Text encoded in accordance with the latest EpiDoc standards (January 2014)
Τὰ ἀναγνωσθέντα πλείονά ἐστιν, καὶ ἐπεὶ χρὴ ἐπιτεμνόμενον
εἰπεῖν, δ' εἰσὶν
περικοπαί. ἀνεγνώσθη τὰ ἑξῆς τῶν περὶ Νάβαλ Καρμήλιον. εἶτα μετὰ τοῦτο ἡ ἱστορία ἡ περὶ
τοῦ κεκρύφθαι τὸν Δαβὶδ παρὰ τοῖς Ζιφαίοις καὶ διαβεβλῆσθαι αὐτὸν ὑπ’ αὐτῶν, ἐληλυθέναι
δὲ τὸν Σαοὺλ βουλόμενον λαβεῖν τὸν Δαβὶδ καὶ ἐληλυθότα ἐπιτηρῆσαι καιρόν, ἐπεληλυθέναι
τε τῷ Σαοὺλ τὸν Δαβὶδ καὶ εἰληφέναι,
κοιμωμένου αὐτοῦ καὶ τῶν φρουρούντων
αὐτόν, »τὸ δόρυ καὶ τὸν φακὸν τοῦ ὕδατος« καὶ μετὰ τοῦτο ἔλεγχον προσενηνοχέναι τοῖς
πεπιστευμένοις μὲν φυλάττειν αὐτόν, ἀποκοιμηθεῖσιν δέ. εἶτα τὰ] ἑξῆς ἡ ἱστορία ἦν ἡ
τρίτη, ὅτι κατέφυγε »πρὸς
τά πολλὰ ἀνδραγαθήματα ὁ Δαβίδ, πρὸς ὃν
»ἀρχισωματοφύλακα θήσομαί σε« φησίν. ἑξῆς τούτοις ἦν ἡ ἱστορία ἡ διαβόητος ἡ περὶ τῆς
ἐγγαστριμύθου καὶ περὶ τοῦ Σαμουήλ, ὅτι ἔδοξεν ἀνενηνοχέναι ἡ ἐγγαστρίμυθος τὸν Σαμουὴλ
καὶ ὁ Σαμουὴλ προφητεύει τῷ Σαούλ. τεσσάρων οὐσῶν περικοπῶν, ὧν ἑκάστη πράγματα οὐκ
ὀλίγα ἔχει,
ἀλλὰ καὶ τοὺς δυναμένους ἐξετάζειν δυνάμενα ἀσχολῆσαι ὥρας οὐ
μιᾶς συνάξεως ἀλλὰ καὶ πλειόνων, ὁτίποτε βούλεται ὁ ἐπίσκοπος προτεινάτω τῶν τεσσάρων,
ἴνα περὶ τοῦτο ἀσχοληθῶμεν. τὰ περὶ τῆς ἐγγαστριμύθου, φησίν, ἐξεταζέσθω.
Ἔνιαι μὲν ἱστορίαι οὐχ ἅπτονται ἡμῶν, ἔνιαι δὲ ἀναγκαῖαι
πρὸς τὴν ἐλπίδα
ἡμῶν· οὕτω δ’ εἶπον ἱστορίαι, ἐπεὶ οὐδέπω φθά-
ἔχει χρήσιμον,
θεὸς οἶδεν καὶ ᾧ ἂν χαρίσηται τοὺς λόγους ἐκείνους ἐξετάζειν· εἰ δὲ κατὰ τὴν ἱστορίαν,
ζητήσαις ἄν· τί γὰρ ὄφελός μοι ἐκ τῆς ἱστορίας τῆς περὶ τοῦ Λὼτ καὶ τῶν θυγατέρων αὐτοῦ;
ὁμοίως τί ὄφελός μοι ἁπλῶς λεχθεῖσα ἡ ἱστορία τοῦ Ἰούδα καὶ τῆς Θάμαρ καὶ τῶν κατ’
αὐτήν; ἐπεὶ μέντοιγε ἡ ἱστορία ἡ τὸν Σαοὺλ καὶ τὴν
πρὸ προσώπου μου, οὐδὲ τούτων εἰσακούσομαι<,
περὶ οὑ φησιν ὕμνοις ὁ προφήτης· »Μωσῆς καὶ Ἀαρὼν ἐν τοῖς ἱερεῦσιν αὐτοῦ, καὶ Σαμουὴλ ἐν
τοῖς ἐπικαλουμένοις τὸ ὄνομα αὐτοῦ· ἐπεκαλοῦντο τὸν κύριον. καὶ αὐτὸς εἰσήκουεν αὐτῶν,
ἐν στύλῳ νεφέλης ἐλάλει πρὸς αὐτούς«, καὶ ἀλλαχοῦ· >ἐὰν στῇ Μωσῆς καὶ Σαμουὴλ καὶ
καὶ τὰ ἑξῆς. ἆρ’ οὖν, εἰ ὁ τηλικοῦτος ὑπὸ τὴν γῆν
ἐπαπόρησιν ἡμῖν παρέχει.
Καὶ μὴν γοῦν ἴσμεν τινὰς τῶν ἡμετέρων ἀδελφῶν ἀντιβλέψαντας τῇ γραφῇ καὶ λέγοντας· οὐ πιστεύω τῇ ἐγγαστριμύθῳ.
λέγει ἡ ἐγγαστρίμυθος ἑωρακέναι τὸν Σαμουήλ, ψεύδεται. Σαμουὴλ οὐχ ἀνήχθη, Σαμουὴλ οὐ
λαλεῖ. ἀλλ’ ὥσπερ εἰσί τινες ψευδοπροφῆται λέγοντες· »τάδε λέγει κύριος« καὶ »κύριος οὐκ
ἐλάλησεν«, οὕτως καὶ τὸ δαιμόνιον τοῦτο ψεύδεται, ἐπαγγελλόμενον ἀνάγειν τὸν ὑπὸ
τοῦ Σαοὺλ προστασσόμενον. »τίνα γὰρ ἀναγάγω;« φησίν· »Σαμουὴλ ἀνάγαγέ μοι«.
ὁ ἅμα τῷ
ἀπογαλακτισθῆναι ἐνδυσάμενος ἐφοὺδ καὶ διπλοΐδα καὶ ἱερεὺς γενόμενος τοῦ κυρίου, ᾡ
παιδίῳ ἔτι ὄντι ἔχρημάτισεν ὁ κύριος λαλῶν; Σαμουὴλ ἐν ᾅδου; Σαμουὴλ ἐν τοῖς
καταχθονίοις ὁ διαδεξάμενος Ἡλὶ διὰ τὰ τῶν τέκνων ἁμαρτήματα καὶ
οὗ ὁ θεὸς ἐπήκουσεν ἐν καιρῷ θερισμοῦ πυρῶν, καὶ ὑετὸν ἔδωκεν ἐλθεῖν
ἀπ’ οὐρανοῦ; Σαμουὴλ ἐν ᾅδου ὁ τοιαῦτα παρρησιασάμενος, εἰ ἐπιθύμημά | | τινος ἔλαβεν;
οὐκ ἔλαβεν τὸν μόσχον, οὐκ ἔλαβεν τὸν βοῦν, ἔκρινεν καὶ κατεδίκασεν τὸν λαὸν μένων
πένης· οὐδέποτε ἐπεθύμησεν
ἴνα τί ἐν ᾅδου; ὁρᾶτε τί ἀκολουθεῖ τῷ
Σαμουὴλ ἐν ᾅδου; Σαμουὴλ ἐν ᾅδου; διὰ τί οὐχὶ καὶ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν ᾅδου;
Σαμουὴλ ἐν ᾅδου; διὰ τί οὐχὶ καὶ Μωσῆς ὁ συνεζευγμένος τῷ Σαμουὴλ κατὰ τὸ εἰρημένον·
οὐδὲ ἐὰν στῇ Μωσῆς καὶ Σαμουήλ, οὐδὲ ἐκείνων ; Σαμουὴλ ἐν ᾅδου; ἵνα τί μὴ καὶ Ἱερεμίας
έν
ᾅδου, πρὸς ὃν εἰρηται· »πρὸ τοῦ με πλάσαι σε ἐν κοιλίᾳ ἐπίσταμαί σε, καὶ
πρὸ τοῦ σε ἐξελθεῖν ἐκ μήτρας ἡγίακά σε«; ἐν ᾅδου καὶ Ἡσαΐας, ἐν ᾅδου καὶ Ἱερεμίας, ἐν
ᾅδου πάντες οἱ προφῆται, ἐν ᾅδου.
Ταῦτα μὲν ἐρεῖ ὀ μὴ βουλόμενος ἀγῶνα παραδέξασθαι, ὅτι Σαμουήλ ἐστιν ὄντως ὁ ἀναχθείς·
ἐπεὶ δὲ δεῖ εὐγνώμονα εἶναι ἐν
τῷ ἀκούειν τῶν γραφῶν, πιθανῶς
καταβομβήσαντος ἡμῶν τοῦ λόγου καὶ ἀληθῶς δυναμένου ταράξαι καὶ κινῆσαι ἡμᾶς, ἴδωμεν
πότερόν ποτε νενόηται ἡ γραφὴ τῷ τοῦτο μὴ παραδεξαμένῳ, ἢ ἀπὸ ἐνδόξων μὲν ἐπιχειρεῖ,
ἐναντία δὲ λέγει τοῖς γεγραμμένοις. τίνα γάρ ἐστιν
καὶ οἱ περὶ παντοδαποὺς γενόμενοι λόγους) ἐστὶ πρόσωπον τοῦ συγγραφέως·
συγγραφεὺς δ’ ἐπὶ τούτων τῶν λόγων πεπίστευται εἶναι οὐκ ἄνθρωπος, ἀλλὰ συγγραφεὺς τὸ
πνεῦμα τὸ ἅγιον τὸ κινῆσαν τοὺς ἀνθρώπους. οὐκοῦν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον λέγει· »καὶ εἶπεν ἡ
γυνή· τί
μοι«. τίς λέγει· »καὶ
εἶδεν ἡ γυνὴ τὸν Σαμουήλ, καὶ ἐβόησεν ἡ γυνὴ φωνῇ μεγάλῃ λέγουσα«; ἐροῦμεν πρὸς ἐκεῖνον
τὸν τοσαῦτα ἡμῶν καταβομβήσαντα καὶ μυρία εἰρηκότα ὡς ἄρα Σαμουὴλ οὐκ ἠν
Σαούλ· ἵνα τί
παρελογίσω με; καὶ σὺ εἶ Σαούλ. καὶ εἶπεν αὐτῇ ὁ βασιλεύς· τί γάρ ἐστιν; μὴ φοβοῦ· τί
ἑώρακας; καὶ εἶπεν ἡ γυνὴ πρὸς τὸν Σαούλ· θεοὺς εἶδον ἀναβαίνοντας ἐκ τῆς γῆς. καὶ εἶπεν
αὐτῇ· τί τὸ εἶδος αὐτοῖς; καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἀνὴρ πρεσβύτερος ἀναβαίνων, καὶ αὐτὸς
περιβεβλημένος διπλοΐδα ἐφούδ«. λέγει αὐτὴν
ἑωρακέναι καὶ τὸ ἱμάτιον τὸ
ἱερατικόν. οἶδα δὲ ὅτι
ὃ προσεποιεῖτο
εἶναι Σαμουήλ; ἀλλὰ γέγραπται ὅτι »ἔγνω Σαοὺλ ὅτι Σαμουήλ ἐστιν«.
εἶτα πάλιν τὸ πρόσωπον τῆς γραφῆς· »καὶ εἶπεν Σαμουὴλ πρὸς
ἀπεκρίθη μοι ἔτι, καίγε ἐν χειρὶ τῶν προφητῶν καὶ ἐν τοῖς ἐνυπνίοις
ἐκάλεσα τοῦ δηλῶσαί μοι τί ποιήσω«. πάλιν ἡ γραφὴ οὐκ ἄλλως εἶπεν, ἀλλ’ ὅτι αὐτὸς
Σαμουὴλ ἔφη· »καὶ ἵνα τί ἐπηρώτησάς με; καὶ κύριος ἀπέστη ἀπὸ σοῦ((. ἀληθεύει ἢ ψεύδεται
ταῦτα λέγων· κύριος ἀπέστη ἀπὸ σοῦ καὶ ἐγενήθη κατὰ σοῦ καὶ ἐποίησεν ἄλλον αὑτῷ,
ὃν τρόπον ἐλάλησεν ἐν χειρί μου, καὶ διαρρήξει τὴν βασιλείαν ἐκ χειρός , καὶ
δαιμόνιον προφητεύει περὶ βασιλείας Ἰσραηλιτικῆς; τί φησιν ὁ ἐναντίος λόγος; ὁρᾶτε ὅσος
ἀγών ἐστιν ἐν τῷ λόγῳ τοῦ θεοῦ, χρείαν ἔχων καὶ ἀκροατῶν δυναμένων ἁγίων ἀκούειν λόγων,
μεγάλων καὶ ἀπορρήτων τῶν περὶ τῆς ἐξόδου, ἔτι ἐπαπορουμένων τε τῶν προτέρων
οὐδὲ τῶν δευτέρων σαφῶν ὄντων.
ἀλλ’ ὁ λόγος ἔτι ἐξετάζεται.
Λέγω δὲ ὅτι ἀναγκαία καὶ ἡ ἱστορία καὶ ἡ ἐξέτασις ἡ περὶ αὐτῆς, ἵνα ἴδωμεν τί ἡμᾶς ἔχει
μετὰ τὴν ἔξοδον. »λελάληκεν ἐν χειρί μου, καὶ διαρρήξει κύριος τὴν
δύναται εἰδέναι τὴν βασιλείαν Δαβὶδ τὴν ὑπὸ τοῦ
κυρίου χειροτονηθεῖσαν. »καθότι οὐκ ἤκουσας τὴν φωνὴν τοῦ κυρίου, οὐκ ἐποίησας ὀργὴν
θυμοῦ αὐτοῦ ἐν Ἀμαλήκ«. ταῦτα οὐκ ἔστι ῥήματα θεοῦ; οὐκ ἔστιν ἀληθῆ; ἀληθῶς γὰρ οὐκ
ἐποίησεν τὸ θέλημα κυρίου Σαούλ, ἀλλὰ »περιεποι
ἐφ’ ᾡ καὶ πρὸ τῆς κοιμήσεως αὐτοῦ καὶ ἐπὶ τῆς ἐξόδου ὠνείδισεν Σαμουὴλ τῷ
Σαούλ· »καὶ διὰ τοῦτο τὸ ῥῆμα τοῦτο ἐποίησέν σοι κύριος ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ· καὶ δώσει
κύριος καίγε τὸν Ἰσραὴλ ἐν χειρὶ ἀλλοφύλων«. περὶ ὅλου λαοῦ θεοῦ δύναται δαιμόνιον
προφητεῦσαι ὅτι κύριος μέλλει παραδιδόναι τὸν Ἰσραήλ; »καίγε τὴν παρεμβολὴν
Ἰσραὴλ παραδώσει κύριος αὐτὴν ἐν χειρὶ ἀλλοφύλων. τάχυνον δὲ Σαούλ· αὔριον καὶ σὺ καὶ οἱ
υἱοί σου μετ’ ἐμοῦ«. καὶ τοῦτο δύναται εἰδέναι δαιμόνιον,
Ταῦτα μὲν οὐν
ἐνθάδε; τί ποιεῖ ἐγγαστρίμυθς περὶ τὴν ἀναγωγὴν
τῆς ψυχῆς τοῦ δικαίου; ἐκεῖνος ἔφυγεν ὁ τὸν πρῶτον λόγον εἰπών ἵνα γὰρ] μὴ ἀγῶνα ἔχειν
δοκῇ κατὰ τοσαῦτα ἄλλα τὰ κατὰ τὸν τόπον ζητούμενα) καὶ λέγει· οὐκ ἔστι Σαμουήλ, | |
ψεύδεται τὸ δαιμόνιον, ἐπεὶ οὐ
ἐ)στιν ἐκ προσώπου
τοῦ δαιμονίου αὐτοῦ], ἀλλ’ ἐκ προσώπου αὐτῆς· »καὶ εἶδεν ἡ τὸν τὸν Σαμουήλ«, »εἶπεν
Σαοὺλ«. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . τὰ λελαλημένα ἀπὸ τοῦ Σαμουήλ. πῶς
οὖν λυόμενα τὰ τῆς ἐγγαστριμύθου φανεῖται τὰ κατὰ τὸν τόπον; πυνθάνομαι τοῦ προειρηκότος
τὰ πρότερα Σαμουὴλ ἐν ᾅδου; καὶ τὰ ἑξῆς) καὶ
ἀποκρινάσθω πρὸς τὸ
ἐπηρωτημένον· τίς μείζων, Σαμουὴλ ἢ Ἰησοῦς ὁ Χριστός; τίς μείζων, οἱ προφῆται ἢ Ἰησοῦς ὁ
Χριστός; τίς μείζων, Ἀβραὰμ ἢ Ἰησοῦς ὁ Χριστός; ἐνθάδε μὲν οὐ τολμήσει τις τῶν ἅπαξ
φθασάντων τὸν κύριον εἰδέναι Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν ὑπὸ τῶν προφητῶν προκηρυχθέντα εἶναι]
εἰπεῖν ὅτι μείζων οὐκ ἔστιν ὁ Χριστὸς τῶν προφητῶν. ὅταν οὖν ὁμολογήσῃς ὅτι Ἰησοῦς
Χριστὸς
οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου
εἰς ᾅδου, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν«. εἶτα Ἰησοῦς μὲν Χριστὸς ἐν ᾅδου.
φοβῇ δὲ εἰπεῖν ὅτι ναὶ καὶ ἐκεῖ προφητεῦσαι καταβαίνει καὶ ἔρχεσθαι πρὸς
ὡς πρώην ἐλέγομεν ἐξηγούμενοι τὸν κα
Ψαλμόν. »περιεκύκληωσάν με μόσχοι πολλοί, ταῦροι πίονες περιέσχον με· ἤνοιξαν ἐπ ἐμὲ τὸ
στόμα αὐτῶν, ὡς λέων ἁρπάζων καὶ ὠρυόμενος. διεσκορπίσθησαν τὰ ὀστᾶ μου«. μεμνήμεθα,
εἴγε μεμνήμεθα τῶν ἱερῶν γραμμάτων· μέμνημαι γὰρ αὐτῶν εἰρημένων εἰς τὸν κα Ψαλμόν.
οὐκοῦν ὁ σωτὴρ κατελήλυθεν σώσων· κατελήλυθεν ἐκεῖ προκηρυχθεὶς ὑπὸ τῶν
προφητῶν ἢ οὔ; ἀλλ’ ἐνθάδε μὲν προεκηρύχθη ὑπὸ τῶν προφητῶν, ἀλλαχοῦ δὲ κατέρχεται οὐ
διὰ προφητῶν; καὶ Μωσῆς αὐτὸν κηρύσσει ἐπιδημήσοντα τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων, ὥστε λέγεσθαι
καλῶς ὑπὸ τοῦ κυρίου καὶ σωτῆρος ἡμῶν· »εἰ ἐπιστεύετε
Μωσεῖ, ἐπιστεύετε ἂν
ἐμοί· περὶ γὰρ ἐμοῦ ἐκεῖνος ἔγραψεν. εἰ δὲ τοῖς ἐκείνου γράμμασιν οὐ πιστεύετε, πῶς τοῖς
ἐμοῖς ῥήμασι πιστεύσητε;« καὶ ἐπιδεδήμηκεν τούτῳ τῷ βίῳ Χριστὸς καὶ προκηρύσσεται
Χριστὸς ἐπιδημῶν τούτῳ τῷ βίῳ. εἰ δὲ Μωσῆς προφητεύει αὐτὸν ἐνθάδε, οὐ θέλεις αὐτὸν
κἀκεῖ καταβεβηκέναι, ἵνα προφητεύσῃ
Χριστὸν ἐλεύσεσθαι; τί δέ; Μωσῆς μέν,
οἱ δὲ ἑξῆς προφῆται οὐχί; Σαμουὴλ δὲ οὐχί; τί ἄτοπόν ἐστι τοὺς ἰατροὺς καταβαίνειν πρὸς
τοὺς κακῶς ἔχοντας; τί δὲ ἄτοπόν ἐστιν ἵνα καὶ ὁ ἀρχίατρος καταβῇ πρὸς τοὺς κακῶς
ἔχοντας; ἐκεῖνοι μὲν ἰατροὶ ἦσαν πολλοί ὁ δὲ κύριός μου καὶ σωτὴρ ἀρχίατρός ἐστι· καὶ
γὰρ τὴν | | ἔνδον ἐπιθυμίαν,
ἣ οὐ δύναται ὑπὸ ἄλλων θεραπευθῆναι, αὐτὸς θεραπεύει· ἥτις »οὐκ ἴσχυσεν ὑπ’
οὐδενὸς
Εἶτα καὶ ἄλλο τι θέλω εἰπεῖν ἀπ’ αὐτῆς τῆς γραφῆς. Σαμουὴλ ἀναβαίνει, καὶ τί τῷ Σαοὺλ
λέγει ἑωρακέναι ἡ γυνή; οὐ λέγει
ἀθῴου ἀθῷος ἔσῃ, καὶ μετὰ ἐκλεκτοῦ ἐκλεκτὸς ἔσῃ«, καὶ εἰσὶν ἐνταῦθα
διατριβαὶ ἁγίων μετὰ ἁγίων, οὐχὶ δὲ ἁγίων μετὰ ἁματρτωλῶν, καὶ εἰ ἄρα ποτέ, ἐστὶ τῶν
ἁγίων ἡ διατριβὴ μετὰ τῶν ἁμαρτωλῶν ὑπὲρ τοῦ καὶ τοὺς ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, οὕτω τάχα καὶ
ἀναβαίνοντι τῷ Σαμουὴλ συναναβεβήκασιν ἤτοι ἅγιαι ψυχαὶ ἄλλων προφητῶν
ἢ
ἄγγελοι ἦσαν μετὰ τῶν πνευμάτων συναναβεβηκότες. τάχα ζητήσεις εἰ ἄγγελοι ἦσαν ἐπὶ τῶν
πνευμάτων αὐτῶν; ὁ προφήτης λέγει· »ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν ἐν ἐμοί«· καὶ πάντα πληροῦται τῶν
δεομένων σωτηρίας καὶ »πάντες εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ
τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν«. τί
φοβῇ εἰπεῖν ὅτι πᾶς τόπος χρῄζει
Ἰησοῦ Χριστοῦ; χρῄζει τῶν προ- φητῶν ὁ χρῄζων Χριστοῦ· οὐδὲ γὰρ Χριστοῦ μὲν χρῄζει, τῶν
δὲ εὐτρεπιζόντων Χριστοῦ παρουσίαν καὶ ἐπιδημίαν οὐ χρῄζει. καὶ Ἰωάννης, οὗ μείζων ἐν
γεννητοῖς γυναικῶν οὐδεὶς ἠν κατὰ τὴν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν μαρτυρίαν λέγοντος· »μείζων ἐν
γεννητοῖς γυναικῶν
Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ οὐδείς ἐστιν‘, μὴ φοβοῦ λέγειν ὅτι
εἰς ᾅδου καταβέβηκε προκηρύσσων μου τὸν κύριον, ἴνα προείπῃ αὐτὸν κατελευσόμενον. διὰ
τοῦτο, ὅτε ἦν ἐν τῇ φυλακῇ καὶ ᾔδει τὴν ἔξοδον τὴν ἐπικειμένην αὐτῷ, πέμψας δύο τῶν
μαθητῶν ἐπυνθάνετο, οὐχί· »σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος;« ᾔδει γάρ), ἀλλά· »σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος, ἢ
ἄλλον
προσδοκῶμεν;« εἶδεν αὐτοῦ τὴν δόξαν, ἐλάλησεν πολλὰ περὶ τῆς
θαυμασιότητος αὐτοῦ, ἐμαρτύρησεν αὐτῷ πρῶτος· »ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν μου
γέγονεν«, εἶδεν αὐτοῦ τὴν δόξαν, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρὸς πλήρης χάριτος καὶ
ἀληθείας«. τηλικαῦτα ἰδὼν περὶ Χριστοῦ ὀκνεῖ πιστεῦσαι, ἀμφιβάλλει καὶ οὐ λέγει· εἴπατε
αὐτῷ· σὺ εἶ ὁ Χριστός;
ἐγὼ εἶπον· ὁ
ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν μου γέγονεν« καί· »ὁ πέμψας με εἶπέ μοι· ἐφ’ ὃν ἂν ἴδῃς τὸ
πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον, οὑτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ«, οὑτος, φασίν, οὐκέτι ᾔδει
Ἰησοῦν Χριστόν; ἐν κοιλίᾳ ᾔδει γὰρ αὐτόν. ἀλλὰ δι’ ὑπερβολὴν δόξης ὅμοιόν τι τῷ Πέτρῳ
πεποίηκεν. τί ὅμοιον; οὑτος μέγα τι ᾔδει περὶ τοῦ
Χριστοῦ. τίς εἰμι; »τίνα
με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι«; ὁ δέ· τόδε καὶ τόδε. σὺ δὲ τί; »σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς
τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος«· ἐφ’ ᾡ καὶ μακαρίζεται, ὅτι »σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψεν« αὐτῷ,
»ἀλλ’ ὁ πατὴρ ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς«. ἐπεὶ οὖν μεγάλα ἤκουσεν περὶ Χριστοῦ καὶ μεγάλα
ὑπελάμβανεν καὶ οὐ παρεδέξατο τὴν Ε;
θείαν τὴν πρὸς αὐτόν· »ἰδοὺ
ἀναβαίνομεν εἰς Ἱερουσαλήμ, καὶ τελειωθήσεται« καί· »δεῖ τὸν υὁὸν τοῦ ἀνθρώπου πολλὰ
παθεῖν καὶ ἀποδοκιμασθῆναι ἀπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ πρεσβυτέρων, καὶ ἀποκταν- θῆναι, καὶ
τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστῆναι«, φησίν· »ἵλεώς σοι, κύριε«. μεγάλα ᾔδει περὶ Χριστοῦ, οὐκ
ἠθέλησεν παραδέξασθαι τὸ ταπεινότερον
περὶ αὐτοῦ. τοιοῦτόν τινά μοι νόει
καὶ τὸν Ἰωάννην. έν φυλακῇ ἦν μεγάλα εἰδὼς περὶ Χριστοῦ, εἶδεν οὐρανοὺς ἀνεῳγότας, εἶδεν
πνεῦμα ἅγιον ἐξ οὐρανοῦ κατερχόμενον ἐπὶ τὸν σωτῆρα καὶ μένον ἐπ’ αὐτόν· ἰδὼν τὴν
τηλικαύτην δόξαν ἀμφέβαλλεν καὶ τάχα ἠπίστει, εἰ ὁ οὕτως ἔνδοξος καὶ μέχρις ᾅδου καὶ
μέχρι τῆς ἀβύσσου
κατελεύσεται· διὰ τοῦτο ἔλεγεν· »σὺ εἶ ὁ ἐρχόμενος, ἢ
ἄλλον προσδοκῶμεν;«
Οὐ παρεξέβην οὐδὲ ἐπελαθόμην τοῦ προκειμένου, ἀλλὰ τοῦτο θέλομεν κατασκευάσαι ὅτι, εἰ
πάντες εἰς ᾅδου καταβεβήκασι πρὸ τοῦ Χριστοῦ πρόδρομοι Χριστοῦ οἱ προφῆται Χριστοῦ,
οὕτως καὶ
ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ
καταχθονίων«; οὕτως Χριστὸς Χριστὸς ἦν καὶ κάτω ὤν,
ὑπερουράνια. ἐγὼ δὲ οὐ δύναμαι διδόναι δαιμονίῳ
τηλικαύτην δύναμιν, ὅτι προφητεύει περὶ Σαοὺλ Σαμουὴλ] καὶ τοῦ λαοῦ τοῦ θεοῦ, καὶ
προφητεύει περὶ βασιλείας Δαβὶδ ὅτι μέλλει βασιλεύειν. εἴσονται οἱ ταῦτα λέγοντες τὰ τῆς
ἀληθείας τῆς κατὰ τὸν τόπον· οὐχ εὑρήσουσιν παραστῆσαι πῶς
τῶν κακῶς ἐχόντων εἰς τὸν τόπον τῶν κακῶς ἐχόντων. | | ἰατροὶ
γινέσθωσαν
Καὶ τοῦτο δὲ προσθετέον τῷ λόγῳ ὅτι
τὸ τέλειον μετὰ τὸν βίον ἐστίν.
καὶ εἴ τι ἐπροφήτευσεν Ἡσαΐας, ἐκ μέρους προεφήτευσεν μετὰ πάσης παρρησίας· μεμαρτύρηται
δὲ τὰ ἐνθάδε ὁ Δαβὶδ ἐπὶ τὸ τέλειον τῆς προφητείας. οὐκ ἀπέβαλεν οὖν τὴν χάριν τὴν
προφητικὴν Σαμουήλ. ὅτι δὲ οὐκ ἀπέβαλεν, οὕτως αὐτῇ ἐχρῆτο, ὡς οἱ γλώσσαις λαλοῦντες,
ὥστε ἂν εἰπεῖν· »τὸ πνεῦμά
μου προσεύχεται, ὁ δὲ νοῦς μου ἄκαρπός ἐστιν«;
καίτοι ἐκκλησίαν
ἁμαρτήσας· μόνος γὰρ ἀπόλλυσι χάριν προφητικήν, ὃς μετὰ τὸ προφητεῦσαι
πεποίηκεν ἀνάξια τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου, ὥστ’ ἐγκα- ταλιπεῖν
ἅγιον προφητεύει, καὶ Σαμουὴλ προφήτης ἦν, »ὁ δὲ
προφητεύων ἐκκλησίαν οἰκοδομεῖ«, τίνα οἰκοδομεῖ; εἰς οὐρανὸν προφητεύει; τίνι; ἀγγέλοις,
τοῖς μὴ χρείαν ἔχουσιν;
οὖν χάριτος τῆς προφητικῆς αἱ ψυχαὶ τῶν κοιμωμένων (
ἀδύνατον ἦν τινα παρελθεῖν ὅπου τὸ ξύλον τῆς ζωῆς, ἀδύνατον ἦν
παρελθεῖν τὰ τεταγμένα φυλάσσειν τὴν ὁδὸν τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς· »ἔταξεν τὰ Χερουβὶμ καὶ
τὴν φλογίνην ῥομφαίαν τὴν στρεφομένην φυλάσσειν τὴν ὁδὸν τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς«. τίς
ἠδύνατο ὁδοποιῆσαι; τίς ἠδύνατο τὴν φλογίνην ῥομφαίαν ποιῆσαι διελθεῖν
τινα; ὥσπερ θάλασσαν οὐκ ἦν
Ἀβραὰμ βλέπεται ὑπὸ
τοῦ κολαζομένου, | | καὶ ὑπάρχων ἐν βασάνοις
Οὐόὲν οὖν πρόσκομμα κατὰ τὸν τόπον ἐστίν, a̓λλὰ πáντα θαυμασίως γέγραπται καὶ νενόηται
οτͅς ἂν ό θεὸς όποκαλύψῃ. πε- ρισσὸν όέ τι ἔχομεν ἡμεῖς οἱ έπὶ συντελείᾳ τῶν αἰώνων
ἐληΜότες- τί περισσόν; ἐὰν ἀπαλλαrῶμεν ἐντεῦθεν, rενόμενοι καλοὶ καὶ Λrαθοίι μὴ
ἐπαγόμενοι τὰ τῆς ἁμαρτίας φορτία, όιελευσόμεθα καὶ αὐτοὶ
τὴν φλογίνην
ῥομφαίανb καὶ ου) κατελευσόμεθα εἰς τὴν χώραν ὅπου περιέμενον τὸν Χριστὸν οἱ πρὸ τῆς
παρουσίας αὐτοῦ κοιμώμενοι· διελευσόμεθα δέ, μηδὲν βλαπτόμενοι ὑπὸ τῆς φλογίνης
ῥομφαίας. U̔κάστου όὲ τὸ ὲ́ρrον ὁποῖόν ἐστι, τὸ πῦρ αὐτὸ όοκιμάσει. έͅ τινος τὸ ἔργον
κατακαήσεται, ςημιωθήσεται, αὐτὸς όὲ οωθήσεται ουοτως
ὡς όιà πυρΑ.
όιελευσόμεθα οὖν· καὶ πλέον ἔχομέν τι, καὶ οὐχὶ όυνάμεθα καλῶς βιώσαντες κακῶς
όπαλλάξαι. οὐκ ὲ́λεrον οἱ ἀρ- χαῖοι οὐδὲ οἱ πατριά·ρχαι οὐόὲ οἱ προφῆται, ὸ̀ όυνάμεθα
ἡμεῖς ἐὰν καλῶς βιώσωμεν· 〉κάλλιον γὰρ ἀναλῦσαι καὶ σὺ̀ν Χρωτῷ εἐ͂ναμ. όιόπερ οὕτως
ἴχοντές τι πλέον καὶ πολὺ κέρδος ἐν τῷ ἐπὶ συντε-
- λείᾳ τῶν αἰώνων
ἐληΜέναι, πρῶτοι τὸ όηνάριον λαμβάνομεν· ὸ́κουF γὰρ τῆς παραβολῆς, ὅτι pἀρΘ́μενος ἐδίόου
τὸ όηνάριον ἀπὸ τῶν ἐσχάτων· οἱ όὲ πρῶτοι ᾤοντο οοτι πλεῖόν τι λήψοντα“. σὺ οὖν πρῶτος,
ό ἔσχατος ἐλθὼν , λαμβάνεις τοὺς μισθοὺς a̓πὸ τοῦ οἰ- κοδεσπότου ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ
κυρίῳ ἡμῶν, ῳτ ἡ όόζα καὶ τὸ
κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.