मालतीमाधवं नाम प्रकरणम् ।  
सानन्दं नन्दिहस्ताहतमुरजरवाहूतकौमारबर्हित्रासान्नासाग्ररन्ध्रं विशति फणिपतौ भोगसङ्कोचभाजि ।  
गण्डोड्डीनालिमालामुखरितककुभस्ताण्डवे शूलपाणेवैनायक्यश्चिरं वो वदनविधुतयः पान्तु चीत्कारवत्यः ॥  
अपि च ।  
चूडापीडकपालसङ्कुलगलन्मन्दाकिनीवारयो विद्युत्प्रायललाटलोचनपुटज्योतिर्विमिश्रत्विषः ।  
पान्तु त्वामकठोरकेतकशिखासन्दिग्धमुग्धेन्दवो भूतेशस्य भुजङ्गवल्लिवलयस्रङ्नद्धजूटा जटाः ॥  
(नान्द्यन्ते सूत्रधारः ।)  
अलमतिविस्तरेण ।  
(पुरतोवलोक्य ।)  
अये उदितभूयिष्ठ एष भगवानशेषभुवनद्वीपदीपस्तपनः ।  
तदुपतिष्ठे ।  
(प्रणम्य ।)  
कल्याणानां त्वमसि महसां भाजनं विश्वमूर्ते धुर्यां लक्ष्मीमथ मयि भृशं धेहि देव प्रसीद ।  
यद्यत्पापं प्रतिजहि जगन्नाथ नम्रस्य तन्मे भद्रं भद्रं वितर भगवन्भूयसे मङ्गलाय ॥  
(नेपथ्याभिमुखमवलोक्य ।)  
मारिष सुविहितानि रङ्गमङ्गलानि सन्निपतितश्च भगवतः कालप्रियनाथस्य यात्राप्रसङ्गेन नानादिगन्तवास्तव्यो महाजनसमाजः ।  
आदिष्टश्चास्मि विद्वज्जनपरिषदा यथा केनचिदपूर्वप्रकरणेन वयं विनोदयितव्या इति ।  
तत्किमित्युदासते भरताः ।  
(प्रविश्य पारिपार्श्वकः ।)  
भाव परिषन्निर्दिष्टगुणं प्रबन्धं नावगच्छामः ।  
सूत्रधारः - मारिष कतमे ते गुणास्तत्र यानुदाहरन्त्यार्यविदग्धमिश्रा भगवन्तो भूमिदेवाश्च ।  
नटः - भूम्ना रसानां गहनाः प्रयोगाः सौहार्दहृद्यानि विचेष्टितानि ।  
औद्धत्यमायोजितकामसूत्रं चित्रा कथा वाचि विदग्धता च ॥  
सूत्रधारः - स्मृतं तर्हि ।  
नटः - भाव क इव ।  
सूत्रधारः - अस्ति दक्षिणापथे विदर्भेषु पद्मनगरं नाम नगरम् ।  
तत्र केचित्तैत्तिरीयिणः काश्यपाश्चरणगुरवः पङ्क्तिपावनाः पञ्चाग्नयो धृतव्रताः सोमपीथिन उदुम्बरनामानो ब्रह्मवादिनः प्रतिवसन्ति ।  
ते श्रोत्रियास्तत्त्वविनिश्चयाय भूरि श्रुतं शाश्वतमाद्रियन्ते ।  
इष्टाय पूर्ताय च कर्मणेर्थान्दारानपत्याय तपोर्थमायुः ॥  
तदामुष्यायणस्य तत्रभवतः सुगृहीतनाम्नो भट्टगोपालस्य पौत्रः पवित्रकीर्तेर्नीलकण्ठस्यात्मसम्भवो भट्टश्रीकण्ठपदलाञ्छनो भवभूतिनामा जातूकर्णीपुत्रः कविर्निसर्गसौहृदेन भरतेषु स्वकृतिमेवम्प्रायगुणभूयसीमस्माकमर्पितवान् ।  
यत्र खल्वियं वाचोयुक्तिः ।  
ये नाम केचिदिह नः प्रथयन्त्यवज्ञां जानन्ति ते किमपि तान्प्रति नैष यत्नः ।  
उत्पत्स्यतेस्ति मम कोपि समानधर्मा कालो ह्ययं निरवधिर्विपुला च पृथ्वी ॥  
(अपिच ।)  
यद्वेदाध्ययनं तथोपनिषदां साङ्ख्यस्य योगस्य च ज्ञानं तत्कथनेन किं न हि ततः कश्चिद्गुणो नाटके ।  
यत्प्रौढत्वमुदारता च वचसां यच्चार्थतो गौरवं तच्चेदस्ति ततस्तदेव गमकं पाण्डित्यवैदग्ध्ययोः ॥  
अतो यदस्माकमर्पितं प्रियसुहृदात्रभवता भवभूतिनाम्ना प्रकरणं स्वकृतिर्मालतीमाधवं नाम तदेव तत्रभवतः कालप्रियनाथस्य पुरतः प्रयोगेण प्रख्यापयितुमुद्यताः ।  
तत्सर्वे कुशीलवाः सङ्गीतप्रयोगेण मत्समीहितसम्पादनाय प्रवर्तन्ताम् ।  
नटः - (स्मृत्वा ।)  
एवं क्रियते युष्मदादेशः किं तु या यस्य युज्यते भूमिका तां खलु तथैव भावेन सर्वे वर्ग्याः पाठिताः ।  
सौगतजरत्प्रव्राजिकायास्तु कामन्दक्याः प्रथमां भूमिकां भाव एवाधीते तदन्तेवासिन्यास्त्वहमवलोकितायाः ।  
सूत्रधारः - ततः किम् ।  
नटः - ततः प्रकरणनायकस्य मालतीवल्लभस्य माधवस्य वर्णिकापरिग्रहः कथम् ।  
सूत्रधारः - कलहंसमकरन्दप्रवेशावसरे तत्सुविहितम् ।  
नटः - तेन हि तत्प्रयोगादेवात्रभवतः सामाजिकानुपास्महे ।  
सूत्रधारः - बाढम् ।  
एषोस्मि कामन्दकी संवृत्तः ।  
नटः - अहमप्यवलोकिता ।  
(इति परिक्रम्य निष्क्रान्तौ ।)  
(प्रस्तावना ।)  
(ततः परिवृत्य रक्तपट्टिकानेपथ्ये कामन्दक्यवलोकिते प्रविशतः ।)  
कामन्दकी - वत्से अवलोकिते ।  
अवलोकिता - आणवेदु भअवदी ।  
कामन्दकी - अपि नाम तयोः कल्याणिनोर्भूरिवसुदेवरातापत्ययोर्मालतीमाधवयोरभिमतः पाणिग्रहः स्यात् ।  
(वामाक्षिस्पन्दनं सूचयित्वा सहर्षम् ।)  
विवृण्वतेव कल्याणमान्तरज्ञेन चक्षुषा ।  
स्फुरता वामकेनापि दाक्षिण्यमवलम्ब्यते ॥  
अवलोकिता - महन्तो क्खु भअवदीए एसो चित्तविक्खेवो ।  
अच्चरीअं अच्चरीअं जं दाणिं चीरचीवरपरिच्छदं पिण्डवादमेत्तपाणअत्तं भअवदिं ईदिसे आआसे अमच्चभूरिवसू णिओएदि ।  
तहिं अ उक्खण्डिदसंसारावग्गहो अप्पा तुम्हेहिं पि णिउञ्जीअदि ।  
कामन्दकी - वत्से मा मैवं ब्रूहि ।  
यन्मां विधेयविषये सभवान्नियुङ्क्ते स्नेहस्य तत्फलमसौ प्रणयस्य सारः ।  
प्राणैस्तपोभिरथ वाभिमतं मदीयैः कृत्यं घटेत सुहृदो यदि तत्कृतं स्यात् ॥  
अयि किं न वेत्सि यदेकत्र नो विद्यापरिग्रहाय नानादिगन्तवासिनां साहचर्यमासीत् ।  
तदैव चास्मत्सौदामिनीसमक्षमनयोर्भूरिवसुदेवरातयोर्वृत्तेयं प्रतिज्ञावश्यमावाभ्यामपत्त्यसम्बन्धः कर्तव्य इति ।  
तदिदानीं विदर्भराजमन्त्रिणा सता देवरातेन माधवं पुत्रमान्वीक्षिकीश्रवणाय कुण्डिनपुरादिमां पद्मावतीं प्रहिण्वता सु विहितम् ।  
अपत्यसम्बन्धविधिप्रतिज्ञा प्रियस्य नीता सुहृदः स्मृतिं च ।  
अलोकसामान्यगुणस्तनूजः प्ररोचनार्थं प्रकटीकृतश्च ॥  
अवलोकिता - तदो किं त्ति मालदिं अमच्चो माहवस्स अप्पणा ण पडिवादेदि जेण चोरिआविवाहे भअवदिं तुवरावेदि ।  
कामन्दकी - तां याचते नरपतेर्नर्मसुहृन्नन्दनो नृपमुखेन ।  
तत्साक्षात्प्रतिषेधः कोपाय शिवस्त्वयमुपायः ॥  
अवलोकिता - अच्चरिअं अच्चरिअं ण हु अमच्चो माहवस्स णामं पि जाणादि त्ति णिरवेक्खदाए लक्खीअदि ।  
कामन्दकी - संवरणं हि तत् ।  
विशेषतस्तु बालत्वात्तयोर्विवृतभावयोः ।  
तेन माधवमालत्योः कार्यः स्वमतिनिह्नवः ॥  
अपिच ।  
अनुरागप्रवादस्तु वत्सयोः सार्वलौकिकः ।  
श्रेयोप्यस्माकमेवं हि प्रतार्यौ राजनन्दनौ ॥  
पश्य ।  
बहिः सर्वाकारप्रगुणरमणीयं व्यवहरन्पराभ्यूहस्थानान्यपि तनुतराणि स्थगयति ।  
जनं विद्वानेकः सकलमभिसन्धाय कपटैस्तटस्थः स्वानर्थान्घटयति च मौनं च भजते ॥  
अवलोकिता - मए वि तुह्मवअणादो तेण तेण वअणोवण्णासेण भूरिवसुमन्दिरासण्णराअमग्गेण माहवो सञ्चारीअदि ।  
कामन्दकी - कथितमेव नो मालतीधात्रेय्या लवङ्गिकया ।  
भूयो भूयः सविधनगरीरथ्यया पर्यटन्तं दृष्ट्वा दृष्ट्वा भवनवलभीतुङ्गवातायनस्था ।  
साक्षात्कामं नवमिव रतिर्मालती माधवं यद्गाढोत्कण्ठा ललितलुलितैरङ्गकैस्ताम्यतीति ॥  
अवलोकिता - बाढं ।  
ताए वि अत्तणो विणोदणिमित्तं माहवपडिच्छन्दअं आलिहिदं तं लवङ्गिआए अज्ज मन्दरिआए हत्थे णिहिदं दाव ।  
कामन्दकी - (विचिन्त्य ।)  
सुविहितं लवङ्गिकया यतो माधवानुचरः कलहंसकस्तां विहारदासीं मन्दारिकां कामयते ।  
तदनेन तीर्थेन घटेत तत्प्रतिच्छन्दकमुपोद्घाताय माधवान्तिकमुपेयादित्यभिप्रायः ।  
अवलोकिता - माहवो वि कोदूहलमुप्पादिअ मए पौत्तमअणमहूसवं मअरन्दुज्जाणं पभादे अणुप्पेसिदो तत्थ किल मालदी गमिस्सदि तदो अण्णोण्णदंसणं भोदु त्ति ।  
कामन्दकी - साधु वत्से साधु ।  
अनेन मत्प्रियाभियोगेन स्मारयसि मे पूर्वशिष्यां सौदामिनीम् ।  
अवलोकिता - भअवदि सा सोदामिणी अहुणा समासादिदअच्चरिअमन्तसिद्धिप्पहावा सिरीपव्वदे कावालिअव्वदं धारेदि ।  
कामन्दकी - कुतः पुनरियं वार्ता ।  
अवलोकिता - अत्थि एत्थ णअरीए महामसाणप्पदेसे कराला णाम चामुण्डा ।  
कामन्दकी - अस्ति या किल विविधजीवोपहारप्रियेति साहसिकानां प्रवादः ।  
अवलोकिता - तहिं क्खु सिरीपव्वदादो आअदस्स रत्तिविहारिणो णादिदूरारण्णवासिणो साहअस्स मुण्डधारिणो अघोरघण्टणामधेअस्स अन्तेवासिणी महाप्पभावा कवालकुण्डला णाम अणुसञ्ज्झं समाअच्छदि तदो इअं पौत्ती ।  
कामन्दकी - सर्वं सौदामिन्यां सम्भाव्यते ।  
अवलोकिता - अलं दाव एदिणा ।  
भअवदि सो वि सहअरो माहवस्स बालमित्तं मअरन्दो णन्दणस्स वहिणिं मदअन्तिअं जै समुव्वहदि तं पि माहवस्स दुदीअं पिअं किदं भोदि ।  
कामन्दकी - नियुक्तैव तत्र मया तत्प्रियसखी बुद्धरक्षिता ।  
अवलोकिता - सु विहिदं भअवदीए ।  
कामन्दकी - (विचिन्त्य ।)  
तदुत्तिष्ठ माधवप्रवृत्तिमुपलभ्य मालतीमेव पश्यावः ।  
(उभे उत्तिष्ठतः ।)  
कामन्दकी - (विचिन्त्य ।)  
अत्युदारप्रकृतिर्मालती ।  
तन्निपुणं निसृष्टार्थदूतीकल्पः सूत्रयितव्यः ।  
सर्वथा शरज्ज्योत्स्ना कान्तं कुमुदमिव तं नन्दयतु सा सुजातं कल्याणी भवतु कृतकृत्यः स च युवा ।  
वरीयानन्योन्यप्रगुणगुणनिर्माणनिपुणो विधातुर्व्यापारः फलतु च मनोज्ञश्च भवतु ॥  
(इति निष्क्रान्ते विष्कम्भकः ।)  
(ततः प्रविशति गृहीतचित्रोपकरणः कलहंसः ।)  
कलहंसकः - कहिं दाणिं तुलिदमअरद्धआवलेअरूअविब्भमावक्खित्तमालदीहिअअमाहप्पं णाहमाहवं पेक्खिस्सं ।  
(परिक्रम्य ।)  
परिस्सन्तोह्मि जाव इमस्सिं उज्जाणे मुहुत्तं विस्समिअ मअरन्दणन्दणं णाहमाहवं पेक्खिस्सं ।  
(इति प्रविश्योपविशति ।)  
(प्रविशति मकरन्दः ।)  
मकरन्दः - कथितमवलोकितया मदनोद्यानं गतो माधव इति ।  
भवतु तत्रैव गच्छामि ।  
(परिक्रम्यावलोक्य च ।)  
दिष्ट्यायं वयस्य इत एवाभिवर्त्तते ।  
(निरूप्य ।)  
अस्य तु गमनमलसं शून्या दृष्टिः शरीरमसौष्ठवं श्वसितमधिकं किं न्वेतत्स्यात्किमन्यदितोथ वा ।  
भ्रमति भुवने कन्दर्पाज्ञा विकारि च यौवनं ललितमधुरास्ते ते भावाः क्षिपन्ति च धीरताम् ॥  
(ततः प्रविशति यथानिर्दिष्टो माधवः ।)  
माधवः - (स्वगतम् ।)  
तामिन्दुसुन्दरमुखीं सुचिरं विभाव्य चेतः कथं कथमपि व्यपवर्तते मे ।  
लज्जां विजित्य विनयं विनिवार्य धैर्यमुन्मथ्य मन्थरविवेकमकाण्ड एव ॥  
आश्चर्यम् ।  
यद्विस्मयस्तिमितमस्तमितान्यभावमानन्दमन्दममृतप्लवनादिवाभूत् ।  
तत्सन्निधौ तदधुना हृदयं मदीयमङ्गारचुम्बितमिव व्यथमानमास्ते ॥  
मकरन्दः - सखे माधव इत इतः ।  
माधवः - (परिक्रम्य ।)  
कथं प्रियवयस्यो मम मकरन्दः ।  
मकरन्दः - उपसृत्य ।  
सखे ललाटन्तपस्तपति घर्मांशुः ।  
तदस्मिन्नुद्याने मुहूर्तमुपविशावः ।  
माधवः - यदभिरुचितं वयस्याय ।  
(इत्युभावुपविशतः ।)  
कलहंसकः - (दृष्ट्वा ।)  
कधं मअरन्दसहअरो इदं ज्जेव्व बालवौलुज्जाणं अलङ्करेदि माहवो ।  
ता दंसेमि से मअणवेअणाविज्झुरन्तमालदीलोअणसुहावहं अत्तणो पडिच्छन्दअं ।  
अहवा विस्सामसोक्खं दाव अणुभोदु ।  
मकरन्दः - तदस्यैव तावदुच्छ्वसितकुसुमकेसरकषायशीतलामोदवासितोद्यानस्य काञ्चनारपादपस्याधस्तादुपविशावः ।  
(तथा कुरुतः ।)  
मकरन्दः - वयस्य माधव ।  
अद्य किल सकलनगराङ्गनाजनप्रवर्तितमहोत्सवाभिरामकामदेवोद्यानयात्राप्रतिनिवृत्तमन्यादृशं भवन्तमवधारयामि ।  
अपि नाम मनागवर्तीर्णोसि रतिरमणबाणगोचरम् ।  
(माधवः सलज्जमधोमुखस्तिष्ठति ।)  
मकरन्दः - (विहस्य ।)  
तत्किमवनतमुग्धमुखपुण्डरीकः स्थितोसि ।  
पश्य अन्येषु जन्तुषु रजस्तमसावृतेषु विश्वस्य धातरि समः परमेश्वरे च ।  
सोयं प्रसिद्धविभवः खलु चित्तजन्मा मा लज्जया तव कथञ्चिदपह्नुतिर्भूत् ॥  
माधवः - वयस्य किं न कथयामि श्रूयताम् ।  
गतोहमवलोकिताजनितकौतुकः कामदेवायतनम् ।  
तत्रेतस्ततः परिक्रम्यावलोक्य च परिश्रमादुल्लसितमदिरामोदमधुरपरिमलाकृष्टसकलमिलदलिपटलसङ्कुलाकुलितमुकुलावलीमनोहराभरणरमणीयस्याङ्गनभुवो बालबकुलस्यालवालपरिसरे स्थितः ।  
तस्य च यदृच्छया निरन्तरनिपतितानि कुसुमान्यादाय विदग्धरचनामनोहरां स्रजमभिनिर्मातुमारब्धवानस्मि ।  
अनन्तरं च सञ्चारिणीव देवस्य मकरकेतनस्य जगद्विजयवैजयन्तिकानिर्गत्य गर्भभवनादुज्ज्वलविदग्धमुग्धनेपथ्यविरचनाविभावितकुमारीभावा महानुभावप्रकृतिरत्युदारपरिजना कापि तत एवागतवती ।  
सा रामणीयकनिधेरधिदेवता वा सौन्दर्यसारसमुदायनिकेतनं वा ।  
तस्याः सखे नियतमिन्दुसुधामृणालज्योत्स्नादि कारणमभून्मदनश्च वेधाः ॥  
अथ सा प्रणयिनीभिरनुचरीभिरविरलकुसुमसञ्चयावचयलीलादोहदिनीभिरभ्यर्थ्यमाना तमेव बकुलपादपोद्देशमागतवती ।  
तस्याश्च कस्मिन्नपि महाभागधेयजन्मनि बहुदिवसोपचीयमानमिव मन्मथव्यथाविकारमुपलक्षितवानस्मि ।  
यतोस्याः ।  
परिमृदितमृणालीम्लानमङ्गं प्रवृत्तिः कथमपि परिवारप्रार्थनाभिः क्रियासु ।  
कलयति च हिमांशोर्निष्कलङ्कस्य लक्ष्मीमभिनवकरिदन्तच्छेदपाण्डुः कपोलः ॥  
सा पुनर्मम प्रथमदर्शनात्प्रभृत्यमृतवर्तिरिव चक्षुषोर्निरतिशयमानन्दमुत्पादयन्त्ययस्कान्तमणिशलाकेव लोहधातुमन्तःकरणमाकृष्टवती सर्वथा ।  
किं बहुना ।  
सन्तापसन्ततिमहाव्यसनाय तस्यामासक्तमेतदनपेक्षितहेतु चेतः ।  
प्रायः शुभं च विदधात्यशुभं च जन्तोः सर्वङ्कषा भगवती भवितव्यतैव ॥  
मकरन्दः - वयस्य माधव ।  
स्नेहश्च निमित्तसव्यपेक्षश्चेति विप्रतिषिद्धमेतत् ।  
पश्य ।  
व्यतिषजति पदार्थानान्तरः कोपि हेतुर्न खलु बहिरुपाधीन्प्रीतयः संश्रयन्ते ।  
विकसति हि पतङ्गस्योदये पुण्डरीकं द्रवति च हिमरश्मावुद्गते चन्द्रकान्तः ॥  
ततस्ततः ।  
माधवः - ततश्च तत्र ।  
सभ्रूविलासमथ सोयमितीरयित्वा सप्रत्यभिज्ञमिव मामवलोक्य तस्याः ।  
अन्योन्यभावचतुरेण सखीजनेन मुक्तास्तदा स्मितसुधामधुराः कटाक्षाः ॥  
मकरन्दः - (स्वगतम् ।)  
कथं प्रत्यभिज्ञापि नाम ।  
माधवः - अथ ताः सलीलमुत्तालकरकमलतालिकातरलवलयावलीकमुत्त्रस्तमत्तकलहंसीवभ्रमाभिरामचरणसञ्चरणझणझणायमानमञ्जीरमञ्जुरसितानुविद्धमेखलाकलापकलकिङ्किणीरणत्कारमुखरं परिवृत्य भर्तृदारिके दिष्ट्या वर्धामहे यदत्रैव कोपि कस्यापि तिष्ठतीति मामङ्गुलीदलविलासेनाख्यातवत्यः ।  
मकरन्दः - (स्वगतम् ।)  
हन्त महतः प्रागनुरागस्योद्भेदः ।  
कलहंसकः - आकर्ण्य ।  
कधं सरसरमणीआणुबन्धिणी इत्थीअणकधा ।  
मकरन्दः - ततस्ततः ।  
माधवः - अत्रान्तरे किमपि वाग्विभवातिवृत्तवैचित्र्यमुल्लसितविभ्रममुत्पलाक्ष्याः ।  
तद्भूरिसात्विकविकारमपास्तधैर्यमाचार्यकं विजयि मान्मथमाविरासीत् ।  
ततश्च ।  
स्तिमितविकसितानामुल्लसद्भ्रूलतानां मसृणमुकुलितानां प्रान्तविस्तारभाजाम् ।  
प्रतिनयननिपाते किञ्चिदाकुञ्चितानां विविधमहमभूवं पात्रमालोकितानाम् ।  
तश्चै ।  
अलसवलितमुग्धस्निग्धनिष्पन्दमन्दैरधिकविकसदन्तर्विस्मयस्मेरतारैः ।  
हृदयमशरणं मे पक्ष्मलाक्ष्याः कटाक्षैरपहृतमपविद्धं पीतमुन्मूलितं च ॥  
एवमहं तु तस्याः सर्वाकारहृदयङ्गमायाः सम्भाव्यमानस्नेहरसेनाभिसन्धिना विधेयीकृतोपि पारिप्लवत्वमात्मनोपनिह्नोतुकामः प्राक्प्रस्तुतस्य बकुलदाम्नो यथाकथञ्चिदवशेषं ग्रथितवानेव ।  
ततो मिलितवेत्रशस्त्रपाणिवर्षवरप्रायपुरुषपरिवारा गजवधूमारुह्य नगरगामिनं मार्गमिन्दुवदनालङ्कृतवती ।  
तदा च ।  
यान्त्या मुहुर्वलितकन्धरमाननं तदावृत्तवृन्तशतपत्त्रनिभं वहन्त्या ।  
दिग्धोमृतेन च विषेण च पक्ष्मलाक्ष्या गाढं निखात इव मे हृदये कटाक्षः ॥  
ततः प्रभृति ।  
परिच्छेदातीतः सकलवचनानामविषयः पुनर्जन्मन्यस्मिन्ननुभवपथं यो न गतवान् ।  
विवेकप्रध्वंसादुपचितमहामोहगहनो विकारः कोप्यन्तर्जडयति च तापं च कुरुते ॥  
अपि च ।  
परिच्छेदव्यक्तिर्भवति न पुरःस्थेपि विषये भवत्यभ्यस्तेपि स्मरणमतथाभावविरसम् ।  
न सन्तापच्छेदो हिमसरसि वा चन्द्रमसि वा मनो निष्ठाशून्यं भ्रमति च किमप्यालिखति च ॥  
कलहंसकः - दिढं क्खु एसो कए वि अवहरिदो ।  
अवि णाम मालदिज्जेव्व सा भवे ।  
मकरन्दः - (स्वगतम् ।)  
अहो अभिष्वङ्गः ।  
तत्किं निषेधयामि सुहृदम् ।  
अथवा ।  
मा मूमुहत्खलु भवन्तमनन्यजन्मा मा ते मलीमसविकारघना मतिर्भूत् ।  
इत्यादि नन्विह निरर्थकमेव यस्मात्कामश्च जृम्भितगुणो नवयौवनं च ॥  
(प्रकाशम् ।)  
अपि वयस्येन विदिते तदन्वयनामनी ।  
माधवः - सखे श्रूयताम् ।  
अथ तस्याः करेणुकारोहणसमय एव महतः सखीकदम्बकादन्यतमा वारयोषिद्विलम्ब्य बालबकुलकुसुमावचयक्रमेण नेदीयसी भूत्वा प्रणम्य कुसुमापीडव्याजेन मामेवमुक्तवती ।  
महाभाग सुश्लिष्टगुणतया रमणीय एष वः सुमनसां सन्निवेशः कुतूहलिनी च नो भर्तृदारिका वर्तते तस्यामभिनवो विचित्रःकुसुमेषुव्यापारः ।  
तद्भवतु कृतार्थता वैदग्ध्यस्य ।  
फलतु निर्माणरमणीयता विधातुः ।  
समासादयतु सरस एष भर्तृदारिकायाः कण्ठावलम्बनमहार्घतामिति ।  
मकरन्दः - अहो वैदग्ध्यम् ।  
माधवः - तया च मदनुयुक्तया समाख्यातमियममात्यभूरिवसोः प्रसूतिर्मालती नामाहं च प्रसादभूमिर्भर्तृदारिकाया धात्रेयिका लवङ्गिका नामेति ।  
कलहंसकः - (सहर्षम् ।)  
किं णाम मालदि त्ति ।  
दिट्ठिआ विलसिदं क्खु भअवदा देवेण कुसुमाउहेण ।  
जिदं अह्मेहिं ।  
मकरन्दः - अमात्यभूरिवसोरात्मजेत्यपर्याप्तिर्बहुमानस्य ।  
अपि च ।  
मालती मालतीति मोदते भगवती कामन्दकी ।  
(स्वगतम् ।)  
तां च किल राजा नन्दनाय प्रार्थयत इति किंवदन्ती श्रूयते ।  
माधवः - तया चाहमनुरुध्यमानस्तां बकुलमालामात्मनः कण्ठावदतार्य दत्तवान् ।  
असौ पुनरभिनिविष्टया दृशा मालतीमुखावलोकनविहस्ततया विषमविरचितैकभागान्तामेव बहु मन्यमाना महानयं प्रसाद इति गृहीतवती ।  
अनन्तरं च यात्राभङ्गप्रचलितस्य महतः पौरजनस्य सङ्कुलेन विघटितायां तस्यामागतोस्मि ।  
मकरन्दः - वयस्य मालत्या अपि स्नेहदर्शनात्सुश्लिष्टमेतत् ।  
योपि हि कपोलपाण्डुतादिचिह्नसूचितः प्राक्प्रवृद्धस्तस्याः कामाभिष्वङ्गः सोपि त्वन्निबन्धन इति व्यक्तमेतत् ।  
एतत्तु न ज्ञायते क्व दृष्टपूर्वस्तया वयस्य इति ।  
न खलु तादृश्यो महाभागधेयाः कुमार्योन्यत्रासक्तचेतसो भूत्वापरत्र चक्षूरागिण्यो भवन्ति ।  
अपि च ।  
अन्योन्यसम्भिन्नदृशां सखीनां तस्यास्त्वयि प्रागनुरागचिह्नम् ।  
कस्यापि कोपीति निवेदितं च धात्रेयिकायाश्चतुरं वचश्च ॥  
कलहंसकः - (उपसृत्य ।)  
एदं च ।  
(इति चित्रफलकं दर्शयति ।  
उभौ पश्यतः ।)  
मकरन्दः - कलहंसक केनैतन्माधवस्य प्रतिच्छन्दकमभिलिखितम् ।  
कलहंसकः - जेण जेव्व से हिअअं अवहरिदं ।  
मकरन्दः - अपि मालत्या ।  
कलहंसकः - अध इं ।  
माधवः - वयस्य मकरन्द प्रसन्नप्रायस्ते वितर्कः ।  
मकरन्दः - कलहंसक कुतोस्याधिगमः ।  
कलहंसकः - मम दाव मन्दारिआहत्थादो ताए वि लवङ्गिआसआसादो ।  
मकरन्दः - अथ किमाह मन्दारिका माधवालेख्यप्रयोजनं मालत्याः ।  
कलहंसकः - उक्कण्ठाविणोदो त्ति ।  
मकरन्दः - वयस्य माधव सर्वथा समाश्वसिहि ।  
या कौमुदी नयनयोर्भवतः  
सुजन्मा तस्या भवानपि मनोरथबन्धबन्धुः ।  
तत्सङ्गमं प्रति सखे न हि संशयोस्ति यस्मिन्विधिश्च मदनश्च कृताभियोगः ॥  
द्रष्टव्यस्वरूपा च भवतो विकारहेतुस्तदत्रैव लिख्यतां मालती ।  
माधवः - यदभिरुचितं वयस्याय ।  
तदुपनय चित्रफलकं चित्रवर्तिकाश्च ।  
(मकरन्द उपनयति ।)  
माधवः - (लिखन् ।)  
सखे मकरन्द वारं वारं तिरयति दृशोरुद्गमं वाष्पपूरस्तत्सङ्कल्पोपहितजडिम स्तम्भमभ्येति गात्रम् ।  
सद्यः स्विद्यन्नयमविरतोत्कम्पलोलाङ्गुलीकः पाणिर्लेखाविधिषु नितरां वर्तते किं करोमि ॥  
तथापि व्यवसितोस्मि ।  
(चिरादालिख्य दर्शयति ।)  
मकरन्दः - (विलोक्य ।)  
उपपन्नस्तावदत्रभवतोभिष्वङ्गः ।  
(सकौतुकम् ।)  
कथमचिरेणैव निर्माय लिखितः श्लोकः ।  
(वाचयति ।)  
जगति जयिनस्ते ते भावा नवेन्दुकलादयः प्रकृतिमधुराः सन्त्येवान्ये मनो मदयन्ति ये ।  
मम तु यदियं याता लोके विलोचनचन्द्रिका नयनविषयं जन्मन्येकः स एव महोत्सवः ॥  
(प्रविश्य सत्वरं मन्दारिका ।)  
कलहंसअ पआणुसारेण उवलद्धोसि ।  
(माधवमकरन्दौ विलोक्य सलज्जम् ।)  
कधं एदे वि महाणुभावा इध ज्जेव्व ।  
(उपसृत्य ।)  
पणमामि ।  
उभौ - मन्दारिके इत आस्यताम् ।  
मन्दारिका - (उपविश्य ।)  
कलहंसअ उवणेहि मे चित्तफलअं ।  
कलहंसकः - गृहीत्वा ।  
गेह्ण एदं ।  
मन्दारिका - (विलोक्य ।)  
कलहंसअ केण किण्णिमित्तं वा एत्थ मालदी आलिहिदा ।  
कलहंसकः - जो ज्जेव्व जण्णिमित्तं मालदीए ।  
मन्दारिका - (सहर्षम् ।)  
दिट्ठिआ दंसिदफलं दाणिं विण्णाणं पआवैणो ।  
मकरन्दः - मन्दारिके यदत्र वस्तुन्येष ते वल्लभः कथयत्यपि तथा तत् ।  
मन्दारिका - महाभाअ अध इं ।  
मकरन्दः - क्व पुनर्मालती माधवं प्राग्दृष्टवती ।  
मन्दारिका - लवङ्गिआ भणादि वादाअणगदत्ति ।  
मकरन्दः - वयस्य नन्वमात्यभवनासन्नरथ्ययैव बहुशः सञ्चरावहे तदुपपन्नमेतत् ।  
मन्दारिका - अणमण्णन्तु मं महाणुभाआ जाव एदं भअवदो देवस्स मअणस्स सुचरिदं पिअसहीए लवङ्गिआए णिवेदेमि ।  
मकरन्दः - प्राप्तावसरमेतद्भवत्याः ।  
(मन्दारिका चित्रफलकं गृहीत्वा निष्क्रान्ता ।)  
मकरन्दः - वयस्य खरतरकिरणोयं भगवान्सहस्रदीधितिरलङ्करोति मध्यमह्नस्तदेहि संस्त्यायमेव गच्छावः ।  
(उत्थाय परिक्रामतः ।)  
माधवः - एवं हि मन्ये ।  
घर्माम्भोविसरविवर्तनैरिदानीं मुग्धाक्ष्याः परिजनवारसुन्दरीणाम् ।  
तत्प्रातर्विहितविचित्रपत्त्रलेखावैदग्ध्यं जहति कपोलकुङ्कुमानि ॥  
अपि च ।  
उन्मीलन्मुकुलकरालकुन्दकोशप्रश्च्योतद्घनमकरन्दगन्धबन्धो ।  
तामीषत्प्रचलविलोचनां नताङ्गीमालिङ्गन्पवन मम स्पृशाङ्गमङ्गम् ॥  
मकरन्दः - (स्वगतम् ।)  
अभिहन्ति हन्त कथमेष माधवं सुकुमारकायमनवग्रहः स्मरः ।  
अचिरेण वैकृतविवर्तदारुणः कलभं कठोर इव कूटपाकलः ॥  
तदत्र भगवती कामन्दकी नः शरणम् ।  
माधवः - (स्वगतम् ।)  
आश्चर्यम् ।  
पश्यामि तामित इतः पुरतश्च पश्चादन्तर्बहिः परित एव विवर्तमानाम् ।  
उद्बुद्धमुग्धकनकाब्जनिभं वहन्तीमासक्ततिर्यगपवर्तितदृष्टि वक्त्रम् ॥  
(प्रकाशम् ।)  
वयस्य मम हि सम्प्रति प्रसरति परिमाथी कोप्ययं देहदाहस्तिरयति करणानां ग्राहकत्वं प्रमोहः ।  
रणरणकविवृद्धिं बिभ्रदावर्तमानं ज्वलति हृदयमन्तस्तन्मयत्वं च धत्ते ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे बकुलवीथी नाम प्रथमोङ्कः ॥  
द्वितीयोङ्कः ।  
(ततः प्रविशतश्चेट्यौ ।)  
प्रथमा - हला सङ्गीदसालापरिसरे अवलोइदादुदीआ तुमं किं मन्तअन्ती आसी ।  
द्वितीया - सहि तेण किल माहवपिअवअस्सेण मअरन्देण सअलो जेव्व मअणुज्जाणवुत्तन्तो भअवदीए णिवेदिदो ।  
प्रथमा - तदो किं ।  
द्वितीया - तदो भट्टिदारिअं दट्ठुकामाए भअवदीए पौत्तिणिमित्तं अवलोइदा अणुप्पेसिदा ।  
मए वि ताए कधिदं जधा लवङ्गिआदुदीआ विवित्ते भट्टिदारिआ वट्टदि त्ति ।  
प्रथमा - हला लवङ्गिआ क्खु केसरकुसुमाइं अवचिणोमि त्ति मअणुज्जाणादो जेव्व णागदा ता किं सम्पदं सम्पत्ता ।  
द्वितीया - अध इं ।  
तं क्खु परावट्टन्तीं जेव्व हत्थे गेह्णिअ पडिसिद्धपरिअणा भट्टिदारिआ उअरिअलिन्दअं समारूढा ।  
प्रथमा - णूणं तस्स महाणुभावस्स सङ्कधाए अत्ताणं विणोदेदि ।  
द्वितीया - (निःश्वस्य ।)  
कुदो से आसासो ।  
एदिणा अज्ज सविसेसदंसणेण अदिभूमिं क्खु ताए अहिणिवेसो गमिस्सदि ।  
अण्णं च ।  
णन्दणस्स कारणादो महाराओ भट्टिदारिअं पत्थअन्तो अमच्चेण विण्णत्तो ।  
प्रथमा - किं त्ति ।  
द्वितीया - पहवदि णिअस्स कण्णआजणस्स महाराओ त्ति ।  
ता जादो आमरणं क्खु मालदीए हिअअसल्लं माहवाणुराओ त्ति तक्केमि ।  
प्रथमा - अवि णाम भअवदी किं पि भअवदित्तणं एत्थ दंसैस्सदि ।  
द्वितीया - ऐ असम्बद्धमणोरहे एहि ।  
(इति परिक्रम्य निष्क्रान्ते ।  
प्रवेशकः ।)  
(ततः प्रविशत्युपविष्टा सोत्कण्ठा मालती लवङ्गिका च ।)  
मालती - हुं सहि तदो तदो ।  
लवङ्गिका - तदो तेण महाणुभावेण उवणीदा मे इअं बौलमाला ।  
(इति मालामर्पयति ।)  
मालती - (गृहीत्वा सहर्षं निर्वर्ण्य ।)  
सहि एक्कपासविसमपडिबद्धा क्खु एसा विरअणा ।  
लवङ्गिका - एत्थ दाव अरमणीअत्तणे तुमं जेव्व अवरज्झसि ।  
मालती - कधं विअ ।  
लवङ्गिका - जेण सो मुद्धदुव्वासामलङ्गो तधा विहत्थीकिदो ।  
मालती - पिअसहि लवङ्गिए सव्वधा आसासणसीलासि ।  
लवङ्गिका - सहि का एत्थ आसासणसीलदा ।  
णं भणामि सो वि पिअसहीए मन्दमारुदुव्वेल्लन्तप्पफुल्लपुण्डरीअविब्भमेहिं पढमारद्धवौलावलीविरअणावदेससञ्जमिदबलामोडिअवित्थरन्तेहिं लोअणेहिं विअम्भमाणविम्हअत्थिमिददीहपेरन्तपरिअत्तणाविलासतण्डविदभूलदाविडम्बिदाणङ्गसारङ्गविब्भमविअड्ढं अवलोअअन्तो पच्चक्खीकिदो जेव्व ।  
मालती - (लवङ्गिकां परिष्वज्य ।)  
अम्मो पिअसहि किं दाव तस्स महाणुभावस्स साहाविआ जेव्व मुहुत्तसण्णिधाइणो जणस्स विप्पलम्भैत्तआ विलासा आदु जहा पिअसही सम्भावेदि ।  
लवङ्गिका - (विहस्य सासूयमिव ।)  
तुमं वि सहावेण जेव्व तस्सिं अवसरे असङ्गीदअं णच्चाविदासि ।  
मालती - (सलज्जम् ।)  
हुं तदो तदो ।  
लवङ्गिका - तदो पडिणिअत्तमाणजत्ताजणसङ्कुलेण अन्तरिदे तस्सिं मन्दारिआए घरं उवगदम्हि ।  
ताए क्खु चित्तफलअं पभादे हत्थीकिदं आसी ।  
मालती - किण्णिमित्तं ।  
लवङ्गिका - तं क्खु माहवाणुअरो कलहंसओ णाम कामेदि सा तस्स दंसैस्सदि त्ति ।  
तदो पिअणिवेदिआ मन्दारिआ संवुत्ता ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
णूणं तेणावि कलहंसएण तं पडिछन्दअं अत्तणो पहुस्स दंसिदं भविस्सदि ।  
(प्रकाशम् ।)  
सहि किं दाणिं दे पिअं ।  
लवङ्गिका - एदं क्खु सन्दाविदस्स सन्दावआरिणो दुल्लहमणोरहावेसदूसहाआसदज्झन्तचित्तस्स क्खणमेत्तणिव्वावअं तुह पडिछन्दअं ।  
(इति चित्रं दर्शयति ।)  
मालती - (सहर्षं निर्वर्ण्य ।)  
अहो दाणिं पि हिअअस्स मे अणासङ्गो जेण एव्वं पि आसासणं विप्पलम्भो त्ति सम्भावेमि ।  
कधं अक्खराइं पि ।  
(इति वाचयति ।)  
जगति जयिनस्ते ते भावा नवेन्दुकलादय (इत्यादि पूर्वोक्तं पठित्वा सानन्दम् ।)  
महाभाअ सरिसं क्खु दे णिम्माणस्स वअणं मधुरदाए लक्खीअदि ।  
दंसणं उण तक्कालमणोहरं परिणामदीहसन्दावदारुणं ।  
धण्णाओ क्खु ताओ अम्मकाओ जाओ तुमं ण पेक्खन्ति वा अत्तणो हिअअस्स पहवन्ति ।  
(इति रोदिति ।)  
लवङ्गिका - सहि किं एव्वं पि दे णत्थि आसासो ।  
मालती - सहि कधं ।  
लवङ्गिका - जस्स कारणादो उक्खण्डिअबन्धणं विअ कङ्केल्लिपल्लवं किलम्मन्तणोमालिआकुसुमणीसहा परिखिज्जसि सो वि जाणाविदो भअवदा मम्महेण सन्दावस्स दूसहत्तणं त्ति ।  
मालती - कुसलं दाणिं तस्स महाणुभावस्स भोदु मम उण दुल्लहो आसासो ।  
(सास्रम् ।)  
विसेसदो अज्ज पिअसहि ।  
(संस्कृतमाश्रित्य ।)  
मनोरागस्तीव्रं विषमिव विसर्पत्यविरतं प्रमाथी निर्धूमो ज्वलति विधुतः पावक इव ।  
हिनस्ति प्रत्यङ्गं ज्वर इव गरीयानित इतो न मां त्रातुं तातः प्रभवति न चाम्बा न भवती ॥  
लवङ्गिका - एव्वं जेव्व पच्चक्खसोक्खदाइणो परोक्खदुक्खदूसहा सज्जणसमाअमा होन्ति ।  
अवि अ ।  
जस्स वादाअणन्तरमुहुत्तदंसणेण सविसेससमिद्धहुदवहाअन्तपुण्णिमाचन्दोदआ णिक्करुणकामव्वावारसंसैदजीविदा दे सरीरावत्था तस्स जेव्व सम्पत्तसविसेसदंसणा भविअ अज्ज सन्तप्पसि त्ति किं एत्थ भणिदव्वं ।  
ता पिअसहि सलाहणिज्जं दुल्लहमणोरहफलं जीअलोअस्स गुरुआणुराअसरिसं महाणुभाअवल्लहसमाअमो त्ति एत्तिअं जाणीमो ।  
मालती - सहि दैदमालदीजीविदे साहसोवण्णासिणि अवेहि ।  
(सास्रम् ।)  
अहवा अहं जेव्व वारं वारं पलोअअन्ती दुक्खव्ववत्थाविदधीरत्तणावट्ठम्भेण अत्तणो हिअएण दूरविज्जम्भमाणदुव्विणअलहुएण एत्थ अवरज्झामि ।  
तधा वि पिअसहि ।  
(भूयः संस्कृतमाश्रित्य ।)  
ज्वलतु गगने रात्रौ रात्रावखण्डकलः शशी दहतु मदनः किं वा मृत्योः परेण विधास्यति ।  
मम तु दयितः श्लाघ्यस्तातो जनन्यमलान्वया कुलममलिनं न त्वेवायं जनो न च जीवितम् ॥  
लवङ्गिका - स्वगतम् ।  
एत्थ दाणिं को उवाओ ।  
(अथ नेपथ्यार्धप्रविष्टा प्रतीहारी ।)  
एसा भअवदी कामन्दई ।  
उभे - किं भअवदी ।  
प्रतीहारी - भट्टिदारिअं दट्ठुकामा आअदा ।  
उभे - तदो किं विलम्बीअदि ।  
(प्रतीहारी निष्क्रान्ता ।  
मालती चित्रं प्रच्छादयति ।)  
लवङ्गिका - स्वगतम् ।  
सुसमीहिदं क्खु जादं ।  
(ततः प्रविशति कामदक्यवलोकिता च ।)  
कामन्दकी - साधु सखे भूरिवसो साधु ।  
प्रभवति निजस्य कन्यकाजनस्य महाराज इत्युभयलोकाविरुद्धं वचनमुपन्यस्तम् ।  
अपि च ।  
अद्य मन्मथोद्यानवृत्तान्तेन भगवतो विधेरनुकूलतामवगच्छामि ।  
बकुलावलीचित्रफलकव्यतिकरसंविधानकौतुकमद्भुतं प्रमोदमुल्लासयति ।  
इतरेतरानुरागो हि दारकर्मणि परार्ध्यं मङ्गलम् ।  
गीतश्चायमर्थोङ्गिरसा यस्यां मनश्चक्षुषोरनुबन्धस्तस्यामृद्धिरिति ।  
अवलोकिता - एसा मालदी ।  
कामन्दकी - (निर्वर्ण्य ।)  
निकामं क्षामाङ्गी सरसकदलीगर्भसुभगा कलाशेषा मूर्त्तिः शशिन इव नेत्रोत्सवकरी ।  
अवस्थामापन्ना मदनदहनोद्दाहविधुरामियं नः कल्याणी रमयति मनः कम्पयति च ॥  
अपि च ।  
परिपाण्डुपांसुलकपोलमाननं दधती मनोहरतरत्वमागता ।  
रमणीयजन्मनि जने परिभ्रमल्लंलितो विधिर्विजयते हि मान्मथः ॥  
नियतमनया सङ्कल्पनिर्मितः प्रियसमागमोनुभूयते ।  
तथा ह्यस्याः नीवीबन्धोच्छ्वसनमधरस्पन्दनं दोर्विषादः स्वेदश्चक्षुर्मसृणमधुराकेकरस्निग्धमुग्धम् ।  
गात्रस्तम्भः स्तनमुकुलयोरुत्प्रबन्धःप्रकम्पो गण्डाभोगे पुलकपटलं मूर्छना चेतना च ॥  
(इत्युपसर्पति ।)  
(लवङ्गिका मालतीं चालयति ।  
उभे उत्तिष्ठतः ।)  
मालती - भअवदि वन्दामि ।  
कामन्दकी - महाभागे समीहितफलभाजनं भूयाः ।  
लवङ्गिका - सुविहिदं आसणं ।  
एत्थ उवविसदु भअवदी ।  
(सर्वा उपविशन्ति ।)  
मालती - कुसलं भअवदीए ।  
कामन्दकी - (निःश्वस्य ।)  
कुशलमिव ।  
लवङ्गिका - (स्वगतम् ।)  
पत्थावणा क्खु एसा कवडणाडअस्स ।  
(प्रकाशम् ।)  
गुरुअवाहत्थम्भमन्थरिदकण्ठपडिलग्गणीसासं अण्णारिसं जेव्व भअवदीए वअणं ।  
ता किं दाणिं उव्वेअकारणं भविस्सदि ।  
कामन्दकी - नन्वयमेव चीरचीवरविरुद्धः परिचयः ।  
लवङ्गिका - कधं विअ ।  
कामन्दकी - अयि त्वमपि किं न जानासि ।  
इदमिह मदनस्य जैत्रमस्त्रं सहजविलासनिबन्धनं शरीरम् ।  
अनुचितवरसम्प्रयोगशोच्यं विफलगुणातिशयं भविष्यतीति ॥  
(मालती वैचित्यं नाटयति ।)  
लवङ्गिका - अत्थि एदं णरेन्दवअणाणुरोहिणा अमच्चेण णन्दणस्स पडिवण्णा मालदित्ति सअलो जणो अमच्चं जुगुच्छेदि ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
कधं उवहारीकिदम्हि राइणो तादेण ।  
कामन्दकी - आश्चर्यम् ।  
गुणापेक्षाशून्यं कथमिदमुपक्रान्तमथ वा कुतोपत्यस्नेहः कुटिलनयनिष्णातमनसाम् ।  
इदं त्वैदम्पर्यं यदुत नृपतेर्नर्मसचिवः सुतादानान्मित्रं भवतु स हि नो नन्दन इति ॥  
मालती - (स्वगतम् ।)  
राआराहणं क्खु तादस्स गुरुअं ण उण मालदी ।  
लवङ्गिका - एव्वं जधा भअवदीए आणत्तं ।  
अण्णधा तस्सिं वरे दुद्दंसणे अदिक्कन्तजोव्वणे किं त्ति ण विआरिदं अमच्चेण ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
हा हदम्हि समुत्थिदाणत्थवज्जपडणा मन्दभाइणी ।  
लवङ्गिका - ता भअवदि पसीद परित्ताहि इमादो जीविदमरणादो पिअसहिं तवावि एसा दुहिदा जेव्व ।  
कामन्दकी - अयि सरले किमत्र मया भगवत्या शक्यम् ।  
प्रभवति प्रायः कुमारीणां जनयिता दैवं च ।  
यच्च किल कौशिकी शकुन्तला दुष्यन्तमप्सराः पुरूरवसं चकम इत्याख्यानविद आचक्षते वासवदत्ता च सञ्जयाय राज्ञे पित्रा दत्तमात्मानमुदयनाय प्रायच्छदित्यादि तदपि साहसाभासमित्यनुपदेष्टव्य एवायमर्थः ।  
सर्वथा राज्ञः प्रियाय सुहृदे सचिवाय कार्याद्दत्वात्मजां भवतु निर्वृतिमानमात्यः ।  
दुर्दर्शनेन घटतामियमप्यनेन धूमग्रहेण विमला शशिनः कलेव ॥  
मालती - (सास्रं स्वगतम् ।)  
हा ताद तुमं पि मम णाम एव्वं त्ति सव्वधा जिदं भोअतिह्णाए ।  
अवलोकिता - चिराइदं भअवदीए ।  
णं भणामि अस्सत्थसरीरो महाभाओ माहवो त्ति ।  
कामन्दकी - इदं गम्यते ।  
वत्से अनुजानीहि माम् ।  
लवङ्गिका - (जनान्तिकम् ।)  
सहि मालदि सम्पदं भअवदीसआसादो तस्स महाणुभावस्स उग्गमं जाणीमो ।  
मालती - सहि अत्थि मे कोदूहलं ।  
लवङ्गिका - (प्रकाशम् ।)  
को एसो माहवो णाम जस्स भअवदी सिणेहगुरुअं अत्ताणं धारेदि ।  
कामन्दकी - अप्रास्ताविकी महत्येषा कथा ।  
लवङ्गिका - तधावि आचक्खदु भअवदी ।  
पसादं करेदु ।  
कामन्दकी - श्रूयताम् ।  
अस्ति विदर्भाधिपस्य नरपतेरमात्यः समग्रधुर्यपुरुषप्रकाण्डचक्रचूडामणिर्देवरातो नाम यमशेषभुवनमहनीयपुण्यमहिमानमात्मनः सतीर्थ्यं पितैव ते जानाति योसौ यादृशश्चेति ।  
अपि च ।  
व्यतिकरितदिगन्ताः श्वेतमानैर्यशोभिः सुकृतविलसितानां स्थानमूर्जस्वलानाम् ।  
अकलितमहिमानः केतनं मङ्गलानां कथमपि भुवनेस्मिंस्तादृशाः सम्भवन्ति ॥  
मालती - (जनान्तिकम् ।)  
सहि तं क्खु भअवदीगहिदणामहेअं सव्वदा तादो सुमरेदि ।  
लवङ्गिका - सहि समं किल विज्जाहिगमो किदो त्ति तक्कालवेदिणो मन्तअन्ति ।  
कामन्दकी - तत उदयगिरेरिवैक एव स्फुरितगुणद्युतिसुन्दरः कलावान् ।  
इह जगति महोत्सवस्य हेतुर्नयनवतामुदियाय बालचन्द्रः ॥  
लवङ्गिका - (जनान्तिकम् ।)  
सहि अवि णाम माहवो भवे ।  
कामन्दकी - असौ विद्याधारः शिशुरपि विनिर्गत्य भवनादिहायातः सम्प्रत्यविकलशरच्चन्द्रमधुरः ।  
यदालोकस्थाने भवति पुरमुन्मादतरलैः कटाक्षैर्नारीणां कुवलयितवातायनमिव ॥  
अत्र बालसुहृदा मकरन्देन सह विद्यामान्वीक्षिकीमधिगच्छति ।  
एष माधवो नाम ।  
मालती - (सानन्दं जनान्तिकम् ।)  
सहि सुदं तुए ।  
लवङ्गिका - सहि कुदो वा महोदहिं वज्जिअ पारिजादस्स उग्गमो त्ति ।  
(नेपथ्ये शङ्खध्वनिः ।)  
कामन्दकी - अहो कालातिपातः ।  
सम्प्रति हि ।  
क्षिपन्निद्रामुद्रां मदनकलहच्छेदसुलभामवाप्तोत्कण्ठानां विहगमिथुनानां प्रथमतः ।  
दधानः सौधानामलघुषु निकुञ्जेषु घनतामसौ सन्ध्याशङ्खध्वनिरनिभृतः खे विचरति ॥  
वत्से सुखं स्थीयताम् ।  
(इत्युत्तिष्ठति ।)  
मालती - (अपवार्य ।)  
कधं उवहारीकिदम्हि राइणो तादेण राआराहणं क्खु तादस्स गुरुअं ण उण मालदी ।  
(सास्रम् ।)  
हा ताद तुमं पि णाम मम एव्वं त्ति सव्वधा जिदं भोअतिह्णाए ।  
(सानन्दम् ।)  
कधं महाकुलप्पभवो वि सो महाभाओ ।  
सुभणिदं पिअसहीए कुदो वा महोदहिं वज्जिअ पारिजादस्स उग्गमो त्ति ।  
अवि णाम तं पुणो वि पेक्खिस्सं ।  
लवङ्गिका - अवलोइदे इदो इदो एदिणा सोवाणेण ओदरम्ह ।  
कामन्दकी - (अपवार्य ।)  
साधुसम्प्रति मया तटस्थयैव मालतीं प्रति निसृष्टार्थदूतीवृत्तस्य लघूकृतो भारः ।  
तथा हि ।  
वरेन्यस्मिन्द्वेषः पितरि विचिकित्सा च जनिता पुरावृत्तोद्गारैरपि च कथिता कार्यपदवी ।  
स्तुतं माहाभाग्यं यदभिजनतो यच्च गुणतः प्रसङ्गाद्वत्त्सस्येत्यथ खलु विधेयः परिचयः ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे धवलगृहो नाम द्वितीयोङ्कः ॥  
तृतीयोङ्कः ।  
(ततः प्रविशति बुद्धरक्षिता ।)  
बुद्धरक्षिता - (आकाशे ।)  
अवलोइदे अवि जाणासि कहिं भअवदित्ति ।  
(प्रविश्य ।)  
अवलोकिता - (उपसृत्य ।)  
बुद्धरक्खिदे किं पमुद्धासि ।  
को विअ कालो भअवदीए पिण्डवादवेलं वज्जिअ मालदिं अणुवट्टमाणाए ।  
बुद्धरक्षिता - हुं तुमं उण कहिं पत्थिदासि ।  
अवलोकिता - अहं क्खु भअवदीए माहवसआसं अणुप्पेसिदा ।  
सन्दिट्ठं अ तस्स सङ्करघरसम्बद्धं कुसुमाअरं णाम उज्जाणं गदुअ कुज्जअणिउञ्जपेरन्तरत्तासोअगहणे चिट्ठ त्ति ।  
गदो अ तत्थ माहवो ।  
बुद्धरक्षिता - किं त्ति तहिं माहवो अणुप्पेसिदो ।  
अवलोकिता - अज्ज कसणचौद्दसित्ति भअवदीए समं मालदी सङ्करघरं गमिस्सदि तदो एवं किल सोहग्गं वड्ढदि त्ति देवदाराहणणिमित्तं सहत्थकुसुमावचअं उद्दिसिअ लवङ्गिआदुदीअं मालदिं भअवदी जेव्व कुसुमाअरुज्जाणं आणैस्सदि तदो अण्णोण्णदंसणं भोदु त्ति ।  
तुमं उण कहिं पत्थिदा ।  
बुद्धरक्षिता - अहं क्खु सङ्करघरं जेव्व पत्थिदाए पिअसहीए मदअन्तिआए आमन्तिदा ।  
तदो भअवदीए पाअवन्दणं कदुअ तहिं गच्छामि ।  
अवलोकिता - तुमं क्खु भअवदीए जस्सिं पओअणे णिउत्ता तत्थ को वुत्तन्तो ।  
बुद्धरक्षिता - मए क्खु भअवदीए समादेसेण तासु तासु वीसम्भकधासु ईरिसो तारिसो त्ति मअरन्दस्स उअरि पिअसहीए मदअन्तिआए दूरं आरोविदो परोक्खाणुराओ ।  
एसो अ से मणोरहो अवि णाम तं पेक्खामि त्ति ।  
अवलोकिता - साहु बुद्धरक्खिदे साहु ।  
बुद्धरक्षिता - एहि गच्छम्ह ।  
(इति परिक्रम्य निष्क्रान्ते ।  
प्रवेशकः ।)  
(ततः प्रविशति कामन्दकी ।)  
कामन्दकी - तथा विनयनम्रापि मया मालत्युपायतः ।  
नीता कतिपयाहेन सखीविस्रम्भसेव्यताम् ॥  
सम्प्रति हि ।  
व्रजति विरहे वैचित्यं नः प्रसीदति सन्निधौ रहसि रमते प्रीत्या वाचं ददात्यनुवर्तते ।  
गमनसमये कण्ठे लग्ना निरुध्य निरुध्य मां सपदि शपथैः प्रत्यावृत्तिं प्रणम्य च याचते ॥  
इदं च तत्र साधीयः प्रत्याशानिबन्धनम् ।  
शाकुन्तलादीनितिहासवादान्प्रस्तावितानन्यपरैर्वचोभिः ।  
श्रुत्वा मदुत्सङ्गनिवेशिताङ्गी चिराय चिन्तास्तिमितत्वमेति ॥  
तदद्य माधवसमक्षमुत्तरमुपक्रमिष्ये ।  
(नेपथ्याभिमुखम् ।)  
वत्से इत इतः ।  
(ततः प्रविशति मालती लवङ्गिका च ।)  
मालती - कधं उवहारीकिदम्हि इत्यादि पूर्वोक्तं पठति ।  
लवङ्गिका - सहि एसो क्खु महुरमहुरसोल्लोल्लमञ्जरीकवलणकेलिकलकोइलौलकोलाहलाकुलिदसहआरसिहरुड्डीणचडुलचञ्चरीअणिअरव्वैअरुद्दलिददलकरालचम्पआहिवासमणोहरो मरालमंसलजहणपरिणाहुव्वहणमन्थरोरुभरविसण्ट्ठुलक्खलिदचलणसञ्चारमसिणगमणोवणीदसेअसीअरसुहाबिन्दुइज्जन्तमुद्धमुहअन्दचन्दणाअमाणसीअलफंसो तुमं परिस्सअदि कुसुमाअरुज्जाणमारुदो ता पविसम्ह ।  
(परिक्रम्य प्रविशतः ।)  
(ततः प्रविशति माधवः ।)  
माधवः - (सहर्षम् ।)  
हन्त परागता भगवती ।  
इयं हि मम आविर्भवन्ती प्रथमं प्रियायाः सोच्छ्वासमन्तःकरणं करोति ।  
सन्तापदग्धस्य शिखण्डियूनो वृष्टेः पुरस्तादचिरप्रभेव ॥  
दिष्ट्या लवङ्गिकाद्वितीया मालत्यपि ।  
आश्चर्यमुत्पलदृशो वदनामलेन्दुसान्निध्यतो मम मुहुर्जडिमानमेत्य ।  
जात्येन चन्द्रमणिनेव महीधरस्य सन्धार्यते द्रवमयो मनसा विकारः ॥  
सम्प्रति रमणीयतरा मालती ।  
ज्वलयति मनोभवाग्निं मदयति हृदयं कृतार्थयति चक्षुः ।  
परिमृदितचम्पकावलिविलासलुलितालसैरङ्गैः ॥  
मालती - सहि इमस्सिं कुज्जअणिउञ्जे कुसुमाइं अवचिणुम्ह ।  
माधवः - प्रथमप्रियावचनसंश्रवस्फुरत्पुलकेन सम्प्रति मया विडम्ब्यते ।  
घनराजिनूतनपयःसमुक्षणक्षणबद्धकुट्मलकदम्बडम्बरः ॥  
लवङ्गिका - सहि एवं करेम्ह ।  
(पुष्पावचयं नाटयतः ।)  
माधवः - अपरिमेयाश्चर्यमाचार्यकं भगवत्याः ।  
मालती - इदो वि अण्णस्सिं अवचिणुम्ह ।  
कामन्दकी - मालतीं परिष्वज्य ।  
अयि विरम निःसहासि जाता ।  
तथाहि ।  
स्खलयति वचनं ते स्रंसयत्यङ्गमङ्गं जनयति मुखचन्द्रोद्भासिनः स्वेदबिन्दून् ।  
मुकुलयति च नेत्रे सर्वथा सुभ्रु खेदस्त्वयि विलसति तुल्यं वल्लभालोकनेन ॥  
(मालती लज्जते ।)  
लवङ्गिका - सोहणं भअवदीए आणत्तं ।  
माधवः - हृदयङ्गमः परिहासः ।  
कामन्दकी - तदास्यतां किञ्चिदाख्येयमाख्यातुकामास्मि ।  
(सर्वा उपविशन्ति ।)  
कामन्दकी - मालत्याश्चिबुकमुन्नमय्य ।  
शृणु विचित्रमिदं सुभगे ।  
मालती - अवहिदम्हि ।  
कामन्दकी - अस्ति तावदेकदा प्रसङ्गतः कथित एव मया माधवाभिधाहः कुमारो यस्त्वमिव मामकीनस्य मनसो द्वितीयं निबन्धनम् ।  
लवङ्गिका - सुमरामो ।  
कामन्दकी - स खलु मन्मथोद्यानयात्रादिवसात्प्रभृति दुर्मनायमानः परवानिव शरीरोपतापेन ।  
यदिन्दावानन्दं प्रणयिनि जने वा न भजते व्यनक्त्यन्तस्तापं तदयमतिधीरोपि विषमम् ।  
प्रियङ्गुश्यामाङ्गप्रकृतिरपि चापाण्डुमधुरं वपुः क्षामं क्षामं वहति रमणीयश्च भवति ॥  
लवङ्गिका - एदं पि तस्सिं अवसरे भअवदिं तुवरावन्तीए अवलोइदाए उदीरिदं आसी अस्सत्थसरीरो माहवो त्ति ।  
कामन्दकी - यावदशृणवं मालत्येवास्य मन्मथोन्मादहेतुरिति ।  
ममापि स एव निश्चयः ।  
अनुभवं वदनेन्दुरुपागमन्नियतमेष यदस्य महात्मनः ।  
क्षुभितमुत्कलिकातरलं मनः पय इव स्तिमितस्य महोदधेः ॥  
माधवः - अहो उपन्यासशुद्धिः ।  
अहो महत्त्वारोपणे यत्नः ।  
अथवा शास्त्रेषु निष्ठा सहजश्च बोधः प्रागल्भ्यमभ्यस्तगुणा च वाणी ।  
कालानुरोधः प्रतिभानवत्त्वमेते गुणाः कामदुघाः क्रियासु ॥  
कामन्दकी - अतस्तेन जीवितादुद्विजमानेन दुष्करमपि न किञ्चिन्न क्रियते ।  
असौ हि धत्ते चक्षुर्मुकुलिनि रणत्कोकिले बालचूते मार्गे गात्रं क्षिपति बकुलामोदगर्भस्य वायोः ।  
दाहप्रेम्णा सरसबिसिनीपत्त्रमात्रान्तरायस्ताम्यन्मूर्तिः श्रयति बहुशो मृत्यवे चन्द्रपादान् ॥  
माधवः - अन्य एवाक्षुण्णः कथाप्रकारो भगवत्याः ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
अदिदुक्करं करेदि ।  
कामन्दकी - तदेवं प्रकृत्या सुकुमारः कुमारः कदाचिदप्यन्यत्रापरिक्लिष्टपूर्वस्तपस्वी यतोधुना शक्यमनेन मरणमप्यनुभवितुम् ।  
मालती - (जनान्तिकम् ।)  
सहि अत्तणो कारणादो तस्स सव्वलोआलङ्कारभूदस्स किं पि आसङ्कन्तीए भअवदीए भीदाविदम्हि ।  
ता किं दाणिं एत्थ पडिवज्जिस्सं ।  
माधवः - दिष्ट्यानुकम्पितोस्मि भगवत्या ।  
लवङ्गिका - भअवदी एवंवादिणित्ति आचक्खीअदि ।  
अम्हाणं पि भट्टिदारिआ भवणासण्णरच्छामुहमुहुत्तमण्डणस्स तस्स ज्जेव्व बहुसो अणुभूददंसणा भविअ रविकिरणासिलिट्ठमुद्धकमलिणीकन्दसुन्दरावअवसोहाविभाविदाणङ्गवेअणाधिअदररमणीआ वि परिअणं दुम्मेइ ।  
णाभिणन्ददि केलिकलाओ केवलं कमलाअन्तकन्तहत्थपल्हत्थगण्डमण्डला दिअसं गमेदि ।  
अवि अ ।  
विअसिआरविन्दमअरन्दणीसन्दसुन्दरेण दरदलिदकुन्दमाअन्दमहुबिन्दुसन्दोहवाहिणा भवणुज्जाणपेरन्तमारुदेण उत्तम्मदि ।  
जं च तस्सिं जत्तादिअहे णिअमहूसवाब्भुदअदंसणपडिवण्णरूवस्स भअवदो कामस्स विअ कामकाणणालङ्कारआरिणो तस्स विविहविब्भमाहिरामं अणुरूआणुराआणुबन्धमहग्घीकिदजोव्वणारम्भं अण्णोण्णदिट्ठिविणिवादवञ्चणावसरजूरविदचित्ततुवरन्तकोदूहलं समुल्लसिदसद्धसत्थम्भमन्थरावअवपडिलग्गसेअपुलऔक्कम्पसुन्दरं आणन्दिदसहीअणं पिअसहीए परप्परावलोअणसुहं समासादिदं तदो पहुदि सविसेसदूसहाआसविअम्भमाणुद्दामदेहदाहदारुणं दसापरिणामं अनुभवन्ती मुहुत्तमेत्तसम्पत्तपुण्णचन्दोदआ विअ बालकमलिणी पम्मलाअदि ।  
तहावि अ मुहुत्तमेत्तहिअअविणिहिदणिम्माअन्तवल्लहसमाअमा निब्भरसलिलासारसिच्चमाणेव्व मेइणी सीदलाअदि त्ति जाणामि ।  
जेण पप्फुरिदकन्तदसणच्छदुच्छलन्तदन्तमुत्तिआवलिकन्तिसविसेससोहिदं निरन्तरुल्लसिदपुलअपह्मलकन्तकवोलघोलन्तसन्तदाणन्दबाहत्थवअं ईसिविअसिअणिप्फन्दमन्दतारुत्ताणमसिणमौलाअन्तणेत्तणीलुप्पलं अविरलुब्भिण्णसेअजलबिन्दुसुन्दरललाटपट्टणवचन्दलेहामणोहरं मुद्धमुहपुण्डरीअं उव्वहन्ती विअड्ढसहअरीचित्तसंसैदकोमारभावा भोदि ।  
किं अ ।  
उद्दामससिमौहणिउरुम्बचुम्बिदपौत्तणीसन्दचन्दमणिहारधारिणी पौरकप्पूरसविसेससिसिरचन्दणरसच्छडासारणिअरदन्तुरिदबालकदलीवत्तसंवाहणादिव्वावारतुवरन्तसहअरीसत्थविरैदोवणीदकमलिणीदलजलद्दासअणीए उण्णिद्दा रअणीओ गमेदि ।  
कधं वि उवलद्धणिद्दासुहा सेअपज्झरिदपादपल्लवुव्वन्तपिण्डालत्तअरसा थरथराअन्तपीवरोरुमूलविसंवदिदणीवीबन्धणा उक्खुब्भन्तहिअअन्तरुत्तरङ्गणीसासविसमुच्छसन्तपम्हलपओहरोवरिणिहिदवेवन्तभुअलदावेढबन्धणा झत्ति पडिबोधवेलाविसज्जिदुव्विण्णदिट्ठिविणिवादविण्णादसुण्णसअणिज्जसञ्जादमोहमीलन्तलोअणा ससम्भमसहीअणपअत्तपडिवण्णमुच्छाविच्छेअसमअसङ्गलिददीहणीसाससेसजीविदा किङ्कादव्वमूढदाए पढमप्पत्थिदणिअजीविदावसाणन्दुव्वारदेव्वविलसिदोवालम्भमेत्तव्वावारं अम्हारिसं जणं करेदि ।  
ता पेक्खदु भअवदी इमेसु दाव लावण्णभूइट्ठणिम्माणपरिवेलवेसु अङ्गेसु दारुणविअम्भिदस्स किअच्चिरं कुसलावसाणदा मम्महस्स भविस्सदि कधं अ इमाइं रमणकेलिकलहकोवोवराअपल्लविअकेरलीकवोलकोमलुव्वेल्लन्तविमलचन्दचन्दिओद्दामदलिदतिमिरावरणाइं विहावरीमुहाइं ।  
इमे अ उल्लसिददुद्धसिन्धुपूरधवलुज्जलजोण्हाजलप्पक्खालिदगअणङ्गणा परिमलिदपाडलावौलणिम्महणबहलपरिमलुग्गारसंवलणमसिणमंसलाअन्तमलअमारुदुद्धूमाविददहदिसामुहा वसन्तरअणीपरिणाहा अणत्थकारिणो भविस्सन्ति पिअसहीए त्ति ।  
कामन्दकी - लवङ्गिके यदि तद्विषयोनुरागबन्धः स्फुटमेतद्धि फलं गुणज्ञतायाः ।  
इति नन्दितमप्यवस्थयास्या हृदयं दारुणया विदीर्यते मे ॥  
माधवः - स्थान एव हृदयोद्वेगो भगवत्याः ।  
कामन्दकी - अहो प्रमादः ।  
प्रकृतिललितमेतत्सौकुमार्यैकसारं वपुरयमपि सत्यं दारुणः पञ्चबाणः ।  
चलितमलयवातोद्धूतचूतप्रसूनः कथमयमपि कालश्चारुचन्द्रावतंसः ॥  
लवङ्गिका - अण्णं च जाणिदं भोदु भअवदीए ।  
एदं माहवपडिछन्दअसणाहं चित्तफलअं ।  
(मालत्याः स्तनांशुकमपनीय दर्शयति ।)  
एसा वि तस्स ज्जेव्व सहत्थविरैदत्ति कण्ठावलम्बिदा बौलमाला जीवणं पिअसहीए त्ति ।  
माधवः - (सस्पृहम् ।)  
जितमिह भुवने त्वया यदस्याः सखि बकुलावलि वल्लभासि जाता ।  
परिणतबिसकाण्डपाण्डुमुग्धस्तनपरिणाहविलासवैजयन्ती ॥  
(नेपथ्ये कलकलः ।  
सर्वे आकर्णय्नति ।)  
(पुनर्नेपथ्ये ।)  
रे रे सङ्करघराधिवासिणो जणवदा एसो क्खु जोव्वणारम्भगव्वसम्भरिददुव्विसहामरिसरोसवैअरबलामोडिअविहडिदुग्घाडिदलोहपञ्जरणिबद्धसिङ्खलाणिरोहपडिभङ्गसङ्कलिदणिअलीलाविलासुव्वेल्लन्तबहलुत्तुङ्गलङ्गूलविअडवेजअन्तिआडम्बरुद्दामसरीरसण्णिवेसो मडादो अवक्कमिअ तक्खणसतिण्हकवलिदाणेअदेहिदेहावअवमज्झणिट्ठुरट्ठिखण्डटङ्कारकडकडाअन्तकरवत्तकठिणदाढाकरालमुहकन्दरो  
पअण्डवज्जणिग्घाददारुणचवेडामोडणपाडिदाणेअणरतुरङ्गजङ्गलुग्गारभरिदगलगुहागब्भगम्भीरघग्घरोरल्लिगल्लूरणसद्दसन्दब्भपडिरवाभोअभीसाविदणट्ठविद्दाविदासेसजणणिवहो कठोरणहरकप्परक्कमणणिद्दअदारिदजन्तुगत्तावअवप्पौत्तरत्तकद्दमिअगैवहो दुट्ठसद्दूलो कुविअकअन्तलीलाइदं करेदि ।  
ता रक्खध जधासत्ति पिअसहीए मदअन्तिआए जीविदं त्ति ।  
(प्रविश्य बुद्धरक्षिता सत्रासम् ।)  
परित्ताअध परित्ताअध ।  
एसा णो पिअसही अमच्चणन्दणस्स बहिणिआ मदअन्तिआ एदिणा दुट्ठसद्दूलेण विणिहदविद्दाविदासेसपरिअणा अभिभवीअदि ।  
मालती - लवङ्गिए अहो पमादो ।  
माधवः - (ससम्भ्रममुत्थाय ।)  
बुद्धरक्षिते क्वासौ ।  
मालती - (माधवं दृष्ट्वा सहर्षसाध्वसमात्मगतम् ।)  
अम्महे एसो वि इहत्थो ज्जेव्व ।  
माधवः - (स्वगतम् ।)  
हन्त पुण्यवानस्मि यदहमतर्कितोपनतदर्शनोल्लसितलोचनयानया अविरलमिव दाम्ना पौण्डरीकेण नद्धः स्नपित इव च दुग्धस्रोतसा निर्भरेण ।  
कवलित इव कृत्स्नश्चक्षुषा स्फारितेन प्रसभममृतमेघेनेव सान्द्रेण सिक्तः ॥  
बुद्धरक्षिता - महाभाअ उज्जाणबाहिरत्थामुहे ।  
(माधवः साटोपं परिक्रामति ।)  
कामन्दकी - वत्स अप्रमत्तो भूत्वा विक्रमस्व ।  
मालती - (जनान्तिकम् ।)  
लवङ्गिए हद्धी हद्धी संसओ क्खु जादो ।  
(सर्वास्त्वरितं परिक्रामन्ति ।)  
माधवः - (अग्रे दृष्ट्वा सबीभत्सम् ।)  
अहह ।  
संसक्तत्रुटितविवर्तितान्त्रजालव्याकीर्णस्फुरदपवृत्तरुण्डखण्डः ।  
कीलालव्यतिकरगुल्फदघ्नपङ्कः प्राचण्ड्यं वहति नखायुधस्य मार्गः ॥  
अहो प्रमादः ।  
वयं बत विदूरतः क्रमगता पशोः कन्यका ।  
सर्वाः - हा मदअन्तिए ।  
कामन्दकीमाधवौ - (सहर्षाकूतम् ।)  
कथं तदभिपातितादधिगतायुधः पूरुषात् ।  
कुतोपि मकरन्द एत्य सहसैव मध्ये स्थितः ॥  
इतराः - साहु महाभाअ साहु ।  
कामन्दकीमाधवौ - (सभयम् ।)  
दृढं च पशुना हतः ।  
इतराः - अच्चाहिदं अच्चाहिदं ।  
कामन्दकीमाधवौ - (सहर्षम् ।)  
प्रमथितश्च दंष्ट्रायुधः ॥  
इतराः - (सानन्दम् ।)  
दिट्ठिआ पडिहदं दुज्जादं ।  
कामन्दकी - (साकूतम् ।)  
कथं व्यालनखरप्रहारनिःसृतरक्तनिवहः क्षितितलनिषक्तखड्गलतावष्टम्भनिश्चलःसम्भ्रान्तमदयन्तिकावलम्बितस्ताम्यतीव वत्सो मे मकरन्दः ।  
इतराः - हद्धी हद्धी गाढप्पहारदाए किलम्मदि महाभाओ ।  
माधवः - कथं प्रमुग्ध एव ।  
(कामन्दकीं प्रति ।)  
भगवति मां परित्रायस्व ।  
कामन्दकी - अतिकातरोसि वत्स नन्वेहि तावत्पश्यामः ।  
(इति परिक्रम्य निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे शार्दूलविद्रावणो नाम तृतीयोङ्कः ॥  
चतुर्थोङ्कः ।  
(ततः प्रविशतो मदयन्तिकालवङ्गिकाभ्यामवलम्बितौ प्रमुग्धौ माधवमकरन्दौ सम्भ्रान्ता कामन्दकी मालती बुद्धरक्षिता च ।)  
मदयन्तिका - पसीद भअवदि परित्ताहि परित्ताहि मदअन्तिआणिमित्तसंसैदजीविदं विवण्णजणानुकम्पिणं महाभाअं ।  
इतराः - हद्धी हद्धी किं दाणिं अम्हेहिं एत्थ पेक्खिदव्वं ।  
कामन्दकी - उभौ कमण्डलूदकेन सित्त्का ।  
ननु भवत्यः पटाञ्चलेन वत्सौ वीजयन्तु ।  
(मालत्यादयस्तथा कुर्वन्ति ।)  
मकरन्दः - (समाश्वस्यावलोक्य च ।)  
वयस्य कातरोसि किमेतत् ।  
ननु स्वस्थ एवास्मि ।  
मदयन्तिका - (सहर्षम् ।)  
अम्महे पडिबुद्धं दाणिं मअरन्दपुण्णअन्देण ।  
मालती - (माधवस्य ललाटे हस्तं दत्वा ।)  
सहि लवङ्गिए दिट्ठिआ वड्ढसि ।  
णं भणामि पडिबुद्धो जेव्व दे पिअवअस्सो पडिवण्णचेअणो महाभाओ मअरन्दो त्ति ।  
माधवः - (आश्वस्य ।)  
वयस्य साहसिक एह्येहि ।  
(इत्यालिङ्गति ।)  
कामन्दकी - (उभौ शिरस्याघ्राय ।)  
दिष्ट्या जीवितवत्सास्मि ।  
इतराः - पिअं पिअं णो संवुत्तं ।  
(सर्वा हर्षं नाटयन्ति ।)  
बुद्धरक्षिता - (जनान्तिकम् ।)  
हला मदअन्तिए एसो जेव्व सो ।  
मदयन्तिका - जाणिदं जेव्व मए जहा एस माहवो अअं पि सो जणो त्ति ।  
बुद्धरक्षिता - अवि सच्चवादिणी अहं ।  
मदयन्तिका - ण हु अण्णारिसेसु तुम्हारिसीओ पक्खवादिणीओ होन्ति ।  
(माधवमवलोक्य ।)  
सहि मालदीए वि रमणिज्जो इमस्सिं महाणुहावे अणुराअप्पवादो ।  
(पुनर्मकरन्दमेव सस्पृहमवलोकयति ।)  
कामन्दकी - (स्वगतम् ।)  
रमणीयोर्जितं हि मदयन्तिकामकरन्दयोर्दैवादद्य दर्शनम् ।  
(प्रकाशम् ।)  
वत्स मकरन्द कथं पुनरायुष्मानस्मिन्नवसरे मदयन्तिकाजीवितत्राणहेतुर्भगवता दैवेन सन्निधापितः ।  
मकरन्दः - अद्याहमन्तर्नगर एव काञ्चिद्वार्त्तामुपश्रुत्य माधवस्य चित्तोद्वेगमधिकमाशङ्कमानस्त्वरितमवलोकितानिवेदितकुसुमाकरोद्यानवृत्तान्तः परापतन्नेव शार्दूलावस्कन्दगोचरगतामेतामभिजातकन्यकामभ्युपपन्नवानस्मि ।  
(मालतीमाधवौ विमृशतः ।)  
कामन्दकी - (स्वगतम् ।)  
वृत्तेन खलु मालतीप्रदानेन भवितव्यम् ।  
(प्रकाशम् ।)  
वत्स माधव दिष्ट्या सुहृद्बुद्ध्या वर्धितोसि मालत्या तदयमवसरः प्रीतिदायस्य ।  
माधवः - भगवति इयं हि यद्व्यालव्रणितसुहृत्प्रमोहमुग्धं सौजन्याद्विहितवती गतव्यथं माम् ।  
तत्कामं प्रभवति पूर्णपात्रवृत्त्या स्वीकर्तुं मम हृदयं च जीवितं च ॥  
लवङ्गिका - पडिच्छिदो क्खु णो पिअसहीए अअं पसादो ।  
मदयन्तिका - (स्वगतम् ।)  
जाणादि महाभाअधेओ जणो अवसरे रमणिज्जं मन्तिदुं ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
किं णाम मअरन्देण उव्वेअकारणं सुदं भविस्सदि ।  
माधवः - वयस्य का पुनर्ममाधिकोद्वेगहेतुर्वार्ता ।  
(प्रविश्य पुरुषः ।)  
वत्से मदयन्तिके भ्राता ते ज्यायानमात्यनन्दनः समादिशति ।  
अद्य परमेश्वरेणास्मद्भवनमागत्य भूरिवसोरुपरि परं विश्वासमस्मासु च प्रसादमाविष्कुर्वता स्वयमेव प्रतिपादिता मालती तदेहि सम्भावयामः प्रमोदमिति ।  
मकरन्दः - वयस्य सेयं वार्त्ता ।  
(मालतीमाधवौ वैवर्ण्यं नाटयतः ।)  
मदयन्तिका - (मालतीं सहर्षमालिङ्ग्य ।)  
सहि मालदि तुमं क्खु एक्कणअरणिवासेण सहपंसुकीलणादो पहुदि मे पिअसही आसी वहिणिआ अ ।  
सम्पदं उण घरस्स मण्डणं जादासि ।  
कामन्दकी - वत्से मदयन्तिके दिष्ट्या वर्धसे भ्रातुर्मालतीलाभेन ।  
मदयन्तिका - तुम्हाणं आसिसां पहावेण ।  
सहि लवङ्गिए फलिदा णो मणोरहा तुम्हाणं लाहेण ।  
लवङ्गिका - सहि अम्हाणं पि अत्थि मन्तिदव्वं ।  
मदयन्तिका - सहि बुद्धरक्खिदे दाणिं विवाहमहूसवं सम्भावेम्ह ।  
बुद्धरक्षिता - सहि एहि गच्छम्ह ।  
(इत्युत्तिष्ठतः ।)  
लवङ्गिका - (जनान्तिकम् ।)  
भअवदि जहा एदे हिअअभरिदुव्वित्तविम्हआणन्दसुन्दरं अन्दोलाअन्तधीरत्तणमणोहरा पल्हत्थन्ति मदअन्तिआमअरन्दाणं दलिदकन्दोट्टदामसरिच्छा कडक्खविक्खेवा तहा तक्केमि मणोरहणिव्वुत्तसम्बन्धा एदे त्ति ।  
कामन्दकी - (विहस्य ।)  
नन्विमौ विलोकनेन मानसं मुहुर्मुहुर्मोहनमनुभवतः ।  
तथा हि ।  
ईषत्तिर्यग्वलनविषमं कूणितप्रान्तमेतत्प्रेमोद्भेदस्तिमितलुलितं किञ्चिदाकुञ्चितभ्रु ।  
अन्तर्मोदानुभवमसृणं स्तम्भनिष्कम्पपक्ष्म व्यक्तं शंसत्यचिरमनयोर्दृष्टमाकेकराक्षम् ॥  
पुरुषः - वत्से इत इतः ।  
मदयन्तिका - सहि बुद्धरक्खिदे अवि पुणो वि दीसै एस जीविदप्पदाई पुण्डरीअलोअणो ।  
बुद्धरक्षिता - जै देव्वमणुऊलं भविस्सदि ।  
(पुरुषेण निष्क्रान्ते ।)  
माधवः - (अपवार्य ।)  
चिरादाशातन्तुस्त्रुटतु बिसिनीसूत्रभिदुरो महानाधिव्याधिर्निरवधिरिदानीं प्रसरतु ।  
प्रतिष्ठामव्याजं व्रजतु मयि पारिप्लवधुरा विधिः स्वास्थ्यं धत्तां भवतु कृतकृत्यश्च मदनः ॥  
अथ वा ।  
समानप्रेमाणं जनमसुलभं प्रार्थितवतो विधौ वामारम्भे मम समुचितैषा परिणतिः ।  
तथाप्यस्मिन्दानश्रवणसमयेस्याः प्रविगलत्प्रभं प्रातश्चन्द्रद्युति वदनमन्तर्दहति माम् ॥  
कामन्दकी - (स्वगतम् ।)  
एवमतिदुर्मनायमानः पीडयति मां वत्सो माधवो वत्सा मालती च दुष्करं निराशा प्राणिति ।  
(प्रकाशम् ।)  
पृच्छामि तावदायुष्मन्तम् ।  
अपि भवानमंस्त यथा भूरिवसुरेव मालतीमस्मभ्यं दास्यति ।  
माधवः - (सलज्जम् ।)  
न हि न हि ।  
कामन्दकी - न तर्हि प्रागवस्थायाः परिहीयसे ।  
मकरन्दः - भगवति दत्तपूर्वेत्याशङ्क्यते ।  
कामन्दकी - जानामि तां खलु वार्त्ताम् ।  
इदं तु प्रसिद्धमेव यथा नन्दनाय मालतीं प्रार्थयमानं भूरिवसुर्नृपतिमुक्तवान्प्रभवति निजस्य कन्यकाजनस्य महाराज इति ।  
मकरन्दः - अस्त्येतत् ।  
कामन्दकी - अद्य च स्वयं राज्ञैव दत्ता मालतीति पुरुषेणावेदितम् ।  
तद्वत्स वाक्प्रतिष्ठानि देहिनां व्यवहारतन्त्राणि वाचि पुण्यापुण्यहेतवो व्यवस्थाः सर्वेषां जनानामायतन्त इति ।  
सा च भूरिवसोर्वागनृतात्मिकैव न खलु महाराजस्य मालती निजा कन्यका कन्यादाने च नृपतयः प्रमाणमिति नैवंविधो धर्माचारसमयस्तस्मादविमर्शितव्यमेतत् ।  
कथं च वत्स मामनवधानां मन्यसे ।  
पश्य ।  
मा वा सपत्नेष्वपि नाम तद्भूत्पापं यदस्यां त्वयि वा विशङ्क्यम् ।  
तत्सर्वथा सङ्गमनाय यत्नः प्राणव्ययेनापि मया विधेयः ॥  
मकरन्दः - सुष्ठु युज्यमानमादिश्यते युष्माभिः ।  
अपि च ।  
दया वा स्नेहो वा भगवति निजेस्मिञ्शिशुजने भवत्याः संसाराद्विरतमपि चित्तं द्रवयति ।  
अतश्च प्रव्रज्यासुलभसमयाचारविमुखः प्रसक्तस्ते यत्नः प्रभवति पुनर्दैवमपरम् ॥  
(नेपथ्ये ।)  
भअवदि कामन्दै एसा भट्टिणी विण्णवेदि मालदिं घेऊण तुरिदं आअच्छदु त्ति ।  
कामन्दकी - वत्से उत्तिष्ठ ।  
(सर्व उत्तिष्ठन्ति ।)  
(मालतीमाधवौ सकरुणानुरागमन्योन्यमवलोकयतः ।)  
माधवः - (स्वगतम् ।)  
कष्टमेतावती लोकयात्रा मालत्या समं माधवस्य ।  
अहो नु खलु भोः ।  
सुहृदिव प्रकटय्य सुखप्रदः प्रथममेकरसामनुकूलताम् ।  
पुनरकाण्डविवर्तनदारुणः प्रविशिनष्टि विधिर्मनसो रुजम् ॥  
मालती - (स्वगतम् ।)  
महाभाअ लोअणाणन्द एत्तिअं दिट्ठोसि ।  
लवङ्गिका - हद्धी हद्धी सरीरसंसअं जेव्व णो पिअसही आरोविदा अमच्चेण ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
परिणदं मे दाणिं जीविदतिह्णाए फलं ।  
णिव्वूढं अ णिक्करुणदाए तादस्स कावालिअत्तणं ।  
पडिट्ठिदो दुट्ठदेव्वस्स दारुणसमारम्भसरिसो परिणामो ।  
कं एत्थ उवालहामि मन्दभाइणी कं वा असरणा सरणं पडिवज्जामि ।  
लवङ्गिका - सहि इदो इदो ।  
(इति कामन्दक्या सह निष्क्रान्ते ।)  
माधवः - (स्वगतम् ।)  
नूनमाश्वासनमात्रमेतन्माधवस्य सहजस्नेहकातरा करोति भगवती ।  
(सोद्वेगम् ।)  
हन्त सर्वथा संशयितजन्मसाफल्यः संवृत्तोस्मि ।  
तत्किमिदानीं कर्तव्यम् ।  
(विचिन्त्य ।)  
न खलु महामांसविक्रयादन्यमुपायं पश्यामि ।  
(प्रकाशम् ।)  
वयस्य मकरन्द अपि भवानुत्कण्ठते मदयन्तिकायाः ।  
मकरन्दः - अथ किम् ।  
तन्मे मनः क्षिपति यत्सरसप्रहारमालोक्य मामगणितस्खलदुत्तरीया ।  
त्रस्तैकहायनकुरङ्गविलोलदृष्टिराश्लिष्टवत्यमृतसंवलितैरिवाङ्गैः ॥  
माधवः - सुलभैव बुद्धरक्षिताप्रियसखी भवतः ।  
अपि च ।  
प्रमथ्य क्रव्यादं मरणसमये रक्षितवतः परिष्वङ्गं लब्ध्वा तव कथमिवान्यत्र रमताम् ।  
तथा च व्यापारः कमलनयनाया नयनयोस्त्वयि व्यक्तस्नेहस्तिमितरमणीयश्चिरमभूत् ॥  
मकरन्दः - तदुत्तिष्ठ पारासिन्धुसम्भेदमवगाह्य नगरीमेव प्रविशावः ।  
(उत्थाय परिक्रामतः ।)  
माधवः - अयमसौ महानद्योः सम्भेदः ।  
य एषः जलनिबिडितवस्त्रव्यक्तनिम्नोन्नताभिः परिगततटभूमिः स्नानमात्रोत्थिताभिः ।  
रुचिरकनककुम्भश्रीमदाभोगतुङ्गस्तनविनिहितहस्तस्वस्तिकाभिर्वधूभिः ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे शार्दूलविभ्रमो नाम चतुर्थोङ्कः ॥  
पञ्चमोङ्कः ।  
(ततः प्रविशत्याकाशयानेन भीषणोज्ज्वलवेशा कपालकुण्डला ।)  
कपालकुण्डला - षडधिकदशनाडीचक्रमध्यस्थितात्मा हृदि विनिहितरूपः सिद्धिदस्तद्विदां यः ।  
अविचलितमनोभिः साधकैर्मृग्यमाणः स जयति परिणद्धः शक्तिभिः शक्तिनाथः ॥  
इयमहमिदानीं नित्यं न्यस्तषडङ्गचक्रनिहितं हृत्पद्ममध्योदितं पश्यन्ती शिवरूपिणं लयवशादात्मानमभ्यागता ।  
नाडीनामुदयक्रमेण जगतः पञ्चामृताकर्षणादप्राप्तोत्पतनश्रमा विघटयन्त्यग्रे नभोम्भोमुचः ॥  
अपि च ।  
उल्लोलस्खलितकपालकण्ठमालासङ्घट्टक्वणितकरालकिङ्किणीकः ।  
पर्याप्तं मयि रमणीयडामरत्वं सन्धत्ते गगनतलप्रयाणवेगः ॥  
तथा हि ।  
विष्वग्वृत्तिर्जटानां प्रचलति निबिडग्रन्थिबद्धोपि भारः संस्कारक्वाणदीर्घं पटु रटति कृतावृत्तिखट्वाङ्गघण्टा ।  
ऊर्ध्वं धूनोति वायुर्विवृतशवशिरःश्रेणिकुञ्जेषु गुञ्जन्नुत्तालः किङ्किणीनामनवरतरणत्कारहेतुः पताकाः ॥  
(परिक्रम्यावलोक्य च ।)  
(गन्धमाघ्राय ।)  
इदं तावत्पुराणनिम्बतैलाक्तपरिभृज्यमानरसोनगन्धिभिश्चिताधूमैः पुरस्ताद्विभावितस्य महतः श्मशानवाटस्य नेदीयः करालायतनं यत्र पर्यवसितमन्त्रसाधनस्यास्मद्गुरोरघोरघण्टस्याज्ञया सविशेषमद्य पूजासम्भारो मया सन्निधापनीयः ।  
कथितं च मे गुरुणा वत्से कपालकुण्डले अद्य भगवत्याः करालायाः प्रागुपयाचितं स्त्रीरत्नमुपहर्तव्यम् ।  
तदत्रैव नगरे विदितमास्त इति तद्विचिनोमि ।  
(सकौतुकमवलोक्य ।)  
तत्कोयमतिगम्भीरमधुराकृतिरुत्तम्भितकुटिलकुन्तलः कृपाणपाणिः श्मशानवाटमवतरति ।  
य एषः कुवलयदलश्यामोप्यङ्गं दधत्परिधूसरं ललितविकटन्यासः श्रीमान्मृगाङ्कनिभाननः ।  
हरति विनयं वामो यस्य प्रकाशितसाहसः प्रविगलदसृक्पङ्कः पाणिर्ललन्नरजाङ्गलः ॥  
(निरूप्य ।)  
अये स एष कामन्दकीसुहृत्पुत्रो महामांसस्य पणायिता माधवः ।  
तत्किमनेन ।  
भवतु समीहितं सम्पादयामि ।  
विगलितप्रायः पश्चिमसन्ध्यासमयः ।  
तथा हि ।  
सम्प्रति व्योम्नस्तापिच्छगुच्छावलिभिरिव तमोवल्लरीभिर्व्रियन्ते पर्यन्ताः प्रान्तवृत्त्या पयसि वसुमती नूतने मज्जतीव ।  
वात्यासंवेगविष्वग्विततवलयितस्फीतधूम्याप्रकाशं प्रारम्भेपि त्रियामा तरुणयति निजं नीलिमानं वनेषु ॥  
(परिक्रम्य निष्क्रान्ता ।  
विष्कम्भकः ।  
ततः प्रविशति यथानिर्दिष्टो माधवः ।)  
माधवः - (साशंसम् ।)  
प्रेमार्द्राः प्रणयस्पृशः परिचयादुद्गाढरागोदयास्तास्ता मुग्धदृशो निसर्गमधुराश्चेष्टा भवेयुर्मयि ।  
यास्वन्तःकरणस्य बाह्यकरणव्यापाररोधी क्षणादाशंसापरिकल्पितास्वपि भवत्यानन्दसान्द्रो लयः ॥  
किं च ।  
अतिमुक्तमद्ग्रथितकेसरावली सतताधिवाससुभगार्पितस्तनम् ।  
अपि कर्णजाहविनिवेशिताननं प्रियया तदङ्गपरिवर्तमाप्नुयाम् ॥  
अथ वा ।  
दूरे तावदेतत् ।  
इदमेव प्रार्थये ।  
सम्भूयेव सुखानि चेतसि परं भूमानमातन्वते यत्रालोकपथावतारिणि रतिं प्रस्तौति नेत्रोत्सवः ।  
यद्बालेन्दुकलोच्चयादवचितैः सारैरिवोत्पादितं तत्पश्येयमनङ्गमङ्गलगृहं भूयोपि तस्या मुखम् ॥  
यत्सत्यमधुना तत्सन्दर्शनेनातिस्वल्पोपि न विशेषः ।  
मम हि सम्प्रति सातिशयप्राक्तनोपलम्भसम्भावितात्मजन्मनः संस्कारस्यानवरतप्रबोधात्प्रतायमानस्तिद्विसदृशप्रत्ययान्तरैरतिरस्कृतप्रवाहः प्रियतमास्मृतिप्रत्ययोत्पत्तिसन्तानस्तन्मयमिव करोत्यन्तर्वृत्तिसारूप्यतश्चैतन्यम् ।  
तथा हि ।  
लीनेव प्रतिबिम्बितेव लिखितेवोत्कीर्णरूपेव च प्रत्युप्तेव च वज्रलेपघटितेवान्तर्निखातेव च ।  
सा नश्चेतसि कीलितेव विशिखैश्चेतोभुवः पञ्चभिश्चिन्तासन्ततितन्तुजालनिबिडस्यूतेव लग्ना प्रिया ॥  
(नेपथ्ये कलकलः ।)  
माधवः - अहो सम्प्रति प्रगल्भमानकौणपनिकायस्य महती श्मशानवाटस्य रौद्रता ।  
अस्मिन् हि पर्यन्तप्रतिरोधिमेदुरचयस्त्यानं चिताज्योतिषामौज्ज्वल्यं परभागतः प्रकटयत्याभोगभीमं तमः ।  
संसक्ताकुलकेलयः किलकिलाकोलाहलैः सम्मदादुत्तालाः कटपूतनाप्रभृतयः सांराविणं कुर्वते ॥  
भवत्वाघोषयामि तावत् ।  
उच्चैः ।  
भो भोः श्मशाननिकेतनाः कटपूतनाः ।  
अशस्त्रपूतमव्याजं पुरुषाङ्गोपकल्पितम् ।  
विक्रीयते महामांसं गृह्यतां गृह्यतामिदम् ॥  
(पुनर्नेपथ्ये कलकलः ।)  
माधवः - कथमाघोषणानन्तरमेव सर्वतः समुच्चलदुत्तालवेतालमुक्ततुमुलाव्यक्तकलकलाकुलः प्रचलित इवाविर्भवद्भूतसङ्कटः श्मशानवाटः ।  
आश्चर्यम् ।  
कर्णाभ्यर्णविदीर्णसृक्कविकटव्यादानदीप्ताग्निभिर्दंष्ट्राकोटिविसङ्कटैरित इतो धावद्भिराकीर्यते ।  
विद्युत्पुञ्जनिकाशकेशनयनभ्रूश्मश्रुजालैर्नभो लक्ष्यालक्ष्यविशुष्कदीर्घवपुषामुल्कामुखानां मुखैः ॥  
अपि च ।  
एतत्पूतनचक्रमक्रमकृतग्रासार्धमुक्तैर्वृकानुत्पुष्णत्परितो नृमांसविघसैराघर्घरं क्रन्दतः ।  
खर्जूरद्रुमदघ्नजङ्घमसितत्वङ्नद्धविष्वक्ततस्नायुग्रन्थिघनास्थिपञ्जरजरत्कङ्कालमालोक्यते ॥  
समन्तादवलोक्य विहस्य च ।  
अहो प्रकारः पिशाचानाम् ।  
एते हि ततपृथुरसनोग्रमास्यगर्तं दधति विदार्य विवर्णदीर्घदेहाः ।  
ललदजगरघोरकोटराणां द्युतिमिह दग्धपुराणरोहिणानाम् ॥  
(परिक्रम्य ।)  
हन्त बीभत्समेवाग्रे वत्तर्ते ।  
उत्कृत्योत्कृत्य कृत्तिं प्रथममथपृथूच्छोफभूयांसि मांसान्यंसस्फिक्पृष्ठपिण्डाद्यवयवसुलभान्युग्रपूतीनि जग्ध्वा ।  
आत्तस्नाय्वन्त्रनेत्रः प्रकटितदशनः प्रेतरङ्कः करङ्कादङ्कस्थादस्थिसंस्थं स्थपुटगतमपि क्रव्यमव्यग्रमत्ति ॥  
अपि च ।  
निष्टापस्विद्यदस्थ्नः क्वथनपरिणमन्मेदसः प्रेतकायान्कृष्ट्वा संसक्तधूमानपि कुणपभुजो भूयसीभ्यश्चिताभ्यः ।  
उत्पक्वस्रंसिमांसं प्रचलदुभयतः सन्धिनिर्मुक्तमारादेते निष्कुष्य जङ्घानलकमुदयिनीर्मज्जधाराः पिबन्ति ॥  
(विहस्य ।)  
अहो प्रादोषिकः प्रमोदः पिशाचानाम् ।  
तथा हि ।  
अन्त्रैः कल्पितमङ्गलप्रतिसराः स्त्रीहस्तरक्तोत्पलव्यक्तोत्तंसभृतः पिनह्य सहसा हृत्पुण्डरीकस्रजः ।  
एताः शोणितपङ्ककुङ्कुमजुषः सम्भूय कान्तैः पिबन्त्यस्थिस्नेहसुराः कपालचषकैः प्रीताः पिशाचाङ्गनाः ॥  
(परिक्रम्य पुनरशस्त्रेति पठित्वा ।)  
कथं नाम प्रशान्तभीषणविभीषिकाप्रकारैर्झटित्यपक्रान्तं पिशाचैः ।  
अहो निःसत्त्वता पिशाचानाम् ।  
(परिक्रम्य दृष्ट्वा सनिर्वेदम् ।)  
विचितश्चैष समन्ताच्छ्मशानवाटः ।  
तथाहि खल्वियं पुरत एव ।  
गुञ्जत्कुञ्जकुटीरकौशिकघटाघूत्कारसंवल्गितक्रन्दत्फेरवचण्डडात्कृतिभृतप्राग्भारभीमैस्तटैः ।  
अन्तःशीर्णकरङ्ककर्करपयःसंरोधकूलङ्कषस्रोतोनिर्गमघोरघर्घररवा पारेश्मशानं सरित् ॥  
(नेपथ्ये ।)  
हा ताद निक्करुण एसो दाणिं दे णरेन्दचित्ताराहणोवअरणं जणो विवज्जै ।  
माधवः - (साकूतमाकर्ण्य ।)  
नादस्तावद्विक्रलकुररीक्रूजितस्निग्धतारश्चित्ताकर्षी परिचित इव श्रोत्रसंवादमेति ।  
अन्तर्भिन्नं भ्रमति हृदयं विह्वलत्यङ्गमङ्गं देहस्तम्भः स्खलयति गतिं कः प्रकारः किमतेत् ॥  
करालायतनाच्चायमुच्चरन्करुणो ध्वनिः ।  
विभाव्यते ननु स्थानमनिष्टानां तदीदृशाम् ॥  
भवतु पश्यामि ।  
(इति परिक्रामति ।)  
(ततः प्रविशतो देवार्चनव्यग्रौ कपालकुण्डलाघोरघण्टौ कृतवध्यचिह्ना मालती च ।)  
मालती - हा ताद णिक्करुण एसो दाणिं दे णरेन्दचित्ताराहणोवअरणं जणो विवज्जै ।  
हा अम्ब सिणेहमअहिअए हदासि देव्वदुव्विलसिदेण ।  
हा मालदीमअजीविदे मम कल्लाणसाहणेक्कसुहसअलव्वावारे भअवदि चिरस्स जाणाविदासि दुःखं सिणेहेण ।  
हा पिअसहि लवङ्गिए सिविणआवसरमेत्तदंसणा अहं दे संवुत्ता ।  
माधवः - हन्त सैवेयं हरिणेक्षणा ।  
सम्प्रति निरस्त एव सन्देहः ।  
तदहमपि नामैनां जीवन्तीं सम्भावये ।  
(त्वरितं परिक्रामति ।)  
कापालिकौ - देवि चामुण्डे नमस्ते नमस्ते ।  
सावष्टम्भनिशुम्भसम्भ्रमनमद्भूगोलनिष्पीडनन्यञ्चत्कर्परकूर्मकम्पविगलद्ब्रह्माण्डखण्डस्थिति ।  
पातालप्रतिमल्लगल्लविवरप्रक्षिप्तसप्तार्णवं वन्दे नन्दितनीलकण्ठपरिषद्व्यक्तर्द्धि वः क्रीडितम् ॥  
अपि च ।  
प्रचलितकरिकृत्तिपर्यन्तचञ्चन्नखाघातभिन्नेन्दुनिःस्यन्दमानामृतश्च्योतजीवत्कपालावलीमुक्तचण्डाट्टहासत्रसद्भूरिभूतप्रवृत्तस्तुति श्वसदसितभुजङ्गभोगाङ्गदग्रन्थिनिष्पीडनस्फारफुल्लत्फणापीठनिर्यद्विषज्योतिरुज्जृम्भणोड्डामरव्यस्तविस्तारिदोःखण्डपर्यासितक्ष्माधरम् ।  
ज्वलदनलपिशङ्गनेत्रच्छटाच्छन्नभीमोत्तमाङ्गभ्रमि प्रस्तुतालातचक्रक्रियास्यूतदिग्भागमुत्तुङ्गखट्वाङ्गकोटिध्वजोद्धूतिविक्षिप्ततारागणं प्रमुदितकटपूतनोत्तालवेतालतालस्फुटत्कर्णसम्भ्रान्तगौरीघनाश्लेषहृष्यन्मनस्त्र्यम्बकानन्दि वस्ताण्डवं देवि भूयादभीष्ट्यै च हृष्ट्यै च नः ।  
(इत्यभिनयतः ।)  
माधवः - हा धिक् ।  
प्रमादः ।  
न्यस्तालक्तकरक्तमाल्यवसना पाखण्डचण्डालयोः पापारम्भवतोर्मृगीव वृकयोर्भीरुर्गता गोचरम् ।  
सेयं भूरिवसोर्वसोरिव सुता मृत्योर्मुखे वर्तते हा धिक्कष्टमनिष्टमस्तकरुणः कोयं विधेः प्रक्रमः ॥  
कपालकुण्डला - तं भद्रे स्मर दयितोत्र यस्तवाभूदद्य त्वां त्वरयति दारुणः कृतान्तः ।  
मालती - हा दैअ माहव परलोअगदो वि सुमरिदव्वो तुम्हेहिं अअं जणो ।  
ण हु सो उवरदो जस्स वल्लहो सुमरेदि ।  
कपालकुण्डला - हन्त माधवानुरक्तेयं तपस्विनी ।  
अघोरघण्टः - (शस्त्रमुद्यम्य ।)  
यदस्तु तदस्तु व्यापादयामि ।  
चामुण्डे भगवति मन्त्रसाधनादावुद्दिष्टामुपनिहितां भजस्व पूजाम् ॥  
(इति हन्तुमुपक्रान्तः ।)  
माधवः - (सहसोपसृत्य प्रकोष्ठे मालतीं विक्षिप्य ।)  
दुरात्मन् अपेहि ।  
प्रतिहतोसि कपालिकापसद ।  
मालती - सहसावलोक्य ।  
परित्ताअदु परित्ताअदु महाभाओ ।  
(इति माधवमालिङ्गति ।)  
माधवः - महाभागे न भेतव्यं न भेतव्यम् ।  
मरणसमये त्यक्त्वा शङ्कां प्रलापनिरर्गलं प्रकटितनिजस्नेहः सोयं सखा पुर एव ते ।  
सुतनु विसृजोत्कम्पं सम्प्रत्यसाविह पाप्मनः ।  
फलमनुभवत्युग्रं पापः प्रतीपविपाकिनः ॥  
अघोरघण्टः - आः क एष पापोस्माकमन्तरायः संवृत्तः ।  
कपालकुण्डला - भगवन् स एवास्याः स्नेहभूमिः कामन्दकीसुहृत्पुत्रो महामांसस्य पणायिता माधवः ।  
माधवः - (सास्रम् ।)  
महाभागे किमेतत् ।  
मालती - (चिरादाश्वस्य ।)  
महाभाअ अहं वि ण आणामि ।  
एत्तिअं उण जाणामि उवरिअलिन्दअं पसुत्ता इह पबुद्धम्हि ।  
तुम्हे उण कहिं ।  
माधवः - (सलज्जम् ।)  
त्वत्पाणिपङ्कजपरिग्रहधन्यजन्मा भूयासमित्यभिनिवेशकदर्थ्यमानः ।  
भ्राम्यन्नृमांसपणनाय परेतभूमावाकर्ण्य भीरु रुदितानि तवागतोस्मि ॥  
मालती - (स्वगतम् ।)  
कधं मम कारणादो एव्वं एदे अप्पणिरवेख्खा परिभमन्ति ।  
माधवः - अहो नु खलु भोस्तदेतत्काकतालीयं नाम ।  
सम्प्रति हि राहोश्चन्द्रकलामिवाननचरीं दैवात्समासाद्य मे दस्योरस्य कृपाणपातविषयादाच्छिन्दतः प्रेयसीम् ।  
आतङ्काद्विकलं द्रुतं करुणया विक्षोभितं विस्मयात्क्रोधेन ज्वलितं मुदा विकसितं चेतः कथं वर्तताम् ॥  
अघोरघण्टः - रे रे ब्राह्मणडिम्भ ।  
व्याघ्राघ्रातमृगीकृपाकुलमृगन्यायेन हिंसारुचेः पाप प्राण्युपहारकेतनजुषः प्राप्तोसि मे गोचरम् ।  
सोहं प्राग्भवतैव  
भूतजननीमृध्नोमि खड्गाहतिच्छिन्नस्कन्धकबन्धरन्ध्ररुधिरप्राग्भारनिःस्यन्दिना ॥  
माधवः - दुरात्मन् पाखण्डचण्डाल ।  
असारं संसारं परिमुषितरत्नं त्रिभुवनं निरालोकं लोकं मरणशरणं बान्धवजनम् ।  
अदर्पं कन्दर्पं जननयननिर्माणमफलं जगज्जीर्णारण्यं कथमसि विधातुं व्यवसितः ॥  
अपि च ।  
रे पाप ।  
प्रणयिसखीसलीलपरिहासरसाधिगतैर्ललितशिरीषपुष्पहननैरपि ताम्यति यत् ।  
वपुषि वधाय तत्र तव शस्त्रमुपक्षिपतः पततु शिरस्यकाण्डयमदण्ड इवैष भुजः ॥  
अघोरघण्टः - दुरात्मन् प्रहर प्रहर ।  
नन्वयं न भवसि ।  
मालती - पसीद णाह साहसिअ ।  
दारुणो क्खु अअं हदासो ।  
परित्तासु मं णिअत्तीअदु इमादो अणत्थसंसआदो ।  
कपालकुण्डला - भगवन् अप्रमत्तो भूत्वा दुरात्मानं व्यापादय ।  
(माधवाघोरघण्टौ मालतीकपालकुण्डले प्रति ।)  
अयि भीरु धैर्यं निधेहि हृदये हत एष पापः किं वा कदाचिदपि केनचिदन्वभावि ।  
सारङ्गसङ्गरविधाविभकुम्भकूटकुट्टाकपाणिकुलिशस्य हरेः प्रमादः ॥  
(नेपथ्ये कलकलः ।  
सर्व आकर्णयन्ति ।)  
(पुनर्नेपथ्ये ।)  
भो भो मालत्यन्वेषिणः सैनिकाः इयममात्यभूरिवसुमाश्वासयन्त्यप्रतिहतप्रज्ञागतिर्भगवती कामन्दकी वः समादिशति ।  
पर्यवष्टभ्यतामेतत्करालायतनम् ।  
नाघोरघण्टादन्यस्य कर्मैतद्दारुणाद्भुतम् ।  
न करालोपहाराच्च फलमन्यद्विभाव्यते ॥  
कपालकुण्डला - भगवन् पर्यवष्टब्धाः स्मः ।  
अघोरघण्टः - सम्प्रति विशेषतः पौरुषस्यावसरः ।  
मालती - हा ताद हा भअवदि ।  
माधवः - भवतु बान्धवसमाजसुस्थितां मालतीं विधाय तत्समक्षमेनं व्यापादयामि ।  
(मालतीमन्यतः प्रेरयन्परिक्रामति ।)  
माधवाघोररघण्टौ - (अन्योन्यमुद्दिश्य ।)  
आः पाप कठोरास्थिग्रन्थिव्यतिकररणत्कारमुखरः खरस्नायुच्छेदक्षणविहितवेगव्युपरमः ।  
निरातङ्कः पङ्केष्विव पिशितपिण्डेषु विलसन्नसिर्गात्रं गात्रं सपदि लवशस्ते विकिरतु ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे श्मशानवर्णनं नाम पञ्चमोङ्कः ॥  
षष्ठोङ्कः ॥  
(ततः प्रविशति कपालकुण्डला ।)  
कपालकुण्डला - आः दुरात्मन् मालतीनिमित्तं व्यापादितास्मद्गुरो माधवहतक अहं त्वया तस्मिन्नवसरे निर्दयं निघ्नत्यपि स्त्रीत्यवज्ञाता ।  
(सक्रोधम् ।)  
तदवश्यमनुभविष्यसि कपालकुण्डलाकोपस्य विजृम्भितम् ।  
शान्तिः कुतस्तस्य भुजङ्गशत्रोर्यस्मिन्नमुक्तानुशया सदैव ।  
जागर्ति दंशाय निशातदंष्ट्राकोटिर्विषोद्गारगुरुर्भुजङ्गी ॥  
(नेपथ्ये ।)  
हे राजानश्चरमवयसामाज्ञया सञ्चरध्वं कर्तव्येषु श्रवणसुभगं भूमिदेवाः पठन्तु ।  
चित्रं नानावचननिवहैश्चेष्ट्यतां मङ्गलेभ्यः प्रत्यासन्नस्त्वरयतितरां जन्ययात्राप्रवेशः ॥  
यावत्सम्बन्धिनो न परापतन्ति तावद्वत्सया मालत्या नगरदेवतागृहमविघ्नमङ्गलाय गन्तव्यमित्यादिशन्ति भगवतीनिदेशवर्तिनोमात्यदाराः ।  
अन्यच्च यथा गृहीतसविशेषमण्डनः प्रतीक्ष्यतामानुयात्रिको जनः ।  
कपालकुण्डला - भवत्वितो मालतीविवाहकर्मसत्वरप्रतीहारशतसङ्कुलात्प्रदेशादपक्रम्य माधवापकारं प्रत्यभिनिविष्टा भवामि ।  
(इति निष्क्रान्ता ।  
विष्कम्भकः ।)  
(ततः प्रविशति कलहंसकः ।)  
कलहंसकः - आणतोम्हि णअरदेवदागब्भघरट्ठिदेण समअरन्देण णाहमाहवेण जहा जाणाहि दाव जत्ताहिमुहं पौत्ता मालदी ण वेत्ति ।  
ता जाव णं आणन्दैस्सं ।  
(ततः प्रविशतो माधवमकरन्दौ ।)  
माधवः - मालत्याः प्रथमावलोकदिवसादारभ्य विस्तारिणो भूयःस्नेहविचेष्टितैर्मृगदृशो नीतस्य कोटिं पराम् ।  
अद्यान्तः खलु सर्वथास्य मदनायासप्रबन्धस्य मे कल्याणं विदधातु वा भगवतीनीतिर्विपर्येतु वा ॥  
मकरन्दः - वयस्य कथं भगवत्याः सुमेधसो नीतिर्विपर्येष्यति ।  
कलहंसकः - (उपसृत्य ।)  
णाह दिट्ठिआ वड्ढसि पौत्ता क्खु एत्तो मुहं मालदित्ति ।  
माधवः - अपि नाम सत्यम् ।  
मकरन्दः - सखे किमश्रद्दधानः पृच्छसि ।  
न केवलं प्रवृत्ता प्रत्यासन्ना च वर्तते ।  
तथा हि ।  
अस्माकमेकपद एव मरुद्विकीर्णजीमूतजालरसितानुकृतिर्निनादः ।  
गम्भीरमङ्गलमृदङ्गसहस्रजन्मा शब्दान्तरग्रहणशक्तिमपाकरोति ॥  
तदेहि जालमार्गेण पश्यामः ।  
(तथा कुर्वन्ति ।)  
कलहंसकः - णाह पेक्ख पेक्ख ।  
इमे दाव उप्पडिअराअहंसविब्भमाहिरामचामरसमीरणोव्वेल्लकदलिआवलीतरङ्गिदुत्ताणगअणङ्गणसरोवरनिरन्तरुद्दण्डपुण्डरीअविब्भमं वहन्तो धवलादवत्तणिवहा दीसन्ति ।  
इमाओ सविलासकवलिदतम्बूलवीडिआपूरिदकवोलमण्डलाभोअव्वैअरक्खलिदमहुरमङ्गलुग्गीअबद्धकोलाहलेहिं विविहरअणालङ्कारकिरणावलीविडम्बिदमहिन्दचावखण्डविच्छेदविच्छुरिदणहत्थलेहिं वारसुन्दरीकदम्बेहिं अज्झासिआ ओक्कणन्तकणअकिङ्किणीजालझणझणझङ्कारिणीओ करिणीओ ।  
(माधवमकरन्दौ सकौतुकं पश्यतः ।)  
मकरन्दः - स्पृहणीयाः खल्वमात्यभूरिवसोर्विभूतयः ।  
तथा हि ।  
प्रेङ्खद्भूरिमयूखमेचकचयैरुन्मेषिचाषच्छदच्छायासंवलितैर्विवर्तिभिरिव प्रान्तेषु पर्यावृताः ।  
व्यक्ताखण्डलकार्मुका इव भवन्त्युच्चित्रचीनांशुकप्रस्तारस्थगिता इवोन्मुखमणिज्योतिर्वितानैर्दिशः ॥  
कलहंसकः - कधं ससम्भमाणेक्कपडिहारमण्डलावज्जिदुज्जलकणअकलहौअवत्तविचित्तवेत्तलदापरिक्खित्तरेहारैदमण्डलो दूरदो जेव्व सण्ट्ठिदो परिअणो ।  
एसा अ बहलसिन्दूरणिअरसञ्ज्झाराओवरत्तमुहघोलन्तकन्तणक्खत्तमालाभरणधारिणिं करेणुरअणिं अलङ्करन्ती इदो जेव्व कोदूहलुम्मुहसमत्थलोअदीसन्तमणुहरा पण्डुरपरिक्खामदेहसोहा पढमचन्दलेहाविब्भमं वहन्ती किञ्चि अन्तरं पसरिदा मालदी ।  
मकरन्दः - वयस्य पश्य पश्य इयमवयवैः पाण्डुक्षामैरलङ्कृतमण्डना कलितकुसुमा बालेवान्तर्लता परिशोषिणी ।  
वहति च वरारोहा रम्यां विवाहमहोत्सवश्रियमुदयिनीमुद्गाढां च व्यनक्ति मनोरुजम् ॥  
कथं निषादिता गजवधूः ।  
माधवः - (सानन्दम् ।)  
कथमवतीर्य भगवतीलवङ्गिकाभ्यां सममितः प्रवृत्तैव ।  
(ततः प्रविशति कामन्दकी मालती लवङ्गिका च ।)  
कामन्दकी - (सहर्षमपवार्य ।)  
विधाता भद्रं नो वितरतु मनोज्ञाय विधये विधेयासुर्देवाः परमरमणीयां परिणतिम् ।  
कृतार्था भूयासं प्रियसुहृदपत्योपयमने प्रयत्नः कृत्स्नोयं फलतु शिवतातिश्च भवतु ॥  
मालती - (स्वगतम् ।)  
केण उण उवाएण सम्पदं मरणणिव्वाणस्स अन्तरं सम्भावैस्सं ।  
मरणम्पि मन्दभाअधेआणं अहिमदं त्ति दुल्लहं होदि ।  
लवङ्गिका - (स्वगतम् ।)  
अदिकिलम्मिदा क्खु पिअसही एदिणा अणुऊलविप्पलम्भेण ।  
(प्रविश्य पेट्टालकहस्ता प्रतीहारी ।)  
भअवदि अमच्चो भणादि एदिणा णरिन्दाणुप्पेसिदेण विवाहणेवच्छेण देवदापुरदो अलङ्करिदव्वा मालदित्ति ।  
कामन्दकी - युक्तमाहामात्यः ।  
माङ्गलिकं तत्स्थानमतो दर्शय ।  
प्रतीहारी - एदं दाव धवलपट्टंसुअचोलअं एदं च उत्तरीअं रत्तवण्णंसुअं इमे अ सव्वङ्गिआ आहरणसञ्जोआ अअं च मोत्तिआहारो चन्दणं सिदकुसुमापीडो अ ।  
कामन्दकी - (अपवार्य ।)  
रमणीयं हि वत्समकरन्दमवलोकयिष्यति मदयन्तिका ।  
(प्रकाशम् ।  
गृहीत्वा ।)  
भवत्वेवमित्युच्यताममात्यः ।  
प्रतीहारी - तथा ।  
(इति निष्क्रान्ता ।)  
कामन्दकी - लवङ्गिके प्रविश त्वमभ्यन्तरं वत्सया सह ।  
लवङ्गिका - अध भअवदी उण कहिं ।  
कामन्दकी - अहमपि तावद्विविक्तेलङ्करणरत्नानां प्राशस्त्यं शास्त्रतः परीक्षिष्ये ।  
(इति निष्क्रान्ता ।)  
मालती - (स्वगतम् ।)  
लवङ्गिआमेत्तपरिवारम्हि संवुत्ता ।  
लवङ्गिका - एदं देवदामन्दिरदुवारं पविसम्ह ।  
(इति प्रविशतः ।)  
मकरन्दः - वयस्य इतः स्तम्भापवारितौ तिष्ठावः ।  
(तथा कुरुतः ।)  
लवङ्गिका - सहि अअं अङ्गराओ इमाओ कुसुममालाओ ।  
मालती - तदो किं ।  
लवङ्गिका - सहि इमस्सिं पाणिग्गहणमङ्गलारम्भे कल्लाणसम्पत्तिणिमित्तं देवदाओ पूजेहि त्ति अम्बाए अणुप्पेसिदासि ।  
मालती - कीस दाणिं दारुणसमारम्भदेव्वदुव्विलासपरिणामदुक्खणिद्दद्धमाणसं पुणो पुणो मम्मच्छेददूसहं मं मन्दभाइणिं दूमावेसि ।  
लवङ्गिका - अह किं सि वत्तुकामा ।  
मालती - जं दाणिं दुल्लहाहिणिवेसमणोरहविसंवदन्तभाअधेओ जणो मन्तेदि ।  
मकरन्दः - सखे श्रुतम् ।  
माधवः - श्रुतमसन्तोषस्तु हृदयस्य ।  
मालती - (लवङ्गिकां परिष्वज्य ।)  
परमत्थबहिणि पिअसहि लवङ्गिए एसा दाणिं दे पिअसही अणाहा मरणे वट्टमाणा आगब्भणिग्गमणिरन्तरोवआरोवरूढवीसम्भसरिसं परिस्सैअ पत्थेदि जै दे अहं अणुवट्टणीआ तदो मं हिअएण धारअन्ती समग्गसोहग्गलच्छीपरिग्गहेक्कमङ्गलं माहवसिरिणो मुहारविन्दं आणन्दमसिणं अवलोऐस्ससि ।  
(इति रोदिति ।)  
माधवः - वयस्य मकरन्द म्लानस्य जीवकुसुमस्य विकासनानि सन्तर्पणानि सकलेन्द्रियमोहनानि ।  
आनन्दनानि हृदयैकरसायनानि दिष्ट्या मयाप्यधिगतानि वचोमृतानि ॥  
मालती - जहा तस्स जीविदप्पदाइणो जणस्स अवसिदत्ति मं सुणिअ सन्तप्पमाणस्स तं तहाविहं सरीररअणं ण परिहीअदि जधा अ लोअन्तरगदं पि मं उद्दिसिअ सो जणो सुमरणसङ्कधामेत्तपरिसेसं कालन्तरे लोअजत्तं ण सिढिलेदि तहा करेसु ।  
एवं जेव्व पिअसहीए पसादादो मालदी किदत्था भोदि ।  
मकरन्दः - हन्त अतिकरुणं प्रस्तुतम् ।  
माधवः - नैराश्यकातरधियो हरिणेक्षणायाः श्रुत्वा निकामकरुणं च मनोहरं च ।  
वात्सल्यमोहपरिदेवितमुद्वहामि चिन्ताविषादविपदं च महोत्सवं च ॥  
लवङ्गिका - ऐ पडिहदं दाणिं दे अमङ्गलं ।  
ण अदो वि अवरं सुणिस्सं ।  
मालती - सहि पिअं क्खु तुम्हाणं मालदीजीविदं ण उण मालदी ।  
लवङ्गिका - किं एव्वं भणिदं भोदि ।  
मालती - (आत्मानं निर्दिश्य ।)  
जेण पच्चासाणिबन्धणेहिं वअणसंविहाणएहिं जीआविअ इमं महाबीभच्छारम्भं अणुभाविदम्हि ।  
सम्पदं उण मणोरहो मे एसो जेव्व जं तस्स देवस्स परकेरअत्तणेण अणवरद्धं अत्ताणअं परिच्चैस्सं त्ति ।  
ता इमस्सिं पओअणे पिअसही मे अपरिपन्थिणी होदु ।  
(इति पादयोः पतति ।)  
माधवः - सैषा सीमा स्नेहस्य ।  
(लवङ्गिका माधवं सञ्ज्ञया समाह्वयति ।)  
मकरन्दः - वयस्य उपसृत्य लवङ्गिकास्थाने तिष्ठ ।  
माधवः - परवानस्मि साध्वसेन ।  
मकरन्दः - इयमेव नेदीयसां प्रकृतिरभ्युदयानाम् ।  
(माधवः स्वैरं लवङ्गिकास्थाने तिष्ठति ।)  
मालती - सहि करेहि अणुऊलदाए पसादं ।  
माधवः - सरले साहसरागं परिहर रम्भोरु मुञ्च संरम्भम् ।  
विरसं विरहायासं सोढुं तव चित्तमसहं मे ॥  
मालती - अलङ्घणीओ दे मालदीप्पणामो ।  
माधवः - (सहर्षम् ।)  
किं वा भणामि विच्छेददारुणायासकारिणि ।  
कामं कुरु वरारोहे देहि मे परिरम्भणम् ॥  
मालती - (सहर्षम् ।)  
कधं अणुगहीदम्हि ।  
(उत्थाय ।)  
इअमालिङ्गामि ।  
दंसणं उण पिअसहीए बाहुप्पीडेण णिरुद्धं ण लम्भीअदि ।  
(आलिङ्ग्य सानन्दम् ।)  
सहि कठोरकमलगब्भपम्हलो अण्णारिसो जेव्व दे अज्ज णिव्वावेदि मं सरीरप्फंसो ।  
(सास्रम् ।)  
किं च ।  
मौलिविणिवेसिदञ्जली मह वअणेण विण्णवेहि तं जणं ण मए मन्दभाइणीए विअसन्तपुण्डरीअलच्छीविलासहारिणो मुहचन्दमण्डलस्स दे सच्छन्ददंसणेण सम्भाविदो चिरं लोअणमहूसवो ।  
मुहामणोरहेहिं अ अविरदविअम्भमाणदुव्वारुव्वेअव्वैअरुव्वत्तमाणबन्धणं धारिअं हिअअं ।  
गमिआ अ वारं वारं सविसेसदूसहारम्भदूमाविअसहीअणा सरीरसन्दावा ।  
कधं वि अदिवाहिदा अ चन्दादवमलअमारुदप्पमुहा अणत्थपरम्परा ।  
सम्पदं उण णिरासम्हि संवुत्तेति ।  
तुए वि पिअसहि सव्वदा सुमरिदव्वम्हि ।  
एसा अ माहवसिरीसहत्थणिम्माणमणुहरा वौलमाला मालदीणिव्विसेसं पिअसहीए दट्ठव्वा सव्वधा हिअए धारणीएत्ति ।  
(स्वकण्ठादपनीय माधवस्य हृदि विन्यस्यन्ती सहसापसृत्य साध्वसोत्कम्पं नाटयति ।)  
माधवः - (अपवार्य ।)  
हन्त ।  
एकीकृतस्त्वचि निषिक्त इवावपीड्य निर्भुग्नपीनकुचकुट्मलयानया मे ।  
कर्पूरहारहरिचन्दनचन्द्रकान्तनिःस्यन्दशैवलमृणालहिमादिवर्गः ॥  
मालती - (स्वगतम् ।)  
अहो लवङ्मिआए मालदी विप्पलद्धा ।  
माधवः - अयि स्वचित्तवेदनामात्रनिवेदिनि परव्यथानभिज्णे इयमुपालभ्यसे ।  
उद्दामदेहपरिदाहमहाज्वराणि सङ्कल्पसङ्गमविनोदितवेदनानि ।  
त्वत्स्नेहसंविदवलम्बितजीवितानि किं वा मयापि न दिनान्यतिवाहितानि ॥  
लवङ्गिका - सहि उवालम्भणिज्जेव उवालद्धासि ।  
कलहंसकः - अहो सरसरमणीअदा संविहाणस्स ।  
मकरन्दः - महाभागे एवमेतत् ।  
त्वं वत्सलेति कथमप्यवलम्बितात्मा सत्यं जनोयमियतो दिवसाननैषीत् ।  
आबद्धकङ्कणकरप्रणयप्रसादमासाद्य नन्दतु चिराय फलन्तु कामाः ॥  
लवङ्गिका - महाणुभाव हिअए वि अप्पडिहदसअङ्गाहसाहसो अअं जणो किं दाणिं कङ्कणाभरणं करं विअरिदि ।  
मालती - हा हदम्हि ।  
कण्णआअणविरुद्धं किं पि एसा उवण्णस्सदि ।  
(प्रविश्य कामन्दकी ।)  
पुत्रि कातरे किमेतत् ।  
(मालती कम्पमाना कामन्दकीमालिङ्गति ।)  
कामन्दकी - (तस्याश्चिबुकमुन्नमय्य ।)  
पुरश्चक्षूरागस्तदनु मनसोनन्यपरता तनुग्लानिर्यस्य त्वयि समभवद्यत्र च तव ।  
युवा सोयं प्रेयानिह सुवदने मुञ्च जडतां विधातुर्वैदग्ध्यं विलसतु सकामोस्तु मदनः ॥  
लवङ्गिका - भअवदि कसणचौद्दसीरअणीमसाणसञ्चारणिव्वत्तिदविसमव्ववसाअणिव्वापिअचण्डपासण्डपअण्डदोद्दण्डसाहसो साहसिओ क्खु एसो ।  
अदो पिअसही उक्कम्पिदा ।  
मकरन्दः - (स्वगतम् ।)  
साधु लवङ्गिके साधु ।  
अवसरे खल्वनुरागोपकारयोर्गरीयसोरुपन्यासः ।  
मालती - हा ताद हा अम्ब ।  
कामन्दकी - वत्स माधव ।  
माधवः - आज्ञापय ।  
कामन्दकी - इयमशेषसामन्तमस्तकोत्तंसपरागरञ्जितचरणाङ्गुलेरमात्यभूरिवसोरेकमपत्यरत्नं मालती भगवता सदृशसंयोगरसिकेन वेधसा मन्मथेन मया च तुभ्यं दीयते ।  
(इति रोदिति ।)  
मकरन्दः - फलितं नस्तर्हि भगवतीपादप्रसादेन ।  
माधवः - तत्किमिति बाष्पायितं भगवत्या ।  
कामन्दकी - (चीवराञ्चलेन नेत्रे प्रमृज्य ।)  
विज्ञापयामि कल्याणिनम् ।  
माधवः - नन्वाज्ञापय ।  
कामन्दकी - परिणतिरमणीयाः प्रीतयस्त्वद्विधानामहमपि तव मान्या हेतुभिस्तैश्च तैश्च ।  
तदिह सुवदनायां तात मत्तः परस्तात्परिचयकरुणायां सर्वथा मा विरंसीः ॥  
(इति नन्तुमिच्छति ।)  
माधवः - (वारयन् ।)  
अहो वात्सल्यादतिक्रामति प्रसङ्गः ।  
मकरन्दः - भगवति श्लाघ्यान्वयेति नयनोत्सवकारिणीति निर्व्यूढसौहृदभरेति गुणोज्ज्वलेति ।  
एकैकमेव हि वशीकरणं गरीयो युष्माकमेवमियमित्यथ किं ब्रवीमि ॥  
कामन्दकी - वत्स माधव ।  
माधवः - आज्ञापय ।  
कामन्दकी - वत्से मालति ।  
मालती - आणवेदु भअवदी ।  
कामन्दकी - प्रेयो मित्रं बन्धुता वा समग्रा सर्वे कामाः शेवधिर्जीवितं वा ।  
स्त्रीणां भर्ता धर्मदाराश्च पुंसामित्यन्योन्यं वत्सयोर्ज्ञातमस्तु ॥  
मकरन्दः - अथ किम् ।  
लवङ्गिका - जधा तुम्हे आणवेध ।  
कामन्दकी - वत्स मकरन्द त्वमनेनैव वैवाहिकेन मालतीनेपथ्येन प्रसाधितः परिणाययात्मानम् ।  
(इति पेट्टालकमर्पयति ।)  
मकरन्दः - यथाज्ञापयति भगवती ।  
यावदितश्चित्रजवनिकामन्तर्धाय नेपथ्यं धारयामि ।  
(तथा करोति ।)  
माधवः - भगवति सुलभबह्वनर्थमतिसङ्कटमिदं वयस्यस्य ।  
कामन्दकी - आः कस्त्वमस्यां चिन्तायाम् ।  
माधवः - एवं भगवत्येव जानाति ।  
(प्रविश्य मकरन्दः ।  
विहसन् ।)  
वयस्य मालत्यस्मि ।  
(सर्वे सकौतुकं पश्यन्ति ।)  
माधवः - (मकरन्दं परिष्वज्य सोपहासम् ।)  
भगवति कृतपुण्य एव नन्दनो यः प्रियामीदृशीं कामयिष्यते ।  
कामन्दकी - वत्सौ मालतीमाधवौ इतो निर्गत्य वृक्षगहनेन गम्यतामुद्वाहमङ्गलार्थमस्मद्विहारिकायाः पश्चादुद्यानवाटः ।  
सुविहितं तत्र वैवाहिकं द्रव्यजातमवलोकितया ।  
भूयश्च गाढोत्कण्ठकठोरकेरलवधूगण्डावपाण्डुच्छदैस्ताम्बूलीपटलैः पिनद्धफलितव्यानम्रपूगद्रुमाः ।  
कङ्कोलीफलजग्धिमुग्धविकिरव्याहारिणस्तद्भुवो भागाः प्रेङ्खितमातुलुङ्गवृतयः प्रेयो विधास्यन्ति वाम् ।  
गत्वा च तत्रैव मकरन्दमदयन्तिकागमनं यावत्स्थातव्यम् ।  
माधवः - (सहर्षम् ।)  
कल्याणावतंसा हि कल्याणसम्पदुपरिष्टाद्भवति ।  
कलहंसकः - दिट्ठिआ एव्वं पि णो भविस्सदि ।  
मकरन्दः - कथं सन्देह एवात्र भवतः ।  
लवङ्गिका - सुदं पिअसहीए ।  
कामन्दकी - वत्स मकरन्द भद्रे लवङ्गिके इत इतः प्रतिष्ठामहे ।  
मालती - सहि तुए वि गन्तव्वं ।  
लवङ्गिका - (विहस्य ।)  
सम्पदं क्खु अम्हे एत्थ उवराम ।  
(इति निष्क्रान्ताः कामन्दकीलवङ्गिकामकरन्दाः ।)  
माधवः - अयमहमिदानीम् ।  
आमूलकण्टकितकोमलबाहुनालमार्द्राङ्गुलीदलमनङ्गनिदाघतप्तः ।  
अस्याः करेण करमाकलयामि कान्तमारक्तपङ्कजमिव द्विरदः सरस्याः ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे चोरिकाविवाहो नाम षष्ठोङ्कः ॥  
सप्तमोङ्कः ॥  
(ततः प्रविशति बुद्धरक्षिता ।)  
बुद्धरक्षिता - अम्महे सुसिलिट्ठमालदीणेवच्छलच्छीविप्पलद्धणन्दणकिदकरग्गहो अमच्चभूरिवसुमन्दिरे भअवदीवअणसंविहाणेहिं खेमेण गोवाइदो मअरन्दो ।  
अज्ज अम्हे पि णन्दणावासं उवगदा ।  
तदो भअवदी णन्दणमापुच्छिअ गदा आवसहं ।  
अअं च णववहूघरप्पवेसविरैदाकालकोमुदीमहूसवप्पौत्तिपज्जाउलासेसपरिअणो पदोसो अणुऊलैस्सदि अज्ज णो ववसिदं ।  
सम्पदं तुवरन्तकामो कामिणिं कामेदुं बहुसो सपादवन्दणं अब्भत्थिअ पुणो वि बलामोडिअ अहिद्दवन्तो मअरन्देण णिट्ठुरं पडिहदो जामादा ।  
तदो सो क्खु अधिअवेलक्खखलन्तअक्खरो रोसणिब्भरदुःक्खिदो मदप्पप्फुरन्तणअणो ण मे सम्पदं तुए कोमारबन्धईए पओअणं त्ति ससवहं पैण्णं काउण वासभवणादो णिग्गदो त्ति ।  
एदिणा पसङ्गेण मदअन्तिअं आणीअ मअरन्देण सह सञ्जोजैस्सं ।  
(इति निष्क्रान्ता ।  
प्रवेशकः ।)  
(ततः प्रविशति शय्यागतो मालतीवेशो मकरन्दो लवङ्गिका च ।)  
मकरन्दः - लवङ्गिके अपि नाम बुद्धरक्षितासङ्क्रान्ता भगवतीनीतिर्विजेष्यते ।  
लवङ्गिका - को सन्देहो महाभाअस्स ।  
किं बहुणा जहा एसो मञ्जीरसद्दो सुणीअदि तहा जाणामि तेण ववदेसेण आणीदा बुद्धरक्खिदाए मदअन्तिआ त्ति ।  
ता उत्तरीआववारिदो पसुत्तलक्खणो चिट्ठ ।  
(मकरन्दस्ततथा करोति ।)  
(ततः प्रविशति मदयन्तिका बुद्धरक्षिता च ।)  
मदयन्तिका - सहि सच्चं जेव्व परिकोविदो मे भादा मालदीए ।  
बुद्धरक्षिता - अध इं ।  
मदयन्तिका - अहो अच्चाहिदं ।  
ता एहि वामसीलं मालदिं निब्भच्छेम्ह ।  
परिक्रामतः ।  
बुद्धरक्षिता - इदं वासभवणदुवारं ।  
(प्रविशतः ।)  
मदयन्तिका - सहि लवङ्गिए जाणीअदि पसुत्ता दे पिअसही त्ति ।  
लवङ्गिका - एहि मा णं पडिबोधेहि जदो एसा चिरं दुम्मणाअन्ती दाणिं जेव्व ईस मण्णुं उज्झिअ पसुत्तेत्ति ।  
तदो सणिअं इध जेव्व सअणुद्धन्ते उवविस ।  
मदयन्तिका - (तथा कृत्वा ।)  
सहि दुम्मणाअदि इअं वामसीला ।  
लवङ्गिका - कहं णाम णववहूविस्सम्भणोवाअजाणुअं लडहं विअड्ढमहुरभासिणं ससिणेहं अरोसणं अ दे भादरं भत्तारं समासादिअ सही ण दुम्मणाइस्सदि ।  
मदयन्तिका - बुद्धरक्खिदे पेक्ख विप्पदीअं अम्हे वि उवालम्भीआमो ।  
बुद्धरक्षिता - विप्पदीअं ण वा विप्पदीअं ।  
मदयन्तिका - कधं विअ ।  
बुद्धरक्षिता - जं दाव चलणपडिदो भत्ता ण बहुमाणिदो एत्थ लज्जादोसेण एसो जणो उआलम्भणिज्जो ।  
जं पिअसहि णववहूविरुद्धरहसोवक्कमक्खलणवेलक्खविच्छडिदमहाणुभावत्तणस्स भादुणो दे वाआगदं किं वि अपरिट्ठाणं तेण तुम्हेत्ति ।  
किं च ।  
कुसुमसधर्माणो हि योषितः सुकुमारोपक्रमाः ।  
तास्त्वनधिगतविश्वासैः प्रसभमुपकम्यमाणाः सद्यः सम्प्रयोगविद्बेषिण्यो भवन्ति ।  
एवं किल कामसुत्तआरा आमणन्ति ।  
लवङ्गिका - (सास्रम् ।)  
घरे घरे पुरिसा अम्मकाओ समुव्वहन्ति ण क्खु को वि लज्जापराधीणं अणवरद्धं मुद्धलडहसहावं कुलकुमारीअणं पहवामि त्ति वाआणलेण पज्जालेदि ।  
एदे क्खु दे हिअअसल्लणिक्खेवा आमरणं सम्भरिज्जन्तदूसहा पदिघरणिवासवेरग्गकारिणो महापरिभवा जाणं कदे इत्थिआजम्मलाहं जुगुच्छन्ति बान्धवा ।  
मदयन्तिका - बुद्धरिक्खदे अदिदुम्मिदा पिअसही लवङ्गिआ ।  
महन्तो को वि मे भादुणा वाआवराधो कदो ।  
बुद्धरक्षिता - अध इं ।  
सुदं अम्हेहिं जधा ण मम तुए सम्पदं कोमारबन्धईए पओअणं त्ति ।  
मदयन्तिका - (कर्णौ पिधाय ।)  
अहो अदिक्कमो ।  
अहो पमादो ।  
सहि लवङ्गिए असमत्थम्हि दे मुहं पि सम्पदं दंसिदुं तधावि पहवामि त्ति किं पि मन्तैस्सं ।  
लवङ्गिका - साधीणो दे अअं जणो ।  
मदयन्तिका - चिट्ठदु जेव्व मह भादुणो दुस्सीलदा अवरिट्ठाणं अ ।  
तुम्हेहिं ईदिसो वि सम्पदं जधाचित्तमणुवत्तणीओ जेण भत्ता एसो त्ति ।  
अण्णं च ।  
तुम्हे इमस्स अणहिजादक्खराहिक्खेवोवालम्भदूसणस्स जं मूलं तं ण आणध ।  
लवङ्गिका - कधं वाआमन्तिदं वि ण जाणीमो ।  
मदयन्तिका - जं दाणिं तस्सिं महाणुभावे माहवे किं पि किल मालदीए तारामेत्तअं आसी तहिं सव्वलोअस्स अदिभूमिं गदो पवादो ।  
तं क्खु एदं विअम्भदि ।  
ता पिअसहि जधा एस भत्तुणो अवक्खाहिणिवेसो णिरवसेसं हिअआदो उद्धरीअदि तधा करेध ।  
अण्णधा महादोसो त्ति जाणिदं भोदु ।  
णिक्कम्पदारुणा अम्मकाओ दूमावेन्ति हिअअं मणुस्साणं ईदिसादो दुरभिसङ्गादो त्ति ।  
मा णं भणिस्सध मदअन्तिआए कधिदं त्ति ।  
लवङ्गिका - ऐ असावधाणे असम्बद्धलोअप्पवादमोहिदे अवेहि ण तुए सह जम्पिस्सं ।  
मदयन्तिका - सहि पसीद पसीद ।  
अह वा ण तुम्हे अफुडं भणिदाओ चिट्ठध ।  
किं च ।  
अम्हे सच्चं जेव्व माहवेक्कमअजीअलोअं मालदिं जाणीमो ।  
केण वा कठोरकेदईगब्भविब्भमावअवदोब्बल्लणिव्वहिदसुन्दरत्तणविसेसं माहवसहत्थणिम्माविदबौलावलीविरैदकण्ठावलम्बमेत्तसन्धारिदजीवणं मालदीए माहवस्स अ पभातचन्दमण्डलावाण्डुरपरिक्खामरमणीअदंसणं ण विभाविदं सरीरं ।  
किं च ।  
तद्दिअसे कुसुमाअरुज्जाणपरेन्तरच्छामुहसमागमे सविब्भमुल्लसिदकोदूहलुप्फुल्लपसरन्तणअणुप्पलबहलविलासमसिणसञ्चारचारुतारआविराअन्तविब्भमा अणङ्गणट्टाआरिअसव्वाआरोवदेसणिम्मविअविअड्ढमुद्धमहुरा तुए वि ण णिरूविदा इमाणं दिट्ठिसम्भेदा ।  
किं अ ।  
मम भादुणो दाणवुत्तन्तं सुणिअ तक्खणुच्छलिदगम्भीरावेअव्वैअरमिलाअन्तदेहसोहाणं उव्वत्तमाणमूलं विअ ण लक्खिदं हिअअं ।  
किं अ ।  
एदं पि अवरं सुमरिदं मए ।  
लवङ्गिका - किं दाणिं अवरं ।  
मदयन्तिका - जं मम तस्स जीविदप्पदाइणो महाणुभावस्स चेअणापडिलम्भपिअणिवेदिआए मालदीए भअवदीविअड्ढवअणोवण्णासबोधिदेण हिअअं जीविदं अ माहवेण पारितोसिअत्तणेण सअङ्गाहसाहसे णिउत्तं ।  
अह अ लवङ्गिए तहिं तुए जेव्व भणिदं पडिच्छिदो क्खु णो पिअसहीए अअं पसादो त्ति ।  
लवङ्गिका - कदमो उण महाभाओ त्ति विसुमरिदं मए ।  
मदयन्तिका - सहि सुमर सुमर जेण तस्सिं दिअसे विअडदुट्ठसावदावदेसकालगोचरं गदा असरणा तक्कालसण्णिहिदेण जीविदप्पदाइणा पीअरभुअत्थम्भेण णिक्कारणबन्धवेण सअलभुवणेक्कसारणिअदेहोवहारसाहसं कदुअ परिरक्खिदम्हि ।  
जेण अ दिढदाढाविदारिअविअडमंसलुत्ताणपरिणाहिवक्खत्थलेण जरढजज्जरिदजवापीडहारिणा करुणेक्कमणेण मम किदे विसहिदा अतिदुट्ठसद्दूलणहसिहावज्जप्पहारा मारिदो अ सो दुट्ठसावदमहारक्खसो त्ति ।  
लवङ्गिका - हुं मअरन्दो ।  
मदयन्तिका - (सानन्दम् ।)  
पिअसहि किं किं भणासि ।  
लवङ्गिका - णं भणामि मअरन्दो त्ति ।  
(सस्पृहं शरीरमस्याः स्पृशन्ती संस्कृतमाश्रित्य ।)  
वयं तथा नाम यथात्थ किं वदाम्ययं त्वकस्माद्विकलः कथान्तरे ।  
कदम्बगोलाकृतिमाश्रितः कथं विशुद्धमुग्धः कुलकन्यकाजनः ॥  
मदयन्तिका - (सलज्जम् ।)  
सहि कीस मं उवहससि ।  
णं भणामि णिव्वावअन्ति मं तारिसस्स अप्पणिरवेक्खव्ववसाइणो किदन्तकवलिज्जन्तजीविदबलामोडिअपच्चाणअणगुरुओवआरिणो जणस्स सङ्कधासु णामग्गहणसुमरणाइं ।  
तधा अ सो तुए वि गाढप्पहारवेअणारम्भविम्हारिदसरीरसङ्गलिदसेअसलिलुप्पीलो मोहमौलाअन्तणेत्तकन्दोट्टजुअलो भूमिविलग्गिदासिलदाविट्ठम्भधीरधारिदसरीरभारो पच्चक्खीकिदो जेव्व मदअन्तिआणिमित्तमेत्तविछड्डिअमहामहग्घजीवलोओ महाभाओ त्ति ।  
(मदयन्तिका स्वेदादीन्विकारान्नाटयति ।)  
बुद्धरक्षिता - ववसिदं पिअसहीए सरीरेण ।  
मदयन्तिका - (सलज्जम् ।)  
पिअसहि अवेहि ।  
उब्भिण्णम्हि सहवासिणीए वीसम्भेण ।  
लवङ्गिका - सहि मदअन्तिए अम्हे वि जाणिदव्वं जाणीमो ।  
ता पसीद विरम ववदेसादो ।  
एहि वीसम्भगब्भकधाबन्धसरिसं सुहं चिट्ठम्ह ।  
बुद्धरक्षिता - सोहणं लवङ्गिआ भणादि ।  
मदयन्तिका - विधेअम्हि सम्पदं पिअसहीणं ।  
लवङ्गिका - जै एव्वं ता कहेहि कहं णु दे कालो गच्छदि त्ति ।  
मदयन्तिका - णिसामेहि पिअसहि ।  
मम बुद्धरक्खिदापख्खवादपच्चएण पढमं जेव्व तस्सिं जणे भरिदुव्वरन्तकोदूहलुक्कण्ठामणोरहं हिअअं आसी ।  
तदो विहिणिओअणिव्वुत्तदंसणा भविअ दुव्वारदारुणाणङ्गदुक्खसन्दाविदकड्ढन्तचित्तविहडन्तजीविदा सम्भाविअम्हि ।  
विअम्भिआपुव्वसव्वङ्गप्पज्जालिअमअणहुअवहुद्दामदूसहाआसदुम्मणाअन्तपरिअणा पच्चासाविमोक्खमेत्तसुलहमिच्चुणिव्वाणपडिऊलबुद्धरक्खिदावअणवड्ढिदावेअव्वैअरविसण्ठुला इमं जीअलोअपरिवत्तं अणुभवामि ।  
सङ्कप्पसिविणअन्तरेसु अ मणोरहुम्मादमोहिदा पेक्खामि तं जणं ।  
सो वि पिअसहि मुहुत्तणिव्वूढविम्हअविसण्ठुलुव्वेल्लवित्थरन्तललिदणेत्तपुण्डरीअतण्डवुब्भडप्परूढमेरेअदप्पं विअ चिरं णिज्झाअदि मं ।  
किं अ ।  
कवलिदारविन्दकेसरकसाअकण्ठकलहंसघोसघग्घरक्खलिदगम्भीरभारदीभरिदकण्णविवरं पिए मदअन्तिए त्ति वाहरदि ।  
अध अ ।  
पप्फुरन्तपओहरुच्छलदुत्तरीअञ्चलावलम्बणपरिभवेण ससम्भमुत्तरङ्गिधमधमाअन्तहिअअं मं समुत्तासेदि ।  
सहसा विसज्जिअंसुअमोसरिअ तक्खणकठोरकमलदण्डाअमाणबाहुबन्धणाववारिअपओहरुग्गमं विहडन्तविअलमेहलावलअसन्दाणिज्जन्तपीवरोरुप्पडिसिद्धविप्पदीवगमणं पडिऊलवादिणिं पि अच्चाअरपअत्तणिव्वत्तिअमुहुत्तकोवोवराअदुक्खपरुसीकिदहिअअं सिणिद्धपुणरुत्तपह्लत्थलोअणविभाविदासेसचित्तसारं उवहसदि ।  
दिउणबाहुदण्डावेढणणिअन्तिदं पिअसहि परूढसद्दूलकठोरकररुहोरम्फविअडपत्तावलीपसाहणुत्ताणवच्छत्थलणिट्ठुरणिवेसणीसहं कदुअ सावेअविहुअमत्थआविद्धकबरीणिहिदकरपरिग्गहोवग्गिदुण्णमिदणिच्चलमुहावअवसच्छन्दविआसविअड्ढवअणकमलो वामगण्डमूलचिरणिहिदपप्फुरन्तपुञ्जिदाहरसमुग्गअमणुहरप्फंसणिब्भरुब्भमाविदसरीरसोहं उल्लसिदसज्झसाणन्दविसमसम्भमवलणमोहमन्थरभमन्तलोअणं किं पि दुव्विणीदसाहसाणुरूवववसाओ मं अणब्भत्थणीअं अब्भत्थेदि ।  
पिअसहि समक्खं सव्वं अणुभविअ झत्ति पडिबुद्धा सुण्णारण्णसण्णिहं पुणो वि मन्दभाइणी विभावेमि जीअलोअं त्ति ।  
लवङ्गिका - (विहस्य ।)  
सहि मदअन्तिए फुडं आचक्खेहि ।  
अध तस्सिं अवसरे सिणेहविब्भमुम्मीसहासविअसन्तबुद्धरक्खिदालोअणणिरूविदं परिअणादो गोवणिज्जं दे णिअम्बस्स मूलं सअणिज्जं पच्छदवडो वा भोदि किं ण वेत्ति ।  
मदयन्तिका - ऐ असम्बद्धपरिहाससीले अवेहि ।  
बुद्धरक्षिता - सहि मदअन्तिए मालदीपिअसही क्खु ईदिसाइं जेव्व मन्तिदुं जाणादि ।  
मदयन्तिका - सहि मा क्खु एव्वं मालदिं उवहस ।  
बुद्धरक्षिता - सहि मदअन्तिए पुच्छिस्सं दाणिं दे किं वि जै ण मे वीसासभङ्गं करेसि ।  
मदयन्तिका - सहि किं पुणो वि पणअभङ्गेण कदावराहो अअं जणो जेण एव्वं मन्तेसि ।  
पिअसहि तुमं लवङ्गिआ अ सम्पदं मे हिअअं ।  
बुद्धरक्षिता - जै दे कधं वि मअरन्दो पुणो वि दंसणपहं ओदरदि तदो किं तुए कादव्वं ।  
मदयन्तिका - एक्केक्कावअवणीसङ्गलग्गणिच्चले चिरं लोअणे णिव्वावैस्सं ।  
बुद्धरक्षिता - जै सो वि मम्महबलक्कारिदो कन्दप्पजणणिं तुमं रुक्किणिं विअ पुरिसोत्तमो सअङ्ग्गाहसहधम्मचारिणिं करेदि तदो का पडिवत्ती ।  
मदयन्तिका - (निःश्वस्य ।)  
कीस मं एत्तिअं आसासेसि ।  
बुद्धरक्षिता - सहि कहेहि ।  
लवङ्गिका - कधिदं जेव्व हिअआवेअसूअएहिं दीहणीसासेहिं ।  
मदयन्तिका - सहि का अहं इमस्स तेण जेव्व अत्ताणअं पणीकदुअ दुट्ठसद्दूलकवलादो कड्ढिअस्स तस्स जेव्व केरअस्स अत्तणो सरीरस्स ।  
लवङ्गिका - सरिसं महाणुभावदाए ।  
बुद्धरक्षिता - सुमरेहि एदं वअणं ।  
मदयन्तिका - कधं दुदीअपहरणाडिआविच्छेदपडहो ताडीअदि ।  
ता जाव णन्दणं णिब्भच्छिअ सपादपडणं अब्भत्थिअ मालदीए उवरि अणुऊलैस्सं ।  
(इत्युत्थाय गन्तुमिच्छति ।  
मकरन्दो मुखमुद्घाट्य हस्तेन गृह्णाति ।)  
मदयन्तिका - सहि मालदि विबुद्धासि ।  
(विलोक्य सहर्षसाध्वसम् ।)  
अम्मो अण्णं जेव्व किं पि एदं वट्टदि ।  
मकरन्दः - रम्भोरु संहर भयं क्षमते विसोढुमुत्कम्पितं स्तनभरस्य न मध्यभागः ।  
इत्थं त्वयैव कथितप्रणयप्रसादः सङ्कल्पनिर्वृतिषु संस्तुत एष दासः ।  
बुद्धरक्षिता - (मदयन्तिकामुखमुन्नमय्य संस्कृतमाश्रित्य ।)  
प्रेयान्मनोरथसहस्रवृतः स एष सुप्तप्रमत्तजनमेतदमात्यवेश्म ।  
प्रौढं तमः कुरु कृतज्ञतयैव भद्रमुत्क्षिप्तमूकमणिनूपुरमेहि यामः ॥  
मदयन्तिका - सहि बुद्धरक्खिदे कहिं उण अम्हेहिं गन्तव्वं ।  
बुद्धरक्षिता - जहिं जेव्व मालदी ।  
मदयन्तिका - किं णिव्वुत्तसाहसा मालदी ।  
बुद्धरक्षिता - अध इं ।  
अण्णं च ।  
तुमं भणासि का अहं इमस्स (इत्यादि पठति ।)  
(मदयन्तिकाश्रूणि पातयति ।)  
बुद्धरक्षिता - महाभाअ दिण्णो क्खु अत्ता पिअसहीए ।  
मकरन्दः - अद्योर्जितं विजितमेव मया किमन्यदद्योत्सवः फलवतो मम यौवनस्य यस्य प्रसादसुमुखेन समुद्धृतेयं ।  
देवेन बान्धवधुरा मकरध्वजेन ॥  
तदनेन पक्षद्वारेण निर्गत्य साधयामः ।  
(निभृतं परिक्रामन्ति ।)  
मकरन्दः - अहो निशीथनिःसञ्चाररमणीयता राजमार्गस्य ।  
तथा हि सम्प्रति प्रासादानामुपरि वलभीतुङ्गवातायनेषु भ्रान्त्वावृत्तः परिणतसुरागन्धसंस्कारगर्भः ।  
माल्यामोदी मुहुरुपचितस्फारकर्पूरवासो वायुर्यूनामभिनववधूसन्निधानं व्यनक्ति ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे नन्दनविप्रलम्भो नाम सप्तमोङ्कः ॥  
अष्टमोङ्कः ॥  
(ततः प्रविशत्यवलोकिता ।)  
अवलोकिता - वन्दिदा मए णन्दणावासपडिणिउत्ता भअवदी ।  
ता जाव मालदीमाहवसआसं गच्छामि ।  
(परिक्रम्य ।)  
एदे दे णिव्वत्तिदगिम्हदिअहावसाणमज्जणा दीहिआतडसिलादलं अलङ्करन्ति मालदीमाहवा ।  
ता जाव उवसप्पिस्सं ।  
(निष्क्रान्ता ।  
प्रवेशकः ।)  
(ततः प्रविशत उपविस्टौ मालतीमाधवाववलोकिता च ।)  
माधवः - (सानन्दम् ।)  
वर्तते हि मन्मथप्रौढसुहृदो निशीथस्य यौवनश्रीः ।  
तथाहि ।  
दलयति परिशुष्यत्प्रौढतालीविपाण्डुस्तिमिरनिकरमुद्यन्नैन्दवः प्राक्प्रकाशः ।  
वियति पवनवेगादुन्मुखः केतकीनां प्रचलित इव सान्द्रो माकरन्दः परागः ॥  
(स्वगतम् ।)  
तत्कथं वामशीलां मालतीमुपावर्तये ।  
भवत्वेवं तावत् ।  
(प्रकाशम् ।)  
प्रिये मालति प्रत्यग्रसायन्तनस्नानसविशेषशीतलामत्रभवतीं निदाघसन्तापशान्तये विज्ञापयामि ।  
तत्किमित्यद्यानिमित्तमन्यथैव सम्भावयसि ।  
निश्चोतन्ते सुतनु कबरीबिन्दवो यावदेते यावन्मध्यः स्तनमुकुलयोर्नार्द्रभावं जहाति ।  
यावत्सान्द्रप्रतनुपुलकोद्भेदवत्यङ्गयष्टिस्तावद्गाढं वितर सकृदप्यङ्कपालीं प्रसीद ॥  
अयि निरनुरोधे जीवयन्निव समूढसाध्वसस्वेदबिन्दुरधिकण्ठमर्प्यताम् ।  
बाहुरैन्दवमयूखचुम्बितस्यन्दिचन्द्रमणिहारविभ्रमः ॥  
अथवा दूरे तावदेतत् ।  
कथमालापसंविभागस्याप्यभाजनमयं जनो भवत्याः ।  
दग्धं चिराय मलयानिलचन्द्रपादैर्निर्वापितं तु परिरभ्य वपुर्न नाम ।  
आमत्तकोकिलरुतव्यथिता तु हृद्यामद्य श्रुतिः पिबतु किन्नरकण्ठि वाचम् ॥  
अवलोकिता - (उपसृत्य ।)  
ऐ अणिव्वहणसीले जं दाणिं मुहूत्तन्तरिदमाहवा दुम्मणाअन्ती मम पुरदो भणासि चिराअदि अज्जौत्तो अवि णाम केच्चिरेण पेक्खिस्सं जेण विच्छडिआसेससज्झसा विसुमरिदणिमेसविग्घं आलोअअन्ती एव्वं भणिस्सं विउणवेढपरिरम्भेण सम्भावअसि त्ति तस्स दे सम्पदं अअं परिणामो ।  
(मालती सासूयमिव तां पश्यति ।)  
माधवः - (स्वगतम् ।)  
अहो भगवतीप्रधानान्तेवासिन्याः सर्वतोमुखं वदैध्यमक्षयः सुभाषितरत्नकोषः ।  
(प्रकाशम् ।)  
प्रिये सत्यमवलोकिता वदति ।  
(मालती मूर्धानं चालयति ।)  
माधवः - शापितासि मम लवङ्गिकावलोकितयोश्च जीवितेन यदि वाचा न कथयसि ।  
मालती - णाहं किं वि जाणामि ।  
(इत्यर्धोक्ते लज्जां नाटयति ।)  
माधवः - अहो अनवसितार्थमन्थरस्य वचसश्चारुता ।  
(सहसा निरूप्य ।)  
अवलोकिते किमेतत् ।  
बाष्पाम्भसा मृगदृशो विमलः कपोलः प्रक्षाल्यते सपदि राजत एष यस्मिन् ।  
गण्डूषपेयमिव कान्त्यमृतं पिपासुरिन्दुर्निवेशितमयूखमृणालदण्डः ॥  
अवलोकिता - सहि किं दाणिं उच्छलिदबाहुप्पीलमन्थरं रोदिसि ।  
मालती - सहि केच्चिरं पिअसहीए लवङ्गिआए असण्णिधाणदुःखं अणुभविस्सं ।  
पौत्तिलम्भो वि से दुल्लहो ।  
माधवः - अवलोकिते किं नाम ।  
अवलोकिता - तुह जेव्व सवधोवण्णासेण एसा लवङ्गिअं सम्भरिअ ताए पौत्तिणिमित्तं उत्तम्मदि ।  
माधवः - नन्विदानीमेव तत्र मया कलहंसकः प्रेषितः प्रच्छन्नमुपगम्य नन्दनावासप्रवृत्तिमुपलभस्वेति ।  
(साशंसम् ।)  
अवलोकिते अपि नाम बुद्धरक्षिताप्रयत्नः सफलोदर्क एव मदयन्तिकां प्रति स्यात् ।  
अवलोकिता - कुदो सन्देहो महाणुभाअस्स ।  
महाभाअ पढमं जेव्व सद्दूलणहरालङ्किदस्स मअरन्दस्स मोहविराममहूसवं णिवेदअन्तीए भअवदीए णिउत्तेण भवदा मालदीए जीविदेण समं पसादीकिदं हिअअं ।  
जै को वि तुमं सम्पदं मदअन्तिआलम्भेण वड्ढावेदि किं दाणिं तस्स पारितोसिअं भविस्सदि ।  
माधवः - अनुयोक्तव्यमनुयुक्तोस्मि ।  
(हृदयमवलोक्य ।)  
इयमस्ति मालतीप्रथमदर्शनाभिषङ्गसाक्षिणः कामकाननालङ्कारस्य लक्ष्मीवतः केसरतरोः प्रसवमाला ।  
प्रेम्णा मद्ग्रथितेति या प्रियसखीहस्तोपनीतानया विस्तारिस्तनकुम्भकुड्मलभरोत्सङ्गेन सम्भाविता ।  
सम्प्राप्ते त्वथ पाणिपीडनविधौ मां प्रत्यपेताशया या मय्येव लवङ्गिकेत्यवगते सर्वस्वदायीकृता ॥  
अवलोकिता - सहि मालदि वल्लहा क्खु दे इअं वौलमाला ।  
तदो अवहिदा भव मा दाणिं एसा सहसजेव्व परहत्थगदा भविस्सदि त्ति ।  
मालती - पिअं पिअसही मे उवदिसदि ।  
अवलोकिता - कधं पदसद्दो विअ ।  
माधवः - (नेपथ्याभिमुखमवलोक्य ।)  
अये कलहंसकः प्राप्तः ।  
मालती - दिट्ठिआ वड्ढसि मदअन्तिआलम्भेण ।  
माधवः - सहर्षं परिष्वज्य ।  
प्रियं प्रियं नः ।  
आत्मनः कण्ठादवतार्य बकुलमालां ददाति ।  
अवलोकिता - णिव्वूढो क्खु भअवदीए सम्भावणाभारो बुद्धरक्खिदाए ।  
मालती - (सहर्षम् ।)  
अम्महे पिअसही लवङ्गिआ वि दीसै ।  
उत्तिष्ठति ।  
(प्रविश्य सम्भ्रान्ताः ।)  
कलहंसकमदयन्तिकाबुद्धरक्षितालवङ्गिकाः ।  
लवङ्गिका - परित्ताअदु परित्ताअदु महाभाओ ।  
अद्धमग्गे क्खु णअररक्खिपुरुसाभिओओ मअरन्दस्स जादो तदो तक्कालमिलिदेण कलहंसएण सहिदा अम्हे अणुप्पेसिदाओ त्ति ।  
कलहंसकः - जधा इदोमुहागदेहिं पि महन्तो कलकलो सुदो अम्हेहिं तथा तक्केमि अण्णं पि पारक्कअं बलं उवगदं त्ति ।  
मालत्यवलोकिते - हद्धी हद्धी समं जेव्व हरिसुव्वेअसम्भेदो उवणदो ।  
माधवः - सखि मदयन्तिके स्वागतमेह्येहि ।  
अनुगृहीतमस्मद्गृहं भवत्या ।  
ननु स एवासौ किमित्यस्वस्था भवती ।  
एकाकिनो बहुभिरभियोग इति यत्किञ्चिदेतद्वयस्यस्य ।  
हरेरतुलविक्रमप्रणयलालसस्याहवे स एव भवति क्वणत्कररुहप्रचण्डः सखा ।  
स्फुरत्करटकोटरस्खलितदानसिक्ताननद्विपेश्वरशिरःस्थितास्थिदलनैकवीरः करः ॥  
तदहमपि विक्रान्तप्लुतं विलसतः प्रियसुहृदः प्रत्यनन्तरो भवामि ।  
(इति विकटं परिक्रम्य कलहंसकेन सह निष्क्रान्तः ।)  
अवलोकितालवङ्गिकाबुद्धरक्षिताः - अवि णाम अणाहदा पडिणिअत्तिस्सन्ति एदे महाणुभावा ।  
मालती - सहिओ अवलोइदाबुद्धरक्खिदाओ तुरिदं गदुअ भअवदीए एदं वुत्तन्तं कहेध ।  
तुमं पि लवङ्गिए तुरिदं विण्णवेहि अज्जौत्तं जै दाव तुम्हाणं अम्हे अणुकम्पणीआ तदो अप्पमत्ता परिक्कमेध त्ति ।  
(निष्क्रान्ता लवङ्गिकाबुद्धरक्षितावलोकिताः ।)  
मालती - हद्धी हद्धी ण आणीअदि कधं वेला गमिअदु त्ति ।  
भोदु पिअसहीए लवङ्गिआए पडिणिवुत्तिमग्गं अवलोअअन्ती चिट्ठिस्सं ।  
(परिक्रामति ।  
सातङ्कम् ।)  
फुरिदं क्खु मे वामेदरेण लोअणेण ।  
(उपविशति ।)  
(प्रविश्य कपालकुण्डला ।)  
आः पापे तिष्ठ ।  
मालती - (सत्रासम् ।)  
हा अज्जौत्त ।  
(इत्यर्धोक्ते वाक्स्तम्भं नाटयति ।)  
कपालकुण्डला - (सक्रोधहासम् ।)  
नन्वाक्रन्द ।  
त्वद्वत्सलः क्व स तपस्विजनस्य हन्ता कन्याविटः पतिरसौ परिरक्षतु त्वाम् ।  
श्येनावपातचकिता वनवर्तिकेव किं चेष्टसे ननु चिरात्कवलीकृतासि ॥  
यावच्छ्रीपर्वतमुपनीय लवशो लवश एनां निकृत्य दुःखमरणां करोमि ।  
(इति मालत्या सह निष्क्रान्ता ।)  
मदयन्तिका - अहं पि मालदिं जेव्व अणुगमिस्सं ।  
(परिक्रम्य ।)  
सहि मालदि ।  
(प्रविश्य लवङ्गिका ।)  
सहि मदअन्तिए लवङ्गिआ क्खु अहं ।  
मदयन्तिका - अवि सम्भाविदो तुए महाभाओ ।  
लवङ्गिका - णहि णहि सो क्खु उज्जाणवाडोवणिग्गमादो जेव्व कलअलं सुणिअ साधिक्खेवं दूरणिक्खेवाविद्धविअडोरुदण्डणिट्टुरं पधाविअ पराणीअं पविट्ठो ।  
तदो पडिणिवुत्तम्हि मन्दभाइणी ।  
सुणामि अ घरे घरे गुणाणुराअणिब्भरस्स पोरलोअस्स हा महाणुभाव माहव हा मअरन्द हा साहसिअ त्ति परिदेवणाओ ।  
महाराओ वि किल मन्तिधीआणं विप्पलम्भवुत्तन्तं सुणिअ सञ्जादमच्छराधिक्खेवो तक्खणविसज्जिदाणेअप्पोढपाइक्कणिवहो चन्दादवेण सोहसिहरट्ठिदो पेक्खदि त्ति मन्तीअदि ।  
मदयन्तिका - हा हदम्हि मन्दभाइणी ।  
लवङ्गिका - सहि मालदी उण कहिं ।  
मदयन्तिका - सा क्खु पढमं जेव्व दे मग्गं अवलोइदुं पसरिदा ।  
पच्छादो अहं ण तं पेक्खामि ।  
अवि णाम उज्जाणगहणं पविट्ठा भवे ।  
लवङ्गिका - सहि तुरिदं अण्णेसम्ह ।  
अदिकादरा मे पिअसही ।  
उवट्ठिदाणत्थे इमस्सिं अवसरे सा ण धारेदि अत्ताणअं ।  
(त्वरितं परिक्रम्य ।)  
सहि मालदि णं भणामि सहि मालदि त्ति ।  
(इतस्ततः परिक्रामतः ।)  
(प्रविश्य प्रहृष्टः कलहंसकः ।)  
दिट्ठिआ कुसलेण अम्हे णिग्गदा सङ्घट्टदुग्गमादो ।  
हीमाणहे पेक्खामि विअ णिम्मलणिरन्तरुद्धूदधोदतरवारिधारापरिप्फुरिदचन्दकिरणुज्जलविडुरिल्लदंसणं मदलीलाकलिदकामवालविअडभुअदण्डाविद्धहलहेलाविक्खुभिदुव्वेल्लिदतरङ्गकलिन्दतणआसोतसण्णिहं विअडविसङ्खलुप्पडिदणिद्दआमन्दमअरन्दव्वैअरक्खोहविअलपडिजोहपरिवत्तणुग्गदसमत्थगअणङ्गणावआसओसरन्तकलअलं पाइक्कसमूहं ।  
सुमरामि अ भीसणभुअवज्जजज्जरिदपञ्जरोवसण्णसुहडहत्थावलुत्तविविहाउहोपमद्दसमोसारिअसेणिअणिअरं पाइक्करिक्कमग्गसञ्चारणिव्वत्तिदविसमसमरसाहसं णाहमाहवं ।  
अहो गुणाणुराओ णरिन्दस्स जं दाणिं सोधसिहरन्तरिदावदिण्णपडिहारविणओवण्णासपडिसामिदविरोहसङ्कडो उवणीदमाहवमअरन्दमुहचन्दे वारं वारं सञ्चारिअसिणिद्धलोअणो कलहंसआदो अहिअणं जाणिअ णिव्वत्तिदमहग्घगुरुअबहुमाणो पप्फुरन्तमच्छरवेलक्खमसीमैलिदमुहे भूरिवसुणन्दणे महुरोवण्णासेण किं दाणिं तुम्हाणं भुअणाभोअभूसणेहिं महाणुभाएहिं णवदंसणगुणाहिरामेहिं जामादुकेहिं अपरितोसो त्ति पडिबोधिअ गदो अब्भन्तरं राआ ।  
इमे वि माहवमअरन्दा आअच्छन्ति ।  
अहं पि भअवदीए इमं वुत्तन्तं णिवेदेमि त्ति ।  
(निष्क्रान्तः ।)  
(ततः प्रविशतो माधवमकरन्दौ ।)  
मकरन्दः - अहो प्रेयसः सर्वपुरुषातिशायि निर्व्याजमूर्जितं तेजः ।  
तथा हि ।  
दोर्निष्पेषविशीर्णसञ्चयदलत्कङ्कालमुन्मथ्नतः प्राग्वीराननुपत्य तत्प्रहरणान्याच्छिद्य विक्रामतः ।  
उद्वेल्लद्घनरुण्डखण्डनिकराकीर्णस्य सङ्ख्योदधेर्द्वेधास्तम्भितपत्तिपङ्क्तिविकटः पन्थाः पुरस्तादभूत् ॥  
माधवः - नन्वनुशयस्थानमेतत् ।  
पश्य अद्यैवेन्दुमयूखखण्डखचितं पीतं निशीथोत्सवे यैर्लीलापरिरम्भदायिदयितागण्डूषशेषं मधु ।  
सम्प्रत्येव भवद्भुजार्गलगुरुव्यापारभग्नास्थिभिर्गात्रैस्ते कथयन्त्यसारविधुरान्प्रायेण संसारिणः ॥  
स्मर्तव्यं तु सौजन्यमस्य नरपतेर्यदपराधिनोरप्यनपराद्धयोरिव नौ साम्प्रतं चेष्टितवान् ।  
तदेहि मालतीसमक्षमधुना मदयन्तिकाहरणवृत्तान्तं विस्तरतः कथ्यमानं श्रोतुमिच्छामि ।  
तथा च कथयति त्वयि सस्मितमालतीवलितलोलकटाक्षपराहतम् ।  
वदनपङ्कजमुल्लसितत्रपास्तिमितदृष्टि सखी नमयिष्यति ॥  
(इति परिक्रामतः ।)  
अयमसावुद्यानवाटः ।  
(प्रविशतः ।)  
माधवः - कथं शून्य एव दीर्घिकाप्रदेशः ।  
मकरन्दः - वयस्य नूनमस्मद्व्यतिकरोद्वेगपर्याकुलत्वादितस्ततः परिभ्रमन्त्य आत्मनोत्रैवोद्यानगहने विनोदयन्त्यो भविष्यन्ति ।  
तदेहि पश्यावः ।  
(उभौ परिक्रामतः ।)  
लवङ्गिकामदयन्तिके - सहि मालदि ।  
(सहसावलोक्य ।)  
दिट्ठिआ पुणो वि एदे अणाहदा महाणुभाआ दीसन्ति ।  
माधवमकरन्दौ - भवत्यौ क्व मालती ।  
उभे - कुदो मालदी पदसद्देण अम्हे विप्पलद्धाओ मन्दभाइणीओ ।  
माधवः - भवत्यौ कथं कथमपि सहस्रधैव विध्वंसते नो हृदयमतः स्पष्टमभिधीयताम् ।  
मम हि कुवलयाक्षीं प्रत्यनिष्टैकबुद्धेर्भृशमयमनुबद्धोत्कम्पएवान्तरात्मा ।  
स्फुरति च खलु चक्षुर्वाममेतच्च कष्टं वचनमिह भवत्योः सर्वथा हा हतोस्मि ॥  
मदयन्तिका - ताए इदो णिग्गदे महाणुभावे अवलोइदं बुद्धरक्खिदं अ भअवदीसआसं विसज्जिअ अप्पमादणिमित्तं विण्णवेहि अज्जौत्तं त्ति लवङ्गिआ अणुप्पेसिदा ।  
तदो उत्तम्ममाणा एदाए मग्गं अवलोइदुं अग्गदो पसरिदा ।  
पच्छादो अम्हे ण तं पेक्खामो ।  
तदो अम्हेहिं जाव विडवन्तराइं विचिणिदाइं ताव तुम्हे दिट्ठत्ति ।  
माधवः - हा प्रिये मालति किमपि किमपि शङ्के मङ्गलेभ्यो यदन्यद्विरमतु परिहासश्चण्डि पर्युत्सुकोस्मि ।  
कलयसि कलितोहं वल्लभे देहि वाचं भ्रमति हृदयमन्तर्विह्वलं निर्दयासि ॥  
उभे - हा पिअसहि कहिं सि ।  
मकरन्दः - वयस्य किमित्यविज्ञाय वैक्लव्यमवलम्ब्यते ।  
माधवः - सखे त्वमपि किं न जानासि माधवस्नेहदुःखितायास्तस्याः कातर्यचेष्टितानि ।  
मकरन्दः - अस्त्येतत् ।  
किं तु भगवतीपादमूलगमनमप्याशङ्क्यते ।  
तदेहि तत्र तावत्पश्यावः ।  
उभे - एवं पि सम्भावीअदि ।  
माधवः - एवं नामास्तु ।  
(परिक्रामन्ति ।)  
मकरन्दः - (विचिन्त्य स्वगतम् ।)  
याता भवेद्भगवतीभवनं सखी नो जीवन्त्युपेष्यति न वेत्युपशङ्कितोस्मि ।  
प्रायेण बान्धवसुहृत्प्रियसङ्गमादि सौदामिनीस्फुरणचञ्चलमेव सौख्यम् ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
इति मालतीमाधवे मालत्यपहारो नामाष्टमोङ्कः ॥  
नवमोङ्कः ॥  
(ततः प्रविशति सौदामिनी ।)  
सौदामिनी - एषास्मि सौदामिनी भगवतः श्रीपर्वतादुत्पत्य पद्मावतीमुपाश्रिता ।  
तत्र मालतीविरहिणः संस्तुतप्रदेशदर्शनासहिष्णोः संस्त्यायं परित्यज्य सह सुहृद्वर्गेण बृहद्द्रोणीशैलकान्तारप्रदेशमधितिष्ठतो माधवस्याधुनान्तिकं प्रयामि ।  
भोस्तथाहमुत्पतिता यथा सकल एष गिरिनगरग्रामसरिदरण्यव्यतिकरश्चक्षुषा परिक्षिप्यते ।  
(पश्चाद्विलोक्य ।)  
साधु साधु ।  
पद्मावती विमलवारिविशालसिन्धुपारासरित्परिकरच्छलतो बिभर्ति ।  
उत्तुङ्गसौधसुरमन्दिरगोपुराट्टसङ्घट्टपाटितविमुक्तमिवान्तरिक्षम् ॥  
अपि च ।  
सैषा विभाति लवणा ललितोर्मिपङ्क्तिरभ्रागमे जनपदप्रमदाय यस्याः ।  
गोगर्भिणीप्रियनवोलपमालभारिसेव्योपकण्ठविपिनावलयो विभान्ति ॥  
(अन्यतोवलोक्य ।)  
अयमसौ भगवत्याः सिन्धोर्दारितरसातलस्तटप्रपातः ।  
यत्रत्य एष तुमुलध्वनिरम्बुगर्भगम्भीरनूतनघनस्तनितप्रचण्डः ।  
पर्यन्तभूधरनिकुञ्जविजृम्भमाणो हेरम्बकण्ठरसितप्रतिमानमेति ॥  
एताश्च चन्दनाश्वकर्णकेसरपाटलाप्रायतरुगहनाः परिणतमालूरसुरभयोरण्यगिरिभूमयः स्मारयन्ति खलु तरुणकदम्बजम्बूवनावनद्धान्धकारगुरुनिकुञ्जगम्भीरगह्वरोद्गारगोदावरीमुखरितस्निग्धविशालमेखलाभुवो दक्षिणारण्यभूधरान् ।  
अयं च मधुमतीसिन्धुसम्भेदपावनो भगवान्भवानीपतिरपौरुषेयप्रतिष्ठः सुवर्णबिन्दुरित्याख्यायते ।  
(प्रणम्य ।)  
जय देव भुवनभावन जय भगवन्निखिलवरद निगमनिधे ।  
जय रुचिरचन्द्रशेखर जय मदनान्तक जयादिगुरो ॥  
(गमनमभिनीय ।)  
अयमभिनवमेघश्यामलोत्तुङ्गसानुर्मदमुखरमयूरीमुक्तसंसक्तकेकः ।  
शकुनिशबलनीडानोकहस्निग्धवर्ष्मा वितरति बृहदश्मा पर्वतः प्रीतिमक्ष्णोः ॥  
अपि च ।  
दधति कुहरभाजामत्र भल्लूकयूनामनुरसितगुरूणि स्त्यानमम्बूकृतानि ।  
शिशिरकटुकषायः स्त्यायते सल्लकीनामिभदलितविकीर्णग्रन्थिनिष्यन्दगन्धः ॥  
(ऊर्द्व्हमवलोक्य ।)  
कथं मध्याह्नः ।  
तथाह्यत्र सम्प्रति काश्मर्याः कृतमालमुद्गतदलं कोयष्टिकष्टीकते तीराश्मन्तकशिम्बिचुम्बिनमुखा धावन्त्यपः पूर्णिकाः ।  
दात्यूहैस्तिनिशस्य कोटरवति स्कन्धे निलीय स्थितं वीरुन्नीडकपोतकूजितमनुक्रन्दन्त्यधः कुक्कुटाः ॥  
तद्भवतु माधवमरकन्दावन्विष्य यथाप्रस्तुतं साधयामि ।  
(इति निष्क्रान्ता ।  
विष्कम्भकः ।)  
(ततः प्रविशतो माधवमकरन्दौ ।)  
मकरन्दः - (सकरुणं निःश्वस्य ।)  
न यत्र प्रत्याशामनुपतति नो वा रहयति प्रविक्षिप्तं चेतः प्रविशति च मोहान्धतमसम् ।  
अकिञ्चित्कुर्वाणाः पशव इव तस्यां वयमहो विधातुर्वामत्वाद्विपदि परिवर्तामह इमे ॥  
माधवः - हा प्रिये मालति क्वासि ।  
कथमविज्ञाततत्त्वमद्भुतं झटिति पर्यवसितासि ।  
नन्वकरुणे प्रसीद सम्भावय माम् ।  
प्रियमाधवे किमसि मय्यवत्सला ननु सोहमेव यमनन्दयत्पुरा ।  
स्वयमागृहीतकमनीयकङ्कणस्तव मूर्तिमानिव महोत्सवः करः ॥  
वयस्य मकरन्द दुर्लभः पुनर्जगति तावतः स्नेहस्य सम्भवः ।  
सरसकुसुमक्षामैरङ्गैरनङ्गमहाज्वरश्चिरमविरतोन्माथी सोढः प्रतिक्षणदारुणः ।  
तृणमिव ततः प्राणान्मोक्तुं मनो विधृतं तया किमपरमतो निर्व्यूढं यत्करार्पणसाहसम् ॥  
अपि च ।  
मयि विगलितप्रत्याशत्वाद्विवाहविधेः पुरा विकलकरुणैर्मर्मच्छेदव्यथाविधुरैरिव ।  
स्मरसि रुदितैः स्नेहाकूतं तथा व्यतनोदसावहमपि यथाभूवं पीडातरङ्गितमानसः ॥  
(सावेगम् ।)  
अहो नु खलु भोः ।  
दलति हृदयं गाढोद्वेगं द्विधा तु न भिद्यते ॥  
वहति विकलः कायो मोहं न मुञ्चति चेतनाम् ।  
ज्वलयति तनूमन्तर्दाहः करोति न भस्मसात्प्रहरति विधिर्मर्मच्छेदी न कृन्तति जीवितम् ॥  
मकरन्दः - वयस्य निरवग्रहं दहति दैवमिव दारुणो विवस्वान् ।  
इयं च ते शरीरावस्था ।  
तदस्य पद्मसरसः परिसरे मुहूर्तमास्यताम् ।  
अत्र हि उन्नालबालकमलाकरमाकरन्दनिष्यन्दसंवलनमांसलगन्धबन्धुः ।  
त्वां प्रीणयिष्यति पुरःपरिवर्तमानकल्लोलशीकरतुषारजडः समीरः ॥  
(परिक्रम्योपविशतः ।)  
मकरन्दः - (स्वगतम् ।)  
भवत्वेवं तावदाक्षिपामि ।  
(प्रकाशम् ।)  
वयस्य माधव ।  
एतस्मिन्मदकलमल्लिकाक्षपक्षव्याधूतस्फुरदुरुदण्डपुण्डरीकाः ।  
वाष्पाम्भःपरिपतनोद्गमान्तराले दृश्यन्तामविरहितश्रियो विभागाः ॥  
(माधवः सावेगमुत्तिष्ठति ।)  
मकरन्दः - कथं प्रतिपत्तिशून्यमुत्थायान्यतः प्रवृत्तः ।  
(निःश्वस्योत्थाय च ।)  
सखे प्रसीद ।  
पश्य पश्य वानीरप्रसवैर्निकुञ्जसरितामासक्तवासं पयः पर्यन्तेषु च यूथिकासुमनसामुज्जृम्भितं जालकैः ।  
उन्मीलत्कुटजप्रहासिषु गिरेरालम्ब्य सानूनितः प्राग्भारेषु शिखण्डिताण्डवविधौ मेघैर्वितानाय्यते ॥  
अपि च ।  
जृम्भाजर्जरडिम्बडम्बरघनश्रीमत्कदम्बद्रुमाः शैलाभोगभुवो भवन्ति कुकुभः कादम्बिनीश्यामलाः ।  
उद्यत्कन्दलकान्तकेतकभृतः कच्छाः सरित्स्रोतसामाविर्भूतशिलीन्ध्रलोध्रकुसुमस्मेरा वनानां ततिः ॥  
माधवः - सखे पश्यामि किं तु दुरालोकरमणीयाः सम्प्रत्यरण्यगिरिभूमयः ।  
तत्किमेतत् ।  
(सास्रम् ।)  
अथवा किमन्यत् ।  
उत्फुल्लार्जुनसर्जवासितवहत्पौरत्स्यझञ्झामरुत्प्रेङ्खोलस्खलितेन्द्रनीलशकलस्निग्धाम्बुदश्रेणयः ।  
धारासिक्तवसुन्धरासुरभयः प्राप्तास्त एतेधुना घर्माम्भोविगमागमव्यतिकरश्रीवाहिनो वासराः ॥  
हा प्रिये मालति तरुणतमालनीलबहुलोन्नमदम्बुधराः शिशिरसमीरणावधूतनूतनवारिकणाः ।  
कथमवलोकयेयमधुना हरिहेतिमतीर्मदकलनीलकण्ठकलहैर्मुखराः ककुभः ॥  
(शोकार्तिं नाटयति ।)  
मकरन्दः - कोप्यतिदारुणो दशाविपाकः सम्प्रति वयस्यस्य ।  
(सास्रम् ।)  
मया पुनर्वज्रायमाणेन विनोद आरब्धः ।  
(निःश्वस्य ।)  
एवं च पर्यवसितप्रायैव नो माधवप्रत्याशा ।  
(सभयं विलोक्य ।)  
कथं प्रमुग्ध एव ।  
(आकाशे ।)  
मालति मालति किमपरं निरनुक्रोशासि ।  
अपहस्तितबान्धवे त्वया विहितं साहसमस्य तृष्णया ।  
तदिहानपराधिनि प्रिये सखि कोयं करुणोज्झितक्रमः ।  
कथमद्यापि नोच्छ्वसिति ।  
हन्त मुषितोस्मि दैवेन ।  
मातर्मातर्दलति हृदयं ध्वंसते देहबन्धः शून्यं मन्ये जगदविरतज्वालमन्तर्ज्वलामि ।  
सीदन्नन्धेतमसि विधुरो मज्जतीवान्तरात्मा विष्वङ्मोहः स्थगयति कथं मन्दभाग्यः करोमि ॥  
कष्टं भोः कष्टम् ।  
बन्धुताहृदयकौमुदीमहो मालतीनयनमुग्धचन्द्रमाः ।  
सोयमद्य मकरन्दनन्दनो जीवलोकतिलकः प्रलीयते ॥  
हा वयस्य माधव गात्रेषु चन्दनरसो दृशि शारदेन्दुरानन्द एव हृदये मम यस्त्वमासीः ।  
तं त्वां निकामकमनीयमकाण्ड एव कालेन जीवितमिवोद्धरता हतोस्मि ॥  
(स्पृशन् ।)  
अकरुण वितर स्मितोज्ज्वलां दृशमतिदारुण देहि मे गिरम् ।  
सहचरमनुरक्तचेतसं प्रियमकरन्द कथं न मन्यसे ॥  
(माधवः सञ्ज्ञां लभते ।)  
मकरन्दः - (सोच्छ्वासं ।) अयमचिरधौतराजपट्टरुचिरमांसलच्छविर्नवजलधरस्तोयसीकरासारेण प्रियवयस्यं मे जीवयति ।  
दिष्ट्या समुच्छ्वसितस्तावत् ।  
माधवः - तत्कमत्र विपिने प्रियावार्ताहरं करोमि ।  
(विलोक्य ।)  
साधु साधु ।  
फलभरपरिणामश्यामजम्बूनिकुञ्जस्खलिततनुतरङ्गामुत्तरेण स्रवन्तीम् ।  
उपरि विघटमानः प्रौढतापिच्छनीलः श्रयति शिखरमद्रेर्नूतनस्तोयवाहः ॥  
(सरभसमुत्थायोन्मुखः कृताञ्जलिः ।)  
कच्चित्सौम्य प्रियसहचरी विद्युदालिङ्गति त्वामाविर्भूतप्रणयसुमुखाश्चातका वा भजन्ते ।  
पौरस्त्यो वा सुखयति मरुत्साधुसंवाहनाभिर्विष्वग्बिभ्रत्सुरपतिधनुर्लक्ष्म लक्ष्मीं तनोति ॥  
(आकर्ण्य ।)  
अयं प्रतिरवभरितकन्दरानन्दितोत्कण्ठनीलकण्ठकलकेकानुबन्धिना मन्द्रहुङ्कृतेन मामनुमन्यते ।  
यावदभ्यर्थये ।  
भगवन् जीमूत दैवात्पश्येर्जगति विचरन्निच्छया मत्प्रियां चेदाश्वास्यादौ तदनु कथयेर्माधवीयामवस्थाम् ।  
आशातन्तुर्न च कथयतात्यन्तमुच्छेदनीयः प्राणत्राणं कथमपि करोत्यायताक्ष्याः स एकः ॥  
(सहर्षम् ।)  
अये प्रचलितः ।  
तदन्यतः सञ्चरामि ।  
(परिक्रामति ।)  
मकरन्दः - (साकूतम् ।)  
कथमिदानीमुन्मादोपरागो माधवेन्दुमास्कन्दति ।  
हा तात हा अम्ब हा भगवति परित्रायस्व परित्रायस्व ।  
पश्य माधवस्यावस्थाम् ।  
माधवः - धिक्प्रमादः ।  
नवेषु लोध्रप्रसवेषु कान्तिर्दृशः कुरङ्गीषु गतं गजेषु ।  
लतासु नम्रत्वमिति प्रमथ्य व्यक्तं विभक्ता विपिने प्रिया मे ।  
हा प्रिये मालति ।  
मकरन्दः - सुहृदि गुणनिवासे प्रेयसि प्राणनाथे कथमपि सहपांसुक्रीडनप्रौढसख्ये ।  
प्रियजनविरहाधिव्याधिवेगं दधाने हतहृदय विदीर्य त्वं द्विधा न प्रयासि ॥  
माधवः - सुलभानुकारः खलु जगति वेधसो निर्माणसन्निवेशः ।  
भवत्वेवं तावत् ।  
उच्चैः ।  
अयमहं भोः प्रणिपत्य भूधरारण्यचारिणः सत्त्वान्विज्ञापयामि मां मुहूर्तमवधानदानेनानुगृह्वन्तु भवन्तः ।  
भवद्भिः सर्वाङ्गप्रकृतिरमणीया कुलवधूरिहस्थैर्दृष्टा वा विदितमथ वास्याः किमभवत् ।  
वयोवस्थां तस्याः शृणुत सुहृदो यत्र मदनः प्रगल्भव्यापारश्चरति हृदि मुग्धश्च वपुषि ॥  
कष्टं भोः कष्टम् ।  
केकाभिर्नीलकण्ठस्तिरयति वचनं ताण्डवादुच्छिखण्डः कान्तामन्तःप्रमोदादभिसरति मदभ्रान्ततारश्चकोरः ।  
गोलाङ्गूलः कपोलं छुरयति रजसा कौसुमेन प्रियायाः कं याचे यत्र तत्र ध्रुवमनवसरग्रस्त एवार्थिभावः ॥  
अयं च ।  
दन्तच्छदारुणिमरञ्जितकान्तदन्तमुन्नम्य चुम्बति वलीवदनः प्रियायाः ।  
काम्पिल्लकप्रसवपाटलगण्डपालि पाकारुणस्फुटितदाडिमकान्ति वक्त्रम् ॥  
एष प्रियतमास्कन्धविश्रान्तकरः करी ।  
कथमत्राप्यनवसरः ।  
कण्डूकुड्मलितेक्षणां सहचरीं दन्तस्य कोट्या लिखन्पर्यायव्यतिकीर्णकर्णपवनैराल्हादिभिर्वीजयन् ।  
जग्धार्धैर्नवसल्लकीकिसलयैरस्याः स्थितिं कल्पयन्धन्यो वन्यमतङ्गजः परिचयप्रागल्भ्यमभ्यस्यति ॥  
(अन्यतोवलोक्य ।)  
अयं तु ।  
नान्तर्वर्तयति ध्वनत्सु जलदेष्वामन्द्रमुद्गर्जितं नासन्नात्सरसः करोति कवलानावर्जितैः शैवलैः ।  
दानज्यानिविषादमूकमधुपव्यासङ्गदीनाननो नूनं प्राणसमावियोगविधुरः स्तम्बेरमस्ताम्यति ॥  
अलमनेनायासितेन ।  
एष सानन्दसहचरीसमाकर्ण्यमानमधुरगम्भीरकण्ठगर्जितध्वनिरपरो मत्तमात्तङ्गयूथपालः प्रत्यग्रविकसितकदम्बसङ्घातसुरभिशीतलामोदबहलसङ्गलितमांसलकपोलनिष्यन्दकर्दमितकरटः समुद्दलितकमलिनीखण्डविप्रकीर्णपर्णकमलकेसरमृणालबिसकन्दकोमलाङ्कुरनिकरमनवरतप्रवृत्तकमनीयकर्णतालताण्डवप्रचलजर्जरितजलतरङ्गविततनीहारमुत्त्रस्तकुररसारसं सरोवगाह्य विहरति ।  
भवत्वाभाषे ।  
महाभाग नागपते श्लाघ्ययौवनः खल्वसि कान्तानुवृत्तिचातुर्यमप्यस्ति भवतः ।  
किं तु ।  
(सापवादम् ।)  
लीलोत्खातमृणालकाण्डकवलच्छेदेषु सम्पादिताः पुष्यत्पुष्करवासितस्य पयसो गण्डूषसङ्क्रान्तयः ।  
सेकः सीकरिणा करेण विहितः कामं विरामे पुनर्न स्नेहादनरालनालनलिनीपत्त्रातपत्रं धृतम् ॥  
कथमवधीरणानीरसं व्रजति ।  
हन्त मूढ एवास्मि योस्मिन्वनेचरे वयस्यमकरन्दोचितं व्यवहरामि ।  
हा प्रियवयस्य धिगुच्छ्वसितवैशसं मम यदित्थमेकाकिनो धिगेव रमणीयतां त्वदनुभावभावादृते ।  
त्वया सह न याति योत्र दिवसोपि स ध्वंसतां प्रमोदमृगतृष्णिकां धिगपरत्र या जायते ॥  
मकरन्दः - अये उन्मादमोहान्तरितोपि मां प्रति कुतश्चिद्व्यञ्जनात्प्रबुद्ध एवास्य सहजस्नेहसंस्कारः ।  
तदसन्निहितमेव मां मन्यते ।  
(पुरः स्थित्वा ।)  
एष पार्श्वचर एव ते मकरन्दो मन्दभाग्यः ।  
माधवः - प्रियवयस्य सम्भावय परिष्वजस्व माम् ।  
प्रियां तु मालतीं प्रति निराशः परिश्रान्तोस्मि ।  
(इति मूर्छति ।)  
मकरन्दः - (सहर्षम् ।)  
एष सम्भावयामि जीवितेश्वरम् ।  
(विलोक्य सकरुणं ।)  
हा कष्टम् ।  
आविर्भूतमत्परिष्वङ्गोत्कण्ठ एव निश्चेतनः संवृत्तः ।  
तत्कृतमिदानीमाशाव्यसनेन ।  
सर्वथैव मे नास्ति वयस्य इति युक्तः परिच्छेदः ।  
हा वयस्य यत्स्नेहसञ्ज्वरवता हृदयेन नित्यमाबद्धवेपथु विनापि निमित्तयोगात् ।  
त्वद्व्यापदो गणयता भयमन्वभावि तत्सर्वमेकपद एव मम प्रशान्तम् ॥  
सखे वरं त एवातिक्रान्ता मुहूर्तास्तथाविधमपि भवन्तं येषु चेतयमानमनुभूतवानस्मि ।  
इदानीं तु भारः कायो जीवितं वज्रकीलं काष्ठाः शून्या निष्फलानीन्द्रियाणि ।  
कष्टः कालो मां प्रति त्वत्प्रयाणे शान्तालोकः सर्वतो जीवलोकः ॥  
(विचिन्त्य ।)  
तत्किं नु खलु माधवास्तमयसाक्षिणा मया भवितव्यमिति जीवामि ।  
भवत्वमुष्माद्गिरिशिखरात्पाटलावत्यां निपत्य माधवस्य मरणाग्रेसरो भवामि ।  
किञ्चित्परिक्रम्य सकरुणं निवृत्यावलोक्य च ।  
कष्टं भोः कष्टम् ।  
तदेतदसितोत्पलद्युति शरीरमस्मिन्नभून्ममातिदृढपीडनैरपि न तृप्तिरालिङ्गनैः ।  
यदुल्लसितविस्मया बत निपीतवत्यः पुरा नवप्रणयविभ्रमाकुलितमालतीदृष्टयः ॥  
आश्चर्यम् ।  
एतस्यां तनावचरमे वयसि तावतो गुणसमाहारस्य सन्निवेशः कथमिवाभूत् ।  
सखे माधव आपूर्णश्च कलाभिरिन्दुरमलो यातश्च राहोर्मुखं सञ्जातश्च घनाघनो जलधरः शीर्णश्च वायोर्जवात् निर्वृत्तश्च फलेग्रहिर्द्रुमवरो दग्धश्च दावाग्निना त्वं चूडामणितां गतश्च जगतः प्राप्तश्च मृत्योर्वशम् ॥  
तत्परिष्वजे तावदेवं गतमपि वयस्यम् ।  
अर्थितश्चानेन सम्प्रत्येवायमर्थः ।  
(परिष्वज्य ।)  
हा वयस्य विमलविद्यानिधे गुणगुरो मालतीस्वयङ्ग्राहजीवितेश्वर कामन्दकीमकरन्दानन्दनमुखचन्द्र माधव अयमत्र ते जन्मन्यपश्चिमः पश्चिमावस्थाप्रार्थितो मकरन्दबाहुपरिष्वङ्गः ।  
सखे सम्प्रति मुहूर्तमपि मकरन्दो जीवतीति मैव मंस्थाः ।  
आजन्मनः सहनिवासितया मयैव मातुः पयोधरपयोपि समं निपीय ।  
त्वं पुण्डरीकमुख बन्धुतया निरस्तमेको निवापसलिलं पिबसीत्ययुक्तम् ॥  
(सकरुणं विमुच्य परिक्रम्य च ।)  
इयमधस्तात्पाटलावती ।  
भगवति आपगे प्रियस्य सुहृदो यत्र मम तत्रैव सम्भवः ।  
भूयादमुष्य भूयोपि भूयासमनुसञ्चरः ॥  
(इति पतितुमिच्छति ।)  
प्रविश्य सहसा सौदामिनी ।  
वारयित्वा ।  
वत्स कृतं साहसेन ।  
मकरन्दः - (विलोक्य ।)  
अयि कासि ।  
किमहं त्वया प्रतिषिद्धः ।  
सौदामिनी - आयुष्मन् किं त्वं मकरन्दः ।  
मकरन्दः - मुञ्च स एवास्मि मन्दभाग्यः ।  
सौदामिनी - वत्स योगिन्यस्मि मालत्यभिज्ञानं च धारयामि ।  
(इति बकुलमालां दर्शयति ।)  
मकरन्दः - (सोच्छ्वासं सकरुणम् ।)  
आर्ये अपि जीवति मालती ।  
सौदामिनी - अथ किम् ।  
अपि च वत्स किमत्याहितं माधवस्य यदनिष्टं व्यवसितोसीत्याकम्पितास्मि ।  
मकरन्दः - आर्ये तमहं प्रमुग्धमेव वैराग्यात्परित्यज्यागतस्तदेहि तूर्णं सम्भावयावः ।  
(इति त्वरितं परिक्रामतः ।)  
माधवः - (आश्वस्य ।)  
अये प्रतिबोधित एवास्मि केनापि ।  
(विचिन्त्य ।)  
नूनमस्यायमभिनवजीमूतजलबिन्दुवाहिनः प्रभञ्जनस्यानपेक्षितास्मदवस्थो व्यापारः ।  
मकरन्दः - (विलोक्य ।)  
दिष्ट्या पुनः प्रत्यापन्नचेतनो वयस्यः ।  
सौदामिनी - (विलोक्य ।)  
संवदत्युभयोर्मालतीनिवेदितः शरीराकारः ।  
माधवः - भगवन् पौरस्त्यपवन ।  
भ्रमय जलदानम्भोगर्भान्प्रमोदय चातकान्कलय शिखिनः केकोत्कण्ठान्कठोरय केतकान् ।  
विरहिणि जने मूर्छां लब्ध्वा विनोदयति व्यथामकरुण पुनः सञ्ज्ञाव्याधिं विधाय किमीहसे ॥  
मकरन्दः - सुवृत्तमखिलजन्तुजीवनेन मातरिश्वना ।  
माधवः - देव वायो तथापि भवन्तमेवं प्रार्थये ।  
विकसत्कदम्बनिकुरुम्बपांसुना सह जीवितं वह मम प्रिया यतः ।  
अथ वा तदङ्गपरिवासशीतलं मयि किञ्चिदर्पय भवान्हि मे गतिः ॥  
(कृताञ्जलिः प्रणमति ।)  
सौदामिनी - सुसमाहितः खल्वभिज्ञानार्पणस्यावसरः ।  
(अञ्जलौ मालां मुञ्चति ।)  
माधवः - (साकूतविस्मयहर्षम् ।)  
कथमियमस्मद्विरचिता प्रियतमास्तनोन्नाहदुर्ललितमूर्त्तिरनङ्गमन्दिराङ्गनबकुलप्रसवमाला ।  
(निरूप्य सहर्षम् ।)  
कः सन्देहः ।  
तथा हि ।  
स एवायमस्याः ।  
मुग्धेन्दुसुन्दरतदीयमुखावलोकहेलाविशृङ्खलकुतूहलनिह्नवाय ।  
दुर्न्यस्तपुष्परचितोपि लवङ्गिकायास्तोषं ततान विषमग्रथितोपि भागः ॥  
(सहर्षोन्मादमुत्थाय ।)  
प्रिये मालति इयं वीक्ष्यसे ।  
(सकोपमिव ।)  
अयि मदवस्थानभिज्ञे प्रयान्तीव प्राणाः सुतनु हृदयं ध्वंसत इव ज्वलन्तीवाङ्गानि प्रसरति समन्तादिव तमः ।  
त्वराप्रस्तावोयं न खलु परिहासस्य विषयस्तदक्ष्णोरानन्दं वितर मयि मा भूरकरुणा ॥  
(सर्वतो दृष्ट्वा सनिर्वेदं ।)  
कुतोत्र मालती ।  
(बकुलमालामुद्दिश्य ।)  
अयि प्रियाप्रणयिनि बकुलमाले उपकारिण्यसि ।  
अतः स्वागतं भवत्याः ।  
निष्प्रत्यूहाः प्रियसखि यदा दुःसहाः सम्बभूवुर्देहोद्दाहव्यसनगुरवो मन्मथोन्माथवेगाः ।  
तस्मिन्काले कुवलयदृशस्त्वत्समाश्लेष एव प्राणत्राणं प्रगुणमभवन्मत्परिष्वङ्गकल्पः ॥  
(सकरुणं निर्वर्ण्य ।)  
आनन्दमिश्रमदनज्वरदीपनानि गाढानुरागरसवन्ति तदा तदा च ।  
स्नेहाङ्कनानि मम मुग्धदृशश्च कण्ठे कष्टं स्मरामि तव तानि गतागतानि ॥  
(इति हृदये निधाय मूर्छति ।)  
मकरन्दः - (उपसृत्य वीजयन् ।)  
सखे समाश्वसिहि समाश्वसिहि ।  
माधवः - (आश्वस्य ।)  
मकरन्द किं न पश्यसि कुतोपि सहसैव मालतीस्नेहं वहतो बकुलदाम्नो लाभः ।  
तत्कथं नु मन्यसे कुत एतदिति ।  
मकरन्दः - वयस्य इयमार्या योगीश्वर्यस्य मालत्यभिज्ञानस्योपनेत्री ।  
माधवः - (विलोक्य सकरुणं कृताञ्जलिः ।)  
आर्ये प्रसीद कथय जीवति मे प्रियतमा ।  
सौदामिनी - वत्स समाश्वसिहि जीवति सा कल्याणी ।  
माधवमकरन्दौ ।  
(समुच्छ्वस्य ।)  
आर्ये यद्येवं तत्कथय क एष वृत्तान्त इति ।  
सौदामिनी - पुरा किल करालायतने मालतीमुपहरन्नघोरघण्टः करवालपाणिर्माधवेन व्यापादितः ।  
माधवः - (सावेगम् ।)  
आर्ये विरम विरम विज्ञातो वृत्तान्तः ।  
मकरन्दः - सखे क इव ।  
माधवः - सखे किमन्यत् ।  
सकामा कपालकुण्डलेति ।  
मकरन्दः - आर्ये अप्येवम् ।  
सौदामिनी - एवं यथा विदितं वत्सेन ।  
मकरन्दः - कष्टं भोः कष्टम् ।  
कुमुदाकरेण शरदिन्दुचन्द्रिका यदि रामणीयकगुणाय सङ्गता ।  
सुकृतं तदस्तु कतमस्त्वयं विधिर्यदकालमेघविततिर्व्ययूयुजत् ॥  
माधवः - हा प्रिये मालति कष्टमतिबीभत्समापन्नासि ।  
कथमिव तदाभवस्त्वं कमलमुखि कपालकुण्डलाग्रस्ता ।  
उत्पातधूमलेखाक्रान्तेव कला शशधरस्य ॥  
भगवति कपालकुण्डले निर्माणमेव हि तदादरलालनीयं मा पूतनात्वमुपगाः शिवतातिरेधि ।  
नैसर्गिकी सुरभिणः कुसुमस्य सिद्धा मूर्ध्नि स्थितिर्नमुसलैरवताडनानि ॥  
सौदामिनी - वत्स अलमावेगेन ।  
अकरिष्यदसौ पापमतिनिष्करुणैव सा ।  
नाभविष्यमहं तत्र यदि तत्परिपन्थिनी ॥  
उभौ - (प्रणम्य ।)  
अतिप्रसन्नमार्यापादैः ।  
तत्कथय का पुनस्त्वमस्माकमेवंविधा बन्धुः ।  
सौदामिनी - ज्ञास्यथः खल्वेतत् ।  
(उत्थाय ।)  
इयमहमिदानीं गुरुचर्यातपस्तन्त्रमन्त्रयोगाभियोगजाम् ।  
इमामाक्षेपिणीं सिद्धिमातनोमि शिवाय वः ॥  
(इति समाधवा निष्क्रान्ता ।)  
मकरन्दः - आश्चर्यमाश्चर्यम् ।  
व्यतिकर इव भीमस्तामसो वैद्युतश्च क्षणमुपहतचक्षुर्वृत्तिरुद्भूय शान्तः ।  
(विलोक्य सभयम् ।)  
कथमिह न वयस्यस्तत्किमेतत् ।  
(विचिन्त्य ।)  
किमन्यत्प्रभवति हि महिम्ना स्वेन योगीश्वरीयम् ॥  
(सवितर्कम् ।)  
किमयमर्थोनर्थ इति सम्प्रति प्रमुग्धोस्मि ।  
अपि च ।  
अस्तोकविस्मयमपस्मृतपूर्ववृत्तमुद्भूतनूतनभयज्वरजर्जरं नः ।  
एकक्षणत्रुटितसङ्घटितप्रमोहमानन्दशोकशबलत्वमुपैति चेतः ॥  
तदत्र कान्तारगहने सहास्मद्वर्गेण प्रविष्टां भगवतीमन्विष्य तस्या वृत्तान्तमेनं कथयामि ।  
(इति निष्क्रान्तः ।)  
इति मालतीमाधवे मालत्यन्वेषणं नाम नवमोङ्कः ॥  
दशमोङ्कः ॥  
(ततः प्रविशति कामन्दकी लवङ्गिका मदयन्तिका च ।)  
कामन्दकी - (सकरुणं सास्रम् ।)  
हा वत्से मालति मदङ्कालङ्कारिणि क्कासि देहि मे प्रतिवचनम् ।  
आ जन्मनः प्रतिमुहूर्तविशेषरम्याण्याचेष्टितानि तव सम्प्रति तानि तानि ।  
चाटूनि चारुमधुराणि च संस्मृतानि देहं दहन्ति हृदयं च विदारयन्ति ॥  
अपि च ।  
पुत्रि अनियतरुदितस्मितं विराजत्कतिपयकोमलदन्तकुड्मलाग्रम् ।  
वदनकमलकं शिशोः स्मरामि स्खलदसमञ्जसमुग्धजल्पितं ते ॥  
इतरे - (सास्रम् ।)  
हा पिअसहि सुप्पसण्णमुहअन्दसुन्दरि कहिं गदासि को वा सिरीसकुसुमसुउमारस्स दे सरीरस्स देव्वदुव्विणअपरिणामो एक्कलिआए उवणदो ।  
महाभाअ माहव उवत्थिदत्थमिदमहूसओ दे जीअलोओ संवुत्तो ।  
कामन्दकी - (सविशेषखेदम् ।)  
हा वत्सौ ।  
अभिनवरागरसोयं भवतोः कृतकौतुकः परिष्वङ्गः ।  
लवलीलवङ्गयोरिव नियतिमहावात्ययाभिहतः ॥  
लवङ्गिका - (सोद्वेगम् ।)  
हदास वज्जमअ सव्वहा णिसंसंसि हिअअ ।  
(इति हृदयमाहत्य पतति ।)  
मदयन्तिका - सहि लवङ्गिए णं भणामि क्खणमेत्तअं वि दाव समस्सस ।  
लवङ्गिका - सहि किं करेमि दिढवज्जलेवपडिवद्धणिच्चलं विअ जीविदं ण मं परिच्चअदि ।  
कामन्दकी - वत्से मालति जन्मनः प्रभृति वल्लभा ते लवङ्गिका ।  
तत्किमेनामुज्जिहानजीवितां वराकीं नानुकम्पसे ।  
इयं हि ।  
उज्ज्वलालोकया स्निग्धा त्वया त्यक्ता न राजते ।  
मलीमसमुखी वर्तिः प्रदीपशिखया यथा ॥  
कथं च कल्याणि कामन्दकीं परित्यजसि ।  
नन्वकरुणे मदीयचीवरोष्मणैव ते प्रगुणीकृतान्यङ्गानि ।  
स्तन्यत्यागात्प्रभृति सुमुखी दन्तपाञ्चालिकेव क्रीडायोगं तदनु विनयं प्रापिता वर्धिता च ।  
लोकश्रेष्ठे गुणवति वरे स्थापिता त्वं मयैव स्नेहो मातुर्मयि समधिकस्तेन युक्तस्तवापि ॥ (सवैक्लव्यम् ।)  
चन्द्रमुखि सम्प्रति निराशास्मि ।  
अकारणस्मेरमनोहराननः शिखाललाटार्पितगौरसर्षपः ।  
तवाङ्कशायी परिवृत्तभाग्यया मया न दृष्टस्तनयः स्तनन्धयः ।  
लवङ्गिका - भअवदि पसीद णीसहम्हि सम्पदं जीविदुव्वहणेण ।  
साहं इमादो गिरिसिहरादो अत्ताणअं अवधुणिअ णिव्वुदा भविस्सं ।  
तहा मे भअवदी आसिसं करेदु जेण जम्मन्तरे वि पिअसहिं पेक्खिस्सं ।  
कामन्दकी - ननु लवङ्गिके कामन्दक्यपि नातः परं वत्सावियोगेन जीविष्यति समश्चायमुत्कण्ठावेग आवयोः ।  
किं च ।  
सङ्गमः कर्मणां भेदाद्यदि न स्यान्न नाम सः ।  
प्राणानां तु परित्यागे सन्तापोपशमः फलम् ॥  
लवङ्गिका - जहा तुम्हे आणवेध ।  
(उत्तिष्ठति ।)  
कामन्दकी - (सदयं वीक्ष्य ।)  
वत्से मदयन्तिके ।  
मदयन्तिका - किं आणवेध ।  
अग्गेसरी होहि त्ति ।  
अवहिदम्हि ।  
लवङ्गिका - सहि पसीद विरम एत्तो अत्तणो वावादणादो ।  
मा एदं जणं विसुमरेसि ।  
मदयन्तिका - (सकोपमिव ।)  
अवेहि णम्हि दे वसङ्गदा ।  
कामन्दकी - हन्त निश्चितं वराक्या ।  
मदयन्तिका - (स्वगतम् ।)  
णाह मअरन्द णमो णमो दे ।  
लवङ्गिका - भअवदि अअं जेव्व मधुमदीसोत्तसन्दाणिदपवित्तमेहलो महीहरविडङ्को ।  
कामन्दकी - कृतमिदानीं प्रस्तुतान्तरायेण ।  
(सर्वाः पतितुमिच्छन्ति ।  
नेपथ्ये ।)  
आश्चर्यमाश्चर्यम् ।  
ध्यतिकर इव भीमस्तामसो वैद्युतश्च क्षणमुपहतचक्षुर्वृत्तिरुद्भूय शान्तः ।  
कामन्दकी - (विलोक्य ।  
साद्भुतहर्षम् ।)  
कथमिह मम वत्सस्तत्किमेतत् ।  
(प्रविश्य मकरन्दः ।)  
किमन्यत् प्रभवति हि महिम्ना स्वेन योगीश्वरीयम् ॥  
(नेपथ्ये ।)  
कथमतिदारुणो जनसम्मर्दो वर्तते ।  
मालत्यपायमधिगम्य विरक्तचेताः सांसारिकेषु विषयेषु च जीवितेषु ।  
निश्चित्य वह्निपतनाय सुवर्णबिन्दुमभ्येति भूरिवसुरित्यधुना हताः स्मः ॥  
मदयन्तिकालवङ्गिके - झत्ति मालदीमाहवाणं दंसणब्भुदओ झत्ति अच्चाहिदं ।  
कामन्दकीमकरन्दौ - दिष्ट्या ।  
हा धिक्कष्टम् ।  
आश्चर्यमाश्चर्यम् ।  
किमयमसिपत्रचन्दनरसच्छटासारयुगपदवपातः ।  
अनलस्फुलिङ्गकलितः किमयमनभ्रः सुधावर्षः ॥  
सञ्जीवनौषधिविषव्यतिकरमालोकतिमिरसम्भेदम् ।  
अद्य विधिरशनिशशधरमयूखसंवलनमनुकुरुते ॥  
(नेपथ्ये ।)  
हा ताद विरम विरम दंसणूसुअम्हि दे वअणकमलस्स ।  
पसीद सम्भावेहि मं ।  
कधं मम कारणादो समत्तलोआलोअन्तरालविक्खादणिम्मलकुलेक्कमङ्गलप्पदीवभूदं अत्ताणअं परिच्च असि ।  
मए उण अणज्जाए णिरणुक्कोसा तुम्हे त्ति सम्भाविदं आसि ।  
कामन्दकी - हा वत्से जन्मान्तरादिव पुनः कथमपि लब्धासि यावदयमपरः ।  
उपराग इव शशिकलां कवलयितुमुपस्थितोनर्थः ॥  
इतराः - हा पिअसहि ।  
(ततः प्रविशति प्रमुग्धां मालतीं धारयन्माधवः ।)  
माधवः - कष्टं भोः कष्टम् ।  
एषा प्रवासं कथमप्यतीत्य याता पुनः संशयमन्यथैव ।  
को नाम पाकाभिमुखस्य जन्तोर्द्वाराणि दैवस्य पिधातुमीष्टे ॥  
मकरन्दः - (सहसोपसृत्य माधवं प्रति ।)  
सखे अथ सा योगिनी क्व ।  
माधवः - श्रीपर्वतादिहाहं सत्वरमपतं तयैव सह सद्यः ।  
करुणवनेचरवचनादनन्तरं तां न पश्यामि ॥  
कामन्दकीमकरन्दौ - (सप्रणयमाकाशे ।)  
महाभागे पुनस्त्रायस्व नः किमर्थमन्तर्हितासि ।  
लवङ्गिकामदयन्तिके - सहि मालदि णं भणामि सहि मालदि त्ति ।  
(सोत्कम्पम् ।)  
भअवदि परित्ताहि चिरणिरुद्धणीसासणिप्फुरं से हिअअं ।  
हा अमच्च हा पिअसहि दुवे वि तुम्हे परप्परावसाणस्स कारणं जादा ।  
कामन्दकी - हा वत्से मालति ।  
माधवः - हा प्रिये ।  
मकरन्दः - हा प्रियसखि ।  
(सर्वे मोहमुपगम्य पुनः सञ्ज्ञां लभन्ते ।)  
कामन्दकी - (ऊर्ध्वमवलोक्य ।)  
तत्किमेष झटिति पाट्यमानादिवाम्बुदादम्बुनिवहः परिस्खलन्नस्मान्प्रीणयति ।  
माधवः - (सोच्छ्वासम् ।)  
अये प्रत्यापन्नचेतना मालती ।  
तथाह्यस्याः भवति विततश्वासोन्नाहप्रणुन्नपयोधरं हृदयमपि च स्निग्धं चक्षुर्निजप्रकृतौ स्थितम् ।  
तदनु वदनं मूर्छाच्छेदात्प्रसादि विराजते परिगतमिव प्रारम्भेह्नः श्रिया सरसीरुहम् ॥  
(नेपथ्ये ।)  
अविगणय्य नृपं सहनन्दनं चरणयोर्नतमग्निमुखे पतन् ।  
सपदि भूरिवसुर्विनिवर्तितो मम गिरा गुरुसम्मदविस्मयः ॥  
माधवमकरन्दौ - (ऊर्ध्वमवलोक्य सहर्षम् ।)  
भगवति दिष्ट्या वर्धसे ।  
सा योगिन्यम्बरतो विघटितजलदाभ्युपैत्ययं यस्याः ।  
वागमृतजलासारो जलदजलासारमतिशेते ॥  
कामन्दकी - प्रियं नः प्रियं नः ।  
मालती - दिट्ठिआ पच्चुज्जीविदम्हि ।  
कामन्दकी - (सहर्षं सबाष्पं च ।)  
एह्येहि पुत्रि मालति ।  
मालती - कधं भअवदी ।  
(इति पादयोर्निपतति ।)  
कामन्दकी - (उत्थाप्यालिङ्ग्य मूर्ध्न्याघ्राय ।)  
जीव जीवितसमाय जीवितं देहि जीवतु सुहृज्जनश्च ते ।  
अङ्गकैस्तुहिनसङ्गशीतलैः पुत्रि मां प्रियसखीं च जीवय ॥  
माधवः - वयस्य मकरन्द सम्प्रत्युपादेयो माधवस्य जीवलोकः संवृत्तः ।  
मकरन्दः - (सहर्षम् ।)  
एवमेतत् ।  
मदयन्तिकालवङ्गिके - पिअसहि मणोरहातिक्कन्तदंसणे सम्भावेहि अम्हे परिस्सङ्गेण ।  
मालती - हा पिअसहिओ ।  
(उभे आलिङ्गति ।)  
कामन्दकी - वत्सौ किमेतत् ।  
माधवमकरन्दौ - भगवति कपालकुण्डलाकोपदुर्जातजनितापदः ।  
वयमभ्युद्धृताः कृच्छ्रान्निर्बन्धादार्ययानया ॥  
कामन्दकी - कथमघोरघण्टवधविजृम्भितमेतत् ।  
मदयन्तिकालवङ्गिके - अहो अच्चरीअं पुणरुत्तदारुणस्स परिणामरमणीज्जत्तणं विहिणो ।  
(प्रविश्य सौदामिनी ।  
उपसृत्य ।)  
भगवति कामन्दकि स एष वश्चिरन्तनोन्तेवासी जनः प्रणमति ।  
कामन्दकी - अये भद्रा सौदामिनी ।  
माधवमकरन्दौ - (सविस्मयम् ।)  
कथमियं भगवत्याः पक्षपातस्थानमाद्यशिष्या सौदामिनी ।  
तत्सर्वमधुना सङ्गच्छते ।  
कामन्दकी - एह्येहि भूरिजनजीवितदानपुण्यसम्भारधारिणि चिरादसि हन्त दृष्टा ।  
दत्तप्रमोदमपि नन्दय मे शरीरमालिङ्ग्य सौहृदनिधे विरम प्रणामात् ॥  
अपि च ।  
वन्द्या त्वमेव जगतः स्पृहणीयसिद्धिरेवंविधैर्विलसितैरतिबोधिसत्त्वैः ।  
यस्याः पुरापरिचयप्रतिबद्धबीजमुद्भूतभूरिफलशालि विजृम्भितं ते ॥  
मदयन्तिकालवङ्गिके - इअं सा अज्जा सौदामिणी ।  
मालती - बाढं ।  
इमाए क्खु भअवदीसम्बन्धपक्खवादिणीए णिब्भच्छिअ कवालकुण्डलं अत्तणो आवसधं उवणीअ भअवदीसिणेहनिव्विसेसं समासासिदम्हि ।  
किं च केसरावलीसाहिण्णाणहत्थाए इह आगत्तूण सव्वे तुम्हे सन्धारिदा ।  
मदयन्तिकालवङ्गिके - सुप्पसण्णा णो कणिट्ठा भअवदी ।  
माधवमकरन्दौ - अहो नु खलु भोः ।  
अपि चिन्तामणिश्चिन्तापरिश्रममपेक्षते ।  
इदं त्वचिन्तितं मन्ये कृतमाश्चर्यमार्यया ॥  
सौदामिनी - (स्वगतम् ।)  
हन्त लज्जयति मामत्यन्तसौजन्यमेषाम् ।  
(प्रकाशम् ।)  
भगवति एतत्प्रहृष्टनन्दनाभिनन्दितेन राज्ञा पद्मावतीश्वरेण भूरिवसोः प्रत्यक्षमभिलिख्य पत्रमायुष्मतो माधवस्य प्रेषितम् ।  
(लेखमर्पयति ।)  
कामन्दकी - (गृहीत्वा वाचयति ।)  
स्वस्त्यस्तु वः ।  
परमेश्वरः समाज्ञापयति यथा श्लाघ्यानां गुणिनां धुरि स्थितवति श्रेष्ठान्वये च त्वयि प्रत्यस्तव्यसने महीयसि परं प्रीतोस्मि जामातरि ।  
तेनेयं मदयन्तिकाद्य भवतः प्रीत्यै तव प्रेयसे मित्राय प्रथमानुरागघटिताप्यस्माभिरुत्सृज्यते ॥  
(माधवमुद्दिश्य ।)  
वत्स श्रूयताम् ।  
माधवः - श्रुतम् ।  
इदानीं सर्वतः कृतार्थोस्मि ।  
मालती - दिट्ठिआ एत्ताहे अवहदं हिअअस्स आसङ्कासल्लं ।  
लवङ्गिका - सम्पदं णिरवसेसं माहवसिरिणो मालदीए अ फलिदा मणोरहा ।  
मकरन्दः - (पुरोवलोक्य ।)  
कथमवलोकिताबुद्धरक्षिते कलहंसकेन सह प्रमोदनिर्भरं नृत्यन्त्यावित एवागच्छतः ।  
(ततः प्रविशतोवलोकिताबुद्धरक्षिते कलहंसकश्च ।)  
विविधं नृत्यं कृत्वा सर्व उपसृत्य सप्रणामं कामन्दकीं प्रति ।  
जअ भअवदि कज्जणिहाणे ।  
(माधवं प्रति ।)  
जअ मअरन्दणन्दण माहव पुण्णचन्द दिट्ठिआ वड्ढसि ।  
(सर्वे सस्मितं पश्यन्ति ।)  
लवङ्गिका - को वा इमस्सिं सम्पूरिदसव्वप्पआरमहूसवे ण परिहाससम्पुण्णो होइ ।  
कामन्दकी - एवमेतत् ।  
अस्ति वा कुतश्चिदेवम्भूतमद्भुतं विचित्ररमणीयोज्ज्वलं महाप्रकरणम् ।  
सौदामिनी - इदमत्र रमणीयतरं यदमात्ययोर्भुरिवसुदेवरातयोश्चिरात्पूर्णोयमितरेतरापत्यसम्बन्धात्मा मनोरथः ।  
मालती - (स्वगतम् ।)  
कहं विअ ।  
माधवमकरन्दौ - (सकौतुकम् ।)  
भगवति अन्यथा वस्तुवृत्तमन्यथा वचनमार्यायाः ।  
लवङ्गिका - (जनान्तिकम् ।)  
भअवदि किं पडिवज्जिदव्वं ।  
कामन्दकी - (स्वगतम् ।)  
सम्प्रति मदयन्तिकासम्बन्धान्नन्दनोपग्रहात्प्रत्यस्तशङ्काः खलु वयम् ।  
(प्रकाशम् ।)  
वत्सौ न खल्वन्यथा वस्तुवृत्तं यतः श्रावकावस्थायामस्मत्सौदामिनीप्रत्यक्षमनयोर्वृत्तेयं प्रतिज्ञावश्यमावाभ्यामपत्यसम्बन्धः कर्तव्य इति ।  
प्रधानप्रकृतिकोपस्त्वेवं परिहृतः ।  
मालती - अहो संवरणम् ।  
माधवमकरन्दौ - आश्चर्यम् ।  
जयन्ति महतां संस्तुस्तापलापिन्यः कल्याणिन्यो नीतयः ।  
कामन्दकी - वत्स यत्प्रागेव मनोरथैर्वृतमभूत्कल्याणमायुष्मतोस्तत्पुण्यैर्मदुपक्रमैश्च फलितं क्लेशोपि मच्छिष्ययोः ।  
निष्णातश्च समागमोपि विहितस्त्वत्प्रेयसः कान्तया सम्प्रीतौ नृपनन्दनौ यदपरं प्रेयस्तदप्युच्यताम् ॥  
माधवः - (सहर्षं प्रणमन् ।)  
भगवति अतःपरमपि प्रियमस्ति ।  
तथापीदमस्तु भगवतीपादप्रसादात् ।  
सन्तः सन्तु निरन्तरं सुकृतिनो विध्वस्तपापोदया राजानः परिपालयन्तु वसुधां धर्मे स्थिताः सर्वदा ।  
काले सन्ततवर्षिणो जलमुचः सन्तु क्षितौ पुण्यतो मोदन्तां घनबन्धुबान्धवसुहृद्गोष्ठीप्रमोदाः प्रजाः ॥  
(इति निष्क्रान्ताः सर्वे ।)  
मालतीमाधवे दशमोङ्कः ॥