1
00:00:19,120 --> 00:00:22,999
Go¾oled÷ - s¾u¼by ostrzegaj@
i apeluj@ o ostro¼n@ jazd-.

2
00:00:23,040 --> 00:00:27,239
Cenna ozdoba - Polska potęgą
w eksporcie świątecznych dekoracji.

3
00:00:27,280 --> 00:00:32,719
Za miesiąc zaczynają się przygotowania
do finału Wielkiej Orkiestry.

4
00:00:48,360 --> 00:00:54,279
19.30, Zbigniew Łuczyński,
dobry wieczór w drugi dzień
świąt Bożego Narodzenia.

5
00:00:54,320 --> 00:00:57,879
Choć przed nami weekend,
to wiele osób wraca już do domów,

6
00:00:57,920 --> 00:01:00,479
a pogoda niestety
powrotom nie sprzyja.

7
00:01:00,520 --> 00:01:04,799
Lód, marznąca mżawka, gołoledź
i niestety dramatyczne tego skutki.

8
00:01:04,840 --> 00:01:08,399
Doszło do wielu wypadków i kolizji,
a na trasach utrudnienia.

9
00:01:08,440 --> 00:01:10,879
Alerty obowiązują
w dużej części kraju.

10
00:01:10,920 --> 00:01:16,079
Jak radzą sobie służby
i czy kierowcy
pamiętają o ostrzeżeniach?

11
00:01:16,240 --> 00:01:20,119
Kierowcy musieli szybko wybudzić się
ze świątecznego letargu.

12
00:01:20,160 --> 00:01:23,919
To skutki trudnych warunków
na drogach po marznących opadach.

13
00:01:23,960 --> 00:01:27,759
Po południu
niedaleko Rawy Mazowieckiej
doszło do karambolu.

14
00:01:27,800 --> 00:01:32,519
Doszło do zderzenia 9 pojazdów,
w których poszkodowanych
zostało 8 osób.

15
00:01:32,560 --> 00:01:36,079
Niestety, pięcioro dzieci
w wieku od 4 do 10 lat.

16
00:01:36,120 --> 00:01:41,119
Zero reakcji na próby hamowania,
nawet z odległości ponad 400 m,

17
00:01:41,160 --> 00:01:45,519
dlatego też najechaliśmy
na innego uczestnika ruchu.

18
00:01:45,560 --> 00:01:49,719
Droga w kierunku Warszawy
przez ponad dwie godziny
była zablokowana.

19
00:01:49,760 --> 00:01:52,799
Na drogach szybkiego ruchu kierujący
- dla bezpieczeństwa -

20
00:01:52,840 --> 00:01:56,879
często jechali z prędkością
nawet trzykrotnie niższą
od dopuszczalnej.

21
00:01:56,920 --> 00:01:58,959
Droga hamowania znacznie się wydłuża.

22
00:01:59,000 --> 00:02:03,799
W trakcie jazdy pamiętajmy o tym,
aby zachować bezpieczną odległość
od poprzedzającego pojazdu.

23
00:02:03,840 --> 00:02:08,959
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad zapewnia,
że pracuje na pełnych obrotach.

24
00:02:09,000 --> 00:02:12,799
Tylko dzisiaj kilkaset pojazdów
zostało oddelegowanych do pracy

25
00:02:12,840 --> 00:02:14,999
na autostradach
i drogach ekspresowych,

26
00:02:15,040 --> 00:02:18,159
by pomóc kierowcom
w tych trudnych warunkach.

27
00:02:18,200 --> 00:02:21,319
Do wypadków i kolizji
doszło dziś niemal w całym kraju.

28
00:02:21,360 --> 00:02:25,239
Nie da się jeździć -
słyszymy od kierowców.

29
00:02:25,280 --> 00:02:28,839
Jest bardzo ślisko, masakrycznie,
trzeba uważać naprawdę.

30
00:02:28,880 --> 00:02:32,199
Bardzo ślisko na drodze,
niebezpiecznie, tragedia.

31
00:02:32,240 --> 00:02:33,959
Nie przekraczam 30 km/h.

32
00:02:34,000 --> 00:02:38,559
Szklanka była też na chodnikach,
piesi musieli pilnować się
podczas spacerów.

33
00:02:38,600 --> 00:02:40,559
O upadek nie było trudno.

34
00:02:40,600 --> 00:02:43,919
Widziałam kilka osób,
jak o mało co orła nie wywinęły.

35
00:02:43,960 --> 00:02:46,999
Starsze osoby żeby uważały
i może nie wychodziły.

36
00:02:47,040 --> 00:02:51,119
Właśnie przed chwilą się wywróciłem.
Ale mam nadzieję, że ostatni raz.

37
00:02:51,160 --> 00:02:52,999
Przepraszam, ale muszę jechać.

38
00:02:53,040 --> 00:02:56,359
Na ulice Warszawy wyjechało
ponad 170 pługosolarek.

39
00:02:56,400 --> 00:03:00,759
Najpierw posypywarki wyjechały
na mosty, wiadukty i ulice spadkowe.

40
00:03:00,800 --> 00:03:04,919
A następnie w sile 170 pojazdów
objęły działaniami wszystkie ulice,

41
00:03:04,960 --> 00:03:09,119
którymi kursują
autobusy komunikacji miejskiej.

42
00:03:09,160 --> 00:03:12,519
Niekorzystna - głównie dla kierowców -
aura potrwa dłużej.

43
00:03:12,560 --> 00:03:16,439
IMGW wydała ostrzeżenia
pierwszego stopnia
przed marznącymi opadami

44
00:03:16,480 --> 00:03:20,319
dla większej części kraju:
od południa aż po Kujawsko-Pomorskie.

45
00:03:20,360 --> 00:03:22,919
Niektóre prognozowane są dziś
do końca dnia,

46
00:03:22,960 --> 00:03:25,559
inne nawet do nocy
z soboty na niedzielę.

47
00:03:25,600 --> 00:03:28,799
Będą występować zarówno opady deszczu,
deszczu marznącego,

48
00:03:28,840 --> 00:03:35,199
także opady śniegu, marznące,
więc na drogach przede wszystkim
ślisko i niebezpiecznie.

49
00:03:35,240 --> 00:03:38,159
Policja i eksperci
apelują o ostrożność.

50
00:03:38,200 --> 00:03:44,319
Jeżeli nie ma potrzeby,
pozostańmy w domu, nie wyjeżdżajmy,
nie narażajmy siebie i innych.

51
00:03:44,360 --> 00:03:47,839
Zwłaszcza że zbliża się
czas powrotów ze świąt.

52
00:03:48,000 --> 00:03:51,719
Patrząc na sytuację
na polskich drogach,
to duże szczęście,

53
00:03:51,760 --> 00:03:55,719
że ten najbardziej wzmożony
poświąteczny ruch dopiero przed nami.

54
00:03:55,760 --> 00:04:05,919
Pamiętajmy jednak, by te powroty
ze świątecznych wyjazdów do domu
nie były szybkie, tylko bezpieczne.

55
00:04:07,200 --> 00:04:09,879
"To nie koniec",
zapowiada szef Pentagonu.

56
00:04:09,920 --> 00:04:14,839
Stany Zjednoczone
przeprowadziły atak na cele bojowników
tak zwanego Państwa Islamskiego

57
00:04:14,880 --> 00:04:16,799
w północno-zachodniej Nigerii.

58
00:04:16,840 --> 00:04:21,719
Amerykański prezydent
miał w ten sposób odpowiedzieć
na prośbę nigeryjskich władz,

59
00:04:21,760 --> 00:04:28,999
aby powstrzymać - jak pisze -
"nigeryjską hołotę ISIS,
która zabija niewinnych chrześcijan".

60
00:04:30,360 --> 00:04:33,119
Kierunek - Nigeria,
cel - Państwo Islamskie.

61
00:04:33,160 --> 00:04:35,079
Czas - noc Bożego Narodzenia.

62
00:04:35,120 --> 00:04:40,719
To moment wystrzelenia
amerykańskiej rakiety
z amerykańskiego okrętu.

63
00:04:55,680 --> 00:05:00,399
Stany Zjednoczone twierdzą,
że atak przeprowadziły na życzenie
nigeryjskich władz.

64
00:05:00,440 --> 00:05:04,839
Te, choć do współpracy się przyznają,
to w każdym oświadczeniu zaznaczają,

65
00:05:04,880 --> 00:05:10,119
że terroryści atakują
zarówno chrześcijan,
jak i muzułmanów.

66
00:05:10,160 --> 00:05:14,279
To ważne. Nie ma to nic wspólnego
z żadną konkretną religią.

67
00:05:14,320 --> 00:05:19,079
Z naszego punktu widzenia
celem są terroryści,
którzy atakują Nigeryjczyków.

68
00:05:19,120 --> 00:05:25,199
W sumie ponad tuzin pocisków
uderzył w obrzeża tej wioski
w północno-zachodnim stanie Sokoto.

69
00:05:25,240 --> 00:05:28,519
Miejsce nieprzypadkowe,
bo zdaniem wywiadów obu krajów

70
00:05:28,560 --> 00:05:34,199
to kluczowy szlak przerzutu bojowników
i broni dla powiązanej z ISIS
grupy Lakurawa.

71
00:05:34,240 --> 00:05:36,839
Szlak idzie z sąsiadującego Nigru.

72
00:05:36,880 --> 00:05:42,599
Z relacji mieszkańców wynika,
że pociski uderzyły w pola
i jedynie wywołały panikę.

73
00:05:42,640 --> 00:05:45,799
Mogli zginąć niewinni ludzie.

74
00:05:45,840 --> 00:05:50,759
Ale Amerykanie twierdzą,
że ataki zabiły wielu terrorystów.

75
00:05:50,960 --> 00:05:53,719
Ciąg dalszy nastąpi.

76
00:05:55,000 --> 00:05:58,359
Jesteśmy wdzięczni rządowi Nigerii
za wsparcie i współpracę.
Wesołych Świąt!

77
00:05:58,400 --> 00:06:02,319
Nigeria to jeden z najbardziej
podzielonych religijnie krajów
na świecie

78
00:06:02,360 --> 00:06:04,959
i najniebezpieczniejszych
dla chrześcijan.

79
00:06:05,000 --> 00:06:09,199
Ekstremiści biorą na cel
nie tylko wyznawców Jezusa,
ale także tych muzułmanów,

80
00:06:09,240 --> 00:06:12,719
którzy przejawiają wobec nich
jakąkolwiek życzliwość.

81
00:06:12,760 --> 00:06:17,039
Nigeryjski rząd zmaga się
z Państwem Islamskim od ponad 10 lat.

82
00:06:17,080 --> 00:06:21,839
Organizacja ta ewoluowała
od Boko Haram do różnych odłamów.

83
00:06:21,880 --> 00:06:25,399
Według Reutersa
na współpracę militarną Nigerii z USA

84
00:06:25,440 --> 00:06:30,639
wpłynęły groźby Donalda Trumpa
o jednostronnej interwencji.

85
00:06:30,680 --> 00:06:35,919
Wiele rzeczy sobie wyobrażam
- w Nigerii zabijają
rekordową liczbę chrześcijan.

86
00:06:35,960 --> 00:06:42,159
Już w listopadzie
amerykańskie samoloty prowadziły
loty wywiadowcze nad Nigerią.

87
00:06:44,000 --> 00:06:49,759
To jest "19.30" w drugi dzień świąt.
A dziś jeszcze u nas...

88
00:06:49,800 --> 00:06:51,879
Koniec wolnej amerykanki?

89
00:06:51,920 --> 00:06:57,479
Ryzyko głośnych imprez,
zachowań niekulturalnych, bałaganu,
czy nawet awantur z udziałem policji.

90
00:06:57,520 --> 00:07:01,439
Jak w niedzielę robią imprezę,
to ja jestem niewyspana, hałasy są.

91
00:07:01,480 --> 00:07:03,599
Najem krótkoterminowy pod lupą.

92
00:07:03,640 --> 00:07:05,999
To problem, który wymaga uregulowania.

93
00:07:06,040 --> 00:07:08,839
Zmieniają się lokatorzy
tych mieszkań codziennie.

94
00:07:08,880 --> 00:07:10,639
Nie ma nad tym żadnej kontroli.

95
00:07:10,680 --> 00:07:14,279
Kontrolę mają jedynie
portale branżowe,
które się tym zajmują.

96
00:07:14,320 --> 00:07:19,439
To pewne - święta łączą,
a kultury, zwyczaje i kuchnie
przenikają się wzajemnie.

97
00:07:19,480 --> 00:07:23,959
To, że u państwa Kowalskich
na świątecznym stole
zawsze jest sałatka jarzynowa,

98
00:07:24,000 --> 00:07:25,359
to nikogo nie dziwi.

99
00:07:25,400 --> 00:07:30,279
Ale co na przykład jedzą
państwo Bumbowie,
czyli polsko-angolska rodzina?

100
00:07:30,520 --> 00:07:33,799
Odpowiedź już teraz
w materiale Sandry Meunier.

101
00:07:33,840 --> 00:07:38,239
Bacalhau, czyli suszony dorsz
w śmietanie,

102
00:07:38,280 --> 00:07:41,319
to tradycyjna świąteczna potrawa
w Angoli.

103
00:07:41,360 --> 00:07:43,959
Zawsze króluje
na stole państwa Bumbów.

104
00:07:44,000 --> 00:07:47,119
Są też smażone pierożki
z tuńczykiem i krewetkami.

105
00:07:47,160 --> 00:07:50,479
Ten wyjątkowy czas
spędzają z najbliższymi.

106
00:07:50,680 --> 00:07:53,799
Mąż uwielbia śledzia,
więc dalej idziemy tym rybnym tropem,

107
00:07:53,840 --> 00:07:57,879
i bardzo polubił mojej mamy,
czyli teściowej karpia w galarecie
i karpia smażonego.

108
00:07:57,920 --> 00:08:00,439
Mąż najada się tutaj rybami
za cały rok.

109
00:08:00,480 --> 00:08:02,879
Najmłodsi też mają swoje przysmaki.

110
00:08:02,920 --> 00:08:06,239
Lubię słodkie karmelki,
które tata mi przywozi.

111
00:08:06,280 --> 00:08:09,039
Tak, tak takie słodkie
jak tabliczki czekolady.

112
00:08:09,800 --> 00:08:13,039
Nieodłącznym elementem świętowania
jest śpiewanie.

113
00:08:13,080 --> 00:08:17,639
W Afryce Ernesto nucił piosenki
jak "Feliz Navidad",
w Krakowie - kolędy.

114
00:08:17,680 --> 00:08:19,999
Lubię śpiewać polskie kolędy.

115
00:08:20,040 --> 00:08:22,839
Najlepiej to ten "dina dina".
Nie umiem całe, ale to najlepiej.

116
00:08:22,880 --> 00:08:25,519
Najfajniejszą część tej kolędy lubię:

117
00:08:25,560 --> 00:08:35,119
"Hej, dina, dina,
narodził się Bóg dziecina,
w Betlejem, w Betlejem".

118
00:08:35,160 --> 00:08:38,399
Dziadek wiedzie prym.
Rozdaje wszystkim śpiewniki.

119
00:08:38,840 --> 00:08:43,439
Przy stole zawsze jest też miejsce
dla przyjaciół i sąsiadów
- tak jak w Afryce.

120
00:08:43,480 --> 00:08:46,159
Moj kolega siedział tutaj,
zjadł jarzynowe,

121
00:08:46,200 --> 00:08:51,879
i tak myślał,
że to ostatnie danie,
a jak babcia poszła po kolejne...

122
00:08:51,920 --> 00:08:54,999
Jeszcze dziewięć innych dań.

123
00:08:55,040 --> 00:08:59,799
W tym roku bez mamy Ernesto,
ale rodzina ma wspaniałe wspomnienia.

124
00:08:59,840 --> 00:09:02,319
Ma znakomita mamę, pełną wigoru.

125
00:09:02,360 --> 00:09:08,679
U salezjanów żeśmy nawet zatańczyli,
więc mogę powiedzieć,
że lepiej czuje bluesa niż ja.

126
00:09:08,720 --> 00:09:13,079
Dwie kultury - jedne święta.
Podobnie jak tutaj.

127
00:09:13,120 --> 00:09:18,399
Czyli włoska babka,
bez której w Italii nie ma świąt.

128
00:09:18,440 --> 00:09:23,359
Szef kuchni Giancarlo Russo
obowiązkowo serwuje deser
bliskim w Warszawie.

129
00:09:23,400 --> 00:09:25,319
Ale nie brakuje też ryb.

130
00:09:25,360 --> 00:09:27,119
I wielu polskich potraw.

131
00:09:27,160 --> 00:09:31,119
To, co ja lubię bardzo, to śledziki.
Śledź bardzo dobra jest.

132
00:09:31,160 --> 00:09:35,239
I, co oczywiste,
są pierogi, grzyby, to ja lubię.
Symboliczne.

133
00:09:35,280 --> 00:09:42,279
Sara Tokina spędza święta
z chłopakiem Aleksem w Warszawie.

134
00:09:42,320 --> 00:09:48,119
Kościół, spotkania z przyjaciółmi,
spacery - to ich sposób celebracji
tego wyjątkowego czasu.

135
00:09:48,160 --> 00:09:52,559
Głęboko w sercu marzy,
by obok była mama,
która została na Białorusi.

136
00:09:52,600 --> 00:09:59,399
Moja babcia lubiła gotować
kluski ziemniaczane, z nadzieniem,
i to się nazywało kluski z duszą.

137
00:09:59,440 --> 00:10:03,679
I to nadzienie było duszą
i to było mięso lub grzyby.

138
00:10:03,720 --> 00:10:05,999
Wszyscy gotowaliśmy to razem.

139
00:10:06,480 --> 00:10:08,719
Taka była tradycja. Dziś są inne.

140
00:10:08,760 --> 00:10:12,039
Odwiedzi przyjaciół z Białorusi,
Turcji i Ukrainy,

141
00:10:12,080 --> 00:10:15,639
którzy, podobnie jak ona,
zostawili serce w innym kraju.

142
00:10:15,680 --> 00:10:22,279
Co roku kładzie kilka gałązek świerku,
bo ten zapach przenosi ją do bliskich.

143
00:10:26,360 --> 00:10:32,119
Tych świąt nie wyobrażamy sobie
bez bogato ozdobionej choinki.
I tu jesteśmy potęgą.

144
00:10:32,160 --> 00:10:36,479
Jeśli chodzi o produkcję
szklanych ozdób świątecznych,
prościej mówiąc bombek,

145
00:10:36,520 --> 00:10:39,639
to nasz kraj jest w ścisłej
światowej czołówce.

146
00:10:39,800 --> 00:10:43,839
A wartość naszego eksportu
wszystkich świątecznych dekoracji

147
00:10:43,880 --> 00:10:48,599
w 2024 roku
przekroczyła 85 mln euro,

148
00:10:48,640 --> 00:10:51,959
co dało nam 2. miejsce w Europie
i 5. na świecie.

149
00:10:52,000 --> 00:10:55,919
Żaden kraj oczywiście
nie przebije Chin,

150
00:10:55,960 --> 00:10:59,599
które wyeksportowały ozdoby
świąteczne za 5,5 mld euro.

151
00:10:59,640 --> 00:11:03,119
Ale to, co nas wyróżnia,
to jakość, bo w polskich fabrykach

152
00:11:03,160 --> 00:11:07,119
powstają prawdziwe,
choć kruche, dzieła sztuki.

153
00:11:07,160 --> 00:11:09,799
O sztuce dmuchania szkła.

154
00:11:09,840 --> 00:11:14,359
To nie jest łatwa praca
- potrzeba precyzji, umiejętności
i cierpliwości,

155
00:11:14,400 --> 00:11:19,119
bo tworzenie kształtów
z rozgrzanego szkła to proces,
który nie wybacza błędów.

156
00:11:19,160 --> 00:11:24,599
Trzeba szybko dmuchać, kręcić,
dmuchać, żeby szkło nie wystygło
i żeby się uformowało odpowiednio.

157
00:11:24,640 --> 00:11:30,759
Pan Zbigniew Smolarek wie, co mówi,
bo na tym stanowisku w fabryce bombek
w Złotoryi pracuje 35 lat.

158
00:11:30,800 --> 00:11:36,399
Dziennie potrafi stworzyć
około 150 czubów choinkowych
lub nawet 400 bombek.

159
00:11:36,440 --> 00:11:41,199
To fach, który powinniśmy cenić,
bo następców raczej nie widać.

160
00:11:41,240 --> 00:11:43,759
Spod ognia
bombki wędrują do srebrzenia,

161
00:11:43,800 --> 00:11:46,279
później lakieruje się je
na różne kolory.

162
00:11:46,320 --> 00:11:49,159
I tak trafiają
w ręce kolejnych artystów.

163
00:11:49,200 --> 00:11:53,039
Pani Edyta Konefał nie zliczy,
ile różnych wzorów już stworzyła,

164
00:11:53,080 --> 00:11:56,119
bo dekoracją bombek
zajmuje się tu 28 lat.

165
00:11:56,160 --> 00:11:58,319
Każda to małe dzieło sztuki.

166
00:11:58,360 --> 00:12:02,479
Nie wyjdą identyczne,
to jednak jest ręka,
to nie robi maszyna, tylko ręka,

167
00:12:02,520 --> 00:12:04,519
i nie będą co do milimetra identyczne.

168
00:12:04,560 --> 00:12:07,079
Bombkowe rękodzieło
to nasz polski towar eksportowy.

169
00:12:07,120 --> 00:12:09,759
W tej tylko fabryce
ponad 200 zatrudnionych osób

170
00:12:09,800 --> 00:12:12,399
rocznie tworzy
20 mln choinkowych ozdób,

171
00:12:12,440 --> 00:12:15,439
które lądują
nie tylko na polskich drzewkach.

172
00:12:15,480 --> 00:12:20,759
Niemcy, Włochy, Francja,
kraje Beneluksu,
także Stany Zjednoczone,

173
00:12:20,800 --> 00:12:28,399
ale sprzedajemy też bombki
do Australii, do Japonii,
do Tajlandii czy nawet na Dominikanę.

174
00:12:28,440 --> 00:12:34,679
O fenomenie polskiej bombki choinkowej
wszystkiego można dowiedzieć się tutaj
- w Muzeum Bombki w Miliczu,

175
00:12:34,720 --> 00:12:37,679
gdzie przez przeszło 50 lat
funkcjonowała fabryka.

176
00:12:37,720 --> 00:12:41,839
Dziś można tu podziwiać
sześć tysięcy niepowtarzalnych wzorów.

177
00:12:41,880 --> 00:12:45,719
Wzorcownia wzięła się z tego,
że każda bombka, która była malowana,

178
00:12:45,760 --> 00:12:49,599
to jedna bombka musiała być odkładana
i to są właśnie te wzory.

179
00:12:49,640 --> 00:12:54,519
Wśród nich te minimalistyczne
z lat 50. i szalone lata 90.

180
00:12:54,560 --> 00:12:59,159
Bo bombki odzwierciedlają to,
co dzieje się w modzie,
wzornictwie przemysłowym

181
00:12:59,200 --> 00:13:01,719
czy po prostu w życiu
kolejnych pokoleń.

182
00:13:01,760 --> 00:13:03,999
Wyraźny symbol tych świąt, ta bombka.

183
00:13:04,040 --> 00:13:09,719
Zdaniem antropologa kultury
artystyczny aspekt choinkowych ozdób
zaczynamy doceniać coraz bardziej.

184
00:13:09,760 --> 00:13:14,559
Kiedy wszystko jest masowo robione,
to my bardzo zwracamy uwagę
na te kraftowe rzeczy,

185
00:13:14,600 --> 00:13:17,719
na to, że coś jest indywidualne,
coś jest wyjątkowe

186
00:13:17,760 --> 00:13:21,279
i na przykład taka bombka
może zostać w rodzinie na pokolenia.

187
00:13:21,320 --> 00:13:26,279
Tu w Złotoryi już czwarte pokolenie
mieszkańców miasta
tworzy choinkowe bombki.

188
00:13:26,320 --> 00:13:30,479
To nie tylko ozdoby,
ale i zapis historii.

189
00:13:39,720 --> 00:13:43,279
Wiele osób spędzających
tegoroczne święta na wyjeździe

190
00:13:43,320 --> 00:13:46,079
wynajmuje na ten czas
mieszkania czy pokoje,

191
00:13:46,120 --> 00:13:49,119
korzystając z tak zwanego
najmu krótkoterminowego.

192
00:13:49,160 --> 00:13:51,679
Dla właścicieli mieszkań
to dobry biznes.

193
00:13:51,720 --> 00:13:54,919
Niestety dla ich sąsiadów
często wiele uciążliwości.

194
00:13:54,960 --> 00:13:58,319
Rząd i posłowie szykują
po Nowym Roku zmianę przepisów.

195
00:13:58,360 --> 00:14:03,079
A na czym ma polegać
walka z wolną amerykanką w najmie?

196
00:14:03,600 --> 00:14:06,799
My to zgłaszamy,
ale to i tak nic nie działa.

197
00:14:06,840 --> 00:14:10,279
To mieszkanka kamienicy
przy Marszałkowskiej w Warszawie.

198
00:14:10,320 --> 00:14:13,599
Blisko połowa lokali
jest tu wynajmowana na krótki czas.

199
00:14:13,640 --> 00:14:20,439
Jesienią w jednym z takich mieszkań
najemcy urządzili imprezę na 70 osób.
Tak wyglądał jej finał.

200
00:14:20,480 --> 00:14:22,599
Od tej pory niewiele się zmieniło.

201
00:14:22,640 --> 00:14:26,199
Co weekend są nowi ludzie,
którzy robią sobie imprezę.

202
00:14:26,240 --> 00:14:29,519
Jest głośno,
tutaj niestety się wszystko niesie.

203
00:14:29,560 --> 00:14:32,159
Blok mieszkalny, kamienica
to nie jest hotel.

204
00:14:32,200 --> 00:14:35,439
To jest miejsce,
gdzie chcemy się czuć bezpiecznie.

205
00:14:35,480 --> 00:14:41,079
Dodaje wiceminister rodziny, pracy
i polityki społecznej z Lewicy,
który problem zna z autopsji.

206
00:14:41,120 --> 00:14:43,639
Mam ciarki,
jak słyszę kółka od walizek.

207
00:14:43,680 --> 00:14:47,439
Podobnie jak wielu mieszkańców
dużych miast
i miejscowości turystycznych.

208
00:14:47,480 --> 00:14:50,159
To jest wyjęte
spod jakiegokolwiek prawa.

209
00:14:50,200 --> 00:14:54,679
Za jakieś awantury, burdy
w takim mieszkaniu tak naprawdę
nie wiadomo, kto do końca odpowiada.

210
00:14:54,720 --> 00:14:57,519
W tej chwili zrobiła się z tego
taka wolna amerykanka.

211
00:14:57,560 --> 00:14:59,759
Teraz posłowie i rząd chcą to ukrócić.

212
00:14:59,800 --> 00:15:01,959
Zobowiązała ich do tego Bruksela,

213
00:15:02,000 --> 00:15:05,759
wprowadzając nakaz rejestracji
mieszkań wynajmowanych na krótki czas

214
00:15:05,800 --> 00:15:08,359
za pośrednictwem
internetowych platform.

215
00:15:08,400 --> 00:15:11,199
Polska ma czas do 20 maja,
by się dostosować.

216
00:15:11,240 --> 00:15:13,359
Samowolka to nie jest wolność.

217
00:15:13,400 --> 00:15:18,439
Mówili politycy Polski 2050,
przedstawiając swój projekt
zmiany prawa.

218
00:15:18,480 --> 00:15:23,439
Kolejny, napisany w Ministerstwie
Sportu i Turystyki,
już trafił do konsultacji rządowych.

219
00:15:23,480 --> 00:15:28,519
Oba uznają, że wynajmowanie
na krótki czas prywatnych mieszkań
to usługa hotelarska.

220
00:15:28,560 --> 00:15:31,919
Takie lokale muszą być zgłoszone
w specjalnym rejestrze,

221
00:15:31,960 --> 00:15:35,479
z którego będą wykreślane
za łamanie porządku publicznego.

222
00:15:35,520 --> 00:15:38,559
Za próby omijania tych przepisów
będą grozić kary.

223
00:15:38,600 --> 00:15:42,079
W projekcie Polski 2050
to nawet 50 tys. złotych.

224
00:15:42,120 --> 00:15:45,599
Jeżeli mieszkanie ma służyć
do tego najmu krótkoterminowego,

225
00:15:45,640 --> 00:15:48,559
to na każdym mieszkaniu
ma być tabliczka z informacją,

226
00:15:48,600 --> 00:15:51,159
że tutaj jest prowadzony
najem krótkoterminowy,

227
00:15:51,200 --> 00:15:54,359
z numerem telefonu i informacją,
kto ten najem prowadzi.

228
00:15:54,400 --> 00:15:56,679
To samorządy miałyby decydować o tym,

229
00:15:56,720 --> 00:16:00,519
czy na ich terenie
wynajmowanie mieszkań na krótki czas
będzie możliwe.

230
00:16:00,560 --> 00:16:06,119
Mogą one określić dokładnie obszar
i czas - na przykład wakacji -
kiedy będzie to dopuszczalne.

231
00:16:06,160 --> 00:16:12,359
Są to obowiązki, które mają podnieść
z jednej strony bezpieczeństwo tych,
którzy z tych lokali korzystają,

232
00:16:12,400 --> 00:16:15,639
a z drugiej także uwzględniać interes
mieszkańców.

233
00:16:15,680 --> 00:16:20,399
Oba projekty, poselski i rządowy,
na początku przyszłego roku
mają trafić do Sejmu.

234
00:16:20,440 --> 00:16:23,159
Na razie jest zgoda:
sprawę trzeba uporządkować.

235
00:16:23,200 --> 00:16:27,359
Przepisy, które by regulowały
te kwestię, byłyby rozsądne,
racjonalne, potrzebne.

236
00:16:27,400 --> 00:16:32,359
To jest ten moment,
w którym powinniśmy zainterweniować
jako państwo, jako ustawodawca.

237
00:16:32,400 --> 00:16:34,319
Dla mieszkańców takich kamienic.

238
00:16:34,360 --> 00:16:38,999
Wyjeżdżamy na weekendy,
więc w ten sposób uciekamy wtedy,
kiedy jest tutaj najgorzej.

239
00:16:39,040 --> 00:16:43,079
Byłby to trafiony,
choć spóźniony prezent na Gwiazdkę.

240
00:16:47,080 --> 00:16:49,919
Tam można bardziej na luzie
i mniej formalnie.

241
00:16:49,960 --> 00:16:55,159
Mowa o internetowych platformach,
gdzie krótkie filmiki,
na przykład z życzeniami świątecznymi,

242
00:16:55,200 --> 00:16:59,759
mnożą się niczym kolejne pierogi
przy wigilijnym stole.

243
00:16:59,800 --> 00:17:05,799
Politycy odkryli, że aby dotrzeć
do szerszej publiczności,
zwanej czasem elektoratem,

244
00:17:05,840 --> 00:17:08,559
trzeba sięgnąć po telefon
i "coś" nagrać.

245
00:17:08,600 --> 00:17:12,399
Efekty są... różne.
Czasem wychodzi szopka.

246
00:17:12,440 --> 00:17:16,719
Przed świętami to ta szopka
cieszy się w Sejmie

247
00:17:16,760 --> 00:17:20,279
największym zainteresowaniem
polityków.

248
00:17:20,320 --> 00:17:22,199
Robimy na dwie kamery te życzenia.

249
00:17:22,240 --> 00:17:25,199
Bo to tu masowo powstają
ich produkcje filmowe.

250
00:17:25,240 --> 00:17:29,599
Sposobem komunikowania się z wyborcami
są social media.

251
00:17:29,640 --> 00:17:32,919
No właśnie widzimy to teraz,
bo ta szopka ma wzięcie.

252
00:17:32,960 --> 00:17:34,159
Proszę zobaczyć.

253
00:17:34,200 --> 00:17:38,239
Tu przed chwilą politycy PSL-u,
teraz posłanka niezrzeszona.

254
00:17:38,280 --> 00:17:40,719
Podziwiam szopkę, przepiękna.

255
00:17:40,760 --> 00:17:44,319
I ciach, rozumiem,
zdjęcie na media społecznościowe.

256
00:17:44,360 --> 00:17:46,919
Zdjęcie czy nagranie
na media społecznościowe?

257
00:17:46,960 --> 00:17:49,799
Wszystko jest. I nagranie, i zdjęcia,
szanowny panie redaktorze.

258
00:17:49,840 --> 00:17:53,479
Politycy w sieci szukają kontaktów
z wyborcami i łowią nowy elektorat.

259
00:17:53,520 --> 00:17:57,799
Czuję się takim trochę
miniinfluencerem, ale dzisiaj świat
tego po prostu wymaga.

260
00:17:57,840 --> 00:18:01,119
To nie zastąpi żywego spotkania
i uściśnięcia dłoni?

261
00:18:01,160 --> 00:18:03,599
To jest uzupełnienie.

262
00:18:03,760 --> 00:18:05,999
Bo poseł się nie rozdwoi,
okręgi są duże,

263
00:18:06,040 --> 00:18:09,999
więc aktywność
w mediach społecznościowych
to obowiązek.

264
00:18:10,040 --> 00:18:11,639
Nie tylko od święta.

265
00:18:11,680 --> 00:18:16,479
O tym, jak ważna jest dobra
i skuteczna komunikacja,
przekonała się koalicja rządząca.

266
00:18:16,520 --> 00:18:22,439
Jedną z najczęściej wskazywanych
przyczyn porażki Rafała Trzaskowskiego
w wyborach prezydenckich był ten błąd.

267
00:18:22,480 --> 00:18:27,719
Jest jedna przestrzeń,
o której nie macie zielonego pojęcia:
mianowicie komunikacja.

268
00:18:27,760 --> 00:18:31,999
Te słowa politycy koalicji rządzącej
wzięli sobie do serca.

269
00:18:32,040 --> 00:18:37,639
I tak oto Donald Tusk chwali się
sukcesami rządu w krótkich
internetowych nagraniach.

270
00:18:37,680 --> 00:18:39,999
To premier na grzybach.

271
00:18:45,040 --> 00:18:48,039
A to premier
składający życzenia kolejarzom.

272
00:18:51,640 --> 00:18:53,919
Tu premier znów się chwali.

273
00:19:03,760 --> 00:19:06,839
W ofensywie też
Koalicja Obywatelska na TikToku.

274
00:19:06,880 --> 00:19:11,719
Tu królują krótkie satyryczne filmiki
charakterystyczne dla tej platformy.

275
00:19:16,120 --> 00:19:18,639
Nowa ekipa działa supersprawnie.

276
00:19:18,680 --> 00:19:22,559
To młodzi ludzie, których tożsamości
Koalicji Obywatelska strzeże.

277
00:19:22,600 --> 00:19:25,079
Ja sama, kiedy zobaczyłam
pierwsze tiktoki,

278
00:19:25,120 --> 00:19:27,839
to się za zastanawiałam,
co my robimy i czy to na pewno
jest dobrze,

279
00:19:27,880 --> 00:19:31,439
ale okazało się,
że oni rozumieją młodych ludzi
znacznie lepiej.

280
00:19:31,480 --> 00:19:32,919
Jest znaczący postęp.

281
00:19:32,960 --> 00:19:35,599
Ocenia ekspert
do spraw mediów społecznościowych.

282
00:19:35,640 --> 00:19:37,279
I pokazuje konkretne dane.

283
00:19:37,320 --> 00:19:41,359
Koalicja Obywatelska zdeklasowała
polityczną konkurencję na TikToku.

284
00:19:41,400 --> 00:19:45,399
W listopadzie łącznie ich filmiki
obejrzało ponad 5,5 mln użytkowników.

285
00:19:45,440 --> 00:19:46,679
PiS daleko w tyle.

286
00:19:46,720 --> 00:19:50,239
Takie treści, które wydają się
na pozór absurdalne,

287
00:19:50,280 --> 00:19:55,119
są niskiej jakości,
dziwnie zmontowane,
dobrze chodzą na TikToku.

288
00:19:55,160 --> 00:19:58,479
To jest taki popularny trend
wśród nastolatków.

289
00:19:58,520 --> 00:20:03,839
A to ta grupa może okazać się kluczowa
za dwa lata przy urnach wyborczych.

290
00:20:04,360 --> 00:20:08,199
Politycy PiS-u początkowo wyśmiewali
treści Koalicji na TikToku,

291
00:20:08,240 --> 00:20:11,799
ale w ostatnich tygodniach też zaczęli
produkcję podobnych filmików.

292
00:20:11,840 --> 00:20:14,079
My nie odrzucamy żadnej platformy.

293
00:20:14,120 --> 00:20:18,599
Chcemy się komunikować z wyborcami,
bo gra toczy się o sprawy ważne,

294
00:20:18,640 --> 00:20:22,639
o to, kto będzie sprawował władzę
już za dwa lata.

295
00:20:22,680 --> 00:20:27,919
Czyli mówiąc wprost:
trwa walka o umysły wyborców.

296
00:20:27,960 --> 00:20:30,279
Dobrze, niech próbują, niech ćwiczą.

297
00:20:30,320 --> 00:20:32,399
Zobaczymy, co z tego wyniknie.

298
00:20:32,440 --> 00:20:36,519
Ja tam im życzę,
żeby w 2027 roku mieli 15%.

299
00:20:36,560 --> 00:20:42,599
I tak ta wyborcza bitwa może wyglądać
przez najbliższe dwa lata.

300
00:20:51,000 --> 00:20:55,919
Teraz inspirujące historie pacjentów
zmagających się
ze stwardnieniem rozsianym.

301
00:20:55,960 --> 00:20:58,719
Jedną z nich
jest była reprezentantka Polski

302
00:20:58,760 --> 00:21:02,359
i wicemistrzyni Europy
w wioślarstwie Joanna Dorociak.

303
00:21:02,400 --> 00:21:06,759
Diagnoza wywróciła jej życie
do góry nogami,
ale nie odebrała nadziei.

304
00:21:06,800 --> 00:21:11,119
Dzięki szybkiemu rozpoczęciu leczenia
mogła wrócić do sportowej pasji.

305
00:21:11,160 --> 00:21:14,639
O tym, że sport może być terapią.

306
00:21:15,240 --> 00:21:17,519
Od tego się zaczęło,
od tej prawej nogi.

307
00:21:17,560 --> 00:21:20,079
Joanna Dorociak
była w szczytowej formie,

308
00:21:20,120 --> 00:21:22,479
szykowała się na maraton
do Nowego Jorku.

309
00:21:22,520 --> 00:21:26,879
Nagle podczas treningu zaczęła
dosłownie potykać się o własne nogi.

310
00:21:26,920 --> 00:21:29,519
Zamiast na bieg, trafiła do szpitala.

311
00:21:29,560 --> 00:21:33,079
Jeszcze w szpitalu pytałam,
czy jednak mogę polecieć.

312
00:21:33,120 --> 00:21:37,159
Diagnoza - stwardnienie rozsiane -
wtedy brzmiała jak wyrok.

313
00:21:37,200 --> 00:21:43,119
Na początku oczywiście
pojawiają się najgorsze myśli, smutek,
co teraz będzie,

314
00:21:43,160 --> 00:21:46,159
bo człowiek jest sprawny,
wszystko robi,
sport to jest moje życie.

315
00:21:46,200 --> 00:21:48,079
Podobny szok przeżyła Aneta Wąż.

316
00:21:48,120 --> 00:21:50,879
Zajęło mi to parę lat,
żeby się oswoić
i przyjąć to do wiadomości.

317
00:21:50,920 --> 00:21:53,759
W jej przypadku zaczęło się
od problemów ze wzrokiem.

318
00:21:53,800 --> 00:21:58,439
Miałam bardzo częste rzuty,
byłam w szpitalu
średnio raz na trzy miesiące,

319
00:21:58,480 --> 00:22:01,719
więc to było bardzo ciężkie.

320
00:22:01,920 --> 00:22:04,919
U Moniki Łady
pojawiły się problemy z mówieniem.

321
00:22:04,960 --> 00:22:07,519
Diagnozę usłyszałam,
kiedy miałam 24 lata.

322
00:22:07,560 --> 00:22:14,159
Trafiłam do szpitala
z podejrzeniem udaru mózgu.

323
00:22:14,200 --> 00:22:18,439
Tak jest właśnie
w stwardnieniu rozsianym
- choroba ujawnia się nagle,

324
00:22:18,480 --> 00:22:23,039
najczęściej kolejnymi rzutami,
a spektrum objawów
jest bardzo szerokie.

325
00:22:23,080 --> 00:22:26,919
Stąd wielu pacjentów
długo czeka na właściwe rozpoznanie.

326
00:22:26,960 --> 00:22:31,279
Najczęściej dotyka właśnie kobiety
między 20. a 40. rokiem życia.

327
00:22:31,320 --> 00:22:37,599
Wszystkie objawy neurologiczne,
to mogą być zaburzenia widzenia,

328
00:22:37,640 --> 00:22:42,519
ale także nagły,
przemijający niedowład,

329
00:22:42,560 --> 00:22:46,199
osłabienie siły jednej ręki,
jednej nogi,
przemijające drętwienia.

330
00:22:46,240 --> 00:22:50,279
Dekadę temu diagnoza
oznaczała dla pacjentów
postępującą utratę sprawności.

331
00:22:50,320 --> 00:22:55,599
Dziś, dzięki nowoczesnej terapii,
chorobę udaje się zahamować.

332
00:22:56,080 --> 00:23:00,599
Można zatrzymać jej przebieg,
ale warunek konieczny
to wczesna interwencja.

333
00:23:00,640 --> 00:23:04,639
Codzienne przyjmowanie leków,
fizjoterapia.

334
00:23:04,680 --> 00:23:07,599
To nie jest tak,
że choroby się nie odczuwa,

335
00:23:07,640 --> 00:23:12,159
natomiast nie mogę powiedzieć,
że stwardnienie
przekreśliło moje marzenia.

336
00:23:12,200 --> 00:23:15,399
Jak pokazują badania,
diagnoza stwardnienia rozsianego

337
00:23:15,440 --> 00:23:17,679
nie wyklucza też
z aktywności fizycznej.

338
00:23:17,720 --> 00:23:19,079
Jest wręcz przeciwnie.

339
00:23:19,120 --> 00:23:22,039
Aktywność fizyczna jest wskazana
dla każdego,

340
00:23:22,080 --> 00:23:25,439
dla osób z chorobami przewlekłymi
tym bardziej.

341
00:23:25,480 --> 00:23:28,479
Ruch to jedyne lekarstwo,
ja się tego trzymam.

342
00:23:28,520 --> 00:23:31,679
Joanna Dorociak
jest tego najlepszym przykładem.

343
00:23:31,720 --> 00:23:35,679
Wróciła do biegania,
teraz przygotowuje się
do półmaratonu w Rzymie.

344
00:23:35,720 --> 00:23:40,159
Mi ten sport pomaga też
w takim byciu w tej chorobie,
bo daje mi taką siłę.

345
00:23:40,200 --> 00:23:42,759
Cały czas ma nadzieję,
że w końcu dotrze

346
00:23:42,800 --> 00:23:45,199
na swój wymarzony maraton
w Nowym Jorku.

347
00:23:45,240 --> 00:23:48,759
Bo, jak przekonuje,
najważniejsze, by nie tracić nadziei.

348
00:23:48,800 --> 00:23:52,839
Pozytywizm, wierzyć, że to wszystko
ma sens i można z tą chorobą
żyć normalnie,

349
00:23:52,880 --> 00:23:55,679
jakościowo, jak bez choroby.

350
00:23:55,720 --> 00:24:00,879
W Polsce ze stwardnieniem rozsianym
żyje prawie 60 tysięcy osób.

351
00:24:04,280 --> 00:24:07,799
To dziedzina medycyny,
w której w ciągu ostatnich 10 lat

352
00:24:07,840 --> 00:24:10,759
aż dwukrotnie wzrosła liczba
małych pacjentów.

353
00:24:10,800 --> 00:24:14,679
Choroby przewodu pokarmowego
są dziś problemem cywilizacyjnym.

354
00:24:14,720 --> 00:24:19,279
W ośrodkach pediatrycznych
brakuje nowoczesnego sprzętu
do diagnozy i leczenia.

355
00:24:19,320 --> 00:24:21,959
Właśnie na ten cel
będą zbierane pieniądze

356
00:24:22,000 --> 00:24:27,119
w najbliższym finale
Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

357
00:24:27,160 --> 00:24:30,759
Filip miał wadę wrodzoną nerki.

358
00:24:30,800 --> 00:24:34,599
Jest jednym z dzieci,
które były operowane
ze wsparciem robota

359
00:24:34,640 --> 00:24:37,679
w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym
w Krakowie.

360
00:24:37,720 --> 00:24:43,119
Czuję się bardzo dobrze
po tej operacji,
nawet lepiej niż wcześniej.

361
00:24:43,160 --> 00:24:46,639
Jego mama cieszyła się,
że to była operacja robotyczna.

362
00:24:46,680 --> 00:24:51,679
Będzie bardziej dokładna,
nie będzie takich blizn,
szybciej dojdzie do siebie.

363
00:24:51,720 --> 00:24:57,239
Zabieg robotyczny wymaga
dla każdego pacjenta sprzętu
za kilkanaście tysięcy złotych.

364
00:24:57,280 --> 00:25:00,759
Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
pokryje te koszty.

365
00:25:00,800 --> 00:25:06,079
Wszystkie operacje w przyszłym roku,
które będą wymagały robotyki,

366
00:25:06,120 --> 00:25:14,479
będą finansowane
w porozumieniu z WOŚP.

367
00:25:14,520 --> 00:25:16,679
Dobrze, super ci idzie.

368
00:25:16,720 --> 00:25:19,799
A to klinika Rehabilitacji
w Centrum Zdrowia Dziecka

369
00:25:19,840 --> 00:25:23,599
i najnowocześniejsze urządzenia
do treningu chodu.

370
00:25:23,640 --> 00:25:27,839
Michał po wypadku był w śpiączce,
teraz wszystkiego uczy się od nowa.

371
00:25:27,880 --> 00:25:32,279
Urządzenie odciąża jego stawy,
daje mu wzór chodu.

372
00:25:32,320 --> 00:25:38,599
Urządzenia są tak zaprojektowane,
żeby pacjenci, którzy często ćwiczą,
nie tracili motywacji.

373
00:25:38,640 --> 00:25:45,039
To, że posiadają elementy gier,
że to nie są nudne ćwiczenia,
że jest to forma rozrywki,

374
00:25:45,080 --> 00:25:48,839
sprawia, że bardzo chętnie korzystają
z tego typu urządzeń.

375
00:25:48,880 --> 00:25:53,239
Mamy ten komfort niebywały,
że słuchając ekspertów
w różnych dziedzinach,

376
00:25:53,280 --> 00:25:58,359
czy to była onkologia,
czy pulmonologia,
czy gastroenterologia,

377
00:25:58,400 --> 00:26:03,479
słuchamy i mówimy:
a my możemy to zrobić,
a my możemy pomóc.

378
00:26:03,520 --> 00:26:05,479
Tu mamy sprzęt endoskopowy.

379
00:26:05,520 --> 00:26:07,879
A to cel najbliższego finału
Orkiestry.

380
00:26:07,920 --> 00:26:12,439
W ośrodkach pediatrycznych
w całej Polsce brakuje
nowoczesnego sprzętu do diagnozy

381
00:26:12,480 --> 00:26:14,879
i leczenia
chorób przewodu pokarmowego.

382
00:26:15,240 --> 00:26:18,279
Ostatnie zakupy,
które były wykonywane,
to ponad 10 lat temu.

383
00:26:18,320 --> 00:26:21,599
To jest przepaść technologiczna,
jeśli chodzi o endoskopię.

384
00:26:21,640 --> 00:26:26,719
O możliwości rozdzielcze
tych endoskopów,
możliwości terapeutyczne.

385
00:26:26,760 --> 00:26:29,519
Rafał ma takie badania
co kilka miesięcy.

386
00:26:29,560 --> 00:26:32,999
Bardzo się przy tym stresuje,
bardzo przeżywa.

387
00:26:33,760 --> 00:26:35,639
Największe marzenie Rafała?

388
00:26:35,680 --> 00:26:39,319
Chodzić do szkoły, mieć dużo kolegów
i mieć normalne życie.

389
00:26:39,360 --> 00:26:46,599
A nowoczesny sprzęt
to dla wielu tych pacjentów szansa
na szybszy powrót do tej normalności.

390
00:26:49,360 --> 00:26:52,959
Wsiąść do pociągu byle jakiego?
Nie, nie w tym przypadku.

391
00:26:53,000 --> 00:26:56,079
Bo Orient Express
był z założenia luksusowy.

392
00:26:56,120 --> 00:27:00,479
Wzbudzał podziw i zapewniał komfort,
jakiego wcześniej nie było.

393
00:27:00,520 --> 00:27:05,079
Miał zapewniać nieprzerwaną podróż
dla najbogatszych podróżujących
za granicę bez przesiadki.

394
00:27:05,120 --> 00:27:08,879
Jednak wszystko ma swój kres,
a kilkanaście wagonów utknęło
dawno temu w Polsce.

395
00:27:08,920 --> 00:27:13,919
Okazuje się, że to,
co wydawało się zapomniane,
będzie znów lśnić.

396
00:27:13,960 --> 00:27:19,399
Welurowe kanapy i marmurowe stoliki,
lśniąca palisandrowa boazeria,

397
00:27:19,440 --> 00:27:21,639
a nawet złote zegary.

398
00:27:21,680 --> 00:27:27,399
Czyli luksus w najlepszym wydaniu.
Legendarny Orient Express
wraca na tory.

399
00:27:27,440 --> 00:27:33,239
Te słynne wagony zobaczyć można
właśnie w paryskim muzeum
sztuk dekoracyjnych.

400
00:27:33,280 --> 00:27:37,319
W 1876 pewien Belg
wpadł na rewolucyjny pomysł

401
00:27:37,360 --> 00:27:40,759
i stworzył Międzynarodowe Towarzystwo
Wagonów Sypialnych.

402
00:27:40,800 --> 00:27:44,199
Po raz pierwszy można było
podróżować za granicę bez przesiadki.

403
00:27:44,240 --> 00:27:47,559
Ten najbardziej mityczny pociąg
nazywał się Orient Express.

404
00:27:47,600 --> 00:27:51,239
W pierwszą podróż wyruszył
w 1883 roku.

405
00:27:51,280 --> 00:27:57,199
Trasę z Paryża do Konstantynopola,
czyli dzisiejszego Stambułu,
pokonywał w niecałe trzy dni.

406
00:27:57,240 --> 00:27:59,079
I od początku fascynował.

407
00:27:59,120 --> 00:28:02,719
Był bohaterem powieści i filmów.

408
00:28:02,760 --> 00:28:06,159
Bo podróż, co widać na tych
archiwalnych zdjęciach,

409
00:28:06,200 --> 00:28:10,839
zarezerwowana była tylko
dla wąskiej grupy
najbogatszych arystokratów,

410
00:28:10,880 --> 00:28:12,799
dyplomatów i przedsiębiorców.

411
00:28:12,840 --> 00:28:16,519
Orient express był synonimem
komfortu i bogactwa.

412
00:28:16,560 --> 00:28:21,639
Na pomysł wskrzeszenia
mitu wpadli Francuzi.

413
00:28:26,720 --> 00:28:31,039
Gdy zabytkowe opuszczone wagony
znaleźli w Polsce.

414
00:28:31,080 --> 00:28:37,159
Zdjęcie z dnia 10 września 1988 roku,
stacja graniczna Terespol.

415
00:28:37,200 --> 00:28:40,839
Widzimy tutaj wagony Orient Expressu.

416
00:28:40,880 --> 00:28:46,479
Po podróży transsyberyjskiej pociąg
utknął w Małaszewiczach
przy granicy z Białorusią.

417
00:28:46,520 --> 00:28:48,799
I przez lata popadał w ruinę.

418
00:28:48,840 --> 00:28:55,399
Ktoś nie dopatrzył sytuacji takiej,
że na Białorusi w Brześciu

419
00:28:55,440 --> 00:29:04,119
Orient Express powinien mieć
wymienione wózki z torów szerokich
na tory normalne.

420
00:29:04,160 --> 00:29:09,519
6 lat temu te 17 wagonów
za kilka milionów euro
kupili Francuzi.

421
00:29:09,560 --> 00:29:14,119
Nad Sekwaną zostały odrestaurowane
przez najlepszych rzemieślników.

422
00:29:14,160 --> 00:29:18,519
Nowy Orient Express
inspiruje się tymi starymi wagonami.

423
00:29:18,720 --> 00:29:21,399
To ciągły dialog przeszłości
i teraźniejszości.

424
00:29:21,440 --> 00:29:24,199
Na przykład ta lampa
pochodzi z 1929 roku,

425
00:29:24,240 --> 00:29:27,959
a ta nowa jest jej mniejszą
i bardziej praktyczną wersją.

426
00:29:28,000 --> 00:29:33,719
Część przedmiotów, jak na przykład
te zdobiące korytarze kinkiety,
pochodzą z oryginalnego pociągu.

427
00:29:33,760 --> 00:29:38,639
Dlatego spojrzenie do środka
tych wagonów jest jak podróż
sto lat wstecz.

428
00:29:38,680 --> 00:29:44,039
Nowy stary Orient Express
ma pokonywać niemal dokładnie
tę samą trasę, co jego pradziadek.

429
00:29:44,080 --> 00:29:52,039
Pierwsza podróż z Paryża do Stambułu
przez Wiedeń ma odbyć się w 2027 roku.

430
00:29:55,000 --> 00:29:57,119
W "19.30" to wszystko.