1 00:00:07,400 --> 00:00:09,819 2 00:00:20,380 --> 00:00:24,659 Jak ważną bronią w ochronie polskiej granicy z Białorusią jest stan wyjątkowy 3 00:00:24,700 --> 00:00:25,819 - o tym za chwilę. 4 00:00:25,860 --> 00:00:27,959 Dobry wieczór, Edyta Lewandowska. 5 00:00:28,000 --> 00:00:30,199 Witam państwa i zapraszam na "Wiadomości". 6 00:00:30,240 --> 00:00:32,239 A oto co dziś w programie. 7 00:00:32,280 --> 00:00:35,639 Strona białoruska jest coraz bardziej zaangażowana 8 00:00:35,680 --> 00:00:38,239 w prowadzenie różnego rodzaju prowokacji. 9 00:00:38,280 --> 00:00:42,099 Polska skutecznie odpiera hybrydowy atak ze Wschodu. 10 00:00:42,140 --> 00:00:45,799 Łukaszenka nieprzypadkowo sięga po czarne charaktery. 11 00:00:45,840 --> 00:00:50,899 Jego celem jest ściągniecie tego typu ludzi, żeby generowali w Europie problemy. 12 00:00:50,940 --> 00:00:52,879 Boimy się bardzo bezrobocia. 13 00:00:52,920 --> 00:00:56,779 Tu nie ma żadnego zakładu, żeby mogli ludzie zarabiać na życie. 14 00:00:56,820 --> 00:01:01,159 Kto nakręca zagraniczną kampanię przeciwko Polakom? 15 00:01:01,200 --> 00:01:08,599 Unijne instytucje w ogromnej mierze są pod wpływem finansowym czy organizacyjnym Berlina. 16 00:01:08,640 --> 00:01:11,319 Mamy jakby odkrycie zupełnie z innej bajki. 17 00:01:11,360 --> 00:01:15,079 Niezwykłe znalezisko na Śląsku. 18 00:01:20,980 --> 00:01:27,039 Ostatniej doby na polsko-białoruskiej granicy odnotowano 339 prób jej nielegalnego przekroczenia. 19 00:01:27,080 --> 00:01:29,779 Zatrzymano kolejnych 15 obywateli Iraku. 20 00:01:29,820 --> 00:01:33,279 4 cudzoziemców chciało przemycić te osoby w głąb kraju. 21 00:01:33,320 --> 00:01:37,039 To obywatele Tadżykistanu, Gruzji, Syrii i Białorusi. 22 00:01:37,080 --> 00:01:42,719 W związku z napiętą sytuacją dziś Rada Ministrów wystąpiła o przedłużenie stanu wyjątkowego. 23 00:01:42,760 --> 00:01:50,859 Kolejne nagrania Straży Granicznej nie pozostawiają wątpliwości. 24 00:01:51,240 --> 00:01:58,159 Białoruscy funkcjonariusze pomagają nielegalnym imigrantom przekraczać polską granicę. 25 00:01:58,200 --> 00:02:04,319 Dlatego nie dziwi poparcie Polaków dla przedłużenia stanu wyjątkowego przy polsko-białoruskiej granicy. 26 00:02:04,360 --> 00:02:05,959 Przez granicę nielegalnie to nie. 27 00:02:06,000 --> 00:02:08,779 Nie wyrażam na to zgody i popieram rząd. 28 00:02:08,820 --> 00:02:12,219 Trzeba dbać o bezpieczeństwo własnego kraju. 29 00:02:12,260 --> 00:02:16,699 Materiały dotyczące nielegalnych migrantów zebrane przez polskie służby wskazują, 30 00:02:16,740 --> 00:02:21,119 że osoby zatrzymane przez funkcjonariuszy mogą mieć powiązania z terrorystami, 31 00:02:21,160 --> 00:02:25,259 przeszły przeszkolenie wojskowe, a nawet mogą być pedofilami i zoofilami. 32 00:02:25,300 --> 00:02:26,959 Ja jestem przerażona. 33 00:02:27,000 --> 00:02:29,279 Ja się boję tych ludzi po prostu. 34 00:02:29,320 --> 00:02:31,759 Polski rząd uspokaja, że sytuacja jest pod kontrolą 35 00:02:31,800 --> 00:02:35,539 i dodatkowo wzmacnia ochronę naszej wschodniej granicy. 36 00:02:35,580 --> 00:02:39,619 Funkcjonariusze reżimu Łukaszenki cały czas organizują groźne prowokacje: 37 00:02:39,660 --> 00:02:42,819 strzelają w powietrze, celują z broni do naszych wojskowych 38 00:02:42,860 --> 00:02:45,739 i rzucają w ich kierunku materiały pirotechniczne. 39 00:02:45,780 --> 00:02:49,339 Są również zostawiane pakunki, które wyglądają niebezpiecznie. 40 00:02:49,380 --> 00:02:53,759 strona białoruska podrzuca takie rzeczy na polskie pogranicze. 41 00:02:53,800 --> 00:02:57,059 Później odbiega, sugerując zagrożenie. 42 00:02:57,100 --> 00:03:01,819 Prowokacją jest także przetrzymywanie przez Białorusinów grupy migrantów na granicy 43 00:03:01,860 --> 00:03:04,179 nieopodal miejscowości Usnarz Dolny. 44 00:03:04,220 --> 00:03:10,499 Wskazują na informacje pozyskane przez polskie MSZ od wysokiego komisarza do spraw uchodźców ONZ. 45 00:03:10,540 --> 00:03:14,319 Wynika z nich, że migranci z Usnarza Dolnego nie są uchodźcami. 46 00:03:14,360 --> 00:03:27,339 Stanowisko ONZ-owskiego komisarza ds. uchodźców. 47 00:03:27,380 --> 00:03:29,379 Brytyjczycy to stwierdzili, 48 00:03:29,420 --> 00:03:35,019 że te osoby, które tutaj docierają tym transportem białoruskim czy zorganizowanym, 49 00:03:35,060 --> 00:03:39,799 to niekoniecznie są ci, którym należałoby pomóc, którzy na ta pomoc zasługują. 50 00:03:39,840 --> 00:03:47,039 W tej chwili mamy twarde dowody, że rzeczywiście, że ci ludzie mają jakieś podejrzane. 51 00:03:47,080 --> 00:03:52,199 Tym bardziej zaskakuje decyzja europejskiego Trybunału Praw Człowieka, 52 00:03:52,240 --> 00:03:56,899 który nakazał Polsce dopuszczenie prawników do migrantów koczujących na Białorusi. 53 00:03:56,940 --> 00:04:00,219 Nie brak opinii, że w ten sposób trybunał chce zmusić Polskę 54 00:04:00,260 --> 00:04:03,079 do otwarcia granicy dla nielegalnych imigrantów. 55 00:04:03,120 --> 00:04:05,939 Polski rząd zareagował w zdecydowany sposób. 56 00:04:05,980 --> 00:04:08,699 Te osoby nie zostały wpuszczone na teren stanu wyjątkowego. 57 00:04:08,740 --> 00:04:11,119 Przeciwnego zdania są politycy opozycji, 58 00:04:11,160 --> 00:04:16,759 którzy konsekwentnie domagają się otwarcia polskich granic dla nielegalnych imigrantów. 59 00:04:17,540 --> 00:04:20,659 Poseł Koalicji Obywatelskiej Franciszek Sterczewski, 60 00:04:20,700 --> 00:04:24,439 który zasłynął z próby przerwania kordonu chroniącego polską granicę, 61 00:04:24,480 --> 00:04:28,039 mówi wprost, że podoba mu się zagraniczna presja na Polskę. 62 00:04:28,080 --> 00:04:32,799 Cieszą mnie kolejne wyroki, kolejne zarządzenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, 63 00:04:32,840 --> 00:04:37,519 które jasno mówią, że tym osobom, tym 32 osobom należy się pomoc 64 00:04:37,560 --> 00:04:41,879 i polski rząd ma im natychmiast udzielić opieki. 65 00:04:41,920 --> 00:04:46,039 Ja jestem oburzony częścią polskiej opozycji, 66 00:04:46,080 --> 00:04:51,299 która woli bronić zoofili czy pedofili tylko po to, żeby uderzyć w rząd. 67 00:04:51,340 --> 00:04:55,459 Osoby, które nalegają na otwarcie granic, 68 00:04:55,500 --> 00:04:59,499 grają w drużynie Łukaszenki, czy tego chcą, czy nie chcą 69 00:04:59,540 --> 00:05:06,459 i przedłużając ten kryzys, powodują że będzie więcej ofiar, 70 00:05:06,500 --> 00:05:09,839 to oni za to odpowiadają, a nie polskie instytucje. 71 00:05:09,880 --> 00:05:13,239 Do kwestii masowej nielegalnej migracji w wywiadzie dla Fox News, 72 00:05:13,280 --> 00:05:15,779 największej telewizji informacyjnej w USA, 73 00:05:15,820 --> 00:05:17,879 odniósł się prezydent Andrzej Duda. 74 00:05:17,920 --> 00:05:23,239 Odpowiedzieliśmy bardzo jasno, że jeśli ktokolwiek chce przyjechać do Polski i szuka pomocy lub wparcia, 75 00:05:23,280 --> 00:05:26,019 zaakceptujemy taką osobę i udzielimy jej pomocy. 76 00:05:26,060 --> 00:05:29,839 Nie zgodziliśmy się jednocześnie na przywożenie do Polski ludzi siłą. 77 00:05:29,880 --> 00:05:32,059 Wywiad obejrzały miliony Amerykanów, 78 00:05:32,100 --> 00:05:37,159 a wśród internetowych komentarzy ogromną większość stanowią głosy popierające polskiego prezydenta. 79 00:05:37,200 --> 00:05:41,399 Dziś Rada Ministrów wystąpiła o przedłużenie stanu wyjątkowego na kolejne 60 dni. 80 00:05:41,440 --> 00:05:44,999 W Biurze Bezpieczeństwa Narodowego odbyło się spotkanie prezydenta 81 00:05:45,040 --> 00:05:48,559 z ministrem obrony narodowej, spraw wewnętrznych i administracji, 82 00:05:48,600 --> 00:05:54,579 a także najważniejszymi osobami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo naszych granic. 83 00:06:05,440 --> 00:06:08,959 Przedłużenie stanu wyjątkowego jest zasadne i niezbędne. 84 00:06:09,000 --> 00:06:14,379 Rośnie także sprzeciw wobec obrażania i atakowania polskich strażników granicznych i żołnierzy. 85 00:06:14,420 --> 00:06:18,319 Adwokat, który wzywał do ataku na polskich funkcjonariuszy... 86 00:06:18,360 --> 00:06:23,719 ...usłyszał zarzuty publicznego nawoływania do popełnienia przestępstwa i znieważenia. 87 00:06:23,760 --> 00:06:26,019 Kilkuset żołnierzy, ponad 150 pojazdów, 88 00:06:26,060 --> 00:06:28,459 w tym najnowocześniejsze polskie czołgi, 89 00:06:28,500 --> 00:06:31,759 tak wyglądały dzisiejsze ćwiczenia w Nowogrodzie nad Narwią. 90 00:06:31,800 --> 00:06:35,379 Obiekt po wielu latach przerwy został przywrócony do celów wojskowych, 91 00:06:35,420 --> 00:06:39,619 a dziś po raz pierwszy był miejscem ćwiczeń 18. Dywizji Zmechanizowanej. 92 00:06:39,660 --> 00:06:42,319 60-tonowym czołgiem po dnie Narwi. 93 00:06:42,360 --> 00:06:47,839 Tak wyglądały dzisiejsze ćwiczenia 18. Dywizji Zmechanizowanej. 94 00:06:47,880 --> 00:06:50,839 Z udziałem m.in. zmodernizowanych leopardów, 95 00:06:50,880 --> 00:06:54,979 najnowocześniejszych czołgów, jakimi dysponuje nasza armia. 96 00:06:55,020 --> 00:06:57,499 Jest to najnowszy czołg w wojsku polskim. 97 00:06:57,540 --> 00:07:02,759 To 60-tonowa bestia, tak że najcięższy sprzęt w naszej armii. 98 00:07:02,800 --> 00:07:09,459 To pierwsze ćwiczenia wojskowe na poligonie w Nowogrodzie pod Łomżą od ponad 30 lat. 99 00:07:09,500 --> 00:07:13,059 Teraz obiekt ten został przywrócony do celów Wojskowych, 100 00:07:13,100 --> 00:07:16,859 a Żelazna Dywizja ćwiczy tu pokonywanie przeszkody wodnej. 101 00:07:16,900 --> 00:07:21,579 Zorganizowanie tej przeprawy z pełnym zabezpieczeniem ewakuacyjno-ratunkowym tak, 102 00:07:21,620 --> 00:07:26,499 aby w przypadku zdarzenia negatywnego móc pójść z pomocą dla załóg. 103 00:07:26,540 --> 00:07:32,299 Zlokalizowana w Siedlcach 18. Dywizja Zmechanizowana to najmłodsza polska dywizja. 104 00:07:32,340 --> 00:07:35,039 Certyfikowana zgodnie ze standardami NATO 105 00:07:35,080 --> 00:07:41,039 podczas tegorocznych manewrów "Dragon-21" w czerwcu uzyskała pełną gotowość operacyjną. 106 00:07:41,080 --> 00:07:43,859 W obliczu agresywnych działań Rosji na Ukrainie 107 00:07:43,900 --> 00:07:47,319 jest istotne, żeby tę ścianę, flankę wschodnią wzmocnić. 108 00:07:47,360 --> 00:07:50,939 I to się dzieje i mam nadzieję, że za tym pójdą kolejne kroki. 109 00:07:50,980 --> 00:07:55,679 A to już Wrocław i przysięga kolejnych 100 żołnierzy 110 00:07:55,720 --> 00:08:00,359 zasilających szeregi dolnośląskiej Brygady Obrony Terytorialnej. 111 00:08:00,400 --> 00:08:03,139 Łącznie liczy ona już 1000 osób. 112 00:08:03,180 --> 00:08:09,299 Cała brygada powinna liczyć w 3 batalionach ok. 2 tys. żołnierzy, 113 00:08:09,340 --> 00:08:13,279 tak że można powiedzieć, że przekroczyliśmy półmetek tego formowania. 114 00:08:13,320 --> 00:08:18,399 Ostatnie lata pokazują, że Wojska Obrony Terytorialnej wyśmienicie realizują swoje zadania, 115 00:08:18,440 --> 00:08:20,559 pomagając lokalnej społeczności. 116 00:08:20,600 --> 00:08:23,259 Widzieliśmy to szczególnie w czasie pandemii, 117 00:08:23,300 --> 00:08:25,959 ale również teraz w czasie kryzysu na granicy. 118 00:08:26,000 --> 00:08:28,999 Podczas ostatniego święta Wojsk Obrony Terytorialnej 119 00:08:29,040 --> 00:08:32,619 minister obrony poinformował o utworzeniu kolejnych brygad. 120 00:08:32,660 --> 00:08:40,539 Powstanie 18. Brygada Wojsk Obrony Terytorialnej, 19. Nadbużańska i 20. Przemyska. 121 00:08:40,580 --> 00:08:43,519 Powstają też nowe bataliony. 122 00:08:43,560 --> 00:08:46,839 Równolegle trwa modernizacja polskiej armii. 123 00:08:46,880 --> 00:08:51,879 Dziś w resorcie obrony odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Modernizacji Technicznej, 124 00:08:51,920 --> 00:08:55,759 która jest ważnym elementem sytemu reformy zakupu uzbrojenia. 125 00:08:55,800 --> 00:08:59,779 Rozmawiano m.in. o kolejnych śmigłowcach dla wojsk specjalnych. 126 00:08:59,820 --> 00:09:03,879 Jest to duma naszych sił zbrojnych i ten ich element, 127 00:09:03,920 --> 00:09:11,459 który może dzisiaj z marszu, bez większych przygotowań być wysłany w dowolny zakątek świata 128 00:09:11,500 --> 00:09:15,019 i współpracować z naszymi sojusznikami. 129 00:09:15,060 --> 00:09:20,779 W grudniu 2019 roku polskie wojska specjalne otrzymały wielozadaniowe śmigłowce Black Hawk. 130 00:09:20,820 --> 00:09:27,119 Wartość tamtego kontraktu to ponad 680 mln zł. 131 00:09:34,660 --> 00:09:37,719 PKP Intercity obchodzi 20-lecie swojej działalności. 132 00:09:37,760 --> 00:09:42,679 Z tej okazji kolejarze przedstawili plan rozwoju spółki na najbliższe lata, 133 00:09:42,720 --> 00:09:47,079 który zakłada m.in. wprowadzenie na polskie tory nowoczesnego taboru kolejowego. 134 00:09:47,120 --> 00:09:50,759 Inwestycje w rozwój spółki w ramach Polskiego Ładu będzie wspierał rząd. 135 00:09:50,800 --> 00:09:52,319 Skorzystają też samorządy. 136 00:09:52,360 --> 00:09:55,139 To nowy dworzec kolejowy w Wolsztynie w Wielkopolsce. 137 00:09:55,180 --> 00:09:58,099 Kosztował ponad 12 mln zł i już stał się wizytówką miasta. 138 00:09:58,140 --> 00:10:00,739 To już się dawno Wolsztynowi należał taki dworzec. 139 00:10:00,780 --> 00:10:03,459 Bardzo ładnie zrobiony, właśnie podziwiam. 140 00:10:03,500 --> 00:10:07,119 Już niedługo na nowy dworzec będą wjeżdżać nowoczesne pociągi. 141 00:10:07,160 --> 00:10:10,319 PKP Intercity zainwestuje w nowoczesne wagony i lokomotywy. 142 00:10:10,360 --> 00:10:13,899 Do 2030 r. spółka przeznaczy 19 mld zł na unowocześnienie taboru, 143 00:10:13,940 --> 00:10:18,699 w tym zakup nowych ekologicznych pojazdów. 144 00:10:18,740 --> 00:10:23,539 Będą to pojazdy z polskiej myśli technicznej, 145 00:10:23,580 --> 00:10:29,059 produkowane w Polsce pod flagą PKP Intercity. 146 00:10:29,100 --> 00:10:31,979 Nowoczesny tabor zachęca do korzystania z kolei. 147 00:10:32,020 --> 00:10:37,239 Od czerwca do końca sierpnia ponad 12 mln podróżnych skorzystało z usług PKP Intercity. 148 00:10:37,280 --> 00:10:39,219 Wzrasta też zadowolenie z usług. 149 00:10:39,260 --> 00:10:43,359 Obecny wskaźnik satysfakcji wynosi 75%. 150 00:10:43,400 --> 00:10:49,359 Podczas 1. badania w 2013 r. wyniósł 33%. 151 00:10:49,400 --> 00:10:53,599 To jest taka próba obecnie, kiedy sprawdzamy się pod każdym względem, 152 00:10:53,640 --> 00:10:59,279 pod względem jakościowym, też komfortu podróżowania. 153 00:10:59,320 --> 00:11:00,899 Zdajemy ten egzamin. 154 00:11:00,940 --> 00:11:10,479 Pierwsze pociągi PKP Intercity, spółki utworzonej w ramach grupy PKP, wyruszyły na tory 1 września 2001 r. 155 00:11:10,520 --> 00:11:14,519 Z oferty przewoźnika od tamtego dnia skorzystało ponad 550 mln osób. 156 00:11:14,560 --> 00:11:17,939 Dzisiaj możemy powiedzieć, że polski narodowy przewoźnik 157 00:11:17,980 --> 00:11:23,679 rozwija się dynamicznie, realizuje plan PiS. 158 00:11:23,720 --> 00:11:27,579 Plan rządu zakłada nie tylko wielkie inwestycje takie jak w Intercity, 159 00:11:27,620 --> 00:11:30,719 ale też mniejsze lokalne wsparcie dla samorządów. 160 00:11:30,760 --> 00:11:34,559 95% samorządów złożyło wnioski do Polskiego Ładu. 161 00:11:34,600 --> 00:11:37,019 To jest dowód na to, jak Polski Ład działa. 162 00:11:37,060 --> 00:11:41,459 To jest dowód na to, że zainteresowanie tym programem jest niesamowite. 163 00:11:41,500 --> 00:11:45,039 Od 2023 r. rząd planuje wyrównywać samorządom straty 164 00:11:45,080 --> 00:11:50,639 wynikające z mniejszych wpływów z podatkowych. 165 00:11:50,920 --> 00:11:54,079 975 - tyle zarejestrowano w ciągu ostatniej doby 166 00:11:54,120 --> 00:11:56,639 nowych przypadków zakażenia koronawirusem. 167 00:11:56,680 --> 00:12:03,639 To o niemal 40% więcej niż w ubiegły wtorek. Zmarło 29 osób z COVID-19. 168 00:12:03,680 --> 00:12:06,079 Szczepienia medyków. 169 00:12:06,120 --> 00:12:11,859 Poprzednią dawkę dostałem w styczniu na samym początku, minęło 9 miesięcy, 170 00:12:11,900 --> 00:12:15,259 w związku z tym podchodzę do tego tak jak do szczepienia na grypę. 171 00:12:15,300 --> 00:12:19,779 Lekarze nie mają wątpliwości: trzecia, przypominająca dawka szczepionki to dobro. 172 00:12:19,820 --> 00:12:22,639 To nie są żadne doświadczenia na ludziach. 173 00:12:22,680 --> 00:12:24,079 To jest pomoc dla ludzi. 174 00:12:24,120 --> 00:12:26,959 Bez tego nie wyobrażam sobie zwalczenia pandemii, 175 00:12:27,000 --> 00:12:30,379 bo wciąż mamy za niską odporność zbiorową. 176 00:12:30,420 --> 00:12:32,479 I niestety początek czwartej fali. 177 00:12:32,520 --> 00:12:35,519 Powoli zbliżamy się do tysiąca zakażeń dziennie. 178 00:12:35,560 --> 00:12:39,519 Najtrudniejsza sytuacja epidemiczna jest w województwie lubelskim. 179 00:12:39,560 --> 00:12:41,939 To już jest praktycznie 50% zajętych łóżek, 180 00:12:41,980 --> 00:12:46,899 mimo że wojewoda lubelski cały czas tę bazę łóżkową zwiększa w szpitalach covidowych. 181 00:12:46,940 --> 00:12:51,439 Resort zdrowia nie wyklucza wprowadzenia w tym regionie dodatkowych ograniczeń. 182 00:12:51,480 --> 00:12:54,439 Na razie do podpisu premiera skierowano rozporządzenie 183 00:12:54,480 --> 00:12:58,479 o przedłużeniu do końca października tych obowiązujących dotychczas. 184 00:12:58,520 --> 00:13:01,239 Od rana wczoraj był szczepiony personel SOR-u. 185 00:13:01,280 --> 00:13:03,159 On jest najbardziej narażony. 186 00:13:03,200 --> 00:13:05,899 Tam potrafi być nawet 200 pacjentów dziennie, 187 00:13:05,940 --> 00:13:07,519 stąd też od nich zaczęliśmy. 188 00:13:07,560 --> 00:13:10,719 Dziś od rana szczepimy personel Instytutu Chorób Serca. 189 00:13:10,760 --> 00:13:13,179 Trzecią, przypominającą dawkę szczepionki 190 00:13:13,220 --> 00:13:16,719 będzie mógł też przyjąć niemedyczny personel przychodni i szpitali 191 00:13:16,760 --> 00:13:19,939 mający kontakt z zakażonymi bądź z zakażonym materiałem. 192 00:13:19,980 --> 00:13:22,819 Szczepią się nią też osoby powyżej 50. roku życia. 193 00:13:22,860 --> 00:13:27,179 Ci, którzy tam chodzą bez maseczek i kpią sobie z zarażenia, to są nieśmiertelni, 194 00:13:27,220 --> 00:13:30,339 a ja jestem śmiertelny, dlatego się zaszczepiłem. 195 00:13:30,380 --> 00:13:33,319 Nie szczepiąc się, skazujecie nas na powrót obostrzeń, 196 00:13:33,360 --> 00:13:35,819 a siebie na brak dostępu do takich miejsc. 197 00:13:35,860 --> 00:13:37,959 Wciąż za mało z nas się zaszczepiło, 198 00:13:38,000 --> 00:13:41,299 a ponad 99% zgonów na COVID-19 to osoby niezaszczepione. 199 00:13:41,340 --> 00:13:44,779 To oznacza, że może być konieczny kolejny lockdown. 200 00:13:44,820 --> 00:13:48,059 Proszę, zaszczep się. 201 00:13:48,660 --> 00:13:51,219 Oglądają państwo główne wydanie "Wiadomości". 202 00:13:51,260 --> 00:13:54,859 Zobaczmy, co jeszcze przed nami. 203 00:13:55,280 --> 00:13:59,979 Nadchodzi światowy kryzys energetyczny. 204 00:14:03,760 --> 00:14:06,299 Niepokojące sygnały docierają do nas z Bałkan. 205 00:14:06,340 --> 00:14:09,179 Wyraźnie rośnie napięcie wokół Kosowa. 206 00:14:09,220 --> 00:14:13,519 Przy granicy z Serbią w ostatnich dniach doszło do zamieszek i kilku prowokacji. 207 00:14:13,560 --> 00:14:16,319 Zaatakowano m.in. budynek lokalnej administracji. 208 00:14:16,360 --> 00:14:20,159 Czy to początek poważnego konfliktu? 209 00:14:20,200 --> 00:14:22,519 Sytuacja robi się coraz poważniejsza. 210 00:14:22,560 --> 00:14:26,019 Serbia 2 km od granicy z Kosowem rozmieściła wojsko. 211 00:14:26,060 --> 00:14:30,799 Mamy do czynienia z działaniami, które mają zastraszać naszych obywateli. 212 00:14:30,840 --> 00:14:32,619 To musi się skończyć. 213 00:14:32,660 --> 00:14:34,839 A to już druga strona barykady. 214 00:14:34,880 --> 00:14:38,939 I specjalne jednostki policji skierowane w ten region przez kosowski rząd. 215 00:14:38,980 --> 00:14:43,059 Nie jesteśmy z tego zadowoleni, ale to była absolutna konieczność. 216 00:14:43,100 --> 00:14:47,399 Oddziały specjalne mają zapewnić bezpieczeństwo na przejściach granicznych. 217 00:14:47,440 --> 00:14:49,459 To kolejna odsłona dawnego konfliktu. 218 00:14:49,500 --> 00:14:51,899 Nigdy nie został zażegnany i załatwiony. 219 00:14:51,940 --> 00:14:54,879 Tym razem pretekstem była decyzja władz w Prisztinie, 220 00:14:54,920 --> 00:14:59,159 które postanowiły, że do Kosowa nie wjadą już samochody z serbskimi rejestracjami. 221 00:14:59,200 --> 00:15:02,979 I mimo że analogiczne przepisy już kilkanaście lat temu wprowadził Belgrad, 222 00:15:03,020 --> 00:15:06,859 zmiana ta wywołała protesty mieszkających na północy Kosowa Serbów. 223 00:15:06,900 --> 00:15:10,699 Ten konflikt, chociaż lokalny, może podminować całe Bałkany. 224 00:15:10,740 --> 00:15:15,139 W tym kotle mocno miesza też Rosja, która otwarcie wspiera władze w Belgradzie. 225 00:15:15,180 --> 00:15:20,539 Serbia i ten obszar jest ostatnim bastionem możliwości wpływów 226 00:15:20,580 --> 00:15:26,039 i interesów politycznych, gospodarczych, ideologicznych, kulturowych na tym obszarze. 227 00:15:26,080 --> 00:15:29,179 Z jak poważną sytuacją mamy do czynienia widać, 228 00:15:29,220 --> 00:15:33,079 gdy spojrzy się na nią przez pryzmat różnic etnicznych i religijnych. 229 00:15:33,120 --> 00:15:39,079 Problemem podstawowym jest tu jednak kwestia niepodległości Kosowa, czyli byłej prowincji Serbii. 230 00:15:39,120 --> 00:15:41,759 Kluczowym słowem jest teraz "deeskalacja". 231 00:15:41,800 --> 00:15:45,799 To co się dzieje, nie jest dobre ani dla ludzi w Kosowie, ani dla ludzi w Serbii. 232 00:15:45,840 --> 00:15:47,519 Nie jest też dobre dla regionu. 233 00:15:47,560 --> 00:15:50,439 W związku z tym, że takie apele nie przynoszą skutku, 234 00:15:50,480 --> 00:15:55,559 Sojusz Północnoatlantycki zwiększył częstotliwość swoich patroli stacjonujących w Kosowie. 235 00:15:55,600 --> 00:15:57,319 Częścią misji KFOR są Polacy. 236 00:15:57,360 --> 00:16:01,399 Polscy żołnierze nie spotkali się z żadną agresją ze strony protestujących. 237 00:16:01,440 --> 00:16:05,139 Największa ich liczba zbiera się zazwyczaj w godzinach popołudniowych. 238 00:16:05,180 --> 00:16:09,819 W zapalny region wysłani zostali także nasi policjanci służący na Bałkanach pod egidą UE. 239 00:16:09,860 --> 00:16:13,199 Funkcjonariusze naszej jednostki patrolują przejścia graniczne, 240 00:16:13,240 --> 00:16:16,279 działając w charakterze zwiadowczym i obserwacyjnym. 241 00:16:16,320 --> 00:16:20,939 Ostatnie dni były i są wymagające dla policjantów jednostki specjalnej polskiej policji. 242 00:16:20,980 --> 00:16:25,819 Bo na linii Belgrad - Prisztina tak nerwowo nie było już dawno. 243 00:16:26,380 --> 00:16:28,959 Świat znalazł się w kryzysie energetycznym. 244 00:16:29,000 --> 00:16:31,359 Ceny prądu i gazu w Europie biją rekordy. 245 00:16:31,400 --> 00:16:35,839 Z niedoborami energii borykają się Chiny, które są zapleczem produkcyjnym świata. 246 00:16:35,880 --> 00:16:41,939 A to może oznaczać, że znaleźliśmy się w globalnej spirali wzrostu cen. 247 00:16:41,980 --> 00:16:46,199 Pandemia to nie jedyny problem, z jakim zmaga się ta pralnia z Madrytu. 248 00:16:46,240 --> 00:16:51,379 2 lata temu mieliśmy 6 tys. euro obrotu, a za prąd płaciliśmy 600 euro. 249 00:16:51,420 --> 00:16:55,739 Teraz obroty są o połowę niższe, a rachunek to ponad tysiąc euro. 250 00:16:55,780 --> 00:17:00,279 Płacimy rachunek za pozbycie się suwerenności energetycznej 251 00:17:00,320 --> 00:17:05,359 - tak przekonywali uczestnicy protestu przeciwko rosnącym cenom energii w Hiszpanii. 252 00:17:05,400 --> 00:17:11,519 Wyszliśmy na ulice, żeby bronić wszystkich rodzin, które za kilka tygodni będą marzły. 253 00:17:11,560 --> 00:17:13,939 Prąd stał się dobrem luksusowym. 254 00:17:13,980 --> 00:17:19,299 Dziś zapalenie światła w pokoju kosztuje więcej niż buty dla naszych dzieci. 255 00:17:19,340 --> 00:17:23,739 Hiszpanie bardzo szybko odczuli ogromne wzrosty cen prądu na rynku hurtowym, 256 00:17:23,780 --> 00:17:26,759 bo w ich kraju są one jednymi z najwyższych w Europie, 257 00:17:26,800 --> 00:17:31,599 a 60% odbiorców indywidualnych korzysta z taryf aktualizowanych na bieżąco. 258 00:17:31,640 --> 00:17:34,719 Ceny energii biją jednak rekordy w całej Unii. 259 00:17:34,760 --> 00:17:38,539 Przyczyna numer jeden to unijna polityka klimatyczna. 260 00:17:38,580 --> 00:17:42,579 Koszty praw do emisji dwutlenku węgla rosną w zawrotnym tempie. 261 00:17:42,620 --> 00:17:46,399 Państwa członkowskie ograniczają produkcję energii z węgla i gazu. 262 00:17:46,440 --> 00:17:49,339 Rezygnują też częściowo z elektrowni atomowych, 263 00:17:49,380 --> 00:17:55,939 a odnawialne źródła energii okazują się kapryśne, o czym raportuje jeden z duńskich banków. 264 00:18:09,520 --> 00:18:12,299 W jeszcze szybszym tempie niż prąd drożeje gaz. 265 00:18:12,340 --> 00:18:15,779 Magazyny tego surowca w Europie zaczynają świecić pustkami, 266 00:18:15,820 --> 00:18:21,139 bo Rosjanie próbują wymusić jak najszybsze uruchomienie gazociągu Nord Stream 2. 267 00:18:21,180 --> 00:18:27,379 Oni grają, że Nord Stream 2 będzie ulżeniem w zwyżkach cen gazu, 268 00:18:27,420 --> 00:18:32,359 przy czym na razie na rynku mamy sytuację dosyć mocno kryzysową. 269 00:18:32,400 --> 00:18:35,519 Rynkowe problemy odbijają się także na Polsce. 270 00:18:35,560 --> 00:18:40,879 Urząd Regulacji Energetyki zatwierdził 7-procentową podwyżkę taryfy PGNiG. 271 00:18:40,920 --> 00:18:44,659 Wnioski do urzędu składają też dostawcy prądu i ciepłownie. 272 00:18:44,700 --> 00:18:48,259 Wiemy w tym momencie, że w przyszłym roku czekają nas podwyżki, 273 00:18:48,300 --> 00:18:52,219 szacunkowo patrząc 15, 20, może nawet więcej procent. 274 00:18:52,260 --> 00:18:56,059 Na domiar złego globalne problemy z produkcją energii zbiegają się 275 00:18:56,100 --> 00:18:59,579 ze zwiększonym pokryzysowym zapotrzebowaniem przemysłu. 276 00:18:59,620 --> 00:19:01,959 Władze kilkunastu chińskich prowincji 277 00:19:02,000 --> 00:19:06,419 nakazały fabrykom aluminium, stali, ubrań i elektroniki ograniczenie użycia, 278 00:19:06,460 --> 00:19:09,259 co oznacza nawet kilkutygodniowe przestoje. 279 00:19:09,300 --> 00:19:13,039 Na Zachód w okresie przedświątecznym dotrze więc mniej produktów, 280 00:19:13,080 --> 00:19:18,099 a to może przełożyć się na ceny w sklepach. 281 00:19:18,940 --> 00:19:22,299 Kolejna tura rozmów w sprawie kopalni w Turowie już jutro. 282 00:19:22,340 --> 00:19:27,139 Brak porozumienia oznacza, że Polska musi płacić karę - pół miliona euro dziennie. 283 00:19:27,180 --> 00:19:31,679 Unijne instytucje grożą też wstrzymaniem wypłat należnych nam pieniędzy 284 00:19:31,720 --> 00:19:35,219 za sprzeciw wobec ideologii LGBT 285 00:19:35,260 --> 00:19:39,599 czy reformę naszego wymiaru sprawiedliwości. 286 00:19:39,760 --> 00:19:43,699 Na ugodę w spawie Turowa czekają przede wszystkim mieszkańcy regionu. 287 00:19:43,740 --> 00:19:46,219 Jednak trochę tych ludzi tam pracuje, nie? 288 00:19:46,260 --> 00:19:47,359 Dziękuję bardzo. 289 00:19:47,400 --> 00:19:50,459 A rodziny tu mieszkają, więc byłoby kiepsko im. 290 00:19:50,500 --> 00:19:57,279 Na pewno ogromne bezrobocie, na pewno z tego powodu ucierpią też lokalni przedsiębiorcy. 291 00:19:57,320 --> 00:20:01,779 Tu nie ma żadnego zakładu, żeby mogli ludzie zarabiać na życie. 292 00:20:01,820 --> 00:20:03,019 Rozmowy trwają. 293 00:20:03,060 --> 00:20:07,639 Wczoraj w Pradze polska i czeska delegacja szukała kompromisu do późnego wieczora. 294 00:20:07,680 --> 00:20:11,299 Zależy nam na porozumieniu. Zależy nam na szybkim porozumieniu. 295 00:20:11,340 --> 00:20:15,519 Zależy nam na tym, aby jak najszybciej doprowadzić do tego, 296 00:20:15,560 --> 00:20:17,599 że ta sytuacja się wyklaruje. 297 00:20:17,640 --> 00:20:21,319 Kolejna tura rozmów już jutro, ale nieoficjalnie Czesi przyznają, 298 00:20:21,360 --> 00:20:25,199 że temat Turowa jest wykorzystywany w trwającej u nich kampanii wyborczej, 299 00:20:25,240 --> 00:20:28,679 więc porozumienie będzie możliwe najwcześniej w październiku. 300 00:20:28,720 --> 00:20:31,579 Opóźnianie porozumienia jest też na rękę Berlinowi, 301 00:20:31,620 --> 00:20:35,179 który zdaniem komentatorów wykorzystuje konflikt wokół Turowa 302 00:20:35,220 --> 00:20:39,359 do próby osłabienia pozycji polskiego rządu w Unii Europejskiej. 303 00:20:39,400 --> 00:20:46,399 Unijne instytucje w ogromnej mierze są pod wpływem finansowym czy organizacyjnym Berlina. 304 00:20:46,440 --> 00:20:50,599 Ta dominacja Niemiec jest od jakiegoś czasu mocno zauważalna, 305 00:20:50,640 --> 00:20:55,619 a później efekty co do decyzji są namacalne i doświadczamy ich. 306 00:20:55,660 --> 00:21:01,839 Komisja Europejska wstrzymuje np. wypłatę należnych Polsce pieniędzy z Funduszu Odbudowy po pandemii. 307 00:21:01,880 --> 00:21:06,199 Choć na przykład Austria, Czechy czy Chorwacja otrzymały już pierwsze przelewy. 308 00:21:06,240 --> 00:21:09,599 Nie ma żadnych formalnych przesłanek do tego, żeby to blokować. 309 00:21:09,640 --> 00:21:13,359 Działania Komisji Europejskiej na tym etapie nie mają podstawy prawnej. 310 00:21:13,400 --> 00:21:15,019 Są za to przesłanki wskazujące 311 00:21:15,060 --> 00:21:19,959 na ideologiczne wykorzystywanie unijnych funduszy i procedur do walki z polskim rządem 312 00:21:20,000 --> 00:21:25,559 w sprawie promowania ideologii LGBT czy blokowania reformy naszego wymiaru sprawiedliwości. 313 00:21:25,600 --> 00:21:26,939 Nie brak opinii, 314 00:21:26,980 --> 00:21:31,639 że w tę kierowaną zza granicy grę ochoczo grają politycy polskiej opozycji. 315 00:21:31,680 --> 00:21:35,639 Jeśli jest kara, to trzeba płacić. Musimy na pewno kopalnię wygaszać. 316 00:21:35,680 --> 00:21:39,359 Jest orzeczenie sądowe i rządzący muszą się do niego zastosować. 317 00:21:39,400 --> 00:21:45,539 My nie możemy sobie wybierać lepszych lub gorszych postanowień UE. 318 00:21:45,580 --> 00:21:52,579 Rząd próbuje cały czas znaleźć właściwie miejsce dla Polski w UE. 319 00:21:52,620 --> 00:21:57,199 Natomiast opozycja chcąc wrócić do władzy, 320 00:21:57,240 --> 00:22:08,419 stara się robić to nawet kosztem osłabienia polskiej sceny politycznej, organizmu państwowego. 321 00:22:08,460 --> 00:22:14,359 Przykład to zachowanie aktywistów i polityków opozycji w sprawie kryzysu na granicy polsko-białoruskiej 322 00:22:14,400 --> 00:22:21,179 czy pełne nienawiści i pogardy słowa o żołnierzach i funkcjonariuszach, którzy bronią polskiej granicy. 323 00:22:21,220 --> 00:22:23,299 Śmiecie. To jest wataha psów. 324 00:22:23,340 --> 00:22:26,079 Inni politycy opozycji nawoływali do wpuszczenia 325 00:22:26,120 --> 00:22:30,919 nielegalnych imigrantów dowożonych przez reżim Łukaszenki pod granicę. 326 00:22:33,540 --> 00:22:39,519 Z ustaleń polskich służb wynika, że politycy opozycji domagają się wpuszczenia do Polski m.in. 327 00:22:39,560 --> 00:22:43,179 islamistów powiązanych z organizacjami terrorystycznymi, 328 00:22:43,220 --> 00:22:46,019 przestępczością kryminalną, przemytem ludzi, 329 00:22:46,060 --> 00:22:48,319 a także zoofilów i pedofilów. 330 00:22:48,360 --> 00:22:52,679 Do rangi symbolu urośnie zapewne ta scena z obrad sejmiku małopolskiego. 331 00:22:52,720 --> 00:22:56,099 To poseł PO Marek Sowa wymachujący białą flagą, 332 00:22:56,140 --> 00:23:00,299 co miało sugerować uległość wobec żądań lobby LGBT. 333 00:23:00,340 --> 00:23:05,999 Jak dopatrzyli się internauci, flaga została najprawdopodobniej wydarta z flagi Polski. 334 00:23:06,040 --> 00:23:10,739 Marszałek woj. małopolskiego zapowiedział skierowanie sprawy do prokuratury. 335 00:23:10,780 --> 00:23:12,459 Jutro złożę zawiadomienie do prokuratury w sprawie możliwości popełnienia przestępstwa 336 00:23:22,080 --> 00:23:25,959 Takie zachowania zniechęcają nawet wyborców PO. 337 00:23:26,000 --> 00:23:29,359 Z ostatniego sondażu IBRiS dla "Rzeczpospolitej" wynika, 338 00:23:29,400 --> 00:23:32,499 że partia Donalda Tuska mocno traci poparcie. 339 00:23:32,540 --> 00:23:36,659 Od poprzedniego badania zmniejszyło się ono o 4 punkty procentowe. 340 00:23:36,700 --> 00:23:41,639 To największy spadek spośród wszystkich ugrupowań. 341 00:23:48,380 --> 00:23:52,779 Prof. Jerzy Targalski został pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie. 342 00:23:52,820 --> 00:23:55,959 Erudyta, patriota obdarzony ogromną odwagą cywilną 343 00:23:56,000 --> 00:24:00,359 - tak zapamiętali go zgromadzeni na pogrzebie politycy, naukowcy i dziennikarze. 344 00:24:00,400 --> 00:24:03,319 Pogrzeb miał charakter państwowy. 345 00:24:03,360 --> 00:24:05,979 Otwierał oczy. Nie bał się mówić prawdy. 346 00:24:06,020 --> 00:24:08,739 Dziś starsi i młodsi, politycy, naukowcy, studenci 347 00:24:08,780 --> 00:24:11,499 - wszyscy żegnali go jak swojego nauczyciela. 348 00:24:11,540 --> 00:24:15,899 Wprowadzał nas w meandry przemian ustrojowych w naszym regionie. 349 00:24:15,940 --> 00:24:18,859 W sposób szczególny odsłaniając rolę, 350 00:24:18,900 --> 00:24:24,019 jaką odgrywały tajne służby komunistyczne oraz ich byli funkcjonariusze. 351 00:24:24,060 --> 00:24:27,279 Zauważył w odczytanym liście prezydent Andrzej Duda. 352 00:24:27,320 --> 00:24:30,079 Opozycjonista, redaktor podziemnych czasopism, 353 00:24:30,120 --> 00:24:32,999 na emigracji współpracownik Radia Wolna Europa, 354 00:24:33,040 --> 00:24:35,719 w końcu wykładowca i autor książek ukazujących prawdę 355 00:24:35,760 --> 00:24:40,279 o przemianach ustrojowych na przełomie lat 80. i 90. 356 00:24:40,320 --> 00:24:45,619 przestrzegał nas przed projektowaną w Moskwie transformacją zamiast prawdziwej niepodległości. 357 00:24:45,660 --> 00:24:49,719 To spod ręki Jerzego Targalskiego wyszły publikacje o "Resortowych dzieciach" 358 00:24:49,760 --> 00:24:52,079 pokazujące, jak głęboko PRL utkwił w III RP. 359 00:24:52,120 --> 00:24:54,279 Za jego pracę na rzecz Wojska Polskiego 360 00:24:54,320 --> 00:24:57,059 dziękował w liście także minister obrony narodowej. 361 00:24:57,100 --> 00:25:00,399 Żegna swojego nauczyciela i autora niezliczonej ilości analiz, 362 00:25:00,440 --> 00:25:03,659 które regularnie trafiały na biurko ministra obrony narodowej 363 00:25:03,700 --> 00:25:06,559 oraz szefów wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. 364 00:25:06,600 --> 00:25:09,819 Wojna hybrydowa, dezinformacja, fake news - to pojęcia, 365 00:25:09,860 --> 00:25:13,499 których używał na długo przed tym, gdy wpadły do medialnego obiegu. 366 00:25:13,540 --> 00:25:15,859 Jego pasją stało się tłumaczenie Polakom 367 00:25:15,900 --> 00:25:19,519 sytuacji geopolitycznej, w której znajduje się nasza Ojczyzna. 368 00:25:19,560 --> 00:25:23,539 Dla nas koniecznością jest znalezienia przeciwwagi dla Niemiec i Rosji, 369 00:25:23,580 --> 00:25:26,239 skoro sami takiej wystarczającej siły nie mamy. 370 00:25:26,280 --> 00:25:32,519 Opowiadał się za współpracą Polski z niepodległymi narodami Litwy, Ukrainy i Białorusi 371 00:25:32,560 --> 00:25:37,239 Pamiętam go jako współtwórcę, twórcę Trójmorza, takiej idei, 372 00:25:37,280 --> 00:25:41,579 która z nami będzie - mam nadzieję - przez dziesięciolecia, 373 00:25:41,620 --> 00:25:45,019 która będzie niezwykle ważna dla strategii Rzeczypospolitej. 374 00:25:45,060 --> 00:25:49,259 Był erudytą. Z prof. Zybertowiczem poznali się na międzynarodowej konferencji. 375 00:25:49,300 --> 00:25:53,579 Gdy powiedział w pewnym momencie, że zna prawie wszystkie języki europejskie, 376 00:25:53,620 --> 00:25:55,339 nie bardzo chciałem mu wierzyć. 377 00:25:55,380 --> 00:25:59,459 Został przetestowany. Obok siedział polityk, który rozpoczął z nim rozmowę. 378 00:25:59,500 --> 00:26:01,139 Zagadał do Jurka po estońsku. 379 00:26:01,180 --> 00:26:04,739 I przez pewien czas rozmawiali o polityce. 380 00:26:04,940 --> 00:26:07,579 Jego dziełem i zasługą jest wychowanie wielu Polaków, 381 00:26:07,620 --> 00:26:12,519 którzy potrafią odczytywać rzeczywistość, nie poddając się manipulacji. 382 00:26:14,320 --> 00:26:18,119 W Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie 383 00:26:18,160 --> 00:26:21,499 odbył się uroczysty finał 12. edycji projektu edukacyjnego 384 00:26:21,540 --> 00:26:27,099 "Kamienie Pamięci. Bohaterowie opozycji demokratycznej". 385 00:26:27,140 --> 00:26:29,759 "Kamienie pamięci" - edukacyjny projekt IPN, 386 00:26:29,800 --> 00:26:32,139 którego główny cel to upamiętnienie osób 387 00:26:32,180 --> 00:26:35,939 uczestniczących w działaniach na rzecz niepodległego państwa polskiego. 388 00:26:35,980 --> 00:26:37,799 Co roku jest to inny temat. 389 00:26:37,840 --> 00:26:43,619 W tym roku to są działacze opozycji z lat 1981-1983, czyli mówimy o stanie wojennym. 390 00:26:43,660 --> 00:26:47,479 Dlaczego? Bo jest 40. rocznica stanu wojennego. 391 00:26:47,520 --> 00:26:50,339 13 grudnia będziemy tę rocznicę obchodzić. 392 00:26:50,380 --> 00:26:55,519 Projekt adresowany jest do młodzieży ostatnich klas szkół podstawowych oraz szkół średnich. 393 00:26:55,560 --> 00:27:01,759 Uczniowie musieli wyszukać bohatera wśród społeczności lokalnej, 394 00:27:01,800 --> 00:27:07,379 następnie zebrać informacje, dokumenty, teksty źródłowe na temat postaci 395 00:27:07,420 --> 00:27:11,719 i upowszechnić o niej wiedzę, a także odpowiednio upamiętnić. 396 00:27:11,760 --> 00:27:15,879 Prace napłynęły z całego kraju. Nagrodzono prawie 30 drużyn. 397 00:27:15,920 --> 00:27:20,639 Cieszymy się, że młode pokolenie, które zachęcamy do udziału w naszych konkursach, 398 00:27:20,680 --> 00:27:24,439 dokłada swój kamyczek pamięci do tej zbiorowej pamięci. 399 00:27:24,480 --> 00:27:30,379 Konkurs bardzo rozwija, mogłam w ten sposób dowiedzieć się o naszym lokalnym bohaterze, 400 00:27:30,420 --> 00:27:34,159 o tym, jak ludzie radzili sobie w tamtych trudnych czasach. 401 00:27:34,200 --> 00:27:38,939 O heroicznej postawie sióstr urszulanek z czasów powstania warszawskiego 402 00:27:38,980 --> 00:27:44,319 od dziś będzie przypominać tablica odsłonięta na rogu ulic Wiślanej i Dobrej w Warszawie. 403 00:27:44,360 --> 00:27:48,779 Jest dedykowana 4 poległym i jednej ciężko rannej siostrze zakonnej, 404 00:27:48,820 --> 00:27:49,419 które w pierwszych dniach powstania niosły pomoc.