Tempore, quo Attila, rex Hunnorum, defunctus est, utraque Pannonia ceteraque confinia Danuuii rebus turbabantur ambiguis ac primum inter filios eius de optinendo regno magna sunt exorta certamina, qui morbo dominationis inflati materiam sui sceleris aestimarunt patris interitum. tunc itaque sanctissimus dei famulus Seuerinus de partibus orientis adueniens in uicina Norici Ripensis et Pannoniorum paruo, quod Asturis dicitur, oppido morabatur, ubi uiuens iuxta euangelicam apostolicamque doctrinam, omni pietate et castitate praeditus, in confessione catholicae fidei uenerabile propositum sanctis operibus adimplebat.

dum ergo talibus exercitiis roboratus palmam supernae uocationis innocue sequeretur, quodam die ad ecclesiam processit ex more. tunc presbyteris, clero uel ciuibus requisitis coepit tota mentis humilitate praedicere, ut hostium insidias imminentes orationibus et ieiuniis ac misericordiae fructibus inhiberent. sed animi contumaces ac desideriis carnalibus inclinati praedicentis oracula infidelitatis 2 Tempore] Tenpoe V In tempore L (cf. p. 4, 14) unnorum L hu- norum M 3 ceteraque CLV ceteraa (que ras.) G danubii codd. Casin. 144. 146 4 ac primum-interitum MNTV: om. CGL codd. Gasin. 144.145.146 5 exhorta TV 6 estimarunt MN 8 uicina MNTV: uicinia CGL codd. Casin. rupensis L Pannoniarum mauuIt Sauppe; Pannoni(ae superi)oris fort. 9 ubi add. Sauppe: om. libri 10 castitate et pietate L 11 pditus N 12 exerciciis M roboraretur M 13 innocua G quadam CGLN 14 eclesiam Lpr. 15 cpit CGMV codd. Casin. cepit L 16 hostium] u a m. 2, ut uidetur, T propter hostium L ac ieiuniis et CGL codd. Casin. 17 inhiberent CGMNTV: inhrerent L 18 inclinati] inquinati C GL codd. Casin. oraculi N suae discrimine probauerunt.

famulus autem dei reuersus ad hospitium, quo ab ecclesiae fuerat custode susceptus, diem et horam imminentis excidii prodens: de contumaci\' ait oppido et citius perituro festinus abscedo\'. inde ad proximum, quod

Comagenis appellabatur, oppidum declinauit hoc barbarorum intrinsecus consistentium, qui cum Romanis foedus inierant, custodia seruabatur artissima nullique ingrediendi aut egrediendi facilis licentia praestabatur. a quibus tamen famulus dei, cum esset ignotus, nec interrogatus est nec repulsus. itaque mox ingressus ecclesiam cunctos de salute propria desperantes ieiunio et orationibus atque elemosynis hortabatur armari, proponens antiquae salutis exempla, quibus diuina protectio populum suum contra opinionem omnium mirabiliter liberasset.

cumque salutem omnium in ipso discriminis articulo promittenti credere dubitarent, senex, qui dudum in Asturis tanti hospitis susceptor exstiterat, uenit atque a portarum custodibus sollicita interrogatione discussus interitum sui oppidi habitu uerboque monstrauit, adiciens eadem die, qua quidam homo dei praedixerat, barbarorum uastatione deletum. quo audito solliciti responderunt: putas non ipse est, qui desperatis rebus dei nobis subsidia pollicetur?\' mox igitur in ecclesia recognito dei famulo senex pedibus eius prostratus aiebat ipsius se meritis liberatum, ne cum ceteris oppidaneis subiret excidium.

His auditis habitatores oppidi memorati incredulitati ueniam postulantes monitis uiri dei sanctis operibus paruerunt ieiuniisque dediti et in ecclesia per triduum congregati errata praeterita castigabant gemitibus et lamentis. die autem tertio, cum sacrificii uespertini sollemnitas impleretur, facto subito terrae motu ita sunt barbari intrinsecus habitantes exterriti, ut portas sibi Romanos cogerent aperire uelociter.

exeuntes igitur conciti diffugerunt, aestimantes se uicinorum hostium obsidione uallatos, auctoque terrore diuinitus, noctis errore confusi, mutuis se gladiis conciderunt. tali ergo aduersariis internecione consumptis diuino plebs seruata praesidio per sanctum uirum armis didicit pugnare caelestibus.

Eodem tempore ciuitatem nomine FauianiB saeua fames oppresserat, cuius habitatores unicum sibi remedium affore crediderunt, si ex supra dicto oppido Comagenis hominem dei religiosis precibus inuitarent. quos ille ad se uenire praenoscens a domino ut cum eis pergeret commonetur. quo cum uenisset, coepit ciuibus suadere dicens:

\'paenitentiae fructibus poteritis a tanta famis pernicie liberari. qui cum talibus proficerent institutis, beatissimus Seuerinus diuina reuelatione cognouit quandam uiduam nomine Proculam fruges plurimas occultasse. quam productam in medium arguit uehementer. \'cur\' inquit \'nobilissimis orta natalibus cupiditatis te praebes ancillam et 1 Nohabitores (ta add. m. 2) M habitatoribus V memorate N pr. incredulitatis L (cf. p. 10, 19) 2 sancti L 3 acclesia GT V congraegati L 4 tercio M tertia L 5 sollempnitas GMV solemnitas N 6 ferre GMNV 7 sibi portas M pr. uelociter exeuntes. Igitur MNTV 8 estimantes CGLMN 9 auctoque] actoque L noctis] om. N 11 internecione T internicione CGL internitione MN internione V 13 Eodem] odem V fabianis GL sena LMNV famis L 14 oppresserat T affore] fore LM 15 comagenis L: commagenis CGMNTV 16 reliosis V uenire] ire in ras. T 17 commonetur] ammoneretur L (re del. m. 1) 18 cepit CGV cepit LN audere V 19 pernitie NV perniti M 20 beatus L releuatione V 23 orta MN extas auaritiae mancipium, quae est docente apostolo seruitus idolorum? ecce domino famulis suis misericordia consulente tu quid de male paratis facias non habebis, nisi forte frumenta dure negata in Danuuii fluenta proiciens humanitatem piscibus exhibeas, quam hominibus denegasti. quam ob rem subueni tibi potius quam pauperibus ex his quae adhuc te aestimas Christo esuriente reseruare. quibus auditis magno mulier pauore perterrita coepit seruata libenter erogare pauperibus.

igitur non multo post rates plurimae de partibus Raetiarum mercibus onustae quam plurimis insperatae uidentur in litore Danuuii, quae multis diebus crassa Heni fluminis glacie fuerant colligatae: qua dei imperio mox soluta ciborum copias fame laborantibus detulerunt. tunc coeperunt omnes deum insperati remedii largitorem continuata deuotione laudare, qui se tabe diuturnae famis interire crediderant, fatentes euidentius rates extra tempus glaciali solutas frigore serui dei precibus aduenisse.

Per id tempus inopinata subreptione praedones barbari, quaecumque extra muros hominum pecudumque reppererant, duxere captiua. tunc plures e ciuibus ad uirum dei cum lacrimis confluentes inlatae calamitatis exitium retulerunt, simul ostendentes indicia recentium rapinarum.

ille uero 1 cf. Eph. 5, 5 1 que M 2 idolorum] doto in ras. G ydolorum L idolorum seruitus M mia (= misericordia) MNTV: misericorditer CGL 3 quid] qui N malis N paratis] partis CGl fatias M 4 dure NTV: diu CGLM denegata CG 5 subuenit M 6 estimas CLMN 7 seruare CGL 8 cqpit CGMV cepit L 9 retiarum CGLN reciarum MTV 10 on\'te V hunusta M qua N insperate GLV litore T 11 danubii L crassa Heni] crassani (q in ras. a m. 1) L crassa rheni CG glatie TV glaciQ N 12 qua] quQ L solute L cyborum L copias fame] copiissime N 13 cperunt CGLMV insperate L pr.; corr. m. 1 14 continua LM qui] quq N 15 diurnq M credebant CGL 16 extra tempus] extra e tempus M glatiali TV aduenisset M 17 id TV: idem CGLMN inoppinata M surreptione (prior r in ras. a m. 2 L) CGL 18 quqcunque T pecodumque CGL precodumque N repererant supr. uers. add. Ll reperssrant M 20 illate CGL 21 inditia M Mamertinum percontatus est, tunc tribunum, qui post episcopus ordinatus est, utrum aliquos secum haberet armatos, cum quibus latrunculos sequeretur instantius. qui respondit: milites quidem habeo paucissimos, sed non audeo cum tanta hostium turba confligere. quod si tua ueneratio praecipit, quamuis auxilium nobis desit armorum, credimus tamen tua nos fieri oratione uictores\'.

dei famulus ait: \'etiam si inermes sunt tlli, milites, nunc ex hostibus armabuntur: nec enim numerus aut fortitudo humana requiritur, ubi propugnator deus per omnia comprobatur. tantum in nomine domini perge uelociter, perge fidenter: nam deo misericorditer praeeunte debilis quisque fortissimus apparebit: dominus pro uobis pugnabit et uos tacebitis. uade ergo festinus, hoc unum ante omnia seruaturus, ut ad me, quos ex barbaris ceperis, perducas incolumes\'.

exeuntes igitur in secundo miliario super riuum, qui uocatur Ticuntia, praedictos latrones inueniunt: quibus in fugam repente conuersis arma omnium sustulerunt, ceteros uinctos ad dei famulum, ut praeceperat, adduxerunt captiuos. quos absolutos uinculis, cibo potuque refectos paucis alloquitur: ite et uestris renuntiate complicibus, ne auiditate praedandi ultra huc audeant propinquare: nam et statim caelestis uindictae iudicio punientur, deo pro suis famulis dimicante, quos ita consueuit superna uirtute protegere, ut tela hostium non eis inferant uulnera, sed arma potius subministrent*.

dimissis itaque barbaris ipse de Christi miraculis gratulatur, de cuius et miseratione 1 percunctatus M 4 sed] et CO 5 prqcepit V 7 uictores] auctores N dei] et dei COL iruermes (h rasa) L inhermes M 10 perge fidenter CGMNTV: om. L 11 nam CGMNTV: ia L praheunte G 13 ad] a F 14 coeperis T cqperis MV incolomes NTV 15 ticuntia NTV: ticuncia M tyguntia CO tigantia L predictos L1 16 inueniunt] inuenerunt CGL 17 ceteros LMN uinctos] uero uinctos CGL 18 praeceperat] pdixerat L adduxere CGL 19 denuntiate CGL 20 predandi Ll hue] hunc OxN 21 et MTV: om. CGLN uindicte V iuditio M 22 deo] ds V 24 subministrent LMNT1: sumministrent CO T\'V 25 gratubatur M de cuius - promittit] om. M miseratione] miratione O VIIII. 2. 2 promittit numquam illud oppidum hostium praedas ulterius experturum: ciues tantum ab opere dei nec prospera nec aduersa retraherent.

Deinde beatus Seuerinus in locum remotiorem secedens, qui ad Vineas uocabatur, cellula parua contentus, ad praedictum oppidum remeare diuina reuelatione compellitur, ita ut, quamuis eum quies cellulae delectaret, dei tamen iussis obtemperans monasterium haud procul a ciuitate construeret, ubi plurimos sancto coepit informare proposito, factis magis quam uerbis instituens animas auditorum.

ipse uero ad secretum habifcaculum, quod Burcum appellabatur ab accolis, uno a Fauianis distans miliario, saepius secedebat, ut hominum declinata frequentia, quae ad eum uenire consueuerat, oratione continua deo proprius inhaereret. sed quanto solitudinem abditam incolere cupiebat, tanto crebris reuelationibus monebatur, ne praesentiam suam populis negaret afflictis.

proficiebat itaque per singulos dies eius meritum crescebatque fama uirtutum, quae longe lateque discurrens caelestis in eo gratiae signa pandebat. nesciunt enim latere quae bona sunt, cum iuxta sententiam saluatoris nec lucerna sub modio contegi nec in monte posita ciuitas possit abscondi.

inter cetera enim 20 cf. Matth. 5, 14. 15 1 numquam L illo V experturum] x et um in ras. a m. 1 T 4 in remotiore loco M secedens] recedens CL qui] quod CG 5 winbercuineas cod. Vind. 1064 fol. 64\' contentus] ctept\' V 6 ut] om. L 8 haud] haud T haut L; om. M procul] om. M 9 CQpit OGL\'MTV 10 animas] animos OG; om. L auditorum] om. .L secretiu N 11 burgum CGL apellatur (sic) M wienafabiaois GLNTV fauianis cod. Vind. 1064 12 sepius GLNV 14 proprius Hartel (comparat. aduerb. proprie cl. Neue Lat. FormenU II 114): propius GGM propitius NTV propitio L inhereret CGNTV sollicitudinem N abditam] om. CGL 15 crebrius CG relationibus M 16 presentiam L populis] popllf M denegaret CGL qa 17 meritum eius G 18 caelestis] cqlestis (qa add. m. 2) L gratiae] gra L 20 lucerna M 21 monte] inte V ciuitas posita M caetera GL magnalia, quae illi saluator indulserat, praecipuum abstinentiae munus accipiens carnem suam plurimis subiugabat inediis, docens corpus cibis abundantioribus enutritum animae interitum protinus allaturum.

calciamento nullo penitus utebatur: ita media hieme, quae in illis regionibus saeuiore gelu torpescit, nudis pedibus ambulare contentus singulare patientiae dabat indicium, ad cuius immanitatem frigoris comprobandam testem constat esse Danuuium, ita saepe glaciali nimietate concretum, ut etiam plaustris solidum transitum subministret.

qui tamen talibus per dei gratiam uirtutibus sublimatus intima humilitate fatebatur dicens: ne putetis mei meriti esse quod cernitis: uestrae est potius salutis exemplum. cesset humana temeritas, elationis supercilium comprimatur. ut aliquid boni possimus, eligimur, dicente apostolo: qui elegit nos ante mundi constitutionem, ut essemus sancti etimmaculati in conspectu eius. orate immo pro me, ut non ad condemnationis cumulum, sed ad iustificationis augmentum saluatoris dona proficiant.

haec et his similia solebat proferre eum fletibus, miro erudiens homines humilitatis exemplo, cuius uirtutis fundamento munitus tanta diuini muneris claritate fulgebat, ut ipsi quoque ecclesiae hostes haeretici reuerentissimis eum officiis honorarent.

Rugorum siquidem rex, nomine Flaccitheus, in ipsis regni sui coepit nutare primordiis, habens Gothos ex inferiori Pannonia uehementer infensos, quorum innumera multitudine terrebatur. is ergo beatissimum Seuerinum in suis periculis tamquam caeleste consulebat oraculum. ad quem, dum uehementius turbaretur, adueniens deflebat se a Gothorum principibus ad Italiam transitum postulasse, a quibus se non dubitabat, quia hoc ei denegatum fuerat, occidendum.

tunc ergo a uiro dei hoc responsum praedictus accepit: si nos una catholica fides annecteret, magis me de uitae perpetuitate debuisti consulere: sed quia de praesenti tantum salute sollicitus, quae nobis est communis, interrogas, instruendus ausculta. Gothorum nec copia. nec aduersitate turbaberis, quia cito securus eis discedentibus tu desiderata prosperitate regnabis: tantum ne humilitatis meae monita praetermittas. non te itaque pigeat pacem appetere etiam minimorum, numquam propriis uirtutibus innitaris. maledictus, inquit scriptura, qui confidit in homine et ponit carnem brachium suum et a domino recedit cor eius. disce igitur insidias cauere, non ponere: in lectulo quippe tuo pacifico fine transibis\'.

qui dum tali animatus oraculo laetus abscederet, perlato sibi, quod turba latronum aliquos captiuasset ex Rugis, uirum dei misit protinus consulendum. qui sanctis eum mandatis, ne 17 Hier. 17, 5 1 Krcenrugorum cod. Vind. 1064 flaccitheus L flacetheus N 2 cpit CGL1 TV cepit N inferiore CGL 3 infensos] infestos L 4 is] His N 5 celeste L cqlestq N 6 pricipibus G 7 postulasse] ptulisse N 8 denegatum] delegatum L 9 accipit N 10 annecteret (n prior sup. uers. a m. 2) L adnecteret M me] ime V; om. CG uite V perpetuitate libri: perpetuae (= aeternae) salute uel prosperitate Hartel 11 sollicitus quae nobis est] om. V 13 turbaberis CGNTV: turbaris L turberis M 14 desiderata prosperitate L 15 pretermittas L 21 dum MNTV (cf. Paucker Spicileg. add. lexic. lat. p. 67): cum CGL slsibi V 22 latronum MNTV: latrocinantium barbarorum CGL uirum CGLMNTV (er. Lucif. p. 7, 15 ed. Hartel): ad uirum Sauppe ex codd. rece. 23 misit] om. M protinus] protinus adiit (adiit a m. 2 in ras. 5 litt.) M praedones sequeretur, domino reuelante praemonuit dicens: si eos secutus fueris, occideris. caue, ne amnem transeas et insidiis, quae tibi in tribus locis paratae sunt, improuida mente succumbas: nam cito nuntius fidelis adueniet, qui te de his omnibus efficiat certiorem).

tunc duo captiuorum ab ipsis hostium sedibus fugientes ea per ordinem retulerunt, quae beatissimus uir Christo sibi reuelante praedixerat. igitur frustratis insidiis aduersantum Flaccitheus incrementis auctus prosperioribus uitam rebus tranquillissimis terminauit.

Post haec autem quidam Rugus genere per annos duodecim incredibili ossuum dolore contritus omni caruerat incolumitate membrorum, cuius cruciatus intolerabilis circumquaque uicinis factus erat ipsa diuturnitate notissimus. itaque nihil proficiente diuersitate remedii tandem uidua mater ad sanctum uirum uehiculo filium deduxit impositum et ante ianuam monasterii proiciens desperatum continuatis fletibus reddi sibi unicum filium precabatur incolumem.

sed uir dei sentiens a se magna deposci fletu commotus aiebat: \'quid opprimor opinione fallaci? cur aestimor posse quod nequeo? non est uirtutis meae praestare tam grandia: consilium tamen do tamquam misericordiam consecutus a deo. tunc mandat mulieri, ut pauperibus aliquid pro suis uiribus largiretur. illa nihil morata uestem, quam induta fuerat, se uelociter exuens egentibus diuidere properabat.

quo audito uir dei feruorem eius admirans iterum mandat, ut suis operiretur amictibus, 4 1 domino] om. V dicens] didicens G; om. M 2 insidiis] I insidias G* supr. uers. 4 nuncius V tq M 5 effitiat M 7 sibi] om. M 8 aduersantium CGLN flaccitheus (q a m. 2) L auctis V 9 uita V tranquillissimis* L 11 ossnum NTV (cf. Boenseh Itala u. Vulg. * p. 265): ossium CGLM 12 incolomitate LMNTV menbroram MN crutiatus TV 14 nichil CGLM; sic semper - profitiente M 15 filium] add. M2 supr. uers. dedaxit] dedexit Ml adduxit CG 16 ***ianuam L 17 filium] om. CG incolomem LNTV incolumen CG 18 senciens V 19 estimor CGLMN 20 uirtutis] enim uirtutis L 21 tamquam-a deo CGMNTV: om. L 23 uestem quam CGMNT V (cf. Hartel Ind. ad Gypr. p. 431): ueste qua L 24 egentibus L 25 ammirans LIMNTI dicens: \'cum filius tuus tec am domino sanante perrexerit, opere uota supplebis\'. indicto igitur paucorum dierum de more ieiunio, fusis ad deum precibus ilico sanauit infirmum atque incolumem suis gressibus ambulantem remisit ad propria.

qui cum postea nundinis frequentibus interesset, stupendum miraculum cunctis uidentibus exhibebat. nonnulli enim dicebant: \'ecce ille, qui fuerat totius corporis putredine tabefactus\': aliis autem, quod ipse esset, omnino negantibus grata contentio nascebatur.

ex illo igitur tempore, quo est reddita sanitas desperato, uniuersa Rugorum gens ad dei famulum frequentans coepit gratulationis obsequium reddere et opem suis postulare langoribus. de aliis etiam gentibus, ad quas tanti miraculi fama peruenerat, multi Christi militem uidere cupiebant.

qua deuotione etiam ante hoc factum quidam barbari, cum ad Italiam pergerent, promerendae benedictionis ad eum intuitu deuerterunt.

Inter quos et Odoacar, qui postea regnauit Italiae, uilissimo tunc habitu iuuenis statura procerus aduenerat. qui dum se, ne humillimae tectum cellulae suo uertice contingeret, inclinasset, a uiro dei gloriosum se fore cognouit. cui 14-p. 23, 2 exhibet Anonymus Valesii §. 46 p. 291 ed. Gardth. 1 filiustuus T tecum] in mg. add. Mx 3 sanabit G1 4 incolomem LNV incolumen CGM remisit] ire iussit N 6 exibebat C 9 quo] quod (d ras.) G SlN sanitas reddita N 10 desperata L uniuersa rugorum] uniuersarum gothorum (a del., 0 \'add. m. 2) M 11 cpit CGLIV 12 languoribus CGLMNV 13 Christi] xpiani V 14 quidam barbari - p. 23, 2 largiturus] apud Anonymum Valesii §. 46 p. 291 sq. ed. Gardth. 15 promerende GV 16 deuerterunt CGMNTV Anon. cod. Meerm. et Palat.: deuenerunt L 17 odoacar MNTV: odouacar CG odoacer L oducar Anon. cod. Meerm. m. 1 oduacar m. 2 odoachar Anon. cod. Pal. 18 uillissimo V I ulissimo L (i add. m. 2) tunc] om. Anon. 19 se, ne] om. Anon.; se (om. ne) L humillime LN humillimum tectum Anon. cod. Pal. humillimo tecte Anon. cod. Meerm. suo] eius suo (sua Meerm.) Anon. contingeret] ne contingeret L 20 inclinasset] et inclinasset se Anon. cod. Pal. se fore] esse forte Anon. cod. Meerm. ee fore te Anon. cod. Pal. etiam ualedicenti: cuade) inquit cad Italiam, uade, uilissimis nunc pellibus coopertus, sed multis cito plurima largiturus\'.

Feletheus quoque rex, qui et Feba, memorati filius Flaccithei, paternam secutus industriam sanctum uirum coepit pro regni sui frequentare primordiis. hunc coniux feralis et noxia, nomine Giso, semper a clementiae remediis reuocabat. haec ergo inter cetera iniquitatis suae contagia etiam rebaptizare quondam est conata catholicos, sed, ob sancti reuerentiam Seuerini non consentiente uiro, a sacrilega quantocius intentione defecit.

Romanos tamen duris condicionibus aggrauans quosdam etiam Danuuio iubebat abduci. nam cum quadam die in proximo a Fauianis uico ueniens aliquos ad se transferri Danuuio praecepisset, uilissimi scilicet ministerii seruitute damnandos, dirigens ad eam uir dei ut eos dimitteret postulab at. uerum illa facibus feminei furoris exaestuans mandata reportari iussit asperrima. \'ora\' inquit \'tibi, serue dei, in tua cellula delitescens: liceat nobis de seruis nostris ordinare quod uolumus\'.

haec igitur audiens homo dei: \'conifdo* inquit, in domino meo Iesu Christo, quia necessitate compelletur explere quod praua uoluntate despexit*. uelox itaque secuta correptio prostrauit animos arrogantis. quosdam enim aurifices barbaros pro fabricandis regalibus ornamentis clauserat arta custodia. ad hos filius memorati regis admodum paruulus, 1 ualedicendi L pr. (corr. m. 1 in mg.) uadedicenti G1 Anon. cod. Meerm. inquid V Anon. codd. Meerm. et Pal. uilis»imis (s rasa) T nilisimis V 2 cito] scito L plurimi Anon. cod. Meerm. 3 Feletheus (q a m. 2) L Feua CGL filius] om. L 4 cpit CLlMTV cepit GL eras. 5 coniunx CGL (n alteram, add. L2 supr. uers.) 6 clementiae] dementia V reuocabat MNTV: retrahebat CGL 7 ergo] autem M cetera G L 8 quondam MNTV: quosdam CGL conata] contra N 9 seuserini M sagrilega T quantotius LMTV quatotius N 10 romanis V conditionibus MNTV 11 adduci M post abduci spatium uacuum unius uersus et semis in L 12 fabianis GL fauanis N 13 praecepisset] prqcessisset L (q a m. 2) minisUrii (eras.) T ministrii V 14 dannandos (corr. m. 1) L dapnandos M 16 serue dei] om. M 19 in] I add. 02 in mg. meo] om. CGL compelle«tur T compellitur L 22 pro] (= propter cf. I. 5 et Ind. ad Viet. Vit. ed. Petsch.) om. L 23 ammodum (corr. m. 2) LT ammodum N. nomine Fredericus, eodem die, quo regina senium dei contempserat, puerili motu concitus introiuit. tunc aurifices infantis pectori gladium imposuere dicentes, quod, si quis ad eos absque iuramenti praesidio ingredi conaretur, paruulum regium primitus transfigentes semet ipsos postea trucidarent, quippe cum sibi nullam spem uitae promitterent, macerati diuturnis ergastulis.

his auditis regina crudelis et impia, uestibus dolore conscissis, talia clamitabat: \'o serue domini, Seuerine, sic, sic a deo tuo inlatae uindicantur iniuriae! hanc mei contemptus ultionem effusis precibus postulasti, ut in mea uiscera uindicares\'! itaque multiplici contritione ac miserabili lamentatione discurrens fatebatur se pro scelere contemptus, quod in seruum dei commiserat, plagae praesentis ultione percelli confestimque directis equitibus ueniam poscens et Romanos, quos eodem die tulerat, pro quibus et rogantem contempserat, retransmisit et aurifices accipientes protinus sacramentum ac dimittentes infantulum pariter et ipsi dimissi sunt.

his auditis reuerentissimus Christi seruus gratias creatori referebat inmensas, qui ob hoc interdum differt uota poscentium, ut fide, spe et caritate crescente, dum minora petitur, maiora concedat. id namque egit omnipotentia saluatoris, ut, dum liberos saeua mulier subicit seruituti, seruientes cogeretur reddere libertati.

quibus mirabiliter impetratis regina statim ad seruum dei properans cum marito monstrat filium, quem fatebatur illius T 2 concitis T 3 pectore LN1 imposuere Sauppe ex cod. Tegerns.: posuere CGLMNTV 4 regi*um T 6 cum sibi] cum nichil sibi (nichil del. m. 1) M uitae] om. CGL promiterent V 8 seuerine L sic sic MNTV: sic CG sicut L 9 tuo] om. N illa CGL M uindicabuntur L contemptus] obtentus L 13 dei] om. M presentis L 14 poscens MNTV: petitura CGL et libri: om. Sauppe; iunge et Romanos-et aurifices 18 reuerentissimus libri (cf. Paucker Spicilegium add. lex. lat.p. 187 sq. et Neue Lat. Formenl. 11193): reuerendissimus Sauppe ex libris quibusdam recc. xpi] Z xpi G immensas CLN 20 karitate LN minora petitur CGMNTV: miro patitur L 21 egit] om. N omni potentia T sena G LNV 24 monstrans L orationibus de mortis confinio liberatum, promittentes se nequaquam ultra eius iussionibus obuiare.

Magna quoque famulo dei prophetiae gratia praedito in redimendis erat captiuis industria. studiosus etenim insistebat barbarorum dicione uexatos genuinae restituere libertati. interea cuidam cam coniuge liberisque redempto praecepit transuadare Danuuium, ut hominem ignotum in nundinis quaereret barbarorum, quem in tantum diuina reuelatione didicerat, ut etiam signa staturae capillorumque colorem, uultus eius ac uestis habitum indicaret et in qua parte nundinarum reperturus eum foret ostenderet, addens, ut, quicquid ei reperta diceret persona, reuersus sibi maturius intimaret.

profectus itaque cuncta, sicut uir dei praedixerat, miratus inuenit. is igitur ab eodem homine, quem repperisse se mirabatur, interrogatus audiuit dicentem: \'putasne possum inuenire hominem, qui me ad uirum dei, cuius ubique fama diffunditur, qua uoluerit mercede perducat? diu est enim, quod ipsos sanctos martyres, quorum reliquias fero, suppliciter interpello, ut a tali ministerio tandem aliquando soluar indignus, quod huc usque non temeraria praesumptione, sed religiosa necessitate sustinui\'.

tunc nuntius hominis dei eius se aspectibus praesentauit reliquiasque sanctorum ab eo suscipiens uiro dei detulit. qui debito sanctorum Geruasii et Protasii martyrum reliquias honore suscipiens in basilica, quam in monasterio 1 promittentes MNTV: promittens CGL 3 Magna] *agna dl V 4 remendis M industria] ex industria L studiosus. Etenim GMNTV Studiosius etenim CL 5 ditione MNTV genuine V 6 coniuge] coniunge L 7 transuadare CGMNTV (cf. Bonsch Ital. et Vulg.7 p. 202): transuadere L pr., corr. m. eadem danubium LN 8 quereret GMNV diuinu V pr. 10 habitus CGL 11 forent L (n expunxit m. 2) quidquid G 12 ei] eu N 14 reperisse CLNV 18 martires MV 19 a tali ministerio tandem] om. M 20 hue] nc (= nunc) N 21 necessatate L pr., corr. m. 1 22 presentauit L reliquiasque— detulit M: om. CGLNTV 23 martirum MV construxerat, collocauit officio sacerdotum. quo loco martyrum congregauit sanctuaria plurimorum, quae tamen praeeunte semper reuelatione promeruit, sciens aduersarium saepe subripere sub nomine sanctitatis.

Episcopatus quoque honorem ut susciperet postulatus praefinita responsione conclusit, sufficere sibi dicens, quod solitudine desiderata priuatus ad illam diuinitus uenisset prouinciam, ut turbis tribulantium frequentibus interesset. daturus nihilominus monachis formam sollicitius admonebat beatorum patrum uestigiis inhaerere, quibus sanctae conuersationis adquireretur instructio, adhibendamque operam, ne is, qui parentes reliquit et saeculum, pompae saecularis inleoebras retrorsum aspiciendo cuperet, quas uitauerat, et ad hoc uxoris Loth exemplum terribile proponebat.

memorabat etiam timore domini mortificanda esse incentiua libidinum nec aliter superanda corporeae delectationis asserebat incendia, nisi fuissent per dei gratiam lacrimarum fonte restincta.

Quidam uero, nomine Maurus, basilicae monasterii fuit aedituus, quem beatus Seuerinus redemerat de manibus barbarorum. huic quadam die praecepit dicens: caue, ne hodie digrediaris alicubi: alioquin ab imminenti periculo non cauebis. hic ergo contra praeceptum tanti patris saecularis 1 collocauit libri: collocauit et sacrauit Sauppe martirum 2 plurimarum (corr. m. 1) M preunte L 3 subripere MV 2 plurimarum (corr. m.1) M preaunteL3Bubripere (forma uulg. pro subrepere; cf. Eugipp. Excerpt. p.-51, 3, Ennod. ed. Hartel Ind. p. 651) LlNTV: surripere CGL2M subrepere edd. Welseri et Boll. 7 prouintiam MTV 8 tribulantium CLXNTV: tribulancium G (bulancium in ras.) tribulantib; L* tribulations M nicbilominus CGL nichilhominus M 9 sollicitus M ammonebat VM NV 10 inberere GMNV acquireretur LlN 11 is] his MN reliquit CGLMN: relinquit TV 12 pompae] pompe GV i pompa (i add. m. 2) L illecebras CGLMN 13 aspiciendo MNTV: respiciendo CGL 14 memorabatur L 18 basilice GV fuit] om. M 19 redimerat LNV 20 quadam CGLM: quadam N quidam TV die] supr. tiers, add. T2 praecepit MNTV2: prqcedit Vpr. praecepit uir dei CGL 21 ab] om. CGL 22 cauebis MNTV: carebis CGL preceptum L cuiusdam hominis persuasu meridie ad colligenda poma in secundo a Fauianis miliario egressus mox a barbaris Danuuio transuectus est cum suo persuasore captiuus.

in illa hora uir dei, dum in cellula legeret, clauso repente codice: *Maurum* ait \'cito requirite\'. quo nusquam reperto ipse quantocius Histri fluenta praetermeans latrones properanter insequitur, quos uulgus scamaras appellabat. cuius uenerandam praesentiam non ferentes supplices quos ceperant reddidere captiuos.

Dum adhuc Norici Ripensis oppida superiora constarent et paene nullum castellum barbarorum uitaret incursus, tam celeberrima sancti Seuerini flagrabat opinio, ut certatim eum ad se castella singula pro suis munitionibus inuitarent, credentes quod eius praesentia nihil eis eueniret aduersi. quod non sine nutu diuini muneris agebatur, ut omnes eius monitis quasi caelestibus terrerentur oraculis exemploque illius bonis operibus armarentur.

in castellum quoque, cui erat Cucullis uocabulum, deuotionibus accolarum uir sanctus aduenerat euocatus, ubi factum grande miraculum nequeo reticere: quod tamen Marciani, post presbyteri nostri, cinis eiusdem loci, stupenda relatione cognouimus. pars plebis in quodam loco nefandis sacrificiis inhaerebat. quo sacrilegio comperto uir dei multis plebem sermonibus adlocutus ieiunium triduanum per presbyteros loci persuasit indici ac per singulas domos cereos afferre praecepit, quos propria manu unusquisque parietibus 1 hominis cuiusdam N 2 fabianis G danubio L 4 in cellula CGNT: cellula (om. in) L in cella MV 5 nusquam] nSqua N quantotius T quatotius LNV hystri CGM 6 pretermeans L properantes L 7 scamaras N (cf. Ind.): se amaras MTV scameras CGL appellat CG 8 coeperant T ceperant V reddére G 9 Dum LMT: Cum CGN oum V 10 pene GM NT 11 fragrabat L oppinio L pr. 12 municionibus GM monitionibus NTV 13 eueniret CGMNTV: adueniret L 16 Cucullis] om. N 17 deuocionibus GMV 18 adnocatus GN 19 martiani V cinis CGL (sic) MTV: ciues N 21 inherebat GNV 22 allocutus CGLMN 23 presbiteros T persuasi V cerreos V cqreos L 24 afferre NTV: afferri CGL afferi M prqcqpit L manu unusquisque MNTV: manus quisque L manu (om. unusquisque) CG affixit ecclesiae.

tunc psalterio ex more decurso ad horam sacrificii presbyteros et diaconos uir dei hortatus est tota cordis alacritate secum communem dominum deprecari, quatenus ad sacrilegos discernendos lumen suae cognitionis ostenderet. itaque cum multa largissimis fletibus cum eis fixis genibus precaretur, pars maxima cereorum, quos fideles attulerant, subito est accensa diuinitus, reliqua uero eorum, qui praedictis sacrilegiis infecti fuerant uolentesque latere negauerant, inaccensa permansit.

tunc ergo qui eos posuerant diuino declarati examine, protinus exclamantes secreta pectoris satactionibus prodiderunt et suorum testimonio cereorum manifesta confessione conuicti propria sacrilegia testabantur.

o clemens potentia creatoris cereos animosque flammantis! accensus est ignis in cereis et refulsit in sensibus: uisibilis lux naturam cerae liquauit in flammas, at inuisibilis corda fatentum soluebat in lacrimas. quis credat amplius eos quos sacrilegus error inuoluerat postea claruisse bonis operibus, quam eos, quorum cerei fuerant accensi diuinitus?

Alio rursus tempore in finibus eiusdem castelli locustae, frugum consumptrices, insederant copiosae, noxiis morsibus cuncta uastantes. tali ergo peste perculsi mox presbyteri ceterique mansores sanctum Seuerinum summis precibus adierunt dicentes: ut tantae plagae auferatur atrocitas, orationum tuarum experta suffragia postulamus, quae magno dudum 1 Qcclesiq GLIMY urdecurso V 2 presbiteros T diacones LMN ortatus LlV ortatus L1 exhortatus M 3 alacritate C GMNTV: claritate\'L comunem TV quatinus CG 4 sue MV 5 fletibus libri (cf. Eugipp. Excc. p. 967, 17): fletibus humi Sauppe 6 cereorum CL 10 daclarati V acclamantes N satactionibus (=satagentes i. e. perturbati) Hartel: satisfactionibus CLMNTV: satisfaocionibus G suis actionibus Sauppe 11 cqreorum L manifesta CGMNTV: et manifesta L 13 clementis N cqreos CGL flammantes N 14 cereis CL 15 cqrq GL re C v liquauit MNTY: liquabat CGL 16 lacrimis N 17 sacrileges (v add. m. 2) L 18 cqrei GL 20 copios CLTV: copiose GMN 21 cterique CL 22 sanctum] ad scm M precipus G pr. ad ierunt Ll atldierunt N 23 tante plage V tanta plagq M miraculo in accensis caelitus cereis multum apud dominum ualere conspeximus\'.

quos ipse religiosius allocutus: cnon legistis\' ait \'quid auctoritas diuina peccanti populo praeceperit per prophetam: conuertimini ad me in toto corde uestro, in ieiunio et in fletu, et post pauca: sanctificate, inquit, ieiunium, uocate coetum, congregate ecclesiam et cetera, quae secuntur? explete itaque dignis operibus quae docetis, ut malitiam facile praesentis temporis euadatis: nullus sane ad agrum exeat, quasi humana locustas sollicitudine uetiturus, ne diuina amplius indignatio prouocetur\'.

nee mora, omnibus in ecclesia congregatis unusquisque in ordine suo psallebat ex more. omnis aetas et sexus, qui etiam uoce non poterat, precem deo fletibus offerebat, elemosynae fieri non cessabant, quicquid bonorum operum praesens necessitas exigebat, sicut famulus dei praeceperat, implebatur.

omnibus igitur huiusce modi studiis occupatis quidam pauperrimus opus dei coeptum deserens ad agrum propriae segetis inuisendae causa, quae perparua inter aliorum sata iacebat, egressus est totoque anxius die locustarum nubem impendentem qua potuit exturbauit industria moxque ecclesiam communicaturus intrauit, sed segetem eius exiguam, multis uicinorum circumdatam 4 loel 2, 12. 15 sq. 1 miraculis N caelitus] diuinitus M cereis CGL aput V dominum] deum N 2 religiosus M 4 prophetam] prophetam dicens M 5 in fletu TV: fletu CGLMN 6 ctum C LV cetum M 7 ecclesiam GLXV cetera CGL Becuntur LMNT1: sequntur GT* sequuntur CV 8 docetis (scit. presbyteri) libri: docet Sauppe docet iste olim proposui 9 humanas G 11 acclesia GLMV 12 etas MV qui MNTV: quae CGL 13 uoce CGLM: uoce NTV flentib; L pr. elemosina GLT meelesine V helemosine N hele Mosinq M 14 quidquid GT pr. operum] om. M presens L preces N 15 exigebat] exhibebat M 16 huiusscemodi M paupin7 (= pauperinus) M 17 Nptum NV ceptum LM inuisendq NT: inuisende V inuisendi CG LM 18 que M iacebat] habebat M 19 totoque] totaque (?) G toto M anxios N pr. inpendentem MV impudentem G 20 cclesiam GV eccfa L 21 circumdata V frugibus, locustarum densitas deuorauit. quibus ex ea nocte ab illis finibus exterminatis imperio diuino probatum est, quanti ualeat fidelis oratio.

mane quippe sancti operis temerator atque contemptor rursus ad agrum suum male securus egrediens eum locustarum pernicie funditus inuenit abrosum et omnium circumquaque sationes integras: uehementer admirans ad castellum luctuosa uociferatione reuertitur, cumque id quod acciderat indicasset, ad huiusce modi uidendum cuncti exiere miraculum: ubi quasi ad lineam regularem contumacis hominis segetem locustarum morsus ostenderant.

tunc omnium uestigiis prouolutus intercessionibus eorum delicti sui ueniam fusa lamentatione poscebat. ob quam rem monendi occasionem homo dei reperiens docebat uniuersos, ut omnipotenti domino discerent oboedire, cuius imperiis obtemperant et locustae. pauper uero praedictus flebiliter allegabat posse se mandatis oboedire de cetero, si ulla spes sibi, qua uiueret, remansisset.

tunc ergo uir dei ceteros allocutus: \'iustum est\' inquit ut qui proprio supplicio humilitatis uobis et oboedientiae dedit exemplum liberalitate uestra anni praesentis alimenta percipiat\'. collatione itaque fidelium et correptus homo pauperrimus et ditatus didicit, quantum dispendii incredulitas inferat, quantum beneficii suis cultoribus conferat diuina largitio.

Item iuxta oppidum, quod Iuuao appellatur, cum quadam die intrantes basilicam aestatis tempore sollemnitatem uespere reddituri ad accendenda luminaria ignem minime repperissent, flammam concussis ex more lapidibus elicere nequiuerunt, in tantum alterutra hac petrae. conlisione tardantes, ut tempus uespertinae sollemnitatis efflueret. at uir dei genibus humi fixis orabat attentius.

mox igitur in conspectu trium spiritalium qui aderant tunc uirorum cereus, quem manu idem sanctus Seuerinus tenebat, accensus est. quo lucente sacrificio uespertini temporis ex more suppleto gratiae deo referuntur in omnibus, quod factum licet memoratos, qui huic interfuere miraculo, celare uoluerit sicut et multa magnalia, quae per illum diuinis sunt effectibus celebrata, claritas tamen tantae uirtutis occultari non potuit, sed ad magnam fidem ceteros excellenter accendit.

Accidit etiam eiusdem loci quandam mulierem diutino langore uexatam iacere seminecem, exequiis iam paratis, cuius proximi maesto silentio uoces funereas quodam fidei clamore presserunt et ante ostium cellulae sancti uiri corpus iam paene exanime deposuere languentis.

uidens itaque homo dei clausum aditum oppositione lectuli ait ad eos: \'quidnam 1 Item] *tem V Iuuao] falciburciuuauo cod. Vind. 1064 appellatur MNTV: appellabatur CG apellabatur L 2 sollempnitatem LM NV 3 uesperq M reddituri] dicturi M 4 reperissent L concussis CGLI: excussis MNTV concussit L1 5 hac petrae MN: ac petrQ T ac petre V ferri ac petr (trq a m. 2 in ras. 5 litt. in L) CGL collisione CGLMN 6 uespertine M V sollSpnitatis (p del. m. 2 L) LV 8 spiritalium LMNTV: spiritualium CG adherant N cqreus CGL manu] in manu M 10 uespertinis N gratie V dei N 11 refferuntuf L memoratis Ll 12 sicut et MTV: sic et N sicut CGL i3 celebrata LM 15 cter08 GL 16 *ccidit (a om.) M 17 diutino MNTV: diuturno CGL (in ras. a m. 1 L) langore LMT: languore CGNV paratis] patis M 18 mesto CGLMN funeratas M fidl LM 19 hostium GLMNTV cellule V 20 pene GLlM NT languentis (s in ras. G) CGLM: languentes NTV 21 oppositione LiNTV: opposicione M oppisitione Ll appositione CG est, quod facere uoluistis\'? responderunt: ut oratione tua uitae reddatur exanimis. tunc ipse lacrimabundus: \'quid* inquit la paruo magna deposcitis? agnosco me prorsus indignum. utinam merear ueniam pro meis inuenire peccatis!\' et illi: \'credimus inquiunt \'quod, si oraueris, reuiuescet.

tunc sanctus Seuerinus fusis ilico lacrimis in oratione prostratus est et muliere protinus assurgente allocutus est eos: nolite quicquam horum meis operibus applicare: hanc enim gratiam fidei uestrae feruor emeruit, et hoc fit in multis locis et gentibus, ut cognoscatur, quod unus sit deus, faciens in caelo et in terra prodigia, excitans perditos in salutem et mortuos uitae restituens. mulier uero sanitate recepta opus agrale die tertio iuxta morem prouinciae propriis coepit manibus exercere.

Quintanis appellabatur secundarum municipium Raetiarum, super ripam Danuuii situm: huic ex alia parte paruus fluuius, cui Businca nomen est, propinquabat. is crebra inundatione Danuuii superfluentis excrescens nonnulla castelli spatia, quia in planum fundatum fuerat, occupabat. ecclesiam etiam loci eius mansores extra muros ex lignis habuere constructam, quae pendula extensione porrecta defixis in altum stipitibus sustentabatur et furculis, cui ad uicem soli tabularum 1 uite (i am. 2 in ras.) L 2 quid inquit CGL (cf. praef.): quid M NTV 3 agnoscite M 4 inuenire pro meis M inuenire] om. V 5 quod si CGMNTV: % fi p ea L* in ras. orauerint N pr. reuiuiscet COM 7 eos CGMNTV: eos dicens L 9 feruor emeruit (or a m. 2 in ras. L) CGLMNT: feruore meruit V 10 agnoscatur G in CQIO et in terra faciens GM 11 uite V 12 recepta MNTV: percepta CGL opus] op\'g M 13 cqpit CL cepit GMN 14 chunlzenquintanif cod. Vind. 1064 post appellabatur add. L2 supr. uers. locus secundarum] secundaria N fcundarum (t add. m. 2) L municipifl (fi a m. 2 in ras.) L retiarum CLNTV reciarum GM 15 danubii GL situ Lx situ (= situus) L1 16 businca (nca in ras. a m. 2) L inca M bunsica (n del. m. 2) N #is (h ras.) L his MNTV 17 danubii L castella L pr. 18 plana MNTV- piano CGL Qcclesiam LN 19 eius loci G eiusdem loci M ex] et G 20 que V qui N porecta V 21 su*stentabatur (i, ut uidetur, rasa) L ad uicem] ad inuicem N soli* L erat leuigata coniunctio, quam, quotiens ripas excessisset, aqua superfluens occupabat.

Quintanensium itaque fide sanctus Seuerinus illuc fuerat inuitatus. ubi, cam tempore siccitatis uenisset, interrogat, cur tabulata nudatis obstaculorum tegminibus apparerent. accolae responderunt, quod frequenti fluminis alluuione quicquid fuisset , superstratum continue laberetur. at ipse:. \'sternatur\' inquit super. tabulata nunc in Christi nomine pauimentum: iam uidebitis amodo inuium. caelesti iussione prohibitum\'.

pauimento itaque perfecto ipqe subter naui descendens accepta securi postes facta oratione percussit atque ad aquam fluminis uenerandae. crucis expresso signaculo dixit: (non te sinit dominus meus Iesus Christus hoc signum crucis excedere\'.

ex illo itaque tempore, cum ex more fluuius creuisset in cumulos ambissetque uiciniam, quam solebat, ita spatiis ecclesiae erat inferius, ut numquam saneti patibuli signaculum, quod impresserat homo dei, prorsus excederet.

Accidit autem, ut castelli presbyter memorati admodum uenerabilis, Siluinus nomine, moreretur, et cum in ecclesia feretro posito noctem psallentes duxissent ex more peruigilem, iam claresceute diluculo regauit uir dei fessos presbyteros et diacones uniuersos parumper abscedere, ut post laborem uigiliarum somno se aliquantulum recrearent.

quibus egressis homo dei ostiarium, Maternum nomine, interrogat, utrum omnes, ut 3 illic M sicciMtatis L 4 tabulate L pr. 6 apparent M accole MV .\'6 illuuione MN \'■ fuisset CGLMN: fuisse TV .7 ÏDd V strper tabulate OGMNTV: tabulatis L\' 8 flauium ammodo M 10 naui CGLNi nanim MTV postes (es ita ras. a m. 2) L\' pWilli hqc (ante hqc ecriptttnt fume uidetur acta) M oratione] oiru M II ad] om. N tienerande &MNV -14 conttilos V cumolos M, corr. m. 1K uicina M I 1&$cclesi$GLMV ed§ T inferius GOLMNTV: inferior Sauppe ex cod. D Monacensi; inferior fluuOns Rartel 16 quod - exoederet] om. L1, add. m. 2 homo dei impresserat M 18 ammodum LlMN TV 19 moreretur (ore in ras.) G acclesia GLlNV eda T 20 \'nocte N ex more duxissent M 21 presbiteros T 22 uigiUarom T 23 aliquantum N 24 hoBtiarium LMNTV VIIII. 2 3 dixerat, abscessissent. at illo respondente cunctos abisse: \'nequaquam\' ait sed latet hic quaedam\'. tunc ianitor ecclesiae saepta secundo perlustrans nullum intra ea remansisse testator. uerum Christi miles domino sibi reuelante: \'nescio quis\' ait hic delitescit*. tertio itaque diligentius perscrutans quandam inuenit uirginem consecratam locis se occultioribus abdidisse.

hanc ergo memoratus sic increpauit aedituus: cur istic famulo dei posito tuam credideras posse latere praesentiam\'? at illa: \'pietatis\' inquit \'amor talia me facere persuasit: uidens enim cunctos foras expelli cogitaui mecum, quod senilis Christi inuocata diuina maiestate praesentem . mortuum suscitaret*.

exeunte igitur memorata uirgine homo dei cum presbytero et diacono ianitoribusque duobus in oratione curuatus orauit fletu largissimo, ut opus solitae maiestatis superna uirtus ostenderet. tuno orationem complente presbytero ita cadauer uir beatus alloquitur: \'in nomine domini nostri Iesu Christi, sancte presbyter Siluine, loquere cum fratribus tuis\'.

at ubi oculos defunctus aperuit, uix praesentibus homo dei tacere prae gaudio persuasit. et denuo ad eum: uis) inquit (rogemus dominum, ut te adhuc seruis suis in hac uita condonare dignetur\'? at ille ait: \'per dominum te coniure., ne hic diutius tenear et frauder quiete perpetua, in qua me esse cernebam\'.

statimque reddita oratione quieuit exanimis. hoc autem factum ita sancti Seuerini adiuratione celatum est, ut ante mortem eius non potuisset agnosci: ego tamen haec quae retuli Marci 1 dixerat Qf/MNTY: dixefant L illo] 0 ex e corr. L1 2 Qcclesiq GLI V: 3 septa libri 4 piles CGLSfNT: mijites V sibi CGMNTV: OIß. L - \' -7 ergo] igitur G edituus GMN TV istic CGMNTV: iBtius, L 1 ,8 credideras MNTV; credideris CQL posse MNTV: potuiase CGL 9 pietas V 10 expelli foras M 11 preseptem LM post gusfitaret sportum uacuum duorum fere uenuum in L 18 diacone L orauit] poatulauit G 14 solite G solito M, eorr./m. 1 .\' 15 oratione C 1\'6 sanc T t \'17 ubi] add. Gl in mg. 18 defanctos N apperuit N, corr. \'m. i prae gaudio tacere M 19 rogemus CGMNT V: ut rogemus L dominum] deum M 24 adiaratione] diuratione L celatum GLM est] om- N 25 que V subdiaconi et Materni ianitoris relatione cognoui. nam presbyter et diaconus, tanti testes miraculi, ante uirum sanctum, cui iurauerant nulli se quod uiderant prodituros, obisse noscuntur.

Talibus igitur beatus Seuerinus per Christi gratiam muneribus opulentus captiuorum etiam egenorumque tantam curam ingenita sibi pietate susceperat, ut paene omnes per uniuersa oppida uel castella pauperes ipsius industria pascerentur: quibus tam laeta sollicitudine ministrabat, ut tunc se crederet tantummodo saturari uel abundare bonis omnibus, quando uidebat egentum corpora sustentari.

et cum hebdomadarum continuatis ieiuniis minime frangeretur, tamen esurie miserorum se credebat afflictum. cuius largitionem \'tam piam in pauperes plurimi contemplantes, quamuis ex duro barbarorum imperio famis angustias sustinerent, deuotissime frugum suarum decimas pauperibus impendebant. quod mandatum licet cunctis ex lege notissimum, tamen quasi ex ore angeli praesentis audirent, grata deuotione seruabant

Frigus quoque uir dei tantam in nuditate pauperum sentiebat, siquidem specialiter a deo perceperat, ut in frigidissima regione, mirabili abstinentia castigatus, fortis et alacer maneret.

pro decimis autem, ut diximus, dandis, quibus pauperes alerentur, Norici quoque populos missis exhortabatur epistolis. ex qua consuetudine cum ad eum nonnullam erogandarum uestium copiam direxissent, interrogauit eos qui uenerant, si ex oppido 1 subdiaconi CGL: diaconi MNTV materni CGL: martini MNTV ianitoris] genitoris N 2 sanctum uirum M 4 beatisBimus M 6 ingenita V poene TV pene GLXMN 9 saturari] salaari M habondare TV habundari M omib; V 10 egentum OOLNTV: egencium M snbstentari N cum L MNTV: cum ipse CG ebdomadaram GLMNT epdomadarum G edomadarum V 12 largiotionem (corr. m. 1) L largitiorem N largiciorem G 14 imperio] om. M angustias NTV: anguatiam CGL inopias angustias M 15 frugum] tamen frugum CG inpendebant MNV 16 notissimum] notissimum sit CG 17 praesentis] om. M - 19 spetialiter TV a deo specialiter M acce- perat M 20 maneret MNTV: permaneret CGL 22 exortabatur LIV 23 nonnullam CGLN: nonnulli M - 24 copia TV 3* quoque Tigurniae similis collatio mitteretur. respondentibus etiam inde protinus affuturos uir dei nequaquam eos uenire signauit, sed dilatam eorum oblationem praedixit barbaris offerendam. itaque non multum post ciues Tigurniae uario cum obsidentibus Gothis certamine dimicantes uix initi foederis pactione inter cetera etiam largitionem iam in unum collatam, quam mittere famulo dei distulerant, hostibus obtulerunt.

Qiues quoque ex oppido Lauriaco crebra quondam sancti Seuerini exhortatione commoniti frugum decimas pauperibus offerre distulerant. quibus fame constrictis iam maturitate messium flanescente uicina subsidia monstrabantur. at ubi frugibus inprouisae corruptio frugibus nocitura comparuit, mox ad ipsum conuenere prostrati, poenas suae contumaciae confitentes.

miles uero Christi fesads uerbis spiritalibus alleabat dicens: \'si decimas obtulissetis pauperibus, non solum aeterna mercede frueremini, uerum etiam commodis possetis abundare praesentibus. sed quia culpam confessione propria castigatis, de domini pietate polliceor, quod rubigo praesens tam ualida penitus non nocebit: tantum fides uestra ulterius DQV uacillet, uerum ciues ad persoluendas ex illo decimas 1 (ef 4) tigurniq NT: tiguraie V tugurniQ M tiburniq CO tiburtinie (ti expunxit m. 2) L collatio] collocatio N 4 offerandam L multum MNTV: multo COL (inras. am. 1 L) uario-celtamine] om. L 5 obsidentibus Gothis CONTV: hostibus M initi L MNTV: inita CO fderi. COL* federis L\'M 6 pactionem N V cetera GL largitionemI largionS V unum] ubll V collate L collectam N ,7 dei] om. X optulerunt CLM 8 cities] u in ras. a m. 9 C lmehlaariaco cod, Yitad. 1064 9 eior- \' latione V 11 flauente M 12 inprouisa MTV: improtusq OG improuisa L inpromso N 1 conparoit V 13 conuenire L2 pquas CO penas LMN contumatie V 14 Bpiritalibus NTV: spiritnalibus CGM spiritalibus L 15 decimis N, corr. m. 2 M optulissetis LM 16 eterna V fruemini L; re add- n. 2 Sttiam] om. M 17 habundare LlMTV set Vfr. propia V 18 presens LV praaentis N 19 pquitu» CL (q a m. f4 L) - 20 illo decinpa COMNTV: illo decimas die L haec promissio reddidit promptiores. tunc, ut solebat, hortatus est indici ieiunium: quo expleto placidus imber desperata» messis amputauit incommoda.

Batauis appellatur oppidum inter utraque flumiJia, Henum uidelicet atque Danuuium, constitutum, ubi beatus Seuerinus cellulam paucis monachis solito more fundauerat, eo quod ipse illuc saepius rogatus a ciuibus adueniret, maxime propter Alamannorum incursus assiduos, quorum rex Gibuldus summa eum reuerentia diligebat.

qui etiam quodam tempore ad eum uidendum desideranter occurrit. cui sanctus obuiam, ne aduentu suo eandem ciuitatem praegrauaret, egressus est, tantaque constantia regem est allocutus, ut tremere coram eo uehementius coeperit, secedensque suis exercitibus indicauit numquam se nee in re bellica nec aliqua formidine tanto fuisse tremore concussum.

cumque dei famulo daret optionem imperandi quae uellet, rogauit doctor piissimus, ut sibi potius praestaturus gentem suam a Romana uastatione cohiberet et captiuos, quos sui tenuerant, gratanter absolueret. tunc rex constituit, ut ex suis aliquem dirigeret ad id opus maturius exsequendum, statimque missus Amantius diaconus e uestigio regem subsequitur eiusque prae foribus excubans multis diebus non potuit nuntiari.

cui re, pro qua directus fuerat, non 1 haee] bee V, om. L redidit M prompciores G pmtiores V ymciores M hortatus N 2 ymber MN desperate V 3 incomoda M 4 atauis V Beatanis N BaMiowaPatauis cod. Vind. 1064 -5 henum NTV: hquutn M renum L rhenum GO danubium L 7 sepius M V a] ad V 10 desideranter) et desiderandtl M 11 adnentu OGMNTV: adtentu LI attenta L\' pregauaret CV 12 regem coostancia allocutus est M eo] L, o a m. 2 in ras. 13 cqperit CG ceperit LM 14 nunquam se see CGNTV: niiqui semet L se uGqua nec M 15 fuisse tremore CGMNTV: tremore fuisse L concussus N cunque T famulu V 16 impetrandi GM que V 17 prestaturus CLl 18 absoluerent LVI 19 dirigeret (ret in ras. a m. 2) L id CGMNTV: om. L 20 exequendum CGMN 21 prae MNT: pro CG LV excubantis N 22 nontiari V re pro qua BoZlaMus: pro re qua libri peracta tristissimo reuertenti apparuit quidam, effigiem sancti praeferens Seuerini, qui eum minaci compellatione perterritum sequi se iussit. cum que pauens et concitus sequeretur, peruenit ad ianuam regis statimque dux ille praeuius ex oculis mirantis euanuit. uerum regis internuntius diaconum unde esset uel quid speraret interrogat. ille rem breuiter insinuans oblatis regi receptisque remeauit epistolis.

dimissus igitur reuexit fere septuaginta captiuos, insuper promissionem regis gratam deferens, qua se spopondit, cum diligenter prouinciam peragrauerit, remissurum quantos in eadem reperturus fuisset numeros captiuorum. pro qua re sanctus Lucillus presbyter postmodum destinatus magnam miserorum copiam ex captiuitate reuocauit.

Per id temporis, quo Romanum constabat imperium, multorum milites oppidorum pro custodia limitis publicis stipendiis alebantur. qua consuetudine desinente simul militares turmae sunt deletae, cum limite Batauino utcumque numero perdurante: ex quo perrexerant quidam ad Italiam extremum stipendium commilitonibus allaturi, quos in itinere peremptos a barbaris nullus agnouerat.

quadam ergo die, dum in sua cellula sanctus Seuerinus legeret, subito clauso codice cum magno coepit lacrimare suspirio, astantes iubens ad fluuium 3 Cunque T conciti* (= concitius) V 4 statimque] statlq; M 5 mirantib; L diaconum MNT: diacon\' (= diaoonus) V diaconem CGL 6 uel] et N 7 regi] regis IMP TV receptisque] pceptisque N 9 gram (= gratiam) N se spopondit MNT V: spopondit se CGL prouintiam NlTV 10 quantos MNTV: quantus CGL* quantas Ll reperturus MTV: repertus CGLN 11 numeros MNTV: numerus CGL poBtmodum sos lucillus presbyter CGL 12 ex MNTV: a CGL 14 Per] er V id temporis M NTV: idem tempus CGL 15 puplicis TV 17 turme V delêtae L delate V pr., corr. m. 1; delate M, quod mauult Hartelius cum] simul cum M limite] lim a m. 2 in ras. L batabino L utcumque L uno ut ctlque M 18 quidam CGMNTV: quide L 20 peremtos N barbarbaris M quada V 21 sua] om. N scs seuerinus legeret MNTV: scs legeret seuerinus CGL 22 cepit CGL1 cepit MN lacrimari C(?) L iubens MNTV: iubet CGL properanter excurrere, quem in illa hora humano firmabat oruore respergi, statimque nuntiatum est corpora praefatorum militum \'fluminis impetu ad terram fuisse delata..

Paulinus quidam presbyter ad. sanctum Seuerinum fama eius latius excurrente peruenerat. hic in consortio beati uiri diebus aliquot remoratus, cum redire uellet, audiuit ab eo: \'festina, uenerabilis presbyter, quia cito dilectionem tuam, populorum desideriis, ut credimus, obluctantem, dignitas episcopatus ornabit.

moxque, remqante ad patriae, sermo in eo praedicentis impletus est. nam ciues Tigurniae, quae est metropolis Norici, elegerunt praedictum uirum summi sacerdotii suscipere principatum.

Basilicae extra muros oppidi Batauini in loco nomine Boiotro trans Henum fluuium constitutae, ubi cellulam paucis monachis ipse construxerat, martyrum reliquiae quaerebantur. ingerentibus ergo se presbyteris, ut mitterentur ad sanctuaria deferenda, haec beatus Seuerinus monita proferebat: \'quamuis cuncta mortalium opere constructa praetereant, (haec tamen aedificia prae ceteris celerrime relinquenda sunt\': et ideo pro reliquiis sanctorum nullum laborem debere suscipere, quia et ultro eis sancti Iohannis benedictio deferretur.

interea beatum 1 quem] qa (sed q tantum est a m. 1) L humano COLtMNT V: humanum L1 affirmabat M 2 cruorg (uirgulam add. to. 2) L . 5, latius MNTV: om. CGL 6 diebos CGL*MNTV: dies L1 demoratriB M 7 tuam] om. N , 8 abluctantem G 9 ornabit] ornamabit V ornauit Ll ordinabit G remeante GN eo MNTVi eum CGL 10 tigurniQ NT: tigumie V tugurniQ M tiburniQ CG tiburtiniQ L que V 11 elegerunt MNTV: coegerunt. CGL sacerdotii] sacerdotis MN 13 asilice V 14 boiotro OOli: boiothro N baiothro bio thro TV henum fluuium NTV: haêntl fluuium L rhenum (rehenum G) fluuium CG fluuium henum M constitute GV 15 martirum V reliquis V querebantur GMV querebat N, corr. m. ree. 17 hee V proferebat MTV: proferebat CGL prferebant N, n del. m. rec. 19 ediflcia GV ceteris L celerrime L et ideo CGMNTVs Video L 20 debere (sc. eos) CGMNTV: deberi L debetis Scmppe et ultro MNTV: ultro CGL . 21 iofcis (= iohannis) LM bSnedictio .(sic) V benendictio M deferretur CMTV (cf. Ind.): defferretur (prior f eras.) G deferetur LN uirum - ciues oppidi memorati suppliciter adierunt, at pergens ad Febanem, Rugerum principem, mercandi eis licentiam postularet quibus ipse: tempus\' inquit huius oppidi propinquauit, ut desertum, sicut cetera superiora castella cultore destituta, remaneat. quid ergo necesse est locis mercimonia

prouidere, ubi ultra non poterit apparere mreator p) respondentibus illis non se debere contemni, -sed. consueto subleuari regimine quidam presbyter haec : diabolico spiritu - repletus adiecit: \'perge, quaeso, sancte, perge uelociter, ut tuo discessu parumper a ieiuniis et uigiliis I quiescamus)., quo dicto uir dei lacrimis urguebatur\' ingentibus, quod in ridiculam uanitatem cunctis audientibus sacerdos eruperit. aperta namque scurrilitas latentium est testificatio delictorum. sanctus itaque uir cur ita fleret interrogatus a fratribus: uideo inquit plagam grauissimam nobis absentibus huic loco protinus euenturam, et Christi sacraria, quod non sine gemitu cogor exprimere, humano sanguine redundabunt in tantum, at etiam locus iste uiolandus sit\'.

nam in baptisterio loquebatar. ad antiquum itaque , et omnibus maius monasterium suum iuxta muros oppidi Fauianis, quod centum et ultra milibus aberat, Danuuii nauigatione descendit. mox igitur eo descendente Hunumundus paucis barbaris comitatus oppidum, ut sanctus praedixerat, 1 » 2 febanem MTV (cf. Ind.): ftbanum CGL\'N fabianum Ll 3 iDqa V propinquauit Iibri (cf. Lve. 1, 8; Rom. 13, 28): propinquabit suspicatur Hartel 4 cOm L 5 destifota MNTVi daetituto ca L loci G 6 folder» N \'• I 7 illis] eis M eofitempni GLM NTV 8 heo V repletus] plenus M 9 queso perge G queso NTV 8 LI V pergQ M dissce§su r" 10 dicto) audito M " 1 laprimis] a lacrinais (a àeJ. u. ,1); L nrg; w batur CQLNo in ridiculam] irridiculam N r: . aami,tem M, corr. im 1 12 erupit G - aperta—delictorum] omMitnanque C scarilitas NTV 14 aede* inqd V 16 et CQMTVi ex N ut L non sine COMTVi sine LN 19 suum] om. M\' 20 fabianis OL \'danubii L 21 descendente LMNTV: discedente CO hdnumnndtis OOLINTY: hunioniundus i1 hodeninndns M post hannmnnduB spatium uacuum 6 Hit. in L 22 comi1- Latus L Batauis inuasit ac paene cunctis mansoribus in messe detentis quadraginta uiros oppidi, qui ad custodiam remanserant, interemit.

presbyterum quoque illum, qui tam sacrilega; contra famulum Christi in baptisterio fuerat elocutus, ad eundem locum confugientem insequentes barbari peremerunt frustra enim illuc offenso deo ueritatis inimicus accessit, ubi tam imprudenter excesserat.

Igitur sanctissimtis Seuerinus, dam in moiiasterio Fauianis euangelium legeret, oratione suppleta consurgens scafam sibi iubet ilico praeparari et mirantibus ait: \'sit nomen: domini benedictum : \'sanctuariis beatorum martyrum BOS oportet occurrere\'. nec mora : transmeato Danuuio inueniunt hominem considentem in ripa ulteriore fluminis ac multis eos precibus postulantem, ut ad seruum dei, ad quem fama uulgante olim uenire cuperet, duceretur.

mox itaque ei Christi famulo demonstrato suppliciter sancti Iohannis Baptistae reliquias optulit multis apud se seruatas temporibus. quas dei seruus debita ueneratione suscipiens in basilicam sancti Iohannis, sicut praedixerat, ultronea benedictione collatas sacrauit officio sacerdotum.

Ad habitatores praeterea oppidi, quod Iobiaco uocabatur, uiginti et amplius a Batauis milibus disparatum, 1 pene GLN poene V 3 presbiterum CGV sacrilegam Cl N contra] add. T1 8. 1. 4 xpi famulum M locutus N\' 5 confugientes G pr. 6 offenso deo] offendo V 7 imprudenter LMTV: impudenter OON, 8 sanctiBsimtts CGNT: sanctisimus M Sanctus LV : ---im moBMterio N 9 fabiuis G 10 scafam, CG MNT;V: scâphā L sibi] ibi (s add. m. 2) L ilico sibiprqparari iubet M 12 occurere M \'danubio L 13 consedentem CG confidentom V ulteriore CGMNTV: , ulteriori L (ori in ras, dm.\'2) -ulteriori in ripa L multis cos OGLNTY: multos eorum Mi; 14 quem] qua V 16 baptiste CGMV optulit LMTV: obtulit CGN 17 sernata\' (s add. m. 2) T seruata N 18 in basilicam Sauppe : basilicam C&JhMT basilica NV \'\' 19 collatas Sauppe: collata CGLNTV collocata M offitio V 2Q Ad] d V * \' iobiaeo CMNTV: iouiåco L iobiano G 21 uocabatur LMN TV: uocatur OG amplios] eo amplius M batabjs L pr, disparatu N solita uir dei reuelatione commonitus Moderatum nomine, cantorem ecclesiae, destinauit praecipiens, ut habitationem loci illius omnes sine cunctatione relinquerent: mox enim perituros fore, si contemnerent imperata.

aliis ergo de tanto nuntio dubitantibus, aliis prorsus non credentibus iterum misit Quintasium quendam, cui et inlacrimans ait: perge uelocius, denuntians eis, si hac ibidem nocte manserint, sine dubitatione capientur\'. sanctum quoque Maximinum, spiritalis uitae presbyterum, instantius imperat admonere, ut saltem ipse contemptoribus derelictis properaret caelesti misericordia liberari: de quo sibi dei famulus magnam dicebat inesse maestitiam, ne forte salutiferam differendo mandatum imminenti. subiaceret exitio.

praedictus itaque pergens imperata suppleuit, sed presbytero et reliquis incredulitate nutantibus nuntius uiri dei presbytero retinenti se atque hospitalitatis gratiam praebere cupienti nullatenus adquieuit. qua nocte Heruli insperate protinus irruentes oppidumque uexantes plurimos duxere captiuos, presbyterum memoratum patibulo suspendentes. quo audito seruus dei grauiter doluit praemonitos non curasse.

Deinde quidam de Norico, Maximus nomine, ad senium dei frequentare solitus cum uenisset et pro familiaritate, quam 2 Qcclesiq GMV destinabit L 3 enim] om. M 4 forent N contempnerent GLXMV tento (corr. m. 1) V 5 nuntio NTV: nuncio M praesagio CGL 6 inlacrimans MNTV: illacrimans CG #»lacrimans L (il, ut uidetur, eraswn) 7 denuncians GMV denuntians ait (ait dd. m. I) L dubitatione NT: dubitacione V dubio M dilatione CL dilacione G 8 maximinum NTV: maximianum CGL maximum M \'spiritualis CGLM uite GV 9 instancius GMV ammonere MN ammonfiri L1 admoneri CG L2 saltim N 11 mestitiam CLN mesticiam G tristiciam M 12 exitio] excidio M 13 sed presbytero MTV: om. CGL N 14 nuntiis (Y a m. 2) L uiri C&MN: uero uiri (corr. m. 1) T uiri (Tam. 2) L 15 retinendi M hopitalitatis N 16 acquieuiht LtN inspera M imperante G 17 uexantes MNTV: uastantes CGL 18 densuspentes (den add. TO. 2) M 19 praemonitos MTV: prmunitos N pmonitus L prqmonitum CG 20 Deinde] einde V meruerat, in monasterio sancti uiri diebus aliquot moraretur, eius informatur oraculis patriam suam graue repente exitium subituram. qui acceptis litteris ad sanctum Paulinum episcopum destinatis remeauit instantius.

igitur memoratua antistes litterarum tenore perstructus uniuersa diocesis suae castella scriptis propriis uehementer admonuit, ut triduano ieiunio, quod litterae uiri dei signauerant, exitio uenturae cladis occurrerent.

quibus iussa complentibus -terminato ieiunio ecce Alamannorum copiosissima multitudo feraliter cuncta uastauit. castella uero nullum sensere periculum, quae lorica fidelis ieiunii et laudanda cordis humilitas per uirum propheticum aduersus hostium ferociam fidenter armauerat.

Post haec leprosus quidam Mediolanensis territorii ad sanctum Seuerinum fama eius inuitante perrexerat: hunc sanitatis remedia suppliciter implorantem monachis suis indicto ieiunio commendauit: qui continuo dei gratia operante mundatus est. cumque recepta sanitate redire suaderetur ad patriam, prostrauit se pedibus sancti uiri, petens, ne ulterius ad sua redire cogeretur, cupiens scilicet, ut lepram quoque peccatorum sicut carnis effugeret uitamque in eodem loco fine laudabili, terminaret.

cuius animum religiosum uir dei uehementer admirans paucis monachis paterna iussione praecepit, ut frequentatis cum eo ieiuniis in oratione continua permanerent, 1 diebus] om. V aliquit (corr. m. 2) L 2 informatur] in forma G grauem] graae* (m rasa) T, om. V exitium CNTVi exicium GM excidium L 3 episcopum destinatis CGMNTV: episcopum********* ordinatis********* L2 Isup. ras* 5 perstructus MNTV: praestructus CG prestructus L diocesis CGLMTV: a diocesis N 6 ammonuit IM&NT* 7 signauerat N uenture MV 8 complentebus (corr. m. 1) V 10 periculis N fidelis] in tng. add. M1\' 11 cordis CGLMNT: carnis V 12 forociam G ferocium N 13 leprosus T mediolensis L 14 eius] el T *perrexerat CGLNTVt peruenerat M 15 implorante N 16 qui libri: itaque Hartel dei gratia CGNTV: dei gram L deo M 17 cunque T 18 sa uiri pedibus M 19 lepram T 20 effugeret OOMNTV: effugaret L eadem G1 22 ammirans LIMN 23 ut MTV: om. CGLN permanerent MNTV: permanere CGL ut dominus ei quae essent opportuna concederet. tantis. itaque remediis praemunitus intra duorum mensuum spatium uitae mortalis est compedibus absolutus.

Eodem tempore mansores oppidi Quintanensia, creberrimid Alamannorum incursionibus iam defessi, sedes proprias relinquentes in Batauis oppidum migrauerant. sed non latuit eosdem barbaros confugium praedictorum: qua causa plus inflammati sunt credentes, quod duorum populos oppidorum uno impetu praedarentur. sed beatus Seuerinus orationi fortius incubans Romanos exemplis salutaribus multipliciter hortabatur, praenuntians hostes quidem praesentis dei auxilio superandos, sed post uictoriam eos qui contemnerent eius monita perituros.

igitur Romani sancti uiri pfaedictione firmati spe promissae uictoriae aduersus Alamannos instruxerunt aciem, non tam materialibus armis, quam sancti uiri orationibus praemuniti. qua congressione uictis ac fugientibus Alamannis uir dei ita uictores alloquitur: \'filii, ne uestris uiribus palmam praesentis certaminis imputetis, scientes idcirco uos dei nunc praesidio liberatos, ut hinc paruo interuallo temporis, quasi quibusdam concessis indutiis, discedatis. mecum itaque ad oppidum Lauriacum congregati descendite. haec homo dei plenus pietate commonuit.

sed Batauinis genitale solum relinquere dubitantibus sic adiecit: \'quamuis et illud oppidum, quo pergimus, ingruente barbarie sit quantocius relinquendum, : 1 oportuna libri 2 praemtraitua MT1: premunitus N prqmooitus CGLT2V mensaam NTV (cf. Ronsch Itala d Vulg. p. 265): mensium CGLM spacium GMV 3 uite V 4 Eodem] odena V 5 iam] otn. N 6 babtauis V obpidum Lpr. sed non— 9 praedarentur] om. M latuit] latos V 8 imflammati G inflamati V 9 pda predarentur G 10 ortabatur L 11 praesentee CGL 12 contempnerent GLV contepnerint M 13 Romani] romani omnes CGLJf praedictione] praedicatione CG spe CGL: \'om. MNTV 14 promisse NV uictorie V instruxerunt CGL: construxerunt MNTV 16 fugentibus N 17 ita dei G 18 presents L impntetis] computetis L iccirco GGM nunc CGMNTV: om. L 19 presidio L hinc] huic e G 20 indutiis L: induciis GM indiciis NTV meum T 24 barbariq GLMN quantotius LTV quitotius N hine tamen nunc pariter descendamus\'. talia commonentem secuti sunt plurimi, quidam nero reperti sunt contumaces, nec defuit contemptoribus gladius inimici. quicumque enim ibidem contra hominis dei interdicta manserant, Thoringis irruentibus in eadem . hebdomade alii quidem trucidati, alii in captiuitatem deducti poenas dedere contemptui.,.,..

Igitur post excidium oppidorumin superiore parte Danuuii omnem populum in Lauriacum oppidum transmigrantem, qui sancti Seuerini monitis paruerat, assiduis hortatibus praestruebat, ne in sua uirtute confiderent, sed orationibus et ieiuniis atque elemosynis insistentes armis potius spiritalibus munirentur.

praeterea quadam die uir dei cunctos pauperes in una basilica statuit congregari, oleum prout poscebat ratio largiturus: quam speciem in illis locis difficillimam negotiatorum tantum deferebat euectio. igitur tamquam benedictionis accipiendae gratia maior egenorum turba confluxit: pretiosius quippe ibidem huius liquoris alimentum auxit turbam numerum. que poscentium.

tunc uir beatus oratione Gompleta, signo crucis expresso solitum sibi scripturae sanctae sermonem cunctis audientibus exprimens ait: \'sit nomen domini benedictum\'. tunc coepit oleum propria manu ministris implere portantibus, imitatus fidelis seruus dominum suum, qui non 1 hunc N descendamus NTV: discedamus CGLM commonente ~LlMN 3 quicunque T \' 4 thoringis CGMTV: thorigis N turlngis L 5 ebdotaade CNT ebdomadae GV ebddmada LM- 6 pftuas CGL penas MN 7 superiors parte L 8. dantbii L \'j9 hortatibua CGL* TV: ortatib; L1 hortationibus N oraciooibus M 10 praestruebat MNTV: perstruebat CGL ne] WD N. sed] sedttt G 11 atque] an V elemosinis GGLTV helemosinia MN spiritualibus CGLM 12 quadam die uir dei COLIMNTV: uir dei quadam die signis supra scriptis transposuit L2 13 utT 14 apptiem V difficillima L dificillima N 16 accipiende MV preciosins M preiiosum OL precioatrm \'G 17 ibidem] ids L huius CGMNTV: om. L alimentum CGMNTV: elementum (ele a m. 2 in rets.) L tnrba TV \'18 poscentum N cSnpleta (cort. m. 1) L signo MNTV: signoque CGL 19 scripture sancte F 21 cqpit COLlY cepit MN 22 imitatus Lpr. ministrari uenerat, sed potius ministrare, sequensque uestigia saluatoris gaudebat augeri materiem, quam officio dexterae sinistra nesciente fundebat. completis quippe uasculis pauperum nihil minuebatur in manibus ministrantum.

tantum igitur dei beneficium dum circumstantes tacite mirarentur, unus eorum, cui nomen erat. Pientissimus, nimio timore perterritus exclamauit: domine n* crescit hic caccauus olei et in modum fontis exundat*. sic liquor ille gratissimus prodita uirtute subtr actus est.

statim Chriati famulus exclamans ait: \'quid fecisti, frater ? obstruxisti commoda plurimorum: ignoscat tibi dominus Iesus\'. sic aliquando mulier uidua debitis onerata Helisei prophetae iussis instruitur ex olei stilla, quam habebat, uasa replere quam plurima. quod cum fecisset et adhuc a filiis uasa deposceret, ubi audiuit defecisse numerum, mox stetit et oleum.

Per idem tempus Maximus Noricensis, adus fecimus in superioribus mentionem, fidei calore succensus media hieme, qua regionis illius itinera gelu torpente clauduntur, ad beatum Seuerinum audaci temeritate, uel magis, ut post claruit, intrepida deuotione uenire contendit, conductis plurimis comitibus, qui collo suo uestes captiuis et pauperibus 1 ef. Marc. 10,45 2 cf. Matth. 6, 8 12 ef. nn Beg. 4,2-7 1 ministrari] ministrare N, corr. m. 1 2 offitio V dextrae CGL 3 Desciente sinistra M quippe] itaq;ł qppe M 4 in manibus] immanibus N ministrantum NTV: ministrantaum CL ministrancium GM 6 Pientissimus] sapientisaimos G timore TV: stupore GaLIN uclamauit] exclamaait dicens CG 7 eaccatras LtTV: eacanos MN caeeabus CGL* in modum COM: immodum NTV in nodum L, eorr. m. 1 8 sk tibri: sed ud hinc susp. Hartelius liqor T 9 statim] coi statim CG ait LMTV: dixit CG, on. N 11 Iesus] ihs xps CGL sic] iii. (e ras.) L hoaerata MTV 12 helisei GMT prophete V stilla hbri: sitnla mamutt Sauppe 13 quod—deposceret] on. N 14 numerum MNTY: numerum uasorom CGL 15 et oleam CG MNTV: oleū om. L1 add. L2 in mg. 16 tempos] tep* (m) L 17 fecimus] mdd. L* m ras. 18 hjeme M 21 cōmitibus V profuturas, quas Noricorum religiosa collatio profligauerat, baiularent. itaque profecti ad summa Alpium cacumina peruenerunt, ubi per totam noctem nix tanta confluxit, ut eos magnae arboris protectione uallatos uelut ingens fouea demersos excluderet.

et cum de uita sua penitus desperarent, nullo scilicet subueniente remedio, uidit ductor comitum per soporem quendam in effigie uiri dei stantem ae dicentem sibi: \'nolite timere, pergite quo coepistis. hac ergo reuelatione protinus animati cum coepissent fide magis quam. gressibus proficisci, subito diuino nutu ingentis formae ursus e latere ueniens uiam monstraturus apparuit, qui se tempore hiemis speluncis abdere consueuit. mox cupitum reserat iter et per t ducenta ferme milia non ad sinistram deuians, non ad dexteram uiam demonstrauit optabilem.

tanta enim eos intercapedine praecedebat, quanta recenti uestigio semitam praepararet. itaque progrediens bestia per heremi uastitatem uiros, qui egenis deferebant solacia, non reliquit, sed usque ad habitacula hominum qua potuit humanitate perduxit et mox in unam partem officio diuertit expleto, ostendens tanto ducatus officio, quid homines hominibus praestare debeant, quantum caritatis impendere, cum desperantibus iter bestia saeua monstrauerit.

igitur cum seruo dei nuntiarentur qui uenerant, ait: \'sit nomen domini 1 collatione suitpicatur Hartelius \' 4 magne GLV : ð excluderet (se. itinera) MNTV: includeret CGL 7 quendam MNTY: om. CGL in effigie NTV: in effie M in effigiem CG •» effigie L (in, ut uidetur, erasum) 8 cQpistis CL cepistis M cepisti G 9 animatis G cqpissent CV cepissent GLMNT 10 nuto N forme GLV 11 hyemis M 12 reserat] seserat V referat G, corr. m. 1 ducenta (co)] duo (II) fort., \'■ per duo ducendo uel perducens t(ri)a Hartel 14 obtabilem LlV 15 quanta CGMNTV: quanto L 16 qgfcnis L egenos (COtT. m. 1) V 17 solatia CTV abitacula O add. m. 2) L . qua) qua G 18 humaniter perduxit (ter perduxit m ras.) G humanitate V unam libri: suam Hartel (et 19) offitio V 19 diuertit-officio] om. G diuertit MNTV: deuertit CL ducatus MNTVi ductus CL 20 prestare Ll prestare V quantum MNTV: quantumque CGL karitatis N 21 desperantibus] de spalib; N sena GLMN benedictum. ingrediantur quibus uiam, qua uenirent, ursus aperuit\' . quo audito illi stupore nimio mirabantur uirum dei referre id quod in absenti prouenerat.

Ciues item oppidi Lauriaci et superioram transfugae castellorum ad suspects loca exploratoribus destinatis hostes quantum bumana poterant sollicitudine praecauebant. quos seruus dei diuinitatis instinctu commonitus praesaga mente praestruxit, ut omnem paupertatis suae sufficientiam intra muros concluderent, quatenus inimicorum feralis excursio nihil humanitatis inueniens statim fame compulsa immania crudelitatis coepta desereret.

haec per quadriduum contestatas aduesperascente iam die Valentem nomine monachum mittens ad sanctum Constantium, eiusdem loci pontificem, et ad ceteros commanentes: hac inquit \'nocte dispositis per muros ex more uigiliis districtius excubate, superuenientis hostis canentes insidias'. at illi nihil aduersi per exploratores sentire se penitus affirmabant.

sed Christi famulus, praemonere non desinens dubitantibus uoce magna clamabat, eadem nocte eos asserens capiendos, nisi imperiis fideliter oboedirent, saepius repetens: me inquit \'me, si mentitus fuero, lapidate. itaque tandem aliquando muris inuigilare compulsi, expleta consueti 1 clam OGLMN: uia TV 2 aperuit ureus M 3 absenti GIsMNTV: absentia C codd. recc. 4 item GGLi idem JlNTV lorabclauriaci cod. Vivid. 1064 N trânsfug (fug a m. 2 in .fas.) L\' k poterant humana sollicitudine CGL humana sollicitudine potertat M , 7 capionotus V, corr. m. 1 8 praestruxit MNTV: peretruxit CGL snffitieiitiam V - 9. quatinus 00, excursus OG 10 compulsa OL: eompulsus GMNTV I 11 coepta (Q. del. tn. 1) L\' cQpta CV oepta GM desererent1 C L IquAdridnna CGNi quatriduum MTV quadrubifl L 13 constantium CL (sic) N TV: constancium GM cateros CLV \'14 commanentes CGMNTVi comonentes L 15 cauentes CGMNTV: cauentes (n et B del. m. 2) L 16 illi libri: illis Sauppe per GMNTV: om. C(?)L \'- 17 pQaitus LV affirmabant CGMNTVigno*rabant (igno-ra a m. 2 in ras.) L 18 desinentes N de dubitantibus lori. 19 asserens] affij asserens (affir del. m, 1) My obent CV obedirent GLM. saepins] sepiuuw, M, corr. m. 1 20 repetes T . operis in noctis principio psalmodia, cum celeberrimo coepissent uigilare concursu, aceruus faeni comminus positus et facula baiuli nolentis accensus lumen, non incendium reddidit ciuitati.

qua occasione uoeiferantibus cunctis hostes siluarum occultati nemoribus, subito splendore clamoreque perterriti, putantes se praecognitos quieuerunt ac mane facto circumdantes ciuitatem et ubique discurrentes, cum nihil uictualium repperis. sent, direpto animalium grege cuiusdam hominis, qui seruo dei praedicente contumax sua tutare contempserat, recesserunt» illis autem abeuntibus ciues portas egressi haud procul a muris: scalas iacentes inuenerunt, quas ad urbis excidium praeparantes barbari uigilantium clamore turbati nocte iactauerant.

quapropter memorati ciues ueniam a Christi famulo precabantur humiliter, confitentes corda sua lapidibus esse duriora, qui rebus praesentibus agnouerant in sancto uiro gratiam uiguisse propheticam: esset nempe tunc plebs inoboediens uniuersa captiua, nisi eam liberam uiri dei consueta seruasset oratio,, Iacobo apostolo protestante: multum, inquit, ualet oratio iusti assidua\'.

Feletheus, Bugorum rex, qui et Feba, audiens cunctorem reliquias oppidorum, quae barbaricos euaserant gladios, Lauriacum se per dei famulum contulisse, assumpto ueniebat exercitu, cogitans repente detentos abducere et in oppidis sibi 18 lac. 5, 16 1 nootis] hoc M cQpissent OLV cepissent GM 2 acermJT (*= aceruus) V côminus L et facula MNTV: facula GQ-L 3 reddit N 4 qua] quasi (si del. m. 1) L 5 nemorib; (in expunxit m. 1) L 6 circundantes M 7 reperissent LM 8 grege animalium M animalium gregem G 10 haud] aut M 11 inuenerunt MNTV: inueniunt CGL 15 agnouerant MNTJÌ\': aguouerunt CGL 16 propheticum G pr. esset MNTV: isset CGL inobdiens CMV inobediens GL 17 consueta seruasset (sueta deZ. m. 1) L 18 iacobo (iaco am. 2) L attastante M Rvcan 20 Rugorum cod. Vind. 1064 feba MNTV: fena GL fqua G 21 barbaricos] barbirico se L euaserant (inUNerant N) gladios laujiaco CGMNTV: om. L 22 assumpta G pr. 23 exercitui G Yim. i ,4 tributariis atque uicinis, ex quibus unum erat Fauianis, quae a Rugis tantummodo dirimebantur Danuuio, collocare.

quam ob rem grauiter uniuersi turbati sanctum Seuerinum adiere suppliciter, ut in occursum regis -egrediens eius animum mitigaret. cui tota nocte festinans in uicesimo ab urbe miliario matutinus occurrit. rex ergo aduentum eius protinus expauescens testabatur se illius fatigatione plurimum praegrauatum: causas itaque repentinae occursionis inquirit. cui seruus dei: \'pax\' inquit \'tibi, rex optime.

Christi legatus aduenio, subditis misericordiam precaturus. recole gratiam, diuina beneficia recordare, quibus pater frequenter se sensit adiutum. nam cunctis regni sui temporibus nihil me inconsulto gerere praesumebat. qui monitis salutaribus non resistens crebris prosperitatibus recognouit, quanti ualeret oboedientis animus quantumque triumphatoribus prosit suis non tumere uictoriis\'.

et rex: \'hunc\' inquit cpopulum, pro quo beniuolus precator accedis, non patiar Alamannorum ac Thoringorum saeua depraedatione uastari uel gladio trucidari aut in seruitutem redigi, cum sint nobis uicina ae tributaria oppida, in quibus debent ordinari\'.

cui seruus Christi constanter ita respondit: \'numquid arcu tuo uel gladio homines isti a praedonum uastatione creberrima sunt erepti et non potius dei munere, ut tibi paulisper obsequi ualeant, reseruati? nunc ergo, rex optime, consilium meum ne respuas, fidei meae hos committe subiectos, ne tanti exercitus conpulsione uastentur 1 ex quibus-fauianis GGLN: 0tII. AlTV fabianis GLN 2 daudbio L 3 adire N 5 in CGMNTVt om. L 6 matutinus CG (ita ras.) NTY: matuoinuB M matnri«ns (uri a m. 2 in ras. 4 litt.) L occurit M ergo LMNTV: uero CG 9 tibi inquit M 11 pater] pater tuus CGL frequenter se MNTV: se frequenter CGL 12 inconsulto] inconsumpto N 14 obqdientis CLMV obedientis G 16 beneuolus M 17 paciar GMV 18 sena LMN depredatione T uel gladio—redigi] om. M seruitutem NTV: seruitium C seruicium G aeruitio L 20 debent MNTV: debeant CGL Christi] dei M 21 nunquid CTV pdouum M 22 sunt] ras. 1ft M - 23 obsequii G 24 obtime L conscilium M 25 commite V supiectos G compulsione GGLMN.- potius quam migrentur. confido enim in domino meo, quod ipse, qui me fecit horum calamitatibus interesse, in perducendis\' eis idoneum faciet promissorem.

his auditis rex modestis allegationibus mitigatus cum suo protinus remeauit exercitu. igitur Romani, quos in sua sanctus Seuerinus fide susceperat, de Lauriaco discedentes pacificis dispositionibus in oppidis ordinati beniuola cum Rugis societate uixerunt. ipse uero Fauianis degens in antiquo suo monasterio nec admonere populos nec praedicere futura cessabat, asserens uniuersos in(de) Romanos ad suas prouincias absque ullo libertatis migraturos incommodo.

Isdem temporibus Odoacar rex sancto Seuerino familiares litteras dirigens, quae speranda duceret, dabat suppliciter optionem, memor illius praesagii, quo eum quondam expresserat regnaturum. tantis itaque sanctus eius alloquiis inuitatus Ambrosium quendam exulantem rogat absolui. cuius Odoacar gratulabundus paruit imperatis.

quo etiam tempore, dum memoratum regem multi nobiles coram sancto uiro humana, ut fieri solet, adulatione laudarent, interrogat quem regem tantis praeconiis praetulissent. respondentibus Odoacarem\': \'Odoacar\' inquit \'integer tredecim et quattuordecim 4 cf. Anonym. Valesii §§ 47 sq. p. 292 ed. Gardth. 1 migraentur V enim] om. N 2 me] in me N 3 ydoneum L faciat M modestis COL1 MNTV: mOlflestis L ras.; cIeD in marg. additum: si destis 4 exercitu* L (s rasa) , 6 disceten T 7 Rugis] regis N 8 fabianis G ammonere LIMNII 9 inde scripsi: in OGLNTV, om. M 10 romanos ad suas M: romanis ad suas NTV romani soli CG roma soli L regni Romani (*. e. nniuersos Romanos) ad suas suspicatur Hartelius prouincias MNV: prouintias T prouinciam L prouincia CG 12 Hiisdem T hisdem CL MNV (et 17) odoacar MNTV: odouacar C odoachar Anonym. cod. Pal. odochar cod. Meerm. odoacer L odouacer G 13 quae MNTV: si qua CGL codd. Meerm. Pal. 15 alloquiis eius CG 16 cuius] cui Anon. Meenn. 17 quo MNTV: quodam CGL 19 humane L adulacione GM adolatione TV Anon. Meerm. 20 odoacarem MN TV: odocharem Anon. Meerm. m. 1 odoacrem L Meerm. m. 2 odouacrem CG odoachrem Pal. 21 odoacar NTV: odoeacar M odouacar CG odoacer L, om. Anon. inquit] om. L integer MNTV: integer inter CGL qui dixit eis inter Anonym. qui integer inter Sauppe integer <a erit Hartel et] uel fort. quatuordecim G XIIII M 4* anuos\', (annos) uidelicet integri eius regni significans et his dictis adiecit citius illos quod ipse praedixerat probaturos.

Ab oppidaneis Comagensibus, apud quos prim am quondam innotuerat, beatus Seuerinus suppliciter rogatus aduenit. cuius comperta praesentia unus ex optimatibus Felethei regis filium. suum adolescentem diuturno langore uexatum, cui iam parabat exequia, traiecto Danuuio pedibus eius proiecit et lacrimans: credo\' inquit homo dei, te filio.

meo uelocem impetrare diuinitus sanitatem. tunc data oratione qui semiuiuus allatus fuerat statim incolumis patre mirante surrexit et perfecta protinus reuertitur sospitate.

Elefantiosus etiam quidam, Teio nomine, de toagmquis regionibus sancti Seuerini inuitatus uirtutibus uenit, rogans eius se oratione mundari. accepto itaque ex more praecepto iubetur deum, totius gratiae largitorem, sine cessatione lacrimabiliter exorare.

quid pIura? precibus beati uiri idem leprosus diuina opitulatione mundatus, dum commutat mores in melius, mutare meruit et colorem, regis aeterni magnalia tam suis quam plurimorum uocibus longe lateque denuntians.

Bonosus quoque, monachus beati Seuerini, barbarus genere, qui responsis eius inhaerebat, oculorum imbecillitatem 1 (annos) uidelicet ecripsi (cf. SiUb. XGV p. 491 sqq.): uidelicet Iikt integri eius regni NTV Anonym. Meerm.: integrum eius regvum. Pal. Anon. interl eius regnum M integritatem eius regni CGL 2 probaiurus L 3 Ab] b V oppidaneis NTV: oppidanis CG Ljl commagensibiis NTV comraagenensibus CG aput M primum] plurimum M 5 adnenerat M 6 felethqi ( a m. »3) L langore LMT1. - langwre CGNTIV 7 exequia JtfNTV (cf. Hoensch It. et Vulg.1 p. 271): exequiM CGL transiecto L danabio L 9 ueloce V tum M 10 seuuaiuus] semiuiuum N semiuiuus reliquerat V fuerat] M1 s. I. incolomis TV mirante] migrante L 11 perfecta G sospitatesanitate (corr. m. 1) V sanitate C in sanitate G 12 elefanciosus GMV Teio] tegio N 14 se MNTV: om. CGL mundare V 15 iubetur] om. M cessatione] c. iubetur M 16 bEtati V 18 mores] more mox N 21 BonosusJ Bonos T (corr. m. 1) bonus L beati — inhaerebat] om. M 22 responsit N inherebat GNTV inbecillitatem MNV imttecillitate C inbecillitate L imbeccillitate G plurimam patiebatur medelamque sibi praestari eius oratione poscebat, aegre ferens aduentitios et externos salutaris gratiae sentire praesidia sibique nullam remediorum opem aliquatenus exhiberi.

cui senilis dei: on tibi* inquit \'expedit, o fili, corporeis luminibus aciem habere perspicuam et exterioris oculi clarum praeferre conspectum: ora magis, ut optutus uegetetur interior\', talibus igitur monitis informatus dedit operam corde magis uidendi quam corpore meruitque absque ullo fastidio mirabiliter in orationis effici iugitate continuus et quadraginta fere annis in monasterii excubiis perseuerans eodem quo conuersus est fidei calore transiuit.

In loco Boiotro superius memorato quosdam tres monachos sui monasterii doctor humilis superbiae foeditate respersos dum pro suis singulos excessibus increpatos durare in pernicie comprobasset, orauit, ut eos dominus in adoptionem recipiens filiorum paterno dignaretur flagello corripere. prius ergo quam orationem effusis lacrimis terminaret, uno momento idem monachi daemone corripiente uexati contumaciam sui pectoris uocibus fatebantur.

absit, ut cuiquam hoc crudele uideatur aut noxium, quia traditi sunt huiusmodi homines satanae in interitum carnis, sicut beatus dicit apostolus, ut 20 I Cor. 5, 5 1 plurimum CGL patiebatur medelamque MNTV: praegrauatus medelam CGL sibi praestari sibi (sic) V sibi prare M 2 egre GNT V egros M aduenticios GLMN externos] hesternos M gre V -3 aliquatinus M 4 non tibi CGMNTV: om. L, Quid Sauppe inquid N o fili MNTV: fili CGL 5 corporei luminis N exterioribus oculis CG 6 praeferre] perferre N optutus MNT V: obtutus CGL 7 uegetetur LMNTV: uigeat CG taliter N monetis M pr. 8 uidendi MTV: uidere CGL, om. N 9 fastigio V 12 boiotro CGL: boitro NTV boytro M 13 feditate GLlMN faeditate CL7 15 peruicia L pernitie N adoptione V 18 demone GMNV sui] suam N 20 aut] uel M noxii L1, eorr. m. 2 traditis (s expunxit m. 2) L sathana LMV latane GNT 21 beatus dicit MNTV: docet beatu C beatus docens L beatus (om. dicit) G spiritus saluus sit in die domini Iesu, cum beatus Ambrosius, Mediolanensis episcopus, seruum Stiliconis, auctorem falsarum epistolarum deprehensum, dixerit oportere tradi satanae, ne talia in posterum auderet admittere: quem eodem momento, cum adhuc sermo esset in ore sacerdotis, spiritus inmundus arreptum coepit discerpere. Seuerus quoque Sulpicius refert

ex relatione Postumiani uirum quendam magnis uirtutibus signisque mirabilem ad expellendam de corde suo iactantiae uanitatem, quam incurrerat, exorasse, \'ut permissa in se mensibus quinque diabolo potestate similis his fieret, quos ipse curauerat\'. idemque post pauca: itaque correptus a daemone, tentus in uinculis, omnia. illa quae energumeni solent ferre perpessus quinto demum mense curatus est, non tantum daemone, sed, quod illi erat utilius atque optatius, uanitate*.

praedictos itaque monachos uir dei delegatos fratribus per dies quadraginta arduis abstinentiae remediis mancipauit. quibus expletis data super eos oratione a potestate daemonis eruit nec solum sanitatem corporis, sed et mentis inpertiit. quo facto et sancto uiro reuerentiae terror adcreuit et ceteros maior disciplinae metus optinuit.

Maroianum monachum, qui postea presbyter ante nos monasterio praefuit, ad Noricum cum Renato fratre direxerat. et cum dies tertius laberetur, ait fratribus: \'orate, carissimi, quia grauis hac hora tribulatio Marcianum comprimit et Renatum, de qua tamen Christi liberabuntur auxilio.

tunc monachi quae ab eo dicta sunt protinus adnotantes, illis post menses plurimos redeuntibus diem horamque periculi, qua barbaros euaserant, indicantibus, sicut signauerant, approbarunt.

Item uir beatissimus Seuerinus uni ex fratribus, nomine Vrso, repente praecepit quadraginta dierum districtiore ieiunio uenturae calamitati, abstinentia ciborum et lamentis, occurrere, dicens: imminet tibi corporale periculum, quod dei praesidio parui panis et aquae remediis expiabis\'. quadragesimo itaque die mortifera papula in brachio ieiunantis apparuit, quam mox ad ipsum ingressus suppliciter demonstrauit.

cui sanctus dei famulus: \'noli\' inquit \'metuere praenuntiatum tibi ante dies quadraginta discrimen\', statimque propria manu signo crucis obducto mirantibus, qui aderant, papula letalis euanuit. hoc unum de domesticis sanitatibus narrasse sufficiat, prolixi operis fastidia declinando. nam saepius suorum aegritudines monachorum Christo sibi reuelante praenuntians isdem quibus praeuidebat muneribus et sanabat.,

A discipulorum quoque suorum oellula spiritalis doctor non longius habitabat, in orationibus uel abstinentia 1 *arcianum V 2 renoto V 3 ai*t T 4 martianum TV 6 annotantes CGLMN 7 plurimos] pluribus N 8 qua] qui M indicantibus sicut signauerant] om. M 9 approbauerunt N 10 uir MNTV: om. CGL seuerinu\' V 11 reprente L districtiore] districcione G 12 cyborum M 13 occurre N 15 pabula M 17 tibi] om. M 19 obducto] om. M loetalis TV letalis OGLIN 20 euanuit M narrasse OOMNTV: narrare L Buffitiat V 21 nam] om. CG saepius ** T egritudines GLMNTV 22 isdem L: hisdem CGMNTV 24 A] om. V spiritualis CGL 25 orationibb; (prior b rasa) V abstinentia] in abstinentia OG iugiter perseuerans: cum quibus tamen matutinas orationes et propriam noctis principio psalmodiam sollemniter adimplebat, reliqua uero orationum tempora in paruo complebat oratorio, quo manebat. in quibus saepe caelestibus firmatus oraculis multa futura per dei gratiam praedicebat, multorum etiam occulta cognoscens, ut opus erat, proferebat in medium et singulis remedia, prout poscebat modus aegritudinis, prouidebat.

stratus eius unum erat in oratorii pauimento cilicium, omni tempore ipso quo uestiebatur amictu, etiam dum quiesceret, utebatur. numquam ante solis occasum nisi certa soluit festiuitate ieiunium. quadragesimae uero temporibus una per hebdomadem refectione contentus aequali uultus hilaritate fulgebat. aliena quasi propria errata deflens quibus poterat praesidiis temperabat.

Deinde post multoB agones et diuturna certamina, cum se idem beatus Seuerinus de hoc saeculo transiturum deo reuelante sensisset, memoratum Rugorum regem Febam cum uxore eius crudelissima, nomine Giso, ad se uenire commonuit.

quem cum salutaribus exhortatus esset affatibus, ut ita cum sibi subiectis ageret, quo se iugiter cogitaret pro statu regni sui rationem domino redditurum, aliisque uerbis intrepide monuisset, protenta manu regis pectus ostendens reginam his interrogationibus arguebat: hanc) inquit animam, Giso, an anrum argentumque plus diligis?) cumque illa maritum se diceret cunctis opibus anteferre, uir dei sapienter adiecit: 2 psalmodia L, corr. m. 2 sollempniter LlM sollenniter G 8 complebat] implebat M 4 toraculis L 6 in medium proferebat cl M 7 egritudinis GLMTV 8 cilium (ci add. m. 2) T 11 quadragesime GV 12 ebdomadem OGTV ebdomada (ã a m. 2 in ras. L) LMN contentus] contSntus (uirgulam add., n del. m. 2) L equali GL hylaritate CG 16 deo] dno N 17 regem rugorum M febam MNTV: feuam CL fquam G 18 (et 23) giso GO- LN: gisa MTV 19 salutaribus] solarib; M exortatus LxVl affaatibiis T sibi cum L 20 subiectis (prior i in ras.) T quo CGMNTV: ut L pro statu] pstrata N 22 protenta] porrecta (porrec a m. 2 in ras.) L 23 iuterrotionibus V 24 arum V Cunque TV ergo\' inquit desine innocentes opprimere, ne illorum afflictio uestram magis dissipet potestatem: etenim mansuetudinem regiam tu saepe conuellis\'.

at illa: \'cur\' inquit \'nos sic accipis, serue dei?\' cui ipse: contestor ait tuos ego humillimus iam profecturas ad deum, ut ab iniquis actibus temperantes piis insistatis operibus. huc usque regnum uestrum auctore domino prosperatum est: iam ex hoc uos uideritis\'. his monitis rex cum coniuge sufficienter instructi ualedicentes ei profecti sunt.

Tunc sanctus non desinebat de suae migrationis uicinia suos alloqui dulcedine caritatis, quod quidem facere nec ante cessauerat. \'scitote\' inquit \'fratres, sicut filios Israel constat ereptos esse de terra Aegypti, ita cunctos populos terrae huius oportet ab iniusta barbarorum dominatione liberari. etenim omnes cum suis facultatibus de his oppidis emigrantes ad Romanam prouiaciam absque ulla sui captiuitate peruenient.

sed mementote praecepti sancti Ioseph patriarchae, cuius ego indignus et infimus uos attestatione conuenio: uisitatione uisitabit uos deus: tollite ossa mea hinc uobiscum. quod non mihi, sed uobis est profuturum. haec quippe loca nunc frequentata cultoribus in tam nastissimam solitudinem redigentur, ut hostes aestimantes auri se quippiam reperturos etiam mortuorum sepulturas effodiant'.

cuius uaticinii ueritafcem euentus rerum praesentium comprobauit. leuari uero suum corpusculum pater sanctissimus, pietatis prouidus, 17 Gen. 50, 25 4 cui] cum L pr.\' 5 deum] dominum G M 6 operibus insistatis M auctore L domino] deo L 7 uos CGMNTVi om. L 8 coniuBge L 10 karitatis N 11 sitote V filii M israhel C ilil G ereptos esse CGLNV: ereptos essa T esse ereptos if 12 egypti CGLMN qgipti V cunctos] contos V ferre III MV 13 iusta V 15 prouintiam V mementote] mtote M 16 precepti L patriarch M ego indignus et inflmus uos NTV: II uos ego indignus et infimus CGL ego indignus nos M 17 uitatione T uisitauit (eorr. m. 2) L 18 tollite OGMNTV: et tolletis L ni 21 ostes L estiin antes GGLM se auri M 22 uaticii (corr. m. 2) L 23 comprobanit] demonstrauit M 24 corpuBScfclum G argumento praecepit, ut, dum generalis populi transmigratio prouenisset, indiuisa fratrum, quos adquisierat, congregatio proficiscens optentu memoriae eius in uno societatis sanctae uinculo permaneret.

Diem etiam, quo transiturus esset idem beatissimus Seuerinus e corpore, ante duos seu amplius annos hac significatione monstrauit. Epiphaniorum die, cum sanctus se Lucillus presbyter abbatis sui sancti Valentini, Raetiarum quondam episcopi, diem depositionis annua sollemnitate in crastinum celebraturum sollicitus intimasset, idem famulus dei ita respondit: si beatus Valentinus haec tibi celebranda sollemnia delegauit, ego quoque tibi in eodem die uigiliarum mearum studia obseruanda migraturus e corpore derelinquo.

ille his sermonibus tremefactus cum se magis, utpote homo decrepitus, enixius commendaret quasi primitus transiturus, adiecit: (hoc erit, sancte presbyter, quod audisti, nec domini constitutum humana uoluntate praeteriet).

Praeterea Fredericus a fratre suo, Rugorum rege Feba, ex paucis, quae super ripam Danuuii remanserant, oppidis unum acceperat, Fauianis, iuxta quod sanctus Seuerinus, ut retuli, commanebat. ad quem cum idem Fredericus ex more salutaturus accederet, coepit ei Christi miles iter suum enixius indicare, sub contestatione haec proloquens: 1 populis GM 2 prouenisset] prouenit se N acquisierat Ll MN 3 obtentu GMN optSptu V 5 beatus LM 6 corpore] co M hac] om. M significationes V pr. 7 epiphaniorum LN: epyfaniorum T epyphaniorum CGMV se sanctus M 8 prsbiter TV abbati sui GIV retiarum CLNTV reciarum GM 9 sollempnitate L sollennitate G 10 dei famulus M 11 celebranda L ueneranda M sollSpnia LIM sollennia G 13 studi. (0 eras.) V obseruanda V 14 ttpute L 17 preteriet -LMN 18 fredericus MNTV: ferderuohus C GL rege TV 19 feba MNTV: feua CL fua G danfibii t. L \'20 acceperan N fabianis G 21 commanebat GGLlM NTIV: commonebat L\' Tt idem] ille M fredericus] ferdfiruchus GL federuchus C 22 cqpit OGLN cepit M noueris me\' inquit \'quantocius ad dominum profecturum et idcirco monitus praecaueto, ne me discedente aliquid horum, quae mihi commissa sunt, attaminare pertemptes et substantiam pauperum captiuorumque contingas, indignationem dei, quod absit, tali temeritate sensurus\'.

sed Fredericus insperata commonitione perculsus: \'cur\' inquit hac contestatione confundimur, cum non optemus tantis orbari praesidiis et sanctae largitioni tuae, quae omnibus nota est, conferre aliquid deceat, non auferre, quatenus solita, sicut et pater noster Flaccitheus, tua merear oratione muniri, qui experimento didicit sanctitatis tuae meritis se fuisse semper adiutum?\' et ille: qualibet inquit \'occasione cellulam meam uolueris laedere, et hie statim probabis et in futuro solues quam non opto uindictam).

tunc Fredericus promittens se Christi famuli monita seruaturum remeauit ad propria. doctor uero dulcissimus non cessabat suos alloqui per monita discipulos dicens: \'confido de gratia domini mei Iesu Christi, quia uobis in opere suo durantibus et meae memoriae pacata societate coniunctis, aeternae uitae bona tribuet nec praesentium solacia denegabit\'.

Nonis itaque ianuariis coepit tenuiter lateris dolore pulsari. quo durante per triduum medio noctis tempore fratres adesse praecepit, quos de corpore suo commonens et paterna 1 quantotius LTV quStotius N 2 iccirco CGM monitis M praecaueo N 3 pertemtes C 4 indignacione M 5 temeritate] seueritate M ferddruchus CGL inspirata L DI 6 commotione (corr. m. 2) T commotione N 7 sancte GNV 8 conferri M aliquid] nos aliquid CGL deceat] doceat L* 9 auferri M quatinus CG flaccustheus (us del. m. 2) N 11 se] om. M 12 occacione G uoluerit M ledere CGL MN 14 ferderuchus CGL monita CGLMN: nonita TV\' 16 monita MNTV: momenta CGL confidoe N 17 durantibus] laborantibus M 18 pacata (a prima a m. 2 in ras. 2 litt.) L paccata M eternq GV qterna M uitae] om. M 19 tribuffit M prBentiam T pr. solatia NlTV denegauit (u ex b corr. m. 2) G 20 i:uariis T Npit CGLN cepit M 21 mediq M fratres] om. M 22 adessae V suo] om. M commouens N informatione corroborans, instanter ac mirabiliter talia prosecutus aiebat:

\'filii in Christo carissimi, scitis, quod beatus Iacob de saeculo recessurus condicione mortis instante fitios suos adesse praecipiens et prepheticae benedictionis affatibus singulos quosque rem unerans mysteriorum arcana prodidit futurorum. nos uero infirmi ac tepidi tantaeque impares pietati hanc praerogatiuam nostris usurpare uiribus non audemus, unum tamen, quod humilitati congruit, non tacebo, mittens ues ad exempla maiorum, quorum intuentes exitum conuersationis imitamini fidem. Abraham namque uocatus a domino fide oboediuit, at exiret in locum, quem accepturus erat in possessionem, et exiit nesciens, quo «enturos esset.

huiua igitur beati patriarchae imitamini fidem, imitamini sanctitatem, terrena despicite, patriam caelestem semper inquirite. confido autem in domino, quod mihi de uobis aeterna lucra prouenient. uideo enim 1109 gaudium meum feruore spiritus ampliasse, amare iustitiam, fraternae caritatis uincula diligere, castitati operam dare, humilitatis regulam custodire: haec, quantum ad hominis spectat intuitum, laudo confidenter et approbo.

sed orate, at quae humanis aspectibus digna sunt aeternae discretionis examine firmentur, quia non, sisut homo uidet, uidet deus. ille siquidem, sicut diuinus sermo denuntiat, omnium corda scrutatur et omnes mentium cogitationes anteuenit. assiduis ergo precibus hoc sperate, ut oculos cordis uestri deus inluminet eosque, sicut optauit 3 cf. Gen. 49, 1-33 23 Rom. 8, 27 2 aiebat] agebat TV 8 conditione LTV 4 et propheticae CGMNTV: prophetica L 5 singulos CGL: singulorum MNTV misteriorum GM ministeriorum L, corr. m. 2 archana libri 6 infimi (fi in ras. L) CGL pietate N pro 7 prarogatiuan V 10 abraham TV: habraham LN1 abraam CGM nanque C 11 obdiuit CL obediuit GMN 12 uentu| turus T 13 patriarch M fidem imitamini] C1 in ras. 15 autem] om. M eterna V 17 karitatis LN nincla CG 18 haec] hc autem M 20 eterne V 21 examine] examinatione (ion am. 2 L) CL examinacione G homo uidet MNTV: uidet homo CGL 22 diuinis Npr. 25 illuminet CGLMNT2V beatus Heliseus, aperiat, quo possitis agnoscare. quanta, nos circumstent adiumenta sanctorum, quanta fidelibus auxilia praeparentur. deus enim nester supplicibus appropinquat.

non desit militantibus deo iugis oratio: non pigeat agere paenitentiam, quem. non puduit facinus perpetrare: non dubitetis, luge.e peccantes, si quo modo offensa diuinitas uestrarum lacrimarum inundatione placetur, quia spiritum contribulatum suum dignatus eat uocare sacrificium. simus igitur corde, humiles, mente tranquilli, delicta omnia praecauentes ac diuinorum semper memores mandatorum, scientes non prodesse nobis humilitatem uestis, nomen monachi, uocabulum religion», speciem pietatis, si circa obseruantiam mandatorum degeneres inueniamur et reprobi.

mores igitur, fiJLii mm canssimi,, proposito suscepto consentiant: grande nefas est peccata sectari etiam hominem saecularem, quanto magis monachos, qui blandimenta saeculi quasi atrocem bestiam fugientes Christum cunctis affectibus praetulerunt, quorum incessus et habitus uirtutis creditur esse documentum? sed quid uos ultra demoror, filii carissimi, longi sermonis affatu?

superest, ut beati apostoli ultima oratione uos prosequar ita dicentis: et nunc commendo uos deo et uerbo gratiae eius, qui potens est conseruare uos et dare hereditatem in omnibus sanctificatis. ipsi gloria in saecula saeculorum. amen.\'

Post huiusmodi igitur aedificationis alloquium cunctos per ordinem ad osculum suum iussit accedere et sacramento communionis accepto fieri se penitus prohibet totumque corpus signo crucis extenta manu consignans, ut psallerent imperauit. quibus maeroris suffusione cunctantibus ipse psalmum protulit ad canendum: Laudate dominum in sanctis eius, omnis spiritus laudet dominum.

sexto itaque iduum ianuariarum die in hoc uersiculo nostris uix respondentibus quieuit in domino, quo sepulto credentes omni modo seniores nostri, quae de transmigratione praedixerat, sicut et multa alia praeteriri non posse locellum ligneum parauerunt, ut, cum praenuntiata populi transmigratio prouenisset, praedictoris imperata complerent.

Fredericus uero beati Seuerini morte comperta, pauper et impius, barbara cupiditate semper immanior, uestes pauperibus deputatas et alia nonnulla credidit auferenda. cui sceleri sacrilegium copulans calicem argenteum ceteraque altaris ministeria praecepit auferri.

quae cum imposita essent sacris altaribus nec auderet directus uilicus ad tale facinus suas manus extendere, quendam militem, Auitianum nomine, compulit diripere memorata. qui quamuis inuitus praecepta perficiens, mox tamen incessabiliter uexatus omnium tremore membrorum daemonio quoque corripitur. is ergo uelociter consilio meliore correxit errata, suscepto namque professionis sanctae proposito in insulae solitudine armis caelestibus 6 Ps. 150, 1. 6 3 communiohnis M penitus] protinus M 4 externa] tenta N 5 meroris libri cunctatibus V 8 ianuarii M nostris MNTV: nobis CGL 9 «quieuit L 10 nostri] om. M 11 praeterire CGLN 12 populi prenunciata M predictoris te MV prqdictores Lx, corr. m. 2 13 impera (ta fere euanuit) M 14 ferdfiruchus CGL 17 ceteraque GLM 18 com V 19 di- 2ectus T uilicus NTV: uillicus CGLM 20 extendere manus M auicianum GM 21 deripere Ll precepta L 22 uexatus «omnium (s ras.) L tremore OGLIMNTV: tumore Li1 23 menbrorom LN his LM 24 Cscilio M melire L pr. nanque C mancipatus militiae commutauit officium.

Frederious autem immemor contestationis et praesagii sancti uiri abrasis omnibus monasterii rebus parietes tantum, quos Danuuio non potuit transferre, dimisit. sed mox in eum ultio denuntiata peruenit: nam intra mensis spatium a Frederico, fratris filio, interfectus praedam pariter amisit et uitam.

quapropter rex Odoacar, Rngis intulit bellum. quibus etiam deuictis et Frederico fugato, patre quoque Feba capto et ad Italiam cum noxia coniuge transmigrato, post audiens idem Odoacar Fredericum ad propria reuertisse statim fratrem suum misit cum multis exercitibus Onoulfum, ante quem denuo fugiens Fredericus ad Theudericum regem, qui tunc apud Nouas, ciuitatem prouinciae Moesiae, morabatur, profectus est.

Onoulfus uero praecepto fratris admonitus uniuersos iussit ad Italiam migrare Romanos. tunc omnes incolae tamquam de domo seruitutis Aegyptiae, ita de cotidiana barbarie frequentissimae depraedationis educti sancti Seuerini oracula cognouerunt. cuius praecepti non immemor uenerabilis noster presbyter tunc Lucillus, dum uniuersi per comitem Pierium compellerentur exire, praemissa cum monachis uespere psalmodia sepulturae locum imperat aperiri.

quo patefacto tantae suauitatis fragrantia omnes nos circumstantes accepit, ut prae nimio gaudio atque admiratione 1 mancipatus CGLM: mancipatum NTV ferderuchus COL autem] uero M 3 danubio L 4 tranferre M 6 quapropter] quia propter (i expunxit m. 2) L (et. 9) odouacar CO odoacer L 8 feba MNTV: feua CL fqua G et MNTV: atque C GL 10 multis] om. M 11 oDoulphum M quem COMN TV: qua L fredericus. ad L 12 teudericum NTV theodericum COLM prouinti TV 13 mesiQ LM misiq G mysiq C onoulphus M 14 fratris] patris M ammonitus L1 MNT1 15 post incolae ras. 2 litt. in L tanquam TV quasi M egyptiae CN egypciQ GM 16 cotidiana CGN: cottidiana MTV quotidiana L barbaric GMNV depredationis V 17 prqeeptis (s del. m. 1) M 18 prsbiter TV 21 fragrantia C: flagrantia LMNTV flagrancie (e in a corr.) G nos omnes M 22. circumstantes] om. M ammiratione NT1 ammiracione M iammiratione (i expvmxit m. 2) L prosterneremur in tortam. deinde humaniter aestimantes ossa funeris inueniri disiuncta — nam annus sextus depositionis eius effluxerat — integram corporis compagem repperimus. ob quod miraculum inmensas gratias retulimus omnium conditori,, quia cadauer sancti, in quo nulla aromata fuerant, nulla manna accesserat condientis, cum barba pariter et capillis usque ad illud tempus mansisset inlaesum.

linteaminibus igitur immutatis in loculo multo ante iam tempore praeparato funus includitur, carpente trahentibus equis inpositum mox euehitur cunctis nobiscum prouincialibus idem iter agentibus, qui oppidis super ripam Danuuii derelictis per diuersas Italiae regiones uarias suae peregrinationis sortiti sunt sedes. sancti itaque corpusculum ad castellum, nomine Felethem, † Mulsemensis regionis apportatum est.

Per idem tempus multi uariis occupati langoribua et nonnulli ab spiritibus inmundis oppressi medellam diuinae gratiae sine ulla mora senserunt tunc et mutus quidam ad id castellum suorum miseratione perductus eat. qui dum in oratorio, quo sancti uiri corpusculum super carrum adhuc positum permanebat, alacer peruenisset ac sub eo clauso oris sui ostio in cordis cubiculo supplicaret, ilico lingua eius in 1 terra L humaniter OOMNTY: unanimiter L estimantea CGLMN 2 inuenire CO 3 effluxeraet V repfirimus L 4 immensas CMN 5 quo] qua N 7 mansisset MNTV: permaosisset CGL inlesum MV illteum Lx illesum GGHSN 8 fumus N 9 qquis OLl impositum COLMN uehitar M 10 canctis nobieoum] rasa M M prouintialibus V idem CLMi idem idem G eundem NTV 11 danubii L diuersa M 12 peregrinationes L corr. m. 2 sortiti-regionis] om. M 13 felethem NTV: montem feletem CL montem felentem G mulse mensis regionis (sub mulse mensis nomen regionis Italiae latere uide- tvr) NTV: multis emensis (sis in ras. G) regionibus CGL 15 multi CMNTV: multis OL langoribus occupati M languoribus C ON 16 ab OGMNTV: a L immundis COLUMN medellam TV pr. i medelam COMN medgelam (e la a m. 2) L 17 semserunt V ad id] adit N 19 oratorio LMNTV (cf. Bdnsch It. et Vulg*p. 406): oratorium CG 21 hostio NTV hostio lit mdlacubiculo cubiculo M lingua* T oratione soluta laudem dixit altissimo.

eumque renersus ad hospitium, quo suscipi consuerat, intarrogatus fuisset; ex more, nutu signoque pulsatus, et orasse et laudem se deo obtulisse clara uoce respondit. quo loquente pauefacti qui eum nouerant, ad oratorium cum clamore currentes sancto Lucillo presbytero simulque nobis, qui cum illo eramus, ignorantibus quod euenerat, indicarunt. tunc omnes exultantes in gaudio diuinae clementiae gratiarum retulimus actionem.

Igitur illustris femina Barbaria beatum Seuerinum, quem fama uel litteris cum suo quondam iugali optime nouerat, religiosa deuotione uenerata est. quae post obitum eius audiens corpusculum sancti in Italiam cum multo labore perductum et usque ad illud tempus terrae nullatenus commendatum uenerabilem presbyterum nostrum Marcianum, sed et cunctam congregationem litteris frequentibus inuitauit.

tunc sancti Gelasii, sedis Romanae pontificis, auctoritate et Neapolitano populo exequiis reuerentibus occurrente in castello Lucullano per manus sancti Victoris episcopi in mausuleo, quod praedicta femina condidit, collocatum est.

Qua celebritate multi langoribus diuersis afflicti, quos recensere longum est, receperunt protinus sanitatem. inter 1 soluta MNTV: resoluta CGL cunque TV 2 *ospitium (h ras.) L coosuerat TV: consueuerat CGLMN interrogatus M: interrogantis CGLNTV 3 nutu] nitu N signoque CGMNT: signoque V signoue L et orasse et CGL: et orasset NTV an orasset M optulisse LM 4 lonquente G 7 indicauerunt M 8 clementiae] gra clemeatiq (sed grq del. m. 1) N 10 quondam] quodam M 11 religiosa deuotionel deuotiosa L; religiosa in ras. G 12 italia L cum MNTV: om. GGL labore CGMNTV: honore L 14 UBrabilem V martianum TV 15 frequentibus litteris G turn M 16 neapolitane Ll neapolitanq L1 17 ezsequiis L exequis V reuerentibus CG NTY: Jreuertentibus L reuerendis M occurrentibus M lucullano CGLN: lucallane TV lucalano M 18 manu TV qictois V in] om. N mausuleo NTc mausoleo CGLM manusuleo V b 20 celeritate (corr. m. 2) L languoribus CGMNTI Lmguobus V vim. s 5 quos quaedam uenerabilis ancilla dei, Processa nomine, cinis Neapolitana, cum grauissimum aegritudinis pateretur incommodum, sancti funeris prouocata uirtutibus in itinere properanter occurrit et ingressa sub uehiculo, quo corpus uenerabile portabatur, statim caruit omnium langore membrorum.

[Tunc et Laudicius quidam caecus, inopinato psallentis populi clamore perculsus, sollicite suos quid esset interrogat. respondentibus, quod cuiusdam sancti Seuerini corpus transiret, compunctus ad fenestram se duci rogat, de qua poterat a sanis eminus multitudo psallentium atque uehiculum sancti corporis contemplari. cumque fenestrae nixus incumberet et oraret, protinus uidit, singillatim nominatimque demonstrans omnes notos atque uicinos. quo facto cuncti, qui audierant, gratias deo lacrimantibus gaudiis retulerunt.

Marinus quoque, primicerius cantorum sanctae ecclesiae Neapolitanae, cum sanitatem post immanissimum langorem recipere pro incessabili capitis dolore non posset, caput uehiculo credens apposuit et mox a dolore liberum subleuauit memorque beneficii semper in die depositionis eius occurrens uoti sacrificium deo cum gratiarum actione reddebat.

Verum multis plura scientibus sufficiat tria de innumeris, quae in ingressu eius gesta sunt, beneficiorum uirtutumque retulisse miracula.] Monasterium igitur eodem loco constructum ad memoriam beati hactenus perseuerat, cuius meritis multi 1 quaedam] que--dam L cinis CGMNTV*: cuius LVI 2 neapolitane Lx neapolitana L7 egritudinis GLMTV 3 in] OWl. L itinere] initinere V properanter] ppe (= prope) M 4 occurrit-qllo] om. M uehiculum G post corpus ras. i litt. in V uenerabile corpus M 5 omnium] omni M languore CGMNV1 menbrorum LN 6 Tunc et Laudicius-23 retulisse miracula] exhibent CGL, om. MNTV inoppinata L 11 nixus C L: nixius G 12 nominatimque CG: om. L 13 notos] ex natos corr. L* 15 acclesia Lx 16 languorem CG 21 sufficiat CGIL: sufficiant G* 23 eodem CGMNTY: in eodem L constructum] constitutum M 24 beati] beati uiri CGL actenus MY1 perseuerat M obsessi a daemonibus sunt curati et diuersis obstricti langoribus receperunt ac recipiunt operante dei gratia sanitatem: cui est honor et gloria in saecula saeculorum. amen.

Habes, egregie Christi minister, commemoratorium, de quo opus efficias tuo magisterio fructuosum.