1
00:00:32,200 --> 00:00:36,799
To jest "19:30", Marek Czyż,
witam i zapraszam.

2
00:00:36,840 --> 00:00:44,279
Był to błąd.

3
00:00:44,320 --> 00:00:46,599
Nie padło "przepraszam".

4
00:00:46,640 --> 00:00:49,319
Mamy do czynienia ze zbrodnią wojenną.

5
00:00:49,360 --> 00:00:52,199
Będziemy badać, w jaki sposób
do tego doszło.

6
00:00:52,240 --> 00:00:56,559
Zwykle zapominałem i sobie
przypominałem przed lekcją.

7
00:00:56,600 --> 00:00:58,319
Koniec prac domowych.

8
00:00:58,360 --> 00:01:02,559
Będziemy motywowały dzieci
innymi sposobami.

9
00:01:02,600 --> 00:01:05,439
Nie zwalnia to od nauki, absolutnie!

10
00:01:06,320 --> 00:01:07,639
To jest masakra.

11
00:01:07,680 --> 00:01:09,359
Paliwo po 7 złotych!

12
00:01:09,400 --> 00:01:12,799
Będzie to dodatkowy impuls inflacyjny.

13
00:01:15,880 --> 00:01:19,639
Przypadek był tragiczny,
atak - nieumyślny,
a ofiary - niewinne,

14
00:01:19,680 --> 00:01:21,239
ale tak bywa na wojnie.

15
00:01:21,280 --> 00:01:24,199
Tak o tragedii w Gazie
mówi izraelski prezydent.

16
00:01:24,240 --> 00:01:28,479
Izraelski ambasador w Polsce
pozwala sobie komentować dyskusję
o barbarzyńskim ataku

17
00:01:28,520 --> 00:01:30,519
słowami o antysemityzmie.

18
00:01:30,560 --> 00:01:34,999
Minister Sikorski oczekuje
od ambasadora pokory i umiaru,
a premier Tusk pisze do Netanjahu:

19
00:01:35,040 --> 00:01:38,639
"Byliśmy z wami solidarni,
a jesteśmy rozczarowani i źli".

20
00:01:38,680 --> 00:01:42,399
Ile ważą mądre słowa,
a ile niemądre, wobec ciężkiej winy.

21
00:01:42,440 --> 00:01:45,279
Incydent. Tragiczny wypadek.

22
00:01:45,320 --> 00:01:48,119
Tak atak na konwój humanitarny,

23
00:01:48,160 --> 00:01:53,679
w którym zginęło 7 wolontariuszy,
w tym Polak, określają władze Izraela.

24
00:01:53,720 --> 00:01:58,279
Był to błąd, który nastąpił
po błędnej identyfikacji w nocy,

25
00:01:58,320 --> 00:02:01,639
podczas wojny,
w bardzo złożonych warunkach.

26
00:02:01,680 --> 00:02:03,479
Nie powinno do tego dojść.

27
00:02:03,520 --> 00:02:07,679
Ale według dziennika "Haaretz"
izraelska armia działała bezwzględnie.

28
00:02:07,720 --> 00:02:11,799
Z takiego drona odpaliła 3 pociski
po kolei w kierunku każdego auta,

29
00:02:11,840 --> 00:02:14,839
w którym chcieli
schronić się wolontariusze.

30
00:02:14,880 --> 00:02:18,959
Izraelczycy twierdzą,
że w jednym z nich
miał jechać uzbrojony terrorysta.

31
00:02:19,000 --> 00:02:24,599
Moja wrażliwość etyczna nie pozwala mi
na poświęcenie 7 cywilów,

32
00:02:24,640 --> 00:02:31,759
żeby zabić terrorystę,
który nie stanowił
bezpośredniego zagrożenia.

33
00:02:31,800 --> 00:02:36,079
Jeżeli giną ofiary cywilne
i dzieje się to intencjonalnie,

34
00:02:36,120 --> 00:02:39,439
to mamy do czynienia
ze zbrodnią wojenną.

35
00:02:39,480 --> 00:02:44,559
Atak zbrodnią wojenną
nazwał również wicemarszałek Sejmu
Krzysztof Bosak,

36
00:02:44,600 --> 00:02:49,879
na co w wyjątkowo ostrych słowach
zareagował ambasador Izraela w Polsce.

37
00:02:58,280 --> 00:03:02,839
Tę wypowiedź,
podobnie jak tłumaczenie się z ataku
premiera Benjamina Netanjahu,

38
00:03:02,880 --> 00:03:07,679
mówiącego, że na wojnie to się zdarza,
skrytykował premier Donald Tusk.

39
00:03:22,320 --> 00:03:28,559
Wpis izraelskiego dyplomaty
wywołał lawinę komentarzy
z dwóch stron politycznej sceny.

40
00:03:28,600 --> 00:03:32,359
Reakcja ambasadora
jest bezczelna i prowokacyjna.

41
00:03:32,400 --> 00:03:35,199
Wywołuje pan nastroje antyżydowskie.

42
00:03:35,240 --> 00:03:39,079
Przestrzegam pana
w sposób bardzo przyjazny.

43
00:03:39,120 --> 00:03:41,039
Niech pan tego nie robi.

44
00:03:41,080 --> 00:03:46,359
Polskie władze domagają się
od Tel Awiwu pełnego wyjaśnienia
okoliczności ataku.

45
00:03:46,400 --> 00:03:50,239
Ustalenia sprawców
i pociągnięcia ich
do odpowiedzialności.

46
00:03:50,280 --> 00:03:53,959
Oczekują też przeprosin,
które do tej pory nie padły.

47
00:03:54,000 --> 00:03:58,759
Bardzo ważne, aby powtórzyć,
że głęboko żałujemy tego,
co się wydarzyło.

48
00:03:58,800 --> 00:04:00,759
Oczywiście jest mi przykro.

49
00:04:00,800 --> 00:04:03,479
Będziemy badać,
w jaki sposób do tego doszło.

50
00:04:03,520 --> 00:04:06,559
Amerykański prezydent
jest "oburzony i załamany"

51
00:04:06,600 --> 00:04:09,559
śmiercią pracowników
World Central Kitchen.

52
00:04:09,600 --> 00:04:13,559
Joe Biden oskarżył też Tel Awiw o to,
że nie robi wystarczająco dużo,

53
00:04:13,600 --> 00:04:18,679
aby chronić pracowników
organizacji humanitarnych i cywilów.

54
00:04:21,920 --> 00:04:24,679
Kampania wyborcza
to taki szczególny czas,

55
00:04:24,720 --> 00:04:27,599
gdy na ostatniej prostej
jest najwięcej zakrętów,

56
00:04:27,640 --> 00:04:30,279
więc do akcji
wchodzą partyjni liderzy.

57
00:04:30,320 --> 00:04:33,759
A niektóre wiraże są do tego stopnia
politycznie karkołomne,

58
00:04:33,800 --> 00:04:37,799
że Zjednoczona Prawica tu i tam
proponuje współpracę Trzeciej Drodze.

59
00:04:37,840 --> 00:04:40,199
Strategii zwycięstwa
może z tego nie być,

60
00:04:40,240 --> 00:04:44,839
ale jeśli wygrać się nie da,
to niech choć porażka mniej boli.

61
00:04:44,880 --> 00:04:48,679
Choć to wybory lokalne,
to wydarzenia ogólnopolskie.

62
00:04:48,720 --> 00:04:50,759
Jak ta konwencja w Krakowie.

63
00:04:50,800 --> 00:05:03,759
Spotkanie Lewicy w Katowicach.

64
00:05:03,800 --> 00:05:08,559
Odnosimy się
w 1. części konferencji prasowej
do spraw ogólnopolskich,

65
00:05:08,600 --> 00:05:15,279
stąd również moja wizyta
w tym jakże pięknym,
fantastycznym do życia miejscu.

66
00:05:15,320 --> 00:05:18,759
Trzecia Droga z konwencją w Płocku.

67
00:05:19,000 --> 00:05:26,719
I właśnie do Trzeciej Drogi
zwróciła się opozycja.

68
00:05:26,760 --> 00:05:34,599
To będzie test, czy Trzecia Droga
jest trzecią nogą Donalda Tuska,
czy jest odrębnym bytem politycznym.

69
00:05:34,640 --> 00:05:37,919
Testem mają być te pytania
zadane przez PiS.

70
00:05:49,920 --> 00:05:52,159
I oprócz pytań - propozycja.

71
00:05:52,200 --> 00:05:56,199
Zapraszamy was tutaj
do konstruktywnej, konkretnej,

72
00:05:56,240 --> 00:06:00,319
wycinkowej na razie współpracy
w tych trzech tematach.

73
00:06:00,360 --> 00:06:03,239
Na odpowiedź
nie trzeba było długo czekać.

74
00:06:03,280 --> 00:06:07,879
Koalicji z PiS-em
nigdzie nigdy nie będzie
z udziałem Polski 2050,

75
00:06:07,920 --> 00:06:12,399
dopóki PiS w jasny sposób
nie odpokutuje tego, co zrobił.

76
00:06:12,440 --> 00:06:15,799
Ale już Konfederacja
nie unika współpracy z PiS

77
00:06:15,840 --> 00:06:18,999
w wyborach samorządowych,
przynajmniej w Bydgoszczy.

78
00:06:19,040 --> 00:06:21,919
Dziś konfederaci
zabiegali o głosy w Opolu.

79
00:06:21,960 --> 00:06:25,519
Oby udało się zdobyć
jak najwięcej głosów
na finiszu kampanii wyborczej.

80
00:06:25,560 --> 00:06:30,119
Kto będzie lokalną władzą,
będziemy decydować w niedzielę.

81
00:06:31,120 --> 00:06:34,399
Sejmowa komisja samorządu
i polityki regionalnej

82
00:06:34,440 --> 00:06:37,799
wysłuchała dziś przedstawicieli
Najwyższej Izby Kontroli,

83
00:06:37,840 --> 00:06:42,759
którzy omawiali, w jaki sposób
rząd Mateusza Morawieckiego
wspierał dotacjami wybrane samorządy.

84
00:06:42,800 --> 00:06:44,839
Duże miasta wyraźnie pod kreską,

85
00:06:44,880 --> 00:06:47,199
nierówne i polityczne
kryteria wsparcia,

86
00:06:47,240 --> 00:06:50,719
a także uzależnianie
finansów samorządów od decyzji rządu.

87
00:06:50,760 --> 00:06:53,719
Takie są najważniejsze wnioski
po kontroli NIK.

88
00:06:53,760 --> 00:06:56,119
Wniosek do prokuratury też jest.

89
00:06:56,160 --> 00:07:00,039
Mateusz Morawiecki będzie musiał
się tłumaczyć prokuraturze.

90
00:07:00,080 --> 00:07:02,919
Zawiadomienie złożyła
Najwyższa Izba Kontroli.

91
00:07:02,960 --> 00:07:06,079
Dziś w Sejmie jej dyrektorzy
przedstawili wnioski z raportów,

92
00:07:06,120 --> 00:07:11,479
jak rząd PiS dofinansowywał samorządy
w okresie reform podatkowych
i odbudowy gospodarki po pandemii.

93
00:07:11,520 --> 00:07:15,399
Bez jasnych kryteriów,
bez przejrzystych zasad
podziału tych środków,

94
00:07:15,440 --> 00:07:19,439
w sposób sprzeczny
z zasadą decentralizacji państwa.

95
00:07:19,480 --> 00:07:22,439
Dotacje wyniosły
kilkaset miliardów złotych,

96
00:07:22,480 --> 00:07:27,479
a przez wybiórczy sposób
przyznawania pieniędzy
samorządy mogły stracić ponad 4 mld.

97
00:07:27,520 --> 00:07:29,999
Zarzut
to m.in. przekroczenie uprawnień

98
00:07:30,040 --> 00:07:33,559
i działanie na szkodę
interesu publicznego
przez byłego premiera.

99
00:07:33,600 --> 00:07:36,199
Samorządy najpierw traciły
przez Polski Ład,

100
00:07:36,240 --> 00:07:39,679
a później - jak słyszymy -
nie mogły liczyć
na sprawiedliwe rekompensaty.

101
00:07:39,720 --> 00:07:42,759
Warszawianki i warszawiacy
stracili 11 mld zł.

102
00:07:42,800 --> 00:07:46,479
Między 2018 a 2023 r.
28 razy więcej samorządów

103
00:07:46,520 --> 00:07:51,159
nie może zbilansować
bieżących dochodów
i bieżących wydatków.

104
00:07:51,200 --> 00:07:54,359
Mateusz Morawiecki
nie ma sobie nic do zarzucenia.

105
00:07:54,400 --> 00:07:57,559
My te środki
rozdzielaliśmy sprawiedliwie,

106
00:07:57,600 --> 00:08:00,639
według algorytmów,
według pewnych zasad,

107
00:08:00,680 --> 00:08:04,079
które były obiektywnie
ogłaszane przed naborem.

108
00:08:04,120 --> 00:08:07,799
Rządzący przypominają,
że alarmowali o problemie od dawna.

109
00:08:07,840 --> 00:08:11,239
Uznaniowość przyznawania środków
była ogromna.

110
00:08:11,280 --> 00:08:15,879
To nie potrzeby wspólnoty lokalnej,
nie dobrze przygotowane wnioski,

111
00:08:15,920 --> 00:08:20,319
ale kolor legitymacji partyjnej
decydował o tym,
kto jakie środki dostawał.

112
00:08:20,360 --> 00:08:24,119
Instytut Finansów Publicznych
przygotował raport
"Dotacje dla swoich".

113
00:08:24,160 --> 00:08:29,319
Autorzy sprawdzili 40 tys.
dofinansowań dla samorządów
w latach 2019-2023.

114
00:08:29,360 --> 00:08:34,159
Te dotacje były tak skonstruowane,
żeby szły do tych samorządów,

115
00:08:34,200 --> 00:08:41,599
gdzie jest szansa wygrania wyborów,
gdzie rządzi ktoś
ze Zjednoczonej Prawicy.

116
00:08:41,640 --> 00:08:45,799
Z raportu wynika m.in.,
że tam, gdzie gminą rządził włodarz

117
00:08:45,840 --> 00:08:48,359
popierany przez Zjednoczoną Prawicę,

118
00:08:48,400 --> 00:08:52,879
dotacje średnio wyniosły
prawie 5,5 tys. zł
w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

119
00:08:52,920 --> 00:08:57,559
Gminy rządzone
przez niezależnych samorządowców
otrzymały prawie 3700 zł.

120
00:08:57,600 --> 00:09:00,519
W gminach rządzonych
przez ówczesną opozycję

121
00:09:00,560 --> 00:09:04,439
średnia dotacja na mieszkańca
to nieco ponad 2300 zł.

122
00:09:04,480 --> 00:09:08,999
Głównie w dużych miastach
brakuje więc pieniędzy na inwestycje
- mówią samorządowcy.

123
00:09:09,040 --> 00:09:11,959
Jeśli się nie widzi
tego sprzężenia zwrotnego,

124
00:09:12,000 --> 00:09:16,159
że poprzez inwestycje
wpływy do budżetu państwa są większe,

125
00:09:16,200 --> 00:09:20,439
to musimy to traktować w kategoriach
czysto politycznego działania.

126
00:09:20,480 --> 00:09:22,759
Politycy PiS odpierają zarzuty.

127
00:09:22,800 --> 00:09:28,119
Te środki pozwoliły
odbudować polską wieś,
polską prowincję przede wszystkim.

128
00:09:28,160 --> 00:09:30,199
Już nie ma Polski A i Polski B.

129
00:09:30,240 --> 00:09:33,279
Nie należałem nigdy
do rządzącej partii.

130
00:09:33,320 --> 00:09:38,719
Mówi wójt gminy Dubicze Cerkiewne,
która dostała od rządu PiS
kilkadziesiąt milionów złotych.

131
00:09:38,760 --> 00:09:44,799
Gmina ma 1300 mieszkańców,
a w przeliczeniu na jednego
dotacja wyniosła ponad 46 tys. zł.

132
00:09:44,840 --> 00:09:49,359
Ja się cieszę, ze zostaliśmy zauważeni
jako jedna z najbiedniejszych gmin.

133
00:09:49,400 --> 00:09:52,839
Dla porównania - Siedlce
i prawie 80 tys. mieszkańców.

134
00:09:52,880 --> 00:09:55,639
Tu rządzi prezydent
popierany przez KO.

135
00:09:55,680 --> 00:09:58,399
Dofinansowanie na mieszkańca
- 540 zł.

136
00:09:58,440 --> 00:10:01,199
A wydatki dużo większe
niż w małej wsi.

137
00:10:01,240 --> 00:10:06,519
Poprzedni rząd tylko w 3 kategoriach
pozbawił nas ponad 600 mln zł,

138
00:10:06,560 --> 00:10:10,119
a to jest jednoroczny budżet
naszego miasta.

139
00:10:10,160 --> 00:10:13,639
Najwyższa Izba Kontroli
złoży też zawiadomienie do prokuratury

140
00:10:13,680 --> 00:10:16,279
w sprawie tego,
jak rząd Zjednoczonej Prawicy

141
00:10:16,320 --> 00:10:21,919
wydawał pieniądze
przy zakupie sprzętów ochronnych
w czasie pandemii.

142
00:10:22,240 --> 00:10:26,359
Program miał służyć rozwojowi
potencjału infrastrukturalnego

143
00:10:26,400 --> 00:10:29,279
podmiotów wspierających
system oświaty.

144
00:10:29,320 --> 00:10:33,399
Potem go nazwano "Willa plus",
bo wsparcie bywało
wykorzystywane dziwnie.

145
00:10:33,440 --> 00:10:38,679
Niektóre z podmiotów kupiły za
ministerialną dotację kopię łoża
królewskiego albo tron podróżny.

146
00:10:38,720 --> 00:10:45,799
Teraz ministerstwo edukacji prowadzi
kontrolę tych wydatków, a o wynikach
audytu mówi: druzgocące.

147
00:10:45,840 --> 00:10:49,719
To przedwojenna willa w Jadwisinie
nad Jeziorem Zegrzyńskim.

148
00:10:49,760 --> 00:10:52,999
Jedna z tych, które miały służyć
działalności oświatowej.

149
00:10:53,040 --> 00:10:55,919
Za poprzedniej kadencji minister
edukacji Przemysław Czarnek

150
00:10:55,960 --> 00:11:00,399
rozdał organizacjom na zakup takich
nieruchomości łącznie 40 mln zł.

151
00:11:00,440 --> 00:11:04,399
Ja osobiście byłam w jednej z will
w Jadwisinie.

152
00:11:04,440 --> 00:11:11,479
Za milion zł zakupiona przez
stowarzyszeni i nic się tam
nie działo.

153
00:11:11,520 --> 00:11:17,959
Były kontrole poselskie, teraz jest
już audyt Ministerstwa Edukacji.

154
00:11:18,000 --> 00:11:22,679
Twierdzi ono, że wille za publiczne
pieniądze kupowały nawet te podmioty,

155
00:11:22,720 --> 00:11:25,879
które nie miały pozytywnej
rekomendacji komisji konkursowej.

156
00:11:25,920 --> 00:11:28,759
Już po pierwszych
wynikach kontroli widać,

157
00:11:28,800 --> 00:11:35,039
że organizacje, przynajmniej część,
będzie musiała zwrócić pieniądze.

158
00:11:35,080 --> 00:11:40,959
Tu okazywało się, że można dać
pieniądze na obrotową scenę
do klasztoru pokamedulskiego

159
00:11:41,000 --> 00:11:46,599
albo na to co się z jedną faktycznie
willą wydarzyło, że tam po prostu
ktoś sobie zamieszkał.

160
00:11:46,640 --> 00:11:48,839
Przemysław Czarnek nie widzi problemu.

161
00:11:48,880 --> 00:11:51,079
Wypełniały kryteria,
dlatego dostały pieniądze.

162
00:11:51,120 --> 00:11:54,759
Jak nie wykonują obowiązków
to wtedy rzeczywiście musza
oddać pieniądze, to nie problem.

163
00:11:54,800 --> 00:11:56,959
Były rozdawane po uważaniu
- dla swoich.

164
00:11:57,000 --> 00:12:01,119
Dla tych znajomych, dla tych,
którzy zakładali jakieś tam
fundacje, organizacje

165
00:12:01,160 --> 00:12:03,359
i natychmiast dostawali pieniądze.

166
00:12:03,400 --> 00:12:06,519
Na pieniądze nie mogło natomiast
liczyć wiele organizacji,

167
00:12:06,560 --> 00:12:10,199
mimo że ich wnioski były pozytywnie
opiniowane przez komisję konkursową.

168
00:12:10,240 --> 00:12:13,079
Te konkursy były przejrzyste,
były ustalone kryteria,

169
00:12:13,120 --> 00:12:17,919
więc moim zdaniem trudno tutaj
kwestionować to, co działo się
przy otwartej kurtynie.

170
00:12:17,960 --> 00:12:21,719
Dziś niezależnie od toczącego się
audytu, sprawę bada prokuratura.

171
00:12:21,760 --> 00:12:23,679
To postępowanie dalej się toczy.

172
00:12:23,720 --> 00:12:28,479
I co więcej, w tej chwili już
przeszło z takiego etapu
zbierania pierwszych informacji

173
00:12:28,520 --> 00:12:31,159
do rzeczywistego
śledztwa prokuratury.

174
00:12:31,200 --> 00:12:35,439
Obdarowane organizacje po kilku latach
mogły nieruchomości wynajmować
lub sprzedawać.

175
00:12:35,480 --> 00:12:43,639
Resort edukacji za rządów ministra
Czarnka rozdał w ramach "willi plus"
dotacje łącznie 42 podmiotom.

176
00:12:44,240 --> 00:12:47,519
Może kwiecień plecień,
ale chyba trochę przesadza.

177
00:12:47,560 --> 00:12:50,439
Wiatr osłabnie,
ale w nocy i jutro nad ranem

178
00:12:50,480 --> 00:12:54,559
alerty związane z przymrozkami,
marznącymi opadami i oblodzeniami.

179
00:12:54,600 --> 00:12:58,319
Na północy kraju może pojawić się
nawet śnieg lub deszcz ze śniegiem.

180
00:12:58,360 --> 00:13:00,599
Za to w kolejnych dniach cieplej,

181
00:13:00,640 --> 00:13:05,759
a w weekend w południowej
i południowo-zachodniej Polsce
nawet 27, 28 stopni.

182
00:13:06,040 --> 00:13:10,439
Najcieplejszym miejscem
będzie Dolny Śląsk
i województwo lubuskie.

183
00:13:10,480 --> 00:13:15,279
Oprócz silnego wiatru,
dziś w nocy spodziewamy się
jeszcze chłodniejszego powietrza,

184
00:13:15,320 --> 00:13:17,639
a w związku z
tym zarówno przy gruncie,

185
00:13:17,680 --> 00:13:20,479
jak i na dwóch metrach
spodziewamy się ujemnej temperatury.

186
00:13:20,520 --> 00:13:23,759
Ona spadnie nawet do -4 stopni
w Polsce północno-wschodniej,

187
00:13:23,800 --> 00:13:27,479
w związku z tym spodziewać się możemy
kolejnych ostrzeżeń o przymrozkach

188
00:13:27,520 --> 00:13:30,759
i one będą występowały
od północnej części Lubelszczyzny

189
00:13:30,800 --> 00:13:33,959
przez Mazowsze, Podlasie,
Warmińsko-Mazurskie,

190
00:13:34,000 --> 00:13:37,519
województwo pomorskie
aż po zachodnio-pomorskie.

191
00:13:37,760 --> 00:13:40,479
Co jeszcze w "19:30"?

192
00:13:45,080 --> 00:13:47,679
Na Tajwanie zatrzęsła się ziemia.

193
00:13:48,200 --> 00:13:52,239
Łącznie zginęło 9 osób,
a 821 zostało rannych.

194
00:13:53,600 --> 00:13:56,039
Rodzić bez powikłań.

195
00:13:56,080 --> 00:14:02,239
Kobiety się boja,
a potrzebują, żeby ich dobry poród
nie był kwestia przypadku.

196
00:14:04,960 --> 00:14:08,079
Rolnicy okupują budynek
Ministerstwa Rolnictwa.

197
00:14:08,120 --> 00:14:10,559
Żądają spotkania z Donaldem Tuskiem.

198
00:14:10,600 --> 00:14:14,439
Zapowiadają, że nie wyjdą,
dopóki nie przyjedzie do nich premier.

199
00:14:14,480 --> 00:14:16,239
W gmachu spędzili noc.

200
00:14:16,280 --> 00:14:21,719
przyjechaliśmy wczoraj,
żeby rozliczyć po terminie,
po 1 kwietnia, resort rolnictwa.

201
00:14:21,760 --> 00:14:23,119
Co zrobił?

202
00:14:23,160 --> 00:14:26,279
Stwierdziliśmy, że nic,
więc żądamy spotkania z premierem.

203
00:14:26,320 --> 00:14:29,999
Pan premier powinien przyjechać
i powinien rozmawiać,

204
00:14:30,040 --> 00:14:33,599
bo rolnictwo jest najważniejszym
z sektorów w kraju.

205
00:14:33,640 --> 00:14:39,399
Wszystkie wnioski od protestujących
w sprawie Zielonego Ładu
zostały załatwione.

206
00:14:39,440 --> 00:14:44,439
Te wszystkie sprawy
dotyczące Zielonego Ładu

207
00:14:46,800 --> 00:14:49,399
Uczniowie wracają do szkół
po świątecznej przerwie.

208
00:14:49,440 --> 00:14:51,919
Procedura niby jak co roku,
ale nie tym razem.

209
00:14:51,960 --> 00:14:55,319
Koniec z pracami domowymi,
uczeń po lekcjach ma odpocząć,

210
00:14:55,360 --> 00:14:58,519
a na branie pracy do domu
jeszcze w życiu będzie miał czas.

211
00:14:58,560 --> 00:15:02,199
Dotyczy to uczniów podstawówek
i budzi wśród nich
dość zrozumiały entuzjazm,

212
00:15:02,240 --> 00:15:06,959
ale są głosy sugerujące,
by z oceną rewolucji
trochę jednak poczekać.

213
00:15:07,000 --> 00:15:10,279
W teorii prace domowe
powinny być odrabiane w domu.

214
00:15:10,320 --> 00:15:13,239
W praktyce bywało
jednak zupełnie inaczej.

215
00:15:13,280 --> 00:15:16,759
Zwykle zapominałem
i sobie przypominałem przed lekcją,

216
00:15:16,800 --> 00:15:20,199
a później musiałem
na korytarzu albo w łazience.

217
00:15:20,240 --> 00:15:24,119
Od dziś nie trzeba będzie
spędzać już przerw w taki sposób.

218
00:15:24,160 --> 00:15:27,079
Szkoły podstawowe
odchodzą od prac domowych.

219
00:15:27,120 --> 00:15:30,479
W klasach 1-3
prace domowe nie będą zadawane,

220
00:15:30,520 --> 00:15:35,479
dozwolone będą prace
ćwiczące motorykę małą,

221
00:15:35,520 --> 00:15:38,879
bo rozwój mózgu ręką jest potrzebny,
i one będą oceniane.

222
00:15:38,920 --> 00:15:42,479
W klasach 4-8 będą,
ale nieobowiązkowe. I bez ocen.

223
00:15:42,520 --> 00:15:45,639
To jedna ze zmian,
które były oczekiwane

224
00:15:45,680 --> 00:15:50,079
przez środowiska rodziców
i młodych osób,

225
00:15:50,120 --> 00:15:53,239
które nad książkami
spędzały popołudnia.

226
00:15:53,280 --> 00:15:56,159
Pan od matematyki
nam codziennie zadaje coś.

227
00:15:56,200 --> 00:15:59,119
Zawsze albo pół strony,
albo całą stronę.

228
00:15:59,160 --> 00:16:03,999
I choć teraz uczniowie
mają już konkretne plany
na wykorzystanie wolnego czasu...

229
00:16:04,040 --> 00:16:05,839
Bawienie się z moim psem.

230
00:16:05,880 --> 00:16:07,319
Czytanie książek.

231
00:16:07,360 --> 00:16:08,639
Spędzać czas z przyjaciółmi
na przykład.

232
00:16:08,680 --> 00:16:11,559
...muszą wiedzieć,
że niektóre obowiązki
zostają po staremu.

233
00:16:11,600 --> 00:16:14,079
Chodzi o naukę wierszy
i czytanie lektur.

234
00:16:14,120 --> 00:16:16,559
Więcej pracy będzie też na lekcjach.

235
00:16:16,600 --> 00:16:20,319
Będziemy motywowały dzieci
innymi sposobami,
by wykonywały to w szkole.

236
00:16:20,360 --> 00:16:23,119
Nauczyciele dostrzegają zalety
nowych zasad...

237
00:16:23,160 --> 00:16:26,679
Kończymy pewnego rodzaju fikcję,
o której wszyscy wiemy.

238
00:16:26,960 --> 00:16:29,359
Nie będzie trzeba odpisywać niczego.

239
00:16:29,400 --> 00:16:33,839
...ale są też tacy,
którzy do szkolnej rewolucji
podchodzą sceptycznie.

240
00:16:33,880 --> 00:16:38,639
Uczniowie muszą dojrzeć do tego,
że sami chcą wiedzieć i umieć więcej.

241
00:16:38,680 --> 00:16:42,999
A z tym - jak przyznają
sami zainteresowani -
może być problem.

242
00:16:43,040 --> 00:16:48,719
Obowiązku nie ma,
więc chęci, by zrobić coś ekstra,
też może uczniom zabraknąć.

243
00:16:48,760 --> 00:16:52,359
Cieszę się,
że nie będę się męczyć nad rzeczami,
których po prostu nie lubię.

244
00:16:52,400 --> 00:16:54,599
Będziesz odrabiał,
nie będzie odrabiał?

245
00:16:54,640 --> 00:16:57,959
Ja raczej nie,
bo ja się zwykle dużo uczę z lekcji.

246
00:16:58,000 --> 00:17:02,479
Brak obowiązkowych prac domowych
nie oznacza jednak błogiego lenistwa.

247
00:17:02,520 --> 00:17:05,239
Nie zwalnia to od nauki, absolutnie!

248
00:17:05,280 --> 00:17:08,439
Ćwiczenie czyni mistrza,
a powtarzanie jest matką wiedzy.

249
00:17:08,480 --> 00:17:14,799
Na razie nie ma planów, by nowe zasady
rozszerzyć na szkoły ponadpodstawowe.

250
00:17:18,400 --> 00:17:22,199
Na pewno nie żyje 9 osób,
ale około 700 jest poszukiwanych,

251
00:17:22,240 --> 00:17:25,479
więc bilans tragedii
może nie być ostateczny.

252
00:17:25,520 --> 00:17:27,799
Na Tajwanie zatrzęsła się ziemia.

253
00:17:27,840 --> 00:17:31,999
Magnituda wstrząsu przekroczyła 7,
zawaliło się kilkadziesiąt budynków,

254
00:17:32,040 --> 00:17:35,839
pod gruzami są uwięzieni ludzie,
trwa akcja ratunkowa.

255
00:17:35,880 --> 00:17:39,279
Nagrania z Tajwanu
mrożą krew w żyłach.

256
00:17:39,320 --> 00:17:46,039
Mieszkańcy
bezpieczni nie byli nawet na ulicy,

257
00:17:46,080 --> 00:17:49,839
bo budynki
zawalały się jeden po drugim.

258
00:17:49,880 --> 00:17:54,199
Kiedy się zorientowałem,
że to trzęsienie, ubrałem się szybko,

259
00:17:54,240 --> 00:17:56,999
wziąłem dziecko
i zbiegliśmy po schodach.

260
00:17:57,040 --> 00:17:59,959
Jednak nie wszyscy
zdążyli się schronić.

261
00:18:00,000 --> 00:18:03,599
Według straży pożarnej
i szacunków na godzinę 14.00

262
00:18:03,640 --> 00:18:08,239
łącznie zginęło 9 osób,
a 821 zostało rannych.

263
00:18:08,280 --> 00:18:12,119
Setki ludzi wciąż są uwięzione
pod gruzami budynków.

264
00:18:12,160 --> 00:18:14,639
Ratownicy ścigają się z czasem.

265
00:18:14,680 --> 00:18:17,919
Za każdym razem,
gdy nasz zespół się przenosi,

266
00:18:17,960 --> 00:18:20,999
budynek staje się niestabilny
i muszą znaleźć coś,

267
00:18:21,040 --> 00:18:24,759
czego mogą się trzymać,
by sobie też zapewnić bezpieczeństwo.

268
00:18:24,800 --> 00:18:28,799
Trzęsienie zaczęło się dziś rano
na głębokości prawie 16 km.

269
00:18:28,840 --> 00:18:32,279
Epicentrum to wschód
i portowe miasto Hualian.

270
00:18:32,320 --> 00:18:36,839
Tam wstrząsy miały magnitudę
prawie 8 w skali Richtera.

271
00:18:36,880 --> 00:18:41,559
Jest duże prawdopodobieństwo
wystąpienia
kolejnego trzęsienia ziemi.

272
00:18:41,600 --> 00:18:46,519
Jeśli pod oceanem
wystąpi silny wstrząs,
musimy uważać też na tsunami.

273
00:18:46,560 --> 00:18:49,479
Zniszczenia ciężko będzie oszacować,

274
00:18:49,520 --> 00:18:54,119
w wielu miejscach osunęła się ziemia,
mieszkańcy są odcięci od prądu,

275
00:18:54,160 --> 00:18:56,839
a komunikacja w mieście
jest utrudniona.

276
00:18:56,880 --> 00:19:02,119
Proszę każdy departament,
aby w dalszym ciągu uważnie śledził
sytuację w różnych miejscach,

277
00:19:02,160 --> 00:19:06,719
w każdej chwili
podejmował działania awaryjne
i dbał o bezpieczeństwo rodaków.

278
00:19:06,760 --> 00:19:10,599
Prawdopodobieństwo kolejnych trzęsień
wynosi nawet 20%.

279
00:19:10,640 --> 00:19:14,159
Alerty przed tsunami
wydały też Japonia i Filipiny.

280
00:19:14,200 --> 00:19:16,679
Prosimy o zachowanie ostrożności.

281
00:19:16,720 --> 00:19:20,719
W przypadku informacji o tsunami
zostańcie w bezpiecznym miejscu.

282
00:19:20,760 --> 00:19:26,079
To było największe trzęsienie ziemi
na Tajwanie od co najmniej 25 lat.

283
00:19:31,400 --> 00:19:35,119
Na rok i 6 miesięcy więzienia
skazał sąd w Lublinie Jana K.

284
00:19:35,160 --> 00:19:41,239
Pan profesor od muzyki ma 83 lata
i tylko to uchroniło go
przed wyrokiem 12 lat więzienia

285
00:19:41,280 --> 00:19:45,519
za molestowanie dziewczynek
podczas nauki gry na instrumentach.

286
00:19:45,560 --> 00:19:47,879
Dziewczynki
miały wtedy po kilkanaście lat,

287
00:19:47,920 --> 00:19:53,759
dziś są przed trzydziestką,
ale dobrze pamiętają
dziwne dydaktyczne metody nauczyciela.

288
00:19:53,800 --> 00:19:57,599
Skazuję go na karę roku i 5 miesięcy
pozbawiania wolności.

289
00:19:57,640 --> 00:20:02,719
To było przekroczenie granic
kontaktu fizycznego,
a także nadużywanie swojej pozycji.

290
00:20:02,760 --> 00:20:09,839
Przede wszystkim wiązało się
z wykorzystaniem autorytetu
i wieku nauczyciela.

291
00:20:09,880 --> 00:20:14,519
Podczas lekcji muzyki
pedagog miał dotykać swoje uczennice
w miejsca intymne,

292
00:20:14,560 --> 00:20:17,319
głaskać po policzkach,
ocierać się o nie.

293
00:20:17,360 --> 00:20:18,959
Ofiary czuły strach.

294
00:20:19,000 --> 00:20:21,759
W nakryciu sprawcy
pomogli czujni rodzice.

295
00:20:21,800 --> 00:20:23,399
Oni zauważyli problem.

296
00:20:23,440 --> 00:20:27,719
Kiedy mi powiedziała,
że pan ją łapie za nogę
czy klepie ją po nodze.

297
00:20:27,760 --> 00:20:30,119
Wtedy zapaliła się czerwona lampka.

298
00:20:30,160 --> 00:20:32,599
Proceder miał jednak trwać 17 lat.

299
00:20:32,640 --> 00:20:35,639
Pokrzywdzonych
jest kilkanaście dziewczynek.

300
00:20:35,680 --> 00:20:38,799
To trauma,
która pozostaje na całe życie.

301
00:20:38,840 --> 00:20:45,519
Takie osoby najczęściej
mają kłopoty w nawiązaniu
bliskich relacji międzyludzkich.

302
00:20:45,560 --> 00:20:49,159
Szczególnie odbija się to
na późniejszych
związkach partnerskich.

303
00:20:49,200 --> 00:20:52,039
Dlatego rodziny ofiar
mają jasne stanowisko.

304
00:20:52,080 --> 00:20:54,959
Moje córki uznały,
że jest to śmieszna kara.

305
00:20:55,000 --> 00:20:56,679
Nauczyciel ma 83 lata.

306
00:20:56,720 --> 00:21:00,239
Dlatego sąd zastosował
nadzwyczajne złagodzenie kary.

307
00:21:00,280 --> 00:21:04,999
Mężczyzna, jeśli postara się
o dozór elektroniczny,
może uniknąć odsiadki.

308
00:21:05,040 --> 00:21:08,479
Te pokrzywdzone będą czuły
ogromną niesprawiedliwość.

309
00:21:08,520 --> 00:21:11,279
Prawnicy uważają,
że to policzek wobec ofiar.

310
00:21:11,320 --> 00:21:15,399
W odbiorze społecznym
czyny popełniane wobec dzieci

311
00:21:15,440 --> 00:21:21,239
sprawiają, że jest to kara
rażąco nieadekwatna, niewychowawcza.

312
00:21:21,280 --> 00:21:23,759
Wyrok nie jest prawomocny.

313
00:21:27,000 --> 00:21:31,719
Analitycy rynków
nie są specjalnie zaskoczeni,
ale kierowcy - jednak trochę tak.

314
00:21:31,760 --> 00:21:34,479
Na stacyjnych pylonach
benzyna po 7 zł.

315
00:21:34,520 --> 00:21:37,359
Nie wszędzie, ale już się trafia,
a może być drożej,

316
00:21:37,400 --> 00:21:41,239
bo rynki destabilizuje wojna
na bliskim i na bliższym wschodzie.

317
00:21:41,280 --> 00:21:46,959
Co znaczy droższy transport,
wie wielu, a ci, którzy nie wiedzą,
dowiedzą się wkrótce.

318
00:21:47,000 --> 00:21:52,559
7 to szczęśliwa liczba, ale kierowcy,
widząc ją w tym miejscu,
szczęśliwi nie są.

319
00:21:52,600 --> 00:21:53,959
To jest masakra.

320
00:21:54,000 --> 00:21:55,199
To na pewno.

321
00:21:55,240 --> 00:21:56,879
Jest to odczuwalne, tak.

322
00:21:56,920 --> 00:22:00,599
Na razie tylko pojedyncze stacje
podniosły ceny benzyny
i oleju napędowego

323
00:22:00,640 --> 00:22:02,279
do poziomu 7 zł za litr.

324
00:22:02,320 --> 00:22:11,039
Prognozowana na najbliższe dni
średnia cena dziewięćdziesiątki piątki
to 6,50-6,61, a diesla - 6,65-6,77.

325
00:22:11,080 --> 00:22:15,879
Zdaniem analityków
dalsze wzrosty są jednak nieuniknione.

326
00:22:15,920 --> 00:22:20,039
Szczyt, jeżeli chodzi
o zużycie przede wszystkim benzyny,

327
00:22:20,080 --> 00:22:22,719
on będzie następował
w kolejnych tygodniach.

328
00:22:22,760 --> 00:22:27,399
Powodem wzrostu cen
na polskich stacjach
jest wzrost cen na światowych rynkach.

329
00:22:27,440 --> 00:22:31,039
To w związku z ukraińskimi atakami
na rosyjskie rafinerie

330
00:22:31,080 --> 00:22:34,879
i przede wszystkim
z nieustającym konfliktem
na Bliskim Wschodzie.

331
00:22:34,920 --> 00:22:37,679
Baryłka ropy
kosztuje już niemal 90 dolarów.

332
00:22:37,720 --> 00:22:42,159
Są takie czynniki geopolityczne
związane z napiętą sytuacją
na Bliskim Wschodzie,

333
00:22:42,200 --> 00:22:45,359
z tym, co się dzieje
w relacjach Izrael - Gaza,

334
00:22:45,400 --> 00:22:49,599
to wszystko wpływa na dostępność
podaży na rynkach światowych.

335
00:22:49,640 --> 00:22:54,239
Trzeba pracować, trzeba tankować,
trzeba żyć i trzeba jeździć
- taka potrzeba.

336
00:22:54,280 --> 00:22:58,799
Wysokie ceny paliw
będą jednak oznaczać
większe wydatki nie tylko na stacjach.

337
00:22:58,840 --> 00:23:03,799
Z całą pewnością, jeśli te wzrosty
będą kontynuowane w dłuższym okresie,

338
00:23:03,840 --> 00:23:06,759
zwłaszcza w przypadku
oleju napędowego,

339
00:23:06,800 --> 00:23:10,039
to będzie to
dodatkowy impuls inflacyjny.

340
00:23:10,080 --> 00:23:13,119
A inflacja ostatnio spadała.

341
00:23:13,160 --> 00:23:17,279
W zeszłym miesiącu
wyniosła 1,9% rok do roku.

342
00:23:17,320 --> 00:23:21,039
Jej prognozowany wzrost
to - zdaniem części ekonomistów -

343
00:23:21,080 --> 00:23:24,159
powód, aby nie obniżać
stóp procentowych.

344
00:23:24,200 --> 00:23:28,439
Decyzja Rady Polityki Pieniężnej
w tej sprawie - jutro.

345
00:23:30,520 --> 00:23:34,519
Prawie co drugi poród w Polsce
odbywa się metodą cesarskiego cięcia.

346
00:23:34,560 --> 00:23:36,839
Nie wszystkie z powodów medycznych

347
00:23:36,880 --> 00:23:40,799
i nie zawsze
rodzące w ten sposób kobiety
wiedzą o możliwych powikłaniach.

348
00:23:40,840 --> 00:23:43,559
W Uniwersyteckim Centrum Zdrowia
Kobiety i Noworodka

349
00:23:43,600 --> 00:23:49,359
powstała pierwsza w Polsce poradnia
leczenia defektów
po cięciach cesarskich.

350
00:23:49,400 --> 00:23:53,839
To poród trojaczków
w Szpitalu Bielańskim.

351
00:23:53,880 --> 00:23:58,399
Przy takich ciążach zawsze
konieczne jest cięcie cesarskie,

352
00:23:58,440 --> 00:24:01,519
ze względu na bezpieczeństwo
mamy i dzieci.

353
00:24:01,560 --> 00:24:05,479
Martyna Orłowska-Sęk
też miała cięcie cesarskie,

354
00:24:05,520 --> 00:24:09,879
które trzeba było zrobić
po 13-godzinnej akcji porodowej.

355
00:24:09,920 --> 00:24:12,439
Teraz leczy się z powodu powikłań.

356
00:24:12,480 --> 00:24:19,559
Takie plamienia pomiędzy miesiączkami,
ciągnięcie tej blizny.

357
00:24:19,600 --> 00:24:24,159
Prawie co drugi poród w Polsce
odbywa się poprzez cięcie cesarskie.

358
00:24:24,200 --> 00:24:27,999
To 3 razy więcej, niż zaleca
Światowa Organizacja Zdrowia.

359
00:24:28,040 --> 00:24:31,719
Kobiety proszą o cesarkę
ze wskazań pozamedycznych,

360
00:24:31,760 --> 00:24:34,999
np. ze względu na poziom
opieki w szpitalach.

361
00:24:35,040 --> 00:24:38,839
Są takie szpitale,
w których standard opieki
nie jest przestrzegany,

362
00:24:38,880 --> 00:24:41,359
nie są przestrzegane prawa pacjenta,

363
00:24:41,400 --> 00:24:47,359
i tego kobiety się boją,
a potrzebują, żeby ich dobry poród
nie był kwestią przypadku.

364
00:24:47,400 --> 00:24:51,319
Kolejny powód to utrudniony dostęp
do znieczuleń przy porodzie.

365
00:24:51,360 --> 00:24:55,159
Nie wszystkie szpitale
mogą to rodzącym kobietom zapewnić.

366
00:24:55,200 --> 00:25:00,039
To wymaga zaangażowania anestezjologa,
dedykowanego wyłącznie
do tej procedury,

367
00:25:00,080 --> 00:25:03,279
ale również obecności
osoby przeszkolonej

368
00:25:03,320 --> 00:25:06,399
do opieki
nad taką pacjentką znieczuloną.

369
00:25:06,440 --> 00:25:09,159
Panuje przekonanie,
że cesarskie ciecie

370
00:25:09,200 --> 00:25:12,479
jest mniej bolesne
i bezpieczniejsze dla dziecka.

371
00:25:12,520 --> 00:25:13,679
To mit.

372
00:25:13,720 --> 00:25:18,279
Po porodzie naturalnym
zarówno kobieta dochodzi szybciej
do formy, jak i dziecko.

373
00:25:18,320 --> 00:25:23,239
Jest też mniejsze narażenie dziecka
na alergie i na astmę.

374
00:25:23,280 --> 00:25:30,039
Mało osób zdaje sobie sprawę,
że blizny w macicy
po cięciach cesarskich

375
00:25:32,000 --> 00:25:38,599
Ta część na górnej ścianie macicy
nie zrosła się z tą częścią
i powstaje nisza.

376
00:25:38,640 --> 00:25:43,999
To może być przyczyną
nieprawidłowych miesiączek,
bólu i problemów z kolejną ciążą.

377
00:25:44,040 --> 00:25:46,759
W bliźnie po cięciu cesarskim
w tej niszy,

378
00:25:46,800 --> 00:25:55,039
może zagnieździć się kolejna ciąża,
tzw. ektopowa,
która zagraża życiu kobiety.

379
00:25:55,080 --> 00:25:57,119
Takie blizny można leczyć.

380
00:25:57,160 --> 00:25:59,839
Właśnie w tym
specjalizuje się poradnia

381
00:25:59,880 --> 00:26:02,919
Uniwersyteckiego
Centrum Kobiety i Noworodka.

382
00:26:02,960 --> 00:26:06,279
Martyna Orłowska-Sęk
ma już ma zaplanowane leczenie.

383
00:26:06,320 --> 00:26:15,679
Liczę na to, że uda się zabiegowo
zszyć ten kawałek blizny w macicy
i będzie dobrze.

384
00:26:15,720 --> 00:26:19,239
To dla niej ważne,
bo planuje kolejne ciąże.

385
00:26:22,760 --> 00:26:24,759
A na koniec - podziękowania.

386
00:26:24,800 --> 00:26:28,679
Dziękujemy, że w świąteczny weekend,
jak wynika z badań w grupie 4+,

387
00:26:28,720 --> 00:26:33,679
najchętniej wybierali państwo
programy grupy TVP, która w święta
wygrała z konkurencją.

388
00:26:33,720 --> 00:26:37,599
W Niedzielę Wielkanocną
liderem wszystkich stacji
telewizyjnych była TVP1,

389
00:26:37,640 --> 00:26:41,039
a w świątecznym TOP10
aż 6 programów należało do TVP.

390
00:26:41,080 --> 00:26:46,399
Oprócz kolejnego odcinka serialu
"Matylda", programu "Rolnik Szuka
Żony" czy "Sanatorium miłości",

391
00:26:46,440 --> 00:26:50,799
bardzo dużą oglądalnością możemy
pochwalić się my, czyli "19.30".

392
00:26:50,840 --> 00:26:55,719
W TOP10 programów świątecznego
weekendu było poniedziałkowe
wydanie "19.30".

393
00:26:55,760 --> 00:27:00,159
Obejrzało je - tylko na antenie TVP1 -
1,4 mln widzów.

394
00:27:00,200 --> 00:27:05,559
Jeszcze lepiej wyglądają te wyniki
z połączonych anten TVP1, TVP INFO
i TVP Polonia

395
00:27:05,600 --> 00:27:10,239
- w sumie w poniedziałek "19:30"
oglądało ponad 1,7 mln widzów.

396
00:27:10,280 --> 00:27:12,159
Dziękujemy.

397
00:27:12,840 --> 00:27:16,519
To wszystko w dzisiejszym
wydaniu "19:30".

398
00:27:16,560 --> 00:27:20,399
Do zobaczenia.