Pneumatica

ΗΡΩΝΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ

ΠΡΩΤΟΝ. p.145 ad. Paris.

Τῆς πνευματικῆς πραγματείας σπουδῆς ἠξιωμένης prooemium πρὸς τῶν παλαιῶν φιλοσόφων τε καὶ μηχανικῶν, τῶν μὲν λογικῶς τὴν δύναμιν αὐτῆς ἀποδεδωκότων, τῶν δὲ καὶ διʼ αὐτῆς τῆς τῶν αἰσθητῶν ἐνεργείας, ἀναγκαῖον ὑπάρχειν νομίζομεν καὶ αὐτοὶ τὰ παραδοθέντα ὑπὸ τῶν ἀρχαίων εἰς τάξιν ἀγαγεῖν, καὶ ἃ ἡμεῖς δὲ προσευρήκαμεν εἰσθέσθαι· οὕτως γὰρ τοὺς μετὰ ταῦτα ἐν τοῖς μαθήμασιν ἀναστρέφεσθαι βουλομένους ὠφελεῖσθαι συμβήσεται. ἀκόλουθον δὲ εἶναι νομίσαντες τῇ τῶν ὑδρίων ὡροσκοπείων ἕξει, ἥτις ἡμῖν ἐν τέσσαρσι βιβλίοις προαναγέγραπται, ταύτην συνεχῆ ὑπάρχειν γράφομεν καὶ περὶ αὐτῆς, ὡς προείρηται· διὰ γὰρ συμπλοκῆς ἀέρος καὶ πυρὸς καὶ ὕδατος καὶ γῆς καὶ τῶν τριῶν στοιχείων ἢ καὶ τῶν τεσσάρων συμπλεκομένων ποικίλαι διαθέσεις ἐνεργοῦνται, αἱ μὲν ἀναγκαιοτάτας τῷ βίῳ τούτῳ χρείας παρέχουσαι, αἱ δὲ ἐκπληκτικόν τινα θαυμασμὸν ἐπιδεικνύμεναι.

13 Fragmentum huius operis exstat apud Proclum hypotyp. astron. Bas. 1540 p. 42; v. infra τέσσαρσι b: τέταρσι AG: τέτταρσι 14 προσαναγέγραπται ab: corr. Haasius 16—17 7 f. καὶ τῶν τριῶν . . . συμπλεκομένων del. 17 τεττάρων T

Πρὸ δὲ τῶν λέγεσθαι μελλόντων πρῶτον περὶ κενοῦ διαληπτέον. οἱ μὲν γὰρ τὸ καθόλου μηδὲν εἶναι κενὸν διατείνονται, οἱ δὲ ἄθρουν μὲν κατὰ φύσιν μηδὲν 146 εἶναι κενόν, παρεσπαρμένον δὲ κατὰ μικρὰ μόρια | τῷ ἀέρι καὶ τῷ ὑγρῷ καὶ τῷ πυρὶ καὶ τοῖς ἄλλοις σώμασιν· οἷς μάλιστα συμφέρεσθαι προσήκει· ἐκ γὰρ τῶν φαινομένων καὶ ὑπὸ τὴν αἴσθησιν πιπτόντων ἐν τοῖς ἑξῆς δείκνυται τοῦτο συμβαῖνον· ἐν τῷ μέντοι τὰ ἀγγεῖα τὰ δοκοῦντα εἶναι τοῖς πολλοῖς κενὰ οὐκ ἔστιν, ὡς ὑπολαμβάνουσι, κενά, ἀέρος δὲ πλήρη. ὁ δὲ ἀήρ ἐστιν, ὡς τοῖς περὶ φύσεως πραγματευσαμένοις ἀρέσκει, ἐκ λεπτῶν καὶ μικρομερῶν σωμάτων συνεστηκὼς ἀφανῶν ἡμῖν ὄντων ὡς ἐπὶ τὸ πολύ. ἐὰν γοῦν εἰς τὸ δοκοῦν ἀγγεῖον κενὸν ὑπάρχειν ἐγχέῃ τις ὕδωρ, καθʼ ὅσον ἂν πλῆθος τοῦ ὕδατος εἰς τὸ ἀγγεῖον ἐμπίπτῃ, κατὰ τοσοῦτον πλῆθος ἀὴρ ἐκχωρήσει. κατανοήσειε δʼ ἄν τις τὸ λεγόμενον ἐκ τοῦ τοιούτου· ἐὰν γὰρ εἰς ὕδωρ καταστρέψας ἀγγεῖον τὸ δοκοῦν εἶναι κενὸν πιέζῃς εἰς τὸ κάτω ἀκλινὲς διαφυλάσσων, οὐκ εἰσελεύσεται τὸ ὕδωρ εἰς αὐτό, κἂν ὅλον αὐτὸ κρύψῃς· ὥστε δῆλον εἶναι, ὅτι σῶμα ὑπάρχων ὁ ἀὴρ οὐκ ἐᾷ παρεισελθεῖν τὸ ὕδωρ διὰ τὸ πεπληρωκέναι πάντα τὸν ἐν τῷ ἀγγείῳ τόπον. ἐὰν γοῦν τρυπήσῃ τις τὸν πυθμένα τοῦ ἀγγείου, τὸ μὲν ὕδωρ διὰ τοῦ στόματος εἰς αὐτὸ εἰσελεύσεται, ὁ δὲ ἀὴρ διὰ τοῦ τρυπήματος ἐξελεύσεται. πάλιν δὲ 1—28, 15 Πρὸ . . . κινήσεις ed. Diels Sitzgsber. d. Akad. d. Wiss. Berlin 1893 p. 120—127. περὶ κενοῦ inscribit G2T 3 διατείνονται b, contendunt L: om. a: οἴονται Paris. 2431 5 τῷ (alterum) b: om. a 8 ἐν τῷ μέντοι τὰ AGT2 b: τὰ μέντοι T1 alii: ex eo quod L: ἓν τὸ μέγιστον Diels 12 λεπτῶν καὶ μικρομερῶν Laur. 59, 17. Leid. Voss. 44: λεπτῶν καὶ μικρῶν μερῶν AG: μικρῶν καὶ κούφων T1, κούφων in λεπτῶν corr. T2: πρὸ τοῦ τρυπῆσαι τὸν πυθμένα ἐάν τις ὀρθὸν ἐκ τοῦ ὕδατος τὸ ἀγγεῖον ἐπάρῃ, ἀνατρέψας ὄψεται πᾶσαν τὴν ἐντὸς τοῦ ἀγγείου ἐπιφάνειαν καθαρὰν ἀπὸ τοῦ ὑγροῦ, καθάπερ ἦν καὶ πρὸ τοῦ τεθῆναι. διὸ δὴ ὑποληπτέον εἶναι σῶμα τὸν ἀέρα. γίνεται δὲ πνεῦμα κινηθείς· οὐδὲν γὰρ ἕτερόν ἐστι τὸ πνεῦμα ἢ κινούμενος ἀήρ. ἐὰν γοῦν τετρυπημένου τοῦ ἀγγείου κατὰ τὸν πυθμένα καὶ εἰσπίπτοντος τοῦ ὕδατος παραθῇ τις τῷ τρυπήματι τὴν χεῖρα, αἰσθήσεται τὸ πνεῦμα ἐκπῖπτον ἐκ τοῦ ἀγγείου· τοῦτο δὲ οὐκ ἄλλο τί ἐστιν ἢ ὁ ἐκκρουόμενος ὑπὸ τοῦ ὕδατος ἀήρ. οὐχ ὑποληπτέον οὖν ἐν τοῖς οὖσι κενοῦ τινα φύσιν ἀθρόαν αὐτὴν καθʼ ἑαυτὴν ὑπάρχειν, παρεσπαρμένην δὲ κατὰ μικρὰ μόρια τῷ τε ἀέρι καὶ τῷ ὑγρῷ καὶ τοῖς ἄλλοις σώμασιν, εἰ μὴ ἄρα τὸν ἀδάμαντα μόνον μὴ κοινωνεῖν εἴποι τις τῇ τοῦ κενοῦ φύσει διὰ τὸ μήτε πύρωσιν ἐπιδέχεσθαι μήτε διακόπτεσθαι, τυπτόμενον δὲ εἰς τοὺς ἄκμονας καὶ τὰς σφύρας ὅλον ἐνδύεσθαι. τοῦτο δὲ αὐτῷ παρακολουθεῖ διὰ τὴν συνεχῆ πυκνότητα· τὰ γὰρ τοῦ πυρὸς σώματα παχυμερέστερα ὄντα τῶν ἐν τῷ λίθῳ κενῶν οὐ παρεισέρχεται, ἀλλὰ μόνον ἐπιψαύει τῆς ἐκτὸς ἐπιφανείας· διόπερ μὴ προκατεισδύνοντα ἐντὸς καθάπερ ἐπὶ τῶν ἄλλων σωμάτων οὐδὲ δέχεται θερμότητα. τὰ δὲ τοῦ ἀέρος σώματα συνερείδει μὲν πρὸς ἄλληλα, οὐ κατὰ πᾶν δὲ μέρος ἐφαρμόζει, ἀλλʼ ἔχει τινὰ διαστήματα μεταξὺ κενὰ καθάπερ ἡ ἐν τοῖς αἰγιαλοῖς ψάμμος. τὰ μὲν οὖν τῆς ψάμμου μόρια τοῖς τοῦ ἀέρος σώμασιν 2 ἐπαίρῃ T1, corr. T2 10 ἐκ om. T1 add T2 11 ἐκκρουόμενος T1 Gmg. b: ἐκκενούμενος AGT2: ἐκκρινόμενος M2 ὑπὸ T: ἀπὸ AGb 13 παρεσπαρμένην AGT2: κατεσπαρμένην T1b: disseminatam L 15 εἴποι τις bL: φαίη τις Laur. 74, 13: om. a: ἀποικειοῦσθαι ὑποληπτέον, τὸν δὲ ἀέρα τὸν μεταξὺ 147 τῶν τῆς ψάμμου μορίων | τοῖς μεταξὺ τοῦ ἀέρος κενοῖς· διὸ καὶ πιλεῖσθαι τὸν ἀέρα συμβαίνει ἐκ βίας τινὸς προσελθούσης καὶ συνιζάνειν εἰς τὰς τῶν κενῶν χώρας, παρὰ φύσιν τῶν σωμάτων πρὸς ἄλληλα θλιβομένων· ἀνέσεως δὲ γενομένης πάλιν εἰς τὴν αὐτὴν τάξιν ἀποκαθίσταται τῇ τῶν σωμάτων εὐτονίᾳ, καθάπερ καὶ τοῖς τῶν κεράτων συμβαίνει ξέσμασι καὶ τοῖς ξηροῖς σπόγγοις, ὅταν συμπιληθέντα ἀνεθῇ, πάλιν ἐπὶ τὴν αὐτὴν χώραν ἀποκαθίστασθαι καὶ τὸν αὐτὸν ὄγκον ἀποδιδόναι, ὁμοίως δὲ καὶ ἐάν τινος βίας γενομένης ἀπʼ ἀλλήλων διαστῇ τὰ τοῦ ἀέρος σώματα καὶ μείζων κενὸς παρὰ φύσιν γένηται τόπος, πάλιν πρὸς ἄλληλα συντρέχειν· διὰ γὰρ τοῦ κενοῦ ταχεῖαν γίνεσθαι τὴν φορὰν τοῖς σώμασι συμβαίνει, μηδενὸς ἀνθισταμένου μηδὲ ἀντικρούοντος, ἕως ἂν ἀλλήλοις προσερείσῃ τὰ σώματα. ἐὰν οὖν ἀγγεῖον λαβών τις κουφότατον καὶ σύστομον, προσθεὶς τῷ στόματι ἐκμυζήσῃ τὸν ἀέρα καὶ ἀφῇ, ἐκκρεμασθήσεται ἐκ τῶν χειλέων τὸ ἀγγεῖον, ἐπισπωμένου τοῦ κενοῦ τὴν σάρκα πρὸς τὸ ἀναπληρωθῆναι τὸν κενωθέντα τόπον· ὥστε ἐκ τούτου φανερὸν γενέσθαι, ὅτι ἄθρους κενὸς ὑπῆρξεν ἐν τῷ ἀγγείῳ τόπος. καὶ ἄλλως δὲ τοῦτο φανερόν· τὰ γὰρ ἰατρικὰ ᾠὰ ὑέλινα ὄντα καὶ σύστομα, ὅταν βούλωνται πληρῶσαι ὑγροῦ, ἐκμυζήσαντες τῷ στόματι τὸν ἐν αὐτοῖς ἀέρα καὶ καταλαβόντες τὸ στόμιον αὐτῶν τῷ δακτύλῳ καταστρέφουσιν 1 ἀποικειοῦσθαι AGT2: ἀποκενοῦσθαι b, evacuatas esse L: ἀφομοιοῦσθαι T 3 πιλοῦσθαι T1, corr. T2 8 τῶν om. T1, corr. T2 ξηροῖς om. T1, corr. T2 10 ἀποκαθίστασθαι Riccard. 47 in marg. et Laur. 74, 13 (σθαι ex ται corr.): ἀποκαθίσταται ab 15 συμβαίνει bL: om. a 21 τούτου AG: τούτων T εἰς τὸ ὑγρόν, καὶ ἀνεθέντος τοῦ δακτύλου ἀνασπᾶται εἰς τὸν κενωθέντα τόπον τὸ ὕδωρ, καίτοι παρὰ φύσιν τῆς φορᾶς ἄνω γενομένης τῷ ὑγρῷ. καὶ τὸ περὶ τὴν σικύαν δὲ συμβαῖνον οὐκ ἀλλότριον τῶν προειρημένων ὑπάρχει· προστιθέμεναι γὰρ αὗται τῷ σώματι οὐ μόνον οὐκ ἀποπίπτουσιν ἱκανὸν ἔχουσαι βάρος, ἀλλὰ καὶ προσεπισπῶνται τὴν παρακειμένην ὕλην διὰ τῶν τοῦ σώματος ἀραιωμάτων διʼ αἰτίαν τοιαύτην· ἐμβληθὲν γὰρ ἐν αὐταῖς τὸ πῦρ φθείρει καὶ λεπτύνει τὸν ἀπειλημμένον ἐν αὐταῖς ἀέρα, καθάπερ καὶ τὰ ἄλλα σώματα ὑπὸ τοῦ πυρὸς φθείρεταί τε καὶ μεταβάλλει εἰς λεπτοτέρας οὐσίας, λέγω δὴ ὕδωρ καὶ ἀέρα καὶ γῆν. ὅτι μὲν γὰρ φθείρεται, δῆλον ἐκ τῶν περιλειπομένων ἀνθράκων· οὗτοι γὰρ τὸν αὐτὸν ὄγκον διαφυλάττοντες τῷ ἐξ ἀρχῆς πρὸ τοῦ τὴν καῦσιν ἐπιδέξασθαι ἢ ὀλίγῳ ἐλάσσονα, παρὰ πολὺ τῷ βάρει διαλλάσσουσι τοῦ ἐξ ἀρχῆς. χωρεῖ δὲ τὰ διεφθαρμένα τῶν σωμάτων διὰ τῶν καπνῶν εἴς τε πυρώδη οὐσίαν καὶ ἀερώδη καὶ γεώδη· τὰ μὲν γὰρ λεπτότερα τῆς φθορᾶς εἰς τὸν ἀνωτάτω χωρεῖ τόπον, ἔνθαπερ καὶ τὸ πῦρ· τὰ δὲ τούτων μικρῷ παχυμερέστερα εἰς τὸν ἀέρα· τὰ δὲ ἔτι τούτων παχύτερα ἐπὶ ποσὸν συνανενεχθέντα τοῖς εἰρημένοις διὰ τὴν συνεχῆ φορὰν πάλιν εἰς τὸν κάτω χωρήσαντα τόπον τοῖς γεώδεσι συνάπτει. μεταβάλλει δὲ καὶ τὸ ὕδωρ εἰς ἀέρα φθειρόμενον ὑπὸ τοῦ πυρός· οἱ γὰρ ἐκ τῶν ὑποκαιομένων λεβήτων ἀτμοὶ 148 οὐκ ἄλλο τί εἰσιν ἢ αἱ τοῦ ὑγροῦ λεπτύνσεις εἰς ἀέρα χωροῦσαι. ὅτι μὲν οὖν τὸ πῦρ διαλύει τὰ παχύτερα 1 ἀναιρεθέντος T1, corr. T2 12 καὶ om. T 13 γὰρ om. T 15 τῷ om. T1, corr. T2 16 τῷ βάρει Tb: τὸ βάρυ AG1, τῶ corr. G2 22 ἀνεχθέντα T1, corr. T2 26 ὑποκαιογενομένωνn αὐτοῦ πάντα καὶ μεταβάλλει, ἐκ τούτων δῆλον. καὶ ἐκ τῶν ἀναθυμιάσεων δὲ τῶν ἀπὸ τῆς γῆς γινομένων μεταβάλλει τὰ παχύτερα τῶν σωμάτων εἰς λεπτομερεστέρας οὐσίας· αἱ γὰρ δρόσοι οὐκ ἄλλως ἀναφέρονται ἢ λεπτυνομένου τοῦ ἐν τῇ γῇ ὕδατος ὑπὸ τῆς ἀναθυμιάσεως· αὕτη δὲ ὑπὸ πυρώδους τινὸς οὐσίας γίνεται, τοῦ ἡλίου ὑπὸ γῆν ὄντος καὶ θερμαίνοντος τὸν κατʼ ἐκεῖνο τόπον, καὶ μᾶλλον ἤτοι θειώδη ἢ ἀσφαλτώδη ὄντα, ὃς θερμαινόμενος ἐπὶ πλεῖον τὴν ἀναθυμίασιν ποιεῖ· καὶ τὰ θερμὰ δὲ τῶν ὑδάτων τὰ ἐν τῇ γῇ εὑρισκόμενα ἐκ τῆς αὐτῆς αἰτίας γίνεται. τῶν οὖν δρόσων τὰ μὲν λεπτότερα εἰς ἀέρα μεταβάλλει, τὰ δὲ παχύτερα ἐπὶ ποσὸν συνανενεχθέντα διὰ τὴν τῆς ἀναθυμιάσεως βίαν, ταύτης ἀποψυχείσης κατὰ τὴν τοῦ ἡλίου μετατροπὴν πάλιν εἰς τὸν κάτω φέρεται τόπον. καὶ τὰ πνεύματα δὲ ἐκ σφοδρᾶς ἀναθυμιάσεως γίνεται, τοῦ ἀέρος ἐξωθουμένου καὶ λεπτυνομένου καὶ ἀεὶ τὸν ἑξῆς καὶ συνεχῆ αὐτῷ κινοῦντος· ἡ μέντοι κίνησις τοῦ ἀέρος οὐ κατὰ πάντα τόπον ἰσοταχὴς γίνεται, ἀλλὰ σφοδροτέρα μὲν παῤ αὐτὴν τὴν ἀναθυμίασιν, ἀμαυροτέρα δὲ μακρυνθεῖσα τοῦ τόπου, καθʼ ὃν κεκίνηται, καθάπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄνω φερομένων βαρῶν. φέρεται γὰρ καὶ ταῦτα τάχιον μὲν κατὰ τὸν συνεγγίζοντα τῷ κάτω τόπον, πρὸς ὅν ἐστι καὶ ἡ ἀποστέλλουσα αὐτὰ δύναμις, a 20—24 ἀμαυροτέρα . . . δύναμις = b 26—29: ἀμυδροτέρα δὲ ἀπώτερον καθάπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄνω φερομένων βαρῶν. φέρεται γὰρ ταῦτα τάχιον μὲν κατὰ τὸν συνεγγίζοντα τῷ κάτω τόπον, πρὸς ὅν ἐστι καὶ ἡ ἀποστέλλουσα αὐτὰ δύναμις. 2 γενομένων T 2—3 γινομένων· μεταβάλλει 〈γὰρ〉 Diels 10 τὰ (ante ἐν) om. T, corr. T mg. 13 συνανενεχθέντα aC: βράδιον δὲ κατὰ τὸν ἄνω· τὸ παράπαν δὲ μηκέτι παρεπομένης αὐτοῖς τῆς ἐξαποστελλούσης βίας, πάλιν εἰς τὸν κατὰ φύσιν φέρεται τόπον, λέγω δὴ εἰς τὸν κάτω· εἰ δὲ ἰσοταχῆ αὐτὰ παρέπεμπεν ἡ ἐξαποστέλλουσα βία, οὐκ ἄν ποτε ἔληξε. νυνὶ δὲ κατὰ βραχὺ ἀποληγούσης αὐτῆς καὶ ὥσπερ δαπανωμένης, καὶ τὸ τάχος λήγει τῆς φορᾶς. καὶ τὸ ὕδωρ δὲ μεταβάλλει εἰς γεώδη οὐσίαν· ὅταν γὰρ εἴς τινα γεώδη καὶ κοῖλον τόπον ἐκχέωμεν ὕδωρ, μετʼ οὐ πολὺν χρόνον ἀφανὲς γίνεται ἀναποθὲν ὑπὸ τῆς γεώδους οὐσίας, ὥστε συνανακίρναται καὶ γίνεται καὶ αὐτὸ γῆ. εἰ δὲ λέγοι τις, ὅτι οὐ παραπλάσσεται οὐδὲ ἀναπίνεται ὑπὸ τῆς γῆς, ἀλλʼ ἐξικμάζεται ἀναπινόμενον ὑπὸ θερμότητος ἤτοι τοῦ ἡλίου ἢ ἑτέρου τινός, ψεῦδος λέγων ἀποδειχθήσεται· τὸ γὰρ αὐτὸ ὕδωρ ἐμβληθὲν εἴς τι ἀγγεῖον ἤτοι ὑάλινον ἢ χαλκοῦν ἢ ἐξ ἄλλης πυκνῆς ὕλης καὶ τεθὲν ἐν ἡλίῳ πολὺν χρόνον οὐκ ἐλαττοῦται, εἰ μὴ παρὰ μικρὸν μόριον παντάπασιν αὐτοῦ· ὥστε μεταβάλλει καὶ τὸ ὕδωρ εἰς γεώδη οὐσίαν. αἱ γοῦν ἰλύες καὶ οἱ βόρβοροι τοῦ ὕδατός εἰσιν εἰς γεώδη οὐσίαν μεταβολαί. μεταβάλλει δὲ καὶ ἡ λεπτοτέρα οὐσία εἰς παχυτέραν, καθάπερ ὁρῶμεν καὶ τὴν φλόγα ἐπὶ τῶν ἀποσβεννυμένων λύχνων, ὅταν ἐλλιπεῖς ἐλαίου γένωνται, 149 ἐπὶ ποσὸν μὲν | ἄνω φερομένην καὶ ὥσπερ ἐπειγομένην εἰς τὸν ἴδιον χωρῆσαι τόπον, λέγω δὲ τὸν ἀνώτατον καὶ ὄντα ὑπὲρ τὸν ἀέρα, κατα κρατηθεῖσαν δὲ ὑπὸ τοῦ πολλοῦ ἀέρος τοῦ μεταξὺ μηκέτι ἐπὶ τὸν συνεχῆ 2 παρεπομένοις AG 10 ἀναποθὲν τὸ ὕδωρ T 12 παραπλάσσεται bT: emplastratur L: παραπλήσεται AG, (η del. et α supra scr. G2): παραπλέκεται Diels 16 χαλκοῦν T1: χάλκεον AG T2 χάλκειον B: χάλκιον C 20 μεταβολαί G2 Tb: μετα- φερομένην, ἀλλʼ ὥσπερ κερασθεῖσαν καὶ παραπλεχθεῖσαν τοῖς τοῦ ἀέρος σώμασι καὶ αὐτὴν ἀέρα γενέσθαι. τὸ δὲ ὅμοιον ἐπινοεῖν δεῖ καὶ ἐπὶ τοῦ ἀέρος· ὅταν γὰρ οὗτος εἴς τι ἀγγεῖον οὐ μέγα ὑπάρχον καὶ ἐστεγνωμένον εἰς ὕδωρ σὺν τῷ ἀγγείῳ κατατεθῇ, εἶτα ἀναστομωθέντος τοῦ ἀγγείου καὶ τὸ στόμιον εἰς τὸ ἄνω ἔχοντος τὸ ὕδωρ ἐμπέσῃ, ὁ μὲν ἀὴρ ἐκχωρεῖ ἐκ τοῦ ἀγγείου, κατακρατηθεὶς δὲ ἐκ τοῦ πολλοῦ ὕδατος πάλιν κεράννυται καὶ παραπλάσσεται, ὥστε ὕδωρ γενέσθαι. οὕτως οὖν καὶ τοῦ ἐν τῇ σικύᾳ ἀέρος φθειρομένου καὶ λεπτυνομένου ὑπὸ τοῦ πυρὸς καὶ διεκπίπτοντος διὰ τῶν τοῦ τεύχους ἀραιωμάτων κενούμενος ὁ ἐντὸς τόπος ἐπισπᾶται τὴν παρακειμένην ὕλην, οἵα τις ἐὰν τυγχάνῃ· παραπνευσάσης δὲ τῆς σικύας ὁ μὲν ἀὴρ εἰς τὸν κενούμενον τόπον εἰσπίπτει, τῆς δὲ ὕλης οὐκέτι οὐδὲν ἐπισπάσεται. τοῖς οὖν φαμένοις τὸ καθόλου μηδὲν εἶναι κενὸν ἐκποιεῖ πρὸς ταῦτα πολλὰ εὑρίσκειν ἐπιχειρήματα καὶ τάχα φαίνεσθαι τῷ λόγῳ πιθανωτέρους μηδεμιᾶς παρακειμένης αἰσθητικῆς ἀποδείξεως· ἐὰν μέντοι δειχθῇ ἐπὶ τῶν φαινομένων καὶ ὑπὸ τὴν αἴσθησιν πιπτόντων, ὅτι κενὸν ἄθρουν ἐστὶν παρὰ φύσιν μέντοι γινόμενον, καὶ κατὰ φύσιν μὲν κενόν, κατὰ λεπτὰ δὲ παρεσπαρμένον, καὶ ὅτι κατὰ πίλησιν τὰ σώματα ἀναπληροῖ τὰ παρεσπαρμένα κενά, οὐδεμίαν οὐκέτι παρείσδυσιν ἕξουσιν οἱ τοὺς πιθανοὺς τῶν λόγων περὶ τούτων προφερόμενοι. κατασκευάζεται γὰρ σφαῖρα πάχος ἔχουσα τοῦ ἐλάσματος, ὥστε μὴ 1 ab (-λαχ- b): corr. Diels 5 f. 〈ἐμφυσηθεὶς〉 εἰς 8 ἐκ AGT2b: ὑπὸ T1 12 τεύχους Gb: τάχους A 13 ἐὰν ABG: ἂν T: om. C (sed habet ἐν τυγχάνει) 17 ἐμποιεῖ AGb: ποιεῖ T: possunt L: corr. J. G. Schneider 25 παρέκδυσιν Schneider εὔθλαστος εἶναι, χωροῦσα ὅσον κοτύλας η΄. στεγνῆς δὲ οὔσης αὐτῆς πάντοθεν τρυπήσαντα δεῖ σίφωνα καθεῖναι χαλκοῦν, τουτέστι σωλῆνα λεπτόν, μὴ ψαύοντα τοῦ κατὰ διάμετρον τόπου τοῦ τετρυπημένου σημείου, ὅπως ὕδατι διάρρυσις ὑπάρχῃ, τὸ δὲ ἄλλο μέρος αὐτοῦ ἐκτὸς ὑπερέχειν τῆς σφαίρας ὅσον δακτύλους τρεῖς· τὴν δὲ τοῦ τρυπήματος περιοχήν, διʼ οὗ καθίεται ὁ σίφων, στεγνοῦν δεῖ κασσιτέρῳ προσλαμβάνοντα πρός τε τὸν σίφωνα καὶ τὴν ἐκτὸς τῆς σφαίρας ἐπιφάνειαν, ὥστε ὅταν βουλώμεθα τῷ στόματι διὰ τοῦ σίφωνος ἐμφυσᾶν, κατὰ μηδένα τρόπον τὸ πνεῦμα τῆς σφαίρας διεκπίπτειν. σκοπῶμεν δὴ τὰ συμβαίνοντα· ὑπάρχοντος γὰρ ἀέρος ἐν αὐτῇ, καθάπερ καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ἀγγείοις πᾶσι τοῖς λεγομένοις κενοῖς, τοῦ δὲ ἀέρος πεπληρωκότος πάντα τὸν ἐν αὐτῇ τόπον καὶ προσερηρεισμένου κατὰ συνέχειαν πρὸς τὴν τοῦ τεύχους περιοχὴν καὶ μηδενὸς κενοῦ, καθάπερ οἴονται, τὸ παράπαν ὑπάρχοντος τόπου, οὐτʼ ἂν ὕδωρ εἰσκρῖναι 150 δυνηθείημεν οὔτε ἄλλον | ἀέρα, μὴ ὑποχωρήσαντος τοῦ πρότερον ἐν αὐτῇ ὑπάρχοντος ἀέρος. καὶ ἐὰν μετὰ πολλῆς βίας τὴν εἴσκρισιν ποιώμεθα, πρότερον διαρραγήσεται τὸ τεῦχος ἢ ἐπιδέξεταί τι πλῆρες ὑπάρχον· οὔτε γὰρ τὰ σώματα τοῦ ἀέρος δύναται συσταλῆναι εἰς ἔλασσον μέγεθος· δεήσει γὰρ ἐν αὐτοῖς ἔχειν τινὰ διαστήματα, εἰς ἃ συμπιλούμενα ἐλάσσων αὐτοῖς ὄγκος ἔσται· τοῦτο δὲ οὐ πιθανὸν γίνεται μὴ ὄντος καθόλου κενοῦ· οὔτε συνερηρεισμένων κατὰ πάσας τὰς ἐπιφανείας τῶν σωμάτων πρὸς ἄλληλα καὶ ὁμοίως πρὸς 1 ὀκτώ T 4 τετρυπημένου G2 Tb: τρυπήματος AG1 6 ὑπερέχειν AGT2b: ὑπάρχειν T1 13 καὶ om. T 20 προτέρου T τὴν τοῦ τεύχους περιοχὴν δύναιτο ἂν διωσθέντα τόπον που ποιῆσαι, μὴ ὑπάρχοντος κενοῦ τινος· ὥστε κατὰ μηδένα τρόπον προσεισκριθῆναί τι τῶν ἐκτὸς εἰς τὴν σφαῖραν, ἐὰν μὴ ἐκχωρήσῃ τι μέρος τοῦ ἐν αὐτῇ ὑπάρχοντος πρότερον ἀέρος, εἴπερ ἐστὶ πεπυκνωμένος καὶ συνεχὴς πᾶς ὁ τόπος, ὡς οἴονται. καὶ μὴν ἐάν τις ἐθέλῃ τὸν σίφωνα βαλὼν εἰς τὸ στόμα ἐμφυσᾶν εἰς τὴν σφαῖραν, πολὺ προσεισκρινεῖ πνεῦμα, μὴ ὑποχωρήσαντος τοῦ προϋπάρχοντος ἐν αὐτῇ ἀέρος· τούτου δὲ ἀεὶ συμβαίνοντος, σαφῶς δείκνυται συστολὴ γινομένη τῶν ὑπαρχόντων ἐν τῇ σφαίρᾳ σωμάτων εἰς τὰ παρεμπεπλεγμένα κενά. παρὰ φύσιν δὲ ἡ συστολὴ γίνεται διὰ τὴν τῆς εἰσκρίσεως βίαν. ἐάν τις οὖν ἐμφυσήσας καὶ παῤ αὐτὸ τὸ στόμα προσαγαγὼν τὴν χεῖρα συντόμως ἐπιπωμάσῃ τῷ δακτύλῳ τὸν σίφωνα, μενεῖ πάντα τὸν χρόνον συνεσφιγμένος ὁ ἀὴρ ἐν τῇ σφαίρᾳ· ἐὰν δέ τις ἀναπωμάσῃ, πάλιν ἐκτὸς ὁρμήσει μετά τε ψόφου καὶ βοῆς πολλῆς ὁ προσεισκριθεὶς ἀὴρ διὰ τὸ ἐκκρούεσθαι, καθάπερ προεθέμεθα, κατὰ τὴν τοῦ προϋπάρχοντος ἀέρος διαστολὴν τὴν κατὰ τὴν εὐτονίαν γινομένην. πάλιν οὖν ἐάν τις βούληται τὸν ὑπάρχοντα ἀέρα ἐν τῇ σφαίρᾳ ἐξέλκειν τῷ στόματι διὰ τοῦ σίφωνος, πολὺ πλῆθος ἐπακολουθήσει, μηδεμιᾶς ἄλλης οὐσίας εἰς τὴν σφαῖραν ἀντικαταλλασσομένης, καθάπερ ἐπὶ τοῦ ᾠοῦ προείρηται· ὥστε διὰ τοῦ τοιούτου τελείως δείκνυσθαι μεγάλην ἄθροισιν κενοῦ γινομένην ἐν τῇ 3 προσεισκριθῆναι GT: προσκριθῆναι A, εισ supra scr. A2 7 f. λαβὼν 8 προσεισκρινεῖ Laur. 59, 17. 74, 13, Leid. Voss. 44: intromittet L: προσεισκρίνει T: προσεισκρίνη ABG: προεισκρίνη 9 τοιούτου T 10 γενομένη T 16 συνεσφηγμένος AG1, corr. Diels: compressus L: συνεσφηνωμένος G2Tb σφαίρᾳ· οὐ γὰρ μείζονα δυνατὸν γενέσθαι τὰ ὑπολειπόμενα τοῦ ἀέρος σώματα κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον, ὥστε συναναπληρῶσαι τὸν τῶν ἐκκρουσθέντων σωμάτων τόπον· εἰ γὰρ αὐξηθήσεται, μηδεμιᾶς αὐτοῖς οὐσίας δυναμένης ἔξωθεν προσεισκριθῆναι, πιθανὸν τὴν αὔξησιν γενέσθαι κατὰ ἀραίωσιν. αὕτη δὲ ἔσται ἡ κατὰ κένωσιν παρεμπλοκή· κενὸν δὲ οὐδέν φασιν ὑπάρχειν· οὐδὲ ἄρα αὐξηθήσεται τὰ σώματα· ἄλλην γὰρ αὔξησιν οὐδεμίαν αὐτοῖς ἐσομένην ἐπινοῆσαι δυνατόν ἐστι. φανερὸν οὖν ἐκ τῶν εἰρημένων, ὅτι τοῖς μὲν τοῦ ἀέρος σώμασι παρέσπαρταί τινα μεταξὺ κενά, βίας δέ τινος προσελθούσης συνίζησιν πάσχει παρὰ φύσιν εἰς τὰ κενά. ὁ δὲ ἐν τῷ ἀγγείῳ τῷ κατεστραμμένῳ εἰς τὸ 151 ὕδωρ ἐνὼν ἀὴρ οὐ | πάνυ λαμβάνει πίλησιν· τὸ γὰρ βιαζόμενον οὐκ ἔστιν ἀξιόχρεων διὰ τὸ τὸ. ὕδωρ φυσικῶς αὐτὸ ἐν ἑαυτῷ μήτε βάρος μήτε ἔκθλιψιν σφοδρὰν ἔχειν· ὅθεν συμβαίνει τῶν κατακολυμβώντων εἰς τὸν βυθὸν τῆς θαλάσσης μετρητὰς ἀπείρους ἐχόντων κατὰ τῶν νώτων τὰς ἀναπνοὰς μὴ βιάζεσθαι ὑπὸ τοῦ ὕδατος, ὀλίγου παντελῶς ἐν τοῖς μυκτῆρσιν ἀέρος ἀπειλημμένου. τίς δὲ ἔστιν ἡ αἰτία, διʼ ἥν, ὡς εἴρηται, οἱ ἐν τῷ βυθῷ κολυμβῶντες ἄπειρον βάρος ἔχοντες ὕδατος κατὰ τῶν νώτων οὐ θλίβονται, ἄξιον ἐπιστῆσαι. λέγουσι δή τινες· „διότι τὸ ὕδωρ ἰσοβαρὲς αὐτὸ καθʼ αὑτό ἐστιν”. οὗτοι δὲ οὐδὲν ἀποφαίνονται, διότι οἱ 7 παρεισπλοκή codd.: corr. Diels, cf. l. l. p. 109 11 βίας δὲ bL: διὸ βίας a 12 πάσχει ACG2T: παρέχει B: ὑπάρχει G1 15 f. 〈τοῦ ὕδατος〉 βιαζόμενον 17 κατακολυμβόντων a (κατα om. T, add. Tmg.): ex Mb correxi 20 ἀέρος om. T, add. Tmg. 1 γενέσθαι a: γίνεσθαι b 4 αὐτοῖς aC: αὐτῆς B 6 γενέσθαι a: γίνεσθαι b 19 cogi sive comprimi (= β. ἢ κάτω κολυμβῶντες οὐ θλίβονται ὑπὸ τοῦ ὑπεράνω ὕδατος. ἀποδεικτέον δὲ οὕτως. ὑπολάβωμεν τὸ ὑπεράνω ὑγρὸν ἀπὸ τῆς τοῦ θλιβομένου ἐπιφανείας, καθʼ ἣν ἐπίκειται αὐτῷ τὸ ὕδωρ, σῶμά τι ἰσοβαρὲς ὂν τῷ ὑγρῷ τὸ αὐτὸ σχῆμα ἔχειν τῷ ὑπεράνω ὑγρῷ· τοῦτο δὲ ἐμβεβλῆσθαι εἰς τὸ ὑγρόν, ὥστε τὴν κάτω ἐπιφάνειαν αὐτοῦ ἁρμόζειν τῷ θλιβομένῳ, καὶ ὥσπερ αὐτὸ εἶναι καὶ ὁμοίως ἐπικεῖσθαι τῷ πρότερον ἐπικειμένῳ ὑγρῷ. φανερὸν οὖν ὅτι τοῦτο τὸ σῶμα οὔτε ὑπερέχει τι τοῦ ὑγροῦ ἀφεθὲν οὔτε καταδύσεται ὑπὸ τὴν τοῦ ἄνω ὑγροῦ ἐπιφάνειαν. ἀπεδείχθη γὰρ Ἀρχιμήδει ἐν τοῖς Ὀχουμένοις, ὅτι τὰ ἰσοβαρῆ τῷ ὑγρῷ σώματα ἀφεθέντα εἰς τὸ ὑγρὸν οὔτε ὑπερέξει τοῦ ὑγροῦ οὔτε καταδύσεται, οὐδʼ ἄρα θλίψει τὰ ὑποκείμενα. ἀφαιρεθέντων οὖν τῶν ἄνωθεν θλιβόντων, μενεῖ τὸ σῶμα ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ· πῶς οὖν θλίψει τὸ σῶμα τὸ μὴ ἔχον ὄρεξιν εἰς τὸ κάτω; τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ τὸ ὑγρόν, ἔνθα ἦν τὸ σῶμα, οὐ θλίψει τὰ ὑποκείμενα· ἕνεκα γὰρ μονῆς τε καὶ κινήσεως διαφέρει τὸ εἰρημένον σῶμα τοῦ τὸν αὐτὸν τόπον ἐπέχοντος ὑγροῦ. ὅτι δὲ ἔστι κενά, καὶ ἐκ τούτων ἄν τις καταλάβοι. μὴ γὰρ ὄντων αὐτῶν, οὐτʼ ἂν διὰ τοῦ ὕδατος οὔτε διὰ τοῦ ἀέρος οὔτε διʼ ἄλλου σώματος οὐδενὸς ἠδύνατο ἂν διεκπίπτειν τὸ φῶς οὐδὲ ἡ θερμότης οὐδʼ ἄλλη δύναμις οὐδεμία σωματική. 1 κατακολυμβῶντες J. G. Schneider 2—3 〈ἀντὶ〉 τοῦ ὑπεράνω ὑγροῦ Diels 3 ἀπὸ del. J. G. Schneider 4 αὐτῷ bL: αὐτὸ a 5 ἔχον G 7 αὐτο A1: καὶ αὐτὸ A2(?)GTb: et tamquam idem sit (= τὸ αὐτὸ) L: f. 〈συνεχὲς〉 αὐτῷ 8 προτέρῳ Tn 11—12 Ἀρχιμήδει ἐν τοῖς Ὀχουμένοις I 3 (Archim. op. lI 36219 cf. II 357, 10 Heiberg) 14 ἀφαιρεθέντων codd.: ἀφεθέντων Diels coll. supra lin. 10 15 οὖν Leid. Voss. 19 bL: δὲ T: om. AG μένει codd.: corr. Diels 19 μόνης τῆς κινήσεως ἐπεὶ πῶς ἂν αἱ τοῦ ἡλίου ἀκτῖνες διὰ τοῦ ὕδατος διεξέπιπτον εἰς τὸν τοῦ ἀγγείου πυθμένα; εἰ γὰρ τὸ ὑγρὸν μὴ εἶχε πόρους, ἀλλὰ βίᾳ διέστελλον αἱ αὐγαὶ τὸ ὕδωρ, συνέβαινεν ἂν ὑπερεκχεῖσθαι τὰ πλήρη τῶν ἀγγείων· ὅπερ οὐ φαίνεται γινόμενον. ἔτι δὲ καὶ ταύτῃ φανερόν· εἰ γὰρ βίᾳ τὸ ὕδωρ διέστελλον, οὐκ ἂν τῶν ἀκτίνων αἱ μὲν ἀνεκλῶντο πρὸς τὸν ἄνω τόπον, αἱ δὲ καὶ κάτω διεξέπιπτον. νυνὶ δὲ ὅσαι μὲν προσκόπτουσιν αὐγαὶ τοῖς τοῦ ὕδατος μορίοις, ὥσπερ ἀνακρουόμεναι ἀνακλῶνται πρὸς τὸν ἄνω τόπον· ὅσαι 152 δὲ εἰς τὰ κενὰ τοῦ ὕδατος | ἐμπίπτουσιν, ὀλίγοις προσπίπτουσαι μορίοις αὗται διεκπίπτουσιν εἰς τὸ τοῦ ἀγγείου ἔδαφος. ἔτι δὲ καὶ ταύτῃ φανερόν, ὡς ἐν τῷ ὕδατι ὑπάρχει κενά, τῷ τὸν ἐμβαλλόμενον οἶνον εἰς τὸ ὕδωρ ὁρᾶσθαι κατὰ χύσιν εἰς πάντα τόπον τοῦ ὕδατος χωροῦντα. τοῦτο δὲ οὐκ ἂν ἐγίνετο, μὴ ὄντων ἐν τῷ ὕδατι κενῶν. φέρεται δὲ καὶ τὸ φῶς τὸ ἕτερον διὰ τοῦ ἑτέρου· ὅταν γάρ τις πλείους ἅψῃ λύχνους, ἅπαντα φωτίζεται μᾶλλον, τῶν αὐγῶν πάντῃ φερομένων διʼ ἀλλήλων. ἀλλὰ μὴν καὶ διὰ χαλκοῦ καὶ σιδήρου καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων διεκπίπτει σωμάτων, καθάπερ καὶ τὸ ἐπὶ τῆς νάρκης τῆς θαλασσίας γινόμενον. ὅτι δὲ καὶ ἄθρουν κενὸν γίνεται παρὰ φύσιν, δέδεικται διά τε τοῦ προσφερομένου τῷ στόματι κούφου ἀγγείου καὶ διὰ τοῦ ἰατρικοῦ ᾠοῦ. περὶ μὲν οὖν τῆς τοῦ κενοῦ φύσεως καὶ ἄλλων πολλῶν οὐσῶν ἀποδείξεων, ἱκανὰς εἶναι καὶ τὰς εἰρημένας νομίζομεν· καὶ γὰρ διʼ, αὐτῶν τῶν αἰσθητῶν τὰς ἀποδείξεις ἐποιησάμεθα. ἐπὶ 2 ἐξέπιπτον codd., corr. Diels ex Stratone 12 διεκπίπτουσιν Leid. Voss. 44: διαπίπτουσιν ab: cf. lin. 8. 21 15 εἰς om. T 19 αὐγῶν J. G. Schneider: αὐτῶν codd. 25 οὖν πάντων τοίνυν ἔστιν εἰπεῖν, ὅτι πᾶν μὲν σῶμα ἐκ λεπτομερῶν συνέστηκεν σωμάτων, ὧν μεταξύ ἐστι παρεσπαρμένα κενὰ ἐλάττονα τῶν μορίων· διὸ καὶ καταχρηστικῶς μηδὲν εἶναι κενὸν ἄθρουν λέγομεν, βίας τινὸς μὴ παρεισελθούσης, ἀλλὰ πάντα πλήρη εἶναι ἤτοι ἀέρος ἢ ὑγροῦ ἢ ἄλλης τινὸς οὐσίας· καθʼ ὁπόσον δʼ ἄν τι τούτων ἐκχωρῇ, κατὰ τοσοῦτον ἕτερον ἐπακολουθοῦν τὸν κενούμενον ἀναπληροῖ τόπον· καὶ ὅτι κενὸν μὲν ἄθρουν οὐκ ἔστι κατὰ φύσιν βίας τινὸς. μὴ παρεισελθούσης, καὶ πάλιν ὅτι οὐκ ἔστι ποτὲ τὸ παράπαν κενόν, παρὰ φύσιν δὲ γενόμενον. τούτων δὴ διασεσαφηνισμένων ἑξῆς τὰ διὰ τῆς συμπλοκῆς τῶν εἰρημένων στοιχείων ἐπιτελούμενα θεωρήματα γράψομεν. ἔστι γὰρ διʼ αὐτῶν εὑρίσκειν πάνυ ποικίλας καὶ θαυμασίας κινήσεις.

Ι.

Τούτων δὴ προτεθεωρημένων στοιχείου ἕνεκα γράφομεν καὶ περὶ τῶν καμπύλων σιφώνων· εἰς πολλὰ γὰρ τῶν πνευματικῶν εὔχρηστοι τυγχάνουσιν.

Ἔστω γὰρ καμπύλος σίφων, τουτέστι σωλήν, ὁ ΑΒΓ, οὗ τὸ μὲν ΑΒ σκέλος ἔστω ἐν ἀγγείῳ τῷ ∠Ε πλήρει ὄντι ὕδατος. ἔστω δὲ ἡ τοῦ ὕδατος ἐπιφάνεια, 4 〈ἁθροῦν〉 inser Diels: cf. lin. 9 10 f. οὐκ del., cf. p.16, 21 14 πάνυ AG: πάνυ τοι Tb: πάνυ τι J. G. Schneider 16 caput distinguunt AGb: in libris decurtatis capita Graece numerantur (v. prolegom.); in his sicut in caput α a verbis ἔστω γὰρ lin. 20 incipit. 17 δὴ b: δὲ a 4 λέγομεν κενὸν tr. b 7 ἐκχωρ a (-ρεῖ T): ἐγχωρῇ bL 11 γενόμενον a: γινόμενον b 17 γράφομεν aCP: φράφομεν B, ω supra scripsit m. 1 a verbis τούτων δὴ incipit P κατὰ τὴν εὐθεῖαν, ἐφʼ ἧς ἐστιν ἡ ΖΗ, καὶ τὸ τοῦ καμπύλου σίφωνος σκέλος τὸ ΑΒ πληρωθήσεται ὕδατος ἄχρι τῆς ΖΗ εὐθείας, τουτέστι τὸ ΑΘ μέρος αὐτοῦ· τὸ δὲ ΘΒΓ πλῆρες ἔσται ἀέρος. ἐὰν οὖν διὰ τοῦ Γ στομίου ἐπισπασώμεθα τῷ στόματι τὸν εἰρημένον ἀέρα, συνεπακολουθήσει καὶ τὸ ὑγρὸν διὰ τὸ μὴ δύνασθαι, ὡς προείρηται, κενὸν ἄθρουν ὑπάρξαι τόπον. καὶ εἰ μὲν τὸ Γ στόμιον τοῦ σίφωνος ἐπʼ εὐθείας ἐστὶ τῇ ΖΗ, πληρωθεὶς τοῦ ὕδατος οὐκέτι ῥεύσει ὁ σίφων, ἀλλὰ μενεῖ πλήρης· ὥστε τὸ ΑΒΓ μέρος αὐτοῦ πεπληρῶσθαι ὕδατος, καίτοι παρὰ φύσιν οὔσης τῆς 153 εἰς τὸ ἄνω μέρος αὐτῷ φορᾶς· ἀλλʼ ὥσπερ | ζυγοῦ τινος ἰσορρόπησιν ἔχον τὸ ὕδωρ μενεῖ ἄνω τε μετεωρισθὲν κατὰ τὸ ΘΒ μέρος καὶ κάτω κρεμάμενον κατὰ τὸ ΒΓ. ἐὰν δὲ τὸ ἐκτὸς στόμιον τοῦ σίφωνος κατώτερον τῆς ΖΗ εὐθείας, ὥσπερ τὸ Κ, ῥέει τὸ ὕδωρ, ἐπειδήπερ τὸ ἐν τῷ ΚΒ μέρει βαρύτερον ὂν τοῦ ἐν τῷ ΒΘ κατακρατεῖ καὶ ἐπισπᾶται· ἐπὶ τοσοῦτον μέντοι ῥέει, ἕως ἂν τὸ Κ στόμιον ἐπʼ εὐθείας γένηται τῇ τοῦ ὕδατος ἐπιφανείᾳ· καὶ πάλιν διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν οὐκέτι ῥεύσει. ἐὰν δὲ τὸ ἐκτὸς στόμιον τοῦ σωλῆνος κατωτέρω ᾖ τοῦ Α, ὥσπερ τὸ Λ, ῥέει, ἄχρις ἂν ἡ τοῦ ὕδατος ἐπιφάνεια γένηται πρὸς τῷ Α στομίῳ. ἐὰν οὖν βουλώμεθα πᾶν κενωθῆναι τὸ ἐν τῷ ἀγγείῳ ὕδωρ, καθήσομεν τὸν σίφωνα, ὥστε τὸ Α στόμιον ψαύειν τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ἀπέχον τοσοῦτον ὅσον ὕδατος διάρρυσιν.

4 ἔστω T 12 αυτω Α: αὐτοῦ (ου corr. G) GTbL 17 μέρος G2T βαθύτερον T1, corr. T2 18 ἐν τῷ bL: om. a 21 ἐὰν b: εἰ a 22 κατωτέρω AGT2: κατώτερον T1b

II.

Τὴν μὲν οὖν εἰρημένην ἐπὶ τοῦ σίφωνος αἰτίαν τινὲς ἀποδεδώκασι λέγοντες, διότι τὸ μεῖζον σκέλος πλέον ὕδωρ ἔχον ἐπισπᾶται τὸ ἔλαττον. ὅτι δὲ ψευδής ἐστιν ἡ τοιαύτη αἰτία καὶ ὁ ταύτῃ πιστεύσας μεγάλως ἂν ἀγνοήσειεν ἐπιχειρήσας ἀπὸ ταπεινοῦ ὕδωρ ἀγαγεῖν, οὕτως ἀποδείξομεν· γεγονέτω γὰρ σίφων ἔχων τὸ ἐντὸς σκέλος μακρότερόν τε καὶ στενόν, τὸ δὲ ἐκτὸς εὐρύτερόν τε καὶ ἔλαττον πολλῷ κατὰ μῆκος, ὥστε δέχεσθαι πλέον ὕδωρ αὐτὸ τοῦ μακροτέρου σκέλους. καὶ οὕτως πεπληρώσθω ὕδατος· τὸ δὲ μεῖζον αὐτοῦ σκέλος ἐμβεβλήσθω εἰς ὕδατος ἀγγεῖον ἢ καὶ εἴς τι φρέαρ. οὐκοῦν ἐὰν ἀφῶμεν ῥεῖν τὸ ἐκτὸς σκέλος, πλέον ὕδωρ 154 ἔχον· τοῦ ἐντὸς ἐπισπάσεται τὸ ἐκ τοῦ μείζονος, | ὃ δὴ καὶ συνεπισπάσεται τὸ ἐν τῷ φρέατι· καὶ ἀρξάμενον ῥέειν πᾶν κενώσει ἢ ἀεὶ ῥεύσει, ἐπειδήπερ τὸ ἐκτὸς ὑγρὸν πλεῖόν ἐστι τοῦ ἐν τῷ ἐντὸς σκέλει. ἀλλ᾿ οὐ φαίνεται τοῦτο γινόμενον· οὐκ ἄρα ἀληθής ἐστιν ἡ εἰρημένη αἰτία. ἴδωμεν δὴ τὴν κατὰ φύσιν αἰτίαν. ἐπειδὴ γὰρ πᾶν συνεχὲς ὑγρὸν ἠρεμῆσαν σφαιρικὴν a 4—10 ὅτι δὲ ψευδής . . . τοῦ μακροτέρου σκέλους ═ b 22—28: ὅτι δὲ ψευδής ἐστιν ὁ τοιοῦτος αἰτιώδης λόγος καὶ ὁ τούτῳ πιστεύσας εἰς μεγάλην ἄγνοιαν ἐμπεσεῖται, ἐὰν ἐπιχειρήσῃ ἀπὸ ταπεινοῦ τόπου ὕδωρ ἀναγαγεῖν, οὕτως ἀποδείξομεν· γεγονέτω γὰρ σίφων ἔχων τὸ ἐντὸς σκέλος μακρότερόν τε καὶ στενόν, τὸ δὲ ἐκτὸς εὐρύτερον μέν, πολλῷ δʼ ἔλαττον κατὰ μῆκος, ὥστε δέχεσθαι πλέον ὕδωρ αὐτὸ τοῦ μακροτέου σκέλους. 1 caput non distinguit T 2—3 αἰτίαν τινὲς ἐπὶ τοῦ σίφωνος tr. T 4 ὕδωρ om. T 6 ἂν inserui 8 στεγνόν T1, corr. T2 11 οὕτω T ut passim 12 τι ATb: τὸ G1, corr. ἐπιφάνειαν λαμβάνει κέντρον ἔχουσαν τὸ αὐτὸ τῇ γῇ, μὴ ἠρεμοῦν δὲ ῥέει, ἕως οὗ, ὡς εἴρηται, ἐν μιᾷ ἐπιφανείᾳ σφαιρικῇ γένηται. ἐὰν ἄρα δύο ἀγγεῖα λαβόντες, ἐμβάλωμεν εἰς ἑκάτερον ὑγρὸν καὶ πληρώσαντες τὸν σίφωνα καταλαβόμενοί τε αὐτοῦ τὰ στόμια τοῖς δακτύλοις

ἐμβάλωμεν τὸ ἕτερον σκέλος αὐτοῦ ἐν ἑνὶ τῶν ἀγγείων βαπτιζόμενον εἰς τὸ ὕδωρ, τὸ δὲ λοιπὸν ἐν τῷ ἑτέρῳ ἀγγείῳ, γίνεται συνεχὲς τὸ πᾶν ὕδωρ· ἑκάτερον γὰρ τῶν ἐν τοῖς ἀγγείοις ὑγρῶν συνάπτει τῷ ἐν τῷ σίφωνι ὑγρῷ, ὥστε πᾶν ἐγένετο συνεχές. εἰ μὲν οὖν αἱ πρότερον ἐν τοῖς ἀγγείοις τῶν ὑγρῶν ἐπιφάνειαι ἐν μιᾷ ἦσαν ἐπιφανείᾳ, ἠρεμήσει καὶ οὕτως ἑκατέρα αὐτῶν τοῦ σίφωνος ἐμβληθέντος· εἰ δὲ οὔ, ἐπεὶ συνεχὲς ἐγένετο τὸ ὕδωρ, ἀνάγκη πᾶσα ῥεῖν αὐτὸ ἐπὶ τὸ ταπεινότερον διὰ τὴν συνέχειαν, ἕως οὗ ἤτοι ἐν μιᾷ γένηται ἐπιφανείᾳ τὸ ἐν τοῖς ἀγγείοις πᾶν ὕδωρ ἢ τὸ ἕτερον τῶν ἀγγείων κενωθῇ. γεγονέτω οὖν, ὡς εἴρηται, ἐν μιᾷ ἐπιφανείᾳ τὰ ἐν τοῖς ἀγγείοις ὑγρά· ἠρεμήσει ἄρα, ὥστε καὶ τὸ ἐν τῷ σίφωνι συνηρεμήσει αὐτοῖς· ἐὰν ἄρα νοήσῃ τις ἀποτετμημένον τὸν σίφωνα κατὰ τὰς ἐν τοῖς ἀγγείοις τῶν ὑγρῶν ἐπιφανείας, καὶ οὕτως ἠρεμήσει τὸ ὑγρὸν τὸ ἐν τῷ σίφωνι· καὶ μετεωρισθέντος ἄρα αὐτοῦ καὶ ἐπὶ μηδέτερον μέρος ἐγκλινομένου, πάλιν ἠρεμήσει τὸ ὑγρόν, ἐάν τε διόλου ἴσον ἔχῃ τὸ εὖρος ἐάν τε τὸ ἕτερον σκέλος τοῦ ἑτέρου πολλῷ μεῖζον ᾖ· οὐ γὰρ παρά γε τοῦτο ἡ σἰτία ἐγίνετο τοῦ ἠρεμεῖν τὸ ὑγρόν, ἀλλὰ παρὰ τὸ ἐξ ἴσου κεῖσθαι τὰ στόμια αὐτοῦ. πῶς οὖν μετεωρισθέντος αὐτοῦ οὐ καταφέρεται τὸ ὑγρὸν τῷ ἰδίῳ βάρει. ὑποκείμενον ἔχον κουφότερον ἀέρα; ὅτι κενὸς ἄθρους οὐ δύναται ὑπάρξαι τόπος· εἰ γὰρ μέλλει καταφέρεσθαι, πρότερον πληρωθῆναι δεῖ τὸν ἀνώτερον τοῦ σίφωνος τόπον, εἰς ὃν ἀὴρ παρεισελθεῖν οὐδαμῶς δυνατός ἐστιν. ἐὰν οὖν τρυπήσῃ τις τὸν ἀνώτερον τόπον. τοῦ σίφωνος, εὐθέως καταρραγήσεται τὸ ὑγρὸν τοῦ ἀέρος ἔχοντος παρείσδυσιν. πρὸ δὲ τοῦ τρυπηθῆναι ἐπικείμενον τὸ ἐν τῷ σίφωνι ὑγρὸν τῷ ὑποκειμένῳ 155 ἀέρι ἐκθλίβει αὐτόν· | οὗτος δὲ μὴ ἔχων, ὅπῃ χωρήσει, οὐκ ἐᾷ παρεξελθεῖν τὸ ὑγρόν. ὅτε δὲ διὰ τοῦ τρυπήματος τόπον ἔσχεν ὁ ἀήρ, ὅπῃ χωρήσει, τότε μὴ ἀντέχων τὸ τοῦ ὕδατος βάρος ἐξεχώρησε. διὰ δὲ τὴν αὐτὴν αἰτίαν καὶ τῷ σίφωνι τὸν οἶνον παρὰ φύσιν εἰς τὸ ἄνω ἐπισπώμεθα τῷ στόματι· δεξάμενοι γὰρ ἐν ἑαυτοῖς a 14—16 ἐὰν οὖν . . . παρείσδυσιν ═ b 25—27: ἐὰν οὖν τρυπήσῃ τις τὸν ἀνωτέρω τόπον τοῦ σίφωνος, εὐθέως ῥυήσεται τὸ ὑγρὸν ἐφʼ ἑκάτερον τῶν σκελῶν τοῦ ἀέρος σχόντος παρείσδυσιν. 10 ἔχον T et in marg. G1: om AG1 12 f. πρότερον 〈ἀέρος〉 19 παρεξελθεῖν Tb: παρελθεῖν AG τὸ om. T1, corr. T2 20 ὅπη AG1: ὅπου G2 Tb ἀντέχων Paris. 2512 Harl. 5589, Voss 44: ἀντέχον ah: (aquae gravitatem non) sustnens L 21 f. 〈πρὸς〉 τὸ cf. p. 70, 27 τὸν ἐν τῷ σίφωνι ἀέρα πληρέστεροι ἢ πρότερον γινόμεθα καὶ θλίβομεν τὸν συνημμένον ἐν ἑαυτοῖς ἀέρα, οὗτος δὲ τὸν ἐξ ἀρχῆς, ἄχρις ἂν πρὸς τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ οἴνου ἡ κένωσις γένηται. καὶ τότε ὁ οἶνος θλιβόμενος εἰς τὸν κενούμενον τοῦ σίφωνος τόπον χωρήσει· ἄλλος γὰρ τόπος οὐκ ἔστιν ὅπῃ θλιβόμενος χωρήσει· διὰ ταύτην δὲ τὴν αἰτίαν καὶ παρὰ φύσιν αὐτῷ γίνεται εἰς τὸ ἄνω μέρος ἡ φορά. καὶ ἄλλως δὲ ἠρεμήσει τὸ ὑγρὸν ἐν τῷ σίφωνι, ὅταν ἐν μιᾷ σφαιρικῇ ἐπιφανείᾳ κέντρον ἐχούσῃ τὸ αὐτὸ τῇ γῇ· ἐπειδήπερ ἐὰν ὑγροῦ τινος ἡ ἐπιφάνεια σφαιρικὴ ᾖ κέντρον ἔχουσα τὸ αὐτὸ τῇ γῇ, ἠρεμεῖ· εἰ γὰρ δυνατόν, μὴ ἠρεμείτω· κινηθεῖσα ἄρα ἠρεμήσει· ἠρεμείτω οὖν. αὕτη ἄρα ἔσται σφαιρικὴ ἐπιφάνεια κέντρον ἔχουσα τὸ αὐτὸ, τῇ γῇ καὶ τέμνει τὴν προτέραν ἐπιφάνειαν· τὸ γὰρ αὐτὸ ὑγρὸν ἀπὸ κοινοῦ τινος ἕτερον καὶ ἕτερον ἐπέσχε τόπον. ἀμφότεραι οὖν τετμήσθωσαν διὰ τοῦ κέντρου τῆς γῆς ἐπιπέδῳ τινὶ καὶ ποιείτωσαν γραμμὰς ἐν ταῖς ἐπιφανείαις κύκλων περιφερείας τὸ αὐτὸ κέντρον ἐχούσας τῇ γῇ· ποιείτωσαν τὰς ΑΒΓ, ΖΒ∠· καὶ διήχθω ἡ ΒΗ· ἴση ἄρα ἡ ΒΗ ἑκατέρᾳ τῶν ΗΖ, ΗΑ, ὅπερ ἄτοπον· ἠρεμήσει ἄρα.

2 [ἐν] seclusi 4 κένωσις: κίνησις Rochas 8 f. 〈φανερὸν ὅτι〉 ἠρεμήσει; cf. p.8, 23 13 αὕτη T: αὐτὴ AGb: ipsa L 17 ἀμφότερα A 18 γῆς om. T 19 ἔχουσα A 20 f 〈δὲ〉 τὰς 21 ἴση — BH om. AG1, corr. G mg. 2 συνημμένον aB: συνηρμένον C: συνῃρημένον P, elidimusque ipsi coniunctum aerem L 6 χωρήσει aB: χωρεῖ CPL 8 μέρος om. bL 9—10 σφαιρικῇ ἐπιφανείᾳ ᾖ tr. b 13 ἄρα ποτὲ bL. 15 scindet (═ τεμεῖ) L 16 ἐπέσχε aBC, obtinuit L: ἐπέχει P 17 οὖν om. BL 21 aequalis igitur ei quae est .b .f. utraque earum quae est .f.z., .f.a. L ηα aBC: om. P (etiam plurimi codices Latini)

III. 156

Ἔστι δὲ καὶ ἄλλος καλούμενος μέσος πνικτὸς διαβήτης τὴν αὐτὴν ἐνέργειαν ἔχων τῷ καμπύλῳ σίφωνι.

Ἔστω γὰρ ἀγγεῖον ὁμοίως πλῆρες ὕδατος τὸ ΑΒ· διὰ δὲ τοῦ πυθμένος αὐτοῦ διώσθω σωλὴν ὁ Γ∠ συνεστεγνωμένος τῷ πυθμένι καὶ ὑπερέχων εἰς τὸ κάτω μέρος· τὸ δὲ Γ στόμιον αὐτοῦ μὴ συνεγγιζέτω τῷ στόματι τοῦ ΑΒ ἀγγείου. ἕτερος δὲ σωλὴν περικείσθω. τῷ Γ∠ ὁ ΕΖ ἀπέχων ἀπʼ αὐτοῦ πάντοθεν τὸ ἴσον· καὶ τὸ μὲν ἄνω στόμιον αὐτοῦ ἐπιπεφράχθω λεπιδίῳ τῷ ΕΗ ἀπέχοντι ἀπὸ τοῦ Γ στομίου βραχύ· τὸ δὲ κάτω στόμιον τοῦ ΕΖ σωλῆνος ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων ἐὰν ἐπισπασώμεθα ὁμοίως διὰ τοῦ ∠ στομίου τὸν ἐν τῷ Γ∠ σωλῆνι ἀέρα, συνεπισπασόμεθα καὶ τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ὕδωρ, ὥστε ἐκρεῖν. καὶ τότε πᾶν ῥεύσεται τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ a 2—4 Ἔστι δὲ . . . σίφωνι ═ b 19—21: Ἔστι δὲ καὶ ἄλλος σίφων πνικτὸς διαβήτης καλούμενος τὴν αὐτὴν ἐνέργειαν ἔχων τῷ καμπύλῳ. 1 δεύτερον T 2 πνικτὸς Vindobon. 120: πνικτικὸς A (πνιτικὸς G): πνυκτὸς G2: πνυκτικὸς T ἴσως πνευματικός Riccard. 47 m. 2; cf. p. 90, 19. 96, 3 6 δὲ Tb: om. AG 13 ἀπὸ om. T1, add. T2 17 συνεπισπασώμεθα aB: correxi ex CP 6 αὐτοῦ aB: αὐτῷ CP, ipsius L 8 συνεγγιζέτω a: ἔστω ἐπʼ εὐθείας bL (sit in recta) 10 τῷ γδ εὐρύτερος αὐτοῦ bL πάντοθεν om. L 12 τῷ aBC: τὸ P 13 ἀπὸ om. b 14 διάρρυσιν a: διάρρυσιν εἶναι b 15 δὲ a: δὴ b γείῳ ὕδωρ διὰ τῆς ἐκτὸς τοῦ σίφωνος ὑπεροχῆς· ὁ γὰρ ἀὴρ ὁ μεταξὺ τῆς ἐπιφανείας τοῦ ὑγροῦ καὶ τοῦ ΕΖ ὀλίγος ὢν δύναται χωρῆσαι εἰς τὸν Γ∠ σωλῆνα καὶ συνεπισπάσασθαι τὸ ὑγρόν· οὐ στήσεται δὲ ἡ ῥύσις διὰ τὴν ἐκτὸς ὑπεροχὴν (μὴ γὰρ ὄντος τοῦ ΕΖ παύσεται ῥέον, ὅταν ἡ ἐπιφάνεια τοῦ ὑγροῦ κατὰ τὸ Γ γένηται, τῆς ὑπεροχῆς μενούσης), ἀλλὰ τῷ μὴ ἀντεισκρίνεσθαι ἀέρα, τοῦ ΕΖ ὅλου καθʼ ὕδατος ὄντος· ὁ γὰρ εἰσκρινόμενος ἀὴρ χωρήσει εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον ἀντὶ τοῦ ἐπεξιόντος ὕδατος· πᾶν γὰρ τὸ ἐκτὸς στόμιον τοῦ σωλῆνος πρὸς τὸ ὕδωρ ἀεὶ ταπεινότερόν ἐστι τῆς ἐν τῷ ἀγγείῳ τοῦ ὕδατος ἐπιφανείας. μηδέποτε δὲ δυναμένης μιᾶς ἐπιφανείας γενέσθαι, πᾶν ἐκκρίνει 157 τὸ | ὕδωρ, καὶ τῷ μείζονι βάρει ἡ ἕλξις γίνεται. ἐὰν οὖν μὴ βουλώμεθα τῷ στόματι ἐπισπᾶσθαι τὸν ἐν τῷ Γ∠ σωλῆνι ἀέρα, προσεπιχέομεν εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον ὕδωρ, ἄχρις ἄν ὑπερχυθὲν διὰ τοῦ Γ∠ σωλῆνος τὴν ἀρχὴν τῆς ῥεύσεως λάβῃ. καὶ οὕτως πάλιν πᾶν κενωθήσεται τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ὕδωρ. καλεῖται δέ, ὡς εἴρηται, ὁ Γ∠ΚΖ πνικτὸς σίφων ἢ πνικτὸς διαβήτης.

IV.

Ἐκ δὴ τῶν προδεδειγμένων φανερὸν ὅτι ἡ γινομένη διὰ τοῦ σίφωνος ῥύσις ἀκινήτου διαμένοντος 1 ἐκτὸς G2 T1 b: ἐκ τοῦ γ AG1 T2: cf. lin. 5 2 τῆς om. T 5 f 〈οὐ〉 διὰ 7 τῷ BCG2 T: τὸ AG1 P 12 f τοῦ ἐν τῷ ἀγγείῳ tr. cf.44,9.19. aliter 34, 22 14 βάρει AT2 bL (βάρυ G): βάθει T1 15 ἐπισπάσασθαι Tb 16 προσεπιχέομεν Vindob 120, b: προσεπιχέωμεν a 18 οὕτω Tb ut alibi, quod non amplius commemorabo 20 πνικτὸς (bis) Vindob.120, b: πνικτικὸς AG1: πνυκτικὸς G2T, suffocabilis L 22 caput disting ABG 10—11 τὸ (om. CP) στόμιον τοῦ ἐκτὸς σωλῆνος tr. b: extrinsecum tubi orificium L 13 ἐκκρίνει a: ἐκκρίνεται b: ἀνώμαλος γίνεται· τὸ γὰρ αὐτὸ πάσχει τετρυπημένου ἀγγείου παρὰ τὸν πυθμένα καὶ ῥέοντος· καὶ ἐνταῦθα γὰρ ἡ ῥύσις ἀνώμαλος τῷ ἐν ἀρχῇ μὲν τῆς ῥύσεως πλείονι βάρει θλίβεσθαι τὴν τοῦ ὕδατος ἔκρυσιν, κενουμένου δὲ ἐλάττονι· καὶ ὅσῳ δʼ ἂν ἡ ἐκτὸς τοῦ σίφωνος ὑπεροχὴ μείζων ὑπάρχῃ, ταχυτέρα ἡ ῥύσις γίνεται· πάλιν γὰρ ἡ διὰ τοῦ στομίου αὐτοῦ ἔκρυσις πλείονι βάρει θλίβεται ἢ ὅταν ἐλάττων ἡ ἐκτὸς ὑπεροχή, ὑπερέχει ἡ τοῦ ἐν τῷ ἀγγείῳ ὕδατος ἐπιφάνεια τοῦ ἐκτὸς στομίου τοῦ σίφωνος. ἡ μὲν οὖν διὰ τοῦ σίφωνος ἀεὶ ἀνώμαλος ῥύσις εἴρηται· δέον δέ ἐστι ῥύσιν εὑρεῖν διὰ τοῦ σίφωνος ἀεὶ ὁμαλήν.

Ἔστω τι ἀγγεῖον ὕδωρ ἔχον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ ἐπινηχέσθω λεβητάριον τὸ Γ∠ ἐπιπεφραγμένον τὸ στόμα τῷ Γ∠ ἐπιφράγματι· διὰ δὲ τοῦ ἐπιφράγματος καὶ τοῦ πυθμένος τοῦ λεβηταρίου διώσθω τοῦ σίφωνος τὸ ἓν σκέλος καὶ συνεστεγνώσθω τοῖς τρυπήμασι κασσιτέρῳ· τὸ δὲ ἕτερον σκέλος ἐκτὸς ἔστω τοῦ ΑΒ 158 ἀγγείου ἔχον τὸ στόμιον ταπεινότερον τῆς | τοῦ ἐν τῷ 3 f. ἀνώμαλός 〈ἐστι〉 6 ὑπάρχῃ AGT2: ᾖ T1 b: fuerit L f. 〈τοσούτῳ〉 ταχυτέρα; cf. p. 46, 11 9 bL: ἢ AG GT2: ἣν T1; sed cf. p. 46, 7 ὑπερέχῃ, η ex ει corr., AG 13 caput. distinguunt T (τρίτον) et C, non distinguunt ABG 15 βδ T1, corr. T2 18 κασσιτέρῳ G2 M: κασσιτήρω AG1 Tb ἔστω G2 T: om. AG1 1 πάσχει a: γίνεται καὶ b: efficitur et L 2 ἀγγείου ὄντος b 5—6 extrinseci tubi (═ τοῦ ἑκτὸς σ.) excessus L 16 καμπύλου σίφωνος bL 18 ἐκτὸς ἔστω CP: om. BL 19 στόμιον aCP: στόμα B 19—46, 1 τῆς τοῦ . . . ἑπιφανείας a: τοῦ ἐντὸς στομίου bL ΑΒ ἀγγείῳ ὕδατος ἐπιφανείας. ἐὰν οὖν διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίου τοῦ σίφωνος ἐπισπασώμεθα τὸν ἐν τῷ σίφωνι ὄντα ἀέρα, συνακολουθήσει τὸ ὑγρὸν διὰ τὸ μὴ δύνασθαι κενὸν ἄθρουν τόπον ἐν τῷ σίφωνι γενέσθαι. ἀρχὴν δὲ λαβὼν ὁ σίφων τῆς ῥύσεως ῥέει, ἄχρις ἂν πᾶν κενώσῃ τὸ ἐν τῷ ἀγγείῳ ὕδωρ· καὶ ἔσται ἡ ῥύσις ὁμαλὴ τῷ τὴν ἐκτὸς ὑπεροχὴν τοῦ σίφωνος, ἣν ὑπερέχει εἰς τὸ κάτω μέρος τῆς τοῦ ὕδατος ἐπιφανείας, ἀεὶ τὴν αὐτὴν γίνεσθαι, ἐπειδήπερ τῇ τοῦ ἀγγείου κενώσει συγκαταβαίνει καὶ ὁ λέβης σὺν τῷ σίφωνι. ὅσῳ δʼ ἂν ἡ ἐκτὸς ὑπεροχὴ μείζων ᾖ, τοσούτῳ ὀξυτέρα τῆς πρότερον ἡ ῥύσις ἔσται, ὁμαλὴ δὲ καθʼ ἑαυτήν. ἔστω δὲ ὁ εἰρημένος σίφων ὁ ΕΖΗ, ἡ δὲ τοῦ ὕδατος ἐπιφάνεια κατὰ τὴν ΘΚ εὐθεῖαν.

Ἡ δὲ κατὰ μέν τι ὁμαλή, κατὰ δέ τι ἀνώμαλος γίνεται οὕτως διὰ τοῦ σίφωνος· καλῶ δὲ κατὰ μέν τι ὁμαλήν, κατὰ δέ τι ἀνώμαλον, ὅταν ἐπί τινα χρόνον βουλομένοις ὁμαλὴ ᾖ ἡ γινομένη ἐξ ἀρχῆς ῥύσις, ἐπὶ δὲ ἕτερον πάλιν χρόνον προαιρουμένοις ὁμαλὴ μὲν ᾖ καθʼ ἑαυτὴν ἡ γινομένη ῥύσις, τῆς δὲ πρότερον ἤτοι βραδυτέρα ἢ ταχυτέρα.

Ἔστω γὰρ πάλιν τὸ μὲν τοῦ ὕδατος ἀγγεῖον τὸ 13—14 ἔστω . . . εὐθεῖαν supra ante ἐὰν οὖν lin. 1 poni iubet Haasius, f iure 15 τέταρτον T 16 f δὲ 〈ῥύσις ἡ〉 κατά τι μὲν — κατά τι δὲ T1, corr. T2, etiam infra lin. 1718 p. 52, 12 19 ὁμαλὴ om. T1, corr. T mg. 3 ὄντα om. b 5 δὲ om P 9 γίνεσθαι a: existat L: εἶναι b 10 σὺν om. b: simul cum L 12 πρότερον aB: ΑΒ, λέβης δὲ ὁ Γ∠· δι δὲ τοῦ ἐπιφράγματος καὶ τοῦ πυθμένος τοῦ λέβητος διώσθω σωλὴν εὐρύτερος τοῦ ἐντὸς σκέλους τοῦ σίφωνος· καὶ ἔστω σίφων οὗτος ὁ ΜΛ συνεστεγνωμένος τῷ τε ἐπιφράγματι καὶ τῷ πυθμένι τοῦ λέβητος. ἐπὶ δὲ τοῦ ἐπιφράγματος ἐφεστάτω πηγμάτιον ἐκ κανονίων πεπηγὸς καθάπερ τὸ Πγράμμα· καὶ ἔστω τὸ ΓΝΞ∠. ἐν δὲ τοῖς ὀρθοῖς κανονίοις τοῖς ΓΝ, Ξ∠ ἐκ τοῦ 159 ἐντὸς | μέρους ἐγγεγλύφθωσαν σωλῆνες κατὰ τὸ μῆκος τῶν κανονίων, ἐν

a 48, 1—52, 17 διὰ δὲ τοῦ ἐπιφράγματος . . . ποιήσομεν οὕτως ═ b 48, 24—52, 33: διὰ δὲ τοῦ ἐπιφράγματος καὶ τοῦ πυθμένος τοῦ λέβητος διώσθω σωλὴν καμπύλος ὁ EZH [συνεστεγνωμένος τῷ τε ἐπιφράγματι καὶ τῷ πυθμένι τοῦ λέβητος]· ἐπὶ θὲ τοῦ πυθμένος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ἐφεστάτω πηγμάτιον ἐκ κανονίων συνεστὼς καθάπερ τὸ Π γράμμα· καὶ ἔστω τὸ ΤΝΦΞ· ἐν δὲ τοῖς ὀρθοῖς κανονίοις τοῖς ΤΝ, ΞΦ κατὰ τὰ ἐντὸς μέρη ἐγγεγλύφθωσαν ἐπὶ τοῦ μήκους σειραὶ κοῖλαι, οἵας φασὶν ἰδιωτικῶς γούργας, ἐν αἷς 18 γνδξ G οἷς διατρεχέτω ἕτερον κανόνιον τὸ ΟΠ εὐλύτως. ἔστω δὲ καὶ κοχλίας ὁ ΡΣ ὀρθῶς βεβηκὼς ἐπὶ τοῦ Γ∠ ἐπιφράγματος καὶ διὰ τρήματος διεληλυθὼς μένοντος ἐν τῷ ΟΠ κανόνι. ἔστω δὲ καὶ τύλος τις συμφυὴς τῷ ΟΠ κανονίῳ, ὥστε παρεμβαίνειν εἰς τὴν τοῦ κοχλίου ἕλικα. ὑπερεχέτω δὲ ὁ κοχλίας ὑπὲρ τὸ ΝΞ κανόνιον· τῇ δὲ ὑπεροχῇ συμφυὴς ἔστω χειρολαβίς, δι᾿ ἧς ἐπιστρέφομεν τὸν κοχλίαν, ὥστε τὸ ΟΠ κανόνιον ὁτὲ μὲν μετέωρον γίνεσθαι, ὁτὲ δὲ ταπεινοῦσθαι. τῷ δὲ ΟΠ κανονίῳ συμφυὲς γεγονέτω τὸ ἐντὸς σκέλος τοῦ σίφωνος διεληλυθὸς καὶ διὰ τοῦ ΛΜ σωλῆνος, ὥστε τὸ στόμιον αὐτοῦ βαπτίζεσθαι εἰς τὸ ἐν τῷ ἀγγείῳ ὕδωρ. καὶ ἐὰν οὖν πάλιν ἐπισπασώμεθα διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίον διατρεχέτω ἕτερον κανόνιον εὐλύτως τὸ ΟΠ. ἔστω δὲ καὶ κοχλίας ὁ ΡΣ ὀρθῶς βεβηκὼς ἐπὶ τοῦ Γ∠ ἐπιφράγματος καὶ διὰ τοῦ ἐν τῷ ΟΠ κανόνι τρυπήματος εἰς κοχλίαν καὶ αὐτοῦ θῆλυν κατεσκευασμένου διεληλυθώς· ὑπερεχέτω δὲ ὁ κοχλίας ὑπὲρ τὸ ΝΞ κανόνιον καὶ ἔστω στρεφόμενος ἐν αὐτῷ, μὴ μέντοι ἐν τῷ στρέφεσθαι ἢ ἀνερχόμενος ἢ κατερχόμενος, ἀλλὰ τὸν ΟΠ κανόνα ποιῶν ἀνέρχεσθαι καὶ κατέρχεσθαι· οὗτος μέντοι ὁ ΟΠ κανὼν συνεστεγνωμένος ἔστω τῷ μέρει τοῦ σωλῆνος τῷ ΜΛ, ὥστε ἐν τῷ ὑπὸ τοῦ κοχλίου στρεφομένου ἀνέρχεσθαι ἢ κατέρχεσθαι συνανέρχεσθαι καὶ συγκατέρχεσθαι ποιεῖν τὸν σωλῆνα. τῇ δὲ ὑπὲρ τὸ ΝΞ κανόνιον ὑπεροχῇ τοῦ κοχλίου συμφυὴς ἔστω χειρολαβίς, διʼ ἧς ἐπιστρέφειν δυνατὸν τὸν κοχλίαν. φανερὸν οὖν ὡς στρεφομένου αὐτοῦ τὸ ΟΠ κανόνιον ὁτὲ μὲν μετεωρισθήσεται, ὁτὲ δὲ ταπεινότερον ἔσται, συμφυὲς δʼ ὂν τῷ καμπύλῳ σίφωνι συνανέρχεσθαι καὶ συγκατέρχεσθαι τοῦτον ποιήσει. ἐὰν οὖν πάλιν ἐπισπασώμεθα διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίου τὸ 3 τρήματος AGT2: τοῦ τρυπήματος T1 μένοντος suspectum, nisi quid intercidit 4 τύλος G mg. T1 (cf. Autom. X): τὸ ὑγρόν, ῥεύσει ὁ σίφων ὁμαλῶς, ἕως ἂν πᾶν κενωθῇ τὸ ἐν αὐτῷ ὑγρόν· ὅταν δὲ βουλώμεθα διʼ αὐτοῦ ἑτέραν ῥύσιν γίνεσθαι τῆς μὲν προειρημένης ταχυτέραν, ὁμαλὴν δὲ καθʼ αὐτήν, ἐπιστρέψομεν τὸν κοχλίαν, ὥστε τὸ ΟΠ κανόνιον ταπεινότερον γενέσθαι· ἔσται γὰρ ἡ ἐκτὸς ὑπεροχὴ τοῦ σίφωνος μείζων τῆς πρότερον. καὶ διὰ τοῦτʼ ἔστιν ἡ ῥύσις ὁμαλὴ μὲν καθʼ αὐτήν, τῆς δὲ πρότερον ταχυτέρα. ἐὰν δὲ ἔτι πάλιν ταχυτέραν , ἐπιστρέψομεν τὸν κοχλίαν εἰς τὸ ἔτι ταπεινότερον γενέσθαι τὸ ΟΠ κανόνιον· ἐἀν δὲ βραδυτέραν βουλώμεθα, τὸ ΟΠ κανόνιον μετέωρον γενέσθαι· καὶ οὕτως διὰ σίφωνος ἔσται ἡ ῥύσις ἡ κατὰ μέν τι ὁμαλή, κατὰ δέ τι ἀνώμαλος.

Ἵνα δὲ μὴ καὶ διὰ τοῦ στόματος αὐτῶν ἐπισπασώμεθα τὸ ὕδωρ — οὐδὲ γὰρ ἐπὶ πάντων τῶν σιφώνων τοῦτο δυνατὸν ἔσται, ἐὰν μὴ πάνυ μικροὶ ὧσι—, ποιήσομεν οὕτως.

ὑγρόν, ῥεύσει ὁ σίφων ὁμαλῶς, ἕως ἂν ἅπαν κενωθῇ τὸ ἐν αὐτῷ ὑγρόν ὅταν δὲ βουλώμεθα διʼ αὐτοῦ ἑτέραν ῥύσιν γενέσθαι τῆς μὲν προειρημένης ταχυτέραν, ὁμαλὴν δὲ καθʼ αὐτήν, στρέψομεν τὸν κοχλίαν, ὥστε τὸ ΟΠ κανόνιον ταπεινότερον γενέσθαι· ἔσται γὰρ ἡ ὑπεροχὴ τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος ταπεινοτέρα τῆς πρότερον. καὶ διὰ τοῦτο ἔσται ἡ ῥύσις ὁμαλὴ μὲν καθʼ αὐτήν, τῆς δὲ πρότερον ταχυτέρα. ἐὰν δὲ ἔτι πάλιν ταχυτέραν βουλώμεθα ποιῆσαι, στρέψομεν πάλιν τὸν κοχλίαν, ὥστε καὶ ἔτι ταπεινότερον γενέσθαι τὸ ΟΠ κανόνιον· ἐὰν δὲ βραδυτέραν βουλώμεθα, πάλιν στρέψομεν τὸν κοχλίαν εἰς τὰ ἐναντία μέρη, ὥστε τὸ ΟΠ κανόνιον μετεωρότερον γενέσθαι· καὶ οὕτως βραδυτέρα ἔσται ἡ ῥύσις. ἵνα δὲ μὴ διὰ τοῦ στόματος ἡμῶν ἐπισπώμεθα τὸ ὕδωρ — οὐδὲ γὰρ ἐπὶ πάντων τῶν σιφώνων τοῦτο δυνατὸν ἔσται, εἰ μὴ πάνυ στενώτατοι εἶεν —, ποιήσομεν οὕτως.

VI.

Ἔστω σμηρισμάτιόν τι, οὗ τὸ μὲν ἄρρεν προσκείσθω τῷ ἐκτὸς σκέλει τοῦ σίφωνος, ὥστε διʼ αὐτοῦ ῥεῖν· καὶ ἔστω τὸ ΤΝ, τὸ δὲ θῆλυ τὸ ΥΦ πρότερον 160 προσκεκολλημένα ἀγγειδίῳ τινὶ τῷ ΥΨ χωροῦντι ὀλίγῳ τινὶ πλέον οὗ χωρεῖ ὁ σίφων ὕδατος· ἐχέτω δὲ καὶ πρὸς τῷ πυθμένι ἔκρυσιν τὴν Ω. ὅταν οὖν βουλώμεθα ἐπισπᾶσθαι διὰ τοῦ σίφωνος τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ὕδωρ, ἀπολαβόμενοι τοῦ ΧΨ ἀγγείου τὴν ἔκρυσιν τῷ δακτύλῳ πληρώσομεν αὐτὸ ὕδατος. εἶτα προσθήσομεν τὸ θῆλυ σμήρισμα τῷ ἄρρενι καὶ ἀφήσομεν τὴν Ω ἔκρυσιν. κενουμένου δὲ τοῦ ἀγγείου, εἰς, τὸν κενούμενον τόπον χωρήσει ὁ ἐν τῷ σίφωνι ἀήρ, ᾧ συνακολουθήσει τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ὑγρόν, ὥστε πληρῶσαι τὸν σίφωνα. μετὰ ταῦτα οὖν ἀφελόντες τὸ ΧΨ ἀγγεῖον ἐῶμεν τὸν σίφωνα ῥεῖν.

a 4—16 καὶ ἔστω . . . ῥεῖν ═ b 17—29: καὶ ἔστω τὸ ΥΗ, τὸ δὲ θῆλυ τὸ ΧΨ πρότερον προσκεκολλημένα ἀγγειδίῳ τῷ ΩΑ χωροῦντι ὀλίγῳ τινὶ πλέον οὗ χωρεῖ ὁ σίφων ὕδατος· ἐχέτω δὲ πρὸς τῷ πυθμένι ἔκρυσιν τὴν Α. ὅταν οὖν βουλώμεθα ἐπισπᾶσθαι διὰ τοῦ σίφωνος τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ὕδωρ, ἀπολαβόμενοι τοῦ ΩΑ ἀγγείου τὴν. ἔκρυσιν τῷ δακτύλῳ πληρώσομεν αὐτὸ ὕδατος. εἶτα προσθήσομεν αὐτὸ τὸ θῆλυ σμήρισμα καὶ ἔτι τῷ ἄρρενι καὶ ἀφήσομεν τὴν ἔκρυσιν. κενουμένου δὲ τοῦ ΩΑ ἀγγείου, εἰς τὸν κενούμενον τόπον χωρήσει ὁ ἐν τῷ σίφωνι ἀήρ, ᾧ συνακολουθήσει τὸ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ὑγρόν, ὥστε πληρῶσαι τὸν σίφωνα. καὶ μετὰ ταῦτα ἀφελόντες τὸ ΩΑ ἀγγεῖον ἐάσομεν τὸν σίφωνα ῥεῖν. 1 hinc capita non iam numerat T. hoc caput non distinguit A 8 ἐπισπᾶσθαι inserui cf. lin. 21 10—11 εἶτα . . . ἄρρενι non consentiunt cum lin. 5 (προσκεκολλημένα). v. prolegomena ad fig. 7

Δεῖ δὲ ὀρθὸν τὸν σίφωνα καταβαίνειν, εἰ μέλλοι τὸ δέον ποιεῖν· τοῦτο δὲ ἔσται, ἐὰν πρὸς τῷ χείλει τοῦ ΑΒ ἀγγείου δύο ὀρθοὺς κανόνας πήξαντες τὸ ἐντὸς σκέλος τοῦ σίφωνος μεταξὺ τούτων τάξωμεν ψαῦον ἑκατέρου αὐτῶν τῶν κανονίων καὶ ἐν τῷ ἐντὸς σκέλει τοῦ σίφωνος τυλίον ἐξ ἑκατέρου μέρους συμφυὲς ποιήσωμεν ψαῦον ἐντὸς τῶν κανονίων· οὕτως γὰρ οὔτε ἐπὶ τὰ πλάγια οὔτε ἐπὶ τὸ ἔμπροσθεν ὁ σίφων ἔγκλισιν σχήσει· ὀρθῶς δὲ ἀκριβῶς καταβήσεται προστριβόντων τῶν τυλίων τοὺς κανόνας.

VII.

Τῶν δὲ εἰς ἐνέργειαν κατασκευαζομένων νῦν ἀρξώμεθα κατασκευὰς ποιεῖσθαι ἀπὸ τῶν μικροτέρων ἀρξάμενοι στοιχείου χάριν.

Ἔστι γάρ τι κατασκευασμάτιον πρὸς τὸ οἰνοχοεῖν χρήσιμον· κατασκευάζεται γὰρ σφαιρίον κοῖλον χάλκεον, 161 οἷόν ἐστι τὸ ΑΒ, ἐκ μὲν τοῦ κάτω μέρους τετρυπημένον λεπτοῖς τρυπηματίοις συνεχέσι καθάπερ ἠθμός, ἐκ δὲ τοῦ ἄνω μέρους σωλῆνα ἔχον τὸν Γ∠ συντετρημένον αὐτῷ καὶ συνεστεγνωμένον καὶ ἔχοντα τὸ ἄνω στόμιον ἀνεῳγός. ὅταν οὖν βούληταί τις οἰνοχοεῖν, κατασχὼν | τῇ μιᾷ χειρὶ τὸν Γ∠ σωλῆνα παρὰ τὸ Γ στόμιον καθίησι τὸ σφαιρίον εἰς τὸν οἶνον, ἄχρις ἂν 7 f 〈καὶ〉 ψαῦον 12 ἀρξώμεθα ABG: ἀρξόμεθα CPT 18 ἠθμός M: ἱθμός a ut infra p 58, 2 19 τὸν b M Vind 120 τὸ a 2 ποιεῖν a: γίνεσθαι b 4 τούτων om. bL 5 αὐτῶν om. bL 6—7 ποιήσωμεν (-σομ- B) συμφυὲς b 8 τὸ aP: τὰ BC 9 ὀρθῶς aCP: ὀρθὸς B, rectus L 15—16 ἔστι . . . χρήσιμον om. bL 16 κοῖλον om. P χάλκεον aP: ὅλον κρυφθῇ τὸ σφαιρίον· καὶ ὁ μὲν οἶνος διὰ τοῦ ἠθμοῦ εἰσέρχεται, ὁ δʼ ἐντὸς ἀὴρ ἐκκρούεται καὶ ἐκχωρεῖ διὰ τοῦ Γ∠ σωλῆνος. ὅταν οὖν τῷ μεγάλῳ δακτύλῳ τις πιέσας τὸ Γ στόμιον τοῦ σωλῆνος ἐξάρῃ τὸ σφαιρίον ἐκ τοῦ οἴνου, οὐ μὴ ῥυήσεται ὁ ἐν τῷ σφαιρίῳ οἶνος διὰ τὸ μὴ δύνασθαι εἰς τὸν τοῦ κενοῦ τόπον ἀέρα παρεισκριθῆναι· ἡ γὰρ εἴσκρισις διὰ τοῦ Γ στομίου ὑπάρχει, ἥτις ἐπιπέφρακται τῷ δακτύλῳ. ὅταν οὖν βουλώμεθα προέσθαι τὸν οἶνον, ἀνίεμεν τὸν δάκτυλον, ὁ δὲ ἀὴρ ἐμπίπτων πληροῖ τὸν κενούμενον τόπον· ἐὰν δὲ πάλιν πιέσωμεν τῷ δακτύλῳ τὴν Γ ἀναπνοήν, οὐκ ἐκρυήσεται, ἄχρι ἂν πάλιν ἀνέσωμεν τῷ δακτύλῳ τὴν Γ ἀναπνοήν. ἔξεστι δὲ καὶ εἰς θερμὸν ὕδωρ ἢ ψυχρὸν βάπτοντα πάλιν συνέχειν, εἶτα προΐεσθαι, ὅσον ἐὰν προαιρώμεθα, ἄχρις ἂν πᾶν τὸ ἐν τῷ σφαιρίῳ κενωθῇ· κἂν ἐπικαμπὲς δὲ γένηται τὸ a 58, 1—60, 3 καὶ ὁ μὲν οἶνος . . . καταλαμβάνεσθαι τὸ στόμιον ═ b 58, 18—60, 22: καὶ ὁ μὲν οἶνος διὰ τῶν τρυπημάτων εἰσελεύσεται, ὁ δʼ ἐντὸς ἀὴρ ἐκκρουσθήσεται καὶ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Γ∠ σωλῆνος. ὅταν δὲ τῷ μεγάλῳ δακτύλῳ πιέσας τις τὸ Γ στόμιον ἐξάρῃ τὸ σφαιρίον ἐκ τοῦ οἴνου, οὐ ῥυήσεται ὁ ἐν τῷ σφαιρίῳ οἶνος διὰ τὸ μὴ δύνασθαι εἰς τὸν τοῦ κενοῦ τόπον ἀέρα παρεισκριθῆναι· ἡ γὰρ εἴσκρισις διὰ τοῦ Γ στομίου ὑπάρχει, ἥτις ἐπιπέφρακται τῷ δακτύλῳ. ὅταν δὲ βουληθῇ προέσθαι τὸν οἶνον, ἀνίησι τὸν δάκτυλον ἐκ τοῦ Γ στομίου, καὶ ὁ ἀὴρ ἐμπίπτων πληροῖ τὸν κενούμενον τόπον· ὁ γὰρ οἶνος ἐκρεῖ διὰ τῶν τρυπημάτων, καὶ πάλιν ἐὰν πιέσῃ τῷ δακτύλῳ τὴν Γ ἀναπνοήν, σταθήσεται ἡ ῥύσις τοῦ οἴνου· ἀπολυθείσης δʼ αὖθις τῆς ἀναπνοῆς ἐκρυήσεται, ἄχρις ἂν πιέσῃ τῷ δακτύλῳ τὴν Γ ἀναπνοήν. ἔξεστι δὲ καὶ εἰς θερμὸν ὕδωρ ἢ ψυχρὸν βάπτοντα συνέχειν τε καὶ πάλιν προΐεσθαι, ὅσον ἂν προαιροῖτό τις, ἄχρις ἂν πᾶν τὸ ἐν τῷ σφαιρίῳ ὑγρὸν κενωθῇ. ἄκρον τοῦ Γ∠ σωλῆνος τὸ πρὸς τῷ Γ, οὐδὲν διοίσει· εὔχρηστον γὰρ μᾶλλον γίνεται πρὸς τὸ εὐκόπως τῷ δακτύλῳ καταλαμβάνεσθαι τὸ στόμιον.

VIII.

Τῷ δὲ αὐτῷ τρόπῳ ἐκ τοῦ αὐτοῦ σφαιρίου καὶ ψυχρὸν καὶ θερμὸν προέσθαι δυνατόν ἐστιν, ὅσον προαιρούμεθα.

Κατασκευάζεται γὰρ ὁμοίως σφαιρίον τὸ ΑΒ διάφραγμα ἔχον μέσον ὀρθὸν τὸ Γ∠ καὶ ἄνωθεν ὁμοίως σωλῆνα τὸν ΕΖ συντετρημένον καὶ συνεστεγνωμένον τῷ σφαιρίῳ καὶ ἔχοντα μέσον διάφραγμα τὸ ΓΗ συνεχὲς τῷ Γ∠ διαφράγματι· ἄνωθεν δὲ ἀνακαμπὰς ἐχέτω τὰς Θ, Κ φερούσας εἰς ἑκάτερον μέρος τῶν ἐν τῷ ΕΖ χωρῶν. ἐφʼ ἑκάτερα δὲ τοῦ Γ∠ διαφράγματος εἰλήφθω εἰς τὸ κάτω μέρος τοῦ σφαιρίου τοῦ ΑΒ πρὸς τῷ ∠ τρυπήματα ὅμοια τῶν ἐν τοῖς τρουλλίοις τοῖς μαγειρικοῖς γινομένων, ἠθμοειδῆ. ὅταν οὖν βουλώμεθα θερμὸν ἀρύσασθαι, καταλαβόμενοι τοῖς δυσὶ κἂν ἐπικαμπὲς δὲ γένηται τὸ ἄκρον τοῦ Γ∠ σωλῆνος, ὡς ἐνταῦθα ἔχει ἡ καταγραφή, οὐδὲν διοίσει· μᾶλλον δὲ καὶ εὐχρηστότερον ἔσται πρὸς τὸ εὐχερῶς τῷ δακτύλῳ καταλαμβάνεσθαι τὸ στόμιον. a 60, 14—64, 12 ἐφʼ ἑκάτερα δὲ . . . ἀμφότερα ῥεῖν ═ b 60, 24—64, 29: ἐφʼ ἑκάτερον δὲ τοῦ Γ∠ διαφράγματος ἔστωσαν εἰς τὸ κάτω μέρος τοῦ σφαιρίου τοῦ ΑΒ πρὸς τῷ ∠ τρυπήματα μικρά, οἷα κοσκίνου. ὅταν οὖν βουλώμεθα θερμὸν ἀρύσασθαι, καταλαβόμενοι τῷ ἑνὶ τῶν 6 προέσθαι b: πρέσθαι a ὅσον T: ex ὅσω corr. A: ὅσω G 11 σφαιρίῳ b: σφαιρίον a 16 τῷ scripsi: τὸ a. cf. lin. 26 ad ὅμοια τῶν κτἑ cf. Heron Gheirobal. p. 129, 6 11 Wesch δακτύλοις τὰ Θ, Κ στόμια καθίεμεν τὸ σφαιρίον εἰς τὸ θερμὸν καὶ ἀνίεμεν μίαν τῶν ἀναπνοῶν τὴν Θ, ὅπως ὁ μὲν ἐν τῷ ΒΓ∠ ἡμισφαιρίῳ ἀὴρ ἐκκρουσθῇ διὰ τῆς Θ ἀναπνοῆς, τὸ δὲ θερμὸν ἀπὸ τοῦ ἠθμοῦ πληρώσῃ τὸ ΒΓ∠ ἡμισφαίριον. πάλιν οὖν καταλαβόμενοι τὴν Θ ἀναπνοὴν ἐξαιροῦμεν ἐκ τοῦ θερμοῦ τὸ σφαιρίον, ὃ δὴ στέξει διὰ τὸ μὴ ἔχειν τὸν ἀέρα παρείσδυσιν. 162 καθέντες | οὖν ὁμοίως εἰς τὸ ψυχρὸν ἀνίεμεν τὴν Κ ἀναπνοὴν καὶ πάλιν πληρωθέντος τοῦ ΑΓ∠ ἡμισφαιρίου καταλαβόμενοι τὴν Κ ἀναπνοὴν ἐξαιροῦμεν τὸ σφαιρίον πλῆρες ὄν θερμοῦ καὶ ψυχροῦ ὕδατος. ὅταν οὖν βουλώμεθα ὁπότερον αὐτῶν προέσθαι, ἀνίεμεν τὴν κατʼ ἐκεῖνο ἀναπνοήν. καὶ ὅταν μὴ βουλώμεθα ῥέειν, πάλιν ὁμοίως καταλαμβανόμεθα. καὶ τοῦτο ποιήσομεν, ἄχρις ἂν πᾶν κενωθῇ. ἔξεστι δὲ δακτύλων τὸ Θ στόμιον καθήσομεν τὸ σφαιρίον εἰς τὸ θερμόν· καὶ εἰσελεύσεται τὸ θερμὸν ἐν τῇ ὑπὸ τὸ Κ στόμιον χώρᾳ τοῦ σφαιρίου διὰ τῶν ἐν αὐτῇ τρυπημάτων, ἧστινος πληρωθείσης θερμοῦ διὰ τὸ ἐκχωρεῖν τὸν ἐν αὐτῇ ἀέρα διὰ τοῦ Κ στομίου — ἐν γὰρ τῇ ἑτέρᾳ χώρᾳ τῇ ὑπὸ τὸ Θ στόμιον τὸ θερμὸν οὐκ εἰσελεύσεται διὰ τὸ τὴν Θ ἀναπνοὴν πεφραγμένην εἶναι — ὅταν ἄρα πιέσωμεν τὴν Κ ἀναπνοὴν τῷ ἑτέρῳ δακτύλῳ, τὴν δὲ Θ ἀνέντες ἐμβάλωμεν τὸ σφαιρίον εἰς ψυχρόν, εἰσελεύσεται τὸ ψυχρὸν εἰς τὴν ὑπὸ τὸ Θ χώραν διὰ τῶν ἐν αὐτῷ τρυπημάτων· τὸ δὲ θερμὸν οὐ στάξει διὰ τὸ πεφραγμένην εἶναι τὴν Κ ἀναπνοήν. οὕτως οὖν πληρωθεισῶν καὶ ἀμφοτέρων τῶν χωρῶν, ὁποίαν ἂν βουλώμεθα ῥεύσειν, ἀνήσομεν τὴν κατʼ ἐκεῖνο τὸ μέρος ἀναπνοήν, καὶ ῥεύσει διὰ τῶν τρυπημάτων, τοῦ ἀέρος εἰσκρινομένου διὰ τῆς ἀνοιγείσης ἀναπνοῆς. καὶ τοῦτο ποιήσομεν, ἄχρις ἂν ἑκάτερον ἀνὰ μέρος κενωθῇ. 4 ἡθμοῦ M: ἱθμοῦ a ut solent similiter p. 64,11 66,14 688 10 καταλαβόμενοι M,: καταλαβόμενον a τῷ αὐτῷ τρόπῳ ἐκ τοῦ αὐτοῦ σφαιρίου καὶ οἶνον καὶ θερμὸν καὶ ψυχρὸν καὶ ἄλλο τι, ὃ ἐὰν προαιρώμεθα, ἀναλαμβάνειν τε καὶ προΐεσθαι, ὁπόσον ἂν καὶ ὅταν προαιρώμεθα, πλειόνων γινομένων τῶν διαφραγμάτων καὶ τῶν ὀπῶν, διʼ ὧν εἰς ἑκάστην χώραν ὁ ἀὴρ παρεμπίπτει καὶ πάλιν ἐξελαύνεται. δύναται δὲ ἀντὶ τῶν ἐπικεκαμμένων στομίων τρυπήματα εἶναι περί τε τὸ τεῦχος τοῦ σωλῆνος παρὰ τὸ ἄνω μέρος φέροντα εἰς τὰς χώρας, ἃ δὴ καταλαμβανόμεθα τοῖς δακτύλοις, ὅταν στεγνοῦν βουλώμεθα. ἕνεκα δὲ τοῦ μὴ φαίνεσθαι τὰ ἡθμία περιληψόμεθα ἀμφότερα ἐνὶ κρουνισματίῳ, ὥστε οὕτως δοκεῖν ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ ἀμφότερα ῥεῖν.

IX.

Κατασκευάζεται δὲ καὶ προχύτης πλέον καὶ ἔλαττον ὑγρὸν δεχόμενος καὶ προϊέμενος ὁτὲ μὲν πλέον, ὁτὲ ἔξεστι δὲ τῷ αὐτῷ τρόπῳ ἐκ τοῦ αὐτοῦ σφαιρίου σὺν τῷ θερμῷ καὶ ψυχρῷ καὶ οἶνον ἢ καὶ ἄλλο τι ὑγρόν, ὃ ἂν. προαιρώμεθα, ἀναλαμβάνειν τε καὶ προΐεσθαι, ὁπόσον ἂν καὶ ὁπόταν προαιρώμεθα, πλειόνων γινομένων τῶν διαφραγμάτων καὶ τῶν ὀπῶν, διʼ ὧν εἰς ἑκάστην χώραν ὁ ἀὴρ παρεμπίπτει τε καὶ πάλιν ἐκχωρεῖ. δύναται δὲ ἀντὶ τῶν ἐπικεκαμμένων στομίων ὀρθὰ μὲν εἶναι, ὡς ἔχει ἐπὶ τῆς δευτέρας καταγραφῆς, τρυπήματα δὲ εἶναι ἄνω περὶ τὸ τεῦχος τοῦ σωλῆνος παρὰ τὸ ἄνω μέρος φέροντα εἰς τὰς χώρας, ἃ δὴ καταλαμβανόμεθα τοῖς δακτύλοις, ὅταν μὴ ῥεῖν τὸ εἰς ἐκείνην τὴν χώραν ὑγρὸν βουλώμεθα. ἕνεκα δὲ τοῦ μὴ φαίνεσθαι τὰ τρυπήματα περιληψόμεθα ταῦτα ἑνὶ κρουνισματίῳ, ὥστε οὕτως δοκεῖν ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ καὶ ἀμφότερα ῥεῖν. 1 〈σφαιρίου〉 inserui. cf. lin. 16 4 ὅταν scripsi: ὅτε (ὅσε? A) ἂν a γενομένων T 7 [τε] seclusi. cf. lin. 23 11 ἠθμία M2: ἱθμία a κρουνισματίῳ ex κρουνίσματι corr. A δὲ ἔλασσον, ὥστε καὶ ἐγχεομένου εἰς αὐτὸν οἴνου τε καὶ ὕδατος ὁτὲ μὲν καθαρὸν τὸ ὕδωρ προΐεσθαι, ὁτὲ δὲ οἶνον ἄκρατον, ὁτὲ δὲ κρᾶμα· ἔστι δὲ ἡ κατασκευὴ τοιαύτη.

Ἔστω προχύτης ὁ ΑΒ διάφραγμα ἔχων μέσον τὸΓ∠, ἐν δὲ τῷ διαφράγματι παρὰ τὸ κύτος τοῦ ἀγγείου 163 τρυ|πημάτια ἐν ἠθμῷ περιφερῆ τὰ Ε· ἐκ δὲ τοῦ κατὰ διάμετρον τόπου ἐν τῷ διαφράγματι τρυπημάτιονἔστω

στρογγύλον τὸ Ζ, διʼ οὗ σωλὴν διώσθω ὁ ΖΗΘ συνεστεγνωμένος μὲν τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ προχύτου βραχὺ κατὰ τὸ Η· a 66, 9—7Ο, 6 Ἔστω προχύτης . . . ὕδωρ ═ b 66, 23 — 7Ο, 24: Ἔστω προχύτης ὁ ΑΒ διάφραγμα ἔχων μέσον τὸ Γ∠, ἐν δὲ τῷ διαφράγματι παρὰ τὸ κύτος τοῦ ἀγγείου τρυπήματα περιφερῆ τὰ Ε· ἐν δὲ τῷ διαφράγματι τούτῳ ἔστω καὶ ἕτερον τρύπημα πρὸς τῷ πέρατι τὸ Ζ, διʼ οὗ σωλὴν διώσθω ὁ ΗΖΘ συνεστεγνωμένος μὲν τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχὺ κατὰ τὸ Η· τὸ 14 ἐν ἠθμῷ interpolata putat Dielsius: f. 〈καθάπερ〉 ἐν ἠθμῷ cf. p. 56, 18. 68,8 15 περιφερῆ Vind. 120: περιφερῆς a: (foramina) rotunda L: v proleg. adnot. ad fig. 10 〈κατὰ〉 τὰ Ε τὸ δὲ ἕτερον αὐτοῦ στόμιον τὸ Θ συντετρήσθω τῷ τεύχει τοῦ προχύτου ὑπὸ τὸ ὠτίον, ᾧ συνεστεγνώσθω τὸ ὠτίον κοῖλον ὑπάρχον καὶ ἔχον τρύπημα ἐκ τοῦ ἐκτὸς μέρους τοῦ ὠτίου τὸ Κ, ὃ καταληψόμεθα τῷ δακτύλῳ, ὅταν δέῃ. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὸ διαύγιον, ὡς εἴρηται, ἐγχέωμεν εἰς τὸν προχύτην, τὸ ἐγχεόμενον εἰς τὴν ὑπὲρ τὸ διάφραγμα χώραν μενεῖ διὰ τὸ μὴ δύνασθαι διὰ τοῦ ἠθμοῦ εἰς τὴν ὑποκάτω χώραν ἐνεχθῆναι· οὐ δύναται δὲ διὰ τὸ μὴ ἄλλην ἔχειν διέξοδον ἢ τὴν διὰ τοῦ Κ διαυγίου. ὅταν οὖν ἀνέσωμεν τὸ διαύγιον, τότε χωρήσει τὸ ὑγρὸν εἰς τὴν ὑποκειμένην χώραν, καὶ τότε πλέον δέξεται ὁ προχύτης. ἐὰν οὖν προεγχέαντες τὸν οἶνον, ὥστε πληρωθῆναι τὴν ΓΒ∠ χώραν, καταλαβώμεθα τὸ διαύγιον καὶ ἐπιχέωμεν ὕδωρ, οὐ μὴ μιγῇ, ἀλλʼ ὅταν μὲν καταστρέψωμεν τὸν προχύτην, καθαρὸν προήσεται τὸ ὕδωρ· ὅταν δὲ ἀνέσωμεν τὸ διαύγιον ἔτι τοῦ ὕδατος ῥέοντος, δὲ ἕτερον αὐτοῦ στόμιον τὸ Θ συντετρήσθω τῷ τεύχει τοῦ προχύτου ὑπὸ τὸ ὠτίον, ᾧ συνεστεγνώσθω καὶ τὸ ὠτίον εἰς σωλῆνα κατεσκευασμένον καὶ ἔχον τρύπημα κατὰ τὸ ἐκτὸς μέρος, τὸ Κ, ὃ καταληψόμεθα τῷ δακτύλῳ, ὅταν δέῃ. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὸ διαύγιον τὸ Κ ἐγχέωμεν εἰς τὸν προχύτην, τὸ ἐγχεόμενον εἰς τὸν ὑπὲρ τὸ διάφραγμα τόπον μενεῖ διὰ τὸ μὴ δύνασθαι διὰ τῶν τρυπημάτων εἰς τὴν κάτω χώραν ἐνεχθῆναι· οὐ δύναται δὲ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἄλλην διέξοδον ἢ διὰ τοῦ Κ διαυγίου. ὅταν δὲ ἀνῶμεν τὸ διαύγιον, τότε χωρήσει τὸ ὑγρὸν εἰς τὴν κάτω χώραν, καὶ πλέον δέξεται ὁ προχύτης. ἐὰν δὲ προεγχέαντες τὸν οἶνον, ὥστε πληρωθῆναι τὴν ΓΒ∠ χώραν, καταλαβώμεθα τὸ διαύγιον καὶ ἐπιχέωμεν ὕδωρ, μενεῖ εἰς τὴν ἄνω χώραν ἄμικτον τῷ οἴνῳ· εἰ γὰρ καταστρέψομεν τὸν προχύτην, καθαρὸν προήσεται τὸ ὕδωρ· εἰ δὲ ἀνήσομεν καὶ τὸ διαύγιον ἔτι τοῦ ὕδατος ἐκχεομένου, ἐπιρρεύσει καὶ ὁ οἶνος, καὶ γενήσεται ἐπιρρεύσει καὶ ὁ οἶνος διὰ τὸ εἰς τὸν κενούμενον τόπον ἀέρα ἀντικαταλλάσσεσθαι διὰ τοῦ διαυγίου, εἶτα καθαρὸς ὁ οἶνος ῥυήσεται. ἔξεστι δὲ καὶ προεγχέαντα 164 ὕδωρ καὶ προκαταλαβόντα τὸ διαύγιον | οἶνον ἐπιχέειν, ὥστε τοῖς μὲν καθαρὸν προέσθαι οἶνον, οἷς δὲ κρᾶμα, οἷς δὲ καὶ βουλόμεθα ἐμπαίζειν, ὕδωρ.

Κατασκευάζεται δὲ καὶ σφαῖρα κοίλη ἢ ἕτερον ἀγγεῖον, εἰς ὅ ἐγχυθὲν ὑγρὸν ἀναπιέζεται εἰς τὸ ὕψος αὐτόματον καὶ μετὰ βίας πολλῆς, ὥστε πᾶν κενωθῆναι, καίτοι τῆς φορᾶς αὐτῷ γιγνομένης παρὰ φύσιν εἰς τὸ ἄνω μέρος· ἔστι δὲ ἡ κατασκευὴ τοιαύτη.

Ἔστω σφαῖρα χωροῦσα ὡς κοτύλας ἔξ, τὸ τεῦχος ἔχουσα τοῦ ἐλάσματος στερεόν, ὥστε ὑπομένειν τὴν μέλλουσαν τοῦ ἀέρος πίλησιν γενέσθαι· ἔστω δὲ αὕτη ἡ ΑΒ κειμένη ἐπί τινος ὑποσπειρίου τοῦ Γ· τρυπηθείσης δὲ αὐτῆς κατὰ τὸ ἄνω μέρος σωλὴν διώσθω ὁ ∠Ε ἀπέχων ἀπὸ τοῦ κατὰ διάμετρον τόπου τοῦ τρυπήματος κρᾶμα διὰ τὸ εἰς τὸν κενούμενον τόπον ἀέρα εἰσκρίνεσθαι διὰ τοῦ διαυγίου· μετὰ δὲ τὸ ἐκχυθῆναι τὸ ὕδωρ ἄκρατος ὁ οἶνος ῥυήσεται. ἔξεστι δὲ καὶ προεγχέαντα τὸ ὕδωρ, εἶτα καταλαβόντα τὸ διαύγιον οἶνον ἐπιχέειν, ὥστε τοῖς μὲν καθαρὸν προέσθαι οἶνον, οἷς δὲ κρᾶμα, οἷς δὲ βουλόμεθα ἐμπαῖξαι, ὕδωρ. a 7Ο, 13—72, 14 Ἔστω σφαῖρα . . . διέξοδον ═ b 70, 25 26—72, 27: Ἔστω σφαῖρα χωροῦσα ὡς κοτύλας ς΄, ἔχουσα δὲ τὸ τεῦχος τοῦ ἐλάσματος στερεόν, ὥστε ἀντέχειν πρὸς τὴν μέλλουσαν γίνεσθαι πίλησιν τοῦ ἀέρος· καὶ ἔστω ἡ ΑΒ κειμένη ἐπί τινος ὑποσπειρίου τοῦ Γ· τρυπηθείσης δὲ αὐτῆς κατὰ τὸ ἄνω μέρος σωλὴν διώσθω ὁ ∠Ε ἀπέχων ἀπὸ τοῦ 30 πυθμένος, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι, ὑπερέχων δὲ εἰς τὸ πήματος ὅσον ὕδατος διάρρυσιν, ὑπερέχων δὲ εἰς τὸ ἄνω μέρος τῆς σφαίρας βραχὺ καὶ συνεστεγνωμένος κατὰ τὸ τρύπημα τῷ τεύχει τῆς σφαίρας. σχιζέσθω δὲ τὸ ἄνω στόμιον αὐτοῦ εἰς δύο σωλῆνας τοὺς ∠Η, ∠Ζ, οἷς ἐπικολλάσθωσαν ἕτεροι σωλῆνες δύο πλάγιοι οἷ ΗΘΚΛ, ΖΜΝΞ συντετρημένοι τοῖς ∠Η, ∠Ζ· ἕτερος δὲ ὁ ΠΟ συνεσμηρίσθω τοῖς ΗΘΚΛ, ΖΜΝΞ τετρυπημένος καὶ οὗτος κατὰ τὰ ἐν τοῖς ΗΘΚΛ, ΖΜΝΞ τρυπήματα καὶ ἔχων σωληνάριον προκείμενον ὄρθιον τὸ ΡΣ συντετρημένον αὐτῷ καὶ εἰς μικρὸν συνηγμένον στόμιον κατὰ τὸ Σ. ἐὰν οὖν ἐπιλαβόμενοι τοῦ ΣΡ σωλῆνος ἐπιστρέφωμεν τὸν ΠΟ σωλῆνα, ἀποκλεισθήσεται τὰ κατάλληλα κείμενα τρυπήματα, ὥστε τὸ μέλλον 165 ἀναπιέζεσθαι ὑγρὸν μηκέτι ἔχειν | διέξοδον. καθείσθω ἄνω μέρος τῆς σφαίρας βραχὺ καὶ συνεστεγνωμένος κατὰ τὸ τρύπημα τῷ τεύχει τῆς σφαίρας. σχιζέσθω δὲ τὸ ἄνω στόμιον αὐτοῦ εἰς δύο σωλῆνας τοὺς ∠Η, ∠Ζ, οἷς ἐπικολλάσθωσαν ἕτεροι σωλῆνες δύο ὄρθιοι μέχρι τινός, εἶτα ἐπικαμπτόμενοι πρὸς ἀλλήλους, ὅ τε ΗΘΚΛ, καὶ ὁ ΖΜΝΞ συντετρημένοι τοῖς ∠Η, ∠Ζ, ἕτερος δὲ ὁ ΠΟ συνεσμηρισμένος τοῖς ΗΘΚΛ, ΖΜΝΞ, τετρυπημένος καὶ οὗτος ἐκ πλαγίου κατὰ τὰς ἐν τοῖς ΗΘΚΛ, ΖΜΝΞ ἀποπερατώσεις καὶ ἔχων σωληνάριον προσκείμενον κατὰ τὸ μέσον ὄρθιον τὸ ΡΣ συντετρημένον αὐτῷ καὶ εἰς μικρὸν συνηγμένον στόμιον κατὰ τὸ Σ. ἐὰν οὖν ἐπιλαβόμενοι τοῦ ΣΡ σωλῆνος ἐπιστρέψωμεν τὸν ΠΟ σωλῆνα, παραλλάξουσι τὰ κατάλληλα κείμενα τρήματα, ὥστε τὸ μέλλον ἀναπιέζεσθαι ὑγρὸν μὴ ἔχειν διέξοδον. 4 τοὺς Vind. 120: τοῦ a 5 οἱ Vossian. 19: ἡ a 8 τὰ Vind. 120: τὸ a 9 τρυπήματα Vind. 120: τρυπήματι a. cf. infra p. 74, 12—13 προκείμενον GT: κείμενον A 11 ρσ Par. 2512 14 καθείσθω Mb: καθήσθω a 15 συνεστεγνωμένον C: συνεστεγνωσμένον P 17. 18 δύω B: β C 20—21 f. συνεσμηρίσθω 23 προσκείμενον BC: δὲ καὶ ἕτερος σωλὴν ἐν τῇ σφαίρᾳ ὁ ΤΥΦ διά τινος τρυπήματος ἐπιπεφραγμένος τὸ κάτω στόμιον τὸ Φ, ἐκ δὲ τῶν πλαγίων τρύπημα ἔχων στρογγύλον τὸ Χ παρὰ τὸν πυθμένα, ᾧ προσκείσθω κλειδίον τὸ καλούμενον παρὰ Ῥωμαίοις ἀσσάριον, οὗ τὴν κατασκευὴν ἑξῆς ἐροῦμεν· ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΨΩ καθείσθω συνεσμηρισμένος τῷ ΥΦΤ ἐὰν οὖν ἀνασπάσαντες τὸν ΨΩ σωλῆνα ἐγχέωμεν εἰς τὸν ΤΥΦ σωλῆνα ὑγρόν, εἰσελεύσεται εἰς τὸ τεῦχος τῆς σφαίρας διὰ τοῦ X τρυπήματος ἀνοιγομένου τοῦ κλειδίου εἰς τὸ ἔσω μέρος, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τῶν ἐν τῷ ΟΠ σωλῆνι εἰρημένων τρυπημάτων καὶ κειμένων κατὰ τὰ ἐν τοῖς ΗΘΚΛ, ΖΜΝΞ σωλῆσι τρυπήματα. ὅταν οὖν διʼ ἡμίσους γένηται ἡ σφαῖρα τοῦ ὑγροῦ, ἐγκλίνωμεν τὸ ΣΡ σωληνίδιον, ὥστε παραλλάξαι τὰ κατάλληλα κείμενα τρυπήματα· εἶτα καθιέντες τὸν ΨΩ σωλῆνα ἐκθλίβωμεν διʼ αὐτοῦ τὸν ἐν τῷ ΤΥΦ σωλῆνι ἐναπειλημμένον ἀέρα τε καὶ ὑγρόν, ὃς δὴ χωρήσει εἰς τὸ τεῦχος τῆς σφαίρας διὰ τοῦ κλειδίου μετὰ βίας διὰ τὸ τὴν σφαῖραν πλήρη εἶναι ἀέρος τε καὶ ὑγροῦ. γίνεται οὖν ἡ εἴσκρισις κατὰ πίλησιν τοῦ ἀέρος συνερχομένου εἰς τὰ παρεμπεπλεγμένα μεταξὺ αὐτοῦ κενά· a 74, 13—76, 15 ὅταν οὖν . . . ἐκκρουσθῆναι ἀέρα ═ b 74, 24—76, 32: ὅταν οὖν διʼ ἡμίσους τῆς σφαίρας γένηται τὸ ὑγρόν, ἐγκλινοῦμεν τὸ ΡΣ σωληνάριον, ὥστε παραλλάξαι τὰ καταλλήλως κείμενα τρυπήματα, καὶ καθιέντες τὸν ΨΩ σωλῆνα ἐκθλίψομεν διʼ αὐτοῦ τὸν ἐν τῷ ΤΥΦ σωλῆνι ἐναπειλημμένον ἀέρα τε καὶ ὑγρόν, ὃς καὶ χωρήσει εἰς τὸ τεῦχος τῆς σφαίρας διὰ τοῦ κλειδίου μετὰ βίας διὰ τὸ τὴν σφαῖραν πλήρη εἶναι ἀέρος τε καὶ ὑγροῦ. γίνεται οὖν ἡ εἴσκρισις κατὰ πίλησιν τοῦ ἀέρος συνερχομένου εἰς τὰ παρεμπεπλεγμένα μεταξὺ αὐτοῦ κενά· εἶτα πάλιν ἀνασπάεἶτα πάλιν ἀνασπάσαντες τὸν ΨΩ σωλῆνα, ὥστε πληρωθῆναι τὸν ΤΥΦ σωλῆνα ἀέρος, πάλιν καθέντες τὸν ΨΩ σωλῆνα εἰσκρινοῦμεν ἐν τῇ σφαίρᾳ τὸν εἰρημένον ἀέρα. καὶ τοῦτο πλεονάκις ποιοῦντες ἕξομεν ἐν τῇ σφαίρᾳ πολὺν πεπιλημένον ἀέρα· ὅτι γὰρ ὁ εἰσκρινόμενος ἀὴρ ἀνασπασθέντος τοῦ ἐμβολέως οὐ παρεξέρχεται, φανερὸν διὰ τὸ τὸ κλειδίον ὑπʼ αὐτοῦ ἔσωθεν θλιβόμενον ἀποκεκλεῖσθαι. ἐὰν οὖν ἀναστρέψωμεν πάλιν τὸ ΡΣ σωληνίδιον, ὥστε ὀρθὸν γενέσθαι καὶ τὰ τρυπήματα κατάλληλα κεῖσθαι, τότε ἀναπτυσθήσεται τὸ ὑγρόν, τοῦ πεπιλημένου ἀέρος χεομένου εἰς τὸν ἴδιον ὄγκον καὶ θλίβοντος τὸ ὑγρὸν τὸ ὑποκείμενον. ἐὰν οὖν πλείων ᾖ ὁ πεπιλημένος ἀήρ, πᾶν ἐξελάσει τὸ ὑγρόν, ὥστε καὶ τὸν ὑπερπλεονάζοντα σὺν τῷ ὑγρῷ ἐκκρουσθῆναι ἀέρα.

XI.

Τὸ δὲ εἰρημένον ἀσσάριον κατασκευάζεται οὕτως· δύο πλινθία κατασκευάζεται χάλκεα τετράγωνα ἔχοντα ἑκάστην πλευρὰν ὡς δακτύλου ἑνός, τὸ πάχος δὲ σομεν τὸν ΨΩ σωλῆνα, ὥστε πληρωθῆναι ἔξωθεν τὸν ΤΥΦ σωλῆνα ἀέρος, καὶ πάλιν καθέντες τὸν ΨΩ σωλῆνα εἰσκρινοῦμεν ἐν τῇ σφαίρᾳ τὸν εἰρημένον ἀέρα. καὶ τοῦτο πλεονάκις ποιοῦντες ἕξομεν ἐν τῇ σφαίρᾳ πολὺν ἀέρα πεπιλημένον· ὅτι γὰρ ὁ εἰσκρινόμενος ἀὴρ ἀνασπωμένου τοῦ ἐμβολέως οὐ παρεξέρχεται, φανερὸν διὰ τὸ τὸ κλειδίον ἔσωθεν μὲν θλιβόμενον ἀνοίγεσθαι, ἔξωθεν δὲ κλείεσθαι. ἐὰν δὴ ἀναστρέψωμεν τὸ ΡΣ σωληνίδιον, ὥστε ὀρθὸν γενέσθαι καὶ τὰ τρυπήματα κατάλληλα κεῖσθαι, τότε ἀναπτυσθήσεται τὸ ὑγρόν, τοῦ πεπιλημένου ἀέρος χεομένου εἰς τὸν ἴδιον ὄγκον καὶ θλίβοντος τὸ ὑποκείμενον ὑγρόν. ἐὰν οὖν πλείων ὁ πεπιλημένος ἀήρ, πᾶν ἐξελάσει τὸ ὑγρόν, ὥστε καὶ ὁ ὑπερπλεονάζων ἀὴρ σὺν τῷ ὑγρῷ ἐκκρουσθήσεται. ὡσπερεὶ στάθμης. ταῦτα δὴ ἐφαρμοσθέντα ἐπάλληλα κατὰ τὸ πλάτος σμηρίζεται, τουτέστι λειοῦται, ὥστε εἰς τὸ μεταξὺ αὐτῶν μήτε ἀέρα μήτε ὑγρὸν παρεμπίπτειν.

Ἔστω δὲ ταῦτα τὰ ΑΒΓ∠, ΕΖΗ Θ· ἓν δὲ αὐτῶν τὸ ΕΖΗΘ τέτρηται κατὰ μέσον στρογγύλῳ τρήματι 166 τὴν διάμετρον ὡς δακτύλου τρίτον· | ἐφαρμοσθείσης δὲ τῆς Α∠ πλευρᾶς ἐπὶ τὴν ΕΘ, συλλαμβάνεται πρὸς ἄλληλα τὰ πλινθία στροφωματίοις, ὥστε τὰς λείας ἐπιφανείας τῶν πλινθίων ἀλλήλαις ἐφηρμοκέναι. ὅταν οὖν βουλώμεθα διʼ αὐτῶν ἐνεργεῖν, ἐπικολλᾶται τὸ ΕΖΗΘ πλινθίον τῷ τρήματι, διʼ οὗ ἤτοι ἀέρα ἢ ὑγρὸν εἰσωθούμενον δύναται στέγειν· διὰ γὰρ τῆς διωθήσεως τὸ ΑΒΓ∠ πλινθίον ἀνοίγεται εὐλύτως κινούμενον διὰ τῶν στροφωματίων καὶ δέχεται τὸν ἀέρα καὶ τὸ ὑγρόν, ὃς ἀποκλείεται εἰς τὸ στεγνὸν ἀγγεῖον a 78, 1—8Ο, 2 ταῦτα δὴ . . . εἰσωθεῖται ═ b 78, 18 — 80, 19: τούτων ἑκάτερον κατὰ τὰς ἐπιφανείας σμηρίζεται, ἤγουν λειοῦται ἀκριβῶς, ὥστε τιθέμενα ἐπάλληλα ἐφαρμόζεσθαι καὶ ἐν τῷ μεταξὺ αὐτῶν μήτε ἀέρα μήτε ὑγρὸν δύνασθαι παρεμπίπτειν. Ἔστω δὲ ταῦτα τό τε ΑΒΓ∠ καὶ τὸ ΕΖΗΘ ἓν δὲ αὐτῶν τὸ ΕΖΗΘ τετρήσθω κατὰ μέσον στρογγύλῳ τρήματι τὴν διάμετρον ἔχοντι ὡσεὶ τρίτον δακτύλου. ἐφαρμοσθείσης δὴ τῆς Α∠ πλευρᾶς ἐπὶ τὴν ΕΘ, συλλαμβάνεται πρὸς ἄλληλα τὰ πλινθία στροφωματίοις, ὥστε τὰς λείας ἐπιφανείας τῶν πλινθίων ἀλλήλαις ἐφαρμόζειν. ὅταν οὖν βουλώμεθα διʼ αὐτῶν ἐνεργεῖν, ἐπικολλᾶται τὸ ΕΖΗΘ πλινθίον τῷ τρήματι, διʼ οὗ ἢ ὁ ἀὴρ ἢ τὸ ὑγρὸν εἰσωθεῖται· διὰ γὰρ τῆς εἰσωθήσεως τὸ ΑΒΓ∠ πλινθίον ἀνοίγεται εὐλύτως κινούμενον διὰ τῶν στροφωματίων καὶ δέχεται τὸν ἀέρα καὶ τὸ ὑγρόν, ἅτινα ἀποκλείονται εἰς τὸ στεγνὸν ἀγγεῖον. πάλιν δὴ ὁ συμπιληθεὶς ἐντὸς ἀὴρ ἢ τὸ ὑγρὸν ζητῶν τὴν ἔξω ἀντερείδων τῷ ΑΒΓ∠ πλινθιδίῳ καὶ ἀποκλείων τὸ τρῆμα, διʼ οὗ ὁ ἀὴρ εἰσωθεῖται.

XII.

Ἐπί τινων βωμῶν πυρὸς θυμιαθέντος τὰ παρακείμενα ζῴδια σπένδειν· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.

Ἔστω βάσις, ἐφʼ ἧς ἕστηκε τὰ ζῴδια, ἡ ΑΒΓ∠, ἐφʼ ἧς ἐφεστάτω βωμὸς ὁ ΕΖ στεγνὸς πανταχόθεν· καὶ αὐτὴ δὲ ἡ βάσις στεγνὴ ἔστω συντετρημένη τῷ βωμῷ κατὰ τὸ Η· διὰ δὲ τῆς βάσεως σωλὴν διώσθω ὁ ΘΚΛ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ πυθμένος τῆς βάσεως βραχὺ κατὰ τὸ Λ, συντετρημένος δὲ τῷ φιαλίῳ, ὃ κατέχει τὸ ζῴδιον κατὰ τὸ Θ· ἐγκεχύσθω δὲ εἰς τὴν βάσιν διά τινος τρυπήματος τοῦ Μ ὑγρόν, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἀπεστεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐπὶ τοῦ ΕΖΗ βωμοῦ πῦρ ἀνακαυθῇ, συμβήσεται τὸν ἐντὸς ἀέρα λεπτυνόμενον οἴχεσθαι εἰς τὴν βάσιν καὶ ἐκθλίβειν τὸ ἐν αὐτῇ ὑγρόν· τοῦτο δὲ μὴ ἔχον ἄλλην ἀντιπερίστασιν χωρήσει διὰ χώραν ὠθεῖ τὸ ΑΒΓ∠ πλινθίον, καὶ ἐφαρμοζόμενον τοῦτο τῷ ΕΖΗΘ κλείει τὴν ἔξοδον. a 4—5 Ἐπί τινων βωμῶν . . . οὕτως ═ b 21—22: Ἐπί τινων βωμῶν πυρὸς ἀναφθέντος τὰ παριστάμενα ζῴδια δοκεῖν σπένδειν. a 80, 13—82, 4 ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν . . . ἀνακαίηται ═ b 80, 24—82, 8: ὃ βούλοιτό τις ἂν δόξαι τὸ ζῴδιον σπένδειν, καὶ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἀπεστεγνώσθω τὸ τρύπημα. ἐὰν οὖν ἐπὶ τοῦ ΕΖΗ βωμοῦ πῦρ ἀναφθῇ, συμβήσεται τὸν ἐντὸς ἀέρα λεπτυνόμενον πρὸς τὴν βάσιν χωρεῖν καὶ ἐκθλίβειν τὸ ἐν αὐτῇ ὑγρόν· τοῦτο δὲ μὴ ἔχον ἄλλην ἀντι- 4 τίνων M: τίνω a 7 f. 〈καὶ〉 βωμὸς 10 μὲν om. T 11 ὃ b: quam (phialulam) L: ἃ ex ὃ corr. A: GT 12 δὲ om. G 14 εζ Paris. 2512 τοῦ Θ Κ Λ σωλῆνος εἰς τὸ φιαλίδιον. καὶ οὕτως τὸ ζῴδιον σπείσει καὶ ἐπὶ τοσοῦτον, ἐφʼ ὅσον καὶ τὸ πῦρ ἐπίκειται· σβεσθέντος δὲ τοῦ πυρὸς πάλιν παύεται σπένδον. 167 | καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν τὸ πῦρ ἀνακαίηται.

περίστασιν χωρήσει διὰ τοῦ Θ ΚΛ σωλῆνος εἰς τὸ φιαλίδιον. καὶ οὕτως τὸ ζῴδιον δόξει σπένδειν καὶ ἐπὶ τοσοῦτον, ἐφʼ ὅσον καὶ τὸ πῦρ ἅπτεται· σβεσθέντος δὲ τοῦ πυρὸς παύσεται σπένδον. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν τὸ πῦρ ἀνακαίηται.

Ἔστω δὲ ὁ σωλήν, διʼ οὗ ἡ θερμασία μέλλει εἰσέρχεσθαι, εὐρύτερος κατὰ τὸ μέσον· ἀναγκαῖον γὰρ τὴν θερμασίαν ἢ μᾶλλον τὸν ἀπὸ ταύτης ἀτμὸν εἰς εὐρυτέραν χωρισθέντα χώραν πλείονα γίγνεσθαι καὶ πλεῖον δύνασθαι ἐνεργεῖν.

XIII.

Ἔνια τῶν ἀγγείων, ἐὰν μὴ πληρωθῇ, οὐ ῥέει· πληρωθέντων δὲ κενοῦται πᾶν ὃ ἔχει ὑγρόν· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.

Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒΓ∠ ἀνεστομωμένον· διὰ δὲ τοῦ πυθμένος διώσθω ἤτοι πνικτὸς διαβήτης ὁ ΕΖΗΘ ἢ καμπύλος σίφων ὁ ΗΘΚ. συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου καὶ ὑπερβλύσαντος τοῦ ὕδατος φέρεσθαι διʼ αὐτῶν τῶν διαβητῶν καὶ πάλιν. ἐκρεῖν, ἄχρις ἂν κενωθῇ τὸ ΑΒΓ∠ ἀγγεῖον, ἐάνπερ οἱ διαβῆται τὰς ἀρχὰς ἔχωσιν ἔγγιστα τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὥστε μόνον ὕδατι διάρρυσιν ὑπάρχειν.

XIV. 168

Καὶ δύο ἀγγείων ὑπαρχόντων ἐπί τινος βάσεως καὶ τοῦ ἑνὸς αὐτῶν πεπληρωμένου οἴνου, τοῦ δὲ ἑτέρου κενοῦ ὑπάρχοντος καὶ ἀμφοτέρων κρουνοὺς ἐχόντων ἀνεῳγότας, οὐ ῥεῖ ὁ οἶνος, ἐὰν μὴ καὶ τὸ ἕτερον ἀγγεῖον ὕδατος πληρωθῇ· καὶ τότε ἐκρέει ἐκ μὲν τοῦ ἑνὸς αὐτῶν ὁ οἶνος, ἐκ δὲ τοῦ ἑτέρου τὸ ὕδωρ, ἄχρις ἂν ἀμφότερα κενωθῇ· καλοῦνται δὲ ὁμοινοίας κρατῆρες.

1 disting. a 2 f. 〈καὶ〉 κατὰ. v adnot ad fig. 13 in prolegomenis 4 χωρισθέντα scripsi secundum M (χωρησθέντα):

Ἔστω ἡ μὲν βάσις, ἐφʼ ἧς ἐπίκειται τὰ ἀγγεῖα, ἡ ΑΒΓ∠ τὰ δὲ ἀγγεῖα ἔστω τὰ Ε, Ζ ἐν δὲ ἑκατέρῳ αὐτῶν καμπύλος ἔστω σίφων, ἐν μὲν τῷ Ε ὁ ΗΘΚ, ἐν δὲ τῷ Ζ ὁ ΛΜΝ τὰς ἔξω ὑπεροχὰς ἔχοντες εἰς κρουνοὺς διεσκευασμένας· αἱ δὲ κυρτότητες αὐτῶν πρὸς τοῖς στομίοις τῶν ἀγγείων ὑπαρχέτωσαν. ἕτερος δὲ σωλὴν διὰ τῆς βάσεως εἰς τὰ ἀγγεῖα ἀνακεκάμφθω ὁ ΞΟΠΡ, οὗ τὰ Ξ, Ρ στόμια παῤ αὐτὰς ἔστω τὰς τῶν διαβητῶν κυρτότητας. ἐγκεχύσθω δὲ ἐν τῷ Ε ἀγγείῳ οἷνος, ὥστε τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ὑγροῦ μὴ ὑπὲρ αὐτὴν εἶναι τὴν τοῦ διαβήτου κυρτότητα τὴν Θ. μέχρι μὲν τούτου οὐ ῥεῖ ὁ οἶνος διὰ τὸ τὸν διαβήτην μὴ ἔχειν τὴν ἀρχὴν τῆς ῥύσεως. ἐὰν δὲ καὶ ἐν τῷ Ζ ἀγγείῳ ὕδωρ ἐγχέωμεν, ὥστε τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ ὑπερβάλλειν τὴν Μ κυρτότητα, τότε τὸ ὕδωρ ἐνεχθήσεται καὶ διὰ τοῦ ΞΟΠΡ σωλῆνος εἰς τὸ ἀγγεῖον καὶ ἀρχὴν δώσει τῆς ῥύσεως τῷ οἴνῳ. καὶ τότε ἀμφότερα τὰ ἀγγεῖα ῥεύσει, τὸ μὲν τὸν οἶνον, τὸ δὲ τὸ ὕδωρ, ἄχρις ἂν ἀμφότερα κενωθῇ.

7 ἀνακεκάμφθω bT 2: ἀνακεκάμφω AGT1 9 ε Vind. 120 om. a 15 f. ἐνεχθήσεται 〈καὶ διὰ τοῦ ΛΜΝ διαβήτου εἰς τὸ ἐκτὸς〉 16 ε Vind. 120: om. a 18 f. μὲν 〈προϊέμενον〉 τὸν οἶνον, alterum emittens vinum L 1 ἐπίκεινται b 3 τῷ BC: τὸ a P 4 ὑπεροχὰς CP: ὑποχὰς B ἔχοντα BC 6 ὑπαρχέτωσαν a: ὑπερεχέτωσαν b: emineant L 8 αὐτὰς om. L 9 ἐν τῷ ἀγγείῳ a: εἰς τὸ ε (om. P) ἀγγεῖον b: in ·e· vas L 10—11 ὥστε . . . τὴν Θ : adeo quod ·th· tubi curvitas non sit supra humidi superficiem ipsam L 15 τὸ om. ἐνεχθήσεται: infundetur L: ἐνεχυθήσεται (sic) B 16 ρποξ bL ε BCL: om. P

XV.

Εἰς ἔνια ἀγγεῖα ὕδατος ἐγχυθέντος μελαγκορύφου γίνεται φωνὴ ἢ συριγμός· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.

Ἔστω βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒΓ∠ καὶ διὰ τῆς στέγης 169 τῆς Α∠ διώσθω χώνη ἡ ΕΖ, | ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν καὶ συνεστεγνώσθω τῇ στέγῃ. ἔστω δὲ καὶ συρίγγιον τὸ ΗΘΚ τῶν εἰθισμένων φθέγγεσθαι· συντετρήσθω δὲ τῇ βάσει καὶ συνεστεγνώσθω ὁμοίως τῇ Α∠ στέγῃ· τὸ δὲ Κ στόμιον αὐτοῦ ἐπικεκάμφθω εἰς ὑδάτιον ἀγγειδίου παρακειμένου τοῦ Λ. συμβήσεται οὖν ἐγχυνομένου τοῦ ὕδατος διὰ τῆς ΕΖ χώνης τὸν ἐν τῇ βάσει ἀέρα ἐκθλιβόμενον χωρεῖν διὰ τοῦ ΗΘΚ συριγγίου καὶ τὸν ἦχον ἀποδιδόναι. ἐὰν μέντοι τοῦ συριγγίου τὸ ἄκρον ἐπικεκαμμένον πρὸς τῷ ὕδατι, ἀνακαχλάζων εἴδεται ὁ a 9 —11 τὸ δὲ Κ στόμιον . . . τοῦ Λ ═ b 1718 τὸ δὲ Κ στόμιον τοῦ συριγγίου ἐπικεκάμφθω εἰς ἀγγεῖόν τι παρακείμενον πλῆρες ὕδατος τὸ Λ. a 88, 15 — 90, 2 ἀνακαχλάζων . . . ἔσται ═ b 88, 20— 90, 23: ἀνακαχλάζων ἀκουσθήσεται ὁ ἦχος, ὥστε μελαγκο- 3 φωνοὺς Τ 6 f. πυθμένος 〈τῆς βάσεως〉 συνστεγνώ- σθω AG: correxi ex b 7 καὶ AGb: om. Τ 9 αδ Vind. 120, M 2 bL: αβ a 11 ἐγχυνομένου M b: infusa L: ἐκχυνομένου a 15 εἴδεται a: ᾄδεται Voss. 19 2 μελακορύφου P 3 ἢ . . . οὕτως om. bL 5 τῆς A∠ om. L ἀπεχέσθω P 6 διάρρυσιν εἶναι b 13 χωρεῖν om. BL 14 τὸ ἄκρον τοῦ συριγγίου tr. b 18 παρακεί- μενον om. L ἦχος, ὥστε μελαγκορύφου γίγνεσθαι φωνήν· ἐὰν δὲ μὴ παρακέηται τὸ ὑδάτιον, συριγμὸς μόνος ἔσται.

XVI.

Αἱ μὲν οὖν φωναὶ γίνονται διὰ τῶν συρίγγων· διάφοροι δὲ τοῖς ἤχοις γίγνονται, τῶν συρίγγων ἤτοι λεπτοτέρων γινομένων ἤτοι καὶ παρεκτεινομένων εἰς μῆκος ἢ καὶ συστελλομένων καὶ τοῦ βαπτιζομένου μέρους εἰς τὸ ὕδωρ ἤτοι πλείονος ἢ ἐλάττονος γινομένου, ὥστε διὰ τοιούτου τρόπου ὀρνέων πλειόνων διαφόρους γίγνεσθαι φωνάς. κατασκευάζεται οὖν ἤτοι ἐν κρήνῃ ἢ ἐν ἄντρῳ ἢ καθόλου ὅπου ἐπίρρυτον ὕδωρ ἐστίν, ὄρνεα πλείονα διακείμενα καὶ τούτοις παρακειμἔνη γλαύξ, ἥτις ἐπιστρέφεται αὐτομάτως παρὰ τὰ ὄρνεα καὶ πάλιν ἀποστρέφεται· καὶ ἀποστραφείσης μὲν φθέγγονται τὰ ὄρνεα, ἐπιστραφείσης δὲ πρὸς αὐτὰ οὐκέτι φθέγγονται. καὶ τοῦτο πλεονάκις γίνεται. κατασκευάζεται δὲ τὸν τρόπον τοῦτον.

Ἔστω κρουνισμάτιον ἀεὶ ῥέον τὸ Α· τούτῳ δὲ ὑποκείσθω στεγνὸν ἀγγεῖον τὸ ΒΓ∠Ε ἔχον πνικτὸν διαβήτην ἢ καμπύλον σίφωνα τὸν ΖΗ καὶ καθιεμένην 170 χώ |νην τὴν ΘΚ, ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθρύφου δοκεῖν εἶναι φωνήν· ἐὰν δὲ μὴ παρακέηται ὑδάτιον, συριγμὸς μόνος ἔσται. a 5—7 διάφοροι . . . συστελλομένων ═ b 25—27: διάφοροι δὲ τοῖς ἤχοις γίνονται τῶν συρίγγων ἤτοι λεπτοτέρων γινομένων ἢ παχυτέρων καὶ ἢ παρεκτεινομένων εἰς μῆκος ἢ συστελλομένων. 2 παρακέηται scripsi: παράκειται AG 4 γίγνονται Τ 6 γιγνομένων Τ f. γινομένων 〈ἢ παχυτέρων〉 ut in b 13 γλαύξ b: ἡ γλαύξ a 14 ἀποστραφείσης M : ἀπο- στραφείσεις A Τ, sed corr. Τ, : ἀποστραφείσας G: conversa L μένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἐχέτω δὲ καὶ πλείονα συριγγίδια, οἷα εἴρηται, ὄντα τὰ Λ. συμβήσεται οὖν πληρουμένου μὲν τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸν ἀέρα τὸν ἐν αὐτῷ ἐκθλιβόμενον καὶ τὰς τῶν ὀρνέων ποιεῖν φωνάς, κενουμένου δὲ μετὰ τὴν πλήρωσιν διὰ τοῦ ΗΖ διαβήτου μηκέτι φθέγγεσθαι. ἵνα a 92, 1—98, 2 ἐχέτω . . . ἀποτελεῖν ═ b 92, 8—98, 12 : ἐχέτω δὲ καὶ πλείονα συριγγίδια, ὁποῖα εἴπομεν ἄνω, ὡς τὰ Λ. συμβήσεται οὖν πληρουμένου μὲν τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου

τὸν ἀέρα τὸν ἐν αὐτῷ ἐκθλιβόμενον διὰ τῶν συριγγίων τὰς τῶν ὀρνέων ποιεῖν φωνάς — ἕκαστον γὰρ τῶν συριγγίων εἰς ἕκαστον ὄρνεον ἀποπερατοῦται κατὰ τὸ στόμα —, κενουμένου δὲ μετὰ τὴν πλήρωσιν διὰ τοῦ ΗΖ διαβήτου μηκέτι 2 ὄντα τὰ (τὲ A 2) λ A 2 et G 1 in marg.: ἐν τῷ λ A 1 et G 1 in textu: ὄντα τε ἐν τῶ λ Τ 3 πληρουμένου Voss. 19: πληρω- μένου a 5 ποιεῖν om. Τ 1 διάρρυσιν εἶναι b 8 δὲ om. L 9 repleto L 13 ηζ B: L: κζ C: κ P οὖν ἡ γλαὺξ ἐπιστρέφηται καὶ ἀποστρέφηται, ὡς προείρηται, προκατασκευάζεται τὰ μέλλοντα λέγεσθαι· ἔστω γὰρ ἐπί τινος βάσεως τῆς Μ ἄξων βεβηκὼς ὁ ΝΞ ἀπὸ τόρνου εἰργασμένος, περὶ ὃν περικείσθω ἁρμοστὴ σύριγξ ἡ ΟΠ εὐλύτως δυναμένη περὶ αὐτὸν τρέφεωσθαι· ταύτῃ δὲ συμφυὲς ἔστω τυμπάνιον τὸ ΡΣ, ἐφʼ ᾠ ἐπιβήσεται ἡ γλαὺξ συμφυὴς αὐτῷ ὑπάρχουσα· περὶ δὲ τὴν ΟΠ σύριγγα δύο ἀλύσεις ἐπὶ τἀναντία ἐπειληθεῖσαι αἱ ΤΥ, ΦΧ διὰ τροχίων δύο ἀποδεδέσθωσαν ἡ μὲν ΤΥ εἰς βάρος ἐκκρεμάμενον τὸ Ψ, ἡ δὲ ΦΧ εἰς κοῖλον ἀγγεῖον τὸ Ω ὑποκείμενον τῷ ΖΗ σίφωνι ἢ πνικτῷ διαβήτῃ. συμβήσεται οὖν κενουμένου τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸ ὑγρὸν φέρεσθαι εἰς τὸ Ω ἀγγεῖον καὶ ἐπιστρέφεσθαι τήν τε ΟΠ σύριγγα καὶ τὴν γλαῦκα, φθέγγεσθαι. ἵνα οὖν ἐπιστρέφηται ἡ γλαὺξ καὶ πάλιν ἀποστρέφηται, ὡς προείρηται, προκατασκευάζεται τὰ συντείνοντα τῇ τοιαύτῃ ἐνεργείᾳ· ἔστω γὰρ ἐπί τινος βάσεως τῆς Μ ἄξων ὀρθὸς βεβηκὼς ὁ ΜΞ διὰ τόρνου εἰργασμένος, περὶ ὃν ἔστω ἁρμοστὴ σύριγξ ἡ ΟΠ εὐλύτως δυναμένη περὶ αὐτὸν στρέφεσθαι· ταύτῃ δὲ συμφυὲς ἔστω τυμπάνιον τὸ ΡΣ, ἐφʼ ὃ ἐπιβήσεται ἡ γλαὺξ συμφυὴς αὐτῷ ὑπάρχουσα· περὶ δὲ τὴν ΟΠ σύριγγα δύο ἀλύσεις ἐπὶ τὰ ἐναντία ἐπειληθεῖσαι αἱ ΤΥ, ΦΧ φερέτωσαν διὰ τροχίλων δύο ἡ μὲν ΤΥ εἰς βάρος ἐκκρεμάμενον τὸ Ψ, ἡ δὲ ΦΧ εἰς κοῖλον ἀγγεῖον τὸ Ω ὑποκείμενον τῷ ΖΗ σίφωνι ἢ πνικτῷ δια βήτῃ ἔχουσα καὶ βάρος ἐξ ὕλης φύσει μὲν ἐχούσης ἀνέχεσθαι ὑπὸ τοῦ ὕδατος, τῷ δὲ σταθμῷ πολλῷ βαρυτέρας τοῦ κατὰ τὴν ΤΥ ἄλυσιν βάρους. συμβήσεται οὖν κενουμένου τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸ ὑγρὸν φέρεσθαι εἰς τὸ Ω ἀγγεῖον καὶ μετεωριζομένου τοῦ κατʼ αὐτὸ βάρους στρέφεσθαι τὴν ΟΠ σύριγγα διὰ τοῦ καθελκομένου Ψ βάρους καὶ ποιεῖν ἐντεῦθεν 3 f. 〈ὀρθῶς〉 βεβηκὼς 4 εἰργασμένος Μ (cf. Pneum. l 42 ἀπειργασμένην): ἠργασμένος a 7 ᾧ: f. ὃ 8 ἐπειληθεῖσαι ὥστε βλέπειν πρὸς τὰ ὀρνιθάρια, κενωθέντος δὲ τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου κενοῦσθαι καὶ τὸ Ω διά τινος ἐν αὐτῷ πνικτοῦ διαβήτου ἢ καμπύλου σίφωνος, ὥστε πάλιν καταβαρῆσαν τὸ Ψ βάρος ἀποστρέψαι τὴν γλαῦκα κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον, ὅτε πληροῦται τὸ ΒΓ∠Ε 171 ἀγγεῖον | καὶ πάλιν αἱ τῶν ὀρνέων γίνονται φωναί.

Καὶ οἱ τῶν σαλπίγγων δὲ ἦχοι διὰ τοῦ παραπλησίου γίνονται τρόπου τῷ προειρημένῳ· ὅταν γὰρ εἰς στεγνὸν ἀγγεῖον κατατεθῇ τῆς χώνης ὁ καυλὸς ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχὺ καὶ συνεστεγνωμένος τῷ τεύχει τοῦ ἀγγείου, εἶτα ἡ σάλπιγξ ἔχουσα τόν τε κώδωνα καὶ τὴν γλωσσίδα συντετρημένην τῷ ἀγγείῳ κατὰ τὸ ἄνω μέρος αὐτοῦ, συμβήσεται διὰ τῆς χώνης ἀποστρέφεσθαι τὴν γλαῦκα τοῦ μὴ ὁρᾶν πρὸς τὰ ὀρνίθια, ἅτινα ἐδόκουν ᾄδειν πρὸ τοῦ ἀποστραφῆναι τὴν γλαῦκα. ἐν ὅσῳ δὲ πάλιν κενοῦται τὸ Ω ἀγγεῖον διὰ τοῦ ἐν αὐτῷ πνικτοῦ διαβήτου, τὸ μὲν ἐν αὐτῷ βάρος κατερχόμενον διὰ τὸ πολλῷ βαρύτερον εἶναι τῷ σταθμῷ τοῦ Ψ βάρους τὴν ΟΠ σύριγγα στραφῆναι ποιήσει πρὸς τὰ ὀρνίθια καὶ ἐπιστρέψει πρὸς αὐτὰ καὶ τὴν γλαῦκα· τοῦ δὲ ΒΓ∠Ε ἀγγείου ἀρξαμένου πληροῦσθαι ὁ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκχωρῶν διὰ τῶν συριγγίων πάλιν τὴν φωνὴν τῶν ὀρνιθίων ἀποτελέσει. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν βούλοιτό τις. Καὶ οἱ τῶν σαλπίγγων δὲ ἦχοι διὰ τοῦ παραπλησίου. γίνονται τρόπου τῷ προειρημένῳ· ὅταν γὰρ εἰς στεγνὸν ἀγγεῖον κατατεθῇ τῆς χώνης ὁ καυλὸς ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχὺ καὶ συνεστεγνωμένος τῷ τεύχει τοῦ ἀγγείου, συστεγνωθῇ δὲ αὐτῷ καὶ σάλπιγξ ἔχουσα τόν τε κώδωνα καὶ τὴν γλωσσίδα πρὸς τῇ στέγῃ τοῦ ἀγγείου, συμβήσεται 3 πνικτοῦ . . . σίφωνος Voss. 19: πνικτοῦ ἢ καμπύλου δια- βήτου a 10 συνεστεγνωμένος Τ: συνεστεγνωσμένος AG 11 τῷ τεύχει Μ: τὸ τεύχη a ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ ἐκθλιβόμενον τὸν ἐν τῷ ἀγγείῳ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος τὸν ἧχον ἀποτελεῖν.

XVII.

Θυρῶν ἀνοιγομένων ναοῦ σάλπιγγος ἦχος γίνεται τόνδε τὸν τρόπον.

Ὄπισθεν τῆς θύρας ἀγγεῖον ἔστω τὸ ΑΒΓ∠ ὕδωρ ἔχον· πνιγεὺς δὲ ἔστω ἐν τούτῳ, τουτέστι σύστομον

ἀγγεῖον κατεστραμμένον τὸ Ζ· τῷ δὲ πυθμένι αὐτοῦ συντετρήσθω ἡ ΘΚ σάλπιγξ ἔχουσα τόν τε κώδωνα καὶ τὴν γλωσσίδα· τῷ δὲ σωλῆνι τῆς σάλπιγγος διὰ τῆς χώνης ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ ἐκθλιβόμενον τὸν ἐν τῷ ἀγγείῳ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος τὸν ἦχον ἀποτελεῖν. γος παρακείσθω κανὼν ὁ ΛΜ συμφυὴς μὲν ὢν τῷ πνιγεῖ, συνδεδεμένος δὲ τῷ τῆς σάλπιγγος σωλῆνι καὶ ἔχων ἐκ τοῦ ἄκρου κωλυμάτιον τὸ Μ, τουτέστι. χελωνάριον· τῷ δὲ κωλυματίῳ ὑποκείσθω κανὼν ὁ ΝΞ ἀνέχων τὸν Ζ πνιγέα ἀπέχοντα ἀπὸ τοῦ ὕδατος ἱκανόν. ὁ δὲ ΝΞ κανὼν κινείσθω περὶ περόνην τὴν Ο· ἐκ δὲ τοῦ Ξ ἄκρου τοῦ κανόνος λύσις ἢ σπάρτος ἐκδεθεῖσα ἀποδεδέσθω διὰ τροχίλου τοῦ Π εἰς τὸ ὄπισθεν τῆς θύρας. συμβήσεται οὖν τῆς θύρας ἀνοιγομένης τεινομένην τὴν σπάρτον ἐπισπᾶσθαι τὸ Ξ ἄκρον τοῦ κανόνος, ὥστε μηκέτι ὑποπεπτωκέναι τὸν ΝΞ κανόνα τῷ Μ κωλυματίῳ· τούτου δὲ παραλλάξαντος φερόμενος ὁ πνιγεὺς εἰς τὸ ὕδωρ τὸν τῆς σάλπιγγος 172 ἦχον ἀποτελέσει διὰ τὸ τὸν ἐν | αὐτῷ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος καὶ τοῦ κώδωνος ἐκθλίβεσθαι.

XVIII.

Εἰς ἔνια ῥυτὰ προεγχυθέντος οἴνου, ὅταν ὕδωρ ἐπιχέωμεν, ὁτὲ μὲν καθαρὸν τὸ ὕδωρ ἐκρέει, ὁτὲ δὲ κρᾶμα, ὁτὲ δὲ οἶνος καθαρός· κατασκευάζεται δὲ τόνδε τὸν τρόπον.

Ἔστω ῥυτὸν τὸ ΑΒΓ ἔχον διαφράγματα δύο τὰ ∠Ε, ΖΗ· διὰ δὲ ἀμφοτέρων αὐτῶν σωλὴν διώσθω ὁ ΘΚ συνεστεγνωμένος τοῖς διαφράγμασι καὶ τετρυπημένος τρηματίῳ τῷ Λ κειμένῳ ὑπεράνω βραχὺ τοῦ ΖΗ διαφράγματος. ὑπὸ δὲ τὸ ∠Ε διάφραγμα διαύγιον a 12—15 τούτου δὲ . . . ἐκθλίβεσθαι ═ b 27 29 τούτου δὲ παραλλάξαντος φερόμενος ὁ πνιγεὺς εἰς τὸ ὕδωρ ἐκθλίψει τὸν ἐν ἑαυτῷ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος καὶ τοῦ κώδωνος τῆς σάλπιγγος καὶ ἀποτελέσει τὸν ἦχον αὐτῆς. a 100, 25—102, 6 ὑπὸ δὲ τὸ ∠Ε διάφραγμα . . . ὁ ἐν τῷ ∠ΕΖΗ οἶνος ═ b 100, 31 —102, 30: ὑπὸ δὲ τὸ ∠Ε ἔστω τὸ Μ ἐν τῷ κύτει τοῦ ῥυτοῦ. τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων ἐὰν ἀπολαβών τις τὴν Γ ἔκρυσιν ἐγχέῃ τὸν οἶνον, χωρήσει διὰ τοῦ Λ τρυπήματος εἰς τὴν ∠ΕΖΗ χώραν· ὁ γὰρ ἐν αὐτῇ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Μ διαυγίου. ὅταν οὖν τῷ δακτύλῳ ἐπιπωμάσωμεν τὸ Μ διαύγιον, στέξει ὁ ἐν τῷ ∠ΕΖΗ μέρει οἶνος. ὅταν οὖν ὕδωρ ἐπιχέωμεν τῷ ΑΒΕ∠ μέρει τοῦ ῥυτοῦ κατέχοντες τὸ Μ διαύγιον, ῥεύσει καθαρὸν τὸ ὕδωρ· ἐὰν δὲ ἀνῶμεν ἔτι ἄνω ὄντος τοῦ ὕδατος τὸ Μ διαύγιον, κρᾶμα ῥυήσεται· τοῦ δὲ ὕδατος ἐκρεύσαντος, τότε καθαρὸς ὁ οἶνος ῥεύσει. ἔξεστι δὲ καὶ πλεονάκις ἀνιέντα τὸ Μ διαύγιον διαφόρους τὰς ἐκρύσεις ποιεῖσθαι. ἄμεινον δὲ προεγχέαντα ὕδωρ εἰς τὴν ∠ΕΗ χώραν καὶ καταλαβόντα τὸ διαύγιον οἶνον ἐπιχέειν· συμβήσεται γὰρ ὁτὲ μὲν καθαρὸν οἶνον ἐκρέειν, ἀνεθέντος δὲ τοῦ διαυγίου πάλιν κρᾶμα καὶ πάλιν ἀποληφθέντος τοῦ διαυγίου καθαρὸν τὸν οἶνον ἐκρέειν. καὶ τοῦτο, ὁσάκις ἐὰν βουλώμεθα, ἔσται.

XIX.

Κρατῆρος ἐπικειμένου ἐπί τινος βάσεως πλήρους 173 ὄντος οἴνου, ὅσον ἐάν τις ἐξ αὐτοῦ ἀρύ |σηται, πάλιν. πλήρης ἔσται ὁ κρατήρ· κατασκευάζεται δὲ τὸν τρόπον τοῦτον.

Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸ στόμιον διάφραγμα διαύγιον ἔστω ἐν τῷ κύτει τοῦ ῥυτοῦ τὸ Μ. τούτων οὕτως ἐχόντων ἐὰν ἀπολαβών τις τὴν Γ ἔκρυσιν ἐγχέῃ τὸν οἶνον, χωρήσει διὰ τοῦ Λ τρυπήματος εἰς τὴν ∠ΕΖΗ χώραν· ὁ γὰρ ἐν αὐτῇ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Μ διαυγίου. ὅταν οὖν τῷ δακτύλῳ ἐπιπωμάσωμεν τὸ Μ διαύγιον, οὐ στάξει ἐν τῷ ∠ΕΖΗ μέρει ὁ ἐγχυθεὶς οἶνος. τῷ Γ∠ διαφράγματι παῤ αὐτὸν τὸν τράχηλον· διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος καθείσθω σωλὴν ὁ ΕΖ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ· ἕτερος δὲ διώσθω σωλὴν διὰ τοῦ πυθμένος ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ Γ∠ διαφράγματος βραχύ. ὁ δὲ τοῦ ἀγγείου πυθμὴν τετρήσθω κατὰ τὸ Κ καὶ λαβέτω σωληνάριον τὸ ΚΛ. τὸ δὲ ΑΒ ἀγγεῖον ἐπικείσθω ἐπί τινος βάσεως τῆς ΜΝΞΟ, διʼ ἦς ἔστω ἡ τοῦ ΗΘ σωλῆνος ὑπεροχή· ὁ δὲ εἰρημένος κρατὴρ ἔστω ὁ ΠΡ διὰ δὲ τῆς ΜΝΞΟ βάσεως σωλὴν ἔστω ὁ ΣΤ συντετρημένος τῇ τε βάσει καὶ τῷ κρατῆρι. ἴσον ὕψος ἐχέτω τῷ Θ στομίῳ τοῦ ΗΘ σωλῆνος. ἐγχέωμεν οὖν τὸν οἶνον διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος εἰς τὸ ΑΒ· ὁ γὰρ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος. ἐὰν οὖν ἀνεστομωμένον τὸ ΚΛ σωληνάριον, ἐγχεόμενος ὁ οἶνος χωρήσει διʼ αὐτοῦ εἰς τὴν βάσιν καὶ εἰς τὸν ΠΡ κρατῆρα· ἐὰν δὲ ἐπιστομωθῇ, a 5—8 ὁ δὲ τοῦ ἀγγείου πυθμὴν . . . ὑπεροχή ═ b 18—21: ὁ δὲ τοῦ ἀγγείου πυθμὴν τετρήσθω κατὰ τὸ Κ καὶ ἐχέτω σωληνάριον τὸ ΚΛ· τὸ δὲ ΑΒ ἀγγεῖον βεβηκέτω. ἐπί τινος βάσεως τῆς ΜΝΞΟ διʼ ἧς ἔστω ἡ τοῦ ΗΘ σωλῆνος ὑπεροχή· 2 καθείσθω CP: καθήσθω a Β 2—3 ὁ ΕΜ . . . σωλὴν om. G 5 τοῦ G: τούτοῦ Α Τ 11 〈ὁ δὲ κρατὴρ〉 ἴσον Rochas 2 ἀπὸ om. b 3—4 βραχὺ . . . πυθμένος om. Β, L, καὶ ἕτερος δὲ διώσθω σωλὴν add. Β 2 mg. (solus Mutinensis inserit alter apponatur tubusʼ) 4 ΗΘ a Β: η CP: ·f· L (in omnibus libris praeter Mutinensem) 8 ἔστω: fit L 9 τῆς om. P 11 τὸ δὲ χεῖλος τοῦ κρατῆρος ἴσον bL 13 εἰς τὸ αβ a: εἰς τὸ ἀγγεῖον τὸ αβ bL 14 ἐὰν a: εἰ μὲν b 15 ὁ om. BC 15—16 καὶ εἰς τὴν μνξο βάσιν bL τότε πληρωθήσεται τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. ἐγχέωμεν οὖν καὶ εἰς τὴν ΜΝΞΟ βάσιν καὶ εἰς τὸν ΠΡ κρατῆρα τὸν οἶνον, ὥστε πλήρη εἶναι τὸν ΠΡ κρατῆρα καὶ τὴν ΜΝΞΟ βάσιν πεπληρῶσθαι ἄχρι τοῦ Θ στομίου τοῦ σωλῆνος. τούτου δὲ γενομένου καὶ φραγέντος τοῦ Ε, οὐ ῥεύσει διὰ τοῦ ΚΛ σωλῆνος ὁ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ οἶνος διὰ τὸ μὴ ἔχειν εἰς τὸν κενούμενον τόπον ἀέρα ἀντικαταστῆναι ἄλλον· ἦν γὰρ αὐτῷ ἡ εἴσκρισις διὰ τοῦ Ε στομίου. ὅταν οὖν ἀπαρυσώμεθα ἐκ τοῦ κρατῆρος οἶνον, ἀναστομωθήσεται τὸ Ε στόμιον, καὶ παρείσδυσιν λαβόντος τοῦ ἀέρος πάλιν ῥεύσει ὁ οἶνος εἰς τε τὴν βάσιν καὶ τὸν ΠΡ κρατῆρα, ἄχρις ἂν πλήρης 174γένηται. καὶ τοῦτο ἔσται, | ὁσάκις ἐὰν ἀρυσώμεθα ἐκ τοῦ κρατῆρος οἶνον. δεήσει δὲ καὶ τὴν. ΜΝΞΟ βάσιν τετρῆσθαι τρηματίῳ τῷ Υ πρὸς τὸ τὸν ἀντικαταλλασσόμενον ἀέρα εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον διὰ τοῦ Η στομίου εἰσχωρεῖν καὶ διὰ τοῦ Υ τρήματος.

XX.

Ἐὰν εἰς χρείαν βουλώμεθα τὸ αὐτὸ σκευάσαι, ὥστε κρατῆρος ὄντος ἔν τινι τόπῳ πλεῖον ἀρύεσθαι ἐξ αὐτοῦ ὕδωρ καὶ ἀεὶ πλήρη εἶναι τὸν κρατῆρα, κατασκευάζεται οὕτως.

Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ ἔνδοθεν ἔστω ὕδατος 4 Θ scripsi: η a BL: κ CP. cf. etiam Rochas l. l. p. 123 4—5 f. τοῦ 〈ΗΘ〉 σωλῆνος 6 ῥεύσει bL (post σωλῆνος add. in margine M 2): om. a 13 ἐὰν a: ἂν Par 2512 14 δεήσει (δεήσει A) δὲ ab, spurium: f. 〈ἄμεινον〉 δὲ ἔσται [δὲ]. v. pro- legomena ad fig. 20 19 σκευάσαι AT: κατασκευάσαι Gb 1 ΑΒ om. P 6 διὰ δὲ CP 9 ἐκ τοῦ BL: διὰ τοῦ ε CP 10 ἀναστομωθήσεται: obturabitur L in omnibus libris praeter αὔταρκες πρὸς τὴν μέλλουσαν χρείαν· κρουνὸς δὲ ἐξ αὐτοῦ ἔστω ὁ Γ∠, καὶ ὑποκείσθω αὐτῷ ληνὸς ἡ ΗΘ· κανόνιον δέ τι παρὰ τὸν κρουνὸν κηλωνευέσθω τὸ ΕΖ, οὗ πρὸς μὲν τὸ Ε ἄκρον ἐκκρεμάσθω φελλὸς ὁ Κ ἐνὼν ἐν τῇ ληνῷ· πρὸς δὲ τῷ Ζ ἁλυσείδιον ἀποδεδέσθω βάρος μολιβοῦν ἔχον τὸ Ξ. ἔστω δὲ οὕτως ἐσκευασμένον, ὥστε ἐπινηχομένου τοῦ Κ φελλοῦ εἰς τὸ ἐν τῇ ΘΗ ληνῷ ὕδωρ ἀποκλείεσθαι τὸν κρουνόν, ἀρθέντος δὲ ὕδατος ἀπὸ τῆς ληνοῦ καθίσαντα τὸν φελλὸν ἀνοῖξαι τὸν κρουνόν, ὥστε πάλιν ἐπιρρεῦσαν τὸ ὕδωρ μετεωρίσαι τὸν φελλὸν καὶ πάλιν ἀποκλεισθῆναι τὸν κρουνόν· δεήσει δὲ τὸν φελλὸν βαρύτερον εἶναι τοῦ πρὸς τῷ βάρους. ἔστω δὲ καὶ ὁ εἰρημένος a 108, 5—110, 4 πρὸς δὲ τῷ Ζ . . . ἐπινηχομένου ═ b 108, 15—11Ο, 24: πρὸς δὲ τῷ Ζ ἁλυσείδιον ἀποδεδέσθω βάρος μολύβδινον ἔχον τὸ Ξ πολλῷ ἔλαττον τῷ σταθμῷ τοῦ Κ φελλοῦ. ἔστω δὲ οὕτως ἐσκευασμένον, ὥστε ἐπινηχομένου τοῦ Κ φελλοῦ εἰς τὸ ἐν τῇ ΘΗ ληνῷ ὕδωρ ἀποκλείεσθαι τὸν κρουνὸν ὑπʼ αὐτοῦ, ἀρθέντος δὲ ὕδατος ἀπὸ τοῦ ληνοῦ καὶ τοῦ φελλοῦ καταβιβασθέντος ἀνοιχθῆναι τὸν κρουνὸν καὶ πάλιν εἰσελθόντος ἐν τῇ ληνῷ τοῦ ὕδατος μετεωρισθέντα τὸν φελλὸν ἐμφράξαι τὸν κρουνόν. ἔστω οὖν καὶ ὁ εἰρη- 2 καὶ bL: om. a 4 φελλὸς M b: φελὸς a. similiter infra lin. 7. 10 (A T) 6 μολιβοῦν G: μοβοῦν A T δὲ inserui. cf. lin. 17 9—10 ἀρθέντος . . . κρουνόν om. G 13 τῷ Par. 2512: τὸ a: f. [πρὸς τῷ] del. cf. lin. 6 1 πρὸς a: εἰς b μέλλουσαν om. bL. 2 αὐτῷ om. b L 4 τὸ ε ἄκρον a: τῷ (τὸ B) ε ἄκρῳ b Ε om. L φελλὸς: ponderarium aeneum L 15 ζ CP: BL 16 τῷ B: τῷ δὲ CP (sed δὲ del. C) 19 aqua autem elevata sive potius evacuata L κρατὴρ ἐν τόπῳ τινὶ κείμενος ὁ ΛΜ, οὗ τὸ χεῖλος ἔστω ἐν αὐτῇ τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ ἐν τῇ ληνῷ ὕδατος, ὅτε οὐκέτι ἐπιρρέει ὁ κρουνὸς τοῦ φελλοῦ ἐπινηχομένου. φερέτω δὲ καὶ ἐκ τῆς ληνοῦ σωλὴν εἰς τὸν πυθμένα τοῦ κρατῆρος ὁ ΘΝ. ὅταν ἄρα πλήρους ὄντος τοῦ κρατῆρος ἀρύσῃ τις ὕδωρ, συγκενώσει καὶ τὸ ἐν τῇ Θ ληνῷ ὕδωρ· καὶ καθίσας ὁ φελλὸς ἀνοίξει τὸν κρουνόν, καὶ τὸ ἐπιρρέον εἰς τε τὴν ληνὸν καὶ τὸν κρατῆρα ἐνεχθήσεται καὶ μετεωρίσει 175 τὸν φελλόν, ὥστε πάλιν | μηκέτι ἐπιρρέειν. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ἀφέληταί τις ἐκ τοῦ κρατῆρος ὕδωρ.

ΧΧΙ.

Εἰς ἔνια σπονδεῖα πενταδράχμου νομίσματος ἐμβληθέντος, ὕδωρ ἀπορρέει εἰς τὸ περιρραίνεσθαι.

Ἔστω σπονδεῖον ἢ θησαυρὸς ὁ ΑΒΓ∠, οὗ στόμιον ἔστω τὸ Α ἀνεστομωμένον, ἐν δὲ τῷ θησαυρῷ ἀγγεῖον ἔστω τὸ ΖΗΘΚ ἔχον ὕδωρ καὶ πυξίδα τὴν Λ, ἐξ ἧς κρουνὸς ἔξω φερέτω ὁ ΛΜ. παρακείσθω δὲ τῷ ἀγγείῳ ὄρθιος κανὼν ὁ ΝΞ, περὶ ὃν ἕτερος κηλωνευέσθω ὁ ΟΠ ἔχων πρὸς μὲν τῷ Ο πλατυσμάτιον τὸ Ρ παράλληλον τῷ πυθμένι τοῦ ἀγγείου, πρὸς δὲ μένος κρατὴρ ἐν τόπῳ τινὶ κείμενος ὁ ΛΜ, οὗ τὸ χεῖλος ἔστω ἀκριβῶς ἐν αὐτῇ τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ ἐν τῇ ληνῷ ὕδατος, ὅτε οὐκέτι ἐπιρρέει ὁ κρουνὸς τοῦ φελλοῦ ἐπινηχομένου. 13 σπονδεῖα M b: σπονδία a 15—16 τὸ στόμιον Leid. Scalig. 45 17 πυξίδα BM (πηξίδα CP): πυξίδια a: pixidem L 20 τῷ b: τὸ a 7 καθίσας a: κατελθὼν b, descendens L 8 τὴν a: τὸν b 9 εἰς τὸν bL 10 μηκέτι πάλιν tr. CP 17 ηζθκ bL. τῷ Π κανόνιον τὸ ΠΣ ἔχον πρὸς τῷ Σ ἁρμοστὸν πῶμα τῇ Λ πυξίδι, ὥστε μὴ ῥέειν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΛΜ σωλῆνος. ἔστω δὲ τὸ πῶμα τῆς πυξίδος βαρύτερον τοῦ Ρ πλατυσματίου, κουφότερον δὲ συναμφοτέρων τοῦ τε νομίσματος καὶ τοῦ πλατυσματίου. ὅταν οὖν ἐμβληθῇ διὰ τοῦ Α στομίου τὸ νόμισμα, ἐπιπεσεῖται τῷ Ρ πλατυσματίῳ καὶ καταβαρῆσαν ἐγκλινεῖ μὲν τὸ ΟΠ κανόνιον, ἐπαρεῖ δὲ τὸ πῶμα τῆς πυξίδος, ὥστε ῥεῦσαι τὸ ὕδωρ· ἀποπεσόντος δὲ τοῦ νομίσματος πάλιν τὸ πῶμα ἐπιπεσὸν ἀποκλείσει τὴν πυξίδα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸ ὕδωρ.

XXII.

Εἰς ἀγγεῖον πολλῶν γενῶν ἐμβληθέντων ὑγροῦ διὰ τοῦ αὐτοῦ στομίου, ἰδίᾳ ἕκαστον ἀπορρέειν διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ, ὡς ἂν προαιρώμεθα.

Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἐχέτω δὲ διαφράγματα ὄρθια καὶ ἀνατείνοντα μέχρι τοῦ διαφράγματος, ποιοῦντα χώρας τοσαύτας, ὅσα βουλόμεθα ἐμβαλεῖν ὑγρά. a 9—11 ὥστε ῥεῦσαι . . . τὸ ὕδωρ ═ b 20—22: καὶ οὕτως ῥέει τὸ ὕδωρ· ἀρθέντος δὲ τοῦ νομίσματος πάλιν τὸ πῶμα ἐπιπεσὸν ἀποκλείσει τὴν πυξίδα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸ ὕδωρ. 1 Π κανόνιον τὸ b L: om. a τῷ (ante Σ) AGb: τὸ T 7 τῷ MBC: τὸ a P ἐγκλινεῖ Haase in schedis Schoenianis: ἐγκλίνει AG b: ἐγκλίνειν T: inclinabit L 8 ἐπαρεῖ Haase in schedis: ἐπαίρει ab, tollit L 17 f. δὲ 〈καὶ〉 18 f. τοῦ 〈Γ∠〉 διαφράγματος 18—19 f. 〈καὶ〉 ποιοῦντα: ac facientia L 1 πσ aB: πο CP 2 τὸ ὕδωρ: vinum L 4—5 κου- φότερον . . . πλατυσματίου om. CP 13 ὑγροῦ: humorum L 14 ἀπορρέειν a BCL: ἐπιρρέειν P 15 ὡς a: ὃ bL 18 καὶ om. b τοῦ κατὰ τὸ (om. B) στόμιον bL 22 ῥέειν τὸ ὕδωρ BC: ῥέει ὕδωρ P 176 ἔστω δὲ ἐπὶ τοῦ παρόντος δύο. | καὶ ἔστω διάφραγμα τὸ ΖΕ· ἐν δὲ τῷ Γ∠ διαφράγματι τρυπήματα ἔστω λεπτὰ καθάπερ ἠθμοειδῆ, φέροντα εἰς ἑκατέραν χώραν· ὑπὸ δὲ τὸ διάφραγμα διαύγια ἔστω τὰ Η, Θ φέροντα εἰς τὰς χώρας· ἐκ δὲ τοῦ πυθμένος σωληνάρια ἔστω τὰ Κ, Λ συντετρημένα ταῖς χώραις καὶ φέροντα εἰς ἕνα κρουνίσκον κοινὸν τὸν Μ. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὰ Η, Θ διαύγια καὶ τὸν M κρουνὸν ἐγχέωμεν διὰ τοῦ στόματος ἕν τῶν ὑγρῶν, εἰς οὐδεμίαν χώραν εἰσελεύσεται διὰ τὸ τὸν ἐν αὐταῖς ἀέρα μὴ ἔχειν ἔξοδον. ἐὰν δὲ ἀνῶμεν ἓν τῶν διαυγίων, εἰς ἐκείνην ἐνεχθήσεται τὴν χώραν τὸ ὑγρόν, ἧς ἐστι καὶ τὸ διαύγιον. εἶτα πάλιν καταληφθέντος τοῦ διαυγίου ὅταν ἕτερον ὑγρὸν ἐγχέωμεν καὶ ἀνῶμεν τὸ ἕτερον διαύγιον, πάλιν εἰς τὴν ἑτέραν χώραν ἐνεχθήσεται τὸ ὑγρόν. a 1 — 7 καὶ ἔστω . . . τὸν Μ ═ b 16— 21: καὶ ἔστω- σαν χῶραι αἱ Ζ, Ε· ἐν δὲ τῷ Γ∠ διαφράγματι τρυπήματα ἔστω λεπτά, φέροντα εἰς ἑκατέραν χώραν· ὑπὸ δὲ τὸ διάφραγμα διαύγια ἔστω τὰ Η, Θ φέροντα εἰς τὰς χώρας· πρὸς δὲ τῷ πυθμένι σωληνάρια ἔστω τὰ Κ, Λ συντετρημένα ταῖς χώραις καὶ φέροντα εἰς ἕνα κοινὸν κρουνίσκον τὸν Μ, 1—2 διάφραγμα τὸ ΖΕ scripsi: διαφράγματα τὰ ζε a 3 f. καθάπερ 〈ἡθμὸς〉 |ἠθμοειδῆ]. cf. supra p. 56, 18, sed v. etiam p. 60, 17 4 τὸ διάφραγμα scripsi: τὰ διαφράγματα a. cf. lin. 18 6 τὰ Κ, Λ . . . ταῖς χώραις om. Τ 1, add. Τ 2 καὶ ταῖς ΑΜ (καὶ suprascr. Α), καὶ in marg. add Τ 2 7 κρου- νίσκιον a (ἓν ἀκρουνίσκιον Τ): κρουνίσκον correxi. cf. lin. 21 οὖν b, itaque L: om. a 10 τὸ h: om. a 14 ἐγχέωμεν M 9: ἐκχέωμεν a f. ἀνῶμεν . . . διαύγιον et ἕτερον . . . ἐγχέω- μεν transp. 15 τὴν Voss. 19, b: om. a ἑτέραν AG b: ε τὲ Τ 1, corr Τ 2 11 alterum spiraculum L 14 διαύγιον om. B 19 διαύ- καταλαβόμενοι οὖν τὰ διαύγια πάντα σὺν τοῖς ἠθμοῖς, ὅταν ἀνῶμεν τὸν Μ κρουνόν, οὐ μὴ ῥεύσῃ, ἐὰν μὴ ἓν τῶν διαυγίων ἀνεθῇ. καὶ τότε τοῦ ἀέρος παρείσδυσιν ἐσχηκότος ῥυήσεται τὸ ἐν ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ ὑγρόν· καταληφθέντος δὲ τοῦ διαυγίου καὶ τοῦ ἑτέρου ἀνεθέντος τὸ αὐτὸ συμβήσεται.

XXIII.

Δύο ἀγγείων ὄντων ἐπί τινος βάσεως καὶ τοῦ μὲν ἑνὸς πλήρους ὄντος οἴνου, τοῦ δὲ ἑτέρου ὑπάρχοντος κενοῦ, ὅσον ἐὰν εἰς τὸ κενὸν ἀγγεῖον ὕδωρ ἐγχέωμεν, τοσοῦτος ὁ οἶνος ἐκ τοῦ ἑτέρου ῥυήσεται· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.

Ἔστω ἐπί τινος βάσεως τῆς ΑΒ δύο ἀγγεῖα τὰ Γ∠, ΕΖ διαπεφραγμένα τὰ στόμια τοῖς ΗΘ, ΚΛ διαφράγμασι. α 1—6 καταλαβόμενοι . . . συμβήσεται ═ b 16—21: καταλαβόμενοι οὖν τὰ διαύγια πάντα σὺν ταῖς ἐν τῷ διαφράγματι ὀπαῖς ὅταν ἀνῶμεν τὸν Μ κρουνόν, οὐ μὴ ῥεύσῃ, εἰ μὴ ἓν τῶν διαυγίων ἀνεθείη. καὶ τότε τοῦ ἀέρος παρ είσδυσιν ἐσχηκότος ῥυήσεται τὸ ἐν ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ ὑγρόν· καταληφθέντος δὲ τοῦ διαυγίου τούτου καὶ τοῦ ἑτέρου ἀνεθέντος ῥεύσει τὸ ἐν τῇ ἑτέρᾳ χώρᾳ ὑγρόν. 1 ἠθμοῖς Μ: ἰθμοῖς a 2 ῥεύσῃ (η ex ει corr.) AG: ῥεύσειν T ἐὰν scripsi: εἰ a 5 καταληφθέντος Mb: καταλειφθέντος a 10 ἐὰν AG: ἂν Tb 11 τοσοῦτος A (in A recte sic scribitur: τοσοῦτ) b: τοσοῦτο G T 14 τοῖς b: τῆς a 10 ἀγγεῖον om. bL 11 ὁ om. b 14 ἔχοντα τὰ bL 17 ῥεύσῃ (η ex ει corr) B: ῥεύσει CP 19 ἐν . . . χώρᾳ: ibi L 20 τούτου om. B 177 φράγμασι. σωλὴν δὲ ὁ ΜΝΞΟ διὰ τῆς βάσεως | διώσθω καὶ ἀνακεκάμφθω εἰς τὰ ἀγγεῖα ἀπέχων ἀπὸ τῶν διαφραγμάτων βραχὺ κατὰ τὰ Μ, Ο. καὶ ἐν μὲν τῷ ΕΖ καμπύλος σίφων ἔστω ὁ ΠΡΣ τὴν κυρτότητα ἔχων πρὸς τῷ στόματι τοῦ ἀγγείου· τὸ δὲ ἕτερον σκέλος αὐτοῦ ἐκτὸς φερέτω εἰς κρουνὸν διεσκευασμένον. διὰ δὲ τοῦ ΗΘ διαφράγματος καθείσθω χώνη ἡ ΤΥ, ἧς ὁ καυλὸς συνεστεγνώσθω τῷ διαφράγματι καὶ ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ. ἐγκεχύσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ εἰς τὸ ΕΖ ἀγγεῖον οἶνος, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν πάλιν ἀπεστεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν διὰ τῆς χώνης ὕδωρ εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον, συμβήσεται τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα ἐκθλιβόμενον χωρεῖν εἰς τὸ ΖΕ ἀγγεῖον διὰ τοῦ ΜΝΞΟ σωλῆνος· ὁ δὲ μεταχωρῶν ἐκθλίψει τὸν ἐν τῷ Ε Ζ ἀγγείῳ οἶνον· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἐὰν ὕδωρ ἐγχέωμεν. καὶ δῆλον ὅτι ἐκθλιβόμενος ὁ ἀὴρ ἴσον ὄγκον ἔχει τῷ ἐγχυνομένῳ ὕδατι καὶ τοσοῦτον οἶνον ἐκθλίψει. καὶ ἐὰν μηδὲ σίφων καμπύλος, ἀλλὰ μόνον κρουνὸς πρὸς τῷ Σ, δύναται τὸ αὐτὸ γενέσθαι, ἐὰν μὴ τοῦ ὕδατος ἡ βία κατακρατήσῃ τοῦ κρουνοῦ.

XXIV.

Ἀγγείου ὄντος κενοῦ καὶ ἑτέρου οἶνον ἔχοντος, ὅσον ἐὰν ὕδωρ εἰς τὸ κενὸν ἀγγεῖον ἐμβάλωμεν, τοσοῦτον a 118, 23—122, 16 Ἀγγείου ὄντος . . . προαιρώμεθα ═ b 118, 26— 122, 29: Κρουνὸν κατασκευάσαι, ἀφʼ οὗ 3 κατὰ τὰ BCL: κατὰ τὸ P: ὁ a τῷ M b: τὸ a 6 διε- σκευασμένον b: διασκευασμένον a 7 καθείσθω BCM: καθί- σθω a: κείσθω P 13 τὸν AGb: δὲ M T 16 ἐὰν a CP: ἂν BM 19 τῷ AG b: τὸ T 22 ε codd. decurtati et sic deinceps 23—120, 1 Ἀγγείου . . . κεκραμένον a: ἔστω σμηρι- διὰ κρουνοῦ ληψόμεθα κεκραμένον ᾧ ἐὰν βουλώμεθα εἶναι λόγῳ· ἔστω δὲ τὸ ὕδωρ τοῦ οἴνου διπλάσιον.

Ἔστω τὸ κενὸν ἀγγεῖον τὸ ΑΒ ἤτοι κυλινδρικὸν ἢ στερεὸν παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· τούτῳ δὲ ἕτερον παρακείσθω στεγνὸν πάντοθεν καὶ ἐπὶ τῆς αὐτῆς βάσεως κείμενον τὸ Γ∠ ἤτοι ὁμοίως κυλινδρικὸν ἢ στερεὸν παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· ἡ δὲ τοῦ ΑΒ βάσις διπλασία ἔστω τῆς τοῦ Γ∠ βάσεως, 178 ἐπειδήπερ βουλόμεθα τὸ | ὕδωρ τοῦ οἴνου εἶναι διπλάσιον.

τούτῳ δὴ παρακείσθω ἕτερον ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΖΕ, κρᾶμα ῥυήσεται ὕδατος καὶ οἴνου ἐν λόγῳ ἂν βουλώμεθα. Ἔστω δὴ τὸ ὕδωρ εἶναι τοῦ οἴνου διπλάσιον. Ἔστω κενὸν ἀγγεῖον τὸ μέλλον ὑποδέξεσθαι τὸ ὕδωρ τὸ ΑΒ· τοῦτο δὲ ἤτοι κυλινδρικὸν στερεὸν ἔστω ἢ παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· τούτῳ δὲ ἕτερον ὅμοιον τῷ σχήματι παρακείσθω στεγνὸν πάντοθεν τὸ Γ∠, οὗ ἡ βάσις ἡμίσεια ἔστω τῆς τοῦ ΑΒ βάσεως, ἐπεὶ βουλόμεθα διπλάσιον εἶναι τὸ ὕδωρ τοῦ οἴνου ἐν τῷ κράματι. καὶ τούτῳ δὲ παρακείσθω ἕτερον ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΕΖ, ἐν ᾧ ἐγχυθήσεται 1 ἂν Paris. 2512 2 εἶναι (scil. κεκραμένον) A 2 Τ: om. Α 1 λόγῳ εἶναι tr. G δὲ om. Τ 1, corr. T 2 ὕδωρ T: ὕδωρ εἶναι AG M 5. 10 παραλληλεπίπεδον G T: παράλληλον ἐπίπε δον A 5—6 ὀρθογώνιον . . . ἕτερον om. G 1, add G2 17 δὴ BC: igitur L: δὲ P εἶναι om. L (sit aqua igitur vini dupla): f. εἶναι del. 18 ὑποδέξεσθαι BC: ὑποδέξασθαι P: quod aquam debet suscipere L 20 δὲ om. L 23 τούτῳ BL: τοῦτο CP δὲ b: om. L ἐν ᾧ ἐγχυθήσεται ὁ οἶνος· καὶ διʼ ἀμφοτέρων τῶν Γ∠, ΕΖ σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘΚ συντετρημένος τοῖς ἐπιφράγμασιν αὐτῶν καὶ συνεστεγνωμένος· τὸ δὲ ΕΖ ἀγγεῖον ἐχέτω καμπύλον σωλῆνα τὸν ΛΜΝ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν· τὸ δὲ ἕτερον ἐκτὸς ἐπικεκάμφθω καὶ φερέτω εἰς ἀγγεῖον ἕτερον τὸ ΞΟ, ἐξ οὗ σωλὴν ὁ ΠΡ φερέτω διὰ πάντων τῶν ἀγγείων ἢ καὶ ὑποβεβλημένος ὑπὸ τὴν ἕδραν τῶν ἀγγείων τάσσεται, ἵνα κάτω φέρηται ῥᾳδίως αὐτὸς εἰς τὸ παρὰ τὸν πυθμένα τοῦ ΑΒ ἀγγείου μέρος. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΤΣ συντετρήσθω τοῖς ΑΒ, Γ∠ ἀγγείοις· ἐχέτω δὲ καὶ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸν πυθμένα κρουνίσκον τὸν Υ οἱ δὲ PΠ, Υ κρουνίσκοι ἐμπεριλαμβανέσθωσαν κρουνῷ τῷ ΦΧ κλειδίον ἔχοντι, διʼ οὗ ἀνοιχθήσεται καὶ κλεισθήσεται, ὁπόταν προαιρώμεθα. τούτων δὴ κατασκευασθέντων καὶ ἀποκλεισθέντος ὁ οἶνος· καὶ διʼ ἀμφοτέρων τῶν Γ∠, ΕΖ σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘΚ συντετρημένος τοῖς διαφράγμασιν αὐτῶν καὶ συνεστεγνωμένος· τὸ δὲ ΕΖ ἀγγεῖον ἐχέτω καμπύλον σίφωνα τὸν ΛΜΝ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι· τὸ δὲ ἕτερον ἐντὸς ἐπικεκάμφθω καὶ φερέσθω εἰς ἕτερον ἀγγεῖον τὸ ΞΟ, ἐξ οὗ σωλὴν ὁ ΠΡ φερέσθω ὑπὸ τὴν ἕδραν πάντων τῶν ἀγγείων ἄχρι καὶ τοῦ ΑΒ ἀγγείου. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΣΤ συντετρήσθω τοῖς ΑΒ, Γ∠ ἀγγείοις· ἐχέτω δὲ καὶ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸν πυθμένα κρουνίσκον τὸν Υ φέροντα εἰς τὸν ΠΡ σωλῆνα· ὁ δὲ ΠΡ σωλὴν ἐχέτω κρουνὸν μετὰ κλειδίου, διʼ οὗ ἀνοιχθήσεται καὶ κλεισθήσεται, ὁπόταν προαιρώμεθα, τὸν ΦΧ. 2 ἐπιφράγμασιν A 2 T: διαφράγμασιν A 1 G 4 f. σίφωνα. cf. lin. 19 6 ἐκτὸς A: ἐντὸς, ν ex κ corr., G: ἐντὸς A 2 T 10 παρὰ AG 2 T: περὶ G 1 T 1 16 post προαιρώμεθα haec fere desiderantur: 〈ἐγκεχύσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ Ψ τοῦ ΧΦ κρουνοῦ ἐὰν ἐμβάλωμεν ὕδωρ. εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, μεταχωρήσει μέρος αὐτοῦ καὶ εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον, τουτέστι τὸ ἥμισυ, διὰ τοῦ ΣΤ σωλῆνος· τὸ δὲ ἐμπεσὸν ὑγρὸν εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει τὸν ἴσον αὐτῷ ἀέρα διὰ τοῦ ΗΘΚ σωλῆνος εἰς τὸ ΕΖ ἀγγεῖον· οὗτος δὲ τὸν ἴσον οἶνον ἐκθλίψει διὰ τοῦ ΛΜΝ σωλῆνος εἰς τὸ ΞΟ ἀγγεῖον. ὅταν ἄρα ἀνοίξωμεν τὸν κρουνόν, ῥεύσει διʼ αὐτοῦ τό τε ἐμβληθὲν ὕδωρ εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον καὶ ὁ οἶνος ἐκ τοῦ ΞΟ ἀγγείου διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος ἐνεχθείς· καὶ ἔσται γεγονὸς τὸ προκείμενον. πάλιν οὖν κενὰ μενεῖ τὰ ἀγγεῖα, ὅταν ἐκρυέντος τοῦ κράματος ὁ ἀὴρ χωρήσῃ εἰς αὐτὰ διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος.

XXV.

Ἀγγείου ὄντος, ἐν ὕδωρ ἐστί, καὶ κρουνοῦ | 179 ὑπάρχοντος ἐν αὐτῷ, ἐν ᾠ κλείς ἐστι, ζῳδίου δʼ ἐπινηχομένου ἐπὶ τοῦ ὕδατος, ὅσον ἂν διὰ τοῦ κρουνοῦ ἀφέλωμεν ὕδωρ ἐκ τοῦ ζῳδίου οἶνος ἐπιρρεύσει πρὸς λόγον τὸν δοθέντα τῷ ἀφαιρεθέντι ὕδατι.

Ἔστω γὰρ τὸ τοῦ ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ΑΒ κρουνὸν ἔχον τὸν Γ ἀποκλειόμενον· ἐπὶ δὲ τοῦ ὕδατος ἐπινηχέσθω a 7—10 ὅταν ἄρα . . . ἐνεχθείς ═ b 22—26: ὅταν ἄρα ἀνοίξωμεν τὸν ΧΦ κρουνόν, ῥεύσει διʼ αὐτοῦ τό τε 〈ἐμβληθὲν〉 εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον ὕδωρ καὶ ὁ οἶνος ὁ ἐν τῷ ΞΟ ἀγγείῳ διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος ἐνεχθεὶς καὶ κραθεὶς τῷ διὰ τοῦ ΥΡ ὕδατι. 6—7 οὖτος . . . ἀγγεῖον om. A 1, add. A 2 7 σωλῆνος: f. σίφωνος 9 ἐμβληθὲν T: ἐκβληθὲν AG 11 μενεῖ b, manebunt L: μένει a 11—13 πάλιν . . . σωλῆνος in dubium vocat Rochas p. 130 12 χωρήσῃ C 2 M: χωρήσει a BC 1 P εἰς λεβητάριον τὸ ∠ ἔχον ὄρθιον σωλῆνα τὸν ΕΖ εἰς ζῴδιον διεσκευασμένον· τὸ δὲ τὸν οἶνον ἔχον ἀγγεῖον παρακείσθω· καὶ ἔστω τὸ ΗΘ, ἐν ᾧ καμπύλος σίφων ἔστω ὁ ΚΛΜ, οὗ τὸ μὲν ἓν σκέλος ἐντὸς ἔστω τοῦ ΗΘ ἀγγείου, τὸ δὲ ἕτερον ἐκτὸς καὶ φέρον εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα. ἐὰν οὖν ἐπισπασώμεθα διὰ τοῦ Μ καταστομίου τὸν οἶνον, ῥεύσει εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ἄχρις ἂν ἡ τοῦ οἴνου ἐπιφάνεια ἢ τε ἐν τῷ ΗΘ ἀγγείῳ καὶ ἡ ἐν τῷ ΕΖ σωλῆνι ἐπὶ μιᾶς εὐθείας γένηται· γεγονέτω δὲ κατὰ τὴν ΝΞΟΠ εὐθεῖαν. καὶ παρὰ τὸ Π σημεῖον κρουνίσκος ἀνεῳγὼς ἔστω ὁ Ρ. μέχρι μὲν οὖν τούτου οὐ ῥέει ὁ οἶνος. ὅταν δὲ ἀφέλωμεν διὰ τοῦ Γ κρουνοῦ ὁσονδηποτοῦν ὕδωρ, καταβήσεται τὸ ∠ λεβητάριον, σὺν ᾧ καὶ ὁ ΕΖ σωλήν, ὥστε τὴν τοῦ οἴνου ἐπιφάνειαν τὴν ΟΠ ταπεινοτέραν γενέσθαι τῆς ΝΞ ἐπιφανείας· καὶ διὰ τοῦτο ταπεινοτέρου γενηθέντος τοῦ ἐκτὸς μέρους τοῦ σίφωνος, πάλιν μεταχωρήσει ὁ οἶνος εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα καὶ διὰ τοῦ κρουνοῦ εἰς τὸ ἐκτὸς ἐνεχθήσεται· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἐὰν ἀφελώμεθα διὰ τοῦ Γ κρουνοῦ ὕδωρ. ἀνάλογον τῷ ἀπορρυηθέντι ὕδατι ὁ οἶνος ἐπιρρεύσει. 1 ὄρθιον Ab: ὀρθὸν A 2 G T 2 εἰς τὸ T 3 παρα- κείσθω ὀρθόν T 2 7 καταστομίου AG: κάτα στομίου T: κάτω στομίου M 10 δὲ AG bL: δὴ T 11 ἔσται T 12 οὖν om. T 13 ὁσονδηποτοῦν Tb: ὁσονδηποτε οὖν AG 20 ἐὰν A Tb: ἂν G 21 f. ἀνάλογον 〈οὖν〉 ἀπορρυηθέντι AG: ἀποῥῥυθέντι T 2 ζῴδιόν τι bL. 5 φέρον a: φερέτω b L 6—7 ἐὰν . . . σωλῆνα om. bL 8 θη B 12 οὖν om. bL 14 ᾧ a: τούτῳ δὲ bL 17 γενηθέντος a: γεγονότος b 19 Ρ om. BL 21 ἀποῤῥυέντι b ἐχέτω δὲ ἡ τοῦ ΑΒ ἀγγείου βάσις πρὸς τὴν τοῦ ΗΘ ἀγγείου βάσιν τὸν ἐπιταχθέντα λόγον· καὶ οὕτως ἔσται τὸ προκείμενον.

XXVI.

Ἐὰν δὲ βουλώμεθα ἐγχέοντες ὕδωρ εἴς τι ἀγγεῖον 180 τούτῳ πρὸς λόγον τὸν οἶνον ἐπιρρεῦσαι, ποιήσομεν οὕτως.

Ἔστω γὰρ πάλιν τὸ μὲν ἔχον ἀγγεῖον τὸ ὕδωρ τὸ ΑΒ, τὸ δὲ τὸν οἶνον ἔχον τὸ ΗΘ· ὁ δὲ ΚΖ σωλὴν ἐκτὸς ἔστω τοῦ ΑΒ ἀγγείου· ἐν δὲ τῷ ΑΒ ἀγγείῳ σφαῖρα ἐπινηχέσθω ἡ ∠, ἐξ ἧς σπάρτος διὰ τροχίλου τοῦ Γ ἀποδεδέσθω εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ὥστε αὐτὸν κρέμασθαι· τὰ δὲ ἄλλα ταὐτὰ πάντα ἔστω τοῖς

ἐπάνω εἰρημένοις. συμβήσεται οὖν ἐμβληθέντος τοῦ. ὕδατος εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον μετεωριζόμενον τὸ ∠ σφαιρίον χαλᾶν τὸν ΕΖ σωλῆνα, ὥστε πάλιν ἐπιρρέειν τὸν οἶνον.

1 τὴν M b: om. AG, del. T 5 δὲ om. T 6 τὸν om. T ποιήσομεν BCG TL: ποιήσωμεν A 8 μὲν om. AG 1 9 δὲ (ante ΕΖ) G 2 Tb: om. AG 1 L (solus Mutinens. aut [pro autem]) 14 γ AGT 2: σ A 2 Τ. in codicum AG T figuris duae exstant rotulae, quarum altera littera non significatur f. ἀποδεδόσθω 17 κρεμᾶσθαι codd. 18 ταῦτα a 19 δ A 1 Gb: β A 2 T 5 τι: τὸ B 6 ἐπιρρεῦσαι: influere L (infiuere Mutinens.) 8 τὸ ΑΒ om. P 9 τὸν οἶνον CPL,: τὸ ὕδωρ B 14 τρο- χίλου τοῦ Γ: τροχίλων τῶν σ, τ bL 17 δʼ B 18 πάντα ταὐτὰ (ταῦτα P) tr. b 20 σωλῆνα om. BL ἐπιρρέειν: effiuat L (defluat Mutinens.)

XXVII.

Δύναται δὲ καὶ ἄλλως.

Ἡ γὰρ ἐκ τοῦ ∠ σφαιρίου σπάρτος ἀποδεδόσθω διὰ τοῦ Γ τροχίλου εἰς ἕτερον τροχιλίδιον τὸ Σ καὶ ἐκδεδέσθω διὰ τούτου εἰς τὸν ΚΛΜ | διαβήτην. συμβήσεται γὰρ μετεωριζομένου τοῦ σφαιρίου χαλᾶσθαι τὸν ΚΛΜ διαβήτην κρεμάμενον ἐκ τῆς σπάρτου, ὥστε πάλιν μείζονος γενηθέντος τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος τὸν οἶνον ῥέειν διὰ τοῦ Μ στομίου.

XXVIII.

Οἱ δὲ σίφωνες, οἶς χρῶνται εἰς τοὺς ἐμπρησμούς, κατασκευάζονται οὕτως.

Ἔστωσαν δύο πυξίδες χαλκαῖ κατατετορνευμέναι τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν πρὸς ἐμβολέα, καθάπερ αἱ τῶν ὑδραύλεων πυξίδες, αἱ ΑΒΓ∠. ΕΖΗΘ ἐμβολεῖς δὲ αὐταῖς ἔστωσαν ἁρμοστοὶ οἱ ΚΛ, ΜΝ· συντετρήσθωσαν δὲ πρὸς ἀλλήλας αἱ πυξίδες διὰ σωλῆνος τοῦ Cap. XXVII secundum b: Δύναται δὲ καὶ ἄλλως τὸ τοιοῦτον γενέσθαι. Ἡ γὰρ ἐκ τοῦ ∠ σφαιρίου σπάρτος ἀποδεδέσθω διὰ τῶν Τ, Σ τρογιλίων οὐκ εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ἀλλʼ εἰς τὸν ΚΛΜ σίφωνα. συμβήσεται γὰρ μετεωριζομένου τοῦ σφαιρίου χαλᾶσθαι τὸν ΚΛΜ σίφωνα κρεμάμενον ἐκ τῆς σπάρτου, ὥστε πάλιν μείζονος γεγονότος τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος τὸν οἶνον ῥεῖν διὰ τοῦ ΠΡ κρουνοῦ. 3 ἀποδεδόσθω Coisl. 158: ἀποδεδέσθω a 4 τροχιλίδιον A 1 τροχίλιον A 2 G T σ A 2 T: ε A 1 G 9 Μ: P Rochas p 132 10 cap. XXVIII edidit J. G Schneider Eclog. phys. l, 225227 15 ἐμβολεῖς AG 1 T 2 b: ἐμβολαὶ G 2 T 1 16 αὐταῖς: αὐτῶ T 17—132, 1 διὰ τοῦ ξοδζ σωλῆνος T ΞΟ∠Ζ. ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν αἱ πυξίδες ἐντὸς τοῦ ΞΟ∠Ζ σωλῆνος ἐχέτωσαν ἀσσάρια προκείμενα, οἷα εἴρηται ἐν τοῖς ἐπάνω, τὰ Π, Ρ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς τῶν πυξιδίων ἀνοίγεσθαι μέρος. ἐχέτωσαν δὲ καὶ ἐν τοῖς πυθμέσιν αἱ πυξίδες τρήματα στρογγύλα τὰ Σ, Τ ἐπιπωμαννύμενα τυμπανίοις ἐσμηρισμένοις τοῖς ΥΦ, ΧΨ, δι᾿ ὧν περόνια διαβεβλήσθω ἐπικεκολλημένα ἢ 118 προσ | κεκοινωμένα τοῖς πυθμέσι τῶν πυξιδίων τὰ Ω, Ω, ἔχοντα ἐκ τῶν ἄκρων κωλυμάτια πρὸς τὸ τὰ τυμπάνια μηκέτι ἐξέλκεσθαι ἐξ αὐτῶν. οἱ δὲ ἐμβολεῖς ἐχέτωσαν ὄρθια συμφυῆ κανόνια μέσα τὰ 5, 𝒢, οἶς ἐπιζευγνύσθω κανὼν ὁ ϡ Α κινούμενος περὶ μὲν τὸ μέσον περὶ περόνην τὴν, ∠ μένουσαν, περὶ δὲ τὰ κανόνια τὰ ς, 𝒢 περὶ περόνας τὰς Β, Γ. τῷ δὲ ΞΟ ∠Ζ σωλῆνι συντετρήσθω ἕτερος σωλὴν ὄρθιος ὁ Ε ,Ϛ εἰς δίχηλον διεσχισμένος κατὰ τὸ ,ϛ καὶ ἔχων τὰ σμηρίσματα, διʼ ὧν ἀναπιέζει τὸ ὑγρόν, οἷα καὶ ἔμπροσθεν a 1—4 ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν . . . μέρος ═ b 19—23: ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν αἱ πυξίδες πρὸς τὰ ἐντὸς τοῦ ∠ΞΟΖ σωλῆνος ἐχέτωσαν ἀσσάρια προκείμενα, οἷα ἐν τοῖς χαλκευτικοῖς φυσητῆρσι γίνεται εἰσάγοντα καὶ ἐξάγοντα ἐν αὐτοῖς τὸ πνεῦμα· καὶ ἔστωσαν τὰ Π, Ρ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς τῶν πυξίδων ἀνοίγεσθαι μέρος. 2 προκείμενα AG: προσκείμενα T 8—9 ῶ, ῶ bL: ῶ a 14 τὰς Voss. 19, b: τὰ a 17 v. supra p. 72, 4— 14 8 πυξιδίων a: πυξίδων b, pixidum L 11 μέσα a: κατὰ τὸ μέσον bL 12 μὲν om. BL 13 μένουσαν τὴν δ tr. bL 14 δξοξ bL 15 ,Ε ,Ϛ: 𝒢Ϛ L ut etiam p. 134,7 in Ambrosiano 38 20 προκείμενα B: προσκείμενα CP: (asserculos) propositos L 21 φυσητῆρσι B: φυστῆρσι CP εἴρηται ἐν τῷ ἀναπυτίζοντι ὕδωρ ἀγγείῳ διὰ τοῦ πεπιλημένου εἰς αὐτὸ ἀέρος. ἐὰν οὖν αἱ εἰρημέναι πυξίδες σὺν τῇ πρὸς αὐτὰς κατασκευῇ ἐμβληθῶσιν εἰς ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ,Ζ Η ΘΜ καὶ κηλωνεύηται ὁ ϡ Α κανὼν ἐκ τῶν ἄκρων αὐτοῦ τῶν ϡ, ,Α ἐναλλὰξ κινουμένων περὶ τὴν ,∠ περόνην, οἱ ἐμβολεῖς καθιέμενοι ἐκθλίψουσι διὰ τοῦ ,Ε ϛ σωλῆνος καὶ τοῦ Μ ἐπιστρεπτοῦ στομίου τὸ ὑγρόν· ὁ γὰρ ΜΝ ἐμβολεὺς ἀνασειόμενος μὲν ἀνοίγει τὸ Τ τρῆμα ἐπαιρομένου τοῦ Χ Ψ τυμπανίου, ἀποκλείει δὲ τὸ Ρ ἀσσάριον· καθιέμενος δὲ τὸ μὲν Τ ἀποκλείει, τὸ δὲ Ρ ἀνοίγει, διʼ οὗ καὶ τὸ ὕδωρ ἐκθλιβόμενον ἀναπιέζεται· τὰ δὲ αὐτὰ συμβαίνει καὶ περὶ τὸν Κ Λ ἐμβολέα. τὸ μὲν οὖν Μ σωληνάριον ἀνανεῦον καὶ ἐπινεῦον τὸν ἐκπιτυσμὸν πρὸς τὸ δοθὲν ὕψος ποιεῖται, οὐκέτι μέντοι πρὸς τὴν δοθεῖσαν ἐπιστροφήν, εἰ μὴ ὅλον τὸ ὄργανον ἐπιστρέφεται· τοῦτο δὲ βραδὺ καὶ μοχθηρὸν πρὸς τὰς κατεπειγούσας χρείας ὑπάρχει. ἵνʼ οὖν εὐκόπως εἰς τὸν δοθέντα τόπον ἐκπιτύζηται τὸ ὑγρόν, ποιήσωμεν τὸν· ,Ε ,Ϛ σωλῆνα σύνθετον κατὰ τὸ μῆκος ἐκ δύο συνεσμηρισμένων 182 ἀλλήλοις, | ὧν ὁ μὲν εἷς συμφυὴς ἔστω τῷ 1 ἀναπιτίζοντι AG: ἀναποτίζοντι Tb: in vase potui aquam exhibente L: corr. J. G. Schneider 9 Τ om. T 11 δὲ (ante P) G2 Tb: om. AG, 14 ἐκπιτυσμὸν AG1 T: ἐκπιεσμὸν G2 b: elisionem L 18 ἵνα οὗν T 19 ἐκπιτύζηται AT2: ἐκπυτύ ζηται G1, υ prius im ι corr. alia m.: ἐκποτίζηται G2mg.T1: ἐκ πιέξηται b, elidatur L 20 τὸ om. T 20—21 συνεσμηρισ μένον A1, corr A2 3 αὐτὰς a: αὐτοὺς b 4 ῃξθ b: a α.z.Θ.m L. 7 μ BL 9 ἀνασειόμενος a: ἀνιέμενος b L, (remissum) ἀνοίγει: adaperiet L 10 ἀποκλείει a: ἀποκλίνει bL, item lin. 11 ΞΟ∠Ζ σωλῆνι, ὁ δὲ ἕτερος τῷ διχήλῳ τῷ πρὸς τῷ ,ϛ. ἐπιστρεφομένου γὰρ τοῦ ἐπάνω σωλῆνος καὶ ἐπινεύοντος τοῦ Μ ὁ ἀναπιεσμὸς γίνεται, πρὸς ὃν ἐὰν βουλώμεθα τόπον. ἕξει δὲ καὶ ὁ ἄνω συνεσμηρισμένος σωλὴν κωλυμάτια πρὸς τὸ μὴ ὑπὸ τῆς τοῦ ὑγροῦ βίας ἐκπίπτειν τοῦ ὀργάνου· ταῦτα δὲ ἔσται γαμμοειδῆ συγκεκολλημένα αὐτῷ καὶ περὶ κρίκον στρεφόμενα περικείμενον τῷ ὑποκάτω σωλῆνι.

ΧΧΙΧ.

Κατασκευάζεται δὲ ἔν τινι τόπῳ ὕδωρ ἐπίρρυτον ἔχοντι ζῷον εἴτε χαλκοῦν εἴτε ἐξ ἄλλης τινὸς ὕλης· προσενεχθέντος δὲ αὐτῷ ποτηρίου πίνει μετὰ ψόφου καὶ βοῆς, ὥστε φαντασίαν ποιεῖν δίψης· ἔστι δὲ ἡ κατασκευὴ τοιαύτη.

Ἔστω τι. ἀγγεῖον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ ἐπίρρυτόν ἐστι κρουνισμάτιον τὸ Γ. ἐν δὲ τῷ ΑΒ ἀγγείῳ καμπύλος σίφων ἔστω ἢ πνικτὸς διαβήτης ὁ ∠Ε Ζ, οὐ τὸ ἕτερον σκέλος ἐκτὸς ὑπερεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου. ὑποκείσθω δὲ τούτῳ βάσις στεγνὴ ἡ ΗΘΚ Λ ἔχουσα καὶ αὐτὴ ὁμοίως καμπύλον σίφωνα τὸν ΜΝΞ. ὑποκείσθω δὲ τῷ Ζ στομίῳ χώνη ἡ ΟΠ, ἧς ὁ καυλὸς φερέτω εἰς τὴν ΗΘΚ Λ βάσιν ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. τὸ δὲ τοῦ ζῳδίου στόμιον 1 τῷ (ante ,ϛ) Mb: τὸ a 3 ὃν om T ἐὰν AGb: ἂν T 11 ζώδιον, διο in ras., G 17 ἔστω ABCGLT2: om. PT, ἕτερον codd f ἓν? cf. p 140, 13 20 μνζ T 1 δξοζ CP: δξ BL 3 Μ. ᾱ BL γίνεται a: γενύ- σεται bl 7—8 περικείμενος b, circa clauiculum conuersa qui ἔστω πρὸς τῷ P, διʼ οὗ σωλὴν κείσθω φέρων διʼ ἑνὸς τῶν ποδῶν ἢ διʼ ἄλλου τινὸς μέρους τοῦ ζῳδίου κρυπτῶς εἰς τὴν βάσιν· ἔστω δὲ οὗτος ὁ ΡΣΤ. συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὑπερβλύσαν τὸ ὑγρὸν ἐνεχθῆναι εἰς τὴν ΠΟ χώνην καὶ πληρῶσαι μὲν τὴν ΗΘΚ Λ βάσιν, κενῶσαι δὲ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. πάλιν δὴ πληρωθείσης τῆς βάσεως ὑπερβλύσαν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΜΝΞ σίφωνος κενώσει τὴν 183 βάσιν, ἧς κενουμέ|νης ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ Ρ στομίου ἀναπληρώσει τὸν κενούμενον τόπον. ὅταν ἄρα προσενέγκωμεν τῷ Ρ τὸ ποτήριον, πίεται μετὰ βίας ἐπισπώμενον ἀντὶ τοῦ ἀέρος τὸ ὑγρόν, ἄχρις ἂν ἡ βάσις κενωθῇ ἐντός. οὕτω δὲ πάλιν τοῦ ΑΒ ἀγγείου πληρωθέντος κενοῦται, καὶ ταὐτὰ ἔσται τοῖς εἰρημένοις. a 138, 4—140, 5 συμβήσεται . . . ποτήριον ═ b 138, 16-140, 23: συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὑπερβλύσαν τὸ ὑγρὸν ἐνεχθῆναι εἰς τὴν ΠΟ χώνην καὶ πληρῶσαι μὲν διʼ αὐτῆς τὴν ΗΘ ΚΛ βάσιν, κενῶσαι δὲ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. εἶτα ἐμφραγέντος μὲν τοῦ στομίου τῆς χώνης, πληρωθείσης δὲ τῆς βάσεως ὑπερβλύσαν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΜΝΞ σίφωνος κενώσει τὴν βάσιν, ἧς κενουμένης ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ στομίου ἄρξεται τὰ κενούμενα μέρη τῆς βάσεως ἀναπληροῦν. ὅταν ἄρα προσενέγκωμεν τῷ Ρ στομίῳ τὸ ποτήριον, πίεται μετὰ βίας ἐπισπώμενον ἀντὶ τοῦ ἀέρος τὸ ὑγρόν, ἄχρις ἂν ἡ βάσις κενωθῇ τοῦ ὑγροῦ. πάλιν δὲ εἰ πληρώσομεν τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, τὰ αὐτὰ ἔσται τοῖς εἰρημένοις. 1 τῷ AG b: τὸ T κείσθω ab: ponatur L: f. καθείσθω 3 κρυπτῶς AG T, b: κρυπτικῶς T, 11 τῷ T: τὸ AG βίας: an βοῆς? cf. p. 136, 13 13—14 τοῦ αβ ἀγγείου πληρωθέντος AG1 : τὸ αβ ἀγγεῖον πληρωθὲν G2 T 14 f. κε- νοῦται καὶ del. cf. lin. 26. 2—3 ἢ . . ζῳδίου om b L. 18 repleri L διʼ αὐτῆς om BL τὴν; τοῦ B euacuari L ἵνʼ οὖν κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τουτέστι κενουμένης τῆς βάσεως, προσφέρηται τὸ ποτήριον, ἔστω διὰ τῆς ἐκρύσεως τῆς διὰ τοῦ ΜΝΞ διαβήτου κινούμενόν τι ἐπιπίπτοντος τοῦ ὕδατος αὐτῷ, ἐν ᾧ ἀποβλέποντες ὅταν κινῆται προσοίσομεν τὸ ποτήριον.

ΧΧΧ.

Ἔστι δὲ καὶ ἄλλως ἐπιρρύτου ὄντος ὕδατος τοῦ Πανίσκου ἐπιστρεφομένου πίνειν τὸ ζῷον.

Ἔστω γὰρ στεγνὴ βάσις πάντοθεν ἡ ΑΒΓ∠ διάφραγμα ἔχουσα· ἐπὶ δὲ τῆς ἐφέδρας ἐφεστάτω τὸ ζῷον· ὁ δὲ διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ σωλὴν ἔστω ὁ ΕΖΗ. ἐχέτω δὲ ἡ βάσις ἐν ἑαυτῇ καὶ καμπύλον σίφωνα τὸν ΘΚ Λ ἐν τῇ κάτω χώρᾳ, οὗ τὸ ἓν σκέλος ἐκτὸς ὑπερεχέτω τοῦ πυθμένος. διὰ δὲ τοῦ μέσου διαφράγματος χώνη ἔστω ἡ ΜΝ, ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ. ἐπικείσθω δὲ τῇ ΑΒΓ∠ βάσει ἑτέρα βάσις ἡ ΞΟ, ἐφʼ ἧς ἐφεστάτω Πανίσκος ὁ ΠΡ ἀξόνιον ἔχων τὸ Σ ὑπερέχον εἰς τὸ ἄνω μέρος τῆς βάσεως, ᾧ ἵνʼ οὖν κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τουτέστι κενωθείσης τῆς βάσεως, προσάγηται πάλιν τὸ ποτήριον μεθ᾿ ὕδατος, ἔστω διὰ τῆς ἐκρύσεως τῆς διὰ τοῦ ΜΝΞ διαβήτου ἀγγεῖόν τι κινούμενον, ὃ τὸ ἐκρέον ὕδωρ ὑποδέξεται· καὶ δι᾿ αὐτοῦ πάλιν τὸ ποτήριον ἀποπληρωθήσεται. 3 f τι 〈ἀγγεῖον〉. cf. lin. 21 9— 10 f. διάφραγμα 〈μέσον〉. cf. lin 14 10 τὸ a: f. τι 18 ἄνω Rochas: κάτω ab 7 τοῦ a: καὶ bL 10 ἔχουσα κατὰ τὸ μέσον b L τὸ B: om. CP 12 δὲ καὶ bL καὶ om. bL 16 βάσει om bL 17 βάσις βραχεῖα bL. 18 ἔχον b: habens L συμφυὴς ἔστω σωλὴν ὁ ΤΥ ἔχων ἐκ τοῦ ἄκρου φιάλιον συμφυὲς καὶ συντετρημένον αὐτῷ τὸ ΥΦ τηλικοῦτος δὲ ἔστω ὁ ΤΥ σωλήν, ὥστε ἀποστραφέντος τοῦ Πανίσκου τὸ ΥΦ φιάλιον κεῖσθαι κατὰ τὴν ΜΝ χώνην ὑπεράνω βραχύ. κατὰ δὲ τὴν ΜΝ χώνην ἐπὶ τῆς βάσεως ἔστω φιάλιον τὸ ΧΨ συντετρημένον τῇ βάσει, ἐν φερέσθω τὸ ἐπίρρυτον ὕδωρ τὸ Ω τοσοῦτον, 184 ὥστε πλέον εἶναι τῆς διὰ τοῦ | ΘΚ Λ διαβήτου ἀπορρύσεως. ἐνεχθήσεται ἄρα τὸ προειρημένον ὑγρὸν διὰ τῆς ΜΝ χώνης εἰς τὸ κάτω μέρος τῆς ΑΒΓ∠ βάσεως, τοῦ ἐν αὐτῇ ἀέρος χωροῦντος διὰ τοῦ ΕΖΗ σωλῆνος. καὶ ἀεὶ ἔσται πλήρης ἡ βάσις τοῦ ὑγροῦ διὰ τὸ μείζονα εἶναι τὴν ἐπίρρυσιν τῆς ἀπορρύσεως. ὅταν ἄρα ἀποστρέφωμεν τὸν Πανίσκον, τὸ ΥΦ φιάλιον ὑπὲρ τὴν χώνην γενόμενον δέξεται τὴν Ω ἐπίρρυσιν, ἥτις a 2 —8/9 τηλικοῦτος . . . ἀπορρύσεως ═ b 17—23; τηλικοῦτος δὲ ἔστω ὁ ΤΥ σωλήν, ὥστε ἀποστραφέντος τοῦ Σ ἄξονος διὰ τῆς τοῦ ΠΡ Πανίσκου στροφῆς τὸ ΥΦ φιάλιον κεῖσθαι κατὰ τὴν ΜΝ χώνην ὑπεράνω βραχύ. ἄνωθεν δὲ τῆς βάσεως ἀντικρὺ τῆς ΜΝ χώνης κείσθω φιάλιον τὸ ΧΨ συντετρημένον τῇ βάσει, ἐν ᾧ φερέσθω τὸ ἐπίρρυτον ὕδωρ τὸ Ω τοσοῦτον, ὥστε πλέον εἶναι τῆς διὰ τοῦ ΘΚΛ διαβήτου ἀπορρύσεως. a 142, 13—144, 1 ὅταν . . . τόπον b 142, 25— 144, 14: ὅταν ἄρα περιστρέψωμεν τὸν Πανίσκον τὸν ΠΡ σὺν τῷ ἄξονι τῷ Σ, τὸ ΥΦ φιάλιον ὑπὲρ τὴν ΜΝ χώνην 9 προειρημένον AG b L: προκειμένον T 12 καὶ ἀεὶ AGbL: κἀκεῖ T τοῦ om. T 13 ἀπορρύσεως Tb: ἀπορρυήσεως AG 14 ἀποστρέψωμεν T 17 ΤΥ: ipse L 21 φέρεσθαι CP διὰ τοῦ ΤΥ σωλῆνος εἰς ἕτερον χωρήσει τόπον. μηκέτι οὖν ἐπιρρέοντος τοῦ ὑγροῦ εἰς τὸ κάτω μέρος τῆς ΑΒΓ∠ βάσεως, ὁ ΘΚ Λ διαβήτης. κενώσει αὐτήν, τοῦ ἀέρος εἰσπίπτοντος διὰ τοῦ ΕΖΗ σωλῆνος, ὥστε προσενεχθέντος τοῦ ποτηρίου πάλιν πίεται τὸ ζῷον.

XXXΙ.

Δύναται δὲ καὶ ἄλλως πίνειν τὸ ζῷον μήτε ἐπιρρύτου ὄντος ὕδατος μήτε ἄλλου τινὸς κινοῦντος τὸν Πανίσκον.

Ἔστω γὰρ βάσις μὲν ἡ ΑΒΓ∠ τὸ δὲ τοῦ ζῳδίου στόμιον ἔστω πρὸς τῷ Ε, καὶ διὰ τῶν στέρνων τοῦ ζῴου καὶ τοῦ ὀπισθίου ποδὸς ἢ τῆς οὐρᾶς ἀπὸ τοῦ Ε

γεγενημένον δέξεται τὴν Ω ἐπίρρυσιν, ἥτις διὰ τοῦ ΥΤ σωλῆνος εἰς τὸν ἕτερον χωρήσει τόπον τῆς βάσεως. 1 τοῦ om. Τ 10 μὲν G2 Tb: om. AG1 11 τῷ ABCG: τὸ ΡΤ στόματος διώσθω σωλὴν ὁ ΕΖΗ φέρων εἰς τὸ ἐντὸς τῆς βάσεως, καὶ τεθείσης ἀκινήτου τῆς βάσεως τετρυπήσθω ὁ ΕΖΗ σωλὴν ὁ διὰ τοῦ ζῴου λεπτῷ καὶ δυσθεωρήτῳ τρυπήματι τῷ Ε κειμένῳ πρὸς διαβήτην τῷ H στομίῳ. ἐὰν οὖν τις πληρώσῃ τὸν ΕΖΗ διαβήτην ὕδατος διά τινος μετεώρου σωλῆνος, οὗ τὸ ἄκρον πρόσκειται τῷ Ε, μενεῖ πλήρης ὕδατος ὁ ΕΖΗ διαβήτης διὰ τὸ ἐξ ἴσου κεῖσθαι τὰ στόμια αὐτοῦ. ὅταν οὖν προσενέγκωμεν τῷ Ε στομίῳ τὸ ποτήριον καὶ βαπτισθῇ τι μέρος τοῦ στομίου, συμβήσεται τοῦ ΕΖΗ διαβήτου τὸ πρὸς τῷ Η κῶλον μεῖζον γενέσθαι. καὶ διὰ τοῦτο ἐπισπάσεται τὸ ὑγρόν· τὸ δὲ ἐπισπώμενον φέρεται εἰς τὴν ΑΒΓ∠ βάσιν. οὐκ ἀνάγκη δὲ τὴν ΑΒΓ∠ βάσιν στεγνοῦν ἐπὶ ταύτης τῆς κατασκευῆς.

a 1—15 διώσθω . . . τῆς κατασκευῆς ═ b 17—29: διώσθω σωλὴν ὁ ΕΖΗ διὰ τοῦ ἐντὸς τῆς βάσεως εἰσερχόμενος καὶ ἐκτὸς λήγων εἰς κρουνὸν τὸν Η κλειδίον ἔχοντα τὸ καλούμενον παρὰ τοῖς πολλοῖς ἐπιτόνιον. ὅταν οὖν τοῦ ΕΖΗ σωλῆνος διαπεφραγμένου ὄντος τῷ κλειδίῳ πληρώσωμεν αὐτὸν ὕδατος διά τινος χωνιδίου κατὰ τῆς ῥάχεως τοῦ ζῳδίου κειμένου τοῦ ΘΚ, εἶτα διαφράξωμεν ἀσφαλῶς τὸν τοῦ χωνιδίου καυλὸν εἰς τὸ μὴ δύνασθαι ἀέρα παρεισαχθῆναι εἰς τὸν ΕΖΗ σωλῆνα, προσενεχθέντος μὲν τοῦ ποτηρίου τῷ Ε στόματι τοῦ ζῴου, ἀναρραγέντος δὲ τοῦ Η κρουνοῦ καὶ ἀρξαμένου ῥεῖν τοῦ ὑγροῦ συνεπισπάσεται ὁ σωλὴν διὰ τοῦ Ε στομίου καὶ τὸ ἐν τῷ ποτηρίῳ ὑγρὸν, καὶ δόξει πίνειν τὸ ζῷον. οὐκ ἀνάγκη δʼ ἐνταῦθα τὴν ΑΒΓ∠ βάσιν στεγνοῦν. 1 τὸ AG: τὰ T 4—5 † f. τρυπήματι τῷ Θ, κειμένων 〈ἐξ ἴσου τῶν〉 πρὸς τῷ Ε 〈καὶ〉 τῷ στομίων (vox διαβήτην ex lin. 6 irrepsit) 4. 5 τῷ G, T: τὸ AG1 4 ε a θ Μ 5 ε ζ β Τ 7 τῷ Τ: τὸ AG ε codd f. Θ, μετὰ τὴν

ΧΧΧΙΙ. 185

Ἐν τοῖς Αἰγυπτίων ἱεροῖς πρὸς ταῖς παραστάσι τροχοὶ χάλκεοι ἐπιστρεπτοὶ γίνονται πρὸς τὸ τοὺς εἰσερχομένους ἐπιστρέφειν αὐτοὺς διὰ τὸ δοκεῖν τὸν χαλκὸν ἁγνίζειν· ἔστι δὲ καὶ περιρραντήρια πρὸς τὸ

τοὺς εἰσερχομένους περιρραίνεσθαι. δέον οὖν ἔστω ποιῆσαι, ὥστε ἐπιστραφέντος τοῦ τροχοῦ ὕδωρ ἐξ αὐτοῦ ἐπιρρέειν εἰς τὸ ὡς εἴρηται περιρραίνεσθαι.

Ἔστω ὄπισθεν τῆς παραστάδος κρυπτὸν ἀγγεῖον ὕδατος τὸ ΑΒ Γ∠ τετρημένον τὸν πυθμένα τῷ Ε τρήματι. ὑποκεκολλήσθω ὑπὸ τὸν πυθμένα αὐλίσκος ὁ ΖΗΘΚ ἔχων καὶ αὐτὸς τρύπημα κατὰ τὸ ἐν τῷ a 148, 11—150, 12 ὑποκεκολλήσθω . . . ὕδωρ ῥεύσει ═ b 148, 14—150, 29: ὑποκεκολλήσθω δ᾿ ὑπὸ τὸν πυθμένα αὐλίσκος ὁ ΗΖΘΚ ἔχων καὶ αὐτὸς τρύπημα τὸ Σ πυθμένι τρῆμα· ἐντὸς δὲ τούτου ἕτερος αὐλίσκος ὁ ΛΜ κατὰ μὲν τὸ Λ μέρος προσκεκολλημένος τῷ ΖΗΘΚ, κατὰ δὲ τὸ Ε τρῆμα καὶ αὐτὸς τρῆμα ἔχων τὸ Π· μεταξὺ δὲ τῶν εἰρημένων δύο αὐλίσκων ἕτερός ἐστιν ὁ ΝΞΟΡ συνεσμηρισμένος ἀμφοτέροις καὶ ἔχων τρῆμα κατὰ τὸ Ε τρῆμα τὸ Σ. καταλλήλων οὖν τούτων τῶν τρημάτων ὄντων, ἐὰν ἐγχέῃ τις εἰς τὸ ΑΒΓ∠ ἀγγεῖον ὕδωρ, ἔξω ῥεύσει διὰ τοῦ ΛΜ αὐλίσκου· ἐὰν δὲ ἐπιστρέφωμεν τὸν ΝΞΟΡ αὐλίσκον, ὡς παραλλάξαι τὸ Σ τρῆμα, οὐκέτι ῥεύσει. γεγονέτω οὖν ὁ τροχὸς συμφυὴς τῷ ΝΞΟΡ αὐλίσκῳ, ὥστε ἐπιστρεφομένου αὐτοῦ πλεονάκις τὸ ὕδωρ ῥεύσει.

κατὰ τὸ μέρος, καθʼ ὃ καὶ τὸ Ε τρύπημά ἐστι τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου· ἐντὸς δὲ πάλιν τούτου ἕτερος αὐλίσκος ὁ ΛΜ κατὰ μὲν τὸ Λ μέρος προσκεκολλημένος τῷ ΖΗΘΚ, κατὰ δὲ τὰ Ε, Σ τρήματα καὶ αὐτὸς τρῆμα ἔχων τὸ Π· μεταξὺ δὲ τῶν εἰρημένων δύο αὐλίσκων ἕτερος ἔστω ὁ ΝΞΟΡ συνεσμηρισμένος ἀμφοτέροις καὶ ἔχων κατὰ τὸ Ε τρῆμα καὶ αὐτὸς τὸ Τ. δεῖ δὲ νοεῖν τὰς τῶν τοιούτων αὐλίσκων ἐπιφανείας πάντῃ ἐφάπτεσθαι ἀλλήλων, τήν τε τοῦ ΗΖΘΚ κοίλην τῆς τοῦ ΝΞΟΡ κυρτῆς καὶ τὴν τοῦ ΝΞΟΡ κοίλην τῆς τοῦ ΛΜ κυρτῆς. τούτων οὖν οὕτως κατεσκευασμένων καὶ τοῦ ΝΞΟΡ αὐλίσκου περιεστραμμένου, ὥστε τὸ Τ τρῆμα μὴ εἶναι ὑπὸ τὸ Σ, ἐὰν ἐγχέῃ τις ὕδωρ εἰς τὸ ΑΒΓ∠ ἀγγεῖον, οὐ ῥεύσει διὰ τὸ παραλλάσσειν τὰ τρήματα τῶν αὐλίσκων· ἐὰν δὲ στρέψῃ τὸν ΝΞΟΡ, ὥστε τὰ τρήματα ὑπάλληλα γενέσθαι, ῥεύσει διὰ τοῦ ΛΜ αὐλίσκου. δεῖ οὖν τὸν τροχὸν συμφυῆ γίνεσθαι τῷ ΝΞΟΡ αὐλίσκῳ, ὥστε ἐπιστρεφομένου αὐτοῦ πλεονάκις τὸ ὕδωρ ῥεύσει. 2 f. 〈ἔστω〉 τῷ 3 καὶ αὐτὸς τρῆμα om. G1, add G, ἔχον Τ 7 ὄντων AG,: om. G1: αὐτῶν Τ 9 ἐπιστρέφομεν T

ΧΧΧΙΙΙ.

Ἀγγείου ὄντος ἑνός, ἐμβαλεῖν διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ οἴνων πλείονα γένη καὶ διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ λαμβάνειν ἕκαστον αὐτῶν, ὃ ἐάν τις προαιρῆται, ὥστε πλειόνων ἐμβαλόντων τοὺς οἴνους ἕκαστον τὸν ἴδιον δέξασθαι κατὰ μέρος, ὅσος ἐὰν ὁ ἀφʼ ἑκάστου ἐμβληθείς.

Ἔστω ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΑΒΓ∠ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Ε Ζ διαφράγματι· διαπεφράχθω δὲ καὶ τὸ ὅλον ἀγγεῖον εἰς χώρας τοσαύτας, ὅσους βουλόμεθα 186 καὶ τοὺς οἴνους εἶναι· καὶ ἔστω | διαφράγματα τὰ ΗΘ, ΚΛ, ὥστε γίνεσθαι χώρας τρεῖς τὰς Μ, Ν, Ξ, εἰς ἃς ἐμβληθήσεται ὁ οἶνος. τετρήσθω δὲ τὸ ΕΖ διάφραγμα καθʼ ἑκάστην χώραν λεπτοῖς τρυπηματίοις· καὶ ἔστω τὰ τρυπημάτια τὰ Ο, Π, Ρ. ἐκ δὲ τῶν Ο, Π, Ρ τρυπηματίων σωληνάρια ἀνατεινέτω τὰ ΠΣ. ΟΤ, ΡΥ εἰς τὸν τράχηλον τοῦ ἀγγείου συντετρημένα αὐτῷ· παρὰ δὲ ἕκαστον σωληνάριον τρυπημάτια ἔστω λεπτὰ ἐν τῷ ΕΖ διαφράγματι ἠθμοειδῆ, διʼ ὧν τὸ ὑγρὸν εἰς τὰς χώρας χωρήσει. ὅταν οὖν βουλώμεθα a 2—7 Ἀγγείου ὄντος . . . ἐμβληθείς ═ b 22—26: Ἀγγείου ὄντος ἑνός, ἐμβαλεῖν διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ πλείονα γένη ὑγρῶν καὶ διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ λαμβάνειν ἕκαστον αὐτῶν, ὃ ἄν τις προαιρῆται, ἀμιγὲς τῶν λοιπῶν, ὥστε πλειόνων ἐμβαλόντων φέρʼ εἰπεῖν οἴνους διαφόρους ἕκαστον τὸν ἔδιον δέξασθαι κατὰ μέρος, ὅσος ἂν ἐμβληθεὶς ὑφʼ ἑκάστου. 5 ἐμβαλόντων AG: ἐμβαλλόντων T 6 ὅσος, σ ex ν corr., T ἐὰν (sic) G f. ὑφʼ 8 διαπεφραγμένου T 10 βουλώ- μεθα T 15 τρυπημάτια A (ια in litura), BCG: τρυπήματα T 16 ἀνατεινέτω AG: ἀνατεινέσθω T 18 τρυπημα A 19 ἰθμοειδῆ AG Tmg.: ἰσθμοειδῆ T: correxi ex Par. 2512 ἐγχέειν ἕκαστον οἶνον, καταληψόμεθα τοῖς δακτύλοις τὰ Σ, Τ, Υ καὶ ἐγχέομεν τὸν οἶνον διὰ τοῦ Φ τραχήλου· οὗτος δὲ εἰς οὐδεμίαν χώραν χωρήσει διὰ τὸ

μὴ ἔχειν διέξοδον τὸν ἐν ταῖς χώραις ἀέρα. ὅταν οὖν ἀνέσωμεν ἓν τῶν Σ, Τ., Υ διαυγίων, ὁ ἐν τῇ κατʼ ἐκεῖνο χώρᾳ ἀὴρ ἐκχωρήσει, διὰ τοῦ ἠθμοῦ τοῦ οἴνου a 154, 4—162, 3 ὅταν οὖν ἀνέσωμεν . . . τὸν ,Β κρουνόν ═ b 154, 8—162, 14 ὅτε δὲ ἀνήσομεν ἓν τῶν Σ, Τ, Υ διαυγίων, ὁ ἐν τῇ κατʼ ἐκεῖνο χώρᾳ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ τοιούτου διαυγίου, τοῦ οἴνου εἰς τὴν χώραν ἐμ- εἰς τὴν χώραν ἐμπίπτοντος. πάλιν καταλαμβανόμενοι τὸ διαύγιον, ἄλλο ὁμοίως ἀνήσομεν καὶ ἐμβαλοῦμεν ἕτερον οἶνον, εἶτα ἐξῆς τοὺς λοιπούς, ὅσοι ἐὰν ὧσιν οἵ τε οἶνοι καὶ αἱ ἐν τῷ ΑΒΓ∠ ἀγγείῳ ἰσοπληθεῖς χῶραι. δεξόμεθα δὲ ἕκαστον αὐτῶν κατὰ μέρος διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ οὕτως. ἐν τῷ πυθμένι τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου ἐξ ἑκάστης χώρας σωλῆνες ἔστωσαν ἐκ μὲν τῆς Μ ὁ ΧΨ, ἐκ δὲ τῆς Ν ὁ ΩϚ, ἐκ δὲ τῆς Ξ ὁ 𝒢 ϡ· τὰ δὲ ἄκρα αὐτῶν τὰ Ψ, Ϛ, ϡ συντετρήσθω ἑτέρῳ σωλῆνι τῷ ΨϚϡ ,Α ἀπέχοντα ἀπʼ ἀλλήλων, καὶ ἐστεγνώσθωσαν εἰς τὸ ἐντὸς τοῦ ΨϚϡ ,Α. ἕτερος δὲ σωλὴν ἔστω συνεσμηρισμένος ὁ ,Β ,Γ τῷ ΨϚϡ ,Α, ἐπεστομωμένος μὲν κατὰ τὸ ἐντὸς μέρος τὸ ,Γ, τρήματα δὲ ἔχων κατὰ τὰ Ψ, Ϛ, ϡ, ὥστε ἐπιστρεφομένου 187 τοῦ ,Β ,Γ σωλῆνος τὰ ἐν αὐτῷ τρήματα παραγινόμενα παρʼ ἕκαστον τῶν Ψ, ϛ, τρημάτων δέχεσθαι τὸν ἐν πίπτοντος διὰ τοῦ ἐν αὐτῇ ἠθμοειδοῦς τρηματίου. πάλιν καταλαμβάνοντες τὸ διαύγιον, ἄλλο ὁμοίως ἀνήσομεν καὶ ἐμβαλοῦμεν ἕτερον οἶνον, εἶτα ἑξῆς τοὺς λοιπούς, ὅσοι ἐὰν ὦσιν οἵ τε οἶνοι καὶ αἱ ἐν τῷ ΑΒΓ∠ ἀγγείῳ ἰσοπληθεῖς χῶραι. δεξόμεθα δὲ ἕκαστον αὐτῶν κατὰ μέρος διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ οὕτως. ἐν τῷ πυθμένι τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου ἐξ ἑκάστης χώρας σωλῆνες ἔστωσαν ἐκ μὲν τῆς Μ ὁ ΧΨ, ἐκ δὲ τῆς Ν ὁ Ωϛ, ἐκ δὲ τῆς ὁ 𝒢ϡ. τὰ δὲ ἄκρα αὐτῶν τὰ Ψ, Ϛ, συντετρήσθω ἑτέρῳ σωλῆνι τῷ Γ∠ ,Α ,Β. ἐντὸς δὲ τούτου τοῦ σωλῆνος ἕτερος ἔστω συνεσμηρισμένος αὐτῷ ἀκριβῶς ὁ ,Γ ,∠ τρήματα ἔχων κατὰ τὰ Ψ, Ϛ, ϡ, ὥστε ἐπιστρεφομένου τοῦ ,Γ ,∠ σωλῆνος τὰ ἐν αὐτῷ τρήματα παραγινόμενα παρʼ ἕκαστον τῶν Ψ, Ϛ, τρημάτων δέχε- 1 ἑτέραν χώραν A2 G T 2 τὸ AG: om. Τ ἀνήσομεν scripsi; cf. lin. 18: ἀνέσωμεν a 3 ὦσιν om. G 4 αἱ G2 T: om AG1 8 χψ G: ψχ AT2 9 ψ𝒢ϡ Τ: 𝒢λ AG ψϚϡ T: ψϚλ AG 10 ψϚϡ ,α Τ1 mg: ψελ,α AG T1 f. 〈βραχὺ〉 ἑκάστῃ χώρᾳ οἶνον καὶ εἰς τὸ ἐκτὸς ἀποδιδόναι διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίου τοῦ ,Β ,Γ σωλῆνος. τῷ οὖν ,Β ,Γ σωλῆνι συμφυὴς ἔστω σιδηροῦς ὀβελίσκος ὁ ,∠ ,Ε. καὶ κατὰ μὲν τὸ ,Ε μέρος βάρος ἐκ μολίβδου προσκεκολλήσθω τὸ ,Ε, κατὰ δὲ τὸ ,∠ περόνη σιδηρᾶ ἡ ,∠ ,Ϛ ἔχουσα ἐκ τοῦ μέσου προσκεκολλημένον φιάλιον τὸ ,ϛ τὰ κοῖλα εἰς τὸ ἄνω μέρος ἔχον. ἔστω δέ τις καὶ κῶνος κοῖλος κόλουρος, οὗ ὁ μὲν μείζων κύκλος ἔστω ὁ ,Ζ, ὁ δὲ ἐλάσσων ὁ ,Θ, διʼ οὗ καὶ ἡ ,∠ ,Ϛ περόνη διερχέσθω. γεγονέτω δὲ καὶ σφαιρία μολιβᾶ ἄνισα τοῖς μεγέθεσι τοσαῦτα ὅσαι εἰσὶ καὶ αἱ Μ, Ν, Ξ χῶραι. ἐὰν οὖν τὸ ἔλασσον τῶν σφαιρίων ἐπιθῶμεν τῷ ,Ζ ,Θ φιαλίῳ, καταβαρῆσαν εἰς τὸ κάτω μέρος ἐνεχθήσεται, ἄχρις ἄν ψαύσῃ τῆς τοῦ κώνου κολούρου κοίλης ἐπιφανείας, καὶ ἐπιστρέψει τὸν ,Β ,Γ σωλῆνα, σθαι τὸν ἐν ἑκάστῃ χώρᾳ οἶνον καὶ εἰς τὸ ἐκτὸς ἀπιδιδόναι διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίου τοῦ ,Γ ,∠ σωλῆνος. τῷ οὖν ,Γ ,∠ σωλῆνι συμφυὴς ἔστω σιδηροῦς ὀβελίσκος ὁ ,Ε ,ϛ. καὶ κατὰ μὲν τὸ ,Ϛ μέρος βάρος μολίβδου προσκεκολλήσθω τὸ ,Ζ ἱκανὸν στρέφειν τὸν ,Γ ,∠ σωλῆνα, κατὰ δὲ τὸ ,Ε περόνη σιδηρᾶ ἡ ,Ε ,Θ ἔχουσα ἐν τῷ μέσῳ προσκεκολλημένον φιάλιον τὸ Μ τὰ κοῖλα εἰς τὸ ἄνῳ μέρος ἔχον. γεγονέτω δὲ καὶ σφαιρίον μολίβδινον τὸ Μ πολλῷ βαρύτερον ὄν τοῦ ,Ζ βάρους. ὅταν οὖν προαιρώμεθα ὁποῖον δή τινα τῶν ἐμβληθέντων οἴνων ἐν τῷ ΑΒΓ∠ λαβεῖν ἀγγείῳ, πάντων τῶν ἐν τῷ διαφράγματι τούτου ὄντων τρηματίων διαπεφραγμένων 3 Τ1: δϡ AG: 𝒢 ϡ Τ2 4 ε Τ1 ϡ AG T2 〈βά- ρος〉 inserui: cf. lin. 19 5 ἑ a: ῆ ed. Paris. ut etiam p. 160, 5. 11. 162, 1 σιδηρᾶ om A1, add. Amg. 6 ad φιάλιον in A margo hoc habet scholion: οἶμαι, τὸ αὐτὸ λέγει φιάλιον καὶ κῶνον 7 ἔχον AG: ἔχων Τ 7—8 f. ἔστω δὲ 〈τὰ κοῖλά〉 τις [καὶ] κῶνος 9 A1 G: ,ῆ A2 Τ 10 μολιβὰ AΤ2 (-ό- Τ): ὥστε τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα γενέσθαι κατὰ τὸ Ψ καὶ δέχεσθαι τὸν ἐν τῇ Μ χώρᾳ οἶνον ῥέοντα ἐπὶ τοσοῦτον, ἐφʼ ὅσον καὶ ἐπίκειται ἡ σφαῖρα τῷ φιαλίῳ, εἰ μὴ ἄρα ὅλος ἐκρερευκώς. ἐὰν δὲ ἀφέλωμεν τὸ σφαιρίον, πάλιν τὸ ,Ε βάρος καταστρέψαν ἀποκλείσει τὸ Ψ τρῆμα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸν οἶνον. πάλιν οὖν ἢν ἕτερον τῶν σφαιρίων ἐπιθῶμεν, πλέον κατενεχθήσεται καὶ πλέον ἐπιστρέψει τὸν σωλῆνα, ἄχρις ἂν τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα γένηται κατὰ τὸ Ϛ τρῆμια. καὶ οὕτως ῥεύσει ὁ ἐν τῇ Ν χώρᾳ οἶνος. καὶ πάλιν ἀρθέντος τοῦ σφαιρίου καταρρέψαν τὸ ,Ε βάρος ἀποκλείσει τὸ Ϛ τρῆμα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸν οἶνον. ἐὰν δὲ ἕτερον μεῖζον ἐπιτεθῇ, πλέον ἐπιστραφήσεται ὁ ,Β σωλήν, ὥστε ῥέειν τὸν ἐν τῇ χώρᾳ οἶνον. δεῖ μέντοι τὸ ἔλασσον τῶν σφαιρίων ἐπιτεθὲν ἐπὶ τῷ φιαλίῳ κατα- ἀναφράξομεν μὲν τὸ τῆς χώρας ἐκείνης τρημάτιον, ἧς τὸν οἶνον βουλόμεθα λαβεῖν· ἐμβαλοῦμεν δὲ ἐν τῷ Μ φιαλίῳ τὸ Μ σφαιρίον. καὶ τούτου γενομένου στραφήσεται ὁ ,Γ ,∠ σωλὴν καὶ ἄξει εἰς τὸν τοῦ ἀγγείου πυθμένα τὸ ὑπʼ ἐκείνην τὴν χώραν τρημάτιον· καὶ οὕτως ῥεύσει ὁ ἐν ταύτῃ τῇ χώρᾳ οἶνος. μετὰ δὲ τὸ ῥεῦσαι τοῦτον ἐκβληθὲν τὸ Μ σφαιρίον ἐκ τοῦ Μ φιαλίου στρέψει τὸν ,Γ ,∠ σωλῆνα διὰ τοῦ ,Ζ βάρους. καὶ πάλιν ἧστινος χώρας οἶνον βουλόμεθα λαβεῖν, 5 ,ἑ a: η Μ καταστρέψαν a: καταῤῥέψαν Voss. 19; cf. lin. 11 7 ἢν A1 : ἐὰν Α2 ,G T 9—12 καὶ οὕτω . . . τρῆμα in margine iterat A2, in textu G T1, iterata delet Τ2 10 Ν om. A2 G(locis iteratis) 11 καταρρέψαν A1 G: καταῥεῦσαν A2: καταῤῥεῦσαν Τ (καταῥεῦσαι G loco iterato) 8 A2G2 ΜΤ1 : ,β A1 Τ2: om. G1 15 ἐπὶ om. Par. 2512. Voss. 19: f. ἐπὶ del. cf. lin. 3 κρατεῖν τοῦ ,Ε βάρους, τουτέστιν ἐπιστρέφειν τὸν ,Β σωλῆνα. οὕτως γὰρ καὶ τὰ σφαιρία τὰ λοιπὰ κατακρατήσει καὶ ἐπιστρέψει τὸν ,Β κρουνόν.

ΧΧΧΙV.

Λύχνον κατασκευάσαι ἑαυτὸν προσμύσσοντα.

Ἔστω ὁ λύχνος ὁ ΑΒΓ. διὰ δὴ τοῦ στόματος αὐτοῦ περόνη σιδηρᾶ διώσθω ἡ ∠Ε κινουμένη εὐλύτως περὶ τὸ Ε σημεῖον. περὶ δὲ τὴν περόνην τὸ ἐλλύχνιον περιειλείσθω εὔλυτον. παρακείσθω δὲ καὶ τύμπανον ὠδοντωμένον τὸ Ζ κινούμενον περὶ ἀξόνιον εὐλύτως, οὗ οἱ ὀδόντες ψαυέτωσαν τῆς περόνης, ὅπως ἐπιστρεφομένου καὶ ἐπʼ ἐκείνης τὰ ὅμοια ποιήσαντες ἀμιγῆ τὸν ἐκ ταύτης οἶνον δεξόμεθα. καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων, εἰ πλείονες εἴησαν αἱ χῶραι, ὁμοίως. a 162, 5—164, 2 Λύχνον . . . τῶν ὀδόντων ═ b 162, 16 —164, 22: Λύχνον κατασκευάσαι προσμύσσοντα ἑαυτόν. Ἔστω ὁ λύχνος ὁ ΑBΓ διὰ δὲ τοῦ στόματος αὐτοῦ περόνη σιδηρᾶ διώσθω εὐλύτως παρὰ τὴν κοιλίαν τοῦ λύχνου διερχομένη καὶ ὀδόντας ἔχουσα τριγωνοειδεῖς ἡ ∠Ε. παρακείσθρω δὲ καὶ τυμπάνιον ὁμοίως ὠδοντωμένον τὸ κινούμενον περὶ ἀξόνιον εὐλύτως, οὗ οἱ ὀδόντες συμβαλλέσθωσαν τοῖς ὀδοῦσι τῆς περόνης, ὅπως ἐπιστρεφομένου αὐτοῦ προ- 3 ἐπιστρέψει AG: ἐπιτρέψει Τ 6 ὁ om. Τ δὴ AG: δὴ Τ 8 περὶ τὸ: f. παρὰ τὸ ἐλλύχνιον Μ2, Voss. 19: ἐλ- λυχνον a 9 περιειλείσθω AG: περιειλήσθω Υ τύμπανον: f. τυμπάνιον Haasius 10 ὠδοντωμένον AG: ὀδοντωμένον Τ ut etiam p. 164, 5 11 ὅπως AG: οπου Τ 12 immistum et (═ ἀμιγῆ(?) καὶ) L 18 εὐλύτως om. L 20 δὲ C: δὴ Β: om. PL τυμπάνιον Ρ: τύμπανον BCL αὐτοῦ προωθῆται τὸ ἐλλύχνιον διὰ τῶν ὀδόντων. ἐχέτω δὲ ὁ λύχνος ἀνεῳγότα τὸν ὀμφαλὸν ἐπὶ πλέον. ἐμβληθέντος δὲ τοῦ ἐλαίου ἐπινηχέσθω λεβητάριον τὸ Η ἔχον συμφυὲς ὄρθιον κανόνιον τὸ Θ ὠδοντωμένον καὶ συμπεπλεγμένον τοῖς ὁδοῦσι τοῦ τυμπανίου. συμβήσεται οὖν δαπανωμένου τοῦ ἐλαίου τὸ λεβητάριον καταβαῖνον ἐπιστρέφειν τὸ Ζ τυμπάνιον 188 διὰ | τῶν τοῦ κανονίου ὀδόντων, ὥστε προωθεῖσθαι τὸ ἐλλύχνιον.

ΧΧΧV.

Ἀγγείου ὄντος καὶ κρουνὸν παρὰ τὸν πυθμένα ἀνεῳγότα ἔχοντος καὶ ἐγχεομένου εἰς αὐτὸ ὑγροῦ, ὁτὲ μὲν κατʼ ἀρχὰς ῥεύσει ὁ κρουνός, ὁτὲ δὲ κατὰ τὸ ἥμισυ, ὁτὲ δὲ καὶ ὅλου πληρωθέντος. ἢ καὶ καθόλου, ὁπόσου ἂν ἐμβληθέντος τοῦ ὑγροῦ ῥεύσει ὁ κρουνός, καὶ πᾶν κενώσει τὸ ἐμβληθὲν ὑγρόν.

Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν 189 τράχηλον. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος | καθείσθω σωλὴν ὁ Γ∠ συνεστεγνωμένος τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἔστω δὲ καὶ ωθῆται ἡ περόνη ἄγουσα τὸ ἐλλύχνιον πρὸς τὸ τοῦ λύχνου στόμα. 12 ἔχοντος ἀνεῳγότα tr. Τ1, corr. Τ2 18 f. τράχηλον 〈διαφράγματι〉. cf p. 168, 1 20 ὕδατος Τ καὶ AG 2 om. 1 5 καὶ συμπεπλεγμένον a (cf. Heronis Barulcum apud Papp. coll. lib. VIII p. 1066, 4 ed. Hultsch): καὶ αὐτὸ καὶ συμβεβλημένον b, et ipsam et conformem L 8—9 ὥστε . . . ἐλλύχνιον a: τὸ δὲ τύμπανον (τυμπάνιον B) ὡσαύτως ἐπιστρεφόμενον προ- ωθεῖν τὴν περόνην σὺν τῷ ἐλλυχνίῳ bL 11 παρὰ a: περὶ bL 13 τὸ om B 14 καὶ (prius) om. b ὅλου: secundum totum καμπύλος σίφων ὁ ΕΖΗ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν, τὸ δὲ ἕτερον εἰς τὸ ἐκτὸς ἀποδοθὲν εἰς κρουνὸν διεσκευάσθω. ἡ δὲ κυρτότης τοῦ διαβήτου παρʼ αὐτὸν ἔστω τὸν τράχηλον τοῦ ἀγγείου. ἐχέτω δὲ καὶ διαύγιον τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸ διάέφραγμα, τὸ Θ φέρον εἰς τὸ κύτος. ἐὰν οὖν βουλώμεθα κατʼ ἀρχὰς ἐγχεομένου τοῦ ὑγροῦ ῥέειν τὸν κρουνόν, καταληψόμεθα τῷ δακτύλῳ τὸ Θ διαύγιον, καὶ ῥεύσει ὁ κρουνός. μὴ γὰρ ἔχοντος τοῦ ἐν τῷ ἀγγείῳ ἀέρος ἀντιπερίστασιν, τὸ ὑγρὸν ὁρμήσει διὰ τοῦ καμπύλου σίφωνος εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος. ἐὰν δὲ μὴ καταλαβώμεθα τὸ διαύγιον, χωρήσει τὸ ὑγρὸν εἰς τὸ κύτος, καὶ οὐ μὴ ῥεύσει ὁ κρουνός, ἄχρις ἂν πάλιν καταλαβώμεθα τὸ διαύγιον. μετὰ δὲ ταῦτα ἀνεθέντος τοῦ διαυγίου ὁ διαβήτης ἅπαν κενώσει τὸ ὑγρόν.

ΧΧΧVI.

Κατασκευάζεται δὲ καὶ ἀγγεῖον, ὃ ἐφʼ ὅσον μὲν ἐπιχέεις τὸ ὑγρὸν δέχεται, ἐὰν δὲ διαλίπτῃς, οὐκέτι δέχεται. γίνεται δὲ τὸν τρόπον τοῦτον.

Ἔστω τὸ ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν 6 παρὰ δὲ Τ 8 καταληψόμεθα G2 Tb: καταλήψομεν AG1 10 ἀέρος om. T1, add. T2 13 εἰς om. T1, add. T2 20 τοῦτον: τοσοῦτον T 21 τὸ ἀγγεῖον: f. τι ἀγγεῖον. cf. p. 164, 17 2 διάρρυσιν εἶναι b 5—6 τὸ αβ (αβγ CP) ἀγγεῖον καὶ διαύγιον tr. bL 6 παρὰ a: παρʼ αὐτὸ bL 7 οὖν om. P 18 ἄλλο ἀγγεῖον bL 21 τὸ (ante ἀγγεῖον) om. b 21—168, 1 τὸν τράχηλον om. bL τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος καθείσθω σωλὴν ὁ ΕΖ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ, ὑπερέχων δὲ τοῦ διαφράγματος, ὥστε μικρὸν ἀπέχειν τοῦ χείλους τοῦ ἀγγείου. περὶ δὲ τοῦτον περικείσθω ἕτερος ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ διαφράγματος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν καὶ ἀπὸ τοῦ ΕΖ σωλῆνος. ἐπιπεφράχθω δὲ ὁ ΗΘ σωλὴν τὸ ἄνω μέρος 190 λεπιδίῳ. ἐχέτω δὲ τὸ ἀγγεῖον καὶ διαύγιον | τὸ Κ φέρον εἰς τὸ κύτος. ὅταν οὖν ἐγχέωμεν τὸ ὑγρὸν διὰ τοῦ τραχήλου, συμβήσεται χωρεῖν αὐτὸ διά τε τοῦ ΗΘ σωλῆνος καὶ διὰ τοῦ Κ εἰς τὸ κύτος, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ Κ διαυγίου. ἐὰν οὖν διαλίπωμεν καὶ κενωθῇ ὁ τοῦ ἀγγείου τράχηλος, ὁ ἀὴρ διαστήσει τὴν συνεχειαν, ὥστε τὸ ἐνὸν ἐν τᾷ ΗΘ σωλῆνι ὑγρὸν καταρραγὲν πεσεῖται ἐπὶ τὸ διάφραγμα. ἔστω γὰρ τὸ εὗρος τὸ περὶ τὸν ΗΘ σωλῆνα μέγα, ὥστε τῷ βάρει καταπεσεῖται τὸ ὑγρόν. ἐπεγχυθέντος δὲ ἑτέρου ὑγροῦ ὁ ἐναποληφθεὶς ἐν τῷ ΕΖ σωλῆνι ἀὴρ καὶ ἐν τῷ ΗΘ οὐκ ἐάσει παρεισελθεῖν τὸ ὑγρόν, ἀλλʼ ὑπὲρ τὸ χεῖλος τοῦ ἀγγείου ὑπερχυθήσεται.

1 τῷ BCG2 T: τὸ AG1 3 ὑπερέχον G 5 ἕτερος σωλὴν G2 6 καὶ om. T f 〈ἀπώτερον〉 ἀπὸ 6—7 ἀπὸ τοῦ Ε σωλῆνος: ἔστω γὰρ τὸ εὖρος τοῦ ΗΘ σωλῆνος μέγα, ὥστε τῷ. βάρει καταπεσεῖται τὸ ὑγρόν inserit et infra lin. 15—17 ἔστω . . . ὑγρόν delet Rochas 8 καὶ om. Τ 16 ηθ G Τ: κθ Ab 18 ἐναποληφθεὶς AG b: ἐναπολειφθεὶς Τ εζ AG: om. Τ 2 κείσθω CP 4 ἀπέχειν a: κάτωθεν εἶναι bL 6 διάρρυσιν εἶναι b 12 οὖν a: δὲ bL 16 γὰρ a: δὲ bL μέγα a: ἀξιόλογον b, condigna L 17 καταπεσεῖσθαι b 18 τοῦ ἑτέρου B ηζ BC: ξ P: e z L

XXXVII.

Κατασκευάζεται δὲ καὶ Σατυρίσκος ἐπί τινος βάσεως ἀσκὸν ἐν ταῖς χερσὶ κατέχων, ᾦ προσπαράκειται λουτηρίδιον, καὶ ἐγχυθέντος εἰς αὐτὸ ὑγροῦ, ὥστεπληρωθῆναι, ἐπιρρεύσει διὰ τοῦ ἀσκοῦ ὕδωρ εἰς τὸ λουτηρίδιον καὶ οὐχ ὑπερχυθήσεται, ἄχρις οὗ πᾶν τὸ διὰ τοῦ ἀσκοῦ ὕδωρ κενωθῇ. ἔστι δὲ ἡκατασκευὴ τοιαύτη.

Ἔστωτις βάσις ἡ ΑΒ στεγνὴ πάντοθεν, ἤτοι κυλινδρικὴ ἢ ὀκτάγωνος εὐπρεπείας ἕνεκα, διαπεφραγμένη τῷ Γ∠ διαφράγματι. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος ἀνατεινέσθω σωλὴν ὁ ΕΖ συντετρημένος a 170, 21—174, 9 Ἔστω τις . . . παραμένειν ═ b 170, 28—174, 25: Ἔστω τις βάσις ἡ ΑΒ στεγνὴ πάντοθεν, στερεὰ παραλληλεπίπεδος, διαπεφραγμένη τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἐπὶ δὲ ταύτης τῆς βάσεως ἑστάτω ὁ Σατυρίσκος. καὶ διὰ τοῦ διαφράγματος ἀνατεινέσθω σωλὴν ὁ ΕΖ συντετρη- τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ τῆς στέγης βραχύ. διὰ δὲ τῆς στέγης διώσθω σωλὴν ὁ ΗΘ ὑπερέχων μὲν εἰς τὸ ἄνω μέρος βραχὺ καὶ ἔχων λουτηρίδιον ἐπικείμενον, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ τοῦ ἀγγείου καὶ τῷ διαφράγματι. ἕτερος δὲ ὁμοίως διώσθω διὰ τῆς 191 στέγης ὁ Κ ΛΜ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ διαφράγμα | τος βραχύ, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ καὶ φέρων τὴν ἐξ αὐτοῦ ῥύσιν εἰς τὸ λουτηρίδιον, ὃ δὴ πρόσκειται τῷ ΗΘ σωλῆνι συντετρημένον αὐτῷ. πεπληρώσθω οὖν τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὑγροῦ διά τινος ὀπῆς τῆς Ν, ἥτις μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐσπεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν εἰς τὸ λουτηρίδιον ὑγρόν, χωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ΒΓ ἀγγεῖον, τοῦ ἐν αὐτῷ ἀέρος χωροῦντος διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος, ὃς χωρήσας εἰς τὸ Α∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει μένος τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ τῆς στέγης βραχύ. διὰ δὲ τῆς στέγης διώσθω σωλὴν ὁ ΗΘ ὑπερέχων μὲν εἰς τὸ ἄνω βραχὺ καὶ ἔχων λουτηρίδιον ἐπικείμενον ὑπὸ τὸ στόμιον τοῦ ἀσκοῦ, ὃν κατέχει ὁ Σατυρίσκος, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ τοῦ ἀγγείου καὶ τῷ διαφράγματι. ἕτερος δὲ ὁμοίως διώσθω σωλὴν διὰ τῆς στέγης ὁ Κ ΛΜ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ διαφράγματος βραχύ, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ καὶ φέρων τὴν ἐξ ἑαυτοῦ ῥύσιν εἰς τὸν ἀσκόν, οὗ τὸ στόμιον εἰς τὸ λουτηρίδιον εἰσέρχεται, καθάπερ εἴπομεν. τούτων οὕτω κατεσκευασμένων πεπληρώσθω πρῶτον τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὑγροῦ διά τινος ὀπῆς τῆς Ξ, ἥτις μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐστεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν εἰς τὸ λουτηρίδιον ὑγρόν, χωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ΓΒ ἀγγεῖον, τοῦ ἐν αὐτῷ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος, ὃς χωρήσας εἰς τὸ Α∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει τὸ ἐν αὐτῷ 6 τῷ AG: τὸ Τ ὁμοίως AG Τ2: om. Τ1 9 αὐτοῦ scripsi: αὐτοῦ a 11 ν Amg. Τ: ζ A1 G 15 χωρήσει Τ τὸ ἐν αὐτῷ ὑγρὸν διὰ τοῦ Κ ΛΜ σωλῆνος εἰς τὸ λουτηρίδιον. τοῦτο δὲ πάλιν φερόμενον εἰς τὸ ΒΓ ἀγγεῖον ἐκθλίψει ὁμοίως τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα, ὅς δὴ πάλιν τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ ἐκθλίψει εἰς τὸ λουτηρίδιον. καὶ τοῦτο ἔσται, ἄχρις ἂν κενωθῇ τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ. δεήσει δὲ τὸν ΜΛΚ σωλῆνα διὰ τοῦ στόματος τοῦ ἀσκοῦ εἶναι καὶ λεπτὸν παντάπασιν ὑπάρχειν ἕνεκα τοῦ τὴν ἐπῖδειξιν ἐπὶ πλείονα. χρόνον παραμένειν.

XXXVIII.

Ναΐσκου κατασκευή, ὥστε θυσίας γινομένης τὰς θύρας αὐτομάτως ἀνοίγεσθαι, σβεσθείσης δὲ τῆς θυσίας πάλιν κλείεσθαι.

Ἔστω ὁ προειρημένος ναΐσκος ἐπὶ βάσεως τῆς ΑΒΓ∠, ἐφʼ ἧς ἐπικείσθω βωμίσκος ὁ Ε∠ διὰ δὲ τοῦ βωμίσκου διώσθω σωλὴν ὁ ΗΖ, οὖ τὸ μὲν Ζ ὑγρὸν διὰ τοῦ ΚΛΜ σωλῆνος. καὶ πρῶτον μὲν πληρωθήσεται ὁ ἀσκὸς ὕδατος. εἶτα ἐκχυθήσεται εἰς τὸ λουτηρίδιον. τὸ δὲ ἐγχεθὲν ἐν αὐτῷ ὕδωρ φερόμενον πάλιν εἰς τὸ ΓΒ ἀγγεῖον ἐκθλίψει ὁμοίως τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα, ὃς δὴ πάλιν τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ ἐκθλίψει εἰς τὸν ἀσκὸν καὶ εἰς τὸ λουτηρίδιον. καὶ τοῦτο ἀεὶ γενήσεται, ἄχρις ἂν κενωθῇ τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ. δεήσει δὲ τὸν Κ ΛΜ σωλῆνα λεπτότατον παντάπασιν ὑπάρχειν ἕνεκα τοῦ τὴν ἐπίδειξιν ἐπὶ πλείονα χρόνον παραμένειν. 2 βγ AG: αβ Τ 4 ἐθλίψει Τ1: ἐκθλίβει AG: ἐθλίβει T2 6 λμ Τ 8 ἕνεκεν Τ 11 θυσίας γινομένης (γενομένης G1) AG1: πυρὸς ἀναπτομένου G2 b L: πυρὸς ἁπτομένου Τ 12 σβε- σθείσης δὲ τῆς θυσίας A1: σβεσθέντος δὲ τοῦ πυρὸς A2 G Tb 15 f. 〈καὶ〉 βωμίσκος 18 f. εἶτα 〈τὸ ὕδωρ〉 στόμιον ἐντὸς ἔστω τοῦ βωμίσκου, τὸ δὲ Η ἐν σφαίρᾳ τινὶ περιειλήφθω τῇ Θ ἀπέχον ἀπὸ τοῦ κέντρου αὐτῆς βραχύ. συνεστεγνώσθω δὲ καὶ ἡ σφαῖρα τῷ Η Ζ σωλῆνι. ἔστω δὲ καὶ ἐν τῇ σφαίρᾳ καμπύλος

σίφων ὁ Κ ΛΜ. οἱ δὲ στροφεῖς τῶν θυρῶν παρεκτετάσθωσαν εἰς τὸ κάτω μέρος καὶ στρεφέσθωσαν ἐν κνωδακίοις οὖσιν ἐν τῇ ΑΒΓ∠ βάσει εὐλύτως. ἐκ δὲ 192 τῶν στροφέων | ἁλυσείδια εἰς ἓν ἀποδεθέντα διὰ τροχίλου ἀποδεδέσθω εἰς ἀγγεῖον κοῖλον τὸ ΝΞ κρεμάμένον· ἕτερα δὲ ἁλυσείδια ἐπειληθέντα πρὸς τοὺς στροφεῖς τὰ ἐναντία τοῖς πρότερον εἰς ἓν ἀποδεθέντα διὰ τροχίλου εἰς βάρος μολιβοῦν ἀποδεδέσθω, διʼ οὗ καταρρέποντος ἀποκεκλεισμέναι ἔσονται αἰ θύραι. ὁ δὲ Κ ΛΜ σίφων τὸ ἐκτὸς σκέλος ἐχέτω φέρον εἰς τὸ κρεμαστὸν ἀγγεῖον. ἐμβεβλήσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ Π ὕδωρ εἰς τὴν σφαῖραν, ὥστε διʼ ἡμίσους γενέσθαι, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐστεγνώσθω. συμβήσεται οὖν τοῦ πυρὸς θυμιαθέντος θερμαινόμενον τὸν ἐν τῷ βωμίσκῳ ἀέρα χεῖσθαι εἰς πλείονα τόπον. οὗτος δὲ διὰ τοῦ ΗΖ σωλῆνος εἰς τὴν σφαῖραν χωρῶν ἐκθλίψει τὸ ἐν αὐτῇ ὑγρὸν διὰ τοῦ Κ ΛΜ σίφωνος εἰς τὸ κρεμαστὸν ἀγγεῖον, ὃ δὴ καταβαρῆσαν ἐπισπάσεται τὰ ἁλυσείδια καὶ ἀνοίξει τὰς θύρας. πάλιν δὴ σβεθλίψει σθέντος τοῦ πυρὸς ὁ μὲν λεπτυνθεὶς ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τῶν ἀραιωμάτων τοῦ τεύχους τῆς σφαίρας. ὁ δὲ καμπύλος σίφων ἐπισπάσεται τὸ ὑγρὸν τὸ ἐκ τοῦ κρεμαστοῦ ἀγγείου, ὥστε ἀναπληρῶσαι τὸν τῶν ἐκκριθέντων ἀραιωμάτων τόπον. ἔσται γὰρ αὐτοῦ τὸ ἄκρον βαπτιζόμενον εἰς τὸ ἐν τῷ κρεμαστῷ ἀγγείῳ ὕδωρ. κουφισθέντος δὲ τοῦ ἀγγείου πάλιν τὸ ἐκκρεμάμενον βάρος καταρρέψαν κλείσει τὰς θύρας. ἔνιοι δὲ ἀντὶ ὕδατος ὑδραργύρῳ χρῶνται, ἐπειδήπερ βαρύτερός ἐστι τοῦ ὕδατος καὶ εὐκόπως ὑπὸ τῆς θερμότητος λύεται.

ΧΧΧΙΧ.

Ἔστι δὲ καὶ ἄλλως θυσίας γινομένης τὰς θύρας ἀνοίγεσθαι.

Caput XXXIX secundum b: Ἔστι δὲ καὶ ἄλλως πυρὸς ἀναπτομένου τὰς θύρας ἀνοίγεσθαι.

Ἔστω πάλιν ναΐσκος ἐπί τινος βάσεως τῆς ΑΒΓ∠, 193 ἐφ᾿ ἧς ἔστω βωμὸς ὁ Ε. διὰ | δὲ τοῦ βωμοῦ σωλὴν ἔστω ὁ ΖΗΘ. ἀποδεδόσθω δὲ εἰς ἀσκωμάτιον τὸ Κ στεγνὸν πάντοθεν, ᾧ ἐπικείσθω βαρύλλιον τὸ Λ, ἐξ οὗ ἀλυσείδιον διὰ τροχίλου ἀποδεδέσθω εἰς τὰ περὶ τοὺς στροφεῖς ἁλυσείδια, ὥστε ἐπτυγμένου τοῦ ἀσκώματος κατακρατεῖν τὸ Λ βάρος καὶ κλείειν τὰς θύρας, ἐπιτεθέντος δὲ τοῦ πυρὸς ἀνοίγειν· πάλιν γὰρ θερμαινόμενος ὁ ἐν τῷ βωμίσκῳ ἀὴρ χεθεὶς χωρήσει διὰ τοῦ ΖΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ἀσκωμάτιον καὶ ἐπαρεῖ αὐτὸ σὺν τῷ Λ βάρει, καὶ ἀνοιχθήσονται αἱ θύραι. ἤτοι γὰρ αὗται δι᾿ ἑαυτῶν αὐτομάτως ἀνοιχθήσονται, Ἔστω πάλιν ναΐσκος ἐπί τινος βάσεως τῆς ΑΒΓ∠, ἐφ᾿ ἧς ἔστω βωμὸς ὁ Ε ∠. διὰ δὲ τοῦ βωμοῦ σωλὴν ἔστω ὁ ΖΗΘ καὶ ἀποδεδέσθω οὗτος εἰς ἀσκὸν τὸν Κ στεγνὸν πάντοθεν, ᾧ ἐπικείσθω βαρύλλιον τὸ Λ, ἐξ οὗ ἁλυσείδιον διὰ τροχίλου ἀποδεδέσθω εἰς τὰ περὶ τοὺς στροφεῖς ἁλυσείδια. ὥστε ἐπτυγμένου μὲν τοῦ ἀσκοῦ κατακρατεῖν τὸ Λ βάρος καὶ κλείειν τὰς θύρας, ἀναφθέντος δέ τοῦ πυρὸς ἀνοίγεσθαι· πάλιν γὰρ θερμαινόμενος ὁ ἐν τῷ βωμίσκῳ ἀὴρ χεθεὶς χωρήσει διὰ τοῦ ΖΗΘ σωλῆνος εἰς τὸν ἀσκὸν καὶ ἐπαρεῖ αὐτὸν σὺν τῷ Λ βάρει, καὶ ἀνοιχθήσονται αἱ θύραι. πάλιν δὲ σβεσθέντος τοῦ πυρὸς καὶ ἐκχωρήσαντος τοῦ ἐν τῷ 3 ἀποδεδόσθω AG Τ2: ἀποδεδέσθω Τ1 τὸ Κ post πάν- τοθεν habet Τ1, sed delet, suo loco ponit Τ2 4 στεγνὸν ὂν Vindob. 120 ᾧ ἐπικείσθω om. AG1, add. G2 βαρύλλιον AG: βαρύδιον Τ 5 ἀποδεδόσθω Vindob. 120 9 χεθεὶς a (χυθεὶς Coisl. 158, Neapol ) v. supra p. 174, 19 et infra lin. 20 11 —182, 1 αἱ θύραι . . . ἀνοιχθήσονται om. Τ1, add. 2 12 αὐταὶ H. Schoene 15 ἀποδεδέσθω bL: f. ἀποδεδόσθω 16 βαρύδιον CP. (pondus) plumbeum add. L (secund Ambros. 38) 18 μὲν B: μετὰ C: om. P 19 f. 〈τὰς θύρας〉 ἀνοίγεσθαι 23 ἐγχω- ρήσαντος B καθάπερ καὶ αἱ τῶν βαλανείων θύραι αὐτομάτως κλείονται, ἢ ἕξουσί τι ἀντισηκοῦν βάρος τὸ ἀνοῖγον αὐτάς. σβεσθείσης δὲ τῆς θυσίας καὶ ἐκχωροῦντος τοῦ ἐν τῷ ἀσκωματίῳ εἰσελθόντος ἀέρος, τὸ Λ βάρος καταφερόμενον σὺν τῷ ἀσκώματι ἐπισπάσεται καὶ κλείσει τὰς θύρας.

XL.

Ἀγγείου ὄντος πλήρους οἴνου καὶ κρουνοὺς ἔχοντος τρεῖς διὰ μὲν τοῦ μέσου ῥέειν τὸν οἶνον· ὅταν δὲ ὕδωρ ἐπιχέωμεν, τὸν μὲν οἶνον μηκέτι ῥέειν, ἀλλὰ τὸ ὕδωρ διὰ τῶν λοιπῶν δύο κρουνῶν· ὅταν δὲ παύσηται τὸ ὕδωρ ῥέον, τὸν οἶνον διὰ τοῦ μέσου ῥέειν· καὶ τοῦτο γίνεται, ὁσάκις ἂν ὕδωρ ἐπιχέωμεν.

Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. πρὸς δὲ τῷ πυθμένι κρουνὸν ἐχέτω τὸν Ε. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος δύο καθείσθωσαν σωλῆνες οἱ ΖΗΘ, ΚΛΜ εἰς κρουνοὺς ἀποδεδομένοι καὶ ὑπερέχοντες ἄνω τοῦ διαφράγματος· ἀσκῷ εἰσελθόντος ἀέρος, τὸ Λ βάρος καταφερόμενον σύν τῷ ἀσκῷ ἐπισπάσεται καὶ κλείσει τὰς θύρας. δεῖ δὲ τὸ ἐν τῷ ἀσκῷ βαρύλλιον βαρύτερον εἶναι τοῦ ἑτέρου βάρους, ὡς ἂν συμπτυσσομένου τοῦ ἀσκοῦ εἰς ἑαυτὸν κατακρατῇ τὸ μεῖζον τοῦ ἐλάττονος. 2 ἢ T: εἰ AG 5 λ AGT1 mg.: om. T, f. ἐπισπάσεται 〈τὰ ἁλυσείδια〉. cf. p. 178, 14 10 ὕδωρ b: τὸ ὕδωρ a 12 ῥέειν AG: ῥέον T 13 γίνεσθαι H Schoene f καὶ . . . ἐπιχέωμεν post ῥέει 186, 11 tr cf. p.118,15. 82,4 106,13. 11011. 126,19 passim 16—17 καθείσθωσαν B: καθίσθωσαν AG (-ίστ-), T e corr.: κείσθωσαν CPT, : dimittantur L 9 τὸν οἶνον ῥεῖν tr. b 10 ῥεῖν P 11—12 διὰ τῶν . . . τὸν οἶνον om. BL 12 πάλιν τὸν CP τοῦ CP T, mg.: om. BT1 ῥέειν: ῥεῖν b 17—18 ἀποδεδομένοι aB: ἀποδιδό- περὶ δὲ τὰς ὑπεροχὰς ἕτεροι ἐπικείσθωσαν οἱ Ν, Ξ ἐπιπεπωμασμένοι ἄνωθεν καὶ ἀπέχοντες ἀπὸ τοῦ διαφράγματος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ 194 ΠΟ συντετρή | σθω τῷ ΖΗΘ σωλῆνι ἀπέχων ἀπὸ τοῦ Γ∠ διαφράγματος βραχύ. καταληφθέντος οὖντοῦ Ε κρουνοῦ, πεπληρώσθω διά τινος ὀπῆς τῆς Φ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον οἴνου, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐστεγνώσθω. συμβήσεται οὖν ἀφεθέντος τοῦ Ε κρουνοῦ ῥέειν τὸν οἶνον· ὁ γὰρ ἀὴρ ἔξωθεν διὰ τοῦ Θ στομίου καὶ τοῦ ΟΠ σωλῆνος εἰς τὸν κενούμενον τόπον χωρεῖ. ἐὰν δὲ ἐγχέωμεν ὕδωρ ἐπὶ τὸ Γ∠ διάφραγμα, ἐνεχθήσεται εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος διὰ τῶν ΖΗΘ, ΚΛΜ σωλήνων· τοῦ δὲ ἀέρος μὴ ἔχοντος παρείσδυσιν εἰς τὸ ΑΒ

ἀγγεῖον, οὐκέτι ῥεύσει ὁ οἶνος, ἄχρις ἂν ἐκρεύσῃ πᾶν τὸ ὕδωρ. καὶ πάλιν τοῦ ἀέρος ἔχοντος παρείσδυσιν 1—3 περὶ . . . διαφράγματος om. T1, add. T2 2 οἱ ἄνω- θεν G 15 δ: ἣ Par. 2512 20 ηξθ T 23 ἔχοντος a: σχόντος Vind. 120 1 οἱ Ν, Ξ om. L 4 διάρρυσιν εἶναι b 7 ξθ C 16 ῥέειν τὸν οἶνον om. bL 17 τοῦ (ante ΟΠ) om. B 18 δὲ aP: δὴ BC 22 ἐκρεύσῃ aCP: ἐκρεύσει B 23 ἔχον- τος om bL παρείσδυσιν εὑρόντος bL ὁ οἶνος ῥέει. δύναται δὲ ἀντὶ τοῦ ΟΠ σωλῆνος ἕτερος συντετρημένος τῷ διαφράγματι εἶναι ὁ ΡΣ περὶ ὃν ἕτερος ὁ ΤΥ περικείσθω ὁμοίως τοῖς Ν, Ξ, ὑψηλότερος μέντοι αὐτῶν, ὥστε ὑπὲρ τὸ χεῖλος εἶναι τοῦ ἀγγείου τὸν ΡΣ. καὶ τὰ αὐτὰ συμβήσεται.

XLI.

Βάσεως οὔσης, ἐφ᾿ ἧς ἐφέστηκε δενδρύφιον, περὶ ὃ δράκων εἱλεῖται, καὶ παρεστὼς Ἡρακλῆς τοξεύων καὶ μήλου ἐπικειμένου τῇ βάσει, ἐπὰν τὸ μῆλον μικρὸν ἀπὸ τῆς βάσεώς τις κουφίσῃ τῇ χειρί, ὁ μὲν Ἡρακλῆς ἀφήσει τὸ βέλος πρὸς τὸν δράκοντα, ὁ δὲ δράκων συρίσει.

Ἔστω ἡ μὲν εἰρημένη βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒ διάφραγμα ἔχουσα τὸ Γ∠ τῷ δὲ διαφράγματι συμφυὲς ἔστω κοῖλον κόλουρον κωνάριον τὸ ΕΖ ἔχον ἐλάσσονα τὸν Ζ κύκλον ἀνεῳγότα πρὸς τῷ πυθμένι, ὀλίγον δὲ ἀπέχοντα ὅσον ὕδατι διάρρυσιν· τούτῳ δὲ συνεσμηρισμένον ἔστω ἕτερον τὸ Θ καὶ ἐξ ἁλυσειδίου τινὸς ἀποδεδεμένον διὰ τρήματος εἰς τὸ Κ μῆλον ἐπικείμενον 195 τῇ βάσει. κατεχέτω δὲ | ὁ Ἡρακλῆς τοξάριον κεράτινον ἔχον ἐντεταμένην τὴν νευρὰν ἀπέχουσαν ἀπὸ τῆς δεξιᾶς χειρὸς τὸ αὔταρκες· ἐν δὲ τῇ δεξιᾶ χειρὶ κατὰ τὸν δράκοντα ἔστω χεὶρ ὁμοία τῇ ἐκτὸς 3 τοῖς Μ: τῆς AG: om. T 7 ἐφ᾿ ἧς om. T1, add. T2 8 εἱλεῖται AB: εἰλεῖται CGPT 18 καὶ A(?)BCG T2: om. PT, 23 ἐκτὸς Leid. Scalig 45: ἐντὸς a (ν ex κ corr. T) bL 2 εἶναι τῷ διαφράγματι tr. b 5 τὸν ΡΣ om. bL 7 ἐφέστηκε a: ἕστηκε b: consistat L 8 καὶ τοξεύων BC 9 μικρὸν om. bL 10 τῇ χειρὶ om. b: manu L 15 κόλουρον BL (conus . . mutilus): om CP 15—16 τὸν ἐλάσσονα κύκλον τὸν κατὰ πάντα πλὴν ὅτι μικρά, ἔχουσα καὶ τὴν σχαστηρίαν. ἐκ δὲ τοῦ ἄκρου τῆς σχαστηρίας ἁλυσείδιον ἢ σπάρτος ἀποδεδόσθω διὰ τῆς βάσεως εἰς τρόχίλον ὑπὲρ τὸ διάφραγμα κείμενον καὶ ἔτι εἰς τὸ ἁλυσείδιον τὸ ἐνδεδεμένον εἴς τε τὸ κωνάριον καὶ τὸ μῆλον. ἐπισπασώμεθα οὖν τὸ τόξον καὶ ὑποβαλόντες ὑπὸ τὴν χεῖρα κατακλείσωμεν τὴν σχαστηρίαν, ὥστε εἶναι τεταμένην τὴν σπάρτον καὶ βιάξεσθαι

τὸ μῆλον εἰς τὸ κάτω μέρος. ἔστω δὲ ἡ σπάρτος διὰ τοῦ σώματος καὶ τῆς χειρὸς ἔσωθεν τοῦ Ἡρακλέους. a 188, 8—190, 5 ἐπισπασώμεθα . . . τοξάριον δὲ τὸ ΝΞ ═ b 188,16—190, 25 ἐπισπασόμεθα οὖν τὸ τόξον καὶ ὑπὸ τὴν χεῖρα τοῦ Ἡρακλέους βαλόντες κατακλείσομεν τὴν σχαστηρίαν, ὥστε εἶναι τεταμένην τὴν σπάρτον καὶ βιάζεσθαι τὸ μῆλον εἰς τὸ κάτω μέρος. ἔστω δὲ ἡ σπάρτος διὰ τοῦ σώματος καὶ τῆς χειρὸς ἔσωθεν τοῦ Ἡρακλέους. ἐκ δὲ τοῦ 1 καὶ ATb: δὲ G 3 ἀποδεδόσθω Leid. Scal. 45 alii: ἀποδεδέσθα G: ἀποδεδέσθω ATbL διὰ τῆς βάσεως ἀπο- δεδέσθω tr. T 9 f. 〈βέλος〉 ὑποβαλόντες. cf. p. 186, 11. 188, 17 adn. 190, 16 10 κατακλείσομεν T 1 ὅτι om. b: praeterquam quod L ἔχουσα aBC: ἔχοντα P: habens L f. καὶ ἔχουσα tr σχαστηρίαν (χαστηρ. CP) τῆς νευρᾶς bL 5 ἔτι ἐνδεδεμένον bL 17 sub manum sagit- tam Herculis proiciens L f. 〈βέλος〉 βαλόντες 19—204, 22 ἔστω . . . ὁ ἐμβολεὺς om B, in textu signo Λ ab alia manu addito, quae eadem in marginne adscripsit: λείπει πολλὰ ἐν- ταῦθα. manus prior verbo μέρος nullo intervallo nulloque signo verba καὶ ἐκθλίψει (p. 204, 22) adiungit. easdem partes ἐκ δὲ τοῦ διαφράγματος ἀνατεινέτω σωληνάριον ὑπὲρ τὴν βάσιν τῶν εἰθισμένων συρίξειν· τοῦτο δὲ ἔστω ὑπὸ τὸ δενδρύφιον ἢ παῤ αὐτὸ τὸ δενδρύφιον. πεπληρώσθω δὲ τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὕδατος. καὶ ἔστω τὸ μὲν δενδρύφιον τὸ ΛΜ, τοξάριον δὲ τὸ ΝΞ, νευρὰ δὲ ἡ ΟΠ, ἡ δὲ ἐπιλαμβανομένη χεὶρ ἡ ΡΣ, σχαστηρία δὲ ἡ ΤΥ, σπάρτος δὲ ἡ ΦΧ, τρόχιλος δὲ ὁ Χ, περὶ ὃν ἡ σπάρτος, συρίγγιον δὲ τὸ ΨΩ. ἐὰν οὖν ἐπάρῃ τις τὸ Κ μῆλον, συνεπαρεῖ καὶ τὸ Θ κωνάριον καὶ ἐπισπάσεται. τὴν ΥΦΧ σπάρτον καὶ σχάσει τὴν χεῖρα, ὥστε ἀφεθῆναι τὸ βέλος. καὶ τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ φερόμενον εἰς τὸ ΒΓ ἐκκρούσει τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα διὰ τοῦ συριγγίου καὶ τὸν ἦχον ἀποτελέσει. τεθέντος δὲ τοῦ μήλου πάλιν τὸ κωνάριον ἐναρμόσαν τῷ ἑτέρῳ στεγνώσει τὴν ῥύσιν, ὥστε μηκέτι φθέγγεσθαι. πάλιν οὖν καταρτισώμεθα τὰ κατὰ τὸ βέλος καὶ ἐάσωμεν. πληρωθέντος δὲ τοῦ ΓΒ ἀγγείου, πάλιν κενωθήσεται διά τινος κρουνοῦ κλειδίον ἔχοντος· τὸ δὲ Α∠ πληρώσομεν 195 35 ὡς καὶ τὸ πρότερον.

διαφράγματος ἀνατεινέτω σωληνάριον ὑπὲρ τὴν βάσιν τῶν εἰθισμένων συρίζειν πνεύματος εἰσπεσόντος· τοῦτο δὲ ἔστω ὑπὸ τὸ δενδρύφιον παῤ αὐτὸν τὸν ὄφιν, ὥστε τὸ ἄνω στόμιον αὐτοῦ δοκεῖν τὸ αὐτὸ εἶναι τῷ τοῦ ὄφεως στόματι. πεπληρώσθω οὖν τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὕδατος. καὶ ἔστω τὸ μὲν δενδρύφιον τὸ ΛΜ, τόξον δὲ τὸ ΝΞ. 7 τρόχιλος Vindob. 120: τράχιλος a ἡ (post ὃν) G2b: ὁ AG 1 , T e corr. 6 ρσ a: ρπ b (in his igitur partibus ═ CP) 10 υχφ P 11 αδ aC: αβ P 14 μήλου ἔνθα ἔκειτο b 14—15 στεγνώ-

XLII. 227 29

Ὑδραυλικοῦ ὀργάνου κατασκευή.

Ἔστω τις βωμίσκος χάλκεος ὁ ΑΒΓ∠, ἐν ᾧ ὕδωρ 228 ἔστω· ἐν δὲ τῷ ὕδατι κοῖ|λον ἡμισφαίριον κατεστραμμένον ἔστω, ὃ καλεῖται πνιγεὺς ὁ ΕΖΗΘ ἔχων ἐν τῷ ὑγρῷ διάρρυσιν εἰς τὰ πρὸς τῷ πυθμένι μέρη. ἀπὸ δὲ τῆς κορυφῆς αὐτοῦ δύο ἀνατεινέτωσαν σωλῆνες συντετρημένοι αὐτῷ ὑπὲρ τὸν βωμίσκον, εἶς μὲν ὁ ΗΚΛΜ κατακεκαμμένος εἰς τὸ ἐκτὸς τοῦ βωμίσκου μέρος καὶ συντετρημένος πυξίδι τῇ ΝΞΟΠ κάτω τὸ στόμα ἐχούσῃ καὶ τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν ὀρθὴν πρὸς ἐμβολέα ἀπειργασμένην. ταύτῃ δὲ ἐμβολεὺς ἁρμοστὸς ἔστω ὁ ΡΣ ὥστε ἀέρα μὴ παραπνεῖν· τῷ δὲ ἐμβολεῖ συμφυὴς ἔστω κανὼν ὁ ΤΥ ἰσχυρὸς σφόδρα· πρὸς δὲ τὸν ἁρμόξοντα ἕτερος κανὼν ὁ ΥΦ περὶ περόνην κινούμενος τὴν πρὸς τῷ Υ· ὁ αὐτὸς δὲ κηλωνευέσθω πρὸς ὄρθιον κανόνα τὸν ΨΧ βεβηκότα ἀσφαλῶς. τῇ δὲ ΝΞΟΠ πυξίδι ἐπικείσθω κατὰ τὸν πυθμένα ἕτερον πυξίδιον τὸ Ω συντετρημένον αὐτῇ καὶ ἐπιπεπωμασμένον ἐκ τῶν ἄνω μερῶν καὶ ἔχον τρύπημα, δι᾿ οὗ ὁ ἀὴρ εἰσελεύσεται εἰς τὴν πυξίδα. ὑπὸ δὲ τὸ τρύπημα λεπίδιον ἔστω ἐπιφράσσον αὐτὸ καὶ ἀνεχόμενον 1 Hoc caput edidit J.G.Schneider Eelog. phys. 2,227—230 5 ἔχων T 7 ἀνατεινέσθωσαν T 15 ἁρμόξοντα a: ad hanc autem accommodata L: f πρὸς δὲ τὸν 〈ΤΥ κανόνα ἔστω〉 ἁρμόζων περὶ A, G b: παρὰ A, T 17—18 τῇ δὲ P T: τῆ A: τὴν G 19 αὐτῇ CG2 P: αὐτῇ δὲ AG1 T 20 ἔχον AGb: ἔχων T 22 ἀνεχόμενον PT: ἀντεχόμενον ACG 3 τις βωμίσκος χάλκεος ὁ a: ἀγγεῖον χάλκεον τὸ b 5 ὁ a: τὸ b ἔχον P 8 ὑπὲρ τὸν βωμίσκον a: ὑπερέχοντες εἰς τὰ

διὰ τρηματίων ὑπό τινων περονίων κεφαλὰς ἐχόντων, ὥστε μὴ ἐκπίπτειν τὸ λεπίδιον, ὃ δὴ καλεῖται πλατυσμάτιον. ἀπὸ δὲ τοῦ Ζ ἕτερος ἀνατεινέτω σωλὴν ὁ Ϛ Ζ συντετρημένος ἑτέρῳ σωλῆνι πλαγίῳ τῷ 𝔮Ϡ, ἐν ᾧ ἐπικείσθωσαν οἱ αὐλοὶ συντετρημένοι αὐτῷ οἱ ,Α καὶ ἔχοντες ἐκ τῶν κάτω μερῶν καθάπερ γλωσσόκομα συντετρημένα αὐτοῖς, ὧν τὰ στόματα ἀνεῳγότα ἔστω τὰ ,Β. διὰ δὲ τῶν στομάτων τὰ πώματα διώσθω τρήματα ἔχοντα, ὥστε εἰσαγομένων τῶν πωμάτων τὰ ἐν αὐτοῖς τρήματα κατάλληλα γίνεσθαι τοῖς τῶν αὐλῶν τρήμασιν, ἐξαγομένων δὲ παραλλάσσειν καὶ ἀποφράσσειν τοὺς αὐλούς. ἐὰν οὖν ὁ πλάγιος κανὼν κηλωνεύηται διὰ τοῦ Φ εἰς τὸ κάτω μέρος, ὁ ΡΣ ἐμβολεὺς ἐκθλίψει μετεωριζόμενος τὸν ἐν τῇ ΝΞΟΠ πυξίδι ἀέρα, ὃς ἀποκλείσει μὲν τὸ ἐν τῷ Ω πυξιδίῳ τρύπημα διὰ τοῦ προειρημένου πλατυσματίου· χωρήσει δὲ διὰ τοῦ ΜΛΚΗ σωλῆνος εἰς τὸν πνιγέα· ἐκ δὲ τοῦ πνιγέως χωρήσει εἰς τὸν πλάγιον σωλῆνα τὸν 𝔮Ϡ διὰ τοῦ Ϛ Ζ σωλῆνος· ἐκ δὲ τοῦ πλαγίου σωλῆνος εἰς τοὺς αὐλοὺς χωρήσει, ὅταν κατάλληλα κείμενα ἐν τοῖς αὐλοῖς τὰ ἐν τοῖς πώμασι τρήματα, τουτέστιν ὅταν εἰσηγμένα a 11—20 ἐὰν οὖν . . . τὰ ἐν τοῖς πώμασι τρήματα ═ b 22—32: ἐὰν οὖν ὁ πλάγιος κανὼν κηλωνεύηται διὰ τοῦ Φ εἰς τὸ κάτω μέρος, ὁ ΡΣ ἐμβολεὺς κατερχόμενος ἐπισπάσεται ἀέρα διὰ τοῦ ἐν τῷ πυξιδίῳ τῷ Ω πλατυσματίου ἀνοιγομένου εἰς τὴν ΝΞΟΠ πυξίδα, αὗθις δὲ ἀνερχόμενος διὰ τοῦ κηλωνευομένου κανόνος ἀποκλείσει μὲν τὸ ῥηθὲν πλατυσμάτιον, τὸν δὲ ἀέρα ὠθήσει διὰ τοῦ ΜΛΚΗ σωλῆνος εἰς τὸν πνιγέα· ἐκ δὲ τοῦ πνιγέως πάλιν διὰ τοῦ Ζ Ϛ σωλῆνος ὁ ἀὴρ χωρήσει εἰς τὸν πλάγιον σωλῆνα τὸν 𝔮Ϡ· ἐκ δὲ τοῦ πλαγίου σωλῆνος χωρήσει εἰς τοὺς αὐλούς, ὅταν κατάλληλα ὦσι κείμενα [ἐν] τοῖς αὐλοῖς τὰ ἐν τοῖς πώμασι τρήματα. τὰ πώματα ἤτοι πάντα ἢ τινα αὐτῶν. ἵνα οὖν, ὅταν προαιρώμεθα τῶν αὐλῶν τινα φθέγγεσθαι, ἀνοίγηται τὰ κατ᾿ ἐκείνους τρήματα, ὅταν δὲ βουλώμεθα παύεσθαι, ἀποκλείηται, κατασκευάσωμεν τάδε.

Νοείσθω ἓν τῶν γλωσσοκόμων ἐγκείμενον χωρὶς τὸ Γ∠, οὗ τὸ στόμα ἔστω τὸ ,∠, ὁ δὲ συντετρημένος τούτῳ αὐλὸς ὁ Ε, πῶμα δὲ ἔστω ἁρμοστὸν αὐτῷ τὸ ,Ϛ ,Ζ τρῆμα ἔχον τὸ παρηλλαγμένον ἀπὸ τοῦ ,Ε αὐλοῦ. ἔστω δέ τις καὶ ἀγκωνίσκος τρίκωλος ὁ 229 ,Ζ ,ΘΜΜ, οὗ τὸ ,Ζ ,Θ κῶλον |συμφυὲς μὲν ἔστω τῷ ,ϛ ,Ζ πώματι· πρὸς δὲ τῷ ,ΘΜ περὶ περόνην κινείσθω μέσην τὴν Μ. ἐὰν οὖν κατάξωμεν τῇ χειρὶ τὸ Μ ἄκρον τοῦ ἀγκωνίσκου ἐπὶ τὸ ∠ στόμιον τοῦ γλωσσοκόμου, παρώσομεν τὸ πῶμα εἰς τὸ ἔσω μέρος, ὥστε ὅταν ἐμπέσῃ εἰς τὸ ἐντὸς μέρος, τότε τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα κατάλληλον τῷ αὐλῷ γίνεται. ἵνα οὖν, ὅταν ἀφέλωμεν τὴν χεῖρα, αὐτόματον τὸ πῶμα ἐξελκυσθῇ a 198, 11—200, 3 πρὸς δὲ τῷ ,ΘΜ . . . ὁ ΜΜ ═ b 198, 19—2ΟΟ, 22 πρὸς δὲ τῷ ,ΘΜ κατὰ τὸ μέσον περόνη ἔστω ἡ Μ, περὶ ἣν κινηθήσεται. ἐὰν οὖν καταγάγωμεν τῇ χειρὶ τὸ Μ ἄκρον τοῦ ἀγκωνίσκου ὡς ἐπὶ τὸ ,∠ στόμιον τοῦ γλωσσοκόμου, παρώσομεν τὸ ,Ϛ πῶμα εἰς τὸ ἔσω μέρος, ὥστε ὅταν ἐμπέσῃ εἰς τὸ ἐντὸς μέρος, τότε τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα κατάλληλον γενήσεται τῷ αὐλῷ. ἵνα δὲ πάλιν, ὅταν ἀφέλωμεν τὴν χεῖρα, αὐτόματον τὸ πῶμα ἐξελκυσθῇ καὶ 1 ἵν᾿ οὖν T 2 f. τινας. cf. p. 200, 15 4 κατασκευά- σωμεν AG: κατασκευάσομεν Tb 5 distinguit T ἐγκεί- μενον AG T,: ἐγγύμενον T1, f. ἐκκείμενον 11 f. πώματι 〈πρὸς καὶ παραλλάξῃ τὸν αὐλόν, ἔσται τάδε· ὑποκείσθω ὑπὸ τὰ γλωσσόκομα κανὼν ἴσος τῷ 𝔮Ϡ σωλῆνι καὶ παράλληλος αὐτῷ κείμενος ὁ ΜΜ. ἐν δὲ τούτῳ ἐμπεπηγέτω σπαθία κεράτινα εὔτονα καὶ ἐπικεκαμμένα, ὧν ἕν ἔστω τὸ Μ κείμενον κατὰ τὸ ,∠ ,Γ γλωσσόκομον. ἐκ δὲ τοῦ ἄκρου αὐτοῦ νευρὰ ἀποδεθεῖσα ἀποδεδόσθω περὶ τὸ ,Θ ἄκρον, ὥστε ἔξω παρωσθέντος τοῦ πώματος τετάσθαι τὴν νευράν. ἐὰν οὖν κατάξαντες τὸ Μ ἄκρον τοῦ ἀγκωνίσκου παρώσωμεν τὸ πῶμα εἰς τὸ ἔσω μέρος, ἡ νευρὰ ἐπισπάσεται τὸ σπαθίον, ὥστε ἀνορθῶσαι τὴν καμπὴν αὐτοῦ βίᾳ· ὅταν δὲ ἀφῶμεν, πάλιν τὸ σπαθίον εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς τάξιν καμπτόμενον ἐξελκύσει τὸ πῶμα τοῦ στόματος, ὥστε παραλλάξαι τὸ τρῆμα. τούτων οὖν καθ᾿ ἕκαστον γλωσσόκομον γενηθέντων, ὅταν βουλώμεθά τινας τῶν αὐλῶν φθέγγεσθαι, κατάξομεν τοῖς δακτύλοις τὰ κατ᾿ ἐκείνους ἀγκωνίσκια· ὅταν δὲ μηκέτι φθέγγεσθαι βουλώμεθα, ἐπαροῦμεν τοὺς δακτύλους, καὶ τότε παύσονται τῶν πωμάτων ἐξελκυσθέντων. τὸ δὲ ἐν τῷ βωμίσκῳ ὕδωρ ἐμβάλλεται παραλλάξῃ τὸν αὐλόν, ἔστω τάδε· ὑποκείσθω ὑπὸ τὸ γλωσσόκομον κανὼν ἴσος τῷ 𝔮Ϡ σωλῆνι καὶ παραλλήλως αὐτῷ κείμενος ὁ ΜΜ. 1 ἔσται AG: ἔστω T 3 ἐμπεπηγέτω AG: ἐμπεπηγέσθω T 5 τὸ (prius) Tb: ὁ AG 16 κατάξομεν Tb: κατάξωμεν AG 19 ἐξελκυσθέντων AG T2 b: ἑλκυσθέντων T1 3 ἐμπεπηγέτω: ἐμπεπήχθω b 4 ἓν om. b 6 ἀπο- δεδόσθω AG (ἀποδεδώσθω T): ἀποδεδέσθω b 8 κατάξαντες a: καταγαγόντες b 14—15 τούτων . . . γενηθέντων a: τοιού- ἕνεκα τοῦ τὸν περισσεύοντα ἀέρα ἐν τῷ πνιγεῖ, λέγω δὴ τὸν ἐκ τῆς πυξίδος ὠθούμενον, ἐπαίροντα τὸ ὕδωρ συνέχεσθαι πρὸς τὸ ἀεὶ ἔχειν τοὺς αὐλοὺς δυναμένους φθέγγεσθαι. ὁ δὲ ΡΣ ἐμβολεὺς ἐπαιρόμενος μὲν ἐπὶ τὸ ἄνω, ὡς εἴρηται, ἐξωθεῖ τὸν ἐν τῇ πυξίδι ἀέρα εἰς τὸν πνιγέα, καταγόμενος δὲ ἀνοίγει τὸ ἐν τῷ Ω πυξιδίῳ πλατυσμάτιον, δι᾿ οὗ ἡ πυξὶς ἀέρος ἔξωθεν πληροῦται, ὥστε πάλιν τὸν ἐμβολέα ἀνωθούμενον ἐκθλίβειν αὐτὸν εἰς τὸν πνιγέα. βέλτιον δέ ἐστι καὶ τὸν ΤΥ κανόνα περὶ περόνην κινεῖσθαι πρὸς τῷ Τ διτορμίας οὔσης ἐν τῷ πυθμένι τοῦ ἐμβολέως ἁρμοσθήσεται, δι᾿ ἧς δεήσει περόνην διωθεῖσθαι πρὸς τὸ τὸν ἐμβολέα μὴ διαστρέφεσθαι, ἀλλὰ ὀρθὸν ἀνωθεῖσθαί τε καὶ κατάγεσθαι.

XLIII.

Ὀργάνου κατασκευή, ὥστε ἀνέμου συρίζοντος ἦχον ἀποτελεῖσθαι αὐλοῦ.

a 9—14 βέλτιον . . . κατάγεσθαι ═ b 1923 βέλτιον δέ ἐστι καὶ τὸν ΤΥ κανόνα περὶ περόνην κινεῖσθαι πρὸς τῷ Τ, ὥστε δεήσει πρὸς τῷ πυθμένι τοῦ ἐμβολέως πηγμάτιον εἶναι, ᾧ ἁρμοσθήσεται διὰ περόνης ὁ ΤΥ κανὼν πρὸς τὸ τὸν ἐμβολέα μὴ διαστρέφεσθαι, ἀλλ᾿ ὀρθὸν ἀνωθεῖσθαί τε καὶ κατάγεσθαι. 5 ἐξωθεῖ AGb: ἐξωθεῖν T 7 ω AC: om GPT 10 τὸν AG1: τὸ τὸν G2 T, sed τὸ del. T 11 διτορμίας A1 (quam lectio- nuem optimam coniectura invenerat Meister): διὰ τὸ ρ μιᾶς A2 G T ἐμβολέος T 12 ἁρμοσθήσεται a: 〈ῷ〉 ἁρμοσθήσεται Butt- mannn l. l. p. 143: 〈διὸ〉 ἁρμοσθήσεται Meister l. l. p. 185 adnot.: f. 〈ῇ〉 ἁρμοσθήσεται (sc. ὁ ΤΥ κανὼν) 〈καὶ〉 2 ἐκ aC: ἐπὶ P 7—8 ἔξωθεν ἀέρος tr. b 8—9 ἀνω- θούμενον a: εἰσωθούμενον b 16—17 Ὀργάνου . . . αὐλοῦ a:

Ἔστωσαν αὐλοὶ μὲν οἱ Α, ὁ δὲ συντετρημένος αὐτοῖς πλάγιος σωλὴν ὁ ΒΓ, ὁ δὲ ὄρθιος ὁ ∠Ε, ἐκ δὲ τούτου πλάγιος ἕτερος ὁ ΕΖ φέρων εἰς πυξίδα τὴν ΗΘ ἔχουσαν τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν πρὸς ἐμβολέα ἀπωρθωμένην. ταύτῃ δὲ ἁρμοξέτω ἐμβολεὺς ὁ ΚΛ εὐλύτως δυνάμενος εἰς αὐτὴν κατέρχεσθαι· τούτῳ δὲ συμφυὲς ἔστω κανόνιον τὸ ΜΝ προσκείμενον ἑτέρῳ κανονίῳ τῷ ΝΞ κηλωνευομένῳ περὶ ἄξονα τὸν ΡΠ 230 καὶ πρὸς μὲν τῷ Ν περόνιον ἔστω εὔλυτον· πρὸς δὲ τῷ πλατυσμάτιον προσκείσθω συμφυὲς τὸ ΞΟ, τῷ δὲ ΞΟ παρακείσθω ἄξων ὁ Σ καὶ ἔστω κινούμενος περὶ κνώδακας σιδηροῦς ἐν πήγματι δυναμένῳ μετάγεσθαι. τῷ δὲ Σ ἄξονι συμφυῆ ἔστω τυμπάνια δύο τὰ Υ, Φ, ὧν τὸ μὲν Υ σκυτάλια ἐχέτω ἐπικείμενα τῷ ΞΟ πλατυσματίῳ· τὸ δὲ Φ πλάτας ἐχέτω καθάπερ τὰ καλούμενα ἀνεμούρια. ὅταν οὖν ὑπὸ τοῦ ἀνέμου τυπτόμεναι ἐπείγωνται πᾶσαι καὶ ἐπιστρέφωσι τὸ Φ τυμπάνιον, ἐπιστραφήσεται καὶ ὁ ἄξων, ὥστε καὶ τὸ τυμπάνιον καὶ τὰ ἐν αὐτῷ σκυτάλια ἐκ διαλείμματος τύπτοντα τὸ ΞΟ πλατυσμάτιον ἐπαίρει τὸν Κ Λ ἐμβολέα· καὶ ἀποστάντος τοῦ σκυταλίου κατενεχθήσεται ὁ ἐμβολεὺς καὶ ἐκθλίψει τὸν ἐν τῇ ΗΘ πυξίδι ἀέρα εἰς 1 μὲν om T 2 ὀρθὸς A 2 Τ1 5 ἀπωρθωμένην A1 G2 b: ἀπωρθουμένην A2G1 T ταύτην T 6 τούτῳ AG b: τοῦτο T 9 τῷ Tb: τὸ AG 10 προκείσθω T 11 AG b: Ϛ T ut etiam lin 13 15 πλάτας Paris. 2512, Lipsiens. 17: πλάτος ab 17 ἐπείγωνται C T: ἐπείγονται AGP f. πᾶσαι 〈αἱ πλάται〉 18 καὶ (ante ὁ) AG2 Tb: δὲ G1 20 ἐπαρεῖ Paris. 2512 22 εἰς om T 2 αὐτοῖς C: om. P 3 ἕτερος πλάγιος tr. b 18 ὁ ῡ ἄξων b 22 a verbis καὶ ἐκθλίψει B (fol. 142r, 11) et L rursus incipiunt (hinc igitur b ═ BCP τῇ aB: τῷ CP τὰς σύριγγας καὶ τοὺς αὐλοὺς καὶ τὸν ἦχον ἀποτελέσει. ἔξεστι δὲ τὸ πῆγμα τὸ ἔχον τὸν ἄξονα ἐπιστρέφειν ἀεὶ πρὸς τὸν πνέοντα ἄνεμον, ὡς ἂν βιαιοτέρα καὶ 230 19 συνεχεστέρα ἡ ἐπιστροφὴ γίνηται.

4 γίνηται AG: γένηται T in fine libri Ἥρωνος ἀλεξαν- δρέως πνευματικῶν πρῶτον add. AG2: Ἥρωνος ἀλεξανδρέως πνευματικῶν πρώτου τέλος add. T: om. G1 4 γίνηται B: γίγνηται CP subscriptionem om. b

ΠΡΩΝΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΝ.

Ι. 195 36

Ἀγγείου κατασκευὴ τοῦ λεγομένου δικαιομέτρου· τούτου δὲ πληρωθέντος ὑγροῦ, ὁσάκις ἐὰν καταστραφῇ, τὸ ἴσον ἐκρεῖ.

Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ ΑΒ διαφράγματι· πρὸς δὲ τῷ πυθμένι τοῦ ἀγγείου σφαιρίον ἔστω τὸ Γ χωροῦν τὸ μέτρον ὅσον βουλόμεθα ἀπορρέειν. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος καθείσθω σωληνάριον λεπτότατον τὸ ∠Κ συντετρημένον τῷ σφαιρίῳ· εἰς δὲ τὸ σφαιρίον τρημάτιον ἔστω τὸ ἐν τῷ κατωτάτω μέρει, ἀφ᾿ οὗ ἀνατείνεται σωληνάριον τὸ Ζ φέρον ὑπὸ τὸ ὡτίον τοῦ ἀγγείου a 208, 11—212, 2 διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος . . . τὸ σωληνάριον ═ b 208, 17 —212, 22 διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος καθείσθω σωληνάριον λεπτὸν τὸ ∠Κ συντετρημένον τῷ σφαιρίῳ· εἰς δὲ τὸ σφαιρίον τρημάτιον ἔστω πρὸς τὸ κάτω μέρος, τὸ Ζ, ἀφ᾿ οὗ ἀνατεινέτω σωληνάριον τὸ ΖΗ συνημ- 6 ὁσάκι A ἐὰν ab: ἂν Paris 2512 7 ἐκρεῖ A1 b: ἐκρεῖσθαι A,G, T: ἐκρεῖ G2: effundit L 9 τῷ (ante ΑΒ) Tb: συντετρημένον αὐτῷ κοίλῳ ὑπάρχοντι. παρὰ δὲ τὸ εἰρημένον τρῆμα ἕτερον ἔστω τρῆμα φέρον εἰς τὸ κύτος τοῦ ἀγγείου τὸ Λ. ἐχέτω δὲ τὸ ὠτίον καὶ διαύγιον τὸ Θ. καταλαβόμενοι οὖν τὸ Θ διαύγιον πληρώσομεν τὸ ἀγγεῖον ὑγροῦ διά τινος ὀπῆς, ἥτις 196 μετὰ | τὴν ἔγχυσιν στεγνωθήσεται, ἢ καὶ δι᾿ αὐτοῦ τοῦ ∠Ε σωλῆνος πληρούσθω τὸ ἀγγεῖον, ὄντος μέντοι ἐν τῷ κύτει τοῦ ἀγγείου λεπτοῦ τρήματος, δι᾿ οὗ ὁ ἀὴρ ἐκκρουσθήσεται· συμπληρωθήσεται δὲ καὶ τὸ Γ σφαιρίον ὑγροῦ διὰ τοῦ ∠Κ σωληναρίου. ἐὰν οὖν καταστρέψαντες τὸ ἀγγεῖον ἀνῶμεν τὸ Θ διαύγιον, ἐκρεύσει τὸ ἐν τῷ Γ σφαιρίῳ ὑγρὸν καὶ τὸ ἐν τῷ ∠Κ σωληναρίῳ. πάλιν οὖν ἐὰν καταλαβόμενοι τὸ μένον τῷ ὠτίῳ τοῦ ἀγγείου σωληνοειδεῖ καὶ τούτῳ ὑπάρχοντι. παρὰ δὲ τὸ εἰρημένον τρῆμα τὸ Ζ ἔστω τρῆμα ἕτερον φέρον εἰς τὸ κύτος τοῦ ἀγγείου τὸ Λ. ἐχέτω δὲ τὸ ὠτίον καὶ διαύγιον τὸ Θ. καταλαβόμενοι οὖν τὸ Θ διαύγιον πληρώσομεν τὸ ἀγγεῖον ὑγροῦ διά τινος ὀπῆς, ἥτις μετὰ τὴν ἔγχυσιν στεγνωθήσεται, ἢ καὶ δι᾿ αὐτοῦ τοῦ ∠Κ σωλῆνος πληρούσθω τὸ ἀγγεῖον, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ Θ διαυγίου. φανερὸν οὖν ὅτι καὶ τὸ Γ σφαιρίον πληρωθήσεται ὑγροῦ ἢ διά τε τοῦ ∠E σωληναρίου ἢ διὰ τοῦ Λ τρηματίου. ἐὰν οὖν καταστρέψαντες τὸ ἀγγεῖον ἀνῶμεν τὸ Θ διαύγιον, ἐκρεύσει τὸ ἐν τῷ Γ σφαιρίῳ ὑγρὸν καὶ τὸ ἐν τῷ ∠Ε σωληναρίῳ. δεῖ δὲ τό τε Λ τρημάτιον καὶ τὸ Ζ στόμιον τοῦ ΗΘΖ σωλῆνος ἐγγὺς εἶναι ἀλλήλων πρὸς αὐτῷ τῷ πυθμένι τοῦ σφαιρίου. πάλιν οὖν ἐὰν 1 αὐτῷ AG: αὐτῷ T 2 ἔστω τρῆμα ἕτερον tr. T 4 οὖν AG1: δὲ A2 G2 T 5 πληρώσομεν, ο ex ω corr., A 8 τρήμα- τος AG: τρυπήματος T 9 καὶ AG Τ2: om. T1 9—10 τὸ σφαιρίον ὑγροῦ τὸ Γ tr. T, 10 f σωληναρίου 〈ἢ διὰ τοῦ Λ τρηματίου〉 12 ἐν τῷ (ante ∠E) G, T: om. AG, 17 καὶ CP: τὸ B 18 πληρώσομεν HCL: πληρώσωμεν P 22 τε b: ipse seclusi, om. L 26 f. ΘΗZ διαύγιον ἀναστρέψωμεν, πληρωθήσεται τὸ σφαιρίον καὶ τὸ σωληνάριον· ὁ γὰρ ἐν αὐτοῖς ἀὴρ ἐκκρουσθήσεται ὑπὸ τοῦ ἐμπίπτοντος ὑγροῦ. εἶτα πάλιν ὅταν καταστρέψωμεν τὸ ἀγγεῖον, πάλιν τὸ ἴσον ὑγρὸν ῥυήσεται, εἰ μὴ ἄρα παρὰ τὴν διαφορὰν τοῦ ∠Κ σωλῆνος· οὐ γὰρ ἀεὶ πληρωθήσεται, ἀλλὰ κατὰ τὴν τοῦ ἀγγείου κένωσιν καὶ αὐτὸς κενωθήσεται· αὕτη δὲ ἡ διαφορὰ παντάπασιν ἐλαχίστη ἐστίν.

II.

Εἰς ἔνια ἀγγεῖα διαφυσηθέντα ὕδωρ ἀναπιέζει οὕτως.

Διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ διωθεῖται σωλὴν ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ, συνεστεγνωμένος δὲ τῷ στόματι καὶ εἰς λεπτὸν συνηγμένος στόμιον. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὸ εἰρημένον στόμιον τῷ δακτύλῳ ἐγχέωμεν διά τινος ὀπῆς ὑγρὸν καὶ μετὰ τὴν ἔγχυσιν διὰ τῆς αὐτῆς ὀπῆς ἐμφυσήσαντες κλειδίῳ ἀποκλείσωμεν τὴν ὀπὴν καὶ ἀνῶμεν τὸ τοῦ σωλῆνος στόμιον, ἀναπυτισθήσεται δι᾿ αὐτοῦ τὸ ὑγρὸν ὑπὸ τοῦ ἐμφυσηθέντος 196 extr. θέντος καὶ πεπιλημένου ἀέρος.

καταλαβόμενοι τὸ διαύγιον ἀναστρέψωμεν τὸ ἀγγεῖον, πληρωθήσεται τὸ σφαιρίον διὰ τοῦ Λ τρήματος καὶ τὸ ∠Ε σωληνάριον. 5 παρὰ AT2b: περὶ A2GT1: iuata L 8 ἐστιν ἐλαχίστη tr. Tb 10 ἀγγεῖα AGb: ἀγγεῖον T διαφυσηθέντα (-σιθ- AG) ab: f. 〈ἀέρος〉 ἐμφυσηθέντος. cf. lin. 18—19, sed v. etiam ll 15 (p. 242, 9) ἀναπιέζει ab: ἀναπιέζεται Μ2: comprinitur L 11 δὲ τοῦ T αὐτοῦ codd., per orificiun ipsum L: f. ἀγγείου, nisi forte sic legendun est: 〈 Ἔστω τι ἀγγεῖον〉 διὰ δὲ τοῦ στόματος αὐτοῦ κτέ 12 τῷ Tb: om. AG 14 οὖν bL: om. a 5 σωλῆνος a: σωληναρίου bL 12 μὲν CP: om. BL 18 ἀναποτισθήσσεται C: ἀναπτυτισθήσεται B 19 πεπιλη- μένου a: πιληθέντος b 20 τὸ ἀγγεῖον HCL: om. P

III. 221 17

Ἐπί τινος βωμοῦ πυρὸς ἀνακαυθέντος ζῴδια καταφανήσεται χορεύοντα· οἱ γὰρ βωμοὶ διαφανεῖς, ἤτοι ὑάλινοι ἢ κεράτινοι, ἔσονται.

Διὰ τοῦ ἐπιπύρου καθίεται σωλὴν πρὸς μὲν τὴν βάσιν τοῦ βωμοῦ ἐν κνώδακι στρεφόμενος, πρὸς δὲ τὸ ἄνω μέρος συριγγίῳ συμφυεῖ ὄντι τῷ ἐπιπύρῳ. ἐχέτω δὲ καὶ ἐπικεκαμμένα σωληνάρια ὁ σωλὴν συντετρημένα καὶ συμφυῆ ἑαυτῷ κατὰ διάμετρον κείμενα ἀλλήλοις καὶ τὰς καμπὰς καὶ ἐναλλὰξ ἔχοντα. ἐχέτω δὲ ὁ σωλὴν καὶ τύμπανον συμφυές, ᾧ ἐπίκειται τὰ χορεύοντα ζῴδια. ἐξαφθείσης οὖν τῆς θυσίας θερμαινόμενος Caput lII secundum b: Ἐπί τινος βωμοῦ πυρὸς ἀναφθέντος ζῴδιά τινα κυκλικῶς ἱστάμενα δοκεῖν χορεύειν. Ἔστω βωμὸς ὁ ΑΒΓ∠ καὶ ἐν αὐτῷ ἐπίπυρον τὸ ΕΖ· ἀπὸ δὲ τῆς κορυφῆς τοῦ ἐπιπύρου σωλὴν καθείσθω πρὸς τὴν βάσιν τοῦ βωμοῦ ὁ ΗΘ, οὗ τὸ πρὸς τῷ Θ μέρος ἐν κνώδακι στρεφέσθω. ἐχέτω δὲ ὁ σωλὴν οὗτος καὶ ἑτέρους σωλῆνας τέσσαρας ἐγκαρσίως κειμένους καὶ διαμετροῦντας ἀλλήλους, ἐν τῷ αὐτῷ μέρει δὲ συναπτομένους τῷ ἀπὸ τῆς κορυφῆς σωλῆνι τούτῳ· οἵτινες δὴ πλάγιοι σωλῆνες ἐχέτωσαν ἐπὶ τῶν ἄκρων ἐπικαμπάς, ὥστε τὸν ἕνα πρὸς τὸν ἕτερον στρέφεσθαι· ἐπὶ τούτων δὲ τῶν σωλήνων πρὸς τοῖς ἄκροις ἐπικείσθω κύκλος συμφυὴς αὐτοῖς ὁ ΚΛΜΝ, ἐφ᾿ οὖ 1 De huius capitis in singulis codicibus loco v. prolegom. 2—3 καταφανήσεται AG: καταφανίζεται T 5 non disting. codd. 7 f. 〈ἐν〉 συριγγίῳ συμφυεῖ M: συμφυῆ a (ῆ ex εἴ corr A) 10 καμπὰς M: om. a spatiis litterarum quinarum vel senarum vacuis relictis 17 ηθ BL: κθ CP τῷ B: τὸ CP 18 δὲ om L 19 τέσσαρας B: δ΄ CP 21 τούτῳ b: om L δὴ BC δὲ P: om. L ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ συριγγίου χωρήσει εἰς τὸν σωλῆνα, ἐκ δὲ τούτου διὰ τῶν ἀνακεκαμμένων σωληναρίων ἐξωθούμενος καὶ ἀντερείδων τῷ τεύχει τοῦ 221 extr. βωμοῦ ἐπιστρέψει τὸν σωλῆνα καὶ τὰ χορεύοντα ζῴδια.

IV. 197

Ἐκ διαλειμμάτων φωναὶ γίνονται ὀρνιθαρίων οὕτως.

Ἀγγεῖον ἔσται στεγνόν, δι᾿ οὗ χώνη διεῖται, ἧς ὁ καυλὸς ἀπέχει ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ὑπέρκειται δὲ τῆς χώνης ἀγγεῖον κοῖλον ἐν κνώδαξι στρεφόμενον τὰ βάρη εἰς τὸ ἄνω μέρος ἔχον, εἰς ὅ στήσονται τὰ ζῴδια. ἔστω δὲ καὶ ἡ τοῦ βωμοῦ ὕλη διαφανής, ἢ ἐξ ὑέλου δηλαδὴ ἢ κεράτινος, πρὸς τὸ δι᾿ αὐτῆς φαίνεσθαι τὰ χορεύοντα ζῴδια. τούτων οὕτως κατεσκευασμένων ἐὰν ἀνάψωμεν ἐπὶ τοῦ ἐπιπύρου πῦρ, θερμαινόμενος ὁ ἐν τῷ σωλῆνι ἀὴρ χωρήσει καὶ διὰ τῶν ἀνακεκαλυμμένων σωλήων καὶ στρέψει αὐτόν, ἅμα δὲ καὶ τὸν κύκλον, ἐφ᾿ οὗ τὰ ζῴδια βέβηκε, καὶ δόξει ταῦτα χορεύειν. a 216, 6 — 218, 1 Ἐκ διαλειμμάτων . . . ἐπίρρυτον ὕδωρ ═ b 216, 19—218, 19 Ἐκ διαλειμμάτων φωναὶ ὀρνιθαρίων γίνονται οὕτως. Ἀγγεῖον ἔστω στεγνόν, δι᾿ οὗ χώνη καθεῖται, ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι. ὑπερκείσθω δὲ τῆς χώνης ἀγγεῖον κοῖλον ἐν κνώδαξι 2—3 〈σωληναρίων〉 inserui. cf. lin. 16, v. etiam II 11 p. 232, 1 7 ἔσται a: f. ἔστω χώνη G2 T: χῶνος AG1 ὁ G2 T: om. AG1 8 ἀπέχει AG: ἀπέχων T 10 τὰ βάρη T: τὰ βάρυ AG: f. τὸ βαρὺ ἄνω a: κάτω Burneianus 81 in margine, quod Woodcroftio et Rochasio iniuria probatur 12 aut ex yitro aut utique ex coniu L 13 f. τούτων 〈οὖν〉 οὕτως om. L 15 ἀνακεκαλυμμένων (-υμεν- P) b: coopertos L (═ συγκεκαλυμμένων): f. ἀνακεκαμμένων 21 δι᾿ οὖ . . . καθεῖται b: cui effusorium insideat L φέρεται ἀεὶ ἐπίρρυτον ὕδωρ. συμβαίνει οὖν κενοῦ ὄντος τοῦ ἐκνωδακισμένου ἀγγείου ὀρθὸν αὐτὸ διαμένειν· 198 βαρύλλιον γὰρ ἔχει | προσκείμενον τῷ πυθμένι. πληρωθέντος δὲ καταστρέφεται τὸ ὕδωρ εἰς τὸ στεγνὸν ἀγγεῖον. ὁ δὲ ἐν τούτῳ ἀὴρ ἐκθλιβόμενος διά τινος συριγγίου τὸν ἦχον ἀποτελεῖ. κενοῦται δὲ τὸ ἀγγεῖον διά τινος καμπύλου σίφωνος. ἐν ὅσῳ δὲ ἡ κένωσις γίνεται, πάλιν τὸ ἐκνωδακισμένον ἀγγεῖον πληρωθὲν καταστρέφεται. δεήσει δὲ τὴν ἐπίρρυσιν μὴ κατὰ μέσον φέρεσθαι τοῦ ἐκνωδακισμένου, ὥστε πληρωθὲν ταχέως καταστρέφεσθαι.

Καὶ ἄλλως δὲ ἐκ διαλειμμάτων ἦχοι γίνονται τόνδε τὸν τρόπον.

Ἀγγεῖόν ἐστι πλείονα ἔχον διαφράγματα πλάγια· ἐν δὲ ταῖς χώραις διαβῆταί εἰσι φέροντες εἰς τὰς ὑποκειμένας χώρας ἄνισοι ταῖς ἐπιρρύσεσιν· ἐν δὲ τῷ στρεφόμενον τὰ βάρη εἰς τὸ ἄνω μέρος ἔχον, εἰς ὃ φέρεται ἀεὶ ὕδωρ ἐπίρρυτον. a 218, 15 —220, 21 Ἀγγεῖον . . . ἀποτελεῖ ═ b 218, 21— 220, 28: Ἀγγεῖον ἔστω πλείονα ἔχον διαφράγματα πλάγια, ἐν δὲ ταῖς χώραις διαβῆται φέροντες εἰς τὰς ὑποκειμένας χώρας, ἤγουν ἀπὸ μὲν τῆς πρώτης εἰς τὴν δευτέραν, ἀπὸ δὲ τῆς δευτέρας εἰς τὴν τρίτην καὶ ἀπὸ τῆς τρίτης εἰς τὴν τετάρτην 3 βαρύλλιον AG 2 b: βαρύδιον T 1: βαρίδιον Amg. G 1 T2 προσκείμενον AG b L: προκείμενον T 8 ἑκνωδάκιον A1, corr. A 2 11 καταστρέφεσθαι bL: καταφέρεσθαι a 15 f. ἔστω πλέονα T 17 sqq. de recensione a v. prolegom. adnot. ad fig. 49 2 κεκνωδακισμένου B 3 γὰρ BCL: δὲ, sed γὰρ Supra scr. P 6 ἀποτελεῖν B 13 δὲ om. B ὑποκάτωἀγγείῳ πρόσκειται τὸ συρίγγιον τὸ καὶ τὸν ἦχον ποιοῦν· εἰς δὲ τὸ ἄνω ἀγγεῖον φέρεται ἡ ῥύσις. καὶ συμβαίνει πληρωθέντος τοῦ ἄνω ἀγγείου μεταχωρεῖν διὰ τοῦ ἐν αὐτῷ διαβήτου

εἰς τὸ ὑποκείμενον, ἄχρις ἂν ἐπὶ τὸ τελευταῖον παραγένηται τὸ ὑγρὸν στεγνοῦ αὐτοῦ ὄντος· ὁ δʼ ἐν τούτῳ ἀὴρ ἐκθλιβόμενος διὰ τοῦ συριγγίου τὸν ἦχον ἀποτελεῖ.

καὶ καθεξῆς, ἄνισοι δὲ ταῖς ἐπιρρύσεσιν. ἐν ἑκάστῳ δὲ διαφράγματι πρόσκειται τὸ συρίγγιον τὸ καὶ τὸν ἦχον ποιοῦν. φερομένη οὖν ἡ ῥύσις πρῶτον ἐν τῷ ἄνω ἀγγείῳ καὶ τοῦτο πληροῦσα χωρεῖν ποιεῖ τὸν ἀέρα διὰ τοῦ ἐν αὐτῇ συριγγίου καὶ οὕτως ἠχεῖν. εἶτα πάλιν διὰ τοῦ ἐν αὐτῇ διαβήτου χωροῦν τὸ ὑγρὸν εἰς τὴν κατωτέρω χώραν ποιεῖ τὸ ἐν αὐτῇ συρίγγιον ἠχεῖν καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν χωρῶν ὁμοίως. 19 στεγνοῦ AG: στενοῦ T αὐτοῦ codd.: f. τοῦ ὅλου ἀγ et f. στεγνοῦ τοῦ ὅλου ἀγγείου ὄντος post ἀποτελεῖ (20) transpon. τούτῳ: f. ἑκάστῳ 〈ἀγγείῳ〉, nisi forte στεγνοῦ . . . ἀποτελεῖ interpolata sunt. cf. p. 218, 4—6 24. 25 αὐτῇ b: f. αὐτῷ 26 κατωτέρω BC: κατωτέραν P

VI.

Καὶ σφαῖραι δὲ ὀχοῦνται ἐπʼ ἀέρος οὕτως.

Lέβης ὕδωρ ἔχων ὑποκαίεται ἐπιπεφραγμένος τὸ στόμα· ἀπὸ δὲ τοῦ ἐπιφράγματος ἀνατείνεται σωλήν, οὗ ἐκ τοῦ ἄκρου ἡμισφαίριον κοῖλον συντέτρηται. ἐὰν οὖν κοῦφον σφαιρίον ἐμβάλωμεν εἰς τὸ ἡμισφαίριον, συμβήσεται τὴν ἐκ τοῦ λέβητος ἀτμίδα διὰ τοῦ σωλῆνος φερομένην ἀνακουφίζειν τὸ σφαιρίον εἰς τὸν ἀέρα, ὥστε ἐποχεῖσθαι.

VII. 199

Γίνεται δὲ καὶ σφαῖρα διαφανὴς ἔχουσα ἐντὸς ἑαυτῆς ἀέρα καὶ ὑγρὸν καὶ ἐντὸς αὑτῆς ἐν μέσῳ σφαιρίον εἰς ὑπόδειγμα τοῦ κόσμου.

Γίνεται γὰρ δύο ἡμισφαίρια ὑάλινα· τὸ δὲ ἓν αὐτῶν ἐπιφράσσεται λεπίδι χαλκῇ τρύπημα ἐχούσῃ ἐν μέσῳ στρογγύλον· τούτῳ δὲ σφαιρίον γίνεται ἔλαττον κοῦφον, καὶ ἐμβάλλεται τὸ σφαιρίον εἰς ὕδωρ ἐν τῷ ἑτέρῳ ἡμισφαιρίῳ. εἶτα προστίθεται τούτῳ τὸ διαπεφραγμένον ἡμισφαίριον, καὶ ποσοῦ ὑγροῦ ἐξαιρεθέντος ἐκ τοῦ ὕδατος καθέξει τὸ σφαιρίον ὁ ἐν μέσῳ τόπος. προστεθέντος οὖν τοῦ ἑτέρου ἡμισφαιρίου ἀποτελεῖται τὸ προκείμενον.

4 στόμα AG: στόμιον T 8 εἰς τὸν ἀέρα om. Τ 1, add. Τ 2 9 ὑποχεῖσθαι T 10 caput distinguunt G T: non dist A(?)bL: interpolatum existimat Rochas p. 156 adnot. 12 αὐτῆς scripsi: αὐτῆς a 16 δὲ 〈ἁρμοστὸν〉 18 προτίθεται G 20 ὕδα- τος: f. ἡμισφαιρίου τῷ μέσῳ A 2 Τ 22 ἀποτελεῖται b L: ἀποτελεῖ a 2 καὶ . . . οὕτως a: καὶ σφαῖραι δὲ ὀρχοῦνται διὰ κατα- σκευῆς τοιαύτης b 8 εἰς τὸν ἀέρα om. bL 9 ἐποχεῖσθαι:

VIII. 200

Ἡ καλουμένη λιβὰς στάξει, ἡλίου ἐπιβαλόντος αὐτῇ.

Ἔστω βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒΓ∠, διʼ ἧς χώνη διώσθω, ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχὺ λίαν. ἔστω δὲ καὶ σφαιρίον τὸ ΕΖ, ἀφʼ οὖ σωλὴν φερέτω εἰς τὴν βάσιν ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου καὶ τοῦ τεύχους τοῦ σφαιρίου βραχύ. καμπύλος δὲ σίφων ἐναρμοσθεὶς εἰς τὸ σφαιρίον φερέτω εἰς τὴν χώνην, καὶ ἐμβεβλήσθω εἰς τὸ σφαιρίον ὕδωρ. ὅταν οὖν ὁ ἥλιος ἐπιβάλῃ τῷ σφαιρίῳ, θερμανθεὶς ὁ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκθλίψει τὸ ὑγρόν, ὃ δὴ διὰ τοῦ Η σίφωνος ἔξω ἐνεχθήσεται καὶ διὰ τῆς χώνης εἰς τὴν βάσιν χωρήσει. ὅταν δὲ ἐπισκιασθῇ, ἐκχωρήσαντος τοῦ ἀέρος διὰ τοῦ σφαιρίου ὁ σωλὴν ἀναλήψεται τὸ ὑγρὸν καὶ ἀναπληρώσει τὸν κενωθέντα τόπον· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ὁ ἥλιος ἐπιβάλῃ.

IX.

Θύρσον εἰς ὕδωρ χαλάσαντα ἦχον ἀποτελέσαι ἤτοι σύριγγος ἢ ὀρνέου τινός.

Ἔστω θύρσος ὁ ΑΒΓ∠ τρῆμα ἔχων κατὰ τὴν τοῦ κορύμβου κορυφὴν τὸ ∠· κοῖλος δὲ ἔστω ὁ κόρυμβος 2 ἐπιβαλόντος ABCG: ἐπιβάλλοντος PT 7 καὶ Ab: om G T 9 f. ὕδωρ 〈διά τινος τρυπήματος, ὅ μετὰ τὴν ἔγχυσιν πάλιν ἀπεστεγνώσθω〉. cf. p 228, 3—4 12 ἔξω ἐνεχθήσεται AG 1 ἐξενεχθήσεται G 2 TbL 18 Θύρσον κατασκευάσαι, ὥστε χαλα σθέντα εἰς ὕδωρ ἦχον ἀποτελέσαι κτε Vindob. 120 21 ὁ om. T 3 αβγ b 5 φερέσθω b 6 ἀπὸ om. b 10 ἐπιβάλῃ BC: ἐπιβάλλῃ P, ut lin. 16 13 τοῦ ἀέρος om. bL 14 ὁ σωλὴν: spherula L 18 χαλάσαντα: descendentem L καθάπερ στρόβιλος καὶ τὸν καυλὸν ἐχέτω διαπεφραγμένον μικρὸν ὑπὸ τὸ στόμα τῷ ΑΕ διαφράγματι· τούτῳ δὲ προσκείσθω συρίγγιον τὸ Ζ ὑπὸ τὸ στόμα κείμενον τοῦ σωλῆνος καὶ συντετρημένον τῷ διαφράγματι. ὅταν οὖν ἐμβαλόντες τὸ θυρσίον εἰς ὕδωρ θλίβωμεν εἰς τὸ κάτω, ὁ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκθλιβόμενος ἐκ τοῦ ὕδατος ἦχον ἀποτελέσει. καὶ ἐὰν μὲν ψιλὸν τὸ συρίγγιον, συρίσει μόνον· ἐὰν δὲ ἔχῃ καὶ ποσὸν ὑδάτιον ὑπὲρ τὸ διάφραγμα, καχλάζων ἔσται ἦχος.

X. 201

Ζῳδίου ἐπὶ βάσεως ὄντος καὶ ἔχοντος ἐν τῷ στόματι σάλπιγγα, ἐὰν ἐμφυσήσωμεν, σαλπίσει.

Ἔστω βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒΓ∠, ἐφʼ ἧς ἐφεστάτω ζῴδιον· ἐντὸς δὲ τῆς βάσεως ἡμισφαίριον ἔστω κοῖλον ἐπιπεφραγμένον τὸ ΕΖΗ ἔχον παρὰ τὸν πυθμένα τρυπημάτια· ἐκ δὲ τοῦ ἡμισφαιρίου ἀνατεινέτω σωλὴν a 5—9 ὅταν οὖν . . . ἦχος ═ b 17—22: ἐὰν οὖν ἐμβαλόντες τὸ θυρσίον εἰς τὸ ὕδωρ θλίψωμεν εἰς τὸ κάτω, ὁ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκθλιβόμενος ὑπὸ τοῦ ὕδατος ἦχον ἀποτελέσει. καὶ ἐὰν μὲν ψιλὸν τὸ συρίγγιον, συρίσει μόνον· ἐὰν δὲ καὶ ὑδάτιόν τι ἐπάνω τοῦ διαφράγματος, καχλάζων ἔσται ὁ ἦχος. 2 τὸ om. T 1 2—3 τῷ ΑΕ . . . στόμα om. Α 1, add. A 2 mg. (iterato κείμενον) 9 ὑπὲρ A 2: ὑπὸ A 2 G T ὁ ἠχος Vind. 120 15 παρὰ A (═ π quod scripturae compendium saepe a libra- riis falso legitur), T 1: περὶ G T 2 bL 1 καθάπερ στρόβιλος: ad coni simlitudinem L 3—5 τού- τῳ . . . διαφράγματι om. CP 16 ἀνατεινέσθω BL 21 τι om. P ὁ ΘΖ εἰς τὸ ζῴδιον φέρων ἐπὶ τὴν σάλπιγγα· ἐχέτω δὲ καὶ γλωσσίδα ἡ σάλπιγξ. κεχύσθω δὲ εἰς τὴν βάσιν ὑγρὸν διά τινος ὀπῆς, μετὰ τὴν ἔγχυσιν πάλιν ἀπεστεγνώσθω σμηρίσματί τινι. ὅταν οὖν ἐμφυσῶ 202 μεν εἰς τὸν κώδωνα τῆς σάλπιγγος, ὁ ἐξ ἡμῶν ἀὴρ ἐκθλίψει τὸ ἐν τῷ ἡμισφαιρίῳ ὕδωρ διὰ τῶν τρυπημάτων, ὃ προσαναβήσεται εἰς τὴν βάσιν μετεωριζόμενον· ὅταν δὲ ἀποσπάσωμεν, πάλιν εἰσελεύσεται εἰς τὸ ἡμισφαίριον καὶ ἐκθλίψει τὸν ἀέρα. οὗτος δὲ διὰ τῆς γλωσσίδος ἐξερχόμενος τὸν τῆς σάλπιγγος ἦχον ἀποτελέσει.

XI.

Λέβητος ὑποκαιομένου σφαιρίον πρὸς κνώδακα κινεῖσθαι.

Ἔστω λέβης ὑποκαιόμενος ἔχων ὕδωρ ὁ ΑΒ καὶ ἐπιπεφράχθω τὸ στόμιον τῷ Γ∠ πώματι· τούτῳ δὲ συντετρήσθω σωλὴν ἐπικαμπὴς ὁ ΕΖΗ, οὗ τὸ ἄκρον a 2—11 κεχύσθω δὲ . . . ἀποτελέσει ═ b 18—26: καὶ κεχύσθω εἰς τὴν βάσιν ὑγρὸν διά τινος ὀπῆς, ἣ μετὰ τὴν ἔγχυσιν πάλιν ἐστεγνώσθω σμηρίσματί τινι. ἐὰν οὖν ἐμφυσήσωμεν εἰς τὸν κώδωνα τῆς σάλπιγγος, ὁ ἐξ ἡμῶν ἀὴρ ἐκθλίψει τὸ ἐν τῷ ἡμισφαιρίῳ ὕδωρ διὰ τῶν τρυπημάτων, ὃ προσαναβήσεται εἰς τὴν βάσιν μετεωριζόμενον. ὅταν δὲ παύσωμεν ἐμφυσῶντες, πάλιν ἐπαναστρέψει εἰς τὸ ἡμισφαίριον καὶ ἐκθλίψει τὸν ἀέρα. οὗτος δὲ διὰ τῆς γλωσσίδος ἐξερχόμενος τὸν τῆς σάλπιγγος ἦχον ἀποτελέσει. 2 γλωσσίδα BM: γλωσσίδια aCP: lingulam L 7 μετά- βασιν G 2 μετεωριζόμενον G 2 Τ 1: μηξωριζόμενον AG 1 Τ 2 13 πρὸς: f. περὶ. cf. 204, 12 15 ἔχων Tb: ἔχον AG 17 ἐπικαμπὴς (-ῆς AG) a: ἐπικαμπτὸς b τὸ ἄκρον τὸ η bL 22 τῶν CP: τινων BL 24 de παύω intrans. usurp. v. lex. εἰς κοῖλον σφαιρίον ἐνηρμόσθω τὸ ΘΚ τῷ δὲ ἄκρῳ τῷ Η κατὰ διάμετρον ἔστω κνώδαξ ὁ ΛΜ βεβηκὼς ἐπὶ τοῦ Γ∠ πώματος. ἡ δὲ σφαῖρα ἐχέτω δύο σωληνάρια ἐπικαμπῆ κατὰ διάμετρον συντετρημένα αὐτῇ καὶ ἐπικεκαμμένα ἐναλλάξ. αἱ δὲ καμπαὶ ἔστωσαν πρὸς ὀρθὰς ἐπινοούμεναι καὶ διὰ τῶν Η, Λ εὐθειῶν. συμβήσεται

οὖν θερμαινομένου τοῦ λέβητος τὴν ἀτμίδα διὰ τοῦ ΕΖΗ εἰς τὴν σφαῖραν ἐμπίπτουσαν ἐκπίπτειν διὰ τῶν 1—2 ἄκρῳ τῷ BCG 2 Τ 1: ἄκρον τὸ AG 1 P 19 καὶ G 2 T: om. AG 1 20 an ΗΖ, ΜΛ? 23—24 τοῦ εζη σωλῆνος Par. 2512, Voss. 19 1 σφαιρίον om. P 2 τῷ Η: τὸ θ P 18—21 ἐπινοούμεναι . . . εὐθειῶν om. b L ἀνακεκαμμένων σωληναρίων εἰς τὸ πῶμα καὶ στρέφειν τὴν σφαῖραν, καθάπερ ἐπὶ τῶν χορευόντων ζῳδίων.

XII.

Κρατῆρος ὄντος ἐπί τινος βάσεως καὶ κρουνὸν ἔχοντος ἀνεῳγότα μεταξὺ τοῦ ῥέειν παύσασθαι μὴ ὄντος ἁρμοστοῦ πώματος τοῦ κλείοντος τὸν κρουνόν.

Ἔστω κρατὴρ ὁ ΑΒ ἐπὶ βάσεως τῆς Γ. διὰ δὲ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου καὶ τῆς βάσεως σωλὴν διώσθω ὁ ∠ΕΖ εἰς κρουνὸν ἀποδεδομένος. ἐπὶ δὲ τοῦ ὠτίου τοῦ κρατῆρος κανόνιον ἐφεστάτω τὸ ΗΘ πεπηγός, πρὸς ὅ κηλωνευέσθω ἕτερον τὸ Κ Λ περὶ περόνην τὴν Θ· ἐκ δὲ τοῦ Κ ἄκρου κανόνιον καθείσθω 203 ἕτερον τὸ Κ Μ περὶ μὲν τὸ Κ περόνῃ | κινούμενον· πρὸς δὲ τῷ Μ πυξίδα ἐχέτω τὴν ΝΞ βάρος ἔχουσαν καὶ δυναμένην περιβαίνειν περὶ τὸν ∠Ε Ζ σωλῆνα. ὅταν οὖν πλήρους ὄντος τοῦ κρατῆρος πιέσωμεν τὸ ἄκρον τοῦ κανόνος εἰς τὸ κάτω μέρος, ἀνενεχθήσεται ἡ ΝΞ πυξίς· ταύτης δὲ ἐπαρθείσης τὸ ἐν τῷ κρατῆρι ὕδωρ διὰ τοῦ ∠ΕΖ σωλῆνος ἔξω ἐνεχθήσεται· 1 σωληναρίων inserui ex bL στρέφειν σωληναρίων Μ 2 2 τὴν Vindob 120, b: εἰς τὴν a σφαῖραν AG T 2, b: χώ- ραν T, ἐπὶ AG: καὶ ἐπὶ T ζωδίων AG 1 (ζοδ- G 1) T 2 ζωδαρίων G 2 T 1 12 καθείσθω Tb: καθίσθω AG 13 μὲν om T 1, add. T2 περόνη Tb: περόνην AG 14 τῶ BCT: τ AGP πυξίδα Tb. πυξίδια AG 18 νξ G 2 Tb: μξ AG 1 (μ ex ν corr. A) 1 εἰς τὸ πῶμα om bL 2 καθάπερ . . . ζῳδίων om bL 10 τοῦ κρατῆρος om bL 10—11 ἐφεστάτω πεπηγὸς τὸ ηθ tr. BC 11 πεπηγός om. P 14 ἐχέτω a: habeat L: ἔχον b 19 διὰ . . . σωλῆνος om. L ἔξω ἐνεχθήσεται APL: ἐξ- ενεχθήσεται BC ἐὰν δὲ ἀφῶμεν τὸ Λ ἄκρον, καταχθήσεται ἡ πυξὶς καὶ περικείσεται τῷ ∠ΕΖ σωλῆνι, καὶ ὁ ἐν αὐτῇ ἀὴρ μὴ ἔχων διέξοδον διαστέλλει τὸ περὶ τὸν ∠ΕΖ σωλῆνα ὑγρόν, ὥστε μηκέτι φέρεσθαι διὰ τοῦ ∠ στομίου. ὅταν δὲ πάλιν πιέσωμεν εἰς τὸ κάτω μέρος τὸ Λ ἄκρον, ῥεύσει ὁ κρουνός.

ΧΙΙΙ.

Ῥυτοῦ κατασκευή, ὥστε ἐπικειμένου ὑελίνου ἐπιθέματος καὶ ἐκρέοντος τοῦ ῥυτοῦ προσαναβαίνειν τῷ 204 ὑαλίνῳ καὶ ἀναβάλλεσθαι τὸ ὑγρόν.

Ἔστω ῥυτὸν τὸ ΑΒΓ ἐπιπεφραγμένον τῷ ∠Ε ἐπιφράγματι· ἐκ δὲ τοῦ ∠Ε δύο σωλῆνες φερέτωσαν οἱ ΖΗ, ΘΚ, ὧν ὁ μὲν ΖΗ εἰς τὸ ἐκτός, ὁ δὲ ΘΚ εἰς τὸ ἐντός. τούτους δὲ περιλαμβανέτω ὑέλινον ἐπίθεμα a 1—6 ἐὰν δὲ ἀφῶμεν . . . ὁ κρουνός ═ b 16—19: 15 ἐὰν δὲ ἀφῶμεν τὸ Λ ἄκρον, καταχθήσεται ἡ πυξὶς καὶ περικείσεται τῷ ∠ΕΖ σωλῆνι καὶ ἐμφράξει αὐτόν, ὥστε μηκέτι ῥεῖν. ὅταν δὲ πάλιν πιέσωμεν τὸ Λ ἄκρον εἰς τὸ κάτω μέρος, ῥεύσει ὁ κρουνός. a 234, 11—236, 14 Ἔστω ῥυτὸν . . . τὸ ═ b 234, 21—236, 32: Ἔστω ῥυτὸν τὸ ΑΒΓ ἐπιπεφραγμένον τῷ ∠Ε ἐπίφράγματι· ἐκ δὲ τοῦ ∠Ε δύο σωλῆνες φερέτωσαν οἱ ΖΗ, ΘΚ, ὧν ὁ μὲν ΖΗ εἰς τὸ ἐκτὸς τοῦ πυθμένος τοῦ ῥυτοῦ, ὁ δὲ ΘΚ εἰς τὸ ἐντός. τούτους δὲ περιλαμβανέτω 1 καταχθήσεται AG Τ2: κατενεχθήσεται Τ1 3 διαστέλλει AG Τ2: διασταίη Τ1: f. διαστελεῖ 9 ῥυτοῦ ab: ὑγροῦ Vind. 120 10 f. ὑαλίνῳ 〈ἐπιθέματι〉 ὑγρὸν AG b: ὕδωρ T 11 ἐκ- πεφραγμένον T 12 δε ἐπιφράγματος Voss. 19 δύο om. 1 add. Τ2 φερέσθωσαν T1, corr. Τ2 13 οἱ T: ἡ AG 14 τὸ om. T f ἐντὸς 〈φερέτω〉 τούτους AG Τ2: τούτω T 1 10 ὑελίνῳ b, Vind. 120 18 ῥεῖν BC: ῥεύσει P, υσει e corr. 24 f. ἐντὸς 〈φερέτω〉, deferatur L τὸ ΜΝ. ἔστω δὲ τῷ ἐπιφράγματι ἐκ τοῦ ὑελίνου διαύγιον τὸ Ξ, διʼ οὗ ὕδωρ ἐγχυθήσεται. πληρωθέντος οὖν τοῦ ῥυτοῦ διὰ τοῦ εἰρημένου διαυγίου, συμπληρωθήσεται καὶ ὁ ΘΚ σωλήν· καὶ ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ, προσαναβήσεται εἰς τὸ ὑέλινον, ὥστε διὰ ΖΗ σωλῆνος εἰς τὸ ἐχτὸς ἐνεχθήσεται· καὶ ἔσται σίφωνος καμπύλου τάξις, οὗ τὸ μὲν ἔλασσον σκέλος τὸ ΘΚ, τὸ δὲ μεῖζον τὸ ΖΗ. διὸ δὴ ἐπισπάσεται τὸ ἐν τῷ ῥυτῷ ὑγρὸν προσαναβαῖνον εἰς τὸ ὑέλινον ἐπίθεμα. πρότερον δὲ τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα ἐπισπάσεται διὰ τὸ

κουφότερον εἶναι τοῦ ὑγροῦ. εἰς δὲ τὸν κενούμενον τοῦ ἀέρος τόπον τὸ ὑγρὸν ἀναβαλλόμενον φανήσεται καὶ τῷ ἰδίῳ βάρει καταφερόμενον· παρὰ φύσιν γὰρ αὐτῷ ἡ φορὰ εἰς τὸ ἄνω μέρος γίνεται.

ὑέλινον ἐπίθεμα τὸ ΜΝ ἀκριβῶς ἡρμοσμένον καὶ ἐστεγνωμένον τῷ ῥυτῷ. διὰ δὲ τοῦ ὑελίνου ἐπιθέματος καὶ τοῦ ἐπιφράγματος καθείσθω σωλὴν ὁ ΞΟ, διʼ οὗ τὸ ὕδωρ ἐγχυθήσεται. πληρωθέντος οὖν τοῦ ῥυτοῦ διὰ τοῦ τοιούτου σωλῆνος, συμπληρωθήσεται καὶ ὁ ΘΚ σωλήν, καὶ προσαναβήσεται διʼ αὐτοῦ εἰς τὸ ὑέλινον ἐπίθεμα, ὥστε καὶ διὰ τοῦ Ζ Η σωλῆνος εἰς τὸ ἐκτὸς ἐκχυθήσεται καὶ ἔσται σίφωνος καμπύλου τάξις, οὗ τὸ μὲν ἔλασσον σκέλος ἔσται τὸ ΘΚ, τὸ δὲ μεῖζον τὸ ΖΗ.

XIV.

Ἔστι δὲ καὶ ἄλλο κατασκεύασμα, ἐν ᾧ ὑγρὸν ἀναφέρεται ἡρέμα καὶ μένει, ὥστε ἀεὶ προσαναβαῖνον ὁρᾶσθαι.

Ἔστω τις βάσις ἡ ΑΒ στεγνὴ πάντοθεν διάφραγμα ἔχουσα τὸ Γ∠, ὑέλινον δὲ ἐπίθεμα κυλινδρικὸν τὸ ΕΖ καὶ αὐτὸ στεγνὸν πάντοθεν· ἐν δὲ τῷ ΕΖ ἐπιθέματι σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τῆς στέγης αὐτοῦ βραχύ, συντετρημένος δὲ τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ Κ Λ συντετρήσθω μὲν τῷ ἐπιφράγματι τῆς βάσεως, ἀπεχέτω δὲ ἀπὸ τοῦ διαφράγματος βραχύ. ἔστω δὲ καὶ τῇ βάσει ἐκτὸς τοῦ ὑελίνου ἐπιθέματος ὀπὴ ἡ Μ, διʼ ἧς πληρωθήτω τὸ Α ∠ ἀγγεῖον. ἐχέτω δὲ καὶ ἡ ΑΒ βάσις κρουνὸν παῤ αὐτὸν τὸν πυθμένα,

a 238, 5—242, 7 Ἔστω τις βάσις . . . διὰ τῆς Μ ὀπῆς ═ b 238, 20—242, 27: Ἔστω τις βάσις ἡ ΑΒ στεγνὴ πάντοθεν διάφραγμα ἔχουσα τὸ Γ∠· ὑέλινον δὲ ἐπίθεμα ἔστω κυλινδρικὸν ἐπʼ αὐτῆς συνεστεγνωμένον αὐτῇ ἀσφαλῶς τὸ ΕΖ. ἐν δὲ τῷ EΖ ἐπιθέματι σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τῆς στέγης αὐτοῦ βραχύ, συντετρημένος 〈δὲ〉 τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ Κ Λ συντετρήσθω μὲν τῇ στέγῃ τῆς βάσεως, ἀπεχέτω δὲ ἀπὸ τοῦ διαφράγματος βραχύ. ἔστω δὲ καὶ τῇ βάσει ἐκτὸς τοῦ ὑελίνου ἐπιθέματος ὀπὴ ἡ Μ, διʼ ἧς πληρωθήσεται τὸ Α∠ ἀγγεῖον. ἐχέτω δὲ καὶ ἡ 2 καὶ om. T 1, add T 2 7 τῷ A2G T: τὸ A 1 7—8 ἐπι- θέματι A2 G T1 : ἐπίθεμα A1 T 2 12 ἀπεχέτω T: ἀπέχων AG 16 αδ G2 T: αβ AG 1 205 τὸν Ν. ἔστω δὲ καὶ | ἕτερος σωλὴν ὁ ΞΟ συντετρημένος μὲν τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τῆς βάσεως βραχύ, διʼ οὗ πληρωθήσεται τὸ ΓΒ ἀγγεῖον. καταληφθέντος οὖν τοῦ Ν κρουνοῦ, ὁ ἐν τῷ ΓΒ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ καὶ τοῦ Κ Λ καὶ τῆς Μ ὀπῆς εἰς τὸ ἐκτός. ὅταν οὖν πληρωθῇ τὸ Γ Β ἀγγεῖον, πληρώσωμεν καὶ τὸ Α∠ διὰ τῆς Μ ὀπῆς· ὁ γὰρ ἐν αὐτῷ ἀὴρ διὰ τῆς ὀπῆς ἐκχωρήσει. ἐὰν οὖν ἀφῶμεν τὸν Ν κρουνὸν ῥέειν, εἰς τὸν κενούμενον τοῦ ΓΒ τόπον ὁ ἀὴρ ἐκ τοῦ ὑελίνου ἐπιθέματος μεταχωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος· εἰς δὲ τὸν κενούμενον τούτου τόπον ἐκ τοῦ Α∠ ἀγγείου ὕδωρ προσαναβήσεται διὰ τοῦ Κ Λ σωλῆνος. πάλιν δὲ εἰς τὸν κενούμενον τόπον τοῦ Α∠ ἀγγείου ὁ ἀὴρ διὰ τῆς Μ ὀπῆς παρεισελεύσεται· καὶ τοῦτο ἔσται, ἄχρις ἂν πληρωθῇ τὸ ὑέλινον ἐπίθεμα. ΑΒ βάσις κρουνὸν παῤ αὐτὸν τὸν πυθμένα τὸν Ν. ἔστω δὲ καὶ ἕτερος σωλὴν ὁ ΞΟ συντετρημένος τῇ τε στέγῃ καὶ τῷ διαφράγματι τῆς βάσεως, ἀπέχων δὲ τῆς στέγης βραχύ, διʼ οὗ πληρωθήσεται τὸ ΓΒ ἀγγεῖον. καταληφθέντος οὖν τοῦ κρουνοῦ, ὁ ἐν τῷ ΓΒ ἀὴρ ἐκχωρήσει διά τε τοῦ ΘΗ καὶ τοῦ Κ Λ καὶ ἔτι τῆς Μ ὀπῆς εἰς τὸ ἐκτός. πληρώσομεν δὲ καὶ τὸ Α ∠ διὰ τῆς Μ ὀπῆς, τοῦ ἐν αὐτῷ ἀέρος ἐκχωρήσαντος διὰ τοῦ Π διαυγίου, ὃ μετὰ τὴν πλήρωσιν ἀποφράξομεν. ἐὰν οὖν ἀφῶμεν τὸν κρουνὸν ῥέειν, εἰς τὸν κενούμενον τοῦ ΓΒ τόπον ὁ ἀὴρ ἐκ τοῦ ὑελίνου ἐπιθέματος μεταχωρήσει διὰ τοῦ HΘ σωλῆνος· εἰς δὲ τὸν κενούμενον τοῦ ὑελίνου τόπον ἀπὸ τοῦ Α ∠ ἀγγείου τὸ ὑγρὸν προσαναβήσεται διὰ τοῦ ΛΚ σωλῆνος. δεήσει οὖν 1 δὲ AG: δὴ T 2 f. ἀπὸ 〈τοῦ πυθμένος〉 5 τοῦ ΚΛ scripsi: τῆς κλ a 6—7 πληρώσωμεν AG: πληρώσομεν T 9 βγ G 11 τόπον τούτου tr. T 14 τῆς μ ὀπῆς A 1 G 1 : δεήσει δὲ τὰ Α∠, ΓΒ, ΕΖ χωρήματα ἴσα εἶναι, ὅπως εἰς ἄλληλα μεταχωρῇ ὅ τε ἀὴρ καὶ τὸ ὑγρόν. ὅταν δὲ κενω θῇ τὸ ΓΒ ἀγγεῖον καὶ διασταθῇ ἡ τοῦ ἀέρος συνέχεια, πάλιν κατενεχθήσεται ἐκ τοῦ ὑελίνου ὕδωρ εἰς τὸ Α∠ ἀγγεῖον, τοῦ ἀέρος μεταχωροῦντος διὰ τοῦ Ν κρουνοῦ καὶ τοῦ ΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ὑέλινον ἐπίθεμα· ὁ δὲ ἐν τῷ Α∠ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τῆς Μ ὀπῆς.

XV.

Εἰς ἔνια ζῴδια ἐμφυσηθέντα διὰ τοῦ στόματος διʼ ἑτέρου τόπου ὕδωρ ἐκπυτίζει· οἷον ἐὰν Σατυρίσκος ἀσκὸν κατέχῃ, διὰ τοῦ ἀσκοῦ ἐκπυτισθήσεται.

Ἔστω βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒΓ∠, ἐφʼ ἧς ἐπικείσθω τὸ ζῴδιον, καὶ διὰ τοῦ στόματος τοῦ ζῳδίου σωλὴν διώσθω ὁ ΕΖ συντετρημένος τῇ βάσει καὶ ἔχων ὑποκείμενον πλατυσμάτιον τὸ ΗΘ ἐπιφράσσον τὸ Ζ τρῆμα τοῦ σωλῆνος καὶ. ἀνεχόμενον ὑπὸ περονίων κωλυμάτια ἐχόντων πρὸς τὸ μηκέτι ἐκπίπτειν τὸ 206 πλατυσμάτιον. | ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΚΛ διὰ τῆς βάσεως διώσθω, οὐ τὸ μὲν Κ ἄκρον προσκείσθω τῷ , διʼ οὗ βουλόμεθα τὸ ὕδωρ ἐκπυτίζεσθαι. τὸ δὲ Λ ἀπεχέτω τὰ Α∠, ΓΒ, ΕΖ διαχωρήματα ἴσα εἶναι ἀλλήλοις, ὅπως εἰς ἄλληλα μεταχωρῇ ὅ τε ἀὴρ καὶ τὸ ὑγρόν. ὅταν δὲ κενωθῇ τὸ ΓΒ ἀγγεῖον καὶ διασταθῇ ἡ τοῦ ἀέρος συνέχεια, πάλιν κατενεχθήσεται ἐκ τοῦ ὑελίνου τὸ ὕδωρ εἰς τὸ Α∠ ἀγγεῖον, τοῦ ἀέρος μεταχωρήσαντος διὰ τοῦ κρουνοῦ καὶ τοῦ ΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ὑέλινον ἐπίθεμα· ὁ δὲ ἐν τῷ Α∠ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τῆς Μ ὀπῆς. 3 διασταθῇ AG Τ 2 : σταθῇ T ἡ: ἡ διὰ Rochas 9 ἐμ- φυσηθέντα AGT2: διαφυσηθέντα Τ 1 19 προκείσθω G f. τῷ 〈τόπῳ〉. cf. lin. 10. p. 254, 6: τῷ στόματι τοῦ ἀσκοῦ Paris. 2512, Voss. 19 m. 2 20 βουλώμεθα T τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. τὸ δὲ Κ ἄκρον αὐτοῦ ἐχέτω σμηρισμάτιον, διʼ οὗ ἀποκλεισθήσεται τὸ Κ στόμιον αὐτοῦ λεπτὸν ὑπάρχον. ἐγχέοντες οὖν εἰς τὴν βάσιν ποσὸν ὑγρὸν διά τινος ὀπῆς, ἣν μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἀποστεγνώσομεν, ἐὰν ἀποκλείσαντες τὸ Κ

στόμιον ἐμφυσήσωμεν διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος ἀέρα, ὁ ἐμφυσηθεὶς ἀὴρ παρώσει τὸ πλατυσμάτιον καὶ κατενεχθήσεται εἰς τὴν βάσιν, καὶ τούτου πλεονάκις γινομένου πιληθήσεται ὁ ἐν τῇ βάσει ἀὴρ καὶ ἀποκλείσει τὸ πλατυσμάτιον. ἀνοιχθέντος οὖν τοῦ σμηρίσματος, μετʼ ὀλίγον χρόνον ὁ πιληθεὶς ἀὴρ ἐκθλίψει τὸ ἐν τῇ βάσει ὑγρὸν διὰ τοῦ Κ στομίου μετὰ πολλῆς βίας, ἄχρις ἂν ἤτοι πᾶν ἐκπυτισθῇ τὸ ὑγρὸν καὶ ὁ ἀὴρ εἰς τὴν κατὰ φύσιν τάξιν κατασταθῇ, τουτέστιν ὅταν πίλησιν ἐν ἑαυτῷ μηκέτι ἔχῃ.

XVI.

Ἔνια δὲ ἀγγεῖα κατʼ ἀρχὰς ἐγχυθέντος τοῦ ὑγροῦ ῥέει· διαλείμματος δὲ γενομένου οὐκέτι ῥέει ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ, ἄχρι διʼ ἡμίσους γένηται· καὶ τότε ἄρχεται ῥέειν· διαλείμματος δὲ γενομένου οὐκέτι ῥέει, ἄχρις ἄν πληρωθῇ.

Ἔστω γὰρ ἀγγεῖον τὸ ΑΒ ἔχον ἐν ἑαυτὸ τρεῖς καμπύλους σίφωνας τοὺς Γ ∠, Ε κεκρυμμένους ἐν τῇ γάστρᾳ, ὧν τὰ μὲν ἕτερα σκέλη πρὸς τῷ πυθμένι ἔστω τοῦ ἀγγείου, τὰ δὲ ἕτερα ἐκτὸς φερέτω εἰς κρουνοὺς διεσκευασμένα. τοῖς δὲ ἐκτὸς ἄκροις αὐτῶν προσκείσθω ἀγγεῖα τὰ Ζ, Η, Θ, ὧν οἱ πυθμένες ἀπεχέτωσαν ἀπὸ τῶν στομίων ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. πάντα δὲ περιειλήφθωσαν ἑτέρῳ ἀγγείῳ καθάπερ βάσει 207 τῇ Κ ΛΜΝ κρουνὸν ἐχούσῃ τὸν Ξ. καὶ ὁ | μὲν Γ διαβήτης τὴν κυρτότητα ἐχέτω πρὸς αὐτῷ τῷ πυθμένι, ὁ δὲ ∠ πρὸς τῷ ἡμίσει τοῦ ὕψους τοῦ Α Β ἀγγείου, ὁ δὲ E παῤ αὐτὸν τὸν τράχηλον. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν ὕδωρ εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, κατʼ ἀρχὰς μὲν ῥεύσει διὰ 1 ἤτοι AG T 2: om T1 καὶ ab: f ἢ 21 ἐγχέωμεν ἐχέτω μὲν T 1, corr. T 2 1 ἤτοι om. bL 3 αὐτῶ b 6—7 ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ om. L 8 πάλιν ἄρχεται b (ἄρχεσθαι P): iterum in- cipiunt L 12 γάστρᾳ a: κοιλίᾳ τοῦ ἀγγείου bL 14 αὐτῶν om. CP 15 ἀγγεῖα a: ἀγγείδια bL 16 στομίων τῶν σωλή- νων b L 19 πυθμένι aL: πυθμένι τοῦ ἀγγείου b 20 ὁ δὲ . . . ἀγγείου om. P τοῦ Γ διαβήτου, ἐπείπερ ἡ κυρτότης αὐτοῦ πρὸς τῷ πυθμένι ἐστίν· ἐὰν δὲ διαλίπωμεν, κενωθήσεται μὲν τὸ ὑγρὸν τὸ ἐγχυθὲν διὰ τοῦ Ξ κρουνοῦ, τὸ δὲ Ζ ἀγγεῖον καταλειφθήσεται πλῆρες ὕδατος· τὸ δὲ λοιπὸν τοῦ Γ σίφωνος μέρος ἔσται ἀέρος πλῆρες. ὅταν οὖν πάλιν ἐπιχέωμεν τὸ ὑγρόν, οὐ χωρήσει διὰ τοῦ Γ σίφωνος διὰ τὸ ἀέρα εἶναι ἐν τῷ Γ σίφωνι μεταξὺ τοῦ τε ἐγχυνομένου καὶ τοῦ ἐν τῷ Ζ ἀγγείῳ ὕδατος. προσαναβήσεται οὖν τὸ ὑγρὸν ἄχρι τῆς τοῦ ∠ διαβήτου καμπῆς, ἥτις πρὸς τῷ ἡμίσει μέρει ἐστί. καὶ τότε ἄρχεται ῥέειν. διαλείμματος δὲ γενομένου πάλιν τὸ αὐτὸ συμβήσεται, ὃ καὶ ἐπὶ τοῦ Γ εἴρηται. τὰ δʼ αὐτὰ καὶ ἐπὶ τοῦ Ε διαβήτου νοείσθω. δεήσει δὲ τὸ ἐγχυνόμενον ὑγρὸν ἠρέμα ἐγχύνειν πρὸς τὸ μὴ ὑπὸ τῆς βίας ἐκθλιβῆναι τὸν ἐναπολαμβανόμενον ἐν τοῖς σίφωσιν ἀέρα.

a 5 — 16 ὅταν οὖν . . . ἀέρα ═ b 17—28: ὅταν οὖν πάλιν ἐπεγχέωμεν τὸ ὑγρόν, οὐ χωρήσει διὰ τοῦ Γ σίφωνος διὰ τὸ τὸν ἐν τῷ Γ σίφωνι ἀέρα μὴ δύνασθαι ἐξελθεῖν διὰ τοῦ πρὸς τῷ Ζ ἀγγείῳ στομίου πεφραγμένου ὄντος ὑπὸ τοῦ ἐν τῷ αὐτῷ Ζ ἀγγείῳ ὕδατος. προσαναβήσεται οὖν τὸ ὑγρὸν ἄχρι τῆς τοῦ ∠ διαβήτου καμπῆς, ἥτις πρὸς τῷ ἡμίσει μέρει τοῦ ἀγγείου ἐστί· καὶ τότε ἄρξεται ῥέειν· διαλείμματος δὲ γενομένου πάλιν τὸ αὐτὸ συμβήσεται, ὃ καὶ ἐπὶ τοῦ Γ εἴρηται. τὰ δʼ αὐτὰ καὶ ἐπὶ τοῦ Ε διαβήτου νοείσθω. δεήσει δὲ τὸ ἐγχυνόμενον ὕδωρ ἠρέμα ἐγχύνειν πρὸς τὸ μὴ ὑπὸ τῆς σφοδρότητος καὶ τῆς βίας ἐκθλίβεσθαι τὸν ἐν τοῖς ἄλλοις σίφωσιν ἀέρα. 2 διαλείπωμεν PT 3 ξ Ab: ζ G T 6 ἐπιχέωμεν AG: ἐπεγχέωμεν T ἐπεγχέωμεν πάλιν τὸ ὑγρὸν tr. T 13 ε G 2 T: om AG 1 21 ἀγγείω P: ἀγγείου BC 22 ∠ om. L 26 oportet L

XVII.

Σικύας κατασκευὴ τῆς ἄνευ πυρὸς ἐπισπωμένης.

Ἔστω σικύα ἡ Α ΒΓ, οἵα εἴθισται γίνεσθαι τῷ σχήματι, διάφραγμα μέσον ἔχουσα τὸ ∠ Ε διὰ δὲ τοῦ πυθμένος σμήρισμα διώσθω, οὗ ὁ μὲν ἐκτὸς αὐλίσκος ἔστω ὁ Ζ Η, ὁ δὲ ἐντος ὁ ΘΚ . οὗτοι δὲ ἐχέτωσαν κατάλληλα τρήματα τὰ Λ, Μ ἐκτὸς ὄντα τῆς σικύας· τὰ δὲ ἐντὸς αὐτῶν στόμια ἀνεῳγότα ἔστω· τοῦ δὲ Θ τὸ ἐκτὸς ἐπιπεφράχθω καὶ ἐπιτόνιονέχέτω. ἔστω δὲ καὶ ὑπὸ τὸ 208 διά |φραγμασμήρισμα τὸ ΝΞ ὅμοιον τῷ πρὸς τῷ πυθμένι εἰρημένῳ. τὰ

μέντοι κατάλληλα τρήματα εἰς τὸ ἐντὸς τῆς δικύας μέρος ἔστω καὶ συντετρημένα τῷ ∠Ε διαφράγματι. τούτων δὴ κατασκευασθέντων ἐπιστρεφέσθω τὰ ἐπιτόνια τῶν σμηρισμάτων, ὥστε τὰ μὲν ἐν τῷ πυθμένι τρήματα κατάλληλα κεῖσθαι, τὰ δὲ ὑπὸ τὸ διάφραγμα παρηλλαχέναι καὶ ἀποκεκλεῖσθαι. τοῦ ∠Γ ἄρα ἀγγείου a 250, 28—252,14 τοῦ ΔΓἄρα ἀγγείου... καλοῦμεν ═ b 25Ο, 30—252, 31: τοῦ ∠ ἄρα ἀγγείου πλήρους ὄντος πλήρους ὄντος ἀέρος, δυνατόν ἐστι προσθέντα τῷ στόματι τὸ ΛΜ τρῆμα ἐκμυζῆσαί τι μέρος τοῦ ἀέρος, εἶτα πάλιν ἐπιστρέψαντα τὸ ἐπιτόνιον καὶ μὴ ἀφελόντα τοῦ στόματος τὸ σμήρισμα ἔχειν ἠραιωμένον τὸν ἐν τῷ Γ∠ ἀγγείῳ ἀέρα. τοῦτο οὖν πλεονάκις ποιοῦμεν, μέχρις οὗ πολὺν ἐκμυζήσωμεν ἀέρα. ἔπειτα προσθεὶς τῇ σαρκὶ τὴν σικύαν, ὡς ἔθος ἐστίν, ἀνοίγω τὰ ἐν τῷ ΝΞ σμηρίσματι τρήματα διὰ τοῦ ἐπιτονίου. ἀναγκαῖον οὖν ἐστιν εἰς τὸν τοῦ ἐν τῷ Γ∠ ἀέρος τόπον μεταχωρῆσαί τι μέρος τοῦ ἐν τῷ Α∠Ε ἀγγείῳ ἀέρος· εἰς δὲ τὸν κενούμενον ἀντὶ τούτου τόπον ἐπισπάσεται τήν τε σάρκα καὶ τὴν ὑπὸ τὴν σάρκα ὕλην διὰ τῶν ἀραιωμάτων τῆς σαρκός, ἃ δὴ ἀθεωρήτους πόρους καλοῦμεν.

ΧVΙΙΙ.

Καὶ ὁ καλούμενος δὲ πυοῦλκος διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν ἐνεργεῖ.

Κατασκευάζεται γὰρ αὐλίσκος κοῖλος ἐπιμήκης ὁ ἀέρος, δυνατόν ἐστι προσθέντα τῷ στόματι τὰ Λ, Μ σμηρίσματα ἐκμυζῆσαί τι μέρος τοῦ ἀέρος, εἶτα πάλιν ἐπιστρέψαντα τὸ ἐπιτόνιον καὶ ἀφελόντα τοῦ στόματος τὸ σμήρισμα ἔχειν ἠραιωμένον τὸν ἐν τῷ Γ∠ ἀγγείῳ ἀέρα. τοῦτο οὖν πλεονάκις ποιοῦμεν, μέχρις οὗ πολὺν ἐκμυζήσωμεν ἀέρα. ἔπειτα προσθέντες τῇ σαρκὶ τὴν σικύαν, ὡς ἔθος ἐστίν, ἀνοίγομεν τὰ ἐν τῷ Ν σμηρίσματι τρήματα διὰ τοῦ ἐπιτονίου. καὶ ἐξ ἀνάγκης εἰς τὸν τοῦ ἐν τῷ Γ∠ ἀγγείῳ ἀέρος τόπον μεταχωρήσει τι μέρος τοῦ ἐν τῷ Α∠Ε στομίῳ τῆς σικύας ἀέρος εἰς ἀναπλήρωσιν τοῦ κενωθέντος· εἰς δὲ τὸν κενούμενον τοῦ στομίου ἀέρα ἀντεπισπασθήσεται τῆς σαρκός τε μέρος καὶ ἡ περὶ τὴν σάρκα ὕλη διὰ τῶν ἀραιωμάτων τῆς σαρκός, ἃ δὴ πόρους ἀδήλους καλεῖν εἰώθασιν. 6 ἐκμυζήσωμεν T: ἐκμυζήσομεν AG 12 ὑπὸ Haase in ΑΒ, ἕτερος συνεσμηρισμένος ὁ Γ∠, οὗ τὸ μὲν Γ ἄκρον ἐπιπεπωμάσθω λεπιδίῳ· πρὸς δὲ τῷ ∠ ἐπιτόνιον ἐχέτω τὸ ΕΖ . καὶ τοῦ ΑΒ δὲ αὐλίσκου τὸ πρὸς τῷ Α στόμιον ἐπιπεφράχθω λεπίδι ἐχούσῃ συντετρημένον λεπτὸν συρίγγιον τὸ ΗΘ. ὅταν οὖν βουλώμεθα πῦον 209 ἕλκειν, προσθέντες τῷ τόπῳ, ἐν ᾧ |τὸ πῦόν ἐστι, τὸ ἄκρον τοῦ συριγγίου, τὸ Θ στόμιον, ἐπισπώμεθα τὸν Γ∠ αὐλίσκον διὰ τοῦ ἐπιτονίου εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος. γενομένου δὴ τόπου ἐν τῷ ΑΒ αὐλίσκῳ κενοῦ, ἀνάγκη εἰς τοῦτον ἄλλο τι ἀντικαταστῆναι. μὴ ὄντος οὖν ἄλλου τόπου ἢ τοῦ στόματος τοῦ συριγγίου, ἀνάγκη διὰ τούτου τὸ παρακείμενον ὑγρὸν ἐπισπάσασθαι. πάλιν οὖν ὅταν ἐνέσαι τι βουλώμεθα ὑγρόν, ἐμβαλόντες αὐτὸ εἰς τὸν ΑΕ αὐλίσκον καὶ καταλαβόμενοι τὸ ΕΖ ὠθοῦντες τὸν Γ∠ αὐλίσκον θλίβομεν, ἄχρις ἄν ἡμῖν αὐτοῖς δόξῃ ἡ ἔνεσις γενέσθαι.

3 9—16 γενομένου δὴ . . . γενέσθαι ═ b 1825 γενομένου δὴ τοῦ τόπου τοῦ ἐν τῷ ΑΒ αὐλίσκῳ κενοῦ, ἀνάγκη εἰς τοῦτον ἄλλο τι ἀντικαταστῆναι. μὴ ὄντος δὲ ἄλλου τόπου ἢ τοῦ στόματος τοῦ συριγγίου, ἀνάγκη διὰ τούτου τὸ παρακείμενον ὑγρὸν ἐπισπασθῆναι. πάλιν δὲ ὅταν ἐνέσαι τι ὑγρὸν βουλώμεθα, ἐμβαλόντες τὸ ὑγρὸν εἰς τὸν ΑΕ αὐλίσκον, τὸν δὲ Γ∠ αὐλίσκον ὠθοῦντες εἰς τὰ ἔνδον τοῦ ΑΕ θλίψομεν τὸ ὑγρόν, ὃ ἐκπεμφθήσεται διὰ τοῦ ΗΘ συριγγίου. 1 f. ἕτερος 〈ἔστω〉, coaptatus sit L 2 τῷ M. Vind. 120, b: τὸ a 5 βουλώμεθα G T: βουλόμεθα A πύον codd. ut infra lin. 6 11 τοῦ AG, T: κατὰ G 2 12 κατακείμ μενον Τ 1 corr. Τ 2 13 οὖν om. T(?) ἐνέσαι a: γρ. ἐνιέναι Par. 2512 im marg. 13— 14 ἐμβάλλοντες T 15 γδ Τ 1 : γβ AG T 2 16 δόξῃ αὐτοῖς tr. T

ΧΙΧ.

Ἀγγείου τινὸς ὄντος πλήρους οἴνου καὶ κρουνὸν ἔχοντος ῥέοντα, ὅταν ἐπιχέωμεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ κύαθον ὕδατος, οὐκέτι ῥυήσεται· ἐὰν δὲ ἕτερον κύαθον ἐπιχέωμεν, τότε ῥυήσεται καὶ αὐτὸς σὺν τῷ προτέρῳ κυάθῳ ἤτοι καὶ οἴ δύο κύαθοι τοῦ ὕδατος ἐξ ἑτέρων δύο κρουνῶν. καὶ μετὰ τὸ ἐκρεῦσαι τὸ ὕδωρ πάλιν ὁ οἶνος ἐκ τοῦ μέσου κρουνοῦ ῥυήσεται· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ἐπιχεόμενος ἐκρυῇ.

Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ ἔχον περὶ τὸν πυθμένα κρουνὸν τὸν Γ καὶ διαπεφράχθω τὸν τράχηλον τῷ ∠Ε διαφράγματι· ἐκ δὲ τοῦ διαφράγματος σωλὴν ἀνατεινέτω ὁ ΖΗ, περὶ ὄν ἕτερος περικείσθω ἀπέχων ἀπὸ τοῦ διαφράγματος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν, καθάπερ ἐπὶ τῶν πνικτῶν διαβητῶν. διώσθω δὲ καὶ ἕτερος a 2—9 Ἀγγείου τινὸς . . . ἐκρυῇ ═ b 17—24: Ἀγγείου ὄντος πλήρους οἴνου καὶ κρουνὸν ἔχοντος ῥέοντα, ὅταν ἐγχέωμεν ἐπὶ τὸν τράχηλον κύαθον ὕδατος, οὐκέτι ῥυήσεται· ἐὰν δὲ ἕτερον κύαθον ἐπιχέωμεν, τότε ῥυήσεται καὶ αὐτὸς σὺν τῷ προτέρῳ κυάθῳ ἤτοι ὁμοῦ καὶ οἱ δύο κύαθοι τοῦ ὕδατος ἐξ ἑτέρων δύο κρουνῶν. καὶ μετὰ τὸ ἐκρεῦσαι τὸ ὕδωρ πάλιν ὁ οἶνος ἐκ τοῦ μέσου κρουνοῦ ἄρξεται ῥέειν· καὶ τοῦτο γενήσεται, ὁσάκις ἂν προαιρώμεθα, ἔστʼ ἂν δηλονότι ὅλος ὁ οἶνος ἐκρυῇ. 3 ἐπιχέωμεν AG T 2 : ἐγχέωμεν T1 . similiter lin. 5 4 αὐ- τοῦ A2 G T: om A 1 9 f. ὁσάκις ἂν 〈ὁ κύαθος〉 ἐπιχεόμενος. cf. p. 260, 3 ἐκρυῇ scripsi: ἐκρῇ AG: ἐκρεῖ T 10 περὶ: f. παρὰ. cf. 226, 15. 238, 18 13 ἀνατεινέτω aB: ἀνατεινέσθω CP: extendatur L 14 διάρρυσιν εἶναι b 20 ἤτοι: hoc est (simul) L 21 κύαθοι om. P διὰ τοῦ διαφράγματος σωλὴν ὁ ΘΚ ὑπερέχων εἰς τὸ ἄνω τοῦ διαφράγματος ἔλασσον ἢ ὁ πρότερος, ἐσχισμένος εἰς δύο κρουνοὺς τοὺς Λ, Μ καὶ τούτῳ δὲ περικείσθω ἕτερος σωλὴν ἀπέχων τοῦ διαφράγματος 210 βραχύ. ἐχέτω | δὲ τὸ ἀγγεῖον καὶ ὑπὸ τὸ διάφραγμα διαύγιον τὸ Ν. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τοὺς κρουνοὺς ἐγχέωμεν τὸν οἶνον, χωρήσει εἰς τὸ κύτος διὰ τοῦ ΖΗ σωλῆνος· ὁ γὰρ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Ν διαυγίου· ἐὰν δὲ καταλαβόμενοι τὸ διαύγιον ἀφῶμεν τοὺς κρουνούς, ἐκ μὲν τῶν Λ, Μ ῥυήσεται τὸ ἐναποληφθὲν ἐν τῷ ΘΚ σωλῆνι ὑγρόν, ἐκ δὲ τοῦ Γ τὸ ἐν τῷ κύτει ὑγρόν. ἐὰν οὖν ῥέοντος τοῦ Γ ἐπεγχέωμεν κύαθον ὕδατος ἐπὶ τὸ διάφραγμα, οὐκέτι ἕξει ὁ ἀὴρ παρεισπίπτειν διὰ τοῦ ΖΗ σωλῆνος, ἀλλὰ παύσεται ὁ Γ κρουνὸς ῥέων. ἐὰν δὲ ἕτερον ἐπεγχέωμεν, ὑπερβλύσει τὸν ΘΚ σωλῆνα καὶ διʼ αὐτοῦ ἐνεχθήσεται εἰς τοὺς Λ, Μ κρουνούς, καὶ ὅλον ἐπισπάσεται τὸ a 258, 3—26Ο, 3 καὶ τούτῳ . .. τοὺς κυάθους ═ b 258, 19—26Ο, 22: καὶ τούτῳ δὲ περικείσθω ἕτερος σωλὴν ὡσεὶ πνικτὸς διαβήτης [ οἱονεί]. ἐχέτω δὲ τὸ ἀγγεῖον ὑπὸ τὸ διάφραγμα καὶ διαύγιον τὸ N. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τοὺς κρουνοὺς ἐγχέωμεν τὸν οἶνον, χωρήσει εἰς τὸ κύτος τοῦ ἀγγείου διὰ τοῦ ΗΖ σωλῆνος· ὁ γὰρ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Ν διαυγίου· ἐὰν δὲ καταλαβόμενοι τὸ διαύγιον ἀφῶμεν τοὺς κρουνούς, ἐκ μὲν τῶν Λ, Μ ῥυήσεται τὸ ἐναπολειφθὲν ἐν τῷ ΘΚ σωλῆνι ὑγρόν, ἐκ δὲ τοῦ Γ τὸ ἐν τῷ κύτει ὑγρόν. ἐὰν οὖν ῥέοντος τοῦ Γ ἐπεγχέωμεν κύαθον ὕδατος ἐπὶ τὸ διάφραγμα, οὐκέτι ἕξει ὁ ἀὴρ παρείσδυσιν διὰ τοῦ Ζ H σωλῆνος. διὸ καὶ παύσεται ὁ Γ κρουνὸς ῥέων. ἐὰν δὲ καὶ ἕτερον κύαθον ἐπεγχέωμεν, ὥστε ὑπερεκβλύσαι τὸν ΘΚ σωλῆνα, ἐνεχθήσεται τὸ ὕδωρ διʼ αὐτοῦ εἰς τοὺς Λ, Μ κρουνούς, καὶ ὅλον ἐπισπάσεται τὸ ὕδωρ. εἶτα λαβὼν ἀναπνοὴν ὁ Ζ σωλὴν ποιήσει ὁμοίως ὕδωρ. εἶτα λαβὼν ἀναπνοὴν ὁ ΖΗ σωλὴν ποιήσει ὁμοίως τὸν Γ κρουνὸν ῥέειν. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ἐπεγχέωμεν τοὺς κυάθους.

XX.

Ἀγγείου ὄντος πλήρους ἀκράτου καὶ κρουνὸν ἔχοντος ὁτὲ μὲν τὸν οἶνον ἐκρέειν, ὕδατος δὲ ἐγχυνομένου καθαρὸν τὸ ὕδωρ ἐκρεῖν, εἶτα πάλιν τὸν ἄκρατον· κἂν βούληταί τις, τοῦ ὕδατος ἐγχυνομένου κρᾶμα ῥυήσεται.

Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διάφραγμα ἔχον περὶ τὸν τράχηλον τὸ Γ∠, διʼ οὗ καθείσθω σωλὴν ὁ ΕΖ ἔξω τοῦ πυθμένος φέρων, ὅς ἔσται κρουνός. ἐχέτω δὲ ὁ ΕΖ σωλὴν τρυπημάτιον ἐντὸς τοῦ ἀγγείου παρὰ τὸν πυθμένα τὸ Η. ἔστω δὲ καὶ διαύγιον ὑπὸ τὸν τράχηλον τὸ Θ. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὸν κρουνὸν τὸν Ζ ἐγχέωμεν τὸν οἶνον, χωρήσει εἰς τὸ κύτος, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ Θ διαυγίου. ἐὰν δὲ 211 καταλαβόμενοι τὸ διαύγιον ἀφῶμεν τὸν κρουνόν, οὐ ῥυήσεται, εἰ μὴ μόνον τὸ ἐναπολειφθὲν ἐν τῷ ΖΕ σωλῆνι. ἐὰν οὖν ἐπεγχέωμεν ὕδωρ, καθαρὸν ῥυήσεται, τὸν Γ κρουνὸν ῥέειν. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ἐπεγχέωμεν τοὺς κυάθους. 3 ἐπεγχέωμεν AG: ἐπιχέωμεν T 7 ἐκρρέειν (sic) T f. εἶτα . . . ἄκρατον post ῥυήσεται (9) tr. 8 βούληται Tb: βούλεται AG 13 τρυπημάτιον T1 : τρυμάτιον AG T, 16 ζ AG T 2: θ T 1 7 τὸν ἄκρατον: mixtum L 8 δέ τις b (δὲ om L) 10 τι om bL 11 τὸ aB: τὸν CP καθείσθω aBL: κείσθω CP σωλὴν om. L 12 ὃς ἔσται κρουνός a: καὶ ποιῶν κρουνὸν ἐὰν δὲ ἀνῶμεν τὸ διαύγιον, κρᾶμα, ἐὰν δὲ μηκέτι ἐγχύνωμεν, καθαρὸς ὁ οἶνος.

ΧΧΙ.

Βωμοῦ ἀναπτομένου τὰ μὲν παριδρυμένα ζῴδια σπένδειν, τὸν δὲ δράκοντα συρίζειν.

Ἔστω τις βάσις κοίλη ἡ ΑΒ, ἐφʼ ἧς βωμὸς ὁ Γ ἔχων αὐλὸν μέσον ἐπὶ τὴν βάσιν καθιέμενον ἀπὸ τοῦ

ἐπιπύρου τὸν ∠ Ε, ὃς εἰς τρεῖς ἐσχίσθω σωλῆνας τὸν μὲν ΕΖ ἐπὶ τὸ στόμα τοῦ δράκοντος φέροντα, τὸν δὲ ΕΗΘ ἐπὶ οἰνοδόχον ἀγγεῖον τὸ Κ Λ, οὐ ὁ πυθμὴν ἀνωτέρω ἔστω τοῦ Μ ζῳδίου, προσηνωμένον τῷ ἐπιφράγματι τοῦ Κ Λ ἀγγείου χαρακοειδῶς· ἕτερος δὲ ὁ ΕΝΞ καὶ αὐτὸς ὁμοίως ἀνηκέτω εἰς ἕτερον οἰνοδόχον ἀγγεῖον τὸ Ο Π καὶ αὐτὸς χαρακοειδῶς· συνεστεγνώσθωσαν δὲ καὶ ἀμφότεροι τοῖς πυθμέσι τῶν ἀγγείων. ἔστωσαν δὲ ἐν ἑκατέρῳ τῶν οἰνοδόχων ἀγγείων καμπύλοι σίφωνες ὅ τε ΡΣ καὶ ὁ ΤΥ, ὧν αἱ μὲν ἀρχαὶ ἔστωσαν ἐν τῷ οἴνῳ, τὰ δὲ τέλη διήκοντα πνικτῶς διὰ τοῦ περιφράγματος τῶν οἰνοδοχείων, καθʼ ὧν δεῖ γίνεσθαι τὰς σπενδούσας χεῖρας τῶν ζῳδίων. ὅταν οὖν μέλλῃς ἐξάπτειν, προεμβάλλων τοῖς σωλῆσιν ὑδάτιον βραχύ, ὥστε μὴ διαρραγῆναι τοὺς σωλῆνας ὑπὸ ξηροῦ τοῦ πυρός, ἀπόφραξον ἅπαντα, ὡς μὴ διαπνέειν. · τὸ δὲ τοῦ πυρὸς πνεῦμα ἐγκαταμιγὲν τῷ ὕδατι διὰ τῶν σωλήνων ἀνελεύσεται ἐπὶ τοὺς χάρακας καὶ διʼ αὐτῶν θλῖψαν τὸν οἶνον ἀνοίσει ἐπὶ τοὺς καμπύλους σίφωνας τόν τε ΡΣ καὶ τὸν ΤΥ, ὥστε διὰ τῶν χειρῶν τῶν ζῳδίων ῥέοντα σπένδειν, ἐφʼ ὅσον ὁ βωμὸς καίεται· ὁ δὲ ἕτερος σωλὴν τὸ πνεῦμα ἀνενεγκὼν ἐπὶ τὸ στόμιον 211 extr. τοῦ δράκοντος συρίζειν ποιήσει τὸν δράκοντα.

XXII. 222

Λυχνίας κατασκευή, ὥστε λύχνου ἐπικειμένου, ὅταν ἐλλιπὴς ἐλαίου γένηται, ἐκ τοῦ ὠτὸς αὐτοῦ ἐπιχεῖσθαι ἔλαιον εἰς τὸν λύχνον, ὅσον ἂν προαιρώμεθα, μηδενὸς 2 f. αὐτὸς〈προσηνωμένος τῶ ἐπιφράγματι〉 4 ἀγγείων B: om. aCΡ 8 γίγνεσθαι TC 9 μέλλῃς AG b: μέλλῃ T προένβάλλων A: προσενβάλλων G: προσεμβάλλων T 11 καὶ ἀπόφραξον T 12 ἐγκαταμιγὲν A1 b: ἐγκαταμεμιγμένων A2 T: ἐγκαταμεμιγμένων (sic) G 13 ἀνελεύσεται A2 G T: ἀνέλθῃ A1 16 ζωδίων A1 b: ζωδαρίων A2 G T 1—2 οἰνοδόχον ἀγγεῖον aBC: οἰνοδοχεῖον P 2 ο π aBL: ο CΡ 2—3 συνεστεγνώσθωσαν . . . ἀγγείων a: συνεστεγνω- μένος τῷ πυθμένι τοῦ ἀγγείου bL 6 οἴνῳ: utero L 9 προ- εμβάλων P 11 ξυροῦ P 12 δὲ a: οὖν bL πνεῦμα τοῦ ἀγγείου ἐπὶ τοῦ λύχνου ἐπικειμένου, ἐξ οὗ τὸ ἔλαιον ἐπιρρέει.

Κατασκευαζέσθω ἡ λυχνία κοίλην ἔχουσα βάσιν τρίγωνον καθάπερ πυραμίδα γίνεσθαι. καὶ ἔστω βάσις ἡ ΑΒΓ∠ κοίλη διάφραγμα ἔχουσα τὸ ΕΖ. ὁ δὲ τῆς λυχνίας καυλὸς ἔστω ὁ ΗΘ καὶ αὐτὸς κοῖλος, ὑπὲρ δὲ τὸν καυλόν, ὡς εἴρηται, κοῖλος κάλαθος ὁ ΚΛ δυνάμενος πλέον ἔλαιον χωρεῖν. καὶ ἐκ μὲν τοῦ ΕΖ διαφράγματος ἀνατεινέτω σωλὴν ὁ ΜΝ συντετρημένος τῷ διαφράγματι καὶ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ ΚΛ ἐπιφράγματος τοῦ καλάθου, ἐφʼ ὅ δὴ καὶ ἐπίκειται ὁ λύχνος, ὅσον ἀέρι διέξοδον. ἕτερος δὲ σωληνίσκος ὁ ΞΟ καθείσθω διὰ τοῦ ΚΛ ἐπιφράγματος ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ καλάθου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ὑπερεχέτω δὲ ὁ ΞΟ σωλὴν τοῦ ΚΛ ἐπιφράγματος βραχύ. τῇ δὲ ὑπεροχῇ συνεσμηρίσθω ἕτερον σωληνάριον τὸ Π ἐπιπεφραγμένον τὸ ἄνω στόμιον, ὅ διὰ τοῦ πυθμένος τοῦ λύχνου διωθει συνηνώσθω τῷ λύχνῳ μηδὲν ἔχων εἰς τὸ ἐκτὸς τοῦ λύχνου. τῷ δὲ Π σωλῆνι συγκεκολλήσθω ἕτερον σωληνάριον λεπτὸν ἀνατεῖνον εἰς τὸ ἄκρον τοῦ ὠτὸς καὶ συντετρήσθω αὐτῷ, ὥστε ἐπιρρεῖν ἐν τῷ κοιλάσματι τοῦ λύχνου, ἔχον τρῆμα ὥσπερ καὶ οἱ ἄλλοι. ὑπὸ δὲ τὸ ΕΖ διάφραγμα ὑποκεκολλήσθω κλειδίον φέρον εἰς τὴν Γ∠ΕΖ χώραν, ὥστε, ἐὰν ἀνοιχθῇ, τὸ ἐκ τῆς ΑΒΕΖ χώρας ὕδωρ μεταβαίνειν εἰς τὴν Γ∠ΕΖ. ἔστω δὲ ἐν τῷ ΑΒ 4 f. 〈ὥστε〉 καθάπερ 7 καυλὸν M 2 : αὐλὸν a ὡς εἴρηται suspecta, nisi initio capitis quaedam interciderunt 18 διωθεὶ codd f. διωσθὲν μηδὲν AG: μηδὲ T 19 ἔχων codd f. ἔχον. particip ἔχων recte se haberet, si haec fere ab Herone scripta essent: τοῦ λύχνου διώσθω, 〈ὁ δὲ Π σωλὴν〉 συνηνώσθω τῷ λύχνῳ μηδὲν ἔχων κτἑ 22 τοῦ λύχνου om. G ἐπιφράγματι τρημάτιον, διʼ οὗ πληρώσομεν τὴν ΑΒΕΖ χώραν ὕδατος, καὶ ὁ ἐν αὐτῇ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ 223 τοῦ εἰρημένου τρήματος. ἀφαιρεθέντος οὖν |τοῦ λύχνου πληρώσομεν ἐλαίου τὸν κάλαθον διὰ τοῦ ΞΟ σωληναρίου, τοῦ ἐν τῷ καλάθῳ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ ΜΝ σωληνίσκου καὶ ἔτι διὰ τῆς ἐν τῷ Γ∠ πυθμένι κλειδὸς ἀνοιχθείσης, ὅτε δὴ καὶ τὸ ἐν τῇ Γ∠ΕΖ χώρᾳ ὕδωρ ἐκρυήσεται. ἐπιτεθέντος οὖν τοῦ λύχνου διὰ τοῦ Π σμηρίσματος, ὅταν δέῃ ἔλαιον ἐπιχέειν, ἀνοίξωμεν τὸ ἐν τῷ Γ∠ πυθμένι κλειδίον. μεταχωροῦντος οὖν τοῦ ἐν τῇ ΑΒΕΖ χώρᾳ ὕδατος εῖς τὴν Γ∠ΕΖ, ὁ ἐν τῇ Γ∠ΕΖ ἀὴρ διὰ τοῦ ΜΝ σωληνίσκου εἰς τὸν κάλαθον ἀφικνούμενος θλίψει τὸ ἐν αὐτῷ ἔλαιον, ὅ δὴ διὰ τοῦ ΞΟ σωλῆνος καὶ τοῦ συνεχοῦς αὐτῷ εἰς τὸν λύχνον χωρήσει. ὅταν δὲ μηκέτι βουλώμεθα ῥέειν, ἀποκλείσεται τὸ κλειδίον καὶ παύσεται. καὶ πάλιν ὅταν δέῃ, τὸ αὐτὸ ποιήσομεν.

ΧΧΙΙΙ.

Δύναται δὲ καὶ ἄλλως ἐπὶ τῆς αὐτῆς καταγραφῆς προχειρότερον, ὥστε μὴ βάσιν κατασκευάζειν, ἐν ᾗ τὸ ὕδωρ ἐστί· τὰ μὲν οὖν ἄλλα τὰ αὐτὰ ἔστω χωρὶς τῆς βάσεως καὶ τοῦ ἐν αὐτῇ ὕδατος.

2 f. ὕδατος 〈καὶ ὅ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἀπεστεγνώσθω〉. cf. supra p. 118, 10 ἀὴρ M 2 : om. a 7 ὅτε scripsi: ὅταν codd 10 ἀνοίξωμεν a: ἀνοίξομεν Monac 431 γ δ πυθμένι f. γδεζ ἀγγείῳ 12 ὁ M: ἡ a 16 f. ἀπο〈κε〉κλείσεται 17 〈τὸ〉 inserui. cf p. 274, 2 20 μὴ inserui 18 Cap. ΧΧΙΙΙ om bL

Ὁ δὲ ΜΝ σωλὴν τὸ Μ στόμιον ἐχέτω συντετρημένον τῷ τεύχει τοῦ καυλοῦ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς φαίνεσθαι τοῦ καυλοῦ, καὶ περιεστεγνώσθω. ἐὰν οὖν τις προσαγαγὼν τὸ στόμα ἐμφυσήσῃ εἰς τὸ ἐκτὸς στόμιον, χωρήσει τὸ πνεῦμα εἰς τὸν κάλαθον καὶ θλίψει τὸ ἔλαιον διὰ τοῦ ΞΟ σωλῆνος. καὶ ἔσται τὸ αὐτὸ τῷ πρότερον· ὁσάκις γὰρ ἐὰν ἐμφυσῶμεν, ἐπιχυθήσεται εἰς τὸν λύχνον ἔλαιον. δεήσει δὲ τὸ τοῦ ὠτὸς ἄκρον ἐπικεκάμφθαι κατὰ κάθετον τῷ λύχνου τρήματι, ὥστε μὴ ἔξω 223 extr. ἀκοντίζειν τὸ ἔλαιον.

XXIV. 212

Λυχνίας κατασκευή, ὥστε τοῦ ἐλαίου μειουμένου ἐν τῷ τὸν λύχνον ἅπτειν ὕδατος ἐγχυνομένου προσαναπληροῦσθαι τὴν λυχνίαν ἐλαίου.

Ἔστω γὰρ ὑπὸ τὴν λυχνίαν ἀγγεῖον στεγνὸν πάντοθεν τὸ ΑΒ ἤτοι συμφυὲς αὐτῇ ἢ καὶ

ἰδίᾳ κείμενον. ἐκ δὲ τούτου ἀνατεινέτωσαν δύο σωλῆνες a 27Ο, 24—274, 23 Ἔστω γὰρ ... ἐπιρρεῖν ═ b 27 29—274, 32: Ἔστω ὑπὸ τὴν λυχνίαν ἀγγεῖον στεγνὸν πάντοθεν συμφυὲς αὐτῇ τὸ ΑΒ. ἐκ δὲ τούτου ἀνατεινέτωσαν οἱ Γ∠, ΕΖ συντετρημένοι τῷ ΑΒ ἀγγείῳ. τὸ δὲ Γ στόμιον τοῦ σωλῆνος ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν· καὶ ὁ μὲν Γ∠ ἄχρι τῆς ἐπιφανείας ἔστω τοῦ λύχνου φιάλιον ἔχων πρὸς τῷ ∠ ἄκρῳ, διʼ οὗ ἔσται ἡ ἔγχυσις τοῦ ὕδατος. ὁ δὲ ΕΖ σωλὴν συντετρήσθω τῷ πυθμένι τοῦ λύχνου. ἐὰν οὖν τις διὰ τοῦ ὀμφαλοῦ τοῦ λύχνου ἐγχύνῃ ἔλαιον, χωρήσει πρῶτον εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, εἶτα πληρωθέντος αὐτοῦ πληρωθήσονται καὶ οἱ Γ∠, ΕΖ σωλῆνες καὶ ὁ λύχνος. καιόμενος οὖν ὁ λύχνος ἀπόκενος ἔσται. ὅταν οὖν ἐγχέωμεν διὰ τοῦ πρὸς τῷ ∠ φιαλίου ὕδωρ, χωρήσει εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον μιγνύμενον τῷ ἐλαίῳ, τὸ δὲ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ ἔλαιον. προσαναβὰν πληρώσει τὸ ἐλλιπὲς τοῦ λύχνου, ἄχρις δύο σωλῆνες οἱ Γ∠, ΕΖ συντετρημένοι τῷ ΑΒ ἀγγείῳ. καὶ τὸ μὲν Γ στόμιον τοῦ Γ∠ σωλῆνος ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου βραχύ, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι· τὸ δὲ ∠ μέρος ἄνω τῆς ἐπιφανείας ἔστω τοῦ λύχνου φιάλιον ἔχον πρὸς τῷ ∠ ἄκρῳ, διʼ οὖ ἔσται ἡ ἔγχυσις τοῦ ὕδατος. ὁ δὲ ΕΖ σωλὴν διηκέσθω μέχρις αὐτῆς τῆς κοίλης ἐπιφανείας τοῦ λύχνου. ἐὰν οὖν τις διὰ τῆς κοίλης ἐπιφανείας τοῦ λύχνου ἐγχέῃ ἔλαιον, χωρήσει πρῶτον εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, εἶτα πληρωθέντος αὐτοῦ πληρωθήσονται καὶ οἱ σωλῆνες ὅ τε Γ∠ καὶ ὁ ΕΖ, ἀλλὰ δὴ καὶ ὁ λύχνος αὐτός. καιόμενος οὖν ὁ λύχνος ἀπόκενος ἔσται. ὅταν δὲ ἐγχέωμεν διὰ τοῦ πρὸς τῷ ∠ φιαλίου ὕδωρ, χωρήσει εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον καὶ 8 αβ A1 G: κ A2 T 11 τῷ AG: τ T 12—13 f. 〈μὴ〉 μιγνύμενον 16 Γ∠ scripsi: β bL 18 ∠ scripsi secundum L: β b 19 ἔχον scripsi: ἔχων b 22 procedit L 25 ἀπόκενος ἔσται om. L ἂν πρὸς τὴν μύξαν γένηται τὸ ἔλαιον. εἶτα πάλιν ἐὰν ὑποκαθίσῃ τὸ ἔλαιον, τὸ αὐτὸ ποιήσομεν καὶ τοῦτο, ἄχρις ἂν τὸ ἔλαιον δαπανηθῇ. ἐὰν δὲ δέῃ ἔτι καταλειφθέντος ἐλαίου εἰς τὸν λύχνον ἀφελεῖν τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, ἔσται σμηρισμάτια ἐν τοῖς Γ∠, ΕΖ σωλῆσι πρὸς τῷ ΑΒ ἀγγείῳ καὶ πρὸς τῷ λύχνῳ κλειδία, ὥστε ἐπιστραφέντων αὐτῶν συνέχεσθαι τό τε ἐν τῷ λύχνῳ ἔλαιον καὶ τὸ ἐν τοῖς σωλῆσι, καὶ οὕτως ἀφαιρετὸν ἔσται. καὶ ὅταν βουλώμεθα, πάλιν προστεθέντων αὐτῶν

ἀνοίξομεν τὰ κλειδία. βέλτιον δὲ τὸ μὲν ΕΖ σωληνάριον 213 εἰς τὸ οὖς τοῦ λύχνου φέ|ρειν, τὸ δὲ Γ∠ ὀπίσω τοῦ ὠτὸς μικρὸν μετεωρότερον ἔχον προσκείμενόν τι ἄνω φιαλοειδὲς συντετρημένον αὐτῷ, διʼ οὗ ἐγχυθήσεται τὸ ὕδωρ, ὥστε ἅμα τῇ ἐγχύσει τοῦ ὕδατος ἐκ τοῦ ὠτὸς τὸ ἔλαιον ἐπιρρεῖν.

τὴν κάτω χώραν ζητῆσαν προσαναβῆναι ποιήσει τὸ ἔλαιον καὶ ἀναπληρώσει τὸ λεῖπον, ἄχρις ἂν πρὸς τὴν μύξαν γένηται τὸ ἔλαιον. εἶτα πάλιν ἐὰν ὑποκαθίσῃ τὸ ἔλαιον, τὸ αὐτὸ ποιητέον καὶ τοῦτο, ἄχρις ἂν τὸ ἔλαιον δαπανηθῇ. βέλτιον δὲ τὸ μὲν ΕΖ σωληνάριον εἰς τὸ οὖς τοῦ λύχνου φέρειν, τὸ δὲ Γ∠ ὀπίσω τοῦ ὠτὸς μικρὸν μετεωρότερον ἔχον προσκείμενον ἄνω τὸ συντετρημένον φιάλιον, διʼ οὗ ἐγχυθήσεται τὸ ὕδωρ, ὥστε ἅμα τῇ ἐγχύσει τοῦ ὕδατος ἐκ τοῦ ὠτὸς τὸ ἔλαιον ἐπιρρεῖν.

XXV.

Ἀγγείου ὄντος στεγνοῦ καὶ κρουνὸν ἔχοντος ἀνεῳγότα καὶ θύρσου παρακειμένου, ᾧ ὑπόκειται ποτήριον πλῆρες ὕδατος, ἐὰν ἀποσπάσῃ τις τὸ ποτήριον, μικρὸν ῥεύσει ὁ κρουνός, ἐφʼ ὅσον ἂν τὸ ποτήριον εἴη ὑπεσπασμένον. ἀνωσθέντος οὖν τοῦ ποτηρίου, οὐκέτι ῥεύσει ὁ κρουνός.

Ἔστω τὸ εἰρημένον ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἐκ δὲ τοῦ Γ∠ σωλὴν ἀνατεινέτω συντετρημένος αὐτῷ ὁ ΕΖ. τούτῳ δὲ περικείσθω ἕτερος ὁ ΚΛ , ὥστε εἶναι πνικτὸν διαβήτην. τῷ δὲ ΚΛ συντετρήσθω ἕτερος σωλὴν ὁ ΜΝ ἀνεῳγὸς ἔχων τὸ Μ· τὸ δὲ ἐκτὸς σκέλος τοῦ ΜΝ σωλῆνος ἔστω ἔν τινι ποτηρίῳ τῷ ΟΞ, εἰς ὅ ἐγκεχύσθω Caput XXV secundum b: Ἀγγείου ὄντος στεγνοῦ καὶ κρουνὸν ἔχοντος ἀνεῳγότα καὶ θύρσου παρακειμένου, ὑπόκειται ποτήριον πλῆρες ὕδατος, ἐὰν ὑποσπάσῃ τις τὸ ποτήριον, μικρὸν ῥεύσει ὁ κρουνός, ἐφʼ ὅσον ἂν τὸ ποτήριον εἴη ὑπεσπασμένον· προσαναβιβασθέντος δὲ τοῦ ποτηρίου εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς θέσιν, οὐκέτι ῥεύσει ὁ κρουνός. Ἔστω τὸ εἰρημένον ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἐκ δὲ τοῦ Γ∠ σωλὴν ἀνατεινέτω συντετρημένος αὐτῷ ὁ ΕΖ. τούτῳ δὲ περικείσθω ἕτερος ὁ ΚΛ, ὥστε εἶναι πνικτὸν διαβήτην. τῷ δὲ ΚΛ συντετρήσθω ἕτερος σωλὴν ὁ ΚΜΡ φέρων μὲν τὸ Ρ στόμιον εἰς τὸν ΡΝ θύρσον, τὸ δὲ Μ ἀνεῳγμένον ἔχων· ὁ δὲ θύρσος ὅλος ὁ ΡΝ ἔστω ἔν τινι ποτηρίῳ τῷ ΟΞ, εἰς ὃ ἐγκεχύσθω ὕδωρ, ὥστε τὸν θύρσον καταβαπτίζεσθαι ἔχοντα 4 f. ὑποσπάσῃ. cf. lin. 6. 17. p. 278, 7. 280, 2. 3 5 εἴη a: f. 12 ὁ M: om. a 14 τῷ G2 M: τὸ AG1 T ξο Τ 17—18 πλῆρες . . . ποτήριον om. P 19 εἴη b: f. ᾖ ὕδωρ, ὥστε πλῆρες εἶναι. συμπληρωθήσεται δὴ καὶ τὸ ἐν τῷ ποτηρίῳ σκέλος τοῦ σωλῆνος. ἐγκεχύσθω δὲ καὶ εἰς τὸν τράχηλον τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὕδωρ ὀλίγον, ὥστε ἐπιφράξαι τὴν ἀναπνοήν. πλήρους ὄντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου, οὐ ῥεύσει ὁ Π κρουνὸς καίτοι ἀνεῳγώς, ἐπειδήπερ ὁ ἀὴρ οὐκ ἔχει παρείσδυσιν διὰ τὸ ἐγχυθὲν εἰς τὸν τράχηλον ὕδωρ. ὑποσπασθέντος δὲ τοῦ ποτηρίου ἀνάγκη κενωθῆναί τι μέρος τοῦ ἐν τῷ ποτηρίῳ σκέλους τοῦ σίφωνος· εἰς δὲ τὸν κενούμενον τόπον ἐπισπασθήσεται ὁ συνεχὴς ἀήρ. οὗτος δὲ τὸ ἐγχυθὲν εἰς τὸν τράχηλον ὑδάτιον συνεπισπάσεται, ὥστε ὑπερβῆναι τὸ Ζ στόμιον. καὶ διὰ τοῦτο τοῦ ἀέρος ἐσχηκότος 214 παρείσδυσιν, ῥεύσει ὁ Π κρουνός, |ἄχρις ἂν τὸ ΞΟ ποτήριον ἀνωσθὲν τὸ ἐν τῷ τραχήλῳ ὕδωρ ποιήσῃ ἐπιφράξαι τὴν ἀναπνοήν· πάλιν γὰρ εἰς τὸν ἐξ ἀρχῆς τὸ πρὸς τῷ Ν στόμιον ἀνεῳγός. συμπληρωθήσεται οὖν ὕδατος ὅ τε θύρσος, ἀλλὰ δὴ καὶ τοῦ σκέλους τοῦ σωλῆνος τὸ μέρος ὅσον ὑπὸ τοῦ ὕδατος βαπτίζεται. ἐγκεχύσθω δὲ καὶ εἰς τὸν τράχηλον τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὕδωρ ὀλίγον, ὥστε ἐπιφράξαι τὴν ἀναπνοὴν τοῦ πνικτοῦ διαβήτου. πλήρους οὖν ὄντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου, οὐ ῥεύσει ὁ Π κρουνὸς καίτοι ἀνεῳγώς, ἐπειδήπερ ὁ ἀὴρ οὐκ ἔχει παρείσδυσιν διὰ τὸ ἐγχυθὲν εἰς τὸν τράχηλον ὕδωρ. ὑποσπασθέντος δὲ τοῦ ποτηρίου ἀνάγκη κενωθῆναί τι μέρος τοῦ ἐν τῷ ποτηρίῳ σκέλους τοῦ σίφωνος· εἰς δὲ τὸν κενούμενον τόπον ἐπισπασθήσεται ὁ συνεχὴς ἀήρ. οὗτος δὲ τὸ ἐγχυθὲν εἰς τὸν τράχηλον ὕδωρ συνεπισπάσεται, ὥστε ἀποφράξαι τὴν τοῦ πνικτοῦ διαβήτου τοῦ ΕΖ ἀναπνοήν. καὶ διὰ τοῦτο τοῦ ἀέρος ἐσχηκότος παρείσδυσιν, ῥεύσει ὁ Π κρουνός, ἄχρις ἂν τὸ ΞΟ ποτήριον ἀνωσθὲν ποιήσῃ ἐπιφράξαι τὴν ἀναπνοήν· πάλιν γὰρ εἰς τὸν ἐξ ἀρχῆς τόπον ἀποκατασταθήσεται· καὶ 1 δὴ AG: δὲ T 3 καὶ om. T 4 f. πλήρους 〈οὖν〉 cf. lin. 21 ὄντος A, G Τ : ὄν A1 5 ἀνεωγώς A1 : ἀνεωγότος τόπον ἀποκατασταθήσεται· καὶ οὐκέτι ῥεύσει ὁ Π κρουνός. καὶ τοῦτο, ὁσάκις ἂν ὑποσπᾶται καὶ προσφέρηται τὸ ποτήριον. δεῖ δὲ αὐτὸ μὴ ὅλον ὑποσπάσαι, ἵνα μὴ ὅλον γυμνωθῇ τὸ σκέλος τοῦ σίφωνος. ὁ μὲν οὖν ΜΝ σωλὴν εἰς θύρσον διεσκευάσθω, ὁ δὲ ΡΝ εἰς τὴν περὶ τοῦτον διάμετρον, ἵνα εὐδιάθετον ᾖ τὸ ὅραμα.

XXVI.

Λαγύνου κατασκευὴ τῆς φθεγγομένης, ὅταν προΐηται ὑγρόν.

Ἔστω ἡ ὑπογεγραμμένη λάγυνος διαπεφραγμένη τὸν μὲν τράχηλον τῷ ΑΒ, τὸ δὲ στόμα τῷ Γ∠. διὰ δὲ ἀμφοτέρων τῶν διαφραγμάτων σωλὴν διώσθω ὁ ΕΖ συντετρημένος ἀμφοτέροις τοῖς διαφράγμασι. τὸ δὲ τῆς λαγύνου ὠτίον ἔστω τὸ ΗΘ. ἐκ δὲ τοῦ ἑτέρου μέρους τοῦ ὠτὸς σωλὴν ἔστω ὁ ΚΛ συντετρημένος μὲν τῷ ΑΒ διαφράγματι, ἀπὸ δὲ τοῦ Γ∠ οὐκέτι ῥεύσει ὁ Π κρουνός. καὶ τοῦτο, ὁσάκις ἂν ὑποσπᾶται καὶ προσφέρηται τὸ ποτήριον. δεῖ δὲ αὐτὸ μὴ ὅλον ὑποσπάσαι, ἵνα μὴ ὅλον γυμνωθῇ τὸ σκέλος τοῦ σίφωνος. a 280, 11—282, 13 Ἔστω . . . ἀντιμεταχωροῦντος ═ b 28Ο, 22—282, 27: Ἔστω ἡ ὑπογεγραμμένη λάγυνος διαπεφραγμένη τὸν 〈μὲν〉 τράχηλον τῷ ΑΒ, τὸ δὲ στόμα τῷ Γ∠. διʼ ἀμφοτέρων δὲ τῶν διαφραγμάτων σωλὴν διώσθω ὁ ΕΖ συντετρημένος ἀμφοτέροις τοῖς διαφράγμασι, τὸ δὲ τῆς λαγύνου ὠτίον ἔστω τὸ ΗΘ. ἐκ δὲ τοῦ ἀντικρὺ τοῦ ὠτίου μέρους σωλὴν ἔστω ὁ ΚΛ συντετρημένος μὲν τῷ ΑΒ διαφράγματι, ἀπὸ δὲ τοῦ Γ∠ ἀπέχων, ὅσον ὕδατι διάρ- 1 ἀποκατασταθήσεται AG: ἀποκαταστήσεται T 2 f. τοῦτο 〈ἔσται〉 3 ὑποσπᾶσαι A 2 G T: ὑποσπάσθαι A1 5 f. θύρσον 〈τὸν PΝ〉 6 διάμετρον a: f. περίμετρον 12 23 f τῷ ΑΒ 〈διαφράγματι〉 14 συντετρημένος a: f. συνεστεγνωμένος 15 ηθ AG T2: κθ 1 ἀπέχων ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. πρὸς δὲ τῷ Γ∠ συρίγγιον ἔστω τὸ Μ δυνάμενον φθέγγεσθαι. πληρωθήσεται οὖν ἡ λάγυνος διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διά τε τοῦ ΚΛ σωλῆνος καὶ διὰ τοῦ Μ συριγγίου. ὅταν οὖν κατασχόντες τὸ ὠτίον τῆς λαγύνου ἐπικλίνωμεν, ὥστε προέσθαι, προήσεται μὲν διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος· διὰ δὲ τοῦ Κ Λ τὸ ὑγρὸν χωρήσει εἰς τὸν ΒΓ τράχηλον· ὁ δὲ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκκρουόμενος διὰ τοῦ Μ συριγγίου φθέγξεται. ἔστω δὲ καὶ ἐν τῷ ΑΒ διαφράγματι τρύπημα ἕτερον, διʼ οὖ ὀρθωθείσης τῆς λαγύνου τὸ ἐν τῷ τραχήλῳ ἀπολειφθὲν ὑγρὸν πάλιν χωρήσει εἰς τὸ κύτος τῆς λαγύνου τοῦ ἀέρος ἀντιμεταχωροῦντος.

XXVII. 215

Ἐπί τινος βάσεως ἀγγείου ὄντος οἶνον ἔχοντος καὶ κρουνὸν ἀνεῳγότα παραφερομένης λείας ποιῆσαι ῥέειν τὸν κρουνὸν πρὸς μέτρον, οἷον ὁτὲ μὲν ἡμικοτύλιον, ὁτὲ δὲ κοτύλην καὶ καθόλου ὅσον ἐάν τις προαιρῆται.

ρυσιν εἶναι. πρὸς δὲ τῷ Γ∠ συρίγγιον ἔστω τὸ Μ δυνάμενον φθέγγεσθαι. πληρωθήσεται οὖν ἡ λάγυνος διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διά τινος διαυγίου τοῦ Ν, ὃ μετὰ τὴν πλήρωσιν τοῦ ἀγγείου ἀποφραχθήσεται. ἔσται δὲ ἕτερον ἀνεῳγὸς τὸ ὅταν οὖν κατέχοντες τὸ ὠτίον τῆς λαγύνου ἐπικλίνωμεν, ὥστε προέσθαι ὕδωρ, προήσεται μὲν διὰ τοῦ ΕΖ. σωλῆνος εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος· διὰ δὲ τοῦ ΚΛ χωρήσει τὸ ὑγρὸν εἰς τὸν ΓΒ τράχηλον· ὁ δὲ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκκρουόμενος διὰ τοῦ Μ συριγγίου φθέγξεται. 1 ὕδατι AG1 T: ὕδατος G2 10 φθέγξεται AG: φθέγγεται T 13 τοῦ ἀέρος ἀντιμεταχωροῦντος A1 G2: ὁ ἀὴρ ἀντιμεταχωρεῖ A2mg. (etiam in textu ex -ροῦντος A2 -ρεῖ αὐτός corr.), G1: τοῦ ἀέρος ἀντιμεταχωρεῖ αὐτός Τ 16 ποιῆσαι Τb: ποιῆσθαι Α: ποιεῖσθαι G1, σθ expunxit et σ supra scripsit G2

Ἔστω τὸ μὲν ἀγγεῖον τὸ ΑΒΓ, ἐν ᾧ ὁ οἷνος ἐγχυθήσεται, κρουνὸς δὲ ἐν αὐτῷ παρὰ τὸν πυθμένα ἔστω ὁ ∠. διαπεφράχθω δὲ τὸν τράχηλον τῷ ΕΖ διαφράγματι. διὰ δὲ τοῦ ΕΖ διαφράγματος διώσθω σωλὴν ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἡ δὲ ὑποκειμένη τῷ ἀγγείῳ βάσις ἔστω ἡ ΚΛΜΝ. ἕτερος δὲ σωλὴν ἔστω ὁ ΞΟ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ διαφράγματος βραχύ, διήκων δὲ διὰ τῆς βάσεως. ἔστω δὲ καὶ ἐν τῇ βάσει ὕδωρ ἐπιφράσσον τὸ στόμιον τοῦ ΞΟ σωλῆνος. ἔστω δὲ καὶ κανὼν ὁ ΠΡ ἔχων τὸ μὲν ἥμισυ μέρος ἐντὸς τῆς βάσεως, τὸ δὲ ἥμισυ ἐκτὸς κηλωνευόμενον περὶ τὸ Σ σημεῖον. ἐκκρεμάσθω δὲ ἐκ τοῦ Π ἄκρου τοῦ κανόνος κλεψύδρα ἡ Τ τρύπημα ἔχουσα ἐν τῷ πυθμένι. τὸ μὲν οὖν ἀγγεῖον πληρώσομεν διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος, πρὶν ἐγχυθῆναι τὸ ἐν τῇ βάσει ὕδωρ, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ ΞΟ σωλῆνος, καταλαβόμενοι τὸν ∠ κρουνόν. εἶτα ἐμβαλοῦμεν ἐν τῇ βάσει τὸ ὕδωρ διά τινος ὀπῆς, ἄχρις οὐ ἐπιφράξωμεν τὸ Ο a 284, 18—288, 7 εἶτα ἐμβαλοῦμεν ... ἀφῶμεν ῥεῖν ═ b 284, 21—288, 24: εἶτα ἐμβαλοῦμεν ἐν τῇ βάσει τὸ ὕδωρ διά τινος ὀπῆς, ἄχρις οὗ ἐπιφράξωμεν τὸ Ο στόμιον· 1 τὸ (prius) om. T αβγ AGT2: αβ T1 2 ἐγχυθήσεται Gb: ἐκχυθήσεται A T 4 δὲ G2 Tb: om. AG1 7 ἔστω (ante ὁ) om. T 9 f. διὰ 〈τῆς στέγης〉 τῆς βάσεως δὲ Tb: om. AG 11 μέρος AGT2b: μέτρον T1 12 κηλωνευόμενον AGT2 (-λον- A): κηλωνευόμενος T1 b 15 ηθ BCGL: θη APT 17 καταλαβόμενοι AG b: καταλαμβανόμενοι T 19 ἐπιφράξωμεν T: ἐπιφράξομεν AG 1 αβ bL 2 παρὰ a: περὶ bL 3 τὸ δ B 6 διάρρυσιν εἶναι b 9—10 ἔστω . . . σωλῆνος om. bL 13 ἐκ a: ἐκτὸς b: ex L 15 πληρώσωμεν P 22 ἐπιφράξωμεν BP: ἐπιφράξομεν C στόμιον, καὶ ἀφῶμεν τὸν ∠ κρουνόν. φανερὸν οὖν ὅτι οὐ ῥεύσει ὁ οἶνος διὰ τὸ μηδαμόθεν ἀέρα δύνασθαι εἰσκριθῆναι. ὅταν δὲ κατάξωμεν τὸ Ρ ἄκρον τοῦ κανόνος, ἐπαρθήσεται μέρος τι τῆς κλεψύδρας ἐκ τοῦ ὕδατος, καὶ γυμνωθείσης τῆς Ο ἀναπνοῆς ῥεύσει ὁ ∠ κρουνός, ἄχρις ἂν τὸ μετεωρισθὲν τῇ κλεψύδρᾳ ὕδωρ ἀπορρεῦσαν ἐπιφράξῃ τὴν Ο ἀναπνοήν. ἐὰν δὲ πάλιν 216 πληρωθείσης τῆς κλεψύδρας κατάγωμεν τὸ Ρ ἄκρον πλέον ἢ τὸ πρότερον, πλείονα χρόνον ἐκρεύσει τὸ ἐν τῇ κλεψύδρᾳ μετεωρισθὲν ὑγρόν, ὥστε καὶ ἐκ τοῦ κρουνοῦ πλέον ῥυήσεται. ἐὰν δὲ καὶ ὅλη ἡ κλεψύδρα μετεωρισθῇ, πολλῷ πλέον ῥυήσεται. ἵνα οὖν μὴ τῇ χειρὶ κατάγωμεν τὸ Ρ ἄκρον τοῦ κανόνος, ἔσται τις λεία ἡ Φ παραφερομένη ἐν τῷ ἐκτὸς μέρει τοῦ κανόνος ἀφήσομεν δὲ καὶ τὸν ∠ κρουνόν. φανερὸν οὖν ὅτι οὐ ῥεύσει ὁ οἶνος διὰ τὸ μηδαμόθεν δύνασθαι εἰσκριθῆναι ἀέρα. ἀποφράττομεν γὰρ καὶ τὸ Η στόμιον τοῦ ΗΘ σωλῆνος. ὅταν δὲ καταγάγωμεν τὸ Ρ ἄκρον τοῦ κανόνος, ἐπαρθήσεται μέρος τι τῆς κλεψύδρας ἐκ τοῦ ὕδατος, καὶ γυμνωθείσης τῆς Ο ἀναπνοῆς ῥεύσει ὁ ∠ κρουνός, ἄχρις ἂν τὸ μετεωρισθὲν τῇ κλεψύδρᾳ ὕδωρ ἀπορρεῦσαν ἀποφράξῃ τὴν Ο ἀναπνοήν. ἐὰν δὲ πάλιν πληρωθείσης τῆς κλεψύδρας καταγάγωμεν τὸ Ρ ἄκρον πλέον ἢ πρότερον, πλείονα χρόνον ἐκρεύσει τὸ ἐν τῇ κλεψύδρᾳ μετεωρισθὲν ὕδωρ, ὥστε καὶ ἐκ τοῦ κρουνοῦ πλέον ῥυήσεται. ἵνα οὖν μὴ τῇ χειρὶ κατάγωμεν τὸ Ρ ἄκρον τοῦ κανόνος, ἔστω τις λεία ἡ Φ παραφερομένη ἐν τῷ ἐκτὸς μέρει τοῦ κανόνος τῷ ΡΧ. καὶ 1 ἀφῶμεν: f. ἀφήσομεν. cf. lin. 15 3 f. εἰσκριθῆναι ... ὅταν. cf. lin. 16— 18 9 τὸ om. T 17 ἀποφράττομεν scripsi secundum L (obturamus): ἀναφράττομεν b γὰρ BCL: om. P ΗΘ scripsi: ηζ B: .e.z L: κζ CP 23 καὶ ante πλείονα inser. L (et) 26 ἔστω BC: ἔσται P: sit L τῷ ΡΧ. καὶ ὅταν μὲν ἐγγὺς τοῦ Ρ, ὅλην ἀνάξει. τὴν κλεψύδραν· ὅταν δὲ ἀπώτερον, ἔλαττον. πείρᾳ οὖν εὑρόντες τὰ μέτρα ἃ βουλόμεθα ῥεῖν τὸν ∠ κρουνόν, ἐντομὰς ποιήσωμεν ἐν τῷ Ρ κανόνι καὶ ἐπιγραφὰς τῶν μέτρων, ὥστε ὁπόταν βουλώμεθα μέρος τι ἐκρεῦσαι, ἐπʼ ἐκείνην τὴν ἐντομὴν παράγοντες τὴν λείαν ἀφῶμεν ῥεῖν.

XXVIII.

Ῥυτοῦ κατασκευή, ὥστε ἐν ἀρχῇ μὲν κρᾶμα ῥέειν, ὅταν δὲ βουλώμεθα ἐπεγχυνομένου ὕδατος, τὸ ὕδωρ αὐτὸ καθʼ αὑτὸ ἐκρέειν, καὶ πάλιν κρᾶμα.

Ἔστω ῥυτὸν τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ ∠ διαφράγματι, διʼ οὗ σωλὴν διώσθω ὁ ΕΖ φέρων εἰς τὴν ἔκρυσιν, τρημάτιον ἔχων ἐντὸς τοῦ ῥυτοῦ τὸ Η. διαύγιον δὲ ἔστω ἐν τῷ ῥυτῷ ὑπὸ τὸ διάφραγμα, τὸ Θ. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὴν Ζ ἔκρυσιν ἐγχέωμεν τὸ κρᾶμα, εἰσελεύσεται εἰς τὸ ῥυτὸν διὰ τοῦ Η. τρηματίου· ὅταν δὲ ἀφῶμεν τὴν ἔκρυσιν, ὅταν μὲν ἐγγὺς τοῦ Ρ, ὅλην ἀνάξει τὴν κλεψύδραν· ὅταν δὲ ἀπώτερον, ἔλαττον. πείρᾳ οὗν εὑρόντες τὰ μέτρα ἃ βουλόμεθα ῥεῖν τὸν ∠ κρουνόν, ἐντομὰς ποιήσομεν ἐν τῷ ΧΡ κανόνι καὶ ἐπιγραφὰς τῶν μέτρων, ὥστε ὁπόταν βουλώμεθα τοσόνδε μέρος ἐκρεῦσαι, ἐπʼ ἐκείνην τὴν ἐντομὴν παράγοντες τὴν λείαν ἀφιέναι ῥεῖν. 1 ρχ A (sed χ in κ, ut videtur, corr.), T: ρυ G μὲν om T1, add T2 2 ἀπώτερον T1: εὐπώτερον AT2 (εὐποτ. G1, ἀποτ. G2) 3. 20— 21 f. μέτρα 〈πρὸς〉 ἃ. cf. p. 282, 17 4 ποιήσωμεν AG: ποιήσομεν T 7 ἀφῶμεν: f. ἀφήσομεν 13 τῶ G2 b: τὸ AG1: ὧ T διαφράγματι bL: om. a 14 f. 〈καὶ〉 τρημάτιον 17 ἐκχέωμεν T 18 ἀφῶμεν A2 G Tb: ἀφῶ A1 11 ῥέειν B 18 ὅταν a: ἐὰν b 19 ἀνάξει B: ἀλλάξει CP: adaperiet L 20 οὖν om L 21 βουλώμεθα B ῥεύσει τὸ κρᾶμα, τοῦ ἀέρος εἰσπίπτοντος διὰ τοῦ Θ διαυγίου. ὅταν δὲ καταλαβόμενοι τὸ Θ διαύγιον ὕδωρ καθαρὸν ἐπεγχέωμεν, τὸ μὲν κρᾶμα οὐ ῥυήσεται διὰ τὸ μὴ ἔχειν παρείσδυσιν τὸν ἀέρα, ὕδωρ δὲ καθαρόν. ὅταν δὲ ἀνῶμεν τὸ Θ, ἀμφότερα ῥυήσεται, τό τε ὕδωρ καὶ τὸ κρᾶμα, ὃ δὴ ἐξ ἀμφοτέρων πάλιν γίνεται κρᾶμα.

XXIX. 217

Ἀγγείου ὄντος ἐπὶ βάσεως καὶ κρουνὸν ἔχοντος ὑπεράνω τοῦ πυθμένος καὶ ἐγχυνομένου εἰς αὐτὸ ὕδατος, ὁτὲ μὲν καθαρὸν τὸ ὕδωρ ἐκρέειν, ὁτὲ δὲ κρᾶμα, ὁτὲ δὲ μόνον ἄκρατον.

Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒ ἐπὶ βάσεως κρουνὸν ἔχον τὸν Γ ∠, οὗ τὸ Γ στόμιον ὑπεράνω ἔστω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου. διαπεφράχθω δὲ τὸν τράχηλον τῷ ΕΖ διαφράγματι, διʼ οὗ καθείσθω σωλὴν ὁ ΗΘ μικρὸν ὑπερέχων τοῦ διαφράγματος εἰς τὸ ἄνω μέρος, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἔστω δὲ καὶ ἕτερος σωλὴν πρὸς τῇ γάστρᾳ τοῦ ἀγγείου ὁ Κ Λ ἐκτός, ᾧ ὑποκείσθω ἀγγεῖον ἀκράτου τὸ Κ Μ. ἔστω δὲ καὶ ἐν τῷ ΕΖ διαφράγματι λεπτὸν τρύπημα τὸ Ν. τούτων οὖν ὄντων ἐὰν ἐγχέωμεν 1 εἰσπίπτοντος AG T2 b: ἐκπίπτοντος T1 3 ἐπεγχέωμεν Tb: ἐπιχέωμεν AG 6 ὃ codd.: f. καὶ 10 f. πυθμένος 〈καὶ σωλῆνα, ᾧ ὑπόκειται ἀγγεῖον ἀκράτου,〉. cf. lin. 20. p. 292, 16 14 τὸν Tb: τὸ AG 18—20 ὅσον ... ἀγγείου om. G1, add. G2 22 f. 〈οὕτως〉 ὄντων, his autem ita se habentibus L 10 post πυθμένος add. ἔχοντος δὲ καὶ οἶνον bL 11 ἐκρέειν aCP: ῥέειν B 12 τὸ ἄκρατον BC 14 Γ om. P 15 δὲ om. P collum .a.b. L 16 καθείσθω B: κείσθω CP: expellatur L 18—19 διάρρυσιν εἶναι b 19 γάστρᾳ a: κοιλίᾳ b ὕδωρ εἰς τὸ ἀγγεῖον διὰ τοῦ τραχήλου, τὸ μὲν περὶ τὴν ὑπεροχὴν τοῦ σωλῆνος ἐν τῷ τραχήλῳ μενεῖ, τὸ δὲ ὑπὲρ τοῦτον εἰς τὸ κύτος ἐνεχθήσεται, ἄχρις ἂν ἐπὶ τὸ Γ στόμιον τοῦ κρουνοῦ παραγένηται. καὶ οὕτως καθαρὸν τὸ ὕδωρ ἐκρυήσεται. ἀρξαμένου δὲ ῥέειν τοῦ κρουνοῦ, καθάπερ ἐπὶ τοῦ διαβήτου συνεπισπάσεται καὶ τὸν ἐν τῷ Κ Μ ἀγγείῳ ἄκρατον, καὶ ἐκρυήσεται κρᾶμα. ὅταν δὲ δαπανηθῇ τὸ ὕδωρ, τότε ἄκρατος μόνος ῥυήσεται, εἰ μὴ παρʼ ὅσον τὸ παρὰ τὸ ΕΖ διάφραγμα ὕδωρ συνεπισπάσεται. ὅταν δὲ διὰ τοῦ Ν τρυπήματος πᾶν ἐκρεύσῃ τὸ περὶ τὸ διάφραγμα ὑδάτιον, τότε παρεισελθὼν ὁ ἀὴρ διαλύσει τε τὴν συνέχειαν, καὶ οὐδὲν ἔτι ῥεύσει.

XXX.

Ἀγγείου ὄντος πλήρους οἴνου καὶ κρουνὸν ἔχοντος, ᾧ ὑπόκειται ποτήριον, πρὸς μέτρον τὸ δοθὲν τὸν οἶνον εἰς τὸ ποτήριον ἐπιρρέειν.

Ἔστω τὸ τὸν οἶνον ἔχον ἀγγεῖον τὸ ΑΒ κρουνὸν 218 ἔχον τὸν Γ ∠ τὸ δὲ πρὸς τῷ Γ στόμιον τοῦ κρουνοῦ λείαν ἐχέτω τὴν ἄνω ἐπιφάνειαν, ὥστε τυμπανίου 2 μενεῖ TbL: μένει AG 8 τότε om. G1, add G2 f. ὕδωρ 〈καὶ ἀποφραγῇ τὸ στόμιον τοῦ σωλῆνος〉 10 ὅταν T: ὅτε AGb 10—11 διὰ τοῦ N G2 Tb: om. AG1 11 ἐκρεύση A (η ex ει corr.), G: ἐκρεύσει T, ῃ supra scripsit ead. m. περὶ ab: f. παρὰ cf. lin. 9 18 ἔστω τὸ ἀγγεῖον τὸ τὸν οἶνον ἔχον τὸ αβ tr. T 19 τῷ Tb: τὸ AG 7 ημ CP 8 ὁ ἄκρατος B 11 ἐκρεύσει b 13 Ἀγγείου ὄντος ἐπὶ βάσεως . . . λεπτὸν τρύπημα τὸ (290, 9—22) hic iterat C 15 οἴνου om. L 20 ἄνω om. bL ἐπιφάνειαν ἀκριβῶς b, superficie ad amussim levigata L ἐπιτεθέντος τοῦ Ε Ζ στέγειν τὸ ὕδωρ. ἔστω δὲ καὶ κανόνιον ὀρθὸν πεπηγὸς ἐπὶ τοῦ ὠτὸς τὸ ΗΘ, ἀφʼ οὗ ἕτερον κηλωνευέσθω τὸ Κ Λ. ἔστω δὲ καὶ ἕτερος κανὼν ὑπὸ τὴν βάσιν τοῦ ἀγγείου ὁ ΜΝ κηλωνευόμενος περὶ τὸ Ξ· ἕτεροι δὲ δύο κανόνες οἱ ΚΟ, ΛΠ προσήφθωσαν ἐν περόναις κινούμενοι, ὥστε ὁπόταν κατάγῃ τις τὸ Μ ἄκρον τοῦ κανόνος, ἐπαιρομένου τοῦ Ε Ζ τυμπάνου ἀνοίγεσθαι τὸν κρουνὸν καὶ ἐκρεῖν, ἀφεθέντος δὲ πάλιν κατακλείεσθαι. ἐπικείσθω οὖν τῷ ΜΝ κανόνι ποτήριον, εἰς ὃ βουλόμεθα τὸ πρὸς μέτρον ὑγρὸν δέξασθαι, καὶ ἔσται τὸ Ρ ὑποκείμενον τῷ κρουνῷ. ἔστω δὲ καὶ λεία τις ἡ Σ δυναμένη διὰ κρίκου παράγεσθαι εἰς τὴν ὑπεροχὴν τοῦ κανόνος τὴν ΜΟ. ἐὰν οὖν παράξω εἰς τὸ πρὸς τῷ Μ μέρος, ἀνοιχθήσεται ὁ κρουνὸς καὶ ῥεύσει εἰς τὸ ποτήριον, καὶ βαρουμένου τοῦ ποτηρίου πάλιν ἀνανεύσει ἡ λεία καὶ ἀποκλείσει τὸν κρουνόν. ἵνα οὖν πρὸς μέτρον ἀπορρέῃ, ἐμβεβλήσθω εἰς τὸ ποτήριον, εἰ τύχοι, κοτύλη. τὸ δʼ ἐκ τοῦ κρουνοῦ ἐκρέον ἐν ἄλλῳ ἀγγείῳ λαμβανέσθω, καὶ παραγέσθω ἡ λεία, ἕως οὗ πρώτως μηκέτι 1 καὶ AG T2 b: τὸ T1 3 κηλωνευέσθω b: κηλωνευέτω a 5 δύο om. G κο, T: κολν AGb: om. L 9 δὲ om. T1, add. T2 10 εἰς om. T1, add. T2 βουλώμεθα T 11 ἔσται AG: ἔστω Tb: sit L 12 ἡ AGT2 b: τὸ T1 14 ἐὰν AG T2 b: ὅταν T1 τῷ Mb: τὸ a 15 f. 〈τὸ ὑγρὸν〉 ῥεύσει 17 οὖν AG b: γοῦν T 18 ποτήριον: f. ἀγγεῖον 19 δʼ ἐν AC: δὲ ἐν BGPT ἐκρέον AG T2 b: ῥέον T1 20 παραγέσθω T1 b: παραγενέσθω AG T2 οὗ: οὖν T 1 cooperiatur L (στέγεσθαι?) 2 ἀφʼ aCP: ἐφʼ B, Vind. 120 4—5 κηωνευόμενος καὶ οὗτος b L 8 τυμπανίου 11 δέξασθαι a: ἐκρεῖν b, fluere L 14 μο BL: μ CP παράξω a: παραγάγωμεν αὐτὴν bL 16 βαρουμένου a: βαρυνομένου b 18 τύχοι CP: τύχη B 20 πρώτως om. L ῥέῃ ὁ κρουνός, καὶ σεσημειώσθω ἐπὶ τοῦ κανόνος καὶ ἐπιγεγράφθω κοτύλη· ὁμοίως δὲ καὶ ἡμικοτύλη καὶ δύο κοτυλῶν· καὶ οὗ ἐὰν βουλώμεθα μέτρου, τὰ αὐτὰ ποιήσομεν καὶ ἕξομεν τῶν μέτρων τὰ σημεῖα, καθʼ ἃ δεῖ παραγομένην τὴν λείαν τὰ μέτρα ἀποδιδόναι. δυνατὸν δὲ ἀντὶ τοῦ Ε Ζ τυμπανίου περιτίθεσθαι τῷ κρουνῷ ὡς στεγνόν τι ἀγγεῖον, ὥστε διαστελλομένου τοῦ ὑγροῦ ὑπὸ τοῦ ἐν αὐτῷ ἀέρος μηκέτι ῥέειν τὸν κρουνόν.

XXXI. 219

Ἀγγείου οἶνον ἔχοντος καὶ κρουνὸν καὶ ὑποκειμένου κρατῆρος, ὅσον ἄν τις τοῦ κρατῆρος ἀφέληται, τοσοῦτον εἰς αὐτὸν ἐπιρρέειν οἶνον ἐκ τοῦ κρουνοῦ.

Ἔστω τὸ τοῦ οἴνου ἀγγεῖον τὸ ΑΒ (κρουνὸς δὲ ὁ Γ∠) ἔχον τὸ ΕΖ τυμπάνιον καὶ τοὺς ΗΘ, ΚΛ, ΚΟ, ΛΜ κανόνας ὡς καὶ ἐπάνω· ὑποκείσθω δὲ τῷ κρουνῷ ποτήριον τὸ Π· τῷ δὲ ΚΟ κανονίῳ προσφυὲς ἔστω λεβητάριον τὸ Ρ ἐνὸν ἐν ἀγγείῳ τῷ ΣΤ. σωλὴν δὲ ὁ ΥΦ συντετρήσθω τοῖς ΣΤ, Π ἀγγείοις. τούτων ὄντων καὶ κενῶν ὄντων τῶν Π, ΣΤ ἀγγείων τὸ 1 ῥέη T: ῥέει AG b σεσημειώσθω Tb: σεσημαιώσθαι AG 2 f. κοτύλης et ἡμικοτύλης 4 καὶ AG b: ἕως T μέτρων AG b: μερῶν T 6 τοῦ Tb: om. AG 7 ὡς suspectum, nisi quid intercidit 15 ἔχον AG: ἔχων Tb 15— 16 τοὺς ... κανόνας A1 G: τὰ ... κανόνια A2 Tb 18 τῷ CG2PT: τὸ ABG, 20 lacunam statui; f. τούτων 〈οὖν οὕτως〉 ὄντων, his ita (itaque cod Taurin.) se habentubus L: τούτων δὲ ὄντων Leid. Voss. 19 καὶ κενῶν ὄντων om. T 1 κανόνος aB: κανονίου CP 2 ἡμικοτύλιον BCL 3 κοτυλῶν a: κοτύλαι b οὗ ἐὰν a: ὃ ἂν b μέτρον b 6 et pro (═ καὶ ἀντὶ) L τυμπανίου a: τυμπάνου b 7 ὡς: et L 8 ὑγροῦ a: ἀέρος bL 16 KO om. b: ΚΟΛ om. L 17 Π: .x.r. L 19 στπ aBL: τπ P: τ π C 20 στπ bL Ρ λεβητάριον πρὸς τῷ πυθμένι ἔσται τοῦ ΣΤ ἀγγείου καὶ ἀνοίξει τὸν Γ∠ κρουνόν. ῥέοντος δὲ αὐτοῦ εἰς ἀμφότερα τὰ ΤΣ Π ἀγγεῖα, προσαναβαῖνον τὸ λεβητάριον

πάλιν κλείσει τὸν κρουνόν, ἕως οὗ πάλιν ἀφέλωμεν ἀπὸ τοῦ κρατῆρος. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ἀφέλωμεν.

XXXII.

θησαυροῦ κατασκευὴ τροχὸν ἔχοντος στρεφόμενον χάλκεον, ὃς καλεῖται ἁγνιστήριον· τοῦτο γὰρ εἰώθασιν οἱ εἰς τὰ ἱερὰ εἰσιόντες στρέφειν. ἔστω οὖν τοῦ τροχοῦ στραφέντος μελαγκορύφου γίνεσθαι φωνήν, καὶ αὐτὸ δὲ τὸ ὀρνύφιον ἐφεστὼς στρέφεσθαι, σταθέντος δὲ τοῦ τροχοῦ μηκέτι φθέγγεσθαι τὸν μελαγκόρυφον μήτε στρέφεσθαι.

Ἔστω θησαυρὸς μὲν ὁ ΑΒΓ∠, ἄξων δὲ διακείμενος ἐν αὐτῷ ὁ ΕΖ εὐλύτως δυνάμενος στρέφεσθαι, ᾧ συμφυὴς ἔστω ὁ ΘΚ τροχός, ὃν δεῖ στρέφειν. ἔστωσαν δὲ τῷ ἄξονι δύο τροχοὶ συμφυεῖς ἐντὸς οἱ Λ, Μ, ὧν ὁ μὲν Λ ἐξελίκτραν ἐχέτω, ὁ δὲ Μ ἀκτινωτὸς ἔστω. περὶ δὲ τὴν ἐξελίκτραν σπάρτος ἐπειλήσθω, ἧς ἀπὸ 220 τοῦ ἄκρου ἐκκρεμάσθω πνιγεὺς ὁ Ν σωλῆνα ἔχων | τὸν ΞΟ καὶ συρίγγιον ἔχων ἐπʼ ἄκρου μελαγκορυφίζον. ὑποκείσθω δὲ τῷ πνιγεῖ ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ΠΡ. καθείσθω δὲ καὶ ἀξονίσκος ὁ Σ ἀπὸ τῆς κορυφῆς τοῦ θησαυροῦ εὐλύτως δυνάμενος στρέφεσθαι, πρὸς μὲν τῷ Σ ἔχων τὸν μελαγκόρυφον, πρὸς δὲ τῷ Τ ʼἀκτινωτὸν τύμπανον ἐμπεπλεγμένον τῷ Μ τυμπάνῳ. συμβήσεται οὖν ἐπιστραφέντος τοῦ ΘΚ τροχοῦ ἐπειλεῖσθαι τὴν σπάρτον περὶ τὴν ἐξελίκτραν καὶ ἀνέχειν τὸν πνιγέα, ἀφεθέντος δὲ τοῦ τροχοῦ τῷ βάρει καταφερόμενον 1 f. οὖν 〈δέον〉. cf. p 302, 10 3 ὀρνύφιον AG: ὀρνίθιον Tb ἐφεστὼς ab: ἐφεστὸς M, alii deteriores 3—4 σταθέντος scripsi: ταθέντος A1: στραφέντος A2GL Tb 5 μήτε AG: μηκέτι T 10 Λ om. AG 11 σπάρτον A 14 ὕδατος G2 Tb: om. AG1 17 Σ om. T 19 κθ T 19—20 ἐπειλεῖσθαι AG2 Tb, εῖ ex ῆ corr. A: ἐπειλῆσθαι G1 1 ἔστω: accidet (═ συμβήσεται) L 5 μήτε στρέφεσθαι om CP στρέφεσθαι τὸν μελαγκόρυφον B 6 διακείμενος aCP: κείμενος BL 8 ἔστωσαν om. B 9 .l. et .m. L 13 καὶ om. bL ἔχων a: ἔχοντα bL 15 καθείσθω BCL: κείσθω P ἕτερος ἀξονίσκος BCL ὁ ΣΤ om. bL ἀπὸ a: ἐκ τῶν ἄνωθεν ἤγουν bL 17 τῷ BC: τὸ (bis) P 19 θ BL τὸν πνιγέα εἰς τὸ ὕδωρ τὸν ἧχον ἀποτελεῖν τοῦ ἀέρος ἐκθλιβομένου, ἅμα δὲ καὶ τὸν μελαγκόρυφον ἐπιστρέφεσθαι διὰ τῆς τῶν τυμπάνων ἐπιστροφῆς.

XXXIII.

Ἔνιοι ἐν τοῖς ἀγγείοις ἐμβαλλόμενοι σίφωνες ῥέουσιν, ἕως ἂν ἢ κενωθῇ τὰ ἀγγεῖα ἢ ἡ τοῦ ὕδατος ἐπιφάνεια γένηται κατὰ τὸ ἐκτὸς στόμιον 221 | τοῦ σίφωνος· δέον ἔστω ῥέοντος αὐτοῦ, ὅτε βουλόμεθα, μηκέτι ῥέειν.

Ἔστωτιἀγγεῖον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ σίφων ἔστω ὁ Γ∠Ε ἔχων τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀνακεκαμμένον ὡς τὸ ΓΖΗ. ἔστω δὲ καὶ κανόνιον ὀρθὸν πεπηγὸς τὸ ΘΚ, πρὸς ὃ ἕτερον κηλωνευέσθω τὸ ΛΜ, ἐξ οὗ ἕτερον

κανόνιον ἐν περόνῃ κινούμενον τὸ ΜΝ ἔχον πρὸς τῷ Ν ἄκρῳ ἀγγεῖον δυνάμενον περιβαίνειν τὴν ΖΗ τοῦ σίφωνος ἀνακαμπήν· ἐχέτω δὲ τὸ ΛΜ κανόνιον βάρος ἐκκρεμάμενον πρὸς τῷ Λ, ὥστε τὸ περιβαῖνον ἀγγεῖον τὴν τοῦ σίφωνος ἀνακαμπὴν ὑπεράνω εἶναι τοῦ στομίου καὶ ῥεῖν τὸν σίφωνα. ὅταν δὲ βουλώμεθα μηκέτι ῥέειν, ἀφελοῦμεν τὸ πρὸς τῷ Λ βάρος, ὥστε καταχθῆναι τὸ πρὸς τῷ Ν ἀγγεῖον καὶ περιβῆναι τὴν Ζ Η ἀνακαμπήν. καὶ οὕτως οὐκέτι ῥεύσει ὁ διαβήτης. ὅταν δὲ βουλώμεθα ῥέειν, πάλιν ἐκκρεμάσομεν 221 16 τὸ βάρος.

XXXIV. 224

Μιλιαρίου κατασκευή, ὥστε ἐπικειμένου ζῳδαρίου διεσκευασμένου εἰς φυσῶντος τρόπον αὐτό τε τὸ ζῴδιον φυσᾶν εἰς τοὺς ἄνθρακας καὶ οὕτως καίεσθαι τὸ· μιλιάριον ἔτι τε κρουνοῦ προσκειμένου παρὰ τὸν τράχηλον τοῦ μιλιαρίου καὶ ἀνεῳγότος μὴ ῥέειν, εἰ μὴ πρότερον ψυχρὸν ἂν ἐγχέομεν εἰς τι κρατήριον, τὸ δὲ ψυχρὸν μὴ πρότερον συναναμίγνυσθαι τῷ θερμῷ, εἰ μὴ εἰς τὸν πυθμένα χωρήσει, ἐκ δὲ τοῦ κρουνοῦ τὸ θερμότατον ἐκρέειν.

Ἔστω τὸ μὲν σχῆμα τοῦ μιλιαρίου οἷον ἄν τις προαιρῆται. ἐν δὲ τῇ χώρᾳ τῇ τὸ ὕδωρ δεχομένῃ 1 πρὸς om. T1, add. T2 τῷ AGb: τὸ T ut lin. 4 2 σίφων (sic) A 4 de futuro ἀφελοῦμεν cf. Heron. Metrica III 18 (vid. vol. ΙΙΙ), Diopt. 312, 28 Vi 10 Μιλιαρίου b: μηλιαρίου AG: μηλιαρίου T, ι supra scr. m. 1 13 μιλιάριον b: μηλιάριον a 14 μηλιαρίου a ut lin. 19. p. 306, 5. 10 25. 310, 4. 314, 9 omnibus locis secundum b correxi 15 ἂν seclusi ἐγχέομεν A: ἐγχέωμεν G Tb 20 post προαιρῆται lacunam statuam. dici enim debebat, quot et qualia spatia discernenda essent, utro spatio aqua contineretur, utro carbones 5 καταχθῆναι aB: κατενεχθῆναι CP 11 καὶ διεσκευασμένου b L τρόπον φυσῶντος tr. b 13 τε B: τοῦ CP 15 κρατήριον a: κρατηρίδιον b 18 ἐκρέειν a: ἐκρέει bL ἀπολαμβάνεταί τις χώρα μικρὰ δυσὶ διαφράγμασιν ὀρθίοις, ὡς πάντοθεν εἶναι στεγνήν, ἐξ ἧς παρὰ τὸν πυθμένα σωλὴν συντέτρηται εἷς ὢν τῶν ὑποκειμένων τοῖς ἄνθραξιν, οὗ τὸ ἕτερον μέρος ἀποπεφράχθω, ὥστε μὴ εἰσιέναι εἰς αὐτὸν ὕδωρ ἐκ τοῦ μιλιαρίου. οἱ δὲ λοιποὶ σωλῆνες εἰς τὴν λοιπὴν χώραν, ἐν ᾗ τὸ ὕδωρ, φέρουσιν, ὥστε καιομένους τοὺς ἄνθρακας διὰ μὲν τοῦ ἑνὸς σωλῆνος τοῦ εἰς τὴν μικρὰν ἔχοντος φέρειν χώραν ἀτμὸν ἐγγεννᾶν. οὗτος δὲ διά τινος σωλῆνος συντετρημένου τῷ ἐπιφράγματι τοῦ μιλιαρίου φέρεται διὰ τοῦ στόματος τοῦ ζῳδαρίου εἰς τοὺς ἄνθρακας· ἐπινένευκε γὰρ τὸ ζῴδιον, ὥστε κάτω φυσᾶν. ἀεὶ οὖν ἀτμοῦ ἐγγεννωμένου ἀεὶ καὶ φυσᾷ. ὁ δὲ ἀτμὸς γεννᾶται ἐκ τοῦ πυρός. ἐὰν δὲ καὶ μικρὸν ὑδάτιον ἐγχέωμεν εἰς τὴν μικρὰν χώραν, πλέονα τὸν ἀτμὸν γεννήσομεν, ὥστε ὑπὲρ μέτρον φυσῶν τὸ ζῴδιον πλεῖον ἐκθερμαίνειν τὸ μιλιάριον, καθάπερ ὁρῶμεν ἐπὶ τῶν καιομένων λεβήτων ἀναφερόμενον καπνὸν ἐκ τοῦ ὕδατος. ἔσται δὲ ἀφαιρετὸν τὸ ζῳδάριον διά τινος σμηρισματίου πρὸς τὸ ἐγχύνεσθαι τὸ μικρὸν ὑγρόν. ἅμα δὲ καὶ ἐὰν μὴ βουλώμεθα τὸ ζῴδιον φυσᾶν εἰς τοὺς ἄνθρακας, ἀποστρέφομεν αὐτὸ διὰ τοῦ σμηρίσματος εἰς τὸ ἔξω μέρος. ἔστω δὲ καὶ κρατηρίδιον ἐπικείμενον τῷ ἐπιφράγματι, ἐξ οὗ σωλὴν φερέτω παρὰ τὸν πυθμένα τοῦ μιλιαρίου, ὥστε διʼ 4 ἀποπεφράχθω Mb: ἀποφράχθω a 6 λοιπὴν om. T 11 ζωδαρίου Mb: ζωδιαρίου a 17 μηλιάριον a ut p. 308, 2. 316, 1, correxi ex h 23 σμηρίσματος G: σμηρίσμα A T 1 ἀπολαμβάνεται a: ἀποληφθήτω bL (-θείτω P) 7 aqua est L φέρουσιν a: φερέτωσαν b L, 8 ἔχοντος φέρειν a: αὐτοῦ τὸ ὕδωρ τὸ ψυχρὸν ἐγχυνόμενον εἰς τὸν πυθμένα χωρεῖν. ἵνα δὲ καὶ δύνηται τὸ μιλιάριον πληροῦσθαι ἐγχυνομένου τοῦ ὕδατος καὶ ἅμα τὸ ὑπερκαχλάζον

a 308, 2—316, 13 ἵνα δὲ καὶ δύνηται . . . ἐμβληθήσεται ═ h 308, 5—316, 31 ἵνα δὲ δύνηται τὸ μιλιάριον καὶ 5 καὶ om. L ὕδωρ μὴ ἔξω ἐκχύνηται, ἕτερον σωληνίδιον συντετρήσθω εἰς τὸ κρατηρίδιον διὰ τῆς ἐντὸς αὐτοῦ ἐπιφανείας, ὥστε μὴ τραχύτητα τῇ ὄψει παρέχειν. τὴν δὲ τοῦ μιλιαρίου κατασκευὴν ὑπʼ ὄψιν ἐκθησόμεθα.

Ἐκκείσθω δὴ κύλινδρος κοῖλος, οὗ ἕδρα μὲν ἡ ΑΒ, ἐφέδρα δὲ ἡ Γ∠ ἄλλος δέ τις κύλινδρος κοῖλος κατεσκευάσθω περὶ τὸν αὐτὸν ἄξονα τῷ προειρημένῳ, οὗ ἡ μὲν ἕδρα ἔστω ἡ ΕΖ, ἐφέδρα δὲ ἡ ΗΘ. ταῖς, δὲ ἴτυσι τῶν ἔξω τῶν κοίλων ἐπικείσθω ἐπιφράγματα 225 δυνάμενα συνέχειν τοὺς κυλίνδρους καὶ ἐπιφράσ| σοντα τὰς ἴτυας. ἐχέτω δὲ ὁ ΕΖΗΘ κύλινδρος σωλῆνας τοὺς ΟΚ, ΛΞ, ΜΝ, ὧν ὁ μὲν ΛΞ συντετρήσθω ἐκ πληροῦσθαι ἐγχυνομένου τοῦ ὕδατος καὶ ἅμα τὸ ὑπερκαχλάζον ὕδωρ μὴ ἔξω ἐκχέηται, ἕτερον σωληνίδιον συντετρήσθω τῷ ἐπιφράγματι τοῦ μιλιαρίου καὶ ἀνακεκάμφθω εἰς τὸ κρατηρίδιον διὰ τῆς ἐντὸς αὐτοῦ ἐπιφανείας, ὥστε μὴ τραχύτητα τῇ ὄψει παρέχειν. τὴν δὲ τοῦ μιλιαρίου κατασκευὴν ὑπʼ ὄψιν ἐκθησόμεθα. Ἔστω δὴ τὸ σχῆμα τοῦ μιλιαρίου κυλινδροειδές, οὗ βάσις μὲν ἡ ΑΒ, κορυφὴ δὲ ἡ Γ∠· ἄλλος δέ τις κύλινδρος κατεσκευάσθω περὶ τὸν αὐτὸν ἄξονα τῷ προειρημένῳ, οὗ βάσις μὲν ἔστω ἡ ΕΖ, κορυφὴ δὲ ἡ ΗΘ ὑπερέχουσα τὴν Γ∠ κορυφὴν διαπεφραγμένην οὖσαν. ταῖς δὲ ἴτυσι τῶν κύκλων τοῦ τε κοίλου καὶ τοῦ κυρτοῦ ἔστωσαν κανόνες δυνάμενοι συνέχειν τοὺς κυλίνδρους διὰ τοῦ συνδέσμου τῶν κύκλων. ἐχέτω δὲ ὁ ΕΖΗΘ κύλινδρος σωλῆνας τοὺς ΟΚ, ΜΝ, ΛΞ ὧν ὁ μὲν ΛΞ ἐκ τοῦ ἑνὸς μέρους συντε- 1 ἐκχύνηται AG: ἐκχύνεται T 1—2 f. συντετρήσθω ... εἰς. cf. b lin. 14—15 4 ἐκθησόμεθα Fr. Haase: ἐκθησώμεθα a 5 δὴ AG: δὲ T f. μὲν 〈ἔστω〉 7 κατεσκευάσθω AG: κατασκευάσθω T 8—11 ταῖς δὲ ἴτυσι . . . τὰς ἴτυας secludi vult Rochas 9 τῶν (ante ἔξω): f. ταῖς 10 τοὺς κυλίνδρους secundum h (lin. 25) scripsi: τὴν κυλίνδρα a 11 τὰς om. G τοῦ ἑνὸς μέρους τοῦ πρὸς τῷ Ξ· οἱ δὲ λοιποὶ ἐξ ἑκατέρου μέρους διατετρήσθωσαν, καὶ ἔστωσαν αὗται αἱ ἀρχαὶ ἐξ ἑκατέρου εἰς τὴν χώραν τὴν ἐν μέσῳ τῶν κυλίνδρων. καθείσθω δὲ εἰς τὴν χώραν τὴν ἀπολαμβανομένην ὑπὸ τῶν δύο κυλίνδρων δύο διαφράγματα τὰ ΕΗ, ΖΘ ἀπολαμβάνοντα χώραν τὴν ΗΘΕΖ, εἰς ἣν τετρήσθω τὸ εἰρημένον σωληνάριον τὸ ἐκ τοῦ ἑνὸς μέρους τετρημένον. ἐπικείσθω δὲ τῷ ἐπιφράγματι, τουτέστι τῷ ΗΘ, σωληνάριον ἔχον τὸ ζῳδάριον ἐπικείμενον καὶ συντετρημένον· καὶ διόλου δὲ τὸ ζῳδαρίδιον τετρήσθω καὶ ἐπικεκάμφθω πρὸς τὸ ἐννεύειν εἰς τὴν τῶν ἀνθράκων χώραν. πρὸς δὲ τὸ ὁπόταν βουλώμεθα μὴ φυσᾶν τὸ ζῳδάριον ὁ σωλήν, ἐφʼ ᾧ κάθηται, συνεσμηρισμένος ἔστω ἑτέρῳ, ὡς ὅταν ἐπιστρέψωμεν αὐτὸν εἰς τὸ ἔξω μέρος, οὐκέτι φυσήσῃ τρήσθω τῷ ΕΖΗΘ κυλίνδρῳ, οἱ δὲ λοιποὶ ἐξ ἑκατέρου μέρους, ὥστε εἷναι αὐτοὺς εἰς ἀρχὰς καὶ ἐξ ἑκατέρου μέρους εἰς τὴν χώραν τὴν μεταξὺ τῶν κυλίνδρων. διῃρήσθω δὲ ἡ χώρα αὕτη διὰ δύο διαφραγμάτων τοῦ τε ΗΕ καὶ τοῦ ΖΘ ἀπολαμβάνοντα χώραν τὴν ΗΘΖ Ε, εἰς ἣν τετρήσθω τὸ εἰρημένον σωληνάριον τὸ ἐκ τοῦ ἑνὸς μέρους τετρημένον, τουτέστι τὸ Λ ἐπικείσθω δὲ τῷ ΗΘ ἐπιφράγματι τοῦ ΗΕΖ Θ κυλίνδρου σωληνάριον, ἐν ᾧ ἐφεστάτω τὸ ζῳδάριον· ὃ δὴ σωληνάριον διὰ τοῦ στόματος τοῦ ζῳδαρίου ἐξερχόμενον ἐπικεκλάσθω πρὸς τὴν τῶν ἀνθράκων πυρκαϊὰν τὴν ΤΥΦ Χ. πρὸς δὲ τὸ ὁπόταν βουλώμεθα μὴ φυσᾶν τὸ ζῳδάριον ὁ σωλήν, ἐφʼ ᾧ κάθηται, συνεσμηρισμένος ἔστω ἑτέρῳ τῷ ΨΩ, ὡς ὅταν ἐπιστρέψωμεν αὐτὸν εἰς τὸ ἔξω 2 αὕται a, spurium videtur (an αὐτοῖς?) 6 ἣν: τὴν T1, corr. T2 11 ἐνεύειν a, corr. T2 13 ἐφʼ AG: ἐξ T 14 ἔστω AG: τῷ T 16 λοιποὶ καὶ BC 17—18 ut et ad principia tendant (═ τεῖναι?) et ex utraque parte ad locum qui inter cylindros est L εἰς τὸν τῶν ἀνθράκων τόπον, ἀλλʼ ἐκτός. πρὸς δὲ τὸ βάλλειν ἡμᾶς ὕδωρ εἰς τὴν ΗΖΕΘ χώραν ἔσται ἡμῖν χρήσιμον αὐτὸ τὸ σωληνάριον τὸ συνεσμηρισμένον· ἀρθέντος γὰρ τοῦ ζῳδίου ἐκ τοῦ σωλῆνος, ᾧ ἐπίκειται, ἐγχέομεν διʼ αὐτοῦ τὸ ὑδάτιον· πλείων γὰρ ἀτμὸς διαδοθήσεται εἰς τὸ ζῳδάριον. ἐπικείσθω δὴ τῷ ΘΓ ἐπιφράγματι κρατὴρ ὁ ΡΣ συντετρημένος αὐτῷ καὶ ἔχων πρὸς τὸ ἄκρον σωλῆνα διήκοντα μέχρι τοῦ πυθμένος τοῦ μιλιαρίου, ἀπέχοντα δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ὅταν οὖν βουλώμεθα προέσθαι θερμόν, ἐμβαλοῦμεν διὰ τοῦ ΡΣ ψυχρόν. τὸ δὲ διελεύσεται διὰ τοῦ σωλῆνος τοῦ συντετρημένου εἰς τὴν χώραν τοῦ θερμοῦ· καὶ ὑπεραναβὰν τὸ θερμὸν ἐκρεύσει διὰ τοῦ περὶ τὸν τράχηλον κρουνοῦ· οὐδέπω 226 γὰρ τὸ εἰσκριθὲν ψυχρὸν | διὰ τοῦ σωλῆνος συνεμίγη τῷ ὑποκειμένῳ θερμῷ. καὶ τοῦτο ἀεὶ ποιοῦντες ἕξομεν θερμὸν ἀντὶ τοῦ ἐπιβαλλομένου ψυχροῦ. ὑπὲρ δὲ μέρος, οὐκέτι φυσήσει εἰς τὸν τῶν ἀνθράκων τόπον, ἀλλʼ ἐκτός. πρὸς δὲ τὸ βάλλειν ἡμᾶς ὕδωρ εἰς τὴν ΕΗΘΖ χώραν ἔσται ἡμῖν χρήσιμον αὐτὸ τὸ σωληνάριον τὸ συνεσμηρισμένον· ἀρθέντος γὰρ τοῦ ζῳδίου ἐκ τοῦ σωλῆνος, ᾧ ἐπίκειται, ἐγχέομεν διʼ αὐτοῦ τὸ ὑδάτιον· πλείων γὰρ ἀτμὸς διαδοθήσεται εἰς τὸ ζῳδάριον. ἐπικείσθω δὴ τῷ Γ∠ ἐπιφράγματι καὶ κρατὴρ ὁ ΡΣ συντετρημένος αὐτῷ καὶ ἔχων πρὸς τῷ ἄκρῳ σωλῆνα διήκοντα μέχρι τοῦ πυθμένος τοῦ μιλιαρίου, ἀπέχοντα δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι. ὅταν οὖν βουλώμεθα προέσθαι θερμόν, ἐμβαλοῦμεν διὰ τοῦ ΡΣ ψυχρόν. τὸ δὲ διελεύσεται διὰ τοῦ σωλῆνος εἰς τὴν χώραν τοῦ θερμοῦ· καὶ ὑπεραναβὰν τὸ θερμὸν ἐκρεύσει διὰ τοῦ περὶ τὸν τράχηλον κρουνοῦ· οὐδέπω γὰρ τὸ εἰσελθὸν ψυχρὸν διὰ τοῦ σωλῆνος ἐμίγη τῷ ὑποκειμένῳ θερμῷ. καὶ τοῦτο ἀεὶ ποιοῦντες ἕξομεν θερμὸν ἀντὶ τοῦ ἐπιβαλλομένου ψυχροῦ. ὑπὲρ δὲ τοῦ τοῦ γινώσκειν ἡμᾶς, πότε τὸ μιλιάριον ἀναβράσει, κατασκευάζεται τὸ χασμάτιον τετρημένον διόλου· καὶ τρηθέντος τοῦ ἐπιφράγματος ἐπικαθήσθω τῷ τραχήλῳ ἔχον σωλῆνα μικρόν. οὗτος δὲ ἀποβλέψει εἰς τὸν ΡΣ κρατῆρα, ὅπως παραγινομένου τοῦ θερμοῦ ἡ προφορὰ εἰς τὸν κρατῆρα γίνηται. ἡ μὲν οὖν κατασκευὴ τοιαύτη. ἐὰν μέντοι προαιρώμεθα μὴ διόλου τὴν ΖΗΕΘ χώραν ἀπολαμβάνειν, ἀλλὰ μέχρι μέρους, κατασκευάζεται τὰ διαφράγματα μέχρι τοῦ ἡμίσους. καὶ ἐπιτίθεται αὐτοῖς ἕτερον διάφραγμα καὶ σωλῆνα λαμβάνει διήκοντα μέχρι τοῦ ζῳδίου, καὶ ἐπικαιομένου ἔσται ἡ προφορὰ τῆς ἀτμίδος ἐκ τῆς μικρᾶς χώρας. ὁμοίως δὲ καὶ εἰς αὐτὴν τὸ ὕδωρ ἐμβληθήσεται.

XXXV.

Χρῶνται δὲ καὶ ἑτέρᾳ κατασκευῇ τοιαύτῃ πρὸς τὸ σαλπίζειν καὶ κοσσύφου φωνὴν ἀποτελεῖν.

Πάλιν γὰρ τὸ αὐτὸ μιλιάριον κατασκευάζεται ἔχον πάντας τοὺς σωλῆνας τοὺς ἐν τῇ ἕδρᾳ συντετρημένους εἰς τὰ παρʼ ἑκάτερα μέρη. περὶ δὲ τὴν ἐφέδραν ἔστω γινώσκειν ἡμᾶς, πότε τὸ μιλιάριον ἁρμόζει πρὸς τὸ κιρνᾶν, κατασκευάζεται τὸ χασμάτιον τετρημένον διόλου· καὶ τρηθέντος τοῦ ἐπιφράγματος ἐπικαθείσθω τῷ τραχήλῳ ἔχον σωλῆνα μικρόν. οὗτος δὲ ἀποβλέψει εἰς τὸν ΡΣ κρατῆρα, ὅπως παραγινομένου τοῦ θερμοῦ ἡ προφορὰ εἰς τὸν κρατῆρα γίνηται. ἡ μὲν οὖν κατασκευὴ τοιαύτη. ἐὰν μέντοι προαιρώμεθα μὴ διόλου τὴν ΖΕΗΘ χώραν ἀπολαμβάνειν, ἀλλὰ μέχρι μέρους, κατασκευάζεται τὰ διαφράγματα μέχρι τοῦ ἡμίσους. καὶ ἐπιτίθεται αὐτοῖς ἕτερον διάφραγμα καὶ λαμβάνει σωλῆνα διήκοντα μέχρι τοῦ ζῳδίου, καὶ ἐπικαιομένου ἔσται ἡ προφορὰ τῆς ἀτμίδος ἐκ τῆς μικρᾶς χώρας. ὁμοίως δὲ καὶ εἰς αὐτὴν τὸ ὕδωρ ἐμβληθήσεται. τις σωλὴν ὁ ΦΕ θῆλυς ἔχων ἕτερον συνεσμηρισμένον τὸν Κ Λ διηνοιγμένον εἰς τὴν χώραν τοῦ θερμοῦ καὶ. κινούμενον περὶ τὴν περόνην τὴν Κ Λ. τοῦτο δὲ τιτρᾶται εἰς τρία τρήματα κατὰ τὰ Μ, Ν, Ξ· ὁμοίως καὶ ὁ ΦΕ σωλὴν τιτρᾶται εἰς τρία τρήματα κατάλληλα τοῖς Μ, Ν, Ξ, καὶ πρὸς μὲν τῷ Ξ τιτρᾶται βάσις τις ἔχουσα ἐν αὑτῇ σωλῆνα συνεστεγνωμένον τῷ Ξ, ἐφʼ ὃν κεῖται τὸ ζῳδάριον ὁμοίως, ὥσπερ καὶ ἐπάνω εἰρήκαμεν. ἐκ δὲ τῶν Μ, Ν σωλῆνές εἰσι διήκοντες 227 οἱ ΜΟ, ΝΠ ἔχοντες | τὰ μὲν ἄνω ἄκρα κεκαμμένα· τούτοις δὲ συντετρήσθω καὶ συνεστεγνώσθω ἡ ἐφέδρα τοῦ μιλιαρίου. διὰ δὲ τῶν τρημάτων διήκουσιν ἕτεροι σωλῆνες συνεσμηρισμένοι τοῖς Π, Ο, οἷς ἐπικάθηται τάδε· ἐφʼ ἑνὶ μὲν στρουθίον ἔχον τὰ ἐντὸς κενὰ πρὸς a 318, 3—322, 6 τοῦτο δὲ τιτρᾶται . . . οὕτως γίγνεται ═ b 318, 16—322, 21: τοῦτο δὲ τετρήσθω εἰς τρία τρήματα ἐπὶ μιᾶς εὐθείας τὰ Μ, Ν, Ξ, ὁμοίως καὶ ὁ ΦΕ σωλὴν εἰς τρία τρήματα κατάλληλα τοῖς Μ, Ν, Ξ, καὶ πρὸς μὲν τῷ Ξ συντετρήσθω βάσις σωληνοειδής, ἐφʼ ἧς ἵσταται τὸ ζῳδάριον ὁμοίως, ὥσπερ καὶ ἐπάνω εἰρήκαμεν. ἐκ δὲ τῶν Μ, Ν σωλῆνες ἡκέτωσαν οἱ ΜΟ, ΜΠ ἔχοντες τὰ ἄκρα κεκαμμένα. τούτοις δὲ συντετρήσθω καὶ συνεστεγνώσθω ἡ ἐφέδρα τοῦ μιλιαρίου. διὰ δὲ τῶν τρημάτων διηκέτωσαν ἕτεροι σωλῆνες συνεσμηρισμένοι τοῖς Π, Ο, οἷς ἐπικάθηται τάδε· ἐφʼ ἑνὶ μὲν στρουθίον ἔχον τὰ ἐντὸς κενὰ πρὸς τὸ 2 διηνοιγμένον ab: διηνοιμένον P: διενηνεγμένον Woodcroft, delatum L 3 τοῦτο: f. οὗτος 4 κατὰ om. T 6 τοῖς M: τῆς a 7 αὐτῇ a: ἑαυτῇ Scalig. 45 9 τῶν scripsi: τοῦ a. cf. b lin. 20 σωλῆνες M: σωλῆνος a διήκοντος G 10 οἱ M: ἡ a 12 μιλιαρίου ex b correxi: μηλιαρίου AG: μειλιαρίου T 3 τὴν (ante περόνην) om. b 16 τοῦτο: f. οὗτος 1619 εἰς τρία τρήματα . . . συντετρήσθω om. P 17—18 ὁμοίως . . . τοῖς Μ, Ν, Ξ om. C 20 εἰρήκειμεν C 21 ἔχοντα P τὸ δύνασθαι δέξασθαι ὕδωρ. αὐτὸς οὖν ὁ σωλήν, ᾧ ἐπικάθηται, κέκαμπται ἔχων φθογγάριον τῶν γινομένων πρὸς τὸ τὰς φωνὰς παρίεσθαι· καὶ ἡ ἀνακαμπὴ διήκουσα μέχρι τοῦ ὕδατος ἐν τῷ στρουθίῳ. ὅταν μὲν οὖν ἡ φωνὴ τοῦ φθογγαρίου προΐῃ εἰς τὸ ὕδωρ, τότε ἦχον κοσσύφου ποιεῖ. πάλιν δὲ ὁ ἕτερος σωλὴν ἔχει καὶ αὐτὸς ἕτερον σωλῆνα συνεσμηρισμένον, ᾧ ἐπικάθηται ζῳδάριον ἐσχηματισμένον εἰς Τρίτωνα καὶ ἔχον ἐν τῷ στόματι σάλπιγγα. πάλιν δὲ αὐτὸς οὗτος ὁ σωλήν, ᾧ ἐπικάθηται, ἕξει τὴν γλωσσίδα καὶ τὸν κώδωνα, ὡς εἰώθει γίγνεσθαι. προϊοῦσα οὖν ἡ ἀτμὶς καὶ συναντῶσα τῇ τε γλωσσίδι καὶ τῷ κώδωνι τὴν φωνὴν ἀποτελέσει τῆς σάλπιγγος. πείρᾳ οὖν σκεψώμεθα, πότε μὲν κατάλληλον τὸ τρῆμα τῷ ΜΟ σωλῆνι, πότε δὲ τῷ ΝΠ, πότε δὲ τῷ Ξ ἐπὶ Ζ τῷ ἐπικειμένῳ δύνασθαι δέξασθαι ὕδωρ. αὐτὸς δὲ ὁ σωλήν, ᾧ ἐπικάθηται, κεκάμφθω ἔχων φθογγάριον τῶν γινομένων πρὸς τὸ τὰς φωνὰς παρίεσθαι· καὶ ἡ ἀνακαμπὴ διήκουσα μέχρι τοῦ ὕδατος ἐν τῷ στρουθίῳ. ὅταν οὖν ἡ φωνὴ τοῦ φθογγαρίου προΐῃ εἰς τὸ ὕδωρ, τότε ἦχον κοσσύφου ποιεῖ. πάλιν δὲ ὁ ἕτερος σωλὴν ἔχει καὶ αὐτὸς ἕτερον σωλῆνα συνεσμηρισμένον, ᾧ ἐπικάθηται ζῳδάριον ἐσχηματισμένον εἰς Τρίτωνα ἔχοντα ἐν τῷ στόματι σάλπιγγα. οὗτος δὲ ὁ σωλήν, ᾧ ἐπικάθηται, ἕξει τὴν γλωσσίδα καὶ τὸν κώδωνα, καθὼς εἰώθει γίγνεσθαι. προϊοῦσα οὖν ἡ ἀτμὶς καὶ συναντῶσα τῇ τε γλωσσίδι καὶ τῷ κώδωνι τὴν φωνὴν ἀποτελέσει τῆς σάλπιγγος. πείρᾳ οὖν σκεψόμεθα, πότε μὲν κατάλληλον τὸ τρύπημα τῷ ΜΟ σωλῆνι, πότε δὲ τῷ Ν Π καὶ ταῦτα 1 ᾧ om. G 2 ἔχων G: ἔχω AT 3 f. καὶ 〈ἔστω〉 12 συναντῶσα G: συνατῶσα A: συναπτῶσα T 17 ἔχον CP in voce φθογγάριον desinit L 18 f. καὶ 〈ἔστω〉 25 καὶ om. CP 26 καὶ τὴν P 28 lacunam indicavi. cf. a lin. 15. ζῳδαρίῳ. καὶ ταῦτα γνόντες σημεῖά τινα ἐν αὐτοῖς παρασημειωσόμεθα παρὰ τὴν Κ Λ περόνην πρὸς τὸ ὁπόταν μὲν προαιρώμεθα σαλπίζειν, ὅταν δὲ πάλιν βουλώμεθα φυσᾶν, αὐτὸ φυσᾶν, ὁπόταν δὲ βουλώμεθα, κοσσυφίζειν. τὸ δὲ τοῦ κρατῆρος καὶ τῆς τοῦ θερμοῦ 222 28 ἀναβάσεως, ὥσπερ καὶ ἐπάνω εἰρήκαμεν, οὕτως γίγνεται.

XXXVI. 230 20

Ζῷον τέμνεσθαί τε καὶ πίνειν.

Ἔστω γὰρ ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ σωλὴν ὁ ΑΒ, ἐν δὲ τῷ τραχήλῳ ὁ Γ∠ διήκων διʼ ἑνὸς τῶν ἐκτὸς ποδῶν· μέσος δὲ ἀμφοτέρων ἄρρην κύλινδρος ἔστω ὁ ΕΖ, ᾧ προσκεκολλήσθωσαν κανόνες ὀδοντωτοὶ οἱ Η, Θ. καὶ τοῦ μὲν Η ὑπερκείσθω τυμπάνου ὀδοντωτοῦ μέρος τὸ Κ· τῷ δὲ Θ ὑποκείσθω ὁμοίως μέρος τυμπάνου ὀδοντωτοῦ τὸ Λ· ὑπερκείσθω δὲ πάντων τὸ Μ τρόχιον ἔχον τὴν ἐντὸς ἄντυγα παχυτέραν τῆς ἐκτός. γνόντες σημεῖά τινα παρασημειωσόμεθα παρὰ τὴν Κ Λ περόνην πρὸς το ὁπόταν μὲν προαιρώμεθα σαλπίζειν, ὅταν δὲ πάλιν βουλώμεθα, φυσᾶν αὐτό, ὁπόταν δὲ βουλώμεθα, κοσσυφίζειν. τὸ δὲ τοῦ κρατῆρος καὶ τῆς τοῦ θερμοῦ ἀναβάσεως, ὥσπερ ἐπάνω εἰρήκαμεν, οὕτως γίνεται. 1 ἐν αὐτοῖς spuria 6 γίγνεσθαι G 9 f. ante ἔστω lacuna statuenda est; desideratur enim descriptio basis earumque rerum quae ad hanc pertinent 10 f. 〈ἕτερος σωλὴν〉 ὁ Γ∠ 11 μέσος b: μέση AG: μέσῳ T 12 προσκεκολλήσθωσαν b: προσκεκωλύσθωσαν a 13 καὶ AG T2: ἐκ T1 τοῦ b: τῶν a 15 τὸ (ante Λ) b: τοῦ a. cf. p. 326, 20 16 τρόχιον Tb: τροχίονι AG δὲ ἔγον T τὴν om. T ἐκτὸς et ἐντὸς inter se permutanda esse censet Rochas. ἐκτὸς pro ἐντὸς habet Monacens. 431, habebat Argentoratens. C III 6 deperditus 8 ζῶον τί b 12 εζ a: εξη b ᾧ a: καὶ b 19 αὐτὸ B: αὐτὸν CP 21 εἰρήκειμεν CP οὕτως B: οὕτω CP ἐκτετμήσθω κύκλοις τρισὶ τοῖς Μ, Ν, Ξ, ὥστε ἕκαστον 231 διάστημα τῶν τομῶν ἴσον | εἶναι τῇ ἐκ τοῦ κέντρου τοῦ τυμπάνου· τοῖς δὲ κύκλοις συντετμήσθω καὶ ἡ

ἄντυξ, ὥστε μηκέτι κύκλον εἶναι τὴν τοῦ τροχοῦ περιφέρειαν. διατετμημένου δὲ ἐπάνωθεν τοῦ τραχήλου τῇ ΟΠ τομῇ καὶ ἐντὸς τῆς τομῆς κεχωρισμένης τῆς 1 ἐκτετμήσθω Μ: ἐκτεμήσθω aP: ἐκτετμήσθω δὲ cod. Paris. 2433 in marg. 2 ἴσως G T κεφαλῆς, ἐγκεκολάφθω ἐν αὐτῇ κοιλότης περιφερὴς τὰ ἐν βάθει πλατύτερα ἔχουσα τῶν ἐκτὸς μερῶν, ἵνα ὥσπερ θῆλυς πελεκινοειδὴς σωλήν, ὅσπερ ἕξει δύο πλευρὰς τοῦ ἐγγραφομένου ἑξαγώνου εἰς τὸν τύμπανον· ἔστω δὲ ἡ ΡΣ, εἰς ἣν ἐμβᾶσα πᾶσα τροχάσει ἡ ΜΝΞ ἄντυξ, ὥστε πρὶν ἐκφανῆναι τὸ τέλος τοῦ ἑνὸς μέρους, ἀντεισελθεῖν τὴν ἀρχὴν τοῦ δευτέρου καὶ οὕτως τὸ τρίτον, ὥστε βληθέντος περονίου διὰ τοῦ τυμπάνου στρέφεσθαι μὲν τὸν τροχόν, συνέχεσθαι δὲ τὴν κεφαλὴν τῷ σώματι. ἐὰν οὖν καθῇ τις μαχαίριον διὰ τῆς Ο Π τομῆς, ἐμβὰν εἰς μίαν τοῦ τροχίου περιφερῆ ἐντομήν, τὴν Ξ, παρακλεῖσθαι αὐτὸ τῇ Ο Π κοίλῃ κεκολαμμένῃ περιφερείᾳ· καταβὰν δὲ ἐπιβήσεται τῇ ἐξεχούσῃ κεραίᾳ τοῦ Κ μέρους τοῦ τυμπάνου, ὅπερ μέρος καταγόμενον ἐναρμόσει τοὺς ἰδίους ὀδόντας τοῖς ὁδοῦσι τοῦ Η κανόνος, ὅσπερ εἰς τὸ ὀπίσω παραγενόμενος ἐκδύσεται τοῦ ΑΒ σωλῆνος τὸν κύλινδρον, ὥστε διὰ τοῦ γενομένου διαστήματος ἐκχωρῆσαν καὶ κατελθὸν τὸ μαχαίριον ἐμπεσεῖν τῇ ἐξεχούσῃ κεραίᾳ τοῦ Λ μέρους τοῦ τυμπάνου. τοῦτο δὲ καταγόμενον καὶ ἐναρμόζον τοὺς ὀδόντας τῷ Θ ὀδοντωτῷ κανόνι ἐξάξει τὸν ἄρρενα κύλινδρον ἐκ τοῦ ΓΛ ~~ἔστι δὲ~~ 2 βάθυ G 3 πελεκινοειδὴς b: πελεκινοειδοὺς AG: πελεκινοειδιδοὺς T ὅσπερ b: ὅπερ a 4 f. τὸ. cf. b 6 μέρος G 11 περιφερῆ b: περιφεροῦς a 12 τὴν b: τὸ a παρακλεῖσθαι a: παρακλεῖσαι b: παρακλείεσθαι Fr. Haase: f. παρακλινεῖ 13 κεκολαμμένῃ b: κεκολαμένη a 16 ῆ AG b: κ T 17 ἐκδύσεται M (υ supra ο scripto): ἐκδόσεται a 21 καὶ b: om. a 22.—328, 4 ἔστι . . . πόδα seclusi. cf. etiam Rochas l. l. p. 202 4 ἐγγραφομένου εἰς τὸ τύμπανον (τυμπάνιον CP) ἑξαγώνου tr. b 5 ρσ a: ρπ b 10 καθῇ a: καθείς b 16 τοὐ- σωλὴν μέσος ἐναρμοζόμενος δύο σωλήνων ὁ κύλινδρος τοῦ τε ἐν τῷ στόματι τοῦ ζῳδίου καὶ τοῦ ἐν τῷ ἀπὸ τῆς τομῆς τοῦ τραχήλου διήκοντος εἰς τὸν ὀπίσω ~~πόδα~~ σωλῆνος καὶ ἁρμόσει τῷ ΑΒ θήλει. διελθόντος δὴ τοῦ μαχαιρίου διʼ ὅλου τοῦ τραχήλου καὶ τοῦ ΕΖ σωλῆνος ἐφαψαμένου ἀμφοτέρων τοῦ τε ΑΒ καὶ τοῦ 232 Γ∠, | εἰ προσενέγκοι τις ὕδωρ τῷ ζῴῳ καὶ ἐπιστρέψει τὸ ὑποκείμενον τῷ βουκόλῳ σμήρισμα, διʼ οὗ στραφέντος καταρρεύσει τὸ ἐν τῇ ἄνω χώρῳ ὑγρὸν εἰς τὴν κάτω, διὰ τοῦ Γ∠ΕΖ ΑΒ σωλῆνος τὸ πνεῦμα τὸ ἑλκόμενον ὑπὸ τοῦ καταρρέοντος ὕδατος ἐπισπάσεται τὸ προσενεχθὲν τῷ στόματι ὑγρόν. νῦν μέντοι τὸ σμήρισμα κατασκευάζεται οὕτως, ὥστε ἐπιστραφέντος τοῦ βουκόλου κατάλληλα γίγνεσθαι τὰ τρυπήματα.

XXXVII.

Δύναται δὲ καὶ ἄλλως μὴ ὑπάρχοντος ἐπιρρύτου ὕδατος τὸ αὐτὸ γίνεσθαι οὕτως.

Ἔστω βάσις πάλιν στεγνὴ πάντοθεν ἡ ΑΒΓ∠, διάφραγμα μέσον ἔχουσα τὸ Ε Ζ, ὁ δὲ ἐκ τοῦ στόματος a 8—14 διʼ οὗ . . . τὰ τρυπήματα ═ b 21—24: τούτου στραφέντος καταρρεύσει τὸ ἐν τῇ ἄνω χώρᾳ ὑγρὸν εἰς τὴν κάτω, διὰ τοῦ Γ∠ καὶ Ε καὶ ΑΒ σωλῆνος συνελκομένου τοῦ πνεύματος ὑπὸ τοῦ καταρρέοντος ὕδατος· καὶ ἐπισπάσεται τὸ ζῴδιον τὸ προσενεχθὲν τῷ στόματι ὑγρόν. 2 f. ἐν τῷ (ante ἀπὸ) del. cf. b 3 διήκοντος b: διήκοντι a 4 post θήλει lacunam statuit Rochas l. l. p. 202 adnot. 3 7 εἰ A T, b: καὶ G T2 προσενέγκοι b: προσενέγκει a (f. corrupt. ex προσενέγκαι) f. ἐπιστρέψειε 8—9 στραφέντος b: στρέφοντος a 11 ἐπισπάσηται T 12 μέντοι G M: μέτοι A: μέτροι T 13 κατασκευάζεται M: κατασκευάσεται a σωλὴν φέρων εἰς τὴν βάσιν ὁ ΗΘΚ, ἕτερος δὲ σωλὴν διά τε τῆς Α∠ ἐφέδρας τῆς βάσεως καὶ διὰ τοῦ ΕΖ διαφράγματος ὁ ΛΜΝ τρύπημα ἔχων ὑπὲρ τὸ ΕΖ διάφραγμα τὸ Ξ. ἕτερος δὲ σωλὴν συνεσμηρισμένος αὐτῷ ἔστω ὁ Π καὶ οὗτος τρύπημα ἔχων κατὰ τὸ Ξ

κείμενον τὸ Ρ, ᾧ συμφυὴς ἔστω ἤτοι Πὰν ἢ ἄλλο τι ζῴδιον ῥάβδον ἔχον. ὅταν μὲν οὖν ἐπεστραμμένον ᾖ τὸ ζῴδιον πρὸς τὸ ζῷον, οὐ μὴ πίῃ καθάπερ ὑπὸ φόβου κωλυόμενον· ὅταν δὲ ἀποστραφῇ, τότε πίεται. ἐὰν οὖν ἐμβάλωμεν εἰς τὸ Α∠ΕΖ ἀγγεῖον διά τινος τρυπήματος τοῦ ὕδωρ καὶ πάλιν ἐπιστεγνώσωμεν τὸ τρύπημα κηρῷ ἢ ἄλλῳ τινί, συμβήσεται καταλλήλων κειμένων τῶν Ρ, Ξ τρυπημάτων τὸ ἐμβληθὲν ὕδωρ μεταχωρεῖν εἰς τὸ ΕΒΓΖ ἀγγεῖον· κενούμενον δὲ τὸ Α∠ΕΖ ἐπισπάσεται διὰ τοῦ στόματος τοῦ ζῴου τὸν ἀέρα, καὶ τηνικαῦτα προσενεχθέντος αὐτῷ ποτηρίου πίεται.

6 Τέλο〈ς〉 τῆς τοῦ ἥρωνος ἀλεξανδρέως βίβλου β περὶ πνευματικῶν. θεῷ χάρις. ἀμήν subscribit T: subscriptio deest in AGb