1
00:00:07,560 --> 00:00:12,159
Retoryka wojenna prezesa PiS.
Jaros¾aw Kaczy$ski
m#wi o w¾adzy okupacyjnej.

2
00:00:12,200 --> 00:00:15,199
Bezpieczne niebo.
Baza w Redzikowie gotowa.

3
00:00:15,240 --> 00:00:19,639
Katastrofa klimatyczna.
Czy jeszcze mo¼na jej zapobiec?

4
00:00:33,760 --> 00:00:37,359
Dobry wieczór, zaczynamy "19.30".

5
00:00:37,400 --> 00:00:42,879
Na początek burza
po słowach prezesa PiS-u
o okupacyjnej władzy w Polsce.

6
00:00:42,920 --> 00:00:46,479
Jarosław Kaczyński zapowiada
ostateczne zwycięstwo nad nią,

7
00:00:46,520 --> 00:00:49,479
do którego krokiem są
wybory prezydenckie.

8
00:00:49,520 --> 00:00:53,039
W tle jest jeszcze jedna wojna
- o wyborców Konfederacji,

9
00:00:53,080 --> 00:00:56,159
co dobrze było widać
na wczorajszym Marszu Niepodległości.

10
00:00:56,200 --> 00:01:00,519
Wojenna jest retoryka
- odpowiadają rządzący,
a Anna Łubian-Halicka pyta,

11
00:01:00,560 --> 00:01:05,239
czy radykalny ton oznacza
radykalnego kandydata na prezydenta?

12
00:01:05,840 --> 00:01:10,639
Marsz Niepodległości
w tym roku był spokojny,
ale i tak wywołał polityczne emocje.

13
00:01:10,680 --> 00:01:14,119
Wszystko za sprawą polityków PiS,
którzy wzięli w nim udział.

14
00:01:14,160 --> 00:01:17,439
A że wybory prezydenckie za pół roku,
pojawiły się pytania,

15
00:01:17,480 --> 00:01:22,199
czy za takimi uśmiechami
nie kryje się próba
odbicia wyborców Konfederacji.

16
00:01:22,240 --> 00:01:24,799
Nie, ja bym tak tego nie odczytywał.

17
00:01:24,840 --> 00:01:28,999
Zapewniają politycy PiS.
Konfederacja, której politycy
jako jedyni

18
00:01:29,040 --> 00:01:34,439
przemawiali na Marszu Niepodległości
otwiera ramiona
i zaprasza do współpracy,

19
00:01:34,480 --> 00:01:36,439
ale pod swoim sztandarem.

20
00:01:36,480 --> 00:01:41,319
Wszyscy członkowie PiS-u,
którym leży na sercu
polska niepodległość,

21
00:01:41,360 --> 00:01:44,679
dla których polska suwerenność
jest naprawdę bardzo ważna,

22
00:01:44,720 --> 00:01:47,399
mogą oczywiście przystępować
do Konfederacji.

23
00:01:47,440 --> 00:01:49,519
Ale tu przecież nie o to chodzi.

24
00:01:49,560 --> 00:01:54,439
Bo według Jarosława Kaczyńskiego
tylko PiS jest partią
prawdziwych patriotów.

25
00:01:54,480 --> 00:01:56,479
I tylko PiS powinno rządzić.

26
00:01:56,520 --> 00:02:02,239
By tą dzisiejszą władzę,
którą można ocenić wedle jej działań

27
00:02:02,280 --> 00:02:07,799
jako władze zewnętrzną,
wręcz okupacyjną,
odrzucić raz na zawsze.

28
00:02:07,840 --> 00:02:11,119
Czy w Polsce mamy władze okupacyjne,
według pana?

29
00:02:11,160 --> 00:02:13,839
- Tak, w obecnym czasie
mamy władze okupacyjne.

30
00:02:13,880 --> 00:02:15,719
- Ale to nie mieliśmy wyborów?

31
00:02:15,760 --> 00:02:17,679
Mieliśmy napad obcego mocarstwa?

32
00:02:17,720 --> 00:02:20,119
- Tak, mieliśmy napad
na instytucje państwa polskiego.

33
00:02:20,160 --> 00:02:21,999
- Ale pan mówi serio, panie pośle?

34
00:02:22,040 --> 00:02:24,159
- Tak. Jestem śmiertelnie poważny.

35
00:02:24,200 --> 00:02:27,759
Poseł PiS zarzuca obecnie rządzącym
to samo, co wczoraj prezes.

36
00:02:27,800 --> 00:02:31,279
Całkowite zniszczenie
systemu praworządności.

37
00:02:31,320 --> 00:02:35,999
A skoro mówi to PiS,
który przez 8 lat
reformował wymiar sprawiedliwości,

38
00:02:36,040 --> 00:02:38,879
to warto przypomnieć,
że doprowadziło to do:

39
00:02:38,920 --> 00:02:59,879
Praworządność psuł PIS przez 8 lat.
To, co się dzieje teraz, to jest próba
naprawy tego wszystkiego.

40
00:02:59,920 --> 00:03:04,719
PiS przekonuje swoich wyborców,
że jest inaczej i tym tłumaczy
zaostrzenie narracji.

41
00:03:04,760 --> 00:03:08,599
Nasz język jest językiem adekwatnym,
opisującym sytuację, jaka ma miejsce.

42
00:03:08,640 --> 00:03:11,599
Według koalicji
chodzi raczej o przetrwanie.

43
00:03:11,640 --> 00:03:15,719
Kaczyński będzie się radykalizował,
będzie chciał podpalać Polskę,

44
00:03:15,760 --> 00:03:21,879
będzie chciał eskalować konflikt,
bo to jemu służy.

45
00:03:21,920 --> 00:03:25,559
To nie służy Polsce,
która już teraz
jest głęboko podzielona.

46
00:03:25,600 --> 00:03:27,159
Co było widać wczoraj.

47
00:03:27,200 --> 00:03:28,839
Ja panu ręki nie podam.

48
00:03:28,880 --> 00:03:32,119
Podczas warszawskich obchodów
Święta Niepodległości.

49
00:03:32,160 --> 00:03:37,279
Mistrzem wywoływania
nie do zasypania podziałów
jest Jarosław Kaczyński.

50
00:03:37,320 --> 00:03:40,399
Tylko Jarosław Kaczyński
robi to świadomie.

51
00:03:40,440 --> 00:03:43,439
A czasami te złe emocje,
jeśli schodzą w dół,

52
00:03:43,480 --> 00:03:47,959
mogą doprowadzić do takich emocji,
których byśmy nie chcieli.

53
00:03:48,000 --> 00:03:51,719
To wszystko dzieje się
tuż przed startem
kampanii prezydenckiej.

54
00:03:51,760 --> 00:03:54,079
Według Lewicy - nie bez przyczyny.

55
00:03:54,120 --> 00:03:59,119
Tymi słowami z 10 i 11 listopada
Jarosław Kaczyński
trochę odsłania karty i pokazuje,

56
00:03:59,160 --> 00:04:01,839
że nie będzie przebierał w środkach.

57
00:04:01,880 --> 00:04:05,199
Pewnie prezes ma nadzieję,
ze zbuduje przyszłego Donalda Trumpa.

58
00:04:05,240 --> 00:04:08,199
To oznaczałoby,
że z wyścigu o partyjną nominacje

59
00:04:08,240 --> 00:04:11,519
odpadli - kojarzeni z centrum
- politycy młodszego pokolenia.

60
00:04:11,560 --> 00:04:16,919
Coraz częściej pojawia się
nazwisko Przemysława Czarnka,
który wczoraj był na marszu.

61
00:04:16,960 --> 00:04:19,279
I jest znany z takich wypowiedzi:

62
00:04:19,320 --> 00:04:22,079
Ci ludzie nie są równi
ludziom normalnym.

63
00:04:22,120 --> 00:04:25,359
Które wpisują się
w obecną retorykę PiS.

64
00:04:27,920 --> 00:04:33,119
Temat wyborów prezydenckich
i kandydatur wróci w programie
"Trójkąt polityczny".

65
00:04:33,160 --> 00:04:36,319
Początek o 20:18,
gościem Aleksandry Pawlickiej

66
00:04:36,360 --> 00:04:40,719
i Renaty Grochal będzie
prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

67
00:04:40,760 --> 00:04:43,719
Oglądają państwo
wtorkowe wydanie "19.30",

68
00:04:43,760 --> 00:04:47,599
za chwilę o inwestycji
w bezpieczeństwo, a potem także:

69
00:04:47,880 --> 00:04:49,999
Jesteśmy na drodze do ruiny.

70
00:04:50,040 --> 00:04:51,999
Powstrzymać katastrofę.

71
00:04:52,040 --> 00:04:57,719
Rok 2024 jest na dobrej drodze,
aby być najcieplejszym rokiem
w historii.

72
00:04:57,760 --> 00:04:59,359
Co wdychamy?

73
00:04:59,400 --> 00:05:05,879
Różnego rodzaju tekstylia,
jak również meble lakierowane,
fronty czy też plastik.

74
00:05:05,920 --> 00:05:10,039
Wymieniliśmy prawie 45 tysięcy
różnego rodzaju kopciuchów.

75
00:05:10,080 --> 00:05:16,279
"Wojna to realne zagrożenie, a agresja
zawsze karmi się słabościami"

76
00:05:16,320 --> 00:05:21,559
- ocenia szef Sztabu Generalnego
Wojska Polskiego
w rozmowie z Rzeczpospolitą.

77
00:05:21,600 --> 00:05:26,119
To poważne ostrzeżenie,
ale w kwestiach bezpieczeństwa
są też dobre wiadomości

78
00:05:26,160 --> 00:05:30,159
- postępują prace nad Tarczą Wschód,
a jutro w pomorskim Redzikowie

79
00:05:30,200 --> 00:05:33,799
zostanie oficjalne otwarta
amerykańska baza rakietowa.

80
00:05:33,840 --> 00:05:37,199
Inwestycje w bezpieczeństwo
są kluczowe w całej Europie,

81
00:05:37,240 --> 00:05:41,159
co dziś było także tematem
paryskich rozmów na szczycie.

82
00:05:41,200 --> 00:05:44,959
Tarcza wschód to projekt,
który rusza pełną parą.

83
00:05:45,000 --> 00:05:48,919
Pierwsze testy zabezpieczeń odbyły się
miesiąc temu na poligonie.

84
00:05:48,960 --> 00:05:50,639
Teraz ruszyła budowa.

85
00:05:50,680 --> 00:05:53,479
Podobne zabezpieczenia
w ramach bałtyckiej linii obrony

86
00:05:53,520 --> 00:05:56,399
budują Litwa, Łotwa,
Estonia oraz Finlandia.

87
00:05:56,440 --> 00:05:59,599
Będziemy stanowili
taką linię umocnień,

88
00:05:59,640 --> 00:06:02,759
którą budujemy wspólnie,
która będzie nie do przejścia.

89
00:06:02,800 --> 00:06:06,439
Budowa tarczy wschód na granicy
z Rosją i Białorusią potrwa 4 lata.

90
00:06:06,480 --> 00:06:10,319
Koszt to 10 miliardów złotych.
Dołoży się też Unia i NATO.

91
00:06:10,360 --> 00:06:14,479
To nie tylko fortyfikacje,
ale też systemy antydronowe
i łączności.

92
00:06:14,520 --> 00:06:18,479
To jest bezpieczeństwo,
partnerstwo, to jest rozwój.

93
00:06:18,520 --> 00:06:21,759
Gotowa do boju jest za to
tarcza antyrakietowa.

94
00:06:21,800 --> 00:06:24,879
Jutro oficjalne otwarcie bazy
w Redzikowie.

95
00:06:24,920 --> 00:06:30,479
Trochę to trwało,
ale ta budowa świadczy
o geostrategicznej konsekwencji USA.

96
00:06:30,520 --> 00:06:34,559
Szef MSZ przypomniał,
że umowę w tej sprawie podpisał
w 2008 roku.

97
00:06:34,600 --> 00:06:38,319
Początkowo była to
inwestycja amerykańska,
teraz całego sojuszu.

98
00:06:38,360 --> 00:06:41,639
Trzeba rozszerzyć zakres działania
tarczy antyrakietowej,

99
00:06:41,680 --> 00:06:46,319
o tym będziemy mówić na pewno
z sekretarzem generalnym,
naszymi przyjaciółmi z USA.

100
00:06:46,360 --> 00:06:51,639
Tarcza zwalcza rakiety balistyczne
nawet do 3000 kilometrów,
ale nie wszystkie.

101
00:06:51,680 --> 00:06:58,439
Rakiety, które są zamontowane,
służą do zwalczania pocisków
w przestrzeni kosmicznej.

102
00:06:58,480 --> 00:07:01,679
Więc nie nadają się
do zwalczania rakiet manewrujących

103
00:07:01,720 --> 00:07:06,039
czy standardowych statków powietrznych
takich jak wysyłane na Ukrainę.

104
00:07:06,080 --> 00:07:10,159
Trzeba zrobić wszystko,
żeby ten system bardziej
zintegrować w Europie.

105
00:07:10,200 --> 00:07:13,519
Zmiana warty w Białym Domu
to nowa sytuacja dla Europy.

106
00:07:13,560 --> 00:07:18,759
Donald Trump zadzwonił wczoraj
do Andrzeja Dudy z życzeniami z okazji
polskiego Święta Niepodległości.

107
00:07:18,800 --> 00:07:20,639
Rozmawiano też o Ukrainie.

108
00:07:20,680 --> 00:07:25,839
Mówiliśmy wielokrotnie,
więcej UE W USA,
ale i więcej USA w UE.

109
00:07:25,880 --> 00:07:32,319
Przyszła szefowa unijnej dyplomacji
dziś zapowiedziała współpracę
z Waszyngtonem i wsparcie dla Kijowa.

110
00:07:32,360 --> 00:07:35,999
Świat płonie,
więc musimy trzymać się razem.

111
00:07:36,040 --> 00:07:40,679
Z kolei ustępujący szef
unijnej dyplomacji o bezpieczeństwie
mówił w Warszawie.

112
00:07:40,720 --> 00:07:42,959
Josep Borrell
właśnie wrócił z Ukrainy.

113
00:07:43,000 --> 00:07:46,679
Nie możemy być w sytuacji,
w której USA działają,
a Europejczycy reagują.

114
00:07:46,720 --> 00:07:49,479
Musimy wziąć na siebie
własną odpowiedzialność.

115
00:07:49,520 --> 00:07:52,479
Wojna nie kończy się,
gdy Ukraina przestaje walczyć.

116
00:07:52,520 --> 00:07:55,439
Wojna kończy się,
gdy Putin przestaje atakować.

117
00:07:55,480 --> 00:07:59,279
O tym samym w Paryżu rozmawiali
szef NATO i prezydent Francji.

118
00:07:59,320 --> 00:08:02,559
Po zmianie warty za oceanem
Europejczycy obawiają się,

119
00:08:02,600 --> 00:08:05,879
że nie będą mogli już liczyć
na pomoc Amerykanów.

120
00:08:05,920 --> 00:08:10,599
Właśnie dlatego Emmanuel Macron
zaapelował dzisiaj o wzmocnienie
europejskiej obronności

121
00:08:10,640 --> 00:08:12,879
i inwestycje w przemysł wojskowy.

122
00:08:12,920 --> 00:08:16,799
Zbyt długo Europa unikała ponoszenia
ciężaru własnego bezpieczeństwa.

123
00:08:16,840 --> 00:08:23,599
Rosja, współpracując z Koreą Północną,
Iranem i Chinami,
zagraża nie tylko Europie.

124
00:08:23,640 --> 00:08:28,599
A tak o zagrożeniu wojną mówi
szef Sztabu Generalnego
Wojska Polskiego.

125
00:08:28,640 --> 00:08:30,199
"To realne zagrożenie.
To, czy i kiedy wojna wybuchnie,
w pewnym sensie zależy od nas.

126
00:08:41,320 --> 00:08:45,519
Zgodnie ze starą zasadą
- módl się o najlepszy scenariusz,
przygotuj się na najgorszy.

127
00:08:45,560 --> 00:08:51,199
Najbardziej naciskającym na Europę
był Trump, on teraz wraca.

128
00:08:51,240 --> 00:08:55,359
Mówiąc wprost - Europa musi zwiększyć
wydatki na zbrojenia.

129
00:08:55,400 --> 00:08:57,999
Liczyć nie tylko na NATO,
ale na siebie.

130
00:08:58,040 --> 00:09:00,919
Europa musi wreszcie
obudzić się z tego letargu,

131
00:09:00,960 --> 00:09:06,039
z tego snu o wydawaniu
dywidendy pokoju i zacząć na serio
budować potencjał obronny.

132
00:09:06,080 --> 00:09:10,839
Polska już teraz wydaje najwięcej
na obronę pod względem PKB
wśród krajów NATO.

133
00:09:10,880 --> 00:09:13,519
W przyszłym roku będzie to 4,7%.

134
00:09:16,560 --> 00:09:30,119
40 miliardów złotych
z Krajowego Planu Odbudowy
trafi do Polski.

135
00:09:30,160 --> 00:09:33,399
Minister funduszy
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz
poinformowała,

136
00:09:33,440 --> 00:09:36,199
że "Komisja Europejska
właśnie zaakceptowała

137
00:09:36,240 --> 00:09:39,639
drugi i trzeci wniosek o płatności
złożone przez Polskę".

138
00:09:39,680 --> 00:09:44,119
W Brukseli jest Dorota Bawołek.
Kiedy pójdzie przelew?

139
00:09:57,400 --> 00:10:08,879
Pieniądze mogą trafić do Polski
już pod przysłowiową choinkę
około 10 grudnia.

140
00:10:08,920 --> 00:10:12,879
Decyzja KE muszą zatwierdzić jeszcze
europejscy ministrowie.

141
00:10:12,920 --> 00:10:16,919
Wówczas ten rekordowy przelew
na 40 mld złotych
wyjdzie z Brukseli do Warszawy.

142
00:10:16,960 --> 00:10:20,519
W Polsce ma być przeznaczone przede
wszystkim na budowę farm wiatrowych,

143
00:10:20,560 --> 00:10:24,199
na inwestycje w szpitale
onkologiczne, na wymianę pieców
czy remont kolei.

144
00:10:24,240 --> 00:10:27,959
KE dziś zatwierdziła
drugi i trzeci wniosek.

145
00:10:28,000 --> 00:10:31,679
Z pierwszego wniosku do Polski już
w kwietniu dotarło ponad 6 mld euro.

146
00:10:31,720 --> 00:10:36,079
Na wykorzystanie wszystkich
dostępnych dla nas pieniędzy,

147
00:10:36,120 --> 00:10:38,759
czyli 60 mld euro Warszawa
ma czas do końca 2026 roku.

148
00:10:38,800 --> 00:10:41,559
W Hiszpanii to zalane domy,
w Australii płonące lasy

149
00:10:41,600 --> 00:10:44,919
- kryzys klimatyczny ma różne odsłony,
ale jest globalnym wyzwaniem.

150
00:10:45,120 --> 00:10:48,279
Światowi przywódcy spotkali się
na szczycie klimatycznym
w Azerbejdżanie,

151
00:10:48,320 --> 00:10:50,239
by rozmawiać o rozwiązaniach.

152
00:10:50,280 --> 00:10:54,519
Stawiają sobie ambitne cele,
ale warto przy okazji postawić pytanie
o nieobecnych liderów,

153
00:10:54,560 --> 00:10:57,959
których decyzje dla klimatu
mogą być kluczowe.

154
00:10:58,000 --> 00:11:01,959
Co do faktów nie ma wątpliwości.
Klimat Ziemi się ociepla.

155
00:11:02,000 --> 00:11:07,399
"Kolejne SOS. dla planety.
Rok 2024 jest na dobrej drodze,

156
00:11:07,440 --> 00:11:14,239
aby być najcieplejszym rokiem
w historii, gorętszym nawet niż 2023,

157
00:11:14,280 --> 00:11:17,479
który pobił wszystkie
poprzednie rekordy".

158
00:11:17,520 --> 00:11:21,239
Problem w tym,
że nie chodzi o cieplejsze lato
nad Bałtykiem,

159
00:11:21,280 --> 00:11:24,759
ale niekończącą się serię powodzi,
huraganów i suszy,

160
00:11:24,800 --> 00:11:29,719
które występowały zawsze,
ale teraz są bardziej ekstremalne
i nieprzewidywalne.

161
00:11:29,760 --> 00:11:34,079
"Jesteśmy na drodze do ruiny.
Zmiany klimatyczne już tu są.

162
00:11:34,120 --> 00:11:37,679
Od zalanych domów w Hiszpanii
po pożary lasów w Australii.

163
00:11:37,720 --> 00:11:41,599
Od podnoszącego się poziomu Pacyfiku
po jałowe równiny w Afryki.

164
00:11:41,640 --> 00:11:45,319
Niezależnie od tego, czy to widzisz,
czy nie, ludzie cierpią w ciszy".

165
00:11:45,360 --> 00:11:49,599
A to wszystko ma wpływ
na światową ekonomię
i bogactwo lub biedę.

166
00:11:49,640 --> 00:11:53,999
"Zdziesiątkowane zbiory powodują
wzrost cen żywności wszędzie.

167
00:11:54,040 --> 00:11:57,959
Zniszczone domy zwiększają składki
ubezpieczeniowe wszędzie.

168
00:11:58,000 --> 00:12:01,719
To opowieść o niesprawiedliwości,
której można uniknąć.

169
00:12:01,760 --> 00:12:05,479
Bogaci powodują problem,
biedni płacą najwyższą cenę".

170
00:12:05,520 --> 00:12:08,399
Światowy szczyt klimatyczny
w Azerbejdżanie,

171
00:12:08,440 --> 00:12:11,799
regionalnym mocarstwie naftowym,
postawił sobie cel ambitny.

172
00:12:11,840 --> 00:12:15,119
Zamożne kraje mają przeznaczać
fundusze biedniejszym

173
00:12:15,160 --> 00:12:18,799
na walkę z globalnym ociepleniem
i transformację energetyczną.

174
00:12:18,840 --> 00:12:22,679
Mam nadzieję, ze będzie miał ważne
ustalenia zwłaszcza dla tych krajów,

175
00:12:22,720 --> 00:12:26,079
które rzeczywiście poważnie traktują
politykę klimatyczną

176
00:12:26,120 --> 00:12:30,919
i traktują także kwestie
ochrony klimatu jako poważny element
polityki rozwojowej".

177
00:12:30,960 --> 00:12:32,759
Jest jednak jedno "ale".

178
00:12:32,800 --> 00:12:38,439
Kolejny amerykański prezydent
ma inne zdanie w kwestii klimatycznej
i globalnych porozumień.

179
00:12:38,480 --> 00:12:43,559
"Jest jasne, że następna administracja
spróbuje zawrócić
i cofnąć część tego postępu".

180
00:12:43,600 --> 00:12:48,039
USA ratyfikowały
najważniejsze do tej pory
porozumienie klimatyczne z Paryża

181
00:12:48,080 --> 00:12:54,559
zakładające m.in. ograniczenie emisji,
ale Donald Trump rozpoczął w czasie
swojej poprzedniej kadencji

182
00:12:54,600 --> 00:12:57,999
oficjalny proces występowania.

183
00:12:58,040 --> 00:13:00,799
W tej kampanii obiecał to dokończyć.

184
00:13:00,840 --> 00:13:06,399
"Zrobimy to znów, bo to zdzierstwo.
Płacimy tryliony dolarów,
a inne kraje nie płacą nic".

185
00:13:06,440 --> 00:13:10,199
Do Baku nie przyjechali m.in.
przywódcy USA i Chin.

186
00:13:10,240 --> 00:13:13,239
Na tym zdjęciu brakuje też
Andrzeja Dudy.

187
00:13:13,280 --> 00:13:16,519
Polski prezydent
nie chciał znaleźć się na fotografii

188
00:13:16,560 --> 00:13:20,719
z dyktatorem Białorusi
Alaksandrem Łukaszenką.

189
00:13:23,040 --> 00:13:26,119
Z kryzysem klimatycznym
mierzymy się także w Polsce.

190
00:13:26,160 --> 00:13:29,399
W sezonie grzewczym smog
wyjątkowo mocno daje o sobie znać,

191
00:13:29,440 --> 00:13:32,479
a kopciuchy wciąż ogrzewają
miliony polskich domów.

192
00:13:32,520 --> 00:13:35,559
Jest lepiej, symbolem
pozytywnych zmian jest Kraków,

193
00:13:35,600 --> 00:13:38,159
ale wciąż wiele jest do zrobienia.

194
00:13:38,200 --> 00:13:39,799
Sezon grzewczy w pełni.

195
00:13:39,840 --> 00:13:42,439
Kiedyś się węglem paliło
i było dobrze.

196
00:13:42,480 --> 00:13:44,919
- Pan dalej węglem?
- Tak, węglem.

197
00:13:44,960 --> 00:13:50,119
Węglem, który jeszcze w 2018 roku
ogrzewał ponad 7 mln
gospodarstw domowych.

198
00:13:50,160 --> 00:13:56,439
Sytuacja po 5 latach jest lepsza.
Jednak nadal kopciuchy ogrzewają
około 3 mln polskich domów.

199
00:13:56,480 --> 00:14:03,119
Rozpoczynają pracę
antysmogowe patrole z dronami.

200
00:14:03,160 --> 00:14:09,759
Wystarczy kilka minut,
by potwierdzić, czym palą gospodarze.

201
00:14:09,800 --> 00:14:14,599
Funkcjonariusze niejednokrotnie
spotkali różnego rodzaju tekstylia,

202
00:14:14,640 --> 00:14:18,479
jak również meble lakierowane,
fronty czy też plastik.

203
00:14:18,520 --> 00:14:22,119
Takie powietrze truje,
przekonuje Beata Winiewska-Kowal.

204
00:14:22,160 --> 00:14:25,479
Od dziecka choruje na astmę.
W sezonie ogranicza spacery.

205
00:14:25,520 --> 00:14:29,919
To się bardzo mocno czuje,
nasilają się wówczas
potężne duszności,

206
00:14:29,960 --> 00:14:33,679
czasami wychodzi, że jest krwioplucie.

207
00:14:33,720 --> 00:14:36,079
Smog czują także zdrowe płuca.

208
00:14:36,120 --> 00:14:39,239
Łatwo sobie wyobrazić,
jak bardzo jest to szkodliwe,

209
00:14:39,280 --> 00:14:43,399
jeśli nie uświadomimy sobie,
człowiek oddycha 15 razy na minutę,

210
00:14:43,440 --> 00:14:48,839
mniej więcej w czasie pojedynczego
oddechu inhaluje
około pół litra powietrza.

211
00:14:48,880 --> 00:14:52,279
Walka ze smogiem toczona
od lat daje jednak efekty.

212
00:14:52,320 --> 00:14:56,159
Więcej pomp ciepła,
mamy więcej tych źródeł bezemisyjnych,

213
00:14:56,200 --> 00:14:59,839
które z wykorzystaniem
na przykład fotowoltaiki sprawiają,
że nie dość,

214
00:14:59,880 --> 00:15:04,439
że ceny tego ogrzewania są niższe
dla gospodarstw,
to jeszcze do tego są bezemisyjne.

215
00:15:04,480 --> 00:15:06,359
Symbolem zmian jest Kraków.

216
00:15:06,400 --> 00:15:10,199
Wymieniliśmy prawie 45 tys.
różnego rodzaju kopciuchów.

217
00:15:10,240 --> 00:15:13,479
Tych pieców,
które najbardziej szkodziły,

218
00:15:13,520 --> 00:15:16,239
praktycznie dzisiaj
ich w Krakowie nie ma.

219
00:15:16,280 --> 00:15:17,559
To bitwa wygrana.

220
00:15:17,600 --> 00:15:25,999
W taką pogodę 5 lat temu byłoby
ciężko oddychać, byłoby czuć sadzę,
smog, a teraz jest dużo lepiej.

221
00:15:26,040 --> 00:15:30,239
Jednak walka o czyste powietrze
nadal trwa, nie tylko w Krakowie.

222
00:15:30,280 --> 00:15:36,399
W tej chwili głównym powodem
zanieczyszczenia powietrza jest to,
co do Krakowa napływa z zewnątrz.

223
00:15:36,440 --> 00:15:41,639
Z czołówki smogowych rekordzistów
oprócz Krakowa wypadły także
Katowice i Zabrze.

224
00:15:41,680 --> 00:15:44,439
Jednak przed polskimi miastami
nadal wiele pracy.

225
00:15:44,480 --> 00:15:47,479
Według szacunków
Polskiego Alarmu Smogowego

226
00:15:47,520 --> 00:15:51,439
w kraju jest jeszcze ponad 2 miliony
tak zwanych kopciuchów.

227
00:15:51,480 --> 00:15:56,959
Wymiana jest kosztowna, to fakt,
ale to także inwestycja,
która ma wpływ na nasze zdrowie.

228
00:15:57,000 --> 00:15:59,799
A na tym chyba nie warto oszczędzać.

229
00:16:07,120 --> 00:16:11,719
Były krytyk i rywal, car granicy,
czy autor hasła
"Ameryka dla Amerykanów"

230
00:16:11,760 --> 00:16:15,279
- do drużyny Donalda Trumpa
dołączają kolejne nazwiska.

231
00:16:15,320 --> 00:16:18,319
Na tydzień po amerykańskich wyborach
coraz więcej wiemy

232
00:16:18,360 --> 00:16:21,239
o przyszłej administracji
prezydenta elekta,

233
00:16:21,280 --> 00:16:25,879
a co wiadomo o kierunku jej polityki,
sprawdza Agnieszka Śmiechowska.

234
00:16:25,920 --> 00:16:31,279
Był krytykiem i rywalem Donalda Trumpa
w republikańskich prawyborach
w 2016 roku.

235
00:16:31,320 --> 00:16:39,199
Marco Rubio teraz ma odpowiadać
za amerykańską politykę zagraniczną
i objąć stanowisko sekretarza stanu.

236
00:16:39,240 --> 00:16:44,599
Uczynimy Amerykę nie tylko wielką,
ale większą
niż kiedykolwiek wcześniej.

237
00:16:44,640 --> 00:16:50,999
Znany był z ostrych poglądów
wobec Rosji, teraz chce szybkiego
zakończenia wojny w Ukrainie.

238
00:16:51,040 --> 00:16:55,919
Nie rozumiem, dlaczego mielibyśmy
nie chcieć, żeby wojna taka jak ta
dobiegła końca.

239
00:16:55,960 --> 00:16:59,639
Był też jednym z tych,
którzy w kwietniu blokowali przyjęcie

240
00:16:59,680 --> 00:17:05,199
pakietu pomocowego
dla ukraińskiej armii, co spotkało się
z krytyką polskiego premiera.

241
00:17:05,240 --> 00:17:07,879
Ronald Reagan, który pomógł milionom
z nas odzyskać wolność
i niepodległość,

242
00:17:11,960 --> 00:17:15,679
Rubio twierdził,
że Ameryka sama jest ofiarą "inwazji",

243
00:17:15,720 --> 00:17:20,919
ale nielegalnych imigrantów
- jednak amerykańską granicą będzie
władać kto inny.

244
00:17:20,960 --> 00:17:23,439
Tom Homan dołączy
do administracji Trumpa,

245
00:17:23,480 --> 00:17:27,359
będzie odpowiedzialny za granice
naszego kraju - "car granicy".

246
00:17:27,400 --> 00:17:30,319
Który będzie zajmował się
też deportacjami.

247
00:17:30,360 --> 00:17:35,239
Czy jest sposób na przeprowadzenie
masowej deportacji
bez rozdzielania rodzin?

248
00:17:35,280 --> 00:17:39,359
Oczywiście, że jest.
Rodziny mogą być deportowane razem.

249
00:17:39,400 --> 00:17:42,439
Do drużyny dołączy też ten polityk.

250
00:17:42,480 --> 00:17:48,399
Stephen Miller w kampanii zapowiadał
"Amerykę tylko dla Amerykanów".

251
00:17:48,440 --> 00:17:54,239
Teraz będzie zastępcą
przyszłej szefowej personelu
Białego Domu Susie Wiles.

252
00:17:54,280 --> 00:17:57,519
Lodowa panna,
nazywamy ją "lodową panną".

253
00:17:57,560 --> 00:18:02,039
To nie jedyna kobieta,
która wejdzie w skład
nowej administracji.

254
00:18:02,080 --> 00:18:05,199
Szefową Departamentu
Bezpieczeństwa Krajowego

255
00:18:05,240 --> 00:18:08,919
ma zostać gubernator
Dakoty Południowej Kristi Noem.

256
00:18:08,960 --> 00:18:14,159
Kiedyś typowana na zastępcę Trumpa,
jej szansa na wiceprezydenturę
przepadła jednak po tym,

257
00:18:14,200 --> 00:18:17,879
gdy przyznała się
do zastrzelenia swojego psa.

258
00:18:17,920 --> 00:18:24,119
Stanowisko ambasadora USA przy ONZ
ma objąć

259
00:18:24,160 --> 00:18:30,599
nowojorska kongresmenka
polsko-holenderskiego pochodzenia
Elise Stefanik.

260
00:18:33,000 --> 00:18:39,399
Tragedia w południowych Chinach.
62-letni kierowca wjechał w ludzi
ćwiczących przed ośrodkiem sportowym.

261
00:18:39,440 --> 00:18:43,519
Zginęło 35 osób,
a 43 zostały poważnie ranne.

262
00:18:43,560 --> 00:18:46,639
Nagranie z tragedii
pojawiło się w sieci.

263
00:18:46,680 --> 00:18:51,719
Życie rannych
ratowało ponad 300 pracowników
ochrony zdrowia z 5 szpitali

264
00:18:51,760 --> 00:18:54,439
- informują chińskie media państwowe.

265
00:18:54,480 --> 00:18:59,479
Prezydent Xi Jinping
nakazał podjęcie wszelkich wysiłków,
by uratować życie rannych.

266
00:18:59,520 --> 00:19:03,039
Zażądał też surowej kary
dla sprawcy masakry.

267
00:19:04,040 --> 00:19:08,839
Zwierzchnik kościoła anglikańskiego
arcybiskup Canterbury
rezygnuje ze stanowiska.

268
00:19:08,880 --> 00:19:13,279
Justin Welby
miał zataić informacje
o przestępstwach seksualnych,

269
00:19:13,320 --> 00:19:18,879
jakich przed laty
dopuścił się pracownik
letniego obozu chrześcijańskiego.

270
00:19:18,920 --> 00:19:21,519
Skrzywdzonych miało zostać
ponad 100 chłopców.

271
00:19:21,560 --> 00:19:24,879
O szczegółach z Canterbury
Artur Kieruzal.

272
00:19:38,640 --> 00:19:45,239
Arcybiskupa Canterbury pogrążyła
historia jednego z najbardziej
brutalnych pedofilów Anglii.

273
00:19:45,280 --> 00:19:50,519
John Sammy był szanowanym prawdziwi
prawnikiem kościelnych hierarchów
uznanym kaznodzieją im realizatorem,

274
00:19:50,560 --> 00:19:52,679
ale miał też drugie
bardzo ponure oblicze.

275
00:19:52,720 --> 00:19:56,919
Przez ponad 50 lat molestował
seksualnie psychicznie i fizycznie
ponad 130 chłopców.

276
00:19:56,960 --> 00:20:01,479
Arcybiskup, mimo że dowiedział się
o przerażającej historii,
nie zgłosił przestępstwa policji.

277
00:20:01,520 --> 00:20:20,079
Sprawca zmarł, unikając
odpowiedzialności karnej.

278
00:20:20,120 --> 00:20:25,119
Wembley nie ma moralnego prawa
dopełnionej najważniejszej roli
w Kościele anglikańskim.

279
00:20:25,160 --> 00:20:29,359
Myślę, że ofiary słusznie zadają
pytanie, czy naprawdę możemy zaufać
kościołowi Anglii

280
00:20:29,400 --> 00:20:32,999
zapewni nam bezpieczeństwo i myślę,
że odpowiedzi w tej chwili brzmi:
nie.

281
00:20:33,040 --> 00:20:34,999
Co sądzisz stanowisko bp. Canterbury?

282
00:20:35,040 --> 00:20:39,439
Niestety jego stanowisko
jest nie do utrzymania.

283
00:20:39,480 --> 00:20:42,519
Dziś po tym po południu podał się
do dymisji mając nadzieję,

284
00:20:42,560 --> 00:20:44,919
że jego decyzja ulży poszkodowanymi
udowodnić,

285
00:20:44,960 --> 00:20:48,519
że kościół Anglii staje się
bezpiecznym miejscem.

286
00:20:48,560 --> 00:20:53,479
Są jak dobre duchy, które dają radość
i wywołują uśmiech na twarzach
nie tylko najmłodszych.

287
00:20:53,520 --> 00:20:56,159
Chorągwiarze w ramach
projektu Biała Flaga

288
00:20:56,200 --> 00:21:01,079
kolejny raz zorganizowali pokazy
dla pacjentów, medyków
i pracowników dolnośląskich palcówek.

289
00:21:01,120 --> 00:21:06,559
To jedyna taka terapia,
w trakcie której spektakl podziwiany
przez szpitalną szybę daje szansę,

290
00:21:06,600 --> 00:21:09,879
by choć na chwilę oderwać się
od trudnej codzienności.

291
00:21:09,920 --> 00:21:14,559
To nie jest zwykła scena,
nie są to zwykli artyści.

292
00:21:14,600 --> 00:21:16,479
Fundacja Gwardia Gryfa

293
00:21:16,520 --> 00:21:22,759
dziś swoje umiejętności pokazała
na zwykłym parkingu przed szpitalem
przy ulicy Koszarowej we Wrocławiu.

294
00:21:22,800 --> 00:21:26,359
To tutaj z powodów zdrowotnych
utknął m.in. Ignaś.

295
00:21:26,400 --> 00:21:29,039
Zawsze to jakaś atrakcja,
coś się rusza

296
00:21:29,080 --> 00:21:31,879
- to dla takich maluszków
jest zdecydowanie, no i muzyka!

297
00:21:31,920 --> 00:21:33,719
Bo on też bardzo lubi muzykę.

298
00:21:33,760 --> 00:21:35,959
Projekt Biała Flaga to pomysł na to,

299
00:21:36,000 --> 00:21:40,119
żeby pacjenci szpitali i podopieczni
placówek pomagających dzieciom
z niepełnosprawnościami

300
00:21:40,160 --> 00:21:42,879
mogli choć na chwilę
oderwać się od codzienności.

301
00:21:42,920 --> 00:21:48,159
Szpital jest dość zamkniętą instytucją
ze względu na zakażenia,
infekcje itd.,

302
00:21:48,200 --> 00:21:55,119
a my staramy się jak dobre duszki
wejść przez te ściany i właśnie dać
tą radość i ten uśmiech.

303
00:21:55,160 --> 00:21:59,719
Jak wielkie znaczenie mają takie
inicjatywy wie też dyrektor placówki,

304
00:21:59,760 --> 00:22:04,039
w której na oddziałach dziecięcych
leży ponad setka chorych dzieci.

305
00:22:04,080 --> 00:22:07,799
Wspaniale wpływa na poprawę nastroju,
na budowanie dobrych,
przyjaznych emocji,

306
00:22:07,840 --> 00:22:13,119
a dzięki temu sprzyja szybszemu
zdrowieniu i szybszemu wyjściu
do domu wraz ze swoimi rodzicami.

307
00:22:13,480 --> 00:22:16,799
Tę pracę artyści podczas
tegorocznej edycji Białej Flagi

308
00:22:16,840 --> 00:22:20,879
wykonali też przed Domem Opieki
Wytchnieniowej Kokoszka we Wrocławiu.

309
00:22:20,920 --> 00:22:23,839
Ważnym elementem każdego pokazu
jest interakcja i próba nawiązania
kontaktu z publicznością.

310
00:22:23,880 --> 00:22:27,799
Zauważyliśmy, że te nasze pokazy
przez to, że one są bardzo
wrażeniowe i bardzo plastyczne,

311
00:22:27,840 --> 00:22:31,319
pięknie działają z osobami
z niepełnosprawnością.

312
00:22:32,160 --> 00:22:34,199
My realizujemy też takie projekty,

313
00:22:34,240 --> 00:22:38,159
w których oni uczestniczą
w warsztatach i naprawdę świetnie
żonglują chorągwiami.

314
00:22:38,200 --> 00:22:40,639
Dawanie komuś radości swoim występem

315
00:22:40,680 --> 00:22:43,679
to zresztą także przyjemność
i pozytywne emocje
dla młodych artystów.

316
00:22:43,720 --> 00:22:45,879
Widzę, że się dobrze przy tym bawią.

317
00:22:45,920 --> 00:22:48,039
Sprawia mi to przyjemność,
bo mogę się cieszyć tym,

318
00:22:48,080 --> 00:22:52,119
że inni ludzie
też będą chcieli występować.

319
00:22:52,840 --> 00:22:56,759
Pomysłodawcy akcji o terapeutycznych
właściwościach takich zajęć

320
00:22:56,800 --> 00:23:00,079
wiedzą zresztą bardzo dobrze
także z własnego doświadczenia.

321
00:23:00,120 --> 00:23:05,199
Kilka lat po założeniu fundacji
urodził im się syn, wcześniak
z mózgowym porażeniem dziecięcym.

322
00:23:05,240 --> 00:23:09,239
Nie dawano mu wielkich szans na to,
że będzie mógł samodzielnie chodzić.

323
00:23:09,280 --> 00:23:15,319
Dzięki pracy terapeutów, rodzinie
i nowym technologiom dziś potrafi się
nawet komunikować.

324
00:23:15,360 --> 00:23:23,599
Będzie super zabawa,
mój brat super żongluje flagą,
ja lubię tańczyć i wariować.

325
00:23:23,640 --> 00:23:28,599
Projekt Biała Flaga ma dawać szansę
powariować i potańczyć każdemu,

326
00:23:28,640 --> 00:23:31,679
nawet jeśli wydaje się to
bardzo trudne.

327
00:23:36,480 --> 00:23:42,599
Napad się nie udał,
ale wszystko się nagrało.

328
00:23:42,640 --> 00:23:49,159
W Szczecinie dwaj mężczyźni
w maskach bezskutecznie próbowali
rozbić szybę w okienku kasowym.

329
00:23:49,680 --> 00:23:53,839
Prawdopodobnie spłoszył ich alarm
i pracownik sąsiedniego kantoru.

330
00:23:53,880 --> 00:23:56,319
Teraz policja poszukuje włamywaczy.

331
00:23:56,360 --> 00:23:59,959
Właściciele kantoru proszą o pomoc
w ustaleniu napastników.

332
00:24:00,000 --> 00:24:05,399
Za informacje, które przyczynią się
do ujęcia sprawców napadu,
przewidziano nagrodę.

333
00:24:06,760 --> 00:24:11,759
To dziewczyny na medal,
którym za historyczny sukces
należało się mistrzowskie powitanie.

334
00:24:11,800 --> 00:24:16,239
Polskie amp futbolistki wróciły
z mundialu w Kolumbii
z brązowym medalem,

335
00:24:16,280 --> 00:24:18,879
dużym zmęczeniem
i jeszcze większą dumą.

336
00:24:18,920 --> 00:24:24,199
A dla kibiców prawdziwe wojowniczki
mają ważną lekcję
- marzenia nie spełniają się same.

337
00:24:24,240 --> 00:24:29,359
A brąz nie zwalnia z pracy,
bo - jak dodają - w perspektywie
wciąż jest złoto.

338
00:24:29,400 --> 00:24:34,039
Takiego powitania
się nie spodziewały. Choć powinny.

339
00:24:34,080 --> 00:24:37,159
Polskie ampfutbolistki
przeszły do historii.

340
00:24:37,200 --> 00:24:41,879
Brąz na mistrzostwach świata
w Kolumbii zapisze się
złotymi zgłoskami.

341
00:24:41,920 --> 00:24:44,359
Płaczę ze wzruszenia. Cieszę się.

342
00:24:44,400 --> 00:24:46,439
Strasznie fajnie tutaj być.

343
00:24:46,480 --> 00:24:48,799
Strasznie fajnie,
że nas ktoś przywitał.

344
00:24:48,840 --> 00:24:50,439
Na pewno jest duże zmęczenie.

345
00:24:50,480 --> 00:24:52,159
Nie ma co ukrywać, widać po nas.

346
00:24:52,200 --> 00:24:54,039
No ale, kurczę, radość, duma.

347
00:24:54,240 --> 00:24:59,679
A to główna bohaterka,
która strzeliła bramkę
już na początku spotkania z Kenią.

348
00:24:59,720 --> 00:25:02,199
Monika Kukla kocha rywalizację.

349
00:25:02,240 --> 00:25:05,439
Gdy biegnę, czuję, że mogę wszystko.

350
00:25:05,480 --> 00:25:08,639
A jej historia to gotowy
scenariusz na film.

351
00:25:08,680 --> 00:25:15,239
Urodziła się bez kości udowej
i ma nogę krótszą o 30 cm,
ale to nie przekreśliło jej marzeń.

352
00:25:15,280 --> 00:25:20,959
W 2021 podczas mistrzostw w ampfutbolu
w Krakowie również byłam
jako wolontariuszka

353
00:25:21,000 --> 00:25:25,319
i zagadał mnie, kolokwialnie mówiąc,
Łukasz Matusik,
który był wtedy koordynatorem.

354
00:25:25,360 --> 00:25:28,679
Ja jestem z tych osób,
które lubią nowe wzywania

355
00:25:28,720 --> 00:25:31,719
i tak naprawdę jestem
od tego momentu cały czas.

356
00:25:31,760 --> 00:25:33,799
O sukcesach zawsze skromnie.

357
00:25:33,840 --> 00:25:38,119
Jest oczkiem w głowie rodziców,
którzy mówią,
że to prawdziwa wojowniczka.

358
00:25:38,160 --> 00:25:43,199
Monika zawsze powtarza,
że marzenia się nie spełniają,
tylko marzenia trzeba spełniać.

359
00:25:43,240 --> 00:25:45,919
Ona zawsze była pozytywnie nastawiona.

360
00:25:45,960 --> 00:25:52,279
Zawsze, jeśli mówiłem:
"Będzie ciężko"
- "Nie, nie ma problemu. damy radę".

361
00:25:52,320 --> 00:25:57,119
Reprezentowała nasz kraj na zimowych
igrzyskach paralimpijskich w Pekinie

362
00:25:57,160 --> 00:25:59,799
w narciarstwie biegowym
oraz w biathlonie.

363
00:26:00,000 --> 00:26:04,159
W parakajakarstwie zakwalifikowała się
na letnie igrzyska w Paryżu.

364
00:26:04,200 --> 00:26:08,399
Piłka to nie lalka,
a więc jedność siła i walka!

365
00:26:08,440 --> 00:26:10,439
Ale sukcesów było więcej.

366
00:26:10,480 --> 00:26:13,479
Monika Kukla to Marusarz
naszych czasów.

367
00:26:13,520 --> 00:26:16,279
Jest pewnym ewenementem
na skale światową i to muszę
szczerze powiedzieć.

368
00:26:16,320 --> 00:26:19,799
Jak się z nią rozmawia, nie czuje się
u niej żadnego zmęczenia.

369
00:26:19,840 --> 00:26:22,639
Niewątpliwie Monika Kukla
to dziewczyna na medal,

370
00:26:22,680 --> 00:26:25,919
ale w drużynie jest więcej
fenomenalnych fighterek.

371
00:26:25,960 --> 00:26:28,359
Duma jest właśnie z dziewczyn,
że dały radę.

372
00:26:28,400 --> 00:26:32,399
Tez poznaliśmy mniej więcej poziom,
jaki panuje w ampfutbolu.

373
00:26:32,440 --> 00:26:36,839
To, że jesteśmy tutaj u siebie
i z brązowym medalem,
to jest wielka radość.

374
00:26:36,880 --> 00:26:41,279
Bierzemy się do roboty,
bo trzeci medal
nie zwalnia nas z pracy.

375
00:26:41,320 --> 00:26:42,679
Kto wygrał mecz?

376
00:26:42,720 --> 00:26:44,159
Polska!

377
00:26:44,200 --> 00:26:46,079
Kolejny cel to złoto.

378
00:26:46,120 --> 00:26:48,239
Wcześniej chwila relaksu.

379
00:26:48,280 --> 00:26:52,119
Jak przyznają medalistki,
sport motywuje je do działania.

380
00:26:52,160 --> 00:26:53,919
Dodaje im skrzydeł.

381
00:26:58,800 --> 00:27:02,999
Na koniec "19:30"
podziękowania dla Państwa.

382
00:27:03,040 --> 00:27:09,439
Wczorajszy koncert z Wrocławia
"Jesteśmy sobie potrzebni"
obejrzało 1,4 mln widzów.

383
00:27:09,480 --> 00:27:13,119
Dziękujemy, że wybrali Państwo
Telewizję Polską.

384
00:27:13,160 --> 00:27:15,119
Już za chwilę "Pytanie dnia".

385
00:27:15,160 --> 00:27:17,719
Gościem Marka Czyża
będzie Georgette Mosbacher,

386
00:27:17,760 --> 00:27:19,839
była ambasador USA w Polsce.

387
00:27:19,880 --> 00:27:22,879
Spokojnego wieczoru, do zobaczenia!