1
00:00:33,880 --> 00:00:36,839
Joanna Dunikowska-Paź, dobry wieczór.

2
00:00:36,880 --> 00:00:39,479
Zapraszam
na piątkowe wydanie "19:30".

3
00:00:39,520 --> 00:00:45,679
Dziś w programie między innymi...

4
00:00:45,720 --> 00:00:49,079
Czekaliśmy na to,
można powiedzieć, latami.

5
00:00:49,120 --> 00:00:52,159
Hejterzy w togach?

6
00:00:52,200 --> 00:00:57,639
Te przestępstwa to nieuprawnione
udostępnianie danych osobowych.

7
00:00:57,680 --> 00:01:00,039
Ja jestem gorszym sortem
dla panów z PSL-u.

8
00:01:00,080 --> 00:01:03,159
Związki partnerskie kością niezgody.

9
00:01:03,200 --> 00:01:05,799
Miejmy odwagę i naprawdę
zróbmy tę pierwszą zmianę.

10
00:01:05,840 --> 00:01:09,679
Głosy w klubie są podzielone.

11
00:01:09,720 --> 00:01:14,719
Przegrana debata?

12
00:01:14,760 --> 00:01:21,359
Jedyne miejsca pracy,
które stworzył,
to te dla nielegalnych imigrantów.

13
00:01:21,400 --> 00:01:23,959
Czy ma pan jakieś zastrzeżenia
co do swojego występu?

14
00:01:24,000 --> 00:01:26,359
Nie.

15
00:01:26,400 --> 00:01:31,319
Jest prokuratorski wniosek
do Sądu Najwyższego

16
00:01:31,360 --> 00:01:35,399
w sprawie uchylenia immunitetu
czterech sędziów w związku
z tzw. aferą hejterską.

17
00:01:35,440 --> 00:01:39,599
Na liście: Łukasz Piebiak,
Arkadiusz Cichocki, Jakub Iwaniec
oraz Przemysław Radzik.

18
00:01:39,640 --> 00:01:42,239
W ocenie prokuratury

19
00:01:42,280 --> 00:01:46,719
sędziowie tworzyli grupę przestępczą
z ówczesnym wiceministrem
sprawiedliwości na czele,

20
00:01:46,760 --> 00:01:50,159
a ich ofiarami miało być
21 innych sędziów.

21
00:01:50,200 --> 00:01:52,679
Czekaliśmy na to latami.

22
00:01:52,720 --> 00:01:56,159
Mówi ofiara afery,
która wybuchła pięć lat temu.

23
00:01:56,200 --> 00:01:58,999
Dziś przychodzi czas
na jej rozliczenia.

24
00:01:59,040 --> 00:02:01,399
Działali w zorganizowanej
grupie przestępczej,

25
00:02:01,440 --> 00:02:03,599
która miała na celu
popełnianie przestępstw,

26
00:02:03,640 --> 00:02:10,879
a te przestępstwa to nieuprawnione
udostępnianie danych osobowych.

27
00:02:10,920 --> 00:02:14,719
Zarzuty dotyczą byłego
wiceministra sprawiedliwości
Łukasza Piebiaka

28
00:02:14,760 --> 00:02:18,319
i sędziów: Jakuba Iwańca,
Arkadiusza Cichockiego
i Przemysława Radzika.

29
00:02:18,360 --> 00:02:21,479
To oni mieli działać
w zorganizowanej grupie przestępczej.

30
00:02:21,520 --> 00:02:27,759
Działalnością tej grupy
kierował pan Łukasz Piebiak.

31
00:02:27,800 --> 00:02:31,239
To właśnie jemu
prokuratura chce postawić najwięcej,
bo 19 zarzutów.

32
00:02:31,280 --> 00:02:32,839
Grozi mu do 10 lat więzienia.

33
00:02:32,880 --> 00:02:35,879
Postępowanie wykaże,
że żadnej afery hejterskiej nie było.

34
00:02:35,920 --> 00:02:39,119
Afera jest i należy ją wyjaśnić,

35
00:02:39,160 --> 00:02:42,559
i należy przykładnie ukarać tych,
którzy brali udział w działaniach,

36
00:02:42,600 --> 00:02:49,359
które miały zaszkodzić
innym ludziom, sędziom.

37
00:02:49,400 --> 00:02:53,839
A w tym oczernianiu
i niszczeniu życia sędziów,

38
00:02:53,880 --> 00:02:58,479
głównie ze Stowarzyszenia Iustitia,
którzy sprzeciwiali się
reformom Zbigniewa Ziobry,

39
00:02:58,520 --> 00:03:02,119
pomagała Emilia, była żona
poszukiwanego listem gończym
Tomasza Szmydta,

40
00:03:02,160 --> 00:03:03,519
znana w sieci jako Mała Emi,

41
00:03:03,560 --> 00:03:06,359
która miała dostęp
do akt osobowych sędziów.

42
00:03:06,400 --> 00:03:10,199
Obecnie prokuratura
już postawiła jej zarzuty.

43
00:03:10,240 --> 00:03:12,439
To, co zrobili,
zostanie w nas już na zawsze.

44
00:03:12,480 --> 00:03:13,999
Metody były tak odrażające,

45
00:03:14,040 --> 00:03:17,679
że jak mam wgląd w akta postępowania
i czytam to wszystko,

46
00:03:17,720 --> 00:03:24,039
to naprawdę włos jeży się na głowie.

47
00:03:24,080 --> 00:03:28,279
Sędziowie hejterzy mieli być
członkami tajnej grupy KASTA
na popularnym komunikatorze,

48
00:03:28,320 --> 00:03:31,039
gdzie posługiwali się
mową nienawiści.

49
00:03:31,080 --> 00:03:33,119
Prywatny czat.

50
00:03:33,160 --> 00:03:37,919
Jak pan rozmawia
ze swoimi członkami rodziny

51
00:03:37,960 --> 00:03:41,319
albo kolegami,
to zawsze pan zachowuje
najwyższe standardy moralne?

52
00:03:41,360 --> 00:03:49,359
Ludzie, którzy powinni byli
stanowić przykład bezstronności,
niezależności,

53
00:03:49,400 --> 00:03:52,799
okazali się zwykłymi nienawistnikami.

54
00:03:52,840 --> 00:03:54,839
Żeby sędziowie odpowiedzieli
przed sądem,

55
00:03:54,880 --> 00:03:57,439
potrzeba uchylenia immunitetu.

56
00:03:57,480 --> 00:03:59,639
Tego chce prokurator generalny.

57
00:03:59,680 --> 00:04:01,879
Jego wnioskami
zajmie się Sąd Najwyższy.

58
00:04:01,920 --> 00:04:07,759
Wiem, że jak już pojawia się wniosek
o uchylenie immunitetu,

59
00:04:07,800 --> 00:04:11,599
to wiem, że to nie jest taka,
przepraszam, polityczna picerka
czy propaganda,

60
00:04:11,640 --> 00:04:14,639
tylko że za tym wnioskiem idą twarde,
uzasadnione zarzuty.

61
00:04:14,680 --> 00:04:17,039
Największą przeszkodą
w rozliczaniu afer PiS-u

62
00:04:17,080 --> 00:04:20,639
jest chowanie się za immunitetem
zarówno sędziowskim, jak i poselskim.

63
00:04:20,680 --> 00:04:23,799
Uważam, że to teraz pan powinien
opowiedzieć prokuraturze,

64
00:04:23,840 --> 00:04:25,039
czy panu nie jest wstyd.

65
00:04:25,080 --> 00:04:26,279
Nie, ja jestem dumny.

66
00:04:26,320 --> 00:04:28,639
Działałem dla bezpieczeństwa
państwa polskiego.

67
00:04:28,680 --> 00:04:31,919
Dziś Sejm większością głosów
uchylił immunitet Michałowi Wosiowi.

68
00:04:31,960 --> 00:04:34,919
Chodzi o zakup Pegasusa
ze środków Funduszu Sprawiedliwości.

69
00:04:34,960 --> 00:04:42,559
W Sejmie są już kolejne wnioski
o uchylenie immunitetów
polityków Zjednoczonej Prawicy.

70
00:04:42,600 --> 00:04:45,439
Ten temat pojawi się dziś
w "Pytaniu dnia"

71
00:04:45,480 --> 00:04:49,599
w rozmowie
z ministrem sprawiedliwości
Adamem Bodnarem.

72
00:04:49,640 --> 00:04:53,479
Propozycje mają być okrojone
- bez możliwości
przysposobienia dzieci,

73
00:04:53,520 --> 00:04:56,679
zmiany nazwiska czy ceremonii.

74
00:04:56,720 --> 00:05:00,319
Jak wygląda koalicyjna propozycja
ustawy o związkach partnerskich,

75
00:05:00,360 --> 00:05:06,839
którą środowiska LGBT
nazywają zgniłym kompromisem?

76
00:05:06,880 --> 00:05:09,359
Miejmy odwagę
i naprawdę zróbmy tę pierwszą zmianę.

77
00:05:09,400 --> 00:05:10,599
Ta zmiana to kompromis,

78
00:05:10,640 --> 00:05:12,759
bo na część
zapowiadanych wcześniej zapisów

79
00:05:12,800 --> 00:05:16,639
nie zgadza się PSL
i stawia ultimatum.

80
00:05:16,680 --> 00:05:20,839
Jeśli nie będzie rozwiązań
zbliżających związek partnerski
do małżeństwa,

81
00:05:20,880 --> 00:05:24,359
jestem gotów
za takim projektem zagłosować.

82
00:05:24,400 --> 00:05:26,759
Stąd zapowiedź nowych rozwiązań,
które znajdą się

83
00:05:26,800 --> 00:05:29,359
w rządowym projekcie ustawy
o związkach partnerskich.

84
00:05:29,400 --> 00:05:31,559
To zwolnienie z podatku
od spadku i darowizn,

85
00:05:31,600 --> 00:05:35,199
dostęp do dokumentacji medycznej
i możliwość wzajemnego ubezpieczania.

86
00:05:35,240 --> 00:05:38,479
Nie będzie jednak mowy
o  uroczystości
w Urzędzie Stanu Cywilnego,

87
00:05:38,520 --> 00:05:41,079
możliwości zmiany nazwiska
i przysposobieniu dzieci.

88
00:05:41,120 --> 00:05:45,079
Czy pan zawarłby
taki związek partnerski?

89
00:05:45,120 --> 00:05:47,359
Ja zawarłbym ślub cywilny
taki jak wszyscy,

90
00:05:47,400 --> 00:05:49,799
z pełnymi prawami i obowiązkami.

91
00:05:49,840 --> 00:05:55,199
Wszystko inne jest dyskryminacją,
jest czymś gorszym
dla gorszej klasy ludzi.

92
00:05:55,240 --> 00:05:59,719
Ja jestem gorszym sortem
dla panów z PSL-u.

93
00:05:59,760 --> 00:06:02,959
Hubert Sobecki od 13 lat
walczy o prawa osób LGBT.

94
00:06:03,000 --> 00:06:08,159
Polska pod tym względem
wciąż jest w europejskim ogonie.

95
00:06:08,200 --> 00:06:11,399
W 16 krajach Unii pary jednopłciowe
mogą zawrzeć ślub cywilny,

96
00:06:11,440 --> 00:06:12,999
w sześciu - związki partnerskie,

97
00:06:13,040 --> 00:06:18,999
w pięciu krajach - w tym w Polsce -
nie mają żadnej możliwości
zalegalizowania związku.

98
00:06:19,040 --> 00:06:23,279
Chcemy, żeby jakiś krok poważny
zrobić, żeby naprawdę doszło
to do zmiany odczuwalnej,

99
00:06:23,320 --> 00:06:29,519
pozytywnej zmiany dla wszystkich,
którzy na możliwość
związków partnerskich czekają.

100
00:06:29,560 --> 00:06:31,519
Na zmiany czeka też
około 50 tysięcy par,

101
00:06:31,560 --> 00:06:35,959
które wspólnie wychowują dzieci.

102
00:06:36,000 --> 00:06:40,199
W takich sytuacjach według prawa
opiekunem dziecka
jest tylko jedna osoba w związku,

103
00:06:40,240 --> 00:06:51,999
czyli biologiczny rodzic.

104
00:06:52,040 --> 00:06:54,999
Nagranie rozmowy z politykiem PSL-u
trafiło do sieci

105
00:06:55,040 --> 00:06:58,239
i wywołało lawinę komentarzy
dotyczących sytuacji dzieci.

106
00:06:58,280 --> 00:07:00,639
Mówiąc o przysposobieniu dzieci,
mówicie o czym?

107
00:07:00,680 --> 00:07:03,279
Mówimy o takiej sytuacji,

108
00:07:03,320 --> 00:07:10,159
kiedy dziecko jest wychowywane
w rodzinie na przykład jednopłciowej,

109
00:07:10,200 --> 00:07:15,999
gdzie tylko jedna mama posiada
pełnię władzy rodzicielskiej
nad tym dzieckiem.

110
00:07:16,040 --> 00:07:20,279
Druga mama, mama społeczna,
potrzebuje upoważnień

111
00:07:20,320 --> 00:07:22,279
w zasadzie do każdej czynności.

112
00:07:22,320 --> 00:07:27,119
Tego ustawa o związkach partnerskich
raczej nie zmieni.

113
00:07:27,160 --> 00:07:30,359
Raczej, bo Lewica zapowiada
negocjacje z ludowcami i podkreśla,

114
00:07:30,400 --> 00:07:35,159
że problem dotyczy
także par heteroseksualnych.

115
00:07:35,200 --> 00:07:38,639
Ostatnie tygodnie pokazują mi,
że nie ma zrozumienia
wśród polityków,

116
00:07:38,680 --> 00:07:42,639
co to jest przysposobienie,
że to nie jest odbieranie nikomu
praw rodzicielskich,

117
00:07:42,680 --> 00:07:58,639
że to głównie dotyczy par hetero.

118
00:07:58,680 --> 00:08:01,039
Środowiska LGBT na lipiec
zapowiadają protesty

119
00:08:01,080 --> 00:08:07,959
i kolejne próby dotarcia
do polityków PSL.

120
00:08:08,000 --> 00:08:12,199
Jest zielone światło
dla zmiany definicji gwałtu.

121
00:08:12,240 --> 00:08:15,439
Stan na dziś to ofiary,
które muszą udowadniać,
że się broniły,

122
00:08:15,480 --> 00:08:17,479
tłumaczyć i odpowiadać
na trudne pytania.

123
00:08:17,520 --> 00:08:20,279
A statystyki pokazują,
że rzadko znajdują w sobie siłę,

124
00:08:20,320 --> 00:08:21,679
by traumę przeżywać na nowo.

125
00:08:21,720 --> 00:08:24,519
Sejm przegłosował właśnie
przepisy zakładające,

126
00:08:24,560 --> 00:08:29,159
że obcowanie płciowe bez świadomej
i dobrowolnej zgody to gwałt.

127
00:08:29,200 --> 00:08:31,999
Kary mają być wyższe,
a zmian powinno być więcej.

128
00:08:32,040 --> 00:08:35,039
Kolejny krok to prace w Senacie.

129
00:08:35,080 --> 00:08:37,839
Weronika Burszta swojej sprawy
nie zgłosiła na policję.

130
00:08:37,880 --> 00:08:39,639
Nie zdobyłam się na odwagę,

131
00:08:39,680 --> 00:08:44,199
żeby przejść przez cały ten proces

132
00:08:44,240 --> 00:08:48,439
i też moje gwałty miały miejsce
11 lat temu, jak miałam 16 lat,

133
00:08:48,480 --> 00:08:52,799
i ja dopiero zaczęłam o nich mówić
dwa lata temu.

134
00:08:52,840 --> 00:08:56,319
Między innymi w Sejmie,
apelując o zmianę prawa.

135
00:08:56,360 --> 00:09:00,319
Zielone światło
dla zmiany definicji gwałtu
daje nadzieję.

136
00:09:00,360 --> 00:09:03,719
Ofiary będą się dużo mniej bały
zeznawać, będą dużo mniej bały się

137
00:09:03,760 --> 00:09:04,759
o tym mówić.

138
00:09:04,800 --> 00:09:06,839
Dziś każda ofiara gwałtu
musi udowadniać,

139
00:09:06,880 --> 00:09:08,199
że rzeczywiście jest ofiarą,

140
00:09:08,240 --> 00:09:10,559
że nie miała wyzywającego stroju
czy makijażu.

141
00:09:10,600 --> 00:09:13,639
A sąd może uznać,
że siniaki są za mało widoczne

142
00:09:13,680 --> 00:09:17,839
i że ofiara znalazła się w miejscu,
w którym nie powinna.

143
00:09:17,880 --> 00:09:24,119
Tysiące osób,
które doświadczyły gwałtu
i nigdy z nim nie poszły na policję.

144
00:09:24,160 --> 00:09:27,119
Przemilczały to w swoich domach
ze wstydu, strachu, z obawy,

145
00:09:27,160 --> 00:09:29,359
że być może po raz kolejny
musiały powtarzać,

146
00:09:29,400 --> 00:09:30,559
że naprawdę się broniły.

147
00:09:30,600 --> 00:09:33,159
Statystyki są przerażające.

148
00:09:33,200 --> 00:09:35,999
Dzisiaj zostanie zgwałconych w Polsce
30 osób,

149
00:09:36,040 --> 00:09:41,239
ale tylko 7 osób wybierze się
na policję.

150
00:09:41,280 --> 00:09:45,279
Z tych 7, które będą chciały
zgłosić zgwałcenie,
4 zostaną odesłane z kwitkiem.

151
00:09:45,320 --> 00:09:50,119
Przepisy,
które przegłosował Sejm, zakładają,

152
00:09:50,160 --> 00:09:54,119
że każde obcowanie płciowe
bez świadomej i dobrowolnej zgody
to gwałt.

153
00:09:54,160 --> 00:09:57,119
Minimalna kara ma wzrosnąć
z sześciu miesięcy do dwóch lat.

154
00:09:57,160 --> 00:09:59,799
Ale na dyskusję poprzedzającą
to głosowanie

155
00:09:59,840 --> 00:10:01,839
wicemarszałek Sejmu zareagował tak.

156
00:10:01,880 --> 00:10:04,839
To było po prostu przerażające.

157
00:10:04,880 --> 00:10:06,839
Bo słowa, które padły
z sejmowej mównicy,

158
00:10:06,880 --> 00:10:09,879
nigdy paść nie powinny.

159
00:10:09,920 --> 00:10:14,119
Nowe prawo to czysta demagogia
i de facto prezent
dla bezwzględnych mściwych kobiet,

160
00:10:14,160 --> 00:10:25,919
które będą teraz używać tego prawa
do zaatakowania byłego kochanka.

161
00:10:25,960 --> 00:10:29,159
Poseł twierdzi, że mężczyzna,
jeśli za każdym razem nie uzyska

162
00:10:29,200 --> 00:10:30,359
pisemnej zgody na seks,

163
00:10:30,400 --> 00:10:32,999
będzie mógł zostać pociągnięty
do odpowiedzialności.

164
00:10:33,040 --> 00:10:34,799
Słyszymy też, co nie jest prawdą,

165
00:10:34,840 --> 00:10:36,599
że znika domniemanie niewinności.

166
00:10:36,640 --> 00:10:40,279
W tym momencie przerzuca się
na osobę, która zostanie obwiniona,

167
00:10:40,320 --> 00:10:43,079
udowadnianie, że nie jest wielbłądem,
że nie zgwałciła.

168
00:10:43,120 --> 00:10:45,519
To manipulacja,
słyszeliśmy od gościa TVP Info.

169
00:10:45,560 --> 00:10:48,319
Ta definicja nie odbiera
żadnych praw oskarżonemu,

170
00:10:48,360 --> 00:10:50,759
oskarżony ma zachowaną
pełnię praw

171
00:10:50,800 --> 00:10:52,759
łącznie z zasadą
domniemania niewinności.

172
00:10:52,800 --> 00:10:55,599
Obowiązująca definicja gwałtu
ma niemal sto lat.

173
00:10:55,640 --> 00:10:58,039
Projekt nowych przepisów
trafi teraz do Senatu.

174
00:10:58,080 --> 00:11:01,559
Zmian jednak potrzeba więcej.

175
00:11:01,600 --> 00:11:04,999
Bardzo ważne jest to,
żeby sądy i prokuratury
zaczęły inaczej patrzeć

176
00:11:05,040 --> 00:11:07,399
na to zagadnienie,
jakim jest przemoc seksualna,

177
00:11:07,440 --> 00:11:09,999
w związku z czym naszym zdaniem
bardzo ważne jest to,

178
00:11:10,040 --> 00:11:13,639
żeby organy ścigania
i wymiar sprawiedliwości
szkoliły się z tego zakresu,

179
00:11:13,680 --> 00:11:15,399
żeby te szkolenia były obowiązkowe.

180
00:11:15,440 --> 00:11:18,039
Według Weroniki Burszty
ważne jest też coś jeszcze.

181
00:11:18,080 --> 00:11:20,239
Coś, co wymaga wielkiej odwagi.

182
00:11:20,280 --> 00:11:23,719
Im więcej my będziemy o tym mówić,
też samemu ze sobą,

183
00:11:23,760 --> 00:11:32,079
tym większa szansa,
że będziemy w stanie
się z tej traumy wyleczyć.

184
00:11:32,120 --> 00:11:39,999
Za chwilę o miss Rzeszowa,
która padła ofiarą hejtu, a także...

185
00:11:40,040 --> 00:11:42,799
Na pewno nie jedziemy na wakacje
w tym roku.

186
00:11:42,840 --> 00:11:45,039
Prąd drożeje.

187
00:11:45,080 --> 00:11:49,119
Te rachunki będą rosnąć
o około trzydzieści procent.

188
00:11:49,160 --> 00:11:51,919
Sztuka latania od dziecka.

189
00:11:51,960 --> 00:11:56,799
Wiedziałam, czego chcę,
że chcę iść do wojska.

190
00:11:56,840 --> 00:12:00,599
Niemal całe życie spędziła w Polsce,

191
00:12:00,640 --> 00:12:03,479
ale gdy została miss Rzeszowa,
kolor skóry wystarczył,

192
00:12:03,520 --> 00:12:07,119
by wylała się na nią fala nienawiści.

193
00:12:07,160 --> 00:12:10,639
Komentarzy internautów
pod adresem Victorii Forrest
nie warto przytaczać.

194
00:12:10,680 --> 00:12:13,359
Warto za to przypomnieć,
że hejt jest przestępstwem,

195
00:12:13,400 --> 00:12:18,679
na które nie można być obojętnym.

196
00:12:18,720 --> 00:12:22,279
"Czarnuch. Sorry, to jest Polska".

197
00:12:22,320 --> 00:12:25,359
"To konkurs dla Polek,
a nie dla brudasów".

198
00:12:25,400 --> 00:12:26,999
"Brzydka jak każdy podczłowiek".

199
00:12:27,040 --> 00:12:29,999
Kiedy na głowę zakładała koronę miss,
nie spodziewała się,

200
00:12:30,040 --> 00:12:33,199
że będzie musiała mierzyć się
z takimi rasistowskimi zaczepkami.

201
00:12:33,240 --> 00:12:42,959
Zaczęło się
od znanego prawicowego dziennikarza.

202
00:12:43,000 --> 00:12:45,759
Jak weszłam na portal X
i zaczęłam czytać te komentarze,

203
00:12:45,800 --> 00:12:52,959
to ogromny, ogromny smutek.

204
00:12:53,000 --> 00:12:56,359
Zderzyłam się z takim ogromnym hejtem
po raz pierwszy na taką skalę.

205
00:12:56,400 --> 00:13:00,199
Hejterski wpis zniknął z Twittera.

206
00:13:00,240 --> 00:13:03,439
"W którym miejscu to stworzenie
o mordzie ropuchy jest ładne?"

207
00:13:03,480 --> 00:13:06,839
Ale wywołał falę
innych nikczemnych komentarzy.

208
00:13:06,880 --> 00:13:15,759
Na portalu konserwatywnego tygodnika
"Najwyższy czas".

209
00:13:15,800 --> 00:13:19,599
Chciałbym powiedzieć,
że się nie godzimy
na tego typu działania i wypowiedzi.

210
00:13:19,640 --> 00:13:21,999
Nie oszukujmy się,
że ta skala jest porażająca

211
00:13:22,040 --> 00:13:23,639
i nas to też bardzo boli,

212
00:13:23,680 --> 00:13:27,879
zwłaszcza że dziewczyna wygrała
ten konkurs.

213
00:13:27,920 --> 00:13:32,119
Organizatorzy konkursu,
w którym wzięła udział Victoria,
zadeklarowali pomoc prawną.

214
00:13:32,160 --> 00:13:37,199
Ona sama złożyła już
zawiadomienie do prokuratury.

215
00:13:37,240 --> 00:13:42,319
Hejt to przestępstwo.

216
00:13:42,360 --> 00:13:45,319
O tym, czym jest hejt,
przekonało się
wiele polskich artystek

217
00:13:45,360 --> 00:13:46,759
od Sary James po Viki Gabor.

218
00:13:46,800 --> 00:13:51,159
Granica między wolnością słowa
a mową nienawiści jest bardzo cienka.

219
00:13:51,200 --> 00:13:54,399
Zaczyna się tam,
gdzie nasza wypowiedź

220
00:13:54,440 --> 00:13:57,239
ma na celu skrzywdzenie
drugiej osoby.

221
00:13:57,280 --> 00:14:00,799
Nasze badania pokazują,
że polski rasizm
charakteryzuje się przekonaniem,

222
00:14:00,840 --> 00:14:05,759
że osoby czarne
nie mogą być Polakami.

223
00:14:05,800 --> 00:14:09,359
Tego typu stereotypy
stanowią motyw książki

224
00:14:09,400 --> 00:14:13,239
o osobach afrykańskiego pochodzenia
w Polsce

225
00:14:13,280 --> 00:14:17,479
autorstwa urodzonej w Krakowie
Oliwii Bosomtwe.

226
00:14:17,520 --> 00:14:21,919
Wydaje mi się, że ta mentalność nasza
bardzo zależy od naszych
doświadczeń biograficznych,

227
00:14:21,960 --> 00:14:24,079
od tego, kogo spotykaliśmy
na swojej drodze,

228
00:14:24,120 --> 00:14:25,879
też od formy kapitału kulturowego.

229
00:14:25,920 --> 00:14:30,359
Marzy mi się świat,
gdzie ludzie są uśmiechnięci,

230
00:14:30,400 --> 00:14:34,599
gdzie ludzie są pozytywni,
gdzie każdy sobie mówi "dzień dobry"
z uśmiechem na twarzy

231
00:14:34,640 --> 00:14:36,959
i gdzie nie ma tego hejtu
i gdzie nie ma rasizmu.

232
00:14:37,000 --> 00:14:38,999
To od nas zależy,
jaki świat stworzymy

233
00:14:39,040 --> 00:14:43,439
nie tylko dla bliskich,
ale również dla siebie.

234
00:14:43,480 --> 00:14:48,759
Jeśli nie powiemy hejtowi "stop",
może wrócić do nas.

235
00:14:48,800 --> 00:14:51,159
Ceny energii idą w górę,

236
00:14:51,200 --> 00:14:54,599
od poniedziałku za prąd i gaz
zapłacimy więcej.

237
00:14:54,640 --> 00:14:58,559
Spółki energetyczne
mają skorygować rachunki
według nowych zamrożonych taryf.

238
00:14:58,600 --> 00:15:02,839
Kieszenie najuboższych
ma wesprzeć bon energetyczny,

239
00:15:02,880 --> 00:15:08,999
wnioski będzie może składać
od początku sierpnia
do końca września.

240
00:15:09,040 --> 00:15:12,359
Na pewno nie jedziemy na wakacje
w tym roku,

241
00:15:12,400 --> 00:15:25,879
bo nie ma takiej możliwości
przy takich rachunkach.

242
00:15:25,920 --> 00:15:28,799
Czyli na prawie 870 złotych.

243
00:15:28,840 --> 00:15:33,879
Patrycja Bogusiewicz z Warszawy
pokazuje mi nową prognozę

244
00:15:33,920 --> 00:15:44,559
swoich rachunków
na drugą połowę roku.

245
00:15:44,600 --> 00:15:47,879
Rachunki pójdą w górę
- ale mniej niż pierwotnie wyliczono.

246
00:15:47,920 --> 00:15:56,439
Bo są już nowe zamrożone taryfy,
na innym poziomie niż do tej pory.

247
00:15:56,480 --> 00:15:59,799
O 88 złotych wzrośnie maksymalna cena
za megawatogodzinę.

248
00:15:59,840 --> 00:16:02,399
Właśnie tyle prądu zużywa
przez pół roku

249
00:16:02,440 --> 00:16:06,399
zdecydowana większość
gospodarstw domowych.

250
00:16:06,440 --> 00:16:10,079
Miesięcznie wychodzi więc
niespełna 15 złotych więcej.

251
00:16:10,120 --> 00:16:16,199
Doliczając do tego stawkę
za dystrybucję prądu,

252
00:16:16,240 --> 00:16:22,079
ostatecznie rachunki wzrosną
o około 30 złotych miesięcznie.

253
00:16:22,120 --> 00:16:24,959
Od lipca rosnąć będą też
rachunki za gaz.

254
00:16:25,000 --> 00:16:29,439
URE zatwierdził nowe taryfy.

255
00:16:29,480 --> 00:16:32,319
W przypadku odbiorców,

256
00:16:32,360 --> 00:16:34,839
którzy korzystają z gazu
do przygotowania posiłku

257
00:16:34,880 --> 00:16:43,359
i też podgrzewania wody użytkowej,

258
00:16:43,400 --> 00:16:51,279
to wzrost, który nie powinien
przekroczyć 35 złotych.

259
00:16:51,320 --> 00:16:55,719
Mieszkającym samotnie
i zarabiającym maksymalnie
dwa i pół tysiąca złotych

260
00:16:55,760 --> 00:16:58,039
państwo wypłaci jednorazowo
trzysta złotych.

261
00:16:58,080 --> 00:17:00,039
Im więcej osób
w gospodarstwie domowym,

262
00:17:00,080 --> 00:17:07,399
tym wyższe świadczenie
- nawet do sześciuset złotych.

263
00:17:07,440 --> 00:17:10,639
Dochód na głowę nie może jednak
przekroczyć 1700 złotych,

264
00:17:10,680 --> 00:17:14,679
każda złotówka powyżej
to o złotówkę niższy bon.

265
00:17:14,720 --> 00:17:23,519
Wypłata nastąpi na koniec roku.

266
00:17:23,560 --> 00:17:27,159
Patrycja Bogusiewicz mieszka
w kamienicy
bez centralnego ogrzewania.

267
00:17:27,200 --> 00:17:28,999
Rzeczywiście pojawia się ta opcja,

268
00:17:29,040 --> 00:17:31,159
że jeżeli ktoś
ma ogrzewanie elektryczne,

269
00:17:31,200 --> 00:17:34,599
to te bony
są w kwocie dwukrotnej wysokości,

270
00:17:34,640 --> 00:17:37,559
ale to dalej nie pokrywa
zobowiązania półrocznego za zimę.

271
00:17:37,600 --> 00:17:40,159
Wnioski o bon energetyczny
będzie można składać

272
00:17:40,200 --> 00:17:44,839
od początku sierpnia
do końca września.

273
00:17:44,880 --> 00:17:48,479
Zakończył się unijny szczyt
w Brukseli,

274
00:17:48,520 --> 00:17:52,239
podczas którego liderzy Wspólnoty
zaakceptowali kandydatów

275
00:17:52,280 --> 00:17:54,719
na kluczowe stanowiska
na pięć następnych lat.

276
00:17:54,760 --> 00:17:58,039
Na czele Komisji Europejskiej
ponownie stanie Ursula von der Leyen

277
00:17:58,080 --> 00:18:00,719
- to kluczowe stanowisko
i zaledwie początek ustaleń.

278
00:18:00,760 --> 00:18:05,039
Co nowe przywództwo polityczne
oznacza dla Unii?

279
00:18:05,080 --> 00:18:14,159
To pytanie do Doroty Bawołek,
która jest w Brukseli.

280
00:18:14,200 --> 00:18:15,959
To oznacza,

281
00:18:16,000 --> 00:18:18,639
że Wspólnota przez najbliższe lata

282
00:18:18,680 --> 00:18:21,199
może wciąż być kierowana
dość silną i sprawną ręką.

283
00:18:21,240 --> 00:18:23,439
Tak uważa większość
unijnych przywódców,

284
00:18:23,480 --> 00:18:24,439
którzy zdecydowali,

285
00:18:24,480 --> 00:18:27,119
że to Ursula von der Leyen będzie
przez kolejne 5 lat

286
00:18:27,160 --> 00:18:28,199
szefową KE.

287
00:18:28,240 --> 00:18:30,439
Przeciwko był tylko Viktor Orban.

288
00:18:30,480 --> 00:18:35,559
Za to włoska premier
nie zgodziła się,

289
00:18:35,600 --> 00:18:39,119
żeby na czele Rady Europejskiej
stanął portugalski socjaldemokrata.

290
00:18:39,160 --> 00:18:40,119
Nie chciała też,

291
00:18:40,160 --> 00:18:47,479
żeby szefem unijnej dyplomacji
była estońska premier.

292
00:18:47,520 --> 00:18:50,599
Dla mnie to było bardzo ważne,

293
00:18:50,640 --> 00:19:18,559
żeby pani Kaja Kallas otrzymała
tę nominację.

294
00:19:18,600 --> 00:19:30,359
Głosowanie w połowie lipca.

295
00:19:30,400 --> 00:19:33,239
Jeżeli demokraci liczyli
na kampanijny reset,

296
00:19:33,280 --> 00:19:37,599
to w minioną noc spełnił się
ich najczarniejszy sen.

297
00:19:37,640 --> 00:19:40,199
Po pierwszym telewizyjnym starciu
Biden - Trump

298
00:19:40,240 --> 00:19:43,239
przed listopadowymi wyborami
w Stanach Zjednoczonych

299
00:19:43,280 --> 00:19:46,639
pod adresem urzędującego prezydenta
płynie niemal wyłącznie krytyka.

300
00:19:46,680 --> 00:19:51,039
Forma i stan zdrowia Joe Bidena
dominują w komentarzach po debacie

301
00:19:51,080 --> 00:20:06,639
i coraz głośniej słychać pytanie,
czy jest jeszcze czas
na zmianę kandydata?

302
00:20:06,680 --> 00:20:08,479
Mówiono, że Biden był przeziębiony,

303
00:20:08,520 --> 00:20:14,199
że w kilka dni odrobią straty.

304
00:20:14,240 --> 00:20:16,599
Na następnej debacie pokaże
zupełnie inną formę.

305
00:20:16,640 --> 00:20:18,639
W Partii Demokratycznej wrze.

306
00:20:18,680 --> 00:20:22,039
Jeśli znalazłby się inny kandydat,

307
00:20:22,080 --> 00:20:25,719
to musiałby zjednoczyć partię
w obliczu tak potężnego kryzysu.

308
00:20:25,760 --> 00:20:27,799
Po drugie musiałby przekonać
Joe Bidena

309
00:20:27,840 --> 00:20:29,199
do dobrowolnego odejścia,

310
00:20:29,240 --> 00:20:37,439
na co on nie ma ochoty.

311
00:20:37,480 --> 00:20:40,479
Podobno nigdy nie można powtórzyć
pierwszego wrażenia.

312
00:20:40,520 --> 00:20:43,799
W prezydenckiej debacie
na pewno nie można.

313
00:20:43,840 --> 00:20:48,079
Proszę zwrócić uwagę na sposób,
w jaki Joe Biden mówi.

314
00:20:48,120 --> 00:20:50,919
Zachrypnięty,
słaby głos prezydenta
zszokował Amerykanów.

315
00:20:50,960 --> 00:20:54,319
Dwie trzecie uznało,
że debatę wygrał Trump.

316
00:20:54,360 --> 00:20:58,799
A dzień po w mediach nie dominują
wypowiedzi z debaty,

317
00:20:58,840 --> 00:21:02,399
a takie pytania
do prominentnych demokratów.

318
00:21:02,440 --> 00:21:05,639
Wszyscy mówią o formie wystąpienia,
nie treściach, gubernatorze.

319
00:21:05,680 --> 00:21:10,799
Niech pan oceni formę.

320
00:21:10,840 --> 00:21:13,759
Nigdy nie odwrócę się plecami
do prezydenta Bidena.

321
00:21:13,800 --> 00:21:19,159
Trudno nazwać to obroną.

322
00:21:19,200 --> 00:21:25,999
Wiceprezydentka Kamala Harris
poszła jeszcze dalej.

323
00:21:26,040 --> 00:21:32,799
Wszyscy widzieli,
że początek był powolny
- stwierdziła.

324
00:21:32,840 --> 00:21:36,679
Sam Biden umiarkowanie
wyraził samozadowolenie.

325
00:21:36,720 --> 00:21:39,319
Czy ma pan jakieś zastrzeżenia
co do swojego występu?

326
00:21:39,360 --> 00:21:41,119
Nie. Trudno dyskutuje się z kłamcą.

327
00:21:41,160 --> 00:21:44,719
New York Times wyliczył
26 kłamstw Trumpa.

328
00:21:44,760 --> 00:21:50,639
Jednak nawet ten dziennik,
uważany za ikonę liberalnej Ameryki,

329
00:21:50,680 --> 00:21:55,439
komentuje: "Joe Biden
to dobry człowiek i dobry prezydent.
Jednak musi wycofać się z wyścigu".

330
00:21:55,480 --> 00:21:57,799
To lista prezydentów
w najnowszej historii USA,

331
00:21:57,840 --> 00:22:02,079
którzy po swojej pierwszej kadencji
przegrali pierwszą debatę
i przegrali reelekcję.

332
00:22:02,120 --> 00:22:03,519
Naprawdę się martwię.

333
00:22:03,560 --> 00:22:06,559
Nie sądzę, byśmy mogli przetrwać
kolejne cztery lata Trumpa.

334
00:22:06,600 --> 00:22:10,039
To była najlepsza debata
Donalda Trumpa
w jego politycznej karierze.

335
00:22:10,080 --> 00:22:11,639
W 2016 roku to Hillary Clinton,

336
00:22:11,680 --> 00:22:14,439
a w 2020 roku Joe Biden zebrali
lepsze noty od widzów.

337
00:22:14,480 --> 00:22:15,879
W tym roku to on triumfował.

338
00:22:15,920 --> 00:22:17,199
Do znudzenia powtarzał,

339
00:22:17,240 --> 00:22:20,959
że Biden jest najgorszym prezydentem.

340
00:22:21,000 --> 00:22:24,599
Jedyne miejsca pracy, które stworzył,
to te dla nielegalnych imigrantów.

341
00:22:24,640 --> 00:22:26,439
Trump powtórzył swoją teorię,

342
00:22:26,480 --> 00:22:28,879
że gdyby to on był prezydentem,

343
00:22:28,920 --> 00:22:31,959
to Hamas nie zaatakowałby Izraela,
a Putin Ukrainy.

344
00:22:32,000 --> 00:22:34,399
Zawsze kiedy Zełensky przyjeżdża
do tego kraju,

345
00:22:34,440 --> 00:22:35,999
to wyjeżdża z 60 miliardami.

346
00:22:36,040 --> 00:22:37,879
To najlepszy sprzedawca w dziejach.

347
00:22:37,920 --> 00:22:40,239
Trump nie krył niechęci
do prezydenta Ukrainy.

348
00:22:40,280 --> 00:22:41,479
Biden odpowiedział mu,

349
00:22:41,520 --> 00:22:44,119
że amerykańskie pieniądze dla Kijowa
zostają w kraju,

350
00:22:44,160 --> 00:22:45,879
bo są wydawane na amerykańską broń,

351
00:22:45,920 --> 00:22:47,719
więc tworzą miejsca pracy w kraju.

352
00:22:47,760 --> 00:22:50,199
Putin cały czas kontynuuje
atak w stronę NATO.

353
00:22:50,240 --> 00:22:52,359
Atak na jednego z nas
to atak na wszystkich.

354
00:22:52,400 --> 00:22:53,959
Jeśli zacznie się wojna jądrowa,

355
00:22:54,000 --> 00:22:55,799
o której jest mowa,

356
00:22:55,840 --> 00:22:59,199
to po tym przejmie kontrolę
na Ukrainie,

357
00:22:59,240 --> 00:23:01,639
potem przejdzie do Polski
i dalej co się stanie?

358
00:23:01,680 --> 00:23:04,239
W sztabie Bidena
jego wypowiedzi wywoływał entuzjazm.

359
00:23:04,280 --> 00:23:08,319
Przede wszystkim gdy mówił
o dostępie do legalnej aborcji
i obronie demokracji.

360
00:23:08,360 --> 00:23:11,719
Kobietom nie może być odebrane
prawo decydowania
o ich własnym ciele.

361
00:23:11,760 --> 00:23:15,799
Pytanie tylko, czy nadal uważają,
że Joe Biden jest
najlepszym kandydatem,

362
00:23:15,840 --> 00:23:37,879
który przeforsuje ich wizję Ameryki.

363
00:23:37,920 --> 00:23:41,079
Od dziecka wiedziała,
jaki jest plan i choć to praca,

364
00:23:41,120 --> 00:23:44,479
która wiąże się z ryzykiem
- zawsze jest gotowa,
by patrolować niebo.

365
00:23:44,520 --> 00:23:47,519
Kapitan Katarzyna
Tomiak Siemieniewicz jest
pierwszą Polką,

366
00:23:47,560 --> 00:23:49,159
która zasiadła ze sterami Miga,

367
00:23:49,200 --> 00:23:52,839
ale jak przyznaje odważnych kobiet
w polskim lotnictwie
jest coraz więcej.

368
00:23:52,880 --> 00:23:54,999
W jej karierze
nie było żadnego przypadku.

369
00:23:55,040 --> 00:23:56,799
Wszystko przemyślane i zaplanowane.

370
00:23:56,840 --> 00:24:00,239
Właściwie od dziecka wiedziałam,
czego chcę, że chcę iść do wojska,

371
00:24:00,280 --> 00:24:03,839
że chcę służyć,
ja to zawsze zganiam i już będę
na swoich starszych braci.

372
00:24:03,880 --> 00:24:05,999
Kapitan Katarzyna
Tomiak Siemieniewicz,

373
00:24:06,040 --> 00:24:08,439
pierwsza w historii Polski
pilotka samolotu bojowego.

374
00:24:08,480 --> 00:24:21,359
Pseudonim Witch - czarownica.

375
00:24:21,400 --> 00:24:24,959
To w Malborku w 22. bazie lotnictwa
taktycznego pełni 24-godzinne dyżury.

376
00:24:25,000 --> 00:24:29,079
Jak coś się dzieje, rusza do akcji.

377
00:24:29,120 --> 00:24:31,479
Wybrała MIG-a 29.

378
00:24:31,520 --> 00:24:34,039
Waży tyle, co dwa słonie.

379
00:24:34,080 --> 00:24:37,319
Porusza się z prędkością
dwa razy większą
od prędkości dźwięku.

380
00:24:37,360 --> 00:24:40,839
Mówi, że każdy lot jest inny.

381
00:24:40,880 --> 00:24:45,479
Hałas, wibracje, przeciążenia,
niedotlenienie, zmienna temperatura,
promieniowanie słoneczne,

382
00:24:45,520 --> 00:24:46,919
a przede wszystkim ryzyko.

383
00:24:46,960 --> 00:24:48,719
To warunki, w jakich pracuje.

384
00:24:48,760 --> 00:24:51,519
Ta praca jest powiązana z ryzykiem,
każdy wie, z jakim.

385
00:24:51,560 --> 00:24:56,759
I w sumie nie myślę o tym,
tylko mam zadanie,

386
00:24:56,800 --> 00:24:59,599
odcinam się od tego, co jest w domu,
i zaczynam działać.

387
00:24:59,640 --> 00:25:01,199
Każde zadanie zaczyna się tu.

388
00:25:01,240 --> 00:25:03,199
To tu opracowywany jest
plan działania.

389
00:25:03,240 --> 00:25:05,199
I to jest kluczowy element jej pracy.

390
00:25:05,240 --> 00:25:08,879
I chociaż ta praca
jest wyjątkowo wymagająca,

391
00:25:08,920 --> 00:25:13,879
chętnych kobiet,
by usiąść za sterami
takiego samolotu, nie brakuje.

392
00:25:13,920 --> 00:25:18,519
Obecnie wśród podchorążych
w Akademii Wojskowej

393
00:25:18,560 --> 00:25:21,919
studiuje 171 kobiet,

394
00:25:21,960 --> 00:25:24,359
z czego 30 procent jest
na kierunkach lotnych,

395
00:25:24,400 --> 00:25:26,559
zatem będą to w przyszłości
piloci wojskowi

396
00:25:26,600 --> 00:25:30,399
służący na statkach powietrznych.

397
00:25:30,440 --> 00:25:35,359
Kiedy studia 20 lat temu

398
00:25:35,400 --> 00:25:38,799
w Dęblińskiej Szkole Orląt zaczynała
kapitan Tomiak-Siemieniewicz,

399
00:25:38,840 --> 00:25:40,239
była jedną z dwóch kobiet.

400
00:25:40,280 --> 00:25:41,799
Nie miała żadnej taryfy ulgowej.

401
00:25:41,840 --> 00:25:45,399
Jeśli chodzi o testy sprawnościowe,
one nieznacznie różnią się od tych,

402
00:25:45,440 --> 00:25:47,239
które realizowane są przez mężczyzn.

403
00:25:47,280 --> 00:25:51,479
O ile w kontekście kondycji fizycznej
ma to znaczenie,

404
00:25:51,520 --> 00:25:59,919
o tyle w lotnictwie,
za sterami samolotu - już nie.

405
00:25:59,960 --> 00:26:12,879
Bo żaden samolot nie rozróżnia płci.

406
00:26:12,920 --> 00:26:15,119
A cała rozmowa
z bohaterką tego materiału

407
00:26:15,160 --> 00:26:18,199
jutro w TVP Info
tuż po Teleexpressie Extra.

408
00:26:18,240 --> 00:26:21,199
Za chwilę Pytanie Dnia.

409
00:26:21,240 --> 00:26:24,199
Justyna Dobrosz-Oracz
i minister sprawiedliwości
Adam Bodnar.

410
00:26:24,240 --> 00:26:25,439
W 19:30 to już wszystko.

411
00:26:25,480 --> 00:26:29,199
Dziękuję. Do zobaczenia.