef nsen ḍemƹen ḏi tmenyaṯ gguren ḏi lɣaleṭ n Balƹam. Fnan ḏi lḥirak nni n Quraḥ wami iƹarreḍ i Musa. Iṯarrasen-a yina twessaxen imensiwen nwem n ṯemƹacarṯ. Tetten akiḏwem bȓa ma aḏ seḏḥan, niṯni ggin am ca n imeksawen iy ƹettqen ixef nsen waha. Niṯni ḏ iseynuṯen bȓa yanẓar ɣir itawi-ṯen arriḥ itarra-ṯen. Niṯni ggin am ṯcejjura ḏi ȓexȓif war itarwen ca, tneqȓaƹent-id zeg iẓewran nsent; iƹni ibriḏen nsent mmuṯen s ṯnayen. Niṯni ggin am ȓemwaj n ȓebḥar ccaṯent s ȓefḍiḥeṯ n ukuffu nsent. Niṯni ggin am can iṯran iffɣen zeg umcan nsen gguren ɣar yijjen n ṯaǧest ḏ ṯabercant ig itwaswejḏen i ȓebda n ȓebdaṯ. Fa Axnux wenni ig iǧan ḏ ayyaw n Adam zi jeddiṯwem wis sebƹa netta iƹȓem ijjen n wawaȓ zi Arebbi inna-ṯ x iṯarrasen-a: "Xzareṯ, aqa yusa-d Siḏiṯneɣ s waȓaf n uȓufaṯ n imqeddsen nnes aḏ iḥaseb marra iwḏan. Marra yinni iƹeṣṣan aḏasen d ismeḍhar marra ȓefƹayeȓ nsen ṯiƹeffanin iy ggin ḏeg ubriḏ nsen aƹeffan, aḏ ssnen ƹaweḏ marra awaȓen nni war iḥȓin iy xas nnan yinni iƹeṣṣan war ḏeffaren ca Arebbi." Cuf, iṯarrasen-a tceṯcan waha, tentaqaḏen x midden, niṯni ḏeffaren ccehawaṯ nsen ṯiƹeffanin; Semɣaren ixef nsen s uqemmum nsen, tesȓehhan iwḏan bac aḏ neffƹen ixef nsen. Fa kenniw ay imƹizzen inu, fekkareṯ min tuɣa qqaren zi qbeȓ arrusul n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ. Nnan-awem: "Ḏi ȓiyyam nni ineggura aḏ iȓin mujudin yinni iḏeḥḥcen x yiwḏan, ḏeffaren ccehawaṯ nsen ṯiƹeffanin waha." Iwa niṯni ḏ yina iy kenniw ifarrqen, ḏaysen arruḥ n ddunect-a waha war ḏaysen ca Arruḥ iqeddsen. Kenniw ay imƹizzen inu, bnaṯ ixef nwem ḏi dsas n lʼiman yuƹȓan iy iǧan ḏaywem, ẓaǧem s Arruḥ iqeddsen. Itxeṣṣa aḏ teqqimem ḏi ȓemḥibbeṯ n Arebbi aḏ trajam arraḥmeṯ nni n Siḏiṯneɣ Ƹisa Lmasiḥ ṯenni iy kenniw itawin ɣar ṯuḏarṯ nni war ifennin ca ƹemmarṣ. Sxeḏmeṯ lḥanana ak yinni itcekkan. Fekkeṯ inneɣni, jebḏem-ṯen-d zi ṯmessi. Inneɣni sbiyynem-asen-d arraḥmeṯ ṯemxelleṭ ak ṯiggwḏi iƹni aḏ tƹiffem uȓa ḏ arruḍ nsen ig ixenzen s ṭṭabiƹa nsen ṯaƹeffant. Fa wenni izemmaren akenniw iḥḍa bac war tenḏȓifem ca, izemmar ƹaweḏ akenniw iqeddem ɣar zzaṯ nnes lƹaḍim aḏ tiȓim bȓa ȓƹib aɣarwem ṯiȓi ijjen n ȓefraḥeṯ ḏ ṯameqqrant, iƹni Arebbi wenni iǧan waḥḏes isenjam-aneɣ. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama ḏ ṯuƹȓat ḏ lquwwa ḏ ssulṭa s Ƹisa Lmasiḥ Siḏiṯneɣ iƹni qbeȓ i marra zmanaṯ iy iƹḏun u ḏ ȓexxu u ḏ ȓebda n ȓebdaṯ. Amin. Wanita ḏ lwaḥi n Ƹisa Lmasiḥ. Yuca-as-ṯ Arebbi ḥima aṯ ismeḍhar i yinni iy ṯ iƹebbḏen. Manaya itxeṣṣa u labud aḏ iwqeƹ ḏeɣya. Lmasiḥ issekk lmalak nnes aḏ ixebbar manaya i ȓƹabḏ nnes qqaren-as Yuḥanna. U netta ḏ ccaheḏ x marra min iẓra, iƹni x wawaȓ n Arebbi ḏ minxef icheḏ Ƹisa Lmasiḥ. Ssaƹḏ n wenni iy ɣa iɣaren awaȓen n lwaḥi-ya. Ssaƹḏ n yinni ƹaweḏ iy ɣa iṣennṭen i min yurin ḏi Lkitab-a azzayes ggen array ȓaḥeqqac ȓweqṯ ṯqarreb-d. Zi Yuḥanna ɣar sebƹa n ṯjumaƹ n ȓmuminin ḏi lʼiqlim n Asya. Akiḏwem yiȓi arḍa ḏ ȓehna zeg wenni ig iǧan, tuɣa iǧa, ƹaḏ aḏ d yas. Akiḏwem yiȓi arḍa zi sebƹa n arruḥaṯ ig iǧan zzaṯ i lƹarc nnes. U ƹaweḏ akiḏwem yiȓi arḍa zi Ƹisa Lmasiḥ, netta ḏ ccaheḏ ḏayes ȓaman. Netta iy d ixeȓqen ḏ amezwaru n yinni iy d itekkaren zi ȓmewṯ, ḏ netta ig iḥekkmen x izeǧiḏen n ṯmurṯ. Iḥibb-aneɣ, ifekk-aneɣ zi ȓmuƹṣiyaṯ nneɣ s iḏammen nnes. Igga zzayneɣ ijjen n lmemlaka ḏ ȓfuqaha i Arebbi Babas. Aɣares ṯiȓi lƹaḍama ḏ ȓeḥkam i netta i ȓebda, amin. Aqa yusa-d ak useynu, aṯ ẓrent marra ṯiṭṭawin ḏ yiwḏan nni iy ṯ icukken. Axas ḥeznen marra ȓqum n ṯmurṯ. Wah, amin. Iqqar Siḏi Arebbi: "Nec ḏ lʼalif nec ḏ lyaʼ. Nec ḏ wenni ig iǧan, tuɣa ǧiɣ, ƹaḏ aḏ d aseɣ, zemmareɣ i kuȓci." Nec ḏ Yuḥanna ḏ umaṯwem, cerrceɣ akiḏwem ḏi ȓemḥayen ḏ ȓmulk n Arebbi ḏ ṣṣbar ig iǧan ḏi Ƹisa. Tuɣa ǧiɣ ḏi ṯeyzirṯ n Baṭmus ƹlaḥsab awaȓ n Arebbi ḏ minxef icheḏ Ƹisa. Ḏi nhar n Siḏiṯneɣ tuɣa ihwa-d xafi Arruḥ n Arebbi, sȓiɣ ɣar ḏeffar inu ijjen n ṯmijja ṯemɣar ṣṣut nnes igga am zzammar. Ṯeqqar-ayi: "Min twaȓiḏ cek ari-ṯ ḏeg yijjen n lkitab, sekk-iṯ ɣar sebƹa n ṯjumaƹ n ȓmuminin ḏi ṯendint n Ufasus, ḏ Smirna, ḏ Barɣamus, ḏ Ṯiyatra, ḏ Sardis, ḏ Filadalfya, ḏ Lawdukya." Nqeȓbeɣ aḏ xzareɣ ɣar ṯmijja nni iy kiḏi d issawaȓen. Wami nqeȓbeɣ ufiɣ sebƹa n ȓeqnaḏeȓ n ddheb. Ḏi ȓwesṭ n ȓeqnaḏeȓ nni ufiɣ ḏinni ijjen itcabbah ḏi mmis n bnaḏem, ɣares čammir ḏ azeyrar ḥetta aȓ iḍaren nnes. Ɣares ijjen n uḥezzam n ddheb iqḍeƹ-d zeg uɣiȓ ɣar nneṣṣ. Acewwaf n uzeǧif nnes ḏ acemȓaȓ igga am ṯaḍufṯ niɣ am uḏfeȓ. Ṯiṭṭawin nnes ggint am can uḥaḏuq n ṯmessi. Iḍaren nnes tceƹciƹen ggin am nneḥḥas iṣfan am yallah iy d iffɣen zi ȓkuceṯ, ṯmijja nnes ṯegga am ṣṣut n waṭṭas n waman. Ḏeg ufus nnes afusi ɣares sebƹa n yiṯran. Aqemmum nnes iteffeɣ-d zzayes ijjen n ssif iqḍeƹ x ṯnayen n jjihaṯ. Aɣembub nnes igga am nnur n ṯfuct iy itceƹciƹen aṭṭas. Wami ṯ ẓriɣ uḍiɣ-as ɣar iḍaren nnes axmi mmuṯeɣ. Isers-d xafi fus nnes afusi inna-ayi: "War teggweḏ ca!" Inna-ayi: "Qa nec ḏ amezwaru ḏ aneggaru. Nec ḏ wenni iddaren. Tuɣa mmuṯeɣ, ȓexxu nec ddareɣ i ȓebda n ȓebdaṯ. Ɣari ȓemfataḥ n ȓmewṯ ḏ Lʼaxira. Ari min ṯeẓriḏ, ḏ min itewqiƹen ȓexxu, ḏ min ɣa iweqƹen ssa aȓ ṯsawent. Min iƹna ȓmaƹna inuffaren n sebƹa n yiṯran nni iy ṯeẓriḏ ḏeg ufus inu afusi ḏ sebƹa nni n ȓeqnaḏeȓ? Sebƹa nni n yiṯran, iƹni niṯni ḏ sebƹa n lmalaʼikaṯ n ṯjumaƹ n ȓmuminin. Sebƹa nni n ȓeqnaḏeȓ, iƹni niṯni ḏ sebƹa n ṯjumaƹ n ȓmuminin." "Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Ufasus, ini-yas qa wenni iy iṭṭfen sebƹa n yiṯran ḏeg ufus nnes afusi, iggur ḏi ȓwesṭ n sebƹa n ȓeqnaḏeȓ n ddheb, iqqar-ac: Nec ssneɣ ȓexḏayem nnec ḏ tamara nnec ḏ ṣṣbar nnec. Ssneɣ war ṯqebbȓeḏ ca yinni iǧan ḏ iƹeffanan, ṯjarrbeḏ yinni iqqaren qa neccin ḏ arrusul ṯufiḏ-ṯen sxerriqen waha. Ṯeṣbareḏ, ṯeysiḏ tamara ƹlaḥsab isem inu bȓa ma aḏ taḥȓeḏ. Walakin ƹeyybeɣ xac wami ṯsemḥeḏ ḏi ȓemḥibbeṯ nnec ṯamezwarut. Fekkar mecḥaȓ ṯɣelṭeḏ, tub, egg ȓexḏayem nnec ṯimezwura. Meȓa ṯugiḏ aḏ tubeḏ, aḏ d aseɣ ɣarek aḏ ysiɣ ȓqendiȓ nnec zeg umcan nnes. Walakin ṯeggiḏ mliḥ wami ṯƹiffeḏ ȓexḏayem n inikulaṯen iy ƹiffeɣ uȓa ḏ nec. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin. Wenni ɣa irebḥen aḏas uceɣ aḏ icc zi ṯcejjarṯ n ṯuḏarṯ iy iǧan ḏi jjenneṯ n Arebbi. Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Smirna, ini-yas qa wenni iǧan ḏ amezwaru uȓa ḏ aneggaru, immuṯ uca ikkar-d zi ȓmewṯ, iqqar-ac: Nec ssneɣ ȓemḥayen nnec, cek ḏ ȓmeskin walakin lla cek ḏ ttajar! Ssneɣ ȓbaṭeȓ iy xawem qqaren yinni iḥessben ixef nsen zi Ayṯ-Israʼil. Lla, niṯni war ǧin ca zi jmaƹṯ n Ayṯ-Israʼil; Niṯni ɣir ḏ ijjen n jmaƹṯ ig iƹebbḏen Cciṭan. War teggweḏ ca zi mammec iy ɣa twaƹeddbeḏ. Aqa Ibȓis aḏ isiḏef ȓebƹaḍ zzaywem ɣar ȓeḥbes ḥima aḏ twajarrbem. Aḏ tseƹḏum ȓemḥayen ḏi ƹecrayyam. Arni ḏi lʼiman nnec waxxa ac nɣen, nec aḏac uceɣ ttaj n ṯuḏarṯ. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin. Wenni ɣa irebḥen, war ṯ tḍarri ca ȓmewṯ nni wis ṯnayen. Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Barɣamus, ini-yas qa wenni ɣar iǧa ssif iqḍeƹ x ṯnayen n jjihaṯ, iqqar-ac: Nec ssneɣ mani ṯzeddɣeḏ, ḏinni lƹarc n Cciṭan. Cek teṭṭfeḏ ḏeg yisem inu. War ṯenkareḏ ca l'iman iy zzayi ṯeggiḏ, waxxa ḏeg wussan nni iy ḏi nɣin ijjen n ccahiḏ inu ḏayes ȓaman qqaren-as Antipas. Nɣin-ṯ zzaṯwem mani izeddeɣ Cciṭan. Walakin ƹeyybeɣ xac can ṯmesȓayin wami akiḏec can iwḏan iy tbaƹen ttaƹlim n Balƹam. Netta tuɣa iseȓmaḏ-as i Barak mammec ɣa igg ṯaxcebṯ i Ayṯ-Israʼil bac aḏ ccen dbiḥeṯ itqeddamen i lʼaṣnam aḏ fesḏen. Ƹaweḏ akiḏec can yiwḏan iy tbaƹen ttaƹlim n inikulaṯen. Tub! Meȓa lla, aɣarek d aseɣ ḏeɣya war tƹeṭṭaȓeɣ ca, aḏ ḥarbeɣ iwḏan-a s ssif iy d iteffɣen zeg uqemmum inu. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin. Wenni ɣa irebḥen, aḏas uceɣ aḏ icc aɣrum n lmanna wenni itwasnuffaren. Aḏas uceɣ azru ḏ acemȓaȓ yura ḏayes ijjen n yisem ḏ jḏiḏ war ṯ issin ḥadd illa wenni iy ṯ ɣa iqebȓen. Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Ṯiyatra, ini-yas qa wenni iǧan ḏ Mmis n Arebbi, ṯiṭṭawin nnes ggint am uḥaḏuq n ṯmessi, iḍaren nnes ggin am nneḥḥas iṣfan, iqqar-ac: Nec ssneɣ ȓexḏayem nnec ḏ ȓemḥibbeṯ nnec ḏ lʼiman nnec ḏ ṣṣbar nnec qa ssneɣ ȓexḏayem nnec ṯineggura ktar zi ṯinni ṯimezwura. Walakin ƹeyybeɣ xac wami ṯejjiḏ Izabil ṯamɣarṯ tarra ixef nnes ḏ nnabiya. Ṯxeddeƹ lƹibad inu, ṯseȓmaḏ-iṯen aḏ fesḏen, aḏ ccen zi dbiḥeṯ itqeddamen i l'aṣnam. Uciɣ-as ȓweqṯ aḏ ttub zi lfasad nnes, walakin ṯugi aḏ ttub. S manayenni at nḍareɣ ḏi ṯassuṯ n ȓeḥȓiq ḏ yinni akiḏes ɣa iznan meȓa war tuben ca zi ȓefƹayeȓ nsen ataf aṯen nḍareɣ ḏi ȓemḥayen. Aḏ nɣeɣ ṯarwa nnes. Aḏ ssnen marra ṯijumaƹ n ȓmuminin belli ḏ nec ig itmeyyazen min ḏayes ḏi ȓaƹqeȓ ḏ wuȓ. Kuȓ ijjen zzaywem aḏas uceɣ ƹlaḥsab ȓexḏayem nnes. Amma kenniw nneɣni iy iǧan ḏi Ṯiyatra war ṯeqbiȓem ca ttaƹlim nni, war ṯessinem ca manayenni umi qqaren yiwḏan <Lʼasrar n Cciṭan yuǧɣen.> Qqareɣ-awem nec war xawem teggeɣ bu ca n dqeȓ nneɣni. Innama, lʼiman nwem ṭṭfem ḏayes mliḥ waha aȓ d ɣa aseɣ. Aḏas uceɣ iṯri n ȓefjar. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin. Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Sardis, ini-yas qa wenni ɣar ǧan sebƹa n arruḥaṯ n Arebbi ḏ sebƹa n yiṯran, iqqar-ac: Nec ssneɣ ȓexḏayem nnec. Qqaren qa cek ṯeddareḏ walakin lla cek ṯemmuṯeḏ. Iȓi ƹlabal, egg jjheḏ nnec ḏi ȓexḏayem nnec iy ḏac iqqimen qbeȓ ma aḏ mmṯent qaƹ. Nec ufiɣ ȓexḏayem nnec war kemmȓent ca zzaṯ i Arebbi inu. Ƹqeȓ x ttaƹlim iy ṯqebȓeḏ wami ḏas ṯesȓiḏ. Xḏem zzayes, tub. Meȓa war ṯeǧiḏ ca ƹlabal, nec aɣarek d aseɣ am yij uceffar war ṯessineḏ ca man ṯsaƹƹat iy d ɣa aseɣ. Akiḏec ḏinni ȓebƹaḍ n yiwḏan ḏi Sardis war swesixen ca arruḍ nsen, akiḏi uyuren s warruḍ ḏ acemȓaȓ ȓaḥeqqac sḏaheǧen-t. Wenni ɣa irebḥen aḏas ggen arruḍ ḏ acemȓaȓ. Nec ƹemmarṣ aḏ mesḥeɣ isem nnes zi Lkitab n Ṯuḏarṯ, axas cehḏeɣ zzaṯ i Baba ḏ lmalaʼikaṯ nnes. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin. Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Filadalfya, ini-yas qa wenni imqeddsen ḏ ȓḥaqq, ɣares ȓmeftaḥ n Dawed; meȓa irzem ataf war ṯ itbelliƹ ḥadd; meȓa ibelleƹ ataf war ṯ irezzem ḥadd, iqqar-ac: Nec ssneɣ ȓexḏayem nnec. Aqa ggiɣ zzaṯec ijjen n ṯewwarṯ ṯnurzem war izemmar ḥadd at ibelleƹ. Waxxa jjheḏ nnec ḏ uqlil, ṯeggiḏ array i wawaȓ inu war ṯenkareḏ ca isem inu. Amma yinni zi jmaƹṯ iy iƹebbḏen Cciṭan ḥessben ixef nsen zi Ayṯ-Israʼil, walakin niṯni war ǧin ca zi Ayṯ-Israʼil sxerriqen waha. Aṯen d arreɣ s bezzez aḏ d asen aḏ sejjḏen ɣar iḍaren nnec aḏ ssnen nec tḥibbiɣ-cek. Ṯeṣbareḏ x min c weṣṣiɣ, s manaya ataf nec ac ḥmiɣ zi ṯsaƹƹat nni n ȓemḥayen iy d ɣa ihwan x marra ddunect-a ḥima imezḏaɣ n ṯmurṯ azzayes twajarrben. Aqa usiɣ-d, war tƹeṭṭaȓeɣ ca. Ṭṭef ḏi lʼiman nnec ḥima war d itis ḥadd ac iysi ttaj nnec. Qa wenni ɣa irebḥen aṯ sbeddeɣ am yijjen n upilar ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant n Arebbi inu aḏ iqqim ḏinni i ȓebda. Axas ariɣ isem n Arebbi inu ḏ yisem n ṯendint n Arebbi inu, iƹni Lquds n jḏiḏ iy d ɣa ihwan zeg ujenna zi Arebbi inu. Axas ariɣ isem inu ḏ jḏiḏ. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin. Ari-yas i lmalaʼika n jmaƹṯ n ȓmuminin iy iǧan ḏi ṯendint n Lawdukya, ini-yas qa wenni umi qqaren Amin, netta ḏ ccaheḏ ḏayes ȓaman ḏayes ȓḥaqq, zzayes iy d ixȓeq Arebbi marra, iqqar-ac: Nec ssneɣ ȓexḏayem nnec, cek war ṯesmiḍeḏ war ṯeḥmiḏ. Tmenniɣ cek aḏ tsemḍeḏ niɣ aḏ teḥmiḏ! Acek d ƹuqqeɣ zeg uqemmum inu, cek ṯemȓuḏiḏ waha war ṯeḥmiḏ ca war ṯesmiḍeḏ ca. Cek ṯeqqareḏ zaƹma qa nec ḏ ijjen n ttajar ggiɣ aṭṭas n wagȓa war ḥḏijeɣ walu. Iwa war ṯessineḏ ca qa cek ḏ amqeṭṭaƹ ḏ ameɣbun, ḏ imesƹi, ḏ aḏarɣaȓ, ḏ aƹeryan. Qa nec neṣṣḥeɣ-cek axafi ṯesɣeḏ ddheb itwaṣfan s ṯmessi ḥima aḏ tdewȓeḏ ḏ ttajar. Seɣ ƹaweḏ arruḍ ḏ acemȓaȓ ḥima aḏ tesarḍeḏ ixef nnec zi ṯuƹaryant nnec ƹaweḏ ḏ can ddwa ḥima aḏ tesgenfiḏ ṯiṭṭawin nnec ataf twaȓiḏ. Nec trebbiɣ nehhiɣ marra wenni tḥibbiɣ. Cek lʼiman nnec sejheḏ-iṯ, tub. Qa nec beddeɣ zzaṯ i ṯewwarṯ sqerqubeɣ. Meȓa isȓa can yijjen i ṯmijja inu qa aḏ irzem ṯawwarṯ, ataf aɣares aḏfeɣ akiḏes cceɣ akiḏi icc. Wenni ɣa irebḥen aṯ jjeɣ akiḏi iqqim x lƹarc inu, am rebḥeɣ uȓa ḏ nec qqimeɣ ak Baba x lƹarc nnes. Ṣenneṭ mliḥ, a wenni itsȓan min iqqar Arruḥ n Arebbi i ṯjumaƹ n ȓmuminin." Menbaƹd i manaya ẓriɣ ijjen n ṯewwarṯ ṯnurzem ḏeg ujenna, sȓiɣ i ṯmijja nni iy ɣari d issiwȓen zi qbeȓ ṣṣut nnes igga am zzammar, ṯenna-ayi-d: "Gaƹƹeḏ-d ḏanita aḏac d smeḍhareɣ min labud ɣa iweqƹen menbaƹd i manaya." Ȓexddenni ihwa-d xafi Arruḥ n Arebbi, imeḍhar-d ḏinni ijjen n lƹarc ḏeg ujenna iqqim xas ijjen. Wenni xas iqqimen itcabbah ḏi ṯezrut n lyaceb ḏ lƹaqiq azeggwaɣ. Ijjen n ṯesȓiṯ n unẓar ṯenneḍ-as-d i lƹarc-a, tcabbah ḏi ṯezrut ṯazeyzawṯ n zzumurrud. Nnḍen-as-d i lƹarc-a arbeƹa u ƹicrin n lƹarcaṯ, xasen arbeƹa u ƹicrin n imɣaren ggin arruḍ ḏ acemȓaȓ, kuȓ ijjen zzaysen ɣares ttaj n ddheb x uzeǧif nnes. Iteffeɣ-d zi lƹarc wassam ḏ iɣuyan ḏ wajjaj. Zzaṯ i lƹarc ḏinni sebƹa n isfeḍawen n ṯmessi ceƹƹȓen, yina niṯni ḏ sebƹa n arruḥaṯ n Arebbi. Zzaṯ i lƹarc ḏinni am ȓebḥar n jjaj iṣfa aṭṭas. Ḏinni arbeƹa n lmexluqaṯ iddaren ḏi ȓwesṭ, nnḍen-as-d i lƹarc ɣarsen ṯiṭṭawin ɣar zzaṯ ḏ ḏeffar. Lmexluq amezwaru itcabbah ḏi ssbaƹ. Wis ṯnayen itcabbah ḏeg uyenduz. Wis ṯȓaṯa ɣares aɣembub am bnaḏem. Wis arbeƹa itcabbah ḏi nser iṭṭawen. Kuȓ ijjen zi lmexluqaṯ-a ɣares setta n wafriwen, kuȓ afriw iccur s ṯiṭṭawin x jjihetayen. Qqaren ǧiȓeṯ ḏ nhar bȓa ma aḏ bedden: "Mecḥaȓ ƹaḍim, ƹaḍim, ƹaḍim, Siḏi Arebbi izemmaren i kuȓci. Netta ḏ wenni iy tuɣa iǧan, ḏ wenni iy iǧan, ḏ wenni ƹaḏ iy d ɣa yasen." Lmexluqaṯ-a meȓmi ma semɣaren tweqqaren ḥemmḏen-as i wenni iqqimen x lƹarc ig iddaren i ȓebda n ȓebdaṯ, ssenni ƹaweḏ arbeƹa u ƹicrin nni n imɣaren trekkaƹen-as i wenni iqqimen x lƹarc, tsejjaḏen-as i wenni iddaren i ȓebda n ȓebdaṯ. Kuȓ ijjen zzaysen ineṭṭar ttaj nnes zzaṯ i lƹarc iqqar: "A Mawlana a Siḏi Arebbi nneɣ, ḏ cek iy isḏaheǧen lƹaḍama ḏ uweqqar ḏ jjheḏ, ȓaḥeqqac cek ṯxeȓqeḏ kuȓci, s ȓxaḍar nnec twaxeȓqen-d aqaṯen ǧan." Ṯumma ẓriɣ ijjen n Lkitab ḏeg ufus afusi n wenni iqqimen x lƹarc yura ɣar ḏaxeȓ ḏ barra, icemmeƹ sebƹa n marraṯ. Twaȓiɣ ijjen n lmalak ameqqran iȓaɣa s jjheḏ iqqar: "Wi ɣar iǧa ȓḥaqq aḏ irzem Lkitab-a aḏ ikkes icemmaƹen nnes?" Uȓa ḏ ijjen deg ujenna niɣ ḏi ṯmurṯ niɣ swadday i ṯmurṯ war izemmar aḏ irzem Lkitab-a niɣ aḏ ixzar min ḏayes. Truɣ aṭṭas ȓaḥeqqac war ufin ḥadd aḏ isḏaheǧ aḏ irzem Lkitab-a aḏayes ixzar. Ȓexddenni indeq-d ijjen zeg imɣaren nni inna-ayi: "War tru ca! Aqa irbeḥ ssbaƹ nni ig iǧan zi Ayṯ-Yahuḏa lʼaṣel nnes zi Dawed, izemmar aḏ irzem Lkitab-a aḏ ikkes icemmaƹen nni s sebƹa." Ṯumma ṭṭarf i lƹarc-a, ḏi ȓwesṭ n arbeƹa n lmexluqaṯ nni ḏ imɣaren nni, ẓriɣ ḏinni ijjen n Yizmar ibedd walakin itban-d axmi ṯ nɣin. Ɣares sebƹa n waccawen ḏ sebƹa n ṯiṭṭawin. Niṯni ḏ sebƹa n arruḥaṯ n Arebbi ig issekk ɣar marra ddunect-a. Yusa-d iysi Lkitab-a zeg ufus afusi n wenni iqqimen x lƹarc. Wami iysi Lkitab-a, lmexluqaṯ nni s arbeƹa ḏ arbeƹa u ƹicrin n imɣaren nni sejjḏen-as i Yizmar. Mkuȓ ijjen zzaysen ɣares ṯgambrit ɣares ṯimejmarin ggin-ṯent s ddheb ƹemmarent s tbaxur, iƹni ḏ ṯẓaǧiṯ n ȓmuminin ṣṣaliḥin. Tɣennajen s yijjen n yizȓi ḏ jḏiḏ qqaren: "Ḏ cek iy isḏaheǧen aḏ teysiḏ Lkitab aḏ terzmeḏ icemmaƹen nnes, ȓaḥeqqac twaɣarṣeḏ, ṯesnejmeḏ iwḏan i Arebbi s iḏammen nnec zi mkuȓ ȓqum ḏ lluɣa ḏ ccaƹb ḏ ȓgens. Ṯeggiḏ zzaysen ijjen n lmemlaka n ȓfuqaha i Arebbi nneɣ, aḏ ḥekkmen ḏi ṯmurṯ." Ṯumma xzareɣ, sȓiɣ i ṯmijja n waȓaf n uȓufaṯ ḏ milyun n milyunaṯ n lmalaʼikaṯ tennḍent-as-d i lƹarc ḏ lmexluqaṯ ḏ imɣaren. Qqarent s jjheḏ: "Izmar itwanɣen isḏaheǧ ṯizemmar ḏ wagȓa ḏ lḥikma ḏ jjheḏ ḏ uweqqar ḏ lƹaḍama ḏ lḥamed." Ṯumma sȓiɣ i kuȓ lmexluq iǧan ḏeg ujenna ḏ ṯmurṯ ḏ swadday i ṯmurṯ ḏ ȓebḥar ḏ marra min ḏaysen qqaren-asen i wenni iqqimen x lƹarc uȓa ḏ Yizmar: "Aɣarwem yiȓi lḥamed ḏ uweqqar ḏ lƹaḍama ḏ ȓeḥkam i ȓebda n ȓebdaṯ!" Lmexluqaṯ nni s arbeƹa qqaren: "Amin!" Rekƹen imɣaren nni aḏ sejjḏen. Ṯumma ẓriɣ Izmar nni wami irzem ijjen zi sebƹa n icemmaƹen nni, sȓiɣ i yijjen zi arbeƹa nni n lmexluqaṯ iqqar s jjheḏ am wajjaj: "Araḥ-d!" Wami xzareɣ, twaȓiɣ ijjen n uyis ḏ acemȓaȓ, wenni xas inyin ɣares ijjen n neccab n fȓiča. Ucin-as ijjen n ttaj, iffeɣ irebbeḥ ḏi ȓḥarb u ƹaḏ aḏ irbeḥ. Izmar nni wami irzem acemmaƹ wis ṯnayen, sȓiɣ i lmexluq wis ṯnayen iqqar: "Araḥ-d!" Ṯumma iffeɣ-d ijjen n uyis ḏ azeggwaɣ, wenni xas inyin ucin-as aḏ ikkes ssalam zi ṯmurṯ, aḏ nɣen yiwḏan ayawya. Ƹaweḏ ucin-as ijjen n ssif ḏ ameqqran. Izmar nni wami irzem acemmaƹ wis ṯȓaṯa, sȓiɣ i lmexluq wis ṯȓaṯa iqqar: "Araḥ-d!" Wami xzareɣ, twaȓiɣ ijjen n uyis ḏ abercan, wenni xas inyin ɣares ȓmizan ḏeg ufus nnes. Ṯumma sȓiɣ amecnaw ijjen n ṯmijja ṯusa-d zi jjiheṯ n arbeƹa n lmexluqaṯ nni ṯeqqar: "Kilu n yirḏan iseggwa nhar ufeǧaḥ. Ƹaweḏ ṯȓaṯa n kilu n imendi iseggwa nhar ufeǧaḥ. Walakin zzect ḏ waman uḍiȓ war ṯen tḍeyyaƹ ca." Izmar nni wami irzem acemmaƹ wis arbeƹa, sȓiɣ i lmexluq wis arbeƹa iqqar: "Araḥ-d!" Wami xzareɣ, twaȓiɣ ijjen n uyis ḏ awraɣ, wenni xas inyin semman-ṯ Ȓmewṯ, teḏfar-iṯ Lʼaxira. Ṯemmuc-asen ssulṭa aḏ nɣen arbaƹ n imezḏaɣ n ṯmurṯ s ssif ḏ jjuƹ ḏ ṭṭaƹun ḏ ȓuḥuc n ṯmurṯ. Izmar nni wami irzem acemmaƹ wis xemsa, ẓriɣ swadday i ȓmeḏbaḥ buḥbeȓ n yinni itwanɣen ƹlaḥsab awaȓ n Arebbi ḏ chaḏeṯ iy cehḏen. Snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ nnan: "Ya Mawlana ya wenni ƹaḍim iǧan ḏ ȓḥaqq, mecḥaȓ ɣa ṯekkeḏ war tḥisibeḏ imezḏaɣ n ddunect-a, aṯen ṯƹaqbeḏ x iḏammen nneɣ?" Ṯumma immuc-asen marra ij-ij, čammir ḏ acemȓaȓ itwanna-yasen ƹaḏ aḏ teṣbarem cwayt aȓ ɣa itwakemmeȓ lƹadad nican n ayṯmaṯwem iy ɣa itwanɣen amecnaw kenniw, iƹni yinni iy iƹebbḏen am kenniw. Ẓriɣ Izmar nni wami irzem acemmaƹ wis setta, ȓexddenni iwqeƹ ijjen n zzinzal ḏ ameqqran. Ṯfuct ṯeḏweȓ ḏ ṯabercant am ȓefḥam, ṯaziri ṯeḏweȓ am iḏammen. Iṯran n ujenna weṭṭan-d ɣar ṯmurṯ amecnaw ṯazarṯ xmi ṯweṭṭa zi ṯcejjarṯ xmi t isenhezza arriḥ ijehḏen. Ajenna inejmeƹ am mammec itwabelleƹ ijjen n lkitab. Iḏurar ḏ ṯeyzirin marra nhezzent zeg umcan nsent. Kkaren izeǧiḏen n ṯmurṯ ḏ imeqqranen nsen ḏ arruyas n ȓƹaskar ḏ twajar ḏ yinni ijehḏen ḏ yinni ɣarsen bab nsen ḏ yinni ɣarsen lḥurriya nsen, ruḥen marra tnuffaren ḏeg yifran ḏ jar yizra n iḏurar. Niṯni qqaren i iḏurar ḏ yizra: "Wḍam-d xaneɣ, snuffarem-aneɣ zeg wuḏem n wenni iqqimen x lƹarc ḏ lƹiqab iy ɣa igg Yizmar. Aqa yusa-d Lyawm ameqqran n lƹiqab nsen, ug izemmaren aḏ ibedd?" Menbaƹd i manaya ẓriɣ arbeƹa n lmalaʼikaṯ beddent x arbeƹa n ṯɣemmura n ṯmurṯ, ṭṭfent arriḥ x arbeƹa n jjihaṯ n ṯmurṯ ḥima war itṣuḍ ca x ȓbarr uȓa x ȓebḥar uȓa x ȓcejjur. Ẓriɣ ijjen n lmalak nneɣni itgaƹƹaḏ-d zi ccarq iysi-d ṭṭabaƹ n Arebbi iddaren, iȓaɣa s yijjen n ṯmijja ṯejheḏ i arbeƹa n lmalaʼikaṯ nni ṯinni umi immuc jjheḏ ḥima aḏ ḍeyyƹent ȓbarr ḏ ȓebḥar. Inna-asent: "War tḍeyyaƹent ni ȓbarr ni ḏ ȓebḥar ni ḏ ȓcejjur ḥetta ɣa neḍbaƹ ṯanyarṯ n yinni iƹebbḏen Arebbi." Sȓiɣ i mecḥaȓ itwaḍebƹen: Miyya u arbeƹa u arbeƹin aȓaf zi marra ṯiqebbaȓ n Ayṯ-Israʼil. Ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Yahuḏa, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Rabin, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Jad, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Ƹacur, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Naftali, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Manasi, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Cimƹun, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Lawi, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Cakir, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Zafulun, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Yusef, ṯenƹacar aȓaf zi Ayṯ-Benyamin. Menbaƹd i manaya xzareɣ, twaȓiɣ aṭṭas n ȓɣaci bȓa ȓeḥsab zi mkuȓ ȓgens ḏ ȓqum ḏ ccaƹb ḏ lluɣa, bedden zzaṯ i lƹarc ḏ zzaṯ i Yizmar ggin čammir ḏ acemȓaȓ, ḏeg ifassen nsen ṯaseṭṭa n tmar. Snekkaren ṯɣuyyeṯ s jjheḏ qqaren: "Arebbi nneɣ ig iqqimen x lƹarc netta ḏ Yizmar ɣarsen ṯizemmar aḏaneɣ snejmen." Marra lmalaʼikaṯ beddent nnḍent-id i lƹarc ḏ imɣaren ḏ arbeƹa n lmexluqaṯ nni. Hwant x uɣembub nsent zzaṯ i lƹarc sejjḏent i Arebbi. Qqarent: "Amin! Lḥamed ḏ lƹaḍama ḏ lḥikma ḏ ccuker ḏ uweqqar ḏ ṯzemmar ḏ jjheḏ i Arebbi nneɣ i ȓebda n ȓebdaṯ. Amin!" Inna-ayi yijjen zeg imɣaren-a: "Ma ṯessneḏ yiwḏan-a iy ggin čammir ḏ acemȓaȓ min ƹnan ḏ manis d usin?" Jawbeɣ-ṯ nniɣ-as: "Ḏ cek iy issnen a Siḏi." Inna-ayi: "Yina ḏ yinni inejmen zi ȓmiḥneṯ ṯameqqrant, ṣebbnen ičammiren nsen s iḏammen n Yizmar arrin-ṯen ḏ icemȓaȓen. S manaya aqaṯen zzaṯ i lƹarc n Arebbi, ƹebbḏen-ṯ ǧiȓeṯ ḏ nhar ḏi ṯemziḏa ṯameqqrant nnes. Wenni iqqimen x lƹarc aṯen iḥḍa. War tȓizin war tfiḏin, war ṯen tsecmiḍ ṯfuct uȓa ḏ ȓeḥmu. Ȓaḥeqqac Izmar iy iǧan ḏi ȓwesṭ n lƹarc aṯen yarwes, aṯen yawi akiḏes ɣar mani ǧan ȓaƹnaṣer n waman n ṯuḏarṯ. Arebbi aḏ imseḥ kuȓ ameṭṭaw zi ṯiṭṭawin nsen." Izmar wami irzem acemmaƹ wis sebƹa, ineqḍeƹ ȓḥess ḏeg ujenna can uzyen n ṯsaƹƹat. Ẓriɣ sebƹa n lmalaʼikaṯ iy itbeddan zzaṯ i Arebbi, immuc-asent sebƹa n zzwammar. Yusa-d ijjen n lmalak nneɣni ibedd ɣar ȓmeḏbaḥ, iysi-d ṯimejmarṯ nni itwaṣenƹen s ddheb. Immuc-as aṭṭas n tbaxur ḥima aḏ iqeddem tbaxur nni ak ṯẓaǧiṯ n ȓmuminin ṣṣaliḥin x ȓmeḏbaḥ n ddheb iǧan zzaṯ i lƹarc. Ddexxan n tbaxur-a ak ṯẓaǧiṯ n ȓmuminin ṣṣaliḥin igaƹƹeḏ zeg ufus n lmalak-a wanita ɣar ujenna zzaṯ i Arebbi. Iysi lmalak-a ṯimejmarṯ nni n tbaxur, iƹemmar-it s ṯmessi n ȓmeḏbaḥ, izeǧeƹ-it ɣar ṯmurṯ. Iwqeƹ wajjaj ḏ iɣuyan ḏ wassam ḏ zzinzal. Sebƹa n lmalaʼikaṯ nni iy ɣar ǧant sebƹa n zzwammar sewjaḏent ixef nsent ḥima aḏaysen ṣuḍent. Ṯekkar lmalaʼika ṯamezwarut ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes uca yusa-d icarra ḏ ṯmessi mxellṭen ak iḏammen menḍaren ɣar ṯmurṯ. Ṯecmeḍ tuluṯ n ṯmurṯ ḏ tuluṯ n ȓcejjur ḏ marra arbiƹ azeyza. Ṯekkar lmalaʼika wis ṯnayen ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes uca ṯmenḍar-d can ȓḥajeṯ ḏi ȓebḥar amecnaw can uḏrar ḏ ameqqran itceƹƹaȓ s ṯmessi. Tuluṯ n ȓebḥar iḏweȓ ḏ iḏammen. Tuluṯ n lmexluqaṯ ig itƹican ḏi ȓebḥar mmuṯen, tuluṯ n iɣarruba twarzen. Ṯekkar lmalaʼika wis tȓaṯa ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes uca iwḍa-d ijjen n yiṯri ḏ ameqqran zeg ujenna itceƹƹaȓ amecnaw asfeḍ. Iwḍa-d x tuluṯ n yiɣzran ḏ ȓaƹnaṣer n waman. Iṯri nni qqaren-as Cciḥ. Tuluṯ n waman nni ḏewȓen ḏ imerzagen. Aṭṭas zeg yinni iswin zzaysen mmuṯen minzi aman nni ḏ imarzagen. Ṯekkar lmalaʼika wis arbeƹa ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes uca tuluṯ n ṯfucṯ ḏ ṯziri ḏ yiṯran twasenhezzen ḥima tuluṯ nni aḏ tiȓi ḏ ṯaǧesṯ, aḏ tenqes ijjen n tuluṯ n ṯfawṯ ḏi nhar uȓa ḏ ǧiȓeṯ. Xzareɣ, sȓiɣ i yijjen n nser iṭṭaw ḏi ȓwesṭ n ujenna iȓaɣa s jjheḏ inna: "Ya tamara, ya tamara, ya tamara x imezḏaɣ n ṯmurṯ ƹlaḥsab ṯȓaṯa n lmalaʼikaṯ nni ig iqqimen ƹaḏ war ṣuḍent ca ḏi zzwammar nsent." Ṯekkar lmalaʼika wis xemsa ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes uca ẓriɣ ijjen n yiṯri tuɣa iwḍa-d zeg ujenna x ṯmurṯ. Immuc-as i yiṯri nni ȓmeftaḥ n wanu nni itawin ɣar ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd. Irzem anu nni itawin ɣar ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd, yuȓi-d zzayes ddexxan amecnaw ddexxan n yijjen n ȓkuceṯ ḏ ṯameqqrant. Ddexxan n ȓaǧeɣ nni iɣeṭṭa ṯfucṯ ḏ ljuw. Zi ddexxan-a ṯeffeɣ-d ssenni ṯmurɣi ɣar ṯmurṯ, immuc-asent jjheḏ am ṯɣirḏemiwin n ṯmurṯ. Nnan-asent war tḍeyyaƹent arbiƹ n ṯmurṯ uȓa ḏ min iǧan ḏ azeyza uȓa ḏ ȓcejjur, ɣir iwḏan nni iy war ɣar iǧi ca ṭṭabaƹ n Arebbi x ṯenyarṯ nsen. Maci mesmuḥ aṯen nɣent, walakin aṯen ƹeddbent xems chur. Ȓaƹḏab-a iy teggent amecnaw ṯiɣirḏemiwin xmi teqqsent i bnaḏem. Ḏi ȓweqṯ nni aḏ arzun yiwḏan x ȓmewṯ war t tifen ca, aḏ ttaren ȓmewṯ azzaysen ṯarweȓ. Ṯmurɣi-ya tcabbah ḏeg yiysan nni iy wejḏen aḏ ḥarben. Ɣarsent x izeǧifen nsent am ttaj n ddheb, aɣembub nsent am uɣembub n bnaḏem. Ɣarsent acewwaf amecnaw acewwaf n ṯemɣarin. Ṯiɣmas nsent amecnaw ṯiɣmas n ssbaƹ. Ṯijiliṯin nsent ggint am ṯjiliṯin n ȓeḥḏiḏ. Ssdaƹ n wafriwen nsent igga am ssdaƹ n waṭṭas n ikarruṯen n yiysan iy tazzȓen ɣar ȓḥarb. Ɣarsent ṯicceṭ am ṯenni n ṯɣirḏent, teqqsent zzayes. Ɣarsent jjheḏ aḏ ḍarrent iwḏan xems chur s ṯicceṭ nni. Azeǧiḏ nsent netta ḏ lmalak n ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd, s lƹibriya qqaren-as Abaddun, s ṯyunaniṯ qqaren-as Abulyun. Ṯeƹḏu tamara ṯamezwarut, ƹaḏ aḏ d asent ṯnayen nneɣni. Ṯekkar lmalaʼika wis setta ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes uca sȓiɣ i yijjen n ṯmijja ṯendeq-d zi arbeƹa nni n waccawen n ȓmeḏbaḥ n ddheb iy iǧan zzaṯ i Arebbi. Ṯenna-as ṯmijja nni i lmalaʼika wis setta iy ɣar ṯeǧa zzammar: "Ḍȓeq-d i arbeƹa n lmalaʼikaṯ itwacedden ḏeg yiɣzar n Lfurat ameqqran." Uca twaḍeȓqent-id arbeƹa-ya n lmalaʼikaṯ iy tuɣa twassewjḏent i ṯsaƹƹat-a ḏ nhar-a ḏ char-a ḏ useggwas-a ḥima aḏ nɣent tuluṯ n yiwḏan. Sȓiɣ x lƹadad n ȓƹaskar iy inyin x yiysan: lƹadad nsen miyyatayen milyun. Ẓriɣ ḏi lwaḥi-ya inu iysan ḏ yinni xasen inyin, ɣarsen ṯijiliṯin n ȓeḥḏiḏ ḏ ṯizeggwaɣin am ṯmessi, ḏ ṯizeyzawin am lyaqut, ḏ ṯiwraɣin am ȓekbriyeṯ. Izeǧifen n yiysan-a am uzeǧif n ssbaƹ, teffeɣ-d zeg uqemmum nsen ṯmessi ḏ ddexxan ḏ ȓekbriyeṯ. Mmuṯen tuluṯ n yiwḏan s ṯraṯa n lmuṣibaṯ-a iƹni s ṯmessi ḏ ddexxan ḏ ȓekbriyeṯ iy d iteffɣen zeg uqemmum nsen. Jjheḏ n yiysan-a aqaṯ ḏeg uqemmum nsen ḏ iƹennaben nsen. Iƹennaben nsen tcabbahen ḏeg ifiɣeran, tḍarran s izeǧifen nsen. Walakin iwḏan ig inejmen zi lmuṣibaṯ-a war tuben ca s min ggin s ifassen nsen. Qqimen ƹaḏ ƹebbḏen ccayaṭin ḏ lʼaṣnam n ddheb ḏ nnuqarṯ ḏ nneḥḥas ḏ uzru ḏ ukeccuḍ iy war itwiȓin ca iy war itsȓin ca iy war igguren ca. War tuben ca wami nɣin iwḏan niɣ wami ggin ssḥur ḏ lfasad ḏ ṯukkarda. Ẓriɣ ijjen n lmalak nneɣni ijheḏ ihwa-d zeg ujenna, inneḍ-as-d useynu. X uzeǧif nnes ijjen n ṯesȓiṯ n unẓar, aɣembub nnes igga am ṯfuct, iḍaren nnes ggin am ipilaren n ṯmessi. Iysi ḏeg ufus nnes ijjen n lkitab ḏ amezyan irzem. Isers ḍar nnes afusi x ȓebḥar, ƹaweḏ ḏ ḍar nnes aẓeȓmaḍ x ȓbarr. Isɣuy s jjheḏ axmi ihirriw ijjen n ssbaƹ. Wami isɣuy, arrin-d xas sebƹa n wajjajen s ṣṣut nsen. Wami d arrin sebƹa nni n wajjajen, nec xseɣ aḏ ariɣ manayenni walakin sȓiɣ i yijjen n ṯmijja zeg ujenna ṯenna-ayi-d: "Lla, min nnan sebƹa-ya n wajjajen ejj-iṯ ɣarek ḏ ssirr, war ṯ tari ca." Ẓriɣ lmalak nni ibedden x ȓebḥar ḏ ȓbarr iysi fus nnes afusi ɣar ujenna. Ijjuǧ s wenni iddaren i ȓebda n ȓebdaṯ iƹni wenni iy d ixeȓqen ajenna ḏ min ḏayes ḏ ȓbarr ḏ ȓebḥar ḏ min ḏaysen. Uca inna: "Ṣafi, war ṯeqqim bu ȓweqṯ ƹaḏ ktar. Aqa ḏi nhuraṯ nni xmi ɣa ṯṣuḍ lmalaʼika wis sebƹa ḏi zzammar nnes qa ṣafi ssirr n Arebbi ikemmeȓ mammec ḏasen ṯ iƹaweḏ i lƹibad nnes lʼanbiya." Ṯmijja nni umi sȓiɣ zeg ujenna zi qbeȓ ṯendeq-d ƹaweḏ ṯessiweȓ-d akiḏi wis marrṯayen ṯenna-ayi-d: "Ruḥ, ysi lkitab nni irezmen ḏeg ufus n lmalak ig ibedden x ȓebḥar ḏ ȓbarr." Ruḥeɣ ɣar lmalak nni nniɣ-as: "Uc-ayi-d Lkitab nni amezyan!" Inna-ayi: "Aqaṯ, ecc-iṯ. Aḏ yiȓi ḏeg uƹeddis nnec ḏ amerzag, walakin ḏeg uqemmum nnec netta ḏ miziḍ am ṯamment." Ysiɣ Lkitab nni amezyan zeg ufus nnes, cciɣ-ṯ. Ufiɣ-ṯ ḏeg uqemmum inu ḏ miziḍ am ṯamment. Walakin wami ṯ seɣȓiɣ iḏweȓ ḏ amerzag ḏeg uƹeddis inu. Ȓexddenni itwanna-ayi: "U labud aḏ tessiwȓeḏ ƹaweḏ s min iwḥa Arebbi x waṭṭas n ccuƹub ḏ ȓegnus ḏ lluɣaṯ ḏ izeǧiḏen." Immuc-ayi ijjen n uɣanim am ḏ ȓaƹbar inna-ayi yijjen: "Kkar, ƹbar ṯamziḏa ṯameqqrant n Arebbi ḏ ȓmeḏbaḥ, ḥseb mecḥaȓ iy ƹebbḏen ḏinni. Walakin ȓemraḥ iǧan ɣar barra i ṯemziḏa ejj-iṯ waḥḏes, war ṯ teƹbar ca ȓaḥeqqac immuc-asen i ȓegnus. Aḏ ƹeffsen ṯandint iqeddsen ḏi ṯnayen u arbeƹin n churaṯ. Aḏ ssekkeɣ ṯnayen n ȓechuḏ inu aḏ ggen arruḍ n lḥuzen aḏ xbaren iwḏan s min ƹeȓmen zi Arebbi aȓaf u miyyatayen u settin yum." Ȓechuḏ nni niṯni ḏ ṯnayen n ȓcejjur n zzitun, u ƹaweḏ niṯni ḏ ṯnayen n ȓeqnaḏeȓ ig ibedden zzaṯ i Siḏi Arebbi n ddunect-a. Meȓa can yijjen irzu aḏ iḍarr ȓechuḏ nni, ataf aḏ teffeɣ ṯmessi zeg uqemmum nsen aḏ tecc ȓƹaḏyan nsen. Meȓa can yijjen irzu aṯen iḍarr, amenni iy ɣa immeṯ. Ḏi ȓiyamaṯ nni iy ḏi ɣa xbaren ȓechuḏ-a s min ƹeȓmen zi Arebbi ataf aɣarsen ṯiȓi ssulṭa zi ɣa bellƹen ajenna war d icciṯ bu unẓar qaƹ. Ataf ƹaweḏ aɣarsen ṯiȓi ssulṭa aḏ arren aman ḏ iḏammen aḏ ḍeȓqen i marra lmuṣibaṯ x ṯmurṯ meȓmi ma xsen. Xmi ɣa kemmȓen ȓexbar nsen iy zi ɣa cehḏen, aḏ d igaƹƹeḏ ȓwaḥc zi ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd aṯen iḥareb, aṯen iɣȓeb, aḏ ineɣ ȓechuḏ nni. Aḏ teqqim ddat nsen ḏi ccariƹ n ṯendint ṯameqqrant umi qqaren s ȓmaƹna Sadum niɣ Miṣra iƹni mani itwaṣelleb Siḏiṯsen. Iwḏan zi mkuȓ ccaƹb ḏ ȓqum ḏ lluɣa ḏ ȓgens aḏaysen xzaren ḏi ddat nsen ṯeȓtiyyam ḏ uzyen, war tejjin ḥadd aḏ inḍeȓ ȓechuḏ-a. Imezḏaɣ n ṯmurṯ aḏ farḥen aḏ zhun s ȓmewṯ nsen. Aḏ ucen ikaduṯen i wayawya ȓaḥeqqac lʼanbiya nni s ṯnayen, iƹni ȓechuḏ nni, ƹeddben aṭṭas imezḏaɣ n ṯmurṯ. Wami ṯeƹḏu ṯeȓtiyyam ḏ uzyen nni, yuḏef ḏaysen ijjen n buḥbeȓ zi Arebbi ḏi ȓechuḏ-a, kkaren bedden x iḍaren nsen. Yinni ṯen iẓrin ṯuḏef ḏaysen ṯiggwḏi ḏ ṯameqqrant. Sȓin i yijjen n ṯmijja ṯejheḏ tȓaɣa-d xasen zeg ujenna ṯeqqar-asen: "Gaƹƹḏem-d ḏanita!" Ȓechuḏ nni gaƹƹḏen ɣar ujenna ḏeg useynu, ȓƹaḏyan nsen xzaren ḏaysen. Ḏi ȓweqṯ nni iwqeƹ ijjen n zzinzal ḏ ameqqran, ṯnehḏem ƹecra ḏi miyya zi ṯendint. Mmuṯen ḏi zzinzal-a sebƹaȓaf n yiwḏan. Yinni iqqimen ggwḏen, bḏan semɣaren Arebbi ig iǧan ḏeg ujenna. Ṯeƹḏu tamara wis ṯnayen, ṯenni wis ṯȓaṯa ƹȓayen aḏ d tas. Ṯekkar lmalaʼika wis sebƹa ṯṣuḍ ḏi zzammar nnes, uca ṯimijjawin ḏeg ujenna qqarent s jjheḏ: "Iḏweȓ ȓeḥkam n ddunect-a ḏeg ifassen n Siḏi Arebbi nneɣ ḏ Lmasiḥ nnes, aḏ iḥkem i ȓebda n ȓebdaṯ." Kkaren arbeƹa u ƹicrin nni imɣaren iy qqimen x lƹarcaṯ nsen zzaṯ i Arebbi, hwan x uɣembub nsen sejjḏen-as i Arebbi, qqaren: "Netcekkar-icek a Siḏi Arebbi ig izemmaren i kuȓci, cek ig iǧan, cek iy tuɣa iǧan, ȓaḥeqqac ṯesxeḏmeḏ jjheḏ nnec, ṯebḏiḏ tḥekkmeḏ. Ȓegnus ɣeḍben, yuweḍ-d uɣḍab nnec. Yuweḍ-d Nhar n Lḥisab ḏ Lƹiqab n yinni immuṯen. Aḏ tjaziḏ yinni ḏac ixeddmen iƹni lʼanbiya ḏ ȓmuminin nnec ṣṣaliḥin, ḏ yinni itweqqaren isem nnec s imezyanen ḏ imeqqranen. Aḏ teqḍiḏ x yinni isefsaḏen ṯamurṯ." Ṯnurzem ṯemziḏa ṯameqqrant n Arebbi ḏeg ujenna, imeḍhar-d tabut n ȓƹaheḏ n Arebbi ḏi ṯemziḏa nni. Iwqeƹ wassam ḏ iɣuyan ḏ wajjaj ḏ zzinzal ḏ icarra aṭṭas. Ṯmeḍhar-d ijjen n lƹalama ḏeg ujenna ḏ ṯameqqrant, iƹni ṯamɣarṯ ṯenneḍ-as-d ṯfuct, swadday iḍaren nnes ṯaziri, x uzeǧif nnes ijjen n ttaj ḏayes ṯenƹac n yiṯran. Aqat s uƹeddis ṯesɣuyiw s ȓeḥriq n ṯarwa, tƹeddab u nettaṯ tarew. Ṯmeḍhar-d ḏeg ujenna ijjen n lƹalama nneɣni ṯegga am ddaynaṣur ḏ ameqqran ḏ azeggwaɣ ɣares sebƹa n izeǧifen ḏ ƹecra n waccawen, ḏ sebƹa n ttajaṯ x izeǧifen nnes. Ijarr s uƹennab nnes tuluṯ n yiṯran ujenna, inḍar-iṯen ɣar ṯmurṯ. Ibedd bu-sebƹa-ya izeǧifen zzaṯ i ṯemɣarṯ nni u nettaṯ tarew ḥima xmi ṯ ɣa ṯarew aḏas icc mmis. Ṯurew-d aḥenjir ḏ awṯem u ḏ netta iy ɣa yarewsen marra ȓegnus s uƹekkaz n ȓeḥḏiḏ. Ssenni itwarfaƹ ɣar Arebbi ɣar lƹarc nnes. Ṯamɣarṯ-a ṯarweȓ ɣar ȓexȓa mani ḏas isewjeḏ Arebbi amcan at seccen ḏinni aȓaf u miyyatayen u settin yum. Iwqeƹ ȓḥarb ḏeg ujenna. Mikaʼil ḏ lmalaʼikaṯ nnes ḥarben bu-sebƹa izeǧifen. Bu-sebƹa-ya izeǧifen ḏ ccayaṭin nnes ḥarben ƹaweḏ uȓa ḏ niṯni. War ḏasent zemmaren i lmalaʼikaṯ nni, bu-sebƹa-ya izeǧifen ḏ ccayaṭin nnes ḍeyyƹen amcan nsen ḏeg ujenna. Imenḍar-d zeg ujenna bu-sebƹa-ya izeǧifen ameqqran, iƹni fiɣer nni ḏi zman wenni umi qqaren Ibȓis niɣ ḏ Cciṭan iƹni wenni ixeddƹen marra ddunect. Imenḍar-d ɣar ṯmurṯ, menḍaren-d akiḏes ccayaṭin nnes. Sȓiɣ i yijjen n ṯmijja ḏeg ujenna ṯeqqar s jjheḏ: "Ȓexxu Arebbi nneɣ isenjam, imeḍhar-d jjheḏ ḏ ȓmulk nnes, ḏ ssulṭa n Lmasiḥ nnes. Ȓaḥeqqac wenni iceṯcan zeg ayṯmaṯneɣ imenḍar-d ɣar ṯmurṯ, ḏ netta ig iceṯcan zzaysen ǧiȓeṯ ḏ nhar ɣar Arebbi nneɣ. Ɣeȓben-ṯ ayṯmaṯneɣ s iḏammen n Yizmar ḏ chaḏeṯ nsen. Ṯuḏarṯ nsen war xasen ṯƹizz ca, wejḏen aḏ mmṯen. X manaya, fareḥ ay Ajenna, ḏ yinni ḏayes izeddɣen! Walakin ya tamara x imezḏaɣ n ȓbarr ḏ ȓebḥar! Ibȓis ihwa-d ɣarwem iɣḍeb aṭṭas, minzi issen ṯeqqim-as ḏrus n ȓweqṯ." Wami bu-sebƹa izeǧifen yufa ixef nnes imenḍar-d ɣar ṯmurṯ, ikkar yuzzeȓ x ṯemɣarṯ nni iy d ijjin awṯem. Ṯamɣarṯ nni mmucen-as ṯnayen n wafriwen n nser ameqqran ḥima azzaysen ṯḍew ɣar ȓexȓa ɣar umcan nnes, mani ɣa twaƹṯeq ṯeȓt-snin ḏ uzyen ḏi ȓaman zeg ufiɣer nni. Isufeɣ-d ufiɣer zeg uqemmum nnes aman amecnaw iɣzar tazzȓen x ṯemɣarṯ ḥima at awin waman nni. Walakin ṯamurṯ ṯsenjem ṯamɣarṯ nni, ṯerzem aqemmum nnes ṯseɣȓi iɣzar iy d isufeɣ bu-sebƹa izeǧifen zeg uqemmum nnes. Iɣḍeb bu-sebƹa izeǧifen x ṯemɣarṯ nni iruḥ aḏ iḥareb s min iqqimen zi ddurriṯ nnes, iƹni yinni iteggen array s ȓuṣiyaṯ n Arebbi teṭṭfen x minxef icheḏ Ƹisa. Ṯumma ibedd x yijḏi n ȓebḥar. Ẓriɣ ijjen n ȓwaḥc iffeɣ-d zi ȓebḥar, ɣares sebƹa n iqeyyuƹen ḏ ƹecra n waccawen, x waccawen nnes ƹecra n ttajaṯ. Urin x iqeyyuƹen nnes isemawen war iḥȓin x Arebbi. Ȓwaḥc-a iy ẓriɣ itcabbah ḏeg uɣiȓas, iḍaren nnes ggin am iḍaren n ddub, aqemmum nnes igga am uqemmum n ssbaƹ. Wenni iǧan am ddaynaṣur yuca-as i ȓwaḥc-a jjheḏ nnes ḏ lƹarc nnes ḏ ijjen n ssulṭa ṯemɣar. Ijjen zeg iqeyyuƹen nnes iḍhar-d ḏayes ij ujarriḥ axmi immuṯ, walakin igenfa zeg ujarriḥ nni n ȓmewṯ. U marra imezḏaɣ n ṯmurṯ tƹejjben, ḏeffaren ȓwaḥc-a. Sejjḏen-as yiwḏan i wenni iggin am ddaynaṣur ȓaḥeqqac yuca-as i ȓwaḥc-a ssulṭa nnes. Ƹaweḏ sejjḏen-as i ȓwaḥc-a nnan: "Uw ɣa yiȓin am ȓwaḥc-a? Ug izemmaren aṯ iḥareb?" Immuc-as uqemmum i ȓwaḥc-a iy zi ɣa issiweȓ s ttakebbur ḏ wawaȓ war iḥȓin x Arebbi. Ṯemmuc-as ssulṭa iy zi ɣa ixḏem ṯnayen u arbeƹin n churaṯ. Ibḏa issawaȓ s wawaȓ war iḥȓin x Arebbi, iƹni s wawaȓ war iḥȓin x yisem nnes ḏ ṯzeddiɣṯ nnes ḏ imezḏaɣ ujenna. Itwasmeḥ-as aḏ iḥareb ȓmuminin ṣṣaliḥin, aṯen iɣȓeb. Ṯemmuc-as ssulṭa x kuȓ ȓqum ḏ ccaƹb ḏ lluɣa ḏ ȓgens. Marra imezḏaɣ n ṯmurṯ aḏas sejjḏen i ȓwaḥc-a, iƹni kuȓ ijjen zzaysen isem nnes war izemmem ca ḏi Lkitab n Ṯuḏarṯ zeg wami ṯeǧa ddunect-a, iƹni ḏi Lkitab n Yizmar itwanɣen. Ṣenneṭ mliḥ a wenni itsȓan. Wenni minxef yura aḏ itwaḥebbes, ataf aḏ itwaḥebbes. Wenni minxef yura aḏ itwaneɣ s ssif, ataf aḏ itwaneɣ s ssif. Ḏi lḥala nni itxeṣṣa ȓmuminin ṣṣaliḥin aḏ ṣbaren aḏ amnen. Ẓriɣ ijjen n ȓwaḥc nneɣni iffeɣ-d zi ṯmurṯ, ɣares ṯnayen n waccawen am waccawen n yizmar walakin netta issaweȓ am ddaynaṣur. Isexḏem marra ssulṭa n ȓwaḥc amezwaru u netta aqaṯ zzaṯes. Yarra marra ṯamurṯ ḏ imezḏaɣ nnes aḏas sejjḏen i ȓwaḥc nni amezwaru iy igenfan zeg ujarriḥ nni n ȓmewṯ. Igga lmuƹjizaṯ ḏ ṯimeqqranin, ishewwa-d ṯimessi zeg ujenna ɣar ṯmurṯ zzaṯ i yiwḏan. Ixeddeƹ imezḏaɣ n ṯmurṯ s lmuƹjizaṯ nni iy ḏas itwasemḥen aṯent igg zzaṯ i ȓwaḥc amezwaru. Yumar imezḏaɣ n ṯmurṯ aḏ ṣenƹen ijjen n lʼaṣnam am ȓwaḥc nni iy ḏi iǧa ujarriḥ n ssif walakin netta iddar. Itwasmeḥ-as aḏ igg buḥbeȓ ḏi lʼaṣnam-a itwaṣenƹen x ṣṣifeṯ n ȓwaḥc amezwaru ḥima aḏ issiweȓ aḏ ineɣ marra yinni war isejjḏen ca i lʼaṣnam-a am ȓwaḥc nni. Igga bezzez x marra iwḏan s imeqqranen ḏ imezyanen, ḏ twajar ḏ imesƹan, ḏ yinni ɣarsen bab nsen ḏ yinni ɣarsen lḥurriya nsen aḏ ggen ijjen n ṭṭabaƹ x ufus afusi nsen niɣ x ṯenyarṯ nsen. Uȓa ḏ ijjen war izemmar aḏ iseɣ niɣ aḏ izzenz illa wenni ɣar iǧa ṭṭabaƹ nni, iƹni isem n ȓwaḥc nni niɣ ḏ rraqem n yisem nnes. Ḏi manaya txeṣṣa ȓefhameṯ. Wenni ɣar iǧa ȓaƹqeȓ aḏ irzu x ȓmaƹna n rraqem n ȓwaḥc-a ȓaḥeqqac netta ḏ rraqem n yijjen n bnaḏem. Rraqem nni netta ḏ settmiyya u setta u settin. Wami xzareɣ, twaȓiɣ Izmar ibedd x uḏrar n Lquds akiḏes miyya u arbeƹa u arbeƹin aȓaf. Yura x ṯenyarṯ nsen isem n Yizmar ḏ yisem n Babas. Sȓiɣ i yijjen n ṯmijja zeg ujenna ṯegga am ṣṣut n waṭṭas n waman niɣ am wajjaj ijehḏen. Ƹaweḏ ṯmijja nni umi sȓiɣ ṯegga am ṣṣut n yinni iccaṯen ḏi ṯgambrit. Tɣennajen ijjen n yizȓi ḏ jḏiḏ zzaṯ i lƹarc ḏ arbeƹa nni n lmexluqaṯ ḏ imɣaren. War izemmar uȓa ḏ ijjen aḏ iȓmeḏ izȓi nni illa ḏ miyya u arbeƹa u arbeƹin aȓaf nni iy itwasnejmen zi ddunect-a. Yina ḏ yinni war iẓrin ƹemmarṣ ṯimɣarin qqimen ḏ iƹzriyen. Yina ḏ yinni iḏeffaren Izmar mani ma iruḥ. Twasnejmen niṯni zi ȓwesṭ n yiwḏan ḥima aḏ twaqeddmen ḏ imezwura i Arebbi ḏ Yizmar. Ƹemmarṣ war sxerriqen, niṯni aqaṯen bȓa ȓƹib. Ẓriɣ ijjen n lmalaʼika nneɣni ṯeṭṭaw ḏi ȓwesṭ n ujenna. Ɣares Lʼinjil war ifennin aḏ tbeccar zzayes imezḏaɣ n ṯmurṯ zi mkuȓ ȓgens ḏ ȓqum ḏ lluɣa ḏ ccaƹb. Ṯeqqar s jjheḏ: "Ggwḏem Arebbi semɣarem-ṯ, aqa ṯuweḍ-d ṯsaƹƹat nnes aḏ igg lḥisab ḏ lƹiqab. Sejjḏeṯ i wenni iy d ixeȓqen ajenna ḏ ṯmurṯ ḏ ȓebḥar ḏ ȓaƹnaṣer." Ṯekkar ṯeḏfar-it ijjen n lmalaʼika nneɣni wis ṯnayen ṯeqqar: "Qa ṯewḍa qa ṯewḍa ṯendint n Babil ṯameqqrant ṯenni ig isesswen marra ȓegnus s waman nnes n uḍiȓ, iƹni lfasad nnes ameqqran." Ṯekkar ṯeḏfar-iṯent ijjen n lmalaʼika nneɣni wis ṯȓaṯa ṯeqqar s jjheḏ: "Wenni ɣa isejjḏen i ȓwaḥc ḏ lʼaṣnam nnes, iqbeȓ ƹaweḏ ṭṭabaƹ x ṯenyarṯ nnes niɣ x ufus nnes, ataf aḏ isew zeg waman uḍiȓ iqesḥen ig iǧan ḏ aɣḍab n Arebbi iƹni ḏ ȓkas n lƹiqab nnes. Aḏ iƹeddeb s ṯmessi ḏ ȓekbriyeṯ zzaṯ i lmalaʼikaṯ iṣfan ḏ Yizmar. Ddexxan n ȓaƹḏab nsen itgaƹƹaḏ i ȓebda n ȓebdaṯ. Yinni isejjḏen i ȓwaḥc ḏ lʼaṣnam nnes qebȓen ƹaweḏ ṭṭabaƹ n yisem nnes ataf war ɣarsen itiȓi bu arraḥeṯ s ǧiȓeṯ niɣ ḏ nhar." Ḏi lḥala nni itxeṣṣa-yasen i ȓmuminin ṣṣaliḥin aḏ ṣbaren aḏ ggen array s ȓuṣiyaṯ n Arebbi aḏ amnen zi Ƹisa. Sȓiɣ i yijjen n ṯmijja zeg ujenna ṯeqqar: "Ari manaya: Ssaƹḏ n imettinen iy ɣa immṯen ssa aȓ ṯsawent umnen zi Siḏiṯneɣ." Arruḥ n Arebbi iqqar: "Wah, ḥima aḏ reyyḥen zi tamara nsen ȓaḥeqqac ḏeffarent-ṯen lḥasanaṯ nsen." Wami xzareɣ, twaȓiɣ ijjen n useynu ḏ acemȓaȓ, wenni xas iqqimen itcabbah ḏi mmis n bnaḏem, x uzeǧif nnes ijjen n ttaj n ddheb, ḏeg ufus nnes ijjen n umjar iqḍeƹ. Ikkar iffeɣ-d ijjen n lmalak nneɣni zi ṯemziḏa ṯameqqrant, iqqar-as s jjheḏ i wenni iqqimen x useynu: "Ysi amjar nnec, mjar. Aqa ṯsaƹƹat n umjar ṯuweḍ-d, ṯafeǧaḥṯ n ṯmurṯ qa ṯewjeḏ." Wenni iqqimen x useynu yuwṯa s umjar x ṯmurṯ, ṯemjar ṯfeǧaḥṯ nnes. Ikkar iffeɣ-d ijjen n lmalak nneɣni zi ṯemziḏa ṯameqqrant iǧan ḏeg ujenna, uȓa ḏ netta ɣares ijjen n umjar iqḍeƹ. Ikkar iffeɣ-d ijjen n lmalak nneɣni zi ȓmeḏbaḥ n ṯemziḏa ṯameqqrant ɣares ssulṭa x ṯmessi, iȓaɣa s jjheḏ inna-as i lmalak nni ɣar iǧa umjar iqḍeƹ: "Ysi amjar nnec, jmeƹ-d zzayes izekkunen n ṯzayarṯ n ṯmurṯ ȓaḥeqqac aḍiȓ ṯuweḍ-d ȓweqṯ nnes." Lmalak nni yuwṯa s umjar nnes x ṯmurṯ, ijmeƹ-d izekkunen n uḍiȓ n ṯmurṯ inḍar-iṯen ḏi ṯsirṯ ṯameqqrant iy iǧan n uɣḍab n Arebbi. Ƹeffsent ḏi ṯsirṯ n uḍiȓ barra i ṯendint. Ḥemȓen-d zzayes iḏammen ar wami d yuwḍen ɣar sȓimeṯ n uyis, uyuren iḏammen nni can ṯeȓtmiyyat kilumit. Ẓriɣ ijjen n lƹalama nneɣni ḏ ṯameqqrant ḏeg ujenna isḏehhacen, iƹni sebƹa n lmalaʼikaṯ ɣarsent sebƹa n lmuṣibaṯ ṯineggura, zzaysent iy ɣa itwakemmeȓ uɣḍab n Arebbi. Ẓriɣ ƹaweḏ amecnaw ȓebḥar n jjaj ixelleṭ ak ṯmessi, bedden xas yinni iɣeȓben ȓwaḥc ḏ lʼaṣnam nnes ḏ rraqem n yisem nnes. Kuȓ ijjen zzaysen ikessi ijjen n ṯgambrit n Arebbi. Tɣennajen s yizȓi n Musa ȓƹabḏ n Arebbi ḏ yizȓi n Yizmar qqaren: "Ȓexḏayem nnec ḏ ṯimeqqranin isḏehhacen, A Siḏi Arebbi nneɣ i kuȓci iy izemmaren. Ibriḏen nnec ḏ ȓḥaqq ḏ nican ig iǧan, Ay azeǧiḏ n ȓegnus n yiwḏan. A Siḏi, min ƹnan yinni war c iteggwḏen? Min ƹnan yinni isem nnec war ṯ isemɣaren? Aqa cek waḥḏec ig iṣfan. Marra ȓegnus aḏ d asen aḏac sejjḏen, minzi ȓexḏayem nnec banent-id nican." Menbaƹd i manaya ẓriɣ ṯamziḏa ṯameqqrant iƹni aqiḍun n chaḏeṯ inurzem ḏeg ujenna. Ffɣent-id zzayes sebƹa-ya n lmalaʼikaṯ ɣarsent lmuṣibaṯ nni s sebƹa. Ggint arruḍ n ȓkettan n lulan iṣfan iȓeqqen, kuȓ icten zzaysent ɣares aḥezzam n ddheb iqḍeƹ-d zeg uɣiȓ ɣar nneṣṣ. Ijjen zi arbeƹa n lmexluqaṯ yuca-asent i sebƹa nni n lmalaʼikaṯ sebƹa n ṯmejmarin ggin-ṯent s ddheb, ƹemmarent s uɣḍab n Arebbi iddaren i ȓebda n ȓebdaṯ. Uca ṯamziḏa ṯameqqrant ṯƹemmar s ddexxan n lƹaḍama n Arebbi ḏ jjheḏ nnes. War izemmar ḥadd aḏ yaḏef ɣar ṯemziḏa ṯameqqrant ḥetta aȓ ɣa kemmȓent sebƹa-ya n lmuṣibaṯ iy d ɣa sehwant sebƹa n lmalaʼikaṯ nni. Sȓiɣ i yijjen n ṯmijja ṯendeq-d zi ṯemziḏa ṯameqqrant ṯeqqar-asent i sebƹa nni n lmalaʼikaṯ s jjheḏ: "Ruḥent zeǧƹent sebƹa n ṯmejmarin n uɣḍab n Arebbi x ṯmurṯ." Ṯekkar ṯeffeɣ-d lmalaʼika ṯamezwarut ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes x ṯmurṯ ffɣent-id ṯḥebba ḏ ṯiƹeffanin ṯinni iy teggent ȓeḥriq ȓeqfent iwḏan nni iy ḏi iǧa ṭṭabaƹ n ȓwaḥc tsejjaḏen i lʼaṣnam nnes. Ṯekkar lmalaʼika wis ṯnayen ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes ḏi ȓebḥar, ȓebḥar iḏweȓ ḏ iḏammen am iḏammen n wenni immuṯen, min iddaren ḏi ȓebḥar qaƹ immuṯ. Ṯekkar lmalaʼika wis tȓaṯa ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes x iɣezran ḏ ȓaƹnaṣer n waman ḏewȓen ḏ iḏammen. Sȓiɣ i lmalaʼika n waman ṯeqqar: "Cek aqac nican ḏi ȓeḥkamaṯ nnec ḏ cek ḏ Lƹaḍim. Ḏ cek ḏ wenni ig iǧan, tuɣa ṯeǧiḏ. Aqa wami sizzȓen iḏammen n ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏ lʼanbiya, ṯuciḏ-asen aḏ swen iḏammen uȓa ḏ niṯni ȓaḥeqqac sḏaheǧen manayenni." Sȓiɣ i yijjen n ṣṣut iqqar-d zi ȓmeḏbaḥ: "Wah a Siḏi Arebbi nneɣ ig izemmaren i kuȓci, ȓeḥkamaṯ nnec ḏ ȓḥaqq, aqaṯent nican." Ṯekkar lmalaʼika wis arbeƹa ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes x ṯfuct itwasmeḥ-as i ṯfuct aḏ tsecmeḍ iwḏan s ṯmessi. Cemḍen yiwḏan s lḥarara ijehḏen. Waxxa amenni qqaren awaȓen war iḥȓin ḏeg yisem n Arebbi wenni ɣar ṯeǧa ssulṭa x lmuṣibaṯ-a. War tuben ca, war ṯ semɣaren ca. Ṯekkar lmalaʼika wis xemsa ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes x lƹarc n ȓwaḥc ṯehwa-d ṯaǧesṯ x lmemlaka nnes. Iwḏan tɣeẓẓaẓen iȓesawen nsen s ȓeḥriq. Ƹlaḥsab ȓeḥriq ḏ ṯḥebba iy ḏaysen niṯni qqaren awaȓen war iḥȓin x Arebbi iǧan ḏeg ujenna, war tuben ca zi ȓefƹayeȓ nsen. Ṯekkar lmalaʼika wis setta ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes x yiɣzar n Lfurat ameqqran uzɣen waman iy ḏayes, ḥima aḏ itwassewjeḏ ubriḏ i izeǧiḏen n ccarq. Ẓriɣ ṯȓaṯa n jnun iƹeffanen ggin am ijerwan: ijjen iteffeɣ-d zeg uqemmum n wenni am ddaynaṣur; ijjen iteffeɣ-d zeg uqemmum n ȓwaḥc; ijjen iteffeɣ-d zeg uqemmum n wenni itarran ixef nnes ḏ nnabi. Yina ḏ arruḥaṯ n ccayaṭin teggen lmuƹjizaṯ zaƹma. Traḥen ɣar izeǧiḏen n ṯmurṯ marra ḥima aṯen smunen i ȓḥarb ḏi Nhar nni ameqqran n Arebbi ig izemmaren i kuȓci. ("Ṣennṭeṯ, qa nec aḏ d aseɣ am d yusa ij uceffar. Ssaƹḏ n wenni iy ɣa yiȓin ƹlabal aḏ iḥḍa arruḍ nnes ḥima war iggur ca ḏ aƹeryan aḏ ẓren yiwḏan ṯuƹaryant nnes.") Smunen-ṯen ɣar yijjen n umcan s lƹibriya qqaren-as <Harmagidun.> Ṯekkar lmalaʼika wis sebƹa ṯzeǧeƹ ṯimejmarṯ nnes ḏi lhawa sȓiɣ i yijjen n ṯmijja zi ṯemziḏa ṯameqqrant iy d ikkin zi lƹarc ṯeqqar s jjheḏ: "Ṣafi, itwakemmeȓ!" Iwqeƹ wassam ḏ iɣuyan ḏ wajjaj ḏ zzinzal ijheḏ. Ƹemmarṣ war iwqiƹ am zzinzal-a ijehḏen zeg wami iǧa bnaḏem x ṯmurṯ. Ṯceqq ṯendint ṯameqqrant x tȓaṯa, nheḏment ṯneddam n ȓegnus. War ittu ca Arebbi ṯandint n Babil ṯameqqrant, fa innama yuca-as aḏ tsew zi ȓkas n waman uḍiȓ iƹni lƹiqab nnes ameqqran. Kuȓ ṯayzirṯ ṯenhezz, fsin iḏurar. Iwḍa-d icarra ḏ ameqqran zeg ujenna x yiwḏan, kuȓ abquq iwezzen azyen uqendar. Iwḏan qqaren awaȓen war iḥȓin x Arebbi x ssabab n lmuṣiba-ya n icarra ȓaḥeqqac lmuṣiba-ya ḏ ṯameqqrant aṭṭas. Yusa-d ɣari ijjen zi sebƹa n lmalaʼikaṯ nni iy ɣar ǧant sebƹa n ṯmejmarin inna-ayi: "Araḥ-d, aḏac d smeḍhareɣ lḥisab ḏ lƹiqab n lfasda ṯameqqrant ig iqqimen x waṭṭas n waman. Fesḏen akiḏes izeǧiḏen n ṯmurṯ u ƹaweḏ imezḏaɣ n ṯmurṯ skaren s waman uḍiȓ iƹni lfasad nnes." Lmalak nni iysi-ayi arruḥ ɣar ȓexȓa, ẓriɣ ijjen n ṯemɣarṯ ṯenya x yijjen n ȓwaḥc ḏ azeggwaɣ iḥeḏqen iƹemmar s yisemawen war iḥȓin x Arebbi. Ɣares sebƹa n iqeyyuƹen ḏ ƹecra n waccawen. Ṯamɣarṯ-a ṯegga arruḍ ḏ gruna ḏ uzeggwaɣ iḥeḏqen. Ṯzewweq s ddheb ṯegga ṯiƹeqqayin iy iɣȓan ḏ jjuwhar. Ḏeg ufus nnes ijjen n ȓkas n ddheb iƹemmar s ṯuƹuffna ḏ min iǧan ḥram n lfasad nnes. X ṯenyarṯ nnes yura ḏinni ijjen n yisem: Babil Ṯameqqrant, ḏ yemmaṯsent n lfasdaṯ ḏ ṯuƹuffna n ṯmurṯ. Walakin ȓmaƹna nnes war ṯ ifehhem ḥadd. Ẓriɣ ṯamɣarṯ nni ṯsekkar s iḏammen n ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏ iḏammen n yinni icehhḏen x Ƹisa. Wami t ẓriɣ ḏehceɣ aṭṭas. Inna-ayi lmalak nni: "Mayemmi ṯḏehhaceḏ ammu? Aḏac cerrḥeɣ ȓmaƹna inuffaren n ṯemɣarṯ nni ḏ ȓmaƹna inuffaren n ȓwaḥc nni wenni ɣar iǧa sebƹa n iqeyyuƹen ḏ ƹecra n waccawen iy xef ṯenya. Ȓwaḥc nni iy ṯeẓriḏ tuɣa iǧa, ȓexxu war iǧi ca, ƹȓayen aḏ d igaƹƹeḏ zi ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd aḏ itwahḏem. Imezḏaɣ n ṯmurṯ xmi ɣa ẓren ȓwaḥc nni ataf aḏ dehcen iƹni kuȓ ijjen isem nnes war izemmem ca zeg wami ṯeǧa ddunect ḏi Lkitab n Ṯuḏarṯ. Ȓaḥeqqac ȓwaḥc nni tuɣa iǧa, ȓexxu war iǧi ca, ƹaḏ aḏ d yas. Ḏi manaya labud ȓefhameṯ: Sebƹa n iqeyyuƹen niṯni ḏ sebƹa n iḏurar iy xef ṯeqqim ṯemɣarṯ-a, u ƹaweḏ niṯni ḏ sebƹa n izeǧiḏen. Xemsa zzaysen wḍan, ijjen iǧa, ijjen ƹaḏ war d yusi ca. Xmi d ɣa yas ataf aḏ iqqim ɣir cwayt n ȓweqṯ waha. Ȓwaḥc nni iy tuɣa iǧan, ȓexxu war iǧi ca, netta ḏ wis ṯmenya netta ƹaweḏ ḏ ijjen zi sebƹa nni qa iggur aḏ itwahḏem. Ƹecra nni n waccawen iy ṯeẓriḏ niṯni ḏ ƹecra n izeǧiḏen ƹaḏ war ḏasen ṯemmuc ca ssulṭa aḏ ḥekmen. Aḏasen ṯemmuc ssulṭa aḏ ḥekmen ijjen n ȓweqṯ ḏ ṯamezyant waha ak ȓwaḥc. Yina tafaqen aḏas ucen i ȓwaḥc jjheḏ nsen ḏ ssulṭa nsen. Niṯni aḏ ḥarben Izmar walakin netta aṯen iɣȓeb; Qa netta ḏ Mawlana n mawlanaṯ ḏ Azeǧiḏ n izeǧiḏen, yinni iy kiḏes iǧan iȓaɣa-yasen-d Arebbi ixḍar-iṯen, ḏaysen iǧa ȓaman." Inna-ayi lmalak nni: "Aman nni iy ṯeẓriḏ mani ṯeqqim lfasda nni, niṯni min ƹnan? Niṯni ḏ iwḏan zi mkuȓ ccaƹb ḏ ȓɣaci ḏ ȓgens ḏ lluɣa. Ƹecra n waccawen nni iy ṯeẓriḏ u ḏ ȓwaḥc nni aḏ ƹiffen lfasda, aḏas kksen marra min ɣares at jjen ḏ ṯaƹeryant. Aḏ ccen aysum nnes, at sḥerqen s ṯmessi. Ȓaḥeqqac ḏ Arebbi ig ismunen uȓawen nsen ḥima aḏas ggen ȓxaḍar i Arebbi, iƹni aḏ tafqen aḏas ucen i ȓwaḥc ȓeḥkam nsen ḥetta aȓ iy ɣa twakemmȓen wawaȓen n Arebbi. Ṯamɣarṯ nni iy ṯeẓriḏ nettaṯ ḏ ṯandint ṯameqqrant ig iteḥkamen x izeǧiḏen n ṯmurṯ." Menbaƹd i manaya ẓriɣ ijjen n lmalak nneɣni ihwa-d zeg ujenna ɣares ssulṭa ḏ ṯameqqrant. Ṯceƹceƹ ṯmurṯ s nnur n lƹaḍama n lmalak nni. Isnekkar ṯɣuyyeṯ s jjheḏ inna: "Qa ṯewḍa qa ṯewḍa Babil ṯameqqrant! Ṯeḏweȓ ḏ ṯazeddiɣṯ n ccayaṭin, ḏ ṯanwaȓṯ i mkuȓ jjenn aƹeffan, ḏ axbuc i mkuȓ ajḍiḍ ig iǧan ḥram ig iƹiffen. Ȓaḥeqqac marra ȓegnus swin zeg waman n uḍiȓ n lfasad nnes war iḥȓi, fesḏen akiḏes izeǧiḏen n ṯmurṯ. Isebbaben n ṯmurṯ uwin-d aṭṭas n wagȓa zeg ufelles nnes ameqqran." Sȓiɣ i yijjen n ṯmijja nneɣni zeg ujenna ṯeqqar: "Ffɣem zi ṯendint nni ya ccaƹb inu ḥima war ṯcarrcem ca ḏi ȓmuƹṣiyaṯ nnes, ḥima war kenniw teȓqifent ca lmuṣibaṯ nnes. Ȓmuƹṣiyaṯ nnes arnint ḥetta aȓ wami uwḍent ɣar ujenna, Arebbi war ittu ca ccarr nnes. Arrem-as min ḏawem ṯegga nettaṯ, dublam-as ṯnayen n ṯwaȓaṯin ȓefƹayeȓ nnes. Ȓkas nni iy zi ṯsessew i yiwḏan, sesswem-as-ṯ marrṯayen. Mecḥaȓ ma ṯsemɣer ixef nnes, mecḥaȓ ma ṯƹic ḏi ccehweṯ nnes, anectenni iy t ɣa ṯƹeddbem, anectenni iy t ɣa ṯesxeyyqem. Liʼanna nettaṯ ṯeqqar ḏeg wuȓ nnes: Aqa qqimeɣ ḏa am lmalika, nec war ǧiɣ ca ḏ ṯajjaȓṯ, ƹemmarṣ aḏ ḥezneɣ. X manaya axas d munent ȓmuṣibaṯ ḏeg yijjen n nhar, iƹni ȓmewṯ ḏ lḥuzen ḏ buheyyuf. Aḏ teḥreq s ṯmessi ȓaḥeqqac Siḏi Arebbi iy xas ɣa iḥekmen netta ijheḏ. Izeǧiḏen n ṯmurṯ iy kiḏes ifessḏen iy kiḏes itƹicen ḏi ccehweṯ nnes, axas run axas ḥeznen xmi ɣa ẓren ddexxan n ṯmessi nnes. Aḏ bedden ɣar ȓeggwaj s ṯiggwḏi n ȓaƹḏab nnes niṯni qqaren: Ya Laṭif, ya Laṭif! Ya ṯandint ṯameqqrant, ya Babil ṯandint ijehḏen! Ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat ihwa-d xam lḥisab ḏ lƹiqab! Isebbaben n ṯmurṯ axas run axas ḥeznen ȓaḥeqqac sseȓƹaṯ nsen war tifen wi t ɣa isɣen. Sseȓƹaṯ nni n ddheb, ḏ nnuqarṯ, ḏ lwiz, ḏ jjuwhar, ḏ ȓkettan n lulan aṣebḥan, ḏ ȓkettan gruna, ḏ ȓeḥrir, ḏ ȓkettan azeggwaɣ iḥeḏqen, ḏ marra min itwaṣennƹen s ukeccuḍ n umeḍzi, ḏ marra min itwaṣennƹen s iɣemmuzen n lfil, ḏ marra min itwaṣennƹen s ukeccuḍ iɣran, ḏ nneḥḥas, ḏ ȓeḥḏiḏ, ḏ marmu, ḏ ȓqarfa, ḏ lƹiṭar, ḏ tbaxur, ḏ murr, ḏ tbaxur lluban, ḏ waman n uḍiȓ, ḏ zzect, ḏ waren lfurs, ḏ yirḏan, ḏ ifunasen, ḏ iḥuȓiyen, ḏ yiysan, ḏ ikarruṯen, ḏ isemɣan iƹni yiwḏan. Aḏas inin isebbaben: Min ṯƹecceq ccehweṯ nnem war ṯ tifeḏ ca. Marra agȓa ḏ ȓxir nnem aḏ iqḍa, ƹemmarṣ aḏ d iḏweȓ. Isebbaben nni iy kiḏes ggin agȓa s sseȓƹaṯ nni aḏ bedden ɣar ȓeggwaj s ṯiggwḏi zi ȓaƹḏab nni, aḏ run aḏ ḥeznen. Aḏ inin: Ya Laṭif, ya Laṭif! Qa ṯandint-a ṯameqqrant, tuɣa xas ȓkettan n lulan aṣebḥan ḏ ȓkettan gruna ḏ ȓkettan azeggwaɣ iḥeḏqen, ṯzewweq ixef nnes s ddheb ṯegga lwiz ḏ jjuwhar! Iruḥ marra manayenni ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat waha! Arruyas n iɣarruba ḏ yinni itsafaren ḏeg uɣarrabu ḏ ibeḥriyen ḏ marra yinni itƹicen zi ȓebḥar bedden ɣar ȓeggwaj, xzaren ɣar ddexxan n uḥraq nnes. Qqaren s jjheḏ: Man ṯandint ig iǧan nettaṯ am ṯendint-a ṯameqqrant? Neṭṭaren caȓ x izeǧifen nsen, sɣuyiwen, trun, ḥezznen, qqaren: Ya Laṭif, ya Laṭif n ṯendint ṯameqqrant! Ayṯbab n iɣarruba ḏi ȓebḥar tuɣa ḏewȓen ḏ twajar liʼanna ṯandint ḏayes agȓa aṭṭas! Ḏeg yijjen n ṯsaƹƹat kuȓci iruḥ! Ay ajenna, fareḥ x uhḏam nnes. Farḥem a ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏ arrusul ḏ lʼanbiya! Aqa iḥaseb-it Arebbi x min ḏawem ṯegga." Ijjen n lmalak ijheḏ iysi-d ijjen n uzru igga am uzru n ṯsirṯ ṯameqqrant, inḍar-iṯ ḏi ȓebḥar inna: "Ammu s jjheḏ iy ɣa ṯmenḍar Babil ṯandint ṯameqqrant, war itiȓi ca ƹemmarṣ. Zi ssa aȓ ṯsawent ƹemmarṣ aḏayem tesȓan i ṣṣut n imeḏyazen ḏ yinni iccaṯen ḏi ṯgambrit ḏ yinni itṣuḍen ḏi zzammar ḏ ṯemja. Ƹemmarṣ aḏayem yiȓin yinni itṣennaƹen mammec ma ṯegga ṣṣenƹaṯ nsen. Ƹemmarṣ aḏayem tesȓan i ṣṣut n ṯsirṯ. Ƹemmarṣ aḏayem ṯceƹƹeȓ ṯfawṯ n ȓqendiȓ. Ƹemmarṣ aḏayem tesȓan i ṣṣut n muȓay ḏ ṯsȓiṯ. Aqa isebbaben nnem tuɣa ǧan ḏ imeqqranen n ṯmurṯ, s ssiḥer nnem ṯxeḏƹeḏ marra ȓegnus. Iwa ḏi ṯendint-a ig ufin iḏammen n lʼanbiya ḏ ȓmuminin ṣṣaliḥin ḏ marra yinni itwanɣen ḏi ṯmurṯ." Menbaƹd i manaya sȓiɣ i yijjen n ṯmijja amecnaw ṣṣut n waṭṭas n yiwḏan iǧan ḏeg ujenna, ṯeqqar s jjheḏ: "Ḥemḏeṯ Arebbi! Asenjem ḏ lƹaḍama ḏ jjheḏ i Arebbi nneɣ. Ȓeḥkam nnes ḏ ȓḥaqq iǧa nican. Iḥaseb lfasda ṯameqqrant ig isefsaḏen ṯamurṯ s lfasad nnes, intaqem zzayes ƹlaḥsab iḏammen n yinni iƹebbḏen Arebbi." Nnan ṯwara wis ṯnayen: "Ḥemḏeṯ Arebbi! Ddexxan nnes itgaƹƹaḏ i ȓebda n ȓebdaṯ." Arbeƹa u ƹicrin n imɣaren ḏ arbeƹa n lmexluqaṯ sejjḏen i Arebbi iqqimen x lƹarc, qqaren: "Amin! Ḥemḏeṯ Arebbi!" Ṯusa-d ijjen n ṯmijja zi lƹarc ṯeqqar: "Ḥemḏeṯ Arebbi ya lƹibad nnes marra, a yinni ṯ iteggwḏen s umezyan ḏ umeqqran!" Sȓiɣ i yijjen n ṣṣut am ṣṣut n waṭṭas n ȓɣaci niɣ am ṣṣut n waṭṭas n waman niɣ am ṣṣut n wajjaj ijehḏen, iqqar: "Ḥemḏeṯ Arebbi! Siḏi Arebbi nneɣ ig izemmaren i kuȓci qa iḥekkem. Yallahem a nfarḥeṯ, a nezhuṯ, aṯ nsemɣareṯ! Ȓfarḥ n Yizmar aqa yuweḍ-d, ṯasȓiṯ nnes qa ṯsewjeḏ ixef nnes. Immuc-as axas ṯegg ȓkettan n lulan aṣebḥan, ireqq, iṣfa." (Ȓkettan n lulan aṣebḥan iƹni netta ḏ ȓexḏayem ig iǧan nican n ȓmuminin ṣṣaliḥin.) Inna-ayi lmalak wenni: "Ari manaya: Ssaƹḏ n yinni itwaƹarḍen ɣar umensi n ȓfarḥ n Yizmar!" Inna-ayi ƹaweḏ: "Awaȓen-a ǧan ḏ ṣṣaḥ zi Arebbi." Uḍiɣ-as ɣar iḍaren nnes ḥima aḏas sejjḏeɣ. Indeq-d inna-ayi: "Lla! Qa nec ḏ ȓƹabḏ am nec am cek am ayṯmac iy ṭṭfen x minxef icheḏ Ƹisa. Sejjeḏ-as i Arebbi! Ȓaḥeqqac minxef icheḏ Ƹisa netta ḏ arruḥ n l'anbiya." Ẓriɣ ajenna inurzem ḏinni ijjen n uyis ḏ acemȓaȓ, wenni xas inyin qqaren-as Ȓaman ḏ ȓḥaqq. Itḥasab itḥarab s ȓḥaqq. Ṯiṭṭawin nnes am uḥaḏuq n ṯmessi, x uzeǧif nnes aṭṭas n ttajaṯ. Yura xas ijjen n yisem war ṯ issin ḥadd illa netta. Igga xas ijjen n čammir iɣeḍsen ḏeg iḏammen, s yisem tȓaɣan-as Awaȓ n Arebbi. Ȓƹaskar n ujenna ḏeffaren-ṯ nyin x yiysan ḏ icemȓaȓen, ggin arruḍ n ȓkettan n lulan aṣebḥan ḏ acemȓaȓ inqa. Iteffeɣ-d zeg uqemmum nnes ijjen n ssif iqḍeƹ, azzayes yuweṯ ȓegnus. Netta aṯen yarwes s uƹekkaz n ȓeḥḏiḏ, axasen iƹeffes ḏi ṯsirṯ n waman n uḍiȓ iƹni ḏ lƹiqab ameqqran n Arebbi ig izemmaren i kuȓci. Yura x učammir ḏ umeṣṣaḍ nnes ijjen n yisem iƹni ḏ Azeǧiḏ n izeǧiḏen ḏ Mawlana n mawlanaṯ. Ẓriɣ ijjen n lmalak ibedd x ṯfucṯ, isnekkar ṯɣuyyeṯ s jjheḏ iqqar-asen i marra ijḍaḍ iṭṭawen ḏi ȓwesṭ n ujenna: "Araḥem-d, muneṯ ɣar umensi ameqqran n Arebbi ḥima aḏ teccem aysum n izeǧiḏen ḏ uysum n arruyas n ȓƹaskar ḏ uysum n yinni ijehḏen ḏ uysum n yiysan ḏ yinni xasen inyin ḏ uysum n marra iwḏan iƹni ḏ yinni ɣar iǧa bab nsen ḏ yinni ɣar ṯeǧa lḥurriya nsen, s umezyan ḏ umeqqran." Ẓriɣ ȓwaḥc ḏ izeǧiḏen n ṯmurṯ ḏ ȓƹaskar nsen njemƹen ḥima aḏ ḥarben wenni inyin x uyis ḏ ȓƹaskar nnes. Itwaṭṭef ȓwaḥc ḏ ameḥbus, akiḏes wenni itarran ixef nnes ḏ nnabi iy tuɣa iteggen lmuƹjizaṯ zzaṯ i ȓwaḥc. S lmuƹjizaṯ nni ixḏeƹ yinni iy ḏi iǧa ṭṭabaƹ n ȓwaḥc tsejjaḏen-as i lʼaṣnam nnes. Ȓwaḥc ḏ wenni itarran ixef nnes ḏ nnabi menḍaren s ṯnayen iḏsen ḏi ȓebḥar n ṯmessi ireqqen s ȓekbriyeṯ u niṯni aqaṯen ƹaḏ s buḥbeȓ nsen. Ssif nni iy d iffɣen zeg uqemmum n wenni inyin x uyis inɣa marra yinni iqqimen, usin-d yijḍaḍ jjiwnen marra zeg uysum nsen. Ẓriɣ ijjen n lmalak ihwa-d zeg ujenna ɣares ḏeg ufus nnes ȓmeftaḥ n ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd ḏ yijjen n ssensȓeṯ ḏ ṯameqqrant. Iṭṭef wenni iggin am ddaynaṣur netta ḏ fiɣer nni n zman iƹni Ibȓis niɣ ḏ Cciṭan, iqqen-iṯ iḥbes-iṯ aȓaf n iseggwusa. Inḍar-iṯ ḏi ȓaǧeɣ bȓa ȓaḥedd, ibelleƹ xas ṯawwarṯ icemmeƹ-it bac ssenni aȓ ṯsawent war ixeddeƹ ca ȓegnus aȓ ɣa kemmȓen aȓaf n iseggwusa nni. Menbaƹd i manayenni labud aḏ itwaḍȓeq cwayt n ȓweqṯ. Ẓriɣ lƹarcaṯ ḏ yinni xasen iqqimen ṯemmuc-asen ssulṭa aḏ ḥekmen. Ẓriɣ buḥbeȓ n yinni umi itwaqessen izeǧifen liʼanna ḏeffaren minxef icheḏ Ƹisa ḏ wawaȓ n Arebbi. Niṯni tuɣaṯen war sejjḏen ca i ȓwaḥc niɣ i lʼaṣnam nnes, tuɣa war qbiȓen ca ṭṭabaƹ nnes x ṯenyarṯ nsen niɣ x ufus nsen. Kkaren-d zi ȓmewṯ ḥekmen ak Ƹisa aȓaf n iseggwusa. Manayenni ḏ lqiyama ṯamezwarut. Imettinen nneɣni war d tekkaren ca zi ȓmewṯ ḥetta aȓ ɣa kemmȓen aȓaf n iseggwusa. Yinni d ɣa ikkaren ḏi lqiyama ṯamezwarut ssaƹḏ nsen, aqaṯen ṣfan. Ȓmewṯ wis ṯnayen war ɣares tiȓi ca ssulṭa xasen. Aḏ iȓin ḏ ȓfuqaha n Arebbi ḏ Lmasiḥ, akiḏes ḥekmen aȓaf n iseggwusa. Xmi ɣa kemmȓen aȓaf n iseggwusa nni, aḏ d itwaḍȓeq Cciṭan zi ȓeḥbes nnes. Aḏ d iffeɣ aḏ ixḏeƹ ȓegnus x arbeƹa n jwayeh n ṯmurṯ, iƹni Hajuj u Majuj. Aṯen ismun aḏ ḥarben, lƹadad nsen igga am yijḏi n ȓebḥar. Nfeyyḍen-d Hajuj u Majuj x ṯmurṯ amen-ṯekmaȓ, nnḍen mani ƹezzben ȓmuminin ṣṣaliḥin iƹni ṯandint nni iƹizzen. Ȓexddenni ṯehwa-d xasen ṯmessi zeg ujenna ṯecc-iṯen. Ibȓis nni iy ṯen ixeḏƹen imenḍar-d ḏi ȓebḥar nni n ṯmessi ḏ ȓekbriyeṯ mani iǧa ȓwaḥc nni ḏ wenni itarran ixef nnes ḏ nnabi. Aḏ twaƹeddben ḏinni nhar ḏ ǧiȓeṯ i ȓebda n ȓebdaṯ. Ẓriɣ ijjen n lƹarc ḏ acemȓaȓ ḏ ameqqran. Wenni xas iqqimen ṯarweȓ zzayes ṯmurṯ ḏ ujenna war ḏasen iqqim bu umcan. Ẓriɣ imettinen bedden zzaṯ i lƹarc nni am umezyan am umeqqran. Nurzmen Lkutub, inurzem ijjen n Lkitab nneɣni netta ḏ Lkitab n Ṯuḏarṯ. Twaḥasben imettinen s min yurin ḏi Lkutub ƹlaḥsab ȓexḏayem nsen. Ȓebḥar isellem imettinen ig icca. Ȓmewṯ ḏ Lʼaxira sellment imettinen nsent. Uca kuȓ ijjen aḏ itwaḥaseb ƹlaḥsab ȓexḏayem nnes. Ṯmenḍar-d ȓmewṯ ḏ Lʼaxira ḏi ȓebḥar n ṯmessi. Qa ȓebḥar nni n ṯmessi netta ig iǧan ḏ ȓmewṯ wis ṯnayen. Wenni war ɣar ufin ca isem nnes izemmem ḏi Lkitab n Ṯuḏarṯ qa imenḍar-d ḏi ȓebḥar n ṯmessi. Ẓriɣ ijjen n ujenna ḏ jḏiḏ ḏ ijjen n ṯmurṯ ḏ jḏiḏ, ȓaḥeqqac ajenna amezwaru ḏ ṯmurṯ ṯamezwarut ṣafi twakksen, ȓebḥar war iqqim ca. Ẓriɣ ṯandint iqeddsen nettaṯ ḏ Lquds ḏ jḏiḏ. Ṯehwa-d zeg ujenna zi Arebbi ṯegga am ṯsȓiṯ ṯeƹḏeȓ ixef nnes bac aḏ teȓqa muȓay. Sȓiɣ i yijjen n ṯmijja zi lƹarc ṯeqqar s jjheḏ: "Aqa ṯazeddiɣṯ n Arebbi ak yiwḏan, aḏ izḏeɣ jarasen aḏ iȓin ḏ ccaƹb nnes. Arebbi s yixef nnes akiḏsen yiȓi, u ƹaweḏ aḏ yiȓi ḏ Arebbi nsen. Aḏ imseḥ kuȓ ameṭṭaw zi ṯiṭṭawin nsen. War tɣimi ca ƹaḏ ȓmewṯ niɣ ḏ lḥuzen niɣ ḏ imeṭṭawen niɣ ḏ ȓeḥriq. Aqa ṯimesȓayin nni ṯimezwura ṣafi twakksent." Inna-ayi wenni iqqimen x lƹarc: "Aḏ ggeɣ kuȓci ḏ jḏiḏ!" Uca inna: "Ari manaya qa awaȓen-a ḏaysen ȓaman ḏaysen ȓḥaqq." Inna-ayi: "Ṣafi, itwakemmeȓ. Nec ḏ lʼalif nec ḏ lyaʼ. Nec kuȓci zzayi ig ibḏa, nec kuȓci zzayi iy ɣa ikemmeȓ. Aḏ uceɣ i wenni iffuḏen zi ȓƹunṣar n waman n ṯuḏarṯ baṭeȓ. Wenni ɣa irebḥen aḏ iwareṯ ḏi ṯmesȓayin-a. Nec aḏ iȓiɣ ḏ Arebbi nnes, netta aḏ yiȓi ḏ mmi. Walakin ccmayeṯ ḏ yinni war yuminen ca ḏ yinni iǧan ḏ iƹeffanen ḏ yinni ineqqen iwḏan ḏ yinni ifessḏen ḏ iseḥḥaren ḏ yinni iƹebbḏen lʼaṣnam ḏ marra yinni isxerriqen aqa amcan nsen aḏ yiȓi ḏi ȓebḥar ireqqen s ṯmessi ḏ ȓekbriyeṯ. Qa ṯenni ḏ ȓmewṯ wis ṯnayen." Yusa-d ɣari ijjen zi sebƹa n lmalaʼikaṯ nni iy ɣar ǧant sebƹa n ṯmejmarin ig iƹemmaren s sebƹa n lmuṣibaṯ nni ṯineggura, inna-ayi: "Araḥ-d, aḏac d smeḍhareɣ ṯasȓiṯ, iƹni ṯenni ɣa yawin Izmar." Iysi-ayi arruḥ ɣar yijjen n uḏrar ḏ ameqqran yuƹȓa, ismeḍhar-ayi-d ṯandint iqeddsen iƹni Lquds, ṯehwa-d zeg ujenna zi Arebbi. Ḏayes lƹaḍama n Arebbi, nnur nnes amecnaw ṯazrut ṯaṣebḥant, amecnaw ṯazrut n lyaceb ṯeṣfa aṭṭas. Ɣares ijjen n ȓḥiḍ ḏ ameqqran yuƹȓa ɣares ṯenƹac n ṯewwura, ṯenƹac n ṯewwura nni xasent ṯenƹac n lmalaʼikaṯ. Yura x ṯewwura nni isemawen n ṯenƹac n ṯqebbaȓ n Ayṯ-Israʼil. Ḏi ccarq ṯȓaṯa n ṯewwura, ḏi ccamal ṯȓaṯa n ṯewwura, ḏi ljanub ṯȓaṯa n ṯewwura, ḏi ȓɣarb ṯȓaṯa n ṯewwura. Ȓḥiḍ n ṯendint ibedd x ṯenƹac n dsasaṯ, yura xasen isemawen n ṯenƹac n arrusul n Yizmar. Lmalak nni wenni iy ɣari d issiwȓen ɣares ḏeg ufus nnes ijjen n ȓaƹbar n uɣanim n ddheb iƹebbar zzayes ṯandint ḏ ṯiwwura nnes ḏ ȓḥiḍ nnes. Ṯandint murebbaƹ, am ṯuzeggarṯ nnes am ṯiriwṯ nnes. Iƹbar ṯandint s uɣanim nni yufa ḏayes aȓefayen u arbeƹmiyyat n kilumit, am ṯuzeggarṯ nnes am ṯiriwṯ nnes am ṯuƹȓat nnes. Iƹbar ȓḥiḍ nnes yufa ḏayes miyya u arbeƹa u arbeƹin n ḏerraƹ, iƹni ȓaƹbar n lmalak nni am ȓaƹbar n bnaḏem. Ȓḥiḍ nnes ibna s ṯezra n lyaceb, ṯandint ṯebna s ddheb iṣfan amecnaw jjaj iṣfan. Dsasaṯ n ȓḥiḍ n ṯendint zewwqen s mkuȓ nnuƹ n ṯezra ṯiṣebḥanin. Dsas amezwaru netta ḏ ṯazrut n lyaceb, dsas wis ṯnayen ḏ lyaqut azeyza, dsas wis ṯȓaṯa ḏ lƹaqiq acemȓaȓ, dsas wis arbeƹa ḏ ṯazrut ṯazeyzawṯ n zzumurrud, dsas wis xemsa ḏ jjazeƹ azeggwaɣ, dsas wis setta ḏ lƹaqiq azeggwaɣ, dsas wis sebƹa ḏ ṯazrut n zzabarjad, dsas wis ṯmenya ḏ ṯazrut n birril, dsas wis tesƹa ḏ lyaqut awraɣ, dsas wis ƹecra ḏ lƹaqiq amerbiƹ, dsas wis ḥiṭac ḏ ṯazrut n fayruz, dsas wis ṯenƹac ḏ ṯazrut n jjamact. Ṯenƹac nni n ṯewwura niṯenti ḏ ṯenƹac n jjuwharaṯ, kuȓ ṯawwarṯ nettaṯ ḏ jjuwhar. Ccariƹ n ṯendint netta ḏ ddheb iṣfan amecnaw jjaj iṣfan. War ẓriɣ ca Ṯamziḏa ṯameqqrant ḏi ṯendint nni, mayemmi? Liʼanna Siḏi Arebbi ig izemmaren i kuȓci ak Yizmar niṯni ig iǧan ḏ Ṯamziḏa-ya ṯameqqrant. Ṯandint-a war teḥḏiji ca ṯfawṯ n ṯfucṯ niɣ n ṯziri ȓaḥeqqac lƹaḍama n Arebbi nettaṯ iy iteggen ḏinni ṯfawṯ, Izmar ḏ netta ḏ ȓefnar nnes. Aḏ uyuren ȓegnus ḏi ṯfawṯ nnes, qa izeǧiḏen n ṯmurṯ aḏ siḏfen lhimma nsen ḏi ṯendint-a. Ṯiwwura nnes war tbelliƹent ca nhar ikmaȓ qaƹ ȓaḥeqqac war ḏinni bu ǧiȓeṯ. Ḏinni aḏ siḏfen lhimma ḏ uweqqar n ȓegnus. War ḏinni taḏef uȓa ḏ ijjen n ṯmesȓayṯ ṯwessex niɣ ḏ ikrucaren niɣ ḏ yinni iqqaren ixerriqen. Aḏ aḏfen ḏinni ɣir yinni ɣar ǧan isemawen nsen zemmmen ḏi Lkitab n Ṯuḏarṯ n Yizmar. Ismeḍhar-ayi-d lmalak nni iɣzar n waman n ṯuḏarṯ ṣfan am jjaj, iteffeɣ-d zi lƹarc n Arebbi ḏ Yizmar itazzeȓ ḏi ȓwesṭ n ccariƹ n ṯendint. X ṯnayen n iɣezḏisen n yiɣzar-a ḏinni ṯacejjarṯ n ṯuḏarṯ. Tarew ṯenƹac n ṯwaȓaṯin kuȓ char ijjen n ṯwaȓa, afar nnes isgenfa ȓegnus. Zi ssenni aȓ ṯsawent war ḏinni tiȓi bu nnaƹȓeṯ. Lƹarc n Arebbi ḏ Yizmar aḏ yiȓi ḏi ṯendint-a, aṯ ƹebḏen lƹibad nnes. Aḏ ẓren aɣembub nnes, isem nnes aqaṯ x ṯenyarṯ nsen. Zi ssenni aȓ ṯsawent war ḏinni tiȓi bu ǧiȓeṯ, war teḥḏijin ca ṯfawṯ n ȓefnar niɣ ḏ ṯfawṯ n ṯfuct ȓaḥeqqac Siḏi Arebbi netta axasen igg ṯfawṯ nnes. Aḏ ḥekmen i ȓebda n ȓebdaṯ. Inna-ayi lmalak wenni: "Awaȓen-a ḏaysen ȓaman ḏaysen ȓḥaqq. Arebbi netta ḏ Mawlana iy d isehwan lwaḥi x lʼanbiya, issekk-d lmalak nnes ḥima aḏ d ismeḍhar i yinni iy ṯ iƹebbḏen min labud ɣa iweqƹen ƹȓayen." "Nec aqa usiɣ-d war tƹeṭṭaȓeɣ ca! Ssaƹḏ n yinni iteggen array i wawaȓen n lwaḥi iǧan ḏi Lkitab-a." Ḏ nec Yuḥanna iy sȓiɣ, ẓriɣ ṯimesȓayin-a. Wami sȓiɣ, ẓriɣ manaya, hwiɣ aḏ sejjḏeɣ ɣar iḍaren n lmalak nni iy ḏayi d ismeḍharen ṯimesȓayin-a. Inna-ayi: "Lla! Qa nec ḏ ȓƹabḏ, am nec am cek am ayṯmac lʼanbiya ḏ marra yinni iteggen array i wawaȓen n Lkitab-a. Sejjeḏ-as i Arebbi." Inna-ayi: "War snuffar ca awaȓen-a n lwaḥi ḏi Lkitab-a ȓaḥeqqac ȓweqṯ ṯuḏes-d. Wenni iteggen ccarr aḏ iqqim itegg ccarr. Wenni ixenzen aḏ iqqim itexniz. Wenni iǧan nican aḏ iqqim nican. Wenni iǧan ḏ amqeddes aḏ iqqim ḏ amqeddes." Inna Ƹisa: "Nec aqa usiɣ-d war tƹeṭṭaȓeɣ ca! Aḏ d awiɣ texȓiseṯ, aḏ jaziɣ kuȓ ijjen ƹlaḥsab ȓexḏayem nnes. Nec ḏ lʼalif nec ḏ lyaʼ, nec ḏ amezwaru ḏ aneggaru. Nec kuȓci zzayi ig ibḏa, kuȓci zzayi iy ɣa ikemmeȓ. Ssaƹḏ n yinni itṣebbanen ičammiren nsen, ḥima aɣarsen yiȓi ȓḥaqq ḏi ṯcejjarṯ n ṯuḏarṯ aḏ aḏfen ṯandint zi ṯewwura nnes. Ɣar barra n ṯendint ǧan ḏinni iqzinen ḏ iseḥḥaren ḏ yinni ifessḏen ḏ yinni ineqqen iwḏan ḏ yinni iƹebbḏen lʼaṣnam ḏ marra yinni isxerriqen iy tḥibban ixarriqen. Ḏ nec Ƹisa ssekkeɣ-d lmalak inu ḥima aḏawem icheḏ x ṯmesȓayin-a ḏi ṯjumaƹ n ȓmuminin. Nec ḏ lʼaṣel n Dawed u zi ddurriṯ nnes. Nec ḏ iṯri n ȓefjar itceƹciƹen." Arruḥ ḏ ṯsȓiṯ qqaren: "Araḥ-d!" Wenni itsȓan aḏ yini: "Araḥ-d!" Wenni ifuḏen aḏ d yas, wenni irezzun aman n ṯuḏarṯ aḏ isew baṭeȓ! Cehhḏeɣ nec x marra yinni itsȓan i wawaȓen-a n lwaḥi ḏi Lkitab-a: Wenni xasen ɣa yarnin, ataf Arebbi as yarni lmuṣibaṯ iy d yusin ḏi Lkitab-a. Wenni ɣa ikksen zeg wawaȓen-a n lwaḥi ḏi Lkitab-a, ataf Arebbi as ikkes ȓḥaqq nnes zi ṯmesȓayin ig yurin ḏi Lkitab-a, iƹni ȓḥaqq nnes n ṯcejjarṯ n ṯuḏarṯ ḏ ȓḥaqq nnes n ṯendint iqeddsen. Iqqar Ƹisa iƹni wenni ixebbaren x ṯmesȓayin-a: "Wah, nec aqa usiɣ-d war tƹeṭṭaȓeɣ ca!" Amin, araḥ-d a Siḏiṯneɣ Ƹisa. Aḏ yiȓi arḍa n Siḏiṯneɣ Ƹisa ak kuȓ ijjen. Amin.