πολλὴ τοίνυν ἡ περὶ ταῦτα πρόνοια καὶ πλῆθος νόμων πα- λαιῶν τε καὶ νέων ὑπὸ τῶν ἀεὶ κρατούντων τιθεμέ- νῶν. | καὶ τοῖς ἀδικουμένοις αὕτη καταφυγὴ γραφή, κατηγορίαι, ἔλεγχος, τιμωρίαι. τὸ μέν γὰρ ἄμεινον ἦν μηδὲ ἀδικηθῆναι, τὸ δὲ δεύτερον δίκην λαβεῖν, ᾧ μόλις παύσαιτο ἄν τις ἀλγῶν. ταύτην τοίνυν τὴν ἐπικουρίαν, ὦ βασιλεῦ, τὴν οὕτω καλὴν καὶ προσή- κουσαν καὶ θεοῖς φίλην οὐκ ἐῶσι σώζεσθαι τοῖς δεομένοις τινές. οὑς πεπαῦσθαι προσήκει νόμῳ τε σῷ καὶ ὀργῇ.

ἐκεῖνοι μὲν οὖν τὸ τούτων ποιοῦσιν, οὗτοι δὲ τὸ ᾿κείνων οὐ τολμῶσιν. ἀλλ᾿ οὗτοι μὲν δεηθέντες ἀπῆλθον παραδόντες τῇ μνήμῃ τὴν χάριν, οἱ δ᾿ ἕπονται παρόντες ὑπὲρ ὧν δεδέηνται καὶ νεύουσιν οἱ τὰς βοηθείας ἐπηγγελμένοι τοῖς ἀγωνιξομένοις θαρρεῖν. ποῖον οὖν τοῦτο δικαστήριον ἀρ᾿ οὗ τὸ δικάξειν ἐξελαύνεται; καὶ μήτοι | νόμιξε δύο R III 76 μόνους εἶναι τοὺς τοῦτο δρῶντας οἷς ἡ κοινωνία τοῦ 18 cf. p. 9, 1 sq. 20 cf. p. 11, 1 2 διελόμενοι P sed o (1) in ras 2 litt m4 3 δ᾿ Re | αὐτοὺς B 4 αὐτόν I | δ᾿ Re 8 αὐτῶν I αὐτ cum lacuna 2 litt B 9 κάθηνται coni Got et scripsi e P sed ν inser m2, VaB κάθηται reliqui libri edd 13 δίκαιοι A sed οι in ras 5 litt man. rec. | δὲ Re | αὐτοὶ τὰς τοιαύτας εἰσόδους ἐπὶ B 14 τοῖς μὴ] μὴ τοῖς C 15 τῷ om Got 16 δύνανται coni Re Anim 17 κείνων P sed eras κείνων edd 19 οἵ A οἵ P sed add m4 | δὲ Re 22 καὶ om Got θρόνου, ἀλλὰ βάθρον μὲν καθ’ ἑκατέραν χεῖρα, βάθρον δέ βάθρῳ συνάπτεται καθ’ ἑκάτερον μέρος. ἐπὶ δὴ τούτων τῶν τοσούτων οἶ τοῖς νόμοις ἐχθροὶ τὰ τῶν νόμων ἔξω ζητοῦντες ἀναπηδῶντες, κεκραγότες, οὐ λανθάνοντες ὑπὲρ ὧν εἰσιν ἀφιγμένοι.

αὐτοί τε οὖν οὗτοι καὶ παρ’ ὧν ἐλάττων ἡ τόλμα συρρέουσιν εἰς τἀς καταγωγὰς αὐτοὶ μὲν κρατήσαντες τοῦ μετ’ ἄριστον ὕπνου, ἐκείνοις δέ τοῦτον διακόψαντες τὸν ὕπνον. καὶ βοῇ μέν τοῦτο οὐ ποιοῦσιν οὐδὲ ὀνόματι καλοῦντες, πῶς γάρ; διαλεγόμενοι δέ καὶ λαλοῦντες οὕτως ὡς μὴ εἶναι μηκέτι μηδ’ εἰ σφόδρα βούλοιντο, καθεύδειν. ἀνεγειρόμενοι τοίνυν τεθυμωμένοι κρύ- πτουσι τὸν θυμὸν ὑπὸ μειδιάματι. καὶ τὸ λοιπὸν τῆς ἡμέρας ἐν τῷ περὶ χαρίτων ἀναλίσκεται λόγῳ, τὰ δ’ ὀφειλόμενα γράμμασι γράμματα τῆς τῶν ἀρχόντων χειρὸς οὐδαμοῦ, οἷς δὲ δεῖ τούτων τῶν γραμμάτων, R III 77 προσκαθήμενοι πεινῶσι.

| βούλομαι δέ σοί τι διελθεῖν ἐν καταγωγῇ ποτε γεγονός. ἀπεῖπε μὲν δι- δοὺς ἄρχων χάριτας, ὧν τὰς ὑστάτας ἐν βαλανείῳ, εἷς δέ τις ἀτυχῶν μέν, τυχεῖν δὲ ἐπιθυμῶν ἀποδύντος ἀποδὺς τὸ βιβλίον εἰσενεγκὼν καὶ μέλαν καὶ κάλαμον διὰ γέλωτος οὐκ ἄπρακτος ἀπῆλθεν, ἀλλ’ ἐκφέρων ἅμα ἱδρῶτι γράμματα.

κἄν τις τῶν σῶν ὑφέ- ληταί τι καὶ κατεδηδοκὼς ἐπὶ κρίσιν ἄγηται, τῶν κω- λυσόντων γενέσθαι τιμωρίαν οὐκ ἀπορήσει, ἀλλ’ ἅμα τέ τις ἠνέχθη κατά τινος αἰτία, καὶ δρόμος τοῦ δεί- σαντος ἐπὶ τὸν ἀμυνοῦντα κἀκείνου πάλιν ἐπὶ | R III 78 τὸν δικάσοντα, καὶ ὁ μέν συκοφαντεῖ, κἂν μὴ συκο- φαντῇ, ὁ δέ, κἂν ᾖ πονηρός, χρηστός ἐστι. πολλοὺς δὲ ἀξίους κεκολάσθαι σώζοντες οὐκ ἐλάττους ζῆν ἀξίους 20 ζῶντας κατὰ τοὺς νόμους ἀπώλεσαν πένητάς τε ἐκ πλουσίων ποιοῦντες διατελοῦσι καὶ ταπεινοὺς ἐκ λαμ- πρῶν καὶ ταῖς οἰκίαις ἀποδιδόντες τοὺς μὲν καταδίκῃ πεπληγμένους, τοὺς δὲ μολύβδῳ, τοὺς δέ ἀμφοῖν.

τὸ αὐτὸ χείρους 1 ἔχον Ρ sed ον in ras m 2 6 τὰς om Β 7 „malim ἂς“ Re 8 ἐρέται Ρ sed αἰ in ras suprascr m 2 ται etiam in marg m 2), VaB Iacobs ἔρχετε Ι cf. t. II 97, 6; III 420, 13 11 <καὶ;> πηδᾶν? | τό Got 14 καὶ μή φοβεῖσθαι ιν marg I 25 εὐδοκιμεῖν Ρ sed ει in ras m 3 26 καθημέραν PIB καὶ τῶν λόχων ποιεῖ τούς ὑπερέχοντας ἡ, εἰ βούλει, στρατιάν. οὗτοι γὰρ τά τῶν γειτόνων αὐτῶν τιμῆς ὀλίγης ποιοῦσι τὰς κακοπραγίας οὐ φερόντων τὰς πυκνάς. δεινὸν δ’ οὐδὲν εἰς δίκην τοῦτο ἐλθεῖν ὄντων τῶν τὸν ὀργιούμενον ἡμερωσόντων. ὧν δὲ μέτριος στρατιώτης κόσμος τ’ ἂν εἴη τῷ δικαστῇ καὶ ἡσυχα- ζούσῃ τῇ καρδίᾳ ζῴη μηδαμόθεν αὐτῷ τοῦ συνειδότος ἀπειλοῦντος.

13. μὴν μὴν μέγιστον μὲν ἀγαθὸν νέῳ παιδεία, φοιτᾶν δέ ὧς τὸν βελτίω βέλτιον ἢ τὸν οὐ τοσαῦτα εἰδότα. καὶ τοῦτο τοίνυν ἀσαφές καθίσταται ταῖς τοι- αύταις εἰσόδοις τὸν μέν ἀμαθέστερον ποιούσαις τῷ λόγῳ σοφώτερον, τὸν δὲ σοφώτερον ὕστερον. ὅταν δὲ ὁ | ταῦτα ἰδὼν ἔπηται καὶ λέγη τὰ τῆς ἀπάτης, R III 81 τὸ τῆς ἀρχῆς ὄνομα μεγάλην τὴν ψῆφον ἐποίησε καὶ πλέον ἐδυνήθη τῆς ἀληθείας, καὶ τά περὶ τούς λόγους ἔσχε κακῶς.

14. Οὗτοι τοίνυν οἱ τοὺς ἀδίκους ᾑρημένοι κατὰ τῶν <τοῖς;> νόμοις πειθομένων οὐ τηνάλλως πονοῦσιν, ἀλλ’ ὡσπερ τοῖς γεωργοῖς πονεῖται τὰ περὶ τὴν γῆν, καὶ ζεύγη καὶ ἄμαξαι καὶ βόες καὶ ἄροτρον, καὶ ἄρουρα 11 cf. p. 16 sq.; 13, 8 sq. 1 λόγων Ρ sed γ in χ corr m 3, Β Got qui ἀλόγων coni | ἡ ἐν βουλῇ ἢ ἐν στρατιᾷ coni Got | „malim τὴν “ Re 2 αὑτῶν Re αὐτῶν libri Got 3 ποιοῦσι in lac 6 litt om Β 6 τ’ om C δ’ Got | δικαστῆ Α sed γρ ἡσυχαστῇ in marg, Ρ sed δικ in ras 4 fere litt m 2, “B ἡσυχαστῆ CI sed in hoc ἡσυχ in ras, Va 9 μέγιστον — 11 εἰδότα citat Macar fol. 91 v 10 δ’ Re 12 ἀμαθέστατον C 16 ἐποίησεν Α sed ν del, Got 16 ἠδυνήθη Re 18 τοὺς ἀδίκους in lacuna –6 litt om Β 19 τοῖς inserui auctore Re | τηνάλως CI cf. t. III 395, 17 21 βοῦς Re τέμνεται καὶ σπορὰ εἰσπέμπεται καὶ τά ἄλλα γίγνετι R III 82 θερίσαι καὶ τρυγῆσαι βουλομένοις, οὕτω καὶ το τοῖς θερίσαι καὶ τρυγῆσαι βουλομένοις. καὶ κοὶ τοῦτο αὐτοῖς ἔρχεται. τῶν δὲ ἀφικνουμένων τὰ μὲ αὐτοῖς πλουσίας ποιεῖ τὰς τραπέζας γῆς παρεχούση καὶ θαλάττης, τὰ δέ πλοῦτός ἐστι, χρυσός, ἄργυρος ἐσθῆτες. καὶ τὰ μὲν ἔχουσι, τὰ δέ δέχονται, τά δὲ μέλλουσιν. ἱκανὸν δέ οὐδέν οὐδὲ ἐπαινεῖται, ἀλλά τὸ μὲν κεῖται μικρὸν δοκοῦν, ζητεῖται δὲ ἕτερον καὶ οὐκ ἔνι μὴ δοῦναι Γῇ τοῦ μέλλοντος προμηθείᾳ, ὅπως ᾗ τις ὁ παρεσόμενος, ἢν δέη.

πόθεν οῖει, βασιλεῦ, τοὺς ἀφέντας μὲν τὴν αὑτῶν καὶ πατρῴαν πενίαν, ἐλθόντας δὲ ὡς ἡμᾶς ἐν σαπροῖς ὑποδήμασι, τούς δέ οὐδέ τοιούτοις, πυροπωλεῖν, οἰκοδομεῖν, τραπεζίταις συνεῖναι, δανείζειν, πανταχοῦ μεμνῆσθαι τόκων, παισὶ κλήρους παραδιδόναι μεγάλους; ἅπασι τούτοις πηγὴ μία τὰ δικαστήρια καὶ τὸ τοὺς μὲν ἡττῆσθαι, τούς δὲ νενικηκέναι καὶ κακῶς ἀμφοτέρους. ἰσχὺν δέ ἐκ λόγων R III 83 κεκτημένοι κέκτηνται | διά τῆς αὐτῆς καὶ τὴν ἐν τῇ πόλει. καὶ πᾶσα χήρα τὴν οὐσίαν τὴν ἑαυτῆς οὐχ 7 cf. ad p. 10, 12; t. I 296, 3 14 Dem. fals. leg. p. 376, 1 1 εἰσπέμπεται scripsi πέμπεται libri edd 2 θερίσαι — βουλομένοις num delenda ut anticipata e l. 3? at cf. t. III 198, 1 R πρόσφορα νοί ἀναγκαῖα post βουλομένοις inser coni Re | οὕτω — 3 βουλομένοις praemisso κείμενον in marg P 3 om C 4 et 6 sq. τα Ρ 5 πλουσίας scripsi πλατείας libri edd 7 ἐσθῆτες Α sed ’ supra ἑ pos man. rec. ἐσθῆτες Got 9 ζητεῖται δέ ἕτερον om Β Ι2 πατρώαν ΡΒ 18 σαθροῖς Cobet Misc. 158 ut t. III p. 472, 2 at cf. t IV 624, 28; 710, 11 R | τοὺς Ρ 15 δανείζειν, πανταχοῦ Re δανείζειν πανταχοῦ· libri Got 16 πληγὴ Β 17 τους (bis) P 18 ἐκ λόγων om Α sed γρ in marg, Got 19 κεκτημένοι Α sed γρ κτώμενοι in marg κτώμενοι reliqui libri 20 τὴν οὐσίαν τὴν ἑαυτῆς in ras Ρ τὴν ἑαυτῆς om Α sed in marg add m rec, Got ἑαυτῇ μᾶλλον ἢ τούτοις ἔχει.

ὁρῶντες δὲ τὴν πολλὴν οἱ χειροτέχναι δύναμιν ὑποπεπτώκασι μὲν τού- τοις, ὑποπεπτώκασι δὲ καὶ τοῖς τούτων οἰκέταις. καὶ γὰρ τούτοις ἐξουσία μαστιγοῦν, δεῖν, ὠθεῖν, κατα- βάλλειν, χιτῶνι λυμαίνεσθαι. καὶ τά πωλούμενα τῶν τιμῶν ὁριστὰς ἔχει τοὺς τοιούτους, καὶ δούλους καὶ δεσπότας. οἶ δὲ τοτὲ μὲν ἔδοσαν βραχύ τι, τοτὲ δὲ οὐδέν. εἶτα τοῖς μὲν ἡ φροντὶς ὑπὲρ ἄρτου, τοῖς δὲ πάντα πολλά. καὶ τέκτονας οὐ κεκτημένοι, τῶν ἐκεί- νων εἰ δεηθεῖεν χειρῶν, κέκτηνται.

τί οὖν χρὴ τούς τοιούτους | καὶ νομίζειν καὶ καλεῖν ἢ τυράν- R III 84 νοῦς, οὐ τριάκοντα κατὰ τοὺς πάλαι ποτὲ τῶν Ἀθη- ναίων, ἀλλ’ ὅσους οὐδ’ ἂν ἐξαριθμήσειέ τις; μὴ γάρ, εἰ μὴ κατέχουσιν ἀκροπόλεις μηδ’ εἰ μὴ δορυφοροῦνται μηδ’ εἰ τὴν ἐσθῆτα τὴν τῶν ἀρχομένων φοροῦσιν, ἀλλ’ εἰ μὴ μείζονές εἰσι τῶν νόμων ἐν οἷς τέ τισι συμπνέουσιν ἐν οἷς τε ἐναντιοῦνται, εἰ μὴ ταῦτα πάντα τῶν εἰδότων καὶ ὁρώντων. καίτοι τί πλέον αἰ τυραν- νίδες; πολεμεῖς δὲ καὶ μισεῖς οὐ τοὔνομα τοῦ πράγ- ματος, βασιλεῦ, αὐτὸ δὲ τοὖργον | καὶ τά ἀπ’ R III 85 αὐτοῦ κακά.

ποιεῖ δὲ τούτους τυράννους οὐχ 18 cf. Aesch. fals. leg. § 158; Dem. cor. § 200 3 „malim καὶ γὰρ καὶ τούτοις“ Re 6 τούς Ρ sed οὑς in ras m 2 τέ I sed ὲ in ras 3 lit m 2, Va 8 τοις (bis) Ρ 10 κέκτηνται scripsi cum Re Anim ἔκτηνται libri sed in lac 7 litt om Β, edd 14 μὴ δ’ APIB | μὴ — 15 εἰ om Β 16 μὴ δ’ ΑΡΙ | ἐσθῆτα τὴν des in Α fol. 234 τῶν inc fol. 236 cf. ad p. 26,12 17 εἰ — 18 ὁρώντων] „fortassis εἰ μὴ ταῦτα πράττουσιν, ἁ πράττουσιν ἀπάντων εἰδότων καὶ ὁρώντων“ Re simplicius esset εἰ μὴ ταῦτα πάντων εἰδότων καὶ ὁρώντων, at maior latet corruptela 20 ὦ βασιλεῦ Β | αὐτοῦ τ’ουρ cum lacuna 8 litt Α sed in αὐτὸ δὲ τοὖργον corr m 2 αὐτὸ δὲ τοὔρ- γον cum lac 8 litt P | τοὔργον I sed “ in ras, B ὁπλίτης καὶ ἱππεὺς καὶ ἀκοντιστὴς καὶ τοξότης, ἀλλὰ τὸ τοὺς ἄρχοντας ἄγειν καὶ τὸ τοὺς ὑπὸ τῆς σῆς ἀπε- σταλμένους ἐπὶ τοῦτο κεφαλῆς τοῖς τούτων βουλήμασιν ὑπηρετεῖν. οἱ καὶ κώμην πολλάκις ἀνέστησαν ἀδικου- μένην ὑπὸ μείζονος διὰ τὸ μείζω τὸν μισθὸν εἶναι τὸν παρά τῆς μείζονος. ἴθι δὴ καὶ ταύτας ἡμῖν ἔκ- κόπτε τὰς τυραννίδας. δεῖ δὲ οὐδέν σε πολλὴν μὶν γῆν ἐπελθεῖν, ὑπερενεχθῆναι δὲ ὀρῶν καὶ τῶν μέν ὅπλοις, τῶν δὲ κρατῆσαι γνώμῃ, ἀλλ’ ἐὰν δόξῃ κεκλεῖ- σθαι τῶν ἀρχόντων τὰς θύρας, οἵδε καταλέλυνται.

19. Καὶ μὴν πολύς γε χρόνος, φήσαι τις ἄν, οἶδε ταυτασὶ τἀς εἰσόδους. καὶ γὰρ τὰ διὰ τού- των ὁ αὐτὸς ἀδικήματα χρόνος οἶδε. δεῖ τοίνυν οὐ μᾶλλον εἰσιέναι συγχωρεῖν διά τὸν χρόνον ἢ κωλύσειν διὰ τοὺς ἠδικημένους. ὁ δ’ ὧς ἰσχυροῦ τινος εἰλημ- μένος τοῦ χρόνου τοσοῦτον ἀποκρινάσθω, εἰ καὶ λοι- μὸν μακρὸν ἡμῖν ὑπισχνουμένου τινὸς θεῶν ἢ καὶ ἀνθρώπων λύσειν οὐκ ἂν προσεῖτο τὴν δωρεάν διὰ τὸ μῆκος τῆς νόσου. τοὐναντίον μὲν οὖν τὸ μῆκος ἂν παρῄνει σπεύδειν καὶ μὴ μέλλειν, ἀλλ᾿ ἁρπάζειν τἀγαθόν.

εἰ μὲν οὖν ψεύδομαι τοῖς περὶ τῶν R III 86 εἰσόδων καἰ οὐδὲν ἐν αὐταῖς βλαβερόν, | μενέτω- σαν· εἰ δὲ πλείω τῶν εἰρημένων τά διαπεφευγότα, 11 sq. cf. t. III 475, 13 sq. 5 τὸ Ι sed ν post o eras 8 ὀρῶν Va Got 10 οἶδε Re οἱ δὲ libri Got 12 post οἶδε ras 3 litt I 13 ὁ αὐτὸς ἀδι- κήματα χρόνος οἶδε ρεποσθι e CA sed in hoc ἀδικήματα ὁ αὐτὸς, PVaB ὁ αὐτὸς κρόνος οἶδεν ἀδικήματα Ι ἀδικήματα ὁ αὐτὸς χρόνος οἶδε edd | οἶδεν Α 14 κωλύειν Ρ sed ειν in ras m 2, Β et mavult Re at cf. t. I 95, 8 δεῖν πείσεσθαι; 276, 16 προσήκει με ἐρεῖν; t. III p. XXIX 16 λοιμόν Β sed ν in ras m2 μᾶλλον ἄξιον ἀλγεῖν οὐ πάλαι πεπαυμένων ἤ τηρεῖν αὐτὰς διὰ τὸν μέχρι νῦν καιρὸν ὄντα πολύν. ἐν ᾧ τινας ἴσμεν κεκλεικότας θύρας καὶ πολὺ νομισθέντας βελτίους τῶν οὐ τοῦτο πεποιηκότων. εἰ δὴ πάλαι κέκριται τὸ κλείειν τοῦ μὴ κλείειν κάλλιον, τί μὴ τὸν μετὰ τὸν λόγον χρόνον ἀμείνω τοῦ προτέρου ποι- οῦμεν;

τί δέ; ἐπὶ τῶν προτέρων ἀρχόντων τοῦτο οὐκ ἣν ἑνός γέ τινος γέροντος [καὶ] συνδειπνοῦντος καὶ τούτου γε τοῦ γέροντος ἀρετῆς τε ἐπιμελουμένου τῆς ἄλλης κἀν τῷ δείπνῳ ῥήτοράς τε ἀρχαίους καὶ ποιητάς ἐπεισάγοντος καὶ οὐδὲ ἀκίνδυνον ἣν ἔξω τού- των ἐνεχθῆναι. ᾔει δέ ποτε καὶ ὁ τῶν φιλοσόφων ἐξ Ἀπαμείας χορός ὧν ὧν ὁ κορυφαῖος θεοῖς ἐῴκει, καὶ μικρὰ συγγενόμενος ἀνέστρεφεν. ἴδει δὲ καὶ τοὺς νῦν εὐτυχεῖν τι τοιοῦτο, καὶ παρῄνουν ἂν καὶ πρεσβείαις τὸ κέρδος ἄγειν.

22. Ἀλλ᾿ εἶναι μὲν τοὺς αἰτοῦντας | ἃ μὴ δεῖ R III 87 συγχωροῦσιν, οὐ μὴν παρ’ ὧν αἰτοῦσιν ἕξειν εὐθέως. ἀλλ’ εἰ μὲν ἄνδρες ἄριστοι τὰς ἀρχάς ἐλάμβανον πᾶν ἂν ὑπὲρ δόξης ὑπομείναντες, τάχ᾿ ἄν τι λέγειν ἐδόκει 20 τις· εἰ δ’ ἴσμεν, τίνες ὄντες καὶ τίνων καὶ πόθεν ἥκοντες καὶ πῶς λαβόντες ἄρχουσι, τί θαυμαστὸν δι- 3 cf. p. 17, 1 sq. 13 Iamblichus cf. Iul. ep. 27 p. 401 B; or. IV p. 157 C sq. p. 146 Α sq.; or. VII p. 222 Β 17 cf. p. 15, 10 sq. 7 δέ; scripsi δὲ Re δέ, εἰ Iacobs Lectt. 204 „quid dices, si haec apud veteres non habebant “) „videtur aliquid deesse. quid si τί δέ πρὸς τοῦτο ἐρεῖς vel ἐροῦμεν, ὅτι τῶν προ- τέρων“ Re | ἀρχόντων scripsi ἀνθρώπων libri edd 8 γέ om Β | καὶ cancellavi auctore Re „aut καὶ est delendum aut eest aliquid ad hunc ferme modum: ἑνός γέ τινος γέροντος συνόντος τῷ ἄρχοντι καὶ συνδειπνοῦντος“) 9 τε om Β 11 τοῦτον Β 12 ἐνεχθῆναι; AVaB | εἴη Va 13 κορυ- φαῖος Α sed o (1) in ras, Ρ sed o in ras m 2 δόναι σφᾶς αὐτοὺς τοῖς ἐπαγγέλλουσιν; εἰσὶ δὲ οἱ κἂν μὴ τὴν πρώτην πείσωσι, λιπαροῦντες ταῦτα ἔπραξαν κεφαλήν τε καὶ ὄμματα φιλοῦντες χειρῶν τε ἁπτόμενοι καὶ γόνατα τιμῶντες, πάντα ἀφιέντες ῥήματα καὶ δὴ τὸ τοῦ Σατύρου τὸ δέομαι, δός μοι. λόγου δὲ φύσις πλεῖστα ἂν δυνηθείη, καὶ ὀργὴν ἐμποιῆσαι καὶ στῆσαι καὶ λύπην ἀμφότερα καὶ πόλεμον ἀντ’ εἰρήνης ἑλέσθαι πεῖσαι καὶ ζέοντας ἐπ’ ἀλλήλους καταθέσθαι τὰ ὅπλα. καί τις οὐκ ἂν ἁμάρτοι γόητα αὐτὸν προσ- εἰπὼν τὸν καὶ πένθος οὐ φορητὸν ἐπὶ θοίνην ἄγοντα.

καὶ οὗτοι τοίνυν οὐκ ἀποροῦσι λόγων εἶξαι πει- R III 88 θόντων. | ἐν οἷς οἱ τὰς ἀμοιβὰς ὑπισχνούμενοι καὶ ὅ γε κολοφὼν ὁ τῆς Γοργόνος φοβερώτερος ὁ ποταμοὺς ἀπειλῶν ἐπαφήσειν ψόγων. ἠκόνηται δὲ γλῶττά τισι καὶ μαχαίρας καλοῦσιν αὐτάς. καὶ τἄλλα εἰσὶν οὐκ εὐκαταφρόνητοι τῷ πᾶσιν ἐπιχειρεῖν καὶ μηδὲν ὀκνεῖν καὶ τὴν αἰδῶ νομίζειν νώθειαν. εἴτ’ οὖν φιλότιμος εἵη, νενίκηται διὰ τὴν φιλοτιμίαν, εἴτε κερ- δάναι κακῶς, δείσας ἔχεται.

ᾧ μὲν οὖν ὁμιλεῖ τις, τοῦτον ἂν ἕλοι· οὗ δ’ ἀφέστηκε, πῶς ἂν τούτῳ προσβάλοι; κακὰ μὲν οὖν ὁ κακῶς [ἂν] ἄρχων δράσει, 3 cf. p. 9, 10. Od. α 208 5 cf. Dem. fals. leg. § 194 p. 402, 2 13 cf. t. I 152, 14 15 cf. p. 10, 1 21 Aesch. Tim. § 57 p. 80, 19 R 1 σφὰς Ρ sed ’ in ~ corr m 2 2 την Β | πείσωσι λιπα- ροῦντες, ταῦτα ΡΙΒ Got 5 λόγου — 10 ἄγοντα omisso δὲ citat Macar fol. 91 v 6 ἂν δυνηθείη] δύναται Macar 9 καὶ τίς Got 11 εἴξαι ΙΒ Got 14 ἐπαφήσων Va 15 „αὐτὰς si bene habet, necesse est ut etiam ἠκόνηνται δὲ αἱ γλῶτταί τισιν legatur. Sed probabilius penes me est leg. esse αὑτοὺς“ Re | τᾶλλα Α 18 κερδάναι scripsi κερδάνας libri edd 20 δέ Re | τοῦτο Β τοῦτον Got 21 προσβάλλοι Β προσβάλλει I | κακὸς Β | ἂν cancellavi | δράσοι Β κἂν μηδεὶς εἰσίῃ, πλείω δὲ εἰσιόντων, τά μὲν ἐκείνοις, τὰ δὲ αὐτῷ διδοὺς οὐκ ὄντα τοῖς δι᾿ ἐκείνων ἴσα. οὕτως οὐκ ἔνι μὴ ταῖς εἰσόδοις ἀκολουθῆσαι βλάβην.

25. Καὶ μὴν ὠφέλειάν φησιν ἐνεῖναι δεικνυμένων | παρὰ τῶν εἰσιόντων ἃ μὴ σφόδρα ἂν ἐκεῖνος ἴδοι. R III 89 καὶ τί τοῦτο ἔστι; πῶς μὲν ἂν λάθοι; πῶς δ’ οὐκ ἂν καταφανὲς γένοιτο τῶν μὲν πόρρωθεν ἀνωμολογημένων τῶν περὶ τὸν φόρον, τῶν περὶ τὰς δίκας, τῶν περὶ τὰς θεωρίας τῶν δ’ ἀπροσδοκήτων πευθῆσί τε δι- οικουμένων καὶ πολλαχόθεν τὴν διδαχὴν ἐχόντων.

εἰ δὲ δὴ καὶ συνεχῆ κοινωνὸν ἀπάντων ἔχειν ἄξιον, ἔστιν ὁ παρεδρεύων ἀναγκαίαν ἔχων τοῖς πράγ- μασιν εὔνοιαν· οἶδε γὰρ ἐν ταῖς διαμαρτίαις πρῶτος ὑφέξων λόγον. δύο | τοίνυν γνώμαις τῆς ἀρχῆς κυβερνωμένης τί ἂν ἑτέρων δέοι; καὶ γὰρ εὐφροσύνην αὐξῆσαι καὶ ἀθυμίαν κοιμίσαι δύναιτ’ ἂν ὁ μονονοὺ συμπεφυκώς.

ἔτι τοίνυν, εἰ μὲν ἐπ’ ἀγαθῷ τῳ τὰς συνουσίας οἵδε ταύτας ἔμελλον συνέσεσθαι καὶ τοῦθ’ οἱ μάντεις προὔλεγον, εἴων ἄν· εἰ δὲ ἐμπορία τὸ πρᾶγμά ἐστι καὶ κακῶς χρήσονται ταῖς τῶν ἀρχόν- τῶν ὁμιλίαις, ἐγὼ μὲν ὃ χρὴ γενέσθαι λέγω, σὸν δ’, ὦ βασιλεῦ, τὸ γενέσθαι.

τιθῶμεν δ’, εἰ δοκεῖ, μὴ πάντας ἔσεσθαι τοιούτους, ἀλλά τινας καὶ συμφέ- 4 cf. p. 16,19 sq. 5 cf. t. II 296,19 7 cf. t. I 83,1 1 δ’ Re 1 et 2 τα PI 2 αὐτῶ Ρ sed ’ add m 3 αὐτῷ ΙΒ 3 ταῖς Ι sed αι in ras m 2 9 πενθήσει βοί 12 ἄξιόν ἐστιν Re 18 οἶδεν Α Got 14 ὑφέξων λόγον om Got lacunam indicans | γνώμαις reposui e CPIVaB γνώμα cum 2 litt plane detritis Α γνώμαιν Re cf. t. III p. XIII om Got lacunam indicans 17 τῶ CP sed in hoc ~ eras om Got 18 οἶδε Ρ sed “ in ras m 2 οἶδε Α οἶδε IVa 19 δ’ Re 22 „num τὸ ἐπιμελεῖσθαι τοῦ γενέσθαι?“ Re ροντας. οὐκοῦν εἰ οἱ κακίους πλείους, πλείονι ἄρα συνέσται τῷ κακῷ. εἰ οὖν ἀληθὴς ὁ τοῦ Θεόγνιδος λόγος καὶ ὁ μὲν ἐσθλὸς ἐσθλῶν διδάσκαλος, ὁ δὲ κακὸς κἂν εὕρῃ τινά μετέχοντα νοῦ, καὶ τοῦ- τὸν ἐξέβαλεν, οὐσῶν εἰσόδων τὸ φαυλότητα τοῖς R III 91 ἄρχουσιν ἐμποιοῦν δυνατώτερον, | ὅσον καὶ πλέον. βέλτιον ἄρα μηδετέροις ὁμιλεῖν ἢ τοῦτ’ ἀμφοτέρων εἶναι. οἱ μέν γὰρ ἐπανορθοῦντες μόλις ἂν εἶεν δύο, παρά δὲ τῶν κολακευόντων ὄντων γε ἀμυθήτων οὐδὲν ὅ τι μὴ πολλῶν ἐπαίνων τεύξεται καὶ ὅτι γε μόνου τοῦ Δῖός ἂν ἦν οὕτω θεραπεῦσαι πόλεις αὐτῷ ταύτην δεδωκότος τὴν ἀρχήν.

29. Τοῖς διδασκάλοις δέ, φησιν, οὐκ ἀνοί- γεις τὰς θύρας; οὔ. διὰ τί; ὅτι καὶ τούτους οἶδα ταῦτα ποιήσοντας, συμμαχήσοντας, πολεμήσοντας, κα- κῶς ἑκάτερον. ὁρῶ γὰρ δὴ καὶ τούτους τὴν περὶ τὰ χρήματα νοσοῦντας νόσον καὶ μόνους εὐδαίμονας τοὺς ἐν πλούτῳ ζῶντας ἡγουμένους καὶ τὸν Κροῖσον Σόλω- R III 92 νος εὐδαιμονέστερον. ἤδη δέ τινος | αὐτῶν ἀκήκοα καὶ τὸν Μίδαν ζηλοῦντος τῆς τελευτῆς. λιμῷ μὲν γὰρ ὡμολόγει τὸν Φρύγα τελευτῆσαι, ἀλλ’ ἔργον εἶναι χρυ- σοῦ τὸν λιμόν. καὶ Σατύρου μὲν οὐχ ὑπῆρξε γενέ- 1 cf. p. 16, 21 sq. 3 Theogn. 35 sq. cf. ep. 79 1366. Xen. Mem. I 2,20 13 cf. p. 12, 16 sq. 18 cf. Her. I 30 sq. 20 cf. t. II 648,13 sq. 1 οἱ εἰ Β οἱ om Got 2 εἰ οὑν] οὐκοῦν εἰ Va | ἀληθὴς — 5 ἐξέβαλεν citat Macar fol. 91 v ὄντως ὁ Macar 3 καὶ om Macar | μὲν γάρ Macar 6 <τοσούτῳ(aut τοσοῦτον);> δυνατώ- τερον, ὅσῳ coni Re 7 μηδ’ ἑτέροις CI Got μὴ δ’ ἑτέροις APVaB 10 ἅτι PIB | μόνον Α 11 αὐτῶ] „malim τοῦ “ Re 13 ἀνοίγειν Β 14 διατί PIB Got 15 ante συμμαχήσοντας ras 2 litt Β | κακῶν Got σθαι κυρίοις, ᾗ ταῦτα ἂν ᾔτrισαν, εὐχαὶ δέ ἴωθεν αὐτοῖς πρὸς τὸν ἤλιον καὶ νυκτὸς ἀρχομένης πρὸς ἐκείνην χρήματά σφισιν ὅσα τοῖς ἐπὶ τῶν δυνάμεων γενέσθαι, γυνὴ δὲ καὶ παῖδες καὶ τὸ ἐρρῶσθαι καὶ εὐδαιμονεῖν οὐδαμοῦ. τεκμαίρεσθαι δὲ ἡμᾶς οὐκ ἐῶσιν, ἀλλ’ εὖ εἰδέναι οἱ μεγάλους ἐργασάμενοι πλούτους φανεροὺς ἀπὸ τοῦ τὴν τῶν οὐ διδασκόντων ὁδὸν ἐλθεῖν, οἱ τοῖς μὲν ἐξισώθησαν, τοὺς δὲ καὶ παρεληλύθασιν.

οὕτως οὖν εἰσελθόντας ἐπίσχες, ὦ βασιλεῦ. καὶ μὴ πειθέτωσαν λέγοντες, ὡς μισθοὶ ταῦτα νέων καὶ πόνοι καὶ διατριβαὶ περὶ λόγους. εἰ γὰρ τοῦτο τοι- οῦτον ἣν, πάντες ἂν | ἦσαν ἕνεκά γε ἑ νέων καὶ R III 93 διατριβῶν τηλικοῦτοι, πάντων γὰρ οἶμαι ταῦτα, ἀλλ᾿ ὅμως οἱ μὲν πένητες, οἱ οὐκ εἰσελθόντες, καὶ μέγα κέρδος ἐν ἄλλου φαγεῖν, οἱ δ’ ἐν καταλόγῳ τῶν πολυ- χρύσων. πρὸς οὖς ὁ νόμος εἰπάτω μὴ πλείω ζητεῖν, ἀλλά στέργειν, εἰ μή τις ἀφαιρήσεται.

εἰ δὲ γενο- μένην εἴσοδον ἐπισχετέον, πῶς οὐκ οὔσαις ἐπιτρεπτέον; πῶς δὲ μεμφόμενοι τῶν παιδευόντων τοὺς περὶ τὰ τῶν ἀρχόντων γόνατα τοὺς οὔπω τοῦτο πεποιηκότας δρά- σοντας εἰσάξομεν μέλλοντας ἀντὶ μετάλλων τε καρπώ- σεσθαι τἀς ἀρχὰς καὶ διδασκάλοις οὐχ ὁμοίους ἔσεσθαι; ἐπεὶ καὶ τὸν ἀντικαθήμενον τοῖς τοῦ ἡμετέρου ῥεύμασι 23 Eubulum cf. t. I 186,2; ep. 407. 469. t. I 127, 19 sq.; 138,16 8(1.; 157,7. Sievers p. 69. 1 ἢ Β sed in ἡ corr m 2, et coni Re Anim et Iacobs Lectt. 204 2 ἐρχομένης ut p. 30, 8? 6 οἱ] οὐ Β 7 φανερῶς? 8 τοῖς et τοὺς Ρ 9 ante οὕτως lac 3 litt Β 16 οἴ Ρ sed add m 4, B 17 στέργειν Ρ sed ει in ras m 2 | γενομένην Re γινομένην libri Got 21 καρπώσασθαι Va 22 διδασκά- λοις scripsi διδασκάλους libri edd 23 ἡμετέρου] „videtur στόματος addendum esse“ Re at cf. τὸ ἡμέτερον τ. Ι 534,6; τοὐ- μὸν Ι 18, 15 ep. 18. 22 | ῥήμασι coni Got R III 94 τοῦτο οὐκ εἴασεν εἰς | ὅσον ἐξῆν αὐξηθῆναι τὸ μεγάλην ἡγεῖσθαι πλεονεξίαν καὶ εἶναι καὶ ἔσεσθαι τὴν ἀρχήν. ἡ δ’ οὐ μόνον βλάβη λόγοις, ἀλλὰ καὶ κίνδυνος ἣν ἐν μεταβολῇ τῶν ὅλων, καὶ τά κτήματα ἐκινεῖτο καὶ μακράν ἔδει βαδίζειν ὁδὸν καὶ γελωτο- ποιοῦντα μένειν ἐφ’ ὧν εἶχεν εἰς τὴν τοῦ κρατοῦντος βλέποντα φύσιν.

32. Ἀλλ᾿ εἰ καὶ πάντας εἴρξεις, φησί, τί λέξει πρὸς ἰατροὺς ὁ νόμος, ὅταν τῶν ἰατρῶν τὸ σῶμα δέηται; οὐ γάρ δὴ ἡ μὴ νοσεῖν ἐπι- τάξεις τοῖς ἐπὶ τῶν ἀρχῶν. ἐρεῖ τοίνυν ὁ νόμος· R III 95 ἔρχου μὲν | ὁ σώζειν τέχνην ἔχων καὶ λέγε τι καθεζόμενος καὶ λέγοντος ἄκουε, ἔστω δὲ πᾶν τὸ λεγόμενον εἰς τὸ πάθος τεῖνον σπουδὴν ἔχον τὸ μὲν καταπαλαῖσαι καὶ τρέψαι, τὸν κεκληκότα δὲ καθαρὸν ποιῆσαι τοῦ κακοῦ, δίκης δὲ μὴ ἔστω μνήμη μηδὲ νίκης μηδὲ ἥττης μηδὲ γνώσεως μηδ’ ὑπὲρ ἀνδρὸς πονηροῦ λόγος μηδὲ κὰτ οὐδὲν ἀδικοῦντος μηδ’ ὁ μὲν ἤπιον, ὁ δὲ χαλεπὸν ποιῶν.

οἶδ’ ἐκεῖνο. πολλά μὲν εἴρητο, πολλὰ δ’ ἐπέπρακτο τῷ κρατοῦντι μὲν νοση- μάτων, κρατοῦντι δὲ ἀρχόντων, οὐ δικαίως δέ τῇ δυνά- μει ταύτῃ χρωμένῳ. ὅτι δὲ οὐ δικαίως, μάρτυς ὁ 8 cf. p. 21,6 sq. 3 ἢ Α ἥ Ρ sed ’ add m 4, ΙΒ 6 εἶχον Β 7 βλέ- ποντος C 8 εἴρξῃς Ρ sed η ex α corr m 3 εἴρξεις Got 9 <τοὺς> ἰατροὺς? | τῶν om Β 13 τί IB | παρακαθεζόμενος Cobet Coll. 255 coll p. 42,13; t. IV 164, 120 R, at aliud est καθε- ζόμενος h. l. 15 το Ρ 17 sq. μὴ δὲ ΑΡΙΒ 19 οὐδὲν ἀδικοῦντος scripsi οὐδενὸς οἰκοῦντος libri edd sed „malim οὐ- δενὸς οὐδὲν (vel οὐδένα) ἀδικοῦντος“ Re | ἥπιον APIB 21 δ’ ἐπέπρακτο scripsi e Va δὲ πέπρακτο reliqui libri edd 23 χρωμένω Ρ sed ρ in ras m 2 | δ’ Re πλοῦτος πένητας ἀποφαίνων τῶν <τινας> ἐν βασιλείοις τὰ μέγιστα πιστευομένων. ἢν γὰρ ἡ βουλὴ γῆν, ταύ- την ἐγεώργησε τιμὰς μὲν τἀς προσηκούσας τιθεὶς καί που καὶ μείζονας, οὕτω δὲ ῥᾳδίως, ὥσπερ ἐπὶ θησαυ- ροὺς ὑπὸ ὀνειράτων ἠγμένος. τά δ’ ἣν οὐκ ὀνείρων ἔργον, ἀλλ’ ἀρχόντων χάριτες ἅπαντα πειθομένων. ἂ πωλῶν | ἐκεῖνος ἠγόραζεν ἀεί τι ἔχων ἐν τοῖς R III 96 πωλουμένοις τῶν πωλούντων τοὺς τάφους. καὶ τῷ μέν ηὔξετο τὰ ὄντα, ἡ δὲ αἰσχύνη τοῖς δικασταῖς.

ἴστω τοίνυν ὁ ἰατρὸς ἰώμενος ἄρχοντα ἀσθενοῦντα, τουτὶ δὲ πράττοιτο μὲν ἂν καὶ διὰ σιγῆς, πράττοιτο δ’ ἂν καὶ διὰ ῥημάτων ὀλίγων ἂ οὐκ ἂν μὴ ῥηθῆναι δύναιτο. μακρὰ δὲ διεξιόντος καὶ χωροῦντος ἐπὶ τὰ μὴ συμ- βαίνοντα τοῖς νόμοις τῷ προσώπῳ δῆλον ὅ τι χρῄζων τῆς ἰατρικῆς ποιείτω τοῖς παροῦσιν, ὡς, ἢν μόνον ἰατρὸς ὢν εἰσίῃ, τὸν νοσοῦντα ὄψεται. ἐφεστάναι δὲ ἄξιον καὶ τὸν κοσμοῦντα τὴν καταγωγὴν καὶ | τῶν R III 97 ἔνδον ἐπιμελητὴν τῷδε τῷ πράγματι καὶ προσαναγ- κάζειν τὸν τοιοῦτον ἰατρὸν εἴσω τῶν ὅρων μένειν.

35. Ὡς δ’ οὐ καλὸν καταγωγὴν ἄρχοντος δέχεσθαι τοιαύτας συνουσίας, μάθοις ἄν, βασιλεῦ, καὶ τῷδε· βραχέα δὲ λέξω καὶ δι’ ὧν ἡδίων ἔσῃ.

Ἦρχέ ποτε ἀνὴρ καὶ Σύρων καί τινων ἑτέρων 3 cf. t. III 132, 12 sq. 22 cf. Dem. p. 641, 9 23 Sievers p. 262 1 τινας inserui auctore Re 3 ἐγεώργησε Ρ sed ε (3) in ras m 2 5 ὐπ’ Re | τά Ρ sed ’e' corr m 5, ΙΒ | ὀνειράτων Va 7 πο cum lac 3—4 litt Β 8 κύριος ὧν ante τῶν excidisse coni Re totum locum a se parum intellegi professus. lucem accipere videtur e t. III 408, 14 sq. | τω ΡΒ τὸ Got 10 εὐσθενοῦντα C 11 καὶ (1) inserui e libris om edd 14 χρήζων ΡΙΒ Got 16 ὧς μόνον ἢν? 18 ἐπιμελητὴν Re ἐπιμελητῶν libri Got ἐθνῶν, Σύρου μὲν παῖς, αὐτὸς δὲ Ῥωμαῖος, φόβῳ τὴν ἀρχὴν εὐθύνων, οὐχ αἵματι. τούτῳ τῆς ἀρχῆς με- σοῦντι ῥεῦμα κινηθὲν ἀπὸ τῆς κεφαλῆς διὰ τῆς φάρυγ- γος δραμὸν τά τ᾿ ἄλλα ἐκάκωσε καὶ τῆς φωνῆς ἀφεῖλε. κεκλημένος δὲ ἐπὶ τὸ λυποῦν ἰατρὸς ἀνὴρ τῶν ἄγαν ἐπαινουμένων ἐπειδὴ ἤρετό τι περὶ τοῦ κατέχοντος, ἀπεκρίνατο μὲν οὐδὲν διά φωνῆς, ἣν δὲ ἄρα ἐν αὐτῷ τοσοῦτον, διάρας δὲ τὸ στόμα τὸ τῆς τέχνης δεόμενον R III 98 ἔδειξεν, ὅπως ἀνήκοος αὐτοῦ καθάπαξ | ὁ ἰατρὸς ἀπίοι μηδὲν τῆς αὐτοῦ γλώττης ἐκφέρων.

36. Τοσοῦτος ἣν τοῖς τότ᾿ ἄρχουσι φόβος ἐν ταῖς εἰρημέναις εἰσόδοις. ἀλλά νῦν οὐ τὰ πάθη τοὺς ἰα- τροὺς τοῖς ἄρχουσιν εἰσάγει, ἀλλ᾿ οἶ μὲν ἔρρωνται, οἱ δὲ παρακάθηνται, καὶ ὁ λόγος οὐ περὶ τοῦ σώματος οὐδ’ ὅπως ἂν ὑγιαίνοντες διάγοιεν, ἀλλὰ τῆς αὐτῆς καὶ τά τούτων ἰδέας. ἰατρῶν μὲν οὖν οὐκ ἀποστερῶ τοὺς ἄρχοντας, μήποτε οὕτω γενοίμην ἄτοπος, ἐφε- στάναι δὲ τοῖς στόμασιν αὐτῶν ἀξιῶ τὸν ἃ δεῖ μόνα λέγειν ποιήσοντα.

θαυ- 8 cf. ad t. III p. 106,14; 242,13 2 „malim “ Re 3 φάρυγγος scripsi e CIVaB φάρυγος ΑΡ sed in hoc γ alterum inser m 2, edd 4 τε Β 5 δ’ Re 10 ἀπίη C | <ἐκ> τῆς? | αὐτοῦ Re 11 τότ᾿ om Β 12 νυν Α 18 αὐτὸν Va 26 post μὲν lac 2 litt Β μαζῶ δὲ εἰ καὶ μετὰ τὴν θοίνην διπλῆν τε καὶ τοι- αύτην ῥᾳστώνης εἶναί τῳ δοκοῦσιν ἐπιδεεῖς καὶ μηδὲ δύνασθαι ζῆν, εἰ μὴ τοῦτο ἔχοιεν, ὡς οὐκ <ἔχοντες ἐκ> σίτων ἀναπαύλας. | ἦσαν δέ γε κἀκείνοις καὶ τοῖς R III 99 νῦν καὶ πᾶσιν ἄρχουσιν ἀνάπαυλαι τὸ ταθὲν ἀνιεῖσαι, τοῦτο μὲν ἵππων ὐφ’ ἅρμασιν ἅμιλλαι, τοῦτο δὲ ἐν θεάτροις χάριτες, τοῦτο δὲ πρὸς θηρίων ὀδόντας ἀν- δρῶν ἀγῶνες ᾠδαί τε νέων εὐφώνων ἐκπώμασιν ἀνα- μεμιγμέναι. κεκώλυται δὲ οὐκ αὐλός, οὐ σῦριγξ, οὐ βάρβιτος. έ·νι δέ τις καὶ περὶ κύβους διατριβὴ θυμὸν φέρουσα μεθ’ ἡδονῆς. εἰ δὲ δὴ προσδεῖ τινος καὶ βελτίονος εὐθυμίας, ἔστι μοῦσα ποιητῶν, ἔστι δρόμος ῥητόρων. ἔστιν ἀκοῦσαί τι παρ’ ἀμφοῖν περὶ τῶν αὑτοῦ καλῶν ἢ τἀληθῆ λεγόντων ἢ καὶ οὐ τοιαῦτα, πόνου δὲ ὅμως τοῦ παρὰ τῶν πραγμάτων ἀφιέντα. οὕτως οὐδ’ ὑπὸ ταύτης τῆς αἰτίας εἶεν ἂν εὐλόγως | εἴσοδοι. R III 100

καὶ μὴν οὐδεὶς ἄν με δείξειεν ἄκλητον τὴν πρώτην ὡς ἄρχοντα δείλης πεπορευμένον, ἀλλ’ ἔλαβε τὴν ἀρχήν, ἧκεν. ὁ μέν τις μετεπέμψατο, R III 101 ὁ δ’ οὐκ ἐβουλήθη. τί οὖν ἐγώ; | παρὰ μὲν τὸν ἧκον, παρὰ δὲ τὸν οὐκ ἦλθον. τοῦ γάρ ἐνοχλεῖν ἄπειρος ὧν αἰσχρὸν ἡγούμην ἐλθὼν κόπτειν ἄρχοντος θύραν. οὔκουν τοιαύτην ὁδὸν αὐτόματόν μέ τις ἐλ- θόντα ἐξελέγξειεν ἂν οὐδ’ ὡς Κυνήγιον τὸν ἐπειδή με τὸ πρῶτον εἶδε, καταβάντα παραδείγματος οὐκ ὄντος. ἔχοιμι δ᾿ ἂν οὐκ ὀλίγους καταλέξαι τοὺς οὔτ᾿ ἀναγ- κάσαντας οὔτ᾿ ἀναγκασθέντας.

41. Ἐξῆν γάρ, φησί, καλουμένῳ καθῆσθαι, σὺ ὒ δ’ ἀναστὰς εἵπου. πῶς δ᾿ οὐκ πῶς δ’ οὐκ ἔ μέλλον ἄρχοντός 2 cf. p. 19,8 sq. 4 cf. Arist. Ran. 298. Luc. Gall. 2. Fugit. 32 7 cf. p. 19,14 sq. 12 cf. t. I 162, 2 sq.; 241,14sq. 18 cf. t. III 425 not. 1 Sievers P. 264 sq. 5 καλέσειεν Β sed καλὲ in ras m 2 7 δὲ Re 8 καλοῦν- τες coni Got 11 δόξειεν Va 12 τηνπρώτην Β 13 τις Ρ sed ις in ras m 2 14 ὃ Α 15 ἧκον Β sed k in ras m 2 17 οὔκουν Ρ sed ’ suprapos m 3 | με τίς Β 19 τοπρῶτον CIVaB Re 20 καταλλάξαι Va 21 οὔτ’ scripsi οὐκ libri edd γε καλοῦντος καὶ μέγα τὸ πρᾶγμα ποιουμένου; οὐ γὰρ ὥσπερ μὴ βαδίζειν ἐξῆν, οὕτω καὶ μηδὲν ἀηδὲς παθεῖν. οὐ γὰρ μόνον μέγας ὁ θυμὸς τῶν βασιλευόντων, ἀλλὰ καὶ τὰς μετ’ ἐκείνην ἀρχὰς οὐ ῥᾴδιον ἐνεγκεῖν ὀργιζο- μένας, καὶ πολλοὶ τοιαύταις | ὀργαῖς ἀπολώλασιν. R III 102 αἰτίαν δὲ ψευδῆ περιάψαι διὰ συκοφάντου ῥᾷστον καὶ μάρτυρας πεῖσαι τά ψευδῆ μαρτυρεῖν καὶ κύριον ἑαυ- τὸν ψήφου ποιῆσαι καὶ δεσμῷ παραδοῦναι καὶ τῷ τἀκεῖ διά χειρὸς ἔχοντι κελεῦσαί τι.

καὶ τούτου τοῦ φόβου διδάσκαλον εἶχον ὄν μόλις διέφυγον, ἕτερος 10 δέ τις ἐμὸς συγγενὴς ἱερεὺς φιλοσοφίας οὐκ ἐδυνήθη. οἷς οὖν ἔπαθον παιδευθεὶς εἰκότως ἐφυλαττόμην ἀπά- σης δυσμένειαν ἀρχῆς. καὶ γάρ εἰ αὐτὸς αὐτοῖς ἄλη- πτος ἦν, εἶχον ἂν οὑς βάλωσι, τοὺς μὲν εἴσω τειχῶν ὄντας, τοὺς δ’ ἐν ἀγροῖς διεσπαρμένους καὶ αὐτοῦ μὲν ἀπείχοντ’ ἂν ἐμοῦ, δι’ ἐκείνων δ’ ἂν ἐλύπουν. ἔστι δὲ ἀλγεινὸν τοῖς ἑαυτοῦ μὴ δύνασθαι βοηθεῖν, ἀλλ’ ὁρᾶν μὲν σπαραττομένους, μένους, εἰσφέρειν δὲ πλὴν λύπης ἔχειν οὐδέν.

πρός τε οὖν ἐμαυτὸν ταῦτα ἐλογι- ζόμην καὶ ἤκουον τῶν φοβουμένων δεομένων μὴ σφᾶς ἐμβαλεῖν εἰς | κρημνὸν ἄφυκτον· δῆλον γὰρ εἶναι R III 103 10 cf. t. I 105,11 R 11 Phasganius (cf. ep. 286)? 4 „nullus dubito leg. esse ἐκείνους“ Re at cf. t. I 475, 21 εἰρηνικός τε ὁμοῦ τὸν τρόπον καὶ πολεμικός, τῇ μὲν (sc. εἰρήνη) χαίρων, πρὸς δὲ ἐκεῖνον (sc. πόλεμον) εὔψυχος; 601,6 τούς ἐπαί- νους ὧν ἄξιον μόνων (sc. ἐπαινεῖν); t. II 466,3 τῶν παρ’ ἡμῖν οἰκοδομουμένων καὶ αὐτὸς ἡμῖν γενοῦ καὶ δὴ καὶ τῶν γεωργούν- των καὶ ποίησον ἀμφοτέροις οἰκοδομίᾳ καὶ γεωργίᾳ) λαμπροτέ- ραν τὴν πόλιν 7 ἑαυτοῦ Β 8 τῷ] τὸ C 9 διαχειρὸς Β 12 ἔπαθον Got sed ἔπαθεν coni 13 ἄλυπος ἄλυπος coni Got, 14 τους P | τυχὸν C 15 τούς Ρ sed ’ in ras m4, B 17 δ᾿ Ι edd 20 μή σφας Α τὸν δεύτερον πλοῦν καὶ ὧς ἀντεχόντων τῶν ἐμῶν τά ’κείνων πεπλήξεται. τούτους οὖν διασώζων καὶ τού- τῶν κηδόμενος καὶ λέγειν ἡγούμενος δίκαια καὶ μετά θεῶν ἀνάγκης ἡττώμενος ᾔειν οἷ χωρῶν ἠθύμουν.

πρὸς δὲ τούτοις καὶ πατέρας ἑώρων ἡμῖν τοὺς αὑτῶν παραδόντας λέγοντας δεῖσθαι μὲν τῶν τοιούτων εἰσόδων, εἰ καὶ σφόδρα τὸ δίκαιον ἔχοιεν, εἶναι δὲ βαρείας τὰς ἄλλας συμμαχίας ἐμμίσθους οὔσας. οὖς εἰ τις ἀπεωθεῖτο λέγων ὧς ἔχοι πρὸς τὸ πρᾶγμα, καὶ ταῦτά τινων διδασκάλων οὐ λεγόντων τοῖς αὐτῶν δεησομένοις· ἐκ τοίνυν τούτων οὐκ εὖ ἔμελλε τἀμὰ ἕξειν. ἐντεῦθεν ἔπραττον ἃ μὴ ποιεῖν ἤθελον. οὐκ ἂν δὲ ἐβουλήθην διά τε τὴν ἀπ’ αὐτοῦ δυσκολίαν καὶ τὸ πόρρω μοι τὴν ψυχὴν τῶν τοιούτων ἑστάναι χρη- ματισμῶν. οὐδεμία γοῦν ἔχθρα ταύτην ἀφῆκε κὰγ ἐμοῦ τὴν φωνήν, ἀλλ’ ἐν πολλοῖς οἷς ἐψεύσαντο τοῦτο | R III 104 οὐκ ἐτόλμησαν. τῷ τοίνυν ἀδωροτάτῳ τί ταύτης ἔδει τῆς ἀφορμῆς;

45. Μέγα δὲ μαρτύριον τῶν εἰρημένων τὸ νυνὶ πραττόμενον. οὐ γὰρ ἄν, εἰ ταῖς εἰσόδοις ἡδόμην, ἔκλειον νόμῳ τὰς δεχομένας θύρας. ὥσπερ γάρ τοῦ τούτους τῶν εἰσόδων ἐρᾶν μέγας ἔλεγχος ὁ λυπῶν 1 Plat. Phaed. p. 99 D. Diog. II 45 4 cf. Plat. Leg. 741 A. Prot. 346 D 5 cf. p. 13,18 17 cf. p. δ sq.; t. II 316, 6 1 ἂν τυχόντων Got 2 τὰ ’κείνων Ρ ᾿ eras τἀκεἰ- νων Β | πεπήξεται Got | τούτους — 3 κηδόμενος om Β 6 αὐτῶν CIB Got 9 ὧς οὐκ ἔχοι coni Got | πρὸς om I 11 τἀμὰ scripsi auctore Re τἆλλα Α τἄλλα reliqui libri edd 12 ἔπραττον I sed ον in ras m 2 14 τῶν om I 16 οὐδέ μία Α Got | γ’ οὑν AP Got 18 ἔδει scripsi auctore Re δεῖ libri edd 21 νόμω Ρ sed ω in ras 2 — 3 litt m 2 | τοῦ Re τῶ in τό corr C τὸ reliqui libri edd οὗτος νόμος, οὕτως ἐμοὶ σημεῖον τοῦ τοῖς ἀνοίγουσι μέμφεσθαι τὸ τοιαῦτα παρὰ τοῦ σκήπτρου ζητεῖν.

46. Συναγορεύει δέ μοι καὶ τετελευτηκὼς ὁ τοῖς παρὰ σοῦ στεφανούμενος ἐπαίνοις Κυνήγιος. ἀχθεσθεὶς ὑπὲρ τῆς τοῦ δικαίου τάξεως διατετμημένης καὶ κατα- τετρωμένης καὶ δυνηθείς, οὐκ οἷδ’ ὅθεν, ταῦτα μαθεῖν ἐκλεισε γράμμασι τὰς τῶν ἀρχόντων θύρας, καλῶς μὲν ποιήσας ὃ πεποίηκε, κατὰ δὲ τὸν Διομήδην οὐκ ἐλθὼν ἐπὶ τὸ πέρας. τὸ δὲ ἣν ἐπ ἐκείνοις τοῖς γράμμασιν ἕτερα σὰ γενέσθαι καὶ εἶναι ταῦτα νόμον. οὐ γὰρ ἂν ταῦτα ἔπαθεν ὅπερ ἐκεῖνα. [οὐκ ἂν ἐλύθη.] νῦν δ’ ἅμα τε ἐκεῖνος ᾤχετο καὶ | ταῦτα ἣν οὐδέν. R III 105

47. Νομίσας οὖν ἀμφοτέρων εἶναι τοῦτον τὸν λόγον, ὦ βασιλεῦ, καὶ τοῖς τε πράγμασι βοηθῶν καὶ τιμῶν φίλον τίθει νόμον τῶν ἤδη σοι τεθέντων οὐδὲν ἀτιμότερον. καὶ τῶν δικαζομένων μόνοις πάρεχε νικᾶν οἷς τὸ νίκαν παρὰ τῆς ἀληθείας. περιλαμβανέτω δὲ ὁ νόμος καὶ τραπέζας καὶ πότους, καὶ μήθ’ ὁ ἄρχων ἑστιάτω καλῶν μήτ᾿ αὐτὸς τρεχέτω καλούμενος. καὶ γὰρ τούτων ἑκάτερον τῷ δικαίῳ ζημία. ὁ γάρ φιλο- τησίαν δεχόμενος ὁμοῦ τῷ τὴν χεῖρα ὑποσχεῖν ᾔτησε χάριν, ἡ δ’ ἀρχὴ τὴν φιάλην αἰσχυνομένη οἶδε μέν, 8 ΙΙ. ι 66 17 cf. p. 21, 11 sq. 20 cf. Luc. Tox. 25. Arist. Ach. 986. Suid. s. ν. φιλοτησία 21 cf. p. 21,22 sq. 1 τὸ Β 4 Κυνήγιος, ἀχθεσθεὶς Re adnotans: „interponi velim ὃς“ 6 οὐκ οἷδ’ om Α sed γρ in marg, edd inserui e reliquis libris | μαθεῖν in lac 5 litt om Β 7 γράμμασι scripsi, ut est in sequentibus γράμματι libri sed om Β, edd 9 δ’ Re 11 ὅπερ cum ras 1 litt post o, 1—2 litt post ρ Α | οὐκ ἂν ἐλύθη libri sed γρ οὐ γὰρ ἂν ταῦτα ἔπαθεν ὅπερ ἐκεῖνα υὺν δ’ ἄμα τε ἐκεῖνος in marg A, Got cancellavit ut scholion Re | δέ Re 18 καὶ (3) om ἔοι 21 τὸ I 22 δὲ Re | φιάλην P sed α et ν in ras m 2 ὧς οὐ δίκαια ποιήσει, νεύει δὲ ὅμως. τὰ αὐτά πρὸς ἕτερον, τὰ αὐτὰ πρὸς τρίτον, τά αὐτά πρὸς ἕκαστον. καὶ διὰ πάντων ἡ κύλιξ ἔρχεται μεθ’ ἑαυτῆς ἄγουσα κέρδος. καὶ πίνων ἂν μεταξύ τι τοιοῦτον εἴποι καὶ παρ’ ἐσθίοντος ἔνι τοῦτο γενέσθαι. καὶ τῆς παρά τῶν σιτίων ἡδονῆς ἡ τῶν διαβολῶν οὐκ ἐλάττων, καὶ ποιεῖ πᾶσι ῥήμασιν ὁ Διόνυσος πύλας, καὶ ὁ τῆς εὐωχί·ας καιρὸς πολλοῖς ἐπήνεγκε συμφορὰς ἀναπτομένου ῥήμασι τοῦ τὸν θρόνον ἔχοντος. μὴ τοίνυν μήτε καλείτω μήθ’ R III 106 ἑστιάτω | μηδὲ τοῖς μισθωτοῖς τούτοις εἰς τὸ καὶ λέγειν καὶ πράττειν ἃ βούλονται γιγνέσθω χορηγός.

τὸ δὲ ἕτερον καὶ λογιζόμενος ἐγκαλύπτομαι. φέρε- ται ἄρχων ἐπ’ ὀχήματος ὑπὸ ζώνης καὶ τοσαύτης παρα- πεμπόμενος διά τῶν ἀρχομένων οὐχ ὡς μεταστήσων τι τῶν οὐ καλῶς ἐχόντων, ἀλλ’ ὡς ἀριστήσων καὶ μεστὸς οἴνου καὶ κρεῶν ἐσόμενος. καὶ πάντες οἱ θεώ- μενοι τοῦτ’ ἴσασι [ὅτι ἀριστήσων], τό τε τῆς αἰδοῖς τῆς οὔσης ἐν αὐτοῖς οὐκέθ’ ὅσον πρότερον, ἐπανερχο- μένων δὲ οὐδ’ ὅλως, ἒἰσὶ εἰσὶ καταγέλαστοι διαφέρον- τες ἀσκῶν τοσοῦτον ὅσον ἐκεῖνοι μὲν οὔτε φθέγγονται οὔτε ἀσχημονοῦσι. τούτοις δὲ οὔτ᾿ ἠρεμεῖν ἡ γλῶττα δύναται καὶ γέλως ἡ ταύτης πλάνη. καὶ μάχη μὶν ἔτι φερομένου πρὸς ὕπνον, ἐλθόντος δὲ ἧττα, καὶ πρὸ 8 cf. t. III p. 173,3 13 cf. ad p. 9,16 19 cf. p. 21,17 3 αὐτῆς ΡΒ 10 μὴ δὲ ΑΡΙΒ Got 11 καὶ (1) om Β Got 17 ἴσασι scripsi e ΡΙΒ ἴσασιν CAVa edd | ὅτι ἀριστήσων Α sed tergendo del et in marg ἐν ἄλλωι εὕρηται | καὶ χωρὶς τοῦ ἀριστήσων | τελείας οὔσης ἐν τῷ τοῦτ᾿ ἴσασι, CI sed in hoc eras, edd desunt in reliquis libris cancellavi ut scholion 18 αὐτοῖς Ρ sed οι in ras m 2 | οὐκ ἔθ’ Α Got 19 οὐδόλως Β 21 οὔτ᾿ Re | τούτοις Ρ sed το (2) in ras m 2 | δ᾿ Re 22 δύναται Β sed δύνα in ras m 2 τῆς νυκτὸς ἡ νύξ. τίνας οἴει γίγνεσθαι, βασιλεῦ, τοὺς ὑπηκόους τοιαῦτα θεωμένους; πῶς ἂν σωφρονοῖεν ὑπὸ μεθυόντων ἀρχόμενοι; τίνας μὲν τῶν τοιούτων εἰκὸς εἶναι τοὺς λόγους ἑστιωμένων; τί δ’ αὐτοῖς ἄρρητον μεμένηκε;

καίτοι τὰ τῶν προτέρων οὐ τοιαῦτα, ἀλλ’ ἒν ἄριστον ἔξω μόνον τὸ παρὰ τῷ βασιλεῖ, τὰ δ’ ἄλλα τὴν ὀροφὴν ἔδει τῆς καταγωγῆς ὁρᾶν. οὐδεὶς δ’ ἂν οὐδενὶ πλήθει χρυσοῦ τῶν ἀρχόντων τινά πρὸς τράπεζαν εἵλκυσεν οὐδ’ ὧν αὐτὸς ἐν ἀρχῇ μείζονι. ἀλλὰ νῦν καὶ τοῖς ἰδιώταις τοῦτο ὑπάρχει καὶ ὁ κλη- θεὶς <καὶ> τετίμηται καὶ τετίμηκεν. ἔστι δὲ ἰδιώτης ὁ μηκέτ᾿ ἄρχων, εἰ καὶ | λίαν ἐν πολλαῖς ἀρχαῖς R III 107 γεγένηται. ὁ δὴ τὸν ἄρχοντα ἐπὶ τοῦτο λαβὼν πρῶ- τον ἠμαύρωσεν αὐτῷ τὸ τῆς ἀρχῆς ἀξίωμα, ἔπειτα ἔσχεν ὑποχείριον καὶ πᾶν ἐπαγγέλλειν ἔξεστιν. ἔστω τοίνυν ὁ λόγος αὐτῷ πρὸς τὸν αὐτοῦ μάγειρον καὶ τὸν ἐκείνου ζωμόν, εἴτε ἡδίων εἴτε ἀηδέστερος εἴη. κἂν εἴη γυνὴ καὶ παῖδες, ἔχει συσσίτους, εἰ δὲ μήπω παῖδας, ἐκείνην. εἰ δ’ ἡ ἀρχὴ τὸν γάμον ἴφθη, τὸν καὶ ἐροῦντά τι καὶ ἀκουσόμενον ἔχει τὸν πάρεδρον.

50. Οἶμαι δὲ τοὺς οὕτως ἄρξαντας οὐ νομίσαι τὴν ἀρχὴν συμφορὰν διά τὸ πολλοῖς ὁμιλεῖν. μὴ τοίνυν μηδ’ οὗτοι νομιζόντων μηδ’ οἱ φάσκοντες μὲν τά σὰ 13 Her. IV 154, 2 18 cf. p. 8,3; t. II 405, 2; 551, 15; t. III 106, 14; 181, 21 22 cf. Xen Ages. 7,4 1 γίνεσθαι Β 2 φρονοῖεν Va 4 ἑστιωμένους τοί 8 ἂν om Got 11 <καὶ> inserui om libri edd 12 μηκέτι Re 13 τούτω I 14 αὐτὸ Β 16 αὐτοῦ CI edd 17 ἡδίων εἴτε om Re 18 ἔχει Β sed ει in ras m 2 ἔχεις C | συσσίτους Β sed συσσι in ras m 2 19 ἡ om Got 22 πολλοὺς C 23 μὴ δ’ (bis) APIB Got | οὔτοι νομιζόντων] „videtur οὕτω vel τοῦτο interponendum“ Re | μηδέ edd φιλεῖν, ἤκιστα δὲ τά σὰ ποιοῦντες ἐπαγόντων τὴν ἑαυτῶν δύναμιν τῷ λόγῳ, ἀλλά μακάριοι διὰ σοῦ γε- γενημένοι τοσοῦτόν σοι δότωσαν ὅσον ἐφεῖναί σοι θεῖναι νόμον πᾶσι λυσιτελοῦντα τοῖς νόμοις. πύρ- R III 108 γωσον τοίνυν τὰς ἀρχάς καὶ | τά τε ἐπιτάγματα τῶν οὐκ ἀρχόντων σβέσον τάς τε ἀπειλὰς τοῦ κακῶς ἐρεῖν τὸν οὐ πειθόμενον ἄνελε. καὶ παρὰ τῆς Δίκης, μεγάλης θεοῦ, πάλιν ἀνθούσης οἴου σοι λαμπρὰς ἀμοι- βὰς ἀφίξεσθαι.