1
00:00:19,640 --> 00:00:21,039
Zdążyć na Gwiazdkę.

2
00:00:21,080 --> 00:00:23,719
Świąteczna gorączka
przed wolną Wigilią.

3
00:00:23,760 --> 00:00:27,079
Naprawienie Sądów - rząd przygotował
dwie ustawy praworządnościowe.

4
00:00:27,120 --> 00:00:33,199
Przy stole - coraz więcej
jednoosobowych gospodarstw domowych.

5
00:00:45,720 --> 00:00:48,759
Joanna Dunikowska-Paź, dobry wieczór.

6
00:00:48,800 --> 00:00:50,999
Na początek ważna kalendarzowa zmiana

7
00:00:51,040 --> 00:00:53,439
i związany z nią
przedświąteczny wyścig z czasem.

8
00:00:53,480 --> 00:00:56,399
Wigilia w tym roku
pierwszy raz wolna od pracy,

9
00:00:56,440 --> 00:01:00,039
kto o zmianie nie będzie pamiętał
- święta może zacząć
od przykrej niespodzianki.

10
00:01:00,080 --> 00:01:05,119
Krajobraz na dziś
to pełne galerie handlowe, dworce,
drogi czy lotniska i jeden cel:

11
00:01:05,160 --> 00:01:08,919
zdążyć przed pierwszą gwiazdką.

12
00:01:08,960 --> 00:01:11,159
I tak od rana...

13
00:01:11,560 --> 00:01:14,359
W sklepach - tłok.

14
00:01:14,400 --> 00:01:16,719
Na bazarach - kolejki.

15
00:01:16,760 --> 00:01:20,319
Na parkingach - ciasno.

16
00:01:20,360 --> 00:01:23,479
Wszędzie ten sam widok,
bo wielu dopiero dziś
sobie przypomniało,

17
00:01:23,520 --> 00:01:27,359
dlaczego ruch jest tak duży.

18
00:01:27,400 --> 00:01:31,319
Aha, bo Wigilia jest wolna.

19
00:01:31,360 --> 00:01:33,959
No właśnie i to po raz pierwszy.

20
00:01:34,000 --> 00:01:37,759
Dlatego nie każdy pamięta.

21
00:01:37,800 --> 00:01:40,719
Więc jeszcze raz
- od tego roku 24 grudnia
jest dniem wolnym od pracy.

22
00:01:40,760 --> 00:01:42,839
Niemal każda galeria handlowa
dziś wygląda tak.

23
00:01:42,880 --> 00:01:47,719
Tłumy ludzi, slalom między półkami
i kolejki do kas.

24
00:01:47,760 --> 00:01:51,119
Właśnie w takich miejscach
najlepiej widać świąteczną gorączkę
i wyścig z czasem,

25
00:01:51,160 --> 00:01:53,919
bo to ostatnie godziny
na ostatnie zakupy przed Wigilią.

26
00:01:53,960 --> 00:01:58,319
W torbach prezenty, jedzenie,
ostatnie świąteczne zakupy

27
00:01:58,360 --> 00:02:01,879
- cała operacja
skrócona o jeden dzień.

28
00:02:01,920 --> 00:02:06,199
Można to było zrobić wcześniej.

29
00:02:06,240 --> 00:02:08,839
Ja niestety pracowałam,
więc nie miałam czasu
zrobić tego wcześniej.

30
00:02:08,880 --> 00:02:11,159
Dzisiaj właśnie
kończymy już zakupy świąteczne,

31
00:02:11,200 --> 00:02:14,439
bo dzieci nie chodzą do szkoły,
więc i tak trzeba było wziąć wolne.

32
00:02:14,480 --> 00:02:16,159
Udało się wszystko kupić
czy jeszcze przed panią kilka sklepów?

33
00:02:16,200 --> 00:02:18,359
Już wszystko kupiliśmy. Nawet za dużo.

34
00:02:18,400 --> 00:02:21,399
Ale wielu przygotowało się wcześniej.

35
00:02:21,440 --> 00:02:25,039
Wszystko jest
- także już czekam na Wigilię.

36
00:02:25,240 --> 00:02:30,119
Już wszystko pokupowałam.
To już drobne rzeczy tylko.

37
00:02:30,160 --> 00:02:33,159
Tylko że nie wszystko
jeszcze stracone,

38
00:02:33,200 --> 00:02:36,239
bo dyskonty dziś wydłużyły
godziny otwarcia do 23.00,
a część nawet dłużej.

39
00:02:36,280 --> 00:02:39,319
Z jednej strony mamy interes
800 tysięcy zatrudnionych w handlu,

40
00:02:39,360 --> 00:02:42,999
z drugiej strony mamy interes
14 mln pracujących gdzie indziej,

41
00:02:43,040 --> 00:02:48,759
dla których to jest problem
- zakupy przedświąteczne.

42
00:02:48,800 --> 00:02:53,399
Jutro tylko nieliczne sklepy
będą otwarte.

43
00:02:53,440 --> 00:02:56,679
Jeśli właściciel stanie za ladą.

44
00:02:56,720 --> 00:02:58,039
Inaczej - kara.

45
00:02:58,080 --> 00:03:02,279
Te kary mogą sięgać
nawet 100 tys. zł.

46
00:03:02,320 --> 00:03:05,999
Dlatego myślę,
że większość przedsiębiorców,
prowadzących tą działalność,

47
00:03:06,040 --> 00:03:08,399
musi się mocno zastanowić.

48
00:03:08,440 --> 00:03:11,279
Kontrole zapowiada
Państwowa Inspekcja Pracy.

49
00:03:11,320 --> 00:03:13,079
Rząd podkreśla, że łatwo sprawdzić,
czy przepisy były przestrzegane.

50
00:03:13,120 --> 00:03:15,439
Każde takie doniesienie,

51
00:03:15,480 --> 00:03:18,559
każdy taki sygnał,
że prawa pracownicze są łamane,

52
00:03:18,600 --> 00:03:22,279
jest i będzie przekazywany PIP,
tak żeby ona przeprowadzała kontrole

53
00:03:22,320 --> 00:03:26,039
i wyciągała
wobec niesprawiedliwych
pracodawców konsekwencje.

54
00:03:26,080 --> 00:03:30,039
Z racji że jestem tutaj pracownikiem,
uważam, że to jest bardzo na plus.

55
00:03:30,080 --> 00:03:31,799
Także ja jestem bardzo zadowolona.

56
00:03:31,840 --> 00:03:33,479
Będę miała jeden dzień wolnego.

57
00:03:33,520 --> 00:03:36,159
Będę mogła bardziej
przygotować się do Wigilii.

58
00:03:37,280 --> 00:03:39,119
Na święta do domu. Po 16 latach.

59
00:03:39,160 --> 00:03:40,719
Pierwszy raz na święta
jestem w Polsce.

60
00:03:40,760 --> 00:03:42,239
Tak samo na dworcach.
Każdy w drodze do domu.

61
00:03:42,280 --> 00:03:43,879
505 km do domu mam aktualnie.

62
00:03:43,920 --> 00:03:45,959
Drugi prawie koniec Polski.

63
00:03:46,000 --> 00:03:49,999
Na drogach kontrole i korki.

64
00:03:50,040 --> 00:03:53,519
Jak mantrę powtarzamy:
trzeźwość i prędkość.

65
00:03:53,560 --> 00:03:56,039
Dostosowanie prędkości
do warunków panujących na drodze.

66
00:03:56,080 --> 00:03:59,759
Tutaj nie ma taryfy ulgowej.

67
00:03:59,800 --> 00:04:02,399
Dlatego noga z gazu.

68
00:04:02,440 --> 00:04:06,439
Lepiej dojechać później,
niż nie dojechać wcale.

69
00:04:06,760 --> 00:04:09,239
Oglądają państwo "19.30"
w przedświąteczny wtorek.

70
00:04:09,280 --> 00:04:11,559
Co jeszcze przed nami?

71
00:04:11,600 --> 00:04:14,559
Neutralne płciowo ogłoszenia o pracę.

72
00:04:14,600 --> 00:04:18,039
Nie powinno się
na etapie rekrutacji definiować,
czy to ma być kobieta, czy mężczyzna.

73
00:04:18,080 --> 00:04:21,359
Od jutra wchodzi nowe prawo.

74
00:04:21,400 --> 00:04:23,479
Żeby uwzględnić,
że mogą się zgłaszać kandydaci
i kandydatki na to stanowisko.

75
00:04:23,520 --> 00:04:26,759
To jest wprowadzanie ideologii
do przepisów polskiego prawa.

76
00:04:26,800 --> 00:04:33,039
Myślę, że szybko
się do tego przyzwyczaimy.

77
00:04:33,400 --> 00:04:39,119
"To dobry dzień
dla wymiaru sprawiedliwości.
Przywracamy porządek w sądach"

78
00:04:39,160 --> 00:04:44,879
- zapowiada minister Waldemar Żurek.

79
00:04:44,920 --> 00:04:46,679
A przyjętę dziś ustawy

80
00:04:46,720 --> 00:04:50,159
w największym skrócie
mają przywrócić prawo
do niezależnego i bezstronnego sądu.

81
00:04:50,200 --> 00:04:54,279
Obywatel ma być pewny,
że za stołem siedzi
prawidłowo powołany sędzia,

82
00:04:54,320 --> 00:04:57,359
KRS ma być legalna, a prawo pewne.

83
00:04:57,400 --> 00:05:00,599
Na razie pewne jest,
że drogi na skróty nie będzie.

84
00:05:00,640 --> 00:05:05,119
I wiele wskazuje na to,
że zielonego światła
z dużego pałacu też nie.

85
00:05:05,160 --> 00:05:09,399
W przywracaniu praworządności
rząd przyśpiesza.

86
00:05:09,440 --> 00:05:13,079
Dla wymiaru sprawiedliwości,
dla polskich obywateli,
to na prawdę dobry dzień.

87
00:05:13,120 --> 00:05:17,759
Dzień przed Wigilią rząd zajął się
dwiema kluczowymi ustawami.

88
00:05:17,800 --> 00:05:22,759
Chodzi o tzw. ustawę praworządnościową
i projekt nowelizacji ustawy
o Krajowej Radzie Sądownictwa.

89
00:05:22,800 --> 00:05:24,519
To są ustawy pełne nadziei.

90
00:05:24,560 --> 00:05:28,839
W tym sensie dobrze pasują
do ducha świąt Bożego Narodzenia.

91
00:05:28,880 --> 00:05:29,959
To po kolei.

92
00:05:30,000 --> 00:05:34,519
Ustawa praworządnościowa
ma za zadanie przywrócić
wiarę obywatela

93
00:05:34,560 --> 00:05:37,359
w bezstronny i niezależny sąd.

94
00:05:37,400 --> 00:05:39,519
Chodzi o tzw. neo-sędziów.

95
00:05:39,560 --> 00:05:42,759
Często po wieloletnim procesie
okazuje się,

96
00:05:42,800 --> 00:05:45,719
że na końcu nie był
prawidłowo wybrany sędzia.

97
00:05:45,760 --> 00:05:48,999
Ustawa ma uregulować status neosędziów

98
00:05:49,040 --> 00:05:52,319
- to ponowne przeprowadzenie konkursów
na stanowiska sędziowskie
przed legalnym organem.

99
00:05:52,360 --> 00:05:56,119
Nie dotyczy to jednak grupy
ponad tysiąca młodych sędziów,

100
00:05:56,160 --> 00:06:00,519
którzy powołani zostali
po ukończeniu Krajowej Szkoły
Sądownictwa i Prokuratury.

101
00:06:00,560 --> 00:06:03,359
Na takie rozwiązania
- czeka środowisko sędziowskie.

102
00:06:03,400 --> 00:06:05,879
Nie może być tak, żeby obywatel,
który idzie do sądu,

103
00:06:05,920 --> 00:06:09,439
zastanawia się, czy człowiek
siedzący w tym sądzie,
w todze i z łańcuchem,

104
00:06:09,480 --> 00:06:12,679
jest sędzią, czy jest uzurpatorem.

105
00:06:12,720 --> 00:06:15,519
A za to Polska do dziś
płaci odszkodowania. I to niemałe.

106
00:06:15,560 --> 00:06:20,719
Tym, którzy wygrali sprawy
w Europejskim Trybunale Praw Człowieka

107
00:06:20,760 --> 00:06:24,279
- za to, że wyrok wydał
wadliwie powołany sędzia
wypłacono już ponad 5,5 mln zł.

108
00:06:24,320 --> 00:06:27,639
Na rozpatrzenie wciąż czeka
ponad tysiąc polskich spraw.

109
00:06:27,680 --> 00:06:30,559
Ta ustawa przywraca
ten porządek w Sądach.

110
00:06:30,600 --> 00:06:34,679
Daje gwarancję
też wyjścia z zaległości.

111
00:06:34,720 --> 00:06:40,079
Bo czas oczekiwania
na rozpoznanie sprawy
przeciętnego Kowalskiego

112
00:06:40,120 --> 00:06:42,359
za czasów Zbigniewa Ziobry
został znacząco wydłużony.

113
00:06:42,400 --> 00:06:44,559
Zaufanie Polaków do sądów wciąż spada.

114
00:06:44,600 --> 00:06:49,399
Według ostatnich badań
nie ufa im ponad 57%.

115
00:06:49,440 --> 00:06:54,039
Chcemy, żeby wszyscy mieli wreszcie
w Polsce prawo do sądu bezstronnego,

116
00:06:54,080 --> 00:06:59,679
niepolitycznego, szybko działającego,
którego wyroków nikt
nie będzie kwestionował.

117
00:06:59,720 --> 00:07:02,399
Pomóc w tym ma także
nowelizacja ustawy o KRS.

118
00:07:02,440 --> 00:07:08,039
A w niej powrót do rozwiązań,
które są zgodne z konstytucją.

119
00:07:08,080 --> 00:07:13,359
Przyjęty projekt
przewiduje wybór 15 członków
przez wszystkich sędziów.

120
00:07:13,400 --> 00:07:17,639
Za PiS-u sędziów wybierali politycy.

121
00:07:17,680 --> 00:07:19,359
Pis wybierał tych 15 sędziów,
ale swoją decyzją,

122
00:07:19,400 --> 00:07:21,959
bo wybrali ich
wyłącznie posłowie PiS-u.

123
00:07:22,000 --> 00:07:24,639
Co proponuje minister?

124
00:07:24,680 --> 00:07:27,719
Sami sędziowie
mają wybrać swoich przedstawicieli.

125
00:07:27,760 --> 00:07:30,159
A wybory do KRS przeprowadzać ma
Państwowa Komisja Wyborcza,

126
00:07:30,200 --> 00:07:32,639
która zorganizuje
wysłuchanie publiczne kandydatów.

127
00:07:32,680 --> 00:07:34,799
Dodatkowo zostanie powołana
rada społeczna przy KRS.

128
00:07:34,840 --> 00:07:39,079
Tam będą przedstawiciele
innych zawodów prawniczych,
ale także organizacji społecznych.

129
00:07:39,120 --> 00:07:43,079
Chodzi o to, żeby ten proces
nominacji konkursu sędziowskiego

130
00:07:43,120 --> 00:07:46,159
był procesem
absolutnie transparentnym.

131
00:07:46,200 --> 00:07:52,479
Zmiany nie podobają się tym,
którzy odpowiadają za demontaż
wymiaru sprawiedliwości.

132
00:07:52,520 --> 00:07:55,919
Oni naprawiają praworządność po mnie,
a ja jestem baletnicą.

133
00:07:55,960 --> 00:07:58,999
A szef klubu idzie dalej.

134
00:07:59,040 --> 00:08:02,519
Do kryzysu doprowadziła
Koalicja 13 grudnia
poprzez ataki na sędziów.

135
00:08:02,560 --> 00:08:06,359
Tu warto przypomnieć,
że to właśnie rząd PiS-u
na czele ze Zbigniewem Ziobro

136
00:08:06,400 --> 00:08:13,599
atakował i prześladował
niezależnych sędziów,

137
00:08:13,640 --> 00:08:17,479
tylko dlatego, że wydawali wyroki
nie po myśli Nowogrodzkiej.

138
00:08:17,520 --> 00:08:20,879
Doskonałym przykładem
jest sam minister Żurek,
który miał ponad 20 dyscyplinarek.

139
00:08:20,920 --> 00:08:23,919
To jest chyba ostatnia taka szansa
na przywrócenie spokoju.

140
00:08:23,960 --> 00:08:26,119
Na razie w środowisku
oczekiwanie na zmiany.

141
00:08:26,160 --> 00:08:28,759
Czy przepisy ostatecznie wejdą w życie
- zdecyduje prezydent.

142
00:08:28,800 --> 00:08:32,439
Niezależnie od wszystkiego
tych ustaw po prostu nie będzie.

143
00:08:32,480 --> 00:08:35,879
Mimo tej deklaracji polityka PiS
Sędziowie mają apel do prezydenta.

144
00:08:35,920 --> 00:08:42,639
Albo przywraca porządek konstytucyjny
w zakresie sądownictwa,

145
00:08:42,680 --> 00:08:46,759
albo niestety bawimy się nadal
zapałkami w składzie z amunicją.

146
00:08:46,800 --> 00:08:51,359
I może to bardzo wiele
nas wszystkich kosztować.

147
00:08:51,400 --> 00:08:58,319
Rządowymi ustawami
najpierw jednak zajmie się Sejm.

148
00:08:59,880 --> 00:09:03,079
Dwóch górników zginęło
w kopalni Pniówek w Pawłowicach.

149
00:09:03,120 --> 00:09:07,519
Wczoraj doszło do wyrzutu metanu
z masą skalną.

150
00:09:07,560 --> 00:09:10,839
Po sześciogodzinnej akcji ratowniczej
odnaleziono ciała 40- i 41-latka.

151
00:09:10,880 --> 00:09:15,119
Kondolencje rodzinom
złożyli prezydent i premier.

152
00:09:15,160 --> 00:09:17,959
W momencie wyrzutu metanu
na głębokości 830 metrów
było 10 pracowników.

153
00:09:18,000 --> 00:09:21,079
O własnych siłach wyszło ośmiu z nich.
Z dwoma utracono kontakt.

154
00:09:21,120 --> 00:09:24,559
Górnicy, którzy zginęli,
byli doświadczonymi pracownikami
z wieloletnim stażem w kopalniach.

155
00:09:24,600 --> 00:09:27,039
Rodziny poszkodowanych

156
00:09:27,080 --> 00:09:31,479
zostały otoczone opieką psychologiczną
i pomocą materialną.

157
00:09:31,520 --> 00:09:36,639
To 14. i 15. ofiara śmiertelna
w tym roku w polskim górnictwie.

158
00:09:36,680 --> 00:09:44,119
Kopalnia Pniówek jest zakładem
o jednym z najwyższych w kraju
wskaźników zagrożenia metanowego.

159
00:09:44,440 --> 00:09:50,879
Czy zakład meblarski nadal będzie mógł
poszukiwać na rynku pracy stolarza? -.

160
00:09:50,920 --> 00:09:57,959
Zamiast "szukam stolarza"
można napisać "szukam osoby
do prac stolarskich"

161
00:09:58,160 --> 00:10:01,439
- tak na to pytanie
odpowiada ministra Dziemianowicz-Bąk

162
00:10:01,480 --> 00:10:04,519
i to ważna kwestia,
bo jutro wchodzą w życie
istotne zmiany w Kodeksie pracy.

163
00:10:04,560 --> 00:10:07,559
W ogłoszeniach o pracę
będzie obowiązek

164
00:10:07,600 --> 00:10:10,519
stosowania określeń neutralnych
pod względem płci.

165
00:10:10,560 --> 00:10:12,479
Rekrutacja ma nie dyskryminować,
a wynagrodzenia mają być jawne.

166
00:10:12,520 --> 00:10:15,479
Co jeszcze się zmienia?

167
00:10:15,520 --> 00:10:17,919
Świąteczny jarmark
to taki rynek pracy w pigułce.

168
00:10:17,960 --> 00:10:19,919
W tym roku pod choinkę
pracownicy dostaną równość
i transparentność.

169
00:10:19,960 --> 00:10:22,839
Jutro w życie wchodzi
nowelizacja kodeksu pracy.

170
00:10:22,880 --> 00:10:24,639
Pierwsze zmiany
to nie tylko wolna Wigilia,

171
00:10:24,680 --> 00:10:27,399
ale też to, że oferty zatrudnienia
będą neutralne płciowo.

172
00:10:27,440 --> 00:10:30,839
Co to oznacza?

173
00:10:30,880 --> 00:10:34,039
Można szukać osoby,

174
00:10:34,080 --> 00:10:37,119
która będzie wykonywać
prace stolarskie,

175
00:10:37,160 --> 00:10:39,999
ale nie powinno się
na etapie rekrutacji definiować,
czy to ma być kobieta, czy mężczyzna.

176
00:10:40,040 --> 00:10:43,679
Neutralność ma dotyczyć
nie tylko tytułu ogłoszenia,

177
00:10:43,720 --> 00:10:49,999
ale całej komunikacji rekrutacyjnej
od nagłówka po opis obowiązków
i wymagań.

178
00:10:50,040 --> 00:10:54,679
Niektóre zawody, które wydawały
nam się męskie lub kobiece,

179
00:10:54,720 --> 00:10:59,759
będziemy szerzej akceptować,
że mogą być wykonywane
przez różne płcie.

180
00:10:59,800 --> 00:11:02,119
Chodzi o stosowanie
bardziej inkluzywnego języka,

181
00:11:02,160 --> 00:11:03,999
czyli takiego, który dąży
do szanowania różnorodności.

182
00:11:04,040 --> 00:11:06,519
Przykładowo w służbach mundurowych
w Polsce 1/3 stanowią kobiety.

183
00:11:06,560 --> 00:11:08,439
Żołnierki nie dziwią już nikogo.

184
00:11:08,480 --> 00:11:10,199
No prawie...

185
00:11:10,240 --> 00:11:15,359
Takie aberracyjne
sprawy światopoglądowe.

186
00:11:15,400 --> 00:11:19,959
Ja wiem, że te feminatywy
wszystko już wypierają,
język polski...

187
00:11:20,000 --> 00:11:22,599
No ale wolałbym, żeby wszystko
pozostało tak, jak było.

188
00:11:22,640 --> 00:11:25,239
Bo cóż w tym wszystkim było złego?

189
00:11:25,280 --> 00:11:27,919
Zła w tym wszystkim jest luka płacowa,

190
00:11:28,120 --> 00:11:29,319
która jak wynika z danych Eurostat
ma się całkiem dobrze.

191
00:11:29,360 --> 00:11:31,239
Od jutra zarobki powinny być jawne.

192
00:11:31,280 --> 00:11:33,679
A kobiety w Europie wciąż zarabiają
średnio 12% mniej niż mężczyźni,

193
00:11:33,720 --> 00:11:36,599
w Polsce ta różnica
wynosi niecałe 8%.

194
00:11:36,640 --> 00:11:39,199
O czym na antenie TVP Info
mówiła ministra.

195
00:11:39,240 --> 00:11:50,559
Wciąż niestety jest w Polsce tak,
że na tych samych stanowiskach,
zatrudniony jest mężczyzna i kobieta,

196
00:11:50,600 --> 00:11:54,719
kobieta zarabia znacznie mniej
tylko dlatego, że jest kobietą.

197
00:11:54,760 --> 00:11:57,439
Żeby z tym walczyć
trzeba o takiej nierówności wiedzieć.

198
00:11:57,480 --> 00:12:01,679
Pracownik będzie miał prawo
do informacji o średnich płacach
na podobnych stanowiskach.

199
00:12:01,720 --> 00:12:06,879
Ale jawność płacy
to również ważny element
na rozmowach kwalifikacyjnych.

200
00:12:06,920 --> 00:12:09,119
Pracodawca nie będzie mógł zapytać
o poprzednie wynagrodzenie,

201
00:12:09,160 --> 00:12:12,919
ale będzie musiał już na początku
przedstawić widełki płacowe.

202
00:12:12,960 --> 00:12:18,279
Każdy pracownik i każdy kandydat
tak na prawdę chce wiedzieć,

203
00:12:18,320 --> 00:12:23,839
ile będzie w przyszłości zarabiał
za pracę, którą będzie wykonywał.

204
00:12:23,880 --> 00:12:26,039
Zmiana w prawie wprowadza też
nowy obowiązek dla pracodawców,

205
00:12:26,080 --> 00:12:28,479
będą musieli śledzić
lukę płacową w firmie
i publikować raporty.

206
00:12:28,520 --> 00:12:32,879
Powyżej 100 osób zatrudnionych
będzie obowiązek publikowania
tzw. luki płacowej.

207
00:12:32,920 --> 00:12:37,679
To będzie uśredniona w skali firmy
różnica pomiędzy tym,

208
00:12:37,720 --> 00:12:40,639
ile zarabiają kobiety i mężczyźni.

209
00:12:40,680 --> 00:12:45,599
Pracownicy będą mogli
również żądać wyjaśnień,
dotyczących różnic w wynagrodzeniach.

210
00:12:45,640 --> 00:12:48,199
Jeśli pracodawca
w myśl tych zmian ustawowych

211
00:12:48,240 --> 00:12:51,879
będzie miał różnice płacowe
powyżej 5% na takim samym stanowisku,

212
00:12:51,920 --> 00:12:58,119
to będzie musiał to skonsultować
z przedstawicielami załogi
i podjąć działania naprawcze.

213
00:12:58,160 --> 00:13:04,279
Za naruszenie obowiązku
neutralności ogłoszeń o pracę

214
00:13:04,320 --> 00:13:07,559
oraz zasad przejrzystości wynagrodzeń
grożą kary.

215
00:13:07,600 --> 00:13:09,239
Nawet do 50 tys. zł.

216
00:13:09,280 --> 00:13:14,959
Święta w cieniu wojny liczą w latach.

217
00:13:15,000 --> 00:13:18,599
I w tym roku kolejny raz,
jeśli w ogóle uda się spotkać,

218
00:13:18,640 --> 00:13:23,639
to najczęściej nie w komplecie
i raczej bez nadziei na pokój.

219
00:13:23,680 --> 00:13:25,839
Wołodymyr Zełenski ostrzega Ukraińców
przed rosyjskimi bombami.

220
00:13:25,880 --> 00:13:27,839
W czasie świąt
agresor wściekle atakuje,

221
00:13:27,880 --> 00:13:30,719
biorąc za cel cywilów
i infrastrukturę krytyczną.

222
00:13:30,760 --> 00:13:33,639
I to strategia, która idzie w poprzek
nie tylko kalendarza świąt,

223
00:13:33,680 --> 00:13:35,999
ale i kolejnych
negocjacyjnych spotkań.

224
00:13:36,040 --> 00:13:37,799
Jest złem i po zło sięga.

225
00:13:37,840 --> 00:13:40,159
Walczy ciemnością,
strachem i chłodem.

226
00:13:40,200 --> 00:13:41,959
To jego ulubiony oręż.

227
00:13:42,000 --> 00:13:45,719
W przeddzień Bożego Narodzenia
Putin po raz kolejny udowodnił,

228
00:13:45,760 --> 00:13:48,519
że nie potrafi żyć
bez terroru i zabijania.

229
00:13:48,560 --> 00:13:53,239
Wystrzelił kilkadziesiąt rakiet
i ponad 650 dronów.

230
00:13:53,280 --> 00:13:57,239
Jeden z nich, w tym domu,
zabił czteroletnie dziecko.

231
00:13:57,280 --> 00:14:01,159
Ten rosyjski atak
wysyła niezwykle jasny sygnał,
dotyczący priorytetów Rosji.

232
00:14:01,200 --> 00:14:04,639
Atak przed Bożym Narodzeniem,

233
00:14:04,680 --> 00:14:08,079
kiedy ludzie chcą po prostu
być z rodzinami, w domu i bezpieczni.

234
00:14:08,120 --> 00:14:11,319
Olena, by rozświetlić putinowski mrok,
ręcznie robi świeczki.

235
00:14:11,360 --> 00:14:12,759
Ma ich dziesiątki.

236
00:14:12,800 --> 00:14:15,399
Ataki zakłócają nasze plany,
stabilność.

237
00:14:15,440 --> 00:14:18,399
Bez prądu siedzimy w ciemności
przez dwa lub trzy dni.

238
00:14:18,440 --> 00:14:20,559
To bardzo trudne.

239
00:14:20,600 --> 00:14:23,559
Anastazja do walki z zimnem Kremla
używa generatora.

240
00:14:23,600 --> 00:14:26,079
Bez ogrzewania i wody
jest bardzo trudno.

241
00:14:26,120 --> 00:14:28,879
W mieszkaniu nie można przechowywać
więcej niż 30 litrów.

242
00:14:28,920 --> 00:14:30,719
Dobrze, że mamy generator

243
00:14:30,760 --> 00:14:32,999
i niech Bóg broni, żeby się nie spalił
z powodu przeciążenia.

244
00:14:33,040 --> 00:14:34,919
Ich nieustające buczenie
na ulicach miast w nocy i w dzień
to nowy odgłos życia.

245
00:14:34,960 --> 00:14:37,239
Kiedy budzę się wcześnie
i słyszę buczenie generatora,

246
00:14:37,280 --> 00:14:39,439
czuję się szczęśliwa,
ponieważ oznacza to, że żyję,
bo jestem w stanie to usłyszeć.

247
00:14:39,480 --> 00:14:42,319
Biorąc pod uwagę to,
co dzieje się na froncie,

248
00:14:42,360 --> 00:14:44,799
szum generatora
zamiast świątecznych dźwięków
wcale mi nie przeszkadza.

249
00:14:44,840 --> 00:14:46,679
Moskwa odrzuciła
bożonarodzeniowy rozejm.

250
00:14:46,720 --> 00:14:50,839
Ukraińcom nie chce dać
ani chwili wytchnienia.

251
00:14:50,880 --> 00:14:54,719
Wołodymyr Zełenski przestrzegł rodaków

252
00:14:54,760 --> 00:14:57,759
przed kolejnymi
zmasowanym uderzeniami.

253
00:14:57,800 --> 00:15:04,399
Rosja zgodnie ze swoją naturą
może w Boże Narodzenie
przeprowadzić potężny atak.

254
00:15:10,560 --> 00:15:12,439
Wołodymyr Zełenski przestrzegł rodaków

255
00:15:12,480 --> 00:15:15,279
przed kolejnymi
zmasowanym uderzeniami.

256
00:15:15,320 --> 00:15:19,239
Rosja zgodnie ze swoją naturą
może w Boże Narodzenie
przeprowadzić potężny atak.

257
00:15:19,280 --> 00:15:22,879
Dlatego dzisiaj w tej sprawie
odbyło się spotkanie sztabu.

258
00:15:22,920 --> 00:15:27,239
Najważniejszą kwestią była
obrona powietrzna naszych miast i wsi,

259
00:15:27,280 --> 00:15:31,559
zwłaszcza w dniach
23, 24 i 25 grudnia.

260
00:15:31,600 --> 00:15:35,279
W tych dniach ludzie muszą
zachować szczególną ostrożność.

261
00:15:35,320 --> 00:15:39,079
To już czwarte
święta Bożego Narodzenia
w cieniu wojny.

262
00:15:39,120 --> 00:15:42,119
Inne niż wszyscy by chcieli.

263
00:15:42,160 --> 00:15:44,879
Ale wszyscy chcą poczuć w nich
choć odrobinę świątecznej magii.

264
00:15:44,920 --> 00:15:47,519
Pomimo wojny nasze dzieci
chcą się zrelaksować,

265
00:15:47,560 --> 00:15:50,719
chcą przeżyć coś nowego,
chcą poczuć szczęście,
poczuć dzieciństwo.

266
00:15:50,760 --> 00:15:54,239
Dlatego pomimo ciągłych
rosyjskich ataków

267
00:15:54,280 --> 00:15:59,239
Swietłana zabrała wnuki
na świąteczny jarmark
w centrum Kijowa.

268
00:15:59,280 --> 00:16:02,999
Dzieci wiedzą. Wiedzą wszystko.

269
00:16:03,040 --> 00:16:05,199
Kiedy jest światło.
Kiedy nie ma światła.

270
00:16:05,240 --> 00:16:06,399
Przystosowały się.

271
00:16:06,440 --> 00:16:09,679
Miroczka miała trzy lata,
kiedy zaczęła się wojna.

272
00:16:09,720 --> 00:16:13,959
Już dorosła. Zdecydowanie za szybko.

273
00:16:20,560 --> 00:16:23,679
Warsztaty artystyczne,
odwiedziny znanych i lubianych,

274
00:16:23,720 --> 00:16:26,759
a wszystko przy akompaniamencie
orkiestry dętej.

275
00:16:26,800 --> 00:16:29,799
Wyjątkowy czas, gdy to nie choroba
gra pierwsze skrzypce,

276
00:16:29,840 --> 00:16:31,999
zorganizowała dzieciom
na Oddziale Onkologii

277
00:16:32,040 --> 00:16:34,399
w Instytucie Matki i Dziecka
Fundacja Herosi.

278
00:16:34,440 --> 00:16:36,799
Szanse na wyleczenie i aktywne życie
są ogromne,

279
00:16:36,840 --> 00:16:39,199
a dowodem niech będę
historie byłych pacjentów,

280
00:16:39,240 --> 00:16:42,839
których Małgorzata Wiśniewska
odwiedziła po chorobie.

281
00:16:42,880 --> 00:16:46,239
To Hania, bohaterka naszego materiału
sprzed ośmiu lat.

282
00:16:46,280 --> 00:16:49,399
Kiedy zachorowała na raka kości
miała trzy miesiące.

283
00:16:49,440 --> 00:16:53,639
Była najmłodszym na świecie dzieckiem,
któremu po wycięciu guza,

284
00:16:53,680 --> 00:16:56,559
wszczepiono endoprotezę
kości ramiennej.

285
00:16:56,600 --> 00:16:58,919
Dziś żyje jak inne dzieci
i uprawia sporty.

286
00:16:58,960 --> 00:17:04,359
Lubię pływać i się wspinać.

287
00:17:04,400 --> 00:17:07,759
Rozwija się jak każda 8-latka.

288
00:17:07,800 --> 00:17:10,399
Jest bardzo żywa, chodzi na basen.

289
00:17:10,440 --> 00:17:12,879
Ula - uczennica klasy maturalnej.

290
00:17:12,920 --> 00:17:18,039
Po usunięciu części przedramienia
wszczepiono jej fragment
kości strzałkowej.

291
00:17:18,080 --> 00:17:21,159
Przed operacją liczyła się z tym,
że może stracić rękę.

292
00:17:21,200 --> 00:17:24,159
Tak mówiła, kiedy z nią rozmawialiśmy
półtora roku temu.

293
00:17:24,200 --> 00:17:29,959
Dotknęłam palców
i tak się ucieszyłam, że mam tę rękę,

294
00:17:30,000 --> 00:17:33,839
że cała się zapłakałam.

295
00:17:33,880 --> 00:17:37,839
Dziś szykuje się
do studiów dziennikarskich
i docenia każdą chwilę.

296
00:17:37,880 --> 00:17:46,679
Pojechać pociągiem czy metrem,
czy pójść do kina, takie czynności,
na które nikt nie zwraca uwagi.

297
00:17:46,720 --> 00:17:51,759
Milan ma za sobą roczne leczenie
z powodu raka kości udowej.

298
00:17:51,800 --> 00:17:55,119
Pół roku temu
w Instytucie Matki i Dziecka
dopiero uczył się chodzić.

299
00:17:55,160 --> 00:17:57,959
Chłopiec ma za sobą
kilkanaście cyklów chemii

300
00:17:58,000 --> 00:18:00,159
i wszczepioną endoprotezę
kości udowej,

301
00:18:00,200 --> 00:18:02,159
która będzie z nim rosła.

302
00:18:02,200 --> 00:18:06,479
Teraz nadrabia czas,
który spędził w szpitalu.

303
00:18:06,520 --> 00:18:07,919
Milan super sobie radzi.

304
00:18:07,960 --> 00:18:11,279
Próbuje grać w piłkę,
jeździ samochodzikami.

305
00:18:11,320 --> 00:18:20,239
Świąteczna atmosfera
przed oddziałem onkologii
w Instytucie Matki i Dziecka,

306
00:18:20,280 --> 00:18:23,439
dzięki Wilanowskiej Orkiestrze Dętej,

307
00:18:23,480 --> 00:18:26,279
dla tych, którzy są
w procesie leczenia.

308
00:18:26,320 --> 00:18:30,199
Jak weszliśmy tutaj,
to już czekały dziewczynki.

309
00:18:30,240 --> 00:18:33,999
Mówiły: jest godzina 11,
spóźniliście się 3 minuty.

310
00:18:34,040 --> 00:18:40,839
Oni czekają,
a na oddziale warsztaty artystyczne

311
00:18:40,880 --> 00:18:44,879
i wizyta trenera
reprezentacji siatkarzy,

312
00:18:44,920 --> 00:18:47,679
który wie, czym jest walka
z silnym przeciwnikiem.

313
00:18:47,720 --> 00:18:51,239
Ich mecz jest najtrudniejszy.

314
00:18:51,280 --> 00:18:56,959
Mam nadzieję, że wszyscy wygrają.

315
00:18:57,000 --> 00:18:59,799
Metody stosowane w tej klinice
są porównywane z najlepszymi
ośrodkami na świecie.

316
00:18:59,840 --> 00:19:03,039
Dzięki temu,
że te badania kliniczne są,
że jest ich coraz więcej,

317
00:19:03,080 --> 00:19:06,799
że mamy dostęp do tych terapii
- to możemy poprawiać wyniki u dzieci.

318
00:19:06,840 --> 00:19:09,679
I choć część pacjentów
spędzi te święta w szpitalu,

319
00:19:09,720 --> 00:19:14,519
dla większości
kolejne będą z bliskimi w domu.

320
00:19:15,800 --> 00:19:21,799
Świąteczny stół,
a przy nim coraz mniej osób.

321
00:19:21,840 --> 00:19:25,719
Przed dekadą
ponad połowa gospodarstw domowych
składała się maksymalnie z dwóch osób,

322
00:19:25,760 --> 00:19:28,679
a przed rokiem było to już ponad 63%.

323
00:19:28,720 --> 00:19:32,319
Na drugim biegunie domy,
w których rodzinne święta

324
00:19:32,360 --> 00:19:36,599
przy jednym stole może spędzić
sześć lub więcej osób.

325
00:19:36,640 --> 00:19:38,679
Takich gospodarstw jest zaledwie 2%.

326
00:19:38,720 --> 00:19:41,679
Oczywiście to tylko statystyka,

327
00:19:41,720 --> 00:19:44,199
ale pokazuje ona ważną
i niepokojącą demograficzną zmianę
o głębokich konsekwencjach.

328
00:19:44,240 --> 00:19:47,519
Jak kurczą się rodzinne święta?

329
00:19:47,560 --> 00:19:50,159
Razem z pestkami, ze skórką.

330
00:19:50,200 --> 00:19:52,839
Bez kompotu z suszu w święta ani rusz.

331
00:19:52,880 --> 00:19:56,319
Szczególnie gdy chętnych wielu.

332
00:19:56,360 --> 00:19:59,319
Elżbieta Klecha z Mirocina Górnego
koło Zielonej Góry

333
00:19:59,360 --> 00:20:01,759
zasiądzie do wigilijnego stołu
z mężem i pięciorgiem dzieci.

334
00:20:01,800 --> 00:20:03,839
Potrawy już niemal gotowe.

335
00:20:03,880 --> 00:20:06,199
Każdy z nas coś tam przygotowuje,
bo jedni robią rybę po grecku,
jedni robią pierogi.

336
00:20:06,240 --> 00:20:09,279
To tak żeby odciążyć jeden drugiego.

337
00:20:09,320 --> 00:20:12,599
To nie jest tak,
że wszyscy przychodzą na gotowe.

338
00:20:12,640 --> 00:20:15,439
Coś się dzieje zawsze
i każdy rozmawia ze sobą,

339
00:20:15,480 --> 00:20:19,879
nie chciałabym na pewno
być w ten czas sama.

340
00:20:19,920 --> 00:20:22,679
Świątecznych spotkań
w tak dużym gronie jak u pani Elżbiety

341
00:20:22,720 --> 00:20:25,279
jest i będzie w polskich domach
coraz mniej.

342
00:20:25,320 --> 00:20:30,119
Przez niespełna dekadę
przybyło osób żyjących samotnie
lub rodzin dwuosobowych.

343
00:20:30,160 --> 00:20:33,039
Łącznie to już niemal dwie trzecie
wszystkich gospodarstw domowych.

344
00:20:33,080 --> 00:20:36,439
Ubywa za to rodzin wieloosobowych.

345
00:20:36,480 --> 00:20:41,919
Sześcioosobowe gospodarstwo
domowe to już rzadkość - tylko 2%.

346
00:20:41,960 --> 00:20:45,519
Myślę, że takie bardzo liczne
spotkania w gronie rodzinnym
przejdą do rzadkości,

347
00:20:45,560 --> 00:20:48,879
będą sporadyczne,
nawet jeśli weźmiemy pod uwagę fakt
wielopokoleniowości tych spotkań.

348
00:20:48,920 --> 00:20:51,039
Coraz więcej osób starszych,
coraz mniej dzieci
- to mówi samo za siebie.

349
00:20:51,080 --> 00:20:53,639
Współczynnik dzietności w Polsce
to niewiele ponad jeden,

350
00:20:53,680 --> 00:20:56,399
co oznacza ujemny przyrost naturalny.

351
00:20:56,440 --> 00:21:00,159
Więcej ludzi umiera niż się rodzi

352
00:21:00,200 --> 00:21:03,199
- to dane do końca września.

353
00:21:03,240 --> 00:21:07,399
Młodzi odkładają decyzję
o powiększeniu rodziny
lub w ogóle o tym nie myślą.

354
00:21:07,440 --> 00:21:10,799
Widać wyraźnie, że rodzina
nie jest już jedynym naszym sukcesem,

355
00:21:10,840 --> 00:21:16,759
że jest jednym z wielu
wyznaczników szczęścia i sukcesu.

356
00:21:16,800 --> 00:21:20,319
Młodzi ludzie coraz częściej
inwestują w samorozwój,
w sukces finansowy.

357
00:21:20,360 --> 00:21:24,199
Ludność Polski w zeszłym roku
to nieco ponad 37 milionów.

358
00:21:24,240 --> 00:21:28,399
O 158 tysięcy mniej niż dwa lata temu.

359
00:21:28,440 --> 00:21:33,879
GUS prognozuje,
że w tym tempie przez 35 lat
ubędzie nas dziewięć milionów.

360
00:21:33,920 --> 00:21:37,879
To pięciokrotność obecnej
liczby mieszkańców Warszawy.

361
00:21:37,920 --> 00:21:42,079
Kryzys demograficzny
to jednak nie tylko
krótsza lista gości na Wigilii.

362
00:21:42,120 --> 00:21:44,479
System emerytalny
stanie się niewydolny,
zacznie brakować pracowników.

363
00:21:44,520 --> 00:21:47,959
Być może konieczne będą
niepopularne decyzje.

364
00:21:48,000 --> 00:21:59,519
Ważne jest to, żeby nie zmuszać
do przedłużania czasu pracy,
okresu składkowego,

365
00:21:59,560 --> 00:22:01,759
ale zachęcania do tego,
żeby pozostawać na rynku pracy.

366
00:22:01,800 --> 00:22:03,199
Próbowano różnych zachęt dla rodziców.

367
00:22:03,240 --> 00:22:05,439
Dekadę temu ruszył program 500+,
od niedawna 800+.

368
00:22:05,480 --> 00:22:07,239
Rok temu wystartowało tzw. babciowe.

369
00:22:07,280 --> 00:22:08,879
Jeśli efekty nadejdą, to nieprędko.

370
00:22:08,920 --> 00:22:11,479
Procesy demograficzne
nie są takie łatwe do odwrócenia,

371
00:22:11,520 --> 00:22:14,679
gdyż liczba dzieci, które mają szansę
urodzić się w danym roku

372
00:22:14,720 --> 00:22:18,359
zależy na przykład od liczby kobiet
w wieku reprodukcyjnym.

373
00:22:18,400 --> 00:22:22,239
A ta liczba od dłuższego czasu
jest coraz mniejsza.

374
00:22:22,280 --> 00:22:26,759
W połowie lat 80. mówiło się,
że niedługo Polaków będzie 40 mln.

375
00:22:26,800 --> 00:22:30,839
To nigdy nie nastąpiło
i nie nastąpi już.

376
00:22:30,880 --> 00:22:33,679
Może jednak zrealizuje się
bardziej optymistyczny scenariusz.

377
00:22:33,720 --> 00:22:35,839
To jest to szczęście.

378
00:22:35,880 --> 00:22:39,159
Bardzo doceniam,
że mam dużą rodzinę, bardzo.

379
00:22:39,200 --> 00:22:42,719
I takie rodzinne przygotowania
do Wigilii nie będą rzadkością.

380
00:22:42,760 --> 00:22:48,639
Zdrowych, spokojnych świąt,
pełnych dobrych życzeń

381
00:22:48,680 --> 00:22:51,919
- najlepiej nie napisanych
przez sztuczną inteligencję.

382
00:22:51,960 --> 00:22:55,079
Niech to będzie
najważniejsze z nich,

383
00:22:55,120 --> 00:22:59,639
bo problem z przełożeniem myśli
na kreatywne życzenia
mamy coraz większy.

384
00:22:59,680 --> 00:23:03,799
O mocy wysyłanych
sobie nawzajem świątecznych słów.

385
00:23:03,840 --> 00:23:07,919
Kiedyś absolutna
przedświąteczna konieczność.

386
00:23:07,960 --> 00:23:10,519
Dziś już niemal tylko
tradycja seniorów.

387
00:23:10,560 --> 00:23:13,599
Polacy piszą coraz mniej
kartek świątecznych.

388
00:23:13,640 --> 00:23:16,039
W ciągu dekady ich popularność
spadła aż o 90 %.

389
00:23:16,080 --> 00:23:18,759
"Niech wszystkie troski
odpłyną gdzieś w dal"

390
00:23:18,800 --> 00:23:22,799
- tak pisze pani Katarzyna
z Szaflar na Podhalu.

391
00:23:22,840 --> 00:23:27,359
W jej rodzinie
od lat tworzy się odręczne,
spersonalizowane kartki.

392
00:23:27,400 --> 00:23:31,479
Piszę bo pamiętam, chcę sprawić
przyjemność.

393
00:23:31,520 --> 00:23:37,759
Moja mama też pisała.
Babcia do kuzynek, Wrocławia, Rybnika,
to trwa od pokoleń.

394
00:23:37,800 --> 00:23:41,519
Moje dzieci też się w to wciągnęły.

395
00:23:41,560 --> 00:23:45,279
Za pierwszą
kartkę świąteczną w historii

396
00:23:45,320 --> 00:23:49,359
uznaje się tę
zamówioną przez Henry'ego Cole'a
w Londynie w połowie XIX wieku.

397
00:23:49,400 --> 00:23:53,479
Nie chciał pisać listów,
więc zlecił namalowanie kartki,
by powieloną wysyłać do wielu osób.

398
00:23:53,520 --> 00:23:56,959
W Polsce ten zwyczaj
upowszechnił się w XX wieku.

399
00:23:57,000 --> 00:24:00,199
W Archiwum Państwowym może zobaczyć,
jak zmieniały się przez dekady.

400
00:24:00,240 --> 00:24:02,359
To jest jedno z wielu cennych źródeł,
które umożliwiają poszerzenie wiedzy

401
00:24:02,400 --> 00:24:05,039
z zakresu historii życia codziennego,
przemian kulturowych, społecznych.

402
00:24:05,080 --> 00:24:07,759
Cecylia Wnuk
na Poczcie Głównej w Warszawie
przepracowała 40 lat.

403
00:24:07,800 --> 00:24:10,519
Pamięta kartkowe szaleństwo
z XX wieku.

404
00:24:10,560 --> 00:24:13,639
Sama już kartek nie pisze,
ale jej klienci owszem.

405
00:24:13,680 --> 00:24:21,359
To wszystko jest fajne,
dostanie takiej kartki.

406
00:24:21,400 --> 00:24:30,119
Przyjemność,
ktoś się podpisał, ktoś coś napisał.

407
00:24:30,160 --> 00:24:37,599
Życzenia są kierowane do mnie
i tylko do mnie.

408
00:24:37,800 --> 00:24:42,999
Ale taką przyjemność
w zabieganych dużych miastach
sprawiamy sobie coraz rzadziej.

409
00:24:43,040 --> 00:24:50,079
Kiedyś tak, teraz nie. Dlaczego?
SMS-y lecą w świat.

410
00:24:50,120 --> 00:24:57,759
A ktoś z Pani znajomych?

411
00:24:57,800 --> 00:24:58,879
Wątpię. Też nie.

412
00:24:58,920 --> 00:25:03,919
Zawsze miło otworzyć skrzynkę
i zobaczyć coś innego
niż list z urzędu.

413
00:25:03,960 --> 00:25:09,519
Polacy piszą mniej kartek
- potwierdza Poczta Polska,

414
00:25:09,560 --> 00:25:15,839
ale tych świątecznych
i tak jest najwięcej.

415
00:25:15,880 --> 00:25:18,519
W zeszłym roku było ich
ponad 3,5 miliona.

416
00:25:18,560 --> 00:25:20,759
Tym, czego nam najbardziej brakuje,
jest czas.

417
00:25:20,800 --> 00:25:24,479
Napisanie takiej kartki, listu
to wyraz tego,

418
00:25:24,520 --> 00:25:26,759
że jesteśmy skłonni ofiarować komuś
co tak trudno dostępne.

419
00:25:26,800 --> 00:25:28,919
Albo poprosić o to,
o czym się marzy.

420
00:25:28,960 --> 00:25:31,639
To dzieci, pisząc listy
do świętego Mikołaja,
kontynuują kartkową tradycję.

421
00:25:31,680 --> 00:25:34,399
Bo tam można od siebie coś napisać.

422
00:25:34,440 --> 00:25:37,959
Językoznawca profesor Bralczyk
od lat nie wysyła już
kartek świątecznych,

423
00:25:38,000 --> 00:25:41,639
choć dostaje je od innych
- czasem nawet wierszowane.

424
00:25:41,680 --> 00:25:44,639
Jego zdaniem polszczyzna
nie ubożeje z powodu redukcji kartek,

425
00:25:44,680 --> 00:25:48,159
bo ich treść
żyje w SMS-ach i Internecie.

426
00:25:48,200 --> 00:25:52,199
Te formuły, które tam są,
podobne do formuł umieszczanych
na dawniejszych kartkach.

427
00:25:52,240 --> 00:26:00,119
To są skonwencjonalizowane
dowody pamięci.

428
00:26:00,160 --> 00:26:06,319
I one docierają do nas w inny sposób.

429
00:26:07,360 --> 00:26:10,079
Pani Katarzyna woli jednak
by o tej pamięci

430
00:26:10,120 --> 00:26:13,759
świadczyły także
jej piękne literki
i taka miniszopka.

431
00:26:13,800 --> 00:26:20,199
To mały gest, ale wart jest miliony.

432
00:26:22,200 --> 00:26:28,319
Wystarczy włączyć telewizyjną Jedynkę
w pierwszy i drugi dzień świąt,

433
00:26:28,360 --> 00:26:31,279
by wesprzeć akcję
"Reklama Dzieciom".

434
00:26:31,320 --> 00:26:33,959
Specjalny świąteczny blok reklamowy

435
00:26:34,000 --> 00:26:40,519
zostanie wyemitowany
25 i 26 grudnia 2025 roku
w TVP1 tuż po programie "19.30".

436
00:26:40,560 --> 00:26:45,999
Dochód z niego
zostanie w całości przeznaczony
na pomoc potrzebującym dzieciom.

437
00:26:46,040 --> 00:26:50,159
W tym roku największa
charytatywna inicjatywa TVP

438
00:26:50,200 --> 00:26:56,519
zwraca uwagę na problem samotności
i bezradności najmłodszych.

439
00:26:56,560 --> 00:27:01,199
Do tej pory przez 32 lata akcji
udało się zebrać ponad 37 mln zł.

440
00:27:01,240 --> 00:27:03,959
Dzięki środkom
zebranym podczas poprzednich edycji

441
00:27:04,000 --> 00:27:06,679
udało się pomóc
setkom placówek w całej Polsce.

442
00:27:06,720 --> 00:27:10,399
Od ośrodków rehabilitacyjnych
i placówek opiekuńczo-wychowawczych,

443
00:27:10,440 --> 00:27:13,279
po przedszkola, szkoły podstawowe
i szkoły specjalne.

444
00:27:13,320 --> 00:27:17,839
Za chwilę Marek Czyż
zaprosi państwa na "Pytanie dnia".

445
00:27:17,880 --> 00:27:21,799
Dziś gościem będzie Michał Kobosko,
europoseł Polski 2050.

446
00:27:21,840 --> 00:27:25,159
Ciekawego wieczoru. Do zobaczenia.