1
00:00:14,960 --> 00:00:19,519
Przed Świętem Niepodległości
to, co nas łączy, znów może podzielić.

2
00:00:19,560 --> 00:00:21,359
Partyjna prekampania.

3
00:00:21,400 --> 00:00:23,719
Do wyborów prezydenckich pół roku.

4
00:00:23,760 --> 00:00:25,719
Ksiądz O. i jego znajomi.

5
00:00:25,760 --> 00:00:30,039
Z kim spotykał się beneficjent
Funduszu Sprawiedliwości?

6
00:00:45,600 --> 00:00:48,039
Zbigniew Łuczyński, dobry wieczór.

7
00:00:48,080 --> 00:00:52,839
W całym kraju trwają
ostatnie przygotowania
do Narodowego Święta Niepodległości.

8
00:00:52,880 --> 00:00:55,519
Główne obchody
będą miały miejsce w stolicy,

9
00:00:55,560 --> 00:00:59,199
m.in. przed Grobem
Nieznanego Żołnierza
na pl. Piłsudskiego.

10
00:00:59,240 --> 00:01:04,919
Ulicami Warszawy,
choć nie było to pewne,
przejść ma także Marsz Niepodległości.

11
00:01:04,960 --> 00:01:08,919
W mieście jest wiele zabezpieczeń:
zakazów i barierek,

12
00:01:08,960 --> 00:01:12,159
ale to wszystko po to by łączyć,
a nie dzielić.

13
00:01:14,360 --> 00:01:18,039
Dzień Niepodległości jutro,
ale już dziś...

14
00:01:19,880 --> 00:01:23,879
Polska świętuje 106. rocznicę
odzyskania wolności.

15
00:01:23,920 --> 00:01:26,239
Na wiele sposobów.

16
00:01:26,800 --> 00:01:28,039
Tak było w Kielcach.

17
00:01:28,080 --> 00:01:31,799
W Wielkopolsce
tradycyjnie festiwal gęsiny.

18
00:01:31,840 --> 00:01:35,039
W Rudniku nad Sanem
pokaz kawaleryjski.

19
00:01:35,400 --> 00:01:39,039
O takie wspólne świętowanie
apelował też prezydent Warszawy.

20
00:01:39,080 --> 00:01:42,119
Żeby naprawdę ten dzień
był dniem nas wszystkich,

21
00:01:42,160 --> 00:01:47,519
w którym przede wszystkim się
do siebie uśmiechamy,
cieszymy z odzyskania niepodległości.

22
00:01:47,560 --> 00:01:50,319
Te słowa w stolicy
mają szczególne znaczenie.

23
00:01:50,360 --> 00:01:54,919
Bo tu obok takich uroczystości,
to zdjęcia z poprzednich obchodów,

24
00:01:54,960 --> 00:01:59,439
co roku dochodzi do incydentów
podczas Marszu Niepodległości.

25
00:01:59,480 --> 00:02:01,359
Palimy to, ku****!

26
00:02:01,400 --> 00:02:04,039
Rok temu spalono tęczowe
i unijne flagi.

27
00:02:04,080 --> 00:02:06,879
Policja zatrzymała kilkadziesiąt osób.

28
00:02:06,920 --> 00:02:09,439
Stąd dziś takie nadzwyczajne środki.

29
00:02:09,480 --> 00:02:13,999
Stołeczne służby
do późnych godzin nocnych
będą ustawiać zabezpieczenia.

30
00:02:14,040 --> 00:02:16,879
Trzeba pamiętać,
że to jest jednak dziesiątki,

31
00:02:16,920 --> 00:02:20,719
setki tysięcy uczestników
i zawsze jakieś incydenty się pojawią.

32
00:02:20,760 --> 00:02:23,799
Jutro na marszu pojawią się na pewno
politycy PiS.

33
00:02:23,840 --> 00:02:27,919
Jarosław Kaczyński już zapowiedział,
że po raz drugi weźmie w nim udział.

34
00:02:27,960 --> 00:02:29,799
6 lat temu wyglądało to tak.

35
00:02:29,840 --> 00:02:34,479
Prezes PiS
szedł wraz z innymi politykami
oddzielony od pozostałych uczestników

36
00:02:34,520 --> 00:02:36,639
i zakończył przemarsz wcześniej.

37
00:02:36,680 --> 00:02:39,439
Jarosław Kaczyński,
mieszkaniec Warszawy,

38
00:02:39,480 --> 00:02:42,959
jak najbardziej jest wskazane,
żeby był na tym marszu.

39
00:02:43,000 --> 00:02:48,279
We wszystkich działaniach prezesa
będziemy się dopatrywać
tego drugiego dna,

40
00:02:48,320 --> 00:02:50,279
bo on w ten sposób działa.

41
00:02:50,320 --> 00:02:54,999
Tym drugim dnem - według rządzących -
jest zbliżająca się
kampania prezydencka

42
00:02:55,040 --> 00:02:58,159
i szeroki uśmiech
do wyborców Konfederacji.

43
00:02:58,200 --> 00:03:06,599
Niech się uśmiechają,
choć jak znam wyborców Konfederacji,
to mogą usłyszeć wiele gorzkich słów.

44
00:03:06,640 --> 00:03:11,159
Politycy PiS zapewniają,
że w ich powrocie na marsz
nie o politykę chodzi.

45
00:03:11,200 --> 00:03:16,399
Idziemy tam pokojowo, żeby pokazać,
że świętujemy niepodległą,
Biało-Czerwoną,

46
00:03:16,440 --> 00:03:17,999
że jesteśmy wspólnotą.

47
00:03:18,040 --> 00:03:22,039
Jednak przeczą temu,
wypowiedziane niemal
w tym samym momencie,

48
00:03:22,080 --> 00:03:25,799
podczas miesięcznicy smoleńskiej,
słowa Jarosława Kaczyńskiego,

49
00:03:25,840 --> 00:03:28,599
w których trudno szukać
jednoczących tonów.

50
00:03:28,640 --> 00:03:31,039
Władza po prostu
likwiduje demokrację,

51
00:03:31,080 --> 00:03:35,039
a ma zamiar zlikwidować także
niepodległość naszego kraju.

52
00:03:35,080 --> 00:03:40,119
Wszyscy już jesteśmy radośni,
wywieszamy flagi
i wychodzi Jarosław Kaczyński

53
00:03:40,160 --> 00:03:45,679
i po raz kolejny robi to co potrafi,
a więc dzieli i straszy
polskie społeczeństwo.

54
00:03:45,720 --> 00:03:47,999
Chyba moment najgorszy z możliwych.

55
00:03:48,040 --> 00:03:49,719
Jutro mamy wielkie święto.

56
00:03:49,760 --> 00:03:54,439
To pikniki, rekonstrukcje
i przede wszystkim radość
z odzyskania niepodległości.

57
00:03:54,480 --> 00:03:57,599
W jutrzejszych obchodach
nie weźmie udziału premier,

58
00:03:57,640 --> 00:04:00,279
który przeszedł
planowany zabieg medyczny

59
00:04:00,320 --> 00:04:03,519
i wróci do pełnienia obowiązków
w środę.

60
00:04:06,920 --> 00:04:10,559
O wyborach głowy państwa
w naszym kraju
mówi się coraz głośniej.

61
00:04:10,600 --> 00:04:12,879
Prawybory ogłosiła właśnie KO.

62
00:04:12,920 --> 00:04:16,359
Nadal nie wiadomo,
kto będzie kandydatem PiS.

63
00:04:16,400 --> 00:04:19,119
Wśród możliwych scenariuszy
i giełdy nazwisk

64
00:04:19,160 --> 00:04:25,439
pada nawet propozycja
wspólnego kandydata PiS,
PSL i Konfederacji.

65
00:04:27,080 --> 00:04:30,719
Prawyborczy pojedynek w Platformie
rozpoczął się na dobre.

66
00:04:30,760 --> 00:04:32,039
Ja nie odpuszczę.

67
00:04:32,080 --> 00:04:36,039
Radosław Sikorski
o swojej wizji prezydentury
mówił w Sulejówku,

68
00:04:36,080 --> 00:04:39,799
gdzie złożył wieniec
przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego.

69
00:04:39,840 --> 00:04:46,119
Współpraca między
tożsamością lewicową
a wrażliwością konserwatywną,

70
00:04:46,160 --> 00:04:51,239
bo Polska musi być na zawsze,
Polacy muszą być zdolni
do współpracy.

71
00:04:51,280 --> 00:04:56,079
Rafał Trzaskowski spotkał się
z mieszkańcami Poznania.

72
00:04:56,920 --> 00:05:00,599
O tym też będą wybory prezydenckie,
o odtworzeniu wspólnoty.

73
00:05:00,640 --> 00:05:03,999
Wcześniej rozmawiał z rolnikami
w Przysieku koło Torunia.

74
00:05:04,040 --> 00:05:07,559
Ta kampania musi być
o jakości życia, o naszym portfelu,

75
00:05:07,600 --> 00:05:10,999
musi być o służbie zdrowia,
o polskim rolnictwie.

76
00:05:11,040 --> 00:05:13,599
Liczenie szabli w PO już się zaczęło.

77
00:05:13,640 --> 00:05:14,759
Także w sieci.

78
00:05:14,800 --> 00:05:20,559
Poparcie Rafała Trzaskowskiego
zapowiedzieli Agnieszka Pomaska,
Sławomir Nitras czy Cezary Tomczyk.

79
00:05:20,600 --> 00:05:28,639
Zdecydowanym faworytem
jest Rafał Trzaskowski.

80
00:05:28,680 --> 00:05:33,999
Z kolei Radosława Sikorskiego
wsparli Marcin Bosacki,
Arkadiusz Myrcha czy Roman Giertych,

81
00:05:34,040 --> 00:05:37,519
który o poparcie szefa MSZ
apeluje w nagraniu.

82
00:05:37,560 --> 00:05:45,239
Radek Sikorski
może nie jest tak sympatyczny
jak Rafał, ale jest twardszy.

83
00:05:45,280 --> 00:05:49,559
Prawybory w KO
odbędą się prawdopodobnie
23 listopada.

84
00:05:49,600 --> 00:05:51,959
Głosowanie - drogą elektroniczną.

85
00:05:52,000 --> 00:05:56,999
Ten pomysł prawyborów to jest taka
realizacja psychologicznej potrzeby
Donalda Tuska,

86
00:05:57,040 --> 00:05:59,199
żeby ustalić hierarchię dziobania.

87
00:05:59,240 --> 00:06:01,799
Oni też mówili o prawyborach,
ale wiadomo,

88
00:06:01,840 --> 00:06:04,439
że PiS nigdy żadnych wyborów
nie zorganizuje,

89
00:06:04,480 --> 00:06:07,319
bo tam jednoosobowo
o wszystkim decyduje prezes.

90
00:06:07,360 --> 00:06:11,479
A my jesteśmy partią demokratyczną,
dlatego mamy prawybory.

91
00:06:11,520 --> 00:06:14,719
Kandydata PiS
mamy poznać w tym miesiącu.

92
00:06:15,080 --> 00:06:20,239
Wspólnego kandydata
"koalicji polskich spraw"
proponuje za to Pałac Prezydencki.

93
00:06:20,280 --> 00:06:22,719
Ofertę kieruje do PiS,
Konfederacji i PSL.

94
00:06:22,760 --> 00:06:25,559
Liczę w mądrość liderów
ugrupowań partyjnych:

95
00:06:25,600 --> 00:06:29,599
pana premiera Jarosława Kaczyńskiego,
Sławomira Mentzena

96
00:06:29,640 --> 00:06:33,359
i przede wszystkim pana premiera
Władysława Kosiniaka-Kamysza.

97
00:06:33,400 --> 00:06:36,239
Jesteśmy świadkami
wiekopomnej deklaracji,

98
00:06:36,280 --> 00:06:40,519
zaproszenia do wspólnej kandydatury
w wyborach prezydenckich.

99
00:06:40,560 --> 00:06:43,919
Na razie Konfederacja
ma kandydata - to Sławomir Mentzen.

100
00:06:43,960 --> 00:06:46,159
Do rozmów gotowa w drugiej turze.

101
00:06:46,200 --> 00:06:47,319
Podobnie PiS.

102
00:06:47,360 --> 00:06:50,999
Ponieważ jesteśmy największą partią
konserwatywną w Polsce,

103
00:06:51,040 --> 00:06:54,399
największą siłą na prawicy,
wystawimy własnego kandydata.

104
00:06:54,440 --> 00:06:58,519
Słychać, że tym wspólnym kandydatem,
o którym mówi Pałac,
miałby być Jacek Siewiera.

105
00:06:58,560 --> 00:07:02,439
Szef BBN pytany,
czy dostał od jakiejś siły politycznej
propozycję,

106
00:07:02,480 --> 00:07:05,999
potwierdza, że były takie rozmowy.

107
00:07:07,880 --> 00:07:09,359
To piramidalna bzdura,

108
00:07:09,400 --> 00:07:13,679
niech wymyślą naprawdę
jakiś nowy pomysł
na zaistnienie w opozycji.

109
00:07:13,720 --> 00:07:18,319
Szef ludowców proponował
wspólnego kandydata,
ale całej koalicji rządzącej.

110
00:07:18,360 --> 00:07:22,159
Naszym kandydatem jest i będzie
Szymon Hołownia, jeśli się zgodzi.

111
00:07:22,200 --> 00:07:25,199
Marszałek Sejmu
decyzję ogłosi przed świętami.

112
00:07:25,240 --> 00:07:28,079
Także w grudniu może ją podjąć Lewica.

113
00:07:28,120 --> 00:07:34,039
Będzie to więcej niż jedna osoba,
to przeprowadzimy podobnie
jak PO prawybory.

114
00:07:34,080 --> 00:07:40,239
I choć wybory w maju,
to prezydencka karuzela nazwisk
już się rozkręca.

115
00:07:41,720 --> 00:07:44,279
Oglądają państwo 19.30.

116
00:07:44,320 --> 00:07:46,719
Za chwilę wrócimy
do sprawy księdza O.

117
00:07:46,760 --> 00:07:48,319
A co dziś jeszcze?

118
00:07:49,000 --> 00:07:51,319
Atak dronów na Moskwę.

119
00:07:51,360 --> 00:07:57,519
Uważaj na odłamki.
Głowa nisko. Dwa domy płoną.

120
00:07:57,560 --> 00:08:01,079
Długi weekend wypadków.

121
00:08:01,120 --> 00:08:09,679
Owce z misją.

122
00:08:09,720 --> 00:08:13,559
Naszą świątynię zjadają chrząszcze.

123
00:08:13,600 --> 00:08:17,079
Dobraliśmy do tej pracy
wyjątkowe zwierzęta.

124
00:08:19,440 --> 00:08:23,759
Choć wcześniej zapewniał,
że nie miał kontaktów
ze Zbigniewem Ziobrą,

125
00:08:23,800 --> 00:08:28,239
to wiele na to wskazuje,
że do spotkań dochodziło
i to kilkadziesiąt razy.

126
00:08:28,280 --> 00:08:32,839
Szef fundacji Profeto,
która otrzymała ponad 66 mln zł
od Funduszu Sprawiedliwości,

127
00:08:32,880 --> 00:08:36,159
miał spotykać się z Ziobrą
i urzędnikami ministerstwa

128
00:08:36,200 --> 00:08:40,639
tuż przed przyznaniem
ogromnej dotacji.

129
00:08:44,440 --> 00:08:47,919
Opuszczając areszt, ksiądz Michał O.
jeszcze nie wiedział,

130
00:08:47,960 --> 00:08:51,519
że wkrótce opinia publiczna
usłyszy niewygodne fakty.

131
00:08:51,560 --> 00:08:56,639
Fakty, które rzucą nowe światło
w sprawie nieprawidłowości
w Funduszu Sprawiedliwości.

132
00:08:56,680 --> 00:09:00,679
A chodzi o jego tajemnicze spotkania
z ówczesnym ministrem Ziobro.

133
00:09:00,720 --> 00:09:02,959
PiS wciął się we własne kłamstwa.

134
00:09:03,000 --> 00:09:06,319
Wiemy, że działała
zorganizowana grupa przestępcza,

135
00:09:06,360 --> 00:09:10,039
że dziesiątki milionów złotych
zostało sprzeniewierzone.

136
00:09:10,080 --> 00:09:13,639
Tym zajmuje się wciąż prokuratura,
ale według portalu Okopress,

137
00:09:13,680 --> 00:09:17,519
Zbigniew Ziobro spotkał się
z księdzem O. ponad 36 razy

138
00:09:17,560 --> 00:09:22,399
- tak wynika z kalendarza ministra,
który prowadzony był w jego gabinecie.

139
00:09:25,320 --> 00:09:29,079
I teraz uwaga: 33 razy spotkał się
przed podpisaniem umowy

140
00:09:29,120 --> 00:09:32,599
o dotację między ministerstwem
a Fundacją Profeto.

141
00:09:32,640 --> 00:09:35,839
Ksiądz Michał O.
otrzymał zapewnienia,

142
00:09:35,880 --> 00:09:40,199
że te pieniądze
na realizację tego projektu otrzymają.

143
00:09:40,240 --> 00:09:44,279
Bo konkurs
w Ministerstwie Sprawiedliwości
miał być ustawiony.

144
00:09:44,320 --> 00:09:47,519
Przypomnijmy jeszcze zatem
słowa Zbigniewa Ziobry.

145
00:09:47,560 --> 00:09:51,919
Decyzje co do konkretnych spraw,
które zapadały
w Funduszu Sprawiedliwości,

146
00:09:51,960 --> 00:09:54,479
poza jedną,
podejmowali moi podwładni.

147
00:09:54,520 --> 00:09:57,199
Pytanie czy akurat sprawa
fundacji Profeto

148
00:09:57,240 --> 00:10:01,319
to właśnie jedyna,
jak mówi były minister,
w której wydawał decyzje.

149
00:10:01,360 --> 00:10:04,559
Ksiądz Michał O.
to prezes fundacji Profeto,

150
00:10:04,600 --> 00:10:09,359
która za rządów PiS wygrała konkurs
na budowę tego azylu
dla ofiar przemocy.

151
00:10:09,400 --> 00:10:13,159
Z Funduszu Sprawiedliwości
trafiło na jej konto 68 mln zł.

152
00:10:13,200 --> 00:10:17,199
Z czego 13 ksiądz O.
miał wy dać na inne cele
niż budowa ośrodka.

153
00:10:17,240 --> 00:10:21,479
Spore kwoty miały trafiać też
na konta jego rodziców.

154
00:10:22,040 --> 00:10:23,079
W co gra PiS?

155
00:10:23,120 --> 00:10:24,719
W oczywistą grę.

156
00:10:24,760 --> 00:10:29,679
W takich sytuacjach,
kiedy takiego złodzieja złapało się
na gorącym uczynku,

157
00:10:29,720 --> 00:10:33,319
złapało się za rękę,
on musi krzyczeć, że to nie jego ręka.

158
00:10:33,360 --> 00:10:36,879
I tak wracamy do marca tego roku
- kiedy ksiądz został zatrzymany.

159
00:10:36,920 --> 00:10:39,799
Łącznie w areszcie tymczasowym
spędził 7 miesięcy,

160
00:10:39,840 --> 00:10:44,799
ale niemal od pierwszego dnia pobytu
w tym budynku posłowie PIS
wielokrotnie powtarzali...

161
00:10:44,840 --> 00:10:46,559
Zaczęto stosować tortury.

162
00:10:46,600 --> 00:10:48,959
Kilkadziesiąt godzin
de facto tortur.

163
00:10:49,000 --> 00:10:52,119
Tortury są stosowane
wobec więźniów politycznych.

164
00:10:52,160 --> 00:10:57,519
Przeczy temu jednak uzasadnienie
decyzji sądu o odrzuceniu
zażalenia na zatrzymanie księdza O.,

165
00:10:57,560 --> 00:10:59,679
do którego dotarł Onet.

166
00:11:12,680 --> 00:11:15,239
Polityk z otoczenia Ziobry,
Michał Wójcik,

167
00:11:15,280 --> 00:11:18,919
który wielokrotnie też mówił
o torturach, zdania nie zmienia.

168
00:11:18,960 --> 00:11:21,799
Poczekajmy,
kiedy orzeczenie się uprawomocni.

169
00:11:21,840 --> 00:11:22,719
Zobaczymy.

170
00:11:22,760 --> 00:11:29,199
Chcielibyśmy, żeby ono się opierało
na kompletnym materiale dowodowym,
a nie na wycinkowych sprawach.

171
00:11:29,240 --> 00:11:33,799
Próbowali zrobić z księdza O.
męczennika, a to jest o tyle słabe,

172
00:11:33,840 --> 00:11:37,559
że porównanie kogoś kto
prawdopodobnie zawłaszczył publiczne

173
00:11:37,600 --> 00:11:41,159
pieniądze z księdzem Popiełuszko
jest po prostu obrzydliwe.

174
00:11:41,200 --> 00:11:44,199
Duchowny wyszedł z aresztu
za poręczeniem majątkowym.

175
00:11:44,240 --> 00:11:46,639
Grozi mu do 20 lat więzienia.

176
00:11:52,880 --> 00:11:54,679
Ukraińskie drony nad Moskwą.

177
00:11:54,720 --> 00:11:59,119
Co najmniej 34 statki bezzałogowe
zaatakowały stolicę Rosji.

178
00:11:59,160 --> 00:12:01,519
Kilka budynków stanęło w płomieniach.

179
00:12:01,560 --> 00:12:06,279
Tymczasowo zamknięto
stołeczne lotniska,
w tym największe Szeremietiewo,

180
00:12:06,320 --> 00:12:12,599
a Rosjanie informują
o jednej rannej osobie.

181
00:12:15,240 --> 00:12:20,719
To moment zestrzelenia
ukraińskiego drona kamikaze
nad rosyjskim niebem.

182
00:12:20,760 --> 00:12:24,559
Uważaj na odłamki. Głowa nisko.
Pod dach idź. Pod dach.

183
00:12:24,600 --> 00:12:28,839
Kijów w kierunku Moskwy wystrzelił
kilkadziesiąt bezzałogowców,

184
00:12:28,880 --> 00:12:31,919
uderzyły też
w kilku innych rosyjskich obwodach.

185
00:12:31,960 --> 00:12:35,479
O, tam leci. To już drugi.
Jeden wybuch już był.

186
00:12:35,520 --> 00:12:38,239
A to drugi - nad nami.

187
00:12:38,680 --> 00:12:43,039
Choć rosyjska obrona powietrzna
zestrzeliła nad podmoskiewskimi
miastami

188
00:12:43,080 --> 00:12:45,279
co najmniej 32 bezzałogowce...

189
00:12:45,320 --> 00:12:50,519
...to w mediach społecznościowych
pojawiły się nagrania,
na których widać skutki ataku.

190
00:12:50,560 --> 00:12:54,439
Wydaje się, że uderzył w dom.
Wszędzie widać jakieś odłamki.

191
00:12:54,480 --> 00:12:57,159
Uszkodzone są też samochody.
2 domy płoną.

192
00:12:57,200 --> 00:13:01,839
To największy ukraiński atak dronów
od początku pełnoskalowej wojny.

193
00:13:01,880 --> 00:13:07,679
W tym samym czasie
za pomocą prawie 150 bezzałogowców
zaatakowali też Rosjanie.

194
00:13:07,720 --> 00:13:12,359
W Odessie eksplozje słychać było
już 3. noc z rzędu.

195
00:13:12,400 --> 00:13:15,279
Schroniliśmy się na dole,
przykrył nas pył.

196
00:13:15,320 --> 00:13:18,039
Wszyscy krzyczeli... dzieci...
To było straszne.

197
00:13:18,080 --> 00:13:21,359
Obrona powietrzna
zestrzeliwała też rosyjskie drony

198
00:13:21,400 --> 00:13:23,959
w kilkunastu innych
ukraińskich obwodach.

199
00:13:24,000 --> 00:13:26,879
Każde spotkanie,
każde negocjacje z partnerami,

200
00:13:26,920 --> 00:13:30,079
którzy mają odpowiednie systemy
obrony powietrznej,

201
00:13:30,120 --> 00:13:34,119
to zawsze rozmowa
o dodatkowej ochronie Ukrainy
przed rosyjskim terrorem.

202
00:13:34,160 --> 00:13:37,919
By chronić ukraińskie niebo,
amerykański Departament Obrony

203
00:13:37,960 --> 00:13:41,519
zdecydował o dostarczeniu
ponad 500 rakiet przechwytujących

204
00:13:41,560 --> 00:13:44,599
dla systemów obrony powietrznej
Patriot i NASAMS.

205
00:13:44,640 --> 00:13:47,039
Według informacji
"Wall Street Journal"

206
00:13:47,080 --> 00:13:49,999
do Ukrainy mają trafić
w nadchodzących tygodniach

207
00:13:50,040 --> 00:13:54,879
i zaspokoić potrzeby
w zakresie obrony powietrznej
do końca roku.

208
00:13:54,920 --> 00:13:58,839
Na froncie, Rosjanie nasilają ataki
w rejonie Pokrowska i Kurachowego

209
00:13:58,880 --> 00:14:02,199
- głównego ośrodka logistycznego
na północnym-zachodzie.

210
00:14:02,240 --> 00:14:06,639
Moskwa gromadzi też sprzęt wojskowy
i oddziały w rejonach Torecka
i Czasiw Jaru,

211
00:14:06,680 --> 00:14:09,639
chociaż zdaniem dowódcy
brytyjskich sił zbrojnych

212
00:14:09,680 --> 00:14:12,279
ponosi największe straty
od początku wojny.

213
00:14:12,320 --> 00:14:16,799
Średnio ponad 1500 osób zabitych
lub rannych każdego dnia.

214
00:14:17,160 --> 00:14:23,439
Straty ma uzupełnić 11 tys. żołnierzy
północnokoreańskich,
którzy już są w obwodzie kurskim.

215
00:14:23,480 --> 00:14:26,599
Na froncie mają też trafić
kolejne oddziały.

216
00:14:26,640 --> 00:14:31,359
Ukraiński wywiad wojskowy
przechwycił jedną z ich rozmów.

217
00:14:33,480 --> 00:14:38,719
Władimir Putin ratyfikował właśnie
traktat o strategicznym partnerstwie
z Koreą Północną.

218
00:14:38,760 --> 00:14:42,599
Oczywiście, ma to na celu
zapewnienie bezpieczeństwa
w regionie

219
00:14:42,640 --> 00:14:44,879
i naszego wzajemnego bezpieczeństwa.

220
00:14:44,920 --> 00:14:49,519
Dokument ten de facto oznacza
zawarcie sojuszu wojskowego.

221
00:14:52,240 --> 00:14:55,879
O sytuacji za naszą wschodnia granicą
i rosyjskich śladach

222
00:14:55,920 --> 00:14:59,279
będzie mowa także w rozmowie
Doroty Wysockiej-Schnepf

223
00:14:59,320 --> 00:15:05,039
z autorem książki "Szpiedzy Putina"
Grzegorzem Rzeczkowskim
tuż po naszym programie.

224
00:15:05,280 --> 00:15:12,959
Rosja od lat prowadzi wojnę,
cichą wojnę przeciwko Zachodowi,
stosując różne akty sabotażu,

225
00:15:13,000 --> 00:15:19,319
działań informacyjnych, tak, PiS,
może z wyłączeniem akcji sabotażowych,

226
00:15:19,360 --> 00:15:27,199
ale w tej przestrzeni komunikacyjnej
wlał tyle jadu, tyle nienawiści,
tak głęboko podzielił Polaków,

227
00:15:27,240 --> 00:15:32,639
że jesteśmy jak gdyby dwoma
walczącymi ze sobą plemionami.

228
00:15:32,680 --> 00:15:34,319
Wojna domowa hybrydowa.

229
00:15:34,360 --> 00:15:35,759
Zdecydowanie tak.

230
00:15:35,800 --> 00:15:41,079
Trwa długi weekend
i po raz kolejny na nic zdają się
apele policji o ostrożną jazdę.

231
00:15:41,120 --> 00:15:44,919
Na drodze krajowej 49
w Białce Tatrzańskiej na Podhalu

232
00:15:44,960 --> 00:15:48,479
w 3 wypadkach
uczestniczyło łącznie 11 samochodów.

233
00:15:48,520 --> 00:15:51,679
Auta wpadały do rowu
lub zderzały się ze sobą.

234
00:15:51,720 --> 00:15:55,999
Doszło też do śmiertelnego wypadku
na warszawskiej Trasie Łazienkowskiej.

235
00:15:56,040 --> 00:16:00,719
A pod Zgorzelcem na A-4
z wysokości 10 metrów spadł autokar.

236
00:16:00,760 --> 00:16:04,639
Kierowca jest ranny, na
szczęście w autobusie
nie było pasażerów.

237
00:16:04,680 --> 00:16:08,279
Warto pamiętać o zdjęciu nogi z gazu.

238
00:16:09,400 --> 00:16:11,919
To zderzenie ze ścianą...

239
00:16:11,960 --> 00:16:16,999
...na stołecznej trasie łazienkowskiej
nie mogło skończyć się inaczej
- kierowca zginął.

240
00:16:17,040 --> 00:16:21,039
Mężczyzna
z nieznanych dotąd przyczyn
stracił panowanie nad pojazdem

241
00:16:21,080 --> 00:16:23,439
i uderzył bezpośrednio w mur wiaduktu.

242
00:16:23,480 --> 00:16:26,359
W drzewo uderzył samochód w Kameli
na Kaszubach.

243
00:16:26,400 --> 00:16:29,039
Kierowca nie przeżył wypadku.
Miał 24 lata.

244
00:16:29,080 --> 00:16:32,639
Jadące z nim 3 inne osoby
nieprzytomne odwieziono do szpitala.

245
00:16:32,680 --> 00:16:36,039
Funkcjonariusze zabezpieczyli
miejsce zdarzenia oraz ślady.

246
00:16:36,080 --> 00:16:41,479
Na chwilę obecną trwa ustalanie
szczegółowych okoliczności
tego tragicznego w skutkach zdarzenia.

247
00:16:41,520 --> 00:16:43,519
Tragicznie także w Małopolskiem.

248
00:16:43,560 --> 00:16:47,839
Samochód, który stanął w płomieniach
w Rabce Zdroju,
gasiło aż 15 strażaków.

249
00:16:47,880 --> 00:16:50,559
Strażacy zastali
cały pojazd objęty ogniem.

250
00:16:50,600 --> 00:16:54,039
W trakcie działań gaśniczych
odnaleźliśmy zwłoki.

251
00:16:54,480 --> 00:16:57,679
W Białce Tatrzańskiej
nie było ofiar śmiertelnych,

252
00:16:57,720 --> 00:17:01,799
ale doszło do całej serii wypadków
i to na odcinku zaledwie 150 metrów.

253
00:17:02,160 --> 00:17:06,439
11 pojazdów
brało udział w tym zdarzeniu,
2 dwie zostały zabrane do szpitala.

254
00:17:06,480 --> 00:17:09,239
A to sam początek
tego długiego weekendu,

255
00:17:09,280 --> 00:17:12,159
noc z piątku na sobotę
i szczęście w nieszczęściu.

256
00:17:12,200 --> 00:17:15,279
Autobus,
który spadł z wiaduktu na A-4
w okolicach Zgorzelca,

257
00:17:15,320 --> 00:17:17,439
jechał bez pasażerów.

258
00:17:17,800 --> 00:17:21,279
Rannego kierowcę z potrzasku
uwolnili strażacy.

259
00:17:21,720 --> 00:17:26,439
Szczególnie duży ruch w długi weekend
wymaga od kierowców
szczególnej ostrożności.

260
00:17:26,480 --> 00:17:31,039
Pogoda nie jest
i nie będzie sprzymierzeńcem
- zwłaszcza w tych rejonach Polski.

261
00:17:31,080 --> 00:17:33,639
Stopniowo będą tworzyły się mgły.

262
00:17:33,680 --> 00:17:38,079
Nawet gęste i długotrwałe,
będą one ograniczać widzialność
nawet do 100 metrów.

263
00:17:38,120 --> 00:17:43,159
Dodatkowo w tamtych regionach Polski
temperatura najbliższej nocy
spadnie poniżej zera.

264
00:17:43,200 --> 00:17:48,119
Ujemne temperatury oraz zamglenia,
które są naturalnym przeciwwskazaniem
do zbyt szybkiej jazdy.

265
00:17:48,160 --> 00:17:50,759
Trzeba pamiętać
o światłach przeciwmgłowych.

266
00:17:50,800 --> 00:17:54,399
Jeżeli ta widoczność
drastycznie maleje,

267
00:17:54,440 --> 00:17:59,639
jeżeli nie mogą rozwinąć
prędkości większej niż 50 km/h,
ponieważ teren dookoła jest zamglony,

268
00:17:59,680 --> 00:18:02,239
wówczas włączamy
światła przeciwmgłowe.

269
00:18:02,280 --> 00:18:06,359
Pamiętajmy, że te światła
mają bardzo silną
czerwoną barwę z tyłu.

270
00:18:08,640 --> 00:18:11,719
Seksizm, molestowanie,
morderstwo i pedofilia

271
00:18:11,760 --> 00:18:15,079
- to wszystko dotyczy parafii
diecezji sosnowieckiej.

272
00:18:15,120 --> 00:18:17,239
Sprawy, do których tam dochodziło,

273
00:18:17,280 --> 00:18:19,879
są nadal przedmiotem
postępowania śledczych.

274
00:18:19,920 --> 00:18:22,319
Aby pomóc ofiarom
i dotrzeć do kolejnych,

275
00:18:22,360 --> 00:18:26,039
w Komendzie
Wojewódzkiej Policji w Katowicach
powstał punkt dla osób,

276
00:18:26,080 --> 00:18:29,959
które doświadczyły przemocy seksualnej
ze strony księży.

277
00:18:30,000 --> 00:18:31,999
Wiele pytań, wiele wątpliwości.

278
00:18:32,040 --> 00:18:34,959
Wielu podejrzanych i możliwe,
że wiele ofiar.

279
00:18:35,000 --> 00:18:37,919
Moje dziecko
akurat nie uczęszcza na religię,

280
00:18:37,960 --> 00:18:41,319
więc nie chciałabym,
żeby coś takiego go spotkało.

281
00:18:41,360 --> 00:18:43,359
Niestety spotkało inne dzieci.

282
00:18:43,400 --> 00:18:47,999
Delegat biskupa sosnowieckiego
do spraw ochrony dzieci i młodzieży
informuje

283
00:18:48,040 --> 00:18:53,719
- mamy kilka zgłoszonych przypadków
wykorzystania dzieci przez księży
i inne osoby w Kościele.

284
00:18:53,760 --> 00:19:00,039
My nie zamykamy tylko oczu na księży,
ale otwieramy
na całe nasze środowisko kościelne.

285
00:19:00,080 --> 00:19:06,159
Kiedy nabieram przekonania,
że do zachowania wobec nieletniego
krzywdzącego mogło dojść,

286
00:19:06,200 --> 00:19:07,999
to to już jest zgłaszane.

287
00:19:08,040 --> 00:19:09,279
Do prokuratury,

288
00:19:09,320 --> 00:19:13,479
która prowadzi śledztwo
w sprawie skandali
w diecezji sosnowieckiej.

289
00:19:13,520 --> 00:19:17,879
Otwarto punkt kontaktowy
dla ofiar przemocy seksualnej
ze strony księży.

290
00:19:17,920 --> 00:19:20,119
To pierwsza taka inicjatywa w kraju.

291
00:19:20,160 --> 00:19:22,799
Zgłaszać można się
poprzez adres mailowy.

292
00:19:22,840 --> 00:19:26,559
Sam punkt jest w Komendzie
Wojewódzkiej Policji w Katowicach.

293
00:19:26,600 --> 00:19:30,439
Inicjatywa utworzenia tego punktu
powstała w kontekście śledztwa

294
00:19:30,480 --> 00:19:33,919
dotyczącego przede wszystkim
przestępstw seksualnych

295
00:19:33,960 --> 00:19:37,079
popełnianych przez kapłanów
diecezji sosnowieckiej.

296
00:19:37,120 --> 00:19:41,879
Chodzi o dwóch kapłanów,
którym przedstawiono aż 11 zarzutów
dotyczących pedofilii.

297
00:19:41,920 --> 00:19:45,239
Te ofiary mogą zmagać się
z wątpliwościami,

298
00:19:45,280 --> 00:19:47,719
czy to nie one spowodowały
te zachowania,

299
00:19:47,760 --> 00:19:52,679
bo jeżeli wszędzie wokół słyszą,
że ksiądz to jest osoba,
której można ufać, która jest dobra,

300
00:19:52,720 --> 00:19:56,399
to jak wytłumaczyć, że robi coś,
co wzbudza tak dużą traumę?

301
00:19:56,440 --> 00:19:58,519
Sprawa wyszła na jaw miesiąc temu.

302
00:19:58,560 --> 00:20:02,079
Wtedy zatrzymano dwóch księży
i jednego byłego duchownego.

303
00:20:02,120 --> 00:20:03,959
Takiej sytuacji jeszcze nie było,

304
00:20:04,000 --> 00:20:06,799
żeby polski Kościół
był pod lupą śledczych,

305
00:20:06,840 --> 00:20:11,999
a specjalna komisja badała
każde zachowanie księży,
które mogą mieć znamiona przestępstwa.

306
00:20:12,040 --> 00:20:15,479
Komisja działa od dwóch tygodni
i już teraz wiadomo,

307
00:20:15,520 --> 00:20:18,759
że takich przypadków jest
co najmniej kilkanaście.

308
00:20:18,800 --> 00:20:21,359
Chcemy wyjaśnić
każdą sprawę dokładnie.

309
00:20:21,400 --> 00:20:24,479
Każdy z nas jednocześnie pracuje
nad pewnymi elementami

310
00:20:24,520 --> 00:20:27,519
i będziemy te elementy składać
w pewną układankę.

311
00:20:27,560 --> 00:20:28,599
Układankę,

312
00:20:28,640 --> 00:20:33,439
która swój początek ma w 2010 roku
i dotyczy rektora
sosnowieckiego seminarium,

313
00:20:33,480 --> 00:20:34,799
księdza Mariusza K.

314
00:20:34,840 --> 00:20:37,479
Ten miał wdać się w bójkę
w klubie LGBT.

315
00:20:37,520 --> 00:20:40,279
Działy się tam
różne problematyczne rzeczy,

316
00:20:40,320 --> 00:20:43,719
które nie tylko zostały
w obrębach murów tego seminarium,

317
00:20:43,760 --> 00:20:45,599
kiedy ono fizycznie istniało,

318
00:20:45,640 --> 00:20:49,719
ale miały swoje reperkusje
także potem w życiu samej diecezji.

319
00:20:49,760 --> 00:20:52,479
Lista grzechów tej diecezji
już jest długa.

320
00:20:52,520 --> 00:20:55,639
Seksimpreza, narkotyki,
zabójstwo i pedofilia.

321
00:20:55,680 --> 00:21:00,319
Diecezja powstała 32 lata temu
i ma 408 księży diecezjalnych.

322
00:21:00,360 --> 00:21:04,239
To, co się wydarzyło
w diecezji sosnowickiej
w takiej skali...

323
00:21:04,280 --> 00:21:06,959
Tego nie odnotowaliśmy
w innych diecezjach.

324
00:21:07,000 --> 00:21:10,119
Prokuratura nie wyklucza
kolejnych zatrzymań.

325
00:21:10,160 --> 00:21:13,039
Trzeba to wyciągać na światło dzienne
i piętnować.

326
00:21:13,080 --> 00:21:17,599
Niezależnie od tego,
jaki to jest status społeczny
i zawód wykonywany.

327
00:21:23,240 --> 00:21:28,159
Kamera Dawida,
przegląd międzynarodowych produkcji
o tematyce żydowskiej,

328
00:21:28,200 --> 00:21:31,479
to najstarszy i największy tego typu
festiwal w Polsce.

329
00:21:31,520 --> 00:21:34,439
Po głośnej polskiej premierze
"Prawdziwego bólu",

330
00:21:34,480 --> 00:21:36,919
filmu, który zdobył
tegoroczne Grand Prix,

331
00:21:36,960 --> 00:21:40,279
zwieńczenie festiwalu zapowiada się
równie spektakularnie,

332
00:21:40,320 --> 00:21:44,759
bo światową premierą
poruszającego dokumentu
"Wśród sąsiadów".

333
00:21:46,840 --> 00:21:52,479
Oto zwycięzca
nagrody specjalnej festiwalu
ufundowanej przez TVP.

334
00:21:52,640 --> 00:22:00,119
"Wśród sąsiadów" to opowieść
o ukrywanej przez dziesięciolecia
historii polskiej wsi.

335
00:22:02,640 --> 00:22:06,079
Jest bardzo subtelnym portretem
relacji polsko-żydowskich,

336
00:22:06,120 --> 00:22:09,319
pozwala głębiej przyjrzeć się
tej relacji.

337
00:22:09,760 --> 00:22:14,799
Inspiracją do powstania filmu
była historia rodzinna
urodzonej w Ameryce Anity Friedman.

338
00:22:14,840 --> 00:22:19,239
Moja rodzina żyła w Polsce
przez wiele pokoleń
i wyjechała po wojnie.

339
00:22:19,280 --> 00:22:22,999
Jej rodzina żyła tu w Gniewoszewie
na Lubelszczyźnie.

340
00:22:23,040 --> 00:22:26,239
To w tej małej społeczności
rozgrywa się dramat

341
00:22:26,280 --> 00:22:29,319
- Holokaustu,
ale także czasu po wojnie.

342
00:22:29,360 --> 00:22:34,679
Po II wojnie,
po klęsce nazistów, byli Polacy,
którzy zabijali Żydów z zimną krwią

343
00:22:34,720 --> 00:22:37,959
- to coś, o czym Polacy jako naród
muszą wiedzieć.

344
00:22:38,000 --> 00:22:43,359
Yoav Potash, reżyser z Kalifornii,
pracował nad tym filmem dziesięć lat.

345
00:22:43,400 --> 00:22:48,039
Początkowo prosty dokument
rozrósł się do rozmiarów
filmu kinowego.

346
00:22:48,080 --> 00:22:56,319
Niebagatelne są też animacje,
które wypełniają
dużą cześć tej opowieści.

347
00:22:56,360 --> 00:23:01,399
Pozawalają spojrzeć
na bohaterów sprzed lat
jak na młodych ludzi.

348
00:23:01,440 --> 00:23:07,079
Nie chodzi nam tylko o to,
by pokazywać pomnikowe postaci
czy bohaterów,

349
00:23:07,120 --> 00:23:11,119
takich jak sprawiedliwi
wśród narodów świata.

350
00:23:11,680 --> 00:23:14,599
Jako ludzie musimy uczyć się
z naszej historii,

351
00:23:14,640 --> 00:23:20,839
ale możemy to zrobić tylko wtedy,
jeśli poznamy całą prawdę
o naszej przeszłości.

352
00:23:20,880 --> 00:23:24,799
Jednak film Potasha
jest nie tylko opowieścią
o złych Polakach,

353
00:23:24,840 --> 00:23:28,079
którzy po wojnie mordowali
żydowskich sąsiadów.

354
00:23:28,120 --> 00:23:33,199
Pokazuje też heroizm i dobro
zwykłych ludzi.

355
00:23:33,480 --> 00:23:37,079
To pokazuje, że to nie narody
są najważniejsze w tej refleksji,

356
00:23:37,120 --> 00:23:42,039
tylko ludzie, którzy kierują się
określonymi wartościami,
emocjami, uczuciami.

357
00:23:42,080 --> 00:23:47,079
To także opowieść o tym,
jak mieszkańcy Gniewoszewa,

358
00:23:47,440 --> 00:23:53,559
zainteresowali się przeszłością,
przeszłością własnego miasta,
przeszłością własnych sąsiadów.

359
00:23:54,000 --> 00:23:55,719
Polska zawsze była mi bliska.

360
00:23:55,760 --> 00:24:01,999
Czułam, jak ważne jest opowiedzenie
naszej historii, polskiej historii.

361
00:24:02,360 --> 00:24:05,239
"Wśród sąsiadów" pokazuje
polsko-żydowskie rany,

362
00:24:05,280 --> 00:24:07,759
ale po to,
by szybciej mogły się zabliźnić

363
00:24:07,800 --> 00:24:13,519
i pomogły nam tę nieoczywistą
polską historię zrozumieć.

364
00:24:15,240 --> 00:24:19,559
Niesie ryzyko śmierci
porównywalne do raka piersi,
udarów czy zawałów,

365
00:24:19,600 --> 00:24:23,359
ale ponieważ zabija po cichu,
przez większość osób jest ignorowana.

366
00:24:23,400 --> 00:24:28,159
Osteoporoza. Zmaga się z nią
wielu ludzi na całym świecie,
przedwcześnie umierają miliony.

367
00:24:28,200 --> 00:24:33,959
O tym, jakie są czynniki ryzyka,
jak chorobę spowolnić
i czy medycyna może nam pomóc.

368
00:24:34,000 --> 00:24:36,399
Balet dla seniorów.

369
00:24:36,440 --> 00:24:41,559
Te zajęcia to zastrzyk dobrej energii,
ale też szansa
na powstrzymanie osteoporozy,

370
00:24:41,600 --> 00:24:47,399
na którą jest narażona
co czwarta kobieta po 50. roku życia
i co druga po siedemdziesiątce.

371
00:24:47,440 --> 00:24:55,439
Kształtujemy mięśnie,
które odpowiadają za równowagę,
mięśnie, które stabilizują miednicę.

372
00:24:55,480 --> 00:25:01,279
Kształtujemy te mięśnie,
które pomagają nam uniknąć upadku.

373
00:25:01,320 --> 00:25:04,279
Pierwsze objawy osteoporozy
są niezauważalne,

374
00:25:04,320 --> 00:25:08,399
choć sygnałem alarmowym
jest utrata wzrostu o 4 centymetry.

375
00:25:08,440 --> 00:25:13,079
Choroba jest najczęściej wykrywania
po złamaniach
lub kiedy pojawia się ból.

376
00:25:13,120 --> 00:25:15,279
Problem miałam z kręgosłupem.

377
00:25:15,320 --> 00:25:19,879
Doktor zlecił mi badania
na osteoporozę.

378
00:25:19,920 --> 00:25:22,479
To wyszło przypadkiem.

379
00:25:22,520 --> 00:25:25,679
Chorują także mężczyźni
i młodsze osoby.

380
00:25:25,720 --> 00:25:36,999
Czynniki ryzyka to nie tylko wiek,
także niedowaga, niedożywienie,
brak aktywności ruchowej,

381
00:25:37,040 --> 00:25:38,559
nadużywanie alkoholu.

382
00:25:38,600 --> 00:25:41,199
Osteoporozę w Polsce
ma ponad 2 miliony osób,

383
00:25:41,240 --> 00:25:44,999
ale zdiagnozowana jest
tylko u 20% chorych,
z czego leczy się 5%.

384
00:25:45,040 --> 00:25:48,759
Pozostali doznają złamań,
które prowadzą do niepełnosprawności.

385
00:25:48,800 --> 00:25:51,799
Co roku z powodu osteoporozy
jest ich 150 tysięcy.

386
00:25:51,840 --> 00:25:58,519
Nieleczeni pacjenci łamią się,
cierpią, mają powikłania,
umierają z tego powodu,

387
00:25:58,560 --> 00:26:07,039
bo po złamaniu szyjki kości udowej
ryzyko złamania jest ogromne,
30-procentowe.

388
00:26:07,080 --> 00:26:12,559
Od października Ministerstwo Zdrowia
wprowadziło program leczenia
terapią nowej generacji,

389
00:26:12,600 --> 00:26:17,559
która zwiększa gęstość kości
i zapobiega
kolejnym niebezpiecznym złamaniom.

390
00:26:17,600 --> 00:26:23,239
Program jest dla najbardziej chorych,
zagrożonych kolejnymi złamaniami.

391
00:26:23,280 --> 00:26:26,759
W praktyce jednak
program w wielu województwach
nie jest dostępny.

392
00:26:26,800 --> 00:26:28,839
Ze względu na problemy finansowe

393
00:26:28,880 --> 00:26:35,399
niektóre oddziały NFZ
nawet nie ogłosiły konkursów
na ten program lekowy,

394
00:26:35,440 --> 00:26:39,639
a w niektórych województwach
są pieniądze na połowę pacjenta.

395
00:26:39,680 --> 00:26:44,999
Ta poradnia w Grudziądzu
podpisała kontrakt na leczenie
sześciu najciężej chorych pacjentek,

396
00:26:45,040 --> 00:26:49,479
ale dostała pieniądze
tylko dla jednej pacjentki
na podanie jednej dawki z 12,

397
00:26:49,520 --> 00:26:51,639
które trzeba wziąć w ciągu roku.

398
00:26:51,680 --> 00:26:54,479
Ja powinienem ten lek zakupić
z własnych środków,

399
00:26:54,520 --> 00:26:59,999
żeby nie przerywać
u tej pacjentki terapii.

400
00:27:00,040 --> 00:27:03,199
A prócz tego nie wiemy, co dalej.

401
00:27:03,240 --> 00:27:07,359
Roczny koszt terapii jednego pacjenta
to 20 tysięcy złotych.

402
00:27:07,400 --> 00:27:13,199
Ale co roku na leczenie skutków
złamań po osteoporozie
wydaje się 800 milionów złotych.

403
00:27:13,240 --> 00:27:16,119
Przynajmniej połowę
można by zaoszczędzić,

404
00:27:16,160 --> 00:27:19,479
gdyby pacjentów
wcześniej diagnozować i leczyć.

405
00:27:19,520 --> 00:27:29,399
Biorąc te leki, które biorę,
badania potwierdzają poprawę
mojego stanu zdrowia.

406
00:27:29,440 --> 00:27:32,319
Jest przyhamowana osteoporoza.

407
00:27:36,960 --> 00:27:42,799
Na koniec o zabytkowym kościele,
który może zniknąć za przyczyną
zjadających go chrząszczy.

408
00:27:42,840 --> 00:27:45,359
Kiedy na wojnę z nimi
nie ma pieniędzy,

409
00:27:45,400 --> 00:27:50,199
bo najwięcej środków pochłania
dbanie o piękno ogrodu,
pomoc niosą owce.

410
00:27:50,240 --> 00:27:54,199
O tym jak wełniany oręż
wspomoże walkę
z pancerzami chrząszczy,

411
00:27:54,240 --> 00:28:00,119
nie w trzcinie,
ale w angielskim hrabstwie Dorset,
Artur Kieruzal.

412
00:28:00,160 --> 00:28:05,279
Przyjazd 4 żarłocznych owiec
wzbudził ogromne zainteresowanie
mieszkańców Horton,

413
00:28:05,320 --> 00:28:07,399
małej wioski na południu Anglii.

414
00:28:07,440 --> 00:28:12,479
I nadzieję, że dzięki nim
uda się wygrać wojnę
o mały średniowieczny kościółek.

415
00:28:12,520 --> 00:28:15,319
Naszą świątynię zjadają chrząszcze.

416
00:28:15,360 --> 00:28:19,319
Musimy zebrać dużo pieniędzy,
aby je stąd wypędzić.

417
00:28:19,360 --> 00:28:22,879
Każdy sposób zaoszczędzenia
na wydatkach jest więc dobry.

418
00:28:22,920 --> 00:28:27,519
Np. dzięki owcom nie musimy płacić
za utrzymanie terenu wokół kościoła.

419
00:28:27,560 --> 00:28:31,159
4 owieczki z północy
do pracy ruszyły z kopyta.

420
00:28:31,200 --> 00:28:35,719
Uporządkowanie najstarszej
i najbardziej zaniedbanej
części cmentarza

421
00:28:35,760 --> 00:28:37,919
zajęło im zaledwie kilka tygodni.

422
00:28:37,960 --> 00:28:41,879
Te najlepsze owce do naszej misji,
bo zjadają wszystkie chwasty,

423
00:28:41,920 --> 00:28:45,519
nie jak zwykłe owce,
którym smakuje jedynie soczysta trawa.

424
00:28:45,560 --> 00:28:48,999
Dlatego dobraliśmy do tej pracy
wyjątkowe zwierzęta.

425
00:28:49,040 --> 00:28:54,519
Problemy kościoła zaczęły się
kilka lat temu, gdy w zaroślach
i drewnianej konstrukcji świątyni

426
00:28:54,560 --> 00:28:57,159
zadomowił się
chrząszcz tykotek rudowłos.

427
00:28:57,200 --> 00:29:02,239
Dzięki owcom parafia,
której skarbonka świeci pustkami,
zaoszczędzi na ogrodnikach.

428
00:29:02,280 --> 00:29:05,199
Ale zatrudnienie owiec,
zamiast spalinowej piły

429
00:29:05,240 --> 00:29:10,559
to także mniej hałasu
i toksycznych spalin
- przyznają dumni mieszkańcy Horton.

430
00:29:10,600 --> 00:29:13,159
To malutkie owce
z pięknymi pyszczkami,

431
00:29:13,200 --> 00:29:18,639
ludzie spacerując z psami
- na smyczach oczywiście -
podziwiają jak matka natura

432
00:29:18,680 --> 00:29:22,199
pomaga nam uporać się z problemem.

433
00:29:22,240 --> 00:29:26,079
Jeśli owce uporządkują
cały przykościelny cmentarzyk,

434
00:29:26,120 --> 00:29:29,479
ruszą chrupać trawę
w przydomowych ogrodach parafian.

435
00:29:29,520 --> 00:29:31,799
Oczywiście za co łaska.

436
00:29:31,840 --> 00:29:33,839
Chętnych ponoć nie brakuje.

437
00:29:33,880 --> 00:29:37,239
Jak informuje diecezja kościoła
Anglii w Salisbury,

438
00:29:37,280 --> 00:29:44,999
jeśli patent sprawdzi się,
już wkrótce wokół innych kościołów
zobaczymy więcej owieczek.

439
00:29:45,800 --> 00:29:49,239
Nie ma takiej sytuacji,
z której nie można by wybrnąć.

440
00:29:49,280 --> 00:30:06,519
Kończymy 19.30.
Dobranoc i do zobaczenia.