1
00:00:29,720 --> 00:00:32,319
Elon Musk grozi Ukrainie
ws. systemu Starlink

2
00:00:32,360 --> 00:00:35,199
i obraża polskiego ministra
spraw zagranicznych.

3
00:00:35,240 --> 00:00:37,519
Dwugłos w PiS ws. Donalda Trumpa
i jego polityki.

4
00:00:37,560 --> 00:00:41,359
Cyberatak na szpital w Krakowie.

5
00:00:41,400 --> 00:00:44,279
Nie działa system elektronicznej
dokumentacji medycznej.

6
00:00:44,320 --> 00:00:46,079
Monika Sawka, dobry wieczór.

7
00:00:46,120 --> 00:00:48,959
"19.30" zaczynamy od satelitarnego
szantażu Elona Muska.

8
00:00:49,000 --> 00:00:52,359
Szef amerykańskiego Departamentu
Wydajności Państwa grozi Ukrainie.

9
00:00:52,400 --> 00:00:55,199
Ostrzega przed wyłączeniem
systemu Starlink.

10
00:00:55,240 --> 00:00:59,199
Jego zdaniem może to doprowadzić
do całkowitego załamania frontu.

11
00:00:59,240 --> 00:01:02,119
Miliarderowi odpowiedział
szef polskiego MSZ

12
00:01:02,160 --> 00:01:04,759
i przypomniał, że za sprzęt
płaci Polska.

13
00:01:04,800 --> 00:01:07,359
Do tych słów odniósł się
amerykański sekretarz stanu.

14
00:01:07,400 --> 00:01:11,839
I sam Musk,
który obraził Radosława Sikorskiego.

15
00:01:11,880 --> 00:01:17,439
Ta gigantyczna flaga
to symbol wsparcia Amerykanów
dla walczącej Ukrainy.

16
00:01:17,480 --> 00:01:20,719
Większość z nas naprawdę popiera
pomoc USA dla Kijowa!

17
00:01:20,760 --> 00:01:26,399
Musimy pomagać,
a nie kłaniać się Rosji!

18
00:01:26,440 --> 00:01:29,319
Protestujący w Waszyngtonie
domagają się by Donald Trump

19
00:01:29,360 --> 00:01:31,719
cofnął decyzję o wstrzymaniu
pomocy dla Kijowa

20
00:01:31,760 --> 00:01:35,319
i odcięciu
go od danych wywiadowczych.

21
00:01:35,360 --> 00:01:43,759
Mamy moralny obowiązek wobec Ukrainy.

22
00:01:43,800 --> 00:01:47,759
To coś więcej niż tylko
transakcyjna sprawa z dolarami.

23
00:01:47,800 --> 00:01:51,239
Czuję się rozczarowany.
Nasze przywództwo
obiera niemoralną ścieżkę.

24
00:01:51,280 --> 00:01:55,639
Apele nie zatrzymują jednak
amerykańskiej administracji.

25
00:01:55,680 --> 00:01:57,879
Dziś Elon Musk wezwał
do nałożenia sankcji

26
00:01:57,920 --> 00:02:02,519
na największych oligarchów Ukrainy.

27
00:02:02,560 --> 00:02:22,159
A w kolejnym internetowym wpisie
już wprost zagroził.

28
00:02:22,200 --> 00:02:26,039
Firma Muska dostarczyła Ukrainie
dziesiątki tysięcy terminali,

29
00:02:26,080 --> 00:02:31,079
które są podłączone do sieci
satelitarnej Starlink.

30
00:02:31,120 --> 00:02:35,559
System umożliwia funkcjonowanie
w Ukrainie aplikacji do komunikacji.

31
00:02:35,600 --> 00:02:41,479
Dzięki nim wojsko może identyfikować
wroga i jego sprzęt.

32
00:02:41,520 --> 00:02:52,079
Na tę groźbę Muska
błyskawicznie odpowiedział
szef polskiego MSZ:

33
00:02:56,840 --> 00:03:00,119
Wpis wywołał prawdziwą burzę.

34
00:03:00,160 --> 00:03:03,999
Sekretarz stanu USA stwierdził,
że to "zmyślanie"

35
00:03:04,040 --> 00:03:22,239
i nikt nie grozi
odcięciem Ukrainy od Starlinków.

36
00:03:22,280 --> 00:03:28,039
Oliwy do ognia dodał Elon Musk,
który obraził szefa
polskiej dyplomacji:

37
00:03:33,520 --> 00:03:36,679
Amerykański reset z Rosją
to test dla europejskiej solidarności

38
00:03:36,720 --> 00:03:39,319
- dlatego Unia Europejska
stawia teraz na obronność,

39
00:03:39,360 --> 00:03:42,039
chce przeznaczyć 800 mld euro
na dozbrajanie Europy,

40
00:03:42,080 --> 00:03:43,519
a Kijów zapewnia o pomocy.

41
00:03:43,560 --> 00:03:47,519
Coś fundamentalnego uległo zmianie.

42
00:03:47,560 --> 00:03:51,319
Nasze europejskie wartości,
demokracja, wolność, rządy prawa,
są zagrożone.

43
00:03:51,360 --> 00:03:54,999
Widzimy, że suwerenność,
ale także żelazne zobowiązania,
są kwestionowane.

44
00:03:55,040 --> 00:04:01,919
Wszystko stało się transakcyjne,
więc tempo zmian przyspieszyło.

45
00:04:01,960 --> 00:04:10,159
Jutro w Arabii Saudyjskiej
rozpocznie się wizyta
delegacji Ukrainy i USA.

46
00:04:10,200 --> 00:04:14,359
Kijów twierdzi, że jest gotowy
do podpisania umowy
w sprawie minerałów.

47
00:04:14,400 --> 00:04:16,999
Jestem przekonany,
że spotkanie będzie produktywne.

48
00:04:17,040 --> 00:04:19,839
My na Ukrainie
jesteśmy zdeterminowani.

49
00:04:19,880 --> 00:04:22,039
Negocjacje pokojowe
mają ruszyć we wtorek.

50
00:04:22,080 --> 00:04:32,479
Tym razem bez Rosji.

51
00:04:32,520 --> 00:04:36,119
A teraz kłopot PiS
z Donaldem Trumpem.

52
00:04:36,160 --> 00:04:40,719
Do niedawna gospodarz Białego Domu
uważany był przez polityków PiS
za politycznego patrona.

53
00:04:40,760 --> 00:04:44,159
Dziś krytycznych głosów
wobec amerykańskiej administracji
nie brakuje.

54
00:04:44,200 --> 00:04:47,999
Pojawiły się po tym,
jak Waszyngton zablokował
militarne wsparcie dla Ukrainy.

55
00:04:48,040 --> 00:04:51,439
Niektórzy politycy opozycji
za decyzjami Trumpa
stoją jednak murem.

56
00:04:51,480 --> 00:04:52,999
Jak wytłumaczyć tę strategię?

57
00:04:53,040 --> 00:04:57,679
Powinniśmy się chyba wszyscy cieszyć,
że przyszedł moment otrzeźwienia
w Zjednoczonej Prawicy.

58
00:04:57,720 --> 00:05:01,799
Tak rządzący reagują...

59
00:05:01,840 --> 00:05:07,039
Dzisiaj próbują się rakiem
z tego wycofać.

60
00:05:07,080 --> 00:05:10,959
na zmianę narracji PiS-u
w stosunku do działań
amerykańskiej administracji.

61
00:05:11,000 --> 00:05:15,039
To posłanka PiS i pytanie,
czy nie jest rozczarowana tym,
co robi Donald Trump.

62
00:05:23,320 --> 00:05:25,399
Ta krytyczna wypowiedź
polityczki PiS-u

63
00:05:25,440 --> 00:05:29,719
wobec działań Trumpa może dziwić.

64
00:05:29,760 --> 00:05:34,759
Bo równo tydzień temu,
w tym samym radiowym studiu
z ust polityka PiS-u padły te słowa:

65
00:05:34,800 --> 00:05:39,239
Bardziej pozytywne
dla nas rozwiązanie - sojusz,

66
00:05:39,280 --> 00:05:41,599
który odbywałby się
pomiędzy Trumpem i Putinem,

67
00:05:41,640 --> 00:05:44,679
nawet na tych warunkach,

68
00:05:44,720 --> 00:05:47,519
niż to, że Zełenski
obraża się i wyjeżdża.

69
00:05:47,560 --> 00:05:50,759
Dzień później koledzy Grzegorza Pudy
prostowali jego wypowiedź.

70
00:05:50,800 --> 00:05:52,959
Nie czepiajmy się słów
w ferworze dyskusji.

71
00:05:53,000 --> 00:05:54,399
Ale to było przejęzyczenie?

72
00:05:54,440 --> 00:05:55,879
Myślę, że tak.

73
00:05:55,920 --> 00:05:58,559
A sam prezes Jarosław Kaczyński
musiał interweniować

74
00:05:58,600 --> 00:06:00,759
po takiej wypowiedzi
partyjnego podwładnego.

75
00:06:00,800 --> 00:06:03,959
No głupek, prawda,
no głupek byśmy powiedzieli.

76
00:06:04,000 --> 00:06:07,199
Tak się zachował niestety
i tu nie ma co owijać słów w bawełnę.

77
00:06:07,240 --> 00:06:09,159
Tak się zachował prezydent Ukrainy.

78
00:06:09,200 --> 00:06:10,839
Nie należy używać takich słów.

79
00:06:10,880 --> 00:06:13,999
Uważam, że tutaj
mojego kolegę troszeczkę poniosło.

80
00:06:14,040 --> 00:06:21,599
Choć dziś politycy PiS-u
nadal krytycznie oceniają
postawę Zełenskiego...

81
00:06:21,640 --> 00:06:23,239
Igrasz z III wojną światową.

82
00:06:23,280 --> 00:06:25,839
podczas tej wizyty w Białym Domu.

83
00:06:25,880 --> 00:06:28,439
To słów Przemysława Czarnka
nikt nie chce powtarzać.

84
00:06:28,480 --> 00:06:30,279
Pan by nazwał Zełenskiego głupkiem?

85
00:06:30,320 --> 00:06:33,559
Nie, ja raczej unikam
takich wypowiedzi.

86
00:06:33,600 --> 00:06:35,839
Ale konkretniej można powiedzieć,

87
00:06:35,880 --> 00:06:37,839
że on tam sobie
nie poradził najlepiej.

88
00:06:37,880 --> 00:06:40,279
- Mówił dziś polityk PiS.

89
00:06:40,320 --> 00:06:42,839
Ale rządzący ostrzegają:
nie dajcie się na to nabrać.

90
00:06:42,880 --> 00:06:46,079
Te zdarzenia, które widzieliśmy
pokazały prawdziwą twarz PiS-u.

91
00:06:46,120 --> 00:06:48,919
Że oni tak naprawdę,
w głębi duszy są prorosyjscy

92
00:06:48,960 --> 00:06:53,279
i pracują na rosyjski
order przyjaźni.

93
00:06:53,320 --> 00:06:57,119
Obowiązująca jeszcze
na początku tygodnia
strategia Prawa i Sprawiedliwości,

94
00:06:57,160 --> 00:07:00,919
która sprowadzała się do hasła "
murem za Donaldem Trumpem"
zaczęła się sypać.

95
00:07:00,960 --> 00:07:05,559
Gdy amerykańska administracja
zdecydowała o wstrzymaniu
dostaw sprzętu wojskowego dla Ukrainy

96
00:07:05,600 --> 00:07:07,799
i odcięciu jej
od informacji wywiadowczych.

97
00:07:07,840 --> 00:07:08,999
To konkretne działania.

98
00:07:09,040 --> 00:07:12,039
A to zapowiedź działań
przedstawiciela administracji Trumpa,

99
00:07:12,080 --> 00:07:15,479
z ust którego padło słowo "reset".

100
00:07:15,520 --> 00:07:18,879
W podejściu prezydenta Trumpa
do tej wojny istnieje
szersza strategia,

101
00:07:18,920 --> 00:07:21,479
która opiera się
na uświadomieniu sobie,

102
00:07:21,520 --> 00:07:23,559
że USA muszą zresetować
stosunki z Rosją.

103
00:07:23,600 --> 00:07:25,919
W przeszłości to politycy PiS-u...

104
00:07:25,960 --> 00:07:30,399
Ten reset
nie był potrzebny Polsce.

105
00:07:30,440 --> 00:07:33,199
używali sformułowania "reset",
by oskarżać Donalda Tuska

106
00:07:33,240 --> 00:07:36,239
i jego partię
o rzekomą prorosyjskość.

107
00:07:36,280 --> 00:07:40,279
Prorosyjskie działania
i działania resetu z Rosją
podejmował rząd Donalda Tuska.

108
00:07:40,320 --> 00:07:43,359
Teraz to ekipa Trumpa,
z którą tak bardzo blisko był PiS...

109
00:07:43,400 --> 00:07:44,759
Donald Trump!
Donald Trump!

110
00:07:44,800 --> 00:07:47,199
zapowiada reset stosunków z Rosją

111
00:07:47,240 --> 00:07:50,039
Jestem przeciwnikiem resetu z Rosją,
ktokolwiek go robi.

112
00:07:50,080 --> 00:07:52,879
I jednocześnie próbuje
wymazać takie zdjęcia z pamięci.

113
00:07:52,920 --> 00:07:57,039
Założyłby pan tę czapeczkę
"Make America Great Again"?

114
00:07:57,080 --> 00:08:01,719
Panie redaktorze, widzę,
że pan się skupia na rzeczach
całkiem nieistotnych, na czapeczkach.

115
00:08:01,760 --> 00:08:15,359
Ale to wy zakładaliście te czapeczki,
to nie ja je zakładałem.

116
00:08:15,400 --> 00:08:18,439
Teraz gra o bezpieczeństwo
w kampanii prezydenckiej.

117
00:08:18,480 --> 00:08:21,839
To bez wątpienia kluczowy temat
dla niemal wszystkich kandydatów.

118
00:08:21,880 --> 00:08:26,079
Jest o czym rozmawiać
po zapowiedziach o masowym
szkoleniu wojskowym

119
00:08:26,120 --> 00:08:32,639
i wpisaniu wydatków na obronność
do konstytucji.

120
00:08:32,680 --> 00:08:38,359
Co o tych planach i pomysłach
mówią walczący o głosy?

121
00:08:38,400 --> 00:08:41,399
To jest historyczny moment,
szukamy jedności.

122
00:08:41,440 --> 00:08:44,959
To słowa z piątku, kiedy rząd mówił
o rekordowych wydatkach na zbrojenia.

123
00:08:45,000 --> 00:08:48,399
Mówimy w tym momencie
o półmilionowej armii,
łącznie z rezerwistami.

124
00:08:48,440 --> 00:08:52,639
Obecnie to ponad 200 tys. żołnierzy,

125
00:08:52,680 --> 00:08:55,679
co oznacza, że mamy najliczniejszą
armię w Unii Europejskiej.

126
00:08:55,720 --> 00:08:57,719
Przodujemy też w wydatkach
na zbrojenia,

127
00:08:57,760 --> 00:09:00,719
przeznaczając na ten cel
największy procent PKB w całym NATO.

128
00:09:00,760 --> 00:09:02,719
Polska jest przykładem
w wielu kwestiach,

129
00:09:02,760 --> 00:09:06,159
w tym w wydatkach na obronę,
budowaniu polskiej
gotowości wojskowej.

130
00:09:06,200 --> 00:09:08,039
To nie tylko opinia szefa Pentagonu.

131
00:09:08,080 --> 00:09:11,279
Brytyjski The Economist
pisze o odradzającej się
polskiej husarii.

132
00:09:11,320 --> 00:09:13,879
Francuski Le figaro
o ambitnym programie wojskowym.

133
00:09:13,920 --> 00:09:17,119
Amerykański portal Politico
docenia poziom wydatków na zbrojenia.

134
00:09:17,160 --> 00:09:20,319
Te fakty warto przypomnieć,
bo ten kandydat...

135
00:09:20,360 --> 00:09:24,959
na spotkaniach przekonuje,
że świat jest w błędzie.

136
00:09:25,000 --> 00:09:30,239
Polscy żołnierze butów nie mają,
nie mają też namiotów, śpiworów,
bo im politycy tego nie zapewnili.

137
00:09:30,280 --> 00:09:32,239
Mamy zapasów amunicji
na kilka dni wojny.

138
00:09:32,280 --> 00:09:39,599
Będziemy w Rosjan rzucać kamieniami?

139
00:09:39,640 --> 00:09:43,399
Pytani o te słowa politycy
Koalicji rządzącej oraz PiS
są wyjątkowo zgodni.

140
00:09:43,440 --> 00:09:50,199
I mówią wprost - o dezinformacji.

141
00:09:50,240 --> 00:09:52,399
Próba grania
bezpieczeństwem naszego kraju,

142
00:09:52,440 --> 00:09:54,799
w sytuacji gdy jest zagrożenie
ze wschodu,

143
00:09:54,840 --> 00:09:56,839
z jednej strony
jest po prostu zdradą.

144
00:09:56,880 --> 00:10:04,399
Z drugiej strony chyba głupotą.

145
00:10:04,440 --> 00:10:15,479
Więcej wyrozumiałości politycy PiS
mają dla tego kandydata,
który wbrew słowom rządu...

146
00:10:15,520 --> 00:10:33,359
Swoich sympatyków przestrzega
przed rzekomymi obowiązkowymi
szkoleniami wojskowymi.

147
00:10:33,400 --> 00:10:35,799
Gdzie Karol Nawrocki
usłyszał taką informację?

148
00:10:35,840 --> 00:10:37,839
Tego politycy PiS
wskazać nie potrafią.

149
00:10:37,880 --> 00:10:41,399
Ale i tak przekonują, że to prawda.

150
00:10:41,440 --> 00:10:45,039
Do czasów wyborów
premier będzie mówił jedno,
a robił zupełnie co innego.

151
00:10:45,080 --> 00:10:47,479
Ci, którzy w tym momencie
sieją dezinformację,

152
00:10:47,520 --> 00:10:52,119
dla jakichś egoistycznych celów,

153
00:10:52,160 --> 00:10:57,359
patrząc na słupki
- są nieodpowiedzialni.

154
00:10:57,400 --> 00:10:59,199
O jedność w temacie bezpieczeństwa

155
00:10:59,240 --> 00:11:01,599
apeluje kandydat
Koalicji Obywatelskiej.

156
00:11:01,640 --> 00:11:03,639
Naprawdę, jesteśmy tak podzieleni,

157
00:11:03,680 --> 00:11:07,839
że akurat w sprawie bezpieczeństwa
wszyscy kandydaci,

158
00:11:07,880 --> 00:11:11,959
którym powinno zależeć
na bezpiecznej Polsce,

159
00:11:12,000 --> 00:11:14,719
mogliby mówić tutaj jednym głosem.

160
00:11:14,760 --> 00:11:17,759
Co wzmocniłoby również Polskę
w relacjach międzynarodowych.

161
00:11:17,800 --> 00:11:20,599
W podobnym tonie w piątek
wypowiadał się Andrzej Duda.

162
00:11:20,640 --> 00:11:23,759
Potrzebujemy w Polsce jedności
w sprawie bezpieczeństwa.

163
00:11:23,800 --> 00:11:28,679
Proponując dodanie do konstytucji
zapisu o minimalnych wydatkach
na zbrojenia w wysokości 4% PKB.

164
00:11:28,720 --> 00:11:32,079
Będziemy to rozważać.

165
00:11:32,120 --> 00:11:36,959
Odpowiadają koalicjanci,
ale dyskusje na ten temat
wolą przełożyć na okres po wyborczy.

166
00:11:37,000 --> 00:11:42,759
Otwierania konstytucji,
budowanie kolejnego sporu
politycznego jest zagrożeniem.

167
00:11:42,800 --> 00:11:46,239
Może być znakomitym
potencjałem dla Rosji
w dziedzinie dezinformacji.

168
00:11:46,280 --> 00:11:49,439
Wspólny głos w sprawie obronności
- to także wyzwanie dla Unii,

169
00:11:49,480 --> 00:11:51,879
o czym mówiła dziś
szefowa Komisji Europejskiej.

170
00:11:51,920 --> 00:11:54,479
Musimy być odpowiedzialni
za nasze bezpieczeństwo.

171
00:11:54,520 --> 00:11:57,159
Pierwszym krokiem
jest Pakiet obronny.

172
00:11:57,200 --> 00:12:02,519
Potrzebujemy wspólnych zamówień,
aby kraje członkowskie

173
00:12:02,560 --> 00:12:05,959
mogły zawierać wieloletnie umowy

174
00:12:06,000 --> 00:12:09,439
na zakup tarczy
obrony przeciwlotniczej,
rakiet, dronów i amunicji.

175
00:12:09,480 --> 00:12:12,639
To wszystko ma pomóc także Polsce
wzmocnić możliwości obronne.

176
00:12:12,680 --> 00:12:15,879
Cyberatak na szpital MSWIA
w Krakowie.

177
00:12:15,920 --> 00:12:18,919
Przestał działać
system elektronicznej
dokumentacji medycznej.

178
00:12:18,960 --> 00:12:20,879
Placówka musiała wstrzymać przyjęcia.

179
00:12:20,920 --> 00:12:27,599
Minister cyfryzacji zapewnia,
że nie ma zagrożenia dla życia
oraz zdrowia pacjentów.

180
00:12:27,640 --> 00:12:30,359
Nie wiadomo, czy ze szpitalnego
systemu wyciekły dane.

181
00:12:30,400 --> 00:12:31,799
Trwa poszukiwanie sprawców.

182
00:12:31,840 --> 00:12:33,039
Szpital MSWiA w Krakowie

183
00:12:33,080 --> 00:12:36,439
- tym razem hakerzy
zaatakowali instytucję
o znaczeniu strategicznym.

184
00:12:36,480 --> 00:12:38,479
Przestały działać systemy operacyjne,

185
00:12:38,520 --> 00:12:40,719
które dotyczą między innymi
dawkowania leków.

186
00:12:40,760 --> 00:12:43,879
To jest system elektronicznej
dokumentacji medycznej,

187
00:12:43,920 --> 00:12:47,959
który umożliwia nam
przyjęcie pacjenta do szpitala,

188
00:12:48,000 --> 00:12:51,599
wprowadzamy do niego dane pacjenta,
zlecamy i otrzymujemy wyniki badań.

189
00:12:51,640 --> 00:12:55,399
Aktualnie pod opieką placówki
jest blisko stu chorych.

190
00:12:55,440 --> 00:13:03,079
Sytuacja była na tyle poważna,
że wstrzymano przyjęcia
kolejnych pacjentów.

191
00:13:03,120 --> 00:13:06,679
Niestety ataki
na takie jednostki jak szpitale,

192
00:13:06,720 --> 00:13:09,559
czasem mogą kosztować czyjeś życie.

193
00:13:09,600 --> 00:13:15,639
Dlatego tego typu jednostki
powinny być dobrze zabezpieczane.

194
00:13:15,680 --> 00:13:18,919
Do incydentu doszło
w sobotę po południu,

195
00:13:18,960 --> 00:13:21,319
od tego czasu placówka
działa w trybie awaryjnym.

196
00:13:21,360 --> 00:13:25,719
A Ministerstwo cyfryzacji przyznaje,
że atak był groźny

197
00:13:25,760 --> 00:13:28,959
Rzeczywiście potwierdzam,
że szpital padł celem ataku hakerów,

198
00:13:29,000 --> 00:13:32,199
zostały podjęte
wszelkie możliwe środki,

199
00:13:32,240 --> 00:13:37,239
żeby przywrócić działalność
systemów operacyjnych szpitala.

200
00:13:37,280 --> 00:13:42,119
Zdaniem Adama Behara,
specjalisty od cyberbezpieczeństwa,

201
00:13:42,160 --> 00:13:46,559
wszystko wskazuje na to,
że był to atak typu Ransomware.

202
00:13:46,600 --> 00:13:50,199
To jest najpopularniejszy obecnie
atak sieciowy,

203
00:13:50,240 --> 00:13:53,999
polegający na zaszyfrowaniu
wszystkich nośników informacji,

204
00:13:54,040 --> 00:13:58,439
będących w dyspozycji danego podmiotu
połączonych z oczekiwaniem okupu
w zamian za klucz,

205
00:13:58,480 --> 00:14:00,079
który umożliwi odszyfrowanie.

206
00:14:00,120 --> 00:14:02,519
Nie wiadomo, kto stoi za atakiem

207
00:14:02,560 --> 00:14:06,159
i dlaczego celem był
małopolski szpital,

208
00:14:06,200 --> 00:14:08,519
i czy doszło też
do wycieku danych pacjentów.

209
00:14:08,560 --> 00:14:13,999
To kolejny poważny cyberatak
w ostatnim czasie.

210
00:14:14,040 --> 00:14:20,639
Tydzień temu zhakowano
Polską Agencję Kosmiczną.

211
00:14:20,680 --> 00:14:29,719
Eksperci szacują, że Polska
mierzy się nawet
z 2000 tego typu ataków dziennie.

212
00:14:29,760 --> 00:14:33,199
Do sprawy na platformie X odniósł się
minister spraw wewnętrznych
i administracji Tomasz Siemoniak.

213
00:14:39,720 --> 00:14:42,079
Ministerstwo cyfryzacji zapewnia,

214
00:14:42,120 --> 00:14:44,879
że służby robią wszystko,
żeby zidentyfikować sprawców.

215
00:14:44,920 --> 00:14:55,199
Szpital działa,
a życie pacjentów nie jest zagrożone.

216
00:14:55,240 --> 00:15:00,199
Mowa nienawiści ze względu na wiek,
niepełnosprawność,

217
00:15:00,240 --> 00:15:02,599
płeć czy orientację seksualną
- będzie karana.

218
00:15:02,640 --> 00:15:07,079
Sejm przegłosował
zmiany w kodeksie karnym.

219
00:15:07,120 --> 00:15:10,359
Przeciwko był PiS, Konfederacja i...
Władysław Kosiniak-Kamysz.

220
00:15:10,400 --> 00:15:12,279
O zmiany od lat walczyło
środowisko LGBT.

221
00:15:12,320 --> 00:15:14,519
Chciało gwarancji
poczucia bezpieczeństwa.

222
00:15:14,560 --> 00:15:18,159
Przeciwnicy mówią o kneblowaniu
i cenzurze rodem z PRL-u.

223
00:15:18,200 --> 00:15:20,759
Aktywista LGBT Bart Staszewski
pokazuje nam,

224
00:15:20,800 --> 00:15:26,039
z czym się mierzy
niemal każdego dnia.

225
00:15:26,080 --> 00:15:29,479
"Geje powinni być utylizowani"

226
00:15:29,520 --> 00:15:31,519
- to jeden z wielu
przerażających wpisów.

227
00:15:31,560 --> 00:15:35,119
Odmawia się istnienia, życia.

228
00:15:35,160 --> 00:15:41,399
Za rządów PiS-u jad sączył się
miedzy innymi z Telewizji Publicznej,

229
00:15:41,440 --> 00:15:44,599
głównie za akcję
"strefy wolne od LGBT",

230
00:15:44,640 --> 00:15:46,599
którą Staszewski zorganizował
w proteście

231
00:15:46,640 --> 00:15:50,079
przeciwko uchwałom
niektórych samorządów.

232
00:15:50,120 --> 00:15:55,479
Teraz aktywista
ma być chroniony przez prawo

233
00:15:55,520 --> 00:15:59,919
- bo dzięki zmianom w kodeksie karnym
nie będzie można bezkarnie nękać
i hejtować innych,

234
00:15:59,960 --> 00:16:03,359
nie tylko ze względu
na ich wyznanie czy narodowość,

235
00:16:03,400 --> 00:16:07,479
ale też ze względu
na ich niepełnosprawność, wiek,
orientacje seksualną czy płeć.

236
00:16:07,520 --> 00:16:10,519
To jest taki pierwszy krok
wyciągnięty w stronę osób LGBT.

237
00:16:10,560 --> 00:16:15,559
Żebyśmy się poczuli bezpieczniej.

238
00:16:15,600 --> 00:16:20,439
Mi się wydaje, że po ośmiu latach
takiego zalewu nienawiści,
jaki miał miejsce za czasów PiS-u,

239
00:16:20,480 --> 00:16:22,439
mówienia, że osoby LGBT
to nie ludzie...

240
00:16:22,480 --> 00:16:26,279
Nareszcie wsadzamy
takie bezpieczniki,
taką naszą demokrację.

241
00:16:26,320 --> 00:16:29,479
Tym bezpiecznikiem
ma być odpowiedzialność
władzy wobec obywateli.

242
00:16:29,520 --> 00:16:30,479
Czy ich chronić,

243
00:16:30,520 --> 00:16:32,719
czy wystawić na pożarcie
internetowym hienom,

244
00:16:32,760 --> 00:16:37,959
internetowym hejterom,

245
00:16:38,000 --> 00:16:42,199
wszystkim tym,
którzy są kompletnie obojętni na to,
czy słowami, groźbami, przemocą,

246
00:16:42,240 --> 00:16:46,279
mogą doprowadzić do tragedii.

247
00:16:46,320 --> 00:16:49,359
Przeciwko nowelizacji
było PiS, Konfederacja

248
00:16:49,400 --> 00:16:51,359
i z koalicji
Władysław Kosiniak-Kamysz.

249
00:16:51,400 --> 00:16:55,199
Reszta posłów
poparła rządowy projekt.

250
00:16:55,240 --> 00:17:02,679
Nareszcie podejmowane
są konkretne działania
przeciw nienawiści.

251
00:17:02,720 --> 00:17:07,319
Z zarzutem cenzury nie zgadza się
Bogusław Chrabota

252
00:17:07,360 --> 00:17:10,759
- uważa, że profesjonalne
dziennikarstwo nie maltretuje
i nie obraża.

253
00:17:10,800 --> 00:17:13,799
Ja jeśli będę się kierował
etyką poszanowania wartości,

254
00:17:13,840 --> 00:17:18,879
nigdy nie zaatakuje innego człowieka
ze względu na jego odmienną płeć,
wiek bądź orientację seksualną.

255
00:17:18,920 --> 00:17:21,879
Jego zdaniem teraz kluczowe będzie
egzekwowanie tego prawa,

256
00:17:21,920 --> 00:17:27,319
o to nie martwi się
profesor Michał Bilewicz
z Centrum Badan nad Uprzedzeniami,

257
00:17:27,360 --> 00:17:31,959
który od lat zabiegał o tę,
jak mówi "epokową ustawę".

258
00:17:32,000 --> 00:17:37,799
Pojawią się narzędzia,
które ułatwią policji, prokuratorom
lepsze oddziaływanie

259
00:17:37,840 --> 00:17:42,879
i człowiek, który będzie wrzucał
treści homofobiczne, antysemickie
czy islamofobiczne do internetu,

260
00:17:42,920 --> 00:17:45,599
dwa razy się zastanowi.

261
00:17:45,640 --> 00:17:47,879
Za groźby i przemoc
do pięciu lat więzienia,

262
00:17:47,920 --> 00:17:50,399
za nawoływanie do nienawiści
do trzech.

263
00:17:50,440 --> 00:17:53,039
A za znieważenie
do dwóch lat pozbawienia wolności.

264
00:17:53,080 --> 00:17:55,999
To wielki krok.

265
00:17:56,040 --> 00:18:01,039
Profesor ma badania potwierdzające,
ze nienawiść w internecie
prowadzi wielu młodych ludzi

266
00:18:01,080 --> 00:18:04,999
do depresji, stresu pourazowego,
a także w wielu przypadkach
do samobójstw.

267
00:18:05,040 --> 00:18:07,119
Tutaj zaczynają się granice
wolności słowa,

268
00:18:07,160 --> 00:18:08,679
tam gdzie zaczyna się krzywda.

269
00:18:08,720 --> 00:18:11,159
Ustawa trafiła do Senatu.

270
00:18:11,200 --> 00:18:13,319
Skandal na narciarskich
Mistrzostwach Świata.

271
00:18:13,360 --> 00:18:18,399
Czołowi norwescy skoczkowie
zostali zdyskwalifikowani.

272
00:18:18,440 --> 00:18:20,639
Międzynarodowa
Federacja Narciarska uznała,

273
00:18:20,680 --> 00:18:22,599
że stosowali doping technologiczny.

274
00:18:22,640 --> 00:18:26,079
Manipulowali przy kombinezonach
i wszywali w nie specjalny sznurek.

275
00:18:26,120 --> 00:18:31,599
Dzięki tym kombinacjom
ich loty były dłuższe.

276
00:18:31,640 --> 00:18:35,679
Dowodem w sprawie
jest film nagrany z ukrycia,
który za chwilę państwo zobaczą.

277
00:18:35,720 --> 00:18:38,439
To nagranie wstrząsnęło
światem skoków narciarskich.

278
00:18:38,480 --> 00:18:40,879
Ujawnił je dziennikarz sport.pl.

279
00:18:40,920 --> 00:18:45,639
Widać na nim wyraźnie
maszyny do szycia,

280
00:18:45,680 --> 00:18:49,639
manipulacje przy kombinezonach,
a w tle widać trenera
norweskiej reprezentacji.

281
00:18:49,680 --> 00:18:53,879
Norwegowie robili to po kryjomu.

282
00:18:53,920 --> 00:18:59,839
W specjalnych pokojach
tutaj na mistrzostwach świata.

283
00:18:59,880 --> 00:19:04,279
Widać na nich, jak ten sznurek
jest wsuwany do kombinezonu.

284
00:19:04,320 --> 00:19:08,679
Norweg Marius Lindvik tym skokiem,
zagwarantował sobie wczoraj srebro
mistrzostw świata

285
00:19:08,720 --> 00:19:10,759
na dużej skoczni
w norweskim Trondheim.

286
00:19:10,800 --> 00:19:13,359
Jednak po ujawnieniu nagrań
i kontroli kombinezonów,

287
00:19:13,400 --> 00:19:16,999
jeszcze zanim dostał medal, usłyszał,
że został zdyskwalifikowany.

288
00:19:17,040 --> 00:19:21,599
Te kombinezony
nie są zwykle sprawdzane tak,
że je się otwiera, rozcina.

289
00:19:21,640 --> 00:19:25,679
Tam doszło to rozcięcia kombinezonów
i okazało się,

290
00:19:25,720 --> 00:19:29,679
że wewnątrz mają nielegalne elementy.

291
00:19:29,720 --> 00:19:33,559
Elementy usztywniające kombinezon,
które norweskim skoczkom
dawały przewagę.

292
00:19:33,600 --> 00:19:35,799
Myślę, że zwiększenie
powierzchni lotnej

293
00:19:35,840 --> 00:19:39,839
przez bardziej obszerny kombinezon
powoduje to,

294
00:19:39,880 --> 00:19:43,199
że zaryzykuje stwierdzenie
5-6 metrów dłuższy skok jest,

295
00:19:43,240 --> 00:19:46,239
bo jest większa powierzchnia nośna.

296
00:19:46,280 --> 00:19:50,359
A często dużo mniejsze odległości
decydują o tym,

297
00:19:50,400 --> 00:19:55,119
czy ktoś się znajdzie na podium
czy poza nim.

298
00:19:55,160 --> 00:19:59,119
Tak jeszcze wczoraj tłumaczył się
- uwieczniony na nagraniach
- norweski trener.

299
00:19:59,160 --> 00:20:01,959
Kombinezon był sprawdzany kilka razy

300
00:20:02,000 --> 00:20:06,199
i na końcu okazało się,
że kombinezon był...

301
00:20:06,240 --> 00:20:09,439
To znaczy, że szew
w kroku kombinezonu
był zbyt mało elastyczny.

302
00:20:09,480 --> 00:20:13,279
To nie jest oszustwo.
To naruszenie zasad.

303
00:20:13,320 --> 00:20:16,599
Gospodarze mistrzostwa świata,

304
00:20:16,640 --> 00:20:19,439
na własnych obiektach
dopuścili się takiego przewinienia.

305
00:20:19,480 --> 00:20:21,879
Po prostu oszukiwali
i śmieją się nam w twarz.

306
00:20:21,920 --> 00:20:23,639
Norwescy dziennikarze są w szoku.

307
00:20:23,680 --> 00:20:26,319
To straszne.
To porażka norweskiej
drużyny narodowej.

308
00:20:26,360 --> 00:20:30,159
Oprócz tego, że Norwegowie
mieli wszywane w kombinezony
nielegalne elementy,

309
00:20:30,200 --> 00:20:32,319
być może doszło też
do przeszywania chipów

310
00:20:32,360 --> 00:20:34,399
z zatwierdzonych
wcześniej kombinezonów,

311
00:20:34,440 --> 00:20:36,199
do tych, które norm nie spełniają.

312
00:20:36,240 --> 00:20:41,839
I mogli to robić nie po raz pierwszy,
dlatego dziś próbują tłumaczyć.

313
00:20:41,880 --> 00:20:46,919
Nic nie wskazuje na to,
że ta forma manipulacji
była stosowana wcześniej.

314
00:20:46,960 --> 00:20:50,719
Międzynarodowa Federacja Narciarska
prowadzi własne dochodzenie
w tej sprawie.

315
00:20:50,760 --> 00:20:53,559
To mogą być najważniejsze wybory
w historii Grenlandii.

316
00:20:53,600 --> 00:20:55,719
Mieszkańcy największej wyspy
na świecie

317
00:20:55,760 --> 00:20:58,399
we wtorek zdecydują
o składzie parlamentu.

318
00:20:58,440 --> 00:21:00,439
Wyspa od wieków
powiązana jest z Danią.

319
00:21:00,480 --> 00:21:03,479
Chrapkę ma nią jednak Donald Tramp.

320
00:21:03,520 --> 00:21:05,839
Jego zainteresowanie
lodowym pustkowiem

321
00:21:05,880 --> 00:21:09,759
rozbudziło niepodległościowe
dążenia Grenlandczyków.

322
00:21:09,800 --> 00:21:12,959
Co takiego jest na wyspie
mającej mniej mieszkańców
niż Siedlce?

323
00:21:13,000 --> 00:21:16,719
To flaga Grenlandii,

324
00:21:16,760 --> 00:21:20,999
ale rdzenni Inuici,
to prawie 90% mieszkańców,
nazywają swój kraj Kalaallit Nunaat.

325
00:21:21,040 --> 00:21:23,879
To ważne zwłaszcza na ostatniej
prostej przed wyborami,

326
00:21:23,920 --> 00:21:28,559
gdzie temat suwerenności
jest wiodący.

327
00:21:28,600 --> 00:21:32,999
Wizja uniezależnienia się
i bycia tutaj, w naszym własnym domu,
pojawiała się od dawna.

328
00:21:33,040 --> 00:21:35,439
Dawno o rozwodzie z Danią
nie mówiono tak głośno.

329
00:21:35,480 --> 00:21:41,519
Chcemy szybkiego procesu.

330
00:21:41,560 --> 00:21:44,119
I gdy tylko się rozpocznie,

331
00:21:44,160 --> 00:21:46,079
chcemy podjąć
negocjacje obronne z USA.

332
00:21:46,120 --> 00:21:47,919
Żyje tu zaledwie 57 tys. osób.

333
00:21:47,960 --> 00:21:51,359
Choć Grenlandia ma własny rząd,
decydujący głos należy do Kopenhagi.

334
00:21:51,400 --> 00:21:52,999
Donald Trump chce to zmienić.

335
00:21:53,040 --> 00:21:56,839
Zdecydowanie popieramy wasze prawo
do decydowania o własnej przyszłości.

336
00:21:56,880 --> 00:21:58,599
A jeśli się na to zdecydujecie,

337
00:21:58,640 --> 00:22:01,639
powitamy was
w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

338
00:22:01,680 --> 00:22:05,919
Są Inuici, którzy wyobrażają sobie
Grenlandię jako 51 stan USA...

339
00:22:05,960 --> 00:22:08,919
To Trump w grenlandzkim
stroju narodowym
z wiosłem w dłoni.

340
00:22:08,960 --> 00:22:10,999
wierząc w zastrzyk gotówki.

341
00:22:11,040 --> 00:22:13,759
Choć Dania przekazuje Grenlandii
500 mln euro rocznie,

342
00:22:13,800 --> 00:22:15,999
kraj zmaga się z problemami.

343
00:22:16,040 --> 00:22:20,239
Myślę, że powinni przeznaczyć
więcej pieniędzy na poszukiwanie
ropy, gazu i minerałów,

344
00:22:20,280 --> 00:22:21,439
a nasze dochody wzrosną.

345
00:22:21,480 --> 00:22:23,479
Zdecydowana większość
nie chce jednak,

346
00:22:23,520 --> 00:22:25,079
aby wyspa stała się częścią USA.

347
00:22:25,120 --> 00:22:28,159
Kto w 2025 roku próbuje kupić kraj?

348
00:22:28,200 --> 00:22:34,719
Kim rzeźbi tradycyjne
grenlandzkie symbole.

349
00:22:34,760 --> 00:22:37,639
Jest jednym z tych, którzy chcą
prawdziwej niepodległości.

350
00:22:37,680 --> 00:22:40,279
Grenlandia nie jest na sprzedaż.
Wszyscy tak uważamy.

351
00:22:40,320 --> 00:22:43,999
Amerykanów kuszą bogactwa mineralne.

352
00:22:44,040 --> 00:22:47,199
Według najnowszych badań
- na Grenlandii odkryto
25 z 34 minerałów

353
00:22:47,240 --> 00:22:49,239
określonych jako "krytyczne surowce".

354
00:22:49,280 --> 00:22:50,879
Wśród nich metale ziem rzadkich

355
00:22:50,920 --> 00:22:54,319
- kluczowe dla produkcji
nowoczesnych technologii.

356
00:22:54,360 --> 00:22:58,919
Bardzo jasne w administracji Trumpa
jest duże zainteresowanie
złożami surowców krytycznych.

357
00:22:58,960 --> 00:23:01,119
Grenlandia, Ukraina
- to ta sama historia.

358
00:23:01,160 --> 00:23:02,599
Jest też aspekt wojskowy.

359
00:23:02,640 --> 00:23:05,439
Amerykanie stacjonują
tu od początku lat 50.

360
00:23:05,480 --> 00:23:09,719
Wtedy rywalizowano
ze Związkiem Radzieckim.

361
00:23:09,760 --> 00:23:12,479
Teraz chodzi o rosnącą aktywność
Chin i Rosji w Arktyce.

362
00:23:12,520 --> 00:23:15,279
Potrzebujemy Grenlandii
dla bezpieczeństwa narodowego,

363
00:23:15,320 --> 00:23:20,519
a nawet międzynarodowego,

364
00:23:20,560 --> 00:23:23,759
współpracujemy
ze wszystkimi stronami,
aby spróbować ją zdobyć.

365
00:23:23,800 --> 00:23:26,159
Kopenhaga nie komentuje
nadchodzących wyborów,

366
00:23:26,200 --> 00:23:28,599
ale wcześniej premier Danii
wyraziła się jasno.

367
00:23:28,640 --> 00:23:31,039
Grenlandia jest obecnie
częścią Królestwa Danii,

368
00:23:31,080 --> 00:23:33,839
jest częścią naszego terytorium
i nie jest na sprzedaż.

369
00:23:33,880 --> 00:23:36,079
We wtorek wypowiedzą się
sami Grenlandczycy.

370
00:23:36,120 --> 00:23:41,879
Wszystkie główne partie
deklarują dążenie do niepodległości.

371
00:23:41,920 --> 00:23:44,639
Sztuczna inteligencja -
na pomoc rolnikom.

372
00:23:44,680 --> 00:23:46,199
Na Podlasiu AI wspiera hodowców krów.

373
00:23:48,120 --> 00:23:52,719
Zwierzęta mają specjalne nadajniki,
które gospodarzowi przekazują
informacje o ich aktywności.

374
00:23:52,760 --> 00:23:54,759
Krowy są monitorowane przez cały rok.

375
00:23:54,800 --> 00:23:58,199
Wiadomo na przykład, kiedy żują trawę
i jaką mają temperaturę ciała.

376
00:23:58,240 --> 00:24:00,199
Pozwolą na lepsze dbanie
o ich zdrowie.

377
00:24:00,240 --> 00:24:03,159
Jak to działa?

378
00:24:03,200 --> 00:24:05,759
Są takie rzeczy,
które Orwellowi się nie śniły.

379
00:24:05,800 --> 00:24:08,239
Folwark zwierzęcy
i wielki brat w jednym.

380
00:24:08,280 --> 00:24:09,719
To możliwe.

381
00:24:09,760 --> 00:24:13,879
W województwie podlaskim
inwigilacja krów w słusznym celu,
i to na smartfonie.

382
00:24:13,920 --> 00:24:21,519
System pozwala na bieżąco monitorować
najważniejsze czynniki,
które dzieją się na oborze.

383
00:24:21,560 --> 00:24:25,839
Bo system wyłapuje wcześniej to,
czego człowiek nie zauważy.

384
00:24:25,880 --> 00:24:28,639
Czujniki w obrożach zbierają dane
o stanie zdrowia krów,

385
00:24:28,680 --> 00:24:31,039
czy jedzą, ile się ruszają,
jak długo przeżuwają

386
00:24:31,080 --> 00:24:32,479
i czy nie jest im za ciepło.

387
00:24:32,520 --> 00:24:34,719
A wszystko to przekłada się na mleko.

388
00:24:34,760 --> 00:24:39,319
Sztuczna inteligencja i ten system
to jest jak dodatkowy pracownik
w gospodarstwie.

389
00:24:39,360 --> 00:24:46,359
Bo nie potrzebujemy tutaj człowieka,
który 24 godziny, 7 dni w tygodniu
chodziłby i obserwował te krowy.

390
00:24:46,400 --> 00:24:48,639
Zbieranie danych o tym,
jak się czują krowy,

391
00:24:48,680 --> 00:24:51,039
pomaga w planowaniu pracy,
ale nie tylko.

392
00:24:51,080 --> 00:24:54,439
Pomaga przede wszystkim rolnikom
w optymalizacji kosztów.

393
00:24:54,480 --> 00:24:58,359
Dbaniu o zdrowie właśnie tych krów.

394
00:24:58,400 --> 00:25:05,439
Jak również pomaga
dobrze zarządzać żywieniem.

395
00:25:05,480 --> 00:25:08,279
Sztuczna inteligencja pomaga rolnikom
na całym świecie.

396
00:25:08,320 --> 00:25:12,079
W Indiach monitoruje,
czy drzewa granatu wymagają
podlewania lub nawożenia.

397
00:25:12,120 --> 00:25:13,759
Otrzymujemy raporty pogodowe.

398
00:25:13,800 --> 00:25:18,559
Utrzymując cztery czynniki -
nawadnianie, opryski pestycydami,
nawożenie i aktualizacje pogody -

399
00:25:18,600 --> 00:25:21,799
pod kontrolą, jesteśmy w stanie
osiągnąć dobre plony.

400
00:25:21,840 --> 00:25:24,999
Wszystkim tym zarządzamy z aplikacji.

401
00:25:25,040 --> 00:25:28,199
Tu każde cięcie ma znaczenie,
a dzięki wirtualnej rzeczywistości

402
00:25:28,240 --> 00:25:33,319
nowi adepci winiarstwa mogą uczyć się
bez szkody dla krzewów.

403
00:25:33,360 --> 00:25:36,279
W wirtualnym szkoleniu
uczniowie mogą popełniać błędy,

404
00:25:36,320 --> 00:25:38,919
wracać i próbować ponownie
na tej samej winorośli,

405
00:25:38,960 --> 00:25:42,119
co jest główną zaletą,
która usprawnia naukę.

406
00:25:42,160 --> 00:25:44,799
Cyfrowa rewolucja na polach już trwa.

407
00:25:44,840 --> 00:25:48,799
W rolnictwie coraz bardziej liczy się
precyzja i gromadzenie danych.

408
00:25:48,840 --> 00:25:51,159
Ogrom danych,
a będzie ich jeszcze więcej.

409
00:25:51,200 --> 00:25:53,639
I mam namyśli
nie tylko dane satelitarne,

410
00:25:53,680 --> 00:25:58,519
ale z różnego rodzaju czujników,
a nawet dronów.

411
00:25:58,560 --> 00:26:00,879
Na polach już nie brony, a drony.

412
00:26:00,920 --> 00:26:03,919
Może teraz
dzięki sztucznej inteligencji
wreszcie się dowiemy,

413
00:26:03,960 --> 00:26:13,639
czy krowa, która dużo ryczy,
rzeczywiście mało mleka daje.

414
00:26:13,680 --> 00:26:15,999
Ja już państwu dziękuję.
Czas na Pytanie Dnia.

415
00:26:16,040 --> 00:26:18,639
U Aleksandry Pawlickiej
dziś prof. Wojciech Sadurski,

416
00:26:18,680 --> 00:26:24,559
konstytucjonalista,
Uniwersytet Warszawski.