1
00:00:28,720 --> 00:00:31,359
Komisja do spraw Pegasusa
w komplecie.

2
00:00:31,400 --> 00:00:35,359
Ruszymy z kopyta za kilka tygodni.

3
00:00:35,400 --> 00:00:41,799
Będą robić bardziej show,
niż rozmawiać o faktach.

4
00:00:41,840 --> 00:00:50,959
Orkiestra gotowa, czas na finał!

5
00:00:51,000 --> 00:01:00,199
Triumf Polaka w Australian Open.

6
00:01:00,240 --> 00:01:03,839
Joanna Dunikowska-Paź,
dobry wieczór w piątek 26 stycznia.

7
00:01:03,880 --> 00:01:06,559
Zaczynamy "19:30".

8
00:01:06,600 --> 00:01:10,599
"W Polsce nie obowiązuje konstytucja,
obowiązuje wola władzy"

9
00:01:10,640 --> 00:01:14,239
- diagnozuje lider PiS-u
i razem z innymi politykami
rusza w Polskę,

10
00:01:14,280 --> 00:01:17,959
by mówić o tym głośno.

11
00:01:18,000 --> 00:01:23,199
Głośno momentami było dziś w Sejmie,
gdzie powołano skład komisji śledczej
ds. inwigilacji Pegasusem.

12
00:01:23,240 --> 00:01:26,839
Na jej czele stanie Magdalena Sroka,
a na liście tych,

13
00:01:26,880 --> 00:01:29,839
których komisja będzie chciała
przesłuchać,

14
00:01:29,880 --> 00:01:34,239
m. in. Jarosław Kaczyński,
Mariusz Kamiński czy Maciej Wąsik.

15
00:01:34,280 --> 00:01:40,439
Polityczne podsumowanie
ma dla państwa Maria Guzek.

16
00:01:40,480 --> 00:01:42,079
433 głosy - za, nikogo przeciw,

17
00:01:42,120 --> 00:01:44,079
od głosu wstrzymała się jedna osoba.

18
00:01:44,120 --> 00:01:48,679
Na czele komisji - Magdalena Sroka.

19
00:01:48,720 --> 00:01:51,319
Była policjantka wymienia,
kto stanie w ogniu pytań.

20
00:01:51,360 --> 00:01:55,039
Pani Beata Szydło, ówczesna premier,

21
00:01:55,080 --> 00:02:01,479
panowie Kamiński i Wąsik
jako szefowie służb,

22
00:02:01,520 --> 00:02:05,519
ale także Jarosław Kaczyński,
który, mam wrażenie,
że jednak tę wiedzę posiadał.

23
00:02:05,560 --> 00:02:07,719
W składzie komisji
łącznie jedenaście osób.

24
00:02:07,760 --> 00:02:12,559
Zastępcami przewodniczącej
zostali Marcin Bosacki, Paweł Śliz,
Tomasz Trela i Przemysław Wipler.

25
00:02:12,600 --> 00:02:17,759
W prezydium zabrakło przedstawicieli
Prawa i Sprawiedliwości.

26
00:02:17,800 --> 00:02:21,439
Jest to sytuacja skandaliczna,
niebywała.

27
00:02:21,480 --> 00:02:24,479
Zadajemy sobie pytanie, bo może oni
mają już napisany raport,

28
00:02:24,520 --> 00:02:27,679
bo w istocie przedstawiciel
największego klubu parlamentarnego

29
00:02:27,720 --> 00:02:29,279
nie może zasiadać w prezydium.

30
00:02:29,320 --> 00:02:32,159
Komisja ma ustalić między innymi,
kto był odpowiedzialny

31
00:02:32,200 --> 00:02:34,719
za zakup Pegasusa,
do czego system był wykorzystywany

32
00:02:34,760 --> 00:02:36,519
i kogo za jego pomocą inwigilowano.

33
00:02:36,560 --> 00:02:40,199
Ruszymy z kopyta za kilka tygodni,
ponieważ musimy
przygotować materiały,

34
00:02:40,240 --> 00:02:41,639
musimy sami się przygotować.

35
00:02:41,680 --> 00:02:45,199
Mam nadzieję,
że uda nam się zweryfikować,

36
00:02:45,240 --> 00:02:49,239
w jaki sposób nielegalnie
podsłuchiwano Polaków,
jeżeli podsłuchiwano.

37
00:02:49,280 --> 00:02:52,439
I uda nam się z jednej strony
ustalić winnych,

38
00:02:52,480 --> 00:02:56,519
a z drugiej wypracować
propozycje zmian prawa.

39
00:02:56,560 --> 00:03:02,959
Pegasus to zaawansowany
program szpiegowski
autorstwa specjalistów z Izraela.

40
00:03:03,000 --> 00:03:05,959
Atakuje smartfony tak,
że użytkownik może tego nie zauważyć.

41
00:03:06,000 --> 00:03:08,639
Uzyskuje dostęp
do całej zawartości urządzenia:

42
00:03:08,680 --> 00:03:10,439
treści maili, wiadomości i czatów.

43
00:03:10,480 --> 00:03:12,239
Podsłuchuje rozmowy telefoniczne.

44
00:03:12,280 --> 00:03:18,199
Może nawet rozsyłać wiadomości
z zaatakowanego urządzenia.

45
00:03:18,240 --> 00:03:21,679
Inwigilowany, o czym donosili badacze
z kanadyjskiego Citizen Lab,

46
00:03:21,720 --> 00:03:23,719
miał być między innymi
Krzysztof Brejza,

47
00:03:23,760 --> 00:03:25,719
szef kampanii Koalicji Obywatelskiej.

48
00:03:25,760 --> 00:03:28,559
Kradziono mi stare SMS-y,

49
00:03:28,600 --> 00:03:31,599
stare wiadomości sprzed kilku lat,
tworzono fikcyjne maile.

50
00:03:31,640 --> 00:03:33,999
W wyroku sądowym sądu w Bydgoszczy
okazuje się,

51
00:03:34,040 --> 00:03:37,439
że użyto tej cyberbroni
do wpływania na kampanię wyborczą.

52
00:03:37,480 --> 00:03:42,239
Ale lista tych, których podsłuchiwano
za pomocą Pegasusa jest dłuższa,

53
00:03:42,280 --> 00:03:47,039
a na niej: Roman Giertych,
Michał Kołodziejczak
i prokurator Ewa Wrzosek.

54
00:03:47,080 --> 00:03:50,119
Choć jeszcze dwa lata temu
Mariusz Kamiński twierdził:

55
00:03:50,160 --> 00:03:53,319
Nie ma żadnych nadużyć
w zakresie stosowania
kontroli operacyjnej

56
00:03:53,360 --> 00:03:55,119
w polskich służbach specjalnych,

57
00:03:55,160 --> 00:03:59,439
nie obawiam się żadnej komisji.

58
00:03:59,480 --> 00:04:03,119
Parlament Europejski alarmował,
że nie tylko Polska kupiła
system Pegasus.

59
00:04:03,160 --> 00:04:05,559
Ale prawdopodobnie tylko Polska
wpadła na pomysł,

60
00:04:05,600 --> 00:04:12,719
by podsłuchiwać szefa
kampanii wyborczej opozycji.

61
00:04:12,760 --> 00:04:15,759
Poważne pytanie o przyszłość Izery.

62
00:04:15,800 --> 00:04:18,999
Projekt budowy polskiego samochodu
elektrycznego

63
00:04:19,040 --> 00:04:23,399
według ministry funduszy
i polityki regionalnej

64
00:04:23,440 --> 00:04:26,999
wymaga intensywnej refleksji,
także w kontekście
Krajowego Planu Odbudowy.

65
00:04:27,040 --> 00:04:28,879
Sprzedaż jest planowana na 2026 rok,

66
00:04:28,920 --> 00:04:36,759
plan rządu na przyszłość
tej inwestycji
mamy poznać znacznie wcześniej.

67
00:04:36,800 --> 00:04:40,639
Była wielka premiera,
jest równie wielka niewiadoma.

68
00:04:40,680 --> 00:04:43,719
Projekt Izera pierwszy polski
w pełni elektryczny samochód.

69
00:04:43,760 --> 00:04:45,839
Ambitny plan stanął
pod znakiem zapytania.

70
00:04:45,880 --> 00:04:48,759
Izera jest jednym z tych projektów,

71
00:04:48,800 --> 00:04:52,879
którym trzeba się bardzo poważnie
przyjrzeć i zobaczyć.

72
00:04:52,920 --> 00:04:57,399
Realizowalny czy nie
w tym okresie do 2026 roku,

73
00:04:57,440 --> 00:05:01,159
dobry dla rozwoju
strategicznego państwa czy nie.

74
00:05:01,200 --> 00:05:05,239
Na realizację projektu przeznaczono
dotąd 500 milionów złotych

75
00:05:05,280 --> 00:05:07,279
i zatrudniono przy nim
około 130 osób.

76
00:05:07,320 --> 00:05:09,439
By go dokończyć,
potrzeba znacznie więcej.

77
00:05:09,480 --> 00:05:12,279
Spółka ElectroMobility Poland
odpowiedzialna za Izerę,

78
00:05:12,320 --> 00:05:14,479
liczy na dofinansowanie z KPO.

79
00:05:14,520 --> 00:05:18,079
Powinniśmy teraz przechodzić
do następnych faz
realizacji projektu,

80
00:05:18,120 --> 00:05:20,319
a nie cofać się kilka lat
i zastanawiać,

81
00:05:20,360 --> 00:05:22,959
jak go w ogóle sfinansować.

82
00:05:23,000 --> 00:05:25,359
Na nisko i zeroemisyjne
środki transportu w KPO

83
00:05:25,400 --> 00:05:29,999
przeznaczonych jest
prawie 5 miliardów złotych.

84
00:05:30,040 --> 00:05:32,879
Dotychczas było takie domniemanie
w poprzednim rządzie,

85
00:05:32,920 --> 00:05:35,839
że te środki pójdą na projekt Izery.

86
00:05:35,880 --> 00:05:42,919
Natomiast fakty są takie,
że żadne umowy nie zostały podpisane.

87
00:05:42,960 --> 00:05:45,719
Jak przekonują przedstawiciele
ElectroMobility Poland,

88
00:05:45,760 --> 00:05:47,559
prace nad projektem są zaawansowane.

89
00:05:47,600 --> 00:05:49,159
Zamroziliśmy stylistykę pojazdu,

90
00:05:49,200 --> 00:05:52,159
potwierdziliśmy wszystkie
parametry techniczne tego pojazdu,

91
00:05:52,200 --> 00:05:55,639
rozpoczęliśmy projekty
budowania łańcucha dostaw,

92
00:05:55,680 --> 00:06:00,759
rozpoczęliśmy już pracę
z podstawowymi dostawcami.

93
00:06:00,800 --> 00:06:03,159
Ze strony fabryki pozyskaliśmy grunt.

94
00:06:03,200 --> 00:06:09,199
Minęło osiem lat od założenia spółki.

95
00:06:09,240 --> 00:06:13,999
Jest ten już przestarzały prototyp
i plany innego.

96
00:06:14,040 --> 00:06:16,879
Fabryki nie ma, ma powstać tutaj
na ponad stu hektarach

97
00:06:16,920 --> 00:06:20,119
na terenie Jaworznickiego
Obszaru Gospodarczego.

98
00:06:20,160 --> 00:06:23,919
Budowa ma ruszyć
jeszcze w tym kwartale.

99
00:06:23,960 --> 00:06:27,759
Wykonawcy nadal nie znaleziono,
ale spółka odpowiedzialna za Izerę
twierdzi,

100
00:06:27,800 --> 00:06:29,959
że zakład ruszy
po koniec przyszłego roku.

101
00:06:30,000 --> 00:06:32,999
Zaraz potem na rynek mają trafić
pierwsze polskie elektryki.

102
00:06:33,040 --> 00:06:36,639
Plus projektu to zdaniem ekspertów
współpraca z chińskim koncernem
Geely.

103
00:06:36,680 --> 00:06:40,039
To właściciel takich marek jak Volvo,
Lotus i współwłaściciel Smarta.

104
00:06:40,080 --> 00:06:42,679
Geely produkuje około 3 milionów
pojazdów rocznie,

105
00:06:42,720 --> 00:06:45,719
około 30 proc. tego
to pojazdy elektryczne.

106
00:06:45,760 --> 00:06:48,279
W ogóle w Chinach
mamy zarejestrowane 55 proc.

107
00:06:48,320 --> 00:06:50,519
globalnego udziału
pojazdów elektrycznych,

108
00:06:50,560 --> 00:06:58,159
więc to jest taki istotny gracz.
Samochodów elektrycznych w Polsce
przybywa. W ubiegłym roku po polskich

109
00:06:58,200 --> 00:07:00,399
drogach jeździło
ponad 57 tysięcy osobowych

110
00:07:00,440 --> 00:07:04,839
i użytkowych
samochodów elektrycznych.

111
00:07:04,880 --> 00:07:08,679
Wezwania dostaną
setki tysięcy Polaków.

112
00:07:08,720 --> 00:07:15,039
Ro przede wszystkim mężczyźni
w wieku 19 lat,

113
00:07:15,080 --> 00:07:18,279
ale poszukiwane są także
m. in. informatyczki czy tłumaczki.

114
00:07:18,320 --> 00:07:23,879
Rusza kwalifikacja wojskowa,
potrwa do końca kwietnia.

115
00:07:23,920 --> 00:07:27,319
Wszystko, co trzeba wiedzieć,
zanim ewentualnie pójdzie się
w kamasze,

116
00:07:27,360 --> 00:07:28,919
opowie państwu Igor Sokołowski.

117
00:07:28,960 --> 00:07:30,879
Armia wzywa.

118
00:07:30,920 --> 00:07:34,279
Dostałam wezwanie
do kwalifikacji wojskowej
dosłownie kilka dni temu.

119
00:07:34,320 --> 00:07:39,119
Nie odczuwałam w związku z tym
żadnego lęku.

120
00:07:39,160 --> 00:07:43,319
Pani Gabriela, studentka
ostatniego roku psychologii,
spodziewała się listu z armii.

121
00:07:43,360 --> 00:07:44,359
Ale ma kilka pytań.

122
00:07:44,400 --> 00:07:47,199
Tak naprawdę nie wiem,
co się stanie po tej kwalifikacji.

123
00:07:47,240 --> 00:07:51,399
Czy jeżeli wybuchnie wojna,
to ja jestem zmobilizowana jednak
do pójścia do koszar

124
00:07:51,440 --> 00:07:55,319
i odbycia służby?

125
00:07:55,360 --> 00:07:58,759
Takie pismo otrzymało lub otrzyma
prawie ćwierć miliona obywateli.

126
00:07:58,800 --> 00:08:02,879
Adresatów wojsko uspokaja.

127
00:08:02,920 --> 00:08:06,519
To nie jest pobór do wojska,
to nie jest wezwanie
na ćwiczenie wojskowe.

128
00:08:06,560 --> 00:08:11,199
To jest po prostu wypełnienie
obywatelskiego obowiązku.

129
00:08:11,240 --> 00:08:15,999
Który pozwoli ocenić
nasze predyspozycje
do założenia munduru.

130
00:08:16,040 --> 00:08:18,239
Wśród profesji,
które interesują armię,

131
00:08:18,280 --> 00:08:21,919
są między innymi psychologia,
informatyka czy weterynaria.

132
00:08:21,960 --> 00:08:25,279
Równolegle i niezależnie
od kwalifikacji
wojsko wzywa na ćwiczenia.

133
00:08:25,320 --> 00:08:28,159
Powoływane są na te ćwiczenia
osoby z rezerwy pasywnej,

134
00:08:28,200 --> 00:08:36,399
które mają uregulowany stosunek
do służby wojskowej.

135
00:08:36,440 --> 00:08:40,919
Wzywani są między innymi
kierowcy autobusów.

136
00:08:40,960 --> 00:08:45,119
Jeżeli chodzi o rezerwistów,
to takie ćwiczenia odbywają się
najczęściej raz do roku.

137
00:08:45,160 --> 00:08:50,199
Natomiast jeżeli chodzi o żołnierzy
Wojsk Obrony Terytorialnej,

138
00:08:50,240 --> 00:08:52,159
to w zależności od potrzeb dowództwa.

139
00:08:52,200 --> 00:08:54,039
A potrzeby są ogromne.

140
00:08:54,080 --> 00:08:58,879
Wojska Obrony Terytorialnej
to służba dobrowolna.

141
00:08:58,920 --> 00:09:03,479
Ochotników nie brakuje,
chociaż lekko nie jest.

142
00:09:03,520 --> 00:09:06,959
Najcięższe jest to,
żeby przystosować się
do wojskowego trybu życia.

143
00:09:07,000 --> 00:09:14,119
Wstawanie rano, sprzątanie,
wychodzenie na zajęcia,
które potrafią być męczące.

144
00:09:14,160 --> 00:09:17,319
To jest coś, co każdy z nas
ma we krwi, a to jest supermiejsce,

145
00:09:17,360 --> 00:09:18,559
żeby się tego nauczyć.

146
00:09:18,600 --> 00:09:19,999
Zawodowo robię co innego,

147
00:09:20,040 --> 00:09:22,559
a czas wolny mogę poświęcić na to,
żeby się nauczyć,

148
00:09:22,600 --> 00:09:23,839
jak pracować na broni.

149
00:09:23,880 --> 00:09:27,639
Rząd nie ukrywa,
że ta nauka ma związek z sytuacją
za naszą wschodnią granicą.

150
00:09:27,680 --> 00:09:33,479
Wszystkie rzeczy przygotowujące nas
na wypadek sytuacji
najbardziej krytycznej

151
00:09:33,520 --> 00:09:50,239
będą z całą stanowczością
konsekwentnie prowadzone,
będą wzmacniane.

152
00:09:50,280 --> 00:09:54,279
Zobaczmy, co jeszcze dzisiaj
w programie.

153
00:09:54,320 --> 00:09:57,479
Wygrana z nowotworem.

154
00:09:57,520 --> 00:10:01,159
Śląska gadka w szkołach i urzędach.

155
00:10:01,200 --> 00:10:02,559
Orkiestrowy weekend dobra.

156
00:10:02,600 --> 00:10:05,759
Wyjątkowa niedziela przed nami.

157
00:10:05,800 --> 00:10:09,559
Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
zagra 32. raz.

158
00:10:09,600 --> 00:10:14,599
I gdy wydawałoby się,
że wszystkie pomocowe rekordy
zostały pobite,

159
00:10:14,640 --> 00:10:17,879
to państwo udowadniają,
że wciąż da się więcej i bardziej.

160
00:10:17,920 --> 00:10:26,199
O ostatniej prostej
przed wielkim finałem.

161
00:10:26,240 --> 00:10:31,839
Ostatnie glansowanie kultowych butów
na wielki finał.

162
00:10:31,880 --> 00:10:35,879
Te ręcznie szyte glany
specjalnie dla Jurka
już siódmy raz uszył szewc z Łodzi.

163
00:10:35,920 --> 00:10:38,919
Dodatkowe dwie pary trafiły
na aukcję.

164
00:10:38,960 --> 00:10:43,639
Nie stać nas na serduszko najdroższe,

165
00:10:43,680 --> 00:10:47,279
ale możemy w ten sposób pomóc
w dobrym celu.

166
00:10:47,320 --> 00:10:50,279
W Krakowie na rynku kwestować
będą czworonożni Wolontariusze.

167
00:10:50,320 --> 00:10:55,359
Koszyki Skarbonki już gotowe.

168
00:10:55,400 --> 00:10:59,599
W zeszłym roku
krakowskie zwierzaki zebrały
ponad osiemdziesiąt tysięcy złotych.

169
00:10:59,640 --> 00:11:02,439
W niedzielę II będziecie mogli
spotkać 40 psów,

170
00:11:02,480 --> 00:11:04,719
będziecie mogli je wyprzytulać,
wycałować.

171
00:11:04,760 --> 00:11:06,279
Zbiórki, licytacje, koncerty.

172
00:11:06,320 --> 00:11:12,119
A każda zebrana złotówka jest
przeznaczona na zakupy sprzętów,

173
00:11:12,160 --> 00:11:26,519
które na przetargach są kupowane
po specjalnych,
preferencyjnych cenach.

174
00:11:26,560 --> 00:11:31,239
Rośnie kwota tegorocznej zbiórki.

175
00:11:31,280 --> 00:11:35,999
Już dziś to ponad
trzydzieści siedem milionów.

176
00:11:36,040 --> 00:11:38,839
Na aukcji WOŚP można wylicytować
wyjątkowe przedmioty,

177
00:11:38,880 --> 00:11:40,879
wydarzenia,
spotkania z ciekawymi ludźmi.

178
00:11:40,920 --> 00:11:43,119
Tych rzeczy jest mnóstwo,
sportowe, muzyczne,

179
00:11:43,160 --> 00:11:46,159
różnego rodzaju sztuki
są do zdobycia.

180
00:11:46,200 --> 00:11:49,759
O bezpieczeństwo podczas finału
zadba policja.

181
00:11:49,800 --> 00:11:52,759
Chcemy być blisko
i żebyście państwo zobaczyli,

182
00:11:52,800 --> 00:11:55,399
poczuli, że policja
to jest wasza policja.

183
00:11:55,440 --> 00:11:57,159
Straż miejska też będzie jak zawsze.

184
00:11:57,200 --> 00:12:04,759
Między innymi na biegu.

185
00:12:04,800 --> 00:12:08,079
Chciałabym zaapelować
do wszystkich państwa o życzliwość,
o szacunek,

186
00:12:08,120 --> 00:12:09,679
o wspieranie siebie nawzajem.

187
00:12:09,720 --> 00:12:12,119
Prócz tysiąca siedmiuset sztabów
w całej Polsce

188
00:12:12,160 --> 00:12:18,599
orkiestra szykuje też setkę
na całym świecie.

189
00:12:18,640 --> 00:12:23,479
Siema, witamy ze sztabu w Londynie.

190
00:12:23,520 --> 00:12:33,079
Witamy w polskiej szkole
w Liverpoolu.

191
00:12:33,120 --> 00:12:37,279
Po tym finale
fundacja kupi sprzęt do diagnozy,
leczenia i rehabilitacji płuc.

192
00:12:37,320 --> 00:12:41,519
Wiele nowych zakupów zastąpi sprzęt,
kupiony przez fundację
w poprzednich finałach.

193
00:12:41,560 --> 00:12:44,359
To jest never ending story,
te inkubatory, pulsoksymetry,

194
00:12:44,400 --> 00:12:47,759
kardiomonitory, one jak najlepszy
szwajcarski zegarek się zużywają.

195
00:12:47,800 --> 00:12:48,799
Trzeba je odnawiać.

196
00:12:48,840 --> 00:12:50,799
W tym roku będzie mowa
o chorobach płuc,

197
00:12:50,840 --> 00:12:53,159
które dziś rozpoznawane
są zbyt późno.

198
00:12:53,200 --> 00:12:58,039
W ten sposób możemy dotrzeć
do milionów pacjentów,

199
00:12:58,080 --> 00:13:01,519
którzy mają jakieś być może nikle
objawy ze strony układu oddechowego

200
00:13:01,560 --> 00:13:03,919
i zaapelować do nich,
żeby tego nie lekceważyli.

201
00:13:03,960 --> 00:13:07,119
W zeszłym roku fundacja zebrała
blisko ćwierć miliarda złotych.

202
00:13:07,160 --> 00:13:09,199
Czy w tym roku padnie kolejny rekord?

203
00:13:09,240 --> 00:13:29,119
Służby mundurowe, publiczne radio,
publiczna telewizja to są rekordy.

204
00:13:29,160 --> 00:13:33,399
Droga była kręta
i wyjątkowo wymagająca,

205
00:13:33,440 --> 00:13:35,599
ale ponieważ bohater jest
wyjątkowo dzielny,

206
00:13:35,640 --> 00:13:37,639
to i finał jest wyjątkowy.

207
00:13:37,680 --> 00:13:41,879
Franio po długiej chemioterapii
właśnie skończył leczenie

208
00:13:41,920 --> 00:13:54,239
i to pierwsze takie świętowanie
w Instytucie Matki i Dziecka
w Warszawie.

209
00:13:54,280 --> 00:13:57,759
Z takim przytupem
dziewięcioletni Franek kończy
leczenie onkologiczne.

210
00:13:57,800 --> 00:13:59,279
Wygrał walkę z nowotworem kości.

211
00:13:59,320 --> 00:14:01,119
Czas wracać do domu.

212
00:14:01,160 --> 00:14:02,959
Z bratem się bawić, z kolegami.

213
00:14:03,000 --> 00:14:04,719
Były śpiewy, fanfary, prezenty,

214
00:14:04,760 --> 00:14:11,159
a nawet przejażdżka
nowoczesnym autem.

215
00:14:11,200 --> 00:14:14,639
Jest odwożony
niezależnie od tego, gdzie mieszka,

216
00:14:14,680 --> 00:14:17,199
a u nas się leczą dzieci
z całego kraju.

217
00:14:17,240 --> 00:14:20,279
To pierwsza tego typu akcja
w polskim szpitalu onkologicznym.

218
00:14:20,320 --> 00:14:24,679
Choć są placówki,
które z podobną pompą
żegnają małych bohaterów.

219
00:14:24,720 --> 00:14:27,119
Mają zainstalowany dzwon
i to jest oznajmiane.

220
00:14:27,160 --> 00:14:28,679
Albo stoi personel i bije brawo.

221
00:14:28,720 --> 00:14:30,399
Brawa należą się też Frankowi.

222
00:14:30,440 --> 00:14:35,079
Leczenie trwało osiem miesięcy.

223
00:14:35,120 --> 00:14:40,839
Pięć chemii do zabiegu,
a potem trzynaście.

224
00:14:40,880 --> 00:14:51,119
Dla rodziny diagnoza - osteosarcoma -
była szokiem.

225
00:14:51,160 --> 00:14:54,719
Początki były ciężkie,
pierwsza chemia to straszne
bóle brzuszka, wymioty,

226
00:14:54,760 --> 00:14:55,719
strasznie się czuł.

227
00:14:55,760 --> 00:14:56,919
Dom zamienił na szpital.

228
00:14:56,960 --> 00:14:58,999
W trudnych chwilach
towarzyszyła mu mama.

229
00:14:59,040 --> 00:15:02,199
To wymaga przeorganizowania życia
nie tylko rodzicowi i dziecka,

230
00:15:02,240 --> 00:15:05,639
tylko całej rodzinie,
to ma wpływ na rodzeństwo.

231
00:15:05,680 --> 00:15:14,159
Dlatego tak ważne jest świętowanie
zwycięstwa nad nowotworem.

232
00:15:14,200 --> 00:15:17,519
Meta musi być z trofeum, z pompą,
z poczuciem, że się udało.

233
00:15:17,560 --> 00:15:27,519
To sukces nie tylko Franka,
ale i całego personelu.

234
00:15:27,560 --> 00:15:31,159
To tak jak bokser, który wygrywa,
to nie tylko jest zwycięstwo boksera,

235
00:15:31,200 --> 00:15:32,319
ale i całego sztabu.

236
00:15:32,360 --> 00:15:40,319
Jego wygrana jest nasza wygraną.

237
00:15:40,360 --> 00:15:42,719
Od teraz życie zaczyna dzielić się
na dwa etapy.

238
00:15:42,760 --> 00:15:44,559
Ten przed chorobą i ten po leczeniu.

239
00:15:44,600 --> 00:15:47,039
Trudny okres należy oddzielić
grubą kreską.

240
00:15:47,080 --> 00:15:52,199
To, co najgorsze, zostawić za sobą,

241
00:15:52,240 --> 00:15:54,879
a teraz cieszyć się,
że będzie dobrze, i do przodu.

242
00:15:54,920 --> 00:15:56,839
Przed Frankiem jeszcze rehabilitacja.

243
00:15:56,880 --> 00:16:00,879
Ale jest jeszcze marzenie
na resztę życia.

244
00:16:00,920 --> 00:16:04,919
Wszystkie badania,
żeby były dobrze.

245
00:16:04,960 --> 00:16:07,319
Historia choroby Franka
zaczęła się właśnie tu.

246
00:16:07,360 --> 00:16:08,359
Tu też się kończy.

247
00:16:08,400 --> 00:16:09,799
I choć wcześniej były łzy,

248
00:16:09,840 --> 00:16:12,999
dziś można płakać tylko ze szczęścia.

249
00:16:13,040 --> 00:16:16,399
Bo wychodząc
z oddziału onkologicznego
z tak zwaną czystą kartą.

250
00:16:16,440 --> 00:16:18,239
To tak jakby narodzić się na nowo.

251
00:16:18,280 --> 00:16:20,879
Język śląski językiem regionalnym?

252
00:16:20,920 --> 00:16:23,479
Do Sejmu trafił właśnie
projekt nowelizacji ustawy.

253
00:16:23,520 --> 00:16:26,919
Dla sześciuset tysięcy Ślązaczek
i Ślązaków to historyczna chwila.

254
00:16:26,960 --> 00:16:33,759
Zmiana dałaby m. in. zielone światło
dla nauczania śląskiego w szkołach.

255
00:16:33,800 --> 00:16:39,119
To jest kamela,

256
00:16:39,160 --> 00:16:41,279
a to jest eizel, najtrudniejsze,
czyli osioł,

257
00:16:41,320 --> 00:16:44,039
a to jest elepfant.

258
00:16:44,080 --> 00:16:50,839
Marek Sołtysek kocha język,
którym mówili jego rodzice
i dziadkowie.

259
00:16:50,880 --> 00:16:53,799
Trza znoć ten knif,

260
00:16:53,840 --> 00:17:04,679
ten sposób na wkludzanie
śląskiej kultury w rzeczywistość.

261
00:17:04,720 --> 00:17:12,519
Moja mama prała za to, że nie godoła
po ślonsku.

262
00:17:12,560 --> 00:17:15,759
W Parlamencie Europejskim,

263
00:17:15,800 --> 00:17:19,759
kiedy pierwszy raz użyłem
śląskiej godki,

264
00:17:19,800 --> 00:17:24,039
to tłumacze nie byli w stanie
przetłumaczyć tych kilku
prostych zdań na inne języki.

265
00:17:24,080 --> 00:17:27,239
Po śląsku można czytać dziś
nie tylko Biblię
czy bajki dla dzieci,

266
00:17:27,280 --> 00:17:29,439
powstają w nim doktoraty
i prace naukowe.

267
00:17:29,480 --> 00:17:31,439
Wiele poezji powstaje po śląsku

268
00:17:31,480 --> 00:17:38,479
i coraz więcej dzieł prozatorskich.

269
00:17:38,520 --> 00:17:42,759
I ta proza jest prozą tłumaczoną
z literatury światowej.

270
00:17:42,800 --> 00:17:46,039
I to język żywy,

271
00:17:46,080 --> 00:17:49,719
stąd projekt, by dołączył
do jedynego języka regionalnego
- kaszubskiego.

272
00:17:49,760 --> 00:17:54,399
Mówimy o języku śląskim,

273
00:17:54,440 --> 00:17:59,079
o ludziach, którzy od lat
dobijają się o to żeby ich język,
tożsamość, kultura były uznane.

274
00:17:59,120 --> 00:18:00,679
I nauczane, także w szkołach.

275
00:18:00,720 --> 00:18:02,879
Zaczną rozumieć swoich dziadków
i rodziców,

276
00:18:02,920 --> 00:18:06,519
przestanie w domu
być takie zastanowienie:

277
00:18:06,560 --> 00:18:08,519
"A co powiedziała moja mama,
babcia?".

278
00:18:08,560 --> 00:18:11,599
To zbliży te wszystkie pokolenia
ze sobą

279
00:18:11,640 --> 00:18:13,999
i poczują się,
że są nie tylko Europejczykami,

280
00:18:14,040 --> 00:18:15,599
ale też Polakami i Ślązakami.

281
00:18:15,640 --> 00:18:20,679
Najsłynniejszy śląski pisarz
Szczepan Twardoch mówi,

282
00:18:20,720 --> 00:18:24,839
że takich zmian Ślązacy
nie doczekali się
ani za Niemca, ani za Czecha.

283
00:18:24,880 --> 00:18:28,479
To jest pierwsza sytuacja w historii,
kiedy nie tylko państwo polskie,

284
00:18:28,520 --> 00:18:31,679
ale jakiekolwiek państwo
w sposób oficjalny

285
00:18:31,720 --> 00:18:35,519
adresuje rzeczywistość,
jaką jest istnienie języka śląskiego.

286
00:18:35,560 --> 00:18:38,959
O takiej zmianie
Ślązacy marzyli i mówili
w swoim języku od pokoleń.

287
00:18:39,000 --> 00:18:41,399
Śląsk i jego język kocha cała Polska.

288
00:18:41,440 --> 00:18:43,999
W Sejmie kocha go prawa, lewa
i środkowa jego część.

289
00:18:44,040 --> 00:18:46,439
Pytanie, czy jeśli parlament
zatwierdzi ustawę,

290
00:18:46,480 --> 00:19:00,319
język śląski polubi także
długopis pana prezydenta.

291
00:19:00,360 --> 00:19:05,559
Białoruski reżim uderza
w osoby posiadające Kartę Polaka.

292
00:19:05,600 --> 00:19:08,959
Te zmuszane są do zrzeczenia się
dokumentu pod groźbą utraty pracy

293
00:19:09,000 --> 00:19:11,559
głównie w urzędach
i przedsiębiorstwach państwowych.

294
00:19:11,600 --> 00:19:15,559
Tutaj jest napisane:

295
00:19:15,600 --> 00:19:17,759
"Prezydent nie zabija swój naród".

296
00:19:17,800 --> 00:19:19,799
To często jedyny obraz,

297
00:19:19,840 --> 00:19:22,239
jaki pamiętają dzieci
przyjeżdżające z Białorusi.

298
00:19:22,280 --> 00:19:24,639
Anton Żukau w Polsce mieszka
od czterech lat.

299
00:19:24,680 --> 00:19:32,079
Kiedy już zaczęły się protesty
na Białorusi,

300
00:19:32,120 --> 00:19:35,119
zrozumiałem, że sytuacja na Białorusi
będzie coraz gorsza,

301
00:19:35,160 --> 00:19:37,119
i zacząłem tutaj pomagać
swoim rodakom.

302
00:19:37,160 --> 00:19:41,919
Pochodzenie pozwoliło
mu na otrzymanie Karty Polaka.

303
00:19:41,960 --> 00:19:45,359
Dokument m.in. zwalnia
z obowiązku posiadania
zezwolenia na pracę,

304
00:19:45,400 --> 00:19:51,239
ułatwia dostęp do opieki zdrowotnej
i pozwala na studiowanie
na polskich uczelniach.

305
00:19:51,280 --> 00:19:55,679
Posiadanie tego dokumentu grozi
restrykcjami takimi jak zwolnienie
z pracy czy nękanie.

306
00:19:55,720 --> 00:19:58,439
Część osób ukrywa te dokumenty,
część mówi, że zgubiła.

307
00:19:58,480 --> 00:20:03,079
Przynależność do narodu
powinna budzić dumę,

308
00:20:03,120 --> 00:20:13,239
na Białorusi rodzi strach.

309
00:20:13,280 --> 00:20:16,079
Jeżeli mówić o mojej rodzinie,

310
00:20:16,120 --> 00:20:19,719
to sytuacja wygląda tak,
że za każdym razem,

311
00:20:19,760 --> 00:20:22,159
jak przekraczają granice,
to ich pytano,

312
00:20:22,200 --> 00:20:26,279
dlaczego mają Kartę Polaka,

313
00:20:26,320 --> 00:20:28,279
być może chcą odmówić
tej Karty Polaka.

314
00:20:28,320 --> 00:20:30,919
W ubiegłym roku Alaksandr Łukaszenka
podpisał dekret,

315
00:20:30,960 --> 00:20:35,719
który ma zniechęcić Białorusinów
do przyjmowania dokumentu
potwierdzającego polskie pochodzenie.

316
00:20:35,760 --> 00:20:38,559
Reżim wobec Polaków,
wobec Litwinów wobec całej Europy,

317
00:20:38,600 --> 00:20:42,199
wobec Zachodu to jest
po prostu przygotowanie się
do kolejnych represji,

318
00:20:42,240 --> 00:20:44,399
stworzenie takiego klimatu,
takiej narracji,

319
00:20:44,440 --> 00:20:47,599
że wszędzie są wrogowie, a wiadomo,
że wrogów trzeba niszczyć.

320
00:20:47,640 --> 00:20:51,679
Szef departamentu do spraw migracji
białoruskiego Ministerstwa
Spraw Wewnętrznych

321
00:20:51,720 --> 00:20:54,079
na antenie tamtejszej
telewizji publicznej nazwał

322
00:20:54,120 --> 00:21:01,319
Kartę Polaka zagrożeniem
dla bezpieczeństwa
narodowego Białorusi.

323
00:21:01,360 --> 00:21:04,599
Państwo świetnie rozumie zagrożenia
i ryzyka z tego wynikające

324
00:21:04,640 --> 00:21:08,559
i podejmuje szereg kroków
w celu minimalizacji pragnienia
otrzymania Karty Polaka

325
00:21:08,600 --> 00:21:09,959
przez obywateli Białorusi.

326
00:21:10,000 --> 00:21:12,039
Białoruś jest obecnie
wielkim więzieniem.

327
00:21:12,080 --> 00:21:13,839
Nie jest to wielki ludnościowo kraj,

328
00:21:13,880 --> 00:21:15,799
a tam jest 1400 więźniów
od roku 2020.

329
00:21:15,840 --> 00:21:21,559
W tym m.in. Andrzej Poczobut,

330
00:21:21,600 --> 00:21:30,159
który w Białoruskim więzieniu
przebywa ponad 34 miesiące.

331
00:21:30,200 --> 00:21:32,599
Izrael musi podjąć
wszelkie niezbędne środki,

332
00:21:32,640 --> 00:21:35,839
by zapobiec ludobójstwu
w Strefie Gazy

333
00:21:35,880 --> 00:21:38,799
- oświadczył Międzynarodowy Trybunał
Sprawiedliwości w Hadze.

334
00:21:38,840 --> 00:21:41,039
To po wniosku
Republiki Południowej Afryki,

335
00:21:41,080 --> 00:21:48,359
której władze oskarżyły rząd
Netanjahu o akty ludobójstwa.

336
00:21:48,400 --> 00:21:51,159
Propalestyńscy aktywiści
i proizraelscy protestujący

337
00:21:51,200 --> 00:21:55,959
w oczekiwaniu na postanowienie
Międzynarodowego
Trybunału Sprawiedliwości.

338
00:21:56,000 --> 00:21:57,959
Oskarżanie o ludobójstwo
jest absurdalne.

339
00:21:58,000 --> 00:22:02,279
Co powinni byli zrobić?

340
00:22:02,320 --> 00:22:06,279
Siedzieć i czekać
na następny 7 października?

341
00:22:06,320 --> 00:22:09,679
Sąd w Hadze mimo apeli RPA
nie nakazał zawieszenia broni.

342
00:22:09,720 --> 00:22:16,679
Izrael musi jednak podjąć działania,
by zapobiec ludobójstwu
w Strefie Gazy.

343
00:22:16,720 --> 00:22:20,759
Państwo Izrael przedłoży sądowi
sprawozdanie na temat wszystkich
środków podjętych

344
00:22:20,800 --> 00:22:23,799
w celu wykonania niniejszego
postanowienia w ciągu miesiąca.

345
00:22:23,840 --> 00:22:27,239
To nie jest ostateczne orzeczenie
Trybunału dotyczące tego,

346
00:22:27,280 --> 00:22:31,839
czy Izrael narusza konwencję
o ludobójstwie czy też nie.

347
00:22:31,880 --> 00:22:34,639
To potrwa jeszcze lata,
miesiące na pewno długie,

348
00:22:34,680 --> 00:22:35,879
a prawdopodobnie lata.

349
00:22:35,920 --> 00:22:38,119
Sąd stwierdził też,

350
00:22:38,160 --> 00:22:42,119
że Izrael powinien poprawić
sytuację humanitarną w Gazie.

351
00:22:42,160 --> 00:22:45,559
W Gazie brakuje wody pitnej
i żywności.

352
00:22:45,600 --> 00:22:48,559
Z powodu zakażeń cierpi
już co trzeci mieszkaniec enklawy.

353
00:22:48,600 --> 00:22:50,199
Zarządzenia takie jak dzisiaj,

354
00:22:50,240 --> 00:22:51,799
które zapadły przed Trybunałem,

355
00:22:51,840 --> 00:22:54,039
są wiążące dla Izraela
i też warto zaznaczyć,

356
00:22:54,080 --> 00:22:56,519
że niektóre ze środków,

357
00:22:56,560 --> 00:23:00,079
które zostały zarządzone
przez międzynarodowy
Trybunał Sprawiedliwości,

358
00:23:00,120 --> 00:23:03,399
już były wdrażane przez Izrael.

359
00:23:03,440 --> 00:23:14,359
Trybunał podkreślił też,
że prawo międzynarodowe obowiązuje
wszystkie strony konfliktu.

360
00:23:14,400 --> 00:23:18,159
Sąd jest poważnie zaniepokojony
losem zakładników
uprowadzonych 7 października

361
00:23:18,200 --> 00:23:20,199
i przetrzymywanych przez Hamas,

362
00:23:20,240 --> 00:23:24,359
wzywa do ich natychmiastowego
uwolnienia.

363
00:23:24,400 --> 00:23:28,999
Szacuje się, że Hamas wciąż
przetrzymuje 136 zakładników.

364
00:23:29,040 --> 00:23:33,399
Zdefiniowaliśmy cele wojny
i one nadal istnieją

365
00:23:33,440 --> 00:23:37,279
- obalenie reżimu Hamasu,
sprowadzenie wszystkich naszych
zakładników do domu

366
00:23:37,320 --> 00:23:40,479
i zapewnienie, że Gaza nie stanowi
już zagrożenia dla Izraela.

367
00:23:40,520 --> 00:23:43,519
Od początku walk w Gazie zginęło już
prawie 26 tysięcy osób.

368
00:23:43,560 --> 00:23:50,639
Większość ofiar to kobiety i dzieci.

369
00:23:50,680 --> 00:23:52,239
Miałem nastawienie,

370
00:23:52,280 --> 00:23:54,239
by dobrze się bawić

371
00:23:54,280 --> 00:23:56,679
- taki był plan Jana Zielińskiego
na Melbourne.

372
00:23:56,720 --> 00:23:57,679
I powiedzieć,

373
00:23:57,720 --> 00:23:59,279
że wykonał go w stu procentach,

374
00:23:59,320 --> 00:24:01,919
to jak nic nie powiedzieć.

375
00:24:01,960 --> 00:24:06,559
Bo przy okazji
został polskim bohaterem
wielkoszlemowego Australian Open

376
00:24:06,600 --> 00:24:08,959
- Polak triumfował dziś
w finale gry mieszanej.

377
00:24:09,000 --> 00:24:11,999
O szczegółach Robert Rzepnikowski.

378
00:24:12,040 --> 00:24:17,039
Ta wymiana już zapisała się
na kartach historii polskiego tenisa.

379
00:24:17,080 --> 00:24:19,679
Jan Zieliński
został naszym
pierwszym reprezentantem,

380
00:24:19,720 --> 00:24:22,879
który wygrał rywalizację mikstów -
nie tylko w Australian Open,

381
00:24:22,920 --> 00:24:25,359
ale we wszystkich
turniejach wielkoszlemowych.

382
00:24:25,400 --> 00:24:27,519
Nie przyjechałem tutaj,

383
00:24:27,560 --> 00:24:29,359
skupiając się na grze w mikście.

384
00:24:29,400 --> 00:24:30,959
Miałem raczej nastawienie,

385
00:24:31,000 --> 00:24:32,399
by dobrze się bawić,

386
00:24:32,440 --> 00:24:34,919
zobaczyć jak to jest.

387
00:24:34,960 --> 00:24:37,959
Gdy zobaczyłem, że Su Wei Sie
jest na liście kandydatów,

388
00:24:38,000 --> 00:24:38,959
pomyślałem,

389
00:24:39,000 --> 00:24:40,799
że to może być najlepsza partnerka,

390
00:24:40,840 --> 00:24:42,239
jaką kiedykolwiek miałem.

391
00:24:42,280 --> 00:24:43,839
Zgodziła się tego samego dnia.

392
00:24:43,880 --> 00:24:46,599
I to połączenie przyniosło
znakomite rezultaty.

393
00:24:46,640 --> 00:24:53,919
Su Wei Sie to doświadczona deblistka,
wielokrotna triumfatorka French Open
i Wimbledonu.

394
00:24:53,960 --> 00:24:57,719
Reprezentantka Tajwanu
może nawet zostać podwójną mistrzynią
Australian Open

395
00:24:57,760 --> 00:24:59,919
- zagra w finale gry podwójnej.

396
00:24:59,960 --> 00:25:03,159
27-letni Polak na kortach w Melbourne
też czuje się świetnie

397
00:25:03,200 --> 00:25:06,559
- przed rokiem grał
tu w finale męskiego debla.

398
00:25:06,600 --> 00:25:10,279
Jan jest bardzo dobrym tenisistą,
na linii, przy siatce czy serwisie.

399
00:25:10,320 --> 00:25:12,399
Musiałam tylko dobrze wykonać
swoją pracę,

400
00:25:12,440 --> 00:25:15,639
skupiałam się tylko na tym,

401
00:25:15,680 --> 00:25:18,239
by przebić piłkę przez siatkę
i zmieścić ją w korcie.

402
00:25:18,280 --> 00:25:20,519
On wykonał swoje zadanie,
ja wykonałam swoją,

403
00:25:20,560 --> 00:25:23,639
myślę, że dobrze nam poszło.

404
00:25:23,680 --> 00:25:26,279
To nie tylko wielki sukces
dla Jana Zielińskiego,

405
00:25:26,320 --> 00:25:29,239
to także wielki dzień
dla polskiego tenisa.

406
00:25:29,280 --> 00:25:32,919
Zwycięstwo w Australian Open
to już dziewiąty polski
wielkoszlemowy tytuł.

407
00:25:32,960 --> 00:25:35,519
Po to najbardziej
prestiżowe turniejowe zwycięstwo

408
00:25:35,560 --> 00:25:38,679
sięgało dotąd pięcioro polskich
tenisistów i tenisistek.

409
00:25:38,720 --> 00:25:44,879
To jest jedna z pierwszych
takich wygranych w wypadku Janka,

410
00:25:44,920 --> 00:25:48,959
bo dla mnie to jest zawodnik,

411
00:25:49,000 --> 00:25:52,839
który będzie w światowej czołówce
i będzie grał o takie tytuły
coraz częściej.

412
00:25:52,880 --> 00:25:55,599
Wygrać turniej Wielkiego Szlema
w jakiejkolwiek kategorii

413
00:25:55,640 --> 00:25:57,279
to zawsze jest coś.

414
00:25:57,320 --> 00:25:59,319
Pewna konsekwencja,

415
00:25:59,360 --> 00:26:03,079
w sporcie nic nie przychodzi od razu.

416
00:26:03,120 --> 00:26:06,159
Jan Zieliński pnie się do góry
od 2021 roku w grze deblowej

417
00:26:06,200 --> 00:26:07,719
i krok po kroku
był coraz wyżej.

418
00:26:07,760 --> 00:26:10,159
A to dopiero początek sezonu,

419
00:26:10,200 --> 00:26:17,319
sezonu bardzo ważnego,
bo olimpijskiego.

420
00:26:17,360 --> 00:26:21,799
Polscy kibice
mają za kogo trzymać kciuki

421
00:26:21,840 --> 00:26:25,279
- jest Iga Świątek -
liderka rankingu WTA.

422
00:26:25,320 --> 00:26:26,959
Hubert Hurkacz,

423
00:26:27,000 --> 00:26:29,599
czyli ćwierćfinalista
tegorocznego Australian Open

424
00:26:29,640 --> 00:26:31,759
w singlu mężczyzn
i oczywiście Jan Zieliński

425
00:26:31,800 --> 00:26:38,239
- triumfator pierwszego w sezonie
Wielkiego Szlema.

426
00:26:38,280 --> 00:26:41,839
To wszystko na dziś.

427
00:26:41,880 --> 00:26:46,719
Już za chwilę rozmowa z gościem.

428
00:26:46,760 --> 00:26:51,239
Dziękuję i do zobaczenia.