ἔοικε δὲ οὐ παντάπασιν ἄχρηστόν μοι γεγονέναι τὸ περὶ τὸν νόμον ἐκεῖνον. εἰ γὰρ καὶ 10 βον προοίμιον Ma 2 14 βον προοίμιον M rubr 1 τεθειμένον La sed ο ex ω corr f | νῦν om La | ἡμῖν Μ | ἠνωχλοῦμεν Va sed ἡνωχλ in ras m 2 3 αὑτοῖς LaMaCl sed ‘ex’ corr La f Ma 2 Cl 3 αὐτοῖς BVa Doxap edd 4 δ’ La | τοῦτ’ La | ἀναγκάζει reposui e libris sed in ἀναγκάζεται corr Ma 2 quamquam ἀναγκάζει denvio suprascr m3, Doxap ἀναγκά- ζεται edd 5 ἐνθυμηθέντες Cl sed ες in ας corr m 3, Doxap | εἰσὶ καὶ scripsi e Doxap εἰσὶν libri edd 6 ποιήσασθαι La sed αι in ras s 7 παρὶ Va sed ρὶ in ras m 2 8 δικαιότατα scripsi e Doxap δικαιότερα libri edd | πάνυ Doxap 9 λέξας scripsi e Doxap λέγων libri edd 11 ἴσως post μὲν MaClBVa | φω- νῆσαι Ferr et γρ in marg Mor | δ’ La sed e δὲ corr p | ἐψη- φισμένους La sed ἑ inser p 13 περιπλεἰονος La | αὐτῶν La edd | παίδων καὶ γυναικῶν BVa 14 ἔοικε — 267, 13 λαβεῖν praemissis verbis ὅμοιον παρὰ τῷ Λιβανίῳ ἐν τῷ τοῦ πένητος ζητήματι τοῦ κρίνοντος τὸν πλούσιον μοιχείας, ὅτι φήμης οὔσης συνεῖναι τὸν πλούσιον τῇ αὐτοῦ γυναικὶ καὶ ἐπὶ τούτῳ — εἷλεν. ἐν τούτῳ γὰρ τὸν κατήγορον ὁ σοφιστὴς μελετῶν φαύλην ὑπόληψιν ἐμφαινομένην περὶ τὸν φεύγοντα ἐν προοιμίοις βεβαιοῖ λέγων· citat Doxapatr. l. l. ad 8—11 (cod Vat. 2228 210; Barocc. fol. 30) | δ’ La 15 καὶ om MCl inser Ma μὴ γενέσθαι κύριος ἠδυνήθη διὰ τὰς ἐν τοῖς ἀγῶσι τούτου φιλοτίμους ἁμίλλας, ἀλλ’ ἄμεινόν γε περὶ τῶν ἐμαυτοῦ μεγάλων κακῶν ἐδίδαξε, καὶ δέδωκεν οὐ μικρὰν ἀπόδειξιν εἰς τὴν νυνὶ ταύτην κατηγορίαν ἡ κατὰ τοῦ νόμου τότε παρὰ τούτου γεγενημένη. ὃς γὰρ μόνος ἐξ ἀπάντων τῶν πολιτῶν ἔδεισε μὴ γένηται τοῖς περὶ τὰς γυναῖκας ἀδικουμένοις ἡμῖν κατὰ τῶν ἀδικούντων ἐξουσία τοῦ φόνου, πῶς οὐ σαφῶς ὡμολόγησεν ἐμὲ μὲν εἰκότως τὰ τοιαῦτα νομοθετεῖν, αὑτῷ δὲ καὶ πε- πρᾶχθαί τι τοιοῦτον καὶ τολμᾶσθαι καὶ οὐδὲ λήξειν;

εἰ μὲν οὖν ἐλάνθανε τὴν πόλιν τὰ τούτῳ πεπραγμένα καθ’ ἡμῶν, ἴσως ἂν ὑπ’ αἰσχύνης ἔκρυπτον σιωπῇ κακὸν ἀγνοούμενον· ἐπεὶ δὲ πολὺν ἤδη χρόνον λέγοντές τε καὶ ἀκούοντες περὶ τούτων οὐ πέπαυσθε, λόγον οὐδένα ἔχει κατοκνεῖν ἐμὲ μνησθῆναι πρὸς ὑμᾶς ὧν οὐδὲ τοὺς RIV 554 κομιδῆ | νέους ἀνηκόους εἷναι νομίζω.

ὁποῖόν τι καὶ περὶ ἐμὲ γεγένηται. τῆς 12 cf. ad t. VI 90, 7 15 Poet. anon. apud Plut. an seni sit ger. resp. p. 789 a. Com. gr. IV 673, 300 Μ (III 451, 225 K) 1 πάντων MMaClVa | δεδόσθαι La sed αι in ras n | τε inserui e ClVa τὲ MLaMa om Β edd 2 ἂν om MaCl | ἐθέλει MaCl Ferr | κατηγόρων La sed ὄρων ex ὀρῶν corr p | μήτ’ La edd | ἐλέγχων La 4 ὀδύρασθαι scripsi e MMaCl ὀδύρεσθαι LaBVa edd | φέρει — 6 εἰπεῖν citant Planudes l. l. et auctor florilegii Neapolitani fol. 285 r et praemissis verbis τῆς μελέτης ἐν ᾗ πτωχὸς πλούσιον κρίνει μοιχείας μοιχείᾳ cod.) Macarius Chrysocephalus fol. 77 v 5 γάρ om Macar | παρα- μυθίαν La sed ι in ras s | τοῖς om Neapol 6 αὑτῶν scripsi e La sed corr s, MaB Va αὐτῶν Μοί Plan Neap Macar edd 7 εὖ La sed ~ corr 5 9 αὐτοὺς om MaCl | τὰ ἄλλα τὲ LaMaCl | τὲ post ἄλλα eras Va 11 παρὰ La sed ἀρὰ in ras f περὶ Μ | τε om M 12 ἰόντων reposui e libris ἡκόν- τῶν edd 13 τὸν om Cl 14 καὶ πολὺ πλέον reposui e libris πολὺ δὲ πλέον edd | οἱ — 16 δυναμένοις citat auctor florilegii Neapolitani l. l. οἱ] οἱ πένητες Neap. 15 γὰρ om Neap | αὐτοῖς MLa sed in hoc ’in’ corr f, MaClVa 16 βουλομέ- νοις BVa | τι e τε corr Cl3 γάρ μοι γυναικὸς μετεχούσης ὥρας, ὦ δικασταί, καὶ κατὰ τοῦτο ἐπαινουμένης ἐξιούσης τε πολλάκις ἔνδοθεν κατὰ τὴν ἀεὶ συμβαίνουσαν ἀνάγκην, οἷα δὴ τὰ τῶν ἐν πενίᾳ γυναικῶν αἱ τὰ τῶν θεραπαινῶν ἐπιεικῶς αὑταῖς διακονοῦσι, ταύτην οὖν οὗτος ἰδὼν τὸ μὲν πρῶτον, ὡς εἰκός, ἐθαύμασεν, εἶτα προσεῖπεν, εἶτα προσπέμπων λόγους τε ἐρωτικοὺς καὶ χρήματα καὶ ἐλ- πίδας πολὺν χρόνον, ὡς ὕστερον ᾐσθόμην, οὐ πείθων τελευταῖον ἔπεισεν. ἡ δὲ ἐμοῦ μὲν ὑπερεώρα καὶ παρ- ὄντος ἐδυσχέραινε καὶ ἐξιόντος ἔχαιρε δήλη τε ἦν ὅλως πρὸς ἕτερον ὁρῶσα.

τῆς τοίνυν ἐμῆς οὗτος ἀπολαύων γυναικὸς εἰσιών τε παρ’ αὐτήν, ὁπότ’ ἀσφα- RIV 555 λἐς, ἄγων τε ὅποι βούλοιτο καταδεδουλωμένος | τὴν ψυχὴν τῆς ἀθλίας καὶ πρὸς ἅπαν ἔχων ὑπακού- οὖσαν τῇ συνεχείᾳ τῆς ὕβρεως καὶ μέθης οὐκ εἶχε λανθάνειν. καὶ ἦν ἡ πόλις μεστὴ τούτου τοῦ λόγου. κἀν τοῖς κουρείοις κἀν τοῖς μυροπωλίοις κἀπὶ τῆς ἀγορᾶς κἀν ταῖς οἰκίαις πολὺ τοῦτο ἦν· μοιχεία τολ- μᾶται κατὰ τὴν πόλιν, ἔστι δὲ ὁ μὲν τολμῶν ὁ πλούσιος, τοῦτον τὸν θαυμαστὸν λέγοντες, ὁ δ’ ἀποστερούμενος τῆς γυναικὸς ὁ πένης, τοὐμὸν 2 Xen. oec. 9,5 7 cf. Ps. Lib. t. IV 589, 13 R. Sopat. rhet. gr. VIII 229, 18 ed. Walz. Thuc. VIII 47 17 Lys. or. XXIV § 20 1 προδιήγησις Ma 2 1 μου La I ἄνδρες La 3 οἶον Ferr et γρ in marg Mor 4 θεραπαινῶν La 5 ἑαυταῖς La αὐταῖς Va αὐταὶ Cobet Coll 296 num αὑταῖς αὐταὶ? | οὖν om MaBVa | τομενπρῶτον Β 7 προπέμπων MLa Ferr Mor 9 τελευτῶν La | παρόντα La 12 περὶ Va | ὁπότε Μ edd 13 αὐτὴν post τε Ma | ὅπη MaCl 14 ἅπαντ’ La 15 μεθ’ ἦς Im 16 μετὰ MaCl 17 μυροπωλίοις scripsi e La μυροπωλείοις reliqui libri edd cf. ad t. IV 11,9 19 ὁ(2) om La 21 ἀφαιρούμενος Ma sed γρ ἀποστερούμενος suprascr m 2, ClBVa | τῆς om MMaCl ὄνομα προστιθέντες.

ἐγὼ δὲ τὸν πολὺν χρόνον οὐ- δὲν εἰδὼς διῆγον. οὔτε γὰρ τῶν ἐχθρῶν οὐδεὶς οὕτως ἦν ὠμὸς ὥστε ὀνειδίσαι προσελθὼν τούς τε φίλους ὄκνος εἶχε τοιούτων ἀγγέλους γενέσθαι. τῆς φήμης δὲ αὐξομένης καὶ τῆς αἰσχύνης ὑπερβολὴν ἐχούσης ἔδοξε τοῖς ἐπιτηδείοις τοῖς ἐμοῖς δεινὸν εἶναι μηδέποτ’ ἐμὲ ταῦτα πυθέσθαι καὶ προσελθόντες καὶ βλέψαντες εἰς γῆν καὶ σιγήσαντες χρόνον τινὰ καὶ δακρύσαντες, ὦ βέλτιστε, ἔλεγον, ἔδει μὲν ἡμᾶς ἀμείνω σοι μη- νύειν ἔχειν, τῶν πραγμάτων δὲ οὐ τοιαῦτα δι- δόντων ὅτι μὲν λυπήσομεν εἰπόντες οὐκ ἀγνο- οῦμεν, εἰπεῖν δ’ ἂν εἴη μᾶλλον ἢ σιγῆσαι τῶν φίλων. καὶ διεξῄεσαν δὴ ταῦτα ἃ νῦν ἐγὼ πρὸς ὑμᾶς.

ὡς μὲν οὖν ἐξέστην ἐμαυτοῦ καὶ ὡς κατηνέχθην ἀκούσας μικρὸν ἀπέχων μανιῶν, ἴσασιν οἱ τότε παρόν- τες, μόλις δ’ οὗν ἐπ’ ἐμαυτοῦ γενόμενος ἐσκόπουν ὅπως ἂν τοῦτον ἢ ἀμυναίμην ἢ τῷ φόβῳ ποιήσαιμι βελτίω, καὶ λογιζόμενος εὕρισκον τὸν τοὺς νόμους ἐν ἀρχῇ τεθεικότα τῇ πόλει τὰ μὲν ἄλλα διελόντα καλῶς καὶ τάς τε ἀρετὰς ᾗ χρῆν τετιμηκότα καὶ τοῖς τὰ ἄλλα ἀδικοῦσιν οὐ κακῶς προσενηνεγμένον, τοῖς 1 ὄνομα om Ma 2 οὐδεὶς reposui e libris τις edd 5 δ’ αὐξανομένης La sed ξο supra ξανο s 6 τοῖς ἐμοῖς ἐπι- τηδείοις MaClB Va | μήποτε Ma sed γρ μηδέποτέ in marg m 2 μηδέποτε reliqui libri sed ε(2) in ’ corr Cl 3, edd | ἐμὲ reposui e libris sed γρ με in marg Ma 2 με edd 8 xat δακρύσαντες om Cl inser Ma 2 9 σοι om MaCl σε BVa 10 δ’ La 11 ἠγνοήσαμεν MaCl 13 δὴ om La | ταῦθ’ La 15 μανιᾶν La 16 ἐν Cobet Misc 146 at cf. t. VI 608, 5 ubi ἐφ’ retinendum erat 17 ἀμυναίμην scripsi ἀμύνωμαι libri edd ἀμυνοίμην lacobs Lect | ποιήσωμαι La 18 εὑρίσκω La 20 ὧς La | χρὴ La 21 τἄλλα La | ἀδίκοις BVa | κακῶς repoaui e libris sed καλκῶς Μ καλῶς edd sed „si καλῶς h. l. idem valet atque ἐπιεικῶς, φιλικῶς. bene habet; sin aliter, malim οὐ κακῶς non male, h. e. ita ut par erat“ Re μοιχοῖς δὲ τούτοις οὐ πᾶν ὅσον ἐχρῆν ἐπενεγκόντα. ἀλλ’ ἂν μέν τις ἀφαιρῆται τοῦτον χρημάτων, ἔδωκεν RIV 556 εὐθὺς ἀμυνομένῳ κτεῖναι | καὶ καθαρὸς ὁ τοῦτο δεδρακὼς νενόμισται· τὴν γυναῖκα δὲ ἂν ἀφαιρῆταί τις τὸν γεγαμηκότα, ἐκβαλὼν γράφου, φησί, καὶ τοῖς θεοῖς εὔχου δικαστηρίου τυχεῖν, κτεῖναι δὲ οὐκ ἔδωκεν.

ὃ δὴ καὶ πολλὰς πεποιηκέναι μοιχείας ἡγούμενος νόμον ἐτίθουν, ὦ δικασταί, τοῖς ἔμπροσθεν μὲν παραλελειμμένον, σωφρονεῖν δὲ καὶ τὸν οὐχ οὕτω πεφυκότα ἀναγκάσοντα. οἱ μὲν οὖν ἐπιεικεῖς καὶ μέ- τριοι καὶ τῶν οὐ καλῶν ἐπιθυμιῶν κρείττονες ἐθαύ- μαζον, ἐπῄνουν, πάλαι τοῦτον, ἔφασαν, ἴδει κεῖ- σθαι τὸν νόμον· ὁ δὲ λαμπρὸς οὑτοσὶ καὶ μέγας καὶ τὰς τῶν πενήτων οἰκίας καταθέων εἰδὼς ἐφ’ ἑαυτῷ πρώτῳ κεισόμενον τὸν νόμον ἠγανάκτει, διέβαλλεν, ἔτρεμεν, ἐμισθοῦτο ῥήτορας, ἐκράτει λόγοις τῶν δι- καίων καὶ κεκωλυκὼς κύριον γενέσθαι τὸν νόμον παρα- κολουθῶν μοι μετὰ τῶν πολλῶν κολάκων κατεγέλα τωθάζων καὶ νομοθέτην καλῶν.

τίνα οὖν ἄν τις μείζω μαρτυρίαν ἐν δικαστηρίῳ παράσχοιτο τοῦ καὶ τοὺς δικάζοντας πρὶν | εἰσελ- RIV 557 θεῖν κατεψηφίσθαι τοῦ φεύγοντος; ὅταν οὖν τούτων οὕτως ἐχόντων ἐμὲ καλῇ συκοφάντην, καὶ ὑμᾶς μετ’ ἐμοῦ καλεῖ καὶ πάντας ὅσοι τὴν πόλιν οἰκοῦσι καὶ μετὰ τούτων τῶν τοσούτων τὴν θεόν. θεὸν γὰρ τὴν Φήμην εἶναι παρὰ τῶν σοφωτάτων μεμαθήκαμεν ποιη- 17 cf. ad p. 310, 3 et ad t. II 477, 2. Anth. Pal. X 89, 1 sq. 3 ἐλέγχων ἀπαίτησις MMa2 1 αὑτὸν La sed ‘e’ corr f αὐτὸν MaCl 2 καλῆς om Μ Mor 3 αὐτὸν — 6 τοσαύτας sub textu add Va2 4 αὐ- τοῦ scripsi e La ut coni Re αὐτὸν MMaClBVa edd 6 πο- λίτας — 8 εἰδότων supra textum add Va 2 8 περιέρχετε La sed αι supra ε(4) p | πεπραγμένα La 9 ἄνδρες La et γρ in marg Mor | δικασταί, ὡς MaCl sed in hoc ὡς inser m 3, Wolf Ferr Re qui adnot „ego maUem sic fuisse expressum ἴστε δὲ, ὦ δι- κασταὶ, ἃ πολλάκις ἀκηκόατε. πολλάκις γὰρ εἴρηται ἐν ὑμῖν“ at cf. p. 286, .5 10 πολλάκις μὲν εἴρηται om Ferr | ὧς ante πολ- λάκις(2) Mor Re | δὲ La sed αἰ aupra ἑ p, ClB 11 μείζω ἂν τις Μ | μείζονα Ma edd 12 rco Ferr et γρ in marg Mor τοῦ ante εἰσελθεῖν Mor Re | ἐλθεῖν Ferr 14 οὕτως ἐχόντων reposui e libris ἐχόντων οὕτως edd | καλῇ reposui e libris cum lacobsio Lect καλεῖ edd 15 καλεῖ La sed fjg suprascr p καλὴ Β 16 τῶν inserui e libris om edd 17 εἷναι τὴν φή- μὴν Μ | μεμαθήκαμεν scripsi e LaMa sed in hoc γρ ἀκηκόαμεν in marg m 2, ClBVa et γρ in marg Mor ἀκηκόαμεν Μ edd τῶν.

καὶ ταύτῃ πειθόμενοι τοὺς μὲν ἀμείνους, τοὺς δὲ χείρους ἡγούμεθα. καὶ ὁ μὲν προδότης, ὁ δὲ ἀνδρο- φόνος, ὁ δὲ τυμβωρύχος, ἕτερος ἕτερόν τι τῶν τοιούτων ἔδοξεν οὐχ ἑωρακότων μὲν ταῦτα τολμώμενα τῶν ταῦ- τὰ λεγόντων, τῇ φήμῃ δὲ ἀπιστεῖν οὐκ ἐχόντων, ἣν ἀνάγκη τὴν ἀρχὴν ἀπὸ τῶν πεπραγμένων λαμβάνειν. καὶ ταύτης γε τῆς θεοῦ τὰ μέγιστα ὁρῶ τὰς πόλεις ἀπολαυούσας, ἢ μηδὲ τὰ λίαν ἐν σκότῳ πραττόμενα λανθάνειν ἐᾷ πάντα εἰς φῶς ἄγουσα καὶ παραδιδοῦσα τοῖς ἀνθρώποις καὶ δηλοῦσα τοὺς πάντα μηχανωμέ- νους.

ἐμοὶ θεράποντας καὶ θεραπαίνας οὐκ ἔδωκεν ἡ Τύχη πράττουσα τὸ αὑτῆς, ἄλλοις γὰρ ἄλλα νέμει. νῦν μὲν οὖν οἰκέτας μάρτυρας καλεῖν οὐκ ἔχω, πῶς γὰρ τούς γε οὐκ ὄντας; καλῶ δὲ τὰς ὑμετέρας φωνὰς καὶ ἃ πέπυσθε τούτῳ πρὸς τὴν ἐμὴν πεπρᾶχθαι γυ- ναῖκα τὴν δυστυχῆ, τὴν ὑπὸ τῆς τούτου περιουσίας κατενεχθεῖσαν.

οὐδὲ γὰρ αὖ τοῦτ’ ἔστιν εἰπεῖν ὧς, 17 ἡ βούλησις καὶ ἡ δύναμις M rubr Ma2 3 ἕτερος] ἑτέροις BVa | τῶν τοιούτων] τοιοῦτον BVa 4 τῶν ταῦτα λεγόντων om MaClBVa 5 ἀπιστεῖν Cl sed ι(1) ex ει et ν e σε corr m 3 | ἣν La sed in ras f et ν del p 7 τε LaClVa τὲ MaB | δὴ post γε edd delevi | τῆς La sed η in ras 2 litt n 8 μὴ δὲ Β | σκότει MaClVa 9 φῶ La 10 δηλοῦσα La sed η in ras n | ταῦτα Β | τοιαῦτα τολμῶντας (sed ας add s) καὶ post πάντα La 11 θεράποντας La sed ρ in ras f 12 τέχνη Wolf Ferr | αὐτῆς MLa sed ‘e’ corr M y La f αὐτῆς MaClBVa 13 οὖν Ma sed γρ γὰρ in marg m 2 γὰρ Μ sed γρ οὖν in marg m 14 γε om MaCl | δὲ om Μ MaClBVa 15 πρὸς τὴν ἐμὴν πεπρᾶχθαι reposui e libris πεπρᾶχθαι πρὸς τὴν ἐμὴν edd 17 αὖ Μ sed v corr y ἂν Mor sed γρ αὖ in marg, Re εἰ καὶ σφόδρα ἤρα, πείθειν γε οὐκ ἂν ἴσχυεν ἀργυρίου σπανίζων. τίς γὰρ ὑμῶν οὐκ οἶδε τὸν τούτου πλοῦ- τον μέγαν, τὸ χρυσίον, τὰς συνοικίας, τὰ ἀνδράποδα, τὰ βοσκήματα, τὴν γῆν, τοὺς καθ’ ἕκαστον μῆνα τό- κους; ἀνὴρ δὲ ὁ αὐτὸς ἐρῶν τε καὶ πλουτῶν ταχέως ἂν παραστήσαιτο γυναικὸς γνώμην. οὐδὲν γὰρ οὕτω δεινὸν τρέψασθαι σωφροσύνην ὧς τὸ δύνασθαι προΐε- σθαι. καὶ γὰρ ἂν τὴν πρώτην ἀποκρούσηται πεῖραν, ἕτερα ἦλθε πλείω καὶ πάλιν ἕτερα τοσαῦτα, καὶ ἡ καθ’ ἡμέραν προσθήκη πρὸ τῆς νίκης οὐχ ἵσταται.

τοῦ- τὸ, ὦ δικασταί, τοὺς προδότας ποιεῖ, τὸ μεγάλῃ τιμῇ τὰ πράγματα | τοὺς πολεμίους ὠνεῖσθαι, τοῦτο RIV 558 πείθει τῶν πρὸς τὴν πατρίδα δικαίων ὀλιγωρεῖν, τοῦ- το τὰς πολλὰς εἰργάσατο μοιχείας. καί τινα ἤδη καὶ ζῶσαν ἐν ἀφθόνοις ἡ τοῦ πλείονος ἐπιθυμία καθείλ- κύσεν. εἰ δὲ καὶ πλουτοῦσα γυνὴ τὸ πλέον ἐθαύμασε, τί θαυμαστὸν τὴν τοῦ πένητος παθεῖν τι πρὸς χρυ- σίον;

καὶ ταῦτα οὐ συγγνώμην ἔχων ἐκείνῃ λέγω, 2 ἐπιχείρημα ἀπὸ τῆς αἰτίας M m Ma 2 14 ἐργασία ἀπὸ τοῦ μείζονος M m Ma 2 16 ἐνθύμημα Mm Ma2 1 καὶ inser Va 2 | γε inserui e MMaClBVa om La sed in ras 5 litt, edd | οὐκ Μ sed οὐ in ras f 2 ὑμῶν om Cf inser Ma 2 | οἶδε Ma sed δε in ras m 2 3 μέγαν πλοῦτον Μ 5 ἀνὴρ — 6 γνώμην citat Planudes fol. 105 v, — 7 προίεσθαι floril. Neapolit. fol. 285 r, — 10 ἵσταται Macarius Chrysocephalus fol. 77 v b δὲ ὁ αὐτὸς om Macar 6 παραστῆσαι τὸ παρα- στήσαιτο corr La s | δεινὸν οὔτω MaClBVa 7 προἵεσθαι scripsi e La προιέναι MMaClBVa Neap Macar 9 ἑτέρα La ἑτέ- ραν ex ἕτερον corr Macar | πλείων La | πάλιν inserui e libris Macar om edd | ἑτέρα MLa | τοσαύτη La | καθημέραν Macar 11 ἄνδρες La | τοὺς inserui e libris om edd 12 τοὺς πολεμίους τὰ πράγματα La 13 τῶν πρὸς τὴν πατρίδα πείθει MaCl 14 εἴργασται M εἴργαστο Ma sed γρ ἑἰργάσατο suprascr m2, ClBVa | καὶ om Μ 17 τί(2) LaMaB μὴ γὰρ ἔστω γυναικὶ μηδὲν τιμιώτερον ἀνδρός, ἀλλ’ ὅτι λόγον εἶχε τὴν οὐκ εὐποροῦσαν ἐκπλαγῆναι πρὸς τὰ πεμπόμενα χρήματα καὶ δεξαμένην ὧν ἐδεῖτο ὧν ὁ διδοὺς ἔχρῃζεν ἀντιδοῦναι. λέγω δὲ ταῦτα οὐ κατὰ πάσης γυναικὸς πένητος, ἔστι γάρ, ἔστιν εἶναι καὶ πε- νομένην ἀνάλωτον, ἀλλ’ ὅτι τῷ πλουτοῦντι βουλομένῳ τὰ τοιαῦτα ἀδικεῖν τὸ πολλὰ κεκτῆσθαι συμπράττειν πολλαχοῦ δύναται.

19. Ὄντων τοίνυν καὶ τούτων οὐ μικρῶν τεκμη- ῥίων τοῦ τοῦτον ἃ δοκεῖ πεποιηκέναι πολὺ μεῖζόν ἐστι τὸ ῥηθησόμενον. εἰ γὰρ αὖ μὴ μοιχὸς οὗτος ἦν, ὦ δικασταί, τί τῷ νόμῳ τῷ φύλακι τῶν γάμων ἐμάχετο; μᾶλλον δέ, εἰ μὴ μοιχὸς ἦν οὗτος, φθάσας ἂν ἐμὲ τοῦτον αὐτὸς ἐτίθει τὸν νόμον τούτῳ πρὸς τὴν φήμην 11 τὰ εἰκότα τῶν ἀπ’ ἀρχῆς ἄχρι τέλους ἃ συνιστᾷ Ma2 3 πεμπόμενα La sed διδόμενα suprascr s | καὶ — 4 ἀντι- δοῦναι citat Planudes fol. 105 v | δεξαμένη Plan | ταῦτα ante ὧν La | ἐδεῖτο ὧν om Xa | ὁ inserui e libris om edd sed „malim ὁ διδούς“ Re 4 ἔχρηζεν libri Plan edd | ἀντεδίδου Plan 5 πένητος inser Ma 2 | ἔστιν Ma sed del m 2 | εἷναι om Μ 7 τὰ inserui e libris om edd | τὸ] τῶ τὰ Μ 9 Ὄντων — 13 φθάσας praemissis verbis ἐν τούτῳ τῷ στοχαστικῷ ζητήματι Φήμη — μοιχείας) γὰρ τὸν κατήγορον ὁ σοφιστὴς μελετῶν μετὰ τὴν δύναμιν τὸ κεφάλαιον τὰ ἀπ’ ἀρχῆς ἄχρι τέλους εἰσάγων κατασκευάζει τοῦτον τὸν τρόπον citat lo. Doxap. I. I. (cod. Vat. 2228 fol. 276; Paris. 2922 fol. 196) | καὶ om Μ Doxap 10 τοῦ τοῦτον scripsi e Doxap τούτων Va sed ω id ras m 2 et et ων suprascr m 2 et γρ ἐλεγχόντων τούτων in marg m 2 τοῦτον La sed in τούτων corr f ἐλεγχόντων τοῦτον δύνασθαι Μ ἐλεγχόν- των Β edd om MaCl 11 καὶ ante τὸ MLa edd sed delen- dum aut πολὺ καὶ μεῖζόν ἐστι τὸ ῥηθησόμενον scribendum coni Re | αὖ delendum censet lacobs Lect οὖν Va | ἦν οὗτος Μ ἦν om BVa ἐστίν Doxap 12 δικασταί scripsi e Μ sed inser y, MaClBVa Doxap ἄνδρες La edd | νόμων La 13 ἦν οὗ- τος scripai e MMaClBVa οὕτος ἦν La edd φθάσας οὕτος ἦν Doxap 14 τὴν in ras Va2 ἀνταγωνιζόμενος καὶ φανερὸν ἅπασι ποιῶν ὅτι ἐγὼ μέντοι ὁ πονηρὸς καὶ κακῶς ἀκούων καὶ τῶν πολιτῶν τοὺς γεγαμηκότας ἀδικῶν τοιαῦτα ἐπὶ τοῖς μοιχοῖς νομοθετῶ. τίς οὐκ ἂν ἐπήνεσεν, ὦ δικασταί, τότε; τίς οὐκ ἂν ἠγάπησε; τίς οὐκ ἄν κατη- ράσατο τοῖς τολμῶσί τι ἀντιλέγειν; τίς οὐκ ἂν ἐθαύ- μασε τὸν λόγον;

ὁ δὲ τοσοῦτον ἀπέσχε τοῦ τοι- οῦτόν τι ποιεῖν ὥστε καὶ τὸν νομοθετοῦντα ἐμὲ πολἐ- μιον ἡγεῖτο κεκραγώς, ἀπειλῶν, συνάγων κατὰ τῶν γραμμάτων τοὺς οὐ καλῶς τῷ λέγειν χρωμένους. ὅτ’ οὖν ταῦτα ἐποίεις, τότε ἐμαρτύρεις μοιχεύειν. τί γὰρ ἴδει τὸν οὐδὲν ἑαυτῶ συνειδότα τοιοῦτον δεδοικέναι τὴν τιμωρίαν;

εἰ δὲ κατὰ τῶν ἱεροσύλων ἐτίθην νόμον, σὺ δὲ ἠγανάκτεις, οὐκ ἂν ἦν ὁμολογία τοῦτο τοῦ τὰ τῶν θεῶν ὑφῃρῆσθαι; | εἰ δὲ κατὰ τῶν RIV 569 τὰ κοινὰ κλεπτόντων, σὺ δὲ ἤχθου, οὐκ ἂν ἐν τοῖς κεκλοφόσιν ἦσθα; εἰ δὲ κατὰ τῶν προδιδόντων, σὺ δ’ ἠναντιοῦ τῷ νόμῳ, οὐκ ἂν δῆλον ἐποίεις ὡς ἔξω βλέ- 18 Dem. cor. p. 332. 15 13 ἐργασία ἀπὸ τῶν ὁμοίων Mm Ma2 2 κακῶς reposui e libris sed ῶ ex οῖ corr Μ, ex ὁ Cl κακὸς edd 5 ἄνδρες La edd 6 τολμῶσί τι ἀντιλέγειν scripsi τολμῶσι τοιαῦτα λέγειν libri τολμῶσι τἀναντία λέγειν edd | ἐθαύμασε] λοιδορίαν ἐκάλεσε La 7 καὶ ἐκύρου ante τὸν Μ Β et inser Ma 2 Va 2, edd delevi | τοιαῦτα La sed αυ in ras f 11 ταῦτ’ La 12 uvtaLa sed ‘e’ corr f | τι ante edd delevi 13 ἐτίθην Μ sed η ex ου corr, Va sed θην in ras m 2 ἐτίθειν La ἐτίθει τις MaCl cf. p. 304, 7 14 δ’ La 15 ὑφαιρεῖσθαι LaMa sed in hoc κλέψαι suprascr m 2, Cl | καὶ ante κατὰ Μ 16 τὰ om Μ | δὲ reposui e libris cum Sinteni δὴ edd sed γρ δὲ in marg Mor 17 κεκλοπόσιν Ferr Mor sed in hoc γρ κεκλοφόσιν in marg | εἰ La sed ex ἡ corr f et s | προδιδόντων scripsi e LaMa sed in hoc γρ προδοτῶν in msLig m 2, ClBVa προδοτῶν Μ edd | δὲ MaClB 18 ἠναντιοῦ Μ sed ίου ex ἰοῦ corr y, La sed ίου in ιοῦ corr s πεις; οὐκοῦν καὶ νῦν τῷ τοῖς κατὰ τῶν μοιχῶν γρα- φομένοις ἀντιτετάχθαι τὸ κατὰ σαυτοῦ ταῦτα γεγράφθαι ὁμολογεῖς; δεινὸν δέ, εἰ τὸ μὲν τοῖς μοιχοῖς πολεμεῖν σωφροσύνης εἶναι σημεῖον, τὸ δὲ βοηθεῖν μὴ τοῦ μοι- χεύειν δόξει τεκμήριον.

22. Οἶδα τοίνυν ὅτι τὴν μὲν φήμην φθονούντων ἔργον εἶναι φήσει. φθονεῖσθαι γάρ ἐστιν εἰκὸς τοὺς εὐποροῦντας ὑπὸ τῶν πενομένων. δεῖ γὰρ ἡμᾶς, ὡς ἔοικεν, ὦ δικασταί, μὴ τἄλλα μόνον, ἀλλὰ κἀν τοῖς δικαστηρίοις ὑβρίζεσθαι. τί γὰρ ἄν τις μεῖζον ἀκούσαι κακὸν ἢ εἰ τοῖς ἑτέρων τις αὐτὸν ἀγαθοῖς ἀποπνίγε- σθαι λέγοι; ἡμεῖς δὲ ἡμῖν μὲν αὐτοῖς καὶ παισὶ τἀ- γαθὰ παρὰ τῶν θεῶν αἰτοῦμεν, συμφορὰν δὲ ἡμετέραν τὴν ἑτέρων εὐτυχίαν οὐδέποτε ἐκρίναμεν.

ἡδέως δ’ ἂν σε ἐροίμην, εἰ μόνῳ σοὶ χρήματά ἐστι πολλὰ 3 ἐνθύμημα M m Ma 2 6 τὰ τῆς ἀπαρχῆς (corr ἀπ’ ἀρχῆς) ἄχρι τέλους εἰκότα ἃ διαβάλλει M rubr ἕτερον τῶν ἀπαρχῆς (corr ἀπ’ ἀρχῆς) ἄχρι τέλους εἰκότα ἃ διαβάλλει Ma2 2 ἀντιτετάχθαι Ma sed εταχθ in ras m 2 τεταράχθαι La τοθ’ ante ταῦτα La | γράφεσθαι MMaClVa 4 εἷναι scripsi e MMaClBVa ἔσται La ἐστὶ edd | μοιχεύειν Va sed ειν in ras m2 6 ὅ τι libri (sed ὅτι Vi) Mor Re | τὴν inser Ma2 7 φησὶ LaMaClVa φήσεις Β | ἐστιν εἰκὸς scripsi e Μ et γρ in marg Mor ἐπιεικῶς LaMaClBVa edd 8 ὡς ἔοικεν, ἡμᾶς Μ 9 ἄνδρες La edd | τὰ ἄλλα Va 10 τί δ’ Ma ἄν τις μεῖζον scripsi e MClBVa τις μεῖζον Ma μεῖζον ἄν τις La edd | ἀκούσαι scripsi e MaCl cum Sinteni ἀκοῦσαι MLaBVa edd 11 τίς Ma | αὐτὸν inser Va 2 αὐτὸν Μ sed post ἀγαθοῖς, La sed ‘ e ’ corr f | ἀγαθοῖς Va sed θοῖς in ras m 2 12 λέγοι scripsi e MLaB λέγει MaClVa edd sed „malim λέγῃ“ Re | μὲν om La | πᾶσι Β Mor sed in hoc γρ παισὶ in marg 13 πρὸς Μ | δ’ La 14 οὐδέποτε scripsi e MMaClBVa οὐδεπώποτε La edd 15 πολλὰ La sed πλείω suprascr s τῶν ἐν τῇ πόλει. ἀλλὰ μήποτε οὕτω πράξαιμεν κακῶς ὥσθ’ ἔνα μόνον οἶκον εὖ πράττειν ἐν αὐτῇ. πῶς οὖν, ὦ σοφώτατε, μετὰ πολλῶν εὐπορῶν μόνος φθονεῖσθαι λέγεις; εἰ γὰρ δὴ φύσει τοῦτο τοιοῦτον ἦν, πάντας ἔδει τοὺς εὐπόρους πολλὰ καὶ δεινὰ παρὰ τούτων ἀκούειν, εἴπερ ἀνάγκη φθονεῖσθαι μὲν διὰ τὸ πλου- τεῖν, τοὺς δὲ φθονουμένους τοιαῦτα συκοφαντεῖσθαι. ἀλλ’ ὁρᾷς ὅτι καὶ τοὺς ἄλλους φιλοῦμεν | καὶ RIV 560 θαυμάζομεν καὶ συγχαίρομεν εὐποροῦσι καὶ συνευχό- μεθα τὰ ὄντα σφίσιν ἐπιδοῦναι καὶ κοινοὺς γονέας ὀνομάζομεν τοῦ πλήθους. καὶ οὐδεὶς οὐδένα μοιχεύειν φησί. διὰ τί; διότι οὐδὲ μοιχεύει.

καὶ σὺ τοίνυν, εἰ σωφρονεῖν ἐβούλου, τῶν αὐτῶν ἐτύγχανες ἄν. νῦν δὲ οὐ τὸ πλουτεῖν, τὸ δὲ ἀδικεῖν τὴν φήμην ταύτην ἐποίησεν, ἐπεί, εἰ μῖσος ἦν ὑπὸ φθόνου περὶ σὲ γε- γενημένον καὶ ὅπως ἀπόλῃ, ταῦτα ἐλέγετο, ἦν ἂν ἔτε- ρα καὶ μείζω τούτων καὶ πολὺ δεινότερα πᾶσαν ἐκ- πολεμῶσαί σοι δυνάμενα τὴν πόλιν. τίνα ταῦτα; νεώ- τερά σε βουλεύειν ᾐτιῶντο ἂν καὶ τὴν ἰσηγορίαν δυσ- 10 Dem. Phil. IV p. 142,5 19 cf. t. IV 802, 3 R. Lys. or. 13 p. 130, 18. Her. I 210 | [Xen.] rep. Ath. 1, 12 1 πράξαιμεν scripsi e LaMaCl πράξοιμεν MBVa edd | co θεοί post κακῶς inser La s 3 co om MaClVa | εὐπορῶν scripsi e Μ sed ὀρῶν ex ὄρων corr y, La ut coni Re εὐπόρων MaClBVa edd | φθονεῖσθε La sed αι supra ε s 4 εἰ γὰρ δὴ Bcripsi e MLaMa sed in hoc καὶ ante εἰ inser m 2, ClVa sed in hoc εἰ in καὶ corr m 2 εἰ γὰρ Β καὶ γὰρ εἰ edd 5 διὰ Μ 7 τοιαῦτα reposui e libris sed γρ διὰ ταῦτα in marg Ma 2 Va 2 διὰ τοιαῦτα edd sed γρ ταῦτα in marg Mor | συκοφαντεῖσθε La sed αι suprascr f 12 διότι scripsi e Ma ClBVa ὅτι MLa edd 14 τὸ δὲ in ras Ma 2 15 εἰ —- 18 πόλιν citat Planudes fol. 105 v | δὲ post εἰ Plan 15 περισὲ La 16 ἀπόλῃ scripsi ἀπόλῃ Plan ἀπολῇ libri edd | ταῦτ’ La 17 καὶ πολὺ τούτων Ma 18 σοι om Plan | δυναμένω in δυνάμενα corr La f 19 ἂν om MaCl | ἰσηγορίαν Ma sed ἤτοι τὴν δημοκρατίαν suprascr m 2, Va sed δημοκρατίαν suprascr δημοκρατίαν m2 ἰσηγορίαν Β | δυσχεραίνειν La sed ε(1) ex αι corr s χεραίνειν καὶ μείζονα τῶν πολλῶν ἀξιοῦν εἶναι καὶ ζητεῖν ἀντὶ τῶν νόμων γενέσθαι. καὶ οὐκ ἂν ἦν ἀπίθα- νος ὁ λόγος πάντων ὅσοι δὴ πώποτε δημοκρατίας κατέ- λυσαν μετὰ πλούτου τοῦτο πεποιηκότων.

νῦν δὲ πολλήν μοι λέγεις τῶν φθονούντων μωρίαν, εἰ βου- λόμενοί σε ποιῆσαι κακῶς μὴ μειζόνως ἐποίουν. τότε μὲν γὰρ ὅλην ἄν σοι τὴν πόλιν ἐπῆγον, νῦν δ’ οὐ τοσούτους ἐπὶ σὲ τῶν πολιτῶν ἐκίνουν. οὐ γὰρ ἴσον εἰς ὀργὴν δουλείας φόβος καὶ γυναικὸς ὕβρις. διὰ τί οὖν ἐκεῖνο ἀφέντες τοῦτο λέγουσιν; ὅτι τὸ μὲν οὔπω διανενόησαι, τὸ δὲ εἴργασαι. εἶθ’ ὥσπερ ὑπὲρ τῶν καλούντων σε μοιχὸν δεδιὼς μὴ ψευδῆ δόξαιεν λέγειν, ἦλθες νόμου κατηγορήσων οὐκ ἐῶντος μοιχεύειν δει- κνὺς ὧς ἔργα τὸν νόμον ἐποίησε.

οὕτω δὴ καὶ νῦν τοῦ γεγράφθαι μὲν οὐκ ἀπαιτοῦμεν δίκην οὐδὲ τοῦτ’ ἔστι τὸ ἔγκλημα, τὸ γεγράφθαι δὲ σημεῖον ὧν ἐγκα- λοῦμεν ἀξιόπιστον εὑρίσκομεν, καὶ τὸν ἀπὸ τοῦ κατα- ληφθῆναι θάνατον ἀνελὼν τῷ παρὰ τῆς ψήφου σαυ- τὸν ὑποτέθεικας. οὐ γὰρ ἔτ’ ἂν ἔχοις ἅ γε ὡμολόγηκας ἀρνεῖσθαι. τοῦ νόμου γὰρ ὁ μῶμος τὴν τῆς μοιχείας ὁμολογίαν ἔχει.

ἀλλὰ τὸ ἄκριτον κτείνειν οὐ δίκαιον. καὶ τί δεῖ κρί- σεως, ὅταν ἐπὶ τῆς εὐνῆς τῆς ἐμαυτοῦ σε λάβω; τί δεῖ φαινομένου τοῦ κακοῦ λαγχάνειν δίκην; ἂν δ’ ὁ παρελθὼν εἰς ἀλλοτρίαν οἰκίαν καὶ συμπεπλεγμένος ἀλλοτρίᾳ γυναικὶ καὶ ἀντὶ τοῦ γήμαντος συγκατακεί- μενος μὴ σφάττηται εὐθὺς ἐπὶ τῆς κλίνης ἐν ᾗ ταῦτα ὑβρίκει, ἀλλ’ εἰς δικαστήριον καλῆται καὶ νόμους με- μελετηκὼς εἰσίῃ καὶ τοὺς ἐξαιτησομένους εἰσάγῃ καὶ ὁ τὰ τοιαῦτα πεπονθὼς ξίφους ὄντος καὶ πικρᾶς οὕτω μίξεως ὁρωμένης ἀνέχηται καὶ προπέμπῃ τὸν μοιχὸν RIV 562 | ὥσπερ εὐεργέτην μέχρι θυρῶν, ταῦτα, ὦ πλού- σιὲ, δίκαια; τὸ δὲ χρήσασθαι θυμῷ καλῷ πρὸς φόνον οὐ δίκαιον, ἀλλὰ τὸ τῆς ὑστεραίας ἀνέχεσθαι τῶν παραμυθουμένων καὶ φοβούντων καὶ λέγ’ ὄντων καὶ] σὺ δὲ οἴσεις τὸν πλούσιον; οὐ γὰρ κακόν τι προσλαβὼν ἕτερον ἄπει;

ὁ μὲν οὖν νόμος τοῦ νόμου βελτίων καὶ διὰ τοῦτο τοῖς ἄλλοις ἅπασιν ἤρεσκε, σὲ δὲ ἐλύπει μόνον καὶ διὰ τοῦτο ἠγανάκτεις. καίτοι πονηρός γε ὢν πάντας ἂν εἶχεν ἀγανακτοῦντας. ἀλλ’ οὐ τὰ σὰ νοσοῦσι. διόπερ οὐδ’ ἐδεδοίκεσαν. τὴν τοίνυν τῶν ἄλλων σιωπὴν μᾶλ- λον ἄν τις ποιήσαιτο σημεῖον τοῦ λυσιτελεῖν τὸν νό- μον ἢ τὸν τούτου φόβον τοῦ μὴ συμφέρειν.

Καὶ μὴν ἐνίκων, φησίν. ἀλλὰ κακῶς. πόσοι δὲ πρὸ σοῦ πλούσιοι νενικήκασι κακῶς. ἠσέβησαν οὖν οἱ δικάσαντες; οὐ μὰ Δία, ἀλλ’ ἐξηπατήθησαν. ἔστι δὲ | οὐκ ἴσον ἑκόντα προέσθαι τὸ δίκαιον RIV 563 3 Her. III 96 4 cf. p. 33, 10; V 59,7sq. Dem. Lept. § 89 p. 484, 9 sq. 1 πόσα — 2 νόμοις om Va | καὶ om Μ 2 νυνὶ reposui e libris νῦν edd | πάλαι La | ἀλλὰ Va 4 τοῦ La sed in τοὺς corr f 6 βέλτιον om Μ βελτι cum ras 1 litt La | εἰ — 9 θαυμαστόν citat floril. Neapol. fol. 285 r 7 καὶ γὰρ εἰ Μ 9 οὐδὲν scripsi e MMaClB οὐδὲ Va οὐχὶ La edd οὐ Neap 10 post οὖν ras 1 litt La | διὰ τοῦτο scripsi δι’ τοῦτο La διατοῦτο Β δι’ αὐτὸ MMaClVa edd δι’ αὐτὸ τοῦτο vel διὰ τοῦτο lacobs Anth Pal III 662 11 ἄλλοις inser Ma 2 13 νοσοῦσιν Οἶ’ 14 οὐδὲ δεδοίκεσαν MLaMaVa sed in hoc δὲ inser οὐκ ἐδεδοίκεσαν Ferr et γρ in marg Mor 18 καὶ ante πρὸ ΜΒ | νενοσήκασι Μ 19 οὔ La | δί’ Ma 20 ἔστι — 284,3 τέχνης citat Planudes fol. 105 v | δ’ La | ἶσον LaVa Plan | προέσθαι ἑκόντα B Va | ἑκόντα om MaCl | πρόεσθαι La ἢ παρακρουσθῆναι. τὸ μὲν γάρ ἐστι τῆς τοῦ χαριζο- μένου κακίας, τὸ δὲ τῆς τῶν τἀληθῆ διαστρεφόντων τέχνης. μέμψαιτο δ’ ἂν οὐδεὶς ἀντὶ τοῦ δράσαντος τὸν πεπονθότα. οὐδὲ γὰρ ὁ κῆρυξ τούτους ἀφιεὶς ἐκεί- νοῖς καταρᾶται. μὴ τοίνυν με διάβαλλε πρὸς ἐκείνους τοὺς δικαστὰς οἱ μετ’ ἐμοῦ παρὰ τῆς σῆς ἠδίκηνται ῥώμης ᾖ πολλῇ πανταχοῦ κέχρησαι, ἐπ’ ἀγορᾶς, ἐν βουλευτηρίῳ, ἐν ἐκκλησίαις, ἐν δικαστηρίοις. οὐκοῦν ἐκράτεις μὲν οὐ δικαίως, νόμον δὲ καλῶς ἔχοντα καὶ βοηθοῦντα τοῖς γεγαμηκόσιν ἔδεισας, τῷ δέει δὲ τὸ μοιχεύειν ὡμολόγησας.

33. Τὴν δ’ ἀπὸ τοῦ γράψασθαι, φησίν, ὑπ- οψίαν ἔδεισα ἴσως. ἀλλ’ ἦν μεῖζον ἐν τῷ μὴ γρά- ψασθαι τὸ δέος. τὸ μὲν γὰρ εἶχε φόνον, τὸ δὲ κρίσιν. καὶ πρὸς μὲν τοῦτο τῶν λόγων οὐκ ἀπορήσειν <ἔμελλεν>, πρὸς ἐκεῖνο δὲ ἕξειν οὐδέν. ἡγήσατ’ οὖν ἀσφαλεστέραν τῆς πρὸς τὸ σιδήριον τὴν πρὸς τὰ τεκμήρια μάχην.

34. Χωρὶς δὲ τούτων πολλὰ καὶ θεῶν ὀργῇ ποι- RIV 564 οὖσιν ἄνθρωποι, δι’ | ὧν αὐτοὶ σφῶν αὐτῶν 4 Dem. cor. p. 319,27; Aristocr. p. 653,5 1 παρακρούομαι καὶ ἀπατῶ καὶ τὸ ἀπατῶμαι Ma2 1 παρακρουσθῆναι scripsi e MLaMaClVa sed in hoc γρ παρακρουσθέντα in marg m2, Plan παρακρουσθέντα Β edd | 1 et 2 τὰ La 2 ἀληθῆ La sed τ antep s τ’ ἀληθῆ Β 4 Κήρυξ La | ἀφιεὶς scripsi e MLaMaCl ἀφεὶς B Va edd 5 διαβάλλετε Ferr Mor 7 ἦ La sed i subscr s 8 βου- βουλευτηρίοις Μ Re | ἐκκλησία La | τοῖς ante δικαστηρίοις La edd delevi | δικαστηρίω Μ 9 ἐκράτεις La sed ς suprascr n 13 ,,fort ἔδεισα μὲν ἴσως" Re | ἀλλ’] ἥκιστα· ἀλλ’ ὅτι γε Μ 15 τοῦτο τῶν λόγων scripsi τοῦτο λόγων Β edd τούτω τῶ λόγω MLaMaClVa | ἔμελλεν inserui om libri edd sed ,,post ἀπορήσειν aut post ἕξειν deesse videtur ἔμελλον" Re 16 ἡγή- σατο La sed ὁ supra ’ s, Cl | ἀσφαλεστέραν in marg inser Ma 2 om Cl 17 τὸ τεκμήριον Ferr Mor sed in hoc γρ τὰ τεκμήρια in marg 18 θεῶν La sed ἐῶν in ras f 19 αὐτῶν La sed ’ e ’ corr f, Va edd ἀναφαίνονται κατήγοροι καὶ τοὺς κρίνοντας αὐτοὺς αἷς παρέχουσιν ἐπισπῶνται λαβαῖς. καὶ νῦν πλείους ἐκεῖ- νοι τῆς τούτου κακίας ποιοῦντες τὰς ἀποδείξεις δεύ- τέρα τοῖς προτέροις σημεῖα προσέθηκαν.

τί δ’, εἰ τὴν μὲν ἐκ τῆς ὑποψίας αἰσχύνην ᾔδει ῥᾳδίως πολὺν ἤδη χρόνον ἐν αὐτῇ βεβιωκώς, τὸν δὲ κρινοῦντα αὐ- τὸν οὐκ ἐνόμιζεν ἔσεσθαι διὰ τὸν πλοῦτον καὶ τὴν ὑπερηφανίαν καὶ τὰς πανταχοῦ τραγῳδουμένας χορη- γέας; ἀπὸ τῆς αὐτῆς τοίνυν αἰτίας αὐτὸς ἐδίωκεν, ἀλλ’ οὐ δι’ ἑτέρου τοῦτο ἔπραττε. τῶν μὲν γὰρ βελτίστων οὐδένα ἂν ἔπειθε, κόλαξ δὲ οὐκ ἂν εἶχεν ἐπεισάγειν τοῖς περὶ τοῦ νόμου λόγοις αὑτοῦ τε καὶ προγόνων λειτουργίας.

36. Καὶ πόσῳ, φησί, βέλτιον θηράσαντα ἔλ- κειν, ἀλλὰ μὴ διώκειν ἀπὸ σημείων. ὅτι χαλεπὸν τῷ πένητι τἀς ὑπὲρ τῆς τροφῆς ἀφέντα φροντίδας μοιχὸν φυλάττειν καθήμενον. ἔπειθ’ ὑπὲρ μὲν τοῦ κτεῖναι λαβὼν πᾶν ἂν ὑπομεῖναί μοι δοκῶ, κρίνειν δὲ καὶ τότε | μέλλων τί μὴ τοῦτ’ ἤδη ποιῶ; τίνα RIV 565 2 Plat. rep. VIII p. 544 B 1 φαίνονται Ma 2 παρέχουσιν reposui e libris sed παρέ- χονται suprascr Va 2 παρέχονται edd | νῦν om La | ἐκεῖνοι re- posui e libris sed ~ e ’ corr Laf, ut coni Re ἐκείνως Ferr et γρ in marg Mor ἐκείνοις Mor Re 3 τούτου in ras Va2 δ᾿ εἰ] δὴ La 5 ἣν εἴχετο lacobs Lect num ἤνεγκε? 6 ἤδη om Μ 9 ἐδίωκεν scripsi ἔδωκεν LaMaCl edd sed ,,lege ἐδίωξεν, aut, si mavis, in imperfecto, ἐδίωκέν“ Re ἔδοξεν ΜΒ Va sed in hoc οξ in ras, et γρ in marg Mor 10 ἔπραττε Ma sed ε(2) in ras m2 11 ἂν om MaCl | ἀνέπειθε Μ et γρ in marg Va2 12 περὶ La sed in παρὰ corr f | αὐτοῦ MLaClVa edd 13 λειτουργίας scripsi auctore Re coll p. 290, 7 αὐτουρ- αὐτουργίας libri edd 14 θηρώσαντα MaCl 15 τῶν ante σημείων La 16 ἀφέντα scripsi e MMaCl ἀφέντι LaBVa edd 18 ἂν inser Va2 | ὑπομείναιμι MMa 19 μέλλων τί] μέλλοντι La | ταῦτ’ La | ποιῶν La τῶν τεκμηρίων κατεγνωκὼς ἀσθένειαν; οὐ μυρίους ἴσμεν ὑπὸ τούτων ἁλόντας; δότω δὴ καὶ αὐτὸς δίκην ὑπὸ πολλῶν καὶ λίαν ἐναργῶν ἐξεληλεγμένος.

ὑπὲρ ὧν ἐπίστασθε, ὦ δικασταί, ψηφιεῖσθε τήμερον. ἃ πέ- πραχε πολλάκις μὲν εἰρήκατε, πολλάκις δὲ ἀκηκόατε. περὶ ὧν τοῖς ἀπιστοῦσιν ὀμωμόκατε. ὑμεῖς τοῦτον ὁρῶντες ἠγανακτεῖτε καὶ προσιόντος ἀπεφεύγετε. πολ- λάκις ὑμεῖς τοῦτον ἀπὸ τῆς πράξεως ὠνομάζετε μᾶλλον ἢ οὗπερ ὁ πατὴρ ὀνόματος ἔθετο. καὶ τὸν μοιχὸν εἰ- πών τις τοῦτον ἂν εὐθὺς ἐδήλωσε.

καὶ τῆς ἐμαυ- τοῦ με συμφορᾶς ἀναισθήτως ἔχοντα ᾐτιᾶσθε· οὐκ ὦτα ἔστι τούτῳ τῷ ταλαιπώρῳ; οὐκ ὀφθαλμοί; οὐ συγγενεῖς; οὐ φίλοι; οὐκ οἶδεν οὐδέν; οὐκ ἀκήκοεν οὐδέν; πότε διδάξει τὸν πλούσιον εἰς δικαστήριον εἰσελθὼν ὧς τῆς ἡδονῆς ταύτης οἱ καρποὶ πικροί; καὶ ἐπειδὴ βραδέως ᾐσθόμην ὡς οὐκ ἔτ’ ἔχω τὸ γύναιον, πολλοὶ τῶν γεγαμηκότων ἐδέ- οντό μου προσιόντες, ὅπως ἐκκόψαιμι τὸν λυμεῶνα τοῦτον, καὶ δοίης, φασί, περὶ τῶν γυναικῶν θαρρεῖν.

οὐκ ἐμοὶ μόνον | γύ- RIV 566 νάιον ἔστιν, ὦ δικασταί, καλόν, ἀλλ’ ἴσως καὶ ὑμῶν τισιν. οὗτος μὲν γὰρ ἀκριβῶς οἶδεν, ὅσοις, ἐγὼ δὲ οἶμαι, τισί. δείσατε τοίνυν ὅσοις ἔστι, μᾶλλον δὲ ἁπλῶς ἅπαντες οἷς εἰσὶ γυναῖκες, δείσατε. ὡς τοῖς γε ἐπὶ τοῦτο ἐνεχθεῖσιν ἀκούω τέρψιν αὐτὸ τὸ μοιχεύειν ἔχειν, κἂν μὴ κάλλους ἀπολαύειν ᾖ.

εἰ δὲ καὶ λίαν τοῦθ’ οὕτως ἔχει, θῶμεν γάρ, ὦ δικασταί, τίς τῶν ὀνειδῶν αὐτοὺς ῥύ- σεται; τῖς ἀνέξεται μετὰ παρρησίας πολιτευομένων; τίς οὐκ ἐπιστομιεῖ; τίς οὐκ ἀφέλξει τοῦ βήματος; τοὺς δὲ οὐδὲ ἐξ οὗ γεγόνασιν εἰδότας λέγειν τολμᾶν καὶ δημηγορεῖν; οὐκοῦν ἀνάγκη συγκαλυψαμένους ἀποτρέχειν;

καὶ τί λέγω τοὺς παῖδας; οὐ γὰρ καὶ αὐτὸς ἀπολώλεκα τὴν φωνήν; εἰ γάρ ποτε παρελθὼν εἴποιμί τι τῇ πόλει μὲν συμφέρον, λυπηρὸν δὲ ἐνίοις, εὐθύς τις ἐπαναστὰς ἐρεῖ· καλῶς γε ἡμῖν οὗτος φυλάξει τὴν πολιτείαν, καὶ γὰρ τὴν οἰκίαν τὴν αὑτοῦ. τῇ δὲ τῆς γυναικὸς συγγενείᾳ μετέσται χώρας τινὸς βελτίονος; πόθεν;

44. Ὁρᾶθ’ ὁπόσων ἀτιμίαν εἷς ἀνὴρ κατέχεε. διὰ τί, γενναῖε καὶ πλούσιε; τίνος ταύτην ἀδικήματος ἐπρά- ξω δίκην; χρυσίον σε ἀφειλόμην; ἀλλ’ ἀργύριον; ἀλλ’ 1 εἰκότως La sed ς add s | καὶ ἐμὲ La 2 μὲν om Μ LaMa | μοι δοκοῦσι LaMaB 5 νομίσω in νομιῶ corr My 6 ἄνδρες La 9 δὲ om Va δ’ Μ | οὐκ Μ | ἐξ οὖ scripsi e Β et γρ in marg Mor ἐξ οὖ τὲ LaMa ἐξ οὔτε ClVa ἐξ ὅτου Μ sed in marg γρ ἐξ οὗ ἐξότου edd 10 οὐκ οὖν La 11 καὶ om MMacl | λέγω τοὺς παῖδας; reposui e libris τοὺς παῖδας λέγω; edd 12 αὐτούς MaCl | περιελθὼν Ma Cl 13 εἴποιμί scripsi εἴπω libri edd | τί LaB | οὐ ante συμφέρον Va 14 εὐθὺς τίς La | γε inser My | ἡμῖν reposui e libris ὑμὶν edd 15 καὶ — 17 πόθεν;] ὁ μὴ γυναῖκα φυ- λάξας La | καὶ ante τὴν Μ edd delevi 16 αὐτοῦ MMaCl ἑαυτοῦ Β edd | γνώμης Ma 18 ὁρᾶς Β | ὅπως La | ἀτιμίας Mor | διατί LaMaCl 20 ἀφειλόμην reposui e libris ὑφειλό- μην edd sed γρ ἀφειλόμην in marg Mor ἐσθῆτα; ἀλλ’ ἐγγὺς τῶν σῶν ἀγρῶν χωρίον πριάμενος ἀπετεμόμην τῆς γῆς; οὐδὲν τούτων εἴποις ἂν τῶν γε οὐ πεπραγμένων.

διὰ τί οὖν ὃ μόνον ἦν μοι κτῆ- μα, γυνὴ γὰρ πένητι κτῆμα μόνον, τοῦτο ὑφελόμενος ἔχεις; κάλλους ἐπεθύμεις; εἶτα | ἐν ταῖς ἑταίραις RIV 567 τοῦτο οὐκ ἐνῆν; ἀλλ’, οἶμαι, ταύταις μὲν χρώμενος οὐδένα ἂν ὕβριζες οὐδὲ ἠδίκεις οὐδὲ ἐποίεις ἄθλιον, ἡδονὴ δὲ ἦν σοι τὸ ταῦτα δύνασθαι. διὰ τοῦτο τὰς μὲν ὑπερέβης, ἐμοὶ δὲ ἐπέθου. εἶτ’ οὐ καταψηφιεῖσθε τούτου τοῦ τὰ τοιαῦτα τρυφῶντος, ἀλλ’ ἀνέξεσθε χο- ρηγίας λέγοντος καὶ τριηραρχίας καὶ ὧς ἡμεῖς οἱ πένητες οὐδαμοῦ;

ἀλλ’ οὐκ ἄξιον, ὦ δικασταί, τῶν τοιούτων ἀναλωμάτων τοιούτους ἀπαιτεῖν τοὺς μισθούς. οὔτε γὰρ ἔννομον οὔτ’ ἀνεκτόν. ἀρκείτω γὰρ αὐτοῖς, ἂν ταῦτα καλῶς καὶ προθύμως ποιῶσιν, ἐπ- αινεθῆναι, μοιχείας δὲ ἐξουσίαν μηδεὶς ἐν δημοκρατου- μένῃ πόλει ζητείτω. εἰ γὰρ οὐδὲ τοῖς ἀριστεύουσι, παρ’ ὧν ἡ σωτηρία τῇ πόλει, τοῦτο δώσομεν, πῶς οἱ μικρὰ ἀπὸ πολλῶν εἰσφέροντες λάβωσιν;

ἡμεῖς ἀπὸ χρη- μάτων μὲν οὐδὲν ὠφελεῖν τὴν ἐνεγκοῦσαν ὁμολογοῦμεν, οὐ γὰρ ἔστιν ἡμῖν οὐδ’ ἐποίησεν ἡμᾶς τῶν εὐπόρων 3 διατί La 4 γυνὴ — μόνον citat floril. Neapol. fol. 285 r | ἀφελόμενος La 5 ἐπιθυμεῖς La | εἶτ’ La | ἐτἐαριαις Μ 6 οὐκενῆν Ma | ἦν La 7 οὐδ’ (2) Va edd 8 διατοῦτο Ma Β 9 εἶτα MaCl 10 τὰ insrui e MLaMaClVa om edd | ἀλλὰ ΜααΒ | ἀνέξεσθε Μ sed § e χ corr y, Ma sed ε(3) in ras m 2 11 ἐνταῦθα οἱ πένητες scripsi e LaMaClBVa οἱ πένητες ἐνταῦθα Μ οἱ ἐνταῦθα πένητες edd 12 ἄνδρες La 14 οὔτε(2) Μ Re | ἀρκείτω scripsi e LaMaClVa ἀρκεῖ ΜΒ edd 16 δημοκρατία Μ 17 πόλει om Μ | ζητείσθω Ma sed ’σθ’ in ras m 2, Οἶ’ | οὐδὲν MaCl | ἀριστεῦσισι Ma sed ~ in ’ corr 18 ταῖς πόλεσι M | τοῦτο om Μ | ἂν post πῶς inser My 19 τοῦτο ante λάβωσιν Β edd delevi | λάβωσιν in λάβοιεν corr My λαβοῦσιν La om Ma 21 οὐδὲ Μ edd ἡ Τύχη, ἃ δ’ ἂν ἀπ’ ἀνδρῶν εὔνων τε ὑμῖν καὶ προ- θύμων γένοιτο πάντα πεπλήρωται καὶ οὐκ ἂν ἐλέγξαις ἡμᾶς ἐν ταῖς τοιαύταις εἰσφοραῖς κακοὺς ἢ βραδεῖς.

48. θαυμάζω δὲ εἰ μηδὲ τούτους οὓς εἰσήγαγες ὑπὲρ σοῦ δεησομένους αἰσχύνῃ, οἳ οὐκ ἐλάττω σου περὶ ταῦτα ἀνηλωκότες ἔχοντες αὑτῶν εἰπεῖν πολλὰς μὲν ἐπιδόσεις, πολλὰς δὲ λειτουργίας ὅμως ἐπίστανται σω- φρονεῖν, ἐπεὶ καὶ νῦν ἄκοντές μοι δεῦρο εἰσεληλυθέναι δοκοῦσι κατεγνωκότες μὲν τῶν τούτῳ τετολμημένων καὶ εἰδότες ὧς διὰ τοῦτον τὸ πλουτεῖν διαβέβληται, ταῖς πολ- λαῖς δὲ ἱκεσίαις αὐτοῦ καὶ τοῖς δάκρυσιν ἠναγκασμένοι. οἷς πολλὰ ἀγαθὰ γένοιτο καλῶς τοῖς οὖσι χρωμένοις.

49. Ἀλλ’ οὐχὶ σὺ τοιοῦτος, ὦ κατὰ τῶν πενήτων πλουτῶν, ἀλλ’ οἴει δεῖν ἃ τοῖς τυράννοις, ταῦτα ἐξεῖ- ’ναι σοὶ μενόντων ἤδη τῶν νόμων. ἀλλ’ οἵδε σε ἀπ- άξουσι τήμερον ὧς ἐμὲ καὶ οὐ γένοιο ἂν δυνατώτερος RIV 568 | τῶν δικαστηρίων ἐν τούτῳ. τεθνεῶτος δὲ σοῦ τάχ’ ἂν ὑπάρξειε καὶ τῷ νόμῳ τεθῆναι τῆς σῆς ἀπηλ- λαγμένῳ δυναστείας.