1
00:00:11,080 --> 00:00:15,159
Echa spotkania prezydentów
Polski i Stanów Zjednoczonych
w Waszyngtonie.

2
00:00:15,200 --> 00:00:19,199
Kanclerski poker
- sondaże wskazują
na wygraną chadeków z CDU,

3
00:00:19,240 --> 00:00:21,959
drugie miejsce dla prawicowej AFD.

4
00:00:22,000 --> 00:00:26,159
Wierni z całego świata
modlą się za papieża Franciszka.

5
00:00:42,520 --> 00:00:45,839
Dobry wieczór.
"19.30" zaczynamy od spotkania

6
00:00:45,880 --> 00:00:49,599
prezydentów Andrzeja Dudy
i Donalda Trumpa w Waszyngtonie.

7
00:00:49,640 --> 00:00:54,519
Padły słowa o bliskim sojuszu
i zaangażowaniu Polski
w zwiększenie wydatków na obronność.

8
00:00:54,560 --> 00:00:59,039
Rozmowa trwała dziesięć minut,
a nie godzinę,
jak wcześniej zapowiadano.

9
00:00:59,080 --> 00:01:02,639
Później amerykański przywódca wystąpił
na konferencji konserwatystów i mówił,

10
00:01:02,680 --> 00:01:06,399
że Ameryka odzyska pieniądze
wydane na Ukrainę.

11
00:01:09,320 --> 00:01:14,239
Dla polskiego prezydenta
to był najważniejszy moment
sobotniego wieczoru.

12
00:01:14,280 --> 00:01:17,079
Andrzej Duda
podczas konferencji konserwatystów

13
00:01:17,120 --> 00:01:19,879
spotkał się z prezydentem
Donaldem Trumpem w Waszyngtonie.

14
00:01:19,920 --> 00:01:21,919
Jako pierwszy europejski przywódca.

15
00:01:21,960 --> 00:01:24,479
Ich rozmowa trwała
niespełna dziesięć minut,

16
00:01:24,520 --> 00:01:27,799
choć polska strona oczekiwała,
że będzie dłuższa.

17
00:01:27,840 --> 00:01:30,159
Tematem było bezpieczeństwo Polski.

18
00:01:30,200 --> 00:01:35,359
Powiedział: słuchajcie,
jesteście jednym z absolutnie
najbardziej wiarygodnych aliantów.

19
00:01:35,400 --> 00:01:42,119
Prezydent przewiduje raczej umacnianie
obecności armii amerykańskiej,
jeśli chodzi o Polskę.

20
00:01:47,440 --> 00:01:52,919
Andrzej Duda na amerykańskiego
prezydenta czekał w kuluarach
konferencji ponad godzinę.

21
00:01:52,960 --> 00:01:58,079
Tutaj nie liczy się czas trwania
tego spotkania, ale tematy,
które poruszano.

22
00:01:59,640 --> 00:02:03,719
Rządzący mówią
o dobrym ruchu prezydenta,
ale czekają na efekty spotkania.

23
00:02:03,760 --> 00:02:07,199
Jeśli tych owoców nie będzie,
to znaczy, że była to po prostu
droga przejażdżka

24
00:02:07,240 --> 00:02:11,599
na koszt podatnika po to tylko,
żeby zrobić sobie kolejną sweet focię
z Donaldem Trumpem.

25
00:02:11,640 --> 00:02:13,719
Nie ma się z czego śmiać.
Bądźmy poważni,

26
00:02:13,760 --> 00:02:17,239
bo sytuacja robi się naprawdę poważna
- napisał w mediach
społecznościowych

27
00:02:17,280 --> 00:02:20,799
po spotkaniu prezydentów
i wystąpieniu Donalda Trumpa
premier Donald Tusk,

28
00:02:20,840 --> 00:02:23,199
który wcześniej wystosował
taki apel.

29
00:02:23,240 --> 00:02:26,519
Proszę wszystkich o docenienie
i uszanowanie wysiłków każdego,

30
00:02:26,560 --> 00:02:29,239
kto podejmuje je
na rzecz bezpieczeństwa Polski.

31
00:02:29,280 --> 00:02:33,159
Rząd i prezydent muszą w tej sprawie
działać razem, niezależnie
od wszystkich różnic.

32
00:02:33,200 --> 00:02:38,959
W obecnej sytuacji geopolitycznej
trzeba powtarzać:
wszystkie ręce na pokład.

33
00:02:39,000 --> 00:02:44,119
I nawet najkrótsze spotkania,
na których prezentowane jest
stanowisko polskiego rządu

34
00:02:44,160 --> 00:02:47,479
są spotkaniami,
które należy docenić.

35
00:02:47,520 --> 00:02:51,039
W Waszyngtonie prezydenci
rozmawiali także o Ukrainie.

36
00:02:51,080 --> 00:02:53,679
Donald Trump
przekazał jasną deklarację.

37
00:02:53,720 --> 00:02:56,639
Że musi doprowadzić
do zakończenia tej wojny,

38
00:02:56,680 --> 00:03:00,079
jedynym sposobem
jest rozmawiania z Putinem.

39
00:03:00,120 --> 00:03:03,119
Zapytał się mnie: a kto
ma rozmawiać z Putinem,

40
00:03:03,160 --> 00:03:07,399
kto dzisiaj jest
w ogóle zdolny do tego,
żeby prowadzić negocjacje?

41
00:03:07,440 --> 00:03:12,439
Temat wojny za naszą wschodnią granicą
pojawił się też w przemówieniu
Donalda Trumpa,

42
00:03:12,480 --> 00:03:15,839
który mówił,
że to głównie sprawa Europy.

43
00:03:16,520 --> 00:03:20,479
Jak przekazał polski prezydent,
Trump w rozmowie w cztery oczy

44
00:03:20,520 --> 00:03:24,759
zapowiedział wzmocnienie współpracy
na polu gospodarczym z Ukrainą.

45
00:03:24,800 --> 00:03:29,439
Choć te słowa
nie pozostawiają wątpliwości,
kto na tej współpracy ma skorzystać.

46
00:03:29,480 --> 00:03:31,879
Odzyskamy pieniądze,
bo to nie fair.

47
00:03:31,920 --> 00:03:35,279
Próbuję odzyskać te pieniądze
albo je zabezpieczyć,

48
00:03:35,320 --> 00:03:37,959
ponieważ Europa dała
100 miliardów dolarów,

49
00:03:38,000 --> 00:03:40,039
a Stany dały
350 miliardów dolarów.

50
00:03:40,080 --> 00:03:44,519
Ponieważ mieliśmy głupiego
i niekompetentnego prezydenta
i administrację.

51
00:03:44,560 --> 00:03:47,839
Zdaniem ekspertów Trump
chce pokazać wyborcom,

52
00:03:47,880 --> 00:03:53,199
że wydatki się opłacały,
bo USA liczą na zwrot w postaci
zasobów naturalnych Ukrainy.

53
00:03:53,240 --> 00:03:55,799
Jego wyliczenia
rozmijają się z ukraińskimi.

54
00:03:55,840 --> 00:04:01,879
Zdaniem Wołodymira Zełenskiego,
Stany przekazały
98 miliardów dolarów, Europa - 100.

55
00:04:01,920 --> 00:04:06,679
Instytut Gospodarki Światowej
w Kilonii pisze o 120 miliardach
dolarów pomocy z Waszyngtonu.

56
00:04:06,720 --> 00:04:09,439
Z kolei pomoc Europy wyliczono
na 140 miliardów.

57
00:04:09,480 --> 00:04:14,759
Zaangażowanie europejskie
jest większe finansowo i humanitarnie
niż Stanów Zjednoczonych.

58
00:04:14,800 --> 00:04:17,439
Dodatkowo jeszcze
do tego dochodzi fakt,

59
00:04:17,480 --> 00:04:22,119
że pomoc militarna dla Ukrainy
to jest również pomoc
w postaci sprzętu wojskowego,

60
00:04:22,160 --> 00:04:25,359
który jest w dużej mierze produkowany
w USA.

61
00:04:25,400 --> 00:04:30,319
Europa pracuje
nad pakietem pomocy o wartości
siedmiuset miliardów dolarów.

62
00:04:30,360 --> 00:04:34,479
Mówił dziś o tym Wołodymyr Zełenski,
który wobec zarzutów
pod jego adresem

63
00:04:34,520 --> 00:04:39,159
ze strony Trumpa
o byciu dyktatorem bez wyborów,
jest w stanie zrezygnować.

64
00:04:39,200 --> 00:04:42,679
Jeśli chodzi o pokój dla Ukrainy,
jeśli naprawdę trzeba,

65
00:04:42,720 --> 00:04:44,959
abym opuścił moje stanowisko,
jestem gotowy.

66
00:04:45,000 --> 00:04:46,639
Mogę wymienić je na NATO.

67
00:04:46,680 --> 00:04:48,799
Jeśli są takie warunki, od razu.

68
00:04:48,840 --> 00:04:52,479
Jak poinformował polski prezydent,
Donald Trump zapowiedział
wizytę w Polsce.

69
00:04:52,520 --> 00:04:55,239
Niewykluczone,
że będzie to w kwietniu

70
00:04:55,280 --> 00:04:58,679
z okazji
Szczytu Inicjatywy Trójmorza.

71
00:05:00,760 --> 00:05:06,239
Prezydent Andrzej Duda wysłuchał
przemówienia amerykańskiego przywódcy
na konferencji konserwatystów,

72
00:05:06,280 --> 00:05:08,039
siedząc w pierwszym rzędzie.

73
00:05:08,080 --> 00:05:13,959
Z ust Donalda Trumpa
w kierunku Dudy padła pochwała
za głosy polskiej Polonii w wyborach.

74
00:05:14,000 --> 00:05:18,279
Jak ta wizyta wpłynęła
na administrację Trumpa ws. Ukrainy?

75
00:05:36,600 --> 00:05:45,439
Efektów tej mini wizyty
na razie nie widać.

76
00:05:45,480 --> 00:05:49,479
Przed chwilą w wywiadzie
doradca ds. bezpieczeństwa narodowego
Trumpa powiedział,

77
00:05:49,520 --> 00:05:53,079
że administracja Trumpa słucha głosów
Europejczyków w sprawie Ukrainy.

78
00:05:53,120 --> 00:05:56,719
Przywołał 2 dowody.

79
00:05:56,760 --> 00:06:03,839
Poniedziałkowe spotkanie
w Białym Domu
oraz czwartkowe spotkanie.

80
00:06:03,880 --> 00:06:13,519
Wspomniał o spotkaniu
z polskim prezydentem.

81
00:06:13,560 --> 00:06:18,119
Zapytany o to, czy Rosja
jest agresorem, uniknął odpowiedzi.

82
00:06:18,160 --> 00:06:23,039
Ważne, że prezydent Duda uznał,
że to była ważna rozmowa.

83
00:06:23,080 --> 00:06:26,079
Amerykański plan
zakończenia wojny w Ukrainie

84
00:06:26,120 --> 00:06:30,399
będzie tematem
zwołanej na jutro przez prezydenta
Rady Bezpieczeństwa Narodowego.

85
00:06:30,440 --> 00:06:33,999
Premier Donald Tusk docenia
dyplomatyczne działania Andrzeja Dudy

86
00:06:34,040 --> 00:06:36,879
i wzywa
do ponadpartyjnego porozumienia,

87
00:06:36,920 --> 00:06:40,239
bo pogarsza się
sytuacja międzynarodowa
i rośnie zagrożenie dla Polski.

88
00:06:40,280 --> 00:06:43,439
Pytanie,
czy takie porozumienie jest możliwe
trzy miesiące przed wyborami.

89
00:06:43,480 --> 00:06:44,839
Pałac Prezydencki.

90
00:06:44,880 --> 00:06:48,559
Tu jutro po południu
odbędzie się posiedzenie
Rady Bezpieczeństwa Narodowego.

91
00:06:48,600 --> 00:06:51,439
Dobrze, że to spotkanie się odbywa,

92
00:06:51,480 --> 00:06:55,279
bo w tak trudnej
sytuacji geopolitycznej
wszystkie ręce na pokład.

93
00:06:55,320 --> 00:06:59,839
W sytuacji, w której jesteśmy,
naprawdę wszyscy polscy politycy,
wszystkie polskie siły polityczne,

94
00:06:59,880 --> 00:07:02,719
powinny się zjednoczyć
i mówić jednym głosem.

95
00:07:02,760 --> 00:07:05,799
O to samo kilka dni temu
w sejmie apelował premier.

96
00:07:05,840 --> 00:07:10,679
Jest kilka oczywistych spraw,
wokół których możemy i musimy zbudować

97
00:07:10,720 --> 00:07:14,319
wspólne poczucie i odpowiedzialność
za polską rację stanu.

98
00:07:14,360 --> 00:07:20,119
Wspólnego mianownika nie brakuje,
choćby w sprawie niewysyłania
polskich żołnierzy na Ukrainę.

99
00:07:20,160 --> 00:07:22,199
My na pewno nigdzie
wojska nie wyślemy,

100
00:07:22,240 --> 00:07:24,239
dlatego że
my odpowiadamy za granicę,

101
00:07:24,280 --> 00:07:26,839
my odpowiadamy
za bezpieczeństwo Europy.

102
00:07:26,880 --> 00:07:30,999
Ani jeden polski żołnierz
nie zginie za Donbas ani Krym,
nie pozwolę na to.

103
00:07:31,040 --> 00:07:35,359
Polska nie wyśle
wojsk polskich na Ukrainę,
chcę to jasno i wyraźnie powiedzieć.

104
00:07:35,400 --> 00:07:40,079
I rządu polskiego
nie trzeba do tego wzywać,
bo to jest stanowisko rządu polskiego.

105
00:07:40,120 --> 00:07:44,559
Karol Nawrocki, obywatelski kandydat
w wyborach prezydenckich
popierany przez PIS,

106
00:07:44,600 --> 00:07:48,199
też jest przeciwny wysyłaniu
polskich żołnierzy na Ukrainę.

107
00:07:48,240 --> 00:07:52,039
Stanowisko to samo,
ale już zaufania do rządu
i kontrkandydata - brak.

108
00:07:52,080 --> 00:07:57,319
Zarówno Donald Tusk,
jak i Rafał Trzaskowski
kłamali, kłamią i będą kłamać.

109
00:07:57,360 --> 00:08:01,239
Czasami się zastanawiam się,
czy on ma cokolwiek do powiedzenia.

110
00:08:01,280 --> 00:08:06,239
Dlatego że przez cały czas,
przez ostatnie dni mówi o mnie,
mówi o premierze Tusku.

111
00:08:06,280 --> 00:08:09,719
Nie jest tak,
że w Polsce mówimy jednym głosem.

112
00:08:09,760 --> 00:08:12,359
I myślę, że czas pogodzić się z tym,
że tak jest.

113
00:08:12,400 --> 00:08:14,639
Prezydent, premier, ministrowie

114
00:08:14,680 --> 00:08:17,679
i liderzy
wszystkich ugrupowań parlamentarnych

115
00:08:17,720 --> 00:08:21,799
spotkają się na posiedzeniu
Rady Bezpieczeństwa Narodowego

116
00:08:21,840 --> 00:08:24,799
w trzecią rocznicę
rosyjskiej agresji na Ukrainę.

117
00:08:24,840 --> 00:08:29,759
I dwa dni po rozmowie Duda-Trump
i spotkaniach Radosława Sikorskiego
z amerykańską administracją.

118
00:08:29,800 --> 00:08:34,679
Mam nadzieję, że konkrety przywiózł
i pan minister Sikorski
i pan prezydent Duda.

119
00:08:34,720 --> 00:08:39,879
I że w poniedziałek
na Radzie Bezpieczeństwa Narodowego
nas z tym co przywieźli zapoznają.

120
00:08:39,920 --> 00:08:44,879
Pan prezydent Duda powinien powiedzieć
wszystkim siłom politycznym
na tym posiedzeniu,

121
00:08:44,920 --> 00:08:49,319
co wydarzyło się pod Waszyngtonem,
o czym rozmawiał z Donaldem Trumpem.

122
00:08:49,360 --> 00:08:51,039
Ale mówić ma też premier.

123
00:08:51,080 --> 00:08:53,799
Przedstawię kilka kluczowych punktów,

124
00:08:53,840 --> 00:08:58,159
które będą mogły stać się podstawą
do ogólnego, powszechnego porozumienia

125
00:08:58,200 --> 00:09:03,359
na rzecz polskiej racji stanu,
w tej absolutnie historycznej chwili.

126
00:09:03,400 --> 00:09:06,279
Wśród tych punktów mogą być szczegóły

127
00:09:06,320 --> 00:09:09,679
dotyczące odmrożenia
rosyjskich aktywów na rzecz Ukrainy,

128
00:09:09,720 --> 00:09:14,079
wzmocnienia nadzoru lotniczego,
straży bałtyckiej i granic UE z Rosją

129
00:09:14,120 --> 00:09:16,879
oraz nowe zasady
unijnego finansowania obronności.

130
00:09:16,920 --> 00:09:20,239
Dzisiaj jako politycy
nie mamy ważniejszego wyzwania

131
00:09:20,280 --> 00:09:23,319
niż zapewnienie Polkom i Polakom
bezpieczeństwa.

132
00:09:23,360 --> 00:09:29,199
Będzie to piąte posiedzenie
Rady Bezpieczeństwa Narodowego
w tej kadencji sejmu.

133
00:09:31,040 --> 00:09:34,319
Przedterminowe wybory
do niemieckiego parlamentu

134
00:09:34,360 --> 00:09:39,839
wygrała chadecka CDU Friedricha Merza
wraz ze swoim sojusznikiem,
Unią Chrześcijańsko-Społeczną.

135
00:09:39,880 --> 00:09:44,159
Tak wynika z pierwszych sondaży
exit poll po zamknięciu
lokali wyborczych.

136
00:09:44,200 --> 00:09:48,399
Drugie miejsce zdobyła
prawicowa Alternatywa dla Niemiec.

137
00:09:48,760 --> 00:09:52,199
Kto zatem stworzy rząd
i ile może to potrwać?

138
00:10:10,440 --> 00:10:13,039
Na razie nie jest pewne z kim będą
budować koalicję.

139
00:10:13,080 --> 00:10:15,479
Na pewno nie
z Alternatywą dla Niemiec.

140
00:10:15,520 --> 00:10:19,599
Czy do rządzenia wystarczy
1 koalicjant?

141
00:10:19,640 --> 00:10:28,599
To zależy od tego czy do Bundestagu
wejdą np. liberałowie.

142
00:10:28,640 --> 00:10:31,479
Jeśli tak się stanie,
to nie będzie koalicji 2 partii.

143
00:10:31,520 --> 00:10:33,719
Wtedy tworzenie rządu
będzie trwało dłużej,

144
00:10:33,760 --> 00:10:34,719
nawet kilka tygodni.

145
00:10:34,760 --> 00:10:37,359
Niespodzianką jest wysoki wynik
Lewicy.

146
00:10:37,400 --> 00:10:39,479
Frekwencja była najwyższa
od zjednoczenia.

147
00:10:39,520 --> 00:10:41,559
Łzy szczęścia u chadeków.

148
00:10:41,800 --> 00:10:45,639
Triumfująca skrajnie prawicowa
Alternatywa dla Niemiec.

149
00:10:45,680 --> 00:10:48,719
Poczucie porażki u socjaldemokratów.

150
00:10:49,760 --> 00:10:52,799
Jeśli nie będzie
już żadnej niespodzianki,

151
00:10:52,840 --> 00:10:57,639
coraz bardziej prawdopodobne
staje się przejęcie sterów
przez Friedricha Merza.

152
00:10:57,680 --> 00:11:00,679
Ale to dopiero początek drogi,
która przed nim.

153
00:11:00,720 --> 00:11:03,199
Dobrej koalicji
nie będzie w tym kraju.

154
00:11:03,240 --> 00:11:07,079
Każda koalicja
spowoduje trudności w decyzjach.

155
00:11:10,320 --> 00:11:13,599
W ostatnich latach Niemcy
mocno skręciły w prawo.

156
00:11:13,800 --> 00:11:15,759
Mam nadzieję,
że nie jestem jedyną,

157
00:11:15,800 --> 00:11:18,159
która zagłosowała też
na lewicową partię.

158
00:11:18,360 --> 00:11:21,919
To przywilej, że możemy iść głosować.
W wielu krajach na świecie
to nie jest oczywiste.

159
00:11:21,960 --> 00:11:25,399
Merz po szczeblach politycznej kariery
wspinał się razem z Angelą Merkel,

160
00:11:25,440 --> 00:11:27,839
która szybko stała się dla niego
konkurencją.

161
00:11:27,880 --> 00:11:31,359
Gdy w 2005 roku
została kanclerzem Niemiec,
on z polityki odszedł.

162
00:11:31,400 --> 00:11:35,039
Teraz wyszedł z jej cienia.
Choć w rządzeniu doświadczenia nie ma.

163
00:11:35,080 --> 00:11:38,799
Kiedy trzy lata temu pochodzący
z Polski poseł Paul Ziemiak
pytał Merza,

164
00:11:38,840 --> 00:11:43,519
czy przyjmuje wybór
na przewodniczącego chadecji,
ten nie krył łez.

165
00:11:43,560 --> 00:11:45,679
Razem byli też w Polsce.

166
00:11:45,720 --> 00:11:48,439
Jest zafascynowany Polską.
Polskę kocha,

167
00:11:48,480 --> 00:11:52,119
bardzo chce się angażować
w stosunkach niemiecko-polskich.

168
00:11:52,160 --> 00:11:54,919
Jak Friedrich Merz
zostanie kanclerzem,

169
00:11:54,960 --> 00:11:57,759
będą po prostu
pozycje niemiecko-polskie,

170
00:11:57,800 --> 00:12:03,159
a najlepiej w Trójkącie Weimarskim
niemiecko-polsko-francuskie
pozycje w Unii Europejskiej.

171
00:12:03,200 --> 00:12:06,359
Merz zapowiedział,
że jeśli zostanie kanclerzem,

172
00:12:06,400 --> 00:12:09,919
pojedzie do Paryża i Warszawy
najchętniej tego samego dnia.

173
00:12:09,960 --> 00:12:15,079
Opowiada się też za podpisaniem
nowego polsko-niemieckiego
traktatu o przyjaźni.

174
00:12:15,280 --> 00:12:19,199
Chadecja w swoim programie
wymienia Polskę
w kluczowych kwestiach,

175
00:12:19,240 --> 00:12:22,239
między innymi w punkcie dotyczącym
grupy kontaktowej w sprawie Ukrainy.

176
00:12:22,280 --> 00:12:24,639
Merz chce też rozbudować
połączenia kolejowe z Polską.

177
00:12:24,680 --> 00:12:27,559
W Parlamencie Europejskim
należy do tej samej rodziny,
co Platforma Obywatelska.

178
00:12:27,600 --> 00:12:30,239
Jest po stronie Ukrainy,
był oburzony słowami Donalda Trumpa,

179
00:12:30,280 --> 00:12:32,359
który Wołodymyra Zełenskiego
nazwał dyktatorem.

180
00:12:32,400 --> 00:12:35,239
Mówił o odwróceniu relacji
sprawca-ofiara.

181
00:12:35,280 --> 00:12:37,599
Jest za wspólnym
europejskim stanowiskiem
w sprawie bezpieczeństwa,

182
00:12:37,640 --> 00:12:40,279
zdecydowanie dystansuje się
od polityki migracyjnej Angeli Merkel.

183
00:12:40,320 --> 00:12:42,759
Obiecuje też postawić na nogi
niemiecką gospodarkę.

184
00:12:42,800 --> 00:12:46,119
Niemcy będę takie same,
ze wszystkimi silnymi stronami
i słabościami.

185
00:12:46,160 --> 00:12:48,839
Musza uregulować
dużo spraw wewnętrznych,
zaczynając od spraw ekonomicznych.

186
00:12:48,880 --> 00:12:51,119
Ale będę to też Niemcy,
które będą szukać partnerów,

187
00:12:51,160 --> 00:12:53,559
z którymi można zreformować Europę
i umocnić Unię Europejską.

188
00:12:53,600 --> 00:12:56,079
Ale najpierw chadecy
będą szukać partnerów do rządzenia.

189
00:12:56,120 --> 00:12:58,559
Koalicję z AfD, której kibicuje
Elon Musk, wykluczają.

190
00:12:58,600 --> 00:13:00,719
Amerykański multimiliarder
i doradca Donalda Trumpa

191
00:13:00,760 --> 00:13:03,159
dziś też nie powstrzymał się
od wyraźnej sugestii.

192
00:13:03,200 --> 00:13:05,559
Jeśli chadecy na pokład
wezmą socjaldemokratów,

193
00:13:05,600 --> 00:13:07,999
będą musieli liczyć się
z głosami hamującymi
w kwestii Ukrainy.

194
00:13:08,040 --> 00:13:10,199
Już wiadomo,
że droga do utworzenia rządu
w Berlinie

195
00:13:10,240 --> 00:13:12,759
prawdopodobnie będzie kręta
i może być długa.

196
00:13:12,800 --> 00:13:16,839
W czasach, w których
sytuacja na świecie wymaga
szybkich działań i decyzji.

197
00:13:23,080 --> 00:13:25,919
Oczy wiernych w całego świata
zwrócone na Watykan.

198
00:13:25,960 --> 00:13:29,679
Po wczorajszych
bardzo niepokojących informacjach
z polikliniki Gemelli,

199
00:13:29,720 --> 00:13:32,759
gdzie leczony jest papież,
dziś popłynął kolejny komunikat.

200
00:13:32,800 --> 00:13:35,959
Franciszek przechodzi badania,
podawany jest mu tlen.

201
00:13:36,000 --> 00:13:38,479
W mediach
społecznościowych umieścił wpis,

202
00:13:38,520 --> 00:13:43,759
w którym podziękował
wiernym za symboliczną obecność
w trudnym dla niego czasie.

203
00:13:43,800 --> 00:13:46,399
Przed polikliniką
jest Daniel Chaliński,

204
00:13:46,440 --> 00:13:48,519
wieczorem miały się pojawić
nowe informacje

205
00:13:48,560 --> 00:13:51,039
o stanie zdrowia papieża,
czy coś już wiemy?

206
00:14:05,760 --> 00:14:08,079
Pojawiły się pierwsze informacje
z polikliniki.

207
00:14:08,120 --> 00:14:11,719
Papież pozostaje w stanie krytycznym.

208
00:14:11,760 --> 00:14:14,199
Nie było kryzysu oddechowego
takiego jak wczoraj.

209
00:14:14,240 --> 00:14:19,999
Badania były złożone.

210
00:14:20,040 --> 00:14:25,999
Niektóre wykazały początkową
niewydolność nerek,
która jest pod kontrolą.

211
00:14:26,040 --> 00:14:34,479
Po wczorajszym przetoczeniu krwi
zwiększyła się zawartość hemoglobiny
- to dobra informacja.

212
00:14:34,520 --> 00:14:36,719
Papież jest wciąż przytomny.
Je samodzielnie.

213
00:14:36,760 --> 00:14:39,679
Rano odprawił mszę na dziesiątym
piętrze kliniki.

214
00:14:39,720 --> 00:14:43,119
Dziś tak jak tydzień temu
papież w oknie się nie pojawił.

215
00:14:43,160 --> 00:14:46,719
Jego rozważenia na Anioł Pański
odczytał na mszy włoski duchowny.

216
00:14:46,760 --> 00:14:50,399
Franciszek nawiązał w nich
między innymi do wojny w Ukrainie.

217
00:14:50,440 --> 00:14:53,799
Świat, w którym dla przeciwników
istnieje tylko nienawiść,

218
00:14:53,840 --> 00:14:56,359
jest światem bez nadziei,
bez przyszłości,

219
00:14:56,400 --> 00:14:59,599
skazanym na rozdzieranie
przez niekończące się wojny.

220
00:14:59,640 --> 00:15:02,359
Na Placu Świętego Piotra
tłum wiernych, także z Polski.

221
00:15:02,400 --> 00:15:05,639
Dużo ludzi tu jest na placu,
różnych narodowości i wszyscy słuchali
mszy na telebimach

222
00:15:05,680 --> 00:15:07,079
i myśleli, że będzie lepiej.

223
00:15:07,120 --> 00:15:09,599
Nadzieja jeszcze jest,
że za tydzień w tym oknie się pojawi?

224
00:15:09,640 --> 00:15:11,959
Nadzieja jest.
Zawsze nadzieja umiera ostatnia.

225
00:15:12,000 --> 00:15:15,599
Franciszek trafił do kliniki Gemelli
14 lutego z powodu silnej infekcji,

226
00:15:15,640 --> 00:15:18,359
która przerodziła się
w obustronne zapalenie płuc.

227
00:15:18,400 --> 00:15:20,959
Od tego czasu 88-letni papież
jest w szpitalu,

228
00:15:21,000 --> 00:15:23,119
a kontakt z nim mają nieliczni.

229
00:15:24,960 --> 00:15:28,199
Gdyby jeden z zarazków
przedostał się do jego krwi,

230
00:15:28,240 --> 00:15:33,479
mogłoby to wywołać sepsę, a sepsa,
z jego problemami oddechowymi
i w jego wieku,

231
00:15:33,520 --> 00:15:36,799
może być bardzo trudna
do wyprowadzenia.

232
00:15:36,840 --> 00:15:40,399
Przed rzymską klinikę
cały czas przychodzą wierni,

233
00:15:40,440 --> 00:15:44,719
by tu w tym symbolicznym
dla Polaków miejscu
pomodlić się za zdrowie Franciszka.

234
00:15:44,760 --> 00:15:48,039
Jesteśmy ludźmi wiary i wierzymy,
że wszystko będzie dobrze.

235
00:15:48,080 --> 00:15:50,719
Za powrót papieża do zdrowia
modli się cały świat.

236
00:15:50,760 --> 00:15:52,799
W tym jego rodzinne Buenos Aires.

237
00:15:52,840 --> 00:15:56,199
Modlitwy w intencji Franciszka
odbywają się tu praktycznie
w każdym tu kościele.

238
00:15:56,240 --> 00:16:00,119
W stolicy Argentyny podświetlany
jest słynny obelisk
na Placu Republiki.

239
00:16:00,160 --> 00:16:04,039
Wyświetlane jest na nim hasło
"Franciszku, miasto modli się
za ciebie".

240
00:16:04,080 --> 00:16:07,039
Modlą się też ci,
którzy mieli okazję poznać Franciszka.

241
00:16:07,080 --> 00:16:10,759
Spędził tyle czasu
pomagając nam tutaj,
że uważamy go za członka rodziny.

242
00:16:10,800 --> 00:16:13,199
Poważny stan zdrowia
pozwala także zadać pytanie,

243
00:16:13,240 --> 00:16:17,159
czy papież nie zrezygnuje,
tak jak zrobił to Benedykt XVI.

244
00:16:19,440 --> 00:16:22,879
Może należałoby zrobić
jak postąpił słynny Celestyn V,

245
00:16:22,920 --> 00:16:27,439
papież, który po złożeniu dymisji
wrócił do życia w pustelni
w oddalonym klasztorze.

246
00:16:27,480 --> 00:16:30,159
Według mnie,
papież nie może pozostać w Rzymie,

247
00:16:30,200 --> 00:16:33,959
bo będzie tworzył zawsze taką
przeciwwagę dla drugiego papieża.

248
00:16:34,000 --> 00:16:38,799
Zaraz po wyborze w 2013 roku
papież napisał list
w sprawie rezygnacji w przyszłości,

249
00:16:38,840 --> 00:16:42,039
gdyby jego stan uniemożliwiał mu
sprawowanie urzędu.

250
00:16:42,080 --> 00:16:46,439
Jako miejsce emerytury
wskazał tę Bazylikę w Rzymie,
Matki Bożej Większej.

251
00:16:46,480 --> 00:16:48,999
Franciszek chciałby tam
spowiadać wiernych.

252
00:16:49,040 --> 00:16:51,679
Podejrzewam, że ludzie
byliby zachwyceni.

253
00:16:51,720 --> 00:16:54,039
No wyspowiadać się u papieża.

254
00:16:54,080 --> 00:16:58,239
To się rzadko zdarza,
a właściwie nigdy nie zdarzyło.

255
00:16:59,320 --> 00:17:03,759
Franciszek pozostanie w szpitalu
co najmniej przez tydzień.

256
00:17:11,400 --> 00:17:14,079
Dla wielu był symbolem,
świadkiem historii.

257
00:17:14,120 --> 00:17:20,199
Mariana Turskiego, więźnia
byłego niemieckiego nazistowskiego
obozu koncentracyjnego Auschwitz,

258
00:17:20,240 --> 00:17:23,759
działacza organizacji żydowskich
i obrońcę praw człowieka,

259
00:17:23,800 --> 00:17:26,799
pożegnały na Cmentarzu Żydowskim
w Warszawie tłumy.

260
00:17:26,840 --> 00:17:29,279
Był nauczycielem, przewodnikiem życia,

261
00:17:29,320 --> 00:17:32,999
pomysłodawcą i współtwórcą
Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.

262
00:17:33,040 --> 00:17:37,599
Przestrzegał,
że jeśli Europa się skonfliktuje,
to obudzą się upiory.

263
00:17:44,080 --> 00:17:50,199
Przeżył piekło Auschwitz,
ale nigdy nie pozwolił,
by nienawiść zatruła jego serce.

264
00:17:51,240 --> 00:17:53,239
Myślał o wykluczonych.

265
00:17:59,560 --> 00:18:03,439
Nie bardzo wierze w to,
że społeczeństwa uczą się na błędach,

266
00:18:03,480 --> 00:18:06,759
ale poszczególni ludzie
mogą coś zmieniać,

267
00:18:06,800 --> 00:18:09,639
przynajmniej spróbujmy tego dokonać.

268
00:18:14,720 --> 00:18:18,999
Świat dzisiaj niepewny,
autorytety liche tak bardzo.

269
00:18:19,400 --> 00:18:23,119
Nam trzeba autorytetów prawdziwych,
nienachalnych.

270
00:18:24,640 --> 00:18:28,119
Pan prof. był nieśmiały,
mówił cicho i powoli

271
00:18:28,320 --> 00:18:31,239
ale każde słowo brzmiało jak dzwon.

272
00:18:32,160 --> 00:18:35,239
Jedenaste przykazanie
- nie bądź obojętny.

273
00:18:35,280 --> 00:18:39,319
Bo jeżeli nie,
to się nawet nie obejrzycie,

274
00:18:39,360 --> 00:18:44,559
jak na waszych potomków
jakieś Auschwitz
nagle spadnie z nieba.

275
00:18:51,240 --> 00:18:54,799
Miesiąc temu,
siedząc naprzeciwko mnie,
znów powtórzył:

276
00:18:55,000 --> 00:18:59,559
"Wiesz Piotruś, czuję się
wciąż jakbym był w latach '30,

277
00:19:00,680 --> 00:19:04,679
dziś w takim kierunku
ten świat zmierza.

278
00:19:05,120 --> 00:19:09,479
Dlatego nigdy nie wolno nam
zapomnieć o naszej historii".

279
00:19:09,960 --> 00:19:12,959
Mówił: "Ludzie, bądźcie czujni".

280
00:19:16,880 --> 00:19:21,039
Nienawiścią bardzo łatwo
zgromadzić popleczników.

281
00:19:22,160 --> 00:19:25,359
Czy jednak nie przyniesie ona zguby?

282
00:19:25,680 --> 00:19:31,279
Dlatego tych,
którzy sieją nienawiść - j'accuse.
Oskarżam.

283
00:19:36,560 --> 00:19:40,879
Patrzymy dziś z przerażeniem,
w przeddzień trzeciej rocznicy

284
00:19:40,920 --> 00:19:44,559
napaści Rosji na Ukrainę,
jak Ameryka nowej administracji

285
00:19:44,600 --> 00:19:50,599
gwałtownie zmienia sojusze,
dogaduje się z Rosją Putina
nad głowami Ukrainy i Europy.

286
00:19:50,800 --> 00:19:56,359
Marian, tak bardzo
byłby potrzebny teraz
twój głos i komentarz, i ty.

287
00:19:58,840 --> 00:20:04,959
Jego ostatnim celem było wystąpienie
na obchodach 80. rocznicy
wyzwolenia Auschwitz.

288
00:20:06,320 --> 00:20:12,039
Powtarzał nam swoim najbliższym,
że musi jechać i wygłosić swój
ostatni już apel.

289
00:20:12,080 --> 00:20:15,759
Nie bójmy się przekonać
samych siebie,

290
00:20:15,960 --> 00:20:19,239
że trzeba mieć wizję
nie tylko tego,

291
00:20:21,520 --> 00:20:25,559
co dziś jest, ale tego,
co będzie jutro,

292
00:20:26,840 --> 00:20:30,399
co będzie za kilkadziesiąt lat.

293
00:20:38,200 --> 00:20:42,759
Marianie, dziękujemy.
Żegnaj, przyjacielu.

294
00:20:48,600 --> 00:20:53,239
Przeszywający smutek i fizyczny ból.
Brak siły na codzienne czynności,

295
00:20:53,280 --> 00:20:56,479
brak chęci do życia
- symptomów depresji jest wiele.

296
00:20:56,520 --> 00:21:00,759
Kluczowe by ich nie lekceważyć.
W Polsce choruje na nią
półtora miliona osób.

297
00:21:00,800 --> 00:21:04,519
Fundacja Twarze Depresji
w swoich kampaniach od lat pokazuje,

298
00:21:04,560 --> 00:21:07,839
że jej leczenie ratuje
i odmienia życie.

299
00:21:10,840 --> 00:21:14,239
To film popularnej wśród młodzieży
grupy Waksy.

300
00:21:16,440 --> 00:21:18,959
Duży odzew mają odcinki,
które pokazują,

301
00:21:19,000 --> 00:21:20,919
z jakimi
lękami zmagają się młodzi ludzie.

302
00:21:20,960 --> 00:21:22,119
I jak szukać pomocy.

303
00:21:22,160 --> 00:21:26,319
Często jest "wow, dziękuje, że
o tym mówisz, też mam ten problem,

304
00:21:26,360 --> 00:21:30,039
i dzięki tobie zrobiłem,
zrobiłam krok w tę stronę".

305
00:21:32,360 --> 00:21:37,559
O hejcie w internecie
mówi jeden ze spektakli
wystawianych przez Teatr Kamienica.

306
00:21:37,600 --> 00:21:43,319
Słynie on z podejmowania problemów,
które dotykają młodych ludzi
i prowokują do przemyśleń.

307
00:21:43,360 --> 00:21:45,919
Mówią: ja zrozumiałem,
że mogę być hejterem,

308
00:21:45,960 --> 00:21:49,199
ja sobie nie zdawałem sprawy,
rozmawiają o samotności.

309
00:21:49,240 --> 00:21:51,999
o braku rozmowy z bliskimi.

310
00:21:54,040 --> 00:21:56,439
Nie dam rady, nic mi się nie udaje.

311
00:21:56,480 --> 00:22:00,159
Mężczyźni trzy razy rzadziej
niż kobiety leczą depresję.

312
00:22:00,200 --> 00:22:03,399
Ukrywają ją, a to często
kończy się dramatycznie.

313
00:22:03,440 --> 00:22:07,519
O tym mówi spot z udziałem
Marcina Bosaka,
który od kilku lat się leczy.

314
00:22:07,560 --> 00:22:12,559
Wstydzimy się do tego przyznawać,
zwłaszcza mężczyźni, ja miałem lęki,

315
00:22:12,600 --> 00:22:16,439
czy będę jeszcze zatrudniany
przez producentów.

316
00:22:17,200 --> 00:22:20,119
Agnieszka Kobus Zawojska
zdobyła srebrny medal

317
00:22:20,160 --> 00:22:24,839
w wioślarstwie
na Igrzyskach olimpijskich,
zmagając się z depresją.

318
00:22:24,880 --> 00:22:27,999
W rozpoczęciu terapii pomogły jej
świadectwa innych.

319
00:22:28,040 --> 00:22:31,439
Teraz dzieli się
swoimi doświadczeniami.

320
00:22:31,680 --> 00:22:34,999
Najważniejsze jest to,
żeby poprosić o pomoc,

321
00:22:35,040 --> 00:22:37,879
otaczać się ludźmi,
nie być w tym samemu.

322
00:22:38,960 --> 00:22:41,719
W ciągu 10 lat
Fundacja Twarze Depresji

323
00:22:41,760 --> 00:22:46,079
zorganizowała kampanie i akcje,
które na różne sposoby pokazują,

324
00:22:46,120 --> 00:22:49,599
że depresja to choroba,
którą można i trzeba leczyć.

325
00:22:49,640 --> 00:22:54,479
Widzimy, że dużo się zmieniło,
że ludzie chętniej zadają pytania,

326
00:22:54,800 --> 00:22:58,839
że przestali się wstydzić,
to bardzo duży krok do przodu.

327
00:22:58,880 --> 00:23:03,399
Dużym krokiem jest także to,
że jest gdzie już tej pomocy szukać,

328
00:23:03,440 --> 00:23:06,039
choć wciąż na wizytę
czeka się zbyt długo.

329
00:23:06,080 --> 00:23:12,319
Mamy praktycznie w całym kraju
500 ośrodków opieki
psychologiczno-psychoterapeutycznej.

330
00:23:12,920 --> 00:23:16,959
Ambasadorami Fundacji
są artyści, sportowcy, dziennikarze.

331
00:23:17,000 --> 00:23:21,519
Prawie każdy z nich przeszedł
lub ma wśród bliskich osobę
z depresją i wie,

332
00:23:21,560 --> 00:23:24,719
jak bardzo terapia
może zmienić życie na lepsze.

333
00:23:24,760 --> 00:23:27,159
Ważne, żeby zrobić pierwszy krok.

334
00:23:27,200 --> 00:23:32,239
To nie jest łatwa droga,
ale jak już mamy wsparcie
i jesteśmy w procesie.

335
00:23:32,280 --> 00:23:34,999
I ważne,
żeby w tym procesie być.

336
00:23:39,040 --> 00:23:40,679
Radio to jego pasja.

337
00:23:40,720 --> 00:23:44,119
Tobiasz Carewicz od urodzenia
zmaga się z niepełnosprawnością.

338
00:23:44,160 --> 00:23:46,479
To nie przeszkadza mu
realizować marzeń.

339
00:23:46,520 --> 00:23:50,439
Kiedy zdał sobie sprawę,
że w komercyjnych stacjach
trudno byłoby mu znaleźć pracę,

340
00:23:50,480 --> 00:23:52,959
w internecie założył
własną rozgłośnię,

341
00:23:53,000 --> 00:23:56,599
w której przeprowadza
rozmowy ze znanymi osobowościami.

342
00:24:00,160 --> 00:24:05,039
Gdy zapala się czerwona lampka,
dla Tobiasza cały świat
nie ma znaczenia,

343
00:24:05,080 --> 00:24:06,679
liczy się tylko mikrofon.

344
00:24:06,720 --> 00:24:13,199
Chciałem znaleźć coś, co
pozwoli mi dzielić się z ludźmi tym,
co gra w mojej duszy.

345
00:24:18,240 --> 00:24:24,679
A tam gra przede wszystkim muzyka,
którą do swoich audycji
starannie dobiera, oraz dociekliwość.

346
00:24:24,720 --> 00:24:28,959
Mało jest ludzi,
którzy są ciekawi drugiego człowieka.

347
00:24:34,000 --> 00:24:38,119
By zaspokajać i dzielić się
ciekawością stworzył
internetowe radio.

348
00:24:38,160 --> 00:24:43,119
W swoim pokoju Tobiasz
przez niespełna 9 lat
przeprowadził ponad 700 wywiadów.

349
00:24:43,160 --> 00:24:46,959
Tutaj jest jakby pełno ludzi
i różnorodnych ludzi,

350
00:24:47,000 --> 00:24:50,599
z różnorodnościami
jakiś tam doświadczeń.

351
00:24:55,600 --> 00:24:57,999
W jego programie
nie ma przypadkowych gości,

352
00:24:58,040 --> 00:25:00,439
to osoby, które odcisnęły na nim
jakieś piętno.

353
00:25:00,480 --> 00:25:04,719
Wśród nich był m.in.
Wojciech Mann, Jurek Owsiak,
czy Maciej Orłoś.

354
00:25:04,760 --> 00:25:08,839
Jest niezwykle dobrze przygotowanym
dziennikarzem do każdej rozmowy

355
00:25:08,880 --> 00:25:12,199
i to mi bardzo imponuje,
jest po prosu profesjonalistą.

356
00:25:12,240 --> 00:25:17,679
Radio jest jego miłością od dziecka,
gościnnie prowadził rozmowy
w poznańskim radiu afera.

357
00:25:17,720 --> 00:25:21,559
Nie bał się zadać pytań, gdzie wielu
dziennikarzy by się tam zastanawiało:

358
00:25:21,600 --> 00:25:23,479
"Zadać? Nie zadać?"

359
00:25:23,520 --> 00:25:26,279
U niego przychodziło to naturalnie.

360
00:25:26,320 --> 00:25:30,239
Tobiasz Carewicz od dziecka zmaga się
z niepełnosprawnością ruchową,

361
00:25:30,280 --> 00:25:34,119
jak mówi, jedyne bariery to te,
które są w głowie.

362
00:25:34,160 --> 00:25:37,879
Wstaje rano, mam poczucie,
że mam coś do zrobienia,

363
00:25:37,920 --> 00:25:42,679
że muszę wykonać telefon,
napisać, zadzwonić.

364
00:25:51,040 --> 00:25:56,999
Bo jest jednoosobową redakcją,
jednak z ogromnym wsparciem mamy,
z którą mieszka.

365
00:25:57,040 --> 00:26:01,919
Takiej relacji, jak mam z synem,
to ja z nikim nie stworzyłam,

366
00:26:01,960 --> 00:26:05,799
i o to chodzi w kontekście otwartości
i szczerości.

367
00:26:05,840 --> 00:26:10,679
32-latek na podobnych zasadach
buduje dialog ze swoimi gośćmi.

368
00:26:10,720 --> 00:26:13,919
Ważny jest drugi człowiek.

369
00:26:14,840 --> 00:26:19,159
A to ważna lekcja,
nie tylko dziennikarskiego fachu.

370
00:26:23,600 --> 00:26:26,519
Ja już państwu dziękuję,
czas na Pytanie Dnia,

371
00:26:26,560 --> 00:26:32,039
gościem Aleksandry Pawlickiej
jest dziś Adam Szłapka
- minister ds. UE.