1
00:01:08,360 --> 00:01:10,359
27 grudnia, środa, 19.30.

2
00:01:10,400 --> 00:01:15,079
Tematy dnia.

3
00:01:15,120 --> 00:01:20,399
Przede wszystkim onkologia dziecięca,
psychiatria dziecięca.

4
00:01:20,440 --> 00:01:24,279
Milion żołnierzy w okopach.

5
00:01:24,320 --> 00:01:27,279
Ilu doczeka nowego roku?

6
00:01:27,320 --> 00:01:30,479
Możesz zginąć albo zostać kaleką,
albo przeżyć.

7
00:01:30,520 --> 00:01:39,919
Nietrafiony prezent ma uczucia.

8
00:01:39,960 --> 00:01:41,319
3 mld w obligacjach

9
00:01:41,360 --> 00:01:43,759
nie dla mediów publicznych,

10
00:01:43,800 --> 00:01:47,119
a do dyspozycji NFZ.

11
00:01:47,160 --> 00:01:57,039
Będzie nowa ustawa okołobudżetowa.

12
00:01:57,080 --> 00:01:59,039
Prezydent złożył
własny projekt ustawy

13
00:01:59,080 --> 00:02:01,039
zawierający podwyżki dla nauczycieli,

14
00:02:01,080 --> 00:02:07,999
ale Sejm nie zamierza pracować
nad nim w przyspieszonym trybie.

15
00:02:08,040 --> 00:02:09,199
W szkołach pustki.

16
00:02:09,240 --> 00:02:10,799
Dzieci mają przerwę świąteczną.

17
00:02:10,840 --> 00:02:12,599
Nauczyciele liczyli na to,

18
00:02:12,640 --> 00:02:14,439
że gdy wrócą w styczniu do pracy,

19
00:02:14,480 --> 00:02:25,919
ich pasja będzie o 30 procent wyższa.

20
00:02:25,960 --> 00:02:28,919
To musi być załatwione.

21
00:02:28,960 --> 00:02:35,519
Jak najszybciej.

22
00:02:35,560 --> 00:02:38,719
Myślę sobie, że dobrze by było,

23
00:02:38,760 --> 00:02:44,559
żeby nie padły ofiarą przepychanki

24
00:02:44,600 --> 00:02:46,839
pomiędzy pałacem a KPRM.

25
00:02:46,880 --> 00:02:50,039
Powodem weta były 3 miliardy złotych,

26
00:02:50,080 --> 00:02:53,039
które mogły, choć nie musiały,
trafić do mediów publicznych.

27
00:02:53,080 --> 00:02:55,119
Jarosław Kaczyński tupnie nogą,

28
00:02:55,160 --> 00:02:58,879
a ktoś, kto powinien stać
ponad podziałami, ponad partiami,

29
00:02:58,920 --> 00:03:00,719
reprezentować godnie decyzję narodu,

30
00:03:00,760 --> 00:03:02,159
która padła 15 października,

31
00:03:02,200 --> 00:03:06,159
reaguje na to tupnięcie

32
00:03:06,200 --> 00:03:09,799
Prezydent opublikował dziś
swój projekt,

33
00:03:09,840 --> 00:03:12,759
który możliwości dofinansowania
mediów publicznych nie daje,

34
00:03:12,800 --> 00:03:16,039
ale gwarantuje podwyżki
dla nauczycieli
i pracowników budżetówki.

35
00:03:16,080 --> 00:03:18,839
Andrzej Duda liczył,
że Sejm zajmie się tym natychmiast.

36
00:03:18,880 --> 00:03:26,479
Tak się nie stanie.

37
00:03:26,520 --> 00:03:28,519
Czyli 10-11 stycznia.

38
00:03:28,560 --> 00:03:31,919
Dziś oprócz ustawy prezydenckiej
pojawił się kolejny projekt rządowy.

39
00:03:31,960 --> 00:03:33,759
Teraz nie będzie już wątpliwości,

40
00:03:33,800 --> 00:03:35,799
na co zostaną wydane
3 miliardy złotych,

41
00:03:35,840 --> 00:03:38,199
które tak zaniepokoiły prezydenta.

42
00:03:38,240 --> 00:03:44,239
Przede wszystkim onkologia dziecięca,
psychiatria dziecięca.

43
00:03:44,280 --> 00:03:46,999
Pieniędzy na media publiczne
w nowym rządowym projekcie

44
00:03:47,040 --> 00:03:49,159
nie ma w ogóle.

45
00:03:49,200 --> 00:03:52,399
Sposobem na finansowanie mediów
ma się zająć minister kultury.

46
00:03:52,440 --> 00:03:59,919
PiS żąda jego dymisji.

47
00:03:59,960 --> 00:04:06,439
Trwa okupacja siedziby TVP.

48
00:04:06,480 --> 00:04:13,279
Przy placu Powstańców Warszawy.

49
00:04:13,320 --> 00:04:17,359
Rada Mediów Narodowych ogłosiła
nazwisko popieranego
przez polityków PiS prezesa.

50
00:04:17,400 --> 00:04:18,919
My działamy zgodnie z prawem.

51
00:04:18,960 --> 00:04:21,599
Jeśli ktoś uważa,
że działamy niezgodnie z prawem,

52
00:04:21,640 --> 00:04:36,439
ma do tego instytucje odwoławcze.

53
00:04:36,480 --> 00:04:39,599
Rząd deklaruje,

54
00:04:39,640 --> 00:04:41,999
że priorytetem jest
ustawa okołobudżetowa,

55
00:04:42,040 --> 00:04:44,439
a w niej pieniądze na onkologię
i na podwyżki.

56
00:04:44,480 --> 00:04:48,679
Jeśli ustawa wejdzie w życie
z opóźnieniem,

57
00:04:48,720 --> 00:05:00,959
nauczyciele i pracownicy budżetówki
wyższe pensje dostaną
z wyrównaniem od stycznia.

58
00:05:01,000 --> 00:05:04,159
Rodzice dzieci chorych onkologicznie
nie dyskutują o polityce.

59
00:05:04,200 --> 00:05:12,799
W szpitalnych korytarzach
nie mają na to czasu i siły.

60
00:05:12,840 --> 00:05:17,359
To opowieść o ludziach,
którzy nie potrzebują cudu,
ale pieniędzy.

61
00:05:17,400 --> 00:05:26,079
Podniesienie laptopa, talerza
jedną ręką było czymś trudnym.

62
00:05:26,120 --> 00:05:29,839
U szesnastoletniej Julii w ten sposób
objawiał się złośliwy nowotwór kości.

63
00:05:29,880 --> 00:05:31,479
Rak zaatakował jej prawą rękę.

64
00:05:31,520 --> 00:05:34,079
Liceum. Najlepsze lata.
To wszystko zostało zabrane.

65
00:05:34,120 --> 00:05:36,279
Człowiek ma przyspieszony kurs
dorastania.

66
00:05:36,320 --> 00:05:38,159
Trzeba było się zmierzyć z diagnozą.

67
00:05:38,200 --> 00:05:39,159
To był ogromny szok.

68
00:05:39,200 --> 00:05:41,159
Świat się skończył.

69
00:05:41,200 --> 00:05:42,799
Właśnie to czują rodzice dzieci,

70
00:05:42,840 --> 00:05:48,319
które chorują na nowotwory.

71
00:05:48,360 --> 00:05:51,319
Co roku diagnozuje się
ponad 1200 przypadków w Polsce.

72
00:05:51,360 --> 00:05:54,119
To są wielotygodniowe,
wielomiesięczne terapie,

73
00:05:54,160 --> 00:05:57,559
które wymagają okresowego
lub ciągłego pobytu w szpitalu.

74
00:05:57,600 --> 00:05:59,999
Leczenie oprócz tego,
że jest długotrwałe,

75
00:06:00,040 --> 00:06:04,599
jest bardzo kosztowne.

76
00:06:04,640 --> 00:06:07,479
Zakup specjalistycznego sprzętu
do operacji, diagnostyki

77
00:06:07,520 --> 00:06:09,439
liczy się w milionach.

78
00:06:09,480 --> 00:06:12,279
Jedno urządzenie wykorzystywane
do zabiegu operacyjnego

79
00:06:12,320 --> 00:06:15,479
kosztuje 2,5 miliona.

80
00:06:15,520 --> 00:06:18,319
Nawet jeśli mówimy
o nowoczesnych aparatach do rezonansu

81
00:06:18,360 --> 00:06:30,839
czy nowoczesnych aparatach
do tomografii komputerowej,

82
00:06:30,880 --> 00:06:33,039
to są sumy kilkudziesięciu milionów.

83
00:06:33,080 --> 00:06:35,719
Po operacji wymagana jest
opieka psychologiczna.

84
00:06:35,760 --> 00:06:39,559
Dla młodych pacjentów takie wsparcie
jest szczególnie istotne.

85
00:06:39,600 --> 00:06:42,359
Żeby dać radę, mieć siłę
od początku do końca leczenia.

86
00:06:42,400 --> 00:06:44,399
Po leczeniu
konieczna jest rehabilitacja.

87
00:06:44,440 --> 00:06:46,799
Opłacana zwykle przez rodziców.

88
00:06:46,840 --> 00:06:48,399
Jedna wizyta to 100-150 złotych.

89
00:06:48,440 --> 00:06:50,839
To wszystko jest z naszej kieszeni.

90
00:06:50,880 --> 00:06:54,079
Bywa, że najbliżsi na własną rękę
organizują zbiórki na leczenie,

91
00:06:54,120 --> 00:06:56,919
bo niektóre terapie
nie są finansowane z publicznej kasy.

92
00:06:56,960 --> 00:06:58,079
Bardzo byśmy chcieli,

93
00:06:58,120 --> 00:07:02,079
żeby te leki były
normalnie refundowane

94
00:07:02,120 --> 00:07:04,999
i żebyśmy nie musieli
się zastanawiać

95
00:07:05,040 --> 00:07:08,199
i trochę zrzucać odpowiedzialność
na fundację czy na rodziców.

96
00:07:08,240 --> 00:07:09,759
Ale żeby nowotwór wykryć w porę,

97
00:07:09,800 --> 00:07:11,239
niezbędna jest diagnostyka.

98
00:07:11,280 --> 00:07:14,239
To czas jest na wagę życia.

99
00:07:14,280 --> 00:07:18,079
Dzieci szybko się rozwijają
i tak samo szybko rozwija się
choroba nowotworowa.

100
00:07:18,120 --> 00:07:20,879
Skierowanie dziecka
na odpowiednie badania,

101
00:07:20,920 --> 00:07:24,279
żeby trafiło jak najszybciej
na tor właściwego leczenia,

102
00:07:24,320 --> 00:07:28,199
jest bardzo ważne.

103
00:07:28,240 --> 00:07:34,279
Po podaniu pierwszej chemii,
gdzie lekarze szybko zareagowali,
zaczęły te objawy hamować.

104
00:07:34,320 --> 00:07:36,879
Skuteczne leczenie raka
nierozerwalnie wiąże się więc

105
00:07:36,920 --> 00:07:41,479
z ogromnymi nakładami pieniędzy.

106
00:07:41,520 --> 00:07:43,919
Pieniędzy,
których zabraknąć nie może.

107
00:07:43,960 --> 00:07:45,919
To są dzieci ubezpieczone,
to są dzieci,

108
00:07:45,960 --> 00:07:49,519
które są przyszłością tego kraju.

109
00:07:49,560 --> 00:07:52,119
Tak jak zdrowe dzieci mają
swoje plany i marzenia.

110
00:07:52,160 --> 00:07:54,559
Żeby spotkać się ze znajomymi
bez maseczek,

111
00:07:54,600 --> 00:08:01,639
żeby pójść normalnie do kina,
zrobić sobie paznokcie.

112
00:08:01,680 --> 00:08:04,279
Premier Tusk zapowiada prace

113
00:08:04,320 --> 00:08:06,759
nad rozwiązaniem kwestii
funduszu kościelnego.

114
00:08:06,800 --> 00:08:09,279
Są polityczne środowiska,

115
00:08:09,320 --> 00:08:13,399
które uznają takie wsparcie
dla Kościoła katolickiego

116
00:08:13,440 --> 00:08:15,759
za sprzeczne
ze świeckim charakterem państwa.

117
00:08:15,800 --> 00:08:21,079
Optymalnym, a jednocześnie
sprawiedliwym rozwiązaniem

118
00:08:21,120 --> 00:08:25,319
ma być połączenie wpłaty
z deklaracją przynależności
do wspólnoty.

119
00:08:25,360 --> 00:08:28,159
Nikt nie powinien ulec pokusie
konfrontacji wokół religii

120
00:08:28,200 --> 00:08:31,279
czy wokół Kościoła.

121
00:08:31,320 --> 00:08:36,999
Uporządkujemy te sprawy
bez zbędnych emocji, kulturalnie.

122
00:08:37,040 --> 00:08:39,439
Te prace nad nowymi regulacjami
będą zmierzały,

123
00:08:39,480 --> 00:08:44,959
i to jest ustalenie,

124
00:08:45,000 --> 00:08:50,599
będą zmierzały w stronę
systemu odpowiedzialności finansowej
wiernych za swoje kościoły,

125
00:08:50,640 --> 00:08:55,239
a więc mówimy o systemie
dobrowolnego odpisu od podatku

126
00:08:55,280 --> 00:08:58,079
osób zainteresowanych
wsparciem swojego kościoła.

127
00:08:58,120 --> 00:08:59,679
Musi to być decyzja wiernych,

128
00:08:59,720 --> 00:09:05,879
a nie decyzja państwowa.

129
00:09:05,920 --> 00:09:08,239
Tak, żeby wszyscy mieli
poczucie sprawiedliwości.

130
00:09:08,280 --> 00:09:09,479
Jedni więzi z kościołem,

131
00:09:09,520 --> 00:09:10,879
a drudzy poczucie,

132
00:09:10,920 --> 00:09:20,559
że nie płacą na coś,
na co nie chcą płacić pieniędzy.

133
00:09:20,600 --> 00:09:23,319
Wielkopolska i wielka Polska
pamiętają o tym powstaniu.

134
00:09:23,360 --> 00:09:30,319
105 lat temu zaczął się zryw,

135
00:09:30,360 --> 00:09:36,559
który dał wolność od zaborcy,
świadomość, że dajemy radę.

136
00:09:36,600 --> 00:09:40,799
Z powstania musi płynąć nauka,
bo zawsze płynie krew.

137
00:09:40,840 --> 00:09:43,399
Powstanie wielkopolskie
niesie do dziś.

138
00:09:43,440 --> 00:09:45,799
Wołam wszystkich powstańców,
którzy toczyli bój

139
00:09:45,840 --> 00:09:48,639
o przyłączenie Wielkopolski
do macierzy.

140
00:09:48,680 --> 00:09:51,959
Stańcie do apelu!

141
00:09:52,000 --> 00:10:03,559
100 lat temu odzyskali Wielkopolskę
i pokazali,

142
00:10:03,600 --> 00:10:05,759
że powstania mogą
budować narodowy sukces.

143
00:10:05,800 --> 00:10:09,039
Spotykamy się tutaj od wielu lat,

144
00:10:09,080 --> 00:10:13,039
aby oddać hołd poległym bohaterom
i zamanifestować dumę i radość
ze zwycięstwa.

145
00:10:13,080 --> 00:10:14,199
Powstanie trwało 52 dni.

146
00:10:14,240 --> 00:10:16,079
Kosztowało życie ponad 2000 Polaków.

147
00:10:16,120 --> 00:10:19,479
Rozpoczęło się pod hotelem Bazar.

148
00:10:19,520 --> 00:10:22,159
Tak 105 lat temu uwiecznił
go malarz i powstaniec.

149
00:10:22,200 --> 00:10:24,119
W hotelu zatrzymał się
Ignacy Paderewski.

150
00:10:24,160 --> 00:10:27,719
Jego przyjazd do Poznania
uruchomił serię wydarzeń.

151
00:10:27,760 --> 00:10:29,999
Jego obecność w Poznaniu
uświadomiła Polakom

152
00:10:30,040 --> 00:10:32,039
mieszkającym w Poznaniu
i Wielkopolsce,

153
00:10:32,080 --> 00:10:35,159
że o nich nie zapomniano.

154
00:10:35,200 --> 00:10:37,159
W pobliżu gmachu
doszło do wymiany ognia.

155
00:10:37,200 --> 00:10:38,719
Zginął Franciszek Ratajczak.

156
00:10:38,760 --> 00:10:40,839
Pierwsza ofiara.

157
00:10:40,880 --> 00:10:45,199
Powstańcy kierowali się do gmachów
strategicznie ważnych.

158
00:10:45,240 --> 00:10:48,079
Dworzec, poczta, koszary.

159
00:10:48,120 --> 00:10:50,279
Kluczowe było lotnisko
w podpoznańskiej wsi.

160
00:10:50,320 --> 00:10:51,879
Bitwa nie trwała nawet 20 minut,

161
00:10:51,920 --> 00:10:57,599
ale miała ogromne znaczenie.

162
00:10:57,640 --> 00:11:02,239
W ręce powstańców trafił sprzęt
o wartości 200 mln marek niemieckich.

163
00:11:02,280 --> 00:11:05,119
Lotnictwo, którym musiała dysponować
polska armia,

164
00:11:05,160 --> 00:11:07,719
czy to stacjonujące w Warszawie,
Krakowie czy Lwowie,

165
00:11:07,760 --> 00:11:10,319
byłoby niczym bez tej pomocy,

166
00:11:10,360 --> 00:11:23,279
która przyszła właśnie z Poznania
po powstaniu wielkopolskim.

167
00:11:23,320 --> 00:11:25,479
O wolność, przyłączenie
do Rzeczypospolitej

168
00:11:25,520 --> 00:11:27,479
walczyli żołnierze
armii wielkopolskiej.

169
00:11:27,520 --> 00:11:29,519
Walczyli często w pruskich mundurach.

170
00:11:29,560 --> 00:11:32,439
By się odróżnić, umieszczali
na ubraniach orła lub flagę.

171
00:11:32,480 --> 00:11:37,319
Walczono także w oświacie.

172
00:11:37,360 --> 00:11:41,519
Warto spojrzeć na aktywność
naszych przodkiń

173
00:11:41,560 --> 00:11:44,959
zarówno poprzez aspekt
wieloletniego zaangażowania
w pracę u podstaw,

174
00:11:45,000 --> 00:11:47,159
pracę organiczną,

175
00:11:47,200 --> 00:11:52,599
ale także w kontekście
bezpośredniego udziału
w wysiłku zbrojnym.

176
00:11:52,640 --> 00:11:55,039
Dzięki powstaniu
powiększył się repertuar

177
00:11:55,080 --> 00:12:00,559
polskich pieśni legionowych.

178
00:12:00,600 --> 00:12:05,559
Marsylianka Wielkopolska uczciła
pierwszą rocznicę wybuchu insurekcji.

179
00:12:05,600 --> 00:12:17,679
Rok temu swoje wykonanie
pokazali harcerze ZHR.

180
00:12:17,720 --> 00:12:35,399
Dzięki powstaniu wielkopolskiemu
rozmawiamy po polsku w Poznaniu.

181
00:12:35,440 --> 00:12:38,799
Jakbym miał taki jeden zgrabny rym,

182
00:12:38,840 --> 00:12:41,199
który mógłby podsumować
powstanie wielkopolskie:

183
00:12:41,240 --> 00:12:42,559
zapamiętaj to jedno zdanie:

184
00:12:42,600 --> 00:12:44,439
wielkopolskie zwycięskie powstanie.

185
00:12:44,480 --> 00:12:50,079
I niech tak zostanie. Takowa

186
00:12:50,120 --> 00:12:55,159
Tak poważnych zakłóceń sygnału GPS
nad Polską nie obserwowano od 2 lat,

187
00:12:55,200 --> 00:12:58,359
czyli od rozpoczęcia
pełnoskalowej rosyjskiej agresji
na Ukrainę.

188
00:12:58,400 --> 00:13:00,759
Zakłócenia objęły połowę kraju,
w tym Warszawę,

189
00:13:00,800 --> 00:13:01,959
północną część Polski,

190
00:13:02,000 --> 00:13:03,399
południową część Bałtyku.

191
00:13:03,440 --> 00:13:05,799
Ich przyczyna nie jest znana.

192
00:13:05,840 --> 00:13:10,639
Występowanie zakłóceń potwierdziła
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej,

193
00:13:10,680 --> 00:13:14,079
która odpowiada
za przestrzeń powietrzną nad Polską.

194
00:13:14,120 --> 00:13:17,679
Do piratów wystosowano
depesze ostrzegające,

195
00:13:17,720 --> 00:13:21,879
ale ruch lotniczy odbywa się
normalnie.

196
00:13:21,920 --> 00:13:30,199
Problemy z sygnałem GPS pojawiły się
wczoraj wieczorem

197
00:13:30,240 --> 00:13:34,319
i wciąż utrzymują się na obszarze
obejmującym północne
i centralne regiony Polski.

198
00:13:34,360 --> 00:13:38,119
Podobne problemy
są w okolicach Moskwy,
Petersburga i na Bliskim Wschodzie.

199
00:13:38,160 --> 00:13:42,039
Zaostrzają się protesty w Serbii.

200
00:13:42,080 --> 00:13:45,039
Po przedterminowych
wyborach parlamentarnych
i samorządowych.

201
00:13:45,080 --> 00:13:47,599
Dziesiąty dzień z rzędu
na ulice Belgradu

202
00:13:47,640 --> 00:13:50,399
wyszli mieszkańcy, domagając się
powtórzenia głosowania.

203
00:13:50,440 --> 00:13:53,759
Ich zdaniem sfałszowanego.

204
00:13:53,800 --> 00:13:56,519
Rosja mówi o inspirowanym
przez Zachód nowym Majdanie.

205
00:13:56,560 --> 00:13:59,319
Kilkanaście tysięcy protestujących
na ulicach Belgradu

206
00:13:59,360 --> 00:14:00,759
to głównie studenci.

207
00:14:00,800 --> 00:14:03,039
Domagają się zbadania
nieprawidłowości

208
00:14:03,080 --> 00:14:12,279
w spisach wyborców
i podejrzenia fałszerstwa.

209
00:14:12,320 --> 00:14:15,799
Od kilku dni w proteście
głodówkę prowadzi
kilkoro posłów opozycji.

210
00:14:15,840 --> 00:14:18,039
Zapowiada się blokadę
głównych ulic stolicy.

211
00:14:18,080 --> 00:14:21,039
Na sobotę zwołano
wielką demonstrację w Belgradzie.

212
00:14:21,080 --> 00:14:25,279
Prezydent Serbii, którego była partia
oficjalnie wygrała wybory,

213
00:14:25,320 --> 00:14:29,959
mówi o zorganizowanym spisku.

214
00:14:30,000 --> 00:14:39,479
Taki sam głos słychać z Kremla,
który od lat popiera władzę w Serbii.

215
00:14:39,520 --> 00:14:42,639
Awdijiwka - symbol ukraińskiego oporu
w wojnie z Rosją.

216
00:14:42,680 --> 00:14:45,279
Choć najkrwawsze walki trwają tam
od niespełna 2 lat,

217
00:14:45,320 --> 00:14:46,879
to zapach prochu czuć od lat 9.

218
00:14:46,920 --> 00:14:47,839
Od 2014 roku.

219
00:14:47,880 --> 00:14:49,879
Rosjanie stracili tam
15 tysięcy ludzi,

220
00:14:49,920 --> 00:14:50,879
ale nie ustępują,

221
00:14:50,920 --> 00:14:52,119
bo to wrota do Doniecka.

222
00:14:52,160 --> 00:14:56,559
Ilu ludzi z okopów
przeżyje do Nowego Roku?

223
00:15:07,360 --> 00:15:14,199
Awdijiwka to miasto symbol.

224
00:15:14,240 --> 00:15:16,999
Twierdza, którą Rosjanie
próbują zdobyć od 2014 roku.

225
00:15:17,040 --> 00:15:21,239
Najpierw w trakcie wojny o Donbas.

226
00:15:21,280 --> 00:15:23,879
Potem od początku
pełnoskalowej inwazji na Ukrainę.

227
00:15:23,920 --> 00:15:26,079
Rosyjskie wojska prowadzą
kolejne szturmy.

228
00:15:26,120 --> 00:15:27,839
Cofnijmy się o kilkanaście miesięcy.

229
00:15:27,880 --> 00:15:34,239
Jesień ubiegłego roku.

230
00:15:34,280 --> 00:15:39,279
Mimo oblężenia są tu jeszcze cywile.

231
00:15:39,320 --> 00:15:42,479
Spotykam kilkunastoletnią Nadię,
ośmioletniego chłopca, ich mamę.

232
00:15:42,520 --> 00:15:44,079
Nasze dzieci chodzą do szkoły.

233
00:15:44,120 --> 00:15:47,359
Nasze drugie mieszkanie
zostało zniszczone,

234
00:15:47,400 --> 00:15:49,639
ale tego, co jest na parterze,
nie zostawią.

235
00:15:49,680 --> 00:15:51,439
Kiedy wracam tutaj miesiąc później,

236
00:15:51,480 --> 00:15:56,119
blok jest całkowicie spalony.

237
00:15:56,160 --> 00:15:58,359
Po cywilach ani śladu.
Zginęli czy uciekli?

238
00:15:58,400 --> 00:16:00,039
Nigdy się tego nie dowiedziałem.

239
00:16:00,080 --> 00:16:01,039
Zima zeszłego roku.

240
00:16:01,080 --> 00:16:04,399
Oblężenie trwa.

241
00:16:04,440 --> 00:16:08,559
Rosjanie uznają,
że zrównanie miasta z ziemią

242
00:16:08,600 --> 00:16:10,919
pomoże w jego zajęciu.

243
00:16:10,960 --> 00:16:12,319
Mylą się. Oto cała ta wojna.

244
00:16:12,360 --> 00:16:16,639
Przeciwko komu walczy ruski mir?

245
00:16:16,680 --> 00:16:21,719
Przeciwko zwykłym obywatelom,
którym niszczą życie,

246
00:16:21,760 --> 00:16:29,799
mordują ich życie dzieci.

247
00:16:29,840 --> 00:16:33,559
Każdy budynek jest spalony,
zniszczony albo uszkodzony.

248
00:16:33,600 --> 00:16:37,559
Wiosną po zajęciu Bachmutu
rosyjskie ataki robią się
jeszcze bardziej intensywne.

249
00:16:37,600 --> 00:16:40,839
Jestem na ukraińskich
wysuniętych pozycjach

250
00:16:40,880 --> 00:16:47,919
10 kilometrów od granic do Doniecka
i niecały kilometr
od rosyjskich okopów.

251
00:16:47,960 --> 00:16:50,679
To położenie sprawia,
że jest tak ważna dla Ukraińców.

252
00:16:50,720 --> 00:16:53,119
Teraz oddamy jakiś kawałek
naszej ziemi,

253
00:16:53,160 --> 00:16:56,319
w przyszłości będziemy musieli
ją przywracać.

254
00:16:56,360 --> 00:16:59,159
Przywracanie jej jest trudniejsze
niż trzymanie obrony.

255
00:16:59,200 --> 00:17:01,239
Staramy się,
prowadzimy obronę manewrową,

256
00:17:01,280 --> 00:17:04,119
robimy wszystko, żeby ocalić
każdy kawałek naszej ziemi.

257
00:17:04,160 --> 00:17:05,239
Mijają kolejne miesiące.

258
00:17:05,280 --> 00:17:06,879
Gorące lato, deszczowa jesień.

259
00:17:06,920 --> 00:17:08,279
Twierdza dalej się broni.

260
00:17:08,320 --> 00:17:09,279
Dlaczego?

261
00:17:09,320 --> 00:17:11,479
Bo ma obrońców,
którzy niczego się nie boją.

262
00:17:11,520 --> 00:17:13,839
Czego się tu bać.

263
00:17:13,880 --> 00:17:19,439
Tutaj co do zasady
nie ma się czego bać.

264
00:17:19,480 --> 00:17:22,279
Po prostu możesz zginąć
albo zostać kaleką, albo przeżyć.

265
00:17:22,320 --> 00:17:25,999
Są tylko 3 opcje.

266
00:17:26,040 --> 00:17:27,999
Rosjanie atakują ze wszystkich stron.

267
00:17:28,040 --> 00:17:31,119
Nie liczą się ze stratami.

268
00:17:31,160 --> 00:17:33,919
Według szacunków tylko od września
wokół miasta zginęło

269
00:17:33,960 --> 00:17:35,959
około 15 tysięcy
rosyjskich żołnierzy.

270
00:17:36,000 --> 00:17:37,959
Sytuacja obrońców jest
coraz trudniejsza.

271
00:17:38,000 --> 00:17:39,839
Powoli zaciska się pętla okrążenia.

272
00:17:39,880 --> 00:17:46,719
Mimo tego Awdijiwka dalej walczy.

273
00:17:46,760 --> 00:17:50,559
Siły zbrojne Ukrainy zaciekle bronią
swoich pozycji
na całym długim froncie.

274
00:17:50,600 --> 00:17:53,839
Święta w okopach spędziło
prawie milion ukraińskich żołnierzy.

275
00:17:53,880 --> 00:17:55,879
Wielu z nich nie dożyje
do Nowego Roku.

276
00:17:55,920 --> 00:18:02,959
Taka jest cena ukraińskiej wolności.

277
00:18:03,000 --> 00:18:07,399
Frombork - prawdziwy skarb
na mapie polskiej.

278
00:18:07,440 --> 00:18:13,839
Teraz zaprasza szczególnie,
żeby go odwiedzić.

279
00:18:13,880 --> 00:18:16,799
Okazja to 75. rocznica
istnienia muzeum Mikołaja Kopernika.

280
00:18:16,840 --> 00:18:18,679
Początkowo była to skromna placówka.

281
00:18:18,720 --> 00:18:20,679
Dziś zasoby liczą tysiące eksponatów.

282
00:18:20,720 --> 00:18:22,519
Ponownie cieszą oko zwiedzających.

283
00:18:22,560 --> 00:18:28,999
Zabytki oraz obiekty,
które znalazły się

284
00:18:29,040 --> 00:18:33,639
na pierwszej wystawie
poświęconej Mikołajowi Kopernikowi

285
00:18:33,680 --> 00:18:34,999
zorganizowanej w 1948 roku.

286
00:18:35,040 --> 00:18:37,279
Teraz można je zobaczyć ponownie.

287
00:18:37,320 --> 00:18:39,399
Jest niewiele obiektów,
ale ważne jest to,

288
00:18:39,440 --> 00:18:41,079
że zachowały się przez tyle lat.

289
00:18:41,120 --> 00:18:42,839
Zmieniając miejsce przechowywania.

290
00:18:42,880 --> 00:18:45,879
Zachowały się w doskonałym stanie.

291
00:18:45,920 --> 00:18:49,159
Wiele obiektów,
które były przygotowane
na tę pierwszą wystawę,

292
00:18:49,200 --> 00:18:55,279
znajduje się w przestrzeni muzeum
od lat.

293
00:18:55,320 --> 00:18:58,479
Pokazaliśmy te,
które nigdy od tamtych lat
nie były eksponowane.

294
00:18:58,520 --> 00:19:08,799
Jubileuszowa ekspozycja
muzeum Mikołaja Kopernika
we Fromborku ukazuje

295
00:19:08,840 --> 00:19:10,759
m.in. gipsowe projekty
pomniku astronoma,

296
00:19:10,800 --> 00:19:16,039
kopie fotograficzne portretów
i przyrządów astronomicznych.

297
00:19:16,080 --> 00:19:22,079
Chcieliśmy pokazać wszystko to,
co dotyczy zarówno budynków, zbiorów,

298
00:19:22,120 --> 00:19:26,239
wydawnictw,

299
00:19:26,280 --> 00:19:33,759
a także przedstawić wizerunki
kierujących tą instytucją od 75 lat.

300
00:19:33,800 --> 00:19:40,159
Wystawa dla zwiedzających
będzie dostępna do połowy lutego.

301
00:19:40,200 --> 00:19:47,439
Za 4 dni najważniejsza
dla wielu polskich rodzin
waloryzacja.

302
00:19:47,480 --> 00:19:50,439
500+ zamieni się w 800+
na każde dziecko do pełnoletności.

303
00:19:50,480 --> 00:19:53,879
Podatnika będzie to kosztowało
około 70 mld rocznie,

304
00:19:53,920 --> 00:19:57,079
ale w politycznym języku
lepiej brzmi inwestycja niż koszt.

305
00:19:57,120 --> 00:20:02,719
Żadne nowe formalności
nie będą potrzebne.

306
00:20:02,760 --> 00:20:04,759
Program Rodzina 500+
został wprowadzony

307
00:20:04,800 --> 00:20:08,199
przez rząd Zjednoczonej Prawicy
w 2016 roku.

308
00:20:08,240 --> 00:20:17,679
Jego celem było to,
żeby w Polsce rodziło się
więcej dzieci.

309
00:20:17,720 --> 00:20:20,839
W maju podczas konwencji programowych
Jarosław Kaczyński ogłosił

310
00:20:20,880 --> 00:20:23,479
waloryzację tego sztandarowego
dla PiS programu.

311
00:20:23,520 --> 00:20:25,999
500+ to będzie ciągle
nazwa pamiętana,

312
00:20:26,040 --> 00:20:27,559
ale suma będzie inna. 800+.

313
00:20:27,600 --> 00:20:30,719
Po wyborach nowy rząd potwierdził,

314
00:20:30,760 --> 00:20:32,959
że to świadczenie
nie będzie zlikwidowane.

315
00:20:33,000 --> 00:20:37,999
To nie jest łaska.

316
00:20:38,040 --> 00:20:41,879
To jest zobowiązanie
do budowy nowoczesnego
bezpiecznego państwa dobrobytu,

317
00:20:41,920 --> 00:20:46,039
w którym programy i rozwiązania
mają charakter systemowy.

318
00:20:46,080 --> 00:20:49,479
W którym polskie rodziny
po 7 latach oczekiwania
na waloryzację 500+

319
00:20:49,520 --> 00:20:53,719
w końcu zobaczą 800 złotych.

320
00:20:53,760 --> 00:20:56,359
W UE państwa członkowskie
realizują różne formy

321
00:20:56,400 --> 00:20:59,359
wsparcia rodziców w wychowywaniu
i utrzymaniu potomstwa.

322
00:20:59,400 --> 00:21:02,399
Koszty opieki nad dziećmi
na całym kontynencie europejskim

323
00:21:02,440 --> 00:21:04,439
są bardzo zróżnicowane.

324
00:21:04,480 --> 00:21:32,439
Według danych OECD

325
00:21:32,480 --> 00:21:37,639
wahają się zależnie od kraju.

326
00:21:37,680 --> 00:21:41,439
Waloryzacja programu 500+
będzie miała wpływ
na inflację w przyszłym roku.

327
00:21:41,480 --> 00:21:44,559
W drugim półroczu przyszłego roku
inflacja może nam odbić.

328
00:21:44,600 --> 00:21:49,799
Jeśli rzeczywiście odbije,

329
00:21:49,840 --> 00:21:53,039
jeśli wróci w okolice 7-8%,

330
00:21:53,080 --> 00:21:55,079
to będziemy się dość długo
z nią męczyć.

331
00:21:55,120 --> 00:21:57,479
By pobierać świadczenie
w wysokości 800 złotych,

332
00:21:57,520 --> 00:22:00,479
nie trzeba składać
dodatkowych dokumentów.

333
00:22:00,520 --> 00:22:05,119
To świadczenie wychowawcze
wypłacane jest
w okresach świadczeniowych,

334
00:22:05,160 --> 00:22:11,799
które trwają od czerwca
do końca maja nowego roku,

335
00:22:11,840 --> 00:22:17,679
więc jesteśmy w trakcie
takiego trwającego okresu
świadczeniowego.

336
00:22:17,720 --> 00:22:21,319
Pierwsze wnioski należy złożyć
przed końcem obecnego roku
świadczeniowego.

337
00:22:21,360 --> 00:22:23,119
ZUS będzie je przyjmował od lutego.

338
00:22:23,160 --> 00:22:24,919
Polski zielony rekord energetyczny.

339
00:22:24,960 --> 00:22:28,999
25 grudnia wiatraki w całej Polsce
wytworzyły największą ilość energii
w historii.

340
00:22:29,040 --> 00:22:30,199
185 gigawatogodzin.

341
00:22:30,240 --> 00:22:33,999
Eksperci twierdzą,
że tak dobrze jeszcze nie było.

342
00:22:34,040 --> 00:22:37,079
Niestety całej tej energii
nie byliśmy w stanie zatrzymać,

343
00:22:37,120 --> 00:22:41,079
bo polskie sieci energetyczne
nie mogły aż tak dużo zmagazynować.

344
00:22:41,120 --> 00:22:44,079
Zerwane dachy, połamane drzewa.

345
00:22:44,120 --> 00:22:47,119
Drugi dzień świąt nie był łaskawy
dla wielu miejsc w Polsce.

346
00:22:47,160 --> 00:22:50,359
Różnica ciśnień pomiędzy południową
a północną częścią kraju

347
00:22:50,400 --> 00:22:58,279
była na tyle duża,
że porywy wiatru przekraczały
100 km/h.

348
00:22:58,320 --> 00:23:01,719
Siedzieliśmy z rodzinami
przy stołach świątecznych,

349
00:23:01,760 --> 00:23:05,159
a nasi strażacy wyjeżdżali,
aby usuwać skutki tych wichur,

350
00:23:05,200 --> 00:23:07,759
które nawiedziły nie tylko Pomorze,
ale całą Polskę.

351
00:23:07,800 --> 00:23:09,159
Witajcie w gminie Potęgowo.

352
00:23:09,200 --> 00:23:10,999
100 kilometrów na zachód od Gdańska.

353
00:23:11,040 --> 00:23:12,639
Gdy wiatr wieje,

354
00:23:12,680 --> 00:23:15,639
ludzie, choć przejmują się
połamanymi gałęziami,

355
00:23:15,680 --> 00:23:24,199
to jednak bardziej cieszy ich to,
że ich wiatraki pracują pełną parą.

356
00:23:24,240 --> 00:23:29,839
Gmina Potęgowo
to polska potęga wiatrowa.

357
00:23:29,880 --> 00:23:35,479
Jest tu 56 turbin.

358
00:23:35,520 --> 00:23:39,679
Rocznie tworzą tyle energii,
że mogliby obdarować nią w ciągu roku
4 takie Potęgowa.

359
00:23:39,720 --> 00:23:43,879
Słów zachwytu nie kryją
także eksperci zajmujący się
odnawialnymi źródłami energii.

360
00:23:43,920 --> 00:23:45,359
Ta produkcja była tak duża,

361
00:23:45,400 --> 00:23:48,159
że operator wydał polecenie
ograniczenia tej produkcji.

362
00:23:48,200 --> 00:23:50,199
Mieliśmy już ceny ujemne,

363
00:23:50,240 --> 00:23:53,199
a mimo to tu było trudno
zagospodarować tę energię.

364
00:23:53,240 --> 00:23:57,999
To była znana chyba tylko w Polsce
klęska urodzaju.

365
00:23:58,040 --> 00:24:04,039
Wiatraki kręciły się tak szybko,

366
00:24:04,080 --> 00:24:11,999
że momentami pobór prądu
był wyłączany.

367
00:24:12,040 --> 00:24:14,839
Rekord wyniósł 184 gigawatogodziny
w ciągu całego dnia.

368
00:24:14,880 --> 00:24:18,039
Tak wysoka produkcja oznaczała,

369
00:24:18,080 --> 00:24:22,479
że prąd wytwarzany w całej Polsce
w ponad połowie pochodził
z odnawialnych źródeł energii.

370
00:24:22,520 --> 00:24:24,719
Wykorzystywaliśmy go więcej
niż węgla i ropy.

371
00:24:24,760 --> 00:24:28,079
Postępujemy dobrze,
jeśli chodzi o naszą
transformację energetyczną,

372
00:24:28,120 --> 00:24:29,759
ale nie możemy się zatrzymywać.

373
00:24:29,800 --> 00:24:32,839
Musimy wypracować mechanizmy,

374
00:24:32,880 --> 00:24:36,479
które pozwolą nam
zagospodarować tę nadwyżkę
produkcji energii z wiatru,

375
00:24:36,520 --> 00:24:40,519
żebyśmy nie musieli
redukować pracy farm.

376
00:24:40,560 --> 00:24:43,559
Zwłaszcza że gdy wzrasta
udział energii wytwarzanej z wiatru,

377
00:24:43,600 --> 00:24:44,919
cena prądu znacząco spada.

378
00:24:44,960 --> 00:24:51,279
Jakie Boże Narodzenie,
taki cały rok.

379
00:24:51,320 --> 00:24:55,359
Mam nadzieję, że tak samo będzie
pod względem energetycznym
przez kolejne dekady.

380
00:24:55,400 --> 00:24:58,359
Energia ze źródeł odnawialnych
jest ważna nie tylko dlatego,

381
00:24:58,400 --> 00:24:59,719
że jest dobra dla klimatu,

382
00:24:59,760 --> 00:25:06,079
ale również jest tania
i bezpieczna dla polskich rodzin.

383
00:25:06,120 --> 00:25:09,919
Mieszkańcy Potęgowa
nie mają wątpliwości.

384
00:25:09,960 --> 00:25:23,319
Te wiatraki powinny ogrzewać domy,
a nie kopciuchy.

385
00:25:23,360 --> 00:25:26,359
Musi jednak temu towarzyszyć
klimat polityczny i społeczny,

386
00:25:26,400 --> 00:25:29,599
żeby ten wiatr zamienił się
w tani prąd dla każdego konsumenta.

387
00:25:29,640 --> 00:25:34,599
Dla każdego.

388
00:25:34,640 --> 00:25:37,519
Była prezentem pod choinkę,

389
00:25:37,560 --> 00:25:41,959
ale nawet nie zdążyła
doczekać imienia.

390
00:25:42,000 --> 00:25:46,519
Jak się okazało, była prezentem
na tyle nietrafionym,

391
00:25:46,560 --> 00:25:52,799
że jeszcze w Wigilię
wylądowała na klatce schodowej
z legowiskiem i zabawkami.

392
00:25:52,840 --> 00:26:00,679
Nie wiedziała, co złego zrobiła,
że trafia do schroniska.

393
00:26:00,720 --> 00:26:04,919
Aura, bo takie imię dostała dziś,

394
00:26:04,960 --> 00:26:08,879
była przywiązana do poręczy
na klatce schodowej
jednego z tomaszowskich bloków.

395
00:26:08,920 --> 00:26:12,719
Miała przy sobie całą wyprawkę.

396
00:26:12,760 --> 00:26:15,159
Mamy podejrzenie,
że to jest prezent świąteczny.

397
00:26:15,200 --> 00:26:16,879
Bardzo nieudany.

398
00:26:16,920 --> 00:26:19,079
Że ktoś wziął tego pieska,
to jest kundelek,

399
00:26:19,120 --> 00:26:26,599
więc prawdopodobnie przygarnięty.

400
00:26:26,640 --> 00:26:28,439
Ktoś przyniósł do domu

401
00:26:28,480 --> 00:26:32,959
i niestety prezent się nie spodobał.

402
00:26:33,000 --> 00:26:35,159
Po interwencji sąsiadów
kundelkiem zajęło się

403
00:26:35,200 --> 00:26:38,799
tomaszowskie schronisko znane z tego,
że pomaga pokrzywdzonym zwierzętom.

404
00:26:38,840 --> 00:26:42,119
Sprawą zajęła się policja w związku
z podejrzeniem przestępstwa.

405
00:26:42,160 --> 00:26:43,839
Porzucenie zwierzęcia jest karalne.

406
00:26:43,880 --> 00:26:45,919
Nawet jeśli prezent nie był trafiony,

407
00:26:45,960 --> 00:26:52,319
rozwiązania w takiej sytuacji
istnieją.

408
00:26:52,360 --> 00:27:00,559
Można było ogłosić psa,

409
00:27:00,600 --> 00:27:05,359
spróbować innych form tego,
żeby pomóc temu psu.

410
00:27:05,400 --> 00:27:08,039
Zostawienie w ciepłym miejscu
z posłaniem na klatce,

411
00:27:08,080 --> 00:27:10,599
gdzie ktoś przechodzi,
nie jest dobrym rozwiązaniem,

412
00:27:10,640 --> 00:27:13,439
ale też nie jest tragicznie złym.

413
00:27:13,480 --> 00:27:17,079
Zwierzęta przeżywają traumę
związaną z porzuceniem
często do końca życia.

414
00:27:17,120 --> 00:27:21,719
Tosia była
pięciomiesięcznym szczeniakiem,

415
00:27:21,760 --> 00:27:25,919
kiedy wyrzucili ją z samochodu
właściciele, którym się znudziła.

416
00:27:25,960 --> 00:27:28,799
Znalazła nowy dom u Eweliny,
która jest behawiorystką.

417
00:27:28,840 --> 00:27:31,599
Ale nawet po 10 latach
Tosia boi się wsiąść do samochodu.

418
00:27:31,640 --> 00:27:33,199
Cały czas przeżywa te emocje.

419
00:27:33,240 --> 00:27:35,799
Jest to dla niej trudne.

420
00:27:35,840 --> 00:27:38,439
Oczywiście buduję dobre skojarzenia
z tym samochodem,

421
00:27:38,480 --> 00:27:44,719
ale cały czas jest moment oporu.
Takich niech nie niechcianych psiaków
jest szczególnie dużo na wsiach.

422
00:27:44,760 --> 00:27:48,599
Znaleźliśmy wyrzuconego trójłapka,

423
00:27:48,640 --> 00:27:50,839
który był zawiązany w worku
po ziemniakach

424
00:27:50,880 --> 00:27:52,839
i on się z tego worka wydostał.

425
00:27:52,880 --> 00:27:57,639
Pilnował tego worka
jak największego skarbu,

426
00:27:57,680 --> 00:28:01,079
bo wiedział, że jak ktoś
zostawił go w tym worku,

427
00:28:01,120 --> 00:28:05,119
to on po niego wróci.

428
00:28:05,160 --> 00:28:08,119
A to jedna z podopiecznych
i zupełnie inna historia.

429
00:28:08,160 --> 00:28:10,839
Misia to młoda suczka,

430
00:28:10,880 --> 00:28:14,439
która pół roku temu została potrącona
przez samochód na wiejskiej drodze.

431
00:28:14,480 --> 00:28:16,479
Musi być zawsze w pieluszce.

432
00:28:16,520 --> 00:28:20,359
Nie ma kontroli
nad potrzebami fizjologicznymi.

433
00:28:20,400 --> 00:28:21,759
Marcin i Joanna zdecydowali,

434
00:28:21,800 --> 00:28:23,159
że u nich znajdzie swój dom.

435
00:28:23,200 --> 00:28:26,159
To była informacja,

436
00:28:26,200 --> 00:28:31,959
że albo ona zginie,
albo ją adoptujemy.

437
00:28:32,000 --> 00:28:34,319
Misia potrzebowała czasu,
żeby dojść do siebie,

438
00:28:34,360 --> 00:28:36,079
i wciąż jest trochę niepełnosprawna,

439
00:28:36,120 --> 00:28:39,159
ale pokłady oddania i psiej miłości
są trudne do opisania.

440
00:28:39,200 --> 00:28:44,679
Pełna miłość, pełne zaufanie.

441
00:28:44,720 --> 00:28:49,159
Ci, którzy opiekują się
porzuconymi zwierzętami,

442
00:28:49,200 --> 00:28:53,519
starają się zapobiegać bezdomności
poprzez wprowadzenie kastracji,
znakowanie zwierząt.

443
00:28:53,560 --> 00:28:54,759
Bo czworonogów przybywa,

444
00:28:54,800 --> 00:28:56,759
nowi właściciele
nie zawsze są gotowi,

445
00:28:56,800 --> 00:28:58,839
żeby wziąć na siebie
odpowiedzialność.

446
00:28:58,880 --> 00:29:00,999
Mamy setki tysięcy zwierząt
w schroniskach.

447
00:29:01,040 --> 00:29:02,399
To nie jest kwestia tego,

448
00:29:02,440 --> 00:29:03,839
żeby znaleźć im dobre domy,

449
00:29:03,880 --> 00:29:05,879
tylko kwestia,
żeby ich nie przybywało.

450
00:29:05,920 --> 00:29:09,119
Żebyśmy nie produkowali
tej bezdomności.

451
00:29:09,160 --> 00:29:17,839
Być może wtedy decyzja o wzięciu psa
będzie bardziej przemyślana.

452
00:29:17,880 --> 00:29:19,039
To wszystko dziś.

453
00:29:19,080 --> 00:29:21,959
Dziękuję za towarzystwo.

454
00:29:22,000 --> 00:29:28,559
Liczymy na nie również jutro.
Do zobaczenia.