1 00:00:20,520 --> 00:00:24,639 Europejscy liderzy krytycznie o planie pokojowym Trumpa. 2 00:00:24,680 --> 00:00:28,839 Proste zasady - rząd rządzi, prezydent reprezentuje. 3 00:00:28,880 --> 00:00:34,959 Przypomina nowy marszałek Sejmu. 4 00:00:53,560 --> 00:00:57,079 Zbigniew Łuczyński, dobry wieczór. 5 00:00:57,120 --> 00:01:00,679 28 punktów, a w nich sformułowany przez USA plan pokojowy dla Ukrainy. 6 00:01:00,720 --> 00:01:04,799 "Albo 28 punktów albo trudna zima" - to gorzki komentarz prezydenta Ukrainy. 7 00:01:04,840 --> 00:01:07,719 Światowi przywódcy, w tym prezydent i premier Polski, 8 00:01:07,760 --> 00:01:14,399 podkreślają, że negocjacje powinny być prowadzone z udziałem Ukrainy. 9 00:01:14,440 --> 00:01:20,919 A cena, którą ten kraj musiałby zapłacić za pokój na warunkach Trumpa, wygląda tak: 10 00:01:20,960 --> 00:01:22,879 oto mapa Ukrainy. 11 00:01:22,920 --> 00:01:28,279 Czerwonym kolorem zaznaczone są te obwody, jakie miałaby zająć Rosja. 12 00:01:28,320 --> 00:01:31,519 Więcej o trudnym momencie historii 13 00:01:31,560 --> 00:01:36,719 i o tym jak Polska, najbliższy sąsiad Ukrainy, reaguje na plan Trumpa. 14 00:01:36,760 --> 00:01:39,399 Donald Trump naciska. 15 00:01:39,440 --> 00:01:44,519 Daje Wołodymyrowi Zełenskiemu czas do czwartku na odpowiedź, czy zgadza się na amerykański plan. 16 00:01:44,560 --> 00:01:47,039 I tylko jednej odpowiedzi oczekuje. 17 00:01:47,080 --> 00:01:51,999 Musi polubić, a jeśli mu się nie spodoba, to powinni po prostu walczyć dalej. 18 00:01:52,040 --> 00:01:54,839 Pamiętacie to, co powiedziałem w Gabinecie Owalnym, nie tak dawno temu? 19 00:01:54,880 --> 00:01:58,879 Powiedziałem mu: "nie masz kart". 20 00:01:58,920 --> 00:02:03,559 Na pewno pamięta prezydent Zełenski, bo upokorzeń się nie zapomina. 21 00:02:03,600 --> 00:02:08,239 Chce konsultacji z partnerami, rozmawiał dziś o tym z Donaldem Tuskiem, 22 00:02:08,280 --> 00:02:10,399 dziękował Polakom za wsparcie. 23 00:02:19,600 --> 00:02:22,959 A prezydent Nawrocki ostrzega: 24 00:02:29,920 --> 00:02:33,479 Dla Zełenskiego na szali utrata godności Ukrainy albo utrata Ameryki jako partnera. 25 00:02:33,520 --> 00:02:40,359 W tej formie plan oznaczałby zwycięstwo Rosji, co jest nie do przyjęcia. 26 00:02:40,400 --> 00:02:44,639 Zbrodnie przeciwko ludziom, ludzkości, państwom i narodom nie mogą być nagrodzone ani wybaczone. 27 00:02:44,680 --> 00:02:49,479 Realizacja planu oznaczałaby kapitulację Ukrainy. 28 00:02:49,520 --> 00:02:54,519 Tak mówi się w kuluarach brukselskich instytucji, 29 00:02:54,560 --> 00:02:59,559 a autora planu, Steve'a Wittkoffa, odsyła do psychiatry. 30 00:02:59,600 --> 00:03:04,639 "Trump daje Rosji niemal wszystko, czego ona chce" - komentuje CNN. 31 00:03:04,680 --> 00:03:07,359 Ukraina ma ograniczyć liczbę żołnierzy, 32 00:03:07,400 --> 00:03:11,639 zrezygnować z dążenia do członkostwa w NATO i oddać Rosji część terytorium. 33 00:03:11,680 --> 00:03:16,799 Wierzę, że ten plan mógłby stać się podstawą ostatecznego porozumienia pokojowego. 34 00:03:17,040 --> 00:03:22,359 Polska też się w tym planie znalazła. 35 00:03:22,400 --> 00:03:26,439 To u nas miałyby stacjonować europejskie myśliwce. 36 00:03:26,480 --> 00:03:31,879 One już tu są - norweskie i holenderskie. Przypomina minister obrony. 37 00:03:31,920 --> 00:03:35,159 My jesteśmy po stronie Ukrainy w tych negocjacjach. 38 00:03:35,200 --> 00:03:37,279 To nie ulega żadnej wątpliwości. 39 00:03:37,320 --> 00:03:40,879 Nie ma sprawiedliwego pokoju bez akceptacji wewnętrznej państwa ukraińskiego. 40 00:03:40,920 --> 00:03:42,999 Jeśli jeszcze ktokolwiek ma wątpliwości, po której jest stronie, 41 00:03:43,040 --> 00:03:45,079 Włodzimierz Czarzasty apeluje do wyobraźni, 42 00:03:45,120 --> 00:03:47,559 co byłoby, gdyby takie warunki zaproponowano Polsce. 43 00:03:47,600 --> 00:03:50,159 Przecież byśmy nigdy tego nie zaakceptowali. 44 00:03:50,200 --> 00:03:53,399 Poczujcie w związku z tym, to, co myślą o tej propozycji Ukraińcy. 45 00:03:53,440 --> 00:03:56,799 Zaskakującą tezę stawia dziennik "The Guardian". 46 00:03:56,840 --> 00:03:59,839 "Niektóre sformułowania w amerykańskiej propozycji pokojowej 47 00:03:59,880 --> 00:04:02,479 wydają się być pierwotnie napisane po rosyjsku. 48 00:04:02,520 --> 00:04:06,079 W kilku miejscach język, który brzmiałby naturalnie po rosyjsku, 49 00:04:06,120 --> 00:04:10,119 w języku angielskim wydaje się wyraźnie dziwny". 50 00:04:10,160 --> 00:04:14,879 Ja mam takie poczucie, że ten 28-punktowy plan 51 00:04:14,920 --> 00:04:18,679 został tak naprawdę napisany cyrylicą przez urzędników rosyjskich 52 00:04:18,720 --> 00:04:24,519 i przetłumaczony przez Amerykanów. 53 00:04:24,560 --> 00:04:29,319 To nie jest plan pokojowy, to jest tak naprawdę plan rozpętania kolejnej wojny. 54 00:04:29,360 --> 00:04:32,199 Nagroda dla Rosji, ratunek przed konsekwencjami. 55 00:04:32,240 --> 00:04:34,399 To, co niepokoi prezydenta Ukrainy, budzi obawy u większości polityków europejskich. 56 00:04:34,440 --> 00:04:37,999 Słychać jeden głos. Także w polskiej polityce. 57 00:04:38,040 --> 00:04:41,799 Ten plan przede wszystkim powinien być skonsultowany 58 00:04:41,840 --> 00:04:44,759 przez wszystkich partnerów w ramach UE i NATO. 59 00:04:44,800 --> 00:04:50,919 Porozumienie powinno być wypracowane i zaakceptowane razem z Ukrainą, 60 00:04:50,960 --> 00:04:57,799 ale także z państwami, które Ukrainie pomagały. 61 00:04:57,840 --> 00:05:01,359 Na razie plan do złudzenia przypomina czerwony dywan na Alasce. 62 00:05:01,400 --> 00:05:04,319 "To jest wojna także o przyszłość naszych dzieci" 63 00:05:04,360 --> 00:05:07,679 - napisał premier po śmierci siedmioletniej Amelki. 64 00:05:07,720 --> 00:05:11,119 Obywatelka Polski to jedna z ofiar krwawego ataku Rosjan na Ukraiński Tarnopol. 65 00:05:11,160 --> 00:05:16,279 Dziewczynka zginęła w objęciach mamy, kiedy pocisk uderzył w ich blok. 66 00:05:16,320 --> 00:05:20,079 Ta śmierć dziecka, jednego z wielu cywilnych ofiar okrutnej wojny, poruszyła nas wszystkich. 67 00:05:20,120 --> 00:05:27,559 Także politycy dają wyraz swojego współczucia i sprzeciwu. 68 00:05:27,600 --> 00:05:32,039 Ratownicy czwartą dobę już przeczesują gruzowisko w Tarnopolu. 69 00:05:32,080 --> 00:05:36,359 Wciąż szukają zaginionych. 70 00:05:36,400 --> 00:05:38,039 Moja babcia gdzieś tam jest. 71 00:05:38,080 --> 00:05:41,839 Proszę tylko, żeby zostało coś rozpoznawalnego, żebyśmy mogli ją pochować. 72 00:05:41,880 --> 00:05:45,999 W piątek spod gruzów wyciągnięto ciała kobiety i jej dwójki dzieci. 73 00:05:46,040 --> 00:05:49,839 Strażacy zawsze mówią: najtrudniejsza część naszej pracy to momenty, gdy umierają dzieci. 74 00:05:49,880 --> 00:05:55,079 A w ataku na Tarnopol zginęło ich sześcioro. 75 00:05:55,120 --> 00:06:00,079 W tym Amelka, obywatelka Polski. 76 00:06:00,120 --> 00:06:07,639 W tym okrutnym, zmasowanym ataku na Tarnopol dwie noce temu 77 00:06:07,680 --> 00:06:12,199 zginęła polska dziewczynka, Amelka, siedem lat. 78 00:06:12,240 --> 00:06:15,479 Razem z jej mamą. 79 00:06:15,520 --> 00:06:20,679 Proszę się zastanowić, czy to oznacza, że to nie nasza wojna. 80 00:06:20,720 --> 00:06:24,839 Amelka i jej mama, Oksana, spłonęły żywcem, obejmując się. 81 00:06:24,880 --> 00:06:28,199 Zadzwoniła do mnie i powiedziała: 82 00:06:28,240 --> 00:06:32,239 "Tato, mamo, pomóżcie nam, palimy się, pomóżcie nam, pomóżcie nam". 83 00:06:32,280 --> 00:06:36,839 Dziewczynkę pożegnali jej nauczyciele. 84 00:06:36,880 --> 00:06:44,119 Amelia, bystra dziewczynka, mały aniołek. 85 00:06:44,760 --> 00:06:47,519 Nigdy więcej nie usiądzie w ławce, nie przytuli kolegów z klasy 86 00:06:47,560 --> 00:06:51,599 ani nie ogrzeje ich swoim jasnym spojrzeniem. 87 00:06:53,920 --> 00:06:57,599 Ta okrutna wojna musi się zakończyć, a Rosja nie może jej wygrać. 88 00:06:57,640 --> 00:07:00,119 Bo to jest wojna także o przyszłość naszych dzieci. 89 00:07:00,160 --> 00:07:04,799 Ponad 650 - tyle dzieci zginęło od czasu pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę. 90 00:07:04,840 --> 00:07:07,799 1800 odniosło obrażenia. 91 00:07:07,840 --> 00:07:13,359 Za każdą liczbą kryje się dziecko z imieniem, historią życia i bliskimi. 92 00:07:13,400 --> 00:07:15,359 Dziecko, którego nadzieje i marzenia zostały zniszczone. 93 00:07:15,400 --> 00:07:19,039 Bo ukraińskie dzieci cierpią także psychicznie. 94 00:07:19,080 --> 00:07:23,439 Żyją w permanentnym poczuciu zagrożenia, 95 00:07:23,480 --> 00:07:27,319 tęsknią za utraconymi rodzicami, 96 00:07:27,360 --> 00:07:31,999 borykają się z traumą po zetknięciu się ze śmiercią. 97 00:07:32,040 --> 00:07:34,439 Rozmawialiśmy z matką, której dziecko posiwiało, 98 00:07:34,480 --> 00:07:37,639 ponieważ przez rok nie spało dobrze z powodu syren alarmowych wyjących co noc. 99 00:07:37,680 --> 00:07:41,359 Lekarze nie mają wątpliwości: 100 00:07:41,400 --> 00:07:44,799 dzieci te będą potrzebowały wieloletniej, specjalistycznej pomocy. 101 00:07:44,840 --> 00:07:46,839 Jeśli uda im się przeżyć wojnę. 102 00:07:46,880 --> 00:07:51,799 O amerykańskim planie pokojowym rozmawiają sojusznicy Ukrainy przebywający na szczycie G20 w RPA. 103 00:07:51,840 --> 00:07:55,999 Premier Wielkiej Brytanii podkreślił, że Rosja wielokrotnie pozoruje gotowość do rozmów, 104 00:07:56,040 --> 00:08:03,479 ale na froncie eskaluje ataki. 105 00:08:03,520 --> 00:08:08,279 W Johannesburgu jest Anna Kowalska. 106 00:08:08,320 --> 00:08:12,919 Jakie zdanie na temat amerykańskiego planu mają, jak sami o sobie mówią, przyjaciele i partnerzy Ukrainy? 107 00:08:43,440 --> 00:08:59,479 Nie jest dobrą podstawą do rozmów, ale wymaga rozpatrzenia. 108 00:08:59,520 --> 00:09:05,479 Ustaleniami ze szczytu podzielił się premier Wielkiej Brytanii. 109 00:09:05,520 --> 00:09:12,319 Europejskie wysiłki nabierają tempa. 110 00:09:12,360 --> 00:09:16,399 Jak pierwotnie planowano - problemy krajów rozwijających się, 111 00:09:16,440 --> 00:09:21,879 ale plan pokoju dla Ukrainy zdominował szczyt G20 w Johannesburgu. 112 00:09:21,920 --> 00:09:28,759 Sojusznicy Kijowa szybko opuścili salę obrad, 113 00:09:28,800 --> 00:09:32,919 by pilnie ustalić wspólną odpowiedź wobec proponowanego przez USA planu. 114 00:09:32,960 --> 00:09:37,839 I ta odpowiedź jest jasna. 115 00:09:37,880 --> 00:09:41,239 Wojny nie mogą zostać zakończone przez wielkie mocarstwa 116 00:09:41,280 --> 00:09:43,679 ponad głowami dotkniętych nimi krajów. 117 00:09:45,320 --> 00:09:49,559 To wojna, która może się zakończyć tylko za zgodą Ukrainy. 118 00:09:51,880 --> 00:09:53,199 Obecni w Johannesburgu zachodni liderzy 119 00:09:53,240 --> 00:09:56,639 we wspólnym oświadczeniu chwalą amerykańskie próby zakończenia walk, 120 00:09:57,240 --> 00:10:00,999 Przywódcy Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii w osobnym kuluarowym spotkaniu, 121 00:10:01,040 --> 00:10:04,879 mają już nawet, wspólnie z Kijowem, przygotowywać własne propozycje, 122 00:10:04,920 --> 00:10:08,199 by przedstawić je w Waszyngtonie przed upływem czwartkowego ultimatum. 123 00:10:08,240 --> 00:10:13,479 Szczyt G20, czyli doroczne spotkanie przywódców najbogatszych krajów świata i globalnego południa 124 00:10:13,520 --> 00:10:17,199 mógłby być idealną okazją do zakulisowych rozmów, także z USA. 125 00:10:17,240 --> 00:10:20,239 Ale Donald Trump spotkanie zbojkotował, 126 00:10:20,280 --> 00:10:25,679 bo jak mówi, rząd RPA prześladuje białą mniejszość w kraju. 127 00:10:25,720 --> 00:10:27,279 "Nie damy się zastraszyć" 128 00:10:27,320 --> 00:10:32,199 - tak na te zarzuty odpowiedzieli gospodarze. 129 00:10:32,240 --> 00:10:36,239 Ten szczyt przywódców G20 ma obowiązek nie dopuścić do osłabienia integralności 130 00:10:36,280 --> 00:10:39,239 i wiarygodności grupy G20. 131 00:10:39,280 --> 00:10:41,599 W rzeczywistości po tym szczycie powinniśmy mieć poczucie, że grupa G20 została wzmocniona. 132 00:10:41,640 --> 00:10:45,439 Na szczycie nie pojawili się też: 133 00:10:45,480 --> 00:10:47,999 ścigany nakazem aresztowania Władimir Putin 134 00:10:48,040 --> 00:10:49,479 ani prezydent Chin. 135 00:10:49,520 --> 00:10:52,319 Moskwa i Pekin wysłały delegacje niższego szczebla. 136 00:10:52,360 --> 00:10:56,479 Ale pierwszy szczyt G20 w Afryce można uznać za historyczny, 137 00:10:56,520 --> 00:11:00,839 bo już pierwszego dnia przyniósł końcową deklarację, 138 00:11:00,880 --> 00:11:03,839 która skupia się na trzech hasłach prezydencji RPA, 139 00:11:03,880 --> 00:11:07,199 czyli solidarności, równości i zrównoważonym rozwoju. 140 00:11:07,240 --> 00:11:11,119 42 przywódców krajów i organizacji, pomimo sprzeciwu Waszyngtonu, 141 00:11:11,160 --> 00:11:15,159 zgodziło się by walczyć ze zmianami klimatu 142 00:11:15,200 --> 00:11:18,679 i próbować obniżyć zadłużenie krajów rozwijających się. 143 00:11:18,720 --> 00:11:23,399 RPA i inne kraje G20 chciały w sposób bardzo dyplomatyczny, 144 00:11:23,440 --> 00:11:26,839 pokazać, że nie zgadzają się z tym, co mówi Donald Trump. 145 00:11:26,880 --> 00:11:28,679 I że będą robić, to co do nich należy. 146 00:11:28,720 --> 00:11:35,479 Liderzy w RPA pokazali dziś, że świat chce iść ramię w ramię nawet bez pomocy Waszyngtonu. 147 00:11:38,720 --> 00:11:44,559 "19.30" w sobotę, a dziś jeszcze wśród najważniejszych wiadomości: 148 00:11:44,600 --> 00:11:46,679 Odcięci od świata. 149 00:11:46,720 --> 00:11:48,999 Doznałem szoku, prawdę mówiąc. 150 00:11:49,040 --> 00:11:51,479 Mamy 50 tysięcy osób bez prądu. 151 00:11:51,520 --> 00:11:53,879 Jest jakaś awaria, bo jest dużo śniegu. 152 00:11:53,920 --> 00:11:56,039 Atak zimy na Podkarpaciu. 153 00:11:56,080 --> 00:11:58,279 Apelujemy o ostrożność. 154 00:11:58,320 --> 00:12:00,039 Dawno takiego śniegu nie było. 155 00:12:00,080 --> 00:12:03,599 Ale zima ma być zimą, nie? 156 00:12:03,640 --> 00:12:08,759 Pierwsze orędzie w roli marszałka Sejmu wygłosił Włodzimierz Czarzasty. 157 00:12:08,800 --> 00:12:11,199 Wśród priorytetów, które mają mu przyświecać, 158 00:12:11,240 --> 00:12:12,839 jest pilnowanie zasad. 159 00:12:12,880 --> 00:12:15,399 "Prostych zasad" - jak je określa. 160 00:12:15,440 --> 00:12:19,479 A te zawarte są w zdaniu: "Prezydent reprezentuje, rząd rządzi". 161 00:12:19,520 --> 00:12:25,639 Tę konstytucyjną rolę prezydenta wyakcentował także bardzo dobitnie w parlamencie Radosław Sikorski. 162 00:12:25,680 --> 00:12:31,159 Kto i w czyje kompetencje wchodzi? I gdzie są wspólne cele? 163 00:12:31,200 --> 00:12:35,599 Włodzimierz Czarzasty w pierwszym orędziu jako marszałek Sejmu 164 00:12:35,640 --> 00:12:39,799 dziękował swojemu poprzednikowi i przypominał o rządach koalicji 15 października. 165 00:12:39,840 --> 00:12:42,839 I sporo mówił o przestrzeganiu konstytucji. 166 00:12:42,880 --> 00:12:46,919 Zwłaszcza w kontekście kompetencji prezydenta i rządu. 167 00:12:46,960 --> 00:12:52,039 Te zasady są proste: rząd rządzi, prezydent reprezentuje. 168 00:12:52,080 --> 00:12:54,999 Postawię tamę każdym próbom wprowadzenia innego modelu. 169 00:12:55,040 --> 00:13:00,319 Marszałek nie pozostawił wątpliwości, jak ma wyglądać wspomniana tama. 170 00:13:00,360 --> 00:13:03,479 Będę stosował marszałkowskie weto 171 00:13:03,520 --> 00:13:06,679 wobec szkodliwych projektów legislacyjnych, 172 00:13:06,720 --> 00:13:12,719 służących populizmowi i rozregulowaniu zasad funkcjonowaniu państwa. 173 00:13:12,760 --> 00:13:16,119 Instytucja "weta marszałkowskiego" w teorii nie istnieje, 174 00:13:16,160 --> 00:13:19,559 ale w praktyce oznacza powrót sejmowej zamrażarki. 175 00:13:19,600 --> 00:13:21,519 Koalicjantom orędzie się podobało. 176 00:13:21,560 --> 00:13:25,839 Bardzo dobrze, że pan marszałek przypomniał panu prezydentowi, 177 00:13:25,880 --> 00:13:30,159 że wtedy, kiedy prezydent gra w drużynie z konstytucja, 178 00:13:30,200 --> 00:13:33,119 a nie partyjnym interesem, wtedy państwo działa sprawnie. 179 00:13:33,160 --> 00:13:36,599 PiS i współpracownicy prezydenta krytykują decyzje nowego marszałka. 180 00:13:36,640 --> 00:13:39,839 Pan prezydent bez względu na to, jak będzie zachowywał się pan marszałek, będzie robił swoje. 181 00:13:39,880 --> 00:13:41,279 Bo do tego ma najsilniejszy, demokratyczny mandat. 182 00:13:41,320 --> 00:13:45,239 Taki mandat ma też koalicja rządząca, o czym przypominał Włodzimierz Czarzasty, 183 00:13:45,280 --> 00:13:52,439 a mimo to prezydent próbuje go podważać - słyszymy. 184 00:13:52,640 --> 00:13:56,519 Pytany o mrożenie prezydenckich projektów, odpowiada wprost. 185 00:13:56,560 --> 00:14:00,479 To jest protest przeciwko rodzącemu się populizmowi. 186 00:14:00,520 --> 00:14:03,479 A to oznacza, że ten projekt "tańszy prąd", 187 00:14:03,520 --> 00:14:07,439 któremu rządzący zarzucali brak jasnych zasad finansowania, 188 00:14:07,480 --> 00:14:09,759 może nie mieć szansy na procedowanie. 189 00:14:09,800 --> 00:14:14,079 Projektów w celach typowo partyjno-populistycznych składać nie powinien. 190 00:14:14,120 --> 00:14:18,639 Zwłaszcza, że wcześniej Karol Nawrocki zawetował rządową ustawę wiatrakową, 191 00:14:18,680 --> 00:14:21,239 której jeden z zapisów zamrażał ceny prądu. 192 00:14:21,280 --> 00:14:24,319 Prezydent dotąd podpisał 70 ustaw, a zawetował 13. 193 00:14:24,360 --> 00:14:27,159 To rekord, jeśli chodzi o tempo składania wet. 194 00:14:27,200 --> 00:14:31,839 Nawrocki nie podpisał też nominacji oficerskich dla funkcjonariuszy ABW i SKW, 195 00:14:31,880 --> 00:14:35,439 nie chce zgodzić się na zaproponowanych przez MSZ ambasadorów, 196 00:14:35,480 --> 00:14:37,879 nie zgodził się na nominacje 46 sędziów. 197 00:14:37,920 --> 00:14:42,559 Jest pan najwyższym reprezentantem Polski w stosunkach z zagranicą. 198 00:14:42,600 --> 00:14:44,919 Reprezentantem. 199 00:14:44,960 --> 00:14:47,479 Przypomniał niedawno szef MSZ, 200 00:14:47,520 --> 00:14:52,919 krytykując próbę wprowadzenia przez Karola Nawrockiego dwugłosu w stosunkach z Unią, 201 00:14:52,960 --> 00:14:54,519 choćby przez takie słowa. 202 00:14:54,560 --> 00:14:55,999 "Obcym agendom UE". 203 00:14:56,040 --> 00:15:01,479 Jak słyszymy, te wszystkie działania, to wchodzenie w kompetencje rządu i brak chęci współpracy. 204 00:15:01,520 --> 00:15:04,119 Przez ostatnie miesiące tej współpracy nie było, 205 00:15:04,160 --> 00:15:06,879 bo pan prezydent jej ewidentnie nie chciał. 206 00:15:06,920 --> 00:15:10,159 Wiele było wet i tak naprawdę próba wejścia w buty rządzenia. 207 00:15:10,200 --> 00:15:13,599 Działania prezydenta ostro skrytykował także premier, 208 00:15:13,640 --> 00:15:16,239 przedstawiając pięć zasad współpracy. 209 00:15:16,280 --> 00:15:22,519 Nie osłabiaj państwa i jego spójności sabotażem legislacyjnym, 210 00:15:22,560 --> 00:15:25,759 tym współczesnym liberum weto. 211 00:15:25,800 --> 00:15:30,479 W odpowiedzi Karol Nawrocki przytoczył Pięć Prawd Polaków z 1938 roku. 212 00:15:30,520 --> 00:15:34,279 I to jedyny jego komentarz do apelu premiera o jedność. 213 00:15:34,320 --> 00:15:37,199 Pan prezydent będzie po prostu robił swoje 214 00:15:37,240 --> 00:15:42,159 i będzie robił to zgodnie z uprawnieniami, z prerogatywami konstytucyjnymi. 215 00:15:42,200 --> 00:15:47,079 Ale zdaniem konstytucjonalisty, działania i poprzedniego, i obecnego prezydenta, 216 00:15:47,120 --> 00:15:51,599 przeczą konstytucyjnym zapisom o systemie parlamentarno-gabinetowym. 217 00:15:51,640 --> 00:15:56,999 Uzurpują sobie prawo do różnego rodzaju decyzji. 218 00:15:57,040 --> 00:16:01,279 Rządzący liczą na zmianę w postepowaniu pałacu prezydenckiego. 219 00:16:01,320 --> 00:16:04,559 Zwłaszcza w obecnej sytuacji zagrożenia ze wschodu. 220 00:16:04,600 --> 00:16:08,719 W imię spraw najważniejszych, czyli bezpieczeństwa Polaków, 221 00:16:08,760 --> 00:16:12,799 jest w stanie wyjść z takiej chęci sypania piachu w tryby rządu. 222 00:16:12,840 --> 00:16:15,599 Wiceszef prezydenckiej kancelarii powiedział, 223 00:16:15,640 --> 00:16:19,559 że na razie Karol Nawrocki nie zamierza ani spotkać się z premierem, 224 00:16:19,600 --> 00:16:24,079 ani zwołać Rady Bezpieczeństwa Narodowego. 225 00:16:24,120 --> 00:16:29,039 Do poszukiwań osób podejrzewanych o przeprowadzenie dywersji na terenie Polski 226 00:16:29,080 --> 00:16:30,799 przyłączyła się Białoruś 227 00:16:30,840 --> 00:16:35,479 - takie zapewnienie płynie od tamtejszego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. 228 00:16:35,520 --> 00:16:39,839 Poszukiwani obywatele Ukrainy mieli przekroczyć granicę z Białorusią. 229 00:16:39,880 --> 00:16:42,079 Rzecznik białoruskiego MSZ zapewnia 230 00:16:42,120 --> 00:16:46,919 o "duchu partnerstwa i dobrego sąsiedztwa", aby zatrzymać dywersantów. 231 00:16:46,960 --> 00:16:49,119 Jak to może wyglądać? 232 00:16:49,160 --> 00:16:53,759 Według tej deklaracji białoruskie służby już szukają na swoim terenie 233 00:16:53,800 --> 00:16:56,679 dwóch ściganych przez Polskę dywersantów. 234 00:16:56,720 --> 00:17:00,119 Ustalane jest miejsce pobytu dwóch obywateli Ukrainy 235 00:17:00,160 --> 00:17:02,959 podejrzanych o popełnienie na terytorium Polski 236 00:17:03,000 --> 00:17:05,799 przestępstw o charakterze terrorystycznym. 237 00:17:05,840 --> 00:17:10,719 Dyplomata potwierdził ich wjazd na terytorium Białorusi, ale nie to, że wciąż tam są. 238 00:17:10,760 --> 00:17:15,679 Jeśli miejsca pobytu tych osób na Białorusi zostanie ustalone, zostaną one zatrzymane. 239 00:17:15,720 --> 00:17:20,479 Następnie, zgodnie z procedurą i z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności, 240 00:17:20,520 --> 00:17:24,159 zostanie rozważona kwestia ich przekazania stronie polskiej. 241 00:17:24,200 --> 00:17:28,399 Takie zapewnienia o woli współpracy brzmią bardzo dobrze, ale czy obiecująco? 242 00:17:28,440 --> 00:17:31,959 O odpowiedź pytamy rzecznika polskiego resortu spraw zagranicznych. 243 00:17:32,000 --> 00:17:34,199 Po pierwsze, cieszymy się z takiej reakcji. 244 00:17:34,240 --> 00:17:35,879 Ale po drugie, poczekajmy na efekty. 245 00:17:35,920 --> 00:17:38,559 Białorusini nie robią tego sami z siebie. 246 00:17:38,600 --> 00:17:42,599 Wręczyliśmy charge d'affaires notę, która tak naprawdę jest wnioskiem o sprowadzenie, 247 00:17:42,640 --> 00:17:44,879 pomoc w sprowadzeniu tych osób do Polski. 248 00:17:44,920 --> 00:17:49,159 Tak, by stanęli najpierw przed prokuratorem, a w następstwie przed polskim sądem. 249 00:17:49,200 --> 00:17:51,999 Dwóm Ukraińcom Ołeksandrowi K. i Jewhenijowi I. 250 00:17:52,040 --> 00:17:54,639 za wysadzenie w połowie listopada fragmentu torów 251 00:17:54,680 --> 00:17:57,359 na trasie Warszawa-Lublin grozi dożywocie. 252 00:17:57,400 --> 00:18:01,599 W sprawie sabotażu na kolei prokuratura nie tylko ściga dwóch głównych sprawców. 253 00:18:01,640 --> 00:18:03,719 We wtorek zatrzymano cztery osoby. 254 00:18:03,760 --> 00:18:05,599 Mieliśmy pewne poszlaki, 255 00:18:05,640 --> 00:18:09,399 wskazujące, że mogą mieć one udział w tych zdarzeniach. 256 00:18:09,440 --> 00:18:14,439 Natomiast intensywne czynności dowodowe nie potwierdziły tego podejrzenia. 257 00:18:14,480 --> 00:18:16,079 Trzy osoby wypuszczono. 258 00:18:16,120 --> 00:18:19,799 Czwarta została aresztowana pod zarzutem innym niż sabotaż. 259 00:18:19,840 --> 00:18:24,799 Zatrzymywane, przesłuchiwane, w ramach czynności operacyjnych, są różne osoby, 260 00:18:24,840 --> 00:18:29,759 które na różnych etapach miały kontakt bądź mogły mieć kontakt z sabotażystami. 261 00:18:29,800 --> 00:18:33,679 Białoruski MSZ zapewnia, że poszukiwania dywersantów są prowadzone 262 00:18:33,720 --> 00:18:36,599 "w duchu partnerstwa i dobrego sąsiedztwa". 263 00:18:36,640 --> 00:18:39,999 Ale to, że reżim Alaksandra Łukaszenki od lat nie uwalnia 264 00:18:40,040 --> 00:18:43,079 więzionego z powodów politycznych Andrzeja Poczobuta, 265 00:18:43,120 --> 00:18:47,799 każe sceptycznie podchodzić do tych deklaracji. 266 00:18:47,840 --> 00:18:50,559 Nawet kilkadziesiąt tysięcy gospodarstw 267 00:18:50,600 --> 00:18:53,959 odciętych było od prądu w województwie podkarpackim. 268 00:18:54,000 --> 00:18:57,599 Awaria to skutek intensywnych opadów śniegu w tym regionie. 269 00:18:57,640 --> 00:18:59,679 Chociaż służby od wielu godzin 270 00:18:59,720 --> 00:19:02,399 pracują nad naprawą linii energetycznych, 271 00:19:02,440 --> 00:19:05,519 to sytuacja w wielu miejscach nadal jest dramatyczna. 272 00:19:05,560 --> 00:19:08,279 O zimowym paraliżu na Podkarpaciu. 273 00:19:08,320 --> 00:19:13,319 To jedyny sposób, by w domu było jasno, a sprzęt działał. 274 00:19:13,360 --> 00:19:15,239 Coś działa. 275 00:19:15,280 --> 00:19:18,759 Cały budynek nie jest zaopatrzony w ten prąd, ale coś jest. 276 00:19:18,800 --> 00:19:20,159 Lodówka, ciepła woda. 277 00:19:20,200 --> 00:19:21,759 Takie podstawowe rzeczy. 278 00:19:21,800 --> 00:19:23,999 To skutki ataku zimy na Podkarpaciu. 279 00:19:24,040 --> 00:19:27,079 Ciężki śnieg zerwał niektóre linie energetyczne. 280 00:19:27,120 --> 00:19:30,039 W szczytowym momencie awaria dotknęła 80 tys. domów. 281 00:19:30,080 --> 00:19:33,839 Prądu nam zabrakło o godzinie trzeciej w nocy, ale bez prądu da się żyć. 282 00:19:33,880 --> 00:19:36,999 My jesteśmy przygotowani na wszelkie możliwości. 283 00:19:37,040 --> 00:19:39,799 Mamy swój opał, swoją kuchnię. 284 00:19:39,840 --> 00:19:43,679 Najtrudniejsza sytuacja w rejonach Krosna, Sanoku i Mielca. 285 00:19:43,720 --> 00:19:47,999 Służby intensywnie pracują nad naprawą. 286 00:19:48,040 --> 00:19:51,519 Jednak bez prądu jest nadal 50 tys. gospodarstw. 287 00:19:51,560 --> 00:19:54,399 Wiem, że dla mieszkańców jest to bardzo uciążliwe, 288 00:19:54,440 --> 00:19:56,919 natomiast musimy uzbroić się w cierpliwość. 289 00:19:56,960 --> 00:19:59,119 Służby energetyczne robią, co mogą, 290 00:19:59,160 --> 00:20:02,919 ale awarii jest na tyle dużo, że nie wszędzie ten prąd dociera. 291 00:20:02,960 --> 00:20:04,839 Na drogach wiele utrudnień. 292 00:20:04,880 --> 00:20:09,879 Gdzie nie dojechały pługopiaskarki, tam sołectwa na własną rękę walczą z śnieżycą. 293 00:20:09,920 --> 00:20:13,519 Te kilkanaście godzin trzeba poświęcić traktorem. 294 00:20:13,560 --> 00:20:17,239 Moi mieszkańcy są bardzo cierpliwi. 295 00:20:17,280 --> 00:20:20,999 Wiedzą, że nie da się wszystkiego ogarnąć od razu. 296 00:20:21,040 --> 00:20:24,319 Bo miejscami spadło tu ponad 30 cm śniegu. 297 00:20:24,360 --> 00:20:27,679 Takiej zimy nie widziano tu od lat. 298 00:20:27,720 --> 00:20:31,199 U siebie pod garażem też musiałem łopatować. 299 00:20:31,240 --> 00:20:32,959 Wszędzie ten śnieg jest. 300 00:20:33,000 --> 00:20:35,319 Dlatego służby w ciągłej gotowości. 301 00:20:35,360 --> 00:20:38,759 Strażacy do tej pory interweniowali ponad tysiąc razy. 302 00:20:38,800 --> 00:20:42,359 Najwięcej w powiatach jasielskim, brzozowskim i krośnieńskim. 303 00:20:42,400 --> 00:20:45,399 Powalone drzewa i połamane gałęzie. 304 00:20:45,440 --> 00:20:46,959 Były też wypadki. 305 00:20:47,000 --> 00:20:50,639 W Dukli kierowca stracił panowanie nad ciężarówką i wpadł do rowu. 306 00:20:50,680 --> 00:20:54,239 Nasze działania polegały na zabezpieczeniu miejsca zdarzenia, 307 00:20:54,280 --> 00:20:57,199 sprawdzeniu, czy kierowca nie potrzebuje żadnej pomocy. 308 00:20:57,240 --> 00:20:59,279 Na szczęście nie odniósł żadnych obrażeń. 309 00:20:59,320 --> 00:21:01,159 Stąd apel o ostrożność i rozwagę, 310 00:21:01,200 --> 00:21:03,639 bo to pierwsza tak duża śnieżyca tej zimy. 311 00:21:03,680 --> 00:21:08,679 Pamiętajmy, żeby jadąc pojazdem dostosować prędkość do warunków panujących na jezdni. 312 00:21:08,720 --> 00:21:12,399 Szczególnie, że na Podkarpaciu nadal obowiązuje alert pierwszego stopnia 313 00:21:12,440 --> 00:21:14,639 przed intensywnymi opadami śniegu. 314 00:21:14,680 --> 00:21:18,879 Zima od razu wzięła się za swoją robotę i sypnęła tak, jak powinno sypnąć. 315 00:21:18,920 --> 00:21:22,959 Sporo pracy mają przez to służby, bo wiele domów czeka na dostawę prądu. 316 00:21:23,000 --> 00:21:27,679 Sytuacja stopniowo się poprawia. 317 00:21:29,000 --> 00:21:32,479 Jak reagować, gdy świat wokół nas stawia wyzwania? 318 00:21:32,520 --> 00:21:35,199 To ważne pytanie, zwłaszcza w sytuacji, 319 00:21:35,240 --> 00:21:39,359 gdy zagrożeń, a zwłaszcza tych związanych z wojną, cyberatakami, 320 00:21:39,400 --> 00:21:43,599 ale także ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, jest coraz więcej. 321 00:21:43,640 --> 00:21:49,399 "W Gotowości" to specjalny program Ministerstwa Obrony Narodowej skierowany do wszystkich, 322 00:21:49,440 --> 00:21:52,559 którzy chcą zdobyć praktyczne umiejętności. 323 00:21:52,600 --> 00:21:55,839 Wśród nich był dzisiaj nasz reporter Igor Sokołowski. 324 00:21:55,880 --> 00:22:00,119 To pierwsze w naszej historii ćwiczenia cywilów na taką skalę. 325 00:22:00,160 --> 00:22:04,839 Bezpieczeństwo, przetrwanie, terenoznawstwo i pierwsza pomoc. 326 00:22:04,880 --> 00:22:07,559 To 5 główne elementy wojskowego szkolenia, 327 00:22:07,600 --> 00:22:10,959 które przechodzą uczestnicy programu "W gotowości". 328 00:22:11,000 --> 00:22:14,719 Dzisiaj na poligonie 1. Warszawskiej Brygady Pancernej 329 00:22:14,760 --> 00:22:19,799 mimo wczesnej pory i niskiej temperatury stawiło się ponad 60 osób. 330 00:22:19,840 --> 00:22:23,239 Nie milej byłoby poleżeć w łóżku? Jest zimno, sobota. 331 00:22:23,280 --> 00:22:24,799 Chyba nie. Może jutro. 332 00:22:24,840 --> 00:22:29,199 Bartek Chmiel, marketingowiec na co dzień pracujący za biurkiem, 333 00:22:29,240 --> 00:22:32,119 przychodząc tutaj miał jasno określony cel. 334 00:22:32,160 --> 00:22:36,959 Bycie taką osobą pewniejszą, jeżeli chodzi o swoje umiejętności w tym zakresie 335 00:22:37,000 --> 00:22:40,879 i bycie takim punktem kontaktowym, żeby pomagać. 336 00:22:40,920 --> 00:22:46,399 Jest to świetna możliwość zbudowania przede wszystkim spójności ze społeczeństwem. 337 00:22:46,440 --> 00:22:51,919 Ta spójność to to, że wojsko buduje zdolność do obrony i odstraszania przeciwnika. 338 00:22:51,960 --> 00:22:54,559 A społeczeństwo jest w stanie odciążyć, 339 00:22:54,600 --> 00:22:57,839 a nawet wesprzeć wojsko w sytuacjach kryzysowych. 340 00:22:57,880 --> 00:23:01,799 Do tego potrzebna jest wiedza teoretyczna oraz praktyczna. 341 00:23:01,840 --> 00:23:04,159 I po to są właśnie te szkolenia. 342 00:23:04,200 --> 00:23:10,799 Podnoszą one sprawność, podnoszą one umiejętności, budują siłę i odporność społeczeństwa. 343 00:23:10,840 --> 00:23:14,879 Nie da się budować silnego państwa bez silnego społeczeństwa. 344 00:23:14,920 --> 00:23:18,439 Musimy tak ich wyszkolić, żeby faktycznie tę wiedzę mieli. 345 00:23:18,480 --> 00:23:21,519 Przez te osiem godzin jest to niezwykle trudne, 346 00:23:21,560 --> 00:23:24,799 ale program szkolenia jest tak skonstruowany, 347 00:23:24,840 --> 00:23:29,479 żeby przekazać tę najważniejszą wiedzę w tak krótkim czasie. 348 00:23:29,520 --> 00:23:34,399 Dzisiaj, w pierwszym dniu programu, udział w nim zadeklarowało 11,5 tys. cywili. 349 00:23:34,440 --> 00:23:38,199 Ćwiczenia odbyły się w 130 jednostkach w całej Polsce. 350 00:23:38,240 --> 00:23:42,319 W sumie do projektu zgłosiło się ponad 18 tys. osób, 351 00:23:42,360 --> 00:23:46,639 z czego prawie połowa to kobiety. 352 00:23:46,680 --> 00:23:50,479 Wśród nich jest Katarzyna Kurzątkowska, z zawodu księgowa, 353 00:23:50,520 --> 00:23:54,879 która już zapowiada, że weźmie udział w kolejnych szkoleniach. 354 00:23:54,920 --> 00:23:57,519 Liczyłam na to, by nauczyć się chodzić na azymut, 355 00:23:57,560 --> 00:23:59,999 bo uczę się, a następnego dnia zapominam. 356 00:24:00,040 --> 00:24:02,879 Więc może kolejny trening coś da. 357 00:24:02,920 --> 00:24:05,279 Jak pomóc osobie poszkodowanej? 358 00:24:05,320 --> 00:24:09,559 Jak przefiltrować wodę i rozpalić ogień w warunkach terenowych? 359 00:24:09,600 --> 00:24:12,799 Jak zachować się w czasie ataku chemicznego? 360 00:24:12,840 --> 00:24:15,559 Jak odnaleźć się w podziemnym schronie? 361 00:24:15,600 --> 00:24:20,279 Każdy z uczestników szkolenia poznał dzisiaj odpowiedzi na te pytania. 362 00:24:20,320 --> 00:24:23,039 Jest super. Polecam każdemu, wszystkim. 363 00:24:23,080 --> 00:24:25,359 Bądźmy czujni, zwarci i gotowi. 364 00:24:25,400 --> 00:24:30,119 Wystarczy zaledwie kilkanaście sekund, by za pomocą aplikacji mObywatel, 365 00:24:30,160 --> 00:24:32,879 zapisać się na takie bezpłatne szkolenie, 366 00:24:32,920 --> 00:24:35,679 które w przyszłości może zaprocentować. 367 00:24:35,720 --> 00:24:39,799 Rekrutacja wciąż trwa. 368 00:24:46,560 --> 00:24:47,919 "Polska na tak". 369 00:24:47,960 --> 00:24:51,319 To hasło już Państwo znają, ale to nie tylko hasło, 370 00:24:51,360 --> 00:24:56,079 bo ogólnopolska akcja TVP i Polskiego Radia zmienia rzeczywistość. 371 00:24:56,120 --> 00:25:00,719 Do najnowszej odsłony dołącza Ministerstwo Edukacji Narodowej, 372 00:25:00,760 --> 00:25:06,159 a to oznacza, że uczniowie będą mogli pokazać, 373 00:25:06,200 --> 00:25:08,719 jak wygląda współczesna Polska z ich perspektywy. 374 00:25:08,760 --> 00:25:12,039 Jak i gdzie się zgłosić? 375 00:25:12,240 --> 00:25:19,159 Jak wygląda nasz kraj widziany oczami szkolnych społeczności, ich talentów, pasji i zaangażowania? 376 00:25:19,200 --> 00:25:23,119 Do akcji "Polska na tak" dołączają placówki edukacyjne, 377 00:25:23,160 --> 00:25:26,199 które TVP i Polskie Radio wkrótce odwiedzą. 378 00:25:26,240 --> 00:25:29,439 Jednym z przystanków będzie liceum w Głuchołazach. 379 00:25:29,480 --> 00:25:34,239 Wszyscy się znamy. Mała społeczność. 380 00:25:34,280 --> 00:25:41,559 Nauczyciel nie jest straszną osobą, uczy nas, można porozmawiać. 381 00:25:41,600 --> 00:25:43,759 To młoda, zaledwie 7-letnia szkoła, 382 00:25:43,800 --> 00:25:48,079 ale już hartowana doświadczeniem, chociażby przez powódź. 383 00:25:48,120 --> 00:25:51,119 Staramy się wybrać taką ścieżkę edukacji, 384 00:25:51,160 --> 00:25:55,199 żeby była jak najkorzystniejsza dla młodego człowieka, 385 00:25:55,240 --> 00:26:00,879 aby go umocniła, aby wszedł w życie jako silna jednostka. 386 00:26:00,920 --> 00:26:03,559 Akcji patronuje resort edukacji. 387 00:26:03,600 --> 00:26:06,399 Ministra, szef TVP i prezes Polskiego Radia 388 00:26:06,440 --> 00:26:10,199 napisali list z zaproszeniem do wszystkich szkół w Polsce. 389 00:26:10,240 --> 00:26:12,799 To świetna, mądra, potrzebna akcja. 390 00:26:12,840 --> 00:26:18,079 Postawy patriotyczne, kochanie ojczyzny to jeden z celów edukacji. 391 00:26:18,120 --> 00:26:21,399 W akcji może wziąć udział każda szkoła w naszym kraju. 392 00:26:21,440 --> 00:26:25,759 Wystarczy przygotować materiał ilustrujący, co wyróżnia daną placówkę 393 00:26:25,800 --> 00:26:29,519 i jak jej społeczność rozumie hasło "Polska na tak". 394 00:26:29,560 --> 00:26:31,079 Forma dowolna. 395 00:26:31,120 --> 00:26:36,319 To może być materiał filmowy, fotograficzny, plastyczny, a nawet muzyczny. 396 00:26:36,360 --> 00:26:42,839 Zg¾oszenia mo¼na wysy¾a^ na adres polskanatak@tvp.pl do 6 grudnia. 397 00:26:42,880 --> 00:26:49,439 Prace oceni jury, w którym znajdą się m.in. nasi ambasadorowie i ambasadorki. 398 00:26:49,480 --> 00:26:54,519 Teraz szkoły, a wcześniej ci, którzy mieli pokazywać najpiękniejsze miejsca w naszym kraju. 399 00:26:54,560 --> 00:26:56,359 To nam wyszło, to nam się udało. 400 00:26:56,400 --> 00:26:59,719 Ja jestem chłopak znad morza, ze Szczecina. 401 00:27:00,920 --> 00:27:04,319 Każdy z ambasadorów opowiadał o swojej "Polsce na tak". 402 00:27:04,360 --> 00:27:06,759 Dla mnie Polska ma podwójną osobowość. 403 00:27:06,800 --> 00:27:12,039 Z jednej strony jest taką starszą damą, która patrzy w przeszłość, 404 00:27:12,080 --> 00:27:15,359 a z drugiej jest taką nastolatką z wigorem. 405 00:27:15,400 --> 00:27:18,079 Jesteśmy bardzo ciekawym krajem, 406 00:27:18,120 --> 00:27:21,439 gdzie to, co dawne, z tym, co współczesne, się równoważy. 407 00:27:21,480 --> 00:27:24,039 "Polska na tak". Czekamy na was. 408 00:27:24,080 --> 00:27:26,639 A my czekamy na kolejne szkoły. 409 00:27:26,680 --> 00:27:30,039 20 grudnia w liceum w Głuchołazach odbędzie się koncert, 410 00:27:30,080 --> 00:27:36,919 na który zapraszamy już dziś. 411 00:27:37,920 --> 00:27:39,679 W "19.30" to wszystko. 412 00:27:39,720 --> 00:27:41,359 Za chwilę "Pytanie dnia". 413 00:27:41,400 --> 00:27:46,679 Dorota Wysocka-Schnepf i gość programu Michał Kobosko. Do zobaczenia.