1
00:00:02,620 --> 00:00:08,179

2
00:00:19,720 --> 00:00:23,239
Polska wysyła kolejna pomoc
humanitarna na Białoruś.

3
00:00:23,280 --> 00:00:26,379
Premier apeluje do reżimu
o jej przyjęcie.

4
00:00:26,420 --> 00:00:30,899
Dobry wieczór, Edyta Lewandowska,
witam Państwa
i zapraszam na Wiadomości.

5
00:00:30,940 --> 00:00:32,899
A oto co dziś w programie.

6
00:00:34,160 --> 00:00:37,319
Niepokojący wzrost liczby
zakażeń koronawirusem.

7
00:00:37,720 --> 00:00:45,019
Im więcej ludzi się zaszczepi,
to myślę, że my będziemy mieć
mniej pracy w oddziałach covidowych.

8
00:00:45,060 --> 00:00:48,279
Rządowe wsparcie
dla osób niepełnosprawnych.

9
00:00:48,320 --> 00:01:01,619
Lipobranie! Leśnicy kończą
zbierać nasiona lipy.

10
00:01:01,660 --> 00:01:10,439
Jest to bardzo trudna praca,
szczególnie że ona odbywa się
na wysokości, na drabinach.

11
00:01:15,500 --> 00:01:19,059
Z tygodnia na tydzień liczba
nowych zakażeń rośnie o blisko 100%.

12
00:01:19,100 --> 00:01:22,759
Dziś ponad 6200 nowych zakażeń
i 75 ofiar śmiertelnych.

13
00:01:22,800 --> 00:01:27,399
To kolejny rekord zachorowań
podczas tej fali epidemii.

14
00:01:30,660 --> 00:01:33,139
Kolejny dzień
i kolejny rekord zakażeń.

15
00:01:33,180 --> 00:01:35,299
Oddziały covidowe zapełniają się.

16
00:01:35,340 --> 00:01:40,079
Obserwujemy dynamiczny wzrost
liczby zajętych łóżek
przez pacjentów covidowych.

17
00:01:40,120 --> 00:01:45,859
Kolejne placówki, tak jak szpital
w Dąbrowie Tarnowskiej,
są przekształcane w szpitale covidowe.

18
00:01:45,900 --> 00:01:51,159
Od 25 października szpital
zostaje przekształcony z powrotem
na szpital covidowy.

19
00:01:51,200 --> 00:01:54,059
Będziemy zabezpieczać 186 łóżek.

20
00:01:54,100 --> 00:01:58,939
Zwiększenie bazy łóżkowej
jest niezbędne, bo pandemia coraz
mocniej przyśpiesza.

21
00:01:58,980 --> 00:02:03,939
W stosunku do ubiegłej soboty
liczba nowych przypadków
wzrosła o prawie 100%.

22
00:02:03,980 --> 00:02:06,199
Czwarta fala przyśpiesza.

23
00:02:06,240 --> 00:02:09,079
Zachowania ludzi się jakoś
znacząco nie zmieniły.

24
00:02:09,120 --> 00:02:15,639
Masowego wzrostu wyszczepień nie ma,
przestrzeganie zasad pozostaje
problematyczne,

25
00:02:15,680 --> 00:02:18,239
no więc można się było
tego spodziewać.

26
00:02:18,280 --> 00:02:22,559
W całej Polsce ostatniej doby
wykryto ponad 6200 nowych zakażeń.

27
00:02:22,600 --> 00:02:24,439
Zmarło 75 osób.

28
00:02:24,480 --> 00:02:28,719
Najwięcej przypadków wciąż
notuje województwo lubelskie.

29
00:02:28,760 --> 00:02:35,039
Osoby, które przebywają w szpitalu,
to w przypadku mojego szpitala
to w 100% osoby niezaszczepione.

30
00:02:35,080 --> 00:02:41,259
Tak naprawdę czwarta fala,
wariant Delta SARS-COV2, uderza
głównie w osoby niezaszczepione,

31
00:02:41,300 --> 00:02:45,019
i to głównie osoby niezaszczepione
rzeczywiście będą chorowały.

32
00:02:45,060 --> 00:02:47,379
Lekarze apelują: szczepmy się!

33
00:02:47,420 --> 00:02:50,979
Zwłaszcza że jesteśmy
w obliczu czwartej fali zakażeń

34
00:02:51,020 --> 00:02:56,399
i każdy środek do tego, żeby
zabezpieczyć się przed zakażeniem,
przed ciężkim przebiegiem,

35
00:02:56,440 --> 00:02:58,259
jest bardzo rozsądny.

36
00:02:58,300 --> 00:03:04,479
Od 2 listopada wszyscy dorośli Polacy
będą mogli zarejestrować się
na dawkę przypominjacą szczepionki.

37
00:03:04,520 --> 00:03:09,759
Skierowanie będą wystawiane
wszystkim zaszczepionym 6 miesięcy
po ostatniej dawce.

38
00:03:09,800 --> 00:03:13,679
Trzecia dawka, jak podkreślają
specjaliści, jak wynika z badań,

39
00:03:13,720 --> 00:03:20,579
jest niezwykle skuteczna i podnosi
poziom odporności na długi okres
w bardzo silny i zdecydowany sposób.

40
00:03:20,620 --> 00:03:25,879
Eksperci zachęcają,
by - jeśli to możliwe - rozłożyć
w czasie wizyty na cmentarzach.

41
00:03:25,920 --> 00:03:30,899
Tu, w Szczecinie, mobilny punkt
szczepień stanął przy bramie głównej
Cmentarza Centralnego

42
00:03:30,940 --> 00:03:33,059
- największego cmentarza w Polsce.

43
00:03:33,100 --> 00:03:34,639
Bardzo dobry pomysł.

44
00:03:34,680 --> 00:03:38,419
Właśnie przywiozłam mamę,
żeby była zaszczepiona 3. dawką.

45
00:03:38,460 --> 00:03:41,919
Episkopat zaapelował do wiernych
o przestrzeganie obostrzeń

46
00:03:41,960 --> 00:03:47,159
w kontekście zbliżającej się
uroczystości Wszystkich Świętych.

47
00:03:54,040 --> 00:04:00,119
Prezydent Andrzej Duda zaapelował
do władz Białorusi o przyjęcie
pomocy humanitarnej dla migrantów.

48
00:04:00,160 --> 00:04:04,419
Polska wysyła trzeci już transport,
ale reżim Łukaszenki
nie chce go przyjąć.

49
00:04:04,460 --> 00:04:08,079
Straż graniczna Białorusi
wciąż pomaga przemytnikom ludzi

50
00:04:08,120 --> 00:04:11,799
w próbach nielegalnego przekraczania
granicy z Unią Europejską.

51
00:04:11,840 --> 00:04:16,679
Tylko ostatniej doby nasze służby
udaremniły ponad 450 takich prób.

52
00:04:16,720 --> 00:04:21,639
W miejsca, gdzie do nich dochodzi,
skierowano dodatkowe oddziały wojska.

53
00:04:21,680 --> 00:04:29,359
Dla tych żołnierzy to ostatnie chwile
przed wyjazdem
na polsko-białoruską granicę.

54
00:04:29,400 --> 00:04:36,339
Strażnik graniczny odbiera nas
z obozowiska, jedziemy w miejsca
wyznaczone wzdłuż pasa granicznego,

55
00:04:36,380 --> 00:04:41,679
kontrolujemy czy nielegalni migranci
przekraczają granicę naszego państwa.

56
00:04:41,720 --> 00:04:45,339
Każdy dzień
na polsko-białoruskiej granicy

57
00:04:45,380 --> 00:04:50,319
to kolejne kilkaset prób nielegalnego
wtargnięcia na teren Polski.

58
00:04:50,360 --> 00:04:53,479
Sytuacja na granicy
niestety nie jest stabilna.

59
00:04:53,520 --> 00:04:55,899
Widzimy więcej prób migrantów,

60
00:04:55,940 --> 00:05:00,559
którzy próbują w różny sposób
przedostać się na granicę
Rzeczpospolitej,

61
00:05:00,600 --> 00:05:03,439
dlatego liczba patroli i posterunków
obserwacyjnych została zwiększona.

62
00:05:03,480 --> 00:05:05,919
Minister obrony narodowej
zapowiedział,

63
00:05:05,960 --> 00:05:09,159
że od przyszłego roku pensje żołnierzy
wzrosną o ponad 600 zł.

64
00:05:09,200 --> 00:05:12,239
A liczba mundurowych strzegących
granicy regularnie rośnie.

65
00:05:12,280 --> 00:05:13,639
Już ponad 7500 żołnierzy wspiera
służby MSWiA w ochronie granicy
polsko-białoruskiej.

66
00:05:23,560 --> 00:05:29,319
Mimo to mafie przemycające ludzi
codziennie podejmują kolejne próby
szmuglowania migrantów ekonomicznych.

67
00:05:29,360 --> 00:05:32,319
Ostatniej doby doszło
do 450 takich prób.

68
00:05:32,360 --> 00:05:43,199
Uważam, że na granicy tak powinno
być obstawione, żeby ich
nie przepuszczali w tą stronę.

69
00:05:43,240 --> 00:05:47,159
Bo jak za dużo ich tutaj najdzie
do nas, to też nie za bardzo.

70
00:05:47,200 --> 00:05:52,039
Mamy świadomość, że pilnują
i dlatego jesteśmy bezpieczniejsi
tutaj w Michałowie.

71
00:05:52,080 --> 00:05:55,799
Polska od początku kryzysu
oferuje pomoc migrantom,

72
00:05:56,420 --> 00:05:59,499
Prezydent Andrzej Duda apeluje
do władz Białorusi,

73
00:05:59,540 --> 00:06:04,079
aby przyjęły tę pomoc humanitarną
dla ludzi, którzy utknęli
tak naprawdę na Białorusi,

74
00:06:04,120 --> 00:06:07,839
zwabieni obietnicą przedostania się
do Unii Europejskiej.

75
00:06:07,880 --> 00:06:12,439
Polska przygotowała właśnie
trzeci transport z pomocą humanitarną
dla migrantów.

76
00:06:12,480 --> 00:06:14,979
Dwóch poprzednich
Białoruś nie przyjęła.

77
00:06:15,020 --> 00:06:24,859
Ok. 400 łóżek, 600 kocy,
3 bardzo duże namioty z ogrzewaniem,
z takim wyposażeniem, środki osobiste.

78
00:06:24,900 --> 00:06:28,779
Podczas szczytu w Brukseli
unijni przywódcy opowiedzieli się

79
00:06:28,820 --> 00:06:33,079
za jak najszybszym
uruchomieniem kolejnych sankcji
wobec białoruskiego reżimu.

80
00:06:33,120 --> 00:06:38,879
A władze Łotwy właśnie
przedłużyły stan wyjątkowy
do lutego przyszłego roku.

81
00:06:39,860 --> 00:06:43,159
W uszczelnianie granicy
angażują się też żołnierze WOT.

82
00:06:43,200 --> 00:06:48,639
Właśnie w tym celu Terytorialsi
rozpoczęli na wschodzie kraju
ćwiczenia pod kryptonimem "Osłona-21".

83
00:06:48,680 --> 00:06:53,819
Wzięli udział w ekstremalnym biegu,
usianym zręcznościowymi
i siłowymi konkurencjami.

84
00:06:53,860 --> 00:06:56,679
Wszystko po to by,
gdy zajdzie potrzeba,
być "zawsze gotowym, zawsze blisko".

85
00:06:57,460 --> 00:07:01,799
Podzieleni na 12-osobowe sekcje
żołnierze WOT-u cały dzień
rywalizowali na poligonie.

86
00:07:01,840 --> 00:07:03,559
Po biegu na 5 kilometrów...

87
00:07:03,600 --> 00:07:06,939
Oczywiście to wszystko w swoim
etatowym wyposażeniu, które waży
kilkadziesiąt kilogramów.

88
00:07:06,980 --> 00:07:09,379
...przyszła kolej
na strzelanie do celu.

89
00:07:09,420 --> 00:07:14,179
Całą sekcją prowadziliśmy ogień
do obiektów w odpowiednich
odległościach od 100 do 200 m.

90
00:07:14,220 --> 00:07:18,559
Wyłoniono 7 najlepszych drużyn,
reprezentujących swoje brygady
z całej Polski.

91
00:07:18,600 --> 00:07:20,419
Jutro poznamy zwycięzcę.

92
00:07:20,460 --> 00:07:25,399
Te zawody mają na celu sprawdzić,
czy to codzienne działanie w sekcjach

93
00:07:25,440 --> 00:07:28,579
przekłada się na realne działanie
pod stresem.

94
00:07:28,620 --> 00:07:30,139
Satysfakcja i duma.

95
00:07:30,180 --> 00:07:33,479
To muszą czuć Polacy,
którzy na co dzień pracują zawodowo,

96
00:07:33,520 --> 00:07:36,499
a swój wolny czas
poświęcają służbie ojczyźnie.

97
00:07:36,540 --> 00:07:39,079
Myślę, że zostanę tu już
zdecydowanie na dłużej.

98
00:07:39,120 --> 00:07:42,019
Szczególnie teraz żołnierze
Wojsk Obrony Terytorialnej

99
00:07:42,060 --> 00:07:44,839
są niezwykle potrzebni
na wschodniej granicy Polski.

100
00:07:44,880 --> 00:07:49,079
Wybrane brygady
rozpoczęły ćwiczenia "Osłona-21"
wspólnie z regularnym wojskiem.

101
00:07:49,120 --> 00:07:52,459
Chodzi nie tylko o pomoc mieszkańcom
wsi w strefie stanu wyjątkowego.

102
00:07:52,500 --> 00:07:56,939
Ustalamy, jakie są ich potrzeby,
realizujemy te zadania,
staramy się im pomóc.

103
00:07:56,980 --> 00:08:00,479
...ale przede wszystkim
o przygotowanie zagrożonych
miejsc do obrony

104
00:08:00,520 --> 00:08:02,699
w pasie przygranicznym z Białorusią

105
00:08:02,740 --> 00:08:06,099
czy patrolowanie granicy
z wykorzystaniem
specjalistycznych dronów.

106
00:08:06,140 --> 00:08:10,839
Jesteśmy w stanie w sposób
bardzo precyzyjny ustalić
ewentualne miejsca przerzutu

107
00:08:10,880 --> 00:08:14,019
czy też miejsca prób
przekroczenia granicy.

108
00:08:14,060 --> 00:08:17,919
Żołnierze WOT-u we współpracy
z samorządami oraz innymi służbami

109
00:08:17,960 --> 00:08:21,559
przygotowują lokalne społeczności
na możliwe zagrożenie.

110
00:08:21,600 --> 00:08:34,619
Wypłata 500 plus tylko na konto,
a wnioski o świadczenie
tylko przez internet

111
00:08:34,660 --> 00:08:39,339
- to główne zmiany
w największym programie społecznym
rządu Prawa i Sprawiedliwości.

112
00:08:39,380 --> 00:08:44,699
Nowelizację ustawy o pomocy państwa
w wychowaniu dzieci
podpisał prezydent.

113
00:08:44,740 --> 00:08:48,999
Od nowego roku obsługę programu
Rodzina 500 plus przejmie ZUS.

114
00:08:49,040 --> 00:08:52,579
Wnioski będzie można składać
jedynie drogą elektroniczną,

115
00:08:52,620 --> 00:08:57,879
ale Zakład Ubezpieczeń Społecznych
udostępni komputery osobom,
które nie mają dostępu do sieci.

116
00:08:57,920 --> 00:09:03,679
Do ZUS należy kierować od 1 stycznia
przyszłego roku tylko wnioski
o nowe świadczenie 500 plus,

117
00:09:03,720 --> 00:09:08,079
które nie są jeszcze wypłacane,
czyli np. na nowo urodzone dzieci.

118
00:09:08,120 --> 00:09:14,039
Obecni beneficjenci do końca maja
będą obsługiwani jak dotąd,
czyli przez jednostki samorządowe.

119
00:09:14,080 --> 00:09:19,599
Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami
dostają z programu wsparcie
w wysokości 1000 zł.

120
00:09:19,640 --> 00:09:24,259
Rząd Prawa i Sprawiedliwości
wprowadził też tzw. 500 plus
dla niepełnosprawnych,

121
00:09:24,300 --> 00:09:29,179
czyli świadczenie uzupełniające
dla dorosłych niezdolnych
do samodzielnej egzystencji.

122
00:09:29,220 --> 00:09:29,999
W 2015 roku na wsparcie osób
z niepełnosprawnościami
przeznaczono 15 mld zł.

123
00:09:31,380 --> 00:09:32,059
W tym roku ponad dwa razy więcej.

124
00:09:32,780 --> 00:09:36,559
W 2015 roku na wsparcie osób
z niepełnosprawnościami
przeznaczono 15 mld zł.

125
00:09:36,600 --> 00:09:38,639
W tym roku ponad dwa razy więcej.

126
00:09:38,680 --> 00:09:46,739
Zrobiliśmy, powiedziałbym,
więcej niż wszystkie rządy
razem wzięte, które były przed nami.

127
00:09:46,780 --> 00:09:51,699
Przełomowym krokiem w rozszerzeniu
pomocy było uruchomienie
Funduszu Solidarności.

128
00:09:51,740 --> 00:09:55,899
To właśnie z tych środków tworzone
Centra Opiekuńczo-Mieszkalne.

129
00:09:55,940 --> 00:09:59,459
Takie centrum powstanie w Cedyni
w zachodniopomorskiem.

130
00:09:59,500 --> 00:10:02,919
Gmina dostała właśnie na ten cel
blisko 3 mln zł.

131
00:10:02,960 --> 00:10:05,039
Spędzać dobrze czas,

132
00:10:05,080 --> 00:10:13,299
gdzie rodziny będą mogły
przede wszystkim czuć, że te osoby
są właściwie zaopiekowane.

133
00:10:13,340 --> 00:10:17,299
I to jest model, do którego
będzie nasze państwo dążyło.

134
00:10:17,340 --> 00:10:22,559
To właśnie zapewnienie stałej opieki
lub dojście do samodzielności
dorosłych niepełnosprawnych

135
00:10:22,600 --> 00:10:24,679
jest marzeniem ich rodziców.

136
00:10:24,720 --> 00:10:27,079
32-letnia Justyna ze Zgierza

137
00:10:27,120 --> 00:10:31,579
uczestniczy w projekcie
"Kręgi Wsparcia"
jednej z organizacji pozarządowych.

138
00:10:31,620 --> 00:10:37,799
Żeby znalazła oparcie, tak jak w nas,
w przyszłości.

139
00:10:37,840 --> 00:10:47,059
I kiedy rodzice odejdą,
żeby nie odczuła.

140
00:10:47,100 --> 00:10:52,359
A tu, w Biskupcu
w Warmińsko-Mazurskiem, prowadzone są
warsztaty terapii zajęciowej.

141
00:10:52,400 --> 00:10:56,859
Działa też zakład aktywności
zawodowej, w którym pan Grzegorz
pracuje od 5 lat,

142
00:10:56,900 --> 00:11:00,039
pomagając przygotować posiłki
do szkolnych stołówek.

143
00:11:00,080 --> 00:11:04,379
To właśnie na takie miejsca
rząd przeznaczył w tym roku
dodatkowy miliard złotych

144
00:11:04,420 --> 00:11:08,319
- głównie dla Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

145
00:11:08,360 --> 00:11:13,999
Jak człowiek przychodzi do tej pracy,
to się taki czuje
potrzebny, doceniany.

146
00:11:14,040 --> 00:11:19,279
Dodatkowe pieniądze pójdą także
na wypożyczalnie specjalistycznego
sprzętu dla niepełnosprawnych

147
00:11:19,320 --> 00:11:21,339
i program samochodowy.

148
00:11:23,480 --> 00:11:28,679
Mija 7 miesięcy od aresztowania
Andżeliki Borys, prezes
Związku Polaków na Białorusi.

149
00:11:28,720 --> 00:11:33,519
Reżim Łukaszenki, mimo sankcji,
gróźb i dyplomatycznych nacisków
nie tylko z Warszawy,

150
00:11:33,560 --> 00:11:38,719
wciąż przetrzymuje w łagrach
przedstawicieli polskiej mniejszości.

151
00:11:38,760 --> 00:11:43,099
Życie polskiej mniejszości
na Białorusi to dziś ciągły niepokój.

152
00:11:43,140 --> 00:11:47,579
Po szykanach i aresztowaniach
czołowych przedstawicieli związków
i niezależnych dziennikarzy

153
00:11:47,620 --> 00:11:50,999
reżim śledzi każdy krok
innych członków społeczności.

154
00:11:51,040 --> 00:11:53,899
Łukaszenka chce właśnie wszystko
zrujnować.

155
00:11:53,940 --> 00:12:03,079
Tę prawdziwą historię
i prawdziwy stan rzeczy
zetrzeć nie tylko z naszej pamięci,

156
00:12:03,120 --> 00:12:07,139
a zrobić tak, żeby wszyscy Polacy
opuścili Białoruś.

157
00:12:07,180 --> 00:12:10,819
Łukaszenka zaciekle szukał
na Białorusi wroga zewnętrznego.

158
00:12:10,860 --> 00:12:12,359
Polacy byli pierwsi.

159
00:12:12,400 --> 00:12:14,499
Zarzucano im działania wywrotowe.

160
00:12:14,540 --> 00:12:18,519
Mimo że robili to samo,
co od wielu lat
- byli polską mniejszością.

161
00:12:18,560 --> 00:12:21,739
O zarzutach to wiemy tyle,
że została zamknięta
przede wszystkim za to,

162
00:12:21,780 --> 00:12:25,839
że zorganizowała kaziuki grodzieńskie,
i to był pierwszy powód,

163
00:12:25,880 --> 00:12:32,419
natomiast potem do tego doszły
jeszcze zarzuty propagowania nazizmu
i wzniecania etnicznej nienawiści.

164
00:12:32,460 --> 00:12:38,079
Andżelika Borys jako prezes związku
Polaków na Białorusi była już
w przeszłości zatrzymywana i więziona.

165
00:12:38,120 --> 00:12:41,899
Wiedziała, że reżim znajdzie pretekst,
jeśli tylko będzie chciał.

166
00:12:41,940 --> 00:12:44,679
Będziemy organizować
Dzień Polonii i Polaków.

167
00:12:44,720 --> 00:12:46,939
To też może być podstawa do sądzenia.

168
00:12:46,980 --> 00:12:51,139
Tak że ja odbieram to
jako całokształt, po prostu
uderzenie w mniejszość polską.

169
00:12:51,180 --> 00:12:53,919
W więzieniu przebywa też
dziennikarz Andrzej Poczobut.

170
00:12:53,960 --> 00:12:56,839
Razem z nimi setki innych
więźniów politycznych.

171
00:12:56,880 --> 00:12:59,539
Niektórych, tak jak trzy działaczki
polskiej mniejszości,

172
00:12:59,580 --> 00:13:02,499
udało się wyciągnąć z aresztów
i wywieźć z Białorusi.

173
00:13:02,540 --> 00:13:05,999
Borys i Poczobut
są jednak dla reżimu zbyt cenni.

174
00:13:06,040 --> 00:13:09,899
Na chwilę obecną na Białorusi
mamy ponad 800 więźniów politycznych.

175
00:13:09,940 --> 00:13:15,319
I to proszę pamiętać,
że to jednak się dzieje w 2021 roku
w centrum Europy.

176
00:13:15,360 --> 00:13:19,779
Te 800 osób to oficjalne dane.

177
00:13:19,820 --> 00:13:24,359
Nieoficjalnie w więzieniach jest
przetrzymywanych 4 razy tyle.

178
00:13:24,400 --> 00:13:36,899
Ludzi, którzy znikali z ulic w biały
dzień tylko dlatego, że mieli odwagę
mówić prawdę o zbrodniach reżimu.

179
00:13:55,580 --> 00:13:59,379
"Z Krakowa do Rzymu. Jan Paweł II
na fotografiach Adama Bujaka"

180
00:13:59,420 --> 00:14:02,219
- to tytuł wystawy
niezwykłych zdjęć Karola Wojtyły

181
00:14:02,260 --> 00:14:07,739
zaprezentowanej w Rzymie
na obchodach 43. rocznicy inauguracji
pontyfikatu papieża Polaka.

182
00:14:07,780 --> 00:14:14,559
Uroczystości, w których wzięli udział
goście z Polski i z Watykanu,
trwały wczoraj do późnego wieczora.

183
00:14:14,600 --> 00:14:18,099
Watykan znów pamiętał.
I pamiętali Polacy.

184
00:14:18,140 --> 00:14:22,899
Bo trudno zatrzeć wspomnienie
sprzed 43 lat,

185
00:14:22,940 --> 00:14:27,619
kiedy papież zza żelaznej kurtyny
wołał: "Nie lękajcie się!".

186
00:14:27,660 --> 00:14:30,639
Miał w świadomości
lęki współczesności.

187
00:14:30,680 --> 00:14:37,559
Wszystkie te lęki,
które są najgłębsze, egzystencjalne,
ale i te zewnętrzne.

188
00:14:37,600 --> 00:14:40,979
Ale nie głosił lęków,
tylko głosił nadzieję.

189
00:14:41,020 --> 00:14:45,459
Nadzieję, której moc obalała bariery
i rozpościerała horyzonty.

190
00:14:45,500 --> 00:14:48,639
Warto sobie uświadamiać,
szczególnie w taką rocznicę,

191
00:14:48,680 --> 00:14:53,259
i pamiętać, że nawet w najgorszych
momentach jest jakieś wyjście.

192
00:14:53,300 --> 00:14:58,699
Wspomnienie liturgiczne Jana Pawła II
było okazją, by przypomnieć
jego wielkie dzieła,

193
00:14:58,740 --> 00:15:01,439
które teraz niosą się po krańce ziemi.

194
00:15:01,480 --> 00:15:08,379
Na Angelicum, uniwersytecie św.
Tomasza z Akwinu, od roku działa
Instytut Kultury Jana Pawła II.

195
00:15:08,420 --> 00:15:11,859
To na tej uczelni Karol Wojtyła
obronił swój doktorat

196
00:15:11,900 --> 00:15:15,899
i to tutaj waśnie ruszyły
interdyscyplinarne studia janopawłowe,

197
00:15:15,940 --> 00:15:19,099
które pośród studentów
przybyłych tutaj z całego świata

198
00:15:19,140 --> 00:15:22,579
krzewić będą spuściznę intelektualną
polskiego papieża.

199
00:15:22,620 --> 00:15:26,759
Bezprecedensowy projekt stworzyły
polskie organizacje pozarządowe

200
00:15:26,800 --> 00:15:29,899
- Fundacja Świętego Mikołaja
i Futura-Iuventa.

201
00:15:29,940 --> 00:15:36,559
Z okazji rocznicy w murach uczelni
otwarto wystawę zdjęć Karola Wojtyły
mistrza fotografii Adama Bujaka.

202
00:15:36,600 --> 00:15:39,839
Artysta przez 50 lat
zrobił ich ponad milion.

203
00:15:39,880 --> 00:15:41,959
Jestem niesamowicie szczęśliwy

204
00:15:42,000 --> 00:15:47,839
i nie przypuszczałem,
że propozycja będzie tutaj w Rzymie
przy Forum Romanum nieomal,

205
00:15:47,880 --> 00:15:55,859
w przepięknym miejscu,
które kształtuje duszę
i umysł człowieka.

206
00:15:55,900 --> 00:15:57,559
A czyni to od 800 lat.

207
00:15:57,600 --> 00:16:01,179
Fotografie nie przypadkiem wystawiono
w głównym korytarzu uczelni.

208
00:16:01,220 --> 00:16:05,959
Mamy tysiące studentów, którzy
w przyszłości będa pełnić ważne
funkcje w Kościele na calym świecie.

209
00:16:06,000 --> 00:16:11,779
To zaproszenie do rozmowy o Janie
Pawle II jest dla nich inspiracją
w ich pracy naukowej i w życiu.

210
00:16:11,820 --> 00:16:16,219
Wystawa przywraca ducha pontyfikatu
Karola Wojtyły do Wiecznego Miasta,

211
00:16:16,260 --> 00:16:19,719
ale jest też źródłem chluby
dla nas, Polaków.

212
00:16:23,600 --> 00:16:26,239
Oglądają państwo główne
wydanie Wiadomości.

213
00:16:26,280 --> 00:16:28,819
Zobaczmy, co jeszcze przed nami.

214
00:16:30,260 --> 00:16:34,119
Polityczny teatr
w Platformie Obywatelskiej.

215
00:16:38,620 --> 00:16:42,419
Polska oczekuje uchylenia
decyzji Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej

216
00:16:42,460 --> 00:16:46,019
nakazującego wstrzymanie wydobycia
węgla brunatnego w Turowie.

217
00:16:46,060 --> 00:16:48,339
Wniosek jest obecnie rozpatrywany.

218
00:16:48,380 --> 00:16:53,419
W obronie kopalni przed siedzibą TSUE
w Luksemburgu protestowali
związkowcy z Solidarności.

219
00:16:53,460 --> 00:16:58,699
Powrót do negocjacji
w sprawie polskiej kopalni
zapowiada też nowy czeski rząd.

220
00:16:58,740 --> 00:17:02,959
Na jak najszybszy powrót
do negocjacji w sprawie Turowa
liczą mieszkańcy Bogatyni.

221
00:17:03,000 --> 00:17:06,379
Tutaj bardzo dużo ludzi pracuje
w kopalni i w elektrowni,

222
00:17:06,420 --> 00:17:11,579
więc likwidacja, zamknięcie tego
skutkowałoby utratą pracy
wielu mieszkańców.

223
00:17:11,620 --> 00:17:14,259
Niemcy i Czesi
tylko by ręce zacierali,

224
00:17:14,300 --> 00:17:18,779
bo tu im jedna kopalnia przeszkadza,
a u siebie mają po kilkanaście kopalń.

225
00:17:18,820 --> 00:17:21,979
W obronie kopalni i elektrowni Turów

226
00:17:22,020 --> 00:17:26,039
przed siedzibą Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej
w Luksemburgu

227
00:17:26,080 --> 00:17:29,359
protestowało wczoraj
2000 związkowców z całej Polski.

228
00:17:29,400 --> 00:17:34,019
Myśmy przyjechali tu zaznaczyć,
że jesteśmy obywatelami Europy

229
00:17:34,060 --> 00:17:39,039
i chcemy być tak samo traktowani
jak wszyscy, czyli sprawiedliwie.

230
00:17:39,080 --> 00:17:43,099
Wcześniejsze polsko-czeskie negocjacje
zakończyły się fiaskiem,

231
00:17:43,140 --> 00:17:46,779
ale na początku października
w Czechach zmieniła się władza.

232
00:17:46,820 --> 00:17:49,759
Nowy rząd w Pradze
chce wrócić do negocjacji.

233
00:17:49,800 --> 00:17:54,239
Po wyborach emocje związane
z kampanią wyborczą
najpewniej się uspokoiły,

234
00:17:54,280 --> 00:17:56,979
więc chęć i szansa do powrotu jest.

235
00:17:57,020 --> 00:18:00,399
Polska proponuje kolejne
inwestycje środowiskowe,

236
00:18:00,440 --> 00:18:07,519
takie jak już zbudowana przez PGE
za 17 mln zł zapora odcinająca czeskie
wody gruntowe od polskiej kopalni.

237
00:18:07,560 --> 00:18:13,939
Ministerstwo środowiska zleciło też
badanie wpływu jednego z czeskich
zakładów na wody gruntowe w Polsce.

238
00:18:13,980 --> 00:18:19,139
W regionie bez przeszkód
działa przecież kilkanaście zakładów
podobnych do Turowa.

239
00:18:19,180 --> 00:18:23,639
A to właśnie negatywny wpływ
polskiej kopalni na poziom
czeskich wód gruntowych

240
00:18:23,680 --> 00:18:29,499
był głównym powodem skargi Czechów
do Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej.

241
00:18:29,540 --> 00:18:31,559
TSUE nie wydał jeszcze wyroku.

242
00:18:31,600 --> 00:18:36,139
W maju nakazał za to wstrzymanie pracy
kopalni do czasu wyjaśnienia sporu.

243
00:18:36,180 --> 00:18:38,959
Nalegali na to
politycy polskiej opozycji,

244
00:18:39,000 --> 00:18:44,779
choć zamknięcie kopalni i elektrowni
oznaczałoby ekonomiczną katastrofę
dla mieszkańców regionu.

245
00:18:44,820 --> 00:18:48,579
Jest orzeczenie sądowe i rządzący
muszą się do niego zastosować

246
00:18:48,620 --> 00:18:52,559
niezależnie od tego,
jak ono jest bolesne i jak trudne.

247
00:18:52,600 --> 00:18:55,099
Na tym polega
system Unii Europejskiej.

248
00:18:55,140 --> 00:19:00,059
My nie możemy sobie wybierać lepszych
i gorszych postanowień TSUE.

249
00:19:00,100 --> 00:19:04,839
Przykro, że takich mamy polityków
Platformy czy tam jakiś innych.

250
00:19:04,880 --> 00:19:07,939
Nie pomagają, tylko niszczą
jeszcze to, co jest.

251
00:19:07,980 --> 00:19:12,699
Jeżeli nie lubi PiS-u, niech nie lubi,
ale niech nie walczy z narodem.

252
00:19:12,740 --> 00:19:14,919
Tak nie wolno robić.

253
00:19:14,960 --> 00:19:21,119
Polski rząd stanął w obronie interesów
własnych obywateli i nie zgodził się
na zamknięcie Turowa.

254
00:19:21,160 --> 00:19:24,299
Chodzi nie tylko o wodę,
nie tylko o ekologię,

255
00:19:24,340 --> 00:19:26,939
ale chodzi o gospodarkę,
chodzi o pieniądze.

256
00:19:26,980 --> 00:19:31,279
Są takie instytucje,
takie organizacje, wielki biznes,

257
00:19:31,320 --> 00:19:35,899
który często jest zainteresowany,
żeby ten konflikt był wzmacniany.

258
00:19:35,940 --> 00:19:41,379
Polska ponownie wniosła
o uchylenie nakazu wstrzymania
wydobycia węgla w kopalni.

259
00:19:41,420 --> 00:19:47,259
A związkowcy z Solidarności
zapowiadają kolejne protesty
w obronie Turowa.

260
00:19:49,880 --> 00:19:54,599
Komisja Europejska na razie
nie uruchomi mechanizmu warunkowości
przeciwko Polsce

261
00:19:54,640 --> 00:19:58,439
- to jedna z ważniejszych informacji
po unijnym szczycie w Brukseli.

262
00:19:58,480 --> 00:20:04,339
Ton europejskich przywódców,
dotąd bywało, że bardzo ostry,
staje się coraz bardziej kompromisowy.

263
00:20:04,380 --> 00:20:07,739
A to może oznaczać, że walka
o suwerenność przynosi skutki.

264
00:20:07,780 --> 00:20:13,799
Walka, warto zaznaczyć,
coraz mocniej wspierana
przez inne europejskie kraje.

265
00:20:13,840 --> 00:20:19,439
Morze polskich i węgierskich flag
- tak wyglądały dziś ulice Budapesztu.

266
00:20:19,480 --> 00:20:24,959
Chcemy po prostu tak samo ich
wspierać, tak samo jak oni wspierają
nasze dążenia w Uniią Europejskiej.

267
00:20:25,000 --> 00:20:29,839
Nasze dążenia po prostu do wolności,
uczciwości i sprawiedliwości
całej Europy.

268
00:20:29,880 --> 00:20:34,659
Marsz. Jego polska część zorganizowana
przez Kluby "Gazety Polskiej".

269
00:20:34,700 --> 00:20:37,919
Pierwszy powód - rocznica
powstania budapesztańskiego.

270
00:20:37,960 --> 00:20:41,799
Drugi - to aktualna sytuacja
polityczna w Unii Europejskiej.

271
00:20:41,840 --> 00:20:44,139
Spór o to, jaka ma być Wspólnota.

272
00:20:44,180 --> 00:20:46,299
Mamy już porozumienia rządów.

273
00:20:46,340 --> 00:20:49,899
Dzisiaj mamy już poważne siły,
które chcą reformować UE,

274
00:20:49,940 --> 00:20:54,359
stąd ten wściekły atak,
bo oni widzą, że ta fala się rozlewa,
że nie da się zatrzymać wolności.

275
00:20:54,400 --> 00:20:56,879
Ten spór nasila się
od dłuższego czasu.

276
00:20:56,920 --> 00:21:00,059
Bruksela traktuje nas i Polaków
jak wrogów.

277
00:21:00,100 --> 00:21:04,199
Mamy poczucie deja vu,
doktryna Breżniewa przemierza Europę.

278
00:21:04,240 --> 00:21:09,599
Właśnie polityczny kształt
Unii Europejskiej, zdaniem
obserwatorów życia politycznego,

279
00:21:09,640 --> 00:21:11,379
jest główną osią sporu.

280
00:21:11,420 --> 00:21:13,619
Reszta to polityczny teatr.

281
00:21:13,660 --> 00:21:17,739
Obecny kryzys w Unii Europejskiej
nie jest kryzysem o praworządność.

282
00:21:17,780 --> 00:21:21,939
Jest tak naprawdę walką
o przyszłość Unii Europejskiej
pod płaszczykiem tzw. praworządności.

283
00:21:21,980 --> 00:21:28,079
Jej rzekomy brak
brukselskie elity zarzucają Polsce.

284
00:21:28,120 --> 00:21:35,479
Chcą jednocześnie, wbrew wszelkim
traktatom, mieć wpływ na kształt
polskiego wymiaru sprawiedliwości.

285
00:21:35,520 --> 00:21:42,139
Zakres kompetencji,
zakres działania UE jest określony
ściśle w pewnych granicach.

286
00:21:42,180 --> 00:21:44,299
Polski rząd zagrał twardo.

287
00:21:44,340 --> 00:21:51,099
I to pewnie jeden z powodów
coraz bardziej kompromisowej postawy
unijnych urzędników.

288
00:21:51,140 --> 00:21:55,579
Komisja nie uruchomi mechanizmu
warunkowości w budżecie UE

289
00:21:55,620 --> 00:22:01,919
przed wyrokiem Trybunału
Sprawiedliwości UE w sprawie skarg
Polski i Węgier na ten mechanizm.

290
00:22:01,960 --> 00:22:06,719
Szef rady Europejskiej mówił
natomiast o "politycznym dialogu".

291
00:22:06,760 --> 00:22:10,839
Jest również potrzebny na poziomie
Rady i Rady Europejskiej,

292
00:22:10,880 --> 00:22:15,039
ponieważ cel jest jeden: to słuchanie
siebie nawzajem i zrozumienie.

293
00:22:15,080 --> 00:22:19,259
Nie ma żadnych szans, zeby ta
opętańcza polityka Niemiec i Francji,

294
00:22:19,300 --> 00:22:25,119
polityka dyktatu takiego
totalitaryzmu liberalnego,
przyniosła sukces.

295
00:22:25,160 --> 00:22:30,399
Być może dlatego także i niemiecka
kanclerz chce porozumienia,
a nie walki.

296
00:22:30,440 --> 00:22:35,859
Rada wyraziła zgodność,
że kluczowe jest odnoszenie się
do siebie z wzajemnych szacunkiem

297
00:22:35,900 --> 00:22:38,899
podczas rozwiązywania
także trudnych problemów.

298
00:22:38,940 --> 00:22:42,179
Bez wątpienia w tej politycznej grze
kluczowy jest fakt,

299
00:22:42,220 --> 00:22:46,559
że w tym konflikcie po naszej stronie
staje coraz większa część Europy.

300
00:22:46,600 --> 00:22:50,559
To np. sekretarz generalny
włoskiej centrali związkowej.

301
00:22:50,600 --> 00:22:56,839
Unia Europejska podejmuje
polityczne kroki przeciwko
wolności ludzi w Polsce,

302
00:22:56,880 --> 00:23:00,419
a od dłuższego czasu też przeciwko
ludziom we Włoszech.

303
00:23:00,460 --> 00:23:04,719
Jednym z wielu przykładów krajów,
które wspierają Polskę, są Węgry.

304
00:23:04,760 --> 00:23:09,279
Do tego dochodzą choćby Słowenia,
Litwa, Austria, część polityków
hiszpańskich i włoskich

305
00:23:09,320 --> 00:23:13,339
czy prawie wszyscy opozycyjni
kandydaci na prezydenta Francji.

306
00:23:13,540 --> 00:23:14,679
W pełni popieram rząd polski i polskie
społeczeństwo w ich konfrontacji
z Komisją w Brukseli.

307
00:23:23,080 --> 00:23:26,499
Chodzi o szantażowanie Polski
unijnymi pieniędzmi.

308
00:23:26,540 --> 00:23:31,319
Za ich odebraniem zagłosowali
europosłowie polskiej opozycji.

309
00:23:31,360 --> 00:23:34,219
Dziś ich szef,
trudno oprzeć się wrażeniu,

310
00:23:34,260 --> 00:23:39,319
w ślad za europejskimi urzędnikami
też próbuje spuszczać z tonu.

311
00:23:39,360 --> 00:23:45,519
Nikomu do głowy nawet nie przyszedł
taki pomysł w Europie i nie przyjdzie,
to mogę zagwarantować,

312
00:23:45,560 --> 00:23:48,679
żeby karać Polaków za ten konflikt.

313
00:23:48,720 --> 00:23:55,299
Ale fakty są takie, że ludzie
Donalda Tuska w Brukseli głosowali
za odebraniem Polakom pieniędzy.

314
00:23:55,340 --> 00:23:58,439
Być może już poszedł sygnal,
że jednak te środki do Polski trafią

315
00:23:58,480 --> 00:24:02,579
i teraz kilka dni po rezolucji
w Parlamencie Europejskim
szybko trzeba się wycofać,

316
00:24:02,620 --> 00:24:04,959
bo jednak te pieniądze
do Polski trafią.

317
00:24:05,000 --> 00:24:08,079
To bez wątpienia byłoby
zakręcenie innego kurka.

318
00:24:08,120 --> 00:24:12,739
Tego z paliwem do podsycania
przez opozycję politycznego sporu.

319
00:24:15,260 --> 00:24:20,699
Donald Tusk został wybrany
przewodniczącym
Platformy Obywatelskiej.

320
00:24:20,740 --> 00:24:23,839
Wcześniej pełnił
tylko obowiązki szefa partii.

321
00:24:23,880 --> 00:24:26,859
Tusk był jedynym kandydatem
na to stanowisko,

322
00:24:26,900 --> 00:24:30,659
mimo że po jego powrocie Platforma
Obywatelska mocno traci w sondażach,

323
00:24:30,700 --> 00:24:33,059
a agresywny ton i uliczne awantury
przynoszą polityczną klęskę.

324
00:24:33,100 --> 00:24:35,319
Minęło ponad sto dni
od czasu mojego powrotu.

325
00:24:35,360 --> 00:24:41,539
Donald Tusk zmaga się nie tylko
z poważnym kryzysem wizerunkowym,
ale także politycznym.

326
00:24:41,580 --> 00:24:48,859
Wewnętrzne wybory w partii,
ale musimy te porządki
doprowadzić do samego końca.

327
00:24:53,540 --> 00:24:56,379
Teoretycznie nowy szef,
praktycznie stare problemy.

328
00:24:56,420 --> 00:25:05,919
Zaledwie 27% pytanych Polaków
twierdzi, że Tusk pomaga opozycji.

329
00:25:05,960 --> 00:25:11,439
Aż 43%, czyli o ponad połowę więcej
ankietowanych, uważa, że jej szkodzi.

330
00:25:11,480 --> 00:25:20,439
Nie ma wątpliwości, że Tusk
bardziej dzieli, niż łączy Polaków.

331
00:25:20,480 --> 00:25:25,179
To powoduje, że cała Platforma
Obywatelska traci w sondażach.

332
00:25:25,220 --> 00:25:27,179
On robi swoją politykę.

333
00:25:27,220 --> 00:25:32,279
Nie politykę propaństwową,
tylko politykę takiego politykierstwa,

334
00:25:32,320 --> 00:25:35,599
żeby umocnić siebie samego
i swoje otoczenie

335
00:25:35,640 --> 00:25:41,219
i żeby powrócić do tych metod
walki rządów, które towarzyszyły jemu,
kiedy był premierem.

336
00:25:41,260 --> 00:25:45,259
Przypomnijmy liczne podwyżki,
podniesienie wieku emerytalnego.

337
00:25:45,300 --> 00:25:50,179
W najnowszym sondażu Platforma
z zaledwie 26-procenowym poparciem.

338
00:25:50,220 --> 00:25:54,019
Tusk stworzył niepotrzebnie problem,
mówiąc o polexicie.

339
00:25:54,060 --> 00:25:56,879
Bo oczywiście żadnego polexitu
nie będzie.

340
00:25:56,920 --> 00:25:59,399
PiS takiej decyzji nie podejmie.

341
00:25:59,440 --> 00:26:06,579
Polexitu nie widać na horyzoncie
i każdy zdrowy człowiek to rozumie.

342
00:26:06,620 --> 00:26:09,019
Brak wiarygodności,
manipulacje i kłamstwa.

343
00:26:09,060 --> 00:26:13,179
Do tego agresywny ton
i uliczne awantury
przynoszą i frekwencyjną klapę,

344
00:26:13,220 --> 00:26:14,679
i merytoryczną klęske.

345
00:26:14,720 --> 00:26:19,279
Tzw. lewicowi aktywiści,
którzy - nie ma wątpliwości -
wspierają Tuska,

346
00:26:19,320 --> 00:26:22,439
nakręcają toksyczne
i niebezpieczne emocje.

347
00:26:22,480 --> 00:26:29,739
Donald Tusk przywiózł z Brukseli
ogromną ilość złych emocji,

348
00:26:29,780 --> 00:26:32,839
którą chce równo rozdzielić
na Polaków,

349
00:26:32,880 --> 00:26:35,279
chce podzielić ich jeszcze mocniej.

350
00:26:35,320 --> 00:26:38,959
Z opozycji totalnej
uczynić ultraopozycję totalną.

351
00:26:39,000 --> 00:26:44,419
Podpalić Polskę, żeby zabrać władze
demokratycznie wybranemu rządowi.

352
00:26:44,460 --> 00:26:49,059
Wulgarne, pełne agresji i pogardy
zachowania widać nie tylko na ulicy.

353
00:26:49,100 --> 00:26:53,459
Kolejna klęska to fakt, że Tusk
nie radzi sobie także wewnątrz partii.

354
00:26:53,500 --> 00:26:56,739
Kolejne skandale
wywołują jego podwładni.

355
00:26:56,780 --> 00:27:01,319
Ostatnio Radosław Sikorski,
tak zwracając się
do europosłanki Beaty Kempy.

356
00:27:01,360 --> 00:27:03,359
Walnij się w zatłuszczony łeb.

357
00:27:03,400 --> 00:27:07,859
Pan Sikorski i jego koledzy po prostu
nie mają nic nam ciekawego
do powiedzenia.

358
00:27:07,900 --> 00:27:12,439
Muszą posuwać się do takich ekscesów.

359
00:27:12,480 --> 00:27:18,699
Także sam Tusk już w polskim
parlamencie zasłynął z agresywnych
i knajackich zachowań.

360
00:27:30,320 --> 00:27:36,999
Komentatorzy nie mają wątpliwości,
że powrót Donalda Tuska
i znana strategia "ulica i zagranica"

361
00:27:37,040 --> 00:27:40,499
przyniosła de facto polityczne fiasko.

362
00:27:40,540 --> 00:27:45,299
Donald Tusk świadomie wybrał
taką strategię nieposiadania
programu politycznego,

363
00:27:45,340 --> 00:27:51,719
bo gdyby sformułował jakiś plan
dla Polski, to musiałby zaprzeczać
swojej wcześniejszej polityce.

364
00:27:51,760 --> 00:27:55,979
Taką postawą opositzionfuehrera
najwyraźniej zawiedzeni są Niemcy.

365
00:27:56,020 --> 00:28:01,139
Angela Merkel wprost zachęca do rozmów
nie z opozycją, a z polskim rządem.

366
00:28:01,180 --> 00:28:05,059
Powinniśmy znaleźć drogi
i możliwości porozumienia się,

367
00:28:05,100 --> 00:28:08,519
ponieważ kaskada sporów prawnych
przed trybunałem europejskim

368
00:28:08,560 --> 00:28:12,459
także nie będzie stanowiła
rozwiązania, które przywróci
praworządność.

369
00:28:12,500 --> 00:28:15,019
Komentatorzy nie mają wątpliwości.

370
00:28:15,060 --> 00:28:18,039
Poparcie dla Donalda Tuska
słabnie i spada.

371
00:28:18,080 --> 00:28:22,059
Rośnie za to poziom agresji,
arogancji i chamstwa.

372
00:28:32,060 --> 00:28:36,259
Lipa uznawana jest za drzewo - jedno
z najbardziej przyjaznych człowiekowi.

373
00:28:36,300 --> 00:28:39,359
Jej kwiaty od setek lat
wykorzystywane są w walce z chorobami.

374
00:28:39,400 --> 00:28:43,739
Oprócz odporności, produkty,
w których skład wchodzi lipa,
poprawiają także urodę.

375
00:28:43,780 --> 00:28:47,779
Koniec października to ostatnie
lipobrania, czyli zbiór nasion
tej wyjątkowej rośliny.

376
00:28:47,820 --> 00:28:51,159
W tym sadzie w Lubuskiem
nie znajdziemy gruszek czy jabłek,
a lipy.

377
00:28:51,200 --> 00:28:53,259
Na ponad 5 ha rośnie 800 drzew.

378
00:28:53,300 --> 00:28:56,559
Teraz leśnicy zbierają
najlepszej jakości nasiona.

379
00:28:56,600 --> 00:28:58,099
Praca łatwa nie jest.

380
00:28:58,140 --> 00:29:01,239
Szczególnie że ona odbywa się
na wysokościach, na drabinach.

381
00:29:01,280 --> 00:29:02,959
Zebraliśmy już 62 kg.

382
00:29:03,000 --> 00:29:10,739
Postaramy się zebrać maksymalnie
wszystko, żebyśmy ok. 120-150 kg
w tym roku zebrali.

383
00:29:10,780 --> 00:29:14,879
Z 1 kg nasion lipowych może
wyrosnąć nawet 8000 sadzonek.

384
00:29:14,920 --> 00:29:16,799
Dlaczego warto je sadzić?

385
00:29:16,840 --> 00:29:21,019
Lipy pozytywnie wpływają
na inne drzewa, np. dęby.

386
00:29:21,060 --> 00:29:24,159
Ona po prostu dęba podpędza,
oczyszcza go.

387
00:29:24,200 --> 00:29:25,839
Tak jakby go głaskała.

388
00:29:25,880 --> 00:29:29,139
Im więcej lipy jest wśród dębu,
tym dąb jest ładniejszy.

389
00:29:29,180 --> 00:29:31,859
Lipa od wieków wykorzystywana jest
w lecznictwie.

390
00:29:31,900 --> 00:29:34,759
Syropy i herbatki
wzmacniają naszą odporność.

391
00:29:34,800 --> 00:29:38,999
Rewelacyjne działania ma także słynny
lipowy miód pozyskiwany z kwiatów,

392
00:29:39,040 --> 00:29:41,759
które kwitną na przełomie
czerwca i lipca.

393
00:29:41,800 --> 00:29:43,439
Hamuje rozwój kaszlu.

394
00:29:43,480 --> 00:29:47,559
Działa napotnie, działa przeciw
przeziębieniowo, likwiduje kaszel.

395
00:29:47,600 --> 00:29:51,459
Działa kojąco
- doskonały przy bezsenności.

396
00:29:51,500 --> 00:29:55,219
Lipa wspomaga nie tylko
nasze zdrowie, ale i urodę.

397
00:29:55,260 --> 00:30:01,159
Włosy płukane takim naparem z lipy
mają właśnie taki piękny
połysk jedwabiu,

398
00:30:01,200 --> 00:30:05,779
mniej wypadają, są lśniące,
łatwe do układania.

399
00:30:05,820 --> 00:30:11,239
Toniki np. z kwiatów lipy
są wykorzystywane
przy pielęgnacji cery.

400
00:30:11,280 --> 00:30:16,239
Właściwości lipy wykorzystywane są
także w produktach
do rozgrzewających kąpieli,

401
00:30:16,280 --> 00:30:21,739
co o tej porze roku i w sezonie
grypowym ma niebagatelne znaczenie.

402
00:30:22,800 --> 00:30:27,319

403
00:30:27,680 --> 00:30:32,619
Na "Gościa Wiadomości" z napisami
zapraszamy do kanału TVP Info.

404
00:30:33,180 --> 00:30:59,979