1
00:00:32,360 --> 00:00:36,039
Właśnie minęła 19.30.

2
00:00:36,080 --> 00:00:40,319
Rozpoczynamy główny serwis
informacyjny Telewizji Polskiej.

3
00:00:40,360 --> 00:00:43,319
Zbigniew Łuczyński. Zapraszam.

4
00:00:43,360 --> 00:00:47,199
A dziś między innymi:

5
00:00:47,240 --> 00:00:49,159
Będę więźniem politycznym.

6
00:00:49,200 --> 00:00:52,679
Prawo jest równe dla wszystkich.

7
00:00:52,720 --> 00:00:55,959
Kamiński i Wąsik do więzienia?

8
00:00:56,000 --> 00:00:58,199
Trzy kołdry, dwa koce.

9
00:00:58,240 --> 00:01:01,119
Niebezpiecznie zimno.

10
00:01:01,160 --> 00:01:05,279
Nie udało się go uratować.

11
00:01:05,320 --> 00:01:09,439
Pochówek na Księżycu?
Misja budząca kontrowersje.

12
00:01:09,480 --> 00:01:13,239
Były szef CBA
i były minister spraw wewnętrznych

13
00:01:13,280 --> 00:01:17,399
oraz jego były zastępca Maciej Wąsik
nie unikną więzienia.

14
00:01:17,440 --> 00:01:20,519
Przygotowano dokumentację wykonawczą,

15
00:01:22,400 --> 00:01:25,839
Były szef CBA
i były minister spraw wewnętrznych

16
00:01:25,880 --> 00:01:29,679
oraz jego były zastępca Maciej Wąsik
nie unikną więzienia.

17
00:01:29,720 --> 00:01:33,319
Przygotowano dokumentację wykonawczą,

18
00:01:33,360 --> 00:01:39,839
a w niej nakazy
doprowadzenia skazanych
do jednostek penitencjarnych

19
00:01:39,880 --> 00:01:44,599
- poinformował dziś Sąd Rejonowy
dla Warszawy-Śródmieście.

20
00:01:44,640 --> 00:01:46,319
To był gorący dzień
w polskiej polityce.

21
00:01:46,360 --> 00:01:47,439
Dzień dobry.

22
00:01:47,480 --> 00:01:50,439
Spotkanie za spotkaniem,
konferencja za konferencją.

23
00:01:50,480 --> 00:01:52,839
Dzień dobry.

24
00:01:52,880 --> 00:01:56,999
To na pewno był jeden
z bardziej intensywnych dni
w pracy marszałka Sejmu

25
00:01:57,040 --> 00:02:02,159
i wszystkich osób, które mają wpływ
na rozwiązanie sporu prawnego

26
00:02:02,200 --> 00:02:06,519
wokół Macieja Wąsika
i Mariusza Kamińskiego.

27
00:02:06,560 --> 00:02:10,919
Rzeczpospolitej nie stać dzisiaj
na ciągniecie tej sprawy,
która zużywa nam tyle tlenu.

28
00:02:10,960 --> 00:02:15,119
To musi zostać przecięte
i musimy jechać
z ważnymi sprawami dalej.

29
00:02:15,160 --> 00:02:18,519
Czas nagli, bo już w środę pierwsze
w tym roku posiedzenie Sejmu

30
00:02:18,560 --> 00:02:21,359
i wciąż nie jest pewne,
czy ci dwaj politycy wejdą
do sali obrad.

31
00:02:21,400 --> 00:02:25,519
Tylko przemoc fizyczna
uniemożliwi mi udział w głosowaniach.

32
00:02:25,560 --> 00:02:29,479
Mam nadzieję, że do tego nie dojdzie.

33
00:02:29,520 --> 00:02:34,879
Na razie przepustki obu polityków,
które są jednocześnie kartami
do głosowania, są nieaktywne.

34
00:02:34,920 --> 00:02:43,919
Wszystko wskazuje na to,
że tak pozostanie.

35
00:02:43,960 --> 00:02:49,599
"Sytuacja jest jasna"
- mówi minister sprawiedliwości

36
00:02:49,640 --> 00:02:53,799
Panowie są skazani
prawomocnym wyrokiem
i ich mandaty zostały wygaszone,

37
00:02:53,840 --> 00:02:57,679
natomiast przed Sądem Najżywszym
trwa spór, czy było to skuteczne.

38
00:02:57,720 --> 00:02:59,039
Sąd Najwyższy składa się z pięciu izb.

39
00:02:59,080 --> 00:03:02,279
Aktualny spór prawny
dotyczy dwóch z nich.

40
00:03:02,320 --> 00:03:04,359
Według pierwszej prezes
Sądu Najwyższego

41
00:03:04,400 --> 00:03:06,919
do sprawy posłów Kamińskiego
i Wąsika właściwa jest Izba Kontroli.

42
00:03:06,960 --> 00:03:09,719
Zasiadają w niej jednak
tzw. neosędziowie,

43
00:03:09,760 --> 00:03:12,479
dlatego cześć prawników sądzi,
że sprawą powinna się zajmować
Izba Pracy,

44
00:03:12,520 --> 00:03:16,959
w której są tylko
prawidłowo wybrani sędziowie.

45
00:03:17,000 --> 00:03:19,599
Z konsternacją przyjmuję lekceważenie.

46
00:03:19,640 --> 00:03:22,439
Pierwsza prezes Sądu Najwyższego
wydała dziś oświadczenie,
które odczytał rzecznik sądu.

47
00:03:22,480 --> 00:03:25,839
Nie istnieją żadne podstawy prawne,
by przypisywać właściwość

48
00:03:25,880 --> 00:03:29,439
w tej sprawie Izbie Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

49
00:03:29,480 --> 00:03:33,559
poza wolą polityka koalicji rządzącej,
jakim jest marszałek Sejmu.

50
00:03:33,600 --> 00:03:38,559
Co oznaczałoby,
że obowiązuje orzeczenie
Izby Kontroli Nadzwyczajnej,

51
00:03:38,600 --> 00:03:44,599
która uchyliła decyzję marszałka Sejmu
o wygaszaniu mandatów posłom.

52
00:03:44,640 --> 00:03:47,399
A już pojutrze sprawą zajmie się
inna izba Sądu Najwyższego
- wspominana Izba Pracy.

53
00:03:47,440 --> 00:03:50,639
Dokładnie w tym samy czasie,
kiedy zaplanowany jest
początek posiedzenia Sejmu.

54
00:03:50,680 --> 00:03:53,239
Dlatego marszałek nie wyklucza
opóźnienia obrad.

55
00:03:53,280 --> 00:03:54,679
Wszystko jest możliwe.

56
00:03:54,720 --> 00:03:56,079
O tej sprawie z marszałkiem
rozmawiali wybitni prawnicy.

57
00:03:56,120 --> 00:03:59,519
Profesorowie Strzembosz, Zoll,
Łętowska i Lipowicz

58
00:03:59,560 --> 00:04:03,559
oraz były przewodniczący PKW
Wojciech Hermeliński.

59
00:04:04,040 --> 00:04:08,599
Prezydent apelował
o uznanie ułaskawiania obu polityków
i utrzymanie ich mandatów poselskich.

60
00:04:08,640 --> 00:04:14,799
Nie doszliśmy do porozumienia.

61
00:04:14,840 --> 00:04:20,799
Uścisnęliśmy sobie rękę.

62
00:04:20,840 --> 00:04:23,919
Dalsze decyzje marszałek
będzie ponosił
w ramach swojej odpowiedzialności

63
00:04:23,960 --> 00:04:27,399
i odpowiedzialności związanej
ze swoim urzędem.

64
00:04:27,440 --> 00:04:30,279
Do ułaskawienia doszło
przed prawomocnym skazaniem,

65
00:04:30,320 --> 00:04:33,199
dlatego zdaniem
rzecznika praw obywatelskich,

66
00:04:33,240 --> 00:04:38,039
jeśli prezydent nadal uważa,
że ułaskawienie jest konieczne,
powinien to zrobić teraz.

67
00:04:38,080 --> 00:04:42,199
Co oznacza,
że politycy nie poszliby do więzienia,

68
00:04:42,240 --> 00:04:47,039
ale utraconych mandatów
im nie przywróci.

69
00:04:47,080 --> 00:04:50,199
W drodze prawa łaski
nie można stworzyć fikcji,

70
00:04:50,240 --> 00:04:54,359
że nie doszło do wydania
prawomocnego wyroku sądu karnego.

71
00:04:54,400 --> 00:04:55,479
I co może mieć znaczenie

72
00:04:55,520 --> 00:04:58,359
- mówi to rzecznik wybrany
w poprzedniej kadencji
m.in. głosami posłów PiS.

73
00:04:58,400 --> 00:05:00,679
Problem, czy Mariusz Kamiński
i Maciej Wąsik wejdą w środę
do Sejmu, czy nie,

74
00:05:00,720 --> 00:05:02,919
już wkrótce może być rozwiązany
w inny sposób.

75
00:05:02,960 --> 00:05:05,079
Bo dziś po południu
sąd wydał nakazy ich aresztowania.

76
00:05:05,120 --> 00:05:08,879
Według doniesień
prezydent Andrzej Duda
zaprosił Kamińskiego i Wąsika

77
00:05:08,920 --> 00:05:11,039
do Pałacu Prezydenckiego.

78
00:05:11,080 --> 00:05:14,999
Spotkanie ma odbyć się jutro.

79
00:05:15,040 --> 00:05:19,639
A zawiłości prawne związane
z tą sprawą pomoże nam wyjaśnić

80
00:05:19,680 --> 00:05:23,599
nasza dzisiejsza gościni
profesor Ewa Łętowska,

81
00:05:23,640 --> 00:05:28,399
z którą porozmawiam
już za kilkanaście minut.

82
00:05:28,440 --> 00:05:33,399
A wszystko zaczęło się
w lipcu 2007 roku.

83
00:05:33,440 --> 00:05:37,239
To wtedy wybuchła tzw. afera gruntowa,
w której po latach skazani zostali,
a później uniewinnieni,

84
00:05:37,280 --> 00:05:40,479
byli szefowie CBA Mariusz Kamiński
i Maciej Wąsik.

85
00:05:40,520 --> 00:05:45,079
Afera doprowadziła również
do rozpadu rządzącej wówczas koalicji
PiS, LPR i Samoobrony.

86
00:05:45,120 --> 00:05:47,999
Te zdjęcia pokazywały
wszystkie programy informacyjne.

87
00:05:48,040 --> 00:05:52,599
To, co poprzedziło te wydarzenia, też.

88
00:05:52,640 --> 00:05:57,079
A zaczęło się 16 lat temu latem,
kiedy po raz pierwszy u władzy
było PiS.

89
00:05:57,120 --> 00:06:02,039
Chodziło o wręczenie 3 mln zł łapówki
za odrolnienie gruntów na Mazurach.

90
00:06:02,080 --> 00:06:05,839
Funkcjonariusze CBA podali się
za biznesmenów.

91
00:06:05,880 --> 00:06:09,239
Część pieniędzy miało trafić
do Andrzeja Leppera,
wtedy ministra rolnictwa.

92
00:06:09,280 --> 00:06:12,599
PiS postanowiło
zorganizować prowokację,

93
00:06:12,640 --> 00:06:15,839
w którą zorganizowane były
dwie strony konfliktu politycznego.

94
00:06:15,880 --> 00:06:20,919
Na czele nowo powołanej CBA
stał wówczas Mariusz Kamiński,
a jego zastępcą Maciej Wąsik.

95
00:06:20,960 --> 00:06:24,279
Samoobrona była w koalicyjnym rządzie.

96
00:06:24,320 --> 00:06:27,799
Andrzej Lepper był nie tylko
ministrem rolnictwa,
ale także wicepremierem.

97
00:06:27,840 --> 00:06:28,999
Stanowisko stracił.

98
00:06:29,040 --> 00:06:30,239
Nie można wykluczyć,

99
00:06:30,280 --> 00:06:34,199
że Andrzej Lepper uczestniczył
w działalności
o charakterze przestępczym.

100
00:06:34,240 --> 00:06:37,959
Miesiąc później Jarosław Kaczyński
ogłasza wcześniejsze wybory
i PiS traci władzę na 8 lat.

101
00:06:38,000 --> 00:06:41,959
W sejmie kolejnej kadencji
powstaje komisja,

102
00:06:42,000 --> 00:06:45,439
która ma wyjaśnić, o co w tej aferze
tak naprawdę chodziło...

103
00:06:45,480 --> 00:06:49,159
Nigdy nie była operacją "Lepper".

104
00:06:49,200 --> 00:06:53,119
Nigdy się tak nie nazywała,
nigdy takiego celu nie miała.

105
00:06:53,160 --> 00:06:57,679
...i czy szefowie służb za rządów PiS
nie kreowali afer
na zlecenie polityków.

106
00:06:57,720 --> 00:07:00,599
Wszystko zrobiono pod to,
żeby to wyglądało ładnie,

107
00:07:00,640 --> 00:07:04,279
tylko nie pomyśleli o jednym:
że nie cała władza należy do was.

108
00:07:04,320 --> 00:07:07,119
Nie cała, panie Kamiński.

109
00:07:07,160 --> 00:07:12,799
O kontrowersyjnych metodach
działania służb wielokrotnie mówili
również inni politycy.

110
00:07:12,840 --> 00:07:16,839
Spotkałem się
z Jarosławem Kaczyńskim wówczas.

111
00:07:16,880 --> 00:07:22,159
Moje pierwsze pytanie
było do niego takie:
czy ta operacja miała podstawy prawne?

112
00:07:22,200 --> 00:07:26,519
Niecałe dwa lata po wybuchu afery
prokuratura umorzyła śledztwo.

113
00:07:26,560 --> 00:07:29,679
W sierpniu 2011 roku
Andrzej Lepper zmarł.

114
00:07:29,720 --> 00:07:34,999
Prokuratura ustaliła,
że popełnił samobójstwo.

115
00:07:35,040 --> 00:07:40,559
Za nielegalne działania ówcześni
szef i wiceszef CBA zostali skazani

116
00:07:40,600 --> 00:07:47,919
przez sąd pierwszej instancji
na 3 lata więzienia.

117
00:07:47,960 --> 00:07:53,799
Nim wyrok się uprawomocnił,
prezydent Andrzej Duda ułaskawił
obu polityków.

118
00:07:56,880 --> 00:07:59,479
Zimno, a nawet bardzo.

119
00:07:59,520 --> 00:08:03,279
Tęgi mróz daje się we znaki
nam wszystkim.

120
00:08:03,320 --> 00:08:07,999
Ale śmiertelnym zagrożeniem jest
szczególnie dla ludzi bezdomnych.

121
00:08:08,040 --> 00:08:16,479
Policjanci tworzą
krajową mapę zagrożeń i przypominają,

122
00:08:16,520 --> 00:08:22,999
że klatki schodowe,
altany ogrodów działkowych
czy pustostany,

123
00:08:23,040 --> 00:08:25,999
gdzie przebywają bezdomni,
można oznaczyć,
po to by dotarła tam pomoc.

124
00:08:26,040 --> 00:08:30,079
Na czas, zanim będzie za późno.

125
00:08:30,120 --> 00:08:32,399
W Europie fala mrozów
zabiła już ponad 700 osób.

126
00:08:32,440 --> 00:08:34,359
Jest także pierwsza ofiara w Polsce.

127
00:08:34,400 --> 00:08:37,239
Im niższa temperatura,
tym wyższe staje się zagrożenie.

128
00:08:37,280 --> 00:08:39,119
Do przeżycia mam wszystko,
co mi potrzeba.

129
00:08:39,160 --> 00:08:41,639
Bo teraz chodzi właśnie o to,
żeby przeżyć.

130
00:08:41,680 --> 00:08:45,639
Trzy kołdry, dwa koce,
grube swetry i daje sobie radę.

131
00:08:45,680 --> 00:08:48,799
Długi, a w efekcie utrata mieszkania.

132
00:08:48,840 --> 00:08:52,079
Pan Zbigniew chciał tu zostać,
bo to jego miejsce, jego ulica.

133
00:08:52,120 --> 00:08:56,039
Nie jest jednak łatwo.

134
00:08:56,080 --> 00:09:01,119
Ucieczką od smutnej rzeczywistości
są książki.

135
00:09:01,160 --> 00:09:05,639
I popularnonaukowe,
i przygodowe, i sensacyjne.

136
00:09:05,680 --> 00:09:09,959
A to nie postacie drugoplanowe,
choć wszystkich można opisać
jako osoby bezdomne.

137
00:09:10,000 --> 00:09:15,119
Jednak za każdym przypadkiem
kryje się prawdziwa historia
konkretnego człowieka.

138
00:09:15,160 --> 00:09:20,039
Pan Paweł to były bezdomny.

139
00:09:20,080 --> 00:09:27,559
Każdą historię bezdomnego
można określić jako żywą książkę.

140
00:09:27,600 --> 00:09:31,399
Można spojrzeć w twarz porozmawiać
i doświadczyć tej pomocy.

141
00:09:31,440 --> 00:09:38,039
Te historie miewają też
tragiczne zakończenie.

142
00:09:38,080 --> 00:09:46,119
W Piotrkowie Trybunalskim
z wyziębienia zmarł mężczyzna.

143
00:09:46,160 --> 00:09:50,479
Temperatura jego ciała spadła
do 28 stopni Celsjusza.

144
00:09:50,520 --> 00:09:52,199
Pomimo wysiłku naszych medyków,
zarówno lekarzy, jak i ratowników,
nie udało się go uratować.

145
00:09:52,240 --> 00:09:55,039
Stąd ciągła chęć pomocy tym,
którzy pozostali na ulicy.

146
00:09:55,080 --> 00:09:58,599
Tu od kuchni można zobaczyć,
jak powstają posiłki
dla potrzebujących.

147
00:09:58,640 --> 00:10:02,919
Wtedy się widzi,
że to jest człowiek taki jak ja,
któremu życie się poplątało.

148
00:10:02,960 --> 00:10:05,439
Czasami nie z jego winy,
czasami z jego winy,

149
00:10:05,480 --> 00:10:06,639
Nie liczy się tylko ciepłe jedzenie.

150
00:10:06,680 --> 00:10:09,239
Żeby być z osobami potrzebującymi,
nawiązać z nimi relację,

151
00:10:09,280 --> 00:10:12,959
żeby przywrócić godność,
żeby czuli się potrzebni.

152
00:10:13,000 --> 00:10:16,199
Taka pomoc nie dociera jednak
do wszystkich.

153
00:10:16,240 --> 00:10:17,479
To będzie długi wieczór.

154
00:10:17,520 --> 00:10:20,319
Teraz,
kiedy pogoda jest naprawdę sroga,

155
00:10:20,360 --> 00:10:23,399
służby częściej odwiedzają miejsca,
gdzie można zastać bezdomnych.

156
00:10:23,440 --> 00:10:25,399
Kontrole są częste,
nawet dwukrotnie w ciągu dnia.

157
00:10:25,440 --> 00:10:27,679
Wszystko zależy od warunków.

158
00:10:27,720 --> 00:10:30,759
Pustostany, budynki pofabryczne.

159
00:10:30,800 --> 00:10:35,719
Często trudno sobie wyobrazić,
w jak fatalnych warunkach żyją ludzie.

160
00:10:35,760 --> 00:10:38,999
Utrata pracy, rozwód, utrata dzieci.

161
00:10:39,040 --> 00:10:42,359
Popadają w alkoholizm,
z którego ciężko wyjść.

162
00:10:42,400 --> 00:10:46,319
Strażnicy przede wszystkim zachęcają
do spędzenia nocy w schronisku,
noclegowni.

163
00:10:46,360 --> 00:10:50,999
Są posiłki,
miejsca do spania są, łaźnie są.

164
00:10:51,040 --> 00:10:54,679
Staramy się, żeby nie było tego zimna,
żeby nasi mieszkańcy
nie włóczyli się po mieście.

165
00:10:54,720 --> 00:11:03,119
Są też proste zasady,
których trzeba przestrzegać.

166
00:11:03,160 --> 00:11:10,079
Nie pić i nie ćpać. To wtedy przyjmą.

167
00:11:10,120 --> 00:11:14,919
Osoby w kryzysie bezdomności
nie zawsze chcą spędzić nocy
w schronisku.

168
00:11:14,960 --> 00:11:18,079
Służby i wolontariusze
nie odpuszczają.

169
00:11:18,120 --> 00:11:22,359
Każdego dnia starają się
wyciągnąć pomocną dłoń.

170
00:11:25,000 --> 00:11:31,439
Oglądają państwo "i9.30",
a już za chwilę:

171
00:11:31,480 --> 00:11:37,119
Złote Globy rozdane.

172
00:11:38,240 --> 00:11:42,479
Zima to także obowiązki.

173
00:11:47,400 --> 00:11:54,679
Granica musi być szczelna,
ale to nas nie zwalnia
z humanitarnego traktowania uchodźców

174
00:11:54,720 --> 00:11:57,199
- taki komunikat przekazywała
ekipa idąca po władzę,

175
00:11:57,240 --> 00:12:00,759
na widok brutalnych interwencji
na polsko-białoruskiej granicy.

176
00:12:00,800 --> 00:12:04,839
Teraz władza jest już w ich rękach,
więc warto spojrzeć
na przygraniczny pas i zapytać,

177
00:12:04,880 --> 00:12:08,359
co się zmieniło
i jak wygląda to teraz.

178
00:12:08,400 --> 00:12:11,719
Zapora, wojsko, aktywiści i imigranci,
którzy każdego dnia próbują
sforsować polską granicę.

179
00:12:11,760 --> 00:12:14,679
I kolejne ludzkie dramaty.

180
00:12:14,720 --> 00:12:17,879
Dziś na cmentarzu w Bohonikach
odbył się kolejny pogrzeb.

181
00:12:17,920 --> 00:12:22,359
W sumie po polskiej stronie granicy
życie straciło 55 imigrantów.

182
00:12:22,400 --> 00:12:27,279
Jaki był najtrudniejszy moment?
Znalazłam dwóch martwych mężczyzn.

183
00:12:27,320 --> 00:12:30,479
Poszłyśmy z koleżankami
sprzątać śmieci
w okolicy rzeki Narewka

184
00:12:30,520 --> 00:12:40,999
i znalazłyśmy dwie martwe osoby
w rzece.

185
00:12:42,920 --> 00:12:46,119
Kryzys na granicy Polski z Białorusią
trwa od 3 lat.

186
00:12:46,160 --> 00:12:52,399
Wtedy zaczęły napływać
pierwsze sygnały o tym,
że coś zaczyna się tutaj dziać.

187
00:12:52,440 --> 00:12:58,279
Kilka miesięcy później
w sierpniu 2021 roku

188
00:12:58,320 --> 00:13:01,479
cała polska opinia publiczna
dowiedziała się o grupie migrantów,

189
00:13:01,520 --> 00:13:07,359
która koczowała na granicy
pomiędzy Białorusią a Polską.

190
00:13:07,400 --> 00:13:12,199
Wtedy też po raz pierwszy usłyszeliśmy
hasło "pushback".

191
00:13:12,240 --> 00:13:23,999
Na czym polega?
Imigranci są przez Straż Graniczną
zawracani na stronę białoruską.

192
00:13:24,040 --> 00:13:29,159
Wiemy o pushbacku, który odbył się
w święta Bożego Narodzenia.

193
00:13:29,200 --> 00:13:33,279
Raporty Straży Granicznej
zmieniły się teraz
i są nie do końca zrozumiałe.

194
00:13:33,320 --> 00:13:38,359
O kryteria i powody pushbacków
zapytaliśmy funkcjonariusza
Straży Granicznej.

195
00:13:38,400 --> 00:13:41,519
U nas nie było ani jednej sytuacji,

196
00:13:41,560 --> 00:13:44,879
żeby osoba,
która przekroczyła u nas granicę,
złożyła wniosek o azyl.

197
00:13:44,920 --> 00:13:47,439
Czyli rozumiem, że jeśli ktoś nie chce
składać wniosku o azyl,
jest zawracany do granicy?

198
00:13:47,480 --> 00:13:48,239
Tak, do granicy.

199
00:13:48,280 --> 00:13:50,879
O sytuacji na granicy
trudno opowiadać bez emocji.

200
00:13:50,920 --> 00:13:54,839
Tutaj z hejtem spotykają się wszyscy:
aktywiści, Straż Graniczna,
a nawet wojsko,

201
00:13:54,880 --> 00:13:58,799
które wspiera
ochronę polskiej granicy.

202
00:13:58,840 --> 00:14:02,679
Element migracji
czy też krzywdy ludzkiej
jest zawsze problemem.

203
00:14:02,720 --> 00:14:08,119
Proszę pamiętać o tym,
że nie definiujemy migrantów
jako przeciwnika.

204
00:14:08,160 --> 00:14:11,599
A presja na polską granicę nie maleje.

205
00:14:11,640 --> 00:14:17,959
To element wojny hybrydowej,
którą z Zachodem prowadzi Rosja.

206
00:14:18,000 --> 00:14:21,439
Na granicy
nikt nie ma jednak wątpliwości.

207
00:14:21,480 --> 00:14:27,759
Ochrona granicy
i poszanowanie praw człowieka
nie mogą się wykluczać.

208
00:14:27,800 --> 00:14:31,599
Powinniśmy zadbać o to,
żeby była ona szczelna,

209
00:14:31,640 --> 00:14:35,159
ale jednocześnie stać nas na to,
żeby robić to w humanitarny sposób.

210
00:14:35,200 --> 00:14:38,639
Tak aby uchodźców
nie spotykało tam nic złego.

211
00:14:38,680 --> 00:14:41,839
A przede wszystkim,
żeby nikt na tej granicy nie umierał.

212
00:14:41,880 --> 00:14:45,839
Tylko od stycznia
do września 2023 roku

213
00:14:45,880 --> 00:14:51,199
polską granice nielegalnie
przekroczyło 30 tysięcy osób.

214
00:14:51,240 --> 00:14:55,199
Jak wynika z raportu Biura Analiz
Komendy Głównej Straży Granicznej
przygotowanego dla poprzedniego rządu

215
00:14:55,240 --> 00:14:59,559
prawie 13 tysięcy
z nich przedostało się do Niemiec.

216
00:14:59,600 --> 00:15:04,599
Na trzy dni przyjechała do Polski
liderka białoruskiej opozycji

217
00:15:04,640 --> 00:15:08,599
stojąca na czele
Zjednoczonego Gabinetu Przejściowego
Białorusi Swiatłana Cichanouska.

218
00:15:08,640 --> 00:15:17,159
To jej pierwsza wizyta w Polsce
od momentu powołania nowego rządu.

219
00:15:17,200 --> 00:15:20,039
Cichanouska rozmawiała już
z szefem polskiej dyplomacji,

220
00:15:20,080 --> 00:15:23,479
a w planach ma także spotkanie
z prezydentem Andrzejem Dudą.

221
00:15:23,520 --> 00:15:25,799
W Warszawie zebrał się także
Zjednoczony Gabinet Przejściowy
Białorusi.

222
00:15:25,840 --> 00:15:28,919
Na spotkaniu prócz
Swiatłany Cichanouskiej

223
00:15:28,960 --> 00:15:32,759
obecny był białoruski były polityk
i dyplomata Paweł Łatuszka.

224
00:15:32,800 --> 00:15:37,239
Wcześniej szef polskiej dyplomacji
podczas spotkania
z białoruską opozycjonistką

225
00:15:37,280 --> 00:15:41,399
podkreślił zaangażowanie Polski

226
00:15:41,440 --> 00:15:43,919
na rzecz wspierania
społeczeństwa obywatelskiego
na Białorusi

227
00:15:43,960 --> 00:15:47,479
oraz zaznaczył,
że Polska nieustannie wzywa
do uwolnienia więźniów politycznych.

228
00:15:47,520 --> 00:15:50,199
W Niemczech
na ulice wyjechały traktory.

229
00:15:50,240 --> 00:15:56,919
Przed Bramą Brandenburską
ustawiło się ich kilkaset.

230
00:15:56,960 --> 00:16:02,719
Rolnicy są niezadowoleni
z polityki niemieckiego rządu.

231
00:16:02,760 --> 00:16:06,679
Od środy z kolei
paraliż komunikacyjny zapowiada
związek zawodowy maszynistów.

232
00:16:06,720 --> 00:16:10,399
W Berlinie jest
Magdalena Gwóźdź-Pallokat.

233
00:16:10,440 --> 00:16:14,279
Skąd tyle niepokoju
za naszą zachodnią granicą?

234
00:16:21,640 --> 00:16:28,279
Nastroje społeczne w Niemczech
są napięte nie tylko wśród rolników.

235
00:16:28,320 --> 00:16:34,159
Wielu Niemców wyraża coraz częściej
swoje niezadowolenie
z polityki rządu.

236
00:16:34,200 --> 00:16:41,359
Do tego dochodzi do tego to,
że rząd ma problemy
z ustawą budżetową na 2024 rok.

237
00:16:41,400 --> 00:16:45,759
Trybunał Konstytucyjny uznał,
że jest niezgodna z konstytucją
i trzeba teraz oszczędzać.

238
00:16:45,800 --> 00:16:48,599
Oszczędności dotkną
nie tylko rolników,

239
00:16:48,640 --> 00:16:51,239
choć ci wyjątkowo głośno i licznie
się zmobilizowali

240
00:16:51,280 --> 00:16:53,599
i wyjechali na ulice Niemiec.

241
00:16:53,640 --> 00:16:56,519
"Kradniecie
naszym dzieciom przyszłość!"

242
00:16:56,560 --> 00:17:00,519
- pod takim hasłem protestuje
Johanna Fischer,
która spędziła mroźną noc w traktorze.

243
00:17:00,560 --> 00:17:01,359
Mamy dość.

244
00:17:01,400 --> 00:17:03,119
Cały czas byliśmy kozłami ofiarnymi.

245
00:17:03,160 --> 00:17:05,479
Moi rodzice, rolnicy,
zaciągali kredyty i dosłownie tyrali.

246
00:17:05,520 --> 00:17:07,719
Moim dzieciom
nie zgotuję takiego losu.

247
00:17:07,760 --> 00:17:10,439
Rodzinne gospodarstwo Johanny Fischer
ma 300 ha.

248
00:17:10,480 --> 00:17:12,239
Kobieta skarży się, że jego utrzymanie
przestało się opłacać.

249
00:17:12,280 --> 00:17:16,439
Zarabia około dwóch euro za godzinę,
a koszty produkcji rosną.

250
00:17:16,480 --> 00:17:19,079
Musimy zmierzyć się
ze światowym rynkiem.

251
00:17:19,120 --> 00:17:21,639
Konkurować z Brazylią,
Argentyną, Polską, Francją.

252
00:17:21,680 --> 00:17:24,199
Nie jesteśmy w stanie
dotrzymać im kroku.

253
00:17:24,240 --> 00:17:27,199
Rząd częściowo wycofał się
z zapowiadanych cięć.

254
00:17:27,240 --> 00:17:30,439
Rolnicy jednak nie zrezygnowali
z protestów.

255
00:17:30,480 --> 00:17:33,919
To tylko kompromis.

256
00:17:33,960 --> 00:17:39,639
A my chcemy, żeby rząd wycofał się
całkowicie ze swoich zapowiedzi.

257
00:17:39,680 --> 00:17:45,639
Ale minister gospodarki Niemiec,
który przez 6 lat
był ministrem rolnictwa,

258
00:17:45,680 --> 00:17:50,559
nie daje na to nadziei.

259
00:17:50,600 --> 00:17:52,399
Będziemy stopniowo zmniejszać
subwencje do oleju napędowego.

260
00:17:52,440 --> 00:17:54,199
Dzięki temu będzie sprawiedliwiej.

261
00:17:54,240 --> 00:17:57,199
Bo niemiecki rząd musi oszczędzać.

262
00:17:57,240 --> 00:18:00,879
Niemcami od prawie 3 lat rządzi
tzw. koalicja sygnalizacji świetlnej,

263
00:18:00,920 --> 00:18:04,199
czyli socjaldemokraci,
liberałowie z FDP i Zieloni.

264
00:18:04,240 --> 00:18:06,239
Jej notowania lecą na łeb i szyję.

265
00:18:06,280 --> 00:18:09,079
W ostatnim sondażu dla stacji ARD

266
00:18:09,120 --> 00:18:11,439
jedynie 1% pytanych
wyraziło zadowolenie z działań rządu
w Berlinie.

267
00:18:11,480 --> 00:18:13,639
Prawie połowa osób jest
z niego niezadowolona.

268
00:18:13,680 --> 00:18:16,639
Należy się spodziewać,
że protesty rolników wywołają falę
innych demonstracji w Niemczech.

269
00:18:16,680 --> 00:18:20,119
Ponadto na ulicach widać też próby
radykalizowania protestów.

270
00:18:20,160 --> 00:18:22,559
Od kilku dni mówi się
o ich infiltracji
przez skrajnie prawicowe grupy,

271
00:18:22,600 --> 00:18:24,479
od czego rolnicy się odcinają.

272
00:18:24,520 --> 00:18:29,079
Jesteśmy politycznie neutralni

273
00:18:29,120 --> 00:18:34,679
i nie ma tu miejsca
ani na skrajną prawicę,
ani na skrajną lewicę.

274
00:18:34,720 --> 00:18:39,879
Na podróże po Niemczech
trzeba zaplanować więcej czasu
niż zwykle.

275
00:18:39,920 --> 00:18:43,399
Wydłuża się też trasa z Polski.

276
00:18:43,440 --> 00:18:47,639
Żyjemy w małym mieście,
a korki są gorsze
niż w Warszawie czy Poznaniu.

277
00:18:47,680 --> 00:18:51,279
Buty i znicze mają symbolizować
wymieranie rodzinnych
gospodarstw rolnych.

278
00:18:51,320 --> 00:18:53,599
Na cokole napis,
cytat z Francesca Petrarki:

279
00:18:53,640 --> 00:18:59,119
"Idę przez świat
i wołam pokój, pokój, pokój".

280
00:18:59,160 --> 00:19:04,999
Zyskuje to nowy wydźwięk w wyjątkowo
dla Niemiec niespokojnych czasach.

281
00:19:05,840 --> 00:19:08,759
"Oppenheimer" czy "Barbie"?

282
00:19:08,800 --> 00:19:13,079
Te dwa głośne filmy
toczyły walkę nie tyko w kinach.

283
00:19:13,120 --> 00:19:17,839
Wczorajsza noc w Los Angeles
odbyła się pod znakiem rywalizacji
o Złote Globy,

284
00:19:17,880 --> 00:19:22,119
drugiej po Oscarach
najważniejszej nagrody filmowej.

285
00:19:22,160 --> 00:19:26,559
Dla Nicolasa Cage'a
wielkie przyjęcie urodzinowe.

286
00:19:26,600 --> 00:19:28,479
Skończyłem 60 lat.

287
00:19:28,520 --> 00:19:32,479
To druga najbardziej epicka
impreza urodzinowa w moim życiu.

288
00:19:32,520 --> 00:19:37,039
A dla branży filmowej szansa,
by nagrody odzyskały dawny blask.

289
00:19:37,080 --> 00:19:41,879
Biorąc pod uwagę liczbę gwiazd,
które wręczały i odbierały nagrody,
wygląda na to,

290
00:19:41,920 --> 00:19:47,079
że Hollywood pogodziło się
ze Złotymi Globami.

291
00:19:47,120 --> 00:19:50,639
Pytanie wieczoru: kto wygra?
"Barbie" czy "Oppenheimer"?

292
00:19:50,680 --> 00:19:56,319
"Oppenheimer" miał 8 nominacji,
Barbie - 9,

293
00:19:56,360 --> 00:20:01,799
ale to twórcy opowieści
o konstruktorze bomby atomowej
zgarnęli więcej statuetek.

294
00:20:01,840 --> 00:20:05,359
To, co zaintrygowało mnie
w tej historii, to fakt,

295
00:20:05,400 --> 00:20:09,279
że "Oppenheimer" pozostał lojalny
wobec swojego kraju,

296
00:20:09,320 --> 00:20:12,639
nigdy nie przepraszał za to,
co zrobił.

297
00:20:12,680 --> 00:20:15,959
To zdaniem jury
najlepszy film dramatyczny.

298
00:20:16,000 --> 00:20:19,679
Za reżyserię nagrodę otrzymał
Christopher Nolan.

299
00:20:19,720 --> 00:20:22,319
Cillian Murphy
- za główną rolę męską,

300
00:20:22,360 --> 00:20:25,479
Robert Downey Junior
za rolę drugoplanową

301
00:20:25,520 --> 00:20:27,919
oraz Ludwig Goransson za muzykę.

302
00:20:27,960 --> 00:20:31,839
Twórcy "Barbie"
musieli zadowolić się
dwiema statuetkami.

303
00:20:31,880 --> 00:20:35,519
Nagroda za największe
osiągnięcie box office'owe.

304
00:20:35,560 --> 00:20:37,239
Trudno się dziwić.

305
00:20:37,280 --> 00:20:40,679
To był film, który zarobił najwięcej
w box office'ie.

306
00:20:40,720 --> 00:20:42,159
Oraz nagroda dla Billie Eilish.

307
00:20:42,200 --> 00:20:44,479
Tu w pełni zasłużona statuetka.

308
00:20:44,520 --> 00:20:49,039
"Barbie" została pokonana
przez film "Biedne istoty"
Yorgosa Lanthimosa.

309
00:20:49,080 --> 00:20:52,399
Grająca w nim Emma Stone
otrzymała ponadto nagrodę

310
00:20:52,440 --> 00:20:57,279
w kategorii najlepsza aktorka
w komedii lub musicalu.

311
00:20:57,320 --> 00:21:00,559
W kategoriach telewizyjnych
król był tylko jeden.

312
00:21:00,600 --> 00:21:07,039
Ostatni sezon serialu "Sukcesja"
zgarnął nagrody
dla najlepszego serialu dramatycznego,

313
00:21:07,080 --> 00:21:11,879
najlepszego aktora i aktorki
w serialu dramatycznym

314
00:21:11,920 --> 00:21:15,519
oraz najlepszego
aktora drugoplanowego w serialu.

315
00:21:15,560 --> 00:21:19,559
Moja bohaterka
to najlepszy rodzaj postaci do grania,

316
00:21:19,600 --> 00:21:22,679
ponieważ negatywne
postacie są złożone.

317
00:21:22,720 --> 00:21:25,679
Jako dziecko
zawsze bardziej fascynowałam się
złoczyńcami z bajek Disneya

318
00:21:25,720 --> 00:21:27,439
niż księżniczkami.

319
00:21:27,480 --> 00:21:30,799
Oppenheimer to wielki zwycięzca,

320
00:21:30,840 --> 00:21:37,159
a wielki przegrany
to "Czas krwawego księżyca"
Martina Scorsese.

321
00:21:37,200 --> 00:21:45,039
Jedyna nagroda trafiła
do Lily Gladstone,
odtwórczyni głównej roli kobiecej.

322
00:21:45,240 --> 00:21:47,159
Amerykanie wracają na Księżyc.

323
00:21:47,200 --> 00:21:53,039
Nowa rakieta wyniosła
prywatny lądownik księżycowy.

324
00:21:53,080 --> 00:21:56,799
Na jego pokładzie
są łaziki księżycowe, roboty,

325
00:21:56,840 --> 00:21:59,679
przyrządy naukowe
i uwaga, ludzkie prochy.

326
00:21:59,720 --> 00:22:03,639
Ile trzeba zapłacić
za pochówek na Księżycu?

327
00:22:03,680 --> 00:22:07,799
Start rakiety "Vulcan"
zakończony sukcesem.

328
00:22:07,840 --> 00:22:10,919
To pierwsza prywatna misja na Księżyc.

329
00:22:10,960 --> 00:22:13,879
Amerykanie wracają tam
po ponad 50 latach.

330
00:22:13,920 --> 00:22:20,239
Szansa, żeby wrócić i naprawdę dokonać
przełomowych badań, pomiarów,
które dotykają powierzchni,

331
00:22:20,280 --> 00:22:22,519
i zobaczyć, co naprawdę tam jest.

332
00:22:22,560 --> 00:22:25,919
Lądownik "Peregrine"
na Księżycu wyląduje już za 46 dni

333
00:22:25,960 --> 00:22:30,879
i tuż po dotarciu na srebrny glob
rozpoczną się badania warunków
na Księżycu.

334
00:22:30,920 --> 00:22:35,279
Wszystko po to, by już za rok
mógł tam znów postawić nogę człowiek.

335
00:22:35,320 --> 00:22:41,519
Ma za zadanie zbadać grunt Księżyca,
regolit, czy tą rozdrobniona skałę,
pył księżycowy.

336
00:22:41,560 --> 00:22:46,639
Jedynym z celów misji jest
też zmierzenie poziomu promieniowania,

337
00:22:46,680 --> 00:22:51,639
które doświadczaliby astronauci,
gdyby wylądowali na Księżycu.

338
00:22:51,680 --> 00:22:57,079
Będzie szukał także śladów wody.

339
00:22:57,120 --> 00:23:04,759
To kolejny pierwiastek
czy kolejny związek chemiczny,

340
00:23:04,800 --> 00:23:09,239
którego szukamy na Księżycu
właśnie ze względu na misje załogowe,

341
00:23:09,280 --> 00:23:13,239
które rozpoczną się już
w przyszłym roku.

342
00:23:13,280 --> 00:23:16,239
Lot jednak budzi spory
natury etycznej.

343
00:23:16,280 --> 00:23:20,039
Oprócz sprzętu na Księżyc trafią
prochy ponad 200 osób

344
00:23:20,080 --> 00:23:23,839
oraz DNA np. byłego prezydenta USA
Johna Kennedy'ego.

345
00:23:23,880 --> 00:23:27,199
Bliscy zmarłych za kosmiczny pochówek
zapłacili ponad 12,5 tysiąca dolarów.

346
00:23:27,240 --> 00:23:37,759
To wywołało prawdziwy
sprzeciw rdzennych Amerykanów.

347
00:23:37,800 --> 00:23:41,799
Bowiem dla Indian Nawaho
Księżyc stanowi miejsce święte.

348
00:23:41,840 --> 00:23:45,719
To niejedyna sensacyjna misja,
która nas czeka.

349
00:23:45,760 --> 00:23:51,639
Pod koniec roku Księżyc zbada
pierwszy robotyczny łazik NASA
"VIPER".

350
00:23:51,680 --> 00:23:56,079
Będzie to pierwsza w historii próba
mapowania zasobów naturalnych
poza Ziemią.

351
00:23:56,120 --> 00:24:02,159
Robot wyląduje
na biegunie południowym.

352
00:24:02,200 --> 00:24:04,559
Będzie szukał lodu i innych minerałów.

353
00:24:04,600 --> 00:24:10,999
Dlaczego na biegunie?

354
00:24:11,040 --> 00:24:17,759
Bo tam są kratery, tam są miejsca,
gdzie nigdy nie dochodzi Słońce.

355
00:24:17,800 --> 00:24:24,639
Ta ilość wody jest na tyle duża,
ze może spokojnie wystarczyć
na przetrwanie astronautom.

356
00:24:24,680 --> 00:24:29,199
Natomiast komplikuje misję,
bo trzeba zmienić orbitę.

357
00:24:29,240 --> 00:24:34,679
A wraz z łazikiem na Księżyc polecą
wirtualne karty pokładowe.

358
00:24:34,720 --> 00:24:36,999
Dzięki akcji NASA
każdy może swoje imię i nazwisko
wysłać w kosmiczną podróż.

359
00:24:37,040 --> 00:24:39,399
Wystarczy się zgłosić do 15 marca.

360
00:24:41,600 --> 00:24:44,519
Polska dziennikarka i polityczka.

361
00:24:44,560 --> 00:24:46,919
Posłanka na Sejm aż 9 kadencji.

362
00:24:46,960 --> 00:24:51,439
Dziś pożegnaliśmy
Iwonę Śledzińską-Katarasińską,

363
00:24:51,480 --> 00:24:54,919
która zmarła 1 stycznia
w wieku 82 lat.

364
00:24:54,960 --> 00:25:01,079
Pogrzeb odbył się w Łodzi,
rodzinnym mieście zmarłej.

365
00:25:32,960 --> 00:25:37,159
Na koniec jeszcze raz
o rekordowych mrozach.

366
00:25:37,200 --> 00:25:42,639
Zimno daje się we znaki
wielu Europejczykom.

367
00:25:42,680 --> 00:25:47,159
Niskie temperatury dotarły też
do Polski.

368
00:25:47,200 --> 00:25:50,759
Czy zima,
od której zdążyliśmy się odzwyczaić,
zaskoczy nie tylko drogowców?

369
00:25:50,800 --> 00:25:56,039
O tym, kto ma obowiązek nas wspomóc
w radzeniu sobie ze śniegiem
i lodem, Łukasz Myc.

370
00:25:56,080 --> 00:25:59,239
Temperatury
do ponad -40 stopni Celsjusza.

371
00:25:59,280 --> 00:26:03,719
Zamknięte szkoły, auta w zaspach.
Skandynawia jest w szponach zimna.

372
00:26:03,760 --> 00:26:07,759
I nawet ona ledwo to znosi.

373
00:26:07,800 --> 00:26:10,399
Piekło zamarzło.

374
00:26:10,440 --> 00:26:13,719
Widzę na termometrze
-43, -44 stopnie.

375
00:26:13,760 --> 00:26:17,079
Myślę sobie: czy to możliwe,
czy termometr jest zepsuty?

376
00:26:17,120 --> 00:26:20,879
Pogodowy armagedon też w Niemczech,
we Francji i na Wyspach Brytyjskich.

377
00:26:20,920 --> 00:26:24,479
Powodzie. W Anglii najgorsza
od ponad 20 lat.

378
00:26:24,520 --> 00:26:27,559
Koszmar, absolutny koszmar.

379
00:26:27,600 --> 00:26:29,159
Wyglądasz przez okno,
ale nic nie możesz zrobić.

380
00:26:29,200 --> 00:26:30,799
Koszmar na własnej skórze
ma poczuć też Polska.

381
00:26:30,840 --> 00:26:33,559
Temperatura grubo poniżej zera.

382
00:26:33,600 --> 00:26:36,279
Ubiegłej nocy spadła do -20,
a w ciągu najbliższych nocy
może być podobnie.

383
00:26:36,320 --> 00:26:39,439
Także mamy wydane
ostrzeżenia meteorologiczne

384
00:26:39,480 --> 00:26:42,879
przed intensywnymi opadami śniegu
dla południowej części kraju.

385
00:26:42,920 --> 00:26:47,919
A chyba nie trzeba przypominać,
jak bardzo mogą być niebezpieczne.

386
00:26:47,960 --> 00:26:51,799
2006 rok.

387
00:26:51,840 --> 00:26:56,039
M.in. przez zalegający śnieg
zawalił się dach hali

388
00:26:56,080 --> 00:26:58,639
na terenie Międzynarodowych
Targów Katowickich.

389
00:26:58,680 --> 00:26:59,519
Zginęło 65 osób.

390
00:26:59,560 --> 00:27:00,879
Odśnieżanie jest obowiązkiem
właściciela lub zarządcy budynku.

391
00:27:00,920 --> 00:27:02,719
I należy to robić zgodnie
z przepisami.

392
00:27:02,760 --> 00:27:04,679
Bezwzględnie ta osoba,
która pracuje na dachu,
szczególnie stromym,

393
00:27:04,720 --> 00:27:07,839
musi zostać zabezpieczona
przed możliwością upadku z wysokości.

394
00:27:07,880 --> 00:27:08,919
Na południu Polski już sypie.

395
00:27:08,960 --> 00:27:10,079
To Lubelszczyzna. Cała na biało.

396
00:27:10,120 --> 00:27:12,519
Teraz już pługi poszły,
tak że robi się coraz lepiej.

397
00:27:12,560 --> 00:27:14,999
Trzeba nogę trochę z gazu zdjąć.

398
00:27:15,040 --> 00:27:17,799
Zdjąć też trzeba śnieg z dachu,
by nie skończyło się mandatem.

399
00:27:17,840 --> 00:27:20,879
A ten grozi również
za nieodśnieżenie chodnika.

400
00:27:20,920 --> 00:27:24,839
Jeśli przylega do ogrodzenia domu,
to obowiązek właściciela.

401
00:27:24,880 --> 00:27:27,959
Inaczej problemy.

402
00:27:28,000 --> 00:27:31,079
To są nie tylko koszty związane z tym,
że ktoś złamie nogę.

403
00:27:31,120 --> 00:27:34,319
Trzeba pamiętać o tym,
że trzeba mu zapłacić za ten czas,
kiedy on nie mógł pracować,

404
00:27:34,360 --> 00:27:36,079
czyli równowartość jego pensji.

405
00:27:36,120 --> 00:27:39,199
Co do pracy - w niej też musi być
odpowiedni klimat.

406
00:27:39,240 --> 00:27:43,359
Temperatura w pomieszczeniach pracy
nie może być niższa niż
18 stopni Celsjusza,

407
00:27:43,400 --> 00:27:48,399
a w przypadku
prac fizycznych, cięższych
nie niższa niż 14,

408
00:27:48,440 --> 00:27:53,999
chyba że względy technologiczne,
np. w chłodniach,

409
00:27:54,040 --> 00:27:56,679
w których trzymamy produkty spożywcze,
to uniemożliwia.

410
00:27:56,720 --> 00:28:03,039
Warto znać przepisy
i być mądrym też przed szkodą.

411
00:28:03,080 --> 00:28:10,679
Kończymy serwis informacyjny,
ale już za chwilę rozmowa
z profesor Ewą Łętowską

412
00:28:10,720 --> 00:28:16,599
- prawniczką, specjalistką
w zakresie prawa cywilnego,
konstytucyjnego oraz praw człowieka.