1 00:00:18,720 --> 00:00:21,679 Najbliższy współpracownik prezydenta Ukrainy rezygnuje. 2 00:00:21,720 --> 00:00:24,239 W tle afera korupcyjna i przeszukania. 3 00:00:24,280 --> 00:00:28,439 Stan wrzenia na linii prezydent-rząd. I kolejne weta Karola Nawrockiego. 4 00:00:28,480 --> 00:00:31,559 Będzie Europejski Nakaz Aresztowania dla Zbigniewa Ziobry. 5 00:00:31,600 --> 00:00:35,399 Były minister ukrywa się w Budapeszcie. 6 00:00:49,560 --> 00:00:51,559 Monika Sawka, dobry wieczór. 7 00:00:51,600 --> 00:00:56,559 Andrij Jermak, prawa ręka Wołodymyra Zełenskiego, podał się do dymisji. 8 00:00:56,600 --> 00:00:58,959 Nad ranem do jego domu wkroczyli śledczy. 9 00:00:59,000 --> 00:01:01,359 Przeszukanie miało związek z aferą korupcyjną 10 00:01:01,400 --> 00:01:04,159 w ukraińskim państwowym sektorze energetycznym. 11 00:01:04,200 --> 00:01:07,439 Przez utworzone w centrum Kijowa tajne biuro do prania pieniędzy 12 00:01:07,480 --> 00:01:10,399 miało przepłynąć około 100 mln dolarów. 13 00:01:10,440 --> 00:01:12,879 Według posłów opozycji 14 00:01:12,920 --> 00:01:16,519 najbliższy współpracownik prezydenta Ukrainy o wszystkim wiedział. 15 00:01:17,720 --> 00:01:20,879 Dziennikarzom gazety "Ukraińska Prawda" udało się sfilmować moment, 16 00:01:20,920 --> 00:01:25,239 gdy służby antykorupcyjne wchodziły na teren dzielnicy rządowej. 17 00:01:25,280 --> 00:01:27,839 Śledczy przeszukali biuro i mieszkanie, 18 00:01:27,880 --> 00:01:32,919 które znajdują się zaledwie kilkadziesiąt metrów od Kancelarii Prezydenta Ukrainy 19 00:01:32,960 --> 00:01:37,239 Wołodymyra Zełenskiego. 20 00:01:37,280 --> 00:01:41,119 Należą do szefa prezydenckiego biura Andrija Jermaka. 21 00:01:41,160 --> 00:01:44,959 Ten potwierdził, że funkcjonariusze Narodowego Biura Antykorupcyjnego 22 00:01:45,000 --> 00:01:48,959 oraz Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej dokonali u niego rewizji. 23 00:01:49,000 --> 00:01:51,919 NABU i SAPO rzeczywiście prowadzą czynności procesowe w moim domu. 24 00:01:51,960 --> 00:01:54,199 Śledczy nie napotykają żadnych przeszkód. 25 00:01:54,240 --> 00:01:56,439 Uzyskali pełny dostęp do mieszkania. 26 00:01:56,480 --> 00:01:59,199 Zełenski zareagował po kilkunastu godzinach. 27 00:01:59,240 --> 00:02:02,239 Szef kancelarii Andrij Jermak złożył rezygnację. 28 00:02:02,280 --> 00:02:05,559 Jestem wdzięczny Andrijowi za to, że zawsze reprezentował stanowisko Ukrainy w negocjacjach 29 00:02:05,600 --> 00:02:07,879 dokładnie tak, jak powinno to być. 30 00:02:07,920 --> 00:02:10,359 Było to zawsze stanowisko patriotyczne. 31 00:02:10,400 --> 00:02:13,159 Nie chcę jednak, aby pojawiały się plotki i spekulacje. 32 00:02:13,200 --> 00:02:17,119 Rosja bardzo chce, żeby Ukraina popełniała błędy. Nie będzie już ich po naszej stronie. 33 00:02:17,160 --> 00:02:20,999 Andrij Jermak określany był mianem "drugiej najpotężniejszej osoby" w Ukrainie 34 00:02:21,040 --> 00:02:25,759 i "prawej ręki Zełenskiego". 35 00:02:25,800 --> 00:02:27,959 Szefem jego kancelarii był od ponad 5 lat. 36 00:02:28,000 --> 00:02:31,119 To on odpowiadał za negocjacje pokojowe z ramienia Kijowa. 37 00:02:31,160 --> 00:02:35,599 Tu siedzi obok ukraińskiego prezydenta na ostatnim spotkaniu z Donaldem Trumpem. 38 00:02:35,640 --> 00:02:38,879 Ale spotykał się ze wszystkimi najważniejszymi światowymi liderami. 39 00:02:38,920 --> 00:02:44,879 Sam w zeszłym roku znalazł się wśród stu najbardziej wpływowych ludzi świata magazynu "Time". 40 00:02:44,920 --> 00:02:48,679 Według części ukraińskich mediów i polityków opozycji 41 00:02:48,720 --> 00:02:54,559 Andrij Jermak znalazł się też na nagraniach z podsłuchów prowadzonych przez NABU 42 00:02:54,600 --> 00:02:58,039 podczas operacji "Midas". 43 00:02:58,080 --> 00:03:00,559 Ma figurować w nich pod pseudonimem Ali Baba. 44 00:03:00,600 --> 00:03:03,119 Zostały zarejestrowane w apartamentowcu zaledwie 1,5 kilometra stąd. 45 00:03:03,320 --> 00:03:04,279 Dokładnie w tym. 46 00:03:04,320 --> 00:03:08,039 Służby w trakcie przeszukania w jednym z mieszkań zabezpieczyły dokumenty i gotówkę. 47 00:03:08,080 --> 00:03:09,999 W innym odkryły taką łazienkę. 48 00:03:10,040 --> 00:03:12,959 NABU mówi o defraudacji w sumie stu milionów dolarów 49 00:03:13,000 --> 00:03:16,639 w wielkiej aferze korupcyjnej w ukraińskim sektorze energetycznym. 50 00:03:16,680 --> 00:03:20,199 Wśród podejrzanych są dwaj już byli ministrowie 51 00:03:20,240 --> 00:03:23,599 i były partner biznesowy Zełenskiego - Timur Mindicz. 52 00:03:23,640 --> 00:03:26,759 Zbiegł z kraju. 53 00:03:26,800 --> 00:03:30,399 Afera cieniem kładzie się na międzynarodowej pozycji Ukrainy, i to w kluczowym momencie. 54 00:03:30,440 --> 00:03:33,879 Dyskusja na temat planu pokojowego, jeszcze w cieniu tych doniesień, one na pewno nie ułatwiają sytuacji. 55 00:03:33,920 --> 00:03:38,119 To nie jest dobra informacja, również nie jest dobra informacja dla Polski, Europy Zachodniej. 56 00:03:38,160 --> 00:03:42,759 Oczekujemy wyjaśnień. 57 00:03:42,800 --> 00:03:47,839 Gdyby Bruksela i jej przywódcy zachowywali się normalnie, 58 00:03:51,760 --> 00:03:58,679 natychmiast wstrzymaliby płatności dla Ukrainy i zażądali rozliczenia finansowego. 59 00:03:58,880 --> 00:04:02,239 Mówimy o skorumpowanym systemie, mafii wojennej. 60 00:04:02,280 --> 00:04:05,679 I to najłagodniejsze z określeń, jakiego teraz użyłem. 61 00:04:05,720 --> 00:04:09,839 Tak szef węgierskiej dyplomacji mówił dwa tygodnie temu. 62 00:04:09,880 --> 00:04:13,159 A te zdjęcia jasno mówią, po której stronie w konflikcie stoi Budapeszt. 63 00:04:13,200 --> 00:04:17,879 Viktor Orban chce pokoju w Ukrainie, ale niezależnie od jego kosztów dla samego Kijowa. 64 00:04:17,920 --> 00:04:21,519 Węgry odczuwają pełny wpływ konfliktu ukraińskiego, w tym znaczne straty gospodarcze, 65 00:04:21,560 --> 00:04:25,159 ponieważ walki blokują współpracę gospodarczą. 66 00:04:25,200 --> 00:04:29,279 Dlatego mamy szczerą nadzieję, że ogłoszone niedawno inicjatywy pokojowe 67 00:04:29,320 --> 00:04:32,159 ostatecznie doprowadzą do tego pokoju. 68 00:04:32,200 --> 00:04:35,519 Putin po raz kolejny podał cenę za przerwanie agresji. 69 00:04:35,560 --> 00:04:37,839 To niezmiennie uznanie Krymu i Donbasu za rosyjskie. 70 00:04:37,880 --> 00:04:41,199 Ukraina - jeszcze ustami Andrija Jermaka - powiedziała nie. 71 00:04:42,000 --> 00:04:45,039 Oglądają państwo "19.30". 72 00:04:45,080 --> 00:04:47,839 Już za chwilę stan wrzenia na linii prezydent-rząd, a później jeszcze... 73 00:04:47,880 --> 00:04:50,799 Pionierska terapia i szansa dla pacjentów z glejakiem. 74 00:04:50,840 --> 00:04:52,159 Widzimy efekty. 75 00:04:52,200 --> 00:04:54,679 Nagle zobaczyłem inny świat. 76 00:04:54,720 --> 00:04:58,399 Lawina uwięziła narciarzy. Polscy ratownicy ruszyli na ratunek. 77 00:04:58,440 --> 00:05:01,559 Wiedza, umiejętności, doświadczenie. 78 00:05:01,600 --> 00:05:05,239 Jak usłyszeliśmy, że jest potrzebna pomoc, włączyliśmy się do tego. 79 00:05:07,160 --> 00:05:08,799 Prezydent wetuje kolejne ustawy. 80 00:05:08,840 --> 00:05:11,039 Tym razem głowa państwa "nie" mówi m.in. 81 00:05:11,080 --> 00:05:14,439 ustawie uszczelniającej podatki w fundacjach rodzinnych. 82 00:05:14,480 --> 00:05:16,759 Karol Nawrocki apeluje też o konsultowanie projektów już na wstępnym etapie prac. 83 00:05:16,800 --> 00:05:19,959 To wywrócenie systemu konstytucyjnego - odpowiadają rządzący. 84 00:05:20,000 --> 00:05:23,479 O totalnej wojnie na górze. 85 00:05:27,400 --> 00:05:30,919 To jest wojna polityczna, którą wywołuje prezydent. 86 00:05:30,960 --> 00:05:33,439 Tak stan relacji z głową państwa ocenia rząd. 87 00:05:33,480 --> 00:05:35,359 Pałac Prezydencki kontratakuje. 88 00:05:35,400 --> 00:05:38,439 Chcą nieustannie wchodzić w spór z prezydentem Rzeczpospolitej. 89 00:05:38,480 --> 00:05:43,199 W ten sposób kończy się tydzień, w którym wzajemne ciosy były wyprowadzane niemal codziennie. 90 00:05:43,240 --> 00:05:46,079 To ostatni. 91 00:05:46,120 --> 00:05:49,639 Postanowiłem zawetować. 92 00:05:49,680 --> 00:05:54,079 Czyli prezydenckie "nie" wobec ustawy uszczelniającej podatki w fundacjach rodzinnych. 93 00:05:54,120 --> 00:05:56,359 Powodem weta jest sprzeciw wobec odejścia od umowy, 94 00:05:56,400 --> 00:05:58,839 którą państwo zawarło z Polakami, wprowadzając tę ustawę. 95 00:05:58,880 --> 00:06:00,879 Na te słowa zareagował minister finansów. 96 00:06:10,560 --> 00:06:13,479 Przepisy o fundacjach rodzinnych wprowadziło PiS i do dziś ich broni. 97 00:06:13,520 --> 00:06:16,919 Zyskały w oczach wielu Polaków uznanie. 98 00:06:16,960 --> 00:06:20,959 Ale media od początku alarmowały - to "Tygodnik Powszechny" 99 00:06:21,000 --> 00:06:25,039 - że to ustawa dla bogatych, dzięki której w Polsce rodzi się oligarchia. 100 00:06:25,080 --> 00:06:28,639 Przez te fundacje rodzinne wielu polityków PiS przepisywało swoje majątki. 101 00:06:28,680 --> 00:06:31,319 Polityk Koalicji wskazuje na byłego prezesa Orlenu. 102 00:06:31,360 --> 00:06:34,079 Który też ma fundację rodzinną. 103 00:06:34,120 --> 00:06:37,919 Kiedy rząd Donalda Tuska chciał to uszczelnić, 104 00:06:37,960 --> 00:06:41,519 żeby nikt nie kombinował na tych majątkach to teraz Nawrocki to blokuje. 105 00:06:41,560 --> 00:06:44,799 Szef partii Razem mówi wprost. 106 00:06:47,640 --> 00:06:49,319 Dopytujemy więc posłów PiS. 107 00:06:49,360 --> 00:06:52,239 Może tam faktycznie były jakieś luki, które należało uszczelnić? 108 00:06:52,280 --> 00:06:57,919 Była mocna dyskusja na sali sejmowej i myślę, że prezydent odpowiedział na oczekiwania nie PiS, 109 00:06:57,960 --> 00:07:00,879 ale Polaków, którzy zainwestowali swoje środki. 110 00:07:00,920 --> 00:07:03,999 Zamiast "po pierwsze Polska, po pierwsze Polacy", 111 00:07:08,160 --> 00:07:10,519 Ale tu nie chodzi tylko o jedną ustawę. 112 00:07:10,560 --> 00:07:13,999 Bo prezydent ogłaszając zawetowanie dwóch i podpisanie 11, 113 00:07:14,040 --> 00:07:17,199 wyraził też swoje oczekiwania wobec rządu. 114 00:07:17,240 --> 00:07:21,439 Zapraszam do konsultowania projektów ustaw już na wczesnym etapie pracy. 115 00:07:21,480 --> 00:07:24,719 Postrzegam takie żądanie jako próbę zmiany ustroju. 116 00:07:24,760 --> 00:07:26,439 My mamy ustrój parlamentarno-gabinetowy 117 00:07:26,480 --> 00:07:31,959 i w tym ustroju jest zupełnie inna rola prezydenta. 118 00:07:32,120 --> 00:07:36,119 Konstytucja opisuje to dokładnie. 119 00:07:36,160 --> 00:07:38,479 Prezydent w procesie legislacji pojawia się na końcu, 120 00:07:38,520 --> 00:07:41,519 jako ten, który może podpisać, zawetować lub odesłać ustawę do Trybunału. 121 00:07:41,560 --> 00:07:44,799 To może trzeba by podesłać Konstytucję do Pałacu Prezydenckiego? 122 00:07:44,840 --> 00:07:48,079 To być może jest dobry pomysł, żeby panu prezydentowi konstytucję podesłać, 123 00:07:48,120 --> 00:07:51,759 ale myślę, że oni ją znają, tylko sprawdzają, próbują, na ile mogą sobie pozwolić. 124 00:07:51,800 --> 00:07:56,479 Co było widać w tym tygodniu. 125 00:07:57,280 --> 00:07:58,919 To nie jest unia naszych marzeń. 126 00:07:58,960 --> 00:08:02,599 Tych słów, które padły w czeskiej Pradze, prezydent z rządem nie konsultował. 127 00:08:02,640 --> 00:08:05,679 A brzmiały one mocno, bo Karol Nawrocki, podobnie jak wcześniej prezes PiS... 128 00:08:05,720 --> 00:08:07,839 Niemcy chcą nam zabrać państwo. 129 00:08:07,880 --> 00:08:10,319 ...przekonywał, że Unia zagraża Polsce. 130 00:08:10,360 --> 00:08:14,319 Istotą tego procesu jest pozbawienie państw członkowskich, 131 00:08:14,360 --> 00:08:17,479 z wyjątkiem dwóch największych, suwerenności. 132 00:08:17,520 --> 00:08:22,319 Jak ktoś mówi, że Polska może stracić przez obecność w Unii niepodległość, to de facto jest za wyjściem, 133 00:08:22,360 --> 00:08:26,799 bo który Polak zgodzi się na utratę niepodległości? 134 00:08:26,840 --> 00:08:30,959 To jeszcze raz Konstytucja, w której jest zapisane wprost, 135 00:08:31,000 --> 00:08:33,679 że to rząd prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną. 136 00:08:33,720 --> 00:08:37,319 Prezydentowi to nie przeszkadza w blokowaniu nominacji ambasadorskich. 137 00:08:37,360 --> 00:08:41,279 Wczoraj odmówił też przyznania medali pracownikom MSZ za wieloletnią pracę, 138 00:08:41,320 --> 00:08:43,919 bo nie spodobały mu się opisy ich pracy. 139 00:08:43,960 --> 00:08:48,159 Więcej profesjonalizmu, a mniej używania kopiuj-wklej w komputerze. 140 00:08:48,200 --> 00:08:52,239 Ciekawe, czy medal za długoletnie pożycie małżeńskie też teraz będzie podlegał lustracji? 141 00:08:52,280 --> 00:08:53,919 Sprawa jest poważna. 142 00:08:53,960 --> 00:08:55,559 Czołem, żołnierze! 143 00:08:55,600 --> 00:09:00,079 Po tym, jak okazało się, że prezydent nie zgodził się na nominacje oficerskie 144 00:09:00,120 --> 00:09:03,919 i odznaczenia dla służb, Donald Tusk pisze o sabotażu wymierzonym w bezpieczeństwo państwa. 145 00:09:03,960 --> 00:09:07,079 Polskie interesy zawsze będą zachwiane, 146 00:09:07,120 --> 00:09:09,439 jeśli najważniejszy polityk będzie paraliżować państwo 147 00:09:09,640 --> 00:09:12,399 i pan prezydent Nawrocki paraliżuje dziś państwo. 148 00:09:12,440 --> 00:09:16,199 Karol Nawrocki dziś w Lublinie podczas spotkania z młodymi ludźmi przekonywał, 149 00:09:16,240 --> 00:09:19,879 że robi wszystko dla dobra Polski. 150 00:09:23,680 --> 00:09:26,839 Europejski Nakaz Aresztowania za Zbigniewem Ziobrą 151 00:09:26,880 --> 00:09:29,959 zapowiada minister sprawiedliwości Waldemar Żurek. 152 00:09:30,000 --> 00:09:34,119 Ziobro jest jednym z głównych podejrzanych w aferze Funduszu Sprawiedliwości. 153 00:09:34,160 --> 00:09:38,199 Śledczy zarzucają mu m.in. kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą. 154 00:09:38,240 --> 00:09:41,239 Poseł PiS przebywa na Węgrzech. 155 00:09:41,280 --> 00:09:44,159 Do tej pory nie zadeklarował jednoznacznie 156 00:09:44,200 --> 00:09:47,759 ani że wystąpi o azyl polityczny, ani że wróci do Polski. 157 00:09:48,560 --> 00:09:51,119 W Budapeszcie wszystkie taksówki są żółte. 158 00:09:51,160 --> 00:09:55,119 To wbrew pozorom nie jest turystyczny vlog, ale nowa rzeczywistość polityków PiS. 159 00:09:55,160 --> 00:09:58,639 Bo by spotkać się ze swoim wiceprezesem, muszą wybrać się na Węgry. 160 00:09:58,680 --> 00:10:04,999 Żeby Zbyszek nie czuł się osamotniony, Janusz do niego pojechał, ale obywatele to widzą i widzą, 161 00:10:05,040 --> 00:10:08,759 że tych potencjalnych bandytów odwiedza się na uchodźstwie. 162 00:10:08,800 --> 00:10:12,879 Wybiera się pan Węgry do Zbigniewa Ziobry w odwiedziny? 163 00:10:12,920 --> 00:10:17,519 Widzi pan, nie jest pan wart, żeby z panem rozmawiać. 164 00:10:17,560 --> 00:10:21,319 A dlaczego? Janusz Kowalski pojechał. 165 00:10:21,360 --> 00:10:24,999 Pojechał i nawet się sfotografował, i później to opublikował. 166 00:10:25,040 --> 00:10:26,999 A były minister kultury z PiS-u... 167 00:10:27,040 --> 00:10:28,599 To pytanie jest głupie. 168 00:10:28,640 --> 00:10:32,439 ...bez kultury reaguje na pytania o Ziobrę i jego ucieczkę przed wymiarem sprawiedliwości. 169 00:10:32,480 --> 00:10:36,919 Jest to totalnie demoralizujące dla wszystkich, bo był ministrem sprawiedliwości. 170 00:10:36,960 --> 00:10:39,639 Na szczęście już nigdy nie będzie. 171 00:10:39,680 --> 00:10:41,919 To jest dzisiaj problem Prawa i Sprawiedliwości? 172 00:10:41,960 --> 00:10:44,439 Zbigniew Ziobro jest problemem dla PiS-u? 173 00:10:44,480 --> 00:10:46,119 Gigantyczny, gigantyczny. 174 00:10:46,160 --> 00:10:49,679 Zbigniew Ziobro kreował się na szeryfa z bronią za paskiem i co? 175 00:10:49,720 --> 00:10:53,119 Prawdziwy szeryf we wszystkich amerykańskich filmach 176 00:10:53,160 --> 00:10:57,959 staje przed wymiarem sprawiedliwości, jak jest o coś podejrzewany, i broni swojego dobrego imienia. 177 00:10:58,000 --> 00:11:01,439 Prokuratura chce Ziobrze postawić 26 zarzutów. 178 00:11:01,480 --> 00:11:05,199 W tym ten najpoważniejszy: kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą. 179 00:11:05,240 --> 00:11:09,279 Osoba, która może być aresztowana czy ktoś jej postawi zarzuty, ma prawo się ukrywać, ma prawo kłamać. 180 00:11:09,320 --> 00:11:12,999 Ale Zbigniew Ziobro ukrywa się i kłamie? 181 00:11:13,040 --> 00:11:17,159 Mówię, że ma prawo. 182 00:11:20,600 --> 00:11:23,239 A linia obrony Zbigniewa Ziobry wygląda tak: 183 00:11:24,600 --> 00:11:26,599 Dzieje się zemsta Tuska. 184 00:11:26,880 --> 00:11:29,199 I tę linię później powielają jego partyjni koledzy. 185 00:11:29,240 --> 00:11:31,239 Jest prześladowany politycznie. 186 00:11:31,280 --> 00:11:34,919 Ale nie kupują tego wyborcy, że jest prześladowany politycznie. Widzimy sondaże. 187 00:11:34,960 --> 00:11:39,199 W tym ostatnim dla SuperExpressu miażdżąca większość, bo niemal 3/4 ankietowanych uważa, 188 00:11:39,240 --> 00:11:43,399 że Ziobro powinien wrócić do Polski i odpowiedzieć przed sądem. 189 00:11:43,440 --> 00:11:47,279 Większość polskiego społeczeństwa w sporze były minister Ziobro i wymiar sprawiedliwości 190 00:11:47,320 --> 00:11:51,679 staje po stronie prokuratury i mówi: rozliczajcie Ziobrę. 191 00:11:51,880 --> 00:11:59,359 Minister sprawiedliwości zapowiada Europejski Nakaz Aresztowania dla Ziobry. 192 00:11:59,560 --> 00:12:02,919 Równolegle wojewoda mazowiecki wszczął procedurę unieważnienia jego paszportu. 193 00:12:02,960 --> 00:12:05,039 A to już konsekwencje polityczne. 194 00:12:05,080 --> 00:12:07,319 Publicyści nazywają to "efektem Ziobry". 195 00:12:07,360 --> 00:12:11,799 Koalicja Obywatelska na pierwszych miejscach w ostatnich sondażach. 196 00:12:11,840 --> 00:12:14,519 Partia Kaczyńskiego traci i nie dobija do 30% poparcia. 197 00:12:14,560 --> 00:12:17,599 Czy pana zdaniem Zbigniew Ziobro powinien wrócić do Polski? 198 00:12:17,640 --> 00:12:19,319 Nie będę doradzał. 199 00:12:19,360 --> 00:12:21,679 Doradzają za to kibice w wulgarnych słowach. 200 00:12:21,880 --> 00:12:25,359 To zdjęcia z meczu Ligi Konferencji Europy i transparent kibiców Legii. 201 00:12:25,400 --> 00:12:29,359 A to inny mecz i transparent kibiców Lecha Poznań. 202 00:12:29,400 --> 00:12:32,119 Kibice nie odpuszczają, te ich transparenty są różne, 203 00:12:32,160 --> 00:12:35,119 ale widać, że nawet oni nie mają złudzeń do Zbigniewa Ziobry. 204 00:12:35,160 --> 00:12:37,959 I w końcu jest jeszcze ten wymiar emigracji Ziobry. 205 00:12:38,000 --> 00:12:42,279 Polityk PiS-u wybrał Węgry, państwo, którego premierem jest unijny przyjaciel Putina. 206 00:12:42,400 --> 00:12:45,959 Te zdjęcia zrobiono dziś podczas wizyty Orbana w Rosji. 207 00:12:46,000 --> 00:12:48,439 To jest bardzo symboliczne. 208 00:12:48,480 --> 00:12:51,879 Od PiS-u do Putina jest niedługa droga. 209 00:12:51,920 --> 00:12:56,159 Przyjęcie Romanowskiego i Ziobry nie ujdzie Orbanowi na sucho - słyszymy. 210 00:12:56,200 --> 00:12:58,519 W Unii Europejskiej nikt nie będzie akceptował, 211 00:12:58,560 --> 00:13:02,839 żeby jeden z krajów przyjmował ludzi, którym może grozić wysoka kara. 212 00:13:03,040 --> 00:13:06,559 Jak ustaliła "19.30", we wtorek tą sprawą zajmą się europosłowie 213 00:13:06,600 --> 00:13:09,839 jednej z komisji Parlamentu Europejskiego. 214 00:13:13,520 --> 00:13:16,919 Dwoje obywateli Ukrainy i troje Białorusinów z zarzutami szpiegostwa. 215 00:13:16,960 --> 00:13:20,879 Zatrzymani robili zdjęcia infrastruktury krytycznej w Polsce 216 00:13:20,920 --> 00:13:25,319 i przekazywali obcym służbom wywiadowczym. 217 00:13:25,360 --> 00:13:28,079 Obcokrajowcy nie mają związku z listopadowymi aktami dywersji na kolei. 218 00:13:28,120 --> 00:13:32,279 W tej sprawie Prokuratura Krajowa wydała listy gończe 219 00:13:32,320 --> 00:13:34,879 za Jewhenijem Iwanowem i Ołeksandrem Kononowem. 220 00:13:34,920 --> 00:13:37,999 Wczoraj warszawski sąd okręgowy zdecydował o tymczasowym aresztowaniu Ukraińców. 221 00:13:38,040 --> 00:13:41,639 Obaj mężczyźni zbiegli na Białoruś. 222 00:13:41,680 --> 00:13:46,919 Natychmiast wykryliśmy te osoby. 223 00:13:46,960 --> 00:13:50,039 Mamy już dobrą współprace z Ukraińcami, 224 00:13:50,080 --> 00:13:53,719 tak żeby wyłapać te osoby, które na ukraińskich paszportach jeżdżą po świecie 225 00:13:53,760 --> 00:13:56,119 i będą wjeżdżać w strefę Schengen, 226 00:13:56,160 --> 00:13:58,999 wiec są już kolejne zatrzymania i wnioski o areszt, także osób, 227 00:13:59,040 --> 00:14:02,359 które miały bezpośredni udział w tym zamachu, i będziemy działać. 228 00:14:02,400 --> 00:14:08,639 Wystąpimy o Czerwoną Notę, te osoby nie będą bezpieczne nigdzie na świecie. 229 00:14:08,680 --> 00:14:11,879 To szansa dla pacjentów z glejakiem. 230 00:14:11,920 --> 00:14:15,159 W Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA w Warszawie 231 00:14:15,200 --> 00:14:18,719 trwają badania kliniczne z użyciem nowatorskiej metody. 232 00:14:18,880 --> 00:14:22,519 Radioterapia w czasie operacji ma dokładniej niszczyć komórki rakowe, które pozostały po usunięciu guza. 233 00:14:22,560 --> 00:14:27,359 Pionierskie zabiegi są finansowane przez Agencję badań Medycznych. 234 00:14:27,400 --> 00:14:33,519 Pan Ryszard jest dwa tygodnie po operacji usunięcia guza mózgu. 235 00:14:36,240 --> 00:14:39,839 Podczas gry w ping-ponga zorientował się, że gorzej widzi. 236 00:14:39,880 --> 00:14:42,439 Szczegółowe badania wykazały, że to glejak. 237 00:14:42,480 --> 00:14:46,439 Miałem czwarty stopień, czyli prawdopodobnie najgorszy, najbardziej przerzutowy, 238 00:14:46,480 --> 00:14:49,479 dramatyczny rodzaj glejaka. 239 00:14:49,520 --> 00:14:55,279 Pan Ryszard jest jednym z uczestników nowatorskiej terapii w Instytucie Medycznym MSWiA. 240 00:14:55,320 --> 00:15:01,999 Metoda polega na naświetlaniu bezpośrednio tkanek mózgu w miejsce po usunięciu guza. 241 00:15:02,040 --> 00:15:04,719 To ważne uzupełnienie działań chirurga. 242 00:15:04,760 --> 00:15:07,719 Chodzi o zniszczenie wszystkich komórek nowotworowych 243 00:15:07,760 --> 00:15:11,119 bez uszkodzenia struktur odpowiedzialnych za ważne funkcje mózgu. 244 00:15:11,160 --> 00:15:18,159 Glejaka nie da się całkowicie usunąć i chociaż w mikroskopie pokazywała się prawidłowa istota biała, 245 00:15:18,200 --> 00:15:22,439 te komórki wciąż tam są i ten guz będzie chciał odrastać. 246 00:15:22,480 --> 00:15:25,359 Szpital MSWiA w Warszawie jako jedyny w Polsce 247 00:15:25,400 --> 00:15:28,999 ma sprzęt do śródoperacyjnego naświetlana guzów mózgu. 248 00:15:29,040 --> 00:15:32,759 Terapia wzmacnia i przyspiesza cały proces leczenia. 249 00:15:32,800 --> 00:15:40,959 Nie czekamy z radioterapią, która jest standardem leczenia w czasie kilku tygodni od operacji, 250 00:15:41,000 --> 00:15:47,239 tylko już w czasie zabiegu naświetlamy lożę po guzie. 251 00:15:47,280 --> 00:15:50,959 Dawka promieniowania musi być dobrana tak, żeby pacjent był bezpieczny. 252 00:15:51,000 --> 00:15:55,239 Czas naświetlania - w zależności od wielkości guza - od 10 do 30 minut. 253 00:15:55,280 --> 00:16:01,599 Tutaj widzimy symulację leczenia, na tej podstawie wyliczany jest czas, w jakim będzie napromieniany pacjent. 254 00:16:01,640 --> 00:16:06,479 Neurochirurdzy stosują tę metodę od dwóch lat i choć nie podsumowali jeszcze badań, 255 00:16:06,520 --> 00:16:09,679 już wyrażają ostrożny optymizm. 256 00:16:09,720 --> 00:16:13,999 Obserwujemy, że w grupie badanych ten okres wolny od wznowy jest dłuższy. 257 00:16:14,040 --> 00:16:17,679 Bardzo się cieszę, że te nowe technologie wkraczają do medycyny, 258 00:16:17,720 --> 00:16:26,239 także do naszego instytutu, zmieniając też rokowanie pacjentów. 259 00:16:26,480 --> 00:16:31,919 Po tym zabiegu pacjenci dostaną - tak jak inni - chemioterapię i radioterapię. 260 00:16:31,960 --> 00:16:37,679 To jedyna taka terapia w Polsce, dzięki której pacjenci z bardzo trudnym rodzajem nowotworu 261 00:16:37,720 --> 00:16:41,439 mają szanse na dłuższe życie bez wznowy guza. 262 00:16:41,480 --> 00:16:45,519 Pan Ryszard już po operacji zaczął pisać książkę dotyczącą jego choroby. 263 00:16:45,560 --> 00:16:48,079 Chce dać nadzieję innym pacjentom. 264 00:16:48,120 --> 00:16:52,799 Czuję się lepiej niż przed operacją, niż we wcześniejszym życiu. 265 00:16:53,000 --> 00:16:56,119 Fantastycznie wręcz. 266 00:16:56,520 --> 00:17:01,559 Szpital MSWiA może leczyć tą metodą kolejnych pacjentów z glejakiem. 267 00:17:07,280 --> 00:17:10,879 To była dramatyczna kilkugodzinna akcja ratunkowa. 268 00:17:10,920 --> 00:17:13,999 Masa śniegu zasypała kilku narciarzy i snowboardzistów w Alpach. 269 00:17:21,920 --> 00:17:23,559 A teraz historyczna misja w kosmos. 270 00:17:23,600 --> 00:17:27,359 Jeszcze nigdy nie zdarzyło się, by jednego dnia na orbitę trafiło aż pięć satelitów z polską flagą. 271 00:17:27,400 --> 00:17:29,879 Na pokładzie rakiety Falcon 9 jest m.in. urządzenie wojskowe. 272 00:17:29,920 --> 00:17:32,519 Strat był przekładany kilkukrotnie. 273 00:17:32,560 --> 00:17:34,359 Łączymy się z Marcinem Antosiewiczem. 274 00:17:34,400 --> 00:17:35,959 Do czego satelitów będziemy używać? 275 00:17:40,720 --> 00:17:42,319 To historyczny moment dla Wojska Polskiego 276 00:17:42,360 --> 00:17:48,599 i dla nas wszystkich. 277 00:17:48,640 --> 00:17:51,679 Pierwszy wojskowy satelita właśnie jest wynoszony przez rakietę na orbitę. 278 00:17:51,720 --> 00:17:54,759 Zapewni nam niezależność. 279 00:17:54,800 --> 00:17:59,999 Więcej bezpieczeństwa. 280 00:18:00,040 --> 00:18:03,599 Rakieta Falcon 9 jest w drodze z pierwszym polskim satelitą wojskowym. 281 00:18:03,640 --> 00:18:05,279 Wystartowała z Kalifornii. 282 00:18:05,320 --> 00:18:08,439 Byliśmy tam w ubiegłym tygodniu. 283 00:18:08,480 --> 00:18:15,159 Wtedy nie udało się wystartować. 284 00:18:15,200 --> 00:18:16,959 My wtedy rozmawialiśmy z przedstawicielami Wojska Polskiego i producenta o tym, 285 00:18:17,000 --> 00:18:18,719 do czego będziemy używać tego satelity. 286 00:18:18,760 --> 00:18:21,759 Pierwszy wojskowy satelita w służbie polskiej armii 287 00:18:21,800 --> 00:18:25,039 może zmienić więcej, niż nam się to dzisiaj wszystkim wydaje. 288 00:18:25,080 --> 00:18:28,599 Budujemy nasze wojskowe oczy z kosmosu, 289 00:18:28,640 --> 00:18:32,119 dzięki którym będziemy mogli obserwować wszystkie te miejsca, 290 00:18:32,160 --> 00:18:35,279 które mogą wzbudzać nasz niepokój i również prognozować potencjalne zagrożenia. 291 00:18:35,320 --> 00:18:39,559 Dotychczas Polska miała dostęp do danych satelitarnych komercyjnych - od Włoch i od Francji. 292 00:18:39,600 --> 00:18:44,639 Jednak w przypadku kryzysów, kiedy najbardziej potrzebowaliśmy informacji, 293 00:18:44,680 --> 00:18:47,959 musieliśmy czekać w kolejce. 294 00:18:48,000 --> 00:18:52,879 Zawsze musieliśmy polegać na kimś. W tej chwili mamy pełne, suwerenne, niezależne zdolności. 295 00:18:52,920 --> 00:18:55,639 My kontrolujemy system satelitarny. 296 00:18:55,680 --> 00:18:58,919 Satelita został wyprodukowany przez polsko-fińskie konsorcjum. 297 00:18:58,960 --> 00:19:01,919 Na orbitę z amerykańskiej bazy wojskowej w Kalifornii 298 00:19:01,960 --> 00:19:05,079 wynosi go amerykańska firma SpaceX Elona Muska. 299 00:19:05,120 --> 00:19:08,039 I wy nie macie dostępu jako firma do tych danych? 300 00:19:08,080 --> 00:19:10,119 Oczywiście nie. 301 00:19:10,160 --> 00:19:12,039 A Elon Musk, który wynosi go na orbitę? 302 00:19:12,080 --> 00:19:14,159 Tym bardziej nie ma. 303 00:19:14,200 --> 00:19:16,959 Dostęp do satelity i do danych z tych satelitów będzie miał użytkownik końcowy, 304 00:19:17,000 --> 00:19:19,719 czyli siły zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej. 305 00:19:19,920 --> 00:19:22,599 Zabezpieczenie kryptograficzne jest w pełni po stronie Wojska Polskiego, 306 00:19:22,640 --> 00:19:26,639 które buduje centrum operacji satelitarnych i centrum wsparcia satelitarnego 307 00:19:26,680 --> 00:19:29,599 w Garnizonie Leszno. 308 00:19:29,640 --> 00:19:32,439 Tam będą odbierane dane z kosmosu. 309 00:19:32,480 --> 00:19:36,639 Jest to satelita z technologii SAR, czyli radaru z syntetyczną aperturą. 310 00:19:36,680 --> 00:19:39,479 Podstawową funkcjonalnością tego satelity jest to, 311 00:19:39,520 --> 00:19:42,239 że może wykonywać zobrazowania powierzchni Ziemi niezależnie od pory dnia 312 00:19:42,280 --> 00:19:44,319 czy też warunków atmosferycznych. 313 00:19:44,360 --> 00:19:48,079 A to daje przewagę nad satelitami optycznymi, z których dotychczas korzystamy. 314 00:19:48,120 --> 00:19:50,559 Systemy radarowe są wrażliwe na zawartość metalu, 315 00:19:50,600 --> 00:19:54,039 rozpoznają kamuflaż przeciwnika: konstrukcje plastikowe, drewniane czy gumowe. 316 00:19:54,080 --> 00:19:57,879 Radar penetruje także pod powierzchnią ziemi, wykrywa przewody. 317 00:19:57,920 --> 00:20:00,519 Satelity działają od 3 do 5 lat. 318 00:20:00,560 --> 00:20:02,999 Ten pierwszy rozpoczyna budowę całej konstelacji. 319 00:20:03,040 --> 00:20:07,599 Docelowo będzie ich sześć. Program kosztował 860 mln złotych. 320 00:20:07,640 --> 00:20:10,679 Przy jednym satelicie jesteśmy w stanie obserwować ten sam obszar 321 00:20:10,720 --> 00:20:14,279 czasami dopiero co kilka dni. 322 00:20:14,320 --> 00:20:19,479 W przypadku kilku satelitów jesteśmy w stanie robić to codziennie 323 00:20:19,520 --> 00:20:21,999 albo nawet kilka razy dziennie. 324 00:20:22,040 --> 00:20:25,359 Satelity identyfikują obiekty i cele, obserwują ruchy wojsk, 325 00:20:25,400 --> 00:20:28,999 pozwalają na obserwację dowolnego obszaru Ziemi 326 00:20:29,040 --> 00:20:33,639 bez naruszania przestrzeni powietrznej innych krajów. 327 00:20:35,600 --> 00:20:38,159 To była dramatyczna kilkugodzinna akcja ratunkowa. 328 00:20:38,200 --> 00:20:41,599 Masa śniegu zasypała kilku narciarzy i snowboardzistów w Alpach. 329 00:20:41,640 --> 00:20:45,159 Lawina została wywołana przez osoby zjeżdżające poza trasami. 330 00:20:45,360 --> 00:20:50,279 W poszukiwaniach Austriakom pomogli polscy ratownicy z karkonoskiej grupy GOPR. 331 00:20:50,440 --> 00:20:54,199 Spod zwałów śniegu udało się wydobyć 8 osób. 332 00:20:56,840 --> 00:21:02,639 To miało być standardowe szkolenie ratowników karkonoskiej grupy GOPR w austriackich Alpach 333 00:21:02,680 --> 00:21:04,919 przed rozpoczęciem sezonu w Polsce. 334 00:21:04,960 --> 00:21:07,799 Ale szybko okazało się, że będą ćwiczyć w boju. 335 00:21:07,840 --> 00:21:12,639 Wczoraj miało miejsce zdarzenie, w którym na ośrodku narciarskim w Stubaiu 336 00:21:12,680 --> 00:21:15,559 nasi ratownicy dołączyli do służb austriackich, 337 00:21:15,600 --> 00:21:19,759 by nieść pomoc osobom poszkodowanym w tej lawinie. 338 00:21:19,800 --> 00:21:25,999 Przed godziną 10.00 lawina zeszła w rejonie lodowca Stubai, poza terenem przeznaczonym do jazdy, 339 00:21:26,040 --> 00:21:31,079 ale dotarła aż do dolnej części jednej z tras. 340 00:21:31,120 --> 00:21:34,919 Na miejscu pojawiło się 250 ratowników, żołnierzy, policjantów, 341 00:21:34,960 --> 00:21:38,759 a także psy tropiące i trzy śmigłowce. 342 00:21:38,800 --> 00:21:41,559 Dokładnie tam w czwartek zeszła lawina. 343 00:21:41,600 --> 00:21:46,079 Oprócz 20 ratowników karkonoskiej grupy GOPR 344 00:21:46,120 --> 00:21:50,759 pomagali też instruktorzy z polskiej szkoły narciarskiej. 345 00:21:50,800 --> 00:21:55,759 Akcja ratunkowa, w której uczestniczyły zarówno lokalne służby, jak i wojskowi, 346 00:21:55,800 --> 00:21:59,839 Niemcy, także polski GOPR i nasi instruktorzy również. 347 00:21:59,880 --> 00:22:02,639 włączyli się do akcji, bo od razu, jak usłyszeliśmy, że potrzebna jest pomoc, 348 00:22:02,680 --> 00:22:05,439 włączyliśmy się do tego. 349 00:22:05,480 --> 00:22:10,719 Po pięciu godzinach akcji służby poinformowały, że udało się uratować spod śniegu 8 osób. 350 00:22:10,760 --> 00:22:15,439 Trzy z nich śmigłowcami przetransportowano do szpitali. 351 00:22:15,640 --> 00:22:18,719 Narciarze, którzy widzieli to na własne oczy, 352 00:22:18,760 --> 00:22:23,759 są nie tylko pod wrażeniem sprawnego działania służb, ale i siły żywiołu. 353 00:22:23,800 --> 00:22:29,359 Ta potęga nas trochę wystraszyła, świadomość tego, że ktoś może potrzebować naszej pomocy 354 00:22:29,400 --> 00:22:34,919 albo nawet umiera pod tą lawiną, podczas gdy my sobie tutaj jeździmy, przygniatała każdego z nas. 355 00:22:35,120 --> 00:22:37,799 Dla świetnie wyszkolonych ratowników GOPR taka akcja 356 00:22:37,840 --> 00:22:41,439 to możliwość sprawdzenia swoich umiejętności. 357 00:22:41,480 --> 00:22:45,199 Działanie w innym niż zwykle terenie to dodatkowy atut. 358 00:22:45,240 --> 00:22:49,199 Na pewno realne działania to lepsze doświadczenia dla ratowników, 359 00:22:49,240 --> 00:22:54,759 dzięki analizie tego zdarzenia na pewno będziemy mogli lepiej ratować także i u nas. 360 00:22:54,800 --> 00:22:57,639 Według wstępnych ustaleń do zejścia lawiny w Austrii 361 00:22:57,680 --> 00:23:01,519 przyczynili się narciarze poruszający się poza wyznaczoną trasą. 362 00:23:01,560 --> 00:23:05,879 I to, zdaniem ratownika Tomasza Kutyckiego, też powinno dać do myślenia. 363 00:23:05,920 --> 00:23:11,799 Musimy przemyśleć, czy nasze działania nie będą powodem zagrożenia dla innych osób, 364 00:23:11,840 --> 00:23:14,919 które również bezpiecznie chciałyby spędzić czas. 365 00:23:14,960 --> 00:23:21,839 Przed nami przecież cały sezon i od nas wszystkich zależy, czy będzie bezpieczny. 366 00:23:23,520 --> 00:23:28,319 Budowa trwała pięć lat. Zmieniło się wszystko. 367 00:23:28,360 --> 00:23:31,879 Dworzec PKP Warszawa Zachodnia, z którego odjeżdża najwięcej pociągów w Polsce, 368 00:23:31,920 --> 00:23:33,999 oficjalnie otwarty. 369 00:23:34,040 --> 00:23:37,119 W przeciwieństwie do Dworca Centralnego perony są na powierzchni, 370 00:23:37,160 --> 00:23:40,679 za to serce stacji bije pod ziemią. 371 00:23:40,720 --> 00:23:43,799 Kolejarze przewidują, że dziennie będzie tu nawet sto tysięcy osób. 372 00:23:43,840 --> 00:23:47,319 W podróż zabierze ich ponad tysiąc sto pociągów. 373 00:23:47,360 --> 00:23:51,159 Stacja Warszawa Zachodnia. 374 00:23:51,200 --> 00:23:54,879 Jest otwarta hala dworcowa, robi niesamowite wrażenie. 375 00:23:54,920 --> 00:23:57,079 Dworzec jest przepiękny po prostu. 376 00:23:57,240 --> 00:24:00,439 Ja jestem zachwycona, moje miasto pięknieje. 377 00:24:00,480 --> 00:24:04,959 Żeby z takiego stanu uzyskać ten, potrzeba było pięciu lat i 2,7 mld zł. 378 00:24:05,000 --> 00:24:10,079 W tym dofinansowanie z Unii. 379 00:24:10,120 --> 00:24:17,079 Na ponad 70 hektarach krzyżuje się tu 14 linii kolejowych. 380 00:24:17,120 --> 00:24:22,999 Wykonawca ułożył ponad 35 km torów i 137 siedem rozjazdów. 381 00:24:27,200 --> 00:24:28,799 Kolorowe banery, krzykliwe hasła i obietnice gigantycznych rabatów. 382 00:24:35,280 --> 00:24:38,039 To, na co czekali pasażerowie, to ukończenie i otwarcie hali dworca 383 00:24:38,080 --> 00:24:40,719 i długiego na pół kilometra przejścia podziemnego. 384 00:24:40,760 --> 00:24:44,159 Przejście, które umożliwia bardzo dobrą komunikację pomiędzy peronami, pomiędzy dworcem. 385 00:24:44,360 --> 00:24:46,839 Oto nowa kolejowa Warszawa Zachodnia. 386 00:24:47,080 --> 00:24:50,199 Ale nie obyło się bez wpadek. 387 00:24:50,240 --> 00:24:53,039 Inwestycja została oddana z dwuletnim opóźnieniem. 388 00:24:53,080 --> 00:24:55,359 Podczas prac dworzec nie przestał działać, 389 00:24:55,400 --> 00:24:59,519 ale część pociągów była kierowana na inne stołeczne stacje, a to nierzadko powodowało chaos. 390 00:24:59,560 --> 00:25:01,439 A to ważny węzeł. 391 00:25:01,480 --> 00:25:04,999 Tu, na Warszawie Zachodniej, zatrzymuje się co piąty pociąg jadący przez Polskę. 392 00:25:05,040 --> 00:25:09,839 Zakończenie tej tak ważnej inwestycji to zaledwie początek modernizacji całego węzła warszawskiego. 393 00:25:09,880 --> 00:25:14,119 W następnej kolejności modernizacja Warszawy Wschodniej, a później trasy średnicowej. 394 00:25:14,680 --> 00:25:17,199 Ale kolej rozwija się w całej Polsce. 395 00:25:17,240 --> 00:25:20,239 W tym roku takich otwarć dworców będzie łącznie 17. 396 00:25:20,280 --> 00:25:24,759 Ta mapa pokazuje, gdzie już zmodernizowano linie kolejowe, 397 00:25:24,800 --> 00:25:27,879 gdzie trwają prace i gdzie są planowane. 398 00:25:27,920 --> 00:25:31,479 W ciągu ostatnich dwóch lat najważniejsze to pewnie modernizacje linii od Poznania do Wrocławia, 399 00:25:31,520 --> 00:25:35,679 zakończenie modernizacji od Krakowa do Zakopanego, a także od Warszawy do Białegostoku. 400 00:25:35,720 --> 00:25:39,639 Od nowego rozkładu jazdy będzie 50 pociągów dziennie więcej Intercity, 401 00:25:39,680 --> 00:25:41,279 niż to miało miejsce przed rokiem. 402 00:25:41,320 --> 00:25:43,559 Na inwestycje w kolej idą rekordowe pieniądze, 403 00:25:43,600 --> 00:25:46,039 rozpisane już przetargi opiewają na 28 mld zł. 404 00:25:46,080 --> 00:25:49,119 Kolej jest w dobrym nastroju, bo politycy przestawili się na kolej. 405 00:25:49,160 --> 00:25:52,279 My przez wiele lat widzieliśmy polityków, 406 00:25:52,320 --> 00:25:55,399 którzy mieli serca z asfaltu, myśleli głównie o autostradach. 407 00:25:55,440 --> 00:25:57,919 Teraz myślą o kolejach dużych prędkości 408 00:25:57,960 --> 00:26:00,799 - na początek do Centralnego Portu Komunikacyjnego. 409 00:26:00,840 --> 00:26:05,759 Jednym z największych wyzwań będzie budowa tunelu pod warszawskimi Odolanami. 410 00:26:08,160 --> 00:26:11,879 Kolorowe banery, krzykliwe hasła i obietnice gigantycznych rabatów. 411 00:26:11,920 --> 00:26:15,119 Teraz Czarny Piątek, czyli szał wyprzedaży. 412 00:26:15,160 --> 00:26:18,639 Takie promocje mają jedno zadanie: skłonić nas do zakupów. 413 00:26:18,680 --> 00:26:22,999 Jednak za fasadą promocji kryją się mechanizmy, które nie zawsze są uczciwe. 414 00:26:23,040 --> 00:26:26,519 Chociaż sztuczne pompowanie rabatów jest trudniejsze dzięki unijnym przepisom, 415 00:26:26,560 --> 00:26:32,199 sklepy internetowe wciąż stosują wiele kontrowersyjnych sztuczek, by zdobyć klientów. 416 00:26:32,240 --> 00:26:34,879 Na co szczególnie uważać? 417 00:26:36,960 --> 00:26:40,999 Może to nie tak wielkie święto jak w Ameryce, ale swój udział mamy. 418 00:26:41,040 --> 00:26:44,679 Słowo "promocja" dziś odmieniane jest przez wszystkie przypadki. 419 00:26:44,720 --> 00:26:46,599 Udało się pani coś kupić z tymi niższymi cenami? 420 00:26:48,680 --> 00:26:51,319 Wszystko. Wszystkie prezenty, dla dzieci, dla wnuków. 421 00:26:53,600 --> 00:26:55,199 Ale nie każdy wychodzi stąd z poczuciem okazji. 422 00:26:55,240 --> 00:26:57,719 Zakupy były zaplanowane czy jak tam wygląda? 423 00:26:57,760 --> 00:27:00,319 Spontanicznie, dla żony zwłaszcza i dla dziecka. 424 00:27:00,360 --> 00:27:02,399 Ale żadnych obniżek nie udało się złapać na razie? 425 00:27:02,440 --> 00:27:04,279 Póki co nie. 426 00:27:04,320 --> 00:27:07,079 Przed marketingowymi sztuczkami chroni przepis 427 00:27:07,120 --> 00:27:11,879 - sklepy muszą pokazywać najniższą cenę sprzed 30 dni, ale nawet to nie zawsze wystarczy. 428 00:27:11,920 --> 00:27:17,079 Oszustwa niewskazujące w sposób właściwy ceny obowiązującej w ciągu ostatnich 30 dni 429 00:27:17,120 --> 00:27:20,199 to są nieuczciwe praktyki rynkowe i one są przez prawo zabronione. 430 00:27:20,240 --> 00:27:24,959 W Internecie rekordowy ruch i podobnie - jak co roku - oszuści. 431 00:27:25,440 --> 00:27:31,319 W ostatnich trzech miesiącach zarejestrowano ponad 18 tys. domen związanych z Black Friday i świętami. 432 00:27:31,360 --> 00:27:34,039 Co szósta była fałszywa. 433 00:27:34,080 --> 00:27:38,119 Powinniśmy dokładnie zweryfikować strony, na których chcemy dokonać zakupu. 434 00:27:38,160 --> 00:27:41,759 Jeżeli są to strony, które pojawiły się niedawno w Internecie, 435 00:27:41,960 --> 00:27:45,759 szczególnie na ten okres, to powinno być dla nas sygnałem ostrzegawczym. 436 00:27:45,800 --> 00:27:50,479 Dlatego za zakupy online najlepiej płacić kartą, bo to transakcja ubezpieczona. 437 00:27:50,520 --> 00:27:55,799 Kiedy coś pójdzie nie tak, to my zgłaszamy reklamację w trybie chargeback, 438 00:27:55,840 --> 00:27:58,359 pieniądze wracają nam na konto, 439 00:27:58,400 --> 00:28:04,559 a z tym nieuczciwym sprzedawcą do czynienia ma w naszym imieniu przedstawiciel organizacji płatniczej. 440 00:28:04,760 --> 00:28:08,439 Ale najlepszą ochroną wciąż chłodna kalkulacja. 441 00:28:08,480 --> 00:28:11,359 Black Friday przyciąga promocjami, ale nie wszystkie są prawdziwe. 442 00:28:11,400 --> 00:28:14,159 Dlatego dziś - paradoksalnie - najważniejsze nie jest to, 443 00:28:14,200 --> 00:28:16,719 ile procent obniżki widnieje na metce, 444 00:28:16,760 --> 00:28:20,239 tylko czy to naprawdę okazja, czy zwykła gra cenami. 445 00:28:20,440 --> 00:28:24,599 Ale o kondycji portfeli decydują nie tylko metki, ale też dane. 446 00:28:24,640 --> 00:28:27,879 Inflacja w Polsce wyniosła 2,4%. 447 00:28:27,920 --> 00:28:32,199 Mniej, niż zakładał NBP, najniżej od wiosny poprzedniego roku. 448 00:28:32,920 --> 00:28:36,399 Świąteczne zakupy nie będą już cenowym horrorem, jak było za rządów PiS. 449 00:28:36,440 --> 00:28:39,559 Typowy Kowalski to raczej miałby nadzieję, 450 00:28:39,600 --> 00:28:42,239 że te ceny spadną, będą tak jak kiedyś. 451 00:28:42,280 --> 00:28:44,839 Tutaj trzeba powiedzieć: tak się nie stanie. 452 00:28:44,880 --> 00:28:50,679 Cieszmy się z tego, że te ceny przestały szybko rosnąć w tej chwili troszeczkę, o 2 %. 453 00:28:50,720 --> 00:28:54,079 Niska inflacja może otworzyć drogę do tańszych kredytów. 454 00:28:54,120 --> 00:28:57,639 Decyzje już w przyszłym tygodniu. 455 00:29:03,600 --> 00:29:06,359 Ja już państwu dziękuję. 456 00:29:06,400 --> 00:29:10,079 Czas na "Pytanie dnia", w studiu są już Dorota Wysocka-Schnepf i jej gość. 457 00:29:10,280 --> 00:29:14,479 Spokojnego wieczoru i do zobaczenia jutro o 19.30.