Sententiae (corresponds to version Men Ar I) (Greek) pseudo-Menander Manfred Ullmann Andrew W. Mellon Foundation Published original versions of the electronic texts A Digital Corpus for Graeco-Arabic Studies, funded by the Andrew W. Mellon Foundation Mark Schiefsky, Harvard University Gregory R. Crane, Universität Leipzig Uwe Vagelpohl, University of Warwick Keyboarding Digital Divide Data Editor-in-Chief, Perseus Digital Library Gregory R. Crane Project Manager (University of Leipzig) Matt Munson Project Assistant (University of Leipzig) Annette Geßner Lead Developer (University of Leipzig) Thibault Clérice Technical Advisor Bruce Robertson A Digital Corpus for Graeco-Arabic Studies, funded by the Andrew W. Mellon Foundation University of Leipzig Germany tlg0541.tlg042.1st1K-grc1.xml Available under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License 2016 pseudo-Menander Die arabische Überlieferung der sogenannten Menandersentenzen Manfred Ullmann Wiesbaden Kommissionsverlag Franz Steiner 17-59 1961 Universitäts- und Landesbibliothek Sachsen-Anhalt

The following text is encoded in accordance with EpiDoc standards and with the CTS/CITE Architecture.

Greek
Α

ἄνθρωπον ὄντα δεῖ φρονεῖν τἀνθρώπινα (Mon 1 M/1 J)

ἀναφαίρετον κτῆμ᾿ ἐστὶ παιδεία βροτοῖς (Mon 2 M/2 J)

ἀεὶ τὸ λυποῦν ἐκδίωκε τοῦ βίου (Mon 3 M/3 J)

αὐτά σε διδάσκει τοῦ βίου τὰ πράγματα (Mon 647 M/4 J)

ἀθάνατον ἔχθραν μὴ φύλαττε θνητὸς ὤν (Mon 4 M/5 J)

ἅπαξ ἀκοῦσαι τοὺς ἐλευθέρους καλόν (Piccolos p. 230, 1/Mon 6 J)

ἅπαν τὸ κέρδος ἄδικον ὂν φέρει βλάβην (Mon 6 M/8 J)

ἅπαντα καιρῷ χάριν ἔχει τρυγώμενα (Mon 7 M/9 J)

ἂν εὖ φρονῇς, τὰ πάντα γ᾿ εὐδαίμων ἔσῃ (Mon 649 M/74 J)

ἀχάριστος ὅστις εὖ παθὼν ἀμνημονεῖ (Mon 10 M/12 J)

ἄγει δὲ πρὸς φῶς τὴν ἀλήθειαν χρόνος (Mon 11 M/13 J)

ἀμελοῦντα τοῦ ζῆν οὐκ ἔνεστ᾿ εὐσχημονεῖν (Mon 646 M/91 J)

ἀγαθὸν μέγιστον ἡ φρόνησίς ἐστ᾿ ἀεί (Mon 12 M/14 J)

ἀνδρὸς τὰ προσπίπτοντα γενναίως φέρειν (Mon 13 M/15 J)

ἄγει τὸ θεῖον τοὺς κακοὺς πρὸς τὴν δίκην (Mon 14 M/16 J)

ἀβουλίᾳ τὰ πολλὰ βλάπτονται βροτοί (Mon 15 M/17 J)

ἄνθρωπον ὄντα σαυτὸν ἀναμίμνησκ᾿ ἀεί (Mon 16 M/18 J)

ἀνεξέταστον μὴ κόλαζε μηδένα (Mon 17 M/19 J)

ἀφεὶς τὰ φανερὰ μὴ δίωκε τἀφανῆ (Mon 18 M/20 J)

ἀνὴρ πονηρὸς δυστυχεῖ, κἂν εὐτυχῇ (Mon 19 M/21 J)

ἄνθρωπος ὢν γίγνωσκε τῆς ὀργῆς κρατεῖν (Mon 20 M/22 J)

αἰσχρὸν δὲ μηδὲν πρᾶττε μηδὲ μάνθανε (Mon 23 M/24 J)

ἅπαντας ἡ παίδευσις ἡμέρους τελεῖ (Mon 41 M/50 J)

ἀνδρὸς πονηροῦ φεῦγε συνοδίαν ἀεί (Mon 24 M/25 J)

ἀνδρῶν δ᾿ ἀπίστων ὅρκον εἰς ὕδωρ γράφε

ἀρχῆς τετευχὼς ἴσθι ταύτης ἄξιος (Mon 44 M/55 J)

ἀνδρὸς χαρακτὴρ ἐκ λόγου γνωρίζεται (Mon 26 M/27 J)

ἀνὴρ δίκαιός ἐστιν οὐχ ὁ μὴ ἀδικῶν, ἀλλ᾿ ὅστις ἀδικεῖν δυνάμενος μὴ βούλεται (Mon 638—639 M/37—38 J)

ἅπαντ᾿ ἀφανίζει γῆρας, ἰσχὺν σώματος (Mon 648 M/39 J)

ἄριστόν ἐστι πάντ᾿ ἐπίστασθαι καλά (Mon 33 M/41 J)

ἄνευ προφάσεως οὐδὲν ἀνθρώποις κακόν (Mon 35 M/44 J)

ἀνὴρ ὁ φεύγων καὶ πάλιν μαχήσεται (Mon 45 M/56 J)

ἀνὴρ δὲ χρηστὸς χρηστὸν οὐ μισεῖ ποτε (Mon 28 M/29 J)

ἀνελεύθεροι γάρ εἰσιν οἱ φιλάργυροι (Mon 36 M/45 J)

ἆρ᾿ ἐστὶ θυμοῦ φάρμακον χρηστὸς λόγος (Mon 37 M/46 J)

ἀνὴρ γὰρ ἄνδρα καὶ πόλις σώζει πόλιν (Mon 29 M/31 J)

ἀνὴρ ἀχάριστος μὴ νομιζέσθω φίλος (Mon 40 M/49 J)

ἀνδρὸς πονηροῦ σπλάγχνον οὐ μαλάσσεται (Mon 31 Μ/33 J)

ἅπασιν εὖ πράττουσιν ἥδομαι φίλοις (Mon 452 Lasc/511 Brunck) ἀνδρὸς κακῶς πράσσοντος ἐκποδὼν φίλοι (Mon 453 Lasc/512 Brunck)

αἱ δ᾿ ἐλπίδες βόσκουσι τοὺς κενοὺς βροτῶν (Mon 42 M/51 J)

B

βέβαιον οὐδέν ἐστιν ἐν θνητῷ βίῳ (Mon 57 M/96 J)

βάδιζε τὴν εὐθεῖαν, ἵνα δίκαιος ᾖς (Mon 62 M/101 J)

βούλου δ᾿ ἀρέσκειν πᾶσι, μὴ σαυτῷ μόνον (Mon 76 M/102 J)

βουλόμεθα πλουτεῖν πάντες, ἀλλ᾿ οὐ δυνάμεθα (Mon 64 M/104 J)

βίος ἐστὶν ἄν τις τῷ βίῳ χαίρῃ βιῶν (Mon 656 M/120 J)

βίος κέκληται δ᾿ ὃς βίᾳ πορίζεται (Mon 66 M/106 J)

βροτοῖς ἅπασιν ἡ συνείδησις θεός (Mon 654 M/107 J)

βίου δικαίου γίγνεται τέλος καλόν (Mon 67 M/108 J)

βέβαιος ἴσθι καὶ βεβαίως χρῶ φίλοις (Mon 454 Lasc/513 Brunck)

βουλῆς γὰρ ὀρθῆς οὐδὲν ἀσφαλέστερον (Mon 68 M/109 J)

βροτοῖς ἅπασιν ἀποθανεῖν ὀφείλεται (Mon 69 M/110 J)

βίος βίου δεόμενος οὐκ ἔστιν βίος (Mon 74 M/115 J)

βέλτιόν ἐστι σῶμα γ᾿ ἢ ψυχὴν νοσεῖν (Mon 75 M/116 J)

βίου σπάνις πέφυκεν ἀνδράσιν γυνή (Mon 77 M/117 J)

βίον καλὸν ζῇς, ἂν γυναῖκα μὴ ἔχῃς (Mon 78 M/118 J)

Г

γυναικὶ πάσῃ κόσμον ἡ σιγὴ φέρει (Mon 94 Lasc/109 Brunck)

γυναικὸς ἐσθλῆς ἐστι σώζειν οἰκίαν (Mon 84 M/140 J)

γέλως ἄκαιρος κλαυθμάτων παραίτιος (Urbin. p. 430 nr. 11/Mon 144 J)

γῆ πάντα τίκτει καὶ πάλιν κομίζεται (Mon 89 M/145 J)

γέρων ἐραστὴς ἐσχάτη κακὴ τύχη (Mon 90 M/146 J)

γαμεῖν ὁ μέλλων εἰς μετάνοιαν ἔρχεται (Mon 91 M/147 J)

γυνὴ δικαία τοῦ βίου σωτηρία (Mon 93 M/149 J)

γυναικὸς ἐσθλῆς ἐπιτυχεῖν οὐ ῥᾴδιον (Mon 94 M/150 J)

γυναῖκα θάπτειν κρεῖσσόν ἐστιν ἢ γαμεῖν (Mon 95 M/151 J)

γυνὴ τὸ σύνολόν ἐστι δαπανηρὸν φύσει (Mon 97 M/153 J)

γάμει δὲ μὴ τὴν προῖκα, τὴν γυναῖκα δέ (Mon 98 M/154 J)

γυνὴ δὲ χρηστὴ πηδάλιόν ἐστ᾿ οἰκίας (Mon 99 M/155 J)

γυναικὶ δ᾿ ἄρχειν οὐ δίδωσιν ἡ φύσις (Mon 100 M/157 J)

γυνὴ γὰρ οἴκῳ πῆμα καὶ σωτηρία (Mon 85 M/141 J)

γαμεῖν δὲ μέλλων βλέψον εἰς τοὺς γείτονας (Mon 103 M/160 J)

γλώσσῃ ματαίᾳ ζημία προστρίβεται (Mon 111 M/169 J)

γυνὴ δ᾿ ὅλως τι συμφέρον οὐ βουλεύεται (Boiss. p. 159)

γυνὴ γὰρ οὐδὲν οἶδε πλὴν ὃ βούλεται (Mon 87 M/143 J)

γνώμη γερόντων ἀσφαλεστέρα νέων (Mon 107 M/164 J)

γελᾷ δ᾿ ὁ μῶρος, κἄν τι μὴ γέλοιον ᾖ (Mon 108 M/165 J)

γυνὴ δὲ κολακεύει σε τοῦ λαβεῖν χάριν (Mon 600 M/167 J)

Δ

δίκαιος ἴσθι ἵνα δικαίων τύχῃς (Mon 119 M/179 J)

δὶς ἐξαμαρτεῖν ταὐτὸν οὐκ ἀνδρὸς σοφοῦ (Mon 121 M/183 J)

δρυὸς πεσούσης πᾶς ἀνὴρ ξυλεύεται (Mon 123 M/185 J)

δεῖ τοὺς φιλοῦντας πίστιν οὐ λόγους ἔχειν (Mon 115 M/175 J)

δίκαιον εὖ πράττοντα μεμνῆσθαι θεοῦ (Mon 118 M/178 J)

δοὺς τῇ τύχῃ τὸ μικρὸν ἐκλήψῃ μέγα (Mon 124 M/186 J)

δίκαια δράσας σύμμαχον ἕξεις θεόν (Mon 188 J)

δειλοῦ γὰρ ἀνδρὸς δειλὰ καὶ φρονήματα (Mon 128 M/190 J)

δέσποινα γὰρ γαμοῦντι νυμφίῳ γυνή (Mon 129 M/191 Var. J)

δίωκε δόξαν καὶ ἀρετήν, φεῦγε ψόγον (Mon 137 M/192 J)

δίκαιος ἂν ᾖς, τῷ τρόπῳ χρήσῃ νόμῳ (Mon 135 M/193 J)

δυσπαρακολούθητον δὲ πρᾶγμ᾿ ἔσθ᾿ ἡ τύχη (Mon 660 M/202 J)

δόλιον γὰρ ἄνδρα φεῦγε παρ᾿ ὅλον τὸν βίον (Mon 131 M/195 J)

δούλου δὲ χεῖρον οὐδὲν οὐδὲ τοῦ καλοῦ (Mon 133 M/197 J)

Е

ἔστιν Δίκης ὀφθαλμός, ὃς τὰ πάνθ᾿ ὁρᾷ (Mon 179 M/225 J)

ἐκ τῶν πόνων γὰρ τἀγάθ᾿ αὔξεται βροτοῖς (Mon 149 M/221 J)

ἐν νυκτὶ βουλὴ τοῖς σοφοῖσι γίγνεται (Mon 150 M/222 J)

ἔνεγκε λύπην καὶ βλάβην ἐρρωμένως (Mon 151 M/223 Var. J)

ἐχθροὺς ἀμύνου μὴ ᾿πὶ τῇ σαυτοῦ βλάβῃ (Mon 152 M/224 J)

εὔτολμος εἶναι κρῖνε, τολμηρὸς δὲ μή (Mon 153 M/226 J)

ἐφόδιον εἰς τὸ γῆρας αἰεὶ κατατίθου (Mon 154 M/227 J)

ἔρωτα παύει λιμὸς ἢ χαλκοῦ σπάνις (Mon 156 M/228 J)

ἐν πλησμονῇ τοι Κύπρις, ἐν πεινῶσι δ᾿ οὔ (Mon 159 M/231 J)

ἐν γὰρ γυναιξὶ πίστιν οὐκ ἔνεστ᾿ ἰδεῖν (Mon 161 M/233 J)

ἐλπὶς γὰρ ἡ βόσκουσα τοὺς πολλοὺς βροτῶν (Stob. Flor. II 46, 14 Hense)

ἔστι κἀν κακοῖσιν ἡδονῆς τι μέτρον (Mon 182 M/235 Var. J)

ἔνιοι κακῶς φρονοῦσι πράττοντες καλῶς (Mon 163 M/236 J)

ἐχθροῖς ἀπιστῶν οὔποτ᾿ ἂν πάθοις βλάβην (Mon 164 M/237 J)

εὐχῆς δικαίας οὐκ ἀνήκοος θεός (Mon 146 M/217 J)

ἐὰν δ᾿ ἔχωμεν χρήμαθ᾿, ἕξομεν φίλους (Mon 165 M/238 J)

ἐχθροῦ παρ᾿ ἀνδρὸς οὐδέν ἐστι χρήσιμον (Mon 166 M/239 J)

ἐλεύθερον φύλαττε τὸν σαυτοῦ τρόπον (Mon 144 M/215 J)

εὐκαταφρόνητός ἐστι σιγηρὸς τρόπος (Mon 167 M/240 J)

εἷς ἐστι δοῦλος οἰκίας ὁ δεσπότης (Mon 168 M/241 J)

ἔνιοι δὲ καὶ μισοῦσι τοὺς εὐεργέτας (Mon 171 M/244 J)

εἰ μὴ φυλάσσεις μίκρ᾿, ἀπολεῖς τὰ μείζονα (Mon 172 M/245 J)

ἐν παντὶ δεῖ τρόπῳ τὸν ἄνδρα εὖ φρονεῖν (Nachlese p. 372/Mon 259 J)

ἐν μυρίοισι τὰ καλὰ γίγνεται πόνοις (Mon 176 M/252 J)

Z

ζήσεις βίον κράτιστον, ἂν θυμοῦ κρατῇς (Mon 186 M/269 J)

ζωῆς πονηρᾶς θάνατος αἱρετώτερος (Mon 193 M/276 J)

ζῆν βουλόμενος μὴ πρᾶττε θανάτου γ᾿ ἄξια (Mon 194 M/277 J)

ζῆλος γυναικὸς πάντα πυρπολεῖ δόμον (Mon 195 M/278 J)

ζήτει γυναῖκα σύμμαχον τῶν πραγμάτων (Mon 199 M/271 J)

ζῆν ἡδέως οὐκ ἔστιν ἀργὸν καὶ κακόν (Mon 201 M/279 J)

ζῆν οὐκ ἔδει γυναῖκα κατὰ πολλοὺς τρόπους (Mon 198 M/283 J)

H

ἡ κοιλία καὶ πολλὰ χωρεῖ κὠλίγα (Mon 226 M/311 J)

ἦθος πονηρὸν φεῦγε καὶ κέρδος κακόν (Mon 204 M/288 J)

ἥξει τὸ γῆρας πᾶσαν αἰτίαν φέρον (Mon 209 M/293 J)

ἡδύ γε πατὴρ φρόνησιν ἀντ᾿ ὀργῆς ἔχων (Mon 669 M/314 J)

ἤθη πονηρὰ τὴν φύσιν διαστρέφει (Mon 203 M/287 J)

ἥδιστόν ἐστι τῶν ὑπαρχόντων ἐρᾶν (Mon 290 Var. J)

ἢ μὴ γάμει τὸ σύνολον ἢ γαμῶν κράτει (Mon 215 M/300 J)

ἡ πατρίς, ὡς ἔοικε, φίλτατον βροτοῖς (Mon 216 M/301 J)

ἡ γὰρ παράκαιρος ἡδονὴ τίκτει βλάβην (Mon 217 M/302 J)

ἡδύ γε δικαίους ἄνδρας εὐτυχεῖς ὁρᾶν (Mon 218 M/303 J)

ἢ μὴ ποίει τὸ κρυπτὸν ἢ μόνος ποίει (Mon 225 M/316 J)

ἤθους δὲ βάσανός ἐστιν ἀνθρώποις χρόνος (Mon 219 M/304 J)

ἡ γλῶσσα πολλῶν ἐστιν αἰτία κακῶν (Mon 220 M/305 J)

ἡδὺ σιωπᾶν ἢ λαλεῖν ἃ μὴ πρέπει (Mon 221 M/306 J)

ἡ μωρία δίδωσιν ἀνθρώποις κακά (Mon 224 M/309 J)

Θ

θνητὸς πεφυκὼς μὴ γέλα τεθνηκότα (Mon 670 M/346 J)

θέλομεν καλῶς ζῆν πάντες ἀλλ᾿ οὐ δυνάμεθα (Mon 236 M/329 J)

θησαυρός ἐστι τοῦ βίου τὰ πράγματα (Mon 235 M/328 J)

θεοῦ πέφυκε δῶρον εὐγνώμων τρόπος (Mon 241 M/334 J)

θέλων καλῶς ζῆν μὴ τὰ τῶν φαύλων πρᾶσσε (Urbin. p. 433, 3)

θεὸν προτίμα, δεύτερον δὲ τοὺς γονεῖς (Mon 322 J)

θεὸς πέφυκεν ὅστις οὐδὲν δρᾷ κακόν (Mon 234 M/327 J)

θεόν σέβου καὶ πάντα πράξεις ἐνθέως (Mon 229 M/321 J)

θεὸς συνεργὸς πάντα ποιεῖ ῥᾳδίως (Mon 237 M/330 J)

θεοὶ μέγιστοι τοῖς φρονοῦσιν οἱ γονεῖς (Mon 238 M/331 J)

θεράπευε τὸν δυνάμενον αἰεί σ᾿ ὠφελεῖν (Mon 244 M/337 J)

θεῶν ὄνειδος τοὺς κακοὺς εὐδαιμονεῖν (Mon 255 M/338 J)

θυσία μεγίστη τῷ θεῷ τό γ᾿ εὐσεβεῖν (Mon 246 M/340 J)

θεῷ μάχεσθαι δεινόν ἐστι καὶ τύχῃ (Mon 247 M/341 J)

θηρῶν ἁπάντων ἀγριωτέρα γυνή (Mon 248 M/242 J)

θάλασσα καὶ πῦρ καὶ γυνὴ κακὰ τρία (Mon 114 Lasc/128 Brunck)

θεοῦ θέλοντος κἂν ἐπὶ ῥιπὸς πλέοις (Mon 671 M/349 J)

I

ἱερὸν ἀληθῶς ἐστιν ἡ συμβουλία (Mon 256 M/356 J)

ἰσχυρὸν ὁ νόμος ἐστὶν ἢν ἄρχοντ᾿ ἔχῃ (Mon 281 Lasc/330 Brunck/368 J)

ἰσχυρὸν ὄχλος ἐστίν, οὐκ ἔχει δὲ νοῦν (Mon 265 M/372 J)

ἰατρὸς ἀδόλεσχος νοσοῦντι πάλιν νόσος (Mon 206 Lasc/379 Var. J)

K

καλὸν τὸ καιροῦ παντὸς εἰδέναι μέτρον (Mon 273 M/381 J)

κακοῖς ὁμιλῶν καὐτὸς ἐκβήσῃ κακός (Mon 274 M/383 J)

κάλλιστόν ἐστι κτῆμα παιδεία βροτοῖς (Mon 275 M/384 J)

κρίνει φίλους ὁ καιρὸς ὡς χρυσὸν τὸ πῦρ (Mon 276 M/385 J)

κακὸν μέγιστον ἐν βροτοῖς ἀπληστία (Mon 277 M/386 J)

κόλαζε τὸν πονηρόν, ἄνπερ δυνατὸς ᾖς (Mon 389 J)

καλὸν τὸ μηδὲν εἰς φίλους ἁμαρτάνειν (Mon 279 M/390 J)

καλῶς ἀκούειν μᾶλλον ἢ πλουτεῖν θέλε (Mon 285 M/406 J)

κενῆς δὲ δόξης οὐδὲν ἀθλιώτερον (Mon 289 M/408 J)

κρεῖττον σιωπᾶν ἐστιν ἢ λαλεῖν μάτην (Mon 290 M/409 J)

κέρδη πονηρὰ ζημίαν ἀεὶ φέρει (Mon 422 Var. J)

καλὸν τὸ θνήσκειν, οἷς τὸ ζῆν ὕβριν φέρει (Mon 291 M/410 J)

καὶ ζῶν ὁ φαῦλος καὶ θανὼν κολάζεται (Mon 294 M/413 J)

κρεῖττον τὸ μὴ ζῆν ἐστιν ἢ ζῆν ἀθλίως (Mon 296 M/415 Var. J)

Λ

λιμὴν εὐτυχίας ἐστὶν ἀνθρώποις τέχνη (Mon 430 J)

λῦπαι γὰρ ἀνθρώποισι τίκτουσιν νόσους (Mon 257 Lasc/303 Brunck/440 J)

λεπτῶς καλῶς ζῆν κρεῖσσον ἢ λαμπρῶς κακῶς (Mon 402 Brunck)

λόγος εὐχάριστος χάριτός ἐστ᾿ ἀνταπόδοσις (Mon 330 = 611 M/433 Var. J)

λιμὴν πλοίου μέν, ἀλυπία δ᾿ ὅρμος βίου (Mon 318 M)

λύπη παροῦσα πάντοτ᾿ ἐστὶν ἡ γυνή (Mon 324 M/450 J)

λόγον παρ᾿ ἐχθροῦ μήποθ᾿ ἡγήσῃ φίλον (Mon 325 = 683 M/451 J)

λέοντι συζῆν ἢ γυναικὶ συμβιοῦν (Mon 327 M/453 J)

М

μοχθεῖν ἀνάγκη τοὺς θέλοντας εὐτυχεῖν (Mon 338 M/463 J)

μί᾿ ἐστὶν ἀρετὴ τἄτοπον φεύγειν ἀεί (Mon 339 M/464 J)

μὴ φεῦγ᾿ ἑταῖρον ἐν κακοῖσι κείμενον (Mon 341 M/467 J)

μακάριόν ἐστιν υἱὸν εὔτακτον τρέφειν (Mon 342 M/468 J)

μέγιστον ὀργῆς ἐστιν φάρμακον λόγος (Mon 346 M/476 J)

μέμνησο πλουτῶν τοὺς πένητας ὠφελεῖν (Mon 348 M/478 J)

μακάριος, ὅστις μακαρίοις ὑπηρετεῖ (Mon 350 M/480 J)

μή μοι γένοιθ᾿ ἃ βούλομ᾿, ἀλλ᾿ ἃ συμφέρει (Mon 366 M/481 J)

μακρὸς γὰρ αἰὼν συμφορὰς πολλὰς ἔχει (Mon 351 M/482 J)

μήποτε λάβῃς γυναῖκα εἰς συμβουλίαν (Mon 486 J)

μὴ λοιδόρει γυναῖκα μηδὲ νουθέτει (Mon 353 M/484 J)

N

νέος ὢν ἀκούειν τῶν γεραιτέρων θέλε (Mon 384 M/524 J)

νόμῳ τὰ πάντα γίγνεται καὶ κρίνεται (Mon 368 M/513 J)

νόμος γονεῦσιν ἰσοθέους τιμὰς νέμειν (Mon 378 M/525 J)

νόμιζε σαυτῷ τοὺς γονεῖς εἶναι θεούς (Mon 379 M/526 J)

νόμοις ἕπεσθαι πάντα δεῖ τὸν σώφρονα (Mon 380 = 580 M/527 J)

νίκησον ὀργὴν τῷ λογίζεσθαι καλῶς (Mon 381 M/528 J)

νόμιζε γήμας δοῦλος εἶναι διὰ βίου (Mon 382 M/529 J)

Ξ

ξίφος τιτρώσκει σῶμα, τὸν δὲ νοῦν λόγος (Mon 393 M/546 J)

ξένος ὢν ἀκολούθει τοῖς ἐπιχωρίοις νόμοις (Mon 394 M/547 J)

ξένους πένητας μὴ παραδράμῃς ἰδών (Mon 389 M/542 J)

ξενία χαλεπὴ κατὰ πολλοὺς τρόπους (Mon 395 M/548 J)

ξένοις ἐπαρκῶν τῶν ἴσων τεύξῃ ποτέ (Mon 391 M/544 J)

ξενίας ἀεὶ φρόντιζε, μὴ καθυστέρει (Mon 396 M/549 J)

ξένοισι πιστοῖς πιστὸς ὢν γίγνου φίλος (Mon 390 M/543 J)

ξένον ἀδικήσῃς μηδέποτε καιρὸν λαβών (Mon 397 M/550 J)

ξένῳ μάλιστα συμφέρει τὸ σωφρονεῖν (Mon 392 M/545 J)

ξένος ὢν ἀπράγμων ἴσθι, καὶ πράξεις καλῶς (Mon 399 M/552 J)

ξένον προτιμᾶν μᾶλλον ἀνθρώποις ἔθος (Mon 686 M/553 J)

ξένῳ δὲ σιγᾶν κρεῖττον ἢ κεκραγέναι (Mon 401 M/555 J)

ξένος πεφυκὼς τοὺς ξενίζοντας σέβου (Mon 402 M/556 J)

ξένους ξένιζε, καὶ σὺ γὰρ ξένος γ᾿ ἔσῃ (Mon 400 M)

Ο

ὀργῆς χάριν τὰ κρυπτὰ μὴ᾿ κφάνῃς φίλων (Urbin. p. 441)

ὁ παρ᾿ ἡλικίαν νοῦς μῖσος (ἐξ)εργάζεται (Mon 690 M/ 574 J)

οὐδεὶς ὃ νοεῖς μὲν οἶδεν, ὃ δὲ ποιεῖς βλέπει (Mon 424 M/ 576 J)

οὐδεὶς μετ᾿ ὀργῆς ἀσφαλῶς βουλεύεται (Mon 415 M/ 564 J)

ὅπλον μέγιστόν ἐστιν ἡ ἀρετὴ βροτοῖς (Mon 433 M/ 582 J)

ὁ μὴ γαμῶν ἄνθρωπος οὐκ ἔχει κακά (Mon 437 M/ 591 J)

οὐκ ἔστι πενίας οὐδὲ ἓν μεῖζον κακόν (Mon 436 M)

ὅρκον δὲ φεῦγε, κἂν δικαίως ὀμνύῃς (Mon 300 Lasc/ 349 Brunck/ 592 J)

οὐ πανταχοῦ δ᾿ ὁ φρόνιμος ἁρμόττειν δοκεῖ (Mon 691 M/ 599 J)

ὀργὴ φιλούντων ὀλίγον ἰσχύει χρόνον (Mon 600 J)

ὀξὺς θεῶν ὀφθαλμὸς εἰς τὰ πάνθ᾿ ὁρᾶν (Mon 695 M/ 605 J)

οὐκ ἄξιον τὸ κλέμμα τῆς ἀγρυπνίας.

ὅπου γυναῖκές εἰσι, πάντ᾿ ἐκεῖ κακά (Mon 623 = 694 M/ 622 J)

Π

πίστις γὰρ ἀνδρῶν τιμιωτέρα λόγου (Mon 649 J)

πενίαν φέρειν οὐ παντός, ἀλλ᾿ ἀνδρὸς σοφοῦ (Mon 463 M/ 633 J)

πόλεις ὅλας ἠφάνισε διαβολὴ κακή (Mon 626 M/ 669 J)

πάντη γάρ ἐστι πάντα τε βλέπει θεός (Mon 698 M/ 688 J)

πολλοὶ τραπεζῶν, οὐ φίλων εἰσὶν φίλοι (Mon 627 M/ 682 J)

πατρῷ᾿ ἔχειν δεῖ τὸν καλῶς εὐδαίμονα

πολλοὶ γυναικῶν δυστυχοῦσιν εἵνεκα (Mon 700 M/ 642 J)

πολλοὶ μὲν εὐτυχοῦσιν, οὐ φρονοῦσι δέ (Mon 447 M/ 628 J)

πατὴρ ὁ θρέφας, οὐχ ὁ γεννήσας πατήρ (Urbin. p. 402/ Mon 647 J)

πολλοὺς κακῶς πράσσοντας ὤρθωσεν τύχη (Mon 625 M/ 652 J)

ποθητός ἐστι πᾶς τις εὐπροσήγορος (Mon 654 J)

Ρ

ῥῆμα παράκαιρον τὸ ὅλον ἀνατρέπει βίον (Mon 466 M)

ῥέγχει παρούσης τῆς τύχης τὰ πράγματα (Mon 711 M/ 691 J)

ῥίψας λόγον τις οὐκ ἀναιρεῖται πάλιν (Mon 710 M/ 692 J)

ῥᾳθυμί᾿ ἐστὶ τοῦ βίου παντὸς φθορά (Urbin. p. 446/ Mon 695 J)

ῥᾷον παραινεῖν ἢ παθόντα καρτερεῖν (Mon 471 M/ 693 J)

ῥύου δὲ σαυτὸν παντὸς ἐκ φαύλου τρόπου (Mon 473 M/ 701 J)

ῥύπος γυνὴ πέφυκεν ἠργυρωμένος (Mon 469 M)

ῥᾷον βίον ζῇς, ἢν γυναικὸς ἀπέχῃ (Mon 700 J)

Σ

σοφία σοφῶν γὰρ γίγνεται συμβουλία (Mon 707 J)

σύμβουλος ἴσθι τῶν ἀγαθῶν, μὴ τῶν κακῶν (Mon 715 M/ 724 Var. J)

σαυτὸν φύλαττε τοῖς τρόποις ἐλεύθερον (Mon 485 M/ 711 J)

σοφὸς γὰρ οὐδείς, ὃς τὰ πάντα προσκόπτει (Mon 573 Brunck/ 712 J)

σοφῷ παρ᾿ ἀνδρὶ πρῶτος εὑρέθη λόγος (Mon 487 M/ 713 J)

σύμβουλος οὐδείς ἐστι βελτίων χρόνου (Mon 479 M/ 714 J)

σοφία δὲ πλούτου κτῆμα τιμιώτερον (Mon 482 M/ 715 J)

σὺν τοῖς φίλοισιν εὐτυχεῖν ἀεὶ θέλε (Mon 488 M/ 716 J)

σοφοῦ παρ᾿ ἀνδρὸς χρὴ σοφόν τι μανθάνειν (Mon 338 Lasc/ 391 Brunck/ 718 J)

στῦλοι γὰρ οἴκων παῖδές εἰσιν ἄρσενες (Mon 369 Brunck/ 720 J)

στερρῶς φέρειν χρὴ συμφορὰς τὸν εὐγενῆ (Mon 480 M/ 721 J)

Τ

τῶν δυστυχούντων εὐτυχὴς οὐδεὶς φίλος (Mon 502 M/ 725 J)

τὸν εὐτυχοῦντα καὶ φρονεῖν νομίζομεν (Mon 497 M/ 726 J)

τύχη τὰ θνητῶν πράγματ᾿, οὐκ εὐβουλία (Mon 725 M/ 732 J)

τὰ χρήματ᾿ ἀνθρώποισιν εὑρίσκει φίλους (Mon 500 M/733 J)

τὸ πολλὰ πράττειν ἐστὶ πανταχοῦ σαπρόν (Mon 722 M/737 J)

τὸν εὐποροῦνθ᾿ ἕκαστος ἡδέως ὁρᾷ (Mon 501 M/739 Var. J)

τῷ γὰρ καλῶς πράσσοντι πᾶσα γῆ πατρίς (Mon 716 M/735 J)

τὸ γνῶθι σαυτὸν πανταχοῦ᾿ στι χρήσιμον (Mon 730 M/762 Var. J)

ταμιεῖόν ἐστιν ἀρετῆς ἡ σωφροσύνη (Stob. Flor. I 5, 5 Hense)

τοὺς τῆς φύσεως οὐκ ἔστι μανθάνειν νόμους (Mon 746 J)

τὸν αὐτὸν αἰνεῖν καὶ ψέγειν οὐκ ἀνδρὸς σοφοῦ (Urbin. p. 447f.)

τέθνηκεν ἀνθρώποισιν ἅπασα χάρις (Mon 498 M/743 J)

τὸ ζῆν ἀλύπως ἐστὶν ἥδιστος βίος (Mon 749 J)

τὸ πολλὰ πράττειν πολλὰς καὶ λύπας ἔχει (Mon 750 J)

τῶν γὰρ πενήτων εἰσὶν οἱ λόγοι κενοί (Mon 512 M/752 J)

τιμώμενοι γὰρ πάντες ἥδονται βροτοί (Mon 513 M/753 J)

Υ

ὑφ᾿ ἡδονῆς ὁ φρόνιμος οὐχ ἁλίσκεται (Mon 518 M/777 J)

ὑπὲρ σεαυτοῦ μὴ φράσῃς ἐγκώμιον (Mon 516 M/778 J)

ὑγίεια καὶ νοῦς ἀγαθὰ τῷ βίῳ δύο (Mon 519 M/779 J)

ὕπνος δὲ θανάτου τις προμελέτησις πέλει (Mon 494 Brunck/782 Var. J) ὕπνος δὲ πᾶσίν ἐστιν ὑγίεια βίου (Mon 495 Brunck/783 Var. J)

ὑπερήφανον πρᾶγμ᾿ ἐστὶν ὡραία γυνή (Mon 734 M/787 J)

ὕβριν τε τίκτει πλοῦτος ἢ φειδὼ βίου (Stob. Flor. II 31, 55 Hense/Mon 792 J)

ὑπὲρ γυναικὸς καὶ φίλου πονητέον (Mon 735 M/796 J)

ὕπνος πέφυκε σώματος σωτηρία (Mon 438 Lasc/497 Brunck) ὕπνος δὲ πεῖναν τὴν κατέσχατον δαμᾷ (Mon 439 Lasc/498 Brunck/790 J)

Φ

φίλον δι᾿ ὀργὴν ἐν κακοῖσι μὴ προδῷς (Mon 529 M/800 J)

φίλος φίλῳ γὰρ συμπονῶν αὑτῷ πονεῖ (Mon 741 M/803 J)

φίλος με βλάπτων οὐδὲν ἐχθροῦ διαφέρει (Mon 530 M/805 J)

φίλων ἔπαινον μᾶλλον ἢ σαυτοῦ λέγε (Mon 744 M/807 J)

φιλίας μέγιστος δεσμὸς αἱ τέκνων γοναί (Mon 736 M/809 J)

φίλους ἔχων νόμιζε θησαυροὺς ἔχειν (Mon 526 M/810 J)

φιλόπονος ἴσθι, καὶ βίον κτήσῃ καλόν (Mon 527 M/811 J)

Χ

319. χρόνῳ τὰ πάντα γίγνεται καὶ κρίνεται (Mon 518 Lasc/592 Brunck)

χειμὼν κατ᾿ οἴκους ἐστὶν ἀνδράσιν γυνή (Mon 823 J)

χάριν λαβὼν εὔκαιρον· ἐν καιρῷ δίδου (Mon 746 M)

χάριν λαβὼν μέμνησο καὶ δοὺς ἐπιλαθοῦ (Mon 749 M/827 J)

χρόνος δ᾿ ἀμαυροῖ πάντα κεἶς λήθην ἄγει (Mon 545 M/831 J)

χεὶρ χεῖρα νίπτει, δάκτυλός τε δάκτυλον (Mon 59 Brunck)

Ψ

ψευδόμενος οὐδεὶς λανθάνει πολὺν χρόνον (Mon 547 M/841 J)

ψυχὴν ἔθιζε πρὸς τὰ χρηστὰ πράγματα· ψυχῆς γὰρ οὐδέν ἐστι τιμιώτερον (Mon 548 u. 552 M/842—843 J)

ψυχῆς μέγας χαλινὸς ἀνθρώποις ὁ νοῦς (Mon 549 M/844 J)

ψυχῆς νοσούσης εἰσὶν ἰατροὶ λόγοι (Urbin. p. 414)

ψεῦδος δὲ μισεῖ πᾶς σοφὸς καὶ χρήσιμος (Mon 554 M/846 J)

ψευδὴς διαβολὴ τὸν βίον λυμαίνεται (Mon 553 M/845 J)

Ω

ὡς ἡδὺ τὸ ζῆν μὴ φθονούσης τῆς τύχης (Mon 563 M/855 J)

ὡς ἡδὺ κάλλος, ὅταν ἔχῃ νοῦν σώφρονα (Mon 555 M/857 J)

ὡς ἔστι τὸ γαμεῖν ἔσχατον τοῦ δυστυχεῖν (Mon 81 Brunck)

ὡς χρηστὰ πράττειν κρεῖττόν ἐστ᾿ ἐλευθέρως (Nachlese p. 367/Mon 868 J)

ὡς ἡδὺ τῷ σωθέντι μεμνῆσθαι πόνων (Boiss. p. 159/Mon 859 J)

ὡς μακάριον φρόνησις ἐν χρηστῷ τρόπῳ (Mon 387 Lasc/446 Brunck)

ὡς ἔργον εὖ ζῆν ἐν πονηροῖς ἤθεσιν (Mon 387 Lasc/446 Brunck)

ὡς πολλὰ διὰ τὰς ἡδονὰς λυπούμεθα (Mon 754 M/863 J)