1
00:00:24,000 --> 00:00:32,359
Pamięć o ofiarach Auschwitz.

2
00:00:43,160 --> 00:00:46,519
TVP gra z Wielką Orkiestrą.

3
00:00:56,440 --> 00:00:59,759
Pytanie na śniadanie
włącza się do tej akcji.

4
00:00:59,800 --> 00:01:01,519
Nosorożce z probówki.

5
00:01:06,280 --> 00:01:09,999
19.30, sobota, 27 stycznia.

6
00:01:10,360 --> 00:01:18,999
Zbigniew Łuczyński, zapraszam.

7
00:01:19,360 --> 00:01:23,519
79 lat temu,
właśnie 27 stycznia 1945 roku,

8
00:01:23,880 --> 00:01:28,479
żołnierze Armii Czerwonej otworzyli
bramy niemieckiego obozu Auschwitz.

9
00:01:28,800 --> 00:01:31,239
Było tam wtedy około 7 tysięcy ludzi.

10
00:01:31,600 --> 00:01:34,439
I choć Niemcy rozpoczęli
likwidację obozu rok wcześniej,
nie zdążyli zatrzeć śladów zbrodni,

11
00:01:34,760 --> 00:01:36,719
w której zgładzili ponad milion osób,
głównie Żydów i Polaków.

12
00:01:37,040 --> 00:01:39,279
W Oświęcimiu i Brzezince
trwają obchody rocznicy wyzwolenia
niemieckiego obozu Auschwitz.

13
00:01:39,680 --> 00:01:41,479
Jest tam Bartosz Filipowicz.

14
00:01:41,800 --> 00:01:45,479
Jaki jest motyw przewodni
tegorocznych obchodów?

15
00:01:58,360 --> 00:02:00,039
Motyw przewodni to człowiek,

16
00:02:00,080 --> 00:02:02,599
dlatego  w trakcie uroczystości
oglądaliśmy obrazy,

17
00:02:02,640 --> 00:02:05,639
na których uwieczniono
uwięzionych w obozie.

18
00:02:05,680 --> 00:02:08,039
Obrazy powstawały
w czasie funkcjonowania obozu.

19
00:02:08,080 --> 00:02:16,999
Często malowane przez więźniów.

20
00:02:17,040 --> 00:02:20,439
Dyrektor muzeum mówił,

21
00:02:20,480 --> 00:02:24,679
że Auschwitz często kojarzone jest
jako rozległy teren z barakami
i drutem kolczastym,

22
00:02:24,720 --> 00:02:26,639
ale prawdziwy dramat
dotyczył człowieka.

23
00:02:26,680 --> 00:02:31,719
Stąd mogliśmy oglądać
sylwetki uwiecznione na obrazach.

24
00:02:31,760 --> 00:02:41,039
W uroczystościach polskich oficjeli
reprezentowała marszałkini
Małgorzata Kidawa-Błońska,

25
00:02:41,080 --> 00:02:46,879
stronę izraelską reprezentował
ambasador Izraela w Polsce.

26
00:02:46,920 --> 00:02:50,959
Byli tutaj przede wszystkim także ci,
którzy przeszli przez
to piekło na ziemi.

27
00:02:51,000 --> 00:02:53,279
Ocaleni z obozu.
Pamięć musi zwyciężyć.

28
00:02:53,320 --> 00:02:56,719
Ocalały z Auschwitz opisał to miejsce
w sposób następujący:

29
00:02:57,080 --> 00:02:59,559
mówimy głód, mówimy zmęczenie,
strach, ból,

30
00:02:59,920 --> 00:03:02,039
ale tutaj te wszystkie słowa są inne,

31
00:03:02,440 --> 00:03:04,359
niemal nie do opisania
bądź też nie do pojęcia.

32
00:03:04,640 --> 00:03:07,559
To wydarzenie było początkiem
zwycięstwa nad złem,

33
00:03:07,840 --> 00:03:10,799
dziś, 79 lat później,
oddajemy hołd milionom ofiar
nazistowskiego ludobójstwa.

34
00:03:11,240 --> 00:03:13,639
Barak ten
został pieczołowicie zakonserwowany,
ale pamięci zakonserwować się nie da,

35
00:03:14,040 --> 00:03:18,999
jest ona żywiołem
targanym wiatrami historii.

36
00:03:35,200 --> 00:03:37,559
Ocaleni mówili,
że co roku tutaj przyjeżdżają,

37
00:03:37,600 --> 00:03:41,839
żeby przypominać
o tej strasznej historii,

38
00:03:41,880 --> 00:03:48,679
okrucieństwach,
które człowiek zgotował drugiemu.

39
00:03:48,720 --> 00:03:53,399
Pamięć o tym nie może nigdy zginąć.

40
00:03:53,440 --> 00:04:05,919
Stąd takie uroczystości
jak złożenie zniczy
przed ścianą straceń.

41
00:04:05,960 --> 00:04:09,759
Ponad milion osób zamordowano
w tym byłym nazistowskim obozie.

42
00:04:09,800 --> 00:04:14,919
Zobaczyłem takie wielkie kominy dwa,
z których buchał płomień górą
na kilka metrów.

43
00:04:15,240 --> 00:04:18,079
To pierwsze wspomnienie
Bogdana Bartnikowskiego,

44
00:04:18,400 --> 00:04:21,119
gdy postawił nogę na rampie
obozu Auschwitz-Birkenau.

45
00:04:21,520 --> 00:04:26,439
Kominy i ogień.
I odór spalenizny,
trudny do opisania...

46
00:04:26,720 --> 00:04:29,679
Jakieś takie powietrze było,

47
00:04:30,080 --> 00:04:31,999
zatykało dosłownie,
trudno było oddychać.

48
00:04:32,440 --> 00:04:33,719
Miał 12 lat, gdy w Warszawie
wybuchło powstanie.

49
00:04:34,240 --> 00:04:39,759
Był w nim łącznikiem, a potem
jednym z prawie 13 tys. Warszawiaków,
których naziści wywieźli do Auschwitz.

50
00:04:40,160 --> 00:04:42,519
Do obozu trafił z matką.

51
00:04:42,920 --> 00:04:43,959
To był pierwszy transport
ludności cywilnej Warszawy
z Powstania.

52
00:04:44,400 --> 00:04:52,359
Pierwszy masowy transport więźniów
dotarł do Auschwitz 14 czerwca 1940
z Tarnowa.

53
00:04:52,760 --> 00:04:55,399
Obóz zmienił się w fabrykę śmierci.

54
00:04:55,720 --> 00:05:00,119
W 4,5 roku naziści zamordowali,
zagłodzili i zamęczyli w obozie
ponad milion osób:

55
00:05:00,440 --> 00:05:03,959
Żydów, Polaków, Romów
i sowieckich jeńców.

56
00:05:04,280 --> 00:05:12,439
Codziennością więźniów stały się głód,
zimno, choroby i mordercza praca.

57
00:05:12,840 --> 00:05:20,199
A więźniowie z ust do ust
podawali sobie nazwisko,
które oznaczało śmierć

58
00:05:20,520 --> 00:05:23,599
- Mengele,
nazwisko niemieckiego lekarza,

59
00:05:23,880 --> 00:05:25,479
który przeprowadzał
eksperymenty na ludziach.

60
00:05:25,880 --> 00:05:28,279
Krematoria pracowały non stop,
dzień i noc.

61
00:05:28,640 --> 00:05:33,119
Nie nadążały ze spalaniem
tych wszystkich zwłok.

62
00:05:33,560 --> 00:05:37,799
Do tego ciągła obawa o życie,
nawet podczas wyjścia do łaźni.

63
00:05:38,240 --> 00:05:43,319
Szliśmy z obawą,
czy to jest na pewno łaźnia.

64
00:05:43,680 --> 00:05:44,839
Czekanie teraz, co dalej.

65
00:05:45,200 --> 00:05:47,359
Czy będzie woda
czy może to będzie jednak gaz.

66
00:05:47,720 --> 00:05:50,239
To właśnie dzieciom
takim jak Bogdan Bartnikowski

67
00:05:50,560 --> 00:05:52,199
najtrudniej było zrozumieć
obozową rzeczywistość.

68
00:05:52,560 --> 00:05:54,199
Najmłodsi nie przestawali pytać.

69
00:05:54,560 --> 00:06:01,599
A kiedy my na wolność wyjdziemy,
przecież nic myśmy nie zrobili,
żeby się tu tak męczyć...

70
00:06:02,000 --> 00:06:08,399
Rechotał tak radośnie, mówił:
Na wolność? Widzicie te kominy?

71
00:06:08,800 --> 00:06:14,079
Stąd się na wolność
wychodzi tylko przez komin.

72
00:06:14,440 --> 00:06:17,239
A myśmy wierzyli,
że jednak zobaczymy matki,

73
00:06:17,640 --> 00:06:21,639
z którymi nie mieliśmy
żadnego kontaktu,

74
00:06:22,040 --> 00:06:24,679
chociaż one
były zaledwie 100 m od nas.

75
00:06:25,000 --> 00:06:27,239
Spotkania z rodzicami,
choć niezwykle rzadkie,

76
00:06:27,600 --> 00:06:30,919
były często jedynym
przebłyskiem normalności
w piekle stworzonym przez dorosłych.

77
00:06:31,280 --> 00:06:36,119
Znalazłem mamę,
chyba 3 miesiące jej nie widziałem.

78
00:06:36,440 --> 00:06:40,119
To był wspaniały dzień dla mnie.

79
00:06:40,560 --> 00:06:43,079
I dla niej.

80
00:06:44,760 --> 00:06:46,839
Niemcy na chwilę
przed wyzwoleniem Auschwitz

81
00:06:47,200 --> 00:06:50,919
wywieźli Bogdana Bartnikowskiego
i jego matkę do obozu w Sachsenhausen.

82
00:06:51,320 --> 00:06:53,519
Horror pozostałych więźniów
trwał do 27 stycznia 1945 roku,

83
00:06:53,960 --> 00:06:58,839
gdy bramy obozu
przekroczyła Armia Czerwona.

84
00:06:59,200 --> 00:07:04,479
Do ostatnich dni przebywało tam
niemal 700 tys. osób.

85
00:07:11,640 --> 00:07:15,119
PiS rusza w Polskę.
Jarosław Kaczyński, Beata Szydło,

86
00:07:15,520 --> 00:07:19,479
Mateusz Morawiecki
i inni politycy PiS-u
podczas tego weekendu

87
00:07:19,840 --> 00:07:22,599
odwiedzają m.in. Lublin,
Kraków czy Wrocław.

88
00:07:23,080 --> 00:07:28,079
Słowa o łamaniu konstytucji,
nieistniejącym Sejmie i migrantach,

89
00:07:28,520 --> 00:07:32,759
których Polska będzie musiała
przyjmować, a wszystko pod hasłem
"bądźmy razem".

90
00:07:36,320 --> 00:07:46,999
Będziemy mieli intensywny weekend,
zostaną objechane właściwie
wszystkie województwa.

91
00:07:47,400 --> 00:07:48,759
Prawo i Sprawiedliwość
ruszyło w Polskę.

92
00:07:49,080 --> 00:07:51,639
Prezes PiS dziś jest w Lublinie,
jutro - Kielce.

93
00:07:52,040 --> 00:07:54,079
Na spotkania z Polakami
ruszyli Mariusz Błaszczak,

94
00:07:54,480 --> 00:07:57,559
Przemysław Czarnek, Jacek Sasin,
Mateusz Morawiecki i Beata Szydło.

95
00:07:57,880 --> 00:08:00,359
Ku naszemu zaskoczeniu
jest pełna sala, pęka w szwach.

96
00:08:00,680 --> 00:08:03,959
Bo wszędzie, zdaniem polityków PiS,
trzeba mówić Polkom i Polakom
o sprawach ważnych.

97
00:08:04,320 --> 00:08:09,319
Łamanie konstytucji, łamanie prawa,
działania także w Unii Europejskiej,

98
00:08:09,720 --> 00:08:15,839
których efektem ma być relokacja,
przymusowa relokacja emigrantów.

99
00:08:16,200 --> 00:08:21,239
Spotkania odbywają się pod hasłem
"bądźmy razem" i pod takim właśnie
hasłem takie słowa:

100
00:08:21,640 --> 00:08:23,439
Cy chcemy tego w Polsce?

101
00:08:23,800 --> 00:08:26,679
Nie chcemy.

102
00:08:29,760 --> 00:08:32,879
I kolejne zarzuty dotyczące
legalności Sejmu.

103
00:08:33,280 --> 00:08:35,719
Są więc reakcje i polityków koalicji,
i Konfederacji.

104
00:08:36,120 --> 00:08:37,959
Sejm jest, Państwowa Komisja Wyborcza
wręczyła wszystkim,

105
00:08:38,400 --> 00:08:40,879
także panu Kaczyńskiemu,
zaświadczenia o wyborze na posła.

106
00:08:41,120 --> 00:08:44,799
Mi się wydaje, że środowisko PiS
jest zagubione utratą władzy,

107
00:08:45,120 --> 00:08:49,199
nie może do końca pogodzić się
z tym, kto tę władzę przejął,
w jaki sposób ją sprawuje.

108
00:08:49,600 --> 00:08:53,959
W większości sondaży
poparcie dla PiS spada.

109
00:08:54,320 --> 00:08:57,639
Zbliża się do poziomu KO.

110
00:08:58,000 --> 00:09:04,919
Zaczynamy nasz powrót do władzy,
naszą drogę do zwycięstwa.

111
00:09:05,320 --> 00:09:08,519
To oznacza początek kampanii
przed wyborami samorządowymi.

112
00:09:08,920 --> 00:09:14,839
Podstawową sprawą w każdej kampanii
jest kontakt z wyborcami.
To są spotkania z ludźmi.

113
00:09:15,160 --> 00:09:18,159
Mieliśmy ich dużo ostatnio, bo wybory
były dopiero co w październiku,

114
00:09:18,560 --> 00:09:21,919
więc wszystkie partie to robiły.

115
00:09:22,280 --> 00:09:24,399
Jest to swoisty rodzaj terapii
dla pana Kaczyńskiego,

116
00:09:24,760 --> 00:09:28,439
że on się tam jednak spotka
z jakąś grupą zwolenników
mimo wszystko.

117
00:09:28,800 --> 00:09:31,479
No bo to będą spotkania
organizowane
i tam się pojawią po prostu ludzie,

118
00:09:31,920 --> 00:09:33,879
którzy go lubią, szanują.

119
00:09:34,160 --> 00:09:37,359
Prawo i Sprawiedliwość zapowiada,
że to dopiero początek

120
00:09:37,720 --> 00:09:40,119
- zorganizuje spotkania z wyborcami
ze wszystkich powiatów.

121
00:09:41,680 --> 00:09:45,639
W Europie tanieją,
a w Polsce tanio już było.

122
00:09:45,920 --> 00:09:47,719
Droga do mieszkania na własność
coraz dłuższa,

123
00:09:48,080 --> 00:09:50,999
bo ceny za metr kwadratowy
przekraczają pułap,

124
00:09:51,280 --> 00:09:54,519
który jeszcze do niedawna
był z sufitu.

125
00:09:54,840 --> 00:10:01,199
Wypłaty są zdecydowanie za małe,
żeby kupić mieszkanie.

126
00:10:01,600 --> 00:10:05,879
Tanio już było.

127
00:10:06,240 --> 00:10:10,599
Ceny mieszkań w Polsce rosną

128
00:10:10,920 --> 00:10:12,639
i ci, którzy dopiero planują
zakup własnego M

129
00:10:13,040 --> 00:10:16,279
do kieszeni musza sięgać
coraz głębiej.

130
00:10:16,640 --> 00:10:18,759
Bez wsparcia, dopłat do kredytów,

131
00:10:19,080 --> 00:10:21,599
osoba zarabiająca 10 tys. zł brutto,
czyli ponad średnią krajową,

132
00:10:22,040 --> 00:10:27,399
może liczyć
na 400-500 tys. zł kredytu.

133
00:10:27,720 --> 00:10:32,719
W dużych miastach utrudnia to
zakup jakiegokolwiek mieszkania.

134
00:10:33,040 --> 00:10:37,279
Średnio za m2
nowego mieszkania w Warszawie

135
00:10:37,680 --> 00:10:40,679
pod koniec ubiegłego roku
trzeba było zapłacić ponad 16 tys. zł.

136
00:10:41,040 --> 00:10:42,839
W Gdańsku i Krakowie - ponad 15.

137
00:10:43,240 --> 00:10:46,359
Rynek wtórny w ostatnich miesiącach
też zaczął nadganiać,

138
00:10:46,720 --> 00:10:49,799
te wzrosty były nawet jeszcze szybsze
niż na rynku pierwotnym,

139
00:10:50,160 --> 00:10:52,799
dlatego, że mieszkań
na rynku pierwotnym
zaczęło brakować

140
00:10:53,120 --> 00:10:55,199
i popyt przesunął się
z rynku pierwotnego na rynek wtórny.

141
00:10:55,640 --> 00:10:59,119
W Europie - spadki.

142
00:10:59,480 --> 00:11:02,759
Tanieją mieszkania w Skandynawii,
a niemiecka prasa wprost mówi
o pękającej bańce.

143
00:11:03,160 --> 00:11:05,279
Taką bezpośrednią przyczyną
jest bardzo duży wzrost
stóp procentowych,

144
00:11:05,680 --> 00:11:09,719
który przekłada się
na spadek zdolności kredytowej,

145
00:11:10,040 --> 00:11:12,199
wzrost rat kredytowych

146
00:11:12,640 --> 00:11:14,279
i potencjalni nabywcy
mają trudność w kupnie mieszkania.

147
00:11:14,560 --> 00:11:15,839
Jest mniej transakcji,
mniej się buduje,

148
00:11:16,240 --> 00:11:18,679
w efekcie ceny zaczynają spadać.

149
00:11:18,960 --> 00:11:21,719
W Polsce - trend odwrotny.

150
00:11:22,040 --> 00:11:24,479
Winne są: mała dostępność lokali
i rządowy program dopłat do kredytów,

151
00:11:24,880 --> 00:11:26,799
który zwiększył zainteresowanie
tańszymi mieszkaniami.

152
00:11:27,120 --> 00:11:28,199
To wywindowało ceny.

153
00:11:28,560 --> 00:11:31,359
Za metr kwadratowy nowego mieszkania
na warszawskiej Woli czy Żoliborzu
trzeba zapłacić nawet 25 tys. zł.

154
00:11:31,720 --> 00:11:33,999
A to nie koniec.

155
00:11:34,440 --> 00:11:37,239
Wzrosty rzędu co najmniej 10%
wydają się nieuniknione,
oby nie były wyższe

156
00:11:37,560 --> 00:11:43,279
i oby ponownie nie były
w większych miastach dwucyfrowe.

157
00:11:43,680 --> 00:11:47,359
Dużo, jak mówią eksperci,
w rękach rządzących.

158
00:11:47,680 --> 00:11:51,239
Wzrosty cen w 2024 roku
są bardzo uzależnione od tego,

159
00:11:51,640 --> 00:11:55,519
jakie decyzje w zakresie
polityki mieszkaniowej
podejmie rząd.

160
00:11:55,920 --> 00:11:58,439
Jeżeli rząd nie zdecyduje się
na kontynuację dopłat do kredytów,

161
00:11:58,760 --> 00:12:01,279
w tej czy innej wersji,

162
00:12:01,640 --> 00:12:05,199
to silne wzrosty cen
są stosunkowo mało prawdopodobne.

163
00:12:05,600 --> 00:12:08,319
Ostatnie godziny przed finałem
Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
i ostatnie przygotowania.

164
00:12:08,680 --> 00:12:17,319
Wielu wolontariuszy i organizatorów
najróżniejszych akcji
działa już od rana.

165
00:12:18,760 --> 00:12:27,359
Zbiórki rozpoczęło już dziś
100 sztabów WOŚP na całym świecie.

166
00:12:27,640 --> 00:12:31,519
Telewizja Polska wystawiła też
na aukcjach charytatywnych

167
00:12:31,920 --> 00:12:33,959
wiele własnych
i ciekawych propozycji,

168
00:12:34,400 --> 00:12:39,679
wśród nich spotkanie
z prowadzącym "Familiadę"
Karolem Strasburgerem.

169
00:12:40,080 --> 00:12:43,399
Dzień dobry,
witamy w "Pytaniu na śniadanie".

170
00:12:43,800 --> 00:12:48,239
Wielki powrót do TVP
- debiutujący dziś gospodarze
zapraszają do wspólnego grania.

171
00:12:48,640 --> 00:12:54,039
"Pytanie na śniadanie" włącza się
do tej niezwykłej akcji.

172
00:12:54,400 --> 00:12:59,999
Oby ona trwała do końca świata
i jeden dzień dłużej.

173
00:13:07,560 --> 00:13:10,519
Wylicytować można poprowadzenie
z Anną Lewandowską
"Czerwonego dywanu"

174
00:13:10,920 --> 00:13:12,959
o ciekawostkach
ze świata show-biznesu.

175
00:13:13,280 --> 00:13:15,999
Można też będzie zwiedzić studio
i poznać z bliska
pracę całego zespołu.

176
00:13:16,440 --> 00:13:18,719
Zobaczyć, jak to jest być reżyserem,
wydawcą, prowadzącym.

177
00:13:19,000 --> 00:13:21,239
Siąść na kanapie,
co tylko się chce.
Oddamy swoje miejsca na pewno.

178
00:13:21,640 --> 00:13:25,119
Do udziału
w kulinarnej części programu zaprasza
szef kuchni "Pytania na śniadanie".

179
00:13:25,440 --> 00:13:32,039
Chcemy pokazać kuchnię od kuchni,
ale razem ze mną zapraszam osobę,
która to wylicytuje,

180
00:13:32,360 --> 00:13:34,079
do czego mocno zapraszamy.

181
00:13:34,480 --> 00:13:36,079
Jakieś może jedno danie zrobić razem?

182
00:13:36,480 --> 00:13:39,199
Od kuchni będzie można też zobaczyć
pracę Teleexpressu.

183
00:13:39,560 --> 00:13:43,359
Maciej Orłoś wystawił na licytację
dzień z redakcją
i możliwość towarzyszenia mu w studiu.

184
00:13:53,280 --> 00:13:56,799
Trochę w redakcji, z dziennikarzami,
trochę z wydawcami, lektorami.

185
00:13:56,840 --> 00:13:59,759
Szef Akademii Telewizyjnej
Sławomir Matczak czeka na kogoś,

186
00:14:00,160 --> 00:14:02,919
kto wylicytuje całodniowe szkolenie
medialne w studiu przed kamerami.

187
00:14:03,360 --> 00:14:06,559
Taki pomysł, żeby przekazać
na aukcję WOŚP wszystko to,
co mamy najlepszego,

188
00:14:06,880 --> 00:14:09,719
czyli znakomite studio,
znakomity sprzęt,
znakomitych ludzi.

189
00:14:10,120 --> 00:14:13,679
TVP po latach znów gra z Orkiestrą
i znów może tworzyć historie,
które zmieniają ludzie życie.

190
00:14:13,960 --> 00:14:15,759
Takie jak w przypadku aukcji,
na której 14 lat temu wystawiliśmy
dzień pracy z redakcją Panoramy.

191
00:14:16,120 --> 00:14:19,079
W 2010 roku dzień z Panoramą
spędził Czarek z Międzylesia.

192
00:14:19,440 --> 00:14:24,079
Chory na złośliwego guza mózgu
17-latek marzył o tym,

193
00:14:24,440 --> 00:14:31,959
by zanim choroba odbierze mu wzrok,
zobaczyć kulisy
programu informacyjnego.

194
00:14:32,360 --> 00:14:36,519
Na tę licytację
złożyła się cała rodzina.

195
00:14:36,880 --> 00:14:42,639
Historia Czarka poruszyła darczyńców,

196
00:14:42,960 --> 00:14:48,919
którzy postanowili sfinansować
mu skomplikowaną operację mózgu
w Hannoverze.

197
00:14:49,240 --> 00:14:52,879
I choć wcześniej lekarze
nie dawali 17-latkowi dużych szans,

198
00:14:53,280 --> 00:14:57,839
Czarek żył jeszcze wiele lat
i do końca cieszył się
dobrym wzrokiem.

199
00:14:58,280 --> 00:15:04,119
Wszystko po finale Wielkiej Orkiestry,
który był poświęcony
właśnie onkologii.

200
00:15:07,400 --> 00:15:12,639
Do tej pory program badań
był skierowany do kobiet
w wieku 25-59 lat.

201
00:15:13,080 --> 00:15:18,999
Teraz badanie cytologiczne
można wykonać do 64. roku życia.

202
00:15:19,360 --> 00:15:25,679
W Polsce to poważny problem,
bo rak szyjki macicy to jeden
z najczęstszych nowotworów u kobiet.

203
00:15:26,160 --> 00:15:32,599
Rocznie w naszym kraju
umiera z tego powodu
prawie 2000 pacjentek.

204
00:15:33,080 --> 00:15:38,039
Dlaczego regularne badania
są takie ważne
i na czym polega profilaktyka?

205
00:15:38,360 --> 00:15:44,839
Dla Tatiany Fedyny diagnoza:
rak szyjki macicy była szokiem.

206
00:15:45,200 --> 00:15:49,159
Ja pomyślałam,
że ja mam trójkę dzieci
i ja muszę to jak najszybciej ogarnąć.

207
00:15:49,520 --> 00:15:52,039
Trafiła na stół operacyjny
w Narodowym Centrum Onkologii.

208
00:15:52,440 --> 00:15:54,999
Jak sama przyznaje,
w natłoku codziennych spraw

209
00:15:55,280 --> 00:15:57,319
własne zdrowie
postawiła na drugim miejscu.

210
00:15:57,680 --> 00:16:01,199
Dwa, trzy lata nie byłam u ginekologa
przez ten stres, przez tę wojnę.

211
00:16:01,560 --> 00:16:05,639
W Polsce z powodu raka szyjki macicy
umiera co roku nawet 1800 kobiet.

212
00:16:05,960 --> 00:16:16,879
Jeśli kobieta zachoruje w Polsce.
to ma 48% na przeżycie 5 lat.

213
00:16:17,280 --> 00:16:26,839
Jest ten rak rozpoznawany za późno.

214
00:16:27,280 --> 00:16:32,279
Tylko co piąta kobieta
regularnie wykonuje cytologię,

215
00:16:32,640 --> 00:16:35,439
ale na mapie są również miejsca,
o których mówi się "białe plamy".

216
00:16:35,760 --> 00:16:40,159
Zgłaszalność na badania
jest na poziomie 5%, 7%, 11%.

217
00:16:40,560 --> 00:16:43,839
I choć Ministerstwo Zdrowia
rozszerzyło grupę kobiet

218
00:16:44,200 --> 00:16:46,799
objętych programami profilaktyki
raka piersi i raka szyjki macicy,
chętnych brakuje.

219
00:16:47,200 --> 00:16:54,399
Przed epidemią to było
500 tys. kobiet,
a teraz zbliżamy się do 400 tys.,

220
00:16:54,720 --> 00:16:56,799
więc wciąż to jest ogromna luka.

221
00:16:57,200 --> 00:16:58,679
Dotychczas program badań
był skierowany do pań
w wieku 25-59 lat.

222
00:16:59,120 --> 00:17:03,919
Teraz badanie cytologiczne
można wykonać do 64. roku życia.

223
00:17:04,240 --> 00:17:09,479
To badanie jest bezbolesne,
nieinwazyjne.

224
00:17:09,880 --> 00:17:17,599
Cytologia wykonywana
jest we wszystkich
gabinetach ginekologicznych,

225
00:17:18,040 --> 00:17:19,239
które mają umowę z NFZ.

226
00:17:19,640 --> 00:17:21,599
Zachęcam wszystkie panie
i koleżanki, żeby przyjść.

227
00:17:21,880 --> 00:17:24,399
Dla siebie i dla rodziny
- mamy dla kogo żyć.

228
00:17:24,640 --> 00:17:27,759
Lekarze oprócz badań cytologicznych
zalecają szczepienia przeciwko HPV,

229
00:17:28,160 --> 00:17:31,599
bo to wirus brodawczaka ludzkiego
odpowiedzialny jest
za nowotwór szyjki macicy.

230
00:17:32,040 --> 00:17:38,479
Dla dziewczynek i chłopców
w wieku lat 12, 13.

231
00:17:38,920 --> 00:17:41,399
Bo profilaktyka ratuje życie.

232
00:17:41,760 --> 00:17:43,679
Radzę każdej kobiecie,
żeby badać się, by żyć.

233
00:17:47,840 --> 00:17:53,879
Rośnie gniew rolników w Europie.
Traktory, płonące opony
i obornik na ulicach.

234
00:17:54,240 --> 00:17:57,679
Po demonstracjach w Niemczech,
Rumunii i w Polsce

235
00:17:58,080 --> 00:17:59,279
rolnicze protesty
sparaliżowały Francję.

236
00:17:59,600 --> 00:18:02,719
Nad Sekwaną pojawiają się
porównania do buntu
"żółtych kamizelek",

237
00:18:03,040 --> 00:18:05,479
który wstrząsnął prezydenturą
Emmanuela Macrona.

238
00:18:05,800 --> 00:18:08,119
O tym, dlaczego francuska
wieś idzie na Paryż.

239
00:18:12,120 --> 00:18:15,399
Setki ciągników,
do tego gnojowica, bele słomy,

240
00:18:15,760 --> 00:18:18,999
płonące opony, a nawet owce.

241
00:18:19,440 --> 00:18:23,919
Francuscy rolnicy sparaliżowali kraj.

242
00:18:24,280 --> 00:18:28,599
Od lat mówimy, że mamy dość,
ale nikt nas nie słucha.

243
00:18:29,040 --> 00:18:32,919
A chcemy po prostu
móc godnie żyć z naszego zawodu.

244
00:18:33,320 --> 00:18:36,479
Ponosimy ogromne koszty.
Obciążenia są coraz większe.

245
00:18:36,880 --> 00:18:40,319
A ceny produktów w sklepach
nie są do nich dostosowane.

246
00:18:40,720 --> 00:18:41,359
Domagają się mniejszej biurokracji
i obniżki cen oleju napędowego.

247
00:18:45,520 --> 00:18:49,919
Skarżą się na nieuczciwą konkurencję
zagranicznych producentów żywności,

248
00:18:50,240 --> 00:18:51,919
która ich zdaniem nie spełnia
odpowiednich standardów.

249
00:18:52,320 --> 00:18:54,759
Do tego wyśrubowane unijne normy,
które utrudniają
produkcję żywności.

250
00:18:55,120 --> 00:19:01,719
Chodzi choćby o ograniczenie
stosowanie pestycydów.

251
00:19:02,160 --> 00:19:09,639
Podczas gdy prezydent Emmanuel Macron
w Indiach przechadza się
po czerwonych dywanach

252
00:19:12,160 --> 00:19:15,319
w iście królewskiej oprawie,

253
00:19:15,760 --> 00:19:25,679
zażegnać kryzys próbuje nowy premier,
Gabriel Attal,
najmłodszy w historii kraju.

254
00:19:26,120 --> 00:19:31,319
Przekonuje, że rozumie gniew rolników
i ich żądania. A część spełni.

255
00:19:31,760 --> 00:19:35,919
Zapowiada też walkę
o interesy producentów żywności
na szczeblu europejskim.

256
00:19:36,360 --> 00:19:40,399
Zdecydowaliśmy,
że stawiamy rolnictwo ponad wszystko.

257
00:19:40,800 --> 00:19:44,239
Obietnice rządu tylko chwilowo
uspokoiły nastroje.

258
00:19:44,720 --> 00:19:48,199
Jeśli szybko nie osiągniemy
rezultatów, otoczymy Paryż.

259
00:19:48,640 --> 00:19:51,719
Dorwiemy Macrona.
Jest potężny, ale my też.

260
00:19:52,240 --> 00:19:53,279
Rolnicy ostrzegają,

261
00:19:53,760 --> 00:19:55,039
że jeśli ich postulaty
nie zostaną zrealizowane,
ruszą na Paryż.

262
00:19:55,280 --> 00:19:55,879
Metoda zapłodnienia in vitro
może uratować nosorożce północne
przed całkowitym wyginięciem.

263
00:19:56,080 --> 00:19:58,159
Obecnie na świecie
żyją jedynie dwa osobniki.

264
00:20:01,120 --> 00:20:07,268
Metoda zapłodnienia in vitro
może uratować nosorożce północne
przed całkowitym wyginięciem.

265
00:20:07,709 --> 00:20:11,468
Obecnie na świecie
żyją jedynie dwa osobniki.

266
00:20:11,829 --> 00:20:15,268
Jeśli procedura przeprowadzona
u bliskich kuzynów tego gatunku
się powiedzie,

267
00:20:15,789 --> 00:20:18,188
być może już wkrótce
nosorożców północnych będzie więcej.

268
00:20:22,749 --> 00:20:24,588
Piękne i dostojne.

269
00:20:24,949 --> 00:20:31,188
Najin i Fatu. Tak nazywają się
te dwie samice
nosorożca białego północnego.

270
00:20:31,629 --> 00:20:35,428
Ostatnie dwie na świecie.

271
00:20:35,949 --> 00:20:40,628
Przyjęcie dwóch ostatnich znanych
nosorożców białych północnych

272
00:20:40,989 --> 00:20:43,508
wiąże się
z ogromną odpowiedzialnością.

273
00:20:43,949 --> 00:20:49,868
I każdego ranka przypomina nam,
że jeśli nic nie zostanie zrobione,
grozi im wyginięcie.

274
00:20:50,269 --> 00:20:52,588
Zapobiec temu ma in vitro.

275
00:20:52,949 --> 00:20:58,468
Naukowcom z Niemiec udało się
tą metodą zapłodnić samicę
nosorożca białego południowego.

276
00:20:58,869 --> 00:21:03,428
To bliski kuzyn
zagrożonego gatunku z północy.

277
00:21:03,829 --> 00:21:09,108
Dzięki któremu pierwsze młode
nosorożce północne mogą pojawić się
na świecie

278
00:21:09,509 --> 00:21:13,628
w ciągu najbliższych dwóch,
dwóch i pół roku.

279
00:21:13,989 --> 00:21:16,268
A czas ucieka. Naukowcom zależy,
by młode pojawiły się na świecie,

280
00:21:16,709 --> 00:21:20,388
zanim odejdą ostatnie dwie,
wiekowe już samice.

281
00:21:20,749 --> 00:21:24,748
Seniorki zostałyby
matkami zastępczymi maluchów.

282
00:21:25,229 --> 00:21:30,388
Robimy wszystko, co w naszej mocy,
co w ludzkiej mocy, aby upewnić się,

283
00:21:30,749 --> 00:21:33,908
że te zwierzęta nie znikną
z powierzchni ziemi.

284
00:21:34,269 --> 00:21:38,188
To, co mamy w komórce rozrodczej,
to, co mamy w genach,

285
00:21:38,549 --> 00:21:41,548
to jest mniej więcej 1/3 tego,
co kształtuje organizm.

286
00:21:41,949 --> 00:21:44,348
Natomiast 2/3
to są warunki zewnętrzne.

287
00:21:44,629 --> 00:21:49,268
Dlatego samo in vitro nie rozwiąże
problemu ginących gatunków.

288
00:21:49,669 --> 00:21:52,988
Ale jego pomoc według naukowców
jest nieoceniona.

289
00:21:53,309 --> 00:21:56,588
Dla każdego gatunku,
który jest zagrożony,

290
00:21:56,909 --> 00:22:00,628
powinno się robić bank
takich komórek rozrodczych.

291
00:22:01,029 --> 00:22:04,668
Powinno się zabezpieczać przyszłość,
bo naprawdę nie wiadomo,
jaka ona będzie.

292
00:22:05,109 --> 00:22:08,748
A ta rysuje się w czarnych barwach.

293
00:22:09,029 --> 00:22:12,068
Nigdy wcześniej w historii ludzkości
nie ginęło tak wiele gatunków

294
00:22:12,469 --> 00:22:17,228
i nie kurczyła się tak naprawdę
populacja zwierząt oraz roślin.

295
00:22:17,589 --> 00:22:23,508
To efekt działalności
tylko jednego gatunku - człowieka.

296
00:22:23,909 --> 00:22:26,228
To, co powinniśmy zrobić
przede wszystkim,

297
00:22:26,389 --> 00:22:30,108
to ograniczyć ten nasz negatywny
wpływ na planetę,

298
00:22:30,469 --> 00:22:32,588
ograniczyć nasz negatywny wpływ
na klimat.

299
00:22:32,949 --> 00:22:37,708
Lista gatunków zwierząt
zagrożonych wyginięciem
jest bardzo długa.

300
00:22:38,069 --> 00:22:43,348
O uratowanie choć części z nich
walczy cały sztab naukowców,

301
00:22:48,669 --> 00:22:52,708
Dziś w 19.30 to wszystko,
a już za chwilę nasi goście

302
00:22:53,109 --> 00:22:57,748
- doktor Barbara Brodzińska-Mirowska,
politolożka,

303
00:22:58,109 --> 00:23:01,668
Uniwersytet Mikołaja Kopernika
w Toruniu

304
00:23:02,029 --> 00:23:05,028
oraz prof. Sławomir Sowiński,
politolog z Uniwersytetu
Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

305
00:23:05,389 --> 00:23:09,868
Program z napisami tylko w TVP Info.