Accepi litteras tuas. intellego desiderantem te mei esse et certe ita habeo, sentio enim, quantum praesentia eorum. qui amanturoptabilis sit. et quia grauem tibi esse absentiam meam scirem, ne me forte impium esse erga te existimares. qui tam diu a te abessem, excusare tibi et profectionem meam et moras uolui. ut intellegeres me non impie tibi, sed utiliter deesse.

namque cum te, filia, ut unicam, ita, quantum a me est, et unanimem habeam et uellem te pulcherrimam omnium et sanissimam uiuere, (2) nuntiatum mihi est esse quendam iuuenem habentem 2 Incipit (om. GH incibit A) epistola sancti (sandi om. JLW bcati H hilarii (hylarii FJLW) episcopi (om. G) ad filiam suam abram (apram GH afram JL directam F)ABDFJGHLW incipit epla beati ilaiii epiquam misit abrae filiae suae C item epistola sancti hylarii ad apram filiam suam ah exilio destinata (destinatam K\'E3) E incipit epla ipsius ad filiam suam abram M incipit epia s. hilarii quam misit de cxilio filiae suae abrae N item epla s. hvlarii ad karissimam filiam affram 0 item epia sancti hilarii Φ epla hilarii ad apram filiam suam U 3 aprae EFΦGHU afrae JLWm1 habre H affre O aprae filiae FG hylarius ΕΦ, (hilarius MNW), μ, U salutem in domino F 4 accipe D tuas] add. in quibus Cou intellegendo H te desiderantem a 5 certum EF GΘ certo DμU sentio praesentia om. μ sentio enim quantum] quod 11 praesentia eorumj impraesentiarum E in praesentiarum 01 corrum] horum DFJGHNO ucrum LW om. ΕΦU 6 qui amantur] quia (qui N) amot μ qui amant tua U aniatur ΕΦ ohtahilis 0 mutabilis y tihi grauem F esse tibi U esse om. M absentiam om. U absentiam meam esset 7 seio FHM scire 0 sentio G esse om. F existimaris D estimares Φ S a om. MU te om. M abessem a te 0 absens (absensus L) sum Μμ mores A a,c, 9 ut non intelligeres me G intellegeris D 10 filiam FGΜμ ut filiam ΦU a] ed ACΕΦΜU in H et] ut FGΜμ. om.. I unaninem] anintam meam G 11 pr. et om. Θ 12 nuntiatum] add. ergo Gil Cou; Θ sumunt ab illa uoce num- tiatum imtium noune sententiae, Cou insuper nom capituli est mihi FGΗΜμ margaritas et uestes inaestimabiles habentes C... margaritam et uestem inaestimabilis pretii, quam si quis ab eo posset mereri, super humanas diuitias et salutem et diues et saluus futurus esset. ad hunc ergo his auditis profectus sum.

Ad quem cum per multas et longas et difficiles uias uenissem, uidens eum statim procidi. adest enim tam pulcher iuuenis, ut ante conspectum eius nemo audeat consistere.

qui ubi procidisse me uidit, interrogare me iussit, quid uellem et quid rogarem. et ego respondi audisse me de ueste sua et margarita et uenisse et, si eam mihi dignaretur praestare, esse mihi filiam, quam uehementer diligerem, cui hanc uestem atque margaritam quaererem. et inter haec prostratus in faciem fleo plurimum et noctibus ac diebus gemescens rogo, uti audire dignaretur precem meam. ,

Post quae, quia bonus iuuenis et melius illo nihil est, ait mihi : \'nosti hanc uestem atque hanc margaritam, quam a me lacrimans rogas, uti eam filiae tuae concedam?\' et ego respondi illi: \'domine, auditu cognoui de ipsis et fide credidi et scio, quia optimae sunt et 1 margarirasG uestesG pretii om. U quo (a s. e m2) A quem DΦU quae (quem L) Μμ quas 0 2 possit CFH posset ab eo M inueniri l\' super] semper Φ et salutem om. 0 3 futurus esset] fieret Cou hunc] hoc μ hucC ergo om. HCou profectu∗sA 4 per om. DLW diffiles (ci s. l.) C uenissemus U 5 procedi A a. c, m2, D est GM pulchru Φ 6 ut] et 0 conspectu O consistere audeat ΜμU peisse (fi s. l.) 0 procedisse A a. c. m2, D me procidisse EFCou 7 ∗∗uidit (forte eras. me) F interro- gariDEFGQ uelim Aa, c. m2 8 sua om. G sua et] add. de ΦΜμ all. et] add, ideo Μμ Era Lyp Gil ob id HCou uenisse] uenissem (e add. m2) A, U uenisse me BCm2 uenesse me Cml, om. D terl. et] ut Am2BCLMW, om.DΕΦU, 9 pr. mihi om. FG dignaretur mihi praestare BCDΦΗU dignaretur praestare mihi Μμ esset filia mihi C filia D 10 inter haec] in terra (terram FA) EF0A 11 haec] hanc Aa. c., D in s.l. Am2, om.DEFΦ facie E0 multum Μμ plurimum in faciem fleo U 12 gemisccns Am2Bm2 CFμΔ gemens EU ingemiscens GHM Cou ut ΦΗWm1 uti aut D precem] uocem Μμ precem eam 0 13 post quae] post U sicque a bonus om. G iuuenis bonus 0 iuuenis] add. est HMU, praem. est Cou illo melius U melior H illoj eo L nullus H 14 nosti] nocte D atque] et F all. hanc om. FΜμ quae G quod DΕΦΡLN qs (s in ras. et a s. I. m2) W • lacrimis DEFGΗμQ lacrimas 0 15 rigas 0 ut 0 ea 0 eas Wm2 etiam 0 et om. U respondeo M 16 de ipsis] de illis ΦΜ, om. G fide] fidem (m exp.) A, praem. ipsa G credidi] didici 0 optima a salus uera est hac ueste uti et hac margarita ornari\'.

et statim ministris suis praecepit, ut mihi et uestem hanc et margaritam ostenderent et confestim itafit. hanc primum uestem uidi; uidifiliauidi, quod eloqui non possum. numquid non sericum secundum subtilitatem eius spartum erat? numquid candori eius niues comparatae non nigrescebunt? numquid aurum iuxta fulgorem eius non liuidatur? ipsi enim multicolor et nihil prorsus comparatum ei poterat aequari.

post quam uidi margaritam, qua uisa statim concidi; non enim potuerunt oculi mei sustinere tantum eius colorem. nam nec caeli nec lucis nec maris nec terrae species pulchritudini eius poterat comparari.

Et cum prostratus iacerem,ait mihi quidam de assistentibus: \'uideo sollicitum et bonum patrem esse et hanc uestem atque hanc margaritam ad filiam tuam desiderare, sed, ut magis desideres, ostendo tibi, quid adhuc haec uestis atque margarita boni habeat.

uestis haec numquam a tineis comeditur, non usu atteritur, non sorde 1 pr. hac] huic ΕΦU ucsti ΦU festeC IIti et hac margarita ornari om.ΕΦU 2 suisj eiusΦ praecepit ministris suis E mihi et om.U pr. et om. ΦΜμU et uestem (pr. t et u in ras.) C 3 cum festim D hane] ac F anno Μμ primo FGΗΜμ uestem primo GBadGilCou filiam Φ tert. uidi] add. et HLW 4 quod] quae ΕΦΗU quo D eloqui] et eloqui M loqui (et loqui LN) ΕΦΗμU non sericum—erat om.U all. non] nam a non et Μμ sericum] siricum D secum 0, add. in ea H 6 pr. eius om.G spartum crat] sparteum erat G pastum erat Jm2U partium erat Φ ex parie Aml est parthicum Am2BC parte humerat P candor D0 niue Φ 6 non s. l. A nigrescehunt] a nicriscibunt D nigrescent FGΜμ nigrescunt ΕΗΦU nigrescebant Θ 7 liuidat ABDG liquidat E0 liquidatur U ipsa GΗΘ ipsum Am2BC yris E multi colores eius Μμ prorsum D comparato Aa.c.m2 compatum Ba.c.m2 S poterit U ei poterat comparatum aequari Μμ quam] quae DFLMW uideoDPG, add. et FG qua uisa] om,EU quā uisā Φ uisam D statim om.F 9 concedi A a, c. m2, D sustinere oculi mei a eius om. aM tantum colorem sustinere M 10 fulgorem U species om. Φ 11 eius om. μU poterit U compariD comparari poterunt M erat comparare y 12 stratus D 13atque] et G alt. hanc om.FΜμU 14--16 ad filiam-margarita om.0 filiae tuae GU magis desideriis D ostendam a 15 haec om. L ac U habet Φ 16 a om.DEFΜμU a tineis numquam C comeditur] consumitur Μμ non usu-scinditur (explent tinam lineam in A) om. BCU pr. non] nec Φ adteritur D attefritur H non sorde—scinditur om. E0 inficitur, non ui scinditur, non damno amittitur, sed semper talis, qualis est, permanet. margarita uero haec uirtutis eius est, ut, si quis ca induitur, non aegrotet, non senescat, non moriatur. nihil omnino in se habet, quod sit obnoxium corpori, sed utenti ea nihil accidit, quod

aut mortem afferat aut aetatem demutet aut impediat sanitatem\'. quod ubi audiui, filia, exanimari magis desiderio margaritae et uestis istius coepi et, sicut prostratus iacebam, indeficienti fletu et intenta oratione iuuenem precari coepi dicens: \'domine sancte, miserere preci meae et miserere sollicitudini uitae meae; si enim hanc uestem mihi et margaritam non concedis, miser futurus sum: filiam meam uiuentem perditurus sum. ego propter hanc margaritam et uestem peregrinari uolo. scis, domine, quia tibi non mentior\'.

Postquam uocem meam audiuit, iubet me leuare et ait mihi: \'mouerunt me preces et lacrimae tuae et bene est, quod hoc credidisti. et quia dixisti te pro hac margarita ipsam uitam tuam uelle impendere, non possum eam tibi negare, sed scire debes propositum 1 ui om. Μμ non damno amittitur (ammittitur j) adimitur Μμ) ante sorde inficitnr (afficitur Mil) DΗΜμ talis] add. manet M 2 est, permanet] semper manet (est s./.Wm2)Φμ est M margaritae ABEFHCou haec] talis Mml huius haoc EU uirtutes Aa.c.m2 uirtus Φ ΗΜμUCou eius om,HM Cou cst eius Φ qui D 3 eam DEFΦGU Cou induit G induerit Cou non aegrotet om. Μμ senescit A p. c, m2, Dp, c. moritur A a. c. m2 nihil in se omnino habet noxium U 4 habeat A p, c, m2, HCE quod sit um. ΕΦ obnoxium (idem quod noxium)] in se obnoxium E lioxium UCou corpori om. I corporis LOW eam CDμ nil Μμ accidat E accidet Φ accedit A n. c. m2, II accedat DO 5 pr. aut om. H demutet] FGΜμΘ immutet H commutet W diminuat a sanitati DFΦGH 0 filia audiui P audiuit Φ exanimare Φ. examinariD magis] add, cerpiG desiderio] add. quā. sed postea del. A 7 pr. et om, C istius] ipsiusC, om.H coepi] caepi E,om.G iacebam prostratus C indeficiente aJLMN 8 orationem D caepi E sancte] add. pater Φ 9 memorare precis a uitae] praem. et DFGΗΘ ac U enim om. Μμ 10 ct margaritam mihi ELM concedas Φ 11 filiamque Cou uiuentem] iuuenem Μμ sum om. Cou uestem et margaritam Cou 12 quia om. Μμ. praem. scis H tibi om.G 14 leuare] surgere G 15 preces tuae et lacrimae U bonum G hoc] in hoc Φ, om. FΗΜμ 16 quia om. Μμ propter (pro D) hanc margaritam aD hae] add. ueste et E tuam] meam W a, c, 17 sed scire] scire tamen HI et uoluntatem meam.

uestis, quam ego dedero, talis est, ut, si quis uoluerit ueste alia colorata et serica et aurata uti, hanc uestem meam capere non possit. sed illi dabo eam, quae contenta sit serio habitu et natiuis coloribus et insumptuoso textu uestiri, ita ut propter consuetudinem purpuram perangustam uestis habeat, non etiam purpura ipsa diffundatur in uestem.

margarita uero, quam a me petis naturae eius est, ut habere eam nemo possit, qui margaritam alteram habuerit, quia aliae margaritae aut de terra aut de mari sunt, mea autem, ut ipse tu uides, speciosa et pretiosa est, incomparabilis et caelestis est, non dignatur ibi esse, ubi aliae sunt. non enim rebus meis conuenit cum rebus hominis, quia, qui ueste mea et margarita utitur, in aeternum sanus est non febre exardescit, non uulncri patet, non annis demutatur, non morte dissoluitur—, 5 cf. Hieron. ep. XXII ad Eustochium 13 1 et. s. l. A meam om. G uestem JO quis] qua puella H 2 alia ueste J uestem aliam coloratam DΦΟ. W.a.c.m2 colorata] docorata G pr. et] aut a, om. V sericam et auratam ΦΟ, W a. c. w2 aurata ucl serica J\' sirica D et aurata] deaurata H aurata∗ A aurati (a s. i) J hanc] ila inras. Am2RC in DEHOU, eras. W, om.cet.Θ ueste mea DEH 3 accipere G quae] qui F ut a contentus F contempta Φ contenta sit] contempserat M contcmnat se Econtcmpnit C sit] add. non FGH, (s. l.W m2, om.L) μΘ serio] aD serico cett. Θ scricum habitum et ornatum U 4 pr. et] et a E2E2Φ sed FGUΘ et natiuis om. V innatiuis a alt. et] add. cum H insumptuose A a. c. m2 sumptuoso ΕΦ sumptuosa Μμ sumptuosam U textu] testu D ueste Μμ. om.l\' uesti∗ A uestire DEJO uestire purpuram. natura istius margaritae quam U. reliqua epistulae desunt ita om.G ut s. I. C 5 purpuream H puram E et angustam E perangustas Fμ perangustiam Φ perangnstias G uel augustas (pr. u in ras. m2) M uestes FΜμ uestem EH non—uestem om. Μμ 6 pura ipsa aΦ puram ipsa D ipsa purpuream E diffunditur W defunditur Aa.c.m2 defundatur A p.c.m2, BC in ueste FG margaritam ΟΕΦ 7 natura ΕΦΜμ eius] talis M est] praem. sic II\' eā s. l. Am2 eam habere a quis DΦ margaritas allcras Μμ 8 aliam Cou habeat a 9 mare D tu ipse HCou ipse om. Φ pretiosa] pulchra F est eras. A, om. BC 10 est om. FG non] nec Θ, add. ut, sed postea del. H dignabitur M dedignatur 0 digna D dignatur ibi esse] dignae ei sunt a 11 rebus meis conuenit] res meae conueniunt a cum] praem. uti F hominum M humanis G uestem meam et (aut Φ) margaritam aDΦΟ 12 erit p exardescet Φ 13 uulnere D0 uulnera patitur ΗΜμ COu dimutatur H acqualis] praem. semper E, add. est et E enim et H est semper et F et GM enim est semper ot Cou ex codd. ? LXV. Hilarius pars 4. Feder. 16 aequalis, aeternus. ego tamen hanc uestem et hanc margaritam meam petenti tibi dabo, ut eam filiae tuae perferas. sed prius scire debes, quid uelit filia tua. si se huius uestis et margaritae meae dignam facit, id est, si uestes sericas et auratas et infectas habere noluerit, si omnem margaritam alteram oderit, tunc haec, quae me rogas, tibi praestabo.\'

Post quam uocem, filia, laetus exsurgo et secretum habens hanc ad te epistolam feci, rogans te per multas lacrimas meas, ut te huic uesti et margaritae reserues neque miserum senem tali damno tuo facias, si hanc uestem et hanc margaritam non habueris. testor autem tibi, filia, deum caeli et terrae, quia nihil hac margarita atque hac ueste pretiosius est et tui iuris est, ut hanc habeas.

tu modo, quando tibi uestis alia offeratur uel infecta uel serica uel deaurata, dicito ei, qui tibi offert: \'ego uestem alteram exspecto, propter quam pater meus a me tam diu peregrinatur, quam mihi quaerit, quam non possum habere, si hanc habuero. sufficit mihi lana ouis meae, sufficit mihi color, quem natura attulit, sufficit mihi textus insumptuosus. ceterum uestem illam desidero, quae dicitur non absumi, non atteri, non scindi\'. 11 cf. Hilar. dc syn. 91 17 cf. Tertull. de cultu feminarum II 10 1 aeterna H, add. est Ημ ego] et Μμ alt, hanc om.F 2 meam om. Μμ 3 ue∗lit Am2 uellet Am1D mca (tua s. l. Om1Wm2)OW uestιΦ 4 meae] add. uisibusH dignaD faciat DHCou fecit C faciat dignam H uestis D siricas D insectas JNO 5 si] praem, et H omnem om.GΜμalteram margaritam FGΜμ odit Φ 6 hanc H quam ΦΗ me] s. !. A, om. Φ a me H 7 filie DΦ laetatus F letatus D surgo H et] add. ut II secretum] add. hoc Cou habens (s in ras.) A habeas H 8 epistola D. epistolam ad te JL \' all. te om. ΕΦ 9 te] tibi D huic m ras. A huius uestis Φ huius uestes et margaritas D serues Φ neque] namque E0 misero H scniH semen Μμ tale damnum all 10 tuo] tuum AmlH tuo te Μμ pati Am2BC,om.G facies Φ afficias G alt. hanc om. F 11 autem om. F nihil] add. est H hac margarita atque om. F hac ueste atque hac margarita 0 hac margarita rep., sed poslea eras. A 12 atque om. a tuis uiris Φ 13 quando] si (s. l. Am1) a si quando IlCou cum M uestis tibi 0 offertur EFM offeretur ΦG affertur μΔ afferatur Cou insecta JON uel serica uel infecta Cou tert. uel] et H 14 qui] quia Φ affert Μμ 15 all. quam] ille a 16 habuero hanc L hac 0 17 quam 0 18 tulit M/i sumptuosus Μμ 19 adsumi CΦ at uero, si tibi margarita offeratur aut suspendenda collo aut digito coaptanda, dices ita: \'non mihi impedimento sint istae inutiles et sordidae margaritae; expecto illam pulcherrimam et pretiosissimam et utilissimam — credo patri meo, quia et ille ei, qui spopondit sibi, credidit —, propter quam mihi significauit se etiam mori uelle. hanc exspecto, hanc desidero, quae mihi praestabit salutem et aeternitatem\'.

Ero, filia, subueni sollicitudini meae et hanc epistolam meam semper lege et huic te uesti et margaritae reserua. et ipsa tu mihi nullum interrogans, qualibus potes, litteris rescribe, utrum te uesti huic et margaritae reserues, ut sciam, quid iuueni illi respondeam, et ut, si illam desideras, si expectas, laetus possim ad te reditum cogitare. cum autem mihi rescripseris, tunc tibi et ego, quis sit hic iuuenis et qualis sit et quid uelit et quid promittat et quid possit, indicabo.

interim tibi hymnum matutinum et serotinum misi, utmemor mei semper esses. tu uero, si quid minus per aetatem hymnum et 3 cf. Hieron. ep. VII ad Laetam 5 1 at] ad tc Μμ tihi om.J.V margarita] gemma (s. /. Am2) a offertur G sufferatur Φ 2 captanda Μμ coartanda D coaptanda digito 0 dicit Aml dicito Am2BC dicis D dicas Φ ita dices EH sit ista a 3 inutilis a margarita et sordida Aml et sordida margarita Am2BC sordite D expecto] praem. sed EFGΜμΘ illam pret.. pulch. et (et om.G) util. FGΜμΘ all. et om.D 4 utillimam FH ille ei] ipse illi M illi μ et ille et Φ qui] add. hanc H 5 spospondit (pr. spo in ras. m2) -1 spondidit I) spondit Φ sibi] sic (ex si AB) a se D ipse V et 0, om. KF quem ΕΦ significauit mihi 0 (i hunc A a. c. m2 hunc Αα. c. m2 salutem aeternam ΕΦ 8 sollicitudinem meam D meam om. E !J te om. DFGΜμΘ testi D reserna] serua Φ. praem. te FGΜμΘ 9—11 et ipsa—reserues om. propter homoeoleleulon G 10 quibus M quibuslibet Cou qualibet E quomodolibet J qua D litteris poteris Μμ rescribe—margaritae om. 0 te om. FGΜμΘ 11 reserues] praem. te FΜμΘ sciam] etiam D respondeam illi iuueni Μμ 12 ut] om.ΦGN tu M desideres a redesideras F expectet C possum DΦGΜμ 13 mihi] praeml. tu G rescriberis 0 rescripserit C egoj add. indicabo et postea rep. a qui EF hic om3. FΦΜμ 14 all. et] uel α uellet Φ terl. ct om. FG promittat (at in ras.) II promittit Αμ quarl. et om. G possim A a. c. m2 15 hymnum (h eras.) d, EF ymnum cell, 16 semper om. II sis FGΜμ Cou quid] quis Φ,om, II Cou hymnum(h eras.)A,E hymno F ymno G yninum celt. 16* epistolam intellegis, interroga matrem tuam, quae optat, ut te moribus suis genuerit deo. deus, qui te genuit, hic et in aeternum te custodiat, opto, filia desiderantissima. Amen. 1 epistola FG intellexeris HCou meam (tuam s. l.) 0 2 gennit] add. uł creauit s. /. 3/2 et liie et E 3 te om. DFΦGΜμ Cou desideratksi- maCou Amen om.Cou explicit epistola sci hilarii ad filiam suam AB, om. cell.