{
 "cells": [
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "# Средњошколци у Републици Србији"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "У овом темату позабавићемо се подацима о средњошколском образовању у Републици Србији који су нам доступни кроз отворене податке Министарства за просвету, науку и технолошки развој: http://opendata.mpn.gov.rs. Фајлови о средњошколцима и средњим школама у .csv формату (преузети 01.12.2019.) налазе се у локалном фолдеру и у редовима који следе, бавићемо се кратком прерадом тих података за лакшу обраду у наредним радним свескама. Специјално, користећи библиотеку pandas за учитавање и анализу табеларних података ћемо: \n",
    "* брисати непотребне колоне\n",
    "* додавати нове колоне на основу рачунских операцијама над постојећим подадацма\n",
    "* уз помоћ библиотеке *cyrtranslit* ћемо мењати текстуалне вредности из латиничног у ћирилично писмо и обратно\n",
    "* груписати податке и спајати их у нове табеле\n",
    "* сачувати припремљен фајл за даљу обраду"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 1,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "import pandas as pd\n",
    "import numpy as np\n",
    "import cyrtranslit"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Учитавање и обрада табеларних података је изузетно једноставна и практична у библиотеци [**pandas**](https://pandas.pydata.org/) због чега је она изузетно популарна. \n",
    "Податке о средњошколцима и средњим школама преузели смо у .csv формату (вредности раздвојене зарезом, енг. coma separated values), па ћемо их учитати функцијом [**read_csv**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/generated/pandas.read_csv.html):"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 3,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "data = pd.read_csv('data/srednjoskolci data/raw data/MPNTRopendata_ss.csv')"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "У учитане податке брзо можемо завирити на пар следећих начина:\n",
    "\n",
    "Функција [**head()**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.head.html) излистава првих 5 редова табеле, док **head(n)** излистава n првих редова:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 3,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>#</th>\n",
       "      <th>ИД установе</th>\n",
       "      <th>Власништво</th>\n",
       "      <th>Округ</th>\n",
       "      <th>Општина</th>\n",
       "      <th>Назив установе</th>\n",
       "      <th>Подручје рада</th>\n",
       "      <th>Образовни профил</th>\n",
       "      <th>Трајање образовања</th>\n",
       "      <th>Језик наставе</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 2 - трећи разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 3 - трећи разред</th>\n",
       "      <th>Број одељења - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број комбинованих одељења - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број специјалних одељења - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ученика - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број девојчица - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 1 - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 2 - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 3 - четврти разред</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1.0</td>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Пољопривредна школа</td>\n",
       "      <td>Пољопривреда, производња и прерада хране</td>\n",
       "      <td>Пољопривредни техничар</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Мађарски језик</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>1 rows × 42 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "     #  ИД установе Власништво                       Округ       Општина  \\\n",
       "0  1.0         1322    Државно  Севернобачки управни округ  Бачка Топола   \n",
       "\n",
       "        Назив установе                             Подручје рада  \\\n",
       "0  Пољопривредна школа  Пољопривреда, производња и прерада хране   \n",
       "\n",
       "         Образовни профил  Трајање образовања   Језик наставе  ...  \\\n",
       "0  Пољопривредни техничар                   4  Мађарски језик  ...   \n",
       "\n",
       "   Број ИОП-а 2 - трећи разред  Број ИОП-а 3 - трећи разред  \\\n",
       "0                            0                            0   \n",
       "\n",
       "   Број одељења - четврти разред  Број комбинованих одељења - четврти разред  \\\n",
       "0                              1                                           0   \n",
       "\n",
       "   Број специјалних одељења - четврти разред  Број ученика - четврти разред  \\\n",
       "0                                          0                             18   \n",
       "\n",
       "   Број девојчица - четврти разред  Број ИОП-а 1 - четврти разред  \\\n",
       "0                                6                              0   \n",
       "\n",
       "   Број ИОП-а 2 - четврти разред  Број ИОП-а 3 - четврти разред  \n",
       "0                              0                              0  \n",
       "\n",
       "[1 rows x 42 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 3,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data.head(1)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Како учитана табела има чак 42 колоне, не можемо их видети све. Међутим, функцијом [**info()**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.info.html) можемо сазнати које све колоне табела има, колико има уноса, као и које типове података је препознао пајтон у учитавању:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 4,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "name": "stdout",
     "output_type": "stream",
     "text": [
      "<class 'pandas.core.frame.DataFrame'>\n",
      "RangeIndex: 3180 entries, 0 to 3179\n",
      "Data columns (total 42 columns):\n",
      "#                                             3180 non-null float64\n",
      "ИД установе                                   3180 non-null int64\n",
      "Власништво                                    3180 non-null object\n",
      "Округ                                         3180 non-null object\n",
      "Општина                                       3180 non-null object\n",
      "Назив установе                                3180 non-null object\n",
      "Подручје рада                                 3180 non-null object\n",
      "Образовни профил                              3180 non-null object\n",
      "Трајање образовања                            3180 non-null int64\n",
      "Језик наставе                                 3180 non-null object\n",
      "Број одељења - први разред                    3180 non-null int64\n",
      "Број комбинованих одељења - први разред       3180 non-null int64\n",
      "Број специјалних одељења - први разред        3180 non-null int64\n",
      "Број ученика - први разред                    3180 non-null int64\n",
      "Број девојчица - први разред                  3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 1 - први разред                    3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 2 - први разред                    3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 3 - први разред                    3180 non-null int64\n",
      "Број одељења - други разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број комбинованих одељења - други разред      3180 non-null int64\n",
      "Број специјалних одељења - други разред       3180 non-null int64\n",
      "Број ученика - други разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број девојчица - други разред                 3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 1 - други разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 2 - други разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 3 - други разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број одељења - трећи разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број комбинованих одељења - трећи разред      3180 non-null int64\n",
      "Број специјалних одељења - трећи разред       3180 non-null int64\n",
      "Број ученика - трећи разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број девојчица - трећи разред                 3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 1 - трећи разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 2 - трећи разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 3 - трећи разред                   3180 non-null int64\n",
      "Број одељења - четврти разред                 3180 non-null int64\n",
      "Број комбинованих одељења - четврти разред    3180 non-null int64\n",
      "Број специјалних одељења - четврти разред     3180 non-null int64\n",
      "Број ученика - четврти разред                 3180 non-null int64\n",
      "Број девојчица - четврти разред               3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 1 - четврти разред                 3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 2 - четврти разред                 3180 non-null int64\n",
      "Број ИОП-а 3 - четврти разред                 3180 non-null int64\n",
      "dtypes: float64(1), int64(34), object(7)\n",
      "memory usage: 1.0+ MB\n"
     ]
    }
   ],
   "source": [
    "data.info()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Овај сет података садржи информације о срењим школама и образовним профилима у њима. Поред географских одредница школе (општина, округ), за сваки образовни профил имамо информације о броју ученика по разредима, броју одељења и слично што можете видети из назива колона. Овај интересантан сет података у наредним радним свескама користићемо да сазнамо који су то популарни смерови, да ли се то разликује по окрузима и слично."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Функцијом [**describe()**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.describe.html) још детаљније можемо завирити у колоне које садрже нумеричке податке. Она нам даје преглед основне статистике - број уноса, просечну вредност (mean), стандардну девијацију (std), најмању (min), највећу (max), медијалну вредност (50%), кaо и вредности које су веће од 25% других и 75% других у одређеној нумеричкој колони."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 5,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>#</th>\n",
       "      <th>ИД установе</th>\n",
       "      <th>Трајање образовања</th>\n",
       "      <th>Број одељења - први разред</th>\n",
       "      <th>Број комбинованих одељења - први разред</th>\n",
       "      <th>Број специјалних одељења - први разред</th>\n",
       "      <th>Број ученика - први разред</th>\n",
       "      <th>Број девојчица - први разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 1 - први разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 2 - први разред</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 2 - трећи разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 3 - трећи разред</th>\n",
       "      <th>Број одељења - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број комбинованих одељења - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број специјалних одељења - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ученика - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број девојчица - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 1 - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 2 - четврти разред</th>\n",
       "      <th>Број ИОП-а 3 - четврти разред</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>count</th>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>mean</th>\n",
       "      <td>1590.500000</td>\n",
       "      <td>1555.244340</td>\n",
       "      <td>3.687421</td>\n",
       "      <td>0.877044</td>\n",
       "      <td>0.142453</td>\n",
       "      <td>0.009434</td>\n",
       "      <td>21.407233</td>\n",
       "      <td>10.210377</td>\n",
       "      <td>0.033333</td>\n",
       "      <td>0.175157</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0.068553</td>\n",
       "      <td>0.011321</td>\n",
       "      <td>0.681132</td>\n",
       "      <td>0.011635</td>\n",
       "      <td>0.000943</td>\n",
       "      <td>16.887736</td>\n",
       "      <td>8.858491</td>\n",
       "      <td>0.029245</td>\n",
       "      <td>0.016667</td>\n",
       "      <td>0.008805</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>std</th>\n",
       "      <td>918.131254</td>\n",
       "      <td>149.038699</td>\n",
       "      <td>0.482893</td>\n",
       "      <td>0.858854</td>\n",
       "      <td>0.362816</td>\n",
       "      <td>0.108924</td>\n",
       "      <td>25.280818</td>\n",
       "      <td>16.482580</td>\n",
       "      <td>0.221853</td>\n",
       "      <td>0.581631</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0.330411</td>\n",
       "      <td>0.402724</td>\n",
       "      <td>0.926467</td>\n",
       "      <td>0.126124</td>\n",
       "      <td>0.039648</td>\n",
       "      <td>25.981561</td>\n",
       "      <td>16.208440</td>\n",
       "      <td>0.227325</td>\n",
       "      <td>0.158751</td>\n",
       "      <td>0.315158</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>min</th>\n",
       "      <td>1.000000</td>\n",
       "      <td>1322.000000</td>\n",
       "      <td>1.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>25%</th>\n",
       "      <td>795.750000</td>\n",
       "      <td>1424.000000</td>\n",
       "      <td>3.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>50%</th>\n",
       "      <td>1590.500000</td>\n",
       "      <td>1557.000000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>1.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>19.000000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>1.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>5.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>75%</th>\n",
       "      <td>2385.250000</td>\n",
       "      <td>1661.250000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>1.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>30.000000</td>\n",
       "      <td>15.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>1.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>27.000000</td>\n",
       "      <td>14.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "      <td>0.000000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>max</th>\n",
       "      <td>3180.000000</td>\n",
       "      <td>1976.000000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>9.000000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>3.000000</td>\n",
       "      <td>287.000000</td>\n",
       "      <td>197.000000</td>\n",
       "      <td>3.000000</td>\n",
       "      <td>9.000000</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>5.000000</td>\n",
       "      <td>22.000000</td>\n",
       "      <td>9.000000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>2.000000</td>\n",
       "      <td>268.000000</td>\n",
       "      <td>154.000000</td>\n",
       "      <td>4.000000</td>\n",
       "      <td>3.000000</td>\n",
       "      <td>17.000000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>8 rows × 35 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                 #  ИД установе  Трајање образовања  \\\n",
       "count  3180.000000  3180.000000         3180.000000   \n",
       "mean   1590.500000  1555.244340            3.687421   \n",
       "std     918.131254   149.038699            0.482893   \n",
       "min       1.000000  1322.000000            1.000000   \n",
       "25%     795.750000  1424.000000            3.000000   \n",
       "50%    1590.500000  1557.000000            4.000000   \n",
       "75%    2385.250000  1661.250000            4.000000   \n",
       "max    3180.000000  1976.000000            4.000000   \n",
       "\n",
       "       Број одељења - први разред  Број комбинованих одељења - први разред  \\\n",
       "count                 3180.000000                              3180.000000   \n",
       "mean                     0.877044                                 0.142453   \n",
       "std                      0.858854                                 0.362816   \n",
       "min                      0.000000                                 0.000000   \n",
       "25%                      0.000000                                 0.000000   \n",
       "50%                      1.000000                                 0.000000   \n",
       "75%                      1.000000                                 0.000000   \n",
       "max                      9.000000                                 4.000000   \n",
       "\n",
       "       Број специјалних одељења - први разред  Број ученика - први разред  \\\n",
       "count                             3180.000000                 3180.000000   \n",
       "mean                                 0.009434                   21.407233   \n",
       "std                                  0.108924                   25.280818   \n",
       "min                                  0.000000                    0.000000   \n",
       "25%                                  0.000000                    0.000000   \n",
       "50%                                  0.000000                   19.000000   \n",
       "75%                                  0.000000                   30.000000   \n",
       "max                                  3.000000                  287.000000   \n",
       "\n",
       "       Број девојчица - први разред  Број ИОП-а 1 - први разред  \\\n",
       "count                   3180.000000                 3180.000000   \n",
       "mean                      10.210377                    0.033333   \n",
       "std                       16.482580                    0.221853   \n",
       "min                        0.000000                    0.000000   \n",
       "25%                        0.000000                    0.000000   \n",
       "50%                        4.000000                    0.000000   \n",
       "75%                       15.000000                    0.000000   \n",
       "max                      197.000000                    3.000000   \n",
       "\n",
       "       Број ИОП-а 2 - први разред  ...  Број ИОП-а 2 - трећи разред  \\\n",
       "count                 3180.000000  ...                  3180.000000   \n",
       "mean                     0.175157  ...                     0.068553   \n",
       "std                      0.581631  ...                     0.330411   \n",
       "min                      0.000000  ...                     0.000000   \n",
       "25%                      0.000000  ...                     0.000000   \n",
       "50%                      0.000000  ...                     0.000000   \n",
       "75%                      0.000000  ...                     0.000000   \n",
       "max                      9.000000  ...                     5.000000   \n",
       "\n",
       "       Број ИОП-а 3 - трећи разред  Број одељења - четврти разред  \\\n",
       "count                  3180.000000                    3180.000000   \n",
       "mean                      0.011321                       0.681132   \n",
       "std                       0.402724                       0.926467   \n",
       "min                       0.000000                       0.000000   \n",
       "25%                       0.000000                       0.000000   \n",
       "50%                       0.000000                       1.000000   \n",
       "75%                       0.000000                       1.000000   \n",
       "max                      22.000000                       9.000000   \n",
       "\n",
       "       Број комбинованих одељења - четврти разред  \\\n",
       "count                                 3180.000000   \n",
       "mean                                     0.011635   \n",
       "std                                      0.126124   \n",
       "min                                      0.000000   \n",
       "25%                                      0.000000   \n",
       "50%                                      0.000000   \n",
       "75%                                      0.000000   \n",
       "max                                      4.000000   \n",
       "\n",
       "       Број специјалних одељења - четврти разред  \\\n",
       "count                                3180.000000   \n",
       "mean                                    0.000943   \n",
       "std                                     0.039648   \n",
       "min                                     0.000000   \n",
       "25%                                     0.000000   \n",
       "50%                                     0.000000   \n",
       "75%                                     0.000000   \n",
       "max                                     2.000000   \n",
       "\n",
       "       Број ученика - четврти разред  Број девојчица - четврти разред  \\\n",
       "count                    3180.000000                      3180.000000   \n",
       "mean                       16.887736                         8.858491   \n",
       "std                        25.981561                        16.208440   \n",
       "min                         0.000000                         0.000000   \n",
       "25%                         0.000000                         0.000000   \n",
       "50%                         5.000000                         0.000000   \n",
       "75%                        27.000000                        14.000000   \n",
       "max                       268.000000                       154.000000   \n",
       "\n",
       "       Број ИОП-а 1 - четврти разред  Број ИОП-а 2 - четврти разред  \\\n",
       "count                    3180.000000                    3180.000000   \n",
       "mean                        0.029245                       0.016667   \n",
       "std                         0.227325                       0.158751   \n",
       "min                         0.000000                       0.000000   \n",
       "25%                         0.000000                       0.000000   \n",
       "50%                         0.000000                       0.000000   \n",
       "75%                         0.000000                       0.000000   \n",
       "max                         4.000000                       3.000000   \n",
       "\n",
       "       Број ИОП-а 3 - четврти разред  \n",
       "count                    3180.000000  \n",
       "mean                        0.008805  \n",
       "std                         0.315158  \n",
       "min                         0.000000  \n",
       "25%                         0.000000  \n",
       "50%                         0.000000  \n",
       "75%                         0.000000  \n",
       "max                        17.000000  \n",
       "\n",
       "[8 rows x 35 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 5,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data.describe()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Како је табела написана ћирилицом, користићемо библиотеку [*cyrtranslit*](https://pythonhosted.org/cyrtranslit/) да све текстуалне податке у табели преиначимо у латиничо писмо (то нам је посебно битно за називе колона како бисмо лакше баратали подацима). За почетак ћемо то урадити са називима колона које добијамо позивајући [**data.columns**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.columns.html)."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 6,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>#</th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Vlasništvo</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 2 - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 3 - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 1 - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 2 - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 3 - četvrti razred</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1.0</td>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Пољопривредна школа</td>\n",
       "      <td>Пољопривреда, производња и прерада хране</td>\n",
       "      <td>Пољопривредни техничар</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Мађарски језик</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>1 rows × 42 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "     #  ID ustanove Vlasništvo                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0  1.0         1322    Државно  Севернобачки управни округ  Бачка Топола   \n",
       "\n",
       "        Naziv ustanove                             Područje rada  \\\n",
       "0  Пољопривредна школа  Пољопривреда, производња и прерада хране   \n",
       "\n",
       "         Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja   Jezik nastave  ...  \\\n",
       "0  Пољопривредни техничар                     4  Мађарски језик  ...   \n",
       "\n",
       "   Broj IOP-a 2 - treći razred  Broj IOP-a 3 - treći razred  \\\n",
       "0                            0                            0   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                                1   \n",
       "\n",
       "   Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                                             0   \n",
       "\n",
       "   Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred  Broj učenika - četvrti razred  \\\n",
       "0                                            0                             18   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - četvrti razred  Broj IOP-a 1 - četvrti razred  \\\n",
       "0                                6                              0   \n",
       "\n",
       "   Broj IOP-a 2 - četvrti razred  Broj IOP-a 3 - četvrti razred  \n",
       "0                              0                              0  \n",
       "\n",
       "[1 rows x 42 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 6,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data.columns = [cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(data.columns)]\n",
    "data.head(1)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "А у наредних пар редова пролазимо кроз целокупан садржај појединачних колона које смо препознали да су текстуалне и да су нам од користи у наставку, а затим њихов садржај мењамо у латинично писмо. Урадићемо за почетак то за колону 'Власништво'."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 7,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>#</th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Vlasništvo</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 2 - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 3 - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 1 - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 2 - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 3 - četvrti razred</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1.0</td>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Пољопривредна школа</td>\n",
       "      <td>Пољопривреда, производња и прерада хране</td>\n",
       "      <td>Пољопривредни техничар</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Мађарски језик</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>1 rows × 42 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "     #  ID ustanove Vlasništvo                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0  1.0         1322    Državno  Севернобачки управни округ  Бачка Топола   \n",
       "\n",
       "        Naziv ustanove                             Područje rada  \\\n",
       "0  Пољопривредна школа  Пољопривреда, производња и прерада хране   \n",
       "\n",
       "         Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja   Jezik nastave  ...  \\\n",
       "0  Пољопривредни техничар                     4  Мађарски језик  ...   \n",
       "\n",
       "   Broj IOP-a 2 - treći razred  Broj IOP-a 3 - treći razred  \\\n",
       "0                            0                            0   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                                1   \n",
       "\n",
       "   Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                                             0   \n",
       "\n",
       "   Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred  Broj učenika - četvrti razred  \\\n",
       "0                                            0                             18   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - četvrti razred  Broj IOP-a 1 - četvrti razred  \\\n",
       "0                                6                              0   \n",
       "\n",
       "   Broj IOP-a 2 - četvrti razred  Broj IOP-a 3 - četvrti razred  \n",
       "0                              0                              0  \n",
       "\n",
       "[1 rows x 42 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 7,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data['Vlasništvo'] = [cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(data['Vlasništvo'])]\n",
    "data.head(1)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Наредне колоне можемо обрадити тако што ћемо претходни ред написати више пута, за све различите колоне које желимо да преименујемо у латинично писмо, или тако што ћемо овај ред написати у одговарајућој петљи којом ћемо проћи кроз све колоне које желимо да обрадимо:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 8,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>#</th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Vlasništvo</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 2 - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 3 - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 1 - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 2 - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj IOP-a 3 - četvrti razred</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1.0</td>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredni tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>1 rows × 42 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "     #  ID ustanove Vlasništvo                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0  1.0         1322    Državno  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "\n",
       "         Naziv ustanove                               Područje rada  \\\n",
       "0  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "\n",
       "          Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja   Jezik nastave  ...  \\\n",
       "0  Poljoprivredni tehničar                     4  Mađarski jezik  ...   \n",
       "\n",
       "   Broj IOP-a 2 - treći razred  Broj IOP-a 3 - treći razred  \\\n",
       "0                            0                            0   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                                1   \n",
       "\n",
       "   Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                                             0   \n",
       "\n",
       "   Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred  Broj učenika - četvrti razred  \\\n",
       "0                                            0                             18   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - četvrti razred  Broj IOP-a 1 - četvrti razred  \\\n",
       "0                                6                              0   \n",
       "\n",
       "   Broj IOP-a 2 - četvrti razred  Broj IOP-a 3 - četvrti razred  \n",
       "0                              0                              0  \n",
       "\n",
       "[1 rows x 42 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 8,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "tekstualne_kolone = ['Vlasništvo', 'Okrug','Opština','Naziv ustanove', 'Područje rada', 'Obrazovni profil', 'Jezik nastave']\n",
    "\n",
    "for kolona in tekstualne_kolone:\n",
    "    data[kolona] = [cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(data[kolona])]\n",
    "data.head(1)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Колоне које нам нису неопходне за предстојећу анализу избацићемо из табеле користећи функцију [**drop**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.drop.html) на следећи начин:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 9,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Vlasništvo</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - prvi razred</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - prvi razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - četvrti razred</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredni tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>8</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>21</td>\n",
       "      <td>8</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>11</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Veterinarski tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>7</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>21</td>\n",
       "      <td>12</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>27</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>11</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Prehrambeni tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "      <td>11</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>16</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Rukovalac - mehaničar poljoprivredne tehnike</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>14</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Državno</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Mesar</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>5 rows × 21 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "   ID ustanove Vlasništvo                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0         1322    Državno  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "1         1322    Državno  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "2         1322    Državno  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "3         1322    Državno  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "4         1322    Državno  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "\n",
       "         Naziv ustanove                               Područje rada  \\\n",
       "0  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "1  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "2  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "3  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "4  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "\n",
       "                               Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja  \\\n",
       "0                       Poljoprivredni tehničar                     4   \n",
       "1                         Veterinarski tehničar                     4   \n",
       "2                          Prehrambeni tehničar                     4   \n",
       "3  Rukovalac - mehaničar poljoprivredne tehnike                     3   \n",
       "4                                         Mesar                     3   \n",
       "\n",
       "    Jezik nastave  Broj odeljenja - prvi razred  ...  \\\n",
       "0  Mađarski jezik                             1  ...   \n",
       "1  Mađarski jezik                             1  ...   \n",
       "2  Mađarski jezik                             1  ...   \n",
       "3  Mađarski jezik                             1  ...   \n",
       "4  Mađarski jezik                             0  ...   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - prvi razred  Broj odeljenja - drugi razred  \\\n",
       "0                             8                              1   \n",
       "1                             7                              1   \n",
       "2                             9                              1   \n",
       "3                             0                              1   \n",
       "4                             0                              1   \n",
       "\n",
       "   Broj učenika - drugi razred  Broj devojčica - drugi razred  \\\n",
       "0                           21                              8   \n",
       "1                           21                             12   \n",
       "2                           13                             11   \n",
       "3                           14                              0   \n",
       "4                           13                              1   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja - treći razred  Broj učenika - treći razred  \\\n",
       "0                              1                           11   \n",
       "1                              1                           27   \n",
       "2                              1                           17   \n",
       "3                              1                           17   \n",
       "4                              0                            0   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - treći razred  Broj odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                              3                                1   \n",
       "1                             13                                1   \n",
       "2                             13                                1   \n",
       "3                              0                                0   \n",
       "4                              0                                0   \n",
       "\n",
       "   Broj učenika - četvrti razred  Broj devojčica - četvrti razred  \n",
       "0                             18                                6  \n",
       "1                             17                               11  \n",
       "2                             16                               13  \n",
       "3                              0                                0  \n",
       "4                              0                                0  \n",
       "\n",
       "[5 rows x 21 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 9,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data=data.drop(columns=['#','Broj IOP-a 1 - prvi razred', 'Broj IOP-a 2 - prvi razred',\n",
    "       'Broj IOP-a 3 - prvi razred','Broj IOP-a 1 - drugi razred', 'Broj IOP-a 2 - drugi razred',\n",
    "       'Broj IOP-a 3 - drugi razred','Broj IOP-a 1 - treći razred', 'Broj IOP-a 2 - treći razred',\n",
    "       'Broj IOP-a 3 - treći razred','Broj IOP-a 1 - četvrti razred', 'Broj IOP-a 2 - četvrti razred',\n",
    "       'Broj IOP-a 3 - četvrti razred','Broj kombinovanih odeljenja - prvi razred',\n",
    "                          'Broj kombinovanih odeljenja - drugi razred', \n",
    "                          'Broj kombinovanih odeljenja - treći razred',\n",
    "                         'Broj kombinovanih odeljenja - četvrti razred',\n",
    "                         'Broj specijalnih odeljenja - prvi razred',\n",
    "                         'Broj specijalnih odeljenja - drugi razred',\n",
    "                         'Broj specijalnih odeljenja - treći razred',\n",
    "                         'Broj specijalnih odeljenja - četvrti razred'])\n",
    "data.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Како имамо на располагању колону о власништву школе, можемо проверити уносе за које је у овој колони означено приватно власништво. То радимо уз помоћ селектовања одређеног дела табеле, односно оног дела табеле за који важи да је data.Vlasništvo=='Privatno':"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 10,
   "metadata": {
    "scrolled": false
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Vlasništvo</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - prvi razred</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - prvi razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - četvrti razred</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3112</th>\n",
       "      <td>1898</td>\n",
       "      <td>Privatno</td>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>Beograd - Novi Beograd</td>\n",
       "      <td>Srednjoškolski obrazovni centar \"SMARTANAC\"</td>\n",
       "      <td>Zdravstvo i socijalna zaštita</td>\n",
       "      <td>Medicinska sestra - tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Srpski jezik</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>2</td>\n",
       "      <td>2</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3113</th>\n",
       "      <td>1898</td>\n",
       "      <td>Privatno</td>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>Beograd - Novi Beograd</td>\n",
       "      <td>Srednjoškolski obrazovni centar \"SMARTANAC\"</td>\n",
       "      <td>Ostala delatnost ličnih usluga</td>\n",
       "      <td>Frizer</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>Srpski jezik</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3114</th>\n",
       "      <td>1898</td>\n",
       "      <td>Privatno</td>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>Beograd - Novi Beograd</td>\n",
       "      <td>Srednjoškolski obrazovni centar \"SMARTANAC\"</td>\n",
       "      <td>Zdravstvo i socijalna zaštita</td>\n",
       "      <td>Fizioterapeutski tehničar - novi nastavni program</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Srpski jezik</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>3 rows × 21 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "      ID ustanove Vlasništvo         Okrug                 Opština  \\\n",
       "3112         1898   Privatno  Grad Beograd  Beograd - Novi Beograd   \n",
       "3113         1898   Privatno  Grad Beograd  Beograd - Novi Beograd   \n",
       "3114         1898   Privatno  Grad Beograd  Beograd - Novi Beograd   \n",
       "\n",
       "                                   Naziv ustanove  \\\n",
       "3112  Srednjoškolski obrazovni centar \"SMARTANAC\"   \n",
       "3113  Srednjoškolski obrazovni centar \"SMARTANAC\"   \n",
       "3114  Srednjoškolski obrazovni centar \"SMARTANAC\"   \n",
       "\n",
       "                       Područje rada  \\\n",
       "3112   Zdravstvo i socijalna zaštita   \n",
       "3113  Ostala delatnost ličnih usluga   \n",
       "3114   Zdravstvo i socijalna zaštita   \n",
       "\n",
       "                                       Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja  \\\n",
       "3112                       Medicinska sestra - tehničar                     4   \n",
       "3113                                             Frizer                     3   \n",
       "3114  Fizioterapeutski tehničar - novi nastavni program                     4   \n",
       "\n",
       "     Jezik nastave  Broj odeljenja - prvi razred  ...  \\\n",
       "3112  Srpski jezik                             0  ...   \n",
       "3113  Srpski jezik                             0  ...   \n",
       "3114  Srpski jezik                             0  ...   \n",
       "\n",
       "      Broj devojčica - prvi razred  Broj odeljenja - drugi razred  \\\n",
       "3112                             0                              0   \n",
       "3113                             0                              0   \n",
       "3114                             0                              0   \n",
       "\n",
       "      Broj učenika - drugi razred  Broj devojčica - drugi razred  \\\n",
       "3112                            0                              0   \n",
       "3113                            0                              0   \n",
       "3114                            0                              0   \n",
       "\n",
       "      Broj odeljenja - treći razred  Broj učenika - treći razred  \\\n",
       "3112                              1                            2   \n",
       "3113                              1                            1   \n",
       "3114                              1                            3   \n",
       "\n",
       "      Broj devojčica - treći razred  Broj odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "3112                              2                                1   \n",
       "3113                              1                                0   \n",
       "3114                              1                                0   \n",
       "\n",
       "      Broj učenika - četvrti razred  Broj devojčica - četvrti razred  \n",
       "3112                              5                                3  \n",
       "3113                              0                                0  \n",
       "3114                              0                                0  \n",
       "\n",
       "[3 rows x 21 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 10,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data[data.Vlasništvo=='Privatno']"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Како су у питању само три уноса, за једну исту приватну школу, то значи да немамо репрезентативне информације о школама у приватном власништву. Стога ћемо се у наставку фокусирати само на школе које су у државном власништву и избацићемо из табеле ова три реда а затим и колону власништво:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 11,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - prvi razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - prvi razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - prvi razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - drugi razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - treći razred</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj učenika - četvrti razred</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica - četvrti razred</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredni tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>24</td>\n",
       "      <td>8</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>21</td>\n",
       "      <td>8</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>11</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Veterinarski tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>7</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>21</td>\n",
       "      <td>12</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>27</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>11</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "   ID ustanove                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0         1322  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "1         1322  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "\n",
       "         Naziv ustanove                               Područje rada  \\\n",
       "0  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "1  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "\n",
       "          Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja   Jezik nastave  \\\n",
       "0  Poljoprivredni tehničar                     4  Mađarski jezik   \n",
       "1    Veterinarski tehničar                     4  Mađarski jezik   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja - prvi razred  Broj učenika - prvi razred  \\\n",
       "0                             1                          24   \n",
       "1                             1                          18   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - prvi razred  Broj odeljenja - drugi razred  \\\n",
       "0                             8                              1   \n",
       "1                             7                              1   \n",
       "\n",
       "   Broj učenika - drugi razred  Broj devojčica - drugi razred  \\\n",
       "0                           21                              8   \n",
       "1                           21                             12   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja - treći razred  Broj učenika - treći razred  \\\n",
       "0                              1                           11   \n",
       "1                              1                           27   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica - treći razred  Broj odeljenja - četvrti razred  \\\n",
       "0                              3                                1   \n",
       "1                             13                                1   \n",
       "\n",
       "   Broj učenika - četvrti razred  Broj devojčica - četvrti razred  \n",
       "0                             18                                6  \n",
       "1                             17                               11  "
      ]
     },
     "execution_count": 11,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data = data[data.Vlasništvo!='Privatno']\n",
    "data = data.drop(columns=['Vlasništvo'])\n",
    "data.head(2)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Како имамо податке о броју одељења по разреду и слично број ученика о разреду, у наставку ћемо додати још пар колона у којима ће се налазити подаци о укупном броју ученика, одељења сумирајући одговарајуће постојеће колоне."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 12,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "data['Ukupno odeljenja'] = data['Broj odeljenja - prvi razred']+data['Broj odeljenja - drugi razred']+data['Broj odeljenja - treći razred']+data['Broj odeljenja - četvrti razred']"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 13,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "data['Ukupno učenika'] = data['Broj učenika - prvi razred']+data['Broj učenika - drugi razred']+data['Broj učenika - treći razred']+data['Broj učenika - četvrti razred']"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Из колона са укупним бројем ученика и одељења по образовним профилима и смеровима, можемо израчунати и просечан број ученика у одељењу на сваком од профила:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 14,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "data['Prosečan broj učenika u odeljenju'] = data['Ukupno učenika']/data['Ukupno odeljenja']"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Међу подацима које обрађујемо имамо информације и о полу ученика, те ћемо из укупног броја ученика и укупног броја девојчица срачунати и број дечака. Поред укупног броја ученика по полу, израчунажемо и њихове процентуалне заступљености. За процентуалну заступљеност искористили смо и функцију **round** како бисмо ограничили број децимала на 2."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 15,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "data['Ukupno devojcica'] = data['Broj devojčica - prvi razred']+data['Broj devojčica - drugi razred']+data['Broj devojčica - treći razred']+data['Broj devojčica - četvrti razred']\n",
    "data['Ukupno decaka'] = data['Ukupno učenika']-data['Ukupno devojcica']\n",
    "data['Procenat devojcica'] = round(100*data['Ukupno devojcica']/data['Ukupno učenika'],2)\n",
    "data['Procenat decaka'] = 100-data['Procenat devojcica']"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "За анализу коју имамо у плану, неће нам бити потребни подаци о ученицима по разреду, стога ћемо и те колоне избрисати. (Ако имате на уму и неку анализу за коју је потребно да сачувате податке по разредима, прекочите наредну команду!)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 16,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Trajanje obrazovanja</th>\n",
       "      <th>Jezik nastave</th>\n",
       "      <th>Ukupno odeljenja</th>\n",
       "      <th>Ukupno učenika</th>\n",
       "      <th>Prosečan broj učenika u odeljenju</th>\n",
       "      <th>Ukupno devojcica</th>\n",
       "      <th>Ukupno decaka</th>\n",
       "      <th>Procenat devojcica</th>\n",
       "      <th>Procenat decaka</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredni tehničar</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>Mađarski jezik</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>74</td>\n",
       "      <td>18.5</td>\n",
       "      <td>25</td>\n",
       "      <td>49</td>\n",
       "      <td>33.78</td>\n",
       "      <td>66.22</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "   ID ustanove                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0         1322  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "\n",
       "         Naziv ustanove                               Područje rada  \\\n",
       "0  Poljoprivredna škola  Poljoprivreda, proizvodnja i prerada hrane   \n",
       "\n",
       "          Obrazovni profil  Trajanje obrazovanja   Jezik nastave  \\\n",
       "0  Poljoprivredni tehničar                     4  Mađarski jezik   \n",
       "\n",
       "   Ukupno odeljenja  Ukupno učenika  Prosečan broj učenika u odeljenju  \\\n",
       "0                 4              74                               18.5   \n",
       "\n",
       "   Ukupno devojcica  Ukupno decaka  Procenat devojcica  Procenat decaka  \n",
       "0                25             49               33.78            66.22  "
      ]
     },
     "execution_count": 16,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "data = data.drop(columns=['Broj odeljenja - prvi razred',\n",
    "       'Broj učenika - prvi razred', 'Broj devojčica - prvi razred',\n",
    "       'Broj odeljenja - drugi razred', 'Broj učenika - drugi razred',\n",
    "       'Broj devojčica - drugi razred', 'Broj odeljenja - treći razred',\n",
    "       'Broj učenika - treći razred', 'Broj devojčica - treći razred',\n",
    "       'Broj odeljenja - četvrti razred', 'Broj učenika - četvrti razred',\n",
    "       'Broj devojčica - četvrti razred'])\n",
    "data.head(1)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Ову нову табелу можемо сачувати у .csv формату користећи функцију [**to_csv**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.to_csv.html):"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 17,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "data.to_csv('MPNTRopendata_ss_pripremljeni.csv',index=False)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Искористили смо и аргумент index да проследимо информацију функцији да не желимо да сачувамо колону индекс обзиром да се у њој налазе само редни бројеви и не носе додатно интересантне податке о средњошколцима."
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "## Табела са подацима о средњим школама"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Поред информација о заступљености одређених средњошколских профила и њиховој заузетости која је описана у претходној табели, имамо на располагању и неке опште податке о средњим школама, учитаћемо и припремити и те податке:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 18,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>#</th>\n",
       "      <th>ИД установе</th>\n",
       "      <th>Школска управа</th>\n",
       "      <th>Округ</th>\n",
       "      <th>Општина</th>\n",
       "      <th>Насеље</th>\n",
       "      <th>Назив установе</th>\n",
       "      <th>Адреса</th>\n",
       "      <th>Поштански број</th>\n",
       "      <th>Адреса електронске поште</th>\n",
       "      <th>...</th>\n",
       "      <th>Број специјалних одељења</th>\n",
       "      <th>Број ученика</th>\n",
       "      <th>Број девојчица</th>\n",
       "      <th>Број ученика - ИОП 1</th>\n",
       "      <th>Број ученика - ИОП 2</th>\n",
       "      <th>Број ученика - ИОП 3</th>\n",
       "      <th>Број наставника - без замена</th>\n",
       "      <th>Укупна норма наставникаа - без замена</th>\n",
       "      <th>Број запослених - без замена</th>\n",
       "      <th>Укупна норма запослених- без замена</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1.0</td>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Сомбор</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Пољопривредна школа</td>\n",
       "      <td>Маршала Тита 167</td>\n",
       "      <td>24300</td>\n",
       "      <td>psdirektor@gmail.com</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>524</td>\n",
       "      <td>222</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>74</td>\n",
       "      <td>65.9749</td>\n",
       "      <td>109</td>\n",
       "      <td>103.4649</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>2.0</td>\n",
       "      <td>1323</td>\n",
       "      <td>Сомбор</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Средња техничка школа Шинковић Јожеф</td>\n",
       "      <td>Tрг Зорана Ђинђића 10</td>\n",
       "      <td>24300</td>\n",
       "      <td>sinjo@stcable.net</td>\n",
       "      <td>...</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>318</td>\n",
       "      <td>61</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>46</td>\n",
       "      <td>32.8130</td>\n",
       "      <td>60</td>\n",
       "      <td>46.0330</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "<p>2 rows × 29 columns</p>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "     #  ИД установе Школска управа                       Округ       Општина  \\\n",
       "0  1.0         1322         Сомбор  Севернобачки управни округ  Бачка Топола   \n",
       "1  2.0         1323         Сомбор  Севернобачки управни округ  Бачка Топола   \n",
       "\n",
       "         Насеље                        Назив установе                 Адреса  \\\n",
       "0  Бачка Топола                   Пољопривредна школа       Маршала Тита 167   \n",
       "1  Бачка Топола  Средња техничка школа Шинковић Јожеф  Tрг Зорана Ђинђића 10   \n",
       "\n",
       "   Поштански број Адреса електронске поште  ... Број специјалних одељења  \\\n",
       "0           24300     psdirektor@gmail.com  ...                        0   \n",
       "1           24300        sinjo@stcable.net  ...                        0   \n",
       "\n",
       "  Број ученика  Број девојчица  Број ученика - ИОП 1 Број ученика - ИОП 2  \\\n",
       "0          524             222                     3                    6   \n",
       "1          318              61                     0                    4   \n",
       "\n",
       "  Број ученика - ИОП 3 Број наставника - без замена  \\\n",
       "0                    0                           74   \n",
       "1                    0                           46   \n",
       "\n",
       "   Укупна норма наставникаа - без замена  Број запослених - без замена  \\\n",
       "0                                65.9749                           109   \n",
       "1                                32.8130                            60   \n",
       "\n",
       "   Укупна норма запослених- без замена  \n",
       "0                             103.4649  \n",
       "1                              46.0330  \n",
       "\n",
       "[2 rows x 29 columns]"
      ]
     },
     "execution_count": 18,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "srednjeskole = pd.read_csv('data/srednjoskolci data/raw data/MPNTRopendata_ss_opsti.csv')\n",
    "srednjeskole.head(2)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Да бисмо видели све доступне колоне, искористићемо функцију **columns**:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 19,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/plain": [
       "Index(['#', 'ИД установе', 'Школска управа', 'Округ', 'Општина', 'Насеље',\n",
       "       'Назив установе', 'Адреса', 'Поштански број',\n",
       "       'Адреса електронске поште', 'Телефон', 'Сајт', 'Матични број', 'ПИБ',\n",
       "       'Датум оснивања', 'Примарна делатност', 'Власништво', 'Број одељења',\n",
       "       'Број комбинованих одељења', 'Број специјалних одељења', 'Број ученика',\n",
       "       'Број девојчица', 'Број ученика - ИОП 1', 'Број ученика - ИОП 2',\n",
       "       'Број ученика - ИОП 3', 'Број наставника - без замена',\n",
       "       'Укупна норма наставникаа - без замена', 'Број запослених - без замена',\n",
       "       'Укупна норма запослених- без замена'],\n",
       "      dtype='object')"
      ]
     },
     "execution_count": 19,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "srednjeskole.columns"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Као и претходно, обрисаћемо неке од колона за које нам се чини да их нећемо даље анализирати:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 20,
   "metadata": {
    "scrolled": false
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>ИД установе</th>\n",
       "      <th>Округ</th>\n",
       "      <th>Општина</th>\n",
       "      <th>Назив установе</th>\n",
       "      <th>Власништво</th>\n",
       "      <th>Број одељења</th>\n",
       "      <th>Број комбинованих одељења</th>\n",
       "      <th>Број специјалних одељења</th>\n",
       "      <th>Број ученика</th>\n",
       "      <th>Број девојчица</th>\n",
       "      <th>Број наставника - без замена</th>\n",
       "      <th>Укупна норма наставникаа - без замена</th>\n",
       "      <th>Број запослених - без замена</th>\n",
       "      <th>Укупна норма запослених- без замена</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Пољопривредна школа</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>26</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>524</td>\n",
       "      <td>222</td>\n",
       "      <td>74</td>\n",
       "      <td>65.9749</td>\n",
       "      <td>109</td>\n",
       "      <td>103.4649</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>1323</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Бачка Топола</td>\n",
       "      <td>Средња техничка школа Шинковић Јожеф</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>318</td>\n",
       "      <td>61</td>\n",
       "      <td>46</td>\n",
       "      <td>32.8130</td>\n",
       "      <td>60</td>\n",
       "      <td>46.0330</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>1324</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Суботица - град</td>\n",
       "      <td>Гимназија Светозар Марковић</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>36</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>855</td>\n",
       "      <td>535</td>\n",
       "      <td>76</td>\n",
       "      <td>66.1000</td>\n",
       "      <td>96</td>\n",
       "      <td>87.3000</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>1325</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Суботица - град</td>\n",
       "      <td>Економска средња школа Боса Милићевић</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>28</td>\n",
       "      <td>6</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>762</td>\n",
       "      <td>483</td>\n",
       "      <td>72</td>\n",
       "      <td>59.8600</td>\n",
       "      <td>87</td>\n",
       "      <td>75.5500</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>1326</td>\n",
       "      <td>Севернобачки управни округ</td>\n",
       "      <td>Суботица - град</td>\n",
       "      <td>Средња медицинска школа</td>\n",
       "      <td>Државно</td>\n",
       "      <td>24</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>684</td>\n",
       "      <td>566</td>\n",
       "      <td>125</td>\n",
       "      <td>61.5051</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "      <td>78.0051</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "   ИД установе                       Округ          Општина  \\\n",
       "0         1322  Севернобачки управни округ     Бачка Топола   \n",
       "1         1323  Севернобачки управни округ     Бачка Топола   \n",
       "2         1324  Севернобачки управни округ  Суботица - град   \n",
       "3         1325  Севернобачки управни округ  Суботица - град   \n",
       "4         1326  Севернобачки управни округ  Суботица - град   \n",
       "\n",
       "                          Назив установе Власништво  Број одељења  \\\n",
       "0                    Пољопривредна школа    Државно            26   \n",
       "1   Средња техничка школа Шинковић Јожеф    Државно            15   \n",
       "2            Гимназија Светозар Марковић    Државно            36   \n",
       "3  Економска средња школа Боса Милићевић    Државно            28   \n",
       "4                Средња медицинска школа    Државно            24   \n",
       "\n",
       "   Број комбинованих одељења  Број специјалних одељења  Број ученика  \\\n",
       "0                          5                         0           524   \n",
       "1                          3                         0           318   \n",
       "2                          0                         0           855   \n",
       "3                          6                         0           762   \n",
       "4                          0                         0           684   \n",
       "\n",
       "   Број девојчица  Број наставника - без замена  \\\n",
       "0             222                            74   \n",
       "1              61                            46   \n",
       "2             535                            76   \n",
       "3             483                            72   \n",
       "4             566                           125   \n",
       "\n",
       "   Укупна норма наставникаа - без замена  Број запослених - без замена  \\\n",
       "0                                65.9749                           109   \n",
       "1                                32.8130                            60   \n",
       "2                                66.1000                            96   \n",
       "3                                59.8600                            87   \n",
       "4                                61.5051                           140   \n",
       "\n",
       "   Укупна норма запослених- без замена  \n",
       "0                             103.4649  \n",
       "1                              46.0330  \n",
       "2                              87.3000  \n",
       "3                              75.5500  \n",
       "4                              78.0051  "
      ]
     },
     "execution_count": 20,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "srednjeskole = srednjeskole.drop(columns=['#','Школска управа', 'Насеље','Адреса', 'Поштански број',\n",
    "       'Адреса електронске поште', 'Телефон', 'Сајт', 'Матични број', 'ПИБ',\n",
    "       'Датум оснивања', 'Примарна делатност', 'Број ученика - ИОП 1', 'Број ученика - ИОП 2',\n",
    "       'Број ученика - ИОП 3'])\n",
    "srednjeskole.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Промена писма у називима и садржају колона:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 21,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "srednjeskole.columns=[cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(srednjeskole.columns)]\n",
    "srednjeskole['Okrug']=[cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(srednjeskole['Okrug'])]\n",
    "srednjeskole['Opština']=[cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(srednjeskole['Opština'])]\n",
    "srednjeskole['Naziv ustanove']=[cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(srednjeskole['Naziv ustanove'])]\n",
    "srednjeskole['Vlasništvo']=[cyrtranslit.to_latin(text,'sr') for text in list(srednjeskole['Vlasništvo'])]"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "И као што смо претходно закључили, како немамо довољно података о школама у приватном власништву фокусираћемо се само на школе које су у државном власништву:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 22,
   "metadata": {
    "scrolled": false
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>ID ustanove</th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Naziv ustanove</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj kombinovanih odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj specijalnih odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj zaposlenih - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma zaposlenih- bez zamena</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>1322</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Poljoprivredna škola</td>\n",
       "      <td>26</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>524</td>\n",
       "      <td>222</td>\n",
       "      <td>74</td>\n",
       "      <td>65.9749</td>\n",
       "      <td>109</td>\n",
       "      <td>103.4649</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>1323</td>\n",
       "      <td>Severnobački upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bačka Topola</td>\n",
       "      <td>Srednja tehnička škola Šinković Jožef</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>0</td>\n",
       "      <td>318</td>\n",
       "      <td>61</td>\n",
       "      <td>46</td>\n",
       "      <td>32.8130</td>\n",
       "      <td>60</td>\n",
       "      <td>46.0330</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "   ID ustanove                       Okrug       Opština  \\\n",
       "0         1322  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "1         1323  Severnobački upravni okrug  Bačka Topola   \n",
       "\n",
       "                          Naziv ustanove  Broj odeljenja  \\\n",
       "0                   Poljoprivredna škola              26   \n",
       "1  Srednja tehnička škola Šinković Jožef              15   \n",
       "\n",
       "   Broj kombinovanih odeljenja  Broj specijalnih odeljenja  Broj učenika  \\\n",
       "0                            5                           0           524   \n",
       "1                            3                           0           318   \n",
       "\n",
       "   Broj devojčica  Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "0             222                            74   \n",
       "1              61                            46   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  Broj zaposlenih - bez zamena  \\\n",
       "0                                65.9749                           109   \n",
       "1                                32.8130                            60   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma zaposlenih- bez zamena  \n",
       "0                             103.4649  \n",
       "1                              46.0330  "
      ]
     },
     "execution_count": 22,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "srednjeskole = srednjeskole[srednjeskole['Vlasništvo']=='Državno']\n",
    "srednjeskole = srednjeskole.drop(columns=['Vlasništvo'])\n",
    "srednjeskole.head(2)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "И ову табелу ћемо сачувати у csv формату:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 23,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "srednjeskole.to_csv('MPNTRopendata_sskole_pripremljeni.csv',index=False)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "## Припрема података за анализу и визуализацију по окрузима:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Претхнодна табела о средњим школама садржи информације о округу и општини на којој се школа налази што се може искористити да се подаци агрегирају на нивоу ових просторних јединица и на тај начин можемо припремити податке за даљу анализу. За груписање по округу, користићемо фукцију [**groupby**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.groupby.html). Ова функција креира подтабеле редова који имају исту вредност по колони коју користимо као аргумент функције (на пример, ако групишемо по Округу, ишод су подтабеле за сваки округ). Ако не желимо целе подтабеле, често сумирамо по одређеним колонама (на пример када желимо да знамо укупан број ђака у сваком округу) или бројимо колико има вредности (на пример када желимо да знамо број школа или образовних профила). Хајде да видимо како то ради:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 24,
   "metadata": {
    "scrolled": false
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th></th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>Borski upravni okrug</th>\n",
       "      <td>3281</td>\n",
       "      <td>1542</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "      <td>432</td>\n",
       "      <td>290.9780</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>Braničevski upravni okrug</th>\n",
       "      <td>4953</td>\n",
       "      <td>2452</td>\n",
       "      <td>196</td>\n",
       "      <td>525</td>\n",
       "      <td>393.9538</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>Grad Beograd</th>\n",
       "      <td>57359</td>\n",
       "      <td>28604</td>\n",
       "      <td>2096</td>\n",
       "      <td>5236</td>\n",
       "      <td>4534.7198</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                           Broj učenika  Broj devojčica  Broj odeljenja  \\\n",
       "Okrug                                                                     \n",
       "Borski upravni okrug               3281            1542             140   \n",
       "Braničevski upravni okrug          4953            2452             196   \n",
       "Grad Beograd                      57359           28604            2096   \n",
       "\n",
       "                           Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "Okrug                                                     \n",
       "Borski upravni okrug                                432   \n",
       "Braničevski upravni okrug                           525   \n",
       "Grad Beograd                                       5236   \n",
       "\n",
       "                           Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  \n",
       "Okrug                                                             \n",
       "Borski upravni okrug                                    290.9780  \n",
       "Braničevski upravni okrug                               393.9538  \n",
       "Grad Beograd                                           4534.7198  "
      ]
     },
     "execution_count": 24,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "skolepookruzima = srednjeskole.groupby(['Okrug'])[['Broj učenika','Broj devojčica','Broj odeljenja','Broj nastavnika - bez zamena','Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena']].sum()\n",
    "skolepookruzima.head(3)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "*Проверите да ли су бројеви које смо на овај начин добили тачни.*\n",
    "(Сугестија: селектујте делове табеле, нпр. ```skolepookruzima[skolepookruzima['Okrug']=='Borski upravni okrug']``` ће излистати све редове у којима је округ Борски, користећи функцију **sum** можете проверити горње вредности.)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Како је овој новој табели индекс колона округ по коме смо груписали претходну табелу, ресетоваћемо индекс (користећи функцију [**reset_index**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.reset_index.html)), тј. индекс ће постати број:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 25,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>3281</td>\n",
       "      <td>1542</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "      <td>432</td>\n",
       "      <td>290.9780</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>4953</td>\n",
       "      <td>2452</td>\n",
       "      <td>196</td>\n",
       "      <td>525</td>\n",
       "      <td>393.9538</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>57359</td>\n",
       "      <td>28604</td>\n",
       "      <td>2096</td>\n",
       "      <td>5236</td>\n",
       "      <td>4534.7198</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug  Broj učenika  Broj devojčica  Broj odeljenja  \\\n",
       "0       Borski upravni okrug          3281            1542             140   \n",
       "1  Braničevski upravni okrug          4953            2452             196   \n",
       "2               Grad Beograd         57359           28604            2096   \n",
       "\n",
       "   Broj nastavnika - bez zamena  Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  \n",
       "0                           432                               290.9780  \n",
       "1                           525                               393.9538  \n",
       "2                          5236                              4534.7198  "
      ]
     },
     "execution_count": 25,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "skolepookruzima = skolepookruzima.reset_index()\n",
    "skolepookruzima.head(3)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Слично користећи функцију **groupby** и **size** за величину сваке од група, можемо у новој табели сачивати вредности о броју средњих школа по округу:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 26,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>72</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Jablanički upravni okrug</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Južnobanatski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                         Okrug  Broj skola\n",
       "0         Borski upravni okrug          10\n",
       "1    Braničevski upravni okrug          10\n",
       "2                 Grad Beograd          72\n",
       "3     Jablanički upravni okrug          17\n",
       "4  Južnobanatski upravni okrug          17"
      ]
     },
     "execution_count": 26,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "brsskolapookrugu = srednjeskole.groupby(['Okrug']).size().reset_index(name='Broj skola')\n",
    "brsskolapookrugu.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Претходно креиране две табеле *skolepookruzima* и *brsskolapookrugu* имају заједничку колону округ, па њу можемо искористи да на основу ње спојимо податке у једну табелу. То радимо уз помоћ функције [**merge**](https://pandas.pydata.org/pandas-docs/stable/reference/api/pandas.DataFrame.merge.html)  којој је поред две табеле које спајамо потребно проследити и аргумент *on* којим дефинишемо по којој колони спајамо табеле:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 27,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>3281</td>\n",
       "      <td>1542</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "      <td>432</td>\n",
       "      <td>290.9780</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>4953</td>\n",
       "      <td>2452</td>\n",
       "      <td>196</td>\n",
       "      <td>525</td>\n",
       "      <td>393.9538</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>57359</td>\n",
       "      <td>28604</td>\n",
       "      <td>2096</td>\n",
       "      <td>5236</td>\n",
       "      <td>4534.7198</td>\n",
       "      <td>72</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Jablanički upravni okrug</td>\n",
       "      <td>7677</td>\n",
       "      <td>3749</td>\n",
       "      <td>311</td>\n",
       "      <td>994</td>\n",
       "      <td>667.1526</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Južnobanatski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>8848</td>\n",
       "      <td>4281</td>\n",
       "      <td>341</td>\n",
       "      <td>970</td>\n",
       "      <td>748.8520</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                         Okrug  Broj učenika  Broj devojčica  Broj odeljenja  \\\n",
       "0         Borski upravni okrug          3281            1542             140   \n",
       "1    Braničevski upravni okrug          4953            2452             196   \n",
       "2                 Grad Beograd         57359           28604            2096   \n",
       "3     Jablanički upravni okrug          7677            3749             311   \n",
       "4  Južnobanatski upravni okrug          8848            4281             341   \n",
       "\n",
       "   Broj nastavnika - bez zamena  Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  \\\n",
       "0                           432                               290.9780   \n",
       "1                           525                               393.9538   \n",
       "2                          5236                              4534.7198   \n",
       "3                           994                               667.1526   \n",
       "4                           970                               748.8520   \n",
       "\n",
       "   Broj skola  \n",
       "0          10  \n",
       "1          10  \n",
       "2          72  \n",
       "3          17  \n",
       "4          17  "
      ]
     },
     "execution_count": 27,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopookruzima = pd.merge(skolepookruzima,brsskolapookrugu,on='Okrug')\n",
    "infopookruzima.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Направићемо још једну табелу која ће по окрузима пребројати број различитих опција за средњошколско образовање. Ове различите опције - број различитих подручја рада и број различитих образовних профила добићемо функцијом **nunique**:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 28,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>52</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>52</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>16</td>\n",
       "      <td>206</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug  Područje rada  Obrazovni profil\n",
       "0       Borski upravni okrug              9                52\n",
       "1  Braničevski upravni okrug              9                52\n",
       "2               Grad Beograd             16               206"
      ]
     },
     "execution_count": 28,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "opcijepookruzima = data.groupby(['Okrug'])[['Područje rada','Obrazovni profil']].nunique()\n",
    "opcijepookruzima = opcijepookruzima.reset_index()\n",
    "opcijepookruzima.head(3)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "И ове податке ћемо спојити са претходном табелом у којој су до сада сачувани прикупљени подаци по окрузима:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 29,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>3281</td>\n",
       "      <td>1542</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "      <td>432</td>\n",
       "      <td>290.9780</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>52</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>4953</td>\n",
       "      <td>2452</td>\n",
       "      <td>196</td>\n",
       "      <td>525</td>\n",
       "      <td>393.9538</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>52</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>57359</td>\n",
       "      <td>28604</td>\n",
       "      <td>2096</td>\n",
       "      <td>5236</td>\n",
       "      <td>4534.7198</td>\n",
       "      <td>72</td>\n",
       "      <td>16</td>\n",
       "      <td>206</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Jablanički upravni okrug</td>\n",
       "      <td>7677</td>\n",
       "      <td>3749</td>\n",
       "      <td>311</td>\n",
       "      <td>994</td>\n",
       "      <td>667.1526</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "      <td>77</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Južnobanatski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>8848</td>\n",
       "      <td>4281</td>\n",
       "      <td>341</td>\n",
       "      <td>970</td>\n",
       "      <td>748.8520</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>12</td>\n",
       "      <td>76</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                         Okrug  Broj učenika  Broj devojčica  Broj odeljenja  \\\n",
       "0         Borski upravni okrug          3281            1542             140   \n",
       "1    Braničevski upravni okrug          4953            2452             196   \n",
       "2                 Grad Beograd         57359           28604            2096   \n",
       "3     Jablanički upravni okrug          7677            3749             311   \n",
       "4  Južnobanatski upravni okrug          8848            4281             341   \n",
       "\n",
       "   Broj nastavnika - bez zamena  Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  \\\n",
       "0                           432                               290.9780   \n",
       "1                           525                               393.9538   \n",
       "2                          5236                              4534.7198   \n",
       "3                           994                               667.1526   \n",
       "4                           970                               748.8520   \n",
       "\n",
       "   Broj skola  Područje rada  Obrazovni profil  \n",
       "0          10              9                52  \n",
       "1          10              9                52  \n",
       "2          72             16               206  \n",
       "3          17             15                77  \n",
       "4          17             12                76  "
      ]
     },
     "execution_count": 29,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopookruzima = pd.merge(infopookruzima,opcijepookruzima,on='Okrug')\n",
    "infopookruzima.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Коначно, један тип средњих школа има често специјалан статус - гимназије - па ћемо прикупити и податке колико се ученика школује у гимназијама на територији различитих округа:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 30,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Ukupno gimnazijalaca</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>770</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>1137</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug  Ukupno gimnazijalaca\n",
       "0       Borski upravni okrug                   770\n",
       "1  Braničevski upravni okrug                  1137"
      ]
     },
     "execution_count": 30,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "gimnazijalci = data[data['Područje rada']=='Gimnazija'].groupby('Okrug')['Ukupno učenika'].sum()\n",
    "gimnazijalci = gimnazijalci.reset_index()\n",
    "gimnazijalci = gimnazijalci.rename(columns={'Ukupno učenika':'Ukupno gimnazijalaca'})\n",
    "gimnazijalci.head(2)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "И њих ћемо додати у табелу *infopookruzima*:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 31,
   "metadata": {
    "scrolled": false
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Ukupno gimnazijalaca</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>3281</td>\n",
       "      <td>1542</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "      <td>432</td>\n",
       "      <td>290.9780</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>52</td>\n",
       "      <td>770</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>4953</td>\n",
       "      <td>2452</td>\n",
       "      <td>196</td>\n",
       "      <td>525</td>\n",
       "      <td>393.9538</td>\n",
       "      <td>10</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>52</td>\n",
       "      <td>1137</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Grad Beograd</td>\n",
       "      <td>57359</td>\n",
       "      <td>28604</td>\n",
       "      <td>2096</td>\n",
       "      <td>5236</td>\n",
       "      <td>4534.7198</td>\n",
       "      <td>72</td>\n",
       "      <td>16</td>\n",
       "      <td>206</td>\n",
       "      <td>18862</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Jablanički upravni okrug</td>\n",
       "      <td>7677</td>\n",
       "      <td>3749</td>\n",
       "      <td>311</td>\n",
       "      <td>994</td>\n",
       "      <td>667.1526</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "      <td>77</td>\n",
       "      <td>1389</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Južnobanatski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>8848</td>\n",
       "      <td>4281</td>\n",
       "      <td>341</td>\n",
       "      <td>970</td>\n",
       "      <td>748.8520</td>\n",
       "      <td>17</td>\n",
       "      <td>12</td>\n",
       "      <td>76</td>\n",
       "      <td>1828</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                         Okrug  Broj učenika  Broj devojčica  Broj odeljenja  \\\n",
       "0         Borski upravni okrug          3281            1542             140   \n",
       "1    Braničevski upravni okrug          4953            2452             196   \n",
       "2                 Grad Beograd         57359           28604            2096   \n",
       "3     Jablanički upravni okrug          7677            3749             311   \n",
       "4  Južnobanatski upravni okrug          8848            4281             341   \n",
       "\n",
       "   Broj nastavnika - bez zamena  Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  \\\n",
       "0                           432                               290.9780   \n",
       "1                           525                               393.9538   \n",
       "2                          5236                              4534.7198   \n",
       "3                           994                               667.1526   \n",
       "4                           970                               748.8520   \n",
       "\n",
       "   Broj skola  Područje rada  Obrazovni profil  Ukupno gimnazijalaca  \n",
       "0          10              9                52                   770  \n",
       "1          10              9                52                  1137  \n",
       "2          72             16               206                 18862  \n",
       "3          17             15                77                  1389  \n",
       "4          17             12                76                  1828  "
      ]
     },
     "execution_count": 31,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopookruzima = pd.merge(infopookruzima,gimnazijalci,on='Okrug')\n",
    "infopookruzima.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Табелу *infopookruzima* која сада садржи прегршт агрегираних података на нивоу округа ћемо сачувати у .csv за даљу анализу: "
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 32,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "infopookruzima.to_csv('MPNTR_podaci_po_okruzima.csv',encoding='UTF-16',index=False)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "## Припрема података за анализу и визуализацију по општинама:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "Слично ћемо поновити и са општинама. Како постоје примери оштина истог назива (нпр. Палилула), груписање ћемо сада вршити по пару колона - округ и општина:"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 33,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>1544</td>\n",
       "      <td>751</td>\n",
       "      <td>64</td>\n",
       "      <td>184</td>\n",
       "      <td>130.8821</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>465</td>\n",
       "      <td>210</td>\n",
       "      <td>19</td>\n",
       "      <td>51</td>\n",
       "      <td>38.8610</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>380</td>\n",
       "      <td>165</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>69</td>\n",
       "      <td>38.2098</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                  Okrug    Opština  Broj učenika  Broj devojčica  \\\n",
       "0  Borski upravni okrug        Bor          1544             751   \n",
       "1  Borski upravni okrug    Kladovo           465             210   \n",
       "2  Borski upravni okrug  Majdanpek           380             165   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja  Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "0              64                           184   \n",
       "1              19                            51   \n",
       "2              18                            69   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  \n",
       "0                               130.8821  \n",
       "1                                38.8610  \n",
       "2                                38.2098  "
      ]
     },
     "execution_count": 33,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "skolepoopstinama = srednjeskole.groupby(['Okrug','Opština'])[['Broj učenika','Broj devojčica','Broj odeljenja','Broj nastavnika - bez zamena','Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena']].sum()\n",
    "skolepoopstinama = skolepoopstinama.reset_index()\n",
    "skolepoopstinama.head(3)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 34,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>2</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Negotin</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kostolac</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug    Opština  Broj skola\n",
       "0       Borski upravni okrug        Bor           4\n",
       "1       Borski upravni okrug    Kladovo           1\n",
       "2       Borski upravni okrug  Majdanpek           2\n",
       "3       Borski upravni okrug    Negotin           3\n",
       "4  Braničevski upravni okrug   Kostolac           1"
      ]
     },
     "execution_count": 34,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "brsskolapoopstini = srednjeskole.groupby(['Okrug','Opština']).size()\n",
    "brsskolapoopstini = brsskolapoopstini.reset_index()\n",
    "brsskolapoopstini = brsskolapoopstini.rename(columns={0:'Broj skola'})\n",
    "brsskolapoopstini.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 35,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>1544</td>\n",
       "      <td>751</td>\n",
       "      <td>64</td>\n",
       "      <td>184</td>\n",
       "      <td>130.8821</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>465</td>\n",
       "      <td>210</td>\n",
       "      <td>19</td>\n",
       "      <td>51</td>\n",
       "      <td>38.8610</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>380</td>\n",
       "      <td>165</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>69</td>\n",
       "      <td>38.2098</td>\n",
       "      <td>2</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Negotin</td>\n",
       "      <td>892</td>\n",
       "      <td>416</td>\n",
       "      <td>39</td>\n",
       "      <td>128</td>\n",
       "      <td>83.0251</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kostolac</td>\n",
       "      <td>763</td>\n",
       "      <td>137</td>\n",
       "      <td>32</td>\n",
       "      <td>78</td>\n",
       "      <td>65.5550</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug    Opština  Broj učenika  Broj devojčica  \\\n",
       "0       Borski upravni okrug        Bor          1544             751   \n",
       "1       Borski upravni okrug    Kladovo           465             210   \n",
       "2       Borski upravni okrug  Majdanpek           380             165   \n",
       "3       Borski upravni okrug    Negotin           892             416   \n",
       "4  Braničevski upravni okrug   Kostolac           763             137   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja  Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "0              64                           184   \n",
       "1              19                            51   \n",
       "2              18                            69   \n",
       "3              39                           128   \n",
       "4              32                            78   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  Broj skola  \n",
       "0                               130.8821           4  \n",
       "1                                38.8610           1  \n",
       "2                                38.2098           2  \n",
       "3                                83.0251           3  \n",
       "4                                65.5550           1  "
      ]
     },
     "execution_count": 35,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopoopstinama = pd.merge(skolepoopstinama,brsskolapoopstini,on=['Okrug','Opština'])\n",
    "infopoopstinama.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 36,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>30</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                  Okrug    Opština  Područje rada  Obrazovni profil\n",
       "0  Borski upravni okrug        Bor              9                30\n",
       "1  Borski upravni okrug    Kladovo              5                15\n",
       "2  Borski upravni okrug  Majdanpek              4                 9"
      ]
     },
     "execution_count": 36,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "opcijepoopstinama = data.groupby(['Okrug','Opština'])[['Područje rada','Obrazovni profil']].nunique()\n",
    "opcijepoopstinama = opcijepoopstinama.reset_index()\n",
    "opcijepoopstinama.head(3)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 37,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>1544</td>\n",
       "      <td>751</td>\n",
       "      <td>64</td>\n",
       "      <td>184</td>\n",
       "      <td>130.8821</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>30</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>465</td>\n",
       "      <td>210</td>\n",
       "      <td>19</td>\n",
       "      <td>51</td>\n",
       "      <td>38.8610</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>380</td>\n",
       "      <td>165</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>69</td>\n",
       "      <td>38.2098</td>\n",
       "      <td>2</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Negotin</td>\n",
       "      <td>892</td>\n",
       "      <td>416</td>\n",
       "      <td>39</td>\n",
       "      <td>128</td>\n",
       "      <td>83.0251</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>20</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kostolac</td>\n",
       "      <td>763</td>\n",
       "      <td>137</td>\n",
       "      <td>32</td>\n",
       "      <td>78</td>\n",
       "      <td>65.5550</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>13</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug    Opština  Broj učenika  Broj devojčica  \\\n",
       "0       Borski upravni okrug        Bor          1544             751   \n",
       "1       Borski upravni okrug    Kladovo           465             210   \n",
       "2       Borski upravni okrug  Majdanpek           380             165   \n",
       "3       Borski upravni okrug    Negotin           892             416   \n",
       "4  Braničevski upravni okrug   Kostolac           763             137   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja  Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "0              64                           184   \n",
       "1              19                            51   \n",
       "2              18                            69   \n",
       "3              39                           128   \n",
       "4              32                            78   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  Broj skola  Područje rada  \\\n",
       "0                               130.8821           4              9   \n",
       "1                                38.8610           1              5   \n",
       "2                                38.2098           2              4   \n",
       "3                                83.0251           3              5   \n",
       "4                                65.5550           1              3   \n",
       "\n",
       "   Obrazovni profil  \n",
       "0                30  \n",
       "1                15  \n",
       "2                 9  \n",
       "3                20  \n",
       "4                13  "
      ]
     },
     "execution_count": 37,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopoopstinama = pd.merge(infopoopstinama,opcijepoopstinama,on=['Okrug','Opština'])\n",
    "infopoopstinama.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 38,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Ukupno gimnazijalaca</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>303</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>93</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                  Okrug  Opština  Ukupno gimnazijalaca\n",
       "0  Borski upravni okrug      Bor                   303\n",
       "1  Borski upravni okrug  Kladovo                    93"
      ]
     },
     "execution_count": 38,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "gimnazijalci = data[data['Područje rada']=='Gimnazija'].groupby(['Okrug','Opština'])['Ukupno učenika'].sum()\n",
    "gimnazijalci = gimnazijalci.reset_index()\n",
    "gimnazijalci = gimnazijalci.rename(columns={'Ukupno učenika':'Ukupno gimnazijalaca'})\n",
    "gimnazijalci.head(2)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 39,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Ukupno gimnazijalaca</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>1544</td>\n",
       "      <td>751</td>\n",
       "      <td>64</td>\n",
       "      <td>184</td>\n",
       "      <td>130.8821</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>30</td>\n",
       "      <td>303</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>465</td>\n",
       "      <td>210</td>\n",
       "      <td>19</td>\n",
       "      <td>51</td>\n",
       "      <td>38.8610</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "      <td>93</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>380</td>\n",
       "      <td>165</td>\n",
       "      <td>18</td>\n",
       "      <td>69</td>\n",
       "      <td>38.2098</td>\n",
       "      <td>2</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>82</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Negotin</td>\n",
       "      <td>892</td>\n",
       "      <td>416</td>\n",
       "      <td>39</td>\n",
       "      <td>128</td>\n",
       "      <td>83.0251</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>20</td>\n",
       "      <td>292</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Petrovac na Mlavi</td>\n",
       "      <td>468</td>\n",
       "      <td>266</td>\n",
       "      <td>19</td>\n",
       "      <td>44</td>\n",
       "      <td>35.0179</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>3</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>210</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug            Opština  Broj učenika  Broj devojčica  \\\n",
       "0       Borski upravni okrug                Bor          1544             751   \n",
       "1       Borski upravni okrug            Kladovo           465             210   \n",
       "2       Borski upravni okrug          Majdanpek           380             165   \n",
       "3       Borski upravni okrug            Negotin           892             416   \n",
       "4  Braničevski upravni okrug  Petrovac na Mlavi           468             266   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja  Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "0              64                           184   \n",
       "1              19                            51   \n",
       "2              18                            69   \n",
       "3              39                           128   \n",
       "4              19                            44   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  Broj skola  Područje rada  \\\n",
       "0                               130.8821           4              9   \n",
       "1                                38.8610           1              5   \n",
       "2                                38.2098           2              4   \n",
       "3                                83.0251           3              5   \n",
       "4                                35.0179           1              3   \n",
       "\n",
       "   Obrazovni profil  Ukupno gimnazijalaca  \n",
       "0                30                   303  \n",
       "1                15                    93  \n",
       "2                 9                    82  \n",
       "3                20                   292  \n",
       "4                 5                   210  "
      ]
     },
     "execution_count": 39,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopoopstinama = pd.merge(infopoopstinama,gimnazijalci,on=['Okrug','Opština'])\n",
    "infopoopstinama.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 40,
   "metadata": {},
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Ukupno u trogodisnjim ss</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>163</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>70</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>2</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Majdanpek</td>\n",
       "      <td>53</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>3</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Negotin</td>\n",
       "      <td>140</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>4</th>\n",
       "      <td>Braničevski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kostolac</td>\n",
       "      <td>78</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                       Okrug    Opština  Ukupno u trogodisnjim ss\n",
       "0       Borski upravni okrug        Bor                       163\n",
       "1       Borski upravni okrug    Kladovo                        70\n",
       "2       Borski upravni okrug  Majdanpek                        53\n",
       "3       Borski upravni okrug    Negotin                       140\n",
       "4  Braničevski upravni okrug   Kostolac                        78"
      ]
     },
     "execution_count": 40,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "trogodisnjepoopstini = data[data['Trajanje obrazovanja']==3].groupby(['Okrug','Opština'])['Ukupno učenika'].sum()\n",
    "trogodisnjepoopstini = trogodisnjepoopstini.reset_index()\n",
    "trogodisnjepoopstini = trogodisnjepoopstini.rename(columns={'Ukupno učenika':'Ukupno u trogodisnjim ss'})\n",
    "trogodisnjepoopstini.head()"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 41,
   "metadata": {
    "scrolled": true
   },
   "outputs": [
    {
     "data": {
      "text/html": [
       "<div>\n",
       "<style scoped>\n",
       "    .dataframe tbody tr th:only-of-type {\n",
       "        vertical-align: middle;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe tbody tr th {\n",
       "        vertical-align: top;\n",
       "    }\n",
       "\n",
       "    .dataframe thead th {\n",
       "        text-align: right;\n",
       "    }\n",
       "</style>\n",
       "<table border=\"1\" class=\"dataframe\">\n",
       "  <thead>\n",
       "    <tr style=\"text-align: right;\">\n",
       "      <th></th>\n",
       "      <th>Okrug</th>\n",
       "      <th>Opština</th>\n",
       "      <th>Broj učenika</th>\n",
       "      <th>Broj devojčica</th>\n",
       "      <th>Broj odeljenja</th>\n",
       "      <th>Broj nastavnika - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena</th>\n",
       "      <th>Broj skola</th>\n",
       "      <th>Područje rada</th>\n",
       "      <th>Obrazovni profil</th>\n",
       "      <th>Ukupno gimnazijalaca</th>\n",
       "      <th>Ukupno u trogodisnjim ss</th>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </thead>\n",
       "  <tbody>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>0</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Bor</td>\n",
       "      <td>1544</td>\n",
       "      <td>751</td>\n",
       "      <td>64</td>\n",
       "      <td>184</td>\n",
       "      <td>130.8821</td>\n",
       "      <td>4</td>\n",
       "      <td>9</td>\n",
       "      <td>30</td>\n",
       "      <td>303</td>\n",
       "      <td>163</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "    <tr>\n",
       "      <th>1</th>\n",
       "      <td>Borski upravni okrug</td>\n",
       "      <td>Kladovo</td>\n",
       "      <td>465</td>\n",
       "      <td>210</td>\n",
       "      <td>19</td>\n",
       "      <td>51</td>\n",
       "      <td>38.8610</td>\n",
       "      <td>1</td>\n",
       "      <td>5</td>\n",
       "      <td>15</td>\n",
       "      <td>93</td>\n",
       "      <td>70</td>\n",
       "    </tr>\n",
       "  </tbody>\n",
       "</table>\n",
       "</div>"
      ],
      "text/plain": [
       "                  Okrug  Opština  Broj učenika  Broj devojčica  \\\n",
       "0  Borski upravni okrug      Bor          1544             751   \n",
       "1  Borski upravni okrug  Kladovo           465             210   \n",
       "\n",
       "   Broj odeljenja  Broj nastavnika - bez zamena  \\\n",
       "0              64                           184   \n",
       "1              19                            51   \n",
       "\n",
       "   Ukupna norma nastavnikaa - bez zamena  Broj skola  Područje rada  \\\n",
       "0                               130.8821           4              9   \n",
       "1                                38.8610           1              5   \n",
       "\n",
       "   Obrazovni profil  Ukupno gimnazijalaca  Ukupno u trogodisnjim ss  \n",
       "0                30                   303                       163  \n",
       "1                15                    93                        70  "
      ]
     },
     "execution_count": 41,
     "metadata": {},
     "output_type": "execute_result"
    }
   ],
   "source": [
    "infopoopstinama = pd.merge(infopoopstinama,trogodisnjepoopstini,on=['Okrug','Opština'])\n",
    "infopoopstinama.head(2)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": 42,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": [
    "infopoopstinama.to_csv('MPNTR_podaci_po_opstinama.csv',encoding='UTF-16',index=False)"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "markdown",
   "metadata": {},
   "source": [
    "У овој радној свесци испробали смо различите функције у оквиру *pandas* библиотеке, неке једноставне (као read_csv, head, info, drop, rename) али и неке захтевније (нпр. groupby, merge) све са циљем припреме података за даљу анализу и визуализације. А сада, хајде да видимо детљније шта нам говоре ови подаци!"
   ]
  },
  {
   "cell_type": "code",
   "execution_count": null,
   "metadata": {},
   "outputs": [],
   "source": []
  }
 ],
 "metadata": {
  "kernelspec": {
   "display_name": "Python 3",
   "language": "python",
   "name": "python3"
  },
  "language_info": {
   "codemirror_mode": {
    "name": "ipython",
    "version": 3
   },
   "file_extension": ".py",
   "mimetype": "text/x-python",
   "name": "python",
   "nbconvert_exporter": "python",
   "pygments_lexer": "ipython3",
   "version": "3.9.1"
  }
 },
 "nbformat": 4,
 "nbformat_minor": 2
}