πόσοις γε μὴν γυναικεῖον εἶδος ἐπιπρέπει ἔν τε τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ τοῖς ἄλλοις, τὰ μὲν εἰς ἡδυπά- θειαν καὶ ἀφροδίτην εἰσὶ γυναικεῖοι, τολμηροὶ δὲ καὶ ἀναιδεῖς καὶ πανουργίαις καὶ ἀπάταις καὶ ἀπιστίαις χαίροντες· καὶ γὰρ ταῦτα γυναικεῖα. ὅσοι δὲ νέοι ὄντες εἶδος ἔχουσι γηραιόν, οὗτοι δειλοὶ καὶ δύσκολοι καὶ ὕποπτοι καὶ φειδωλοὶ καὶ εὐλαβεῖς καὶ εὔβουλοι καὶ

ὅσα ἄλλα ἀγαθὰ ἢ κακὰ τῷ γήρᾳ πρόσεστιν, ἔχουσιν. ὅσοι δὲ αὖ εἰς γῆρας εἴδη διαφυλάττουσι παιδικά, οὗτοί εἰσι φιλοπαῖκται φιλογέλωτες κακῶν ἀπαθεῖς ἁπλοῖ καὶ συνελόντα εἰπεῖν κατὰ τὸ εἶδος ὅ τι κέκτηνται. γίνεται δὲ ἐν ἀνθρώποις 〈καὶ〉 εἴδη ὀρνιθοειδῆ τε καὶ θηριοειδῆ, οὐ παντελῶς, ἀλλὰ τρόποις ἐξεικασμένα τοῦ Adam. 1. ἐπιπρέπει correxi e Po ἐπιτρέχει x 7, ὕπ- οπτοι] ,,rectius ὑπόπται· Sylb. at cf. II § 42 ὕποπτον 8. γήρᾳ Sylb. e S γήρα M V γήρατι F 10. ἀπαθεῖς scripsi ἀμα- θεῖς x 11. ὅ τι scripsi οὗ x 12. 〈καὶ〉 inserui ὀρνι- θοειδῆ τε καὶ θηριοειδῆ] ,,forsan rectius ὀρνιθώδη τε καὶ θη- ριώδη- Sylb. at cf. p. 305, 1 θηριοειδοῦς et θυμοειδεῖς frequens μὲν πλέον, τοῦ δὲ ἔλασσον τοῦ θηριοειδοῦς ἔχοντος. εἰς ὅ τι οὖν τοῦ θηρίου ἡ μορφὴ τοῦ ἀνθρώπου φέρει καὶ εἰς ὅσον, κατὰ τοῦτο χρὴ φυσιογνωμονεῖν αὐτόν. καὶ εἰ πολλῶν δὲ θηρίων συντρέχοιεν εἰς τὸν αὐτὸν ἄνθρωπον τύποι, ἀπὸ πάντων τούτων χρὴ φυσιογνω- μονεῖν αὐτόν· ὅσα γὰρ εἴδη οἱ ἄνθρωποι, τοσαῦτα καὶ ἤθη κέκτηνται. σημεῖά τέ ἐστι παντὶ τῷ τοῦ ἀνθρώ- που σώματι, καὶ φωνὴ δὲ καὶ πνεῦμα καὶ χρόα εἰς τὸ φυσιογνωμονεῖν συντελεῖ· τὰ δὲ πολλὰ τῶν σημείων καὶ τὰ σύνολα τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐνίδρυται, καὶ ὥσπερ διὰ πυλῶν, τούτων ἡ ψυχὴ διαφαίνεται. δεῖ δὲ ἀκρι- βῶς τε καὶ λεπτῶς ὁρᾶν τε καὶ καταμετρεῖν τὰ ὄντα ἐν αὐτοῖς σημεῖα· μικρὰ γὰρ ὄντα μεγάλας ἔχει τὰς διαφοράς. χρὴ μέντοι μὴ προλέγειν τοῦτον ὃν μέλλεις φυσιογνωμονεῖν, ἵνα μὴ κατασκευάσῃ ἑαυτὸν μετα- σχηματίζων καὶ ταράξῃ τὰ σημεῖα.

Ὀφθαλμοὶ ὑγροὶ λάμποντες ὡς λιβάδες ἤθη χρηστὰ φαίνουσι· παίδων 〈γὰρ〉 ὀφθαλμοὶ τοιοῦτοι. Adam. 1. ἔλασσον] ἔλαττον Μ 2. ὅ τι οὖν] ὁτιοῦν S τοῦ θηρίου] τῶν θηρίων? 3. καὶ om. Μ ὅσον| ὅσοι V τέ] δέ Schneider, recte ut videtur τοῦ om. M 12. καὶ om. V ὁρᾶν] φωρᾶν? 14. μέντοι] δὲ M μὴ om. S 15. φυσιογνωμονεῖν] φυσιογνομονεῖν V ἑαυτὸν scripsi cum Struvio opusc. II, 185 τοῦτον Χ, quod Schneider delet 16. ταράξῃ] καταράξη S V 17. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν in x Ὀφθαλμοὶ — 18 φαίνουσι] cf. anonym. cod. Bodl. Clark. 11 fol. 77 ὀφθαλμοὶ γάρ, φησιν ὁ Πολέμων, ὑγροὶ λάμποντες ὡς λιβάδες ἤθη χρηστὰ ἐκφαίνουσιν (Cramer Anecd. 0x. IV, 255. cf. de Pol. phys. p. 1 et Prolegomena) 18. 〈γὰρ〉 inserui εὐρύτης κορῶν ἠλίθιον , μικρότης δὲ κακομηχανίαν κατηγορεῖ, ἐπεὶ καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ζώοις ὄφεις μὲν καὶ ἰχνεύμονες πίθηκοί 〈τε〉 καὶ ἀλώπεκες καὶ ὅσα ἄλλα κακομήχανα λεπτὸν δέδορκε, πρόβατα δὲ καὶ βόες καὶ ὅσα εὐήθη πλατὺ δέδορκεν. ὅσα δὲ φρενῶν εὖ ἔχει, τούτων αἱ κόραι κατὰ λόγον τῶν ὀφθαλμῶν εἰσιν. ὅσοι δὲ ἀνίσους τοὺς τροχοὺς τῶν κορῶν ἔχουσιν, ἀθέμιτοι, οἱ δὲ ἴσους ἔχοντες φίλοι δίκης. καὶ οἱ περιδεδινημένους ταῖς κόραις τοὺς κύκλους ἔχοντες Adam. 1. ἠλίθιον aut in ἠλιθιότητα mutandum aut δηλοῖ inserendum est μικρότης| μακρότης Schneider 3. 〈τε〉 inserui e Po 4. δέδορκε scripsi εκδέδορκε x καθάπερ ἐλαυνομένους ἀθέμιτοι. εἰ δὲ 〈πρὸς〉 τὸ ση- μεῖον τοῦτο ἐφίζοιτο αὐτῶν τῷ μετώπῳ οἷον νέφη χλωρὰ ἢ κυανᾶ ἢ ἑτερόχροα ἢ ἀχλυώδη ὑπὲρ τῶν ὐφρύων φανταζόμενα, τούτων εἰς τὰ οἰκεῖα δαίμων κατασκήψας παντοίαις ἄταις αὐτοὺς ἐλαύνει. εἰ δὲ τὰ μὲν νέφη μὴ ἐφίζοιτο ταῖς ὀφρύσιν, οἱ δὲ κύκλοι τὰς κόρας περιθέοιεν, δεῖ ἐπισκέψασθαι, εἰ κατὰ τὸ αὐτὸ ἀεὶ περιθέουσιν, ὅπερ ἐστὶ δεῖγμα τοῦ ἀθέμιτα αὐτοὺς ἐργάζεσθαι, ἤ τινας φόνους συγγενῶν ἢ μίξεις ἢ βρώ- Adam. 1. 〈πρὸς〉 inserui cum Ba cf. I § 19 p. 340, 1 πρὸς τὸ συγκλείεσθαι et II § 61 πρὸς ἄλλο πρὸς τῷ σημείῳ τούτῳ Schneider 2. αὐτῶν Pa αὐτοῦ x νέφη Pa νεφέλη x 4. φανταζόμενα] φαντασόμενα M τούτων Ba τοῦτον M V τοῦτο Pa δαίμων] δαίμονα M V 7. κόρας] κοραίας M κεραίας V 8. αὐτοὺς Pa αὐτὸν x σεις ἀθεμίτους καὶ Θυεστείους . . εἰ δὲ ἐν τῇ κινήσει οἱ κύκλοι ἀναστρέφονται καὶ μεταξὺ στάσιν τινὰ ἢ κίνησιν λαμβάνουσι, τούτοις δέδραται μὲν οὐδέν, καταθύμια δέ ἐστιν αὐτοῖς ἔργα ἀθέμιτα, καί ποτε μὲν ὀρέγονται τοῦ ποιῆσαι, ἄλλοτε δὲ ὑπὸ φόβου ἢ ὄκνου κωλύονται.

Πεπηγότες ὀφθαλμοὶ πάντες ἄτοποι· οἱ μὲν γὰρ ὑγρότεροι δειλούς, οἱ δὲ ξηρότεροι μάργους, οἱ δὲ ὠχρότεροι ἐμβροντήτους σημαίνουσιν. ὅσοι δὲ καὶ τὰς ὀφρῦς ἐπαίρουσι καὶ τὸ πνεῦμα ἀνασπῶσι, δύσβουλοι, Adam. 1. laeunam indicavi 3. λαμβάνουσι] λαμβάνει V δέδραται scripsi δρᾶται x 5. ὑπὸ scripsi ἀπὸ x 7. ante Πεπηγότες titulus περὶ ὀφθαλμῶν ἑστηκότων in M V, περὶ ὀφθαλμῶν πεπηγότων in S 10. ἐπαίρουσι scripsi ἐγείρουσι x ὠμόφρονες, κακοφραδέες, [κενεόφρονες,] παλίγκοτοι. ὀφθαλμοὶ ἑστηκότες ὑπέρυθροι μεγάλοι γαστριμαργίας καὶ λαγνείας μάρτυρες. ἐὰν δὲ τῶν τοιούτων καὶ τὰ κάτω τῶν ὀφθαλμῶν ἀποσχίζοιτο, ταῦτά τε κατηγορεῖ καὶ ἀναίδειαν, ἀδικίαν, ἀπληστίαν, ἀμηχανίαν. ὀφθαλ- μοὶ μικροὶ ἑστῶτες φαίνουσι φιλοχρήματον καὶ πάν- τοθεν κέρδη περινοοῦντα. εἰ δὲ καὶ τὸ μέτωπον ἅμα ταῖς ὀφρύσι σπῴη εἰς τὸ μέσον, κερδαλεώτερός ἐστιν ὁ ἀνήρ. εἰ δὲ καὶ τὸ πᾶν σῶμα ἄμα τοῖς σημείοις τούτοις καθέλκοιτο, πρόσεστι καὶ τὸ ὀργίλον αὐτὸν Adam. 1. κενεόφρονες, ut lectio varia antecedentis κακο- φραδέες, delendum videtur 3. δὲ] δὲ καὶ y 4. ἀποσχίζοιτο scripsi ἀποσχίζοιντο x ἀποσχίζωνται Henrych. ταῦτά] τὰ αὐτά? τε inserui e M V cf. phys. lat. § 22 cum libidine iniquitatem 7. περινοοῦντα scripsi e V περιπονοῦντα περι- ποιοῦντα SPa 10. πρόσεστι] προσέσται? cf. p. 343, 3 εἶναι καὶ βοητήν. γλαυκοὺς ὀφθαλμοὺς πεπηγότας ἀλαμπεῖς ἔχοντι μήποτε φιλίαν συνάψῃς μηδὲ γείτονα σχεῖν ἢ συνοδίτην εὔξῃ· δολερὸς γὰρ οὗτος καὶ εἰς τὰ δεινὰ ἀγρυπνῶν ἐπὶ συμφοραῖς ἑταίρων. ὀφθαλμοὶ ἑστῶτες μικροὶ ὑγροί, μέτωπον ἀνειμένον, βλέφαρα κινούμενα δεικνύουσιν ἄνδρα φροντιστήν, φιλολόγον, φιλομαθῆ. τοῦτο μόνον πεπηγότων ὀφθαλμῶν σχῆμα βέλτιστον.

Ὀφθαλμοὶ κινούμενοι ταχέως ταραχώδη, ὑπο- νοητήν, ἄπιστον, μελλητὴν μᾶλλον ἢ δραστήριον δη- λοῦσι. καὶ οἱ μὲν μετὰ τῶν ὀφθαλμῶν κινοῦντες τὰ βλέφαρα ἐπιπλεῖστον 〈δειλοὶ〉 καὶ ἀνάλκιδές εἰσι τὴν Adam. 1. βοητήν] βίαιον Henrych. 2. μηδὲ] μὴ δὲ 4. ἑταίρων scripsi e M V ἑταιρων P ἑτέρων H APa 9. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν κινουμένων in x ταχέως ταραχώδη] ταχύ, ὡς ταραχώδεις Henrvch. 10 μελλητὴν Sylb. μελητὴν x 12. ἐπιπλεῖστον| ἐπὶ πλεῖστον 〈δειλοὶ〉 in- serui cf. phys. lat. § 23 timidi ac sine virtute sunt et p. 313, 6 ψυχήν, οἱ δὲ τοὺς μὲν ὀφθαλμοὺς ταχὺ κινοῦντες, τὰ δὲ βλέφαρα οὐχ ὁμοίως θαρσαλέοι οὗτοί εἰσι καὶ τολ- μητίαι ἐν τοῖς δεινοῖς. οἱ δὲ βραδυκίνητοι νωθεῖς, ἀργοί , δυσαίσθητοι , χαλεπῶς ἀρχόμενοι , δυσκατά- παυστοι. τὸ δὲ μέσον τῆς κινήσεως μέσα πάντων ὧν εἶπον σημαίνει. ὀφθαλμοὶ πάντη περιθέοντες ἀχλυώ- δεις μαργοσύνης κατήγοροι. ὀφθαλμοῖς μεγάλοις τρέ- μουσιν ἀποπληξίαν καὶ μαργοσύνην καὶ γαστριμαργίαν καὶ οἰνοφλυγίαν καὶ λαγνείαν τεκμαίρου. ὀφθαλμοὶ μικροὶ ὑπότρομοι γλαυκοὶ ἀναιδεῖς, ἄπιστοι, ἄδικοι, τὰ ἀλλότρια πράσσοντες κακά , ζῶντες ἀπὸ συμφορῶν. Adam. 2. οὗτοί εἰσι καὶ scripsi οὔτοι· εἰσὶ δὲ x 3. οἱ Ba et Ro εἰ x 5. πάντων] πάντως V 7. ὀφθαλμοῖς με- γάλοις τρέμουσιν - 9 τεκμαίρου scripsi e ὀφθαλμοὶ μεγάλοι εἰ τρέμουσι - τεκμαίρονται Pa 9. λαγνείαν scripsi ἀργίαν x 11. συμφορῶν| συμφορῶν ἑτέρων ? cf. phys. lat. § 23 aluntur autem malis alienis ὀφθαλμοὶ μικροὶ ὑπότρομοι χαροποὶ ἢ μέλανες τὰ αὐτὰ σημαίνουσι, παρόσον οἱ μὲν χαροποὶ ἐμπληκτότεροι καὶ ἀβουλότεροι, οἱ δὲ μέλανες δυσοργητότεροι καὶ ἀν- αίσχυντοι. ὀφθαλμοὶ κλυζόμενοι κυμαίνοντες ἐν αὐτοῖς εἰς ἀφροδίσια καὶ εὐπάθειαν ἐπτόηνται, οὔτε δὲ ἄδικοι οὔτε κακοῦργοι οὕτε φύσεως φαύλης οὔτε ἄμουσοι.

Ὁπότε γλαυκοὶ ὔντες μικρὰς τὰς κόρας ἔχουσιν οἱ ὀφθαλμοί, ἀνελεύθεροι καὶ πανοῦργοι καὶ φιλοχρή- ματοι μᾶλλον ἢ ἄλλοι εὑρίσκονται. γλαυκοὶ ὀφθαλμοὶ ξηρότεροι ἄγρια καὶ ἄνομα ἤθη τίκτουσι· χολῇ γὰρ Adam. 1. χαροποὶ| χαροποιοὶ M 2. χαροποὶ] χαροποιοὶ M 4. αὑτοῖς] αὐτοῖς M 7. ante Ὁπότε titulus περὶ ὀφθαλμῶν γλαυκῶν in x μικρὰς τάς scripsi μικροτάτας x 10. ἄνομα Ro ἀνώμαλα x τίκτουσι scripsi e x κατηγοροῦσι Ro βεβαμμένοι εἰσίν, ἀλλʼ οὐ κυανῇ. οἱ δὲ κυανοῖ ἐπί- παν ὑγρότεροί εἰσι, καί εἰσιν οὗτοι πολὺ κρείσσονες τῶν ἑτέρων. ὅσοι δὲ ὑγροὶ ὄντες εὐσταθεῖς εἰσι καὶ εὐλαμπεῖς καὶ μεγάλοι, ἤθη ἄριστα ὀφθαλμῶν παρ- έχονται, θυμοειδεῖς δὲ καὶ οὗτοί εἰσιν. ὅσοι δὲ ἀσθενῆ τὰ γλαυκὰ ἔχοντες ὑπολευκότεροί εἰσιν, ἀνάλκιδες καὶ δειλοὶ πάντων μάλιστά εἰσιν ὧν εἶπον. τὰ δὲ ἄλλα ὡς τοῖς ἄλλοις σημείοις χρῶ καὶ ἐπὶ τούτων. ὀφθαλμοὶ αἰόλοι μᾶλλον γίνονται ἐν τοῖς χαροποῖς ἢ ἐν τοῖς γλαυκοῖς. τέως δὲ περὶ τῶν γλαυκῶν αἰόλων λέγω. ψεκάδες εἰσὶ κυαναῖ περὶ τὰς κόρας κατὰ μέγεθος Adam. 1. ἀλλʼ οὐ κυανῷ del. Schneider κυανῇ scripsi κυανῷ x κυανοῖ ] κυανοὶ M 2. κρείσσονες scripsi e M V κρείττονες Pa 4. εὐλαμπεῖς scripsi e M V ἀλαμπεῖς Pa ἤθη] εἴδη? cf. phys.lat. § 24 optima species glaucorum ὀφθαλμῶν| τῶν ἀνδρῶν? Schneider, at cf. p. 314, 3 sq. 6. τὰ γλαυκὰ] τὴν γλαυκότητα? 9. χαροποῖς| χαροποιοῖς M 11. ψεκάδες scripsi ψηφίδες x ψηφῖδες Henrych. κέγχρου, ἕτεραι δὲ ξανθαὶ ἴσαι ταῖς ἄλλαις· τούτων ἐν στοίχῳ οὐσῶν παραλλήλων ὡς ὅρμος περιθέει τὴν κόρην. οἱ τοιοῦτοι τοίνυν ὀφθαλμοὶ δολερὰ ἤθη καὶ ἐπίκλοπα μάλιστα ὀφθαλμῶν κέκτηνται, ἀγχινοίας δὲ καὶ συνέσεως ἱκανῶς αὐτοῖς μέτεστιν, ἄτολμοι δέ εἰσιν. οἷς δὲ αἰόλοι ὀφθαλμοὶ καὶ μικροί εἰσιν, οὗτοι κερδαλεώ- τεροι καὶ δουλοπρεπεῖς καὶ θῶπες τῶν ἐν δυνάμει καὶ φιλοχρήματοι καὶ πράττοντές τι κρύφα χαίρουσι κἂν εἰ μηδὲν εἴη τὸ διάφορον κρύφα ἢ ἐκ τοῦ φανεροῦ εἰπεῖν ἢ ποιῆσαι, κακά τε πάντα ἐπὶ κέρδει ποιεῖν ὀρέγονται, Adam. 2. στοίχῳ| στίχω V περιθέει H( et Sylb ) παρα- θέει x 5. ἄτολμοι δέ εἰσιν in marg. V οἷς scripsi οἱ x 6. εἰσιν, οὗτοι scripsi οὗτοι εἷεν x 8. καὶ πράττοντές τι κρύφα] ἕτερα λέγοντες καὶ ἕτερα πράττοντες καὶ ἐν τούτοις κρυφῇ Ro καὶ 〈λέγοντές τε〉 καὶ πράττοντες? κἂν scripsi coll. 303, 6 καὶ x 10. κακά τε scripsi καὶ τὰ τε M V καὶ τὰ Pa ἐπὶ κέρδει Sylb. ἐπικερδῆ x ἐπὶ κέρδεῖ Pa πλὴν ὅσα ὑπὸ δειλίας κωλύονται· ἀνάλκιδες γάρ εἰσι κατὰ τοὺς λαγωούς, οἷς τὸ εἶδός ἐστι τῶν ὀφθαλμῶν ὅμοιον.

Ὀρθὴ στάσις ὀφθαλμῶν ἀρίστη. ὀφθαλμοὶ ἄνω ἐσταλμένοι μαργοσύνης καὶ ἀποπληξίας σημεῖον ἢ νό- σου τῆς ἱερᾶς καλουμένης λαγνείας τε καὶ γαστριμαρ- γίας καὶ οἰνοφλυγίας. εἰ δὲ καὶ πρὸς τούτοις τρόμος ἐνείη, οὐ πόρρω ἥκουσιν ἐπιληψίας. εἰ δὲ ὠχροί εἰσιν, ὠμόφρονες, φιλόφονοι, μιαιφόνοι, ὑπέρυθροι δὲ μᾶλλον ὄντες καὶ μεγάλοι φιλοπόται, φιλόκυβοι, φιλογύναιοι, Adam. 1. ὅσα] ὅσον Ro et Henrych. 2. λαγωούς, οἷς] λαγωοὺς οἱ τοιοῦτοι ἄνδρες. οἷς δὲ Ro 3. Ὀρθὴ] καὶ ὀρθὴ Ro ὀφθαλμῶν ἀρίστη] ὀφθαλμῶν, ἄριστοι Ro 4. μαργο- σύνης] ματαιοσύνης Ro (et Struvius) 8. φιλόφονοι] φιλό- φρονοι V ἀπάνθρωποι καὶ δειλόφθονοι καὶ Ro μιαιφόνοι] μητροφόνοι? 9. φιλοπόται scripsi γίνονται x γίνονται φιλο- πόται Ro φιλογύναιοι] φιλογύναιοι, φιλόκυνοι Ro ἄκοσμα φθεγγόμενοι, κεκράκται, μάργοι δὲ μάλιστα. ὸφθαλμοὶ κάτω ἐστραμμένοι 〈ὡς〉 δυόμενοι τὰ αὐτὰ τοῖς ἄνω ἐστραμμένοις δηλοῦσι, περιττότερον δέ, ὅτι ἔγκοτοί εἰσι καὶ μῆνιν ἀγρίαν καὶ ἀμείλικτον ἔχουσιν. ἐὰν δὲ ὁ μὲν τῶν ὀφθαλμῶν ἄνω χωρῇ, ὁ δὲ κάτω καθέλκηται καὶ τρόμος ἐν αὐτοῖς ἐνῇ αἵ τε ὀφρύες σπῶνται καὶ 〈τὸ〉 ἆσθμα τραχὺ καὶ πυκνὸν ἀναφέρηται, οὗτος εἰς τέλος ἐλήλακεν ἐπιληψίας.

Ὀφθαλμοὶ παρατετραμμένοι εἰ μὲν εἰς τὰ δεξιὰ χωροῖεν, μωρίαν, εἰ δὲ εἰς τὰ ἀριστερά, μαχλοσύνην Adam. 1. κεκράκται Sylb. καὶ κράκται V καὶ κράτοι S ἀκράται M ἀκρατεῖς Schneider cf. II § 24 2. 〈ὡς〉 in- serui cf. phys. lat. § 29 tanquam occidentes ὥσπερ Schnei- der δυόμενοι om. S ἢ δεόμενοι Ro 6. ἐνῇ Sylb. εἴη x 7. 〈τὸ〉 inserui 8. εἰς τέλος om. S 9. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν παρατετραμμένων in κατηγοροῦσιν· εἰ δὲ παραβλῶπες ὄντες εἰς τὸ ἐντὸς ὡς ἐπὶ τὴν ῥῖνα νεύοιεν, χάρισι καὶ ἀφροδίτῃ καὶ ἔρωσίν εἰσι φίλοι. ἐὰν δὲ ξηρότεροι ὦσι καὶ ἀναπεπτα- μένοι μὴ ἐνόντος τρόμου, κακοὶ καὶ πονηροί, οὐ μέντοι κεχαρισμένοι χάρισιν ἢ ἔρωσιν, αἰδὼς δὲ σφᾶς προλέ- λοιπε καὶ δίκη· εἰ δὲ τρόμος ἐνείη, κακοῦργοι καὶ πάντολμοι.

Οἱ χαροποὶ ὀφθαλμοὶ ἀπὸ τῶν μελάνων χωρί- ζονται τῷ αἰόλῳ· πολλὰ γὰρ αὐτῶν τὰ εἴδη. καὶ οἱ μὲν μέλανες ὀφθαλμοὶ ἄνανδρα ἤθη καὶ φιλοκερδῆ καὶ Adam. 3. ἔρωσιν| ἔρωτι Pa 5. προλέλοιπε scripsi περι- λέλοιπε x προείληφε Ro 8. ante Οἱ titulus περὶ αἰόλων ὀφθαλμῶν in x μελάνων| μελαίνων M ἄπιστα δηλοῦσιν, οἱ δὲ χαροποὶ τοιοίδε εἰσίν. ἡ μὲν χροιὰ ἐπιπρέπει αὐτοῖς μέλαινα ὡς ἀπλῶς ἰδεῖν, ἐσα- θροῦντι δὲ κέγχροι ἔνεισιν 〈αἱ μὲν〉 πυρραὶ οὐ σφό- δρα, αἱ δὲ λευκαὶ καὶ ἐπιλευκότεραι, ἄλλαι δὲ ὠχραὶ καὶ ἄλλαι 〈κυαναῖ〉 τοῦ ὠχροῦ τῷ πυρρῷ μεμιγμένου ἢ τοῦ μέλανος τούτοις· εἰσὶ δὲ καὶ αἱματώδεις κέγχροι ἐν τοῖς μέλασιν. ἄλλοι δὲ κεγχρωτὰ μὲν οὐ φέρουσι τὰ εἴδη τῶν ὀφθαλμῶν, παντὸς δὲ τοῦ τροχοῦ τὴν ἔξω ἴτυν μέλαιναν φοροῦντες, τὴν ἐπὶ ταύτῃ πυρράν. Adam. 1. ἡ scripsi secundum HA cum Henrych. εἰ x 2. ἐπιπρέπει] ἐπιτρέπει M fortasse scrib. ἐπιπρεπὴς ἰδεῖν| εἰπεῖν Sylb. et Henrycb. 3. ἔνεισιν αἱ μὲν scripsi ἔνεισι x 4. ἐπιλευκότεραι scripsi ἔτι λευκότεραι 5. 〈κυαναῖ〉 inserui μεμιγμένου scripsi e M V μεμιγμέναι Pa 9. μέλαιναν] μέλαινα M τὴν| καὶ τὴν Ba ταύτῃ Ro ταύτης x πυρράν| πυρράνἔχουσιν? ἕτεροι δὲ ὑπολευκότερα ἔχουσι τὰ πυρρά. ἐν τοῖς μέλασι τὰ μὴ πάνυ πυρρά, ὁπόσοις πόρρωθεν τὸ μέλαν μόνον ἐπιπρέπει, γενναῖα τὰ ἤθη, συνετά, δίκαια, εὐφυῆ, μεγαλόνοα σημαίνει. ὅσοις δὲ τὰ πυρρὰ ταῦτα πάνυ πυρρά, τετράγωνα καὶ μὴ κεγχρωτὰ ἔνι καὶ ὑπολάμπει ἔσω ὥσπερ πῦρ καὶ πρὸς τούτοις κέγχροι ὠχραὶ ταῖς πυρώδεσι μεμιγμέναι εἰσὶ καὶ ἕτεραι γλαυκαί, ἴτυες δὲ Adam. 1. πυρρά. ἐν scripsi cum Κ ἐν] καὶ ἐν Ba 2. τὰ] καὶ? Schneider πυρρά, ὁπόσοις scripsi auctore Hoffmanno p. 126 πυρρά. ὁπόσοις x τὸ μέλαν μόνον| μόνον τὸ μέλαν V 3. ἐπιπρέπει] ἐπιτρέπει M 4. μεγαλόνοα scripsi coll. 322, 5 μεγάλα x 5. ἔνι] ἐστι? ἐνίοτε phys. lat. § 27 interdum 6. ὠχροὶ] ὠχροὶ M V ταῖς scripsi τοῖς xx 7. πυρώδεσι scripsi πυρρώδεσι x αἱματώδεις ἢ κυαναῖ περιθέουσι τὰς κόρας, [ οὗτοι κάκιστοι· ] μεγάλοι δὲ ὀφθαλμοὶ καὶ στίλβοντες κινού- μενοι δεδορκότες, οἷον θυμούμενοι δεδόρκασιν ἄνθρω- ποι, καὶ τὰ βλέφαρα σφέων ἀναπέπταται, πάντων οὗτοι χείριστοι· λύκων γὰρ καὶ ὑῶν ἀγρίων τοιαῦτα εἴδη, οἱ δὲ καὶ τούτων ὠμότεροι, ἀγριώτεροι, ἁρπακτικώτεροι. Adam. 1. οὗτοι κάκιστοι cancellis inclusi 4. σφέων scripsi e V σφῶν γ 5. γάρ] δὲ S ἐν δὲ τοῖς χαροποῖς ὀφθαλμοῖς ὅσον ἂν αἱ κέγχροι 〈πυρρότεραι〉 ὦσιν, ἀγριώτερα τὰ ἤθη, δυσοργητότερα καὶ ὑβριστικώτερα καὶ μοιχιδιώτερα ἀποτελοῦσι· μείζους δὲ οὖσαι ἢ ἐλάσσους ἠπιώτερα σημαίνουσιν. αἱ δὲ αἱματώδεις τῶν κέγχρων ἐν τοῖς μέλασι φαρμακεῖς ἀν- θρώπους μηνύουσιν, ὥσπερ αἱ ὠχραὶ μαγγανείας καὶ φαρμάκων ἐπιστήμονας. οἱ μὲν οὖν ὠχροὶ δολερώτεροι, οἱ δὲ αἱματώδεις ἀβουλότεροι καὶ θερμότεροι. ὅσοις Adam. 1. ὅσον scripsi e x ἴσαι Pa 2. 〈πυρρότεραι〉 in- serui coll. Pol. arab. p 134, 1 sq. 3. ἀποτελοῦσι] ἀποδηλοῦσι? 4. σημαίνουσιν] σημαίνει M V αἱ | οἱ S 5. φαρμακεῖς scripsi φαρμακώδεις x 6. μαγγανείας] μαγκανίας M 7. οἱ | aἱ V δολερώτεροι scripsi δειλότεροι x 8. οἱ | αἱ V δὲ| δʼ V καὶ inser. Ro δὲ οὐ κέγχροι εἰσὶ χαροποῖς, ἀλλʼ ἴτυς ἔνεστι πεποι- κιλμένη, τῆς ἴτυος τὸ μέγεθος καὶ τὴν χροιὰν ἐπισκέ- πτου. ἴτυς μέλαινα στενή, ἑτέρα δὲ ἐπὶ ταύτῃ πυρρὰ ἐν ὑγροῖς ὀφθαλμοῖς, εἰ γε μηδὲν ἄλλο ἄτοπον φαί- νοιτο, ἄνδρα δηλοῦσι μεγαλόνουν, συνετόν, δίκαιον, εὐφυῆ, παιδεραστὴν 〈δὲ〉 πέρα τοῦ μετρίου, ἡ δὲ χλωρὰ ἴτυς ἐπὶ τῇ μελαίνῃ δολερόν, ἄδικον, κλῶπα Adam. 1. χαροποῖς scripsi χαροποὶ x post πεποικιλ- μένη x δολερώτεροι, οἱ δὲ (δʼ S) αἱματώδεις, quae delevi, ut e p. 321, 7 sq. repetita, in δολερώτεροι· εἰ δὲ αἱματώδης, mutavit Henrvch. 3. ἴτυς] εἰ ἴτυς? ταύτῃ Schneider ταύτης x 6. 〈δὲ〉 inserui ἡ| εἰ? ἀργυρίου, γυναιξὶν αἰσχρῶς ὁμιλοῦντα. ἴτυες αἰόλαι τὴν χροιὰν ταῖς ἴρισιν ἐμφερεῖς ἐν μὲν ξηροτέροις 〈τοῖς〉 ὀφθαλμοῖς μαργοσύνην δηλοῦσιν, ἐν δὲ ὑγροῖς μεγα- λόνοιαν καὶ εὐθυέπειαν καὶ ἀνδρίαν καὶ ὀρθοβουλίαν, ταχύτεροι δὲ εἰς ὀργὴν καὶ εἰς τὰ ἀφροδίσια ἔργα πάντα ἐπτοημένοι.

Κοῖλοι πάνυ ὀφθαλμοὶ οὐκ ἐπαινετοί· ὁπόσοι δὲ κοῖλοι ὄντες ὥσπερ ὕδωρ ἐν ἀγγείῳ 〈ἡμιδεεῖ〉 ὑπο- κινοῦνται, εἰ καὶ μεγάλοι εἶεν, οὐ πονηροί, εἰ μή τι ἄλλο σημεῖον κατηγοροίη· τὴν γὰρ κοιλότητα ἥ τε ἰκμὰς καὶ τὸ μέγεθος παραμυθοῦνται· κοίλων γὰρ καὶ μι- κρῶν ἤθη δόλια, ἐπίβουλα ἀνθρώποις, ζήλῳ καὶ φθόνῳ Adam. 1. ante Κοῖλοι titulus περὶ ὀφθαλμῶν κοίλων in x 2. ἡμιδεεῖ inserui coll. p. 136, 5 et phys.lat § 31 semipleno 5. μικρῶν scripsi, qua forma Adam. constanter usus est σμικρῶν Χ τετηκότα, ξηρότεροι δὲ ὄντες πρὸς τοῖς εἰρημένοις κακοῖς ἀπιστίαν, προδοσίαν, 〈ἱεροσυλίαν〉 σημαίνουσιν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . οἱ δὲ ὑπορρέοντες δολερώτερα, εἰ μέντοι ἅμα ὑγρότητι ὑπορρέοιεν, μωρότερα.

Τῶν ἐξεχόντων ὀφθαλμῶν, οἳ οὔκ εἰσιν ἐπαι- νετοί, τοῖς μὲν οἴδημα περίκειται κύκλῳ, τοῖς δὲ ὡς Adam. 2. προδοσίαν] καὶ προδοσίαν Pa ἱεροσυλίαν inserui post σημαίνουσιν sententia (1. 8. 14 sq.) excidit nullo in x lacunae signo 4. ὑγρότητι] cave scribas ἀμαυρότητι collata phys. lat. § 31 qui in obscuritate diffluunt cf. p. 337, 1 et 5 ἅμα ὑγρότητι 5. ante Τῶν titulus περὶ ἐξεχόντων ὀφθαλμῶν in MV περὶ ὀφθαλμῶν ἐξεχόντων Sylb. οἳ del. Schneider sequentibus τοῖς in οἷς mutatis τάφρος βαθεῖα καὶ στενὴ περιθέει· δολεροὶ τὸ ἦθος· οἱ δὲ 〈πάντη〉 ἀνεστηκότες μαργοσύνην κατηγοροῦσι. προπετεῖς ὀφθαλμοὶ αἱματώδεις οἰνοφλύγων καὶ γαστρι- μάργων. εἰ δὲ γλαυκοὶ οὗτοι εἶεν, ἀδίκους μέν, ἀσυνέ- τους δὲ ἴσθι. εἰ δὲ καὶ τὰ βλέφαρα αὐτοὺς βαρύνει, πλείων ἡ ἄνοια. εἰ δὲ οἰδοῦντες εἶεν ξηροί, πατρο- Adam. 1. δολεροὶ| οὗτοι δολεροὶ ? 2. 〈πάντη〉 inserui 6. ξηροί scripsi μικροὶ x πατροφόνται καὶ μητροφόνται] πατροκτόνοι καὶ μητροκτόνοι Ro φόνιαι καὶ μητροφόνται παιδοκτόνοι τε καὶ φαρμακεῖς. εἰ δὲ ὑψηλοὶ ὄντες ὀφθαλμοὶ μεγάλοι τε καὶ λαμπροὶ καὶ εὐαγεῖς εἶεν καὶ ὑγρὸν βλέποντες, δίκαιοι, συνετοί, φιλομαθεῖς, ἔρωτος πλήρεις, οἷος ἦν ὁ φιλόσοφος Σω- κράτης. ὀφθαλμοὶ τοῦ προσώπου πολὺ ἐξέχοντες μικροὶ πάνυ καὶ πυρροὶ οὐ φρενήρη, ἀλλὰ παρειμένον καὶ τὸ σῶμα καὶ τὴν γλῶτταν εἶναί φασιν.

Ὀφθαλμοὶ μικροὶ παλλόμενοι κακομηχάνους καὶ δολίους, μεγάλοι δὲ ἀνοήτους καὶ μάργους ἐλέγχουσιν. ὅσοι δὲ ὥσπερ ἐκθρώσκοντες πάλλονται, κακοὶ οὗτοι, ἐὰν μὴ μεγέθους εὖ ἔχωσι καὶ ὑγρὸν καὶ λαμπρὸν βλέ- πωσιν· οἱ γὰρ τοιοῦτοι ὀφθαλμοὶ νοήματα ἁδρά, ὑψηλά, δραστήρια ἔργων μεγάλων παρέχονται, τόλμης καὶ μεγαλονοίας εἰς ἄκρον ἥκοντες, ὀργῆς δὲ ἀκρατεῖς καὶ μέθης, μεγάλαυχοι, κουφόνους, οὐ πόρρω ἐπιληψίας, κλέος δὲ ἔχειν ὀρέγονται μεῖζον ἢ κατʼ ἀνθρώπους, ὥσπερ ὁ Μακεδὼν Ἀλέξανδρος. περιοιδοῦντες φθαλ- μοὶ ἀστεργεῖς, ὠμόφρονες , γαστρίμαργοι, λάγνοι, κι- Adam. 1. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν παλλο- μένων in x 5. νοήματα om. M ἤθη Ba 6. δραστήρια] καὶ δραστήρια Pa 8. κουφόνους scripsi e S V κουφόνοι M cf. κρυψίνους p. 333, 1 cf. Bekker Anecd. p. 1196, 23 sq. Et. M. p. 606, 25. Iacobs ad Auth. Pal. I, 106, 13. 9. δὲ| δ᾿ V θάρας καὶ αὐλοῦ καὶ μουσικῆς ἥττους. τὰ δὲ ἄλλα ἐκ τῶν ἄλλων σημείων τεκμαίρου. ὀφθαλμοὶ περι- πελιδνοί, εἰ καὶ τὰ ἐντὸς σημεῖα ὁμολογοίη, ἄπιστοι, ἄδικοι, πάντολμοι.

Ὀφθαλμοῖς σκοτίοις ἄτη ἐνοικεῖ, ξηρότεροι δὲ ὄντες ἀπιστότεροι· εἰ δὲ καὶ μικροὶ εἶεν, δολεροί, ἐπί- βουλοι, κακότεχνοι, παλίμβουλοι. ὀφθαλμοὶ σκότιοι Adam. 2. περιπελιδνοί scripsi πελιδνοὶ x cf. phys. lat. § 33 livore circumdati 4. πάντολμοι scripsi auctore Schneidero coll. p. 317, 7 et 343, 5 παντολμίαι x 5. ante Ὀφθαλμοῖς ti- tulus περὶ ὀφθαλμῶν σκοτίων in x Ὀφθαλμοῖς σκοτίοις] σκο- τίοις ὀφθαλμοῖς V 7. παλίμβουλοι] παλίμβολοι sed cf. II § 24 et § 55 ὑγροὶ 〈κοῖλοι〉 αὐτάρκως μεγέθους ἔχοντες εὐσταθεῖς φροντιστήν, πολυθεάμονα, εὐμαθῆ, εὐλαβῆ, δειλὸν καὶ ἐγγὺς φειδωλίας δηλοῦσιν, οἱ δὲ ἀχλυώδεις αὐτῶν δολεροί, ἄπιστοι, ἀκόλαστοι.

Οἱ δὲ ἐναντίοι τούτοις εὐφεγγεῖς ἄριστοι ὀφθαλ- μῶν, εἰ μή τι ἄλλο ἀντιλέγει σημεῖον· πάντα γὰρ ἀκριβῶς ἐπισκέπτεσθαι δεῖ.

Ἐὰν μαρμαρύσσωσιν οἱ ὀφθαλμοὶ κἂν φῶς ἐν αὐτοῖς ᾖ, οὐκ ἀγαθοί· μαρμαρυγὴ γὰρ εἰ ἐν γλαυκοῖς καὶ αἱματώδεσιν ὀφθαλμοῖς εἴη, θερμουργίαν καὶ παν- τολμίαν δηλοῖ, ὡς ἐγγὺς μανίας ἥκειν, εἰ δὲ ἐν χαρο- 5 ποῖς εἴη, δειλίαν· πᾶν γὰρ χρῆμα οὗτοι φοβοῦνται καὶ πτώσσουσι καὶ πάντα ὑπονοοῦσι· μέλανες δὲ ὀφθαλ- μοὶ μαρμαρύσσοντες κάκιστοι καὶ δειλοὶ καὶ κακο- Adam. 1. ante Ἐὰν titulus περὶ μαρμαρυσσόντων (μαρμα- ρισσόντων V) ὀφθαλμῶν in x οἱ om. Pa 6. πτώσσουσι M, sed σ primum erasum πτώσουσι V μήχανοι σφόδρα. εἰ δὲ οἱ τοιούτους ὀφθαλμοὺς ἔχοντες καὶ γελῷεν, εἰς ἀκρότητα 〈πάσης〉 κακίας ἥκουσιν. ὀφθαλμοὶ γοργὸν βλέποντες δεινοί· οἱ μὲν γὰρ ὑγρὸν βλέποντες θυμοειδεῖς, ἄλκιμοι, ἀρειμανέες, εὐθυεπεῖς, ταχύεργοι, ἀπρονόητοι, ἄκομψοι, ἄκακοι, οἱ δὲ ξηρὸν κάκιστοι, ἀθέμιστοι. εἰ δὲ καὶ μικρότεροι εἶεν καὶ Adam. 2. ἀκρότητα in marg. V ἀκρότατα ,,possis etiam legere εἰς ἀκρότητα Sylb. 〈πάσης〉 inserui 3. γὰρ inserui e V εἰ μὲν ὑγροὶ deleto βλέποντες Schneider οἱ μὲν ὑγροὶ deleto βλέποντες Henrych. fortasse scrib. γὰρ γοργὸν βλέ- ποντες ὑγροὶ 4. ἀρειμανέες] ἀριμανέες Pa 5. οἱ scripsi e V εἰ γ ξηρὸν] ξηροὶ S, fortasse recte κοῖλοι, χείρους , ὠμόφρονες, ἐπίβουλοι, κρυψίνους, παντορέκται. εἰ δὲ ἐπὶ τοιούτοις ὀφθαλμοῖς ἐπισκύνιον βαρὺ νεύει καὶ ὀφρύες εἰσὶ τραχυνόμεναι βλέφαρά τε ὀρθά, 〈θυμὸν〉 σημαίνει καὶ ἀλκὴν μετʼ ἀβουλίας... Adam. 1. κρυψίνους scripsi e x (corr. in κρυψίνοι M) κρυ- ψίνοι Pa 3. νεύει scripsi θέει x 4. 〈θυμὸν〉 inserui μετʼ ἀβουλίας scrpsi e x μετὰ εὐβουλίας Pa post ἀβουλίας lacunam indicavi: exciderunt καὶ ἀκακίαν καὶ εὐτολμίαν ὅσοι δὲ τὸ μὲν ἐπισκύνιον καὶ τὰς ὀφρῦς τά τε βλέφαρα μὴ οὕτως ἔχουσι, τὸ δὲ βλέμμα τραχὺ καὶ πικρόν, χείριστοί εἰσιν οὗτοι πάντων.

Ὀφθαλμοὶ οἷς ἡδονὴ καὶ γέλως ἐνοικεῖ οὐ πάντες ἐπαινετοί· εἰσὶ γὰρ καὶ ἐν τούτοις δολεροί, κρυψίνοοι, κακομήχανοι, κακοῦργοι. ὁπόσοι δὲ ἅμα Adam. 1. τά τε scripsi cum Schneidero τὰ δὲ x 2. μὴ del. Schneider et Henrych. 4. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν γελών;των in x 5. πάντες ἐπαινετοί scripsi πάντη ἀναίτιοι x cf. phys. lat. § 37 non omnes laudabiles 6. κρυ- ψίνοοι scripsi e VS cum Ba κρυψίνοι M τῷ γελῶντι ὑποβλέπουσι καὶ ξηροί εἰσι, κάκιστοι ὀφθαλμῶν. καὶ οἱ κοῖλοι δὲ ὀφθαλμοὶ γέλωτα ἔχοντες ὥσπερ λοχῶντες κακόν τι τυρεύουσι. καὶ εἰ τὰ ἐκτὸς τῶν ὀφθαλμῶν κινοῖτο, οἷον μέτωπον καὶ παρειαὶ καὶ ὀφρύες καὶ χείλη, κακὸς γέλως οὗτος. βουλὴν γὰρ ἐπί τινι πονηρὰν ἢ πρᾶξιν ἄδικον σημαίνει. κἂν μὲν πρὸς τῷ σεσηρότι μύωσί τε καὶ ὁρῶσιν ἀτενές, βου- Adam. 1. γελῶντι scripsi e VM cf. lin. 7 πρὸς τῷ σεση- ρότι γέλωτι Pa 3. τυρεύουσι H Pa τυρσεύουσι x ἐκτὸς] ἐντὸς S 6. ἐπί τινι scripsi cf. p. 343, 7 ἐπιβουλεύουσί τινι et p. 324, 6 ἐπίβουλα ἀνθρώποις ἐπιτείνει x 7. τε scripsi cum Henrych. γε x καὶ] ἢ? Vulcan. λεύονται ἔργα ἄδικα, εἰ δὲ ἀναπεπταμένους καὶ σεση- ρότας ἔχοιεν, πέπρακται αὐτοῖς ἀθέμιτα ἔργα. τοὺς δὲ καὶ μάλα γελῶντας ἐπιβουλοτέρους καὶ κακουργο- τέρους μαντεύου, εἰ ξηροὶ εἴησαν· εἰ δὲ ὑγροί εἰσιν, ἄκακα μὲν ἤθη, μάταια δὲ παρέχονται, κακῶν ἀπαθῆ, ἀνόητα, ἄστοργα, ἀκόλαστα. ὀφθαλμοὶ μειδιῶντες ἅμα Adam. 1. καὶ] ἢ? Vulcan. 3. μάλα] μεγάλα Pa 4. μαντεύου scripsi μαντεύουσιν x εἰσιν scripsi cum Henrych. ὦσιν X ὑγρότητι, βλέφαρα ἀνειμένα, μέτωπον μαλακόν, τὰ ἀμφὶ τὰ βλέφαρα λαγαρὰ ἤθη δηλοῦσι μεγαλοπρεπῆ, δίκαια, ἥμερα, εὐσεβῆ, φιλόξενα, συνετά, εὔβουλα, 〈εὐμαθῆ,〉 ἔρωτος πλέα.

Ὀφθαλμοὶ σκυθρωπάζοντες ἅμα ὑγρότητι φρον- τίζουσιν 〈ἢ〉 φιλοτεχνοῦσιν· ἐὰν δὲ συμμύωσι 〈καὶ〉 Adam. 1. ἀνειμένα] ἐνειμένα S μαλακόν] μαιακὸν V μα- κρὸν et in marg. γρ. μαλακὸν M 2. βλέφαρα om. Pa inser. Sylb. ὦτα Ba 4. 〈εὐμαθῆ〉 inserui 5. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν σκυθρωπῶν in x φροντίζουσιν 〈ἢ〉 scripsi φροντίζουσι x φροντίζουσι καὶ Pa 6. συμμύωσι 〈καὶ〉 αἱ ὀφρύες ὦσι scripsi συμμύωσιν (συννεύωσι S) αἱ ὀφρύες ὡς x αἱ ὀφρύες ὦσι χαλαραὶ καὶ τὸ μέτωπον χαλαρὸν ἅμα τῇ σκυθρωπότητι, πιστὰ τούτων ἤθη, βέβαια, χρηστά, εὔβουλα, πινυτά. ξηροὶ δὲ ὀφθαλμοὶ λυπηρὸν βλέ- ποντες ἄτης εἰσὶ πλήρεις· εἰ δὲ καὶ μέτωπον εἴη τραχὺ καὶ βλέμμα ἀτενὲς βλέφαρά 〈τε〉 ὀρθά, ἄγρια βουλεύ- Adam. 1. χαλαρὸν| μαλακὸν in litura V 3. εὔβουλα, πινυτά] πινυτὰ εὔβουλα V 5 βλέφαρά 〈τε〉 scripsi coll. p. 333, 3 βλέφαρα x καὶ βλέφαρα Pa ματα τούτοις πᾶν τε ἔργον οὗτοι ποιήσειαν ἄν, καὶ οὐδὲν κακὸν ἀτέλεστον αὐτοῖς.

Ὁπόσο[ι δὲ ὀφθαλμοὶ πυκνὰ συγκλείονται καὶ αὖθις ὑπανοίγονται, ἐπίβουλοι οὗτοι καὶ ἐπίκλοποι· εἰ μέντοι ὑγροὶ εἶεν, φροντισταὶ καὶ φιλότεχνοι. εἰ δὲ τρόμος αὐτοῖς ἐνείη καὶ ἅμα χρόιης, μαργοσύνην ἢ ἐπιληψίαν δηλοῖ. ὁπόσοις δὲ ἡ αὐτὴ στάσις ἀεί ἐστιν, Adam. 1. τε om. S ποιήσειαν scri psi e x ποιήσαιεν in marg. M ποιήσοιεν Pa 3. ante Ὀπόσοι titulus περὶ ὀφθαλ- μῶν συγκλειόντων καὶ μυόντων in X (συγκλειόντων καὶ μυόντων in marg. V καὶ μυόντων om. Pa et Ba quae habet συγκλειομένων) 6. μαργοσύνην ἢ ἐπιληψίαν| μαργοσύνη ἢ ἐπιληψία V 7. δηλοῖ scripsi ex γ δηλοῦται V, in marg. γρ. δειλοί δηλοῦσι Pa cf. σημαίνει p. 333, 4 εἰ μὲν πρὸς τὸ συγκλείεσθαι ὑπορρέοιεν καὶ εἰς τὸ ἄνω χωροῖεν, μαχλοσύνην καὶ μαργοσύνην κατηγο- ροῦσιν. εἰ δὲ ὀρθοὶ ὄντες συγκλείοιντο, εἰ μὲν ὑγροὶ εἶεν μετὰ μεγέθους καὶ τοῦ εὐλαμποῦς καὶ μετώπου λείου, εὐλαβεῖς, εὔβουλοι, φιλομαθεῖς καὶ γλυκύθυμοι καὶ ἐρωτικοί, εἰ δὲ ξηροὶ εἶεν, θρασεῖς, κακομήχανοι, Adam. 1. τὸ] cf. ad p. 307, 1 τῷ Schneider ὑπορρέοιεν Schneider cf. p. 325, 3 et 4 ἀπορρέοιεν x εἰς scripsi, ut constanter dixit Adamantius ἐς x 2. καὶ μαργοσύνην om. S 3. δὲ scripsi δʼ x συγκλείοιντο] συγκλείνοιντο S ἄδικοι. ὁ δὲ πρὸς τούτῳ μέτωπον ἔχων τραχύ, ὀφρῦς συνεστραμμένας, βλέφαρα σκληρὰ πεπηγότα, ἀγριώτερος τὸν θυμόν, τολμᾶν ἑτοιμότερος, χαυνούμενος μέντοι [τοῖς] ἐπαίνοις καὶ τιμαῖς, πειθόμενος δὲ καὶ δώροις. ὅσοι δὲ οὐχ οἷοί τέ εἰσι τὰ βλέφαρα ἔχειν ὀρθὰ οὐδὲ τὰς ὀφρῦς ἀκλινεῖς, ἀλλὰ τρόμος αὐτοῖς ἔνεστι καὶ ἅμα τὸ βλέμμα ὑποκινεῖται, οὗτοι ἀνδρόγυνοι ὄντες ἄνδρες εἶναι βιάζονται.

Ὀφθαλμοὶ πυκνὰ ἀνοιγόμενοι ἐπὶ μέγα καὶ ἅμα ἱστάμενοι ἤ τι νοοῦντες ἢ μετανοοῦντες, τὴν γὰρ ἔν- νοιαν αὐτῶν ὁποία ἐστὶ σημαίνει καὶ ἀναγορεύει σοι τὸ ξηρόν, τὸ ὑγρόν, τὸ σκότιον, τὸ λαμπρόν, τὸ μικρόν, τὸ μέγα, κοῖλον, ὑψηλόν, μαλθακόν, ἀτενές, τἄλλα ἐπὶ τούτοις ἃ πολλάκις εἴρηται. ταῦτα μνημονεύων δυ- νήσῃ καὶ περὶ ὧν μὴ εἴρηται ἐξ αὐτοῦ κρίνων φυσιο- Adam. 1. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν ἀνα- πεπταμένων in x 2. ἢ τι] εἰσί τι? νοοῦντες| νοσοῦντες M 3. σημαίνει] σημαίνουσιν Henrych. καὶ ἀναγορεύει σοι scripsi ἀπαγορευτέοι x, fortasse tamen futura σημανεῖ et ἀνα- γορεύσει praeferenda sunt 5. κοῖλον| τὸ κοῖλον Pa fortasse recte τἄλλα] καὶ τἄλλο Pa 7. ἐξ αὐτοῦ scripsi e V ἐξ αὐτοῦ y ἐκ σαυτοῦ Ro κρίνων| νοῶν Pa γνωμονεῖν. ὅσοι οὖν ὀφθαλμοὶ ἀεὶ ἀνεῳγμένοι εἰσὶ σκό- τιοι μὲν ὄντες καὶ ὑγροί, φροντισταί· εἰ δὲ πρὸς τῷδε ἤπιον βλέποιεν, προσέσται καὶ χρηστοῖς εἶναι. ὀφθαλμοὶ ἐκπεπετασμένοι ξήροὶ μαρμαρύσσοντες ἱλαρὸν καὶ λαμ- πρὸν δεδορκότες ἀναισχύντους καὶ παντόλμους δηλοῦσιν.

Ὀφθαλμοὶ σκαρδαμύττοντες δειλίας κατήγοροι· εἰ δὲ καὶ ξηροὶ εἶεν, ἐπιβουλεύουσί τινι ἢ δόλον κρύ- Adam. 2. μὲν ὄντες scripsi μένοντες x 5. δηλοῦσιν] δηλοῦσι V 6. ante Ὀφθαλμοὶ titulus περὶ ὀφθαλμῶν σκαρδα- μυττόντων καὶ ἀσκαρδαμύκτων in X πτουσιν ἢ κακόν τι λαθραῖον ἀρτύουσιν. οἱ δὲ αὐτοὶ οὗτοι διάστροφοι ἢ ὕπωχροι ὄντες μωρίαν μαρτυροῦσιν. ὀφθαλμοὶ ἀσκαρδάμυκτοι δεινὸν δεδορκότες κακόν τι ἐοίκασι μηχανᾶσθαι. πρᾶοι δὲ ἑστῶτες ἢ καὶ νοτίδος ἐνούσης φροντιστάς, φιλομαθεῖς, ἥμερα ἤθη κεκτη- μένους, ἐρωτικοὺς δηλοῦσιν. εἰ δὲ ἀσκαρδάμυκτοι ὄντες χροὶ ἢ φοινικοῖ φαίνονται ἅμα ξηρότητι, ἄτην Adam. 4. ἢ videtur delendum καὶ μνήμην κακῶν καὶ μῆνιν καὶ φθόνου προσβολὴν ἢ ἄλλην δή τινα δαιμονίαν κακότητα ἐμφαίνουσιν. εἰ δὲ τοιοῦτοι ὄντες αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς περιδινοῖντο, μανίᾳ κρατερᾷ συνέχονται.

Κύστις ὀφθαλμοῖς κάτωθεν προσκειμένη οἰνό- φλυγας, ἄνω δέ, ὑπνηλούς, ἄμφω δὲ οὖσαι καὶ ἀμ- φότερα σημαίνουσιν.

Οἱ ὀξεῖς ὀφθαλμοὶ ταραχώδεις ἄρπαγες· οἱ δὲ ἰλλώπτοντες καὶ τὰ βλέφαρα ἐπιβάλλοντες ἀν- δρόγυνοι. οἱ δὲ τὸ ἕτερον τῶν βλεφάρων ἐπιβάλ- λοντες καὶ ἀνατρεπόμενοι ἄμα ὑγρότητι πράως τε καὶ μαλθακῶς βλέποντες ἁβρυνταί, καλλωπισταί, μοιχικοί. ἔνιοι δὲ τὰ μέσα τῶν βλεφάρων καθέλκουσι, τὰ δὲ Adam. 1. ante Οἱ titulus περὶ ὀφθαλμῶν ὀξέων in x 2. 〈 δὲ〉 inserui ἰλλώπτοντες Pa ἰλλώττοντες xx καὶ τὰ βλέ- φαρα ἐπιβάλλοντες inserui e V 6. δὲ (alt.)] δʼ V ἑκατέρωθεν ἀνασπῶσι καὶ ἅμα ἰλλώπτουσιν· οὕς καὶ αὐτοὺς μοιχικοὺς λέγων οὐκ ἂν ἁμάρτοις· ὁμοίως καὶ τοὺς τὰ μέσα τῶν βλεφάρων ἀνασπῶντας, τὰ δὲ ἑκα- τέρωθεν συγκλείοντας.

Κνῆμαι εὖ μεγέθους ἔχουσαι διηρθρωμέναι στε- ρεαὶ γενναίου ἀνδρὸς καὶ εὐφυοῦς, ἁπαλαὶ δὲ καὶ ἄναρθροι δειλοτέρου καὶ ἀνανδροτέρου· αἱ δὲ λεπταὶ πάνυ δειλοῦ καὶ κακοήθους, αἱ δὲ πρὸς τούτῳ νευ- ρώδεις καὶ ἀκολασίας πολλῆς μετέχοντος. ὅσαι δὲ τῶν κνημῶν κατὰ τὸ μέσον πλήρεις εἰσὶν ὡς κύουσαι, βδε- λυροὺς καὶ ἀκολάστους καὶ ἀναιδεῖς δηλοῦσιν· ὡς τὸ Adam. 1. ante Κνῆμαι titulus περὶ κνημῶν καὶ μηρῶν in M V, περὶ κνημῶν S διηρθρωμέναι Schneider ἠρθρωμέναι x 4. τούτῳ scripsi e VS τούτων M τούτοις Pa 6. βδελυ- ροὺς] βδελυροὺς Ma πολὺ δὲ κνημῶν καὶ πτερνῶν παχύτης δουλοπρεπές, ἀμαθές. ὅμοια δὲ ταῖς κνήμαις καὶ περὶ τῶν μηρῶν λέγε.

Οἱ τὰ γόνατα ἔσω νεύοντες ὥστε συγκρούειν, γυναικεῖοι καὶ θηλυδρίαι. Ισχία παχέα γυναικεῖα, ὁστώδη δὲ ἀνδρεῖα, λεπτὰ Adam. 2. τῶν Pa om. x 4. ante Οἱ titulus περὶ γονάτων καὶ ἰσχίων (ἰσχύων M) in M V, περὶ γονάτων iu S ὥστε Sylb. ὥσπερ x περ ὥστε Η συγκρούειν] cf. Hesych. s. v. γονύκροτοι et Eustath. ad Il. N 281 (Syll. loc. pbvsiogn. 5) 6. Ἰσχία παχέα] ἰσχεῖα παχεῖα M δὲ ὀλιγόσαρκα ῥικνά, ὥσπερ ἐκτετηκότα, πανούργου πρὸς ἀνδρός. τοιαῦτα γὰρ καὶ τὰ πιθήκων.

Ὀσφὺς ὀστώδης 〈καὶ〉 καρτερὰ ἀνδρεία, σαρ- κώδης δὲ καὶ μαλακὴ γυναικεία· ἡ δὲ εἰς ὀξὺ ἀπηγμένη ἀκολασίαν καὶ δειλίαν κατηγορεῖ.

Νῶτον πλατὺ στερεὸν ἄνδρα γενναῖον, θυ- μοειδῆ ποιεῖ, τὸ δὲ ἐναντίον τὰ ἐναντία λέγει.

Κυφὸς ἀνὴρ οὐκ ἀγαθός, εἰ μὴ ὑγρομέλεια αὐτῷ καὶ τὰ ἄλλα σημεῖα ἀστεῖα προσείη, τὸν δὲ εὔ- ζωνον φιλόθηρον νόει.

Πλευραὶ λεπταὶ καὶ ἀσθενεῖς ἀνανδρίαν, δει- λίαν, αἱ δὲ πάνυ σκληραὶ καὶ σαρκώδεις ἀμαθίαν, αἱ δὲ περιφερεῖς καὶ πλήρεις, ὡς οἰδοῦσαι, φλυαρίαν καὶ κακοήθειαν δημαίνουσιν.

Γαστέρες λαγαραὶ εὐρωστίαν ψυχῆς καὶ μεγαλο- φροσύνην σημαίνουσιν, αἱ δὲ ἰσχναὶ πάνυ καὶ κεναὶ δειλίαν καὶ κακοήθειαν καὶ γαστριμαργίαν σημαίνουσι. γαστέρες μεγάλαι σαρκώδεις, εἰ μὲν μαλθακαὶ εἶεν καὶ ἐκκρεμεῖς, ἀναισθησίαν, οἰνοφλυγίαν, ἀκολασίαν, εἰ δὲ Adam. 1. ante Πλευραὶ titulus περὶ πλευρῶν καὶ γαστρός in x δειλίαν] δηλοῦσιν Sylb., fοrtnsse recte. cf. phys. lat. § 65 timiditatis arguunt 3. καὶ (alt.) Pa om. x 4. κακο- ήθειαν] κακοηθίαν S 5. Γαστέρες — μεγαλοφροσύνην σημαί- νουσιν ante 6 αἱ δὲ ἰσχναὶ — γαστριμαργίαν σημαίνουσι posui e VS σκληραῖς σαρξὶ συμπεπηγυῖαι, γαστριμαργίαν καὶ παν- ουργίαν ἐμφαίνουσιν.

Ὁπόσοις τὸ ἀπὸ τοῦ ὀμφαλοῦ χωρίον ἄχρις ἄκρου στήθους καταμετρούμενον μεῖζον εὑρίσκεται ἢ τὸ ἐντεῦθεν ἄχρις ἐκφύσεως τοῦ τραχήλου, βοροὶ καὶ γαστρίμαργοι γίνονται. στήθη μεγάλα ἀρθρώδη ἐπαίνει, λεπτὰ δὲ καὶ ἀσθενῆ μικροψυχίαν καὶ ἀνανδρίαν δηλοῖ, πολύσαρκα δὲ ἀμαθίαν καὶ σκαιότητα. ὅσοις δὲ οἴ Alam. 1. σκληραῖς Schneider σκληραὶ x 3. ante Οπό- σοις titulus περὶ στηθῶν καὶ μαστῶν καὶ μεταφρένου (φρένων Pa μεταφρένων Bh) in xx 8. ἀμαθίαν scripsi ἀσυμπά- θειαν x ἀμάθειαν Schneider μαστοὶ ἐκκρεμεῖς εἰσι καὶ τὸ πᾶν στέρνον 〈μέγα καὶ〉 ἀμφιλαφὲς σαρκὶ λαγαρᾷ, λάγνοι καὶ οἰνόφλυγες.

Μετάφρενον κρατερὸν ἄριστον· τὸ δὲ ἀσθενὲς καὶ λεπτὸν δειλίᾳ καὶ μικροψυχίᾳ πρέπει· σὰρξ δὲ ἐπί- πεφυκυῖα μεταφρένοις ἀμφιλαφὴς ἀναισθησίαν κατη- γορεῖ, καὶ ἡ στενότης μωρίαν. μετάφρενον εὐρὺ μεγα- λονοίας, τὸ δὲ πράως στρογγύλον ἀγχινοίας καὶ χαρίτων σημεῖον. κυρτὸν ὁ φέρων μετάφρενον καὶ ὤμους εἰς τὸ στῆθος ἐπικεκλασμένους κακοήθης ἐστὶ καὶ βάσκα- Adam. 1. 〈μέγα καὶ〉 inserui e Po et Arab. p, 212, 9 sq, 6. ἡ στενότης scrpsi e x στενὴ Pa νος· εἰ δὲ καὶ τὸ σῶμα ἐπικεκλασμένον, φειδωλὸς καὶ φιλάργυρος.

Κλεῖδες συμπεφραγμέναι οὐκ εὐαίσθητον οὐδὲ ἐνεργὸν σημαίνουσιν, αἱ δὲ διεστηκυῖαι ἄνανδρον, τὸ δὲ σύμμετρον τῆς ἀνοίξεως αὐτῶν συνετὸν καὶ ἀνδρεῖον.

Ὦμοι παχεῖς οὐκ ἐπαινετοί, οἱ δὲ καρτεροὶ ἀν- δρείων ἠθῶν εἰσι, λαγαροὶ δὲ ἀνάνδρων καὶ δειλῶν, οἱ δὲ λεπτοὶ καὶ ὀξεῖς τὰς κορυφὰς κακοηθῶν, εἰ δὲ παντελῶς ἄναρθροι εἶεν, μωρῶν.

Ἐὰν ἐπιμήκεις ὦσιν αἱ ὠλέναι, ὡς κατακρε- μασθείσας τὰς χεῖρας ἄχρι τῶν γονάτων ἐξικνεῖσθαι, εὐπραξίας καὶ ἰσχύος τὸ σημεῖον· κολοβοὶ δὲ οὖσαι, ὡς μὴ ἀφικνεῖσθαι εἰς γόνατα καὶ ἐν τῷ ἐσθίειν συν- αντᾶν ταῖς χερσὶ τὴν κεφαλὴν ἀναγκάζεσθαι, κακοθελεῖς καὶ ἐπιχαιρεκάκους καὶ φθονεροὺς δηλοῦσι. καρτερὰς εἶναι ὠλένας καὶ πήχεις ἀγκῶνάς τε ἀρθρώδεις ἄριστον· τὰ γὰρ ἐξίτηλα ἄνανδρα, τὰ δὲ πάνυ σαρκώδη ἀμαθῆ καὶ ἀναίσθητα.

Χεῖρες ἁπαλαὶ καὶ μαλθακαὶ εὐφυοῦς πρὸς ἀνδρός· αἰ δὲ σκληραὶ ἅμα μεγέθει ἀνδρεῖον μέν, δυσααθῆ δὲ εἶναι δηλοῦσι. χεῖρες πάνυ κολοβοὶ μω- ρίας σημεῖον, εἰ δὲ εἶεν παχεῖαι, καὶ μιαρίας· στεναὶ δὲ καὶ λεπταὶ ἁρπακτικώταται. παχεῖαι χεῖρες κοντοὺς ἔχουσαι τοὺς δακτύλους κλεπτίσταται. μικραὶ δὲ πάνυ χεῖρες πανουργίας καὶ κλεπτοσύνης σημεῖον. λεπταῖς δὲ καὶ σκολιαῖς χερσὶ φλυαρίαν καὶ γαστριμαργίαν τεκμαίρου.

Τράχηλος ὁ μὲν πάνυ μακρὸς καὶ λεπτὸς δειλῶν καὶ κακοήθων, ὁ δὲ παχὺς ἅμα μήκει θυμικῶν καὶ Adam. 5. καὶ om. y κοντοὺς] καμπτοὺς Ba et Vulcan. 10. ante Τράχηλος titulus περὶ τραχήλου in x μεγαλαύχων αὐθαδῶν τε, ὁ δὲ μετρίως μήκους ἔχων καὶ πάχους εὐπαγής τε καὶ ῥωμαλέος ἀλκίμων, εὐμαθῶν, εὐφυῶν πρὸς ἀρετήν, λαγαρὸς δὲ καὶ ἀσθενὴς παν- ούργων, κακομηχάνων. ὁπόσοις ὁ τράχηλος νεύροις κατατείνεται, σκαιοὶ οὗτοι· εἰ δὲ καὶ ἄλλα σημεῖα συμ- βαίνει, [καὶ] μωραίνουσι καὶ μανίᾳ ἐπιλαμβάνονται. καὶ οἱ μεγάλα 〈δὲ〉 ἀγγεῖα περὶ τῷ τραχήλῳ πεπλεγ- μένα ἔχοντες ἐμφανῆ σκαιοί· οἱ δὲ ὑπερφυῶς παχυ- τράχηλοι δυσόργητοι, σκαιοί, ἀμαθεῖς, ὑώδεις· οἱ δὲ Adam. 4. ὁπόσοις] ὁπόσοι M 6.[καὶ] nncisinclusi μανίᾳ scripsi coll. p. 345, 3 μανίας x μανίαις Sylb. 7. 〈δὲ〉 inserui e Po et pbys. lat. § 53 sed et περὶ scripsi e x ἐπὶ Pa κολοβοτράχηλοι θρασύδειλοι. ὅσοις δὲ τῶν ἐπαυχενίων σπονδύλων τραχέων ὄντων ἐξέχει πολὺ τῶν ἄλλων ὁ κατὰ τὴν συμβολὴν τῶν ὠμοπλατῶν, ὅθεν ἐκφύεται τράχηλος, οὗτοι ὑβρισταί· οἱ δὲ σκληροτράχηλοι ἀμα- θεῖς, 〈οῖ δὲ ὑγροτράχηλοι εὐμαθεῖς〉. τραχὺς αὐχὴν ὥσπερ λοφιὰ ἀμαθοῦς σὺν ὓβρει. τράχηλον πεπηγότα ἀκλινῆ σκαιὸν καὶ αὐθάδη 〈λέγε〉 καὶ ἀμαθίαν δὲ ἀνα- τίθει. τισὶ δὲ διὰ μωρίαν γίνονται ἀκλινεῖς τράχηλοι, οἷς καὶ τὰ ἄλλα σημεῖα συμβαίνει ἄλλοι δὲ ἀκλινεῖς Adam. 1. post θρασύδειλοι M praebet σκαιοὶ, quod Sylb. recepit, ego removi ἐπαυχενίων Porta p. 213 et Schneider ὑπαυχενίων x, quod defendit Struvius coll. Heliod. Aeth. IlI, 4 κόμη ὑπαυχένιος 5. 〈οἱ δὲ ὑγροτράχηλοι εὐμαθεῖςU+00AE inserui 7. σκαιὸν — ἀμαθίαν] σκαιῷ καὶ αὐθάδει καὶ ἀμαθεῖ Sylb. 〈λέγε〉 inserui τραχήλους ἔχοντες οἰακίζουσιν ἑαυτοὺς καὶ τείνουσι τέχναις καὶ πόνοις μεγάλοις μάλα κεκλασμένους ὄντας. οὗτοι δὲ ἀνδρόγυνοι ὄντες εἶτα ὀρθοῦντες αὐτοὺς οἴονται τὴν μαχλοσύνην ἐπικρύπτειν, κατηγοροῦσι δὲ αὐτῶν χειλῶν σπασμὸς καὶ ὀφθαλμῶν παρατροπὴ καὶ ποδῶν παραφορὰ καὶ ὀσφύος κίνησις καὶ χειρῶν ἄλυς καὶ φωνῆς κραυγή. καὶ γὰρ οἱ τράχηλοι αὐτῶν οὐ διαρκῶς πεπηγέναι δύνανται, ἀλλʼ ὑποτρέμουσιν ἅτε τῆς τάσεως βιαζομένης. ἡ δὲ τραχήλου κλάσις ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀνδρογύνου, εἰ καὶ τὰ ἄλλα σημεῖα συν- Adam. 3. αὐτοὺς] αὐτούς V 5. χειλῶν] χείλους V παρα- τροπὴ Schneider τροπὴ x 9. τάσεως scripsi στάσεως x ἐπὶ τὸ πλεῖστον| ἐπιτοπλεῖστον V τρέχει, τὸ δὲ αὔταρκες τῆς τάσεως καὶ τῆς εὐπηξίας ἄριστον. ἄνω ἐστραμμένος τράχηλος ὑβριστοῦ καὶ ἀνοήτου καὶ ὑποχαύνου, εἰ μὴ ἄρα διὰ μανίαν αὐτὸ ποιεῖ· ὁ δὲ ἐπικεκυφὼς τράχηλος δύναται μὲν μωρόν, δύναται δὲ ἔπθʼ ὅτε καὶ φροντιστὴν καὶ φειδωλὸν καὶ κακοήθη καὶ ἔξω ἁπλότητος καὶ εὐθυμίας καὶ πραότη- τος σημαίνειν. τράχηλος εἰς τὰ δεξιὰ βλέπων κοσμίου καὶ φροντιστοῦ καὶ σώφρονος, εἰς δὲ τὰ λαιὰ μάχλου καὶ ἀνοήτου. εἰς ὁπότερον δὲ ἂν ᾖ μέρος ἄλλο κεκλι- μένος, οὐκ ἀγαθός· βεβλάφθαι γὰρ τὰς φρένας δηλοῖ.

Φάρυγξ τραχεῖα κουφονόου ἀνδρός, φλυάρου, λαβραγόρου· εἰ δὲ εἷς τῶν τοῦ βρόγχου σπονδύλων ἐξέχει, κουφονόου μέν, οὐ μὴν θρασέος εἰς γλῶσσαν . . . . . . . . . . μετέωρα δὲ φρονοῦσι νοήματα, οἰνωθέντες μέντοι ὀδύρται, καχύποπτοι, δυσόργητοι, ἀνιαροὶ συμ- πόται ἐγνώσθησαν.

Μακρογένυες οὐ πάνυ κακοί, λαλίστεροι δὲ πέρα τοῦ δέοντος καὶ ὑποχαυνότεροι· οἱ δὲ μικρογένυες Adam. 1. κουφονόου scripsi e V κουφόνου y 2. εἷς om. Pa τὰ Ba βρόγχου Pa βρόχου x 3. κουφονόου scripsi e VS κουφόνου M post γλῶσσαν lacunam indicavi; num καὶ μετέωρα δὲ φρονοῦσιν οἱ τοιοῦτοι ? 4. φρονοῦσι] φοροῦσι Sylb. 7. ante Μακρογένυες titulus περὶ γενύων (γενύων M V) καὶ χειλῶν (χειλέων V) in x Μακρογένυες] μακρογέννυες M V 8. μικρογένυες] μικρογέννυες V κακοὶ τὰ πάντα, μάλιστα δὲ ὠμοὶ καὶ ἐπίβουλοι· καὶ γὰρ οἱ ὄφεις τοιοῦτοι. γένυι τῇ κάτω εἰ πάνυ στρογ- γύλον σχῆμα περιγράφει, ἄνανδρόν ἐστι καὶ γυναικεῖον, τὸ δὲ ὑποτετράγωνον ἀνδρεῖον. γένυος τῆς κάτω τὸ ἄκρον ἐσχισμένον ὥστε δικόρυφον γίνεσθαι, εἰ μὲν ἐπὶ πολὺ τὸ σχίσμα εἴη, δολεροὺς σημαίνει· εἰ δὲ αὐταρ- κως ἡ διαίρεσις ἔχοι, εἰς ἀφροδίτην καὶ χάριτας ἔχει τὸ σημεῖον.

Χείλη δὲ λεπτὰ ἐπὶ στόμασι μείζοσιν ἐπὶ Adam 2. γένυι τῇ κάτω γένυς ἡ κάτω ? γένυι] γέννυι V 3. περιγράφει] περιγράφῃ Ρa περιτρέχει Sylb. si γένυι τῇ κάτω sanum est, fortasse περιγραφή scribendum erit 4. γένυος] γέννυος V 5. ἐπὶ πολὺ scripsi e V ἐπίπολυ γ 7. ἔχει] φέρει? 9. στόμασι μείζοσιν scripsi, e V στόματι μεί- ζονι y τῇ συγχειλίᾳ χαλαρά, ὡς ἐπιβεβλῆσθαι τοῖς κάτω τὰ ἄνω, μεγαλόνοιαν καὶ ἀνδρίαν δηλοῖ, λεόντων γὰρ ταῦτα, χείλη δὲ ἐπὶ μικροῖς στόμασι λεπτὰ δειλὸν δηλοῖ καὶ ἄνανδρον καὶ δολερόν. στόμα μήτε ἐπίπεδον πάνυ μήτε προπετὲς ἐπαίνει· τὸ μὲν γὰρ προπετὲς ἀνοίας καὶ ματαιολογίας καὶ θρασύτητος, τὸ δὲ χθαμαλὸν δει- λίας καὶ παλιμβουλίας σημεῖον. μικρὸν στόμα γυναι- κείοις ἤθεσι καὶ εἴδεσιν ἔοικε, τὸ δὲ μεῖζον ἀνδρεῖον. ἡ δὲ ἐπὶ πολὺ ἀνατομὴ στόματος πάνυ βορόν, ὠμό- Adam. 1. τῇ συγχειλίᾳ χαλαρά] τῇ ἀχειλίᾳ χώρᾳ Pa ταῖς συγχειλίαις ἄκραις ex Pseudaristot. phys. p. 64, 7 Gesner de animal. I, 224 τὰ om. Pa 2. ἀνδρίαν scripsi e V ἀν- δρείαν y δηλοῖ ] δηλοῦσι V ταῦτα scripsi e VS τὰ τοι- αῦτα M at fortasse scrib. λεόντων γὰρ τοιαῦτα τὰ χείλη, 〈 τὰ〉 δὲ 3. λεπτὰ δειλὸν δηλοῖ καὶ scripsi λεπτόχειλα δεινῶς x λεπτότερα δεινῶς Pa 5. ἐπαίνει· τὸ μὲν γὰρ προπετὲς om. V 8. ἀν- δρεῖον] ἀνδρείοις? cf. phys.lat. § 48 uirilibus animis et vultibus conuenit 9. δὲ scripsi e V δʼ y ἐπὶ πολὺ] ἐπιπολὺ V φρονα, ἀνόητον, ἀνόσιον· τοιαῦτα γὰρ τὰ τῶν κητῶν στόματα. ὅσοις κατὰ τοὺς κυνόδοντας κορυφοῦται τὰ χείλη, κακόθυμοι, ὑβρισταί, κράκται, ἐπεσβόλοι· τοιαῦτα γὰρ τὰ τῶν κυνῶν στόματα. ὅσοις δὲ τὸ πᾶν στόμα πρόκειται ἐπὶ πολὺ τά τε χείλη ἐστὶ παχέα καὶ στρογ- γύλα καὶ ἀνεστραμμένα εἰς τὸ ἔξω, ὑώδεις οὗτοι τὰ ἤθη καὶ τὰ ἔργα. τὸ ἄνω χεῖλος τῷ κάτω ἐπιβεβλῆ- σθαι ἐμφρονέστερον· εἰ δὲ τὸ κάτω χεῖλος προέχοι, ἄκακα μὲν τὰ ἤθη, ματαιόφρονα δὲ ὡς ἐπιπολὺ καὶ ἠλιθιώτερα. στόμα μικρὸν προέχον ἔξω κακοήθους καὶ Adam. 1 κητῶν Rose de Arist. libr ord. p. 225 et Anecd. I, 133 κυνῶν x 2. κυνόδοντας] κυνώδοντας M V 3. ἐπεσβόλοι] ἐπεκβολη M 5. ἐπὶ πολὺ] ἐπιπολὺ SV 9. ἐπι- πολὺ] ἐπιτοπολὺ M ἐπιβούλου. στόμα κοῖλον ὡς ἐμβοθρευόμενον φθονε- ρῶν καὶ κακοηθῶν, μάλιστα δὲ ἀκολάστων.

Ρινὸς τὸ ἄκρον λεπτὸν ἐπιζέειν τὴν ὀργὴν μηνύει, παχὺ δὲ πάνυ καὶ χθαμαλὸν μιαρίαν ἤθους κατηγορεῖ. ῥινὸς τὸ ἄκρον ἁδρὸν καὶ ἀμβλὺ καὶ στρογγύλον καὶ κρατερὸν εἰ θεάσαιο, τοῖς ἔχουσιν ἀν- δρίαν καὶ μεγαλοψυχίαν μαρτύρει εἰς λέοντα ὁρῶν καὶ κυνῶν τοὺς γενναίους. ῥὶς μακρὰ καὶ λεπτὴ πάνυ ὀρνιθῶδες. τοιαῦτα οὖν καὶ τὰ ἤθη προσδόκα. τῆς ῥινὸς τὸ πρὸς τὸ μέτωπον διηρθρῶσθαι καλόν, ἀν- Adam. 2. κακοηθῶν Pa κακοηθῶν V καήθων M 3. ante Ῥινὸς titulus περὶ ῥινὸς in x ἐπιζέειν Schneider ἐπ- αύξειν x ,,ἐπιζεῖν vel ὑποζεῖν“ Sylb. 6. ἀνδρίαν scripsi e V ἀνδρείαν y 7. μεγαλοψυχίαν scripsi μεγαλαυχίαν x μαρτύρει] μαρτυρεῖ M εἰς] ἐς SV 8. πάνυ] πάλιν S 10. μέτωπον reposui e Ba πρόσωπον Χ δρεῖον καὶ συνετόν· τὸ δὲ ἐναντίον τούτου θῆλυ καὶ ἀμαθέστερον. ἰθύτης ῥινὸς γλώσσης ἀκράτειαν κατη- γορεῖ. ῥὶς ἡ μείζων ἀμείνων, ἡ δὲ πάνυ μικρὰ κλεπτο σύνης καὶ παλιμβουλίας κατήγορος. γρυποῖς μεγαλόνοια πρέπει, σιμοῖς δὲ λαγνεία. μυκτῆρας ἀναπεπταμένους θυμοῦ καὶ ἀλκῆς μάρτυρας τίθεσο, στενοὺς δὲ ὄντας καὶ στρογγύλους καὶ πεφραγμένους μωρίας. σκολιαῖς δὲ πάνυ ῥισὶ σκολιὰ καὶ τὰ νοήματα ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἕπεται.

Μέτωπον στενὸν οὐκ ἐλάχιστον σημεῖον ἀμα- θίας, καὶ τὸ λίαν δὲ μέγα νωθείας ὡς τὸ πολύ. μέ- τωπον μακρὸν εὐαισθησίαν καὶ εὐμάθειαν δείκνυσι. μήτε πάνυ χθαμαλὸν ἐπαίνει μέτωπον, ἄνανδρον γάρ, μήτε κυρτὸν καὶ ὑψηλὸν καὶ περιφερές, ἀναισχυντίαν γὰρ καὶ ἀναισθησίαν σημαίνει. μηδὲ μὴν τραχεῖ με- τώπῳ χαῖρε μηδὲ ὥσπερ λόφους καὶ ὀρύγματα ἔχοντι ἐν ἑαυτῷ· πανουργίας γὰρ καὶ ἀπιστίας κατήγορα πάντα τὰ τοιαῦτα, ἔσθʼ ὅτε δὲ καὶ μωρίας καὶ μανίας συν- Adam. 1. ante Μέτωπον titulus περὶ μετώπου in x 2. λίαν δὲ μέγα scripsi λεῖον δὲ μετὰ x ὡς τὸ πολύ] ὡςτο- πολύ S 3. εὐμάθειαν scripsi e M V εὐμαθίαν SPe 5. ἀναισχυντίαν γὰρ καὶ ἀναισθησίαν scripsi e V coll. Arab. p. 230, 10. ἀναισθησίαν γὰρ καὶ ἀναισχυντίαν y 6. μηδὲ μὴν scripsi μὴ δὲ μὴν x μηδαμὴ Pa μηδαμῇ Sylp. 8. ἑαυτῷ scripsi e M V αὐτῷ Pa αὐτῷ Sylb. τρεχόντων καὶ τῶν ἄλλων σημείων. μέτωπον τετρά- γωνον μεγέθους εὖ ἔχον καὶ κατὰ λόγον τοῦ ἄλλου εἴδους ἄριστον εἴς τε ἀνδρίαν καὶ σύνεσιν καὶ μεγα- λόνοιαν κέκριται. οἱ κατηρεφῆ μέτωπα ἔχοντες αὐθά. δεις, οἱ δὲ πάνυ τεταμένα ἀμέριμνοι, οἱ δὲ ῥυσσὰ φροντισταί.

Παρειαῖς σαρκώδεσι ῥᾳθυμίαν καὶ οἰνοφλυγίαν παρεῖναι λέγε, ταῖς δὲ ἄγαν λεπταῖς κακοήθειαν καὶ πανουργίαν. βάσκανοι δὲ καὶ ὅσοις παχεῖαι οὖσαι αἱ Adam. 3. ἀνδρίαν scripsi e VS ἀνδρείαν M 4. κατη- ρεφῆ] κατηρρεφῆ M ,,forte συννεφῆ“ Gesner de anim. I, 185 5. τεταμένα x (et Ba et Vulcan.) τετραμμένα Pa τετριμμένα Schneider 7. ante Παρειαῖς titulus περὶ παρειῶν καὶ προσ- ώπου in x 9. post καὶ fortasse excidit φλύαροι cf. Arab. p. 232, 6 eis invidiam protervitatem tribue γνάθοι διεστήκασι τῶν ὀφθαλμῶν. στρογγύλαι παρειαὶ δολίων, αἱ δὲ λίαν μακραὶ φλυάρων καὶ ματαιολόγων.

Πρόσωπον τὸ πᾶν ἀνθρώπου σαρκῶδες μὲν ὂν εὐπαθοῦς καὶ ἡβῶντος ἀνδρός, ἄσαρκον δὲ φροντιστοῦ καὶ ἐπιβούλου. μικρὰ δὲ πρόσωπα μικρὰ καὶ ἤθη λέγει. τὰ δὲ λίαν μεγάλα νωθείαν καὶ ἀμαθίαν κατη- γορεῖ. προσώπῳ δὲ μάλιστα ἐπιφαίνεται μεγαλοπρέπεια καὶ ἀνελευθερία καὶ 〈εὐήθεια καὶ〉 κακοήθεια. ἔστι γὰρ καὶ ἀνιαρὸν πρόσωπον καὶ σπουδῆς πλῆρες καὶ Adam. 6. νωθείαν scripsi (ut p. 377, 2) coll. Pseudarist. phys. p. 70, 10, Arab. p. 232, 14 difficilem mobilitatem phys. lat. § 50 ignaniam μωρίαν x 8. 〈εὐήθεια καὶ〉 inserui e Po 9. γὰρ] δὲ καὶ ἱλαρὸν? παιδιᾶς καὶ εὐμειδές τε καὶ ἀμειδὲς καὶ ὀδυρτικὸν καὶ ὑπνηλὸν καὶ ἐγρήγορον, καὶ τὰ ἄλλα ὡς ἔχει φύσεως εὖ μάλα φαίνεται. ὁποίῳ οὖν πάθει ἔοικε, κατὰ τοῦτο χρὴ φυσιογνωμονεῖν. σπασμοὶ προσώπου καὶ παρειῶν, εἰ μὲν ἐπὶ στυγναῖς προσόψεσιν εἶεν, μανίαν ἢ μωρίαν, εἰ δὲ ἐπὶ φαιδραῖς, μαχλοσύνην δηλοῦσιν.

Ὦτα μεγάλα φοροῦσιν ἀναίσθητοι, μικρὰ δὲ κακοήθεις καὶ πανοῦργοι· ὦτα δὲ λίαν μικρὰ καὶ ὥσπερ περιτετμημένα μωροί, τετράγωνα δὲ ὦτα μεγέθους Adam. 1. παιδιᾶς Sylb. παιδείας x εὐμειδές τε καὶ ἀμειδὲς] ἀμειδές τε καὶ εὐμειδές S καὶ ἀμειδὲς deleverim cum Struvio 2. ὑπνηλὸν] ὑπνηλόν τε Struv. ὡς] ὡς ἕκαστα? 3. φαίνεται] ἐπιφαίνεται? 4. σπασμοὶ] σπασμοῖς M 6. δὲ] δʼ S V 7. ante Ὦτα titulus περὶ ὤτων in x φοροῦσιν] num οἳ φοροῦσιν? ἀναίσθητοι] οἱ ἀναίσθητοι S 8. ὦτα scripsi ἑστῶτα x αὐτάρκως ἔχοντα εὐαίσθητοι καὶ ἀνδρεῖοι. καὶ τὰ δια- γεγλυμμένα δὲ οἱ ἔχοντες εὐμαθεῖς καὶ συνετοί, τὰ δὲ ἀδιάγλυφα 〈καὶ στρογγύλα λίαν〉 ἀμαθεῖς. . . . . . .

Κεφαλὴ μικρὰ πάνυ ἀναίσθητον καὶ ἀσύνετον σημαίνει, ἡ δὲ μείζων τῆς συμμέτρου εὐαίσθητον καὶ ἀνδρεῖον καὶ μεγαλοπρεπῆ, ἡ δὲ σύμμετρος εὐαίσθητον μέν, ἄνανδρον δὲ καὶ ἀνελεύθερον πάνυ, ἡ δὲ μεγάλη πάνυ δυσαίσθητον καὶ ἀμαθῆ. λοξοὶ δὲ τὰς κεφαλὰς ἄνδρες ἀναιδεῖς, οἱ δὲ πάνυ ὑψηλοὶ αὐθάδεις· οἱ τὰ Adam. 2. δὲ] μὲν Pa 3. 〈καὶ στρυγγύλα λίαν〉 inserui e Po post ἀμαθεῖς exciderunt verba qualia sunt apud Po: τὰ δὲ στενὰ καὶ ὑπόμακρα βάσκανοι καὶ κακοήθεις 4. ante Κεφαλὴ titulus περὶ κεφαλῆς in x 6. δὲ] δʼ y σύμμετρος scripsi ἀσύμμετρος x cf. Arab. p. 234, 16 pulcra praeditum proportione et phys. lat. § 16 7. πάνυ deleverim 8. λοξοὶ] φοξοὶ Sylb. at cf. ὀρθότητος p. 382, 4 ὄπισθεν τῶν κεφαλῶν χθαμαλὰ ἔχοντες ἄψυχοι. ὅσοι δὲ τὰ παρʼ ἑκάτερα τῆς κεφαλῆς κοῖλα ἔχουσι, δολεροὶ καὶ παλίγκοτοι. κεφαλὴ μέση χθαμαλὴ ἠρέμα εὖ μεγέ- θους τε καὶ ὀρθότητος ἔχουσα ἀρίστη πασῶν εἴς τε εὐαισθησίαν καὶ μεγαλόνοιαν κέκριται.

Οὐκ αὐτοτελῆ εἰς τὸ φυσιογνωμονῆσαι τὰ ἀπὸ τῶν χροιῶν καὶ τριχῶν σημεῖα, ὅθεν οὐδὲ κατὰ ἔθνη ῥᾴδιον ἀποφήνασθαι, ὅστις ἀπὸ τοῦδε τοῦ ἔθνους, ἄλλως τε καὶ διὰ τὸ ἐπιμεμῖχθαι ἀλλήλοις τοὺς ἀπὸ Adam. 1. ἄψυχοι scripsi cum Henrvch. e S coll. Arab. p. 236, 1 εὔψυχοι M V 2. παρʼ ἑκάτερα] παρεκάτερα V 5. κέκριται inserui e V om. y, sed fortasse κριτέα praeferendum 6. ante Oὐκ titulus περὶ χροιῶν καὶ τριχῶν in x 7. χροιῶν καὶ τριχῶν scripsi secundum H τριχῶν καὶ χροιῶν x 8. τοῦδε] τοῦ δὲ M τῶν ἐθνῶν καὶ Σύρους μὲν ἐν Ἰταλίᾳ, Λίβυας δὲ ἐν Θρᾴκῃ καὶ ἄλλους ἀλλαχοῦ διεσπάρθαι. ὡς δὲ 〈ἐπὶ τὸ〉 πολὺ οἱ μὲν ὑπὸ τῇ ἄρκτῳ οἰκοῦντες εὐμήκεις εἰσί, ξανθοί, λευκοὶ τὰς κόμας, ἁπαλότριχες, γλαυκοί, σιμοί, παχυσκελεῖς, περιπληθεῖς σαρκὶ λαγαρᾷ, προ- γάστορες, ἁπλοῖ, θυμοειδεῖς, ὀλιγόβουλοι, θερμόβουλοι, δυσμαθεῖς, οἱ δὲ ὑπὸ τῇ μεσημβρίᾳ μελανότριχες, οὐλό- ριχες, μελανόφθαλμοι, λεπτοσκελεῖς, εὐμαθεῖς, πολυ- γνώμονες, κουφόνοοι, ψεῦσται, κερδαλέοι, ἐπίκλοπα νοή- ματα ἔχοντες. ἧσσον δὲ καὶ μᾶλλον ἑκάτεροι αὐτῶν Adam. 1. Ἰταλίᾳ] τῇ Ἰταλίᾳ Pa τῇ uncis inclusit Sylb. 2. δὲ] ἐπὶ u 〈ἐπὶ τὸ〉 inserui e Po 3. ὑπὸ] ἐπὶ M 5. σαρκὶ λαγαρᾷ Pa σάρκες λαγαραὶ x 8. εὐμαθεῖς] ἀμαθεῖς Pa 9. κουφόνοοι scripsi e V κουφόνοι y ἕκαστα τούτων ἔχουσιν, ὅσῳ προσεχεῖς μᾶλλόν εἰσιν ἢ πάλιν διαστήματι πλείονι κεχωρισμένοι τῆς μεσημ- βρίας ἢ τῆς ἄρκτου. τὰ δὲ μέσα τῆς οἰκήσεως μέσην ἔχει τὴν ἰδέαν καὶ συμμιγῆ 〈τά τε〉 σημεῖα καὶ τὰς γνώμας. οἱ δὲ ἑῷοι καὶ ἑσπέριοι, καθὸ μεσημβρινώ- τεροι καὶ ἀρκτικώτεροί εἰσιν, αὐτοὶ ἑαυτῶν διαφέρουσιν. ἔχουσι γὰρ διαφορὰν Λιβύων οἱ τὰ ἄκρα τῆς Λιβύης τὰ ἑσπέρια νεμόμενοι καὶ Ἰβήρων οἱ εἰς τὴν ἔξω θά- λασσαν καθήκοντες, καίτοι ἀμφότεροι ἑσπέριοί εἰσιν· ἀλλὰ οἱ μὲν Λίβυες Αἰθίοψιν ὅμοιοι, οἱ δὲ Ἴβηρες Adam. 1. μᾶλλόν scripsi ἀλλήλων x 4. 〈τά τε〉 in- serui 7. Λιβύων scripsi τινῶν x τινα Sylb. et Vulcan. Κελτοῖς. ὡς γὰρ ἐν βραχεῖ δηλῶσαι, ἡ μὲν μεσημ- βρία ξηρότητι καὶ θερμότητι ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον κέ- κραται, ἡ δὲ ἄρκτος ὑγρότητι καὶ ψυχρότητι· τὰ δὲ ἄλλα χωρία, καθόσον τούτων ἑκατέρᾳ πλησιάζει, καὶ τῆς κράσεως 〈μεταλαμβάνει καὶ φύει τά τε ἄλλα καὶ ἀνθρώπους κατὰ λόγον τῆς οἰκείας κράσεως〉 τά τε εἴδη καὶ τὰ ἤθη παρεχομένους, πλὴν αἴτιον τοῦ ποικίλους εἶναι γεγένηται τὸ πολλοὺς ἀπὸ ἄλλων ἐθνῶν εἰς ἕτερα μετελθόντας κατῳκηκέναι.

Εἰ δέ τισι τὸ Ἑλληνικὸν καὶ Ἰωνικὸν γένος ἐφυλάχθη καθαρῶς, οὗτοί εἰσιν αὐτάρκως μεγάλοι ἄν- δρες, εὐρύτεροι, ὄρθιοι, εὐπαγεῖς, λευκότεροι τὴν χρόαν, Adam. 2. ἐπὶ τὸ πλεῖστον| ἐπιτοπλεῖστον VS 4. ἑκατέρᾳ Sylb. ἑκάτερα x 5. 〈μεταλαμβάνει — 6 κράσεως〉 e Po in- serui auctore Schneidero 7. παρεχομένους scripsi e x παρ- εχουμένους Pa παρεχομένης Ro παρέχουσι Ba τοῦ ποικίλους εἶναι scripsi e Po πολλοῖς x 8. ἀπὸ scripsi e VM ἀπ’ Pa 10. ante Εἰ titulus περὶ εἴδους Ἑλληνικοῦ in x ξανθοί, σαρκὸς κρᾶσιν ἔχοντες μετρίαν εὐπαγεστέραν, σκέλη ὀρθά, ἄκρα εὐφυῆ, κεφαλὴν μέσην τὸ μέγεθος, περιαγῆ, τράχηλον εὔρωστον, τρίχωμα ὑπόξανθον ἁπα- λώτερον οὖλον πράως, πρόσωπον τετράγωνον, χείλη λεπτά, ῥῖνα ὀρθήν, ὀφθαλμοὺς ὑγροὺς χαροποὺς γορ- γοὺς φῶς πολὺ ἔχοντας ἐν ἑαυτοῖς· εὐοφθαλμότατον γὰρ πάντων 〈τῶν〉 ἐθνῶν τὸ Ἑλληνικόν.

Δῆλον δὲ ἀπὸ τῶν προλελεγμένων, ὡς ἡ μὲν μέλαινα χροιὰ δειλίαν καὶ πολυμηχανίαν μηνύει, ἡ δὲ λευκὴ καὶ ὑπόξανθος ἀλκὴν καὶ θυμὸν λέγει, τὸ δὲ πάνυ λευκὸν ἄκρατον εἰς ἀνανδρίαν φέρει, πυρρὸν δὲ Adam. 2. ἄκρα] μακρὰ? Vulcan. 6 ἑαυτοῖς scripsi e VS αὑτοῖς M 7. 〈τῶν〉 inserui 8. ante Δῆλον titulus περὶ χροιᾶς in x ὡς ἡ μὲν scripsi ὅσοις μὲν x ὅτι Pa 10. λέγει] μηνύει M 11. ἀνανδρίαν Schneider ἀνδρίαν V ἀν- δρείαν y τὸ σῶμα πᾶν δολεροῦ καὶ πολυτρόπου ἀνδρός ἐστι δεῖγμα. χροιὰ δὲ ἀνατετραμμένη ὑπόχλωρος δειλίας ἅμα καὶ κακομηχανίας σημεῖον, εἰ μὴ ὑπὸ νόσου γε- γένηται. τὸ δὲ μελάγχλωρον καλούμενον χρῶμα δειλόν, γαστρίμαργον, λάλον, ὀργίλον, γλώσσαλγον, τὸ δὲ φλο- γοειδὲς χρῶμα ἐμμανές, τὸ δὲ πράως ἐρυθρὸν εὐφυές, Adam. 2. ἀνατετραμμένη] ἀνατεταραγμένη (cf. Pseudarist. phys. p. 76, 18 sq. οἱ ὠχρόμματοι ἐντεταραγμένους ἔχοντες τοὺς ὀφθαλμοὺς) vel ἀνακεκραμένη? 4. μελάγχλωρον Rose Anecd. I, 151, 13 cf. phys. lat. § 79 μελίχλωρον VS μέλι χλωρὸν M εὐμαθές, ὀξυκίνητον.

ταῦτα μὲν περὶ παντὸς 〈τοῦ〉 σώματος· κατὰ μέρος δέ, τὰ στέρνα ὑπέρυθρα ὄντα ζέειν ἔνδον τὴν ὀργὴν ἀπαγγέλλει, ὥσπερ εἴ τις καὶ τὰς περὶ τὸν αὐχένα φλέβας καὶ τὰς ἐν τοῖς κροτάφοις οἰδούσας ἔχει, ὡς ἐμφανεῖς εἶναι καὶ αἱματώδη ἔχειν τὴν χρόαν.

Πρόσωπα αὐτὰ καθʼ ἑαυτὰ ἐρυθρὰ αἰσχυντη- λοὺς δηλοῖ· εἰ δὲ μόναι αἱ παρειαὶ τοιαται εἶεν, οἰνόφλυγας σφᾶς λέγε.

Περὶ δὲ τῶν ἐν ὀφθαλμοῖς χροιῶν εἴρηται μὲν ἤδη, καὶ ἐνταῦθα δὲ ὅσα ἡ χρεία ἀπαιτεῖ λεχθήσεται. ὅσοι ὀφθαλμοὶ ὑποφοινίσσουσιν, εἰ μὲν ἅμα ξηρότητι Adam. 1. αἰσχυντηλοὺς Pa αἰσχυντηροὺς x 4. Περὶ δὲ τῶν ἐν ὀφθαλμοῖς χροιῶν m. rubr. S χροιῶν] χρειῶν M 5. δὲ] δ᾿ V διακαεῖς εἶεν, ὀργίλους εἶναι λέγων οὐκ ἂν ἁμάρτοις· εἰ δὲ ἅμα ὑγρότητι, οἰνόφλυγες. γλαυκότης ἐν ὀφθαλ- μοῖς ἀγριώτερον, μελανότης ἡμερώτερον· γλαυκὰ γὰρ τῶν ἀγρίων ζώων τὰ πλείω, τὰ δὲ ἥμερα μελανόμματά πως εὑρήσεις. τῶν δὲ γλαυκῶν τὸ μὲν λίαν λευκὸν δειλόν, τὸ δὲ χολῶδες ἄγριον, τὸ δὲ ταῖς ἐλαίαις κατὰ τὴν χροιὰν ὅμοιον ἄλκιμον· τοῦ γε μὴν μέλανος τὸ Adam. 2. οἰνόφλυγες] οἰνόφλυγας? γλαυκότης — 3 ἡμε- ρώτερον] μελανότης ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμερώτερον, γλαυκότης ἀγρι- ώτερον V 3. ἡμερώτερον] ἡμερώτερον δηλοῖ? 4. πλείω voce desinit V δὲ om. M 5. λευκὸν scripsi e Ma Po et Arab. p. 246, 15 et phys. lat. § 24 glauci et albidi timidum et fugacem vehementer hominem nuntiant γλαυκὸν y μὲν πάνυ μέλαν δειλόν τε καὶ δολερόν, τὸ δὲ ὑπό- ξανθον καρτερόν τε καὶ μεγαλόψυχον. τὰ γὰρ μαρμα- ρύσσοντα ὄμματα μαργοσύνην κατηγορεῖ, τοιοῦτον γὰρ καὶ ἡ αἲξ βλέπει, τὰ δὲ πυρώδη ἀναισχυντίαν, κυνὸς γὰρ τοῦτο τοῖς ὀφθαλμοῖς τεκμαίρου. ὠχρὰ δὲ ὄμματα καὶ ἀλλοχροίας ἔχοντα πτῶκα ἄνδρα καὶ ὑποπτευτὴν σημαίνει. στίλβοντες ὀφθαλμοὶ ἀφροδίσιοι, οἵους ἔχου- σιν οἱ ὄρνιθες.

Ἄνδρα οὐλότριχα 〈πάνυ〉 δειλὸν καὶ κερδα- λέον λέγε, τὸν δὲ ἰθύτριχα ἀγριώτερον καὶ ἀνοητότερον. ἀρίστη δὲ κόμη ἡ τὸ μέσον τούτων ἔχουσα, ὥσπερ καὶ πυκνότης τριχῶν ἄκρα θηριώδης καὶ ψεδνότης δὲ κακο- ηθείας καὶ δόλου σημεῖον, τὸ δὲ τούτων μέσον ἐπαινε- Adam. 1. ante Ἄνδρα titulus περὶ τριχῶν in MS 〈πάνυ〉 inserui 2. ἰθύτριχα] εὐθύτριχα, ut p. 411, 3? 3. ὥσπερ scripsi ἐπεὶ MS καὶ om. M τόν. μαλακαῖς δὲ πάνυ θριξὶ τετριχῶσθαι γυναικεῖον. οὐ μὴν αἱ πάνυ σκληραὶ τρίχες ἀγαθαί, ἀγριότητος γὰρ τὸ σημεῖον· τὸ δὲ μέσον καὶ ἐν τούτοις ἄριστον. μέλαινα κόμη δειλίαν καὶ πολυκέρδειαν ἀγγέλλει, ἡ δὲ ἄγαν ξανθὴ καὶ ὑπόλευκος, ὁποία Σκυθῶν καὶ Κελτῶν, ἀμαθίαν καὶ σκαιότητα καὶ ἀγριότητα, τὸ δὲ πράως ὑπόξανθον εἰς εὐμαθίαν καὶ ἡμερότητα καὶ εὐτεχνίαν Adam. 3. τὸ (pr.) om. Pa, at cf. p. 365, 3 4. πολυκέρδειαν scripsi e S cum Struvio πολυκερδίαν M ἀγγέλλει scripsi ex y ἀπαγγέλλει Pa συντείνει. πυρρότης δὲ ἄκρατος κατὰ τὸ τῆς ῥοιᾶς ἄνθος οὐκ ἀγαθόν, ὡς ἐπὶ πλεῖστον γάρ ἐστιν αὐτῶν τὰ ἤθη θηριώδη καὶ ἀναίσχυντα καὶ φιλοκερδῆ. σκέλη τετριχωμένα πάνυ θριξὶ πυκναῖς καὶ μεγάλαις δυσμα- θίαν καὶ ἀγριότητα σημαίνει. ὅσοις δὲ ὀσφύες καὶ μηροὶ χωρὶς τῶν ἄλλων μερῶν πολύτριχές εἰσι, λαγνείας εὐτυχοῦσι. γαστέρα καὶ στήθη ἐπὶ πολὺ κομῶντας κου- Adam. 1. συντείνει] τείνει S πυρρότης Pa πυρότης MS κατὰ Ba καὶ y 6. μερῶν] μελῶν? λαγνείας εὐτυχοῦσι] λαγνείᾳ ἐντυχοῦσι Pa cf. p. 400, 3 ἀνδρίας εὖ ἥκει φόνους καὶ ἀλλοπροσάλλους καὶ ἀσελγεῖς λέγε. στέρνα δὲ αὐτὰ καθʼ ἑαυτὰ τετριχωμένους θριξὶν ἀμφιλαφέσι θερμοβούλους καὶ εὐψύχους λέγε. ὤμους δὲ καὶ μετά- φρενα τετριχῶσθαι ὀρνίθιον ἄντικρυς· μετάρσια γὰρ νοήματα καὶ οὐ στερεὰ δείκνυται. τὸ δὲ πᾶν σῶμα δεδασύνθαι τριχὶ στερεᾷ καὶ ἀμφιλαφεῖ βοῶδες. τοῦ Adam. 1. ἀσελγεῖς] ἀσεβεῖς secundum Albertum Magnum Schneider στέρνα — 3 εὐψύχους λέγε ante 3 ὤμους — 5 στερεὰ δείκνυται posui 2. τετριχωμένους Sylb. τετριχωμένα y 3. εὐψύχους Schneider διψύχους y 6. στερεᾷ] στεραιᾶ M δὲ αὐχένος τὸ πρὸς τῇ κεφαλῇ δεδασύνθαι πρὸς ἀλκῆς τε καὶ εὐψυχίας νόμιζε. καὶ τοῦ μετώπου δὲ εἰ εἰς τὸ μέσον ἐπικαταβαίνοι ἡ χαίτη, εἰς δὲ τὰ ἑκατέρωθεν ὑποχωροίη, μεγαλοψυχίας καὶ ἀλκῆς πλήρης ὁ τοιοῦτος. τρίχες δὲ ὀρθαὶ ἑστῶσαι δειλίας καὶ κακομηχανίας μάρτυρες. ὅσοις τῶν ὀφρύων τὰ 〈μὲν〉 πρὸς τὴν ῥῖνα Adam. 1. δεδασύνθαι scripsi δασύνεσθαι y 3. ἐπι- καταβαίνοι Sylb. (e S?) ἐπικαταβαίνῃ Pa ἐπικαταβαίνει M 6. 〈μὲν〉 inserui τὴν ῥῖνα scripsi cum Henrych. τῇ ῥινὶ y κάτω νεύει, τὰ δὲ ἐφʼ ἑκάτερα εἰς τοὺς κροτάφους χωρεῖ, τούτους ὑσὶν εἴκαζε. οἱ δὲ σφόδρα συνόφρυες ἀνιαροί· πρέπει γὰρ αὐτοῖς ἀνία.

Περὶ δὲ κινήσεως τάδε ἴσθι, ὡς τὸ μὲν αὐτὸ- φυὲς αὐτῆς καὶ ἀπρονόητον χρὴ διαγινώσκειν κατὰ τὸ πρέπον. ὅσοι δὲ σχηματίζουσιν ἑαυτοὺς καὶ κινοῦνται ἐπιτετηδευμένως, φυσιογνωμόνει καὶ τούτους. τριπλοῦν δὲ τὸ γένος τούτων. οἱ μὲν γὰρ σεμνότητα περινοοῦσιν ἀρχὰς καὶ δυνάμεις ἐν πόλει μνώμενοι καὶ γάμους ἐν- δόξους, ἐνίοτε δὲ εἰς εὐτέλειαν καὶ φειδωλίαν καὶ εἰς περιχαρίαν καὶ εἰς στυγνότητα ἑαυτοὺς μετατυποῦσι, διʼ οὗπερ ἂν ἀρέσειν τρόπου τούτοις νομίσωσιν οὓς θεραπεύουσιν. ἕτεροι δὲ ἁβρύνονται αὐτῶν, οἱ μὲν γὰρ παιδικοῖς ἀρέσαι βουλόμενοι, οἱ δὲ ἄνδρας ἐφʼ Adam. 2 συνόφρυες scripsi auctore Schneidero coll. Pseudarist. p. 80, 1 δασόφρυες δασυόφρυες Struv. 4. ante Περὶ titulus περὶ κινήσεως in γ 7. ἐπιτετηδευμένως scripsi collato τὸ ἐπιτηδευόμενον αὐτοῖς p. 398, 7 ἐπιτετευγμέ- νους M ἐπιτεταγμένους S ἐπιτεταγμένως Wakefield (in Stephani Thesauro s. v. et Struv. ἐπιτεταμένως C. B. Hase in Thes. 1. 1. 10. εἰς (alt.) inserui auctore Sylb. 11. εἰς delendum 14. γὰρ delendum, nisi verbum finitum excidit ἑαυτοὺς ὥσπερ γυναῖκες προκαλούμενοι. τὸ δὲ τρίτον εἶδός ἐστι τῶν ἀνδρογύνων μὲν ὄντων φύσει, πλατ- τόντων δὲ ἑαυτοὺς εἰς τὸ ἀνδρεῖον· οἳ φωρῶνται ῥᾳ- δίως. καὶ γὰρ βάδισμα καὶ φθέγμα καὶ βλέμμα μι- μεῖσθαι σπουδάσαντες ἀνδρός, εἴπερ ἐξαίφνης φοβηθεῖεν ἢ καὶ ἀνιαθεῖεν, ταχὺ παλινδρομοῦσιν εἰς τὴν ἑαυτῶν φύσιν. καὶ χωρὶς δὲ τούτου τὸ ἐπιτηδευόμενον αὐτοῖς οὐ χαλεπῶς ἄν τις καταμάθοι.

, Οἱ μακρὰ βαίνοντες τελεστικοὶ παντὸς πράγμα- τος, μεγαλόνοι· οἱ μικρὰ βαίνοντες ἄπρακτοι, πικροί, ἔνιοι δὲ καὶ φειδωλοὶ καὶ ἐπίκλοποι τὰ ἤθη καὶ λα- θραῖα βουλευόμενοι. ταχυτὴς δὲ ἐν κινήσει ἅμα μὲν ὀρθότητι καὶ λαμπρότητι εἴδους θερμόβουλον, ἐγχειρη- τήν, 〈οὐ〉 δράστην ἔφηνεν. εἰ δὲ ταχὺ βαίνων ὑφορῷτο Adam. 3. ἑαυτοὺς scripsi αὐτοὺς SPa αὐτοὺς M οἳ φωρῶνται scripsi διὸ ὑφορῶνται y 7. αὐτοῖς Ba αὐ- τῷ y 8. οὐ χαλεπῶς Ba οὐχ ἀπλῶς γ 9. τελεστικοὶ] τελικοὶ S 10. μεγαλόνοι] μεγαλόνοοι S 12. βουλευόμενοι] ,,βουλόμενοι et βουλευόμενοι" S 13. εἴδους scripsi εἶδος γ ἐγχειρητήν scripsi ἐγχειριστὴν γ 14. οὐ inserui coll. Pseudarist. phys. p. 82, 7 ἐπιθετικὸς οὐ τελεστικὸς μᾶλλον ἢ δρ. Schneider coll. phys. lat. § 75 aggrediatur res agemdas magis guam perficiendas cf. p. 310, 10 μελλητὴν μᾶλλον ἢ δραστήριον δράστην Sylb. δραστὴν γ ὑφορῷτο] ὑφορῶ τε? καὶ πτώσσοι καὶ τὸ πᾶν εἶδος καθέλκοι καὶ συνάγοι ἑαυτόν, φειδωλίας καὶ δειλίας καὶ κακομηχανίας καὶ ἀνελευθερίας πιστὰ παρέχει τεκμήρια. ἅμα δὲ κινήσει ταχείᾳ τάραχος ἐν ὀφθαλμοῖς καὶ κεφαλῆς ἀστασία καὶ ἄσθυατα ταῦτʼ εἴδη κακορέκτου καὶ μεγαλορέκτου καὶ φευκτέου ἀνδρός. ὁ δὲ ταχὺ μέν, μικρὰ δὲ βαίνων φιλοκερδής, κακοῦργος δειλίας τε εἰς ἄκρον ἥκων. σχο- λαία βάδισις αὐτοφυὴς μὲν νωθεστέρα, βαθυγνώμων δὲ καὶ πραεῖα, εἰ μὴ ἀντιλέγοι τὰ μείζω σημεῖα. εἰ δὲ ἑκὼν βραδύνοι καὶ ἐφιστάμενός γε ἐν ταῖς ὁδοῖς περιβλέποι ὑψαυχενῶν, ἴσθι ὑβριστὴν ὄντα καὶ ὑπερ- ήφανον καὶ μοιχικόν.

χεῖρας δὲ καὶ πόδας καλόν Adam. 1. εἶδος] σῶμα Scineider 2. καὶ δειλίας om. S 5. ἄσθματα] ἆσθμα? ταῦτʼ] ταῦτα Pa κακορέκτου καὶ μεγαλορέκτου] κακορέκτου καὶ μεγαλορρέκτου Struv. 7. δει- λίας Pa δειλία M δειλίᾳ S 8. βαθυγνώμων| βραδυγνώ- μων Schneider 9. ἀντιλέγοι Pa ἀντιλέγει S ἀντιλέγ ι era sa vocali M 11. ὑβριστὴν] καὶ ὑβριστὴν Pa ἐστι φορᾶς τε ἔχειν κατὰ ταὐτὸν τῷ παντὶ 〈σώματι〉 καὶ κινήσεως. ὁ δὲ ἐν τοῖς ὤμοις ὑποκινούμενος καὶ ἅμα πράως κεκυφὼς μεγαλονοίας καὶ ἀνδρίας εὖ ἥκει· οὕτω γὰρ καὶ λέων βαίνει. ὁ δὲ ἐν τοῖς ὤμοις ὑπο- κινούμενος, ὀρθὸς δὲ ὢν καὶ ὑψαυχενῶν αὐθάδης τε καὶ 〈ἀπειθὴς καὶ〉 ὑβριστής· οὕτω γὰρ βαίνει ἵππος. καὶ τὰ λοιπὰ δὲ ἀπὸ τούτων συμβαλεῖν ἂν δύναιο. οἱ δὲ παντὶ τῷ σώματι κινούμενοι ὁμοῦ τε καὶ καθʼ ἕκαστον τῶν μελῶν ἀνδρόγυνοί εἰσι, τοῦτο γὰρ ἄντικρυς γυναι- κεῖον. ἀνδρόγυνοι δὲ καὶ οἱ κλίνοντες αὐτοὺς εἰς τὰ δεξιὰ 〈ἐν〉 τῇ κινήσει· οἱ δὲ εἰς τὰ ἀριστερὰ ἀπο- Adam. 1. ἐστι φορᾶς τε scripsi ἐστι φωρᾶσθαι y ἐπι- φορᾶσθαι Pa ἐπιφωρᾶσθαι Ro ἔχειν] ἔχει Ro 〈σώματι〉 inserui coll. phys. lat. 76 cum totius corporis consentiunt motibus 2. καὶ (pr.) scripsi ἐπὶ γ 3. ἀνδρίας scripsi e M ἀνδρείας S 5. ὀρθὸς] ὀρθῶς M 6. 〈ἀπειθὴς〉 καὶ〉 inserui ἵππος] ὁ ἵππος Pa 8. ὁμοῦ scripsi ὤμοις y 9. γυναικεῖον Pa γυναικείου V 11. 〈ἐν〉 inserui ἀποκλί- νοντες] ἀποκλίναντες M κλίνοντες ἀνοητότεροι. ὅσοι δὲ κατακλῶσι σφᾶς αὐτοὺς καὶ ἐγκλίνουσι, κόλακές εἰσι· τοῦτο γὰρ ποιεῖ ὁ κύων, ὅταν σαίνῃ καὶ θωπεύῃ.

Πνεῦμα τὸ λίαν ἀτρεμοῦν, ὡς ἀπνόῳ ἐοικέναι, φροντιστοῦ ἀνδρός· ὁποία δὲ ἡ φροντίς, παρὰ τῶν ὀφθαλμῶν μάνθανε. εἰ δὲ ἀτρεμὲς ἂν ἐπὶ πολὺ ἀθρόως ἐπίοι ὤσπερ ἐκ παλιρροίας καὶ πλημμυρίδος, λύπῃ τινὶ Adam. 4. ante Πνεῦμα titulus περὶ πνεύματος in γ 6. ὂν Ba ἂν y 7. ἐπίοι] ἐμπνέοι? συνέχεται. εἰ δὲ καὶ κεφαλὴν ἐπικινῶν ἅμα ἐπιστένει, μετανοεῖν ἔοικε κακόν τι δράσας ἢ εἰπών. ἐὰν δὲ δεδορκόσι τοῖς ὀφθαλμοῖς ταῦτα ποιῇ, προβουλεύει κακὰ μᾶλλον ἢ μετανοεῖ. πνεῦμα λεῖον σχολῇ καὶ ἀψοφητὶ χωροῦν τὴν γνώμην εὖ ἔχειν δηλοῖ. ὅταν δὲ ποβρυχᾶται καὶ μεγάλα ἀναπνέῃ, ἀγριότητα καὶ οἰνο- Adam. 1. καὶ om. Pa 2. ἔοικε scripsi ἔοικεν γ φλυγίαν κατηγορεῖ· οἱ δὲ ἀσθματίαι, ὁπόσοις καθάπερ ἐκ δρόμου τὸ πνεῦμα ἐλαύνεται, ἄβουλοι, κακόθυμοι, παντορέκται, παντοεπεῖς. ὅσοι δὲ μετάρσιον ἐμπνέουσι καὶ αὐτοῖς πυκνόν τε καὶ ἐλαφρὸν τὸ πνεῦμα ἐν ταῖς ῥισὶν ἐμπνεῖ, δειλία καὶ ἀθυμία ἐν τούτοις ἐστί· γί- νονται δὲ καὶ ἀνδρόγυνοι, ὅταν τὰ ἄλλα σημεῖα συμ- μαρτυρῇ.

Φθέγγεσθαι βαρὺ πάνυ καὶ σαθρὸν ἀνοήτῳ καὶ ὑβριστῇ καὶ γαστριμάργῳ πρέπει· ἠχὴ δὲ κακοηχε- στέρα βληχωδεστέρα ἀναισθήτου. ὅσοι δὲ ἀπὸ βαρέος ἀρξάμενοι φθόγγου εἰς ὀξὺν τελευτῶσιν, ὀδύρται, δύσ. θυμοί· ὁξὺ δὲ καὶ αὐχμηρὸν φθέγγεσθαι ποικίλου Adam. 1. βαρὺ πάνυ καὶ σαθρὸν] βαρὺ καὶ πάνυ σαθρὸν S 2. κακοηχεστέρα Ba et Sylb. κακοηθεστέρα y 4. ὀξὺν scripsi ὀξὺ γ ὀδύρται scripsi ex Pseudarist. phys. § 71 p. 84, 14 ὀργηταὶ γ cf. Michael. Scot. phison. part. III c. 71 cuius vox incipit a gravi et finit in altum, significat hominem iracundum impetuosum audacem et tutum ἀνδρός ἐστιν. ὁ δὲ ὁξὺ καὶ μαλακὸν καὶ εὐκαμπὲς φθεγγόμενος ἀνδρόγυνον ἐπισημαίνει. ὅσοι δὲ κοῖλον καὶ βαρὺ καὶ ἀκαμπὲς ἠχοῦσι, γενναῖα τούτοις τὰ ἤθη καὶ μεγαλόνοια αὐτοὺς κοσμεῖ καὶ δικαιότης. ὅσοι δὲ μαλακόν τε καὶ βαρὺ φθέγγονται, ἤπια καὶ τούτοις τὰ νοήματα. οἱ δὲ κλαγγηδὸν φθεγγόμενοι ὀξύ τε καὶ ρνίθιον φθέγμα ἱέντες μάργοι καὶ χαῦνοι καὶ μετάρσια Adam. 1. εὐκαμπὲς Sylb. et A. Schott. εὐλαμπὲς γ 3. ἠχοῦσι] ἔχουσι M 5. τε scripsi τι γ καὶ (alt.) delendum? νοοῦντες. ἀσθενὴς δὲ φωνὴ καὶ ἅμα γοερὰ φιλοκερδῆ καὶ ἀνιαρὸν καὶ ὕποπτον ἐν πᾶσιν ἄνδρα σημαίνει. ὁπόσοι δὲ ἐν ῥινὶ φθέγγονται, ψευδεῖς, κακοήθεις, βάσκανοι, πήμασιν ἄλλων χαίροντες. σφοδρὸν φθέγ- γεσθαι καὶ ὑπόσαθρον ὀργὴν καὶ βίαν καὶ ἀνομίαν καὶ μισανθρωπίαν σημαίνει. ὀξὺ δὲ καὶ ἀσθενὲς φθέγγεσθαι ἀργίας καὶ δειλίας, ταχὺ δὲ ἀβουλίας καὶ Adam. 2. ὕποπτον] ὑπόπτην? Schneider ἄνδρα scripsi cum Vulcanio ἀνδράσι y 4. σφοδρὸν — 5 καὶ βίαν om. S 7. post φθέγγεσθαι num δειλίας καὶ βασκανίας, βραδὺ δὲ e Ma et Po inserendum sit, valde dubito, immo vero βραχὺ φθέγγεσθαι ἀργίας καὶ δειλίας σημεῖον in Ma et Po e varia lectione ad sententiam ὀξὺ δὲ καὶ ἀσθενὲς φθέγγεσθαι δειλίας καὶ βασκανίας σημεῖον adscripta ortum esse puto ἀνοίας σημεῖον. οἱ χαλεπῶς φθεγγόμενοι κακοὶ καὶ ἀνόητοι ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. εἰ δέ τι ἄλλο, καὶ φωνὴν τῶν ζώων πρὸς ἕκαστον, ὅτῳ ἄν τις ὅμοια φθέγγηται, ἀναφέρειν τε χρὴ καὶ διαιρεῖν εἰς τὸ ὅμοιον ἦθος. οἱ μὲν γὰρ κυσίν, οἱ δὲ πιθήκοις, οἱ δὲ ὄνῳ, οἱ δὲ ἵπποις, οἱ δὲ ἄρκῳ, ἄλλοι δὲ προβάτῳ καὶ ἄλλοις ζώοις ὁμοίαν φθογγὴν ἀφιᾶσιν. εἰδέναι γε μὴν καθόλου προσήκει, Adam. 2. ἐπὶ τὸ πολὺ scripsi e S ἐπιτοπολὺ MPa ἄλλο, καὶ φωνὴν scripsi coll. p. 298, 7 καὶ ἄλλο φωνεῖ γ 3. τῶν ζώων πρὸς ἕκαστον] πρὸς τῶν ζώων ἕκαστον ὅτῳ ἄν scripsi auctore Sylb. (,,malim ἂν seu ὅτῳ ἂν") ὅταν γ 4. τε om. S χρὴ καὶ διαιρεῖν scripsi e S καὶ διαιρεῖν χρὴ M 6. ἄρκῳ scripsi ex y ἄρκτῳ Pa ὡς ἐν κινήσει καὶ φωνῇ καὶ χροιᾷ καὶ μεγέθει καὶ μελῶν ἁρμονίᾳ τὸ μέσον τῆς κράσεως χρηστὸν ὡς τὸ πολύ, τὸ δὲ ἐναντίον κακόν.

Ὅρους δὲ εἰδῶν ἀνθρώπων ὑποδεῖξαι ἀναγ- καῖον οὐ πάντας, ἀλλʼ ὅσοι ἀξιόλογοι αὐτῶν· ἀπὸ γὰρ τούτων οὐ χαλεπὸν καὶ τὰ λοιπὰ γινώσκειν.

Εἶδος οὖν ἀνδρείου ὄρθιον τὸ πᾶν σχῆμα, πλευραὶ καὶ ἄρθρα πάντα καὶ τὰ ἄκρα τοῦ σώματος Adam. 4. ante Ὅρους titulus περὶ εἰδῶν ἀνθρωπείων in y 7. ante Εἶδος titulus εἶδος ἀνδρείου in y ἀνδρείου Ro ἀνδρεῖον y 8. πάντα καὶ τὰ] καὶ τὰ πάντα Pa ἐρρωμένα, ὀστέα μεγάλα, κόμη σκληρά, κοιλία πλατεῖα καὶ κοίλη, μοι καρτεροί, ὠμοπλάται εὐρεῖαι διεστη- κυῖαι, στέρνα ῥωμαλέα καὶ μετάφρενα, ἰσχίον σκληρόν, σκέλη σαρκώδη, περὶ τοῖς σφυροῖς καρτερία, πόδες ἀρθρώδεις, χρῶμα ὀξύτερον, βλέμμα ὑγρὸν γοργόν, οὐ μεγάλοι ὀφθαλμοὶ οὐδὲ πάνυ ἀναπεπετασμένοι οὐ μὴν οὐδὲ μύοντες, ὀφρύες οὐ τεταμέναι, μέτωπον οὔτε Adam. 1. κόμη Porta p. 364, Meursius ad Theocr. id. spicil. L. B. 1597 p. 170 et u καὶ μὴ y 2. κοίλη Meursius l. l. et u κοῖλοι y ὦμοι καρτεροί Meursius l. l. et u μοι, καρτεραὶ y εὐρεῖαι Meursius l. l. et u πλευραὶ y 3. ἰσχίον σκληρόν] cf. Pseudarist. phys. p. 26, 13 num ἰσχία σκληρά 4. τοῖς σφυροῖς] τὰς σφύρας Pa τὰ σφυρὰ Meursius et u καρτερία scripsi cum Meursio et u καρτερά y 6. ἀναπεπετασμένοι] ἀναπετασμένοι M λεῖον οὔτε τραχύ, φωνὴ ἀπηνεστέρα ἰσχυρὰ μεγάλη, πνεῦμα εὐσταθές. τοιοῦτος μὲν ὁ εὔψυχος καὶ ἰσχυρός.

δὲ δειλὸς τοιοῦτος· τρίχες μαλακαί, τὸ πᾶν σχῆμα ἀνειμένον, τράχηλος μακρός, τὸ χρῶμα μελί- χλωρον, τὸ ὄμμα ταραχῶδες, βλέφαρα ταχυκίνητα, ἆσθμα θορυβῶδες, σκέλη λεπτά, ὀσφὺς μακρά, στέρνα ἀσθενῆ, μακρόχειρ, φωνὴ λιγυρὰ μαλακή.

Τὸν δὲ εὐφυῆ τοιοῦτον εἶναι χρή· μεγέθους εὖ ἥκοντα, λευκὸν ὑπέρυθρον ξανθόν, οὐ πάνυ οὖλον οὐδὲ εὐθύτριχα, τὸ πᾶν σῶμα ὄρθιον ὄντα, μέλη με- γάλα, τὰ ἄρθρα ἀπολελυμένα ἀλλήλων, σὰρξ μετρία ἁπαλή, σκέλη καὶ μηροὶ εὐτραφεῖς, σφυρὰ καρτερά, ποδῶν καὶ χειρῶν ἄρθρα γενναῖα, δάκτυλοι ἀπαλοὶ εὐμήκεις διεστῶτες ἀλλήλων, πρόσωπα οὐ πάνυ σαρ- Adam. 1. ante Τὸν titulus εἶδος εὐφυοῦς in y τοιοῦτον scripsi e S τοιόνδε M 2. ἥκοντα] ἔχοντα u 4. μετρία scripsi μετρίως y 6. καὶ om. Pa κώδη οὐδὲ μὴν λεπτά, ὀφθαλμοὶ ὑγροὶ εὐλαμπεῖς χαροποί, τὸ ἐν αὐτοῖς ἦθος γεγηθός.

Τὸν δὲ ἀναίσθητον τοιοῦτον εἶναι πρέπει· λευκὸν πάνυ〉ἢ μέλανα πάνυ〉, σαρκώδη, προγάστορα, παχυσκελῆ, τὰ δὲ ἄρθρα μικρὰ συνδεδεμένα, κλεῖδας συμπεφυκυίας, τράχηλον κολοβὸν παχύν, ἄκρα ἀτελῆ, παρειὰς σαρκώδεις, μέτωπον στρογγύλον, βλέμμα κωφὸν ἀχανές.

Ἀναίσχυντον δὲ ἄνδρα οὕτω χρὴ πεφυκέναι· ὀφθαλμοὶ ἀνεπτυγμένοι λαμπροί, βλέφαρα ἀναπεπε- τασμένα παχέα, παχύπους, παχύρριν, ἀντίον ὁρῶν, ἄνω τείνων ἑαυτόν, πυρρὸς τὴν χροιάν, τὴν φωνὴν ὀξύς.

δὲ κόσμιος βαρὺ φθέγγεται, βραδὺ βαίνει, τὰ βλέφαρα κινεῖ μέσως, οὔτε συνεχῶς οὔτε διὰ χρόνου, Adam. 1. ante Ἀναίσχυντον titulus εἶδος ἀναισχύντου in y 2. ἀνεπτυγμένοι Schneider ἀνιπτάμενοι y ἀνιστάμενοι Pa ἀναπεπταμένοι Sylb. 3. παχύπους Sylb., Schott, u ταχύ- πους y 4. πυρρὸς] πυρὸς M 6. ante titulus εἶδος κοσμίου βαρὺ scripsi βραχὺ y βραδὺ scripsi βραχὺ y χαροπὸς οὐ λαμπρόν, ὑγρὸν δὲ ὁρῶν, ἐρυθήματος ὑπό- πλεώς ἐστιν.

Σημεῖα εὐθύμου· μέτωπον σαρκῶδες λεῖον χθαμαλὸν καὶ τὸ πᾶν πρόσωπον σαρκωδέστερον, τὸ εἶδος ὑπνηλόν, ὀφθαλμοὶ ὑγροὶ εὐλαμπεῖς, οὐ δεδορ- κότες, κίνησις σχολαία, φωνὴ ἠπία.

Πρόσωπον ἀνιαροῦ ἰσχνόν, μέτωπον ῥυσσόν, ὀφρύες ἀπεστραμμέναι, βλέφαρα ἐντεταμένα, κινεῖται δὲ ὥσπερ οἱ ὑπέρινοι.

Ὁ δὲ ἀνδρόγυνος ὑγρὸν βλέπει καὶ ἰταμόν, καὶ δονεῖται τὰ ὄμματα καὶ περιτρέχει, μέτωπον σπᾷ καὶ παρειάς, αἱ ὀφρύες〉οὐ〉 μένουσι κατὰ χώραν, τράχη- Adam. 1. ante Πρόσωπον titulus εἶδος ἀνιαροῦ in y μέ- τωπον ῥυσσόν Pa μέτωπα ῥυσσά y 3. ὑπέρινοι Pa ὑπέρινοιο M ὑπέρρινοι S 4. ante Ὁ titulus εἶδος ἀνδρογύνου in y 6. 〉οὐ〉 inser. Schneider peric. crit. p. 136 μένουσι] οἰδαίνουσι u λος κέκλιται, ὀσφὺς οὐκ ἀτρεμεῖ, κινεῖται πάντα τὰ μέλη, καὶ ἐπιθρώσκει, ἁλματίας ἐστί, γονύκροτος, χει- ρῶν φοραὶ ὕπτιαι, περιβλέπει ἑαυτόν, φωνὴ λεπτὴ ἐπικλάζουσα λιγυρὰ σχολαία πάνυ.

Πικρὸν δὲ ἄνδρα χρὴ σεσηρέναι, ὕπωχρον εἶναι, Adam. 2. μέλη, καὶ scripsi μέλη καὶ y ἁλματίας] παλματίας? Schneider 3. φωνὴ λεπτὴ ἐπικλάζουσα] φωνεῖ λεπτόν, ἐκκράζει? Schneider 4. λιγυρὰ Ro λιγυρὴ y σχο- λαία] σκολιὰ Schneider peric. crit. p. 137 post πάνυ verba καὶ ἔντρομος πάνυ e Ma et Po inserere dubito 5. ante Πικρὸν titulus εἶδος πικροῦ in y τραχὺ καὶ ξηρὸν βλέπειν, μέτωπον〉ἔχειν〉 ῥυσσόν, φθέγγεσθαι σφοδρόν, ἀσθμαίνειν, χεῖρας συγκροτεῖν ἢ ἀνατρίβειν πολλάκις, πόδας ἐπιρρήσσειν.

Ὁ δὲ πρᾶος ὧδὲ πέφυκε· καρτερὸς τὸ πᾶν εἶδος, εὔσαρκος σαρκὶ ὑγρᾷ μαλθακῇ, τοῖς μέλεσι σύμμετρος, Adam. 1.〉ἔχειν〉 inserui 2. φθέγγεσθαι σφοδρόν, ἀσθ- μαίνειν] σφοδρὸν φθέγγεσθαι, σφοδρὸν ἀσθμ.? 3. πολλάκις,] πολλάκις καὶ? ἐπιρρήσσειν Ba, Sylb., Vulcan. ἐπιρρύσσειν y ἐπιρράσσειν? Sylb. 4. ante Ὁ titulus εἶδος πράου (πρᾴου S) in y τὸ βλέμμα εὐσταθές, βραδυκίνητος, σχολαία φωνὴ μα- λακή, τῶν τριχῶν ὁ περίδρομος ἄνω θρώσκων.

Ὁ δὲ εἴρων καὶ παλίμβουλος τὰ ἀμφὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς λαγαρὰ ἐχέτω, τὸ βλέμμα ὑπόκομψον, φω- νὴν ὑφειμένην, βαινέτω εὔστροφον καὶ κινείσθω πάντη εὐρύθμως.

Τὸν δὲ φιλάργυρον ἄνδρα τοιόνδε εἶναι λέγε· μικρομελῆ, μικρόμματον, μικροπρόσωπον, ταχυβάδιστον, ἐγκεκυφότα, ταχύφωνον, ὀξυβόην, τὴν χροιὰν ὑποφοι- νίδδοντα.

Δασὺς ἀνὴρ θριξὶν ἰθυτενέσι μελαίναις, δα- σεῖαν τὴν ὑπήνην ἔχων, κροτάφους δασεῖς, ὄμμα λι- Adam. 1. ante Τὸν titulus εἶδος φιλαργύρου in y 5. ante Δασὺς titulus εἶδος φιλοκύβου in y παρὸν καὶ στίλβον καὶ ἀμαρύσσον. ὁ τοιοῦτος φιλό- κυβος, φιλορχηστής, φίλοινος.

Γινώσκονται δὲ καὶ μωροπόνηροι ἔχοντες μικτὰ σημεῖα μωρίας καὶ πονηρίας ...... κατὰ τοῦτο οὖν εἰσι μωροπόνηροι, ὥσπερ τῶν θηρίων ὅσα τοῦ αὐτοῦ γένους ὄντα τὰ μὲν ἥμερα, τὰ δὲ ἄγριά ἐστι. τούτων Adam. 1. ἀμαρύσσον] μαρμαρύσσον Ba 2. φίλοινος scripsi φιλόπονος y φιλόκωμος Sylb. φιλόπινος Vulcan. 3. ante Γινώσκονται titulus περὶ ἡμέρου καὶ ἀγρίου in y Γι. νώσκονται scripsi cum u γίνονται y 4. post πονηρίας ex- ciderunt qualia sunt in Ma 10 ἕτεροι δὲ — 11 ἀγριώτεροι πεποίηνται = phys. lat. § 104 in quibusdam autem hominibus signa quidem sunt stultitiae, verum eadem exasperata atque efferata τοῦτο] τοὺτʼ Sylb. num ταὐτὸ? 5. ὅσα] num τὰ? γὰρ τὰ καθʼ ἕκαστον ἐπισκοπῶν εἴσῃ, ὡς ἔοικε μὲν ἀλλήλοις τὰ εἴδη ἐκατέρων, ὅμως δὲ τὰ μὲν τῶν ἡμέ- ρων ἐστὶν εὐηθικώτερα, τὰ δὲ τῶν ἀγρίων τραχύτερα καὶ σκαιότερα καὶ ταραχωδέστερα ὡς τὸ πολύ. ὅπερ ἂν ἐπισκέψαιο μάλιστα ἐπὶ αἰγῶν ἀγρίων καὶ προ- βάτων καὶ ἵππων καὶ ὄνων καὶ ὅσα τοιαῦτα· ἐοικότα γὰρ τοῖς εἴδεσιν ὅμως τὰ μὲν ἥμερα πραότερα καὶ Adam. 4. ὅπερ Ba et Syyb. ὅθεν y 6. τοιαῦτα· ἐοι- κότα] τοιαῦτα ἐοικότα u 7. 〈πραότερα καὶ λειότερα〉 inser. Sylb. λειότερα καὶ ἠπιώτερα, τὰ δὲ ἄγρια [καὶ] τραχύτερα καὶ σκληρότερα καὶ σφοδρότερα καὶ ξηρότερα, καὶ τὰ ἤθη οὖν αὐτῶν τοῖς εἴδεσιν ἀκολουθεῖ.

καὶ ἐπὶ ἀνθρώπων τοίνυν οὕτω χρὴ διαιρεῖν. τὸ γὰρ διπλοῦν τοῦτο τῆς ἰδέας καὶ ἐν ἀνθρώποις φαίνεται καθʼ ἕκαστα τῶν σημείων. δίκαιοι γὰρ ἀπὸ τῶν αὐτῶν σημείων γινώσκονται, ἀλλʼ οἱ μὲν ἀγριώτερα τὰ ἤθη ἔχουσιν, Adam. 1. [καὶ] uncis inclusi 2. σκληρότερα scripsi cum u σκαιότερα καὶ ξηρότερα deleverim, ut lectionem variam ad σκαιότερα, etsi legit phys. lat. (sicciora) 5. φαίνεται scripsi φύεται ἕκαστα] ἕκαστον Pa 6. δίκαιοι] δίκαια Ro δίκαιοι γὰρ] δίκαιοι γάρ καὶ ἄδικοι Schott 7 γινώσκονται Sylb. et u γίνονται y ἀγριώτερα τὰ ἤθη u et Schneider ἀγριώτερον ταῦτα V οἱ δὲ ἡμερώτερα· καὶ σώφρονες ὑμοίως καὶ ἀνδρεῖοι. τὸ δὲ διάφορον τῶν σημείων τραχύτητι καὶ λειότητι καὶ τῷ ὑγρῷ τε καὶ ξηρῷ διαιρετέον. οὕτω δὴ καὶ ἐπὶ ἀδικίας καὶ ἀκολασίας ἔχει. καὶ ἐν τούτοις γὰρ τοῖς σημείοις τοῖς αὐτοῖς οὖσι τὸ ἥμερόν τε καὶ ἄγριον προσπεφυκὸς τὴν μὲν ἀγριωτέραν ἀδικίαν, τὴν δὲ ἠπιω- Adam. 1. ἡμερώτερα Schneider ἡμερώτερον y ἡμερώ- τεροι u 2. τραχύτητι Sylb., Vulcan., u (τραχυτῆτι Ba) ταχυ- τῆτι y post λειότητι exciderunt verba qualia sunt in Ma 8 et Po 14: καὶ σκληρότητι καὶ μαλακίρᾳ καὶ ἀγωνίᾳ καὶ πραότητι 3. ὑγρῷ Ba, Sylp., Vulcan. ἀγρίῳ y δὴ] δὲ? Schneider 4. καὶ ἀκολασίας ἔχει] ἔχει καὶ ἀκολασίας u 6. ἠπιωτέραν δείκνυσι] ἠπιωτέραν δικαιοσύνην δείκνυσι u et Schneider, qui ἀποδείκνυσι scripsit τέραν δείκνυσι· καὶ ἐν τοῖς ἀνδρογύνοις οἱ μὲν ἄγριοι, ἕτεροι δὲ τιθασσοί εἰσι, καὶ τούτων αὐτῶν οὐκ ἄλλῳ τῳ τὰ σημεῖα ἀλλʼ ἢ μόνοις οἷς εἴρηκα διαιρεῖται.

Ὥσπερ καὶ τοῦ μωροπονήρου τετανόθριξ ἡ κεφαλὴ στενὴ λοξή, ὦτα ὑπερμεγέθη ἐπικεκλασμένα, αὐχὴν καὶ τράχηλος σκληρός, 〈κρόταφοι στρογγύλοι γλαφυροί, μέτωπον στενὸν τραχύ,〉 ὀφθαλμοὶ ξηροὶ Adam. 1. post μὲν excidisse videtur πολλοὶ 2. ἄλλῳ τῳ scripsi ἄλλώ τω M ἄλλῴ τῳ S ἄλλῳ τινὶ Pa 4. ante Ὥσπερ titulus εἶδος μωροπονήρου in y μωροπονήρου τετα- νόθριξ ἡ κεφαλὴ] μωροπονήρου εἶδος· τετανόθριξ, ἡ κεφαλὴ? 5. ὑπερμεγέθη scripsi ex y ἅμα μεγέθει Pa 6. σκληρός scripsi coll. phys. lat. § 105 cervice dura στρογγύλος y, sed fortasse αὐχὴν τραχὺς scribendum cf. p. 368, 5 sq. 〈κρό- ταφοι — 7 τραχύ,〉 inserui e Po et phys. lat. l. l. σκότιοι μικροὶ κοῖλοι ὑπορρέοντες ἀτενεῖς, παρειαὶ στεναὶ ἐπιμήκεις, γένειον μακρόν, στόμα ἄθυρον περί- μηκες ἄκλειστον, ὡς διεσχισμένα τὰ πρόσωπα φαί- νεσθαι, κυρτός, προγάστωρ, παχυσκελής, ποδῶν καὶ χειρῶν ἄρθρα 〈περιμήκη〉 παχέα καὶ σκληρά, ὑπό- χλωρος, κυλοιδιῶν ὥσπερ ἐξ ὕπνου καὶ κραιπάλης, φωνὴ βληχώδης μικρὰ θρασεῖα.

Ταῦτα ὅσα εἴρηται καθάπερ ἐν γραφαῖς ἀχρόοις γραμμῇ μόνῃ τύποι ἀνδρῶν εἰκασμένοι εἰσί· τὰ δὲ Adam. 1. σκότιοι scripsi e S σκότειοι M σκοτεινοὶ Pa 2. ἄθυρον περίμηκες] περίμηκες ἄθυρον 5. ἄρθρα scripsi cum u ἄκρα 〈περιμήκη〉 inserui 6. κυλοιδιῶν post κραιπάλης Ro 7. post βληχώδης videtur excidisse ἀχρεία 8. ante Ταῦτα titulus ἐπίλογος in πολλὰ καὶ παντοδαπὰ εἴδη ἀνθρώπων ἐκ τῶν πολλῶν τῶν καθ᾿ ἕκαστον μέρος ὄντων σημείων ταῖς μίξεσιν αὐτῶν καὶ ταῖς δυνάμεσιν ἄλλοις τε πρὸς ἄλλο πει- θόμενός τε καὶ ἀπιστῶν τεκμαίρου.