ἐγὼ δὲ ἠξίουν μὲν ὑμᾶς ἀπὸ τῶν πρώτων ῥημάτων εὐθὺς τουτονὶ τὸν μιαρὸν ἐκβαλεῖν καὶ μηδὲν ἐπ’ αὐτῷ δεηθῆναι ῥήτορος, ἀλλὰ τοῦ δήμου καθαρῶς ποιῆσαι τὸ ἔργον· ἐπεὶ δὲ οὐκ οἶδ’ ὅπως ἐδόθη τοσοῦτος χρό- νος τῇ τοῦδε ψευδολογίᾳ καὶ τοῦ διδάξοντος ὑμᾶς περὶ ὧν μόνων οὐδὲν δεῖ διδαχῆς ἐδεήθητε, παρῆλθον οὐκ ἐπιτρέψων βελτίω νομισθῆναι τοῦ Πυθίου τὸν μάγον.

3. Τὸ μὲν οὖν ἐξελέγξαι τοῦτον ἀλαζονευόμενον οὐκ ἐμοὶ μόνον, ἀλλὰ καὶ παντί τῳ ῥᾴδιον, οὕτως οὐ- δὲν πιθανὸν ἐν οἷς ὑπέσχηται τούτοις ἦν· δύο δέ ὦ πολῖται, μάλιστα τῆς τοῦ μάγου δημηγορίας ἀνιᾷ, ἕν μὲν ὅτι πολλοὶ νῦν τῶν πολιτῶν ἐν τοῖς τούτου RIV 725 κεκηλημένοι λόγοις, ἔστι δὲ καὶ τούτων | οὗτος αἴτιος, ἀποθνήσκουσι τοῦ λοιμοῦ τὸ αὑτοῦ ποιοῦντος, 10 Soph. o. R. 387 sq. 2 τίς PParM | ὑμῖν] ὑμῶν Β | καταστῆναι Re 5 δοκεῖτε Ρ et γρ in marg Mor δόξετε Β 6 εὐθὺς post ῥημάτων po- sui e PParB post ὑμᾶς ΜοsΜ edd 7 μικρὸν Par | αὐτὸν Mos et γρ in marg Mor 9 οἶδα Par 10 διδάξοαντος Β διδάξαντος PPar 11 διδαχῆς δεῖ Μ | δεῖ om PPar 12 βελτίονα PParM 15 πιθανὸς PPar et γρ in marg Mor | ὑπόσχηται ΡΒ 16 πολῖται scripsi e ΜοsΜ(πολίται) et γρ in marg Mor παρόντες PParB edd cf. ad p. 371, 6 17 νῦν om Μ | ἐν delendum censent Re et Cobetus Misc 155 Coll 299 sed convenit usui Libanii 18 κεκηλημένοι scripsi e Β sed κλι supra κηλη, ut coniecerunt Re, quamquam in nota impressum est κεκλημένοι, et Cobetus κεκλημένοι PParMosM edd κεκωλυ- μένοι lacobs Lect 138 | αἴτιος οὗτος Mar M 19 αὐτοῦ scripsi e Μ αὐτοῦ ΡΜοsΒ edd αὐτὸ Par et γρ in marg Mor ἕτερον δὲ τὸ μὴ τὸν θεὸν ὁμοίως ἡμῖν ἔτι βοηθεῖν ἐθελήσειν. τὸ γὰρ πρὸς ἑτέρας ἡμᾶς ἰδεῖν ἐλπίδας καὶ δέξασθαι λόγους ὑπὲρ ἄλλης ἐπικουρίας μετὰ τὴν με- γάλην ἐκείνην θαυμάσαιμ’ ἂν εἰ μὴ τῆς εὐνοίας τε καὶ σπουδῆς ᾗ κέχρηται περὶ τὴν πόλιν ὁ θεὸς μέγα μέρος ἀφαιρήσεται.

διὸ καὶ σφόδρα δεῖ τουτονὶ καὶ μισῆσαι καὶ ζημιῶσαι τηλικαύτης ἡμᾶς ἐν οἶς ἐπαγγέλ- λεται καὶ φησι δώσειν ἀποστεροῦντα ῥοπῆς, οἶμαι δὲ καὶ τοὺς τούτῳ συνειπόντας, οἱ τὸν μάγον ὅθεν φι- λοῦσιν οὐκ ἄδηλον, εἰκότως ἂν τῆς παρ’ ὑμῶν ὀργῆς τυγχάνειν, εἰ τὰ πρὸς τοῦτον ὄντα τοιοῦτον πρὸ τῶν τῆς πόλεως τίθενται.

5. Τῶν μὲν οὖν ἄλλων τινὲς ἀποροῦσι καὶ πρὸς αὑτοὺς ἐζητήκασι πολλάκις, <ἐκ> τίνος ποτὲ ἀρχῆς πόθεν τὴν αἰτίαν λαβὸν τὸ δεινὸν τοῦτο καὶ ἀφόρη- ’τον νόσημα κενοῖ τὴν πόλιν. καὶ δὴ καὶ πρὸς ἀλλή- λους ᾐσθόμην τινῶν ἐπ’ ἀγορᾶς στενόντων· τίνος ταύτην ἀδικήματος δίδομεν δίκην; οὐχὶ καὶ νεῴ καὶ ἱερὰ καὶ τεμένη καὶ βωμοὶ καὶ πάντα κατὰ τοὺς παλαιοὺς νόμους πεφύλακται τοῖς θεοῖς; οὐ θύομεν; οὐ σπένδομεν; οὐ τελοῦμεν; οὐ πανηγυρίζομεν; οὐ παρ’ αὐτῶν ἐπὶ τὰς μά- χας ἐρχόμεθα; οὐ μετὰ νίκας ἀναθήματα κομί- 1 μὴ scripsi e MB μὴ δὲ PParMos μηδὲ edd | ἡμῖν ὁμοίως ΜοsΜ | ἔτι βοηθεῖν om Β 2 ἰδεῖν ἡμᾶς Par | ὑμᾶς ΡΒ 7 ἐν οἷς om Par 9 τῶν μάγων Mor | τοι post ὅθεν Β 10 εἰκότως ἂν post ὀργῆς Mos 11 εἶτα Par | τούτων Ρ sed τοῦτον suprascr m 2 14 αὐτοὺς scripsi e ΜΒ αὐτοὺς PParMos edd | ἐκ inserui auctore Re om libri edd 18 ταὐτὴν edd | δίδομεν scripsi e ΡΜοsΜΒ ut coni Re δι- δόαμεν Par 19 νεῴ Bcripsi cum Bastio Greg. Cor. ed. Schae- fer p. 646 νεὼ ΡΜοsΜΒ edd νεὼς Par ζομεν; οὐ συνθήκας τηροῦμεν; οὐχ ὅρκοις ἐμ- μένομεν; οὐ τὰ δίκαια πρὸς τοὺς περιχώρους ποιοῦμεν; πῶς οὖν νοσοῦμεν;

οἱ μὲν ἄλλοι ταῦτα, ἐγὼ δὲ οὐδεπώποτε θαυμαστὸν ἡγησάμην τὸ ταῦτα πάσχειν ἃ πάσχομεν οὐχὶ τῶν τρόπων κατεγνω- RIV 726 κὼς τῆς πόλεως οὐδ’ ἀσεβές τι συνειδὼς | ὑμῖν οὐδ’ ἄγριον οὐδέν, μήποθ’ οὕτως ἀγνοήσαιμι τὴν πό- λιν, ἀλλ’ ὁρῶν τὸν ἄνθρωπον τοῦτον ἐκ γεωργίας μὲν ἢ θαλάττης ἤ τινος ἄλλης ἐπιεικοῦς ἐργασίας οὐ βου- λόμενον ζῆν, τὴν πονηρὰν δὲ ταύτην μετιόντα τέχνην καὶ φάσκοντα μὲν ὑπὲρ τοὺς ἄλλους ἐπίστασθαι τοὺς θεοὺς καὶ τἀκείνων ἀπόρρητα καὶ τίσι χαίρουσι καὶ τίσιν ἕλκονται καὶ τί λαβόντες ἀντιδοῖεν ἄν.

ὅλως δὲ ὁ κατάρατος ἑταῖρον αὑτὸν καὶ φίλον προσαγορεύων τῶν θεῶν καὶ πᾶν δυσχερὲς δι’ ἐκείνων λύειν ὑπι- σχνούμενος πολλοὺς οἴκους ἀνατέτραφε μισθῶν αὑτὸν ταῖς τῶν πολιτῶν ἔχθραις καὶ περὶ τοὺς τάφους κα- λινδούμενος κἀκεῖθεν ὀλέθρους τοῖς αὐτὸν οὐδὲν ἀδι- κοῦσιν ἐπάγων ἀνθρώποις, νεκροὺς ἐνοχλῶν καὶ ψυ- χὰς οὐκ ἐῶν ἐν τοῖς αὑτῶν μένειν ἤθεσι.

καὶ πολ- λοὶ δὴ τοὺς αὐτοῖς προσκεκρουκότας ἀπώλεσαν δι’ 10 Soph. o. R. 388 16 cf. t. IV 379, 2. Plat. Euthyphr. p. 14 B 1 ἐμένομεν Par 4 οὐδὲ πώποτε ΜΒ 6 ἀσθενές Par 7 οὐδὲ ΜοsΒ 10 τὴν inserui e ΜοsΒ om PPar M edd 12 τὰ ἐκείνων PPar M 13 τίσιν] τίνων Par 14 αὐτὸν PParMosB edd ἑαυτὸν Μ | αὐτόν post φίλον Ρ | προσαγο- ρεύων scripsi προσαγορεύει Β προσαγορεύει PParMosM edd 16 ἀνατέτραφθαι Par | αὐτῶν Ρ 17 κυλινδούμενος Β 18 δι’ ante αὐτὸν Par M | αὐτὸν οὐδὲν scripsi e Par MB οὐδὲν αὐτὸν ΡΜοs edd 20 ἐν om Re | αὐτῶν libri edd 21 δὲ Par | ἀπ(??)λεσαν Ρ ἑνὸς τούτου μισθοφόρου, ὃς οἷς ἤδη πολλοὺς περιβε- βλήκει κακοῖς τούτοις καὶ τὴν τοῦ μὴ δοῦναι δίκην ἄδειαν παρεσκεύαζεν αὑτῷ. ὁ γὰρ αἰσθανόμενος καὶ κρίνειν δυνάμενος αὑτῷ παρῄνει σιγᾶν ὡς οὐκ ὃν ἀσφαλὲς ἄνδρα παροξύνειν ἀπὸ σημάτων ἰσχύοντα, ἐπεὶ καὶ αὐτὸς νῦν οἶδα μὲν ἃ πείσομαι, τὴν κοινὴν δὲ σωτηρίαν πρὸ τῆς ἐμαυτοῦ τιθέμενος ἀνέστην. τῷ δὲ οὐ τοῦτο συνηγωνίζετο μόνον, ἀλλὰ καὶ οἱ τὰς καλὰς αὐτῷ ταύτας ὀφείλοντες χάριτας πᾶν ἦσαν ἔτοι- μοι καὶ ποιεῖν καὶ πάσχειν ὑπὲρ αὐτοῦ. ὁρᾶτε δὲ ὧς καὶ νῦν οὐδὲν ὀκνοῦσι.

9. Ταῦτα ὁρῶντες οἱ θεοὶ καὶ μισοῦντες καὶ τοὺς τούτῳ περιπεσόντας ἐλεοῦντες τὴν ὀργὴν ἐπὶ πάντας ἀφῆκαν, ὃ πολλαχοῦ γεγένηται πολλάκις. τοῦτο δὲ ἄρα οὐδὲ τοὺς γενναίους ποιητὰς ἐλάνθανεν, ἀλλ’ εἰδότες ᾄδουσι· πολλάκι καὶ ξύμπασα πόλις κακοῦ ἀνδρὸς ἀπηύρα. τοῦτο πόλεσι διέστησε γῆν, τοῦτο θάλατταν ἐπήνεγκε, τοῦτ’ ὄμβρον ἔξω τοῦ μετρίου, τοῦτο λιμόν, τοῦθ’ 20 ὅπερ | ἡμῖν.

ἀλλὰ παρ’ ὧν τὸ τραῦμα, παρὰ RIV 727 τούτων καὶ ἡ βοήθεια ἐπειδὴ γὰρ πολλοὶ μὲν ἐτεθνή- κεσαν ἤδη, τὰ δὲ τῶν ἰατρῶν ἦν οὐδέν, εἴδομεν οἷ 17 Hes. op. 240. cf. t. 11 180, 4; 99, 6 23 Thuc. H 47, 3 2 τὴν om Mor 3 αὐτῷ ΡΒ ἑαυτῶ Thuc. 4 αὐτῷ Ρ ParMosB edd Ι νικᾶν Par Ι ἂν Mor 5 νοσημάτων Par sed νο antepos m 2 6 αὐτὸς om PPar B et γρ in marg Mor | οἶδ’ ἃ Ρ 10 καὶ(1) om Μ Ι τε post ποιεῖν Μ | αὐτοῦ Par 11 καὶ om Β 14 ὁ Ρ καὶ Par ἣ Μ ἢ γρ in marg Mor 17 πολλάκις libri Re 20 ὄμβρους Par sed οὑς in lac 3 vel 4 litt m 2 | ἔξω om Par | λιμόν scripsi λοιμόν libri edd 22 καὶ inser Β | ἐτεθνήκασιν PParM 23 τὸ Par | ἡ Mos χρῆν ἰδεῖν, ἐπὶ τὸν οὐκ ὀλίγαις πόλεσι λελυκότα καὶ ταύτας καὶ πολλὰς ἑτέρας συμφοράς, τὸν θεὸν τὸν ἐν Δελφοῖς. καὶ ἐδεδοίκειν μέν, ἐδεδοίκειν, ὦ πολῖται, μὴ τῷ τοῦτον οὐκ ἐξεληλακέναι τῆς πόλεως ἀτυχήσω- μὲν τοῦ μαντείου, κρείττων δὲ εὖ ποιῶν ὁ θεὸς τῆς ἐμῆς ἐλπίδος γίνεται καὶ ἀναιρεῖ δὴ σαφῆ καὶ ἁπλᾶ καὶ οὐχ οἶα τὰ πολλὰ Δέλφικά τοῖς μὲν τοῦτο, τοῖς δ’ ἐκεῖνο παρέχοντα νομίζειν, ἀλλ’ εἶπε διαρρήδην, εἰ παῖς ἑνός του τῶν πολιτῶν ὑπὸ τοῦ δήμου τυθείη, στήσεσθαι τὸ κακόν.

ταῦτα ἀκούσαντες ἀνέστρεφον οἱ θεωροὶ θέοντες νύκτα καὶ ἡμέραν ὁμοίως ἐπειγό- μενοι καὶ ἡμεῖς ἐκαθήμεθα τρέμοντες, τί ποτ’ ἄρα ἥξουσι φέροντες. ὡς δὲ ᾐσθόμεθα προσιόντας, πολλοὶ πρὸ τῶν τειχῶν περιχυθέντες ἠρωτῶμεν, εἴ τι τοιοῦ- ’τον ἦλθον ἀκούσαντες, ὃ δίδωσιν ἀναπνεῦσαι τῇ πό- λει, χρηστὰ δὲ αὐτῶν ὑπισχνουμένων οὐκ ᾠόμεθα δεῖν μέλλειν, ἀλλ’ ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν δρόμος καὶ ὁ γραμμα- τεὺς εὐθὺς ἀνεγίνωσκε τὸν χρησμόν.

ἐνταῦθα ψή- φισμα μὲν οὐκ ἐδόκει δεῖν γράφειν ὅτι τὸν <δεῖνα τὸν> τοῦ δεῖνος, οὐ γὰρ ἦν, οἶμαι, δημοκρατίᾳ πρέπον, κλῆρον δὲ ὁ καιρὸς ἐκάλει καὶ τὸ ἴσον οὕτως ἐσώζετο.

τὸ μὲν οὖν δί- γαιον ἦν εὐθὺς τεθύσθαι τὸ ἱερεῖον | καὶ τὴν RIV 728 νόσον ἀπεληλυθέναι καὶ εἶναι νῦν τὴν πόλιν ἐν δευ- τέραις θυσίαις ταῖς ἐπὶ τῷ σεσῶσθαι καὶ τοῦτον μά- λιστα μὲν μὴ λίαν ἀλγεῖν ὡς ἂν καὶ αὐτῷ τινος γιγνομένης φιλοτιμίας, εἰ δ’ οὐχ οἷόν τε τοῦτό γε], προσποιεῖσθαί γε· ὁ δὲ αἴρεται μὲν πρὸς τὸν θεὸν πόλεμον, καταφρονεῖ δὲ ὑμῶν, οἶς δὲ λέγει τὴν νόσον ἐκτείνει καὶ μὴ προσέχετε τῷ Πυθίῳ, φησίν, ἀλλ’ ἐμοί. παύσω γὰρ τὸν λοιμὸν ἐγώ. καὶ τί δεῖ τὸν παῖδα θύειν; καὶ ὁ μὲν γόης ταῦτα, ὑμεῖς δὲ ἀνέ- χεσθε.

νῦν, ὦ κατάρατε, ταῦτα λέγεις καὶ τολμᾷς ὁμολογεῖν ὧς ἔχων βοηθεῖν οὐκ ἐβούλου; οὐκοῦν οὐχ ὁ παῖς διὰ τοῦτο ζῆν ἄξιος, ἀλλ’ οὗτος προστυθῆναι τῷ παιδὶ καὶ τὸν μὲν ὑπηρετῆσαι τῷ χρησμῷ δίκαιον, τὸν δὲ δοῦναι δίκην, ὅστις ὁρῶν τὴν πόλιν οὕτως 12 Her. VII 132. Thuc. I 80, 2 3 τὰ Β 5 ὅτι scripsi ὅ τι libri edd | δὴ om Μ δὲ Par | ἀπαλλάξεσθαι Μ sed ἑ in ras ἀπαλλάξασθαι Ρ Mor sed σθαι in hoc γρ ἀπαλλάξεσθαι in marg 7 εὐθύς τε θῦσαι Β εὐθύς τε θῦσαι Mos Mor | τεθύσθαι Par Re 8 πόλιν PPar et γρ in marg Mor 11 γινομένης Par γενομένης Ρ edd sed γρ γιγνο- μένης in marg Mor | εἰ] οὐ Par | οἰός τε Re | γε om Β cancellavi 12 τὸν om Re 15 φησὶ post γὰρ PPar Re φημὶ Mor delevi 19 τοῦτο Β | προστυθῆναι scripsi e γρ in marg Mor cum lacobsio Add 199 Lect 138 Cobeto CoU 300 προστεθῆναι ParMB Re προστεθεῖναι ΡΜοs Mor 21 οἰκτρῶς οὕτως ΜοsΒ οἰκτρῶς ἀπολλυμένην οὐκ ἠλέησεν οὐδὲ ἐπήμυνε κύ- ριος ὤν, ὧς αὐτὸς λέγει;

15. Ἀλλὰ τοῦτο μὲν οὐκ ἄξιον ἐγκαλεῖν, οὔτε γὰρ τότε τοσοῦτον οὔτε νῦν ἰσχύει, διακρούεται δὲ καὶ παράγειν ἐπιχειρεῖ καὶ ἔστι πανταχοῦ πονηρός. ὃς πρῶτον μὲν ὑμᾶς οὐκ ἐᾷ τοῖς ἐγνωσμένοις ἐμμένειν. φέρε γάρ, τί τότε βουλευομένοις ὑμῖν ὑπὲρ βοηθείας ἔδοξεν; οὐ τοὺς μὲν ἀνθρώπους ἅπαντας χαίρειν ἐᾶν ὡς ἂν ἐλάττονας τοῦ πράγματος, ἐπὶ δὲ τὴν ἀπάσης κρείττω συμφορᾶς ἐπικουρίαν καταφεύγειν, τὸν θεὸν τὸν ἐν Δελφοῖς;

καὶ οὐκ ἂν φαίην ὅτι πολλοὶ περὶ τούτων ἐγένοντο λόγοι παρ’ ὑμῖν. ἀλλ’ εἶπε μὲν ὁ δεῖνα διὰ βραχέων, ἀντεῖπε δὲ οὐδείς, ἐχειροτόνησε δὲ ὁ δῆμος. ᾑρέθησαν οἶ θεωροί, ἦλθον ἐκεῖσε, ἐχρή- σαντο τῷ μαντείῳ, τί παύσει τὴν νόσον; ἤκουσαν, ἐπ- ανῆλθον, ἀπήγγειλαν· ἔξεστι μὴ νοσεῖν. νῦν οὖν λύσομεν τὰ δεδογμένα καὶ οὐκ αἰσχυνούμεθα τὰς με- ταβολὰς αἳ μέγιστα ὀνείδη καὶ ἀνδρὶ καὶ πόλει φέρου- σιν; οὐ γὰρ ἔστιν ἀνοίας αἰτίαν ἐν τοῖς τοιούτοις διαφυγεῖν, οὐ γὰρ οἶόν τε τοῦ δέοντος ἐν ἀμφοτέροις RIV 729 οὖσί γε ἐναντίοις τυγχάνειν, | ἀλλ’ ἀνάγκη θά- τερον ὁμολογεῖν ἡμαρτῆσθαι.

θαυμάζω δὲ εἰ τοὺς μὲν τυράννους μισοῦμεν, ὅτι τὸν δῆμον ἀσθενῆ ποι- 11 cf. p. 376, 2 1 ἀπολ(??)ένην Β 3 γάρ om Β 4 ἰσχύειν Β 7 βου- λομένοις Par | ἡμῖν Β 9 ὧς Par sed ’ς in ras 3 litt m2 | ἂν om Par 11 καὶ om Par | φαίης Β 14 ᾑρέθησαν scripsi ᾑρέθησάν ParB edd ἠρέθισαν Μ ἠρέσθησαν ΡΜοs | δὲ post ᾑρέθησαν Ρ edd delevi" | θεωροὶ Par sed θέω in ras 5 litt m2 17 αἰσχυνόμεθα ParMos 19 ἀγνοίας Β 21 ἀλλὰ Ρ ΜοsΜΒ edd 23 μὲν om Ρ οὖσι, τούτῳ δὲ εἰσόμεθα χάριν ὃς ἰσχυρότερον αὑτὸν ποιεῖ τῶν τῷ δήμῳ κεκυρωμένων. καὶ εἰ μὲν ψήφισμά τις ἔλυσε περὶ δωρεᾶς γεγραμμένον ἢ περὶ τοῦ δεῖν τοῖς ἀστυγείτοσι βοηθεῖν ἢ περὶ τοῦ παρ’ ἐκείνων μεταπέμπεσθαι βοήθειαν, δεινὸν ἦν ἂν καὶ ἠγανα- κτοῦμεν.

τί λέγεις; μάτην οὖν συλλεγόμεθα καὶ ῥητόρων ἀκούομεν καὶ τὰ λεγόμενα δοκιμάζομεν καὶ χειροτονοῦμεν καὶ κύριον ποιοῦντες τὸ δοκοῦν εὖ ἔχειν ἀπερχόμεθα; νῦν δὲ πρᾴως οἴσομεν ἀναιρουμέ- νης τῆς γνώμης καθ’ ἣν ἔδοξεν ἀντιστῆσαι τῷ λοιμῷ τὸ μαντεῖον;

καὶ εἰ μὲν πρὶν ἀπᾶραι τοὺς θεω- ροὺς ἐπεχείρει τοῦτο ὅ νυνὶ ποιεῖ, καὶ οὕτως ἂν ὕβρις ἦν καὶ οὐκ ἂν βελτίους ἐνομίσθησαν τῶν ἐκεῖθεν ἐλ- πίδων οἱ παρὰ τούτου λόγοι· ἡκόντων δὲ ἐκεῖσε καὶ δεηθέντων καὶ ὧν ᾔτησαν τετυχηκότων πάντων τού- τῶν καταγελάσαντες τὸ τοῦ μάγου θαυμασόμεθα; καὶ εἰ μὲν ἐπ’ ἄλλον τις ἡμᾶς ἦγε θεόν, οὐδὲ τοῦτ’ ἂν ἦν καθαρὸν αἰτίας, ἀλλ’ ἧττον μὲν τοῦ νῦν ἁμαρτα- νομένου, τοὺς μεμφομένους δὲ εἶχεν ἄν· νῦν δὲ ἐπ’ ἄνθρωπον ἰόντες μετὰ τὸν θεὸν οὐδὲν ἀδικήσομεν;

καὶ οὐ νῦν πρῶτον ἡ RIV 730 | δύναμις αὐτοῦ κρίνεται, ἀλλὰ μακροῦ χρόνου καὶ πείρας πολλῆς καὶ μαρτυρίας κοινῆς ἄνθρωπος θεοῖς ἐχθρὸς ἀξιοῖ φανῆναι σεμνότερος. οὐ τοίνυν οὐδ’ ὁ τρόπος τῆς ἰάσεως καινός, ἀλλ’ ἤδη καὶ ἑτέροις δι’ ἴσων λέλυνται συμφοραί. καὶ οὐκ ἀφανεῖς γε αἰ θυ- σίαι, ἀλλὰ κἂν οἱ παῖδες εἴποιεν ταῦτα καὶ διηγή- σαιντο τοὺς θύσαντας, ἃς, τοὺς τεθυμένους ὑπὲρ ὧν τέ- θυνται. τί τοίνυν ἐστὶ τὸ πεῖθον ἀντὶ τοῦ θεοῦ καὶ τῶν παρ’ ἐκείνου τὸν μάγον ποιήσασθαι;

τῶν μὲν ἄλλων εὐεργε- τῶν ἕκαστος | ἔν τι λαβὼν ἐγένετο ζηλωτός, σοὶ RIV 731 δ’ ἂν ἅπαντα συλλαβόντες ἔδομεν, σίτησιν, ἀτέλειαν, 9 Thuc. II 52, 3 1 πάντα σφόδρα Mos 2 τέχνῃ om Β | ἂν ἦν ParB cf. ad p. 379,5 4 καὶ(1) om Μ inser Par 2 6 ὅτῳ γὰρ ὑμῶν Bcripsi e ΜΒ ut coni Re οὐ ὅτῳ γὰρ ὑμῶν Mos οὕτω (sed υτω in ras m2) γὰρ ὑμῶν Par ὀποῦ γὰρ ὑμῖν P edd cf. t. VI 575,3 ἀνθ’ ὅτου | πολῖται scripsi e Μοs(πολίται) Β παρόντες PParM edd cf. p. 371, 6 7 ὅ τι Mor 8 ὧς om ParMB et γρ in marg Mor del Re scriptura in Cr haud perspicua 9 κεκινημένου Par 10 αὐτὸν ParM edd 12 δια- τί ParB 13 ,,post ἐπεδείξω videtur πάλαι deesse“ Re 14 οὐδέν ἐστιν ParM | ὅση Β 15 οὐχ om Β 16 ἂν inserui e Β om PParMosM edd | ἐπήγγελλες scripsi e Mos ἐπήγγε- ἠτύχησας λες reliqui libri edd | ἠστόχησας Β 18 ἂν inserui e libris sed scriptura in Cr incerta, cum Sinteni om edd γῆν πολλήν, ταλάντων πλῆθος, εἰκόνας πανταχοῦ τῆς πόλεως, ἐν στοαῖς, ἐν γυμνασίοις, ἐν ἱεροῖς. τάχα δ’ ἄν τις ἔγραψε καὶ κρατήρων σε κοινωνεῖν καὶ μετὰ τῶν θεῶν ᾄδεσθαι. πῶς οὖν ᾑροῦ ζημιοῦν μετὰ τῆς πόλεως σαυτὸν σαυτῷ μὲν τοσούτων ἀγαθῶν, τῇ δὲ σωτηρίας φθονῶν ἐξὸν μετὰ τῆς πόλεως τηλικαῦτα κερδαίνειν; τίς οὕτως ἀλλόκοτος ὅστις ἂν ταῦτα ἀντὶ τοῦ ζητεῖν φύγοι; τίς οὐκ ἂν ηὔξατο ταῦτα δυνηθεὶς ἀποθανεῖν εἰδὼς οἵων ἐφ’ οἴοις ἔργοις ἐπιγραμμάτων τεύξεται; σοὶ δὲ καὶ ζῶντι τούτων ἂν ὑπῆρχεν ἀπο- λαύειν.

καὶ μὴν ὅ γε λοιμοῦ δυνατώτερος οὗτος ἂν γένοιτο καὶ λιμοῦ. καὶ λιμοὺς τοίνυν ἂν ἐλελύκει πόλεσιν ὄμβρον καλῶν τε τὸν οὐ φαινόμενον καὶ τὸν πλεονάζοντα σωφρονίζων καὶ τὰς Ὥρας πείθων μηδὲν τὴν γῆν ἀδικεῖν. καὶ μὴν ὅτῳ γε πρὸς ταῦτα δύναμις, οὗτος ἂν ῥᾳδίως καὶ πολεμίους τρέψαιτο μηδὲν δεηθεὶς ὅπλων καὶ ἵππων καὶ στρατηγῶν. πόσα τοίνυν ἔστησας 3 Dem. fals. leg. p. 431, 18; Macart. p. 1072, 21. Athen. XV p. 692 e sq. 1 πανταχοῦ scripsi e ParM πολλαχοῦ PMosB edd scriptura in Cr incerta 3 κατηγόρων Β 4 τῶν om Par 5 αὐτὸν PParM I τῇ scripsi e ΡΜΒ τῆς Par edd τοῖς Mos 6 τοῖς (ταῖς edd) πολίταις post φθονῶν Mos edd scriptura in Cr haud perspicua delevi 8 ζητεῖν scripsi e Par sed τεὶν in ras 1 litt m 2. ΜοsΜΒ et γρ in marg Mor ζῆ,ν Ρ edd sed „post ζῆν videtur ἑλέσθαι deesse“ Re scriptura in Cr haud perspicua | οὖν post τίς B I εὔξατο Ρ edd 9 οἷς Β 12 λιμοῦ repo- sui e libris sed scriptura in Cr haud perspicua, ut coni Mor Not et lacobs Lect λοιμοῦ edd | λιμούς reposui e libris sed scriptura in Cr haud perspicua λοιμοὺς edd sed λιμὸν coni Mor Not | τοίνυν om ΜοsΜ del Par 2 | ἐκλελύκει ΜοsΜ 13 ταῖς ante πόλεσιν Μ et inser Par 2 | γρ ὑφαινόμενον in marg Mor | sequentia usque ad p. 384, 11 ἡμᾶς in Cr iam non legi possunt 14 Ὥρας scripsi ὧρας libri edd 15 γρ πάντα in marg Mor ἀπὸ τῶν ἐναντίων τρόπαια;

καίτοι καὶ ταῦτ’ ἄν, εἴπερ ἦν σοι δύναμις, ἐπέπρακτο. οὐ γὰρ δὴ τοὺς ἀριστεύοντας μᾶλλον ἂν ἐβούλου μακαρίζειν ἢ αὐτὸς εἶναι τῶν στεφανουμένων καὶ μᾶλλόν γε ἢ κατ’ ἐκεί- νους ἐπαινουμένων, ὅσῳπερ ἀψοφητὶ καὶ χωρὶς πραγ- μάτων τοὺς πολεμίους ἤλαυνες ἄν. ἐγὼ τοῦτον εἶδον πολλάκις ὑπὲρ ἀργυρίου διαλεγόμενον τοῖς ἐμπόροις καὶ νῦν μὲν αἰτοῦντα, νῦν δὲ τοῦ λαβεῖν εἰδότα χάριν. καίτοι τί χρῆν τοῖς πλουσίοις ἐνοχλεῖν ἐξὸν εἶναι τῶν δοῦναι δυναμένων;

διὰ τί | γὰρ μὴ πάντας RIV 732 σοι θησαυροὺς ἀπεκάλυψεν ἡ τέχνη καὶ ὅσα νῦν ἐν τῇ γῇ κρύπτεται τῆς σῆς οἰκίας ἐποίησεν; ὅτι, φησίν, ἄλλος ἄλλο τι μεμελέτηκεν, ἐγὼ δὲ τοῦτο οὐ κακῶς ἐπίσταμαι. τὸ δὲ μὴ προσελθεῖν ὑμῖν μηδὲ ἐπαγγείλασθαι πρότερον διὰ τουτουσὶ τοὺς φθονοῦντας καὶ διαβάλλοντας τὴν τέχνην γεγένηται, νῦν δὲ εἰς ἀνάγκην ἀφῖγμαι.

ἐγὼ δὲ ὅτι μὲν καὶ δι’ ἐκείνων ἂν ἦλθεν ὁ λοιμοὺς σβεν- 5 cf. t. I 479,5; III 145,5 1 καὶ om Β Ι ταῦτα ΜΒ 3 ἂν — 4 μᾶλλόν om Μ | ἢ scripsi e PPar cum lacobsio Lect et Sinteni εἰ MosB 4 τῶν ante κατ’ Μ 6 τούτων ParM 7 ἀργυρίου Par sed ῥίου in ras m 2 ἀργυρίων Β | εὐπόροις Par sed in ras m 2, Mos et coni lacobs Lect 9 εἷναι Par sed εἷ in ras 4 litt m 2 10 διατί PB 15 μὴ δὲ PParB | διὰ τοὺς φθονοῦντας τουτουσὶ τοῦτο εἰσὶ καὶ διαβάλλοντας γρ in marg Mor Ι του- τουσὶ Par sed του(2) in ras m 2 17 γεγένηται scripsi e Par MosMB et γρ in marg Mor γέγονεν Ρ edd scriptura in Cr haud perspicua 18 καὶ — σβεννύων in lac 30 fere litt om Μ | ἐκείνων scripsi e PParMos et γρ in marg Mor ut Re ἐκεῖνον Β edd scriptura in Cr haud perspicua | ἂν ἦλθεν scripsi e Β ἦλθεν ἂν PParMos edd | λοιμοὺς scripsi λοιμὸς ΡΜοsΒ edd sed ,,Leg. suspicor λοιμὸν aut λοιμοὺς“ Re λογι- σμὸσβεννύων Par sed γρ ὁ λοιμὸν σβεννύων in marg m 2 scrip- tura in Cr haud perspicua νύων αὑτὸν ποιῶν πλείονος ἄξιον, οὐδὲν οἶμαι δεῖν ἐπισταμένους διδάσκειν· περὶ δ’ αὖ τῆς διαβολῆς ἐκεῖ- νο λέγω· τίς οὐκ ἂν ἠνέσχετο ῥημάτων ὀλίγων καὶ βλασφημίας τινὸς μέλλων συκοφάντας τοὺς λοιδοροῦν- τας ἐλέγξειν; πῶς δ’ ἂν οὐ μᾶλλον ἀπέπνιξας τοὺς τὴν σὴν βασκαίνοντας δύναμιν, εἰ ταύτην ἔδειξας ἐπὶ τῷ τῆς πόλεως ἀγαθῷ κεκτημένος; ἐγὼ πρῶτος ἀναστὰς ἐκάλουν ἂν ἐκείνους λοιμοὺς καὶ τῆς πόλεως ἐχθροὺς καὶ τιμωρίαν ἀπῄτουν. ἀλλ’ οὐ τὸν φθόνον ἐδεδίεις. πόθεν; ἀλλ’ ᾔδεις οὐδὲν ὄν παρὰ σαυτῷ τοσοῦτον. διὰ τοῦτ’ ἐπῄνεις ἡμᾶς παρὰ τὸν θεὸν βαδίζοντας.

28. Μὴ ὅσα φασὶν οὗτοι δύνασθαι, πάντα τούτοις, ὦ πολῖται, δυνατὰ νομίζετε, ἀλλὰ τὰ μέν, τὰ δ’ οὔ, καὶ τὰ μὲν σφόδρα, τὰ δ’ ἥκιστα. τοῖς γὰρ οἷος οὗτός ἐστιν ἀνελεῖν μὲν συμφορὰν οὐκ ἔστι, ῥάψαι δὲ καὶ κατασκευάσαι. διὰ τοῦτο τῶν μισουμένων μᾶλλόν εἰσιν ἢ τῶν τιμῶν ἀξιουμένων. εὐδαίμονα μὲν γὰρ ἐποίησαν οὐδένα, πολλοὺς δὲ ἀθλίους.

πόθεν δὴ τοῦτο τοι- οῦτόν ἐστι; τῶν δαιμόνων οἶ μὲν χείρους καὶ κακῶς ποιεῖν πεφυκότες τέρπονταί τε τοῖς ὑπὸ τούτων δρω- RIV 733 μένοις καὶ συγκαταπράττουσι | τὰ δεινὰ δὴ ταῦ- τα καὶ ἀπολλύντα ἀνθρώπους. μεθ’ ὧν οὗτοι διιστᾶσι 8 cf. t. I 168, 9; III 187, 4. Dem. Aristog. I p. 794, 5 1 αὐτὸν scripsi e CrB αὐτὸν PParMosM edd 5 οὐ inserui e Β om PParMosM edd scriptura in Cr incerta 6 πρὸς ante τὴν ΜοsΜ Mor et inser Par 2 del Re | ἢ ante εἰ Μ et inser Par 2 et inserendum coni lacobs Lect 11 δια- τοῦτ’ Ρ I ἡμᾶς in marg Par 2 13 ὦ παῖ Ρ ὦπται ἢ Par sed ἢ inser m 2 Ι νομίζεται Par 14 τὰ(1)] ταῦτα Par 16 τοῦτο Β | μᾶλλον τῶν μισουμένων Μ | μισούντων Mos 17 των Mos φίλους, ἐκπολεμοῦσι πρὸς αὐτὴν συγγένειαν, πλοῦτον διεσκέδασαν, πενίαν ἐπήνεγκαν, ὀφθαλμὸν ἐξέκοψαν, γλῶτταν ἀπέστρεψαν, κωφὸν ἀπέφηναν, πόδας ἔδησαν, χεῖρας ἐπήρωσαν, σῶμα συνέτηξαν, πολλὰ πρὸς τού- τοις, ἃ ὅπως μὲν δύνανται καὶ τί ποιοῦντες ἢ λέγον- τες, οὗτος μὲν οἶδε καλῶς, ἐγὼ δὲ οὐ μεμάθηκα μηδὲ μάθοιμι. ταῦτα δ’ οὖν ἐστι τὰ τῆς τούτων συμμορίας καὶ τοῦτο ἔργον τῆς καλῆς ταύτης τέχνης.

τῶν μὲν οὖν πονηρῶν δαιμόνων αὑτὸν καλείτω φίλον, οὐ- δὲν ἀντιλέγω, παρ’ ὧν δὲ τὰ χρηστὰ τοῖς ἀνθρώποις καὶ αἱ τῶν κακῶν ἀπαλλαγαί, τούτοις οὗτος ἐχθρὸς ἀπ’ αὐτῆς τῆς πρὸς τοὺς ἑτέρους φιλίας. οὐ γὰρ οἷόν τε τὸν αὐτὸν παρ’ ἀμφοτέροις δύνασθαι, ἀλλ’ ὅστις τι δι’ ἐκείνων ἔβλαψεν, οὗτος τοῦ δύνασθαί τι καὶ διὰ τούτων ὠφελεῖν αὑτὸν ἀπεστέρησε. βλάπτουσι δὲ ἕνα ἄνδρα καὶ δύο, κἂν τὰ μέγιστα δυνηθῶσιν, οἶκον ὅλον καὶ πόλιν. τῷ μὲν εἶναι κακοὶ καὶ μὴ διδόναι δίκην ζημιοῦσι, τῇ τέχνῃ δὲ καὶ τοῖς φαρμάκοις οὐδέν.

31. Καὶ τί δεῖ πόρρωθεν τὴν τούτου περὶ τὰς εὐεργεσίας ἀδυναμίαν ἐλέγχειν ἔχοντα ἐκ τῶν νῦν τοῦτο ποιεῖν; ἄνθρωπος κλῆρον παρατρέψαι μὴ δυ- 3 cf. t. I 269,6; III 133, 18 cum Add. et Corr.; VI 128, 9. Dem. fals. leg. p. 406,4 21 cf. p. 376, 21 sq.; 390,7 2 ὀφθαλμὸν reposui e PParMB scriptura in Cr abrasa ὀφθαλμοὺς Mos edd 6 μηδὲ scripsi μήτε libri sed scriptura in Cr abrasa, edd 9 αὐτὸν PPar 10 τοῖς ἀνθρώποις τὰ χρηστὰ Mos 11 δὲ post τούτοις PParMosM edd scriptura in Cr abrasa delevi 14 τί(1) PPar | καὶ om Μοσ 15 αὐτὸν Ρ ParB edd | ἀπεστέρηται Mor 17 ὅλην ΜοsΜΒ sed in hoc η in ras, et γρ in marg Mor | δὲ ΜοsΒ sed in hoc in ras, et γρ in marg Mor Ι τὸ PPar et γρ in marg Mor | κακοὶ scripsi e Par sed ὶ ex ν corr m 2, ΜοsΜΒ sed in hoc ι in ras κακὸν Ρ edd sed ,,malim κακοὶ“ Re νηθεὶς πόλιν ὅλην ῥύεται νόσου; ἄνθρωπος ἄχρηστος <τῷ> κινδυνεύοντι παιδὶ λοιμοῦ περιγίνεται; οὐκ δίεις μὴ λάχῃ; τέ οὖν λαχόντος τρέμεις; ἀλλ’ ἐδεδίεις μὴ λάχῃ; τί οὖν οὐκ ἐποίεις μὴ λαχεῖν; ἀλλ’ οὐ προσ- ἐδόκησας; ποῦ τοίνυν ὁ θαυμάσιος μάγος;

ἐῶ τἄλλα, ἀλλ’ ἔχομαί σου τοῦ παιδὸς νῦν ἐγὼ καὶ οἶδε πάντες καὶ θύειν μέλλομεν. νίκησον ἡμᾶς, ῥῦσαι τὸ σῶμα, τῶν χειρῶν ἐξάρπασον ἴ’ ἀφάνισον τὸ μειράκιον νεφέλῃ, ποίησον ἡμᾶς δοκεῖν ἔχειν αὐτὸν οὐκ ἔχοντας. RIV 734 ὁρᾷς ὡς ἀπορεῖς καὶ ἐξελεγχόμενος | οὐκ ἔχεις τι χρήσῃ;

33. Τίνα δὴ παρεχόμενος τοῦ παύσειν τὸν λοιμὸν ἀπόδειξιν ἀξιοῖς ᾧ θαρροῦμεν ἀφέντας οἶς οὐκ ἔνι πιστεύειν ἀναμένειν; ὅτι, φησίν, εἰ μὴ σφόδρα ἐπε- πείσμην ἀρκέσειν πρὸς τὸ ἔργον, οὐκ ἂν ἐπηγ- γελλόμην. τί γὰρ ὄφελος αὖθις ἐπὶ τὴν σφαγὴν ἀγομένου τοῦ παιδός;

ἓν τοῦτο πρῶτον, ὦ μάγε, τὸ μὴ τήμερον αὐτὸν ἀποθνήσκειν. σὺ δ’, ὡς εἰκός, αἰτήσεις καὶ τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν καὶ τρίτην καὶ τετάρτην καὶ δέκα καὶ δὶς τοσαύτας φάσκων τῶν εἰς τὴν ἴασιν φερόντων τοῦ μὲν εὐπορεῖν, τοῦ δ’ οὔ- πω, μεῖζον δὲ ἐκεῖνο τὸ μήπω φαινόμενον δύνασθαι. 20 Her. IV 90 2 τῷ inserui om libri edd Ι παιδὶ inser Par 2 6 τ’ ἄλλα Β Ι οἶδα πάντως PPar et γρ in marg Mor 7 ἐμέλλομεν Par 9 αὐτὸ Β 12 παρεχόμενος Par sed ος in ras m 2 13 ἀφέντας scripsi ἀφέντες libri edd Ι ἔστι Par 17 ἀγόμε- νος Β | αἰτεῖς post πρῶτον deesse censet Re perperam, ut servavit lacobsius Lect 20 δεκάτην Β | δίς τοσαύτας Par sed δίς το in ras m 2 21 εἰς om Μ | τὴν om ParM | inde a μὲν usque ad ἐμὲ p. 389,20 in Cr abrasa | εὐπορῶν Mos Mor sed in hoc γρ εὐπορεῖν in marg | δὲ edd 22 ἐκείνω PPar | ,,post φαινόμενον videtur εὑρεῖν vel πορίσασθαι vel tale deesse“ Re perperam, ut observavit lacobsius Lect διαλέξῃ τι καὶ περὶ σελήνης καὶ τῶν τοῦ μηνὸς ἡμε- ρῶν καὶ ὅλως ἄλλα ἐπ’ ἄλλοις εὑρήσεις ἀναβολὴν ἔχοντα. τὸ δὲ ποιεῖν μὲν οὐδέν, ἀεὶ δὲ ποιήσειν λέγειν χρόνους ἐμποιεῖν ἱκανόν.

ἓν μὲν τοῦτο οὐ μικρὸν τούτῳ κέρδος, ἕτερον δὲ μεῖζον ἢ οὐδὲν ἔλαττον τὸ πολλοὺς ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις πρὸ τοῦ λαχόντος τῶν πολιτῶν ἀπελθεῖν. ἡγεῖται γὰρ καὶ τῷ παιδὶ καὶ αὑτῷ τοῦτό γε οὐ φαύλην παραμυθίαν οἴσειν καὶ ἃ δράσει μὴ λυόμενος ὁ λοιμός, κουφιεῖν αὑτῷ νομίζει τὴν συμφοράν.

τί δ’, ἂν εἰπὼν ἀνάγκην εἶναι νύκτωρ περιελθεῖν τὴν χώραν καὶ παρεῖναι δεῖν τῶν μὲν ἄλλων οὐδένα, τὸν υἱὸν δὲ μόνον, ὅν καὶ μόνον οἷόν τε τῶν τοιούτων κοινωνεῖν, τούτων I δὲ RIV 735 οὐ συγχωρουμένων μάτην ἅπαντα πεπράξεσθαι, ἂν τούτοις ὑμᾶς ἀναγκάσῃ τοῖς λόγοις παραδοῦναι τὸν υἱὸν αὐτῷ, τὴν τῆς πόλεως ἀσφάλειαν, ἔπειτα ἀπιὼν οἴχηται παρὰ τοὺς οὐχ ἡδέως πρὸς ἡμᾶς ἔχοντας, τί χρησόμεθα; εἰπέ μοι. ἐπ’ ἄλλον ἥξομεν; καὶ τίς ἀνέ- ξεται; ἀλλ’ εὑρήσομεν;

ἂν οὖν χαλεπαίνων ὁ θεὸς μάταιον τὸ πρᾶγμα ποιῇ, πέμψομεν, νὴ Δία, παρ’ αὐ- 4 Dem. Phorm. 2 p. 944, 9 1 τί libri edd 2 ἐπ᾿ ἄλλοις ἄλλα Β | εὑρήσεις ἐπ’ ἄλλοις Par 3 μὲν — 4 ἐμποιεῖν om Mos 4 χρόνους scripsi e Par Μ coll Dem. l. l. χρόνον ΡΒ edd sed ,,non displicet lectio B(avarici) χρόνους ἐμποιεῖν ἱκανὸν“ Re | ἐμποιεῖν scripsi e Par ΜΒ ut coni Re ἐμποιεῖ Ρ edd | τοῦτο om Β 5 τούτῳ Mor sed γρ τοῦτο in marg | τὸ ante κέρδος ΜοsΒ edd τε Par 8 αὐτῶ PParMosB edd 9 αὐτῶ libri Mor corr Re 12 ,,aut pro ὃν ἰeρ. est ὡς aut illo servato ad οἷόν τε addendum est εἷναι“ Re τὸν lacobs Lect 13 οἷόν τε Β 14 πεπράξεσθαι scripsi e Mos ut coni Re πεπράξεσθε reliqui libri (πεπράξεστε Par sed σθε in marg m 2) edd 16 num <πρὸς> τὴν? 17 οἴχεται PParB 19 ἄλλον? τὸν πάλιν καὶ τὴν νόσον ἐροῦμεν καὶ ζητήσομεν φάρ- μακον; ὁ δέ, ὦ πάντων ἀνθρώπων ἀτοπώτατοι, φήσει, ὑμεῖς ἑτοίμου τυχόντες βοηθείας, ἐν χε- ροῖν τὸ θῦμα ἔχοντες, κύριοι τοῦ μηκέτι νοσεῖν γεγενημένοι λόγων ἠκούετε μετὰ χρησμούς. τί οὖν εἰρωνεύεσθε καὶ ἀνθρώπους ἔχοντες ἡμῶν ἀμείνους οὐ δι’ ἐκείνων ἀπαλλάττεσθε τῶν δυσχερῶν; τί οὖν τότε ποιήσομεν; αἰτιασόμεθα, νὴ Δία, τοὺς τούτῳ βεβοηθηκότας καὶ ὧς οὐκ ἐχρῆν ὑπαχθῆναι δακρύοντος ἐροῦμεν. ἀλλ’ οὐδὲν ἧττον ἀπο- λούμεθα.

πῶς οὖν οὐ πολλῆς δυστυχίας διὰ τῶν τοῦ μάγου λόγων τῆς τε φαινομένης λύσεως ἐκπεσεῖν καὶ μηδεμίαν ἀντὶ ταύτης ὕστερον ἔχειν; καὶ οὐκ ἐν- ταῦθα ἔστηκε τὸ δεινόν, ἀλλ’ οὐδ’ ἐπ’ ἄλλην ἀκαιρίαν καλούμενος <ὁ θεὸς> ἔτι βοηθῶν συλλήψεται. διὰ ἕν ἀνθρώπους εὐσεβεῖς ἐξέληται κινδύνων; καλόν γε εὐσεβείας τὰ παρόντα τεκμήριον. οὕτως ἡμῖν εἰσάπαξ καθίστησι δυσμενῆ τὸν Πύθιον τὸ τούτῳ πεισθῆναι τήμερον, καὶ δέος ἐστὶν οὐ μικρὸν μὴ καὶ ἄλλο τι τῷ λοιμῷ προσγένηται καὶ τοῦτ’ ἀνίατον τῇ πόλει τῆς ἐκ Δελφῶν ἡμῖν ἀποκεκομμένης ἐλπίδος.

ἀλλ’ ἑτέρῳ τρόπῳ τὴν θεραπείαν εὑρήσεις; ἀλλ’ ὁ χρησμὸς τοῦτον εἶναί φησι μόνον. εἰ δὲ ἐνῆσαν πλείους, οὐκ ἂν ἀπεκρύψατο τὴν ἀφθονίαν τῶν τῆς ἰάσεως ὁδῶν ὁ θεὸς οὐδ’ ἂν ἐγένετο χείρων τουτωνὶ τῶν ἰατρῶν οἱ φιλοτιμοῦνται τῷ πολυτρόπων μεμνῆσθαι θεραπειῶν, ἀλλ’ εἶπεν ἂν ἐξαριθμῶν ὅτι ἢ τὸ ποιήσασιν ἢ τὸ ἤ, νὴ Δἵ, ἕτερον ἢ πάλιν ἄλλο τι ἢ τοῦτό γε αὐτὸ νῦν ἀνῃρημένον ὑπάρξει τὸν λοιμὸν διαφυγεῖν. ἀλλ’ ὁρᾶτε ὡς πάντα τἄλλα ἀφεὶς ἐν τούτῳ μόνῳ φησὶν εἶναι τὴν βοήθειαν τούτους, οἶμαι, θηρεύων ὡς ἂν καὶ τῆς τοῦ λοιμοῦ γενέσεως ἐκ τούτων οὔσης, τοῦ μὲν εἰσηγουμένου καὶ προεμβάλλοντος, τοῦ παιδὸς δὲ ἀκολουθοῦντος καὶ πειρωμένου μιμεῖσθαι.

41. Πῶς οὖν, φησίν, οὐκ ἐμὲ σφάττει; ὅτι δει- νοτερὸν ἡγεῖταί σοι τῆς σαυτοῦ τελευτῆς τὴν τοῦ παιδός. βαρύτερον δὲ πᾶσιν ἀνθρώποις ἡ ἐν τῷ περι- εῖναι λύπη τοῦ θανάτου. διὰ τί οὗν, φησί, μὴ 3 cf. t. m 9, 1; V 400, 9. Dem. Timocr. p. 715,20 5 ὅπου γε οὐδένα scripsi περὶ cum lac 10 vel 11 litt Β 11 τῷ scripsi τὸ Β 12 ποιήσασιν scripsi ποιήσουσιν Β 13 ἕτερον scripsi ἑτέρων Β 14 ἀνηρημένον ἀνειρημένον Β 15 τ’ ἄλλα Β 22 βαρύτερον — 23 θανά- του praemissis verbis τῆς μελέτης ἐν ᾖ διὰ τὸν λοιμὸν κτεῖναί τις συμβουλεύει τὸν μάγου παῖδα χρήσαντος τοῦ θεοῦ citat Ma- carius Chrysocephalus fol. 80 v | δὲ om Macar | τὴν et 23 PParMB et γρ in marg Mor | διατί Β ῥήδην εἶπε τὸν ἐμὸν θύειν; ὅτι τότε μὲν ᾔδει σε συκοφαντήσοντα τὸ μαντεῖον [εἰπεῖν]· ἄνδρες πολῖ- ται, ταῦτα ἐνθένδε κατεσκεύασται. ταῦτα οἱ RIV 736 φθονοῦντες, ταῦτα οἱ | τὴν ἐμὴν δόξαν οὐ φέροντες. ταῦτα οὐχ ὁ θεός, ἀλλὰ Δελφῶν οἱ πάντα ἀργυρίου ποιοῦντες.

διὰ τοῦτο τοὔνομα μὲν οὐκ εἷπε, τῷ κλήρῳ δὲ ταὐτὸν ἐποίησεν. ἢ σὺ νομίζεις οὐ τῇ ψήφῳ τοῦ θεοῦ καὶ τῇ γνώμῃ τὰ περὶ τοὺς κληρουμένους οὕτω γενέσθαι; τί οὖν βιάζῃ καὶ φιλονεικεῖς καὶ δυσσεβῆ τινα παλαιὸν μιμῇ τοξότην, ὃν οἱ ποιηταί φασιν ἀντάρασθαι τῷ θεῷ τόξον; καὶ σὺ νῦν ἀνταγωνίζῃ τῷ μαντείῳ, διαφέρει δὲ τοσοῦτον ὅσον ὁ μὲν αὐτὸς ἐμαίνετο μόνος, σὺ δὲ καὶ τὸν δῆ- μον ἀξιοῖς. ἢ ταῦτα, ὦ πολῖται, σωφρονούντων ἀνθρώ- πων; βουλεύεταί τις περὶ τῶν ἀνῃρημένων δέον προσ- θεῖναι τὸ ἔργον καὶ κατέχει λοιμὸν ὅν ἔχει λῦσαι καὶ τὰ ὦτα παραδίδωσι λόγοις ἀνθρώπων ἀκηκοὼς θείων λογίων καὶ βούλεται ἀπελθὼν οἴκαδε τοὺς αὑτοῦ νο- 10 cf. ad t. V 117,12 et IV 317,1 11 Il. ι 559 1 σε om ΜοSΒ et γρ in marg Mor 2 συκοφαντήσαντα Par sed α(2) in ο ras corr | εἰπεῖν] om Mos Mor cancellavi καὶ εἰπεῖν Μ καὶ Par 5 ταῦτ’ Β 6 πάντ’ Β | τοῦτο Β 9 κληρουμένους Μ sed μὲν in ras m 2 | γίνεσθαι Β et γρ in marg Mor scriptura in Cr haud perspicua 12 διαφέρῃ τοσοῦτον Mos 14 ἢ] οὐ ΜοsΜ et γρ in marg Mor καὶ Par | ὦ παρόντες Μ ὠ π Ρ πῶς Par 15 βου- λεύεται τίς Cr οὐδεὶς βουλεύεται Par sed οὐδεὶς in lac 2 litt m 2, Mos et γρ in marg Mor | περὶ in ras Par 2 | ἀνειμένον PPar ἀναιρησομἐνων ΜοsΜ et γρ in marg Mor ἀνειρημένον Β | signum interrogationis post ἀνηρημένων PParB edd levi 16 λοιμὸς Par | λύσαι Par 17 θείων inserui e Β om CrPParMosM edd 18 θεοῦ post λογίων Μ | scripsi e ParMosB cum lacobsio Lect βουλεύεται CrPM edd | αὐτοῦ scripsi e Cr αὐτοῦ PParMosMB edd σοῦντας ἐπιδεῖν ἐξὸν ὑγιαίνοντας;

καὶ τί πρὸς αὐ- τοὺς ἐρεῖτε τοὺς ἐν ταῖς κλίναις, τοὺς περὶ τὰ φρέατα, τοὺς ἐν τῷ κακῷ, τοὺς καομένους; πάντως δὲ ἐπύθον- το τὰ παρὰ τοῦ θεοῦ καὶ θαυμάζουσιν, ὡς εἰκός, ὅτι μήπω λέλυνται. τί οὖν ἐρεῖτε πρὸς αὐτοὺς ἔτι νο- σοῦντας ἢ τὸν μάγον καὶ τὰ παρὰ τοῦ μάγου καὶ ὧς ἐπαγγέλλεται καὶ ὧς ἴσως τι πράξει; καὶ πῶς οἴσετε τῶν καμνόντων τὸν ὀδυρμόν; τὸν τοῦ γόητος περὶ πλείονος ὧν ἐγεννήσατε πεποιῆσθαι δόξετε.

44. Ὁρῶ τοὺς πολλοὺς ὑμῶν, ὦ πολῖται, μελανει- μονοῦντας, τὸν μὲν ἐπ’ ἀδελφῷ, τὸν δὲ ἐπὶ γυναικί, τὸν δὲ ἐπὶ τέκνῳ, τὸν δὲ ἐπὶ τούτοις ἅπασι. βούλεσθε οὖν τούς τε οὔπω θρηνοῦντας ταὐτὰ παθεῖν τοῖς τε ἤδη πεπληγμένοις προστεθῆναι μείζω; μή, πρὸς τῶν πολλῶν τάφων, ἀλλ’ ἐλεήσατε μὲν τοὺς ἀσθενοῦντας, ἐλεήσατε δὲ τοὺς οὔπω. ἥξει γάρ, ἥξει βαδίζον τὸ κα- κὸν ἐφ’ ἅπαντας, | ἂν μὴ σταθῇ τῷ ξίφει. οὐδὲν RIV 737 δεινὸν οὐδ’ ἐλεεινὸν ὁ μάγος πείσεται μετὰ τῶν πολ- λῶν πατέρων ζητῶν τὸν ἑαυτοῦ οὐδ’ ἂν δίκαιος εἴη πρὸς ἡμᾶς λέγειν· σώσατε τὸν ἐμόν, τοὺς ὑμετέ- 2 Thuc. II 49, 3 8 cf. p. 393, 8. Soph. Oed. R. 389 10 cf. t. IV 641, 12 R 3 τοὺς καομένους om Ρ et γρ in marg Mor Ι καιομένους Cr edd I δὲ om Par 4 περὶ PParM | τοῦ om M 6 περὶ Par 7 τί libri edd | οἴσεται Par οἴσεται ΡΒ 8 οὐ τὸν — 9 δόξετε; coni lacobs Lect | πέρι Cr 9 ἐγεννήσατε scripsi e CrMosMB et γρ in marg Mor ut coni Re ἐποιήσατε PPar edd | colon post δόξετε PParM, signum interrogationis 10 παρόντες ΜοsΜ παῖ PPar sed in hoc γρ παρόντες in marg m 2 11 τοὺς(1 et 2) Β 13 ταὐτὰ scripsi e Β ταῦτα Cr PParMosM edd 14 γρ πεπλημμελημένοις in marg Mor | προστεθεῖναι Ρ Mor 16 τὸ κακὸν βαδίζον CrParM Re 18 τῶν inserui e Β om CrPParMosM edd 20 ὑμᾶς Par Re ῥοῦς πρόεσθε. ταῦτα γὰρ αἰτεῖ, κἂν τὰ ῥήματα φεύ- γῃ.

ἔδει δὲ τούτων οὐδενός, εἴπερ ἅ φησι καὶ ὑπισχνεῖται, ταῦθ’ ὧς ἀληθῶς ἐδύνατο. τί γὰρ ἐκώ- λυεν, εἰπέ μοι, πρὶν εἰπεῖν τι, πρὶν ὑποσχέσθαι, συν- ἅψαι τῷ κλήρῳ τὴν ἴασιν καὶ τὸν τῶν λόγων τού- των καιρὸν τῆς τοῦ λοιμοῦ ποιῆσαι λύσεως, εἶθ’ οὕτω θύειν κωλύειν ὡς ἂν οὐκέτ’ οὔσης ἀνάγκης;

ἀλλ’ οὐκ ἐνῆν οὕτως ὀξέως, ἀλλὰ διὰ χρόνων. οὐκοῦν κἂν μέλλῃς οὕτω λύειν, θῶμεν γάρ, εἰ καὶ σφόδρα τοῦτο ἠλίθιον, οὐκ ἴσα ἀντ’ ἴσων δίδως. ποῦ γὰρ ἴσον ἤδη παῖδας ὑγιαίνοντας ἰδεῖν ἢ τοῦτ’ αὐτὸ μετὰ πολ- λοὺς θανάτους λαβεῖν; τὸ δὲ ἀγανακτεῖν οὕτω πολίτην ἡμέτερον, εἴ τι χρήσιμος ἔσται διὰ τοῦ παιδὸς τῇ πό- λει, πῶς ἀνεκτόν;

τούτων ἕκαστος, εἰ τὸν υἱὸν ὑπὸ τοῦ κλήρου κατειλημμένον ἑώρα τὸν ἑαυτοῦ, ἴσως μὲν οὐδ’ ἂν ἐδάκρυσεν· εἰ δ’ οὖν, ἀλλὰ κἂν ἡδονὴν ἴσως εἶχέ τινα τῇ λύπη κεκραμένην, εἰ τοιαύτην εἰσφο- ρὰν εἰσέφερε τῇ πόλει. ὁ δὲ ἀγανακτεῖ καὶ τὴν λει- τουργίαν οὐ φέρει καὶ λοιδορεῖται τοῖς θεοῖς καὶ μο- νονοὺ κατασκάπτει τοὺς νεώς. καὶ οἱ μὲν τὰ μέγιστα ἡμᾶς ἀγαθὰ εἰργασμένοι τὴν ἡσυχίαν ἦγον ἄν, ὁ δὲ πονηροῖς φαρμάκοις τὸν ἑαυτοῦ κατατρίψας βίον, ὥσπερ 8 cf. t. II 211, 18 16 sq. Plat. Phaed. p. 59 A 1 κἀν Β 3 καὶ ante ταῦθ’ Mos edd delevi cum lacob- sio Lect καὶ ποιεῖν ταῦθ’ coni Re 5 τοῦτον ΡΜοs Mor 6 λύσεως in Cr incertum | οὕτως ParMB scriptura in Cr incerta 7 οὐκ ἔτ’ Par 8 χρόνον Mos Mor 9 κἂν scripsi e PParMosMB scriptura in Cr incerta ἂν edd | μέλῃς μέλλῃ Par | οὕτως Par sed ς eras, Μ 10 ἶσα et ἶσον PPar ΜοsΒ edd 13 χρήσιμον Β 16 μὴ Par 17 κεκραμμένην Β κεκρατημένον Ρ et γρ in marg Mor 18 εἰσέφερε scripsi 6 ΜΒ εἰσανέφερε CrPParMos edd 28 αὑτοῦ Cr αὐτοῦ Ρ Mos edd τις τύραννος, ὑποχωρεῖν ἀξιοῖ ταῖς ἡδοναῖς ταῖς ἑαυ- τοῦ τὴν κοινὴν ἀσφάλειαν.

διὰ τί; διὰ τὰ πολλὰ τρόπαια καὶ τὰ αἰχμάλωτα σώματα καὶ ναῦς καὶ λιμέ- νας καὶ τόπους; καίτοι κἂν εἰ πάντα ταῦτα ἦν, οὐδ’ ἂν οὕτως εἰκότως ἀπῄτει χάριν τὸ μηκέτ’ εἶναι τὴν πόλιν. εἰ δὲ μὴ στρατηγοῖς μηδ’ ἀριστεῦσι μηδ’ οἱ μεγίστων ἡμᾶς ἐξείλοντο κινδύνων ἔδοτ’ ἂν τοιαύτην | τιμήν, πῶς τῷ γόητι δώσετε;

οὐ φέρεις τὴν RIV 738 τοῦ παιδὸς σφαγήν; εἰ δὲ ἀνὴρ γενόμενος ὅπλα λαβὼν ἔπεσεν ὑπὲρ τῆς αὑτοῦ μαχόμενος, οὐδὲ τότ’ ἂν ἤνεγ- κἀς; ἀλλ’ οἵ γε ἄλλοι πατέρες τοὺς οὕτω τεθνεῶτας ἔθαπτον σεμνυνόμενοι. καί πού τις καὶ στρατηγὸς τοὺς αὑτοῦ παῖδας ἀγαγὼν ἐπὶ τὴν μάχην νεκροὺς ἐπαν- ῆλθε κομίζων καὶ οὔτε τὴν πάλιν οὔθ’ αὑτὸν οὔτ’ ἐκείνους ἐμέμψατο. σὺ δ’ ἂν τοὺς σαυτοῦ παρῄνεις οἴκοι μένειν καὶ φεύγειν μᾶλλον ἀστρατείας γραφὴν ἢ τραύματα ὑπομεῖναι. ταχύ γ’ ἂν οὗτος, εἰ μεγαλο- ψυχίαν πατρὸς ὁ χρησμὸς ἐκάλει, πρὸ τῶν ἄλλων ἀναπηδήσας ἐπέδωκε τὸν υἱόν, ὅς οὐδὲ τὸν κλῆρον ἀνέχεται.

ταυτὶ μὲν ἂν καὶ πολλὰ τοιαῦτα διῆλθον, εἰ μηδὲν τῶν ἄλλων διέφερες, νῦν δὲ ἄκουσον ἅ μοι δίδωσι λέγειν ἡ σὴ τέχνη· τί δέδοικας, ὦ μάγε; τί κλαίεις; ἔξεις καὶ μετὰ τὴν σφαγὴν τὸν υἱόν. ὑπακού- σεταί σοι καλοῦντι, φανεῖται, διαλέξεται, συνδιατρίψει τὰς νύκτας, ἦ πού σοι καὶ διακονήσει τῶν ἄλλων προθυμότερον εἰδώλων. μὴ τοίνυν ἄσχαλλε μετὰ τῆς πόλεως καὶ αὐτὸς ἰδίᾳ κερδαίνων.