Carmina Magnus Felix Ennodius Wilhelm Hartel University of Leipzig European Social Fund Saxony Gregory Crane Jouve OCR-ed, corrected and encoded the text Greta Franzini Project Manager (University of Leipzig) Simona Stoyanova Project Assistant (University of Leipzig) Bruce Robertson Technical Advisor (Mount Allison University) Uvius Fonticola Technical Advisor (Ludwig Maximilians University Munich) University of Leipzig stoa0114a.stoa003.opp-lat1.xml Available under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License 2014 University of Leipzig Germany Wilhelm Hartel Ennodius Magni Felicis Ennodii Opera Omnia Gerold Vienna 1882 Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum 6 Internet Archive

The following text is encoded in accordance with EpiDoc standards and with the CTS/CITE Architecture.

Latin
MAGNI FELICIS ENNODI CARMINA.
LIBER PRIMVS.
I. ITINERARIVM BREGANTIONIS CASTELLI. Celsior astrigerum Titan conscenderat axem, Lampade cum plena totus in orbe paret. Flammiger ardenti sorbebat flumina Cancro, Cum segetem messor falce domat propriam. Siccatur dum fonte bibens, dum mundus anhelat, Iussus in excursum Gallica lustra sequi, Torrida non timui quae uincunt arua Syenen. Puluis flamma sitis dos fuit obsequio. Quid iubar et ualidos renouas mihi, Musa, uapores? Plus erit algentes me superasse uias. Quicquid plana calent, quicquid sublimia rigent Frigoribus, passum dic sine lege peli. Bellum naturae quod discors fecerat annus, Aestatem atque hiemem detulit una dies. 1 cf. Verg. Aft. VIII 97, Yaler. Fl. II 444, Alcim. Auit. III 1 2 cf. Ouid. Fast. I 494 quicquid in orbe patet- Cum T plurima cormina omittat, E(acoriulensem d III 22 saec, XIII.) et fnter recentiores hic illic M(agliabecchianam t 6, 29 saec XV) adhibui. 1 ave L 2 paret] patet MPh 3 ardonti∗ B, ardentis ELAf orbebat L lnmim M 4 sagitem B donat L 5 anelat BM 6 excursus V, occur- sum .. lustra] lingta B 7 siesnem M, ueneni Fb 9 ualidus B 11 frigent coni. Schottus 14 aestatom (alt. e corr.)B, sastatim V Indutum nebulis canas superare pruinas Edocuit uates feruidus imperio. Presserat aestiuo corpus sub fasce lacerna, Vestitus tenui tegmine nudus eram. .cum fugit ex oculis constanti tempore tempus, Lampada nam Phoebi dux fuit ad glaciem,\'. Optanti brumam de uoto contigit horror Quaesitusque calor nil dedit indicii. Matronas taceo scopulos atque inuia dictas, In foribus blandas, cetera difficiles. Inlexit miseros facies depicta uiantes, Calcatae diras mox peperere neces. Nominibus propriis nil fallit sacra uetustas, Tot leti formas sic uocitare uolens. Scrupea descissis pendebat semita plantis Nec uisu facilis, credite, callis erat. Quid labyrintheos, priscorum fama, recessus Inuoluis linguis, quos timeat relegens? Illic artificis laudandus constitit error, Cum torsit rectum Daedalus ingenio. Hic natura homines per summum portat Olympi, Quo liquidum tranans ire columba ualet. Parcite, Pierides, pelagus fluuiale silendo, Ne reparet sermo fore bona quod pepulit. Duria nam, Sessis torrens uel Stura uel Orgus 27 cf. Quid. Met. XV 628 34 Prop. IIII 4, 43 15 inductum MPb pruinis EL 16 uatis ELMPVb 17 praesserat BY aestiua coni. Schottus 20 iam fort. foebi B 21 brũmã L deuoto libri coatiget B* 24 difficilis libri, em. Schottus et Sirm. 25 iuaantea B 26 calcate B LV, calcare E neces] niues coni. K. Schenkl 27 propariis L fallet B 28 lęti B, loeti LV uolentis LI 29 de scissis B semι̃a palmis M 31 laberinteos LPY, laberent eoe B 32 inuolues BELPYb, inuoluens M, em. Sirm. quos scripsi, quod iibri timeas b religena B 34 torsit rectam coni. Schonkl, rezit tortam fort. 34 dedalus BEL Y 86 olimpi ELMV 36 transnans E 37 pieridis B pluuiale M 88 repararet L foris L, sors Eb 39 doria nam sensis torrens ustora libri, om. Sirm. Marmoris Ionii saeuitiam superant. Dulcia cum uariis succedunt laeta periclis, Effectus rerum cor solidare solet. Nil mihi cum dubiis, prosunt obliuia tristi: Ebria lethaeo pectora fonte fero. 45 Limina sanctorum praestat lustrasse trementem, Martyribus lacrimas exhibuisse meas. Ecce Saturninus, Crispinus, Daria, Maurus, Eusebius, Quintus gaudia magna parant. Octaui, meritis da, Aduentor, redde, Solutor, Candida ne pullis uita cadat maculis. Hostiles laqueos scindat mens conscia recti: Hoc semper placeat: quod decet, hoc liceat.
II. DICTIO DATA DEVTERIO V. S. GBAMMATICO NOMINE IPSIVS EVGENETI V. I. MITTENDA. Gaudia transcendunt uires, uox laeta superbit: Ingenii maciem prospera non metuunt. Dulcia temporibus famulantur fila secundis: Quod felix meruit, nobile carmen erit. Vox iusti quaestor, legum substantia, nobis Ceu Phoebus mittet tympana plectra lyram. Docta Camenarum coeat pia turba sororum, Offerat arguto pollice quod loquitur. Turgida fatidici uix possint pectora uatis 10 Virtutum species enumerare tuas. 51 cf. VergiL Aen. I 604 40 marmor/// B senetiam BY, seu etiam EMPS sonitibus b 41 succendunt L 44 letheo BEP, loetheo L, loethaeo V 45 lumina EM lustrassem V 48 quintinus L 50 pullis b, pollia BELMP et (ex pillis corr. m. 1) V 51 hostilis libri, em. Sirm. laqueos b, laqueus libri scendat B 52 haec semper fort. n. EVGENITI B lleta ELV 5 iuste L1 questor LV 6 foebus B 9 possunt Eb Tu decus Italiae, spes tu fidissima recti, Fax, tuba causarum, purpura nostra, uale. Luminibus locuples solem te Roma uocauit Celsa, Quirinali suscipiens gremio. Eloquio lyncem, tu subdis uoce leonem. Melle tuo serpens gutturis arma premit. Fetibus orbatae ferrent tibi munera tigres, Quae dolor et feritas sure pauente daret. Te pene demessum ceu florem dextera fati Dum lacerat, Christus perculit exitium. Reddita se melius nunc uincit uita beati; Actibus adseritur quod uenit a superis. His. fretus non legatos neque uerba precantum Callida fucatis artibus elicui. Ipse ego, mendicae transmittens uerba Thaliae, Donum more dei te precor ut tribuas. Hortulus exigua sociatus parte retardat Spem solidam, fieri ne merear dominus. Hanc mihi largiri non spernas, lumen honorum: Sic uoti compos saecula nostra colas, Sic te regnantis sublimet celsa potestas, Sic currant meritis aurea facta tuis. Amphion Dirceus tetigit quod pectine uixit: Nulla mori rerum tunc animata potest. Commoda de Musis numquam fluxere tot annis, Affectu pretii quas mihi concilia., 28 cf. Vetg. Aea. VII 237 11 recti (ec in ras. ex a fori.) L 12 fas E 13 liminibus E 14 quirinalis Bl 16 sabdis scripsi, subdes libri 16 premet Sirm., premet aut premat coni. Schottus 17 faetiboa V orbata B effereirt B, ferent L 18 aure] ore fort. 19 pone] bene coni. Schottus dextra ZP 20 pertulit P 22 superius B 23 legataB libri, em. Sirm. nec Pb 25 talise B 26 domnum B 27 sociandus fort. 28 feri B 31 terregnantis B b sublime B 32 carant L fato Sirm., saecla co Schottus 38. anphion LV, anfion B dyrceus BE 81 hunc] res coni. Schottus, hinc fort.
III. PRAERATIO DICTA NEPOTIBVS PROCVLI SVB DIE XV. KAL. MAI. Exprimit in spicam tellus iam feta papillas, Lacte maritatis turgida cespitibus. Stringitur in prolem sparsus per gramina sucus, De guttis faciens progeniem solidam. Vestitus gemmis protendit brachia palmes, De gremio ligni pampinus ecce uiret. Iussa per augmentum nunc siluam perdere uitis Frugibus ut crescat, uulnera conciliant. Euocat inquirit gaudens infantia mundi. Nutricem, tepidi quam dedit aura poli. Ludit per faciem camporum rustica pubes, Respiciens duri dulce laboris onus. Annus reptat ouans tractus per murmura ueris, Farcta locuturis mella ferens labiis. Cum rebus noster balbutit carmina sensus, Aurea principiis dextera portet opem. Blandior ad falcem messor perducit aristas, Si rastris segetem pectere continuet. Nunc stirpem Proculi, dans uernum, suscipe, doctor, Ne feruor teneros decoquat in studiis. Seruentur leges: ceu census littera currat. Horum Pindareus flumina uicit auus, Docta Camenali cecinit qui carmina plectro, 22 Hor. Carm. IIII 2, 5sqq. III. SVB - MAI om. Bb 8 stringitur (jpr. t in ras.) B p///olem B 5 ueBtitur LPT, uestiait E bracia B palmes P, palmis BELVb 7 uitis scripsi, uites BLPV, uires E 11 per faciom] post satiem fort. 12 bonus BEV, bonus L 14 farcta scripsi; fracta BELPY, tracta b 16 balbuttit B 17 aristus L1 20 in stadiis Bb; inmodicus EPV, inmodicos L 21 con BE1, sen E2LPVb cnrat ELV 22 uiacit E\' aucs JlELIV, em. Sirm. 18 camoenali L, caminali B Cuius Apollinei nil tacuere chori. Phoebus in auxilio repetat mox fortior ilium, Artis nobilitas, Marsya si ueniat.
IIII. EPITHALAMIVM DICTVM MAXIMO V. S. PRAEFATIO. Annus sole nouo teneras dum format aristas, Natura in thalamis orbe tepente sedet. Pingitur et uario mundus discrimine florum: Vna soli facies: gratia, cultus, amor. Arbuta uitali coalescunt uda uapore, Ignea concretus semina sucus alit Erigitur genio tellus tumefacta marito, Turgida lasciuis silua uiret spoliis. Lactans cespitibus in nodum truditur herba, Vitea gemmatos brachia dant digitos. In rerum uultu lex iungit pronuba taedas: Aura poli ut sponsum germina cuncta facit. Ergo pari uoto lux caelum flumina Nereus Montes prata ferae gaudia concipiunt. De te quod uernat sortitur, Maxime, mundus, Et naturalem dos tua comit opem, cui sanguis census genius mens uota superstant, Musarum primo fulta supercilio. 24 cori B 25 phebus BE, phoeMbas (ti? eras.) L fortio B 26 maroia ELPVb IIII. EPITHOLAMIVM B, EPITALAMIVM LV 2 telamis B orpe Bl sedit libri, em. Sirm. 4 una] aerna cod. Urbin. 61 s. XIIIl, recte fort. 5 coalicunt B unda P1b 8 tmrgida em. Schenkl, torrida libri foliis coni. Schottus10 gemmatus L digitus B 11 cultu Sirm. inn«git B tedas BLV 12 sponai coni. Schenkl 14 fere L concapiunt L 15 de te] dee L 17 sensus Pb - • suprestant B Saecula te fidei monumentum nostra dederunt, Corporis et cordis uirginitate parem. Vincentem meritis sponsam dat candida uita, Quae cum te superat, sic tibi palma uenit. Huic niueis consors adridet flamma labellis, Alba uerecundas spargit in ora notas. Adsit, oro, fons loquelae mente uoce pectine Ars natura Musa Phoebus qua tumet facundia. Vile nil decet sonare in Maximorum laudibus. Conterunt plebeia celsum saepe dicta uerticem. Orbe captiuo Venus alma fusis Dotibus florum per amoena ludens, Dum facit uernum pretio et micantis Sidere formae, Spreuit aurati decus omne pepli, Aduenae pompam noluit metalli: Ditior cultu stetit effugato Sparsa capillos: Nobilis si quod bibit arte uirus Lana, mentito potior colore: Sic et algentis pelagi lapillos 40 Nuda superstat. 24 cf. Quid. Am. I 2, 40 a 19 munmnentom B, monimentum Sirm, 20 corpus L 23 consors B, conoors ELPVb 24 alpa nericnndas B in ora] ignora L 25 ALIO JIETRO inser. BY, ALT L lequele L uoce mente P b pectinae V, petinę L 26 foebtu B 27 decit B 28 Phoebeia Sirm. 29 ALIO METRO inscr. BLVb ■ urbe captiua b 90 amaena B 31 facet B praecio et micantes B 88 spruit B p.epli (1 eras.) B 34 adnene BL 35 didor L, dictior B cultu e L 37 bibit Sirm., bibet BLV, libet uel licet recentiores libri 38 lena L potine b 39 dic et B, dicet PVb, decet L, cedit uel sic et coni. Barthius capilloe b VI. 88 Fulserant raro sub hiante filo Pectoris gemmae in roseis papillis. Inuidum membris negitando amictum\' Altera lux est. 45 Proditum risit sine nube corpus, Carcere inrupto nituit serenum Quodque seruabat male tuta uestis, Panditur arte. Aliger laxo remeabat arcu, 50 Marcidam damnans otiis pharetram, Sanguine in nullo madefacta lentus Spicula gestans. Tunc sic alloquitur matrem fluitantibus armis: "Perdidimus, genetrix, uirtutis praemia nostrae. 55 Iam nusquam Cytherea sonat, ridetur Amorum Fabula, nec proles nascenti sufficit aeuo. Frigida consumens multorum possidet artus Virginitas: feruore nouo sublimia carnem Vota domant: mundus tenui uix nomine constat. 60 Primaeui tremulos, fractos imitantur ephebi: Rara per inmensos saeclorum, respice, campos Coniugii messis: per flores sola uetustas 44 cf. Apollin. Sid. carm. XXII 430 42 a papilliB B 43 negitando scripsi, dum negat B, dom negat V, dum abiens negat L, dum al. abigens negat P, abigens recc. (uelut M et Urb.) 45 riset B 46 innnpto B nitaet B, munit Pb, minuit coni. Schottus 47 quodqaae V, quoque L nestes B; spicnla gestans add. L exp. corr. 48 panditor B, proditur LPV, perditur M et Urb. 50 otii L faretnun BL V 51 lentus coni. Barthius, laetns Ubri 64 nostre B 65 citerea LV, cytere B, cithara b riditar B 56 sufficet B 57 poe- Bidit B 69 et mundus B 60 fractos scripsi, fractis libri ephebi scripri, efoebis BLV, epbebiB reU. 61 rasa L inmensus B saeculorum B, Siculorum M et Urb. oampns B 62 mensis B florem Pb sala Lt Exerit albentes ieiuna et pallida canos. Vna fides rerum nulla dulcedine flecti 65, Et si quid teneros potuit transducere mores Praeceptis calcare malis: seruatur ubique lustitium culpa est thalamos nominasse pudico. Tu remissa iaces et tanti nescia iuris Nuda per effusos respectas membra capillos. 70 Surge, age, et obstantem properanter discute somnum,. Nec te, quod turpe est, captiuum numen habere Iura pudicitiae uel lex malesuada putetur." Talibus arsissent dictis et uiscera ponti. Colligit in nodum passos lux aurea crines 75 Et naturalem concludens ueste decorem,- Mutauit formam. tunc quicquid fulget iaspis, Quae uiret in pretio pasturae ficta smaragdus Et latet in concis melior custode ueneno, Alba uenit, niueum sumptura es corpore lumen. 80 Palla per adcinctos decrescit splendida lumbos \' Et zona teneras conpressit dura papillas. Adfatur natum: "quem, spes mea, figere temptas? Quem sequimur? quoue ire iubes? post otia maior Flamma decet: discant populi tunc crescere diuam, 85 Cum neglecta iacet. superos nil perdere somno Ostendant geminis reparata incendia curis. Maximus ecce, uides, generis spes unica summi, 74 of. Ouid. Met. III 169 63 canus libri, em. Schottus et Sirm, 64 fedis B 65 quid B, quis reZl. mortes B 66 preceptis LV 67 uocitasse uel cogitasse uel animasse proposvit Schottw pudicos b 68 iacis B, iacet LV 71 nec te] nece L nomen b 72 pudititiae L mallesuada B 73 ponti B, ponto LV, puncto Pb 74 colliget B passus B 76 matauet B quidquid B iaapea LPY, iapes B 77 ma∗ragdus B 79 aanet niaiam B 80 palma B plandida B 81 tenebras L conpraeeeit B papillia L 82 fugere temptat Pb 83 iuaes B 84 decit B 85 neglicta B 86 gemmis L 87 nidia B summi] mnndi M et Urb.- 33* Dulcibus inludit per longa obliuia taedis. Sectatur matrem, quae caelo purior ipso est Femina, quam scimus mulierem uincere mente. Hic domuit puerum, mores sortitus auorum: Quod pudet, heu longo nobis nescitus in aeuo est. Huius ad abstrusas ueniat mea lampada fibras: Suspiret cupiat discurrat ferueat oret." Haec ait: et subolem fotu conplexa benigno Mollia mellitis artauit ad oscula labris. Ille uolat celeri tranans per nubila uento, Omnia lasciuo socians elementa furore. Vt stetit et iuuenem formae conspexit in ostro, "Tune Dionaeum tumefactus despicis?" inquit. "Huc, Venerem culture, ueni: qui tardius arsit In multum calet ille rogus, celeresque fauillas Restituet quaecumque pyrae subducitur arbor." Deprompsit iaculum, quo diuos fixerat omnes. Tunc pulcher teretem flexuram pertulit arcus: Spicula diuerso traxerunt brachia calle. Pennigeri uulnus praesentit dextera tactu, Moxque ferit, laeto factum clamore salutans: "Ille ego (quid trepidas?) semper contemptus adhaesi 108 cf. Verg. Aen. XII 257 89 celo BLV 91 us. 91 ante 90 exh. B hic L domnet B mores (s postea add. m. 1) Y sortitua BY (corr.), sortitar LPV1 92 quos L eao LV 98 febras B 94 suspirat B erret fort. 95 sobolem LPV 96 mollitis L1Pb 97 ille B, illa rell. oele B 98 elementa (el es il ? corr.) L, dementa Pb 99 forma Pb 100 ditioneum B, dioneum LV deepicis L\'b, dispicis B, despicit LlPV inquid BL 101 cnltore B 102 calet ille rogns B, ille caret (rogus om.) reU. celeriaque BL PYb, em. Schottus et Sirm. fabillas B 103 pyre B, pizae V, prae L 104 depromsit B diuM B, clinos M et Urb. 105 tum Sirm. pulcer B tentem B perenlit B, piaetulit fort 106 spicnla scripsi, singula libri 107 pinnigeri B uulnus B, uultua reU. praeaentit scripsi, praesentet LPVb, praesens et B tacta scripsi, fatum Ubri 108 leto L 109 quid B, qui rei. trepidastem per B, trepida semper rell. contentns Pb adheei LV Visceribus, fugitiue, tuis. hac uictima matri Litamus, multis quam tu non suspicis annis." Ecce iterum magno rimatus stemmate cretam, Quam thalamis iungat, cernit sublime puellae Sidus et adtonitus ad matrem lumina flexit, Germanam credens: conlaudat nobile furtum. Sed teneram leniore ferit puer ille sagitta, Inque uirum totos exhausit fortior ictus. Post haec digrediens permulcet pectora dictis. "Nostra tuas, iuuenis, confortent uulnera uires. Nam quicumque mea est percussus cuspide crescit. Haec faciunt multos, si credis, bella nepotes. Sis felix semperque feras mea munera tecum." Nunc me Pierio fauore iutum In laeta, proceras, locate fronte. Sustentont gracilem per omne carmen Qui doctum faciunt benignitate. Quod nunc ingenium premunt pruinae, Distendat refouens tepore uernum.
V. ITINERARIVM. Ingenii cultor, fons oris, copia linguae Vmor Castalius ueniat, quo Thracius Orpheus 118 cf. Verg. Aen. V 816. 110 fbgitibe B haec u. mater Sacratar coni. Schottus in Notis 111 suscipis BM et Vrb. 112 aterum L magnu Lx stenmate B, sanguine Sirm. 114 thalamus L cernet B, terna L 116 feret... B sagata L1 117 inquae L1V totus B, toto L exausit B, eztorsit rell., contonit Sirm. forcior BL ictos B 118 permulcit B 122 munera BM et Urb., uulnera rell. 128 iutum B, iustum reil. 194 proceros L 126 praemunt pruine B 128 tepore scripsi, decore libri V. ITINBRARI. L; PADI add. Sirm., VERSVS add. L 1 cupia B 2 humor LPV trachius BLPV orfeus B Naufraga diffuso succendit pectora fluxu. Adsit et arentis coniungat cordis hiatus. Eridani dicturus aquas nisi flumine largo Sicca Pegasaeo perfundam membra liquore, Torrida ieiuno uix stillant uerba relatu. Vndarum cumulos at narrem, suggere, limpha. Quam bene pandit aquas cui blandus murmurat amnis! Anni tempus erat, quo uernat mitibus uuis Palmes et autumni dotes proponit in orbe, Imbribus externis madida cum ueste Lyaeus Distendit tunicas uuarum carcere musti. Vberibus pluuiis (ri)parum lege subacta Tunc sibi forte Padus captiuos texerat agros, Canebant spumis et turgida dorsa minaci. Currebant stantes per fluctus culmina uillae. Seruauit raptum pelagus tunc littore tectum, Et mutans terras mansit fortuna casarum. Respiceres siluas stationem perdere iussas Ad flammas propera(re) Pado ducente uoraces. Tunc ego feruenti germanae tractus amore, Cui natum Parcae demessum pollice diro Sustulerant uiduamque domum constante marito Reddebant, turbis peperit quae semper Auerni, Hanc ut solarer, uel uitam prodere legi. Regnator Ligurum fluuiorum maximus ille 3 succendat LPVb 4 iatns B 5 heridani libri elargo L 6 pegaseo BLMVb liooro B 8 cumulus B lympha (y ex i? eorr.) B 9 cui] cu B amnes B, eras. uid. in L 10 unis) amnis (mn ex rm ? corr.) L 11 automni B detes proponit Schottus, proponit ( - et B) dotes libri 12 inhribus B lyeus BLMVb 13 discindit Urb.. tonicas LP1V1 conicas B 14 riparum coni Sirm., parum BLMP1 Urb. petrarum P2b 15 tun° B eaptiaas B agrn B 16 canebant Sirm, canebat libri 18 seruauet B litore LMV teeam Lb 19 ca∗sarum (s erot.) B 20 respiceris B 21 properare b, propera libri 22 gar- mano LMb 23 parce.B daemessum B 24 uiduam quae B 25 turbis scripsi, urbis,libri, uerbie b, urnis coni. Sirus, umbris quondam conieci 36 uel] et uel B perdere M d Urb. 27 legarum B Sub iuga transmissus gemuit sub pondere cumbae, Intumuit rursusque minas flatusque remisit, Quique polos uicit soli mihi cedere iussus. Sic pietas elementa domat, sic cuncta cohercet Cuius grata deo tenuit miseratio mentem. Ecce iterum madidis contectus nubibus aether Hausit aquas, quibus omne ruens submergeret aruum. Non caeli faciem conspexit naufraga tellus Et stellis uiduae micuerunt dira tenebrae. Errauit piscis sed non captiuus in aedes Et populus fluuii per mensas lambuit escam. Euomuit pelagus hominum penetrale profundum, Vmida pulueribus clauserunt aequora campos. Perfunctus primis recidiua pericula uidi. Ille triumphator tiro ad certamina Nerei Frigida per liquidas gestabam pectora limphas Et siccis oculis respexi marmoris iras: 45 Cum subito absorptum uidit uetus accola pontum, Risit et abiecti restantia signa pauoris. Ditia permixto fulgebant arua metallo, Eridanus claris radiabat comptus arenis. Nauita me laetus suscepit protinus alno, Sarcina cui felix dudum concesserat omen. Indoctus clauum rexit de pondere tutus Et me festiuis Christo duce pertulit oris. 28 Verge Aen. VI 418 44 cf. Hor. Carm. I 3, 18 28 gemuet B ponde L cumbe L 29 intumuet B rureusquae menas B 80 polus uicet B 31 cohercit B 32 tenuet B mente L 33 conotectus B 34 ausit B arbum B, aruum (uu ex nu corr.) L 35 naufragat. (a eras.) L 36 Btillis L, stilis B uidae B 37 pisces B captiuoe B 38 lambuet B, ambiit coni. Schottus 99 euomuet B, euomu∗∗it L pelagos B 40 humida LPV puluerebus B campus B 42 triumfator B tyro libri cermina B 43 liquida B lymphaa LV 44 et siccis scripsi, neccis B, nec siccis rell. 45 absortum BLPV uidet B adcula B 46 obiecti Sirm. testantia b 48 heridanus libri radiabbat B comtos B 49 mellaetus B, malletum b aluo b M et Urb.. 52 ne festinus Pb oris] finit add. B
VI. DICTIO ENNODI DIACONI QVANDO DE ROMA REDIIT.

Amica est homini ad genitale solum reuertenti semper hilaritas, dum metus, quoscumque ei peregrinanti mens anxia peperit, quasi praefinitos et caelo grauante dispositos se euasisse confidit. debetur ergo uox serena laetitiae, ne muta gaudia maeroris imaginem sortiantur. cui enim pateat exul- s tantis animi secretum nisi oris claue reseratum? reduces etiam cygnos alis ludere Mantuanus adseruit. quid ego faciam in medio deprehensus abrupto, qui et regressui meo debeo dicendi fidem et proposito tacendi necessitatem ? secede, quaeso, ad tempus, officii censura grauioris: numquam te opportune gaudiis miscuisti. prophetarum insignissimi sub legem uersuum uerba redigentes carmine desideria sua et uota cecinerunt: diuino pectora dedicata conloquio plectris ecclesiastica per populos iura diuiserunt. cur ego in ordinis et meriti constitutus infantia aemulari summorum facta non studeam, maxime cum narrandi simulacrum altaris militem ad excipienda quae contra fidem eueniunt bella conroboret? nec dubitabo dicere quod praesenti constat exemplo. didicimus iam quo turbine pro amore fidei hasta iacienda sit, neque nos uirtutis pretio uel titulis mediocris conflictus eleuauit. dicam ergo libens musico stilo gaudia mea, quorum perfectionem maximis promitto me deo adnitente eloquii lituis nuntiaturum. pulsabunt me oblatrantium uenena linguarum, sed 7 cf. Vergil. Aen. I 406 VL ENNODII EV DIA E, D. BLV DE om. T 2 hylaritas EV peregrinati ELTY 3 granante (u sup. ras.) B 4 confldet B 5 meroris Ubri 7 cignos libri mantuanos B 11 oportune libri 12 lege b 14 ergo L 15 emnlari BEP 16 simulcrum T 19 iacenda L naque] atque fort. 20 praetio B 22 mazimas L me om. T anniis tente LV, annaente ET, adiuuante b lslita eloq ais (ta ex ti corr.) T, eloquii literis Sirm. nuntiarumL, iniciaturum b professionis et ingenii exercitiis adgregabo quicquid contra accusati meritum maledictor ingesserit. usus est iste bene nitentis conscientiae opinionis lucro iungere morsus aemulorum et famae conpendia de inuidis aucupari. male pertinax dens sliuoris, infringere et qui oblocutionis fomitem de loco gloriae quaeris obmutesce. dic unde fructus eueniat meritis, si iactantiae deputas quod sudore nostro placemus. labor est disciplinae amicus et religioni quadam cognatione sociatus. uelut uda praesegmina peregrinis maritata fomitibus nobilitatem fructuum ramis tribuunt, quam parturientia diu nesciere plantaria, ita dotatus liberalibus institutis bona mentem cura grauidam ad spem germinis melioris adtollit. pelluntur animo consiliorum toxica humanis praeparata necibus: umor suci letalis aboletur, quotiens huiusmodi occupationibus ingenia se submittunt. hinc ad clariora digredientibus diurnorum patescunt secreta librorum, quorum ianuam sensus pulsanti dum reserat, populis se duce peruium facit iter ignoratum, dum fastidiosos eloquii splendore, parum doctos fabricata latinitate et, ut aiunt, artifici rusticitate perducit. quis talem so salutis non diligat indicem, non sequatur, qui necessariis dulcia, dulcibus seuera miscendo amare uitae dogmata et uelle cogit inuitos? sed istinc alias. coepti conpleantur honesta uota propositi. apud scientes rerum loquimur: res uirtutis est gaudium. continere, secundae diligentiae per elaboratum tramitem luculentae dictionis ostendere, hodie maxime, cum mei portio limen ingressa facundiae dat parenti exultatione eloquentiam, quam negat ingenium, cum donat causa quod natura non praestitit. macte insignium adulescens uirtutum, qui in cano 2 iste eet Plb nitentes B 4 innidia Sirm. 7 sudore B, sudori rell. 9 u.da T, unda Pb et maritata Pb 10 tribuant E et Sirm. perturientia Lt nescire T, nescieretis L 11 bonam EPb curant E 12 atollit T peiluntur (unt ex corr.) L 13 humor ELTV 14 laetalis B, loetalis LV 16 sensus pulsanti scripsi, sensu pulsante libri 19 perducet B 20 radicem ET 21 reuera B 22 alias (alt. a ex o corr.) B cepti PTb, sed cepto E onesta B, honeati Pb ppositi T 24 fecundae fort. luculente B 25 mei] ei L 26 facundae B 27 odonat T, condonat P b 28 adoliscens B flore pomorum numerum monstras. das pellere adflictionis glaciem et ad uernum me dictionis inuitas. nam dum quod tu debes studiis, ego inpendo laetitiae, puto ambo proficimus. simile est enim rudem instituere et ad declamationis affectum reuocare iam desidem.

1 Post canas hiemes, gelidi post damna profundi Tranquillum quotiens nauita carpit iter, Maeret et infidi desperat prospera ponti Quamque uidet faciem non putat esse salis. Sibilat aura leuis, ualidas timet ille procellas Fluctibus et blandas aestimat esse minas. Lintea si crispant Zephyri pendentia malo Et dulci ludit spiritus obsequio, Confusam uentis naturam perdere leges Iurat et antiquum credit adesse chaos. Gaudia sic tollunt placidis discrimina rebus: Nulla fides laetis integra nec dubiis. Non aliter uariis tenuit quos Roma periclis Litoris optati reddidit ad gremium. Permulcent pelagi numen uenerabile cantu, Anchora quod proprium mordet obunca solum. Flamina sed lassis tenerum factura soporem Perturbant mentem militis aequorei. Arma ratis subigit, remos et lintea uibrat: Sic mens naufragium suspicionis habet. Adueniat siccis qui pressit caerula plantis, 7 Quid. Her. V 53 10 Quid. Met. II 299 16 cf. Verg. Aen. I 169 1 monstrans dans B 3 debet T 5 diesidem JB, reridẽ∗∗ ( ̃add.m. 2) T. 1 VERBVS inscr. T hieme L dampna ELPV 3 meret BLTV disperat BLV 4 uidet EP 5 sybilat LV 7 zephiri ET, zepheri BL\' mal///o B 9 uentia] ueteria E 10 oahos T 11 sic] si PTb 18 tenuit nariia ELPVb 14 littoris PT 19 subegit Bb linthea PTb 20 suspitionis LPT 21 praessit BLV cerula Iibri (Nam portus fessis ille salutis erit) Qui latices uinxit fundens in pocula saxum, Qui lapides soluit, qui solidauit aquas, Quem genetrix fudit saeclis sine semine feta, Ad matrem iungens uirginitatis onus, Qui mortem propriae superauit munere mortis, Dans uitam mundo, funere quam peperit: Ille per excelsum uideat me dexter Olympum. Tunc patriam teneam. tunc stationis opem. Nubila laxati uerrant licet aequora uenti, Rimosam puppim nil nocitura petunt. Dulcia conpositis quatiam tunc tympana chordis, Floribus et pingam carmina nostra nouis. Vt fatear, doctis constat bene dicere laetum: Tristia nil capiunt pectora uersiloqui. Sed redeat uernum, cesset iam bruma timoris. Stringite quae nectant frondea serta comas: Cantem quae solitus, dum plebem pasceret ore, Ambrosius uates carmina pulcra loqui.
VII. FAVSTO PRAEFATIO.

Nisi didicissem quod serenitas conscientiae uestrae huius mali scabies abiuraret, inuisum mihi eloquii uber adstruerem. 31 cf. LuCret. V 2t6, VI 624 38 cf. Onid Trist. I 7, 2 22 pertus (Cr in ras.) B fessis] felii Sirm. 23 iunxit EPb 25 genitrix TY secUs BL senfina B 26 bonus ET 27 proprie B 28 quem Sirm. 29 olimpum libri 30 opus o 82 rimose B pnpim BPT, pompi B 33 con- ositispetunt B quantiam B, quae iam ET timpana BPT cordis libri 34 pingã∗ (~ add. m. 2) T, pinguam EP 35 dfctia Y, dictia SWm., doctos fort. letum EP 40 uatis libri, em. Sirm. VIL PRIEFATIO (PRAEFAT∗O L A eraa) FAVSTO BELPTYb, AD FAVSTVM DE CARMINIBVS EIVS inscr. Sirm. 1 nre T 2 scabiem Sirum alloquii Pb facessat a bonis actibus res arnica perfidiae. me tamen nocitum cautela uestra denuntio. suspendistis hactenus ab ingenioli mei ariditate imbrem fructuum nutritorem. deus bone, quam peregrinas in me et ex uestri oris diuitiis adquisitas dicendi opes intellego! adiacet dictis locupletibus, quantum sentio, 5 rubiginosos lingua et sensu hebetes peritiae lima conponere. est uobis quoddam cum hominum factore collegium. ille finxit ex nihilo, uos reparatis in melius. gratias ego refero de suscepto carmine, cum de dilato maeream beneficio. ad Camenalem tamen ignominiam, quibus numquam Gluuidenus deest, uersus adieci et periturae, ut dictum est, cartae prodigus non peperci. legite iucunditatem motura poemata et familiaris mali stupenda, ut aiunt, decora conprimite.

Fluminis in medio succendis uiscera, Fauste, Cuius alit magnam carminis unda sitim. Quis ferat ardorem laticum flammasque fluentis Cognatas sicco sorbeat ore potans? Fonte uaporiferum pariunt tua uerba calorem: Aestuet unde iecur, pocula prospiciunt. Ingenii quisquis festinus tendit ad amnem, Non putet ambiguum: sic bibit, ut sitiat. Nobilis occultum condiuit limpha saporem, 1 perfidi eme ex perfidie me B corr. 2 actinus B 8 areditate B\' 5 op\' T intelligo B1 L doctis fort 6 rubiginoaus B hebites B 7 factorem (a ex 0 corr.) L coliigium B fixit Ll 8 reparatea Bx ergo L 9 lilato L meream libri beuificio B tamen B, om. rell. 10 gluuidinua BEPTYb, gludininus L, Cluuienus coni. Gronouius Obs. p. 404, cf. Iuuenal. I 79 11 uereos B carthae B 12 iocunditatem ELT familiaris mali B, familiari rell. 13 conpraemite B 1 VERSVS inscr. ETV 4 cognatis ELPTV potanl] uorans coni. Schottus, potens coni. Valerius Andreas 6 uapore- α ferum Bx 6 aestuat Sirm. iecor B proipiunt B 8 putaet L bibat b 9 condibit B ljmfa BLT Conputet et damnum, ei minus inde feram. Lubrica Cecropio confidens lingua coturno Nil iactet priscos nobilitate seni. In ueterum morem pangit noua carmina Faustus, Qui per membra suum desecat arte melos. Doctus ad incudem uerba infabricata referre, Quosque facit uersus terque quaterque probat. Aetas cana refert digitis animasse Myronem Quod fingebat opus uiuificante manu. Tu uerbis faciem tribuis, modulamine membra. Quod natura deo, hoc tibi dant studia. In uetulum dexter si uertas plectra cadauer, Primaeuum facias aedificante lyra. Si flores simules gelidi per plaustra Bootis, Mox Helicem uernis sibilat aura modis. Ninguida lustra rosas, fundant tibi frigora mustum, Feruenti Pallas sidere dona ferat: Piscis in aetherio quem portas uertice tranet: Si iubeas uersu, marmora ceruus amat. Faucibus e mediis inpasto uiscera praedam Ore potens tollas, quam tenet ore leo. Iam scio Castalii quo me traxistis amores: Accedunt culpis munera uestra meis. Sutilis ad tumidas rapitur mea cumba procellas, Hibernos passura notos, quam nauita pauper 11 Hor. Carm. II 1, 12 15 Hor. Ep. II 3, 441 10 conpntet (e in a corr.) B 11 cicropio libri 12 nihil L* iacet L aeDes Pb, niros uel feros coni. Schottus 14 menbra B arce T1 16 prob t L (spatio 1 litterae uacuo) 17 myronem B, maronem rell. 18 quos E 19 tu∗∗∗L menbra B modnlamina membris coni. Schottus 20 hoc-quod coni. Schottus 21 plecta L 22 primenum libri aeuiflcante fort. 28 simulis B 24 elicem libri, Helices fort. 25 roras L 26 sidere (re in ras. corr.) T 27 etbereo PT 29 inpasti fort. niscere Sirm. 30 potans V1 31 iam acio] nescio fort. 33 cimba PT 34 hybernos EPTb natinita B Rimosam tenui fingens de cortice puppim Conposuit nomenque dedit tine laude phaseli. Illa nec Aegeum pelagus nec littora Phryxi Nec quaecumque ualet. trux aequora uerrere fundo Aeolus agnouit, placidos sed gurgitis alti Praelegit bene cauta sinus, ubi seruiat Auster, Non ubi regna petat, quotiens ibi remige lento Sibilat in tremula discurrens aura carina. Lintea nam summis dum crispant nexa cerucis, Quae portant mortes praestant mihi flamina somnos, 45 Huc uertam puppim, certis mea carbasa uentis Commendans, cursus artis opisque meae. Flecte uiam uelis clauumque ad littora, Phoebe: Anchora proscissum mordeat unca solum. Musa, dictorum caput optimorum, 50 Herbidam fingens hederis coronam, Quam per exactos muneras poetas, Necte capillos. Sulcat inmensum pelagus carina, Nescit ad clauum manus apta ferri, 55 Quo uocat dextrum regimen per undas Artis amicus. , Pergis ad Faustum, trutinam loquelae, Ore qui uastum ualet ut profundum, 36 cf. Cat Carm. 4 45 cf. Lucan. m 592. 596 53 Verg. Aen. X 197 35 pupim EPT 36 pbaeili B V1 37 egeum libri li.tora (c eraa.) B, litora ELV phrixi libri 88 uerrere] uenere 2 39 eolna libri 40 cau..ta L 43 cirucis libri, ceruchia SiNn., carinis b 44 prant (p corr. in raa) T somnus B 46 pippim L1V, pupim ET 46 cursos B opisquae B 47 litora LV foebe BLV 48 unca Pb, unda T, uda BSLV . 49 SAFFICVM inscr. LPV, SAPIOYM ET doctorum fori. capud BlP, capit T 60 corona T 61 exactus B muneras scripsi, numeras Ubri, numerans coni. Schottus 57 loquiilae B 58 ualit B Luce quem mundus ueneratur ipsa Dexteriorem. Aurium libram tenet in Camenis: Illius ferrum secat omne uulnus, Quodquod internis latet in medullis Carminis aegri. 65 Si meos uellet modicos thyrambos Mente, qua cunctum moderatur orbem, Inter infantum triuiale murmur Pendere, laus est. Lux mea, Fauste, 70 Spesque salusque, Litterularum Munera parua - Suscipe laetus. Sic tua summus 75 Germina Christus Lucida seruet. Porrige dextram Nominis almi. Grata. Tonanti Farra piorum.
VIII. [ENNODIVS OLVBRIO.] PRAEFATIO. Non ponit fistulam quotiens rusticum pecus agrestis pastor inspexerit. muta nemora formidolosam solitudinem pariunt, 59 ipse T 61 ariom L 62 illud Ll uulsus L1 65 aellet b, aellit BELPTV tyrambua BELV, tirannibus T, em. Sirm., corymbos coni. Schottue 66 modoratur B 68 pendere] ponere fort. laus sit uel laudem coni. Schottus 69-80 binos uersus coniungit in unum T 71 litterolarum B 72 mumera B VIII. ENNODIVS OLYBRIO addidi, om. libri; AD OLYBRTVM DE EIVS ELOQVENTIA inscr. Sirm. PRAEFACIO EPV; OLY- BRIO b 1 ponet festulam B, canit fistula ELPTVb 2 solli- tudiuem L. et ubique metus est, quando nullus in solacium deserti sonus auditur. sed si aurarum sibilis arborum comae linguae speciem mentiantur et ridente frondium motu appellet hominem iucunda concussio, putabitur ambientibus latera coetibus interesse, nec aliquam aerumnam gemit quem inter secreta sua ipsa natura s quibuslibet elementis alloquitur. iuuat tunc exulationis comitem fistulam labiis admouere et flatibus per testudinis rimosa dispersis quandam de spiritu et aura conponere rationem. tunc Palaemonem suum rudens et infabricata lingua conpellat, tunc numerat quantis seruare caulas sit opus excubiis, tunc multiplices luporum insidias quas acuit fames magistra suspirat, tunc in sermonem cadit quicquid efflauerit: huius se solari, huius nititur mulcere collegio. cui talia agenti si quis sermocinantem fidibus citharam doctus admoueat et loquacia fila inrisor urbanus adportet, in ancipiti est quid eligat nuda simplicitas, dum lyrae tactus licet errantibus digitis dulcem et qui animam frangat crepitum reddit. nefas tamen putat, si alieni tractus lepore propositi auitam discat scientiam non amare, ut, dum infrenis ambitus rusticantis doctrinae terminum non metitur, superiorum affectu et ipsa se possibilia intellegat perditurum, cum nescientem quid ualeat mapalium alumnus ipsa paternae institutionis mediocritas quasi externa contemnat. non aliter me, uir amplissime, inter maxima curiae sidera conputande, iubar facundiae, ingeniorum flamma, splendor eloquentiae, dictionum census, per nemorum inuia ad instar pastoralis fistulae quae uiliter narrantur oblectant, 2 specem B 3 appellit B iocunda EPTb 4 con∗∗∗. cusaio L, confusio E putabatur Ll latera coetitibus Y, cetibus latera T, latera E 5 erumnam BLPTY 6 aelementis B, aliis b, om. Sirm. iubat B 7 festnlam B, om. E n 9 palemonem libri ridens B, rudis b 11 famis B 12 cadet B quidquid B 14 fidebus Lx cytharam B 15 aportet d T, opportet E elegat B 16 lyra et actus BELT 17 amam V, nimam ELl reddet B 18 lepore] amore Sirm. positi B ad uitam E, amicam P (m. 2 in mg.) b 22 contempnat BELV, condemnat Pb 24 iurbar Ll 26 instar ad Tl I utiliter L, uiriliter Pb metuentem citharam tuam, laudantem plectra, quae, ut superius texui, agrestibus digitis meis urbanus aduuigis. amoue, quaeso, quam adhibes ad inuitzndum me elucubrati sermonis inlecebram. absint, quibus etiam apud peritos uteris, uincula 5 conloquii. conpesce uerborum digitos, quibus soletis renitentum animas ad desideria uestra conpellere liceat me aut silentio inscitiam tegere aut per stridentem stipulam aliis triuiale carmen adferre: uobiscum fabulari res est meriti ueteris et nonae felicitatis. quod si mei inmemor ego temptauero, adeptus -eontra uerberum propriam solis currus, iuste subeo Phaethontis exemplum. de quo quia sermo contigit et forma cautionis accessit, -quid facto opus sit subiectum carmen ostendit. Fama refert, ueterum quae nescit perdere gesta, Quae loquitur semper quicquid in orbe fuit: Germina dum Lucis Titan dispergit in axem Et ditat mundum nobilibus radiis, 5 Vda uaporiferas cohibent dum lora quadrigas Et nitidum gurges mittit ubique diem: Vndantes doctis manibus Sol flexit habenas, Artificem dominum lux bene nota tulit. Sed Phaethonteo postquam dare regna precatu Non exploratis uiribus instituit, Degenerem primis rectorem motibus astrum 2 Ouid. A. A. I 56, Fast. 1 284 I 1 cytharam LPTb, uetharam B 2 adinngit E 3 ∗lucubrati . I (e cras.) T, lucubrati E 4 peritns B uincla PT 7 insiciam JEPT1 8 tribiale B crimen E .9 at V s. l. 11 faetontis B, fuetentis LV, fetontis T 12 trantionis Tl 1 ENNODIVS OLYBRIO (VERSVS add. ELPV) inscr. BELPTV 2 quidquid B 3 tnti T dispergerit in rem \'E 5 coibent T lara T\' 6 gurgis B 7 datis b, latis aut claris coni. Schottus abenas libri 9 faetonteo B, foetontaeo V, foetonteo L, fecuteo T 10 exemploratis B VI 84 Sensit et excussis currere coepit equis. Tunc totam sonipes lucem de naribus efflans Non tenuit legis tempora certa suae. In flammam cessit splendor, quod luminat ussit Quodque animat terras exitium peperit. Tunc et Hyperboreas dum frangit lampade crustas, Epotis Tanais siccus abibat aquis. Crystallum fluxit, sed cursus fluminis arsit: Quod lapides soluit, nexuit Eridanum. Sic ego rhetoricum temptans transcurrere callem, Adgredior currus solis et imperium. Nescio quid uariis inpendam sideris oris, Nescio quid teneam: cuncta calor superat. Curia te pollens teretem formauit ad unguem Et patribus iussit lumina ferre suis. Tu Phoebum reddis: fumat tibi uictima pinguis, Pro qua cessissent fulmine caelicolae. At mihi uix illud transmittunt pauperes horti Rubra quod acceptum testa refutat holus. Sum, fateor, cuius destillent uerba relatu, Quae maciem monstrent pauperis ingenii. Carmina nulla cano, nec me modulante Camenas Mansurum dabitur pollicis ore sophos. Quicquid Apollineo loquebamur pectine, cessi Oblitus linguae, quam mihi fila dabant. 13 cf. Verg. Aen. XII115 14 cf. Ouid. Met. II 004 sq. 27 cf. Verg. Ecl. I 43 29 Sedul. carm. I 15 33 cf. Verg. Ecl. I 7b 12 caepit B, cepit ET 13 sonipis B 15 quos T ussit T m ras. 17 franget B 18 epotia Sirm.,. opotus V, epotu BL, et potu EPTb sicus T obibat coni. Schenkl aquia Sirm., equia libri 19 cristallum BEPTY 21 e.go B . retorioum B, rethoricum ELPTV 22 curaus LlPb inperium B 26 tuis Sirm. 27 phebum BEPT reddes B 28 cessitsent B1 fulmina fort. 29 ad B pauperes Sirm., pauperis Ubri orti (h cras.) T 30 refundat fort.; cf. Sedvl. I. c. olus L 31 distilient Tb 32 monstrant Pb 34 dabir T sophos b, sophus EX, sofus BLPV 35 quidquid B loquebamur] quibamus wl conabar coni. Schottus Rustica per teneras errat mihi dextera cordas, Confringunt dulces barbara plectra modos. Ah quotiens uitreis Heliconis fluxit in herbis I Adridens labiis quae facit unda sitim. Ah quotiens hederis redimitus tempora duxi,. Aonium mulcens carmine concilium !. At nunc per siluas, inter spelaea ferarum,. Agrestem certus ducere militiam, 45 Grandia per ualidos commendo semina sulcos, Vt germen uitae destituant loiia._ Lactea ne mentem denudent uerba solutam, Et dictis mollis dicar et ingenio:,. Non mihi per campos discurrat lingua patentes,. 50 Mascula nec lituis diota feram grauibus:,. Ne mea grandisono flammentur corda coturno Et tumidus scriptis moribus esse pater. Qui mihi tunc portus ? famam petit undique lector.\' Sed stabilis pudor est, si taceam, proprius. 55 Tu caelum teneas, me terris linque quietum, Qui solum noui, quod bene nil didici.
VIIII. DICTIO QVAE HABITA EST IN NATALI SANCTI AC BEATISSIMI PAPAE EPIPHANI IN ANNVM XXX. SACERDOTH. PRAEFATIO. Sentio quid plerique taciti loquantur in sensibus et adposita cordis aure uocem cordis intellego. clamant enim ista silentia 43 cf. Verg. Ecl. X 52 45 cf. Verge Georg. I 223 I < i 37 dextra. L 39 a libri uitceis Ll heliconis scripsi, helicon mihi libri 40 sitem B, sittim Tl 41 a ELPTV, om. B dixi B 43 ad B spelea BLPTVb, spelunca E, speluncas P\' in mg. 50 uec lituis T in raa, corr. 51 flaAtar ET coturuo corda T1 52 tumidos B 56 dedici B vnn. INCIPIT DICTIO BELTYb NATALE BL -PAPE LT, om. E EPIFANII BET TRICENSIMVM B , PRAE.. FACIO LTV, 34* quid sibi alienae professionis homo quaerat ei themate, quid insignitus humilitatis titulis per crepantes ex more uulgi cuneos uocum plausus exepantes, quos tumescentibus fautorum bullis aura popularis exsuscitat. olim talia dicunt debuisse conponi, cum adulantibus adulescentiae floribus et pueritiae s adhuc in illo et saecularis licentiae uerna riderent, cum reboantibus efferri decuit adclamationibus, tunc cum capi potuit etiam fucatae uoluptatis specie. nune cur recitet publice quem laus nec decet publice nec delectat? hi meminerint quod ego rem nostri muneris ago, quem in sacerdotis praeconiis constat sentire quae debeam. cui quamuis nunc intempestiuis laudibus reddam modica, tamen maxima post debebo, in cuius ministerio quicquid ualeo praestat inpendi. simul etiam percepi animo quod, si reddenda est de otioso sermone ratio, non minus de otioso silentio. enut enim otiosa silentia, si laetantibus circumfusis omnigenum mentihus solus, cum dare possem, uerba subtraherem, quippe cum etiam in obsequiis caelestibus hymnos deceat adhiberi et credamus exsortem humanitatis dominum hominum meris laudibus demulceri et hoc ab his speciali quodam iure quos donauit lingua reposcere. quid antistes faciat, qui propriis orationibus egit ut possim? scriptum est enim: dominus dedit mihi linguam eruditionis, quando oporteat sermonem dicere. oportet nunc, ut censeo, et ad loquendi tempus ostium cordis aperitur. sed nunc non ego in poeticis laudibus . ora laxabo. absit a me sentina carminum, quae sicut uera non laudat, sic nec nere laudatur. nunc fauete mentibus certa 14 Cato Orig. I fr. 1 (p. 51 P.) = Cic. pro Planc. 27, 66 22 Es. 50, 4 1 qui B ex T in ras. temate Ubri 2 inBignis E 3 ettneo suo cum plausus ( £ plausus E, coplausus T) ETV tomiscentibus BV1 fCorum T 6 secularis LV renecantibus B 8 uoluntatis L reticet ET 9 delectatur E hii BP meminerent B 10 uli ETb 11 annc EP, fi LT, non BVb 12 debeo Ll 13 quidquid B !4 si] ei B 17 possem b, possim libri subtrahere B 18 ∗ymnos L exertem PL - 10 quod Pb 21 antistis B M ad 1.] alloquendi ET 25 hostium EPTI 27 faaete Pb, faaente BELTV dicturo. ia que opere si minora pro ingenii exiguitate non dixero, pro iactantia maiora non fingam. Vatibus antiquis dicendi maxima uirtus Illa fuit, doctis si scirent fallere uerbis: Laus erat in laudem mentitum pangere carmen. Tunc operi fraus apta fuit: nam more poetae .5 Seruantes quod crimen habet uetuere pudore Vera loqui, carmenque fides despexit ubique. Ars placuit, quam culpa decet: nam doctior error Extorsit certis metuenda poemata linguis. Lex docuit sine lege loqui, cum uindicat arte Quidquid iura negant fandum: retinacula morum Numina fallaci finxerunt sordida cantu : Phoebum et ter ternas dixerunt esse sorores,- Castalium laticem, uarias quoque Palladis artes: Tunc laurus tripodas cortinam tympana plectrum Narrabant: illos a ueri tramite fugit Sensus, et errantes nisus delusit imago. Nunc linguam citharae, quae cantat pollicis ore, Sperne, fides: magis, ille, ueni nunc, spiritus, oro, Cuius inexhausto reuiuiscit semper in anno Quicquid terra creat, gignit mare, parturit aether: Qui freta diffundit, solidum dat corpus in arnia, Saxa ciet iussu, metuit quem cautibus horrens Caucasus, aurito famuli cum fortia sensu 12 Apoll Sid carm, XVIII 1 18 Apoll l. c. us. 5. 20 Sedul. carm. I 11 22 Verg. Aen. IIII 366 1 dietora LT 2 fogam] FINIT PRAEFATIO VEKSVS add. BELPTV 3 mentium L plangere T 4 poetas coni. Schentt 7 dtocet P 9 arce T 10 quidquid B inta T* 11 cantu T in rae. 12 phebum Nbri ter om. L 18 pallades B 14 tum Tb curtinam BELPV 15 fagat fbrt. 16 enantia T delvsit uisus libri; em. Schottus et Sirm. 11 hunc L cytharae BL1V, cythare L2, cithare EPT 19 inexausto BLPV reuiulecet B, reairescit eom. Schottus 20 quidquid B 22 quam T eantibus Tb 23 causas T hanrito libri, em. Schottus et Sirm. Corda domat: qui cuncta uidet, quem cuncta tremescunt: Fons uia dextra lapis uitulus leo lucifer agnus Ianua spes uirtus uerbum sapientia uates Hostia uirgultum pastor mons rete columba Flamma gigans aquila sponsus patientia uermis Filius excelsus dominus deus, omnia Christus. Hunc precor ut dictis adsit: qui pectora prisci Vatis ut ingressus Pharaonis tempore regis, Adiuuit gracili locuturum uoce prophetam. Se stupuit tunc ipse, reor, bene conscius oris, Murmuris et soliti, conplentem principis aures Pondere uoce sono sensu probitate pudore. Tu famulum, tu, sancte, mone: da soluere grates, Quas debere iuuat. sanctum conplectimur omnes Ecce diem, uoluit quo se iubar indere terris Promptius et radiis animas animare propinquis. Quo gaudet mundus, cum non sint gaudia mundi. Cernis adorantem pauidos summittere uultus Vatis in obsequium? natalis tempora sentit Festa nec amissis contemnit tristis alumnis. Iste dies cunctis uitae cunctisque salutis Causa fuit, ueteris dissoluens uincula noxae. Christus in hoc tribuit decus et tutamen in aruis Ausoniis, parili populos qui mente gubernet Et gentes pietate regat: quibus auctor Olympi Pollicitus simili regem probitate parauit: Dexter ut ipse deus solio dat iura corusco.\' . Proximus hic caelo, cui recti conscia mens est, 25 sq. Anth. lat. 689* (B.) et Huemer in Stud. Vind. II 72, III159 24 tremiscunt LT 26 uatis libri, em. Schottus et Sirm. 27 ostia BLPY re.te (i eras.) L 28 gigas Tb pacientu ELPTb 30 hunc scripsi, nunc libri absit Ll peccaton B ; 31 faraonis BLV 32 moniturum coni. Schottus profetam BLV 34 cο̄plectere Pb 86 soluere (lu ex di? corr.) T 37 qas B inbat B 41 aultos B 43 admissis Pb contempnit hbri alnminis L1, alumpnis T 45 nox*e (a eras.) L 48 actor ET olimpi libri 50 ut] et b iure T corusca L1, corusche T Semper erit, quem iusta probant, quem iudice mundo Publica uota legunt: fateor, suffragia magna Contulit, ut sedis gremio frueretur inemptae. 55 Libera te dominum posuit sibi turba perennem, Seruitio laudanda suo. pro quantus ubique Feruor erat! sancto Mundi plaudente tumultu Omnibus idem animus, turbis uox omnibus una. Sic tamen alterutrum certabant uincere uotis, 60 Ceu sibi cum diro bellandi cominus hoste Causa foret : uulgus proprio tunc sanguine uincit, Pollicitum quotiens fuerit sufferre pericla. Caspia non aliter cum tigris feta Niphaten Circuit aut catulos rapiendi format ad usus, 65 Ardet in absentes, saeuis mortalia mandit Membra animis hominumque necem petit ore cruento. Alter in hoc senium teneris miratus in annis,, Alter in antiqua iactabat stirpe parentes: Alterius contenta parum de sanguine mens est, 70 Digna referre uiri uirtutum stemmata mille Commemorat: quanta tituli tunc laude superstant, \' Vincuntur quotiens, et morum gloria uictis Parturit insignem per saecula longa triumphum I Ille pudicitiam, quae pulchro in corpore uernat 75 Pulchrior, et casta ridentem luce figuram Laudibus ad caelum portat: decus illa profecto Adtulit huic facies, quae multis causa pericli Saepe fuit: pulchrum satis est mansisse pudicum. Haec nisi de summo non dantur culmine Olympi. 58 Verg. Aen. III60 64 cf. Verg. G. III163 66 Verg, Aen. 1296 54 sedes B inempte BEP, imemptae L, inepte T 55 libe.ra a? eras.) L 57 tnmnlto B 60 eomminns BEL Y 61 uicit Pb 63 tegris B fetam B nifsten ELTY, faten B 64 catulus B 65 saenit Pb mandit Schottus, mandet B, mandat ELPTYb 66 animus V2, animi Pb 70 atemmata Pb, atimmata BELTV 74 Apulcro EPT 75 pulcrior EPT fngnram B 78 pnlerum B 79 sommo L1, sumo T olimpi BELTY 80 Sicubi contingant uel formae commoda sanctis Mentibus adcrescant, bello se uincere certant Tunc homines, funditque decus uel munera terrae Dextra animae uiuitque sibi, dum deperit illi. Haec cum multiplici populus narraret ab ore, Vna fuit cunctis sententia fixa cateruis. Turba sacerdotum uenerandaque curia saecli Elegit uoluit meruit suscepit amauit Ecce aliud dictuque nouum mirabile cunctis Transieram, quod quisque pauet, quod suspicit orbis. 90 Vix primaeuus erat, tremulis cum limina lucis Calcantur plantis, cum matris ab ubere raptis Blandior a tenero sucus subducitur haustu : Callida mentitum genetrix cum forte saporem Herbarum querulis infundit dura labellis, 95 Nesciat ut natus gustu cognoscere matrem, . Vnde subornatum sorbetur lacte negato Faucibus insuetis ridenda fraude uenenum. Istius illa fuit, cum signum contigit, aetas. Nam fulsisse ferunt huius cunabula magno Lumine, cum tantus micuisset splendor in illo, Quantus ia obsequium potuit tunc fundier aether, Cum iussus seruire uiro mortalia raptim Membra leuat lapsu gradiens celer ignis Olympi, Cornipedum pernix cursus imitatus equorum : Prospera non aliter puerum tunc flamma pererrans Circuit inlustrat ueneratur suspicit ambit. Tum pauidus genitor summisso lumine fatur: 91 Verg. Georg. III 187 92 cf. Verge EcL III 7 95 cf. Verg. Ecl. IIII 60 108 Verg. Mor. 5 104 cf. Verge Aen. VI 591 80 contingant Sirm., eontiagat Abri, contingimt b 81 certauit B* 82 dec\'* T SS deperet B 86 saecli scripsi, saesculis B, saeclis rell. 89 suscipit EPb 90 primeuus libri lamina Tb 92 succus ET austu BELPV 98 genitrix EPT M quęrulis BL 95 natus (nat in rtU.) V 91 redenda L1 99 faerunt L\' cunaltula L 100 cũ T in ras. corr. 101 tonc fundier scripsi, tunc fungier BLTV, tum fungier EPb, confundier coni. Schottus 103 labsu BL V olimpi libri 106 tũ T "Summe deum, sancti custos, qui culmine caeli Omina dextra facis, quae cernis lumine dextro, Hunc tibi de primis et adhue reptantibus annis, Sancte, pater neodum, quem necdum cassibus artis Lubrica terrenis innectunt saecula culpis. Nec faciant: sit, summe deus, tibi munus opimum". Haec ait et lacrimas quas promunt gaudia fundit. 116 Crispinum petit inde libens, quem dicere digno Non datur eloquio, nec si modo surgat Auerno Qui potuit rigidas de rupibus Apennini Flumina cum starent, ad plectrum ducere siluas. Helias fuit hic mage : nam quis Helisaeum Linqueret in terris duplicato munere palmae? Nutriuit quem lacte pio, quod ab ubere Paulus Pressit, euangelicis plena est cui dextra papillis. Salue, sancte parens, semper saluete, recepti Crispini cineres, ad cuius iura redundat 126 Quidquid in hoc Christi miramur dogmate dignum. Tu bene transmissum tibi censum possides, heres. Res non parua docet triplicatis iuncta talentis: Monstrat ab occidui reuocatum partibus orbis Quod supplex captum transmittit Gallia uulgus : Effera te uiso didicerunt pectora flecti, Armatum precibus superasti, maxime, regem. Sic pugnax gladios obtundit uerbere lingue, Sic ferrum expugnat uerborum lamina fortis. 115-119 Sidon. Apoll. Paneg. in Anthem. carm. XXII 69—73 117 cf. Hor. C. 112, 9eq. m 11,18, Ouid. Met. XI 1 128 Veri. Aen. V 80 108 custus B 109 omnia Ll 113 tibi ex tim corr. L 116 modo] Maro coni. Schottus 117 regidas V1 adpmdai B 118 eom starent] constarent T 119 heliseum BEPV 120 munere B s. I. palmem B 121 ab] ad B 122 cai] tibi b 128 saneta T 125 quidquid B 126 tam b pewidis B; possidet b 127 uincta EP 199 quo T transmisit Sirm. 180 dedicerunt BPl 131 regni Schottus m textu, regum idem coni. 183 sic fecrom expugnat Sirm., sic expuguat ferram libri lammina BLV Nam si fanda ferunt sociant qui maxima paruis, Sic dominum expectat domitatis uilicus aruis, Cum bene mollitos incurui dente ligonis Scribit agros faciemque soli sic pectit aratris, Vt spumet plenis currens uindemia labris. Inserit externas peregrino in cespite plantas, Aduena coniunctis sociatur nexibus arbor, Truncantur stirpes, demessum falce maritat. Virgultum, tenero lignum mordetur hiatu, Germine nobilitas consurgit non sua paruo, Surculus ignoto coalescit munere diues, Dum madefacta nouo iungit plantaria libro. Paestanis pariter depingit terga rosetis, ■ Regius agresti uestitur murice campus. Lilia pro nitidae funduntur lumine calcis: Tunc pingit uiolas cythisos colocasia calthas Cinnama serpillum narcissos balsama costos. Tunc rediuiua serit quae portat germina phoenix. Hunc iubet adueniens dominus discumbere seruum, Surgit et ipse suis manibus dat fercula mensae. Sic tua ter denis, animarum cultor, in annis Halant rura rosas, interpellata nec ullis Frigoribus marcescit humus, quam uere perenni Seruat odorato meritorum cespite doctor. Arbuta siccantur quotiens tua rore negato, 188 Verge Georg. II 6 146 sq, cf. Verg. Ros. 11, Ecl. IIII 41 sq II 46. 50 149 sqq. Apoll. Sid. 1. c. us. 418 sqq. 156 1. c. ua. 410 135 dominum expectat Pb, expectat dominum BELP1TV nillicus ET 136 molituB libri, molitos Sirm., mollitos proponi posse adnotat Schottus 137 sic ex sie L corr. 138 nindimia B 139 inseret BEPTV (corr.), indeeoret L V1 ceppite L\' 140 nesibus n L\' 141 truncatur B 144 surculos B 146 Paestanis b, peetaniis libri 147 regios B 148 laminae B\' calces libri, em. Sirm. 149 cytisos BLPV, citisoe ET calocaeia BLV1 caltas libri 150 syrpillum B narcissos B, narcisus ELPTV contus b, cosmos B, cosos ELPTV 151 fenix libri 1521 tunc Pb 155 raro L* 166 marciscit B, palleecit Sidon. quem T 157 adorato T 158 arbusta BlP Infundis lacrimis, cophinum quoque congeris illic Stercoris inmundi: tunc ramis surgit opimis, Tunc fecunda deo nascendi iura superstat. Suscipe nunc dexter, uitae lux aurea nostrae, Gaudia quem faciunt modicum tibi promere carmen. Cum mea uota deus produxerit ordine coepto, Fulserit et docilis quem plantat dextera palmes, Debita post centum reddam tibi fortius annos. En statui quodcumque tibi nunc scalpere carmen Nodoso sub iure, pater, quod nexuit artis Diuersa sub sorte modis lex proxima poenae, Vsquam ne fallax nutaret syllaba. dixi.
X. HVMNVS VESPERTINVS. Nigrante tectam pallio Iam terra noctem suscipit, Vt uiua dulci funere Reconualescant corpora. Mortis figura blandior Bustum soporis admouet, Anhela lucis aestibus Dum mens tepescit otio. 159 infundes BLPTVb, infondeng E, cm. Sirm. cofinum B LV 161 faecnoda B snperstant b 168 quae EPb 161 cepto ELT 165 palmis libri, em. Sirm. 167 sculpere b 168 nodo**so (lo uel co eras.) L nexuet libri, em. Schottus et Sirm. 169 forto EP1Tb, fronte P2 in mg. et Sirm. pene P b 170 mutaret PT\'b sillaba ELPT X. Carmina X—XXI solus exhibet B HYMNI ALIQVOT ENNODII inscr. B m. rec.; IN XPI NOMINE YMNVS MAGNI|FICIS ENNODI (HYMNVS—ENNODI m. rec. exp.) HYMNVS VESPERTINVS DICTVS A DOMNO ENNODIO B 3 dulce B 1 anela B 8 tepescet B b, tepescat Icr. Bambach Lux Christe uita ueritas. Ne fusca somni tempora, Tetris parata umbraculis, Nos ad tenebrae euocent. Nox nulla nos subdat sibi In noctis atrae tegmine, Sed nec caloris ebrii Mentita pingat corpora, Verum reatum nesciis Falsi ministrans criminis, Tu per quietis munera Adsiste, custos peruigil. Hostis procul sit callidus: Quod laedit, illud dormiat. Qui dente saeuo mandere Certat cubantes lectulis, Hic membra uinctus lugeat Pulsare sese quos foues. Madente carne spiritus Non enecetur naufragus. Ornet cubile castitas, Quae prima uirtutum micat: Viuat fides in pectore, Quae luce uernat perpeti. 9 lob. 14, 6 10 fuscas omni Bb 14 noctis] mortid fort. 15 calorespingant coni. Schenkl 20 custos Schottus in Notis, custus Bb, cunctos Schottus 28 dentes seuo Bb 98 none (e uix apparet) B, non b neoetu Bb naufragus B. naufragii B (m. rec.) b
XI. HVMNVS IN TEMPORE TRISTITIAE. Deus perenne gaudium, Pax Christe cordis anxii Portusque fluctuantium, Quem nec procella, turbidis 6 Si uerrat ima motibus, Potest fugare a pectore. Qui mersa ponto subleuas, Qui subiugata sarcinis, Qui dux prophetae naufragi, Dum uiuit esca beluae, Dum nescit aequor quod tenet, Tutum ferino e gutture Exactor abrumpis cibum. Diro reductus remige, Custode saluus pessimo, Vates locutus te deum Tunc iussa gessit fortior. Inmunda lymphis sobrium Per busta tetris uexerat: Viuens sepulcra pertulit, Viuentis urnae prandlum. Secreta coeti prodidit II cf. SeduL oarm. I 193 sq. XL HYMNYS (H in ras.) B TRISTITIAE DICTYS A DOMNO (I 9. 1. m. rec.) ENNODIO B 4 turbidis (b in raa.) B 5 uertat Schottus in mg. 10 uiuet B (uet in ra.) b aesca B 12 tutum—148. 21 prandium sustulit Schottus hoa uersus hymni XII de S. Cypriano esse suspicatus totum B e om. Sirm. 18 abrumpis scripsi, abrumpe B b cibusspibum (pibum ezp. et cibum scr. 8. I. m, rec.) B, cibum b 16 saluus Sinn., saluos Bb, saluas. Schottus 16 uatis Bb 17 ceesit Schottus 18 sobrium B1, sobriam B (corr.) b, obniam coni. Huemer 19 tetris scripsi, terris B b uexerat B et Schottus, oizerat B (m. rec.) 6 21 urnae acripai, ornae B, ornet B (m. rec. a. I.) b Testis uerendus intimi. Sic nos precamur, rex deus, Maerore fractos ut cibum De uentre curarum rape. Viuit medullis quod necat, Turbantur alta uiscerum. In fonte carnis ardor est, Qui mergit urit adficit: Sed si serenus aspicis,- Pressura gignet gaudium.
XII. HVMNVS S. CVPRIANI. Vatis Cypriani et martyris Cor lingua sensus dignitas Mortem ferendo proferunt: Vitale bustum nex dedit: Mucrone parta lux micat. Dictis fuit praefulgidus Et ore diues unico, Torrentis unda gurgitis, Inpacta cornu spicula Sermone uincens promptulo, 0 o 23 uerendod (n 8. I. m. rec.) B 24 praecamur B 25 factus (o s. 2. m. rec.) B, factos b, em! Schottus tt Sirm. 30 mergitur &. adficet (f et it 8. t m. rec.) B 31 aspices B\' 182 presura B1 gignit fort. XII. HYMNVS SANCTI CYPRIANI DICTVS A DOMNO ENNODIO proruunt B 3 proferunt b, pro runt (proruunt s. I. m. rec.) B 4 uitale em. Huemer, uitalis b, uitalibus B bustum scripsi, tum Bb, ictum Sirm., hunc Schottm 8 undam Bb 10 promptuto em. Huemer, prI molo(ietua.l,m.rec.lB,promulob,..primuloaut proaido promoto (i et u B. I. m. rec.) B, promulo b, primulo aut prouido coni. Schottus Opes uerendi pectoris Qui iure Christo reddidit. Nunc munus inplet pristinum: Orator orat obtinet Et dura causis temperat, Facit beatos ex reis, Peccata rumpens carmine. Non flamma carcer uinculum. Potest nocere quos iuuat. Mactare iussus hostias Lugenda risit numina, Instante mox periculo Fugit pericla funere: Paruas loquendi schemate Moras remisit ictibus, Acciuit enses laetior, Currente leto plus celer. \'. Proconsul esse saeuior Nequiuit ille Maximus, Dum quod minatur munus est, Nec tardat ira lenior Christum uolentes uisere. obtinet 14 opteuit (obtinet s. I. m. ree.) B 15 cordis fort. nisi causis pro argamentis dixit 16 beatos (o ex u ant. corr., beatoe 8. I. m. rec.) B 19 iubat Bb 21 numina Sinn., munia Bb 24 stemmatę: Bs em. Sirm. 28 proconiule B b, em. Schothu et Sirm. 91 laenior B 32 uolentem fort. uiaoere Bb, uiaere Schottw qui colentes uiecere in Notis proposuit
XIII. HVMNVS DE PENTECOSTE. Et hoc supernum munus est, Quod lingua linguis militat. Quis non tonantis praemia Per dona eiusdem proferat? Facit loquendo qui sapit, Dignum loquatur ut deo. Infundit ecce spiritus, Et ora rursus instruit. Intrat ueterno pectora Euiscerata nubilo. In hoc apostolis die Dum uerba Verbum diuidit, Sermone mundi praepotens Et corda mundi contulit. Summis feratur laudibus: Habet homo ora gentium, Thrax Gallus Indus unus est. Quod blanda ludit Graecia, Quod saeuit atrox barbarum Stridor Canopi murmuris, Quod lingua latrat Parthica, Pectus repleuit hospitum. Mundi ad salutem curritur Nolente mundo tot uiis, XliI. HYMNVS DE PENTECOSTEN A DOMNO ENNOAIO B 1 unus B 2 lingua linguis b, linguis linguis B, linguis lingua Sirm. 4 praeferat Bb, em. Sirm. 9 neterao Sirm., ueieroo aut perenni coni. Schottus, aeterno B b fort. recte, nam aeterno prima breui non sine exemplo est us. 14 et 16 transposuit Schottus 14 mnndis Schottus 15 summi Schottus et Sirm. 16 habet homo scripsi, homo habet Bb, sonos et Schottus 17 trax B Quot sacra nunc remissio Paschalis instat gratiae, Dum mysticam septemplici Ornat coronam munere. Augmenta plenitudinis Opes ministrant diuiti. Nunc mente uoce psallite: Hoc nostra debet mens deo.
XIIII. HVMNVS S. STEPHANI. Quid Stephano potentius ? Dicas Coronam: martyr est. Hoc est homo, quod praemium: Fructus laboris nomen est. Laus haec breuis prolixa fit, Si sic uocantur inclyti. Necis minister, aspice, De morte uitam conferens, Hoc dat saluti quod negat. Felix sub istis ictibus Fit sempiternus exitu. Cruore lucem praeparat, Caelum sepulcri munere, -Hostem ut triumphus effugat: Ceu palma sic congreditur. Hic primus intrauit uiam 25 quot scripsi, quid/// B, quid b, quod Sirm. emissio fort. 26 instat scripsi, instar Bb 27 misticam B1 32 debet (b ex o? corr.) B, deo et b, uox et Sirm. et Schottus XIIII. HYMNVS SANCTI STEPHANI DICTVS A DOMNO EN- NODIO B 1 potentius est B b 5 fit B, sit B (s. l. m. rec.) b 6 si sic coni. Huemer, Bic eic B, sic b et Schottus enocantnr Schottus 7 nescis B b; em. Sirm. 9 salutem Sirm. necat Sirm.; cf. hymn. XXI 13 15 connititar coni. Schottus VI. 85 Nullis subactum gressibus. Secreta lustrauit poli, In ueste carnis abditus Clamauit: "ecce filius Consistit in dextra patris". Dum saxa ferrent impii, Dum mille leti machinas, Solus bonorum conscius, Orabat ex fide loquens, Ne nescientes noxios Caelestis ira perderet: Insons eat uesania. Reum furor prouexerat, Per uota currebat labor: Crucem gemebat carnifex, Crescente quem subegerat.
XV. HVMNVS S. AMBROSI. Caelo ferunt Ambrosium Nomen honor uel actio. Nil debet hic facundiae, Dos omnis est a moribus. Fortis iuuantem non cupit Vmbone munitus suo. In carne nil carnis regit: Regina mens in corpore 20 Act. 7, 56 25 Act. 7, 60 19 abditus potius quam abditas B, abditas b, abditans Schottus in textu errore 21 consistit B (m. rec.) b, consistet B 26 ne otn. b 28 eat scripsi, erat B b XV. HYMNYS SANCTI AMBROSI DICTVS A DOMNO ENNODIO B 1 ferunt b, perunt B haec ambrosium Bb ; haec deleuit Schottus et Sirm. 5 foris coni. Schottus iuuantem B (s. I. m. rec.) b, iubantem B 7 carnis nil Schottus in Notis regit scripsi, egit Bb, eget Schottus in Notis, agit Sirm. Confregit omne lubricum. Sic uixit ille non sibi, Sed totus auctori deo. Adieetus hinc apostolis Reduxit expulsam fidem, Dixit triumphos martyrum Linguae uirentis laureis. Hic ore praedam sustulit De fauce serpentis feri. Qui bella Christi militat, Nudus timetur ensibus. Viuit sepultus et iuuat, Clauum tenens ecclesiae. Iustina uirus perdidit, Dat poena uati praemium. Sedis memento, lux, tuae, Exorna, sancte, posteros, Auctore fultos nobili, Ne dux sereni culminis In nube tectus horreat, Qui pastor est antistitum, Quod fuscat omne summouet, Gregem gubernat principum, Magister est docentium. 11 autori B b 14 triumphua B b; em. Schottus et Sirm. 19 nudus Schottus et Sirm,, huius B b 20 uiuet B b; em. Schottus et Sirm. 22 Iustina—23 praemium sustulit Schottus uirea Sirm. 25 scae B o sancte adorna coni. Schottus 26 autore B fultos scripsi, fultus Bb 29 antestit///um B 30 fuscat coni. Schottus, fucat B b 35*
XVI. HVMNVS DE ASCENSIONE DOMINI. Iam Christus ascendit polum, Necauit ante funera, Letum sepultus expulit: Mors mortis inpulsu ruit. Cantate factum, saecula, Funus subegit tartarum, Vicit peremptus exitum: Sors inde luget pallida, Praesumpsit unde gaudium. Escis uorator captus est: Est praeda raptor omnium. Iam rete uinctum ducitur, Iacet catena in nexibus, Serpens uenena propulit: 16 Mitis terit superbiam, Agnus leonem euiscerat. Plus istud est potentiae, Quod nostra, Christe, suscipis Et ueste serui absconditus Nos ad triumphum prouehis, Quam si e coruscis sedibus Fulgore terreres reos. Deus patet per omnia, Nullo remotus tegmine: XVL HYMNVS DE ASCENSIONE DOMINI DICTVS A DOMNO ENNODIO inscr. B 2 nec auet B; em. m. rec. 4 ruet Bb 8 sors B, mors B (s. I. m. rec.) b; cf. Carm. 11 5, 1 14 propulit scripsi, protulit Bb; cf. Carm. II7, 2 15 mites teret Bb superniam B* 18 xpescae B 20 prouehes Bl 22 terreris Bb Sed ut iacentes erigat, Dignatus esse quod sumus, Redemit ipse ius suum. Ouem reuexit perditam Pastoris ad custodiam. Leuate portas, angeli: Intrat tremendus arbiter, Maior tropaeis hostium.
XVII. HVMNVS S. EVPHEMIAE. Quae lingua possit, quis ualeat stilus Tantae triumphos uirginis eloqui P Nono, mente molles, discite, masculi: Exempla praestat, sumite desides, Puella fortis cum superat uiros. Virtus teneri nescia semper est, Nec iura sexus fractaque mens ei, Quae corde Christum conciperet semel. Soluunt caducis pectora uinculis Quibus repostus mentibus est deus. Tormenta torsit fortia corpore: Lassante poena creuit amor crucis. Si scire posses uincere martyram, Vesane tortor, parcere disceres. 16 Flammas flagellum carnifices rotas Cui crux sequenda est non metuit nimis. XVII 10 cf. Verge Aen. I 26 .27 redimit Bb 28 reaixit Bb 29 pastores Bb32 tropheiB B XVIL. HYMNYS SANCTAE EVPHEMIAE DICTVS A DOMNO ENNODIO inscr. B 2 triamphns B1 3 mollis B1 T mensei B, menseb 8 coociperit B*, conoipiet fort. 10 repositus b 18 posses Sirm., possis B martiram B 16 metnet B; em. in. rec. minas coni. Schottus Hanc cum caminis igne crepantibus Iussisse fertur praecipitem dari Priscus, ueneni fonte nocentior, (Nam sic feralem tempore sordido Dixere sanctae uirginis arbitrum), Huius ministri dum cuperent nimis Fornacis escae tradere martyram, Lux tunc Olympi luce serenior Opus remouit saeua uolentium, Cum uoce monstrant qui gladium simul: "Nos hinc precamur dirige tartaro, Nam nostra sanctam non uiolat manus". Turgescit illi felle iecur calens: Mox saxa fossas uerbera bestias, Maius uenenum blanditias parat, Quibus uirago fortiter obstitit.
XVIII. HVMNVS S. NAZARI. Angusta uitae tempora, Paruis coacta terminis, Mors sancta donat crescere: Aeterna fines praeparat. 5 De fruge casuum uenit . Quo surgat humanum genus: 20 ferinum coni. Schottus 23 aesce B, eacam fori., aestu coni. Schenkl 25 remouet B; em. m. rec. 27 praecamur B 29 targiscet B corr. m. rec. iecor Bb XVm. HYMNYS (H add. in mg.) SANCTI NAZARI DICTVS A DOMNO ENNODIO inscr. B In stirpe Nazarius bona De morte lumen addidit. Nerone felix principe, Diuersa perpessus mala,. Lustrauit orbem non graui Pauore cordis algidus: Sed ut profanis inderet Quo calle conscendant polos, Verus magister actibus Exempla, non uerbis dedit. Nam ductor ille fortis est, Qui bella uiribus docet. Quem dicta militem trahunt, Si dux gerendis abstinet? Ventosa linguae hortatio Quod forma praestat non habet. Sed magna postquam semina Scribente terram sarculo. Glebis refudit optimis, Mediolanum mox petit, In qua triumpho nobili Carnis ruinam reppulit. Qui sede non digna iacens, Vatem tremendus mox monet, Vt clara rursus munera Mundo refusus adderet. 9 principes b 12 paaor et Bb alcidas Bb 14 coa- \'cendant B polus B (1 in ras.) b 19 trahant. Bb . 22 suet B b 29 caede Sirm.
XVIIII. HVMNVS S. MARIAE. Vt uirginem fetam loquar, Quid laude dignum Mariae? Det partus ornet exigat: Quod clausa porta, quod patens Exposcit, ipsa suggerat. Sint uerba ceu miraculum, Quid, mens, requiras ordinem? Natura totum perdidit: Hoc est salus, quod uincimur. Cum sola uirgo degeret, Concepit aure filium, Stupente factum corpore: Turgescit aluus spiritu. Quod lingua iecit semen est, In carne Verbum stringitur. De matre cunctus noster est, De patre nil distans deus: Vtrisque. partus integer, Qui gignit et quae percipit. Nil maior ille seruulis, Sed nec minor creante fit. Fons dicta clausus accipit, Fons membra clausus egerit: Nec rima cessit arctior, 11 ef. Hymn. II p. 128 (Mone) XVIIII. HYMNVS SANCTAE MABIAE DICTVS A DOM.NO (I eras.) ENNODIO inscr. B 1 foetom Bb 8 notam fort. < N 18 turgiscet B corr. tn. rec. 15 iecet B; em. m. rec. semen B 17 enil B 19 qui g. et quae percipit scripri, quae g. et qui accipit praecipit Bb 20 sernolis Bl 22 adcepit (aocipit m. rec. 8. I.) B, aocepit b 28 egeret B; em. m. rec. Et uera proles emicat. Dic, mater et uirgo, precor, Quisquamne claudit exiens? Arctantur exta fetibus, Vinclum pudoris natus est. (Quae lau)de Christi dignior Quam sunt superna crederis, Nostri memento praepotens.
XX. HVMNVS S. MARTINI. Cum gesta Martini loquor, Nil laude dignum transeo: Diuisa uirtus omnibus Vnum coacta praetulit. õ Labore magno martyr est Victore carnis spiritu: Hoc est triumphis proximum, Si bella calcent intima. Perdente uires corpore Res fixa constat laureis: Sublimat hostem mentium Qui uota membrorum facit. Hic fontis ignem nesciens Calore feruebat dei: Vndis uapore iunctus est, Christo dicatus actibus. 27 clandet B; em. m. rec. 28 foetibus Bb 30 quae laude scrip, de B verba de xpi dignior — prepotens exp. m. rec, B, om. edd 31 crederis scripsi, crederes B XX. *YMNVS SANCTI MARTINI DICTVS A DOMNO ENNODIO inscr. B 12 facet B; em. m. rec. 14 feruebftt (eba in ras.) B 16 decatus B1 Qua ueste nudum texerat, Hac rex nitebat aetheris: Sordente panno adquiritur Quo fulget astrorum globus. Quam iusta commutatio! Astrum rependit indigens Et regna mendicus parat. Mox sacra uitae contigit, De plebe lusit daemonum, Iussit fauillis surgere: Vixere tactu funera. Flagella passus est libens, Quibus coronam nexuit. Conpulsus ad antistitem Votum repugnans induit, Quod sancta conpleuit fides.
XXI. HVMNVS S. DIONVSI. Dionysio Christus dedit - Quot bella, tot uictorias. Exul piorum ciuis est, Vrbis supernae particeps. Constantius uatem loco Quondam tyrannus expulit. Non cessit iste turbido, Creuit periculis fides. 20 quo b, quod B 25 demonum (e in ras.) B 28 est (s corr.) B 30 anteetitem B\' 31 noto r. innuit fort. XXI..YMNVS SANCTI DIONYSII DICTVS A DOMNO ENNODIO inscr. B 2 quod B 5 uatem (na corr.) B 7 turpido Bb Hoc sancta dat professio: Te poena tradit prosperis, Optata mercaris malo. Persiste, tortor adiuuans, Lux haec negando ceditur. O quam beata aduersitas, Si sic triumphant exules! Nihil uerendo martyre Confessor ille distitit. Dispersa mors quos adficit Ad uota mortis euolant. Nil lenta perdit coctio: Intrat latenter abdita. Vitale funus maeror est, Velox medela transitus. Risit furorem principis Fide manente cursitans: Fixus per orbem ducitur, Qua sol coruscat acrior, Negans bibendi copiam. A te, tremende, sumimus Ceu nostra quae remuneras. Tu mitte sanctum poscere, Quod ipse nobis conferas. 9 dat scripsi, dic Bb 13 cf. hymn. XIIII9 16 uerente coni. Schottus 17 distitit scripsi, destitit Bb 18 f itadficet B corr. m. rec. 20 perdet B 23 medella B\' 24 riset B corr. m. rec.
LIBER SECVNDVS. EPIGRAMMATA.
I. EPITAPHIVM HOMINIS BONI. Gente bonus, probitate nitens et nominis auctor Sic iacet angusto, dic dolor, in tumulo? Spes domus inmensae modico contecta sepulcro est, Artantur paruis culmina cespitibus. Quid decus in pueris, quid praestant limina uitae? Non expectatis mors uenit ordinibus. Quid iuuat hunc, teneris senium quod praetulit annis? Funeribus iunxit funera multa suis. Occidit, heu, iuuenis, qui tersit crimina uitae Tempore culparum uiuificante deo. Aspice, primaeuos metuis qui forsitan annos, Aetas uincentem non tenuit puerum. Exemplum terris linquens, ad sidera raptus Confessis rectum quam bene monstrat iter! Bis denas hiemes, totidem transcendit aristas, Quem subito ex oculis sors inimica tulit. 15 cf. Claud. (YIII) De IV. Cona. Hon. 872 L EPITAFIVM BLV, EPITAPHV T NOMINIS ET \' BONI VEBSVS LV 1 mente Eb actor T 3 sepulchro BLTb 5 lumina b 9 occidet B tersit scripsi, texit libri 10 uiuicante T 11 primeuos libri metues B 13 post exemplum 8 litt. (linquens ?) eras. L 14 iter (i postea add.) B 15 hiems L* 16 qaem] cum fort. mors MT tulit] finit add. ELV
II. EPITAPHIVM HABVNDANTI V. I. Numquam morte perit meritis post busta superstes, Funera sublimem non capiunt animam. Sanguis honor genius probitas constantia census Interimunt multis dotibus exitium. In commune, bonus non sentit damna sepulcri. Fila legunt Parcae quae dederant miseris: Pendula lassantur quae plebem stamina portant: Fortia contingunt licia nobilibus. Cana uenerandi renouabant saecula mores, Inque uicem templi pectora munda tulit.
III. DE EPIGRAMMATIS PER ARMARIA DOMNI FAVSTI FACTIS. Consona diuersis finxisti carmina libris: Suscipiat gaudens littera quod tribuit. Nescio qui tantum non laudet, Fauste, pudorem, Cum reddis si quid lecta dedere tibi. Depositum perdit mens recti nescia semper: Ad mores redeunt haec document probos, Si tamen admittis dexter mea uerba, fatebor, Qui pollet magnis paruula iuste fugat. Laudentur tereti quos pingis carmine, uates, Mascula rhetorico schemate lingua. tonet: n 9 cf. Mart. VIII 80, 2 III 5 cf. Carm. I 1, 51 II. EPITAFIVM BLV ABVNDANTI LV; inscr. om. T 1 superstis B 2 soblimen L capit L 3 census] uirtus b 4 dotibus] cf. p. 130,13 5 sentet B 6 parce EPT 9 aerecundi renouabunt b III. FACTIS VERS (VERSIBVS E),ELV; inscr. om. T 3 tandem b fansto EL V 4 lecta Bb, leta m ELPTV 8 pollit B lureiuste (iure s. I. m. 2) T, iure coni. Schottus et Sirm., rite b 9 teriti Bb, terethi ET, terre et P quod P pinguis PV1 uatis BTb 10 masculi V1, mascul* (r eras.) L, maccta T, macula E rethorico ET stemmate libri defensum a Barthio Aduers. p. 901; em. Sirm. Ceu Paulus Christum docuit hominemque deumque, Quo praestat cunctis gaudeat eloquio. Attica per Graios ditentur dogmata sensus Et nostrum stupeat Graecia docta decus. Moralis strictis, narrentur physica certis, Historiam monstrans indicet historia, Comica per limam numerentur, fortia plausu: Conueniunt operi lucida dicta tuo. Non ualet haec alter: sed Faustum dicere summa Laudis erit semper, si bene nota loquor.
IIII. [DE PLAVSTRO QVOD EPISCOPVS DONARAT.] Antistes summus, plaustrum, te, nobile, donat. Pandit iter magnis, omina dextra facit.
V. EPITAPHIVM RVSTICAE. Rustica, perpetuae non te sors pallida uitae Sustulit, interitum nec tibi morte dedit. Purior aetherias graderis sine carne per arces. Sic uitam castae funera nobilitant, Quod, mirum, uiduata tibi sic constitit aetas, Coniugis ad natum cum bene ductus amor. 13 graicos Ll docmata sensos B 14 grecia BLPTV docta] nra T 15 narretur b fisica LPV, fesica B 16 istoriam E, ystoriam LPV. storiam B ystoria LPV, storia B 17 plaasus T 20 laudis scripsi, ludus libri IIII. DE—DONA- RAT om. libri, add. Sirm; VERSVS inscr. ELTVb plaustram scripsi, plaustro libri V. EPYTAFIVM RVSTICAE B; exh. hoc carmen Corp. Inscr. Lat. tom. V. nr. 6266 ex Alciati codice Dresd. 1 perpetuo b sores Ll 3 aetbereas LV, ethereas PT gradieris ELI carne B s. l. 4 sicj nam Ale. caste EPT, castam b 5 quid T Schottus et Sirm. sic T, sit BELPV, sat Ale. et Sirm., si b consistet B 6 nutum coni. Schottus com B iunctus Gruterus 1059, 2 post us. 6 quattuor uersus
VI. EPITAPHIVM MELISSAE. Corpore deuicto moritur quicumque superstat: Dant leti legem crimina sola homini. Nil tibi, uirgo, perit: carnem mens pura refudit, Quae numquam mundi uixit in obsequiis. Funera busta rogi scelerum stipendia cessent: De uita ad uitam transitus iste plaeet.
VII. [SERPENS AENEVS IN CRVCE.] Occisor mortis, dux uitae, planta salutis! Aspice: nam serpens ecce uenena fugat, Et quod supplicii species et mortis imago Iam fuerat miseris, est mihi certa salus.
VIII. VERSVS IN BASILICA SANCTI XVSTI FACTI ET SCRIPTI QVAM LAVRENTIVS EPISCOPVS FECIT. Antistes genio pollens probitate pudore Ornauit donum meritis et lumina uitae Ad pretium iungens operis haec templa locauit. Lapsa per incertos non spargit fama recessus: , Sed ueteris facti uiuit lex aucta per aeuum, uacui in L; cf. quae ex codice Laudensis Mommsen l. c. addit manu posteriore ibi adiecta ex \'candido lapide\': HIC. REQVIESCtT - IN ■ PACE RVSTICA R f QVAE VIXIT IN SAECVLO ANNOS PLVS MINVS LX DEPOSITA DIE III EID IANV ARII PROBO VC ct VI. EPYTAFIVM B, EPITAPHVM T 1 carcere b suprestat B 2 loeti LV, legi E homini] boni PTb 3 parit T refutat coni. Schottus 5 Bcaelerum B post us. 6 spatium 26 uersuum uacuum in Y, 22 uersuum in LVII. SER- PENS-CRVCE om. libri, add. Sirm. 2 nam in nunc corr. V m. 1, nant L, nunc Pb serpentes L1 VIII. XVSTI E, SYXTI B, SIXTI T, XYSTI EPISCOPI Y 1 antistis B 2 dominum b meriti B 3 operas E 4 sparget B recessos B 5 tecti u. lux fort. uiuet B acta ET euum BEP Cum dexter capiat Laurenti munera Xystus. Sic manet officium, quod sanctis contigit olim. Obtulit hic templum, ueniens quod consecrat ille.
VIIII. ITEM IN BASILICA SS. QVIA ARSERANT AEDIFICIA QVAE PRIVS IIII FVERANT ET SIC FACTA EST. Vilia tecta prius facibus cessere beatis, Si splendor per damna uenit, si culmina flammis Consurgunt habitura deum, si perdita crescunt Ignibus innocuis, si dant dispendia cultum. Qualis erit reparans crepitantibus aucta ruinis? Laurenti, tua bella gerens incendia uince. Sordida marcenti latuisset terra recessu, Si status faciem tenuissent antra uetusti. Sed postquam superi flammas misere secundas, Ad lumen cineres traxerunt ista colendum. Huc oculos conuerte pios, qui cuncta uapore Praedicis mandanda, pater, rebusque docendos Instrue, ne uerbis titubet mens nescia recti.
X. VERSVS IN DOMO MEDIOLANI SCRIPTI. Aedibus ad genium duo sunt concessa per aeuum, Si niteant crustis aut domini merito. 6 cum scripsi, quam libri munere coni. Schottus syxtus B, i T, christus EPb consecret Pb VIIII. 1\'1\'EM] ITEM IN ALIO LOCO FACTOS BELTV SCOS T 2 si-si] sicsic P2Т2b 8 deum B a. I. si] sic MP\'Tb 4 innocuis sic dent dispendia cultum T in ras. si dent] fide at E 5 acta EDiT 6 tu fort. uice P, uite EMT, uitae b 8 sine status coni. Schottus uetusti B, uetusta rell. 9 misere// B auxerunt fort. 11 pauore T 12 predicis BEP n*icU 13 necessaria B X. SCRIPTI VERSVS IN DOMO MEDIOLANI V 2 si niteneant L cristis Bl Herbida pasturam simulantia saxa.uirentem Inliciant oculos nobiliore dolo: Fallat opus tamen arte, regat natura figuras, Viscera dum lapidum fingit imaginibus: Candorem roseo perfundat doctor ab ore, Depingat sparsis congrua membra notis. Aurum culmen ebur tabulas laquearia gemmas Non datur humanis plus rutilare bonis. In pretio crustis fors et sine lege iocatur. Moribus ut constes, crede, laboris erit.
XI. [IN BASILICA APOSTOLORVM NOVARIAE.] (Antiquum) ecce nitet templum, quod sorduit ante, Cui faciem ueterem lux noua conposuit.- Perdidit antiquum quis religione sacellum, Numinibus pulsis quod bene numen habet? Di, quibus hoc patuit, possessas linquite sedes. Quod fecit Victor, uictor ubique tenet. Addidit ad cultum merito successor et actis, Qui morum nomen hinc, Honorate, geris. Nubila uiperei qui gestat corda ueneni, Non datur ut faciat culmina pulcra deo.
XII. [ITEM IN DOMO MEDIOLANI.] Accipe de cuius biberit domus arta fluentis, Atria quod superet porticibus modicis. 5 fallat scripsi, pellat libri 6 pingit fort. 7 ab ore] arbore L, a robore B 10 humanus T1 11 crustis scripsi, cautis libri, gratis coni. Schenkl foris L, sors Tb 12 constet Pb eret Bx. XI. IN —NOVARIAE inscr. Sirm., VERSVS IBIDEM inscr. BLTY, VERSVS IEDEM E 1 antiquum Pb, om. rea. ante] lauacrum add. cod. Cheltenh., uetustum add. P2 in mg. 3 relegione L 4 luminibuB Pb 5 di ELV, dii B, de MPTb \' placuit coni. Huemer 7 accidit Baronius successus T 8 Honorate] in honore coni. Schottus XII. ITEM—MEDIOLANI inscr. Sirm., om. libri 1 aspice Sirm. biberet B area MT 2 superat LV medicis L VI. 36 Pontificis summi studio constructa renidet, Laurenti proprium possidet ista diem. Splendida per census consurgunt tecta ruinam, Occasum nescit quod uenit a domino. Vix caries senium comitata hoc deterit umquam, Gloria factoris quod bene condiderit. Fabula de magnis numquam tacitura reseruat, Quod uincens aenum nomen ad astra ferat
XIII. Ille fuit rigidi semper seruator honesti, Terribilis culpis supplicibusque pius, Quem numquam flexit uitium, miseratio semper, Iudicium facie certus ubique dedit. Crimina corripuit uultu, conpuncta refouit, Conscia secreti detulit ora tui Hunc utero genetrix caelestem fudit in aulam, Vbera subducens tradidit uberibus. Cana uenerandum stupuerunt saeoula uatem: Moribus ante fuit quod gerit officio.
XIIII. Qui possessa diu felix habitacula liquit? Quae creuit domino sic uiduata domus? Aulica suscipiens moderamina raptus inemptum Quod pretio mentis quaeritur obtinuit. Nunc locus inriguo retinet quod sorbuit haustu, Prospera custodiens faucibus hausta semel. XII 10 cf. Mart. IIII 75, 6 XIII 1 cf. Lucan. n 389 8 summo F1 renitet Bl 5 coruerunt (uel considont) t. ruina coni. Schenkl; census ruina expensa magna significantur 7 deteret fore. 8 condideret B 9 de] quod T tanquam E tati- tnra T XIII. 1 rigidns b 2 piis T 5 nnltu Pb refonet B 6 tni] reis coni. Schenkl, suis fort. 7 ntoro] ergo Schottus 9 reseroandum uel trinmphantem uel et honorandom pro- posuit Schottus secnla B .10 geret B XIIII. 1 liquid B 2 crenet B 3 suspiciens Bl inemtum B 4 queritur BELP 6 custodit coni. Schottus hausta scripsin, acta BELV2, aucta PVuo Extemplo quisquis successit mansor et heres, Ingresso dextrum contulit ista pedem. Quid praestet consors ad uitam discite sanctam, Si reddunt mundos tecta dicata uiros.
XV. Da, pater omnipotens, per saecula longa, precamur, Spes ut certa piis hospitibus ueniat: Candida ne meritis fuscentur stamina nostris, Neu metis sistat palma parata meis. Surgat qui propriae genetricis fotus in aluo Ad gustum uitae per tua dona uenit. Tu mea uel tenui perfundis corda sapore, Tu testem linguam sanguinis esse facis. Celsa tenebroso frondescunt arbuta luxu, Quae nullis strinxit falcibus agricola.
XVI. Eloquium certus naturae constitit index, Perfecti fontem quaerere qui sitiat. Libertas semper studiis reseratur honestis, Infabricata latet nobilitas tenebris. Captiuum uenis seruasset terra metallum, Ni daret inuentor quod uocat in medium. Scrutator fuluum concessit pallidus aurum: Qui polit ingenuum, sic facit esse suum. Hactenus Ionium perlustrans remige pauco, Ad portum cumbam flecte, Thalia, meam. XVI 7 cf. Lucan. IIII 298 7 succesit (it in ras.) V 9 quod proitet B sonctam d. uitam Sirm. dieite Pb 10 sic E mundus E1L XV. 2 ut] et Sirm. hupitibua B 4 aeu] sed coni. Schottus distet fort. 6 fortns T1 6 nenet B 7 perfnndes B 8 post m. 8 la- cunam esse opinatur Schenkl 9 frondisonnt B ■ 10 nullo T XVL 1 indix B 2 querere BE 4 tenebria] studus Sirm. 5 reseruasset LV, resonasset E 8 ingenuum scripsi, ingenium libri hic coni. Huemer 10 cimbam T fleetet EL talia BPTV, alia EL 36*
XVII. SVPER REGIAM TRICLINII IN DOMO. Nauita per postes suspendit munera ponti, In foribus propriis flumine parta gerens. Venator portis adponit missile ferrum, Vestibulum galea comitur armigeri. Discitur in ualuis ars uirtus nomen origo. Nos frontis signo credimur esse dei. Sic nostrum pande studium, dux littera recti, Vt domus ingenium non taceat domini. . Qui gestas Latium satiatus pectora rorem, Aspice serpentes hic Heliconis aquas.
XVIII. IN MISSORIO QVOD HABET LORICATVM IVVENEM SVPER EQVVM TENENTEM VICTORIAM IN MANV. Ecce tenet uictrix pennatum dextera numen: Venit et ad reditum non habet arma uiae. Pugnacem gestans sonipes per terga minatur, Aduena cui terror ridet in arte bonus. Discat Hyperboreis famosum germen in aruis Naturae genium, cum simulacra uidet.
XVIIII. DE LEONE MARMOREO QVI AQVAM MITTIT IN DOMO. Aspice deposita blandum feritate leonem: Ore uomit limphas pectoris obsequio. XVII. 3 cf. Verge Aen. XII 278 XVIIIL 1 cf. Quid. Fast. IIII103 XVII. VERSVS SVPER ELT 2 flumine Pb, flamine BEL TV parca T, pasta E 3 porcis T apponit E, adponet B, apponet LV, apportet T, apportat Pb 4 comixtur L 6 credimu LPb 7 Bed uos triumpbans studium B 8 domnus Ll 9 quid T 10 serpentis LPTVb eliconis BPTV, eliconnB Et eliquonis L aquas] opus Pb, opes coni. Schottus XVIII. VER- SVS IN BELPTVb QVI T LVRICATVM ELV 1 tenit B dextra L 2 abet B\' 3 sonipie Bl 4 aduena— bonus add, in mg. B riaet) cf. carm. II 98, 3 XVIIII. VERSVS DE Bb IN MARMOREO b EMITTIT E 2 uomet limfas B Vnda fluit rostro, dens mortis pocula mandit, Naturam perdens belua nos satiat. Effera dum uitreos effundunt guttura fontes, Dira salutiferis corda lauantur aquis.
XX. IN BAPTISTERIO VGELLO VBI PICTI SVNT MARTVRES QVORVM RELIQVIAE CONDITAE SVNT IBI. Conditor Armenius, supero qui dignus honore est, Hic peperit fontem uiuificantis aquae. Plena salutiferis gestemus uiscera limphis: Ne sitiat potans contulit unda semel. Rapta sepulturis animauit corpora pictor: Funera uiua uidens mors eat in tumulos. Illorum tamen iste locus conplectitur artus, Quos paries facie, mens tenet alma fide.
XXI. DE SCVTELLIS SEPTEM HABENTIBVS FERAS VEL DIANAM. Delia ceruus aper tigris leo bucula pardus. Adportant mensis fercula, docte, tuis.
XXII. DE CONPOSTILE HABENTE SEPTEM GAVATAS. Diuersis dapibus confinia proxima seruat, Dum claudit uariis fercula multa uiis. Limitibus certis quod iunctus diuidit ordo, Vnus in argento quam bene uenter habet! 4 fluet B landit uel bandit YI, nandit L 6 din] atra coni, Schottus saluteferis B* labantar B XX. VERSVS IN BELPTV BAPTESTERIO B VQELLO Bb, AGELLO ELPTV; FACTOS add. libri MARTIRVM JEL CONDITE BE SIBI T, om. Pb 1 hoooree (alt. e add. m. 2) L 3 sa- lnteferis B limfis B 5 animmuet B1 7 inte Ll XXI EPl- GRAMMA DE libri 1 tigres B booala ELPTV 2 apportat ELPTVb mersis T docta b XXII. EPIGRAMMA DE libri COMPOSTILE LTY, POSTILE Eb GAVATES (pr. A ea; V corr.) B 2 laudit L1 3 ainctns E 4 abet B\'
XXIII. DE EO QVI VT FILIVM MATRI RECONCILIARET FVRTVM FECIT. Quis rogo per facinus crimen conpescuit umquam? Amplector sanctas, quae dant bona semina, fraudes, Augmento rumpunt dum iurgia saeua perito. Qui natum matris per culpam reddit amori, Hunc odiis constat missurum semina pacis. Ordine peruerso fallax concordia pugna est, Cum belli facies tribuat mentita quietem.
XXIIII. DE EO QVI DICEBATVR MERETRICIS FILIVS ET ASELLIONIS ESSE. Di, prohibete minas, quas partus nuntiat horrens. Quem lupa sordenti conceptum fudit asello. Coniugis ille cibus satiauit uiscera prole, Edidit et pecori subolem fera, prodiga legis. Quid faciat rumpens naturam conuena discors? Vnde sequenda petat natus, quis dicere possit, . Quem stultum genitor, furem dedit inproba mater? Nobile degenerans tenuisset culmen ab istis. Sed uitiis proprium te norunt, crede, parentes, Elinguem trepidum iactantem fraudibus aptum, Gutturis inmensi, sorbentem quicquid ubique est, Qui semel adsuetas humano sanguine fauces Pandit et ad uiles non uertit rostra iuuencos. XXIII. Carmina 23—28 om. b VERSVS DE B 1 cremeo Bl 3 anmento B 4 reddet libri, em. Sirm. XXIIII. VERSVS DE B ASELLIONI L1 1 di] de (e corr. in ras.) B horree Lx 8 ille cibus BELV, ille quibus T, illepidus coni. Schenkl saciauit ELPTV 4 sobolem ELTV 5 natura ET conuenit Tx 7 stnltom B1 9 sed] sio fort. 10 et lingnem T 11 gutturis—est add. B carr. in mg. inf. qui«quid (d erat.) B 12 quid Lx adsuetus B 18 non nertit LTYb, noa uertis BE rostra] terga Sirm.
XXV. DE CAVCO CVIVSDAM HABENTE PASIPHAEN ET TAVRVM. EX TEMPORE. Pasiphae, niueum linquens nec in arte iuuencum, Diffusis collo manibus petis oscula supplex, Pulcrior et certis inludis ficta puellis: Candidus argentum superat bos luce coloris: Viuit amor taurus mulier sine corpore uero.
XXVI. DE EO QVI NVMQVAM NISI IN DEPOSITIONE FILII PAVIT. Praeparat in fletu qui fercula lauta uocatis, Annua per lacrimas celebret sollemnia magnas.,
XXVII. ALITER Numquam stante domo pascit, mihi credite, tantos, Qui tumulos natis et mensas conplet amicis.
XXVIII. ALITER. Conuiuae miseri, luctus deposcite multos: Prandia tot uenient, funera quot fuerint. XXV. VERSVS DE B TAVBO (B ex C corr.) T HA- BENTE T PABIPHAE V, PASIPHE ELT, PASIFAE B, PAS- SIPHEN P 1 pasifae B, pasife T liquens E, liqs T, lingues B, linquea LVb 2 pete. B* 3 pulchrior LV Cressis fort., sed certis pro uena dixisse uidetur 4 argumentum Lx bua B* 5 uiuet Ubn, em. Sirm. uiro T XXVI. VEBSVS DE BBLPTY, DE cod. Par(isinus nr. 8071 saec. X fol. 57*) et Vind(o- bonensis nr. 9041 cf. Wiener Studien I 61) QVIME B NVM- QVAM (QVAM s. I. m 2) L DIEPOSITIONE Par. PILI B PAVET B 1 preparat B praeparat—magnas om. T 2 solennia Vind. XXVII. ALITER om. T 2 timulua Ll nati Par. conpleuit Par. XXVIII. 1 conuiue EPlT Par., conuiuåe Fmd. luctu ET deponite eod. Salmasii 2 ueniunt P funera T in raa. quod BL PM. fuerint aliter T.
XXVIIII. ITEM DE CAVCO HABENTE PASIPHAEN ET TAVRVM. Blanditur mulier, sentit bos, membra monentur. Attulit ars formas: quis dedit his animas?
XXX. ALITER. Et fictus rigidam seruat, Venus inproba, mentem I Taurus, ut admotis suspendat rostra labellis.
XXXI. ALITER. Si tibi sunt animae, pictor, quibus inseris artem, Mollior in tauro claudatur spiritus, oro, Fortia si miserae non dantur corda puellae.
XXXII. DE EO QVOD MESSALA CONSVL ENNODIVS IN COGNOMINE DICTVS EST. Consulis ad genium nomen pro stemmate iunxi: Dans lucem fastis, sum trabeis potior. Quid, palmata, tuo tantum de murice uernas? Plus fucante dedit purpura nostra tibi.
XXXIII. DE OBLOQVENTE SIBI ADVOCATO. Inprobe, quid fractis confundis singula uerbis? Depingit mores obruta lingua tuos. XXVnII. ITEM VERSVS DE BELPTV TAVOO T, CAVCO (sup. C ras.) B HABENTE B PASIPHEN P, PASIPHE T, PASIPHAE LV, PASIFAE B, PASIPHE EL TAVBVM] ALITER add. T 1 bus Bl 2 ara] has Pb qui Pb his scripsi. hlo Ubri XXX. 9 admotia] ad mortis BE, admonitis b XXII. 1 inseres B, miserLa E 2 tauri b ore b 8 misero Pb XXXII. EPIGBAMMA DE EO ELPTV, EPIGRAMMA Bb MES- SALE L 1 stemate ELPT Y uinxi EP 4 fucate coni. Schottus dedit L s. I. XXXIII. VERSVS DE Bb Accipis exposcis praesumis renuis ardes. Tristia blanda simul, fortia fluxa facis. Ira pauor rabies patientia tempore in uno: Tot facies gestas pectoribus uacuis.
XXXIIII. VERSVS SCRIPTI VGELLO, VBI FILIVM ARMENI ANGELI CHRISTO OFFERVNT, QVI PAENITENTIAM EGIT. Suscipit oblatum, ueniam cui contulit Iesus. Post culpas animae sunt holocausta dei. Perge, puer, teneros superans bene conscius annos. Vectores meruit candida uita pios.
XXXV. DE EO QVI GALLIS IPSO PRAESENTE OBLOCVTVS EST, CVM ESSET DETRACTOR VENETVS. Inludis Gallis, Veneti male tincta propago. Nil candoris habes: mens tibi quod genus est. Despicis insontes, maculatae uernula terrae: Sed natos Rhodani nix probitatis habet.
XXXVI. EPIGRAMMA IN SVBSCRIPTIONE. Quod tibi naturae dederit lex germen, amice, Hoc mihi fons tradat uiuificantis aquae. 8 rennuis BLTYb ardis J3, ardens PT, arces fort. 5 pacientia EL V 6 uacuas B XXXIIII. VERSOS SCRIBTOS B, VS SCRlfB L, VEBSVM SCRDPTVM E VGELLO B, VTELLO b, AGELLO ELTY OFFER L QVI om. L PENITENTIAM LTV 1 ihesus B, iñs L, Isus uel Eisus coni. Schottus 3 annoa] animos L 4 uiotores BPb meruit] inuit Pb candita uia (dita uia in ras. m. 2) L apios B XXXV. VERSVS DE Bb OBLQQVVTVS B VENTVS L, VENENIS T 2 abes B, habens b .8 diapicia B, deapicit T malaculatae B 4 rodani BEPT uis Pb XXXVL SVBSORIPTI ELTV, SVBSCRIPTIS P, SVBSCBIPTO Sirm.; subscriptionem intellegit candidatorum baptismi, qui nomina antequam baptisarentur scripto signare iubebantur; epigramma ad Paterii patrem directum uidetur, cf. p. 467, 7 1 german B 2 tradit b
XXXVII. IN DOMO ANTE ORATORIVM. Commoda de damnis mercaris, gaudia planctu, Si tibi de Christo est indubitata fides.
XXXVIII. ANTE OLEARIVM. Hoc est quod nitido membrum conpletur oliuo: Nil potius sanctas conuenit ante fores.
XXXVIIII. ANTE HORREVM. Horrea parua licet, sed mens est largior illis. Non parcens opibus diuitias merui.
XXXX. ANTE SCALAS. Adueniant animum reserantes teste figura, Quo semper uotum proditur indicio.
XXXXI. ANTE CELLARIVM. Nulla penum laxat mentis pressura sinistrae: Effluit extensis quod spatiis latitat.
XXXXII. ANTE COQVINAM. Non mihi diffusae dant prandia celsa coquinae, Nec plures uenter concutit artifices. Fercula pauca damus numerum uincentia cultu, Gloria nec mensae damna salutis habet. XXXVII. Carmina quae secuntur excepto CL. om. T EPI- GRAMMA IN BL V ORATOR̃ LV, ORATORVM EP 1 clam.. pnis EL\'PY, lnmpnis Lx nplactu B XXXVIIII. ORREVM L 2 dinicias B XXXX. 1 figura] littera 8 i. e. salne indicari uidetur XXXXI. 1 taxat coni. Schenkl 2 defluit E ertensia scripsi, expensis BELTV, eipendens b XXXXII. 8 fer-cula L 4 olera P dampna ELPV auet Bb
XXXXIII. ANTE CANAVAM. Sobria cella, cadis uinum quae seruat onustis, Corpora confirmat gressibus acta suis. Infundant multis irarum pocula flammas, Mitescunt nostro bellica corda mero.
XXXXIIII. IN INGRESSV HORTI Respice, qui gressum sinuas per amoena uirecta, Vt discas cultis lucem praeferre diserti. Adridet germen, quod linguae pingitur ostro: . Ver habet in bruma qui flores carmine gignit: Per glaciem zephyros exalant uerba tepentes. Ebria fulgenti maduerunt murice dicta,. Omnibus in rebus sermonum purpura regnat: Oris ad imperium submittunt colla chelydri. Algida cum roseo iuuenescant sanguine corda, Primaeuos gelidis ostendit littera membris. Vertit ad obsequium naturae munera doctus, Aetates species mensuras tempora formas.
XXXXV. INTRA HORTVM SVPRA LIMEN. Conlaudet spatiis hortorum commoda lautis Plurima cui satiant iugera culta famem. Ditior extentos superat dos larga minorum: XXXXIIII. 1 cf. Verge Aen. VI 688, Sedul. I 53 XXXXV. 2 cf. Tib. I 1, 2 XXXXIII. 1 quae scripsi, quod libri honnstia BEPY, honostus L 2 apta Pb 8 infandant B, infundunt ELPY, infundis b mnltum b, multas coni. Schottus 4 mitiscunt B nostro] inde E bellisca B XXXXnn. INGRES.SV (V eras.) L 1 uireta Eb, uirete P 2 preferre LV 8 adfldet B\' lingae B 4 abet B\' 5 zeferos B 8 chelidri LP, celydri B 9 iaueniscant B, iuuenescunt Pb XXXXV. SVP EL 1 (c)oncladet E lautus Y\' 3 dictior B Nobilitas uera est, quae nitet in modicis. Venit ad inclusum postponens Gratia campos, Prodidit angustis quid faciat studium. Vernat in ingressu uiridanti porticus umbra, Cui fudit genium uitifer ipse deus: Exornans magnis foliorum texta racemis Aestiuis iungit commoda frigoribus. Lilia nam laurus oleas commixta rosetis De cultu proprium fecit habere diem: Serta triumphantis frontem quae monstrat amictum, Contulit ad fetus aurea terra suos. Largus opum poscat maioris praemia uoti: Hoc satis est nobis, quod sine fraude libet.
XXXXVI. DE MVRENA INL. <add>F</add>. FIRMINAE QVAE IN SEPTICIO CLAVDITVR, ITA TENVIS EST. Spiritus exhausto uolitat praelubricus auro: Candida lassatum uix tangit membra metallum. Adflixit pondus pretium fornacis anhelae.
XXXXVII. ALITER. Aurea per nebulas dissoluit fila magister: Cluserunt dociles flamina fulua manus. XXXXV. 15 cf. Verg. Aen. XI 338 5 uenet B campos ELPY 7 uiridanti B, uiridintia EL PY 9 filiorum Bl racimis B 10 iungit scripsi, iunget libri 11 commista PJb 12 habere scripsi, auere libri diem] deus coni. Schenkl collato Matth. 6, 28 18 triumfantis B, riumphantis L frontem-amictum scripsi, frondem-amicum libri que Lx monstret ELPb amico b 14 ad foetus b, adfectos BV, affectos LP, affectus Sirm. 15 premia BLV XXXXVI. EPIGRAMMA DE BELPV MVREM L F. FIR- MINAE scripsi, FIRMINE B, F. BV, SFS L SEPTACIA B ITA B, ET ELV TENVES B EST B, RR̃ LV, RERVM EP 1 ezausto B 2 lazatum fort. 3 praetium B anelae B, anele P, aniie b XXXXVII. ALITER DE IPSA BLVb 1 nubilas Pb dissoluet B 2 cluserunt scripsi, lauserunt B, luserunt rell.
XXXXVIII. ALITER. Contulit hic uentus pretiosi membra metalli: Quod finxere timent nec capiunt oculi.
XXXXVIIII. ALITER. Est nihil, et teneo: conuincit dextera uisum. Stringitur artatis digitorum nexibus aura.
L. DE EO QVI FICVS MVNERE ET TESSERAM SIMVL MISIT. Damnati fructus mittit tua tessera ligni. Haec hominem dira spoliarunt pabula primum, . Et nudis, serpens, post fraudem sorte minaris. Parce, precor, donis: casus et damna reserua. Quid nocitura putas insontis poma saluti? Ante ferax leti tunc mortem depulit arbor, Fixa triumphigeris cum ramis uita pependit.
LI. DE ADVLTERO ET MOLLE. Omnia Memphitis retinentur saecula textis: Seruiuit numquam Laurentius ante Neroni, Nec timuit ualidas uicit qui corpore flammas.
LII. ALITER. Vir facie, mulier gestu, sed crure quod ambo, Iurgia naturae nullo discrimine soluens, Es lepus, et tanti conculcas colla leonis. XXXXVIII. 1 praetiosi B XXXXVim. 1 cum uiacit Pb L. EPIGRAMMA DE B, EPIGR DE V, EPIGRAMA DE L 1 mittet libri, em. Sirm. tessera] dextera Sirm. 2 Bpoliauerunt L\' 4 dampna ELPV 6 laeti B, loeti L V 7 triumfigeris B\'L, trinmfegeris Bl, triumphigenis b. LI. EPIGRAMMA (EPIGK LV) DE BL V b ; titulum proximo epigrammati praefigendum esse censet Schenkl 1 memfitis B testis E LII. 3 es-leonis om. EF
LIII. ALITER. Exige mendaces, populorum uxorcula, barbas, Ne minuant quaestum mascula labra tuum.
LIIII. ALITER. Respice portentum permixto iure creatum, Communis generis, satius sed dicitur omnis.
LV. ALITER. Ludit in ancipiti constans fallacia sexu: Femineum patitur: peragit cum turpia, mas est.
LVI. IN BAPTISTERIO MEDIOLANENSI. Mundior excocti fulgescat luce metalli Munera disponit qui dare digna deo. Ante uaporatis Laurenti uita caminis Constitit, ut blandum nobilitaret opus. Marmora picturas tabulas sublime lacunar Ipse dedit templo qui probitate nitet. Aedibus ad pretium sic mores conditor addit, Vellera ceu Serum murice tincta feras, Qualiter inclusas comit lux hospita gemmas, Nix lapidis quotiens pulcrior arte rubet. LUI. 2 queetum BELPV LV. 1 l.udit B 2 femineum b, femiDaeum B, feminacum ELV et Sirm. LVI. VERSVS IN Bb MEDIOLANENSI FACTOS Bb 2 qui] si com. Schottus 6 pictoras B
LVII. DE IOVINIANO QVI CVM HABERET BARBAM GOTHICAM LACERNA VESTITVS PROGESSIT. EX TEMPORE. Barbaricam faciem Romanos sumere cultus Miror et inmodico distinctas corpore gentes.
LVIII. ALITER. Romuleam tegetem nox oris nubila fuscat: Oppressit uestes tenebroso tegmine uultus.
LVIIII. ALITER. Nobilibus tollis genium, male compte, lacernis, Discordes miscens inimico foedere proles.
LX. IN BASILICA SANCTI CALEMERI QVANDO REPARATA EST. Libera captiuum meruerunt culmina lumen, Adridet facies nubila nulla gerens. Hic nuper astrigeri dos proxima uenit Olympi, Laurenti uatis ducta ministerio, Aedibus et uitae cuius nunc una figura est, Ceu solis radiis forma color similis. Euge uetustorum reparator, perge, nouorum Conditor, et uultu. clarus et ingenio. Abiurant priscam te praesule tecta senectam, Aduena casuris porrigitur genius. LVII. VERSVS DE BELYb IOVIANO Y QOTICAM EL, COTICAM Bb LVCERNA Bl EX TEMPORE FACTI (FACTVS Bb) BELPV 1 cultus BP\', cultia LP\'Y, cultu E 2 in modico libri guttasY LVIII. 1 tegitem B 2 uestea] ueteres E cultus E LX. VERSVS IN Bb CALTMERI BLVb, CALIMERI EP 8 hnc fort. super coni. Schottus olimpi EPLV 7 neaoram L 9 senectam] figuram Sirm.
LXI. DE QVODAM VETEBI INIMICO STVLTO ET BENE PASCENTE. Prandia lauta paras, sed linguae sordibus horres. Si deses pastor fercula concilias, Ambitiosa fames lassato prodiga censu Cornibus insultat, si taceat dominus.
LXII. DE EODEM QVIA OPES PAVPERVM VORABAT. Visceribus miserorum et sanguine pauperis aucte, Tantorum mortes cur tibi sunt epulae? Tubera perdices grus turdus turtur echinus, Non explent uterum corpora mille tuum. Infaustus multis, tibi felix diceris uni, Heres quod misero uenter erit proprius.
LXIII. DE EODEM. Artubus humanis Polyphemus uixit et atro Sanguine distentos delicias habuit. Tu reddis similem scena redeunte furorem, Cui pastum tribuunt agmina debilium.
LXIIII. DE EO QVI VT AMICOS EIVS AD SE TOLLERET PASCEBAT. Mergeret ut diuos in mortem, pabula serpens Contulit et uitam munere dira tulit. Sic quicumque meos paradisi uere labores Demulcet, casses conuiuii patitur: LXIII. 1 cf. Verg. Aen. III 622. 627 LXI. 1 linguae scripsi, lingua libri sordidus Bl 2 descs scripti, dedis L, desis rell. 3 famis B laxato coni. Schattus cessu EL LXII. EODEM] EO EP OPES om. BE PAV- PERIVM E 2 epule BP 5 felix in ras. L LXIII. 1 polyfemus LV, polyfimus B 2 diatentus b 3 reddia b, reddes BLPV, reddd E similem om. E. schena BELPV, caena b LXIIII. 4 demolcet] cf. Auson. Mos. 393 cases Lx conuicii uel consilii coni. Schottus. Illic discedit quem pectore gessit amicus: Fit dominus cari gutturis hospitium.
LXV. DE DEFENSORE CALUDO. Nesciris uotis et cordis nube recedis Ex oculis: praesens quaereris in facie, Tuque per ambages nulli spectabilis esse Calles, mellifluis toxica dans labiis. Hoc uolo quod non uis, iurans te nolle quod optas, Concutis et uariis pectora saeua modis, Hydram uerticibus, formis superare Prometheum Doctus, ut ad priscos fabula non redeat: Bella cies, spoliis crescis, Defensor, ademptis. Ad nomen currit praeda superba tuum.
LXVI. PRAEFATIO TOTIVS OPERIS POETICI QVOD FECIT. Dum mea multiplices mens anxia sustinet aestus Et reddor uitrei mancipium pelagi Cumque procellosus refluentis portitor undae Africus ut captas me rotat exuuias: Pierius menti calor incidit, indiga serti Tempora mox cinxit laurus Apollinea, Tunc hederae uiridis rubuerunt fronte corymbi, LXVI. 2 cf. Hor. carm. IIII 2, 3 5 Stat. Theb. I 3 5 ilico fort. pector* B amicos L1 6 domitum uel dominus coni. Schottus, dominum libri; homini caram fort. LXV. DEFEN- SIONE L1 CALIDO Bl 1 nesciris P* (in mg.) V, nescires BE LP\' recedens Sirm. 2 presena B 8 espectabilia L 4 calles E, callis LPV, calis B 6 concutes B modi B 7 promitheum B 8 priscuB B 9 ballacies L crescis P, cresces BELV, crescens & 10 numen fort. superna LV, supera E LXVI. PRE- FATIO B QVOD FECIT L s.l. 2 mancipuum L 5 incidet V, incedit BELP1 6 cincxit BLPV 7 robuerunt B VI. 37 Castalii mellis murmura blanda bibi. Continuo ponens marcentes pectore curas Conplector laudem carmina laetitiam.
LXVII. DE EO QVOD VINDEMIARVM TEMPORE SCRIPSIT. Musta cadis famuli dum condunt nostra fideles Et ludunt praelo calcibus intrepidis, Dum tingunt rosei plantas de sanguine Bacchi, Scinditur et teneras nua gerens tunicas: Otia Niliacis non passus carmina biblis Sulcaui, tumulo ne tenear moriens. Ebria lapsantis confessus uerba Thaliae, Sum uacuus culpa, si pedibus titubet. Ieiunos deceat lex artis syllaba rhythmus: Nulla Camenarum iungitur ad Bromium.
LXVIII. DE QVODAM GLVTTONE QVI OPVS EIVS INPERITVS CARPEBAT. Nescio cur sancto non parcas, stulte, labori, Dum morem seruas dentibus insiliens. Mandere nos pergis, sed uenter commoda nescit: Flamina nam uacuis stringis imaginibus. Escarum gurges nil ruptis murmure buccis Suscipit aut cassis motibus exuberat. Phasiacam uolucrem pisces uel sumina carpens, Vda uaporatis guttura pasce cibis: Me ieiuna iuuat sine ructu pangere dicta: Regifico luxu fercula te satient. LXVII. 2 cf. Mart. I 18, 2 5 cf. Sedul. carm. I 6 LXVIII. 10 Verg. Aen. VI 605 9 marcentes P1b, marcentis BELPlV LXVII. VINDIMIABVM B 1 du V fideles b, fideUs BELV 2 prelo EP 3 bacci BELV 4 uba B 7 labsantis B, lassantis Pb taliae BLV, talie EP 8 tibutet L1 9 rhythmus coni. Sirm; remmus libri. 10 carmoenarum L, caminarum B LXVIII. GLVTONE ELI 5 gurgis B rumptis B\' 6 auW (em eras.) L castis Sirm. exsuperat coni. Schottus 7 fasiacam libri captans b
LXVIIII. DE EVNVCHO TRIBVNO NOMINE PEREGRINO OMNIA PERAMBLANTI. Testibus adseritur gens census uita, Tribune, Antiquum quotiens linquimus hospitium. Tu, quem lustratis transmisit gentibus error, Nulla domus pleno nec tenet ampla die, Vis dici locuples sublimis pulcher amicus, Aestibus ignoti missus ab Oceani. Inrita dicta uolant, adsertor non uenit ullus, Nulla fides sexum detegit aut patriam. Mendicus uetulus timidus confusus anhelus, His, uerum perdens, utere nominibus.
LXX. ALITER DE EODEM. Tutus falsa loqui poteris sine teste, Tribune: Ventus habet linguam ponderibus uacui.
LXXI. ALITER DE IPSO QVIA NVSQVAM STAT. Instabilem faciunt naturae damna Tribunum: Auolat hinc rursus, uincula ni teneant. Tolle, miser, modicam zephyro ueniente saburram: Radix nulla tuo est utilis auxilio.
LXXII. ALITER DE IPSO. Eunuchus turpem poscit per conpita uictum: Semina telluri non habet unde ferat. LXXI. 1.3 cf. Verge Georg. IIII 195 LXVIIII. PERAMBVLANTE b 2 antequum Bl 4 ampla] aula fort. 8 detulit P2 in mg. 9 anhelus b, anhelos LV, anelos BE LXX. 2 abet B uacuam coni. Schottus LXXI. NVSQVAM (8 in ras. corr. eae N ?; L 1 dampna EPV 8 zapbyro Lzefero B LXXII. 1 competa ELPYb 2 telluris E. 37* Grandia proscissis rus seruat germina membris, Fetibus et messis multiplicata redit. Incassum sectus proscindit uomere terga, Ni findens spargat triticeam subolem.
LXXIII. DE EO QVOD CVM IPSE GALLOS PARENTES HABERET ANSERES AMABAT COMEDERE. Hic uolucrum pugna est, ubi Gallo caeditur anser: Dat poenas ueteris proditionis auis. Mactatus quondam uocis capis, inprobe, quaestum: Romanis uitam qui dederit moritur.
LXXIIII. DE VARIETATE CLERICORVM. Qui ponti facies, numerum qui nouit harenae, Femina quem iurans fallere nulla potest, Astrorum plebes quae calles spectat amantum, Cynthia cui certis cornibus innotuit: Non ualet hic uultus retinere nomina mores, Quos mutat clerus tempus in exiguum.
LXXV. DE MALO HOMINE QVI EQVOS AMABAT. Gaudet equis recti dissuasor, prodigus aequi, Nomina qui digna studio superante caballis LXXini. 1.3 cf. Cat. VII 3.7 eq. LXXV. 1 cf. Hor. A. P. 162. 164 I 3 serna L 5 proscendit B 6 fendens B, fidens LPVb, fundens E sobolem ELPY LXXIII. QVOD] QVI EP ABEBET B BANSIBES B 1 ceditur ELP 2 aois 6, aues libri 3 questum LV 4 dederat coni. Schottus E LXXIIII. VABITATE B 3 plebes quae coni. Schenkl, plebem qui libri 4 cinthia P\' in mg., quintia BEL (in ex m corr. L) PlV 5 retinere et Sirm. et nomina uel per omnia proposuit Schottus 6 quod EP LXXV. 1 et prodigtu libri, et indigus b; et deleui equi BEP 2 nomina (a in ras.) L digna scripsi, dignis libri Subtrahit, opponens ad sancta uocabula clunem Sed procul est pecudes quod censet mentis iniquae: Propositum perstat generis, quod stemmata fundunt.
LXXVI. DE CALLIDO QVI DEFENSOR DICBBATVR. Aspidas ut capiat tectis fraus hospita technis, Sub ludi specie mortis imago latet. Vmbra lacessitas producit callida pestes Et bellum blandis principiis geritur. Credite, non aliter Defensor proelia tractat, Qui accusat ridens, qui perimit placidus.
LXXVII. DE DOMNI AMBEOSI EPISCOPI ACTIBVB ET VITA. Egit quod docuit meritis et honore superstes Ambrosius uates moribus ingenio, Roscida regifico cui fulsit murice lingua, Vere suo pingens germina quae uoluit. Serta redimitus gestabat lucida fronte, Distinctum gemmis ore parabat opus. Instituit populos gestu probitate pudore, Fouit respiciens perculit admonuit. Vocis ut officium postrema pericula poscunt, Sic teneras culpas qui tacet insequitur. Succinctus gladiis, clipei de pondere tutus, Pectora claudebat textilibus chalybis. Ensis habet uires uitiorum sector et hostis: Vipera non tangit squamea terga uiri. 3 subtrahet B 4 pecudes B, pecndia ELPTVb 5 praestat EP* (in mg.) b LXXVL 1 obsita fort. technis b, thegnis B, tegnis LPV, regnis E 2 lidi B1 3 peetis B 5 defensor iustinus B 6 perimet B LXXvn. DE VITA ET ACTIBVS DOMNI AMBROSD EPISOOPI ELPV 2 uatis B 4 pingens (ens in ras.) L 5 redemitne B sertaque gestabat redimitus coni. Schottus 6 gemis LV 7 populus B 9 uotis EV1 10 taeit B\' 12 chalybia 6, calibis ELPY, calebii B 13 uotiorum B* 14 frangit E
LXXVIII. DE SANCTI SIMPLICIANI EPISCOPI SVCCESSORIS EIVS. Ambrosius linquens uiduatae munia plebis Transtulit ad curam, Simpliciane, tuam. Successoris ope spoliati uiscera regni Creuerunt merito temporis alterius, Ac uelut annosam zephyris parcentibus ornum, Ne metuat bellum, longa quies solidat. Tiro tamen felix cana ad rudimenta uocatus Non flexit priscum degenerans apicem. Nil timuit gelidis anima feruente medullis. Pontificis uirtus floris habet senium, Aequora qui tecto pressit terrena patenti, Moribus et cultu sidera cum tetigit.
LXXVIIII. DE BEATI VENERI SEQVENTIS. Forma pudicitiae iuuenis sectanda Veneri Venit; nominibus nil famulata suis. Fortia marcebant uetulo sub iudice membra, Aetas praesentem perdiderat puerum. Sublimis postquam conscendit fulcra cathedrae, Cana tener populis dogmata disseruit. Aurea fluxerunt locupletis schemata linguae, LXXVIII. 5 cf. Verg. Aen. X 766 12 cf. Zingerlii Ouid. I p. 32 LXXVm. DE SCO EPISCOPO SIMPLICIANO SVCCESSORE EIVS ELPV 3 ope scripsi, opee libri spoliati (ti ex ũ ? corr.) L 4 ulterius fort. 5 zephiris EPV, zeferis B parentibus Eb 7 tyro libri felix ex flez corr. L m. 3 10 abet (b tx u corr.) B 11 tecta LS 12 molibus b, moribus BELPV LXXVIIIL DE BEATO (BEAT V) VENERIO (VENERI L) SEQVENTE ELV; car- mina 79. 80. 88. 83. 87 sumpta ex Sylloga antiqua Aiciato et Fontamae uisa Mommsen publicatiit in Corp. Inscr, lat. V 3 p. 619 1 for.ma (f eras.) B iuuaeni Ale. sectando V1 4 prodiderat Font. 5 concendit L fnlchra L, pulcra B 6 docmata B diaseruit populis dogmata cana tener Ale. 7 lnzernnt locupetis L\' stommata LPVb Ak. et Font., stemata E, stimmata B, em. Sirm. Sol uitae nitidum reddidit eloquium. Aluus ut ecclesiae tumuisset semine Verbi, Non deerat pastus lactis apostolici.
LXXX. DE VENERABILIS MAROLI SVCCESSIONE. Marolus, extremae potator Tigridis undae, Qui iubar in madidis uiderat hospitiis, Quem labor in proprio Syriae solidauerat axe, Orditur uatem dotibus innumeris, Peruigil intentus ieiunus prouidus ardens: Quod morem tenuit sat fuit officio. Os tenerum quotiens gustus contingit honesti, Transit ad affectum quod fuit imperii. Terra potens olim patribus fundata beatis Nobilibus mundum partubus inradiat.
LXXXI. DE CVLTORE DEI MARTTNIANO EPISCOPO. Mens niuei lactis, species manifesta columbae, Astutia serpens, Martiniane, uale. Lubrica te dubii dum poscunt flamina uulgi, LXXX. 1 cf. Apollin. Sid. carm. VII479 LXXXI. 1 cf. Matth. 10,16 8 us. 8. et 9. om. Alc. sol uita enitidam B, soluit aenitidum L, soluet et enitidum Font. 9 alius Font. tumuissed B, sumisset Font. 10 parcus Pb et cibua haud deerat laotia apostolici OBIT. PRID. NONAS. MAIAS ANN. P. S. CCCXCV Alc. LXXX. SVCCESSIO EL; MAROLO SYRO inscr. Alc. 1 undae] orae Sirm. Tigridis extremae potator Marolus undae Alc. 2 magicis Alc., manidis Font. 3 al. imperio Font. cod. in mg. quemque suo labor in Syriae Aec. solitauerat Forat. 4 dotibus innumeris conspiciendus erat Alc. 5 ieiunua om. EV 6 more quod hic tenuit Font.; cf. carm. II13,10 officio atque omni maior honore pater Alc. sad (d ex s? corr.) L 7 sic fuerat quoniam teneris eductus ab annis Ale. 8 effectum EPb et Font. qui dedit imperio Font. ad maiora senex transiit imperia Alc. partibus Font. DEP. IX. KAL. MAIAS ANN. P. S. CCCCI subacr. Ale. LXXXI. 2 uita astu coni. Schottus Inueniunt pauidum, ne mereare legi. Vnus erat mundo contraria iudice narrans, Qui ut caperet regnum uincere non meruit. Protinus ad magni perductus limen honoris Exul caelorum ciuibus inseritur. Post geminas sanctis construxit mundior aedes, Lumine quas clauso iussit habere diem.
LXXXII. DE VENERABILI GLVCERIO EPISCOPO. Suffusus minio perque optima facta rubescens Virginei uultus Glycerius sequitur. Puram sanguineo maculat dum rore figuram, Picta genas facies simpliciter placuit. Candentem crocea gestans aspargine frontem, Laeta uerecundis tinxerat ora notis. Indeptus sceptrum, tribuit quod testis imago, Purpura quem mentis prodidit imperio, Hinc abiit: populus paruo uix tempore felix, Sed rursus magni missus ad obsequium.
LXXXIII. DE SANCTO LAZARO ANTISTITE. Lazarus ut diri premeret pede culmina mundi, Vocibus adcitus trux uenit in medium, Quem frons laeta parum uitiis depinxerat hostem, 4 merear elegi B, merear eligi P 7 limen] culmen Pb (sed b in mg. limen) 9 contrurit L1 10 abere B LXXXII. GLY- CERIO PONTIF. inscr. Ale. 1 omnia Alc. 2 Glycerius uultus sic oculosque tulit Alc. qui us. 3 et 4 om. 4 genB 5 crochea B aspergine b et Alc. 7 septrum B testit] gestat Alc. 9 hinc B b, hanc LPV Ale. et Sirm., huc E abiit scripsi, ano et libri, habuit Alc., habuit et Sirm. populoe LP, populo V paruo uh] modico sed Alc. felix (alix in ras. m. 2) L 10 qvae nimis excellunt ocjor hora rapit OBIIT III KAL. OCTOBR ANN. SAL. CCCCXX Ale. Mulcantem culpas luminibus tacitis. Respiciens lapsus detersit nubila uitae: Curam saepe dedit uulneris obsequio. Non latuit tectis facinus qui gessit in antris: Absens criminibus tortor ubique fuit. Innocuis placida uernabat luce serenus, Ceu speculum noxis iniciens faciem.
LXXXIIII. DE AMICO DEI EVSEBIO PONTIFICE. Eusebius Ligurum successit finibus hospes, Ignotae tractus plebis amicitia. Graius erat, socio Titan quos respicit ortu, Flammigero limphas uertice decutiens. Mitis conpositus largus pius integer audax, Crederet ut damnum non dare perpetuum. Fleuit pauperiem miserans, adrisit habenti, Gaudia cum cunctis tristitiamque gerens: Hunc index operis locuturo nuntiat orbi Fama uirum, gentes de statione trahens.
LXXXV. DE GERONTIO VIRO SIMPLICI EPISCOPO. Ecclesiae postquam parta est tibi sella, Geronti, Funera decessor non timuit moriens. Te reparante redit, patitur sors pallida letum, Viuit post obitum discipuli pretio. LXXXIll. 4 mnltantem b et Ale. tacitus E, tacitum Alc. 5 lapsos fort. 6 dedit] tulit Alc. 7 us. 7-10 om. Alc. sectis Font. 8 tortorJ suter Font. 9 placida] plena Font. serenum Font. CCCCXLIX. PREIDIE EID. MART subscr. Alc. LXXXIIII. 1 hospis B 8 gratus Eb, graccus P socios fort., roseo coni. Schenkl situ L hortu B 4 limfas B 5 intiger Bl 6 dampnum ELPV 8 adrisi Ll Menti B 9 w. 9. et 10. om. Pb indix B loquitur ennntiat fort. LXXXV. 3 partitur L\' loetum LV, laetom B Agricolis iunctus coluisti germina uitae Nec serpens lolium pabula laeta tulit. Qui dedit in medium quem lex iubet optima uictum Emit terrenis fructibus ille polum. Errorem mentis pressisti lege laborum: Otia non passus uirtutibus ueheris.
LXXXVI. DE VENERABILI BENIGNO EPISCOPO. Exere quae posuit mens nomina certa, Benigne, Quem quisquis uocitat testis erit meriti. Cana fides hominem dum narrat, detegit actus, Nil loquitur casu pignoris adtonitus. Praescia uenturi non errant uota parentum, In uerum uertunt blanditias subolum. Ante patres censens sedit plaudente senatu, Praelatum sanctis extulit ille caput. Pollice sed diro ceu flos succisus aratro est: Spes decus et genius de foribus cecidit.
LXXXVII. DE BEATISSIMO VIRO SENATORE EPISCOPO. Qui uicit trabeas solium cinctumque Gabinum, Consulibus praestans ecce Senator adest, Ingenium uelox, sermonis cura rotundi, Virtutum pretium, forma pudicitiae, LXXXVI. 8 cf. Verge Aen. I 292 5 cf. Verge Aen. VI 66 9 cf. Verg. Aen. VIIII 435 LXXXVII. 1 cf. Verge Aen. VII 612 5 agricnlis B 7 in L 8. I. 10 uiribus uel artibus eneheris coni. Schottus LXXXVI. VENERABILI B 5 erant B o 6 neram b sobolum B, sobolum ELPY, sobolem b 8 prelatum B 9 duro Pb 10 floribus B LXXXVII. 1 Qui — carm. LXXXVIII EPISCOPO om. B 1 nincit Sirm., modo b eolio Alc., solitum Font. 8 ingenii E, ingenio Alc. Font. cultus sermone nerendis Alc. 4 us. 4. 5. 6 om. Alc. norma coni- Burmannus Ånth. 11 p. 53 Abdita librorum, mysteria clausa prophetae Qui dedit in lucem schemate quo uoluit. Orbis ad extremi missus secreta uerendis Curauit studiis quod fuerat lacerum. Tunc oriens uictum peregrino lumine fassus, Haesit ad aspectum lampadis alterius.
LXXXVIII. DE DOMNO THEODORO VIRTVTVM OMNIVM VIRO EPISCOPO. Tu lux certa tuis, spes tu fidissima rerum, Vatis apostolici tu, Theodore, uigor, Virtutum cumulus, substantia lucida ueri, Monstrat aceruatis quem labor in studiis: Praescius accinctus fortis tranquillus amicus Conpositus simplex, tu bonus et sapiens, Fatidicus: semper tibi conscia corda futuri: Deprensum fluxit te reserante malum: Quem timuere feri calcantes culmina mundi, Dilexit spernens dura supercilii.
LXXXVIIII. [DE LAVRENTIO EPISCOPO ADHVC SVPERSTITE.] Restat quem longo seruet rex inclitus aeuo. LXXXVni. 1 cf. Verg. Aen. II 281 5 mysteria] mileni Font. 6 us. 6 om, Font. stemate P, stemmate ELPYb, em. Sirm. 7 moribus eztremam misens ad orbii hnmum est Alc. orbie] orcna Font. secreta] senera Font. 8 us. 8 om. Ale. Font. 9 tunc se Alc. fusus Font. 10 expectum Font. luminis alterine Ale. Font.; PVBL. SAL. ANN. CCCCXCIII.V KAL. MAIAS subscr. Ale. LXXXVIII. 1 spe»tn∗ (èx speotna ? corr.) L 2 tendore LPV, te sudore E 4 quam Sirm. 7 fastidicus Bx tibi] tu Sirm. 8 depresum Lt, deprehensum BP 10 dira b._ LXXXVnII. Hunc uersum cum praecedentibus coniungit L, falso nam de Laurentio tum uiuo sermo est; nescio quod signum adpinxit B; inscriptionem addidi, om. libri 1 seruat Bl,
XC. [AD DEVTERIVM.] Imperii custos, uocali pollice cordas Per numeros animans, tibi fila loquentia carmen Verberibus plectri, doctor, seruire coegi. Cyrrha potens Phoebo, laticis pia turba sereni Tu mihi semper eris, qui pectora clausa remotis Inseris officiis et dextro numine conples. Deprecor, exactam fauturus suscipe uocem, Extortis pretium donans te iudice dictis.
XCI. DE MARMORIBVS OPEES SARSORIO. Visceribus lapidum permixta lege coactis Naturam faciunt artificum studia. In solidum fractis riguerunt marmora membris, Partibus in crustam colligitur genius. Vnam de uariis speciem conponere frustis Qui potuit saxum duxit in obsequium.
XCII. IN MISSORIO VBI IMAGO IPSIVS EST. Diuitibus pretium est Ennodi forma metallis.
XCIII. IN CONCA IPSIVS. Parturit unda sitim, quam splendens conca ministrat. XC. 1 cf. Tibull n 5, 3 et Zingerlii Ouid. I p. 106 XC. Inscr. oaI. libri; ad Denterium uersus directos esse Sirm. recte suapicatur 1 ingenii fort. 3 quoegi B 4 chyrra BLVb, cyrra E, tyrra P phebo BEP 8 pretium B te] tu L XCL EPI- GRAMMATA (EPIGR LV) DE BELPV OPBR V, OPERṼEL ARSOBIO ELPY 4 frostus L\' XCII. IN] DE Vb XCIII. 1 litem B splendes L
XCIIII. DE EQVO QVEM ACCEPIT HVNISCO. Belliger algenti sonipes nutrite sub axe, Per Tanais medium pectora sicca ferens, Cana pruinosis mandentem gramina lustris, Virtus lege poli quem sibi percoluit, Post domitas gentes, post flumina tanta cruoris, Alter te dominus, sed manet ipse labor. Linque precor lituum, cantus passure beatos: Captiuus pacis mitteris obsequiis. Nil tibi cum bellis: commendant bucina letum: Quid iuuat expertas semper amare neces?
XCV. EPITAPHIVM SANCTI VICTORIS NOVARIENSIS EPISCOPI. Nomine proposito meritis certamine Victor, Despicis oppressas maculato semine terras. Tu carnis uitiis possessor corporis expers, Lubrica subiectis domuisti saecula membris, Tranquillus patiens corrector prouidus acer. Hic reddens tumulis cineres, ad celsa uocatus Spiritus aetheria congaudet lucidus arce. Busta supercilio miseratus cernit Olympi, Vnde triumphati respectans funera mundi, Cassibus exutis concedes praemia membris. XCDIIII. 9 cf. Quid. Fast. I 253 XCini. EOQVO B ACCEP L, ACCIPIT B\' 1 sonipis B 7 beatas BELVb, beatis P, em. Sirm. 9 cum] co L commendat Pb buccina EPb laetum BLVb 10 inbat Bl XCV. EPITAFIVM BEP 2 dispicis B simine L\', sanguine b 3 possersor L expers (ers in ras.) B 4 subiectis (is ex a m. 1 corr.) V 5 correptor Sirm. 7 arte E 8 olimpi LPV, olympum b 9 unda B 10 concedis fort. membris finit B
XCVI. DE ROMANO QVODAM QVI MAGISTER VOLVIT ESSE. Index naturae studium tibi non uenit ullum, Littera nulla colit brutae commercia linguae: Numquam discipulus, ualeas dic unde magister?
XCVII. DE ANV QVADAM. Algidus in uiuo moritur dum corpore sanguis, Annorum glacies cum siccat pabula uuluae, Seminis et custos refugit cruor utilis inguen, Marcida cur iuueni sociaris, Galla, marito? Pignoris in thalamis periet fiducia iuncto. Nam subolem laxis mendacem uiuere rugis Insimulans, epulis das prolem feta cloacae. Adtulit hoc uenter, quod coniunx iungat ad ora.
XCVIII. DE ANVLO FIRMINAE INL. FEMINAE. Nil fallit simulans: quod finxit dextera uerum est. Inmobilis stantem fugitat lepus arte molossum, Insertus rabidis ridet furor aureus ursis, Gestandus manibus saeuit leo blandior ira. Cognoscit dominam genius famulante metallo. Mitigat illa feras, dum plebem pascit egentum. XCVI. 2 cf. Ouid. Trist. V 10, 35 XCVll. 4 cf. Auson. Epigr. 13 XCVI. DE QVODAM ROMANO QVI VOLVIT MAGISTER ESSE EL V 1 indix B no Lt XCVII. ANNV B 3 costus B refugiaruor Ll inguin B 4 sociares B 5 pariet b, peccet E 6 sobolem EL V 7 doMe BELPV XCVIII. INL. F. L, om. Bb 1 fallet B 2 immobilem b; in mole stantem uel immotum stans effugiat uel ante molossum stana proposuit Schottus molosum EL V 3 rapidis E
XCVIIII. [DE ALBINO.] Aspicis Albinum titulos post busta dedisse, Funera qui meritis uiuacibus iugulat. Inclite, cui, princeps, dum subdis iura magistri, Vere sepulturae contigit ille locus.
C. [DE CANE VENATICO ET AGNA.] Creticus hic sollers quidam uocitatur homullus, Naribus argutus, gressu celer, ore timendus, Inpauidus presso signans uestigia rostro: Quo ceruus capreae lepores lupus ursa uagatur, Inuenit, et tepido capitur fera prouida lecto. Luditur agnellae post proelia tanta uolatu: Molle pecus uolucrem praeuertit fraude molossum.
CI. DE SCVTELLIS. Tot louis inlecebras, tot crimina uiua figuris Dum bene depingit, uitiosa est dextera fabri. Argenti pretium est facinus retinere uetustum, Ne purum superet, quod furtis Iuppiter egit. Nil licet aetati, scelerum monumenta resurgunt, Admonet exemplis qui culpas format auitas. C. 3 cf. Quid. Met. I 686 XCVIIII. Inscr. om. libri, add. Sirm.; cum praecedenti carmine coniungunt BE 1 titulus B 2 nicacibos Lx nigilat 6; uiuidus enigilat coni. Schottus 4 uere] iure (an inde?) fort. C. Inscr. om. ELPY, add. SirmALIVNDE inscr. B 1 solers BLl homullit coni. Schenkl 2 celero redimenduB (pr. d ex t corr.) B timendus] rotundas b 3 rustro L 7 molosum B\'EP CI. 1 figura L\' 2 detera Lx 4 ne stupram pereat fort. 5 nil (i ex u? corr.) B monimenta E\'
CII. [ALITER] Si tantas facies tunc sumpsit diuus adulter, Se primum falsis lusit imaginibus: Quid non mentito uiolasset corpore numen, Cuius forma suo gaudet adulterio ?
CIII. [DE PASIPHAE ET MINOTAVRO.] Laesa Venus non est: naturae uincula constant: Bucula Daedalei cessat mentita laboris. Ingenio uiuens nil mugit uacca biformis, Fictaque nec uerum coitum dant ligna iuuencae. Ecce iterum tauro mulier summittitur uxor: Humanas pecudum suspirant pectora flammas. Vasta iugum ceruix rursus capit aerea colli: Qualiter adstricto sudauit marcida loro!
CIIII. [DE DEVTERIO GRAMMATICO.] Forma caput facies Deuteri cuncta magister, Innumeris doctor dotibus ille cluit. Excuset linguam genius perfectus ubique : Quod fari nescit, displicet inde malis. Grammaticam iactant artem nescire magistrum: Hoc melius simplex moribus instituit. CII. ALITER om. libri, ALIYD inscr. b; cum praecedenti carmine coniungunt BELP 4 formo L sua V1 CIII Inscr. om. libri, add. Sirm. 1 lesa BE 2 bucula (alt. u corr.) B, bocula LV, pocula EP dedalei Ubri cessant B 3 uaca BE1P1 4 fictaquae B uirum B coetum libri, em. Sirm. dat b lingua Ll iouince B 5 summittetur B 6 pecodum B 7 iagum B rursus capit scripsi, cursus cepit BL, cursu soepit V, cur suscepit P, cur suscipit Eb, cur auspicit Schottus, cursos capit Sirm. erea E, area rell. CIIII. Inscr. om. libri, add. Sirm., ALIVD iMer. b; IN DEVTERI IMAGINEM proposuit Schenkl 1 formas B capud L, apud B 2 cloit B, Cluit L 3 eicuset scripsi, excusit B, ezcusait ELPYb 5 magistris Ll Oratoris opus lapidosaque culmina Tulli Non tetigit: celsum rhetora nullas amat. Discipulis satis est uultus taoitique uerenda Caluities: Phoebae lumina plena uident.
CV. IN NATALEM INFANTIS ARATORIS. EX TEMPORE. Iure colis proprium natalem, pulcher Arator. Qui si non coleres, numquid arator eras?
CVI. DE QVODAM INCERTI PROPOSITI ET VITAE TVRPIS. Tot rebus fallax quid garris, pica biformis, Semiuir et tremulo qui nexas turpia lumbo? Quod tibi propositum, qui sexus constitit umquam? Quid non mentiris, uir femina, sancte profane?
CVII. VERSVS MISSI AGNELLO VIRO SVBLIMI. EX TEMPORE. Lucidum tinxit maculante fuco Quisquis affectum, ferat inde linguam Iudicis Christi facibus perustam, Ore sepultus. Scindit urguens foedus omne fraude uiuax perpeti, Aegre portans quicquid ordo flagitat serenior. I 7 opes coni. Schottus 8 aetigit B retora libri 9 cat!. lnia et B febae B, phebe EPb, phobe L CV. EPIGRAMMA IN BELVb NATALE BL INFANTI Bb ARATORI B EX TEMPR L, YI TEMPORE Bb 1 coles B pulcer BP 2 quod si b, quis (si om.) B coleret B, colores LlP numquam ELPV CVI. 2 turbia L 3 constitit (pr. it corr.) L, contigit Sirm. 4 scancte B CVIL 1 succo P, fosco E 3 iudicib. Vx, iudiciis L cristi B 5 urgens ELPVb foed L, fedum E uixuax L, minax b 6 quidquid V senior Ll VI 38 Linque, quaeso amice, mores plebe dignos ultima, Sanguinis callem secutus serua quod depectus es.
ENNODIVS AGNELLO.

Ante imperium diligentiae uestrae ualitudinem suam iniuncta tenuerunt. nam ne cui haec darentur uel legenda uel transcribenda praemonitus, obuias poscentibus manus opposui: nunc uictus tui caritate transmisi. facies meum pudorem in statione esse, si relegas, in profligatione maxima, si ranscribas.

CVIII. Vincula soluit amor, quae quondam nexuit alter: Non nisi per legem cedit lex prisca sequentem.
CVIIII. [DE VERSIBVS SVIS.] Numquam frugiferis per saecula longa thyrambis In me fluxerunt commoda Castalii. Tristia ieiunis pangentem carmina labris, Spes noua, quid stimulas, gurgitis Aonii? Sed si mutato Parcarum stamine gaudes, Exhibe cornipedem nunc, Pegasea, mihi, Qui ferat aligerum per gramina roscida corpus Nec teneras flectat uestigiis segetes, Sublimem ualidum formosum passibus aptum: Qui si contingat, mox mihi, Musa, places. Mitteris ad largum locupletem poscere parua: Ni gaudens redeas, dic mihi, Musa, uale. CVim. 8 cf. Verg. Aen. VII 808 sq. 7 dignus libri, em. Sirm. 8 despectus Eb 4 transscribenda V 6 religas B 7 tranBscribus V CVIII. ALIVD inscr. b CVIin. Inscr. om. libri, add. Sirm.; AGNELLO rectius inscriberetur, cf. 198, 3sq. 213, 20 1 longa] cuncta E tyrambis libri, corymbis coni. Schottus 3 ieiuni EY, ieiunii L spargentem ELPVb 6 pegasea] Musam sic appeUare uidetur, nisi forte nunc delendum et Pegason ecce mihi scribendum est 7 germina b roscida BLY, rusticaP 8 uestigiis] uel pedibus coni. Schottus 11 poscera L
CX. DE CASTELLO HONORATI EPISCOPI. Pontificis castrum spes est fidissima uitae. Cui tutor sanctus, quae nocitura petant? Hic clipeus scutum est: procul hinc, Bellona, recede. Quod meritis constat, proelia nulla grauant. Conditor hic muros solidat, munimina factor. Nil metuat quisquis huc properat metuens.
CXI. DE HORTO REGIS. Dextera bellipotens uulgatis plena triumphis, Qua cecidit quicquid fugit ab obsequio, Disperso celsam solidas quae sanguine famam, Cui peperit laudem mitis et arma tenens, Postquam praelargo rubuisti scammate campi, Arua colis pingens germine purpureo. Virgultis proprio dispensas murice poma, Das plantis fructum nobilitate tua. Vilior en cespes iactat se diuite ramo, Dum ligni morsus semina clara fouet. Demessus ferro floret tibi surculus alter: Nuda maritatis dos nitet arboribus. Gramina cultorem praenoscunt, muta locuntur: Quod tetigit princeps uer habet in glacie. Gestit terra potens, monstrat cui creuerit arbor: Fetibus et genio panditur hic dominus. CX. 1 cf. LXXXVIII 1 CX. VERSVS DE libri 1 fides summa B 3 scutum scripsi, uotum libri 6 hnc Bb, hoc ELPY CXI. Carmina 111-151 non exhibet E HORTV B, ORTV LV 1 dextra L 2 quidquid L 3 qui sirm. 5 robuieti B b scammate Sirm., stemmate B (8. I. m. rec.) LV, stemate M(agliab.), scemate U(rbm,), stymmatae B 6 coles B b; colene pingee coni. Schottus purporeo Bl 8 paanids L\' 9 an MU cespis B1 13 prenoscunt LV multa LMU 14 tetiget Bl glaciae B, glatiae L 15 gestit BMUYb, gestu L et Sirm. 16 fe.tibus B 38* Peruigil Hesperidum quae seruas iugera serpens, Aurea ieiunis munera das epulis. Quis siluae subolem carpat custode ueneno? Morte nemus tutum, credite, nullus adit. Hic commune facis, pietas, quod sola parasti. Visceribus plenis nescit obire fames.
CXII. DE CAECO QVODAM ET LVXVRIOSO. Orbe pereffosso fluuidum de lumine uulnus Pestifer ostentans ora sepulta geris. Caeca per innumeros facies portatur amicos: Qui te conspiciunt iure dolent oculis. Ebria marcenti locupletas flumine menta, Circumfers crasso sordida labra fimo. Oscula nulla petas, madidam suspende mephitim: Te propter cupiam perdere quod uideo. Quis putet ei oculis flammas coalescere turpes? Nil uidet, et rectum seruat iter scelerum.
CXIII. DE EQVO SVO SENE. Fixior annoso sonipes moderamine noster Nunc iuuenem blando sustinet obsequio. Mollia grandaeuus summittit terga sedenti: Aetas constantem gressibus esse facit. 17 bisperidam B* 18 das scripsi, dant libri, dans Sirm. 19 subulem B, sobolem LMUY 20 tuum L 21 facee Bb piaetas L 22 obire scripsi, abire libri famis B1 CXII. ET LVXVRIOSO LMUV, FILVXORIOSO B 1 pereffoso L, per effuso Bb fluuidum B corr. molumine uulnorom L 2 geres Bb 3 amicus Bb, amictas coni. Schottus 4 oculi fort. 6 circumfers ud circumferr B, circumfert b, circumfer MU 7 mifites LV, mifidem in infitem corr. B, in uitem b 9 coaliscere B\', caleecere Cheltenh., recalescere fort. CXIII. SVO] SVO DOMNI Bb; SVI DOMNI fort. 1 filixior L, flexior Sirm. 2 sastenet Bl 3 grandeuus LV 4 aestas Bl gręssibus B
CXIIII. DE FLAGELLO INFANTIS ARATORIS. Quae capiunt mundum iunxit mens docta flagello, Exornans censu nobilitante plagas.
CXV. ALITER. Argenti atque auri uapulat quicumque metallis, Gaudia cum fletu miscet auara suo. I
CXVI. ALITER. Dentibus argenti fuluum concluditur aurum: Contemnat nullus uerbera pulcra pati.
CXVII. EPITAPHIVM DOMNAE MELLISAE INLVSTRIS FEMINAE. Sanguine mente opibus facie uirtute pudore, Optatur qualis femina, sola fui. Hoc tantum mundi quod lex est corpore gessi, Exornans casta prole pudicitiam: Quae uictrix fortem tenui per blanda maritum, Melie meo uertens iura, Seuere, tua. Quos genui, celsa coniunctos stirpe reliqui. Quod uotum est sanctis, coniuge praemorior. Nil mihi decessit, maneo post busta superstes: Felices numquam mors nocitura petit. CXIIII. VERSVS DE Bl ARATORES B& 2 nobilitate MUb CXV. 1 auri] aliter auri (aliter uncinauit eorr.) B uaptulat argenti atque auri coni. Schottus CXVI. 2 contempnst B1LUV pulchra LV CXVII EFYTAFIVM BLY DO|MNE ex DΟ̃|NE L m. 2, DOMINAE B b MELESAE B, МELLESAE V, L MEL- LESE L 1 languini B 2 qtalee B1 3 tantum] taotum B 6 iure L, an dura? 7 quod Bb styrpe L 8 coniugi L1 9 sup∗∗stes (re? eras.) L 10 felioem LMUV Et nomen dulce est, de factis Mellisa dicor. Moribus hoc fluxit iure datum propriis.
CXVIII. DE QVODAM STVLTO QVI VIRGILIVS DICEBATVR. In tantum prisci defluxit fama Maronis, Vt te Virgilium saecula nostra darent.
CXVIIII. ALITER. Si fatuo dabitur tam sanctum nomen homullo, Gloria maiorum curret in obprobrium.
CXX. ALITER. Captiuo stultus congaudet stemmate uatis. Non est Virgilius, dicitur iste tamen.
CXXI. ALITER. Externo quotiens uocitaris nomine, demens, Si tibi sunt sensus, prospice ne uenias.
CXXII. ALITER. Cur te Virgilium mentiris, pessime, nostrum? Non potes esse Maro, sed potes esse moro. 11 Mellisa scripsi, melleaa LMUV, mellosa Bb; dicta Melissa coni. Schottus 12 propriis] FINIT SOL∗∗∗EGER add. B, exp. m. rec. et in mg. adscr. Ich weiss nit was CXVIII. wer. om. B, Df INCOGNITVM inscr. B (m. rec.) b 1 maronis V in ras. CXYIIIL 1 fautuo (uo ex eo corr.) L tam om. LMUV humullo B* CXX. 1 raptiao coni. Barthius \' stemate LV oates Sirm. 2 ducitur coni. Barthius tamen. L CXXL 2 ueneas coni. Barthius, aocitent coni. Schottus; falso cum sensus sit: noli aenire alieno nomine nocatns CXXII. 2 moro] baro coni. Barthius ; μωρός at esse potes proposuit Schottus
CXXIII. IN CVBICVLVM SVPER CODICES IN ORDINE POSITOS. Iste callis est, supernam qui parat potentiam, Lux pudoris, esca mentis, fax medela claritas. Mundi faece qui fucantur hunc tenere nesciunt. Liber extat, hoc quicumque colla loro uinxerit. Sanguinis uenam nitentis comit iste sarculus.
CXXIIII. ADVERSVS CLAVDIANVM DE MVLABVS. Hic uolucrem Rhodani torrentis respice natam Sermonum frenis subdere colla tuis. Iussa uolat uerbis et uerbis iussa quiescit, Cuius captiuum est auribus arbitrium. Vincula sentiret, ni uocis stricta lupatis Perderet auditu luxuriam generis. Cum stimulos clamor mentitur, clamor habenas, Obsequium linguae libera membra ferunt. Non opus est loris, sed nexus certa loquendi Dura catenati rostra ligat pecudis.
CXXV. DE ASINO ET EQVA. Visceribus propriis externos fundere partus Cogitur et generis subolem lactare ferini, Iurgia naturae magno distantia calle. CXXIIII. cf. Claudian. Carm. m. XXII (LI) CXXII. VERSVS IN BLVb CVBICVLO LV POSITVS g B; METRVM (METR F) TROCH (TROCAICVM B) add. LV et alia man. B 2 medella B\' 3 fece BLV faece mundi coni. Schottus 4 ezstat LV 5 comet B b sarcalis U CXXmi. EPYGRAMMA (EPIG LV) ADVERSVS BLV CLAV- DIANON DE MVLABANT L 1 rodani BlL Vb 5 sentiret scripsi, nesciret libri uoces Bb 6 lnxoriam B1 7 stimulus Bb abenas LV, auenaa Bb 10 catenatae ud pecoris proposuit Schottus legat Bb CXXV. AEQVA B1 2 subulem B, sobolem LV
CXXVI. ALITER. Edidit ignotum genetrix male conscia partum, Naturae fraudes, nobiliore dolo.
CXXVII-a. ALITER. Discrimen generis iunxerunt foedera partus: Ingenii stirpes permixta lege coacti.
CXXVII-b. ALITER. Hic mulus geminum pecus est, sed corpore simplex.
CXXVIII. DE VECTATIONE SVA NOCTE IN AESTATE. Astrorum populus necdum de lumine solis Perdiderat lucem, gremio sed noctis adultae Fundebat rutilos madefacto aspargine crines: Cynthia per croceas fulgebat lactea bigas, Rescindens quicquid descripserat orbita fratris: Vernabat tacitus splendor de munere noctis, Torrida frigoribus confringens tempora Cancri: Cum me curarum cupientem spernere fasces, Ruris amoenati facies depicta uocauit. Cornipedem scandi, qualem uix Cyllarus aequat, Mollibus aetherias qui uincit cursibus auras, Inmobilis currit cuius per deuia sessor, In statione uolans pedibus constanter adactis. CXXVHI. 4 cf. Verg. Aen. VII 26 CXXVII*. 2 stirpee scripsi, stirpem libri nisi quod styrpem B exh; cf. c. II 59,2 CXXVIP. ALITER om. et cum praecedentibus uersibus con- iungunt LV 1 HIC MVLVS pro titulo exarauit B (m. rec. F), om. b cxxvm. VERSVS DE BLVb 1 populus Bb, polus LMUY 8 madefacta Sirm. aspergine B2LVb crines (e in ras.) B 4 cyntia B 5 rescendens Bb, resplendens uel escendens proposuit Schottus ditoripserat B1V 7 torrida (alt. r in ras.) B constringens b 8 ponere fort. 9 amenati B\'L V 10 cornipidem B* ut vid. 11 uincet B 12 immotus coni. Schottus curret Bb
CXXVIIII. IN BASTERNA VXORIS BASSI VIOLAE. Quam uaga constantem retinent haec tecta decorem! Mittitur a domina quicquid habent pretii. Nam rutilat fuluum Violae de luce metallum: Possessor radios spargit ubique suos.
CXXX. EPITAPHIVM EVPHEMIAE. Obruit haec tumulos, uiuit post funera factis, Quae mortale nihil moribus inseruit. Euphemia tuos tellus conplectitur artus, Sed mens est niueis quam bene iuncta choris! Occidit exitium: sors tunc durissima seruit, Cum superat fatum nescia uita mali. Haec thalamis fecunda fuit, uiduata pudoris Exemplis natam fecit amare deum.
CXXXI. DE SPATHA IN FVSTE. Vtimur incluso per fraudes ense bacillo: Mors ligni tunicis quam bene tecta latet! Subsidium portas, quod cunctis terror haberis: Pacificum est nobis quod negat obsequium. CXXVIII. VIOLAS Bb 2 ad omnia Lb quidquid L habet L CXXX. EPYTAFIVM Bt EPITAFIVM LY EVFEMIAE BLY 1 hanc MU et Schottus m Notis; falao, nam obruit significat sapeliuit i e. deuieit tumulas BLMUVb em. Sirm. uiuet Bb 3 eafemia BLV ///tuus B 4 neueis B\' 7 faecunda potius quam foecunda B pudoris scripsi, pudori libri CXXXI. SPATA BLMUV 1 sense bacello B 8 quod] quo fort. terror, ab aere coni. Schenkl 4 nobia est Bb negat B, necat reU.; cf. carm. 111, 2
CXXXII. DE BOETIO SPATHA CINCTO. Languescit rigidi tecum substantia ferri, Soluitur atque chalybs more fluentis aquae. Emollit gladios inbellis dextra Boeti: Ensis erat dudum, credite, nunc colus est. In thyrsum migrat quod gestas, inprobe, pilum. In Venerem constans, linque Mauortis opem.
CXXXIII. DE OSTOMACHIO EBVRNEO. Sollicitata leui marcescunt corda uirorum Tormento: fas est ludere uirginibus. Frangunt Marmaricis elephas quod misit ab aruis, Per micas sparsum mox solidatur opus. De poena tenerae discunt cum fraude iocari: Nam ridere necis munere femineum est. Angusta norunt res mille includere capsa, Omne ebur hic, mulier, pectoris arca tui est.
CXXXIIII. DE AVE PER PADVM SVPER SPVMAS SEDENTE ET TRANSEVNTE. Riparum frenos naturae uincula surgens Forte Forte tumido gurgite transierat. In spumam fluxas cogens durescere limphas, Squamea praeualidis dorsa ferebat aquis. CXXXII. SPATA BLMUV CINOTO Bb 1 languucit Ba 2 adque Bx calibs B7MU, caleps Bl, calips LV 8 emollet B* gladius Bb 5 tyrsum BLMUV gestas MU, gestans BLVb 6 uenirem B1 deeere Martia opem coni. Schottus CXXXIII. STOMACIO Bb, STOMACHO LV, STOMACO M; em. Schenkl in Ausonii Cent. nupt. 1 sollicita L laeui B marciscnnt B1 3 elifans B, elephans b 4 miscans L 5 poene L1 tenere BLM, temere B (s. I. m. ree.) b 6 nescis B b munera fort. 7 melle B b inclndera L 8 haec Bb CXXXIIII. Carmina 134-36 solus exh. B SPVMAS B 3 fluxus b duriscere B\' limfas B Ales ut in tenero fidens tunc constitit orbe, Otia dans pinnis, tuta premebat aquas. De proprio pelagus calcanti suggerit alnum, Humida cum siccam cumbula portat auem.
CXXXV. DE SEPVLCRO MAIORIANI IMPERATORIS. Cum perstat grauior, bustum fortuna per iram Contulit exuuiis, Maioriane, tuis. Pyramidum indignis (ingentes) prospice moles, Vilia principibus linque sepulcra piis.
CXXXVI. DE EQVO PADANO. Cornipedes cuncti, quos gignunt bellica rura Quosque cruentatis diluit unda toris, Algida qui Tanais domuistis dorsa profundi, Quorum praeualidas ungula calcat aquas: Ecce Padanus adest sonipes, cui iudice recto Cedant Aemonii quos fouet aura poli. Ille pruinosis qui mandit gramina lustris, Et merito et forma dispar utroque uenit. Molliter incedit membris formosus honestis, Oblectat uisum dulcis in obsequio. Nil iam Phasiacam conlaudet fabula prolem, Nec peregrina ferant nomina celsa caput. 5 constitit B (s. I. m. rec.) b, consistit B 7 alnum B, aluum B (corr. rec.) b 8 hu////mida B conbnla B CXXXV. 1 praestat Bb, em. Sirm. periram B, petitum B (B. I. m. ree.) b 2 axubiis B ///tuis B 3 pyramidum indignia ingentes tentaui, nunc indignis pyramidum (prramedum B m. 1) Bb, pyramidum nunc indignis en coni. Schenkl, n. i. p. fors Io. Sauarus, n. i. p. iam (uel tu) Baronius moles Sirm., mole Bb CXXXVI. DE EQVO BADEO ET BALANE B, sed in mg. etn. PADANO m. rec. 1 coruipedis B, cornipedis B (corr. rec.) b, em. Schottus et Sirm. 2 dilnet B thoris B (m. rec.) b 3 tanaes B* domuistis (alt. i corr.) B 6 demonii Bb; em. Sirm. 7 mandit scripsi, mandet Bb, mandat Sirm. 11 fasiacam Bb
CXXXVII. DE PRINCIPE P. P. EBBIOSO QVI VITEM TENEBAT. Verus honor uitem tribuit, sed munera uitis Ieiuno non dant ligna ministerio.
CXXXVIII. ALITER. Vt sceptrum princeps, sic gestat dextera uitem: Vtribus exornet diua corona caput.
CXXXVIIII. ALITER. Vitifer hic siccus matrem conplector erilis, Vberibus pressis quae mihi uina negat.
CXXXX. ALITER. Heu quotiens calidis uites sine fruge labellis Inlusit, nudo nomine me refouens!
CXXXXI. ENNODIVS HONORATO PRINCIPI. Terrarum culpis uitium potator obumbras: Ebrius esse nequis uina uomens Ligurum. Dum replet madidus feruentia pectora Bacchus, Indicunt ualidam pocula nostra sitim. cxxxvn. EPIGRAMMA (EPIGRAMA B\' ut vid., VERSVS EPIG LV) DE BLV P. P. B, Px. PS. LY. QVODAM B (I. I. m. rec.) b TENEBAT IVVANTE b 1 uitia Sirm., mtes BLM UVb CXXXVIII. hoc epigr. om. b 2 uitibus coni. Schottus CXXXVIII. 2 praessis B CXXXX. 1 callidis B uites Bb, uitis LMUV labellis MU, labelli BLVb 2 mundo b uina fouans coni. Schottus CXXXXI. 1 potator Sirm., potatur V, putator L, putatur BMU 2 ebreus Lx est L neques B uomen L, monene MU 3 faeruentia L bachus B, baccus LMUV 4 pectora MU nran L sitem B
CXXXXII. DE EPISTVLA DOMNI AMBROSI CONTRA SVMMACHVM DE ARA VICTORIAE, QVANDO PETENS CVLTVM IPSIVS VICTVS EST SVMMACHVS. FACTVM SVBITO ET MISSVM DOMNO FAVSTO PRAEF. P. Dicendi palmam Victoria tollit amico. Transit ad Ambrosium: plus fauet ira deae.
CXXXXIII. VERSVS DOMNI FAVSTI. In ligurum terris potorem qui uocat errat: Numquid uina bibit uina bibens ligurum?
CXXXXIIII. VERSVS MESSALAR Suscipe uersiculos, Ennodi proxime, nostros, Vt librum nobis reddere non desinas: Ne foedes cultum, dum reddere, Maxime, non uis, Quae pridem nobis es quoque pollicitus.
CXXXXV. DOMNI ENNODI. Si te, Messala, studiis mihi pandere uelles, Non deerant libri, quos tibi, dulce, darem. Mens iniusta nimis quod spernat tollit amanti, Nec gratum est munus quod fugit ingenium. CXXXXn. EPIGRAMMA FACTVM DE BLVb DΟΜ̃ B AMBROSII B (corr. rec.) LY SYMACHVM L FACTI Bb ET om. B b MISSI B, MISIT b PREF. P. BLV, exp. B (m. rec.), om. b 1 uictorie L, uictoriae V1 tollet Bb I CXXXXin. DOMNI B 1 terri Bb potorem b, pntorem BLMUV 2 bibit L, bibet BMVVb CXXXXIIII. BOETIO VS L MESSALE BLMV 2 non renuas coni. Schottus 3 fędes B, fedes L2MUV, fides Z1 CXXXXV. DOMINI ENNODII B (corr. rec.) b 1 Messala scripsi, messolam L, mesBalam rell. nellis B 4 ne Bb
CXXXXVI. DOMNI ENNODI. Artis grammaticae librum de carmine fracto Qui poscit, solidos certat habere pedes. O utinam Musis contingant munere nostro De te quandoque gaudia certa, puer! Vitant loripedem, nisi fallor, pangere uersum Vel quos in somnis respiciunt studia.
CXXXXVII. DE HONORATO. Vxor Flasconis cupis dotata Falerni, Semper inexhausto pectus repleta Lyaeo, Quae Bacchum madidis colui uenerata labellis, Turgida ructato permulcens numina musto, Concludor sicci bene conscia tegmine busti: Est tamen ad superos coniunx mihi nobilis, euoe, pocula quem numquam possint transire beata. Quem si fata uirum seruant, tibi uiuimus ambo.
CXXXXVIII. EPITAPHIVM DOMNAE DALMATIAE. Funus obit, uirgo quotiens in busta refertur. Vnum iter est mortis criminis obsequium. Dalmatiae meritis uicta est natura rebelli$, Degeneri caelum nobilitate tenet. Hoc satis est mundum calcasse in corpore mundi, CXXXXVI. DOMINI ENNODII B (corr, rec.) b 1 gramatice L fracto Bb, facto LMUV 2 certa tauere B, certa canere B (s. I. m. rec.) b, certat auere coni. Barthius 4 quando petit coni. Schottus, quondam aeque coni. Barthius, quandoque ah fort., si quando coni. Schenkl 6 insomnes coni. Schottus CXXXXVIL 2 inexauBto Bl 3 baccum BLMUV 6 euoe scripsi, euue libri, Eui coni. Schenkl 8 uiuemus B CXXXXVin. EPITAFIVM Y, EPITAF̃ L, EPYTAFIVM B DOMINAE B (corr. rec.) b 1 obet B 2 unde U 5 mundo coni. Schottus De uitio sumptam cedere nil uitiis. Stemmatis haec lucem transcendit sole pudoris, Mens cum proposito consociata fuit.
CXXXXVIIII. DE FONTE BAPTISTERII SANCTI STEPHANI ET AQVA QVAE PER COLVMNAS VENIT. En sine nube pluit sub tectis imbre sereno Et caeli facies pura ministrat aquas. Proflua marmoribus decurrunt flumina sacris Atque iterum rorem parturit ecce lapis. Arida nam liquidos effundit pergula fontes, Et rursus natis unda superna uenit., Sancta per aetherios emanat limpha recessus, Eustorgi uatis ducta ministerio.
CL. [EXCVSATIO ENNODII DE LAVDIBVS.] Qui miratur officii terminos in amicorum me laudibus egressum recolat quam imperiosa est semper affectio nec parens propositi legibus uis amoris. et profecto si facti mei rationem quaerat, religionem uocat quod mentibatur excessum. Vt ualeant aquilae formatos prodere fetus, Vitalis tenerum frangit tepor insitus ouum. 7 stimmatis B, stematis LMUV CXXXXVIIIL FONTES B APTESTIRII B b STEFANI B QVE L 1 pluet B inbre B 4 morem b parturet B 7 linfa B, lympha L CL. EXCVSATIO—LAVDIBVS MP et Sirm., om. BLUTY, ENNODIVS AVIENO inscr. b 1 terminus B 2 egressus sum L quem B inperiosa B 3 etj es B 4 nocet fort. quod] qui U mentibatur B, mentiebatur rell. DE NOBILIVM EDVCATIONE uera. inacr. Schottus 1 ut - us. 10 uisu om. T perdere b 2 uitales frangunt b tepor B, teporibus PV, temporibus LMUb insitus om. MUb obum B, annum b Tunc pius artatam lacerat pater inpiger aedem, pariat rursus studio quos edidit aluo. Mox generis testem Phoebum ciet arbiter idem, Inuenit internam rimatus lumine lucem. Non aliter celso pueros de stemmate cretos Doctrinae radiis opponit cura parentis. Quam bene flammarum constanter, respice, bella Excipiunt teneri, uincentes fulgora uisu.
CLI. [DE DVABVS DOMIBVS CONIVNCTIS.] Vna domus duplici discreta iungitur aede Partiturque suum quod bene nectit opus. In geminis simplex radiat pia gloria tectis Et de diuisis consociatur honos. Ne procul aut ibidem sacros confunderet usus, Constanti numerum sors dedit ampla loco. 5 foebum B ciit Bl ut utdetur 7 celsos V cretua B, certos P2 (in mg.) b 8 componit b 9 constantes fort. 10 uincentes b, uincentis BLMUV uisus b CLL Inscr. om. BLPVb, add. Sirm. 1 uers. 1. 2 post 6 ponunt Pb et Sirm. 2 partitorquae B 4 consotiatur BL bonus BLV, onus Pb, em. Sirm. 5 ne° Y, nec Lb.