1 00:00:07,940 --> 00:00:20,379 2 00:00:44,560 --> 00:00:49,639 KOLĘDA 3 00:01:10,580 --> 00:01:13,739 Wigilia - najbardziej niezwykły wieczór i noc w roku. 4 00:01:13,780 --> 00:01:16,779 Czas, gdy chcemy być z tymi, których kochamy. 5 00:01:16,820 --> 00:01:21,859 Dobry wieczór, Edyta Lewandowska, witam państwa i zapraszam na Wiadomości. 6 00:01:21,900 --> 00:01:24,339 Mamy właśnie wieczór, na który czeka się cały rok. 7 00:01:24,380 --> 00:01:26,059 Dziś najważniejsze - by być razem. 8 00:01:26,100 --> 00:01:28,699 Może w mniejszym gronie, ale nikt nie powinien zostać sam. 9 00:01:28,740 --> 00:01:39,699 Wigilia - niezwykły wieczór, gdy pamiętamy o tym, co najważniejsze. 10 00:01:39,740 --> 00:01:43,259 Dlatego ta rodzina święta spędza we własnym gronie. 11 00:01:43,300 --> 00:01:49,799 Teraz ten czas, gdzie można usiąść, popatrzeć sobie w oczy, zaśpiewać, zagrać, 12 00:01:50,020 --> 00:01:52,439 i myślę, że to jest najważniejsze. 13 00:01:52,480 --> 00:01:55,679 Najbliżsi nam ludzie. Bez nich nic przecież nie miałoby sensu. 14 00:01:55,720 --> 00:01:58,939 Cieszymy się z obecności. Z tego, że jesteśmy razem. 15 00:01:58,980 --> 00:02:03,499 To są nasze pierwsze święta w naszej ojczyźnie. 16 00:02:03,540 --> 00:02:06,279 Jeszcze rok temu Boże Narodzenie w Polsce 17 00:02:06,320 --> 00:02:09,039 było dla 12-osobowe rodziny Barnusiów marzeniem. 18 00:02:09,080 --> 00:02:12,399 Mieszkali w Mościskach na Ukrainie w bardzo złych warunkach. 19 00:02:12,440 --> 00:02:15,759 Polską rodziną najpierw zainteresowała się Fundacja Studio Wschód. 20 00:02:15,800 --> 00:02:18,839 Potem ruszył łańcuch dobrych serc i uczynków. 21 00:02:18,880 --> 00:02:21,919 I tak jak w styczniu zobaczyłam ich w telewizji, 22 00:02:21,960 --> 00:02:24,299 w lutym spotkaliśmy się w Mościskach, 23 00:02:24,340 --> 00:02:27,579 no to na koniec czerwca mieszkali oni tutaj. 24 00:02:27,620 --> 00:02:31,919 We własnym, dużym domu, we wsi Głębowice na Dolnym Śląsku. 25 00:02:31,960 --> 00:02:36,539 Cieszymy się, że możemy te pierwsze święta z taką radością spędzić tutaj. 26 00:02:36,580 --> 00:02:42,099 Dom naprawdę jest wymarzony, każdy kątek, każda rzecz jest przeze mnie wymarzona. 27 00:02:42,140 --> 00:02:47,359 Żaden dom jednak, nawet największy i najładniejszy, nie zastąpi najbliższych. 28 00:02:47,400 --> 00:02:57,519 Płakałam i wiedziałam, że chcę żyć, i myślałam o moich dwóch wnusiach. 29 00:02:57,560 --> 00:03:00,679 Pani Małgorzata walkę z COVID-19 wygrała. 30 00:03:00,720 --> 00:03:03,799 Docenia teraz najprostsze, najzwyklejsze rzeczy. 31 00:03:03,840 --> 00:03:07,259 Jakie to jest super, że mogę się pobawić z wnusiem, 32 00:03:07,300 --> 00:03:11,899 jakie to jest super, że mogę głaskać kota, 33 00:03:11,940 --> 00:03:16,399 jakie to jest super, że mogę przeczytać kolejną książkę. 34 00:03:16,440 --> 00:03:20,479 Nie wszystkim było to dane. 35 00:03:20,520 --> 00:03:23,959 Ich nieobecność boli nas każdego dnia. Dziś jednak szczególnie. 36 00:03:24,000 --> 00:03:27,579 Przeżywamy ten trudny czas pandemii, wiele osób jest już na drugim brzegu, 37 00:03:27,620 --> 00:03:31,639 w ten wigilijny wieczór o nich myślimy, za nimi tęsknimy. 38 00:03:31,680 --> 00:03:35,179 Puste miejsce przy stole więc nie jest już tylko miejscem 39 00:03:35,220 --> 00:03:38,359 dla zbłąkanego wędrowca, niespodziewanego gościa. 40 00:03:38,400 --> 00:03:40,799 To też miejsce dla tych, za którymi tęsknimy. 41 00:03:40,840 --> 00:03:43,599 I tych, których wśród nas już nie ma. 42 00:03:43,640 --> 00:03:47,739 Puste miejsce - jedna z najpiękniejszych wigilijnych tradycji. 43 00:03:47,780 --> 00:03:51,479 Tych tradycji zresztą u nas wiele. 44 00:03:51,520 --> 00:03:54,239 Wigilijne potrawy, kolędy, podarki pod choinką. 45 00:03:54,280 --> 00:03:56,539 A po wigilijnej kolacji - pasterka. 46 00:03:56,580 --> 00:03:59,939 Bo Wigilia przecież to oczekiwanie. I przebaczenie. 47 00:03:59,980 --> 00:04:03,779 Czas, by być lepszym, choć trochę. Jak nie dziś, to kiedy? 48 00:04:03,820 --> 00:04:07,639 Ten gest dzielenia przypomina o przykazaniu miłości bliźniego, 49 00:04:07,680 --> 00:04:13,479 że powinniśmy się dzielić z potrzebującymi naszą miłością, tak jak dzielimy się chlebem. 50 00:04:13,520 --> 00:04:16,399 Dzielmy się i świętujmy. A co jutro? 51 00:04:16,440 --> 00:04:21,939 Śnieg spadł, więc saneczki na pewno, układanie puzzli, dzieciaki uwielbiają. 52 00:04:21,980 --> 00:04:28,499 Cieszmy się więc i uczmy doceniać małe rzeczy. 53 00:04:36,240 --> 00:04:38,439 Papież Franciszek, podobnie jak w ubiegłym roku, 54 00:04:38,480 --> 00:04:42,479 rozpoczął celebrowanie pasterki w bazylice watykańskiej znacznie wczesnej niż tradycyjnie. 55 00:04:42,520 --> 00:04:46,079 Łączymy się z nasza rzymską korespondentką Magdaleną Wolińską-Riedi. 56 00:04:46,120 --> 00:04:49,599 Powiedz, jak wyglądają tegoroczne uroczystości? 57 00:05:03,900 --> 00:05:06,879 To kolejne Boże Narodzenie w Watykanie w cieniu pandemii. 58 00:05:06,920 --> 00:05:20,419 Kolejna pasterka papieża o tak wczesnej porze. 59 00:05:20,460 --> 00:05:26,959 Bazylikę wypełniają kardynałowie i pielgrzymi. 60 00:05:27,000 --> 00:05:29,759 Można śledzić transmisję na żywo na placu św. Piotra 61 00:05:29,800 --> 00:05:31,179 za pośrednictwem telebimów. 62 00:05:31,220 --> 00:05:33,399 Atmosfera jest niepowtarzalna. 63 00:05:33,440 --> 00:05:35,999 Jeszcze jutro papież spotka się z wiernymi. 64 00:05:36,040 --> 00:05:38,479 Także w Betlejem, miejscu narodzenia Chrystusa, 65 00:05:38,520 --> 00:05:41,179 świąteczne obchody drugi rok z rzędu są inne niż zwykle. 66 00:05:41,220 --> 00:05:43,219 W związku z nowym wariantem koronawirusa 67 00:05:43,260 --> 00:05:46,279 Izrael nie zezwolił na przylot zagranicznym pielgrzymom i turystom. 68 00:05:46,320 --> 00:05:51,779 Betlejem. Miasto, z którego pochodził biblijny król Dawid 69 00:05:51,820 --> 00:05:57,219 i w którym według starotestamentowych proroctw miał narodzić się Mesjasz. 70 00:05:57,260 --> 00:06:02,359 Wskazywano, że Betlejem jest najlichsze spośród miast Judy. 71 00:06:02,400 --> 00:06:07,039 A więc to zapowiadało, że przyjście Mesjasza, przyjście Zbawiciela 72 00:06:07,080 --> 00:06:11,779 dokona się w warunkach, które odbiegają, jeżeli tak można powiedzieć, 73 00:06:11,820 --> 00:06:15,059 od sytuacji ludzi możnych, bogatych. 74 00:06:15,100 --> 00:06:17,719 Jednak Maria i Józef nie mieszkali w Betlejem, 75 00:06:17,760 --> 00:06:20,499 a w Nazarecie, w Galilei, na północy Izraela. 76 00:06:20,540 --> 00:06:24,779 Do miasta przodków Józefa przybyli ze względu na spis ludności. 77 00:06:24,820 --> 00:06:29,339 To najbardziej prawdopodobna trasa ich wędrówki, licząca 140 km. 78 00:06:29,380 --> 00:06:34,459 Do Betlejem na Boże Narodzenie zwykle przybywały tysiące pielgrzymów i turystów. 79 00:06:34,500 --> 00:06:37,359 Koronawirus pokrzyżował te plany drugi rok z rzędu, 80 00:06:37,400 --> 00:06:40,819 co pogarsza sytuację finansową mieszkańców miasta i okolic. 81 00:06:40,860 --> 00:06:44,499 Atmosfera jest smutna, w przeciwieństwie do wcześniejszych lat. 82 00:06:44,540 --> 00:06:46,999 Koronawirus bardzo mocno w nas uderzył. 83 00:06:47,200 --> 00:06:51,099 Ale miejscowi chrześcijanie świętują, 84 00:06:51,140 --> 00:06:54,159 co jest już odmianą w stosunku do ubiegłego roku, 85 00:06:54,200 --> 00:06:56,319 gdy obowiązywały surowe restrykcje. 86 00:06:56,360 --> 00:07:02,119 Na placu Żłóbka znów odbyła się tradycyjna procesja skautów. 87 00:07:02,160 --> 00:07:09,939 A to już uroczysty przyjazd łacińskiego patriarchy Jerozolimy. 88 00:07:09,980 --> 00:07:13,419 Jadąc ze świętego miasta do Bazyliki Narodzenia w Betlejem, 89 00:07:13,460 --> 00:07:18,659 arcybiskup mija mur oddzielający Izrael od terytorium Autonomii Palestyńskiej. 90 00:07:18,700 --> 00:07:22,919 W Boże Narodzenie świętujemy przyjście na świat Zbawiciela. 91 00:07:22,960 --> 00:07:28,419 To narodziny radości i miłości, dlatego chcę powiedzieć wszystkim, przede wszystkim Palestyńczykom, 92 00:07:28,460 --> 00:07:30,979 że musimy patrzeć w przyszłość z nadzieją 93 00:07:31,020 --> 00:07:34,799 i pozostawać zjednoczeni i silni, w pokoju i solidarności. 94 00:07:34,840 --> 00:07:40,239 Łaciński patriarcha Jerozolimy o północy miejscowego czasu odprawi pasterkę, 95 00:07:40,280 --> 00:07:44,499 po której złoży figurkę małego Jezusa w Grocie Narodzenia. 96 00:07:54,660 --> 00:07:57,879 Ci, którzy dziś są na służbie, bronią polskiej granicy, 97 00:07:57,920 --> 00:08:00,919 te święta muszą spędzać w wyjątkowych okolicznościach 98 00:08:00,960 --> 00:08:03,419 - z dala od bliskich, ciągle w gotowości. 99 00:08:03,460 --> 00:08:06,499 To żołnierze, strażnicy graniczni, policjanci. 100 00:08:06,540 --> 00:08:12,859 Dziś na granicy polsko-białoruskiej mundurowych odwiedzili premier i minister obrony narodowej. 101 00:08:12,900 --> 00:08:15,959 Awansować, żebyśmy wszyscy spotkali się na oficerce. 102 00:08:16,000 --> 00:08:17,319 Tego nam też życzę. 103 00:08:17,360 --> 00:08:19,999 Wyjątkowe chwile w wyjątkowych okolicznościach. 104 00:08:20,040 --> 00:08:22,019 Przygotowania trwały od samego rana. 105 00:08:22,060 --> 00:08:24,919 Żeby wszystko było jak trzeba - tradycyjnie. 106 00:08:24,960 --> 00:08:26,819 Przyrządzamy właśnie karpia, 107 00:08:26,860 --> 00:08:32,559 do tego mamy również śledzia z cebulą, rybę po grecku oraz śledzia po kaszubsku. 108 00:08:32,600 --> 00:08:36,099 No i oczywiście barszcz z uszkami. 109 00:08:36,140 --> 00:08:40,759 Oraz wszystko to, bez czego święta Bożego Narodzenia - trudno sobie wyobrazić. 110 00:08:40,800 --> 00:08:43,379 Choć nic nie zastąpi chwil z rodziną. 111 00:08:43,420 --> 00:08:47,539 Jesteśmy w ciągłym kontakcie, codziennie rozmawiamy przez telefon. 112 00:08:47,580 --> 00:08:50,739 Choinka, prezenty, życzenia i podziękowania. 113 00:08:50,920 --> 00:08:57,079 Dziękuję za waszą codzienną służbę na granicy polsko-białoruskiej, 114 00:08:57,120 --> 00:09:02,719 stanowiącej jednocześnie granicę UE i państw należących do NATO, 115 00:09:02,760 --> 00:09:07,179 dziękuję za waszą postawę, za wasz wysiłek. 116 00:09:07,220 --> 00:09:11,259 Tym ludziom słowo "dziękuję" należy się teraz jak nikomu innemu. 117 00:09:11,300 --> 00:09:15,199 Wypowiedzieć je w różny sposób postanowili też najmłodsi. 118 00:09:15,240 --> 00:09:17,339 Taki sposób, piękny gest naprawdę. 119 00:09:17,380 --> 00:09:20,219 Dzięki nim Polacy mogą czuć się bezpieczni. 120 00:09:20,260 --> 00:09:23,019 To oni od miesięcy bronią polskiej granicy. 121 00:09:23,060 --> 00:09:27,839 W obliczu kryzysu migracyjnego wywołanego przez reżim Aleksandra Łukaszenki. 122 00:09:27,880 --> 00:09:33,699 Bardzo dobrze dostrzegamy to bezpieczeństwo, które dzisiaj jest, 123 00:09:33,740 --> 00:09:39,039 ale trudno nam sobie wyobrazić, jakiego niebezpieczeństwa uniknęliśmy. 124 00:09:39,080 --> 00:09:43,299 Dla wielu to nie są pierwsze święta na służbie. 125 00:09:43,340 --> 00:09:47,759 Ale dla wszystkich to pierwsze Boże Narodzenie w takiej sytuacji. 126 00:09:48,320 --> 00:09:51,459 Gdy zagrożenie - atak - może przyjść w każdej chwili. 127 00:09:51,500 --> 00:09:55,999 Wybierając służbę, każdy żołnierz liczył się z tym, że będzie może taka sytuacja, 128 00:09:56,040 --> 00:09:58,959 która będzie wymagała właśnie poświęcenia dla tej służby, 129 00:09:59,000 --> 00:10:05,499 jesteśmy na tym zgrupowaniu i staramy się bronić Polski, bronić polskiej naszej granicy. 130 00:10:05,540 --> 00:10:10,299 Jest to trudne do przewidzenia, jaki możliwy scenariusz wydarzy się kolejnego dnia, 131 00:10:10,340 --> 00:10:15,519 natomiast jest dosyć stabilnie, tej doby nie było siłowych przekroczeń granicy. 132 00:10:15,720 --> 00:10:23,879 Na szczęście. Oby przynajmniej święta Bożego Narodzenia polscy bohaterowie mieli spokojne. 133 00:10:26,620 --> 00:10:31,839 Ministerstwo Zdrowia poinformowało o ponad 15 tys. nowych wykrytych przypadków koronawirusa w Polsce. 134 00:10:31,880 --> 00:10:36,499 To mniej niż w tydzień temu, ale w Europie szybko rozprzestrzenia się nowy wariant 135 00:10:36,540 --> 00:10:38,439 - stąd też dodatkowe obostrzenia 136 00:10:38,480 --> 00:10:43,299 i apele o szczepienie się i przestrzeganie podstawowych zasad jak maseczki czy dystans. 137 00:10:43,340 --> 00:10:48,059 To już drugie takie święta Bożego Narodzenia, święta w dobie pandemii. 138 00:10:48,100 --> 00:10:53,179 W tym czasie świątecznym chcemy już troszkę zapomnieć o tej epidemii, 139 00:10:53,220 --> 00:10:55,499 chcemy spotkać się z najbliższymi, 140 00:10:55,540 --> 00:10:59,579 ale powinniśmy jednak ciągle przestrzegać tych zasad, i to jest mój apel. 141 00:10:59,620 --> 00:11:03,359 Dla wielu pacjentów i lekarzy to będzie czas z dala od bliskich. 142 00:11:03,400 --> 00:11:09,339 Myślę, że nawet przy kilku wypisach, które dzisiaj mam, za chwilę będą kolejne przyjęcia. 143 00:11:09,380 --> 00:11:13,479 Tak że niestety, ale te święta będą pracowite. 144 00:11:13,520 --> 00:11:18,119 W szpitalach w całej Polsce ze względu na COVID przebywa ponad 20 tys. osób, 145 00:11:18,160 --> 00:11:20,739 ponad 2000 pod respiratorami. 146 00:11:20,780 --> 00:11:23,599 Oczywiście pacjenci mają telefony, 147 00:11:23,800 --> 00:11:34,899 my starami się te telefony na bieżąco im ładować i umożliwiać kontakt z rodziną, 148 00:11:34,940 --> 00:11:38,859 u części pacjentów ze względu na stan zdrowia niestety nie jest to już możliwe. 149 00:11:38,900 --> 00:11:41,679 Stąd też apele o przestrzeganie podstawowych zasad 150 00:11:41,720 --> 00:11:45,819 czy choćby proste czynności, jak częste wietrzenie pomieszczeń. 151 00:11:45,860 --> 00:11:49,199 Ze względu na bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich. 152 00:11:49,240 --> 00:11:53,479 Nic nie zastąpi naszej odpowiedzialności, naszego zdrowego rozsądku, 153 00:11:53,520 --> 00:11:54,919 także o to też apelujemy. 154 00:11:54,960 --> 00:11:59,899 Ograniczenia w ostatnim czasie wprowadziły niemal wszystkie państwa w Europie. 155 00:12:01,240 --> 00:12:01,839 We Włoszech to m.in. obowiązek noszenia maseczek na zewnątrz. 156 00:12:07,560 --> 00:12:10,119 Teraz w Wiadomościach świąteczne przesyłki dla bohaterów. 157 00:12:10,160 --> 00:12:14,079 Kartki z życzeniami, wyrazy uznania i paczki z żywnością i prezentami. 158 00:12:14,120 --> 00:12:19,359 Roznosili je wolontariusze, harcerze i żołnierze WOT w całej Polsce. 159 00:12:21,860 --> 00:12:26,179 Dzień dobry, panie kapitanie, my do pana z paczką świąteczną. 160 00:12:26,380 --> 00:12:33,499 To wszystko specjalnie dla nich. 161 00:12:33,540 --> 00:12:37,539 Bohaterów Armii Krajowej i innych organizacji niepodległościowych. 162 00:12:37,580 --> 00:12:41,299 Bardzo dziękuję, naprawdę jestem wzruszony. 163 00:12:41,340 --> 00:12:44,519 Proszę, panie kapitanie, na nas zawsze liczyć 164 00:12:44,560 --> 00:12:47,739 - pan wie, że można do nas zawsze zadzwonić, jak coś, to pomagamy. 165 00:12:47,940 --> 00:12:50,839 Wolontariusze, harcerze, terytorialsi. 166 00:12:50,880 --> 00:12:52,119 Ludzie dobrej woli. 167 00:12:52,160 --> 00:12:55,759 To, co robimy, to jest taki wyraz pamięci. 168 00:12:55,800 --> 00:12:58,719 Przez kilka ostatnich dni roznosili takie świąteczne paczki, 169 00:12:58,760 --> 00:13:03,199 a w nich m.in. barszcz, pierogi, miód, pierniki, makowiec i inne wigilijne potrawy, 170 00:13:03,240 --> 00:13:07,439 by kombatanci ten wyjątkowy dzień mogli spędzić godnie. 171 00:13:07,480 --> 00:13:14,939 Cieszę się z tego, że ktoś jest jeszcze taki na świecie, w tej Polsce, w Warszawie, 172 00:13:15,100 --> 00:13:16,699 że pamięta o nas. 173 00:13:16,740 --> 00:13:21,039 To spłata długu, który mamy wobec tych ludzi - 174 00:13:21,080 --> 00:13:26,239 za to, co zrobili, za to, czego dokonali, 175 00:13:26,280 --> 00:13:29,739 za to, co poświęcili, co byli w stanie poświęcić. 176 00:13:29,780 --> 00:13:32,019 I robią to nadal, z Polską w sercu 177 00:13:32,060 --> 00:13:39,159 - wspierają żołnierzy i funkcjonariuszy w służbie na wschodniej granicy. 178 00:13:42,540 --> 00:13:44,659 Odwiedzamy się często. 179 00:13:44,700 --> 00:13:47,079 Jesteśmy z kombatantami na co dzień. 180 00:13:47,120 --> 00:13:48,699 Staram się pomagać. 181 00:13:48,740 --> 00:13:52,499 Przypomina mi się taka akcja, jak pojechaliśmy rikszami razem przez starówkę. 182 00:13:52,540 --> 00:14:00,039 Po wybuchu pandemii to właśnie oni w ramach akcji "Obiady dla bohaterów" dostarczali weteranom posiłki. 183 00:14:00,080 --> 00:14:03,859 I razem z żołnierzami i terytorialsami pomagali im dotrzeć na szczepienie. 184 00:14:03,900 --> 00:14:08,239 Tak jak pułkownikowi Kazimierzowi Klimczakowi, który w tym roku skończył 107 lat. 185 00:14:08,280 --> 00:14:17,819 Wiele z takich inicjatyw nie byłoby możliwe, 186 00:14:17,860 --> 00:14:22,979 gdyby nie wsparcie, także to finansowe, Ministerstwa Obrony Narodowej. 187 00:14:23,180 --> 00:14:29,139 Pamiętamy na co dzień o kombatantach, o weteranach, o żołnierzach, powstańcach warszawskich, 188 00:14:29,180 --> 00:14:33,859 którzy ryzykowali swoje życie i zdrowie dla wolnej Polski 189 00:14:33,900 --> 00:14:41,599 - ta pamięć sprowadza się do pomocy, jaką żołnierze wojska polskiego świadczą właśnie dla kombatantów. 190 00:14:46,200 --> 00:14:49,079 Okres Bożego Narodzenia to czas obdarowywania. 191 00:14:49,120 --> 00:14:53,259 Są jednak ludzie, którzy nawet nie marzą o prezentach gwiazdkowych. 192 00:14:53,300 --> 00:14:58,299 Dla nich ważne jest przetrwanie kolejnego dnia. 193 00:14:58,340 --> 00:15:01,719 I to właśnie do nich docierają Stowarzyszenie "Pomoc Kościołowi w Potrzebie", 194 00:15:01,760 --> 00:15:04,059 Polska Misja Medyczna czy Orla Straż. 195 00:15:04,100 --> 00:15:05,679 Polacy mają wielkie serca. 196 00:15:05,720 --> 00:15:09,679 U nas rodzą się prywatne inicjatywy pomocy, i to nie tylko w okresie świątecznym. 197 00:15:09,720 --> 00:15:12,239 Taką inicjatywą jest fundacja Orla Straż, 198 00:15:12,280 --> 00:15:14,939 pomagająca ofiarom terroryzmu m.in. w Iraku. 199 00:15:14,980 --> 00:15:19,599 Przez kilka lat mieszkaliśmy całą rodzina w namiocie. 200 00:15:19,820 --> 00:15:23,379 Szczególnie zimą było bardzo ciężko. Latem, w upale, też było źle. 201 00:15:23,420 --> 00:15:27,459 To był najtrudniejszy czas w naszym życiu. 202 00:15:27,500 --> 00:15:29,779 Fundacja buduje niewielkie murowane domy. 203 00:15:29,820 --> 00:15:32,619 Od 2018 r. postawiła już ponad 70 budynków. 204 00:15:32,820 --> 00:15:35,819 Na ten pomysł wpadł żołnierz przeniesiony do rezerwy. 205 00:15:35,860 --> 00:15:38,259 Staramy się odbudować im życie. 206 00:15:38,300 --> 00:15:42,039 Otwieramy im np. warsztaty, odbudowujemy miejsca pracy. 207 00:15:42,080 --> 00:15:45,819 Dotychczas 92 miejsca pracy małych rodzinnych firm odbudowaliśmy w Iraku. 208 00:15:45,860 --> 00:15:48,099 Rolnikom odkupujemy stada zwierząt. 209 00:15:48,140 --> 00:15:50,699 To ofiary tzw. Państwa Islamskiego, 210 00:15:50,740 --> 00:15:53,039 podobnie jak mieszkańcy obozu Alwand 1, 211 00:15:53,080 --> 00:15:55,559 w którym od lat działa Polska Misja Medyczna. 212 00:15:55,600 --> 00:15:57,859 800 rodzin w miejscu odciętym od świata. 213 00:15:57,900 --> 00:16:01,859 Bez bieżącej wody, prąd - tylko 2 godziny dziennie. 214 00:16:01,900 --> 00:16:05,199 Pracujemy w guberni Erbil, gdzie dostarczamy pomoc w kilku obozach. 215 00:16:05,240 --> 00:16:07,139 Przede wszystkim to, co nas bardzo wyróżnia, 216 00:16:07,180 --> 00:16:10,319 to to, że dzięki nam pomoc dentystyczna, opieka stomatologiczna 217 00:16:10,360 --> 00:16:12,399 jest zapewniona tym osobom, również dzieciom. 218 00:16:12,440 --> 00:16:16,239 Ostatnio Polska Misja Medyczna pomogła w sprowadzeniu do Polski trzech Afganek. 219 00:16:16,280 --> 00:16:18,839 Sara, Asma i Shahida to trzy młode himalaistki. 220 00:16:18,880 --> 00:16:22,119 Przejęcie władzy przez Talibów zmusiło je do ucieczki z kraju. 221 00:16:22,160 --> 00:16:26,979 Kiedy Talibowie weszli, szanse na normalne życie przepadły. 222 00:16:27,020 --> 00:16:29,859 Kobiety nic tam nie mogą zrobić. 223 00:16:29,900 --> 00:16:33,019 Polska Misja Medyczna pomogła w zdobyciu wiz. 224 00:16:33,060 --> 00:16:36,519 Osoby, które spotkaliśmy w Krakowie, dały nam ogromną szansę. 225 00:16:36,560 --> 00:16:41,199 Dzięki nim możemy kontynuować naszą edukację i jesteśmy im wdzięczne za to. 226 00:16:41,240 --> 00:16:43,519 Dziewczyny zapisały się tu na studia. 227 00:16:43,560 --> 00:16:46,399 Dzięki temu mogą zostać w Polsce. 228 00:16:46,440 --> 00:16:49,639 Rozpoczynają też intensywny kurs języka polskiego. 229 00:16:49,680 --> 00:16:52,139 A to granica libańsko-syryjska. 230 00:16:52,180 --> 00:16:55,479 Jeden z wielu obozów dla syryjskich uchodźców rozsianych wzdłuż jej linii. 231 00:16:55,520 --> 00:16:59,079 Tu wsparcie niesie Stowarzyszenie "Pomoc Kościołowi w Potrzebie". 232 00:16:59,120 --> 00:17:01,619 Ten obóz jest akurat takim szczęśliwym miejscem, 233 00:17:01,660 --> 00:17:04,699 gdzie udało nam się po raz drugi przybyć przed świętami z pomocą, 234 00:17:04,740 --> 00:17:06,699 która jest najbardziej potrzebna, czyli żywność. 235 00:17:06,740 --> 00:17:11,859 Dzięki tej pomocy z Polski do mieszkających tu Syryjczyków dotrze 10 tys. paczek. 236 00:17:12,700 --> 00:17:15,079 To miała być pierwsza pasterka w nowym kościele, 237 00:17:15,120 --> 00:17:17,439 ale dla mieszkających pod Lwowem Polaków 238 00:17:17,480 --> 00:17:20,219 tegoroczne Boże Narodzenie będzie niezwykle trudne. 239 00:17:20,260 --> 00:17:23,639 Dach budowanej z mozołem od kilku lat świątyni spłonął 240 00:17:23,680 --> 00:17:27,179 i choć widok wnętrza kościoła budzi przerażenie, 241 00:17:27,360 --> 00:17:31,479 parafianie nie tracą nadziei, licząc na pomoc ludzi dobrej woli. 242 00:17:31,780 --> 00:17:36,179 Tak jeszcze niedawno wyglądał kościół w podlwowskich Brzuchowicach. 243 00:17:36,220 --> 00:17:40,099 W budowie, która trwała 5 lat, uczestniczyli sami parafianie. 244 00:17:40,140 --> 00:17:43,699 Choć jeszcze niewykończony, w minionym roku już służył. 245 00:17:43,740 --> 00:17:47,519 Tegoroczna pasterka miała być wyjątkowo uroczysta. 246 00:17:47,560 --> 00:17:54,739 Marzenia proboszcza i nasze były takie, żeby się spotkać już na Boże Narodzenie już tutaj. 247 00:17:54,780 --> 00:17:56,019 No ale niestety. 248 00:17:56,060 --> 00:18:00,599 Doszło do pożaru, spłonął doszczętnie dach nowo wybudowanego kościoła. 249 00:18:00,640 --> 00:18:05,039 Dach był już skończony, pokryty kasetonami drewnianymi, piękny był dach, 250 00:18:05,080 --> 00:18:07,359 ściany też już były pomalowane praktycznie. 251 00:18:07,400 --> 00:18:10,719 Proboszcz Piotr Worwa mimo tak strasznego widoku nie stracił nadziei. 252 00:18:10,760 --> 00:18:14,459 Dużo ludzi było zaangażowanych w pomoc temu kościołowi, właśnie z Polski, 253 00:18:14,500 --> 00:18:15,979 i znajomych, i z rodziny. 254 00:18:16,020 --> 00:18:20,559 W pomoc parafianom, w większości niezamożnym, włączył się metropolita lwowski. 255 00:18:20,820 --> 00:18:24,339 Nie potrafią o własnych siłach odbudować spalonej świątyni, 256 00:18:24,380 --> 00:18:26,979 dlatego zwracamy się do ludzi dobrej woli, o dobrym sercu, 257 00:18:27,020 --> 00:18:28,799 aby przyszli nam z pomocą. 258 00:18:28,840 --> 00:18:32,499 Odbudowa dachu kościoła będzie kosztować około miliona złotych. 259 00:18:32,540 --> 00:18:34,319 Liczy się każda wpłacona złotówka. 260 00:18:34,360 --> 00:18:35,999 Wygląda to dramatycznie, 261 00:18:36,040 --> 00:18:40,399 to wszystko zostało w 100%, jeśli chodzi o dach, zniszczone, 262 00:18:40,560 --> 00:18:46,579 i tutaj każde wsparcie jest niezbędne, żeby ten kościół odbudować. 263 00:18:46,620 --> 00:18:51,559 Środki zbiera fundacja Semper Fidelis, która w tym celu założyła specjalne subkonto. 264 00:18:51,600 --> 00:18:56,539 Miejmy nadzieję, że w przyszłym roku chociaż, jeśli taka wola Boża będzie, 265 00:18:56,580 --> 00:18:59,119 to się spotkamy już w kościele normalnie. 266 00:18:59,160 --> 00:19:03,459 To byłby najlepszy prezent dla Polaków z parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus 267 00:19:03,500 --> 00:19:05,759 w podlwowskich Brzuchowicach. 268 00:19:14,180 --> 00:19:17,139 Wigilia to chyba ten najbardziej wyczekiwany dzień w roku. 269 00:19:17,180 --> 00:19:19,899 W końcu nadszedł, a wraz z nim całe mnóstwo zwyczajów i tradycji. 270 00:19:19,940 --> 00:19:23,819 Sianko pod obrusem, talerz dla wędrowca czy absolutny zakaz kłótni 271 00:19:23,860 --> 00:19:25,319 - to te najpopularniejsze. 272 00:19:25,360 --> 00:19:27,899 O tych mniej znanych opowie Jakub Wojtanowski. 273 00:19:27,940 --> 00:19:31,819 Święta Bożego Narodzenia zawsze zaczynają się w kuchni. 274 00:19:31,860 --> 00:19:35,779 I my też tak zaczniemy ten materiał. 275 00:19:35,820 --> 00:19:38,539 Na śląskich stołach króluje dziś moczka. 276 00:19:38,580 --> 00:19:41,679 Ile rodzin, tyle przepisów na ten słodki przysmak. 277 00:19:41,720 --> 00:19:46,679 Czym dom bogatszy, tam się więcej do tego dodawało tych lepszych składników. 278 00:19:46,720 --> 00:19:52,839 A jak taki biedny dom był, tam były kompoty, orzechy, był piernik. 279 00:19:52,880 --> 00:19:58,259 A to już Kaszuby i gwizdy, czyli tutejsi kolędnicy. 280 00:19:58,300 --> 00:20:03,059 Każda z postaci, które chodzą po domach i robią raban, ma swoje zadanie. 281 00:20:03,100 --> 00:20:06,979 Moim głównym atrybutem jest drabina po kaszubsku, 282 00:20:07,020 --> 00:20:10,819 po której wspinam się na dach, czyszczę komin. 283 00:20:10,980 --> 00:20:14,219 Żeby potem rodzina mogła sobie rozpalić to ognisko, wiadomo, domowe 284 00:20:14,260 --> 00:20:15,879 i poczuć się super w święta. 285 00:20:15,920 --> 00:20:19,639 Na czele barwnego i głośnego korowodu idzie gwiazdor. 286 00:20:19,680 --> 00:20:23,619 Nie wygląda jak Święty Mikołaj, ale to on przynosi tu dzieciom prezenty. 287 00:20:23,660 --> 00:20:27,179 Dzieci pytam o to, czy potrafią się przeżegnać i czy były grzeczne. 288 00:20:27,220 --> 00:20:30,939 Jak były grzeczne, to dostają ode mnie podarunek, cukierka. 289 00:20:30,980 --> 00:20:33,919 A jak nie, to korbaczem! 290 00:20:33,960 --> 00:20:36,899 Wyjątkowe zwyczaje oczywiście na Podhalu. 291 00:20:36,940 --> 00:20:43,239 Wciąż można tu znaleźć domy, w których choinka wisi pod sufitem do góry nogami. 292 00:20:43,280 --> 00:20:45,319 To tzw. podłaźniczka. 293 00:20:45,360 --> 00:20:49,619 Z dawien dawna na pewno się nie stroiło, bo to był po prostu symbol. 294 00:20:49,660 --> 00:20:53,659 Z czasem, kiedy pokolenia się zmieniały i przychodziły nowe mody, 295 00:20:53,700 --> 00:20:56,799 no to tak jak my teraz mamy lampki, jedziemy kupić do sklepu lampki, 296 00:20:56,840 --> 00:20:59,199 to ludzie mieli jabłka, orzechy. 297 00:20:59,240 --> 00:21:01,839 W górach, ale i wielu innych częściach Polski 298 00:21:01,880 --> 00:21:05,579 tuż po uroczystej kolacji domownicy dzielą się opłatkiem ze zwierzętami. 299 00:21:05,620 --> 00:21:07,379 Nie tylko tymi domowymi. 300 00:21:07,580 --> 00:21:10,859 Żeby to się po prostu dożyło. Dożyło i mnożyło. 301 00:21:10,900 --> 00:21:14,139 Niestety nie wszystkie zwyczaje przetrwały do dziś. 302 00:21:14,180 --> 00:21:17,799 Dawniej w rogu każdej izby na Kujawach stał taki jak ten snopek. 303 00:21:17,840 --> 00:21:19,819 Miał zapewnić urodzaj w nadchodzącym roku, 304 00:21:19,860 --> 00:21:22,579 ale też z niego wróżono pannom i kawalerom. 305 00:21:22,780 --> 00:21:26,039 Potrząsano tym niewymłóconym snopkiem zboża 306 00:21:26,080 --> 00:21:32,239 i liczono, ile ziaren spadło na podłogę. 307 00:21:32,280 --> 00:21:34,679 Jeśli była parzysta ilość, to znaczyło, 308 00:21:34,720 --> 00:21:37,839 że w niedługim czasie wyjdą za mąż, ożenią się. 309 00:21:37,880 --> 00:21:42,099 W szybkim zamążpójściu pomóc miało tarcie maku w Wigilię. 310 00:21:43,760 --> 00:21:45,999 W naszej tradycji zakorzeniły się tak mocno, 311 00:21:46,040 --> 00:21:49,179 że większość nie wyobraża sobie bez nich świąt. 312 00:21:49,380 --> 00:21:53,699 Polskie kolędy i pastorałki - fenomen na światową skalę. 313 00:21:53,740 --> 00:21:56,779 Dlaczego je kochamy, na czym polega ich niezwykłość 314 00:21:56,960 --> 00:22:00,639 - to pytania, na które odpowiedzi szukał Damian Szmagliński. 315 00:22:01,740 --> 00:22:04,619 ŚPIEW: Anioł pasterzom mówił: Chrystus się wam narodził. 316 00:22:04,860 --> 00:22:06,019 W domach... 317 00:22:06,960 --> 00:22:08,319 ...i w kościołach. 318 00:22:08,360 --> 00:22:11,639 ŚPIEW: Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi. 319 00:22:11,680 --> 00:22:12,879 Solo... 320 00:22:12,920 --> 00:22:15,839 ŚPIEW: Bóg się rodzi, moc truchleje. 321 00:22:15,880 --> 00:22:17,199 ...czy w zespole. 322 00:22:17,240 --> 00:22:21,519 ŚPIEW: Pan niebiosów obnażony. 323 00:22:21,740 --> 00:22:26,859 I tak od setek lat w czasie świąt Bożego Narodzenia rozlega się śpiew kolęd. 324 00:22:26,900 --> 00:22:32,439 Najstarsze znane kolędy bożonarodzeniowe pochodzą, jeśli chodzi o Polskę, z XV wieku 325 00:22:32,480 --> 00:22:35,519 i możemy mówić, że wtedy zaczął się ten zwyczaj. 326 00:22:35,560 --> 00:22:38,319 Zwyczaj niezwykle popularny dawniej i dziś. 327 00:22:38,360 --> 00:22:41,699 Szczyt popularności kolęd, ich rozpowszechnienia, 328 00:22:41,740 --> 00:22:47,879 był w końcu XIX i początku XX wieku, w czasie, kiedy Polska na mapie Europy nie istniała, 329 00:22:47,920 --> 00:22:53,699 a kolędy właśnie były jednym z tych takich mocnych akcentów tego, 330 00:22:53,740 --> 00:22:56,619 że Polska istnieje i polska kultura istnieje. 331 00:22:56,660 --> 00:23:01,679 Polacy jako naród mają ten dorobek pieśni bożonarodzeniowych szczególnie wielki, 332 00:23:01,720 --> 00:23:06,699 według różnych szacunków mówi się o 500, a nawet 800 kolędach i pastorałkach. 333 00:23:06,740 --> 00:23:08,679 To fenomen na światową skalę. 334 00:23:08,720 --> 00:23:17,459 Z narodzenia Pana dzień dziś wesoły, wyśpiewują chwałę Bogu żywioły. 335 00:23:17,500 --> 00:23:20,719 My wierzymy, że te kolędy to jest historia prawdziwa 336 00:23:20,760 --> 00:23:23,839 i sięgamy tak naprawdę do korzeni naszej wiary. 337 00:23:23,880 --> 00:23:27,979 Dzięki kolędom możemy poczuć bliskość Boga. 338 00:23:28,020 --> 00:23:32,999 Jak zauważa Jacek Sykulski, są w nich zawarte pokłady wszystkich emocji. 339 00:23:33,040 --> 00:23:35,419 Od radości po nostalgię, po smutek, 340 00:23:35,460 --> 00:23:37,819 taki charakter, bym powiedział, polski, 341 00:23:37,860 --> 00:23:43,039 że jesteśmy tacy bardzo różnorodni, jesteśmy w sobie czasami bardzo sprzeczni. 342 00:23:43,080 --> 00:23:46,939 Jedną z najstarszych i najbardziej znanych jest kolęda "Bóg się rodzi" 343 00:23:46,980 --> 00:23:48,979 autorstwa Franciszka Karpińskiego. 344 00:23:49,020 --> 00:23:52,779 Nie ma mszy, nie ma pasterki w czasie Bożego Narodzenia, żeby ta kolęda nie zabrzmiała 345 00:23:52,820 --> 00:23:56,999 i ona nieodmiennie wzrusza, jest niewątpliwie królową kolęd staropolskich. 346 00:23:57,040 --> 00:24:01,399 W gronie najstarszych są też kolędy "W żłobie leży", "Anioł Pasterzom mówił" i... 347 00:24:01,600 --> 00:24:05,699 Przybieżeli do Betlejem pasterze. 348 00:24:05,740 --> 00:24:07,919 Nieważne, czy jesteśmy mali, czy duzi, 349 00:24:07,960 --> 00:24:11,579 czy znamy kolędy pojedyncze słowa czy całość, 350 00:24:11,620 --> 00:24:17,639 warto je śpiewać, żeby się radować z tego Bożego czasu Bożego Narodzenia. 351 00:24:40,400 --> 00:24:43,479 Wigilijne spotkania w wielu polskich domach wciąż trwają. 352 00:24:43,520 --> 00:24:44,699 To szczególny dzień. 353 00:24:44,740 --> 00:24:47,739 Czas życzeń, które składamy z radością i wiarą w ich spełnienie. 354 00:24:47,780 --> 00:24:50,679 Piękne i ważne słowa płyną dziś z wielu stron. 355 00:24:50,720 --> 00:25:05,679 Święta Bożego Narodzenia, święta narodzin Chrystusa, 356 00:25:05,720 --> 00:25:07,839 święta nadziei, której dzisiaj potrzebujemy, bo z nadziei wyrasta siła. 357 00:25:30,600 --> 00:25:35,619 Świątecznej radości, a także dobrego zdrowia, rodzinnej harmonii i pomyślności. 358 00:25:35,660 --> 00:25:38,579 Wszystkim naszym rodakom w kraju i za granicą 359 00:25:38,620 --> 00:25:42,879 życzymy spełnienia planów i marzeń, ale nade wszystko wewnętrznego pokoju, 360 00:25:42,920 --> 00:25:46,659 niezmąconego obawami i troskami, których nie szczędził nam mijający rok. 361 00:25:46,700 --> 00:25:49,939 Święta Bożego Narodzenia wypełnia blask dobra i radości 362 00:25:49,980 --> 00:25:59,359 - cieszmy się nim, bądźmy razem, myślmy o sobie dobrze, 363 00:25:59,400 --> 00:26:06,759 szukajmy tego, co łączy, a nie dzieli, razem zawsze jesteśmy silniejsi. 364 00:26:08,560 --> 00:26:12,079 Niech opłatek, którym się łamiemy przy wspólnym stole, a także żłobek betlejemski, 365 00:26:12,120 --> 00:26:19,779 będą symbolami pokoju, nadziei i miłości we wszystkich naszych polskich domach. 366 00:26:19,820 --> 00:26:25,939 Aby nowy, 2022 rok, był dla nas wszystkich lepszy, 367 00:26:26,320 --> 00:26:30,399 zarówno prywatnie, jak i zawodowo, 368 00:26:30,440 --> 00:26:38,539 niech będzie to czas wszelkiej pomyślności, realizacji planów i marzeń. 369 00:26:48,280 --> 00:26:50,759 A my zapraszamy państwa do Jedynki. 370 00:26:50,800 --> 00:26:54,719 Tam od 21.15 wyjątkowy koncert "Gwiazdy na gwiazdkę", 371 00:26:54,760 --> 00:26:59,819 podczas którego będzie można usłyszeć najpiękniejsze polskie kolędy. 372 00:27:00,540 --> 00:27:03,199 Radość kolędowania. Nadzieja i miłość. 373 00:27:03,240 --> 00:27:06,419 Najpiękniejsze kolędy i wspaniali artyści. 374 00:27:06,460 --> 00:27:13,439 Koncert "Gwiazdy na Gwiazdkę" dziś od 21.15 w Jedynce. 375 00:27:29,960 --> 00:27:32,719 I jeszcze jeden świąteczny prezent od TVP. 376 00:27:32,760 --> 00:27:36,139 Serial, który zgromadził wielomilionową widownię. 377 00:27:36,340 --> 00:27:38,779 Dziś początek kolejnej części opowieści 378 00:27:38,820 --> 00:27:40,859 o losach pięknej i walecznej Katieriny. 379 00:27:40,900 --> 00:27:43,919 Czyli premierowy odcinek 3. sezonu "Zniewolonej". 380 00:27:43,960 --> 00:27:48,459 Nowi intrygujący bohaterowie, wciągające wątki, polskie akcenty. 381 00:27:48,500 --> 00:27:50,659 Jestem polskim szlachcicem. 382 00:27:50,860 --> 00:27:53,799 I oczywiście ona, piękna i odważna Katierina. 383 00:27:53,840 --> 00:27:58,919 Żaden z notariuszy nie podpisał listu uwalniającego Katierinę Wierbicką. 384 00:27:58,960 --> 00:28:02,119 Serial to międzynarodowy hit ukraińskiej produkcji. 385 00:28:02,160 --> 00:28:05,219 Dlatego "Zniewoloną" pokochali również widzowie TVP. 386 00:28:05,260 --> 00:28:09,139 Klimat tego filmu, kostiumy, specyficzny ten film. 387 00:28:09,180 --> 00:28:13,559 Można było się troszkę zorientować, jak wyglądało życie w carskiej Rosji. 388 00:28:13,600 --> 00:28:17,859 Miliony widzów w całej Polsce z utęsknieniem czekało na kolejne odcinki 389 00:28:17,900 --> 00:28:20,479 i powrót swoich ulubionych bohaterów na ekrany. 390 00:28:20,520 --> 00:28:29,039 Katia. Ona najbardziej mi się podoba. I ten zły nadzorca, co tam molestuje wszystkich. 391 00:28:29,080 --> 00:28:33,119 Takie dwie skrajności. 392 00:28:33,960 --> 00:28:36,959 Wszyscy czekaliśmy na to. 393 00:28:37,180 --> 00:28:40,999 I co teraz? Wróci to, co było? 394 00:28:41,320 --> 00:28:43,779 TVP przygotowała świąteczny prezent dla wszystkich fanów serialu. 395 00:28:43,820 --> 00:28:45,339 Nowy sezon serialu. 396 00:28:45,380 --> 00:28:47,879 Dziś tuż po "Wiadomościach" na antenie Jedynki 397 00:28:47,920 --> 00:28:50,179 widzowie będą mogli poznać dalszy ciąg historii 398 00:28:50,220 --> 00:28:51,919 pięknej i walecznej Katieriny. 399 00:28:51,960 --> 00:28:54,319 To będzie premierowy odcinek 3. sezonu serialu. 400 00:28:54,360 --> 00:28:56,519 Dzisiaj obejrzę, po 20.00 chyba ma być. 401 00:28:56,560 --> 00:28:58,439 Bardzo nam się podobała, rewelacja. 402 00:28:58,480 --> 00:29:00,159 Będziemy oglądali na pewno. 403 00:29:00,200 --> 00:29:05,219 Od początku losy Katieriny Wierbickiej na antenie TVP śledziła wielomilionowa widownia. 404 00:29:05,260 --> 00:29:10,659 Biedna dziewczyna. Raczej niebanalna. 405 00:29:10,700 --> 00:29:12,999 Ja bardzo to przeżywam. 406 00:29:13,040 --> 00:29:16,299 W rolę głównej bohaterki wciela się Sonia Priss. 407 00:29:16,340 --> 00:29:19,059 To wszystko wina panny młodej. Jest przeklęta. 408 00:29:19,100 --> 00:29:20,279 Pierwszy odcinek. 409 00:29:20,320 --> 00:29:24,279 "Zniewolona". Dziś o 20.15 w Jedynce. 410 00:29:24,320 --> 00:29:27,599 Kolejne o tej samej porze w pierwszy i drugi dzień świąt. 411 00:29:27,640 --> 00:29:32,599 Mój dom i moje życie są tam gdzie ty. 412 00:29:32,640 --> 00:29:36,919 Kolejne premierowe odcinki 3. sezonu: 1, 2, i 6 stycznia, 413 00:29:36,960 --> 00:29:40,539 a od 9 stycznia w każdą niedzielę po 2 odcinki. 414 00:29:43,700 --> 00:29:46,299 Dzisiaj to wszystko, ja życzę państwu pięknych świąt, 415 00:29:46,340 --> 00:29:49,679 tego, by radość, wiara, nadzieja i miłość zapanowały wszędzie 416 00:29:49,720 --> 00:29:51,899 - w Bełchatowie, w Purdce, w Niechcicach, 417 00:29:51,940 --> 00:29:53,939 w każdym zakątku Polski i świata. 418 00:29:53,980 --> 00:29:56,439 Wesołych świąt, do zobaczenia. 419 00:29:56,900 --> 00:30:10,199 Orędzie abp Tadeusza Wojdy na Boż 420 00:30:15,060 --> 00:30:16,959 Dobiegł końca Adwent, 421 00:30:17,000 --> 00:30:22,279 czas czuwania i przygotowania serca do świąt Bożego Narodzenia. 422 00:30:22,320 --> 00:30:25,459 Był to czas z pewnością trudny, 423 00:30:25,500 --> 00:30:28,939 mocno naznaczony pandemią i jej ofiarami, 424 00:30:28,980 --> 00:30:31,919 restrykcjami i ogólnym zmęczeniem. 425 00:30:31,960 --> 00:30:35,399 Mocno nas wszystkich absorbowały wydarzenia 426 00:30:35,440 --> 00:30:39,519 związane z kryzysem na granicy polsko-białoruskiej. 427 00:30:39,560 --> 00:30:42,039 Nie brakowało też trudności, 428 00:30:42,080 --> 00:30:46,799 które wnosiły w nasze życie społeczne, rodzinne, osobiste 429 00:30:46,840 --> 00:30:50,819 różnego rodzaju podziały i wzajemne nieufności. 430 00:30:50,860 --> 00:30:56,479 Niejednokrotnie również nasza wiara była wystawiona na wielką próbę. 431 00:30:56,520 --> 00:30:59,039 Święty czas Bożego Narodzenia 432 00:30:59,080 --> 00:30:59,979 wpływa na wyciszenie, przynajmniej częściowe,