ولائی توی سلاح فقهی به اززواجی گفته می شود که پدر یا جد پدری بر اساس اختیاراتی که به عنوان ولیه بر طفل بر احدشه ممکنه فرزند خوردسالش را چه پسر باشه چه دختر باشه بخواه تزویش کنه قانون مدنی از گذشته تو ماده ده چله یک به این موضوع پرداخته بود پس از انقلاب اسلامی ضروری دیدی شد که این قانون باید اصلاح شد چند بارم تغییر کرده متنی که فعلا من در اختیارم هست یعنی قانون مدنی که فعلا در اختیار ما هست انصافا در قضاوتی که داریم هرچند به نظر میاد هنوز کستیویم داره برای تأمین حقوق کودکان خانواده و ایجاد امنیت جسمی و روانی اونها خیلی نسبت به موتون قبلیش بهتره مسئله چه بوده؟ مسئله اینست که گاهی گاهی پدر یا جد پدری در تزویج کودک البته کودک که میگیم اهم از پسر دختره ولی برای پسران خیلی چندان مسئله ما نیست حتی اگه پسری رو هم زودتر براش همسری اختیار کنن خیلی اتفاقات بدی ولی دختران همیشه و همه جای دنیا مسئله بوده خود این صورت این مسئله ممکنه برای مخاطران ما یه مقدر جای سآل باشی توضیح بدید نظر الان میخوام همینو عرض کنم ببینید دوتا نگرانی وجود داره و قانونگزار نتونسته نسبت این دوتا نگرانی بی تفاوت باشه یه نگرانی خطا در تشخیص مسلحت بوده چون تو فقه اسلامی پیشبینی شده که اگر مفسده ای نداشته باشه پدر یا جد پدری میتونه کودک خورسالش را تزویج کنه نظری هم هست که نه مفسده عدم مفسده کافی نیست باید مسلحتی برای طفل در ازدواج باشه خب یه نگرانی اینست که پدر یا جد پدری در تشخیص مسلحت خطا کنه واقعا در مقام استطندیشیه ولی اشتباه در مستطندیشی صورت بگیره یه نگرانی اینست که نه اصلا از اختیاراتش سو استفاده کنه این امدتاً وقتی اتفاق میافتاده که مثلا پدر احتیاط داره یا فقیر و تنگ دسته و نمیتونه معیشت بچه هاشون رو تمنی کنه یا حتی نمیتونه امورات خودشون رو وقت ممکنه خدایی نکرده کودکی رو ظاهرند اسم ازدواج ولی مهریه بگیره شیروه ها بگیره و مسایل این چنینی این وسط قربانی کیه؟ کودک ممکنه شنونده عزیز بگیرستن یعنی چی پدر بخواد دخترش رو تزویج بکنه؟ ما لطفاً برای پاسخ این سال لطفاً برگردید به گذشته در جوامه سنتی دولت به معنای امروزیش حضور نداشت بله دقیقاً و اگر تفلی پدرش فوت میشد و جد پدری هم تو کولت یک نگرانی هایی بوده که تکلیف این بچه چی میشه؟ یا وقتی که پدری به دلیل تنگ دستی خوشک سالی ایالواری نمیتونه مسایل مالی بچه هاشون رو باید چه کار کنه؟ این ساز و کار مناسب اینو تزویجش میکنه اما خب ما الان توی دنیای دیگری هستیم که دولت ها یکی از وظایف دولت ها از طریق سازمان بهزیستی نگهداری کودکان بیسرپرست و بدسرپرست بهداشتشون تغذیهشون آموزششون اینا رو باید رایت کنه قانونگزار نخواسته با فقه مخالفت کنه بگی کوده از زواج کودکان ممنوع ساز و کاری رو به تعبیر آقای احسانی فرد در پیش گرفته که موازین فقهی را آید و تمام نگرانی هم برطرف شد چه کار کرده؟ متن قانون فعیلی الان اینه قانون مدنی ده چلیه ماده ده چلیه که از غذا اتفاقا مئلس حسیب کرد و این ملاحظات شروع نگه بانداشون رفتن آیتا مجمع تحصیبش کرد عقد نکاه دختر قبل از رسیدن به سن سیزه سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن پونزه سال تمام شمسی منوت هست به ازن ولی به شرط رعایت مسلحت با تشکیز دادگاه ساله این دادگاه ساله برای چیه؟ برای این که خطا در مسلحت اندیشی یا احتمال سو استفاده از اختیارات ولایی که نتیجه از تزیه و کودکان زمنی که باید از آن داشت که این میتونه وجهه یه نظام سیاسی رو در بعد بین المللی هم بسیار تقویت کنه تعدیل کنه که این شعبه که کودکان نقض میشه و این نظام سیاسی بی اعتنایه به اونه یادمه که در این شخص بین المللی تخصیلی که در تهران برگذار شده بود راجعه بود خانواده یک کارشناس خانومی از یک از کشتفرهای دیگه اومده بود و دقیقا این چالش رو مطرح کرد و من جا همین موضوع رو اشاره کردیم گفتیم که به همدلله این موضوع تقریبا از به امانی یک آسیب اجتماعی تو کشتفر ما مهار شده یا از اولویت به تدریج خارج شده البته عدبیات رسانی ما گایی قلط اندازه یعنی استلاح کودک همسری رو به کار میبرن وقتی میگیم منظور از کودک که یه زیر 18 ساله ها رو کودک محسوب میکنن چون کنوانسیل و کودک اومده کسانی که 18 سالشون نشده رو کودک به شما رو آوردن مثلا ازدواج دختر 18 ساله رو کودک تلقی میکنن نه کودک در تعریف فقهی کسیست که بالغ نشده قانون مدنی هم برای قایت احتیاط حتی خود بالاتر گفته زیر 13 ساله تمام شمسی در حال گه سن بلوم 9 ساله قمریه خلاصه و من بخوام خیلی تفصیل ندم از فرموشتاتهای دکترم استفاده بکنیم من بگمانم این تجربه مصبتیه که قانونگزار اومده با حفظ موازین فقهی ساز و کاری رو ایجاد کرده که حقوق کودکان خانوادم تأمین شه و من تقریبا مطمئن نمیگم اگه پدر خانواده بر دادگاه و بگه اجازه بده من بچه همو تزویش کنم دادگاه وقتی بررسی کنه میگه برای چی میخواد تزویش کنی؟ چه مسلحتی در تزویش این کودک نه افته است؟ قاعدتا دادگاه ها مقاهمتی کنند البته چون اختزاقات بومی و جغرافیایی هم وجود داره مثلا دختر بچه دوازه ساله تو مناطقی گرم سیر خیلی رشتش متفاوته از همین دختر بچه تو مناطقیست که این ملاحظات هم قاضی قاعدتا برنز در نظر خواهد گرفت و فکر میکنم من ارزیابی مصبته از این به این معنی نیست که نمیتونه بهتر شه ولی به نظرم اقدام تقمیمی خوبه ما این قانون ده چلیه مدنی رو به عنوان مثال بیاییم انقدر درش تغییرات ایجاد کنیم که به نفع تشکیل خانواده باشیم ببینید به طور خلاصه فرمودی یکی دو دقیقه انقلاب اسلامی متهمه به نقض حقوق زنان تو رسانه ها دارن روش منوف میدن بیگانه ها دارن پرورشش میدن واقعیتی نیست در این من در یه جمله میتونم بگم که پس از انقلاب اسلامی در سایه تحولات حقوقی که روخ داده زنان در درون خانواده احساس امنیت بیشتری دارن این احساس امنیت بخشش اقتصادیه من مثال دارم تو برنامه قبل عرص زنان این که الان بنده ارس کنم که در قوانین قبل از انقلاب در بحث مادری هزانت فرزند پسر تا دو سالگی با مادر بوده هزانت فرزند دختر تا هفت سالگی خانونگزا به این نتیجه رسیده که جدای کردن بچه دو سال از مادر سلاح نیست اومده این رو اصلاح کرده گفته بچه تا هفت سالگی باید پیش مادر بمانه این توجهی که خانونگزا به حقوق مادر داره به حقوق زن داره سؤال بعد از اون قانون ارس بعد از این اصلاح قانون هزانت زن در درون خانواده احساس امنیت بیشتری دارد یا ندارد ؟ دارد پس این که بگیم بعد از انقلاب اسلامی زنان حقوقشون سلب شده و پس رفتی اتفاق افتاده من عرض میکنم که قانون اصاسی اصاسا گفته که دولت یعنی دولت جمهور اسلامی باید در عصی 21 باید حقوق مالی و غیر مالی زنان داده در جمیع جهاد احیا کنه چگونه احیا کرده داریم اینها رو باست خانی میکنیم بسیار خوب یعنی علا رقب اون تخریب ها و سوگیری ها و سوه نیت ها و نگاه کاملا مغرزانه اتفاقاتی که در قوانین ما داریم میبینیم به نفع حقوق خانواده و زنان هست فکر کنم بسیار زمانی پخش این برنامه دهه فجر قایدت هست خب الان واقعا ما میخوام همینو بگیم خب دهه فجر ما داریم جشن میگیریم خب میدونیم چه اتفاق افتاده برای چی کارو میکنیم فهم میدونید که چه فضا سازی هایی بودیم من نمیخوام نادیده بگیرم کستی ها رو به همین دلیل درست کردم هر نظام سیاسی نیاز به تجربه نگاری داره که میدونید که ما یه جاهای دستاورت هایی نداشتیم یا مسیر اشتباه رفتیم تسلب و تأثیبی نیست مسیر رو تصیمی کنیم ولی یه جاهایی واقعا دستاورت هایی مصبتی داشته در قیاسه با گذشته در قیاسه با کشورهای دیگر و نظامهای سیاسی نباید اونا رو نادیده بگیریم و اونا رو دست کم بگیریم فکر میکنم این حسن یا مذیعت این کاریستی ما داریم انجام داریم بسیار عرضشمند است این نگاه جامعه شما و نگاه تخصصی شما یعنی از طالب با توجه به این که در این رشته علمی هم صاحب تعلیف هستید هم صاحب کسی تدریس هستید هم تجربه کافی دارید از نگاه علمی دارید این قضاوت رو صادقانه بیان میکنید که انقلاب اسلامی ما در بحث تحولات مربوط به حقوق خانواده کارهای عرضشمندی انجام داده که حالا اون نباقص و کمی ها هم باید با نگاه کارشناس شده کارشناسان عزیز شکل بگیره و کامل بشه خیلی ممنونم از جناب علی استاد هیده اتنیا کارشناس محترم برنامه فقه پویا با ما هستید و انشالله مبایز رو در برنامه فقه پویا دنبال خواهیم کرد فقه تهوری واقعی اداره انسان از گهواره تا گور هست ولی فقیه در همه سوبر ولایت دارد فقه در عرصه حقوق اقتصاد سیاست فرهنگ و اجتماع در برنامه فقه پویا شنواندگی راژیو معارف هستید برنامه فقه پویا و مباحث برنامه در موضوع نخش انقلاب اسلامی در تحبالات حقوق خانواده با حضور احساطید محترم جناب استاد هیده اتنیا و جناب استاد احسانی فر این موضوع تبعیم و تشریح میشه فرصت را در اختیار جناب دکتور احمد احسانی فر قرار میدیم و در موضوع تشکیل خانواده ببینیم چه اتفاقات خوبی در این دهه های بعد از انقلاب افتاده و نگاه کارشناسان با الهام از منابع عرضشمند دینی ما چه تغییراتی را در حقوق خانواده ایجاد کرده بفرمید اولا که صحبت دقیقی را جناب استاد هیده اتنیا فرمودند پیرامون نکاه ولاهی با ولایت پدر و جد پدری نسبت به تزویج کودکان سقیر من در مقام تکمیل نسبت به فرمایشات حضرت استاد عرض میکنم ببینید قبل از انقلاب تحولات تقنینی ما نسبت به سن قانونی ازدواج به تعداد زیادی هم قبل از انقلاب هم بعد از انقلاب سن نکاه تغییر پیدا کرد تا این که در یک برهه قبل از انقلاب به هجده سال برای پسر و پونزده سال برای دختر رسید و گفته شد که نکاه و ازدواج قبل از هجده سال برای پسر ممنوع تلقی میشد خب طبیعی هست که انقلاب اسلامی که واجد این دغدغه است که مقررات رو اسلامی سازی بکنه با وجود این که در مقررات فقهی این رو مشاهده میکرد که حتی کودکان زیر سن نبولوک هم میتوانند ازدواج بکنن طبیعی هست که این مقرره قبل از انقلاب بعد از انقلاب تغییر پیدا بکنه نخستین تغییرات راجعه به سن ازدواج بعد از انقلاب تغییرات کاملا فقهی هست یعنی همون چیزی که در فقه مقرر شده منطقه مسئلهی که بود این بود که بعد از گذشت مدتی دیده شد که ازدواج سقیر خب با یک سری از معزلات و چالش ها و مفسده های مواجهه از حیث خواهی و جنبه های گناگون از حیث آتفی احساسی جسمی از حیث این که کودکی که به سن بلوغ نرسیده وقتی ازدواج در میاد از تحصیل باز میمانه و اعتماد به نفسش کاسته میشه از حیث این که آیا دختری در این سن توانه اداره یک زندگی رو داره یا نداره از حیث این که آیا دختری در این سن آیا شیوه تعامل با همسر یا خانواده همسر رو هنوز توی این سن دریافته یا در نیافته و مسائل و مشکلات دیگری که نسبت به این قضیه وجود داشت ببینید قانون گزار ما حضرت استاد فرمودند راه حلی رو و راه کار مفیدی رو پیدا کرد تا این که نبا فقه و شرم مغایرت داشته باشه و از سوی دیگر به نهو حد اکثری تا اونجا که ممکن ویمویسر هست این مشکلات ناشی از ازدواجه و به تزویج دراوردن کودک این مشکلات رو هم حل بکنه راه حل میانهی که حضرت استاد فرمودند مادهی که در قانون مدنی تصویب شد و تشخیص مسلحت و غبته این ازدواج رو مشترکن به ولی قهری و بعد از اون به دادگاه سپورت یعنی با هم در عرض هم ابتداعا گفته شد که ولی بایستی تشخیص بده و بعد دادگاه نسبت به تشخیص ولی نظارت هم داشته باشه و به همین دلیل دادگاه میتونه یعنی اگر دادگاه تشخیص داد به مسلحت نیست میتونه نظر بده به اعمال بشه خب همین پیش هفته بودن قانون همین نکته هست که دقیقا قانون کار رو برده روی مسلحت نه خطا در تشخیص مسلحت نه مسایل دیگه خب اینا خیلی متفاوت اینکه جناب استاد فرمودن در باب تشخیص مسلحت من یک نکته دیگر رو در باب تشخیص مسلحت عرض بکنم جناب استاد هدایت نیا راجع به این اختلاف فقی که آیا در تشخیص مسلحت عدم مفسده کفایت میکنه یا نه یا باید احراز مسلحت باشه فرمایشی رو فرمودن من یک عرض دیگری رو دارم یک نگاه دیگری به مسلحت که در تشخیص مسلحت آیا مسلحت صرفا مسلحت مالی است یا مسلحت دینی است یا مسلحت اخلاقی است آیا همین قدر که این کودک رو با مسلحت های مالی ما به تزویج در بیاریم یا مسلحت های دینی رو براش قائل باشیم یا مسلحت های اخلاقیش رو رعایت بکنیم کفایت میکنه حضرت و استاد هدایتین ها فرمودند فرمودند که گای وقتها مسلحت های عرفی وجود داره که هیچ کدوم از این مسلحت های مالی و اخلاقی و دینی رو هم دربر نمیگیره اما ما متوجهیم که این مساله عرفی رعایت نمیشه من مثال بزنم مثلا شما فرض بفرمایید که پسری که از حیث دینی و اخلاقی بسیار خواهز شرایط صحت و سلامت دین و اخلاق هست اما شما فرض بفرمایید که مبتلا به یک مرزی مثلا در پا هست در دست هست یک پا نداره یا یک مرز سعبال علاجی داره در این حال که به حیث مالی و اخلاقی و دینی هیچ مشکلی هم نداره آیا به مسلحت هست که من این پسر رو برای دختر سلوک غیره خودم انتخاب بکنم و دختر خودم رو به ازدواج اون پسر در بیارم شاید به اعتقاد بسیاری از فقه ها خیر مسلحت فقط مسلحت در مال هست و دین هست و اخلاق اما به اعتقاد برخی دیگر از فقه های که جنوب و هدایت نیا فرمودن فرمودن قاضی وقتی تشخیص بده که حتی این مساله عرفی برای کودک رعایت نمیشه میتونه من ازدواج بده یا شما فرض بفرمایید که مسلحت عرفی مثل این که این پسری که الان برای این دختر با این دختر قرار است ازدواج بکنه از حیث شرافت ویا اصالت خانوادگی تفاوت فاهش با این دختر یا خانواده ی دختر داره این ها مساله عرفی هستند که نظام حقوقی و قضایی و قانونی ما این مساله عرفی رو هم به اون مساله قبلی که مساله دینی بود اخلاقی بود مالی بود اضافه کرده و این جز تحولات بسیار مصبتیست که در مسئله کودک همسری ما شاهدش هستیم و عرض آخر من توی این هیتر رو من عرض بکنم و در خدمت استاد باشیم مسئله مسلحت شناسی یا موضوع شناسی پیشات حقنینیست ببینید خیلی وقت ها این گونه هسته که ما وقتی رجوع میکنیم به عرف جامعه میبینیم که واقعا مسلحت غالب دختران حالا مسئله اصلی چون چالش و اون موزل اصلی در مورد ازدواج دختران هست ما بحث رو معتوف میکنیم به ازدواج دختران خیلی وقت ها هست ما رجوع میکنیم خودمون قبل از این که وارد مراحل تقنینی بشیم قبل از قانون گذاریم خودمون ابتدا رجوع میکنیم به جامعه به عرف و نگاه میکنیم میبینیم که مسلحت دختر برای ازدواج قبل از سند بلوغ در بسیاری از موارد رعایت نمیشه از حیث های گناگونی که عرض کردم دیگه رعایت نمیشه از قبل از مرحله تقنین خودمون مسلحت شناسی پیشا تقنینی کردیم به این تشخیص رسیدیم که در غالب موارد مسلحت دختر رعایت نمیشه اینجا می آیم تقنین رو مبتنی بر موضوع شناسی مسلحت که قبل از این مرحله انجام دادیم استوار میکنیم و می آیم تقنین رو اینگونه مقرر میکنیم که ازدواج کودک رو در این سند ممنوع میکنیم مگر این که این مسلحت احراز بشود شاید قبل از این مراحل یعنی در تقنین های قبلی ما جای اصل و استثناء رو برعکس میگفتیم میگفتیم که اصل بر این است یعنی طبق نظر مشهور فقی اصل بر جواز ازدواج است مگر این که غبته این کودک مورد رعایت و مورد لحاظ قرار نگیرد اما ما به مرحله رسیدیم در بعد از انقلاب در قانون جدید در اصلاحی جدید که قبل از تقنین خودمون اومدیم مسلحت شناسی کردیم به این نتیجه رسیدیم که مسلحت دختر در بسیاری از موارد رعایت نمیشه به همین دلیل جای اصل و استثناء رو عوض کردیم گفتیم اصل بر ممنوعیت ازدواج است مگر این که این مسلحت مورد احراز قرار بگیره به همین دلیل در این قانون به تعبیر من باز برمیگردم به تعبیر فرمایش رو که فرمودن بسیاری از چالشخوای مسئله کودک همسری از حیث بین المدلی و حقوق بشری رو ما حل کردیم با این تغییر جایگاه اصل و استثناء بسیاری از این مسائل و چالشخوایی که از حیث حقوق بشری و حقوق زن باش مواجه بودیم رو حل کردیم ما قبل از اون اصل رو بر جواز ازدواج مطرح می کردیم الان اصل رو بر ممنوعیت قرار دادیم مگر با احراز صداییت به خوب این از تغییر جامعه تر و کامل تر و بی نقص تر و کاملا به مسلحت کودک هست ممنونم استاد استانفرعزی خدمت استاد حیدرت نیا همه این رو متفره بر این است که اصل اون کودک همسری از نره فقهی جایز هستیه این اون حالا یا دادگاه اجازه میده یا ولی و قیمش این کار رو انجام میده این از نره فقهی پذیرفته شده که حالا ما در ادامه داریم بحثان رو مطرح میکنیم چه ممکنه بعضی از مخاطبان در اصل موضوع تشکیل کنن البته شما این رو قبلن هم توضیح دادیم بازم حالا میخوام یه اشاره اجمالی بفردید برس کنم قدمتون که ببینید ممکنه همی الان در یک نقطه دور افتاده ای که حاکمیت حضور ملموسی نداره درست خب اونجا چه کار باید کرد تو اون فرض هایی که من درست کردم مثل کودکی که پدر نداره پدر بزرگش که حولت سن داره بیماره این نگرانی که این بچه تکلیفش چیه و یا بحث فقر و تنگ دستی خب ایک از روحای این هست که این در حقیقت ازدواجش انجام بشه این بد و بدتر در حقیقت شاید بده این بوده که تزوید بشه من اونم میدونم آسیبزاز تزوید بشه که بعدن که به سن بلوغ رسید دیگه برحال من تا قانون گذارم توی که های دکتر فرمودن غیر مستقیم خواسته اینو ممنوع کنه و به نظرم کار درستی همه یعنی نمتهم شده به نادیده گرفتن برزی از موازین نخواست شرایط ایجاد کنه که چون ارز کرده مبلوک کرده به این دادگاه دادگاه اجازه نمیده من بررسی کردم دادگاه ها به ندرت اجازه میدن وقتی امجزه میدن مال وقتیست که توی یک منطقه گرمسیریه دختر دوازده سالشه سیزده سالشه رشد جسمانی خوبی داشته باید ثابت شه خودشن نیل به ازدواج داره تا به او تحمیل نشده باشه برای همین گمان میکنم قانون گذار با این استایی که منون منود کرده به ازدادگاه که در پاسخ سال قبلی شما عرض کردن وقتی منود به ازدادگاه میشه یعنی هیچ دفترخانه اجازه سبتش ازدواجی رو نداره دادگاه ها معمولا رسط میکنه اگه واقعا مسلحتی باشه با اون توضیحی که های دکترون فرمودن مسلحت غیر از منفعته منفعت غیر از منفعت منفعت ناظر به امور مالیه مثلا ایکی از نگرانی هایی که خلاف مسلحت تفلیل محرومیت از تحصیبه یعنی ممکنه بگیم ازدواج باعث بشه تحصیل باز بمانه اینجا دادگاه میگه که این به مستحتش نیست برای این دادگاه مساله رو واقعا بررسی میکنه و اگر صلاحی واقعا احراز بشه که عرض کردن به ندرت شاید موردی پیدا بشه اجازه خواهد داد ولی در عمل دادگاه ها اجازه نخواهد داد و غیر مستقیم عملا این مسئله مدیریت شده ما چون داریم بررسی میکنیم قوانین رو پس از انقلاب اسلامی که در موضوع حوض خانواده چه تحبالاتی داشتن و نخششون چی بوده در بحث تشکیل خانواده با این مساده که شما اشاره فرمودید و اون تغییراتی که در قانون مدنی ایجاد شده به صورت خاص قانون مدنی ده چلو یک ببینیم که حمایتی داره میشه از همون ابتدا یعنی جلوی زرر رو داریم میگیریم جلوی کمکستی ها رو داریم میگیریم و در ایقات داریم مسلحت و آنچی که حتی به نفع و به مسلحت این مثلا کودک همسری در موضوع تشکیل خانواده است رو از همون ابتدا داریم در قانون رو به سراحت مطرح میکنیم این خیلی متفاوت هست با گذشته این برنامه ایک از مذیعت هاش همین آگاهی دادنه چون ممکن هنوزم در گوشب و کنار خانواده هایی باشن که بیخبر از این قانون هستن و فکر میکنن که بدون اجازه دادگاه میتونن بچه هاشون رو تزویج کنن فردا چالش های سری راشونه همونطوری که ارز کردن مثل سبت نکاه فردا بحث مادری و حوضیت تفل و این قانون در حقیقت در صدد اصلاح یک فرهنگ اجتماعیه به سمت سیانت حد اکثری از حقوق کودکان و افس سلامت مادری و معنوی و مساله تربیتی شاید متشکره که دو دقیقه فرصت هست باز تقاظم میکنم از محضر حضرت علی یه جمبندی به فرمید که ما باقید دنبال چی هستیم و موارد و مسادگی داریم میگیم چگونه داره در موضوع تحوالات حقوق خانواده بعد از سالهای انقلاب اسلامی به ما کمک میکنه و این قوانین در جهت حمایت از تشکیل خانواده هست هدف این برنامه این هست که نشان بدهد جمهوری اسلامی در پیه تقویت کارکرت های خانواده و توامان ایجاد امنیت زنان در خانواده به لحاظ حقوق مالی به حقوق غیر مالی قوانین فراوانی که من فکر میکنم که اگر داوری بشه یک کتاب خواهد شد پس از انقلاب در روزه یه حقوق خانوادهی تنظیم شده بعضیش کلن راجع رواد خانوادهیه بعضیش معتود به حقوق زنانه بعضیش سبقه مالی داره بعضیش سبقه غیر مالی داره برقم این که بعضی از این تحولات مصبت نبوده به نظر بنده یعنی من معتقدم که مصبت نبوده آسیب زابوده ولی در روی کرده کلان واقعا به نظر من اقدامات دخور تقدیری صورت گرفته و در یک جلسهی که مخاطبان بانوان بودن من اونجا این ادعا رو مطرح کردم و در یک نگاشتهی که منتشر شده ارضیابی کلی خودم رو منجا عرض کردم برخلاف فضا سازی هایی که گایی تو رسانه ها مخالفین منتقدین و بعضا معاندین نسبت انقلاب اسلامی و توجهی که به مسائل زنان داره مطرح میشه و بزرگ سنمایی میشه ارضیابی کلی ما این است که در سایه این تحولات حقوق زنان بهتر تمنی میشه امنیت آنان در درون خانواده و اجتماع مورد توجه و شاید هم یه جاهایی ما نیازه به بازنگری روش ها داریم انشاءالله این راه به پایان نرسیده و این تحولات ادامه خواهد داشت خیلی ممنون از حضور جنابالی استاد ادادت نیای عزیز عوض محترم یه تمنی پجوشکای فرهنگ و اندیشه اسلامی و همینطور جناب استاد احمد احسانی فر پجوشکر قوه قضاییه که از مباشه خوبشون در حسوس موضوع برنامه یعنی نقش انقلاب اسلامی در تحولات مرود و حقوق خانواده استفاده کردیم و مباشه خوبشون رو برای مخاطبان برنامه فقه پویا ارائه کردن. از دقت و همراهی شما شنواندگان خوب این برنامه هم ممنون و سپاس گذاریم خداوندیارو نگهدارتون از دقت و همراهی در بهاری تری ماه زمستان بهمن خاطره