PORPHYRII ISAGOGE ET
IN ARISTOTELIS CATEGORIAS
COMMEiNTARIUM
ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΦΟΙΝΙΚΟΣ
ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΟΥ ΠΛΩΤΙΝΟΥ ΤΟΥ ΛΥΚΟΠΟΛΙΤΟΥ
Ὄντος ἀναγκαίου, Χρυσαόριε, καὶ εἰς τὴν τῶν παρὰ Ἀριστοτέλει κατηγοριῶν 1a Brand.
διδασκαλίαν τοῦ γνῶναι τί γένος καὶ τί διαφορὰ τί τε εἶδος καὶ τί
ἴδιον καὶ τί συμβεβηκός, εἴς τε τὴν τῶν ὁρισμῶν ἀπόδοσιν καὶ ὅλως εἰς
τὰ περὶ διαιρέσεως καὶ ἀποδείξεως χρησίμης οὔσης τῆς τούτων θεωρίας,
σύντομόν σοι παράδοσιν ποιούμενος πειράσομαι διὰ βραχέων ὥσπερ ἐν
εἰσαγωγῆς τρόπῳ τὰ παρὰ τοῖς πρεσβυτέροις ἐπελθεῖν, τῶν μὲν βαθυτέρων
ἀπεχόμενος ζητημάτων, τῶν δ᾿ ἁπλουστέρων συμμέτρως στοχαζόμενος. αὐτίκα
περὶ τῶν γενῶν τε καὶ εἰδῶν τὸ μὲν εἴτε ὑψέστηκεν εἴτε καὶ ἐν μόναις
ψιλαῖς ἐπινοίαις κεῖται εἴτε καὶ ὑφεστηκότα σώματά ἐστιν ἢ ἀσώματα καὶ
πότερον χωριστὰ ἢ ἐν τοῖς αἰσθητοῖς καὶ περὶ ταῦτα ὑφεστῶτα, παραιτήσομαι
λέγειν βαθυτάτης οὔσης τῆς τοιαύτης πραγματείας καὶ ἄλλης μείζονος
δεομένης ἐξετάσεως· τὸ δ᾿ ὅπως περὶ αὐτῶν καὶ τῶν προκειμένων
λογικώτερον οἱ καλαιοὶ διέλαβον καὶ τούτων μάλιστα οἱ ἐκ τοῦ περιπάτου,
νῦν σοι πειράσομαι δεικνύναι.
Περὶ γένους.
Ἔοικεν δὲ μήτε τὸ γένος μήτε τὸ εἶδος ἁπλῶς λέγεσθαι. γένος γὰρ
λέγεται καὶ ἡ τινῶν ἐχόντων πως πρὸς ἕν τι καὶ πρὸς ἀλλήλους ἄθροισις,
καθ᾿ ὃ σημαινόμενον τὸ Ἡρακλειδῶν λέγεται γένος ἐκ τῆς ἀφ᾿ ἑνὸς σχέσεως,
λέγω δὴ τοῦ Ἡρακλέους, καὶ τοῦ πλήθους τῶν ἐχόντων πως πρὸς
ἀλλήλους τὴν ἀπ᾿ ἐκείνου οἰκειότητα, κατὰ ἀποτομὴν τὴν ἀπὸ τῶν ἄλλων
γενῶν κεκλημένου. λέγεται δὲ καὶ ἄλλως πάλιν γένος ἡ ἑκάστου τῆς γενέσεως
1 Titulum totum exhibent ABL, comprobat David in prolegomenis Brand. 18a43: Πορφυρίου
εἰσαγωγή (ceteris oni.) CMa: ad titulum add Χριστὲ ὁ θεὸς ἡμῶν σύμπραττε A
4 τί τε εἶδος ABLMa Amm.: καὶ τί εἶδος C Dav. 8 πρεσβυτέροις iter. B 10 περὶ
τῶν τί τε εἶδος ABLMa Amm.: καὶ τί εἶδος C Dav. 8 περεσβυτέροις iter. B 10 περὶ
15 λογικώτερον] probabiliter Boeth. 17 tit. exhibent libri omnes 19 ἡ in ras.
alia m. B. τινῶν om. M (suppl. m.1 in mrg.) aute πρὸς ἀλλήλους add. ἡ BM:
om. ACLa 21 δὴ ACLMa: δὲ B Boeth. 22 τὴν ἀπὸ (aute τῶν ἄλλωv) om. El.
23 κεκλημένου AB Amm. Dav. (lemm. et comment.) Boeth.: κεκλημένον CLMa
ἀρχὴ εἴτε ἀπὸ τοῦ τεκόντος εἴτε ἀπὸ τοῦ τόπου ἐν ᾧ τις γέγονεν. 1a
οὕτως γὰρ Ὀρέστην μὲν ἀπὸ Ταντάλου φαμὲν ἔχειν τὸ γένος, Ὕλλον δὲ
ἀφ’ Ἡρακλέους, καὶ πάλιν Πίνδαρον μὲν Θηβαῖον εἷναι τὸ γένος, Πλάτωνα
δὲ Ἀθηναῖον· καὶ γὰρ ἡ πατρὶς ἀρχή τίς ἐστι τῆς ἑκάστου γενέσεως,
ὥσπερ καὶ ὁ πατήp. τοῦτο δὲ ἔοικε πρόχειρον εἶναι τὸ σημαινόμενον·
Ἡρακλεῖδαι γὰρ λέγονται οἱ ἐκ γένους κατάγοντες ἡρακλέους καὶ Κεκροπίδαι
αἱ ἀπὸ Κέκροπος καὶ οἱ τούτων ἀγχιστεῖς. καὶ πρότερόν γε ὠνομάσθη
γένος ἡ ἑκάστου τῆς γενέσεως ἀρχή, μετὰ δὲ ταῦτα καὶ τὸ πλῆθος τῶν
ἀπὸ μιᾶς ἀρχῆς οἷον ἡρακλέους, ὃ ἀφορίζοντες καὶ ἀπὸ τῶν ἄλλων χωρίζοντες
ἔφαμεν τὸ ὅλον ἄθροισμα Ἡρακλειδῶν γένος. ἄλλως δὲ πάλιν γένος
λέγεται, ᾧ ὑποτάσσεται τὸ εἶδος, καθ' ὁμοιότητα ἴσως τούτων εἰρημένον·
καὶ γὰρ ἀρχή τίς ἐστι τὸ τοιοῦτο γένος τῶν ὑφ' ἑαυτὸ καὶ δοκεῖ καὶ τὸ
πλῆθος περιέχειν πᾶν τὸ ὑφ' ἑαυτό.
Τριχῶς οὖν τοῦ γένους λεγομένου περὶ τοῦ τρίτου παρὰ τοῖς φιλοσόφοις
ὁ λόγος· ὃ καὶ ὑπογράφοντες ἀποδεδώκασι γένος εἶναι λέγοντες τὸ
κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ εἴδει ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενον
οἷον τὸ ζῷον. τῶν γὰρ κατηγορουμένων τὰ μὲν καθ' ἑνὸς λέγεται μόνου,
ὡς τὰ ἄτομα οἷον Σωκράτης καὶ τὸ οὗτος καὶ τὸ τοῦτο, τὰ δὲ κατὰ πλειόνων,
ὡς τὰ γένη καὶ τὰ εἴδη καὶ αἱ διαφοραὶ καὶ τὰ Ι ἴδια καὶ τὰ συμβεβηκότα 1b
κοινῶς ἀλλὰ μὴ ἰδάως τινό. ἔστι δὲ γένος μὲν οἷον τὸ ζῷον, εἶδος δὲ οἷον
ὁ ἄνθρωπος, διαφορὰ δὲ οἷον τὸ λογικόν, ἴδιον δὲ οἷον τὸ γελαστικόν, συμβεβηκὸς
δὲ οἷον τὸ λευκόν, τὸ μέλαν, τὸ καθέζεσθαι. τῶν μὲν καθ'
ἑνὸς μόνου κατηγορουμένων διαφέρει τὰ γένη τῷ ταῦτα κατὰ πλειόνων
ἀποδοθέντα κατηγορεῖσθαι, τῶν δὲ αὖ κατὰ πλειόνων τῶν μὲν εἰδῶν, ὅτι
τὰ μὲν εἴδη εἰ καὶ κατὰ πλειόνων κατηγορεῖται ἀλλ' οὐ διαφερόντων τῷ εἴδει
ἀλλὰ τῷ ἀριθῷ· ὁ γὰρ ἄνθρωπος εἶδος ὣν Σωκράτους καὶ Πλάτωνος
κατηγορεῖται, οἳ οὐ τῷ εἴδει διαφέρουσιν ἀλλήλων ἀλλὰ τῷ ἀριθμῷ, τὸ δὲ
ζῷον γένος ὂν ἀνθρώπου καὶ βοὸς καὶ ἵππου κατηγορεῖται, οἳ διαφέρουσι
1 εἴτε (utrobique) BCMa Boeth.: ἥ τε .AL: ἤτοι—ἢ Dav. 2 ante Ταντάλου add. τοῦ
C: om. ABLMa Dav. ὕλον Ma 3 μὲν .supra scr. M. 2 M 5 καὶ om. A 1B:
Boeth.: exhib. A 2CMa Dav. oomment. 6 κατάγοντες ABLM: καταγόμενοι a: om. C :
qui descendunt Boeth. 7 post Κέκροπος add. τὸ γένος κατάγοντες C: om. ABLMa Boeth.
10 ἔφαμεν BCLMa Boeth.: φαμὲν A 11 ἴσως post τούτων colloc. C 12 τοιοῦτον
Ca 12. ὑπ' αὐτὸ (utrobique) B (sed π m. 2): ὑπ' αὑτὸ pr. Μ καὶ (post
δοκεῖ) om. a 14 παρὰ om. BL 1 (supra scr. L 3) 15 λέγοντες erasum B 18 τὸ
(utrobique) exbibent BCLMa Amm. EL: om. A: καὶ τὸ οὗτος καὶ τοῦτο Dav. comm.
20 ἔστι δὲ — εἶδος om. B (suppl. m. 1 in mrg.) τὸ (ante ζῷογ) supra scr. m. 1 M 22 τὸ
λευκὸν om. C: exhib. ABLMa Boeth. post καθέζεσθαι add. τὸ καθεστάναι L: om.
ABCMa El. Boeth. 23 μόνου om. Dav. ταῦτ ACLM: ταὐτὰ B: om. Dav. Boeth.
24 ἀποδοθέντα κατηγορεῖσθαι BC et in rasura VIII litter. L 3, Boeth. et (ut videtur) M 1
nam ante κατηγ. litura: κατηγορεῖσθαι ἀποδοθέντα Dav. : καθηγορεῖσθαι a: λέγεσθαι A et (ut
videtur) L 1 αὖ om. A Boeth. : exhib. BCMa et in ras. L 3 25 εἰ om. a: add.
ABCLM Boeth. 26 post ἀριθμῷ add. μόνον c. Flor. Bad. 192 Paris. 2051 ante
Σωκράτους add. κατὰ Ma et in mrg. L3: om. ABCL1 27 ἀλλήλων om. ABLa: add.
CM Boeth. 28 καὶ ἵππου καὶ βοός oolloc. C
καὶ τῷ εἴδει ἀλλήλων ἀλλ' οὐχὶ τῷ ἀριθμῷ μόνον. τοῦ δ' αὖ ἰδίου διαφέρει 1b
τὸ γένος, ὅτι τὸ μὲν ἴδιον καθ' ἕνὸς μόνου εἴδους, οὗ ἐστιν ἴδιον.
κατηγορεῖται καὶ τῶν ὑπὸ τὸ εἶδος ἀτόμων, ὡς τὸ γελαστικὸν ἀνθρώπου
μόνου καὶ τῶν κατὰ μέρος ἀνθρώπων, τὰ δὲ γένος οὐχ ἑνὸς εἴδους κατηγορεῖται
ἀλλὰ πλειόνων τε καὶ διαφερόντων. ταῆς δ' αὖ διαφορᾶς καὶ τῶν
κοινῇ συμβεβηκότων διαφέρει τὸ γένος, ὅτι εἰ καὶ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων
τῷ εἴδει κατηγοροῦνται αἱ διαφοραὶ καὶ τὰ κοινῶς συμβεβηκότα,
ἀλλ' οὐκ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγοροῦνται. ἐρωτησάντων γὰρ ἡμῶν ἐκεῖνο
καθ' οὗ κατηγορεῖται ταῦτα, οὐκ ἐν τῷ τί ἐστιν, φαμέν, κατηγορεῖται,
ἀλλὰ μᾶλλον ἐν τῷ ποῖόν τί ἐστιν. ἐν γὰρ τῷ ἐρωτᾶν ποῖόν τί ἐστιν
ὁ ἄνθρωπός φαμεν ὅτι λογικόν, καὶ ἐν τῷ ποῖόν τι ὁ κόραξ φαμὲν
ὅτι μέλαν· ἔστιν δὲ τὸ μὲν λογικὸν διαφορά, τὸ δὲ μέλαν συμβεβηκός·
ὅταν δὲ τί ἐστιν ἄνθρωπος ἐρωτηθῶμεν, ζῷον ἀποκρινόμεθα· ἧν δὲ ἀνθρώπου
γένος τὸ ζῷον. ὥστε τὸ μὲν κατὰ πλειόνων λέγεσθαι τὸ γένος
διαστέλλει αὐτὸ ἀπὸ τῶν καθ’ ἑνὸς μόνου τῶν ἀτόμων κατηγορουμένων,
τὸ δὲ διαφερόντων τῷ εἴδει διαστέλλει ἐπὸ τῶν ὡς εἰδῶν κατηγορουμένων
ἢ ὡς ἰδίων, τὸ δὲ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖσθαι χωρίζει ἀπὸ τῶν διαφορῶν
καὶ τῶν κοινῇ συμβεβηκότων, ὃ οὐκ ἐν τῷ τί ἐστιν ἀλλ' ἐν τῷ ποῖόν τί
ἐστιν ἢ πῶς ἔχον ἐστὶν κατηγορεῖται ἕκαστον ὧν κατηγορεῖται. οὐδὲν ἄρα
περιττὸν οὐδὲ ἐλλεῖπον περιέχει ἡ τοῦ γένους ῥηθεῖσα ὑπογραφὴ τῆς ἐννοίας.
Περὶ εἴδους.
Τὸ δὲ εἶδος λέγεται μὲν καὶ ἐπὶ τῆς ἑκάστου μορφῆς, καθὸ εἴρηται
1 καὶ τῷ εἴδει post ἀλλήλων transp. C οὐχὶ ABLMa El.: οὐ C 2 οὗ ἐστιν ἴδιον
post κατηγορεῖται transp. M 4 μόνου om. M : ex μόνον (?) corr. a 2 5 post ΔΙΑΦΕΡΌΝΤΩΝ
add. τῷ εἴδει c. Paris. 2051, supra scr. M 2A 3: om. ceteri omnes et Boeth. (?) 6 κοινῇ A
et (ut videtur) L 1 cf. v. 18: κοινῶς BCL 3Ma post πλειόνων add. τε A: om. BCLMa
8 κατηγοροῦνται BCL 3M Dav. : κατηγορεῖται AL 1a post κατηγοροῦνται add. ἀλλ' ἐν τῷ
ὁποῖόν τί ἐστιν L 2M 2a Boeth.: ἀλλὰ μᾶλλον ἐν τῷ ὁποῖόν τί ἐστιν ἢ πῶς ἔχον ἐστιν C: om.
ABL 1M 1 γὰρ om. A (suppl. m. 3) ἡμῶν ABL 1 Boeth. et (ut vidotur) M 1: τινῶν
CL 3M 2a post ἡμῶν add. τί ἐστιν A 2CL 3Ma: om. A 1BL 1 Boeth. 9 κατηγοροῦνται
L 3 post ταῦτα add. τὸ γένος ἀποκρινόμεθα, τὰς δὲ διαφορὰς καὶ τὰ συμβεβηκότα
οὐκ ἀποκρινόμεθα C: τὸ γένος ἀποκρινούμεθα, τὰς δὲ διαφορὰς καὶ τὰ συμβ. οὐκ ἀποκρινούμεθα
a: om. ABM Boeth. et haud dubie L 1, nam τὸ γένος ἀποκρινώμεθα (sic), τὰς δὲ διαφορὰς
καὶ τὰ κοτνῶς συμβεβηκότα οὐκ ἔτι· οὐ γὰρ ἐν τῷ τί ἐστιν κατηγοροῦνται in rasura
XL fere litter. L 3 οὐκ — κατηγορεῖται om. A οὐκ BM Boeth. et (ut videtur)
L 1: οὐ γὰρ CL 3a φαμὲν om. CL 3a: exhib. BM Boeth. er fort. L 1 κατηγορεῖται
BM 1L 1(??)a: κατηγοροῦνται CL 3 et supra scr. M 2 9 ante κατηγορεῖται (alterum) add. τοῦ
ὑποκειμένου C: post κατηγορεῖται a: om. BML 3 Boeth. 10 — ὰ μᾶλλον ἐν τῷ in ras.
VI fere litter. L 3 ποῖόν] ὁποῖόν Ca (ubique) ἐΜ om. B exhib. cxhib. ACLMa
11 ὁ (ante ἄνθρωπος) om. Μ οτι om BCL 1 Boeth.: exhib. AL 3Ma ἐν τῷ om. B:
exhib. ACLMa Booth. ante ὁ κόραξ add. ἐστιν CMa: om. ABL ὁ (ante κόραξ) om.
CLM: exhib. ABa 12 ὅτι om. B: exhib ACLMa Boeth. μὲν om. C: exhib ceteri
13 ἀποκρινούμεθα C 15 αὐτὸ om. Boeth. 16. 17 post διαστέλλει et χωρίζει add.
C: C: post διαστέλλει A 2: om. A 1BLMa Boeth. 19 κατηγορεῖται post τί ἐστιν (18)
transp. Ei. 20 τῆς ἐννοίας om. Boeth. 21 tit. exhib libri omnes
πρῶτον μὲν εἶδος ἄξιον τυραννίδος. 1b
λέγεται δὲ εἶδος καὶ τὸ ὑπὸ τὸ ἀποδοθὲν γένος, καθὸ εἰώθαμεν λέγειν τὸν
μὲν ἄνθρωπον εἶδος τοῦ ζῴοὐ γένους ὄντος τοῦ ζῴου, τὸ δὲ λευκὸν τοῦ
χρώματος εἶδος, τὸ δὲ τρίγωνον τοῦ σχήματος εἶδος. εἰ δὲ καὶ τὸ γένος
ἀποδιδόντες τοῦ εἴδους ἐμεμνήμεθα εἰπόντες τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων
τῷ εἴδει ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενον, καὶ τὸ εἶδός φαμεν τὸ
ὑπὸ τὸ ἀποδοθὲν γένος, εἰδέναι χρὴ ὅτι, ἐπεὶ καὶ τὸ γένος τινός ἐστιν γένος
καὶ τὸ εἶδος τινός ἐστιν εἶδος ἑκάτερον ἑκατέρου, ἀνάγκη καὶ ἐν τοῖς ἀμφοτέρων
λόγοις κεχρῆσθαι ἀμφοτέροις. ἀποδιδόασιν οὖν τὸ εἶδος καὶ οὕτως·
εἶδός ἐστι τὸ ταττόμενον ὑπὸ τὸ γένος καὶ οὗ τὸ γένος Ι ἐν τῷ τί ἐστι 2a
κατηγορεῖται. ἔτι δὲ καὶ οὕτως· εἶδός ἐστι τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων
τῷ ἀριθμῷ ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορούμενον. ἀλλ' αὕτη μὲν ἡ ἀπόδοσις
τοῦ εεἰδικωτάτου ἂν εἴη καὶ ὅ ἐστι μόνον εἶδος, αἱ δὲ ἄλλαι εἶεν ἂν καὶ
τῶν μὴ εἰδικωτάτων. σαφὲς δ' ἂν εἴη τὸ λεγόμενον τοῦτον τὸν τρόπον.
καθ᾿ ἑκάστην κατηγορίαν ἐστίν τινα γενικώτατα καὶ πάλιν ἄλλα εἰδικώτατα
καὶ μεταξὴ τῶν γενικωτάτων καὶ τῶν εἰδικωτάτων ἄλλα. ἔστιν δὲ γενικώτατον
μέν, ὑπὲρ ὃ οὐκ ἂν εἴη ἄλλο ἐπαναβεβηκὸς γένος, εἰδικώτατον δέ,
μεθ' ὃ οὐκ ἂν εἴη αλλο ὑποβεβηκὸς εἶδος, μεταξὴ δὲ τοῦ γενικώτατου καὶ
τοῦ εἰδικωτάτου ἄλλα, ἃ καὶ γένη καὶ εἴδη ἐστὶ τὰ αὐτά, πρὸς ἄλλο μέντοι
καὶ ἄλλο λαμβανόμενα.
Γινέσθω δὲ ἐπὶ μιᾶς κατηγορίας σαφὲς τὸ λεγόμενον. ἡ οὐσία ἔστι
μὲν καὶ αὐτὴ γένος, ὑπὸ δὲ ταύτην ἐστὶν σῶμα, καὶ ὑπὸ τὸ σῶμα
ἔμψυχον σῶμα, ὑφ' ὃ τὸ ζῷον, ὑπὸ δὲ τὸ ζῷον λογικὸν ζῷον, ὑφ' ὃ ὁ
ἄνθρωπος, ὑπὸ δὲ τὸν ἄνθρωπον Σωκράτης καὶ Πλάτων καὶ οἱ κατὰ μέρος
ἄνθρωποι. ἀλλὰ τούτων ἡ μὲν οὐσία τὸ γενικώτατον καὶ ὃ μόνον γένος,
ὁ δὲ ἄνθρωπος τὸ εἰδικώτατον καὶ ὃ μόνον εἶδος, τὸ δὲ σῶμα εἶδος μὲν
τῆς οὐσίας, γένος δὲ τοῦ ἐμψύχου σώματος. ἀλλὰ καὶ τὸ ἔμψυχον σῶμα
εἶδος μὲν τοῦ σώματος, γένος δὲ τοῦ ζῴου, πάλιν δὲ τὸ ζῷον εἶδος μὲν
τοῦ ἐμψύχου σώματος, γένος δὲ τοῦ λογικοῦ ζῴου, τὸ δὲ λογικὸν ζῷον
εἶδος μὲν τοῦ ζῴου, γένος δὲ τοῦ ἀνθρώπου, ὁ δὲ ἄνθρωπος εἶδος μὲν
τοῦ λογικοῦ ζῴου, οὐκέτι δὲ καὶ γένος τῶν κατὰ μέρος ἀνθρώπων, ἀλλὰ
μόνον εἶδος· καὶ πᾶν τὸ πρὸ τῶν ἀτόμων προσεχῶς κατηγορούμενον εἶδος
1 πρῶτον μὲν εἶδος] Eurip. Aeolus 15,2 (Nauck Traiyicoruin Graec. fragm. p. 292) πρῶτον]
Priami Boelh. (?) 2 λέγεται δὲ εἶδος] — αι δὲ εἶδ — in ras. L 3 καθὸ] — ὀ in ras. L 3
6 εἴδει] —εἴ in ras. L 3 7 καὶ om. B: exhib. ACLMa Boeth. καὶ (post ἀνάγκη) om.
Brand.: exhib. libri omnes 9 καὶ om. C 13 ἰδικωτάτου semper A 1 post εἶδος
add. οὐκέτι δὲ καὶ γένος a: om. ABCLM Boeth. 16 post ἄλλα add. ὅ καὶ γένη καὶ
ειδη λέγεται τὰ αὐτά AC et in mrg. L 3M 2: ἃ γένη καὶ εἴδη λέγ. τὰ αὐτά a: om. BL 1M 1
Boetb. ἔστι oe ABLMa Boeth.: καὶ εστι C 17 post ἄλλο add. τι C: om. ABLMa
Boeth. ἐπαναβεναβεβηκός B 18 ἄλλο — μεταξὴ δὲ τοῦ om. B (suppl. m. 2 in mrg.)
19 τοῦ om. BLa: exhib. ACM ἄλλα, ἃ om. Boeth. ἐστὶ om. M 21 γινέσθω ALM
El. : γενέσθω BCa Amm. 22 ante σῶμα (prius) add. τὸ Brand. 22. 23 ἔμψυχον σῶμα
CMa Boeth.: τὸ σῶμα ἔμψυχον B: ἐστιν έμψυχον σῶμα AL 27 ἀλλὰ om. Boeth.
28 πάλιν om. Boeth. δὲ (post πάλιν) om. Ca: exbib. ABLM Boeth. 32 προσεχῶς
κατηγορούμενον] προσεχὲς Dav. : quod proximum est Boeth.
ἂν εἴη μόνον, οὐκέτι δὲ καὶ γένος. ὥσπερ οὖν ἡ οὐσία ἀνωτάτω οὖσα τῷ 2a
μηδὲν εἶναι πρὸ αὐτῆς γένος ἦν τὸ γενικώτατον, οὕτως καὶ ὁ ἄνθρωπος
εἶδος ὤν, μεθ’ ὃ οὐκ ἔστιν εἶδος οὐδέ τι τῶν τέμνεσθαι δυναμένων εἰς εἴδη,
ἀλλά τῶν ἄτομον γὰρ Σωκράτης καὶ Πλάτων καὶ τουτὶ τὸ λευκόν)
μόνον ἂν εἴη εἶδος καὶ τὸ ἔσχατον εἶδος καὶ ὡς ἔφαμεν τὸ εἰδικώτατον·
τὰ δὲ μέσα τῶν μὲν πρὸ αὐτῶν εἴη ἂν εἴδη, τῶν δὲ μετ᾿ αὐτὰ γένη.
ὥστε ταῦτα μὲν ἔχει δύο σχέσεις, τήν τε πρὸς τὰ πρὸ αὐτῶν, καθ᾿ ἣν
εἴδη αὐτῶν εἶναι λέγεται, τήν τε πρὸς τὰ μετ’ αὐτά, καθ᾿ ἣν γένη αὐτῶν
εἶναι λέγεται· τὰ δὲ ἄκρα μίαν ἔχει σχέσιν· τό τε γὰρ γενικώτατον τὴν
μὲν ὡς πρὸς τὰ ὑφ᾿ ἑαυτὸ ἔχει σχέσιν, γένος ὂν πάντων τὸ ἀνωτάτω,
τὴν δὲ ὡς πρὸς τὰ πρὸ ἑαυτοῦ οὐκέτι ἔχει, ἀνωτάτω ὂν καὶ ὡς τρώτη
ἀρχὴ καί, ὡς ἔφαμεν, ὑπὲρ ὃ οὐκ ἂν εἴη ἄλλο ἐπαναβεβηος γένος· καὶ
τὸ εἰδικώτατον δέ μίαν ἔχει σχέσιν τἠν μὲν ὡς πρὸς τὰ πρὸ αὐτοῦ, ὦν
ἐστιν εἶδος, τὴν δὲ ὡς πρὸς τὰ μετ᾿ αὐτὸ οὐκ ἀλλοίαν ἔχει, ἀλλὰ καὶ τῶν
ἀτόμων εἶδος λέγεται ἀλλ᾿ εἶδος μὲν λέγεται τῶν ἀτόμων ὡς περιέχον
αὐτά, εἶδος δὲ πάλιν τῶν πρὸ αὐτοῦ ὡς περιεχόμενον ὑπ᾿ αὐτῶν.
Ἀφορίζονται τοίνον τὸ μὲν γενικώτατον οὕτως, ὅ γένος ἂν οὐκ ἔστιν
εἶδος, καὶ πάλιν, ὑπὲρ ὃ οὐκ ἂν εἴη ἄλλο ἐπναβεβηκὸς γένος· τὸ δὲ εἰδικώτατον,
ὃ εἶδος ὂv οὐκ ἔστιν γένος καὶ ὃ εἶδος ὂν οὐκ ἂν διελοίμεθα
ἔτι εἰς εἴδη καὶ ὃν κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ ἀριθμῷ ἐν τῷ τί
ἐστι κατηγορεῖται. τὰ δὲ μέσα τῶ ἄκρων ὑπάλληλά τε καλοῦσι γένη
καὶ εἴδη, καὶ ἕκαστον αὐτῶν εἶδος εἶναι καὶ γένος τίθενται, πρὸς
ἄλλο μέντοι καὶ ἄλλο λαμβανόμ|μενον. τὰ δὴ πρὸ τῶν εἰδικωτάτων ἄχρι 2b
1 ἀνωτάτω BCLMa: ἀνωτάτη A 3 ante εἷδος alterum add. ἄλλο a: om. ABCLM:
alia inferior species Boeth., unde ἄλλο fort. recipiendum est εἰς εἴδη] ὡς εἴδη L:
om. Boeth. (?) 4 post add. add. λέγεται Ba: om. ACLM Boeth. Σωκράτης καὶ
Πλάτων ABLMa Boeth. comprobant Amm. el Dav. comment.: Σωκράτης καὶ Ἀλκιβιάδης
C: σωκράτης καὶ Πλάτων καὶ Ἀλκιβιάδης L3 καὶ τουτὶ τὸ λευκὸν om. Boeth.
5 καὶ (aute ὡς) om. M 6 εἴδη ἂν εἴη colloc. C 6 et 8 μετ᾿ αὐτὰ A3CL3Ma Boeth.:
μετὰ ταῦτα A1BL 7 ταῦτα ACLMa Boeth.: αὐτὰ B 10 ὑπ᾿ αὐτὸ C Dav. comm.
τῶ ἀνωτάτων B: τὸ ἀνώτατον ACLa: τὸ ἀνωτατωι M 11 ἑαυτοῦ A2CM: αὐτοῦ A1BLa Dav.
comm. ἀνωτάτω ABL1M: ἀνώτατον CL3a ὡς (ante πρώτη) om. BCLa Boeth.: exhibent
AM ἡ πρώτη C 12 γένος ἐπαναβεβηκός colloc. a 13 τὸ δὲ εἰδικώτατον μίαν
ἔχει καὶ αὐτὸ σςχέσιν a μὲν om. AC Boeth.: exhibent BLMa 14 ἀλλοίαν om. Boeth.
post ἔχει add. σχέσιν a 15 λέγεται (ante τῶν ἀτόμων) om. BCM Boeth.: exhibent ALa
16 πάλιν om. M Boeth. exhib. ABCLa 17 post γενικώτατον add. γένος Ca Amm.: om.
ABLM Boeth. οὕτως om. BL1: exhib. ACL2Ma Amm. Boeth. 18 ἄλλο om. BL1M:
exhib. ACL2 Boetb. 18. 19 post εἰδικώτατον add. εἶδος οὕτως a: om. ABCLM Boeth.
19. 20 οὐκ ἂν διελοίμεθα ἔτι εἰς εἴδη καὶ AL: mumquam dividitur in species et Boeth.: οὐκ
ἂν εἰς εἴδη διελοίμεθα ἔτι δὲ καὶ BM: οὐκ ἂν διελοίμεθα εἰς εἴδη ἔτι δὲ καὶ οὕτως C et οὕτως
omisso a 20.21 ὃ—κατηγορεῖται ABLMa Boeth.: τὸ — κατηγορούμενον C 21. 22 εἴδη καὶ
γένη colloc. a; post γένη inserenduin est xai γένη (cf. p. 6,1) quod quod El. Boeth. legisse
videntur, ὑπάλληλα εἴδη repudiantes; David autem haec praebet: τὸ ζῷον γὰρ καὶ τὸ ἔμψυχον
ὑπάλληλα γένη καλοῦσιν, ἔτι δὲ καὶ ὑπάλληλα εἴδη, καθὸ μέσα ὄντα δύναται καὶ γένη εἶναι
καὶ εἴδη post εἴδη add. τὰ αὐτά C: om. ABLMa Boeth. 23 λαμβανόμενον BL1Ma:
λαμβανόμενα BCL3 δὴ scripsi sec. El.: δὲ ALM Boeth. Dan.: γὰρ BCa
τοῦ γενικωτάτου ἀνιόντα γένη τε λέγεται καὶ εἲδη καὶ ὑπάλληλα γένη ὡς
ὁ Ἀγαμέμνων Ἀτρείδης καὶ Πελοπίδης καὶ Τανταλίδης καὶ τὸ τελευταῖον
Διός. ἀλλ' ἐπὶ μὲν τῶν γενεαλογιῶν εἰς ἓνα ἀνάγουσι, ψέρε εἰπεῖν τὸν
Δία, τὴν ἀρχὴν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ἐπὶ δὲ τῶν γενῶν καὶ τῶν εἰδῶν οὐκ
οὓτως ἒχει· οὐ γάρ ἐστι κοινὸν ἓν γένος πάντων τὸ ὂν οὐδὲ πάντα ὁμογενῆ
καθ' ἒν τὸ ἀνωτάτω γένος, ὣς φηδιν ὁ Ἀριστοτέλης. ἀλλὰ κείσθω,
ὣσπερ ἐν ταῖς Κατηγορίαις, τὰ πρῶτα δέκα γένη οἶον ἀρχαὶ δέκα πρῶται·
κἂν δὴ πάντα τις ὂντα καλῇ, ὁμωνύμως, φησί, καλέσει, ἀλλ' οὐ συνωνύμως.
εἰ μὲν γὰρ ἒν ἦν κοινὸν πάντων γένος τὸ ὂν, συνωνύμως ἂν πάντα
ὂντα ἐλέγετο· δέκα δὲ ὂντων τῶν πρώτων ἡ κοινωνία κατὰ τοὐνομα μόνον,
οὐκέτι μὴν καὶ κατὰ τὸν λόγον τὸν κατὰ τοὒνομα. δέκα μὲν οὖν τὰ γενικώτατα,
τὰ δὲ εἰδικώτατα ἐν ἀριθμῷ μέν τινι, οὐ μὴν ἀπείρῳ· τὰ δὲ
ἄτομα, ἃπερ ἐστὶ τὰ μετὰ τὰ εἰδικώτατα, ἂπειρα. διὸ ἂχρι τῶν εἰδικωτάτων
ἀπὸ τῶν γενικωτάτων κατιόντας παρεκελεύετο ὁ Πλάτων παύεσθαι,
κατιέναι δὲ διὰ τῶν διὰ μέσου διαιροῦντας ταῖς εἰδοποιοῖς δαφοραῖσ·
τὰ δὲ ἂπειρὰ φησιν ἐᾶν, μὴ γὰρ ἂν γενέσθαι τούτων ἐπιστήμην. κατιόντων
μὲν οὖν εἰς τὰ εἰδικώτατα ἀνάγκη διαιροῦντας διὰ πλήδους ἰέναι,
ἀνιόντων δὲ εἰς τὰ γενικώτατα ἀνάγκη συναιρεῖν τὸ πλῆδος εἰς ἒν· δυναγωγὸν
γὰρ τῶν πολλῶν εἰς μίαν φύσιν τὸ εἶδος καὶ ἔτι μᾶλλον τὸ γένος,
τὰ δὲ κατὰ μέρος καὶ καθ' ἒκαστα τοὐναντίον εἰς πλῆθος ἀεὶ διαιρεῖ τὸ
ἓν· τῇ γὰρ τοῦ εἲδους μετουσία οἱ πολλοὶ ἂνθρωποι εἶς, δὲ κατὰ
μέρος ὁ εἶς καὶ κοινὸς πλείους· διαιρετικὸν μὲν γὰρ ἀεὶ τὸ καθ' ἓκαστον,
συλληπτικὸν δὲ καὶ ἐνοποιὸν τὸ κοτνόν.
Ἀποδεδομένοο δὲ τοῦ γένους καὶ τοῦ εἲδους τί ἐστιν ἐκάτερον αὐτῶν,
1 τοῦ γενικωτάτου ALMa Boeth. El. Dav. τῶν γενικωτάτων BC τε om. C Dav. εἶδη
καὶ ὑπάλληλα γένη ABCLM Boeth. El. Dav.: εἲδη ὑπάλληλα a 2 ὁ erasum L Πελωπίδης
L 4 post γενῶν rasura 12 litter. L τῶν (ante εἰδῶν) om. a 5 ἒν
om. a: add. ABCLM Boeth. ἁπάντων C 5. 6 ὁμονγενῆ B 6 ἀνώτατον
C ὣς φησιν ὁ Ἀριστ.] Metaph. II, 3 p. 998 b 22 ὁ om. a 7 δέκα post
γένη transp. M 8 ante ὂντα add. ὡς M: om. ABCLMa Boeth. καλῇ] καλέση
B φησί,—συνωνύμως om. B (suppl. mrg.2) ἀλλ' om. A: exhib. BCLMa
Boeth. 9 ἓν om. A: ἓν ἦν κοι— in ras. IV litt. L3 κοινόν] καλὸν B ἦν post
κοινὸν transp. a γένος πάντων colloc. CMa 10 τὴν κοινωνίαν B 10. 11 κατοὒ
νομα utrobique A: priore loco L: altero B 11 οὐκέτι] οὐ a 12 post τινι add. estiv M:
εἰσιν a: om. ABCL EI. μὴν CLMA EI.: μὴν δ' A: μὴν δι᾿ B: an μήν γ' ? 13 ἐστὶ τὰ
LMa: ἦν BC: ἐστὶ A El. ἂχρι ABCL EI. Dav.: μέχρι Ma 14 κατιόντας ACLMa: κατιόντα
B Boeth. EI. παρεκελεύετο ABLMa Dav.: παρακελεύεται B Boeth. ὁ om. C
ὁ Πλάτων cf. Phileb. p. 16 C, Polit. p. 262 A.B.C, Sophist. p. 266 A.B 15 διαιροῦντας
ACLMa El. Dav.: διαιροῦντα B Boeth. 16 μὴ ACLM Dav.: μηδὲ Ba
post ἂν add. ποτε C: om. ABLMa Boeth. 16 et 18 κατιόντων— ἀνιόντων ABCLM EI.
Dav.: κατιόντας—ἀνιόντας a Amm. 18 συναιρεῖν] διαιρεῖν Dav. (?) εἰς ἓν om. El.
Dav. Boeth. (?) 20 καθ' ABCLa: καθ' ἓκαστον M Dav. διαιρεῖται B
21 κατὰ γὰρ τὸ εἶδος οἱ πολλοὶ ἂνθρωποι εἶς εἰσιν, κατὰ δὲ τὰ ἄτομα ὁ εἶς πλειόγές εἰσιν
Dav. 22 post μέρος add. καὶ καθ' ἓκαστα a: om. ABCLM Boeth. κοινῶς B
ἀεὶ om. a 24 δὲ ABLMa Amm. Dav. Boeth.: τοίνυν C ἐστιν ἐκάτερον αὐτῶν
om. B ἐστιν om. CL: exhib. AMa αὐτῶν om. CM Boeth. exhib. ALa
καὶ τοῦ μὲν γένους ἑνὸς ὄντος τῶν δὲ εἰδῶν πλειόνων ἀεὶ γὰρ εἰς πλείω 2b
εἴδη ἡ τομὴ τοῦ γένους) τὸ μὲν γένος ἀεὶ τοῦ εἴδους κατηγορεῖται καὶ
πάντα τὰ ἐπάνω τῶν ὑπποκάτω, τὸ δὲ εἶδος οὄτε τοῦ προσεχοῦς αὐτοῦ γένους
οὔτε τῶν ἐπάνω· οὐδὲ γὰρ ἀντιστρέφει. δεῖ γὰρ ἢ τὰ ἴσα τῶν ἴσων
κατηγορεῖσθαι ὡς τὸ χρεμετιστικὸν τοῦ ἵππου ἢ τὰ μείζω τῶν ἐλαττόνων
ὡς τὸ ζῷον τοῦ ἀνθρώπου, τὰ δὲ ἐλάττω τῶν μειζόνων οὐκέτι· οὐκέτι
γὰρ τὸ ζῷον εἴποις ἂν εἶναι ἄνθρωπον, ὥσπερ τὸν ἄνθρωπον εἴποις ἂν εσἶναι
ζῷον. καθ’ ὧν δ᾿ ἄν τὸ εἶδος κατηγορῆται, κατ’ ἐκείνων ἐξ ἂμἀγλξς καὶ
τὸ τοῦ εἴδους γένος κατηγορηθήσεται καὶ τὸ τοῦ γένους γένος ἄχρι τοῦ
γενικωτάτου· εἰ γὰρ ἀληθὲς τὸ τὸν Σωκράτην εἲπεῖν. ἄνθρωπον, τὸν δὲ
ἄνθρωπον ζῷον, τὸ δὲ ζῷον οὐσίαν· ἀληθὲς καὶ τὸν Σωκράτην ζῷον εἰπεῖν
καὶ οὐσίαν. ἀεὶ τῶν ἐπάνω κατηγορουμένων τῶν ὑποκάτω τὸ μὲν εἶδος
τοῦ ἀτόμου κατηγορηθήσεται, τὸ δὲ γένος καὶ κατὰ τοῦ εἴδους καὶ κατὰ
τοῦ ἀτόμου, τὸ δὲ γενικώτατον καὶ κατὰ τοῦ γένους ἢ τῶν γενῶν, εἰ πλείω
εἴη τὰ μέσα καὶ ὑπάλληλα, καὶ κατὰ τοῦ εἴδους καὶ κατὰ τοῦ ἀτόμου.
λέγεται γὰρ τὸ μὲν γενικώτατον κατὰ πάντων τῶν ὑφ᾿ ἑαυτὸ γενῶν τε
καὶ εἰδῶν καὶ ἀτόμων, τὸ δὲ γένος τὸ πρὸ τοῦ εἰδικωτάτου κατὰ πάντων
τῶν εἰδικωτάτων καὶ τῶν ἀτόμων, τὸ δὲ μόνον εἶδος κατὰ πάντων τῶν
ἀτόμων, τὸ δὲ ἄτομον ἐφ᾿ ἑνὸς μόνου τῶν κατὰ μέρος. ἄτομον δὲ λέγεται
ὁ Σωκράτης καὶ τουτὶ τὸ λευκὸν καὶ οὑτοσὶ ὁ προσιὼν Σωφρονίσκου
υἱός, εἰ μόνος αὐτῷ εἴη Σωκράτης υἱός. ἄτομα οὖν λέγεται τὰ τοιαῦτα,
ὅτι ἐξ ἰκιοτήτων συνέστηκεν | εκαστον, ὧν τὸ ἄθροισμα οὐκ ἂν ἐπ’ 3a
ἄλλου ποτὲ τὸ αὐτὸ γένοιτο· αἱ γὰρ Σωκράτους ἰδιότητες οὐκ ἂν ἐπἄλλου
τινὸς τῶν κατὰ μέρος γένοιντο ἂν αἱ αὐταί, αἱ μέντοι τοῦ ἀνθρώπου,
λέγω δὴ τοῦ κοινοῦ, ἰδιότητες γένοιντ᾿ ἂν αἱ αὐταὶ ἐπὶ πλειόνων,
μᾶλλον δὲ ἐπὶ πὰντων τῶν κατὰ μέρος ἀνθρώπων, καθὸ ἄνθρωποι.
περιέχεται οὖν τὸ μὲν ἄτομον ὑπὸ τοῦ εἴδους, τὸ δὲ εἶδος ὑπὺ τοῦ
2 post εἴδη add. διαιρεῖται L3 post μὲν add. γὰρ M: om. ABCLMa Boeth. ante
εἴδους ras. V fere litt. L 3 προσεχῶς a 4 οὔτε BCLMa: οὐδὲ A post ἀντιστρέφει
add. τὰ εἴδη L: om. ABCMa Boetli. 4. 5 δεῖ γὰρ — κατηγορεῖσθαι ABLMa
Boeth.: ἀεὶ δὲ — κατηγορεῖται C 4 ἢ om. M Boeth. 5 τι) om. AL: add.
BCMa 7 τὸ om. M εἴποι M1 8 δ᾿ ἂν libri: γὰρ Amm. κατηγορῆται
A3BCM2a: κατηγορεῖται A1LM1 Amm. 8. 9 ἐξ ἀνάγκης post γένος transp. a
9 τὸ (ante τοῦ γένους) iter. M 10 εἶπεῖν post ἄνθρωπον transp. CM 12 οὖν codd.
Boeth.: γὰρ a post εἶδος add. κατὰ Ma: om. ABCL 14 καὶ iter. B εἰ]
ἢ B 15 post ἀτόμου add. κατηγορηθήσεται C: om. ABLMa Boeth. 18 τῶν
(ante ἀτόμων) om. ACa: exhib. BLM 19 post ἀτόμων add. οἷον ἄνθρωπος C: om.
ABLMa Boeth. post μέρος add. ἀτόμων C: om. ABLMa Boeth. 20 ante Σωφρονίσκου
add. ὁ B: om. ACLMa 21 μόνος CL3Ma Boeth.: μόνῳ AB Dan. et
fort. L1 οὖν codd. Boeth.: δὲ a 22 ἐξ om. C (suppl. m.2) post ἄλλου
add. τινός ACM: om. BLa Boeth. 23 τὸ om. B post γένοιτο add τῶν κατὰ
μέρος AC: om. BLMa Boeth. 23. 24 ἐπ᾿ ἄλλου γένοιντο τῶν κατὰ μέρος τινὸς om.)
colloc. M 24 dv αἱ αὐταὶ om. M Boeth.: exhib. ABCLa Amm. comm.
25. 26 αἰ αὐταὶ posl πλειόνων transpos. M 27 ante οὖν add. μὲν B: om.
ACLMa
γένους· ὅλον γάρ τι τὸ γένος, τὸ δὲ ἄτομον μέρος, τὸ δὲ εἶδος καὶ 3a
καὶ μέρος, ἀλλὰ μέρος μὲν ἄλλου, ὅλον δὲ οὐκ ἄλλου ἀλλ᾿ ἐν ἄλλοις· ἐν
γὰρ τοῖς μέρεσι τὸ ὅλον.
Περὶ μὲν οὖν γένους καὶ εἴδους καὶ τί τὸ γενικώτατον καὶ τί τὸ εἰδικώτατον
καὶ τίνα καὶ γένη τὰ αὐτὰ καὶ εἴδη τίνα τε τὰ ἄτομα καὶ ποσαχῶς
τὸ γένος καὶ τὸ εἶδος, εἴρηται.
Περὶ διαφορᾶς.
Διαφορὰ δὲ κοινῶς τε καὶ ἰδίως καὶ ἰδιαίτατα λεγέσθω. κοινῶς μὲν
γὰρ διαφέρειν ἕρτερον ἑτέρου γέγεται τὸ ἑτερότητι διαλλάττον ὁπωσοῦν ἢ
πρὸς αὑτὸ ἢ πρὸς ἄλλο· διαφέρει γὰρ Σωκράτης Πλάτωνος τῇ ἑτερότητι
καὶ αὐτὸς Τε ἑαυτοῦ παιδός τε ὄντος καὶ ἀνδρωθέντος καὶ ἐνεργοῦντός τι
ἢ παυσαμένου καὶ ἀεί γε ἐν ταῖς τοῦ πῶς ἔχεινκ ἑτερότησιν. ἰδίως δὲ διαφέρειν
λέγεται ἕτερον ἑτέρου, ὅταν ἀχωρίστῳ συμβεβηκότι τὸ ἕτερον τοῦ
ετέρου διαφέρῃ ἀχώριστον δὲ συμβεβηκὸς οἷον γλαυκότης ἢ γρυπότης ἢ
καὶ οὐλὴ ἐκ τραύματος ἐνσκιρωθεῖσα. ιδιαίτατα δὲ διαφέρειν ἕτερον ἑτέρου
λέγεται, ὅταν εἰδοποιῷ διαφορᾷ διαλλάττῃ, ὥσπερ ἄνθρωπος ἵππου εἰδοποιῷ
διαφορᾷ διενήνοχε τῇ τοῦ λογικοῦ ποιότητι. καθόλου μὲν οὖν πᾶσα
διαφορὰ ἑτεροῖον ποιεῖ προσγινομένη τινί· ἀλλ᾿ αἱ μὲν κοινῶς καὶ ἰδίως
ἀλλοῖον ποιοῦσιν, αἱ αἱ ἰόιαίτατα ἄλλο. τῶν γὰρ διαφορῶν αἱ μὲν ἀλλοῖον
ποιοῦσιν, αἱ δὲ ἄλλο. αἱ μὲν οὖν ποιοῦσάι ἄλλο εἰδοποοιὶ κέκληνται, αἱ δὲ
ἀλλοῖον ἁπλῶς διαφοραί. τῷ γὰρ ζῴῳ διαφορὰ προσελθοῦσα ἡ τοῦ λο-
1 τὸ δὲ ἄτομον BCLMa Boeth.: καὶ τὸ μὲν ἄτομον A καὶ τὸ εἶδος δὲ Dav. 2 ἐν
(ante ἄλλοις) om. Μ1 (suppl. in mrg. m.2) 2. 3 ἐν γὰρ τοῖς ACMa: ἐν τοῖς γὰρ BL Dav.
5 καὶ (ante γένη) om. CMa Boeth.: exhib. ABL τὰ αὐτὰ] τὰ τοιαῦτα a γενη καὶ
εἴκη τὰ αὐτὰ colloc. M τίνα τε] καὶ τίνα C τὰ (ante ἄτομα) om. a 6 aute
εἴρηται add. λέγεται C Boeth.: om. ABLMa 7 tit. Περὶ διαφορὰς om. C: exhib.
ABLMa 8 ante διαφορὰ add. Ἡ a 9 διαλλάττον ABCLa: διαφέρον M
10 αὐτὸ B 11 αὐτός γ BL: αὐτὸς ACMa Boeth. καὶ ανδρωθέντος om. B:
exhib. ACLMa Boeth. Dav. ἐνεργοῦντος ἢ καὶ παυσαμένου Dav. 12 καὶ ἀεί
γε supra lit. Μ2 ἔχειν ALMa: ἔχει BC post ἑτερότησιν add. θεωρεῖται a:
om. codd. Boeth. 13 λέγεται post ἑτέρου colloc. a ἀχωρίστῳ ACLMa: ἀχωρίστως
B 13. 14 τοῦ ἑτέρου διαφέρῃ τὸ ἕτερον colloc. C 14 οἷον om. ABL: exhib.
CMa Boeth. γλαυκότης ἢ γρυπότης BLa: ἡ γλαυκότης καὶ ἡ γρυπότης A: γρυπότης
γλαυκότης (sic colloc.) CM Boeth. 14. 15 ἢ καὶ οὐλὴ BL: καὶ οὐλὴ A: ἢ οὐλή Ca:
οὐλὴ Μ Boeth. 15 ἐνσκιρωθεῖσθα A1CL1M: ἐνσκιρρωθεῖσα A2BL3a 16 διαλλάττῃ ACa:
διαλάττῃ παραλλάξῃ B Dav.: distiterit Boeth. ante ἄνθρωπος add. ὁ C: om. ABLMa
18 ἑτεροῖον ποιεῖ post τινί transp. Ma προσγενομένη AM 18. 19 — ποιοῦσιν] —
facit Boeth., unde conicias ἡ — ποιεῖ 18 post μὲν add. οὗν C: om. ABLMa Boeth.
post κοινῶς add. τε L3a: om. ABCL1M 19. 20 αἱ δὲ ἰδιαίτατα— ποιοῦσιν om. a 19 αἱ
δὲ BCLM Dav.: ἡ δὲ A Boeth. (fort. recte) 19. 20 τῶν γὰρ διαφορῶν—ἄλλο om. Μ (suppl.
in mrg. m.2) 20 αἱ μὲν οὖν ACMa: καὶ αἱ μὲν BL: αἱ μὲν Boeth. ποιοῦσαι post ἄλλο
transp. M 21 διαφορὰ post proseluo[ysa trausp. C: post λογικοῦ a
γικοῦ ἄλλο ἐποίησεν, ἡ δὲ τοῦ κινεῖσθαι ἀλλοῖον μόνον παρὰ τὸ ἠρεμοῦν 3a
ἐποίησεν, ὥστε ἡ μὲν ἄλλο, ἡ δὲ ἀλλοῖον μόνον ἐποίησεν. κατὰ μὲν
οὖν τὰς ἄλλο ποιούσας διαφορὰς αἵ τε διαιρέσεις γίνονται τῶν γενῶν εἰς τὰ
εἴδη, οἵ τε ὅροι αποδίδονται ἐκ γένους ὄντες καὶ τῶν τοιούτων διαφορῶν,
κατὰ δὲ τὰς μόνον ἀλλοῖον ποιούσας αἱ ἑτερότητες μόνον συνίστανται καὶ
αἱ τοῦ τῶς ἔχοντος μεταβολαί.
Ἄνωθεν οὖν πάλιν ἀρχομένῳ ῥητέον τῶν διαφορῶν τὰς μὲν χωριστὰς
εἶναι, τὰς δὲ ἀχωρίστους· τὸ μὲν γὰρ κινεὶσθαι τὸ ἠρεμεῖν καὶ τὸ
ὑγιαίνειν καὶ τὸ νοσεῖν ὅσα τούτοις παραπλήσια χωριστά ἐστιν, τὸ δὲ
γρυπὸν εῖναι ἢ σιμὸν ἢ λογικὸν ἢ ἄλογον ἀχώριστα. τῶν δὲ ἀχωρίστων
αἱ μὲν ὑπάρχουσι κιαθ᾿ αὑτάς, αἱ δὲ κατὰ συμβεβηκός· τὸ μὲν γὰρ λογικὸν
καθ᾿ αὑτὸ ὑπάρχει τῷ ἀνθρώπῳ καὶ τὸ θνητόν καὶ τὸ ἐπιστήμης
εἶναι δεκτικόν, τὸ δὲ γρυπὸν ἢ σιμὸν εἶναι κατὰ συμβεβηκὸς καὶ οὑ καθ᾿
αὑτό. αἱ μὲν οὖν καθ’ αὑτὰς προσοῦσαι ἐν τῷ τῆς οὐσίας λαμβάνονται
λόγῳ καὶ ποιοῦσιν ἄλλο, αἱ δὲ κατὰ συμβεβηκὸς οὔτε ἐν τῷ τῆς οὐσίας
λόγῳ λαμβάνονται οὔτε ποιοῦσιν ἄλλο ἀλλὰ ἀλλοῖον. καὶ αἱ μὲν καθ᾿
αὑτὰς οὐκ ἐπιδέχονται τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον, αἱ δὲ κατὰ συμβεβηκός,
κἂν ἀχώριστοι ὦσιν, ἐπίτασιν λαμβάνουσιξ καὶ ἄνεσιν· οὔτε γὰρ τὸ γένος
μᾶλλον κακὶ ἧττον κατηγορεῖται οὗ ἂν ᾖ γένος οὔτε αἱ τοῦ γένους διαφοραί,
καθ᾿ ἃς διαιρεῖται· αὗται μὲν γάρ εἰσιν αἱ τὸν ἑκάστου λόγον συμπληροῦσαι,
τὸ δὲ εἶναι ἑκάστῳ ἓν καὶ τὸ αὐτὸ οὔτε ἄνεσιν οὔτε επίτασιν ἐπιδεχόμενόν
ἐστιν, | τὸ δὲ γρυπὸν ἢ σιμὸν εἶναι ἢ κεχρῶσθαί πως καὶ ἐπιτείνεται καὶ 3b
ἀνίεται.
Τριῶν οὖν εἰδῶν τῆς διαφορᾶς θεωρουμένων καὶ τῶν μὲν οὐσῶν χωριστῶν
τῶν δὲ ἀχωρίστων καὶ πάλιν τῶν ἀχωρίστων τῶν μὲν οὐσῶν καθ᾿
1 post ἐποίησεν add. ζῶον L: om. ABCMa Boeth. post ἐπποίησεν add. καὶ εἶδος τοῦ ζῴου
ἐποίησεν BCLM2 Eoethii lemma: om. ’a: neque vero Ammonium neque Davidem ac ne
Boethium quidem illa legisse ex commentariis eorum apparere mihi videlur 3 διαφορὰς
om. C Dav. Boeth. γίνονται post γενῶν transpos. BLa 4 ante τῶν add. ἐκ Dav.
5 μόνον ἀλλοῖον ποιούσας BL2Ma Boeth. quod tuentur commentatores: μόνον ἀλλοιούσας
L1: ἀλλοιούσας μόνον om.) A: ἀλλοῖον μόνον ποιούσας C αἱ om. AL: exhib. BCMa
ἑτερότητες — συνίστανται] alteratio — consistit Boeth. μόνον (alterum) ABLMa: μόναι
(ante ἑτερότητες transpos.) C 6 αἱ om. L: exhib. ABCMa ἔχοντες Μ 7 πάλιν
om. Amm. ἀρχομένοις Amm, χωριστὰς post εἶναι transp. CM 8. 9 καὶ τὸ
ωοσεῖν καὶ τὸ ὑγιαίνειν colloc. a 9 ἐστὶν] εἰσὶν B 10 γροπτὸν C ἢ ἢ λογικὸν
AMa Boeth.: ἢ γλαυκὸν L: ἢ λογικὸν BC 11 καθ᾿ αὑτὰς codd.: καθ᾿
αὑτὸ a 12 ante ὑπάρχει add. καὶ a: om. codd. Boeth. 18 γρυπὸν εἶναι ἢ σιμὸν
colloc. Ma 14 καθ᾿ αὑτὰς scripsi: καθκ᾿ αὑτὸ libri 14. 15 λόγῳ λαμβάνονται colloc. a
15 post συμβεβηκὸς rasura XLV fere litter. L 16 λόγῳ post λαμβάνονται transp.
CM λαμβάνονται BCLa: περαλμβάνονται AM: λέγονται Dav. Boeth. (fort. recte)
16. 17 καθ᾿ αὑτὰς Dav.: καθ᾿ αὑτὸ libri 18 λαμβάνουσι post ἄνεσιν transp. Ma
19 καὶ ἧττον ABCLa Dav.: ἢ ἧττον M Boeth. ἢ ACL Dav.: εἴη BMa 20 ante
διαιρεῖται add. καὶ M: om. ABCLa Boeth. post διαιρεῖται add. τὸ γένος εἰς τὰ εἴδη
C: om. ABLMa Boeth. 21 σὔτε ἐπίτασιν οὔτε ἄνεσιν colloc. Μ 22 εἶναι post
γρυπὸν transp. M
αὑτὰς τῶν δὲ κατὰ συμβεβηκός, πάλιν τῶν καθ᾿ αὑτὰς διαφορῶν αἱ μέν3b
εἰσι καθ᾿ ἃς διαιρούμεθα τὰ γένη εἰς τὰ εἴδη, αἱ δὲ καθ᾿ ἃς τὰ διαιρεθέντα
εἰδοποιεῖται. οἷον τῶν καθ᾿ αὑτὰς διαφορῶν πασῶν τῶν τοιούτων
τοῦ ζῴου οὐσῶν ἐμψύχου καὶ αἰσθητικοῦ, λογικοῦ καὶ ἀλόγου, θνητοῦ καὶ
ἀθανάτου, ἡ μὲν τοῦ ἐμψύχου καὶ αἰσθητικοῦ διαφορὰ συστατική ἐστι τῆς
τοῦ ζῴου οὐσίας, ἔστι γὰρ τὸ ζῷον οὐσία ἔμψυχος αἰσθητική, ἡ δὲ τοῦ
θνητοῦ καὶ ἀθανάτου διαφορὰ καὶ ἡ τοῦ λογικοῦ τε καὶ ἀλόγου διαιρετικαί
εἰσι τοῦ ζωου διαφοραί· δι᾿ αὐτῶν γὰρ τὰ γένη εἰς τὰ εἴδη διαιρούμεθα.
ἀλλ᾿ αὗταί γε αἱ διαιρετικαὶ διαφοραὶ τῶν γενῶν συμπληρωτικαὶ γίνονται
καὶ συστατικαὶ τῶν εἰδῶν· τέμνεται γὰρ τὸ ζῷον τῇ τε τοῦ λογικοῦ καὶ
τῇ τοῦ ἀλγόγου διαφορᾷ καὶ πάλιν τῇ τε τοῦ θνητοῦ καὶ τοῦ ἀθανάτου
διαφορᾷ. ἀλλ᾿ αἱ μὲν τοῦ θνητοῦ καὶ τοῦ λογικοῦ διαφοραὶ συστατικαὶ γίνονται
τοῦ ἀνθρώπου, αἱ δὲ τοῦ λογικοῦ καὶ τοῦ ἀθανάτου τοῦ θεοῦ, αἱ
δὲ τοῦ ἀλόγου καὶ τοῦ θνητοῦ τῶν ἀλόγων ζῴων. οὕτω δὲ καὶ τῆς ἀνωτάτω
οὐσίας διαιρετικῶν οὐσῶν τῆς τε ἐμψύχου καὶ ἀψύχου διαφορᾶς καὶ
τῆς αἰσθητικῆς καὶ ἀναισθήτου ἡ μὲν ἔμψυχος καὶ αἰσθητικὴ συλληφθεῖσαι
τῇ οὐσίᾳ ἀπετέλεσαν τὸ ζῷον, ἡ δὲ ἔμψυχος καὶ ἀναίσθητος ἀπετέλεσαν τὸ
φυτόν. ἐπεὶ οὖν αἱ αὐταὶ πὼς μὲν ληφθεῖσαι γίνονται συστατικαί, πὼς δὲ
διαιρετικαί, εἰδοποιοὶ πᾶσαι κέκληνται. καὶ τούτων γε μάλιστα χρεία εἴς
τε τὰς διαιρέσεις τῶν γενῶν καὶ εἰς τοὺς ὁρισμούς, ἀλλ᾿ οὐ τῶν κατὰ συμβεβηκὸς ἀχωρίστων οὐδ᾿ ἔτι μᾶλλον τῶν χωριστῶν.
Ἃς δὴ καὶ ὁριζόμενοί φασιν· διαφορά ἐστιν ᾗ περισσεύει τὸ εἶδος τοῦ
2 διαιρούμεθα ABCL: διαιροῦμεν Ma 3 εἰδιοποιεῖται B καθ᾿ αὑτὰς codd.: καθ᾿
οὑτὸ a 4 ἐμψύχου καὶ αἰσθητιτοῦ ABCLM: ἐμψύχου τε καὶ αἰσθητιτοῦ a: animati et inanimati,
sensibilis et insensibilis Boeth. 4. 5 λογικοῦ καὶ ἀλόγου, θνητοῦ καὶ ἀθανάτου
AB Boeth.: λογικοῦ τε καὶ ἀλόγου, θνητοῦ τε καὶ ἀθανάτου a: καὶ λογικοῦ καὶ ἀλόγου καὶ
θνητοῦ καὶ ἀθανάτου C: καὶ θνητοῦ καὶ ἀθανάτου (λογ. καὶ ἀλόγ. om.) L: καὶ θνητοῦ καὶ
ἀθανάτου καὶ λογικοῦ καὶ ἀλόγου M 5 αἱ—διαφοραὶ Dav. Post μὲν add. oὖν B:
om. ACLMa Dav. Boeth. συστατική ἐστι ABCLa Boeth.: ὑποστατική ἐστι M: ὑποστατικαί
εἰσιν Dav. 7 τε om. B fort. recte: exhib. ACLMa 9 γε om. a
10 ante τέμνεται VII litter. eras. C post τέμνεται add. μὲν M: om. ABCLMa Boeth.
τε (ante τοῦ λογικοῦ) om. A: exhib. BCLMa 11 τῇ (ante τοῦ ἀλλόγου) om. Ba: exhib.
ACLM τῇ τε τοῦ θνητοῦ ACLMa: τῇ τοῦ θνητοῦ B τοῦ ἀθαν. CMa: ἀθαν.
ABL: an τῇ τοῦ ἀθαν.? 12 τοῦ λογικοῦ καὶ τοῦ θνητοῦ colloc. τοῦ
(ante λογικοῦ) om. C: exhib. ABLMa 13 τοῦ (ante ἀθανάτου) om. a θεοῦ AB
Boeth. et (ut videtur) L1M1: ἀγγέλου Ca et in lit. L3M2 14 τοῦ ἀλόγου καὶ τοῦ θνητοῦ
ABCL Boeth.: τοῦ θνητοῦ καὶ ἀλόγου (alt. τοῦ om.) colloc. Μα καὶ (ante τῆς) om.
Μ (suppl. m.2) 15 διαιρετικῶν οὐσῶν AL1: διαιρετικῆς οὔσης BCL3M Boeth.
16 αἰσθητικῆς—ἔμψυχος mutilata suppl. m.2 M post αἰσθητικῆς add. τε AM2 a:
om. BCL ante ἀναισθήτου add. τῆς C: om. ABLMa μὲν om. CL: exhib. ABMa
post ἔμψυχος add. τε Α: om. BCLMa συλληφθεῖσαι CM Boeth.: συλληφθεῖσα ABL:
προσληφθεῖσαι a 17 ἀπετέλεσαν BCLMa Boeth.: ἀπετέλεσεν A 17.18 ἡ δὲ ἔμψυχος–
τὸ φυτόν om. Boeth. 17 ἀπετέλεσαν BCMa: ἀπετέλεσεν L et iterat A 18 μὲν om. C
ante alterum πὼς add. καὶ B: om. ACLMa Boeth. 19 καὶ om. a 19. 20 γε et τε om.
Amm. 20 εἰς om. CM Boeth.: exhib. ABLa 22 δὴ] δὲ a 22. p. 11,1 τὸ γένος
τοῦ εἴδους Dav. in lemmat., sed in comment. recte τὸ εἶδος τοῦ γένους legitur
γένους. ὁ γὰρ ἄνθρωπος τοῦ ζῴου πλέον ἔχει τὸ λογικον καὶ τὸ θνητόν· 3b
τὸ γὰρ ζῷον οὔτε οἰυδὲν τούτων ἐστίν, ἐπεὶ πόθεν ἂν τὰ εἴδη σχοῖεν διαφορας;
οὔτε δὲ πάσας τὰς ἀντικειμένας ἔχει, ἐπεὶ τὸ αὐτὸ ἅμα ἕξει τὰ
ἀντικείμενα, ἀλλ᾿ ὡς ἀξιοῦσι, δυνάμει μὲν πάσας ἔχει τὰς τῶν ὑφ᾿ αὑτὸ
διαφοράς, ἐνερφγείᾳ δὲ οὐδεμίαν. καὶ οὕτως οὔτε ἐξ οὐκ ὄντων τι γίνεται
ουτε τὰ ἀντικείμενα ἅμα περὶ τὸ αὐτὸ ἔσται.
Ὁρίζονται αὐτὴν αὐτὴν καὶ οὕτως· διαφορά ἐστι τὸ κατὰ πλειόνων καὶ
διαφερόντων τῷ εἴδει ἐν τῷ ποῖόν τί ἐστι κατηγορούμενον· τὸ γὰρ λογικὸν
καὶ τὸ θνητὸν τοῦ ἀνθρώπου κατηγορούμενον ἐν τῷ ποῖόν τί ἐστιν ὁ ἄνθρωπος
λέγεται αλλ᾿ οὐκ ἐν τῷ τί ἐστιν. τί μὲν γάρ ἐστιν ὁ ἄνθρωπος
ἐρωπωμένων ἡμῶν οἰκεῖον εἰπεῖν ζῷον, ποῖον δὲ ζῷον πυνθανομένων λογικὸν
καὶ θνητὸν οὐκείως ἀποδώσομεν. τῶν γὰρ πραγμάτων ἐξ ὕλης καὶ εἴδους
συνεστώτων ἢ ἀνάλογόν γε ὕλῃ καὶ εἴδει τὴv σύστασιν ἐχόντων, ὥσπερ ὁ
ἀνδριὰς ἐξ ὕλης μὲν τοῦ χαλκοῦ, εἴδους δὲ τοῦ σχήματος, οὕτως καὶ ὁ ἄνθρωπος
ὁ κοινός τε καὶ εἰδικὸς ἐξ ὕλης μὲν ἀναλόγου συνέστήκεν τοῦ γένους,
ἐκ μορφῆς δὲ τῆς διαφορᾶς, τὸ δὲ ὅλον τοῦτο, ζῷον λογικὸν θνητόν,
ὁ ἄνθρωπος, ὡς ἐκεῖ ὁ ἀνδριάς.
Ὑπογράφουσι δὲ τὰς τοιαύτας διαφορὰς καὶ οὕτως· διαφορά ἐστιν τὸ
χωρίζειν πεφυκὸς τὸ ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος· τὸ λογικὸν γὰρ καὶ τὸ ἄλογον
τὸν ἄνθρωπον καὶ τὸν ἵππον ὅντα ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος τὸ ζῷον Χωρίζει.
ἀποδιδόασι δὲ καὶ οὕτως· διαφορά ἐστιν ὅτῳ διαφέρει ἕκαστα. ἄνθρωπος
γὰρ καὶ ἵππος κατὰ μὲν τὸ γένος οὐ διενήνοχεν· θνητὰ γὰρ ζῷα καὶ
ἡμεῖς καὶ τὰ αλογα, | ἀλλὰ τὸ λογικὸν προστεθὲν διέστησεν ἡμᾶς ἀπ᾿ 4a
ἐκείνων· καὶ λογιακά ἐσμεν καὶ ἡμεῖς καὶ οἱ θεοί, ἀλλά τὸ θνητὸν προστεθὲν
1 τοῦ ζῴου post ἔχει transpos. Ma ante θνητὸν ras. V litt. B 2 post ἐστίν ras.
V litt. C σχοῖεν ABCM: σχοίη La 2.3 ante διαφοράς add. τὰς Aa: om. BCLM
3 post ἔχει add. οὐκ ἐνεργείᾳ ἀλλὰ δυνάμει (punctis circumscript.) C 4 post ἀντικείμενα
add. εἴδη a: om. codd. Boeth. τῶν om. B: in litura Μ ὑφ᾿ αὑτὸ
ABa: ὑπ᾿ αὐτὸ CLM 5 οὐδὲ μίαν ALa οὔτε BCMa: in ras. A2: οὐδὲ L
6 post ἀντικείμενα add. εἴκη BCMa: om. AL Eoeth. ἅμα om. a: add. codd. Boeth.
7 δὲ αὐτῆν om. Amm. 8 ὁποῖόν C 9 καθηρορούμενα (sed α in ras. 2 litter.
m.3) L ὁποῖον B 10 ὁ om. C: exhib. ABLMa 11 ἐρωτωμένων ACMa Boeth.:
ἐπερωτωμένῳ B: ἐρωτώμενῳ L (sed ante ἐρωτ. ras. II litt., unde ἐπερωτωμένῳ conicere
licet) ἡμῶν om. A1BL: exhib. A2CMa Boeth. εἰπεῖν in mrg. A1 πυνθανομένων
ACMa: πυνθανομένῳ BL: inquisiti Boeth. ante λογικὸν add. φαμὲν ὅτι M: ὅτι
CL2a Boeth.: om. ABL1 12 ἀποδώσωμεν L1 13 ἀνάλογον ACLMa Dav. Boeth.:
ἀναγωγὸν B γε om BL: exhib. ACMa 15 ἰδικὸς BC ἀναλόγου] ἀλόγου L1
16 θνητὸν] θητὸν B: om. L1 17 ἐκεῖ ALMa boeth.: ἔχει BC Dav. comment.
18 post δὲ add. καὶ B τὰς τοιαύτας διαφορὰς om. a: exhib. ABCLM Dav. Boeth.
19 λογικὸν post γὰρ transpos. Μ post ἄλογον add. τοῦτο᾿ ἔστι B: om. ACLMa
Boeth. 20 ὄντα post αὐτὸ transpos. B ἕκαστα ABC El. commeut. Boeth.: ἕκαστον
LMa 21. 22 ἄνθρωπος γὰρ καὶ ἵππος om. Boeth. (?) 21 ἄνθρωπος γὰρ ABL1a:
ὁ γὰρ ἄνθρωπος CM: ὁ ἄνθρωπος γὰρ L3 22 ὁ ἵππος CML3a: ἵππος ABL1 μὲν
ACa et in ras. L3: γοῦν B: om. M τὸ om. M οὐ] οὐδὲν Μ θνητὰ γὰρ ζῷα
ABCLM Boeth.: ζῷα γὰρ a 23 τὰ ἄλογα ABCM Boeth.: τὰ ἄλλα L: οἱ ἵπποι a
24 λογικά AL: λογικοί BC1Ma Boeth. θεοί A2M1 Boeth.: ἄγγελοι BCLM2a
διέστησεν ἡμᾶς ἀπ᾿ ἐκείνων. προσεξεργαζόμενοι δὲ τὰ περὶ τῆς διαφορᾶς 4a
μὴ τὸ τυχόν φασι τῶν χωριζόντων τὰ ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος εἶναι τὴν
διαφοράν, ἀλλ᾿ ὅπερ εἰς τὸ εἶναι συμβάλλεται καὶ ὃ τοῦ τί ἦν εἶναι
τοῦ πράγματός ἐστι μέρος. οὐ γὰρ τὸ πεφυκέναι πλεῖν διαφορὰ ἀνθρώπου,
εἰ καὶ ἴδιον ἀνθρώπου· εἴποιμεν γὰρ ἂν τῶν ζῴων τὰ μὲν πλεῖν
πεφυκέναι τὰ δὲ μή χωρίζοντες ἀπὸ τῶν ἄλλων, ἀλλὰ τὸ πεφυκέναι
πλεῖν οὐκ ἦν συμπληρωτικὸν τῆς οὐσίας οὐδὲ μέρος αὐτῆς, ἀλλ᾿ ἐπιτηδειότης
μόνον αὐτῆς διὰ τὸ μὴ εἶναι οἷαι αἱ ἰδίως εἰδοποιοὶ λεγόμεναι διαφοραί.
εἶεν ἂν οὖν εἰδοποιοὶ διαφοραί, ὅσαι ἕτερον εἶδος ποιοῦσαιν, καὶ ὅσαι
10 ἐν τῷ τί ἦν εἶναι παραλαμβάνονται.
Kαὶ περὶ μὲν διαφορᾶς ἀρκεῖ τοσαῦτα.
Περὶ ἰδίου.
Τὸ δὲ ἴδιον διαιροῦσι τετραχῶς· καὶ γὰρ ὃ μόνῳ τινὶ εἴδει συμβέβηκεν,
εἰ καὶ μὴ παντί, ὡς ἀνθρώπῳ τὸ ἰατρεύειν ἢ τὸ γεωμετρεῖν· καὶ ὃ παντὶ
συμβέβηκεν τῷ εἴδει, εἰ καὶ μὴ μόνῳ, ὡς τῷ ἀνθρώπῳ τὸ εἶναι δίποδι·
καὶ ὃ μόνῳ καὶ παντὶ καὶ ποτέ, ὡς ἀνθρώπῳ παντὶ τὸ ἐν γήρᾳ πολιοῦσθαι.
τέταρτον δέ, ἐφ᾿ οὗ συνδεδράμηκεν τὸ μόνῳ καὶ παντὶ καὶ ἀεί, ὡς τῷ
ἀνθρώπῳ τὸ γελαστικόν· κἂν γὰρ μὴ γελᾷ ἀεί, ἀλλὰ γελαστικὸν λέγεται
οὐ τῷ ἀεὶ γελᾶν ἀλλὰ τῷ πεφυκέναι· τοῦτο δὲ ἀεὶ αὐτῷ σύμφυτον ὑπάρχει,
ὡς καὶ τῷ ἵππῳ τὸ χρεμετιστικόν. ταῦτα δὲ καὶ κυρίως ἴδιά φασιν,
ὅτι καὶ ἀντιστρέφει· εἰ γὰρ ἵππος, χρεμετιστικόν, καὶ εἴ χρεμετιστικόν,
ἵππος.
Περὶ συμβεβηκότος.
Συμβεβηκὸς δέ ἐστιν ὃ γίνεται καὶ ἀπογίνεται χωρὶς τῆς τοῦ ὑποκειμένου
μένου φθορᾶς. διαιρεῖται δὲ εἰς δύο· τὸ μὲν γὰρ αὐτοῦ χωριστόν ἐστιν, τὸ
δὲ ἀχώριστον. τὸ μὲν οὖν καθεύδειν χωριστὸν συμβεβηκός, τὸ δὲ μέλαν
1 τὰ] τὸ Β 3.4 ὃ τοῦ τί ἦν εἶναι τοῦ πράγματος Boeth., comprob. Amm. et Dav. comm.
ὃ τοῦ] τοῦ B: τὸ post ras. I litt. LM: τὸ ante ras. I litt. A: τὸ C: εἰς τὸ a post εἶναι
add. καὶ ὃ ABCLa supra scr. M2: om. M1 Boeth. post διαφορὰ add. ἐστιν a: om. codd.
5 ἂν om. A 6 post χωρίζοντες add. τὸν ἄνθρωπον BCLa: om. AM Boeth. 8 post εἶναι
add. διαφορὰν L3a: om. ABCL1M Boeth. οἷαι] αι in lit. M2 9 ἂν om. C ἂν οὖν
BLMa: οὖν ἂν A 12 tit. exhib. libri omnes 14 τὸ (ante γεωμετρεῖν) om. M 16 καὶ ὃ]
et quod Boeth.: καὶ τὸ ABCa: καὶ ὃ τὸ L: καὶ τῷ M παντὶ om. Boeth.(?) ante τὸ ἐν
γήρᾳ add. καὶ C: om. ABLMa Boeth. 17 ante τὸ μόνῳ add. καὶ BCa: om. ALM Boeth.
τῷ μόνῳ BL1 18 ἀλλὰ om. C: exhib. ABLMa Boeth. post ἀλλὰ add. δυνάμει A: om.
BCLMa Boeth. γελαστικὸν AMa Boeth.: γελαστικὸς BCL ἀεὶ ABCLa: ἤδη in lit. M2 Boeth.
(fort. recte) ἀεὶ post γελᾶν transpos a 19 ante πεφυκέναι add. ἀεὶ a: om. codd. Boeth.
αὐτῷ ἀεὶ colloc. C 20 ὡς om. A: exhib. BCLMa Boeth. καὶ (ante κυρίως) om. A
Boeth.: exhib. BCLMa 21 post εἰ utrobique add. τι a: om. codd.: quidquid Boeth.
23 tit. Περὶ συμβεβηκότος ACMa mrg.L: Περὶ τοῦ συμβ. Β 24 δὲ om. B Dav.: exhib.
ACLMa Boeth. 26 μὲν οὖν] nam Boeth. post χωριστὸν add. ἐστι a: om. codd.
εἶναι ἀχωρίστως τῷ κόρακι καὶ τῷ Αἰθίοπι συμβέβηκεν, δύναται δὲ ἐπινοηθῆναι 4a
καὶ κόραξ λευκὸς καὶ Αἰθίοψ ἀποβαλὼν τὴν χροιὰν χωρὶς φθορᾶς
τοῦ ὑποκειμένου. ὁρίζονται δὲ καὶ οὕτως· συμβεβηκός ἐστιν ὃ ἐνδέχεται
τῷ αὐτῷ ὑπάρχειν ἢ μὴ ὑπάρχειν, ἢ ὃ οὔτε γένος ἐστὶν οὔτε διαφορὰ
οὔτε εἶδος οὔτε ἴδιον, ἀεὶ δέ ἐστιν ἐν ὑποκειμένῳ ὑφιστάμενον.
Ἀφορισθέντων δὲ πάντων τῶν προτεθέντων, λέγω δὴ γένους, εἴδους,
διαφορᾶς, ἰδίου, συμβεβηκότος, ῥητέον τίνα τε καοινὰ πρόσεστιν αὐτοῖς καὶ
τίνα ἴδια.
Περὶ τῆς κοινωνίας τῶν πέντε φωνῶν.
Κοινὸν μὲν δὴ πάντων τὸ κατὰ πλειόνων κατηγορεῖσθαι. ἀλλὰ τὸ μὲν
γένος τῶν εἰδῶν τε καὶ τῶν ἀτόμων, καὶ ἡ διαφορὰ ὡσαύτως, τὸ δὲ εἶδος
τῶν ὑπ᾿ αὐτὸ ἀτόμων, τὸ δὲ ἴδιον τοῦ τε εἴδους, οὗ ἐστιν ἴδιον, καὶ τῶν
ὑπὸ τὸ εἶδος ἀτόμων, τὸ δὲ συμβεβηκὸς καὶ εἰδῶν καὶ ἀτόμων. τό τε
γὰρ ζῷον ἵππων τε καὶ βοῶν κατηγορεῖται εἰδῶν ὄντων καὶ τοῦδε τοῦ ἵππου
καὶ τοῦδε τοῦ βοὸς ἀτόμων ὄντων, τὸ δὲ ἄλογον ἵππων καὶ βοῶν κατηγορεῖται
καὶ τῶν κατὰ μέρος, τὸ μέντοι εἶδος οἷδος οἷον ὁ ἄνθρωπος τῶν κατὰ
μέρος μόνον, τὸ δὲ ἴδιον οἷον τὸ γελαστικὸν καὶ τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῶν
κατὰ μέρος, τὸ δὲ μέλαν τοῦ τε εἴδους τῶν κοράκων καὶ τῶν κατὰ μέρος
συμβεβηκὸς ὂν ἀχώριστον, καὶ τὸ κινεῖσθαι ἀνθρώπου τε καὶ ἵππου χωριστὸν
ριστὸν ὂν συμβεβηκός, ἀλλὰ προηγουμένως μὲν τῶν ἀτόμων, κατὰ δεύτερον
δὲ λόγον καὶ τῶν περιεχόντων τὰ ἄτομα. |
Περὶ τῆς κοινωνίας γένους καὶ διαφορᾶς.
4b
Κοινὸν δὲ γένους καὶ διαφορᾶς τὸ περιεκτικὸν εἰδῶν εἰδῶν· περιέχει γὰρ καὶ
1 τῷ (utrobique) om. C: exhib. ABLMa 1. 2 ἐπινοηθεῖναι B 2 καὶ prius om.
Dav. χροιὰν ABL2Ma Dav.: χρόαν CL1 φθορᾶς τοῦ ὑποκειμένου ABLM: τῆς
τοῦ ὑποκειμένου φθορᾶς C Dav.: τῆς φθορᾶς τοῦ ὑποκειμένου a 3 post δὲ add. αὐτὸ
Aa: om. BCLM (definitur Boeth.) 4 τῷ αὐτῷ suppl. in mrg. L1 ἢ (ante μὴ) ABLa
Dav.: καὶ CM Boeth. 6 ante Ἀφορισθέντων superscr. titulum Περὶ κοινῶν καὶ διαφόρων τῶν
πέντε φωνῶν B: om. ACLMa Boeth. δὲ] igitur boeth. unde corrigas δὴ 9 titulum om.
B: Περὶ τῆς κοινωνίας τῶν πέντε φωνῶν AL: Περὶ τῆς κοινωνίας τῶν π. φ. περὶ τῶν προσόντων
κοινῶν καὶ ἰδίων C: Περὶ τῶν κοινῶν καὶ ἰδίων τῶν π. φ. M: Περὶ κοινωνιῶν καὶ διαφορῶν
τῶν π. φ. a: De communibus generis, speciei, differentiae, proprii et accidentis Boeth.
10 δὴ codd.: οὖν a: om. Boeth. ἁπάντων a post καθηγορεῖσθαι add. ὡς εἴρηται a
om. codd. Boeth. 11 ante εἰδῶν add. ὑπ᾿ αὐτὸ Aa: om. BCLM Boeth. τε (post εἰδῶν)
et τῶν (ante ἀτόμων) om. a 14 ἵππων τε καὶ βοῶν codd. Boeht.: ἵππου τε καὶ βοὸς a
15 τοῦ (ante βοὸς) om. M ἄλλογον Β τὸ δὲ] καὶ τὸ in ras. L3 ἵππων καὶ βοῶν codd.
Boeth.: ἵππου καὶ βοὸς a 16 ὁ om. A1: exhib. A2BCLMa 17 μόνον codd. Boeth.: μόνων a
post μόνον add. κατηγορεῖται a: om. codd. Boeth. post ἴδοιν add. τοῦ τε εἴδους οὗ ἐστιν
ἴδιον καὶ τῶν ὑπ᾿ αὐτὸ ἀτόμων A: τοῦ τε εἴδους οὗ ἐστιν ἴδιον καὶ τῶν ὑπὸ τὸ εἶδος ἀτόμων
a: om. BCLM Boeth. καὶ (post γελαστικὸν) om. Aa: exhib BCLM Boeth. τὰ supra
scr. Μ2 22 tit. Περὶ τῆς κοινωνίας γ. καὶ δ. ABL: Περὶ κοινωνιῶν γ. καὶ δ. α: Περὶ τῶν
κοινῶν γ. καὶ δ. καὶ τίσιν ἀλλήλων διαφέρουσιν M: κοινὰ γ. καὶ δ C: De communibus generis
et differentiae Boeth. 23 Κοινὸν BCLa in lit. M2: Κοινὰ A et fort. M1 δὲ] τε B
ante εἰδῶν add. τῶν a γὰρ] δὲ Μ1
ἡ διαφορὰ εἴδη, εἰ καὶ μὴ πάντα ὅσα τὰ γένη. τὸ γὰρ λογικὸν εἰ καὶ 4b
μὴ περιέχει τὰ ἄλογα ὥσπερ τὸ ζῷον, ἀλλὰ περιέχει ἄνθρωπον καὶ θεόν,
ἅπερ ἐστὶν εἴδη. ὅσα τε κατηγορεῖται τοῦ γένους ὡς γέ νους, καὶ τῶν ὑπ᾿
αὐτὸ εἰδῶν κατηγορεῖται, ὅσα τε τῆς διαφορᾶς ὡς διαφορᾶς, καὶ τοῦ ἐξ
αὐτῆς εἴδους κατηγορηθήσεται. γένους τε γὰρ τοῦ ζῴου ὄντος ὡς γένους
κατηγορεῖται ἡ οὐσία καὶ τὸ ἔμψυχον, ἀλλὰ καὶ τῶν ὑπὸ τὸ ζῷον εἰδῶν
πάντων κατηγορεῖται ταῦτα ἄχρι καὶ τῶν ἀτόμων· διαφορᾶς τε οὔσης τῆς
τοῦ λογικοῦ κατηγορεῖται ὡς διαφορᾶς τὸ λόγῳ χρῆσθαι, οὐ μόνον δὲ τοῦ
λογικοῦ ἀλλὰ καὶ τῶν ὑπὸ τὸ λογικὸν εἰδῶν κατηγορηθήσεται τὸ χρῆσθαι
λόγῳ. κοινὸν δὲ καὶ τὸ ἀναιρεθέντος ἢ τοῦ γένους ἢ τῆς διαγορᾶς ἀναιρεῖσθαι
τὰ ὐπ᾿ αὐτά· ὡς γὰρ μὴ ὄντος ζῴον οὐκ ἔστιν ἵππος οὐδὲ ἄνθρωπος,
οὕτως μὴ ὄντος λογικοῦ οὐδὲν ἔσται ζῷον τὸ χρώμενον λόγῳ.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ γένους καὶ τῆς διαφορᾶς.
Ἴδιον δὲ τοῦ γένους τὸ ἐπὶ πλειόνων κατηγορεῖσθαι, ἤπερ ἡ διαγορὰ
καὶ τὸ εἶδος καὶ τὸ ἴδιον καὶ ὄφεως, τὸ δὲ τετράπουν ἐπὶ μόνων τῶν
τέσσαρας πόδας ἐχόντων, ὁ δὲ ἄνθρωπος ἐπὶ μόνων τῶν ἀτόμων, καὶ τὸ
χρεμετιστικὸν ἐπὶ τοῦ ἵππου μόνον καὶ τῶν κατὰ μέρος, καὶ τὸ συμβεβηκὸς
ὁμοίως ἐπ᾿ ἐλαττόνων. δεῖ δὲ διαφορὰς λαμβάνειν, αἷς τέμνεται τὸ γένος,
οὐ τὰς συμπληρωτικὰς τῆς οὐσίας τοῦ γένους. ἔτι τὸ γένος περιέχει τὴν
διαφορὰν δυνάμει· τοῦ γὰρ ζῴου τὸ μὲν λογικὸν τὸ δὲ ἄλογον. ἔτι τὰ
μὲν γένη πρότερα τῶν ὑπ᾿ αὐτὰ διαφορῶν, διὸ συναναιρεῖ μὲν αὐτάς, οὐ
συναναιρεῖται δέ· ἀναιρεθέντος γὰρ τοῦ ζῴου συναναιρεῖται τὸ λογικὸν καὶ
1 γὰρ] δὲ Μ1 2 περιέχει (ante τὰ ἄλογα) ACL3Ma: περιέχη L1: ἔχη Β θεὸν in ras. A1
Boeth.: ἄγγελον BCLMa ἄγγελον καὶ ἄνθρωπον colloc. Ca 3 ante ὅσα add. ἔτι C: om.
ABLMa: et quaecunque Boeth., unde καὶ recipias 3. 4 ὡς γένους et ὡς διαφορᾶς] cf. Boeth.
ὑπ᾿ αὐτὸ ΑBCLa: ὑπ᾿ αὐτὰ Μ 5 αὐτῆς ex αὐτοῦ corr. A3 τοῦ ζῴου post ὄντος
transpos. Ca 6 post ἔμψυχον add. καὶ τὸ αἰσθητικόν Α mrg. B2a El. et Dav. comment.:
om. B1CLM Boeth. lemma et comment. τῶν et τὸ om. B1 7 πάντων codd. Boeth.:
ὄντων a τῆς om. Ba: exhib. ACLM 8 τὸ ΑCa corr. L1 Boeth.: τῷ ΒΜ 9. 10 λόγῳ
χρῆσθαι colloc. a 10 ἢ (ante τοῦ γένους) om. Ma Boeth.: exhib. ABCL 10. 11 ἀναιρεῖσθαι
ΑLM Dav. comment.: συναναιρεῖσθαι BC Boeth. 11 ante τὰ ὑπ᾿ αὐτὰ add. καὶ a
Dav. comment.: om. ABCLM Boeth. 12 οὐδὲν] οὐδὲ ἓν Μ τὸ om. M: exhib. ABCLa
λόγῳ χρώμενον colloc. a 13 tit. Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ γένους καὶ τῆς διαφορἆς ACL:
Περὶ τῶν ἰδίων τοῦ γ. καὶ τῆς δ. Β Boeth.: Περὶ τῶν ἰδίων γένους καὶ διαφορᾶς Μ: Περὶ
διαφορᾶς γένους καὶ διαφορᾶς a 15 γὰρ om. B: exhib. ACLMa Boeth. 16 μόνων ACLMa
Boeth.: μόνον Β 17 μόνων ΑCLa Boeth.: μόνον ΒΜ 18 τοῦ ἵππου post μόνον transpos.
M μόνον ΑBCL: μόνου Μa: om. Boeth. 19 post ἐλαττόνων add. μόνον τῶν ἀτόμων
C: om. ABLMa Boeth. 20 post συμπληρωτικὰς add. οὔσας BL: om. ACMa
post γένους add. ἀλλὰ τὰς διαιρετικάς ΒΜ2a: om. ACLM1 Boeth. post τὸ add. μὲν Μ:
om. ABCLa Amm. Boeth. 21 post ἄλογον add. αἱ δὲ διαφοραὶ οὐ περιέχουσι τὰ γένη
δέ add. ὑπ᾿ αὐτῶν a: om. codd. Boeth. συναναιρεῖται] aufertur (ἀναιρεῖται) Boeth.
τὸ ἄλογον. αἱ δὲ διαφοραὶ οὐκέτι συνάναιροῦσι τὸ γένος· κἂν γὰρ πᾶσαι 4b
ἀναιρεθῶσιν, οὐσία ἔμψυχος αἰσθητικὴ ἐπινοεῖται, ἥτις ἦν τὸ ζῷον. ἔτι τὸ
μὲν γένος ἐν τῷ τί ἐστιν, ἡ δὲ διαφορὰ ἐν τῷ ποῖόν τί ἐστιν, ὡς εἴρηται,
κατηγορεῖται. ἔτι γένος μὲν ἓν καθ᾿ ἕκαστον εἶδος οἷον ἀνθρώπου τὸ
ζῷον, διφοραὶ δὲ πλείους πλείους λογικόν, θνητόν, νοῦ καὶ ἐπιστήμης δεκτικόν,
αἷς τῶν ἄλλων ζῴων διαφέρει. καὶ τὸ μὲν γένος ἔοικεν ὕλῃ, μορφῇ
δὲ ἡ διαφορά. προσόντων δὲ καὶ ἄλλων κοινῶν τε καὶ ἰδίων τῷ γένει καὶ
τῇ διαφορᾷ ἀρκείτω ταῦτα.
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ γένους καὶ τοῦ εἴδους.
Γένος δὲ καὶ εἶδος κοινὸν μὲν ἔχουσι τὸ κατὰ πλειόνων, ὡς εἴρηται,
κατηγορεῖσθαι· εἰλήφθω δὲ τὸ εἶδος ὡς εἶδος, ἀλλ᾿ οὐχὶ καὶ ὡς γένος, ἄνπερ
ᾖ τὸ αὐτὸ καὶ εἶδος καὶ γένος. κοινὸν δέ αὐτοῖς καὶ τὸ προτέροις
εἶναι ὧν κατηγορεῖται καὶ τὸ ὅλον τι εἶναι ἐκάτερον.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ γένους καὶ τοῦ εἴδους.
Διαφέρει δὲ ᾗ τὸ μὲν γένος περιέχει τὰ εἴδη, τὰ δὲ εἴδη περιέχεται
καὶ οὐ περιέχει τὰ γένη· ἐπὶ πλεῖον γὰρ τὸ γένος τοῦ εἴδυς. ἔτι τὰ γένη
προϋποκεῖσθαι δεῖ καὶ διαμορφωθέντα ταῖς εἰδοποιοὶς διαφοραῖς ἀποτελεῖν
τὰ εἴδη, ὅθεν καὶ πρότερα τῇ φύσει τὰ γένη. καὶ συνανιροῦντα, ἀλλ᾿ οὐ
συναναιρούμενα, καὶ εἴδους μὲν ὄντος πάντως ἔστι καὶ γένος, γένους δὲ
ὄντος οὐ πάντως ἔστι καὶ τὸ εἶδος. καὶ τὰ μὲν γένη συνωνύμως κατηγορεῖται
τῶν ὑφ᾿ ἐαυτὰ εἰδῶν, τὰ δὲ εἴδη τῶν γενῶν οὐκέτι. ἔτι τὰ μἐν
γένη πλεονάζει τῇ τῶν ὑπ᾿ αὐτὰ εἰδῶν περιοχῇ, τὰ δὲ εἴδη τῶν γενῶν
πλεονάζει ταῖς οἰκείαις διαφοραῖς. ἔτι οὔτε τὸ εἶδος γένοιτ᾿ ἄν γενικώτατον
οὔτε τὸ γένος εἰδικώτατο. |
1 οὐκέτι συναναιροῦσι Aa: οὐκέτι ἀναιροῦσι B: οὐκ ἀναιροῦσι LM Boeth.: οὐκ ἀνταναιροῦσι C
γὰρ om. C 2 ἐπινο[ειται BCLMa: ἐπινενόηται A: subintellegi potest Boeth. 3 μὲν om.
B: exhib. ACLMa Boeth. 4 ante γένος add. Τὸ L3 μὲ in lit. L3 ἓν om. M: exhib.
ABCLa Boeth. post ἀνθρώπου add. γένος a: om. codd. Boeth. 5 πλείους] plurimae
Boeth. 6 supra αἷς add. διαφοραῖς L3 ἄλλων ABLMa Bothe.: ἀλόγων C 7 δὲ
(ante καὶ) om. C 7. 8 τῷ γένει καὶ τῇ διαφορᾷ ACLMa: γένει τε καὶ διαφορᾷ B
8 ἀρκείτω ταῦτα ACLM: ἀρκεῖ τοσαῦτα Ba: nunc ista sufficiant Boeth. 9 tit. om. M:
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ γ. καὶ τοῦ εἴδ. ABL: κοινὰ γένους καὶ εἴδους C: Περὶ κοινωνίας
γένους καὶ εἴδους a: De communibus generis et speciei Boeth. 12 post εἶδος add. μόνον
BCM2a: om ALM1 Dav. comment. Boeth. προτέροις CL Amm.: πρότερα ABa: πρότερ M
13 κατηγοροῦνται M 14 tit. om. M: Περὶ τῆς τῆς om. A) διαφορᾶς τοῦ γ. καὶ τοῦ εἴδ. ABCL:
Περὶ διαφορᾶς αὐτῶν a: De propriis generis et speciei Boeth. 15 ᾗ] ὅτι a περιέχει] continel
sub se Boeth. 16 post εἴδους add. κατηγορεῖται BCa: om. ALM Boeth. 17 post δεῖ
add. ἅ a: om. codd. Boeth. εἰδοποιοῖς om. M1 (suppl. m.2) 19. 20 καὶ εἴδους μὲν ὄντος —
ἐστὶ καὶ τὸ εἶδος] γένους μὲν γὰρ ὄντος πάντως ἐστὶ καὶ εἶδος, γένους δὲ μὴ ὄντος οὐ πάντως
ἐστὶν εἶὸος a, sed codicum et Boethii lectio compiobatur eliain commentariis Ammonii ct Eliae
19 et 20 ἔστι] ἔσται B 20 τὸ om. C: καὶ τὸ om. El.
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ γένους καὶ τοῦ ἰδίου.
5a
Γένους δὲ καὶ ἰδίου κοινὸν μὲν τὸ ἕπεσθαι τοῖς εἴδεσιν· εἰ γὰρ ἄνθρωπος,
ζῷον, καὶ εἰ ἄνθρωπος, γελαστικόν. καί τὸ ἐπίσης κατηγορεῖσθαι
τὸ γένος τῶν εἰδῶν καὶ τὸ ἴδιον τῶν αὐτοῦ μετεχόντων ἀτόμων·
ἐπίσης γὰρ καὶ ὁ ἄνθρωπος καὶ ὁ βοῦς ζῷον καί Ἄνυτος καὶ Μέλητος γελαστικόν.
κοινὸν δὲ καὶ τὸ συνωνύμως κατηγορεῖσθαι τὸ γένος τῶν οἰκείων
εἰδῶν καὶ τὸ ἴδιον ὡν ἄν ᾖ ἴδιον.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ γένους καὶ τοῦ ἰδίιου.
Διαφέρει δὲ ὅτι μὲν γένος πρότερον, ὕστερον δὲ τὸ ἴδιον· δεῖ γὰρ
εἶναι ζῷον, εἶτα διαιρεῖσθαι διαφοραῖς καὶ ἰδίοις. καὶ τὸ μὲν γένος κατὰ
πλειόνων εἰδῶν κατηγορεῖται, τὸ δὲ ἴδιον ἑνὸς εἴδους, οὗ ἐστιν ἴδιον. καὶ
τὸ μὲν ἴδιον ἀξντικατηγορεῖται οὗ ἔστιν ἴδιον, τὸ δὲ γένος οὐκενὸς ἀντικατηγορεῖται·
τηγορεῖται· οὔτε γὰρ εἰ ζῷον, ἄνθρωπος, οὔτε εἰ ζῷον, γελαστικόν· εἰ δὲ
ἄνθρωπος, γελαστικόν, καί ἔμπαλιν. ἔτι τὸ μὲν ἴδιον παντὶ τῷ εἴδει ὐπαρχει,
οὗ ἐστιν ἴδιον, καὶ μόνῳ καὶ ἀεί, τὸ δὲ γένος παντὶ μὲν τῷ εἴδει, οὗ
ἂν ᾖ γένος, καὶ ἀεί, οὐ μέντοι καὶ μόνῳ. ἔτι τὰ μὲν ἴδια ἀναιρούμενα οὐ
συναναιρεῖ τὰ γένη, τὰ δὲ γένη ἀναιρούμενα συναναιρεῖ τὰ εἴδη, ὧν ἐστιν
ἴδια, ὥστε καὶ ὧν ἐστιν ἴδια ἀναιρουμένων καὶ αὐτὰ συναναιρεῖται.
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ γένους καὶ τοῦ συμβεβηκότος.
Γένους δὲ καὶ συμβεβηκότος κοινὸν τὸ κατὰ πλειόνων, ὡς εἴρηται,
κατηγορεῖσθαι, ἄν τε τῶν χωριστῶν ᾖ ἂν τε τῶν ἀχωρίστων· καὶ γὰρ τὸ
1 tit. Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ γ. καὶ τοῦ ἰδ. ABL: κοινὰ γένους καὶ ἰδίου C: Περὶ τῶν
κοινῶν γένους καὶ ἰδίου Μ Boeth.: Περὶ κοινωνιῶν γένους καὶ ἰδίου a 2. 3 post εἰ add.
utrobique τι a: om. codd. Boeth. 3 εἰ (ante ἄνθρ.) om. M 3. 4 κατηγορεπισθαι
post γένος transpos. M 4 ἀτόμων om. B1C Boeth. (?): exhib. AB2LMa 5 καὶ (ante
ὁ ἄνθρωπος) om. a: exhib. codd. Boeth. Μέλητος ABL1a: Μέλιτος CML3 7 ᾖ
BL: εἴη ACMa 8 tit. Περὶ τῆς, διαφορᾶς τοῦ γ. καὶ τοῦ ἰδ. ABCL: Περὶ τῆς διαφορᾶς
αὐτῶν M: Περὶ διαφορᾶς γένους καὶ ἰδίου a: De propriis generis et proprii Boeth. 9 post
διαφέρει add. τὸ γένος τοῦ ἰδίου Amm. 11 post κατηγορεῖται add. ὧν ἐστι γένος AB:
om. CLMa Roeth. ante ἑνὸς add. καθ’ BM: om. ACLa post ἑνὸς add. μόνου C:
om. ABLMa Boeth. post εἴδους add. τινός a: om. codd. Boeth. καὶ codd. Boeth.
ἔτι a 12 οὐδενὸς BCLMa Boeth.: οὐκ A 13 ante ζῷον add. utrobique τι a supra
scr. B: om. ACLM Boeth. ἄνθρωπος οὔτε εἰ ζῷον om. L 13. 14 εἰ δὲ ἄνθp. codd.
Boeth.: ὁ δὲ ἄνθp. a 14 post ἔμπαλιν add. εἰ γελαστικόν, ἄνθρωπος C: om. ABLMa
Boeth. ἔτι om. M1 (suppl. in mrg. m.2) 16 ᾖ ABCLa: εἴη M τὰ μὲν ἴδια] species
quidem Boeth. 17 τὰ δὲ γένη] propria vero Boeth. (?) τὰ εἴδη om. Boeth. 18 ὥστε —
ἀναιρούμενων om. (ὧν ἀναιρουμένων superscr. m.2) B αὐτὰ ACLMa Boeth.: ταῦτα B
19 tit. Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ γένους καὶ τοῦ συμβεβηκότος ABCL: Περὶ τῶν κοινῶν γένους καὶ
συμβεβηκότων M : Περὶ κοινωνίας γένους καὶ συμβεβηκότος a: De communibus yeneris et accidentis
Boeth. 21 ᾖ ACLMa: εἴη B post γὰρ add. καὶ a: om. codd. Boeth.
κινεῖσθαι κατὰ πλειόνων καὶ τὸ μέλαν κατὰ κοράκων καὶ Αἰθιόπων καί 5a
τινων ἀψύχων.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ γένους καὶ τοῦ συμβεβηκότος.
Διαφέρει δὲ τὸ γένος τοῦ συμβεβηκότος, ὅτι τὸ μὲν γένος πρὸ τῶν
εἰδῶν, τὰ δὲ συμβεβηκότα τῶν εἰδῶν ὕστερα· κἂν γὰρ ἀχώριστον λαμβάνηται
συμβεβηκός, ἀλλ᾿ οὖν πρότερόν ἐστι τὸ ᾦ συμβέβηκε τοῦ συμβεβηκότος.
καὶ τοῦ μὲν γένους ἐπίσης τὰ μετέχοντα μετέχει, τοῦ δὲ συμβεβηκότος
οὐκ ἐπίσης· ἐπίτασιν γὰρ καὶ ἄνεσιν ἐπιδέχεταιἡ τῶν συμβεβηκότων
μέθεξις, ἡ δὲ τῶν γενῶν οὐκέτι. καὶ μὲν συμβεβηκότα
ἐπὶ τῶν ἀτόμων προηγουμένως ὑφίσταται, τὰ δὲ γένη καὶ τὰ εἴδη φύσει
πρότερα τῶν ἀτόμων οὐσιῶν. καὶ τὰ μὲν γένη ἐν τῷ τί ἐστι κατηγορεῖται
τῶν ὑπ᾿ ἀυτά, τὰ δὲ συμβεβηκότα ἐν τῷ ποῖόν τι ἢ πῶς ἔχον ἕκαστον·
ποῖος γὰρ Αἰθίοψ ἐρωτηθεὶς ἐρεῖς μέλας, καὶ πῶς ἔχει Σωκράτης ἐρεῖς
κάθηται ἢ περιπατεῖ.
Τὸ μὲν οὖν γένος ᾗ τῶν ἄλλων τεττάρων διαφέρει εἴρηται, συμβέβηκεν
δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἕκαστον διαφέρειν τῶν τεττάρων, ὥστε πέντε μὲν
ὄντων, ἑνὸς δὲ ἑκάστου τῶν τεττάρων διαφέροντος, τετράκι τὰ πέντε, εἴκοσι
γίνεσθαι τὰς πάσας διαφοράς. ἀλλ᾿ οὐχ οὕτως ἔχει, ἀλλ᾿ ἀεὶ τῶν ἐφεξῆς
καταριθμουμένων καὶ τῶν μὲν δύο μιᾷ λειπομένων διαφορᾷ διὰ τὸ ἤδη
εἰλῆφθαι, τῶν δὲ τριῶν δυσίν, τῶν δὲ τεττάρων τρισί, τῶν δὲ πέντε
τέτρασι, δέκα αἱ πᾶσαι γίνονται διαφοραί, τέσσαρες, τρεῖς, δύο, μία. τὸ
μὲν γὰρ γένος διαφέρει τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ εἴδους καὶ τοῦ ἰδίου καὶ τοῦ
συμβεβηκότος· τέσσαρες οὖν αἱ διαγοραί. ἡ διαφορὰ δὲ πῇ μὲν διενήνοχεν
τοῦ γένους εἴρηται, ὅτε πῇ διαφέρει τὸ γένος αὐτῆς ἐρρέθη· λοιπὸν δὲ
πῇ διαφέρει τοῦ εἴδους καὶ τοῦ ὶδίου καὶ τοῦ συμβεβηκότος ῥηθήσεται,
καὶ γίνονται τρεῖς. πάλιν τὸ εἶδος πῇ μὲν διαφέρει τῆς διαφορᾶς ἐρρέθη,
ὅτε πῇ διαφέρει ἡ διαφορὰ τοῦ εἴδους ἐλέγετο· πῇ δὲ διαφέρει τὸ εἶδος
3 Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ γ. καὶ τοῦ σ. ABL: Περὶ διαφορᾶς γένους καὶ σ. Ca: Περὶ διαφορᾶς
αὐτῶν Μ: De propriis generis et acc dentis Boeth. 4. 5 λαμβάνηται ACLMa Boeth.: λάβης ΒΜ
5 post οὖν add. γε Β post προτερόν ἐστι add. τῇ φύσει ΑΒ: om. CLMa Boeth. El. et Dav.
comment. 5. 6 τοῦ συμβεβηκότος ex τὸ συμβεβηκός corr. A1 6 post μετέχοντα add. ἀεὶ Α:
om. BCLMa Boeth. El. comment. 7 ἐπιδέχεται ΑΒLMa: δέχεται a 11 τι om M1: eras. A
post τι add. ἐστιν Ca Boeth.: om. ABLM ἔχον ΑΜ Εl. comment.: ἔχει CL Boeth.: ἔχον ἐστὶν CL
12 ante Αἰθίοψ add. ὁ ΑΜ: om. BCLa El. et Dav. comment. ante μέλας add. ὅτι a: om. codd.
Boeth. El. et Dav. comment. καὶ ACLM Boeth. El. et Dav. comment.: ἢ Ba ὅτι om. El.
et Dav. comment. 13 κάθηται ἢ περιπατεῖ codd. Boeth. El. comment.: νοσεῖ ἢ ὑγιαίνει aKhuiV
15 τῶν τεττάρων] ab aliis quattuor Boeth. 16 ante τεττάρων add. ἄλλων C Boeth.
ante τετράκι add. ὡς Β2 τετράκι ΑLM1: τετράκις BCM2a τὰ οm. B 16 γίνεσθαι
ΒCLMa: γενέσθαι Α διαφορὰς τὰς πάσας colloc. La ἀλλ᾿ οὐχ οὕτως ἔχει om. Boeth.
18 καταριθμουμένων ΑCLMa Boeth.: κατηγορουμένων Β δύο in ras. V fere litter. A1L3:
δεύτερον Μ1 λειπομένων CLa: ἀπολειπ. (sed ἀπὸ in ras.) A1: καταλειπ. BM 19 δυσίν
ΒCLMa: δύο Α 21 ᾖ (ante διαφέρει) et εἴρηται (post συμβεβηκότος) add. a: om. codd. Boeth.
22 δὲ ante διαφορὰ transpos. BM 23 ἐρέθη Μ1 δὲ] igitur Boeth., unde corrigas δὴ
25 post πάλιν add. δὲ Βa: om. ACLM Boeth. 26 τὸ εἷδος post γένους transpos. B
τοῦ γένους ἐρρέθη, ὅτε πῇ διαφέρει τὸ γένος τοῦ εἴδους ἐλέγετο· λοιπὸν 5a
οὖν πῇ διαφέρει τοῦ ἰδίου καὶ τοῦ συμβεβηκότος ῥηθήσεται· δύο οὖν καὶ
αὗται αἱ διαφοραί. τὸ δὲ ἴδιον πῇ διαφέρει τοῦ συμβεβηκότος καταλειφθήσεται·
πῇ γὰρ Ι τοῦ εἴδους καὶ τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ γένους διαφέρει, 5b
προειρημένον ἐστὶν ἐν τῇ ἐκείνων τρὸς αὐτὸ διαφορᾷ· τεσσάρων οὖν λαμβανομένων
τοῦ γένους πρὸς τὰ ἄλλα διαφορῶν, τριῶν δὲ τῆς διαφορᾶς, δύο
δὲ τοῦ εἴδους, μιᾶς δὲ τοῦ ἰδίου πρὸς τὸ συμβεβηκός, δέκα ἔσονται αἱ
πᾶσαι, ὧν τὰς τέσσαρας, αἳ ἦσαν τοῦ γένους πρὸς τὰ ἄλλα, φθάσαντες
ἀπεδείξαμεν.
Περὶ τῆς κοινωνίας τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ εἴδους.
Κοτνὸν τοίνυν διαφορᾶς καὶ εἴδους τὸ ἐπίσης μετέχεσθαι ἀνθρώπου
τε γὰρ ἐπίσης μετέχουσιν οἱ κατὰ μέρος ἄνθρωποι καὶ τῆς τοῦ λογικοῦ
διαφορᾶς. κοινὸν δὲ καὶ τὸ ἀεὶ παρεῖναι τοῖς μετέχουσιν· ἀεὶ γὰρ Σωκράτης
λογικός, καὶ ἀεὶ Σωκράτης ἄνθρωπος.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ εἴδους καὶ τῆς διαφορᾶς.
Ἴδιον δὲ διαφορᾶς μὲν τὸ ἐν τῷ ποῖόν τί ἐστι κατηγορεῖσθαι, εἴδους
δὲ τὸ ἐν τῷ τί ἐστιν· κἂν γὰρ ὁ ἄνθρωπος ὡς ποιὸν λαμβάνηται, οὐχ
ἁπλῶς ἂν εἴη ποιόν, ἀλλὰ καθο τῷ γένει προσελθοῦσαι αἱ διαφοραὶ ὑπέστησαν
αὐτό. ἔτι ἡ μὲν διαφορὰ ἐπὶ πλειόνων πολλάκις εἰδῶν θεωρεῖται,
ὡς τὸ τετράπουν ἐπὶ πλείστων ζῴων τῷ εἴδει διαφερόντων, τὸ δὲ εἶδος ἐπὶ
μόνων τῶν ὑπὸ τὸ εἶδος ἀτόμων ἐστίν. ἔτι ἡ διαφορὰ προτέρα τοῦ κατ'·
αὐτὴν εἴδους· συναναιρεῖ γὰρ τὸ λογικὸν ἀναιρεθὲν τὸν ἄνθρωπον, ὁ δὲ
ἄνθρωπος ἀναιρεθεὶς οὐκ ἀνῄρηκεν τὸ λογικόν, ὄντος θεοῦ. ἔτι διαφορὰ
μὲν συντίθεται μετὰ ἄλλης διαφορᾶς· τὸ λογικὸν γὰρ καὶ τὸ θνητὸν συνετέθη
1 ὅτε — ἐλέγετο om. B 2 post διαφέρει add. τὸ εἶδος a : om. codd. Boeth. 3 αἱ om.
AM: add. BCLa 3. 4 καταλειφθήσεται] καταληφθήσεται Α 1 relinquitur Boeth.
4 Πῇ γὰρ om. B 5 πρὸς] πρὸ Μ αὐτὸ ABCL Boeth: αὑτὸ ex αὑτὰ corr. M 2: αὐτὰ a
7. 8 αἱ πᾶσαι ABCMa: ἁπᾶσαι L 8 τὰς om. M 10 tit. om. C: Περὶ τῆς κοινωνίας
τῆς ὁ. καὶ τοῦ εἰδ. ABL: Περὶ κοινῶν εἴδους καὶ διαφορᾶς Μ: Περὶ κοινωνίας καὶ
διαφορᾶς εἴδους καὶ διαφορᾶς a: De communibus differentiae el speciei Boeth. 11 Κοινὸν
BLa Boeth.: κοινὰ ACM τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ εἴδους a 12 γὰρ om. M: exhib.
ABCLa Boeth. 15 tit. om. Ba: Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ εἴδ. καὶ τῆς δ. ACL: Περὶ
τῶν ἰδίων εἴδους καὶ διαφορᾶς Μ : De propriis differentiae et speciei Boeth. 16 ἐστι om.
AM El. comm. (?): exhib. BCLa Boeth. 17 ἐν τῷ iter. B post ποιὸν add. τι a:
om. codd. Boeth. ante οὐχ add. ἀλλ' B: om. ACLMa Boeth. 19 αὐτὸ codd.
Boeth.: αὐτόν a 20 πλείστων ACLMa: πλειόνων B Boeth. διαφερόντων τῷ εἴδει
colloc. a 21 μόνον L 1 ὑπὸ τὸ εἶδος ABCLa Boeth.: ὑπ' αὐτὸ ·Μ ἀτόμων
om. B (suppl. in mrg. m. 2) ἐστίν om. M ante διαφορὰ add. μὲν a: om. codd.
Boeth. 22 αὐτὴν BCLMa Boeth. El. comm.: αὐτῆς A 23 θεοῦ Βοετη. ἀγγέλου
καὶ θεοῦ B: ἀγγέλου ACLMa: θεοῦ ἀγγέλου El. comment. 24 τὸ om. LMa: add. ABC
EI. comm. τὸ (ante θνητόν) om. ALMa: exhib. BC El. comm.
εἰς ὑπόστασιν ἀνθρώπου· εἶδος δὲ εἴδει οὐ συντίθεται, ὥστε ἀπογεννῆσαι 5b
ἄλλο τι εἶδος· τὶς μὲν γὰρ ἵππος τινὶ ὄνῳ σύνεισιν εἰς ἡμιόνου γένεσιν,
ἵππος δὲ ἁπλῶς ὄνῳ οὐκ ἂν συντεθεὶς ἀποτελέσειεν ἡμίονον.
Περὶ τῆς κοινωνίας τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ ἰδίου.
Διαφορὰ δὲ καὶ ἴδιον κοινὸν μὲν ἔχουσι τὸ ἐπίσης ἐπίσης μετέχεσθαι
ὑπὸ τῶν μετεχόντων· ἐπίσης γὰρ τὰ λογικὰ λογικὰ καὶ τὰ γελαστικὰ
γελαστικά. καὶ τὸ ἀεὶ καὶ παντὶ παρεῖναι κοινὸν ἀμφοῖν· κἂν γὰρ κολοβωθῇ
ὁ δίπους, ἀλλὰ πρὸς τὸ πεφυκέναι τὸ ἀεὶ λέγεται, ἐπεὶ καὶ τὸ γελαστικὸν
τῷ πεφυκέναι ἔχει τὸ ἀεί, ἀλλ' οὐχὶ τῷ γελᾶν ἐί.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ ἰδίου καὶ τῆς διαφορᾶς.
Ἴδιον δὲ διαφορᾶς ὅτι αὕτη μὲν ἐπὶ πλειόνων εἰδῶν λέγεται πολλάκις,
οἰον τὸ λογικὸν καὶ ἐπὶ θεοῦ καὶ ἐπὶ ἀνθρώπου, τὸ δὲ ἴδιον ἐφ' ἑνὸς
εἴδους, οὗ ἐστιν ἴδιον. καὶ ἡ μὲν διαφορὰ ἕπεται ἐκείνοις, ὧν ἦν διαφορά,
οὐ μὴν καὶ ἀντιστρέφει· τὰ δὲ ἴδια ἀντικατηγορεῖται ὧν ἂν ᾖ ἴδια διὰ
το αντιστρεφειν.
Περὶ τῆς κοινωνίας τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ συμβεβηκότος.
Διαφορᾷ δὲ καὶ συμβεβηκότι κοινὸν μὲν τὸ ἐπὶ πλειόνων λέγεσθαι,
κοινὸν δὲ πρὸς τὰ ἀχώριστα συμβεβηκότα τὸ ἀεὶ καὶ παντὶ προσεῖναι· τό
τε γὰρ δίπουν ἀεὶ πρόσεστι πᾶσι κόραξι τό τε μέλαν ὁμοίως.
Περὶ τῶν ἰδίων διαφορᾶς καὶ συμβεβηκότος.
Διαφέρουσι δὲ ὅτι ἡ μὲν διαφορὰ περιέχει, οὐ περιέχεται δέ·
1 ante ἀνθρώπου add. τοῦ Brand.: om. libri omnes 2 τι om. AL: add. BCMa Hoeth.
γένεσιν AB 1CL EI.: γέννησιν B 2Ma 3 ὄνῳ et συντεθεὶς eras. et in mrg. snppl B 2 οὐκ ἂν
post συντεθεὶς transpos. a 4 lit. Περὶ τῆς κοινωνίας τῆς. δ. καὶ τοῦ ἰδ. ABCL: Περὶ τῶν
κοινῶν διαφορᾶς καὶ ἰδίου Μ Boeth.: Περὶ κοινωνίας καὶ διαφορᾶς ἰδίου καὶ διαφορᾶς a
8 post δίπους add. non substantiam perimit Boeth. (?) τὸ (ante ἀεί) om. Μ: supra ser. L 1
καὶ τὸ supra scr. M 1 9 τῷ (ante πεφυκέναι) om. BL 1: add. ACL 3Ma 10 tit. om. a:
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ ἰδ. καὶ τῆς δ. ABL: Περὶ διαφορᾶς τοῦ ἰδ. καὶ τῆς δ. C: Περὶ τῶν
κοινῶν διαφορᾶς καὶ ἰδίου M Boeth. 11 post πολλάκις add. ὡς εἴρηται C: om. ABLMa
Boeth. 12 καὶ (post λογικὸν) om. Ma Boeth.: add. ABCL ἐπὶ θεοῦ καὶ ἐπὶ ἀνθρώπου
scripsi: de homine et de deo Boeth.: ἐπὶ ἀγγέλου καὶ ἐπὶ ἀνθρώπου ABLMa : ἐπὶ ἀγγέλου καὶ
ἀνθρώπου C: ἐπὶ θεοῦ καὶ ἀγγέλου καὶ ἀνθρώπου El. comment. ἑνὸς] una sola Boeth.
13 ἧν ABLM: ἐστι a Bocth.: ή C: εἴη El. comm. corrigas ἂν ᾖ 14 post μὴν add. δὲ B
καὶ om. M Boetli.: exhib. ABCLa EI. comm. ἀντικατηγορεῖται ACMa Boeth. Ei. comin.:
κατηγορεῖται BL ἂν ᾖ scripsi: ἂν ἦν BL: ἂν εἴη C: ἦν Aa: ἐστιν Μ El. comm.
16 tit. tit. Περὶ τῆς κοινωνίας τῆς δ. καὶ τοῦ σ. ABCL: Περὶ κοινῶν διαφορᾶς καὶ συμβεβηκότος
M Boeth: Περὶ κοινωνίας καὶ διαφορᾶς συμβεβηκότος καὶ διαφορᾶς a 17 post δὲ add. καὶ a:
om. codd. Boetli. 19 ante πᾶσι supra scr. καὶ M 2: add. τῷ ἀνθρώπῳ καὶ a: m. ABCL Boeth.
post Μοι add. τοῖς C: om. ABLMa μέλαν AB 1CL: μέλαν εἶναι M: μέλασιν εἶναι B 2a
20 tit. om. A 1BCLa: exhib. M Boeth.: Περὶ διαφορᾶς τῶν αὐτῶν in mrg. Α 3 21 διαφέρει
a ἡ μὲν] εὶ μὲν B post περιέχει add. τὰ εἴδη ABCLa: om M Boeth. El. comm.
περιέχει γὰρ τὸ λογικὸν τὸν ἄνθρωπον· τὰ δὲ συμβεβηκότα τρόπον μέν τινα
περιέχει τῷ ἐν πλείοσιν εἶναι, τρόπον δέ τινα περιέχεται τῷ μὴ ἑνὸς συμβεβηκότος
εἶναι δεκτικὰ τὰ ὑποκείμενα, ἀλλὰ πλειόνων. καὶ ἡ μὲν διαφορὰ
ἀνεπίτατος καὶ ἀνάνετος, τὰ δὲ συμβεβηκότα τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἧττον
ἐπιδέχεται. καὶ ἀμιγεῖς μὲν αἱ ἐναντίαι διαφοραί, μιγείη δ᾿ ἂν τὰ ἐνατία
συμβεβηκότα.
Τοιαῦται μὲν οὖν αἱ κοινότητες καὶ αἱ ἰδιότητες τῆς διαφορᾶς καὶ τῶν
ἄλλων. τὸ δὲ εἶδος πῇ μὲν διαφέρει γένους καὶ διαφορᾶς, εἴρηται ἐν ᾧ ἐλέγομεν,
πῇ τὸ γένος διαφέρει τῶν ἄλλων καὶ πῇ ἡ διαφορὰ διαφέρει τῶν
ἄλλων. |
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ εἴδους καὶ τοῦ ἰδίου.
6a
Eἴδους δὲ καὶ ἰδίου κοινὸν τὸ ἀλλήλων ἀντικατηγορεῖσθαι· εἰ γὰρ
ἄνθρωπος, γελαστικόν, καὶ εἰ γελαστικόν, ἄνθρωπος· τὸ γελαστικὸν δὲ ὅτι
κατὰ τὸ πεφυκέναι γελᾶν ληπτέον, πολλάκις εἴρηται· ἐπίσης τε γάρ ἐστι
τὰ εἴδη τοῖς μετέχουσι καὶ τὰ ἴδια ὧν ἐστιν ἴδια.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ εἴδους καὶ τοῦ ἰδίου.
Διαφέρει δὲ τὸ εἶδος τοῦ ἰδίου, ὅτι τὸ μὲν εἶδος δύναται ἄλλων γένος
εἶναι, τὸ δὲ ἴδιον εἶναι ἄλλων ἴδιον ἀδύνατον. καὶ τὸ μὲν εἶδος προϋφέστηκεν
τοῦ ἰδίου, τὸ δὲ ἴδιον ἐπιγίνεται τῷ εἴδει· δεῖ γὰρ ἄνθρωπον εἶναι,
ἵνα καὶ γελαστικὸν ᾖ. ἔτι τὸ μὲν εἶδος ἀεὶ ἐνεργείᾳ πάρεστι τῷ ὑποκειμένῳ,
τὸ δὲ ἴδιόν ποτε καὶ δυνάμει· ἄνθρωπος μὲν γὰρ ἀεὶ ἐνεγείᾳ ὁ
Σωκράτης ἐστίν, γελᾷ δὲ οὐκ ἀεί, καίπερ ἀεὶ πεφυκὼς εἶναι γελαστικός.
ἔτι ὧν οἱ ὅροι διάφοροι, καὶ αὐτὰ διάφορά ἐστιν· ἔστιν εἴδους μὲν τὸ
1 ante τὸν ἄνθρωπον add. τὸν ἄγγελον καὶ Ca: post τὸν ἄνθρωπον add. καὶ τὸν ἄγγελον
ABLM2: om. M1 Boeth. Amm. et El. comment. τὰ δὲ συμβεβηκότα BCLMa Boeth. El.
comment.: τὸ δὲ συμβεβηκὸς Α 2 τῷ utrobique ex τὸ corr. A1 ἐμπεριέχεται CL
3 εἶναι post δεκτικὰ transpos. M 4 post ἀνεπίτατος add. τε a καὶ ἀνάνετος, τὰ δὲ
συμβ. τὸ om. B1 (suppl. m.2 in mrg.) τὸ (ante ἧττον) om. a: exhib. ABCLM El.
comment. 5 post ἂν add. ποτε ABa: om. CLM Boeth. El. comment. οὖν om. a
ante κοινότητες et ante διαφορᾶς add. τε Β2 καὶ αἱ ἰδιότητες Α: καὶ ἰδιότητες B2CMa:
om. B1L 9 γένος — διαφορᾶς] διαφέρει τῶν ἄλλων om., καὶ πῇ ἡ διαφορὰ del. et καὶ ἡμῖν
διαφορὰ superscr. B1 10 post ἄλλων add. λοιπόν, πῇ διαφέρει τοῦ ἰδίου καὶ τοῦ συμβεβηκότος,
ῥηθήσεται a: om codd. Boeth. 11 tit. Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ εἴδ. καὶ τοῦ ἰδ.
ΑBCL: Περὶ κοινων εἵδους καὶ ἱδίου Μ Βοeth.: Περὶ κοινωνίας καὶ διαφορᾶς εἴδους καὶ
ἰδίου a 12 post κοινὸν add. μὲν Βa: om. ACLM Boeth. post εἰ add. utrobique τι a
om. codd. Boeth. El. comment. 13 ὅτι] quoniam et Boeth. 14 post εἴρηται add. κοινὸν
δὲ καὶ τὸ ἐπ᾿ ἴσης εἶναι a: om. codd. Boeth. γάρ ἐστι ΑΒ Βoeth. (cf. p. 22,8): πάρεστι
CL: γὰρ πάρεστι Μa 16 tit. om. a: Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ εἴδ. καὶ τοῦ ἰδ. ABL: Περὶ
διαφορᾶς τοῦ εἴδ. καὶ ἰδ. C: Περὶ τῶν ἰδίων εἴδους καὶ ἰδίου Μ Βοeth. 17 post δύναται
add. καὶ ΒΜ Boeth.: om ACLa El. comm. 18 εἶναι post ἄλλων transpos. BMa: post
ἴδιον (alterum) A 18. 19 προϋφέστηκεν] ν m.2 A 20 καὶ om. Ma Boeth. 21 ἐνεργείᾳ
post Σωκράτης transpos. BC 23 ἐστιν (post διαφορά) om. BMa: exhib. ACL Boeth.
εἴδους μὲν] speciei semper et Boeth. (?)
ὑπὸ τὸ γένος εἶναι καὶ τὸ κατὰ πλειόνων καὶ διαφερόντων τῷ ἀριθμῷ ἐν 6a
τῷ τί ἐστιν κατηγορούμενον εἶναι καὶ ὅσα τοιαῦτα, ἰδίου δὲ τὸ μόνῳ καὶ
ἀεὶ καὶ παντὶ προσεῖναι.
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ εἴδους καὶ τοῦ συμβεβηκότος.
Εἴδους δὲ καὶ συμβεβηκότος κοινὸν μὲν τὸ ἐπὶ πολλῶν κατηγορεῖσθαι,
σπάνιοι δὲ αἱ ἄλλαι κοινότητες διὰ τὸ πλεῖστον ἀλλήλων διεστάναι τό τε
συμβεβηκὸς καὶ τὸ ᾧ συμβέβηκεν.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τῶν αὐτῶν.
Ἴδια δὲ ἑκατέρου, τοῦ μὲν εἴδους τὸ ἐν τῷ τί ἔστι κατηγορεῖσθαι ὧν
ἐστιν εἶδος, τοῦ δὲ συμβεβηκότος τὸ ἐν τῷ ποῖον ἢ πῶς ἔχον. καὶ τὸ
ἑκάστην οὐσίαν ἑνὸς μὲν εἴδους μετέχειν, συμβεβηκότων δὲ πλειόνων, τῶν
τε χωριστῶν καὶ τῶν ἀζωρίστων. καὶ τὰ μὲν εἴδη προεπινοεῖται τῶν συμβεβηκότων,
Ι κἂν ἀχώριστα ᾖ δεῖ γὰρ εἶναι τὸ ὑποκείμενον, ἵνα ἐκείνῳ 6b
τι συμβῇ)· τὰ δὲ συμβεβηκότα ὑστερογενῆ πέφυκεν καὶ ἐπεισοδιώδη τὴν φύσιν
ἔχει. καὶ τοῦ μὲν εἴδους ἡ μετοχὴ ἐπίσης, τοῦ δὲ συμβεβηκότος, κἂν ἀχώριστον
ᾖ, οὐκ ἐπίσης· καὶ γὰρ Αἰθίοψ Αἰθίοπος ἔχοι ἂν τὴν χροιὰν ἢ
ἀνειμένην ἢ ἐπιτεταμένην κατὰ μελανίαν.
Λείπεται δὴ περὶ ἰδίου καὶ συμβεβηκότος εἰπεῖν· πῇ γὰρ τὸ ἴδιον τοῦ
τε εἴδους καὶ τῆς διαφορᾶς καὶ τοῦ γένους διενήνοχεν, εἴρηται.
Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ ἰδίου καὶ τοῦ ἀχωρίστου συμβεβηκότος.
Κοινὸν δὴ τῷ ἰδίῳ καὶ τῷ ἀχωρίστῳ συμβεβηκότι τὸ ἄνευ αὐτῶν
μὴ ὑποστῆναι ἐκεῖνα, ἐφ’ ων θεωρεῖται· ὡς γὰρ ἄνευ τοῦ γελαστικοῦ οὐχ
1 τὸ (ante γένος) om. B 1 2 εἶναι om. A: exhib. BCLMa: praedicari Boeth.
2. 3 καὶ παντὶ καὶ ἀεὶ colloc. Ma 4 tit. Περὶ τῆς κοινωνίας τοῦ εἴδ. καὶ τοῦ συμβ.
ABCL: Περὶ τῶν κοινῶν εἴδους καὶ συμβ. M Boeth.: Περὶ κοινωνίας καὶ διαφορᾶς εἴδους
καὶ συμβ. a 5 πολλῶν ACL El. comment.: πλειόνων BMa Boeth. 8 tit. om. a:
Περὶ τῆς διαφορᾶς τῶν αὐτῶν ACL: Περὶ τῆς διαφορᾶς τοῦ εἴδους καὶ τοῦ συμβεβηκότος B:
Περὶ τῶν ἰδίων εἴδους καὶ συμβ. Μ Boeth. 10 post ποῖον add. τι El. comment.: τί
ἐστιν BCa Boeth.: om. ALM post ἔχον add. ἐστιν a 12 τῶν (aute ἀχωρίστων)
om. Μ εἶναι om M 1 (suppl. m. 2 in mrg.) 14 post ὑστερογενῆ add. εἶναι B
post καὶ add. ἐν B πέφυκεν] ω m. 2 A ἐπεισοδιώδη AB 2L Boeth. (adrenticiae naturae):
ἐπουσιώδη B 1Ca supra litura M 2 15 ἔχει om. CM Boeth.: exhib. ABLa 16 aute
Αἰθίοψ add. ό AB 2M: om B 1CLa Αἰθίοπος] alio Aethiope Boeth. ἂν eras. B: ante
ἔχοι transpos. C χροιὰν ABMa: χρόαν CL ἢ om. B 18 δὴ A 2BCL Boeth.:
δὲ A 1Ma ante ἲδίου add. τοῦ A: om. BCLMa πῇ ex corr. B 2 19 τε
om. B καὶ τοῦ γένους om. BL: exhib. ACMa Boeth. 20 tit. Περὶ τῆς κοινωνίας
τοῦ ἰδ. καὶ τοῦ ἀχ. συμβ. ABL: Περὶ κοινωνίας τοῦ ἰδ. καὶ τοῦ ἀχ. συμβ. C: Περὶ τῶν
κοινῶν ἰδίου καὶ συμβ. M Boeth.: Περὶ κοινωνίας καὶ διαφορᾶς ἰδίου καὶ συμβ. a 22 post
μὴ add. ἂν B: om. ACLMa
ὑφίσταται ἄνθρωπος, οὕτως οὐδὲ ἄνευ τοῦ μέλανος ὑποσταίη ἂν Αἰθίοψ. 6b
καὶ ὥσπερ παντὶ καὶ ἀεὶ πάρεστι τὸ ἴδιον, οὕτως καὶ τὸ ἀχώριστον
συμβεβηκός.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τῶν αὐτῶν.
Διενήνοχεν δὲ ὅτι τὸ μὲν ἴδιον μόνῳ ἑνὶ εἴδει πάρεστιν ὡς τὸ γελαστικὸν
ἀνθρώπῳ, τὸ δὲ ἀχώριστον συμβεβηκὸς οἷον τὸ μέλαν οὐκ Αἰθίοπι
μόνον ἀλλὰ καὶ κόρακι πρόσεστι καὶ ἄνθρακι καὶ ἐβένῳ καὶ ἄλλοις τισίν.
διὸ τὸ μὲν ἴδιον ἀντικατηγορεῖται οὗ ἐστὶν ἴδιον καὶ ἔστιν ἐπίσης, τὸ δὲ
ἀχώριστον συμβεβηκὸς οὐκ ἀντικατηγορεῖται. καὶ τῶν μὲν ἰδίων ἐπίσης
ἡ μετοχή, τῶν δὲ συμβεβηκότων ἡ μὲν μᾶλλον ἡ δὲ ἧττον.
Εἰσὶν μὲν οὖν καὶ ἄλλαι κοινότητές τε καὶ ἰδιότητες τῶν εἰρημένων,
ἀλλ᾿ ἐξαρκοῦσι καὶ αὗται εἰς διάκρισίν τε αὐτῶν καὶ τῆς κοινωνίας
παράστασιν.
1 ἄωευ τοῦ μέλανος οὐκ ἂν ὑποσταίη Αἰθίοψ (οὐκ ἂν superscr. et ante Αἰθίοψ II litter
ras.) B ante Αἰθίοψ add. ὁ A: om BCLMa El. commet. 2 ante παντὶ add.
καὶ A: om. BCLMa Boeth. El. comment. semper et omni colloc Boeth. 4 tit.
Περὶ τῆς διαφορᾶς τῶν αὐτῶν A: Περὶ διαφορᾶς τῶν αὐτῶν CLa: Περὶ διαφορᾶς τοῦ ἰδίου
καὶ τοῦ ἀχωρίστου συμβεβηκότος B: Περὶ τῶν ἰδίων ἰδίου καὶ συμβεβηκότος M Boeth.
5 ἑνὶ μόνῳ πάρεστιν εἴδει colloc. ’a πάρεστιν BCLMa: πρόσεστιν A 8 διὸ A Boeth.:
ἔτι CMa: καὶ ὅτι in ras. B2L3 11 Εἰσὶν] ν m.2 A 12. 13 ante παράστασιν add.
τὴν B2M 13 post παράστασιν add. τέλος τῆς πορφυρίου εἰσαγωγῆς ἥτις παραδίδωσιν
ἡμῖν τί ποτέ ἐστι γένος καὶ τί εἶδος καὶ τί ἴδιον καὶ τί συμβεβηκὸς καὶ τί τὸ ἐν αὐτοῖς κοινὸν
τί τε τὸ διάφορον AL